Promotor 09 | 2012 by jan Kruithof

Promotor laat je toeren

2012: Het Einde van de Wereld!

Getest

PRO_COVER1209.indd 1

Yamaha FJR 1300 // Honda VFR 1200 F // reistest: BMW F800 GS

Art.nr. 390429/2-3 ISSN 1381-0154

BP BP

• Deel 2: In het spoor van Odysseus • Reportage: Motorheldinnen van WOII • Door lezers getest: Triumph Explorer

NR. 9, november 2012 Prijs: € 5,95

NAAR DE MAYA’S IN MEXICO

30-10-12 09:52

PRO_ADV Termaat.indd 2

26-10-12 09:59

Inhoud

10 Intermot Keulen Peter Aansorgh trok zijn stevige stappers aan en slenterde voor ons de Intermot beurs in Keulen door. Een overzicht van de belangrijkste nieuwtjes voor volgend jaar.

Lezerstest: Triumph Explorer De Triumph Explorer was één van de populairste modellen in de Promotor Clubtent, afgelopen zomer op het Test- en Trainingscentrum in Lelystad. Jullie reden ermee en dit zijn jullie testconclusies.

16 In het Spoor van Odysseus: deel 2

Sterk Verhaal

Homerus mag dan vaardig de pen gehanteerd hebben, onze Michiel van Dam kan er ook wat van. In deze Promotor het tweede deel van zijn persoonlijke heldenepos in het spoor van Odysseus.

Brothers & Sisters in Arms In de Tweede Wereldoorlog waren motorkoeriers onmisbaar. En in Groot-Brittanië bestonden deze regimenten vooral uit dames. Yop Segers zocht uit hoe dat precies zat, en verhaalt meteen over de oorlogsbemoeienissen van ‘Speedking’ Malcolm Campbell.

Simone Bokma is een bekend gezicht in Harley-minnend Nederland. Minder bekend zijn haar avonturen op het onverhard. Amir Andriesse ging op de koffie en tekende haar spannende verhalen op.

Apocalyps Now

Binnenkort is het dan zover: het Einde van de Wereld. Althans, volgens de eeuwenoude Maya-kalender dan. Michiel van Dam zocht ter plekke, in Mexico, voor ons uit of die Maya’s wel helemaal spoorden. En zo ja, aan welk tropisch strand we vervolgens de Laatste Promotor in elkaar gaan klussen.

5 8 10 14 16 26 29 30 32 34 42 46 48 52 53 57 60 62 65 66 69 74

Onderdelen Rusteloos Intermot Keulen Motortest: Honda VFR 1200 F Reizen: In het spoor van Odysseus deel 2 De Plek van Levien de Blaay DVD: Dolomieten Karussel Techniek: Het Blok Motortest: Yamaha FJR1300 Reizen: Het Einde der Tijden in Mexico Lezerstest: Triumph Explorer Reistest: BMW F800GS Winterwebwinkel anwbmotor.nl KrisKras: 3 routes in Nederland Op de brug: Aprilia Pegaso Promotor Club Krant Cursus Mapsource Uithoek: St. Job in’t Goor Column: Brusselmans Sterk Verhaal: Simone Bokma Reportage: Brothers & Sisters in Arms In de volgende (20 december)

Meer van ons? Check www.anwbmotor.nl 09/2012 promotor

PRO_INHOUD.indd 3

29-10-12 14:54

- Beeld: Inefecto

cha.fr

Vauhti NOG EEN LANGERE LEVENSDUUR EN NOG MEER GRIP OP NAT DAN DE michelin pilot road 2!!!!

Dealers

Vilma

Motorado 058-2887886 De Leertent 020-6278090 Motor Houtrust BV 070-3177177 Termaat Motoren BV 024-3229575 Simako-BDM Apeldoorn BV 055-3668591 Goedhart Motoren BV 0172-650005 Motorcentrum Rijen BV 0161-240066 Arie Molenaar Motors BV 030-6881228 Van de Kuinder Motorﬁetsen BV 035-6214727

De nieuwe MICHELIN Pilot Road 3 band doet het nog beter dan zijn beroemde voorganger MICHELIN Pilot Road 2. De MICHELIN dual-compound (2CT) technologie van de laatste generatie zorgt voor een superieure levensduur* en dankzij het loopvlak met lamellen (XST)** biedt deze band verbazingwekkend nog meer grip op nat***, gedurende de hele levensduur van de band! Want zelfs wanneer u de baan op gaat met mooi weer, kan er steeds een onaangename verrassing om de hoek liggen. * De test op levensduur van de MICHELIN Pilot Road 3 is uitgevoerd door het DEKRA Test Center in 2010 t.o.v de MICHELIN Pilot Road 2 op de afmetingen 120/70 ZR 17 en 180/55 ZR 17. **MICHELIN X Sipe Technologie XST. *** Test uitgevoerd in Fontanges - maart 2010.

www.michelinpilotroad3.com

Hoco Parts B.V.

•

rukka@hocoparts.com

•

www.hocoparts.com

ADV PR3-Promotor03052012-NL.indd 1

Like us on Facebook

02/04/12 18:18

Promotor | Abonnee worden!

Promotor laat je toeren

Promotor lezen is een cadeautje. Voor jezelf, of voor anderen. Vul nu de bon in en geniet van een motorblad vól inspiratie!

Alle ten abonnemen en p stop ! automatisch

Ja, ik wil genieten van Promotor!

✁ ANWB Lid

Nee

Ja, nummer

Naam/Voorletters

3 nummers voor €10 P437

Adres

5 nummers voor €15 P438

Postcode

10 nummers voor €25 P439

Geboortedatum

m/v Woonplaats

Telefoon Datum

Handtekening

Promotor verschijnt 10x per jaar. De prijs voor het abonnement is normaal €56,25 per jaar voor een ANWB-lid en € 59,40 voor een niet ANWB-lid. Alle abonnementen die af te sluiten zijn met deze bon stoppen automatisch. Je hoeft hier verder niks voor te doen. De betaling geschiedt op dezelfde wijze als uw andere betalingen aan de ANWB. Niet-leden ontvangen een acceptgiro. Dit aanbod is geldig t/m 31-12-2012. Stuur de bon op naar: ANWB Contact Center, Postbus 93200, 2509 BA Den Haag

04/2012 promotor PRO_ADV Rukka etc.indd 4

26-10-12 10:19

PRO_WEB adv michelin.indd 65

21-04-12 14:09

ONDERDELEN

Onderdelen

Vyrus 984 Ultimate Edition Is het een tourfiets die zó in Promotor past? Nou, eeehm… nee. Maar wat ons betreft is dit te mooi om te laten liggen: Want de kleine Italiaanse motorfabrikant Vyrus, die als enige nog gebruik maakt van naafbesturing, heeft voor 2013 de 948 nog eens opgeleukt. Voor de aandrijving maakt Vyrus gebruik van een 992 cc luchtgekoelde V-Twin uit de schappen van Ducati. Je kunt er natuurlijk een rondje op gaan rijden, maar wij zouden’em gewoon in de woonkamer zetten. Voor meer info: www.vyrus.it (klik op het logo!)

Miveu-X bouwt iPhone om naar actioncam op de borst

Er zijn al enkele cases op de markt waarmee je je fragiele iPhone ombouwt tot een robuuste actioncam. De nieuwe Miveu-X is niets anders, alleen installeer je de case op je borst. Motorrijders die al wat ervaring hebben met actioncams op de motor, weten dat een opstelling op het stuur of op je helm niet altijd goed uitpakt. Een plek op de borst zou wel eens de beste kunnen zijn, met de mooiste actieve opnamen met stuur en dashboard goed in beeld. Kijkers naar je clips doen dan ook echt mee. Het hart van de Miveu-X is een stevige case van

plastic dat je aan de lenszijde op de iPhone (4 & 4S) klikt. De iPhone lens ligt dan in lijn met een 180 graden fisheye lens, waardoor het opgenomen beeld enorm wordt vergroot. De iPhone en de cover zet je vast op een nylon clip, die op zijn beurt weer aan een borstplaat is bevestigd middels een 360 graden ball mount. Afstelbare banden zetten de borstplaat vast op je torso. De case heeft een ingebouwde opnameknop, zodat je opnamen kunt start en stoppen zonder de iPhone uit de case te halen. Door de ball mount kun je de iPhone in alle hoeken opnamen laten maken, afhankelijk van je zithouding. De Miveu-X is ontwikkeld voor ‘crossfietsers’. Dus motorcrossers en berijders van motoren zonder stroomlijn etc. kunnen ook wat aan deze case hebben. Rij je een toermotor uit de luxe klasse, kun je de Miveu-X beter laten liggen. Of je moet opnamen van de binnenzijde van je stroomlijn schitterend vinden. Meer weten? www.miveu.com

Routes do wnloaden ? Maak een account a an op anwbm otor.nl en log in! Alle routes in deze Pro motor kun weer als va je n o u d s d ow nloaden op anwbmoto r.nl/promo to ANWB-reisw r. Je hebt d e ijzer dus nie t meer nod ig.

Nog geen boetes alcoholblaastest De Franse politie gaat pas vanaf 1 maart 2013 boetes uitdelen aan automobilisten en motorrijders die geen alcoholblaastest bij zich hebben. Sinds 1 juli 2012 zijn alle automobilisten motorrijders die door of in Frankrijk rijden, verplicht om twee blaastesten bij zich te hebben. De reden waarom je er twee moet hebben, is omdat er altijd direct een nieuwe beschikbaar moet zijn als je er één hebt gebruikt. Met de maatregel wil de Franse regering alcoholgebruik in het verkeer tegengaan. De fabrikanten van de blaastesten kunnen echter de grote vraag niet aan. Verkeersdeelnemers die geen blaastest bij zich hebben, krijgen -tot 1 maart 2013- dus alleen een waarschuwing, daarna wordt er bekeurd.

Oxford Navigatiehouder Geen zin in een vaste navigatiehouder op je motor? Oxford heeft een handige navigatiehouder in de collectie. Deze universele houder past op iedere motor, aan het stuur of op de kroonplaat, is waterdicht en houdt je elektronica in alle omstandigheden droog. En dat voor slechts € 39,95. Meer weten? www.dc-import.com

09/2012 promotor

PRO_onderdelen.indd 5

29-10-12 17:39

EXCLUSIEVE AANBIEDING

UNIEK: 24 maanden 50% korting én een gratis HTC Desire C

GRATIS

toestel

VAN €30,- VOOR

€15,p/mnd

Gratis toestel t.w.v. Korting op maandtarief

UW VOORDEEL

€209,€360,-

€569,-

Vodafone Voordeel Web Minuten + SMS + Internet

Van (p/mnd)

Voor (p/mnd)

Toestelprijs

Totaal voordeel

60 + 40 + 200 MB

€30,-

€15,-

GRATIS

€569,-

120 + 80 + 200 MB

€35,-

€17,

GRATIS

€629,-

• Fantastisch geluid van Beats Audio

180 + 120 + 300 MB

€40,-

€20,-

GRATIS

€689,-

• Uitstekende 5 megapixel camera

240 + 180 + 400 MB

€45,-

€22,50

GRATIS

€749,-

• 2 jaar lang gratis 25Gb Dropbox geheugen

360 + 240 + 400 MB

€55,-

€27,50

GRATIS

€869,-

Gratis HTC Desire C • Android 4.0; toegang tot duizenden apps • Helder 3,5-inch touchscreen

www.vodafone.nl/promotor of bel: 0900-0603 Snel bestellen op:

(€0,45 per gesprek)

Kijk op www.vodafone.nl/promotor voor meer Vodafone aanbiedingen met 24 maanden 50% korting. Abonnementen al vanaf €7,50 en altijd in combinatie met een toestel. Abonnementen hebben een contractduur van 24 maanden.De aansluitkosten bedragen €30,- Zolang de voorraad strekt. Alleen online verkrijgbaar. Type-, druk- of zetfouten voorbehouden.

PRO_ADV Vodafone.indd 6

22-10-12 09:47

7 Onderdelen

Sokken? Socrates!

GoPro HD Hero 3

Weer een superinitiatief op www. Kickstarter.com, de website waar particulieren met behulp van ‘c ro w d f u n d i n g ’ de mooiste producten ontwikkelen. Deze keer: onverwoestbare sokken. Een ex-militair van de Amerikaanse luchtmacht was het zat dat zijn sokken zo gauw stuk gingen. Hij bedacht de Socrates-sokken. Hiel en teenstukken zijn voorzien van onverslijtbaar kevlar en het elastiek is van militaire kwaliteit. Zelfs als je een jaar lang met ongeknipte teennagels in je motorlaarzen stapt zouden ze nog moeten werken. Inmiddels is het startkapitaal binnen en zou de levering eind dit jaar moeten starten. Net op tijd voor dat kerstcadeautje dus. Meer weten? Zoek ze op Facebook.

Een jaar geleden kwam GoPro nog met de Hero2. Maar het bedrijf rust niet op z’n lauweren. De nieuwe HD Hero3 kent drie uitvoeringen: de Black, Silver en White edition. De Black is het topmodel. Die heeft een resolutie van 4000p, wat vier keer meer is dan de standaard 1080p.

OP DE WEG GETEST

Ortlieb Zip ’n Go We gaan naar Rusland en we nemen mee? Nou, een roltas met een rits bijvoorbeeld. Maar dan wel één die honderd procent waterdicht is. En dan wordt de spoeling wel wat dun. Ortlieb heeft er één, de Zip ’n Go. Speciaal ontwikkeld voor motorreizen, dus de Zip ’n Go kan wel een stootje hebben. De tas is gemaakt van super-slijtvast PU-materiaal en hij is uitgerust met een TIZIP-ritssluiting, die gegarandeerd 100 procent waterdicht is. En wat’ie belooft maakt’ie waar: ook tijdens epische buien bleef de inhoud volledig droog. De Zip ’n Go heeft een inhoud van 45 liter, is voorzien van bevestigingsogen voor spanbanden, reflectoren van 3M en heeft een adviesprijs van € 129,95. Niet goedkoop, wel topkwaliteit. Meer weten? www.periermotorsport.nl.

De omschrijving Black, Silver en White edition zegt niets over de kleur van het toestel maar meer over waarmee het is uitgerust. Alle drie hebben ze een zilverkleurige camerabody in een doorzichtige plastic case. En dat is 30% kleiner en 25% lichter dan het voorgaande model, de Hero2. Ook hebben ze een verbeterd audio-opnamesysteem, een scherpere lens - voor betere onderwater beelden – en een ingebouwde WIFI-upload mogelijkheid.

Garmin Zümo 350LM 4500 testkilometers door heel Europa De Garmin Zümo 350 is sinds dit voorjaar op de markt. Met een adviesprijs van €499,- is het navigatiesysteem zo’n honderd euro goedkoper dan de bekende Zümo 660. Waar ‘m dat verschil in zit? De 350 gebruikt de bluetooth-verbinding alleen voor het navigeren. Muziek luisteren of bellen via het toestel is er niet bij. Vergeleken met de 660 is de 350 dus een meer basic navigatieapparaat. Het eerste dat opvalt als je de 660 en de 350 naast elkaar op het stuur hebt, is de afleesbaarheid van het scherm. Het scherm van de 350 is met name in fel zonlicht een stuk beter zichtbaar dan dat van de 660. Daarnaast laat het zich gemakkelijker bedienen. Een ander opvallend punt is de snelheid waarmee kaarten geladen worden. Wanneer voor de route die gereden wordt een nieuw

Hoge resolutie De Black Edition, het topmodel, kan het 30 foto’s van 12 megapixel per seconde maken. De filmbeelden hebben een resolutie van 3840 x 2160 met een snelheid van 15 beelden per seconde. Als je niet met dergelijk grote videobestanden wilt werken – YouTube bijvoorbeeld accepteert geen 4K video’s – kun je ook kiezen voor het formaat 1440p en 720p. De Hero3 Black Edition kost in de USA $399,99. De Silver Edition is $100,- goedkoper en met een maximum filmresolutie van 1080 pixels ook zeker geen stakker. De White Edition is met $199,99 het goedkoopst. Schiet film in 1080pixels, maar is iets minder snel met fotograferen. Meer weten of bestellen? www.gopro.com

stuk kaart geladen moet worden, laat de 660 vaak enkele seconden een wit scherm zien. De 350 lijkt een stuk sneller. Ook het herberekenen van de route bij een omleiding of verkeerd rijden, kost veel minder tijd. Handig: een route die je via de PC inlaadt, wordt direct zichtbaar in het menu van de 350 en hoeft dus niet apart geïmporteerd te worden. Ook handig: De USB-poort zit bij de 350 niet langer achter een klepje verstopt. Conclusie Beide navigatiesystemen hebben hetzelfde kaartenpakket (Europa) en levenslang gratis kaartupdates. Zowel de 660 als de 350 zijn voorzien van een actieve steun voor op de motor en een steun om het apparaat in de auto te gebruiken. Het ‘entertainment-deel’ mis je op de 350. Daar staat tegenover dat ‘ie goedkoper is. Met de 350 heb je voor minder geld een sneller en gebruiksvriendelijker apparaat.

09/2012 promotor

PRO_onderdelen.indd 7

29-10-12 17:39

PRO_RUSTELOOS.indd 8

26-10-12 09:24

RUSTELOOS Column

Op IJsland

et een week op IJsland geweest. Dat was genoeg om nu al twee weken te lopen zeiken als een Amsterdammer. Over motorrijden in Nederland natuurlijk. Man, wat is dat toch vervelend geworden. Vooral als je net van IJsland komt. Een jaar of twintig geleden hadden de IJslanders ongeveer net zoveel asfaltwegen als palmbomen. Nu ligt er een tweebaans geasfalteerde ringweg. Maar die is ouderwets simpel. Er staan lang niet overal lijntjes op, ze hebben nauwelijks vangrails en verkeersborden. Buiten de bebouwde kom is er maar één snelheid: 90. Breed of smal, recht of bochtig, vlak of steil: 90. Politie zie je nauwelijks en camera’s zijn erg dun gezaaid. Ze lijken zich niet al te druk te maken om verkeersregels. Als je bovenop allesverwoestende vulkanen leeft, dan weet je wat relativeren is. Nee, dan Nederland. Bij ons word je doodgegooid met verkeersregels. Voor het kleinste hobbeltje of bochtje moet gewaarschuwd worden, alsof we een volk van vijfjarigen zijn. Geen vergrijp waarop de controle zo groot is als de snelheidsovertreding. Geen regel waaraan we zo vaak herinnerd worden als verkeersregels. Sinds het verkiezingscadeautje dat we vorige maand kregen, is dat nog veel erger geworden. De snelheid is dan wel hoger geworden, maar tegelijkertijd zijn ze aan het variëren geslagen. Mét geopende spitsstrook – wat is dat eigenlijk? – moet je langzamer, s’avonds mag je sneller, behalve mits maar weet ik veel. Tussen Enschede en Den Haag krijg je nu een keer of honderdduizend een andere snelheid voorgeschoteld. Het is alsof je door een flipperkast aan het rijden bent. Best kans dat een

volgend kabinet opnieuw van alles gaat veranderen, als Diederik Samson zijn oude milieuvrienden ermee laat bemoeien. Ha! Langzaam rijden om de CO2-uitstoot te beperken. Ga ze dat eens op IJsland uitleggen tijdens een vulkaanuitbarsting. Nee dan IJsland… In het verlaten binnenland is de regelzucht zo klein dat de wegen niet alleen nauwelijks verkeerborden hebben, maar ook geen asfalt. Rivieren hebben zelfs lang niet altijd een brug. Dus wat doen IJslanders als ze willen oversteken? Zaniken bij de overheid of de ombudsman? Welnee. Ze zetten een snorkel op hun auto of motor en rijden naar de overkant. Alles is nog mogelijk daar. Er kan zelfs een vliegtuigje voor je op de weg landen om te tanken. Dus toen we een mooi lavaveld zagen, reden we er gretig op. Na een kwartiertje knorren over de zachte bodem, kwam er een boer op ons af. Of we wel goed bij ons hoofd waren. ‘Moet je kijken wat voor sporen je maakt, man. Het kan jaren duren voordat die zijn verdwenen. Het is streng verboden om hier te rijden.’ ‘Maar er staat toch geen verbodsbord?’ wierp ik tegen. ‘Nee, je denkt toch niet dat we hele het land kunnen volplempen met verbodsborden? Hier moet je zelf nadenken.’ Ehm. Ja. Daar zat wat in. Voorzichtig reden we van de lava af. ‘Stelletje kleuters,’ riep de boer ons na. ‘Nee, wij zijn geen kleuters, we zijn Nederlanders’, verklaarde ik. ‘Daar was ik al bang voor!’ hoorden we nog. ■

Tekst en foto’s: Jan Dirk Onrust

09/2012 promotor

PRO_RUSTELOOS.indd 9

26-10-12 09:24

Nieuws | Intermot 2012

Soberheid troef Gematigd optimistisch, zo kun je de sfeer op de motorbeurs van Keulen dit jaar beschrijven. Motorfabrikanten willen wel, maar zijn voorzichtig met hun centen. En dus worden er maar mondjesmaat nieuwe modellen getoond. Of houden zij hun kruit droog voor de beurs van Milaan? We vatten het belangrijkste nieuws samen. Tekst en foto’s: Peter Aansorgh

KTM Adventure 1190 Het zat er al een tijd aan te komen, maar op de Duitse motorshow was hij er: de nieuwe KTM 1190 Adventure. De 150 pk sterke tweecilinder V motor van deze super-allroad is afkomstig van de RC8 Superbike en werd speciaal getuned voor deze toepassing. De Adventure is voorzien van een nieuw design, dat wordt gekenmerkt door een koplamp met LED dagrijverlichting. De tankinhoud groeit naar 23 liter. Er verschijnen twee uitvoeringen van deze Adventure, een puur straatgerichte Adventure en een avontuurlijke Adventure R. De Adventures zijn voorzien van tractiecontrole met vier inschakelbare modi, een gecombineerd remsysteem met ABS en optionele bandenspanningscontrole. De standaard Adventure is verder voorzien van elektronisch instelbare vering.

BMW R1200GS

Uiteraard hield BMW zijn kruit niet droog op de thuisbeurs. De Duitsers presenteren één van de knallers van de beurs: de nieuwe BMW R1200 GS. Deze dikke allroad heeft een nieuw ontwikkeld, watergekoeld blok dat goed is voor 92 kW (125 pk) bij 7.700 tpm. Revolutionair – voor BMW boxers – is dat de motor nu is voorzien van een natte platenkoppeling en een zesversnellingsbak, die beide in de motorbehuizing zijn geïntegreerd. De nieuwe GS heeft Brembo Monoblock remklauwen en is standaard voorzien van BMW’s halfintegraal ABS-systeem. Bovendien zijn er diverse assistentiesystemen mogelijk zoals tractiecontrole (ASC) en actieve vering. Ook kan de GS worden uitgerust met een optionele LED koplamp.

promotor 09/2012

PRO_INTERMOT.indd 10

26-10-12 14:01

Aprilia

BMW HP4 Op de Intermot was ook BMW’s nieuwe Superbike, de HP4, te bewonderen. Deze machine is een doorontwikkeling van de S1000RR en beschikt over een 193 pk sterke viercilindermotor. De HP4 is voorzien van race-ABS, tractiecontrole en Dynamic Damping Control, een elektronisch geregeld veersysteem dat vering en demping tijdens het rijden automatisch aan de omstandigheden aanpast. De HP4 weegt rijklaar 199 kg en dient als basis voor de racemotor die in het WK Superbike wordt ingezet.

Husqvarna TR650 Ook het door BMW geleide Husqvarna liet in Duitsland twee nieuwe motoren zien: de TR650 Strada en de TR650 Terra. Beide machines worden aangedreven door de 652cc eencilinder van de BMW G650GS, die door diverse aanpassingen – waaronder fellere nokkenassen en nieuw ontwikkelde cilinderkoppen – een stuk pittiger is geworden. De krachtbron levert nu 58 pk bij 7250 tpm en biedt een maximaal koppel van 60 Nm bij 5750 tpm. Zoals de namen al suggereren is de Strada een soort supermotard en moet de Terra meer als allroad worden gezien.

Aprilia toonde een nieuwe superbike, de RSV4 Factory ABS. De machine wordt aangedreven door Aprilia’s 184 pk sterke V4. Verder is de motor voorzien van monoblock remklauwen en een APRC tractiecontrole systeem van de nieuwste generatie. De motor heeft een verbeterd rijwielgedeelte en een nieuwe tankvorm. Ook is de motor voorzien van een antiblokkeersysteem met drie standen: circuit, sport, en regen.

Ducati Monster Anniversary De Ducati Monster-serie bestaat 20 jaar. Daarom presenteerde Ducati op de Intermot speciale ‘anniversary’-uitvoeringen van de Monsters 696, 796 en 1100 EVO. Ze zijn voorzien van een speciale anniversary badge en aparte kleurstellingen. Ook hebben ze andere spiegels en een andere zadelbekleding.

Ducati Multistrada Bij Ducati waren er op de Intermot weinig verrassingen: natuurlijk stond de nieuwe, maar al eerder voorgestelde Multistrada op de stand. De nieuwe Multistrada krijgt in 2013 een nieuw Ducati ‘Skyhook’ veersysteem. Verder wordt deze motor aangedreven door de tweede generatie van het 150 pk sterke Testastretta 11° DS- motorblok, dat is voorzien van diverse instelbare rijmodi. Ook het nieuwe Bosch 9ME ABS systeem kan in diverse modi worden ingesteld. Uiterlijk is de nieuwe Multistrada herkenbaar aan een nieuw koplampdesign met LED dimlicht en diverse andere optische wijzigingen aan de kuip. Het comfort wordt verbeterd door een hoger, instelbaar windscherm.

Harley-Davidson Sportster 1200 Custom Harley-Davidson presenteert voor 2013 twee nieuwe versies van de XL1200C sportster Custom, de XL1200CA en de XL1200CB. De A-versie heeft een twotone kleurstelling en lichtmetalen vijfspaakswielen en een Drag Style stuur. De B-versie is zwart en heeft een hoger stuur en fraaie spaakwielen.

Harley-Davidson Breakout Voor 2013 voegt Harley-Davidson ook een nieuwe CVO-versie van de Softail aan het gamma toe: de Breakout. Deze heeft verchroomde ‘turbine’-wielen en een brede, verchroomde voorvork, waarop een mini dashboard en een verchroomde koplampcover zit. Verder heeft de Breakout een verchroomde, aluminium olietank en een leren zadel. 09/2012 promotor

PRO_INTERMOT.indd 11

26-10-12 14:01

Nieuws | Intermot 2012

Honda CB1100 Honda gaat in 2013 op de nostalgische toer met de CB1100. Deze pure naked bike is gebouwd zoals de naked bikes er de jaren 70 uit zagen. De motor heeft zelfs een heuse lucht/oliegekoelde 1100 cc viercilindermotor, die natuurlijk wel is voorzien in van een katalysator en een modern PGM-FI- injectiesysteem. Verder heeft de motor dubbele bovenliggende nokkenassen en een balansas. De 1100 cc krachtbron is goed voor een vermogensafgifte van 62,9 kW bij 8.500 tpm. Zwevend gelagerde 296 mm voorremschijven en Nissin vierzuigerremklauwen zorgen voor een remvertraging die iets beter zal zijn dan die van de historische CB’s uit de jaren 70. ABS is als optie verkrijgbaar.

Suzuki V-Strom 1000 Niet in 2013, maar in 2014 verschijnt de nieuwe Suzuki V-Strom 1000. Op de Intermot liet Suzuki vast een concept zien, voorzien van een lichtgewicht aluminium frame en fraaie tienspaaksvelgen. De V-Strom 1000 concept is uitgerust met elektronisch ABS, tractiecontrole, een ‘upside-down’ voorvork en radiale remklauwen.

Kawasaki ZX-6R 636

Kawasaki Z800 Kawasaki presenteert in 2013 een vernieuwde uitvoering van de Z750R, de Z800. Deze Streetfighter beschikt over 50 cc meer doordat de boring is vergroot van 68,4 mm tot 71 mm. Het nieuwe motorblok beschikt over meer trekkracht in het hele toerenbereik en piekt op 113 pk bij 10.200 tpm. Het rijwielgedeelte is gebaseerd op dat van de Z750R, maar heeft een nieuwe stijfheidsbalans. Grotere remschijven zorgen voor een beter doseerbaarheid remkracht en meer remvermogen. Het dashboard is volledig digitaal en bestaat uit drie LCD displays.

beschikt over een 296 cc paralleltwin, die 39 pk bij 11.000 tpm levert. Daarmee blijft hij binnen de nieuwe regels voor het maximumvermogen dat vanaf 2013 geldt voor jongeren die net hun motorrijbewijs hebben. De motor heeft een zithoogte van 785 mm, weegt 172 kg en kan optioneel worden voorzien van ABS.

