Bouw en Uitvoering 2-2016 by APR Media

NIEUWE

REALITEIT MET 3D BETONPRINTEN BFBN WERKT HARD

AAN DUURZAAMHEID

BIOCOMPOSIET

BRUIKBAAR

BOUWMATERIAAL

SLIMME FLEXLABS BOUW EN UITVOERING

BEREIKT RUIM 68.600 LEZERS

JAARGANG 48 - 2 2016

HET VAKBLAD VOOR RIJK, PROVINCIE EN GEMEENTE

IN NEDERLAND EN BELGIE

Systeemintegratie. Dat klinkt mooi en dat is het ook. Alles goed voor elkaar: internet, verlichting en elektriciteit. Combineer een optimaal klimaat en een zo laag mogelijk energieverbruik. Resultaat: Energie door techniek. Wij zijn graag uw partner voor alle technische oplossingen. In en rond uw vastgoed, kantoor, schoolgebouw, opslagloods, werkplaats of fabriek. Krijgt u al energie door techniek? We helpen u graag.

Grip op proces en resultaat

Leertouwer: technisch dienstverlener in elektrotechniek, klimaat en ICT. leertouwer.nl - Barneveld - t 0342 42 51 51 - info@leertouwer.nl - twitter @leertouwerbv 13481

Krachtige opleving bouw 2015 was qua groei een topjaar voor de bouw. Het productievolume nam met 7% toe, wat neerkomt op een stijging met bijna € 4 miljard. Hiermee was de bouw in het afgelopen jaar de belangrijkste groeisector van de Nederlandse economie. De vooruitzichten voor de komende jaren zijn gunstig. De bouwproductie kan zowel in 2016 als in 2017 met 4 % toenemen. Bij deze ontwikkeling stijgt het productievolume van de bouw van € 58 miljard in 2015 naar € 72 miljard in 2021. Ook de werkgelegenheid trekt steeds sterker aan en zal in de periode tot 2021 dan met 70.000 voltijds arbeidsplaatsen toenemen. Dit concludeert het EIB in de onlangs verschenen studie ‘Verwachtingen bouwproductie en werkgelegenheid 2016’.

Spectaculair

Het afgelopen jaar stond in het teken van een spectaculaire toename van de woningbouw. Volgens voorlopige cijfers is de nieuwbouwproductie in 2015 met 24% gegroeid, terwijl de herstelen verbouwactiviteiten in de woningbouw met 17% zijn toegenomen. De woningbouw blijft ook de komende jaren de motor van de groei. De investeringen in de utiliteitsbouw en in de grond-, water- en wegenbouw zijn meer gematigd, maar met groeicijfers van 2 tot 3% per jaar over de gehele periode 2016-2021 neemt ook hier de productie toe.

Extra banen

Dit jaar trekt de werkgelegenheid veel sterker aan en deze zal weer meer banen gaan opleveren voor werknemers in de bouw. In 2016 wordt een stijging van de werkgelegenheid verwacht met 16.000 arbeidsjaren, waarvan 10.000 extra voltijds banen voor werknemers in de bouw. De totale groei van de werkgelegenheid in de periode tot 2021 komt neer op 70.000 voltijds banen, waarmee de werkgelegenheid vrijwel weer terug is op niveau.

BFBN werkt hard aan duurzaamheid De Romeinen bouwden er bruggen en aquaducten mee. Anno 2016 gebruiken we het nog steeds: beton. Bouw & Uitvoering praat met Ton Pielkenrood, directeur van de Bond van Fabrikanten van Beton足producten in Nederland (BFBN). Wie is hij en welke ontwikkelingen zijn er gaande in de branche?

Nieuwe realiteit met 3D betonprinten Onlangs is bij de TU Eindhoven een groot onderzoeks足project gestart naar de mogelijkheden van duurzaam 3D-betonprinten. Het 3DCP-project staat onder verantwoordelijkheid van Theo Salet, hoogleraar betonconstructies aan de faculteit Bouwkunde van de TU/e. Wat houdt het project in en hoe ver zijn de onderzoekers?

column Heilige graal Maatschappelijk verdienen met groene daken De Green Deal Groene Daken (GDGD) beoogt landelijke stimulering van groene daken. Stakeholders die baat hebben bij meer groene daken zoals gemeenten, waterschappen, woningbouwcorporaties, verzekeraars, marktpartijen, kennisinstellingen en de rijksoverheid.

DAKBEDEKKING DAK V EILIGHEID DAKDUURZ A AMHEID info@elroduurzamedaken.nl

www.elroduurzamedaken.nl

Uw groen is onze zorg www.heijmanssportengroen.nl

www.duravermeer.nl

B+U 2 2016 3

Biocomposiet bruikbaar bouwmateriaal Composiet werd jaren aangekondigd als het beton van de toekomst. Inmiddels heeft het materiaal haar diensten in de bouw bewezen, al blijft de bekendheid ervan nog wat achter. Inmiddels zijn enkele pioniers al weer bezig met de volgende stap: het ontwikkelen van biocomposieten bouwmaterialen. Wat is de potentie van dit bio based materiaal?

Slimme flexlabs voor O|2 gebouw Tegenover het VUmc, aan de rand van de Zuidas, staat sinds kort het O|2 gebouw. Dit multifunctionele gebouw is bestemd voor onderzoek op het gebied van Human Health & Life Sciences. De Vrije Universiteit vroeg als eindgebruiker en opdrachtgever om flexibele functionaliteit van verschillende ruimten in het pand.

Wie, waar op het dak? 32

Best of Web 100 miljoen subsidie voor energiebesparing koopwoningen

En verder

Het kabinet stelt 100 miljoen euro beschikbaar als subsidie om energiebesparing in de koopsector te versnellen. 80 miljoen wordt besteed aan een subsidieregeling voor energiebesparende maatregelen in koopwoningen en een voorlichtingscampagne.

FOTOPAGINA............................. 1 gebouwautomatisering..... 41 Bedrijfsinfo........................50 Colofon............................... 72

Uw logo ook op deze positie?

Ruimte voor uw bedrijf Uniek in gevelisolatie www.caparol.nl

Less energy, more comfort www.ubiflex.nl

info@aprmediagroep.nl

â&#x20AC;&#x2DC;We werken h aan duurzaa

B+U 2 2016 5

hard amheid’

De Romeinen bouwden er bruggen en aquaducten mee. Anno 2016 gebruiken we het nog steeds: beton. Bouw & Uitvoering praat met Ton Pielkenrood, directeur van de Bond van Fabrikanten van Betonproducten in Nederland (BFBN). Wie is hij en welke ontwikkelingen zijn er gaande in de branche? TEKST Betty Rombout

CV Ton Pielkenrood Leeftijd: 60 jaar Woonplaats: Benthuizen Opleiding: Hts (Weg- en Waterbouw), TU Delft (Civiele Techniek) Carrière: Pielkenrood werkte veertien jaar bij de Hollandsche Beton Groep in de uitvoerende aannemerij, zowel nationaal als internationaal. Vanaf 1999 is hij directeur van de Bond van Fabrikanten van Betonproducten in Nederland (BFBN).

Hoe ben je in de beton terecht gekomen?

“Mijn interesse werd gewekt in het praktijkjaar van de hts. Ik was betrokken bij de bouw van een brug in Zaandam, deed mee aan het vlechten, beton storten en uitzetten. Vervolgens ging ik voor een halfjaar naar Curaçao om onder andere mee te werken aan de bouw van een kademuur van beton. Ik runde daar ook het betonlab.”

Wat maakt precies het werken met beton leuk?

“Beton kun je in welke vorm dan ook gieten. Die flexibiliteit is geweldig. Beton vind ik ook mooi materiaal. Het gekke is, ik kom helemaal niet uit de betonhoek - mijn vader had een metaalwarenfabriek - maar beton heeft me gegrepen.”

Je hebt veertien jaar bij de Hollandsche Beton Groep gewerkt. Wat deed je?

“Ik werkte onder andere bij Interbeton, de internationale tak, en deed daar acquisitie op Afrika. Ook voerde ik projecten uit in Brits Guyana, Oman én op de Filippijnen. Daar hebben we ook met het hele gezin gewoond.”

In 1999 deed je de overstap naar de BFBN.

“Klopt. Ik heb veel verschillende dingen gedaan bij de Hollandsche Beton Groep, maar op een gegeven moment wilde ik iets anders. Ik zag een advertentie in de krant. De BFBN vroeg naar een ‘Mister Beton’.”

B+U 2 2016 7

Trending Topics Beton speelt een belangrijke rol in een duurzame samenleving. Door zijn veelzijdigheid biedt het vele mogelijkheden voor duurzaam bouwen. Eind november 2015 presenteerde het Betonplatform tijdens de Betondag de nieuwe uitgave van Duurzaam Beton, Trending Topics. Het boekje is te downloaden via de site van de Bond van Fabrikanten van Betonproducten in Nederland (BFBN).

En dat ben je nu...

Ton Pielkenrood lacht en zegt: “Dat stond letterlijk zo in de advertentie. Maar zo wil ik mezelf echt niet noemen hoor!”

Wat kun je over de BFBN vertellen?

“De structuur is gelaagd. De eerste betreft de bedrijven, die in de markt zitten. Daar boven bevinden zich de productsectoren: Associatie van Beton Fabrikanten van constructieve elementen, Vereniging van Fabrikanten van Agrarische Betonwaren, Stichting Betonfabrikanten van Bouwblokken en -stenen, de Vereniging van bestratingsfabrikanten en de Vereniging van Producenten van Betonleidingsystemen. Deze organisaties houden zich vooral bezig met de technische belangenbehartiging van hun product. Als paraplu boven de productsectoren hangt de BFBN.”

Wat doet de BFBN zoal?

“De BFBN is een werkgeversorganisatie. Simpel, wij doen zaken in het belang van de industrie. We kennen een aantal belangrijke ‘poten’. De eerste betreft de sociale zaken. We verzamelen kennis en kunde op het gebied van arbeidsvoorwaarden en stellen deze ten dienste aan onze leden. Denk aan kennis en kunde over cao’s, VUT en pensioen. Algemene belangenbehartiging, lobby en KAM, Kwaliteit, Arbeid en Milieu, zijn andere pijlers. Wat kwaliteitszorg betreft, momenteel is het verhaal rondom CE/KOMO ‘hot’. Europa accepteert namelijk geen KOMO meer naast CE. Afnemers weten nu niet meer waar ze aan toe zijn. Op het gebied van Arbo doen we veel aan arbeidsveiligheid. We hebben bijvoorbeeld een project lopen, met subsidie van het ministerie van SZW, dat ‘Voortdurend Veilig’ heet. Doel is om veilig en gezond werken in de betonproductenindustrie blijvend en vanzelfsprekend te maken. Op het gebied van milieu komen we natuurlijk op het duurzaamheidsverhaal terecht.”

Inderdaad, hoe gaat de BFBN met duurzaamheid om?

“Als betonindustrie hebben we het voordeel, dat we gebruik maken van lokale materialen: zand, grind, kalksteen voor cement, water. Kijken we naar ‘uitputting’, dan zitten we aan de goede kant. Waar een zorg zit, is de CO2 uitstoot die vrij komt bij het maken van

Manchetknopen voor ieder moment WWW.THECUFFLINKSHOP.NL

KORTING OP MANCHETKNOPEN VOOR BOUW EN UITVOERING LEZERS KORTINGSCODE BU-KORTING

Klik tijdens je bestelling op ‘gebruik je kortingscode’ en vul de code in om 15 procent korting te krijgen

B+U 2 2016 9

ortlandcement1. Echter, in Nederland gebruiken we p veel hoogovencement2, waarbij nauwelijks CO2 vrijkomt. Daarnaast maakt de industrie in Nederland veel gebruik van secundaire brandstoffen, waardoor er ook minder CO2 uitstoot is. Tevens gebruiken we vliegas, afval uit de schoorstenen van kolencentrales. Vliegas is bedoeld als vulmiddel en het helpt bij het hard worden van beton. De laatste belangrijke ontwikkeling op het gebied van duurzaamheid betreft de nieuwe cementsoorten: CO2 arme geopolymeren, een diverse groep van bindsystemen met calciumaluminaten en silicaten als belangrijkste grondstoffen. Alle geopolymeren hebben met elkaar gemeen dat de bindingcapaciteit wordt geactiveerd

1 Portland cement is een soort cement dat voor het eerst werd gefabriceerd in Groot- Brittannië in het begin van de 19de eeuw. Het heeft zijn naam gekregen van de Portland formation, een gesteenteformatie waaruit bouwmateriaal werd gewonnen op Het Isle of Portland. Portlandcement lijkt op dit materiaal. Het cement bestaat voor minimaal 90% uit portlandklinker, voor maximaal 5% uit gips en voor 5% uit andere toeslagstoffen. 2 Hoogovencement is een type cement met een andere samenstelling dan portland cement; bij de klinker wordt een afvalproduct van de ijzerproductie (hoogoven), hoogovenslak, gemengd.

door toevoeging van een hulpmiddel als natronloog of natriummetasilicaat (waterglas). Hoe beter het mengsel bindt, hoe minder het cement verhit hoeft te worden. En ja, hergebruik van oud beton is ook een punt van aandacht. Denk aan het vermalen van bouwen sloopafval, te gebruiken als grindvervanger.”

De betonindustrie lijkt goed duurzaam bezig te zijn.

“We werken er hard aan.” Ton Pielkenrood haalt ook nog even het gebruik van beton binnen de circulaire economie aan. “Beton is daar uitermate geschikt voor.” Binnen een circulaire economie worden producten en materialen hergebruikt en behouden grondstoffen hun waarde. Anders dan in het huidige lineaire systeem, waarin grondstoffen omgezet worden in producten die aan het einde van hun levensduur vernietigd worden. “We doen veel met MVO Nederland”, vervolgt Pielkenrood. “Daar worden zaken als circulaire economie met alle ketenpartners besproken.”

En wat komt er nog meer aan de orde?

“We hebben het uiteraard ook over materiaalarm bouwen. Bij ons gaat het niet over het aantal tonnen dat we verkopen. We verkopen een functie, zoals een brug van A naar B. Dat doen we met zo min mogelijk materiaal.”

Zijn er overall nog belangrijke ontwikkelingen in de betonindustrie die noemenswaardig zijn?

“Zeker, denk aan de evolutie in de fabrieken. Van binnen worden ze steeds efficiënter door vergaande automatisering, zoals het gebruik van robots. Onlangs is het proces binnen een fabriek voor elementen helemaal vernieuwd. Ze maken nu iedere zes minuten een betonelement. Superontwikkelingen!” Pielkenrood noemt ook de cascobouw, die zich momenteel enorm aan het ontwikkelen is. “Vandaar dat het marktaandeel van prefabbeton in de woningbouw enorm is toegenomen.”

In de Stentor van december jl. lazen we inderdaad dat er een run is op prefabbeton. Dat er zelfs een betontekort dreigt voor de woningbouw.

“Dat is ietwat overdreven. In 2008 hadden we zo’n 15% marktaandeel in de woningbouw, nu 25%. Natuurlijk, we hebben het momenteel superdruk in de woningbouw. De levertijden lopen iets op. Maar de crisis is nog niet voorbij. De Stentor doet ons geloven dat het nu Hosanna is in de beton, maar dat is niet zo. We kennen nog genoeg fabrieken die niet vol zitten. In de kantorenbouw en grond-, wegen waterbouw gaat het allemaal nog niet zo hard.”

Durf je toch in de toekomst te kijken? Komt de betonindustrie terug op het niveau van voor de crisis?

“Dat het wordt zoals vroeger, daar geloof ik niet in. De woningbouw komt terug en zal dat blijven doen. We zien bijvoorbeeld dat er bij de sociale woningbouw nog heel veel gebouwd moet worden. Kijk alleen al naar het feit dat iemand vijf jaar ingeschreven moet staan voordat hij een sociale huurwoning krijgt. We accepteren dat niet meer. Waar we over tien jaar staan? Het marktaandeel zal zeker toegenomen zijn. We zijn niet voor niets zo sterk uit de crisis gekomen.”

En, blijf je voorlopig ‘Mister Beton’?

Pielkenrood moet hartelijke lachen: “Ach, dat weet ik niet. Dat hangt ook af van in hoeverre de vijf brancheorganisaties in de betonindustrie nauwer gaan samenwerken. Geen idee wat er gaat gebeuren. Maar ‘ja’ ik blijf voorlopig wel in de beton. De branche geeft me voldoende uitdaging.” BOUW+ UITVOERING

10 B+U 2 2016

B+U 2 2016 11

Onlangs is bij de TU Eindhoven een groot onderzoeks project gestart naar de mogelijkheden van duurzaam 3D-betonprinten. Het 3DCP-project staat onder verantwoordelijkheid van Theo Salet, hoogleraar betonconstructies aan de faculteit Bouwkunde van de TU/e. Wat houdt het project in en hoe ver zijn de onderzoekers? TEKST Betty Rombout

Nieuwe realiteit met

3D betonprinten

D-betonprinten is meer dan een nieuwe maakmethode, volgens Salet. “Met 3D-betonprinten kan een nieuwe realiteit ontstaan waarin architectuur, constructie en productie vergaand worden geïntegreerd. Die toekomst zijn we nu aan het verkennen en proberen we dichterbij te halen.”

Het begin

Vier jaar geleden betrok Salet zijn positie als hoogleraar aan de TUe. Zijn vraag destijds: hoe besteed ik mijn deeltijdhoogleraarschap zo efficiënt mogelijk? “Ik wilde me focussen op het vernieuwende. Als maatschappij krijgen we meer en meer te maken met de ontwikke ling van de snelheid van computers. De capaciteit is van een ‘mug’ naar een ‘muis’ gegaan, over een aantal jaren is die gelijk aan de mens en over twintig jaar kan een computer meer rekenen dan de mensheid bij elkaar. Ik zie dat wij digitaal gaan ontwerpen en produceren. Wat keihard nodig is, ook in de betonwereld. Beton is fantastisch materiaal, maar heeft wereldwijd wel een grote milieubelasting met CO2 uitstoot. Slimmer en mooier ontwerpen is noodzakelijk met digitalisering, unieke

rekenmodellen en parametrische ontwerpen. Voor het maken gebruiken we in de toekomst textielmallen, frasetechnieken voor mallen, flexibele mallen én printers. Die laatste techniek hadden we in Nederland nog niet. Dus besloot ik mij hierop te gaan richten.” Theo Salet zocht partners in het bedrijfsleven om zijn project te ondersteunen. Elf bedrijven over de hele keten in de bouw wilden participeren; van timmerbedrijf, aannemer, cementleverancier, ingenieursbureau tot producent van prefabelementen. “Binnen de universiteit werken we nu met twee PhD’s, acht studenten en een post-doc aan het project, waarvoor zo’n miljoen euro beschikbaar is. De komende zomer gaat een derde PhD aan de slag.”

Printer

Na het regelen van de financiering, werd de printer ontwikkeld. Het ontwerp van de printer en de bestu ring ervan startte in 2014. De opbouw vond in de zomer van 2015 plaats. Met de printer kunnen objecten tot elf meter lang, vijf meter breed en vier meter hoog geprint worden. Momenteel zit men diepgaand in het onder-

12 B+U 2 2016

zoek. Met als doel om grensverleggende en makkelijk te recyclen betonproducten te kunnen printen. Hoe werkt dat 3D printen eigenlijk? Theo Salet vergelijkt het met een slagroomspuit. “Aan het ene einde van de slang zit een spuitmond. Aan het andere einde van die slang bevindt zich een grote pomp en menginstallatie, die zand, water en cement mengt tot het beton wordt. De pomp zorgt ervoor dat het mengsel aan het einde van de slang eruit komt. Op die slang kunnen we verschillende koppen zetten. De ene keer komt het beton er rond uit, dan weer vierkant. Het materiaal dat er uit komt, blijft staan. Het zakt niet in elkaar. Door de spuitkop te bevestigen aan de robot kan deze geheel automatisch elk gewenst pad afleggen in de ruimte.”

