Jaar van de Vrijwilliger - Mensen maken Archipel | magazine

JAAR VAN DE

VRIJWILLIGER 2021 MENSEN MAKEN ARCHIPEL

Mensen maken Archipel 2021 is het jaar van de Os, het jaar waarin de kabinetsformatie op zich laat wachten en het jaar waarin corona nog steeds rondwaart met alle onrust van dien. Maar 2021 is ook het Nationaal Jaar van de Vrijwillige Inzet. Een jaar waarin er extra aandacht is voor de 7 miljoen vrijwilligers in Nederland voor wie andere mensen helpen de normaalste zaak van de wereld is. Een jaar met als motto: ‘Mensen maken Nederland’. Binnen Archipel werken maar liefst 1200 vrijwilligers die zich ook onbetaald en met veel toewijding inzetten voor een ander. Kanjers met het hart op de goede plek want ook voor Archipel geldt: ‘Mensen maken Archipel’. Frits Jonkers is sinds een jaar voorzitter van de Vrijwilligersraad en kijkt terug om vervolgens vol goede moed vooruit te blikken.

Tekst en fotografie Cai Vosbeek 2

DECEMBER 2021 - ARCHIPEL VRIJWILLIGERSMAGAZINE

Voorzitter Vrijwilligersraad

Frits

Frits: “Inmiddels ben ik al even met pensioen maar in mijn werkzame leven heb ik in de welzijns-, zorg- en cultuursector gewerkt. Daarnaast ben ik mantelzorger geweest en heb veel vrijwilligerswerk gedaan. Bij verschillende organisaties maar altijd op bestuurlijk gebied. Dat heeft me veel voldoening gegeven. Het past ook bij me want ik ben wel een beetje een idealist. Vorig jaar kwam ik een oproep van Archipel tegen waarin ze op zoek waren naar een voorzitter Vrijwilligersraad. Ik heb gereageerd en ben in januari begonnen. Terugkijkend op het afgelopen jaar kan ik zeggen dat Archipel, zeker als het over vrijwilligers gaat, een enorm zorgvuldige en open organisatie is. Het klinkt afgezaagd maar het klopt wel: ‘ze zeggen wat ze doen en doen wat ze zeggen’. Zo zie je het niet vaak. Daarnaast heeft de Vrijwilligersraad niveau. Er zitten mensen in met kennis en draagkracht die de ambitie en het vermogen hebben iets voor vrijwilligers te betekenen. Dat allemaal bij elkaar maakt dat ik er als voorzitter echt lol in heb.”

Aandacht voor talent Frits: “Speerpunten voor de komende tijd? We willen graag in beeld krijgen welke talenten vrijwilligers en zeker nieuwe vrijwilligers meebrengen. Veel talent wordt niet of niet genoeg benut en dat is jammer. Misschien spreekt iemand goed Spaans en is hij te koppelen met een bewoner uit Spanje? Aan die speurtocht naar talent gaan we zeker aandacht besteden.”

Archipel is een enorm zorgvuldige en open organisatie.

Het klinkt afgezaagd maar het klopt wel: ‘ze zeggen wat ze doen en doen wat ze zeggen’ “Onze inzet zal ook zijn om op de locaties waar vrijwilligers actief zijn, de onderlinge verbinding te maken tussen de vrijwilligers. Het komende jaar gaan we per locatie bijeenkomsten organiseren waarbij vrijwilligers elkaar kunnen ontmoeten en leren kennen. De pilot is hoogstwaarschijnlijk in de Passaat. Dan gaan we alle vrijwilligers die daar werken uitnodigen. Hapje, koffie, praatje en drankje wellicht. We zullen zien hoe dat loopt maar wij denken dat daar behoefte aan is. Tot slot wil ik nog melden dat vrijwilligers altijd een beroep op ons kunnen blijven doen. Via de coördinator vrijwillige inzet of een vertegenwoordiger van de vrijwilligersraad op een locatie. Voor zaken die beter kunnen maar zeker ook voor de leuke dingen die we met elkaar beleven. Ook daar hebben we oren naar.”

‘Vrijwilligers maken Archipel’. Hoe ze dat doen? In deze krant vertellen ze er over.

Veel leesplezier!

ARCHIPEL VRIJWILLIGERSMAGAZINE - DECEMBER 2021

3

Vrijwilliger

Bob

Gewoon een blijer mens praatje. Ik beschouw het gewoon als mijn werk en neem mijn verantwoordelijkheid.

Je hebt vroeger ook in de gezondheidszorg gewerkt.

Kwam het je bekend voor?

Ik herken de sfeer wel een beetje; dat losse, het contact met mensen, de gezelligheid. Ik ben heel erg blij dat ik deze stap gezet heb want ik ben gewoon een blijer mens geworden. Ook al is het in Dommelhoef niet allemaal even vrolijk wat je om je heen ziet. Cliënten kunnen lichamelijk behoorlijk beperkt zijn maar het valt me op dat ze toch in staat zijn om hun leven weer op te pakken. Dat vind ik enorm mooi om te zien. Ze gaan niet bij de pakken neerzitten. Zo ben ik ook niet maar als ik dan eens een zwak moment heb, geven zij mij de kracht om door te zetten.