Ook nieuw in het Kawasaki-gamma is de ZX-6R-636, een Supersportmachine die gericht is op straatgebruik. De krachtbron van de 636 heeft dezelfde boring als de 600 cc-variant maar een krukas waarvan de slag van 42,5 naar 45,1 mm is gebracht. Dankzij de extra 37cc cilinderinhoud heeft de 636 meer vermogen en een hoger koppel in het hele toerenbereik. Het rijwielgedeelte profiteert van een nieuwe SFF-Big Piston-Front voorvork, waarvan de afstelling is gericht op straatgebruik. Verder is de 636 voorzien van diverse inschakelbare motorkarakteristieken, ABS en tractiecontrole.

Suzuki Intruder C1500BT Kawasaki Ninja 300 Kawasaki presenteerde al enige tijd voor de beurs een nieuwe Supersport, bedoeld voor de nieuwe rijbewijswet, die begin 2013 van kracht wordt. Deze Ninja 300

Nieuw in het Suzuki-gamma is de Intruder C1500BT. Deze variant op Suzuki’s grootste Customcruiser kenmerkt zich door een zwarte kleurstelling en vele chromen accenten. Voor de aandrijving zorgt de beproefde 1500 cc V-twin. De Intruder C1500BT is voorzien van kunststof zadeltassen, die met leer zijn overtrokken. Ze zijn afsluitbaar met behulp van de contactsleutel. Ook wordt de C1500BT standaard geleverd met een windscherm.

promotor 09/2012

PRO_INTERMOT.indd 12

26-10-12 14:01

Yamaha Cage Six De moto Cage-Six concept bike ziet er prachtig uit, maar waar dit allemaal toe moet leiden is niet erg duidelijk. Maakt niet uit, voorlopig genieten we van een fraai staaltje design. Wat wel duidelijk is dat het motorblok maar drie uitlaatpijpen heeft. Wordt vervolgd dus.

brugframe, dat aansluit op een tweedelig subframe van aluminium. Het totaalgewicht van de Street Triple daalde met 6 kg tot 183 kg. Voor de aandrijving zorgt de vertrouwde, vloeistofgekoelde, 675cc driecilindermotor, die 106 pk bij 11.850 tpm levert. De Street Triple komt in een standaard versie en een R-versie, die een sportievere uitrusting heeft met onder meer een 41 mm ‘upside down’ voorvork en achterdemper met instelbare veervoorspanning en uitgaande demping, optioneel Triumph ABS en radiale Nissin vierzuigerremklauwen.

Triumph Street Triple Triumph komt in 2013 met een nieuwe Street Triple, die onder meer is voorzien van een nieuw, aluminium Twin-Spar

Yamaha FJR 1300A

Brammo Empulse Het Amerikaanse Brammo komt in 2013 met een compleet nieuwe elektrische motorfiets, de ‘Empulse’. Deze wordt aangedreven door een 54 pk sterke elektromotor, goed voor een topsnelheid van 160 km/h. Het maximum koppel bedraagt 63 Nm. Vrij uniek is dat de Empulse is voorzien van waterkoeling en van een zesversnellingsbak. De 10,2 kWh nikkelmangaan accu van de Empulse kan via een conventioneel stopcontact in 3 uur worden opgeladen. Het totaalgewicht van de motor is 200 kg.

Zero

De firma Yamaha heeft de FJR1300A en de FJR1300 AS flink onder handen genomen. De FJR heeft een nieuw motorblok gekregen met gecoate, busloze aluminium cilinders en een nieuw in- en uitlaatsysteem, gecombineerd met een vernieuwd motormanagementsysteem met ‘ride-by-wire’. De FJR’s zijn voortaan uitgerust met tractiecontrole, cruisecontrole en een keuzeschakelaar waarmee je kunt kiezen uit twee verschillende motorkarakteristieken. De FJ1300AS profiteert verder van een doorontwikkelde automatische transmissie en maakt als eerste productiemodel van Yamaha gebruik van een nieuw instelbaar veer- en dempingsysteem.

Zero heeft een nieuwe elektromotor en een nieuw ‘Z-force’ accusysteem ontwikkeld, waardoor de actieradius van de wegmodellen is toegenomen tot maximaal 220 kilometer. Ook de topsnelheid is verbeterd: de Zero wegmodellen, de S en DS, gaan nu door tot 153 km/u. Ook is het oplaadsysteem verbeterd waardoor de Zero motorfietsen met de hulp van de optionele snellader in slechts een uur tot 95% vol te laden zijn. Van die verbeteringen profiteert ook het nieuwe model, de Zero FX. Deze elektrische stadsmotor is voorzien van een 95 Nm sterke elektromotor en een eigen gewicht van 125 kg. Zeer bijzonder: Deze motor is voorzien van een modulair snelwisselsysteem voor de accu’s. ■

09/2012 promotor

PRO_INTERMOT.indd 13

26-10-12 14:02

Intro | www.anwbmotor.nl

Honda VFR 1200 F Motorblok | CBS/ABS remmen | Comfort

Tekst: Mink Bijlsma Foto’s: Henny B. Stern

Meer dan ooit valt er nog veel meer over deze motor te schrijven en te lezen. Want om de echte werking van het DCT met al zijn voor- en nadelen te kunnen beschrijven is alleen al 3 kilo papier nodig. Omdat wij van het milieu houden: bezoek de website (www. anwbmotor.nl)

´Programmering’ AT modus | Gewicht(ig) | Speling transmissie

Is de VFR 1200 F nieuw? Nee, hij is er

Wat zijn de bijzondere kenmerken?

al twee jaar. Voor dit jaar zijn er een aantal belangrijke wijzigingen doorgevoerd: vermogensdip er uit, lager benzineverbruik, halve liter grotere tank, stroever/ander zadel, nieuw achterlicht. De cardan is herzien/stiller, een aantal eigenschappen van het DCT zijn veranderd en nu is er Traction Control.

Zoals wij reden natuurlijk de manier van schakelen: vol automatisch/(A)utomatic (T)ransmission of elektronisch/M(anuele) T(ransmission) met ‘flippers’ op het stuur en volautomatische koppeling. Het modulaire 76 graden V-vier motorblok zelf (tevens in de Crosstourer, straks geheid ook in de Pan European) en misschien ook wel de eigenschappen van een met uitsterven bedreigd Sport-Tour ras zijn bijzonder.

blok

dwars geplaatste vloeistofgekoelde 76° V twin met op 28° verzette kruktappen, enkele bovenliggende nokkenassen en vier door stoters en roltuimelaars bediende kleppen per cilinder. Cilinderinhoud 1.237 cc Vermogen/koppel 173 pk/129 Nm Gemeten verbruik 1:15,7 Tankinhoud 19 liter Actieradius 298 km Prĳs € 18.499,(zonder DCT € 17.299,-) Prĳs gemonteerde accessoires € 2.589,22

Eerste indruk? Toch wel groot en zwaar voor een sportieve motor. Maar de ergonomie lijkt helemaal te kloppen en de grootte van de kuip(ruit) belooft veel goeds. Hoe is het blok? Heel anders dan de VFR

800, ondanks dat beide modellen voorzien zijn van een V-vier in het aluminium. Het voordeel van het 1.200 blok is dat het veel soepeler is en veel beter lage toerentallen verdraagt, waardoor de motor makkelijker te berijden is. Daardoor ook minder ‘spraakmakend’ dan het VFR 800 blok, al dan niet met V-tec. Beter dus, maar met minder karakter.

Hoe gaat het schakelen? Daar kun je een boek over schrijven (een samenvatting is op de website te lezen). In het korter dan kort: in het begin onwennig, daarna ga je het begrijpen en veel later kun je het doorgronden. De sinds dit jaar wat sportiever gemaakte D(rive) modus is de economische en vreselijk verstandige zuinige stand, de S(port)stand is hoogtoeriger en past beter bij een Sport-Tour machine. In de (MT) positie kun je met de wijsvinger en duim schakelen. Het systeem fungeert in alle standen uiterst ingenieus: met het gas er (vol) op is schakelen in de bocht geen enkele probleem en terugschakelen onder hellingshoek kan net zo makkelijk. De koppeling doet volautomatisch zijn werk en technisch gezien valt ook daar niks op af te dingen. De bak zelf (een normale motorfiets-versnellingsbak: alleen de bediening gaat anders) schakelt als een redelijk goede motorfiets-bak. Dus met een aardige klak in zijn één, met hoor- en voelbare klik naar zijn twee en met lichte tik naar zijn drie, enz.

promotor 09/2012

PRO_INTRO VFR1200.indd 14

26-10-12 14:08

15 Testlocatie: Nederland

Omstandigheden: Ongeveer elk weertype behalve sneeuw.

Gevleugeld dashboard met voldoende informatie.

Temperatuur: 13-20 graden.

Totaal testkilometers: 1.021 km.

Bijzonderheden: Ondanks de aanwezigheid van Traction Control moest de test na drie dagen afgebroken worden… nieuwsgierig? Zie de testclip op anwbmotor.nl!

Netjes en zichtbaar: ‘stadslichten’ en richtingaanwijzers in de spiegel. De kofferset is optioneel. Kost meer dan € 1.700,-.

Eerste indruk: de 1200F is wel groot en zwaar voor een sportieve motor. Maar de ergonomie lijkt helemaal te kloppen en de grootte van de kuip(ruit) belooft veel goeds.

kun je ook zelf schakelen in de AT-stand als je wilt, maar niet onbeperkt. Voorbeeld uit de S modus: de automaat kiest bij 100 km/u voor de vierde versnelling en houdt die vast. Je kunt vanaf dit jaar nu wel zelf op schakelen naar de vijfde, maar het systeem staat de mogelijkheid om door te gaan naar zes niet toe. Daarvoor moet je naar de MT stand. Nog niet perfect dus.

gen op bijvoorbeeld de Triumph Sprint GT en Kawa ZZR 1400. Ook op de lange termijn is het aangenaam toeven, de bescherming van de kuip is heel goed en de turbulenties zijn minimaal (zeker met dat onooglijke flip-up schermpje). Het zadel is erg comfortabel, de kniehoek niet te krap, je kunt het dus uren volhouden, ook op zeer hoog (Autobahn)tempo. ■

Hoe zijn de stuureigenschappen? Een Zijn de veranderingen merkbaar?

Van een vermogensdip tussen 2.000 en 4.000 tpm is niets merkbaar, dat zit wel goed. Wel is er (nog steeds) vanaf een dikke 5.000 tpm een behoorlijke toename van het vermogen merkbaar, maar dat past bij een Sport-Tourer. Het zadel is prima, het verbruik nog steeds behoorlijk pittig, de actieradius nog altijd kiele-kiele. En hoewel de D-modus een wat sportiever karakter heeft gekregen, schakelt de motor (nog steeds?) zo snel op dat het aanvoelt als een ouwe lullenmotor. En dat met 173 ongeduldige paarden op stal. Daarnaast

beetje tweeledig. De VFR ‘nieuwe stijl’ stuurt niet heel flitsend en moet nadrukkelijk de bocht in gestuurd worden. Misschien net een tikje te veel Tour en te weinig Sport. Maar eenmaal gewend en vooral eenmaal in de bocht is de koersvastheid, de stabiliteit en het vertrouwen dik in orde. De wend- en keerbaarheid is door het relatief kleine stuur en dat hoge gewicht wat minder, maar vergeleken bij de concurrentie zeker niet slecht.

SCOREBORD schichtig <> looiig

wereldreis <> blokje om spannend <> relaxed



Het comfort? Dat is boven verwachting



goedkoop <> exclusief

goed, zeker na minder positieve ervarin-

Minks oordeel

«««««

De veranderingen aan de VFR zijn deels geslaagd, deels minder geslaagd. Het DCT is technisch bijna volmaakt, programmatisch is nog wel wat verbetering mogelijk, de werking van (het) TCS viel tegen met de klemtoon op viel (zie webtest). Als geheel genomen is de VFR een verrassend comfortabele motor, die beter geschikt is voor lange en vooral snelle reizen dan je vooraf wellicht verwacht had.

Geen DCBS maar ‘gewoon’ CBS. In beide gevallen puike remmen.

De ‘flip-upper’ is additioneel. Maar waarom nou geen draaiknopje om hem vast te zetten?

09/2012 promotor

PRO_INTRO VFR1200.indd 15

26-10-12 14:08

Trip | Van Troje naar Ithaka

Het Spoor v

PRO_HOMERUS_2.indd 16

26-10-12 10:23

DEEL 2:

Aankomst op Ithaka

r van Odysseus Odysseus. Vroeger een serie op teevee. Nóg vroeger de hoofdpersoon in een boek, uit steen gehouwen. Het eerste echte avonturenverhaal, opgeschreven door Homerus. Een zwerftocht natuurlijk, vol ontberingen, gevaren en mooie meiden. In 2012 draait Promotor de ultieme sequel van deze klassieke road movie, van Troje naar Ithaka. In Promotor nummer 8 stond het eerste deel van deze epilympus waar –zo zegt sche motortocht. Nu pakken men- de eeuwig onwankelbare woonplaats is van we het spoor op aan de kust de goden. Niet wordt hij van de Egeïsche Zee, waar geschokt door de winbergmassieven bovenuit rijden, nooit door regen bevochtigd, noch door sneeuw bedekt; wolkeloos zen. Daarachter ligt Ithaka, breidt zich erboven de hemel, stralend thuisbasis van Odysseus, in heldere glans. Daar leven eeuwig de goden in zalige vreugde. einddoel van deze Odyssee.

Tekst: Michiel van Dam Foto’s: Takis Panagopoulos en Michiel van Dam

In het westen troont Olympus omhoog, de hoogste berg van Griekenland. Daarboven woonden de goden die Odysseus rampspoed op zijn reis veroorzaakten. Als ik eenmaal in de bergen omhoog klauter, eindigt het asfalt in een gruisbak waarover ik met de KTM 990 SMT niet verder kom. Jammer maar helaas, dan pak ik gewoon de doorgaande weg door de Témpivallei richting binnenland, waar voldoende an-

09/2012 promotor

PRO_HOMERUS_2.indd 17

26-10-12 10:23

Trip | Van Troje naar Ithaka

Een wirwar van geasfalteerde geitenpaden voert door dorpjes waar de komst van de reiziger op de zwarte KTM nog lang nagalmt.

Efhimis en Constantinos verzorgen een familiaire ontvangst.

gen bloemen. Net als pijnbomen, waarvan de nijvere bergbijtjes hier hun honing maken. Ik krijg van Elena een paar potten honing cadeau. Helena! De vrouw die, geschaakt door de Trojaanse krijger Paris, voor de Grieken de aanleiding was om Troje tien jaren lang te belegeren. Honingzoete Helena, gij die mijn pad heeft gekruist: door U moet ik Mycene in mijn Odyssee opnemen, al ligt hij niet direct op de route, om daar met eigen ogen de stad te aanschouwen vanwaar Gij vliedde met uw voze minnaar, uw wettige echtgenoot in verdriet en schande gedompeld achterlatend. Ik heb moeten zwerven langs vele steden en mensen voordat ik hier kwam. Wie wijst mij de weg? Nog nooit is iemand met zijn zwart schip naar de Hades gegaan.

Het Griekse binnenland staat bol van natuurschoon en cultureel erfgoed. Let op de legendaire Leeuwenpoort van Mycene.

dere bergen liggen te wachten. Hier geen blauwe zee, zandstranden en kale rotsen: het is verrassend groen. De ene rij bergen na de andere is met bossen bedekt, er liggen eindeloze bochten richting Karpenesi. ‘s Avonds is daar een dansvoorstelling van folkloristische groepen, hier hebben de mensen het fatsoen om een vermoeide en hongerige motorrijder uit de Lage Landen niet aan z’n kop te zaniken of hij niet óók een paar danspasjes wil wagen. Toen de zon onderging en alle wegen in duister verzonken, brachten zij de nacht door en werden zij gastvrij onthaald. Nauwelijks had de morgenstond de hemel rozerood gekleurd, of zij spanden weer in en bestegen de wagen.

De volgende dag rij ik me echt helemáál zoek in het Griekse bergland. Bij een waterpunt langs de weg groet ik een aantal inboorlingen, wat me op een uitnodiging komt te staan om hen te volgen naar een open plek in het bos. Daar hebben ze bijenkorven staan. Toen stapten wij op het land van de Lotuseters, die zich met bloemen voeden. Wie de honingzoete bloemen aten wilden niet terug, maar zij hadden slechts één begeerte: daar bij de Lo tuseters te blijven. Odysseus moet zijn mannen met geweld van het eiland sleuren, waar zij bedwelmd door het eten van deze bloemen niet vandaan willen varen. Lotusbomen dra-

Een wirwar van geasfalteerde geitenpaden voert door dorpjes waar de komst van de reiziger op de zwarte KTM nog lang nagalmt. Uren later komt de zee weer in het vizier. Zoals Odysseus traantjes voelde opkomen bij het zien van land, na eindeloos op een vlot over zee te hebben gedobberd, zo ben ik ook opgelucht om weer een streep blauw op de Garmin te krijgen. De Griekse binnenbergen zijn als de zee, ruim deinend en uitgestrekt. Maar zo mooi als ze zijn, de keutelpaden erdoorheen vertragen het rijtempo tot een stapvoets-gebeuren waar een hedendaagse globeboemelaar op den duur kriegelig van wordt. Wij zeilden voor de wind, die krachtig blies, zonder moeite, als ging het stroomafwaarts. In Mycene, gesticht in 1600 voor Christus, aanschouw ik dan ein-de-lijk de beroemde Leeuwenpoort waardoor Helena en Paris wegslopen. Rond deze rotsvesting vond een van de wreedste en bloedigste tragedies plaats: die van het Myceense koningsgeslacht van de Atriden. Een en al broedermoord, overspel, eeuwige ver-

promotor 09/2012

PRO_HOMERUS_2.indd 18

26-10-12 10:24

Lotuseters anno nu: de schone Helene biedt honingzoete geschenken aan.

08/2012 promotor

PRO_HOMERUS_2.indd 19

26-10-12 10:24

Trip | Van Troje naar Ithaka

Uit de stad Olympia veroverden de Olympische Spelen de wereld.

De Odysee gaat afwisselend over water en over land.

promotor 09/2012

PRO_HOMERUS_2.indd 20

26-10-12 10:24

De Griekse goden hebben de asfalteermachine van hun huisberg geweerd.

vloekingen en andere narigheid, waarvan de ontrouw van koningin Helena slechts een detail is. Na haar vlucht met Paris naar Troje riep haar echtgenoot Menelaos de hulp in van zijn Griekse buren: ziehier de aanleiding voor de Trojaanse oorlog, de werken van Homerus en de reizen van Odysseus en mijzelf. Net zoals Odysseus herhaaldelijk het vasteland vaarwel zegt om over zee zijn reis te vervolgen, neem ik na een stukje kustweg afscheid van het zwembad van Poseidon. Die ‘aardschudder’ vertraagde niet alleen de terugreis van Odysseus, maar heeft ook op mijn weg naar Ithaka de nodige hindernissen opgehusseld. Westwaarts rijst het Arkadiagebergte op, dat de KTM en ik moeiteloos temmen. Mijn vriend wie zijt ge en waar komt ge vandaan? Waar ligt uw stad, waar wonen uw ouders? Waar begon uw reis? Zwerft ge rond om handel te drijven of zomaar als rover om anderen onheil te brengen? Bij Vytine kan ik bij een uitspanning langs de weg mijn geteisterde fysiek met spijzen en dranken van nieuw elan voorzien. ‘Waar ga je heen, waar kom je vandaan,’ vraagt de dame van het restaurant, die met haar kinderen uit de stad naar opa en oma trok, waar ze logeren en het eten uit de moestuin halen. Met de huidige crisis in Griekenland kunnen ze de huur en het eten uit de supermarkt niet meer betalen. Nog een paar honderd bochtjes verder kom ik aan in Olympia, de stad waar de Olympische Spelen zijn geboren. Het heiligdom was vanaf 776 voor Christus tot 393 na Christus in gebruik als soort vredespaleis. De Griekse steden en kolonies rond de Middellandse en Zwarte Zeeën stuurden er hun afvaardigingen heen, om alleen met sportieve prestaties hun krachten te meten. Ik heb grote lust hem een pak slaag te geven en hem toe te dienen een linkse

en rechtse en als hij op de grond ligt, sla ik hem de tanden uit de kaken als van een zwijn, dat het koren verwoest. Ik bezoek het antieke sportcomplex, net nadat ik bij Homerus heb gelezen over het vuistgevecht tussen Odysseus en Irion. Homerus maakt in de Odyssee geen melding van een eventueel bezoek van Odysseus aan deze stad, maar zo’n lekkere traditionele Griekse Oudheidshap, panklaar opgediend op mijn Odyssee, laat ik natuurlijk niet links liggen. En tenslotte mocht Odysseus graag in sport en ge-

vecht zijn kracht en elegantie tonen. Dus ik houd mooi mijn handschoenen aan, voor een lekker robbertje pugmè-boksen met een suppoost naar keuze. (Pugmè: tot ongeveer. 500 v.Chr. gebruikte men riemen van ossenhuid om de handen te beschermen. Later werden riemen van hard leer om de knokkels gewonden die werkten als een boksbeugel. Slechts een kleine stap naar de handschoen-metknokkelbescherming dus, red.) Helaas, in het museum lopen me nét effetjes teveel van die uniformen rond, om die geplande actie met 100% zekerheid te laten slagen.

De suppoost tussen de oude zuilen blaast zó hard op haar fluitje om mijn fotosessie met statief te verhinderen, dat ik haastig het driebeen invouw en het hazenpad kies. Niet zo heldhaftig, maar geen Homerus die het te weten komt.

Bovendien word ik afgeleid door een aantal ontdekkingen, zoals een collectie helmen die bij De Helmstudio in Amsterdam niet zou misstaan, een beeldje van de vis dat ook op de omslag van mijn Odysseeboek staat en een speld waarop een hert door leeuwen wordt aangevallen, precies zoals in het verhaal van Homerus, waardoor Penelope weet dat de vreemdeling voor haar, haar lang verdwenen echtgenoot is. Ook in het openluchtgedeelte (let u op de oude renbaan van 192,27 meter, waar zoveel atleten u voorgingen!) moet ik mijn plan laten varen. De suppoost tussen de oude zuilen blaast zó hard op haar

In het Olympiamuseum spatten feiten en fictie rond je oren.

09/2012 promotor

PRO_HOMERUS_2.indd 21

26-10-12 10:24

Trip | Van Troje naar Ithaka

fluitje om mijn fotosessie met statief te verhinderen, dat ik haastig het driebeen invouw en het hazenpad kies. Niet zo heldhaftig, maar geen Homerus die het te weten komt, dus mijn blazoen blijft voor het nageslacht onbezoedeld. Levend is hij teruggekeerd tot zijn eigen haard, zijn vrouw en zijn zoon vindt hij terug in zijn huis. Boek en reiziger naderen over zee het einde. De spanning stijgt, mythe en werkelijkheid lopen in elkaar over. Ik lees aan boord het hoofdstuk waarin Odysseus, voor mij uit al op Ithaka geland, wraak neemt op de vrijers die zijn vrouw belagen en zijn voorraden plunderen. Ik ben zo verdiept in de beschrijving van de slachtpartij in het paleis van Odysseus, dat de bemanning mij moet komen porren om van boord te gaan. Ithaka heeft geen wijd veld om te draven. Het is een land voor geiten en bekoorlijker dan waar men paarden teelt. Geen van de eilanden die afglooien naar de zee, is rijk aan weiland en heeft ruimte voor paarden; Ithaka het minst van alle. Na een stukje spectaculaire kustweg rijd ik via het binnenland door de bergen naar het noorden. Volgens Odysseus was zijn eiland kaal en rotsig. Inderdaad getuigen kleine ronde akkertjes, door stenen muren beschermd tegen de wind, van een hard bestaan. In Stavros word ik met Odysseus op zijn sokkel op de foto verenigd, daarna ga ik naar huis. Niet dat van Odysseus, niet dat van mijzelf, maar naar het vakantiehuis van de Zuid-Afrikaanse petemoei van mijn zoontje Wim. Daâ&#x20AC;&#x2122;s in feite ook familie. Via een paadje, rakelings boven steile kliffen, rij ik naar mijn doel op Ithaka. Het huis ligt afgezonderd boven een prachtige baai, ik heb er het rijk alleen. Net als Odysseus heb ik na thuiskomst wat karweitjes te doen. Beetje aanvegen, boodschappen

promotor 09/2012

Op het eiland Ithaka komt het eind van de reis ineens heel vlakbij. PRO_HOMERUS_2.indd 22

26-10-12 10:24

Nog mooier: Efhimis vertelt me dat, vlakbij mijn onderkomen op Ithaka, nu eindelijk echt de restanten van het paleis van Odysseus zijn opgegraven. Het zwarte schip is de thuishaven binnengevaren. Twee wereldboemelaars vinden elkaar op het pleintje van Stavros.

leden is ontdekt? ‘ Hebben de locals je dat verteld?’ vraagt ze lachend. ‘Bewoners van Ithaka houden die mythe graag levend. Het door Homerus beschreven landschap is in duizenden jaren onherkenbaar veranderd, ook door aardbevingen zoals die ‘big one’ in 1953, waardoor veel mensen moesten emigreren, bijvoorbeeld naar Zuid-Afrika. Maar mensen kunnen lang weg zijn, ze keren uiteindelijk altijd weer terug naar Ithaka.’ doen. Het haventje van Kriknes bestaat uit een hoefvormige baai met een paar huizen, een winkeltje en wat bescheiden horeca. Zij was een jonge vrouw toen wij ten oorlog gingen en zij droeg een jongetje aan de borst, dat nu stellig zijn plaats inneemt in de kring der mannen, de gelukkige! Zijn geliefde vader zal komen en hem terugzien en hij zal zijn vader omhelzen. Zo hoort het. Bij Café Eva kan ik vrouw en zoon via Skype laten zien dat mijn reis van Troje naar Ithaka ten einde is. Nog effe geduld en papa is weer thuis. Eva-eigenaar Efhimis en zijn zoontje Co ontvangen mij als een teruggekeerd familielid. Wat blijkt?

Een smal geitenpad brengt de KTM eindelijk naar huis op Ithaka.

