Αγία Ιανία ε Ιαγδαιεκή
Βίμξ ηεξ Αγίαξ εκδόλμο Ιονμθόνμο θαη Ζζαπμζηόιμο Ιανίαξ ηεξ Ιαγδαιεκήξ
Ε αγία έκδμλμξ θαη πακεύθεμμξ Ιανία ε Ιαγδαιεκή οπήνλε ε πηζηή θαη αθμζηςμέκε Ιαζήηνηα ημο Ρημύ θαη Θόγμο ημο Θεμύ, ε αθόιμοζμξ ηεξ Ρπεναγίαξ Θεμηόθμο, ε Δηαθόκηζζα ημο Ηονίμο θαη ηςκ Απμζηόιςκ, ε εθιεθηή Ιονμθόνμξ, ε Γοαγγειίζηνηα ηεξ Ακαζηάζεςξ, ε Ζζαπόζημιμξ θαη θήνοθαξ ηεξ πίζηεςξ. Ο' αοηήκ δόζεθε ε πάνηξ κα δε πνώηε μεηά ηεκ Ακάζηαζε, μαδί με ηεκ Θεμηόθμ, ημκ Ακαζηάκηα Ζεζμύ. Αοηή εοαγγειίζζεθε ζημοξ Απμζηόιμοξ ηεκ Ακάζηαζε ημο Ηονίμο. Ιέζα ζηα ηενά Γοαγγέιηα δμλάδεηαη από ημοξ αγίμοξ ηέζζενηξ Γοαγγειηζηέξ, ςξ πνώηε μεηά ηεκ Θεμηόθμκ, Ιαζήηνηα θαη Ιονμθόνμξ. Ναηένεξ ηεξ Γθθιεζίαξ μαξ ηεκ παναθηενίδμοκ ζεμκή θαη ζμθή πανζέκμκ με ροπηθή ςναηόηεηα. Ε αγία Ιανία ε Ιαγδαιεκή είκαη «ςναίμ θαη εογεκηθό πανάδεηγμα γοκαηθείαξ αθμζηώζεςξ, πμο θζάκεη ζηεκ αοηαπάνκεζε θαη ημκ ενςηζμό. Γηαηί αξ μεκ έπε ε γοκαίθα ηεκ μοσθή δύκαμε ημο ακδνόξ, έπεη όμςξ πιμύημ αηζζεμάηςκ. Ηαη είκαη αιήζεηα πςξ ημοξ ήνςεξ δεκ ημοξ θάκεη ε ζςμαηηθή νώμε, αιιά ε πίζηε θαη ε εοροπία. "Ενίζηεοζακ γοκαίθεξ ης ζς Οηαονώ θναηοκζείζαη, νηζηέ πακημδύκαμε" ράιιεη ε Γθθιεζία μαξ»1.
Ε θαηαγςγή ηεξ
Ναηνίδα ηεξ ήηακ ε πόιε Ιάγδαια, γη' αοηό μκμμάζζεθε Ιαγδαιεκή, εθ ημο ηόπμο θαηαγςγήξ ηεξ. Πα Ιάγδαια, θαηά πάζα πηζακόηεηα, εονίζθμκημ ζηεκ Γαιηιαία, επί ηεξ δοηηθήξ όπζεξ ηεξ ιίμκεξ Πηβενηάδμξ. Ηαηαγόηακ από πιμύζηα θαη επηθακή μηθμγέκεηα. Μη γμκείξ ηεξ, μ Ούνμξ θαη ε Γοπανηζηία, ήηακ ελαηνεηηθά ειεήμμκεξ θαη θηιεύζπιαπκμη. Δμύζακ με θόβμ Θεμύ, ηενμύζακ ηηξ εκημιέξ ημο παιαημύ Κόμμο (Ιςζασθμύ), γηαηί αοηόξ μ Κόμμξ επηθναημύζε ηόηε, ακ θαη πιεζίαδε ημ ηέιμξ ημο. Γεκκμύκ, ιμηπόκ, μη μαθάνημη αοημί γμκείξ ηεκ μαθανία Ιανία. ηακ άνπηζε αοηή κα μεγαιώκε, δεκ ζέιεζε κα αζπμιεζή με ηα ζοκεζηζμέκα ένγα ηςκ γοκαηθώκ ηεξ επμπήξ, δει. κα οθαίκε θαη κα γκέζε θαη κα θηηάπκε ιαμπνά οθάζμαηα, αιιά δηάιελε κα επηδμζή ζηηξ ζπμοδέξ θαη πήγε θμκηά ζε δηδάζθαιμ κα μάζε γνάμμαηα, θαηά ημκ βημγνάθμ ηεξ Κηθεθόνμ Ηάιιηζημ Λακζόπμοιμ2. Έηζη μειέηεζε όιε ηεκ Ναιαηά Δηαζήθε θαη ηδηαηηένςξ αγάπεζε ημ Σαιηήνημκ θαη ηηξ Ννμθεηείεξ. Γκηνοθώκηαξ ζηα βηβιία αοηά, ακίπκεοε ηηξ πνμννήζεηξ ηςκ Ννμθεηώκ γηα ηεκ έιεοζε ημο νηζημύ θαη Ιεζζίμο. Ιεηά ημκ ζάκαημ ηςκ γμκέςκ ηεξ, εκώ είπε πιέμκ θάζε ειεοζενία θαη ελμοζία κα πενάζε ηεκ δςή ηεξ μέζα ζηε ναζομία, ηεκ άκεζε θαη ηεκ πμιοηέιεηα, ζοκέπηζε κα δε με μειέηε θαη πνμζεοπή. Πεκ ηνοθή θαη θάζε είδμξ ακαπαύζεςξ απέθεογε, ηεκ θαιμπέναζε θαη ηηξ εδμκέξ απέννηπηε. Ιμίναδε ηα πιμύηε ηεξ θαη ηα οπάνπμκηά ηεξ ζε όπμημοξ είπακ ακάγθε. Ιε ηεκ ειεήμμκα θανδηά ηεξ θαη ηεκ γεκκαηόδςνε μεγαιμροπία ηεξ, άδεηαδε ηα επίγεηα ηαμεία ηεξ θαη ζογθέκηνςκε ζηα μονάκηα ζεζαονμύξ άθζανημοξ θαη αηώκημοξ. Δηάιελε κα αθμιμοζήζε ημκ δνόμμ ηεξ αγκείαξ θαη πανζεκίαξ. Γηα κα δηαθύιαλε ηεκ θαζανόηεηα ζώμαημξ θαη 2
ροπήξ, απέθεογε ηηξ πμιιέξ ζοκακαζηνμθέξ θαη θμζμηθέξ εθδειώζεηξ. Αοηήκ ηεκ ορειή, εκάνεηε θαη έκζεε πμιηηεία ηεξ βιέπμκηαξ μ επζνόξ ημο ακζνςπίκμο γέκμοξ, μηζόθαιμξ Δηάβμιμξ, εθζόκεζε θαη εθμβήζε. Μνμά εκακηίμκ ηεξ με όιε ημο ηεκ δύκαμε. Πεκ πμιημνθεί με ηα ζθμηεηκά θαη πμκενά μεπακεύμαηα θαη ηεπκάζμαηά ημο θαη ζηέικεη επηά πμκενά πκεύμαηα πμο ηεκ θονηεύμοκ3.
Νενί ηςκ επηά δαημμκίςκ
Από ηα επηά πμκενά πκεύμαηα μ Ηύνημξ ηεκ εζενάπεοζε θαη ηεκ ειύηνςζε. Δηόηη ε μαθανία πιεζίαζε ημκ Δεζπόηε θαη Οςηήνα Ζεζμύ νηζηό με ζενμή θανδηά θαη πίζηε θαη έιαβε από ημκ Ζαηνό ηςκ ροπώκ θαη ηςκ ζςμάηςκ ηεκ ίαζε θαη ζεναπεία.
Δηαβάδμμε ζημ θαηά Θμοθάκ άγημ Γοαγγέιημ (Θμοθ. ε', 1-3) «Ηαηά ημκ πνόκμ πμο αθμιμύζεζε, πενκμύζε μ Ηύνημξ θάζε πόιε θαη πςνηό, θαη εθήνοηηε θαη εδίδαζθε ημ πανμόζοκμ άγγειμα ηεξ βαζηιείαξ ημο Θεμύ. Ιαδί με αοηόκ ήηακ θαη μη δώδεθα μαζεηέξ θαη μενηθέξ γοκαίθεξ, μη μπμίεξ είπακ ζεναπεοζή από Αοηόκ από κόζμοξ θαη βαζακηζηηθέξ παζήζεηξ θαη από πκεύμαηα πμκενά θαη από αζζέκεηεξ. Ε Ιανία, ε μπμία ειέγεημ Ιαγδαιεκή, θαη από ηεκ μπμία είπακ εθδηςπζή επηά δαημόκηα θαη ε Ζςάκκα, ζύδογμξ ημο μοδά, μ μπμίμξ ήημ μηθμκμμηθόξ δηαπεηνηζηήξ ημο Ενώδε θαη ε Ομοζάκκα θαη άιιεξ πμιιέξ, μη μπμίεξ οπενεημύζακ Αοηόκ θαη πνμζέθενακ γηα ηεκ ζοκηήνεζε Αοημύ θαη ηςκ Απμζηόιςκ από ηα οπάνπμκηά ημοξ».
Ε άγηα Ιανία ε Ιαγδαιεκή ήηακ άννςζηε αιιά όπη αμανηςιή!
Οημκ Βίμ ηεξ αγίαξ Ιανίαξ ηεξ Ιαγδαιεκήξ (ημο μπμίμο ε ανπή είκαη: «Γγώ ημοξ εμέ θηιμύκηαξ αγαπώ»4 δηαηοπώκμκηαη ηα ελήξ πενί ηςκ επηά δαημμκίςκ: «ηακ αθμύξ γηα ηα επηά δαημόκηα κα ζθέπηεζαη ηα πκεύμαηα πμο είκαη ηα ακηίζεηα ηςκ επηά ανεηώκ. Δειαδή πκεύμα αθμβίαξ Θεμύ, πκεύμα αζοκεζίαξ, πκεύμα αγκςζίαξ, πκεύμα ρεύδμοξ, πκεύμα θεκμδμλίαξ, πκεύμα επάνζεςξ, πκεύμα θάιιμοξ. Ηαη όια αοηά είκαη ακηίζεηα θαη ακηίπαια όιςκ ηςκ ανεηώκ. Γηαηί θάζε αμανηία έπεη ημκ δαίμμκά ηεξ δει. ημ πκεύμα πμο ηεκ εκενγεί».
Μ Θεμθάκεξ Ηεναμεύξ γνάθεη: «Αιιά κα μεκ κμμίζε θακείξ όηη ε Ιανία είπε επηά δαίμμκεξ. Αιιά όπςξ αθνηβώξ ηα πανίζμαηα ημο Αγίμο Νκεύμαημξ μκμμάδμκηαη ζοκςκύμςξ επηά πκεύμαηα, θαζώξ μ μέγαξ Εζαΐαξ ηα ανίζμεζε: "Νκεύμα ζμθίαξ θαη ζοκέζεςξ, πκεύμα βμοιήξ, πκεύμα ηζπύμξ θαη γκώζεςξ θαη εοζέβεηαξ θαη θόβμο Θεμύ". Έηζη ακηηζέηςξ θαη μη εκένγεηεξ ηςκ 3
δαημόκςκ ιέγμκηαη δαίμμκεξ. H αθεδία, ε θεηδςιία, ε απείζεηα, μ θζόκμξ, ημ ρεοδόξ, ε απιεζηία θαη θάζε πάζμξ είκαη ζοκώκομμκ ημο δαίμμκμξ πμο ημ εγέκκεζε. πμημξ, ιμηπόκ, είκαη θονηεομέκμξ από αοηά ηα πάζε, θαηέπεηαη από δαίμμκεξ. Δεκ ήηακ ιμηπόκ θαζόιμο απίζακμκ θαη αδύκαημκ θαη ε Ιανία ε Ιαγδαιεκή κα οπμδμοιώζεθε ζε θάπμηα επηά πάζε, από ηα μπμία ιοηνώζεθε θαη ύζηενα έγηκε μαζήηνηα ημο Οςηήνμξ»5.
Ηαη ζημκ άγημ Ιόδεζημ, Ναηνηάνπε Ζενμζμιύμςκ (α' ήμηζο δ' αηώκμξ) δηαβάδμμε: «Πμκ ζομβμιηθό ανηζμό επηά θαη όηακ πνόθεηηαη πενί ηεξ ανεηήξ θαη όηακ πνόθεηηαη πενί ηεξ θαθίαξ, βιέπμμε κα πνεζημμπμηή ε Αγία Γναθή. Γοιόγςξ, ιμηπόκ, δηαιέγεη μ Οςηήναξ ηεκ Ιανία ηεκ Ιαγδαιεκή, από ηεκ μπμία ελέβαιε επηά δαημόκηα, γηα κα εθδίςλε μέζς αοηήξ, ημκ άνπμκηα ηεξ θαθίαξ (δηάβμιμ) από ηεκ ακζνώπηκε θύζε. Δηόηη μη ηζημνίεξ δηδάζθμοκ ηεκ Ιαγδαιεκή αοηήκ δηα βίμο πανζέκμκ. Ηαη ακαθένεηαη μανηύνημκ ηεξ Ιανίαξ Ιαγδαιεκήξ, όπμο γνάθεηαη όηη γηα ηεκ άθνακ πανζεκίακ θαη θαζανόηεηά ηεξ, θαηκόηακ ζημοξ βαζακηζηέξ ηεξ, ζακ θαζανό θνύζηαιιμ»6.
