6-8

‫ﻛﻮردو ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﻧﻪوتو ﺑــﺎروت‬

‫دﯾﻮی ﭘﺸﺘﻪوهی ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻢو‬ ‫ﻛﯚﻣﺎری ﺗﻮرﻛﯿﺎ‬

‫راﭘﯚرﺗﯽ ﻣﺎﻣﻪﻧﺪ رۆژه‬

‫ﺋﻪوهی ﻟﻪ ﭘﺸﺘﯽ ﭘﻪردهوه ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎنو ﻛﯚﻣﺎری ﺗﻮرﻛﯿﺎدا دهﮔﻮزهر‪‬ﺖ ﭼﯿﯿﻪ؟ ﺋﻪﻣﻪ‬ ‫ﺋﻪو ﭘﺮﺳﯿﺎرهﯾﻪ ﻛﻪ ﺋﻪم راﭘﯚرﺗﻪ ﺷﯿﻜﺎرﯾﯿﻪی ﺑﯚ ﺗﻪرﺧﺎﻧﻜﺮاوه‪.‬‬ ‫ﻟﻪم راﭘﯚرﺗﻪدا ﭘﺸﺖ ﺑﻪ ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ ﺳﻪرﭼﺎوهو داﺗﺎی ﻧﺎوهﻛﯿﯽو‬ ‫دهرهﻛﯿﯽ دهﺑﻪﺳﺘﯿﻦ‪ ،‬ھﻪروهھﺎ ﺑﻪﭘ‪‬ﯽ ﻓﺎﻛﺖو داﺗﺎﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﻪردهﺳﺘﻤﺎن ﺷﯿﻜﺮدﻧﻪوهی ﺧﯚﻣﺎن دهﺧﻪﯾﻨﻪڕوو و ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﻪ‬ ‫ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚﯾﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﺪه دهﻛﻪﯾﻦ‪.‬‬ ‫ﻛﻮرد دهﯾﻪو‪‬ﺖ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﯾﻪك ﺑﮕﺮ‪‬ﺖ‬ ‫ﺋﻪﻣﻪ ﻟ‪‬ﺪواﻧﯽ ھﺎﺷﻢ ھﺎﺷﻤﯽ‪-‬ﯾﻪ ﻛﻪ ﺑﻪﻛﻪﺳ‪‬ﻜﯽ ﻧﺰﯾﻚ ﻟﻪ‬ ‫ﻣﻪﺳﻌﻮد ﺑﺎرزاﻧﯽ )ﺳﻪرۆﻛﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن( دهﻧﺎﺳﺮ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ھﺎﺷﻤﯽ ﭘ‪‬ﯿﻮاﯾﻪ ﻛﻮرد ھﻪﻣﻮو ﻛﻪﻧﺎ‪‬ﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺧﯚی‬ ‫دهﺧﺎﺗﻪﮔﻪڕ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧ‪‬ﻮان ﻛﻮرد–ﺗﻮرﻛﯿﺎ‬ ‫ﺑﻪ ﺋﺎراﺳﺘﻪﯾﻪﻛﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯿﺪا ﺑﺒﺎت‪ ..‬ﻧﺎوﺑﺮاو ﻟﻪو ﺑ‪‬واﯾﻪداﯾﻪ‬ ‫ﻟﻪڕووی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽو ﺋﺎﺑﻮرﯾﯽو ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯿﺸﻪوه‬ ‫ﺑﻪم ﻧﺰﯾﻜﺎﻧﻪ ﭘﺮۆﺗﯚﻛﯚﻟ‪‬ﻜﯽ ﮔﺮﻧﮓ ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان ھﻪردووﻻدا‬ ‫واژۆدهﻛﺮ‪‬ﺖ‪ .‬ﺳﻪرﭼﺎوهﯾﻪﻛﯽ ﺋﺎﮔﺎدار ﻟﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻢ راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﺰﯾﻜﻪی دوو ﺳ‪ ‬ﻣﺎﻧﮕ‪‬ﻜﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻧﮫ‪‬ﻨﯿﯽ ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان ﻛﯚﻣﺎری ﺗﻮرﻛﯿﺎو ﻻﯾﻪﻧﯽ ﻛﻮردﯾﺪا داﻧﻮﺳﺘﺎنو‬ ‫داﻧﯿﺸﺘﻨﯽ ﻧﮫ‪‬ﻨﯽ ھﻪﯾﻪ‪ .‬ﺑﻪ‪‬م ﻟﻪڕاﺳﺘﯿﺪا ھﻪر ﻟﻪ ﻧﻪوهدهﻛﺎﻧﻪوهو‬ ‫ﻟﻪوﻛﺎﺗﻪوهی ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن داﻣﻪزراوه‪ ،‬ﻛﻮرد‬ ‫ﭘﻪی ﺑﻪ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﭘ‪‬ﮕﻪی ﺟﯿﯚ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﺮدووه‪،‬‬ ‫ﺟﻪﺑﺮی ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﺎو ﻓﺎﻛﺘﻪره ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ–ﺋﻪﻣﻨﯿﯽو ﺋﺎﺑﻮرﯾﯿﻪﻛﺎن‬ ‫وا ﻟﻪ ﻛﻮرد دهﻛﻪن دهﺳﺘﯽ دۆﺳﺘﺎﯾﻪﺗﯽ ﺑﯚ ﺗﻮرﻛﯿﺎ در‪‬ﮋ ﺑﻜﺎت‪،‬‬ ‫ﺑﻪ‪‬م ھﻪر ﻟﻪﺳﻪرهﺗﺎوه دﯾﺎردهﯾﻪك ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ھﻪردووﻻی‬ ‫‪LVIN. No 67 .... 15 / May / 2008 -6-‬‬

‫ﺧﺴﺘﯚﺗﻪ ھﻪ‪‬ﺒﻪزو داﺑﻪزهوه‪ ،‬ﺋﻪوﯾﺶ ﻓﺎﻛﺘﻪری ﻛﻮردی ﺗﻮرﻛﯿﺎو‬ ‫ﭘﺮﺳﯽ ﻛﻮرده ﻛﻪ ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ ﻧﻮ‪‬ﻨﻪراﯾﻪﺗﯿﺪهﻛﺎت‪.‬‬ ‫ﻛﻮردی ﺑﺎﺷﻮور دوای راﭘﻪڕﯾﻦو داﻣﻪزراﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن؛ ﺗﺎڕادهﯾﻪك ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ رزﮔﺎری ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﺑ‪‬یو ﻟﻪ‬ ‫ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺗﺎزهدا روﺑﻪڕووی ﮔﻮﺗﺎری )ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﺸﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ(‬ ‫ﺑﻮوهوه‪ .‬ﺑ‪‬ﮕﻮﻣﺎن زاراوهی ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﺸﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ داﻣﻮدهزﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻪوه ھﻪﯾﻪو ھﻪر ﻟﻪ ﺑﻨﻪڕهﺗﺪا‬ ‫ﻟﻪﮔﻪڵ ﭼﻪﻣﻚو ﺑﻨﻪﻣﺎﻛﺎﻧﯽ رزﮔﺎری ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﺟﯿﺎوازه‪،‬‬ ‫ﭼﻪﻣﻚو زاراوهی ﺋﻪﻣﻨﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ وا ﻟﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن دهﻛﺎت ﻛﻪ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗ‪‬ﻜﯽ واﻗﯿﻌﯽ ﺑﮕﺮ‪‬ﺘﻪﺑﻪرو‬ ‫ﺑﻪدووی )دراوﺳ‪‬ﯿﻪﺗﯿﯿﻪﻛﯽ ﺑﺎش(دا ﺑﭽ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪﯾﯽ ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﺎی ﻛﻮردﺳﺘﺎنو ﮔﻪﻣﺎرۆی ﺳﺮووﺷﺘﯽ‬ ‫)ﺟﯿﯚ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی(و ﮔﻪﻣﺎرۆی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺧﯚرھﻪ‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﻧﺎوهڕاﺳﺖ ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﻚ ﺳﯿﻔﻪﺗﯽ ﺟﯿﺎوازﯾﺎن ﺑﻪﺧﺸﯿﻮهﺗﻪ‬ ‫ھﺎوﺳ‪‬ﻜﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺗﺎﻛﻪ دهروازهﯾﻪك‬ ‫ﻛﻪ دهﺗﻮاﻧ‪‬ﺖ ﺋﻪم ﮔﻪﻣﺎرۆﯾﻪ ﺷﻪﻗﺒﻜﺎت‪ ،‬ﺗﻮرﻛﯿﺎﯾﻪ‪ ،‬ﺑﯚﯾﻪ ھﻪر ﻟﻪ‬ ‫ﺳﻪروﺑﻪﻧﺪی راﭘﻪڕﯾﻦ‪ ،‬ﻛﯚڕهوو دواﺗﺮ داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ‬ ‫ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‪ ،‬ﻛﻮرد ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺗﻮرﻛﯿﺎ‬ ‫دهﺳﺘﭙ‪‬ﻜﺮد‪ ،‬دواﺗﺮ ﺑﻪ ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﯽو ﻟﻪژ‪‬ﺮ ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎو‬ ‫ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ و‪‬ﺗﯽ ﺧﯚرﺋﺎواو ﺑﻪرژهوهﻧﺪﯾﯿﻪ دوو ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد–‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿﺎدا‪ ،‬ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟﻪ ﺳﻪردهﻣﯽ ﺋﯚزاﻟﺪا دان ﺑﻪ دﯾﻔﺎﻛﺘﯚی‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑﻨ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿﺎو ﻛﻮرد‪ ،‬ﮔﻮﻣﺎنو ﺳﻮود‬ ‫ﺑﻪرژهوهﻧﺪﯾﯿﻪ دوو ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎن رۆ‪‬ﯽ ﮔﺮﻧﮕﯿﺎن ھﻪﯾﻪ‪ ،‬ﻛﻮرد‬

‫ﭘ‪‬ﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ھﻪﯾﻪ )ﻛﻪ ھﻪم ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ ﻧﺎﺗﯚﯾﻪو ھﻪم‬ ‫ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎﯾﻪ( ﺳﯿﺴﺘﻪﻣﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﻪﺷﯽ ﺑﻪﮔﻮ‪‬ﺮهی‬ ‫ﺳﯿﻜﯚﻻرﺑﻮوﻧﯽ ﺑﺰاﭬﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮرد؛ ﺑﯚ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺑﻪرژهوهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﺑﺎﺷﻮور ﻟﻪﺑﺎر ﺗﺮه‪ ،‬ﺑﯚﯾﻪ ﻛﻮرد دوای‬ ‫ﺋﻪوهی ﻧﺎوﭼﻪی ﺋﻪﻣﻨﯽ دژهﻓ‪‬ﯾﻨﯽ ﺑﯚ دهﺳﺘﻪﺑﻪرﻛﺮا‪ ،‬ﮔﺮﻧﮕﯿﯽ‬ ‫ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯽ ﺑﻨﻜﻪی ﺋﯿﻨﺠﻪرﻟﯿﻜﯽ دهزاﻧﯽ‪ ،‬ﻟﻪڕاﺳﺘﯿﺸﺪا‬ ‫ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﺧﯚرﺋﺎواو ھﺎوﻛﺎری ﺗﻮرﻛﯿﺎ‪ ،‬ھﯚﻛﺎری ﮔﺮﻧﮕﺒﻮون‬ ‫ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ دهﺳﺘﻜﻪوﺗﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎنو ﺋﻪﻣﻨﯽ دهزﮔﺎ‬ ‫ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد‪ ،‬ﻟﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪردا ﺗﻮرﻛﯿﺎ وهك دهروازهی‬ ‫ﻛﺮاﻧﻪوهی ﺧﯚی ﺑﻪڕووی ﺧﯚرھﻪ‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوهڕاﺳﺘﺪا ﺳﻪﯾﺮی‬ ‫ﻛﻮردی ﺑﺎﺷﻮری ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻗﯚﻧﺎﻏﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﻛﻮرد–ﺗﻮرﻛﯿﺎ‬ ‫ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد – ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺳ‪ ‬ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺟﯿﺎوازﯾﺎن‬ ‫ﺑ‪‬ﯾﻮه‪:‬‬ ‫‪ .١‬ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺋﯚزال‬ ‫‪ .٢‬ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ دﯾﻤﯿﺮﯾﻞ–ﺳﻪزهر‬ ‫‪ .٣‬ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﮔﻮڵ–ﺋﻪردۆﮔﺎن‬ ‫ﻟﻪ ﺳﻪردهﻣﯽ ﺋﯚزاﻟﺪا ﺑﻪﺷ‪‬ﻮهی ﻧﯿﻤﭽﻪ رهﺳﻤﯽ دان ﺑﻪ‬ ‫دﯾﻔﺎﻛﺘﯚی ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﺪا ﻧﺮا‪ ،‬ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﺑﺎس ﻟﻪوه‬ ‫دهﻛﺮا ﻛﻪ ﻓﯿﺪراﺳﯿﯚﻧ‪‬ﻜﯽ ﻛﻮردی‪-‬ﺗﻮرﻛﯽ ﺑ‪‬ﺘﻪ ﺋﺎراوه‪ .‬ﺋﯚزال‬ ‫ﭼﺎوﯾﺒ‪‬ﯾﺒﻮوه ﺑﯿﺮه ﻧﻪوﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺑﯚﯾﻪ دهﯾﻮﯾﺴﺖ‬ ‫ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد–ﺗﻮرك ﺑﻪ ﺋﺎراﺳﺘﻪی ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯿﺪا‬ ‫ﺑﻪر‪‬ﺖ‪ ،‬ﻛﻮرد ﻟﻪم ﺳﻪردهﻣﻪدا ھﺎوﻛﺎری ﺗﻮرﻛﯿﺎی ﻛﺮد‪،‬‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿﺎ دهروازهﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺑﻪڕووی ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﺪا‬

‫ﻛﺮدهوه‪ ،‬ﻟﻪﺑﻪراﻣﺒﻪردا ﻛﻮردی ﺑﺎﺷﻮورﯾﺶ ﻟﻪ ﭘﺎﯾﯿﺰی ‪١٩٩٢‬‬ ‫دا ﻟﻪ ﺋﯚﭘﻪراﺳﯿﯚﻧﯽ ھﺎوﺑﻪﺷﯽ دژ ﺑﻪ ﮔﻪرﯾﻼﻛﺎﻧﯽ ﭘﻪﻛﻪﻛﻪدا‬ ‫ﺑﻪﺷﺪارﺑﻮو‪ ،‬ﻟﻪڕاﺳﺘﯿﺪا ﻟﻪم ﻗﯚﻧﺎﻏﻪدا ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ ﺑﻮو ﺑﻪ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯽ‬ ‫ﺋﻪو ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﺎﻧﻪی ھﻪر‪‬ﻢ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺗﻮرﻛﯿﺎدا‪.‬‬ ‫ﻟﻪ دوای ﺋﯚزالو ﻟﻪ ﺳﻪردهﻣﯽ دﯾﻤﯿﺮﯾﻞ–ﺳﻪزهردا؛ ﭘﻪﯾﻮﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎن‬ ‫ﺗﻪﮔﻪرهﯾﺎن ﺗ‪‬ﻜﻪوت‪ ،‬ﺷﻪڕی ﻧﺎوﺧﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﮔﺮﺗﻪوه‪ ،‬ﺗﻮرﻛﯿﺎ‬ ‫ﭼﺎوی ﺑﻪ ﺟﯚری ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺪا ﺧﺸﺎﻧﺪهوهو ﺋﻪوﻟﻪوﯾﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﮔﯚڕی‪ .‬ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﻟﻪم ﺳﻪردهﻣﻪدا ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ دهﻛﺮد ﻟﻪ دژی ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﯿﻤﺎﻧﯿﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟﻪم ھﻪر‪‬ﻤﻪدا زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ﻛﻮرد ﮔﺮﻧﮕﯽ‬ ‫ﺑﻪ ﻓﺎﻛﺘﻪری ﺗﻮرﻛﻤﺎﻧﻪﻛﺎن داو ھﻪ‪‬ﻪﺷﻤﺎن ﻧﻪﻛﺮدووه ﺋﻪﮔﻪر‬ ‫ﺑ‪‬ﯿﻦ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗ‪‬ﻜﯽ ﻧﻪژادﭘﻪرﺳﺘﺎﻧﻪی ﭘﻪﯾ‪‬هوﻛﺮد‪ .