PROMOTOR 5 | 2013 by jan Kruithof

Promotor laat je toeren

Hoogtemeters maken:

Alpen bedwingen met de Stella Alpina

Echte kerels en briesende paarden: GaliciĂŤ, het echte Wilde Westen

Getest

Ducati Hyperstrada // Moto Guzzi California Custom

Art.nr. 390429/2-3 ISSN 1381-0154

NR. 5, juni 2013 Prijs: â&#x201A;Ź 5,95

Zij doen het vuile werk: Motorrijden voor Rijkwaterstaat

Nu voordelig Suzuki maakt opstappen nu wel heel aantrekkelijk! 0HW GH GHDOV ULMGW X DO YDQDI Ë? ZHJ RS HHQ PRRLH QLHXZH 6X]XNL WHUZLMO X GH WZHHGH KHOIW SDV RYHU MDDU KRHIW WH EHWDOHQ 0HW PDDU OLHIVW MDDU JDUDQWLH HQ HHQ MDDU JUDWLV PRELOLWHLWVVHUYLFH =RZHO GH %XUJPDQ DOV GH ,QD]XPD ]LMQ DO WH EHULMGHQ PHW KHW $ ULMEHZLMV GXV VWDS RS HQ JHQLHW YDQ GLH ]RPHU

Betaal nu â&#x201A;Ź 1.999,- voor de nieuwe Suzuki Burgman 200 en de tweede helft betaalt u pas over 2 jaar. Zonder rente! &RQWDQWSULMV

Aanbetaling

7RWDDO -DDUOLMNV krediet bedrag kostenpercentage

Debet rentevoet

/RRSWLMG LQ PDDQGHQ

7HUPLMQ bedrag

6ORWWHUPLMQ

7RWDDO WH betalen bedrag

Ë?

'LW QLHW GRRUORSHQGH NUHGLHW ZRUGW DDQJHERGHQ GRRU 6X]XNL )LQDQFLDO 6HUYLFHV ĘŽ *HOGLJ YDQ DSULO W P MXQL ĘŽ 9RRU QLHXZH 6X]XNL %XUJPDQ ([HFXWLYH HQ ,QD]XPD ĘŽ 8LWHUVWH UHJLVWUDWLHGDWXP MXOL ĘŽ 8 Ë¸ QDQFLHUW YDQ GH FRQVXPHQWHQSULMV PHW HHQ PD[LPXP NUHGLHWEHGUDJ YDQ Ë? PLQLPXP Ë? ĘŽ 2QGHU YRRUEHKRXG YDQ NUHGLHWDFFHSWDWLH ĘŽ 7RHWVLQJ HQ UHJLVWUDWLH ELM %.5 WH 7LHO ĘŽ 6X]XNL )LQDQFLDO 6HUYLFHV VWDDW RQGHU WRH]LFKW YDQ GH $XWRULWHLW )LQDQFLÂOH 0DUNWHQ $)0 ĘŽ :LM]LJLQJHQ HQ GUXNIRXWHQ YRRUEHKRXGHQ ĘŽ LQIR#VX]XNLIV QO

,QFOXVLHI %7: H[FOXVLHI NRVWHQ ULMNODDU PDNHQ DGYLHVSULMV Ë?

opstappen met Suzuki! De voordelen van deze nieuwe Suzuki’s ˞ 1 jaar gratis Suzuki Mobiliteitsservice ˞ De zekerheid van 3 jaar garantie ˞ Geschikt voor ALLE motorrijbewijzen uitgegeven voor 19 januari

Betaal nu € 2.349,50 voor de nieuwe Suzuki Inazuma 250 en de tweede helft betaalt u pas over 2 jaar. Zonder rente!

W W W . S U Z U K I . N L

UNIEKE ACTIE VAN HOLLANDSNIEUWE

Goedkoper kan ĂŠcht niet!

6DPVXQJ *DOD[\ )DPH 6LP 2QO\

24 maanden voor slechts

ÂŻ

ÂŻ ÂŻ

â&#x201A;Ź15.p/mnd

Samsung Galaxy Fame - Nieuwste Android versie - Groot 3,5 inch scherm - Uitstekende 5MP Camera

Uniek: beltegoed 3 maanden geldig

En iedere maand - 275 belminuten, smsâ&#x20AC;&#x2122;jes of MB Optioneel 0% LQWHUQHWEXQGHO YRRU ÂŻ VPVÂŹMHV YRRU ÂŻ

Geen aansluitkosten Ook in wit Met deze superaanbieding krijg je elke maand 275 minuten, smsâ&#x20AC;&#x2122;jes of MB en de Samsung Galaxy Fame (t.w.v. â&#x201A;Ź170,-) voor slechts â&#x201A;Ź15,- per maand. Optioneel 500 MB extra voor â&#x201A;Ź2,50 (normaal â&#x201A;Ź10,-) en 1000 smsâ&#x20AC;&#x2122;jes extra voor â&#x201A;Ź2,-. Met hollandsnieuwe betaal je ĂŠĂŠn vast laag tarief, zowel binnen als buiten je bundel (3,8 cent per minuut). Je betaalt geen aansluitkosten (normaal â&#x201A;Ź10,-). De bezorgkosten zijn â&#x201A;Ź25,-. Goedkoper kan ĂŠcht niet.

Snel bestellen op: www.hollandsnieuwe.nl/promotor Zakelijk abonnement nodig? Er is nu ook hollandsnieuwe voor ondernemers.

Inhoud 20

Op de brug: FJR1300-EML GT2001 anderhalfzits, DAXARA aanhangwagen. Voor veel motorrijders is dit abacadabra. Zijspanrijders daarentegen weten meteen waar we het over hebben. Zijspanrijders zijn ook een apart soort motorrijders, met een eigen jargon. Maar ze delen de passie! En daarom zet Erik een zijspan op de brug.

39 Ducati Hyperstrada

Galicië: Europa’s Wilde Westen

Moto Guzzi California Custom

Rokende pistolen, gillende Indianen, koeienkudde in paniek. Het Wilde Westen van Amerika is een verhaal van clichés. Maar clichés kloppen vaak wel. In het uiterste zuidwesten van Spanje, in Galicië, leeft een uitstervend ras van ruige mannen die in het voorjaar hun paarden bijeen jagen.

De Moto Guzzi California Custom is groot, voluptueus, maar ook eenvoudig door de strakke, streetwise stijl. En gezegend met een karaktervol Guzzi-blok: de nieuwe 1400cc dwarsgeplaatste V-twin.

Monteer een breder zadel, laat de vering wat zakken, schroef er een kofferset op en een hoger scherm. En ineens verandert de Ducati Hypermotard in een Hyperstrada. Is het echt zo simpel gegaan? Wat denk jezelf. Lees de test!

Goed bewaard geheim: Stella Alpina Elk jaar, op de tweede zondag van juli, komen motorrijders van heinde en ver bij elkaar in Bardonecchia. Spontaan, want van een organisatie is geen sprake. Tijdens de Stella Alpina Motociclistica Internazionale doe je wat in je opkomt, als je maar meedoet aan het hoogtepunt: de beklimming van de 3300 meter hoge Col du Sommeiller.

MrGPS: routes maken met Tyre TomTom rijders zweren bij Tyre. Maar ook voor Garmin-rijders is Tyre zeer de moeite waard. Zelfs motorrijders zonder GPS kunnen met Tyre aan de slag. Je kunt er namelijk ook roadbooks mee schrijven die je zo in je routerol rolt.

6 9 12 11 15 16 20 28 32 34 38 39 46 52 54 57 60 62 65 66

Rusteloos Onderdelen Tijdmachine: TT Assen Promotor Reizen DVD Intro: Ducati Hyperstrada Toeren: pk’s in Galicië De Plek: Benno van Harm Intro: Bridgestone T30 Intro: Moto Guzzi California Custom KrisKras: 3 nieuwe GPS-routes Op de Brug: Yamaha FJR1300-EML Reizen: Stella Alpina MrGPS: Tyre Sterk Verhaal: Leon van der Zanden Promotor Club Krant Toeren: TankTasTocht 4 Melkcup: Paleis Noordeinde Column: Brusselmans In de volgende (18 juli)

Meer van ons? Check www.anwbmotor.nl/promotor 05/2013 promotor

promotor 05/2013

Column Jan Dirk Onrust

Schotland

oen ik op de nachtboot naar de Schotse Shetland eilanden mijn ontbijt wilde afrekenen , vroeg de jongen achter de kassa: ‘Yearnjurm njurmum urm?’ ‘Wat zeg je?’ vroeg ik. Zijn mond ging op een kiertje en zonder zijn lippen te bewegen zei hij opnieuw: ‘Yearnjurm njurmum urm?’ ‘Oh nee,’dacht ik. ‘Weer zo’n slechte buikspreker.’ Mijn gedachten schoten terug naar een paar eerdere bezoeken aan Schotland. Dagenlang reed ik door mist, regen of natte sneeuw. Heel soms scheen er een schrale zon. Als ik stopte, kwam ik in een hotel terecht waar de bloemkoollucht te snijden was. Of op een modderige camping met een straalbezopen eigenaar. Of ik zag kinderen die stenen naar een zeehond gooiden.

waarschijnlijk daardoor ook niet met de omgeving. Maar deze keer was alles anders. Ik was naar de Schotse westkust gereden, waar ik vrienden tegenkwam. Samen staken we over naar de Buiten Hebriden. Daar brak de zon door. Witte stranden en een blauwgroene zee kwamen tevoorschijn. Er lagen kronkelende smalle weggetjes, het landschap vroeg om de ene foto na de andere. En de mensen waren verstaanbaar, toegankelijk en onwaarschijnlijk vriendelijk. Eindelijk zaten we op dezelfde golﬂengte, de Schotten en ik.

Het waren mijn eerste reizen alleen, ik was onbeholpen in het leggen van contact en dat kwam met name in Schotland aan het licht. ‘Yearnjurm urm’ zeiden ze, of woorden van gelijke strekking, als ik een praatje probeerde te maken. Na een keer of drie vragen om verduidelijking gaf ik het meestal op. En die Schot ook.

Ik reed alleen door naar het noordelijkste punt van de Hebriden, waar ik stijfgelovigen met zondagse hoedjes Gaelic psalms hoorde zingen – vierhonderd jaar oude blues waarin je de golven van de oceaan hoort aanrollen. Tranen van ontroering sprongen me in de ogen. De schoonheid van Schotland was nu ten volle tot me doorgedrongen. Als een spinnende kat ging ik van de Hebriden naar de Shetlands en gaf kopjes tegen iedereen die ik tegenkwam. Totdat ik op de boot mijn ontbijt moest afrekenen.

Nergens vond ik alleen reizen pijnlijker dan hier. Als ik naar Scandinavië ging, voelde ik vrijheid, in Schotland vooral eenzaamheid. ‘Maar als je Noorwegen en Zweden prachtig vind, dan moet je toch ook van Schotland houden?’ vroegen vrienden. Maar ik zag het niet. Het zompige bruine gebergte met zijn geelbruine watervallen deed me voornamelijk aan iets denken dat thuishoort in een toiletpot. En het geluid van een doedelzak klonk in mijn oren als een krijtje op een schoolbord. Ik kreeg nauwelijks contact met de Schotten en

‘Yearnjurm njurmum urm?’ vroeg de jongen achter de kassa voor de derde keer. ‘Sorry, maar ik begrijp echt niet wat je zegt’, zei ik en voelde de oude moedeloosheid weer opkomen. Een vrouw achter me schoot te hulp: ‘Hij wil weten of je van de Shetlands komt. Shetlanders krijgen korting.’ Het enige mogelijke antwoord op die vraag was: ‘Wat denk je nou zelf?’ De jongen dacht even na en gaf geen korting. Niettemin bleken ook de Shetlands geweldig te zijn. En de meeste bewoners die ik tegenkwam waren verstaanbaar.

Tekst en foto’s: Jan Dirk Onrust

05/2013 promotor

DOE MEE MET DE

Tourdata EN ERVAAR ZELF DE VOORDELEN VAN

HONDAâ&#x20AC;&#x2122;S DUAL CLUTCH TRANSMISSION!

Datum Event Deale r Plaats 25 mei 2013 MotoPort Wormervee r Wormerveer 25 mei 2013 Overkamp Motors Delft 1 juni 2013 MotoPort Echt Echt 1 juni 2013 Motoport Assen Assen 8 juni 2013 Langenberg Motors Coevorden 8 juni 2013 Van De Waerdt Motor s BV Doorn 15 juni 2013 Arie Molenaar Motors BV IJsselstein 15 juni 2013 MotoPort Zelhem Zelhem 22 juni 2013 Motor Centrum Eibergen B.V. Eibergen 22 juni 2013 Ten Kate Motoren B.V . Nieuwleusen 6 juli 2013 MotoPort Hillegom Hillegom 6 juli 2013 Motor Oost B.V. Rijssen 13 juli 2013 Motorplanet Almere Almere 13 juli 2013 Goedhart Motoren B.V . Bodegraven 20 juli 2013 Benjan Motoren Ridderkerk

Van april tot en met juli 2013 organiseert Honda de Winning Technology Tour in samenwerking met verschillende Hondadealers in Nederland. De Honda NC700 serie, de VFR1200F en de VFR1200X Crosstourer staan dan voor u klaar voor een uitgebreide proefrit. Een uitgelezen kans voor motorrijders die de Dual Clutch Transmission wel eens willen ervaren. Kijk voor meer informatie op www.hondaschakeltover.nl

NC700S

NC700D Integra

NC700X

VFR1200X Crosstourer

HONDA SCHAKELT OVER.NL

VFR1200F

www.honda.nl

ONDERDELEN Getest: LAZY OP DE WEG GETEST

Cruise Control

LAZY is een mechanische cruise control. Met een rvs hendel klem je je gashendel vast, en door te remmen schiet de klem weer los. Werkt het? Ja. Is het handig? Nee. De robuuste volledig rvs klem blijft (mits goed afgesteld) netjes zitten, zet je gashendel goed vast en schiet inderdaad weer los als je remt. In de praktijk moet je daar alleen fors voor remmen, dus deblokkeren kun je beter ook met de duimhendel doen. Echter: de LAZY zit te dicht op je rechterhand om daar gemakkelijk bij te kunnen. Daarmee hebben we ook meteen het grootste probleem te pakken: de LAZY neemt veel plek in. Op m’n Yamaha TRX850 past m’n hand nog maar net naast het apparaat. Daardoor kan ik ook veel minder goed bij mijn remhendel. Dit probleem zal niet op alle motoren even groot zijn, maar bij mij zorgt het voor te veel irritatie om er mee te blijven rijden. Ben je eigenwijs, en wil je ‘m zelf proberen? De LAZY Cruise Control koop je voor €95 op www.lazycruisecontrol. com.

Harley Davidson: Nu ook voor A2 rijbewijs

Harley-Davidson kan sinds kort een aantal bestaande modellen leveren dat binnen de 35 kW-grens valt. Ook de bij jongeren zo gewilde Sportster-modellen zijn nu met beperkt vermogen leverbaar. Harley-Davidson voldoet hiermee aan de nieuwe Europese rijbewijsrichtlijnen voor jonge bestuurders vanaf twintig jaar met twee jaar rijervaring. Jongeren onder de 24 jaar met een A2-motorrijbewijs kunnen nu dus zonder problemen op een Harley-Davidson rijden. Het omzetten naar 35kW is bij aanschaf van een nieuwe Harley-Davidson kosteloos. Dit valt onder de service van de Authorized Harley-Davidson dealers. Motorrijders die al een HarleyDavidson (vanaf modeljaar 2013) met vol vermogen hebben, en deze willen aanpassen naar 35kW, kunnen bij de Authorized dealers een prijsopgave aanvragen.

Mooie motorschoen: Puma Xelerate Mid Geheel volgens de laatste trend lanceert Puma dit jaar haar nieuwe Xelerate Mid schoenen, die zowel op als naast de motor te dragen zijn. Deze casual sneaker met herkenbare elementen uit de motorsport maakt het huidige motorlifestyle programma van Puma compleet. De benzinebestendige antislipzool en schakelversteviging refereren aan de motorsport die door intensieve samenwerking met Ducati en Honda diep

Nieuwe zomerkleding

van Harley Een Harley-Davidson rijd je niet in je dikke textielpak, daar moet wat bijpassends bij. Gelukkig snapt Harley niet alleen wat van motoren, maar zijn ze ook erg goed in kleding. Met de nieuwe Summer Motorclothes Collection rijd je geheel in stijl de zon tegemoet. Mooie lederen jasjes, doorwaai-jacks, verschillende overhemden-met-korte-mouwen en ook nieuwe dameskleding is inmiddels volop verkrijgbaar bij de bij de Authorized Harley-Davidson-dealers. Meer weten? Check www.harley-davidson.nl.

Amerikaanse Special Forces gaan elektrisch met Zero Het elitecorps van de Amerikaanse strijdkrachten voert haar missies graag met de nodige stilte uit. Als je omringt bent door een horde strijdlustige terroristen is het dus wel zo prettig dat je je niet met een knetterende tweetakt dient te verplaatsen. Kom er maar in Zero! Veel stiller dan een elektrische motorﬁets kun je het tenslotte niet krijgen. Dus besloot men over te gaan tot de aanschaf van een ﬂinke stapel Zero’s MMX. Die

in de genen zit bij Puma. Deze kunstleren halfhoge schoen met veter en klittenbandsluiting heeft dezelfde goede pasvorm zoals we deze van de normale Puma sportschoenen kennen. De gevoerde enkelrand dempt eventuele zijdelingse impact. Deze hippe stappers zijn verkrijgbaar in de maten 38 t/m 48 voor de scherpe prijs van €129,95. Meer info over selecte Puma verkooppunten via www.xtravus.com.

zijn natuurlijk wel opgeleukt met een aantal accessoires die wij burgers niet kunnen bestellen. De koplamp is voorzien van een ‘stealth’-stand, er is plaats voor verschillende infraroodsystemen, er zijn wat extra accu’s beschikbaar en de MMX is geschikt om door een meter water te rijden. Ook handig, voor als je er snel vandoor moet: een startknop. Je zou je sleutel maar kwijt zijn…

Routes downloaden? Maak een account aan op anwbmotor.nl en log in! Alle routes in deze Promotor kun je weer als vanouds downloaden op anwbmotor. nl/promotor. Je hebt de ANWB-reiswijzer dus niet meer nodig.

05/2013 promotor

10 Onderdelen

BMW breidt zijn GS-gamma uit met de nieuwe BMW F 800 GS Adventure. Dat is de bekende F 800 GS, met een stevige offroadsaus er overheen. BMW noemt het de ideale enduromotor voor lange en avontuurlijke tochten. De atletische en goed controleerbare allrounder is voorzien van het pittige, staande twin-motorblok van de F 800 GS. Deze levert een vermogen van 63 kW (85 pk) bij 7.500 t/min en een koppel van 83 Nm bij 5.750 t/min. De BMW F 800 GS Adventure staat vanaf 15 juni bij de dealer en is leverbaar vanaf 13.850 euro. Net als alle BMW Motorrad motorﬁetsen wordt hij standaard geleverd met ABS.

Getest: SENA SMH10R

Grotere tank Net als de BMW F 800 GS is de Adventure voorzien van een robuust en stijf stalen buizenframe. Het achterframe is aangepast en verstevigd om een grote brandstoftank van 24 liter te kunnen herbergen. De tank biedt maar liefst 8 liter meer inhoud dan de tank van de ‘gewone’ F 800 GS. De standaard zithoogte is 10 mm meer en komt daarmee op 890 mm. Met de optionele lage buddyseat -zonder meerprijs leverbaar- komt de zithoogte uit op 860 mm. Het rijklaargewicht bedraagt 229 kilogram. Nieuw is de offroadmodus, dat deel uitmaakt van een pakket waarin ook ASC geleverd wordt, waarmee het mogelijk is het tractiecontrolesysteem tijdens het rijden uit te schakelen. BMW presenteert ter introductie een gelimiteerde ‘Launch Edition’ van de F 800 GS Adventure in de kleur Sandrover matt. Dit introductiemodel is voorzien van vele extra’s waaronder een boordcomputer, verwarmde handvatten, LED koplampuitbreiding, ESA, diefstalalarmsysteem, witte LED knipperlichten en een middenbok. Ook is de Launch Edition voorzien van ASC met Enduromodus, afsluitbare aluminium zijkoffers, een montageplaat voor een topkoffer en een BMW Motorrad Navigator Adventure navigatiesysteem inclusief houder en kabel. De BMW F 800 GS Adventure Launch Edition is leverbaar vanaf €16.990,-.

Heb je nog een oud barrel in de schuur staan? Check dan even goed of er niet toevallig ‘Vincent Black Shadow’ op het typeplaatje staat. Die brengen leuk geld op, zo bleek onlangs tijdens een veiling van veilinghuis Bonhams in Staffordshire, Engeland. Maar liefst 1,6 miljoen euro werd er betaald voor deze Vincent motorﬁets. Toegegeven, het was dan ook de motor die in 1952 het 6-uurs snelheidsrecord op het Franse circuit van Montlhery verbrak, met een gemiddelde snelheid van meer dan 100 mijlen in het uur, of ruim 160 km/u op onze tellers.

