HET MOTORTIJDSCHRIFT VAN DE ANWB
NIEUW 2012 • HUSQVARNA 900 NUDA • TRIUMPH 1200 EXPLORER
BEIEREN
DE HOOGSTE PAS VAN DUITSLAND
1929 RAMPENTOCHT
WAANZIN WHEELIE MET 272,6 KM/U! NEDERLANDS RECORD
IN DE ALPEN
PM1109_Cover.indd 1
Art.nr. 390429/2-3 ISSN 1381-0154
BP
KAWA ER-6N
NR. 9 | NOVEMBER 2011 € 5,95 | WWW.PROMOTOR.NL
SCAN ME!
G N I S S A #VERR SAKI
28-10-11 11:48
Exclusieve aanbieding van Vodafone
50% korting op een abonnement én een gratis Samsung Galaxy GIO
Samsung
Galaxy GIO • • • •
een full-touch smartphone voorzien van Android 2.2 een 3,2-inch touchscreen ingebouwde aGPS en Google Maps • 3-megapixel camera
Bestel de Galaxy GIO op:
www.vodafone.nl/anwb Aantal belminuten of SMS berichten
Internet
Normaal
Aanbieding
120
250 Mb
€ 30,-
€ 14,95
180
500 Mb
€ 36,-
€ 17,95
240
750 Mb
€ 41,-
€ 20,45
360
750 Mb
€ 50,-
€ 24,95
Voor vragen of meer informatie bel 0800-0200580. Lees de overige voorwaarden op www.vodafone.nl/anwb Kijk op de website ook voor aanbiedingen met toestellen en abonnementen. Abonnementen al vanaf € 6,95 en altijd in combinatie met een gratis toestel. Bovenstaande actie abonnementen hebben een contractduur van 1 of 2 jaar. Zolang de voorraad strekt. Aan Mobiel Internet zijn geen aansluitkosten verbonden. Alleen online verkrijgbaar. Ga naar de site voor meer informatie over de voorwaarden. Typ-, druk- of zetfouten voorbehouden.
PM0911_ADV002.indd 2
28-10-11 10:35
3 NIEUW 2012
HUSQVARNA 900 NUDA
42
Na wat voorzichtige pogingen met middelzware sportieve asfaltmachines vindt BMW dat Husqvarna klaar is voor het echt grote werk. De 900 Nuda is een mix van supermoto en allroad. Maar mooi wel met een travelpakket.
Jan Kruithof
ZORGELOOS Als een berg zag ik op tegen de herfst. Die twee weken zomer begin oktober en de 180 graden overgang naar de herfst halverwege de maand hadden me mentaal geen goed gedaan. Het
OVER DE HOOGSTE PAS VAN DUITSLAND
zorgeloze van de zomer, dat je in spijkerbroek en motorjack op de motor springt, zonder met wat dan ook rekening te hoeven
14
houden. Ik wilde er nog niet aan en ook mijn Tuono was nog
Deze zomer kocht Jaap een nieuwe motor, zijn eerste. Het werd een Suzuki GSR750. En zo’n motor moet je inrijden. Dus ging hij naar Beieren en Tirol, waar hij zich vergaapte aan de Alpen en ook nog eens de hoogste pasweg van Duitsland deed.
niet toe aan een anoniem bestaan in een donkere garage. Voor mijn gevoel had ik er ook nauwelijks op gereden. Hooguit een kilometer of 4000. Een kort Pinksterweekeinde naar het Teutoburgerwoud was het armtierige hoogtepunt. Daarna regen, regen en nog eens regen. Ik had me er al mee verzoend dat de rest van het jaar voor de V-Strom zou zijn. Stilaan begon ik me zelfs af te vragen waarom ik die Tuono eigenlijk had gekocht. Inmiddels staat de Aprilia al weer weken werkeloos te glimmen
36
NIEUW 2012
in de winterstalling en heb ik grote lol. Op de V-Strom heb ik de
TRIUMPH TIGER EXPLORER 1200
Logische maar niet minder dappere stap: Triumph verzet de bakens naar het zware allround segment met een 1200cc sterke Tiger Explorer. De kans van slagen is groot, want de Tiger 800 doet het wereldwijd beter dan zijn Duitse soortgenoot.
eerste najaarsstorm getrotseerd en eerlijk is eerlijk: ik vond het als vanouds leuk. De regen die gezellig op je helm tikt, de wind die aan je motor trekt terwijl je behaaglijk warm en droog in je motorpak schuilt. Bladerprut op het asfalt waardoor je weer heel bewust moet motorrijden. Dat vechten tegen de elementen, de ongemakkelijke temperaturen rond het vriespunt. Altijd zomer, je moet er toch niet aan denken. Herfst en winter zijn goed voor motorrijders. Ze laten je een mislukte zomer vergeten, zodat je je ergens in april weer enorm kunt verheugen op motorrijden zonder zorgen. In de zomer.
NIEUW 2012
KAWASAKI ER-6N
10
We hadden geen idee welke motor Kawasaki begin oktober wilde introduceren. Het bleek de derde generatie ER-6n te zijn. Het ontwerp is fraaier, strakker en minder lief. Maar belangrijker: ze rijden erg goed.
58
1929: INTERNATIONALE ALPEN ZESDAAGSE
In 1929 schreven 12 Nederlanders zich in voor de Internationale Zesdaagse, een enduro over 1700 km door vijf Alpenlanden. Het werd een rampzalige tocht.
34
PROMOTOR REIZEN 2012
Primavera, Langste Dag, Nachtrit… Lezers vragen of we de data van de Promotor tochten eerder bekend willen maken. Doen we en we vullen het rijtje aan met alle reizen die we in 2012 gaan doen. Extra aandacht voor de tocht naar Moskou en het noorden van Scandinavië.
PROMOTOR UITGELEZEN 4 Onderdelen 8 Column Jan Dirk Onrust 9 DVD Jupiter’s Travels 10 Test Kawasaki ER-6f/n 13 Op de weg getest 14 Toertocht Beieren en Tirol 20 De Plek Fried Anepool 23 Kriskras 3 GPS-tochten 24 Peeters Prijst: Ural of Dnepr?
PM0911_Inhoud.indd 3
26 De Vondst benzine 28 Test Honda GL 1800 Goldwing 34 Promotor Reizen 2012: alle reizen en events 36 Triumph Tiger Explorer 1200 38 De wheelieking 42 Test Husqvarna 900 Nuda 48 Techniek Öhlins ESA vering 51 ANWB Motor
52 Uithoek De Blauwe Stad 54 Occasion Honda NTV 650 Deauville 58 Internationale Alpen zesdaagse 64 Test 9 motoren met ABS 66 In de volgende (22 december) 67 Oer
31-10-11 15:46
4
DE LEZER OP AVONTUUR:
VAL THORENS
Nog maar een maand geleden verkende Pim en z’n maat Richard de skihellingen van Val Thorens, op z’n motor! Pim had namelijk op Google Maps een weggetje ontdekt dat op geen enkele kaart stond en al helemaal niet op z’n GPS. De ruim 28 kilometer onverharde haarspeldbochten bracht de vrienden naar bijna drie kilometer. Over hoe dat allemaal in z’n werk ging lees je op promotor. nl. Zoek op Thorens.
OUD SPUL BLIJKT VERKOOPTOPPER
De Europese motormarkt is in mineur, maar het Indiase Royal Enfield steekt de vlag uit. Royal Enfield Motors, het oudste motormerk ter wereld en producent van de welhaast iconische Bullet maakt bekend dat ze voor 2011 een verkooprecord hebben gehaald. Tot halverwege dit jaar zijn er wereldwijd 42.000 Royal Enfields verkocht, een verbetering van 40%. Dat moet ook wel, want Enfield heeft voor 2011 ingezet op 70.000 motoren. ‘Oorzaak? Karakter. Als je een keer een Royal Enfield hebt geprobeerd, ben je verloren. De motor rijdt uniek en dat zie je terug in de cijfers,’ aldus een woordvoerder. Ondanks de crisis zijn de verkoopcijfers van Royal Enfield gestegen. Eerder dit ANWB-REISWIJZE jaar werd bekend dat er nog een nieuwe fabriek bijkomt ACTIVATIECODE R DM47N-H5JB9om aan de stijgende vraag te kunnen voldoen.
M5AHC-Y9YSH
Tik bovenstaande code in je ANWB-reiswijzer en je downloadt all e GPS-routes in deze Promotor direct op de harde schijf van je PC of in je GPS-toeste l.
NIEUWE ABONNEMENTSPRIJZEN
BOEK
Vanwege een wetswijziging zullen de abonnementsvoorwaarden van Promotor per 1-122011 worden aangepast. Voor de voorwaarden, zie http://www.promotor.nl/abonneeworden of het colofon achterin dit nummer. Prijzen promotor 2012: jaarabonnement €59,40, jaarabonnement ANWB-leden €56,25, los nummer €6,10.
Vanaf 2002 vermaakten we ons met de hilarische avonturen van de Booswigteclub. Een zeldzame motorclub met illustere leden als Zeehond, Dobber en Badmuts. In hun hart zijn het brave burgers die zich verbijten over het tempo waarin de samenleving verandert. Uit boosheid lappen ze de wet op geheel eigen wijze aan de laars en vervallen tot burgerlijke ongehoorzaamheid. Maar alleen in het weekeinde. De 144 pagina’s Booswichten Club bestel je op promotor.nl
EN -VOORWAARDEN
DE BOOSWICHTEN CLUB, 70 KWADE COLUMNS
TRIUMPH LICHT EEN TIPJE VAN DE SLUIER… 2012 WORDT EEN MOOI JAAR VOOR TRIUMPH De Triumph Tiger Explorer 1200 kennen we al maar ook deze twee nieuwtjes willen we je niet onthouden: naast de Street Triple R verschijnt er volgend jaar ook zo’n kekke ‘R’ versie van de Speed Triple. Dat is niet verkeerd, want ‘R’ staat voor een hoop leukigheid en spielerei. Denk aan.Öhlins veer- en dempwerk, nieuwe voor- en achtervork en vijfspaaks aluminium wielen van de firma PVM. Ook de remmerij is opgepoetst door de firma Brembo. Het resultaat: minder kilo’s en nog meer lol. Gelukkig voor de retro-vrienden is ook de familie Bonneville uitgebreid, en wel met een Steve McQueen Edition. Een mooie lijst aan modificaties zorgen voor de ultieme Triumph Trophy TR6 look, een motor die de legendarische acteur zelf bereed tijdens het stuntwerk in de film The Great Escape. Wie er één wil moet snel zijn, wereldwijd komen er slechts 1100 beschikbaar.
PM1109_Onderdelen.indd 4
31-10-11 14:11
PRIJSVRAAG 5
TRIUMPH & PROMOTOR ZOEKEN AVONTURIERS!
Ga jij naar Marokko?
Ga jij naar Marokko? Samen met Triumph zoeken wij avonturiers die als eerste de Triumph Tiger Explorer willen ontdekken in Marokko. Schrijf je daarom vanaf vandaag in voor de ‘Seeking Explorers Challenge’ en maak kans op een 12-daagse droomreis op een gloednieuwe Tiger Explorer.
Triumph gelooft helemaal in de nieuwe Tiger Explorer. Logisch, dat heeft iedere fabrikant die een nieuw product introduceert. Maar geloof jij er ook in? Natuurlijk nodigt Triumph het liefst alle Promotor-lezers uit om op de Tiger Explorer te rijden, maar dat kan Bruin niet trekken. Een prijs-
vraag is dan het geëigende middel om tenminste één lezer een mening te laten vormen over deze adventure-bike.
Hoe win ík de reis naar Marokko? Om kans te maken op een geweldig avontuur in
Marokko op een gloednieuwe Explorer hoef je niet eens zo heel veel te doen. Check promotor.nl/explorer en vul het wedstrijdformulier voor 27 januari 2012 in. De trekking vindt plaats op 31 januari 2012. En misschien rij je dan van 9 tot en met 20 maart door Marokko.
CHECK PROMOTOR.NL/EXPLORER VOOR MEER INFO! PM0911_Triumph_Prijsvraag.indd 5
28-10-11 12:42
6
NA CROSSRUNNER NU CROSSTOURER Honda bevestigt dat de Crosstourer, de motor die op de EICMA van 2010 als concept gepresenteerd werd, in productie genomen wordt. Daarmee lijkt Honda vol in te zetten op het ‘cross-over’ concept, waarmee de eigenschappen van diverse motoren in één motorfiets gecombineerd worden. Tijdens de EICMA 2011 in november wordt de Crosstourer, een unieke combinatie van sport- en adventurebike, voor het eerst aan het publiek getoond. In de Crosstourer zijn elementen uit het sport-touringsegment, bijvoorbeeld het krachtige V4 motorblok uit de VFR1200F, gecombineerd met aspecten van off-roadmachines, zoals lange veerwegen, een comfortabele, rechte zitpositie en een avontuurlijke styling. Ook deze motor komt optioneel beschikbaar met Honda’s innovatieve Dual Clutch Transmission-techniek
SUPERZUINIG: HONDA INTEGRA
Ook Honda laat zien dat de scooter nog lang niet klaar is met haar opmars. Zij presenteren voor 2012 de Integra. Met een 700 cc staande Twin hoeft Honda zich ongetwijfeld niet te schamen op de vermogensbank. Over vermogen wordt echter nog niet gerept, wél verklaart Honda dat de Integra op een liter brandstof zomaar 27 kilometer ver zou moeten komen. Dat maakt de Integra meteen tot een heel interessante forensenmobiel. Ook mooi: de Integra wordt geleverd met een nieuwe, lichtere versie van de DCT-versnelingsbak. Deze automatisch schakelende bak is voorzien van een dubbele koppeling, waarmee de schakelacties razendsnel en vloeiend verlopen. Overigens heeft Honda aangekondigd ook andere motoren uit de range (optioneel) uit te rusten met deze bak.
HYPERSCOOTER: APRILIA SRV850 Denk je nog steeds dat scooters bestemd zijn voor licht gemankeerde motorrijders? Welkom in 2012. De sportspecialisten van Aprilia hebben de scooter van concerngenoot GP800 Gilera stevig onder handen genomen, en peuterden met wat slijpwerk 76 pk uit het 839 cc metende V-twin blok. De Aprilia SRV850 mag zich daarmee de sterkste motorscooter van dit moment noemen en past daarmee zonder enige vorm van schaamte in het gamma van Aprilia. Dát maakt scooterrijden ineens een stuk interessanter.
PM1109_Onderdelen.indd 6
VAN KENTEKENPAPIER NAAR PASJE
Kentekenpapieren worden binnenkort vervangen door een kleine plastic kaart, zo groot als een bankpas. Dat is makkelijker en is ook goed tegen fraude, aldus minister Melanie Schultz van Haegen (Infrastructuur). Alle informatie over het voertuig en de eigenaar komen op het pasje te staan, waar ook een chip in zit. Vanaf 2013 krijgen eigenaren van nieuwe auto’s en motoren zo’n pas. Oudere auto’s en motorfietsen krijgen een dergelijke kaart als ze van eigenaar wisselen. De kaart maakt het doorverhandelen van ‘gekloonde’ voertuigen moeilijker. Bij klonen krijgt een gestolen motor hetzelfde kenteken als een auto van hetzelfde merk en type. Vanwege de veiligheid worden de cards alleen nog centraal bij de Rijksdienst voor het Wegverkeer aangemaakt en uitgegeven. De kentekencard houdt hetzelfde tarief als het papieren kentekenbewijs. De verwachting is dat rond 2018 de papieren kentekenbewijzen zijn vervangen door kentekencards.
HANDIG: MOBIEL SCHADE MELDEN Het papieren schadeformulier kan voortaan na een aanrijding in de binnenzak blijven. Het Verbond van Verzekeraars lanceert mobielschademelden.nl. Het melden van schade na een aanrijding via een smartphone moet meer gemak en een vlottere afwikkeling brengen. Via de website www.mobielschademelden.nl, ingericht voor gebruik op smartphones, hoeft veel minder informatie te worden ingevoerd. De plaats en toedracht van het ongeluk zijn via GPS-plaatsbepaling vast te stellen en de voertuig- en verzekeringsgegevens worden automatisch opgehaald. Verder kunnen foto’s bij de melding worden gevoegd. ‘Een mobiele melding’ kan in tien minuten worden gedaan, waar het op het papieren formulier een half uur kost. Deze service is gratis.
01-11-11 09:08
Lekker lezen voor maar € 25,JA ARGANG 9
|
|
S E P T E M B E R 2 011
|
PRIJS
€
5,25
8
Dethleffs Aero Style 460 V
THEMA:
Knaus Sky Ti 650 MF
N AT U U R | T U I N I E R E N | N E D E R L A N D S E R F G O E D | K O K E N | W O N E N
OVER DE GRENS bij een kijkje onze buren
11x
8x
Huisje, boompje, feestje! e Vier hetingoed leven je eigen achtertuin
12x
nr. 8 • augustus 2011 • www.kck.eu • €6,35
Vorstelijk kamperen
Rondje IJsselmeer
op de Utrechtse Heuvelrug
HAARLEM
+
11 LOGEERADRESSEN NÉT OVER DE GRENS | KLASSIEKERS UIT DE BELGISCHE EN DUITSE KEUKEN | HET RECEPTENBOEK VAN MARIËNWAERDT | DE 24 MOOISTE LAATBLOEIERS | BRAMENTIJD
Buitenleven: over alles wat groeit en bloeit, over landelijk wonen en over rondkijken in romantische kastelen en landhuizen. B E L E E F
DE MOOISTE ROUTES, DE LEUKSTE TIJD
NUMMER 6
NR. 8 • AUGUSTUS 2011 • WWW.KCK.EU
De feestdagen staan voor de deur. Hebt u nog geen idee wat u uw dierbaren moet geven? Wij zetten een aantal suggesties voor u op een rij! Een goede cadeautip, maar natuurlijk ook leuk voor uzelf.
H E T
REIZEN is het grootste reisblad van Nederland met heerlijke stedentrips, avontuurlijke ontdekkingstochten en verrassende Europese bestemmingen.
Op zoek naar sporen uit de Gouden Eeuw
KCK: álles voor kampeerliefhebbers met inspirerende vakantiereportages en onderhoud en techniek van uw kampeermiddel.
Z E L F
KROATIË
HET MOTORTIJDSCHRIFT VAN DE ANWB
NUMMER 5 / JULI 2011 / € 5,65 / WWW.TOERACTIEF.NL
Langs de hunebedden
7
wandel- & fietsroutes in een handig routeboekje
Fiets en geniet Hoogzomer in Eemland
Een unieke combinatie van een magazine én een apart routeboekje voor de recreatieve fietser en wandelaar.
ALLE PRODUCTEN & NOMINATIES
Dinkelpad Wintersport in Twente
3XTEST WANDELSTOKKEN BIKETOOLS WANDELSOKKEN
Land zonder God Fietsen in Zuid-Italië Biken bij de oosterburen
Wandelparadijs
8x
10x
100% NL E-BIKE MET SMOEL
BOUW JE CUSTOM!
EASY RIDERS UIT DE POLDER
NACHTRIT: 23 SEPTEMBER 2011
UITHOEKEN IN ZUIDWESTNEDERLAND
20x
ROAD #ON SUZUKI 650
1
TENERIFE Vol inspirerende buitensport reisverhalen, artikelen over wandelen en fietsen, productnieuws en uitrustingstests.
V-STROM
Art.nr. 390429/2-3 ISSN 1381-0154
Borger
BP
Tiengemeten
NR. 7 | SEPTEMBER 2011 € 5,95 | WWW.PROMOTOR.NL
8x
Alleen op de wereld
FOTOJACHT OP BRUINTJE BEER
ORPHIRO
SCAN ME!
Test
17 Dagrugzakken
Promotor is hét blad voor de motorrijder met zelf te rijden routes en boordevol inspiratie voor ritten in binnen- en buitenland.
Waterkampioen, het tijdschrift voor de Watersporter met aansprekende vaarimpressies en sfeervolle reportages.
Kijk op anwb.nl/tijdschriftenactie of vul onderstaande bon in.
Ja, ik wil een abonnement voor maar € 25,- en kies voor: Mijn gegevens zijn (altijd invullen):
8x Buitenleven voor mezelf – PRM8 8x Buitenleven geef ik cadeau – 8PRM 11x REIZEN voor mezelf – PMR9
Naam en voorletters:
11x REIZEN geef ik cadeau – 9PRT 12x KCK voor mezelf – PRO9 12x KCK geef ik cadeau – 9PRO 8x Toeractief voor mezelf – TAP9
m/v
m/v
Straat en huisnummer: Postcode en woonplaats:
8x Toeractief geef ik cadeau – 9TAP
Telefoon:
8x Op Pad voor mezelf – POOP 8x Op Pad geef ik cadeau – OOPP
Geboortedatum:
10x Promotor voor mezelf – PRR9
E-mailadres:
10x Promotor geef ik cadeau – 9PRR 20x Waterkampioen voor mezelf – PRM9 20 x Waterkampioen geef ik cadeau – 9PRM Stuur de ingevulde bon naar: ANWB Contact Center, Antwoordnummer 93034, 2509 VB Den Haag
PM0911_Marketing.indd 7 PROMOTOR 230x300.indd 1 TC111362 Tijdschrift cadeau
Het cadeau-abonnement is bestemd voor:
ANWB lidnr:
Datum: Handtekening:
Ja, ik wil graag via e-mail op de hoogte gehouden worden over voor mij relevante producten, diensten en aanbiedingen van de ANWB. De aanbieding is geldig tot en met 31 januari 2012. De betaling geschiedt op dezelfde wijze als uw andere betalingen aan de ANWB. Niet-leden ontvangen een acceptgiro. Het cadeau-abonnement stopt automatisch na ontvangst van het laatste nummer. Het abonnement voor u zelf wordt automatisch omgezet in een vast abonnement, tenzij u voor ontvangst van het laatste nummer laat weten hiervan af te zien. Indien u niet opzegt, wordt het abonnement automatisch verlengd voor onbepaalde duur. U kunt gedurende deze verlenging op ieder gewenst moment opzeggen met inachtneming van een opzegtermijn van een maand.
27-10-11 25-10-11 17:00 09:52
8 COLUMN JAN DIRK ONRUST
EINDE Motorrijders zijn dromers. Het hier & nu vinden we maar saai, liever denken we aan daar & morgen, aan avontuur en verre streken. Misschien willen we daar niet eens arriveren, liever zijn we onderweg en zoeken we naar nieuwe wegen en groener gras. Want onderweg valt er nog van alles te ontdekken en liggen alle mogelijkheden open. Dat is vrijheid. En de motor vinden we de ideale machine om dat doel te bereiken en los te komen van alles wat knelt. Maar helaas ligt er al na vijf kilometer een agent met een lasergun in de berm. En zo zijn er nog talloos vele obstakels die onze vrijheid in de weg staan. Zonder en vooral met de Booswichtenclub heb ik me de afgelopen negen jaar opgewonden over die belemmeringen. Ik heb me druk gemaakt over de arrogantie van koeien, de onverstaanbaarheid van Groningers, functionele motorkleding met de vorm van een aardappelzak, over verstandige mensen, gesloten tankstations, over verwende kinderen, werkloze bejaarden die breeduit over dijken fietsen, slechtziende automobilisten van 89, over goede bedoelingen die meestal rampzalig uitpakken, over overgeorganiseerde mensen, suffe dorpen, vervelende hotelrecepties, motorkoffers die op beauty cases lijken, over Volvo’s die met twee wielen over de middenstreep rijden, over slijmjurken, groene onheilsprofeten, overstekende eenden, betweters, dominante vrouwen, adviescommissies, wielrenners en struikrovers. Maar de grootste belemmeringen zitten altijd in jezelf. Dus heb ik uitgebreid geschreven over mijn gestuntel, onwetendheid, over kansen die ik liet schieten, mijn schijterigheid, ongeduld, slapeloosheid, over de beren die ik op mijn weg zag en over allerlei lichamelijk beperkingen en ongemakken. Maar hoofdonderwerp was vooral het geploeter van de Booswichtenclub, die we hebben opgericht om belasting te kunnen ontduiken – wat helaas niet lukte. Eigenlijk ging alles fout in deze club van weekendrebellen. Het ene na het andere avontuur liep vast door heimwee, gierigheid en onenigheid. We zijn waarschijnlijk ook de enige motorclub ter wereld, die tien kilometer na aanvang van een reis huiswaarts keerde,
PM1109_Onrust.indd 8
omdat secretaris Domper dacht dat hij was vergeten de strijkbout uit te schakelen. Nee, de zoektocht naar ruimte en vrijheid was vooral een gevecht. Maar er zou niet veel te schrijven zijn geweest als het allemaal vanzelf ging. Het gevecht was misschien zelfs een stuk leuker dan het doel. Maar hebben we na negen jaar schoppen en slaan tegen allerlei belemmeringen nog iets bereikt? Niet veel. Zodra je er één omver schopt, komen er twee nieuwe voor terug. Maar na negen jaar gekakel heb ik wel een ei gelegd. En dat is een boek waarin de 66 beste columns zijn opgenomen. De titel is uiteraard De Booswichtenclub en je kunt het bestellen via de website. Het boek is tegelijkertijd het einde van deze column. In de maandelijkse 500 woorden heb ik gezegd wat ik te zeggen had. Nu wordt het tijd voor wat anders. Over een paar maanden zien we elkaar terug. Ennuh… zeer bedankt voor de vele reacties op deze column die ik in afgelopen jaren mocht ontvangen.
01-11-11 12:33
DVD: JUPITER’S TRAVELS 9
Ted Simon was net geslaagd voor zijn motorrijbewijs toen hij in 1973 op wereldreis ging met een 500cc tweecilinder Triumph. Het werd een reis van formaat, vol mooie avonturen, prachtige ontmoetingen en emotioneel afscheid.
Jupiter’s Travels
TEKST EN BEELDRESEARCH DAFNE EN ROB DE JONG
SPECS
SPEELDUUR: 90 minuten. TALEN: Engels en Duits. BESTELLEN KAN VIA: Post@Waffender.de PRIJZEN: DVD €25 incl. verzendkosten. VHS: €18,- incl. verzendkosten.
Eén van de mensen die Ted Simon gedurende die reis in India bezoekt, is een helderziende die zijn hand leest en die hem de naam Jupiter geeft. Het boek dat Ted over deze reis schreef en dat een bestseller werd heet dan ook Jupiter’s Travels. Vele jaren na zijn reis vraagt Ted zich af hoe het met al die mensen is vergaan die hij tijdens zijn wereldreis heeft ontmoet. Zijn hun dromen uitgekomen en hoe is de wereld om hen heen veran-
derd? In 2001 start Ted opnieuw de motor, zij het dan een BMW R80GS, en gaat op reis vanuit Engeland door Frankrijk naar Italië richting Afrika.
Internet en telefoon in de bagage Dat er veel is veranderd weet Ted al voordat hij werkelijk onderweg is, als hij zich realiseert dat een groot deel van zijn bagage nu bestaat uit de modernste communicatiemiddelen, waarmee hij constant en direct de vele fans, hongerig naar nieuws van onderweg, via internet en telefoon op de hoogte moet houden. En dan de filmploeg die Ted van tijd tot tijd bezoekt om het allemaal ook nog eens te filmen… Hij weet drommels goed dat hij het allemaal zelf in beweging heeft gezet, maar toch, het was niet de bedoeling dat hij de held noch de hoofdpersoon in de film zou spelen.
De herinneringen kloppen Ted is eerst teleurgesteld in zijn tweede reis. Hij kan veel mensen niet terugvinden en de wereld reageert anders op de oude man die hij geworden is. Leeftijd heeft er alles mee te maken. Toch raakt hij gefascineerd door de vraag of wat híj zich herinnert hetzelfde is als wat de mensen die hij onderweg ontmoette zich herinneren. Er blijken ook dingen - zelfs na 27 jaar – ongewijzigd, zoals het vragen naar de weg (altijd drie keer herhalen). En ook wanneer hij keer op keer met zijn motor in de woestijn in het stof hapt, kloppen de herinneringen met de realiteit.
PM1109_DVD.indd 9
Gebroken been in Kenia Van tijd tot tijd worden de vele kleurrijke beelden van Afrika, vol prachtige details in zorgvuldig gekozen composities door zwart/wit materiaal en stills afgewisseld en worden er passages uit Jupiter’s Travels voorgelezen. Het verhaal krijgt een andere wending wanneer Ted in Noord-Kenia zijn been breekt en hij voor zijn motor uit naar Nairobi reist, waar hij na behandeling in een ziekenhuis zijn herstel afwacht in een safari lodge. Voor de camera doet hij uitgebreid verslag over wat hem overkomen is en even is Ted weer op reis en is het hier en nu belangrijker dan de reis van 27 jaar geleden. Wel eens een been horen breken?
The interruptions are the journey Het volgende moment dat Ted de cameraploeg ontmoet is alweer in Kaapstad. ‘Hier ben ik dan in ZuidAfrika. Ik heb 12.245 mijl gereden en niemand weet het,’ wordt er uit Jupiter’s Travels voorgelezen. Ted kijkt even later uit over de Oceaan en bedenkt zich hoe de reis 27 jaar eerder verder ging en nu mogelijk verder gaat. Het zijn de laatste beelden van de DVD die meer een documentaire is geworden over de reis die Ted destijds maakte dan een film over de reis van nu. Een ding is wezenlijk anders: Jupiter’s motto ‘The interruptions are the journey’ lijkt te zijn verdampt. Het heeft weer met leeftijd te maken. De Jupiter van nu zegt: ‘De wereld is nog steeds even magisch als 27 jaar geleden, maar hoe jonger je bent, des te meer hij je zal bekoren.’