Efhimis reed jarenlang op de fietstaxi in Amsterdam: aan de muren van dit barretje, ver weg op een klein Grieks eiland, hangen foto’s van Dam, Zeedijk en Lange Niezel, genomen op een paar honderd meter afstand van mijn huis in Holland. En nog mooier: Efhimis vertelt me dat, vlakbij mijn onderkomen op Ithaka, nu eindelijk echt de restanten van het paleis van Odysseus zijn opgegraven. Zijn routebeschrijving daarheen loopt echter vast in een doolhof van steile grindpaden, waarin KTM en chauffeur zich verslikken. Ik bel Erika Bach van de website ithakagreece.com, die samen met haar man Demetri op het huis van Wim’s petemoei past. Kan zij me vertellen waar ik het paleis van Odysseus kan vinden, dat pas ge-

Het centrale thema van Homerus’ Odyssee is: het leven is een reis, met een begin en een einde. Daartussen maakt Odysseus een transformatie door, van koning op Ithaka tot gevierd krijgsheer bij Troje, speelbal van het noodlot en de goden, haveloze drenkeling en smekeling om gunsten bij volkeren op wier goedertierenheid hij is aangewezen. Gekleed in lompen komt hij als bedelaar op Ithaka aan, waar hij niet meteen werd herkend door zijn dienaren, zoon Telemachos en vrouw Penelope. Met een handvol getrouwen veegt hij het paleis schoon en zodoende werkt hij zich weer op tot onbetwiste vader, echtgenoot en koning van Ithaka. Eind goed, al goed. Lieve vrouw, wij zijn nog niet aan het einde gekomen van alle beproeving, maar nog wacht ons een onmetelijke moeite, langdurig en zwaar, die ik zal moeten volbrengen. Maar het verhaal van Homerus is dan nog net niet afgelopen, want op Ithaka dreigt weer een nieuwe langslepende vete tussen Odysseus en de familieleden van de vermoorde vrijers. Er wordt nog wat gemord en gemoord, Odysseus wil er alweer verder vrolijk op los beuken. Maar dan maakt godin Athene een einde aan de twisten. Zij gebiedt de vechtersbazen hun wapens te laten vallen en elkaar de hand te geven. Zand erover, ‘t is al vergeten en vergeven. ■

09/2012 promotor

PRO_HOMERUS_2.indd 23

26-10-12 10:24

Trip | Van Troje naar Ithaka

Hoe zat het ook alweer met Odysseus? Promotorlezer Jeroen Busschers stoort zich aan een fout in het eerste deel van het Spoor van Odysseus: ‘De schrijver van het artikel maakt consequent de fout door ook het boek van Homerus te benoemen als ‘De Odysseus’. De mythe van Homerus heet ‘De Odyssee’; dit is inmiddels een synoniem geworden voor ‘omzwerving’. De hoofdpersoon in de Odyssee heet Odysseus, een persoon dus.’ Auw! Bij deze dus rechtgezet. Odysseus trok op zijn Odyssee tien jaar over de wereld op weg naar huis. De val van Troje was rond 1210 voor Christus, Homerus schreef zijn boeken Ilias en Odyssee zo’n 500 jaar later. Ziedaar de zogenaamde Homerische kwestie: heeft één persoon die boeken geschreven, of hebben zich er in de loop der tijd meerdere auteurs mee bezig gehouden? Zijn werken zijn imiddels net zulke iconen als de Bijbel en Koran, en met net zoveel controverses omgeven. Er zijn volgens mijn gids in Troje wel 34.000 boeken over Homerus geschreven! Maar zijn invloed op de westerse beschaving kan niet worden overdreven. De rijke Duitse bankier Heinrich Schliemann (1822-1890) raakte als jongen gefascineerd door de mythische wereld die door Homerus was beschreven. Zijn vergaarde kapitaal stak hij in onderzoekingen en opgravingen rond de Middellandse Zee, die moesten aantonen dat door Homerus beschreven plaatsen echt hadden bestaan. Schliemann’s ontdekkingen van het oude Troje (1871) en Mycene (1874) legden de basis voor de hedendaagse archeologie en bewezen dat Homerus meer had opgeschreven dan alleen maar wat soapachtige legendes.

Griekenland motorreis Takis Panagopoulos is directeur van het reisbureau face2face travel. De gepassioneerde motorrijder plant voor 2013 een georganiseerde motorreis door Griekenland. Vertrek van ‘Ontdek Griekenland’ op 24 of 25 mei 2013, duur in totaal 3 weken. Daarbij wordt een deel van de Promotor Odysseusroute gereden, met accent op de Peloponessos. Voor dit artikel regelde Takis de overnachtingen, samen met het Grieks Verkeersbureau in Nederland. Voor het samenstellen van een individuele motorreis of om je in te schrijven voor de nieuwsbrief over de motorreis: mail naar odysseus@face2facetravel.nl. face2facetravel.nl

Informatie gnto.nl ithacagreece.com

De route kun je downloaden op anwbmotor.nl/promotor promotor 09/2012

PRO_HOMERUS_2.indd 24

29-10-12 15:06

Op vakantie? Wij rijden voor u. Met je eigen motorfiets op je droomroute.

In samenwerking met

PRO_ADV db.indd 25 Promoter-0312_230x300_AZ-nl.indd 1

Beleef de mooiste tours. Zonder lange ritten en kilometers vreten op de snelweg brengt de DB Autozug u en uw motorfiets naar de mooiste routes. Zo kunt u helemaal zorgeloos genieten van uw vakantie in het zonnige zuiden. Voor informatie en boekingen kunt u terecht bij de Treinreiswinkel tel. 071 513 70 08 of op www.dbautozug.nl.

26-10-12 10:00 13.03.2012 15:42:14

De plek

Schaamlap van Jan M

PRO_DEPLEK.indd 26

24-10-12 09:49

n Modaal

Hobbyboer is-ie, tekenaar en hoeder van een hondenpension. Én verzamelaar van motorfietsen die net zo spannend zijn als Ma Flodder, nét na de winterslaap . Levien de Blaey waakt over het erfgoed van Jan Modaal. Tekst: Olivier Visser Foto’s: Chris Pennarts

09/2012 promotor

PRO_DEPLEK.indd 27

24-10-12 09:49

De plek

tto Normalverbraucher heetie op zijn Duits. En dat bekt net even toepasselijker dan onze Jan Modaal. Want wij verbinden hem uitsluitend aan een inkomensklasse. De Duitsers aan een stijl van leven. En daarmee zijn we meteen waar we moeten wezen. Want Jan met de pet is zijn motorfiets kwijt sinds de teloorgang van de OostEuropese motormerken. En in de laagste prijsklassen van de Japanse merken vindt hij ook niet veel meer van zijn gading. Geen motormerk dat het nog waagt het Jan Modaal non-design met verve uit te dragen. De gewone man onder de motorrijders moet zich een beetje verweesd voelen. Levien de Blaey heeft zich ingedekt tegen dit verzaken van de motorfietsenbouwers.

Huwelijkstrouw Als iedereen zo trouw was aan zijn huwelijkspartner als Levien de Blaey aan de Suzuki GS, zou het aantal echtscheidingen met tientallen procenten dalen. Let wel: we hebben het hier niet over de GS500, de opstapper uit de jaren negentig, waar volksstammen motorrijders hun eerste rondjes op hebben gedraaid. We hebben het over de jaren tachtig versies: de GS650, 850 een 1100. Geen opsmuk, betaalbaar en omkijken heb je er nauwelijks naar, mede dankzij de cardan vanaf de 850.

derborst merkt hij zelf niet op. Maar aarzeling bij de GS850L’. ‘Ach ja, vergissing van de zaak. D’r was een tijd dat je een custom moést hebben. En besmuikt laat hij het laken zakken. Een schaamlap die de zonde moet bedekken. Met twee 800 VX’en en een 650 Katana – ‘gekocht in een zotte bui met twee kratten onderdelen erbij’- zijn we even snel klaar.

Alternatieve levensstijl Levien: ‘De Suzuki GS was een van de goedkoopste viertakten in de jaren tachtig. Kwaliteit voor een verteerbare prijs is altijd het handelsmerk geweest van Suzuki. Voor 800 tot 1.000 euro heb je een pracht van een gebruikte GS. Puike fiets voor iemand die niet veel te makken heeft. En kom daar nu nog eens om: onderdelen van de verschillende typen zijn uitwisselbaar en dus goedkoop. Daardoor ben ik ook aan de GS blijven hangen.’ Iets te veel ruimte heeft een handje geholpen. Bij toeval liep Levien jaren geleden tegen zijn oude boerderij in ZeeuwsVlaanderen op, met twee hectaren grond. Te koop gezet door iemand die er door noodlottige omstandigheden snel vanaf moest. ‘Ik ging voor de bijl, gedreven door een beetje idealisme en hang naar een alternatieve levensstijl. Je ziet wat er van is gekomen: een kot vol motorfietsen en onderdelen, schapen en koeien in de wei.’

Rommelkont ‘Uiterlijk stelt het allemaal weinig voor. Maar een dijk van een motor, degelijk en sleutelvriendelijk’, vertelt Levien als hij de ene na de andere GS onder de lakens vandaan haalt. Dat hij daarbij de tanks aait alsof hij de contouren volgt van de moe-

‘Dat gaat vanzelf. Bij de eerste koop je een slopertje. Daar haal je wat vanaf en er resteert 95% motorfiets. Nog een slopertje erbij en je hebt weer een complete fiets.’

Met zo’n zee aan ruimte word je vanzelf een rommelkont. Maar elf van die dikke jaren tachtig brommers lijkt een obsessie. Levien: ‘Dat gaat vanzelf. Bij de eerste koop je een slopertje. Daar haal je wat vanaf en er resteert 95% motorfiets.

Nog een slopertje erbij en je hebt weer een complete fiets. En dat gaat zo maar door. Ik heb ruimte zat, dus da’s aardig uit de hand gelopen. En bedenk: ik heb hier prachtfietsen staan, maar bij verkoop leveren ze niks op. Wat moet je dan? Vroeger heb ik heel wat mooi spul voor een appel en ei afgedankt. Heinkel scooters, een BMW R27. Ik begin er niet meer aan. En weet je: ze draaien allemaal regelmatig een rondje. Even de motor uitlaten, zeg ik dan tegen mijn vriendin.’

Vieze mannen In deze vergeten uithoek staken radeloze Belgische mannen vroeger de grens over om in het in het losgeslagen Nederland vieze boekjes te kopen. Vieze mannen bestaan nog, maar boekjes hebben ze niet meer nodig. De stoet gaat tegenwoordig richting België. Levien ook. ‘De shag is er veel goedkoper. Het zit er nog in baaltjes van 50 gram, in plaats van die zuinige, Nederlandse 40 grams baaltjes. En de benzine vloeit er goedkoper. En bedenk: we zijn halve Vlamingen, hier.’ ■

Doe mee! Heb je ook zo’n pracht van een porrelschuurtje waar geen huiskamer tegenop kan en dat een motorleven vol verhalen herbergt? Zet het op de foto met je motor(-en) en mail de foto naar promotor@anwb.nl. Zet in de onderwerpregel ‘De Plek’ en vermeld in de mail je naam en adres. Uit de inzenders maken we een selectie voor deze rubriek.

promotor 09/2012

PRO_DEPLEK.indd 28

24-10-12 09:50

DVD Digitale reisreportages

Dolomiten Karussell

Bochten zonder eind Toeren, draaien, zwieren en zwaaien. Zo zou je het best de DVD Dolomiten Karussell van het Duitse Tourenfahrer kunnen omschrijven. Voor een ieder die zich afvraagt waarom veel motormaatjes ieder jaar weer afdalen naar dit gebergte in Noord Italië is het een aanrader. Misschien krijgt het draaien zwaaivirus je dan ook te pakken. Tekst: Rob en Dafne de Jong

e volgen twee Duitse journalisten door de Dolomieten. De motoren waar ze op rijden zijn een BMW R 1200 GS en een Buell 1200. Niet echt de meest lichte jongens voor dit werk, maar in de handen van deze twee ervaren rijders een redelijk vlotte combinatie. De trip begint in Zuid-Tirol in het plaatsje Vipiteno. En precies daar begint het voor de schrijver dezes ineens een historische tour te worden. Want 32 jaar geleden schuifelde ik hier in de winter met een Goldwing 1000, met broerlief achterop, op weg naar mijn enige wintersportervaring. Behalve bergen sneeuw kwamen we alleen heel veel verbaasde medeweggebruikers tegen. Op deze DVD zie ik nu hoe het er in de Herfst uit kan zien. Wat een prachtige omgeving.

die de nodige interessante informatie geven. Plekken die je dus zomaar, als beginnende Dolomietenman of -vrouw, voorbij zou rijden. Ik heb geen idee of het gebruikelijk is, maar de film laat een uitgestorven gebied zien waar je nauwelijks andere weggebruikers tegenkomt. Als ik de verhalen in de koffiehoek van de lokale motorzaak moet geloven is het tegenovergestelde waar. Misschien is dat dus al een gouden tip. Ga in de herfst, geniet van de rust en alles wat de herfst nog meer te bieden heeft. Ondanks de prachtige beelden en het kundige commentaar wordt de DVD na een tijdje toch wel saai. Je weet het intussen wel; er komen weer haarspeldbochten en daarna nog meer haarspeldbochten. Misschien moet je er gewoon gaan rijden. Ook leuk: de previews

Gouden tip

Bekijk de trailer op YouTube:

De beelden zijn mooi en geven een goed beeld van het berglandschap. De twee rijders maken gebruik van lokale gidsen

Naast de hoofdfilm biedt de DVD nog een paar interessante trailers en extra’s die de moeite waard zijn, zoals een preview van een DVD over de Eifel en de Nürburgring, en een offroad-achtige rit door Andalusië. Al met al is deze DVD voor een ieder die wel eens wil weten hoe het nu is om in de Dolomieten te rijden een aanrader. Ben je er al geweest dan is deze DVD misschien een mooie herinnering als je eigen film toch niet zo mooi blijkt te zijn als je had gedacht. ■ Alleen Duits gesproken en verkrijgbaar bij Tourenfaher: www.motorradfahrer-shop.de [zoek op: dolomitenkarussell] Voor 12,80 excl. verzendkosten Speeltijd: ca. 58 minuten

09/2012 promotor

PRO_DVD.indd 29

24-10-12 09:46

Het blok

M Tekst: Jaap van der Sar Foto: Maarten Stolp

PRO_BLOK.indd 30

26-10-12 09:37

HET BLOK 31

Messcherp Onze tanden zijn geslepen, klaar voor ieder verzet. Onze speling minimaal, bijna naadloos grijpen we in elkaar, transformeren we de botte motorkracht naar de juiste snelheid. We draaien door, sneller, langzamer, laten ons bedienen door een minimaal tikje van de voet, altijd synchroon verzoenen we verschillende snelheden tot een naadloze acceleratie, of krankzinnige snelheid, we draaien uur na uur na uur. De krachten fenomenaal, de snelheid enorm, gemasseerd in een bad olie wrijven we ons warm, heet, koelen af en staan weer klaar voor een volgende afranseling. Rond en rond, schuiven, schuren, smeren en pasklaar afleveren aan een laatste etappe van ketting, band, asfalt en afstand. En nu dan, stilstand. Nu staan we vrij wanneer we niet moeten, krakend van de wisselingen van de wacht, onze tanden, slecht gesmeerd, geĂŤrodeerd en versleten vertonen we speling. Beschamend missen we de juiste precisie, van zachtjes beroerd tot hard getrapt gaat onze aftakeling in rap tempo door tot ons niets rest dan eeuwige rust. Op, klaar. En glimmen hier onze getergde tanden, genieten we een laatste keer van verse olie en tonen we ons laatste wapenfeit. Een spel van draaien, zelfs in definitieve stilstand. â&#x2013;

09/2012 promotor

PRO_BLOK.indd 31

26-10-12 09:37

Intro

Yamaha FJR 1300 A motorblok | comfort | schakelen/cardan | brandstofverbruik

Tekst: Mink Bijlsma Foto’s: Yamaha

Natuurlijk is er nog veel meer over de vernieuwde FJR te melden. Daarom is er ook veel meer over de FJR geschreven. Zet de computer aan (als hij dat al niet is…) en klik naar anwbmotor.nl. voor veel meer testervaringen en bekijk ook meteen even het testclipje.

Is de FJR 1300 A nieuw? Nee, de FJR

1300 is er al sinds 2001. In 2006 kwam er een grondige update, de basis bleef voor grofweg 95% hetzelfde. Dat geldt ook voor dit model. De belangrijkste wijzigingen zijn een aangescherpt design, verbeterde vering, betere ruit, aan de moderne eisen(?) van deze tijd voldoend dashboard en Traction Control, Cruise Control en de keuze uit 2 powermodi.

oprichten bĳ remmen | geen zesde versnelling | prĳs | banden?

Wat zijn dé FJR kenmerken? De ongewijzigde, krachtige (vooral in 2001) en alom bejubelde viercilinder lijnmotor. Ook het aluminium frame, het vrij sportieve karakter en de elektrisch beweegbare ruit (toen uniek) zijn gebleven. Het design is zo des FJR’s dat 95% van de motorrijders het 2012 model zo voor een 2001 model aan zullen zien. Eerste reactie? Teleurgesteld. Het aan-

blok

dwars geplaatste vloeistofgekoelde viercilinder lĳnmotor met dubbele bovenliggende nokkenassen, vier per cilinder en een balansas. Cilinderinhoud 1.298 cc Vermogen/koppel 146 pk/138 Nm Verbruik vlgs bc* 1:17,1 Tankinhoud 25 liter Geschatte actieradius* 427 km Rĳklaargewicht 289 kilo Prĳs € 20.499,- (de AS gaat € 22.499,- kosten) * bĳ Spaans tempo…

tal wijzigingen valt toch wel wat tegen. De hoop, al dan niet terecht, en verwachting dat Yamaha na 12 jaar eindelijk eens met een ‘echt nieuwe’ tourmotor zou komen met op zijn minst een zesde versnelling komt niet uit. Dat gevoel werd versterkt nadat bleek dat de ´gewone´ A niet geleverd wordt met het elektronisch instelbare veersysteem. Zijn de veranderingen de moeite waard?

Dat is natuurlijk iets wat iedereen voor zichzelf moet uitmaken, zeker op dit moment waar de oude als overjarige al voor minder dan € 17.000, - aangeboden

wordt. De wijzigingen op zich zijn ook niet wereldschokkend. De verbetering in de vering lijkt vooral in de lagere productiekosten te zitten, de ‘eis’ dat een dashboard een soort gameboy moet zijn is dubieus. Het uiterlijk is weinig veranderd, dus net zo goed geen probleem als een stimulans hem ineens te kopen. Zeker de moeite waard is de voortreffelijk functionerende Cruise Control, min of meer de moeite waard is de keuze uit een S en T mode voor Spaans/sportieve gasreactie en haast truttig/toeristische gasreactie en hopelijk de moeite waard het Traction Control. De werking daarvan uittesten is alleen zinvol als het nat is en/of onder

promotor 09/2012

PRO_INTRO Yamaha.indd 32

29-10-12 13:14

33 Testlocatie: Het vergeten gebied ten westen van Madrid.

Omstandigheden: Zoals het hier ‘s zomers zou moeten zijn.

Temperatuur: 8-21 graden.

Totaal testkilometers: 480 km.

Het dashboard is één van de echt heel nieuwe onderdelen aan de nieuwe FJR.

Met het toenemen van de gebruikersfuncties werd de knoppenwinkel ook uitgebreider.

Dat de elektronisch regelbare vering alleen in de € 2.000,- duurdere AS met de half-automaat zit, lijkt op voorhand een gemiste kans.

Dat is wat anders dan in overvloed: 289 kilo en vooral die ontbrekende zesde versnelling zijn de reden. Je moet wat vaker terugschakelen, wat verder in toeren doortrekken en waarschijnlijk voor lief nemen dat je qua acceleratie wat toe moet geven op de concurrentie.

hellingshoek en zolang je dat niet doet kun je over de werking nauwelijks iets/ niets over de werking zeggen, zie de VFR 1200 F elders in dit nummer. Is de FJR zélf wel de moeite waard?

Zékers! Want die basis was en is nog steeds erg goed. Het blok is misschien wat karakterloos, maar (daardoor?) ook op geen foutje te betrappen. Starten, zoemen, koppelen, schakelen, volgas, deellast, 1.500 tpm in zijn vijf, uitmelken tot aan de toerenbegrenzer, het gaat, kan en mag allemaal. Trekkracht is er genoeg.

En verder? Een goed ding. Stuurt nog steeds strak, zonder dat de vering oncomfortabel straf staat. Moeten de banden wel warm zijn, want het verschil aan het einde van de eerste dag met begin van de volgende dag was stuitend. Sowieso zijn er wat bedenkingen over die Metzlers Roadtech Z8 Interact onder deze motor, want remmen in de bocht moet je uit je hoofd laten: gaat ie wringen en oprichten waardoor het een hele kunst wordt binnen de lijntjes te blijven. Akkoord: oneigenlijk (Spaans) gebruik, maar ook in Nederland kun je die schamel voorkomende bocht verkeerd inschatten. Ook heeft hij het in de bocht op oneffen wegdek wat moeilijk, maar nogmaals: allemaal bij fei-

Bijzonderheden: We reden op de FJR 1300 A met gewone versnellingsbak en gewone vering.

telijk oneigen gebruik waartoe de FJR je ook wel weer verleidt. Het comfort? Super! De ergonomie is

haast ideaal en na twee dagen flink doortrappen en uren in het zadel nergens last van. Super zadel. Het stelbereik van de ruit is groot met naar keuze veel wind en behoorlijke bescherming met toch veel onderdruk. Een hogere ruit is beschikbaar. ■

SCOREBORD schichtig <> looiig

De FJR van Cruijff! De bagagedrager is maar zozo.

Dit kun je geen stadslichten meer noemen: attentie lichten zijn het!

Er is weinig van en aan te zien, maar de krachtbron bleef onveranderd.

wereldreis <> blokje om spannend <> relaxed



Minks oordeel

Het handige vakje links in de kuip is gebleven.



goedkoop <> exclusief

«««««

Van teleurstelling is na twee dagen geen sprake meer. De veranderingen zijn misschien wat karig, maar de basis was al heel goed en kent slechts één serieus minpunt: oprichten bij remmen in de bocht. Zou dat met een van Bridgestone BT 023 waarmee de FJR ook uitgerust kan worden beter gaan? Het antwoord volgt hopelijk in maart 2013, wanneer de verwachte introductie van de FJR 1300 AS met half-automaat en elektronische vering plaatsvindt. Daar willen we dan graag de Bridgestones onder. Voor de rest een goede, fijne, tamelijk sportieve toermotor die opvallend genoeg meer tegen een Honda VFR 1200 F dan tegen een Trophy aan leunt.

09/2012 promotor

PRO_INTRO Yamaha.indd 33

29-10-12 13:14

Trip | Mexico

Over een paar weken vergaat de wereld. Dat beweren onheilsprofeten aan hand van de Mayakalender. Die kenden we al uit stripverhalen en rampenfilms en nu zwerven hun profetieën ook over internet. Op 21 december 2012 komt volgens een duizenden jaren oude Mayaberekening het Einde der Tijden. Promotor stuurt Michiel van Dam naar de Maya’s om polshoogte te nemen. Tekst en foto’s: Michiel van Dam

PRO_MEXICO.indd 34

26-10-12 09:45

Apocalyps Now De wereld vergaat! (weer eens een keer)

eneden gromt en kreunt de aarde. Door de lucht suizen vuurballen neer. Gebouwen kantelen krakend op me af, dan opent zich het asfalt. Met motor en al tuimel ik de afgrond vol borrelende lava. Met een gil schrik ik wakker uit de nachtmerrie, die duidelijk is geinspireerd door de rampenfilm 2012 van Roland Emmerich. Eigen schuld: dan had ik maar geen extra porties tortilla’s met zwarte bonen en varkensvlees moeten bestellen, zo vlak voor het slapengaan. Uit het vliegtuig zag ik de stad Cancún liggen, een vlek schimmel die het oerwoud aantast. Op de smalle strip land van boulevard Kukulkan leken door de turbulentie de hoge hoteltorens al om te vallen, een voorproefje op wat komen gaat. We were warned: in 1988 en 2005 gooiden orkanen Cancún plat. En in 2009 heerste een pandemonium vanwege de varkenspest. Een vroege inzet van het einde der tijden.

Postapocalyptische ruïnes Van de vier miljoen toeristen die elk jaar in Cancún landen gaat een te verwaarlo09/2012 promotor

PRO_MEXICO.indd 35

26-10-12 09:45

36 Trip | Mexico

De twintigste organiseren we een Mayavariant op het Laatste Avondmaal. Voor het geval dat.

Eeuwenoude tempels in het tropische regenwoud bewaren de geheimen van de Maya’s.

zen percentage het binnenland in. En al helemaal niet op een gehuurde motorfiets. Maar als de wereld echt op 21 december vergaat, wil ik dat in het zadel van een motorfiets beleven. Op pad dus! Met avonturier en onderzoeker in één Michiel van Dam: de Suzuki V-Strom effent de weg om de waarheid achter Doomsday 2012 te achterhalen. De Maya’s legden eeuwen geleden al wegen aan, op stenen taluds boven het moerasachtige laagland. Ze hadden hun zaakjes voor elkaar. Prima infrastructuur, hoogwaardige samenleving met rangen en standen, architectonische meesterwerken als tempels en paleizen. The works. Waarom gingen de Maya’s dan ten onder en bleven van hun beschaving alleen nog postapocalyptische ruïnes over, overwoekerd door het oerwoud? Onderzoekers noemen overbevolking, roofbouw op natuurlijke rijkdommen en jarenlange droogtes. Klinkt bekend nietwaar? Het zijn ingrediënten voor een klassieke ondergang-van-de-wereldtheorie.

Maya Doomsday In Valladolid viert men feest alsof er geen morgen bestaat. Rijen soldaten en geüniformeerde schoolkinderen trekken door de stad. Was dit Pyongyang of Minsk, dan keek ik er heel anders tegenaan. Want mijn blik wordt gekleurd door westerse media, die negatief nieuws rondpompen en rampscenario’s voorschotelen. Zoals nu weer over de aanstaande Ondergang van de Wereld. De plaatselijke schoonheidskoninginnen en cowboys lijken zich daar niks van aan te trekken. Hoe zit dat nou met die aanstaande Maya Doomsday, vraag ik aan Denis Larsen, de Amerikaanse eigenaar van guesthouse Casa Hamaca. ‘Good for business! We zitten die dagen helemaal vol. De twintigste organiseren we een Mayavariant op het Laatste Avondmaal, voor het geval dat.’ Volgens Denis hebben Maya’s juist een optimistische kijk op het leven, getuige bijvoorbeeld het boek ‘Popul Vuh’ met hun ontstaansgeschiedenis van de wereld. Geen van zijn personeelsleden, allemaal Maya’s, gelooft overigens dat de

wereld over een paar weken vergaat. Wat weet zo’n Yanqui (Latijns-Amerikaans voor Yankee, dat je’t ff weet) nou van onheilsvoorspellingen? Uit pure frustratie over mijn vastgelopen onderzoek prop ik me die avond vol met de ene portie tortilla’s na de andere.

Tempels en grafheuvels Eenmaal weer op de motor stijgt mijn humeur snel. Ik volg wegnummer 180 naar het westen, dwars door de jungle. Al snel leer ik dat exotische bananenbomen en palmen alleen binnen de bebouwde kom groeien. En dat ik daar snelheid moet minderen vanwege monsterachtige verkeersdrempels, die anders de Suzuki naar de andere wereld helpen. Een paar daagjes moet de Suzuki nog meegaan, want als ordinaire voetganger wil ik het Einde der Tijden niet beleven. Vanaf Merida volg ik de Ruta Puuc naar het zuiden. Een smalle strook asfalt dwars door het oerwoud, zonder bermen of vluchtstroken, overkapt door lianen en andere vreeswekkende vegatatie. Een béétje boomslang plukt me zo uit het zadel.

In Valladolid giert de passie over straat.

promotor 09/2012

PRO_MEXICO.indd 36

26-10-12 09:45

Doemsdag 2012 Westerlingen zijn gefascineerd door het Einde der Tijden, maar Maya’s juist door de bevestiging dat de wereld over duizend jaren hetzelfde is. Om al die tijd hun kwetsbare mais op het juiste tijdstip te planten, irrigeren en oogsten ontwikkelden de oude Maya’s een onvoorstelbaar accurate kalender, die tot ver in de toekomst reikte en waar hedendaagse wetenschappers nog steeds bewondering voor hebben. Maya’s telden de tijd onder andere in baktuns, periodes van zo’n 400 jaar. In december eindigt met de 13de baktun hun Lange Telling, die in 3114 voor Christus begon. Mayakoningen maakten een spektakel van hun voorspellingen. Ze lieten piramides bouwen voor de shows die ze gaven als de regens kwamen. Want hun astronomen hadden precies uitgedokterd wanneer Chaac, ‘Sjakie de Regengod’, met z’n emmers door de lucht kwam aanzeilen om de gewassen te laten groeien. Een knap kunstje zo zonder computers, maar wel gewoon ‘n kunstje. In feite is dus 21 12 2012 net zo’n willekeurig getal als 100.000 op de kilometerteller van je motor. Iets om naartoe te leven, extra intens te leven (feestje! fototje!) en daarna gewoon over te gaan tot de orde van alledag. Maar gaat 21 12 2012 dan net zo geruisloos voorbij als eerdere doemdata? Niet helemaal. ‘De planeten zullen voor het eerst in 26.000 jaar op een lijn staan,’ meldde de Boliviaanse minister van Buitenlandse Zaken Choquehuanca in augustus. ‘Dat is het begin van een tijdperk van gelijkheid en het einde van het kapitalisme.’ Vanaf dat moment wordt Coca Cola in Bolivia verboden.