Onderzoek

Op de vraag waar het onderzoek van Sarlet en zijn team zich op richt, zegt hij: “Normaliter stort je beton in een mal. Of we nu een klein of een groot huis maken, het

materiaal is wat het is en heeft dezelfde eigenschappen. Met de printer gebeurt er iets bijzonders. We kunnen er veel vrijere vormen mee maken. Een kist is niet nodig, wat de helft van de kosten van een betonconstructie is. Echter, daar staat een ding tegenover. Printen we heel snel, dan is het beton onderin nog niet hard en stort het geheel in elkaar. Printen we heel langzaam, dan hechten de lagen niet aan elkaar omdat een laagje beton op een reeds verhard laagje is gelegd. Materiaaleigenschappen zijn dus gekoppeld aan de grootte van wat we maken en de snelheid waarmee we printen. Dat moet opgelost worden. We zijn de printer zo aan het inrichten dat hij zelf bepaalt met welke snelheid het print bij een bepaald ontwerp.” Salet vervolgt: “Een ander punt: normaal storten we het beton om de wapening heen. Hoe moeten we met 3D printen de wapening erin krijgen? Of misschien hoeven we niet te wapenen, maar het materiaal dat beton heet veranderen? Wel cementgebonden, maar

in-situ bouw; voorbeeld van een gebouw dat in werking wordt geprint. bron: tu/e

B+U 2 2016 13

3D betonprinten een voorbeeld in het buitenland - Dubai Dubai en Winsun Global, een Chinees 3D-printtechnologie bedrijf, zijn een samenwerking aangegaan om ’s werelds eerste 3D-geprint kantoorgebouw te realiseren. Het gebouw moet laag per laag gebouwd gaan worden met een 3D-printer van ruim zes meter hoog. Het kantoorgebouw in Dubai gaat een grootte van 600m2 beslaan en zal dienen als tijdelijk hoofdgebouw van het ‘Museum van de Toekomst’. Het printen van gebouwen is niet alleen innovatief, maar ook financieel aantrekkelijk. Doordat de printer efficiënter omgaat met materialen wordt er tot 60 procent minder afval gecreëerd, ook de arbeidskosten zijn met 50 tot 80 procent gereduceerd. Wanneer men het project vergelijkt met traditioneel bouwen, dan blijkt dat de productietijd ook te halveren is. Hierdoor kunnen architectonische bedrijven in een kortere periode innovatieve gebouwen bedenken en ontwikkelen. Daarnaast zijn er minder beperkingen wanneer het aankomt op vorm en materiaal. Het kantoorpand is na verwachting in 2017 gereed.

printkop van de 3d betonprinter bron: tu/e links het besturings systeem/centrale zenuwcentrum van de 3d betonprinter (grijze kast) bron: tu/e

14 B+U 2 2016

met een veel grotere treksterkte. Dat zijn we aan het onderzoeken.” Een ander onderzoeksvlak betreft het printen van verschillende soorten beton in één product. Zodanig dat een complete wand te printen is met alle functionalitei ten. Een wand met vezels versterkt beton voor de sterk te, een isolerende laag voor de warmte, aan de buiten kant vuilafstotend beton en aan de binnenkant een laag die zorgt voor prettige akoestiek. “Met deze mogelijk heid stel je het cementgebruik ook af op de behoefte en maak je het geheel daarmee ook veel duurzamer.”

Samenwerking

Wereldwijd wordt er veel geld gestopt in de techniek van het 3D printen, vernemen we van Theo Salet. “Singapore en Zwitserland beschikken bijvoorbeeld elk over een 3D printcentrum met onderzoeksbudgetten die vele tientallen malen groter zijn dan de middelen waarover de TU/e beschikt.”In deze landen investeert de overheid in 3D printen. Geloof maar, dat er met dergelijke programma’s echt wat gebeurt op dit gebied.” In Nederland is dit niet het geval, reden voor Salet om samenwerking te zoeken met zowel de universiteiten in Singapore als Zwitserland.

Meerdere technieken

Salet is ervan overtuigd dat het onderzoek op de TU/e eind 2016 zodanig is afgerond dat er bedrijfszeker en veilig geprint kan worden. “Dan printen we een gebouw. Wij leveren de techniek. De vraag is welke bedrijven het oppakken, een eerste pilot uitvoeren om al lerende uiteindelijk toepassing in de praktijk mogelijk te maken.” En die praktijk, hoe ziet die er dan uit? Theo Salet: “Ik noemde het in het begin al. We gaan anders ontwerpen en maken: digitaal. Daar zit een enorme kwaliteitsen productieslag in. Of alles geprint zal worden? Niet alles, dat is ook niet een doel op zich, maar delen wel. We maken gebruik van diverse technieken - bijvoorbeeld frasetechnieken - om op maat te kunnen maken. Maar door de printer wordt de maakmethode vrij, waardoor we ook andere dingen kunnen maken.” Theo Salet tot slot: “Onze generatie heeft een verantwoordelijkheid in duurzaamheid. Met het 3D betonprin ten kunnen ook wij ons steentje bijdragen.” BOUW+ UITVOERING

â&#x20AC;&#x153;Onze generatie heeft een verantwoordelijkheid in duurzaamheid. Met het 3D betonprinten kunnen ook wij ons steentje bijdragen.â&#x20AC;? Theo Salet hoogleraar betonconstructies aan de faculteit Bouwkunde van de TU/e

16 B+U 2 2016

Alfa Coating verlengt de levensduur van o.a. meerpalen, fundaties en kade- of damwanden met gegarandeerd 5 jaar

Gratis kade- of damwand inspectie neem contact met ons op voor de voorwaarden • • • • • •

Onderwater aan te brengen Droogleggen of afdichten niet nodig Snel aan te brengen, daar waar het nodig is Bij alle weersomstandigheden aan te brengen Veilig en 5x sterker dan reguliere verven Alfa Diving beschikt over een eigen werkship

Meer informatie? www.alfadiving.com of bel: +31(0)20-475 00 70 13385

Een andere kijk op bestaand vastgoed Het is onze passie om op duurzame wijze omgevingen te creëren waarin mensen zich prettig voelen. Onder het motto ‘in het bestaande zit de echte waarde’ zetten wij alles op alles om bestaand vastgoed nieuw leven in te blazen. Dit doen wij door transformatie, revitalisatie, onderhoud en alle combinaties daartussen. Of het nu gaat om een kantoorpand, een zorgcomplex, een winkelcentrum, een school of een woongebouw. Resultaatgericht samenwerken is hierbij de sleutel tot succes.

www.transVORM.info

FLEXIBEL IN VASTGOED 13471

B+U 2 2016 17

column Heilige graal De mythe van de Heilige Graal. De Amerikaanse auteur Dan Brown heeft er een bestseller over geschreven. Afhankelijk van welke mythe je volgt, omschrijft de Heilige Graal een beker, schaal, speerpunt of edelsteen die bovennatuurlijke krachten zou bezitten. Ik ben nieuwsgierig naar de Heilige Graal van de 21ste eeuw in de bouwen installatiebranche. Er gloort namelijk weer licht aan de horizon. Bouwvolumes trekken aan met positieve gevolgen voor de installatiebranche. Inmiddels begrijpt iedereen wel dat de tijden als voorheen - als voor de crisis - niet meer terugkomen. Maatschappij en politiek denken nu anders over wonen, werken, zorgen en recreëren. Maatschappelijk verantwoord, passend in het nu en gericht op de toekomst. Het zijn de woorden die nu, als een oorverdovende mantra, doorklinken. Als branches hebben wij antwoorden. BIM gaat dé oplossing zijn in het voorkomen van faalkosten. Energie vanuit de fossiele bron is passé. Vanuit het geloof in duurzame bronnen als zon, wind en water klinkt het ‘all electric’. En met de blik op nieuwe verdienmodellen zijn zienswijzen op productie, financiering en exploitatie compleet veranderd. Alles steeds meer aangeboden ‘as a service’. Licht, warmte, communicatie, mobiliteit, wonen etc. Van bezit naar gebruik, is het adagium. Zijn dit de nieuwe waarheden waar wij méér rekening mee moeten houden? Jazeker! Maar let op voor het Heilige Graal - effect. BIM gaat een onmiskenbare rol spelen in de sector. We gaan anders samen werken, maar ook anders samenwerken? Nieuwe verdienmodellen stellen andere KPI’s aan organisaties. Gaan diverse ratio’s ons meer vertellen dan omvang, omzet en marge? Als big data dé driver achter ‘as a service’-oplossingen is, is de grote-G dan onze concurrent of onze strategisch partner? Ik geloof in de kracht van ontwikkeling en verandering. Maar wel zonder mythe-achtige boodschappen. Die behoud ik graag tot Brown’s ‘Da Vinci Code’.

Maarten van der Boon manager business development & innovatie bij leertouwer

Green deal groene daken

Maatschappelijk verdienen met groene daken De Green Deal Groene Daken (GDGD) beoogt landelijke stimulering van groene daken. Stakeholders die baat hebben bij meer groene daken zoals gemeenten, waterschappen, woningbouwcorpora ties, verzekeraars, marktpartijen, kennisinstellingen en de rijksoverheid. Naast het ontwikkelen van een aantal maatschappelijke verdien modellen kijken wij samen met de rijksoverheid naar het benutten van kansen en het wegnemen van knelpunten omdat begroeide daken water vasthouden, biodiversiteit versterken en daarmee zorgen voor een veilige en gezonde leefomgeving. In de zoektocht doorliepen wij een aantal divergerende en convergerende stappen. We brachten voordelen in kaart, bedachten zo’n 60 ideeën om samen te verdienen en werkten zo richting vijf uitgewerkte concepten.

Vijf verdienconcepten Na intensieve samenwerking in vijf brede bijeenkomsten en twee werkgroepbijeenkomsten in de sporen “Water & Energie” en “Biodiversiteit”, kwamen de deelnemers tot een aantal meer uitge werkte verdienconcepten:

Pagina 18

1. Differentiatie belastingen (Rioolheffing, waterschapsbelasting, OZB) Partijen met een groen dak zorgen voor baten op het gebied van hemelwater(berging) en/of ecosysteemversterking. Gemeenten en waterschappen belonen dit via een korting op gebouwgerela teerde belastingen. Differentiatie belastingbedragen door eigenaren of gebruikers van gebouwen met een oplossing voor hemelwaterafvoer ontkoppeling korting te geven. Desgewenst partijen die niets doen voor hemel water een hogere belasting laten betalen. De mogelijke kortingen zichtbaar maken op de jaarlijkse rekening (rioolheffing, water schap, OZB) in combinatie met het aanduiden van risicogebieden. Kansrijke locaties zoeken via een kansenkaart op wijkniveau, met schademeldingen, rioolstelsel, verhard, groen en waterberging.

Verdienmodel

Slim stapelen van dakfuncties

2. Waterschade preventie en verzekeren Partijen die een groen dak aanleggen, zorgen voor baten op het gebied van hemelwater(berging) en/of ecosysteemversterking. Verzekeraars kunnen dit belonen via een korting op gebouwgere lateerde verzekeringen. Verzekeraars kunnen een hogere premie vragen aan gemeenten die geen actief klimaatadaptatiebeleid voeren. Dit gedeelte bestaat uit een nieuw verdienmodel waarbij de winst samen met de verzekeraar ligt bij het voorkomen van wateroverlast. 3. Gebouwlabels (BREEAM en GPR) Waarde voor water en biodiversiteit extra aantoonbaar maken in gebouwlabels. Van knelpunt naar kans. Van onvoldoende punten voor water en biodiversiteitswaarde van groene daken naar voldoende punten. Afbakening door te focussen op BREEAM (vastgoedontwikkelaars) en GPR (gemeenten, scholen, woningcorporaties). Er is, als het gaat om groene daken en biodiversiteit, vaak sprake van AKO: Angst (voor lekken), Kosten (zullen wel hoog zijn) en Onderhoud (nog hoger) en dus angst voor chaos. Terwijl juist de voordelen zijn: vergroten leefbaarheid in de stad, integreren omgeving met dak en variatie in daklandschap en langere levensduur. 4. Ecosysteemherstel | kansenkaart Kansen voor groene daken in kaart brengen, daken bundelen voor gebiedsgerichte aanpak en aantrekkelijk maken voor projectont wikkelaars en grotere investeerders. Het verdienmode bestaat uit een nieuwe markt in kaart brengen en daarna in beweging brengen. 5. Mindset De essentie hiervan is de bewustwording creëren van voordelen van groene daken. Kennis hierover vergroten en verspreiden, o.a. via voorbeelden. Van knelpunt naar kans, van geringe mindset naar verbeterde mindset. Via een groene daken app (en/of website) de kennis en bewustwording bij dakeigenaren vergroten middels het Duurzame Daken Platform.

Tot slot De praktijk bij het ontwikkelen van groene daken leert dat het gaat om het slim stapelen van meerdere functies. Bijvoorbeeld waterber ging, energieopwekking, voedselproductie en educatie. Deze functies zijn te vertalen in harde en zachte waarden, en leidt tot de vraag voor wie deze waarden wat waard zijn. In de uitdaging om deze vraag zo uitgebreid mogelijk te beantwoorden, schuilt ook het zicht op potentiele mede-investeerders. Waarbij het ook om andersoortige investeringen kan gaan dan financieel.

Meer info www.levenopdaken.nl/index/artikelen/ Green-Deal-Groene-Daken-Eindrapportage.pdf

De focus voor het vervolg van fase 1 naar fase 2 (2016 en 2017) ligt op de innovatie van en het experimenteren met de verdienconcepten. Doel is om zo uiteindelijk tot volwaardige nieuwe verdienmodellen te komen die de landelijke opschaling van begroeide daken zullen versnellen. Ook is de meer uitgebreide aandacht voor kansen en knelpunten door gezet naar het vervolg op de Green Deal. Fase 2 wordt op 14 april a.s. ondertekend op de Innovation Expo in Amsterdam.

Begroeide daken Hieronder verstaan we begroeide daken, biodiverse daken, vegetatiedaken, natuurdaken en groenblauwe daken. Bij gele daken gaat het om opwekken van zonneenergie op daken, blauwe daken kunnen water bergen, en rode daken vervullen een sociale functie. Combinaties hiervan noemen we multifunctionele daken ofwel duur zame gebruiksdaken. In een verdienmodel gaat het om het vinden van een posi tieve balans tussen opbrengsten en investeringen. Het kan gaan om harde, tastbare afrekenbare waarden, en om meer zachte waarden. Het maatschappelijk verdienmodel waar we in de Green Deal Groene Daken naar zoeken, gaat over een model om samen te verdienen aan het groene dak. De totale balans van opbrengsten en investeringen dient positief te zijn voor iedere stakeholder en voor de betrokken stakeholders samen. Baten van groene daken A. Klimaat (waterbergende functie, verdampen van water, dempen hitte stress in steden) B. Biodiversiteit (extra leefgebied voor onder andere bijen, vlinders en vogels) C. Gezondheid (verkoelende werking, sneller herstel van ziekte bij uitzicht op groen, dempen van geluid en afvangen van fijnstof) D. Waarde en esthetiek (vergroting van groene gebruiks ruimte, duurzaamheid bij nieuwbouw, hogere verkoopwaarde van gebouw, meer publiek trekken voor winkels en horeca) E. Kosten (voorkomen van waterschade, lagere kosten voor koelen)

Pagina 19

Bouw wil honderden mensen met een beper king kans geven Het komend jaar moeten bijna driehonderd mensen met een beperking op de arbeidsmarkt werk in de bouw en infra vinden. Dat spraken de werkgeversorganisaties en vakbonden in de cao af. Zo geeft de sector invulling aan het op landelijk niveau overeengekomen sociaal akkoord, zo bericht Bouwend Nederland.

Invulling

Behalve Wajongers ( jonggehandicapten), waarvoor de bouwbranche in 2014 en 2015 al bijna tweehonderd arbeidsplaatsen creëerde, richt de cao-afspraak zich ook op werkzoekenden met een wsw-indicatie die niet meer naar de sociale werkplaats kunnen, leerlingen in het praktijkonderwijs en werklozen die onder de Participatiewet vallen. Werkgevers die een geschikte vacature hebben die zij laten invullen door zo’n kandidaat, kunnen eerst een proefplaatsing van enkele maanden aanbieden. In veel gevallen kunnen zij daarnaast rekenen op ondersteuning door een jobcoach, scholingsmogelijkheden en diverse financiële faciliteiten, zoals loondispensatie, aangepaste loonschalen, premiekorting, een no-riskpolis bij uitval en vergoedingen voor werkplekaanpassingen.

Voordelen

Werkgevers die Wajongers in dienst namen, zijn over het algemeen erg tevreden over die keus. Motivatie vinden zij een stuk belangrijker dan vakbekwaamheid en productie. Het werk moet er natuurlijk wel geschikt voor zijn, of worden gemaakt, en een goede begeleiding is nodig, maar dan kan een Wajonger ook werkelijk iets toevoegen. Voor bedrijven is het een goedkope optie om eenvoudig werk te laten uitvoeren of om aan bestekseisen te voldoen. Het levert zo’n onderneming vaak ook goede publiciteit op en een naam op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen. De nieuwe tranche van het project is onlangs van start gegaan met de lancering van de campagne ‘Wie klaart de klus onbeperkt aan de slag in de bouw’. info: www.wieklaartdeklus.nl

22 B+U 2 2016

B+U 2 2016 23

Biocomposiet

bruikbaar bouwmateriaal

24 B+U 2 2016

Potentie en stagnatie op weg naar bio based in de bouw Composiet werd jaren aangekondigd als het beton van de toekomst. Inmiddels heeft het materiaal haar diensten in de bouw bewezen, al blijft de bekendheid ervan nog wat achter. Inmiddels zijn enkele pioniers alweer bezig met de volgende stap: het ontwikkelen van biocomposieten bouwmaterialen. Wat is de potentie van dit bio based materiaal? TEKST Daan Groeneveld

aar je ook leest over composiet, overal wordt de loftrompet gestoken. Het materiaal wordt aangeprezen als milieuvriendelijk, licht van gewicht, onderhoudsarm, recyclebaar, heeft een grote vormvrijheid, een natuurlijke uitstraling en ga zo maar door. Waarom is het dan nog relatief onbekend en weinig gebruikt in de bouwwereld? Of klopt dat beeld niet en is composiet op stille wijze allang geïntegreerd en veelgebruikt? Een deel van de onduidelijkheid die vaak heerst rondom composiet, wordt veroorzaakt doordat het een verzamelnaam is voor veel verschillende soorten materialen.

Hennepvezel en biohars

Composiet is officieel een verzamelnaam voor materialen die zijn samengesteld uit verschillende grondstoffen. In die zin is gewapend beton strikt genomen ook composiet. In de bouw wordt met composiet over het algemeen echter vezelversterkte kunststof bedoeld. Dit materiaal wordt de laatste jaren door vooruitstrevende delen van de bouwwereld langzaam omarmd, bijvoorbeeld voor infrastructurele doeleinden als bruggen en sluisdeuren. Met name vanwege het voordeel van het lichte gewicht, in verhouding tot de kracht van het materiaal. Het vervoeren en installeren van het materiaal kost daardoor relatief weinig tijd en energie. Dat kan behoorlijk schelen in kosten en CO2-footprint. In de ambitie van overheden en bedrijfsleven om in te zetten op een bio based economy, biedt composiet echter nog andere mogelijkheden. Onderzoek heeft namelijk uitgewezen dat het mogelijk is om composieten uit vrijwel volledig natuurlijke materialen samen te stellen: Biocomposieten. Al in 2014 schreef Bouw+Uitvoering over ‘de eerste bio based gevel ter wereld’, gemaakt van biohars en hennepvezel. De opdrachtgever, Tuinbouwontwikkelingsmaatschappij Brabant, ontwikkelde destijds een volledig bio based cluster voor glastuinbouw en bedrijvigheid in Dinteloord. Als symbool voor de groene ambitie lieten zij

een gasontvangstgebouw ontwikkelen van biocomposiet. Het was de eerste opdrachtgever die het aandurfde om een gevel van biocomposiet te laten ontwikkelen. Pioniersbedrijf NPSP was verantwoordelijk voor de productie van de gevel. Willem Böttger merkte destijds op dat economische factoren de ontwikkeling van biocomposiet in de weg stonden. Het materiaal is duurder, maar dat komt vooral door de lage afzetmogelijkheden, doordat er weinig vraag naar is, zo concludeerde Böttger. Wanneer het zou lukken om de afzet van biocomposiet op te schalen, zou het prijsnadeel dus moeten wegvallen. Ook wanneer reststromen beter worden verwerkt, en materialen uit reststromen voor de ontwikkeling van de producten kan zorgen, zou dit economische voordelen bieden. “Als men werkelijk niet meer van olie afhankelijk wil zijn en men vindt dat het met het milieu beter moet, moeten er stappen gezet worden die in eerste instantie wat duurder zijn, maar uiteindelijk een goede investering. En op termijn voordeliger”, zo betoogde Böttger destijds.