‬دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ‬ ‫)ﺑﻪرهی ﺗﻮرﻛﻤﺎﻧﯽ ﻋ‪‬ﺮاق(و دواﺗﺮ ھ‪‬ﺰی ﭼﻪﻛﺪاری‬ ‫ﺗﻮرﻛﯽ–ﺗﻮرﻛﻤﺎﻧﯽ ‪ pmf‬ﺑﻪروﺑﻮوﻣﯽ ﺋﻪم ﺳﻪردهﻣﻪﯾﻪ‪ ،‬ﺟﮕﻪ‬ ‫ﻟﻪﻣﺎﻧﻪش‪ ،‬ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﻮوﻧﯽ )ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن( ﺑﻪ‬ ‫ھﻪڕهﺷﻪو ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯽ دژ ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ‬ ‫ﺗﻮرك ﻟﻪ ﻗﻪ‪‬ﻪﻣﺪهدا‪ ،‬ﺑﯚﯾﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟﻪ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ دهرهوهﯾﺪا‬ ‫ﺳﻪرﺑﺎری ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﻮرددا‪ ،‬ھﻪو‪‬ﯽ ﺳ‪‬ﯾﻨﻪوهی‬ ‫دهﺳﺘﻜﻪوﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردی دهدا‪.‬‬ ‫دوای ﺋﻪوهی ﭘﺎرﺗﯽ دادو ﮔﻪﺷﻪﭘ‪‬ﺪان ﺣﻮﻛﻤﯽ ﺑﻪدهﺳﺘﻪوه ﮔﺮت‪،‬‬ ‫ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎن ﺋﺎراﺳﺘﻪی ﺗﺎزهﯾﺎن ﺑﻪﺧﯚوه ﺑﯿﻨﯽ‪ ،‬ﻟﻪﺳﻪردهﻣﯽ‬ ‫ﺋﻪردۆﻏﺎن–ﮔﻮ‪‬ﺪا ﺑﺎس ﻟﻪ ﻛﯚﻣﺎری دووهم دهﻛﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺋﻪردۆﻏﺎن‬ ‫ده‪‬ﺖ‪ :‬دهﻣﺎﻧﻪو‪‬ﺖ ﻟﻪ ﺧﯚرھﻪ‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوهڕاﺳﺘﺪا ﭘ‪‬ﺸﻪﻧﮓ ﺑﯿﻦ‪،‬‬ ‫ﻧﺎوﺑﺮاو ﻟﻪو ﺑ‪‬واﯾﻪداﯾﻪ ﭘﺎرﺗﻪﻛﻪی ﭘﻪﯾﺎمو ﺋﻪرﻛﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ ھﻪﯾﻪ‬ ‫ﺑﯚ ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧﯽ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯿﻪﻛﯽ ﮔﻪوره ﻛﻪ ﺧﯚرھﻪ‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوهڕاﺳﺖو‬ ‫ﺑﺎﻛﻮوری ﺋﻪﻓﺮﯾﻘﺎ دهﮔﺮ‪‬ﺘﻪوه‪ ،‬ﭘﺎرﺗﯽ دادو ﮔﻪﺷﻪﭘ‪‬ﺪان ﺑﻪ‬ ‫ھﻪﻧﺎﺳﻪﯾﻪﻛﯽ )ﻋﻮﺳﻤﺎﻧﯿﯽ ﻣﯚدﯾﺮن( ﺧﻪﺑﺎت دهﻛﺎت‪ ،‬ﻟﻪ‬ ‫رواﻧﮕﻪی ﺋﻪﻣﺎﻧﻪوه؛ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن )ﺑﺎﻛﻮوری ﻋ‪‬ﺮاق(‬ ‫دهرﮔﺎی ﻛﺮاﻧﻪوهﯾﻪ ﺑﻪرهو ﻋ‪‬ﺮاق‪ ،‬ﺑﯚﯾﻪ ھﻪو‪‬ﺪهدهن دان ﺑﻪ‬ ‫واﻗﯿﻌﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑﻨ‪‬ﻦ‪ ،‬ھﻪر ﻟﻪﺑﻪر‬ ‫ﺋﻪوهﺷﻪ ﺑﻪ ﻛﺮدهوه ھﻪﻧﮕﺎوی ﺑﯚ دهﻧ‪‬ﻦ‪.‬‬ ‫ﺷﺎﻧﺪ‪‬ﻜﯽ ‪ akp‬ﺳﻪرداﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دهﻛﺎت‬ ‫ﻟﻪ ﺑﻪرھﺎری ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪٢٠٠٧‬دا؛ ﺷﺎﻧﺪ‪‬ﻜﯽ ﭘﺎرﺗﯽ دادو ﮔﻪﺷﻪﭘ‪‬ﺪان‬ ‫ﺑﻪ ﻧﮫ‪‬ﻨﯿﯽ ﺳﻪرداﻧﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دهﻛﺎت‪ ،‬ﺋﻪم ﺷﺎﻧﺪه‬

‫ﭘﻪﯾﺎﻣﯽ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﭘﺎرﺗﯽ دادی ﭘ‪‬ﺪهﺑ‪‬ﺖ ﺑﯚ ﺳﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯿﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﭘﺎرﺗﯽ داد ﻟﻪڕ‪‬ﮕﻪی ﺷﺎﻧﺪهﻛﻪﯾﻪوه داوا‬ ‫ﻟﻪ ﻛﻮرد دهﻛﺎت ﻛﻪ ﻛﻮردهﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﻛﻮور )ﺗﻮرﻛﯿﺎ( ھﺎﻧﺒﺪهن ﻟﻪ‬ ‫ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﻪ ﭘ‪‬ﺸﻮهﺧﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ‪٢٢‬ی ﺗﻪﻣﻮزی ‪٢٠٠٧‬دا ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ‬ ‫ﻟﻪ ‪ AKP‬ﺑﻜﻪن‪ .‬ﺳﻪرﭼﺎوهﯾﻪك ﻟﻪ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺎﺳﯽ ﺋﻪوهی ﻛﺮد ﻛﻪ ﺷﺎﻧﺪی ‪ AKP‬ﺑﻪ‪‬ﻨﯿﺪاوه‬ ‫ﭘﺮﺳﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭼﺎرهﺳﻪرﺑﻜﺎت‪ .‬ﻟﻪﺑﻪر ﺋﻪﻣﻪ داوای‬ ‫ﻟﻪ ﻻﯾﻪﻧﻪ ﻛﻮردﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮور ﻛﺮدووه ﻛﻪ ھﻪو‪‬ﺒﺪهن ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ‬ ‫ﺋﺎﮔﺮﺑﻪﺳﺖ راﺑﮕﻪﯾﻪﻧ‪‬ﺖو ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﺷﻪڕی ﭼﻪﻛﺪارﯾﯽ‬ ‫ﺑﮫ‪‬ﻨ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﺋﻪم ﺳﻪرﭼﺎوهﯾﻪ ده‪‬ﺖ ﯾﻪﻛﻪم ﺋﺎﮔﺮﺑﻪﺳﺘﯽ ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ )ﻛﻪ ﻟﻪ‬ ‫ھﺎوﯾﻨﯽ ‪٢٠٠٦‬دا راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ( ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺑﻪم دﯾﺪاراﻧﻪوه‬ ‫ھﻪﯾﻪ‪ ،‬ﻧﺎوﺑﺮاو ده‪‬ﺖ ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪٢٠٠٦‬ﯾﺸﺪا ﺷﺎﻧﺪی ‪AKP‬‬ ‫ھﺎﺗﯚﺗﻪ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺑﻪﻣﺠﯚره دهردهﻛﻪو‪‬ﺖ ﻛﻪ‬ ‫داواﻛﺎری ﺷﺎﻧﺪی ‪ AKP‬ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪٢٠٠٦‬دا راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ‬ ‫ﺋﺎﮔﺮﺑﻪﺳﺖ ﺑﻮوه ﻟﻪﻻﯾﻪن ﭘﻪﻛﻪﻛﻪوه‪ ،‬ﺋﻪم ﺳﻪرداﻧﻪ ھﺎوﻛﺎﺗﺒﻮو‬ ‫ﻟﻪﮔﻪڵ ﺳﻪرداﻧﻪﻛﻪی ﺋﻪردۆﮔﺎن ﺑﯚ دﯾﺎرﺑﻪﻛﺮ‪ ،‬ھﻪروهھﺎ‬ ‫ﺳﻪرداﻧﯽ ﺷﺎﻧﺪﻧﯽ ‪ AKP‬ﻟﻪ ﺑﻪھﺎری ‪٢٠٠٧‬دا ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺑﻪ‬ ‫ھﺎوﻛﺎرﯾﯽو ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻛﻮردی ﺑﺎﺷﻮرهوه ھﻪﺑﻮوه ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ‬ ‫ھﻪ‪‬ﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ‪٢٢‬ی ﺗﻪﻣﻤﻮوزی ‪ ،٢٠٠٧‬ﺋﻪم ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﻪ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﺎﻧﻪ ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯽ دهﻛﻪﻧﻪ ﺳﻪر ﻻﯾﻪﻧﻪ ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ‪.