09/2012 promotor

PRO_MEXICO.indd 37

26-10-12 09:46

38 Trip | Mexico

Wat weten de Mayaâ&#x20AC;&#x2122;s over het Einde der Tijden dat wij niet weten?

promotor 09/2012

PRO_MEXICO.indd 38

26-10-12 09:46

Kristine Ellingson en Pedro Ayuso Vela maken ons wegwijs in de wereld der Maya’s.

Puuc betekent ‘heuvels’ in de lokale Mayataal, hier bevinden zich de enige natuurlijke verhogingen op de platte pannekoek van Yucatan. Na Muna slingert de weg zelfs met een paar echte bochten omhoog. Op die pas ontmoet ik Pedro Ayuso Vela. Hij woont hier en heeft er zijn atelier, waar hij kunstwerken maakt gebaseerd op Mayatradities. Hij toont me honderden bultjes in het landschap, tempels en grafheuvels van de Maya’s, die in de jungle wachten op de Laatste Dag. Maar die laat nog wel even op zich wachten, denkt Pedro: ‘Een paar maanden geleden stonden er artikelen in Science en National Geographic, over de recente vondst van een zeer betrouwbare Mayakalender. Het blijkt dat die zeker nog 5125 jaar verder meegaat na 21 12 2012.’

kunnen nog zonder apparaten landbouw en veeteelt bedrijven, water vinden en vuurtjes stoken. Ze kunnen in de jungle overleven. Dus als de wereld inderdaad vergaat, is dit de beste plaats om te zijn!’

Muil van het Monster Met die kennis in m’n oren geknoopt en nog een paar daagjes te gaan, tuf ik voort door de jungle om eens zo’n Mayatempel van dichtbij te bestuderen. Uxmal is een van de mooiste exemplaren, maar off-limits voor motorvoertuigen. Met de V-Strom kom ik toch die steile trap van de Tempel der Magiër niet op. Te voet ook niet trouwens, want het beklimmen is tegenwoordig verboden. Zo blijft de hooggelegen tempelingang, bekend als

Megatsunami’s

Bij de Maya’s zijn zelfs kinderen bewust van hun eigen verantwoordelijkheid.

In Maní krijg ik antwoord op de vraag waarom we zo weinig van de oude Maya’s weten. De katholieke kerk is gebouwd op de fundamenten van een oude Mayatempel, met stenen van diezelfde tempel. In juli 1562 organiseerde de Spaanse priester Diego de Landa een inquisitie, waarbij ‘heidense’ Maya’s werden gemarteld en duizenden voorwerpen op de brandstapel belandden, waaronder de meeste boeken met door de eeuwen heen ver-

Overleven in de jungle Is dat echt zo? Kan zo’n man, beïnvloedt door zijn directe omgeving, de profetieën wel in juiste perspectief plaatsen? Verderop woont een vrouw die in twee culturen is geworteld. Kristine Ellingson begon na haar leven als kunstenares en huismoeder in de VS een nieuw leven in de jungle van Yucatan. Ze trouwde een Mayaman, Santiago, en werd door zijn gemeenschap in Santa Elena opgenomen, waar ze nu een hotel hebben. Kristine schreef een boek over haar ervaringen: Tales from the Yucatan Jungle, waaruit blijkt dat ze de twee verschillende werelden goed uiteen kan houden. Wat vindt zij nou van die Doomsday 21/12-theorieën? ‘Als ik terug ga naar Oregon herken ik mijn geboorteland niet terug. Amerikanen hebben de laatste 25 jaar geleerd om hun hersenen niet te gebruiken. Ze kunnen niet meer zonder elektronische gadgets leven. Dát is voor mij het Einde van de Wereld. Bij de Maya’s zijn zelfs kinderen bewust van hun eigen verantwoordelijkheid. Als er een orkaan is overgekomen gaan mensen hier zelf aan de slag om de boel weer op te bouwen. Ze gaan niet zitten wachten op hulp van buiten. Ze

de Muil van het Monster, voor mijn onderzoek onbereikbaar en kom ik ook hier niks zinnigs te weten over het Einde van de Wereld. Labna is een relatief kleine tempel verderop in het oerwoud. De motor mag ook hier niet mee, zo betreed ik het complex net als de Maya’s die het eeuwen geleden bouwden. Te voet dus. Ik ben er de enige bezoeker. Het is heet en vochtig. Net als met sneeuw in de lucht is het vreemd stil. Er klinkt een suizen in mijn oren, niet veroorzaakt door rijwind of bloedsomloop. Labna is een magische plek, maar geeft geen aanwijzingen of geheimen prijs over het Einde van de Wereld dat op til is.

De wachttoren van de Labnatempels levert lekker dramatische foto’s op.

09/2012 promotor

PRO_MEXICO.indd 39

26-10-12 09:46

40 Trip | Mexico

Een paar daagjes moet de Suzuki nog meegaan, want als ordinaire voetganger wil ik het Einde der Tijden niet beleven. de tempel tussen de door wind gegeselde palmen, direct aan zee. Die foto’s zijn binnen, voordat drommen toeristen het beeld vertroebelen.

zamelde kennis. Slechts drie geschriften bleven behouden. Aangevuld met de memoires van Diego de Landa zelf bieden ze slechts een glimp van de rijke cultuur en wetenschap van de oude Maya’s.

Mensenschedel

Terug naar de kust, daar ligt ook de Chicxulubkrater. Zo’n 65 miljoen jaar geleden ramde op die plek een tien kilometer brede meteoriet de aarde met zo’n 72.000 kilometer per uur. Bam! Dat leverde een deukje in de aardkorst op van 180 kilometer breed en 2,5 kilometer diep. Resultaat: aardschokken en vulkaanuitbarstingen over de hele wereld en megatsunami’s die over de oceanen raasden. Door een dikke roetlaag was de aarde jarenlang in duisternis gehuld. Bye bye 70% van al het leven op aarde, waar-

Misschien vergaat straks wel de mensheid, maar niet de beschaving die zij voortbracht. Dat is ook al eerder vertoond, precies hier in Tulum. Ook hier mag ik alleen te voet het tempelcomplex betreden. Vroeg in de morgen ben ik de enige bezoeker, voordat aan- en afrijdende touringcars hun menselijke lading uitbraken en weer opslokken. Ook aan de bewoning van deze Mayasite kwam plotseling een einde, niemand weet waarom. De steenhopen geven ook hier hun geheimen niet prijs, maar zorgen wel voor spectaculaire ansichtkaartmotieven zoals

‘s Morgens vroeg heb je de tempel van Tulum eventjes voor jezelf alleen.

onder de dinosauriërs, waar alleen skeletten van overbleven. Zou het er ongeveer zo uit gaan zien?

Badgasten misstaan in ieder geval niet in Quinta Avenida, de ‘shop till you drop’ voetgangerszone met luxeboetieks, bars, restaurants en souvenirwinkels in het centrum van Playa del Carmen, de snelstgroeiende stad van Latijns-Amerika. Overbevolking is natuurlijk ook ‘gefundenes fressen’ voor doemprofeten, dus hier ga ik de zaken eens goed bekijken. Verderop zijn meisjes en jongens gekleed en beschilderd als fantasie-indianen. Voor een kleine vergoeding kun je met ze op de foto. Wat denken de broers Cesar (met die mensenschedel tussen z’n veren) en Eduardo (die met de kattenkop) van de onheilsproeftie 21 12 2012? ‘Wij weten het ook niet. En wat zou het veranderen? We moeten even goed tot het einde geld verdienen voor onze gezinnen. Het einde komt voor iedereen vanzelf, vandaag, morgen, of voor iedereen tegelijkertijd op 21 december 2012.’

Zondvloed Gracias amigos! Niet in de jungle, niet in eeuwenoude tempels en steden kwam ik iets zinnigs over het Einde der Tijden te weten. Uitgerekend hier, in het platvloerse consumptiewalhalla van Quinta Avenida, treft mij het inzicht als een mokerslag bij heldere hemel. Of het Einde nabij is weten we niet. En wat geeft het? ‘t Is hier best uit te houden in het zonnetje. Als de wereld dan toch vergaat, maken we er hier een feestje van. Onder gejuich verwelkomen we donderstormen, kometen en tsunami’s, liefst tijdens happy hour. Ik heb al een fijne motor geregeld en goed onderdak in een hut aan het strand. Daar passen best nog wat hangmatten in voor Jan, Jaap, Nico, Jan-Dirk en de rest van de Promotorcrew. Ze zijn hartelijk welkom, we maken er een mooi feestje van. Het eerste rondje is voor mij en na ons de zondvloed. ■

promotor 09/2012

PRO_MEXICO.indd 40

26-10-12 09:46

Doomsday International Meerdere culturen kennen onheilsprofetieën die het Einde van de Wereld voorspellen. Denk aan Ragnarok uit de Noorse mythologie of Qimayah, de islamitische Dag des Oordeels. Maar vooral christelijke culturen zijn erdoor gefascineerd, al lang voor onze moderne media de hele wereld beïnvloedden deed de christelijke kerk zijn uiterste best mensen in het gareel te houden met doem&gloomvoorspellingen, om het collectezakje te spekken. In diverse bijbelteksten wordt zondaars en onschuldigen angst ingeboezemd met helse profetiën. Een kleine greep, zonder streven naar volledigheid: • De Vier Ruiters van de Apocalyps in het boek Openbaringen; • Profetiën van Nostradamus uit de 16de eeuw, waarin de wereld zal vergaan door wereldwijde overstromingen en vurige kometenstormen; • Doemsdag 01 01 1000: half Europa zag met angst en beven deze gevreesde datum naderen, waarop de Dag des Oordeels zou aanbreken; • Doemsdag 01 01 2000: de halve wereld vreesde rampen vanwege de Millenniumbug die computersystemen zou verstoren; • De opera Götterdämmerung van Richard Wagner, laatste deel van zijn cyclus Ring der Nibelungen; Neutronenbommen die in het doemjaar 1984 (ontleed aan het boek van George Orwell) de mensheid zouden wegvagen.

De route kun je downloaden op anwbmotor.nl/ promotor

De theorie dat de Maya’s geloofden dat het einde van de dertiende baktun een apocalyps zou inluiden, kwam in 1966 van de antropoloog Michael D. Coe en is daarna voortdurend ontkracht door wetenschappers. Maar zo’n onheilsprofetie is natuurlijk wel een prima excuus om de boel de boel te laten, feest te vieren met lekker eten en drinken aan een Caribisch strand en eens lekker in de winter in het tropische zonnetje op de motor te zitten. Altijd leuk, het Einde der Tijden.

Zelfhulp bij doemscenario’s: Mexico Motorcycle Adventures verhuurt motorfietsen om de ondergang mee tegemoet te rijden. www.mxmotoadv.com [tel] +52 5555 173 228 [gsm] +52 1559 190 7981 oscar@mxmotoadv.com mxma_info@yahoo.com Eigenaar Oscar Calderon spreekt en schrijft goed Engels.

Coole hangouts voor de party Einde van de Wereld: Valladolid: Casa Hamaca www.casahamaca.com Santa Elena: The Flycatcher Inn www.flycatcherinn.com Tulum: Uolis Nah www.uolisnah.com Playa del Carmen: Casa Tucan www.casatucan.de Puerto Moreles: Rancho Sak-Ol www.ranchosakol.com

Nog wat te lezen in het vliegtuig naar Mexico: Tales from the Yucatan Jungle door Kristine Ellingson (ISBN: 9 780 975 469 187) Toch maar thuis achter de piepers Deltawerken en rivierdijken zien bezwijken? Beleef Doomsday a la Maya met de ﬁlm “2012” van Roland Emmerich, of “2012: Het jaar Nul” een AVROjeugdserie uit 2009. Ook een lekkere ‘doomy’ Mayasfeerﬁlm: “Apocalypto” van Mel Gibson

09/2012 promotor

PRO_MEXICO.indd 41

26-10-12 09:46

Lezerstest | www.anwbmotor.nl

De lezer als testrijder:

Triumph Tiger Explorer 1200 standaard uitrusting | feilloze cardan | stuurgedrag en comfort

remmen | gewicht | Stabiliteit

Met de Explorer 1200 zette Triumph dit jaar de kroon op haar Tiger-reeks. De Explorer biedt met een 137 pk sterke driecilinder, cruisecontrol, tractiecontrol en cardan-aandrijving het summum op het gebied van avontuurlijk toeren. Een fantastische machine, zo vinden wij. Maar wat vinden jullie er eigenlijk van?

Tekst: Peter Aansorgh

e Triumph Explorer vond gretig aftrek deze zomer, tijdens onze ‘kies je fiets’-actie in de Promotor-tent op Lelystad. De gedoodverfde concurrent van de BMW R1200 GS maakte nieuwsgierig, 45 lezers maakten gebruik van de aanbieding om er eens een dag mee te sturen. Wij vroegen ze om rapportcijfers uit te delen voor diverse onderdelen en eigenschappen, waaronder de uitrusting en de afwerking. Op dat laatste scoort de Explorer best hoog, met een 7,9 gemiddeld voor de gebruikte materialen en een 7,8 voor de afwerking op zich. Over de uitrusting blijkt niet iedereen het eens: gemiddeld scoort de Explorer hiervoor 7,9, maar er werd ook een 5 uitgedeeld.

Over het nieuwe motorblok is wél iedereen het eens: of het nu gaat om de kracht bij lage toeren, bij hoge toeren of in het middengebied: overal scoort de Explorer

blok

dwars geplaatste vloeistofgekoelde driecilinder lĳnmotor met dubbele bovenliggende nokkenassen en vier kleppen per cilinder. Cilinderinhoud 1.215 cc Vermogen/koppel 137 pk/121 Nm Geschat verbruik 1:14,7 Tankinhoud 20 liter Actieradius ca. 290 km Prĳs €16.290,-

rond de 8,5, waarbij diverse tienen werden uitgedeeld. Grote uitzonderingen zijn de gasreactie, de koppeling en de mechanische bijgeluiden. Hoewel gemiddeld rond de 7,8, werden er ook onvoldoendes uitgedeeld. Voor de mechanische geluiden gaf iemand zelfs een 2, maar omdat er ook hoge punten gegeven zijn, komt het gemiddelde rapportcijfer voor dit item uit op een 7,2. Ook op gebied van het rijwielgedeelte zien we dat er grote meningsverschillen bestaan. Dat de motor stabiel is, over een goede grondspeling beschikt en normaal gesproken goed stuurt, wordt met een ruime 8 gemiddeld bevestigd. En de wendbaarheid, de veerafstelling voor en achter, de doseerbaarheid van de achterrem en de vertraging daarvan worden uiteenlopend beoordeeld met negen en tienen, maar ook een enkele 5. De werking van het ABS-systeem wordt verder door iedereen als positief ervaren, met een 8 gemiddeld. Ook het ‘oprichten bij het remmen’ krijgt een 8.

promotor 09 /2012

LEZERSTEST Tiger.indd 42

24-10-12 09:44

43 Testlocatie: Nederland

Omstandigheden: Van tegen het vriespunt tot lekker zonnig

Temperatuur: 13-19 graden

Totaal testkilometers: 7000 kilometer

Voor het eerst past Triumph een cardanaandrijving toe. Met succes.

De gashendel gaat erg licht, dat is lastig met de cruisecontrol.

Henk Oort: De Triumph ziet er goed uit, oogt goed en klinkt lekker.

passende tanktas, dus de mogelijkheid is er wel. Ook is er mogelijkheid om bagage op de bagagedrager te knopen, wanneer daar geen topkoffer zit. Die mogelijkheid wordt met een 7,3 gewaardeerd, de ruimte onder de buddy met een 6,8 de vakjes in de kuip krijgen 6,6 gemiddeld.

Comfort en bagage

Wie verre reizen maakt, hecht veel waarde aan bagagemogelijkheden en comfort. De Explorer is standaard voorzien van kofferdragers die uitgerust kunnen worden met twee 31 literkoffers. Daarbij is er ook een 35 liter grote topkoffer beschikbaar. Die laatste wordt iets positiever beoordeeld dan zijn zij-kornuiten: die scoren exact een 8 gemiddeld, terwijl de topkoffer 8,1 haalt. De bagagemogelijkheid van de tank scoort tussen de vijf en de negen. Niet zo raar, want de tank is vreemd van vorm dus een normale, vlakke tanktas zal er moeilijk oppassen. Maar Triumph biedt hiervoor zelf een perfect

Peter Kappert: De Tiger Explorer voelt heel stabiel, alsof je op rails rijdt.

Wat het comfort betreft, zien we grote verschillen van mening. Voor de windbescherming scoort de Triumph tussen de 2 en de 9, met een gemiddelde van 7,1. Dat zal te maken hebben met turbulentie, want daarvoor wordt zelfs eenmaal een 1 gegeven. De kwaliteit van het zadel krijgt een 7,3 gemiddeld, waarbij de waarderingen variëren tussen 5 en 9. De manoeuvreerbaarheid en de bediening van de Triumph scoren tussen de 4 en de 10, verder scoort de Explorer zowel wat betreft het zicht in de spiegels, de bediening van de middenbok en de bereikbaarheid van de grond tussen de 6 en de 10. Even wennen

Rapportcijfers geven een aardige indicatie, echt duidelijk wordt het pas wanneer de proefrijders hun verhaal mogen doen. Zo vertelt Henk Oort uit Blaricum: ‘Na even wennen aan dit type motor, ben ik met passagier en al zelfs een bospad in gedoken. Al met al was deze rit een geweldige ervaring; zelfs mijn passagier vond het best leuk, hoewel we voordien zelden samen reden en nooit echt ver. De Explorer stuurt goed, trekt goed, schakelt lekker, remt goed, voelt goed in de bocht maar rijdt ook goed door gaten en over drempels. Ook op de snelweg rijdt de Explorer lekker; het scherm werkt prettig.’

Bijzonderheden: Getest door 34 lezers

maar beslist niet beter dan mijn RT. Ik moest wel even wennen aan de zithouding, maar die bevalt toch wel. Bij korte bochtencombinaties kun je merken dat het zwaartepunt vrij hoog ligt, maar dat is door het brede stuur geen beletsel om er lekker mee te gooien. In ‘lange’ bochten voelt de Explorer heel stabiel, alsof je op rails rijdt. Wat ik wel een misser vind is het ontbreken van een achterspatbord, waardoor de motor in de regen nogal vies wordt, zelfs op het zadel. De cruise control vind ik op de saaie polderwegen wel handig, maar het ontbreken van handvatverwarming vind ik een minpunt.’ Stabiel

Dat de Triumph Explorer zeer stabiel is, valt ook Gerrit Vrijburg uit Buitenpost op: ‘De Explorer ligt heerlijk op de weg. Het was jammer dat de wegen eerst erg nat waren, waardoor ik wat ingehouden

Gerrit Vrijburg: Dit zou over een aantal jaren zomaar eens de opvolger van mijn V-Strom kunnen worden.

Ook Peter Kappert uit Schalkhaar kan de Explorer waarderen: ‘Vergeleken met mijn BMW R1100RT heeft de Explorer geweldig veel power en een goed schakelende versnellingsbak. Hij stuurt prima,

09/2012 promotor

LEZERSTEST Tiger.indd 43

24-10-12 09:44

Lezerstest | Triumph Tiger Explorer 1200

Rapportcijfers

Floris Vos: Wat rijdt die motor fijn! Accelereren werkt verslavend!

Verslavend

moest rijden. Maar ook op de natte wegen is de motor erg handelbaar en geeft hij veel vertrouwen. Gelukkig werd het later op de dag droog, zodat ík nog even wat lekkere bochtjes mee kon pakken. Dat doet de Explorer prima. Daarbij bevalt ook de ergonomie me uitstekend. Alles zit op de juiste plaats. De koppelings- en remhendel zijn beide instelbaar. Prima. De ruit houdt de meeste wind (en regen) van het bovenlichaam af. Dit zou over een aantal jaren zomaar eens de opvolger van mijn V-Strom kunnen worden.’

Ook Bertie Couperus uit Veenklooster is niet overtuigd van de kwaliteiten van het motorblok: ‘De Triumph Explorer kan zijn verwachtingen niet waarmaken. De trekkracht bij lage toerentallen valt me tegen. Als het toerental omhoog gaat, is het echter een beest van een motor. De versnellingsbak werkt fijn maar het schakelpedaal geeft te weinig ruimte voor mijn voet. De remmen zijn vaag, maar zijn bij doorknijpen wel betrouwbaar. Ik heb forse kritiek op het gladde zadel, met name voor de duopassasier. Die schuift er af als je goed gas geeft. Kortom: deze BMW GS-rijder is niet om!’

Promotor Lezers Uitrusting en afwerking Gebruikte materialen Afwerking Uitrusting Comfort en ergonomie Windbescherming Turbulenties Trillingen Zadelpĳn Zicht spiegels Bediening jiffy Bediening middenbok Manoeuvreerbaarheid Bereikbaarheid grond Motorblok Koude start Kracht lage toeren Kracht middengebied Kracht hoge toeren Speling transmissie Lastwissels Aanspreken gasgeven Draai/eigenschappen deellast Schakelen Koppelen Mechanische geluiden Rĳwielgedeelte Wendbaarheid Stuurgedrag normaal Stabiliteit Grondspeling Veerafstelling voor Veerafstelling achter Stelmogelĳkheden voor Stelmogelĳkheden achter Doseerbaarheid remmen voor Doseerbaarheid remmen achter Vertraging remmen voor Vertraging remmen achter Werking ABS Oprichten bĳ remmen Bagagemogelĳkheden Tank Zĳkoffers Topkoffer Bagagedrager Op buddy Onder buddy Vakjes kuip

7 8 8 7,7 9 8 6 9 10 8 7 5 7 7,7 8 8 8 8 7 8 7 9 8 8 6 7,7 6 9 6 7 8 7 4,5 6 5 4 6 6 6 7 6,3 8 9 9 0 10 8 0 6,3

7,9 7,8 7,9 7,9 7,1 6,6 7,8 7,3 7,9 8 7,9 7,7 8,2 7,6 8,3 8,4 8,6 8,5 8,3 8 7,8 7,9 8,1 7,9 7,2 8,1 7,9 8,1 8,2 8,2 7,6 7,7 7,6 7,7 8 7,6 8 7,3 8 8 7,9 7,2 8 8,1 7,7 7,3 6,8 6,6 7,4

Gemiddeld rapportcĳfer

7,1

7,8

Het is duidelijk dat de meeste rijders zeer onder de indruk zijn van het 1200 cc driecilinderblok. Zo ook Floris Vos uit Woerden: ‘Wat rijdt die motor fijn! Accelereren werkt verslavend, door de beleving die de kracht en het geluid veroorzaakt.’ Toch zijn er ook kritische geluiden te horen: ‘Het sterke punt van de Explorer is het heerlijk soepele blok, dat niet alleen voldoende koppel heeft, maar ook graag toeren maakt’, zo stelt Eelco Hoekstra uit Emmen. ‘Wel moet ik zeggen dat de motor erg zenuwachtig op het gas reageert. Daardoor is ook de cruise control niet goed bruikbaar. De zitpositie is goed, maar het zadel is niet comfortabel genoeg om het er een hele dag op uit te houden. Verder vond ik de demping vrij straf, die gaf vaak harde klappen op korte hobbels.’

Uitrusting en afwerking

Bert Brink

Het bochtgedrag van de Explorer valt minder in de smaak bij Bert Brink uit Dronten: ‘het is een geweldig soepele motor, met een uitstekende wegligging. Maar het nadeel is dat hij zwaar is en een grote draaicirkel heeft.’ Dat hoge gewicht vormt voor de heer Ponten uit Almelo geen beletsel: ‘De motor voelt eerst wat zwaar, maar eenmaal aan het rollen is dat gevoel verdwenen. De cardan werkt super en het blok is beresterk. Ik vond het moeilijk om mij aan de maximum snelheid te houden!’

Op uitrusting en afwerking scoort de Explorer hoge rapportcijfers. Toch is er hier en daar wel wat kritiek te horen: ‘Het dashboard is goed af te lezen’, aldus de heer Laduc uit Tiel, ‘maar het menu zit niet erg logisch in elkaar’. De heer Schrader uit Oosterbeek deelt die mening, maar is minder enthousiast over de afwerking van de Explorer: ‘Ik vind het dashboard goed afleesbaar. Het windscherm vind ik heel lelijk. Voor een motor van dit kaliber zou ook de materiaalkeuze beter kunnen zijn. Hetzelfde geldt voor de hendels. Qua afwerking is mijn BMW beter.’

Van de Weerd: De prijs van de machine is krankzinnig hoog, daarvoor had je de accessoires erbij moeten krijgen!

promotor 09/2012

LEZERSTEST Tiger.indd 44

24-10-12 09:44

Hans Doorman: Een stoere machine met pit. Maar de turbulentie van het windscherm is niet prettig en bezorgt me hoofdpijn. Woorden van gelijke strekking horen we van J. Tichelhoff uit Houten: ‘Het motorblok is erg goed en de Explorer rijdt perfect. De handling is eveneens perfect, net als het sturen en schakelen. Kortom, het is een motor waar je zo mee weg rijdt. De enige puntjes van kritiek: de motor doet hier en daar een beetje goedkoop en plastic aan. Sommige schakelaars zijn niet gemakkelijk te bereiken. De schakelaar voor links- en rechtsaf is met name een pijnpunt. Verder vind ik het motorgeluid niet mooi.’

Turbulentie is ook het voornaamste kritiekpunt van Hans Doorman uit Alkmaar: ‘Een stoere machine met pit. Hij heeft een mooie krachtopbouw, veel souplesse en een sportieve klank. Voor mijn lengte (1,92m) is de zit prima. Hij springt ook zuinig met brandstof om. Maar de turbulentie van het windscherm is niet prettig en bezorgt me hoofdpijn. Boven de 80 km/u is het, bij welke afstelling dan ook, geen prettig gehoor, zelfs niet met de stilste helm die er te koop is. Oorverdovend lawaai doet afbreuk aan het plezier wat je van deze machine verwacht.’ De enige vrouw in het gezelschap, mevrouw Van Someren uit Eindhoven, blijkt er minder last van te hebben: ‘Als je bedenkt dat dit een totaal nieuw ontwikkelde motor is, rijdt het verrassend goed. De Explorer heeft een goede zit, waardoor je het langer aan één stuk volhoudt. Voor mij zou het stuur alleen wat hoger gemonteerd mogen worden.’ Prijs

Dat de Explorer het topmodel van Triumph’s allroad-reeks is, wordt weerspiegeld in de prijs van de machine. Die is fiks, en voor sommige rijders een brug te ver: ‘Wat mij betreft had de ruitverstelling elektrisch gemoeten’, stelt de heer Van de Weerd uit Leeuwarden. ‘De prijs van de machine is krankzinnig hoog, daarvoor had je de accessoires erbij moeten krijgen!’ ‘Het is een mooie motor, maar ik weet niet of hij het prijsverschil met mijn motor waarmaakt‘, vindt Frank van Ederen uit Purmerend. ‘Verder vind ik het jammer dat de 1200 een BMW-geluid maakt. Ook mis ik iets wat deze motor een Triumph maakt. Het is te veel een BMW en dat heeft Triumph helemaal niet nodig.’

Rogier Stegeman

Comfort

Wanneer de rijders over het comfort spreken, zijn ze meestal enthousiast. Behalve wanneer het gaat over het windscherm: ‘We hebben een volle dag heerlijk getoerd op deze motor, zonder moe te worden’, aldus Wilco van Dijk uit Leiderdorp. ‘Ondanks mijn lengte van 1,95m heb ik een perfecte zithouding en kan ik goed met de voeten bij de grond. Alleen is het windscherm aan de kleine kant, waardoor er veel windruis en turbulentie ontstaat.’

Jan van de Pol uit Moerkapelle ziet die meerwaarde ook niet helemaal zitten: ‘Het is een motor waarop je je snel thuis voelt. Hij heeft een lekkere zit en heeft veel power wanneer dat nodig is. Er is

niets echt negatiefs over de motor te vertellen, met uitzondering van de aanschafwaarde. De (zeer) hoge prijs zorgt dat ik nog steeds tevreden ben met een DL650 V-Strom, hoewel ik de power van de Explorer wel heel erg prettig vind!’ ■

Couperus: De duopassagier schuift eraf als je gas geeft. Deze BMW GS-Rijder is niet om!