Nek uitsteken

Twee jaar later is het tijd om de balans op te maken. Zou biocomposiet zijn doorontwikkeld? Zou het materiaal al net zo sterk en voor dezelfde prijs verkrijgbaar zijn als gewoon composiet? Zijn er opdrachtgevers die het voorbeeld van Dinteloord hebben gevolgd en hun nek hebben uitgestoken voor de ontwikkeling voor dit circulaire materiaal? Een zoektocht op internet en navraag bij pioniers op het gebied van biocomposiet levert een schrale oogst op. Feitelijk is de gevel in Dinteloord nog altijd de enige gevel van biocomposiet in Nederland. Wel is er de afgelopen twee jaar meer onderzoek gedaan en blijkt het materiaal langzaam, stapje voor stapje, te worden doorontwikkeld tot een variant die kan concurreren op de markt. Waar overheden en in mindere mate bedrijfsleven de mond vol hebben van verduurzaming en transitie naar een bio based economy, blijken opdrachtgevers wat

B+U 2 2016 25

kunststof composiet stationskappen voor busstations in aalst

6 hangstoelen in provinciehuis noordbrabant tonen de vormvrijheid van biocomposie

betreft materiaalgebruik hun nek nog niet te hebben uitgestoken. In ieder geval wat biocomposiet betreft. Is het te obscuur, te onbekend, misschien te ongeloofwaardig dat uit biohars en vlasvezels materiaal kan worden ontwikkeld dat voldoet aan alle eisen voor een gevel, of

De ontwikkeling van biocomposiet Test- en onderzoekscentrum SHR doet al tientallen jaren contract research naar houttoepassingen. Het centrum signaleert een steeds grotere vraag vanuit de praktijk naar samengestelde producten en speelt daarop in met het testen en ontwikkelen van lijmen, coatings, kunststoffen en nu dus ook biocomposiet. “De laatste jaren worden steeds sterkere composieten ontwikkeld, met steeds langere levensduur. Composieten bestaan uit vulstoffen en bindmiddelen. Reguliere composieten bestaan bijvoorbeeld uit plastic vermengd met hout. 50% hout en 50% thermoplast of thermohardend materiaal.” Aldus Boke Tjeerdsma, die namens SHR onderzoek doet. Zo zijn er de wood polymere composites, wpc’s, die in de bouwmarkt al te koop zijn en met name voor dekdelen worden gebruikt. Het bedrijf Polyproducts gebruikt veel materiaal dat bestaat uit een combinatie van polyester, vermengd met biohars. Strikt genomen zijn dit slechts voor 50% biocomposieten. Tjeerdsma: “De naam biocomposiet is verwarrend. Het komt voort uit de ontwikkeling dat natuurlijke materialen steeds meer gemengd worden met synthetische materialen als lijm en hars. De laatste jaren is vanuit de chemische industrie een begin gemaakt om allerlei biobased harssystemen op de markt te brengen. Daarmee wordt het mogelijk om naast de vulstoffen ook de bindmiddelen biobased te laten zijn, in de vorm van biohars.” In dat geval kan natuurlijk wel gesproken worden van biocomposiet, hoewel Tjeerdsma benadrukt dat varianten die voor 100% uit natuurlijke materialen bestaan, nog niet voorkomen. Dergelijk materiaal is dus nog niet in grote bouwelementen toegepast, terwijl de kwaliteiten van biopolyester, biohars, veelbelovend is. “Biohars is zo resistent als normaal polyester. Ook thermisch is het heel sterk, het is heel brandveilig.” Die harsen zijn in potentie dus goed, maar moeten volgens Jan Schrama van Polyproducts nog doorontwikkeld worden. “De harsen die volledig bio zijn kunnen bijvoorbeeld gewonnen worden uit suikerriet. Deze bieden voordelen in het eindproduct. Ze zijn bijvoorbeeld brandveiliger en minder giftig. Maar de verwerkbaarheid is momenteel nog een probleem. Dat is wel echt iets om verder te onderzoeken. De harsen die voor de helft uit biomateriaal bestaan zijn wel goed verwerkbaar, maar momenteel nog moeilijk verkrijgbaar, doordat de markt er nog niet op heeft gereageerd.”

blijft men hangen in het economisch motief? Volgens Jan Schrama, directeur van Polyproducts, vooral het laatste. Dit bedrijf produceert al bijna vijftig jaar composieten voor de bouw. Enkele jaren geleden nam Polyproducts, na een faillissement van NPSP (de ontwikkelaar van de gevel in Dinteloord), dit bedrijf onder haar hoede, om naast de gebruikelijke composieten ook biocomposieten te kunnen ontwikkelen en zo in te spelen op een bio based toekomst. Maar uit de woorden van Schrama kan worden opgemaakt dat die toekomst de afgelopen jaren nog niet veel dichterbij is gekomen. “We hebben NPSP destijds overgenomen met de gedachte dat er heel veel toepassingsmogelijkheden met biocomposiet mogelijk zijn. In den lande bleek het animo echter tegen te vallen en merk je dat er nog een hele weg te gaan is. Er wordt vooral naar de portemonnee gekeken. Als men dan al bij composieten uitkomt, verkiest men de ‘normale’ variant boven de biologische.”

Doorontwikkeling nodig

Hoe verhoudt biocomposiet zich eigenlijk tot gewoon composiet en traditioneel bouwmateriaal? De reguliere composieten van Polyproducts bestaan voor de helft uit biohars en voor de andere helft uit polyester, voornamelijk glasvezel. De hars functioneert daarbij als vulmateriaal en de glasvezel als bindmiddel. Bij de biocomposieten van NPSP wordt de polyester vervangen door natuurlijke vezels uit vlas, kokos of hennep. Schrama is van mening dat dit biocomposiet nog doorontwikkeld moet worden voordat bouwpartijen en opdrachtgevers voor het materiaal zullen kiezen. Wanneer men bijvoorbeeld gevels wil maken, blijkt er veel meer materiaal nodig om tot eenzelfde sterkte en stijfheid te komen ten opzichte van composiet met glasvezel. Schrama gelooft dat het mogelijk is om uiteindelijk biocomposiet met dezelfde kwaliteiten als gewoon composiet te maken,

28 B+U 2 2016

maar geeft aan dat dit waarschijnlijk nog enkele jaren aan ontwikkeling en onderzoek vergt. Daarbij blijkt dat de markt toch wel achterloopt op de ontwikkelingen en de uitgesproken ambities, wat betreft bio based bouwmateriaal. Het composiet dat voor 50% uit biohars bestaat is volgens Schrama prima verwerkbaar, maar slecht verkrijgbaar. “Op een gegeven moment wilden wij een bestelling doen voor biohars, bij een belangrijke harsleverancier. Die wilde echter niet leveren omdat het te weinig was. Als er maar een paar bedrijven zijn die met het materiaal aan de slag willen, en de rest gewoon tegen de laagst mogelijke prijs wil inkopen, dan verandert er niets. Dat blijft een lastig punt.” Zodoende lijkt de ontwikkeling van biocomposiet een kip en ei verhaal te worden. Zonder kip geen ei en zonder ei geen kip. Het doorontwikkelen van biocomposiet tot een volwaardig concurrerend bouwmateriaal vraagt opdrachtgevers, bouwpartijen, architecten en overheden die durven te vernieuwen. Tegelijk hebben deze partijen zekerheid nodig dat het biocomposiet wel degelijk geschikt is als bouwmateriaal. Daarvoor zijn weer opdrachtgevers nodig die aansprekende voorbeeldprojecten neerzetten waarmee bewezen wordt dat het kan. Gekeken naar de duurzame voordelen die het materiaal in potentie heeft, zou het logisch zijn wanneer partijen die zich uitspreken voor een transitie naar een bio based economy, serieus naar de mogelijkheden van het materiaal kijken.

Ontwerpvrijheid

Boke Tjeerdsma houdt zich voor testen onderzoekscentrum SHR bezig met composieten en ontwikkelde in 2015 een gevelelement uit biocomposiet. Met subsidie van de Europese Unie werd door een tiental internationale onderzoeks- en bouwbedrijven gezamenlijk gezocht naar biobased oplossingen voor de bouw. Diverse toepassingen werden ontwikkeld, waarbij een 4 meter hoog, self supporting gevelelement, het meest in het oog springt. Het paneel is een sandwich constructie met buitenlamellen van bio-polyesterhars versterkt met vlasvezelweefselcomposiet. De kern is gevuld met een natuurlijk isolatiemateriaal. Het ontwerp van het paneel geeft een indruk van de ontwerpvrijheid die mogelijk is bij het werken met composieten. Uiteindelijk lukte het tijdens het Europees project om op energieinhoud 50% lager te scoren vergeleken met bestaande materialen. Tjeerdsma over de voordelen: “Het is echt biobased materiaal, je gebruikt geen fossiele brandstof meer. Als je kijkt naar de cyclus van de natuur, de tijd dat het materiaal dat je gebruikt nodig heeft om te ontstaan, ben je veel verantwoorder bezig. Een gevel gaat pakweg 25 jaar mee, terwijl vlas- en hennepvezel per jaar geoogst kan worden. Voor aardolie geldt een cyclus van een paar miljard jaar, mineralen zijn eindig.” Een tweede voordeel, ook ten opzichte van reguliere composieten, is dat na gebruik er organisch restmateriaal overblijft, dat makkelijk verbrand kan worden en via die weg duurzame energie oplevert. Het verbranden van glasvezel is veel moeilijker en vervuilender. Daarnaast heeft biocomposiet karakteristieke eigenschappen op het gebied van akoestiek en thermische isolatie.

De presentatie van het gevelelement is alweer bijna een jaar geleden. Daarna is het weer relatief rustig geworden, ondanks het feit dat er lovende woorden waren in de media en dat het gevelelement de innovatieprijs won op JEC Europe, ‘s werelds grootste composietenbeurs. “Dit project heeft een follow-up nodig waarbij de gevel volledig gerealiseerd wordt, zodat iedereen kan zien dat dit werkt”, benadrukt Tjeerdsma.

Brug te ver?

De introductie van biocomposieten is niet alleen van de fase van ontwikkeling van het materiaal, maar ook van wat de bouw doet. “De hele bouw is in ontwikkeling. Composieten van glasvezel zijn ook nog geen mainstream. Het vergt een andere manier van produceren en monteren, en een omslag in denken.” Tjeerdsma heeft goede hoop dat de tijd haar werk zal doen en beseft dat het voor de bouw twee stappen in één zijn. “Composieten zijn al nieuw in de bouw, dan zijn biocomposieten nu misschien nog even een brug te ver.” Daarnaast zijn er voor de composieten die vrijwel volledig uit natuurlijke materialen bestaan nog een aantal aanpassingen nodig op het gebied van vochtopname en rotgevoeligheid, om de levensduur van het materiaal te verhogen. Zowel Schrama als Tjeerdsma vertrouwen erop dat onderzoek hier uiteindelijk wel oplossingen voor zal weten te vinden. Zo ontstaat het beeld dat de ontwikkeling van biocomposiet een natuurlijk proces is, dat langzaam, stapje voor stapje, in de richting sluipt van een gebouw dat voor 100% uit biologisch bouwmateriaal zal bestaan. Er zijn de laatste jaren namelijk wel degelijk vorderingen gemaakt, blijkt als even buiten het blikveld van grote en aansprekende bouwprojecten wordt gekeken. Het materiaal is doorontwikkeld, op demo-niveau heeft het gevel element aangetoond dat het materiaal functioneert en in binnenhuisarchitectuur en design wordt biocomposiet momenteel steeds meer toegepast. Terug naar Jan Schrama, met de vraag wat er op de markt nu direct nodig is, willen overheden en bedrijven de stap zetten naar duurzaam materiaalgebruik in de bouw. Hij ziet hierin een taak weggelegd voor de overheid, om duurzaam materiaalgebruik via wetgeving te stimuleren. “Het is toch best wel Nederlands dat het altijd om de laatste euro gaat. Nederland heeft een enorme handelsgeest, maar hier werkt het de introductie van nieuwe materialen tegen.”

Circulaire economie stimuleren

Ook Tjeerdsma gelooft dat de transitie naar een biobased economy niet zonder slag of stoot gaat. Hij kent architecten die hierin vooroplopen, maar de grote bulk is zo georganiseerd dat er zware concurrentie is. Aanbestedingsprijs en risicomijding zijn leidend. Logisch dat men dan niet met nieuw materiaal aan de slag gaat, aldus de SHR-onderzoeker. “De overheid zegt ‘we willen een circulaire economie en biobased materialen’. Stimuleer dat dan ook. Er moet een inspanning verricht worden om daar te komen, anders wordt toch automatisch voor traditionele materialen gekozen. Met slimme taxen zijn mensen in de richting van nul-energie en duurzame materialen te sturen. ” De wil en ambitie om te vergroe-

in 2015 won dit biocomposieten gevelelement de innovatieprijs tijdens de internationale composietenbeurs

13411

30 B+U 2 2016

   

     

©foto: Kees Stuip Fotografie

2 -P

Certiﬁcer i

niveau 5 ng

Wie scoort het hoogst op duurzaamheid?

r e st a ti e l a d

Aannemersbedrijf Van Wijlen is al 80 jaar de specialist en betrokken partner in infra, milieu, sport en groen. Met roots in de cultuurtechniek, aanleg van wegen en infra plus een schat aan ervaring bent u altijd verzekerd van het beste resultaat. Door toepassing van innovatieve methoden en de meest geavanceerde apparatuur heeft van Wijlen het certiﬁcaat CO2-prestatieladder niveau 5 behaald: een schaal die aangeeft hoe duurzaam een bedrijf is in het terugdringen van CO2-uitstoot. Kijk voor meer informatie op www.vanwijlen.eu of bel (0416) 27 95 69.

Grondig in velden en wegen Aannemersbedrijf Van Wijlen B.V. Heistraat 112a | 5161 GJ Sprang-Capelle (0416) 27 95 69 | www.vanwijlen.eu 13262a

B+U 2 2016 31

“Het vergt een andere manier van produceren en monteren, en een omslag in denken.” nen is er bij veel bedrijven wel, maar de angst dat dit nadeel ten opzichte van de concurrentie oplevert houdt veel tegen. Taxen zijn voor iedereen gelijk en zo kan direct getoetst worden of het de bedrijfswereld menens is, wanneer men de moordende concurrentie als excuus aanwendt. “Het gebruik van milieubelastende en energievretende materialen kost de samenleving veel, maar dat wordt momenteel niet afgestraft in de prijs”, doet Tjeerdsma daar nog een schepje bovenop. De overheid kan als opdrachtgever natuurlijk ook een stimulerende rol spelen. En dat gebeurt zelfs al. De laatste opdracht die Polyproducts realiseerde op het gebied van biocomposiet, was de realisatie van zes futuristische stoelen in het provinciehuis van Noord-Brabant, gelegen in ‘s-Hertogenbosch. De provincie speelde hier een leidende rol en wilde per se bio based materialen toepassen. Maar ook hier stuitte men op een beperkte beschikbaarheid, die grootschalige toepassing in de weg stond. Uiteindelijk werd Polyproducts ingeschakeld om zes prominente, aan het plafond geïnstalleerde hangstoelen te maken, die in de ontvangsthal van het gemeentehuis in ieder geval laten zien dat met biocomposiet inderdaad vormvrij en creatief ontworpen kan worden. De stoelen bestaan uit hennepvezel met een biocoating en transparante biohars, waardoor de gekleurde vezels goed zichtbaar zijn. Een statement van de provincie, die bewust als launching customer wilde optreden.

Biocomposieten fietspad

Het meest recente voorbeeld van gebruik van biocomposiet als constructiemateriaal kent eveneens een provincie als opdrachtgever. De provicie Drenthe kondigde eind januari van dit jaar de komst van een biocomposieten fietspad aan. Het gaat daarbij in eerste instantie om een proefstrook van 200 meter. De test moet uitwijzen in hoeverre de aanlegkosten van biocomposiet daadwerkelijk lager liggen dan die van beton of asfalt. Daarbij wordt het materiaal getest op gladheid en levensduur. De platen voor het fietspad zijn gemaakt van biohars en houtvezels en worden geproduceerd door ingenieursbureau Grontmij. Tjeerdsma houdt zijn hart vast. “Het bericht verbaasde me eerlijk gezegd. Een fietspad van biocomposiet klinkt niet logisch. Het lijkt me dat je daar zoveel milieuvervuilende trucs voor moet uithalen dat het aan het eind van de rekening juist nadelig uitpakt. Ik hoop er het beste van, maar we kunnen het niet gebruiken dat een project veel aandacht genereert en vervolgens mislukt.” De teststrook wordt komende zomer aangelegd, de eerste bevindingen staan gepland

voor dit najaar. Het Nederlands-Duitse Interreg-fonds, dat zich richt op vergroting van innovatiekracht en werkgelegenheid in de regio steekt 600.000 euro in het project. Bij succesvolle resultaten is de bedoeling dat er in Emmen een fabriek komt te staan die biocomposieten platen ontwikkelt.

Kansen met prefab

Zowel Schrama als Tjeerdsma zijn positief over de toekomst. Al geven beiden grif toe dat er nog het een en ander nodig is aan onderzoek en aanpassing om te komen tot een materiaal dat op het gebied van vocht bestendigheid en levensduur te vergelijken is met reguliere materialen of glasvezelversterkt composiet. Volgens Tjeerdsma kan biocomposiet perfect aansluiten bij de huidige ontwikkelingen in de bouw op het gebied van prefab. “Met biocomposiet kunnen grote elementen in één keer worden gemaakt, dat biedt voordelen om bouwelementen te maken. De hars is vormvrij en licht en kan in één stuk worden geproduceerd. Dat sluit ideaal aan bij de ontwikkeling van prefab. Je kunt productievoordeel behalen door in één keer veel elementen te maken.” Ook hier komt de vormvrijheid en lichtheid van composiet als voordeel om de hoek kijken. Het is soms makkelijker om gevels met afwijkende vormen vooraf te construeren in plaats van op locatie. Daarbij is het handig wanneer geprefabriceerde bouwelementen relatief licht zijn. Een andere conclusie van Tjeerdsma is dat aansluiting gezocht moet worden bij de bestaande industrie. “Een gebrek daaraan stremt de toepassing van biocomposiet. In productiewijze moet het op een gangbare manier aansluiten, het liefst moet het zoveel mogelijk lijken op wat men al kent in de bouw.” Uit de woorden van Schrama blijkt dat hij had verwacht dat de ontwikkelingen op het gebied van bio based materialen sneller zou verlopen. De stap naar regulier composiet is momenteel in volle gang. En misschien zijn twee stappen in één inderdaad te veel van het goede. Schrama geeft zelf een voorbeeld waaruit dit blijkt. “We ontwikkelen momenteel een zeecontainer van composiet, die lichter is en beter isoleert. In de hele keten, vanaf productie tot 20 jaar gebruik en demontage, kun je door het gewichtsverlies een enorm energievoordeel halen. Omdat glasvezel en koolstof nu nog een hogere sterkte hebben bij hetzelfde gewicht komen biocomposieten hier minder snel in beeld komen. Als we dat oplossen staat niets in de weg om biocomposiet op grote schaal te gaan gebruiken.” BOUW+ UITVOERING

Wie, waar op het dak? De discussie leeft al geruime tijd. Naarmate het dak meer-en-meer multifunctioneel wordt gebruikt: “Wie doet wat op het dak?” Vanuit de traditionele dakenbranche is helder wie er bitumen, kunststof, pannen of andere dakverharding aanbrengt en al dan niet de isolatie, afwerking en andere relevante zaken verzorgt. Nu het dak, vaak en succesvol, mede wordt gebruikt voor groen, energie winning, opslag, recreatie en meer, gaan disciplines elkaar steeds meer overlappen. Dakdekker, E en W-installateur, solarexpert, groenvoorziener, loodgieter en anderen ‘treffen’ elkaar steeds vaker op sterk overlappende terreinen. Wie neemt (eind-)verantwoording in advies, aanleg, garantie- en andere kwesties? Samenwerkingen zijn noodzaak in belang van de verschillende branches en - niet in de laatste plaats - de klant.