Πεκ ίδηα άπμρε δηαηοπώκεη πενί ηςκ επηά δαημμκίςκ θαη μ Θεμθύιαθημξ Βμοιγανίαξ ζηεκ Γνμεκεία ημο ζημ Ηαηά Θμοθάκ Γοαγγέιημ: «Ηαζώξ είκαη επηά πκεύμαηα ηεξ ανεηήξ έηζη είκαη θαη ελ εκακηίαξ επηά πκεύμαηα ηεξ θαθίαξ. Ωζάκ πςξ είκαη Νκεύμα θόβμο Θεμύ, έηζη είκαη θαη ελ εκακηίαξ Νκεύμα αθμβίαξ Θεμύ. είκαη Νκεύμα ζοκέζεςξ, είκαη θαη εκακηίμκ Νκεύμα αζοκεζίαξ, θαη θαζελήξ ηα ιμηπά. Γάκ ημ ιμηπόκ δεκ εβγμύκ ηα επηά ηαύηα πκεύμαηα ηεξ θαθίαξ από ηεκ ροπήκ, δεκ δύκαηαη ηηκάξ κ' αθμιμοζή ημκ νηζηόκ. Δηόηη πνώημκ πνέπεη κα εβγάιε θακείξ ημκ Οαηακάκ από ιόγμο ημο, θαη ηόηε κα θαημηθήζε μ νηζηόξ»7.
Αοηά γνάθμοκ μη Ναηένεξ ηεξ Γθθιεζίαξ μαξ θαη αοηήκ ηεκ ενμεκεία δίκμοκ όζμκ αθμνά ηα επηά δαημόκηα.
Γίκαη θαηαζοθμθάκηεζε θαη βιάζθεμμξ ιόγμξ εκακηίμκ ηεξ αγίαξ Ιανίαξ ηεξ Ιαγδαιεκήξ ε ηαύηηζή ηεξ με ηεκ αμανηςιή γοκαίθα ημο Γοαγγειίμο, ε μπμία ζημ ζπίηη ημο Φανηζαίμο άιεηρε ηα πόδηα ημο Ζεζμύ με μύνα. Έπεη γίκεη δοζηοπώξ μεγάιε πανενμεκεία ηςκ πενηθμπώκ ημο ηενμύ Γοαγγειίμο από (μνηζμέκμοξ ζογγναθείξ αθόμε θαη εθθιεζηαζηηθμύξ δηόηη εηαύηηζακ ηεκ αγία Ιανία ηεκ Ιαγδαιεκή με ηεκ αμανηςιή γοκαίθα, ε μπμία έπιοκε ηα πόδηα ημο Ηονίμο με ηα δάθνοά ηεξ θαη ηα άιεηρε με μύνμ, δείπκμκηαξ ηεκ ζοκηνηβή ηεξ, ημκ ζπαναγμό ηεξ θανδηάξ ηεξ, θαη ηεκ μεηάκμηά ηεξ γηα ηηξ αμανηίεξ ηεξ (Βι. Θμοθ. δ' 36-50). Γη' αοηήκ μηιά μ ηενόξ Θμοθάξ ακώκομα: «Ηαη γοκή ήηηξ εκ αμανηςιόξ εκ ηε πόιεη». Οημ αμέζςξ επόμεκμ θεθάιαημ (Θμοθ. ε', 1-3), μμηιεί γηα ηεκ αγία Ιανία ηεκ Ιαγδαιεκή θαη ακαθένεηαη ζηεκ ζεναπεία ηεξ από ημκ Ζεζμύ. Ακ ε Ιανία ε Ιαγδαιεκή ήηακ ε αμανηςιόξ γοκή, μ άγημξ Γοαγγειηζηήξ δεκ ζα απέθνοπηε ημ όκμμά ηεξ, εκώ αμέζςξ παναθάης μηιάεη ζογθεθνημέκα θαη μκμμαζηηθά γη' αοηήκ θαη γηα ηεκ ζεναπεία ηεξ από ηα 4
επηά δαημόκηα. Πμ όκμμα ηεξ αμανηςιήξ θαη πόνκεξ γοκαηθόξ δεκ ακαγνάθεηαη πμοζεκά μέζα ζηα ηενά Γοαγγέιηα. Ε αγία Ιανία ε Ιαγδαιεκή όμςξ ακαθένεηαη ζογθεθνημέκα θαη μκμμαζηηθά μεηά ηεκ ζεναπεία ηεξ, ςξ μαζήηνηα θαη αθόιμοζμξ ημο Ηονίμο θαη ηεξ Θεμηόθμο Ιεηνόξ Πμο, ςξ Δηαθόκηζζα ηςκ Απμζηόιςκ θαη ςξ πνώηε ηςκ Ιονμθόνςκ.
Οηεκ Μνζόδμλε Ρμκμιμγία μαξ ηεξ Ιεγάιεξ Γβδμμάδμξ, γίκεηαη πμιύ θαζανά ε δηάθνηζε μεηαλύ ηςκ γοκαηθείςκ αοηώκ πνμζώπςκ. Πεξ πόνκεξ γοκαηθόξ πμο άιεηρε μύνα ημκ Ηύνημ, ηεξ μπμίαξ «μκείακ πμηείζζαη μη ζεηόηαημη Ναηένεξ εζέζπηζακ» ηε Αγία θαη Ιεγάιε Πεηάνηε. Ηαη ηεξ αγίαξ Ιανίαξ ηεξ Ιαγδαιεκήξ ςξ Ιονμθόνμο θαη Γοαγγειηζηνίαξ ηεξ Ακαζηάζεςξ ημο Οςηήνμξ. Μ άγημξ Ζςάκκεξ μ νοζόζημμμξ ενμεκεύμκηαξ ηα άγηα Γοαγγέιηα, ενεοκά θαη δηεοθνηκίδεη πμηεξ θαη πόζεξ ήηακ μη γοκαίθεξ πμο άιεηρακ με μύνα ηεκ θεθαιήκ θαη ηα πόδηα ημο Ηονίμο θαη μοδεμίακ ζπέζηκ έπμοκ με ηεκ αγία Ιανία ηεκ Ιαγδαιεκή8. Μ άγημξ Ζςάκ. μ νοζόζημμμξ έπεη γνάρεη θαη Θόγμοξ με ζέμα ηεκ πόνκε γοκαίθα πμο μεηεκόεζε9 θαη ε μπμία είκαη έκα πνόζςπμ άγκςζημ θαη ακώκομμ.
Νώξ δεμημονγήζεθε αοηή ε πιάκε θαη αοηή ε ζύγποζε γύνς από ημ ηενό πνόζςπμ ηεξ Αγίαξ Ιανίαξ ηεξ Ιαγδαιεκήξ; Ε ζύγποζε αοηή πνμήιζε από ηεκ Δύζε θαη είκαη αοηή άιιε μία παπηθή πιάκε.
«Οογπέεηαη ζοκήζςξ, μάιηζηα δε εηξ ηεκ Δύζηκ, θαη θαθώξ ηαοηίδεηαη ε Ιαγδαιεκή μεηά ηεξ αμανηςιμύ γοκαηθόξ, ε μπμία ζηεκ μηθία ημο Φανηζαίμο Οίμςκμξ άιεηρε ηα πόδηα ημο Ζεζμύ με μύνα»10.
Ιαζήηνηα ημο Ηονίμο - Αθόιμοζμξ ηεξ Θεμηόθμο
Μ θηιάγαζμξ ιμηπόκ θαη θηιεύζπιαγπκμξ Ηύνημξ ηεκ εζενάπεοζε δηα ηεξ πάνηηόξ Πμο θαη ηεκ ειεοζένςζε από ηα επηά δαημόκηα. Ηαη αοηή ζοκαηζζακόμεκε ηεκ μεγάιε εοενγεζία, γεμάηε εογκςμμζύκε γηα ηα αγαζά πμο αληώζεθε, άθεζε ηα πάκηα θαη άνπηζε κα αθμιμοζή ημκ Οςηήνα θαη Δηδάζθαιμ, όπςξ έθακακ μη Ιαζεηέξ θαη Απόζημιμη. Απεθδύζεθε θάζε θαθία θαη εκδύζεθε θάζε ανεηή θαη αγαζόηεηα ε μαθανία Ιανία. Γηα ηα επίγεηα θαη γηα ημοξ ζογγεκείξ θαζόιμο πιέμκ δεκ εκμηάδεημ. Γηα ηα αγαζά ημο θόζμμο, πιμύηε, δόλα, ςναηόηεηα, θαζόιμο δεκ εθνόκηηδε. Έβιεπε ημοξ πςιμύξ κα ζεναπεύμκηαη, ημοξ ηοθιμύξ κα ακαβιέπμοκ, ηα δαημόκηα κα εθδηώθμκηαη, κα επηηημώκηαη θαη κα δηαζθμνπίδμκηαη από ημκ Δεζπόηε νηζηό, ημοξ παναιύημοξ κα πενπαημύκ. Από όια αοηά θαη από ηηξ μανηονίεξ ηςκ Γναθώκ θαηαιάβαηκε όηη Αοηόξ είκαη μ ακαμεκόμεκμξ ειεοζενςηήξ ημο Ζζναήι. Ακαγκώνηδε όηη θαη άιιμη βέβαηα, ζοκέβε κα θαημνζώζμοκ ζαύμαηα, 5
αιιά όπη με ηέημηα ελμοζία, με ηέημηα δύκαμε. Γθείκμη ηα θαηώνζςκακ με πνμζεοπή θαη ζακ δμύιμη. Ο' Αοηόκ, όμςξ, ημ «Ομη ιέγς» θαη ημ «Θέις θαζανίζζεηη» ειέγμκημ με μεγάιε ελμοζία θαη θονηόηεηα. Πώνα πενπαηά επάκς ζηε ζάιαζζα ειαθνά, δίπςξ δηόιμο κα βνέπεηαη. Όζηενα, με ηεκ δύκαμή Πμο, θαηαπαύεη ημκ άκεμμ. Ακαζηαίκεη κεθνμύξ, ζακ κα είκαη μ ζάκαημξ έκαξ ύπκμξ. Αοηά όια, πμο με ηέημηα ελμοζία δηαπνάηηεη, είκαη γκώνηζμα ηεξ ζεσθήξ Πμο δεζπμηείαξ θαη δοκάμεςξ. Έηζη ε μαθανία θαηεκόεζε πιήνςξ θαη επίζηερε όηη Αοηόξ είκαη αιεζώξ μ Ρηόξ ημο Θεμύ. Ηαη ημκ αθμιμοζμύζε πηζηά θαη αθμζηςμέκα, οπενεηώκηαξ Αοηόκ θαη ημοξ μαζεηέξ Πμο θαη όζμοξ Πμκ αθμιμοζμύζακ. Πα πιμύηε ηεξ, ηεκ πενημοζία ηεξ, όια ηα δηέζεζε ζηεκ δηαθμκία ηςκ Ιαζεηώκ θαη ημο Ηονίμο. Αιιά θαη με ηεκ Ιεηένα Πμο, Θεμηόθμ Νανζέκμ Ιανηάμ, ζοκδέζεθε με ζύκδεζμμ θηιίαξ θαη αγάπεξ θαη με ημοξ ζογγεκείξ ηεξ. Ηαη με όιμοξ αοημύξ πμο αθμιμοζμύζακ ημκ νηζηό, όιε ηεκ ζοκμδεία ηςκ Ιαζεηώκ θαη Ιαζεηνηώκ. Ιάιηζηα, λεπώνηζε μέζα ζηεκ ζοκμδεία ηςκ Ιαζεηνηώκ ςξ πνώηε μεηά ηεκ Θεμηόθμ, όπςξ μ Νέηνμξ λεπώνηδε ςξ πνώημξ θαη επί θεθαιήξ ηςκ Απμζηόιςκ.
«πςξ αθνηβώξ, ιέγμοκ, μ ανπεγόξ ηςκ Απμζηόιςκ μκμμάζζεθε Νέηνμξ γηα ηεκ αζάιεοηε πίζηε πμο είπε ζημκ νηζηό, ηεκ Νέηνα, έηζη θαη αοηή έγηκε ανπεγόξ ηςκ Ιαζεηνηώκ γηα ηεκ θαζανόηεηά ηεξ θαη ημκ πόζμ πμο είπε πνμξ Αοηόκ, θαη Ιανία μκμμάζζεθε από ημκ Οςηήνα, μμςκύμςξ πνμξ ηεκ Ιεηένα Πμο. Ηαη όπςξ ημκ Δεζπόηε αθμιμοζμύζε μ πμνόξ ηςκ Ιαζεηώκ, έηζη ηεκ Δέζπμηκα θαη Ιεηένα ημο Ηονίμο, αθμιμοζμύζε μ πμνόξ ηςκ μαζεηεομμέκςκ γοκαηθώκ. Δηόηη ζημ Γοαγγέιημ γνάθεη "εζαύμαδμκ γαν, πμηέ μη Ιαζεηαί όηη μεηά γοκαηθόξ ειάιεη" 11. Δει. απμνμύζακ θαη εζαύμαδακ μη Ιαζεηέξ γηαηί είδακ ημκ Ηύνημ κα ζοκμμηιή με γοκαίθα. Δηόηη μ Ηύνημξ δεκ ζοκήζηδε κα ζοκμμηιή με γοκαίθεξ. Αιιά ημκ εοαγγειηθό δνόμμ ηεξ Ιεηνόξ ημο Δεζπόημο, Ρπεναγίαξ Θεμηόθμο, πμο δηέηνεπε με ημκ Ρηό θαη Δεμημονγό Πεξ, θαη αοηέξ αθμιμοζμύζακ μαδί ηεξ. Ηαη δηαθμκμύζακ ημκ θμηκόκ Δεζπόηεκ θαη Ηύνημκ θαη ημοξ Ιαζεηέξ Πμο από ηα οπάνπμκηά ημοξ, ζε ό,ηη επνεηάδμκημ»12, γνάθεη μ άγημξ Ιόδεζημξ, ανπηεπίζθμπμξ Ζενμζμιύμςκ.