De SMH10R bluetooth headset van Sena maakt muziek luisteren en telefoneren op de motor mogelijk. Ook kun je met je passagier of andere motorrijders communiceren. Wat ‘m bijzonder maakt? Hij is een stuk compacter dan z’n voorgangers. De bedieningsunit met drie knoppen aan de zijkant van je helm is slechts 8mm dik. Dat komt doordat de accu is verplaatst naar de achterzijde van de helm. Bij sommige helmen past het accu’tje (10x55x25mm) in de helmkraag, maar bij mijn Arai integraalhelm zit ‘ie op de buitenschaal. Deze losse batterij zal voor sommige gebruikers een nadeel kunnen zijn, maar ik heb er geen last van. Werkt ‘ie? Ja, en goed ook. De geluidskwaliteit is erg goed, tot 120km/u telefoongesprekken voeren is geen probleem. Ook niet met oordoppen in mijn relatief lawaaierige

Leuk van Honda: de Grom 125 Er was sprake van de herintro van de Honda MSX 125 Monkey. Die komt er ook, maar Honda USA noemt ‘m de Grom 125. De Grom perst net geen 10 pk uit het 125cc eencilinder blokje, maar heeft wel een vierversnellingsbak. Hetzelfde blokje monteeert Honda ook in de populaire motorscooter Honda Wave 125i. Brandstofinjectie, een koppel van 25,4 Nm en een tank met 5,5 liter inhoud maken van de Grom een betaalbare (in de USA kost ie $2999), degelijke en grappige fiets om boodschappen mee te doen. Maar als vervoersmiddel in de paddock zal ie ook geen gek figuur slaan. promotor 05/2013

Verkocht: Vincent Black Shadow voor 1,6 miljoen

helm. De Sena schakelt netjes over van muziek vanaf m’n smartphone naar de commando’s van m’n Zümo 350 en inkomende telefoongesprekken. Wel is de bediening even wennen, zeker met winterhandschoenen zijn de drie drukknoppen lastiger te bedienen dan de draaiknop op voorganger SMH10. De accu gaat een kleine acht uur mee, opladen kan met een usb-kabel of tijdens het rijden met de meegeleverde kabel met 12v plug. De intercomfunctie heeft een bereik tot 900 meter in volledig open terrein. De adviesprijs van de Sena SMH10R is €219,95. Kost wat, maar dan heb je ook topkwaliteit. Voor meer informatie, zie www.hocoparts.com.

OP DE WEG GETEST

BMW presenteert F 800 GS Adventure

MOTORREIZEN

EIZEN ANWBMOTOR.NL/MOTORR

NOORDKAAP XXL

KAMPEERTOER WESERBERGLAND

30 JUNI

6 SEPTEMBER

€2995

€99

MET DE BOOT NAAR HELSINKI EN DAN GAAT HET LOS. VIA KARELIË NAAR KIRKENES, NOORDKAAP EN TERUG VIA DE LOFOTEN.

IN DE NAZOMER ER NOG EVEN LEKKER OUDERWETS TUSSENUIT MET JE MOTOR EN JE TENT.

SUPER ALPEN 29 JUNI

€449 OVER DE MOOISTE PASSEN DIE OOSTENRIJK TE BIEDEN HEEFT. WE NOEMEN DE JAUFENPAS, TIMMELSJOCH, NOCKALMSTRASSE.

LANGSTE DAG TOCHT 15 JUNI

DE TRIPS VAN DE MAANDEN JUNI, JULI, AUGUSTUS & SEPTEMBER

PFALZ

€189

MOEZEL 5 JULI

€169 O ZO BEKEND, MAAR NIETTEMIN ONGEWOON PRACHTIG . OOK DOOR DE INSIDERTIPS VAN TOERPROFESSOR NICO !

9 AUGUSTUS

€45

IJSLAND 20 AUGUSTUS

THEMA VAN DEZE DAGTOCHT: HET RODE GEVAAR. DE ROUTE BRENGT JE VAN BOVEN DEVENTER TOT ONDER NIJMEGEN.

JAN DIRK HAD HET OVER RAMMEN IN DE PFALZ, MET EEN KNIPOOG NAAR DE BAND RAMMSTEIN. HARD ROCK TOEREN DUS.

€309

AAN WOORDEN HEB JE NIET GENOEG, IJSLAND MOET JE VOORAL ZIEN & VOELEN. RAUWE LAVAWOESTIJNEN EN BLAUWE GLETSJERS.

Dit is slechts een impressie van ons complete aanbod motorreizen. Ga naar anwbmotor.nl/promotor en boek snel, eenvoudig en voordelig.

ANWBMOTOR.NL/MOTORREIZEN 05/2013 promotor

12 Trip | geboorte Dutch TT

GEBOORTE DUTCH TT

promotor 05/2013

05/2013 promotor

Trip | geboorte Dutch TT

Meer dan honderd jaar geleden ziet de roman The Time Machine van scienceﬁctionschrijver H.G. Wells het levenslicht. Daarin presenteert hij de tijd als een vierde dimensie waardoor de hoofdpersoon met behulp van een ingenieus apparaat door de tijd kan reizen. Promotor reist hem achterna: een speurtocht naar locaties waar heden en verleden elkaar ontmoeten. Tourist Trophy Tekst: Charlie van Es Oude foto: Drents Archief Nieuwe foto & bewerking: Chris Pennarts Coordinaten: N52 59.087 E6 38.920

Zaterdag, 11 juli 1925. Om klokslag 14:30 uur zwiept op de Grote Brink in Rolde de startvlag voor de eerste motorwegrace van ons land. Een primeur dus, daar in dat afgelegen Drenthe. De organisatie - Motorclub Assen en Omstreken - heeft dit evenement in navolging van de toen al vermaarde motorraces op het Engelse eiland Man de nobele naam ‘Nederlandsche Tourist Trophy’ meegegeven. Tot dan waren alle snelheidswedstrijden op openbare wegen in Nederland verboden geweest en kenden we alleen grasbaanraces. Maar in de nieuwe Motor- en Rijwielwet van 1924 kreeg de minister de mogelijkheid een ontheffing op dit verbod te verlenen. En dat doet Zijne Excellentie binnen één jaar. Directe aanleiding is overigens het gereedkomen van de verharde weg tussen Rolde en Borger in het kader van de werkverschaffing. Hierdoor komt een parcours van 28,4 km over een aangesloten wegendriehoek - van Rolde naar Borger, dan over Schoonloo en via Grolloo terug naar Rolde - in het vizier. Grosso modo komt de piste tegenwoordig overeen met de provinciale wegen N857, N376 en N374.

Zandweg Toch blijft het een race met beperkingen. Sommige klinkerwegen - van nauwelijks tweeënhalve meter breed - hebben in het

promotor 05/2013

midden een verraderlijke ronde ‘rug’. Hier en daar moeten smalle bruggetjes bestaande uit slechts zes planken worden gepasseerd. En tussen Borger en Schoonloo is een drie kilometer lange zandweg in het parcours opgenomen. Besloten is dat de coureurs op dat stuk elkaar niet mogen inhalen. Gelukkig is het op de racedag droog zodat het geen moddergevecht wordt. Heel ﬁjn is ook dat het ‘s nachts juist een buitje is gevallen waardoor er overdag geen stofduivels achter de voortrazende motorﬁetsen opstijgen. Er wordt geracet in drie klassen: respectievelijk tot 250 cc, tot 350 cc en tot 500 cc.

Sintelbaan Start en ﬁnish liggen aan de Grote Brink in Rolde, tegenover de korenmolen. Hier hebben plaatselijke boeren een tijdelijke sintelbaan over de dorpsweide aangelegd om twee doorgaande wegen met elkaar te verbinden. Aan de brink zijn ook pitstraat, hoofdtribune en tijdwaarneming gesitueerd. De coureurs - allen nog amateurs en van Nederlandse komaf - mogen in de pits door niemand geholpen worden en moeten eventuele reparaties dus zelf uitvoeren. Dat geldt ook voor het tanken. Enkele deelnemers lossen dat op door grotere benzinereservoirs op hun machines te monteren. Welgestelde toeschouwers hoeven niets van het spektakel te missen,

er wordt op de houten tribune immers een unieke service aangeboden: ‘Opdat men gedurende den wedstrijd zijn dorst kan lesschen, bestaat gelegenheid tot het bekomen van verfrisschende dranken, zonder dat men zijn plaats behoeft te verlaten.’ Jammer is wel dat het tijdbord waarop ‘snelschilders’ met kalkverf de rondetijden noteren, veel te klein is om voor coureurs van veel nut te zijn.

Winnaars Tot slot de palmares. De kwartliterklasse, met slechts twee deelnemers, wordt gewonnen door Arie Wuring uit Haarlem op een BSA. In de 350 cc, strijkt Hajo Bieze met de eer. De Amsterdammer joeg zijn New Imperial met een gemiddelde van 82 km/h over het ‘Circuit van Drenthe’. Bij de halve liters gaat de strijd tussen Piet van Wijngaarden en Bertus van Hamersveld. Die laatste heeft zijn 1.000 cc V-twin Harley op vernuftige wijze aangepast om aan de 500 cc-grens te voldoen; door simpelweg een van beide cilinders te demonteren. Toch pakt Van Wijngaarden, eigenaar van het Rotterdamse Motorpaleis en importeur van Norton, na ruim drie uur racen de winst. Met dezelfde motor, een 490 cc Norton eenpitter, zal hij in 1926 ook weer de Dutch TT winnen. Maar dan is de TT al verhuist naar het kortere stratencircuit tussen Assen, Hooghalen en Laaghalerveen.

15 Digitale reisreportages

DVD Op avontuur met de GS Adventure

Explore your Horizon Veel fabrikanten doen nogal wat moeite om de nodige aandacht voor hun product te genereren. Voor de foto- en videoreportages wordt dan afgereisd naar de meest exotische oorden in de wereld. Woestijnen in Zuid-Afrika, Marokko, Tunesië; ze zijn allemaal al veelvuldig in beeld gebracht. BMW zocht voor de introductie van haar de BMW R1200 GSA naar het ultieme avontuur en ging op weg naar de Gobi-woestijn. Tekst: Rob en Dafne de Jong

nmiddels is het alweer even geleden dat de BMW R1200 GS Adventure op de markt verscheen en ze wordt nu al weer opgevolgd door een nieuwere versie… Het is maar dat je het weet, want het doet verder niets af aan het verhaal dat verteld wordt, om ver het avontuur in het onbekende op te zoeken. Racen tegen paarden

Na de training gaat de club van vier man naar China, waar de motoren per luchtvracht heen zijn getransporteerd. Daar wacht de gids met volgauto op de avonturiers. We krijgen werkelijk schitterende beelden te zien en deze DVD is een echte must voor de BMW-fanaat, maar ook fans van andere merken kunnen hun hart ophalen met deze documentaire. Rode draad is dus de fotoreportage die gemaakt moet worden, maar ook wil het team als eerste de Gobi-woestijn geheel offroad en offtrack bedwingen. Ze gaan letterlijk ver om unieke beelden te genereren. Zo wordt er een race gereden tegen de beste rijders van een Nomadisch paardenvolk. Het verhaal is prachtig geﬁlmd en goed verteld. Maar kies dan niet voor de Engelstalige optie als je ook Duits verstaat, want dan luister je naar dezelfde Duitser die Engels spreekt en dat bekt gewoon niet lekker. Wat helaas niet duidelijk wordt, is waarom er vier man aan het trainen waren in Duitsland terwijl er tijdens de reis maar twee rijden. Die twee kunnen overigens wel overweg met de GS

en dat is een mooie opsteker voor twijfelaars die het onverharde mijden, omdat dit met een GS niet mogelijk zou zijn. Hoewel, als ze proberen een smalle hangbrug over te rijden voor een paar mooie foto´s, wordt toch besloten het maar niet te doen. Omkeren is dan lastig en dan blijk je ineens drie man nodig te hebben om het gevaarte om te draaien. Dat ziet er dus koddig uit, maar laat ook zien dat de mannen zich niet te groot voelen om inschattingsfouten te tonen. Het ligt aan de auto?

Wat wel ﬂauw is, is om de volgauto de schuld te geven van het feit dat de poging door de woestijn te rijden mislukt en gestaakt wordt. De Toyota Landcruiser zou het niet aankunnen en dat is natuurlijk pure onzin. Een dergelijke reis, waarbij vooral de promotionele waarde erg hoog is, laat je niet afhangen van een ondeugdelijke volgwagen. Dat is nogal on-Duits en het kwam bij mij nogal ongeloofwaardig over. Ondanks dat blijft het een machtig mooie DVD die vooral voor GS-rijders bijzonder interessant is. Een aanrader dus. ‘Explore your horizon’ is o.a. verkrijgbaar via shop.touratech.nl voor €15,71.

05/2013 promotor

16 Intro | Ducati Hyperstrada

Ducati Hyperstrada Een ware bochtenridder | Fijne handling | Mooie vormgeving

Tekst: Annemiek van der Kolk Foto’s: Ducati

Het werd groot aangekondigd: ‘2013 wordt voor Ducati het jaar van de toermachine.’ En da’s zacht gezegd een breuk met het verleden. Want Ducati, dat was toch blaren trekken op het asfalt, brute snelheid, opvliegend karakter en dit alles gevat in oogstrelend Italiaans maatwerk?

Maar de wereld is veranderd. Als toerspecialist BMW inmiddels één van de beste supersportmachines op deze aardkloot kan fabriceren, waarom zou Ducati dan geen toermachine kunnen maken? En dus is daar de Hyperstrada. Om mee te toeren. Inderdaad. Maar dan wel op z’n Italiaans. Eerst even terugspoelen. Ducati introduceert in 2007 de Hypermotard. Een motor met extreme eigenschappen en prestaties, een extreem karakter, rechte zithouding, breed stuur, smal zadel en grote grondspeling. Een extreem krachtige Supermotard dus. En een motor met een extreem karakter vraagt om een extreme doelgroep: Echte ‘die-hards’ die er de Italiaanse binnenwegen mee onveilig kunnen maken, het drukke Italiaanse stadsverkeer mee door banjeren tijdens spitsuur, of

promotor 05/2013

Zadel moet je exact passen, je kunt niet naar voren of naar achteren schuiven

er zelfs een circuitdag mee boeken. Nou zijn er maar heel weinig écht extreme mensen. En een stuk meer toermensen. Dus is de Hypermotard in een iets degelijker, praktischer ‘all weather’ jas gestoken. Het is immers 2013, Ducati’s jaar met grote T. Wij stellen aan u voor de Ducati Hypermotard met de T van Toeren: de Hyperstrada. Wat is anders De Hyperstrada heeft zoals gezegd, de genen van de Hypermotard. Hij geniet dus van hyperprestaties en is daarbij hyperveelzijdig. Maar verder is er nogal wat gewijzigd en dat komt vooral de praktische inzetbaarheid ten goede. Het zadel bijvoorbeeld, is nu breder en lager dan dat van de Motard. De motor heeft wat aan grondspeling ingeleverd, en meet nu nog steeds een royale 170 millimeter. Het stuur

staat 2 centimeter hoger. En natuurlijk bijna onmisbaar voor een toermachine: een kofferset behoort tot de standaard uitrusting, evenals de middenbok, het ruitje is hoger en de spatborden zijn verlengd. Ook heeft de motor een wat minder hitsig karakter, waardoor er minder hyper geschakeld hoeft te worden. Eerste indruk De Hyperstrada geeft me bij zijn eerste aanzicht toch écht wel een gevoel van ‘WOW’. Hij is klein, mooi van vormgeving en vol temperament. Precies wat je verwacht van een knappe Italiaan! De zadelhoogte bedraagt 850mm, voor de rijders met (te) korte benen is er ook een 2 cm lager zadel verkrijgbaar, wat nét dat beetje verschil in vertrouwen kan geven. De Strada moet je passen. Ik mocht dan wel zeggen dat het de Motard is, gestoken in all weather pak, je stapt erop alsof je een maatpak aantrekt! Naar voren of naar achteren schuiven over het zadel kan niet. Voor grote rijders, lijkt me, niet ﬁjn. Voor de duo is extra ruimte gecreëerd en dat was

Gigantisch radiale remklauwen in combinatie met dubbele remschijven. Met een knipoog naar een scene uit SKYFALL.

De basis voor de Hyperstrada is de Hypermotard. Testlocatie: Corsica

Omstandigheden: Zon, bochten-en-nog-eens bochten!

ook wel nodig, echt veel plek is er nog steeds niet voor je metgezel (goeie stimulans om zelf te gaan rijden duo!). Het stuur is breed en ligt goed in de hand. De handels zijn verstelbaar en de handkappen horen gewoon op een motor als deze. De spiegels geven goed zicht naar achteren. Alles mooi van vormgeving, maar laat dat maar over aan de Italianen, die hebben het zo ongeveer uitgevonden. De koffers zijn op een mooie manier bevestigd en licht in gewicht. Ze zijn voorzien van waterdichte binnentassen met elk een inhoud van 25 liter. Natuurlijk is een motor zonder koffers mooier om te zien maar, eerlijk gezegd, ze misstaan de Hyperstrada helemaal niet. Rijden Bochtjes rijden. Dat is waar ook deze Hyperstrada voor gemaakt is. Met twee vingers in de neus rijden we tijdens deze persintroductie de smalle, kronkelige van Corsica, geboortegrond van Napoleon en Pasquale Paoli ofwel ‘Babbu di u patria’ (Vaders des vaderlands) de meest ongenaakbare populaire vrijheidsstijder van Cor-

Temperatuur: Zonnig, 20 graden

sica. Terwijl we met het koppeltje journalisten achter de fullspeed-hyper-de-pieper Franse voorrijder aanjagen, heb ik nog tijd te bedenken dat dit wel degelijk de ultieme plek is om een motor als deze aan de tand te voelen. Het eiland bestaat niet anders dan uit wegen met bochten, bochten en nog eens bochten! Wat als Napoleon een motor als deze gekend zou hebben?! Dan zouden er vast meer achternamen met Hyper begonnen zijn, denk ik lachend terwijl ik de volgende bocht schuin inrem. Maar gelukkig, al was het alleen maar om de Nederlandse omstandigheden te kunnen nabootsen, vinden we ook nog een ﬂink stuk rechtuit. En ook daar is de Hyperstrada niet vies van. Hij blijft mooi stabiel, ook op hoge snelheid. De motor is compact, licht in gewicht (181 kg) en de veerafstellingen zijn prima. Insturen gaat licht en gas bijgeven in een bocht mag. De motor heeft een stuuruitslag van 70 graden en dat helpt bij een goede handling. Ik heb dat overigens heel goed uit kunnen proberen bij het -tig maal keren op de

Totaal testkilometers: 100 kilometer

Bijzonderheden: Testrit met Franse voorrijder. dat ging Hyper-hard!

smalle kronkelige, schuin aﬂopende weg voor het oog van de spiegelreﬂexcamera. Testastretta Met de rechterhand bedien ik de gashandel waarmee de 110 pk’s van het 821 cc’s tellende Testastretta 11° L-twin blok in werking worden gezet. Ten opzichte van de Hypermotard is het karakter van de motor een beetje liever geworden, wat zich vertaalt in meer koppel bij de lagere toeren.

blok

cilinderinhoud prestaties tankinhoud verbruik actieradius prijs

Testastretta 11° L-twin blok, 4 desmodromische kleppen per cilinder, watergekoeld, boring/slag: 88 mm x 67.5 mm – secundair luchtinlaatsysteem 821 cc 110 pk bij 9.250 tpm, 89 Nm bij 7,500 tpm 16 liter nnb nnb € 14.290,-

05/2013 promotor

18 Intro | Ducati Hyperstrada

Het toerzadel biedt meer comfort aan de berijder en de duo.

Ik word wéér Hyper bij de gedachte: ”Hoe krijg ik dat ooit op?!”

Het stuur staat 20mm hoger dan dat van de Hypermotard

SCOREBORD schichtig <> looiig

wereldreis <> blokje om spannend <> relaxed



goedkoop <> exclusief

Dit vindt Promotor Annemiek over de Ducati Hyperstrada Met de Hyperstrada streeft Ducati naar een vaste voet aan de grond in het toersegment. Maar de Hyperstrada is zijn roots nog niet vergeten. Sterker nog, wanneer de bochten zich aandienen is het een feestbeest van de zuiverste vorm. Met zijn 181 kilo is de Hyperstrada een lichtgewicht en vooral de kleinere mens past hij als gegoten. Gelukkig kun je er als (sportieve) toerrijder ook uitstekend mee uit de voeten, mede dankzij het comfortabele zadel, de prima zithouding en de standaard koffers. Maar, ik denk ook dat ’n oer Hollandse motorrijder met bijbehorende afmeting beter kan kiezen voor iets meer massa en in Hyperstrada’s grote zus, de Multistrada S Touring of Granturismo, een betere reispartner treft. (Met die keuze laat ik dan, voor het gemak, het prijsverschil van grofweg 9.000,- dan maar even buiten beschouwing… ).

promotor 05/2013

Onder de 2.000 á 2.500 toeren moet je overigens nog steeds niet komen, want dan begint het blok te bokken. Door het gegroeide vertrouwen in de tweede generatie 821cc Testastretta 11° L-twin en de investering in nog hogere kwaliteit zijn de service-intervallen vergroot. Voor een kleine onderhoudsbeurt zijn deze verschoven van 12.000 naar 15.000 km en de controle van de klepspeling bij grote beurt van 24.000 naar 30.000 km. Scheelt weer in de portemonnee.

