HET MOTORTIJDSCHRIFT VAN DE ANWB
SOLDATENLEED
BROTHERS ON BIKES
RIJ DE OORLOG UIT JE KOP
ARIE’S SCHUUR
DOMWEG GELUKKIG OP 52B
SUBSIDIE-EILAND
MADEIRA HET ASFALT IS VAN ONS!
GENIALE VONDST
R E G G #BA
PM1106_Cover.indd 1
Art.nr. 390429/2-3 ISSN 1381-0154
N O S D I V A D Y E HARL E D I L G T E E R T S NR. 6 | JULI 2011 € 5,95 | WWW.PROMOTOR.NL
SCAN ME!
RUBBER MET LUCHT
23-06-11 11:05
* Kijk voor de voorwaarden ook op www.yamaha-motor.nl
Met een krachtig 779cc motorblok als middelpunt staan alle onderdelen van de Yamaha FZ8 ten dienste van de perfecte rijervaring: een directe gasrespons en koppel bij lage toeren voor de nodige adrenaline, het aluminium Deltabox-frame voor de stabiliteit, ergonomisch design voor snelheid en comfort en standaard ABS voor het vertrouwen. Kortom, een combinatie die alles in zich heeft. Op papier. Want de uitkomst van deze optelsom wordt met gemak overtroffen door de sensatie die u op de FZ8 zelf ervaart. Maak dus snel een proefrit bij de Yamaha-dealer en profiteer van € 750,- extra inruilvoordeel*.
F I N A N C E
Ervaar de sensatie van de Yamaha FZ8 en profiteer van € 750,- extra inruilvoordeel
FZ8
www.yamaha-motor.nl PM0611_ADV002.indd 2 YAM11032-01 Adv FZ8 230x300 FC.indd 1 BasisStramien_1-1_PM copy.indt 1
24-06-11 19:46 18-04-2011 17:29:00 16-06-2011 16:15:06
3
TRIUMPH ROCKET III TOURING
40
De Triumph Rocket is eigenlijk een dwaze fiets. De driecilinder van dik 2200cc is hoog als een Apollo, zwaar als anti-materie en met het koppel van een spaceshuttle. Op basis van de specs moet toeren tegen de klippen op mogelijk zijn.
Jan Kruithof
MOTORCLUB ‘T PANDJE Laatst vertelde iemand me dat ie een middag had gegoogled op zijn vriendinnen van vroeger. Via netwerksites als Facebook en
SUBSIDIE-EILAND MADEIRA
Linked-in had hij ze zo gevonden. Een intrigerend idee. Dus besloot ik er op een middag ook eens voor te gaan zitten. Op zoek naar de leden van de fameuze MC ’t Pandje. Dat was de
14
motorclub die we genoemd hadden naar het kroegje waar we
Als EU-lid moeten we zuinig zijn op de centen. Zeker nu de Unie dreigt te imploderen. Het asfalt op het Portugese eiland Madeira schijnt grotendeels door ons betaald te zijn. Michiel van Dam controleert of het asfalt er goed bij ligt.
vaak zaten. Facebook, Hyves en dat soort sites gaven weinig info. Schoolbank veel meer. Op oude zwart-wit klassenfoto’s zag ik ze staan. Op de achterste rij Wil L., berijder van een rode Yamaha RD 350 tweetakt. Nam als een dolle de bocht bij Blokzijl, op weg naar Luttelgeest waar we in de herfst wortels trokken bij een boer. Slimme vent die zijn school niet afmaakte en naderhand problemen kreeg met justitie. Links op de tweede rij René P. Die reed een Honda GL1000, met Vetter-kofferset (met van die ronde achterlichten) en een scherm van een Harley Electera Glide. Imposante motor was dat. Vervolgens Lex P. Had
HARLEY-DAVIDSON STREETGLIDE
10
De StreetGlide is een van de vier Touring modellen van Harley-Davidson. En wat ons betreft ook de minste. Na een forse toertocht ligt rugpijn op de loer. Vreemd voor een fiets die in de USA geliefd is bij Iron Butt-rijders.
een Yamaha XS650 America. Met de langste voorvork van Noord-West Overijssel. Kocht later een Harley Sturgis, met een tank waarop 18 lagen lak waren gespoten. En die na de eerste tankbeurt veranderde in craquelé. Mag de USA niet meer in omdat ie in Nederland betrapt is op wietteelt. Hij had drie plantjes voor eigen gebruik… Van Cor T. weet ik niet meer welke motor hij had. Ging begin jaren ‘80 naar Libanon en maakte carrière in het leger. En dan Bas B. Had een rode Benelli 650 Tornado, die venijnig kort knalde uit de megafoon-uitlaten. Bas had er op een zeker moment drie, om die ene aan het rijden te houden. Kocht later een Darmah in Noord-Holland en de hele
GENIALE VONDST
MC ’t Pandje reed mee. Bas zit in het water en is nog steeds een goede vriend van me met wie ik nog regelmatig een tochtje rij.
22
Duizenden jaren bewogen we ons voort met houten, al dan niet met ijzer beslagen wielen. Pas in 1791 bedacht iemand dat je lucht kon opsluiten in rubber. De eerste luchtband was geboren. Die vondst heeft uiteindelijk geleid tot de motorband zoals we die nu kennen.
SOLDATENLEED
Dat motorrijden de muizenissen uit je hoofd laat verdampen, is bekend. Geen wonder dat juist oorlogsveteranen zich hebben verenigd in een motorclub: Brothers on Bikes. Toeren om het leed te verwerken, maar ook om gesneuvelde maten te herdenken.
34 PROMOTOR UITGELEZEN 4 Onderdelen 8 Column: Onrust 10 Test: Harley-Davidson StreetGlide 14 Toeren: Madeira 22 Techniek: de luchtband 25 Motorrijden met Elkaar 26 De schuur van Arie van Lit 30 Peeters Prijst: Diesel
PM1106_Inhoud.indd 3
32 Tanktastocht 5: Gaasterland 34 Psychologie: Brothers on Bikes 38 Toeren: Uithoek Rolduc 40 Test: Triumph Rocket III Touring 43 Toeren: Kriskras 44 Afscheid van een motoreiland
46 Gebruikt: Honda GL1000 K3 54 Toeren: Noorwegen in Breedbeeld 61 Promotor Webstore 62 DVD The achievable dream 63 ANWB Motor 65 Column: Oer 66 Volgend nummer (18 augustus)
27-06-11 17:26
4
SUZUKI V-STROM 650 ABS: ALLES-IN-ÉÉN Suzuki’s middenklasser is weer helemaal bij de tijd. De ontwerpers zijn lekker in de pen gedoken en kwamen weer tevoorschijn met het ‘Tough X Smart’ thema. Dat staat voor lange reizen, stevige prestaties én een vleugje avontuur.
Tegenwoordig willen we dat een motorfiets gewoon alles kan. En dus doen de fabrikanten hun uiterste best om een fiets te bouwen die dat kan leveren. Zie daar: de vernieuwde Suzuki V-strom. Was al goed, nu nog beter. Slanker, groter en tóch lichter dan zijn voorganger. Daarbij ziet’ie er met zijn matzwarte delen een stuk serieuzer uit dan het huidige model. Wat is er verder veranderd? De belangrijkste zaken op een rij: Het windscherm is nieuw ontworpen en kent nu drie standen. Daarbij zijn nieuwe luchtkanalen ontwikkeld om drukverschillen achter het scherm te minimaliseren. Lees: minder turbulentie. Het bagagerek is nieuw, van kunststof en voorzien van een anti-slip rubbermat. Duohandgrepen zijn geïntegreerd. Het dashboard is lekker informatief geworden. De boordcomputer beschikt over twee tripmeters, een versnellingsindicator, een olietemperatuurmeter, een versnellingsindicator en belangrijker: een systeem dat detecteert of er kans is op ijsvorming.
Een nieuw alarmsysteem (SAIS) beschikt nu over een transponder en een ‘immobiliser’. Kort door de bocht, als er iemand met je motor vandoor gaat zonder jouw sleutel, stopt de motor er vanzelf mee. Vind je’m weer terug op de volgende straathoek. Het hart van de motor dan: de V-twin is stevig onder handen genomen en levert volgens Suzuki vooral meer trekkracht onderin en een soepelere vermogensafgifte in de hogere regionen van de toerenteller. Over pk’s en Nm’s rept Suzuki nog niet, maar dit verbeterde karakter is o.a. te danken aan 10 heeeeele kleine gaatjes in de injectoren, lichtere klepveren en een nieuwe krukas. Kortere overbrengingen voor de eerste vijf versnellingen en een hele lange ‘zes’ tenslotte maken van de V-Strom een betere berggeit én afstandsbuffel. We zijn nu al benieuwd.
HEILIGSCHENNIS! OF NIET?
MEER WETEN? In Promotor 7 verschijnt Mink’s uitgebreide verslag, de video verschijnt al eerder op promotor.nl. Houd de nieuwsbrief in de gaten!
DUCATI
OP NATIONAL GEOGRAPHIC
De Amerikanen zijn er opgewonden over. Een patent verklapt dat Harley-Davidson werkt aan Ook zo’n fan van het programma ‘Megafactories’? Wordt het binnenvloeistofkoeling. Heiligschennis of niet? kort helemaal leuk. Dan reizen de makers af naar de Ducatifabriek. Harley probeert alle onaantrekkelijke onderdeKunnen we lekker kijken hoe die Italianen de Multistrada 1200 S met len van een vloeistofkoeling te verbergen in de de meest moderne middelen in elkaar schroeven. Mooi! stroomlijn van de motor. Volgens een De 55 minuten durende show werd opgenomen in de Ducatifabriek Amerikaanse bron bestaat ‘het in Bologna, een uitgelezen kans voor fans om daar eens naar binnen systeem uit twee radiateurs, te gluren. De camera’s mochten zelfs naar binnen bij de normaal ventilatoren en slangen gesproken hermetisch gesloten ontwikkelingsafdeling. Voor die verborgen zijn in de meer info: www.natgeotv.com/nl. stroomlijn. Een pomp zit ANWB-REISWIJZE onderin en centraal voor in ACTIVATIECODE R het frame. De koeling in de cilinDM2XZ-K1RGFP9YS2-G5CJ1 derkop is vrij basaal. Het is een simpele kringloop waarin de koelvloeistof min of meer langs de uitlaat loopt, dan Tik bovenstaande terug neigt naar de kleppen om vervolgens terug te keren code in de ANWB-reiswijzer om de meeste in de radiator.’ Het patent geldt niet voor een specifiek routes uit deze Pr model. Als het idee werkt, zullen we het eerdaags op de Big omotor GRATIS te kunnen downloaden. Twins tegen komen. Harley moet ook wel, emissie-eisen hangen als het zwaard van Damocles boven Milwaukee.
PM1106_Onderdelen.indd 4
27-06-11 17:29
Nu in de showroom.
One bike. Both worlds. Maak snel een afspraak voor een proefrit bij uw dichtstbijzijnde Honda dealer. www.honda.nl
PM0611_ADV005.indd 5 1 Adv.Crossrunner_PM.indd Untitled-7 1
24-06-11 21:49 13:50 16-06-11 17-06-2011 12:36:40
6
HIJ IS VERKOCHT!
Onlangs hebben we het Honda horloge welke we tijdens de introductie van de Honda CBR 600 F gekregen hebben, overhandigd aan Willem van Vliet. Willem bood € 155,- voor dit uurwerk met een winkelwaarde van € 185, -. En zeer net bedrag dat naar een goed doel ging welke hij zelf uitgezocht heeft: zicht in zicht. Een stichting die de belangen behartigt van, en aandacht vraagt voor mensen die slecht zien: ‘Het is heel makkelijk je voor te stellen wat het is om blind te zijn’, zei Willem. ‘Doe je ogen maar een tijdje dicht. Maar niemand weet wat het is om slecht te zien, omdat dat van alles kan zijn.’ Een vriend van hem is slechtziend en zo is het klokje weer rond. Voor meer inzichtelijke informatie: www.zichtinzicht.nl.
BED EN ONTBIJTJE ONDERWEG? DOWNLOAD DE GRATIS APP!
De ANWB lanceert de eerste B&B-app van Nederland: een app met 1800 bed & breakfasts in Nederland en Europa. Op weg naar de vakantiebestemming zoek je een B&B, lees je de ervaringen van anderen en kun je direct reserveren. De ANWB biedt deze app gratis aan. De app toont onderweg automatisch de dichtstbijzijnde B&B’s op volgorde van afstand van de huidige locatie. Zoeken gaat simpel; via de kaart of op basis van bestemming en door het ingeven van zoekcriteria als kamerprijs, soort kamer, ligging, type gebouw en voorzieningen in de B&B. Zo is bijvoorbeeld te zien of een B&B een zwembad heeft, de hond welkom is en de B&B rolstoeltoegankelijk is. De gevonden B&B’s worden getoond met foto, beschrijving, ligging, adresgegevens en reviews van eerdere gasten en zijn vanuit de app direct te reserveren. Onder de knop ‘Uitgelicht’ toont de app actuele aanbiedingen en arrangementen.
Kleinschalig De ANWB selecteert de bed & breakfasts op persoonlijke aandacht, kleinschaligheid en relatief lage prijzen. Voor de B&B’s in het buitenland geldt een extra voorwaarde: de eigenaar spreekt Nederlands.
TRIUMPH VIERT
HALF MILJOENSTE MOTORFIETS IN HINCKLEY TIJDPERK Triumph Motorcycles viert de productie van de 500.000-ste motorfiets sinds het bedrijf werd herboren in 1991. Na oorspronkelijk te zijn opgericht in 1902 werd Triumph volledig herboren in de jaren ‘80, toen de huidige eigenaar John Bloor de rechten van het legendarische merk overnam.
Hij begon met het creëren van een volledig nieuwe productlijn en bouwde een fabriek in de stad Hinckley in Leicestershire, Engeland. In de loop der jaren werd de oorspronkelijke line-up van drie motorfietsen uitgebreid naar een wijde range van 20 modellen, variërend van klassiek vormgegeven retro machines tot hypermoderne supersportmotoren. Ter gelegenheid van de productie van de 500.000ste machine van het “nieuwe” bedrijf is er een speciale versie van de bestverkochte motorfiets van Triumph, de Speed Triple 1050, van de band gerold. Deze Speed Triple heeft 500.000 als framenummer en een unieke rood/wit/blauwe kleurstelling, die werd aangebracht met behulp van een gloednieuwe productietechniek. De jubileummotor zal geveild worden voor Riders for Health, de liefdadigheidsinstelling die zich inzet om met gebruikmaking van motorfietsen medische hulp te bieden in anders ontoegankelijke delen van het Afrikaanse platteland. Mooi initiatief, dus als je toch op zoek was naar een andere motorfiets…
GRATIS Vakantiegangers kunnen de ANWB B&Bapp gratis downloaden en de B&B’s ook offline zoeken en bekijken. Dat is handig in het buitenland, waar roaming kostbaar is. De ANWB-app B&B is te vinden in de App Store, via www.anwb.nl/benb en is binnenkort in de Android Market beschikbaar. Eerder verschenen onder meer de ANWB-apps Fietsen, Campinggids, Wegenwacht, Wintersport, Verkeer en Waterkaarten.
Voordelig eropuit met de ANWB Motorverzekering Kijk op anwb.nl/verzekeringen of bel 088 269 22 22 voor een offerte Nu met Promotor actie
PM1106_Onderdelen.indd 6
HEROES LEGEND UITGESTELD
De 6de editie van de Heroes Legend is uitgesteld naar 2012. Er zijn nog te weinig deelnemers. De organisatie geeft in een persbericht aan te kampen met te weinig deelnemers als gevolg van de berichtgeving in de media over de landen in Noord-Afrika. Veel deelnemers twijfelen hierdoor. De organisatie is er niet in geslaagd om het gevoel van onzekerheid bij de deelnemers weg te nemen. Op moment van schrijven heeft de organisatie 37 bevestigde teams. Een meerderheid van 38 teams twijfelt nog. De organisatie kon uiteindelijk niet anders dan de rally een jaar uitstellen. Natuurlijk in de hoop alle reeds ingeschreven teams volgend jaar weer te kunnen begroeten, alsmede een ploeg nieuwe teams. Reeds betaalde inschrijfgelden worden door de organisatie teruggestort.
27-06-11 17:29
l
ee v l
Nu
e
el w t
e he
s e ir
o s s
e c c
m
a
Special Editions 2011
CB10 ‘SCORP00R ION’ Uw voo rde €892,0 el 1
XL1000V Varadero ‘L’ISERAN’ Uw voordeel is ruim €1700,00
XL700V Transalp ‘LA BONETTE’ Uw voordeel is ruim €1500,00
SW-T600 ‘BUSINESS EDITION’ Uw voordeel is ruim €250,00
SW-T400 ‘BUSINESS EDITION’ Uw voordeel is ruim €500,00
CBF600N/S ‘XPLORE MODE’ Uw voordeel is ruim €1100,00
VFR1200F ‘SPORTS COMFORT EDITION’ Uw voordeel is ruim €900,00
VFR1200F ‘SPORTS TOURING EDITION’ Uw voordeel is ruim €1600,00
ST1300 Pan European ‘EXECUTIVE’ Uw voordeel is ruim €1900,00
De Honda Special Editions 2011 zijn dit jaar uitgevoerd met wel heel veel accessoires. Bekijk ze nu bij uw Honda dealer of ga snel naar www.honda.nl
Adv. Specials_230x300_v3_v3.indd 1 PM0611_ADV007.indd 7 Untitled-7 1
www.honda.nl
17-06-11 09:36 24-06-11 13:50 17-06-2011 12:38:57
8 COLUMN JAN DIRK ONRUST
TEEF Na een dag doordouwen en een stukje varen, waren dr. Pil en ik op een Deens Oostzee-eiland aangekomen. Zo’n eiland waar je weer weet waarom je reist, want alles is hier mooier dan thuis. De wegen, de natuur, de dorpjes, de kust en zelfs het weer is beter. En mensen hoor je hier niet de hele dag jammeren dat de beschaving ineen stort als ze geen subsidie meer krijgen. Kortom, een perfect begin van een wekenlange reis, vooral als je een comfortabel zomerhuisje hebt gevonden met uitzicht op zee, de ondergaande zon en een fles aquavit. Maar altijd komt op zo’n moment het grote gebrek van motorreizen aan het licht: je beleeft het allemaal met slechts een kalende man. ‘Ik mis mijn snoepiepoekie zo,’ zei Pil, echtgenoot van de ravissante penningmeesteres van de Booswichtenclub. ‘Dat heb ik nou ook,’ zei ik begripvol. ‘Vooral de eerste dagen, die zijn het ergst.’ ‘Zij is de enige die altijd op je wacht, de enige die echt blij is als je thuis komt,’ zei Pil. ‘In mijn gedachten wordt ze steeds mooier. De prachtige lichtblauwe ogen...’ ‘Ja, die ogen, die zijn heel bijzonder,’ moest ik toegeven. Het enige wat ik echt jammer vind, is dat ze zo uit haar bek stinkt.’ ‘ Huh?’ ‘Ja, ze eet paardenstront. Dat leer je haar niet af. En van Chappi wordt de adem ook niet beter. Ik spuugde op de grond en nam een slok aquavit. Glorix had ik ook goed gevonden. ‘Wat vertel je me nou?’ vroeg ik. Pil keek me aan met toegeknepen ogen en zei toen: ‘Dat doet jouw hond toch ook?’ ‘Oh, maar natuurlijk, zo zijn honden. Jaja, wat kun je zo’n beest missen.’ ‘Inderdaad. Met mijn vrouw kan ik altijd nog bellen, als ik daar zin in had. Maar niet met de hond. Die snapt dat niet. Ik zal trouwens toch maar even bellen. Mag ik je telefoon even?’ ‘Noem je me nou ‘schat’? Hoe wist je dat ik het was? Hm,
PM1106_Onrust.indd 8
oke. Alles goed met de hond? Heb je haar al uitgelaten? Mooi. Over een week bel ik je wel weer.’ ‘Je hond meenemen op de motor, dat zou het mooiste zijn,’ vervolgde Pil. ‘Maar daar hebben ze nog niets op bedacht. Niet voor een husky in elk geval. Raar eigenlijk. Een hond is je beste kameraad, toch? Ik zou liever mijn hond dan mijn vrouw meenemen.’ Daar denken de meeste mannen anders over. Zeker in dit specifieke geval. ‘Eigenlijk zouden er hondenverhuurbedrijven moeten zijn,’ zei ik. ‘Huur je er een voor een paar uur, ga je een stuk wandelen, beetje aaien, met een stok gooien...’ ‘Nee, dat is toch anders. Dan krijg je natuurlijk een allesmansvriendje mee. Zo’n golden retriever-slet. Daar is toch niets aan? Die staan voor Jan en alleman te kwispelen. Dat is toch volstrekt ongeloofwaardig? Echte trouw, jongen, dat is het enige wat telt. Onthoud dat.’ ‘Dank u wel voor deze wijze les, meester Pil,’ zei ik terwijl ik naar de bodem van mijn glas keek.
27-06-11 16:15
PM0611_ADV009.indd 9
24-06-11 13:49
Q&A
10
HARLEY-DAVIDSON FLXH STREETGLIDE TEKST MINK BIJLSMA, FOTO’S HENNY B. STERN
Welke motor rijden we?
Al eens eerder gereden?
De Harley-Davidson FLXH StreetGlide. Het is één van de vijf Touring-modellen.
Nee, dit is de eerste keer. Wel hebben we in 2008 op de Ultra Classic en de Road King gereden. In de basis lijken die veel op de StreetGlide.
Is het een nieuwe motor? De StreetGlide verscheen in 2006. Halverwege 2008 kregen de 2009 modellen een aantal belangrijke wijzigingen. Onder andere een nieuw 2-1-2 uitlaatsysteem, nieuwe ophanging motorblok, nieuw frame en achterbrug, standaard audioapparaat (radio/cd/mp3) en navigatie. In 2011 ging de cilinderinhoud naar 103 Cubic Inch, 1.690cc dus.
PM1106_HD_Streetglide.indd 10
Wat waren de conclusie? Wat opviel was de enorme handelbaarheid van deze motoren en het neutrale stuurgedrag. Nooit verwacht .Ook de remmen voldeden goed. Het comfort, de uitgebreide uitrusting, de windbescherming: het klopte allemaal.
Ergonomie en comfort? Ergonomisch
klopt
de
StreetGlide als een Greyhound. Ontspannen zithouding, niet al te laag, ruime treeplanken om de voeten op neer te zetten. Breed, goed in de hand liggend stuur en een op het stuur gemonteerde, ruime kuip, een zogenaamde batwing (vleermuisvleugel). Het zadel is groot, de benen sluiten mooi aan op de 22,7 liter benzinetank. En de spiegels staan op het uiterste randje van de kuip en bieden alle zicht naar achteren. Maar ook een Greyhound heeft ‘wel eens vertraging’: het comfort van de Touring
laat uiteindelijk toch te wensen over. Het lage mini-ruitje veroorzaakt een ongenadige bak herrie en turbulenties waar je helemaal gestoord van wordt. Gelukkig kun je andere ruitjes kopen van €140,- tot €180,-. En op lange ritten zak je op een gegeven moment door je rug, waardoor rugpijn op de loer licht. Een ruggensteun kan uitkomst bieden. Ook de harde achterveer is ondanks de luchtvering oncomfortabel: veel lucht is te hard, weinig lucht is te weinig veerweg met doorslaan als gevolg.
Stuureigenschappen? Net als Den Uyl in vroeger dagen: twee dingen. De StreetGlide stuurt net als de Ultra Classic en Road King van 2009 erg gemakkelijk. Is eenvoudig van zijn lijn te brengen. Wel heeft de motor een vrij sterke neiging naar binnen te vallen. Bij die andere twee Tourings was dat zover het geheugen het toestaat, heel anders. Kan ook komen omdat het toen vooral als in Amerika rechtdoor ging. Nu moet je behoorlijk tegensturen, afhankelijk van snelheid (en dus middelpuntvliegende
23-06-11 10:18
A
N E
Q&A HARLEY-DAVIDSON FLXH STREETGLIDE 11
TESTLOCATIE: NEDERLAND kracht) en mate van (bocht uit) accelereren. De neutraliteit is in ieder geval een stuk minder.
Wat is mooi of juist lelijk? Opnieuw Den Uyl: twee dingen. De één vindt hem fantastisch en indrukwekkend, de ander foeilelijk. Dat is qua model. Technisch bekeken is de afwerking dik in orde. Door de luchtgekoelde cilinders ontbreken radiateur, slangen, klemmen en bijbehorende zaken die geen enkele motor mooier maken. Maar ook draadjes, stekkertjes en aanverwante artikelen zijn goeddeels aan het zicht onttrokken. Erg netjes! Verder heeft de StreetGlide natuurlijk veel écht chroom. Lelijk is misschien wel de kitscherige led achterlichten in de richtingaanwijzers. Leuk voor in de kerstboom, maar achterop een Harley van €27.000, -? Ook de stille overgang naar steeds meer plastic (richtingaanwijzers, onderkant spatbord e.a.) zal niet elke Harley-rijder als positief ervaren.
Sterkste eigenschap? Natuurlijk zijn imago en uitstraling. Maar daar rijdt hij niet beter om. Het blok is heel sterk, met een gigantische berg trekkracht die al vanaf stationairloop tot je beschikking staat. Ook de rechtuitstabiliteit is voor zo’n zware machine voorbeeldig.
PM1106_HD_Streetglide.indd 11
Slechtste? Hoe heette die politicus ook alweer? Nou ja, twee dingen. De eerste: de enorme speling in de versnellingsbak en (daardoor) het luide schakelen. Vooral het inschakelen van de eerste versnelling doet de hele buurt opschrikken. Als er tijdens de acceleratie voor de geluidstest ten behoeve van de typegoedkeuring geschakeld had moeten worden, was geen enkele Street Glide op kenteken gekomen. Wat een knalbak. De tweede: het manoeuvreren ‘aan de hand’. Ga er niet naast staan om er mee aan de wandel te gaan! Heeft met het hoge gewicht te maken en met de lange naloop. Blijf zitten waar je zit wanneer je de motor wil verroeren en achteruit moet. Nog beter: koop een garage met voor- en achterdeur.
Een meevaller? Jazeker, de werking van de Cruise Control. Op eerdere Tourings (nog met gaskabel) zakte de snelheid na het instellen van de Cruise Control eerst een paar km/u, waarna de H-D het door had en weer versnelde tot de ingestelde snelheid. Machtig irritant kon dat zijn. Nu is hij helemaal goed.
Ergens over verwonderd? Yep, de houding van die Amerikanen dat het er buiten Amerika ook heel anders aan toe kan gaan. Dat die Japanse na-apers best wel
20/28°C innovatief zijn en oplossingen (voor cruisers) bedenken die ze in Amerika best mogen na-apen. Maar Amerika weigert. Waarom geen vervangbare slijtpads onder de treeplanken zoals de Yamaha Midnight Stars en de Triumph Rocket III Touring, maar wegslijtende ophangbeugels? Waarom geen traditionele bediening van de knipperlichten, waar zelfs BMW toe overgegaan is? En die thermometer die in Fahrenheit aangeeft. Wat moet je daar nou mee?
Grootste openbaring? Dat je die mevrouw van de (naar later bleek optionele) Garmin Zumo het zwijgen op kunt leggen. Gewoon op de uitknop drukken en ze is stil: wat een heerlijk mens! Maar verder viel de StreetGlide eerlijk gezegd wat tegen. Zeker na de positieve ervaringen met die andere twee Tourings. Tuurlijk: het is een Harley-Davidson. En wat het ook is: zo’n motor doet je wat. Het is het gevoel, het imago, de emotie. De ongeëvenaarde loop van het 45 graden blok, het pulseren, de onregelmatige verbrandingsslagen, het opheen- en weer dansen van dat machtige blok, het stampen. Dat kan alleen een Harley. En ook ik vind het mooi!