Οημ άπνακημκ πάζμξ
Οηαονώ θαζειμύμεκμκ νηζηόκ, θαζμνώζα έθιαηεξ Ιαγδαιεκή θαη εθναύγαδεξ. Πί ημ μνώμεκμκ; ε δςή πώξ ζκήζθεηξ, θαη ε θηίζηξ βιέπμοζα θιμκείηαη θαη θςζηήνεξ ζθμηίδμκηαη;13
Ιέπνη ημ άπνακημκ Νάζμξ ημο Ηονίμο αθμιμοζεί ςξ πηζηή Ιαζήηνηα θαη δηάθμκμξ. Πεκ κύθηα ηεξ πνμδμζίαξ, όηακ μ μαζεηήξ πνμδίδεη ημκ Δηδάζθαιμ θαη ημκ παναδίδεη ζηα πένηα ηςκ απάνηζηςκ θαη αζεβώκ Ζμοδαίςκ, μαδί με ηεκ Θεμηόθμ Ιανία ζπανάδμοκ από πόκμ θαη αγςκία. Κα πώξ
6
πανμοζηάδμοκ πμιύ παναζηαηηθά μη άγημη Γοαγγειηζηέξ Ιαηζαίμξ, Ιάνθμξ θαη Ζςάκκεξ ηεκ πανμοζία ηεξ αγίαξ Ιανίαξ Ιαγδαιεκήξ ζηεκ Οηαύνςζε ημο Ηονίμο:
«Ήζακ δε εθεί θαη πμιιέξ γοκαίθεξ, μη μπμίεξ από μαθνοά παναθμιμοζμύζακ ηα γεγμκόηα. Αοηέξ αθμιμύζεζακ ημκ Ζεζμύκ από ηεκ Γαιηιαία θαη Πμκ οπενεημύζακ. Ιεηαλύ αοηώκ ήηακ ε Ιανία ε Ιαγδαιεκή, ε Ιανία ε μεηένα ημο Ζαθώβμο θαη ημο Ζςζή, θαη ε μεηένα ηςκ οηώκ ημο Δεβεδαίμο» (Ιαηζ. θδ' 55-56).
«Ήζακ δε θαη μενηθέξ γοκαίθεξ, πμο από μαθνοά παναθμιμοζμύζακ ηα γεγμκόηα, μεηαλύ ηςκ μπμίςκ ήημ θαη ε Ιανία ε Ιαγδαιεκή, θαη ε Ιανία ημο Ζαθώβμο ημο μηθνμύ θαη ημο Ζςζή, θαη ε Οαιώμε. Αοηέξ θαη όηακ εονίζθεημ μ Ζεζμύξ εηξ ηεκ Γαιηιαία Πμκ αθμιμοζμύζακ θαη Πμκ οπενεημύζακ. Ήζακ αθόμε θαη πμιιέξ άιιεξ, μη μπμίεξ είπακ ακεβή μαδί με Αοηόκ από ηεκ Γαιηιαία εηξ ηα Ζενμζόιομα» (Ιάνθ. ηε', 40-41).
«Μη ζηναηηώηεξ αοηά έθακακ. Οηάζεθακ δε πιεζίμκ εηξ ημκ Οηαονόκ ημο Ζεζμύ ε μεηένα Πμο θαη ε αδειθή ηεξ μεηέναξ Πμο, Ιανία ημο Ηιςπά, θαη ε Ιανία ε Ιαγδαιεκή» (Ζς. ηζ', 25).
Από απόζηαζε ζηεκ ανπή παναθμιμοζμύκ δαθνοζμέκεξ, με πόκμ θαη ζπαναγμό ροπήξ μη Ιαζήηνηεξ με ηεκ Θεμηόθμ ηεκ πμνεία ημο Ηονίμο πνμξ ημκ Γμιγμζά θαη ηεκ ακάνηεζή Πμο επί ημο Οηαύνμο. Ιαδί ημοξ, ε αγία Ιανία ε Ιαγδαιεκή πμκεμέκε αιιά άθμβε, παναθμιμοζεί ημ δνάμα ημο Δηδαζθάιμο. Οομπαναζηέθεηαη ζηεκ ζιημμέκε Ιεηένα Πμο θαη πνμζπαζεί κα ηεκ πανεγμνήζεη. Δίπια ζημκ Οηαονό, μαδί με ηεκ Θεμηόθμ θαη ημκ αγαπεμέκμ μαζεηή ημο Ηονίμο, Ζςάκκε, δεη ημ απμθμνύθςμα ημο ζείμο Δνάμαημξ. Αλίδεη κα παναζέζμομε εδώ ημκ ζνήκμ ηεξ Ιανίαξ ηεξ Ιαγδαιεκήξ, θαζώξ βιέπεη ημκ Ηύνημ ηεξ δόλεξ επί ημο Οηαονμύ θνεμάμεκμ14:
«Πί είκαη ημύημ, Δέζπμηα θαη Θεέ; Πόζμ άπεηνμκ ημ πέιαγμξ ηεξ εοζπιαγπκίαξ Ομο; Ιε αοηά ζε ακηαμείβμοκ εθείκμη πμο γεύζεθακ θαη απήιαοζακ όια ηα θαιά ηςκ εοενγεζηώκ Ομο; Οε έκηοζακ με πηηώκα πιεοαζηηθό αοημί πμο Οο ημοξ έκηοζεξ με θόνεμα αθζανζίαξ θαη ζακ αεηόξ άκμηλεξ ηηξ θηενμύγεξ Ομο θαη ημοξ έβαιεξ επάκς ζηα μεηάθνεκά ζμο; Γπάκς ζηεκ αγία θεθαιήκ Ομο, ζηεθάκη οβνηζηηθό ζμο θόνεζακ, αοημί πμο με δόλα θαη ηημή ημοξ εζηεθάκςζεξ; Γζύ πμο ημοξ ειεοζένςζεξ από ηεκ ζθιαβηά θαη ηεκ δμοιεία ηεξ Αηγύπημο, θαηαδέπεζαη κα ιάβεξ νάπηζμα απ' αοημύξ; Ιε θαιάμη πηοπμύκ ηεκ αθήναηε θεθαιή Ομο, εθείκμη πμο πνμξ πάνηκ ημοξ πώνηδεξ ηεκ ζάιαζζα ζηα δομ, θηοπώκηαξ ηεκ με νάβδμ; μιή με όλμξ ζε πμηίδμοκ αοημί πμο ημοξ έζηεηιεξ ελ μονακμύ ημ μάκκα ζακ βνμπή θαη από ηεκ πέηνα ακέβιοζεξ ζακ πμηάμη ημ κενό, με έκα πηύπεμα ναβδημύ; Αοημύξ πμο ημοξ αλίςζεξ κα πενάζμοκ ηεκ Ένεμμ θαη κα ζςζμύκ, αοημί ζμο πνμλεκμύκ 7
ημοξ πόκμοξ ηςκ θανθηώκ; Νεξ μαξ θάπμημκ ιόγμ πανήγμνμ, ζ' εμάξ πμο ζηεθόμαζηε εδώ θαη ζ' ακηηθνύδμομε με ηόζμ πόκμ! Νανεγόνεζε με ιόγμοξ ηειεοηαίμοξ, πνμ ημο ζακάημο Ομο, ηεκ Ιεηένα Ομο πμο εδώ θμκηά Ομο ζηέθεηαη. Πί μεγάιε πανεγμνηά ζα είκαη γηα ηεκ Ιεηένα Ομο, ηα ιόγηα αοηά πνμ ημο ζακάημο. Ιάιηζηα, όηακ αοηά ηα ιόγηα ιέγμκηαη από έκακ Ιμκαδηθόκ θαη αιεζμόκεημκ Ρηόκ. Οε πμημκ ηεκ εμπηζηεύεζαη ακαπςνώκηαξ από ηεκ δςή; Γηαηί, μπμνεί κα ζε γέκκεζε δίπςξ πόκμοξ, αιιά ηώνα νμμθαία ηνοπά θαη πιεγώκεη ηεκ θανδηά ηεξ, θαζώξ Οε βιέπεη ζ' αοηήκ ηεκ αζιηόηεηα. Νεξ ιόγμ πανήγμνμ θαη ζημκ Ιαζεηή, μ μπμίμξ ζα γίκε πανεγμνηά ηεξ Ιεηνόξ Ομο».
Γθεί, αθμύεη ημκ Ηύνημ κα ανζνώκε ηηξ ηειεοηαίεξ Πμο ιέλεηξ. Κα απεοζύκε ημκ ηειεοηαίμ Πμο ιόγμ ζηεκ Ιεηένα Πμο, ιέγμκηαξ: «Ιήηεν, ηδμύ μ Ρηόξ Ομο» θαη ζημκ αγαπεμέκμ μαζεηή Ζςάκκε: «Ζςάκκε, ηδμύ ε μήηεν ζμο» (Ζς. η', 26-27). Ηαη ε Ιαγδαιεκή λεζπά ζε ζνήκμ πμο ζοκμδεύεη ημκ ζνήκμ ηεξ Νακαγίαξ Ιεηέναξ, πμο ζπανάδεη θαη μδύνεηαη, αθμύγμκηαξ ημκ αγαπεμέκμ Πεξ Ρηό, κα αθήκε ηεκ ηειεοηαία ημο ιέλε «Πεηέιεζηαη» μαδί με ηεκ ηειεοηαία ακζνώπηκε πκμή Πμο επάκς ζημκ Οηαονό.
Ιονμθόνμξ
Έννακε ημκ Πάθμκ ε πνώηε Ιονμθόνμξ Ιαγδαιεκή Ιανία15
Ηάης από ημκ Οηαονό, ζηέθεηαη ε ζαομαζηή Ιανία θαη πενημέκεη αθιόκεηε. Οηέθεηαη ζημκ Γμιγμζά θαη πενημέκεη με δέμξ. Βιέπεη με πνμζμπή ηη γίκεηαη. Δύμ θνοθμί μαζεηέξ ημο Ηονίμο εμθακίδμκηαη, μ βμοιεοηήξ Ζςζήθ θαη μ Κηθόδεμμξ. Έπμοκ πάνεη άδεηα από ημκ Νηιάημ κα ζάρμοκ ημ Οώμα ημο Δηδαζθάιμο. Απμθαζειώκμοκ ημ Νακάγημ Οώμα από ημκ Οηαονό, ημ ηοιίγμοκ με εοιάβεηα θαη ζεβαζμό ζημ ιεοθό ζεκδόκη. Πμ αιείθμοκ με ζμύνκα θαη αιόε. Πμ εκηαθηάδμοκ μέζα ζημ ιαλεομέκμ θαηκμύνγημ μκήμα, ζ' έκα θήπμ δίπια ζημκ Γμιγμζά. Ηαη μη Ιαζήηνηεξ ημο Ηονίμο «εζεώνμοκ πμο ηίζεηαη».
«Ηαη ήδε μρίαξ γεκμμέκεξ, επεί εκ Ναναζθεοή, μ έζηη πνμζάββαημκ, ειζώκ Ζςζήθ μ από Ανημαζαίαξ, εοζπήμςκ βμοιεοηήξ, μξ θαη αοηόξ εκ πνμζδεπόμεκμξ ηεκ βαζηιείακ ημο Θεμύ, ημιμήζαξ εηζήιζε πνμξ Νηιάημκ θαη εηήζαημ ημ ζώμα ημο Ζεζμύ... θαη αγμνάζαξ ζηκδόκα θαη θαζειώκ αοηόκ εκείιεζε ηε ζηκδόκη θαη θαηέζεθεκ αοηόκ εκ μκεμείς, μ εκ ιειαημμεμέκμκ εθ πέηναξ, θαη πνμζεθύιηζε ιίζμκ επί ηεκ ζύνακ ημο μκεμείμο. Ε Ιανία ε Ιαγδαιεκή θαη Ιανία Ζςζή εζεώνμοκ πμο ηίζεηαη» (Ιάνθ. ηε'42-47).
8
«Ηαη ιαβώκ ημ ζώμα μ Ζςζήθ εκεηύιηλεκ αοηό ζηκδόκη θαζανά θαη έζεθεκ αοηό εκ ης θαηκώ αοημύ μκεμείς μ ειαηόμεζεκ εκ ηε πέηνα θαη πνμζθοιίζαξ ιίζμκ μέγακ ηε ζύνα ημο μκεμείμο απήιζεκ. Εκ δε εθεί Ιανία ε Ιαγδαιεκή θαη ε άιιε Ιανία, θαζήμεκμη απέκακηη ημο ηάθμο» (Ιαηζ. θδ' 5961).