27-10-11 15:53
Q&A
10
KAWASAKI ER-6N TEKST MINK BIJLSMA, FOTO’S HENNY B. STERN
straks meer. De vering lijkt inderdaad een stukje beter: wat stugger zonder dat het veercomfort in het gedrang gekomen is. De geclaimde vermogenstoename zul je hooguit merken in een 1 op 1 vergelijk en na het LED debacle is de toerenteller nu wel bruikbaar. De pogingen om meer geluidsbeleving te kweken door de luchtinlaten onder de tank uit te laten komen is gelukt, die om het zadel comfortabeler te maken niet.
Ergonomie en comfort?
Welke motor? De derde generatie ER6n, de naakte middenklasser van Kawasaki met een 650 cc tweecilinder motorblok.
Is het een nieuwe motor? Hoewel je het op het eerste gezicht niet zou zeggen, is er veel aan de ER-6n veranderd zodat je die vraag net zo goed met een ja als een nee kunt beantwoorden. Het blok is nog steeds dezelfde als in de allereerste ER-6n van 2006. Wielen, remmen en veel ‘universele’ onderdelen zijn ongewijzigd overgenomen, maar het uiterlijk, het frame, de achtervork en het instrumentarium is helemaal nieuw.
PM1109_KawasakiER6n.indd 10
Voor wie?
Belangrijke wijzigingen?
Voor dezelfde motorrijders die bij de introductie van de ER-5, de voorloper van de ER-6n in 1996, tot de doelgroep behoorden: jongeren! Maar ook voor mensen die zich nog jong voelen en heropstappers. En degene die de ER vooral voor korte en stedelijke ritjes willen gebruiken. Daarnaast zijn er opnieuw inspanningen gedaan om de motor nog toegankelijker te maken voor korte(re) en minder zelfverzekerde motorrijders en… rijdsters. Het nieuwe ‘dubbelloops’ frame dat tussen de onderbenen 50 mm smaller geworden is, is daar een goed voorbeeld van.
Da’s een hele waslijst, die we op het energie besparingsprogramma zetten. Alles wat van plastic is, heeft een nieuw design. Het dashboard is nu op de stuurklem gemonteerd, de toerenteller is weer analoog. Vanwege de nieuwe plek verhuisde het contactslot naar de tank, die 20 mm hoger is voor een agressievere ´boven op het stuur´ look. Kawasaki heeft wat beter op de lasnaden gelet, het zadel is nu tweedelig en zou comfortabeler zijn. De duogrepen zijn opnieuw ontworpen en de richtingaanwijzers staan weer ouderwets op steeltjes. Het enige wat er motortechnisch
veranderd is, is een balanspijpje tussen de uitlaatbochten en een grotere demper. Dat moet voor meer vermogen en trekkracht onder de 7.000 toeren zorgen. De maximale belading is gestegen van 180 naar 200 kilo en het stuurtje is 20 mm breder.
Wat merk je ervan? Als je 1.85 bent, merk je alleen aan de zeer smalle tank dat de motor nog slanker is. En wel zó smal dat je je goed kunt voorstellen dat mensen waar jij met kop en schouders bovenuit steekt nu inderdaad nóg makkelijker met de voeten aan de grond kunnen komen. Voor langere rijders is dit geen voordeel, daarover
Voor niet al te lange mensen, de doelgroep en het gebruiksdoel lijkt de ergonomie goed geslaagd. De afmetingen zijn strak afgebakend, de zithoogte beperkt, het gewicht vrij laag. De hendels zijn instelbaar, de spiegels zitten weer wat hoger (10 mm) en geven een goed beeld van het verkeer achter je, de tank is smal. Erg smal.Toch zijn er ook kleine missertjes, zoals een nog steeds te hoog geplaatst schakelpedaal (geen finetuning mogelijk) en de ´design´ schetsplaten voor de voetsteunen maken het naar binnendraaien van de hakken onmogelijk. Daardoor zit je met de bal van je voeten op het buitenste randje van de voetsteun en zit je relatief snel met de laars aan de grond. Ook wordt het zicht op de snelheidsmeter beperkt door het kingedeelte van een integraalhelm en moet je echt met je hoofd naar beneden knikken om de snelheid af te kunnen lezen.
27-10-11 16:19
A
Q&A KAWASAKI ER-6N 11
TESTMOTOR Kawasaki ER 6n TESTLOCATIE de Algarve in Portugal OMSTANDIGHEDEN warm, droog en zonnig. TEMPERATUREN tussen 24 en 28 graden. WANNEER 11 en 12 oktober 2011 TOTAAL TESTKILOMETERS ca 380 km BIJZONDERHEDEN we reden op de non-ABS’er omdat de ABS versie nog niet klaar was. Die ABS-loze ER 6n komt overigens niet naar Nederland.
Hoe is het blok? Op het blok is eigenlijk heel weinig aan te merken. Het loopt als een zonnetje en is zo soepel als wat: 2.000 tpm in zijn zes en hij piept er zo tussen uit. Hij is stil, schakelt goed, de koppeling gaat licht en is duidelijk in zijn doen en laten. De injectie lijkt iets abrupter te reageren dan zijn voorganger, maar het is als zout op slakken. Zelf zegt Kawasaki dat de ER in de eerste versnellingen meer trekkracht heeft dan ´niet nader te noemen concurrenten’ (denk aan Honda Hornet 600 en de Yamaha XJ6). Die bewering lijkt te kloppen. Maar het blijft een zes-en-een-halfje en met duo of heuvel op moet je toch gauw één of twee versnellingen terug om mooi op het gas een bocht uit te trekken.
Hoe zit het met de stuureigenschappen? Die zijn super! De handelbaarheid is dankzij het lage gewicht en de rechtop zithouding groot, de balans welhaast perfect. De ER stuurt licht, gemakkelijk, vanzelfsprekend en voorspelbaar. En wat vooral heel belangrijk is voor de doelgroep: uiterst neutraal. Ook remmen in de bocht leidt niet tot verandering van koers, de nieuwe
PM1109_KawasakiER6n.indd 11
Dunlop Roadsmart II is daar debet aan. Ook de bochtenstabiliteit is groot. Van het ene oor op het andere gaat sneller en makkelijker dan in bed. Eigenlijk kan de ER-6n op stuurgebied veel meer dan hij voor zijn gebruiksdoel nodig heeft. Niemand zal hem dat kwalijk nemen of zich daar aan storen…
Iets bijzonder mooi? Eén enkel erg mooi onderdeel zit er eigenlijk niet op. Wel mag je stellen dat de ER6n door de jaren heen geëvolueerd is, volwassen is geworden. De eerste was misschien een beetje ‘gemaakt’, als een puber die alle moeite doet om op te vallen. De tweede was al wat meer zichzelf met wat meer flair en stijl. Van de derde is de afwerking beter dan ooit, het frame en de achtervork zijn heel eigen, over de vorm van de schetsplaten is nagedacht, de benzinetank is ook een serieus onderdeel van het design. Zoiets geldt ook voor de uitlaat: de eerste was ronduit gekunsteld, de tweede al een stuk beter en deze is er niet alleen om geluid te dempen en de uitlaatgassen te laten ontsnappen op een hippe plaats, maar een mooi onderdeel die past bij het geheel.
En iets lelijks? Misschien is dit wel één van de opvallendste punten: je kunt geen enkele onderdeel vinden waarvan je oprecht kunt zeggen dat Kawasaki zich er makkelijk vanaf gemaakt heeft of naar het goedkoopste in het assortiment gezocht heeft. Met de verkoopprijs in gedachten een hele prestatie. Als je aan de linkerkant diep door de knieën gaat om op het lage wat spijkers te zoeken, zou je de broodtrommel -die de taak van demper en katalysator op zich genomen heeft - voor het achterwiel aan kunnen voeren. Maar dat is écht laag op het water…
Sterkste eigenschap? De vering. Hét onderdeel bij uitstek waar in deze (en ook de iets hogere) prijsklasse doorgaans op bezuinigd wordt. Niet dat er volledig instelbare Öhlins onder zitten, in tegendeel, maar de ER-6n veert erg goed. Mede daardoor staan ook de stuureigenschappen op een erg hoog peil voor een dergelijke machine. Ook als de kwaliteit van het wegdek te wensen over laat.
En de slechtste? Uitgesproken slechte eigenschappen heeft de ER niet. Wel een paar kleine die je hem met/uit liefde zult vergeven. Toch één kanttekening. Door de zeer smalle tank en de stand van de voeten op de stepjes is het directe contact tussen rijder en machine wat vaag. In bepaalde gevallen, bijvoorbeeld nog platter omdat de bocht toch scherper
blijkt, is dat een minpunt. Naar binnen duwen door (meer) druk op de voetsteun uit te oefenen gaat ook niet goed door de relatief hoog opgetrokken benen. Let wel: we hebben het hier niet over relaxed rondboemelen in Flevoland, maar stevig raggen in de Algarve. Ook de bediening van de jiffy áchter de voetsteun is niet erg handig, maar laat wel ruimte vóór de voetsteunen. Kortbenigen zullen daar blij mee zijn. Geen nadeel zonder voordeel….
Hoe zit het met bagage? De nieuwe vorm van de benzinetank is de mokerslag voor de universele tanktas, de vorm is even fraai als dramatisch. Waarschijnlijk is de Quick-Lock van SW-Motech, die je monteert op de ring van de tankvuldop, de eerste en voorlopige enige moge-
lijkheid. Wel komt er eerdaags een (Givi) kofferset, gelet op de statisch aanwezige aangeklede ER-6f. Is de inruilprijs te laag dan moet je het doen met vier stalen bagagehaken (twee onder het zadel), die helemaal klaar lijken voor hun taak.
Hebben andere merken ook zo’n motor? Het antwoord is simpel: Suzuki heeft de SV 650 Gladius met 650 cc V-twin blok en is daarmee de enige rechtstreekse concurrent. De Ducati 796 Monster is een alternatief voor motorrijders die bereid zijn de keerzijde van emotie voor lief te nemen. Yamaha heeft de XJ6, eventueel de FZ8 en Honda de CBF 600 en CB 600 Hornet. Maar dat zijn allemaal viercilinders.
Minks oordeel
Wat een genot! Na de introductie van de V-Strom 650 die heel veel waar biedt voor zijn geld, al wéér een nieuw model voor 2012 met deze eigenschap. Voor nog geen 8.000 euro krijg je een motor die geen enkele eigenschap heeft die het plezier vergalt of zelfs maar een béétje inperkt. Alleen het zadel is twijfelachtig en langere rijders zouden willen dat hij iets ruimer was. Ervaren rotten zouden misschien wat meer vermogen op prijs stellen. Een ER-10n met een écht goede buddy en Kawasaki zou iedereen de mond snoeren.
27-10-11 16:19
12
Plus & Min +++ +++ ++ ++ ++ ++ ++ ++
Toegankelijk Vering Stuurgemak Wendbaarheid Neutraliteit Geen oprichtmoment Grondspeling Stabiliteit
– – – –
Vrij kleine kniehoek Comfort zadel Zicht op snelheidsmeter Onnatuurlijke stand voeten Schakelpedaal te hoog Té smalle tank?
– –
IN HET KORT
SCOREBORD
MOTOR
Zwart: objectief, zonder rekening te houden met het type motor Groen: subjectief, wél rekening houdend met het soort motor Blauw: als de objectieve en subjectieve beoordeling hetzelfde cijfer krijgt
BLOK CILINDERINHOUD BORING X SLAG COMPRESSIE MENSELVORMING PRESTATIES KOPPELING TRANSMISSIE RIJWIELGEDEELTE FRAME VERING REMMEN
SCAN MIJ!
MATEN & GEWICHTEN WIELBASIS ZITHOOGTE BALHOOFDHOEK/NALOOP VEERWEG VELGEN BANDEN TANKINHOUD RIJKLAAR GEWICHT MAX. BELADING PRIJZEN & KLEUREN PRIJS KLEUR IMPORTEUR
PM1109_KawasakiER6n.indd 12
vloeistofgekoelde staande 180° twin met dubbele bovenliggende nokkenassen en vier kleppen per cilinder. 649 cc 83 x 60 mm 10,8:1 Keihin injectie met 38 mm gasklephuizen topvermogen 72 pk/8.500 tpm | 64 Nm/7.000 tpm kabelbediende meervoudige natte platen zes versnellingen met Positive Neutral Finder en kettingaandrijving stalen brugframe van dubbele ronde buizen en een gecombineerd enkelvoudig vierkant backbone/dubbel buizen hulpframe voor: niet instelbare 41 mm telescoop voorvork, achter: op veervoorspanning instelbare lateraal geplaatste monodemper voor: dubbele 300 mm schijven met Tokico tweezuiger remklauwen, achter een enkele 220 mm schijf met Tokico enkelzuiger remklauw en ABS (niet op testexemplaar) 1.410 mm 805 mm 65º/110 mm 125/130 mm gegoten alu 6-spaaks wielen, maten niet opgegeven Dunlop Roadsmart II. Voor 120/70 ZR17, achter 160/60 ZR17 16 liter 204 kg 200 kg
BLOK 1 2 3 4 5 6 7 8 RIJWIELGEDEELTE 1 2 3 4 5 6 7 8 COMFORT/ERGONOMIE* 1 2 3 4 5 6 7 8 BAGAGEMOGELIJKHEDEN 1 2 3 4 5 6 7 8 TOERKWALITEITEN 1 2 3 4 5 6 7 8 PRIJS/KWALITEITVERHOUDING 1 2 3 4 5 6 7 8 RATIO/EMOTIE BALANS ERG RATIONEEL RATIONEEL GEMIDDELD EMOTIONEEL
9
10
9
10
9
10
9
10
9
10
9
10
PURE EMOTIE
* mede ingegeven door een lichaamslengte van 1.85. Kortere rijders zullen iets beter waarderen
€ 7.998, incl ABS Pearl Shining Yellow, Pearl Stardust White en Metallic Spark Black Kawasaki Motors Netherlands, Hoofddorp. Tel 023 5670 500 | www.kawasaki.nl
GRATIS WEBTEST Kawasaki Er-6n
Voor de uitgebreide test van de Kawasaki Er-6n ga je naar Promotor.nl. Laat je reacties achter onder de webtest! De test lees je ook op de Promotor Nieuws app (iPhone & Androïd). Om de clip te bekijken, scan je de QR-code hiernaast.
27-10-11 16:19
ODW
OP DE WEG GETEST 13
GETEST
IN DE RUBRIEK ‘OP DE WEG GETEST’ TESTEN WE SPULLEN DIE BELOVEN HET LEVEN VAN DE MOTORRIJDER TE VERGEMAKKELIJKEN, VERBETEREN OF ANDERSZINS POSITIEF TE VERANDEREN.
SENA SMH-10 DE SENA SMH-10 IS VAN DE DERDE GENERATIE BLUETOOTH DAT MINDER STORINGGEVOELIG MOET ZIJN. DE SET OMVAT EEN GRONDPLAAT, ZENDER/ONTVANGER, MICROFOON EN LUIDSPREKERS EN DE NODIGE OPLAADKABELS WAARONDER USB. Het pairen van een GPS en mobieltje is een makkie. Een druk op de knop en de apparaten vinden elkaar. Hoe dan ook is het opvallend dat de SMH-10 maar twee knoppen heeft. Onder de kleine zitten alle telefoonfuncties, de grote is voor het geluid. Met handschoenen aan tast je eigenlijk nooit mis. De ontvangst en het geluid zijn goed. Voor een telefoongesprek dan, muziek klinkt wat blikkerig.Tot zo’n 80 km/u kun je op je mobiel nog goed een gesprek voeren. Ook de gesproken wegaanwijzingen van de GPS komen luid en duidelijk binnen.
LEES OOK DE UITGEBREIDE TEST OP PROMOTOR.NL
Gaat het harder, wordt het moeilijker. Boven de 120 km/u wordt een gesprek op de V-Strom lastig te volgen, maar gek genoeg op de Tuono (naked bike) niet. Kennelijk verstoort de windturbulentie op een matig ‘bekuipte’ motor het gesprek meer dan wanneer je met je helm vol in de wind rijdt. Dus mag je aannemen dat je op een echte toermotor ongestoord kunt babbelen. Al met al beviel de Sena me goed. Zo goed dat ik op zoek ben naar luidsprekers die muziek meer recht doet. (Jan)
PECH? VEILIG MET DE LED ALERT SAFETY LIGHT HET IS WATERKOUD EN AARDEDONKER. NOG ZO’N 20 KILOMETER TE GAAN OVER DIE ONVERLICHTE B-WEG EN MIJN MOTOR BEGINT VERVAARLIJK TE SLINGEREN. LEKKE BAND.
SPECS • De compacte lamp verspreid 360° extra fel licht door 16 LED’s. • Zichtbaar tot op 15 km afstand. • De lamp is extra sterk, waterdicht en bestand tegen extreme temperaturen. • 10 voorgeprogrammeerde programma’s, inclusief SOS in morse code. • Brandtijd tot 100 uur. • Maten: diameter 11 cm, hoog 3 cm.
Ik parkeer op een smal strookje asfalt. De eerste vrachtwagens denderen langs. Ik pluk een geel hesje uit mijn koffer, bel de pechservice en maak me op voor een uurtje blauwbekken. Mijn motor staat te sidderen onder het langsscheurende verkeer. Volkomen onzichtbaar. Herkenbaar? Pech is al irritant genoeg. En zo’n donkere motorfiets langs de kant van de weg helpt de veiligheid ook niet echt. ‘Gebruik een gevarendriehoek!’ hoor ik iemand roepen? Alleen jammer dat die niet bepaald onder mijn zadel past. Maar gelukkig! Promotor houdt ook van veilig! En daarom presenteren wij vol trots de Led Alert Safety Light. Een handige Ledlamp van slechts 11 cm doorsnee en 3 cm hoog. 10 voorgeprogrammeerde programma’s zorgen voor optimaal opvallend licht. En met de magneet ‘kleef’ je hem zonder problemen aan je motor. En dat voor nog geen twee tientjes. Meer weten? (Jaap)
Bestel ‘m in onze webshop op promotor.nl
PM0911_ODWgetest.indd 13
27-10-11 14:33
14
RIJ JE MOTOR LOS I
PM0911_Beieren.indd 14
28-10-11 11:30
ALPENTOER 15
S IN DE ALPEN
TEKST JAAP VAN DER SAR
16 T/M 21 MEI: PROMOTOR ALPENTOER Kersvers staat ie op de stoep. Een pikzwarte Suzuki GSR 750. Nieuw uit de doos. 106 pk, schoon op het achterwiel. Listig en retesnel als je wilt, maar zo mak als een schaap als je geen zin hebt in verschroeid asfalt. Een ander stuur, andere knippertjes… en binnenkort nog zo’n kek klein nummerplaathoudertje.
Mijn bankrekening blijft rokend achter, als een zwart gat op de stoep voor de plaatselijke Rabobank. Kan mij het schelen. Wat heb je tegenwoordig aan wat fictieve centjes op de bank? Zo’n nieuwe Suzuki devalueert vandaag de dag minder snel dan onze Europese munt. En dat zadel, diep weggestopt, zit nu al een stuk comfortabeler dan een stapeltje 50jes.
Lieber Jaapie, zin in wat Alpen? Die eerste kilometers zijn heerlijk. Maar niet erg relaxed. Mijn geweten bemoeit zich er ook mee:‘Er zit nog geen krasje op. Jaap. He-le-maal nieuw. Let je dus een beetje op Jaap? Jaap?’ Het is nog een kleine 40 kilometer naar huis. Alleen maar snelweg. Om me heen vliegt het verkeer langs en ik rijd als
een bejaarde op een fiets met elektrische trapondersteuning. ‘Niet boven de 5000 toeren alsjeblieft Jaap’ echoot de verkoopman nog na in mijn schedel. Dat betekent 500 kilometer inrijden met een gangetje van 105. Scheelt wél boetes, waar ik toch geen geld meer voor heb. Even doorbijten, veel rondjes om de kerk, een verplicht bezoekje aan vrienden in Groningen en ik ben al bijna toe aan de 1000 kilometer beurt. Rijden om het rijden; als je dat met de auto doet ben je een milieuterrorist, maar op de motor doet gelukkig iedereen dat. Mooi. Want daarna wil ik de Suus écht inrijden. Een epische tocht? Naar een zonnig bochtenparadijs? Vooralsnog is de Hollandse Moesson hier nog niet leeggelopen. Heb je een motor, staat ie alleen maar te verregenen onder een kraakverse hoes.
Tel de bergtoppen: fenomenaal uitzicht bij Gasthof Alpenblick am Sulzberg. Jammer dat die Soes er nét voor staat...
PM0911_Beieren.indd 15
28-10-11 11:30
16
GELUKKIG. IK GA DE SNELWEG OP EN GOD BLIJKT EEN MOTORRIJDER De verrassing meldt zich in mijn mail. Mijn Duitse collegajournalist en vriend Frank laat van zich horen. ‘Lieber Jaapie, wat dacht je van drie dagen asfalt? Ik heb een prachtige toer uitgezet in de Zuidduitse en Oostenrijkse Alpen. Ik woon hier, ben hier geboren en wat mij betreft is het de absolute motorfietshemel. We hebben hier zo ongeveer de meeste bochten per vierkante kilometer. En onbegrijpelijk, ik zie nauwelijks Hollanders. Kun jij daar geen verandering in brengen?’ Ehm… Ja! Dát moeten we even zelf onderzoeken.
te oren, terwijl de hoge tonen wegwaaien met het windgeruis. Uit dat ding, dan maar weer zelf wat zingen in de integraal. Ik besluit de rit op te delen in twee etappes. Een overnachting in Luxemburg, daar lekker wat heuveltjes meepakken en dan door.
Tanken, koffie, broodje Mijn nekspieren zeuren, ik schuif de gordijnen open en een mistige motregen kleeft aan het raam.
Lekker is dat. Mijn leren outfitje houdt niet van nat. Helemaal niet met nog 500 kilometer autobahn voor de boeg. Niet zeiken nu. Ik hijs me in mijn pak en op de motor en geef gas. Luxemburg kan ik afstrepen. Ik besluit lekker binnendoor richting Saarbrücken te tuffen. Mooie glooiende wegen maken het prutweer meer dan goed. Was bijna alweer vergeten hoe leuk heuvels eigenlijk zijn. En als ik dan eindelijk de snelweg oprijd, blijkt God een motorrijder. Hij veegt met zijn machtige armen wat grijze zooi aan de kant, de hemel opent zich en maakt plaats voor een zonnetje. De E50 is leeg, de wind gaan liggen en ik ben klaar voor limietloos knallen. 180..190..200.. wat een geweld! Ik waai bijkans van mijn fiets af,
Fikse tegenwind Een kleine week later reis ik af. Met 1152 kilometer op de klok gauw nog even die eerste beurt. Pisdunne olie eruit, normaal smeersel erin. Niet-werkende alarmlichtschakelaar fiksen, stuurgewichtjes goed vastmaken, kleine onvolkomenheden die ze daar nog even moeten rechtzetten voor ik begin aan het echte inrijden. Reactie op de redactie: ‘Met een naked bike? Naar Oostenrijk? Zal lekker doorwaaien Jaap! Wedden dat je bij terugkomst meteen een extra ruitje koopt?’. Kan zijn. Maar voorlopig troost ik me met de gedachte dat dit toch het échte motorrijden is. Vol in de wind, blik op oneindig en gas erop, de bochten tegemoet. Voorlopig nog even snelweg. Tot 130 km/u is het nog aardig uit te houden op de Soes, maar daarboven speelt een fikse tegenwind me parten. Geen ruitje, zo voelt dat inderdaad. Ook mijn Nolan stereosetje kan het geweld van de wind niet aan. Op maximaal volume probeert deze liedjes te tetteren in mijn beoordop-
Typisch Tiroler Lunch op 2037 meter: roergebakken pannenkoek met appelmoes. Geen wonder dat al die Tirolers er wat topzwaar bij lopen...
Welkom op de Bielerhöhe-motormekka met uitzicht op de Silvretta-Stausee.
Fenomenaal uitzicht op Schloss Neuschwannstein
PM0911_Beieren.indd 16
28-10-11 11:30
ALPENTOER 17
Als je dan toch je motor los wilt rijden... Dan maar hier!
maar de Soes geeft geen krimp en ademt alsof ze net wakker is. De kilometers vliegen voorbij. Tanken, koffie, broodje, knallen is het ritme van de dag. Natuurlijk, bochtjes zijn leuker, maar een epische tocht zonder snelweg is niet erg ..ehm… episch. Het stukje schuim, dat door moet gaan voor zadel, moet zich nog vormen naar mijn anatomie. En andersom. Heb dus wellicht een nieuwe reet nodig na deze tocht, maar verder vermaak ik me nu al kostelijk. Binnen no-time in Oberstdorf. Daar, in viersterren-oord Hotel Oberstdorf, een paar kilometer verwijderd van de Oostenrijkse
grens, smaakt het bier als godendrank en vlei ik me in een bedje van puur dons. Tweede etappe: check.
De hoogste pas van Duitsland Fris en herboren ontmoet ik mijn Duitse vrinden en hoteldirecteur Sebastian, zelf een fervent motorrijder en onze persoonlijke gids voor vandaag. Die kent hier iedere centimeter Waar gaan we heen? Wat is de route? Sebastian lacht. ‘Rij maar gewoon achter mij aan. Als je me bij kunt houden. Slik. Da’s voor die Duitsers geen probleem, die zijn
Door naar Balderschwang, richting Voralberg naar Oostenrijk. In Hitisau rechtsaf, krullen naar Gasthof Alpenblick am Sulzberg. Alpenblick? Van die naam is geen letter gelogen. Nooit zoveel bergtoppen op een rijtje gezien. Terug Duitsland in, bij Neuhaus, bij Weienried weer Oostenrijk in en zo tikken we de ganse dag heen en weer de grens over. Op de Pfänder, zo’n 1000 meter hoog, genieten we van een fenomenaal uitzicht over de Bodensee. Beetje kijken naar Zwitserland. En verder gaat het, door dat waanzinnig opgeruimde landschap. Nergens een vies randje te bekennen. En
BOERDERIJEN, GASTHOFS EN MANNEN-MET-GLEUFHOEDJES zo ongeveer op het achterwiel in de bergen geboren. Ik maak me geen illusies, dat wordt zo plat als een pannenkoek door de hairpins. ‘Japie, es gibt kein kurven in Holland, oder? Zie je het nog wel zitten?’ Ja, wrijf het er maar in, geef nou maar gas! De Allgau, het gebied waar we zitten, kent een eigen huisberg: de Riedberg. En laat daar nou een mooie pas overheen lopen. Prima om daarmee af te trappen. Met 1420 meter geen hemeltergende Alp, maar evengoed de hoogste pas van Duitsland. Die eerste hairpins verlies ik mijn vrienden als binnen no-time. Fok, hoe ging dat ook alweer. Dóór de bocht heen kijken, omhoog, in die hele korte krengen in z’n twee en een beetje koppeling, mooi plaatsen, langzaam erin en in het midden van de bocht vloeiend het gas erop. Na een half uurtje gaat het beter. Lekker zelfs. En ik voel me thuis in de groep. Vóóraan Sebastian op een Moto Guzzi Stelvio, mijn maatjes Uli en Markus allebei op een BMW 800 GS, Jens op een Triumph Sprint en achter mij Frank op zijn enorme Kawasaki Grand Tourer. Een bont gezelschap.
PM0911_Beieren.indd 17
nergens industrie. Dit landschap bestaat uit boerderijen, gasthofs, mannen-met-gleufhoedjes en dikke mercedessen. Daar tussendoor: honderden motorfietsen. Ik krijg een lamme arm van het groeten en vermoed achter ieder vizier een dikke grijns. Heer, geef me één zo’n weg in de Hollandse randstad!
De ramp van 1999 Dag twee is de dag van de kilometers. Jakob, de broer van hotelchef Sebastian heeft zich aangemeld als tourguide van de dag. Zijn dialect lijkt met Duits niets te maken te hebben, maar zijn gashand laat aan duidelijkheid niets te wensen over. Eerst over de Riedbergpas, die kennen we al, door naar Voralberg en via de Silvretta Hochalpstrasse naar Paznaun in Tirol. Leuk detail: deze straat is in handen van de plaatselijke energieleverancier. Dus moeten we afrekenen voor we de pas op knallen. Die Silvrettapas is zijn centen dubbel en dwars waard. Op de hielen gezeten door Porsches (en streekbussen!) geven we de fietsen ervan langs.
28-10-11 11:30
18
Bovenop de Bielerhöhe (2037 meter) vinden we een stuwmeer en een tentje waar Jakob voor ons een typisch Tiroler lunch geregeld heeft. Een enorme plank met Tiroler spek, kaas, brood en uien, afgetopt met Kaiserschmarrn (roergebakken pannenkoek?) en appelmoes. Geen wonder dat al die Tirolers er wat topzwaar bij lopen… Door naar Ischl, met een tussenstop in Galtür. Dit dorpje werd in 1999 half weggevaagd door een lawine, waarbij 31 mensen het leven lieten. Bizar, is de eerste gedachte die bij je opkomt. Bizar, dat dit dorpje op deze plek is gebouwd. Aan beide kanten begrensd door bijna verticale rotswanden. Ingesloten. Zelfs zonder sneeuw is het indrukwekkend. De wanden zijn, ter hoogte van Galtür, inmiddels ruim voorzien van lawinehekken. Friemelige dingetjes, vanaf beneden gezien.