En de bagage? Dank zij de kofferset kun je nog wel wat mee nemen. De koffers zijn wat onhandig te
openen en te sluiten, maar hebben geen in de weg zittende scharnieren of sluitingen aan de binnenkant. Ze zijn afneembaar maar hebben geen draaggrepen. De Batwing heeft geen vakjes in de kuip en de benzinetank is niet geschikt om een tanktas te monteren. Ook een bagagerek wordt behoorlijk lastig.
Wat moet je met de StreetGlide? De show maken. Mooi of niet mooi, jong of oud, iedereen heeft een zwak voor deze Amerikaan. Ook ik. Maar maak er geen ver van mijn bed show van, daarvoor is de SteetGlide te Spartaans uitgevoerd en
moet je meer in de richting van de twee Electra Glides en Road Kings denken.
Heeft de concurrentie ook zo’n motor? Nee; Harley-Davidson ‘duldt’ geen concurrentie. Buiten de ‘no competitor zone’ is het op dit moment eigenlijk alleen Kawasaki die met de Voyager Custom wel heel erg dicht tegen de StreetGlide aan schurkt. Voor het overige zijn de hele zware Classic Tourders, de Yamaha XVS 1900 Midnight Star, de Suzuki C 1800R/T LC en de Kawasaki VN 1700 Classic Tourer meer concurrenten voor de Road King (Classic) dan voor de StreetGlide.
Minks oordeel
Het blijft vreemd dat de StreetGlide veel minder goed beviel dan die andere twee, nu bijna drie jaar geleden. Het lijkt een beetje een slippertje. De StreetGlide als Touring bestempelen is begrijpelijk, maar ook wat misleidend. Te weinig comfort, ook voor de duo ondanks de lovenswaardige hoogteverstelling voor de duosteunen. Voor een toermotor zijn er te weinig bagagemogelijkheden en is het comfort te slecht. Het is meer een Cruiser in toersnit voor kortere ritten.
23-06-11 10:18
12
IN HET KORT
SCOREBORD
MOTOR
Zwart: objectief, zonder rekening te houden met het type motor Groen: subjectief, wél rekening houdend met het soort motor BLOK 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 RIJWIELGEDEELTE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 COMFORT/ERGONOMIE* 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 * niet rekening houdend met slechte standaard ruitje, anders nog twee punten eraf. BAGAGEMOGELIJKHEDEN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 TOERKWALITEITEN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 PRIJS/KWALITEITVERHOUDING 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 RATIO/EMOTIE BALANS ERG PURE RATIONEEL RATIONEEL GEMIDDELD EMOTIONEEL EMOTIE
BLOK CILINDERINHOUD BORING X SLAG COMPRESSIE MENSELVORMING PRESTATIES KOPPELING TRANSMISSIE RIJWIELGEDEELTE FRAME VERING REMMEN
SCAN MIJ!
MATEN & GEWICHTEN WIELBASIS ZITHOOGTE BALHOOFDHOEK/NALOOP VEERWEG VELGEN BANDEN TANKINHOUD RIJKLAAR GEWICHT METINGEN TOTAAL TESTKILOMETERS VERBRUIK HOOG/GEMIDDELD/LAAG AFGELEGDE AFSTAND OP EEN TANK PRIJZEN & KLEUREN PRIJS PRIJS TESTMOTOR IMPORTEUR
PM1106_HD_Streetglide.indd 12
lucht gekoelde 45° V-twin met dubbele onderliggende nokkenassen en twee door stoterstangen bediende kleppen per cilinder. Geen balansas. 1.690 cc 94,8 x 111 mm 9,6:1 EPSFI elektronische brandstofinjectie met één verstuiver per cilinder topvermogen n.o. /134 Nm/3.500 tpm mechanisch bediende meervoudige natte platenkoppeling zes versnellingen en riemaandrijving stalen buizen wiegframe en dubbelzijdige achtervork voor: niet instelbare 41 mm telescoop voorvork, achter: stereo dempers met luchtondersteuning Voor: dubbele 300 mm schijfrem met vierzuiger remklauw Achter: een enkele 300 mm schijf met vierzuiger remklauw 1.625 mm 715 mm 64º/170 mm voor 117 mm, achter 51 mm n.b. Dunlop D 407. Voor 130/70-18, achter 180/65-16 22,7 liter 368 kg 635 km 1:16,7/17/18,5 333,6 km € 26.695, € 26.970, -(zonder Garmin!) Harley-Davidson Benelux, 070 7574900 | www.harley-davidson.com
GRATIS WEBTEST Harley-Davidson StreetGlide Een zeer uitgebreide test van de StreetGlide staat op promotor.nl. Zoek op StreetGlide. Laat je reacties achter onder de webtest! De test kun je ook lezen met de Promotor Nieuws app (iPhone & Androïd).
23-06-11 10:18
De nieuwe standaard in 4-seizoenen funtionaliteit
REV’IT! Defender GTX jas en broek
Gelamineerde reflectie
Zomerstand collar hook
100% Waterdichte borstzakken
VCS | ventilatiepanels
Uitneembare Exkin® Air thermische binnenvoering & GORE-TEX® Performance Shell LTD membraan
Gelamineerde Superfabric© panels
Membraan opbergzak
Tweeweg ventilatieritsen
Urteil: SEHR GUT APRIL 2011
Oordeel: 9/10
ACTIE Voor een perfecte pasvorm en optimale functionaliteit draag je enkel een REV’IT! Base Layer onder jas of broek. Daarom geeft REV’IT! een GRATIS BASE LAYER bij aankoop van een REV’IT! GTX jas of broek. * Deze actie loopt t/m 31 juli 2011.
Exclusief verkrijgbaar bij de volgende REV’IT! GORE-TEX® Expert dealers: In Nederland: ZAANSTAD MOTOREN, ALKMAAR, 072-5626062 | MOTOZOOM AT AMSTERDAM, AMSTERDAM, 0900-2941199 | MOTORHUIS DE VALKENIER, BARNEVELD, 0342-416566 | BIKERS WORLD, BEVERWIJK, 0251-270650 | MOTODROME, BURGUM, 0511-482084 | MOTORCENTRUM DEVENTER, COLMSCHATE, 0570-656006 | RB MOTOREN, DE BILT, 030-2211524 | MOTOR MERCUUR, DEN HAAG, 070-3857904 | MOTORPLANET, DRONTEN, 0321-311366 | MOTOR CENTRUM EIBERGEN, EIBERGEN, 0545-477404 | MOTOMODA, EINDHOVEN, 040-2910747 | SMUDDE MOTOREN, ENSCHEDE, 053-4326116 | MOTOPORT GOES, GOES, 0113-231640 | KORTELAND MOTOREN, HARDINXVELD GIESSENDAM, 0184-611876 | MOTORKLEDINGSHOP V.D. KUINDER, HILVERSUM, 035-6214727 | ARIE MOLENAAR MOTORS, IJSSELSTEIN, 030-6881228 | MOLENAAR MOTORS, IJSSELSTEIN, 030-6008790 | MOTOPORT LEEK, LEEK, 0594511349 | VAN MEEL MOTOREN, MADE, 0162-427617 | BRUGGEMAN MOTOREN, NIEUW VENNEP, 0252-686226 | TERMAAT MOTOREN, NIJMEGEN, 024-3229575 | VOS-OSS MOTOREN, OSS, 0412-667722 | DIVMO, RIJEN, 0161-240107 | GEBBEN MOTOREN, ROGAT, 0522-443820 | E. ANBERGEN MOTOREN, SLAGHAREN, 0523-682783 | MOTOZOOM AT UTRECHT, UTRECHT, 0900-2941199 | MOTORCENTER VENLO, VENLO-BLERICK, 077-3872211 | E. VAN DRIE / DE WATERTOREN, ZEIST, 030-2801614 | HANS VAN WIJK MOTOREN, ZOETERMEER, 079-3619013 | T.T. MOTOREN ZWOLLE, ZWOLLE, 038-4658058 | KALSBEEK MOTOREN, ZWOLLE, 038-4211701 In België: MOTO-PLUS, BASTOGNE, (0032) 61213762 | MOTORPALEIS GSM, BERINGEN, (0032) 11456670 | MECANICMOTOS, CHAUMONT-GISTOUX, (0032) 10241849 | EKO MOTORWEAR, KONTICH, (0032) 34571128 | 2 WHEELS, TURNHOUT, (0032) 14454522 | MOTORKLEDIJ TRACK, WAASMUNSTER, (0032) 93488891 | MOTORSHOP DESMET, WAREGEM, (0032) 56604505
www.revit.eu
PM0611_ADV013.indd 13 Ad ProMotor Untitled-1 1 Defender GTX 2.indd 1
Follow us facebook.com/revit
24-06-11 13:48 15-04-11 10:25 15-04-2011 16:06:08
14
WAAR V
PM1106_Madeira.indd 14
27-06-11 10:54
TOEREN OP MADEIRA 15
R VOOR JE GELD TUNNELGEKTE OP MADEIRA ‘Pure waanzin,’ zegt de man waarmee ik op de rand van de afgrond sta. Voor ons rijzen de hoge bergen van Madeira op: Pico Ruivo, met 1861 meter de hoogste top van het eiland, Pico do Juncal (1800 meter) en Pico do Arieiro (1818 meter). TEKST EN BEELD MICHIEL VAN DAM
PM1106_Madeira.indd 15
27-06-11 10:54
16
De tunnelgekte is op Madeira nog niet uitgewoed.
Honderden meters onder ons liggen de witte huizen van het dorp Curral das Freiras. Normaal gesproken in een groen decor, maar door recente bosbranden zijn de steile hellingen grijs. Maar de man heeft het niet over de waanzin van opzettelijk aangestoken rampfikkies. Hij heeft het over de tunnel in de bergwand aan de overkant.
Geldverkwisting ‘Curral das Freiras ontstond in de zestiende eeuw eeuw als hide out voor kloosterzustertjes, waar ze uit de grijpgrage vingers van piraten konden blij-
Het subtropische eiland is geknipt voor meerdaagse motortochten.
ven. Met de aanleg van een weg in 1959 was de vallei per auto in een half uur vanuit de hoofdstad te bereiken,’ zo vertelt de inboorling verder. ‘In 2004 werd die tunnel gemaakt, onder de duizend meter hoge top van Eira do Serrada door. Tweeëneenhalve kilometer pure geldverkwisting. Want waar is zo’n tunnel voor nodig in een doodlopend dal, voor een anderhalve paardenkop en een handvol toeristen? Ik ben 51 en heb vanaf mijn zesde jaar de akkers op de berghellingen bewerkt. We gingen gewoon via voetpaden omhoog en omlaag, de gewassen droegen we op onze schouders.
Dat er auto’s naar Curral das Freiras moeten kunnen, begrijp ik wel. Maar die tunnel is echt pure waanzin. Zonde van het geld.’ We staan op de rand van de de bergpas Pico da Malhada, waar de asfaltweg eindigt. ‘Vroeger kwamen de mensen uit de omliggende dorpen hier bij elkaar om te dansen, muziek te maken en feest te vieren,’ vertelt mijn gespreksgenoot, die José blijkt te heten. Een stel die hards zet nog steeds graag een feestneus op, constateer ik aan de rand van de parkeerplaats, waar gemetselde houtovens, barbecues, houten banken en picknicktafels staan. José en zijn vrienden hebben eten en drinken uitgestald en een vuur ontstoken, waarboven een pot hangt. Ik val meteen al tijdens m’n eerste toertocht op Madeira met mijn neus in de boter.
Stuntman Mario Pardo
Mannen onder elkaar op Pico da Malhada. Weing woorden, veel plezier.
PM1106_Madeira.indd 16
Ik was eerst vanaf de hoofdstad Funchal via de kustweg naar het westen gereden. Via de vissershaven Câmara dos Lobos, waar ruwe zeemansliederen door de steegjes galmden, kwam ik langs Cabo Girão, met 580 meter een van de hoogste kliffen ter wereld. Hier sprong stuntman Mario Pardo wat jaartjes geleden per motor in het luchtledige. Ik hield het rubber liever aan het asfalt gekleefd en dreef de GS de bergen in. Vulkanisch van oorsprong, rijzen die vanaf de kust meteen omhoog, hetgeen pittig stuurwerk opleverde. Zigzaggend kwam ik langs terrassen die de afgelopen eeuwen in de hellingen zijn gebikt om suikerriet, bananen, wijndruiven en fruit op te verbouwen. Pittoresk uitzicht dus, tussen het bochtenpikken door. Tamelijk draaierig stapte ik op de Pico da Malhada op 1236 meter boven zeeniveau uit het zadel. Waar ik dus José en zijn vrienden ontmoette. Die mannen voorzien mij niet alleen van informatie, maar ook van spijzen en dranken. Alles zelf
27-06-11 10:55
TOEREN OP MADEIRA 17
Tunnelboren en hijskranen draaien op volle toeren dankzij EU-subsidies.
gevangen en verbouwd: tonijn, peterselie, koriander, uien, knoflook, aardappels, vruchtensap en wijn. Én aguardiente: stevige eigenstook met hetzelfde effect op het menselijk metabolisme als nitroglycerine op een dragracer. Na mijn eerste kennismaking met Madeireze gastvrijheid trek ik vanaf de bergpas een spoor van rokend rubber naar het dorpje Flor da Serra, wat Bloem van de Berg betekent. Als de zwarte walmen zijn weggetrokken, blijken er buiten bloemetjes langs de weg ook schuttingen te staan. Daarachter ontwaar ik grote gaten in de bergwand, toekomstige tunnels. In het dal staan pilaren waarop het geplande viaduct moet komen. Jardim da Serra heeft net als Curral das Freiras slechts een handvol inwoners, waaronder José en zijn vrienden. Eigenlijk zit niemand op een op- en aanrit vanaf een snelweg te wachten. De tunnelgekte is op Madeira duidelijk nog niet uitgewoed.
Ten oosten van Canical waan je je in Noorwegen.
Via Rápida Als hartslag en toerenteller tot rust zijn gekomen, tokkel ik verder landinwaarts via een wirwar van weggetjes rondom het dorpje Fontes. Ik beantwoord minzaam de groet van drie plaatselijke dorpsschonen en bedenk me hoe ver gewone mensen zoals zij, José en zijn vrienden en ikzelf af staan van alle gepolijste praatjesmakers die de media en politiek bevolken. Graaiers en zakkenvullers, dat zijn het, alleen uit op eigen gewin. Alleen Margareth Thatcher zou in 1984 hebben gezegd: ‘Ik wil mijn geld terug!’ omdat GrootBrittannië niet meer aan de EEG wilde meebetalen, aangezien het zelf niet profiteerde van landbouwsubsidies. En president Obama verklaarde begin 2010 aan de banken die de laatste crisis veroorzaakten, maar door de belastingbetalers moesten worden gered: ‘We willen ons geld terug!’ Maar dat zijn uitzonderingen die de regel beves-
PM1106_Madeira.indd 17
IK TREK EEN SPOOR VAN ROKEND RUBBER NAAR JARDIM DA SERRA tigen. De meeste politici zijn kampioen in het uitgeven van geld dat niet uit hun eigen zak komt. Neem president Jardim van Madeira, autonome regio binnen Portugal. Sinds hij in 1978 aan de macht kwam, weet hij enerzijds bemoeienis vanuit Lissabon en Brussel tot een minimum te bepreken en anderzijds heel goed de subsidiestromen richting Madeira te sturen. Het ooit zo arme eiland profiteerde van miljardensubsidies voor bouwprojecten, waarvan de aanleg van de via rápida (snel-
weg) en tunnels mij het meest in het oog springen. In de kerk die EU heet, wordt veelvuldig met collectezakjes gerammeld. Daarin storten Nederlanders vanouds trouw hun bijdrages aan het wel en wee van de rest van de wereld. Ook dus voor Madeira. Daar kun je je als belastingbetaler over ergeren. Maar dat is onverstandig, als je op Madeira lekker een potje op de motor aan het stoken bent. Dan kun je beter zo veel mogelijk van alles genieten.
27-06-11 10:55
18
Mond van de Hel Wegnummer ER 104 brengt mij naar het midden van Madeira, gemarkeerd door de vallei van Ribeira Brava in het zuiden en die van São Vicente in het noorden. In het middelpunt ligt de pas Boca da Encumeada, op de splitsing bij Serra de Agua kan ik de route erheen kiezen. Rechtsaf naar de pas via de drie kilometer lange tunnel, of linksaf via een serie duizelingwekkende haarspeldbochten. Een paar bochten hogerop zie ik de ingang van de tunnel onder me liggen, als een muil die het verkeer opslokt om het God mag weten in welke vorm weer uit te poepen. Geen briljante vergelijking van mij hoor, de Portugese zeelieden die Madeira in 1419 ontdekten dachten dat ze bij het door nevels omringde eiland aan het voorportaal van de hel stonden. Ze noemden Madeira: De Mond van de Hel en het dichtbijgelegen eilandje waar ze veilig landden Porto Santo: gezegende haven. Nevels waaien er nu ook rond de Encumeada. Vanaf de 1007 meter hoge pas schijn je zowel de noord- als de zuidkust te kunnen zien. Maar dat is op dagen dat er geen wolken zijn die het uitzicht belemmeren, zoals vandaag. Even goed genieten, want het rijden in een zonnetje bóven het wolkendek is ‘n ervaring die we in de Lage Landen niet zo makkelijk kunnen realiseren. Na de Encumeada kies ik opnieuw de weg linksaf, die me via een aantal tunneltjes op de hoogvlakte Paúl do Serra weer uitspugen. Hier wil het lekker waaien en meer dan wat verbeten struikgewas, mos en motorvolk houdt zich hier niet staande. De weg is navenant hobbelig en dwingt
een rustig tempo af, totdat ik na het wat ongelukkig genaamde Jungle Café opnieuw een afslag linksaf neem, terug naar de zuidkust. Onderweg verlies ik me weer in een labyrint van bochten die rap bergafwaarts voeren. Zo rij ik na een kwartiertje alweer de koude bibbers van de hoogvlakte uit m’n botten, al lang voordat ik weer via de oude kustweg richting Funchal rij. Ik heb al snel de routine te pakken om niet op de verkeersborden te rijden, want die sturen me steeds naar de via rápida en z’n tunnels. Ik vertrouw liever op mijn intuïtie. Een stelsel van met elkaar verbonden secundaire wegen leidt me zodoende afwisselend door een orgie van bochten in
de berghellingen en over stukken van de oude kustweg, die rakelings langs en boven de zee loopt. Daarbij neem ik graag voor lief dat ik hier en daar door een waterval moet rijden die op het asfalt stort. Of dat de verdere doorgang versperd is door een aardverschuiving of ‘n weggeslagen brug. Dan bieden de tunnels van de via rápida een mooi alternatief om de obstakels te omzeilen. Dus helemaal overbodig zijn die EU-subsidies nou ook weer niet geweest.
Gatenkaas ‘Wat is het verschil tussen ‘n Zwitserse kaas en Madeira?’ vraagt Ekkehard Kutz me.
In de bergen van van Madeira gaat het leven stapvoets.
De in ongebruik geraakre weg langs de zuidkust heeft avontuurlijke passages.
Tunnels veranderen in Madeira in een klomp gatenkaas.
PM1106_Madeira.indd 18
27-06-11 10:55
TOEREN OP MADEIRA 19
De noordkust is ruiger en desolater dan de zuidkust rond Funchal.
VIA VERLATEN BINNENWEGEN KOMEN WE OP DE MOOISTE PLEKKEN ‘In Madeira zitten meer gaten!’ Qua grapgehalte vind ik ‘m maar matig, maar het is wel een mooi voorzetje om eens ‘n boom op te zetten over al die tunnels op Madeira. En over de bakken met geld die deze bouwprojecten Duitsers en Nederlanders hebben gekost, die toch een leeuwendeel van de EU-begroting ophoesten. ‘Nederland betaalt per hoofd van de bevolking zo’n beetje het meest mee aan de EU, heb ik me laten vertellen,’ vertelt Ekkehard fijntjes. ‘Politici in Brussel en Straatsburg zijn kampioen in het pronken met andermans veren. In het uitgeven van geld, dat niet uit hun eigen zak komt. We kunnen hoog of laag springen, maar de centen die wij in de EU hebben gepompt krijgen we natuurlijk nooit terug.’ Wél kunnen we waar voor ons geld krijgen. In het geval Madeira door te mikken op de oude wegen, die in onbruik zijn geraakt door de kilometers snelweg en tunnels die uit de EU-potten zijn betaald. De voordelen daarvan worden duidelijk als ik met Ekkehard een toer maak over het oostelijke deel van Madeira. Hij kent misschien niet álle oude weggetjes die in het binnenland verscholen liggen,
PM1106_Madeira.indd 19
maar wel heel veel. ‘Ekke’ kwam een kwart eeuw geleden met z’n vrouw Antje uit Duitsland naar Madeira, aan het begin van een geplande wereldreis. Ze bleven er meteen hangen. ‘Vijfentwintig jaar geleden was Portugal net lid van de Europese Economische Gemeenschap. Het land was zo’n beetje het armste van West-Europa en dat gold zeker ook voor Madeira. Er waren toen nog lang niet zo veel wegen, maar er was ook minder verkeer.’ Nu gaat het meeste verkeer over de nieuw aangelegde wegen, die voor zo’n 43% uit tunnels bestaan. Madeira schijnt zelfs meer tunnels per vierkante kilometer te hebben dan de voormalige tunnelkampioen Zwitserland. We omzeilen die moderne infrastructuur zoveel mogelijk en komen zo via verlaten binnenwegen op de mooiste plekken van Madeira. Concrete voorbeelden: in Ribeiro Frio en Santana moeten we afremmen voor overstekende toeristen, die met karrenvrachten tegelijk worden aangeleverd bij de plaatselijke bezienswaardigheden en restaurants. Maar op een anoniem zijweggetje tussen Santana en Sao Jorge komen we bij een riviermonding aan de noordkust in een decor dat zo in
27-06-11 10:55
20 Het straatleven is ook in de hoofdstad Funchal gemoedelijk.
Madeira heeft 365 dagen per jaar een goed klimaat voor motortochten.
TOEREN OP MADEIRA?
Met een oppervlakte van 741 km2 is Madeira ongeveer zo groot als de provincie Utrecht. Het eiland is 57 kilometer lang en 22 kilometer breed. Maar door het extreem bergachtige reliëf kun je er meerdere dagtochten maken, zonder je een moment te vervelen of in herhaling te vervallen.
FERRY
Vanuit het Portugese Portimão gaat ’s zomers in het weekeinde een ferry naar Madeira: navieraarmas. com. De oversteek duurt zo’n 24 uur, de afstand vanaf Utrecht naar Portimão is ongeveer 2460 kilometer.
FLY & RIDE
Plan B:vliegen naar Madeira: flytap.com, transavia. com en daar een BMW huren bij de firma Magoscar: magoscar.com. Simpel.
ROUTE & HOTEL een film als Pirates of the Carribean dienst kan doen. Inclusief riethagen, palmbomen, ruïnes en grillig gevormde rotsformaties in zee. En een stukje verder langs de oude kustweg stoppen we bij Restaurante Bolo do Caco, waar we de bejaarde eigenaresse helpen om de barbecue op te stoken. Daar mogen we vervolgens zelf de bestelde spiesen met kippenvlees op roosteren.
Nu kan het nog! De ongedwongen sfeer houdt aan als we door het binnenland naar het oosten toeren. Stukken bos wisselen vergezichten af op heuvels waarachter de oceaan schittert. Na de havenstad Machico neemt het reliëf richting oosten verder af. Net als de vegetatie. Op de landtong na Caniçal rijden we door een landschap dat ik eerder in Noorwegen verwacht dan op een subtropisch eiland in de Atlantische
PM1106_Madeira.indd 20
Oceaan. Hier krijgt de plaatselijke tunnelgekte geen voet aan de grond, maar Jardim & Co hebben er iets op gevonden om ook in deze uithoek van het eiland de euro’s uit Brussel te laten rollen. Er zijn met EUgeld een vrijhandelszone en een windmolenpark uit de grond gestampt, die volgens Ekkehard voornamelijk een decoratieve functie hebben. Dat geldt ook voor het futuristische gebouw van het Walvismuseum dat volgens mijn Duitse gids slechts één dag de deuren open had: namelijk op de dag van de feestelijke inauguratie in 1989. Niets is voor altijd. Op Madeira worden steeds meer delen van oude wegen afgesloten, zoals van de kustweg ER101 die rond het eiland loopt. Officieel wegens het gevaar van overstromingen en vallend gesteente, officieus omdat de regering het niet nodig vindt geld in deze ‘toeristenroutes’ te steken. Het is een kwestie van tijd voordat al het
Op promotor.nl kun je inzoomen op de gereden route en geven we suggesties voor hotels. De GPS-route haal je op met de ANWB-reiswijzer en de activatiecode. Die staat in de rubriek Onderdelen, vooraan in deze uitgave. De route is overigens gratis.
verkeer op de via rápida is aangewezen. Maar voorlopig kun je op Madeira nog het beste van twee werelden genieten: snelle verbindingen voor doorgaand verkeer over de via rapida, voor als het regent of aan het einde van een uit de klauwen gelopen toerdag. En de oude pretweggetjes zoals de ER 101 antigua, helemaal voor de liefhebbers alleen. Ga snel op Madeira waar voor je geld halen, zolang het nog kan.
27-06-11 10:55
Comfort heeft voorrang: Met Autozug-Spezial in de Alpen. In samenwerking met
Medereizigers betalen een vaste prijs: 60 euro De aanbieding geldt voor ĂŠĂŠn persoon, inclusief vervoer van een voertuig en slaapplaats in een couchetterijtuig. Zolang de voorraad strekt. Overigens: ANWB-leden besparen nog extra 10 euro per richting. De verrekening van de 10 euro korting kan alleen onder opgave van de aanbiedingscode ARCEUROPE bij het boeken op www.dbautozug.nl plaatsvinden. Voor informatie en boekingen kunt u terecht bij de Treinreiswinkel tel. 071 513 70 08 of op www.dbautozug.nl. Mobieler per spoor.
PM0611_ADV021.indd 21 Promoter-Alpen-0511_230x300-AZ-nl.indd 1 Untitled-3 1
24-06-1111:55:11 13:42 18.05.2011 18-05-2011 14:59:50
22
TEKST PETER AANSORGH, FOTO’S HARLEY-DAVIDSON, DUNLOP, MICHELIN, BRIDGESTONE.
DE LUCHTBAND //De moderne
motorband is geavanceerde techniek. Dat mag ook wel, want er ging bijna twee eeuwen evolutie aan vooraf…
Houten wielen werden vroeger voorzien van ijzeren banden, die de houten delen bij elkaar hielden. Dat stuiterde nogal, waardoor iemand op het idee kwam er een wat zachtere, rubberen bovenlaag op te leggen. Dat gebeurde ergens in 1791, hoewel de rubbersoorten toen eigenlijk niet degelijk genoeg waren. Dat veranderde toen de Amerikaan Charles Goodyear ontdekte dat je rubber met zwavel kon vulcaniseren. Daardoor werd het sterker en slijtvaster. In een zoektocht naar investeerders nam zijn agent monsters mee naar Engeland, waar rubberspecialist Thomas Hancock aan de gele kleur zag dat zwavel het geheime ingredient was. Onder het motto ‘beter goed gepikt dan slecht zelf verzonnen’ diende hij direct een patentaanvraag in, op 21 november 1843, acht weken voor Goodyear dat deed. Banden heeft Charles Goodyear zelf trouwens nooit gemaakt. De Goodyear bandenfabriek werd 30 jaar na zijn dood opgezet door Frank A. Seiberling. De naam Goodyear werd als eerbetoon gekozen.