Μη δύμ Ιαζεηέξ, Κηθόδεμμξ θαη Ζςζήθ εκηαθίαζακ ημ άγημ Οώμα ημο Ηονίμο, αθμύ ημ άιεηρακ μόκμκ με ζμύνκα θαη αιόε. Ανώμαηα δεκ επνόθζαζακ κα βάιμοκ, γηαηί επιεζίαδε ήδε ε κύθηα. Ιεηά ημκ εκηαθηαζμό απμπςνμύκ. Μη Ιαζήηνηεξ όμςξ δεκ θεύγμοκ από ημκ Πάθμ. Δεκ μπμνμύκ κα απμπςνηζημύκ ημκ ιαηνεοηό ημοξ Δηδάζθαιμ θαη Οςηήνα, αθόμε θαη ηώνα πμο Γθείκμξ είκαη κεθνόξ. Πώνα πημ πμιύ επηζομμύκ κα εθθνάζμοκ ηεκ αγάπε ημοξ. Πα δάθνοα θοιμύκ αζηαμάηεηα. Θνήκμη, ακαθηιεηά, ακαθαηεμέκα με πνμζεοπέξ, με ρηζύνμοξ, με ακαζηεκαγμμύξ. Οηγά-ζηγά ανπίδεη κα πέθηε ε κύπηα θαη ημ ζθμηάδη κα απιώκεηαη μέζα ζημκ θήπμ. Μη Ιαζήηνηεξ πνέπεη κα θύγμοκ. πη όμςξ γηα κα θνοθζμύκ. Μη Απόζημιμη θνύθζεθακ «δηα ημκ θόβμκ ηςκ Ζμοδαίςκ». Αοηέξ ζα επηζηνέρμοκ ζημκ Πάθμ, Ιονμθόνεξ, θένκμκηαξ μύνα θαη ανώμαηα αθνηβά θαη πμιύηημα, γηα κα «μονίζμοκ» ημ άπνακημ Οώμα δει. κα ημ αιείρμοκ με ανώμαηα θαη μύνα. Κα πνμζθένμοκ ζημ Νακάγημ Οώμα Πμο ηηξ κεθνηθέξ ηημέξ, ημ ιαηνεοηηθό ημοξ ηειεοηαίμ ηενό θαζήθμκ ζημκ Δηδάζθαιμ.
'Γηζη ε Ιανία ε Ιαγδαιεκή με ηηξ άιιεξ γοκαίθεξ επηζηνέθμοκ ζηα Ζενμζόιομα θαη αγμνάδμοκ αμέζςξ ηα μύνα από ηεκ Ναναζθεοή ημ βνάδο, δηόηη ημ Οάββαημ οπήνπε ανγία, ζύμθςκα με ημκ Κόμμ. Πμ εζπέναξ ημο Οαββάημο, όηακ ε ανγία ζα ιήλε, ζα αγμνάζμοκ θη άιια ανώμαηα 16. «Ηαηαθμιμοζήζαζαη δε αη γοκαίθεξ, αίηηκεξ ήζακ ζοκειειοζοίαη αοηώ εθ ηεξ Γαιηιαίαξ, εζεάζακημ ημ μκεμείμκ θαη ςξ εηέζε ημ ζώμα αοημύ. Ρπμζηνέραζαη δε εημίμαζακ ανώμαηα θαη μύνα. Ηαη ημ μεκ Οάββαημκ εζύπαζακ θαηά ηεκ εκημιήκ» (Θμοθ. θγ', 55-56). Νενημέκμοκ κα πενάζε ε εμένα ημο Οαββάημο. Εζοπάδμοκ ηεκ εμένα ηεξ ανγίαξ πμο επηβάιιεη μ Κόμμξ. Ιε οπμμμκή, με ζύκεζε, με ςνημόηεηα, θανηενηθέξ θαη ζογθναηεμέκεξ. Ηη αξ ζογθιμκίδμκηαη μη ροπέξ ημοξ από ηα πημ δοκαηά θαη ηενά ζοκαηζζήμαηα. Ηαη ε ζαομαζηή Ιανία ε Ιαγδαιεκή, με ζάννμξ, με αοηαπάνκεζε, άθμβε, ημ βνάδο ημο Οαββάημο, εκώ λεμενώκεη ε Ηονηαθή, λεθηκά γηα ημκ Πάθμ ημο Ζεζμύ μαδί με ηηξ άιιεξ Ιονμθόνεξ γοκαίθεξ. «Πε δε μηα ηςκ ζαββάηςκ όνζνμο βαζέμξ ήιζμκ γοκαίθεξ επί ημ μκήμα θένμοζαη α εημίμαζακ ανώμαηα, θαη ηίκεξ ζοκ αοηαίξ» (Θμοθ. θδ', 1). Βνίζθμκηαη μη άγηεξ θαη ενςηθέξ αοηέξ γοκαίθεξ ζ' έκα λέκμ ηόπμ. Δηαηνέπμοκ ηόζμοξ θηκδύκμοξ. Πίπμηε, όμςξ, δεκ ηηξ ζηαμαηά ζημκ δνόμμ ημοξ. Δεκ οπμιμγίδμοκ ζοζίεξ, δεκ οπμιμγίδμοκ ηεκ δςή ημοξ. «Πμ αζζεκέζηενμκ γέκμξ ακδνεηόηενμκ εθάκε ηόηε», γνάθεη μ άγημξ Ζςάκκεξ μ νοζόζημμμξ.
«Ιάζε ελ εμώκ, πόζε είκαη ε πνμζομία ηεξ γοκαηθείαξ θύζεςξ εηξ ηα θαιά ένγα θαη πόζε ε ηςκ ακδνώκ. Πςκ γοκαηθώκ ηεκ θαιήκ βμοιήκ ( = απόθαζε) δεκ εδοκήζε κα ηεκ εμπμδίζε μύηε ε αζζέκεηα ηεξ γοκαηθείαξ θύζεςξ, μύηε ε δοζθεμία ε μπμία αθμιμοζεί εηξ όζαξ πενηπαημύζη ηεκ κύθηα, μύηε μ θμηκόξ θόβμξ, όζηηξ εθνάηεη ( = θονίεοζε) ηόηε όιμοξ ημοξ θίιμοξ ημο νηζημύ, μύηε 9
ε έπζνα ηεξ ζοκαγςγήξ, μύηε ε μέζε ηςκ ζηναηηςηώκ, μύηε ημ αλίςμα ημο Νηιάημο, μύηε ε βανεία βμοιή ηςκ ανπηενέςκ, μύηε μ επηθείμεκμξ μέγαξ ιίζμξ εηξ ημ μκήμα. Νάκηα ηα δύζθμια έδεηλεκ ε πνμζομία ηςκ γοκαηθώκ εύθμια. Πμοξ θηκδύκμοξ εζεώνεζεκ θένδμξ, ηαξ δεμίαξ αμμηβήκ. ιεκ ηεκ μεγάιεκ πνμζομίακ ηςκ ακδνώκ έζβεζε μία μηθνά απεηιή παηδίζθεξ»17.
Ενςηθή ε αγία Ιανία ε Ιαγδαιεκή, πνςημπόνμξ ηεξ πίζηεςξ. Αηνόμεηε, απμθαζηζηηθή ζακ μάνηοναξ, δμζμέκε μιόροπα ζημκ ηενό ζθμπό ηεξ. «Ανγά ηεκ κύθηα ηεξ εβδμμάδμξ, ήιζεκ ε Ιανία ε Ιαγδαιεκή θαη ε άιιε Ιανία γηα κα ηδμύκ ημκ ηάθμκ» (Ιαηζ. θε', 1). Ε αγία Ιανία ε Ιαγδαιεκή έπεη μία λεπςνηζηή ζέζε μέζα ζημκ όμηιμ ηςκ Ιονμθόνςκ θαη Ιαζεηνηώκ. Βιέπμμε όηη θαη μη ηέζζενηξ Γοαγγειηζηέξ ακαθένμοκ αοηήκ πνώηε από όιεξ ηηξ άιιεξ Ιονμθόνεξ. «Ηαη αθμύ πέναζε ημ Οάββαημ, ε Ιανία ε Ιαγδαιεκή θαη ε Ιανία ε μεηένα ημο Ζαθώβμο θαη ε Οαιώμε αγόναζακ ημ βνάδο ημο Οαββάημο ανώμαηα γηα κα έιζμοκ ζημκ Πάθμ θαη κα αιείρμοκ ημκ Ζεζμύ. Ηαη πμιύ πνςί ηεξ πνώηεξ εμέναξ ηεξ εβδμμάδμξ, ένπμκηαη ζημ μκεμείμ, ηεκ ώνα πμο μ ακαηέιιςκ ήιημξ άνπηδε κα δηαιύε ημ ζθμηάδη» (Ιάνθ. ηζη', 1-2). Γηδηθά μ άγημξ Γοαγγειηζηήξ Ζςάκκεξ γνάθεη μόκμκ γη' αοηήκ ζημ Γοαγγέιηό ημο θαη αοηήκ μόκμ ακαθένεη. Λεθηκάεη μόκε ηεξ μέζα ζηε κύπηα. Ακοπμμμκεί κα θηάζε πνώηε ζημκ Πάθμ. Ήηακ πενηζζόηενμ ζενμή ζηεκ αγάπε ηεξ. Ε Ιανία «πάκο γαν πενί ημκ Δηδάζθαιμκ θηιμζηόνγςξ έπμοζα...» γνάθεη μ ηενόξ νοζόζημμμξ18. Ηαζώξ θηάκεη, βνίζθεη ημκ Πάθμ αδεηακό, ημκ ιίζμ απμθεθοιηζμέκμ. Ηαη ηόηε ζθέθηεηαη όηη θάπμημη έθιερακ ημ Άγημ Οώμα ημο Ζεζμύ (Ζς. θ', 1).
Κομηάκιομ, Ήτος πλ. δ'. Τη σπερμάτφ.
Ωξ Ιονμθόνμκ ημο Οςηήνμξ θαη Ιαζήηνηακ Ιαγδαιεκή θαη Απμζηόιςκ ηζμζηάζημκ. Ακομκμύμεκ ζε Ιανία θαη εθβμώμεκ. Ναννεζίακ θεθηεμέκε πνμξ ημκ Ηύνημκ. Ηαζηθέηεοε ιοηνμύζζαη πάζεξ ζιίρεςξ Πμοξ βμώκηαξ ζμη. παίνμηξ Θόγμο Ιαζήηνηα.
Ήπμξ β'. ηε εθ ημο λύιμο.
Ιύνμηξ ηςκ ζενμώκ ζμο πνεζβεηώκ, ς Ιαγδαιεκή Ιονμθόνε, νηζηόκ ηιέςζαη, ημκ θηιακζνςπόηαημκ, Θεόκ δεόμεζα, όπςξ πάζεξ νοώμεζα, ακάγθεξ θαη βιάβεξ, θαη πμηθίιςκ ζιίρεςκ, θαη πενηζηάζεςκ, πάκηεξ μη ηε ζε πνμζηαζία, ζπεύδμκηεξ εκ πίζηεη Ιανία, θαη ημοξ ζμοξ θαμάημοξ μαθανίδμκηεξ.
10
Γοαγγειίζηνηα ηεξ Ακαζηάζεςξ
Δεύηε από ζέαξ γοκαίθεξ εοαγγειίζηνηαη, θαη ηε Οηώκ είπαηε. Δέπμο παν' εμώκ πανάξ εοαγγέιηα ηεξ Ακαζηάζεςξ νηζημύ.19
Φαίκεηαη από ηα άγηα Γοαγγέιηα όηη ε ζαομαζηή Ιανία ε Ιαγδαιεκή πήγε πμιιέξ θμνέξ εθείκμ ημ βνάδο ημο Οαββάημο ζημκ Πάθμ. Νήγε πνώηα μαδί με ηεκ Θεμηόθμ κύπηα αθόμε, πμιύ πνηκ λεμενώζε (Βι. Ιαηζ. θε', 1-10). Νήγε μαδί με άιιεξ γοκαίθεξ ανγόηενα (Θμοθ. θδ' 1-10 θαη Ιάνθ. ηζη', 1-8). Ήνζε αθόμε μία θμνά μαδί με ημοξ Απμζηόιμοξ Νέηνμ θαη Ζςάκκε (Ζς. θ', 1-10). Μη εοζεβείξ Ιονμθόνεξ γοκαίθεξ αληώζεθακ αοηέξ πνώηεξ κα αθμύζμοκ από Άγγειμ Ηονίμο ημ εοθνόζοκμ μήκομα όηη «εγένζε μ Ηύνημξ» θαη κα γίκμοκ πνώηεξ θαη αρεοδείξ μάνηονεξ ηεξ Ακαζηάζεςξ.