Je hebt een heftige periode achter de rug. Wil je daarover vertellen?

Ik ben in dienst van de Rabobank waar ik werkte als technisch beheerder. Pittig en verantwoordelijk werk.

Iedereen vond dat ik het goed deed, alleen vond ik zelf dat het altijd beter kon. Ik eiste veel van mezelf. Dat perfectionisme resulteerde in een burn-out. Ik zal niet ingaan op de details maar dat is best heftig.

Ik kwam thuis te zitten om te herstellen maar na verloop van tijd wilde ik toch iets doen want ik ben nu eenmaal geen stil-zitter. Ben liever bezig. Terug naar mijn vorige werkgever was voor mij geen optie dus toen heb ik gevraagd om outplacement. Mijn begeleider kwam met het idee om bij Archipel te re-integreren. Langzaam weer uren opbouwen, leek mij een goed plan.

Dappere keuze. Wat doe je bij Dommelhoef?

Ik help drie dagen per week bij de dagbesteding en één dag bij de fysiotherapie waar ik mensen ophaal voor revalidatie. Dat is behoorlijk wat loopwerk maar dat vind ik juist prettig. Lekker fysiek. Bij de dagbesteding draai ik mee in het programma. Bij de gespreksgroep, het academische genootschap, bewegen en spelletjes doen. Ik zorg voor de koffie, help links en rechts, haal en breng mensen. Maak een 4

DECEMBER 2021 - ARCHIPEL VRIJWILLIGERSMAGAZINE

Re-integreren bij Archipel is wat jou betreft een aanrader?

Zeker. Het gaat goed, ik vind het werk leuk om te doen en voel me nuttig. Bovendien krijg ik veel complimenten van mensen die zeggen: ‘Wat fijn dat je er bent!’ Het klinkt zo weinig maar het betekent voor mij heel veel. Als je een burn-out hebt gehad dan doet dat namelijk ook iets met je zelfvertrouwen. Op deze manier krijg ik dat langzaam weer terug. Ik ben Archipel oprecht dankbaar voor de kans die ik heb gekregen.

Snaartje naar de ziel

Vrijwilliger

Rita

Blueberry Hill, Kiss me quick, Don’t be cruel of Hello Mary Lou, het zijn evergreens die altijd populair blijven. Deze maar ook nummers als ‘Huilen is voor jou te laat’, worden bij Archipel al jaren met liefde gezongen door het zangduo Pieter & Rita. Samen met een groep vaste dansvrijwilligers zetten zij iedere week Landrijt op z’n kop met muziek waarbij je onmogelijk stil kunt blijven zitten. Voetjes van de vloer en dansen maar: de Foxtrot, Quickstep, Swing & Jive, Chachacha en natuurlijk Rock’n Roll. Wel een beetje uptempo graag.

Rita van Buul is zo’n vrijwilliger waarop je kunt bouwen. Al 12 jaar ­ is ze samen met haar dochter kerkvrijwilliger bij Archipel Eerdbrand waar ze iedere zondagmorgen de

Gasterij ombouwen tot kapel waar de mis wordt opgedragen. Daarnaast verzorgt ze al 18 jaar de muziekmiddag voor bezoekers van de dagbesteding in Landrijt. Rita: “Mijn

zangmaat Pieter en ik waren aanvankelijk dansvrijwilligers totdat bleek dat onze stemmen heel goed bij elkaar passen. Zo is het begonnen.

Nu zingen we elke donderdagmiddag, ja ook in de vakantie, voor de cliënten van de dagbesteding, familie, medewerkers, kennissen en bezoekers van de Gasterij. Ik neem de vrouwelijke nummers voor mijn rekening, Pieter de mannelijk en samen zingen we de duetten. En dan lekker dansen. Ja hoor medewerkers doen ook mee, en zit je in een rolstoel, geen probleem. Inmiddels kennen we elkaar en de dansvrijwilligers zo goed dat er goede vriendschappen zijn ontstaan.

Met elkaar hebben we een gezamenlijk doel: bewoners een fijne middag bezorgen.”

Sommige cliënten zijn door dementie helemaal in zichzelf gekeerd, totdat ze muziek horen “Het wonderlijke van muziek is dat je iets raakt wat anders onaangeraakt blijft”, vertelt Rita enthousiast. “Je opent iets. Sommige cliënten zijn door dementie helemaal in zichzelf gekeerd, totdat ze muziek horen: dan worden ze wakker, komen tot leven. Als ik dat merk, loop ik naar iemand toe, pak de hand vast en zing voor die persoon. Dan zie ik de ontspanning, de herkenning en het gevoel. Zo warm, zo ontroerend. Ik heb periodes gehad dat ik er zelf van moest slikken als ik zag wat we losmaakten. Ik zeg wel eens muziek is het snaartje naar je ziel.

Onbeschrijflijk wat het kan doen met een mens. En omdat we al zolang optreden kennen de bezoekers ons.