Robert William Thompson De eerste rubberen banden waren massief en nog altijd niet erg comfortabel. Dat bracht de in 1822
geboren Robert William Thomson op een idee. De jonge Schot was een wonderkind. Op zijn zeventiende had hij al een verbeterde wasmangel, een lintzaag en een elliptische stoomachine ontworpen. Hij ontwierp ook een elektrische ontsteking voor explosieven, waardoor in de mijnen vele levens werden gespaard. Op 23-jarige leeftijd maakte hij de eerste echte luchtband, door een slang gerubberiseerde canvas om een wiel te leggen en op te blazen. Zo reed je als het ware op een kussen! De banden van Thompson werden in 1847 gedemonstreerd in het Londense Regents Park en toegepast op diverse rijtuigen. Thompson zette zijn ideeën niet door omdat hij geen goede, dunne rubbersoorten kon vinden. Hij ging verder met de ontwikkeling van massieve banden.
Charles Goodyear
John Boyd Dunlop De ontwikkeling van de luchtband lag stil tot het einde van de 19e eeuw. Toen zag John Boyd Dunlop, een schotse dierenarts, zijn zoontje op zijn driewielertje over de hobbelige kinderkopjes van Belfast stuiteren en besloot er iets aan te doen. Hij wikkelde de wielen in dunne vellen rubber, die hij aan elkaar lijmde. Met een voetbalpomp blies hij ze op, zodat het wiel lekker op het luchtkussen veerde. Dat bleek goed te werken, vandaar dat hij er in december 1888 patent op aanvroeg. Dat werd toegekend, maar twee jaar later werd het ook weer ingetrokken toen men in de gaten kreeg dat Thomson er in 1846 al patent voor had gekregen. De constructie van Dunlop verschilde nogal van de Thomson band. Daardoor kon hij later alsnog over het patent beschikken, hoewel andere bronnen meldden dat dit kwam omdat het patent van de in 1873 overleden Thomson was verlopen. In elk geval startte Dunlop in Belfast een fabriek voor fietsbanden, waarmee hij wielrenner William Hume aan wedstrijden liet deelnemen. Hume won op 18 mei 1889 alle vier de ‘Queens College’ wielerwedstrijden. Dat maakte indruk op velen, waaronder ondernemer Harvey du Cros. Dunlop verkocht hem de patentrechten in 1896 voor 3000 pond en 1500 aandelen in de ‘Pneumatic Tyre Company’.
Ontwikkelingen De Dunlop luchtbanden werden zeer populair, waardoor ze overal ter wereld werden geïmiteerd en
PM1106_De Vondst.indd 22
23-06-11 11:53
TECHNIEK 23
verbeterd. Zo kwamen André en Edouard Michelin in 1891 op het idee om een gemakkelijk reparabele, afneembare band te ontwerpen, nadat een fietser bij hun fabriek in Clermond-Ferrand drie uur bezig was met het plakken van een Dunlop luchtband. De patenten hiervoor betekenden de start van een Frans bandenimperium. In Duitsland was het Metzeler dat zich in 1892 op de bandentechniek stortte, na het behalen van het patent CH4828 ‘Gummireif mit gewölbebogenartigem Querschnitte für Fahrräder u. dergl’. Leuk detail is dat Metzeler in 1906 op de Internationale Autotentoonstelling van Berlijn de degelijkheid van de banden demonstreerde door ze door een olifant te laten vertrappen. Het logo van Metzeler herinnert daar nog aan. Een grote vooruitgang boekte de Londense Silvertown Rubber Company, die in 1910 ontdekte dat de slijtagebestendigheid van wit rubber enorm toenam als je er koolstof aan toevoegde. Sindsdien zijn banden zwart. Ook de uitvinding van de tubeless band is natuurlijk een mijlpaal. De vraag is of die uitvinding van Michelin of Goodyear komt. Michelin heeft in 1930 het patent voor een band met ingebouwde binnenband verkregen, maar Goodyear meldt dat hun werknemer - P.W. Litchfield - dit idee in Amerika al in 1903 had vastgelegd. Tubeless banden worden nu bijna universeel op motorfietsen gebruikt. Offroads worden vaak nog wel met binnenband uitgerust omdat ze spaakvelgen hebben en met zeer lage bandenspanningen rijden, waarbij de band soms even van de velg kan raken.
PM1106_De Vondst.indd 23
John Boyd Dunlop
23-06-11 11:53
24
Radiaal Een andere, zeer belangrijke ontwikkeling is die van de radiaalband. Bij diagonaalbanden zijn de koorden van de verstevigingsgordels onder een hoek van 25° tot 40° geplaatst. Deze banden kunnen nogal vervormen, wat vooral bij hoge snelheden ongewenst is. Bij radiaalbanden wordt een koordlaag in de rijrichting om het karkas gewikkeld. Hierdoor kan de band minder vervormen en groeien als de snelheden oplopen. Dat maakt de band stabieler en het verlaagt de warmteontwikkeling. Deze uitvinding is in 1946 door Michelin gepatenteerd. In 1949 kwam er voor het eerst een autoband met radiaal karkas op de markt, maar het duurde tot 1987 voor de eerste radiale band voor straatmotoren werd gemaakt. Dat was de Michelin A58X/ M59X. Michelin kwam in 1992 ook met een nieuwe rubbercompound, die dankzij de toevoeging van Silica over een lagere rolweerstand, een langere levensduur en een betere grip op nat wegdek beschikte. Tegenwoordig bestaat het loopvlak van motorbanden vaak uit meerdere rubbersoorten. Bij deze in 1985 door Bridgestone bedachte multi-compound techniek is het midden van het loopvlak gemaakt van een harde rubbersoort, die voor een lange le-
PM1106_De Vondst.indd 24
vensduur zorgt. De zijkanten van het loopvlak hebben een zachte rubbersoort, die voor veel grip in de bochten zorgt. Tegenwoordig zijn er zelfs banden die drie soorten rubber gebruiken en die dus vijf verschillende gripzone’s hebben.
Toekomst Waar gaat de ontwikkeling van de motorband heen? Nog meer grip? Nog betere wendbaarheid door slimmere contouren en computergegenereerde profielen? Waarschijnlijk niet. Door stijgende brandstofprijzen, stijgende verkeersdrukte en het streven om ongevallen terug te dringen wordt sportief rijden minder populair. Het accent komt bij de mobiliteit te liggen op efficiënt persoonlijk transport, waarin motorfietsen en elektrische scooters een grote rol kunnen spelen. Maar een laag energieverbruik wordt cruciaal, vandaar dat bandenfabrikanten hard bezig zijn om de rolweerstand te verlagen. Vredestein heeft nu al een totaal nieuw concept autoband ontwikkeld. Bij deze ‘Ecotrack’ band is het karkas niet van rubber, maar van polyurethaan, omdat dit bij vervorming minder energie absorbeert. De Ecotrack is wel voorzien van een rubberen loopvlak. Ooit zal er ook zo’n motorband volgen…
23-06-11 11:54
VRIENDEN GEZOCHT? 25
VRIENDEN GEZOCHT? Check motorrijdenmetelkaar.nl! Ok, het is lekker weer en jij hebt zin om even lekker uit te waaien. Helaas geven je motorvrienden niet thuis. Lastige vrouw, konijnenhok timmeren, klussen bij de buurman, grasmaaien, iedere smoes komt langs. Maar geen nood. Jouw beste vriend Promotor helpt je uit de brand.
Slinger de computer aan, ga naar www.motorrijdenmetelkaar.nl en maak een profiel aan. En nee, het is geen datingsite. Hoewel, dat is het eigenlijk wel. Sterker nog, voor motorrijders is het dé ultieme datingsite. Want iedereen die zich inschrijft op motorrijdenmetelkaar.nl geeft te kennen dat hij of zij wel in is voor een ritje met een onbekende motorvriend. Daarbij is deze service gratis & voor niks. Warmgedraaid? We helpen je even op weg.
tacten. Andere kunnen je nu al vinden via het Snel Zoeken aan de linkerkant, maar jouw profiel pagina is nog vrijwel leeg omdat je alleen je leeftijd, geslacht en lokatie hebt opgegeven.
wellicht iets minder. • Tenslotte kun je een foto van jezelf uploaden zodat je niet steeds naar dat saaie grijze plaatje hoeft te kijken. Je kunt ook een foto van je knappe buurvrouw plaatsen, zo vergroot je de kans op het maken van vrienden.
1. Inschrijven Vul hier je gegevens in en kies je gebruikersnaam en wachtwoord. We vragen ook om je emailadres, geboortedatum, geslacht en postcode zodat anderen je kunnen vinden op deze informatie.
4. Profiel aanvullen
2. Activeren Nadat je account geactiveerd is (je krijgt hiervoor een bevestigings e-mail met een link) kun je op deze site inloggen met jouw gebruikersnaam en wachtwoord.
3. Persoonlijke pagina Nadat je bent ingelogd kom je direct op je persoonlijke pagina, met het laatste nieuws en handige links naar je eigen Postvak IN en Con-
PM1106_Motorrijdenmetelkaar.indd 25
Klik op Profiel om meer informatie over jezelf in te vullen: • Schrijf hier iets over jezelf. ‘Ik ben Jaap, ik eet graag pindakaas en mijn hartje wordt blij van een haakse bocht’. Hou het bij sociaal geaccepteerde hobbies om je vriendenkans te vergroten. • Bij Persoonlijke Informatie kun je informatie invullen zoals je echte naam, burgelijke staat, opleiding en beroep. Dit is allemaal optioneel, dus als je werkeloos, in de goot en zonder diploma’s door het leven gaat kun je dit gewoon geheim houden • Onder Motorrijden voorkeuren kun je een aantal voorkeuren aangeven, bijvoorbeeld de gewenste leeftijd van je vriend(in) en binnen welke straal van je woonplaats je iemand zoekt. • Klik op Wijzigen naast Andere hobby’s om aan te geven welke andere hobby’s naast motorrijden je nog hebt. Kippen houden vinden mensen leuk, SM-kelders verbouwen
5. Zoek een hobby genoot Nu dat je profiel helemaal is ingevuld kunnen anderen je vinden. Nog leuker: je kunt zelf ook op zoek gaan naar iemand om samen te gaan toeren. Op iedere pagina vind je Snel Zoeken aan de linkerkant. Hiermee kun je eenvoudig op geslacht, leeftijd en lokatie zoeken naar anderen in jouw omgeving die ook willen motorrijden. Om meer informatie over een persoon te zien klik op een naam of foto in de zoekresultaten.
6. Neem contact op Als je een gezellig iemand gevonden hebt kun je die persoon als Contact opslaan zodat je hem/haar altijd gemakkelijk kunt terugvinden in jouw persoonlijke lijst met Contacten. Nu is het tijd om een bericht te sturen om je nieuwe hobby genoot beter te leren kennen. Veel plezier!
27-06-11 13:35
26
DOMWEG GELUKKIG OP 52B TEKST OLIVIER VISSER, FOTO’S CHRIS PENNARTS
Dik vijftig motorjaren heeft Arie van Lit erop zitten. En hij is nog maar halverwege de vijftig en zestig. Deze zoon van een ‘deukenbeuker’ noemt zichzelf een ‘schijtlijster’.
PM1106_DePlek.indd 26
D’r moeten er duizenden van rondlopen, motorrijdende mannen die goud waard zijn voor hun baas, altijd klaarstaan voor hun kinderen, doodgoeie echtgenoten zijn en hun laatste euro weggeven aan een maat die uit de goot moet worden gered. Ze verheffen hun stem zelden, deze ‘diesels’ van de samenleving zullen nooit een lintje krijgen. Hun levensgeluk is even simpel als onschuldig: porrelen aan oude meuk, in een vochtig schuurtje van een paar vierkante meter. Ergens in een Amersfoortse straat treffen we er zo
23-06-11 11:18
BINNENKIJKEN 27
eentje: Arie van Lit. Dat we hem híer treffen, in de huiskamer, ligt allerminst voor de hand, vertelt zijn vrouw Germa. ‘Want z’n vrije tijd brengt hij voornamelijk door in zijn schuurtje. Arie is erfelijk belast, maar lijdt er niet onder. Hij was nog maar drie toen pa hem meenam in het zijspan van zijn BMW R51/3. En zo is het gekomen.
Vluchtig geluk Arie: ‘In 1960 - ik was vijf - maakte ik mijn eerste TT mee, aan het handje van mijn vader. Op mijn dertiende begon ik met sleutelen en op mijn vijf-
PM1106_DePlek.indd 27
tiende had ik mijn eerste motor, een DKW RT 200.’ Er ging nog een Matchless door Arie’s handen, een Ducati Mark 3 en Suzuki GS 550 en een GSX-R. Hij kent de pijn die elke motorrijder bij vlagen kwelt: het gemis aan al dat hartstochtelijk gekoesterde ijzer, dat te gemakkelijk de deur uit ging, voor een paar rotcenten. Maar is het niet zo dat we diep in ons hart allemaal weten wat er werkelijk knaagt? Dat vluchtige momenten van geluk tussen je vingers doorglippen, je achterlatend met een gevoel dat je er onvoldoende van hebt geproefd. En de klok tikt maar door…
Rode draad Dat besef zit diep, ook bij Arie. ‘Ik heb één motorloos jaar achter de rug en het was het ongelukkigste jaar van mijn leven. Ik zat zonder, met de Duc nog vers in het geheugen. Het rampjaar eindigde toen ik een Suzuki GS 550 binnenhaalde. Het voelde alsof het leven weer begon. De motorfiets is de rode draad in mijn leven. Ik woonde vroeger in Gorinchem, lekker centraal tussen Assen en Francorchamps. En tientallen jaren achtereen heb ik met mijn vader zitten bomen over de TT van Isle of Man. Uiteindelijk gingen
23-06-11 11:18
28
we en het was één groot feest. Duizenden motorrijders, een afgezette boulevard, waar eenmalig de verkeersregels niet gelden en plássen bier. Een ideale mix voor rottigheid, maar er gebeurt helemaal niks. Onvergetelijk.’ Arie’s vader heeft 65 jaar op de motor gezeten: met 18 jaar stapte hij op, met 83 jaar af. ‘De laatste jaren reed hij nog al eens schade, hij werd een echte deukenbeuker. Zijn Honda 400 Four van 1979 kwam stil te staan, begon te verpieteren onder een zeiltje. Toen heb ik hem voorzichtig gezegd: ‘Denk eens aan mij als je hem wegdoet’. En zo kwam dat motorfietsje mijn kant op. Ik heb het beestje volledig gerestaureerd.’
Kleurrijk bestaan Arie heeft er 35 schadevrije jaren op zitten. ‘Nooit gevallen. En ik heb heel wat kilometers op racecircuits verreden. Maar ja, ik heb ook nooit gewonnen. Weet je, misschien ben ik wel een enorme schijtlijster.’ Laat ’m maar schuiven, deze schijtlijster. Geen botten die met pennen aan elkaar zitten, een vriendenclubje dat er eens paar jaar met een tentje achterop op uit trekt en gelukkig als een kind, in dat schuurtje in Amersfoort. Hij snapt het wel, als we bij het afscheid vragen of zijn huidige Bandit 1200 de bekroning is van zo’n kleurrijk bestaan op twee wielen. ‘Saaie fiets? Ja misschien. Maar na tien jaar is een achterlichtje alles wat ik ooit heb moeten vervangen. Zelfs de eerste accu zit er nog in.’
PM1106_DePlek.indd 28
23-06-11 11:18
DE TIGER 800 EN TIGER 800XC
GEBOUWD OM U OVERAL NAAR TOE TE BRENGEN
R GA NU NAA H P UW TRIUM DEALER!
LAAT HET AVONTUUR BEGINNEN
Waar gaat u heen deze zomer? De Tiger 800XC en Tiger 800 klaar om met u op pad te gaan. Dus kom langs bij een van de Triumph dealers en maak een proefrit.
www.triumphmotorcycles.nl BRABANT MOTORS GRAVE Bosschebaan 9, 5363 SW GRAVE, 048 647 36 50 | GOEDHART MOTOREN Europaweg 1d, 2411 NE BODEGRAVEN, 0172 650 005 | MOTOPORT GOES Nobelweg 4, 4462 GK GOES, 0113 231 640 | MOTORADO James Wattstraat 22, 8912 AS LEEUWARDEN, 058 288 78 86 | ROKE MOTORS Ondernemingsweg 9, 3641 RZ MIJDRECHT, 0297 285 218 | TRIUMPH ZAANSTAD De Weer 29, 1504 AH ZAANDAM, 0756 141 111 | MOTORCENTRUM BRUURS De Mossel 67, 1723 HX NOORD SCHARWOUDE, 022 631 21 62 | BLOM MOTOREN LEUSDEN ‘t Koendert 4, 3831 RB LEUSDEN, 0334 635 449 | MOTO BREDA Korte Huifakkerstraat 14, 4815 PS BREDA, 076 541 18 88 | SALLAND MOTOREN Benjamin Franklinstraat 20a, 8013 NC ZWOLLE, 0384 601 167 | MOTOR CENTRUM EIBERGEN Nijverheidsstraat 12, 7151 HN EIBERGEN, 0545 477 404 | MOTORCYCLES GRONINGEN Oeverkruid 6, 9738 AK GRONINGEN, 050 577 91 99 | MOTOPORT DEN BOSCH Reitscheweg 33, 5232 BX DEN BOSCH, 0736 480 590 | MOTOPORT ROTTERDAM Strickledeweg 112, 3044 EL ROTTERDAM, 010 462 55 56 | TRIUMPH BOLLENSTREEK Marconistraat 35, 2181 AK HILLEGOM, 0252 531 361 | MOTOR CENTER VENLO De Gruisdonk 3, 5928 RT VENLO-BLERICK, 077 387 22 11
PM0611_ADV029.indd 29 BasisStramien_1-1_PM copy.indt 1 1 promotor TIGER800advertentie.indd
24-06-11 13:41 16-06-2011 14-06-201116:21:25 14:07:19
30
TEKST DOLF PEETERS, FOTO’S CHRIS PENNARTS
S R E T E PE RIJST P DIESEL
Als lid van de Thomas Wildey Loge van de Odd Fellows, sta ik open voor van alles en nog wat. Een totaal gefeminiseerde maatschappij? Erg interessant. Kuipruiten met thermopane beglazing? Heel zinnig.
PM1106_PeetersPrijst.indd 30
23-06-11 11:37
PEETERS PRIJST 31
T Wij Odd Fellows zoeken zin en diepte. Maar gewoon enthousiast raken, dat doen wij ook hoor. En dat Odd Fellow verhaal kwam dus alleen in de praat te pas toen ik me voor het eerst van mijn leven in een colbertje bij Startwin op de Veluwe meldde met een pin van die club op mijn revers. Want hoeveel toekomst kunnen wij, motorrijders aan? De elektrische motorfietsen en scooters komen sluipend naderbij, maar lijken nog niet echt markt geaccepteerd. Maar sinds het jaar kruik maakt Enfield India al dieselmotorfietsen. En het oude spreekwoord is immers ’Wat Indianen en Italianen kunnen, dat kan Henk van der Starre beter?’
Thundertwin
Zo is de Loenense Thundertwin geboren. Een dieselmotorfiets met als basis het driecilinderhart van een Volkwagen Lupo en de sportieve geestelijke genen van Henk van de Starre zelf. Tel daarbij het door E.V.A. uniek in de markt gezette andere diesel concept, de van een gemuteerd Smart hart voorziene E.V.A. Track en de Neander. Allemaal diesels. Dieselmotorfietsen hebben dus de toekomst.
Baanbrekende marketing
De Track is een serieuzer slag BMW GS, met een een vario-
PM1106_PeetersPrijst.indd 31
maat. Het Nederlandsche product koop je af fabriek en de servicebeurten worden bij je thuis uitgevoerd. Praten we over innovatieve techniek en baanbrekende marketing. Er zit een heel stevige financier achter het project dat zomaar eens recht in het hart van de doelgroep zou kunnen slaan. Het zou zelfs een mondiaal succes kunnen worden, die Diesel Track. Maar de Gelderse Thundertwin is revolutionairderder. Want: een diesel in domweg een sportmotor uit het topsegment. Daar past geen bolknak en gleufhoed bij.
Rocketboost
Geboren uit passie en om de wereld te laten zien hoe het ook kan. Omdat het kan. Omdat het nog nooit gedaan was. De voorlopige tussenscore is dat er nog steeds aan de machine doorontwikkeld wordt, maar dat het hele productieproces plus de werkplaatshandboeken en het instructieboekje voor de toekomstige seriefabrikant hoogst professioneel digitaal zijn opgeslagen. Als ze ergens bij Volkwagen een beetje stevige desktop en een halletje van 10 bij tien over hebben, dan kan het wat saaie concern zijn imago een rocketboost geven. Het feit dat de managers van Volkwagen het concept nog niet in hun harten hebben gesloten, zegt veel over die managers. En hun harten.
23-06-11 11:37
32
01
02
03
04
05
11
12
13
14
15
21
22
23
24
25
31
32
33
34
35
TankTasTocht Gaasterland # 5 2011
De vijfde tanktastocht voert ons over Friese motorweggetjes. De route start in IJlst bij het Wapen van IJlst, tegenover de voormalige schaatsenfabriek Nooitgedagt. Van die houten klompies van vroeger... Vanuit IJlst denderen we naar Stavoren, Frieslands oudste stadje, Hanzestad en één van de Friese Elfsteden. Daarna is het nog zo’n 15 kilometer slingeren naar het stoppunt in Mirns, bij paviljoen het Mirnser Klif. Na deze stop nog een mooie rit vol bochtjes. De tanktastocht eindigt in Emmeloord bij van der Valk.
PM1106_TTT.indd 32
Waar zetten we je op de foto? Op zaterdag 23 juli mei en zondag 7 augustus in Mirns, bij Paviljoen ’t Mirnser Klif van 13.00 tot 16.00 uur. Foto’s kun je een paar dagen na de tocht vinden op de promotor.nl.
TANKTASTOCHT DOWNLOADEN OPGEVEN IS NIET NODIG
LET OP!
De route voor Garmin en GPS download je met de ANWB-Reiswijzer. Garmingebruikers kunnen de route ook op hun pc installeren om ‘m te bewerken in Mapsource. Gebruik daarvoor de instelling Overige types/Naar de pc. De routerol versie download je op www.promotor.nl
In 2012 stoppen we met het maken van routes voor de routerol! Zorg dat je ruim voor die tijd in het bezit bent van een GPS.
Voor alle duidelijkheid: voor een tanktastocht hoef je je niet op te geven. En het kost niets. Je kunt dus op ieder moment besluiten om de tanktastocht te gaan rijden. Als je op de foto wil, moet je zorgen dat je tussen 13.00 uur en 16.00 uur bij het stoppunt bent. Want daar maken we een mooie foto van je op je motor. In dit geval, Mirns, bij Paviljoen ’t Mirnser Klif.
27-06-11 10:32
TTT #5 33
05
06
07
08
09
10
15
16
17
18
19
20
25
26
27
28
29
30
35
36
37
38
39
40
Erkend TankTasTocht-rijder HENK TONKENS Henk heeft in 1967 zijn motorrijbewijs gehaald en is toen met tweewieleren begonnen. Op een Lambretta 150LD om precies te zijn, daarna is ie overgestapt op een Heinkel. Begin zeventiger jaren ging ook die de deur uit en werd er een Jawa 350cc aangeschaft, gevolgd door een Triumph Tiger 100 met 500cc. Terugkomend van een bruiloft, die Henk als fotograaf vastgelegd had, is hij met alle apparatuur aan boord uit de bocht gevlogen. Motor in de prak en zelf had hij slechts een gebroken sleutelbeen! Voor Henk was dat het teken om er mee te stoppen. Toen heeft ie maar z’n Autorijbewijs gehaald en ging hij ingeblikt verder door het leven, totdat hij 27 jaar later in 2001, op het prikbord bij AH een Honda CX500 Custom te koop zag staan. Cardan was het een magische woord waar Henk voor viel en nu, na 10 jaar, is het nog steeds die CX500. Naast de Custom is een Silverwing zijn vakantiemotor geworden. Op internet heeft hij gezocht naar een bij-
PM1106_TTT.indd 33
behorende club en sinds 2001 is Henk lid van de Hondacx500.com internet- club. Nu al 1200 aanmeldingen, van wie zo’n 80 man/vrouw de harde vrienden-kern vormt. Dit jaar dus een jubileumjaar! Met de CX 500 Custom en de Silverwing is hij in de Dolomieten,Oostenrijk, Zwitserland, Frankrijk en de Pyreneeën geweest. Henk is overal te vinden, als er maar bochten, kehres en tornantes zijn! De Promotortanktastochten rijdt Henk al jaren en elke keer is het weer een verrassing. Nu maar hopen dat’ie zijn foto ook verrassend mooi vindt...
Tanktastochtrijders Beekbergen 2011 1. Richard en Carola, Alphen ad Rijn, Suzuki GSX-F650 en de R1200GS 2. Cees Jan uit Katwijk, BMW R850R 3. Hans en Yvonne, Rockanje, BMW K1200LT en Rene en Caroline, Vlaardingen, BMW K1200LT 4. Richard, Ane, H-D Road King Classic 5. Co, Woerden, Honda GL1800 GoldWing 6. Dick uit Yerseke op een BMW R1200RT 7. Ruud en Marry, Schagerbrug en Rijssen, Honda Deauville 8. Ton en Nel, Wijchen, BMW K1100RS 9. Gerrit uit Heerde, Yamaha FJR 1300 10. Bennie uit Almelo op een FJR 1300 11. Ton en Gusta, Den Haag, BMW R1200GS Adventure - Marc en Jolanda, Eersel, BMW R1150RT en Kawasaki - Bennie en Jennie, Almelo, Yamaha FJR 1300 - Peter en Lenie, Helmond, BMW R1200GT en nog een 1100RS - Harry, Nieuw-Lekkerland, BMW R1200GS 12. Karl en Trudy uit Pijnacker, allebei op een Harley - Monique en Kees, Kawa Vulcan en H-D Road King 13. Bert, Mike, Ron, en good old Jack 14. Adriaan, Jaap, Peter en Frans uit Woerden en Leersum 15. Joop uit Almelo, BMW K1100LT 16. Louis, Utrecht, Fazer 1000 17. Geert Jan, Nieuwegein, Honda Transalp - Kees, Nieuwegein, V-Strom - Anneke uit Vianen zit achterop 18. Peter, Zutphen, Motot Guzzi California III - Bastiaan, Enschede, Cagiva V-Raptor 19. Leo uit Wellerlooi, Yamaha Diversion 20. James uit Enschede, BMW R1150RT 21. Reinier uit Montfoort, BMW R1150R 22. Frans, Duitsland, op een Kruiwagen made in Italy 23. Ruud, Nibbixwoud, Yamaha 1300 24. Frank en Hanneke, Uitgeest, FJR 1300 en Fazer 1000 25. Rienold uit Nietap, BMW R850GS 26. Louis uit Groningen op een scootende 125 cc 27. Edward, Sevenum, Honda Pan European 1300 28. Andre, Capelle ad IJssel, Varadero - John, Capelle ad IJssel, TDM900 - Jan, Capelle ad IJssel, Africa Twin 29. Stefan, Lisse, BMW R1200GS - Marianne, Wijk bij Duurstede, BMW K75 30. Gustaaf Jan, Almelo en Karin, Schalkhaar op Yamaha XJ900 Diversion 31. Leo en Lenie, Streefkerk, Opeen BMW GS en een Aprilia Paegaso 650 32. Tinie en Gerrit uit Coevorden, BMW K75 33. Pieter, Deventer, Diversion 900 34. Patrick uit Boxmeer, Yamaha Supertenere 35. Jacob uit Enschede, Honda Pan European 36. Patrick uit Den Bosch op een Yamaha Diversion 900 37. Gebroeders Rene en Edwin, uit Vlaardingen, allebei op een BMW 38. Erik, Gouda, TDM 900 39. Ron en Jetske, Amsterdam, R1200GS en F800GS 40. Co en Almuth uit Alkmaar
27-06-11 10:33
34
TEKST EN FOTO’S JOLIJN VAN HARTEN
PM1106_Brothers.indd 34
28-06-11 09:20
VETERANEN OP DE MOTOR 35
Brothers on Bikes RIJ DE OORLOG UIT JE KOP Van ver hoor je het geronk al aankomen. Eerst komen de blauwe zwaailichten van de Marechaussee. Daarachter rijden bijna tweehonderd motoren. Van Harleys tot BMW’s, met en zonder vlaggen, maar allemaal hebben ze één ding gemeen: de berijders zijn veteranen.