‘U GING 23 KILOMETER TE HARD’. EEHM. SORRIE..? Ok, we gaan weer door. Via het High Bike Testcenter in Ischl (kun je voor een klein bedrag een rondje scheuren op de nieuwste modellen van BMW, KTM, Ducati en Triumph. Superinitiatief van de fabrikanten trouwens!) naar St. Anton en Lech, de meest oranjegezinde stad op deze aardkloot en van oudsher dé wintersportbestemming van de Koninklijke familie. Mij kenden ze niet, dus gauw gas geven, waarna ik toch nog werd verrast door een Hollandse verrassing: de lasergun.
Boete: 10 cent per bocht ‘U ging 23 kilometer per uur te hard’ O? ‘Dat mag niet’. Tsja, dat begrijp ik. ‘De boete bedraagt 30
Stel je voor: Dit. En dan een keer of 1000. Meer redenen om mee te gaan naar de Alpen heb je niet nodig toch?
euro’. Slik. Ik probeer niet in juichen uit te barsten. 30 euro! Da’s nog geen 10 cent per gereden bocht. Ik betaal gedwee aan de intens vriendelijke politieagente, die me prompt ook nog even uitzwaait. Oostenrijk, je zou er bijna gaan wonen… Terug naar Duitsland weer, via de Gaichtpas naar Tannheimerdal en Oberjoch. Maar eerst een filmcameraatje op de fiets geklikt om mijn maat Uli te filmen*. Wat mij betreft de mooiste pas van alle. Pikzwart, gloednieuw asfalt, glad als een biljartlaken. Bochtjes korter dan kort en voor je het weet is de pret weer voorbij. Van Sonthofen glooien we langzaam weer terug richting Oberstdorf, maar niet voordat Jakob ons
ook nog even zijn hotel heeft laten zien. Een designer-budget hotel in het nabij gelegen Fischen, volledig CO2 neutraal en zo ongeveer gemaakt voor motorrijders. Enorme keldergarage, sauna, gym om de spieren weer los te maken, prima betaalbaar eten en simpele, maar uitstekend geoutilleerde kamers. Even onthouden voor die Hollanders… Wij, gezellige gasten, mogen ín de lobby parkeren en eventueel zelfs onze handtekening met een burnout achterlaten. Maar allez, na 350 kilometer bochten ben ik doorgedraaid en heb weinig zin om mijn rubber te besteden aan iets anders dan asfalt.
Mijn held Eddy the Eagle Dag drie. Het komt met bakken uit de hemel. Geeft eigenlijk niks, want dat enorme ontbijt in Hotel Oberstdorf loont de moeite om wat langer te blijven zitten. Honderd soorten brood, fruit, een eitjes-bakker-op-bestelling, koffie, thee, limonade, worstjes en natuurlijk Tiroler spek. En dan is het droog. En kan het feest alsnog beginnen. Want waar kennen we Oberstdorf ook alweer van? Juist. Skispringen, Vierschansentoernooi. Dus torent de skischans hoog boven Oberstdorf uit. Die kun je niet laten schieten. Dus drijft Jakob, vandaag op een stokoude BMW GS, ons over geitenpaden naar de 120 meter lange Schattenbergschans, waar we toegang krijgen tot het heilig der heilige: de landingsstrip. Mijn held, dé held van het Skischansspringen, Eddy the Eagle, een bijziende blije eikel uit Engeland, sprong hier in 1987 naar eeuwige glorie door liefst 73,5 meter te springen. Een Brits record. Hoewel de toppers hier zo’n 143 meter springen, spreekt vooral de prestatie van Eddy tot de verbeelding. Hij zag namelijk bijna niks… Een kilometer of vijf verderop vinden we de Heini-
PM0911_Beieren.indd 18
28-10-11 11:30
ALPENTOER 19
GA MEE! VAN 16 T/M 21 MEI 6 DAGEN TOEREN IN DE BEIERSE EN OOSTENRIJKSE ALPEN Natuurlijk, onze Tanktastochten zijn onovertroffen. Maar daar vermaak je je geen heel weekend mee.
Leuke gasten daar in het Explorer-hotel. Hoewel ze met ‘je kunt je motor wel binnen zetten’ uiteindelijk toch de ‘tiefgarage’ bedoelen.
Klopfer Skivliegschans, één van de vijf skivliegschansen ter wereld. Mocht je dat skischansspringen al heftig vinden; dit gevaarte is 213 meter lang en het record ligt op een sprong van 223 meter. Eenmaal beneden op de schans hebben de vliegers zo’n 130 km/u bereikt. Zonder remmen. Om het helemaal af te maken: deze schans is toegankelijk voor het publiek. Niet aan te raden voor motorrijders met een zwakke maag overigens.
Etappe Oberstdorf Scheveningen Door naar de volgende bezienswaardigheid. Via talloze kleine dorpjes richting Nesselwang, waar een prima eetcafé, Postbraurei Nesselwang, niet alleen zijn eigen eten verzorgt, maar meteen een fikse eigen bierbrouwerij blijkt te hebben. Mooi, prachtig, maar aangezien we natuurlijk geen druppel drinken moet ik naar de smaak van het plaatselijke brouwsel voorlopig nog raden. De
PM0911_Beieren.indd 19
laatste etappe gaat naar Fussen en slot Neuschwanstein. Daar treft de regen ons definitief en hard. Zeiknat rijden we nog één keer over de Oberjoch. Zelfs onder een centimeter water heeft ie nog niets van zijn aantrekkelijkheid verloren. Terug naar Oberstdorf. Slapen. Want morgen wacht nog één etappe: Oberstdorf - Scheveningen. 900 kilometer windhappen. Geen bochten helaas. Om half 10 ’s morgens neem ik afscheid van Oberstdorf, terwijl de donkere regenwolken me dreigen in te halen. Ik ben lekker sneller, zet koers naar de snelweg en heb één doel in mijn hoofd: Scheveningen. Acht koffie, drie tankbeurten, twee broodjes kaas, een gevaarlijk broodje hamburger en tien uur verder ben ik weer thuis. Een kleine 900 kilometer in één dag? Op een naked? Het kan. Daarna glij je vanzelf van je fiets. En dat inrijden? De teller staat inmiddels op 3700 kilometer. Missie geslaagd.
Maar op de grens van Duitsland en Oostenrijk kun je jezelf zonder enig probleem uitstekend vermaken. Geen zin om eerst dat eind over de autobahn te moeten rijden? Ook geen probleem. De Duitse DB Autozug vertrekt ’s avonds uit Düsseldorf en komt ’s morgens aan in München, terwijl je lekker in de slaapcabine ligt en je motor veilig op de trein staat. We vertrekken woensdagmiddag 16 mei 2012 en komen terug op dinsdag 22 mei. We hebben slechts een beperkt aantal plaatsen, dus wees er snel bij!
PRIJZEN 2-persoonskamer €575 Toeslag 1 persoonskamer €90,-
INCLUSIEF 3 Overnachtingen hotel 2 Overnachtingen trein Vervoer motor 3 x ontbijtbuffet in hotel Beierse lunch op de Bielerhöhe WLAN in het hotel Gratis gebruik van de spa Overdekte parking voor de motor
RESERVEER JE PLEK OP PROMOTOR.NL.
* Zie QR code voor mijn pogingen om de Duitsers een beetje bij te houden.
28-10-11 11:30
20
HARTSTOCHT A Of er ooit nog zo’n hartstochtelijke generatie motorrijders zal opstaan? Mannen als Fried Anepool tartten het gezag in de jaren zeventig, stapten op de motor en raakten bevangen van een rusteloos verlangen naar een wereld achter de horizon. TEKST OLIVIER VISSER, FOTO’S CHRIS PENNARTS
PM0911_DePlek.indd 20
De generatie voor wie de motorfiets de poor men’s auto was, is nu wel afgestapt. Gebrek aan beter was de grote drijfveer achter het motorrijden voor de ploeteraars in de jaren van wederopbouw. Zodra de beurs het toeliet, na jaren van bikkelen, kwam er een Trabant, Dafje of gebruikte Kever. Het grote feestvieren kon beginnen, medio jaren zestig. Niet voor de ploeteraars zelf, maar voor hun kinderen: de babyboomers. Als we de bange burgerman moeten geloven, dé aanstichters van alle hedendaagse ellende; van het klimaatprobleem tot de schuldencrisis, van de teloorgang van het onder-
27-10-11 15:57
BINNENKIJKEN 21
T ALS KOMPAS wijs tot en met de ontsporing van de jeugd. Wíj weten wel beter. ’t Is de generatie die het juk van bazen en pastoors afwierp, een stem veroverde op de verkalkte radio en tv en de paden effende voor een generatie die zich nu in oneindig grotere luxe en vrijheid wentelt. Het kan toch geen toeval zijn dat we voor deze rubriek juist onder babyboomers van die paradijsvogels treffen die, niet gehinderd door de moderne angst voor een onzekere toekomst, het motorrijden tot levenskunst hebben gemaakt. En da’s heel iets anders dan lifestyle.
PM0911_DePlek.indd 21
Boeven Fried treffen we tussen zijn motorfietsen, achter zijn huis, op de flanken van de Utrechtse Heuvelrug. Niet helemáál zijn biotoop, deze brave buurt, vertelt hij. ‘Ik kom uit een Utrechtse volkswijk met degelijke burgers, boeven, en arbeiders, van allerlei slag. Ik was al jaren onder het gezag van pa uit, die motorrijden verbood, en haalde de ene motor na de andere binnen. Ze stonden gestald op verschillende plekken in de stad. Toen kwam dit huis met zijn enorme schuur voorbij. ’t Is een groen buurtje hier en de buren
maar denken dat wij de schuur zouden slopen om een mooie tuin te maken...’ Van origine is Fried bioloog. Maar hij graait liever in de onderdelen- dan in de plantenbak. Eenkennig zegt hij niet te zijn. Waarom dan een schuur vol Yamaha’s XS 650? ‘Halverwege de jaren zeventig verraste een vriend me met de boodschap dat hij ‘een nieuwe fiets had gekocht’: een XS 650. Ik maakte een ritje en was verkocht. Van het een kwam het ander. Door een werkwaardige verzamelwoede heb ik nu een hele collectie. Geen museumstukken. Ze rijden allemaal.’
27-10-11 15:57
22
Gestrand in de woestijn Er zitten er twee tussen met de status van onaantastbaarheid: een XS 650 met BMW-politiezijspan – ‘hij verbergt de geschiedenis van mijn gezin’ – een de XST 750, een tot woestijnbeest omgebouwde XS 2. Hij heeft de Noordkaap gezien, Mauretanië en Australië. In de Australische woestijn leek zijn lot bezegeld toen het motorblok aan diggelen ging. Maar voor Fried kwam dat einde veel te vroeg. Bij een kameraad aan de andere kant van de aardbol ging de telefoon over. Of hij even een blok uit een andere motor wilde sleutelen en op het vliegtuig wilde zetten. De ANWB hielp een handje met overvliegen en na vier dagen ploegde het ‘Le Grand Reservoir’ – hij is vernoemd naar zijn 45-liter tank – weer door de Australische woestijn.
In het spoor van Ché Kom je tussen Amsterdam en Utrecht nog een motorrijder tegen als straks de wegen weer wit uitslaan van de pekel en sneeuw over het asfalt stuift, dan heb je een goede kans dat je Fried in het vizier hebt, op zijn Super Ténéré. Die heeft hij zichzelf cadeau gedaan, precies dertig jaar nadat hij voor het laatst een nieuwe motor kocht. ‘Het moet wel erg bar worden wil ik de trein nemen. Voor minder dan ijzel stap ik niet af. Motorrijden is voor mij een soort mediteren. Ik stap na een rit altijd gelukkiger af dan toen ik opstapte.’ Als straks het voorjaar begint en de burgerman besmuikt droomt van drie weken op een Franse camping, start Fried in Buenos Aires de Super Ténéré om over te doen wat Che Guevara beschreef in zijn legendarische Motorcycle Diaries: een reis van 12.000 km door Latijns Amerika, van Argentinië tot Venezuela. Wie de bioscoopversie van dat dagboek niet heeft gezien, zou zijn motorfiets eigenlijk moeten inleveren. De laatste getuige van deze reis, Ché’s reismaat Alberto Granado, stierf begin dit jaar op Cuba. Fried houdt de legende levend. Het oude vuur is nog lang niet gedoofd.
PM0911_DePlek.indd 22
27-10-11 15:57
23
1
PROMOTOR ONROUTE
KRISKRAS
2
3
In elke Promotor staan drie gratis kant en klare motortochten, die door ons zijn uitgezet en nagereden. Je downloadt ze met de ANWB-reiswijzer, die ze ook op je GPS (Garmin&TomTom) zet. De routes voor de routerol staan op promotor.nl. Daar boek je eventueel ook hotels bij het vertrek- en eindpunt van de route.
Onroute 1 Friesland 129 km START De Gulden Leeuw, Merk 2, Workum Je start in Workum, het plaatsje van het bekende Jopie Huisman Museum, aan Noard 6. Jopie is in Workum in 1922 geboren als jongste van zeven kinderen. Vanaf 1975 werd zijn werk qua techniek realistisch, wat hem een grote bekendheid gaf. Vanuit De Gulden leeuw gaat het richting Pingjum en Tzummarum naar Blauwhuis. Na deze bijzondere plaatsjes eindigt de tocht waar je ook van start ging: in Workum, bij de Gulden Leeuw.
Onroute 2 Toeren dwars door Noord-België 138 km START Golden Tulip, Driesveldlaan 99, Weert Deze Kriskras gaat vanuit Weert dwars door België van oost naar west. Vanuit Golden Tulip zet je het gas erop en niet lang daarna moet het er alweer af, want Peer staat op het program. Je weet wel, van de bekende Meubelboulevard. Kan je tussendoor nog even een meubeltje met een kopje koffie scoren. Daarna zet je de gang er weer in en stuur je over wonderschone Vlaamse weggetjes via Balen en Malle naar het
Onroute 3 Rondje Nederland 8: Berg en Dal – Ospel 119 km START Hotel Erica, Molenbosweg 17, Berg en Dal Het vervolg op het Rondje Nederland start dit keer in Berg en Dal, onder Nijmegen, een gebied met een prachtig heuvellandschap, uitgestrekte bossen en smalle stroompjes. Steevast een gebied voor een heerlijke motortoertocht. Vanuit Berg en Dal meander je over mooie motorweggetjes en via Gennep, Merselo en Swolgen kom je uit in Ospel, bij het Peeljuweel
DOWNLOADEN MET DE ANWB-REISWIJZER LET OP! In 2012 stoppen we met het maken van routes voor de routerol! Zorg dan ook dat je ruim voor die tijd in het bezit bent van een GPS.
PM0911_Kriskras.indd 23
De ANWB-Reiswijzer is een gratis programma waarmee je routes en andere content voor je navigatiesysteem kunt ophalen. Je downloadt en installeert ANWB Reiswijzer eenmalig op je pc via www.anwb.nl/navigatie.
FOTO’S EN ROUTE: YVONNE EN HANS VROLIJK, RENE VLASSENROOD EN AD JONKER
eindpunt in Antwerpen, bij de Antwerpse MacDonalds.
27-10-11 14:49
24
TEKST DOLF PEETERS, FOTO’S CHRIS PENNARTS
S R E T E PE RIJST P URAL OF DNEPR?
We zitten in een soort spagaat. Verliezen ons in romantische jongensdromen. Onze studietijd. Vrijheid. Motorrijden. Feesten. De avonturen. Dingen die we nu nooit meer zouden doen. Waarom eigenlijk niet?
PM0911_PeetersPrijst.indd 24
27-10-11 14:56
PEETERS PRIJST 25
T Verstandig zijn is saai. Bovendien worden wij mannen hoogstens geslachtsrijp, nooit volwassen. Vraag maar eens eerlijk aan je Lief. Daar moeten we ons geluk in vinden. Tweeëntwintig worden, dat lukt ons niet meer. Op de motor dwars door de Himalaya, daar krijg je hoogteziekte van. Wat moet je dan? Massaal een rondje Posbank rijden op je BMW, Honda of Harley? Een alcoholvrij biertje op een terras aan de IJssel? Doe eens gek. Gun je zelf een Russische motorfiets. Een zijspan. Zoek maar eens naar de UDCN en op Marktplaats naar Richard Busweiler. Voor twee mille ben je de man. Voor drie mille moet hij glimmen en moet er zelfs nieuwe lucht in de banden zitten. Voor vier mille koop je een Siberische- of Oekraïense topper. De adoptie van een asielzoeker zonder kenteken? Dat hoort gewoon bij het avontuur als het tenminste geen redelijk jonge Dnepr is.
Russische zijspannen voegen niets toe
Maar onder ons gezegd: het is een fluitje van een cent. Want zelfs de meest ambtelijk doorgewinterde RDW-er moet glimlachen als hij zo’n ding ziet. Die Russische scharreldieren zijn hoogst gedateerd en mogelijk gewoon echt oud. En iedere vakman weet dat hun waarde net zo hoog is als de belofte van een Griekse politicus. Of van Maxime. Russische zijspannen voegen niets toe aan je status. Maar ze doen wonderen voor je imago en maken je blij op de meest ongecompliceerde manier. En hoe goed of slecht ze zijn? Of je er
PM0911_PeetersPrijst.indd 25
mee op pad kan? En misschien zelfs op de plek van bestemming aankomt? Jazeker hoor! Bijna altijd en hoogstens wat later.
Op een Rus verandert de wereld
Maar op een Rus met ervaring voel je je jonger. Je wereld verandert. Wildvreemde vrouwen zullen je enthousiast aanspreken. En wat maakt het dan uit dat ze dan over hun jeugd en de oorlog beginnen? Met een M72, Ural of Dnepr trek je meer aandacht dan Lady Gaga naakt op een Harley. Op een Russisch zijspan geef je een statement af: ‘Ik weet dat het ding niets waard is, ik weet dat ik geen remmen heb, maar ik heb schik! Oh ja: en 34 pk is genoeg.’
Een Rus begrijpt iedereen
Met een avondje Googlen heb je voldoende technische kennis om je nieuwe bezit aan de gang te houden. Iemand die zijn veters kan strikken, kan ook de techniek van een Russische motor begrijpen. Een nieuwe cardan kost 52 euro. Elke middenklasse auto is jouw kreukelzone. Andere motorrijders zullen je mogelijk niet eens meer groeten. Omdat ze het niet snappen. Maar jouw grootste risico is dat je met een van je mondhoeken achter een hectometerpaaltje blijft hangen. Breed grijnzen maakt meer kapot dan je lief is. En het antwoord op de vraag wat beter is, een Ural of een Dnepr? Dat is simpel: als ze niet even slecht zouden zijn, dan zouden ze even goed zijn.
27-10-11 14:56
26
TEKST EN BEELDRESEARCH PETER AANSORGH
BENZINE // Er gaat niets boven de emotie
van ontploffende benzine. Een motorfiets moet als het even kan ronken, roken en explosief accelereren. Benzine is daarom wellicht de belangrijkste uitvinding voor de motorrijder.
Benzine wordt gemaakt van olie. Daarvan zijn twee soorten: plantaardige en aardolie. De plantaardige kennen we al duizenden jaren. Zelfs de oude Grieken gebruikten al olielampen met olijfolie, door hen ‘elaion’ genoemd. Daarvan komt ons woord olie. Verrassender is wellicht dat het woord benzine eveneens een plantaardige oorsprong heeft. Het komt van de hars van de benzoëboom, de Styrax Benzoin. Daaruit werd vroeger olie gehaald. De Britse wetenschapper Michael Faraday identificeerde daarin in 1825 als eerste een bijzondere stof, waarin zes koolstofatomen een ringvormige keten vormden. Deze stof - Benzeen of C6H6 - noemde hij ‘bicarburet’ of ‘hydrogen’. De Duitse scheikundige Eilhard Mitscherlich maakte het spul later uit benzoëzuur en een base en noemde het benzin. Een zekere Justis van Liebig was het daar niet mee eens en noemde het Benzol. De naam ‘Benzin’ werd daarna gebruikt voor een mengsel van lichte koolwaterstoffen, terwijl Benzol voor pure benzeen werd gebruikt.
Aardolie Onze benzine komt natuurlijk niet van planten, maar van aardolie. Aardolie is ontstaan uit plantenresten, die ooit op de zeebodem zijn neergeslagen. Daar konden ze door de zuurstofarme omgeving niet worden verteerd. Ze werden afgebroken door anaerobe bacteriën, waardoor kerogeen ontstond. Dat werd weer bedekt door andere afzettingen waarna ze in diepe aardlagen terecht kwamen. Door de hoge druk op die diepte en door de aardwarmte van meer dan 100 graden werd de kerogeen tot aardolie ‘gekookt’. Olie is lichter dan water, vandaar dat het door de poreuze steenlagen omhoog borrelde. Meestal stuitte het daarbij op een ondoordringbare, dichte laag. Boorde je daar een gat in, dan kon je de olie oppompen. Maar soms was er geen ondoordringbare laag en dan sijpelde de olie door naar de oppervlakte, waar het in oliepoelen, teerzand en bitumineuze stenen te vinden was. Olie gebruiken we tienduizenden jaren. Op de stenen gereedschappen van de Neanderthalers, die 40.000 jaar geleden leefden, zijn sporen van bitumen aangetroffen. En in het derde millennium voor Christus werd het spul in de Indus-gemeenschap van Mhergarh gebruikt om manden waterdicht te maken en om stenen te metselen. Zelfs de torens van Babylon schijnen met dit asfalt gemetseld te zijn.
Destilleren Om aardolie te gebruiken moet je de nuttige delen eruit halen. Dat gebeurt door destilleren. Op zich een simpel proces, dat is gebaseerd op een verschil in kookpunt van de verschillende delen. Bij destilleren stook je de boel op tot alles verdampt, dan leid je de dampen door een staand vat waarin het naar boven toe steeds kouder wordt. Daardoor veranderen de dampen weer in vloeistof. Onderin het vat slaan de dikke delen neer, verder naar boven de dunnere. Via de zijkant kun je de verschillende stoffen aftappen. Het destillatieproces is al eeuwen oud. Al in de negende eeuw wordt gemeld dat de Persische
PM0911_DeVondst.indd 26
alchemist Muhammed ibn Zakriya Razi hiermee olie voor petroleumlampen maakte. Via Spanje kwamen deze Arabische destillatiemethoden in de 12e eeuw in West-Europa terecht. Met de Industriële Revolutie raakte alles in een stroomversnelling. De eerste commerciële oliebron werd in 1853 in het Poolse Jaslo geboord, in 1858 gevolgd door de eerste olieraffinaderij, opgericht door een zekere Ignacy Lukasiewicz. Hoewel Amerikanen daar anders over denken, volgens hen was het Edwin Drake die in 1859 de eerste bron boorde, in Titusville, Pennsylvania.
Verbrandingsmotoren Bij de eerste olieraffinaderijen ging het in eerste instantie om smeermiddelen en petroleum voor lampen. Voor benzine was nog geen toepassing. Ook met de eerste verbrandingsmotoren werd het spul niet meteen populair, want die liepen niet op benzine. Nikolaus August Otto – de eerste man die een werkende viertaktmotor bouwde - gebruikte spiritus, wat we tegenwoordig bio-ethanol zouden noemen. Datzelfde deed Henri Ford in zijn model T. Hij beweerde toen al dat ethanol de brandstof van de toekomst zou worden. De eerste verkrijgbare benzine was trouwens erg licht. Het bestond uit koolwaterstofketens van zes tot zeven koolstofatomen. Deze benzine werd voor reinigingsdoeleinden gebruikt, vandaar dat het ook wel wasbenzine werd genoemd. Soms werd benzine ook al in combinatie met alcohol gebruikt, onder de naam Ligroin. Die naam kom je ook tegen in het patentschrift van Motorwagen Nummer 1 van Carl benz, in 1886. De eerste motorfiets die op benzine liep – in plaats van stoom – was de Einspur (ook wel Reitwagen genoemd) van Gottlieb Daimler en Wilhelm Maybach, in 1885 In het begin van de 20e eeuw was benzine beter beschikbaar en zeer goedkoop, waardoor het ethanol als motorbrandstof verdrong. Onder invloed van de eerste wereldoorlog werden ook de zwaardere benzinesoorten – met langere koolstofketens - gebruikt. De vraag naar benzine steeg
27-10-11 16:26
TECHNIEK 27
daarna zo enorm, dat er ook kraakprocessen werden ontwikkeld waarmee grotere oliemoleculen tot benzine konden worden omgevormd.
Bio-ethanol In de loop der jaren werden motoren sterker, waardoor de benzine/lucht mengels soms gingen pingelen. Normaal wordt het eerste laagje benzine/lucht mengsel door de bougie aangestoken, waarna het ene laagje het volgende laagje aansteekt, heel snel, maar heel gecontroleerd. Maar als de druk en de temperatuur in een cilinder te hoog wordt, dan wordt het mengsel instabiel en kan het spontaan ontploffen. Bij dat pingelen ontstaan piekdrukken die een motor kunnen ruineren. En dus moest er iets ontwikkeld worden om pingelen te voorkomen. In de jaren twintig werd daarom in Duitsland al 5 tot 10% benzol aan de benzine gevoegd. Tot de Standard Oil Company in de VS in 1924 met tetraethyl-lood op de proppen kwam als anti-pingelmiddel. Dit werd in de jaren zestig weer vervangen door tetra-methyl-lood. En dat moest in de jaren zeventig weer verdwijnen, enerzijds omdat het niet goed was voor het milieu, anderzijds omdat katalystoren, die toen hun intrede deden, er niet tegen konden. Moderne benzine bestaat uit een mengsel van koolwaterstoffen met vier tot twaalf koolstofatomen met methyl-tert-butylether als anti-pingelmiddel. Verder bevat moderne benzine ook additieven tegen ijsvorming, reinigingsadditieven en een kleine hoeveelheid bio-ethanol. Er is inmiddels ook een benzinesoort met 10% bio-ethanol, bekend onder de naam E10. Oudere motorfietsen kunnen daar soms slecht tegen, omdat het sommige pakkingen en brandstofleidingen kan aantasten. De nieuwste motorfietsen kunnen er wel tegen, al leert de ervaring dat ze er niet altijd even lekker op lopen. Toch zullen we in de toekomst meer bio-ethanol tegenkomen, omdat deze brandstof uit planten wordt gemaakt en daarmee hernieuwbaar en CO2 neutraal is. En op zich is het vanwege zijn geringe pingelneiging een erg goede motorbrandstof. Henri Ford krijgt daarmee wellicht toch nog gelijk‌
PM0911_DeVondst.indd 27
27-10-11 16:26
Fenome
28
HONDA GL 1800 GOLDWING 2012
De Gold Wing is al sinds 1975, toen hij als GL 1000 werd geboren, het absolute ijkpunt voor alle luxe toermotoren geweest. Maar tijden veranderen en de huidige GL 1800 moet het opnemen tegen met name die dubbelgespierde dikke Duitser: de BMW K1600 GTL
PM0911_Goldwing.indd 28
27-10-11 16:09
PM0911_Goldwing.indd 29
TEKST EN BEELD ROLAND BROWN
meen
RIJIMPRESSIE HONDA GL 1800 GOLDWING 29
27-10-11 16:09
30
Honda’s tegenzet is de opgewaardeerde 2012 editie van de Gold Wing. Die is nu net in de States in de verkoop gegaan en moet later in dit jaar ook bij ons verkrijgbaar – of liever gezegd ‘ te koop’ – zijn. De feitelijke opzet van de 2012 Gold Wing is sinds de presentatie van de GL 1800 in 2001 niet veranderd. De lay out van de 1832 cc zes cilinder boxer en het aluminium chassis is hetzelfde gebleven. Maar de nieuweling heeft anders gestileerde kuippanelen en koffers. Die moeten voor een nieuw gezicht, meer windbescherming en bagageruimte zorgen. De buddyzit is ook nieuw, net als de upgrades aan de wielophanging, het audio-systeem en het GPS.
Niet vies van kilometers
De grootste verandering is dat de Gold Wings vanaf nu niet meer zoals sinds 1982 in Marysville, Ohio, USA worden gebouwd, maar in Kumamoto in Japan. En de tijd zal leren hoe de chauvinistische Amerikanen daar op reageren. De veranderingen zijn niet dramatisch en op papier lijkt het wel of de Gold Wing de strijd moet aan gaan met lichtere en sterkere concurrenten. Wij kregen de kans om de opgewaardeer-
Het dashboard van de GL is inmiddels wel wat versleten.
de Vriendelijke Reus gedurende twee dagen aan te tand te mogen voelen op de plek waar hij thuis hoort. In de States. In twee dagen van Tennessee naar Alabama over Interstates en bochtige bergweggetjes. Daar bleek dat de grote Honda nog niet echt bang voor de concurrentie hoeft te zijn. Dat werd me al duidelijk voordat ik een meter op de nieuwe motor had gereden. Want onze trip begon in Knoxville, Tennessee op de 33ste Wing Ding, het nationale treffen voor Gold Wingrijders. Het grootste deel van de 12000+ Gold Wing passionados bestond uit vijftigers en zestigers en ze kwamen uit de hele US van A. Gold Wing rijders zijn niet vies van wat kilometers maken. De meeste met passagier en volle belading. En dat die Amerikanen geen kleine, magere typetjes zijn, dat is bekend.