Ze komen vaak even vertellen hoe het met ze gaat. Iedereen heeft zo zijn sores en dan ben je het even kwijt. Ik zie mensen genieten maar ik geniet zelf ook. Zingen ontspant mij, daarom zing ik het liefste de hele dag.”

ARCHIPEL VRIJWILLIGERSMAGAZINE - DECEMBER 2021

5

Vrijwilliger

Martine

Van ’t een komt ‘t ander

Woensdagmiddag Wijkcentrum De Mortel in Eindhoven. Bezoekers van de dagbesteding zitten bij elkaar en overleggen intensief want het niveau van 10 voor Taal is niet niks. Boompieper? Inlandse zangvogel, insect of vrucht? Wat is een boomveil? Wat moet men niet tussen boom en bast steken? Tuurlijk je vingers.

Dan volgen de woordrijgers: blad …... school? Boom ... koffer? En alsof het nog niet moeilijk genoeg is, volgt hierna 10 voor Rekenen.

Martine Beijk is vrijwilliger en glundert: “Bezoekers vinden deze spelletjes altijd leuk. En als ze het antwoord niet weten geven we hints. Ik ben al jaren vrijwilliger en het geeft mij nog steeds veel voldoening.

Ik ben de tiende uit een gezin van twaalf en daar gold al: ‘Tot dienen klaar’, oftewel iets doen voor een ander voelt goed!”

De vrijwilligerscarrière van Martine bij Archipel begon toen ze werd gevraagd om te helpen bij de kerkdienst.

Mensen halen en brengen, koffiezetten, even napraten.

Dat was 15 jaar geleden en dit doet ze nog steeds.

Martine: “Van ’t een kwam ’t ander: ik kwam in een versiergroep om locaties aan te kleden passend bij het jaargetijde, sfeer maken met kerstmis, carnaval.

Gaandeweg vroegen ze me of ik met de

“Die glimlach op een gezicht als ze na afloop zeggen: ‘Wat was het gezellig hè’, dan is mijn dag goed.”

6

DECEMBER 2021 - ARCHIPEL VRIJWILLIGERSMAGAZINE

sinterklaasmiddag wilde helpen en zo rol je er verder in.

Zondag de kerk, doordeweeks piano-herinneringen: ‘Ik heb je voor het eerst ontmoet’, ’Ach Margrietje de rozen zullen bloeien’, of kienen met de bewoners.

Op zaterdagmuziekmiddag zingen en dansen met de ‘One woman band van Pearl’. Ik vind alles leuk. Ik vind het fijn om mensen een gezellige avond of middag te geven. Die glimlach op een gezicht als ze na afloop zeggen: ‘Wat was het gezellig hè’, dan is mijn dag goed.”

Kien!

“Bij Archipel zorgen ze goed voor ons. We krijgen regelmatig een aardigheidje of een uitje. Laatst hebben we online een feest gevierd in de vorm van een zoommeeting met Christel de Laat. We hebben gekiend en ik had de hoofdprijs! Dacht dat je me daarom kwam interviewen. Er was ook nog een quiz. We kregen van tevoren een doos thuisbezorgd met allemaal lekkere dingen voor een gezellige avond en vlaggetjes die we moesten opsteken bij een van de vragen. Lag er al snel uit hoor. ‘Wat was het eerste de aansteker of de lucifer?’

Dat was een quizvraag en die had ik fout.

Dacht een lucifer maar het is de aansteker.

Heb het achteraf nog opgezocht en het is echt zo.”

Iets doen voor de maatschappij

Vrijwilliger

Karlijn

intakegesprek zeiden ze: ‘ben gewoon jezelf en dan komt het goed’. En het kwam goed! Cliënten leren mij beter kennen en ik hen. Sommige cliënten waren in het begin afstandelijk, maar langzaam maar zeker ontdooien ze en laten me toe. Dat vind ik mooi om te zien. Er is altijd een gediplomeerd medewerker dagbesteding bij, dus je staat er nooit alleen voor.

Fijn om te horen!

Ik heb bij Archipel een evaluatiegesprek gehad om van twee kanten te bekijken of het vrijwilligerswerk bevalt.

Lichamelijk kan het zwaar zijn, maar het is voor mij een uitdaging om uit te proberen hoe ver ik kan gaan. Ook leer ik er van alles over de cliënten en over bijvoorbeeld bloemen en planten. Voorlopig blijf ik dit mooie en dankbare werk doen terwijl ik aan mijn herstel werk.

Zou je iets over jezelf willen vertellen?

Natuurlijk. Ik ben Karlijn le Comte, 43 jaar oud, gehuwd en trotse moeder van twee jongens. Ik heb bijna 24 jaar op de TU/e gewerkt, maar vanwege RSI-klachten heb ik daar afscheid genomen. Ik ben nog steeds aan het revalideren. Een betaalde baan zit er helaas nog niet in, maar ik wil graag nuttig en van betekenis zijn, iets doen voor de maatschappij. Ook voelt het heel goed om ergens bij te horen. Via een vacature-site kwam ik ongeveer een jaar geleden als vrijwilliger bij Archipel terecht.