PM1106_Brothers.indd 35
28-06-11 09:20
36
Vriendschap en verbondenheid zijn voor veteranen heel belangrijk.
De één heeft als luchtmachtgeneraal een commando geleid in Uruzgan, de ander heeft vanuit de landmacht gevochten als ‘blauwhelm’ tijdens de Dutchbad in Sebrenica en een derde heeft als marinier de kust van Haïti beschermd. Alle mannen en een enkele vrouw die meededen aan de Veteranen Motorrit hebben zo hun eigen verhaal. Het zijn verhalen van oorlog, van heimwee en van broederschap. Het motorrijden brengt hen samen. ‘Ik zit al tien jaar thuis, omdat de oorlog in voormalig Joegoslavië me gek gemaakt heeft. Dit is de eerste keer dat ik weer tussen zoveel mensen ben. Vreemd genoeg blijf ik relaxt’, vertelt Peter*. Hij is 34 jaar en liep tien jaar geleden een posttraumatische stressstoornis (ptss) op. ‘Vroeger was ik gewoon een actieve gozer. Altijd onder de mensen en lekker bezig. Nu zit ik vaak bij mijn moeder en moet ik door haar verzorgd worden.’ Er verschijnen tranen in Peters ogen. Het is lastig te accepteren dat de figuurlijke emmer steeds op overstromen staat. Waar mensen vaak bedreigend overkomen, voelt hij zich bij de andere veteranen veilig.
Verbonden Bijna tweehonderd veteranen verzamelen zich met hun motor op verschillende militaire bases in Nederland. Vanuit de vier windrichtingen vertrekken zij allemaal vroeg in de ochtend richting het Veteranenbos op landgoed Vrijland, Arnhem. Daar ontmoeten ze elkaar. Groep Noordwest wordt vanaf de marinekazerne in Den Helder ‘afgeduwd‘ door vice-admiraal Matthieu Borsboom. Ondanks de regen, zit de sfeer er goed in. Luid toeterend
PM1106_Brothers.indd 36
En maar grijnzen, ondanks de regen.
Na de Tweede Wereldoorlog begonnen in Amerika veel veteranen samen met motorrijden. Het was een manier om zich samen te onderscheiden van de burgermaatschappij door wie ze zich onbegrepen voelden. Tijdens de laatste Rolling Thunder eind mei dit jaar, reden zo’n 400.000 veteranen met hun motor rondom het monument in Washington. In Nederland is de groep minder massaal, maar ook hier zijn er veel veteranen die motorrijden. Voor Rob is het een manier om zijn hoofd leeg te maken. ‘Het is het vrijheidsgevoel’, vertelt hij. Rob heeft ptss opgelopen na zijn uitzendingen naar Cambodja en Bosnië. Voor hem is het motorrijden een medicijn. Ook Peter heeft het motorrijden nodig, maar dan wel op een andere manier. ‘Het is echt een uitlaatklep. Soms zie ik weer al die nare beelden voor me. Dan trek ik het gas even helemaal open. Die kick van het balanceren op het randje van leven en dood, heb ik nodig. Ik heb dan het gevoel dat ik alles in eigen hand heb.’
Vechtmachines? vertrekken de bijna vijftig motoren naar hun eerste tussenstop in Amsterdam. Daar bewonderen de mannen elkaars motoren en badges op de hesjes. ‘Waar ben jij geweest?’ vragen de mannen aan elkaar. ‘Cambodja’. De eerste knikt begrijpelijk. ‘Dat zal je zwaar gevallen zijn.’ De mannen kloppen elkaar gebroederlijk op de schouder. Ze kennen elkaar pas net, maar als veteranen onder elkaar, is een half woord genoeg. ‘Tijdens deze motorrit vind ik weer het kameraadschap terug van vroeger tijdens een uitzending’, vertelt Rob van Nieuwkasteel.
Voor ze het Veteranenbos binnenrijden, pauzeert de groep nog even in Veenendaal. Nietsvermoedende winkelende mensen kijken verschrikt op als de vijftig motoren midden in het centrum parkeren. Een motoragent kijkt twijfelend toe. Eigenlijk is dit tegen de regels. Remko Klein rijdt op de agent af. ‘Gaat u ons nu allemaal bekeuren? Want dan help ik wel even met schrijven’, zegt hij. De agent lacht. ‘Nee, laten we dat maar niet doen’, zegt hij terwijl hij zijn eigen motor start en wegrijdt. ‘Veel mensen zijn een beetje bang voor ons als we met onze leren jasjes aankomen. We hebben een
28-06-11 09:24
VETERANEN OP DE MOTOR 37
Stop onderweg. De motoren staan keurig opgelijnd.
Joop van de Vijver was met 87 jaar de oudste veteraan.
keer gehad dat we met Motorclub the Veterans een dorp binnenkwamen waar de café-eigenaar gelijk de tent sloot. Als ze zien dat wij militair zijn geweest, denken ze gelijk dat we vechtmachines zijn’, vertelt een grote man met snor en leren jack. Hij vindt het jammer dat mensen zo reageren. ‘We zijn stoere jongens, maar hebben een klein hartje.’ Joop van de Vijver kijkt glimlachend naar alle motoren op het plein. Met zijn 87 jaar is hij de oudste veteraan die meerijdt met de motorrit. ‘Ik werd in ’42 uitgezonden naar Indonesië als motorkoerier. Ik reed ook toen op een Harley. Ik werd vooruit gestuurd om een aanval van de Jappen tegen te houden. Dat lukte niet, want ze waren met veel te veel. We reden veertien dagen lang door, zonder eten en zonder te slapen. Op de terugweg reed ik van vermoeidheid in een greppel. Die val was mijn redding, want toen ik de volgende dag weer bij bewustzijn kwam in een ziekenhuis, met verband om mijn hoofd, bleek dat al mijn maten gedood waren. Ze waren in een hinderlaag gelopen en door de Jappen afgeslacht.’ Het zijn de herinneringen die juist nu boven komen. Maar Joop vindt het prachtig om zo weer even militair te zijn met zijn Harley. ‘Het is waarschijnlijk wel de laatste keer dat ik zo’n rit kan maken’, zegt hij met een lach in zijn ogen. ‘Het is prachtig, toch?’
Reünie Aangekomen in het Veteranenbos, is het net een reünie. De bijna tweehonderd motorrijders knuffelen elkaar en slaan elkaar op de schouder. ‘Het is waardevol om hier je maten weer te ontmoeten’, vertelt Rob. ‘In vier maanden uitzending deel je
Gevaarlijk ogende kerels met een klein hartje.
zoveel samen. Ik vertel mijn maten tijdens die maanden vaak zelfs meer dan dat ik mijn vrouw vertel. Het zijn vriendschappen voor het leven.’ Als alle mannen opgesteld worden voor het officiële gedeelte van de motorrit, de uitreiking van een lintje aan de oprichter van het Veteranenbos, komt weer even de jonge militair boven. ‘Geef Acht!’ schreeuwt de commandant. Alle mannen gaan netjes in de houding staan. De discipline zit er nog in. Dat is tijdens de hele rit te merken. Stipt op tijd vertrekt de groep naar de kazerne, netjes in baksteenformatie de aanwijzingen van de voorste rijder opvolgend. Vannacht slaapt iedereen in boogtenten op veldbedjes. Ook dat is voor veel mannen nostalgie.
‘We begonnen ooit op een veldbedje en nu eindigen we ook weer op een veldbed’, zegt een oude veteraan lachend. Morgen is de laatste dag. Dan rijden ze met tweehonderd man naar het Malieveld in Den Haag. De A12 van Zoetermeer naar Den Haag wordt ervoor afgesloten. Trots rijden de veteranen de stad binnen. Veel mensen blijven even staan als ze de indrukwekkend lange stoet motorrijders voorbij zien komen. Het is voor deze mannen belangrijk om gezien en erkend te worden voor wat ze hebben gedaan tijdens de oorlogen vredesmissies. ‘We zijn geen stoere klootzakken in leren jasjes. Wij zien er misschien stoer uit, maar van binnen zijn veel van ons gewond’, zegt Peter.
MC’S EN MG’S In Nederland zijn verschillende motorclubs (MC’s) en motorgroepen (MG’s) speciaal voor veteranen. De grootste motorclub is ‘Veterans MC’ Ze hebben drie afdelingen: noord, midden en zuid. Elke vrijdag ontmoeten ze elkaar en ze organiseren verschillende keren per jaar een nationale en internationale motorrit. ‘Veterans MC is vergelijkbaar met andere MC’s in Nederland, met het grote verschil dat bij ons alleen veteranen lid mogen worden’, vertelt de president van
lastig om in de ‘burgerwereld’ te functioneren. Voor de MC’s en MG’s komen de mannen de deur uit. Ze ontmoeten elkaar en begrijpen elkaar in het oorlogsverleden en in het motorrijden. De Blue Helmets Motor Group is de grootste motorgroep. Het is ooit opgericht door de Midden-Oostenveteranen. Zij ontmoetten elkaar in een café en steeds vaker spraken de mannen met elkaar af om samen met de motor te komen. Daar ontstond de motorgroep uit. Ze organiseren
Veterans MC First in Midden-Nederland. ‘Bij Veterans MC is dezelfde soort hiërarchie te vinden als in het leger.’ De functie van de motorclubs en motorgroepen is natuurlijk: elkaar ontmoeten. Sommige veteranen vinden het
elke maand een motorrit. ‘Hier is geen hiërarchie, maar wel het groepsgevoel’, vertelt één van de oprichters. ‘Wij steunen elkaar. Maar ook als er iets is met de familie van één van onze leden, staan we klaar.’ *Wegens privacyredenen is Peter een pseudoniem
PM1106_Brothers.indd 37
28-06-11 09:25
38
UITHOEK ROLDUC
‘Aula major’ stond er op de deur. Omdat niemand oplette, dacht ik: ‘Effe kijke.’ En toen stond ik ineens op het buitenterras van Rolduc, met een adembenemend uitzicht op de overkant, op Duitsland. ‘Mooi’, dacht ik nog maar te laat. Ineens staat er een veiligheidsagent voor m’n neus. Wat of dat ik dacht hier te moeten doen? En nee, de aula major is vandaag niet te bezichtigen. Wegwezen, of de politie komt erbij.
TEKST EN FOTO’S PAUL VREULS
PM1106_Uithoek.indd 38
Ineens begrijp ik het. Die lui, vanochtend in de ontbijtzaal. De overspannen manager. Het woord terrorisme dat ik ergens opving. Men praat hier vandaag over de duivel van de moderne tijd. En daar passen geen pottenkijkers bij. Evenmin bespreek je zoiets hartje Amsterdam. Nee, dat doe je in een uithoek van het land, in het congrescentrum dat Rolduc tegenwoordig is (naast grootse-
minarie, gymnasium en hotel). Super-, super-, supergeheim en vandaar dat ik wel vier keer word aangesproken op mijn in het oog lopende gedrag. Schrijven, fotograferen – in de boeien ermee! De plek is overigens om nog een reden goed gekozen. We bevinden ons hier in het heartland van de Bokkenrijders. En de Bokkenrijders, waren dat niet
23-06-11 10:49
UITHOEK 39
N50 52.4 E6 4.54 van de veroordeelde zwart moest worden gemaakt, dat diens tepels moesten worden afgeknepen, dat zijn rechterhand moest worden verbrand en afgekapt – dit omdat met deze hand de eed zou zijn gezworen op het pact met de duivel dat de leden van de Bokkenrijders zouden sluiten. Anderen stierven door radbraking wat gold als een zeer oneervolle straf die alleen bedoeld was voor de zwaarste misdadigers. Daarbij werd de veroordeelde op een houten wiel, een rad gebonden. Vervolgens trad de beul naar voren om met een ijzeren staaf de ledematen van het slachtoffer aan stukken te slaan. De negende slag gold doorgaans als de genadeslag – een ferme klap op de hartstreek van de veroordeelde waardoor deze het leven liet. de ‘terroristen’ van hun tijd? Aan de overkant, in Herzogenrath, is nog net het dak te zien van Burg Rode. Daar zetelde het Gerechtshof dat erin slaagde tussen 1730 en 1774 honderden leden van de ‘Berugte Bende’ te ‘ontmaskeren’. Alleen – en historici zijn er pas onlangs achter gekomen - er bestond helemaal geen beruchte bende. Al die bekentenissen waren vals. Tot stand gekomen in de martelkamers van Burg Rode! Lees mee en huiver. De hele achttiende eeuw ging het platteland gebukt onder de strooptochten van al of niet georganiseerde roversbenden. Om de gewapende overvallen op kerken, kloosters en boerenhoeven te stoppen gingen de gerechtsdienaren steeds driester te werk. Een bekentenis was niet genoeg. Welnee, de duimschroeven werden nog even extra aangedraaid in de hoop de slachtoffers nog meer namen van betrokkenen te ontfutselen. Maar die slachtoffers, vaak zelf onschuldig, kénden helemaal geen medeplichtigen. Dus gaven ze zomaar wat namen op, van een verre kennis, een vroegere vriend, desnoods de groenteboer, om toch
PM1106_Uithoek.indd 39
maar vooral van die pijn af te komen. Zo ontstond een lawine van onschuldige verdachten. Hoe ver de waanzin strekte, vertelt het geval van Joseph Kerckhoffs, de chirurgijn van Herzogenrath en ook Rolduc – hij was nota bene bevriend met de abt. Kerckhoffs was een alom gerespecteerd man maar na een overval op het klooster was hij het haasje. Bekennen deed hij niet, en ook kwam geen enkele naam over zijn lippen, zelfs niet na de ernstigste tortuur. Onschuldig dus, zou je zo denken, maar nee, men redeneerde dat iemand die zoveel pijn kan doorstaan, hulp van de duivel moet hebben gehad! Kortom, wat Kerckhoffs ook zou hebben gedaan, het was einde oefening. Uiteindelijk zou deze gerechtelijke dwaling ongeveer vierhonderd mensen het leven kosten. En hoe kwamen de stumpers aan hun eind? Meestal door verhanging, verwurging of onthoofding, zoals blijkt uit het boek ‘De Bokkenrijders’ van Anton Blok. Maar soms legde de rechter nog aanvullende straffen op. Dan besliste hij dat het hoofd
Krankzinnig. Dan heb je hem verleid iets te bekennen dat hij niet heeft gedaan. Dan heb je hem gedwongen namen te noemen die niets met enige misdaad te maken hebben. En dan kom je op zo’n manier aan je eind. Het is te hopen dat de congresgangers in de pauze ook even de kerkers van Burg Rode hebben bezocht.
ROUTE & HOTEL
Rolduc is opgenomen in de route die we hebben gemaakt door Limburg. De route kun je gratis downloaden met de ANWB-reiswijzer. De route begint en eindigt bij Abdij Rolduc, die aan de Heyendallaan 82 in Kerkrade ligt. Daar kun je – net als Paul Vreuls ook overnachten. Een recensie en een overzicht van de route staan op promotor.nl.
23-06-11 10:49
40
TRIUMPH
Q&A ROCKET III TOURING TEKST MINK BIJLSMA, FOTO’S HENNY B. STERN
Welke motor rijden jullie? De Triumph Rocket III Touring. Het is de klassieke tourvariant van de in 2004 gelanceerde kale Rocket III.
Is het een nieuwe motor? Nee, zeker niet. De basis bestaat al zeven jaar en de Touring is er sinds 2007, maar vanaf dit jaar heeft hij ABS. De grootste verschillen tussen de Touring en het ‘kale’ model: het verwijderbare doorzichtige toerscherm, de demontabele koffers en de treeplanken met hak/teen schakeling: een ander stuur,
PM1106_TriumphRocketIII.indd 40
tellereenheid op de tank, geen toerenteller, een smallere achterband, afwijkende gietwielen, andere buddy en een ´ommantelde´telescoop voorvork waar het origineel een UPSD had. Verder is het blok teruggetuned voor meer trekkracht onderin. De afneembare sissy-bar (ruggensteun)op de testmotor is een accessoire die € 299,- moet kosten.
Hebben jullie deze motor al eerder gereden? Nee, dit was de eerste keer. Wel heeft René van Tienho-
ven (oud Promotor redacteur) in oktober 2004 die ‘gewone’ Rocket III getest.
Wat waren toen in het kort de bevindingen/conclusie? René was vooral erg onder de indruk van de trekkracht en de acceleratie, waarbij het weinig uitmaakte in welke versnelling je reed. Dat was maar goed ook, want hij was niet bijzonder goed te spreken over de versnellingsbak: rumoerig, hakerig, niet trefzeker en een soms moeilijk te vinden vrijstand. Ook de stuurkwaliteiten oogsten wei-
nig lof. Hoewel het insturen gemakkelijk ging en op vlak wegdek er weinig te klagen viel, werd dat heel anders wanneer het wegdek slecht was en je met teveel gas de bocht uit wilde: in beide gevallen wilde de Rocket dan iets te graag naar buiten.
Wat was de eerste indruk van de Touring? `Jemig: wat een slagschip. Totale lengte twee-en-eenhalve meter. Breedte net geen meter, rijklaar gewicht: 395 kilo... Maar ook: mooi gemaakt allemaal.
Hoe zit het met de ergonomie van deze drietraps raket? Voor een Classic Tourmachine klopt de zithouding: voeten ver naar voren op comfortabele treeplanken, bovenbenen iets omhoog, armen breed en ver vooruit gestrekt, zadel zacht en groot, iets gekromde rug. Alleen het stuur staat veel te ver naar binnen gebogen. Daardoor staan je polsen onder een hoek naar buiten. Dat is niet fijn en niet nodig. Voor een echte kilometervreter is een rechtere zithouding met de
27-06-11 16:07
A
G
Q&A TRIUMPH ROCKET III TOURING 41
verbeurt door de dealer op (de gewenste) hoogte afgezaagd wordt. Ook een ruggensteun zou er onmiddellijk opgezet worden.
Was er een meevaller?
TESTMOTOR: Triumph Rocket III Touring TESTLOCATIE: Nederland. OMSTANDIGHEDEN: uitsluitend droog en zonnig. TEMPERATUREN tussen 18 en 28 graden. WANNEER: van 21 tot 31 mei 2011 BEGINSTAND: 1.620 km EINDSTAND: 2.485 km TOTAAL TESTKILOMETERS: 865 km HOOGSTE VERBRUIK: 1:13,1 LAAGSTE VERBRUIK: 1:15,6 GEMIDDELD VERBRUIK: 14,1 GROOTST AFGELEGDE AFSTAND OP EEN TANK: 266,6 km PRAKTISCH HAALBARE ACTIERADIUS: 347,9 km. BIJZONDERHEDEN: nadat de ‘restkilometerteller’ aangaf dat er nog 5 km gereden kon worden, verdween er slechts 19,7 liter benzine in de tank. Zat er kennelijk toch nog 2,6 liter sap in, goed voor nog eens ca. 35 kilometer…
voeten wat meer naar achteren veel beter. Dit geldt overigens voor alle Classic Cruisers en Tourders.
Hoe is het motorblok? Dat blok is machtig en krachtig: 2.300 cc en 203 Newtonmeter. Idioot veel koppel. Zoveel zelfs dat de fabriek uit eigen beweging het koppel in de eerste drie versnellingen afgeroomd heeft om bijvoorbeeld een doorspinnend wiel te voorkomen.Toch ontbreekt het gevoel van ongekende acceleratie. Het gaat hard volgens de naald van de analoge snelheidsmeter, maar het voelt niet zo. De III Touring heeft 36 pk minder en 29 kilo meer dan die eerste Rocket. Verder loopt het blok wat rauw en trilt het wel degelijk vanaf een onbekend toerental. En hij zuipt, zelfs als je rustig rijdt. De gasrespons is daarbij goed en de roffel bij gas afsluiten geweldig. Jammer dat de aandrijflijn flink wat herrie maakt en de koppeling klappert wanneer deze vrij loopt.
PM1106_TriumphRocketIII.indd 41
Wat zeggen we van de stuureigenschappen? Dat die behoorlijk mee vallen. Minder flitsend als de eerder dit jaar gereden Harley Davidson Street Glide, maar ook duidelijk minder de neiging naar binnen te vallen. De Rocket is redelijk in balans, keren op de weg is geen onoverkomelijk probleem, mits de weg breed genoeg is. De rechtuitstabiliteit houdt niet over. Al dan niet doelbewust ingezette slingerbewegingen krijgen een lange staart. Niet beangstigend, maar zeker ook niet aangenaam.
Mooi of lelijk? De two tone kleurstelling is staat chique. Ook het vele chroom mag er zijn en wat betreft het uiterlijk: zet het gevaarte ergens neer en je bent meteen de man. Als je kijkgeld zou vragen is die Rocket in no-time terugverdiend. De afwerking is over het algemeen netjes, alleen leek deze Touring door een verse uitzendkracht op maandagochtend in elkaar
De voor Cruiser begrippen zacht afgeveerde achterkant. Solorijdend sloeg de achterveer zelfs als hij het minst voorgespannen was na de meest listige drempel niet door. Echt comfortabel dus. gezet te zijn. Zo zat de inbusbout voor de bevestiging van de rechter radiateurkap niet vast genoeg waardoor de kap trilde en zaten de richtingaanwijzerglaasje te rammelen in de behuizing. En ook stond het balhoofdlager driekwart slag te strak. Allemaal te verhelpen maar het zou niet mogen. Ook de al na 2.000 km sterk verweerde velgen kan eigenlijk niet.
Wat is de sterkste eigenschap van de Rocket Touring? Wel aarzeling. Moeilijk. Na enig nadenken: dat hij geen minpunten heeft die de pret drukken: geen knallende versnellingsbak, geen dramatische speling in de aandrijflijn, geen aan/uit reactie van de injectie, geen al te vroeg schrapende footboards, niets van dat alles.
En de slechtste? Het hoge gewicht en de afmetingen. Dankzij de balans valt het allemaal nog wel mee qua hanteerbaarheid en manoeuvreerbaarheid, maar het hoeft toch allemaal niet zo extreem. Met 50 Nm of zelfs 100 Nm minder ga je onder de 150 km/u echt niet voor schut. En ook als je keert voor het clichématige overvolle terras zal je niemand teleurstellen als het allemaal wat vlotter gaat omdat de motor 100 kilo minder weegt.
Wat zou ik het eerste doen als dit mijn motor was? Een hoger windscherm kopen, waar je net overheen kunt kijken. Het blijft onbegrijpelijk dat fabrikanten geen heel hoog scherm meeleveren die bij de afle-
En een tegenvaller? Het gevoel van acceleratie. En het hoge brandstofverbruik van gemiddeld 1:14 bij een gepaste rustige rijstijl is even slikken.
Nog ergens over verwonderd? Ja, over de belangstelling van het publiek, de positieve reacties, de omhooggestoken duimen van gesenioorde boswandelaars, de bouwvakkers die een praatje maken tot en met de stugste Groninger aan toe. Blijkbaar zijn de klassieke vormgeving, het rijkelijk aanwezige chroom en de rustieke uitstraling de elementen waar het om gaat en niet dat logo.
Hoe zit het met de bagagemogelijkheden? Redelijk. De koffers zijn vrij groot, maar door de sluitingen aan de binnenkant moet
een pakje of tas met vaste vorm een aardig stuk smaller zijn dan de koffer breed is. Over het duozitje kan makkelijk een (rol)tas die evenzo gemakkelijk aan de sissy-bar vastgesnoerd kan worden. En als vriendinlief mee gaat zit er in het accessoirepakket een bagagedragertje. Op de tank past geen tanktas.
Wat kun je met de Rocket? Niet naar de maan. Zelfs voor de Rocket III Touring is dat geen doen. Lange afstanden kan, maar een ruggensteun is daarbij eigenlijk onontbeerlijk. Vermijd doodlopende straten, smalle steegjes, aflopende parkeerterreinen en grind. Verder kun je genieten van de warme belangstelling van jong en oud.
Heeft de concurrentie ook zo’n motor? Ehhhh: ja en nee. Ultra zware Classic Tourders zijn er wel: Yamaha XVS 1900 Midnight Star, Suzuki C 1800R/T LC, Kawasaki VN 1700 Classic Tourer, de H-D Road King Classic en…deTriumphThunderbird Tourer. Ze hebben allemaal een V-twin (de Bird een staande twin met 270 graden krukas) met meer dan 1.700 cc, maar geen van allen meer dan 1.900 cc. Als je dan het 2.300 cc metende driecilinder blok mee rekent is het antwoord:´Nee´.
Minks oordeel
De Rocket III Touring is eigenlijk een beetje over de top: heel erg zwaar, duur, hoog benzineverbruik en veel meer koppel dan zinvol is voor een Classic Tourer. Er zullen mensen zijn die daar anders over denken. Rationeel gezien overheerst een positieve indruk: voor een dergelijk grote zware machine kun je er nog heel behoorlijk mee uit de voeten, maar ietsje minder was ook goed geweest. Wellicht zelfs beter.
27-06-11 16:08
42
Plus & Min ++ ++ ++ + + +
koppel gasreactie looks achtervering stabiliteit inschakelen
––– ––– –– – – –
benzineverbruik gewicht acceleratiegevoel turbulenties versnellingsbak bediening voorrem
IN HET KORT
SCOREBORD
MOTOR
Zwart: objectief, zonder rekening te houden met het type motor Groen: subjectief, wél rekening houdend met het soort motor BLOK 1 2 3 4 5 6 7 8 RIJWIELGEDEELTE 1 2 3 4 5 6 7 8 COMFORT/ERGONOMIE* 1 2 3 4 5 6 7 8 BAGAGEMOGELIJKHEDEN 1 2 3 4 5 6 7 8 TOERKWALITEITEN 1 2 3 4 5 6 7 8 PRIJS/KWALITEITVERHOUDING 1 2 3 4 5 6 7 8 RATIO/EMOTIE BALANS ERG RATIONEEL RATIONEEL GEMIDDELD EMOTIONEEL
BLOK
in de lengterichting geplaatste vloeistofgekoelde driecilinder lijn motor met dubbele bovenliggende nokkenassen en vier kleppen per cilinder.
CILINDERINHOUD BORING X SLAG COMPRESSIE MENSELVORMING PRESTATIES KOPPELING TRANSMISSIE RIJWIELGEDEELTE FRAME
2.294 cc 101,6 x 94,3 mm 8,7:1 multipoint sequentiele electronische injectie met twee vlinderkleppen topvermogen 106 pk/6.000 tpm | 203 Nm/2.750 tpm mechanisch bediende meervoudige natte platenkoppeling vijf versnellingen en cardanaandrijving
VERING
voor: niet instelbare Kayaba 43 mm telescoop voorvork, achter: op veervoorspanning instelbare stereo dempers
REMMEN
voor: dubbele 320 mm schijven met Nissin vierzuiger remklauwen, achter: een enkele 316 mm schijf met Brembo tweezuiger remklauw en ABS
SCAN MIJ!