‬‬ ‫ﺷﺎﻧﺪی ﻣﯿﺖ د‪‬ﺘﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﻟﻪم رۆژاﻧﻪدا ﻟ‪‬ﺪواﻧﻪﻛﺎﻧﯽ راو‪‬ﮋﻛﺎری دهزﮔﺎی ھﻪوا‪‬ﮕﺮی‬ ‫ﻣﯿﻠﻠﯿﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ )‪ (MIT‬رای ﮔﺸﺘﯿﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎی‬ ‫ﺳﻪرﺳﺎﻣﻜﺮد‪ ،‬ﺋﻪﻣﺮه ﺗﺎﻧﺮ؛ راو‪‬ﮋﻛﺎری ﻣﯿﺖ راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﭼﻪﻧﺪ ﺟﺎر‪‬ﻚ ﺑﻪ ﻧﮫ‪‬ﻨﯿﯽ ﺳﻪرداﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻛﺮدووهو‬ ‫ﻟﻪﮔﻪڵ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎنو ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﻛﯚﺑﯚﺗﻪوه‪ .‬ﺗﺎﻧﺮ؛ ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ ﻟﻪ ﭘﺸﺘﭙﻪردهی ﺋﻪم دﯾﺪاراﻧﻪی‬ ‫ﺧﺴﺘﻪڕوو‪ .‬ﻧﺎوﺑﺮاو ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﻪوه ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﻪر ﻟﻪوهی ﺗﻮرﻛﯿﺎ‬ ‫دهﺳﺖ ﺑﻪ ھ‪‬ﺮﺷﻪ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﻟﻪﮔﻪڵ ﻟ‪‬ﭙﺮﺳﺮاواﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮرد ﻗﺴﻪﯾﺎﻧﻜﺮدووهو ﺑﻪ ﺋﺎﮔﺎداری ﺋﻪوان ھ‪‬ﺮﺷﻪﻛﺎﻧﯿﺎن‬ ‫دهﺳﺘﭙ‪‬ﻜﺮدووه‪ .‬ھﻪروهھﺎ وﺗﯽ ﺑﺎس ﻟﻪوه ﻛﺮاوه ﻛﻪ زهﻣﯿﻨﻪی‬ ‫ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ھﻪﻣﻮارﺑﻜﺮ‪‬ﺖ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺋﻪو ﭼﻪﻧﺪ ﺳﻪد ﻛﺎدرهی‬ ‫ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دهژﯾﻦ‪ ،‬رهواﻧﻪی ﺗﻮرﻛﯿﺎ‬ ‫ﺑﻜﺮ‪‬ﻨﻪوه‪.‬‬ ‫ﻟ‪‬ﺪواﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﺮه ﺗﺎﻧﺮ ﭘﻪردهی ﻟﻪﺳﻪر داﻧﻮوﺳﺎﻧﻪ ﻧﮫ‪‬ﻨﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻢو ﻛﯚﻣﺎری ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻻدا‪ .‬ﺑ‪‬ﮕﻮﻣﺎن ﺋﻪم دﯾﺪاراﻧﻪ‬ ‫ﻟﻪ ﺑﺎزﻧﻪی ھﻪر دوو ﺑﻮاری ﺳﯿﺎﺳﯿﯽو ھﻪوا‪‬ﮕﺮﯾﯿﺪا ﺳﻮوڕاوﻧﻪﺗﻪوه‪.‬‬ ‫ﺋﻪم دﯾﺪاراﻧﻪ ﻟﻪﻛﺎﺗ‪‬ﻜﺪان ﻛﻪ ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن؛‬ ‫ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪٢٠٠٠‬هوه ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺑﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎوه ﺑﻪرهو‬ ‫ﺳﺎردی ﺑﺮدووه‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﻟﻪﺑﻪراﻣﺒﻪردا ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯽ‬ ‫ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎنو ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﺎﺷﺒﻮوﻧﯽ ﺑﻪﺧﯚﯾﻪوه ﺑﯿﻨﯿﻮه‪،‬‬ ‫ﺳﺎردﺑﻮوﻧﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽو ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯽ ﺑﻪ دوو‬ ‫ﺑﺎﺑﻪﺗﻪوه ھﻪﺑﻮو؛ ﯾﻪﻛﻪم‪ ،‬ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ‪ .‬دووهم‪ ،‬ﺑﻪرهی ﺗﻮرﻛﻤﺎﻧﯽ‪.‬‬ ‫)پ‪.‬د‪.‬ك( ﻟﻪ ‪ ٢٠٠٠‬دا ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﺨﺴﺖ‪ ،‬ﻟﻪﻛﺎﺗ‪‬ﻜﺪا )ی‪.‬ن‪.‬ك( ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﺰﻛﺮدو‬ ‫ﺧﻮﻟ‪‬ﻜﯽ ﺷﻪڕﯾﺸﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﺮد‪ ،‬ھﻪروهھﺎ‬

‫)پ‪.‬د‪.‬ك( ﺑﻪ ﮔﻮﻣﺎﻧﻪوه ﺳﻪﯾﺮی ﺑﻪرهی ﺗﻮرﻛﻤﺎﻧﯽ دهﻛﺮدو‬ ‫ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪﮔﻪ‪‬ﺪا ﺑ‪‬ﯾﻦ‪ .‬ﻟﻪﺑﻪراﻣﺒﻪردا )ی‪.‬ن‪.‬ك(‬ ‫ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﻪرهی ﺗﻮرﻛﻤﺎﻧﯿﺪا ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﯽ ر‪‬ﮋهﯾﯽ دروﺳﺘﻜﺮدو‬ ‫در‪‬ﮋهﯾﭙ‪‬ﺪا‪ .‬ﺑ‪‬ﮕﻮﻣﺎن ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم دواﯾﯿﻪ ﺟﯚری‬ ‫ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد–ﺗﻮرﻛﯿﺎ دهﮔﯚڕ‪‬ﺖو ﺋﺎراﺳﺘﻪو رهھﻪﻧﺪی‬ ‫ﻧﻮ‪‬ﯽ ﭘ‪‬ﺪهﺑﻪﺧﺸ‪‬ﺖ‪ ،‬ﻟﻪﭘﺎڵ ﻓﺎﻛﺘﻪری ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﺪا ﻓﺎﻛﺘﻪری‬ ‫دهرهﻛﯿﯿﺶ دهﺑﻨﻪ ﭘﺎ‪‬ﻨﻪری ﺋﻪم ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﺎﻧﻪ‪.‬‬ ‫رۆ‪‬ﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎو ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ – ﻓﺎﻛﺘﻪری وزه‬ ‫و ﺋﻪﻣﻦ‬ ‫ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎو ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﭘﺮۆژهی ﺧﯚرھﻪ‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوهراﺳﺘﯽ‬ ‫ﮔﻪوره دهﺧﻨﻪڕوو‪ ،‬دوای ﯾﻪﻛﻼﯾﯿﻜﺮدﻧﻪوهی ﻣﻠﻤﻼﻧ‪‬ﻜﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﺎ‪‬ﻜﺎن‪ ،‬ﺧﯚرھﻪ‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوهڕاﺳﺖ دهﺑ‪‬ﺘﻪ ﻧﺎوهﻧﺪی ﻣﻠﻤﻼﻧ‪‬‬ ‫ﻧ‪‬ﻮﻧﻪﺗﻪوهﯾﯿﻪﻛﺎن‪ ،‬ﺑﺎﯾﻪﺧﭙ‪‬ﺪاﻧﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﺑﻪ ﺧﯚرھﻪ‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﻧﺎوهراﺳﺖ دهﮔﻪڕ‪‬ﺘﻪوه ﺑﯚ ﺋﻪم دوو ھﯚﻛﺎره‪:‬‬ ‫‪ .١‬ﺑﻮوﻧﯽ ﺳﻪرﭼﺎوهﻛﺎﻧﯽ وزه‪ .٢ .‬ھﯚﻛﺎری ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﺸﯽ‬ ‫ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ‪.