Goede chemie tussen technische partijen goud waard

Slimme flexlabs voor O 2 gebouw Tegenover het VUmc, aan de rand van de Zuidas, staat sinds kort het O 2 gebouw. Dit multifunctionele gebouw is bestemd voor onderzoek op het gebied van Human Health & Life Sciences. De Vrije Universiteit vroeg als eindgebruiker en opdrachtgever om flexibele functionaliteit van verschillende ruimten in het pand. Uitvoerende partijen wisten dit te realiseren met behulp van automatisering. Door een koppeling tussen regeltechniek, hardware en software kan met ĂŠĂŠn druk op de knop de klimaatregeling van een lab worden aangepast. Plug and play, of, misschien meer toepasselijk, plug and research. TEKST Daan Groeneveld beeld Jacqueline Fuijckshot

36 B+U 2 2016

icht en leven. Niet alleen in de naam en de functie van het O|2 gebouw, maar ook in de architectuur komt dit terug. In het kubusvormige ontwerp zijn grote uitsneden gemaakt, waardoor zonlicht tot diep in het gebouw doordringt. Schuine stalen buizen van 18 tot 20 meter lang dragen de constructie op de plek van de uitsneden. Het is een van de eerste gebouwen die zijn ontwikkeld voor één specifiek onderzoeksthema: Human Health & Life Sciences. 750 onderzoekers en ongeveer 100 masterstudenten van de Vrije Universiteit, de Universiteit van Amsterdam en het VU Medisch Centrum zullen gebruik maken van het gebouw.

Flexibele labs

De 14 verdiepingen en 33.000 m2 bruto vloeroppervlak zijn onderverdeeld naar verschillende functies. Het atri-

um, in het hart van het gebouw, fungeert als ontmoetingspunt voor studenten en onderzoekers van de VU. Naast onderwijsruimte bestaat het gebouw voornamelijk uit laboratoria en is er ook kantoorruimte. De locatie, tegenover het VUmc, bevestigt dat het gebouw als intermediair wil fungeren tussen het medisch centrum, de universiteit en bedrijfsleven. Veelzijdig en multifunctioneel gebruik wordt gefaciliteerd, met ruimte voor ‘studie, werk en ontspanning’. Verschillende ontmoetingsruimten dienen contact tussen studenten en medewerkers te bevorderen. De begane grond is ontworpen als ‘stedelijk plein’ en bevat horecagelegenheden, een informatiecentrum, een congreszaal en vergaderaccommodaties. De steeds wisselende onderzoeksprogramma’s en het gedeeld gebruik zorgen voor een speciale vraag bij de invulling van het gebouw. Zo is het van cruciaal belang dat de labs snel en gemakkelijk van

B+U 2 2016 37

functie kunnen veranderen, wanneer er bijvoorbeeld een nieuw onderzoek wordt gestart. Een lab is een zorgvuldig ingerichte ruimte en niet ieder lab is zomaar geschikt voor elk onderzoek. Daarom vroeg de VU om een flexibel concept voor het gebouw. Een andere eis was toekomstbestendigheid. Dat betekent voorbereid zijn op toepassingen die in de toekomst voor labs ontwikkeld worden. Automatisering van gebouwen is een van de ontwikkelingen die zich momenteel in snel tempo voltrekken en invloed op de installatie van labcenters kan hebben. Daarnaast kan automatisering handvatten geven om een gebouw voor te bereiden op toekomstige technologische ontwikkelingen.

Goede chemie

Uit eerder in Bouw+Uitvoering gepubliceerde voorbeelden rondom gebouwautomatisering blijkt dat een goede

chemie tussen betrokken partijen een zeer belangrijke factor is voor een succesvolle toepassing van automatisering. Tussen opdrachtgever en uitvoerder mag geen ruis op de lijn zitten. Aan tafel om te praten over de automatisering van het O|2 gebouw zitten Anwar Hassan van adviseur Valstar Simonis, Johan Atsma namens aannemer en installateur Wolter en Dros|TBI en Hans van Nieuwenhuyze van leverancier en integrator Sauter. Alledrie als projectmanager bij het project betrokken. Een goede chemie is er tussen hen zeker, er blijkt zelfs sprake van een ingespeeld team. De heren kenden elkaar al van een eerder project en blijken tijdens het gesprek aan een half woord genoeg te hebben om elkaar te begrijpen. Een geanimeerd gesprek over techniek; het blijkt mogelijk! Naast een goede chemie is technische kennis en kunde van evident belang. Johan Atsma bedacht een concept

Techniek Sauter ontwikkelde de software die alle functionaliteit van de labs, maar ook van de rest van het gebouw, overzichtelijk in één softwaresysteem voor de gebouwbeheerders toegankelijk maakt. Van Nieuwenhuyze vergelijkt het met het dashboard van een auto. “Die kant gaat het steeds meer op. Er is een hoeveelheid techniek die je zo compact en helder mogelijk weer wilt geven aan de gebruiker. Net als bij een auto hebben we twee lagen van opereren aangebracht in ons systeem. Een voor operationeel gebruik, waarbij beheerders direct zien of de installaties functioneren binnen de gestelde kaders, feitelijk een controlepaneel, zoals het dashboard van een auto. Daaronder zit een servicelevel. Op het moment dat er iets veranderd moet worden aan parameters als water- of luchthuishouding, is dit daarmee te veranderen. Dat is te vergelijken met het sleutelen aan een auto op garageniveau.” De truc die Atsma bedacht, was om niet de fysieke beweging van de drukgecompenseerde kleppen te begrenzen, maar de aansturing. Normaal gesproken stelt een installateur de juiste begrenzing van water en lucht handmatig per stramien, per nagereling, in. Ergens tussen 0 en 100%. Door de aansturing te controleren kunnen de fysieke kleppen constant op 100% staan en wordt via software, dus vanaf de pc, het niveau van begrenzing bepaald en beheerd. Deze enorme efficiëntieslag maakt een flexibel gebruik van de labs eenvoudig. “De flexibiliteit, efficiëntie en de kwaliteit van het beheer is allemaal toegenomen, terwijl er ook nog eens minder controle nodig is”, aldus Atsma. Voor labs, waar een technische storing zomaar een prestigieus onderzoek in de war kan schoppen, is een dergelijke controle van levensbelang. Van Nieuwenhuyze benadrukt dat gebouwcontrole iets is dat in de toekomst steeds meer doorontwikkeld zal worden. “In de nabije toekomst gaan we aan de slag met discomfort meting. Dat betekent dat gebruikers precies kunnen begrenzen waar een gebouw qua variabelen als temperatuur of luchtvochtigheid aan moet voldoen. Via dit nieuwe modulaire systeem is het heel makkelijk om per ruimte op tijd te signaleren dat iets fout dreigt te gaan. Nog voordat gebruikers door krijgen dat het bijvoorbeeld wel erg koud is in het gebouw, heeft de beheerder al een signaal gekregen en het hopelijk al op kunnen lossen.” Ook op het niveau van CO2-reductie biedt dit mogelijkheden, omdat de temperaturen per ruimte zo efficiënt mogelijk kunnen worden ingesteld.

38 B+U 2 2016

“Het mooie van dit project is dat er meer functionaliteit is omschreven dan techniek.”

voor de flexibele labs een oplossing dat buiten ‘het boekje’ lag. Hij licht toe wat de grote uitdaging was: “Alleen al voor de laboratoria moesten er zo’n 630 stramienen met naregeling voor de w-installaties worden aangelegd. 630 klimaatzones, zeg maar. De grote vraag was hoe het mogelijk zou zijn om al deze stramienen flexibel te maken, waarbij je op afstand, zonder dat je achter de plafonds hoeft, ieder lab snel kunt tunen naar verschillende situaties.” In totaal werden er zo’n 300 varianten aan stramienen gevraagd. De crux van het project was de ontwikkeling van één modulair systeem, dat alle functionaliteit van alle stramienen kan leveren en op ieder stramien past. Ieder stramien heeft dus in potentie volledige functionaliteit. Door koppeling van hard- en software kunnen de instellingen per lab op afstand, via de pc, veranderd worden. Zo kan bijvoorbeeld eenvoudig gewisseld worden van nul naar één of naar twee zuurkasten in een lab zonder aanpassingen in de software.

‘Simpel maar uniek’

Labs kunnen dus op afstand heringericht worden. Daarna moet per stramien nog wel ‘een draadje getrokken worden’ aldus Atsma. “Maar de functionaliteit hoef je niet meer te testen”, voegt Van Nieuwenhuyze daaraan toe. Van Nieuwenhuyze vervolgt: “Voor ons was dat de grootste uitdaging om een softwaresysteem te maken van de volledige functionaliteit. Alles in één module waarbij verschillende functies - bijvoorbeeld sturing van de lucht- en waterhuishouding of de aanwezigheid van zuurkasten in labs - makkelijk te activeren of te de-activeren zijn, zonder dat er extra geprogrammeerd hoeft

te worden.” Valstar-Simonis ontwikkelde een flexibel labconcept, waarbij de luchthoeveelheid in een labruimte varieert tussen 5- en 15-voudig. Dit moest in regeltechniek vertaald zien te worden. Cruciaal was de oplossing om de drukgecompenseerde regelsluiters softwarematig te begrenzen, waar dit normaal gesproken handmatig per stramien wordt gedaan (zie kader). Zodoende hoefde er maar één modulair concept getest en ontwikkeld te worden, waar dit anders per variabel stramien had gemoeten. Een innovatie die een gouden vondst bleek in de ontwikkeling van flexibel gebouwgebruik. “Eigenlijk te simpel voor woorden, maar wel uniek”, concludeert Atsma droog. Hassan reageert lachend. “Toen ze bij mij aankwamen met dit idee reageerde ik: waarom is dat niet eerder bedacht? Waarom heb ík dat niet bedacht?” Namens de adviseur had Hassan de taak om te testen of deze nieuwigheid wel de juiste functionaliteit voor de opdrachtgever tot gevolg had. Daarbij hielp het dat hij al wist met wie hij van doen had. “Dat werkt fijner. Ik weet dat ik deze heren maar beter serieus kan nemen als ze met een eigen voorstel, een eigen aanvulling op het bestek komen.” Atsma benadrukt dat een dergelijke inventiviteit gerealiseerd kon worden omdat het voor alle betrokken partijen voordeel oplevert. De opdrachtgever krijgt flexibele labs met een eenvoudige bediening, de installateur is minder tijd kwijt met testen en installeren.

Functionaliteit leidend

Het leert een les over het schrijven van een visionair bestek dat ruimte laat voor creativiteit in de uitvoering. Zo kan innovatie ontstaan. Johan Atsma haakt daarop in.

Staalkabels Staalkabelnetten Hans Jansen Staalkabels/Tuigerij is gespecialiseerd in het verwerken van staalkabels met eindverbindingen voor bouw & industrie zoals gespannen overkappingen, balustraden, trappen, r.v.s. staalkabelnetten e.d.

Meten • Maken • Monteren • Kijk voor meer info op:

WWW.staalkabelnetten.nl

13349

“Het leuke van het bestek was dat wij als aannemer een bepaalde vrijheid hadden. We hadden de ruimte om ‘los te gaan’ en iets neer te zetten dat paste in het concept van de eindgebruiker.” Partijen als Wolter & Dros en Sauter, die hier gezamenlijk als system integrator hebben geopereerd, krijgen vanuit een opdrachtgever of adviseur een bepaald bestek, waar zij vanuit hun technische visie oplossingen voor kunnen bedenken die de opdrachtgever, of zelfs de adviseur, niet kent. Die buiten het bestek liggen, of gewoon nieuw zijn. In het proces van idee tot realisatie is echter wederzijds vertrouwen en een zekere ruimte in het bestek nodig. Dat is goed gelukt bij het O|2 gebouw. Hassan voegt daar nog wat aan toe. “Het mooie van dit project is dat er meer functionaliteit is omschreven dan techniek.” Zo stond van de bediening van het gebouwbeheer systeem in het bestek tot in detail uitgetekend welke functionaliteit beheerders van het gebouw zouden moeten hebben, tot aan tekeningen van templates toe. Dit vanwege de specifieke vraag van de opdrachtgever om basis neer te zetten voor een herkenbare beheer omgeving, zo zegt Hassan. Maar de weg om daar te komen was vrij aan Sauter om in te vullen. “Dat was voor ons ook zeker niet alledaags”, aldus Van Nieuwenhuyze. De slotconclusie is aan Hassan. “Uiteindelijk kent het project een mooie balans tussen functionele eisen van het bestek en de techniek van het modulair installeren. Een mooie synergie tussen de pragmatische kant van de aannemer en de conceptuele kant van de adviseur. Dan blijkt dat er tijdens de uitvoering leuke dingen kunnen ontstaan.” BOUW+ UITVOERING

Hans Jansen Staalkabels/Tuigerij Koperweg 11 M (industrieterrein Heimanswetering) 2401 LH Alphen aan den Rijn tel.: 0172-519172 fax: 0172-518913 info@tuigerij.nl

40 B+U 2 2016

M. van der Spek Hoveniersbedrijf B.V. Sinds 1978.

Meer informatie over het Rijksmuseum www.mvdspekhoveniers.nl/rijksmuseum of scan de QR-code.

Disciplines: Tuinontwerp Aanleg Terreininrichting Tuinonderhoud Binnentuinen Boomverzorging (European tree Worker) Boomverplanting Hout- en staalconstructies Beplantingsadvies Groenvoorziening

Verkeersregelaars Inspectie speelgelegenheden (SVS-Inspecteur**) Natuurspeeltuinen Dak en gevelgroen (Machinale) Bestratingwerkzaamheden Rioleringswerkzaamheden Grondwerkzaamheden Installatie Speeltoestellen Verhuur machinepark

Februari 2013 hebben we een zilver medaille gewonnen bij de verkiezing duurzaamste hovenier 2012, in 2011 waren we genomineerd voor beste leerbedrijf.

Geeft ook ondersteuning bij: - Vergunningaanvragen - Subsidieaanvragen - Bewoners initiatieven in openbaar groen

mvdspekhoveniersbedrijf

13383

@MvdSpekHovenier

13396

M. van der Spek Hoveniersbedrijf BV - Hogeveenseweg 51 - 2731 LB Benthuizen - Telefoon: (0172) 58 30 50 - Mail: info@mvdspekhoveniers.nl

B+U 2 2016 41

Branche Gebouw Automatisering sluit aan bij FHI

Samenwerking gebouwautomatiseerders en vastgoedmanagers

VGME en FHI Branche sluiten overeenkomst De stichting VastgoedManagers-Expert, VGME en de Nederlandse brancheorganisatie voor Gebouw Automatisering gaan samenwerken. Op 28 januari tekenden beider besturen een overeenkomst. De twee belangenorganisaties gaan gezamenlijke activiteiten ontwikkelen die ervoor gaan zorgen dat de twee netwerken nog meer met elkaar verbonden raken. Waar de belangen van de bij de twee organisaties aangesloten bedrijven en professionals naadloos op elkaar aansluiten, is het ook de bedoeling dat waar mogelijk gezamenlijk wordt opgetrokken in de belangenbehartiging en in het verder professionaliseren van de vastgoed waardeketen. Voorzitter Piet van Veelen van de brancheorganisatie noemde de samenwerking ‘een logische stap’. Loek Langezaal van VGME ziet ‘voordelen voor elkaars achterban’. De nieuwjaarsbijeenkomst van 28 januari was al de tweede gezamenlijke activiteit, na de participatie van VGME in de succesvolle ‘Bits, Bricks & Behaviour’ conferentie voor Gebouw Automatisering op 4 en 5 november 2015.

Nederlandse Brancheorganisatie voor GebouwAutomatisering geniet exclusieve gastvrijheid in B+U, bouw en uitvoering. De verantwoording voor de door de redactie/uitgever opgenomen kopij op deze pagina berust bij Nederlandse Brancheorganisatie voor GebouwAutomatisering (FHI, federatie van technologiebranches).

De Nederlandse Brancheorganisatie voor Gebouw Automatisering heeft zich aangesloten bij FHI, federatie van technologiebranches. Per 1 januari 2016 is de aansluiting als vijfde FHI branche formeel een feit. Na de goedkeuring door beider algemene ledenvergaderingen eind 2015, konden de voorzitters, Piet van Veelen van de branche Gebouw Automatisering en Eric van Schagen van FHI, op 21 januari 2016 het glas heffen. Beide organisaties verwachten elkaar te gaan versterken. De branche Gebouw Automatisering kan nu haar leden het volledige pakket aan branchediensten van FHI aanbieden, gemakkelijker de samenwerking vinden over de grens van de eigen branche heen en meer gewicht in de schaal leggen bij het behartigen van haar belangen bij de overheid en andere stakeholders. Anderzijds verwelkomt FHI de nieuwe lidbranche omdat daarmee het draagvlak van de federatie wordt vergroot en omdat er ook bedrijven in de an-

dere FHI branches belang hebben bij samenwerking over de branchegrenzen heen. Een flink aantal FHI bedrijven legt al dwarsverbanden tussen gebouwautomatisering en industriële elektronica of industriële automatisering, twee van de vier ‘oude’ FHI branches.

Conferentie Gebouw Automatisering dit jaar in Cinemec Utrecht De FHI brancheorganisatie voor Gebouw Automatisering heeft besloten om haar jaarlijkse Nationale Conferentie Gebouw Automatisering in 2016 te laten plaatsvinden in het splinternieuwe Cinemec Gebouw in Utrecht, bovenop de A2. Na een van enthousiasme overlopende evaluatie met de leden / deelnemers, eind januari is voor deze locatie gekozen vanwege de geavanceerde technologie in het gebouw en vanwege de centrale ligging in het land en in een bouwkundig interessant staddeel, de brug tussen Utrecht-stad en Leidse Rijn. De data voor de tweedaagse conferentie zijn 9 en 10 november. De eerste dag is weer vooral gericht op business cases en de tweede dag krijgt opnieuw een meer technische invulling voor eindgebruikers. Nog voordat de officiële inschrijving was geopend hadden al acht partnersponsors zich aangemeld!

Bediencentrale bruggen Tilburg en omgeving in gebruik Met het opleveren van de nieuwe Bediencentrale Tilburg (BCT) en de bijbehorende objecten is weer een doelstelling gehaald voor de modernisering van de bediening op afstand. De modernisering bestond onder andere uit een verbouwing van de bedienruimte in Tilburg en het upgraden van twaalf bruggen in de regio Tilburg, twee bruggen in Weert, zes bruggen in de regio Helmond en de Amertakbrug voor de bediening op afstand vanuit de vernieuwde centrale. De afgelopen periode is ook het merendeel van de objecten van derden op de bediencentrale aangesloten en de komende tijd volgt er nog een aantal. Opdrachtgever voor dit project was Rijkswaterstaat Zuid-Nederland die het na aanbesteding in 2012 heeft gegund aan Istimewa Elektro.

44 B+U 2 2016

BEST OF WEB

LEES MEER

bouw enuitv

oering.nl

Komende vijf jaar 70.000 meer banen in de bouw Naar verwachting komen er de komende vijf jaar 70.000 meer banen in de bouw bij. Na een aantal crisisjaren zit de bouw momenteel in de lift. Het afgelopen jaar kwamen er 7000 banen bij. De verwachting voor 2016 is dat de werkgelegenheid dit jaar toeneemt met 16.000 banen.