DRIE RIJ-MODI ZIJN

Ride by Wire – DTC – ABS: computer nerds opgelet! De motoren van de Hypermotard familie zijn uitgevoerd met het Ride-by-Wire systeem. Hiermee kun je de het karakter van het blok in 3 verschillende standen zetten. Sport staat voor: 110 pk en een hitsige gasreactie. Toeren staat voor: 110 pk en meer koppel bij lage toeren en bij Urban wordt het vermogen tot slot teruggeschroefd naar 75 pk. Deze 3 rij-modi zijn af-fabriek standaard ingesteld, maar kunnen als je dat wilt, worden afgeregeld naar eigen wens. Geen mens die dat zal doen, maar mooi dat het kan. Naast de rij-modi beschikt de motor over 8 niveaus DTC (tractiecontrole), hiervan zijn er 3 zijn geïntegreerd in de rij-modi. Persoonlijk veel te veel keuzes vind ik, al die instellingen. Waarom is dat

HET KAN.

AF-FABRIEK STANDAARD INGESTELD, MAAR KUNNEN OOK WORDEN AFGEREGELD NAAR EIGEN WENS. GEEN MENS DIE DAT ZAL DOEN, MAAR MOOI DAT

De Hypermotard staat hoger op de ‘poten’dan de Hyperstrada.

nodig? Eenvoudigweg omdat het kán blijkbaar. De sensoren van het DTC-systeem houden exact in de gaten hoeveel wielspin het achterwiel genereert. Wanneer DTC ingrijpt, hangt af van het niveau waarop je de instellingen hebt gezet. Het zorgt voor het verhogen van de algemene veiligheid, denk maar eens aan het rijden in de regen. Om het rijtje hyper-compleet te maken, de Strada is uitgerust met anti-hop koppeling, ofwel slipperclutch. Zeer gewenst door de extreme sportrijder. Het houdt je motor stabiel en het achterwiel draaiend bij een agressieve rijstijl en ver terugschakelen. Voor als je het als toerrijder een béétje op de heupen krijgt… Het schakelpedaal vraagt om een duidelijke linkervoet. De motor heeft amper 500 kilometer op de totaalteller staan en moet duidelijk nog een beetje inlopen. De radiale remklauwen grijpen extreem direct aan en mocht je niet geheel gecontroleerd in het handel knijpen, dan is het de ABS die je uit de brand helpt. Deze is overigens in 4 standen in te stellen, waarbij je ook kunt kiezen of je de ABS laat meewerken aan voor- én achterwiel of alleen het voorwiel. Voor de Hypermotard werd het 2 in 1 uitlaatsysteem compleet opnieuw ontworpen. Het RVS systeem is mooi compact, en

de verkregen massacentralisatie komt weer geheel ten goede aan de stuureigenschappen. De einddemper is uitgevoerd met een matzwarte ﬁnish, wat hem erg stylish, chique maakt. De 10-spaaks gietaluminium wielen zijn qua vormgeving geïnspireerd naar die van Ducati’s Superbike, de 1199 Panigale. Ze verwijzen daarmee naar de supersportieve eigenschappen. Standaard zijn de wielen van de Hyperstrada uitgerust met Pirelli Scorpion Trail banden, deze staan garant voor optimale prestaties onder alle weerscondities. En zoals Pirelli zelf pretendeert, ze gaan lang mee en zorgen ook nog eens voor een laag brandstof verbruik. Met de T van Toeren Ook iets wat je aan een goede toereigenschap kan toeschrijven: De tank van de Strada is ten opzichte van van de Hypermotard vergroot met 4,6 liter en heeft nu een inhoud van 16 liter. Het verbruik heb ik tijdens deze introductie helaas niet kunnen checken, maar de gelegenheid doet zich hopelijk vast nog wel eens voor dat ik het, samen met de actieradius, wel kan nagaan. De nieuwe Hyperstrada heeft twee 12 Volt aansluitingen, aan iedere kant van het zadel. Ideaal voor bijvoorbeeld het aansluiten van je verwarmingskleding, intercom, navigatie of gewoonweg het opladen van je mobiele telefoon.

Wielen zijn afgeleid van Ducati’s Superbike: de Panigale – matzwarte ﬁnish einddemper

05/2013 promotor

20 Galicië

Op zoek naar the real Wild West? Vergeet Amerika: daar is de strijd tussen vrijheidslievende cowboys en Big Brother Business allang gestreden. De twee-eenheid van staat en het grote geld heeft gewonnen. Maar in het wilde westen van Europa is dat gevecht tussen David en Goliath nog in volle gang. In het uiterste westen van Spanje ligt Galicië. Een ruig gebied met ruige mannen die zich de wet niet laten voorschrijven. Maar eeuwenoude tradities dreigen er te verdwijnen. Tekst en foto’s: Michiel van Dam

promotor 05/2013

Paardenkracht in

GaliciĂŤ

05/2013 promotor

22 Trip | Galicië

Wie van de drie? Wil de echte Silver nu opstaan?

ow! Oud is het hier! Langs de rivier Miño, de grens tussen Portugal en Galicië, hebben archeologen menselijke sporen opgediept van tienduizenden jaren geleden. Met gepaste eerbied rijd ik over de brug en even later langs de kust van Galicië. De fjordachtige baaien zijn ideaal voor teelt en vangst van schelp- en schaaldieren, zoals de eendenmosselen die met levensgevaar van de door een woeste oceaan geteisterde rotsen worden geplukt. En dat al eeuwenlang, alles in Galicië is zo oud als het graniet dat het landschap en de menselijke ingrepen daarin heeft gevormd. In de komvormige haven van A Guarda scharrelen vage ﬁguren rond die als drugsdealers schichtig om zich heenkijken, voordat ze hun handelswaar aan potentiële klanten aanbieden.

heel wat Zuid-Amerikaans snoepgoed in poedervorm aan land, deze dealers verkopen illegaal gevangen eendenmosselen, creaturen met een directe lijn naar de prehistorie. Bescherming van met uitsterven bedreigde diersoorten? Het zou wat: Galiciërs laten zich niet graag de wet voorschrijven. Al eeuwenlang zit de vrijheidsdrang in ze gebakken, hard als graniet.

Vrijheidsdrang

De baaien aan de kust dwingen een grillig wegverloop af, waardoor de BMW afwisselend beide oren te luisteren legt op

Al komt aan de grillig gevormde en dus moeilijk te controleren kustlijn van Galicië

promotor 05/2013

Op de heilige berg Santa Trega liggen resten van een Keltische nederzetting. Het uitzicht is fenomenaal. Aan de ene kant rollen de Atlantische golven van eindeloos ver achter de horizon op de kust. Aan de andere kant stroomt de rio Miño op haar gemak daarheen, de tijd nemend om traag langs zandbanken en eilandjes te draaien en onderweg de overeenkomsten en verschillen tussen Spanje en Portugal te observeren.

het asfalt langs. Pak d’r maar eentje: alle wegen zijn goed tot aan Finisterra, waar de zon in de duisternis verdween en vroeger de Europese wereld eindigde. Totdat het Columbusschip Pinto aan de Galicische kust kwam met nieuws van de Nieuwe Wereld daarachter de golven. Terug over land zijn er meer dan genoeg weggetjes langs kust en door de bergen direct daarachter zodat ik de BMW geen kilometer over hetzelfde asfalt hoef te raggen.

Alle wegen beginnen in Rome. De Romeinen legden ook in Galicië hun wegen aan, zo kunnen wij nu op de motor ook het binnenland intrekken. Dat is óók heel oud. Het graniet van Galicië behoort tot het oudste gesteente van Europa. En dankzij overvloedige neerslag groeit daar veel groen op. Varens, pijnbomen en eucalyptus verlenen het decor een ‘Jurassic Park’ sfeertje. Tussen de mistﬂarden kijken wilde paarden mij aan. De bergkam van de Sierra de A Groba scheidt de kust van het binnenland, het sik-

Traditioneel worden paarden hier gebrandmerkt.

Tijdens de curro’s

proberen paarden

handelaren tot za

ken te komen.

In plaats van leren ﬁetsen leren jongens hier paardrijden.

Rauwdouwers kelvormige strand Playa de America, de huizen van Baiona en de eilandengroep Cíes als een ﬂottielje ontdekkingsschepen voor de kust, hebben al heel wat ﬁlmrolletjes en geheugenkaarten gevuld.

de asfaltweg lokken kronkelende zandpaden naar alle hemelsrichtingen, volgende keer kom ik hier op een jong veulen in plaats van deze zware oerkoe.

Curro Paardenland Tussen mistﬂarden doemen dennenbomen en eucalyptussen op. Magisch is ook het uitzicht een stukje verderop. Op de hoogvlakte nemen wilde paarden net hun ochtendbad in een meertje. ’s Morgens vroeg ben ik alleen op weg richting San Ciprián. Paarden in eeuwenoude tekeningen op eonenoude stenen bewijzen het: wilde paarden zijn al zeker 4000 jaar een vertrouwd beeld tussen het groen en grijs van de Gallicische bergen. Die petrogliefen, tekeningen gekerfd in rots, waarop ruiters de paarden proberen te temmen zijn inmiddels door moderne beelddragers vervangen. Maar door zo’n stokoud plaatje rijdt zomaar een Hollander op een gehuurde motorﬁets, nu eens op modern asfalt, dan weer een stukje tijdloos onverhard. Vanaf

Zo’n dartel veulen past ook beter in het beeld van het spektakel waarvoor ik jaren geleden het eerst naar Galicië reed. De curros (spreek uit: ‘koeros’) zijn eigenlijk de omheiningen waarin de wilde paarden eenmaal per jaar door hun eigenaren worden gedreven, na een zoektocht en drijfjacht door de bergen. In de curros worden de dieren geknipt en geschoren. Rapa das bestas, het knippen van de beesten, heten de curros ook wel. Daarbuiten worden de paarden ook geselecteerd. Jonge hengsten gaan naar de slacht, veulens worden gebrandmerkt, paarden krijgen kuurtjes tegen parasieten ingepompt en sommige verwisselen van eigenaar. Deze kermisachtige spektakels zijn een eeuwenoude traditie. De Gallicische curros vinden ‘s zomers de ene week hier, de andere week daar plaats.

Wie gegarandeerd zon zoekt op een Spanjevakantie, gaat beter naar de Costa do Sol. Galicië is voor rauwdouwers en doorzetters die juist dankzij een regenbuitje de schoonheid van dit gebied begrijpen. Een regenpak hoort dus in de bagagerol. Het granieten gebergte van Galicië behoort tot het oudste gesteente van Europa. De hoogste toppen liggen in het oosten, in het westen gaan de bergen abrupt over in de Atlantische Oceaan. De bergdalen zijn daar met zeewater gevuld, deze zogenaamde rías galegas lijken wel op Noorse fjorden, maar zijn minder diep. Ze bepalen het beeld langs de ongeveer 1300 kilometer lange brokkelige kustlijn. Vroeger waren ze entrée voor Feniciërs, Kelten, Romeinen, Noormannen, Engelsen en Fransen en vertrekpunt voor Galiciërs die de karige stenen bodem ontvluchtten om elders een bestaan op te bouwen.

05/2013 promotor

Folkloristische tradities zijn nog springlevend in Galicië.

De Atlantische

Oceaan levert

Paarden staan symbool voor vrijheid.

‘t Gaat niet om de centen, een paard voor de slacht is maar zo’n vijftig euro waard, maar om het behoud van het Gallicische paardenras, de tradities en natuurlijk om een dikke portie lol. Op die curros komen natuurlijk feestvierders af, hier en daar ook wat toeristen, zelfs een enkele verdwaalde motorrijder werd op de curro van Mougas al gesignaleerd. Een Holandés op een gehuurde motorﬁets, hier verzeild vanwege een vriend die vanuit de Amsterdamse Jordaan in Galicië was komen wonen.

Losgeslagen zooitje Bij zo’n traditioneel feest hoorde natuurlijk traditionele muziek, daar hadden we de doedelzakken al, eten van octopus die in grote ketels werd gekookt, vlees boven vlammen en uiteraard het nobele gerstenat dat gezamenlijke voorouders van paarden- en motorjongens ook al zo wisten te waarderen. Alle ingrediënten waren ruimschoots aanwezig om er een onvergetelijke gebeurtenis van te maken. En aldus geschiedde, want die curro van Mougas was een mooi losgeslagen zooitje, zoals het boven de Pyreneeën niet meer bestaat. Dit

promotor 05/2013

feest overtrof mijn stoutste verwachtingen. Ik ben op heel wat motortreffens geweest, maar dat zijn breikransjes voor bejaarden in vergelijking met dit bombardement op de zintuigen. Stofwolken, door de paarden opgeworpen, vermengden zich met hoefgetrappel, gehinnik en geschreeuw van toeschouwers en aloitadores, de machomannen die met ontbloot bovenlijf probeerden de paarden te vangen. Flarden muziek en geur van paardenzweet, leer, houtvuur, eucalyptus, dennenbomen, bier en geroosterd vlees dreven erdoorheen. De Romein Estrabon schreef tweeduizend jaar geleden al, en daarom weten wij het: ‘Met geschreeuw en hoorngeschal drijven ze de beesten door de bergen bijeen. Sommige worden geofferd om te worden opgegeten, andere worden gevangen in de oorlogsstrijd’. Natuurlijk, paarden zijn tegenwoordig vervangen door op-afstandbestuurde ‘drones’ om de vijand te kloppen. En paardenvlees veroorzaakt schandalen in plaats van een tevreden maag. Maar voor de rest is het spektakel gelijk gebleven.

verse lekkerni

jen.

En omdat lekker nooit lang genoeg is ben ik hier nu weer op de motor onderweg. Op naar de curro van San Ciprián, die volgens mijn doorgaans welingelichte vriend juist dezer dagen tussen de bossen en bergen van het dat dorp plaatsvindt. Daar hebben we de tenten al tussen het groen, de families aan het ontbijt, de verkaterde cowboys: even wazig als de mist die over A Groba drijft. Auto’s, motoren en paarden staan achteloos tussen de bomen en in de bermen geparkeerd. Maar waar zijn de wilde paarden? Niks ‘OK Corral’, de curro is leeg! Hola, daar hebben we amigo Andreo, die woont hier tegenwoordig om de hoek. Hij staat met een van de cowboys te praten. Was ist loos, Spanjoos? André stelt me voor aan zijn praatmaat, een vrije paardenjongen. Aangenaam: Modesto Domínguez, tegen wil en dank een soort leiderfiguur en spreekbuis van de Vereniging van Paardeneigenaren van A Groba: ‘We zeggen nee

25 Cap Finisterre was het einde van de wereld, totdat Columbus de rest ontdekte.

Het graniet van Galicië herbert eeuwenoude geheimen.

De Atlantische kust is voor motorrijders een prachtige bestemming.

Zelf op de motor de curro’s in Galicië afstruinen? Ryanair en Transavia vliegen uit Nederland naar Porto, de dichtstbijzijnde grote stad in de buurt van de Galicische curros. In Porto kun je een goed onderhouden motor huren bij www.northroad.pt. We speak English! Toeristische informatie over Galicië kun je opvragen bij www.spaansverkeersbureau.nl Speciale website in het Spaans en Duits over Rapa das Bestas: www.rapadasbestas.es Meer informatie over curro’s: galinor.es/galeria/ﬁestas-t-e.html Enige informatie in het Engels over Rapa das Bestas, met name in de regio Pontevedra: www.spain.info/nl/vive/ﬁestas/pontevedra/a_rapa_das_bestas_de_sabucedo.html Op www.spain.info/nl kun je in de zoekmachine Rapa das Bestas intypen. Ook op de website van Galicië kun je via de zoekmachine enige informatie vinden: www.turgalicia.es/portada?langId=en_US

05/2013 promotor

26 Als moderne cowboy in Galicië. Huur een motor en gaan!

Trip | Galicië

rden lev Deze paa

en in abso

lute vrijh

eid.

tegen de verplichting om de wilde paarden van een microchip te voorzien. Er is niks mis met de eeuwenoude traditie van brandmerken en registratie in een officieel boek. Sterker nog: de brandmerken zijn goedkoper en praktischer. Om een microchip uit te lezen moet je een paard eerst vangen en dan heb je een speciaal apparaat nodig, terwijl iedereen ook vanaf afstand met het blote oog een brandmerk kan zien. ‘Daarbij sluiten wij paardeneigenaren al lang aansprakelijkheidsverzekeringen af, dus het argument van de junta over schade aan gewassen en de verkeersveiligheid zijn een wassen neus.’

Eigen boontjes doppen Modesto praat kalm maar zij ogen fonkelen. ‘We willen geen privileges en geen cadeautjes, we doppen onze eigen boontjes zoals dat al eeuwenlang gaat. De junta van Galicië haalt er zogenaamde regels van de EU bij, maar ‘Brussel’ heeft juist regels die wilde paarden het recht op vrijheid gunnen.’ Heel interessant, een klassiek David en Goliathverhaal. Maar nu is het tijd voor lol, dus verhuist de rest van Modesto’s donquichotterie naar een apart kader bij dit artikel. Vroeger, ja vroeger: toen hadden paarden nog economische waarde, om op te rijden, om voor de kar en de ploeg te spannen,

promotor 05/2013

om aan het leger te verkopen. Nu zijn de paarden symbool voor vrijheid, uiting van trots en reden voor een feest. Dwars door de biertent davert een paard, wapperende manen, wit rond de ogen, snuivende neusgaten. Het publiek joelt en applaudisseert voor het ruitertje, van amper twee turven hoog. De paarden zitten Galiciërs in het bloed, dat snel gaat koken. Ook zonder wilde paarden spat de paardengekte er vanaf op de curro in San Ciprián, bedoeld als feest en protest tegelijk. Maar het mist duidelijk de magie van Mougas. Zonder wilde paarden is zo’n koero meer een soort braderie in de bergen. Als de cowboys niet barsten en de junta niet wil buigen zijn we in Europa straks een unieke traditie kwijt en kunnen we alleen nog koerossen op toeristische evenementen zoals de rapa das bestas van het dorp Sabucedo, waar busladingen Aziaten en Amerikanen worden leeggekieperd. De paarden daar zijn voorzien van gesubsidieerde microchips, vanwege het toeristische en dus economische belang. Maar de paardeneigenaren van Sabucedo zoeken al contact met de vrije jongens van A Groba. Want de junta legt alweer nieuwe eisen neer, die de vrijheden moeten inperken.

Wilde paarden en iron horses zijn ultieme symbolen van vrijheid. Big Brother probeert die in te perken met microchips voor de paarden en verplichte APK-keuringen voor de motoren. Dezelfde zaak, dezelfde strijd. Veel Galicische cowboys hebben ook een motorﬁets in de stal staan, deze motorbroeders wijzen me de mooiste stuurweggetjes in de Galicische bergen waarin ik me helemaal zoek kan rijden totdat het rubber van de bandenwangen is opgeraakt. Gloeiend en grommend van geluk komen motor en berijder tegen het eind van de dag terug op het cowboyfeest. De vuren worden al gedoofd, maar voordat de ruiters vertrekken is er nog tijd voor een biertje van het merk Ster van Galicië. Die wijst de weg naar een onvergetelijk en oorspronkelijk spektakel, dat elke motorrijder eigenlijk moet hebben meegemaakt.

Stap voor stap wordt het Wilde Westen van Europa getemd, de laatst cowboy in het gareel gedreven. Dat oude liedje kun je er nu nog horen, samen met ’t hinniken van de wilde paarden. Pak een goedkope vlucht naar Porto, huur daar een zilveren hengst van BMW en struin er de kusten en bergen van Galicië mee af. Yihaa, Silver!

Prachtige zadels sieren de paarden.

Modesto Dominguez is onbedoeld woordvoerder van de cowboys geworden.

Curro’s zijn ook gewoon leuke feestjes.

Davido y Goliatho Voor het eerst sinds eeuwen geen wilde paarden in de curro: dat was zelfs tijdens de Spaanse Burgeroorlog niet gebeurd! Hoe moeten we dan koerossen? Er is niets mis met het traditionele brandmerken van de wilde paarden en het opnemen van de merktekens in een officieel registratieboek, waarmee ook de WA-verzekeringen worden geregeld. Uit protest tegen de regering van de autonome Spaanse regio Galicië, de junta, laten de eigenaren hun beestenspul in de bergen. Want als ze die bijeendrijven kan de politie de gemakkelijk controleren en de eigenaren dan bekeuren omdat de paarden geen microchip hebben. Het is een principezaak geworden, staatscontrole botst tegen vrijejongensmoraal. De junta eist dat alle paarden zo’n elektronisch naamplaatje krijgen, de eigenaren vertikken aan die moderne onzin mee te doen. De plannen van de Galicische junta, gaan volgens veel cowboys zoals Modesto verder dan de verplichte microchips voor wilde paarden. Naar eeuwenoud gebruik hebben de streekbe-

woners gemeenschappelijk vruchtgebruik van de bergen. Die liggen er nu wat verlaten bij. Politici en projectontwikkelaars zien er liever windmolenparken, productiebossen, golfterreinen en bungalowparken komen. Deze geldwolven zaaien tweedracht tussen de Galiciërs over de wilde paarden, waterrechten en de gemeenschappelijke gronden. Argumenten vliegen heen en weer, verduidelijken hier en verdoezelen daar de achterliggende grote lijnen. ‘Het moet van de EU, wet is wet,’ zegt de junta. ‘Helemaal niet waar, de EU staat uitzonderingen op de regel toe en die microchips kosten meer dan de paarden waard zijn,’ roepen de cowboys. ‘Paarden zonder chip zijn een gevaar op de weg en een risico voor de boeren,’ klaagt de junta. ‘We zijn verzekerd en onze paarden houden gratis het bos bij en helpen zodoende bosbranden voorkomen,’ riposteren de paardenjongens.