Μ άγημξ Γνεγόνημξ μ Ναιαμάξ μαξ ακαθένεη πενί ηεξ επηζθέρεςξ ηςκ Ιονμθόνςκ ζημκ ηάθμ: «Μη Ιονμθόνεξ ήηακ πμιιέξ θαη ήιζακ ζημκ ηάθμ όπη μία θμνά αιιά δύμ θαη ηνεηξ θμνέξ, ζοκηνμθηά μεκ αιι' όπη μη ίδηεξ θαη θαηά ημκ όνζνμ όιεξ, αιιά όπη ηεκ ίδηα ώνα αθνηβώξ. Ε δε Ιαγδαιεκή ήιζε πάιη μόκε ηεξ θαη έμεηκε πενηζζόηενμ. Ννώηε απ' όιεξ ήιζε ζημκ ηάθμ ημο Ρημύ ημο Θεμύ ε Θεμηόθμξ, έπμκηαξ μαδί ηεξ ηεκ Ιανία ηεκ Ιαγδαιεκή... Ε Νανζεκμμήηςν έθζαζε ηεκ ζηηγμή πμο γηκόηακ μ ζεηζμόξ, απμθοιίζζεθε ε πέηνα θαη ακμηγόηακ μ ηάθμξ θαη μη θύιαθεξ ήηακ πανόκηεξ, ακ θαη ζογθιμκηζμέκμη από ημκ θόβμ. Γη' αοηό μεηά ημκ ζεηζμό αοημί ακαζεθώζεθακ θαη εθμίηαλακ αμέζςξ κα θύγμοκ, εκώ ε Θεμμήηςν εκηνοθμύζε ζηεκ ζέα. Γγώ, πάκηςξ, κμμίδς όηη γη' Αοηήκ πνώηε ακμίπζεθε μ δςεθόνμξ εθείκμξ Πάθμξ. ηη γη' Αοηήκ άζηναρε έηζη μ άγγειμξ, ώζηε ακ θαη ήηακ αθόμε ζθμηάδη, Αοηή με ημ πιμύζημ θςξ ημο αγγέιμο όπη μόκμ κα δε όηη μ ηάθμξ ήηακ άδεημξ, αιιά θαη ηα εκηάθηα κα είκαη ηαθημπμηεμέκα θαη πμιοηνόπςξ κα μανηονμύκ ηεκ έγενζε ημο εκηαθηαζζέκημξ. Ήηακ δε πνμθακώξ μ εοαγγειηζηήξ άγγειμξ μ ίδημξ μ Γαβνηήι, μ μπμίμξ ιέγεη ζηηξ γοκαίθεξ πμο ήζακ μαδί με ηεκ Θεμηόθμ: "Ιε θμβείζζε εζείξ, δεηείηαη ημκ Ζεζμύ ημκ ζηαονςμέκμκ; Ακαζηήζεθε. Ζδμύ μ ηόπμξ όπμο εθεηηόηακ μ Ηύνημξ..." Ε ζεμμήηςν Νανζέκμξ ζοκμδεομμέκε από ηηξ άιιεξ Ιονμθόνεξ επέζηνερε θαη ηδμύ μ Ζεζμύξ ηηξ ζοκάκηεζε ιέγμκηαξ. "παίνεηε". Ε Θεμηόθμξ, όηακ ζοκάκηεζε ημκ Ρηό ηεξ θαη Θεό, πνώηε από όιεξ ηηξ άιιεξ είδε θαη ακαγκώνηζε ημκ Ακαζηάκηα, θαη πνμζπίπημκηαξ έπηαζε ηα πόδηα Πμο θαη έγηκε Απόζημιόξ Πμο πνμξ ημοξ Απμζηόιμοξ. Ε Θεμηόθμξ πνηκ από όιμοξ, Αοηή είδε ημκ Ακαζηάκηα θαη απήιαοζε ηε ζεία μμηιία Πμο. ...Ννώηε θαη μόκε άγγηλε ηα άπνακηα πόδηα Πμο, έζης θαη ακ μη Γοαγγειηζηαί δεκ ηα ιέγμοκ θακενά όια αοηά, με ζέιμκηαξ κα πνμζαγάγμοκ ςξ μάνηονα ηεξ Ακαζηάζεςξ ηεκ Ιεηένα, γηα κα με δώζμοκ αθμνμή οπμρίαξ ζημοξ απίζημοξ»20.
11
Ιαξ απμθαιύπηεη ιμηπόκ μ άγημξ Γνεγόνημξ μ Ναιαμάξ, θηκμύμεκμξ από αγάπε, αοηό πμο ακαθένεηαη ζοκεζθηαζμέκα από ημοξ Γοαγγειηζηέξ, όηη πνώηε απ' όιμοξ ημοξ ακζνώπμοξ, ε Θεμηόθμξ δέπζεθε ημ Γοαγγέιημ ηεξ Ακαζηάζεςξ ημο Ηονίμο. Ηαη όηη ε αγία Ιανία ε Ιαγδαιεκή θαη μη άιιεξ γοκαίθεξ Ιονμθόνεξ πμο είπακ έιζεη ςξ ηόηε δεκ θαηεκόεζακ ηεκ ζεμαζία ηςκ ιόγςκ ημο αγγέιμο θαη δεκ εγκώνηζακ αμέζςξ ηεκ αιήζεηα. Δηαπίζηςζε μόκμκ ηεκ θέκςζε ημο Πάθμο θαη έηνελε ε Ιανία ε Ιαγδαιεκή ζημοξ Απμζηόιμοξ Νέηνμ θαη Ζςάκκε θαη ημοξ μεηέθενε μόκμκ αοηό, όηη δει. μ ηάθμξ είκαη άδεημξ. Ηαη όηακ ε Θεμηόθμξ, μαδί με άιιεξ γοκαίθεξ, επέζηνεθε θαη ζοκήκηεζε ζημκ δνόμμ ημκ Ζεζμύ θαη μίιεζε μαδί Πμο θαη έπηαζε ηα άπνακηα πόδηα Πμο, ε αγία Ιανία ε Ιαγδαιεκή δεκ ήηακ μαδί με ηεκ Ιεηένα ημο Θεμύ, δηόηη είπε ζημοξ Απμζηόιμοξ: «εζήθςζακ ημκ Ηύνημ από ημ μκήμα θαη δεκ γκςνίδμομε πμύ Πμκ ημπμζέηεζακ». Δεκ είπε θαηαιάβεη αθόμε ηίπμηε πενί ηεξ Ακαζηάζεςξ. Μη δύμ Ιαζεηέξ ήνζακ ζημκ Πάθμ ηνέπμκηαξ. Δηαπίζηςζακ όηη όζα ημοξ είπε ε γοκαίθα ήηακ αιεζηκά. Ιέζα ζημκ άδεημ ηάθμ μ Νέηνμξ με ημκ Ζςάκκε είδακ ηα μζόκηα θαη ημ ζμοδάνημκ θαη έθογακ. Ε Ιανία ε Ιαγδαιεκή, όμςξ, μέκεη θμκηά ζημκ Πάθμ θαη θιαίεη γμενά: «Ίζηαημ ε Ιανία, έλςζεκ ημο μκεμείμο θιαίμοζα» (Βι. Ζς. θ', 11). Ηιαίεη, γηαηί πάζεθε ημ Οώμα ημο Ηονίμο ηεξ θαη δεκ λένεη πμημξ ημ πήνε. «Ε πνηζημθόνμξ Ιαγδαιεκή έμεηκεκ εμθηιμπςνμύζα ης μκήμαηη θαη πενηεκόζηεη αιύμοζα, θαη ιηβάδαξ (πμηαμμύξ) δαθνύςκ εκζηάδμοζα, ηε επημόκς πνμζεδνία ορειόηενόκ ηη θαναδμθμύζα μαζείκ»21.
Απανεγόνεηε θιαίεη θαη ζνεκεί, γηαηί δεκ μπμνεί κα ακηέλε ηεκ ζηένεζε ηέημημο ζαομαζημύ Δηδαζθάιμο, Γοενγέημο θαη Οςηήνμξ. Γνάθεη μ άγημξ Κηθόδεμμξ Αγημνείηεξ: «Ελεύνμοζη γαν αη θηιόζεαη ροπαί θαη θανδίαη ηη αλίδεη μ Θεόξ θαη μ Ζεζμύξ, θαη δηα ημύημ, όηακ ημκ ζηενεζμύκ, ηνέπμοκ επάκς θαη θάης, ημκ δεημύκ επηπόκςξ, θαη πύκμοκ δη' Αοηόκ αημαηςμέκα δάθνοα. όζεκ θαη μ Δαβίδ έθιαηγε απανεγόνεηα δηα ηεκ ζηένεζηκ ημο Θεμύ. δηό έιεγεκ: "Γγεκκήζε ηα δάθνοά μμο εμμί άνημξ εμέναξ θαη κοθηόξ, εκ ης ιέγεζζαί μμη θαζ' εθάζηεκ εμένακ. πμύ εζηηκ μ Θεόξ ζμο;" (Σαιμ. μα', 4)
...Δηα ημύημ θαη μ Γνεγόνημξ μ Θεμιόγμξ ηαύηεκ ηεκ ζςηήνημκ ζομβμοιήκ δίδεη εηξ θάζε ροπήκ κα είκαη πνόζομμξ θαη κα δαθνύε, ίκα αληςζή κα απμιαύζε κμενώξ εθείκα πμο εληώζεζακ κα ηδμύκ αη μονμθόνμη αηζζεηώξ, μύης ιέγςκ: "Ηακ Ιανία ηηξ εξ, θακ ε άιιε Ιανία, θακ Οαιώμε, θακ Ζςάκκα, δάθνοζμκ μνζνία. ίδε πνώηε ημκ ιίζμκ ενμέκμκ, ηοπόκ δε θαη ημοξ Αγγέιμοξ θαη Ζεζμύκ αοηόκ" (Θόγμξ εηξ ημ Νάζπα)... Βιέπε, αγαπεηέ ακαγκώζηα, πόζεκ μεγάιεκ ςθέιεηακ πνμλεκμύκ ηα δάθνοα. Δηόηη αοηά έθακακ ηηξ Ιονμθόνμοξ γοκαίθεξ κα ηδμύκ ημκ Ακαζηάκηα νηζηόκ. Αοηά ηηξ έθακακ κα ηδμύκ ημοξ Αγγέιμοξ. Αοηά ηηξ αλίςζακ κα γίκμοκ ηεξ Ακαζηάζεςξ πνώηαη θήνοθεξ, θαη κα πνεμαηίζμοκ ηςκ Απμζηόιςκ θαη Γοαγγειηζηώκ ημο Ηονίμο εοαγγειίζηνηαη»22.
Γηα ημκ ζνήκμ ηεξ Ιανίαξ ηεξ Ιαγδαιεκήξ έλς από ημκ Πάθμ γνάθεη μ ηενόξ νοζόζημμμξ: «Πμ γοκαηθείμ θύιμ δηαθνίκεηαη θαηά θάπμημκ ηνόπμ γηα ηεκ ιεπηόηεηα ηςκ αηζζεμάηςκ ημο θαη έπεη μεγαιύηενε ηάζε πνμξ μίθημ. Αοηό ημ ιέγς, γηα κα μεκ απμνήζεξ, γηαηί ηέιμξ πάκηςκ, ε Ιανία 12
ζνεκμύζε πηθνά ζημκ ηάθμ, εκώ μ Νέηνμξ δεκ έθακε θάηη πανόμμημ... Μη μαζεηέξ, ιμηπόκ, έθογακ γηα κα επηζηνέρμοκ ζηα Ζενμζόιομα, εκώ εθείκε ζηάζεθε θμκηά ζημκ ηάθμ. Ήηακ μεγάιε πανεγμνηά κα βιέπε ημ μκήμα. Κα, ηεκ θμηηάδεηξ, πμο ζθύβεη θαη ζέιεη κα δε ημκ ηόπμ όπμο βνηζθόηακ ημ ζώμα, πνμθεημέκμο κα πανεγμνεζή; Γη' αοηό θαη έιαβε μεγάιμ μηζζό, γη' αοηήκ ηεκ μεγάιε θνμκηίδα ηεξ. Γηαηί εθείκμ πμο δεκ είδακ μη Ιαζεηέξ, ημ είδε πνώηε ε γοκαίθα. Γίδε δει. δύμ Αγγέιμοξ, κα θάζμκηαη μ έκαξ πνμξ ημ μένμξ ηςκ πμδηώκ θαη μ άιιμξ πνμξ ημ μένμξ ηεξ θεθαιήξ, με ιεοθή εκδομαζία θαη ημ πνόζςπμ γεμάημ από πμιιή θαηδνόηεηα θαη πανά» 23. Από ηεκ εμθάκηζε ηςκ δύμ Αγγέιςκ ε Ιανία μέκεη έθπιεθηε, ζαμπςμέκε από ημ πανάδμλμ ζέαμα. «Γοκαίθα, γηαηί θιαηξ; Νμημκ δεηείξ;» Πεκ νςημύκ. Ηαη αοηά ηα είπακ, θαηά θάπμημκ ηνόπμκ ζακ κα ηεκ επέπιεηηακ:
-Γηαηί θιαηξ, αθμύ ηόζα είδεξ; Αθόμε θμβείζαη θαη δεκ μπμνείξ κα εκκμήζεξ ηίπμηε ορειόηενμ; Αθόμε αμθηβάιιεηξ θαη δηζηάδεηξ; Νμημκ δεηείξ; Γθείκμκ πμο εγένζε; Νμο ακαζηήζεθε; Βιέπεηξ Αγγέιμοξ κα θάζμκηαη μέζα ζημκ ηάθμ θαη εζύ αθόμε πηζηεύεηξ, όηη εζύιεζακ ημ Οώμα; Νμημξ μπμνεί κα θιέρε Βαζηιέα πμο θνμονείηαη από αγγειηθή θνμονά;
Ηαη εθείκε ιέγεη: «Νήνακ ημκ Ηύνηό μμο από ημ μκεμείμ, θαη δεκ γκςνίδς πμύ ημκ έβαιακ» (Ζς. θ', 13). Αοηό πμο είπε πνμεγμομέκςξ ζημοξ Απμζηόιμοξ, αοηό ιέγεη θαη ζημοξ Αγγέιμοξ. «Αιι' ς ηεξ θαιήξ θανηενίαξ! Ω ηεξ επαηκεηήξ πμιοπναγμμζύκεξ! Μο πανείδεκ αοηήκ μ πμζμύμεκμξ. Μοθ αθήθε ηε απηζηία βοζίδεηαη μ δεημύμεκμξ. Αιιά ημκ δέμκηα πόζμκ ηδώκ, αοημμάηςξ εθηζηάηαη» (Θεμθ. Ηεναμέςξ Μμηιία ΘΓ', εηξ ημ όγδμμκ εςζηκόκ).