Je doet vrijwilligerswerk op de dagbesteding van Landrijt. Wat doe je precies en bevalt het?

Landrijt is een verpleeghuis voor mensen met bijzondere aandoening zoals Korsakov, jonge mensen met dementie of mensen met een niet-aangeboren hersenletsel (NAH).

Ik ben er iedere donderdagmiddag, de ene week gaan we bloemschikken en de ander week geven we het thema ‘natuur en buitenleven’ vorm. Als het buiten koud is, maken we bijvoorbeeld pompoensoep of mooie herfstcreaties. Bij mooi weer werken we in de tuin of we bezoeken een kinderboerderij. Mijn collega’s waarderen me en behandelen me hetzelfde als reguliere collega’s. Ik vind het dankbaar werk en voel me inmiddels goed thuis bij de Landrijt.

Vond je het spannend om ergens binnen te stappen waar je niemand kent?

Ja, best wel. Zeker omdat ik helemaal geen ervaring had met de doelgroep waarmee we werken. Bij het ARCHIPEL VRIJWILLIGERSMAGAZINE - DECEMBER 2021

7

Bewoner

Meneer Reijnen

Op dinsdag weet ik al: morgen gaan we fietsen.

Morgen komt Peter. Daar verheug ik me op.

Op díe fiets!

“Peter en ik hebben geen geheimen voor elkaar”, bekent meneer Reijnen. “En zeg alsjeblieft gewoon Wim.” Hij heeft net samen met vrijwilliger Peter van der Maat een eind op de duo-fiets gefietst. Meestal zo’n 10 kilometer.

Ooit langer. Op woensdag, om de week ontmoeten de mannen elkaar. Vaste prik. Eerst even koffiedrinken, route bepalen en dan naar de buiten. Fietsen.

Meneer Reijnen: “Peter en ik, wij kunnen goed samen fietsen maar we kunnen ook goed met elkaar buurten.

Echt overal over. Over politiek, kinderen, werk, het verleden. Echt over álles. Ik heb vroeger in de vishandel gezeten, in de verkoop en dan leer je wel praten. Je moet wel. Ik was zelfstandige. Wij hebben samen een voorliefde voor fietsen. Maar hé, dat kan ik tegenwoordig niet meer alleen. Vroeger wel. Dat mis ik echt. Maar ik mag er nu niet meer aankomen van mijn zonen. ‘Pap dat is veel te gevaarlijk’, zeggen ze dan. Soms dan hoor ik op de duo-fiets een racefiets voorbijkomen en dan schieten de tranen in mijn ogen. Wat een perfect materiaal. Zoef, hoor je die tandwieltjes lopen. Dat loopt allemaal zo mooi tegenwoordig.”

Dezelfde interesses “Ik woon nu ongeveer vijf jaar op Dommelhoef”, vervolgt Wim. “Sinds vier jaar ken ik Peter. Het hoofd van de activiteitenbegeleiding kwam met het idee om te gaan 8

DECEMBER 2021 - ARCHIPEL VRIJWILLIGERSMAGAZINE

fietsten. Op een gegeven moment zijn we aan elkaar voorgesteld. Wat vindt de een leuk, en waar houdt de ander van? We hebben dezelfde interesses en qua persoonlijkheid passen we ook bij elkaar. Het gaat nog steeds goed.”

Meneer Reijnen: “Peter komt iedere twee weken. Ik geniet van onze tochten samen. Oh, jee, ja. Heerlijk. Er zijn in deze omgeving zoveel mooie routes om te fietsen. We hebben wel eens helemaal in Oirschot gezeten! Vanmorgen zijn we naar Strijp S gefietst. Wat wordt daar veel gebouwd. Allemaal de lucht in. Hier bij het spoor: ook allemaal de lucht in. Ik zit wel veilig op die fiets. Ik zit vast. Dat is ook beter. Vrijwilligers hebben wij hier hard nodig want medewerkers kunnen het niet allemaal alleen. Zou ook veel te duur worden. Daarom is het zo belangrijk dat er mensen zijn zoals Peter. We slaan nooit een woensdag over. Het is voor mij echt een uitje. Op dinsdag weet ik al: morgen gaan we fietsen. Daar verheug ik me op. Ik heb het schema met alle datums aan de muur hangen. En fietskleding. Nee, dat hangt allemaal nog thuis.

De oude fiets trouwens ook. Die kan ik nog niet wegdoen.

Wat ik zou willen zeggen tegen een vrijwilliger die overweegt te komen fietsen? Het zou fijn zijn als de duo-fiets wat vaker wordt gebruikt. Dat is ook beter voor de tandwielen.”

Peter knikt instemmend.

Vrijwilliger

Ik word er gewoon blij van

Echtgenoot, vader, werknemer én vrijwilliger bij Archipel. Jij hoeft je niet te vervelen?