De route kun je downloaden op

anwbmotor.nl/promotor 05/2013 promotor

28 De plek

Zielenknijpers zijn er zo langzaam wel achter: van rare kronkels in je hoofd kun je niet genezen. De verlossing ligt hem in leren leven met je eigenaardigheden. Zo zit het ook met het rijden van een Ural Dnper. Tekst: Olivier Visser Fotoâ&#x20AC;&#x2122;s: Chris Pennarts

promotor 05/2013

De romantiek van de kwetsbaarheid

05/2013 promotor

30 De plek

at een Rus rijden enigszins een vorm van zelfkwelling is, wil Benno van Ham best beamen. ‘Maar het is de eerlijkste motor die er is. Dat-ie af fabriek een smetje heeft, verhult hij niet. Als je daarmee leert leven, beleef je enorm veel plezier. Bijvoorbeeld met de hevel aan het stuur waarmee je het ontstekingstijdstip vervroegt. Voor de bocht terugschroeven en er komen prachtige klappen uit de uitlaat. Dat werk.’

BMW kloon Dik zeventig jaar geleden kopieerden de Russen de BMW R71. En die kopie rolt in Rusland nog steeds uit de IMZ-fabriek. IMZ, want zo heet-ie eigenlijk, maar dat weten alleen de freaks. Je ontkomt niet aan de geschiedenis, want de Ural Dnepr is één brok nostalgie. Maar weegt dat op tegen zijn legendarische onbetrouwbaarheid? Benno: ‘Hij is gemaakt om hooguit zestig km/u te rijden, over slechte wegen. Dat is het concept van de motor, geen zwak punt. Zodra je meer van hem vergt, gaat hij kuren vertonen. De achilleshiel van de Russische motor ben je dus deels zelf. Het concept is zeventig jaar oud en volgens de huidige stand van de techniek achterhaald. Hij laat dus wel eens een steekje vallen. Maar het is simpele techniek, waar je met een beetje handigheid alles zelf aan kunt doen.’

Half jaar op proef Een Dnepr MT-16 met aangedreven zijspan is Benno’s eerste Rus. ‘Twintig jaar geleden

liep ik er tegenop en ik vond het wel wat. Maar thuis stonden al twee motoren. Met mijn vrouw maakte ik de afspraak dat hij een half jaartje op proef zou komen.’ Maar de MT-16 staat er nog steeds. En intussen heeft Benno nog wat vierkante meters schuur veroverd: voor een solo M72, een voormalige Poolse legermotor en als zijklepper een zuivere kloon van de BMW R71. En hij heeft zo zijn eigen maatregelen genomen om Russen te kunnen rijden: BMW R1150GS, een R100 met span en een K100RS. ‘Om kilometers mee te maken. Ik rijd er twintigduizend per jaar. Ook woonwerk, dus ik moet kunnen opschieten. Daar is de Rus niet voor gemaakt. Je moét er iets naast hebben als je dagelijks op de motor bent aangewezen. Maar die 1150GS – hij is van 2001 – is voor mij de limiet. De techniek van de nieuwste generatie motorﬁetsen is zo gecompliceerd geworden, daar kun je zelf weinig meer aan doen.’

Steunpunten In het gereedschapbakje van de Dnepr gaan niet de meest gangbare onderdelen mee: vitale ontstekingsdelen, wielen balhoofdlagers, een kruiskoppeling… En aan de binnenkant van het beenschild op de MT-16 zit een zelf aangebrachte oliedrukmeter. ‘Want als hij te hard moet werken, wil de oliedruk het nog wel eens laten afweten. Met de Ural Dnepr club hebben we toerritten gemaakt van 50 km die we niet uitreden als gevolg van de pechgevallen. Maar je komt wél met een verhaal thuis.

‘De techniek van nieuwste generatie motorﬁetsen is zo gecompliceerd geworden, daar kun je zelf weinig meer aan doen.’ Binnen een straal van 40 km vind je in Nederland altijd een steunpunt waar je terecht kunt voor hulp, gereedschappen of onderdelen; een netwerk van clubleden die elkaar helpen. Dat doet geen merk ons na.’ Bij ons mag de Ural dan een relikwie uit oude tijden zijn, aan de andere kant van de oceaan is hij hard op weg naar een cultstatus. Yuppen in New York hebben hem ontdekt als speeltje. En sinds Brad Pitt een Ural met span rijdt, is die hype in een hogere versnelling gegaan. De IMZ-fabriek waar de Ural wordt gemaakt is in Amerikaanse handen en reken maar dat gewiekste marketingknapen hun best zullen doen de Ural op te stoten in de vaart der volken. Kwetsbare romantiek. Tegen het eind van ons bezoek rolt Benno zijn M72 (1954) naar buiten, ooit binnengehaald als niet meer dan een roestig frame en twee losse motorblokken. Of we hem even willen horen. Na twee trappen horen een diep en dof donk-donk-donk. Kan geen Duc tegenop.

Doe mee! Heb je ook zo’n pracht van een porrelschuurtje waar geen huiskamer tegenop kan en dat een motorleven vol verhalen herbergt? Zet het op de foto met je motor(-en) en mail de foto naar promotor@anwb.nl. Zet in de onderwerpregel ‘De Plek’ en vermeld in de mail je naam en adres. Uit de inzenders maken we een selectie voor deze rubriek.

promotor 05/2013

8-15 JUNI TRIUMPH

CLASSIC & CRUISER DAYS

BIJ UW TRIUMPHDEALER!

BRABANT MOTORS GRAVE Bosschebaan 9, GRAVE, 048 647 36 50 | GOEDHART MOTOREN Europaweg 1d, BODEGRAVEN, 0172 650 005 | MOTORADO James Wattstraat 22, LEEUWARDEN, 058 288 78 86 | ROKE MOTORS Ondernemingsweg 9, MIJDRECHT, 0297 285 218 | TRIUMPH ZAANSTAD Symon Spiersweg 1, ZAANDAM, 0756 141 111 | MOTORCENTRUM BRUURS De Mossel 67, NOORD SCHARWOUDE, 022 631 21 62 | BLOM MOTOREN LEUSDEN ‘t Koendert 4, LEUSDEN, 0334 635 449 | MOTO BREDA Korte Huifakkerstraat 14, BREDA, 076 541 18 88 | MOTOR CENTRUM EIBERGEN Nijverheidsstraat 12, EIBERGEN, 0545 477 404 | TRIUMPH GRONINGEN Oeverkruid 6, GRONINGEN, 050 577 91 99 | TRIUMPH BOLLENSTREEK Marconistraat 35, HILLEGOM, 0252 531 361 | MOTOR CENTER VENLO De Gruisdonk 3, VENLO-BLERICK, 077 387 22 11

Volg ons op Facebook: facebook.com/OfﬁcialTriumphNederland

www.triumphmotorcycles.nl

Dealers

Nieuw: Cosmic

Motorado 058-2887886

• Gore-Tex Pro Laminaat jas en broek

Motor Houtrust 070-3177177

• Rukka D3O Air ‘actieve’ protectoren

Termaat Motoren 024-3229575

• 5 jaar garantie

• Temperatuur regulerend Outlast • Leverbaar in: zwart, zand en rood

Simako-BDM Apeldoorn 055-3668591 Goedhart Motoren 0172-650005 Motorcentrum Rijen 0161-240066 Arie Molenaar Motors 030-6881228 7BO EF ,VJOEFS .PUPSæ FUTFO 035-6214727

Hoco Parts B.V.

•

rukka@hocoparts.com

•

www.hocoparts.com

Like us on Facebook

32 Intro | Bandentest: Bridgestone T 30

Bandenintro: Bridgestone T 30 Tekst: Mink Bijlsma Foto’s: Bridgestone

Bridgestone heeft een nieuwe Sport/Tour band, de T 30. Ontwikkeld in samenwerking met ene Valentino Rossi. De band is de opvolger van de nu drie jaar oude BT 023. En waar anders dan in Spanje mochten we uitvinden of deze nieuwe band voldeed of zelfs beter is dan de BT 023?

Met de T 30 schept Bridgestone in ieder geval duidelijkheid: ze zijn er van afgestapt om alle banden te typeren met BT, omdat je aan BT 021, BT 014 BT 016 enz. niet kan zien of het om een race, sport of tour band ging. Het BT wordt vervangen door R, S of T. Waarbij aangetekend dat een T band per deﬁnitie een Sport/Tour band is, het soort band dat veruit het meest verkocht wordt. Hoewel naar eigen zeggen de Bridgestone banden de gemiddelde Sport/Tour rijder zeer goed bevallen, kan het volgens dezelfde bronnen altijd nóg beter. De wensen? Fun en vertrouwen, betrouwbaar en zeker gedrag onder natte omstandigheden en een lange levensduur. Daarmee werden de ontwikkelingsdoelen ook duidelijk: betere handling, stuurprecisie, grip, stabiliteit en voorspel-

promotor 05/2013

baarheid. En leverbaar in de meeste maten. In alles beter? De voorband heeft een nieuw proﬁel met T groef en sterker karkas. De rechte groef moet voor verminderde stijfheid in het midden van de band zorgen en daardoor voor een beter wegcontact. De schuin weglopende groef richting schouder moet tot meer blokstabiliteit en juist meer stijfheid onder hellingshoek leiden. De achterband heeft een ´swirl´ voor meer wegcontact zonder aan blokstijfheid in te boeten en heeft twee compounds: hard in het midden voor levensduur, zacht op de ﬂanken voor meer grip. In het echte leven zou dit alles moeten betekenen dat de T 30 weer wat meer grip heeft, weer wat stabieler is en dat

de prestaties op nat wegdek ook nog wat beter zijn. Maar de grootste winst zou op het vlak van de handelbaarheid liggen. Fraai al die theorie en beloftes, maar wat is er in de praktijk van te merken? Weinig tot niets en dat heeft alles te maken met het feit dat het tijdens de introductie in Zuid-Spanje droog was en je van de verbeteringen hooguit wat kan merken als je direct vergelijkingsmateriaal hebt. En dat was er niet. Een op voorhand zinloze trip dus? Zeker niet, want er werden wel een paar dingen duidelijk… Beter insturen, minder oprichten Uit het aanbod van Kawasaki Z 800, GTR 1400 en Z 1000SX, BMW F 800 GT en R 1200 RT, Yamaha FZ8 Fazer en FJR 1300, werd de laatste als eerste bereden. Tijdens de FJR introductie in oktober 2012 ontstond namelijk de indruk dat de gemonteerde Metzeler Roadtec Z8 Interact niet de beste keus was. De Metzeler had namelijk vrij veel tijd nodig om op temperatuur te komen, wat in het begin tot een wat onwillig sturend

Battlax T 30F en Battlax T 30F GT

De BMW R 1200 RT heeft een voorbeeldige handelbaarheid en blijft bij remmen zijn lijn keurig volgen.

HOEWEL NAAR EIGEN ZEGGEN DE BRIDGESTONE BANDEN DE GEMIDDELDE SPORT/TOUR RIJDER ZEER GOED BEVALLEN, KAN HET VOLGENS DEZELFDE BRONNEN ALTIJD NÓG BETER. geheel zorgde. Blijvend en dus groter probleem was de sterke oprichtneigingen bij remmen onder hellingshoek. De FJR met Roadtecs kwam bij de minste geringste beroering van het remhendel omhoog en wilde vervolgens alleen maar naar de buitenkant van de bocht. Tot het vervelens aan toe. De FJR wordt naast de Roadtecs ook met de BT 023 als eerste montage geleverd en die doet het qua oprichten al een stuk beter dan de Roadtec, met dank aan de FJR 1300 die in het Promotor clubhuis in Lelystad staat.

Precisie De ‘Spaanse’ FJR met de T 30 om de velgen had ook veel minder de neiging zich op te richten. Een neiging die nu met enige inspanning veel makkelijker te onderdrukken is. Het lichte overstuurkarakter van de FJR is echter gebleven. De GTR 1400 stuurt met de nieuwe Bridgestones neutraler dan de FJR en voorspelbaarder. Al in de tweede fotobocht schrapen de voetsteunen kraaiend van plezier over het asfalt en je snapt dat dat daar veel van de foto’s hierboven zijn geschoten... Maar ook de GTR heeft de eigenschap zich lichtjes op te richten wanneer je in de bocht remt. Grofweg 95% van de motoren doet dat, die andere 5% betreffen BMW R modellen met Telelever voorvork. De aanwezige R 1200 RT met T 30 verbaasde vriend en vooral vijand met een onwaarschijnlijk gemak waarmee hij een bocht in te leggen en om te gooien is. Dat niet alleen: hij blijft ook op de nanometer precies zijn lijn volgen als je in de bocht remt. Subliem! Daarnaast is hij met de T 30 heel precies te sturen en prik je hem echt op elke asfaltkorrel die jij in de bocht aan wilt tikken.

De T30 voorband voor zware tourmotoren (GT aanduiding ) heeft een iets ander proﬁel en een diagonaal opgebouwd karkas.

Grip voor

Prestaties nat wegdek

Grip achter BT023 T03 Rechtuit stabiliteit

Handling

Bochten stabiliteit Het ‘spinnenweb’ laat zien dat op alle vlakken wat verbetering behaald is. De handeling van de T 30 is echter veel beter dan de oude BT 023.

De lichtvoetigheid en het totaal inspanningsloze omleggen maakt het sturen in korte bochten op de RT met T 30 tot een allerhoogst genoegen. En hoewel de grondspeling groter is dan bij de FJR 1300 en GTR 1400, is de BMW ook al heel snel bezig ‘aquaplanning groeven’ in het asfalt aan te brengen.

05/2013 promotor

34 Intro | Moto Guzzi California 1400 Custom

Moto Guzzi California 1400 Custom Heerlijke koppelrijke machine | Verrassend scherpe handling

Tekst: Roland Brown Foto’s: Moto Guzzi

Soms heb je wel eens van die ingevingen. En soms zijn ze geniaal. Zoals deze. Miguel Galluzi en zijn Piaggio Group designteam hadden net de California Touring gecreëerd, de onlangs gepresenteerde remake van Moto Guzzi’s vertrouwde V-twin, toen iemand nóg een idee kreeg. Waarom niet een genadeloos uitziende naked bike maken, met verder dezelfde looks en vooral dezelfde 1400 cc-motor? Het meeste werk was toch al gedaan. Dus: windscherm weg, koffers weg.

Het eindresultaat heet California Custom – groot, voluptueus, met behoud van de meeste details van de Touring, maar wel met een meer eenvoudige ‘streetwise’ stijl en -karakter. De traditionele Guzzi kenmerken zijn weliswaar aanwezig, maar deze agressievere machine is ontworpen om in de smaak te vallen bij jongere rijders. Zelfde ingrediënten, ander gerecht Het beeld van de Custom mag dan misschien totaal anders zijn, de meerderheid van de onderdelen is echter 1-op-1 overgenomen. Achtergebleven zijn het grote scherm van de Touring, de koffers en de ronde ‘running lights’. De brede, tweekleurige zitting met de handgreeprail is even-

promotor 05/2013

Prijs | Remsysteem niet gecombineerd

eens verdwenen en vervangen door een eenvoudigere dubbele buddyseat die over het grote en onveranderde achterspatbord is gedrapeerd. De elegante LED-lichten zijn wel behouden. Een lager uitgevoerde en slanker stuur zorgt voor een sportievere zit, hoewel het nooit echt ‘racy’ wordt omdat je laarzen ver vooruit steken op de grote en onveranderde voetsteunen. Het behouden stalen buizenframe biedt plaats aan een paar schokdempers, met externe reservoirs, die 10 mm langer zijn dan de units van de Touring. Dit levert een scherpere stuurgeometrie op, inclusief wat extra bodemvrijheid.

Gespierd en verfijnd Het motorblok wordt eveneens gedeeld met de Touring. Dit betekent dus het tot nu toe dikste blok ooit, de 1.380 cc-versie uit Guzzi’s 90-graden V-twin familie. Gekoeld door olie en lucht. Ondanks dat het een wat groter uitgeboorde versie is van het vorige 1.151 cc-blok, is deze getuned voor power op lage toerentallen, met een lange, enkele luchtinlaat en conservatieve kleptiming. Het piekvermogen ligt met 96 pk op 6.500 tpm iets lager ten opzichte van het oude blok, maar het maximum koppel van 120 Nm betekent een verhoging van 15 procent. Bovendien is het al beschikbaar op het zeer lage toerental van 2.750 tpm. Hoewel de motorfiets gespierd, bijna brutaal, overkomt, is deze toch heel verfijnd. Gas geven gaat via een ride-by-wire-systeem en net zoals bij de Touring is er keuze uit drie rijmodi (Veloce, Turismo, Pioggia. Klinkt beter dan Snel, Toeren en Regen) en een drievoudig instelbare tractiecontrole. Dit alles is regelbaar via de startknop. Met een knop op de andere kant van het stuur

De Custom heeft een agressieve uitstraling die past bij jongere motorrijders. Testlocatie: Spanje, Barcelona

Omstandigheden: Zonnig, droog

blader je door de info die wordt weergegeven op het grote, ronde en chroomomrande instrumentenpaneel.

Temperatuur: 20 graden

sorbeert de trillingen, waarbij net genoeg V-twin gevoel overblijft.

Allemaal heel modern, toch voelt de Custom als een traditionele Guzzi wanneer deze schuddend tot leven komt. Voordat de motor blijft hangen in een klonterige stationairloop hoor je het ritselende geluid van de luchtgekoelde kleppentrein, een gedempt roffelen van de uitlaat en een duidelijke koppelschudding aan de rechterkant. De handvatten klapperen wanneer de grote zuigers onder de spectaculaire sleuven van de aluminium cilinderkoppen op en neer dreunen.

Voor de start selecteerde ik, door een paar keer te drukken op de startknop, de middelste modus: Turismo. Het werd echter al snel duidelijk dat de Cali’s multimodi-verﬁjning erg slim is, maar niet echt nodig met een motorblok dat zo ﬂexibel en zacht reageert op de gashendel. Zelfs in de scherpere Veloce-modus deed het blok zijn werk zijdezacht en controleerbaar. En je moet wel in een hele zware regenbui terechtkomen voordat je Pioggia nodig zult hebben. Deze laatste verzacht de respons nog verder en knijpt de output met een kwart.

Die trilling bleek later overigens een illusie. De eerste versnelling wordt geactiveerd met een hoorbare ‘klonk’. Daarna liet ik de licht bedienbare koppeling (een nieuwe, droge enkelvoudige plaat) opkomen en voegde ik me in de verkeersstroom. Nog voordat de 2.000 tpm werd aangetikt, kwam de Custom al tot rust. Het effectieve rubberen motorophangingsysteem ab-

relaxed Ondanks zijn afmetingen glipt de Custom de volgende ochtend met gemak door het drukke spitsverkeer van Barcelona. De enige kleine onvolkomenheid is de ietwat langzame versnellingsbak die een behendig duwtje nodig heeft om de vrij te vinden. Buiten dit deed de vernieuwde cardanoverbrenging het prima. De ﬂexibiliteit van de

Totaal testkilometers: 160 kilometer

Bijzonderheden: Het stoere broertje van de California Touring

motor bleek erg nuttig op de hoofdweg langs de kust. Een luie draai aan het gas was voldoende om de motor vooruit te stuwen, terwijl ik mijzelf schrap zette tegen de koude wind. De prestaties op de rechte weg zijn goed, er van uitgaande dat je niet het stampen van een Diavel of Rocket III verwacht van deze vlezige, zwarte rouwdouwer (grijs is de andere kleuroptie). De Custom is veel meer relaxed, waarbij de 96 pk voldoende is om op 140 km/u te cruisen - cruise-control is stan-

blok

cilinderinhoud prestaties tankinhoud verbruik actieradius prijs

dwarsgeplaatste, luchtgekoelde , 90 graden V-twin, vier kleppen per cilinder 1.380 cc 96 pk/ 71 kW bij 6.500 tpm, koppel 120 Nm bij 2.750 tpm 20,5 liter n.n.b. n.n.b. € 19.690

05/2013 promotor

36 Intro | Moto Guzzi California 1400 Custom

Als een van de weinige fabrikanten heeft Moto Guzzi een alternatief voor het belevingsgevoel van Harley-Davidson.

SCOREBORD schichtig <> looiig

wereldreis <> blokje om spannend <> relaxed



goedkoop <> exclusief

Dit vindt Promotor

daard - maar deze nooit het idee geeft dat je armen uit de kom schieten op weg naar zijn top van zo’n 200 km/u. De meeste tijd maakte ik gebruik van deze pannenkoekplatte koppelkromme en schakelde om tussen de drie- en vijfduizend toeren te blijven, in plaats van de rode lijn bij 7.500 tpm op te zoeken. Althans, totdat we de kustweg vaarwel zeiden en de bochtige weg naar Villafranca opdraaiden. Hier bevestigde de Custom dat het verliezen van 20 kg gewicht en een andere stuurgeometrie een lichtere en scherpere handling oplevert in vergelijking met Touring. Hoewel deze grote en zware ﬁets ook goed is in bochten rijden.