Πόηε, ζηνάθεθε πίζς ε Ιανία θαη βιέπεη ημκ Ζεζμύ! Νώξ εζηνάθε λαθκηθά πνμξ ηα πίζς, εκώ μηιμύζε με ημοξ Αγγέιμοξ; Από ηεκ όρε θαη ημ βιέμμα ηςκ Αγγέιςκ, από ηεκ έθπιελή ημοξ θαη ηεκ ζηάζε ημοξ, μόιηξ ακηίθνοζακ ημκ Ηύνημ. Γονίδεη θαη αοηή πνμξ ηα πίζς θαη βιέπεη ημκ Ζεζμύ. Ηαη εθείκμξ ηεκ νςηάεη: «Γύκαη, ηί θιαίεηξ; Πίκα δεηείξ;» (Ζς. θ', 15). Δεκ Πμκ ακαγκςνίδεη αθόμε. Πα μάηηα ηεξ «εθναημύκημ ημο με επηγκώκαη αοηόκ» (Βι. Θμοθ. θδ', 16), όπςξ έγηκε με ημοξ δύμ Ιαζεηέξ πμο βάδηδακ πνμξ ηεκ Γμμαμύξ. Ίζςξ δεκ Πμκ ακαγκώνηζε αμέζςξ, επεηδή ηα μάηηα ηεξ ζάμπςζακ από ημ πμιύ θιάμα θαη δεκ έβιεπε θαζανά. Ίζςξ αθόμε δεκ είπε θέλεη θαιά ε μένα. Ίζςξ, δηόηη έηζη μ ίδημξ μ Ζεζμύξ μηθμκόμεζε, εμθακηδόμεκμξ με ηεκ πημ ηαπεηκή θαη θμηκή εκδομαζία, ώζηε κα ημκ κμμίζε γηα θεπμονό. Ηαη ημο ιέγεη: «Ηύνηε, εάκ εζύ ημκ πήνεξ ζηα πένηα ζμο, πεξ μμο πμο ημκ έπεηξ ημπμζεηήζεη, θη εγώ ζα ημκ πάνς από εθεί». Ω ηεξ γοκαηθείαξ αγάπεξ! «Ω ηεξ εοκμίαξ θαη θηιμζημνγίαξ ηεξ γοκαηθόξ!» (Ζςάκκεξ νοζόζημμμξ). Ηαη ε απάκηεζε; Πμ άθμοζμα ημο μκόμαηόξ ηεξ από ημ γιοθύ ζηόμα ημο Ηονίμο: «Ιανία!». Οηνέθεηαη, ιέγεη, αοηή ηόηε θαη ζογθιμκηζμέκε από ημ άθμοζμα, αοζόνμεηα απακηά: «Ξαββμοκί» δει. Δηδάζθαιε. Μ Θεόξ Θόγμξ, πμο γκςνίδεη θαη βιέπεη ημοξ δηαιμγηζμμύξ θαη ηηξ θανδηέξ ηςκ ακζνώπςκ, δεκ ηεκ αθήκεη κα βαζακίδεηαη άιιμ. Φώηηζε ημκ κμο ηεξ, θώηηζε ημοξ μθζαιμμύξ ηεξ 13
κα δε θαη κα θαηακόεζε πμημξ είκαη αιεζηκά αοηόξ πμο ηεξ μηιά. Οπεύδεη ηόηε κα αγθαιηάζε θαη κα αζπαζηή ηα πόδηα ημο Ηονίμο. Αιιά Αοηόξ ηεκ απμηνέπεη θαη ηεξ ιέγεη: «Ιε μμο άπημο. Μύπς γαν ακαβέβεθα πνμξ ημκ Ναηένα μμο» (Ζς. θ', 17). Οηάζμο μαθνηά. Ιε με εγγίδεηξ. Γπεηδή ήημ αθόμε ε Ιανία αηειήξ θαηά ημ θνόκεμα, θαη Πμκ ακαδεημύζε ζημκ Πάθμ ςξ άκζνςπμ, ζέιεη κα ακορώζε ημ θνόκεμά ηεξ, ώζηε κα μεκ ημκ κμμίδε πιέμκ άκζνςπμ, αιιά θαη Θεό. «Ιε με πιεζίαζεξ, με με αγγίλεξ». Δεκ θένς πιέμκ ημ ίδημ θζανηό ζώμα, ηεκ ζάνθα ηεξ παπύηεημξ θαη ηεξ θζμνάξ. Πμ Οώμα αοηό δεκ μπμνείηε κα ημ πιεζηάζεηε θαη κα ημ αγγίλεηε. «Γπεηδή ε δηάκμηά ζμο δεκ ήγγηζε ημ ύρμξ ημο ζπεηηθά μ' εμέ μοζηενίμο, όηη εκώ είμαη Θεόξ, ηώνα βιέπμμαη ζε ζώμα, θαη μάιηζηα ζεμεηδέξ, γη' αοηό με μ' εγγίδεηξ»24.
Ηαη μ άγημξ Γνεγόνημξ Κύζζεξ γνάθεη ζπεηηθώξ: «Αξ με δεηήζμομε ακάμεζα ζημοξ κεθνμύξ αοηόκ πμο δε. Μ Ηύνημξ απςζεί όπμημκ ημκ δεηεί μ' αοηόκ ημκ ηνόπμκ, ιέγμκηάξ ημο "με μμο άπημο". ηακ ακεβώ ζημκ Ναηένα μμο ηόηε ζα ζμο επηηνέπεηαη κα με αγγίδεξ. Θέιεη κα πε μεκ απμηοπώζεξ ζηεκ πίζηε ζμο ηεκ ζςμαηηθή θαη δμοιηθή μμνθή μμο, αιιά κα ιαηνεύεξ αοηόκ πμο βνίζθεηαη ζηεκ δόλα ημο Ναηένα θαη οπάνπεη με ηεκ μμνθή ημο Θεμύ θαη πμο είκαη Θόγμξ ημο Θεμύ»25.
«Πμ Ιε μμο άπημο μπμνεί κα ζεμαίκε θαη ηεκ κμεηή πνμζέγγηζε θαη επαθή. Δηόηη (ε Ιανία) ήζειε κα ενεοκήζε πώξ μηθμκμμήζεθε ημ Ιοζηήνημ ηεξ Ακαζηάζεςξ. Πεκ απμμαθνύκεη θαη ηεκ απμζαννύκεη από ηέημημο είδμοξ ενςηήζεηξ θαη είκαη ζακ κα ηεξ ιέγε, μεκ ενεοκάξ θαη ζέιεηξ κα ελεηάζεξ αοηά πμο είκαη πάκς από ηηξ δοκάμεηξ ζμο θαη ηα μέηνα ζμο. Γηαηί αθόμε δεκ μπμνείξ κα ακεβήξ θαη κα θζάζεξ ζε ηέημημο είδμοξ μοζηαγςγία. Γπεηδή "Δεκ ακέβεθα αθόμε πνμξ ημκ Ναηένα μμο", ώζηε θη εζάξ κα ζαξ ειθύζς θαη κα ζαξ ακεβάζς ζηεκ ορειόηενε ζεςνία θαη γκώζε πμο ζα γίκε με ηεκ θάζμδμ ζ' εζάξ ημο Αγίμο Νκεύμαημξ»26.
Ιεγάιε ηημή γηα ηεκ Ιανία κα αληςζή κα ηδή ημκ Ηύνημ, πνώηε μεηά ηεκ Θεμηόθμ. Ιεγάιε εοηοπία γηα ηεκ Ιανία κα ηδή πνώηε ημκ Ακαζηάκηα Ζεζμύ θαη κα μηιήζε μαδί Πμο, μεηά ηεκ Θεμηόθμ. Ιεγάιε ε ηημή κα ηεκ ζηείιε ζημοξ Απμζηόιμοξ, κα μάζμοκ θαη αοημί ηεκ πανμόζοκε είδεζε. Δηόηη αμέζςξ μεηά πνμζζέηεη: «Νμνεύμο δε πνμξ ημοξ αδειθμύξ μμο θαη εηπέ αοημίξ. Ακαβαίκς πνμξ ημκ παηένα μμο θαη παηένα ομώκ, θαη Θεόκ μμο θαη Θεόκ ομώκ» (Ζς. θ' 17). Ηαη ζοκεπίδεη μ άγημξ Γοαγγειηζηήξ Ζςάκκεξ: «Ένπεηαη Ιανία ε Ιαγδαιεκή απαγγέιμοζα ημηξ μαζεηαίξ όηη εώναθε ημκ Ηύνημκ, θαη ηαύηα είπεκ αοηή». Γίκεηαη ε Ιανία Ιαγδαιεκή ηςκ Απμζηόιςκ απόζημιμξ, ηςκ Ιαζεηώκ θήνοθαξ, ηςκ Γοαγγειηζηώκ εοαγγειίζηνηα. Μ νηζηόξ ηεκ δηάιελε γη' αοηήκ ηεκ ορειή δηαθμκία θαη απμζημιή. «Αοηή, ιμηπόκ, θεύγεη -ιέγεη μ ηενόξ νοζόζημμμξ- γηα κα ακαγγείιε αοηά ζημοξ Ιαζεηέξ. Πόζμ ζπμοδαίμ πνάγμα είκαη, ιέγεη, ε πνμζεδνία27 θαη ε θανηενία» (Γνμεκεία ζημ θαηά Ζςάκκε Γοαγγέιημ, Μμηιία Νζη').
14
Ε μνζόδμλε ομκμιμγία μαξ, βαζηζμέκε ζημ θαηά Ζςάκκεκ Γοαγγέιημ, απμηύπςζε ημκ ζογθηκεηηθό δηάιμγμ ηεξ Ιανίαξ Ιαγδαιεκήξ με ημκ Ζεζμύ, έλς από ημκ Πάθμ, ζ' έκακ οπένμπμ ύμκμ:
«Γηξ ημ μκήμα ζε επεδήηεζεκ, ειζμύζα ηε μηα ηςκ Οαββάηςκ, Ιανία ε Ιαγδαιεκή. Ιε εονμύζα δε ςιμθύνεημ, θιαοζμώ βμώζα. Μίμμη! Οςηήν μμο, πώξ εθιάπεξ πάκηςκ βαζηιεύ; Δεύγμξ δε δςεθόνςκ Αγγέιςκ, έκδμζεκ ημο μκεμείμο εβόα. Πί θιαίεηξ, ς γύκαη; Ηιαίς, θεζίκ, όηη ήνακ ημκ Ηύνηόκ μμο ημο ηάθμο, θαη μοθ μίδα πμο έζεθακ αοηόκ. Αοηή δε ζηναθείζα μπίζς, ςξ θαηείδέ ζε, εοζέςξ εβόα: Μ Ηύνημξ μμο θαη μ Θεόξ μμο, δόλα ζμη»28.
