Interieur
CREA Amsterdam Joost Glissenaar/ architecten van Mourik Een vergeten diamantslijperij aan de Nieuwe Achtergracht op het Roeterseiland krijgt een nieuwe betekenis met de transformatie tot cultureel centrum van de Universiteit van Amsterdam. Om een nieuw programma te huisvesten, is een strak nieuw bouwdeel toegevoegd en is het introverte karakter opengebroken. De vide dient als ontmoetingsplek en knooppunt. Auteur Marieke van Ouwerkerk Fotograaf Jannes Linders
In een voormalige diamantslijperij voegde architect Joost Glissenaar bestaande en nieuwe gebouwdelen samen tot een cultureel centrum voor universiteitsstudenten.
56 de Architect, juli - augustus 2012
Crea, de culturele organisatie van de Universiteit en Hogeschool van Amsterdam, was jarenlang gevestigd in het hart van de binnenstad. Onzekerheid over de toekomst zorgde ervoor dat er slechts minimaal werd geïnvesteerd in de panden aan het Binnengasthuisterrein. De gebouwen hingen langzamerhand van houtje-touwtje-oplossingen aan elkaar, maar de huisvesting was hierdoor tegelijkertijd ook heel ongedwongen en passend bij het gebruik. Nu is een frisse start gemaakt. De nieuwe huisvesting van crea bevindt zich in een voormalige diamantslijperij, een van de laatste sporen van joodse bedrijvigheid op het Roeterseiland. Verschillende bouwdelen, opgetrokken tussen 1845 en 1925, vormden samen een U-vormige plattegrond van langgerekte maar ondiepe vleugels rondom een smalle binnenplaats. Het gebouw is getekend door een veelvoud van eerdere ingrepen. Een van de gevels aan het binnenterrein, een amalgaam van metselwerk uit verschillende tijdvakken en van nieuwe en weer dichtgezette sparingen, inspireerde de architect ertoe de historische gelaagdheid te tonen. De ruimtelijke en bouwkundige kwaliteit zijn leidend geweest bij het besluit de helft van het gebouw opnieuw te gebruiken. Van het andere deel
is slechts de gevel aan de Nieuwe Achtergracht behouden. In de vleugel waar zich de kantoren, theorielokalen en audiovisuele studio’s bevinden, maakte architect Joost Glissenaar de constructie van gietijzeren kolommen en zware houten balken weer zichtbaar. In een tweede vleugel is de wand, die het toch al ondiepe volume nog eens in tweeën deelt, door het blootgelegde metselwerk nu extra prominent aanwezig. In het nieuwe bouwdeel krijgt de binnenplaats een andere hoedanigheid en een nieuwe betekenis. Een magnifieke trappartij in de centrale vide ontsluit de ateliers en oefenruimtes op de verdiepingen. Dit nieuwe deel onderscheidt zich van het bestaande,
CREA kreeg een prachtig op het gebruik toegemeten gebouw dat ruiger is en minder strak. De installaties voor de oefenruimtes zijn in de visueel rustige vide als theatraal element ingezet. De architect is creatief omgesprongen met de beschikbare middelen, met een grote vindingrijkheid en een effectieve inzet van materialen tot gevolg. De behouden gevel aan de Nieuwe Achtergracht vervult een nieuwe functie in de doos-in-doos-