Roland Brown over de California Custom: Achter zijn gespierde straatachtige uiterlijk is deze grote zwarte Guzzi een beetje een softie – meer een beschaafde professional in een leren spijkerjack dan een stadse dwingeland. Guzzi verwacht dat de als accessoire leverbare dempers heel populair zullen zijn. Maar, zelfs met een luidere opstelling zal de Custom niet veel verkeerslichtsprintjes winnen, maar ‘who cares’? Een meer serieus euvel is zijn prijs van bijna 20 mille (de Guzzi Griso 1200 is veel minder duur). Daarentegen, er zijn genoeg Harley’s voor hetzelfde geld – en de California Custom combineert vergelijkbare prestaties en kwaliteit met zijn eigen, unieke Italiaanse mix van stijl en V-twin karakter.

promotor 05/2013

Prima remmen De naked Guzzi is met name een cruiser – zoals de naam al weggeeft – maar hij laat zich ook gemakkelijk omleggen, met minimale druk op het licht verhoogde stuur. De schokdempers zijn stugger en langer dan die van de Touring en maken het rijden lekker strak. Ze staan gelukkig ook een wat grotere hellinghoek toe, hoewel de dikke Dunlops op de vlakke wegen genoeg grip hadden om de vervangbare plastic delen van de voetenplanken af te kunnen schrapen. Soms gevolgd door meer solide delen.

VOORDAT DE MOTOR BLIJFT HANGEN IN EEN KLONTERIGE STATIONAIRLOOP HOOR JE HET RITSELENDE GELUID VAN DE LUCHTGEKOELDE KLEPPENTREIN, EEN GEDEMPT ROFFELEN VAN DE UITLAAT EN EEN DUIDELIJKE KOPPELSCHUDDING AAN DE RECHTERKANT

37 Klassieke schokdemper met extern oliereservoir.

De Custom heeft een eenvoudiger, dubbel zadel.

Competerbeeld van de cardanaandrijving.

De stopkracht was nooit twijfelachtig. Vooral met dank aan de krachtige, sportmotorachtige voorremconﬁguratie met 320 mm schijven en Brembo’s radiale vier zuiger remklauwen. Net zoals bij de Touring is het vreemd dat het Guzzi systeem ontbreekt, waarbij je een beetje bij kunt remmen op de achterrem via de remhendel. Nu moet je je voet optillen om de achterrem te bedienen. Gelukkig voorkomt het standaard ABS dat een zware laars de rem blokkeert. Een kwestie van wennen, want verder remt de dikke Guzzi als een anker.

Het lager uitgevoerde en slankere stuur zorgt voor een sportieve zithouding.

Schitterende koplamp die de historie van Moto Guzzi geen geweld aan doet.

En zo draaien we verder, tevreden met die mix van Amerikaans relaxed en Italiaans genieten. Moto Guzzi slaagt er al jaren als een van de weinige fabrikanten in een serieus alternatief voor het ‘belevingsgevoel’ van Harley-Davidson te presenteren. En da’s ook bij deze weer gelukt.

05/2013 promotor

38 Promotor | GPS routes

KRAS KRIS Eindelijk, we zijn in aangenamere temperaturen terecht gekomen. Kortom: er is geen reden meer om een KrisKras niet te rijden. Dus pak je motor en ga op pad! Ook in dit nummer vind je weer drie routes die je kunt downloaden via anwbmotor.nl/promotor. Op de website vind je extra informatie over de routes en een link naar de hotels bij het vertrekpunt. Veel plezier!

Kriskras 3

Rondje Westerbork 107 km Start: Abdij de Westerburcht, Hoofdstraat, Westerbork

Kriskras 2

Brabant: ValkenswaardOisterwijk 132 km

Als je denkt dat Drenthe bijzonder is vanwege hunnebedden dan heb je gelijk, maar Drenthe biedt meer: mooie motorweggetjes, rust, ruimte en knusse dorpjes. Je start in Westerbork en na zo’n 12 kilometer kom je aan in Grollo. De route komt langs het Cuby and the Blizzards museum in de boerderij waar Harry Muskee als muzikant begon. De route eindigt waar het rondje begon, in Westerbork.

Start: Restaurant Markt, Valkenswaard

Kriskras 1

Vuurtorenroute Zeeland 143 km Start: ’t Wapen van Marion, Zeeweg 60, Oostvoorne

Zeeland, land van duinen, bossen, graslanden en de noordzeekust en…vuurtorens. Je start in Oostvoorne en daarna staan er heel wat mooie vuurtorens op het motormenu: Stenen Baak, een vuurtoren aan de Brielse Maas, vuurtoren Hellevoetsluis, Ouddorp, Nieuw Haamstede, Plompe Toren en nog een paar. De route eindigt in stijl, bij Kasteel van Batavia in Westkapelle.

promotor 05/2013

Noord-Brabant op de motor is altijd een feest. Slingerende weggetjes, mooie boerderijen, prachtige landerijen. Deze Kriskras mag je niet missen. Je start op de Markt in Valkenswaard. Van daaruit gaat het met rasse schreden naar Bergeyk, Hapert en Oirschot, waar je op de markt nabij de St. Petruskerk kunt genieten van een kopje koffie. Na mooie stuurweggetjes eindigt de route eindigt in... klop-klop Oisterwijk. Downloaden Promotor-routes? Zo doe je dat!

Het downloaden van routes is heel simpel: surf naar anwbmotor.nl, klik op ‘Promotor’ in de rode balk en zoek je KrisKrasroute uit. Voor ‘oudere’ routes in Nederland ga je naar Rijden & Reizen, dan naar GPS-routes en zoek per provincie een mooie route uit. Klik op ‘download’ en je haalt het bestandje als ‘Zip-bestand’ binnen. Even uitpakken, verplaatsen naar je navigatiesysteem & rijden maar!

BRUvGan Mark. OP D&E EML GT2001 FJR1300

Familievervoer Tekst: Erik van Lent Foto’s: Vincent Burger

Wat heb je ermee gedaan Mark?

Voornamelijk vakanties, toertochten en zijspantreffens bezocht met het hele gezin en de hond. Gaat namelijk makkelijk in zo’n GT2001 anderhalfzits EML bak. Voor vakanties hebben we een DAXARA aanhangwagentje waar alles in kan. Buiten de vakanties om is het een perfect vervoermiddel om boodschappen mee te doen en om dagtripjes naar het strand te maken. Voor motorﬁetsen is er tenslotte altijd plek en is het parkeren bovendien gratis. Dat ik daarbij twee plekken voor motoren inneem wordt me wel vergeven door motorrijders, zij kunnen er de lol wel van inzien. Welke momenten vergeet je nooit meer?

Het moment dat de motor voor het eerst voor de deur stond. En natuurlijk dat ik er voor het eerst mee de weg op ging. Dat behoeft enige uitleg. Ik heb deze combinatie via het internet aangeschaft bij Motoport Hengelo en er een HD Street Glide voor ingeruild. Het was alsof ik thuis kwam. De combinatie, een FJR1300 met een EML zijspanbak, is erg stabiel en heeft een geweldige wegligging. Op dat moment had ik ineens twee combinaties: namelijk de YAMAHA en een Goldwing GL1500. Een koninklijk gevoel, kan ik je melden. Wat vind je goed aan deze motor?

Voor deze combinatie heb ik 15 jaar Gold-

wing gereden, waarvan twee met AZA Diligence zijspan (GL1500 ‘88 en ‘97). De Yamaha FJR1300 met EML GT2001 zijspan is door zijn gewicht, bouw en vermogen een totaal andere motor met een voorspelbaar weggedrag. Je kunt er ook prima mee opschieten, zonder dat dit ten kosten gaat van de wegligging. De Honda GL1500 is meer een makke beer die graag rechtdoor wil, dus deze combinatie stuurt zeker beter. Bovendien vind ik de kwaliteit goed. Ik heb nog nauwelijks onderdelen vervangen. Wat is er minder aan deze motor?

De FJR 1300 heeft van nature geen perfecte zit- en stuurhouding voor de bestuurder en duopassagier. Dus ben ik zelf aan de slag gegaan. Na wat geëxperimenteer met stuurverhogers ben ik bij Road Travel terecht gekomen. Daar heb ik een aangepaste stuurverhoger en een voetsteunverlagingsset gekocht voor de duopassagier. In combinatie met een gelzadel is het nu perfect. Wat me wel tegen viel is dat de radiateur van de FJR zo snel aan vervanging toe was, maar dat schijnt een wel vaker gehoorde klacht te zijn.

Summit staan van EZS. Heel mooi, met zo’n grote instap, maar wat voor motor er dan naast zou moeten weet ik nog niet. Misschien wel een Thriumph Rocket III om dat deze zo lelijk en groot is dat het weer mooi wordt. Een HD Electra Glide met EZS, EML of LBSbak is ook prachtig, of anders mijn jongensdroom: een HD Liberator met bak of een Zündapp KS750 met bak uit de Tweede Wereldoorlog. Is de keuring je mee- of tegen gevallen?

De keuring is mij meegevallen, maar bij de punten die Erik heeft gevonden val ik toch mooi door de mand met mijn vakmanschap. De remschijf van het zijspan is bij nadere inspectie nog prima. Het kraagje (randje) heb ik even op de draaibank behandeld. Nieuwe voorremschijven zijn in bestelling, evenals het revisiesetje voor het koppelingshendel. Ik heb ook alle boutmoer verbindingen van het zijspan nagelopen na het verloren boutje van de trekhaak. Aan het smeren van de draaipunten van de achtervering ben ik nog niet toegekomen.

Wat wordt je volgende motor?

Dat is een moeilijke vraag, want de Yamaha bevalt nog zo goed. Bij een zijspanrijder kun je beter vragen naar zijn volgende bak. Op de Beurs in Utrecht stonden we met een zijspanstand en hadden daar een

Lees de technische keuring van Erik 05/2013 promotor

40 Op de brug Technische keuring Technische keuring

in orde beetje aandacht nodig kapot

Ech te p i j n p u n te n z i t te n o p d e m o to r ze l f. E n d i e ko s te n m e te e n b e h o o r l i j k g e l d . B e i d e vo o r re m s ch i j ve n z i j n q u a d i k te o n d e r d e m a a t . M e t e e n s o l o m o to r i s h e t d a n a l z a a k o m te ve r v a n g e n , maar bij een zijspan is dat e ch t n o o d z a ke l i j k , g e z i e n het hoge gewicht van de co m b i n a t i e .

Aan het frame van het z i j s p a n z i t e e n t re k h a a kko g e l v a s tg e b o u t . Ee n v a n d e b o u te n i s v e rd w e n e n . O p z i c h n i e t zo e rg w a n t e r z i j n er nog drie, maar wel een a a n l e i d i n g o m a l l e b o u te n e n m o e re n e e n s te co n t ro l e re n . Inmiddels heef t Mark dat ge daan en natuurlijk gelijk een n i e u w e b o u t g e m o n te e rd .

Modellen in beeld

1994

Om in 1984 het hoofd te bieden aan de concurrentie, komt Yamaha met de FJ1100, een sportieve tourmotor. In 1986 komt een krachtigere uitvoering op de markt, de FJ1200, in ’91 zelfs verkrijgbaar met ABS. De FJR verkoopt wel aardig, maar mist een cardan.

promotor 05/2013

Ee n o n d e rd e e l w a a r i k niet omheen kan is na t u u r l i j k d e r a d i a te u r. B i j d e ze FJ R 1 3 0 0 i s d e r a d i a te u r re ce n t ve r v a n g e n o m d a t d e ze l a s t h a d v a n ove rm a t i g e co r ro s i e . D a t i s e e n p ro b l e e m d a t i k b i j d e e e rs te g e n e r a t i e FJ R ’s w e l v a ke r te g e n ko m .

H e t v o l g e n d e te re p u n t is het wiellager van de z i j s p a n b a k . B i j d e m e e s te zi j s p a n n e n k r i j g t d i t l a g e r h e t b e h o o r l i j k vo o r zi j n k i e ze n . D a t e e n EM L- b a k zi ch i n k w a l i te i t o n d e r s ch e i d t i s h i e r te r u g te v i n d e n . H e t wiel hangt nog spelingvrij o n d e r d e b a k , to p . B o v e n dien zijn ook de wiellagers v a n d e Ya m a h a a l l e m a a l n o g i n o rd e .

2001

Vanaf ’97 verdwijnt het model uit de brochures en bezint Yamaha zich op een nieuw model. In 2001 is het zover en verschijnt de FJR1300 ten tonele. Het blijkt een schot in de roos. Zelfs Honda raakt in paniek en brengt daardoor de ST1300 te vroeg uit, wat resulteert in terugroepacties etc. De FJR spint daar garen bij.

Bedrading kan bij een zijspan ook nog wel e e n s vo o r p ro b l e m e n zo rg e n . N i e t zo rg v u l d i g a a n g e legde draadbomen kunnen d r a a d b re u ke n o p l e ve re n o f d e g e b r u i k te o p b o u w a r m a t u re n vo o r h e t s p a n zi j n v a n b e d e n ke l i j ke k w a l i te i t . M a a r o o k h i e r w e r k t a l l e s v l e k ke loos.

P u n t t w e e i s d e s ch o kd e m p e r v a n h e t zi j s p a n . H e t i s e e n Ko n i , d a t s t a a t b e ke n d o m zi j n u i t s te ke n d e k w a l i te i t . I k h e b h e t ve r m o e d e n d a t d e o n d e rkant van de demperstang i e t s v e t t i g i s , r i ch t i n g d e m p e r ze l f i s d e s p i n d e l w e e r m o o i d ro o g . G o e d i n d e g a te n b l i j ve n .

2006

A l l e p u n te n v a n a a n d a c h t z i t te n a a n d e kant van de zijspanbak, dat i s v a ke r b i j z i j s p a n n e n h e t g e v a l . Ee r s t is d e re m s c h i j f a a n d e b e u r t . H i e r te ke n t zi ch a l e e n o p s t a a n d e r a n d a f a a n d e b u i te n k a n t v a n d e re m s ch i j f, h e t s t u k j e r a n d w a a r h e t re m b l o k n e t n i e t ko m t . Zo te v o e l e n i s d e re m s ch i j f n o g n e t n i et ve rs l e te n .

P unt dr i e is d e b a n d va n h et zijsp a n . Ma r k h e ef t d e co m b in at i e o p a uto b a n d e n s t a a n zo a l s d at h o o r t . D e g e b r u ik te M i ch e lin b a n d e n co m b i n e re n e e n l a n g e leve nsd u ur m et le kke r ve e l gr ip. D o o rd at Ma r k e e n e rva re n zijsp a n r ij d e r is “ve e gt ” h i j d e co m b in at i e le k ke r ove r d e we g h e e n . Da a rd o o r slijt h ij w at h a rd e r.

2013

Dat het eerste model last had van klepgeleiders mag de pret haast niet drukken, berijders zijn enthousiast over de rijkwaliteiten. In de jaren erna wijzigen voornamelijk de kuipdelen van vorm en kleurstelling. Dat er ook een semiautomaat leverbaar is van het model weten slechts weinigen.

Mark: ‘De volgende? Misschien wel een Thriumph Rocket III omdat deze zo lelijk en groot is dat het weer mooi wordt’

Waarde-indicatie Wat is’ie waard? Ongeveer € 13.000,-

05/2013 promotor

42 Op de brug

Denk ook eens aan:

FJR1300 & EML GT2001 Erik’s

OORDEEL Zijspan rijden is een vak apart. Daarom heb ik jaren geleden een dagcursus gedaan bij Rob Treffers in Lelystad. Dan leer je wat je moet weten over het rijden met een zijspan combinatie. Theorie en praktijk komen ook aan bod. Daarna is het een kwestie van oefenen totdat je niet meer met zweet in je bilnaad aan het rijden bent. Zo’n dag is zeker een aanrader voor ieder die wil beginnen met zijspan rijden. Sterker nog, er wordt vaak bij een proefrit gevraagd of je een cursus zijspan rijden hebt gedaan. Een nadeel van een zijspan is ook dat het in de ﬁle niet opschiet. Dat dit niet zo wordt ervaren door fanatieke zijspanners begrijp ik ook. Ik zie de lol van het rijden met een span wel in, zeker als je het wat vaker doet en er een beetje handigheid in krijgt. De combinatie van Mark is geen goedkope, maar dan hebben we het ook wel over de best sturende combinatie die er te krijgen is, namelijk die van EML.

Kan het ook goedkoper?

Voor hetzelfde geld

Zijspannen liggen niet voor het oprapen. Als we proberen om een FJR met EML bak te vinden slagen we daar niet in. Het dichtst in de buurt komt een Honda ST1100 uit 1998 met EML GT2001 zijspan en een tweewielige aanhanger. Het geheel staat voor € 13.500 op Marktplaats te koop. Ook vonden we nog een Goldwing GL1500SE met EML GT twin zijspan uit 2000. Er is een LPG tank ingebouwd voor het zuinige rijden en in de advertentie wordt gesproken over een trekhaak, maar niet over een aanhanger.

Een prijs voor een zijspancombinatie is vaak lastig in te schatten. Laten we voor het gemak maar eens op de € 14.000,- gaan zitten. Triumph dealer Bruurs biedt een Rocket uit 2010 aan. Particulier wordt er een Harley-Davidson FLSTN van ’96 met 33.000 kilometer op de klok aangeboden. Bij Motor Venray hebben ze een Honda VFR1200XC Crosstourer van 2012 met slechts 5.379 km. in de aanbieding. Goedhart Motoren in Bodegraven heeft een KTM 990 Adventure van 2011 te koop staan. Kilometerstand is helaas onbekend dus een belletje of berichtje is noodzakelijk.

Blauw: Ik zie de lol van het rijden met een span wel in, zeker als je het wat vaker mag doen en er een beetje handigheid in gaat krijgen. Voor de liefhebber

Cilinderinhoud: Prestaties: Frame: Transmissie:

Remmen:

Bandenmaat: Tankinhoud: Droog gewicht:

watergekoelde viercilinder DOHC motor met vier kleppen per cilinder 1298cc 145 pk 105,7 kW bij 8.500 tpm, 125 Nm bij 6.000 tpm Twin Spar aluminium brugframe primair: tandwielen, secundair: cardan, meervoudige natte plaat koppeling, vijf versnellingen versnellingsbak voor/achter dubbele schijfrem 320mm met vierzuiger remtangen, enkele schijfrem 283mm met tweezuiger remtang voor/achter 120/70-ZR17, 180/55-ZR17 25 ltr. 245kg.

promotor 05/2013

OPROEP

Motor:

Voor € 16.500,- staat er een partij crossmotoren te koop. Dit is echt voor de handige Henk of een verzamelaar interessant. Er zitten best leuke modellen bij, die de geschiedenis van het crossen mede hebben bepaald. Het zijn er 26 in totaal, 6x Maico, 6x Suzuki, 1 Aprilia, 2x Beta, 2x Cagiva, 1 Montesa, 2x Laverda, 1 Can Am, 1 Villa, 2x KTM, 1 Honda en 1 Yamaha. De gemiddelde prijs per motor is €634. Helaas wordt de partij alleen compleet verkocht zodat je de

krenten niet uit de pap kunt halen. Verder wordt er melding gemaakt dat sommige gerestaureerd moeten worden, maar dat er ook nog nette exemplaren bij zijn die alleen maar een paar jaar stil hebben gestaan. In de praktijk betekent dat dat de carburateurs los moeten om gereinigd te worden en dat er veel rubber onderdelen, zoals keringen, aan vervanging toe zijn. Lijkt me een leuke klus om ze aan de gang te krijgen, maar dan heb ik wel een sponsor nodig voor het opkopen.

Ik ben op zoek naar interessante motoren voor deze rubriek. Voor de volgende keer wil ik graag een Honda Goldwing op de brug hebben. Ben jij in het bezit van een Goldwing en vind je het leuk om mee te werken mail dan naar: erik@motorkeuringen.nl

Een aankoopkeuring nodig? Surf naar www.erikvanlent.nl of bel 0487-560 466

46 Trip | Frans-Italiaanse Alpen

promotor 05/2013

Keien

happen op de

Stella

Stofwolken, hypersteile haarspeldbochten en rotsblokken die met scherpe tikken afketsen op mijn carterbeschermer. Ik stuiter omhoog, staand op de voetsteunen en balanceer m’n HP2 over de keien. Met iets meer snelheid dan goed voor me is. Ik rij de Stella Alpina, de hoogste onverharde toertocht van Europa, op de grens van Frankrijk en Italië. En ik grijns. Van oor tot oor. Tekst: Dick William Harinck Foto’s: Bertel Kolthof

05/2013 promotor

48 Trip | Frans-Italiaanse Alpen

oe krijgt-ie dat nou voor elkaar?’ Die vraag weergalmt in mijn helm, en ik moet alle zeilen bijzetten om m’n motormaat bij te houden. Op z’n klassieke BMW R75 (‘Streep-5’, zoals-ie ‘m liefkozend noemt) rijdt Bertel me helemaal zoek op deze stoffige offroadtrack. Vijftig peekaatjes heeft-ie, meer niet. En ik heb moeite om ‘m bij te benen met m’n tot 110 pk opgepepte BMW HP2 Enduro. Hij op wegsloffen, ik met verse noppen op m’n Conti TKC’s... Pas als ik weer wat vertrouwen krijg in m’n machine, m’n bandjes, de losse ondergrond en - vooral - in mezelf, stuif ik Bertel voorbij, eindelijk. En als ik even later nog collega-HP2 inhaal, ben ik weer een liedje aan het neuriën... Back on track!