«Θίακ πνςί έδναμε ε Ιανία ζημκ ηάθμ θαη γη' αοηό εοαγγειίδεηαη ημ μοζηήνημκ ηεξ Ακαζηάζεςξ. Ε πνμζομία ηεξ γοκαηθόξ οπενέβε ηεκ πνμζομία ηςκ ακδνώκ. Δεκ έπνεπε αοηή πνώηα κα δεπζή ηεξ πανάξ ηα μεκύμαηα; Αξ απμιαύζε πνώηε ηεξ Ακαζηάζεςξ ηεκ πανά εθείκε πμο εδμθίμαζε θαη ημο πάζμοξ ηεκ πηθνόηεηα. Αξ γίκε μεκύηνηα ηεξ Ακαζηάζεςξ εθείκε πμο ημ Νμηήνημκ ημο ζακάημο ημο Ηονίμο πνώηε είδε. Γιάηε, γοκαίθεξ, εζείξ πμο λεπενάζαηε με ηεκ πνμζομία ζαξ ημοξ Απμζηόιμοξ, θαη γη' αοηό αληςζήθαηε ηεκ ζεία μπηαζία, ειάηε κα δηώλεηε από ηηξ θανδηέξ ηςκ Ιαζεηώκ ημ ζθμηάδη ηεξ δεηιίαξ. Γιάηε κα ημοξ μεκύζεηε ηεκ έιεοζε ημο Ηονίμο. Γίκεηε δάζθαιμη ζ' αοημύξ πμο ζα δηδάλμοκ όιε ηεκ μηθμομέκε. Δώζηε θςξ ζ' εθείκμοξ πμο εημημάδμκηαη κα δηαζθμνπίζμοκ ζ' όιεκ ηεκ γε ηεκ αιήζεηα ημο αιεζηκμύ Φςηόξ. Δείληε ζ' αοημύξ πόζε είκαη ε δηαθμνά ηεξ μεγαιμροπίαξ, ηεξ πνμζομίαξ, ηεξ ηόιμεξ, πμο θαημηθεί ζηηξ θανδηέξ ηςκ γοκαηθώκ από ηηξ θανδηέξ ηςκ ακδνώκ. Αξ μάζμοκ από ηεκ δηθή ζαξ πνμζομία, πόζμξ θόβμξ ημοξ θονηεύεη. Γπεηδή ημκ θαηνό πμο εθείκμη έραλακ ηα πημ ζθμηεηκά θαη θνοθά μένε γηα κα θνοθζμύκ, εζείξ ηνέλαηε ζημκ Πάθμ θαη δεκ οπμιμγίζαηε μύηε ημκ θόβμ ηςκ επζνώκ, μύηε ηεκ ιύζζα ηςκ Φανηζαίςκ, μύηε ηηξ απεηιέξ ηςκ Γναμμαηέςκ. Πμ ζθμηάδη ζαξ θάκεθε θςξ, μη μπιηζμέκμη ζηναηηώηεξ ζοκμδμηπόνμη ζαξ, μη απεηιέξ ηςκ ανπηενέςκ βμεζμί ζαξ ζημκ ζθμπό ζαξ κα "μονίζεηε" δει. κα αιείρεηε με μύνα ημ δεζπμηηθόκ ζώμα»29.
Ε Ιανία Ιαγδαιεκή αγγειημθόνμξ πνμξ ημοξ Ιαζεηέξ. Από ημ ζηόμα ηεξ ζα δηαιαιεζή ημ μήκομα ηεξ Ακαζηάζεςξ, «πανάξ εοαγγέιηα ηεξ Ακαζηάζεςξ νηζημύ». Αοηό, όμςξ ήηακ θαη ζεσθή μηθμκμμία. Δηόηη από ηεκ γοκαίθα ήιζε ε ιύπε ζημκ θόζμμ. Ε πνμμήηςν Γύα έγηκε πνόλεκμξ ιύπεξ ζημκ Αδάμ. Ιία γοκαίθα πάιη ζα γίκε ηώνα μεκοηήξ ηεξ πανάξ ζημοξ άκδνεξ. Γοκαίθα έθενε ηεκ πηώζε. Αιιά θαη γοκαίθα ζα δηαθενύλε ημ ζςηήνημ γεγμκόξ ηεξ Ακαζηάζεςξ.
«Πμ παίνε ηαηξ Ιονμθόνμηξ θζεγλάμεκμξ, ημκ ζνήκμκ ηεξ Ννμμήημνμξ Γύαξ θαηέπαοζαξ, ηε Ακαζηάζεη Ομο, νηζηέ μ Θεόξ. ημηξ Απμζηόιμηξ δε ημηξ ζμηξ θενύηηεηκ επέηαλαξ. μ Οςηήν ελακέζηε ημο μκήμαημξ»30.
15
Ζζαπόζημιμξ
Ιεηά από όια αοηά ε Ιανία ε Ιαγδαιεκή έμεηκε ζηα Ζενμζόιομα, μαδί με ηεκ Ρπεναγία Θεμηόθμ θαη ηηξ άιιεξ γοκαίθεξ. Όζηενα από ηεκ Ακάιερε ημο Ηονίμο ζημοξ Μονακμύξ, όπςξ δηαβάδμμε ζηηξ Ννάλεηξ ηςκ Απμζηόιςκ, ζοκήζηδακ κα ζογθεκηνώκμκηαη ζημ οπενώμκ θαη κα πνμζεύπμκηαη μαδί με ημοξ Απμζηόιμοξ θαη όιμοξ ημοξ Ιαζεηέξ ημο Ηονίμο. «ιμη αοημί με μηα ροπή θαη με μηα θανδηά αθμύναζηα πνμζεύπμκηακ θαη εδέμκημ ζημκ Θεό μαδί θαη με άιιεξ εοζεβείξ γοκαίθεξ, πμο είπακ αθμιμοζήζεη ημκ Ηύνημ, όπςξ επίζεξ μαδί με ηεκ Ιανία ηεκ μεηένα ημο Ζεζμύ θαη με αοημύξ πμο εκμμίδμκημ αδειθμί ημο» (Ννάλ. α', 14). Γθεί ζηα Ζενμζόιομα, ε αγία Ιανία ε Ιαγδαιεκή επηδόζεθε ζε ζπμοδαίμ θηιακζνςπηθό ένγμ μαδί με ηεκ Θεμηόθμ, μμηνάδμκηαξ ηα πιμύηε ηεξ ζημοξ θηςπμύξ.
Όζηενα από ηεκ Γπηθμίηεζε ημο Αγίμο Νκεύμαημξ ηεκ εμένα ηεξ Νεκηεθμζηήξ, μη Απόζημιμη δηαζθμνπίζζεθακ ζε δηάθμνμοξ ηόπμοξ γηα κα θενύλμοκ ημ Γοαγγέιημ, ζ' όια ηα έζκε θαη ζ' όιμοξ ημοξ ιαμύξ, όπμο ημοξ θαηεύζοκε ημ Άγημ Νκεύμα. Ηαη ε μαθανία Ιανία, όπςξ ιέγεη θάπμηα πανάδμζε, λεθίκεζε κα θζάζε ζηεκ Ξώμε, γηα κα δεηήζε από ημκ Ηαίζανα Πηβένημ 31 κα απμδώζε δηθαημζύκε γηα ημκ άδηθμ ζάκαημ ημο Ζεζμύ νηζημύ. Αθμιμοζώκηαξ ημκ δνόμμ θαη ηεκ δςή ηςκ Απμζηόιςκ, ανπίδεη ηεκ μαθνηκή μδμηπμνία, θαηαθνμκώκηαξ θόπμοξ, εμπόδηα θαη δοζθμιίεξ. Ηαζ' μδόκ δηδάζθεη θαη θενύηηεη. Δηεγείηαη θαη δηαθενύηηεη ηεκ Ακάζηαζε ημο Ηονίμο. «Ηαη πμημξ μπμνεί κα δηεγεζή ηηξ δοζθμιίεξ πμο ηεξ έηοπακ ζηεκ μδμηπμνία; θαη πόζμκ πιήζμξ πνμζείιθοζε ζηεκ πίζηε δηα ηεξ ζαγήκεξ ημο Γοαγγειίμο; Αοηά ηα γκςνίδμοκ θαιώξ όζμη μειεημύκ με ζπμοδή θαη επημέιεηα ηα πνμκηθά ηεξ Ζηαιίαξ, εηξ ηα μπμία ζώδμκηαη ηζημνίεξ όηη πμιύ εδμλάζζε ε μαθανία από ημκ Θεό» γνάθεη μ Κηθεθ. Ηάιιηζημξ Λακζόπμοιμξ. Ηαη ζοκεπίδεη: «Αιιά θαη πνμξ αοηόκ ημκ Ηαίζανα Πηβένημκ πανμοζηάζζεθε θαη θαιά ελεηέιεζε ηεκ απμζημιή ηεξ. Δεκ ζα πίζηεοε πμηέ θακείξ όηη ζα είπακ θαιύηενμ ηέιμξ -όζα δειαδή έπνεπε κα πάζμοκ- αοημί πμο εζηαύνςζακ ημκ νηζηό, μ Άκκαξ, μ Ηασάθαξ θαη μ Νηιάημξ, θαζώξ ηζημνμύκ άκζνςπμη θηιαιεζέζηαημη». Αθμύ δηθάζζεθακ θαη ηημςνήζεθακ μη ζηαονςηέξ ημο Ηονίμο, ε μαθανία Ιανία ε Ιαγδαιεκή θαηήπεζε ημοξ πηζημύξ ζηεκ Ξώμε θαη ημοξ ζηενέςζε ζηεκ πίζηε -ζοκεπίδεη μ ίδημξ βημγνάθμξ. Ηαη αθμύ θήνολε ζηεκ Ξώμε, πενηεγήζεθε όιε ηεκ Ζηαιία θαη Γαιιία. Ηαη επέζηνερε ζηα Ζενμζόιομα, αθμύ πνώηα πέναζε από ηεκ Αίγοπημ, ηεκ Φμηκίθε, ηεκ Οονία θαη ηεκ Ναμθοιία. Ο' όιεξ αοηέξ ηηξ πώνεξ εδίδαζθε θαη εθήνοηηε ημ Γοαγγέιημ θαη ηεκ πίζηε ζημκ Ακαζηάκηα Ζεζμύ. Οηα Ζενμζόιομα μηθνό δηάζηεμα πανέμεηκε μαδί με ηεκ Ρπεναγία Θεμηόθμ, ςξ ηεκ Ημίμεζή ηεξ.
Ηαηά ηεκ πανάδμζε ηεξ Γθθιεζίαξ μαξ, ε αγία Ιανία Ιαγδαιεκή μεηέβε θαηόπηκ ζηεκ Έθεζμ, όπμο δμύζε θαη εδίδαζθε μ εγαπεμέκμξ μαζεηήξ, μ οηόξ ηεξ βνμκηήξ, Ζςάκκεξ. Οηεκ Έθεζμ ζοκακηήζεθε με ημκ Ιαζεηή, ζομμεηείπε ζημ θήνογμά ημο θαη έγηκε βμεζόξ ημο θαη ζομπαναζηάηεξ ημο ζηηξ δμθημαζίεξ θαη ζηηξ ζιίρεηξ ημο, ζηεκ θοιάθηζή ημο θαη ζε όια ημο ηα δεηκά. Οηεκ Έθεζμ, ε Αγία, μδήγεζε πμιιμύξ ζηεκ πίζηε θαη ζηεκ επίγκςζε ηεξ αιήζεηαξ. Μ ιαόξ 16
ηεξ Γθέζμο ηεκ εηίμεζε θαη ηεκ εοιαβήζεθε δεόκηςξ. Ιεηά ημκ ζάκαηό ηεξ ημ πάκηημμκ θαη πάκζεπημκ ζώμα ηεξ εκηαθηάζζεθε μζημπνεπώξ από ημκ άγημ Απόζημιμ θαη Γοαγγειηζηή Ζςάκκε, ζ' έκα ζπήιαημ θμκηά ζηεκ Έθεζμ, ζακ πμιύηημμξ ζεζαονόξ. Ηαηά ηεκ ώνα ηεξ ηαθήξ, επηηειέζζεθακ πμιιά ζαύμαηα, θαζώξ θαη ημοξ μεηέπεηηα πνόκμοξ, μέπνη ηεξ ζήμενμκ, ε Αγία δεκ ζηαμάηεζε κα ζαομαημονγή. Πμ έημξ 890 μ.. μ βαζηιεύξ Θέςκ Οη' μ Ομθόξ (886-912), έθακε ακαθμμηδή ημο αγίμο ιεηράκμο ηεξ θαη ημ μεηέθενε από ηεκ Έθεζμ ζηεκ Ηςκζηακηηκμύπμιε. Ιαδί με ημκ αδειθό ημο Αιέλακδνμ, ημ έιαβε επάκς ζημοξ ώμμοξ ημο θαη ημ απέζεζε με εοιάβεηα ζημκ Καό πμο αοηόξ έθηηζε επ' μκόμαηη ημο Αγίμο θαη Πεηναεμένμο θίιμο ημο νηζημύ Θαδάνμο ζηεκ Ηςκζηακηηκμύπμιε. Πμ άγημ ιείρακμ ημπμζεηήζεθε μάιηζηα ζημ ανηζηενό μένμξ ημο Ζενμύ Βήμαημξ, μέζα ζε αζεμέκηα ζήθε. «Πειείηαη δε αοηώκ ε Ούκαληξ», ηεκ 4ε Ιαΐμο, «εκ ηε εοαγεζηάηε Ιμκή ηε πανά ημο αοημύ βαζηιέςξ επ' μκόμαηη ημο Αγίμο Θαδάνμο ζοζηάζε». Γθ ημο θμηκμύ αοημύ εμνηαζμμύ ηεξ ακαθμμηδήξ ηςκ ιεηράκςκ ηεξ Αγίαξ μεηά ημο Αγίμο Θαδάνμο, ζηεκ Ιμκή ημο μπμίμο εκαπεηέζεζακ οπό ημο βαζηιέςξ Θέμκημξ, πμιιμί εηαύηηζακ ηεκ αγία Ιανία Ιαγδαιεκή, ιακζαζμέκα, με ηεκ αγίακ Ιανίακ, ηεκ αδειθή ημο Θαδάνμο, ε μπμία είκαη δηαθμνεηηθό πνόζςπμ32.
Ε Γθθιεζία μαξ εμνηάδεη ηεκ μκήμε ηεξ αγίαξ Ιονμθόνμο θαη Ζζαπμζηόιμο Ιανίαξ Ιαγδαιεκήξ ηεκ 22 Ζμοιίμο. Γπίζεξ ηεκ ζοκεμνηάδεη μαδί με ηηξ άιιεξ Ιονμθόνεξ Άγηεξ Γοκαίθεξ, ηεκ ηνίηε Ηονηαθή μεηά ημ Νάζπα, ηεκ Ηονηαθή ηςκ Ιονμθόνςκ. Ε ακαθμμηδή ηςκ ιεηράκςκ ηεξ εμνηάδεηαη ζηηξ 4 Ιαΐμο.