‬‬ ‫ﯾﻪﻛ‪‬ﻚ ﻟﻪ ھﯚﻛﺎره ﺳﻪرهﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺟﻪﻧﮕﯽ دووهمو ﺳ‪‬ﯿﻪﻣﯽ‬ ‫ﻛﻪﻧﺪاو؛ ﺑﻮوﻧﯽ ﺳﻪرﭼﺎوهﻛﺎﻧﯽ ﭘﺘﺮۆڵ ﺑﻮو‪ ،‬ﭘﺮۆژهی‬ ‫ﺧﯚرھﻪ‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوهڕاﺳﺘﯽ ﮔﻪورهش ﺋﻪ‪‬ﺘﻪرﻧﺎﺗﯿﭭﯽ )ﻛﯚﻣﻜﺎری‬ ‫ﻋﻪرهﺑﯽ(ﯾﻪ‪ ،‬ﻛﯚﻣﻜﺎری ﻋﻪرهﺑﯽ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯿﻪﻛﯽ ﻟﻪرزۆﻛﯽ‬ ‫ﻧﻪژادﯾﯿﻪ ﻛﻪ ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﻪﻛﯽ وای ﻧﯿﯿﻪ‪ ،‬ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ھﻪو‪‬ﺪهدر‪‬ﺖ‬ ‫ﺋﻪم ﻛﯚﻣﻜﺎره ﺑﮕﯚڕدر‪‬ﺖ ﺑﻪ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯿﻪﻛﯽ ﻓﺮاواﻧﺘﺮ )ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺧﯚرھﻪ‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوهڕاﺳﺘﯽ ﮔﻪوره ﻧﺎﺳﺮاوهو ﺟﮕﻪ ﻟﻪ ﻋﻪرهب‪،‬‬ ‫ﺟﻮﻟﻪﻛﻪ‪ ،‬ﺗﻮركو ﻛﻮردﯾﺶ ﻟﻪﺧﯚدهﮔﺮ‪‬ﺖ(‪ .‬ﻟﻪﻣ‪‬ووهوه ﺑﯚ‬ ‫ﮔﻮاﺳﺘﻨﻪوهی وزه؛ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ دوو ر‪‬ﮕﻪ ل ﺋﺎرادان‪ ،‬ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﺎن‬ ‫ر‪‬ﮕﺎی دهرﯾﺎﯾﯿﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ ﻛﻪﻧﺪاوهوه ﺗ‪‬ﺪهﭘﻪڕ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﺋ‪‬ﺮان‬ ‫ھﻪڕهﺷﻪﯾﻪﻛﯽ ﺟﯿﺪﯾﯿﻪ ﺑﯚ ﺋﻪم ر‪‬ﮕﺎﯾﻪ‪ ،‬ر‪‬ﮕﻪی دهرﯾﺎﯾﯽ‬ ‫ﺗ‪‬ﭽﻮی زۆرهو ﺑﻪروﺑﻮوﻣﯿﺸﯽ ﻛﻪﻣﻪ‪ .‬ر‪‬ﮕﺎی دووهم ھ‪‬ﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن–ﺗﻮرﻛﯿﺎﯾﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ھ‪‬ﯽ )ﻛﻪرﻛﻮك–ﺟﻪﯾﮫﺎن(ﯾﺶ‬ ‫ﻧﺎﺳﺮاوه‪ ،‬ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﻚ ﻛﺎرﺗﻞوﺗﺮاﺳﺘﯽ ﻧﻪوﺗﯽ ﮔﻪوره‬ ‫ﭼﺎوهڕواﻧﯽ ﺋﻪوهن ﺋﻪم ھ‪‬ﻪ ﺑﻜﻪو‪‬ﺘﻪﮔﻪڕ‪ ،‬ﺑ‪‬ﮕﻮﻣﺎن ﭘﺮۆژهی‬ ‫ھﺎوﺷ‪‬ﻮهی ﺋﻪﻣﻪش )ﺑﺎﻛﯚ‪-‬ﺟﻪﯾﮫﺎن(ه ﻛﻪ ھﻪر ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﻛﺎری‬ ‫ﺑﯚ دهﻛﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ﻟﻪ ھﯚﻛﺎری ﮔﻮاﺳﺘﻨﻪوهی ﺳﻪرﭼﺎوهﻛﺎﻧﯽ وزهدا‪،‬‬ ‫ﻛﯚﻣﺎری ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﻛﻮردﺳﺘﺎن رۆ‪‬ﻜﯽ ﮔﺮﻧﮕﯿﺎن ھﻪﯾﻪ‪.‬‬ ‫ﻟﻪڕووی ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﻪوه؛ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ھﻪڕهﺷﻪ ﻟﻪ ﺋﻪﻣﻨﯽ‬ ‫ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎو ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ دهﻛﺎت‪ ،‬ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ دهﯾﻪو‪‬ﺖ ﺑﻪرهﯾﻪﻛﯽ‬ ‫ﻟﯿﺒﺮاڵ ﻟﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺑﻪرهی رادﯾﻜﺎ‪‬ﺪا ﭘ‪‬ﻜﺒﮫ‪‬ﻨ‪‬ﺖ‪ .‬ﻟﻪﺑﻪرهی‬ ‫ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎدا ﺟﮕﻪ ﻟﻪ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ؛ و‪‬ﺗﺎﻧﯽ ﻋﻪرهﺑﯽ ﺳﻮﻧﻨﻪی‬ ‫ﻣﯿﺎﻧ‪‬هو ﺗﻮرﻛﯿﺎو ﻛﻮرد ھﻪن‪ ،‬ﻟﻪ ﺑﻪرههی رادﯾﻜﺎ‪‬ﯿﺸﺪا ﺋ‪‬ﺮان‪،‬‬ ‫ﺗﺎڕادهﯾﻪك ﺳﻮرﯾﺎ‪ ،‬ﺣﺰﺑﻮ‪ ،‬ﺣﻪﻣﺎس‪ ،‬رهوﺗﯽ ﺳﻪدر‪ ،‬ﻗﺎﻋﯿﺪهو‬ ‫ﺟﯿﮫﺎدی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽو ھﺘﺪ ھﻪن‪ ،‬ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎو ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﺑﺎﯾﻪخ ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮﺧﻤﯽ ﺗﻮرﻛﯿﯽو ﻛﻮردی دهدهن‪.‬‬ ‫ﻣﺎھﯿﺮﻗﺎﯾﻨﺎك؛ ﺑﻪڕ‪‬ﻮهﺑﻪری ﭘ‪‬ﺸﻮوی ر‪‬ﻜﺨﺴﺘﻨﯽ دهزﮔﺎی‬ ‫ھﻪوا‪‬ﮕﺮﯾﯽ ﻣﯿﻠﻠﯿﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ )ﻣﯿﺖ( ﻟﻪ دواھﻪﻣﯿﻦ وﺗﺎری‬ ‫ﺧﯚﯾﺪا ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﻪوه دهﻛﺎت ﻛﻪ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﺑﯚ ﮔﻮاﺳﺘﻨﻪوهی ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﻪوت دهﯾﻪو‪‬ﺖ ﺗﻮرﻛﯿﺎو ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻢ ﭘ‪‬ﻜﺒﮕﻪﯾﻪﻧ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﻗﺎﯾﻨﺎك ﭘ‪‬ﯿﻮاﯾﻪ ﭘﺎرﺗﯽ داد ﻟﻪﻧﺎو ﺋﻪم ر‪‬ﻜﻪوﺗﻨﻪداﯾﻪ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م‬ ‫‪-7- LVIN. No 67 .... 15 / May / 2008‬‬

‫ھ‪‬ﺸﺘﺎ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﮔﻪلو ﺳﻮﭘﺎ ﺧﯚﯾﺎن ﯾﻪﻛﻼﯾﯿﻨﻪﻛﺮدۆﺗﻪوه‪،‬‬ ‫ﻗﺎﯾﻨﺎك ﻟﻪو ﺑ‪‬واﯾﻪداﯾﻪ ﺋﻪم ر‪‬ﻜﻪوﺗﻨﻪ د‪‬ﺘﻪدیو ھ‪‬ﯽ‬ ‫)ﻛﻪرﻛﻮك_ﺟﻪﯾﮫﺎن(ﯾﺶ ﻧﻪوﺗﯽ ﻧﺎوﭼﻪی ﺑﻪﺳﺮهو ﻛﻪﻧﺪاوﯾﺶ‬ ‫دهﮔﺮ‪‬ﺘﻪوه‪ .‬ﺑﻪ ﺑ‪‬وای ﻗﺎﯾﻨﺎك ﺟﮕﻪ ﻟﻪ ھﯚﻛﺎری ﮔﻮاﺳﺘﻨﻪوهی‬ ‫ﻧﻪوت‪ ,‬ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺎری ﺑﯚ ﭘ‪‬ﻜﮫ‪‬ﻨﺎﻧﯽ ﺑﻪرهﯾﻪك دهﻛﺮ‪‬ﺖ‪ .‬ﺋﻪم‬ ‫ﺑﻪرهﯾﻪ ﺑﯚ ﭼﯿﯿﻪ؟ ﻗﺎﯾﻨﺎك وه‪‬ﻣﺪهداﺗﻪوهو ده‪‬ﺖ‪» :‬ھﻪﻣﻮ‬ ‫ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺎرﯾﯿﻪﻛﺎن ﺑﯚ ﻟ‪‬ﺪاﻧﯽ ﺋ‪‬ﺮاﻧﻪ« ﭘ‪‬ﺪهﭼ‪‬ﺖ ﻟﻪم ﭘﺮۆژهﯾﻪدا‬ ‫رۆ‪‬ﯽ ﮔﻪوره ﺑﻪ ﻛﻮردو ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﺪر‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫دهزﮔﺎی ھﻪوا‪‬ﮕﺮی ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﺑﻪ ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ھﻪ‪‬ﺪهﺳﻮڕ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﻣﯚﺳﺎد ﺑﻪ ﻧﮫ‪‬ﻨﯿﯽ ﻛﺎردهﻛﺎتو ھﯿﭻ‬ ‫ﺑﻪ‪‬ﮕﻪﯾﻪك ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪم ﺟﻤﻮﺟﻮ‪‬ﻪ ﻧﺎﻛﻪو‪‬ﺘﻪڕوو‪ ،‬ﭼﺎود‪‬ﺮان‬ ‫ﺳﻪرداﻧﯽ ﭘﻪﺗﺮاﯾﯚسو ھﺎوه‪‬ﻪﻛﻪی ﺑﯚ ﺗﻮرﻛﯿﺎو داﻧﯿﺸﺘﻨﯿﺎن‬ ‫ﻟﻪﮔﻪڵ )ﯾﻪﺷﺎر ﺑﯿﻮك ﺋﺎﻧﺖ( و )ﺋﯿﻠﻜﻪر ﺑﺎﺷﺒﻮغ( ﻟﻪم‬ ‫ﭼﻮارﭼ‪‬ﻮهﯾﻪدا رووﻧﺪهﻛﻪﻧﻪوه‪ ،‬ھﻪروهھﺎ ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﻪ ﺳﻪرداﻧﯽ‬ ‫وهزﯾﺮی ﺑﻪرﮔﺮی روﺑﻪرت ﮔﻪﯾﺘﺲو دﯾﻚ ﭼﯿﻨﯽ ﺟ‪‬ﮕﺮی ﺑﯚش‬ ‫دهﻛﻪن ﻛﻪ ھﻪو‪‬ﺪاﻧ‪‬ﻚ ﺑﻮو ﺑﯚ ﯾﻪﻛﺨﺴﺘﻨﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎو ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ‬ ‫ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﻛﺎرﺑﻪدهﺳﺘ‪‬ﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮرد ﺋﺎﻣﺎژهی‬ ‫ﺑﻪ ھﻪو‪‬ﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺮدو وﺗﯽ‪» :‬ھﻪﻣﻮو‬ ‫ھﻪو‪‬ﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﻟﻪ ﺗﺎرﯾﻜﯿﯿﺪا ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪهدر‪‬ﻦ!