SCOREBORD schichtig <> looiig

wereldreis <> blokje om spannend <> relaxed



Dit vindt Promotor



goedkoop <> exclusief

«««««

Eindelijk een concurrent voor die R 1200 GS en vooralsnog een serieuze. De basis is zondermeer goed. Er zijn best wel wat dingen die beter kunnen, maar in een één op één gevecht met de BMW gaat hij zeker niet knock-out. En daarmee verdient Triumph respect.Alleen koop je geen motor uit respect. Tijdens de grote Allroadtest (Promotor 5/2012) gaat de Explorer, ondanks zijn vele kwaliteiten, er niet met de overwinning vandoor. De lastige gasdosering, de fikse basisprijs (€ 16.290), het hoge gewicht en hoge zwaartepunt gooien roet in het eten. Feit staat echter overeind dat de Explorer een bijzonder fijne reismachine is, met een droom van een driecilinder, volstrekt reactievrije cardan en een enorme lijst opties.

Frank van Ederen

09/2012 promotor

LEZERSTEST Tiger.indd 45

24-10-12 09:44

Reistest | www.anwbmotor.nl

Reis

test

Naar Moskou per BMW F 800 GS stuurt snaarstrak | lacht om oneffenheden | superzuinig

Tekst en Foto’s: Jaap van der Sar

Is de BMW F 800 GS nieuw? Niet nieuw, wél vernieuwd. Motorisch niks veranderd, wel een nieuw (LED)achterlicht, nieuwe tank, nieuwe ‘snavel’, beter afleesbare meters en als klap op de vuurpijl standaard ABS. Daarbij is de F 800 GS leverbaar met BMW’s ASC tractiecontrolesysteem en ESA veersysteem. Waar gaan we heen? Met 37 man & vrouw naar Moskou. Een slordige 6300 kilometer snelweg, binnenweg en hier

blok Cilinderinhoud Vermogen/koppel Verbruik Tankinhoud Actieradius Richtprĳs

Vloeistofgekoelde 2-cilinder, vier kleppen per cilinder 798 cc 85 pk/83 Nm 1:23 (vlgs boordcomputer) 20 liter ca.400 km € 12.150, (standaard uitvoering € 19.00, -)

trillingen in voetsteunen | boven de 120 flinke turbulentie

en daar wat gatenkazerig asfalt. Daarbij doen we Nederland, Duitsland, Polen, Litouwen, Letland, Rusland en Wit-Rusland aan. Elf dagen waarin we, met uitzondering van één rustdag in Moskou, zo’n tien uur per dag op de motor zitten.

ker doorladen op de F 800 GS, want de maximum belading bedraagt 230 kilo. De roltas en tanktas vinden dus nog makkelijk een plekje.

Waarom de F 800 GS? Misschien juist

gemaakt. De ergonomie is dik in orde. Je zit lekker rechtop, actief, het brede stuur goed in bereik, de kniehoek op orde en de nieuwe meters fijn afleesbaar. Eenmaal op stoom houdt het kleine ruitje de wind tot 120 km/u aardig van het lijf, daarboven wordt het rap minder. Het is dan echt zoeken naar de juiste zithouding om je hoofd uit de turbulentie te houden. Gelukkig vinden de benen een prima plek. De F 800 GS is smal, waardoor je de GS kinderlijk eenvoudig tussen de benen geklemd houdt. Overigens heeft BMW nog een ander scherm in de aanbieding, als je van plan bent om veel snelwegkilometers te maken is dat een aanrader. Datzelfde geldt voor het zadel. Dat krijgt een voldoende, mits je regelmatig even afstapt. Wel slim dus om even ‘comfortzadel’ aan

omdat’ie niet de meest voor-de-handliggende BMW is voor zo’n epische reis. Daarbij denk je toch vooral aan de R 1200 GS. Maar in hoeverre heeft het kleine broertje van deze dikke reis-enduro de reisgenen overgenomen? Is het net zo’n alleskunner? Eerst maar eens wat bagage verstouwen. De GS is door BMW voorzien van twee zijkoffers van stevig kunststof, 28 liter links en 19 liter rechts, die je kunt verstellen om er 10 liter aan beide kanten extra in te krijgen. Ze zien eruit alsof ze een stootje kunnen hebben. En dat kunnen ze ook, want na een retourtje Moskou hangen ze nog keurig op de plek. Waardeloos asfalt, gaten in de weg, de koffers krijgen filnke klappen maar geven geen krimp. Je kunt overigens lek-

Hoe is de F 800 GS als kilometervreter? Kort door de bocht: daar is’ie voor

promotor 09/2012

REISTEST.indd 46

26-10-12 09:53

47 Reis: Van Nederland naar Moskou en terug.

Omstandigheden: 6 tot 30 graden, een enkele bui.

Wanneer: 01-11 september 2012.

Ook in Wit-Rusland werden we met open armen ontvangen.

De kunststof koffers zijn superstevig en lekker ruim. Roltas erop en gaan.

Waardeloos asfalt, gaten in de weg, de koffers krijgen flinke klappen maar geven geen krimp.

een Honda Crosstourer, bij te houden, is de situatie op de binnenwegen omgekeerd. De motor is prachtig in balans, draait bochtjes als een supersporter en blijft dankzij de enorm lange veerwegen, zelfs met nogal illegale snelheden, keurig met de pootjes op de grond. En dat is een prestatie, gezien het nogal rommelige asfalt waarmee het voormalig Oostblok buiten de snelwegen is geplaveid. Hoe waardeloos het asfalt ook is, de GS plaveit zijn eigen weg en filtert iedere rimpel glad. Met veel motoren een reden om toch voorzichtig met het gas om te gaan, de F 800 GS vráágt gewoon om nog een tandje erbij.

te vinken op de optielijst, wellicht dat je het daar een stuk langer op uithoudt. Snelweg of binnendoor? Natuurlijk hoef je de snelweg niet te mijden. Maar waarom zou je persé een R 1200 GS na willen doen? De F 800 GS doet de snelweg zonder morren, maar blinkt pas echt uit wanneer je de kleinere asfaltintjes pakt. Dat betekent Duitsland uit, Polen in en binnendoor het gas erop naar Litouwen. Daar laat de F 800 GS zich van zijn beste kant zien. Waar hij op de snelweg soms moeite had om onze andere reismotor,

Gereden kilometers: 6300 km.

veer 23 kilometer op één liter brandstof. Iets minder leuk zijn de trillingen die worden doorgegeven aan de voetsteunen. Dat gebeurt overigens vooral boven de 130 km/u op de snelweg, en gek genoeg ook niet altijd. Snelheid verlagen tot 120 km/u helpt overigens, als je dat niet doet zijn je voeten binnen no-time gevoelloos. ■

SCOREBORD schichtig <> looiig

Hoe is het blok? Aan het blok is niets

veranderd, en dat is geen straf. De staande twin draait als vanouds prachtig rond, geeft zijn vermogen bijzonder prettig af en levert met 85 pk ruim voldoende vermogen om lol te maken én kilometers te vreten. Helemaal leuk wordt het bij de pomp: gemiddeld draait het blokje onge-

wereldreis <> blokje om spannend <> relaxed



Conclusie



goedkoop <> exclusief

«««««

Is het de ultieme reismotor? Ja, in de zin van alleskunner. De F 800 GS gaat door waar andere motoren opgeven. Als je alleen op snaarstrak asfalt blijft, ben je beter uit met een toerfiets. Maar zodra de wegen minder worden, ben je op de GS iedereen te rap af. Het rijwielgedeelte blijft mooi in balans, ook met flink wat bepakking, en hij laat zich kinderlijk eenvoudig van bocht naar bocht slingeren. En mocht je af en toe eens van het asfalt af willen: de F 800 GS wordt er alleen nog maar beter van.

Eindelijk. Bij het Rode Plein.

Op slechte wegen geeft de F 800 GS geen krimp.

09/2012 promotor

REISTEST.indd 47

26-10-12 09:53

48 anwbmotor.nl/webshop | Promotie

Wintervoordeel in de webshop

TIP

Dit is slechts een impressie van het complete aanbod van onze webshop. Ga naar anwbmotor.nl en winkel snel, eenvoudig en voordelig.

www.anwbmotor.nl/webshop promotor 09/2012

PRO_WEBSHOP.indd 48

29-10-12 13:15

Wegwezers Uw rubrieksadvertentie meer dan vijf miljoen keer bekeken! Stacaravan, vakantiehuisje, bugalowpark. Wat uw aanbieding ook is: 126.000 lezers vinden ‘m hier. U boekt uw rubrieksadvertentie gemakkelijk online. Kwestie van tekst invoeren en betalen via Ideal, paypal of creditcard. Uw advertentie wordt niet alleen in Promotor geplaatst, maar ook in Reizen Magazine en Kampioen. In totaal dus meer dan vijf miljoen lezers! Meer weten of direct boeken? Ga naar www.anwb-media.nl/rubrieksadvertenties

Nederland

Vakantieboerderij 24pers/11 kamers 0547-271629 www.landgoedkolhoop.nl www.groepsaccommodatievollenhove.nl

Waddeneilanden Ameland, app zwemb www.kapershut.nl Ameland Luxe Vak.-Landhuizen 8-12 p www.noordzeeameland.nl T06-12266007

Drenthe

App. Meppen, fiets & bosrijke omg. 2-5 p. www.debrinken.nl 0591-371819

LEUK! hotelaltijdwadterschelling.nl Texel t.h.4/5/6 p. bung.0222-313567 Texel, De Koog *** Hotel Boschrand 4-daags arr. v.a. € 185,-- p.p. HP (3x ontbijbuffet+3x 4 gangen-diner) Bij aankomst tussen 1-10 en 10-11 vergoeden wij uw totale bootkosten. Gratis parkeren en Wi-Fi + 1x sauna Bel voor info en/of reserveren 0222-317281 www.hotelboschrand.nl

Noord-Holland

3 huisjes in het Reestdal in natuur geb. 0528-391317 www.kunstduo.nl

Bed&Breakfast in woonboerderij 2-10 pers.de uilenhof 0598 491949 Bosbungalows NORG www.denenduin.nl ook voor gehandicapten 0592 613 164

Egmond-Zee luxe groepsacc.max 34 p. 2-8 p. vak.woningen,tel.072-5061589 Bungalowpark De Lindenberg Vrijstaande, gelijkvloerse luxe en degelijke bungalows op fraai park. Zeer mooie fiets en wandelgebied bij Nationaalpark De Holterberg 50+ en jongegezinnen extra korting www.delindenberg.nl 0548-365.365

familiehotelzeebergen.nl herfstarr. 4 dgn o.b.v. HP € 185,-voor info: 072-5897241, Bergen NH Http://dekerkuil.webklik.nl

Onthaasten bij Campanula! Rustig bung.park+zwembad bij strand 0224-561502 of www.parkcampanula.nl

Bungalowpark Elders Gees 2-12p., luxe bungalows tegen natuurgebied, Elders bv 0524-581219 of www.elders.nl

Petten:Groepsacc.16+20 p/0226383077 www.boerderij-polderzicht.nl

Texel bung.op veeboerd. 0222-318327

De Pouwelshoeve accom 24 pers www.pouwelshoeve.nl 0522-474550

Schoorl Bungalows t.h. 072 509 1492 Voor 2 tot 12 pers./ www.jamarco.nl

Texel/deKoog th2-4p.app.0222-322024

Geweldige Vakantie!

Schoorl bung 4-24p 072-5091323 www.bungalowparkcarpediem.nl

www.mooitexel.nl

Groningen

Lage prijzen! Anwb: 8,6. Vraag de nieuwe brochure 2012 aan www.vakantieparkwesterbergen.nl 0528-251224 Echten Z.W. Drenthe

Lage Prijzen! www.wildemansheerd.nl NIEUW! chalet

Friesland 25% Vroegboekkorting 2013 Beach Resort Makkum: bungalows, villa’s en app. van 2 tot 12 pers. a/h IJsselmeerstrand. Kijk snel op www.makkumbeach.nl/kampioen (zie ook voorw.) of bel 0515 - 23 22 85

Geweldige Vakantie! anwb 8,6!!! www.vakantieparkwesterbergen.nl 0528 25 12 24 Echten ZW-Drenthe Weekend uit met familie of vrienden 0623675967www.kampeerboerderijen.nl

Luxe 4,6 en 10-12 pers. ANWB 5***** villa’s in nat. Landschap NO-Twente met o.a. 2 badk., vaatw., whirlpool Ook villa’s met sauna en zonnebank en ruime mindervaliden zorgvilla’s. Fietsen, wandelen, lekker uit eten, wellness, overdekt spelen (600m2) en meer. www.villapark-eureka.nl Echt op vakantie? Bel 074-277 66 88

Schoorldam/Schoorl,t.h.4-6p.bung. 0226-391604/www.geestmerambacht.com

www.villavakantieparkijsselhof.nl “voor een dijk van een vakantie” www.bungalowparkdewesthoek.nl www.eurekavakantiehuisjes.nl www.rebosch.nl tel.072-5094117 Schoorl LUXE groepsaccommodaties

www.kozakkenhoeve.nl 20p/0524552332

Gelderland

Overijssel 2-22 pers. www.krikhaarvakanties.nl

24Pers Groepsaccommodatie

landgoed tel.:0513-431361 www.boekeenboerderij.nl

Diepenheim Kastelenst 3d/hp €109,50 p.p. www.hoteltholt.nl 0547-351844

10 Slaapkamers met eigen Sanitair In de bossen van Groesbeek/Nijmegen www.cantecleergroepsaccommodatie.nl

Fam.groepsacc. www.deboerkeri-j.nl

Enter vakantieboerderij voor fam. Reuniës tot 28 pers. recr. Park v.v. zwembad, tennis en all weather sportveld. 0573-461622 vakantie-centrum.nl Giethoorn vak.boerd 30p 0521-362432

Vak.huizen 6-20 p. www.kleilutte.nl

Nabij Deventer, vak.boer.,12 pers., www.vakantieboerderij.myweb.nl

Schalkhaar Vak.b 2-12 p 0570-531347 www.vakantieboerderij.myweb.nl

Boerderijtjes op rustiek

Visserhuske a. Wadd.zee 0519-571038 www.vakantiewoningitskippershus.nl

www.waterrijck.com Luxe landhuizen & schiphuiswoningen Direct aan het water, t 0514-684684

PRO_ADV Rubrieks.indd 49

Markelo 2 vrijst vak.woningen 2-3p in boomgaard ruimte+rust dekeite.nl

Bungalowpark Wolferswoud Zelhem www.wolferswoud.nl 0314-622958

Omg.Ootmarsum Vakw.2-4p.0541-670326

Groepsaccommodaties in Nederland! Bel CVG 0900-4763736/www.groepen.nl Kijk v/d mooiste bung./kampeervak. bij Harderwijk op www.dennenhoek.nl of bel 0341-452565 voor brochure

22-10-12 10:01

Hoogwolde Vakantie midden in de natuur verh. 4-6 pers.bung’s i/h bos in Nunspeet inl.:0341-252379 www.hoogwolde.nl Luxe groepsacc. omg. Nijmegen. maikenshofrecreatie.nl 024-6841651 Otterlo parkje Finse bungalow kinde rboerderij www.deroek.nl 0318591757 Ruurlo. Rust! Luxe vakantiewon. tot 9 pers in bosr. omg www.sikkeler.nl Ruurlo. Prachtige vakantiewon. tot 9 pers in bosr. omg www.sikkeler.nl Winterswijk luxe bung. 0543 516192 www.elshoeve.com

tel:0314-641372

Zelhem:stacarv/toerpl.op camping 0314-621606 www.pluimerskamp.nl

OASE aan zee en strand Zoutelande Goepsacc.(10-16p) Bung.(4-6-8p) App Tel. 0118-561481 of www.oase-bv.com

Luxe Vak.Park Maasplassen

nieuwvliet prima vak. accommodaties www.kersentuin.com 0117371573 doen!

Gulpen 2-22 p. won 043 - 450 26 53 www.landsrade.nl

Splinternieuwe appartementen met uniek uitzicht! www.kreekenduin.com

NOORBEEK luxe groepsacc. 25 p. 043-4573222/www.hoevehoogcruts.nl

Toscane vakh. www.podere.webs.com

Noorbeek, “paNOORama”

www.albatross.eu

2-5, 6, 8-14p. app. uniek uitzicht t: 0434571318, www.panoorama.nl

Stacaravans/Tenten op 200 Campings Reserveer tot 31-12 voor 2012 prijs

Kortingen tot 25% www.boschmolenplas.nl

Bung’s aan Comomeer: www.solemio.nl Garda- en Ledromeer: vakantiehuizen in prachtige omgeving-058-2159154 www.Ledro.com Redelijke prijs www.canaliniblu.nl

Limburg 6-8-10p RUIM vak.huis prijs all-in www.hoevecarpediem.com 043-7114594

bungalowparksimpelveld.nl Stoom afblazen in Simpelveld. Boek nu !!

Camping Mooi Bemelen Z-Limb. stacar/bung’s/kamp. pl. Tel.043-4071321/www.mooibemelen.nl

Mechelen hofvankleeberg. 0434552131 App.2/4/6 Fam./groepen 24 personen Plasmolen:0246963330 meeussen-bv.nl Slenaken De parel van het heuvelland www.slenaken.nl

Kroatië Stacaravans/Tenten www.albatross.eu

Luxemburg 100%Genieten!www.vakantiehuisje.lu

Simpelveld 4-7-12 p. hoevecrijns.nl

Utrecht Doorn: Bungalowpark + camping. Mooi gelegen in Nat.Park Utr. Heuvelrug. Te huur: vrijst. stenen bung. 2-12p Ruime toeristische + vaste plaatsen Uitgebr. fiets/wandelroutes directe omg. www.maarnseberg.nl 0343-441284

Noord-Brabant

Baarlo 2-16 p luxe vak.won in Hoeve 077-4772583 www.hoevebongers.nl Herfstvakantie in Zuid-Limburg v.a. 139 euro. Info/res 043-4591400 bungalowparkschinopgeul.nl www.anwb.nl/vrijetijd

Slenaken De Zegelskoël app 2-4 pers www.dezegelskoel.nl tel.043-4574430

Rust&Natuur Puur***Hotel&Appart. v.a.€47pp.HP.www.aubergerustique.lu www.letzeburg.nl vakwon.0343-454458

www.campingrozenhof.nl 0434551611 Gastronomisch kamperen, wildkaart www.deoudebrouwerij.nl Familiehotel Mechelen NL. Brochure 043-4551636

Buitenland

Noorwegen www.noorwegenvakantieland.nl wintersportreizen 0047-62455100

Oostenrijk

10p vak.huis grave bruinsbergen.nl 12p.6slpk.6badk.bosrijkdekuluut.nl 24p. luxe villa,10 slpk,bubbelb,eig bar,stoombad.www.herperduin.nl 0486-411383

België

www.kempencampings.be w ww ggs.bbe

Bungalowpark in het groen Bungalows voor 2-12 pers. middenin herfstpracht van bos en hei. Bij Oirschot, Efteling, Beekse Bergen. Speeltuin,fietsverhuur, hond welkom Voor info/folder: bel 013-514 1639 www.denbeerschenbak.nl

Ardennen vakantiehuizen www.aaro.nl

Prima Vakantiehuizen héél Duitsland 2-12 pers., t.h. v.a. 29,- per Dag! Vivaldi Travel.nl (T. 072 562 1925)

Alpbach, Tirol app. www.fernwald.nl

Stacaravans/Tenten www.albatross.eu

Luxe groot app. 4-10 p Kaprun/Zell am See. www.marujo.nl 0573-402224

Water,bergen,bossen!h.p. €33,fam.Bouma:0049.2991.200 www.gasthofdiemeltal.de

Kirchberg 0235730949www.raaijen.com

Schitterend: www.chaletfilzmoos.com Wintersport: www.hausamwald.nl

Ardennen top vak op auth. landgoed app+ won 2-12 p. ANWB erkend tel.003284444600 www.lalu.be

www.eifel-chalet.de 0049-2444-91056

Dinant comfort vakbung 040-2447333

Zwarte Woud . Gasthof Rappen Arr.3x HP €114,- of 7xHP€252 nl-eig T:004974422332/www.hotel-rappen.de

Wintersport

www.bergenmeer.nl

www.Vakantiepark-Duitsland.nl Wintersprt Katschberg www.auwirt.nl

groepen tot 150 pers. www.gazn.nl www.app-te-huur-heist.be

Portugal

KIJK en boek via: www.paradeske.nl Moergestel vak.boerderij 14 pers. www.vakantieboerderijvandijk.nl

Vak.centrum De Hertenwei Groepsaccommodaties tot 20 personen Tel. 013-5091295 www.hertenwei.nl

Vak.centrum De Hertenwei (Voor)seizoensplaatsen van 150m2 Tel. 013-5091295 www.hertenwei.nl

Zeeland Luxe bungalows/villa’s op loopafst. van strand, zee en dorp Zoutelande. Bel 0118-561809 of www.kustlicht.nl Genieten aan de Oosterschelde Wemeldinge: www.wemeldinge.info

PRO_ADV Rubrieks.indd 50

dINANT luxe 4+6 p.vakhzn./verw.zwem bad 0433252089 / nature-comfort.com

Canarische Eilanden

Frankrijk www.gites.nl vakantiehuizen voor levensgenieters

Algarve, bijzondere vakantiehuizen www.portucasa.nl (lid SGR) Geweldig mooi www.casa-maravilha.nl Overwinteren? Zie: www.Algarve.NU

Trad. casitas incl auto Jacobos.nl

Duitsland Ned.Pension i/d Eifel,centr.ligging Rijn,Moezel,Ahr.3km v.Maria Laach, kam/dou/toil.,logies + roy. ontbijt v.a €.21,- p.p.p.d.Kookgelegenheid Pens.P. Jaspers,D-56659 BurgbrohlLützingen,Duitsl. tel +49-2636-3118 www.pension-jaspers.de www.anwb.nl/routeplanner

Griekenland Privé villa incl auto Jacobos.nl

Groot-Brittannië britishholidays.nl 0492-351105 SGR

Italië

TH 6p villa m zwemb www.sampaio.nl

Tsjechië Wintersport Tsjechië nu voordeliger dan ooit! Huizen, appartementen, hotels en pensions met HOGE kinderkortingen. www.tsjechoreizen.nl Lid ANVR /sgr 010 - 278 15 00

Vakantie voorbereiden? BOEK NU VOOR 2013! www.etruria.nl

Kijk voor praktische informatie op www.anwb.nl/vakantie

22-10-12 10:01

Ik ga voor betrouwbaarheid en vermogen. Ook in servers. Hans Winter Klant van Strato, www.autowereld.com

Virtual Server M Je eigen server buiten de deur van € 16,90 voor

90 € 12,/mnd. Kijk op

strato.nl/server

of bel ons gratis: 0800 265 8909

Actie t/m 30-11-2012: Virtual Linux of Windows Server M voor € 12,90 per maand in de eerste contractduur van 6 maanden. Daarna € 16,90 per maand. Minimale contractduur van 6 maanden. Alle prijzen excl. btw.

PRO_ADV Rubrieks.indd 51

22-10-12 10:01

KRAS KRIS

Promotor | GPS routes

Ook al neemt de kans op sneeuw en ijs met de dag toe. Wij gaan door met het uitzetten van routes. Daarom ook nu weer drie prachtroutes die je, zoals je gewend bent, kunt downloaden via anwbmotor.nl/promotor. Uiteraard zijn ze door ons nagereden, op de website vind je extra informatie over de routes en een link naar de hotels bij het vertrekpunt van de route. Veel plezier!

Kriskras 3

Noord-Holland 140 km Start: Bastion Noord, Rode Kruisstraat 28 Amsterdam.

Kriskras 2

Rondje Zwolle 147 km Start: Hotel van der Valk, Kraneburgweg 10, Zwolle

Kriskras 1

Rondje Nederland 18 149 km Start: Hotel Gorinchem, van Hogendorpweg 8-10, Gorinchem

De KrisKrasroute vangt aan in het mooie vestingstadje Gorinchem, aan de Merwede en de Linge. Fraaie monumenten, waaronder de vestingwallen zijn, als je nog wat tijd over hebt, zeker de moeite waard om te bezoeken. Na Gorinchem doen we in sneltreinvaart de volgende plaatsjes aan: Arkel, Ameide, Vianen en Montfoort. Als je in Maarsbergen bent aangekomen, de laatste halte, kun je even bijkomen in Hotel Maarsbergen.

De Kriskras start in Amsterdam, vanuit het Bastion hotel dender je al rap Den Ilp binnen. Het dorpje waar kunstenaar Anton Heyboer woonde en werkte met zijn vijf bruiden. De vrouwen wonen er nog. Na Den Ilp zet je het gas erop en draaf je via Edam, leuk om even een stadswandeling te maken langs historische gebouwen, en Ursem naar Haarlem, waar deze Kriskras eindigt bij van der Valk.

Salland is een streek met gezellige dorpjes, monumentale boerderijen en gerestaureerde molens. Ook niet te vergeten: prachtige stuurweggetjes! Als toeristische motorrijder kom je daar helemaal aan je trekken Vanuit Zwolle gaat het richting Wijhe en Olst. Daar pak je de boot over de IJssel richting Heerde. Dan gaat het met rasse schreden richting Elburg gelegen aan het Veluwemeer. De route eindigt waar ie begon, bij van der Valk in Zwolle.

Downloaden Promotor-routes? Zo doe je dat!

Het downloaden van routes is heel simpel: surf naar anwbmotor.nl, klik op ‘Promotor’ in de rode balk en zoek je KrisKrasroute uit. Voor ‘oudere’ routes in Nederland ga je naar Rijden & Reizen, dan naar GPS-routes en zoek per provincie een mooie route uit. Klik op ‘download’ en je haalt het bestandje als ‘Zip-bestand’ binnen. Even uitpakken, verplaatsen naar je navigatiesysteem & rijden maar!

promotor 09/2012

PRO_KRISKRAS.indd 52

29-10-12 14:51

Op de brug | Pegaso 650 van Corine

Eenpitter Tekst: Erik van Lent Foto’s: Vincent Burger

Wat heb je ermee gedaan Corine?

Vooral veel mee gereden! Toen ik de motor kocht was hij 10 jaar oud en stond er 11.000 km op de teller. Nu, 3 jaar later, staat er 30.000 km op. Deze kilometers zijn gemaakt tijdens lange kampeervakanties door half Europa, meestal over binnendoor-wegen. Inmiddels is de motor van de Waddenzee tot ver in de Franse Alpen geweest. In het weekend gaan we er graag op uit met vrienden, thermoskan koffie en broodjes mee en dan maar zien waar we uitkomen. Welke momenten vergeet je nooit meer? Heel veel! Een route over de

Grimselpas, de grote en de kleine SintBernhardpas. De eerste keer dat ik een héle dag alleen maar haarspeldbochten reed. Prachtig, genieten van het uitzicht en trots op mezelf! Of in de buurt van

Bouillon toevallig een rotspad op rijden. Niet nadenken, gewoon rijden en maar hopen dat ik zonder rarigheid weer op de gewone weg kom, want een terugweg was er niet… Wat vind je goed aan deze motor? Hij

rijdt lekker, stuurt makkelijk en voldoet aan al mijn wensen. Ik zit lekker rechtop zodat ik onderweg kan genieten van alles wat ik zie. Tijdens vakanties zit er een tas achterop, waar ik tegenaan kan leunen Dat rijdt net wat fijner, vooral als het waait. De motor is zuinig in gebruik en makkelijk in het onderhoud. Niet onbelangrijk: hij doet het altijd (mits ik hem wegzet met een volle tank) en dat is wel zo fijn.

soepeler mogen zijn. Als je in de polder of in de bergen rijdt, moet je constant schakelen, want als je te laag in toeren rijdt gaat hij bokken. Nog iets: de Pegaso vreet remschijven. Ik ben inmiddels aan mijn vierde set toe, maar er blijft een trilling in zitten. Ook onhandig: Na een rit moet je hem met een volle tank wegzetten. Doe je dat niet, dan start hij beroerd. Tot slot nog een gekke storing: tijdens een vakantie in een fikse regenbui, ging de startmotor aan. En geloof me, dat maakt een partij herrie! Dat is gelukkig weer opgelost. Wat wordt je volgende motor? Op dit moment heb ik nog geen interesse in een andere motor want deze bevalt nog goed, maar je weet nooit. Als er wat anders komt dan wel één van hetzelfde type. Het merk vind ik niet zo belangrijk, wel dat hij lekker zit, lekker rijdt en dat ik goed bij de grond kan. Een tweecilinder zou wel fijn zijn, zodat ik wat minder hoef te schakelen als we gaan toeren. Pas geleden heb ik op een BMW GS F700 gezeten en dat zat toch wel erg goed.