Als je het zo stelt, nee dat is niet nodig. Ik werk bij DAF en mijn vrouw werkt in de Gasterij van Dommelhoef. Zo ben ik in aanraking gekomen met Archipel. Ik haalde mijn vrouw wel eens op van haar werk en leerde de organisatie beter kennen. Ik vond en vind de sfeer altijd heel aangenaam. Open, positief, ondernemend en vriendelijk. Van het een kwam het ander: je maakt links en rechts eens een praatje en als er iets te doen is, help ik graag mee. Extra hulp kunnen ze altijd wel gebruiken.

Verder fiets ik eens per twee weken met een vaste bewoner op een duo-fiets. Hup, lekker naar buiten.

Heerlijk.

Waarom vrijwilligerswerk?

Laten we het zo zeggen: ik wil graag iets terug doen voor de maatschappij in het algemeen en bewoners van Dommelhoef in het bijzonder. Daarnaast vind ik fietsen leuk, dus wat dat betreft voelt het niet als een opgave.

Meneer zit naast mij en trapt en ik trap en stuur. En dan kletsen we samen heel wat af. Over zijn leven, maar hij is ook geïnteresseerd in mij. We houden bovendien allebei van wielrennen dus die liefde hebben we sowieso met elkaar gemeen. We zijn meestal zo’n twee uur onderweg.

Peter

Iedere keer ergens anders naartoe. Hij mag het zeggen.

Soms fietsen we langs het kanaal, naar de stad of naar Nuenen, naar het stadswandelpark of naar Strijp. Als het regent dan zoeken we een droog onderkomen en eten een visje of een soepje. Zo doen wij dat.

Wat betekent zo’n fietstocht voor jou?

Ik word er gewoon heel erg blij van. Echt. Je moet je eens voorstellen dat je altijd binnen moet zitten. Dat je nooit naar buiten kunt? Ik vind het zo fijn dat ik iets voor een ander kan betekenen. Ik zie meneer echt genieten. En dan weet ik ook dat ik het goed doe. En verder is Archipel attent voor zijn vrijwilligers. Zeker, zeker. Ze organiseren uitjes en zo af en toe krijg je een presentje. Ze vragen ook hoe het gaat. Ik vertel dan wat ik meemaak en soms krijg ik van de zorg aanwijzingen mee want ik moet natuurlijk ook op de gezondheid van meneer letten.

Zou je het anderen aanraden? Vrijwilligerswerk?

Absoluut. Ik zou vooral willen zeggen: Kom eens langs.

Stap binnen bij Dommelhoef en ervaar zelf hoe de sfeer hier is. Hoe de cliënten en de medewerkers zijn. Kom kijken en stel je open op. Het is zo mooi om iets voor een ander te doen. Nog mooier kan ik het niet maken.

ARCHIPEL VRIJWILLIGERSMAGAZINE - DECEMBER 2021

9

Vrijwilliger en lid Vrijwilligersraad

Blij dat ik het kán doen

Archipel is geen onbekende organisatie voor je.

Vertel eens?

Wies: “Klopt. Ik woon onder de ‘rook’ van het Zuiderpark, heb voor Archipel als maatschappelijk werker en als coördinator vrijwilligers gewerkt, en ben in 2013 als vrijwilliger begonnen in toen nog het verzorgingshuis Gagelbosch. Ik bezocht bewoners één-op-één. Praatje maken en vooral luisteren naar verhalen over het verleden, over kinderen maar ook over politiek en actualiteiten.

Sommige bewoners keken echt uit naar mijn bezoek maar ik vond het zelf ook leuk. Ik was altijd welkom en als ik na een paar uurtjes naar huis ging, riepen ze ‘tot volgende week’, en dan was het goed. Dit heb ik zes jaar gedaan.

Het is mooi om te zien wat een beetje aandacht kan doen met een mens. Na corona heb ik mijn vrijwilligerswerk weer opgepakt en scrabble eens per de week met een cliënt in Gagelbosch.”

Je zit in de Vrijwilligersraad, de Eilandenraad en je bent betrokken bij het Ontmoet & Groetpleyn.

Je weet er raad mee!

“In 2016 ben ik in de Vrijwilligersraad gegaan om de belangen van de vrijwilligers van Gagelbosch en Fleuriade te behartigen.

Dat doe ik samen met een andere vrijwilliger. Vanuit de Vrijwilligersraad ben ik in de Eilandenraad gerold. Dit is een overleg tussen verschillende gremia binnen Archipel 10

DECEMBER 2021 - ARCHIPEL VRIJWILLIGERSMAGAZINE

Wies

zoals de Professionele Advies Raad (PAR), de Cliënten-, Vrijwilligers- en Ondernemingsraad. Dit overleg is in het leven geroepen omdat we in ons werk allemaal met elkaar te maken hebben. Iedere bijeenkomst staat in het teken van een bepaald thema en we bespreken wat de raakvlakken zijn en hoe we de verbinding met elkaar aangaan.

Verder ben ik inderdaad vanaf het begin betrokken geweest bij het Ontmoet & Groetpleyn op Zuiderpark waar we mensen uit de wijk ontvangen voor een kop koffie met gezelligheid, sociaal contact, activiteiten, bewegen, samen koken en eten. Een geweldig leuk initiatief. Daar ben ik overigens ook gevraagd om deel te nemen aan het project Dementvriendelijk Gestel.”