«‬ ‫دهزﮔﺎی ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ‪MGK‬‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ دادو ﮔﻪﺷﻪﭘ‪‬ﺪان )ﻛﻪ ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ ﺣﻜﻮﻣﻪتو ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎنو‬ ‫ﺳﻪرۆك ﻛﯚﻣﺎری ﺑﻪ دهﺳﺘﻪ( رازﯾﻪ ﺑﻪوهی ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪ رهﺳﻤﯽ ﺑﻨﺎﺳ‪‬ﺖ‪ ،‬ھﻪرﭼﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﺗﻮرﻛﯿﺎ و‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﮔﻪل ‪CHP‬و ﭘﺎرﺗﯽ ﺑﺰاﭬﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﭘﻪرﺳﺘﻦ‬ ‫‪ MHP‬دژی ﺋﻪم ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻪن‪ .‬ﺳﻪرهﻧﺠﺎم ﻟﻪ ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهی‬ ‫رۆژی )‪(٢٠٠٨/٤/٢٤‬دا ﺋﻪم ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻪ ﻟﻪ دهزﮔﺎی ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ‬ ‫ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎدا ﯾﻪﻛﻼﯾﯽ ﻛﺮاﯾﻪوه‪ MGK ،‬دهزﮔﺎی‬ ‫ﺑ‪‬ﯾﺎرﺳﺎزی ﺑﺎ‪‬ی ﺗﻮرﻛﯿﺎﯾﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻪﺷﺪاری ﺳﻪرﻛﯚﻣﺎر‪ ،‬ﺳﻪرۆك‬ ‫وهزﯾﺮانو ﺟﻪﻧﻪرا‪‬ﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎو ﺟﻪﻧﺪهرﻣﻪ ﺑﻪڕ‪‬ﻮهدهﭼ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑ‪‬ﯾﺎره‬ ‫ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺋﻪم دهزﮔﺎﯾﻪوه وهردهﮔﯿﺮ‪‬ﺖ‪،‬‬ ‫رۆژی ‪٢٤‬ی ﻧﯿﺴﺎن ‪ MGK‬ﺑ‪‬ﯾﺎرﯾﺪا‪» :‬ﻟﻪﮔﻪڵ ھﻪﻣﻮو‬ ‫ﭘ‪‬ﻜﮫﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋ‪‬ﺮاق ﺑﻪﺑ‪ ‬ﺟﯿﺎوازی ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺑﻜﺮ‪‬ﺖو ھﻪو‪‬ﯽ‬ ‫ﮔ‪‬اﻧﻪوهی ﺋﺎراﻣﯿﯽو ﺑﻮژاﻧﻪوهی ﺋﻪم و‪‬ﺗﻪ ﺑﺪر‪‬ﺖ‪ ،‬ھﻪروهھﺎ‬ ‫ﻟﻪ ﺗﻪﻧﯿﺸﺖ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪ رهﺳﻤﯿﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻧﺎوهﻧﺪی‬ ‫ﻋ‪‬ﺮاﻗﺪا ھﻪو‪‬ﺒﺪرێ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯿﯽ ﻟﻪ ﺑﺎﻛﻮری‬ ‫ﻋ‪‬ﺮاﻗﯿﺸﺪا ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی رهﺳﻤﯽ دروﺳﺘﺒﻜﺮ‪‬ﺖ‪«.‬‬ ‫دواﺑﻪدوای ﺋﻪم ﺑ‪‬ﯾﺎره؛ ﺷﺎﻧﺪ‪‬ﻜﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺳﻪرداﻧﯽ‬ ‫ﺑﻪﻏﺪادو ھﻪوﻟ‪‬ﺮی ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﻪﻣﺠﯚره ھ‪‬ﯽ ﺋﻪﻧﻘﻪره–ھﻪوﻟ‪‬ﺮ‪-‬‬ ‫ﺑﻪﻏﺪاد ﻛﻪوﺗﻪوهﮔﻪڕ‪ ،‬ﺋﻪﻣﻪ ﻟﻪﻛﺎﺗ‪‬ﻜﺪا ﺑﻮو ﻛﻪ ﺷﺎﻧﺒﻪﺷﺎﻧﯽ ﺋﻪم‬ ‫ﺗﺮاﻓﯿﻜﻪ دﯾﺒﻠﯚﻣﺎﺳﯿﯿﻪ‪ ،‬ﻓ‪‬ۆﻛﻪ ﺟﻪﻧﮕﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻗﻪﻧﺪﯾﻞو‬ ‫ﺧﻮاﻛﻮڕﻛﯿﺎن ﺑﯚردوﻣﺎﻧﺪهﻛﺮد‪ ،‬ﻟﻪ ﺧﻮﻟﯽ ﯾﻪﻛﻪﻣﯽ ھ‪‬ﺮﺷﻪ‬ ‫ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎدا ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻢ ﻧﺎڕهزاﯾﯽ دهرﺑ‪‬ی‪،‬‬ ‫ﻟﻪڕاﺳﺘﯿﺪا ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻢ ﺋﻪوﺳﺎ ﻧﯿﮕﻪران ﺑﻮو ﻟﻪوهی ﻛﻪ‬ ‫ﻧﯿﺎزی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻟ‪‬ﺪاﻧﯽ ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ ﻧﻪﺑ‪‬ﺖو ھﻪڕهﺷﻪ ﺑ‪‬ﺖ‬ ‫ﻟﻪﺳﻪر ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻢ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م دواﺑﻪدوای ﺋﻪوهی ﺗﺮاﻓﯿﻜﯽ‬ ‫دﯾﺒﻠﯚﻣﺎﺳﯽ واﺷﻨﺘﯚن–ﺋﻪﻧﻘﻪره–ھﻪوﻟ‪‬ﺮو ﺑﻪﻏﺪاد د‪‬ﻨﯿﺎﯾﯽ‬ ‫ﺗﻪواوﯾﺎن داﯾﻪ ﺳﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯽ ﻛﻮرد‪ ،‬ﻟﻪ ﺧﻮﻟﯽ دووهﻣﯽ ھ‪‬ﺮﺷﻪ‬ ‫‪LVIN. No 67 .... 15 / May / 2008 -8-‬‬

‫ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎدا ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻢ ﺑ‪‬ﺪهﻧﮕﻪو ﺑﮕﺮه‬ ‫ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑ‪‬ﺪهﻧﮕﯿﺶ ﻧﯿﯿﻪ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬ﻜﻮﺑﻪﺷ‪‬ﻮهی ﺟﯿﺎواز ﻓﺸﺎرﯾﺶ دهﺧﺎﺗﻪ‬ ‫ﺳﻪر ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ‪.‬‬ ‫ﭼﺎرهﻧﻮوﺳﯽ ﭘﻪﻛﻪﻛﻪو ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﺪه‬ ‫رۆژی ‪١‬ی ﮔﻮ‪‬ن ﻓ‪‬ۆﻛﻪ ﺟﻪﻧﮕﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﺗﻮرك‬ ‫ﻗﻪﻧﺪﯾﻠﯿﺎن ﺑﯚردوﻣﺎﻧﻜﺮد‪ ،‬ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ﺋﻪم ﺑﯚردوﻣﺎﻧﻪدا ‪٦‬‬ ‫ﻛﺎدری ‪ PJAK‬ﻛﻮژران ﻛﻪ ﺑﺎ‪‬ﯽ ﺧﯚرھﻪ‪‬ﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘﻪﻛﻪﻛﻪﯾﻪ‪ ،‬ﺷﯿﺎوی ﺋﺎﻣﺎژهﯾﻪ ﻛﻪ ﺋﻪم ﺑﯚردوﻣﺎﻧﻪ ھﺎوﻛﺎت ﺑﻮو‬ ‫ﻟﻪﮔﻪڵ ﺳﻪرداﻧﯽ ﺷﺎﻧﺪی ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟﻪ ھﻪوﻟ‪‬ﺮو‬ ‫ﺑﻪﻏﺪاد‪ .