Een evenement dat eigenlijk niet bestaat... De ‘Stella Alpina Motociclistica Internazionale’, kortweg Stella Alpina, is de hoogste onverharde tocht in de Alpen, naar het topje van de Col du Sommeiller op ruim 3.300 meter. Het evenement vindt elk jaar plaats, sinds 1966, op de tweede zondag van juli. Evenement? Ja en nee. Nee, want er is geen organisatie, geen bewegwijzering, geen commercie met jeukende billboards, hotdog-kraampjes, of slimmerikken met

t-shirts of stickers. En ja, want elke zomer arriveren er zo’n duizend motorrijders op die berg, uit alle windstreken. Zonder enige promotie overigens, want zelfs op internet is er nauwelijks iets te vinden over de Stella Alpina Rally. Het enige dat je na veel speurwerk ontdekt is de plaats - Bardonecchia, in Italië - én de datum van het ‘evenement-dat-eigenlijk-niet-bestaat’: elke tweede zondag van juli. Punt. Daar word je als offroad motorrijder nieuwsgierig van. Méér dan dat: daar wil je gewoon bíj zijn...

Een nieuwe Goldwing! Gaat die morgen écht omhoog? Het Italiaanse dorpje, op een steenworp afstand van de Frejus-tunnel, verandert elk tweede weekend van juli in een motor-eldorado. De terrasjes zitten vol en overal staan motorﬁetsen geparkeerd. Voornamelijk allroads, van BMW en KTM. De camping in het dorpje stroomt vol, net zoals de hotels in de omgeving. Wij kiezen voor de leukste overnachtingsplek by far: het ‘Basecamp’, een weiland op 2.100 meter hoogte, vlak onder de plek waar de haarspeldbochten tegen de rotswand lijken te zijn geplakt. Zonder sanitaire voorzieningen, zonder drinkwater, zonder toiletten op die ene plee in een bergbistrootje na.

Veel BMW’s en KTM´s beklimmen de Col del Sommeiller.

Op de Stella maak je vrienden voor het leven.

Culinair heeft een motorrijder het comfortabel makkelijk.

Vriendengroep ‘Wij kwamen hier voor het eerst met onze ouders, in motorﬁetsen met zijspan’, vertellen de vijf vrienden die zich rond het kampvuur hebben verzameld; de worstjes knisperen boven het houtvuur, platgestampte bierblikjes liggen overal. ‘In de jaren-’80 was dat. Toen was het nog heel kleinschalig; hier is onze vriendschap ontstaan. Sinds een jaar of vijf gaan we nu zélf, op onze eigen motorﬁetsen. En zodra er kinderen komen, nemen we ze mee. Dit wil je je ze meegeven - de Stella is fantastisch!’

promotor 05/2013

Aan het rotsachtige pad omhoog heb je je handen vol.

Spongebob Helemaal nuchter is Thierry niet meer als we â&#x20AC;&#x2DC;m spreken. En fris oogt-ie evenmin, net als zâ&#x20AC;&#x2122;n bejaarde buikschuiver die volledig beplakt is met parafernalia. Maar wat betekent dat â&#x20AC;&#x2DC;Bob lâ&#x20AC;&#x2122;Epongeâ&#x20AC;&#x2122; op je tank? â&#x20AC;&#x2DC;Spongebobâ&#x20AC;&#x2122;, lacht hij. Zo noemen mâ&#x20AC;&#x2122;n vrienden me. Omdat ik best een biertje lustâ&#x20AC;&#x2122;, en hij drukt ons twee halve liters in de handen. De volgende morgen kom ik â&#x20AC;&#x2DC;m tegen tijdens de beklimming van de Col du Sommeiller, op de terugweg alweer. Twee voeten aan de grond, leren jacky opengeritst en een shaggie in zâ&#x20AC;&#x2122;n mond. Hij lacht, terwijl-ie Spongebob in het gareel probeert te houden op het keienpad. â&#x20AC;&#x2DC;Superbeâ&#x20AC;&#x2122;, schreeuwt-ie en hij verdwijnt in een dikke stofwolk...

NU 25% PROMOTOR KORTING

Als we in onze tentjes duiken, branden overal nog kampvuurtjes; rookpluimpjes kringelen omhoog naar de sterren.

NATUURLIJK SCHOTLAND V.A.

â&#x201A;Ź

105

j+' +3 Ă´ 2 + +2 2 ++ + , + ,+ j+

, +Ă´

+ Ă´ ,2++ + ,+ + ,

j+ Ă´+1 ,+Ă˛ +1

+ + , j+ Ăą , +Ă˛ , +1 + (Ä+ ,

IJMUIDEN-NEWCASTLE DFDS.NL/PROMOTOR Van heinde en ver worden takken verzameld voor het kampvuur.

05/2013 promotor

50 Trip |

Frans-Italiaanse Alpen

Gezellig drukke bedoening op de Stella-weide.

omhoog? Ik kan het haast niet geloven... Na een ﬂauwe, onverharde klim - waar ik dus compleet zoek gereden wordt door Bertel - kijken we uit over de vallei. Zo’n tweehonderd tentjes staan er pas. Ik zie hier en daar al rookpluimpjes, veroorzaakt door geïmproviseerde kampvuurtjes en een handjevol motorﬁetsen rijdt af en aan met stapels takken onder de snelbinders het wordt een latertje vannacht, voorspel ik. We tikken onze Beamers in de eerste versnelling en dalen af naar het Stella-weiland.

Perfecte spaghetti op de benzinebrander Voor onze tentjes vinden we een vlakke plek naast het kalm kabbelende beekje, dat we meteen omtoveren tot koelkast: ik bouw een klein dammetje in het ijskoude bergwater en parkeer de biertjes uit de plaatselijke Supermercato in het kommetje dat zo ontstaat. De hele dag druppelen motorrijders binnen. Dikke BMW-enduro’s voeren de boventoon, samen met KTM-motorﬁetsen. Als we even later een rondje lopen kijken we verbaasd naar een paar buikschuivers, Harley Davidsons en... een nagelnieuwe Honda Goldwing - hoe zijn die hier gekomen? En vraag-2: gaan zij morgen écht

promotor 05/2013

Na het avondeten - perfecte spaghetti op de benzinebrander - arriveren onze vrienden Paul en Jan, en decimeren we gezamenlijk onze biervoorraad. Rond middernacht proosten we op de 51ste verjaardag van Paul, met champagne. Ik blaas wolkjes in de lucht: nachtvorst. Als we in onze tentjes duiken, branden overal nog kampvuurtjes; rookpluimpjes kringelen omhoog naar de sterren. Het is koud, op 2.100 hoogte, en ik droom over de Tocht der Tochten.

Dringen met duizend motorrijders Zondag is dé rallydag, met een 30-kilometer lange beklimming naar de top, op ruim 3.300 meter. We starten de dag met homemade ‘croque-monsieurs’, en verse espresso’s. We kijken naar de eerste klimmers. In plukjes van twee, drie of vijf motorrijders slingeren ze zich omhoog, over het keienpad naar de top. Het onverharde weggetje verandert halverwege in iets dat zich nog het beste laat vergelijken met een droge rivierbedding, vol keien en rotsblokken. Maar dan met een hellingspercentage van minstens 16 procent. De stenen spatten weg onder de noppenbanden van mijn boxer. Op sommige plekken stuitert mijn achterwiel zomaar een halve

Waar:

Col del Sommeiller, de hoogste berijdbare Alpen-pas (3.384 meter) Startpunt: Bardonecchia, vlakbij Frans/Italiaanse grens, aan het einde van de Frejustunnel die de twee landen verbindt Wanneer: Zondag 14 juli 2013 Grondlegger: Mario Artusio, van de BMWmotorclub uit Turijn

meter opzij. In het mulle zand van de haarspeldbochten zoekt mijn voorwiel z’n eigen weg, langs afgronden die op z’n zachtst gezegd indrukwekkend zijn. De dertig kilometer lange rit eindigt abrupt: honderd meter onder de top verdwijnt de ‘weg’ onder een meter sneeuw. Toch komen we verder dan de gemiddelde Stellarijder, als we een rotsige by-pass nemen met nóg meer obstakels dan de reguliere route. Alleen superlichte motorﬁetsjes maken kans om de top écht te halen, en met ingehouden adem bekijken we de kapriolen die sommigen in de sneeuw uithalen. Wát een gave rit. En het leuke is... we mogen dat hele heerlijke stuk óók nog naar beneden...

Je moet niet bang zijn voor een schuivertje...

De stenen spatten weg onder de noppenbanden van mijn boxer. Op sommige plekken stuitert mijn achterwiel zomaar een halve meter opzij.

Met net zo’n vriendenclub begon het Stella-evenement ook.

Historie De ‘Stella Alpina Motociclistica Internazionale’ startte zoals veel succesvolle evenementen ooit startten: met een vriendengroep die in de jaren zeventig de Col du Sommeiller met de motor bedwingt. Een stoffig rotspaadje, dat zich zigzaggend omhoog slingert, tot de top op ruim drieduizend meter. Beetje barbecueën, beetje bierdrinken, beetje ouwehoeren... Op zaterdag de Koninginnerit, om het pad alvast te verkennen. En zondag voor ‘t echie omhoog. Inmiddels is de Stella uitgegroeid tot een internationaal evenement waar tegen de duizend motorrijders op af komen, uit alle windstreken. Spanjaarden, Fransen, Italianen, Noren, Denen, Duitsers, Britten, Schotten... Dit jaar valt de Stella Alpina op 14 juli.

De route kun je downloaden op

anwbmotor.nl/promotor 05/2013 promotor

52 MrGPS | Hans Vaessen

Tyre: dat ándere routeprogramma In deze reeks besteden we veelvuldig aandacht aan de Garmin-programma’s Mapsource en Basecamp. Dat komt omdat de meeste van onze lezers met een Garmin rijden. Maar er zijn meer programma’s om routes op de PC te ontwerpen. Het programma Tyre van de Nederlandse dominee Jan Boersma is er daar één van. En bovendien zeker niet de eerste de beste.

yre is vooral interessant voor wie met een TomTom werkt. Maar ook voor de Garmin gebruikers is het zeer de moeite waard. En niet te vergeten: het programma is ook geschikt voor wie nog geen gps heeft en nog met tanktas of routerol navigeert. Die combinatie levert meteen ook een belangrijk voordeel: als je, bijvoorbeeld als club, routes moet maken die door iedereen gebruikt moeten kunnen worden dan is Tyre een uitstekend vertrekpunt!

Tot slot: Tyre zet alleen de routepunten over. De route zèlf moet in het toestel berekend worden. Dat geldt zowel voor TomTom als Garmin. Daardoor kunnen er kleine verschillen in de route ontstaan en kan het voorkomen dat je nu en dan moet keren op de weg. Kwestie van genoeg routepunten gebruiken (en daar heeft Tyre een slim trucje voor – zie verderop). Of (voor Garmin) de route nog even nabewerken in Basecamp. Tyre installeren

Tyre installeren is kinderspel: je downloadt het programma gratis. Je zult zien: er is een gratis versie, een Plus Versie en een Pro versie. Wat ik in dit verhaal beschrijf werkt allemaal gewoon met de gratis ‘Basic’ versie.

Bovendien hoor ik vaak dat motorrijders Tyre makkelijk vinden werken. Ik herken dat slechts deels. Net als bij elk ander programma zul je eerst wat routine moeten opdoen om er goed mee overweg te kunnen. Ook Tyre kent, net als Basecamp, wat functies en knoppen die in mijn ogen misschien niet op de meest logische plek staan. Maar ben je eenmaal over die drempel heen dan werkt het uitstekend. Op de camping

Ten opzichte van Basecamp heeft Tyre ook enkele nadelen. Het eerste is dat de je kaarten altijd van internet moet halen. Betekent dat je qua snelheid van werken ook afhankelijk bent van de kwaliteit van je internetverbinding. Meestal gaat dat prima trouwens. Maar pas een beetje op als je met je laptop op de camping in Oostenrijk routes gaat plannen: je data-kosten kunnen aardig oplopen. Het andere nadeel is dat Tyre werkt met andere kaarten dan in je toestel zitten. Doordat de kaartfabrikanten bijvoorbeeld verschillende kaartcompressies toepassen, kan het daardoor voorkomen dat sommige routepunten net naast de weg liggen .

promotor 05/2013

Als je kiest voor de Plus versie dan verschijnen er geen advertenties meer. Persoonlijk heb ik voor het verstoppen van die advertenties geen tien euro per jaar over, maar ik vind het een mooi gebaar richting de maker om daar tòch voor te kunnen kiezen. Voor 25 euro mag je een jaar lang de pro-versie gebruiken en die biedt extra opties die zeker de moeite waard zijn; zoals de mogelijkheid om automatisch een mooie route te laten berekenen en speciﬁeke, voor motorrijders relevante POI’s, zoals hotels en restaurants toe te voegen. Bovendien kent de Pro versie een extra route-format,

waardoor de routes in principe naar èlke TomTom te laden zijn; zelfs off-road routes. Maar daarover in een andere aﬂevering meer. Heb je Tyre eenmaal geïnstalleerd, dan verschijnt er meteen een kant- en klare voorbeeld route waarmee je aan de slag kunt. En juist dan merk je hoe simpel het eigenlijk werkt. Wil je een viapunt verplaatsen: kwestie van even met de muis klikken op de ‘placemarker’, muisknop indrukt houden, verslepen, en loslaten op de plek waar je het punt wilt plaatsen. Merk op, en dat is erg handig in Tyre: je hoeft niet eens nauwkeurig te werken: ook al laat je ‘m een eind van de weg los: het punt wordt automatisch op de weg geplaatst. Vervolgens kun je het punt een eigen naam geven, maar je kunt ook gewoon de automatisch gesuggereerde naam overnemen.

Nog twee tips tot slot:

Zoals al aangegeven: om te voorkomen dat je route in het toestel afwijkt van het origineel kun je het best even nabewerken in Basecamp of (bij TomTom) zorgen dat je het maximale aantal routepunten gebruikt. Je kunt instellen of dat er 48 (bij de ‘oude’ Riders) of 100 (bij de Rider 5) mogen zijn. Is je route klaar, dan kies je onder ‘bestand’ voor ‘omvang’ en dan ‘uitbreiden’. Tyre gaat dan een tijdje aan het rekenen en zal de route waar mogelijk voorzien van extra routepunten.

Daarnaast: wat ik zelf knap irritant vond is dat er bij elk geplaatst routepunt een pop-up verschijnt met de vraag of ik het wil toevoegen aan de route etc. Natuurlijk wil ik dat: anders klikte ik daar niet!

Overbodige vraag dus. Die pop-up kun je eenvoudig voorkomen door de ctrl knop ingedrukt te houden terwijl je klikt. Niet optimaal, maar het werkt wel. De grap is: ik vertelde Jan Boersma dat ik dat wat onhandig vond. Prompt was er een week later een update van Tyre met een extra knop waarmee je die pop-ups automatisch kon uitschakelen… Voila!

Het plaatsen van een extra viapunt kan ook. Dat kan op twee manieren. De eerste manier (en dat is ook steeds als advies in beeld) is door gewoon te dubbelklikken op de kaart. Ik vind dat niet zo handig. Een op die manier geplaatst punt komt namelijk altijd als laatste in de lijst te staan. Nu kun je die volgorde vervolgens wel handmatig aanpassen maar dat is, zeker als het een route is met veel via’s, behoorlijk ‘geknoei’. Véél makkelijker is het om gewoon met de muispijl over de blauwe routelijn te wijzen en, zodra je een wit bolletje ziet, de muisknop in te drukken en ingedrukt te houden. Versleep hem naar een andere plek en je ziet onmiddellijk wat het effect op de route is als je hem daar neer zou zetten. Muisknop loslaten: voila! Werkt perfect.

Een alertheid die ik in al mijn jaren ervaring met Garmin en TomTom nog nooit eerder heb meegemaakt. En een briljante dominee tot diep in de nacht op een zolderkamer ergens in de Betuwe doet dat gewoon even… Tyre…. Warm aanbevolen!

05/2013 promotor

54 Sterke verhalen

‘IK LOOP OP DE AUTO AF EN VRAAG OF ZE PECH HEBBEN. BLIJKT DAT DE BESTUURDER DACHT DAT HIJ DOOR DE POLITIE NAAR DE KANT VAN DE WEG WAS GEHAALD. promotor 05/2013

Mark Litjens zoekt voor deze rubriek motorrijders m/v met

Slalom met rood kruis

Sterke Verhalen. Heb jij een verhaal waarmee je luisteraars met ingehouden adem aan je lippen krijgt, stuur ons dan snel een mail: promotor@ anwb.nl. Misschien dat jouw verhaal dan in een van de komende Promotors

Een weginspecteur van Rijkswaterstaat maakt heel wat mee op en langs de snelweg. Ze ruimen op, assisteren bij ongelukken en beheren het Hollandse asfalt. Sommigen doen dat op de motor. Zoals weginspecteur Leon van der Zanden. En dan maak je nog eens wat mee.

‘S

inds een paar maanden heeft Rijkswaterstaat officieel een motorafdeling. Een van onze taken is om er voor te zorgen dat het verkeer op de snelwegen kan blijven doorrijden. Ook als er een paar auto´s op elkaar geklapt zijn. In zoń geval staat er in no-time een file en als dan ook de vluchtstrook in gebruik is als spitsstrook, dan is er dus geen doorkomen aan voor auto’s. Vandaar onze motoren. Maar ja, dan sta je daar. Politie, ambulance en brandweer zijn er nog niet en de automobilisten in file willen graag verder rijden. Rood kruis boven de weg aanvragen en kijken of de verbanddoos nodig is. Ondertussen wachten de automobilisten steeds minder rustig tot de weg – of minstens een paar rijstroken – wordt vrijgegeven. Laatst had ik zo’n ongeval dat niet meteen van het asfalt kon, dus heb ik mijn motor dwars op de rijbaan gezet, met de led-pijlen op de retro-reflecterende kuip, die wijzen naar de juiste rijstrook en een hoop aandacht trekken, en het oranje zwaailicht aan. Ben ik net klaar met het neerzetten van de pylonen, van die handige opvouwbare versies die heb ik altijd bij mij heb in de ‘buitenboordmotor’ achterop, om de strook veilig te stellen, hoor ik iets achter mij. Je denkt toch echt dat er niks meer mis kan gaan: rood kruis boven de weg, oranje zwaailicht op de motor, fel oplichtende LED-pijlen, knal oranje pylonen en wat verderop iets dat lijkt op een tamelijk stilstaande situatie. Als automobilist voel je dan toch aan dat je uit moet kijken toch? Maar goed, ik draai me om en zie dat een van de auto’s zich losmaakt uit de

ﬁle en zijn auto tussen de pylonen doorstuurt, naar de afgesloten rijstrook. Komt het gevaarte recht op mij af. Dan schrik je wel even, ja. Die bestuurders hebben echt geen idee hoe gevaarlijk ze bezig zijn.

Pech of aangehouden? In 2007 zijn wij van start gegaan met een proefproject, om te kijken of motoren een meerwaarde kunnen leveren aan ons werk. Dus kwamen er van die geel gestreepte BMW’s. In die tijd kenden mensen eigenlijk alleen politiemotoren. Een van die eerste keren dat ik op mijn dienstmotor reed, was ik op weg om ergens een steen weg te halen die gevaarlijk op de vluchtstrook lag. Ik reed op de linker rijstrook en moest dus op een gegeven moment naar rechts. Bijna op dat punt aangekomen, zet ik mijn knipperlicht en het oranje zwaailicht aan, omdat ik een bijzondere manoeuvre moest uitvoeren, en ging naar de vluchtstrook om de steen te verwijderen. Stap ik af, zie ik dat er een auto achter mij aan is gereden en nu dus ook stil staat. Ik loop op de auto af en vraag of ze pech hebben. Blijkt dat de bestuurder dacht dat hij door de politie naar de kant van de weg was gehaald. Zo zie je maar, een paar strepen op de motor en een zwaailicht, maakt niet uit welke kleur blijkbaar, en mensen denken dat je politieagent bent. Overigens hebben agenten soms ook last van ﬁles, want zelfs een KLPD-auto met toeters en bellen staat wel eens vast. Gelukkig kan ik ze er dan doorheen loodsen. Eén keer had ik in elk geval maximale attentie. Er was een hele zware telekraan betrokken bij een ongeval in de

schittert.

Foto’s: Andrew Walkinshaw

Botlektunnel. Bam. De kraan viel zo op de cabine van de truck. Helemaal total loss en vrijwel geen beweging meer in te krijgen. Spitsuur natuurlijk, dus het begon een beetje vol te raken. We moesten op zoek naar een andere oplossing, want zo’n apparaat sleep je niet even weg. Daar was een ﬁkse dieplader voor nodig. Die moest vanuit Amsterdam komen, maar stond meteen vast aan de staart van de ﬁle. Ik ben toen in overleg met de andere diensten ter plekke op de motor gestapt en heb dat ding tussen de auto’s door naar de tunnel geleid. Een motor lijkt dan een heel klein apparaatje dat wordt achtervolgd door een gigantische vrachtwagen. Dat geeft wel een heel bijzonder gevoel.