Alsof al dat overleg nog niet genoeg is: je bent vrijwilliger, gastvrouw bij het Ontmoet & Groetpleyn en je begeleidt bij het bloemschikken.

In je eigen tuin werken zal er voorlopig niet inzitten?

“Nee, de tuin moet even wachten. Weet je wat het is: ik heb een heftige tijd achter de rug en gelukkig gaat het nu weer goed met me.

Maar in die periode heb ik nog meer ingezien hoe graag ik me inzet voor de medemens en hoe blij ik ben dat ik het vrijwilligerswerk überhaupt kán doen.

Daar ben ik zo dankbaar voor.

Vrijwilligerswerk is voor mij toch een soort levensvervulling.”

Bewoner

Mevrouw Johnson

Vrijwilligers maken het verschil U woont al een tijdje in Dommelhoef. U heeft vast veel vrijwilligers ontmoet?

Om precies te zijn: ik woon hier al 20 jaar. In het begin was het wel even wennen maar ik heb nu mijn draai gevonden. Het is mijn thuis geworden. Ik heb zelf het geluk dat er een vrijwilliger is die al 15 jaar bij mij komt. We gaan samen op stap, gaan winkelen, naar een leuke stad en soms op reis. Dan gaan we met de trein of in een busje. Zij komt meestal één keer in de week en soms zelfs twee keer.

vrijwilligers die er zijn. Medewerkers hebben het vaak druk en vrijwilligers zijn als het ware het verlengstuk van de zorg. Ze gaan met mensen naar de stad, kopje koffiedrinken. Ik weet nog zo goed hoe het was toen ik hier net kwam wonen. Ik deed helemaal niets de hele dag. Nu heb ik de hele week vol gepland. Ik ga naar de creaclub of naar het handwerken en daar zijn naast een activiteitenbegeleider ook vrijwilligers bij aanwezig. Ik zou mijn hobby’s niet kunnen uitoefenen zonder hen.

Wat betekent deze vrijwilliger voor u?

Heel veel. Ik kan op haar rekenen en zij ook op mij want ik kan er ook voor haar zijn. Je kent elkaar al zo lang. We steunen elkaar en ik beschouw haar inmiddels als een goede vriendin. Zo’n vriendschap gun ik anderen ook. Oprecht. Sommige mensen hier zijn zo eenzaam. Ze hebben echt een buddy, een maatje nodig. Zo belangrijk, zo belangrijk.

Hoe zouden we potentiele vrijwilligers over de streep kunnen trekken, denkt u?

Ik denk dat Archipel voor veel buitenstaanders onbekend gebied is, ze kennen het niet. Misschien denken ze dat hier alleen oude mensen wonen maar dat is in Dommelhoef niet het geval. Er verblijven ook veel jonge mensen omdat ze een ziekte hebben of een ongeluk hebben gehad. Ik weet uit eigen ervaring hoe eenzaam je kunt zijn. Alleen is maar alleen, een vrijwilliger kan écht het verschil maken.

Buddy?

Op de een of andere manier vind ik dat vriendelijker klinken. Maar hoe je ze ook noemt, we hebben vrijwilligers nodig en we zijn intens dankbaar voor de

Op de foto? Dat hoeft voor mij niet zo. Maar het is voor de goede zaak, toe maar.

ARCHIPEL VRIJWILLIGERSMAGAZINE - DECEMBER 2021

11

Vrijwilliger

Wilma

Kom Russel, braafff

Wat een leuke hond waarmee je op de foto staat. Wil je hem aan ons voorstellen?

Wilma: Aangenaam kennismaken, dit is Russell een ‘halve’ Jack Russel van zes jaar oud. Een mooie leeftijd want hij is nog steeds enthousiast maar toch alweer wat rustiger dan toen hij puppy was. Hij is lief maar kan ook eigenwijs zijn.

Dan denkt hij: ‘Wil jij linksaf? Daar heb ik nu echt even geen zin in, ik blijf zitten.’ En dan blijft tie ook zitten. en gek is op honden. Ik bel van tevoren wanneer ik langs mag komen. Dan haal ik mevrouw op en dan gaan we wandelen. En Russell weet inmiddels de weg naar de ingang van Landrijt, de lift en de afdeling. Als we binnenkomen reageren mensen heel enthousiast. Daarna gaan we aan de wandel. Mevrouw kan niet goed lopen dus het is vaak een klein rondje, arm in arm. Ik merk dat ze Russel steeds beter leert kennen en Russell wordt ook steeds aanhankelijker. We praten wat, ze aait Russell, geeft hem brokjes. Fijn om te zien hoe blij ze daarvan wordt. Toen ik laatst terugkwam van vakantie, reageerde ze heel oprecht: ‘Dát is lang geleden!’ Ik vond het fijn om te horen. Het feit dat wij komen, betekent blijkbaar echt iets voor haar, maar niet alleen voor haar. Ook voor mij en Russel.

Je werkt fulltime en daarnaast doe je vrijwilligerswerk. Flink hoor!