MATEN & GEWICHTEN WIELBASIS ZITHOOGTE BALHOOFDHOEK/NALOOP VEERWEG VELGEN BANDEN TANKINHOUD RIJKLAAR GEWICHT PRIJZEN & KLEUREN PRIJS PRIJS TESTMOTOR KLEUR IMPORTEUR
PM1106_TriumphRocketIII.indd 42
stalen frame van ronde buis
9
10
9
10
9
10
9
10
9
10
9
10
PURE EMOTIE
1.705 mm 730 mm 58º/184 mm voor 120 mm, achter 105 mm gegoten 25 spaaks aluminium wielen. Voor 3.5 x 16 inch, achter 5.0 x 16 inch. Metzeler M 880 Marathon. Voor 150/80-R16, achter 180/70 R16 22,3 liter kg € 23.190 – (€ 23.540 voor de two tone lak) € 23.839,Phantom Black and Chrystal White | Phantom Triumph Benelux, tel. 0172 5410311 | www.triumphmotorcycles.nl
GRATIS WEBTEST Triumph Rocket III Touring
Een zeer uitgebreide test van de Rocket staat op promotor.nl. Zoek op StreetGlide. Laat je reacties achter onder de webtest! De test kun je ook lezen in de Promotor Nieuws app (iPhone & Androïd) op je smartphone. De test is gratis.
27-06-11 16:08
43
PROMOTOR ONROUTE
KRISKRAS
3
1
2
In elke Promotor vind je drie kant en klare motortochten, die door ons zijn uitgezet en nagereden. Je koopt ze met deANWB-reiswijzer (download op anwb.nl/navigatie), die ze direct op je GPS (Garmin & TomTom) of harde schijf zet. Deroutes voor de routerol staan op promotor.nl. Daar boek je ook hotels bij het vertrekpunt van de route.
Kriskras 1 Zeeland 145 km START L’Aubergerie, Van der Maelstedeweg 4, Hulst De KrisKras begint in Zeeuw-Vlaanderen. Prima stek om het gas er op te zetten richting Terneuzen. Daar neem je de Westerscheldetunnel richting Ellewoutsdijk. Je rijdt dan op Zuid-Beveland. Daar zoef je langs Borssele waar je een blik kunt werpen op de bouw van kernCentrale2. Niet lang daarna meander je over de Zandkreekdam op Noord-Beveland. Hier kun je je lol op over mooie bochtige motorweggetjes. De tocht eindigt bij Hotel de Korenbeurs in Kortgene. Natuurlijk voor een kopje koffie met Zeeuwse koek
Kriskras 2 Rondje Nijmegen 139 km START De Gelderse Poort, Kon.Julianalaan 32, Ooij Je start in de Ooijpolder om vervolgens koers te zetten richting Berg en Dal. Altijd goed: de heuvels van Het Rijk van Nijmegen en de Zevenheuvelenweg. Da’s de schrik van de vierdaagsewandelaars, maar voor motorrijders een heerlijk golvende weg. Niet lang daarna kom je langs de Heilig Land Stichting, ook leuk voor een korte pauze. Wetten is het volgende dorp dat je aandoet. Rij bij Bungalowpark den Heiberg even naar rechts, voor een blik op het voormalige NAVO munitiedepot. Hierna duik je Duitsland binnen. De
Kriskras 3 Rondje Nederland 5: Westerbork – Almen 140 km START Abdij de Westerburcht, Hoofdstraat 7, Westerbork Drenthe is o zo mooi voor een motortochtje. En dan dat uitzicht op Saksische boerderijen, middeleeuwse kerkjes en hunebedden. Die zullen je niet snel vervelen. ‘De vijfde’ start in Westerbork, waar in de hotelbar van de Abdij nog een echte Wurlitzer jukebox staat. Bedenk alvast je verzoeknummers! Na de Wurlitzer sound zet je je zelf schrap in het zadel stuur je over Holten en Eursinge naar Overijssel. Ook daar ben je aan het goed adres voor bochten rijden. Na Hellendoorn en Holten eindigt de KrisKras bij Restaurant de Hoofdige Boer in Almen.
DOWNLOADEN MET DE ANWB-REISWIJZER ANWB Reiswijzer is een gratis programma waarmee je routes en andere ANWB-content voor je navigatiesysteem kunt ophalen. Je downloadt en installeert ANWB Reiswijzer eenmalig op je PC via www.anwb.nl/navigatie. met het maken van De Kriskras routes kosten €1,99 per route.
LET OP! In 2012 stoppen we routes voor de routerol! Zorg dan ook dat je ruim voor die tijd in het bezit bent van een gps.
PM1106_Kriskras.indd 43
FOTO’S EN ROUTE: YVONNE EN HANS VROLIJK, RENE VLASSENROOD EN AD JONKER
route eindigt in Ooij bij Restaurant Oortjeshekken.
23-06-11 10:34
44
BYE BYE FAERÖER Eind mei bezochten we voor de tweede keer in een jaar met een grote lezersgroep de Faeröer Eilanden. Voor het laatst, want er wachten andere spannende reizen.
De Trois Corniches bij Monaco, de Amalfi kustweg onder Napels en Highway 1 boven Los Angeles zijn wereldberoemde wegen die een rol spelen in talloze films en reclames. We hebben ze allemaal gereden. En werkelijk, we vonden ze verbazingwekkend mooi. Maar een klein, volslagen onbekend kustweggetje achter Torshavn op de Faeröer eilanden maakte een maand geleden meer indruk op ons. Achter ons zagen we donkergrijze luchten waaruit wat regen en hagel viel, voor ons persten zonnestralen zich door het wolkendek, die het torenhoge eilandenrijk in de verte lieten oplichten. Op de grens van regen en zonneschijn verschenen brede regenbogen. Tegen de rotskust spatten metershoge golven uiteen. En dat zie je dan allemaal als je over een smal weggetje tegen een knalgroene bergwand van 700 meter hoog rijdt. Zoveel landschappelijke schoonheid in een oogopslag kom je zelden tegen. Maar wat het helemaal
uniek maakte, was dat de motorrijders van de Faeröer ons dit wilden laten zien. Met tachtig mannen en vrouwen waren ze uit alle delen van de eilanden naar ons hotel in Torshavn gekomen om ons mee te nemen voor een mooi ritje. Ondenkbaar dat de motorclubs van Monaco, Napels of Los Angeles zoiets zouden voorstellen, maar op de Faeröer gebeurde het gewoon. Na de kustrit volgde een rondrit door de hoofdstad die eindigde met veel gezelligheid in
ZOVEEL LANDSCHAPPELIJKE SCHOONHEID IN EEN OOGOPSLAG KOM JE ZELDEN TEGEN
PM1106_Faeroer.indd 44
het havencafé, waar nieuwe vriendschappen werden beklonken. En de volgende dag waren we weer voorpaginanieuws in de ‘nationale’ krant. Dat was de Faeröer in een notendop: niet alleen landschappelijk verbluffend, maar ook ongekend vriendelijk en kleinschalig. Met 160 lezers hebben we het kunnen beleven het afgelopen jaar. We moesten bijna zes dagen rijden en varen om vier dagen op de eilanden te kunnen zijn. Maar dan heb je ook wat: een ervaring om nooit te vergeten.
Hoe verder? De deelnemers hebben genoten van de eilanden. En wij hebben genoten van de deelnemers, want
23-06-11 10:59
FAERĂ–ER 45
niets is zo leuk als het delen van enthousiasme. Maar nu is het mooi geweest. We nemen voorlopig afscheid van de FaerĂśer. We zijn tenslotte geen reisbureau met een vast programma, maar journalisten. Dus we zijn altijd op zoek naar iets nieuws. Regelmatig stuiten we daarbij op plekken of verhalen waar we laaiend enthousiast van worden, maar die zo onbekend en ongewoon zijn, dat geen reisbureau zich er aan waagt. En dan organiseren we zelf een reis. Maakt niet uit wat we daarvoor op zijn kop moeten zetten, we zullen er komen. In november maken we bekend wat we in 2012 willen doen. Verwacht het onverwachte. We gaan nog wat meemaken samen!
PM1106_Faeroer.indd 45
23-06-11 10:59
46
BANK WERK
‘M IN 1979 EIGENAAR RON KOCHT
HONDA 3 K 0 0 0 1 GL
De GL1000 K3 was Honda’s eerste Gold Wing model. En het is nog steeds Rons eerste motor. De GL1000 K3 die nu op de brug staat, kocht hij in 1979. Nieuw. Hij rijdt er dus al 32 jaar overal mee naartoe.
PM1106_Occasion.indd 46
’S TEKST ERIK VAN LENT, FOTO
VINCENT BURGER
23-06-11 09:51
3
BANKWERK 47
De Honda GL1000 K3 was Rons eerste motor. Daarvoor reed hij nog op een Suzuki GT250, Honda CB500 en een CB750. Door een ongelukje met de CB750, moest hij op zoek naar een betrouwbare motor. Vooral het uiterlijk van de GL1000 K3 sprak hem enorm aan. Zonder proefrit kocht hij de Wing voor een kleine
Historie
€5.000,- (9.885 gulden). En de dikke 1000cc boxer beviel hem zo goed dat hij er nooit meer afscheid van heeft genomen. Of toch wel? Voor korte tijd, de GL stond al vier jaar in de slaapkamer, werd de Honda verkocht aan een goede bekende met de optie dat als hij de motor weer zou verkopen, Ron dan de eerste optie tot koop had. En zo ge-
schiedde. Na vijf jaar kwam de GL1000K3 weer thuis, om nooit meer weg te gaan. In die vijf jaar werd er niet veel met de Honda gereden, zo’n 7.000 km. Het grootste deel van de 279.035 kilometer op de klok staan dan ook op het conto van Ron. Lange afstandsritten werden en worden ook niet geschuwd. Azië, Afrika en het Midden-
Na het succes van de CB750 wordt het Honda duidelijk dat er weer iets nieuws moet komen. Ze denken denken aan een motor met een zescilinder boxerblok. Maar al snel ontstaat er intern onenigheid over het te volgen pad. De ene helft van het Honda-bestuur wil een sportmotor, het andere deel heeft meer vertrouwen in een, wat je nu zou omschrijven, toermotor. Meneer Honda zelf kan/wil geen partij kiezen. Hij gaat er bovendien vanuit dat alles boven de 750cc toch niet zal verkopen. Uit alles blijkt wel dat Honda met deze motor de grenzen van het haalbare opzoekt. De nieuweling in wording is dan ook heel anders dan wat we in die tijd gewend waren. De beslissing of het een vier of een zescilinder wordt, neemt een jaar in beslag. Maar naar gelang het project vordert, vallen de puzzelstukjes op hun plaats. Tegenslag was er natuurlijk ook. Toen de eerste Gold Wings in de showrooms stonden, bleven de verkopen achter op wat Honda berekend had. Maar toen bleek dat je op de GL1000 heel makkelijk kuipen en koffers kon monteren, viel een groep motorrijders als een baksteen voor de motor. En op die groep had Honda helemaal niet gerekend! Heel wat groottoeristen hebben de wereld verkend op een Honda GL1000. Voor de volgende Gold Wings (GL1200) kon Honda dan ook standaard koffers en kuipen leveren. Met de GL1500 werd de viercilinder boxer vervangen door een zescilinder. En met het voorlopig laatste model, de GL1800, haal je een van de beste en meest luxe toermotoren in huis die er op dit moment te krijgen is.
PM1106_Occasion.indd 47
Oosten trokken aan de koplamp van de Gold Wing voorbij. Desondanks wordt de Honda echt vertroeteld. Zover als ik het kan overzien, zijn alle onderdelen nog origineel en verkeren ze in een tiptop conditie. Spuitwerk ziet er nog netjes uit en zelfs de uitlaten en de spatborden, toch altijd geliefd voedsel voor het roestmonster, blaken van gezondheid.
Revolutionair
Honda zette na de CB750 opnieuw de toon met de GL1000. Het viercilinder boxerblok was vooral bedoeld om het BMW lastig te maken. BMW wilde zich begin jaren ’70 al onderscheiden in het toersegment. Wel verliet Honda met de GL1000 enigszins de traditionele bouwstijl. Om het zwaartepunt laag te houden kreeg de benzinetank een plaats onder het zadel. Om de motorwereld niet helemaal van zich te vervreemden, werd de plek waar de tank gewoonlijk zat omgebouwd tot
opbergruimte. Om bij het luchtfilter te komen, moet je eerst deze bak verwijderen. Ook kun je beide dummy tankhelften openklappen waardoor je gemakkelijk bij de bedrading en koelvloeistof kunt komen. De Honda was in die tijd echt een revolutie. En nog steeds, want door goed uitgevoerd onderhoud is ie oer-betrouwbaar.
De keuring
Niet dat er in al die tijd nooit iets kapot is gegaan aan de Honda. Dat zou teveel eer zijn. Via mail ontving ik van Ron een Excel file waarop hij alle reparaties, vakanties, etc. heeft bij gehouden. Tussen het vele reguliere onderhoud vallen alleen een nieuwe ontsteking, een paar keer een nieuwe kilometerteller en de dynamo op. Met enige regelmaat is er ook aan de carburateurs gewerkt, wat een kwaal blijkt te zijn van deze types. Ben dus benieuwd wat er nu nog aan mankeert. Omdat ik altijd aan de voorzijde begin, kom ik als eer-
23-06-11 09:51
48
ste een droge voorband tegen. Als Ron deze gaat vervangen, moet hij meteen een paar nieuwe wiellagers meenemen. Die vertonen iets speling. Als advies geef ik hem ook mee om gelijk de voorremmen te laten reviseren. Verder is het luchtfilter vuil. Het grootste punt van zorg zijn de uitlaten. Er beginnen zich kleine lekkages te vertonen. Die luiden het begin van het einde in van de nog originele, eerste uitlaten. Ik vind het al een hele prestatie dat ze het zo lang hebben uit gehouden. Lekker doorrijden dus zolang ze nog redelijk dicht zitten. En vast gaan sparen voor een nieuwe set. En dat zal – dure - aftermarket worden. Originele dempers zijn ook op internet niet meer
te vinden. Helaas. Verder doet het stadslichtlampje het niet en weigert de claxon in alle tonen. Bovendien zijn er nog wat kleine dingetjes niet in orde en ik stuur Ron daarvoor naar van de Heuvel in Tiel. Die heeft nog zat onderdelen voor oude Honda’s liggen.
Hoe rijdt het?
Als je in het zadel van de GL1000 K3 plaats neemt, zet je een forse stap terug in de tijd. De toentertijd toegedichte superbike eigenschappen zijn heden ten dagen ver te zoeken. Wat je wel meteen merkt, en dat vonden ze toen ook al, is het soepele rijgedrag. Het welhaast trillingvrije motorblok laat je over de weg heen zoeven. Met een luxe en stijl die voor die tijd ongekend was. Ook nu maakt
deze Gold Wing op leeftijd dat nog steeds waar. Met het heerlijke rustige draaiende viercilinder boxerblok als middelpunt, komen zijn toereigenschappen er nog volledig uit. Relatief makkelijk laat de GL zich een bocht in dirigeren om er vervolgens vertrouwenwekkend doorheen te gaan. Puntje van kritiek is de lange slag van het voorremhendel dat nodig is om af te remmen. Dat had ik tijdens de keuring ook al opgemerkt. Een revisie van de voorrem zal uitkomst bieden. Koppeling en versnellingsbak zijn makkelijk te bedienen en lijken ten opzichte van een moderne Honda eigenlijk nauwelijks veranderd. De Engelsen hebben daar een mooie spreuk- vrij vertaald -: Als het niet kapot
is, blijf er dan vanaf. Niet alleen uiterlijk heeft de Honda me aangenaam verrast, maar ook het rijden op deze motor uit 1979 met 279.035 km weet me te beroeren. Het onderhoud en de poetsdrift van Ron heeft de Wing duidelijk goed gedaan. Mocht je nu ook enthousiast geworden zijn van zo’n GL1000 en zelfs overwegen er een aan te schaffen, weet dan dat je een motor in deze staat niet zult vinden. Gerestaureerd wel, maar dan betaal je de hoofdprijs.
Conclusie
Toen Ron zijn Honda in 1979 kocht kon hij nooit bevroeden dat ie voor de rest van zijn leven de zijne zou blijven. Dat hij tevreden is met
wat hij heeft, blijkt ook uit zijn werk. Hij werkt ook al weer 32 jaar bij dezelfde. Kan me ook niet onttrekken aan de gedachte dat Ron met zijn GL begraven wil worden. Verkopen zal hij de Honda nooit. Zelfs als zou Honda Japan een bod doen, dan moeten ze wel met een verrekte goed bod komen. Niet dat het Ron iets uitmaakt. Hij rijdt voorlopig lekker z’n rondjes op zijn geliefde motor. En gezien de onderhoudshistorie verwacht ik ook in de toekomst geen al te grote problemen. Het verhaal is en blijft uniek in mijn ogen. Het is de eerste keer dat ik iemand ontmoet die een nieuwe motor koopt en besluit om nooit meer een andere te kopen. Prachtig toch?
IN HET KORT Eigenaar Gekocht voor
Ron €5.000,- (1979)
AANDRIJVING watergekoelde viercilinder boxermotor SOHC en 2 kleppen per cilinder Cilinderinhoud 999 cc Boring x slag 72 x 61,4 Compressieverhouding 9,2 : 1 Prestaties 78 pk 57 kW bij 7.500 tpm, 83 Nm bij 6.500 tpm Brandstofsysteem 4x 31 mm. Keihin CV carburateurs Smering wet sump Transmissie primair: as, secundair: cardan, kabel bediende meervoudige natte plaatkoppeling, vijfversnellingsbak Blok
OCCASION BAROMETER
RIJWIELGEDEELTE Frame Vering Veerweg Remmen
stalen buizen wiegframe telescoop voorvork, stereo schokdempers voor/achter 148 mm/84 mm voor/achter 232 mm schijfremmen met enkelzuiger remtangen, enkele 250 mm schijfrem met enkelzuiger remtang
km-stand
Bedrag
1977 1978 1979 1984 1985 1986 1987
98443 74993 74900 48032 11800 66031 69591
2080 2109 2191 2575 2865 3341 3725
*GL1000 t/m GL1200
MATEN EN GEWICHTEN Wielbasis Zithoogte Lengte/breedte/hoogte Bandenmaat Tankinhoud Droog
Bouwjaar
ANWB MOTORVERZEKERING
1.545 mm 810 mm 2.350/765/1.150 mm voor/achter 100/90/V19, 130/90/V17 19 l 273 kg
Oldtimerverzekering: WA €47,31 Allrisk €138,49
(T/M 7500 KM PER JAAR, GEEN WINTERSTOP, EIGEN RISICO €135 . VOOR MEER INFO: [W] ANWB.NL/VERZEKERINGEN)
RICHTPRIJZEN VOOR GEBRUIKTE MOTOREN UIT HET ANWB/BOVAG KOERSLIJSTBOEKJE Bouwjaar 2001 Verkoop 8200(1 | 9700(2 |13650(3 Inruilprijs 6975(1 | 7527(2 | 12000(3 (1
2002 14625(3 13000(3
2003 15625(3 13975(3
2004 16600(3 14975(3
2005 17600(3 15950(3
2006 18575(3 16950(3
2007 19725(3 18100(3
2008 21050(3 | 23025(4 19400(3 | 21225(4
2009 22525(3 | 24650(4 20875(3 | 22850(4
2010 25150(3 | 27525(4 23525(3 | 25725(4
Flat Six Valkyrie | (2 GL1500 SE | (3 GL 1800 ABS | (4 GL 1800 ABS airbag & navigatie
PM1106_Occasion.indd 48
23-06-11 09:51
BANKWERK 49
KAN HET OOK GOEDKOPER? Een GL1000 kom je tegen vanaf €1.000,- tot en met wat de gek ervoor geeft. Uiteraard is de prijs sterk afhankelijk van de staat van de motor. De goedkoopste vonden we voor €1.250,- incl. Harley-koffers en een imitatie kuip. De duurste stond voor €4.100,- te koop en die zag er verdacht gerestaureerd uit. Zo wordt melding gemaakt van nieuwe spaken, filters, riemen, banden en voorvorkkeringen.
VOOR HETZELFDE GELD Wat koop je tegenwoordig nog voor €1.000,-? In deze prijsklasse zit je wel in het schemergebied van loop of sloop. Veel handelaren durven ook al geen foto meer bij de advertentie te plaatsen. Keuze is er nog wel volop. Bij een autobedrijf vinden we een XL600 uit 1987. Bij een ander autobedrijf staat er onder de trap richting kantine een CBX550 uit 1983 met 20.000 mijl. En Wim ter Braake heeft nog een FJ600 uit 1985 staan met slechts 40.000 km. Lemar Motoren biedt voor €1.000,- een SES150 scooter uit 2003 aan.
VOOR DE LIEFHEBBER De klassieker van de maand: Kawasaki Z1000 uit 1978. Dit was de opvolger van de 900cc viercilinder Z1 die het de CB750 erg moeilijk maakte. Honda versloeg Kawasaki nog met de moderne 750cc viercilinder. Maar de tweede slag was voor Team Green. De Z1000 werd de nieuwe standaard, terwijl Honda dacht dat ze voorlopig wel even klaar waren met de andere producenten. Niets bleek minder waar en de vermogenswedloop was geboren. ‘Onze’ Z1000 is natuurlijk groen. De motor zou compleet gereviseerd zijn. Onduidelijk is of het over het geheel gaat of alleen om het motorblok. Op een van de foto’s kan je zien dat de uitlaten en spatborden, de eerste onderdelen die lelijk worden, er zeer netjes bij staan. Zou dus wat kunnen zijn.
advertentie
EEN GEBRUIKTE MOTOR MET DE KWALITEIT VAN EEN NIEUWE
PM1106_Occasion.indd 49
23-06-11 09:51
WATERRIJCK.COM
www.promotor.nl
Luxe landhuizen en schiphuiswoningen in Stavoren direct aan het water! Tel. 0514-684684
DRENTHE
LAGE PRIJZEN! GEWELDIGE VAKANTIE! ANWB: 8,6 WWW.VAKANTIEPARKWESTERBERGEN.NL 0528 - 25 12 24 - ECHTEN - ZUID-WEST DRENTHE Rubrieksadvertenties voor Promotor kunt u op twee manieren plaatsen. De eerste mogelijkheid is d.m.v. een combinatieplaatsing in de Kampioen, Promotor en Reizen (gezamenlijke oplage 3,6 miljoen). Tarieven: Eén regel is 43 mm breed (ca. 40 letters en/of leestekens). o ã 98,89 per regel (incl. btw) voor advertenties van leden en niet-leden (particulieren) met een zakelijk karakter, zoals verhuur van zomerhuisje etc.; o ã 83,10 per regel (excl. btw) voor ondernemers. Advertentie-opdrachten en annuleringen (schriftelijk, per fax of per email) dienen vóór 19 juli in ons bezit te zijn voor plaatsing in Kampioen 8 van 10 augustus a.s. De tweede mogelijkheid is plaatsing uitsluitend in Promotor. Tarieven: Eén regel is 43 mm breed (ca. 40 letters en /of leestekens) o ã 12,07 per regel (incl. btw) voor advertenties van leden en niet-leden (particulieren) met een zakelijk karakter, zoals verhuur van zomerhuisje etc.; o ã 10,14 per regel (excl. btw) voor ondernemers. Advertentie-opdrachten en annuleringen (schriftelijk, per fax of per email) dienen vóór 3 augustus in ons bezit te zijn voor plaatsing in Promotor 7 van 18 augustus a.s. Voor afwijkende advertenties, d.w.z. in kader, met steunkleur blauw, roze of geel, alsmede advertenties voorzien van een foto, tekening of beeldmerk, wordt een toeslag berekend van 100%. Na plaatsing ontvangt u een nota welke u kunt voldoen op giro 16.63.30 t.n.v. ANWB Advertentie-afdeling te ‘s-Gravenhage. Alle inlichtingen worden verstrekt door de ANWB afdeling Advertentieorderverwerking: Postbus 93557, 2509 AN ‘s-Gravenhage, Telefoon 088-2697775, Fax 088-2696511. Email combinatieplaatsing: kampioenrubriek@anwb.nl Email Promotor: advpromotor@anwb.nl
WWW.LASTMINUTE-BUNGALOWS.INFO www.huurtentvakantie.nl Betaalbare vakantie in mooie omgeving. www.vakantiecentrum-sonnevanck.nl / 0593-562214 BED & BREAKFAST 2-10 pers. In woonboerderij. (N.Dr) CV. Rust en ruimte. DE UILENHOF 0598-491949 2-25p. bosbungalows ook aangepast v. gehandicapten. NORG, www.denenduin.nl 0592-613164 3 huisjes in het Reestdal, middenin natuurgebied, 0528-391317 WWW.KUNSTDUO.NL
Groepsacc. www.kozakkenhoeve.nl 0524-552332 Luxe 4-6 pers. bung. overdekt zwembad, www.hethartvandrenthe.nl 0593-346454 MEPPEN 2-5p. www.debrinken.nl 0591-371819
Aanbieding 5 dgn Drenthe Juli/Aug ã 160,- p.p. HP!!! www.drentshotel.nl 0591371241
RUINEN 6-14p. bungalow; www.pol-recreatie.nl
Diever: luxe recr. bung. in de bossen gel., Bung.p. 0521-387488 www.deoudewillem.nl
Vakantie op de Drentse Hondsrug? Surf naar www.VakantieinDrenthe.nl
Dwingeloo: th app. op echte boerd. 0593-522852
WWW.FRUITHOF.NL Betaalbaar op vakantie op een 5-sterren gezinscamping vlakbij Emmen. Tevens verhuurmogelijkheden. Tel. 0591-512427
GEES 2-12p., luxe bungalows tegen natuurgebied, Elders bv 0524-581219 of www.elders.nl
SCHOONLOO vak.app. bosr. omg., 0592-501415
OVERIJSSEL VAKANTIE op een groot eeuwenoud landgoed te Deurningen. WWW.VILLAPARK-EUREKA.NL
SUPER DE LUXE 4, 6 en 10 P. ANWB 5* VILLA’S.