Installatiebranche zet stap naar uniform informatiemodel Probleemloze data-uitwisseling in de installatiebranche wordt steeds eenvoudiger. Brancheorganisatie UNETO-VNI presenteerde onlangs een uitbreiding van het Europees Technisch Informatie Model (ETIM) en de start van de Uniforme Objecten Bibliotheek (UOB). De twee initiatieven stimuleren beide een proces waarin instal latiebedrijven gebruik kunnen maken van één, uniform informatiemodel. De kans op fouten en vertraging neemt daardoor sterk af en dat komt de productiviteit van de hele branche ten goede, zo bericht UNETO-VNI. Ook de bouw sluit zich aan bij de ETIM-systematiek. Softwareplatforms Tijdens de installatievakbeurs VSK vond een drukbezocht evenement plaats rond het Bouw Informatie Model (BIM). Voormalig astronaut André Kuipers lanceerde daar het eindresultaat van het project ETIM-RT. Met deze uitbreiding van het Europees Technisch Informatie Model (ETIM) kunnen bouwpartijen en softwareplatforms op korte termijn 3D-objecten genereren en uitwisselen. Data-uitwisseling Ook kondigde UNETO-VNI de lancering van de Uniforme Objecten Bibliotheek (UOB) aan, de laatste stap naar probleemloze data-uitwisseling en volwaardig BIM’en. De UOB maakt het mogelijk uniforme en uitwisselbare objecten te genereren in CAD-systemen van de installatiebedrijven. In het bijzijn van Ferdi Licher, directeur Wonen en Energiebesparing van het ministerie van Binnenlandse Zaken, tekenden UNETO-VNI, FEDET/FME, stichting Ketenstandaard Bouw en Installatie en 2BA hiervoor een overeenkomst. Bouw doet mee De twee initiatieven willen de productiviteit in de installatiebranche toe laten nemen. Installateurs hoeven data voortaan maar één keer in te voeren om ze vervolgens probleemloos te blijven gebruiken. De kans op fouten en vertraging in het bouwproces wordt verminderd. Ook kunnen de data belangrijke informatie bieden voor assetmanagement. Verder wordt gemeld dat ook de bouw zich aansluit bij de ETIM-systematiek. Dat betekent een verdere optimalisatie van datauitwisseling tussen ketenpartners. Om dat mogelijk te maken, droeg voorzitter Titia Siertsema van UNETO-VNI het beheer van ETIM over aan directeur Rien Wabeke, directeur van Stichting Ketenstandaard Bouw en Installatie.

De cijfers komen van de hand van het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB), die dit onlangs bekend maakte. Wanneer de voorspelling uitkomt is de werkgelegenheid in 2021 weer op hetzelfde niveau als voor de (vastgoed)crisis. Groei Waar afgelopen jaar de groei vooral kwam door uitbreiding van het aantal zelfstandigen en uitzendkrachten, is de verwachting dat er dit jaar tienduizend werknemers en zesduizend flexibele arbeidskrachten bij zullen komen. Het afgelopen jaar was de bouw de belangrijkste groeisector binnen de Nederlandse economie. Het productievolume nam volgens het EIB toe met 7%, wat neerkomt op een stijging van bijna € 4 miljard. De verwachting is dat de bouwproductie in 2016 en 2017 met 4% zal toenemen, waarna de groei op middellange termijn afvlakt naar 3% per jaar. Het productievolume van de bouw van zal daarmee stijgen van € 58 miljard in 2015 naar € 72 miljard in 2021. Verwachting De groei van het afgelopen jaar werd vooral veroorzaakt via woningnieuwbouw, die tijdens de bouwcrisis stil lag, waardoor een inhaalslag ten opzichte van de jaren ervoor kon zorgen voor een snelle groei. De nieuwbouw nam in 2015 met 24 procent toe. “De woningbouw blijft ook de komende jaren de motor van de groei. Bij de nieuwbouw is zowel in 2016 als in 2017 sprake van dubbele groeicijfers, waarna de groei pas vanaf 2018 weer gaat afvlakken” zo voorspelt het EIB. De verwachtingen voor investeringen in de utiliteitsbouw en in de grond-, water- en wegenbouw zijn gematigder, maar met groeicijfers van 2 tot 3% per jaar over de gehele periode 20162021 wordt ook voor deze sectoren gestage groei voorspeld. Dat betekent dat over de gehele linie meer banen in de bouw zijn te verwachten.

B+U 2 2016 45

BEST OF WEB Port of Den Helder breidt uit met Kooyhaven Eind januari is begonnen met de ontwikkeling van de Kooyhaven in Den Helder. De nieuwe haven, op initiatief van de Port of Den Helder, wordt ontwikkeld door Dura Vermeer en De Vries & Van der Wiel en richt zich op huisvesting van bedrijven en betere doorvoer van schepen. De eerste werkzaamheden bestaan uit het aanbrengen van de voorbelasting om de ondergrond van de havenkom en de openbare kade in te klinken. Het havengebonden bedrijventerrein komt te liggen op een steenworp afstand van Port of Den Helder en Den Helder Airport. De haven en het bedrijventerrein moeten een impuls geven aan de economie middels extra logistieke capaciteit en meer binnenvaarttransport vanaf Den Helder. In de zeehaven is momenteel slechts beperkt ruimte beschikbaar. Whitney Veen, CFO van Port of Den Helder: “Dankzij deze sterk verbeterde verbinding met het achterland kan de gehele regio optimaal worden gefaciliteerd.” Mogelijkheden energiemarkt Kooyhaven ligt direct ten zuiden van de N99 en ten oosten van de N9 op het grondgebied van de gemeente Hollands Kroon. Dankzij de ligging aan het Noordhollandsch Kanaal staat het bedrijventerrein in directe

LEES MEER

bou w

enuit

voerin

g.nl

verbinding met het Noordzeekanaal. Kooyhaven biedt ruimte aan bedrijven binnen de supply chain voor de energiemarkt die haven- of watergebonden zijn. “Hiermee wordt daadwerkelijk de mogelijkheid gecreëerd om als regio een belangrijke rol te spelen bij de verdere ontwikkelingen van windenergie op zee”, aldus Thijs Pennink, directeur van Ontwikkelingsbedrijf NoordHolland Noord NV. Bestemmingsplan Ook jachtbouw en agribusiness worden genoemd als voorbeelden van sectoren die van de uitbreiding van de haven kunnen profiteren. In de buurt van Kooyhaven

werd eerder bedrijventerrein Kooypunt IIIa opgeleverd. De oplevering van de openbare kade staat gepland in het vierde kwartaal van 2016. Het bestemmingsplan van Kooyhaven kende in eerste instantie bezwaren, waarin inmiddels is tegemoetgekomen, waardoor het laatste bestemmingsplan onherroepelijk is verklaard. Integraal project Zo zijn er inmiddels afspraken gemaakt met het Hoogheemraadschap over de dijkverlegging, met de provincie als vaarwegbeheerder, met Rijkswaterstaat als wegbeheerder en met de Fietsersbond over de ontsluiting van het RHB Kooyhaven en de kruising van een belangrijke fietsroute. Met omwonenden is een convenant afgesloten om overlast te voorkomen. Daarin is onder meer afgesproken dat een 70 meter brede groenzone wordt aangelegd. Zo ontstaat rond de oosten zuidzijde van het bedrijventerrein een groene afscherming.

46 B+U 2 2016

BEST OF WEB

LEES MEER

e bou w

nuit v

oerin

g.nl

50.000 nieuwe woningen in Amsterdam 50.000 nieuwe woningen in Amsterdam de komende tien jaar. Dat is de ambitie die de gemeente Amsterdam heeft uitgesproken. De gemeente wil zich inzetten voor het faciliteren van 50.000 nieuwe woningen binnen de stadsgrenzen. Dit zowel via nieuwbouw als via transformatie van leegstand. In het opgestelde rapport ‘Koers 2025’ staat omschreven welke locaties in de hoofdstad eventueel geschikt zijn voor nieuwe woningen. Er zijn twaalf locaties aangewezen waar dit jaar al voorbereidingen worden gestart voor ontwikkeling van nieuwe woningen in Amsterdam. De locaties zijn verspreid over de stad en bevinden zich voornamelijk in de Ringzone. In eerste instantie gaat het om voorbereidend onderzoek en het creëren van ruimte. Vanaf 2020 zou op deze locaties bouw van 12.000 woningen mogelijk zijn. Voldoende capaciteit “Tot 2020 tijd is er voldoende capaciteit binnen bestaande projecten. Bij onze zoektocht naar locaties kijken we niet alleen naar de aantallen. We onderzoeken ook welke kwalitatieve investeringen we als gemeente willen doen op het gebied van bereikbaarheid, openbare ruimte en groen en hoe er ruimte voor bedrijven en maatschappelijke functies kan worden gecreëerd”, zo licht wethouder Ruimtelijke Ordening Eric van der Burg de plannen toe. Flexibel plan De ambitie van de stad houdt rekening met een gemiddelde groei van 11.000 inwoners per jaar. Daarbij is de organisatiestructuur van Koers 2025 zo ingericht, dat er gereageerd kan worden op veranderende situaties wat betreft vraag en aanbod op de woningmarkt. Koers 2025 kent daarom een flexibele ontwikkelstrategie. “Bij een onveranderd hoge woningvraag moeten tijdig aanvullende locaties beschikbaar zijn. Daarom doet Koers 2025 ook voorstellen voor het onderzoeken van aanvullende locaties. Deze kunnen dan vanaf 2017 in ontwikkeling worden genomen”, aldus de gemeente. Koers 2025 Het rapport Koers 2025, waarin de gemeente ook haar ambitie voor de 50.000 nieuwe woningen uitsprak, is een integrale en stadsbrede inventarisatie van woningbouwlocaties. Het rapport gaat nu voor advies naar de bestuurscommissies en voor consultatie naar investeerders en stedelijke belangengroepen. Als alles volgens plan verloopt, komt Koers 2025 voor de zomer in de raad. Ondertussen wordt al begonnen met het voorbereiden van strategiebesluiten en studies, zo meldt de gemeente Amsterdam. Het gehele plan en de twaalf locaties met potentieel voor nieuwe woningen in Amsterdam zijn te vinden op de webpagina van Koers 2025 (https://goo.gl/x4j327).

100 miljoen subsidie voor energiebesparing koopwoningen Het kabinet stelt 100 miljoen euro beschikbaar als subsidie voor energiebesparing in de koopsector te versnellen. 80 miljoen wordt besteed aan een subsidieregeling voor energiebesparende maatregelen in koopwoningen en een voorlichtingscampagne. Het overige bedrag wordt gebruikt om het al bestaande Nationaal Energiebespaarfonds te verbeteren en voor innovatie. De subsidieregeling is bestemd voor een particuliere woningeigenaar of Verenigingen van Eigenaren (VvE) die “een omvangrijke combinatie van energiebesparende maatregelen neemt in een bestaande woning”. Met andere woorden, er wordt van aanvragers van de subsidie gevaagd dat ze de verduurzaming van hun huis integraal willen aanpakken. De details van de subsidieregeling worden uiterlijk in de zomer bekend gemaakt, zo schrijft minister Blok (Wonen en Rijksdienst) aan de Tweede Kamer. Combinatie met andere regelingen De subsidie kan niet gebruikt worden voor een enkelvoudige energiebesparende maatregel of energieopwekking door bijvoorbeeld zonnepanelen. Voor duurzame energieopwekking via zonneboilers, warmtepompen, biomassaketels of pelletkachels heeft het ministerie van EZ wel subsidie beschikbaar. De subsidies mogen gecombineerd worden met een lening uit het Nationaal Energiebespaarfonds, waarvan tot op heden slechts mondjesmaat gebruik van is gemaakt. Energieakkoord De subsidie voor energiebesparing kan in het licht worden gezien van het energieakkoord in 2013 en de recente klimaattop in Parijs. De voorlichtingscampagne om energiebesparing te stimuleren zal worden georganiseerd in samenwerking tussen het Rijk en partijen uit het Energieakkoord. Eerder maakte minister Blok verschillende afspraken om energiebesparing te stimuleren in zowel de koop- als huursector. Voorbeelden hiervan zijn de stimuleringsregeling energieprestatie huursector, fonds energiebesparing huursector, het energielabel en het eerder genoemde Nationaal Energiebespaarfonds.

B+U 2 2016 47

Modular Systems

Ons modulaire systeem biedt de mogelijkheid om unieke ontmoetingsplaatsen samen te stellen. Van gezellige tweezits-units en hoekbanken tot complete overkapte ontmoetingsplekken. Wilt u meer weten? Bel 06-11028019

13201

Uw specialist voor duurzame ● Autonome Vaarwegmarkering

● Draadloze Monitoring systemen ● Aanstraalverlichting (LED)

ZICHTBARE PASSIE BOUW- EN MEUBELBESLAG SPECIAL PRODUCTS SYSTEEMVLOEREN VOOR STANDBOUW GARDEROBES & ZITBANKEN GARDEROBE KASTEN

SANITAIRE WANDEN

● Spuiverlichting (LED)

● Steiger en looppad verlichting (LED) ● Obstakelverlichting (LED)

Hermeta Groep is partner bij de inrichting van de samenleving. Onze producten onderscheiden zich door kwaliteit, veiligheid, duurzaamheid en design. Een nauwe samenwerking met onze klanten en leveranciers combineren wij met het vakmanschap en de passie van onze medewerkers, met

INTERIEURBOUW

innovatieve productie-technologieën en een solide financiële positie.

GEVELBOUW

Hermeta e-mail: info@hermeta.nl internet: www.hermeta.nl

Telefoon: +31(0)85 7430300 E-mail: sales@julius-signal.com Website: www.julius-signal.com 13271

13409

48 B+U 2 2016

BEST OF WEB Subsidie voor bouw woningen voor vluchtelingen Gemeenten, woningcorporaties en andere verhuurders kunnen sinds februari subsidie aanvragen voor de bouw van woonvoorzieningen en woningen voor vluchtelingen met een verblijfsstatus (vergunninghouders). Het gaat om nieuwbouw of de verbouw van kantoren of andere gebouwen tot woonvoorziening, geschikt voor minimaal 4 vergunninghouders.

LEES MEER

bou w

enuit

voerin

g.nl

Druk verlichten op woningmarkt Dat bericht de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, RVO. De instroom van asielzoekers vergroot momenteel de druk op de woningmarkt. Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties stimuleert met deze subsidieregeling de bouw van extra woonruimte. Het is één van de maatregelen waarmee de rijksoverheid de doorstroom van vergunninghouders van asielzoekerscentra naar huisvesting in gemeenten versnelt en daarbij ook de verdringing van reguliere woningzoekenden in de sociale huursector wil voorkomen, zo geeft de RVO aan in een persbericht. 87,5 miljoen beschikbaar Er is 87,5 miljoen euro beschikbaar. Verhuurders krijgen per gehuisveste vergunninghouder 6.250 euro aan subsidie. Met dit budget kan huisvesting worden gebouwd voor 14.000 vergunninghouders, die nu nog in asielzoekerscentra op een woning wachten. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland is verantwoordelijk voor de uitvoering. De ‘Tijdelijke regeling stimulering huisvesting vergunninghouders’ is open vanaf 1 februari 2016 tot en met 31 december 2020. De volledige voorwaarden zijn te vinden op de website van de rvo.

B+U 2 2016 49

hoe werkt het? Wij plaatsen een isolerende schil om bestaande woningen. Deze schil, die is opgebouwd uit een aantal daken gevelelementen, hechten wij aan de binnenmuur van de woning. De fundering wordt behouden en de warmte blijft binnen. Door de nieuwe afwerking krijgt de woning een totaal andere uitstraling.

Voor de renovatie

Uitwerken gevelelement

Opbouwen & plaatsen

SPECIALE TECHNIEKEN

Afgewerkt eindresultaat

www.orionspecialetechnieken.nl

Gietasfalt afwerkingen Winkler Prinsstraat 7, 9403 AZ Assen

Vloeistofdichte voorzieningen

www.hechterrenovatie.nl

13354

telefoon 0592-343641

Voegvul systemen Rasflex / Roflex Betonreparatie/Kunstwerken onderhoud Coatingsystemen Rubber/kunstgras speelvloeren Voegovergangen

Bijzondere technieken onder één dak, waar specialistische bouwen infratechnieken samenkomen, zo kan men Orion Speciale Technieken EU het beste typeren. Deze bijzondere

DUURZAME VLOERSYSTEMEN VOOR O.A.:

technieken bestaan onder andere uit: Verwerken van gie-

 PARKEERDEKKEN EN -DAKEN EN HELLINGBANEN  BALKONS EN GALERIJEN  TECHNISCHE RUIMTES  PRODUCTIERUIMTES  OPSLAGRUIMTES EN MAGAZIJNEN  KANTOREN, KANTINES EN SHOWROOMS

tasfalt op parkeerdaken, hellingbanen en bedrijfsvloeren; Aanleggen en herstellen van vloeistofdichte voorzieningen; Betonreparaties, scheuren injecteren en conserveren van betonconstructies. Alle werkzaamheden worden uitgevoerd conform gecertificeerde methodieken, als: NEN-EN-ISO 9001:2008, VCA-Petrochemie en BRL 3201 en BRL 7700.

Website: WWW.FRENOFLEX.NL Email: INFO@FRENOFLEX.NL Zinkstraat 1b Ridderkerk Tel: 0180-425035

Orion Speciale Technieken EU BV Broekakkerstraat 7 4709 PE Nispen T (076) 579 74 30 E info@orionspecialetechnieken.nl 13380

13326a

50 B+U 2 2016 Topcourts BV

Specialist in het duurzaam kleuren

van openbare ruimtes Met coatings voor asfalt en beton is veel mogelijk. Dat bewijst Topcourts, specialist in het werken met dergelijke coatings. Topcourts kleurt, beschermt, repareert en bewerkt al meer dan twintig jaar asfalt en beton. De coatings worden aangebracht op speelvelden, pleinen, sportvloeren en fietspaden met als doel om grauwe speelvelden aantrekkelijker voor de jeugd te maken en de buurt op te fleuren en veiliger te maken.

opcourts opereert landelijk en heeft ook opdrachtgevers in België. De combinatie van vakmanschap en kwaliteitsproducten zorgt bij elk project voor een duurzaam resultaat. Topcourts werkt veelal in opdracht van gemeenten, provincies en wegenbouwbedrijven. Opdrachtgevers kiezen Topcourts vanwege de persoonlijke en flexibele werkwijze, het duurzame resultaat en de uitstekende producten. Van kleur vrolijkt een wijk op, dit geldt zowel voor een oude stadskern of voor een nieuwbouwwijk.

Veiligheid

Kleurgebruik in openbare fietspaden, voetpaden en pleinen is tevens goed voor de veiligheid van de gebruikers. De drukte in het verkeer is de afgelopen decennia alleen maar toegenomen. Het aantal toegenomen auto’s, fietsers, motoren en vrachtwagens zijn niet alleen een belasting voor het wegennet, ze brengen ook meer veiligheidrisico’s met zich mee. Duidelijke en duurzame markeringen - rode fietsstroken, gele verkeersdrempels - verhogen de veiligheid. De kwaliteitsproducten die Topcourts gebruikt, zijn snelhardend, kleurvast, duurzaam, stroef en blijvend flexibel.

Sportvloeren

Het kleuren van sportvloeren is een aparte tak van sport. Het vraagt om uitgebreide kennis van de hele range coatings voor het afwerken van asfalt en beton. Topcourts is al meer dan twintig jaar gespecialiseerd in deze tak van sport. Of het nu gaat om een tennisbaan in asfalt of waterdoorlatend beton, een handbalveld, een skatebaan, een basketbalvloer of een inline-hockeyveld.

Topcourts BV

Klein Hoogsteen 5 4815 PY Breda

werkzaamheden van Topcourts Brengt secuur belijningen aan op speelvelden; Coat vakkundig asfalt en betonnen oppervlakken; Maakt kleurrijke logo’s in beton en asfalt; Beschermt, repareert asfalt en beton voor de openbare veiligheid; Maakt asfalt extra stroef om de remweg op gevaarlijke kruisingen te verkorten.