12-kleps krachtklont
De volgende dag mocht ik zelf achter het stuur. Met een groepje van zes journalisten reden we Knoxville uit. Natuurlijk hadden we even tijd nodig om weer aan de afmetingen en het gewicht van de toergigant te wennen. Maar met 740 mm zit je zo laag op het enorme, zachte zadel dat je de voeten
De Honda GL 1800 blijft nog steeds een fenomenale verschijning.
altijd aan de grond krijgt. Een veilig gevoel. Ondanks dat, voordat je zelfs maar getankt hebt, de Honda al een vette 400 kilo weegt. Dus langzaam manoeuvreren blijft wat tricky. Gelukkig ligt het zwaartepunt van de zescilinder boxer bijna op
het niveau van de witte strepen op de weg en is er een – elektrische- achteruitversnelling aan boord. Dat is heel listig als je wat ondoordacht geparkeerd hebt. Die loeisterke zescilinder is ook erg handig om de enorme massa van de Wing pro-
Gedateerd dashboard
Eenmaal over de Highway 129 voorbij Maryville kwam
HET ZWAARTEPUNT VAN DE ZWARE ZESCILINDER LIGT BIJNA OP STRAAT bleemloos neuriënd op gang te sleuren. Er zijn meer toermotoren met een soepel motorkarakter, maar de 12-kleps krachtklont van de Honda gaat er al vanaf 2000 tpm soepel en onstuitbaar vandoor. Ik voelde het blok maar een keer wat trillen tijdens het accelereren. Toen ik op de tellers keek, zag ik dat ik mijn sprint was begonnen met minder dan 1000 tpm in zijn hoogste versnelling en bij een tempo van 40 km/h. Dat is niet raadzaam en verstandig.
PM0911_Goldwing.indd 30
Maar buiten de bebouwde kom heeft de Gold Wing feitelijk genoeg aan de vijfde versnelling.
de Wing tot rust in een kalme draf. Het grote zescilinderblok lag tevreden spinnend in het vooronder en reageerde soepel als ik gas gaf om in te halen. Met de cruise control op 120 gleed ik – naar Amerikaanse wetgeving te snel – door het landschap. De zescilinder boxer heeft karakter. Maar het is een vriendelijk karakter. En alleen stoplichtsprinters zullen er teleurgesteld in zijn. De topsnelheid van net onder de 200 km/u is niets
27-10-11 16:09
RIJIMPRESSIE HONDA GL 1800 GOLDWING 31
HONDA GOLD WING TIMELINE 1973
Honda ontwikkelt een 1470 cc, vloeistofgekoelde, zescilinder boxermotor als prototype en noemt het resultaat M1. De enkele bovenliggende nokkenassen worden aangedreven door tandriemen. Het is de eerste Honda met cardan.
1975
Na onderzoek blijkt de zescilinder een brug te ver. Honda bouwt een viercilinder boxer. De 999 cc Honda GL1000 is nadrukkelijk geïnspireerd door de M1. De viercilinder boxer levert 80 pk. In 1975 worden er 5000 van gekocht, ver beneden Honda’s target. Maar de verkopen stijgen als motorrijders ontdekken dat de GL1000 met een aftermarketkuip (Vetter!) en koffers een ideale reismachine is.
1980
Daar speelt Honda op in op het toerconcept. Het blok groeit naar 1085 cc en de GL1100 is geboren. Met de Interstate versie, de eerste Honda die af fabriek van kuip en koffers was voorzien, wordt de legende geboren.
bijzonders. Het is ook een gegeven waar Gold Wingrijders niets mee hebben. Die denken hoogstens na over het brandstofverbruik. Dat is netjes, maar niet wereldschokkend. Eerdere tests lieten al zien dat de vorige generatie Wings met een verbruik van ongeveer 1 op 14 wat dorstiger was dan BMW hoogst actuele zespitter. Met zijn 25 liter is de Honda tank 1,5 liter kleiner dan die van de GTL, maar nog steeds goed voor een actieradius van meer dan 250 km. De cockpit van de Gold Wing heeft sinds 2001 geen facelift gehad en oogt dus wat gedateerd met analoge klokken voor de snelheidsmeter, de toerenteller en benzinemeter. Er is geen slimme display aan boord die het actuele verbruik en de resterende actieradius berekent. De opwaardering is echter geslaagd en het Garmin GPS deed zijn werk prima. Net als het iPod compatibele audio-systeem waarvan de 80 watt per kanaal de classic rock duide-
PM0911_Goldwing.indd 31
lijk lieten doordreunen tot aan de 125 km/u.
Secondenwerk
Als de nieuwe Wing al een minpuntje heeft, dan is dat het ontbreken van een elektrisch verstelbaar windscherm zoals de concurrentie dat al jaren heeft. Het windscherm op de Honda is verticaal te verstellen over een afstand van 100 mm. Daarvoor hoef je – stilstaand – alleen maar een paar hendels om te klappen en daarna is het secondewerk. Dat is geen substituut voor het rijdend regelen met een druk op de knop, maar ik moet bekennen dat het me tijdens de reis niet echt hinderde. Het bijna rechtop staande scherm geeft een goede bescherming als het op je lengte is afgesteld. Maar met mijn lengte (net over de 1.90 m) vond ik het zelfs in de hoogste stand wat te laag. Tijdens onze excursie in Tennessee was het een graad of 35 en vochtig. In de luwte van de kuip kookte ik bijna uit mijn leren pak. Ik
1982
De GL1100 Aspencade is de volgende stap op weg naar het Comfortabele Toeren. Er is een compressor voor de luchtondersteunde vering aan boord. De grotere dynamo heeft voldoende vermogen voor alle accessoires inclusief audio-systeem en CB set (27 mc) en feestverlichting.
1984
Het blok groeit naar 1182 cc en daarmee is de GL1200 opeens in beeld. Die heeft ook een beter rijwielgedeelte met kleinere wielen.
1988
De Gold Wing krijgt eindelijk zijn zescilinder blok. De nieuwe GL1500 heeft 1520 cc, een (elektrische) achteruitversnelling, geïntegreerde koffers inclusief top koffer en een drooggewicht van meer dan 360 kilo.
2001
Een compleet herzien ontwerp ligt aan de basis van de GL1800. De nu 1832 cc grote motor wordt stevig omarmd in het eerste Gold Wing aluminium twinspar frame. Vijf jaar later wordt de Gold Wing dan als eerste motor ter wereld leverbaar met een airbag.
27-10-11 16:09
32
De zwaargewicht droog 400 kilo - remt als de beste.
Koffers? Een opslagruimte zul je bedoelen!
hekkensluiter die op me gewacht had, scoorde ik een heel apart USA souvenir: een speeding ticket. Kassa!
Respectabele grondspeling
Maar het leven werd weer een feest toen de weg begon te kronkelen en omhoog slingerde over de uitlopers van de Great Smokey Mountains. We kwamen aan in een gebied dat Deal’s Gap heet en waar de ‘Tail of the Dragon’ begint, een 17 kilometer lang stuk weg met 318 bochten. Daar komen zoveel motorrijders op af dat er bij de meest spectaculaire bochten de hele dag een heel stel beroepsfotografen zit. De resultaten van hun werk vinden de rijders terug op sites als killboy. com en us129photos.com. Natuurlijk moet je er wel de
THE TAIL OF THE DRAGON: 17 KILOMETER LANG MET 318 BOCHTEN
De achterzijde van de GL1800 herken je uit duizenden.
miste duidelijk verkoelende ventilatie. Het windscherm heeft een simpel te bedienen centrale ventilatie opening, maar het is een gemiste kans dat Honda niet het voorbeeld van BMW heeft gevolgd om de kuip te voorzien van verstelbare luchtgeleiders. De zon veroorzaakte nog een bijkomend probleem
PM0911_Goldwing.indd 32
pressor kun je de druk in het achterveersysteem tussen de 0-1,7 bar overdruk instellen. Dat doe je met een knop die in de kuip zit. Je kunt er ook twee waardes mee selecteren, een voor solo, de andere voor duogebruik. De feitelijke verdere veranderingen op dit model bestaan uit het gebruik van lage wrijvingslagers. Die moeten de rit nog zwevender maken. Dat werkt in de praktijk zo goed dat je bijna zonder het te merken over de grootste putten in het asfalt danst. Zelfs als de vering is opgepompt tot een stevige 1,6 bar. Dat maakt nog geen passensprinter van deze elegante dikkerd, maar via de Dragons Tail op weg naar boven ging de Wing dartel omhoog en haalde ik zelfs andere motorrijders in. Chopperrijders. Maar toch…
nadat ik even gestopt was om mijn zonnebril uit de topcase te halen. Om weer aan te haken bij de rest van de groep gaf ik wat gas. Dat deed ik vlak voor een lokale sheriff die net zijn radar gun had getrokken. Ik had dus opeens heel duidelijk blauwe zwaailichten in de grote, veel overzicht gevende spiegels. Samen met Honda’s
creditcard voor trekken. Je zou het niet van een toergigant als de Wing is verwachten, maar de Honda deed het wonderwel in die eindeloze bochtencascade. Zeker wanneer je in aanmerking neemt dat zijn vering en demping eigenlijk heel basic zijn. De 45 mm Showa voorvork is niet instelbaar Maar met de boordcom-
Bij zulk oneigenlijk gebruik sleepten de treeplanken natuurlijk over de weg, maar de grondspeling is respectabel. En de Bridgestone banden gaven voldoende grip. Ik was onder de indruk van de remmen van de massale Honda. Zeker omdat het gecombineerde remsysteem met ABS je de mogelijkheid geeft om heel stevig in de
ankers te gaan zonder een glijpartij te riskeren. En het is flauw om te concluderen dat er motoren zijn met meer ‘bite’ in de remmen. Een Ducati Hypermotard verwijt je het gebrek aan bagageruimte immers ook niet? Tegen de tijd dat we bij onze lunchstop bij het Deal’s Gap ressort aan kwamen, was ik onder de indruk van de manier waarop de Honda door de bochten ging. Ik had genotvol gestuurd door een landschap waar de bochten bezaaid waren met stukken kuipwerk van machines die het blijkbaar aardig wat minder hadden gedaan.
Extreem indrukwekkend
Na een echt Amerikaanse rit op de Highway 68 naar Sweetwater pakten we de I-75 naar Chattanooga, het huis van de befaamde ‘choochoo train’. Het station is intussen opgewaardeerd tot hotel. Weer terug op de Interstate deed de Gold Wing weer waar hij voor geboren is: hij verslond hongerig de mijlen terwijl zijn berijder zich zowel kapitein van een cruiseschip als welgewaardeerde gast op zo’n zelfde schuit voelde. De Honda Gold Wing is comfortabeler dan de gemiddelde huiskamer en heeft nog een betere geluidsinstallatie ook. Een korte stortbui bewees dat de nieuwe kuip inderdaad in staat is om de berijder ook bij stevige regen droog te houden. Tenminste
27-10-11 16:09
RIJIMPRESSIE HONDA GL 1800 GOLDWING 33
als je de vaart erin kan houden. Toen we Birmingham Alabama binnenrolden was het weer droog genoeg om de Wing na 400 kilometer even te laten rusten terwijl wij het magnifieke Barber Museum bezochten. Als we de smetteloze 1975’er Gold Wing GL1000 uit het museum vergelijken met ons slagschip buiten, dan zien we wat een lange weg het concept heeft afgelegd. De huidige versie had nog indrukwekkender kunnen zijn als Honda er meer in geïnvesteerd had. Het gemis aan elektronische stelmogelijkheden begint intussen aardig mee te wegen. Maar Honda’s toergigant blijft een extreem indrukwekkende langeafstandsloper. Een machine die door de detailzorg weer beter is geworden. In deze economisch warrige tijden is er natuurlijk veel
voor te zeggen dat Honda heeft gekozen voor detailzorg in plaats van ingrijpende- en dure modificaties. Er is geen twijfel aan dat de nieuwe Gold Wing dus niet de absoluut trendsettende nieuwe toerfiets voor het komende decennium is geworden. Het blok en het rijwielgedeelte zijn sinds de introductie elf jaar geleden onveranderd gebleven. Een echt nieuwe versie had meer vermogen gehad en minder verbruikt. De gedroomde nieuweling zou minder zwaar zijn en de high tech elektronica zou de directe confrontatie met de BMW K1600 GTL twijfelloos hebben aangekund. Dat zal binnen de doelgroep een reden zijn voor de BMW te kiezen. Mogelijk zou de prijsstelling daar nog iets aan kunnen veranderen. Maar met het overhevelen van de produc-
Het fenomeen in volle glorie.
tie naar Japan en de sterke Yen moet dat verhaal zich nog even uitkristalliseren.
Comfortabel reizen
Zo is de Wing geworden tot wat hij is. Daarom is hij ook nu voor veel rijders de vanzelfsprekende keuze als ‘mijn nieuwe motor’. Niet als in My First Sony, maar als in My Next Gold Wing. De machine is een soort op zichzelf geworden. Een legende. Een bevriende Gold Wing-rijder antwoordde op de vraag of zijn volgende motor er weer één zou zijn met verbaasd gespreide armen: ‘Wat kan ik anders?’ De huidige Gold Wing is misschien wat gedateerd. Maar na 36 jaar productontwikkeling is hij wel heel erg goed geworden in waar hij voor bedoeld is: het comfortabel maken van lange reizen.
IN HET KORT MOTOR BLOK CILINDERINHOUD BORING X SLAG COMPRESSIE VERHOUDING MENGSELVORMING MAX. VERMOGEN MAX. KOPPEL KOPPELING
vloeistofgekoelde 6 cilinder boxer, twee kleppen per cilinder, bediend door een bovenliggende nokkenas per cilinderbank 1832 cc 74 x 71 mm 9,8:1 PGM-F1 brandstof injectie 87 kW /117 pk@5500 tpm 167 Nm@4000 tpm meervoudige plaatkoppeling in oliebad
RIJWIELGEDEELTE TRANSMISSIE VOORWIELOPHANGING ACHTERWIELOPHANGING
5 versnellingen, elektrische achteruitversnelling, cardanaandrijving telescopische voorvork, Ø 45 mm, 140 mm veerweg Pro-Link veerpoot, 105 mm veerweg, instelbare veervoorspanning via luchtdruk
VOORREMMEN
Dubbele schijfrem, schijven Ø 296 mm, driezuiger remklauwen, gecombineerd remsysteem (V+A), ABS
ACHTERREM
driezuiger remklauw, schijfrem Ø 316 mm, gecombineerd remsysteem (V+A), ABS
MATEN EN GEWICHTEN VOORWIEL ACHTERWIEL VOORBAND ACHTERBAND BALHOOFDHOEK, NALOOP WIELBASIS ZITHOOGTE TANK INHOUD DROOG GEWICHT
3.50 x 18 inch; gegoten aluminium 5.00 x 16 inch; gegoten aluminium 130/70 x 18 Bridgestone 180/60 x 16 Bridgestone 29°, 109 mm 1690 mm 740 mm 25 liter 421 kg ( met airbag). 413 kg (Zonder airbag)
PRIJZEN EN KLEUREN KLEUREN PRIJS IMPORTEUR
PM0911_Goldwing.indd 33
blauw, zwart, wit, rood (niet in alle landen) n.n.b. Honda Nederland, Schiphol-Rijk, [w] honda.nl
27-10-11 16:09
34
WWW.PROMOTOR.NL/REIZEN
MOTORREIZEN M Al zolang we bestaan (bijna 20 jaar) lees je niet alleen over motortoertochten, maar kun je ze ook zelf rijden. Veel lezers vroegen of we de data van de reizen niet wat eerder bekend konden maken, zodat ze de data konden blokken in hunagenda’s. Bij deze wordt dat dus geregeld.
De Klassiekers
Primavera Langste Dag Tocht Nachtrit Kouwe Poten Tocht
14/4 16/6 22/9 3/11
NIEUW
Opening Motorseizoen 2012 30/3 t/m 1/4 • €190 De laatste jaren begint het voorjaar steevast met mooi weer. Daar maken we gebruik van, met een Openingstoer van het Motorseizoen 2012 in het Limburgse Slenaken. Lekker toeren door de Eifel en de Ardennen, ’s avonds napraten met vrienden die je al maanden niet meer hebt gesproken. Extra’s: bezoek aan de kazematten en de schuilkelders onder Maastricht.
Kampeertrip Teutoburgerwoud 1/6 t/m 3/6 • €69 Lezer Geert Kemkers vroeg zich af waarom Promotor nooit kampeerreizen organiseert. Dus vroegen wij Geert waarom wel? Gevolg is dat Geert een ‘met-je-tentje-achterop-de-motor’ reis heeft gemaakt, met leuke extra’s als een BBQ.
Schuimend bier 25/9 t/m 1/10 • €740 MET OKTOBERFEST IN MÜNCHEN Een toer voor de echte bierliefhebber. We starten in het Tsjechische Pilsen en eindigen op de Wiese in München als daar het Oktoberfest in volle hevigheid is losgebarsten. Inclusief 2 keer een pul van 1 liter! Onderweg schenken we geen alcohol.
Tanktastocht Specials
TTT Special Sauerland 8/6 t/m 10/6 • € 165
We doen het een keer anders: Sauerland ondergronds! Voor een uurtje of zo dan, want naast toeren bezoeken we ook één van de grootste wereldwonderen: de Attagrot. Verder de stuwdam Biggesee en een van de mooist en hooggelegen burchten van Duitsland, Burcht Altena.
TTT Special Beierse Alpen 16 t/m 21/5 • € 595
TTT Special Eifel 20/4 t/m 22/4 & 25/5 t/m 27/5 • € 130
Toertocht voor wie het makkelijk wil. Met je motor op de trein naar München. Dan drie dagen sturen door de Beierse en Tiroolse Alpen. En dan weer terug met de trein. Alleen het stukje naar Düsseldorf moet je zelf rijden.
Nico heeft in Prüm in de Eifel een geweldig leuk Jugendhotel gevonden dat smeekt om te gebruiken voor een Tanktastocht Special. Extra’s in deze toer is een bezoek aan het voormalige SS-opleidingskamp Vogelsang en het spookdorp Wollseifen.
PM0911_PromotorReizen2011.indd 34
28-10-11 15:25
PROMOTOR REIZEN 2012 35
N MET JE VRIENDEN EEXT XTRREEM EEM Reizen
Langste Dag Tocht Bornholm 21/6 t/m 24/6 • € 495 half pension BOURGONDISCH EILAND IN DE OOSTZEE Tussen Zweden en Polen ligt het mooiste stukje Denemarken: Bornholm. Met de meeste zonne-uren, het beste eten, de leukste weggetjes en landschappen. Én we vieren het Midzomernachtfeest: Sant Hans Aften.
De compromisloze Long Way Up 15/7 t/m 31/7 • Prijs bekend in PM 10 TOPPERS BOVEN DE POOLCIRKEL Scandinaviëkenner Jan Dirk trekt alle registers open. De noordelijkste weg ter wereld, overnachten in de noordelijkste vuurtoren ter wereld, goudzoeken in het Finse Ivalo etc. Een unieke toer met louter hoogtepunten, inclusief de Lofoten en whalewatch!
1812: Op naar Moskou 1/9 t/m 11/9 • v.a. €1.499 Volgend jaar is het 200 jaar geleden dat Napoleon oprukte naar Moskou, waar hij een smadelijke nederlaag leed. Onze tocht volgt zo goed mogelijk de route van de kleine Keizer. En omdat het 200 jaar geleden is, vinden langs de route tal van festiviteiten plaats. Inclusief het reenactement van Borodino. Natuurlijk parkeren we op het Rode Plein in Moskou.
LAATSTE KEER! Faeroer 15 t/m 22/9 • v.a. €699 We gaan voor de laatste keer naar de Faeroer, omdat we van veel lezers hebben gehoord dat ze de afgelopen twee keer niet meekonden. Een extreem exotische trip naar een wonderlijk mooie eilandengroep.
RESERVEREN & INFO Veel meer info over bovenstaande reizen staat op promotor.nl/reizen. Daar kun je ook alvast je plekje reserveren.
Feestdagen 2012 Pasen Koninginnedag Hemelvaart Pinksteren
PM0911_PromotorReizen2011.indd 35
8 & 9 april 30 april 17 mei 27 & 28 mei
28-10-11 15:25
36
HET NIEUWS VAN 2012 HEET…
TRIUMPH Tiger 1200 Explorer Het gonsde al een poosje van de geruchten dat er een nieuwe Triumph Tiger op stapel zou staan. De naam was ook snel gevonden: Explorer. En het zou een 1200 worden. TEKST JAN KRUITHOF, FOTO’S TRIUMPH
PM0911_TriumphTiger.indd 36
27-10-11 14:38
TRIUMPH TIGER 1200 EXPLORER 37
Al die geruchten werden op 10 oktober bewaarheid in een duister zaaltje van een hotel in de buurt van Londen Heathrow waar een donkerblauwe Triumph Tiger 1200 Explorer stond te glimmen. Van de motor, die op dat moment nog vijf maanden van productie verwijderd was, mochten we helaas geen foto’s maken. Op detailniveau kan immers nog veel veranderen aan een motor. De Explorer vervangt overigens niet de Tiger 1050. Die blijft gewoon leverbaar.
Adventure is een concept
Kennelijk rijden veel motorrijders rond met het idee ooit nog eens de reis van hun leven te gaan maken. Voor zo’n avontuur heb je een motor nodig, die je comfortabel van hot naar her brengt. Zware allroads kunnen dat. Daarmee kun je je comfortabel in het avontuur storten. Wij motorrijders, die al wat ouder zijn, hoeven niet meer per se met lichte offroads over lastige dirtroads te ploeteren. Liever sturen we met een zware toermotor over slechte asfaltwegen, waarvan de lange veerwegen ongemak aan lijf en leden comfortabel weg filteren. Als het niet anders kan, pikken we de lastige dirtroads natuurlijk wel mee omdat ze zorgen voor net dat kleine beetje onberekenbare avontuur dat uiteindelijk een reis zo bijzonder maakt. Dat verklaart ook het succes van de zware allroad. Enerzijds is het in essentie een toerfiets die meer kan, anderzijds wordt vooral het avonturenaspect door marketingstrategen aangedikt. Want denk je echt dat je met de succesvolste allroad van dit moment, de dik 220 kilo zware R1200 GS, de zandduinen van de Sahara de baas kunt?
Potentiële topper
Inmiddels heeft Triumph met
PM0911_TriumphTiger.indd 37
de Tiger 800 kunnen wennen aan het avonturenconcept. En aan het succes, want de Tiger 800 was wereldwijd de meest verkochte 800 allroad. Lees: verkocht meer dan de BMW F800 GS. Zo’n succes geeft het zelfvertrouwen een oppepper als je je in de arena begeeft waarin de BMW R1200 GS heer en meester is. Gelukkig is Triumph realistisch en denkt ze in termen van stap voor stap de markt veroveren. Dat is ook de reden waarom de Explorer bijvoorbeeld gietwielen heeft in plaats van spaakwielen. De aantallen waarin Triumph de Explorer gaat bouwen, zijn zo klein dat een uitvoering met spaakwielen gewoonweg te duur zou worden. De maat van de wielen is een punt van aandacht. Een 19 inch voorwiel lijkt een compromis tussen asfalt en offroad. Op asfaltwegen en harde paden functioneert zo’n wielmaat prima, maar als de ondergrond wat losser wordt, kan het stuurgedrag enorm verslechteren. Kan, want veel hangt af van de gewichtsverdeling en voor zover we dat konden bepalen ligt het meeste gewicht rond het blok en zijn niet allerhande onderdelen onder de stroomlijn voor het blok verstopt, waardoor je extra gewicht op het voorwiel krijgt. Naar het rijklare gewicht kunnen we slechts gissen. Zeker lijkt dat Triumph het niet in z’n hoofd zal halen een loeizware avonturenfiets te bouwen.
Nieuw blok en cardan!
Voor de Tiger 1200 Explorer heeft Triumph een heel nieuw blok ontwikkeld, een driecilinder van bijna 1200cc. Naar het vermogen en koppel moeten we een slag slaan. Triumph zegt dat het op het niveau staat van de concurrentie. Het vermogen zal dan ergens tussen de 110 en 120 pk liggen en
het koppel rond de 120Nm Helemaal goed is de cardan. Waar andere merken mogelijk uit kostenoverwegingen de fout hebben gemaakt voor een ketting te kiezen, kiest Triumph heel bewust voor een – duurdere - cardan. Wat op zich al een vingerwijzing is naar de BMW 1200 GS. Berijders van dit type motor willen geen sores met ketting stellen en sprayen. De Explorer krijgt – hoe kan het anders – ABS dat je kunt uitschakelen als je de ongebaande paden opgaat. Maar ook cruise –en traction control. Het aloude smeren van de gaskabels behoort ook tot het verleden, met dank aan het ride by wire. Over het frame kunnen we zeggen dat het heel erg lijkt op dat van de Tiger 800. Hoe dan ook ligt de verwantschap met de 800’s er dik op. Het lijkt zelfs of de koplamp ongewijzigd is overgenomen, wat niet het geval is: op de Explorer is de koplamp net een slagje groter. Zo’n avonturenfiets is een pracht object om te verfraaien met allerlei adventure accessoires. En die zijn in de maak. Er komen harde en zachte koffers, hoge en lage zadels. Maar ook allerlei verwarmde accessoires, die je allemaal tegelijk kunt gebruiken dankzij een generator van 950W.
Wanneer bij de dealer?
De officiële lancering van de Tiger Explorer heeft plaatsgevonden op 24 oktober. Mogelijk dat Triumph dan meer bijzonderheden heeft prijsgegeven van de motor waarover we op het moment van schrijven geen beschikking hadden. Volgens plan vangt de productie aan in maart 2012. In die maand kunnen wij er ook op rijden. Afhankelijk van het tijdstip doen wij er verslag van in Promotor 2 of 3.
27-10-11 14:38
38
TEK ST JA AP VA ND ES AR , FO TO ’S A ND REW
Ee nl zie inkje WA n’ .I LKI NS HA na . Alt n ee W ijd nm ak t a To e vr link ch ou , v iltje me ee ma wen oor ar ns h o etz t de ve d t i te o r En p e wa je. D en. E het b lfde kst: a ‘J e tv g e oo t ko n vl elds eld aap m ré , c v i én t ra egve herm lieg dit m z .D e e s ends ld. In van n er oet je ne n lst el d de v je ka inee ev nto ns i e an chte rte o 20 rbij ver r-pc 11 . s .E . en chij n wh ee t lie .
PM0911_Wheelieking.indd 38
EG B W ERT HE VA EL N P IEK OP AM TA: PIO EN
28-10-11 09:47
2k 72 m/ ,6 u THE WHEELIE KING 39
PM0911_Wheelieking.indd 39
28-10-11 09:48
40
Ook op zoek naar het betere pijpwerk? Bel met loodgieter Egbert.
Egbert van Popta. Geboren op het achterwiel.
Een obscuur filmpje op internet. En wat vage berichten op de webfora. Een ‘Duitse’ Nederlander zou onlangs de wereldkampioenschappen wheelierijden in het Engelse Elvington hebben gewonnen. Deze Egbert ‘von’ Popta zou daar dik 277 km/u op het achterwiel gereden hebben, gemeten over een kilometer… op een 22 jaar oude Suzuki GSX-R 1100. Tot zover de wondere wereld van vage berichten. Houd het daarmee op? Niet bepaald. De naam van Egbert VAN Popta mag dan een eigen leven zijn gaan leiden, evenals zijn afkomst (Egbert is een oerhollandse Hagenees), maar van zijn prestaties op het achterwiel is geen woord gelogen. Dat triggert mijn nieuwsgierigheid. Want, zo fluistert een duiveltje in mijn hoofd, het kán helemaal niet. Onmogelijk. Het filmpje? Vast trucage. De natuurwetten verhinderen mij al om harder dan 200 km/u op mijn naakte fiets over de autobahn te knallen. Mijn kop wordt bijkans van mijn romp geblazen, mijn blikveld vernauwt
PM0911_Wheelieking.indd 40
en sturen is er niet bij. Hangen áchter je fiets met een latente doodsangst onder de helm. Dát gebeurt er wat mij betreft bij dit soort snelheden. Het kan toch niet zo zijn dat een zekere Egbert hier nog eens dik 72 km/u overheen gaat, op één wiel, zonder dat hij van zijn fiets wordt geplukt? Gelukkig, Egbert meldt zich. En wil graag zijn verhaal doen. We spreken af op een niet-nader-tenoemen terrein in de buurt van Rotterdam, waar we niet al teveel kans lopen om op de bon geslingerd te worden. Want een wheelie op de openbare weg, daar houdt de blauwe pet niet van. Op de afgesproken locatie kunnen we dan eerst de fotografie regelen. Op het achterwiel natuurlijk. Fotograaf Andrew draait overuren. Want Egberts voorwiel wil pas vanaf een kleine 140 km/u écht lekker de lucht in. De bijna klassieke GSX-R, uit 89, blaast, schreeuwt en laat een onwerkelijke indruk achter. Een oude Sylvester Stallone, nog één
keer uit de kast getrokken voor een rol in de laatste Rambo, dankzij een allesverwoestende anabolenkuur. Het blok bedekt door moeilijk thuis te brengen pijpwerk, hier en daar zelfs een stuk tuinslang, een dikke turbo als een puist voorop het frame. Kuipwerk zit er niet meer op. Zo bruut heeft een naked bike er wat mij betreft nog nooit uit gezien. Zelf gefabriceerde cockpit, oliedrukmeter, turbodrukmeter, puur functioneel, met twee kleine priemende koplampjes. ‘Allemaal huisvlijt,’ verklaart Egbert. ‘Alles aan die motor heb ik zelf bedacht en in elkaar geschroefd, er is weinig meer origineel. Mooi is het misschien niet. Maar alles werkt. En dat is het belangrijkst’. En in het dagelijks leven ben je dan ongetwijfeld motormonteur, Egbert? Hij lacht. ‘Nee, loodgieter, in Den Haag. Maar wel een hele handige!’ Dat weten we dan alvast. Want in tegenstelling tot menig topsporter kun je van supergoed-zijn-in-wheelies niet leven. ‘Dit kost me alleen maar geld,’ verklaart Egbert. ‘Gelukkig kan ik de kosten een beetje binnen de perken houden omdat ik alles zelf doe. Vooral als mensen zeggen ‘Dat kan helemaal niet’ wil ik er alles aan doen om te laten zien dat het wél kan. Zelf een turbo uit een auto op dit blok monteren zonder dat de boel meteen in elkaar draait? Niemand geloofde dat het kon. En zie hier het resultaat’. Nog één keer trekt hij het gas open voor een kleine demonstratie. Alsof je de duivel een fles wodka hebt gegeven en hem daarna een schop onder zijn reet geeft. Waan-zin-nig.