Voorzien van o.a. vloerverwarming, ruime slaapkamers, meerdere badkamers, dubbele whirlpool, sauna, Turks stoombad, solarium, vaatwasser, wasmachine, droger, breedbeeld t.v., d.v.d. speler, enz. Autovrij park met meer dan 600 m2 overdekte (verwarmde) kinderspeelattributen + gratis ponyrijden. Ideale wandel-fietsmogelijkheden met meer dan 1000 km fietsroutes. NIEUW !!! nu ook 5***** LUXE AANGEPASTE villa’s voor mindervaliden. WWW.VILLAPARK-EUREKA.NL voor gratis folder Tel. 074-2776688 WWW.DEPAPILLON.NL ’N ANDER WOORD VOOR PRACHTVAKANTIE’ WWW.DEPAPILLON.NL Lekker doen waar U zin in hebt; fietsen, tennissen, overdekt zwemmen, NIEUW WATERPRETPARK, vissen, of niksen, gratis internet. Een prachtvakantie dus. De nog ongerepte natuur van Twente, op steenworp afstand van de groene grens met Duitsland. Ons unieke terrein met ruime plek voor caravan en tent, 6 pers.verhuur bungalows, recr. vijver met speelstrand, avont. speeltuinen voor groot en klein. En div. leuke kortingen kijk naar de arrangementen. 0541 351670 Camping en Bungalowpark Denekamp. HOEVE SPRINGENDAL bij OOTMARSUM “natuur om op terug te komen“ luxe hoeve-appartementen & comfortcamping. Tel. 0541 - 291530 www.hoevespringendal.nl ENTER, vakantieboerderij voor fam. Reünies tot 28 pers. op recr. Park v.v. zwembad, tennis en all weather sportveld. Info: 0573-461622 www.vakantie-centrum.nl CHARME CAMPING HEIDEPARK kleinschalig, nw sanitair, zuideurop. zwembad, binnenspeeltn, fietsen, wandelen i.h. Vechtdal. Zomerarr. Jul, aug. & Sep. 2p. ã 875,- www.campingheidepark.nl 0572-371525 Bobo komt in de zomervakantie bij ons logeren! Kom je ook! www.noetselerberg.nl
Groenevakantiegids.nl 1000+ duurzame accommodaties
Luxe stacaravans en bungalowtenten, op 360 campings. VACANSOLEIL 0800-0022 ANVR/SGR
www.KAMPEERTENTEN.nl
kampioenrubriek@anwb.nl
WADDENEILANDEN TEXELVAKANTIES verhuurt de mooiste plekjes op het eiland van vrijstaande landhuizen tot luxe apparte menten & luxe villa’s met uitzicht op zee. Kijk voor een vakantie naar uw wensen op: WWW.TEXELVAKANTIES.NL of bel voor brochure 0222-317542 HUUR EEN LUXE TENT Schiermonnikoog www.ingerichtetenten.nl (T) 0519-531900 AMELAND: app m zwembad www.kapershut.nl AMELAND Landhuizen en bungalows www.ameland-aan-c.nl De Pelikaan Texel Hotel & Appartementen. Uniek gelegen aan het bos nabij strand en duinen. 3-dgs Pelikaan arr incl. HP v.a. ã 57,50 p.p.p.n. www.depelikaan.nl of 0222-317202 Eigenzinnig hotel Terschelling ALTIJDWAD.NL
TEXEL APPARTEMENTEN-HOTEL BOS EN DUIN www.bosenduintexel.nl 0222 315541 TEXEL bungalow op veeboerderij, 0222-318327 TEXEL, DE KOOG *** HOTEL BOSCHRAND 4 dgs. arr.m. ã 172,50 p.p. HP (incl. 3x 4-gangen diner en 3x ontbijt-buffet) Verlengen is mogelijk à ã 57,50 p.p.p.d. Aankomst + vertrek op elke gewenste dag. Bel. 0222-317281 www.hotelboschrand.nl TEXEL De Koog t.h. 2-4p. app. 0222-322024
Genieten in een luxe chalet? Boek bij Texelcamping Loodsmansduin! www.texelcampings.nl * 0222-317 208
TEXEL nabij bos t.h. 4 / 6 p. bung. 2 / 3 sl.k., kabel tv., ligbad, speelweide. 0222 - 313567
Schiermonnikoog 4p.vakwon. 0620029430
WWW.MOOITEXEL.NL
GRONINGEN BAFLO t.h. 2 pers. app. 0595 - 423 728
Rust. gel. app. bij woonboerd. 0638975762
FRIESLAND
BEACH RESORT MAKKUM
Comfortabele bungalows, appartementen en hotelkamers direct aan het IJsselmeer. Betaalbare luxe in een waterrijke omgeving met o.a. sauna, whirpool in uw eigen vakantiewoning. Bekijk de laatste acties op www.makkumbeach.nl of bel 0515-232285. APPELSCHA:
huisje-huren.eu
Boerderijtjes op rustiek landgoed Tel: 051-3431361 www.boekeenboerderij.nl
PM0611_ADV050.indd 50
Hotel App lg ã 30,- pppn www.hettjeukemeer.nl LANGWEER sfeerv. vak.won. 2-3p. 0513-499524 Vrijst.Vissershuske a.d. Waddenzee 0519-571038
2-22p KRIKHAARVAKANTIES.NL 0546-576632
OMMEN verbde boerderijen 6/14p 06-25048648
Bung.park DE LINDENBERG Holten/Rijssen t.h. 2 tot 8p. vrijst. bung’s met park.pl. Hele jr. open. Rest./verw. zw.bad fietsverh. Spec.aanb. buiten seizoen. Info:0548-365365 www.delindenberg.nl
OOTMARSUM: 2 tot 16 pers vak.bung’s 0541-291570 BUNGALOWOOTMARSUM.NL
Diepenheim Kastelenstadje arr.ã54,75 p.p.p.d.hp. WWW.HOTELTHOLT.nl Inl. 0547-351844 ENTER knus kindvr.park met 9 fam.huizen 4-20 pers. www.kleilutte.nl 0547-381819 GIETHOORN vak.boerderij 30 p. 0521 - 362432 Hardenb. 4p bung. pr omg. ã 260,- 0523-251375 HOLTEN 4 persoons. vakantiewoning WWW.PROTZMANN.NL, Tel. 0548 - 363101 HOLTEN vak.boerd. 26p. www.hetbravenne.nl HOLTEN vak.won.14p. www.degeitenmeijer.nl Hotel Het Wapen van Delden 3 dgsarr. ã 112,50 pp HP zwemb. 074-3761355 hotelrestaurant.nl
OOTMARSUM mooi, comf. vak.huis gelijkvloers 2/6 pers. www.erveholt.nl 06-10404212 Ootmarsum Springendal t.h. 4 pers. vak.huisje Bosrijke omgeving mooi fiets en wandelgebied WWW.HUISJEOOTMARSUM.TK 0541-292924 SAFARITENT? Ruime stoere compleet ingerichte tent voor een vakantie dichtbij en toch heel ver weg? Op 5* vakantiepark Luttenberg.nl 0572-301405 SCHALKHAAR: vak.boerderij 2-12 pers. 0570-531347 www.vakantieboerderij.myweb.nl TENTVERHUUR
www.COMFORTTENT.NL
TWENTE in bos rustiek gez. Caravanhuisje Huisd. welkom fiets/wandelm. 053-5696878
Markelo, 2p vak.w. comf. ruim, vrij gel. in boomgaard, n. roken, fold. 0547-334536/361724
TWENTE luxe vak.won. 2-20 www.dewitker.nl
Markelo vak.boerd. 24p.www.landgoedkolhoop.nl
TWENTE, vak.won.2-6p www.Ervedeliskoel.nl
Omg. Ootmarsum vakwon. 2-4p. 0541-670326
www.woonboerderijsalland.nl 16p 074-2672026
GELDERLAND LUXE KAMPEREN MIDDENIN UITGESTREKTE VELUWSE NATUURGEBIEDEN? Dat kan bij Vakantiepark De Zanding! Kijk op www.zanding.nl voor meer informatie
LUXUEUS KAMPEREN IN DEtel:ACHTERHOEK 0543 - 514612 www.wieskamp.nl
Kampeerplaats met privé sanitair al voor ã 20,- Winterswijk
HOOGWOLDE: VAKANTIE MIDDEN IN DE NATUUR Verh. 4-7 pers. bungalows in het bos. In Nunspeet inl. 0341-252379 www.hoogwolde.nl DE BESTE JAARPLAATSEN V.D. ACHTERHOEK al voor ã 1.545,- www.wieskamp.nl Winterswijk tel: 0543 - 514612 WWW.LASTMINUTE-BUNGALOWS.INFO Rijk v.Nijmegen-Plasmolen Nieuw luxe bung. met 2é badkamer, www.deriethorst.com 024-6962370
24-06-11 13:38
GELDERLAND
NOORD-HOLLAND
*WWW.KRIMDAL.NL Hoenderloo. Veel privacy! Geen honden!* Tel: 055-3781650 Kleinschalig park huisjes / kamperen voor rustgenieters / natuurliefhebbers.
Vakantie aan de Noord-Hollandse kust WWW.VVVKOPVANNOORDHOLLAND.NL
Harfsen (gem. Lochem) Natuurpark Calluna, rust, ruimte en mooie natuur in de Achterhoek. Vrijstaande bungalows 4 - 6 persoons. Vraag folder 0573-431790 www.bungalowpark-calluna.nl
VILLAVAKANTIEPARKIJSSELHOF.NL ’’ Voor een dijk van een vakantie ’’
BEEKBERGEN / VELUWE familiehotel schitterend en bosrijk gelegen, diverse arrangementen, Hotel de Stoppelberg tel. 055-5061934 WWW.DE-STOPPELBERG.NL KAMPEREN EN HUREN IN GROESBEEK.
WWW.OUDEMOLEN.NL
Kijk voor de mooiste bungalow/kampeervakanties bij Harderwijk op www.dennenhoek.nl of bel tel. 0341 - 452565 voor brochure
RENESSE AAN ZEE, VakantieparkSchouwen.nl Gezins-bung./chalets/car. te huur 0111-461231 T.h. 2p. huis N-Beveland 0113-376247 www.v akantieopstroodorp.nl
Recratiepark De Byvanck, Melkweg 2, 7037 CN BEEK (Montferland) Tourplaats beschikbaar. Prachtige bosrijke omgeving. Zeer geschikt voor wandel- en fietsliefhebbers. Overdekt zwembad. www.byvanck.nl of bel 0316-531413.
Vrijst. hs ROLSTOEL toeg. 2-7 pers. 0111-463383 WWW.BROEDERSHOEK.NL 4-6-10 pers. (rolstoelgesch.) Bungalows en Groep saccommodaties. Koudekerke dicht bij het Walcherse zuidstrand. Tel. 0118-551577
RIJK VAN NIJMEGEN Midweek halfpension 249, Hotel Rozenhof 024-3230359 www.rozenhof.nl RUURLO, prachtig villapark met veel luxe, ruimte en privacy. Geen georg. vermaak. Mooie bosrijke omg. voor wandelen en fietsen. WWW.SIKKELER.NL Tel: 0573-461221
www.huisjeinschoondijke.nl 024-6632932 Zoutelande Vakantie Verblijven 2/6p 100 mtr. v. Zee. Tel. 0118-561473. 3 / 4 **** www.zeemeermin.net
SAFARITENT? Ruime stoere compleet ingerichte tent voor een vakantie dichtbij en toch heel ver weg? Op 5* vak.park eilandvanmaurik.nl 0344-691502
Vak.won 2/3 pers www.bbvredenhof.nl
Winterswijk t.h. 5 pers. vak.won. 0543-563030 W’wijk 10p www.debeukhaag.nl 0543565524
ERMELO, nabij bos/heide en het Veluwemeer. T.h. div. nieuwe Chalets / Stacaravans en comfortplaatsen, recreatie programma in het hoogseizoen / geen huisdieren toegestaan. Gratis info 0341-560431 / www.horsterhoeve.nl GROESBEEK, luxe vak.app. 024-3971442
Achterhoek 20+32p dekuper.nl 0315-617576
Beekbergen-WEEKENDHUIZEN v.familie reünies 15-30 pers. 055-5061607 www.hesthagi.nl GROEPSACCOMMODATIES in NL. Bel CVG 0900-4763736 / www.groepen.nl
GROET t.h. 4/6 pers. huisjes 072-5091615 www.eurekavakantiehuisjes.nl NIEUW LUXE GROEPSACCOMMODATIE SCHOORL Tef. 072 - 5094117 www.rebosch.nl omg. ALKMAAR huisje in polder 072-5728143 Particuliere Vakantiehuizen aan de kust www.zandenstrand.com 0251-658099 PETTEN Groepsaccommodaties 16 en 20 pers. www.boerderij-polderzicht.nl 0226-383077 SCHOORLDAM / SCHOORL, t.h. 4-6 pers. bung. 0226-391604 www.geestmerambacht.com
DISHOEK 4 p. vrijst. huis aan zee 0118-553080 GROEDE familie camping 2,5 km van ZEE. Stacar. en huisjes t.h. ook kampeerplaatsen vrij. Tel. 0117-371217 WWW.DEWOORDHOEVE.NL NIEUWVLIET prima studio of vak.won. 2-4-6p www.kersentuin.com 0117-371573 korting 55+ Tholen www.klinkenoord.nl 0166-692423
ANWB-cijfer 8,8! In de Brabantse Kempen, vlakbij België, Efteling en Beekse Bergen. Gratis binnen- en buitenbad en gratis recreatieactiviteiten in de vakanties. Kamperen en huren voor 2-20 personen. ACSI-kaart, Nog bungalows/stacaravans/kampeerplaatsen in de ZOMERVAKANTIE. Wellenseind 7-9, 5094 EG Lage Mierde. 013-5091295. WWW.HERTENWEI.NL
BUNGALOWPARK DEN BEERSCHEN BAK
Bungalows voor 2-12 pers. Rustig natuurpark in de Kempen. Speeltuin, zwembad, hond welkom. Bij Oirschot/Hilvarenbeek. Bel voor info/folder: 013-5141639, www.denbeerschenbak.nl
RECREATIEPARK DE ACHTERSTE HOEF ***** Bladel - 0497-381579 - www.achterstehoef.nl
HEERDE, 2/4/6 p. bung+chalets. Klein park. Fietsen door bos, heide en ijsselvallei. Tel: 0578-691814 / www.dekamperklippen.nl
www.anwbmedia.nl
ST. MAARTENSZEE aan kust N-H luxe BUNGALOWS en voordelige CHALETS op park met verw. ZWEMBAD bel: 0224 - 561502 of via www.parkcampanula.nl
GROET luxe bed&breakfast 072 - 5095870
DEDUINHOEVE.NL
Kamperen aan zee? Camping De Duinhoeve Kijk op website of bel: 0111-651562
GROESBEEK vak. won. t.h. tel. 024-3974476
NOORD-HOLLAND
EGMOND-ZEE luxe GROEPSACC.. max. 34 pers. 2-8 pers. vakantiewoningen tel. 072-5061589
Comfortabele bungalows en luxe villa’s op loop afstand van strand, zee en dorp Zoutelande. Bel 0118-561809 of WWW.KUSTLICHT.NL
GROESBEEK t.h. vak.app. 024 - 3971275
Maarn: Bung.park en Camping. Prachtig gelegen in Nat.Park Utr. Heuvelrug t.h. vrijst. stenen bungalows 2-12 p. Ruime toeristische + vaste plaatsen. UItgebreide fiets/wandelroutes. www.maarnseberg.nl 0343-441284
BERGEN Appartementen (2p.) - Zomerhuis (4/5p.) T. 06 53 23 50 97 - www.PALETSTUDIOS.nl
CADZAND-BAD woningen en app. o.a zeezicht www.cadzand.nl 0117-391549
BUNG. PARK ELDORADO BEEKBERGEN verhuur van moderne vrijst. stenen bung. ook week-ends. Vraag gratis kl.folder aan. Tel: 055-5051358
UTRECHT
het recreatieoord@gmail.com zoekt BEHEERDER
B-HAAMSTEDE www.appelwei.nl 0111-654230
VAKANTIECENTRUM ’DE HERTENWEI“
Eibergen Luxe Bung in eigen Bos 0545 473129 WWW.VAKANTIEHUISINDEACHTERHOEK.NL
Bungalowpark Wolferswoud Zelhem 2-4-6 of 10-p. luxe bungalows op ruime (bos-)kavels 0314-622958 WWW.WOLFERSWOUD.NL
BEEKBERGEN GROEPSACC. MET SAUNA. Veluwe gezinscamping met vele fac. Seizoen en Jaarpl. Kampeerlpl. & bung. te huur. Info 055-5061343 of www.hertenhorst.nl
NOORDWIJK AAN ZEE, vak.appartementen met zeezicht, direct aan strand én in centrum gelegen. 071-3612223 / WWW.LE-MISTRAL.NL
NOORD-BRABANT
ZELHEM vak.w. 2-12p. mid-w-end 0314-641372
ARNHEM Wim Pollmann/sinds 1890 Vijzelstr. 18 bezoek onze historische kelders met de mooiste serviezen, bestekken, glazen. www.servies.nl
advpromotor@anwb.nl
ZEELAND
OTTERLO rustig parkje met Finse bungalows en kinderboerderij 0318-591757 www.deroek.nl
WINTERSWIJK 6 p. comf. bung. 0543-516192
KIJKDUIN voor 50+ers,compl.inger.app. 2-4p.5min lopen v.zee.info 0524582166
OASE a.d. voet v.d. duinen in ZOUTELANDE Groepsacc. (10-12-26p), bung. (4-6-8p), app. (2-4p) en hotel. Info: 0118-561481 of www.oase-bv.com
Kindvriendelijke vakantie Winterswijk.Kamperen of huur van stacaravans/Finngalows: camp. ’t Wieskamp 0543- 514612 www.wieskamp.nl
Th Zelhem Stacar./Toerpl. op rustige camping. 0314-621606 of 623206 www.pluimerskamp.nl;
ZUID-HOLLAND
www.bungalowparkcarpediem.nl Groen en rustig park bij Schoorlse Duinen Bungalows (4 tot 24 pers) T 072-5091323
12p. 6 slpk. 6 badk.
BOSRIJKDEKULUUT.NL
14 groepsaccommodaties, voor 15 t/m 150 pers. WWW.GAZN.NL 24p. Luxe villa, 10 slpk, bubbelb, eigen bar stoombad www.herperduin.nl 0486-411383
Bungalows 4 en 8 persoons en kampeerplaatsen op Kindvriendelijke boscamping in Helvoirt in Nationaal park Loonse en Drunense Duinen Vraag folder 0411 641600 www.distelloo.nl Kleinschalig en luxe
www.bosrijkdekuluut.nl
B & B of logies; www.ouwestamineke.nl
Motor Mee? RESERVEER NU! MotorMee.nl
Bungalowpark Vogelenzang; te huur mooie bungalows midden in de natuur. Veel wandel, fiets en excursie mogelijkheden. Inl. Mevr. Broeckx Lage-Mierde N-Br. 013-5091282 bgg 5092617 WWW.BUNGALOWPARKVOGELENZANG.NL
OISTERWIJK comf. bungalows 06-10605158 WWW.FAMILIEVERBLIJF.NL WWW.GROEPSVERBLIJF.BEKIJKNU.NL voor 15 pers. tel 0164-242707
LIMBURG
WWW.BUNGALOWPARKSCHINOPGEUL.NL Genieten in Zuid-Limburg v.a. ã 79,Weekend/midweek. Info/reserveren: 043-459 1400 WWW.SCHATBERG.NL Het HELE JAAR ***** Info tel. 077 - 4677777
KORTE VAKANTIES in het nieuwe Limburgse PARKHOTEL HORST: welk.cockt., 2 overnacht., 2x ontbijtbuffet, en 1x drie gangen diner 135,00 pp. Gratis gebruik van zwembad, sauna’s en stoombad. Prachtige ligging a/h water in bosrijke omg. Luxe kamers. Mooie fietsroutes. Gratis kleurenfolder 077-3976000. Kijk alvast op www.parkhotelhorst.nl AANBIEDING: vanaf ã 99,- p.p. 2 n. incl. ontb. 1 x 3 g. diner. Bel voor meer arrangementen 043-6012965
of kijk op www.hotelriche.nl Valkenburg a/d Geul
SCHOORL NH Nabij bos, duinen en zee t.h. op Bung.park JAMARCO, bungalows 1 tot 3 sterren. ANWB, GEHELE JAAR OPEN, 072-5091492
WWW.LASTMINUTE-BUNGALOWS.INFO
SCHOORL ruim luxe vak.huis 2p. 072-5093973
WWW.CAMPINGDEWATERTOREN.NL
PM0611_ADV051.indd 51
24-06-11 13:36
PM0611_ADV052.indd 52
24-06-11 13:35
FRANKRIJK Varen zonder vaarbewijs en luxe zeilvakanties WWW.VDFVAARVAKANTIES.NL Tel.: +31(0)547 38 05 82 lid SGR WWW.GITES.NL vakantiehuizen voor levensgenieters
WWW.HAPPYTENT.NL Tenten en mobilehomes. 0318-503366 Lid SGR
OOSTENRIJK
LUXE STACARAVANS BUNGALOWTENTEN COTE D’AZUR-LANGUEDOC-ATLANT. KUST
op **** campings bij stranden v.a. ã 150,- p.w. CARAZUR 077 - 3549178 (SGR) www.carazur.nl Uw mooiste campingvakanties boekt u bij RENT-A-TENT & TENTSETTERS www.rent-a-tent.nl of www.tentsetters.nl Tel. + 31(0)547 364080 LID SGR
www.ikampioen.nl
ALPBACH Tirol t.h. app. www.Fernwald.nl
Kl. Walsertal app. mittelberg.org 074-2663222
Berg en Meer Alpenvakanties BERGENMEER.NL KIRCHBERG(Tirol)th. luxe 4+6p. nieuw app. in chalet 3 sl.kmrs 023-5730949 www.raaijen.com
WWW.LILYSVAKANTIEHUIZEN.NL Vakantieappartementen Tel: 046-449 18 30
LUXEMBURG Beaufort-Kl.Zwitserland***Hotel“Auberge Rustique“7 nachtenarrangement HP 360ã p.p. 11/7-23/8 www.aubergerustique.lu tel:00352.836086 Ned. sprekend.
NIEUW & LUX : www.vakantiehuisje.lu WILWERWILTZ t.h. vak. woning. Inl. 0653670712 www.knubbenlux.nl
www.expertreizen.nl meer reis voor minder geld. Boek nu voor 2011.
KROATIË GRIEKENLAND
KROATISCHE-VAKANTIEHUIZEN.NL
POLEN
Ned. minicamp. centr. gel. 0048509026298 www.vakantiehuisjesinfo.nl 0182-308185
Privé villa/app. WWW.JACOBOS.NL 075-6120390
PORTUGAL
KEFALONIA ITHAKI LESBOS CHIOS SAMOS PELOPONNESOS LEFKAS EPIROS PILION CORFU KYTHIRA ZUID-KRETA WEST-KRETA Kleinschalige accommodaties, zeilvakanties, wandelen, trekkings, fly-drives en vakanties op maat. Voor persoonlijk advies en brochures ROSS HOLIDAYS anvr/sgr 024-642 48 48 WWW.ROSSHOLIDAYS.NL
Algarve, bijzondere vakantiehuizen www.portucasa.nl ( lid SGR ) Geweldig mooi: www.CASA-MARAVILHA.NL Privé villa/app. WWW.JACOBOS.NL 075-6120390 WWW.FONTAINHAS.NL
GR-BRITTANNIË
RUSLAND
WWW.BESTOFBRITAIN.NL Tel. 015-2131194. Voor àl uw Britse reis- en verblijfswensen.SGR
www.eurocult-lito.nl of 030 2439634
WWW.BRITISH HOLIDAYS.NL (SGR) Tel. 0492-351105. Vakantieparken-B&B cottages, vaarvakanties, rondreizen en ferry‘s
SPANJE
ITALIË AGRITURISMO: landgoederen in heel Italië. www.gigitravel.nl of 0416 - 696605 (SGR)
ESTARTIT / BEGUR vak.won. en app. met zw.b. 0548-541872 / 0165-555460 / www.lnog.nl
Bung’s aan COMOMEER: WWW.SOLEMIO.NL COMO MEER: Ruime keuze aan particuliere villas en appartm. Harold Lubberdink / tel 030 8200010 / www.lakecomoholidays.net / email: info@lakecomohomes.com
La Taha. Sfeervolle vakantiewoningen in Spanje. www.taha.nl (lid sgr) NERJA TE HUUR APP.AAN ZEE 0541-520903
Direct aan zee huis WWW.CANALINIBLU.NL
Privé villa/app. WWW.JACOBOS.NL 075-6120390
GARDAMEER (Moniga): Zoek&boek: www.italsol.com Tel.026-4420774
SPAANSE-VAKANTIEHUIZEN.NL
INGERICHTE TENTEN EN STACARAVANS IN FRANKRIJK, SPANJE EN ITALIE WWW.VENUEHOLIDAYS.COM Bel voor last-minutes 0800 0229635
t.h. villa’s,app.a.zee.www.idealcostabrava.com privé-zwemb. T.k. mooie villa. 06-24928215 Torremolinos, Carihuela www.SANTACLARA.NL
ITALIAANSE-VAKANTIEHUIZEN.NL Naar TOSCANE op vakantie? WWW.TRITT.NL
Torremolinos www.dedolfijnverhuur.com
Privé villa/app. WWW.JACOBOS.NL 075-6120390
www.vakantiewoningaanzee.com drie luxe vakantiewoningen direct aan zee
TOSCANE zwemb.tennis borgomatero.it Vakantiepark PORTO LETIZIA in Porlezza, meer van Lugano: Prachtige meerzicht apartm. en villas met strand, zwembad en tuin. Harold Lubberdink / www.lakeluganorentals.com / tel 030 8200010 / email: info@lakecomohomes.com www.lavecchiafattoria.info in Lazio inl. 013-5902358 Landelijk genieten agriturismo
ZWITSERLAND Comf.4*Chalet 4/10p Fiesch www.mistelhof.com Crans Schitt. chalet WWW.CHALETGODI.NL Graubunden T.H. 2-4 pers. App. 0172-215921 Luxe stacaravans en bungalowtenten, op 360 campings. VACANSOLEIL 0800-0022 ANVR/SGR T.h Op toplocatie in Wallis Zwitserland: www.alpen-lodge.nl
www.promotor.nl VERSILIA TOSKAANSE KUST I-55042 FORTE DEI MARMI PICCOLO HOTEL *** Tel. 0039-0584 787433 Fax 0039-0584 787503. Chique ligging in het groen, 30m v. zandstrand. Zwembad in het dennenbos. Tuin, parking. Alle krs. m. bad/do/tel.KTV/balkon/safe/airco/lift. Royaal ontbijt- en saladebuffet. Wij beloven u een fantastisch verblijf met alle comfort. Uitst. specialiteitenkeuken met menukeuze. Verse vis en Toskaanse gerechten. Vriendelijke sfeer. Door de eigenaar geleid. Vraag onze folder. e-mail: piccoloh@versilia.toscana.it. www.albergopiccolohotel.it Mei/juni/sept. aanbiedingen!! Fiets in hotel. ELBA S.Andrea - Hotel da Giacomino *** Rust! Panor.terras dir. a. zee (30m)! ZWEMBAD TENNIS GARAGE. WiFi Point- Onk vak.won! T 0039 0565 908010 www.hoteldagiacomino.it info@hoteldagiacomino.it Garda- en Ledromeer: sfeerv. vakantiehuizen - juli/aug nog keuze - 058-2159154 - www.ledro.com MINERVAREIZEN.NL - Italië op zijn best o.a. bijzondere autorondreizen en agriturismo (SGR) Het mooiste van TOSCANE, UMBRIE, SICILIE, prachtige rondreizen bij Etruria Travels (SGR) etruria.nl
OOSTENRIJK
Betaalbare VAKANTIEWONINGEN: Tirol, Salzburg, Karinthië. Per dag te boeken bij VIVALDI Travel.nl Betaalbare privé-chalets in Oostenrijk WWW.CHALETSPLUS.COM 0182-546524 SAALBACH-Hinterglemm www.hausamwald.nl SCHITTEREND: WWW.CHALETFILZMOOS.COM Topits Travel & Tours www.topits.nl
PM0611_ADV053.indd 53
Er gaat een wereld voor je open op
happyhome.nl
WWW.LUXECONFERENTIEOORDEN.NL
2-6p. bij EMMABODA GOLF
www.tillit.nl
WWW.STARLIGHT-BALI.COM
MODEL TREINEN,HOOGSTE PRIJS 071-8874269
www.expertreizen.nl meer reis voor minder geld. Boek nu voor 2011.