‬ﻛﯚﻧﺴﻪی ﻛﯚﻣﺎﺟﭭﺎﺗ‪‬ﻦ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ‪ KCK‬ﻟﻪ‬ ‫ﺑﻪﯾﺎﻧﻨﺎﻣﻪﯾﻪﻛﺪا ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﻪ ﭘﯿﻼﻧ‪‬ﻜﯽ ﻓﺮهﻻﯾﻪن ﻛﺮد ﻟﻪ دژی‬ ‫ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ‪ ،‬ﻟﻪم ﺑﻪﯾﺎﻧﻨﺎﻣﻪﯾﻪدا ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﻪوه دهﻛﺮ‪‬ﺖ ﻛﻪ دوو رۆژ‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﺘﺮ ﻓ‪‬ۆﻛﻪ ﺳﯿﺨﻮڕﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﻓ‪‬ﯾﻨﯽ ﻛﻪﺷﻔﯿﺎن‬ ‫ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاوه‪ ،‬ھﻪروهھﺎ ﺑﺎس ﻟﻪو دهﻛﺎت ﻛﻪ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯿﯿﻪﻛﯽ ﺗﺎزه‬ ‫ﻟﻪﻧ‪‬ﻮان ﺗﻮرﻛﯿﺎ–ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ‪-‬ﻋ‪‬ﺮاقو ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﺪا ﻟﻪ دژی‬ ‫ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ ھﺎﺗﯚﺗﻪ ﺋﺎراوه‪ .‬ﻟﻪم ﺑﻪﯾﺎﻧﻨﺎﻣﻪﯾﻪدا ﭘﻪرده ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪوه‬ ‫ھﻪ‪‬ﺪهدر‪‬ﺘﻪوه ﻛﻪ ﺟﯚر‪‬ﻚ ﻟﻪ ﺑﯚﻣﺒﯽ ﺗﺎزهی دهﺳﻜﺮدی ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ‬ ‫ﻟﻪ دژی ﮔﻪرﯾﻼﻛﺎن ﺑﻪﻛﺎرھ‪‬ﻨﺮاوه‪ ،‬ﻛﻪ ﭘ‪‬ﺪهﭼ‪‬ﺖ ﺗ‪‬ﮫﻪ‪‬ﻜ‪‬ﺸﯽ‬ ‫ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽو ﻣﯿﻜﺮۆﺑﯿﺸﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﻟﻪﻻﯾﻪﻛﯿﺘﺮ ﻛﯚردﯾﻨﺎﺳﯚی ﭘﺎرﺗﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎزادی ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫‪ PJAK‬ﻟﻪ ﺑﻪﯾﺎﻧﻨﺎﻣﻪﯾﻪﻛﺪا ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﻪ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧ‪‬ﻮان ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎو ﺋ‪‬ﺮاﻧﯿﺶ دهﻛﺎت‪ ،‬ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﭼﺎود‪‬ﺮان‬ ‫ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯿﯿﻪﻛﯽ وا ﺑﻪ واﻗﯿﻌﯽ ﻧﺎزاﻧﻦ‪ ،‬ھﻪروهھﺎ ‪PJAK‬‬ ‫ھﯚﺷﯿﺎری دهداﺗﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﻪ ﻧﻪﺑ‪‬ﺘﻪ‬ ‫ﺋﺎﻣ‪‬زا ﺑﯚ ﺷﻪڕی ﻛﻮرد–ﻛﻮرد‪.‬‬ ‫ھﻪر ﻟﻪم ﺳﻪروﺑﻪﻧﺪهدا رۆژی ‪٦‬ی ﮔﻮ‪‬ن؛ ﺷﺎﻧﺪ‪‬ﻜﯽ ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﻛﯚﻣﻪ‪‬ﮕﻪی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﺑﻪ ﺑﻪﺷﺪاری ﺋﻪﺣﻤﻪد ﺗﻮركو ﺣﻪﺳﯿﺐ‬ ‫ﻗﺎﯾﻼن ﺳﻪرداﻧﯽ ﺳﻠ‪‬ﻤﺎﻧﯿﺎن ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﯚﺋﻪوهی ﺗﺎ‪‬ﻪﺑﺎﻧﯽ ﺑ‪‬ﺘﻪ‬ ‫ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮان ﺗﺎ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺋﯚﭘﻪراﺳﯿﯚﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪ دژی ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ‬ ‫راﺑﮕﺮ‪‬ﺖ‪ .‬ﺳﻪرﭼﺎوهﯾﻪك ﻟﻪ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن وﺗﯽ‬ ‫ﻟﻪم ﺳﻪرداﻧﻪدا داوا ﻟﻪ ﺗﺎ‪‬ﻪﺑﺎﻧﯽ ﻛﺮاوه ھﺎوﺷ‪‬ﻮهی ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪١٩٩٣‬‬ ‫ﻟﻪ ﻧ‪‬ﻮان ﭘﻪﻛﻪﻛﻪو ﺗﻮرﻛﯿﺎدا ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧﯿﯽ ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﻛﯚی ﺋﻪم‬ ‫ﺗﺮاﻓﯿﻜﻪ دﯾﺒﻠﯚﻣﺎﺳﯿﻪ دوو ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚ دهﺧﻪﻧﻪڕوو‪:‬‬ ‫ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚی ﯾﻪﻛﻪم‪ :‬ﻛﯚﻣﺎری ﺗﻮرﻛﯿﺎ )ﺑﻪ ﭘﺎ‪‬ﭙﺸﺘﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ(‬ ‫ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﻟﻪﮔﻪڵ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‬ ‫دورﺳﺘﺪهﻛﺎت‪ ،‬ھﻪروهھﺎ دان ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻛﻮردﯾﺪا دهﻧ‪‬ﺖ‪،‬‬ ‫ﻟﻪﺳﻪر دوو ﺑﺎﺑﻪت ر‪‬ﻜﺪهﻛﻪون‪ ،‬ﺗﻮرﻛﯿﺎ واز ﻟﻪ ﺋﯿﺪﯾﻌﺎﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﻛﻪرﻛﻮكو ﻣﺎددهی ‪ ١٤٠‬دهھ‪‬ﻨ‪‬ﺖ‪ ،‬ﻛﻪرﻛﻮك‬ ‫دهﺧﺮ‪‬ﺘﻪوه ﺳﻪر ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎنو ﻟﻪ ﭘﺮۆﺳﻪﯾﻪﻛﯽ ﻧﺎوﺧﺎﯾﻪﻧﺪا‬ ‫ﻣﺎددهی ‪ ١٤٠‬ﺟ‪‬ﺒﻪﺟ‪‬ﺪهﻛﺮ‪‬ﺖ‪ ،‬ﻟﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺋﻪﻣﻪدا ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ‬ ‫ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪڕووی ﺋﻪﻣﻨﯿﯽو ﮔﻮاﺳﺘﻨﻪوهی وزهوه‬ ‫ھﺎوﻛﺎری ﺗﻮرﻛﯿﺎ دهﻛﺎت‪ ،‬ھﻪروهھﺎ ھﺎوﻛﺎری ﺗﻮرﻛﯿﺎ دهﻛﺎت‬ ‫ﺑﯚ ﻻواز ﻛﺮدﻧﯽ ﭘ‪‬ﮕﻪی ﺳﻪرﺑﺎزی ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ ﻟﻪ ھﻪر‪‬ﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻢ ﺑﻪ ﻛﺮدهوه ﺑﻪﺷﺪاری‬ ‫ﻟﻪ ﺋﯚﭘﻪراﺳﯿﯚﻧﻪﻛﺎﻧﺪا ﻧﻪﻛﺎت‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﻟﻪڕوی ﻟﯚﺟﺴﺘﯿﯽو‬ ‫داوودهرﻣﺎنو ﺟﺒﻪﺧﺎﻧﻪوه دهرﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪڕووی ﭘﻪﻛﻪﻛﻪدا‬ ‫دادهﺧﺎت‪.‬‬