Ik ben accountmanager bij een laboratorium en heb daarnaast jaren vrijwilligerswerk verricht bij een korfbalvereniging. Op een gegeven moment ben ik daarmee gestopt maar ik wilde wel een bijdrage blijven leveren aan de maatschappij. Iets doen voor een ander zonder dat je er per se financieel beter van wordt.

Het liefst vrijwilligerswerk waarin je flexibel en niet gebonden bent aan vaste dagen en uren.

Toen kwam op de site van Archipel de oproep tegen: ‘Wie wil er wandelen met de hond?’. Die vraag paste precies bij mijn wensen. Ik ga elke week maar niet op hetzelfde tijdstip een uurtje aan iemand anders besteden. Goed te doen hoor. Ik voel me inmiddels welkom bij Archipel en heb ook gezien hoe ze hun vrijwilligers waarderen.

Daarin was ik positief verrast.

Met wie ga je wandelen?

Ik wandel met Russell en met en mevrouw die op een gerontopsychiatrische afdeling verblijft 12

DECEMBER 2021 - ARCHIPEL VRIJWILLIGERSMAGAZINE

Clienttransporteur

Perrine

Vrijwilligers maken het verschil Hoe ben je bij Archipel terecht gekomen?

Perrine: Jaren geleden ben ik van een ladder gevallen. Een stom ongeluk met als gevolg een gebroken rug, een lang revalidatietraject en het einde van een baan die ik met veel plezier deed. Maar er is een universele wet is die zegt dat als er ergens een deur dichtgaat, er op een andere plek eentje opengaat. En dat gebeurde.

Via een re-integratietraject kon ik in 2020 aan de slag als vrijwilliger bij Archipel Dommelhoef.

Omdat ik als geen ander weet ik hoe het voelt om hulpbehoevend te zijn.

Ik ken de onmacht en het ongemak

allemaal zo aardig en vriendelijk. Ze hebben begrip voor elkaar.

Geen wonder want mensen die in de zorg werken, zijn mensenmensen.

Dat merk je. Vanaf dag één voelde ik me thuis in Dommelhoef.

en weet wat cliënten doormaken. Dat zorgde voor een klik.

bezoekers naar een activiteit waar ook andere cliënten van Archipel aanwezig zijn. Dan gaan we knutselen, bakken, schilderen of geheugenspelletjes doen. Maar er is nog veel meer te doen. Ik doe mee maar er is ook altijd een gediplomeerd activiteitenbegeleider aanwezig.

Wat voor werk deed je als vrijwilliger?

Ik assisteerde bij de dagbesteding.

Koffie schenken, knutselen, praatje maken, af en toe mensen halen en brengen. Ik vond mijn collega’s ook

Nu heb je een vaste baan als cliënttransporteur. Wat houdt dit precies in?

Met dank aan de dames van de activiteitenbegeleiding die me attent maakten op deze functie. ’s Morgens komen cliënten van buiten aan met een busje. Die ontvang ik op de vide met koffietje-theetje-koekje en een praatje. Vandaaruit breng ik

Rond lunchtijd breng ik ze terug naar de afdeling. De mensen van buiten lunchen in de Gasterij waar we samen een boterham, kroket of soep eten. Daarna is er de mogelijkheid om te rusten. ‘s Middags hebben we weer een activiteit en aan het einde van de dag begeleid ik mensen weer terug naar de afdeling of de bus.

Knap van je!

Och ja, knap? Ik vind het vooral heel leuk. Ik heb inmiddels een slikcursus gehaald en misschien ga ik de tilcursus volgen of mijn EHBOdiploma halen. Wie zal het zeggen. Ik wil alles aanpakken als de tijd rijp is.

Tijdens mijn revalidatie heb ik vooral één ding geleerd en dat is geduld hebben en ervaren hoe fijn het is om geholpen worden door iemand met geduld en respect.

Die wijsheid zet ik nu zelf in tijdens mijn werk met cliënten.

Ik ben van ver gekomen maar ik heb weer helemaal zin in het leven.

ARCHIPEL VRIJWILLIGERSMAGAZINE - DECEMBER 2021

13

Tjop, tjop en dóór Via Goedvolk kwam je terecht bij Archipel.

Klopt?

Klopt. Goedvolk is een netwerk dat jongeren faciliteert en stimuleert om zich in te zetten voor kwetsbare mensen in Eindhoven. Ik ben afgestudeerd bioloog en heb kortgeleden ontslag genomen bij mijn vorige baan omdat ik er niet gelukkig werd. Ik weet even niet goed wat ik wel wil en in welke richting ik verder ga. In de tussentijd doe ik vrijwilligerswerk bij onder andere Archipel.

Op de Bravalaan in Landrijt om precies te zijn.

Bevalt het?