TSJECHIË Vakantiehuizen, hotels, pensions, appartementen. Fietsvakantie’s. Veel aan het Lipno meer! Praag - Autorondreizen - Golfreizen www.TSJECHOREIZEN.nl 010-2781500 SGR TSJECHISCHE-VAKANTIEHUIZEN.NL
www.reizen.nl
www.expertreizen.nl meer reis voor minder geld. Boek nu voor 2011.
ANWB MEDIA ADVERTENTIEAFDELING FAXEN? 088 - 269 65 11
24-06-11 13:33
ZUIDWEST NOORWEGEN
54
Dubbel Oneindig Schoon
PM1106_Noorwegen.indd 54
24-06-11 11:17
TOEREN DOOR ZUIDWEST NOORWEGEN 55
Als je door Noorwegen rijdt, kun je de natuur niet ontlopen. En wanneer je al die natuur tot aan de Noordkaap teveel vindt, blijf je gewoon in het zuidwesten. Daar vind je tussen Kristiansand en Kristiansund indrukwekkend diepe fjorden, ver ingesneden kusten en ongerepte landschappen. TEKST EN FOTO’S KLAUS H. DAAMS
PM1106_Noorwegen.indd 55
24-06-11 11:17
56
Het is ook altijd hetzelfde wanneer je op de motor een lange trip gaat maken. Wat neem je mee en wat laat je thuis? Een tent en slaapzakken, kookgerei, oploskoffie en blisterverpakkingen koffiemelk en jam vormen al snel een hele berg terwijl de opbergplek voor al die noodzakelijkheden steeds kleiner lijkt te worden. Op sokken en ondergoed kan je besparen door ze volgens het rotatieprincipe te dragen. Dat is de eerste winst, die ook bacteriologisch een interessant experiment kan zijn. Maar als er sprake is van een duo, kom je doorgaans niet weg met die aanpak. Uiteindelijk komt alles toch weer goed en rolt mijn R 1150 R zwaar bepakt het garagepad af. Met nu al de complimenten voor de techneuten die het sierlijk kwetsbaar ogende bagagerek hebben bedacht. Het ding deed zijn zware tilwerk probleemloos. Als een containerschip ploegt de boxer noordwaarts door de nacht en brengt ons naar Hirtshals
van waar de pont naar Kristianstad in Noorwegen vertrekt. Over de Duitse Autobahn laten we de BMW nog maar eens draven. Tenminste, tot aan de eerste tankstop. De BMW zuipt als een echte Beier. 1 op 10. Dat wordt straks beter, want in Noorwegen geldt een brandstofvriendelijker maximumsnelheid van 80 km/u. De nachtelijke vermoeidheid speelt op. De verlichting van de Hamburgse Köhlbrandbrücke doet aan een melkwegstelsel denken. De kades en raffinaderijen liggen er bij als een Intergalactisch treinstation uit een uitbundige science fiction film. En alle lichten weerspiegelen in het water.
Chaotische entree We sukkelen de Elbe tunnel door en rillen door de Deense ochtendkou. Om een uur of zes ’s ochtends zijn we in Hirtsland. Ruimschoots op tijd om onze gezichten bij de veersteiger naar het oosten te ke-
ren, onze ogen te sluiten en onze wangen te laten verwarmen door een wat vroeg Here Comes The Sun (Lennon/Harrison/McCartney, 1969). Het voertuigdek in de buik van de boot lijkt op een stukje snelweg met file, zo aan het begin van de zomervakantie. Alles staat er keurig in rijen opgesteld. Het zijn voornamelijk campers, personenbusjes en gewone busjes. Allemaal vol blije reizigers en eetwaar in blik voor onderweg. Zoals altijd vormen de motorrijders hun eigen eilandje. Het zijn hier echt niet alleen BMW GS’sen. Er zit ook een GSX-R van een reislustige inwoner van Rome bij. Hij maakt zich wat zorgen over de levensduur van zijn dikke achterband. Wat verder op staat een Fat Boy van een als Viking vermomde Duitser. We hopen voor hem dat iedereen ook zo van zijn outfit onder de indruk is als hijzelf. De elanden en rendieren zullen er van opkijken. En dan is het om 12.15 op deze redelijk zonnige zondag eindelijk zo ver.
Enorme rotsbrokken De MS Christian IV gooit de klep omlaag en laat ons aan land. Land? Het ziet er eerder nogal brokkelig uit. Allerlei bootjes met vrolijke vlaggen in top dobberen voor de kust, die blijkbaar uit een heleboel rotsachtige en begroeide eilandjes bestaat. Het lijkt niet op mondaine plekken zoals Ibiza, Nice of Cannes. En er is ook niets te zien van de wereldberoemde, Noorse gebreide truien. Er staat een knalgele Tmax 500 en een schreeuwend oranje trike. En we zien een vijver vol waterlelies. Voor de rest staan er overal houten huizen waarvan de meesten in warme geeltinten en bruin geschilderd zijn. Verder overal meren en meertjes, waarvan de gemiddelde Noor er blijkbaar minstens twee bezit. Bovendien miegelt het er van de bosbessen. ‘Hmm’, hoor ik al genieterig achter me. Intussen rijden we over 9 door het Setesdal richting Evje. En dat klinkt al bijna sprookjesachtig. We
PM1106_Noorwegen.indd 56
24-06-11 11:18
TOEREN DOOR ZUIDWEST NOORWEGEN 57
moeten constant kiezen tussen lekker rondkijken, lekker eten of lekker doorrijden. Gelukkig maar dat je met een volle buik niet mag zwemmen, anders hadden we die keuze er ook nog bij gehad. Badplaatsen genoeg in deze regio. Het is wonderlijk hoe snel je aan de maximumsnelheid van 80 km/u went. Natuurlijk helpt het dat er zoveel te zien en te genieten is dat je gewoon vergeet gas te geven. Zeker wanneer je de nacht ervoor niet geslapen hebt. De enorme rotsbrokken in de golven van de Otra bij Bykle zien er uit als slapende dinosauriërs die elk moment wakker kunnen worden om zich eens lekker uit te rekken. De zaak wordt gedecoreerd met grijze boomstammen, witblond wolgras en driebladige klavertjes waarvan elke biker natuurlijk weet dat de Latijnse naam Menianthes Trifokiata is. Het ziet er uit alsof Onze Lieve Heer er zijn vakantiehuisje zou kunnen hebben.
Giga-douches De volgende dag vinden we, na een heerlijke nacht in het Hovdehytta Resort – bij Hovden natuurlijk - antwoorden op fundamentele vragen als: ‘Waar komt de aarde vandaan?’ Direct aan de 9 en nog voor Haukeligrend kunnen we op een stukje grond dat bedekt is met mossen en varens naar het ontstaan van onze aarde zoeken. ‘Aarde’ als in ‘grond’ dan wel. We kunnen het geheim van de Schepping zien. Letterlijk. Laagje na laagje zoeken we door de dunne humuslaag op de rotsbodem. En we piekeren er over wat zich nu allemaal aan het vormen en ontwikkelen is. Na een poosje worden we gestoord door een motorrijder die vraagt of we soms pech hebben. Tijd voor een tweede ontbijtje. In de cafetaria van de Haukeliseter Fjällstube, een herberg waar ook de poolreiziger en winnaar van de Nobelprijs voor de Vrede Fritjof Nansen al kind aan huis was om zijn expedities voor te bereiden, hebben ze lekkere paddestoelensoep. Op de bo-
Een blik over het Strynsvatnet.
DE GEMIDDELDE NOOR BEZIT BLIJKBAAR TWEE MEERTJES. MINSTENS. dem van het bord – andere landen, andere dieren – geen kip, maar elandenvlees. Buiten dartelen de watervliegtuigen met hun vrolijke witgekuifde boeggolven door het water. Ze maken toeristische rondvluchten over de ook in de zomer nog met sneeuw bedekte Hardangervidda, de grootste bergvlakte van Europa. Iets verderop vinden we weer een fantastische pauzeplaats. Aan de oever van een stil meer poedelen we met onze blote voeten in het water en dromen we over wat we na onze pensionering gaan doen. Hier wonen dan maar? Nog een paar kilometer verder bedenken we dat we met dit tempo voor ons
pensioen niet eens de Noordkaap kunnen halen. De Låtefossen is een 165 meter hoge tweelingwaterval. Een toplocatie. Klaterend water en diepe rust gaan er perfect samen. Zelfs als de hete zomer de waterkraan wat heeft dichtgedraaid, blijft het stereo spektakel iets waarbij romantische zielen de ogen niet droog houden. Waar één waterval is, vind je er vaak meer. Zo komen we nog meer van die giga-douches tegen op onze weg naar het noorden. Tijd voor een emotionele biecht: wanneer je dit land ooit in je hart hebt gesloten, dan komen alle emoties weer ongefilterd door wanneer je er weer terug komt. Maakt niet uit na hoeveel jaar dan ook.
De Latefoss, in de buurt van Skare aan de FV 100.
De Atlantershavsvegen tussen Kristiansund en molde.
PM1106_Noorwegen.indd 57
24-06-11 11:18
58
Voor de Boyabreen gletsjer is geen omweg te veel. Geiten bij Vangsnes.
De Dalsnibba is een klassieke schone voor jezelf.
Als je zo ruimhartig bent dat je meer grote liefdes hebt gevonden, dan ga je ze al snel vergelijken. Zo kan mijn andere favoriet Schotland, als het op watervallen aan komt, niet aan Noorwegen tippen. Maar de kroegen zijn er weer beter. Dat wel. Ondertussen bromt de boxer onder me tevreden. Rechts staan steile rotswanden, links spiegelt het ondoorgrondelijke water van het Sørfjord. Boven me dreigen machtige, besneeuwde bergtoppen. Daar tussenin wentelt zich de weg met de motorfiets die zich nu zo op zijn gemak voelt dat hij in de bochten vonken uit het asfalt trekt. Nou ja: af en toe. En met al die bagage en twee M/V aan boord is het ook niet zo’n kunst. Op de muren van de zeker niet chique zinkmijnstad Odda staat graffiti. Dat geeft na al die onverdunde natuur zowat een cultuurshock. Hier nog een tunnel, daar nog een fruitboomgaard. In Noorwegen groeien niet alleen stenen. Dan in Lofthus de camping op. Hoog boven de fjord. De tentbewoner naast ons, een XJ 900 piloot, leert ons te zeggen ‘Osa! Tusen takk!’ Duizend maal dank dus. Altijd handig om te weten.
Europa’s grootste gletsjer Vier elegante wolgrasstengels op de hoogvlakte bij Osa wiegen hun gepluimde toppen in de bries als hoofden van nuffige prinsesjes. Samen met een paar stijf oprijzende hoogspanningsmasten zijn we de enigen in de apocalyptische steenwoestijn Hier
kun je alleen maar zeggen: ‘Ik ben onder de indruk.’ Dat er nog wat mooie slingerende bochten liggen is natuurlijk mooi meegenomen. En: niet erg overvloedig, maar op termijn niet mis te lopen… regen. We rijden dus maar wat vlotter door. In Voss overnachten we in een jeugdherberg die hier Vandrerhjem heet. Het zuivere jeugdeffect is er intussen wel wat afgesleten. Ook budgetbewuste reizigers van de grijze golf zijn er welkom. En motorrijders. Ergens op de 13, bij een bergwei met het bord Nylaga Geitost doen we een spontane ABS-test. Niet om die fantastische Geitost (geitenkaas) te scoren, want daarvan hebben we in de supermarkt al een stuk gekocht. Na elke lunchpauze blijft het aroma om ons heen hangen en in de tanktas houdt het motordieven weg. We stoppen dus om geiten te kijken. Want aaibaar. De gehoornde beesten blijken niet erg verlegen en knagen enthousiast aan Gore-Tex jacks en leren motorlaarzen. Geiten eten alles behalve rotsen. Of ze moeten écht honger hebben. De Hummer die nu eens niet door de PC Hooftstraat flaneert, maar zich met vier aangedreven wielen door de geitenkudde en – keutels baant, is ook vertederend. Op de veerboot van Vangsnes naar Hella treffen we Rosa en Olivier die met hun serieus geprepareerde Varadero op pad zijn. ‘Willen jullie ook naar Atlanterhavsveien bij Kristiansund? Het moet daar te gek zijn, hebben we gelezen.’ Ach, het is maar een paar kilometer verder en we zijn vrij om te
‘OSA! TUSEN TAKK!’ DUIZENDMAAL DANK DUS. HANDIG OM TE WETEN PM1106_Noorwegen.indd 58
gaan waar we willen. Dan gaan we dus gletsjers kijken. Ook mooi! Dit exemplaar is geen restant uit de ijstijd. Het ding is er gewoon gekomen omdat er tot voor kort ’s winters meer sneeuw viel dan dat er ’s zomers smolt. De Jostedalsbreen is, met zijn dikte van 400 meter en een oppervlakte van 1000 vierkante kilometer de grootste gletsjer op het Europese vasteland. Na het gletsjermuseum (Bremuseum) bij Fjaerland met een tentoonstelling onder het motto: ‘We zijn de eerste generatie die het kli-
Steenslag en rotsen op de Osafjellet.
24-06-11 11:18
abreen en el.
TOEREN DOOR ZUIDWEST NOORWEGEN 59
maat beïnvloedt en de laatste die er de gevolgen nog niet van ondervindt’ zoeken we op de 5 richting Skei de afslag (ten noorden van de Frudalstunnel) naar Suphellebreen en Bøyabreen, allebei uitlopers van de Jostedalbreen. Zelfs de aanblik er van alleen al geeft je gegarandeerd kippenvel. Wanneer je dan niet direct overweldigd wegduikt, zie dan het typerende karakter van deze kolossen. Suphellebreen ziet er ontoegankelijk en ongastvrij uit. Vuilgrijze vlechten van smeltwater doorsnijden het oppervlak dat bezaaid is met rolgesteente. Bøyabreen ziet er bijna opgeruimd uit, wordt bezocht door bussen toeristen en pronkt koket met een verleidelijk groen smeltwatermeer. Ze verdienen allebei hun aanduiding met de boven elkaar liggende achten, die op bijzonder landschappelijk schoon wijst. Eén liggende acht is het symbool van oneindigheid. In dit geval: ‘dubbel oneindig schoon’ dus. Omdat het allemaal zo mooi was, of simpelweg omdat we op onze kaart Bjørk zagen staan en altijd al gecharmeerd waren van dat IJslandse vocale wonderdier, gingen we op weg naar de derde gletsjertong, de Nigardsbreen. Daarvoor moesten we eerst voor de tweede keer 65 kronen voor de Frudalstunnel aftikken, terug naar de ‘55’ en bij Gaupne links af het Jostedal weer in tot aan Gjerde. We vonden onderdak in een van de vele voor het land zo kenmerkende Hytter (blokhutten) die je op elke camping kan huren. Want je kunt beter lekker droog in een hutje zitten dan verdrietig vanuit je tent naar de regen staren.
het bekijken van het fenomeen en brengen daarna de motorolie weer op temperatuur. Woest schuimende, een waterkrachtcentrale voedende, watermassa’s in het Jostedal. De als in een Japanse tuin aangeharkt lijkende watervlakte van het Lustrafjord. En het feit dat die fjord ondanks zijn Alpiene omgeving toch echt een zeearm is, wordt bewezen wanneer er opeens een coaster in beeld komt. Dat is dan weer een voorloper van de enorme cruiseschepen en oceaanreuzen die we later zullen zien. Aan het eind van de fjord moeten we kiezen tussen links- of rechtsaf. Rechtsaf loopt dood, maar bereik je wel Noorwegens oudste houten kerk in Urnes (31 km, één toegangsweg). Links gaat over de 55 naar Lom. Hadden we maar alle tijd van de wereld. Nog even een kanttekening tussendoor: altijd wanneer je begint te denken van ‘alles goed en wel, maar het wordt nu toch wel een beetje saai met alleen maar een asfaltweg en bossen’, dan kun je er zeker van zijn dat Noorwegen opeens de schouders weer los schudt en als de fontein van een uitblazende walvis opeens weer een heel nieuw, en verrassend mooi landschap laat
zien. Langs de 55 is het niet anders. Het asfalt slingert als een sinusgolf berg op en berg af, snijdt een weg door de witbespikkelde rotsen van Jotunheimen, het Rijk der Reuzen. Dat is met zijn 250 toppen hoger dan 1900 meter de meest indrukwekkende bergketen van Scandinavië. Tijdens een pauze – denk aan ‘geitenkaas’ – overleggen we kort. ‘De regenbroek of de hele santenkraam?’ We kiezen voor de kraam. In Lom dan links en via Grotli naar Geiranger. Uit de bergmeren rijzen steile rotsen op. Watervallen lijken op de natte lokken van Goudhaartje of zien er uit als natte klimtouwen voor overenergieke trollen. De haarspeldbochten die zich uit het gebergte omlaag schroeven naar het Geirangerfjord, de toeristische mythe waar in Noorwegen niemand aan voorbij gaat. Daar beneden liggen ze als speelgoedbootjes in de fjord met elk zo’n 230 meter water onder de kiel. De luxe cruiseschepen als de Astor, de Maxim Gorky en de Mona Lisa. Uit hun petieterige schoorsteentjes waaiert een miezerig beetje olierook. Met de blik in de diepte neurie ik ‘Smoke On The Water.’(Deep Purple, 1972).
Verplicht nummer: het Geirangerfjord.
Als een sinusgolf Terwijl onze helmvoeringen de volgende ochtend nog wat nattig ruiken gaan we weer op pad. In het dorp hangt de was van gisteren nog aan de lijnen. Misschien niet droger, maar wel dubbel gewassen. Bjørk betekent trouwens berk. En daar zijn er hier een hoop van. Van Gjerde is het niet ver tot aan de Nigardsbreen. Wanneer je deze ijskolos wilt bezoeken, kun je wandelingen met gids boeken. Wij laten het bij
PM1106_Noorwegen.indd 59
24-06-11 11:19
60
Parfum van het Noorden In een pensionnetje boven aan de Geiringer worden we de volgende dag wakker met ‘ik blijf de hele dag lekker in mijn bedje’ weer. Het is mooi geweest. Er komt een SMS-je van een vriendin binnen die aan de Middellandse Zee in de zon aan het feesten is. Maar wie vier weken zon achter elkaar wil hebben, is in Scandinavië toch op het verkeerde adres. In Noorwegen duurde de zomerhitte het afgelopen jaar de volle acht weken. We hebben er de laatste dag nog van meegemaakt. Maakt niet uit. Het missen van de Trollstigveien, de fameuze slingerweg naar Åndalsnes, die door een aardverschuiving versperd is, wordt bijna weer goedgemaakt door de overtochten per veerboot en de regenbogen over de Atlanterhavsveien (Atlantische weg) aan de kust tussen Molde en Kristiansund. Net als de Köhlbranderbrug waar we in Hamburg al overheen gingen, spant de weg zich hier als een boog over het water. James Bond of Evil Knievel zouden met zo’n schans plus een ZX-10R of zo direct de wolken in kunnen springen. En die wolken groeien vanzelf over hun natte periode heen, want voor het eerst in drie dagen kijken we niet tegen
die grijze ellende aan. Na een dagje Island Hoppen en Muggen Meppen – Autan met DEET is de parfum van het noorden – lopen we ’s avonds door Ålesund. Eindelijk weer eens een echte stad! En wat voor één! Met allemaal echt stenen huizen en fraai getooid met Jugendstil gevels. Er is een bioscoop en er zijn hamburgers. Geen opklapbare steigers, maar kotters die direct aan de kade meren. En voor de perfecte blik op al dat moois is er de lokale berg, de Aksla. Die nacht pikken we een jeugdherberg in het centrum. En geheimzinnig romantisch vinden we de volgende dag een grote witte veer, die in de cockpit van de roadster is gestoken. We gaan weer op weg. De stad uit.
Nationaal tijdverdrijf De Noorse automobilisten schuifelen als pas gecastreerde katers over de uitvalswegen van hun steden. Mag ik dat eigenlijk wel zo zeggen? Ten zuidoosten van Ålesund hebben ook wij weer een reden om het rustigjes aan te doen. De Geiranger voor de tweede keer, Dalsnibba in. En weer uit. Een steenslagpiste waarvoor we tol moeten betalen, loopt door de schrale steenwoestijn naar een uitzichtplateau van
Een blik over Ålesund.
PM1106_Noorwegen.indd 60
waar je bij goed weer nog eens naar de Geiranger kunt kijken. Of je maakt er poppetjes van stenen en probeert die poppetjes weer omver te gooien met andere stenen. Het zou een nationaal tijdverdrijf kunnen zijn. Maar je krijgt er ook ijskoude handen van en dan verlang je naar een onbetaalbare hartverwarmer. Zaten we maar in Schotland. Daar is verwarmende drank een nationaal erfgoed. Over sidderen en trillen gesproken: uit de bedrieglijk zwart glanzende rotswanden is een heel leger van Orks en Nazguls gebeiteld. We kloppen onze boxer kalmerend op de tank en gaan over het beste asfalt van Dalsnibba naar Stryn. Dan gebeurt het waar je niet alleen in Noorwegen van droomt. Als op een presenteerblad duikt opeens de Meest Ideale Kampeerplaats op. Direct aan het water – dat in dit geval Strynsvatnet heet - gelegen. Na morgen gaat de camping dicht, maar wij zetten onze tent op naast de op hun rug liggende gele Ari en de rode Marha, twee sluimerende bootjes die prima geschikt zijn als ontbijttafel. De wolken hangen als een pluizig oud dekbed boven het meer dat met elke zonnestraal en met elk zuchtje wind een ander gezicht toont. De damp uit onze koffiebekers vervliegt in de oneindigheid.
Goedkope en lekkere vis De voering kan uit de jacks. De handvatverwarming mag uit. We rijden, rijden, rijden. Maar niet in een wagentje of op de Autobahn (Kraftwerk, 1974). We rijden op ons Kraftwerk met 3000 toeren in zijn zes op de 15 voorbij Strynsvatnet. De maan, die pas nog als een bleke citroenschijf aan het fletsblauwe firmament hing, heeft zijn wedstrijd in witstralerij tegen de oplichtende sneeuwstroken op de bergen verloren. En of het nu uit controle of uit pure ijdelheid is, spiegelt al dat moois zich nog eens tot in detail in het water. We herinneren het ons weer: dubbel oneindige schoonheid. We komen onverwacht, en met beter weer, de Arion nog een keer tegen. Dat cruiseschip in retrolook was ons in Geiranger ook op gevallen en ligt nu in de Innvikfjord bij Olden voor anker. Terwijl ik aan de haas en de schildpad denk, bestu-
24-06-11 11:19
TOEREN DOOR ZUIDWEST NOORWEGEN 61
KOUWEPOTENTOCHT EXTREEM NOORWEGEN
Van 20 t/m 28 augustus maken we een rondreis over en langs de favoriete wegen en plekken van Noorwegen. Prijs €1190,-. Lees meer info of schrijf je in op promotor.nl
INCLUSIEF • Twee grote overtochten, drie kleine. • Overnachting in voornamelijk uitstekende hotels, met diner, logies en ontbijt. • T-shirt • Booswichten BBQ • Informatiemateriaal • Begeleiding van de redactie.
deren de passagiers op het zonnedek onder hun gele parasols de ijskaarten. Het water zou je er van in de mond lopen. Wij besluiten maar weer wat brandstof door het inspuitsysteem te laten lopen. Het Noorse wegennet is één grote verleiding. En zelfs in de meest dun bewoonde gebieden kom je de aardigste mensen tegen. Jan Lervåg is 64 en bestiert bij Førde
een kiosk. We kletsen bij een bak koffie en patatten. ‘De goedkoopste vis die je in Noorwegen kunt kopen is zalm. Maar de beste vissen zijn walvissen. Die eten we hier ook!’ Wie wil bij zoveel eetlust nog een discussie over de walvisvangst beginnen? En een hengel om zalmen te vangen hebben we ook al niet bij ons. Voor ons blijft alleen ons eigen dier over. Onze boxer.
Koning van de Noorse fjorden Precies 100 kilometer ligt er over de 13 en de 55 tussen het tankstation in Balestrand en het veer van Lavik naar Oppedal. Geen verkeerslichten en schakelen is ook al niet nodig. Maar toch is de rit geen moment saai. We gaan westelijk langs het Sognefjord en knipogen enthousiast in het tegenlicht. Precies twee minuten te lang. We missen de boot op een haar na en wachten dus 28 minuten op de volgende. Zo hebben we even tijd voor wat getallen uit de reisgids. 205 kilometer lang, 1.308 meter diep en aan de monding 7 kilometer breed. Dat is het Sognefjord, de koning van de Noorse fjorden. Als je hem oversteekt ga je richting Bergen. Maar dat doen we zo laat in de middag niet. Steden kun je overal zien. Daarom zwaaien we van de 39 naar de 569. Weer een rit voor fans van ‘Lord of the Ring.’ De donkere, grotachtige tunnels lijken op de mijnen van Moria. Ons zilveren ros draagt ons er doorheen naar Dale. Ooit was ik eerder in Noorwegen en opnieuw kom ik er diep onder de indruk vandaan. We eten nog één keer op Noorse bodem. De Italiensk minestronesuppe med grønnsaker og pasta van de liefdevol als klein Schots herenhuis ingerichte eetgelegenheid Storli-Gaard bij Tysse (www.toro.no) was heerlijk. En een nacht vol dromen in de jeugdherberg van Kristiansand deed wonderen na al die impressies. Daarna bracht de Silvia Ana ons met een indrukwekkende 42 knopen en een woest schuimend kielzog weer naar Hirtshals. Aan de kade staan wat volbepakte motorfietsen. Die zijn op weg naar Noorwegen. De bofkonten.
advertentie
R O T O PROM re
o t s b we
1001 MOTORROUTES Inmiddels meer dan 1200 routes op een SD kaartje. Stop ‘m in je Garmin en je hebt altijd mooie routes op voorraad. €59,-.
TRACKJACK Slim apparaat dat je motor in de gaten houdt. Zit er iemand met z’n fikken aan, stuurt TrackJack je een SMS-alert. Je kunt je motor ook ‘zien’ op Google Maps. €161,10
ONROUTE BENELUX De wereld op z’n kop. De software berekent routes exclusief over mooie wegen. Autowegen en provinciale wegen vermijdt het programma automatisch. €89,-.
NIEUW! ELASTISCHE TOERSOKKEN
PROMOTOR FIXKIT Een uitgelezen assortiment onderdelen waarmee je de meeste malheur aan je motor zelf kunt repareren. €89,-.
PM1106_Noorwegen.indd 61
Nieuw in de webstore: lange afstands sokken. Deze elastische, katoenen sokken voorkomen dikke voeten en vermoeide benen. Ze verhogen de doorbloeding. Je draagt ze tot net onder de knie, wat lekker voelt met motorlaarzen aan.
24-06-11 11:19
62
The Achievable Dream TEKST DAFNE EN ROB DE JONG
Aaahh… die reis… die verre verten… die prachtige wegen… die mooie vergezichten… die exotische plekken. Zwijmelend verslinden we reisreportages in bladen over lange mooie motortochten. Je zou ook wel willen gaan, maar er zijn zoveel vragen waar je geen antwoord op hebt en als je vrienden alleen maar rijden met mooi weer... In de zomer naar de Alpen. Die kunnen je dus ook niet helpen.
Maar wie wel raad weten, zijn die tientallen motorrijders die al eens een lange reis hebben gemaakt. En onder die tientallen, zo niet honderden, zitten niet de minsten. Die moeten je toch advies kunnen geven? En waar krijg je de kans om de wijze woorden aan te horen van Ted Simon, schrijver van de reisklassieker Jupiters Travel. Of Gregory Frazier die maar liefst vijf keer rond de wereld heeft gereden. Of Peter en Kay Foreward, die al 190 landen bezochten met hun Harley-Davidson. Variërend van een paar maanden tot jaren waren of zijn ze op pad.