‫ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﭘﺎرﺗﯽ داد ﻟﻪ ﺑﺎﻛﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪڕووی‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪوه ﻓﺎﯾﻠﯽ ﭘﺮﺳﯽ ﻛﻮرد دهﺧﺎﺗﻪڕوو‪ ،‬ﻛﻮﻟﺘﻮرﯾﯽو‬ ‫ﺋﺎﺑﻮرﯾﯿﻪوه‪ ،‬ھﻪﻧﺪ‪‬ﻚ رﯾﻔﯚرم ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪهدات‪ ،‬ﻛﯚﻣﺎری ﺗﻮرﻛﯽ‬ ‫ﮔﻮﺗﺎری )ﺑﻪ‪‬ـ‪ ‬ﻛﻮرد‪ ،‬ﻧﺎ ﺑﯚ ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ( دهﺧﺎﺗﻪڕوو ﺑﻪﻣﺠﯚره ﺑﯚ‬ ‫ﻗﯚﻧﺎﻏ‪‬ﻜﯽ دﯾﻜﻪش ﻟﻪ دژی ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ ﺷﻪڕ در‪‬ﮋهی دهﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺋﻪم‬ ‫ﮔﻮﺗﺎره ﻟﻪ ﮔﻮﺗﺎری ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪ ١٩٩٢‬دهﭼ‪‬ﺖ‪ ،‬ﻟﻪ ﺳﺎ‪‬ﯽ ‪١٩٩٢‬‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿﺎ داﻧﯽ ﺑﻪ دﯾﻔﺎﻛﺘﯚی ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‬ ‫ﻧﺎ‪ ،‬ﻟﻪﺑﻪراﻣﺒﻪردا ﭘﺎرﺗﯽو ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯿﯽ ﺑﻪ ھﻪﻣﺎھﻪﻧﮕﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ‬ ‫ﺳﻮﭘﺎی ﺗﻮرك ﻟﻪ دژی ﮔﻪرﯾﻼﻛﺎﻧﯽ ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ ﺷﻪڕﯾﺎﻧﻜﺮد‪.‬‬ ‫ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚی دووهم‪ :‬ﻛﯚﻣﺎری ﺗﻮرﻛﯿﺎ دووﭼﺎری ﺋﺎ‪‬ﯚزی ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ‬ ‫دهﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬دادﮔﺎی دهﺳﺘﻮوری ﺑ‪‬ﯾﺎری داﺧﺴﺘﻨﯽ ﭘﺎرﺗﯽ داد‬ ‫دهدات‪ ،‬ﺣﻜﻮﻣﻪتو ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭘﻪﻛﯿﺎﻧﺪهﻛﻪو‪‬ﺖ‪ ،‬ﺳﻮﭘﺎی‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﻪ ھﺎوﻛﺎری ﻟﻪﮔﻪڵ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﮔﻪل ﻛﻮودهﺗﺎﯾﻪﻛﯽ‬ ‫ﺳﭙﯽ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪهداتو ﺣﻜﻮﻣﻪﺗ‪‬ﻜﯽ ﺋﯚﺗﯚﻛﺮاﺗﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﭘﻪرﺳﺖ‬ ‫ﺟ‪‬ﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﭘﺎرﺗﯽ داد دهﮔﺮ‪‬ﺘﻪوه‪ ،‬ﺳﻮﭘﺎو ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻧﻮێ‬ ‫ﻟﻪ دژی ﻛﻮردی ﺑﺎﻛﻮورو ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ در‪‬ﮋه ﺑﻪ ﺋﯚﭘﻪراﺳﯿﯚﻧﻪﻛﺎن‬ ‫دهدات‪ ،‬ھﻪروهھﺎ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ‬ ‫ﺗﻮوﺷﯽ ﮔﺮژﯾﯽ دهﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻧﯿﻤﭽﻪ ﻛﻮدهﺗﺎﯾﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ‬ ‫ھﻪڕهﺷﻪ ﻟﻪ ﺑﻮوﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دهﻛﺎت‪.‬‬ ‫ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎو ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽ ﺋﻪوروﭘﺎ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ﺗﻮرﻛﯿﺎ‬ ‫ھﻪ‪‬ﺪهﭘﻪﺳ‪‬ﺮن‪ ،‬ﺗﻮرﻛﯿﺎ وهك )ﺋﯚﻟﯽ ر‪‬ﻦ( ﺳﻪرۆﻛﯽ ﻛﯚﻣﺴﯿﯚﻧﯽ‬ ‫ﺑﻪرﻓﺮاواﻧﻜﺮدﻧﯽ ﯾﻪﻛ‪‬ﺘﯽ ﺋﻪوروﭘﺎ ﺋﺎﻣﺎژهی ﭘ‪‬ﺪهﻛﺎت؛ ﺑﻪرهو‬ ‫ﺷﻪڕی ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ دهڕوات ﻟﻪ ﻧ‪‬ﻮان ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﻪﻛﺎنو‬ ‫ﻋﻪﻟﻤﺎﻧﯿﯿﻪ ﻧﻪﺗﻪوه ﭘﻪرﺳﺖو ﺋﯚﺗﯚﻛﺮاﺗﻪﻛﺎﻧﺪا‪ ،‬ﺋﻪم ﻣﻠﻤﻼﻧ‪‬ﯿﻪ‬ ‫ﺗﻮﺧﻤﯽ ﻛﻮردﯾﺸﯽ دهﺧﺮ‪‬ﺘﻪ ﺳﻪرو ﻛﯚی ﺋﻪم دۆﺧﻪ ﺗ‪‬ﻜﭽﻮونو‬ ‫ﻻوازی ﺗﻮرﻛﯿﺎی ﻟ‪‬ﺪهﻛﻪو‪‬ﺘﻪوه‪.‬‬ ‫ﺳﻪرهﻧﺠﺎم‪ :‬وهك ﻟﻪﺳﻪرهﺗﺎی ﺋﻪو وﺗﺎرهدا ﺋﺎﻣﺎژهﻣﺎن ﭘ‪‬ﻜﺮد ﺋ‪‬ﺴﺘﺎ‬ ‫ﯾﺎرﯾﯿﻪﻛﯽ ﺷﻪﺗﺮهﻧﺠﯽ ﻓﺮه ﯾﺎرﯾﻜﻪر دهﺳﺘﯿﭙ‪‬ﻜﺮدووه‪ ،‬ﻛﺮۆﻛﯽ‬ ‫ﯾﺎرﯾﯿﻪﻛﻪش ﻧﻪوت و ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﺸﻪ‪ ،‬ھ‪‬ﯽ )ﺑﺎﻛﯚ–ﺟﻪﯾﮫﺎن‪ ،‬ﻛﻪرﻛﻮك‬ ‫– ﺟﻪﯾﮫﺎن( ﻧﺎوهڕۆﻛﯽ ﻣﻠﻤﻼﻧ‪‬ﻜﺎن ﻧﯿﺸﺎﻧﺪهدهن‪ ،‬ﻛﯚﻣﺎری‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿﺎو ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪ ﻧﺎوﺟﻪرﮔﻪی‬ ‫ﺋﻪم ﯾﺎرﯾﯿﻪدان‪ ،‬وهك ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ ﻗﻪرهﮔﯚل ﻟﻪ رۆژﻧﺎﻣﻪی ﯾﻪﻧﯽ‬ ‫ﺷﻪﻓﻪﻗﺪا ﺋﺎﻣﺎژهی ﭘ‪‬ﻜﺮدووه ﻛﻮردهﻛﺎن دهﯾﺎﻧﻪوێ ﻟﻪﮔﻪڵ‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﯾﻪﻛﺒﮕﺮن‪ ،‬ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﺑﺎس ﻟﻪ ﺟﯚر‪‬ﻚ ﻓﯿﺪراﺳﯿﯚن ﯾﺎﺧﻮد‬ ‫ﻛﯚﻧﻔﯿﺪراﺳﯿﯚن دهﻛﺮ‪‬ﺖ ﻛﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎ–ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻢو ﻋ‪‬ﺮاق‬ ‫ﺑﻪﯾﻪﻛﻪوه دهﺑﻪﺳﺘ‪‬ﺖ‪ .‬ﻟﻪم ﯾﺎرﯾﯽ ﺷﻪﺗﺮهﻧﺠﻪدا ﭘ‪‬ﺪهﭼ‪‬ﺖ ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎن‬ ‫ﻟﻪﺳﻪر داﭘ‪‬ﯚﺳﯿﻨﯽ ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ ر‪‬ﻜﺒﻜﻪون‪ ،‬واﺗﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎ واز ﻟﻪ‬ ‫ﻛﻪرﻛﻮك ﺑﮫ‪‬ﻨ‪‬ﺖو ﻟﻪﺑﻪراﻣﺒﻪردا ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪر‪‬ﻤﯿﺶ واز ﻟﻪ‬ ‫ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ ﺑﮫ‪‬ﻨ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺋﻪم ﭘ‪‬ﺸﻨﯿﺎرو ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚﯾﻪ ﻟﻪ ﻛﻮرﺗﺨﺎﯾﻪﻧﺪا‬ ‫دهرهﻧﺠﺎﻣﯽ ﺑﻪدواوه دهﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﺑﻪ‪‬م ﻟﻪ در‪‬ﮋﺧﺎﯾﻪﻧﺪا ﻛﺎرهﺳﺎﺗﺒﺎر‬ ‫دهﺑ‪‬ﺖ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ﭘﺮﺳﯽ ﻛﻮرد ﺑﻪﯾﻪﻛﻪوه ﺑﻪﺳﺘﺮاوهﺗﻪوه‪ ،‬واﺗﻪ‬ ‫ﭼﺎرهﻧﻮوﺳﯽ ھﻪوﻟ‪‬ﺮو ﺋﺎﻣﻪد ﭘ‪‬ﻜﻪوه ﭘﻪﯾﻮهﺳﺘﻦ‪ ،‬ﻟﻪ دۆﺧ‪‬ﻜﯽ وادا‬ ‫واﺑﺎﺷﺘﺮه ﺳﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﻪو‪‬ﺒﺪات ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻗﻪﻧﺎﻋﻪت‬ ‫ﭘ‪‬ﺒﻜﺎت ﭘﺮﺳﯽ ﻛﻪرﻛﻮكو ﺋﺎﻣﻪد ھﺎوﻛﺎت ﭼﺎرهﺳﻪردهﻛﺮ‪‬ﺖ ﻧﻪك‬ ‫ﺳﻪرﺋﺎو ﺧﺴﺘﻨﯽ ﯾﻪﻛﯿﺎنو ﺳﻪرﻧﮕﻮﻣﻜﺮدﻧﯽ ﺋﻪوﯾﺘﺮﯾﺎن‪.‬‬