Archiwum Narodowe w Krakowie (ANK) Kraków Centrala The National Archives in Krakow Krakow Headquarters ul. Rakowicka 22 Nowa siedziba Archiwum w budowie
ul. Lubicz 25 b Oddział V ul. Sienna 16 Dyrekcja/Oddział III
ul. Grodzka 52 Oddział II/Oddział VI
Zamek Wawel Oddział I
ul. Elizy Orzeszkowej 7 Oddział IV Informacje o pełnej strukturze organizacyjnej można znaleźć w witrynie Biuletynu Informacji Publicznej (BIP) Archiwum Narodowego w Krakowie oraz na stronie internetowej www.ank.gov.pl. Information concerning the full organisational structure of the National Archives in Krakow can be found in the Public Information Bulletin (BIP) as well as at www.ank.gov.pl.
Archiwum Narodowe w Krakowie (ANK) odDziały zamiejscowe i ekspozytury The National Archives in Krakow (ANK) local branches and expositions
Kraków Tarnów Bochnia
Spytkowice
Nowy Sącz Nowy Targ
W oddziałach I–V Archiwum, położnych na terenie Krakowa, oraz w oddziałach zamiejscowych i ekspozyturze w Spytkowicach prowadzone są czytelnie, w których udostępniane są materiały archiwalne. In Branches I–V inside Krakow, as well as in the local branches and exposition in Spytkowice, there are reading rooms, in which archival materials are accessible.
Archiwum Narodowe w Krakowie (ANK) / The National Archives in Krakow Informacja archiwalna i dziennik podawczy / Archival information and correspondence register 30-960 Kraków, ul. Sienna 16 tel.: 48 12 421 37 33, e-mail: informacja@ank.gov.pl Oddział I – akt staropolskich grodzkich i ziemskich, archiwów rodów i rodzin, kolekcji i zbiorów Branch I – old-Polish land records, archives of families, other collections Zamek Wawel, tel.: 12 422 23 24 Oddział II – akt administracji państwowej ogólnej i specjalnej, sądownictwa z XIX i XX w. Branch II – general and special state administration records, legal records from the 19th and 20th centuries ul. Grodzka 52, tel.: 12 422 19 75 Oddział III – akt miasta Krakowa, samorządu terytorialnego, wyznaniowych, szkół i organizacji społecznych Branch III – records of the city of Krakow, regional governments, schools, religious and social organisations ul. Sienna 16, tel.: 12 422 40 94, wewn. 24 Oddział IV – akt najnowszych wytworzonych po 1945 roku oraz akt jednostek gospodarczych z XIX i XX w. Branch IV – the latest records created after 1945 and records of economic units from the 19th and 20th centuries ul. Elizy Orzeszkowej 7, tel.: 12 422 58 33 Oddział V – materiałów kartograficznych i dokumentacji technicznej Branch V – cartographic materials and technical documentation ul. Lubicz 25 b, tel.: 12 421 42 19 Oddział VI – nadzoru nad narastającym zasobem archiwalnym Branch VI – supervision of the expanding archival resources ul. Grodzka 52, tel.: 12 433 76 30
Archiwum Narodowe w Krakowie Oddział w Bochni / The National Archives in Krakow, Bochnia Branch 32-700 Bochnia, ul. Konstytucji 3 Maja 3 tel.: 14 612 21 07, e-mail: bochnia@ank.gov.pl Archiwum Narodowe w Krakowie Oddział w Nowym Sączu / The National Archives in Krakow, Nowy Sącz Branch 33-300 Nowy Sącz, ul. Jagiellońska 56 a tel./fax: 18 442 06 59, e- mail: nowysacz@ank.gov.pl Archiwum Narodowe w Krakowie Oddział w Tarnowie / The National Archives in Krakow, Tarnow Branch 33-101 Tarnów, ul. Chemiczna 16 tel./fax: 14 633 06 21, e-mail: tarnow@ank.gov.pl Archiwum Narodowe w Krakowie Ekspozytura w Nowym Targu / The National Archives in Krakow, Nowy Targ Exposition 34-400 Nowy Targ, Os. Na Skarpie 11/9 tel./fax: 18 266 35 48, e-mail: nowytarg@ank.gov.pl Archiwum Narodowe w Krakowie Ekspozytura w Spytkowicach / The National Archives in Krakow, Spytkowice Exposition 34-116 Spytkowice, ul. Zamkowa 48 tel./fax: 33 879 16 05, e-mail: spytkowice@ank.gov.pl
Raport 2017
z działalności Archiwum Narodowego w Krakowie Report on the activities of the National Archives in Krakow 2017
Redakcja Redakcja / Text Lilianna Pochwalska Opracowanie graficzne i skład / Graphic design Fundacja Naturalnie Edukacyjna Korekta / Proofreading Aleksandra Suszyńska. Pracownia Ligaturka Tłumaczenie / Translation Ian Corkill Raport został opracowany na podstawie „Sprawozdania z działalności Archiwum Narodowego w Krakowie za 2017 rok” oraz informacji sporządzonych przez koordynatorów poszczególnych projektów / The report was created based on “The report on the activities of the National Archives in Krakow for 2017” as well as information prepared by the coordinators of particular projects: Małgorzatę Bochenek, Macieja Dudka, Wiesława Filipczyka, Iwonę Fischer, Daniela Florka, Agnieszkę Gicalę, Katarzynę Jaskółkę-Leśniak, Mariusza Kluczewskiego, Aleksandra Korolewicza, Sylwestra Rękasa, Annę Sokół, Grażynę Spyrkę, Mariolę Szaleniec, Aldonę Warzechę, Pawła Ząbczyńskiego. Na okładce / Cover Projekt nowego budynku Archiwum Narodowego w Krakowie Autor Pracownie Konserwacji Zabytków „Arkona” Sp. z o.o. Design of the new headquarters of the National Archives in Krakow Author: The ateliers for conservation of cultural property “Arkona” LLC. Wydawca / Publisher Archiwum Narodowe w Krakowie / The National Archives in Krakow 30-960 Kraków, ul. Sienna 16 tel.: 48 12 422 40 94 e-mail: sekretariat@ank.gov.pl www.ank.gov.pl ISBN 978-83-949747-1-8