Gebruiksvriendelijk in onderhoud

De coatings zijn gebruiksvriendelijk in onderhoud. Na elke winter worden de coatings schoongespoten met een hoge druk reiniger. Dit tast de laag uiteraard niet aan. Na circa tien jaar, afhankelijk van de ligging en het gebruik, worden de coatings opgeschuurd en worden er nieuwe lagen aangebracht. Topcourts legt bijna 20.000 vierkante meter coatings per jaar aan bij haar opdrachtgevers. Met twee man in dienst zet het bedrijf zich enthousiast in om Nederland en België meer kleur te geven. Plannen zijn er genoeg om zichzelf als bedrijf nog meer op de kaart te zetten. De producten worden gefinetuned en onder eigen naam op de markt gezet. Kijk voor de mogelijkheden tot samenwerking, afgeronde projecten en foto’s op: www.topcourts.nl

T 076-5428072

E info@topcourts.nl I www.topcourts.nl

B+U 2 2016 51

KEMPEROL® –

13269

Kunstenaars in vloeibare afdichtingen

Serving the industry Uw specialist in buitenmeubilair en informatiesystemen voor de openbare ruimte. Gebruiksvriendelijke

• Oplosmiddelvrij en reukloos* • Worteldoorgroeibestendig • Duurzame ecologisch verantwoorde keuze • Te combimeren met andere bedekkingen • Toepasbaar binnen en buiten* • Sneldrogend** • Ruim 50 jaar ervaring! • Vele internationale referenties * KEMPEROL® 2K-PUR, KEMPEROL® 022 ** KEMPEROL® AC Speed

totaaloplossingen, in het bijzonder voor de openbaar vervoersmarkt. Armada Mobility is een zelfstandige werkmaatschappij Armada Mobility BV Groningenhaven 2 3433 PE Nieuwegein T +31 (0)30 - 246 95 00 E info@armadamobility.nl

van Andus Group BV. Kennismaken? Graag. Bel ons of kijk op: www.armadamobility.nl

Gebr. M. en W. Bron B.V. Aannemingsbedrijf voor aanleg en onderhoud groenvoorzieningen en sportvelden • boomverzorging • gronden bestratingswerkzaamheden

aien

in ma t s i l a i c e Sp

KEMPER SYSTEM is de wereldwijde marktleider op het gebied van vloeibare afdichtingen! Gebr. M. en W. Bron B.V. Meersteeg 5 4191 NK Geldermalsen Tel. 0345-651644

info@brongroenvoorziening.nl

13390a

KEMPER SYSTEM GmbH & Co. KG Salesservice Nederland Berkel en Rodenrijs Tel +31 655 131 970 www.kemperol.com 13359

52 B+U 2 2016

Begeleiden van verkeersbewegingen bij wegwerkzaamheden, bouwwerkzaamheden en evenementen? Dan is Compleet Traffic uw juiste partner!

Veiligheid voor alles

Compleet Traffic

Ook voor calamiteiten: • Langdurige storingen bij bijvoorbeeld stoplichten,

Compleet Traffic W.M Dudokweg 49 1703 DA Heerhugowaard Telefoon 085-0030178 info@compleettraffic.nl www.compleettraffic.nl

spoorwegovergangen etc. • Wegafzettingen bij bijvoorbeeld autobranden, huisbranden, zware verkeersongevallen etc. • Ondergrondse infrastoringen in of naast de openbare weg. 13462

Keihard de beste in beton!

Betonreparaties

boren, zagen en injecteren Tel. 033-465 88 62

info@hapobetonreparaties.nl

www.hapobetonreparaties.nl 13426

13476

O n l i n e A d v e r t e r e n O p b o u w e n u i t V o e r i n g . n L Leaderboard banner

rectangLe banner

VerticaL banner

Altijd bovenaan de pagina. Gemiddeld 25.000 views per maand.

Ondersteun artikelen en thema’s. Gemiddeld 1.250 views per maand.

Ideaal voor linkbuilding naar uw website. Gemiddeld 750 views per maand.

BAM Infra bv B+U 2 2016 53

Slim hergebruik materialen

Geluidsschermen bij de Eftelingweg Redubel, de geluidsschermspecialist van BAM Infra, heeft voor de ombouw van de N261 bij Waalwijk, beter bekend als de Eftelingweg, op ingenieuze wijze een geluidsscherm verplaatst. Voor de ombouw van de Eftelingweg moest een geluidsscherm langs de A59 wijken en vervolgens op de nieuwe locatie worden herplaatst en tegelijkertijd worden verhoogd. Vrijwel alle materialen zijn daarbij hergebruikt. Bij de verplaatsing zijn delen van de fundatie, betonelementen, stijlen en aluminium raamwerken opnieuw toegepast. Niet herbruikbare materialen zoals de betonpalen en de kunststofpanelen zijn gerecycled. Het restant van de betonelementen heeft als terrein verharding een nieuwe bestemming gekregen. Om de constructief licht uitgevoerde oude stijlen te kunnen hergebruiken zijn deze verlengd met overgedimensioneerde onderstijlen om de constructie aan de huidige eisen te laten voldoen.

Efficiënte en duurzame oplossing

´Deze aanpak typeert onze werkwijze´, vertelt Evert de Bie, hoofd Bedrijfsbureau bij Redubel. ‘Onze klanten verlangen flexibiliteit en maatwerk. We werken met een team van experts dat voort durend op zoek is naar de beste oplossing. De geluidsschermen bij de Eftelingweg zijn daar een goed voorbeeld van. Zowel met de provincie Noord-Brabant en Rijkswaterstaat als met onze collega’s bij BAM hebben we intensief overlegd. De integrale benadering heeft

BAM Infra bv

H.J. Nederhorststraat 1 2801 SC Gouda

geresulteerd in een efficiënte en duurzame oplossing waarmee we echt maatwerk hebben geboden.’

Geluidsreductie integraal benaderen

Redubel zet haar expertise in bij grote integrale projecten, zoals de Eftelingweg, maar is ook betrokken bij een groot aantal kleine en middelgrote projecten. Door de jaren heen is het geluidsscherm uitgegroeid tot een esthetisch element in het landschap. Dat vertaalt zich in de toepassing van een grote verscheidenheid aan ontwerpen en materialen. Van beton, glas, aluminium, steenwol, hout en staal tot verschillende kunststoffen. Kansrijke innovaties vloeien daaruit voort. De Bie: ´De reductie van verkeerslawaai is voor BAM een belangrijk speerpunt. In de ontwikkeling van stiller asfalt en stillere voegovergangen boeken we in onze laboratoria goede resultaten. Deze innovaties nemen wij mee in de ontwikkeling van verantwoorde en technisch volwaardige constructies van geluidsschermen.’

Postbus 63 2800 AB Gouda

E info@baminfra.nl I www.baminfra.nl

54 B+U 2 2016

n Horizontale bodeminjecties voor droge bouwkuipen n Constructieve waterglasinjecties voor bodemstabiliteit n Vochtbestrijding nieuwbouw en bestaande bouw n Betonreparaties

De Soil-ID groep ontzorgt bouwers Ă¨n opdrachtgevers

TECHNIEK-/ONTWERP- PROJECTMANAGEMENT INFRASTRUCTURELE WERKEN

UTILITEITS- EN WONINGBOUW

WTOP INFRA B.V. GALVANIWEG 10

www.soilid.nl

8071 SC NUNSPEET

Soil-ID bouwkundige bodeminjecties Rudonk 2, 4824 AJ breda T: 076 - 54 98 370

TEL: 31(0)341-250078 WWW.WTOP-INFRA.NL 13279

13398

Meerkerk Houtbouw B.V. www.meerkerkhoutbouw.nl

13369

Gebr. Tolenaars B+U 2 2016 55

Compleet pakket aan diensten

Het verhaal van Gebr. Tolenaars is in 1959 begonnen met de twee Tolenaars-broers. De specialismen waren het maaien van erwten en granen en het uitmaaien van sloten en kreken. Hun hoofdinkomsten haalden zij uit de akkerbouw. In de jaren die daarop volgden is het bedrijf meer en meer gaan werken voor gemeenten, waterschappen en Staatsbosbeheer, waardoor een grotere diversiteit aan werkzaamheden ontstond. Op dit moment bestaat de klantenkring voor 90 procent uit overheden.

n de jaren zeventig bood Gebr. Tolenaars een compleet pakket aan diensten aan. Het bedrijf hield zich inmiddels bezig met bermenonderhoud, onderhoud van watergangen en alle overige werkzaamheden in cultuurtechnisch werk en groenvoorziening. Om aan de vraag vanuit de markt te blijven voldoen, is Gebr. Tolenaars de laatste jaren nog verder uitgegroeid tot een deskundig en innovatief bedrijf. Ook hun machinepark wordt aan de vraag van de klant aangepast. Hierdoor is het mogelijk om nog specifieker werk aan te nemen en deze projecten op het juiste niveau uit te voeren. Deze doelgerichte en efficiënte werkwijze heeft geresulteerd in een ISO 9001- en VCA*certificatie. Daarnaast beschikken alle werknemers over het certificaat Flora en Fauna.

Activiteiten

In de winter houdt Gebr. Tolenaars zich voornamelijk bezig met snoeiwerk, het plaatsen en controleren van afrasteringen en het plaatsen van beschoeiingen en damwanden. De rest van het jaar zijn de activiteiten legio. Gebr. Tolenaars verhuurt bijvoorbeeld maaiboten inclusief personeel aan de gemeenten en waterschappen in de regio Land van Heusden en Altena. Verder is het bedrijf gespecialiseerd in maaiwerk. Met de maaiboot worden watergangen gemaaid, maar ook het maaien van bermen en dijken behoort tot de werkzaamheden. Het maaien en ruimen wordt gedaan met behulp van een maai-zuigcombinatie en lagedruktractoren. Daarnaast is de

Gebr. Tolenaars

Gijsbertweg 1 4255 KJ Nieuwendijk

onderneming actief in het controleren van bomen, het planten van bomen en het frezen van stobben. Bermonderhoud en onderhoud van de watergangen zijn de belangrijkste werkzaamheden. Baggerwerkzaamheden vinden op kleine schaal plaats, maar deze maken wel deel uit van de allround werkzaamheden rondom het water.

Kracht

Inmiddels wordt het bedrijf niet meer door twee broers, maar door vader en zoon gerund. De kracht van het bedrijf ligt in het feit dat zij allebei nog volledig meedraaien in het bedrijf. Er is weinig verloop onder het personeel. Korte lijnen en duidelijke communicatie maken van het bedrijf een platte organisatie met veel flexibiliteit. Kijk op: www.gebr-tolenaars.nl voor meer informatie en foto’s van projecten.

T 0183-403863

E info@gebr-tolenaars.nl I www.gebr-tolenaars.nl

56 B+U 2 2016

NeBoHa BV is een groothandel in alle losgestorte grond, weg en waterbouw materialen. Door jarenlange ervaring te bundelen is NeBoHA BV een dynamisch bedrijf, dat geen enkele uitdaging uit de weg gaat. Buiten de handelsactiviteiten om, heeft onze onderneming ook veel ervaring met overslag en transport van diverse grondstoffen, zowel per schip als per vrachtwagen. Tevens kunnen aannemers en opdrachtgevers bij ons terecht voor een goed advies betreffende alle bouwgrondstoffen. Lange Amerikaweg 66 • 7332 BR APELDOORN • T 055 - 538 66 30 • E info@neboha.nl • www.neboha.nl 13439

匀䰀䄀䜀䈀伀䴀䔀一倀伀伀刀吀䄀唀吀伀䴀䄀吀䤀匀䔀刀䤀一䜀吀伀䔀䜀䄀一䜀匀䌀伀一吀刀伀䰀䔀䌀䄀䴀䔀刀䄀䈀䔀圀䄀䬀䤀一䜀倀䄀䰀䔀一䤀一吀䔀刀䌀伀䴀匀夀匀吀䔀䴀䔀一䜀䄀刀䄀䜀䔀䐀䔀唀刀䔀一

䴀攀爀挀甀爀椀甀猀猀琀爀愀愀琀㘀㜀㜀㘀刀䬀䐀漀攀琀椀渀挀栀攀洀吀攀氀㨀㌀㄀㐀ⴀ㌀㤀㈀㌀㤀眀眀眀⸀琀漀攀最愀渀最猀琀攀挀栀渀椀攀欀渀攀搀攀爀氀愀渀搀⸀渀氀

13472

De Roo Bouwkosten adviesburo BV B+U 2 2016 57

Down to earth Als u zoekt naar een partij die van a tot z de fijne kneepjes beheerst van ieder stadium in het bouwproces, denk dan eens aan De Roo Bouwkosten Adviesburo BV. Het bedrijf heeft zijn sporen verdiend door haar klanten te voorzien van een variatie van diensten die niet begrensd zijn door de beperkingen van standaard denken. Het bedrijf denkt graag wat verder om een passend bouwadvies te geven. Zij zorgen dan ook voor een efficiënte calculatie bij uw project, geven advies en zorgen dat alles aan de juiste bouwregels voldoet. Bovendien kunnen ze het hele proces ook efficiënt managen.

it totaalpakket ontzorgt en geeft u als opdrachtgever de gelegenheid om zich bezig te houden met waar u goed in bent. Zeker voor directe opdrachtgevers (bedrijven en particulieren) is ons type werk geen dagelijkse bezigheid. De firma bewijst haar kunde dan ook door de specifieke kennis met betrekking tot bouwkosten of bouwkunde te delen met haar klanten. Omdat De Roo Bouwkosten Adviesburo BV beschikt over een brede scope over de

Diensten Bouwkostenbepaling Bouwmanagement Bouwregelgeving Bouwadvies Bestekservice Opstellen onderhoudsplanningen

draaien zijn zij uitgegroeid tot een bedrijf dat bekend staat in de branche als rotsvast en betrouwbaar. Het bedrijf is trots op haar werkethiek om mensen eerlijk te behandelen en zodoende een menswaardige werkomgeving te creëren en in stand te houden. Door deze facetten als missie op te nemen in de bedrijfsstatuten en streng na te leven, is het bedrijf in staat om de juiste mensen aan zich te binden, die beschikken over de juiste professionele vaardigheden, kennis en bovenal integriteit.

Takken van sport

gehele bouwsector, kunnen zij gebruik maken van deze informatie om passend advies te geven in iedere situatie. Juist deze informatie is voor veel opdrachtgevers niet beschikbaar. Deze informatie en kennis bespaart tijd en geld door bij de juiste partijen in te kopen, en zorgt daarentegen wel voor een hoge kwaliteit, wetende wat de eisen zijn van ieder bouwproject. Het bedrijf heeft het vermogen om snel te antwoorden op vragen van de klant en in te spelen op snel wisselende situaties. Bijzonder belangrijk is ook de verantwoording naar het vakgebied. De Roo Bouwkosten Adviesburo BV heeft de toewijding om de kwaliteit van haar diensten te handhaven en te verhogen.

Betrouwbaar

De Roo Bouwkosten Adviesburo BV werkt voor een breed scala van instanties zoals aannemers, architecten, projectontwikkelaars, woningbouwverenigingen, overheidsinstellingen en directe opdrachtgevers. Door open te communiceren en er niet omheen te

De Roo Bouwkosten Adviesburo BV

Bartelsweg 1a 7311 DG Apeldoorn

Allereerst de bouwkosten. Ieder project moet beheerst worden foto’s: hetty van oijen zodat het gehele traject financieel behapbaar blijft. De juiste prijzen worden vergeleken en de beste beslissingen worden genomen. Daarnaast is De Roo, in opdracht van de gemeente Zeist, al enige jaren bezig om het grootste woonwagencentrum van Europa te herinrichten en transformeren naar een normale woonwijk van Zeist met behoud van de specifieke sfeer en kenmerken van de woonwagencultuur. Omdat tijdens de werkzaamheden het centrum volledig bewoond blijft, is dit logistiek een enorme uitdaging. Ook is De Roo de laatste jaren erg betrokken bij het herbestemmen en transformeren van bestaande kantoorpanden naar wooneen heden en studentenhuisvesting. Op dit moment zijn 320 wooneenheden gerealiseerd en 430 wooneenheden in ontwikkeling. Deze wooneenheden zijn verdeeld over 12 locaties. Wilt u meer informatie over de diverse projecten die het bedrijf met succes heeft afgerond kijk dan op: www.deroobv.nl.

T 055-3559944

E info@deroobv.nl I www.deroobv.nl

58 B+U 2 2016

13188

De Alde Mar 13 9035 VP Dronrijp T. 0517 - 23 97 97 F. 0517 -23 97 98 www.feenstra-dakbedekking.nl

Uw houtconstructie

in handen van vakmensen Kraaijeveld Hardhout Constructies Drie genera ties ervaring met het produceren en monteren van houtconstructies. Ons werk uitgevoerd in (hard)hout, staal, kunststof en beton omvat: Bruggen • Jachthavens & steigers • Terrassen & galerijen • Hekwerken • Damwanden & remming werken • Straatmeubilair & kunstwerken Nijverheidsstraat 2 3371 XE Hardinxveld Giessendam telefoon 0184 61 31 53, fax 0184 61 61 94 email info@hardhoutconstructies.nl www.hardhout-constructies.nl 13194

Continu productvoordelen • • • • • • • •

4 druksterktes (KOMO-gecertificeerd!) Iedere Rc-waarde haalbaar Licht van gewicht Naadloos (langere levensduur dakbedekking) Onbrandbaar Meerzijdig afschot mogelijk Milieuvriendelijk (100% Nederlands gerecycled eps) Duurzaam

Continu bedrijfsvoordelen • • • •

ertificeerd KOMO-gec waliteit ale k en maxim

Beste kwaliteit/prijsverhouding Hoogste afwerkingsniveau Korte communicatielijnen (voorkomt ruis) Goed geregeld

Continu Isolatiewerken BV • Molendijk-Zuid 18 • 5482 WZ Schijndel Tel: (073) 55 30 300 • info@continu-isolatie.nl www.continu-isolatie.nl 13204

13266a

Mense BV, Boomverzorging en Groenvoorziening B+U 2 2016 59

Uw boom is onze zorg Mense BV werd in 1969 opgericht door Nard Mense en hij heeft tot en met 2006 de scepter gezwaaid in het boom- en groen足 verzorgingsbedrijf. Tien jaar geleden namen zoon Maurice en zijn vrouw Marina Mense het bedrijf over. Met meer dan veertig jaar aan ervaring is Mense BV een begrip in de wereld van boomverzorging.

illen we allemaal niet leven in een mooie en groene leef- en werkomgeving. We bevinden ons graag in bedrijfsterreinen, parken, openbaar groen en in een mooie tuin. Deze kleuren immers onze omgeving en houden ons als mens gezond. Ook is een netjes onderhouden bedrijfstuin het visitekaartje voor een bedrijf. Net als wij hebben bomen regelDiensten van Mense BV matig onderhoud nodig om Snoeien van bomen, zo ook mooi, gezond en vrij te zijn van vormbomen plagen en ziektes. Daar kun Vellen en kappen van bomen nen de werknemers van Mense Frezen van de stobben BV in Heemstede bij helpen. De Plantgatverbetering gecertificeerde boomverzorgers, Planten van bomen European Treeworkers, handelen Boomveiligheidscontroles bij elk project volgens de voor Aanleg en onderhoud van schriften van de Flora- en Faunabeplantingen wet en ze worden op regelmati Boomtechnisch advies ge basis bijgeschoold. Daarnaast Kroonverzorging van bomen onderhoudt, snoeit, (ver)plant Ziekte en plagen beheer en velt Mense BV bomen en Verhuur groenspecialisten en freest eventueel ook de stobmachines ben. Ook kunnen wij voor plant Het opstellen van boom足 gatverbetering zorgen. Mense rapportages door de European BV heeft een gecertificeerde Treetechnician European Treetechnician (ETT) Aanvragen van kapvergunningen in dienst die rapporten over

Mense BV, Boomverzorging en Groenvoorziening

Leidsevaartweg 15 2106 NA Heemstede

bomen kan opmaken, advies kan uitbrengen en bekend is met alle ins en outs op het gebied van boomverzorging. Het team van Mense BV staat voor kwaliteit en service naar hun opdrachtgevers en bewijst dit door 24/7 inzetbaar te zijn bij calamiteiten tijdens een (zware) storm of als er een boom dreigt om te vallen.