Regels of geen regels Ik weet overigens ook wel wat het is als je zelf niet goed oplet. Ik was op vakantie in Zwitserland en ging een stukje rijden met een goede vriendin. Richting Zermatt. Lekker met mijn R 1200 GS bochten maken, op zoek naar een mooi stukje route náást de snelweg. En dat vonden we: prachtig zandpad, schitterende uitzichten, uitdagend. Genieten maar. Na een tijdje rijden komen we in een erg rustig dorpje. Een héél erg rustig dorpje. Geen auto te bekennen. Heel interessant natuurlijk want waar kom je dat nog tegen. Een paar dorpelingen keken erg raar naar ons, maar verder hebben wij niks in de gaten. Dus wij toeren relaxed verder, totdat we in Zermatt aankomen. Daar worden we aangesproken door wat verontruste bewoners die ons melden dat er helemaal geen auto’s en motoren in Zermatt mogen komen. Tja,

05/2013 promotor

56 Sterke verhalen

toen ontstond bij haar heb ik maar snel even gesust. Achteraf kunnen we er om lachen. Ik kijk tegenwoordig overigens beter naar de borden die er zo nu en dan langs de weg staan.

Een sleepje Dat is trouwens niet mijn enige dure motorvakantie geweest. Een keer in de Vogezen liep het ook net iets anders dan verwacht. Stevig achter elkaar aan jagen door de bergen, draait ineens je motorblok in de soep. Sta je daar. Het was nog anderhalve kilometer naar de bewoonde wereld, dus heb ik – net zoals vroeger met de ﬁets – een van mijn maten bij de arm gepakt en die heeft mij naar een tankstation gesleept. Bij een stijgingspercentage van 1% toch een inspannende klus, het voelde alsof mijn arm uit de kom schoot. Daar aangekomen heb ik meteen de hulpdienst gebeld en die zouden iemand sturen om de motor op te pikken. Komt er uiteindelijk een bestelbusje aan, waarvan ik dacht dat die gewoon kwam tanken.

‘LAADKLEP NAAR BENEDEN EN GS ER IN. ALTHANS, ZO ZOU HET MOETEN GAAN. MAAR DIE LAADKLEP TROK HET GEWICHT VAN DE BMW HELEMAAL NIET.’ dan wordt het ineens een ander verhaal. Dit wilde ik natuurlijk ook niet. Dus omkeren en zo rustig mogelijk terug rijden. Net op het moment dat we dachten er zonder problemen mee weg te komen, staat er politie voor onze neus. Dan zakt de moed in je laarzen. En ze waren vanzelfsprekend niet blij met ons omdat we ergens reden waar dat niet mocht. En dat maakten ze duidelijk met een bekeuring van 800 euro. Per persoon, wel te verstaan. Het weegt heel zwaar, want Zermatt is een schone stad en dat willen ze graag zo houden. Terecht. Maar 800 euro is wel heel veel. Na wat gepraat en zielig doen, wisten we beide boetes tot 400 euro te verlagen en kwa-

men de agenten ook een beetje los. Maar betalen is betalen en 800 euro hadden we natuurlijk niet op zak. Of ik daarom maar even mee wilde rijden naar de dichtstbijzijnde geldautomaat, dan kon mijn vriendin bij de motoren blijven wachten. Die had het overigens ook niet meer. De geldautomaat spuugde het gevraagde bedrag uit, dus konden we weer terug. Ondertussen had ik wel lol met die agenten, dus vroeg ik ze of we een geintje konden uithalen. Ik heb me laten boeien en toen we bij de motoren terugkwamen zei ik dat er geen geld op de rekening stond en dat we nu mee moesten. De paniek die

Niet dus. Laadklep naar beneden en GS er in. Althans, zo zou het moeten gaan. Maar die laadklep trok het gewicht van de BMW helemaal niet. Dus hebben we er aan staan sjorren om het toch voor elkaar te krijgen. Maar de goede man was Renault-dealer en had dus geen verstand van motoren en hij wist nog niet waar de motor uiteindelijk zou belanden. Dan moet je vertrouwen hebben in het systeem. Na wat rondbellen bleek de GS bij een dealer in Épinal te staan. Volgens hem was er een drijfstang afgebroken. Omdat hij niet in twee dagen gemaakt kon worden, had ik recht op vervangend vervoer. Een auto. Dat gaan we dus niet doen. Gelukkig heeft mijn vrouw ook een GS en heb ik mijn topkoffer daar op geklikt en hebben we met z’n tweetjes de vakantie op een motor doorgebracht. Ook leuk. Overigens bleek het uiteindelijk een gebroken uitlaatklep te zijn. Maar daar kwam ik pas achter nadat ik een donorblok in mijn GS had geschroefd. Maar hij rijdt weer als nieuw, dus laat de volgende vakantie maar vast komen.” .

Leon van der Zanden (44) is senior weginspecteur bij Rijkswaterstaat. Hij rijdt sinds 2007 op de motor. Eerst in een proefproject, sinds een paar maanden geleden officieel. De dienst beschikt in heel Nederland over speciaal uitgeruste BMW R 1200 RT’s. Thuis staat een ‘hok’ (koosnaam van Leon voor zijn BMW R 1200 GS) in de stalling.

promotor 05/2013

Video van de maand:

Red Baron! Nico’s Spreekuur! Omdat Nico eigenlijk niets liever doet dan kletsen over Promotorzaken, vooral met lezers, over van alles en nog wat. Het oplossen van problemen met je GPS, motorroutes, toerideeën, vakantietripjes en nog veel meer. Maar de laatste tijd wordt Nico zoveel gebeld dat de telefoon constant roodgloeiend staat. Hoe dan ook: bel naar Nico’s Spreekuur! Iedere maandag van 15.00 tot 17.00 uur staan de lijnen voor je open: 088-2697856. Lukt het niet om Nico aan de lijn te krijgen. Probeer het dan bij Jaap 088-2698891. Bellen maarrr!

Video van de Maand: Red Baron, een motorfiets met een negencilinder stermotor gemaakt door Frank Ohle. Een bijzonder filmpje, gemaakt door het Duitse blad Motorrad, is opgestuurd door Peggy van der Lee uit Scheveningen. Frank Ohle heeft al een V12 met 435 pk op z’n naam staan. Nu komt hij met de Red Baron, een 150 pk negencilinder Rotec Radial R3600 vliegtuigmotor. Vliegen maar… Frank heeft daar zo’n 18 maanden over gedaan. Peggy heeft met dit filmpje de cursus Basecamp gewonnen. Je kunt het filmpje bekijken op anwbmotor.nl onder het kopje ‘Nieuws’. Doe mee! Heb jij een gave motorvideo gevonden op YouTube of heb je gewoon zelf iets prachtigs gefilmd? Stuur de link naar promotor@

anwb.nl Ben je de winnaar, dan plaatsen wij het filmpje op anwbmotor.nl. De redactie kiest ieder nummer het leukste filmpje uit.

Surfen en filmen maar!

WIN EEN ACCULADER UIT ONZE EIGEN WEBSHOP: ANWBMOTOR.NL/WEBSHOP. ZOEK EN STUUR OP DAT FILMPJE!

Pechgeval: Stotterende FZ6 De zenuwen weer de baas... Daar komt weer een melding binnen: een Yamaha motorfiets is stil komen te staan op een provinciale weg. Eenmaal aangekomen bij het pechgeval, staat de jongeman helemaal zenuwachtig naast zijn motorfiets te springen. Direct begint hij z’n verhaal. ’Ik begrijp er niets van’, vertelt hij, ’heb net getankt en eenmaal op weg begint de motor toch gèk te doen, ik durfde niet meer verder. Kon nog net stoppen op dit klei-

ne parkeerstrookje, omdat er verder geen stopmogelijkheid meer was.’ Draadje los Ik ga direct aan de gang. Eerst de motorfiets maar starten om te kijken wat er aan de hand is, de startmotor gaat hortend en stotend rond. Dat moet de accuspanning of startmotor zijn. Maar omdat het onderweg is gebeurd, moet het wel de accu zijn.

Ik baan me een weg naar de accu onder het zadel. En ja hoor... een losse accukabel. Even de boutjes van de accuklem vastmaken. De aap komt uit de mouw. De jongeman vertelt dat hij voor de winter de accu uit de motor heeft gehaald en bij het terugzetten de klemmen niet goed heeft vastgezet. Hoe dan ook: de jongeman is hartstikke blij dat hij weer verder kan. En ik kan weer door naar de volgende patiënt.

Wegenwacht: Martin Moerkerke

Heb je ook een vraag? eenvraagaandewegenwacht @anwb.nl 05/2013 promotor

Zesdaagse Super Alpen 29 juni t/m 4 juli

Henk Dijkhof

Een korte maar prachtige toer over de passen van Oostenrijk en een vleugje Italië. Dit betekent dus het betere bochtenwerk. Sturen, schakelen en gasgeven door waanzinnig mooi hooggebergte. Eigenlijk alle ingrediënten waardoor motorrijden zo’n verslavende hobby is. De tocht eindigt met een bezoek aan de KTM-fabriek.

De Jubilaris: Henk uit Bant, meer dan 18 jaar Promotorabonnee. Nico belt ‘m even… Henk, hoe voelt dat nou, zo’n eervolle vermelding? Ik ben zeer vereerd natuurlijk. De rubriek Jubilaris heb ik al meerdere keren gelezen in Promotor, maar ik heb me nooit gerealiseerd dat ik ook al zolang lid ben. Heb je al lang je rijbewijs? Alweer 36 jaar. Ik heb het rijbewijs gehaald zonder te lessen. Toen kon je nog een proefrijbewijs voor dertig dagen krijgen. Omdat er lange wachttijden voor het examen waren heb ik dit proefrijbewijs wel twee keer moeten verlengen. Wat was je eerste motorfiets? Mijn eerste motor was een Suzuki 380GT. Daarop heb ik ook mijn rijbewijs gehaald. Eigenlijk wilde ik wel een 500GT, maar die vond mijn oudste broer te zwaar om mee te beginnen. Later heb ik nog een Suzuki 750 GS en een GSX750 gehad. In 1983 ben ik gestopt met motorrijden. Het promotor 05/2013

PRIJS: € 449,Inclusief: 5x overnachting 5x ontbijt 5x diner Bezoek KTM-fabriek BOEKEN EN INFO: ANWBMOTOR.NL/MOTORREIZEN

huwelijk ging voor… Gelukkig ben ik in 1996 weer opgestapt. Weer op een Suzuki, nu een GSX750F, die ik later heb ingeruild voor een Triumph Trident Sprint 900. Wat rijd je nu? Ik rijd nu een BMW R 1200 GS. En wat zou je eigenlijk willen hebben? Ik heb nog een ‘project’ in de garage staan: een IFA BK 350 uit 1956. Alles is compleet, maar de boel moet nog samengebouwd worden. Om de een of andere reden komt het er maar niet van. Waarom ben je nog steeds lid? Promotor is een prima blad met leuke artikelen, reistips en natuurlijk de tanktastochten.

Natuurlijk rijdt Henk wel eens een tanktastocht, Nico komt ‘m vaak tegen. Maar rijdt Henk ook wel eens een LangsteDagTocht of een KouwePotenTocht? De tanktastochten probeer ik allemaal te rijden, maar dat is me geloof ik maar 1 jaar gelukt. Bijgaand een foto die Nico heeft gemaakt bij Rondje Breda in volgens mij 1997. Toen konden we de foto nog niet downloaden, maar Nico heeft wel de dia opgestuurd. Ik sta daarop samen met mijn nog niet zo lang geleden overleden broer Jan die ook heel veel tanktastochten heeft gereden en mijn oudste zoon Matthias. Ook heb ik een keer de KouwePotenTocht gereden. Het was toen niet zo koud: we hebben buiten op het terras in het zonnetje geluncht.

Wat zijn jouw mooiste motorherinneringen? Dat zijn er heel veel. De ritten en Paasweekenden met MC De Kouwe Uitlaat, de herfstnachtritten met de KNMV, de TT bezoeken (bij mijn eerste keer gelijk een Nederlander op het podium: Wil Hartog), diverse motorvakanties in België, Duits-

land, Zwitserland (zie foto Nufenenpas) en Italië en de toertochten met VMTC Motary. Vorig jaar hebben we in Italië de Mille Miglia gereden en dat was qua mooiste motorherinnering wel letterlijk en figuurlijk het hoogtepunt: de tocht over de Stelvio.

Lekker sleutelen Erik van Lent gunt ons ieder nummer weer een blik in de wondere, soms schimmige wereld van de occasionmarkt. Maar deze aflevering gaat over de slimme motorrijder. Die leert gewoon zelf klussen bij Erik. De Langstedagtocht van 2013 heeft een lengte van ongeveer 230 kilometer. De start is in Olst, de stop in Loenen en we eindigen de tocht in Pannerden. Wij beloven een memorable rit, een uniek t-shirt, koffie met gebak, een lunch, een heerlijk diner en pek met veren voor de zwartrijders!

GA NAAR ANWBMOTOR.NL EN SCHRIJF JE GAUW IN!

15-06 ZATERDAGMIDDAGRIT Enter. 150 km. Start 13.00 in Klubhoes, Krompatte 4, Enter. Inschrijfgeld € 4,00. Ook GPS. Enterse MC, toer@entersemotorclub.nl, www.entersemotorclub.nl. 23-06 VELUWERIT Nijverdal. 225 km. Start 09.30-11.00 in café-restaurant De Budde, Grotestraat 167, Nijverdal. Inschrijfgeld € 6,00 incl. consumptie. Omgeving Veluwe. Ook GPS/Garmin. MC ‘93 Nijverdal.

Vorig jaar ben ik begonnen met het geven van sleutelcursussen, naar aanleiding van vele verzoeken om wat meer duidelijkheid te verschaffen over de techniek van een motorfiets. Ook vinden veel motorrijders het interessant en leerzaam om bij een motorkeuring aanwezig te zijn, om er wat van te leren. Uiteraard maak ik daar geen punt van, maar de duur van een keuring kan daardoor wel enorm uitlopen omdat er soms mensen bij zijn die continu vragen blijven stellen. Hartstikke gezellig allemaal, maar ik heb ook rekening te houden met een planning en de bekeuringen die ik oploop om van het ene naar het ander adres te komen zijn uiteraard voor mijn rekening.

die zelf al aardig wat klussen aan hun motor zullen dit niet spannend vinden, want ik ga nog geen kleppen stellen, carburateurs afstellen of motorblokken uit elkaar halen. Wellicht is dit stof voor een vervolgcursus. In de middag hebben we een lekkere lunch. Daarna gaan we met frisse moed en een gevulde buik verder om te eindigen met het doormeten van de bedrading, wat na het openslaan van een bedrading schema meteen tot mentale inzinkingen leidt. Steevast zijn er wel een paar die vragen of ik even naar hun motor wil kijken onder het mom van ‘ik weet niet waar ik dit of dat kan vinden’. Eigenlijk willen ze gewoon weten of het nog een goede motor is of niet.

Voor beginners Om iedereen toch tevreden te stellen heb ik een cursus in elkaar gedraaid waarbij een groot deel van het onderhoud duidelijk en begrijpelijk wordt uitgelegd. Zo leer je dat je met zo min mogelijk gereedschap toch veel zelf kunt doen aan je motor. Ik begin met een motor van een van de cursisten op de brug te zetten om die te gebruiken als voorbeeld. Dat daar soms wel eens wat aan mankeert is natuurlijk alleen maar leedvermaak voor de anderen. Toevallig had ik er afgelopen keer één waarbij alles, zelfs het frame, was overgespoten en er behoorlijk wat achterstallig onderhoud aan te ontdekken was. Dat is dan weer leuk om af en toe een grapje over te maken.

Telefoontjes van Nico De reacties zijn tot op heden nog steeds erg positief geweest. Soms krijg ik naderhand nog een mail dat het vervangen of repareren van iets is gelukt. Sommige gebruiken de kennis puur om de factuur van hun garagebedrijf beter te kunnen begrijpen en anderen willen graag weten wat er nou allemaal onder hun kont gebeurt als ze over de weg zoeven. Wellicht een goed idee om eens met de redactie van Promotor een cursusdag mee te maken. Dan krijg ik ook geen verontruste belletjes van Nico meer dat hij tijdens het sleutelen iets in zijn motorblok heeft laten vallen. De email met daarin een foto van zijn Bonnie - zie boven - op zijn kop in de takels is dan weer wel leuk om te zien. U bent bij deze weer gewaarschuwd.

Het begin is lekker makkelijk maar gaandeweg de dag neemt de moeilijkheidsgraad iets toe. Diegene

05/2013 promotor

TankTas Tocht #4 Groningen De tanktastocht start in het ‘Ost Grunninger’ Oude Pekela. Al snel dender je vestingstadje Bourtange binnen, een uniek verdedigingswerk vlakbij de Duitse grens. Zeker de moeite waard om even rond te struinen. Na dit stukje historie gaat de route verder en kom je uit in Westerbork, bij Restaurant De Barrrel. Hier zetten we je als vanouds weer met je motorfiets op de foto. De tocht eindigt in Drenthe, bij restaurant Hotel Spier in Dwingeloo.

De foto’s kun je twee dagen na de tocht vinden op anwbmotor.nl.

Waar zetten we je op de foto? Op zaterdag 22 en zondag 30 juni in Westerbork bij Restaurant De Barrel van 13.00 tot 16.00 uur.

Tanktastocht downloaden De route voor je GPS download je op anwbmotor. nl/promotor.

Wat is een TankTasTocht? Een TankTasTocht is een motortocht ergens lukraak in Nederland, met een lengte tussen de 120 en 150 kilometer. Ergens onderweg maken we, als je daar zin in hebt, een foto van je op je motorfiets. Veertig fotootjes worden geplaatst in Promotor.

promotor 05/2013

Erkend TankTasTochtrijdster Thea Hoekstra Wie is Thea? Thea is maatschappelijk werkster en zit al jaren achterop de motor bij echtgenoot Joop. Ze heeft zelf geen motorrijbewijs (Thea’s twee kinderen wel!), maar geniet desondanks volop van het motorrijden.

afgelopen jaren genoten van motorvakanties naar o.a. de Faeroër-eilanden en de Noordkaap (Long Way Up). Vooral de laatste reis naar de Noordkaap met Promotor in 2012 was een geweldige belevenis, een aanrader!

Eerste motorfiets bij Joop achterop? Het begon met een Honda CBX 550, daarna een BMW K75S, BMW 1150 RS en nu een BMW 1200 GS. Op alle motorfietsen zit ik prima achterop. Joop is erg handig, dus elke motorfiets wordt voor mij op maat gemaakt.

Bij wie zit je het liefst achterop? Bij Joop natuurlijk! Hij rijdt erg zeker, bij hem voel ik me zeer vertrouwd.

Spannende belevenissen? Met onweer in het Thuringerwald op de motor. Op dat moment zat ik liever in een auto. Joop wil nog wel eens op het allerlaatste moment tanken. Dan is het meer van: halen we het wel of halen we het niet. Erg spannend! Verder heb ik de

Wat pleziert je het meest met het rijden? Het samen genieten van het motorrijden, de omgeving en motorrijders ontmoeten met dezelfde passie. Ga je ook met de motor op vakantie? Ja, vroeger toen de kinderen nog klein waren ging ik altijd wel een week met de motor samen op vakantie, de ouders paste dan op. Nu de kinderen al jaren niet

meer meegaan, zijn het langere motorvakanties geworden. Ook vaak weekendjes weg en de korte reizen, zoals pas geleden naar Slenaken met Promotor. Rijd je wel eens een tanktastocht? Ja, Joop en ik proberen de meeste tanktastochten te rijden. Verder zijn we altijd van de partij bij de Langstedagtocht en de Kouwepotentocht. We ontmoeten vaak veel bekenden, altijd leuk. Heb je nog mooie vooruitzichten of een prachtige motorbestemming in het verschiet? Dit jaar ga ik, met 6 motorvrienden, een rondreis in Schotland en Ierland maken. Verder staat de Kouwepoten Extreem Noorwegen, maar ook Canada en USA nog op het verlanglijstje Nog genoeg te doen en te rijden dus!