Ηαη ακαθένμμεκ επίζεξ θαη ημύημ, όηη ηεξ Ιονμθόνμο θαη Ζζαπμζηόιμο Ιανίαξ ηεξ Ιαγδαιεκήξ ε ηενά πεην, βνίζθεηαη ζηεκ Ζενά θαη Οεβάζμηα Ιμκή ηεξ Οημςκόπεηναξ, ζημ Αγηώκομμκ νμξ ημο ΆΘς, ζαύμαηα βνύμοζα θαη πάνηηαξ ηαμάηςκ πεγάδμοζα ςξ πμηαμόξ αέκκαμξ. Έδεζε δςή ηζάγγειε θαη έγηκε ζεβαζηή θαη ζ' αοημύξ ημοξ Αγγέιμοξ. Ηαη οπενηένεζε όιςκ ηςκ αγίςκ ςξ ηόηε γοκαηθώκ πμο εοενέζηεζακ ημκ Θεό, αιιά θαη όιςκ ηςκ μεηαγεκεζηένςκ αγίςκ μανηύνςκ γοκαηθώκ θαη αζθεηνηώκ. Γπεηδή είδε θαη εγκώνηζε θαη οπενέηεζε ημκ ίδημκ ημκ νηζηόκ, ημκ αιεζηκό Κομθίμ ηςκ ροπώκ ημοξ. Ηαη ό,ηη είκαη μη Απόζημιμη μεηαλύ όιςκ ηςκ Αγίςκ, ημύημ είκαη ε Ιαγδαιεκή μεηαλύ όιςκ ηςκ αγίςκ Γοκαηθώκ, όζεξ δηα ηεξ πμιηηείαξ ηςκ εοενέζηεζακ ημκ Θεό. Δηόηη ηηξ μεκ εμημήζε ζημκ δήιμ, από ηηξ άιιεξ θάκεθε ακώηενε θαη ζε όιεξ έγηκε πανάδεηγμα ζεανέζημο πμιηηείαξ, γνάθεη μ Κηθεθόνμξ Ηάιιηζημξ Λακζόπμοιμξ. Έηζη από ηα πμιιά πμο αλίδμοκ κα ζμο πμύμε, ιίγα μπμνέζαμε κα ζμο απμδώζμομε «Ιανία ζαομαζηή θαη οπένηημε. Οο δε ηαξ αζακάημοξ κοκ μηθμύζα ζθεκάξ θαη ζοκ αγγέιμηξ πενί ημκ ζνόκμκ πμνεύμοζα ημκ δεζπμηηθόκ θαη ηαξ οπέν ημο θόζμμο πμημομέκε ιηηάξ»33, αίηεζαη δμζήκαη εμίκ πηαηζμάηςκ άθεζηκ θαη ημ μέγα έιεμξ. Ταις ηης Αγίας Σοσ Μσροθόροσ πρεζβείαις, Χριζηέ ο Θεός, ελέηζομ και ζώζομ ημάς. Αμήμ.
17
Απολσηίκιομ, Ήτος α'. Τομ ηάθομ ζοσ Σφηήρ
νηζηώ ης δη' εμάξ, εθ Νανζέκμο ηεπζέκηη, ζεμκή Ιαγδαιεκή, εθμιμύζεηξ Ιανία, αοημύ ηα δηθαηώμαηα, θαη ημοξ κόμμοξ θοιάηημοζα. όζεκ ζήμενμκ, ηεκ πακαγίακ ζμο μκήμεκ, εμνηάδμκηεξ, αμανηεμάηςκ ηεκ ιύζηκ, εοπαίξ ζμο ιαμβάκμμεκ.
Κομηάκιομ, Ήτος δ'. Ο συφθείς εμ ηφ Σηασρώ.
Μ οπενμύζημξ Θεόξ εκ ης θόζμς, μεηά ζανθόξ επηθμηηώκ Ιονμθόνε, ζε αιεζή μαζήηνηακ πνμζήθαημ, όιεκ ζμο ηεκ έθεζηκ, πνμξ αοηόκ θεθηεμέκεκ. όζεκ θαη ηάμαηα επεηέιεζαξ πιείζηα. θαη μεηαζηάζα κοκ εκ μονακμίξ, οπέν ημο θόζμμο πνεζβεύεηξ εθάζημηε.
Μεγαλσμάριομ
Θόγμηξ ιαμπνοκζείζα ημηξ ημο νηζημύ, θόζμμο ηεκ απάηεκ, θαηαιέιμηπαξ, θαη αοηώ πνμζήιζεξ, Ιαγδαιεκή Ιανία, θαη ημύης εθμιμύζεηξ, ροπήξ ζενμόηεηη.
1. Ιηθνόξ Οοκαλανηζηήξ, εθδ. «Απμζημιηθήξ Δηαθμκίαξ». 2. Βι. Κηθεθόνμο Ηαιιίζημο Λακζόπμοιμο, «Θόγμξ εηξ ηεκ Αγίακ Ιονμθόνμκ θαη Ζζαπόζημιμκ Ιανίακ ηεκ Ιαγδαιεκήκ», ΞG. 147, 540-576. 3. Έκζα ακςηένς. | 4. Μ Βίμξ αοηόξ ελεδόζε μαδί με ηεκ Αζμαηηθή Αθμιμοζία ηεξ Αγίαξ θαη ημο Αγίμο Οίμςκμξ ημο Ιονμβιύημο, επημέιεηα ημο θαζεγμομέκμο ηεξ Ζ. Ιμκήξ Οίμςκμξ Νέηναξ, Ανπημακδν. Ζενςκύμμο, εκ Αζήκαηξ 1924. 5. Βι. Θεμθάκμοξ Ηεναμέςξ «Μμηιίαη εηξ Γοαγγέιηα Ηονηαθά θαη Γμνηάξ», Μμηιία εηξ ημ Πνίημκ Γςζηκόκ. 6. Ιμδέζημο, ανπηεπηζθ. Ζενμζμιύμςκ «Γηξ ηαξ Ιονμθόνμοξ» εθ ηεξ Βηβιημζήθεξ Φςηίμο, ανπηεπηζθόπμο Ηςκ/πόιεςξ θαη Ξ.G. 104, 244. 7. Θεμθύιαθημο Ανπηεπηζθόπμο Βμοιγανίαξ, «Γνμεκεία εηξ ηα Πέζζενα Ζενά Γοαγγέιηα».
18
8. Βι. Αγ. Ζς. νοζμζηόμμο Γνμεκεία ζημ Ηαηά Ιαηζαίμκ Γοαγγέιημκ, Μμηιία Ν' θαη Γνμεκεία ζημ Ηαηά Ζςάκκεκ Γοαγγέιημκ Μμηιία Λβ'. Γπίζεξ θαη αγίμο Κηθμδήμμο ημο Αγημνείημο, Γνμεκεία εηξ ημ Πνηώδημκ ηεξ Ιεγ. Πεηάνηεξ, Γμνημδνόμημκ Πόμ. Β', ζει. 109-112, εθδ. «Μνζόδ. Ηορέιε». 9. Βι. «Γηξ ηεκ πόνκεκ θαη εηξ ημκ Φανηζαίμκ, ηε αγία θαη μεγάιε Πεηάνηε». Ξ.G. ηόμ. 59, 531. 10. Βι. Θνεζθεοηηθή θαη Εζηθή Γγθοθιμπαίδεηα, ηόμ. 8, ζει. 726. 11. Γκκμεί ηεκ ζοκμμηιία ημο Ζεζμύ με ηεκ Οαμανείηηδα ζημ θνέαν ημο Ζαθώβ. Βι. Ζς. δ', 27. 12. Αγίμο Ιμδέζημο, ανπηεπηζθ. Ζενμζμιύμςκ, Θόγμξ «Γηξ ηαξ Ιονμθόνμοξ» Ξ.G. 104, 244. 13. Οηηπ. πνμζόμμημκ Γζπενηκμύ, 22αξ Ζμοιίμο, Ιεκαίμκ. 14. Γθ ημο Γγθςμηαζηηθμύ Θόγμο εηξ ηεκ Αγίακ Ιανίακ ηεκ Ιαγδαιεκήκ, Κηθεθόνμο Ηαιιίζημο Λακζμπμύιμο. 15. Γγθώμηα εηξ ηεκ Θεόζςμμκ Παθήκ ημο Ηονίμο (ελ ανπαίμο Πνηςδίμο). 16. Μη εοζεβείξ ζεόθνμκεξ Ιονμθόνμη γοκαίθεξ ήηακ πμιιέξ αιιά μη Γοαγγειηζηέξ ακαθένμοκ μόκμκ ηηξ ζπμοδαηόηενεξ. Ικεμμκεύμκηαη ε Ιανία Ιαγδαιεκή, ε Ιανία, μεηένα ημο Ζαθώβμο θαη ημο Ζςζή, ε Οαιώμε, ζύδογμξ ημο Δεβεδαίμο θαη μεηένα ηςκ Απμζηόιςκ Ζαθώβμο θαη Ζςάκκμο, ε Ιανία ημο Ηιςπά, ε Ζςάκκα, ζύδογμξ ημο μοδά επηηνόπμο ημο Ενώδε, ε Οςζάκκα, ε Ιανία θαη ε Ιάνζα, μη αδειθέξ ημο Θαδάνμο. Ιαδί μ' αοηέξ ήηακ θαη άιιεξ γοκαίθεξ, πμο είπακ έιζεη από ηεκ Γαιηιαία, αθμιμοζώκηαξ ημκ Ηύνημ. 17. «Θόγμξ εηξ ηεκ Ηονηαθήκ ηςκ Ιονμθόνςκ» εθ ηεξ «Γοαγγειηθήξ Οάιπηγγμξ» Ιαθανίμο ημο εκ Νάημς. 18. Αγίμο Ζςάκ. νοζμζηόμμο Γνμεκεία ζημ Ηαηά Ζςάκκεκ Γοαγγέιημκ, Μμηιία ΝΓ'. 19. Οηηπενόκ ηςκ Αίκςκ (ήπ. πι. α') ηεξ Ηονηαθήξ ημο Νάζπα. 20. Αγίμο Γνεγμνίμο Ναιαμά, Μμηιία ΖΕ', «Γηξ ηεκ Ηονηαθήκ ηςκ Ιονμθόνςκ», ΓΝΓ ηόμ. 9. 21. Βι. Θεμθάκμοξ Ηεναμέςξ, Μμηιία ΘΓ', Γηξ ημ όγδμμκ εςζηκόκ. 22. Αγίμο Κηθμδήμμο Αγημνείημο, Γνμεκεία εηξ ημκ Ηακόκα ηεξ Ηονηαθήξ ημο Νάζπα, Γμνημδνόμημκ ηόμ. Β' ζει. 313-314, έθδ. «Μνζμδόλμο Ηορέιεξ». 23. Αγίμο Ζςάκκμο νοζμζηόμμο Γνμεκεία ζημ Ηαηά Ζςάκκεκ Γοαγγέιημ, μμηιία Νζη'. 24. Αγίμο Γνεγμνίμο ημο Ναιαμά, Μμηιία εηξ ηεκ Ηονηαθή ηςκ Ιονμθόνςκ, ΓΝΓ ηόμ. 9. 25. Αγ. Γνεγμνίμο Κύζζεξ, Ένγα, ΓΝΓ, ηόμ. 10 ζει. 485. 26. Θεμθ. Ηεναμέςξ, Μμηιία ΘΓ', Γηξ ημ όγδμμκ εςζηκόκ.
19
27. Ννμζεδνία είκαη ε επημμκή, ε παναμμκή θμκηά ζε θάπμημκ θαη ε θνμκηίδα γη' αοηόκ με πμιιή αγάπε. 28. Ναναθιεηηθή, Αίκμη Ηονηαθήξ, γ' ήπμο. 29. Ιαθανίμο ημο εκ Νάημς, έκζ. άκςη. 30. Ημκηάθημκ, Ηονηαθήξ Ιονμθόνςκ, ήπμξ β'. 31. Πηβένημξ = Ξςμαίμξ αοημθνάημναξ, βαζίιερε θαηά ηα έηε 42 π.. - 37 μ.. 32. Μ Δμζίζεμξ Ζενμζμιύμςκ ζηεκ «Δςδεθάβηβιμ» ιέεη όηη μ Θέςκ μ Ομθόξ έθενε ζηεκ Ηςκζηακηηκμύπμιε θαη ημ ηενόκ ιείρακμκ ηεξ Ιανίαξ ηεξ αδειθήξ ημο Θαδάνμο. 33. Βίμξ αγίαξ Ιανίαξ ηεξ Ιαγδαιεκήξ εθ ημο «Ιεκμιμγίμο» ηόμ. 2μξ (Menologii Anonymi Byzantini. Saeculi X, ηόμμη 2).
ΓΗΔΜΟΓΖΟ «ΜΞΘΜΔΜΛΜΟ ΗΡΣΓΘΕ» ΘΓΟΟΑΘΜΚΖΗΕ
Νεγή: Ζενόκ Εζοπαζηήνημκ Νακημθνάημνμξ Ιειηζζμπςνίμο
20