Balanceren is het mooist Het wordt donker, tijd om de fotografie af te sluiten. We eten wat in een anonieme shoarmatent. Passend bij de status die deze sport heeft. De eerste vraag brandt op mijn lippen. Egbert… wáárom in ’s hemelsnaam? Wat bezielt je om tegen de 300 km/u op je achterwiel te rijden? Egbert trapt af. ‘Als kind was ik altijd al aan het stunten op mijn fietsje. Maar dat rijden op het achterwiel ging altijd mis. Tot ik één jongen zag die het goed deed. Snelheid corrigeren met je achterrem. Toen ik dat eenmaal in de gaten had, was het hek van de dam.
28-10-11 09:48
THE WHEELIE KING 41
Een turbo blaast de oude Suzuki naar 250 gemeten pk’s.
Alsof ik het licht had gezien. En op mijn 13e ging ik op het achterwiel de hele wijk door. Dat balanceren is het mooist. Je bent continu op zoek naar dat ultieme punt.’ Al gauw kwamen daar de brommers. En de motoren. Egbert: ‘Mijn brommer was een Honda MB-5, zo’n kleine schakelbrommer. Daar heb ik gek genoeg nauwelijks mee op het achterwiel gereden. Gaat ook heel lastig met zo’n kleine tweetakt. Met een automaatje ging dat al een stuk beter. Puchjes, Tomosjes, Citta’s, die kreeg je vrij makkelijk op het achterwiel.’ Op zijn 21-ste moest en zou er een motorrijbewijs komen. ‘Dat was natuurlijk onvermijdelijk. Alle oefeningen deed ik in één keer goed. Vond die instructeur ook wel apart.’ Tijd voor de eerste motor. Een Suzuki GSX-R 750, uit ’88. ‘Daarmee begon de hobby pas echt. Die 750 was eigenlijk niet optimaal voor stuntwerk, dus daar heb ik toen al snel een 1100 blok onder gelepeld. Dat ging een stuk beter.’ Het oefenen deed
Trainen? Eehm... waar dan? Door naar de wereld van de High Speed Wheelie. ‘Vorig jaar hoorde ik eigenlijk voor het eerst van het bestaan van deze competitie. Zo snel mogelijk op het achterwiel, dat leek me wel wat. Dus ik ging daar heen, gewoon om eens te kijken wat er dan gebeurt. Daar kwam ik met mijn motor, een zelfbouwding, waar toen ook de kuip nog op zat. Ik werd daar door alle Britten en Fransen wel raar aangekeken. Wat doet die gekke Hollander hier met die kuipfiets? Bleek dat ze daar allemaal op een naked rijden, omdat zo’n kuip voor onbalans zorgt. Wist ik veel, ik haalde toch mooi probleemloos 230 km/u met dat ding op mijn achterwiel. Dat weekend leverde me veel respect op van de andere rijders. En ik kon mooi de kunst afkijken en een beetje trainen.’ Tsja, dat trainen… Wheelies zijn overal verboden. En al helemaal boven de maximumsnelheid. Egbert: ‘Simpel. Ik kán eigenlijk niet trainen hier. Op een
verlaten snelweg lukt het misschien net, maar daar durf ik ook niet boven de tweehonderd te komen, en dan maar voor heel even. Als je dan die vangrail langs je heen ziet schieten… Net een gehaktmolen. En daarbij heb ik geen zin om mijn rijbewijs kwijt te raken en mijn motor evenmin. En een circuit huren kan echt niet met mijn salaris. Daar in Elvington rijden we de kampioenschappen op een verlaten vliegveld. Daar zijn geen obstakels, dus is het iets makkelijker om je angst te overwinnen.’ Bam. Het toverwoord. Angst. Ken jij Angst, Egbert? ‘Om eerlijk te zijn, niet echt. Maar het duurt ook bij mij wel even om in de juiste ‘vibe’ te komen. Op een zelfgebouwde motorfiets dit soort dingen doen is natuurlijk niet helemaal normaal. Maar in het verkeer heb ik meer angst dan op de baan. Dáár heb ik alles namelijk zelf in de hand. Ook bij 280 km/u op het achterwiel. Ik ben supergefocussed, voel iedere beweging van de motor alsof ie een onderdeel van me is. Die ervaring is eigenlijk niet te beschrijven.’
Naar de magische 300 Verslavend ook. ‘Ja, ongelooflijk gaaf. Maar nu loop ik tegen de fysieke grenzen van mijn motor aan. Die levert ongeveer 250 pk aan het achterwiel. En tijdens zo’n run gebruik ik ze allemaal. Het kan harder dan die 272 km/u, gemeten over een kilometer. Je vangt op het achterwiel natuurlijk veel meer wind. Maar daar kom ik nu nog vermogen voor tekort. Als ik het voorwiel iets laat zakken pak ik zo 10 kilometer extra. Ik heb dus gewoon meer pk’s nodig.’ Die glimlach verraadt dat hij daar al lang mee bezig is. Maar niet meer met de vertrouwde Suzuki. ‘Ik zit nu te azen op een betaalbare Hayabusa. Als je daar een turbo op bouwt, kom je zo aan de 350 pk. Dat zou voldoende moeten zijn om het absolute wereldrecord te halen. Dat staat nu op 292 km/u, op naam van een zekere Shane Egan. Een Ier op een 2004 GSX-R Turbo met 270 pk op het achterwiel. Dát zijn dus die extra pk’s die ik nodig had. Mijn doel is duidelijk: Als eerste over de 300… Het zou toch fantastisch zijn als ik dat als loodgieter uit Den Haag voor elkaar krijg!’
ALSOF JE DE DUIVEL EEN FLES WODKA HEBT GEGEVEN... Egbert ergens met een paar maten, op een afgelegen parkeerplaats. ‘Ik had inmiddels iemand ontmoet die altijd aan het oefenen was. Vanaf 2004 ben ik heel fanatiek mee gaan doen. Onze inspiratie haalden we uit films van AC Farias, nog steeds een held in de wereld van het motorstunten. Dat was altijd opletten, want de politie is niet dol op motorstunts. Terwijl de snelheden heel laag liggen. Ik ben er eigenlijk nooit hard vanaf gestuiterd.’ Egbert oefende inmiddels ongeveer dagelijks en ging met sprongen vooruit. ‘In 2005 deed ik mee aan het Nederlands Kampioenschap Stuntrijden. Daar werd ik tweede, net achter een Belg geëindigd. Wie weet wat er gebeurd was als ik geen gebroken pols had gehad…’
PM0911_Wheelieking.indd 41
28-10-11 09:48
Q&A
42
HUSQVARVA NUDA 900 (R)
TEKST MINK BIJLSMA, FOTO’S HUSQVARNA
Welke motor rijden jullie? De allereerste straatmotor van Husqvarna sinds 1935, de Nuda 900 en Nuda 900R. Op het eerste gezicht identiek, maar de R is rood, heeft een volledig instelbare UPSD Sachs voor en een Öhlins veer achter, wat carbon, kleiner voortandwiel, een vlakker zadel en Brembo monoblocks voor.
Is het een nieuwe motor? Ja, afgezien van het blok dat een aangepaste krachtbron van de BMW F 800 R is. Verder is de Nuda spik-splinternieuw.
Wat is er bijzonder? Het meest bijzondere is wel dat het van oorsprong
PM1109_HusqvarnaNuda.indd 42
Zweedse Husqvarna in Italië gebouwd wordt onder auspiciën van BMW. En dat merk je. Het is een combinatie van Duitse gründlichkeit en Italiaanse passie. Het heeft dus iets wat een BMW mist en iets waar Italo-liefhebbers doorgaans jaloers op kunnen zijn. Het duidelijkste voorbeeld is het ‘BMW’ blok en de vormgeving, het zogenaamde negatieve V-design. Veel plaatwerk heeft een naar binnen gedrukte vorm. Zeer bijzonder. Ook het voorspatbord is op zijn minst apart. Het heeft wel wat van een rechtzitstabilisator op een Scud-raket. De vorm van de tank is ook bizar. Nauwelijks met de knoppen van een toetsenbord te beschrijven.
Voor wie bedoeld? Husqvarna noemt het een crossover van een Supermoto en Naked, maar een Supermoto met enige mate van comfort zou ook kunnen. Het zal duidelijk zijn dat hij vooral bedoeld is voor de korte afstand in drukke gebieden. Om elke keer weer in een nieuwe recordtijd af te raffelen. Maar: door verschillende accessoirepakketten kun je een basale Nuda aankleden tot ‘Full Touring’, ’Light Touring’, ‘Urban’, ‘Racing Tech’ en ‘Racing Appeal’ versies. Zonder dat die twee laatste namen duidelijk maken waar het precies om gaat, kun je die voor welgestelde Nederlandse verkeersmanieren gewoon vergeten. De Urban is mis-
schien interessant voor minder lange mensen vanwege een 10 mm lager zadel, maar dat is ook apart te koop. De ‘Touring’ varianten zijn wellicht voor de pittige Promotor toerrijder aanlokkelijk genoeg eens wat anders te proberen.
Eerste indruk? Optisch een geweldige fiets: gedurfd en excentriek. Vooral dat voorspatbordje. Waarbij toegegeven moet worden dat degene die het mooi vindt het geniaal zal noemen, degene die het niet mooi vindt achterlijk… Rijdend valt onmiddellijk het verschil met het F800 R-blok op. Het klinkt anders en is ook een stuk (enorm stuk in geval de R) pittiger.
Ergonomie en comfort? Precaire vraag voor een toeristisch ingestelde motorrijder, want aandacht voor dit onderdeel stond ‘net niet’ bovenaan de lijst van ontwikkelingsdoeleinden. De zit is hoog, het zadel smal en de voetsteunen staan laag. Daardoor is de kniehoek aangenaam tot zeer aangenaam, maar kleine ‘mennekes’ zullen het moeilijk hebben. Ergonomisch gezien is de Nuda lang niet perfect. Mag je ook niet verwachten, maar dat het ‘motorcross stuur’ zo weinig naar binnen gebogen is waardoor de ellebogen zó wijdt naar buiten moeten… Prima als je in de aanvalshouding op een circuitje rond mag boenderen, niet leuk voor in Nederland
01-11-11 11:05
A
HUSQVARVA NUDA 900 (R) 43
dat het tegendeel bewezen is, loopt het voorlopig mooier dan het blok van de F 800.
Nog iets over de stuureigenschappen?
TESTMOTOR Husqvarna Nuda 900 en Nuda 900R TESTLOCATIE Sardinië. De Nuda-omgeving Alghero, Nuda R op Autodrome Mores OMSTANDIGHEDEN fris, warm, bewolkt, zonnig maar droog. TEMPERATUREN tussen 14 en 28 graden. WANNEER 27 oktober 2011 TOTAAL TESTKILOMETERS Nuda ca 120 km, Nuda R ca. 25 km BIJZONDERHEDEN we reden op handgemaakte pre-productie modellen. Op de definitieve versie zouden niet nader genoemde kleine wijzigingen doorgevoerd worden.
zonder deze mogelijkheden. Voor een normale houding op een normale doordeweekse dag is de knik van de polsen te sterk en bij overactief sturen al snel pijnlijk. ‘Gelukkig’ komt dat overactieve sturen in Nederland niet zo heel veel voor... Ook bleek dat de linker voet beperkte ruimte heeft door een in de weg zittende uitlaat en ophangbeugel van de duosteunen. Zelfs met een bescheiden voetmaat 41. Het zou door een iets andere constructie héél makkelijk beter kunnen.
Hoe is het blok? Het blok stamt uit de F 800 R, is opgeboord tot 900 cc, heeft grotere kleppen gekregen, andere drijfstangen, dikkere zuigers en een aangepaste mapping. Onder andere daardoor steeg het vermogen tot 105 pk en het koppel tot 100 Nm. Meest opvallende is echter dat de zuigers niet meer gelijktijdig op- en neer gaan, maar dat de krukas op 45 graden verzet is. Absoluut uniek en daarmee akoestisch heel anders dan de F 800. En ook heel anders dan bijvoorbeeld de Yamaha TDM met 90 graden verzette kruktap.
PM1109_HusqvarnaNuda.indd 43
Sowieso zit het met het geluid wel goed: kernachtig, krachtig en pittig. Dat komt mooi overeen met zijn daden, zeker met een klein voortandwiel. Verder zijn de technische overeenkomsten groot en dat betekent dat ook de Nuda weinig mechanisch lawaai produceert en makkelijk in de omgang is. Onder belasting draait het zondermeer goed en de trekkracht is net zo groot als de honger naar toeren. Maar het betekent ook dat het niet uitblinkt in kraakvrij schakelen en superlicht koppelen en dat het soms net iets te hard op het gas reageert als je eens niet op het circuit zit. Wel liep de (internationale pers-) Husqvarna op deellast ‘verdacht’ veel beter dan de eerder dit jaar bereden (nationale pers-) F 800 GS. Verdacht, omdat de injectie gewoon van BMW komt en de afstelling van de brandstoftoevoer bij introductiefietsen voor de internationale pers niet altijd hetzelfde lijkt te zijn als die bij seriefietsen voor het nationale publiek... Wel (ook?) lijkt het blok wat minder te trillen en het ook soms aarzelende reageren van de F 800 is de Husky vreemd. Tot-
Het verhaal over sturen kent twee hoofdstukken: het ene gaat over flitsen, lichtvoetigheid, wendbaarheid, omkeerbaarheid en speels gemak. Het tweede over schichtigheid, onrust stoken en wispelturigheid. Wil je raggen, scherp sturen, de snelste van de buurt zijn en toch meer dan 100 pk ter beschikking hebben, is de Nuda jouw maatje. Maar dan moet je wel accepteren dat het nooit als vanzelf gaat, dat je altijd op moet letten, de motor nadrukkelijk op zijn lijn moet houden en dat je op getergd asfalt je handen aardig vol hebt om de Nuda op koers te houden. Het is niks voor luilekkerlanders die gemoedelijk en onbezorgd rond willen toeren op een motor met een soort van automatische besturing zoals die andere tweecilinder ergens anders in dit blad.
Wat is er erg lelijk? Je zou de plastic box aan de rechterkant waar de accu in zit kunnen noemen. Ook het niet altijd even nette laswerk: van een Italiaan mag je op basis van ervaring, en de verkoopprijs meer verwachten, maar om het nou lelijk te noemen? Ook de radiator krijgt geen stylingaward, maar schijnt nog aangepast te worden.
voetsteunen bij stevig sturen aan de grond, maar zelfs het schakel/rempedaal kunnen het asfalt toucheren. Ook de vering komt weinig evenwichtig over en is erg beweeglijk, waardoor de Nuda nogal onrustig wordt op slecht asfalt.
Bagagemogelijkheden? Ben je een BMW boxer gewend, een Pan European of een Suzuki V-Strom, dan lach je om alles wat Husqvarna aan bagagemogelijkheden biedt. Stap je gebroken af van een KTM 690 Duke of een Husqvarna SM 610 om de inhoud van je 80 liter rugzak onder te verdelen in de koffers, de tank- en zadeltas van de ´Full Touring’ dan kijk je daar heel anders tegenaan. De optionele koffers zijn slimmerds vanwege de variabele inhoud, maar worden nooit echt grote jongens. Dat geldt ook voor de niet gemonteerde optionele soft bags. Onder het zadel is geen ruimte, op de buddy kan je nog wel een bagagerol knopen. Overigens zit het bagagerek simpel met zes bouten vast en makkelijk onzichtbaar te verwijderen: super!
Wat zou je veranderen? Allereerst zou ik gaan voor
de letterloze basis versie. Kan zijn dat de €2.000 meerprijs van de R in geen verhouding staat tot wat het allemaal los kost, het blijft een modaal maandsalaris. Wel zou ik het 16-tands kettingwiel erop willen hebben voor meer trekkracht. En dan onmiddellijk een meer naar binnen toe gericht stuur erop! En omdat ik toevallig meer dan modaal verdien (?) zou het niet alleen mooie maar ook functionele verstelbare rem/schakelsetje erop geschroefd worden. In de lage stand richting Eifel en Ardennen, in de hoge als je er bent…
Heeft de concurrentie ook zo’n motor? Zonder op de KTM 990 SM-T gereden te hebben (de importeur weigerde elke medewerking, sterker: zelfs elk contact) lijkt dat een motor in dezelfde klasse: extreem pittige rij-eigenschappen gecombineerd met een aantal pluspunten die ervoor zorgen dat het ritje dat je in gedachten had, zo maar een hele dag kan duren. Maar de KTM is een stuk duurder, sneller en zwaarder. Verder is ér zo je wilt, eigenlijk geen directe concurrent voor de Nuda.
Dé sterkste eigenschap? Toegegeven: kwestie van smaak, maar zijn eigengereidheid en unieke voorkomen. Emotioneel gezien twee sterke punten, waar je ook helemaal niet vatbaar voor kunt zijn. Puur rationeel: het zeer directe stuurgedrag, maar daarvoor geldt hetzelfde. Blijft onbetwist over de combi van Duitse ratio met Italiaanse passie. Hoewel onbetwist…
En de slechtste? De grondspeling is vrij beperkt. Niet alleen komen de
Minks oordeel
Leuk geprobeerd van Husqvarna om de van koffers, windscherm, tank- en zadeltas en verwarmde handvaten voorziene Nuda ‘Full Touring’ te bestempelen, maar het is en blijft een vergulde Supermoto. De Nuda stuurt rap en is vingervlug, maar ook behoorlijk nerveus. Vooral op minder strak asfalt waar de onharmonieus werkende vering deze levendige pretmachine niet rustig kan houden. Aangekleed kan hij het dagelijkse werkterrein verleggen naar een lang weekeinde in de Eifel of Ardennen en daar kan hij heel goed tot zijn recht komen. Is een aangeklede Suzuki V-Strom 650 model 2012, om maar iets te noemen, te gezapig is de Nuda in toerpak wellicht een overweging waard.
01-11-11 11:05
44
Plus & Min +++ ++ ++ ++ ++ ++ ––– –––
––– –– –– –– –
eigenzinnig stuurgemak wendbaarheid krachtig blok remdosering en werking remmen aangename kniehoek geen (optioneel) ABS bereikbaarheid veervoorspanner achterveer vorm stuur nogal nerveus grondspeling onharmonieus werkende vering comfort zadel
IN HET KORT
SCOREBORD
MOTOR
Zwart: objectief, zonder rekening te houden met het type motor Groen: subjectief, wél rekening houdend met het soort motor
BLOK CILINDERINHOUD BORING X SLAG COMPRESSIE MENSELVORMING PRESTATIES KOPPELING TRANSMISSIE RIJWIELGEDEELTE FRAME VERING REMMEN
SCAN MIJ!
MATEN & GEWICHTEN WIELBASIS ZITHOOGTE BALHOOFDHOEK/NALOOP VEERWEG VELGEN BANDEN TANKINHOUD RIJKLAAR GEWICHT MAX. BELADING PRIJZEN & KLEUREN PRIJS PRIJS FULL TOURING KIT KLEUR IMPORTEUR
PM1109_HusqvarnaNuda.indd 44
vloeistofgekoelde staande twin met dubbele bovenliggende nokkenassen en vier kleppen per cilinder. 898 cc 84 x 81 mm 13:1 injectie, diameter gasklephuizen n.o topvermogen 105 pk/8.500 tpm | 100 Nm/7.000 tpm kabelbediende meervoudige natte platen zes versnellingen zonder Positive Neutral Finder en kettingaandrijving stalen buizenframe voor: 48mm Sachs UPSD voorvork, achter: op veervoorspanning en uitgaande demping instelbare semi-lateraal geplaatste Sachs monodemper (op R alles volledig instelbaar) voor: 2x 320 mm Brembo’s met radiale 4-zuiger Brembo remklauwen (monoblocks op de R), achter: enkele 265 mm Brembo schijf met enkelzuiger Brembo remklauw (zonder ABS) 1.495 mm 870 mm (875-895 voor de R) 65,5º/101 mm 210/180 mm gegoten alu multispakers, maten 3.50 x 17 en 5.50 x 17 inch Michelin Sportec M5. Voor 120/70 ZR17, achter 180/55 ZR17 13 liter 195 kg 196 kg
BLOK 1 2 3 4 5 6 7 8 RIJWIELGEDEELTE 1 2 3 4 5 6 7 8 COMFORT/ERGONOMIE 1 2 3 4 5 6 7 8 BAGAGEMOGELIJKHEDEN 1 2 3 4 5 6 7 8 TOERKWALITEITEN 1 2 3 4 5 6 7 8 PRIJS/KWALITEITVERHOUDING 1 2 3 4 5 6 7 8 RATIO/EMOTIE BALANS ERG RATIONEEL RATIONEEL GEMIDDELD EMOTIONEEL
9
10
9
10
9
10
9
10
9
10
9
10
PURE EMOTIE
€ 10.999 (Nuda 900 R €12.990) € 1445,71 Zwart voor de Nuda 900, rood voor de Nuda 900R Motomondo B.V., IJsselstein | www.motomondo.nl
WEBTEST HUSQVARNA NUDA 900
Voor de uitgebreide test van de Husqvarna Nuda 900 check je Promotor.nl. Laat je reacties achter onder de webtest! De test staat ook op de Promotor Nieuws app (iPhone & Androïd). Om de clip te bekijken, scan je de QR-code hiernaast.
01-11-11 11:05
DRENTHE
LAGE PRIJZEN! GEWELDIGE VAKANTIE! ANWB: 8,6 WWW.VAKANTIEPARKWESTERBERGEN.NL 0528 - 25 12 24 - ECHTEN - ZUID-WEST DRENTHE NIEUW ’DE POUWELSHOEVE’ GROEPSACC. 24 PERS. WWW.POUWELSHOEVE.NL TEL: 0522-474550
Rubrieksadvertenties voor Promotor kunt u op twee manieren plaatsen. De eerste mogelijkheid is d.m.v. een combinatieplaatsing in de Kampioen, Promotor en Reizen (gezamenlijke oplage 3,6 miljoen). Tarieven: Eén regel is 43 mm breed (ca. 40 letters en/of leestekens). o ã 98,89 per regel (incl. btw) voor advertenties van leden en niet-leden (particulieren) met een zakelijk karakter, zoals verhuur van zomerhuisje etc.; o ã 83,10 per regel (excl. btw) voor ondernemers. Advertentie-opdrachten en annuleringen (schriftelijk, per fax of per email) dienen vóór 12 december in ons bezit te zijn voor plaatsing in Kampioen 1 van 4 januari a.s. De tweede mogelijkheid is plaatsing uitsluitend in Promotor. Tarieven: Eén regel is 43 mm breed (ca. 40 letters en /of leestekens) o ã 12,07 per regel (incl. btw) voor advertenties van leden en niet-leden (particulieren) met een zakelijk karakter, zoals verhuur van zomerhuisje etc.; o ã 10,14 per regel (excl. btw) voor ondernemers. Advertentie-opdrachten en annuleringen (schriftelijk, per fax of per email) dienen vóór 7 december in ons bezit te zijn voor plaatsing in Promotor 10 van 22december a.s. Voor afwijkende advertenties, d.w.z. in kader, met steunkleur blauw, roze of geel, alsmede advertenties voorzien van een foto, tekening of beeldmerk, wordt een toeslag berekend van 100%. Na plaatsing ontvangt u een nota welke u kunt voldoen op giro 16.63.30 t.n.v. ANWB Advertentie-afdeling te ‘s-Gravenhage. Alle inlichtingen worden verstrekt door de ANWB afdeling Advertentieorderverwerking: Postbus 93557, 2509 AN ‘s-Gravenhage, Telefoon 088-2697775, Fax 088-2696511. Email combinatieplaatsing: kampioenrubriek@anwb.nl Email Promotor: advpromotor@anwb.nl
GEES 2-12p., luxe bungalows tegen natuurgebied, Elders bv 0524-581219 of www.elders.nl
2-25p. bosbungalows ook aangepast v. gehandicapten. NORG, www.denenduin.nl 0592-613164
Groepsacc. www.kozakkenhoeve.nl 0524-552332
3 huisjes in het Reestdal, middenin natuurgebied, 0528-391317 WWW.KUNSTDUO.NL
Luxe 5-6 pers. bung. overdekt zwembad, www.hethartvandrenthe.nl 0593-346454
Comfort. 6 pers. boerderijtje 06-53660223
MEPPEN 2-5p. www.debrinken.nl 0591-371819
Diever: luxe recr. bung. in de bossen gel., Bung.p. 0521-387488 www.deoudewillem.nl
OVERIJSSEL
WINNAAR ZOOVER AWARD 2011. SUPER DE LUXE 4, 6 en 10 P. ANWB 5* VILLA’S. Voorzien van o.a. vloerverwarming, ruime slaapkamers, meerdere badkamers, dubbele whirlpool, sauna, VAKANTIE op een groot eeuwenoud landgoed te Deurningen. WWW.VILLAPARK-EUREKA.NL
Turks stoombad, solarium, vaatwasser, wasmachine, droger, breedbeeld t.v., d.v.d. speler, enz. Autovrij park met meer dan 600 m2 overdekte (verwarmde) kinderspeelattributen + gratis ponyrijden. Ideale wandel-fietsmogelijkheden met meer dan 1000 km fietsroutes. NIEUW !!! nu ook 5***** LUXE AANGEPASTE villa’s voor mindervaliden. WWW.VILLAPARK-EUREKA.NL voor gratis folder Tel. 074-2776688 ENTER, vakantieboerderij voor fam. Reünies tot 28 pers. op recr. Park v.v. zwembad, tennis en all weather sportveld. Info: 0573-461622 www.vakantie-centrum.nl Bobo in het echt zien?
www.noetselerberg.nl
Ook in de herfst vakantie!