Maatwerk

Kwaliteit is zo gezegd het sleutelwoord van de organisatie. Het team van boomverzorgers werkt altijd met het beste materiaal om het maatwerk te leveren waar Mense BV om bekend staat. Het bedrijf is aangesloten bij de vakbranche V.H.G. en uiteraard hebben ze de benodigde certificaten in hun bezit. Het bedrijf draagt het keurmerk Groenkeur Boomverzorging en Groenkeur Groenvoorzieningen en is VCA** en ISO 9001 gecertificeerd. Elke werknemer is minimaal VCA* gecertificeerd en een aantal medewerkers is VCA** gecertificeerd. Daarnaast zijn de medewerkers van Mense BV in het bezit van de 足Flora Fauna en BHV certificaat. Een groot pluspunt is dat Mense BV al het materiaal in eigen beheer heeft. Van versnipperaars en grondfrezen tot indrukwekkende hoogwerkers. Gemeenten, over足heden, bedrijven, particulieren en provincies kunnen ten allen tijde contact opnemen met Mense BV voor professioneel advies of voor het inhuren van een expert die tegen een gunstig tarief de groenvoorziening verzorgt. Kortweg, iedereen met bomen en groen is meer dan welkom in Heemstede bij Mense BV. Kijk op: www.mensebv.nl voor meer informatie.

T 023 - 584 80 41

E info@mensebv.nl I www.mensebv.nl

NCI

900

GEC

SO 900 Levering en verhandeling van primaire en secundaire grondstoffen

NCI

E RT I F I C E

ERD

E RT I F I C E

ERD

GEC

Grond-, weg-, en waterbouw

GEC

NCI

VCA*

Loenerveld 46 2151 JL Nieuw-Vennep T: 0252 - 793 783 F: 0252 - 793 784 E: info@sky-infra.nl

E RT I F I C E

ERD

E RT I F I C E

ERD

Sky-Infra is specialist op het gebied van...

GEC

60 B+U 2 2016

NCI

VCA*

13267

De Enk Groen & Golf is allang geen groentje meer als het gaat om groenvoorzieningen. Ruim vijftig jaar zijn we specialist in ontwerp, aanleg, onderhoud en beheer. Of het nu gaat om golfbanen, parken of daktuinen. We scoren hoog op betaalbaarheid en spelen flexibel in op de groeiende behoefte aan onderhoudsuitbesteding. En denken graag vanaf het begin met u mee. Want een vroegtijdige samenwerking zorgt voor een optimaal resultaat. De Enk Groen & Golf: uw groen is onze zorg.

Speelwacht Nederland BV Treviso 13 2921 BJ Krimpen aan den IJssel T (0180) 51 58 65 E info@speelwacht.nl www.speelwacht.nl

De Enk Groen & Golf B.V.

Bennekomeweg 128 - 6871 KH Renkum Postbus 1041 - 6870 DA Renkum - T: 0317 - 72 70 00 www.deenkgroenengolf.nl - info@deenkgroenengolf.nl

13263

13173

Glashandel Zantman Voor alle doeleinden

▶ ▶ ▶ ▶ ▶ ▶ Rotterdamseweg 362

015 - 26 24 777

Groot onderhoud en restauratie van glas in lood Toepassen van voorzetbeglazing Alle mogelijke isolerende beglazingen Snel herstellen van glasschades Hardglazen deuren en puien Vraag naar onze andere opties

2628 AT Delft

www.zantmanglas.nl

info@zantmanglas.nl

13276

De Vries Stolwijk B.V. B+U 2 2016 61

De Vries Stolwijk B.V.

Denkt al meer dan 40 jaar in oplossingen! Het begon voor De Vries Stolwijk B.V. in 1975 allemaal met agrarisch loonwerk. Het bedrijf werd door opa Jan en zijn twee zonen Wim en Marinus de Vries opgericht. Aanvankelijk lag de focus op agrarisch loonwerk, maar naarmate de jaren verstreken, verschoof deze focus langzaam naar het grondverzet. Twee jaar geleden nam Jan de Vries, zoon van Wim, de bewindvoering van het bedrijf over.

e Vries staat voor jarenlange ervaring in de branche, korte lijnen van communicatie en zijn flexibiliteit. Er wordt gedacht in oplossingen en niet in problemen. Het woord “Nee” komt dan ook niet in hun vocabulaire voor. Meedenken met de klant staat hoog in het vaandel en de 22 werknemers zetten zich elke dag in om de werkzaamheden nog efficiënter en beter te kunnen uitvoeren. De verkregen VCA**- en ISO 9001 certificeringen zijn hiervan het bewijs. Tevens is de onderneming in een vergevorderd stadium voor een CO2 niveau 5 certificering welke het bewijs is voor de grote aandacht voor milieuvriendelijk ondernemen en het leveren van kwaliteit.

Breed scala

Bij De Vries Stolwijk B.V. kan de opdrachtgever terecht voor een breed scala aan werkzaamheden. De focus ligt op inrichtingswerkzaamheden aan natuur- en recreatiegebieden. Tevens is De Vries thuis in grond-, wegen waterbouw en ook baggerwerkzaamheden, transportwerkzaamheden en agrarische werkzaamheden. Het bedrijf heeft in alle operationele jaren diverse projecten voor aannemers in de grond-, wegen waterbouw, de woningen utiliteitsbouw, overheden en particulieren met succes afgerond. Voorbeelden hiervan zijn het inrichten en aankleden van het park Harnaschpolder te Delft. De landschappelijke inpassing van het ZWR met het ontgraven van natuurvriendelijke oevers, verwerken en vervoeren van vrij-

De Vries Stolwijk B.V.

Benedenheulseweg 48 2821 LT Stolwijk

komend grond in de Provincie Zuid Holland. Op dit moment is De Vries werkzaam aan het project Inrichting Waalbos Fase 2 voor de gemeente Zwijndrecht. Dit betreft onder andere inrichtingswerkzaamheden aan het natuur- en recreatiegebied, aanbrengen van duikers, asfalt, terreinmeubilair en transporteren en aanvullen van grond. Het bedrijf steunt op twee belangrijke pijlers. Namelijk hun uitgebreide machinepark en daarnaast hun bekwame en enthousiaste personeel. Alle medewerkers bij De Vries zijn loyaal, betrokken, ervaren en altijd bereid om hun schouders onder een project te zetten en daarmee net dat stukje extra service te bieden. Daarnaast bestaat het bedrijf ook uit agrarische werkzaamheden. Met deze werkzaamheden begon veertig jaar geleden een goedlopend en succesvol bedrijf. Nu is dat uitgegroeid naar een onderneming met een breed scala aan werkzaamheden. Om al deze werkzaamheden tot een goed einde te brengen beschikken zij over goed materieel zoals shovels, rupskranen, graafmachines, trekkers en kippers. Maar zonder bekwaam personeel geen succesvol project. De Vries is trots te zeggen dat zij professionele en bekwame machinisten voor zich hebben werken die zelfstandig hun werk uitvoeren en elke klus tot een goed einde brengen. Voor meer informatie en foto’s van de afgeronde en lopende projecten zie: www.devriesstolwijk.nl

T 0182-362388

E info@devriesstolwijk.nl I www.devriesstolwijk.nl

62 B+U 2 2016

“Als het echt lang mee moet!” Dakbedekking Lichtkoepels Dakinspecties

Dakdekkersbedrijf Arend Bakhuis Ordel 8, 9331 EX Norg Telefoon 0592 613786 info@arendbarkhuis.nl www.arendbarkhuis.nl

Onderhoud Renovatie Warmtebeeldcamera

13415

13297

Samen bouwen aan een veilige en prettige leefomgeving voor nu en later.

Van bagger naar waardevolle bouwstof. Populierenlaan, Ridderkerk

Rotonde Dordrecht

Unieke ontwateringsmethode Baleen Rapid Dewatering System®.

smals.com

ROYAL

SMALS

mals adv Waterschap 90x131.indd 1

13429

en p r e w t n o , s e i v ad dit u a s d i e h g i l i e v verkeers Postbus 185 5100 AD Dongen www.vagn.nl info@vagn.nl

Adviseurs voor verkeer, vervoer en infrastructuur

06-05-15 14:01

• Bitumineuze, PVC en EPDM dakbedekking • Stalen dakbeplating en sandwichpanelen • Stalen daken gevelbeplating & sandwichpanelen • Eternit en natuur leien • Golfplaten

Overspoor 53 1688 JH Nibbixwoud tel. 0229 - 57 34 15 info@admiraaldak.com www.admiraaldak.com

BAUER Funderingstechniek B.V. B+U 2 2016 63

Een grote speler in de funderingswereld BAUER Funderingstechniek BV is onderdeel van het wereldwijd opererende en gerenommeerde BAUER concern, dat met 10.400 werknemers actief is in meer dan 70 landen. Het van origine Duitse familiebedrijf, opgericht in 1790, staat bekend om haar specialistische know-how en heeft 225 jaar specifieke funderingskennis vergaard en is betrokken bij de bouw van de hoogste gebouwen ter wereld. Dit is uiteraard zeer gunstig voor de Nederlandse vestiging van het bedrijf. BAUER Funderingstechniek BV heeft zich door middel van het zorgvuldig verkregen vakmanschap en nieuwe funderingstechnologieën ontwikkeld tot de Nederlandsespecialist voor GEWI-groutankerpalen, groot diameter boorpalen en Mixed-In-Place (MIP) soilmix projecten. een lange levensduur. Op deze wijze wordt significant op gronden materiaaltransportkosten en natuurlijk op de bouwmaterialen bespaard. BAUER gebruikt deze ecologische en CO2 reducerende bouwwijze vooral bij het aanleggen van dijkverbeteringprojecten en ‘natuurlijke’ polderconstructies rondom bouwputten, waarbij de verticale MIP dichtwanden worden aangebracht tot in de natuurlijke ondoorlatende klei- en kleileemlagen.

Projecten

AUER Funderingstechniek BV biedt daarnaast een breed scala aan speciale funderingstechnieken, die gecombineerd worden met een groot meedenkend vermogen in tender fase en tijdens het ontwerp en de uitvoering van projecten. Voor BAUER is elke opdracht een uniek project en is maatwerk middels funderingsoptimalisatie eerder regel dan uitzondering. De opdrachtgevers bestaan uit aannemers in de utiliteitsbouw, industrie en infrastructurele sector.

Triple A

BAUER voert de slogan ‘BAUER’s Triple A’, welke is gebaseerd op de hoogste kwalificatie voor kredietwaardigheid. Het bedrijf gebruikt deze slogan om de belangrijkste milestones vast te leggen. Als eerste criterium VGM, als tweede de hoge kwaliteit, MVO en ethiek en als derde criterium de commerciële winstgevendheid van de werkzaamheden. BAUER vindt het behouden van het hoogste kwaliteitsniveau een uiterst belangrijke en onderscheidende pijler en staat daarmee hoog in het vaandel van het bedrijf. Maar ook bij de andere twee criteria, wordt een ‘Triple A’ status nagestreefd.

Naast de uitvoering van funderingstechnieken is BAUER, samen met constructeurbureaus direct betrokken bij het funderingsontwerp van vooral parkeergarages tot grote diepte, maar ook tunnels en onderdoorgangen. In het binnenstedelijk gebied van Leiden en Utrecht worden verschillende diepe parkeergarages gebouwd, waarbij de zeven-laagse parkeergarage Lammermarkt tot de diepste van Europa behoort. In samenwerking met de combinatie Dura Vermeer - BESIX heeft BAUER vanaf pontons vanuit een cilindrische ontgraving met een diepte van circa 24 meter, tot -55 m NAP GEWI-ankerpalen geboord. De uitdaging van BAUER ligt in het gezamenlijk met de constructeurs vinden van het meest optimale funderingsontwerp en het uitbreiden van de uitvoeringsexpertise tot steeds grotere funderingsdieptes voor parkeergarages en tunnels. BAUER Funderingstechniek BV werkt conform de ISO 9001 certificering en bezit het VCA** certificaat. Kortom een betrouwbare partner met een hoog veiligheids- en Duits kwaliteitsniveau.

Mixed-In-Place

Het funderingsbedrijf bouwt middels de duurzame Mixed-In-Place soilmix techniek ‘natuurlijke’ polders zonder gebruik te maken van kunststof folies. Hierbij wordt de aanwezige grond met grout vermengd en vervolgens omgezet tot duurzame bouwstof met

BAUER Funderingstechniek B.V.

Rendementsweg 15 3641 SK Mijdrecht

E info@BAUERnl.nl I www.BAUERnl.nl

64 B+U 2 2016

Passie voor groen! Organische meststoffen, bodemverbetering, boomverzorging, onkruidbestrijding en watertechniek. Bemonstering, advies & opleiding. www.innogreen.nl / info@innogreen.nl / T0031(0)183-509796 13343

Brandveilig bouwen Beitler Brandafdichting biedt de totaaloplossing! Bouwkundige brand- en rookwerende oplossingen: • kozijnen, ramen en deuren • brandwerende afdichtingen • brandwerende beglazing

• brandwerende bekleding

www.deurenfabriekvanderplas.nl

Kwaliteitsproducten Deurenfabriek Van der Plas is al 40 jaar lang producent van houten buitendeuren en ramen die worden ontwikkeld en gemaakt in onze moderne fabriek in Hardinxveld-Giessendam. Handelsstraat 1 Postbus 73370 AB Hardinxveld-Giessendam Telefoon: 0184-61 48 88 E-mail: info@deurenfabriekvanderplas.nl

Normeco Ecologic Solutions

• Onderhoudsvrij • Zelfherstellend • Geen onkruid

Hoevelaken • T (033) 253 42 18 • www.bouwbedrijfbeitler.nl

13299

Normeco is de juiste partner voor het leveren van gebruikersvriendelijke voegoplossingen voor een langdurig onderhoudsvrije bestrating. Het assortiment bevat gunstig geprijsde kwaliteitsproducten die snel en eenvoudig te verwerken zijn.

Voorkomen van onkruid

• Snel en eenvoudig te verwerken

onderdeel van Bouwbedrijf Beitler BV

13302

De juiste partner in het

• 100% ecologisch

Beitler Brandafdichting is een

Nu inclusief

het handige voegmaatje

Nieuw in het assortiment zijn de Stropellets, een uniek product tegen onkruid in de borders. Meer informatie over onze producten kunt u vinden op onze website: www.normeco.nl.

normeco ECO LO G I C S O LU T I O N S

www.normeco.nl 13413

+31 (0)6 45 60 56 29

Alco Toegangstechniek Nederland B+U 2 2016 65

Meer dan slagbomen alleen De branche kende Alco Toegangstechniek Nederland vijf jaar lang als slagbomen.nl, maar daar is sinds kort verandering in gekomen. Alco doet namelijk meer dan het plaatsen van slagbomen alleen. Door de uitbreiding van hun geavanceerde toegangstechnieken werd ook een nieuwe naam noodzakelijk. De optimale service blijft onveranderd, daar verandert een nieuwe bedrijfsnaam niets aan.

amen met leveranciers en installateurs biedt de handelen importorganisatie een ruime keuze in allerlei vormen van toegangscontrole en afzettingen. Dit zijn slagbomen, poortautomatiseringen, (garage)deurautomatiseringen en bollards, maar ook toebehoren zoals intercominstallaties, camerabewaking en diverse andere manieren om klanten toegang te verlenen. Tot de grote klantenkring van Alco behoren overheden, zorgcentra, aannemingsbedrijven, campings en ook de luchthaven Schiphol maakt van de diensten van het bedrijf gebruik.

Een slagboom plaatsen is simpel, maar juist het waar de slagboom geplaatst moet worden en welke beveiligingen er moeten worden toegepast, is de moeilijkheid. Er wordt daarom duidelijk naar de opdrachtgever gecommuniceerd over de voor- en nadelen zodat deze exact weet en begrijpt wat hij kan en mag verwachten als de installatie opgeleverd wordt. Tijdens het uitvoeren van de werkzaamheden is communicatie wederom het sleutelwoord. Alco Toegangstechniek houdt nauwgezet contact met haar installateurs en stratenmakers tijdens het werkproces.

Advisering is een van de belangrijkste pijlers van Alco Toegangstechniek. Het advies is altijd specifiek op de klant gericht waarbij rekening wordt gehouden met alle facetten en wensen van de klant.

Oplossingen

Ook voor bestaande situaties kan men bij Alco Toegangstechniek terecht. Samen met de opdrachtgever wordt ter plaatse bekeken wat de situatie is en hoe deze het beste kan worden aangepakt. De wensen van de opdrachtgever worden uitvoerig besproken en de voor- en nadelen worden duidelijk en scherp in beeld gebracht. Samen met de klant zoekt Alco Toegangstechniek naar de best mogelijke oplossing en de juiste keuze van aanpak.

Merken

Alco is in Nederland hoofdimporteur van het merk Roger. Dit merk heeft al jaren een goede reputatie in de branche en staat erom bekend dat zij erg betrouwbaar zijn. Naast dit merk importeert en distribueert Alco vele andere bekende merken zoals Came, Erreka, Mezzanotti, Videx, Liftmaster en Siedle. Kijk op: www.toegangstechnieknederland.nl voor meer informatie en referenties.

Alco Toegangstechniek Nederland

Mercuriusstraat 67 7006 RK Doetinchem

T 0314 - 39 23 90

E info@toegangstechnieknederland.nl I www.toegangstechnieknederland.nl

66 B+U 2 2016

Onze specialisatie zijn alle voorkomende dakdekkers en timmerwerkzaamheden in: Nieuwbouw Renovatie Onderhoud Restauratie

Isolatie Loodwerkzaamheden Kraanverhuur Zonnebloemstraat 22 9288 AJ Kootstertille Telefoon 0629189859 info@hellendedakenbv.nl www.hellendedakenbv.nl 13408

PE/PP VAN DESIGN

TOT CONSTRUCT

Loonwerk Cultuurtechnisch werk Grondverzet Bosbouw Kranen Putten Kolken Vetafscheiders PE-Installaties Zwembaden Specials

KUNSTSTOFFEN

De Schafterekker 4 5556 WJ Borkel en Schaft Tel 040-2068295

www.haner.nl

www.roothans.nl 13431

1342 0

Kwaliteit staat hoog in het vaandel mede door plan van aanpak

www.deruijter-infra.nl

NOORDZIJDSEWEG 137A

TELEFOON 0182 30 77 84

3415 RB POLSBROEK

INFO@DERUIJTER-INFRA.NL 13441

hapo bunschoten B+U 2 2016 67

HAPO Betonreparatie

‘Nee verkopen is geen optie’ Met meer dan dertig jaar ervaring in de betonbranche mag directeur Rijk Hartog van HAPO Betonreparatie met recht een oude rot in het vak noemen. Sinds 2001 is hij eigenaar van het florerende bedrijf dat sinds de oprichting in Bunschoten-Spakenburg gevestigd is.

inds de oprichting groeide het bedrijf gestaag in werknemers. Anno 2016 heeft het bedrijf twaalf vaste medewerkers en in de drukke periodes maken ze gebruik van de nodige inhuurkrachten. HAPO is een begrip in de betonwereld en heeft een aanzienlijk portfolio aan projecten opgebouwd. Veel aannemers in de nieuwbouw, renovatie, kantorenbouw, utiliteitsbouw en particuliere bouw door heel Nederland en in België maken van de diensten van HAPO gebruik. Ook betonfabrikanten weten het bedrijf te vinden als zij een project moeten uitvoeren dat specifieke kennis en kunde vereist over beton. HAPO heeft de ervaring en het specialisme dat nodig is om de klus te klaren. Het spreekt voor zich dat HAPO volledig VCA* gecertificeerd is en vakkundig personeel in dienst heeft voor alle denk bare situaties.

onze specialisaties: Boren Zagen Injecteren Repareren

Projecten

Maatwerk en service

“Nee komt in ons woordenboek niet voor”, beklemtoont directeur Rijk Hartog. “Wij zien in elk probleem een uitdaging.” Op alle gebieden in de betonbranche biedt het bedrijf namelijk een oplossing of kijkt samen met de opdrachtgever naar wat mogelijk is om tot een zo goed mogelijk eindresultaat te komen. Service, duidelijke communicatie en adequaat handelen zijn dan ook belangrijke pijlers binnen de

HAPO Bunschoten

organisatie. In de betonbranche moet vaak snel ingespeeld worden op onverwachte situaties en calamiteiten waarbij maatwerk wordt gevraagd. HAPO weet als geen ander hierop te anticiperen. Al het materieel is tevens in eigen beheer en dat maakt snel schakelen mogelijk. Om klanten en opdrachtgevers nu en in de toekomst succesvol en altijd met het gewenste en dus het optimale resultaat van dienst te kunnen zijn, heeft HAPO een scherp oog voor de laatste ontwikkelingen, innovaties en direct toepasbare nieuwe technieken in de betonbranche. Door op het specifieke vakgebied alert te zijn en bij de tijd te blijven is HAPO keihard de beste in beton! Plannen voor uitbreiding van het pand liggen op tafel en met de komst van de nieuwe generatie Hartog, Youri Hartog, ligt een mooie toekomst voor het bedrijf open.