Wat is er minder aan deze motor? Hij

is eigenlijk te hoog voor mij. Gelukkig is´ie wel wat verlaagd. Hij zou ook best wat

Lees de technische keuring van Erik 09/2012 promotor

PRO_OPDEBRUG.indd 53

26-10-12 09:57

54 Ondanks dat volgens Corine de balhoofdlagers nog niet zo gek lang geleden zijn vervangen zit er nu al weer een licht dood punt in de lagerschaaltjes. Na vervanging van de balhoofdlagers moet er na 1.000 kilometer gecontroleerd worden of de speling nog goed is en indien nodig weer afgesteld. Als dit niet gebeurt is het gevolg snellere slijtage.

✔

Technische keuring De achterremblokken beginnen al aardig dun te worden. In combinatie met de remvloeistof, die ook vervangen moet worden, zou ik ook meteen het stofhoesje voor de achterremcilinder meenemen. Daar zit een grote scheur in, waardoor vuil en water de kering van het cilindertje kan beschadigen en een lekkage kan veroorzaken.

✔

✔ in orde ✔ beetje aandacht nodig ✔ kapot

Corine kan me niet vertellen wanneer er voor het laatst groot onderhoud is gepleegd. Aan de remvloeistoffen te oordelen is dit minimaal twee jaar geleden gebeurd, maar het luchtfilter is nog mooi schoon. Ook het oliepeil staat op het minimum, dus het is zeker weer tijd voor onderhoud.

✔

Bij het ronddraaien van het achterwiel voel ik het al. Er zit een strak punt in de ketting. De spanning is dan niet overal meer hetzelfde waardoor de ketting onder het rijden te strak staat en dan weer te los. De ketting zou door dit strakke punt zelfs kunnen breken. Ketting en tandwielen vervangen dus.

✔

Meer pijn aan de achterkant: Een van de lagers van het linksysteem heeft duidelijk te veel speling. Ik vrees zelfs dat de pen van het draaipunt al redelijk ingesleten is en vervangen moet worden. Bij normaal onderhoud worden deze draaipunten nooit uit elkaar gehaald om te smeren. Bij teveel speling is het leed al geleden.

✔

Modellen in beeld

1990 1994 1997 2

De meeste van ons kennen de Pegaso met het moderne vijfkleps motorblok. Maar het begon al in 1990 met een 600cc Rotax

krachtbron, die was afgeleid van de 500cc die zelfs in KTM’s terug te vinden was. In 1994 komt het ‘modernere’ blok in gebruik.

In 1997 volgde een opfrisser. Maar in 2001 wordt het model grondig onder handen genomen. Het blok

promotor 09/2012

PRO_OPDEBRUG.indd 54

26-10-12 09:57

Op de brug | www.anwbmotor.nl

De plastic kuipdelen, als je al van ‘n kuip mag spreken bij een Pegaso, zijn nog in puike conditie. Vaak gebeurt het dat er scheuren in komen door ouderdom of dat er een lompe monteur aan heeft staan sleutelen.

✔

Wat de kilometerstand betreft zijn de remschijven nog niet aan vervanging toe, deze kunnen dus nog even mee. Maar als er wat harder wordt gereden moet er uiteraard ook harder worden geremd. Dan slijt de boel sneller en dat kan zelfs kromtrekken van de remschijf veroorzaken.

✔

Op de spindel van de schokdemper, dat is het chromen stangetje wat eruit komt, zit een waas van olie. Dat is dus een teken dat de kering lek aan het gaan is of eigenlijk al is. Schokdemper moet gereviseerd worden als dat mogelijk is en anders zal er een nieuw exemplaar onder moeten.

✔

De voorband moet wel even worden opgepompt, maar beide banden zijn nog voorzien van ruim voldoende profiel. De DOTcodes van beide banden zijn ook nog goed.

✔

2001 2005/6/7 krijgt injectie en er komt een upside down voorvork in. In 2005 volgt er een Strada, in 2006 een Trail en in 2007

een Factory model. Alle drie de modellen zijn extremere varianten van de Pegaso en spreken daardoor een kleiner publiek aan. Stuk voor stuk mooie en stoere machines maar hier in Nederland bijna niet verkocht.

Corine: ‘De Pegaso vreet remschijven. Ik ben inmiddels aan mijn vierde set toe, maar er blijft een trilling in zitten.’

Waarde-indicatie

De Aprilia Pegaso van vóór 2002 komt niet meer voor in de ANWB/Bovag koerslijst. In het tweedehands circuit kost een vergelijkbare Pegaso tussen de €1.500 en €2.250

09/2012 promotor

PRO_OPDEBRUG.indd 55

26-10-12 09:57

Op de brug

Is de keuring je mee- of tegen gevallen? De uitslag viel mee, want na een

jaar rijden en vele kilometers, is enig onderhoud wel op zijn plaats. Gelukkig is de motor in goede conditie zodat ik er hopelijk nog vele kilometers veilig mee kan rijden. Het enige wat tegenviel was het balhoofd, omdat dit verleden jaar vernieuwd is en dan verwacht je niet dat het dan weer al zo snel slijtage vertoont. Bedankt voor de keuring, ik vond het leerzaam. Ik realiseer me nu toch wel dat het niet helemaal goed is als je alles door een ander laat doen, behalve het smeren van je ketting en het op spanning zetten van je banden.

Aprillia Pegaso 650 Eriks oordeel

«««««

Corine kocht haar Pegaso 650 in 2008 met heel weinig kilometers op de klok, voor zijn leeftijd. Net als haar voorganger is Corine zuinig op de Pegaso, wat goed terug te zien is aan de Aprilia. Ooit heeft de redactie van Promotor een eigen Pegaso 650 gehad die door collega Roel flink wat kilometers heeft afgelegd. Het ding heeft het nog lang uit gehouden maar was eigenlijk niet gebouwd om zoveel voor zijn kiezen te krijgen. Het Rotax blok deelt de onderbouw met de BMW F650 op de cilinderkop na. Die van de Aprilia heeft vijf kleppen, terwijl de BMW het er met vier moet stellen. De 650 cc ééncilinder is een taai motorblok. Deze Pegaso is wel toe aan onderhoud, maar eigenlijk nog een keurige fiets. Snelwegen hoef je niet te vermijden, maar jaag het eencilinderblokje niet constant in de gordijnen, dan kan’ie nog heel wat kilometers mee. Motor: Cilinderinhoud: Prestaties: Frame: Transmissie:

Remmen:

Bandenmaat: Tankinhoud: Droog gewicht:

Denk ook eens aan:

watergekoelde eencilinder motor DOHC en 5 kleppen 652cc 50 pk 36.4 kW bĳ 7.000 tpm, 59 Nm bĳ 6.500 tpm stalen dubbel wiegframe primair: tandwielen, secundair: ketting, meervoudige natte plaatkoppeling, vĳfversnellingsbak voor/achter: enkele schĳfrem 300mm met tweezuiger remtang, enkele schĳfrem 220mm met enkelzuiger remtang voor: 100/90-19, achter: 130/80-17 21 ltr. 175kg

Voor minder

Voor hetzelfde geld

De enige Pegaso uit 1998 vonden we bij Kobo motoren voor € 2.250,-. Een 2003-model staat er voor € 1.990,bij Motoport in Goes te koop. Beide advertenties hebben geen foto’s dus we kunnen ze niet laten zien. Degene die wel toonbaar is staat nota bene bij een autohandelaar. Bouwjaar 1999 met 23.635 kilometers voor de schappelijke prijs van € 1.995,-. Voor € 1.999,- staat er een exemplaar uit 2001 bij Motoport Rockanje te koop. Heeft 46.982 kilometers afgelegd en verkrijgbaar in stemmig grijs.

Deze keer gaan we snuffelen met een budget wat net onder de 2.000 euro zit. Een evergreen waar toch wel wat blad vanaf is gevallen: de XJ900S. Bij Motoport in Almere staat er eentje. Bij Triumph Bollestreek staat een foeilelijke Triumph Tiger 900. Uit eigen ervaring kan ik zeggen dat het een heerlijk ding is om op te rijden. Voor € 1.890,- kunnen we zelfs een Zündapp GTS50 bij Motohuis Bakker meenemen. En zelfs een Yamaha XT500 uit 1977 valt binnen het budget: voor 1.500 euro kun je al met zo’n oude stamper rond rijden.

Voor de liefhebber Een adverteerder

HONDA CB550 f2 van oud vrouwtje geweest ! Yeah right, maak dat de blinde kat van de buurvrouw maar wijs. Maar ook de rest is hilarisch, hier dus ongewijzigd overgenomen: I.z.g.st. zijnde Honda CB550 f2 Super Sport in originele staat en lak [behalve de uitlaatdemper]. Motor loopt perfect, zoals het hoort. Leuke klassieker voor de liefhebber. Natuurlijk niet nieuw meer, maar nog wel in erg goede staat, dan had je 34 jaar eerder moeten reageren. Kijk zo verkoop je nou een motor!

met humor, dat mag ik graag zien. Niet dat de motor iets bijzonders is maar de tekst van de advertentie is dat zeker wel. De kop is al goed om de lachspieren bij me los te maken.

OPROEP:

Ik ben op zoek naar interessante motoren voor deze rubriek. Voor de volgende keer wil ik graag een MZ op de brug hebben. Ben jij in het bezit van een MZ en vind je het leuk om mee te werken mail dan naar: erik@motorkeuringen.nl

Een aankoopkeuring nodig? Surf naar www.erikvanlent.nl of bel 0487-560 466

promotor 09/2012

PRO_OPDEBRUG.indd 56

26-10-12 09:57

Als vanouds gedrukt op oud papier!

promotor club krant editie 8, oktober 2012

Dansende racemotoren: winnaar Video van de maand Nico’s ✆ Spreekuur! Nico is er niet alleen voor Promotor, maar vooral voor de lezers! Omdat hij eigenlijk niets liever doet dan oeverloos over niets lullen, vooral met lezers van Promotor, over van alles en nog wat. Daarom introduceren wij Nico’s Telefonisch Spreekuur. Voor al je vragen, suggesties, toerideeën of gewoon om zomaar even bij te kletsen. Iedere maandag van 15.00 tot 17.00 uur staan de lijnen voor je open: 088-2697856...

Klussen aan je motor Geen zin meer in hoge garagerekeningen? Dan doe je het toch gewoon lekker zelf? Op anwbmotor.nl vind je 12 klussen die je zelf aan je motor kunt doen. Ketting vervangen, koplamp afstellen, zadel repareren of vering aanpassen; met behulp van Promotor doe je dat gewoon zelf. Meer weten? Kijk op anwbmotor.nl, klik op ‘Blog’ en vervolgens op ‘klussen’. Handen uit de mouwen maar!

Bas Boon heeft met een superleuk filmpje van twee dansende racemotoren de sportcombi PRX-9 gewonnen, beschikbaar gesteld door motozoom. nl Je kunt het filmpje bekijken op anwbmotor.nl onder het kopje Nieuws. Heb jij ergens een gave motorvideo

gevonden op YouTube of ergens anders die je de Promotorlezers niet wil onthouden. Stuur de link naar promotor@anwb.nl Ben je de winnaar, dan plaatsen wij het filmpje op de site van Promotor. De redactie kiest per nummer het leukste filmpje uit.

Prijs! De prijs die je deze keer kunt winnen is een Optimate2 acculader uit onze webshop: anwbmotor.nl/webshop. Zoek en stuur op dat fi lmpje!

Zelfsleutelaar met pech! De vakman: wegenwacht Martin Moerkerke vertelt

De jongeman met de fraaie Honda Fireblade staat nerveus te draaien naast zijn motorfiets als ik op de pechplek aan kom. Hij begint direct te vertellen dat de temperatuurmeter van zijn motor in het rood is gelopen. Daarop heeft hij de motor uitgezet, af laten koelen, koelvloeistof gecontroleerd: niets aan de hand. Rijden maar weer, maar opnieuw stijgt de temperatuurmeter naar het rood. Nu weet hij het in elk geval niet meer. Zelf in onderhoud Hij is met enkele vrienden, die allemaal gezellig om de pechklant heen staan, al twee uur-

tjes aan het toeren. Ik krijg de indruk dat het koelwater niet circuleert, maar met de thermostaat lijkt niets aan de hand. Een belangrijke vraag is altijd of hij of iemand anders recent nog

iets aan zijn motor heeft gedaan. Trots vertelt hij al het reguliere onderhoud zelf te doen. Pas nog, heeft hij de tandwielen schoongemaakt en dat is een hele klus bij een Fireblade. Om bij het voortandwiel te komen moet de koppelingscilinder eraf en ook de waterpomp moet iets los om het afdekplaatje van het Zo krijg je een Fireblade wel warm…

tandwiel los te kunnen halen. Boutje Ik kijk naar de waterpomp en zie dat er een gaatje waarin een bout ontbreekt. Ik voel aan een slang en merk dat ik heel het waterpomphuis kan bewegen. Het andere bevestigingsboutje is er ook uit gelopen. Daardoor zit de waterpomp te ver naar voren en wordt niet meer aangedreven en ja, stilstaand koelwater wordt heel snel warm! Met twee boutjes is de boel weer gerepareerd, de zelfsleutelaar weet zich niet echt een houding te geven, maar zijn vrienden kunnen er wel om lachen. Technische Helpdesk Martin Moerkerke Heb je ook een vraag? eenvraagaandewegenwacht @anwb.nl 09/2012 promotor

PRO_CLUBKRANT2.indd 57

29-10-12 17:13

58 Dient met een knipoog geconsumeerd te worden ;-)

! IEDER E EDITIE

DE VIJAND De wielrenner WAAR: Om te beginnen in mijn mailbox, waar twee smeekbedes binnenkwamen om deze Vijand eens grondig onder de loep te nemen. En verder overal, als heerser van het fietspad en in de meervoudsvorm als rijdende chicane op iedere weg, behalve de snelweg.

Jacob de Weert, 20 jaar Promotorabonnee Nico belt hem even…

Jazeker, de JUBILARIS! Jacob, blij met deze eervolle vermelding? Jawel, superleuk! Had ik niet gedacht.

Heb je al lang je rijbewijs? Laat ik het zo stellen, was er niet echt snel bij, maar heb toch al weer zo’n 24 jaar het roze papiertje op zak. Dat deed ik met weinig lessen. Reed voor die tijd op een Garelli brommer, ja, Italiaans natuurlijk. Ik vind die vormgeving van die Italianen zo mooi. En bovendien, iedereen reed Kreidler en Zündapp dus dat wilde ik juist niet. Wat was je eerste motorfiets? Ik heb wat met Italiaanse advertentie

motoren, dat had je al begrepen, het werd dus een Ducati 900 SD Special. In 1996 heb ik op deze SD in de Ardennen een behoorlijke crash gemaakt. De motor, net zes maanden oud, was er net als ik niet best aan toe. Ik had een verbrijzelde pols, gebroken tenen, dikke knieen. Kortom was daarmee wel een jaar onder de pannen. Maar even onderons veel eerder stapte ik alweer op de motor. Wat rijd je nu? Nu rijd ik een Ducati 900 R SS special, een heerlijke machine. Dat blok en dat geluid. Daar word ik helemaal gelukkig van. En dan die koningsassen, zo mooi. De technische zaken laat ik aan de dealer over. Maar voor de rest leg ik mijn Ducati’s helemaal in de watten. En wat zou je eigenlijk willen hebben? Ik had een stuk of acht Ducs, maar daar zijn er nog maar twee van overgebleven. Maar wil er nog een bij hebben, zit al wat langer uit te kijken naar een Ducati SS/SD

uit om en nabij 1980. Mocht er nog iemand één te koop hebben staan, dan graag contact met mij opnemen. Mail maar naar Nico.

Waarom ben je nog steeds lid? Leuk om ‘s zondags te lezen, en als ik het uit heb en geef ik het blad altijd door aan vrienden en kennissen; zo hebben er meer mensen plezier van. Rijd je wel eens mee met een Promotortocht: een TanktasTocht, LangsteDagTocht, of een KouwePotenTocht? Nee, dat duurt me allemaal te lang, 200kilometer en dan twee tot vier uur later weer thuiskomen, daar ben ik te ongeduldig voor. Het moet mij wel wat sneller gaan, misschien ben ik eigenlijk lid van het verkeerde blad? Wat zijn jouw mooiste motor herinneringen? Diverse dijkritjes, van Zaltbommel naar Nijmegen over de Waalbandijk en dan richting Bemmel over de Lekdijk. Op zondag op de vroege ochtend doen we dat meestal en dan gaat het om ritjes van zo’n 200 kilometer, als het nog heerlijk rustig is op de weg. Da’s echt genieten geblazen.

KEN JE VIJAND: Laat er geen misverstand over bestaan: De Wielrenner is een terrorist. Hij ziet zijn sport, het in beweging brengen van de benen teneinde een wat gezonder leven te bewerkstelligen, slechts als een excuus om op grote schaal zijn boodschap van haat en agressie te verspreiden aan de rest van het recreërende volk. Daarbij is hij nooit alleen. Een wielrenner alleen is vaak uitstekend te verteren, vriendelijk zelfs. Een wielrenner in een groep transformeert, wordt onderdeel van een nietsontziende groep rochelende, snuivende, blinde stieren die, gedreven door asfaltvraatzucht en haat voor medeweggebruikers, hun hunkering naar vernietiging botvieren op een ieder die ze voorbij wil gaan. HERKEN DE AANVAL: Ineens doemen ze op. Stoempend, snuivend, schreeuwend en hijgend. Ze merken je op, wat jij vervolgens weer merkt aan de ongehoorde hoeveelheden snot die over jou, de

Jaap van der Sar werkt bij Promotor. Geniet van lekker rijden, maar verbaast zich over de vele aanslagen op zijn leven. Hier deelt hij zijn bevindingen. Herken je vijand en doe er je voordeel mee!

inhaler, worden uitgestort. En net als jij, voorzichtig kijkend, het juiste inhaalmoment hebt bepaald, vormt de club als een zwerm dolle wespen een waaier, waardoor ze jou zowel het kijken als het inhalen onmogelijk maken. In een poging je leven te redden, ben je gedwongen in te voegen ín de zwerm. Een doodzonde, die je komt te staan op scheldpartijen, rochels en rake klappen. ONDERNEEM ACTIE: Wees een sluipmoordenaar. Houdt afstand, loop zo min mogelijk in de gaten en gá als het kan, vól op het gas erlangs. Maak daarbij zoveel mogelijk herrie. Jaag je motor in het rood, sloop je db-killer eruit en laat ze schrikken. Dat geeft je waarschijnlijk net voldoende tijd om zonder fluimen op je dure pak de route te vervolgen.

promotor 09/2012

PRO_CLUBKRANT2.indd 58

30-10-12 09:50

promotor club krant

MOTORTRAINING

Erik van Lent gunt ons ieder nummer weer een blik in de wondere, soms schimmige wereld van de occasionmarkt. Lees & wees op je hoede!

XH 97-62 Bij het scheiden van de markt leert men de kooplui kennen. Dit is al een eeuwenoud gezegde maar nog steeds zeer actueel. Als Rebecca mij naar een Legend TT in Amsterdam stuurt is er nog niets aan de hand. Ook het resultaat van de keuring zelf is met groot onderhoud, drie remschijven en een voorband nog niet echt overdreven schokkend te noemen. De deal wordt gemaakt tussen beiden. Rebecca laat de werkzaamheden alvast inplannen bij een motorzaak en huurt een aanhangertje.

De laatste tijd kom ik vooral veel bij particulieren over de vloer dus kan ik een redelijk oordeel maken over de aangeboden motoren. Het volgende exemplaar is een VN1500 welke door Brian geselecteerd is op model, lage kilometerstand en het immer fraaie fotootje bij de advertentie. Bij aankomst in Borne blijkt de kilometerteller vervangen te zijn voor een imitatie modelletje, dus die kilometerstand kunnen we wel vergeten. Voorrem komt niet vrij en bovendien is de remschijf versleten. Dikke éénpitter Beide banden kunnen op de hoop, te oud of versleten. Achterwiellagers en balhoofdlagers zijn kapot. Rechter voorvorkkeerring is lek. Uitlaat is op

En regelmatige forumbezoekers maar denken dat handelaren en dealers oplichters zijn! Jammer maar helaas Onderweg is er nog contact maar dan blijkt plots dat de verkoper de Triumph inmiddels aan iemand anders heeft verkocht. Protesten dat dit geen stijl is en bovendien niet wetmatig maken geen indruk. Eenmaal in Amsterdam aangekomen vindt er nog een heftige discussie plaats maar de Legend TT blijft waar hij is. En regelmatige forumbezoekers maar denken dat handelaren en dealers oplichters zijn.

meerdere plekken lek en verder is er heftig aan het motorblok gesleuteld. Starten gaat moeizaam en als het blok eenmaal is aangeslagen loopt het zeer onregelmatig op één cilinder. Bovendien komt er een onheilspellende tik uit de achterste cilinder, degene die niet helemaal (of helemaal niet) mee doet met de voorste. Tijdens de proefrit verandert dit niet waardoor ik met een dikke eencilinder met compressor onderweg ben en

ondertussen blauwe walmen uitstotend. Kenteken van dit fraais is MD-JN-15. XH-97-62 is het kenteken van een ‘75er CB750 omgebouwd tot, ja wat eigenlijk. Het framenummer is in ieder geval niet echt lekker leesbaar meer en de kilometerstand klopt niet daar er een compleet andere teller op is gezet. Beide remtangen hangen los in de voorvork, voor het betere hohouden. Achterrem doet het niet, wordt ook bediend door een veel te dunne fietsremkabel. Banden zijn beide veel te oud om nog grip te kunnen bieden. Balhoofdlagers zijn lekker losjes afgesteld. Voorvorkkeerring is lek en beide achter schokdempers zijn vast gelast. Slecht gelast Maar wat me nog het meeste tegen de borst stuit zijn het laswerk en de ketting. Om met die laatste te beginnen, er is een nieuw achter tandwiel gebruikt, voor is niet te zien, terwijl er een oude ketting is gemonteerd. Het resultaat is dat er diverse schakels zijn gescheurd, levensgevaarlijk. Het eigen laswerk is ronduit slecht te noemen. Veel ervan laat al weer los waardoor niet alleen de betrouwbaarheid maar ook de veiligheid te wensen over laat. Je bent bij deze weer gewaarschuwd.

PS. Op mijn facebookpagina http://www.facebook.com/#!/ ErikVanLentMotorkeuringen kun je eeuwige roem winnen bij het raden van een foto.

Het motorseizoen is voor de meeste motorrijders weer voorbij. Slecht weer op komst! Voor de doorrijders is de laatste regentraining op 17 november een must. Een natte rijbaan is voor veel motorrijders best spannend. Op de regentraining doen we alles op een natte ondergrond: remmen, uitwijken, slippen, en een uitgebreide bochtentraining. Bij koude weersomstandigheden dragen de meeste rijders goede motorkleding. Wat doet de kleding en waar moet je op letten? Er is intussen zoveel keuze uit kleding, het beschermt je lichaam tegen weersinvloeden, regen/kou en…vallen natuurlijk! Want in de kleding zit protectie. Waarom protectie? Als je onderuit gaat, vangt de protectie de klap op, het absorbeert, verdeelt de druk. Op het moment dat je onderuit gaat met glijden tot gevolg, zorgen kleding en protectie ervoor

dat je huid niet verbrandt door wrijving. Dus de protectie moet wel op de goede plek zitten! De kwaliteit van motorkleding is vele malen sterker dan bijvoorbeeld van een spijkerbroek. Bij mooi weer zie je vaak motorrijders zonder handschoenen. Stel dat je onderuit gaat, dan is het eerste wat je doet, je lichaam beschermen met je handen, een natuurlijk reflex. Zonder handschoenen levert dit veel letsel op. Waterdicht Goede kleding moet natuurlijk behoorlijk waterbestendig zijn, want nat worden bij ‘een wat’ lagere temperatuur is niet prettig. Je concentratie wordt dan een stuk minder. Zorg dat je kleding draagt die opvalt, vooral in de donkere maanden. Dit alles draagt bij aan het veilig doorkomen van de wintermaanden.

Veel veilig rijplezier! Jan Kremers

2012 – Regentraining: 17 november. Zie anwbmotor.nl 2013 – Het vervolg op aanmodderen, Tende off-road van 9 t/m 12 mei. Voor meer info: zie anwbmotor.nl

Toerkalender november/ december 2012 18-11 SNERTRIT, Kerk Avezaath. 100 km. BOL-PIJL en GPS. Start in dorpshuis De Avezathen, Daver 46, Kerk-Avezaath. Inschrijfgeld € 6,00 incl erwtensoep. MSV Ophemert, 06-23041242, r.jong310@upcmail.nl, www.msvophemert.nl 25-11 19e SINTERKLAASTOER, Vorden. 130 km. GPS EN MC, Garmin zie www. Start 09.00 in clubhuis, Eikenlaan 2a, Vorden. Inschrijfgeld € 5,00 excl. her./incl. consumptie en eindtraktatie. VAMC De Graafschaprijders, 0575-555305, gerard. hartman5@gmail.com, www.vamc.nl. 09-12 38e WILDRIT, Alverna (Wijchen). 125 km. KNMV en GPS. Start 09.00-11.00 in café-zaal De Markies, Graafseweg 600, Wijchen. Inschrijfgeld vanaf € 3,50. MC Keizer Karel, 0485470579, info@mckeizerkarel.nl, www.mckeizerkarel.nl 09/2012 promotor

PRO_CLUBKRANT2.indd 59

29-10-12 17:13

60 MrGPS | Hans Vaessen

Zoeken naar Nergenshuizen Zeker als je afgelopen zomer in Frankrijk bent geweest ben je er vast tegenaan gelopen: een adres dat onmogelijk te vinden is. Gelukkig had je het gps-coördinaat van de camping. Maar wat moet je dan als je op het strand staat en je toestel zegt dat je nog 300 km rechtdoor moet? Een intermezzo over het opzoeken van bestemmingen!

uurlijk: meestal is het een kwestie van een adres intypen en rijden maar. Maar dat is lang niet altijd zo. Kijk maar eens naar Frankrijk: een land waar bijna iedere straatnaam het woord ‘Saint’ lijkt te bevatten. De ene keer geschreven als Saint, dan weer St. Met of zonder punt. Dan weer met spaties, dan weer met koppelteken. Soms vergezeld door Rue, soms door Chemin, Impasse, Lieu-Dit, Avenue, Allée etc. En zie het dan maar eens te vinden. Merde!

Gehucht

En dan hebben we het nog niet eens over de plaatsnaam. Ook Frankrijk kent een vorm van gemeentelijke herindeling waarbij verzamelingen kleine gehuchten ineens onder één plaatsnaam vallen. En dat is dan meteen de enige officiële notering. Maar tsja... gehecht als ze zijn aan de naam van hun gehucht staat op de website vaak alleen die laatste. En laat dàt nu net niet in je GPS staan. Nog zo één: op zoek naar je overnachtingsadres heb je al snel een verzameling van enkele tientallen adressen. Dat ene adres dat je moeilijk kunt vinden zul je al snel ‘skippen’. Toch is dat vaak niet nodig en is het met een trucje toch eenvoudig te vinden. Laten we dat illustreren aan de hand van de praktijk: ik ga op zoek naar een motorvriendelijke camping of Bed en Breakfast in Frankrijk. Even googelen en je komt bijvoorbeeld op www.motorcamping.eu. In dit voorbeeld ga ik er van uit dat je je trip voorbereidt in Mapsource, maar in Basecamp of bijvoorbeeld Tyre werkt het ongeveer hetzelfde. Ook www.gpscoordinaten.nl kan handig zijn. Als eerste kijk ik in de Vogezen en vind Motorherberg La Mouche. Op 3 Les Censeaux in Le Clerjus. Ik ga naar Mapsource en zoek op adres. Bij straatnaam type ik keurig ‘Les Censaux’ en meteen begint het gedonder: ik vind verschillende varianten, maar allemaal nèt anders.