2-22p KRIKHAARVAKANTIES.NL 0546-576632
HOLTEN vak.won.14p. www.degeitenmeijer.nl
Bung.park DE LINDENBERG Holten/Rijssen t.h. 2 tot 8p. vrijst. bung’s met park.pl. Hele jr. open. Rest./verw. zw.bad fietsverh. Spec.aanb. buiten seizoen. Info:0548-365365 www.delindenberg.nl
Hotel Het Wapen van Delden 3 dgsarr. ã 112,50 pp HP zwemb. 074-3761355 hotelrestaurant.nl Markelo vak.boerd. 24p.www.landgoedkolhoop.nl
Diepenheim Kastelenstadje arr.ã54,75 p.p.p.d.hp. WWW.HOTELTHOLT.nl Inl. 0547-351 844
Omg. OOTMARSUM historische boerderij 6 /14p. 0541-670705 www.ervebroam.nl
ENTER knus kindvr.park met 9 fam.huizen 4-20 pers. www.kleilutte.nl 0547-381819
Omg. Ootmarsum vakwon. 2-4p. 0541-670326
Gastvrij bungalowpark in Overijssel www.hoogeholt.nl of 0524-562200 GIETHOORN vak.boerderij 30 p. 0521 - 362432 HOLTEN 4 persoons. vakantiewoning WWW.PROTZMANN.NL, Tel. 0548 - 363101
OOTMARSUM: 2 tot 16 pers vak.bung’s 0541-291570 BUNGALOWOOTMARSUM.NL Ootmarsum Springendal t.h. 4 pers. vak.huisje Bosrijke omgeving mooi fiets en wandelgebied WWW.HUISJEOOTMARSUM.TK 0541-292924 SCHALKHAAR: vak.boerderij 2-12 pers. 0570-531347 www.vakantieboerderij.myweb.nl
GELDERLAND
HOOGWOLDE: VAKANTIE MIDDEN IN DE NATUUR Verh. 4-6 pers. bungalows in het bos. In Nunspeet inl. 0341-252379 www.hoogwolde.nl
WADDENEILANDEN TEXELVAKANTIES verhuurt de mooiste plekjes op het eiland van vrijstaande landhuizen tot luxe apparte menten & luxe villa’s met uitzicht op zee. Kijk voor een vakantie naar uw wensen op: WWW.TEXELVAKANTIES.NL of bel voor brochure 0222-317542
DE BESTE JAARPLAATSEN V.D. ACHTERHOEK al voor ã 1.545,- www.wieskamp.nl Winterswijk tel: 0543 - 514612
TEXEL APPARTEMENTEN-HOTEL BOS EN DUIN www.bosenduintexel.nl 0222 315541
AMELAND: app m zwembad www.kapershut.nl
WWW.LASTMINUTE-BUNGALOWS.INFO
TEXEL bungalow op veeboerderij, 0222-318327
Ameland ***** woonboerderij 12 pers. 5sl.k WWW.NOORDZEEAMELAND.NL 06-12266007
Rijk v.Nijmegen-Plasmolen Nieuw luxe bung. met 2é badkamer, www.deriethorst.com 024-6962370
TEXEL, DE KOOG ***HOTEL BOSCHRAND Tot 14 november a.s. betalen wij de totale bootkosten aan u terug (personen + auto) incl. 1 dag fiets + 1 x sauna en solarium 4-Daags arrangement ã 179,50 per persoon HP (3x ontbijtbuffet en 3 x 4-gangen-diners) Bel 0222-317281 www.hotelboschrand.nl
De Pelikaan Texel Hotel & Appartementen. Uniek gelegen aan het bos nabij strand en duinen. 3-dgs Pelikaan arr incl. HP v.a. ã 57,50 p.p.p.n. www.depelikaan.nl of 0222-317202
TEXEL De Koog t.h. 2-4p. app. 0222-322024
Genieten in een luxe chalet? Boek bij Texelcamping Loodsmansduin! www.texelcampings.nl * 0222-317 208
TEXEL nabij bos t.h. 4 / 6 p. bung. 2 / 3 sl.k., kabel tv., ligbad, speelweide. 0222 - 313567
Eigenzinnig hotel Terschelling ALTIJDWAD.NL
WWW.MOOITEXEL.NL
kampioenrubriek@anwb.nl
FRIESLAND Knus huisje vr 2p. ã 150,- Tel: 0561-688570 LANGWEER sfeerv. vak.won. 2-3p. 0513-499524 Te Koop GoldWing GL 1500SE, 1995 Veel extra’s vraagprijs ã 9000,- 06-53168632 Vrijst.Vissershuske a.d. Waddenzee 0519-571038
18p - 8 slpk. omg. Weerribben 06-10330708 Comfort. vak.won. 2-6p. in hartje Friesland WWW.ITNOFLIKSTE.NL tel. 06-51590610
AALTEN 18p www.nieuwnavis.nl 0543-461294
OTTERLO rustig parkje met Finse bungalows en kinderboerderij 0318-591757 www.deroek.nl
Beekbergen-WEEKENDHUIZEN v.familie reünies 15-30 pers. 055-5061607 www.hesthagi.nl
RIJK VAN NIJMEGEN Midweek halfpension 249, Hotel Rozenhof 024-3230359 www.rozenhof.nl
Bungalowpark Wolferswoud Zelhem 2-4-6 of 10-p. luxe bungalows op ruime (bos-)kavels 0314-622958 WWW.WOLFERSWOUD.NL
RUURLO, prachtig villapark met veel luxe, ruimte en privacy. Geen georg. vermaak. Mooie bosrijke omg. voor wandelen en fietsen. WWW.SIKKELER.NL Tel: 0573-461221
BUNG. PARK ELDORADO BEEKBERGEN verhuur van moderne vrijst. stenen bung. ook week-ends. Vraag gratis kl.folder aan. Tel: 055-5051358
Achterhoek 20+32p dekuper.nl 0315-617576
WINTERSWIJK 6 p. comf. bung. 0543-516192
GROEPSACCOMMODATIE “het Woelige Nest“ www.woelige-nest.nl Het hele jaar geopend
W’wijk 10p www.debeukhaag.nl 0543565524
GROEPSACCOMMODATIES in NL. Bel CVG 0900-4763736 / www.groepen.nl
ZELHEM vak.w. 2-12p. mid-w-end 0314-641372
GROESBEEK, luxe vak.app. 024-3971442
Eastermar. 22p. WWW.BOERDERIJODLINDE.NL Groepsaccom. a.h. TJEUKEMEER 0514-541718 Groepsacc. www.deboerkeri-j.nl
Bekijk ook eens: www.promotor.nl
PM0911_ADV045.indd 45
Kijk voor de mooiste bungalow/kampeervakanties bij Harderwijk op www.dennenhoek.nl of bel tel. 0341 - 452565 voor brochure
UTRECHT Maarn: Bung.park en Camping. Prachtig gelegen in Nat.Park Utr. Heuvelrug t.h. vrijst. stenen bungalows 2-12 p. Ruime toeristische + vaste plaatsen. UItgebreide fiets/wandelroutes. www.maarnseberg.nl 0343-441284
28-10-11 10:45
NOORD-HOLLAND ST. MAARTENSZEE aan kust N-H luxe BUNGALOWS in mooie fietsomgeving op park met overdekt ZWEMBAD bel: 0224 - 561502 of via www.parkcampanula.nl
Exclusieve landhuizen in Noorbeek en omg. 2-30 p. 0434571250 www.hofvanulvend.nl
1-12pers. VAK. WON. / B&B Dichtbij Valkenb. WWW.DEWITTEKEIZERIN.EU / 045-5445051
Groepsacc. en B & B in zeer sfeervolle boerderij WWW.SMOCKELAER.NL of 043 457 44 45
14 groepsaccommodaties, voor 15 t/m 150 pers. WWW.GAZN.NL
groepsacc. www.jozefhoeve.nl 0495-518591
PETTEN Groepsaccommodaties 16 en 20 pers. www.boerderij-polderzicht.nl 0226-383077
GULPEN 2-22 p. won. 043-4502653 landsrade.nl
SCHOORLDAM / SCHOORL, t.h. 4-6 pers. bung. 0226-391604 www.geestmerambacht.com
Gulpen 2 tot 14 p. develdhof.nl 043-4501609
SCHOORL NH Nabij bos, duinen en zee t.h. op Bung.park JAMARCO, bungalows 1 tot 3 sterren. ANWB, GEHELE JAAR OPEN, 072-5091492
GULPEN: aurora-chalet.nl 043-450 1480 GULPEN, Karakteristieke Landhuizen en bung. 2-30 p. 043-4501180 www.dewijngaard.nl
VILLAVAKANTIEPARKIJSSELHOF.NL ’’ Voor een dijk van een vakantie ’’
2-4 pers. vak.
www.vakantiehuisje-vijlen.nl
3 dagen genieten in een prachtig **** Hotel in Limburg ã 99,50 p.p. Tel. 0478-511466 of www.asteria.nl Ook voor Dinnershowarrangementen! BAARLO: 2-16 pers. luxe vak. won. in Hoeve. Tel. 077-4772583. www.hoevebongers.nl
GULPEN / SLENAKEN 2 / 8 pers. vak.won. www.pinkers.nl Tel. 043-4504668
B&B en vakantiewoningen zie: www.heuvellandzuidlimburg.nl BERGDORPJE Vijlen fam.Hotel Vijlerhof 4 dgs. wandelarr. HP v.a. ã 144,50 p.p. tel. 043-3061710. WWW.VIJLERHOF.NL
GROET t.h. 4/6 pers. huisjes 072-5091615 www.eurekavakantiehuisjes.nl
Hotel Klein Zwitserland. SLENAKEN vanaf ã 78,- pppd half pension incl.Wellness www.kleinzwitserland.com. 043-4573291 HULSBERG LE PETIT PENSION 045 4054109
Bij Slenaken vak.app.in verb. boerderij 043-4573252 www.biehetkapelke.nl
NIEUW LUXE GROEPSACCOMMODATIE SCHOORL Tef. 072 - 5094117 www.rebosch.nl
NOORBEEK: TH luxe vak.won. 043-4571441 WWW.DEWITTEOLIFANTNOORBEEK.NL
SCHOORL ruim luxe vak.huis 2p. 072-5093973
SIMPELVELD ZL 4-7-12 pers. www.hoevecrijns.nl
www.bungalowparkcarpediem.nl Groen en rustig park bij Schoorlse Duinen Bungalows (4 tot 24 pers) T 072-5091323
SLENAKEN De parel van het heuvelland WWW.SLENAKEN.NL
CALLANTSOOG Hotel Pension ’t Zwaantje gelegen nabij strand LO va ã 29,- p.p.p.nacht WWW.HOTELHETZWAANTJE.NL 0224-581477 BERGEN Appartementen (2p.) - Zomerhuis (4/5p.) T. 06 53 23 50 97 - www.PALETSTUDIOS.nl
EGMOND-ZEE luxe GROEPSACC.. max. 34 pers. 2-8 pers. vakantiewoningen tel. 072-5061589
ZUID-HOLLAND NOORDWIJK AAN ZEE, vak.appartementen met zeezicht, direct aan strand én in centrum gelegen. 071-3612223 / WWW.LE-MISTRAL.NL
SCHEVENINGEN div. app .boul. zeezicht 0703921833 www.tiggelman-management.nl
ZEELAND B-HAAMSTEDE www.appelwei.nl 0111-654230 Comfortabele bungalows en luxe villa’s op loop afstand van strand, zee en dorp Zoutelande. Bel 0118-561809 of WWW.KUSTLICHT.NL
DEDUINHOEVE.NL
NOORBEEK 2-5, 6, 8, en 14p. app.*** uniek uitzicht 043 - 4571318. www.panoorama.nl NOORBEEK luxe groepsacc. 25p. 043-4573222 www.hoevehoogcruts.nl
Meerlo N-Limb V.App 2.p. 06-53116390
kampioenrubriek@anwb.nl
OASE a.d. voet v.d. duinen in ZOUTELANDE Groepsacc. (10-12-26p), bung. (4-6-8p), app. (2-4p) en hotel. Info: 0118-561481 of www.oase-bv.com
BELGIË Ard. TOP vakantie op Authentiek Landgoed. app+won 2-12p.ANWB erk. tel.003284444600 www.lalu.be Luxe plaatsen voor toercaravans (250m2) aan pr. natuurgebied en fietsknooppuntennetwerk! www.baalsehei.be - tel. 00 32 14 44 84 70
Bungalows 2-12 pers. okt. va ã 180, Rustig Natuurpark in de Kempen. Wandelen, fietsen, hond welkom. Bij Oirschot/Hilvarenbeek. Bel voor info/folder: 013-5141639, www.denbeerschenbak.nl BOSRIJKDEKULUUT.NL
24p. Luxe villa, 10 slpk, bubbelb, eigen bar stoombad www.herperduin.nl 0486-411383
Moergestel,te huur vak.boerderij t/m 14 pers.nabij de oisterwijkse bossen 013-5132056 www.vakantieboerderijvandijk.nl
www.bosrijkdekuluut.nl
WWW.FAMILIEVERBLIJF.NL
LIMBURG
ARD DINANT comfortabele bung 040-2447333
www.reizen.nl
Luxe 2-6 p vakhzn. bij Dinant. Verw. zwembad 043 - 32 52 089 / www.nature-comfort.com
www.kempencampings.be
DUITSLAND
WWW.BUNGALOWPARKSCHINOPGEUL.NL Genieten in Zuid-Limburg v.a. ã 79,Weekend/midweek. Info/reserveren: 043-459 1400
WWW.SCHATBERG.NL Het HELE JAAR *****
BELEEF DUITSLAND! - WWW.ADE.NL
Vakantieparken, appartementen, hotels, busreizen. Gratis brochure: 0547 - 380 945 (lid SGR). Betaalbare VAKANTIEWONINGEN van 2-22 pers. in de Eifel, Moezel, Sauerland, Hunsrück, Saarland en Zwarte Woud. Per dag te boeken, zomer & winter bij www.VivaldiTravel.nl - tel. 072 - 5621925 Westerwald www.hotel-rest-hubertus.de 7 N. HP 209,- ã NL gespr. 004926344747
Info tel. 077 - 4677777
NIEUW!!! “Bistro” in Walk’schen Haus, www.walksches-haus.de, click en zie wat er nieuw is!
KORTE VAKANTIES in het nieuwe Limburgse PARKHOTEL HORST: welk.cockt., 2 overnacht., 2x ontbijtbuffet, en 1x drie gangen diner 135,00 pp. Gratis gebruik van zwembad, sauna’s en stoombad. Prachtige ligging a/h water in bosrijke omg. Luxe kamers. Mooie fietsroutes. Gratis kleurenfolder 077-3976000. Kijk alvast op www.parkhotelhorst.nl
HOTEL GROSSFELD
WWW.BUNGALOWPARKSIMPELVELD.NL MECHELEN, Z-Limburg. Uniek Familiehotel DE OUDE BROUWERIJ Uitstekende keuken, sfeervol rest. Speciaal najaarsarrangement. Kijk op www.deoudebrouwerij.nl of gratis brochure: 043-4551636 V’BURG www.hoteldebourgondier.nl
kmrs pp l/o ã 31 ,- en hp ã 47 ,-
EXCL LANDHUIS omg SLENAKEN 8p+10p+18p www.HOEVECARPEDIEM.COM 043-7114594 EPEN Hotel Berg en Dal kerst arr. 043-4551383 www.bergendalepen.com
PM0911_ADV046.indd 46
EPEN: WWW.TENDORP.NL Tel. 043 - 4551510
Roggel, vakantiewoningen, www.leisterbes.nl NOORBEEK, 2-18 p. vak. woning. 043 4573619 www.natuurschoon.com centr. gel.
BUNGALOWPARK DEN BEERSCHEN BAK
Kleinschalig en luxe
Tel. 043 - 407 1321 www.mooibemelen.nl
De Zegelskoël app. 2 - 4 pers. omg. Slenaken Tel. 043-4574430 www.dezegelskoel.nl
Herfst aan zee bung. www.nieuwvliet.nl
NOORD-BRABANT
12p. 6 slpk. 6 badk.
Camping Mooi Bemelen Zuid-Limburg Caravans en bungalows te huur
NIEUWVLIET prima studio of vak.won. 2-4-6p. www.kersentuin.com 0117-371573 korting 55+
RENESSE AAN ZEE, VakantieparkSchouwen.nl Gezins-bung./chalets/car. te huur 0111-461231
Kamperen aan zee? Camping De Duinhoeve Kijk op website of bel: 0111-651562
VAALS, Kamers en App. L+O v.a. ã 30,Inl. 043-3061356 / www.hotelpiethaan.nl
BROEKHUIZENVORST: luxe vakantiewoning max. 6 pers. www.devorsterpastorie.nl
tel 043 - 6012624.
EIFELURLAUB IM LANDHOTEL MÖSCHELBERG www.landhotel-moeschelberg.de
Fam.vak.won. BIESENBERG.nl 043-3648580
EIFEL www.letzeburg.nl 0343-454458
EPEN (ZL) APPART. - HOTEL GEULDAL Luxe & modern inger. Wandel/ fiets geb. Info: 043-4551282 www.hotelgeuldal.nl
ZWARTE WOUD . GASTHOF RAPPEN Arr. 3 x HP ã 114,- of 7 x HP ã 252,- (NL-eig.) Tel: 0049-7442-2332 www.hotel-rappen.de
Gezellig familiehotel in kuuroord Bad Bentheim nabij Enschede. Comfortabele kamers. Inclusief veel extra’s en programma. Altijd halfpension. HERFST MIDWEEK 5=4 (zo-vr) incl. gratis entree Wellnessparadijs SPA7 + Happy Hour + bustocht door omgeving + ... 4d/3n ã 189,- en 5d/4n of 6d/5n ã 259,ADVENT WEEKEND 3d/2n ã 129,Info en reserveren: NL 0546-769003 of e-mail hotel@grossfeld.com www.GROSSFELD.com Hotel Villa Bonsai*** Bad Herrenalb, Schwarzwald vanaf ã 34 p.p .0049-7083-9331900 www.zimmerfrei.nl, www.hotel-villa-bonsai.de WINTERBERG comf. woningen 0543-516192
28-10-11 10:44
PM0911_ADV047.indd 47
28-10-11 10:42
48
Wegcontact ÖHLINS ESA
TEKST PETER AANSORGH, FOTO’S ÖHLINS.
Vering speelt een belangrijke rol in het comfort en het weggedrag van de motor. De vering staat toe dat het wiel ‘onafhankelijk’ van de motor beweegt. Dat zorgt ervoor dat een wiel over hobbels kan rijden zonder dat de hele motor hiervoor moet worden ‘opgetild’ en het zorgt dat het wiel door een kuil kan rijden zonder dat de hele motor direct naar beneden duikt. Uiteraard zou het wiel enorm gaan stuiteren als al die bewegingen niet worden afgeremd. Daarvoor zorgt de demping. De demping remt ook duik- en kantelbewegingen bij remmen en optrekken. Bovendien zorgt de ingaande demping samen met de veer dat de rijder voelt wat er zich tussen band en wegdek afspeelt. De juiste mate van in- en uitgaande demping zorgt dus dat een motor stabiel en comfortabel is, dat de banden in contact blijven met het asfalt en dat de rijder voelt of hij grip heeft. Hoeveel demping er nodig is, is afhankelijk van de sterkte van de veren, maar ook van het gewicht van de motor, van de rijder, van zijn passagier, zijn belading, van
PM0911_Ohlins.indd 48
zijn rijstijl en natuurlijk van het wegdek.
Veervoorspanning
Het stuurgedrag van een motor wordt grotendeels bepaald door de bouw van het rijwielgedeelte. De stand van de voorvork is daarbij erg belangrijk. Grofweg kun je zeggen dat een voorvork die steil staat voor een flitsend stuurgedrag zorgt, terwijl een voorvork die onderuit staat voor een traag stuurgedrag zorgt, waarbij een motor vaak ook de buitenbocht opzoekt. Wanneer een motor wordt beladen, komt het extra gewicht meestal op de achterkant terecht. De achtervering zakt dus in, waardoor de voorvork verder onderuit gaat staan. De motor gaat dan langzamer sturen. Door
de veervoorspanning van de achterveer te verhogen begint die pas bij een hoger gewicht in te veren, zodat hij ondanks de extra belading weer in de oorspronkelijke evenwichtsstand komt te staan. De motor staat dan weer netjes horizontaal, zodat het stuurgedrag is hersteld. De vering wordt daar dus niet harder of stugger van, het verstellen van de veervoorspanning herstelt alleen de juiste geometrie!
ESA
Het mag duidelijk zijn dat je de vering eigenlijk steeds moet aanpassen op de omstandigheden. De meeste mensen doen dat niet. Dat komt enerzijds doordat de stelknoppen en wartels soms moeilijk bereikbaar zijn. Maar het komt ook doordat veel motorrijders er niet aan durven komen uit angst, dat het
slechter wordt. Het is immers best ingewikkeld om de goede afstelling te vinden, zeker bij de duurdere veersystemen, die veel verschillende afstelmogelijkheden hebben. BMW heeft daarom het elektronisch instelbare ESA veersysteem ontwikkeld. Bij dit systeem kun je via een knop op de linker stuurhelft uit een beperkt aantal instelmogelijkheden kiezen. Je hebt enerzijds de keuze uit solo, met passagier of met passagier en bagage, anderzijds uit comfortabel, normaal of
27-10-11 16:54
Goed afgestelde vering geeft een beter weggedrag. Dat is veiliger en voelt prettiger. Daarom ontwierp BMW de gemakkelijke, elektronisch afstelbare ESA-vering. Maar ook die kan nog sterk verbeterd, zo bewijst veringspecialist Öhlins met een aftermarket set voor de BMW R1200GS.
sportief. Bij de BMW GS komen daar nog de mogelijkheden ‘licht terrein’ en ‘zwaar terrein’ bij. De elektronica zorgt dat bij de gekozen standen de juiste combinatie van veervoorspanning en demping wordt ingesteld. Zo is het instellen een peulenschil en kun je de afstelling nooit verprutsen.
Aftermarket Kit
Bij het ontwerp van de vering staat een motorfietsfabrikant altijd voor een keuze. Een motor moet betaalbaar blijven, maar goede vering is duur. Daarom zie je vaak dat de basisversie van een machine wat minder geavanceerde vering heeft dan de wat duurdere of sportievere versies. Die zijn dan vaak voorzien van Öhlins vering. Öhlins is al jarenlang specialist op veringgebied en is onder meer actief in de MotoGP en het WK Superbikes. De kennis en ervaring die daar wordt opgedaan, wordt benut bij het creëren van state-of-the-art vering voor de betere straatmotoren. Zo zie je bijvoorbeeld dat de ‘gewone’ Ducati Multistrada een Marzocchi voorvork en een Sachs achterschokdemper heeft, terwijl de duurdere ‘S’-
PM0911_Ohlins.indd 49
TEKST PETER AANSORGH, FOTO’S ÖHLINS
t
VERING 49
versie Öhlins vering heeft. Sterker nog, de Mulistrada S heeft elektronisch regelbare vering (DES)! Dit systeem was door Öhlins eigenlijk ontwikkeld voor de BMW K1200RS en later geperfectioneerd voor de Ducati Multistrada. En nu heeft Öhlins het systeem nog verder doorontwikkeld voor de BMW R1200GS. Maar ditmaal niet als eerste montage, maar als aftermarketsysteem om de vering van deze dikke allroad te verbeteren. Als eerste, want er zijn plannen voor meerdere aftermarket systemen. De Racing BM670 ESA replacement system kit bestaat uit een vooren achterschokdemper, de bedrading en een computerkastje, dat communiceert met de ESA-computer van de BMW R1200GS. Daarmee is meteen duidelijk dat dit systeem voorlopig ook alleen past op een GS die standaard al is voorzien van ESA.
Betere afstelling
Voor de dempers koos Öhlins aan de voorzijde een TTX 36 EC-demper. Dit is een gasgevulde monoschokdemper met een piggyback reservoir en een zuigerdiameter van 36mm. Van deze demper zijn alleen de in- en uitgaande demping elektronisch te regelen, voor de veervoorspanning heeft de demper
27-10-11 16:54
50
een dubbele wartel. Achter koos Öhlins een TTX 39 ECdemper. Deze demper heeft een zuigerdiameter van 39 mm en is tevens voorzien van een elektronisch instelbare veervoorspanning. Het Öhlins ESA heeft in principe dezelfde keuzemogelijkheden als het BMW ESA en wordt ook via dezelfde knop en hetzelfde display in het dashboard bediend. Voor het veranderen van de comfortinstelling moet de ESA knop kort worden ingedrukt, voor het aanpassen aan de beladingstoestand moet de knop even worden vastgehouden. Dat laatste werkt alleen tijdens stilstand en met lopende motor, dit vanwege het vrij hoge stroomverbruik van de stelmotor. Het verstellen van de comfortinstelling kan wel tijdens het rijden. De bediening is dus gelijk, maar de werking verschilt
PM0911_Ohlins.indd 50
wel met dat van het BMWsysteem. De Öhlins dempers werken nauwkeuriger en fijner. Dat komt enerzijds doordat ze minder stick slip en betere dempingkarakteristieken hebben, anderzijds doordat verschillende veerafstellingen beter zijn gefinetuned. Zo heeft het BMW ESA op elke schokdemper maar één afstelunit voor de demping, terwijl de Öhlins dempers er twee hebben. Dat maakt het mogelijk in- en uitgaande demping onafhankelijk van elkaar in te stellen. Dat geeft veel meer tuningmogelijkheden en dus een beter resultaat. Groot verschil is ook dat de demping van het Öhlins systeem in de ‘comfort’ positie boven 80 km/u automatisch in de normale stand wordt gezet, terwijl de demping boven de 120 km/u automatisch op sportief wordt gezet. Daalt de snelheid, dan
schakelt het systeem automatisch weer terug. Wil je permanent in de sportstand rijden, dan dien je deze zelf in te stellen met behulp van de ESA-knop. In dat geval wordt ook de veervoorspanning achter verhoogd. In de terreinstanden wordt deze veervoorspanning standaard al verhoogd, terwijl deze voorspanning bij overgang van de demperinstelling ‘Soft’ naar ‘Normal’ en van ‘Normal’ naar ‘Hard’ eveneens wordt opgevoerd. De veervoorspanning van de voorschokdemper wordt bij terreinrijden dus niet aangepast, terwijl dat bij het originele BMW-systeem wel gebeurt.
proberen of er daadwerkelijk verschil te voelen is. En dat is er zeker! In de comfort-stand voelt de motor bij beschaafd weggedrag rustig, waarbij ook grotere oneffenheden goed worden opgeslokt. Ook als de snelheden omhoog gaan, merk je dat hobbels tot 120 km/u goed worden geabsorbeerd wanneer je op voor deze snelheid geschikte wegen rijdt. Rijd je deze snelheden op weggetjes waarop verstandige mensen half zo hard zouden rijden, dan merk je dat er wel iets meer beweging voelbaar is. Of de overgang naar de hoge sportdemping bij 120 km/u veel effect heeft valt op die kleine weggetjes door de Eifel niet echt te merken, daarvoor komen we te kort boven 120 km/u. Schakel je zelf over naar de sportstand, dan is het verschil wel heel duidelijk. De GS voelt dan snaarstrak, draait scherp en gemakkelijk af en geeft een haarscherp gevoel over de grip van het Duitse asfalt. En dat blijkt een groot verschil te zijn met de standaard BMW-
vering, zo merk ik bij een overstap. Die staat meer beweging toe, waardoor het wegcontact duidelijk minder goed is, vooral op slechte wegen. Ook geeft de standaard vering duidelijk minder feedback en laat deze de motor ook minder scherp sturen. De standaard BMW heeft veel meer de neiging om de buitenkant van de bocht op te zoeken. Het wordt ineens een stuk lastiger om de bepaald niet bang uitgevallen voorrijder bij te houden. Terug op de ÖhlinsBMW gaat dat echter weer perfect. Het Öhlins ESA-systeem geeft een veel scherpere en fijnere wegligging en ik kan me goed voorstellen dat BMW-rijders daar graag van profiteren, al is €2.900,voor de complete kit – leverbaar vanaf januari 2012 - niet echt een meeneemprijs. Maar dan heb je ook wat, inclusief zes jaar garantie. Dat wil zeggen, als je de motor elke 25.000 km netjes bij een Öhlins servicecentrum brengt voor onderhoud van de dempers.
Scherpe wegligging Uiteraard ben ik niet alleen naar Nurburgring gekomen om naar mooie woorden te luisteren, maar ook om zelf te
27-10-11 16:54
ANWB 51
ANWB MOTORNIEUWS
KASSEIEN
WIL JIJ EENS KIJKEN OF
OF TOCH LIEVER ASFALT..? De Nachtrit was weer één groot feest, gezelligheid alom. De startplek was een gezellig ‘omgetoverde’ boerderij tot café, restaurant. Daar aangekomen moesten we het asfalt af en… zo het grind in! Een slechte ondergrond vinden de meeste motorrijders
niet zo fijn, een mooi biljartlaken rijdt pas super. Tijdens de rit kwamen we over een lang stuk kasseien, de snelheid van de gemiddelde motorrijder was er uit! Maar is dit terecht? Bij lage snelheid stuiter je alle kanten op, de motorwielen voelen elke oneffenheid: je valt letterlijk in elk gat. Als je je snelheid verhoogt, gaan de wielen over de gaten heen. Dat rijdt een stuk fijner. Bochten blijven wel spannend, omdat een springerige motor ‘in de bocht’ nu eenmaal minder wegcontact heeft. Dan waarderen wij des te meer het asfalt. Een bocht in een nat kasseienpad is echt spannend, dat is pas glad. Asfalt wat nat is, geeft bijna de wrijving als droog asfalt.Tijdens de regentraining doen wij alles op een klets natte ‘geasfalteerde’ ondergrond. Hier kun je ervaren hoe alles voelt en krijg je vertrouwen in je motor en in je zelf. Dat geeft nog meer plezier aan het motorrijden. Jan Kremers, ANWB-rijinstructeur
MOTORRIJDEN WAT VOOR JOU IS?
NEEM NU EEN PROEFLES VOOR MAAR €20,-! Wil jij eens kijken of motorrijden wat voor je is? Of wil je weten hoeveel lessen jij nodig hebt om je motorrijbewijs te halen? Neem dan nu een proefles bij ANWB Rijopleiding! Tot en met 31 december 2011 is een proefles bij ANWB Rijopleiding namelijk maar € 20,-.
KIJK OP ANWB.NL/RIJOPLEIDING OF BEL 0900-8118 (€ 0,35 PER GESPREK).