Haarbrug 5 - 3751 LM Bunschoten

HAPO heeft zogezegd een indrukwekkend aantal projecten met succes afgerond. De hangars op Schiphol kregen een onderhoudsbeurt en werden voorzien van coatings op de vloeren. Voor het nieuwe ziekenhuis in Zaandam, het Zaans Medisch Centrum, verzorgde HAPO al het betonwerk zoals de trappenhuizen en betonschachten. Ook het Hospital Ambrose Pare te Mons België nam HAPO in de arm voor het repareren van gevelelementen, ornamenten en kolommen. Voor meer projecten en beeldmateriaal zie: www.hapobetonreparaties.nl

T 033-4658862 F 033-4658252

E info@hapobetonreparaties.nl I www.hapobetonreparaties.nl

68 B+U 2 2016

Bouwbedrijf in breedste zin van het woord Nieuwbouw & verbouw Appartementen Zorg- & onderwijsinstellingen Projectwoningen Nieuw-Amsterdam Postbus 60 7833 ZH Nieuw-Amsterdam

Schoonoord Kerklaan 41 7848 AC Schoonoord

Zuidlaren Postbus 73 9470 AB Zuidlaren

Al meer dan 70 jaar een begrip. Méér dan een allround bouwbedrijf. Jong, dynamisch en innovatief. Kwaliteit op proces en resultaat staan centraal. Sterk regionaal netwerk en brede organisatie.

T: 0591-552420 13353

Plectre SUN De Plectre SUN is een elegante en esthetische driehoekvormige aluminium lichtmast welke is voorzien van solar panelen. De lichtmast is gecombineerd met zonnecel modules welke op één, twee of drie zijden aangebracht kunnen worden. De Plectre SUN is uitgerust met fabriek-geïntegreerde licht besturingselementen en een bijbehorend management systeem. Het schakelt automatisch het systeem in en geeft u als eindgebruiker de optionele mogelijkheid van het volgen van gegevens, alarmen en capaciteit prestaties.

UW PARTNER IN GROND-, WEG EN WATERBOUW van Leeuwen G.W.W. B.V.

13356

Geluidwerende voorzieningen; Grondkeringen; Gevelbekledingen; Oeverbeschermingen.

www.reanco.nl 13298

Industrieweg 4 5145 PV Waalwijk Netherlands Tel +31 416 672 555

Breudijk 3b, 3481 LM Harmelen, T. (0348) 44 12 93 info@vanleeuwengww.nl, www.vanleeuwengww.nl

Schans-, gronden steenkorven voor:

Lighting Pole Services B.V.

info@lightingpoleservices.nl www.lightingpoleservices.nl 13376

Printbeton & Co B+U 2 2016 69

Nederland is klaar voor printbeton Het jonge, dynamische bedrijf PrintBeton & Co is gespecialiseerd in het leggen van printbeton terrassen en opritten. Printbeton wordt ook toegepast in de wegenbouw, zoals rammelstroken en wegscheidingen. Daarnaast maken zij ook cement-gebonden gietvloeren met de uitstraling van beton. De ervaren medewerkers hebben allen hun sporen al ruim verdiend in beton. Met meer dan een decennium aan ervaring werken zij elk dag vol enthousiasme aan het leggen van printbeton in Nederland.

n Nederland is de meeste bestrating van steen of asfalt en dat ziet er vaak keurig uit. Voor een korte periode wel te verstaan. De manier van aanbrengen in combinatie met de Nederlandse ondergrond doet een en ander al snel verzakken en het onkruid groeit welig. De conclusie is dan ook dat de bestrating geheel opnieuw aangebracht moet worden en het onkruid constant moet worden verwijderd. Printbeton is de oplossing voor dit veel voorkomende probleem. Printbeton is een geprofileerde en gekleurde betonvloer, welke toegepast kan worden voor opritten en terrassen. Doordat printbeton duurzaam is, stijlvol, weinig onderhoud nodig heeft en uiteraard er ook fraai uitziet is dit ideaal voor openbare bestratingen. Het beton wordt in de door de klant gewenste kleur gekleurd en er kan naar wens een motief in gemaakt worden zodat het net bestrating is. Het bedrijf biedt tien basiskleuren, maar een afwijkende kleur is ook geen probleem voor PrintBeton & Co.

Betonlook

Met het product Cem-style, een cementgebonden gietvloer die op beton lijkt en gewoon over de bestaande tegelvloer wordt aangebracht, creëert PrintBeton & Co een vloer alsof het beton is. De laag kan worden aangelegd met een minimum van 3 mm. De cementgebonden gietvloer kan heel gemakkelijk over een bestaande tegelvloer, marmervloer of plavuizenvloer aangebracht worden. Dit biedt

Printbeton & Co

Zuidkade 195 2741 JS Waddinxveen

voordelen van PrintBeton Onkruidvrij Slijtvast Kleurecht Eigen design Blijvend vlak! Hufterproof!

veel voordelen. Denk aan stofbesparing, minder breek- en hakwerk en spaart ook een eventuele reeds aangelegde vloerverwarming. Uiteraard is het printbeton en betonlook nagenoeg onderhoudsvrij, maar na jaren van intensief gebruik kunnen er toch wat slijtagesporen zichtbaar zijn in de toplaag. Deze toplaag kunnen de medewerkers van PrintBeton met de originele producten weer optimaliseren zodat de vloer er weer uit ziet als nieuw. Zelfs (print) betonvloeren, die niet door het bedrijf zelf gemaakt zijn, worden gerestaureerd zodat ze weer als nieuw lijken. Al diverse opdrachtgevers door heel Nederland hebben gebruik gemaakt van de diensten van PrintBeton. Voor het nieuwe dierenpark in Emmen, Wildlands, werd begin 2015 gestart met de aanleg van 2000 vierkante meter printbeton. Het resultaat zal op 25 maart tijdens de opening te bewonderen zijn. De gemeente Waddinxveen heeft PrintBeton & Co in de arm genomen voor wegenbouwwerkzaamheden rond hefbrug Waddinxveen en rond het nieuwe winkelcentrum. Dat het bedrijf snel en adequaat te werk gaat blijkt wel uit het project in opdracht van Vessies Infra in Lisse. Zij huurden PrintBeton & Co in om 300 meter printbeton tussen Delft en Delfgauw in één dag aan te brengen. Met de nieuwe website (www.printbetonenco.nl) en een Facebookpagina met het laatste nieuws over de projecten is PrintBeton & Co gereed voor een uitdagend 2016.

T 0182-745669 T 06-55725136

E info@printbetonenco.nl I www.printbetonenco.nl

70 B+U 2 2016

Hovenierswerk Boomverzorging Hovenier en Boomverzorging Verkleij Bloemendaalseweg 68a, 2804 AB Gouda Telefoon: 0182-55 88 20 of 06-224 209 43 info@hovenier-boomverzorging.nl www.hovenier-boomverzorging.nl 13381

Gespecialiseerd in verkeersregelende taken

Gebr. Tolenaars is uw partner voor: Verkeersplannen Wegwerkzaamheden Evenementen Parkeerbeheer Calamiteiten

Hoofdkantoor

onderhoud van bermen en dijken; het plaatsen van beschoeiing en afrastering; onderhoud van watergangen; onderhoud van bomen en beplantingen.

Tel: 0345-74 40 56 Regio Zuid Tel: 06-10 89 55 62 Regio West Tel: 06-10 57 16 93 Regio Noord-Oost Tel: 06-10 89 53 42

Gijsbertweg 1, 4255 KJ in Nieuwendijk Telefoon 0183 403 863 Email info@gebr-tolenaars.nl

Wij zijn VCA en BRL 9101 gecertificeerd

www.verkeersregelaar-nederland.nl

13435

www.gebr-tolenaars.nl

13461

Tussenlanen 20b T (0182) 35 18 61 2861 CD BERGAMBACHT E info@amolenaar.nl Voor meer informatie: www.amolenaar.nl

13440

Grond-, weg- & waterbouw • Groenvoorziening • Binnenvaarthaven met loswal • Zand & grond

compleet Traffic B+U 2 2016 71

Compleet Traffic

Veiligheid voor alles Compleet Traffic werd in 2010 opgericht door de heer Co Schouten. De behoefte vanuit de markt naar goed opgeleide verkeersregelaars was hoog en de heer Schouten heeft aan deze vraag van de aannemers in de branche voldaan. Met een uitstekende prijs/kwaliteitsverhouding is Compleet Traffic anno 2016 uitgegroeid tot een van de grotere spelers in de branche.

et is de laagdrempeligheid en flexibiliteit wat Compleet Traffic tot een succes heeft gemaakt. Het ontzorgen van de opdrachtgever is het motto van het bedrijf dat elke dag wordt nagestreefd. Compleet Traffic is gespecialiseerd in het begeleiden van verkeersbewegingen bij wegwerkzaamheden, bouwwerkzaamheden en evenementen. De landelijk gecertificeerde verkeersregelaars leveren hun diensten door het hele land en zijn 24 uur per dag inzetbaar. Daarnaast behoort het leveren van mobiliteitsplannen, verkeer- & vervoersplannen en bordenplannen tot de dagelijkse werkzaam heden.

niet worden onderbroken in hun werkzaamheden en vrije toegang hebben bij aanrijden naar de plek van bestemming. Door het inzetten van de verkeersregelaars van Compleet Traffic wordt deze vrije toegang mogelijk gemaakt.

Verkeerscirculatie plan / bordenplan

Voor aanvang van werkzaamheden zullen diverse instanties ingelicht worden over de realisatie van de verkeersomleidingen. Compleet Traffic voorziet de opdrachtgever van een uitgewerkt verkeerscirculatieplan met een bijbehorend bordenplan.

Evenementen verkeersregelaars

Infra

Om de juiste werkruimte te creëren voor infra- en bouwprojecten dienen de openbare wegen afgesloten of gedeeltelijk afgesloten te worden. De verkeersregelaars van Compleet Traffic dragen zorg voor de verkeersdeelnemers zodat deze veilig omgeleid worden langs de werkzaamheden.

Calamiteiten

Bij calamiteiten is het belangrijk verkeersregelaars te hebben die kunnen zorgen voor een goede en veilige doorstroming van het verkeer. Bijvoorbeeld bij langdurige storingen bij bijvoorbeeld stoplichten of een spoorwegovergang, wegafzettingen bij autobranden, huisbranden of zware verkeersongevallen of ondergrondse infrastoringen in of naast de openbare weg. Door de adequate manier van handelen bij Compleet Traffic kunnen de specialisten binnen vijfenveertig minuten ter plaatse zijn. Het is van belang dat hulpverleners

Compleet Traffic (Hoofdkantoor)

W.M Dudokweg 49 1703 DA Heerhugowaard

Rondom evenementen zijn vaak grote toestromen van verkeersdeelnemers aanwezig. Om de toestroom van bezoekers in goede banen te leiden ontwikkelt Compleet Traffic een verkeers- en vervoersplan. Het bijgevoegde bordenplan zorgt er voor dat de wegen rondom het evenement van bebording zijn voorzien. Zo kunnen de verkeersregelaars de bezoekersstromen gecontroleerd naar het evenement leiden. Het leveren en plaatsen van verkeersborden en afzettingen is een service van Compleet Traffic. Hierdoor is de opdrachtgever zeker van een goede bebording en bebakening. Tevens zorgt Compleet Traffic ter plaatse voor parkeerbegeleiding om het overzicht van het aantal beschikbare parkeerplaatsen te behouden.

Projecten

In de afgelopen jaren hebben diverse gerenommeerde opdrachtgevers gebruik gemaakt van de diensten van Compleet Traffic. Het bedrijf werd ingezet bij onder andere het Red Bull Knock Out in Den Haag, het concert van Nick en Simon in Baarn en grote dance festivals, Amsterdam Dakar challenge. Het bedrijf zit echter niet stil en heeft diverse plannen tot uitbreiding voor de toekomst. Compleet Traffic is een eigen opleidingsinstituut begonnen en agressietrainingen gaan geven voor en aan verkeersregelaars. Kijk op: www.compleettraffic.nl voor het laatste nieuws en mogelijkheden.

085-0030178

info@compleettraffic.nl www.compleettraffic.nl

72 B+U 2 2016

colofon

Biodivers

Bouw en Uitvoering (B+U) is de informatiebron voor de bouwsector breed, over woningen utiliteitsbouw, wegen waterbouw, plano logie, ruimtelijke ordening, installatietechniek, gebouwautomatisering, openbare ruimte en milieubeheer. Zij informeert onder meer rijk, provincie en gemeente, recreatie- en waterschappen, projectonwikkelaars, architecten en landelijke opererende leveranciers en afnemers binnen bouwend Nederland. B+U verschijnt zowel als printed magazine, online en als app.

natuurzaadmengels

Aan dit nummer werkten mee:

Maarten van der Boon, Martijn Brinks, Tilly van Dongen, Jacqueline Fuijckshot, Daan Groeneveld, Yvette Jaarsma, Emile Koeman, Guus Lap, Esther van Nijen, Daan Otto, Jørgen Postma, Rob van der Puil, Betty Rombout, Erik Steegman en Ad Zeeman. Uitgever

Jaco Otto Abonnementen

Jaarabonnement* Buitenland Losse nummers** Abonnementen binnen de doelgroep* * Prijzen zijn exclusief BTW. ** Prijzen zijn exclusief BTW en verzendkosten.

€ 85,00 € 130,00 € 15,00 € 39,00

Vormgeving

APR Media Groep BV E-mail: studio@aprmediagroep.nl Druk

Antilope Printing nv, Lier (BE) Uitgave

APR Media Groep BV Spacelab 2, 3824 MR Amersfoort Postbus 2696, 3800 GE Amersfoort Telefoon: +31 (0)33 456 70 50 Fax: +31 (0)33 456 74 33 E-mail: info@aprmediagroep.nl Internet: www.aprmediagroep.nl

Toepassing van natuurzaadmengsels voor o.a.: • Akkerranden • Natuurvriendelijke • Bedrijfsterreinen oevers • Boerenerven • Herinrichting land• Bermen algemeen bouwgronden • Dijkverzwaring • Wadi ’s • Recreatieterreinen • Bijen- en vlindermengsels

Advertentie- en Orderadministratie

E-mail: orders@aprmediagroep.nl Abonnementenadministratie

APR Media Abonneeservice Postbus 2238, 5600 CE Eindhoven Telefoon: +31 (0)88 226 66 86 E-mail: abo@aprmediagroep.nl Aansprakelijkheid vaktijdschrift Aan de inhoud van dit vaktijdschrift is veel aandacht besteed. Het is echter mogelijk dat de inhoud van deze uitgave verouderd, incompleet en/of incorrect is. Aan de inhoud hiervan kunnen dan ook geen rechten worden ontleend. APR Media Groep BV kan niet aansprakelijk worden gehouden voor de directe alsook indirecte gevolgen van het gebruik, op welke wijze dan ook, van de hierin aangeboden informatie. APR Media Groep BV geeft geen enkele garantie, noch aanvaardt enigerlei aansprakelijkheid met betrekking tot de inhoud, data, adviezen, verklaringen, producten of ander materiaal in het vaktijdschrift. Overname van artikelen uit deze uitgave is uitsluitend toegestaan met bronvermelding en na toestemming van de uitgever APR Media Groep BV. Alle regels met betrekking tot de Nederlandse intellectuele eigendomsrechten zijn van toepassing.

Biodivers BV Hoenkoopse Buurtweg 51 3421 GB Oudewater Mob: 06-13044912 info@biodivers.nl www.biodivers.nl

ISSN - 0921 - 1667 13442

13314

Ontdek Ontdekde demeerwaarde meerwaarde

Leven Levenop opDaken Daken Hét Hét adviesbureau adviesbureau voor voor meervoudig meervoudig ruimtegebruik ruimtegebruik op op daken daken • • • •

Advisering • Advisering metmet schetsschetsen en definitief definitief ontwerp ontwerp Eigen • Eigen bestekservice bestekservice Bouwbegeleiding • Bouwbegeleiding Preventief • Preventief onderhoud onderhoud en en beheer beheer vanvan allealle soorten soorten gebruiksdaken gebruiksdaken

De vijf De vijf specialistische specialistische thema’s thema’s zijnzijn groendaken, groendaken, waterdaken, waterdaken, energiedaken, energiedaken, parkeerdaken parkeerdaken en groengevels. en groengevels. Leven Leven op Daken op Daken heeft heeft eeneen eigen eigen website, website, app,app, vakblad vakblad en unieke en unieke All-in All-in verzekerde verzekerde garantie. garantie. VoorVoor iedere iedere opdrachtgever opdrachtgever die die meer meer metmet zijnzijn dakdak wil wil doen doen zijnzijn wij wij eeneen waarborg waarborg voorvoor zekerheid. zekerheid. Samen Samen maken maken wij wij Leven Leven op Daken! op Daken!

www.levenopdaken.nl www.levenopdaken.nl

Luisteren!

Om te kunnen luisteren moet het eerst stil worden ...

Nofisol eXtreme 47: Als het op duidelijkheid over criteria voor brandwerend toegepaste geluidschotten aankomt, zit er nog altijd weinig schot in de zaak. Dat is jammer. Want alleen op basis van eerlijke en transparante informatie kunt u de juiste keuze maken. Informatie waar u op kunt bouwen. En die krijgt u van ons, de fabrikant van de Nofisol brand- en geluidschotten. Of die informatie dan wel zo objectief is? Dacht het wel. Samen met de geaccrediteerde onderzoeksbureaus Peutz BV en MPA Dresden is namelijk een serie tests ontwikkeld om alle Nofisol schotten volgens de laatste Europese normen te beoordelen. Uniek ? Neem nu brand- en geluidschotten die 33dB combineren met 60 minuten brandwerendheid. Er zijn bedrijven die dergelijke schotten als uniek in de markt proberen te zetten. Maar hoe uniek zijn ze feitelijk? Niet zo heel erg. De Nofisol eXtreme 47 is dat wél met een directe geluidisolatiewaarde van 47 dB in combinatie met een brandwerendheid tot El 60*/E 120*/EW 120* en dat bovendien met een CORRECT uitgebreid toepassingsgebied als brand- c.q. rookschot, nl. boven

El-gecertificeerde scheidingswanden en niet alleen boven een “specifieke” scheidingswand van minimaal 125 mm dik met dubbele beplating die in de praktijk niet of nauwelijks wordt toegepast. Luisteren ! Dat willen we wel van de daken schreeuwen. Waarna het ongetwijfeld heel stil wordt, zodat wie maar wil ongestoord kan luisteren. De Nofisol eXtreme 47 legt nu iedereen het zwijgen op want de technische data spreken voor zich. Nofisol eXtreme 47 is een geluidschot dat specifiek ontwikkeld is om het plenum boven lichte scheidingswanden en onder verhoogde vloeren dicht te zetten. Met toepassing van dit geluidschot verbetert de totale overlangsgeluidisolatie van een constructie. Sssst..... Over luisteren gesproken, uw montagewensen zijn bij Nofisol niet tegen dovenmansoren gezegd. Bij ons dus geen gedoe met borgpennen of metalen bevestigers. De Nofisol eXtreme 47 is nét zo gebruiksvriendelijk als u van ons gewend bent. Zeg eens eerlijk…hier wordt u toch ook stil van?

* Voor details met betrekking tot het toepassingsgebied, de bijbehorende beperkingen, begrenzingen c.q. aansluitingen van Nofisol eXtreme 47 verzoeken wij u contact met ons op te nemen

Nofisol Europe BV Everdenberg 9-d 4902 TT Oosterhout (NB)

Tel: +31 - (0)162-431231 Email: europe@nofisol.com www.nofisol.com 13436