TIP: misschien dat een straatnaam als deze relatief weinig voorkomt. Vul in dat geval alleen huisnummer en straatnaam in en géén plaatsnaam. En donders! We hebben geluk! Want het blijkt dat in dit geval àl die schrijfwijzen in hetzelfde dorpje uitkomen: in dit geval inderdaad Le Clerjus. Huisnummer 3 is weliswaar niet bekend, maar we zullen zo toch een eind in de richting komen. Ik maak een waypoint van nummer 5 en kies in Mapsource voor beeld-weergeven in Google Earth. Als ik dan even rondkijk in de nabije omgeving heb ik weer mazzel: ik zie een bed-symbooltje en als ik daar met de muis overheen ga: donders! Da’s La Mouche! Ik verwacht in het donker aan te komen dus ik wil ‘m maximaal nauwkeurig hebben.

Terwijl ik er met de muis boven blijf klik ik rechts en kies voor ‘opslaan in mijn plaatsen’. Bekijk ik vervolgens de eigenschappen dan zie ik het gps-coördinaat 47°57’14.68”N 6°18’8.09”O. Hmmm. Dat ziet er heel anders uit als een coördinaat in Mapsource. Het waypoint dat ik zojuist van nummer 5 maakte is immers N47 57.477 E6 18.408. Ze lijken wel wat op elkaar: ik denk slim te zijn en ga de twee ‘mixen’ zodat ze alsnog op elkaar lijken; ik maak er N47 57.146 E6 18.809 van. Probleem opgelost!? Helaas! Standaard gebruiken Mapsource en Google Earth nèt iets andere coördinaatstelsels. Ik zal je niet lastig vallen met de tech-

promotor 09/2012

PRO_MrGPS.indd 60

26-10-12 09:42

niek erachter, maar zo zijn er honderden. Kijk maar in MapSource bij ‘voorkeuren’ – ‘positie’. (let op: laat het kaartniveau gewoon op WGS84 staan!). Meestgebruikt is het zogenaamde lat/lon stelsel en daar zijn er drie van: Garmin gebruikt standaard de ‘lekkerste’: hddd.mm.mmm. Eindigend op mmmmm dus. Google Earth gebruikt de hddd.mm ss.s. Ik zal je niet lastig vallen met de techniek, maar het verschil komt er op neer dat de laatste werkt met seconden, terwijl de lekkerste werkt met decimalen. Vergelijk het maar met een klok: als je anderhalve minuut uur decimaal weergeeft heb je het over 1,50 minuut. Doe je het met seconden dan schrijf je 1:30. Het levert slechts kleine verschillen maar voldoende om in het donker lange tijd te zoeken! Zou je per ongeluk de bovenste gebruiken (die met ddddd op het einde) dan kan het verschil honderden kilometers zijn! Gebruik je Google Earth coördinaten stel mapsource dan tevoren even in op de mmsss.

Met de groeten van La

Mouche!

TIP: als je met coördinaten werkt: controleer dan echt even tevoren of je wel ongeveer in de goede richting zit. Invoer gaat overigens met Basecamp net even wat makkelijker: basecamp zal vaak automatisch de schrijfwijze corrigeren. Door vanuit google earth een plaats aan jezelf te mailen kun je de kmz-file uit je mail ook eenvoudig in Basecamp ‘slepen’ en staat die altijd helemaal goed. Een ander, eenvoudiger, voorbeeld: Op dezelfde site zie ik in de Bourgogne een pension met als adres ‘Bessy – 71130 Bessy Uxeau’ Zie dàt maar eens te vinden. Want de plaatsnaam Bessy Uxeau lijkt helemaal niet te bestaan. En de straatnaam Bessy levert resultaten over heel Frankrijk. Tot slot kijk in in de Provence en vind daar een B&B aan de traverse de la Gare in Mison. Er zijn meer stationnetjes in Frankrijk; dus ‘gare’ levert een hele sliert aan straatnamen. Alleen nu net nìet in Mison. Op de kaart zie ik wel een spoorlijn, daar zal het wel ergens in de buurt zijn. Op de site van het B&B vind ik onder contact ook wel een gps-coördinaat: 44.268466751935605, 5.855412483215332. Hallo Truus! Wat moet ik dáár nu weer mee?? Het antwoord: puzzelen.

Twee tips: laat een deel van de plaatsnaam weg en zoek opnieuw. En, en dat werkt meestal heel goed: vul niet de plaatsnaam, maar de postcode in!

Twee tips: Als het in Europa is zal het altijd een Noord Oost coördinaat zijn. Heb je letters nodig: zet er dan gewoon een N en een E (= East) voor. Hoe langer het coördinaat hoe nauwkeuriger. Bij het aantal cijfers hierboven zitten we op duizendsten van millimeters. Beetje onzinnig. Als je cijfers weglaat: doe dan van achteraf! Veel succes!

09/2012 promotor

PRO_MrGPS.indd 61

26-10-12 09:42

Uithoek Wanneer weet je zeker dat je op weg bent naar het zuiden? Vroeger was het simpel. Zodrá je bij de grensovergang stond, hetzij bij Eijsden onder Maastricht hetzij bij Hazeldonk onder Breda. Maar tegenwoordig kun je oeverloos doorrazen, geen mens die je tegenhoudt en vraagt of je nog wat hebt aan te geven. Dus wanneer weet je nu dat je in het buitenland zit?

r o o G t ’ n i b o J t n i S

Route & Hotel

Ook nu weer hebben we rondom Sint-Job-in’t-Goor een mooie route voor je gemaakt. De route begint bij Hotel Klokkenhof in Brasschaat, Bredabaan 950. Paul heeft daar voor deze toer overnacht. Een recensie van dit hotel staat op promotor.nl

PRO_UITHOEK.indd 62

Paul Vreuls is regelmatig de weg kwijt. En daar profiteren wij dan weer van. Want iedere Uithoek heeft een bijzonder verhaal. Laat je inspireren en maak van verdwalen een nieuw avontuur!

24-10-12 09:39

at Eijsden betreft weet ik het zo gauw niet maar onder Hazeldonk is een moment waarop ik zeker weet: ‘Ha, België.’ Dat is wanneer zich de afslag Sint-Job-in-‘t-Goor aandient – altijd weer moet ik glimlachen. ‘Sint-Job-in-‘t-Goor… dat is zoiets als Sint-Maarten-in-de-Modder of, nog vrolijker, Sint-Pancras-in-de-Prut.’

taarten (sorry mam), veel banken en, vanzelfsprekend, makelaars – rond het gemeentehuis tel ik er liefst vier. En wat lezen wij zoal achter de ramen? Van ‘Top villa met zwembad… 785.000 euro’ gaat het via ‘Villa in Franse stijl… 1.050.000 euro’ en het akelige ‘Polyvalente villa… 945.000 euro’ naar een ‘Magnifieke én authentieke villa… 2.975.000 euro.’

Op de vlucht

Verder valt in Brasschaat niet veel te beleven. De wijken waar al die dure Nederlanders zich hebben opgesloten, zijn adembenemend saai. Na de zoveelste lei met aan weerszijden hoge hekken waarachter zich, aan het eind van lange gazons, vrijstaande maar levenloze huizen bevinden, begin ik ongemerkt naar de Brugstraat in Sint-Job te verlangen, met zijn Frit-Uurtje en Get Nailed, de plaatselijke nagelstudio.

Het zijn geen plaatsnamen waar je snel zou gaan wonen. En toch, juist in Sint-Jobin-‘t-Goor en omgeving – Brasschaat – woont een heuse kolonie Nederlanders. Op de vlucht voor de belastingen streken zij hier neer om er in enorme villa’s te genieten van hun rijkdom. We kunnen dus in zekere zin spreken van een uithoek van ons land, namelijk die van de belastingontduikers. Een geweldige reden om eens door Sint-Job te kachelen en te kijken hoe ze nou wonen, de stinkerds. Nou, het dorp zelf heeft er ogenschijnlijk nauwelijks van geprofiteerd, is het eerste wat opvalt als ik door de Brugstraat stuiter. Niks rijkdom. Eenvoudige, zo niet nederige huizen aan een lange, stenige straat, met hier en daar zelfs wat leegstand, de rolluiken omlaag. Een centrum kan ik niet ontdekken of het zou het kruispunt moeten zijn van de N115 en de N117. En verder? Wat moeten toch al die nagelstudio’s en schoonheidssalons en

Inwijkelingen

Voordat ik die kant kan opsturen, barst boven Brasschaat een noodweer los dat me de plaatselijke kerk injaagt. En wat daar staat, in een nis in de buitenmuur? Een oeroud beeldje ter ere van Onze Lieve Vrouwe van … ’t Goei Weer! Da’s waar ook. Ze zijn hier dol op de Maagd Maria en haar Kind. Van de weeromstuit gaan m’n gedachten terug naar het kerstliedje van Urbanus dat we thuis altijd uit volle borst meezingen: ‘Jesuke is geboren haleloeia halow, Jesuke is geboren in een bakske vol met stro’.

N52 51.756 E4 49.931

Een centrum kan ik niet ontdekken of het zou het kruispunt moeten zijn van de N115 en de N117.

Met dat heerlijke deuntje in mijn hoofd beland ik aan het eind van de middag in café De Luien Hoek, aan de Kerklei in Sint-Job-in-‘t-Goor. Ze schenken er een heerlijke Tongerlo, nog zo’n abdijbiertje uit België, in dit geval van de paters norbertijnen, en langzaam maar zeker dringt zich de vraag op of er überhaupt nog een kloosterorde bestaat die géén bier brouwt of zich anderszins in de kringen der middenstand heeft begeven. Maar, belangrijker, in De Luien Hoek krijg ik antwoord op de vraag wat de echte Sint-Joppenaren vinden van al die Hollanders in hun dorp, de inwijkelingen zoals ze ze noemen. ‘Ge moet ’t ook zakelijk zien’, zegt Kurt Lemmens, de gewezen uitbater van het café. ‘Ze verteren goed. En van dieën



kappers hier? Of is dat nou juist een teken van rijkdom? Dat je je om de week helemaal laat oppoetsen? Te koop

Enigszins verbaasd om het slordige, misschien moet ik wel schrijven Belgische, karakter van Sint-Job pleur ik over de N117 de bossen in, richting Brasschaat. Daar verandert de ambiance ingrijpend. Je proeft de luxe als het ware rond de Bredabaan, grofweg tussen de kerk en het gemeentehuis. Brasserieën vol ouwe

09/2012 promotor

PRO_UITHOEK.indd 63

24-10-12 09:39

‘Er zaten altijd Hollanders tussen die het niet konden laten de rekening nog eens over te doen. En dan wist je: ‘Dat wordt gezeur.’

Hollanders kreeg ik veel fooi. Ik herinner me nog, dan zeiden ze: ‘Ik heb nog nooit zulke lekkere bitterballen gegeten’, en dan kreeg je zes, zeven euro fooi. Voor mij waren ’t toffe mensen.’ Logisch, denk je dan, hij verdiende eraan. Maar wat vonden zijn klanten ervan? Kurt: ‘Wat ik wel hoorde, hier aan de bar: ‘Daar hedde ge weer zo ‘nen vuilen Hollander. Die komt vast profiteren.’ Dat was vooral in de tijd van vóór de euro, toen je nog guldens had en franken. Er zaten altijd Hollanders tussen die het niet konden laten de rekening nog eens over te doen. En dan wist je: ‘Dat wordt gezeur.’

Kaal en onbebouwd

Zich mengen met de plaatselijke bevolking doen de inwijkelingen nog steeds niet. Sterker, sinds het opheffen van het belastingvoordeel is volgens Kurt een tegenbeweging op gang gekomen. Steeds meer Nederlanders keren terug naar eigen land en de druk op de lokale woningmarkt is ‘met pakken verminderd’. ‘Er staat ook veel te koop’, zegt hij.

land een belasting voor superrijken wordt ingevoerd. ‘In België willen ze geen hoge belastingen voor de rijken. Hier houden ze liever de kleine man onder de duim. En wie maken de wetten? De rijken!’ Maar hij weet wel een oplossing. ‘Misschien moeten de buitenlanders eruit, althans, sommigen. Degenen die hier alleen maar zijn om te profiteren.’ Verleden tijd

Dat beeld wordt bevestigd als ik even later stilletjes door De Merel rijd – ‘Daar wonen de belastingontduikers’, had Kurt verteld. Natuurlijk, er staan prachtige panden, in elk geval groot, soms protserig, een enkele keer modern. Maar langs de Zwaluwlaan en de Kievitslaan en de Kemphaanlaan – je zou het ook de Vogeltjesbuurt kunnen noemen maar dat willen ze hier natuurlijk niet horen – liggen nog heel veel percelen kaal en onbebouwd te wachten op een koper. Ook staat er een huis te koop, ‘al anderhalf jaar’, vertelt een man die zijn hond uitlaat. ‘De eigenaar, een Nederlander’, vertelt hij, ‘is al twee ton in prijs gezakt. Het moet nu negen ton opbrengen.’ Veelzeggend is ook het commentaar van die andere Belg die er zijn hond uitlaat. Hij heeft geen idee hoe de mensen aan het geld komen om zulke huizen neer te laten zetten maar, meent hij, ‘het zal wel niet legaal zijn’. Als ik vertel dat Nederlanders bij vestiging in België niet langer belastingvoordeel hebben, verwijst hij naar de Franse miljardair die zich tot Belg wil laten naturaliseren omdat in zijn vader-

Tja. Wat mij vooral opvalt aan De Merel, is de sociale armoede. Wat moet je hier, tussen de herenhuizen en de designtuinen waarin zich geen levende ziel vertoont? Dan luister ik liever naar Kurt, de herinneringen die hij ophaalde aan zijn kindertijd toen de Kerklei nog een kasseienweg was met lindebomen. Over hoe ze bij Mie Dot snoep gingen halen, de oude vrouw met een knotje in haar haren. Hoe de dronkaards tijdens de Jaarmarkt bij het urgel (Kurt bedoelt orgel) in café De Vliegplein van Suske Pauwels begonnen met drinken, om pas te eindigen bij het urgel van café ’t Kempenland aan het andere eind van het dorp. Dat Sint-Job in de jaren tachtig bekend stond om zijn moddercatch voor vrouwen, in café Het Ankerlicht, aan de Vaart. Maar ook dat is verleden tijd. Van de vele cafés die het dorp ooit kende – Far West, d’n Diamant, Yellowstone, de Piepel – is bijna niets meer over en zo bezien staat De Merel voor de sociale armoede die overal heerst. Enigszins gedeprimeerd geef ik gas. Gauw, de buurt uit. Effe een stukkie rijden. ■

promotor 09/2012

PRO_UITHOEK.indd 64

24-10-12 09:40

s Bru selmans

Herman Brusselmans | Column

Nieuw en oud I

k kreeg een brief van Triumph Motorcycles BV, gevestigd in de Opaalstraat in Alkmaar, en daarin werd me gemeld dat met name de modellen Street Triple, Street Triple R, Daytona 675 en Daytona 675 R zo snel mogelijk naar de dichtstbijzijnde dealer moesten, omdat dringend de spanningsregelaar/gelijkrichter diende vervangen te worden, en als dat niet gebeurde zou je nog wel ‘ns raar kunnen opkijken, te wijten aan een stilvallende accu met de nodige desastreuze gevolgen in het verkeer. Nu is het zo dat die brief me niet verraste omdat maanden tevoren m’n spanningsregelaar/gelijkrichter het al had begeven, en door m’n dealer toen reeds was vervangen, zodat m’n Street Triple R veiliger was dan werd gevreesd. Toch vraag je je af: hoe is het mogelijk dat zo’n historisch, mytisch, succulent, succesvol en aantrekkelijk merk als Triumph motoren bouwt met spanningsregelaars/gelijkrichters die ineens dringend moeten vervangen worden omdat ze niet deugen? Dat is punt één van m’n betoog. Dan heb je punt twee. Ik heb m’n Street Triple R gekocht in 2009, een prachtige motor die toen nog maar net op de markt was. Vorig jaar, 2011, werd het model vernieuwd, weliswaar niet spectaculair maar er zaten nu toch geheel andere koplampen op, waardoor je meteen zag aan mijn motor: het is een ouwe. Wat wil het geval? Voor 2013 wordt de Street Triple R alwéér vernieuwd, en nu ingrijpender: zo bij voorbeeld verhuizen de kenmerkende under seat pipes naar beneden, omdat under seat pipes naar het schijnt niet meer in de mode zijn, nadat ze dat gedurende tien jaar op allerlei motoren wél waren. Dus als je me ziet rijden met m’n motor-

‘Dus als je me ziet rijden met m’n motorfiets uit 2009, dan denk je binnenkort in 2013: die gozer rijdt wel met een héél oud model, sterker nog, het is een model van twee modellen geleden’.

fiets uit 2009, dan denk je binnenkort in 2013: die gozer rijdt wel met een héél oud model, sterker nog, het is een model van twee modellen geleden. Eigenlijk bevalt het me niet dat een iconische motorfiets als de Street Triple R om de twee jaar vernieuwd wordt. Wat vanaf z’n eerste dag zo goed als uniek was moet je niet om de haverklap een zogenaamde opfrisbeurt geven, want zo kun je wel bezig blijven. Kortom, punt één en punt twee tonen aan dat ik nu en dan een bui heb waarin ik niet zo tevreden ben over Triumph. Dat ik zelfs denk: weet je wat, dat hele Triumph kan de pot op, ik koop wel een andere motor, die een eeuwiglopende accu heeft en die niet zo snel mogelijk moet vervangen worden door een blitsere versie. Maar ja, een andere motor, dat is allemaal goed en wel, doch welke motor? Als ik de catalogus doorloop van alle beschikbare motoren zie ik geen enkele die me meer aanstaat dan de Triumph Street Triple R, en waarschijnlijk is er geen enkele die zo prima rijdt ook. Wat je liefhebt moet je vergeven. Daarom neem ik Triumph, als puntje bij paaltje komt, weinig tot niks kwalijk, en ik blijf Oost-Vlaanderen doorkruisen op m’n gedemodeerde Street Triple R met ronde koplampen, en iedere keer als ik ‘m in de garage stal geef ik m’n een tikje op de tank en denk ik: goed gedaan, ouwe. ■

Foto’s: Joost De Bock

09/2012 promotor

PRO_BRUSSELMANS.indd 65

25-10-12 10:52

Sterke verhalen

Simone: ‘Ik rijd motor vanaf mijn veertigste. Typisch geval van mid-wijf-crisis, haha.’

PRO_STERKVERHAAL.indd 66

26-10-12 09:55

Harleydealer en Rallyqueen

Amir Andriesse zoekt voor deze rubriek motorrijders m/v met Sterke Verhalen. Heb jij een verhaal waarmee je luisteraars met ingehouden adem aan je lippen krijgt, stuur ons dan snel een mail: promotor@ anwb.nl. Misschien dat jouw verhaal dan in een van de komende

Als baas van een Harley-Davidsonzaak heeft Simone Bokma het druk zat. Toch vindt ze nog de tijd om nu en dan over te stappen van een cruiser op een offroadmotor en d’r hoofd leeg te maken in Afrika...

Promotors schittert.

Foto’s: Andrew Walkinshaw

‘E

igenlijk is de manier waarop ik deze zaak heb opgestart al een Sterk Verhaal op zich. In 2010 werd ik Motorvrouw van het Jaar. Een vriendin had me opgegeven omdat ik veel deed voor vrouwelijke motorrijders; ik zat in het bestuur van Ladies of Harley en organiseerde motortrips, sleutelavonden en nog wat van die dingen. Motorvrouw van het Jaar was een ambassadricefunctie om te zorgen dat er meer vrouwen motor gingen rijden. Maar na die verkiezing kwam er niet veel van de organisatie, dus ik dacht: dan doe ik het wel zelf. Ik maakte onder andere een blad, dat als insert meeging met 100%NL Magazine. Om die reden werd ik uitgenodigd voor een perstripje naar Milwaukee met Harley-Davidson. Daar zeg je geen nee tegen, toch?

Dealer uit het niets ‘s Avonds aan de bar zat ik te praten met de importeur van Harley in de Benelux, en die vertelde dat ze nog dealers in Nederland zochten, en of dat niet iets voor mij zou zijn. Eerst dacht ik natuurlijk: nee, dat is niks voor mij, maar in het vliegtuig terug ging ik eens opschrijven wat ik ánders zou doen met zo’n zaak; wat mijn insteek zou zijn. Toen we landden was ik dolenthousiast, haha. De dealer in Amsterdam, in Zuidoost, was net gesloten, maar ik zag er potentie in, met de klanten die er al waren plus de toeristen, Schiphol om de hoek voor de rentals, merchandise... Vorig jaar augustus zijn we geopend in het Westelijk Havengebied en het loopt hartstikke goed.

Ik rijd motor vanaf mijn veertigste. Typisch geval van mid-wijf-crisis, haha. Ik heb motorrijden altijd leuk gevonden en veertig was gewoon een moment van ‘now or never’. Uiteraard kocht ik meteen een Harley, een Sportster anniversary edition. Mijn man kocht tegelijk een V-Rod. Die vond ik veel cooler, dus toen ik daar een paar keer op had gereden, ging de Sportster eruit. Vervolgens ben ik naar een Night Train gegaan, toen naar een verbouwde Night Train, enzovoorts. Mijn zoon motorcrosst fanatiek. Toen hij vier was, kreeg hij een quad, toen hij zeven was, heb ik hem al op de motor gezet. Ik ging altijd naar die offroadbanen. Ja, dan wil je het ook zelf eens proberen. Tenminste, ik wel.

Offroad? Meteen Marokko in! Ik kwam veel bij Gerard Rond op het Experience Island in Loon Op Zand. Het leek hem leuk om eens een damesclub naar de Heroes Legend te sturen. Ik heb met twee andere meiden een auto en een KTM geregeld en toen gingen we gewoon. Een fantastisch avontuur. Het is natuurlijk een rally voor amateurs, maar wel een heel pittige. Ik heb toen flinke stukken met de motor gereden, als soort reserverijder, maar het grootste deel met de Toyota Landcruiser. Maar ja, nu ik had geproefd aan het off-roadrijden, wilde ik zelf ook een keertje. Dat werd uiteindelijk de Sahara Experience; vijftienhonderd kilometer door het zand. Dat was echt fantastisch! Ik ga elk jaar weer terug, tegenwoordig als gids. Het is in Marokko, waar we rijden, zó mooi.

Het land biedt ontzettend veel variëteit in het landschap. Elke dag rij je op een andere ondergrond; door de zandduinen, door de oueds heen, door min of meer droge rivierbeddingen vol met keien, lange zandpistes... In het Atlasgebergte rij je over smalle stenen paadjes naar 2450 meter hoogte. Soms zo smal, dat je echt tegen de bergwand aan moet blijven ‘plakken’.

Steen, pijn en doorrijden Ik kan me mijn eerste dag nog herinneren. We reden een zandpad op en het tempo zat er meteen aardig in. Ik moest even wennen aan die losse ondergrond; mijn gewicht verplaatsen, staan op de motor. En ja hoor, ik vloog iets uit de bocht en kwam met de zijkant van mijn voet tegen een behoorlijke steen aan. Ik voelde een gigantische pijnscheut, maar ik moest natuurlijk gewoon dóór. ’s Avonds naar de fysiotherapeut. Ik deed mijn laars uit en bam, meteen hartstikke dik. De fysio wist niet of ik de dag erna wel zou kunnen rijden, want waarschijnlijk zou ik mijn laars niet aan kunnen krijgen. Ik dacht: dat gaat me écht niet overkomen hier. Ik heb meteen mijn laarzen ingespoten met zo’n koeltemiddel, ze weer aangetrokken en met mijn laarzen aan geslapen, haha. Af en toe werd ik wakker omdat m’n voet zo hard klopte. Dan deed ik de laars wat losser, maar dan meteen weer vast. ’s Ochtends bij het ontbijt zei iemand: ‘Hé, je hebt je laarzen aangekregen!’ Ik zeg: ‘Schat, hij is helemaal niet uit geweest.’ Ik heb er de hele week last van gehad. Zeker wanneer je staat op de

09/2012 promotor

PRO_STERKVERHAAL.indd 67

26-10-12 09:55

68 Sterke verhalen

‘Ik kan ook gaan Nordic walken. Dat past misschien wat meer bij mijn leeftijd.’

motor kan dat behoorlijk pijn doen. Maar ik heb natuurlijk geen kik gegeven.

Slootje vliegen Ach, we hebben elk jaar wel wat blessures in Marokko. Dit jaar ook weer twee mensen met een gebroken sleutelbeen. Als je er daar af gaat, ga je gewoon echt hárd. Het is vaak een keiharde ondergrond, en er valt niks meer te corrigeren als je eenmaal gaat. Zelf heb ik daar gelukkig nooit meer iets gebroken of zo, maar ik ben nu wel weer net hersteld van een lichte blessure. Ik was aan het oefenen op een crossbaan in Geldermalsen en ben over een wal gevlogen en drie meter naar beneden gevallen. Ik vloog gelukkig net over een sloot heen en kwam aan de andere kant op mijn rug en schouder terecht. Mijn arm was helemaal zwart, helemaal geschaafd, haha. Ik lach nu wel, maar mijn zoon vond het niet zo grappig. Die reed achter mij en zag me die smak maken. Ik bleef even liggen, want alle lucht wordt uit je lichaam geslagen, dus hij was erg geschrokken, maar ik zei: ‘Joh, rustig aan.’ Weet je, als ik aan het trainen ben, dan wil ik gewoon steeds harder. Dan word je op een gegeven moment overmoedig, geef je iets te veel gas en als je dan een fractie

te laat instuurt, wordt dat genadeloos afgestraft. Toen ik aan het trainen was voordat ik de eerste keer naar Marokko ging, ben ik er op de zandvlaktes bij Almere ook een paar keer gigantisch af gegaan. Dat er wanneer je je helm af doet een hele berg zand uit valt.

Dichtbij de dood Rustiger aan doen? Welnee joh, daar denk ik geen moment aan. Ik ben niet onverantwoord bezig, maar je weet gewoon dat er risico’s zijn. Daar word je soms ook heel hard mee geconfronteerd. Tijdens de Heroes Legend heb ik een dodelijk ongeluk meegemaakt. Ik reed op een verbindingsstuk op de KTM. De wegen zijn smal, ernaast is meteen woestijnzand en gravel. Je hebt geen straatverlichting, geen verlichting van dorpen of steden. Zo’n offroadmotor heeft niet zo vreselijk veel verlichting, dus ik had tegen jongens bij een pompstation gezegd: ‘Rijden jullie maar voorop, dan rij ik achter jullie aan en mijn rallyauto met de andere dames daar weer achter. Dan rijden we in colonne naar bivak.’ Maar die jongens reden steeds verder weg en de meiden konden het niet meer bijhouden. Dus ik haalde die gasten in en we wachtten samen langs de kant van de

weg. Er reed een enorme vrachtwagen voorbij. We zeiden nog tegen elkaar: ‘Jeetje, die dendert ook lekker door, zeg.’ Een paar seconden later zien we opeens heel veel licht, uit de richting waar mijn team vandaan komt. Ik ben meteen teruggereden. Ik stuitte eerst op onze auto. Die vrachtwagen had hem geschampt; er was een spiegel af, de zijruit was eruit, er zat een gat in het achterspatbord en er was een band lek. Maar daarna was die truck van de weg geraakt, tegen gaan sturen, weer op de weg gekomen en vol ingereden op een Franse equipe die achter ons reed. De bestuurder, Hubert Kosloff, was op slag dood, de bijrijder had een ingeklapte long en de jongen achterin een flinke hoofdwond. Ik heb altijd bij de brandweer gezeten, gaf cursussen bedrijfshulpverlening, dus ik begon meteen... Nou ja, je kan eigenlijk heel weinig doen op zo’n moment. Je kunt niet even een ambulance bellen. De eerstvolgende stad lag 250 kilometer van ons vandaan. Je hebt zo’n track and trace-systeem, en als je op de rode knop drukt, wordt de organisatie gewaarschuwd dat er iets goed mis is, maar het was al donker, dus de helikopter kon niet meer komen. Tja, en dan moet je toch weer op de motor stappen. Dan sta je op de motor in die nacht te turen, de wind om je heen... Dan ga je wel nadenken.