OP PAD MET DE MOTOR ADVISEUR De parallellen met de bankbranche is werkelijk verbluffend. Winstmarges zijn bijna tot een historisch dieptepunt gedaald, financieringen komen niet van de grond, algehele paniek omdat de klant uit het oog is verloren en men nu niet weet hoe die terug te krijgen. Krimp in plaats van groei en een collectief wantrouwen ten opzichte van elkaar. Van dat laatste ben ik van zeer dichtbij getuige geweest. Op een ochtend word ik gebeld door een Belgische mevrouw, we noemen haar A, die een heel verhaal begint over een Goldwing. Ik kan dan nog niet bevroeden wat er zich die middag allemaal gaat afspelen. Ze heeft een schade GL1500 verkocht aan een voor mij bekende Goldwinghandelaar uit Almere, namelijk 4Wings. Het bedrijf kan inmiddels anders heten, want het verandert met enige regelmaat van naam. Na levering van de motor wordt deze snel op NL-kenteken gezet en wordt A aangeklaagd omdat het blok niet goed zou zijn. Maar A weet een ding zeker, namelijk dat het blok juist wel goed is. Na enig discussiëren via de mail komt koper, hier verder genoemd als B, met een tegennota die bijna net zo hoog is als het verkoop-
DE MOTOR ADVISEUR HELPT JE! Als je verzekerd wilt zijn van een objectief, grondig en kundig advies, dan schakel je de Motor Adviseur in. Je maakt een afspraak en ter plekke (ook in Duitsland en België) keurt Erik van Lent je nieuwe motor. Erik is telefonisch bereikbaar van maandag t/m zaterdag van 09.00 uur tot 18.00 uur: 0487-560466, 06-21490366. Er wordt gekeurd van dinsdag t/m zaterdag. Je kunt Erik ook mailen: erik@erikvanlent.nl
DE PRIJZEN* Promotor-abonnee Niet-abonnee
€ 130,€ 140,-
*Naast de keuringskosten wordt € 0,19 per kilometer berekend (altijd op basis van een enkele reis), een compressiemeting kost € 15,- extra.
bedrag. Als A mij belt is ze met haar vriend C onderweg naar Almere en vraagt of ik er ook bij wil zijn om de motor te testen in verband met vermeend mankement aan het blok. In Almere vertelt B een geluid te horen dat bij de cilinders vandaan komt. Het is het beste te horen wanneer de motor warm is en tijdens het rijden. Dus helm op en rijden. Na enige kilometers begin ik inderdaad iets te horen. Mijn vermoeden is dat het bij de distributieriemen vandaan komt en dat de spanners inclusief riemen vervangen moeten worden. Bij terugkomst luister ik nog even goed met een stethoscoop en het komt inderdaad bij de distributie vandaan. A is inmiddels ook bij de motor gaan staan als ik B uitleg over hetgeen ik geconstateerd heb. Maar daar wil hij niets van weten. Ondertussen komt de vriend van A aangelopen en zegt tegen B dat ‘deze de boel probeert te flessen’. B wordt daarop zo kwaad dat hij de vriend wil aanvliegen. A komt tussenbeide maar wordt ruw tegen de grond gegooid wat haar een aanzienlijke blessure oplevert aan haar hand en schouder. De vriend loopt ondertussen terug naar de auto en B zet de achtervolging in. Wanneer de vriend C dat door krijgt, verschanst hij zich achter zijn auto. B neemt deze hindernis door op het dak te springen, wat een flinke deuk oplevert, en probeert C alsnog aan te vallen. Ondertussen neemt A de rol van vredestichtster weer in en komen er meer mensen aanlopen om de boel te sussen. Als B eenmaal in bedwang wordt gehouden door zijn eigen personeel keert de rust weder. Politie en ambulance worden gebeld en komen ruim een half uur later ter plekke, terwijl op nog geen 2 minuten rijden het politiebureau is gevestigd. Maar goed ze zijn er. A wordt behandeld aan haar verwondingen, maar zal een hele poos niet goed meer kunnen werken. Mijn getuigenverklaring, en die van omstanders, wordt genoteerd en beduusd taai ik af. Wat een middag en dat om een paar rot centen.
PM0911_ANWBmotor.indd 51
27-10-11 14:40
UITHOEK BLAUWESTAD
Hongerige Wolf. Finsterwolde. Beerta. Dat is een gedicht. Dat is muziek. Dat is Oost-Groningen, het Oldambt. Onafzienbare graanvelden, met hier en daar een boerderij met dubbele schuur, en een imposant herenhuis ervoor – in het Oldambt heb je geen boeren. Hier heten ze heren.
TEKST EN FOTO’S PAUL VREULS
PM0911_Uithoek.indd 52
Maar de klad zit erin, merk ik, als ik op mijn motortje de ronde doe. Er staan verdorie zelfs boerderijen te vervallen, wat is dat nou? En zie ik daar een braakliggend landbouwperceel? Jazeker zie ik dat, en ik weet wat het betekent: het gaat niet goed met de economische pijler onder de streek, met de landbouw. En wat hebben de bestuurders nu bedacht, om deze uithoek toch overeind te houden? De Blauwestad.
Het komt erop neer dat in hartje Oldambt een plas is uitgegraven met daaraan een paar luxe woonwijken met villa’s, allemaal aan het water en met een bootje ervoor. De gedachte erachter: zo blijft het kapitaal behouden, worden vergrijzing en leegloop bestreden en volgen investeringen vanzelf. Maar rondrijdend door De Wei, Het Dorp en Het Park zoals de wijken heten, krijg je de indruk dat het niet opschiet met die investeringen.
27-10-11 15:02
UITHOEK 53
N53 10.55 E7 2.12
ROUTE & HOTEL
De Blauwestad is opgenomen in de route die we hebben gemaakt door het Groningse Oldambt. De route, die je downloadt met de ANWB-reiswijzer, begint en eindigt bij hotel Fontana Bad Nieuweschans in Nieuweschans. Daar kun je – net als Paul Vreuls overnachten, voorafgaand aan de toer. Een recensie en een overzicht van de route staat op promotor.nl.
Prachtige villa’s, absoluut, en ik zag er zelfs eentje met een vliegtuig in de woonkamer. En allemaal hebben ze enorme tuinen en dubbele garages. Maar … het zijn er zo weinig! Kavels liggen onbebouwd onder de blote hemel te verpieteren. Natuurlijk speelt de crisis een rol, maar zou dat het enige zijn? Je ligt er zo opgeprikt rijk te zijn, en ik geloof niet dat het van mijn kant jaloezie is. Ik zag een paar kinderen op de fiets van school in Winschoten komen, en ik heb met ze te doen. Dan woon je hier, rijk, maar is dit nou je buurtje? Bovendien, past dit vertoon van luxe wel in deze streek? Hier kraaide immers het communistisch oproer. Hier organiseerde Fré Meis zijn befaamde stakingen in de strokarton. En het was in Beerta dat tussen 1982 en 1990 de eerste en enige communistische burgermeester van Nederland zetelde, Hanneke Jagersma. Niet direct de plek dus waar je een zo zuiver kapitalistisch initiatief verwacht en het bleef dan ook niet zonder gevolgen.
PM0911_Uithoek.indd 53
Het leidde rond 2000 tot een splitsing in de communistische gelederen en daardoor beschikt Nederland nu over twee communistische partijen. Dat zijn de Nieuwe Communistische Partij Nederland (NCPN, in zekere zin een voortzetting van de CPN toen deze opging in GroenLinks) en de Verenigde Communistische Partij, te omschrijven als de afdeling Scheemda van de NCPN die, ontevreden met de steun van de NCPN voor de Blauwestad, zelfstandig is verdergegaan. Aan de Nieuweweg in Finsterwolde, verscholen tussen enerzijds de villa’s van Het Dorp en anderzijds die van Het Riet, staat iemand aan zijn Honda VF1000 te prutsen. Het is Durk – geen achternamen, zegt hij beslist – en hij woont hier al zijn hele leven. Wat vindt hij ervan dat in amper tien jaar zijn uitzicht is veranderd? Waar eerst het koren wuifde, kabbelen nu de golfjes van het Oldambtmeer en achter zijn huis, aan de overkant van de sloot, wachten de gazons van de nieuwe buren.
Aanvankelijk houdt Durk zich op de vlakte maar uiteindelijk zegt hij het ‘jammer’ te vinden dat het landschap zo is veranderd. ‘Soms’, wijst hij, ‘verschijnt er een zeilbootje aan de horizon. Dat is toch …’, hij zoekt naar woorden, ‘geen gezicht. Een zeilbootje!’ Als ik weer wil gaan, loopt Durk naar binnen om een plastic zak te pakken. Hij vult hem met het ooft dat glanzend rond in de fruitbomen hangt. ‘Stainpeer’n’, zegt hij op zijn Gronings, ‘steenperen.’ Als ik hem niet begrijpend aankijk, vervolgt hij: ‘Die zijn keihard. Je moet ze eerst dunnetjes schillen. Vervolgens in kleine stukjes snijden en dan een dag laten stoven. Heerlijk!’ Zoiets hè, zou me dat nou ook overkomen in Het Dorp of Het Park of De Wei? En terwijl de wind om mijn helm suist en mijn motor richting Hongerige Wolf koerst, begrijp ik ineens de ironie van de Blauwestad. Hier faalde niet alleen het communisme maar ook het kapitalisme.
27-10-11 15:02
54
BANK WERK
T ‘M IN 2003 EIGENAAR RENE KOCH
HONDVADeauville
T BURGER TEKST ERIK VAN LENT, FOTO’S VINCEN
NT 650
De NT650V Deauville is Honda’s dommekracht of beter: het werkpaard van de middenklasse. De motor wil bij wijze van spreken nog vooruit als de wielen al lang versleten en afgestompt zijn. Niet dat het V-twin blok zoveel vermogen geeft, maar het blijft maar door gaan. PM0911_Occasion.indd 54
27-10-11 14:42
BANKWERK 55
Daarmee hebben we meteen twee belangrijke punten aangesneden. Mede dankzij het weinige vermogen dat er uit de Vtwin komt, is de NT650V Deauville wellicht een van de betrouwbaarste motoren die je kunt vinden. En met z’n cardanaandrijving is het ook nog eens een uitstekende fiets voor de forens met een kleine beurs. Schot
Historie
in de roos voor Honda. Helaas niet voor de dealers, want in de praktijk blijkt de Deauville een slechte werkplaatsbezoeker te zijn. Conventionele en beproefde technieken zorgen ervoor dat regulier onderhoud genoeg is om veel kilometers probleemloos te kunnen afleggen. Zijn offroad evenknie, de Transalp, is ook al zo’n betrouwbaar ding.
Ga je op reis houd dan alleen een klein plekje vrij in de bagage voor een brandstofpompje en een spanningsregelaar en je hebt het gros van de mogelijke problemen al getackeld. Bovendien is de Deauville ook nog eens een enorme praktische motor met zijn geïntegreerde zijkoffers en twee joekels van opbergvakken in de topkuip. Al deze voordelen, die paar
Om succes van de NTV650 Revere te evenaren, zocht Honda naar een waardige opvolger. Na veel hoofdbrekers kwamen ze met het briljante idee om de Revere om te toveren in een low budget toermotor. In 1998 was de introductie van de Deauville een feit. Met als basis de zeer betrouwbare techniek van de Revere en een uitgekiende stroomlijn met daarin twee geïntegreerde zijkoffers spreekt de Deauville meteen een grote groep klanten aan. Kon je de Revere nog wel eens op vrolijke kleurtjes betrappen, op het zakelijke uiterlijk van de Deauville is dat ver te zoeken. Over de techniek kunnen we kort zijn. Vanaf 1998 is er nauwelijks iets aan veranderd. Pas in 2002 komt het gecombineerde remsysteem, net als dat bij andere Honda modellen het geval is. Verder worden er wat kleine veranderingen doorgevoerd om de trillingen van het V-blok iets in te dammen. Ook worden de koffers iets van vorm veranderd zodat je er ook een laptop in kwijt kan. Dat Honda geenszins van plan is om de Deauville af te serveren, blijkt uit de update in 2006 waarbij de inhoud van het motorblok word vergroot van 647 naar 680cc. Carburateurs worden vervangen door injectie en elke cilinder krijgt er een klep bij zodat er nu vier ventielen in elke kop aanwezig zijn. De kuip krijgt een moderner uiterlijk en de koffers staan met elkaar in verbinding, met een soort doorgeefluik. Tevens is er nu ABS beschikbaar voor de reminstallatie.
PM0911_Occasion.indd 55
kleine minpuntjes daargelaten, waren de grootste overweging van Rene om in 2003 zijn NT650V nieuw te kopen bij Molenaar Motors in IJsselstein. Nu moet ik niet liegen, want de Deauville werd vooral door zijn vrouw gebruikt om er dagelijks mee te woonwerken. Sinds de verhuizing kan ze met de fiets naar het werk en gebruikt Rene de Honda om op zijn arbeidsplek te komen. Met een enkele reis afstand van 40 kilometer voegt Rene dagelijks 80 kilometers toe aan de totaalstand die toen ik de Honda keurde op 89.966 km stond. In weer en wind is hij op de trouwe Deauville te vinden. Zelf zegt Rene de motor als een van de oplossingen van het huidige fileprobleem te zien. Uiteraard ga ik met hem mee in deze stelling alleen weet helaas nog niet iedereen dat. En jammer genoeg zal hij met het uiterlijk van de Honda ook niet zoveel automobilisten doen besluiten om de overstap naar de motor te gaan wagen.
De keuring
Rene heeft al zijn onderhoudsnota’s ter inzake meegenomen. Zoals verwacht komen daar geen afwijkende reparaties in voor. De Honda krijgt keurig op tijd zijn reguliere onderhoudsbeurtjes. Uitspringers zijn recent een setje balhoofdlagers en in het verleden al eens een brandstofpompje, een remschijf en een keer een radiateur. Die laatste telt eigenlijk niet mee bij het onderhoud, want aan de vervanging ging een klein ongelukje met de NT 650V vooraf. Stille getuigen daarvan zijn nog een scheurtje in het rechter kuipdeel en een, voor het getrainde oog niet te verhullen, overgespoten rechter kofferdeksel. Ik ben bang dat het gras dus al voor mijn voeten is weggemaaid. Aan de andere kant is het ook welweer eens leuk dat er een geheel vlekkeloze motor op de brug staat. Een kritische noot noteer ik bij het bekijken van de contactsleutel. Dit type Honda sleutel gaat in zijn geheel in het
27-10-11 14:42
56
contactslot, maar slechts voor de helft in alle andere sloten. Deze sleutels hebben de slechte gewoonte om iets te torderen. Rene’s sleutel is daar geen uitzondering op. Kwestie van in de gaten houden en alle sloten op tijd van smeermiddel voorzien. Voor de rest komen we alleen nog maar wat kleine dingen tegen die voor verbetering vatbaar zijn. Zo is de remvloeistof voor en achter aan vervanging toe. Kan de achterband niet helemaal meer overtuigen. Bij de achterrem is een van de remblokken meer versleten waardoor er een nieuw setje op moet. Bij demontage van het luchtfilterdeksel vallen de afdichtrubbers er uit omdat ze gebroken zijn. Vervan-
gen dus. En last but not least is de achterste cilinder nat van de olie. Vermoedelijk van een niet meewerkend kleppendekselrubber.
Hoe rijdt het
Zoals ik al eerder aangaf: wat betreft de prestaties moet je geen wonderen verwachten van het 647cc tweecilinder blok. Op je gemak naar je eindbestemming rijden is het credo. Neem je plaats op het zadel dan valt eigenlijk alles op zijn plek. Hoewel, mensen met lange benen kunnen in conflict komen met de iets aan de krappe kant bemeten vormen van de kuip. Verder zijn alle bedieningselementen makkelijk te vinden. Inschakelen gaat soepel en is een voorbode van het gemak
waarmee je door de vijfversnellingen tellende bak heen kunt schakelen. Gas erop, je merkt al dat er niet veel in huis is, en onderweg ben je. Bij het afdraaien van de oprit valt al op dat de Deauville een lekker licht sturende motorfiets is. Zo licht zelfs dat je bij een forse zijwind het stuur stevig in de hand moet houden. Om er flitsend mee te rijden, zul je alle 56 paarden moeten aanspreken. Helaas komen die pas vrij laat van stal wat de machine geen recht doet. Je bent dan meer aan het racen in plaats van lekker rustig aan het toeren. Verder valt op dat de vering en demping nogal aan de weke kant zijn afgesteld. Dit is af fabriek zo en mocht je beter willen dan is een ritje
naar je plaatselijke verenspecialist geen overbodige luxe. De remmerij blinkt ook al niet uit qua prestaties, maar alles bij elkaar genomen is de NT650V wel in balans. Ga je dus op de verbetertoer, hou er dan rekening mee dat je meerdere facetten van de motor zult moeten aanpassen. De vraag is of dat echt nodig en of het wel bij de Deauville past.
Conclusie
Rene kocht zijn Deauville in 2003 spiksplinternieuw bij de dealer. Hij nam daarmee voor lief dat de afschrijving in de eerste jaren geheel voor zijn rekening kwam. Maar ik denk dat Rene een goede beslissing heeft genomen. Door er nu al acht jaar
mee rond te rijden, heeft de Deauville hem en zijn vrouw al meer dan 89.000 kilometers gemak en rijplezier opgeleverd. Het gemak natuurlijk omdat de motor een uitstekend alternatief is voor het dagelijkse fileleed. Daarmee zullen veel motorrijders in de als maar verder dichtslibbende Randstad het roerend mee eens zijn. En het rijplezier natuurlijk, omdat de NT650V zo’n enorm betrouwbare motor is dat hij er bijna doodsaai van gaat worden. Zolang wij motorrijders geen eigen spitsstrook krijgen op de snelweg zullen we met een gematigde snelheid tussen al dat blik moeten doorschuiven. En veel vermogen maakt dat alleen maar lastig.
IN HET KORT
Rene €5.000,- (2003)
Eigenaar Gekocht voor
AANDRIJVING watergekoelde tweecilinder V-motor SOHC en 3 kleppen per cilinder Cilinderinhoud 647cc Boring x slag 79 x 66 Compressieverhouding 9,2:1 Prestaties 56 pk 41 kW bij 7.750 tpm, 55 Nm bij 6.250 tpm Brandstofsysteem 2x 36mm. CV carburateurs Smering wet sump Transmissie primair: tandwielen, secundair: cardan, kabel bediende meervoudige natte plaatkoppeling, vijfversnellingsbak Blok
RIJWIELGEDEELTE stalen brugframe 41 mm. telescoop voorvork, enkele schokdempers met instelbare veervoorspanning voor/achter 115mm/120mm voor/achter 296mm schijfremmen met driezuiger remtangen, enkele 286mm schijfrem met dubbelzuiger remtang
Frame Vering Veerweg Remmen
MATEN EN GEWICHTEN Wielbasis Zithoogte Lengte/breedte/hoogte Bandenmaat Tankinhoud Droog gewicht
OCCASION BAROMETER Bouwjaar
km-stand
Bedrag
2000 2001 2003 2004 2005
52616 38631 37945 29800 26295
2837 3588 3924 4663 5040
*Honda NT 650 V Deauville, gemiddelde waarden gevonden op occasionsites
ANWB MOTORVERZEKERING
1.475mm 814mm 2.215/780/1.260mm voor/achter 120/70/ZR17, 150/70/ZR17 19 ltr. 228kg
Schadevrije jaren 0 WA 131,93 Wa + Diefstal 221,31 Allrisk 605,84
1 117,28 206,66 548,46
3 87,95 177,34 433,68
(REGIO: RANDSTAD, PERSOON VAN 50 JAAR, T/M 8000 KM PER JAAR, GEEN WINTERSTOP, EIGEN RISICO €150 (LAATSTE TWEE ZIJN OPTIONEEL), VOOR MEER INFO: [W] ANWB.NL/VERZEKERINGEN)
RICHTPRIJZEN VOOR GEBRUIKTE MOTOREN UIT HET ANWB/BOVAG KOERSLIJSTBOEKJE Bouwjaar Verkoop Inruil *1
2010 9200*1 8050*1
2009 8550*1 7400*1
2008 8075*1|6525*2 6925*1|5550*2
2007 7650*1|6175*2 6500*1|5200*2
2006 7300*1|5850*2 6150*1|4900*2
2005 4875 3900
2004 4575 3600
2003 4275 3300
2002 4000 3025
2001 3700 2725
NT 700 V Deauville, *2 NT 650 V Deaville ABS
PM0911_Occasion.indd 56
27-10-11 14:43
BANKWERK 57
KAN HET OOK GOEDKOPER? Volgens het koerslijstboekje heeft een 2003 Deauville een inruilwaarde van €3.400 en een verkoopwaarde van €4.375. Met een vraagprijs van 3.795,- duikt Nijzing motoren daar flink onder. Dit exemplaar heeft overigens wel 46.000 kilometers gereden, wat tevens de hoogste stand is van het aanbod. De meeste verkopers hanteren een prijsstelling van €4.250 en een lagere kilometerstand.
VOOR HETZELFDE GELD Vanwege de belabberde toestand in de motorbranche fluctueren de prijzen bijna dagelijks. Alle kans dus om een dikke fiets te kunnen scoren voor rond de €4.000. De meeste hanteren een psychologische prijsstelling van een paar euro minder. Het aanbod is enorm. Zo kun je al het stijlicoon van het laatste decennium van de vorige eeuw kopen, namelijk een Ducati 916. Of het toerkanon van Kawasaki, de ZZR1200, toevallig ook uit 2003. In de categorie Gewoon Leuk een Piaggio Vespa 150 Super uit 1966 met 40 km. Compleet gerestaureerd en zo te zien netjes gedaan.
VOOR DE LIEFHEBBER Twee advertenties voor een Restauratie Project. Het gaat om een Moto Guzzi 750 S3 en een 850 Le Mans. Aangeboden door BCI Motorbikes uit Vlijmen. BCI begon ooit als Guzzi-dealer, maar stapte er in de slechte jaren van het Italiaanse merk uit. Wegens jeukende handen recent toch weer begonnen. De 750 S3 komt uit Duitsland en is van 1975. Voor verkoop wordt de motor gerestaureerd in concours staat. Dat wil zeggen dat alle lakdelen worden gespoten en framedelen gemoffeld. Het blok wordt compleet gerestaureerd en aluminium delen worden gestraald of gepolijst. Er worden geen concessies gedaan aan de kwaliteit. Voor de 850 Le Mans geldt hetzelfde verhaal. Met 12 maanden garantie.
advertentie
EEN GEBRUIKTE MOTOR MET DE KWALITEIT VAN EEN NIEUWE
PM0911_Occasion.indd 57
27-10-11 14:43
58
PM0911_Alpentocht.indd 58
28-10-11 11:10
INTERNATIONALE ZESDAAGSE 1929 59
Oftewel: gepruts in de bergen. Want de Internationale Zesdaagse uit 1929 - een enduro over 1700 km door vijf Alpenlanden in zes etappes - was geen schoolvoorbeeld van organisatiekunde. Twaalf Nederlanders schreven zich voor de wedstrijd in, waarvan maar de helft de eindstreep haalde. Een boeiend verslag uit de oude doos van de motorsport. Zum wohl!
Het is zomer 1929 en Nederland verkeert nog in zalige onwetendheid over de economische misère die weldra over de wereld zal heen vallen. Ook belooft het een goed motorseizoen te worden, want liefst twaalf landgenoten zullen deelnemen aan de Zesdaagse, die op 26 augustus in München van start gaat. Dit grote aantal is mogelijk omdat sponsorgelden rijkelijk vloeien. Zo nemen drie oliemaatschappijen alle kosten van het A-team voor hun rekening, terwijl het B-team volledig door de FN-fabriek uit Luik wordt gefinancierd. Ook zijn er drie privérijders op DKW’s die op hulp van de Nederlandse importeur van dat merk kunnen rekenen. De rest kan deelnemen door giften van plaatselijke motorclubs, handelaren en enkele gefortuneerde particulieren. Sommigen zijn trouwens zelf ook niet onbemiddeld. Herman Vintges is directeur van een handelsmaatschappij die automerken als Studebaker, Hillman en Pierce Arrow importeert, Bertus van Hamersveld is behalve motorcoureur ook eigenaar van een motorzaak, getalenteerd motorrijder Maar-
PM0911_Alpentocht.indd 59
ten Flinterman bestiert een importfirma voor motoren en Piet Nortier is secretaris-penningmeester bij de motorbond KNMV.
Bayerischer Hof Iedereen reist per trein naar München, alleen Han van Kooten niet. Deze TT-winnaar rijdt zijn 749 cc Harley-Davidson over de weg naar de startplaats van de Zesdaagse. De reden daarvoor is simpel; de machine is fonkelnieuw en moet nog worden ingereden. Alle Nederlanders resideren ‘op stand’ in het luxe hotel Bayerischer Hof en maken zich in de dagen voor de wedstrijd nuttig met bezoeken aan biergartens, cocktailbars, musea en operettevoorstellingen. Nadat de motorfietsen op het goederenstation arriveren, worden de machines door officials gekeurd en krijgen sommige onderdelen een likje rode verf. Die verzegeling moet heimelijke reparaties verijdelen. Wel mogen de rijders ‘s morgens voor de start - als hun machines in het parc fermé staan opgesteld - eigenhandig bougies, banden of
kettingen vervangen. Hulp van buiten wordt niet getolereerd. Zondagavond is iedereen vol verwachting over de grootste betrouwbaarheidsrit die Europa kent en die ditmaal vijf landen aandoet: Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland, Italië en Frankrijk. Maandagmorgen wordt even buiten München om klokslag zes uur het startsein gegeven. Eerst stuiven drie Zweden op hun Husqvarna’s de ochtendnevel in, even later gevolgd door een eenzame Tsjech op een Ariel. Dan zijn onze jongens aan de beurt, die in intervallen van één minuut in triootjes worden weggestuurd. Na hun weerklinkt het startschot voor de Fransen, Ieren, Denen, Zwitsers en Oostenrijkers. De Duitsers komen aan de start met 56 deelnemers met onder andere fabrieksrijders als Ernst Henne, Hans Soenius en Hanni Köhler op BMW. Daarna volgt het 65 man sterke Britse contigent, onder welke mannen dan ook acht dames op solomachines en twee dames als zijspanpassagiers moeten worden gerekend. Hekkensluiter is het Italiaanse team op drie hitsige 500cc Gilera’s.
28-10-11 11:10
60
Bakker Schut op zijn Rudge in de Franse Alpen.
Mittagessen Het parcours door Beieren ‘ist leicht’, over goede wegen en zonder lastige klims. Een geluk voor het B-team dat nog moet wennen aan zijn nieuwe FN’s, die kort voor de wedstrijd nog door de Luikse fabriek zijn geprepareerd. Toch maakt Flinterman een onhandige duikeling en loopt een bloedende knie op. Ook het DKW-team ondervindt meteen tegenslag. Bovée heeft kort achter elkaar twee lekke banden en Kuyper neemt een bocht te snel en belandt in een greppel. Tot overmaat van ramp komt er tijdens de lunchstop in Oberau weinig van revitalisering terecht. De controle is er nogal chaotisch en van de geroemde ‘Deutsche Gründlichkeit’ is weinig te bespeuren. Er is maar één controletafel met twee officials waaraan deelnemers hun tijd moeten aftekenen. Er ontstaat
PM0911_Alpentocht.indd 60
De Engelsman Littledale op een Ariel met zijspan op weg.
onmiddellijk een oploopje als veel rijders tegelijkertijd arriveren. De situatie raakt zo verhit dat enkele deelnemers zelfs met elkaar op de vuist gaan. Ook het middagmaal loopt in het honderd. De eerste rijders die het restaurant binnenstormen krijgen nog te eten, maar al gauw blijkt de voorraad borden uitgeput en uiteindelijk is ook het voedselmagazijn leeg, zodat het etablissement voor de neus van zo’n zeventig hongerlijders pardoes dicht gaat. Na dat fnuikend ‘Mittagessen’ moeten de rijders al na enkele kilometers een pittige heuvelklim met een stijgingspercentage van 26 % zien te meesteren. De helling is gemeen, vol dwarsrichels en kuilen en bezaaid met stenen. Velen komen niet zonder hulp boven omdat hun machines te hoog gegeard zijn. Zo verbrandt Van Kooten de
koppeling van zijn kersverse Harley en moet hij opgeven, waardoor de rol van het Nederlandse A-team al vroeg is uitgespeeld. Ook Bovée komt in de problemen. Hij is beneden gevallen en heeft het benauwd. Even later chartert de gewiekste Geldersman een paar omstanders die voor vijf Reichsmark zijn 500cc DKW omhoog slepen zodat hij - hoewel met veel achterstand - de strijd kan voortzetten. Maar niet alleen motorrijders uit bergloze gebieden hebben het zwaar. Vier Zwitsers bijvoorbeeld vallen uit omdat hun machtige Condors - met beresterke 749cc V-twins in het frame - op de Oberauer Bergstrasse door oververhitting de geest geven. En tijdens de beklimming van de Kesselberg, later die middag, vliegt een van de Duitse zijspanrijders met vrouw en al tegen een tunnelmuur op.
28-10-11 11:11
INTERNATIONALE ZESDAAGSE 1929 61
Tirolerkapel De volgende morgen ontstaat er bij de start in Garmisch-Partenkirchen irritatie omdat de wedstrijdleiding niet kan aangeven hoeveel strafpunten de rijders de vorige dag hebben opgelopen. Je weet wel wie heeft opgegeven en welke teams nog in de running zijn, maar de organisatie is niet bij machte de precieze rangorde aan te geven omdat officials onderweg foute tijden hebben genoteerd en controlelijsten gewoonweg zoek zijn. De hele Zesdaagse blijft die gebrekkige informatievoorziening een issue en verkeren de rijders totaal in het onzekere omtrent hun prestaties. Gelukkig blijft het weer wel mooi en kleuren de alpenweiden sappig groen onder een gloeiend zonnetje. Nadat de meute zonder oponthoud de Oostenrijkse grens passeert, worden de deelnemers getrakteerd op het lieflijke Tirol. In het bergdorpje Reutte - waar een heerlijke lunch wacht in het hotel Zum Hirsch - worden de motorrijders ieder afzonderlijk begroet door een kranige, in Lederhose gestoken, blaaskapel onder leiding van de plaatselijke pastoor. De meeste wegen op deze etappe zijn goed begaanbaar en de route is uitstekend met geelzwarte pijlen bewegwijzerd, zodat je met de beste wil ter wereld niet verkeerd kan rijden. Veeleisend is wel de Flexenpas met zijn ontelbare kronkels en haarspeldbochten. Vooral in de lawinegalerijen en tunnels is het oppassen, want daarin kunnen nog glibberige waterplassen liggen die door de abrupte overgang van zonlicht naar donker maar al te vaak over het hoofd gezien worden. En lig je eenmaal zelf in de modder, is de kans groot dat achterliggers je helemaal tot gort rijden. Omstreeks half vier bereiken de eerste ‘Kradfahrer’ de finish in het idyllische stadje Feldkirch. Om de tijd de doden, tuffen enkele Nederlanders even verderop naar een bergmeer om een duik te wagen in het ijskoude water.