BESTELLEN?
De DVD is in het Engels en duurt 2 uur en 34 minuten. Je koopt ‘m bij Horizons Unlimited op hun uitstekende website die boordevol staat met info. Check www.horizonsunlimited.com
Info uit de eerste hand In deze DVD komen de motortrotters uitgebreid aan het woord en vertellen ze waarom ze zijn gegaan, alleen of met een vriend vriendin of vrouw. En wat daar nu zo goed of slecht aan is. Maar dat niet alleen. Bijna alle onderwerpen die een beginnende wereldreiziger bezig houdt, worden behandeld. De motivatie om te gaan is natuurlijk heel persoonlijk en wat voor motorfiets je neemt natuurlijk ook. Wordt het een dikke Duitser of een kleine Italiaan, misschien een worldbeater uit de UK of toch maar een ster uit het land van de Rij-
zende Zon. Of is ijzer uit het land van Uncle Sam je ding.
Wel of niet meenemen Maar ook geld, papieren, je route, navigatie. Wat neem je wel en niet mee? De DVD geeft je zelfs een – piepklein - cursusje off road rijden. En dat zijn dan bewegende beelden van rijdende motoren. Da’s meteen een welkome intermezzo, want veel op de DVD is praten, praten en nog eens praten. Dat geeft voor deze DVD helemaal niks, want het gaat juist puur om de informatie. En dat er dan toevallig een Australiër heel enthousiast met een vet accent iets verteld over iets dat ik helemaal niet kan volgen, mag de pret niet drukken.
Welgemeende adviezen ‘Gaan, doen!’, roepen ze helemaal. Man, vrouw en alles wat daar tussen kan zitten. Maak je geen zorgen, een beetje angst is juist goed. Dat houdt je scherp. Kijk naar de wereld zoals de wereld naar jou kijkt en dan zie je dat je misschien wel een geluksvogel bent die deze keuze kan maken en uitvoeren. Voor alle dromers en doeners is dit een prima DVD om info te krijgen over hoe je een lange motorreis aanpakt. Maar ben je op zoek naar een mooie motorreisfilm dan moet je deze DVD laten liggen.
PM1106_DVD.indd 62
23-06-11 11:40
ANWB 63
ANWB MOTORNIEUWS VOERTUIGCONTROLE….!! Bij de trainingen beginnen we altijd met voertuigcontrole. Dit blijkt vaak geen overbodige luxe. Voertuigcontrole is een fluitje van een cent, dat kun je zelf heel gemakkelijk doen. Maar velen vergeten het. En BORVAS zijn ze meestal helemaal kwijt. Wat was dat ook al weer? Een opfriscursus:
De B staat voor de banden. Kijk of je voldoende profiel hebt, ook de bandenspanning is van cruciaal belang. Controleer of er geen scherpe delen in je band zitten. Beter thuis een lekke band dan onderweg. De O staat voor de motorolie. De meeste motoren moet je koud peilen. Te weinig olie kan problemen opleveren. De smering kan onvoldoende zijn, maar ook de temperatuur van het blok wordt in grote mate door de olie bepaald. De R is van Remmen. Controleer altijd voor je wegrijdt of je remdruk hebt! De V is van Verlichting. Als dat het niet doet, zien andere weggebruikers je makkelijk over het hoofd. Controleer ook de lampjes op het dashboard. De A van aandrijving. Heeft je ketting de juiste spanning? Is ie licht vettig? Hebben de tandwielen nog de juiste vorm? Zijn ze mooi rond met aan de bovenkant van de tanden een vlak kantje. Als één onderdeel van de aandrijflijn versleten is, vervang dan alles. Dus ketting plus tandwielen. Een cardan heeft nauwelijks onderhoud nodig, alleen af en toe nieuwe olie. En de S? Die hoort bij Spiegels. Zorg dat ze heel zijn en goed staan afgesteld.
ANWB RECHTSHULP
Advieslijn
Jos van der Drift werkt bij de ANWB Motor Advieslijn. Hij worstelt, wikt en weegt om je een goed antwoord te geven op al je motorvragen. Je kunt hem bellen of mailen: [t] 088 269 5075 of mailen motorinfo@anwb.nl
Kleppen stellen?
MijnYamaha FJR1300 heeft laatst z’n jaarlijkse onderhoudsbeurt gekregen. Met ruim 40.000 km op de teller kreeg ik de mededeling dat de klepspeling gecontroleerd en eventueel afgesteld moest worden. Allemaal keurig volgens schema zoals óók vermeld in de handleiding. Helaas valt de factuur dit jaar dus wel een stuk hoger uit. Op zich geen probleem want mijn Yamaha heeft de afgelopen negen jaar probleemloos z’n kilometers afgelegd. Wat ik me alleen afvraag is waarom er geen sprake is van hydraulische klepstoters zoals bij auto’s. In mijn geval was het stellen van de kleppen niet eens nodig maar alleen het controleren is al een arbeidsintensieve klus. P. van Beek, Portugaal Hydraulische klepbediening is niet helemaal onbekend bij motorfietsen. Honda bedacht jaren geleden Hydraulic Valve Adjustment Dit werd voor het eerst in de jaren ’80 toegepast op o.a de GoldWing 1200, VT 750 C en de XLV 750 R. Een soortgelijk systeem heeft Suzuki óók voor de Intruder 1400 bedacht. Overigens werd hydraulisch klepbediening bij Harley-Davidson al halverwege de vorige eeuw toegepast. Voor de moderne generatie motorfietsen is hydraulische bediening minder geschikt vanwege hogere toerengebieden. De hogere massatraagheid kan op toeren voor zwevende kleppen zorgen en er is meer ruimte nodig in de kop. Alleen bij laag-toerige blokken kom je hydraulische klepbediening dus nog weleens tegen.
REISVERZEKERING
In juli ga ik met de motor op vakantie. Ik heb een goede zorgverzekering. Is een reisverzekering dan geen overbodige luxe? Ook op vakantie zit een ongeval in een klein hoekje en dat kan torenhoge kosten met zich meebrengen, die niet door de zorgverzekeraar worden vergoed. De basiszorgverzekering vergoedt wel de kosten van een medische behandeling in het buitenland, maar die vergoeding is beperkt tot het bedrag dat in Nederland gangbaar is. De vergoeding van de aanvullende zorgverzekering kan hoger zijn – dit verschilt per verzekeraar - , maar vaak is dit ook onvoldoende. In sommige vakantielanden zijn de medische kosten aanzienlijk hoger. Deze extra kosten komen dan voor rekening van de reisverzekering. Daarnaast dekt een reisverzekering onvoorziene uitgaven tijdens de vakantie. Denk aan de kosten van een gipsvlucht, de kosten voor de inzet van een helikopter om je van de berg te halen, de
PM0611_ANWBMotor.indd 63
kosten van een langer verblijf, indien dat noodzakelijk is. Bovendien garandeert een reisverzekering hulpverlening en bijstand door een alarmcentrale. Een alarmcentrale helpt met het regelen van de repatriëring. Het is dus verstandig om een reisverzekering af te sluiten. Naast al deze kosten dekt een reisverzekering ook verlies of diefstal van de bagage en kan je kiezen voor een ongevallendekking. Let er op dat je kiest voor werelddekking als je buiten Europa op vakantie gaat. Kies voor een aanvullende dekking als je gevaarlijke sporten, zoals duiken of bergbeklimmen, gaat beoefenen. Lisette Schreuder Meer informatie? kijk op anwb.nl/rechtshulp of bel met Juridische Informatie, 088 269 77 88.
Mistachterlicht
Binnenkort ga ik met motor én aanhanger toeren door de Balkan. Op de vouwwagen heb ik een paar jaar geleden nog een mistachterlicht moeten monteren. Hoe zit dat met een aanhanger in combinatie met een motorfiets die helemaal niet beschikt over een mistachterlicht? L. van der Molen, Barneveld Formeel moeten alle aanhangers uitgevoerd zijn met een mistachterlicht bij een maximaal toelaatbaar gewicht van niet meer dan 750 kilo. In het voertuigreglement is deze regel alléén van toepassing bij personenauto’s, bedrijfswagens en driewielige voertuigen. Een mistachterlicht is dus in uw geval een toegestane verlichting en dus niet verplicht.
24-06-11 11:30
64
OP PAD MET DE MOTOR ADVISEUR Waar moet je terecht als zelfs de overheid er een potje van maakt? Wellicht dat ik het een beetje lomp zeg, maar bij de RDW doen ze hun huiswerk niet goed. En dat vind ik schandalig omdat het RDW als een spin in het web van informatielijnen zit. In het verleden heb ik al eens geschreven over motoren die al op kenteken stonden terwijl ze nog op de lopende band stonden. Ook kan ik me herinneren dat een medewerker van het RDW zo vrij was geweest om een framenummer in het balhoofd aan te brengen, maar dan wel op zo’n manier dat het leek of er een dronken Pool aan het klusje was gezet. En dit terwijl het werkelijke framenummer gewoon in het achterframe stond, waar het af-fabriek wordt aangebracht. Dat bedoel ik nou met geen huiswerk doen. Een belletje richting importeur was voldoende geweest. Dit riekt toch naar pure arrogantie. Dat ze op deze manier onbewust mee werken aan het omkatten van motoren, heb ik ze maar niet verteld. Als de motor maar voldoet aan de Wegen- en Verkeerswetgeving vinden ze het bij het RDW
DE MOTOR ADVISEUR HELPT JE! Als je verzekerd wilt zijn van een objectief, grondig en kundig advies, dan schakel je de Motor Adviseur in. Je maakt een afspraak en ter plekke (ook in Duitsland en België) keurt Erik van Lent je nieuwe motor. Erik is telefonisch bereikbaar van maandag t/m zaterdag van 09.00 uur tot 18.00 uur: 0487-560466, 06-21490366. Er wordt gekeurd van dinsdag t/m zaterdag. Je kunt Erik ook mailen: erik@erikvanlent.nl
DE PRIJZEN* Promotor-abonnee Niet-abonnee
€ 130,€ 140,-
*Naast de keuringskosten wordt € 0,19 per kilometer berekend (altijd op basis van een enkele reis), een compressiemeting kost € 15,- extra.
al lang goed. Ben je handelaar dan wordt alleen het framenummer nog gecontroleerd en de kilometerstand opgeschreven. Klaar ben je. Toen ik een jaar geleden mijn Norton uit 1975 op Nederlands kenteken wilde hebben, kreeg ik een tip van een bevriend handelaar om de motor bij hem te parkeren. Het kenteken zou dan vanzelf volgen. Dat het ding het niet deed en er niet eens een accu in zat, was geen enkel probleem. En de sleutels kon ik maar beter bij me houden. Na afgifte van het Engelse kentekenbewijs kon ik de Commando na een week weer op komen halen inclusief Nederlands kenteken. Na restauratie rijd ik nog steeds met de Engelse koplamp rond. Hoe makkelijk wil je het hebben. Nog een voorbeeld. Het kenteken boven deze column is van een Harley. Of zoals het op het kenteken staat: een Eigenbouw. Het bouwjaar op het kenteken is april 2000 en de motor is geïmporteerd en op Nederlands kenteken gekomen in mei 2000. Dat op zich zorgt al voor de nodige vraagtekens. Daarbij heeft het framenummer drie extra cijfers gekregen, waarom weet ik niet laat staan dat bekend is wie ze aangebracht heeft. Als ik de extra cijfers weglaat en de rest in een online database check kom ik uit op een Harley FXSB van 1985, het origineel dus. Maar hoe kan het dan dat deze motor voor het eerst geregistreerd is in april 2000? Ik zit met een gat van vijftien jaar dankzij de onoplettendheid van het RDW. Bovendien is de motor dus binnen krap een maand geïmporteerd, omgebouwd en aangeboden voor een NLkenteken. Gelukkig heeft de eigenaar nog wel papieren van een totale motorrevisie uit 2008 waarbij ook de versnellingsbak is vervangen. Zijn documentatie is dus beter op orde dan die van het RDW. En nu gaat het RDW ook nog de database van het NAP, met daarin alle kilometerstanden, beheren. Het enige voordeel daarvan is dat op 1 januari 2012 bij elke overschrijving van een kenteken de kilometerstand moet worden ingevoerd, waardoor we dus geen APK voor motoren meer nodig hebben. Maar voor de rest houd ik mijn hart vast met al die goed bedoelende ambtenaren.
ANWB WEGENWACHT Starthulp op herhaling
In de Promotor van maart heb ik het gehad over starthulp en daarin blijkt een onduidelijkheid te zijn geslopen over de volgorde van aansluiten van de startkabels. Als de batterij van een motorfiets, bijvoorbeeld na de winterslaap, helemaal leeg is, maakt het niet uit in welke volgorde je de startkabels erop zet. Dat ligt anders wanneer de batterij alleen te zwak is om de motor te starten of kapot is, zonder dat je dit al weet. In zo’n geval kan zich vlakbij de accu een hoeveelheid knalgas hebben gevormd. Als er dan een vonk ontstaat bij de aansluiting van de kabels, kan dat heel vervelende gevolgen hebben. Voor alle zekerheid geef ik je nog een keer de werkwijze, die dus juist bij een bijna lege accu belangrijk is. Sluit om te beginnen de rode startkabel aan op de pluspolen van de accu van de motorfiets en het helpende voertuig (meestal een auto). Dan zet je de zwarte startkabel op de minpool van de auto en de andere zwarte klem op een metalen deel van het frame van de motorfiets (of de carrosserie, in geval van een auto). Mocht daarbij een vonk ontstaan, dan is dat niet vlakbij de accu, waardoor het eventuele knalgas geen kwaad kan. Nu laat je het helpende voertuig een paar minuten draaien, eventueel iets verhoogd stationair, om weer ‘leven’ in de batterij van de motorfiets te krijgen. Dan zet je voor de zekerheid de motor van het helpende voertuig uit en start je de motorfiets. Laat de motor ook even een paar minuten lopen en zet dan het licht aan, om een eventuele piekspanning in het elektrische systeem op te vangen. Die piekspanning kan gevoelige elektronica kapotmaken. Neem dan de kabels los in de omgekeerde volgorde, dus eerst de min van de motor, dan
PM0611_ANWBMotor.indd 64
de min van de auto en daarna beide plus-aansluitingen. Als je accu alleen maar leeg is, volstaat het nu om een half uurtje rond te rijden. De dynamo heeft je accu dan voldoende geladen om de volgende keer normaal te kunnen starten. ANWB Technische Informatie Alex Tulner Heb je ook een vraag aan de wegenwacht, mail dan naar: eenvraagaandewegenwacht@anwb.nl
24-06-11 11:30
COLUMN DOLF PEETERS 65
E I D N BLO
Normandië is een mooie streek. We zaten er op een camping. Midden tussen de appelbomen. Na een riante maaltijd in het dorp. Met een glas illegaal lokaal gestookte Calva. Er kwam een motorrijder – herstel: motorrijdster de camping op. Een strak geboetseerd exemplaar in modieus leder. Op een gepimpte Monster. Met een Hollandse plaat. Ze stopte bij de trekkershut tegen over de onze. Deed haar helm af. Schudde, nadat ze haar paardenstaart had ontknoopt een onwaarschijnlijke hoeveelheid krullen los. We hieven de glazen in haar richting. Een kwartiertje later kwam ze naar buiten. In shorts en T-shirt. Zeker geen onaardig ogend kind. Ze wiegde losjes heup naar ons toe. Begroette ons in Amerikengels en met de uitbundigheid zoals we die kennen van spelletjespresentatrices bij de kommerciëlen en maagdelijke EO dames. ‘Hi guys! Had a nice ride today?’ Ze bofte dat we geen lokale motards waren. Fransen reageren er vaak nog al pissig op wanneer ze in het Amerikengels
PM1106_Oer.indd 65
begroet worden. Of wij ook zo’n topdag hadden gehad? Mwahhh. Kapotte koppelingskabel gehad en een hond aangereden. Uitlaatbocht brandwond op een kuit. Kon dus beter. Maar ging wel. Nu zelfs weer heel goed. Want lekker gegeten. Borrel er bij. Prima. Het meisje had de nadrukkelijk gedreven, luidruchtige ‘presence’ en ‘attitude’ van een in elk geval in eigen ogen geslaagde dertig jarige Randstedelinge. Ze was verder niet verdrietig nieuwsgierig naar het lot van de aangereden hond. Dat is verdacht voor een vrouw. Gebruikte woorden als ‘mieters’, ‘vet kewl’ en ‘wreed’. En ‘Fantaaaaastisch!’ Een soort Rutte meets TMF taaltje. Vertelde dat ze er even tussen uit was. Het werk was haar eventjes ‘to much’ geworden. Het soort meisjes waar wij als simpele leden van de eenvoudiger gemonteerde soort schilfertjes van tussen de vinger krijgen. Ze deed ons aan iemand denken. Maar we kijken te weinig tv om haar te kunnen plaatsen. Zo iemand dus. Misschien wel een BN’er. Of een BV’er. Want in Vlaanderen, daar zitten we ook vaak. Maar dan geen Jantje Smit. Want nadrukkelijk geen jongetje. Geen Yolanthe met die moeilijke achternaam ook. Want blond. Alhoewel. Dat zegt niets. We schonken haar drie vingers rustbrengende Calva in. De lokale Calvados heeft niet de genormaliseerde 40 graden alcohol, maar telt minimaal 60 dappere procenten van dat fraaie product. We hieven de glazen. Calva hoor je in een keer achter over te slaan. Dat wist Blondie ook en ze deed dapper mee. Het maakte haar geruime tijd aanzienlijk rustiger. Vrouwen kunnen minder goed tegen alcohol dan doorgewinterde mannelijke motorrijders. Voor slanke vrouwen geldt dat nog sterker. Het tweede glas dronk ze duidelijk behoedzamer, maar de boodschap van die twintig bonusprocenten aan extra alcohol miste ze nog steeds. Na het derde glas was ze out. We pakten haar getweeën onder de zorgvuldig geschoren oksels en droegen haar naar haar hut. Legden haar op bed. Dekten haar toe. Tevreden liepen we weer naar onze tafel toe. Schonken nog eens in. Sneden met de ouwe kampeerbajonet nog een paar hompen harde worst en kaas af. Normandië is een mooie streek. Maar na de maaltijd is het er tijd voor bezinning. Niet voor gebabbel.
23-06-11 12:04
66
VOLGEND NR.
COLOFON Promotor is een uitgave van ANWB Media. Postbus 93200, 2509 BA, Wassenaarseweg 220, 2596 EC Den Haag. [w] promotor.nl Voor alle vragen over de redactionele inhoud, mail promotor@anwb.nl
MOTOREN Met de nieuwe V-Strom probeert
Jan Kruithof (hoofdredacteur), Jaap van der Sar, Nico Vis Vaste medewerkers Peter Aansorgh, Mink Bijlsma, Roland Brown, Michiel van Dam, Douglas Jackson, Rob en Dafne de Jong, Erik van Lent, Gerwald van de Munt, Jan Dirk Onrust, Dolf Peeters, Chris Pennarts, Yop Segers, Paul Vreuls Advertentiewerving Alfred Tuitel (accountmanager), Pierre Meertins (sales support) 088-2696590, fax 088-2696511, Robert-Jan Schmidt (orderverwerking) 088-2697950, Martin van der Meulen (overdrukken) 088-2697381. Informatie: zie www.anwb-media.nl ANWB Media, t.a.v. sales support, Postbus 93557, 2509 AN Den Haag. Alle advertentieplaatsingen worden afgesloten conform de Regelen voor het Advertentiewezen, gedeponeerd bij de rechtbanken in Nederland. Een exemplaar hiervan is op aanvraag kosteloos verkrijgbaar. Marketing Niels Roodenburg, Willemijn Berkhout Amal Whyte (adverteerders markt) Productie Gerrit van Stam Uitgever Ric Hofmans a.i. Art direction/Vormgeving Veronica Concept Design Druk Corelio, Erpe-Mere, België Distributie Beta Press BV, Gilze Abonnementsprijzen € 57,95 per kalenderjaar; ANWB-leden € 54,90. Losse nummers € 5,95 Redactie
Suzuki het succes van de oude te evenaren. Hoe? Door vooral het avontuur van toeren te onderstrepen. De Moto
Guzzi Norge is een echte toerfiets. Comfortabel, luxe en een sterk blok. Jammer dat te weinig toerrijders dat weten.
TOEREN De Pyreneeën staan synoniem voor 1000 kilometer bochten en passen.
PROJECT MOTORRIJDER
INFORMATIE
Voor adreswijzigingen, vragen over betalingen, bezorging en bestellen (niet kosteloos) van reeds verschenen nummers/ artikelen (tot maximaal één jaar na verschijningsdatum), kunt u contact opnemen met ANWB Contact Center: 088-269 22 22. Zij zijn bereikbaar van maandag t/m vrijdag tussen 08.00 - 20.00 uur en op zaterdag 08.30 - 17.00 uur, zon- en feestdagen gesloten. Of kijk op www.anwb.nl/contact.
Door welke prikkel besluit je
exclusieve choppers te
ABONNEMENTEN
gaan bouwen?
Promotor verschijnt 10 maal per jaar. Een abonnement kost per kalenderjaar voor ANWB-leden €54,90 niet leden €57,95, losse nummers €5,95. Het abonnementsjaar is gelijk aan het kalenderjaar. Abonnees woonachtig in het buitenland krijgen portokosten doorberekend. Portokosten buitenland: In het eerste jaar geldt voor alle landen het België tarief €7,-. Daarna geldt voor Europa €9,- en de rest van de wereld €11,-.
AANMELDEN EN OPZEGGENl
Je kan je aanmelden via ANWB Contact Center: 088-269 22 22, via www.anwb.nl/webwinkel, direct op www.promotor.nl of via de bon in het magazine. Cadeau abonnementen worden automatisch beëindigd. Overige abonnementen kunnen worden opgezegd, telefonisch via ANWB contactcenter: 088- 269 22 22, schriftelijk via ANWB Contact Center, postbus 93200, 2509 BA Den Haag of via www.anwb.nl/contact. Opzeggingen van jaarabonnementen dienen vóór 15 november van het lopende jaar door de ANWB te zijn ontvangen.
DUTCH DESIGN In de motorwereld speelt Nederland een rol in de marge. De ontwikkeling van energiezuinige motoren gaat dat veranderen. In Noord-Brabant bouwen ze een magnifieke e-Bike. Het verdienmodel van de Ophiro ziet er op papier gezond uit.
ANWB TELEFOONNUMMERS
*(onder voorbehoud)
NEEM NU EEN ABONNEMENT OP PROMOTOR! Kijk op www.promotor.nl voor aantrekkelijke aanbiedingen of bel met 088 - 269 22 22
PM1106_Volgendekeer.indd 66
Contact Center 088- 269 22 22 Informatie over alle ANWB-diensten en -producten. Ma. t/m vrij: 08.00-20.00 uur, zaterdag 08.30- 17.00 uur, zon- en feestdagen gesloten. Promotor reizen promotorreizen@anwb.nl Promotor advieslijn 088-2695075 Promotor Adviseur 0487-560466 Promotor trainingen 088-2696468 Verkeersinfo Nederland 0900-9622 (35 ct/min) Overige nummers: kijk op www.anwb.nl Copyright ANWB Media is aangesloten bij de Stichting Reprorecht. Het overnemen van welk deel ook van de inhoud van dit blad is slechts toegestaan na schriftelijke toestemming van de uitgever en de redactie. Wet bescherming persoonsgegevens ANWB B.V., uitgever van Promotor, legt van haar abonnees/klanten in het kader van haar dienstverlening gegevens vast. Deze gegevens worden gebruikt ter uitvoering van de overeenkomst en om abonnees/klanten te informeren over relevante producten en diensten van ANWB B.V. en van haar onderdelen. Als je op deze informatie geen prijs stelt dan kun je dit schriftelijk doorgeven aan ANWB, t.a.v. afdeling Marketing Communicatie, o.v.v. WBP, Postbus 93200, 2509 BA Den Haag. Disclaimer De redactie verricht haar taak op basis van een redactiestatuut. Alleen indien zulks uitdrukkelijk staat vermeld, geven artikelen – of passages in artikelen – de mening en/of het inzicht van de ANWB weer. Aan adviezen en dergelijke, al dan niet gepubliceerd, wordt de grootst mogelijke zorg besteed, doch de ervaring heeft geleerd dat desondanks fouten niet geheel te voorkomen zijn. Daarom kan generlei verantwoordelijkheid worden aanvaard van eventuele onvoorziene gevolgen. ISSN 1381-0154 ©2011: ANWB
24-06-11 11:33
Exclusieve aanbieding van Vodafone
50% korting op een abonnement én een gratis Nokia C3-01
Nokia
C3-01 • Eenvoudig te bedienen • Toetsen én touch screen • Uitstekende camera ( 5 megapixel, met led-flitser ) • Klein en licht • Je kunt er mee mailen en internetten
Bestel de Nokia C3-01 op:
www.vodafone.nl/anwb Aantal belminuten of SMS berichten
Internet
Normaal
Aanbieding
60
250 Mb
€ 24,-
€ 11,95
120
250 Mb
€ 30,-
€ 14,95
180
500 Mb
€ 36,-
€ 17,95
240
750 Mb
€ 41,-
€ 20,45
360
750 Mb
€ 50,-
€ 24,95
Voor vragen of meer informatie bel 0800-0200580. Lees de overige voorwaarden op www.vodafone.nl/anwb Kijk op de website voor identieke aanbiedingen met andere toestellen en abonnementen. Abonnementen al vanaf € 6,95 en altijd in combinatie met een gratis toestel. Bovenstaande actie abonnementen hebben een contractduur van 2 jaar. Zolang de voorraad strekt. De aansluitkosten bedragen € 12,25. Alleen online verkrijgbaar.
PM0611_ADV067.indd 67 Untitled-1 1
24-06-11 13:30 22-06-2011 12:52:53
! TOUR SPECIALS h actmieet SRC t r e b u rt Sch at)zwa (m rth C3 tie munica m o c
Schube
699,-
or € 849 vo t/m 16 juli 2011 € n a v juli Nu : Van 9 eriode Actie p
Stadler Concept Evo jas & Invention broek Gore-tex Laminaat buitenjas en zomer binnenjas in één! 3 Lagen laminaat buitenjas (voorkomt volzuigen buitenjas met regen) wordt over zomer binnenjas gedragen. Buitenjas wind- en waterdicht. Binnenjas voor rijden met warm weer, tevens zit in deze jas de protectie. Voor de broek geldt het zelfde principe. Jack: Concept EVO €999* Broek: Invention EVO €619*
Alpinestars
Scala Rider G4
Apex Goretex van € 189 voor: €
Intercom set van € 469 voor:
139
€
399
Shoei
Multitec vanaf: €
349
Macna Chameleon jas Laminaat + veiligheid! De leren binnenjas, met CE protectie
10%
*
KORTING MET
TEN KATE
MEMBERKAART OP NIET AFGEPRIJSDE ARTIKELEN
Bij aanschaf van deze Stadler of Macna textielset. set thermokleding
GRATIS.
en uitneembare thermovoering, wordt zelfstandig gedragen wanneer het droog is. Veilig rijden in leer. De waterdichte buitenjas is een Raintex laminaat jas. Het water wordt direct aan de buitenzijde tegengehouden. Hierdoor wordt de jas minder nat en sneller droog. Jack: Chameleon €499* Broek: Alpine €219*
www.tenkatemotoren.nl rollecate 55, Nieuwleusen 0529-488810
PM0611_ADV068.indd 68 Untitled-6 1
24-06-11 19:47 24-06-2011 14:52:19