Het is een afdeling waar jonge mensen met dementie verblijven. Tussen vier en zes uur in de middag ben ik daar om te helpen met koken. Medewerkers in de zorg hebben het op dat moment erg druk dus ze kunnen wel wat extra handjes gebruiken. Eerlijk gezegd, had ik verwacht dat ik in een bejaardenhuis terecht zou komen. Ik zag mezelf puree en appelmoes opscheppen in een grote zaal vol lieve oude dames en heren maar zo is het niet. Het is een woongroep met 12 bewoners waarvan de jongste bewoner 49 jaar is. De eerste keer

14

DECEMBER 2021 - ARCHIPEL VRIJWILLIGERSMAGAZINE

Vrijwilliger

Mara

waren cliënten wat afstandelijk maar de tweede keer waren ze alweer een stuk opener. De hoeveelheid werk verschilt per dag. Als er tijd over is dan maak ik een praatje, doe een spelletje of ga wandelen met bewoners. Verder vind ik het fijn om te helpen als dat nodig is. Ik hou van aanpakken en doorwerken. Tjop, tjop en dóór.

Biologie is de leer van het leven.

Bij Archipel leer je ook over het leven?

Zeker. Ik hou van de natuur en van dieren maar tegelijkertijd heb ik veel compassie voor mensen. Ik vind van mezelf dat ik vrijwilligerswerk moet doen.

Mensen van mijn leeftijd hebben het vaak druk met hun opleiding, werk, uitgaan en het onderhouden van sociale contacten. Dat zie en hoor ik veel om me heen.

Ze zijn bewust bezig om ‘nee’ te zeggen omdat ze al tegen zoveel ‘ja’ hebben gezegd. Maar als jongere kun je van vrijwilligerswerk veel leren. Je ziet wat er buiten je eigen ‘bubbel’ gebeurt. En wie weet komt je later in eenzelfde situatie te zitten en vind je het fijn dat anderen voor jou zorgen. Dat kun je uitdragen door nu zelf iemand anders te helpen.

Medewerker Goed Volk

Anke Jenniskens

Het goede volk van GoedVolk Anke kijkt op van haar computer: “Ha, je hebt het gevonden.”

GoedVolk is gevestigd in een geweldige oude school in Gestel die helaas binnenkort plaatsmaakt voor nieuwbouw. Anke: “Wij werken met jongeren die vrijwilligerswerk doen.

Met Archipel hebben we een goede samenwerking. Omdat ze altijd vrijwilligers nodig hebben, maar ook omdat ze jonge vrijwilligers superleuk vinden.

Het zorgt voor diversiteit en op de een of andere manier hebben jongeren en ouderen vaak een bijzondere klik.”

Netwerk GoedVolk is onderdeel van Stichting Eindhoven Bouwt. Deze stichting initieert verschillende

vrijwilligerswerk te doen en hen begeleiden bij hun persoonlijke ontwikkeling. Dat doen we met het traject maatschappelijke diensttijd (MDT). Dit initiatief is door de overheid in het leven geroepen om jongeren te stimuleren zich in te zetten voor de maatschappij en hiervan te leren. De jongeren die wij plaatsen verrichten een half jaar vrijwilligerswerk op een plek die past bij hun wensen en competenties.

Afhankelijk van wat ze willen bereiken en welke skills ze willen ontwikkelen. Na 80 uur vrijwilligerswerk ontvangen ze een Europees erkent certificaat. We werken nu met 40 jongeren. Met scholieren, studenten, kwetsbare en

sociale projecten waarvan GoedVolk er een is. Anke: “Samen met mijn collega bouwen we aan een netwerk waarbij we jongeren stimuleren om

werkende jongeren of jongeren die een burn-out hebben gehad en even geen betaald werk willen. Wat ze met elkaar gemeen hebben, is

betrokkenheid, iets willen betekenen voor een ander en willen leren over zichzelf. Kortom: jongeren met het hart op de goede plek.”

Op de een of andere manier hebben jongeren en ouderen vaak een bijzondere klik GoedVolk werkt met verschillende maatschappelijke- en zorgorganisaties zoals Archipel. Anke: “Zodra wij een jongere hebben die aan de slag wil bij Archipel, nemen we contact op en samen zoeken we naar een geschikte bezigheid. Het kan wandelen zijn, helpen met knutselen, fietsen, koken, spelletjes doen of gezellig kletsen en koffiedrinken. Van de cliënten van Archipel hoor ik dat ze heel blij worden van jongeren. Van hun vrolijkheid, nieuwsgierigheid en hun onbevangenheid. Zo’n frisse wind, dat vinden ouderen leuk. Jongeren op hun beurt hoor ik zeggen: ‘ze waren weer zó blij dat ik er was’. Het werkt over en weer. Hartstikke leuk.

Soms ben ik wel eens bang dat jongeren het snel beu zijn maar het tegenovergestelde is waar: als een traject voorbij is, gaan veel jongeren door met vrijwilligerswerk. Het brengt jongeren iets maar ook de bewoners van Archipel. Vrijwillig betekent niet vrijblijvend maar het geeft jongeren de ruimte om uit te zoeken wat ze zelf willen in plaats van voldoen aan wat er verwacht wordt.

Als je vrijwilligerswerk vanuit die intentie kunt doen, ga je vanuit een ander perspectief aan de slag. En dat werkt!”

ARCHIPEL VRIJWILLIGERSMAGAZINE - DECEMBER 2021

15