Schandelijke motorbende Helaas opbaren zich opnieuw slordigheden in de organisatie. Bijna niemand kan slapen in het hotel dat hem of haar van te voren is toegewezen, door-
Overal blote mannen. Kleinburgerlijk Feldkirch spreekt er schande van dat kamers door dubbele boekingen al bezet blijken. Vele deelnemers moeten daardoor bij particulieren onderdak vinden of brengen de nacht zelfs in de openlucht door. Van Hamersveld, Nortier en Bakker Schut slapen bijvoorbeeld in een schuur en stuiten rond middernacht op een patrouille wandluizen die verder knorren onmogelijk maakt. Een ander euvel is dat de vrachtwagen die elke dag de bagage van start naar finish vervoert wegens pech veel te laat arriveert. En als de camion dan eindelijk verschijnt, verordonneert de wedstrijdleiding dat alle valiezen in de wagen blijven zodat die de volgende morgen voor dag
en dauw naar het volgende eindpunt kan vertrekken. Verstoken van avondkleding en toiletgerei vindt er een stormloop op de weinige kapperszaken plaats. Maar na geschoren en geshampood te zijn, moeten de rijders in hun motorplunje door het stadje sjokken... en ‘t is smoor warm. Overal op straathoeken zie je haveloze typen samenscholen die op blote voeten lopen en zich van hun leren bovenkleding hebben ontdaan. Kleinburgerlijk Feldkirch spreekt er later schande van! Gelukkig is men de volgende dag verlost van deze motorbende. De woensdag staat in het teken van bergbeklimmen. Drie bergpassen staan in Zwitser-
Twee deelnemers deboucheren uit een tunnel in de Franse Alpen.
PM0911_Alpentocht.indd 61
28-10-11 11:11
62
Hamer op zijn Douglas ‘in razenden rush’.
land op het programma: de kleinere col over de Kerenzerberg, de avontuurlijke Klausenpas - sinds 1922 ook het toneel van de roemruchte heuvelklimrace voor auto’s en motoren - en als bekroning de majestueuze Sint-Gotthard. Opvallend is het verschil in tactiek tussen de twee aartsvijanden Engeland en Duitsland. De Britten jagen hun machines zo snel mogelijk tegen de hellingen op zodat ze tijd
men weigeren, versnellingsbakken vastlopen of de motor te hoge toeren maakt. Dat laatste overkomt ook Nortier als zijn Norton de geest geeft door een gebroken klepveer en hij moet opgeven.
Orribilmente brutto Na Airolo zijn de wegen vlakker, maar slecht onderhouden en ongelooflijk stoffig. Via het vesting-
De DKW van BovEe raakt na een buiteling onbestuurbaar overhouden om voorzichtig af te dalen, terwijl de Teutonen dat juist andersom doen. Zij klimmen met hun hoger gegearde BMW’s. DKW’s, NSU’s en Zündapps langzamer en proberen bij het dalen de verloren tijd in te halen. Riskant is dat vooral op de twaalf kilometer lange afdaling richting Airolo. Een groot aantal valpartijen is het gevolg omdat rem-
PM0911_Alpentocht.indd 62
stadje Bellinzona loopt het traject door het dal van de Ticino naar het Lago Maggiore en het mondaine Locarno. Oponthoud is er aan de Italiaanse grens. Mussolini vertrouwt de buitenlandse toevloed niet en dirigeert een brigade carabinieri, bijgestaan door een militie zwarthemden, naar de grensplaats Valmara om de motorrijders op te
wachten. Iedereen wordt scherp gecontroleerd en pas na vele pourparlers mag het veld passeren. Voor de officials een nachtmerrie, want zij moeten de tijdsschema’s van elk team en iedere rijder met veel rekenwerk weer in orde brengen. Door dat gedoe aan de grens en de vreselijke macadamweg langs het Lago Maggiore komen de rijders later dan gepland in Verbania aan. Een motorjournalist schrijft er later over: ‘Als we de stad binnenrollen, zijn we een internationale klomp negers en negerinnen geworden. Niemand is meer herkenbaar, alles heeft de fascistische zwarte kleur aangenomen.’ De vierde dag, door de Italiaanse Alpen, wordt de zwaarste etappe uit de Zesdaagse. De route gaat ‘s morgens naar de bedevaartplaats Santuario di Oropa en vandaar in de middag verder naar Aosta, aan de voet van de Monte Bianco, om ten slotte over de Kleine Sint-Bernhardpas Frankrijk binnen te rollen. Mussolini beloofde bij zijn aantreden dat hij de infrastructuur van zijn land spoorslags zou verbeteren, maar daar blijkt die donderdag weinig van. De wegen zijn ‘orribilmente brutto’; asfalt is nergens te bekennen en de grindwegen zitten vol kuilen, gaten en ribbels. Het grind is zo verpulverd dat bomen en struiken langs de weg een asgrauwe kleur hebben gekregen. Dit en de hitte overdag zorgen ervoor dat het aantal lekke banden en valpartijen niet meer te tellen is. Ook de Nederlanders gaan daardoor knock-out. Van Kekem strandt door bandenpech en de DKW van Bovée wordt na een buiteling onbestuurbaar door een scheve voorvork.
Pijp roken Veel deelnemers bereiken de top op Kleine SintBerhard pas als het al donker wordt. Doordat hun motorfietsen geen verlichting hebben en er een hevig onweer los barst, is de afdaling naar Vald’Isère pure waaghalzerij. Gelukkig zijn de Franse wegen wel een verademing; overal ligt uitste-
28-10-11 11:11
INTERNATIONALE ZESDAAGSE 1929 63
De zes overlevenden van het Nederlandse team.
kend aangestampt macadam of vers gewalst asfalt. Bedroevend is wel dat laatkomers geen slaapplaats meer kunnen vinden, omdat de hotels in de finishplaats Moûtiers de reserveringen wel erg snel annuleren. De volgende dag staat iedereen toch weer aan de start. Na de lunch in Annecy worden de Col de Forclaz en de Col des Aravis beklommen. Op de eerste klim vallen de heren Van Twist en Wolff uit, nadat het derde wiel van hun BSA-zijspan is afgebroken. Van de 26 zijspannen die aan de start verschenen, zullen overigens maar acht de Zesdaagse uitrijden. Op de laatste, zesde dag vertrekt men uit Chamonix, waar in 1924 de eerste Olympische Winterspelen waren gehouden. Voor de start mogen de
PM0911_Alpentocht.indd 63
deelnemers in het parc fermé nieuwe (sport)banden opleggen omdat ‘s middags bij Genève een snelheidsproef wordt gereden. Via de schitterende Col de Montets wordt Zwitserland bereikt. Maar niet iedereen haalt de Helvetische grens. Hamer moet met zijn Douglas in zicht van de haven de strijd staken nadat de klinknagels van de kettingkrans zijn afgebroken. Hij was de oudste van alle deelnemers en bekeek de wedstrijd eerder vanuit een toeristisch perspectief. Zo zag je hem langs de route geregeld een pijp roken, ondertussen genietend van het uitzicht. Het uitvallen is voor Hamer waarschijnlijk een zegen want de snelheidsproef die de Zesdaagse afsluit, blijkt een gevaarlijke onderneming te zijn.
Mediahype De proef vindt plaats op het circuit van Meyrin, even ten noorden van Genève, waar ook de GP van Zwitserland wordt verreden. Iedereen moet er één uur lang ronddraven met een minimum snelheid. Maar doordat de deelnemers na al die dagen vermoeid zijn geraakt, gebeuren er veel ongelukken. Was ‘t daarom niet beter geweest ‘le test de vitesse’ aan het begin van de Zesdaagse te zetten? Daarbij komt dat de motorfietsen op de bergritten gruwelijk mishandeld zijn en nu aardig wat mankementen vertonen. Er rijden op de racebaan dan ook machines rond die nauwelijks nog remmen of waarvan alleen de derde versnelling bruikbaar is. De zes overgebleven Nederlanders - Bakker Schut, Kuyper, Van Hamersveld en de drie FN-rijders - overleven deze slachting gelukkig. Maar anderen gaan tegen het vloertje of smakken van de baan. Een zotte indruk maken ook de logge zijspannen die midden tussen de solomachines racen; net een paar slagschepen die tussen een vissersvloot moeten varen. Zondagavond wordt de Zesdaagse afgesloten met een banket in het poenerige Carlton Hotel. Veel deelnemers laten echter verstek gaan, omdat ze het gepruts van de organisatie meer dan zat zijn. Na het diner en de speeches wordt de uitslag bekend gemaakt: de Engelsen hebben zowel de Trophy als ook de Zilveren Vaas gewonnen. De Nederlanders daarentegen keren met lege handen huiswaarts. Toch is niet alles verloren. Voor het eerst kreeg de Zesdaagse veel aandacht in de landelijke pers. Behalve motorbladen deden ook kranten als De Telegraaf, NRC en Het Vaderland uitgebreid verslag van de wedstrijd. Zelfs Het Leven, toen een populair geïllustreerd weekblad, publiceerde over de wedstrijd een uitgebreide fotoreportage. En die mediahype zorgde er onder andere voor - sponsorgelden waren toen al heel belangrijk - dat een Nederlands team in 1931 en 1937 de Zilveren Vaas wel kon winnen.
28-10-11 11:12
64
ABS
kan nog beter
9 ABS MOTOREN GETEST
De ADAC, de Duitse zusterclub van de ANWB, heeft negen ABS-motoren getest. Conclusie: ABS helpt, maar we zijn er nog niet. Bovendien reageerden drie modellen op z’n minst gezegd vreemd. Om met het goede nieuws te beginnen: steeds meer motorrijders kopen een motor met ABS. Da’s slim. Omdat het veiliger is en omdat het later scheelt bij de inruil. Want binnen niet al te lange tijd mag je verwachten dat de EU een remassistent als ABS verplicht zal gaan stellen. En als je dan kunt kiezen uit een occasion met of zonder ABS, weten wij het wel. Minder goed nieuws, maar zeker voordelig voor het ABS: als tien jaar geleden was afgesproken dat motoren ABS moesten hebben, had dat zo’n 10.000 minder ongevallen met dodelijke afloop opgeleverd. Tenminste, dat willen de experts ons doen geloven. Dat kan
lobbypraat zijn van de ABSfabrikant, maar zeker is dat ABS werkt. Er is ook minder goed nieuws: ABS kan nog beter. De ABS-test wijst uit dat drie van de negen motoren de remproef op hoge snelheid niet goed aankonden. Ze begonnen tijdens het remmen te slingeren. Het was aan de snelle reactie van de testrijders te danken dat de Yamaha XJ6 Diversion, Ducati Multistrada 1200 en de BMW S1000 RR slechts instabiel werden in plaats van onderuit te gingen.
Remstrategie ontwikkelen Afgezien van deze constatering, bewijzen meer dan 1000 remproeven dat ABS
5 Remtips met ABS 1 2 3 4 5
Tijdens het remmen ontkoppelen Rem hard, niet halfslachtig Gebruik ook altijd de achterrem Richt de blik strak ver naar voren op de straat Hou tijdens het remmen je knieën stevig om de tank
PM0911_ABS_Motoren.indd 64
zowel in natte als gladde omstandigheden voor meer zekerheid en vooral veiligheid zorgt. Daarbij aangetekend dat ABS bij noodstops op een droog wegdek veel ervaring vraagt van de berijder. Eigenlijk zou je dat een paar keer moeten oefenen. ‘Goed remmen - ook met ABS – gaat niet vanzelf. Je moet wel degelijk een strategie ontwikkelen dan alleen maar vertrouwen op ABS. En zo’n strategie leer je door te oefenen,’ volgens testrijder Ruprecht Müller van de ADAC. ‘Bijvoorbeeld wanneer je voelt dat het achterwiel het contact met de weg verliest, je meteen de voorrem minder druk moet geven. Anders ben je de controle over je motor ondanks ABS zo maar kwijt.’
Trainen helpt
Die uitspraak is meteen ook een duidelijke opdracht voor de fabrikanten. Die moeten het ABS doorontwikkelen tot een intelligente remassistent. Een systeem dat tijdens de remactie niet alleen
TRAIN JE ABS
€50
Aanbieding
KORTING!
PROGRAMMA 09.00 - 09.15 09.15 - 10.00
10.00 - 11.30
11.30 - 12.30 12.30 - 13.15 13.15 - 14.30 14.30 - 15.00 15.00 - 16.15 16.15 - 16.30
Ontvangst koffie/thee Theorie. Uitleg van verschillende systemen, (werking hiervan), voor en nadelen van gecombineerde remsystemen. Praktijkonderdelen. Achter op het (motor) plateau, remmen op droog en op nat wegdek met gebruik van ABS, remmen op asfalt waar een laagje zand op ligt. Remmen en uitwijken. Remmen op slipmotoren met en zonder ABS (zijwielen) Lunchen Slipplateau Uitleg bochten Bochten (Midland) Afsluiting en uitreiking certificaat
PRIJS €193 voor ANWB-lid, €205 voor niet-lid. Weekendtoeslag €12,50 p.p DATA 29 maart 2012, 2 april 2012 en 10 april 2012
Schrijf je in met het formulier op www.promotor.nl
blokkerende banden voorkomt, maar dat ook slingerbewegingen of een loskomend achterwiel herkent en voorkomt. Daarnaast moet de berijder zich bewust zijn van de mogelijkheden en onmogelijkheden van ABS. Ruprecht: ‘Remmen met
ABS moet je oefenen. ABS kan het rijden op de motor enorm veiliger maken, maar dan moet je wel intensief met ABS hebben getraind. De EU moet ABS voor alle motorfietsen – ook lichte – zo snel mogelijk verplicht stellen.’
28-10-11 10:36
ABS GETEST 65
Deze negen zijn getest! HONDA CBF600 S
YAMAHA XJ6 DIVERSION
TRIUMPH SPEED TRIPLE
DUCATI 1200 MULTISTRADA
KTM 990 SMT
BMW R1200 GS
YAMAHA XT1200 Z
BMW S1000 RR
HONDA FIREBLADE
MERK MODEL PRIJS SOORT MOTOR VERTRAGING 1) REMSTABILITEIT 2) REMPRESTATIE 2) ERGONOMIE CONCLUSIE ++ Zeer goed + Goed 1)
HONDA CBF600 S €8550,Allround 8,5 + o o O
O Voldoende
YAMAHA XJ6 DIVERSION €8499,Allround 8,9 o + + +
TRIUMPH SPEED TRIPLE €13790,Allround/naked 8,9 + o + +
O
KTM 990 SMT €13699,Supermoto 9,1 + ++ + +
BMW R1200 GS €16956,Reismotor 9,4 + ++ + +
YAMAHA XT1200 Z €15999,Reismotor 9,1 + + + +
BMW S1000 RR €19114,Supersport 8,9 o ++ + O
HONDA FIREBLADE €18499,Supersport 9,0 + + + +
- Matig -- Slecht
In m/s2, gemeten op een vlakke ondergrond met beide remmen
PM0911_ABS_Motoren.indd 65
DUCATI 1200 MULTISTRADA €17790,Reismotor 8,9 o + +
2)
Subjectieve waarneming: in waardering telt remstabiliteit voor 60% mee, remprestatie en ergonomie beide 20%
28-10-11 10:37
66
VOLGEND NR.
COLOFON Promotor is een uitgave van ANWB Media. Postbus 93200, 2509 BA, Wassenaarseweg 220, 2596 EC Den Haag. [w] promotor.nl
MOTOREN Triumph Speed Triple Deze kale Triumph is een van de fijnste nakeds die er zijn Moto Guzzi Norge Guzzi heeft een naam hoog te houden met toermotoren. Daarom werd de Norge op belangrijke punten onder handen genomen. Kawasaki 1169 Op moment van schrijven hebben we nog geen flauw idee wat voor motor Kawasaki in petto heeft.
TOEREN Nakorno-Karabach Landen waar de overheid slechts minimaal aanwezig is, zijn vaak de interessantste reisbestemmingen. NakornoKarabach werd 20 jaar geleden nog betwist door Armenië en Georgië.
EXTREEM REIZEN THE LONG WAY UP Jaloers keken we naar The Long Way Down op Discovery. Wat Boorman en McGregor deden, was echt puur avontuur. In de komende Promotor starten wij de serie The Long Way Up, waarin Jan Dirk stuit op goudzoekers in Lapland, een mysterieuze Nederlandse vrouw die de Koningin van het Noorden werd, maar ook overnacht in de noordelijkste vuurtoren en toert over de noordelijkste weg ter wereld. Het eind van het verhaal is dat je dit avontuur zelf kunt rijden, van 15 t/m 31 juli.
Voor alle vragen over de redactionele inhoud, mail promotor@anwb.nl Jan Kruithof, (hoofdredacteur), Jaap van der Sar, Nico Vis Peter Aansorgh, Mink Bijlsma, Roland Brown, Douglas Jackson, Rob en Dafne de Jong, Erik van Lent, Jan Dirk Onrust, Gerwald van de Munt, Hans Moleman (China), Dolf Peeters, Chris Pennarts, Yop Segers, Paul Vreuls , Advertentiewerving Alfred Tuitel (accountmanager), Monica Streng (sales support) 088-2697922, fax 088-2696511, Robert-Jan Schmidt (orderverwerking) 088-2697950, Martin van der Meulen (overdrukken) 088-2697381. Informatie: zie www.anwb-media.nl ANWB Media, t.a.v. sales support, Postbus 93557, 2509 AN Den Haag. Alle advertentieplaatsingen worden afgesloten conform de Regelen voor het Advertentiewezen, gedeponeerd bij de rechtbanken in Nederland. Een exemplaar hiervan is op aanvraag kosteloos verkrijgbaar. Marketing Niels Roodenburg Amal Whyte (adverteerders markt) Productie Gerrit van Stam Uitgever Niels Roodenburg Art direction/Vormgeving Veronica Concept Design Druk Corelio, Erpe-Mere, België Distributie Beta Press BV, Gilze Abonnementsprijzen € 57,95 per kalenderjaar; ANWB-leden € 54,90. Losse nummers € 5,95 Redactie
Vaste medewerkers
INFORMATIE
Voor adreswijzigingen, vragen over betalingen, bezorging en bestellen (niet kosteloos) van reeds verschenen nummers/ artikelen (tot maximaal één jaar na verschijningsdatum), kun je contact opnemen met ANWB Contact Center: 088-269 22 22. Zij zijn bereikbaar van maandag t/m vrijdag tussen 08.00 - 20.00 uur en op zaterdag 08.30 - 17.00 uur, zon- en feestdagen gesloten. Of kijk op www.anwb.nl/contact.
ABONNEMENTEN 2012
Promotor verschijnt 10 maal per jaar. Een abonnement kost per kalenderjaar voor ANWB-leden €56,25 niet leden €59,40, losse nummers €6,10. Het abonnementsjaar is gelijk aan het kalenderjaar. Abonnees woonachtig in het buitenland krijgen portokosten doorberekend. Portokosten buitenland: In het eerste jaar geldt voor alle landen het België tarief €7,-. Daarna geldt voor Europa €9,- en de rest van de wereld €11,-.
AANMELDEN EN OPZEGGENl
Je kan je aanmelden via ANWB Contact Center: 088-269 22 22, via www.anwb.nl/webwinkel, direct op www.promotor.nl of via de bon in het magazine. Abonnementen die zijn aangegaan voor de duur van een jaar kan je opzeggen tegen het einde van het abonnementsjaar met een opzegtermijn van een maand. Indien je niet opzegt wordt het abonnement automatisch verlengd voor onbepaalde duur. Je kunt gedurende deze verlenging op ieder gewenst moment opzeggen met inachtneming van een opzegtermijn van een maand. De wijze van opzeggen kan mondeling, schriftelijk dan wel elektronisch. Proefabonnementen en cadeauabonnementen stoppen automatisch na de overeengekomen proeftijd.
ANWB TELEFOONNUMMERS
*(onder voorbehoud)
NEEM NU EEN ABONNEMENT OP PROMOTOR! Kijk op www.promotor.nl voor aantrekkelijke aanbiedingen of bel met 088 - 269 22 22
PM0911_Volgend-nr.indd 66
Contact Center 088- 269 22 22 Informatie over alle ANWB-diensten en -producten. Ma. t/m vrij: 08.00-20.00 uur, zaterdag 08.30- 17.00 uur, zon- en feestdagen gesloten. Promotor advieslijn 088-2695075 Promotor keuringen 0487-560466 Promotor trainingen 088-2696468 Verkeersinfo Nederland 0900-9622 (35 ct/min) Overige nummers: kijk op www.anwb.nl Copyright ANWB Media is aangesloten bij de Stichting Reprorecht. Het overnemen van welk deel ook van de inhoud van dit blad is slechts toegestaan na schriftelijke toestemming van de uitgever en de redactie. Wet bescherming persoonsgegevens ANWB B.V., uitgever van Promotor, legt van haar abonnees/klanten in het kader van haar dienstverlening gegevens vast. Deze gegevens worden gebruikt ter uitvoering van de overeenkomst en om abonnees/klanten te informeren over relevante producten en diensten van ANWB B.V. en van haar onderdelen. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk doorgeven aan ANWB, t.a.v. afdeling Marketing Communicatie, o.v.v. WBP, Postbus 93200, 2509 BA Den Haag. Disclaimer De redactie verricht haar taak op basis van een redactiestatuut. Alleen indien zulks uitdrukkelijk staat vermeld, geven artikelen – of passages in artikelen – de mening en/of het inzicht van de ANWB weer. Aan adviezen en dergelijke, al dan niet gepubliceerd, wordt de grootst mogelijke zorg besteed, doch de ervaring heeft geleerd dat desondanks fouten niet geheel te voorkomen zijn. Daarom kan generlei verantwoordelijkheid worden aanvaard van eventuele onvoorziene gevolgen. ISSN 1381-0154 ©2011: ANWB
31-10-11 11:27
, T E T T DU ? T E P LUP
COLUMN DOLF PEETERS 67
De man begint zijn verhaal in voorbeeldig ABN. Vertelt met Calvinistisch enthousiasme over zijn DKWeetje. Gerrit luistert van achter de balie. De stamgasten aan de krukkenkant luisteren mee. Eén van de twee hangt geïnteresseerd naar voren. ‘Duttet?’ vraagt hij. Het Heertje kijkt wat verbaasd. Keurig articulerend: ‘Wat zegt U?’ Nog een keer dan: ‘Duttet? Luptet?’ Het gezicht van de DKWrijder is een vraagteken. De geboren Achterhoeker snapt het. Hij hangt massaal verder voorover tot dat zijn gezicht op centimeters afstand van de geringe gestalte is en articuleert alsof hij tegen een geblinddoekte doofstomme praat: ‘DOET …HIJ …HET? LOOPT… HIJ?’ Ah, zo. Hij doet het. Hij loopt. Er ontbreken alleen nog twee mooie naven aan. En die zoekt hij al tijden. Tijden? Jaren! En nu hoorde hij via-via over het bestaan van Gekra uit Dieren. En zo is hij dan vanuit Leiden vertrokken. Uit wanhoop. En alleen al op het gerucht. De stamgasten knikken waarderend. De man deugt. Zoveel passie kan alleen een Gelderlander waarderen. Dat soort overwegingen wordt lokaal ook heel duidelijk meegenomen in de prijsstelling. Sterker nog: heel foute mensen mogen niet eens wat kopen.
Bij de lokale dumpmotorhandelaar komt er een klant binnen. Duidelijk iemand uit het Westen. Een Heertje. De keurige eindvijftiger is wat schriel en heeft de looks van een ambtenaar die ‘Droogstoppel’ heet. De binnenkomer oriënteert zich, ziet een paar buikige mannen op de barkrukken voor de balie zitten. De barkrukken zijn gemaakt van MZ zadels. Gerrit staat achter de balie. Een rustige eindvijftiger die alle Europese en Voormalige Oostblok dumpmotoren vanaf de Noorse Nimbussen – er staat er een in de winkel – al voorbij heeft zien komen. De laatste aanwas, dat zijn de Moto Guzzietjes waar onze jongens op hebben rondgekacheld en een stel BMW R65 GSsen uit het Noorse- of Deense leger. ‘Gedrosseld’ en ‘Ongedrosseld’. Ook leuk. Maar de doelgroep waarin de bezoeker valt is duidelijk die van de ‘olle brommers’, de Lichte Tweetakten. De DKWeetjes van voor de oorlog die na de oorlog nog net zo werden gemaakt achter het IJzeren Gordijn.
PM0911_OER.indd 67
Nu de taalstrijd is gestreden, komt het gesprek op gang. Gerrit kijkt naar het geheel als een trotse vader naar zijn kinders, draait zich om, slaat het authentiek Dierense antitochtgordijn open en verdwijnt in de krochten van zijn voorraden. Terwijl de mannen aan de balie steeds grotere vrienden worden, komt hij terug met twee in krakend oliepapier gepakte dingesten. Het zijn geen naven. Het zijn complete wielen. De opdruk is net niet in oud-Gothisch, maar de productiedatum staat er trots op: ‘Herstellung 24. Mai 1948’. De westerling valt bijkans van zijn stoel. Zijn stem hapert. Hij komt zo dicht bij ongeremde emotie als binnen zijn programmering valt. ‘Wielen!” Twee wielen! Twee nieuwe wielen!!’ De emoties ebben wat weg. De zaak wordt afgemaakt. Maar dan is er nog een misverstand. De wielen kosten 150 euro. De blije Randstedeling legt dus driehonderd euro op de balie. Gerrit schuift onverstoorbaar 150 terug. ‘Je vroeg wat de wielen kosten. Ze kosten 150 euro. Per stel natuurlijk. Want voor een motorfiets heb je er twee nodig.’ Aan voornoemd prijsvoorbeeld kunnen nadrukkelijk geen rechten ontleend worden.
27-10-11 14:29
Als ik gebeld word, moet ik snel op locatie zijn. Als ik door druk verkeer manoeuvreer, is zichtbaarheid van wezenlijk belang.
Ik heb voor het REV’IT! Athos vest gekozen, zodat ik mijn Everest GTX jas kan veranderen in een veiligheidsjas wanneer ik dat wil.
De Everest GTX jas is exclusief verkrijgbaar bij REV’IT! GORE-TEX® Expert Dealers. MOTORSPORT ZAANSTAD B.V., ALKMAAR, www.zaanstadmotoren.nl | MOTORHUIS DE VALKENIER B.V., BARNEVELD, www.de-valkenier.nl | BIKERS WORLD, BEVERWIJK, www.bikersworldbeverwijk.nl | MOTODROME, BURGUM, www.motodrome.nl | MOTORCENTRUM DEVENTER, COLMSCHATE, www.motorcentrumdeventer.nl | RB MOTOREN, DE BILT, www.rbmotoren.nl | MOTOR MERCUUR B.V., DEN HAAG, www.motor-mercuur.nl | MOTORPLANET B.V., DRONTEN, www.motorplanetdronten.nl | MOTOR CENTRUM EIBERGEN B.V., EIBERGEN, www.motorcentrumeibergen.nl | MOTOMODA V.O.F., EINDHOVEN, www.motomoda.nl | SMUDDE MOTOREN, ENSCHEDE, www.smuddemotoren.nl | MOTOPORT GOES, GOES, www.motoportgoes.nl | KORTELAND MOTOREN, HARDINXVELD GIESSENDAM, www.kortelandmotoren.nl | MOTORKLEDINGSHOP V.D. KUINDER, HILVERSUM, www.vandekuinder.nl | ARIE MOLENAAR MOTORS B.V., IJSSELSTEIN, www.ariemolenaarmotors.nl | MOLENAAR MOTORS BV, IJSSELSTEIN, www.molenaarmotors.nl | MOTOPORT LEEK B.V., LEEK, www.motoportleek.nl | VAN MEEL MOTOREN, MADE, www.vanmeelmotoren.nl | BRUGGEMAN MOTOREN B.V., NIEUW VENNEP, www.bruggeman.nu | TERMAAT MOTOREN B.V., NIJMEGEN, www.termaatmotoren.nl | VOS-OSS MOTOREN V.O.F., OSS, www.vos-oss.nl | DIVMO, RIJEN, www.divmo.nl | GEBBEN MOTOREN, ROGAT, www.gebbenmotoren.nl | E. ANBERGEN MOTOREN B.V., SLAGHAREN, www.anbergenmotoren.nl | MOTOZOOM AT UTRECHT B.V., UTRECHT, www.motozoom.nl | MOTOZOOM AT AMSTERDAM B.V., UTRECHT, www.motozoom.nl | MOTORCENTER VENLO, VENLO-BLERICK, www.motorcentervenlo.nl | E. VAN DRIE / DE WATERTOREN, ZEIST, www.motorkledingshop.nl | HANS VAN WIJK MOTOREN, ZOETERMEER, www.hansvanwijk.nl | NIWA MOTORSERVICE, ZWAAGDIJK OOST, www.niwa.nl | T.T. MOTOREN ZWOLLE BV, ZWOLLE, www.ttmotoren.nl | KALSBEEK MOTOREN B.V., ZWOLLE, www. kalsbeek.com | MOTO-PLUS SA, BASTOGNE, www.motoplus.be | MOTORPALEIS GSM, BERINGEN, www.motorpaleis.be | MECANICMOTOS SPRL, CHAUMONT-GISTOUX, www.mecanicmotos.be | EKO MOTORWEAR BVBA, KONTICH, www.eko-motorwear.com | 2WK BVBA 2 WHEELS, TURNHOUT, www.2wheels.be | MOTORKLEDIJ TRACK BVBA, WAASMUNSTER, www.motorkledij-track.be | MOTORSHOP DESMET, WAREGEM, www.motorshop-desmet.be | MOTO EXPERT WATERLOO/SPRL BHX, WATERLOO, www.motoexpert.be
Kijk voor alle REV’IT! verkoopadressen in Nederland en Belgie op PM0911_ADV068.indd 68 Ad ProMotor VISIBLE v2.indd 1
www.revit.eu 28-10-11 10:49 12-09-11 15:02