Nordic walken Ik had Hubert twee dagen eerder nog gesproken. Hij was één van de oudere deelnemers. ‘This is my nicest rally ever. I think this is my last one. Then I quit’, had-ie nog tegen me gezegd. Dat vliegt allemaal door je hoofd als je op de motor zit. Dan realiseer je je ook dat het niet zonder gevaar is. Maar aan de andere kant zoek je het ook weer op, die adrenaline. Het is die kick samen met het gevoel dat je het landschap trotseert op een motor... Ik kan ook gaan nordic walken, haha. Dat past misschien wat meer bij mijn leeftijd, maar ik denk niet dat ik er heel erg vrolijk van word... ■

Stoer wijf Als de term ‘stoer wijf’ op één iemand van toepassing is, is het wel op Simone Bokma (49). De eigenaar van Harley-Davidson Amsterdam zat in een vorig leven acht jaar bij de vrijwillige brandweer en cruist niet alleen op dikke Harleys, maar ook op crossen off-roadmotoren – in binnenen buitenland.

promotor 09/2012

PRO_STERKVERHAAL.indd 68

26-10-12 09:55

Speed King Sisters in Arms

Historie

Aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog wordt in â&#x20AC;&#x2DC;good, old Englandâ&#x20AC;&#x2122; een groot aantal militaire vrijwilligerskorpsen opgericht. Voor vrouwen is een belangrijke rol weggelegd als motorkoerier. Maar ook hoge snelheidsduivel Malcolm Campbell speelt een belangrijke rol. Tekst: Yop Segers

09/2012 promotor

PRO_HISTORIE.indd 69

29-10-12 17:53

Historie

l voor de oorlog anticipeert Downing Street op het tekort aan militair personeel dat aan het thuisfront dreigt te ontstaan. Bij vijandelijkheden zullen immers vele manschappen naar strijdtonelen in het buitenland worden gestuurd. Drie all female vrijwilligerskorpsen zien daarom het levenslicht om at home de lege plekken op te vullen. Eerste en grootste is de Auxilary Territorial Service (ATS) die in september 1938 als reserve voor de landstrijdkrachten wordt opgericht. De marine volgt in april 1939 met de Women’s Royal Naval Service (WRNS) en twee maanden later krijgt de Britse luchtmacht ook zijn vrouwenafdeling, de Women’s Auxiliary Air Force (WAAF). Op het hoogtepunt telt de ATS 210.000 leden, de WRNS 75.000 en de WAAF 180.000 leden. Alle organisaties maken gebruik van zogenaamde Despatch Riders (DR’s), koeriers op de motor, voor het overbrengen van berichten en bevelen. De hoogste status hebben de Despatch Riders van de WRNS, en dat is te danken aan het feit dat Engeland een maat-

schappij van rangen en standen is. De WRNS eist namelijk dat hun motor ladies, al voordat ze zich inschrijven, de nodige ervaring met motorrijden hebben opgedaan en dat het liefst nog in de motorsport. Slechts een handvol jongedames uit de bovenklasse, zoals de landadel of dochters van bankiers en goedbetaalde officiers, had daarvoor in hun civiele leven voldoende middelen. Tijdens hun zes weken durende opleiding tot Despatch Rider krijgen de dames nog wel les hoe ze hun machines – tot 1941 een BSA of Royal Enfield en daarna veelal een 343 cc Triumph – moeten onderhouden en hoe ze noodreparaties

kunnen uitvoeren. Behendigheid wordt regelmatig geoefend door het crossen door zandbanken, slalommen zonder pootje-aan-de-grond en motorgymnastiek, zoals over evenwichtsbalken en wipjes snellen, of in teamverband dressuurfiguren maken.

Belles of the ball Als het gevaar van een Duitse invasie niet meer alleen denkbeeldig is, wordt ook het lezen van stafkaarten in het lesprogramma opgenomen. De plaatsnaam- en richtingborden zijn overal in Engeland verwijderd om het vijanden moeilijker te maken de weg te vinden. Zelfs de naamborden op treinstations worden daartoe

Buzzing Nightingales De FANY’s (First Aid Nursing Yeomanry) zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog onderdeel van de ATS. In tegenstelling tot andere vrijwilligsters die binnen Engeland blijven, worden deze verpleegsters ook naar het buitenland gestuurd. Zij werken op ambulances en in veldhospitalen en sommigen kunnen zich snel op motorfietsen verplaatsen, bijvoorbeeld voor het ophalen van bloed of verband. Deze Buzzing Nightingales worden uit de gehele Gemenebest gerekruteerd. Op de foto demonstreren in 1942 zes Zuid-Afrikaanse Fany’s hun motorkunsten.

promotor 09/2012

PRO_HISTORIE.indd 70

29-10-12 17:53

Dad’s Army In de zomer van 1940 zijn de Britten zeer bevreesd voor een Duitse invasie over Het Kanaal. De nationale burgerwacht, Home Guard geheten, bewaakt kustgebieden en strategisch belangrijke locaties zoals vliegvelden, fabrieken en munitiedepots. Ook bemannen de volontairs overal observatieposten waar het firmament ‘s nachts voortdurend op neerdalende Fallschirmjäger wordt bespied. De Home Guard wordt hoofdzakelijk bevolkt door oudere mannen – waaronder vele veteranen uit de Eerste Wereldoorlog; vandaar de bijnaam Dad’s Army. Bewapening en uitrusting zijn aanvankelijk erg povertjes. Het arsenaal bestaat uit jachtgeweren, hooivorken en antieke pistolen uit musea, terwijl overalls voor uniformen moeten doorgaan. Pas tegen 1943 verbetert de vuurkracht door de aankoop van Amerikaanse geweren. West-Midlands Onder de anderhalf miljoen leden van de Home Guard zijn er duizenden die als motorordonnans optreden. De DR’s moeten daartoe in het begin wel zelf over een motorfiets beschikken en grondige kennis hebben van het lokale wegennet zodat ze elke steeg, bospad of veldweg blindelings kunnen vinden. Het duurt nog tot 1943 voordat de industrie in staat is ook mondjesmaat nieuwe Ariels, BSA’s en Royal Enfields aan de Home Guard te leveren. Hulp is er ook vanuit de pers. Zo publiceert het tijdschrift The Motor Cycle een artikelenserie met tips voor motorkoeriers in de burgerwacht. Bijvoorbeeld hoe je de machine stiller kunt maken met een do-it-yourself knalpot of hoe je door diep water waadt zonder dat de motor afslaat. De meeste motorrijders binnen de Home Guard, zijn te vinden het graafschap West-Midlands. Daar herbergen de industriesteden Birmingham, Coventry en Wolverhampton, tachtig procent van alle Britse motorfietsfabrikanten met merken als Ariel, BSA, Norton, Triumph en AJS. Omdat die fabrieken cruciaal voor de oorlogsproductie zijn, worden vele arbeiders – die werkweken van zestig uur draaien – van de dienstplicht vrijgesteld. Ter compensatie moeten zij zich wel bij de Home Guard aansluiten. De Despatch Riders onder hen kunnen gelukkig reserveonderdelen uit eerste hand krijgen.

zwart geschilderd. Na de training komt het echte werk en worden de DR’s van de WRNS – door de Britten liefkozend Wrens (vertaling: Winterkoninkjes) genoemd – in de nabijheid van marinebases gestationeerd. Terwijl hun collega’s bij de ATS en WAAF vaak genoegen moeten nemen met tochtige barakken en morsige tentenkampen, worden de Wrens bij particulieren ingekwartierd. Daar wacht hen ‘s avonds een warme maaltijd, toch wat smakelijker dan de rats, kuch en bonen op de kazernes. Natuurlijk zijn er ook minder prettige kanten. Zo moeten er uitputtende 24-uursdiensten worden gedraaid en is het in knorren over gladde wegen tussen de marinehavens in het kille Schotland zeker geen picknick.

Onder de anderhalf miljoen leden van de Home Guard zijn er duizenden die als motorordonnans optreden.

carbonpapier en inktlint meteen in rook opgaan. Boze tongen binnen de Navy beweren overigens dat deze motorrijdsters gaarne een losse moraal tentoonspreiden en betitelen hen minachtend als officers’ groundsheets. Maar die belediging maakt hen niet minder populair bij het Britse publiek en... Winston Churchill.

Beauty in Battledress Belles of the ball zijn de motorkoeriers die in Londen bij de admiraliteit post vatten. Deze dames ondergaan de strengste screening, want hun betrouwbaarheid moet boven alle twijfel verheven zijn. Zij brengen immers topgeheimen over, heen-en-weer pingpongend tussen de hoofdkwartieren van leger, luchtmacht en marine. Vooral als amfibische operaties op stapel staan – zoals de landing op Sicilië en D-day – waarbij de afstemming tussen alle krijgsmachtonderdelen essentieel is – beleven de gemotoriseerde Wrens spannende tijden. Strikte geheimhouding is daarbij van levensbelang. Na het tikken van de berichten wordt de typemachine in een kluis opgeborgen, terwijl

Bij de landmacht is het personeelstekort bijna chronisch. Dus moeten ook daar geüniformeerde vrouwen soelaas bieden. Maar door het vrijwillige karakter blijft het aantal inschrijvingen bij de ATS aanvankelijk achter bij de ramingen. Pas nadat in december 1941 alle Britse vrouwen tussen achttien en dertig jaar – alleenstaanden en gehuwden zonder kinderen – verplicht worden zich bij een vrijwilligerskorps aan te melden, stijgen de aanmeldingen. Bovendien heeft de ATS niet zo’n beste roep. De leden zijn afkomstig uit de arbeidersklasse en lagere middenstand, die moeite hebben met het gemeenschapsleven zonder privacy op de kazernes; doch-

09/2012 promotor

PRO_HISTORIE.indd 71

29-10-12 17:53

Historie

ters van the happy few kunnen vanwege hun ervaringen op kostscholen daar beter mee omgaan. En evenals de Wrens worden de ATS’sters door Tom, Dick and Harry en de Duitse propaganda (!) afgeschilderd als wulpse sloeries die Good, Old England in een poel van verderf veranderen. De BBC zet de tegenaanval in en zendt radioprogramma’s uit, waaronder Women at War en Beauty in Battledress, om het imago te verbeteren. Ook wordt een strengere discipline opgelegd nadat de ATS onder het militaire tuchtrecht is gaan vallen. De ATS’sters werken in de keuken, wasserij en munitiedepot. Er zijn chauffeuses voor ambulances, stafwagens en lichte trucks. En een heleboel motorrijdsters escorteren konvooien of rijden koeriersdiensten. Omdat men niet de luxe heeft ervaren krachten te werven, moet de ATS alle despatch riders zelf opleiden. Dat gebeurt veelal op het trainingscentrum in Camberley, dertig mijl ten zuidwesten van Londen, waar instructeurs zoals de globetrotter Theresa Wallach – bekend van haar motortocht in 1935 dwars door Afrika – de pupillen motorles geven.

In het hele land worden duizenden zoeklichten en snelvuurkanonnen door jonge vrouwen bediend. Daarna snellen ze meestal op een 350 cc Ariel over de Engelse wegen. Omdat voedsel op de bon is, krijgen de DR’s voor lange ritten broodzakken met inhoud uitgereikt; onderweg kun je immers niet zo maar een bakker of sandwich bar binnenstappen voor a cheese roll. Bovendien zijn pubs, waarvoor de distributie niet geldt, voor alle actieve ATS’sters absoluut off limits.

Ack-ack girls Het belangrijkste onderdeel van de ATS is de luchtafweer. In het hele land worden duizenden zoeklichten, richttoestellen en snelvuurkanonnen door jonge vrouwen bediend. Deze worden ack-ack girls genoemd; naar het geluid tijdens het afvuren van het afweergeschut. De Britse luchtverdediging vergt ook veel van de despatch riders in de ATS. Dagelijks moet

elke batterij – hoe afgelegen ook – een brief ontvangen waarin de letter- en kleurcode van die dag wordt medegedeeld waarmee de ack-ack girls geallieerde van vijandelijke vliegtuigen kunnen onderscheiden. Daartoe droppen piloten van de RAF en USAF volgens een bepaald patroon gekleurde fakkels uit hun toestel. Omdat de moffen aan de overzijde van het Kanaal over de radio meeluisteren, moeten al deze sleutelberichten door DR’s rond gebracht worden. Geheimhouding wordt ook bij de Women’s Auxilliry Airforce, de WAAF, in grote letters geschreven. Want behalve het opvouwen van parachutes, het nakijken van luchtfoto’s en het plotten op reusachtige kaarttafels in de operatiekamers van Fighter Command, worden bijna alle ballonversperringen – bedoeld om laag inkomende duikbommenwerpers te weren – door vrouwen ‘bemand’. Sommige floating sausages blijven altijd in de lucht, andere worden alleen bij luchtalarm opgelaten. De bevelen daartoe komen binnen via Despatch Riders, die daarvoor in commandoposten op hun Royal Enfields stand-by staan. Ook worden de DR’s van de WAAF vaak ingezet als taxichauffeuse en leveren ze achterop een stafofficier of piloot vliegensvlug bij een basis af. Daarbij leveren ze spoedbestellingen af, die vooral zijn gevraagd nadat Groot-Brittannië vol stroomt met mensen en materieel ter voorbereiding op D-day en de wegen overal door konvooien verstopt raken. Een motorfiets kan dan goede diensten bewijzen door zigzagsgewijs door de files te glippen. ■

promotor 09/2012

PRO_HISTORIE.indd 72

29-10-12 17:53

Speed King Op 3 september 1939 klinkt de grauwe stem van Neville Chamberlain over de radio: ‘This country is at war with Germany.’ Het is nu voor iedereen duidelijk dat de ‘appeasement’ politiek van de Britse premier heeft gefaald. Op de achtergrond is de War Office echter al een tijdje bezig het tempo van de bewapening op te voeren. Zo besluit het ministerie van oorlog de sterkte van de Territorial Army – een vrijwillige landweer – te verdubbelen tot meer dan 350.000 manschappen. Tegelijkertijd vraagt de minister de hulp in van een bekende Brit, Sir Malcolm Campbell, om voor dit reserveleger een compagnie motorrijders op te leiden die ingezet kan worden voor het regelen van verkeer, het escorteren van konvooien en die desgewenst ook politionele taken kan vervullen. De keuze voor deze tot de adelstand verheven durfal is echter omstreden. Daarvoor moeten we iets meer over hem weten. Campbell komt uit een gefortuneerd nest van diamanthandelaren en is al vroeg door het motorvirus bevangen. In 1906 schrijft hij zich in voor The Edinburgh Trial, een vierhonderd mijl lange crosscountry van Londen naar de Schotse hoofdstad. De afstand moet binnen een etmaal worden afgelegd en dat doet Campbell glansrijk, evenals in de twee daaropvolgende edities. Tijdens de Eerste Wereldoorlog is hij motorordonnans en vervolgens vlieginstructeur. Beroemd wordt Campbell door zijn vele pogingen het wereldsnelheidsrecord voor auto’s te verbeteren. In 1931 behaalt hij met zijn Bluebird, aangedreven door een supercharged 23.900 cc krachtmachine, op Daytona Beach een snelheid van bijna 400 km/u. Terug in Engeland wordt Campbell meteen geridderd. Daarna volgen nog meer recordpogingen, zowel op water als op land.

Taking risks with care Ondertussen blijft Campbell een fervent motorrijder. Zo rijdt ie dagelijks op een Triumph of Norton tussen zijn woonhuis en het circuit van Brooklands. Op het binnenterrein van die racebaan – waarvan hij mettertijd ook mededirecteur wordt – heeft de Speed King een werkplaats waar hij aan zijn bolides werkt. Een smet op zijn naam werpt echter de korte verbintenis met het Britse fascisme. Campbell steunt namelijk Oswald Mosley, leider van de British Union of Fascists, en hij wordt in 1935 hoofdredacteur van Movietone News, een bioscoopjournaal dat meteen de lofbazuin over Hitler en zijn trawanten steekt. Het enthousiasme over de nieuwe wereldorde bekoelt echter vrij snel als de ware aard van de nazi’s aan het licht komt. Desalniettemin fronsen heel wat politici hun wenkbrauwen bij zijn benoeming door de War Office. Hoe dan ook, Campbell gaat meteen voortvarend te werk. Hij plaatst in mei 1939 een oproep in enkele motortijdschriften en vraagt ervaren motorrijders zich bij hem te melden. De opkomst is overweldigend zodat Campbell de very best of the best kan uitkiezen. Dit wil zeggen: stuk voor stuk motorcoureurs die op Brooklands, Donington Park of de Isle of Man hebben geracet. ‘Men who were accustomed to taking risks with care’, schrijft Campbell later. De compagnie telt zo’n 120 manschappen en wordt verdeeld in secties, elk bestaande uit vijftien motorrijders en een vrachtwagenchauffeur. Op de truck worden verkeersborden en een complete veldkeuken plus rantsoenen meegevoerd voor het geval dat de motorrijders dagenlang op pad zijn. The Bluebirds De eenheid wordt officieel 1st London Divisional Provost Company genoemd, maar krijgt al snel de bijnaam The Bluebirds. Dit omdat hun kapitein zijn raceauto’s en -boten altijd blauw verfde en Blue Bird doopte. In het begin moet iedereen tijdens oefeningen nog zijn eigen machine meenemen, pas later komen ook

enkele 346 cc Ariels en 490 cc Nortons ter beschikking. Omdat alle leden ook een normale baan hebben, is het oefenen beperkt tot de weekends en vakantieperioden. De grootste meeting vindt in 1940 plaats, tijdens een veertiendaags zomerkamp bij het dorpje Burley in de New Forest. De training concentreert zich op het aanleren van militaire procedures en tucht, onder andere hoe ze als militaire politie moeten optreden. In dat geval dragen de motorrijders over hun pet een rode hoes terwijl ze in functie van verkeersregelaars een witte hoes dragen. Vanzelfsprekend leren de ‘blauwe vogels’ ook hoe je het beste een konvooi kunt begeleiden zoals het subiet verruimen van de afstanden tussen de voertuigen in geval van een luchtaanval of het zoeken naar alternatieve routes bij ander onraad. Begin 1941 wordt de compagnie motorrijders formeel opgenomen in het reguliere leger, waarna de oud-leden onder andere vechten in Noord-Afrika en Sicilië. Malcolm Campbell daarentegen blijft in Engeland. Hij gaat werken voor Combined Operations Headquarters dat verantwoordelijk is voor de planning van amfibische landingen op het Europese vasteland. Daar raakt Campbell betrokken bij het ontwerpen van een lichtgewicht torpedo en zogeheten bobbins, omgebouwde tanks die een drie meter breed tapijt op het rulle zand van de stranden in Normandië leggen waarover pantservoertuigen dan zonder weg te zakken aan land kunnen komen. De Speed King overlijdt in 1948. Zoonlief Donald – ook een motorrijder in hart en nieren – treedt in zijn voetsporen en verbetert het wereldsnelheidsrecord op water en land nog meerdere malen.

09/2012 promotor

PRO_HISTORIE.indd 73

29-10-12 17:53

Verschijnt 20 december

In de volgende Promotor:

colofon Promotor is een uitgave van ANWB Media. Postbus 93200, 2509 BA, Wassenaarseweg 220, 2596 EC Den Haag. www.anwbmotor.nl Voor alle vragen over de redactionele inhoud, mail promotor@anwb.nl Redactie Jan Kruithof (hoofdredacteur), Jaap van der Sar, Nico Vis, Marry Baljeu. Vaste medewerkers Peter Aansorgh, Amir Andriesse, Mink Bijlsma, Vincent Burger, Roland Brown, Michiel van Dam, Rob en Dafne de Jong, Bart Hautvast, Erik van Lent, Jan Dirk Onrust, Gerwald van de Munt, Chris Pennarts, Yop Segers, Olivier Visser, Paul Vreuls, Andrew Walkinshaw. Advertentiewerving Hans Germeraard (sales director), Alfred Tuitel (accountmanager), Monica Streng (sales support) 088-2697922, fax 0882696511, Robert-Jan Schmidt (orderverwerking) 088-2696734, Martin van der Meulen (overdrukken) 088-2697381. Informatie: zie www.anwb-media.nl ANWB Media, t.a.v. sales support, Postbus 93557, 2509 AN Den Haag. Alle advertentieplaatsingen worden afgesloten conform de Regelen voor het Advertentiewezen, gedeponeerd bij de rechtbanken in Nederland. Een exemplaar hiervan is op aanvraag kosteloos verkrijgbaar. Marketing Niels Roodenburg, Joost van Tol (adverteerders markt) Productie Pieter van der Harst en Leo Gerritsen Uitgever Lieneke Roos Adj. Uitgever Niels Roodenburg Art direction/Vormgeving Niek Wildeboer, ANWB Studio Druk Corelio, Erpe-Mere, België Distributie Beta Press BV, Gilze Abonnementsprijzen €59,40 per kalenderjaar; ANWB-leden €56,25. Losse nummers €5,95

Alle reizen in 2013 De reisagenda voor volgend jaar is klaar! Bereid je voor op wekenlang reisplezier. We gaan ook dit jaar weer Extreem: wat te denken van een rondje IJsland? En een rondje Marokko? Voor wie minder ver van huis wil organiseren we een klassiekertje: de mooiste passen van Duitsland, Oostenrijk en Italië met de Promotor Super Alpen Tour. En ook dit jaar vergeten we de Oosterburen niet. Twee kampeertrips en natuurlijk Nico’s onvolprezen TankTasTochten in de Pfalz, Zwarte Woud en de Vogezen. Hou je agenda nog éven vrij dus…

Informatie Voor adreswijzigingen, vragen over betalingen, bezorging en bestellen (niet kosteloos) van reeds verschenen nummers/artikelen (tot maximaal één jaar na verschijningsdatum), kun je contact opnemen met ANWB Contact Center: 088-269 22 22. Zij zijn bereikbaar van maandag t/m vrijdag tussen 08.00 - 20.00 uur en op zaterdag 08.30 - 17.00 uur, zon- en feestdagen gesloten. Of kijk op www.anwb.nl/contact.

Lezerstest: HarleyDavidson Roadking Classic Afgelopen zomer kon je proefrijden op de Harley-Davidson Roadking Classic. En dat werd zomaar één van de populairste machines in het motorpark van de Promotor Clubtent op het ANWB Test- en Trainingscentrum in Lelystad. Na afloop even een enquete invullen en violá, in Promotor 10 dus alle resultaten op een rij.

Test: Victory Crosscountry Deze Victory is Amerikaans. Heel erg Amerikaans. Maar kun je er ook in ons kleine kikkerlandje mee uit de voeten? Mink Bijlsma zoekt het uit…

Nog niet klaar met Promotor? Ga dan verder op www.anwbmotor.nl voor uitgebreide tests, clips, blogs, tips, route’s, onze webshop en heel veel meer.

anwbmotor.nl

Abonnementen Promotor verschijnt 10 maal per jaar. Een abonnement kost per kalenderjaar voor ANWB-leden €56,25 niet leden €59,40, losse nummers €5,95. Het abonnementsjaar is gelijk aan het kalenderjaar. Abonnees woonachtig in het buitenland krijgen portokosten doorberekend. Portokosten buitenland: In het eerste jaar geldt voor alle landen het België tarief €7,-. Daarna geldt voor Europa €9,- en de rest van de wereld €11,-. Aanmelden en opzeggen Je kan je aanmelden via ANWB Contact Center: 088-269 22 22, via www.anwb.nl/webwinkel, direct op www.anwbmotor.nl of via de bon in het magazine. Abonnementen die zijn aangegaan voor de duur van een jaar kan je opzeggen tegen het einde van het abonnementsjaar met een opzegtermijn van een maand. Indien je niet opzegt wordt het abonnement automatisch verlengd voor onbepaalde duur. Je kunt gedurende deze verlenging op ieder gewenst moment opzeggen met inachtneming van een opzegtermijn van een maand. De wijze van opzeggen kan mondeling, schriftelijk dan wel elektronisch. Proefabonnementen en cadeauabonnementen stoppen automatisch na de overeengekomen proeftijd. ANWB Telefoonnummers Contact Center 088-269 22 22 Informatie over alle ANWB-diensten en -producten. Ma. t/m vrij: 08.00-20.00 uur, zaterdag 08.30- 17.00 uur, zon- en feestdagen gesloten. Promotor advieslijn 088-2695075 Promotor keuringen 0487-560466 Promotor trainingen 088-2696468 Verkeersinfo Nederland 0900-9622 (35 ct/min) Overige nummers: kijk op www.anwb.nl Copyright ANWB Media is aangesloten bij de Stichting Reprorecht. Het overnemen van welk deel ook van de inhoud van dit blad is slechts toegestaan na schriftelijke toestemming van de uitgever en de redactie. Wet bescherming persoonsgegevens ANWB B.V., uitgever van Promotor, legt van haar abonnees/klanten in het kader van haar dienstverlening gegevens vast. Deze gegevens worden gebruikt ter uitvoering van de overeenkomst en om abonnees/klanten te informeren over relevante producten en diensten van ANWB B.V. en van haar onderdelen. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk doorgeven aan ANWB, t.a.v. afdeling Marketing Communicatie, o.v.v. WBP, Postbus 93200, 2509 BA Den Haag. Disclaimer De redactie verricht haar taak op basis van een redactiestatuut. Alleen indien zulks uitdrukkelijk staat vermeld, geven artikelen – of passages in artikelen – de mening en/of het inzicht van de ANWB weer. Aan adviezen en dergelijke, al dan niet gepubliceerd, wordt de grootst mogelijke zorg besteed, doch de ervaring heeft geleerd dat desondanks fouten niet geheel te voorkomen zijn. Daarom kan generlei verantwoordelijkheid worden aanvaard van eventuele onvoorziene gevolgen. ISSN 1381-0154 ©2012: ANWB

promotor 09/2012

PRO_VOLGENDE.indd 74

29-10-12 13:54

even een kaartje zo verstuurd Waar je ook bent, met de KaartWereld app van PostNL verstuur je eenvoudig een kaartje per post vanaf je smartphone. Gebruik een eigen foto of kies een kaart uit onze collectie en verras familie, vrienden of de thuisblijvers. Download de gratis app of kijk op kaartwereld.nl

PRO_ADV 75 MERK009 -post.indd Sarong_230x300.indd 1

26-10-12 22-10-12 10:02 11:16

THE NEW

TRIUMPH TROPHY

ONTWORPEN MET EEN OBSESSIEF OOG VOOR DETAIL

MAAK NU EEN AFSPR A VOOR EEN AK PROEFRIT

De 1215cc 3-cilinder met cardan aangedreven Trophy geeft u koppel, vermogen, comfort en stuureigenschappen voor de ultieme rijervaring. De bestemming is niet het doel, het gaat om de reis er naar toe. Contacteer een van onderstaande officiele Triumph dealers of ga naar www.triumphmotorcycles.nl voor het reserveren van een proefrit. BRABANT MOTORS GRAVE Bosschebaan 9, GRAVE, 048 647 36 50 | GOEDHART MOTOREN Europaweg 1d, BODEGRAVEN, 0172 650 005 | MOTOPORT GOES Nobelweg 4, GOES, 0113 231 640 | MOTORADO James Wattstraat 22, LEEUWARDEN, 058 288 78 86 | ROKE MOTORS Ondernemingsweg 9, MIJDRECHT, 0297 285 218 | TRIUMPH ZAANSTAD Symon Spiersweg 29, ZAANDAM, 0756 141 111 | MOTORCENTRUM BRUURS De Mossel 67, NOORD SCHARWOUDE, 022 631 21 62 | BLOM MOTOREN LEUSDEN ‘t Koendert 4, LEUSDEN, 0334 635 449 | MOTO BREDA Korte Huifakkerstraat 14, BREDA, 076 541 18 88 | MOTOR CENTRUM EIBERGEN Nijverheidsstraat 12, EIBERGEN, 0545 477 404 | MOTORCYCLES GRONINGEN Oeverkruid 6, GRONINGEN, 050 577 91 99 | MOTOPORT DEN BOSCH Reitscheweg 33, DEN BOSCH, 0736 480 590 | MOTOPORT ROTTERDAM Strickledeweg 112, ROTTERDAM, 010 462 55 56 | TRIUMPH BOLLENSTREEK Marconistraat 35, HILLEGOM, 0252 531 361 | MOTOR CENTER VENLO De Gruisdonk 3, VENLO-BLERICK, 077 387 22 11

www.triumphmotorcycles.nl PRO_ADV Triumph.indd 76 Triumph Trophy230X300NL.indd 1

Volg ons op Facebook: facebook.com/OfficialTriumphNederland 22-10-12 15:53 09:49 11-10-12