Tanktastochtrijders 2/2013 Gelderland 1. Theo, Malden, K 1100LT – Riemer, Gorinchem, R1200GS 2. Wilco, Boxmeer, GL1500 – Omar, Boxmeer, Yamaha Fazer 4. Guus, Oosterbeek, CBF1000 – Lida, Oosterbeek, CBF600 4. Jacqueline, Yvonne, Geert & Elize, Hans & Yvonne, BMW, Suzuki 5. Peter uit Helmond met kleinzoon Ferdi uit Eindhoven 6. Daniel, Vierpolders, op een motor – Nick, Vierpolders, CBR600F 7. Dominique, Zevenaar, R1150GS 8. Martin, Almere, Honda CB1300 – Han, Velserbroek, Honda CBF 1000 9. Gerry en Andre, Papendrecht, Royal Star Venture 10. Martien, De Kwakel, Yamaha FJR1300 11. Ria uit Wijchen, Suzuki Gladius – Erik, Nijmegen, Yamaha Fazer 12. Zooitje ongeregeld uit De Haag Martin, Jacques, John, Aad, Hans en Koos 13. Co, Oegstgeest, Honda ST1100 – Arie, Spaarndam, Ténéré 14. Joop en Thea, Heemskerk, R1200GS 15. Leo, Teus, Adriaan, Gert, BMW R75/5 16. Jakob, Baflo, CX650E 16. Martin en Nelly uit IJsselstein, BMW R1200RT – Frans en Irna, IJsselstein, K1200GT – Renee en Ellen, IJsselstein, R1200RT 18. John, Nieuwegein, R1100RT 19. Hans uit Boskoop en Ron uit Woerden, Guzzi en BMW R1150 20. Mark Honda CBR, Leon BMW K75, Miel FJR 1300 AS, Jan BMW 1200 RT, Ton 1200 GS 21. Marcel Honda Silverwing GL500, Cor Suzuki Burgman 650, Addy Honda Silverwing GL 650 22. Ron, BMW 1200 GS 2014 en Jetske, BMW 650 GS uit Amsterdam. 23. Ruud uit Naaldwijk 1150 GS Dakar, Hen uit Naaldwijk 1200 GS, Marili en Ruud uit Tilburg BMW 1200 RT 24. Arnold (HD FXRS Lowrider) uit Zevenhuizen, John (Yamaha TDM 900) Tom (Triumph Tiger 900) en Jan (Honda Africa Twin) uit Capelle. 25. Carola (Suzuki GSX 650 F) en Richard uit Alphen aan de Rijn 26. Hans en Goletta uit Stolwijk met een Laverda 750 SF 27. Harley-rijders Cees (Road King) en Monique (Road King) uit Delft, en Trudy (Sportster) en Karl, Softail Classic uit Pijnacker. 28. Leo, BMW 1200 GS uit Streefkerk en Lenie, Aprilia Pegaso 650 uit Brandwijk 29. Marij, Yamaha Virago 750, uit Nijmegen en Henk (Honda CX500 Turbo) uit Apeldoorn 30. Paul uit Oss, 1200 GS, Maarten Lithoijen Africa Twin 31. Peter Diversion 600, Lammert, Honda Pan European ST 1100, Piet Kuiper, Honda CBF 600 en Henk van der Veen (Kawa ZXR 750) uit Lelystad 32. Reinier (Kawa ZRX 1200 S) uit Nijmegen 33. Richard en Jolanda, Yamaha Fazer 600 uit Nieuwerkerk aan de IJssel. 34. Ruud uit Naaldwijk 1150 GS Dakar, Hen uit Naaldwijk 1200 GS, Marili en Ruud uit Tilburg BMW 1200 RT 35. Suzanne uit Waddinxveen, Kawasaki ER6) en Erwin uit Zevenhuizen, BMW 1200 RT 36. Ton, BMW 1200 GS, en Emilie (BMW K1300 S) uit Hoofddorp 37. Ton uit Den Haag 1200 GS 38. Wilma en Richard, Honda Pan European uit Bemmel 39. Zoon en vader Brouwer, BMW 1200 R uit IJsselstein 40. Petra en Marcel uit Kamerik, Yamaha Wild Star

40 05/2013 promotor

62 Melkcups & Kuipmotoren

Ieder koningshuis, waar ook ter wereld, toont ons in volle glorie haar reusachtige villa’s, kastelen, monumenten en landgoederen. Koningshuizen leven dan ook eeuwig voort. Is het niet dankzij troonopvolgers die staan te trappelen, dan is het wel met die omvangrijke vastgoedportefeuille vol paleizen. Wij als gewone burgerij mogen in Den Haag op een bankje gaan zitten, naar zo’n paleis staren en raden naar wat er zich allemaal achter die muren heeft afgespeeld. En hooguit mogen we eens per jaar op een open dag een kijkje van binnen nemen. Dan graag wel alleen de geselecteerde ruimtes betreden. Ze zijn speciaal opengesteld voor ons, het publiek.

tekst Niek Eijsbouts foto’s Niek Eijsbouts / Gijs van den Berg

Met De tBok de wereld rond De mens heeft net zo hard brandstof nodig als zijn machine. Maar een motorrijder is kieskeurig als het om stops gaat. We rijden liever door dan dat we een grande latte machiato moeten drinken in een café dat zichzelf fancy vindt. Wat zijn nou de leukste plekken in Nederland om even bij te tanken? Rij mee met Niek Eijsbouts, handelsreiziger in verhalen, op de geur van verse koffie en volg de melkcups van Promotor.

promotor 05/2013

e zijn publiek. Want we mogen als motorrijders misschien soms het gevoel hebben dat we dichterbij kunnen komen dan die gewone burgerij die zich per auto vervoert, we zijn en blijven publiek voor de koninklijke wereld vol prinsen en prinsessen. En publiek was nu juist iets waar René Willink niet bij wilde horen. De eerste motorjournalist

René Willink was motorjournalist te Den Haag. En hoe. Ruim een halve eeuw geleden maakte hij zijn eerste reizen op een brommer. Op een Berini reed hij de halve wereld rond. Door de woestijnen van Noord-Afrika, het onbekende middenoosten, de heuvels van Italië en de Alpen over. Om uiteindelijk in het Franstalige deel van België aangehouden te worden door een agent. Wat doet u hier helemaal vanuit Nederland op dat ding? De agent moest eens weten waar hij overal had gezeten. Voor René was de Hofstad te klein. Hij wilde niet op een bankje zitten om naar een omheinde muur te staren. Hij was motorrijder en hij wilde de wereld zien. Mensen ontmoeten en via het ene koninkrijk het andere binnen rijden. Om sjeiks de hand te schudden of bij emirs te gast te zijn. Zodat hij terug in Nederland verhalen kon

vertellen aan iedereen die maar lezen of luisteren wilde. En vooral zodat hij zijn dochter Rachele kon leren hoe mooi de wereld was. Rachele runt nu samen met haar man Gert café-restaurant De Bok in de Haagse Papestraat vlak achter Paleis Noordeinde. Het is een smalle straat die uitkomt op de chique winkelstraat Noordeinde. Toch is De Bok geen plek voor hoge hakken en hermelijnen mantels. Hoewel ze met dezelfde hartelijkheid zullen worden ontvangen als elke andere gast. Als je de deur van de Bok opent, lijkt er een warme deken van verhalen over je heen te komen. De klassieke zaak ademt anekdotes. En aan de muur is geen plek meer vrij om nog een spijker in te slaan. Het lijkt alsof Rachele de reisverhalen van haar vader wil doorvertellen aan haar gasten. Op elke vierkante centimeter hangt wel een antiek reclamebord, ansichtkaart of oude foto. Van steden in Frankrijk, Nederland, Amerika en vooral: Engeland. Want Rachele en Gert hebben zich gespecialiseerd in de Engelse keuken. Zo weet Gert als geen ander een perfecte full English breakfast te maken. En, vertelt Rachele, die doet het uitermate goed op zaterdag- en zondagochtend. Ze noemt deze parel op het menu niet voor niets ‘the

quick road to recovery’. Ik vraag me af of haar vader dit feestmaal niet eens tijdens een van zijn motorreizen heeft gegeten. Het moet een geschenk voor hem zijn geweest toen hij op doortocht was in een of andere Engelse kolonie in Afrika. René heeft een ijskoude nacht lang gereden om de woestijn te overbruggen en komt ‘s ochtends vroeg in nauwelijks bewoond gebied aan bij een Brits landhuis om het volgende ontbijt voorgescho-

René mocht na zijn halve wereldreis op de motor in de enige tv studio van Nederland voor de enige zender van Nederland komen vertellen over zijn reis. teld te krijgen: two fried eggs, bacon, sausage, grilled tomato, grilled mushrooms, baked beans, black and white pudding, toast, butter and jam. Daar kon hij de rest van de reis op terugrijden naar Nederland. Na de Berini stapte René over op een Blauwe Engel, vertelt Rachele. Ze weet het merk niet meer, maar nog wel de bijnaam die haar vader de motor gaf. Motorvoertuigen waren vroeger zo kostbaar en bijzonder dat we ze liever een bijnaam gaven

05/2013 promotor

64 Melkcups & Kuipmotoren

dan het type dat de fabrikant erop plakte. René mocht na zijn halve wereldreis op de motor in de enige tv studio van Nederland voor de enige zender van Nederland komen vertellen over zijn reis. Terwijl hij op zijn motor in een piepkleine studio zit, wijst hij op een landkaart achter hem precies aan hoe hij is gereden. Onwennig vertelt hij zijn avonturen in de enige tv camera van Nederland. Terwijl hij vertelt, maakt iemand een kiekje van hem. De foto hangt meer dan 60 jaar later nog steeds op het toilet van de Bok. Gert komt uit de keuken en doet ook een duit in het zakje vol wonderlijke verhalen. Al snel merk ik dat ook hij een belangrijk aandeel heeft in de relikwieën aan de muur. Hij beent naar buiten om in hun huis aan de overkant iets op te halen. Gert komt terug met een originele route van de ANWB uit 1919 om door Denemarken te reizen. Het is als een uitgebreid reisadvies uitgetypt en ondertekend door een van de ANWB commissarissen. ‘Aangaande de tocht door Duitsland kan ik u geen garanties geven, maar in Denemarken zult u weldra genieten van het veele water en

promotor 05/2013

de talrijke brugverbindingen tussen de schoone eilanden.’ Dat is nog eens andere taal dan een computerstem die zegt ‘Bij de volgende rotonde, neem 2e afslag’. En zo rijden we honderden cafés en kofﬁehuizen voorbij als we het asfalt onder ons door laten glijden. Achter elk van die cafédeuren zit een verhaal. Bij de meesten rijden we door. Omdat we een koninklijk monument in ons hoofd hebben of in onze gps. Maar het loont om voorbij de statige witte gevels te kijken. Sla bij een volgende bestemming een zijstraat in en loop eens binnen bij een café als De Bok. Rachele heeft de helm, handschoenen en leren jas van René nog. Ik had ook niet anders verwacht. Dit zijn geen mensen die zomaar iets weggooien of naar een kringloopwinkel brengen. Daarvoor zijn de herinneringen hen veel te waardevol en willen ze het dolgraag op hun gasten overbrengen. Precies zoals vader René deed met zijn motoravonturen... De route kun je downloaden op anwbmotor.nl

‘In Denemarken zult u weldra genieten van het veele water en de talrijke brugverbindingen tussen de schoone eilanden.’

Herman Brusselmans | Column

Harley O

p m’n Triumph Street Triple 675 R voel ik me het haantje. Niet dat ik veel verstand heb van motoren, hoewel, ja, toch, ik heb er wel degelijk veel verstand van, enfin, wat maakt het uit wie van wat verstand heeft, en het is niet eens van belang of je dom of slim bent, zolang we maar gezond zijn zeg ik altijd, en God wikt en God beschikt, en wie morgen in de gracht valt en verzuipt heeft pech gehad, je weet wel, ik bedoel, waar had ik het over? Nou ja, ik heb dus veel verstand van motoren en derhalve roep ik de Triumph Street Triple uit tot de beste motorfiets aller tijden, en je kan ‘m kopen voor praktisch geen geld, en Triumph is een merk dat je status, bewondering en onderdrukte jaloezie oplevert. Kortom, wie een Triumph heeft moet wel gek zijn om te veranderen. Dat mag allemaal wel zo zijn, maar ondertussen ben ik bijna 56 jaar oud, en zo’n ouwe zak op een blitse motor zoals de Street, dat is eigenlijk geen gezicht. Een Street moet in wezen bereden worden door een jonge snaak, vol adrenaline, met de weidse wereld voor zich uit, de schouders recht, de buik ingetrokken, en vlammen maar, de horizon tegemoet. Zo’n jonge snaak ben ik al lang meer. Sterker nog, om de week duikt er bij mij wel weder een nieuwe ouderdomskwaal op. Dat ik semi-impotent ben weet men al lang uit m’n autobiografische romans, tevens dat m’n haar grijst kleurt aan de slapen, dat m’n kuiten slap worden, dat m’n

ogen achteruit gaan, dat m’n stoelgang soms groen ziet, en dat ik zo verstrooid

‘Sterker nog, om de week duikt er bij mij wel weder een nieuwe ouderdomskwaal op.’

word dat ik op een keer in m’n kleerkast kroop en riep: ‘Taxi! Naar de Hoogstraat!’ Wat heb ik trouwens in de Hoogstraat te zoeken? Wat ik echter wilde zeggen: zou het eens geen tijd worden dat ik m’n Street van de hand doe en zo snel mogelijk de motor koop die bij m’n leeftijd, m’n uiterlijk en m’n trage bloedsomloop past? Anders geponeerd: zou ik niet ‘ns zo snel mogelijk naar de Harley-Davidson-dealer hollen en daar een modelletje uitkiezen? De vraag is: welk modelletje? Een leuke motor lijkt me wel de Road King, maar ja, die weegt, als de benzinetank vol is, ongeveer 650 kilo en met m’n slappe kuiten ligt het niet voor de hand om die motor, als hij eenmaal tussen m’n benen zit, rechtop te houden. Ik heb altijd wel een boon gehad voor de Electra Glide, an sich een prachtige motor, maar m’n buurman Fons heeft na z’n pensionering ook een Electra Glide aangeschaft, en twee buren die dezelfde motor hebben, dat is nogal belachelijk. Plus, ik kan die hele Fons niet uitstaan. Daarom lijkt het plausibel dat ik simpelweg kies voor een Sportster, waarom niet de 1200 CA? Hij weegt slechts een goeie 250 kilo, is niet al te duur, is redelijk wendbaar, geen enkele van m’n buren heeft er een, en als je de wind mee hebt kun je er nog behoorlijk rap mee uit de voeten ook. Het enige wat me belet om vandaag nog zo’n Sportster in te slaan is dat ik nog altijd stapelverliefd ben op m’n Street. Dus, een Harley, dat zal allicht iets voor later zijn. .

05/2013 promotor

Verschijnt 18 juli

In de volgende Promotor*

colofon Promotor is een uitgave van ANWB Media. Postbus 93200, 2509 BA, Wassenaarseweg 220, 2596 EC Den Haag. www.anwbmotor.nl Voor alle vragen over de redactionele inhoud, mail promotor@anwb.nl Redactie Jan Kruithof (hoofdredacteur), Jaap van der Sar (eindredacteur), Nico Vis, Marry Baljeu Vaste medewerkers Peter Aansorgh, Amir Andriesse, Mink Bijlsma, Vincent Burger, Roland Brown, Michiel van Dam, Charlie van Es, Annemiek van der Kolk, Rob en Dafne de Jong, Mark Litjens, Erik van Lent, Jan Dirk Onrust, Gerwald van de Munt, Chris Pennarts, Yop Segers, Olivier Visser, Paul Vreuls, Hans Vaessen, Andrew Walkinshaw. Advertentiewerving Hans Germeraard (sales director), Alfred Tuitel (accountmanager), Monica Streng (sales support) 088-2697922, fax 0882696511, Robert-Jan Schmidt (orderverwerking) 088-2696734, Martin van der Meulen (overdrukken) 088-2697381. Informatie: zie www.anwb-media.nl ANWB Media, t.a.v. sales support, Postbus 93557, 2509 AN Den Haag. Alle advertentieplaatsingen worden afgesloten conform de Regelen voor het Advertentiewezen, gedeponeerd bij de rechtbanken in Nederland. Een exemplaar hiervan is op aanvraag kosteloos verkrijgbaar.

Triumph Tiger Explorer 1200 XC Heb je een dijk van een motor op de wielen gezet, zijn er motorrijders die nog meer willen. De ‘gewone’ Explorer bleek in het zand minder goed uit de voeten te kunnen. Volgens Triumph gaat dat met de Explorer 1200 XC een stuk beter.

* onder voorbehoud

Noord-Ierland Ierland is groen en je kunt er goed bier drinken. Over clichés gesproken, want er valt natuurlijk veel meer te beleven. De Giant Causeway, Belfast, Dunluce Castle. Noord-Ierland ligt vol met natuurwonderen en historie.

Marketing Niels Roodenburg, Joost van Tol (adverteerders markt) Productie Pieter van der Harst en Leo Gerritsen Uitgever Lieneke Roos Adj. Uitgever Niels Roodenburg Vormgeving COLORSCAN B.V. - www.colorscan.nl Druk Corelio, Erpe-Mere, België Distributie Beta Press BV, Gilze Abonnementsprijzen €59,50 per kalenderjaar; ANWB-leden €57,50. Losse nummers €5,95 Informatie Voor adreswijzigingen, vragen over betalingen, bezorging en bestellen (niet kosteloos) van reeds verschenen nummers/artikelen (tot maximaal één jaar na verschijningsdatum), kun je contact opnemen met ANWB Contact Center: 088-269 22 22. Zij zijn bereikbaar van maandag t/m vrijdag tussen 08.00 - 20.00 uur en op zaterdag 08.30 - 17.00 uur, zon- en feestdagen gesloten. Of kijk op www.anwb.nl/contact. Abonnementen Promotor verschijnt 10 maal per jaar. Een abonnement kost per kalenderjaar voor ANWB-leden €57,50 niet leden €59,40, losse nummers €5,95. Het abonnementsjaar is gelijk aan het kalenderjaar. Abonnees woonachtig in het buitenland krijgen portokosten doorberekend. Portokosten buitenland: In het eerste jaar geldt voor alle landen het België tarief €7,-. Daarna geldt voor Europa €9,- en de rest van de wereld €11,-. Aanmelden en opzeggen Je kan je aanmelden via ANWB Contact Center: 088-269 22 22, via www.anwb.nl/webwinkel, direct op www.anwbmotor.nl of via de bon in het magazine. Abonnementen die zijn aangegaan voor de duur van een jaar kan je opzeggen tegen het einde van het abonnementsjaar met een opzegtermijn van een maand. Indien je niet opzegt wordt het abonnement automatisch verlengd voor onbepaalde duur. Je kunt gedurende deze verlenging op ieder gewenst moment opzeggen met inachtneming van een opzegtermijn van een maand. De wijze van opzeggen kan mondeling, schriftelijk dan wel elektronisch. Proefabonnementen en cadeauabonnementen stoppen automatisch na de overeengekomen proeftijd. ANWB Telefoonnummers Contact Center 088-269 22 22 Informatie over alle ANWB-diensten en -producten. Ma. t/m vrij: 08.00-20.00 uur, zaterdag 08.30- 17.00 uur, zon- en feestdagen gesloten. Promotor advieslijn 088-2695075 Promotor keuringen 0487-560466 Promotor trainingen 088-2696468 ANWB-Motor webshop 088-2696688 Overige nummers: kijk op www.anwb.nl

Jolijt in Parijs

Yamaha FJR 1300 AS

Een motor was 90 jaar geleden – net als nu - een luxe die voor weinigen was weggelegd. Slechts gefortuneerde levensgenieters hadden er tijd en voor. Het is paaszondag 1927 en enkele motorrijders maken zich op voor een wegrace naar Parijs.

Als je ‘automaat’ wilt rijden, kun je kiezen uit twee merken: Honda en Yamaha. Met de update van de Yamaha FJR 1300 voor 2013 is ook de Automatic Shift versie onder handen genomen. Een hernieuwde kennismaking met heel lui motorrijden.

Nog niet klaar met Promotor? Ga dan verder op www.anwbmotor.nl voor uitgebreide tests, clips, blogs, tips, route’s, onze webshop en heel veel meer.

anwbmotor.nl promotor 05/2013

Copyright ANWB Media is aangesloten bij de Stichting Reprorecht. Het overnemen van welk deel ook van de inhoud van dit blad is slechts toegestaan na schriftelijke toestemming van de uitgever en de redactie. Wet bescherming persoonsgegevens ANWB B.V., uitgever van Promotor, legt van haar abonnees/klanten in het kader van haar dienstverlening gegevens vast. Deze gegevens worden gebruikt ter uitvoering van de overeenkomst en om abonnees/klanten te informeren over relevante producten en diensten van ANWB B.V. en van haar onderdelen. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk doorgeven aan ANWB, t.a.v. afdeling Marketing Communicatie, o.v.v. WBP, Postbus 93200, 2509 BA Den Haag. Disclaimer De redactie verricht haar taak op basis van een redactiestatuut. Alleen indien zulks uitdrukkelijk staat vermeld, geven artikelen – of passages in artikelen – de mening en/of het inzicht van de ANWB weer. Aan adviezen en dergelijke, al dan niet gepubliceerd, wordt de grootst mogelijke zorg besteed, doch de ervaring heeft geleerd dat desondanks fouten niet geheel te voorkomen zijn. Daarom kan generlei verantwoordelijkheid worden aanvaard van eventuele onvoorziene gevolgen. ISSN 1381-0154 ©2013: ANWB

Elkaar niet verstaan maar toch begrĳpen.

Wanneer je met een Ténéré een reis maakt, ontmoet je de mooiste figuren. En al spreek je elkaars taal niet, voor je het weet zit je koffie te drinken met een wildvreemde herder. Zelfs de meest afgelegen gebieden worden bereikbaar met de Ténéré. Altijd al een comfortabele wereldreis willen maken? Kies dan bijvoorbeeld de Super Ténéré. Zijn lage – centrale – zwaartepunt zorgt voor ultieme wendbaarheid en controle. De hoogwaardige materialen, de doordachte constructie en de moderne technologie zijn van ongekend niveau en maken hem op elk terrein de meest betrouwbare reispartner. Oftewel: met een Ténéré kom je écht overal.

Ténéré

Veel plezier Super Ténéré Explorer

Super Ténéré

www.yamaha-motor.nl

Super Ténéré Worldcrosser