wprowadzenie
dr hab. Wojciech Krawczuk Dyrektor Archiwum Narodowego w Krakowie
The most important event of 2017 for the National Archives in Krakow was the beginning of construction, in April, of the new headquarters. The building will be the largest and most modern archival building in Poland, and one that has been eagerly awaited for decades. This undertaking did not, however, lead to a decrease in other work. We carried out a retrospective conversion project with the goal of providing full access to archival help within the Integrated System of Archival Information (ZoSIA). Intensive conservation activities and archival supervision also took place. We commemorated the past by creating an exhibition connected with the Krakow Town Archives of Former Records, and also took part in the celebrations of the Year of the Vistula. We signed over thirty new cooperation agreements with various bodies. The activity of the Archives was visible not only in Krakow, but also in Bochnia, Nowy Sącz, Nowy Targ, Tarnow and Spytkowice. Wojciech Krawczuk PHD Director of the National Archives in Krakow
3
fot. Anna Seweryn
fot. Anna Seweryn
Za najważniejsze wydarzenie 2017 roku należy uznać rozpoczęcie w kwietniu budowy nowej siedziby Archiwum Narodowego w Krakowie – będzie to największe i najnowocześniejsze archiwum w Polsce, na które czekaliśmy wiele dziesiątków lat. Podjęcie tego przedsięwzięcia nie oznaczało jednak zaniechania innych prac. Wykonywaliśmy projekt retrokonwersji, czyli pełnego udostępniania pomocy archiwalnych w systemie ZoSIA. Trwały intensywne działania konserwatorskie i nadzoru archiwalnego. Wspominaliśmy przeszłość, organizując wystawę o Archiwum Aktów Dawnych Miasta Krakowa, braliśmy udział w obchodach Roku Rzeki Wisły. Podpisaliśmy ponad trzydzieści nowych umów o współpracy z rozmaitymi podmiotami. Działalność Archiwum zaznaczyła się nie tylko w Krakowie, ale także w Bochni, Nowym Sączu, Nowym Targu, Tarnowie i Spytkowicach.
dr hab. Wojciech Krawczuk
dr Kamila Follprecht
Dyrektor Archiwum Narodowego w Krakowie
Zastępca Dyrektora Archiwum Narodowego w Krakowie
Director of the National Archives in Krakow
Deputy Director of the National Archives in Krakow
1. Zasób Archiwum Archiwum Narodowe w Krakowie w swojej niemal 140-letniej historii zgromadziło przeszło milion siedemset tysięcy jednostek archiwalnych akt zajmujących ponad 25 km półek w magazynach. Przechowywane w nim materiały powstawały od średniowiecza aż po czasy współczesne. Wśród nich są dokumenty królewskie, staropolskie archiwa miast, księgi sądowe grodzkie i ziemskie, archiwa rodowe, akta organizacji społecznych, gospodarczych i oświatowych, teatrów, szpitali i wielu urzędów, a także materiały pochodzące z prywatnych kolekcji, bogate zbiory kartograficzne, ikonograficzne i fotograficzne. Zasób Archiwum przechowywany i udostępniany jest w 5 oddziałach na terenie Krakowa i 3 oddziałach zamiejscowych: w Bochni, Nowym Sączu i Tarnowie. Dodatkowo około 14 kilometrów akt przechowywanych jest w magazynach ekspozytury mieszczącej się w Spytkowicach.
Resources of the Archives The National Archives in Krakow, during a near 140-year-long history, have collected one million seven hundred thousand archival records that take up over 25 km of storage shelf space. The materials stored there date from medieval until modern times. They include royal documents, old-Polish archives of towns, land records, family archives, the records of social, economic and educational organisations, theatres, hospitals and many government offices, as well as materials from private collections, rich cartographic, iconographic and photographic collections. The resources of the Archives are stored and accessible in 5 branches in Krakow and 3 local branches: in Bochnia, Nowy Sącz and Tarnow. In addition, about 14 kilometres of records are stored in the storerooms of the exposition in Spytkowice.
fot. Anna Seweryn
Wiesław Filipczyk Kierownik Oddziału I Head of Branch I z siedzibą na Wawelu tel.: 12 422 23 24
Zasób Oddziału I – akt staropolskich grodzkich i ziemskich, archiwów rodów i rodzin, kolekcji i zbiorów, w którym na ok. 1,2 km półek magazynowych i w ponad 90 zespołach i zbiorach zgromadzono 34 tys. jednostek archiwalnych. Najstarsza i najcenniejsza część tego zasobu to ponad 3500 ksiąg ziemskich i grodzkich dawnego województwa krakowskiego i części sandomierskiego. To najbardziej kompletny zbiór tego typu w Polsce. Zawiera najstarszą zachowaną księgę sądu ziemskiego dawnej Rzeczypospolitej z wpisami od 1374 roku. Drugą grupę stanowią archiwa podworskie, np. archiwa rodowe Konopków z Modlnicy i Mogilan, Potockich z Krzeszowic, Chodkiewiczów z Młynowa, Tarnowskich z Dzikowa czy książąt Sanguszków Olgierdowiczów. Na trzecią grupę składają się przejęte zbiory i kolekcje, np. Zbiór Lanckorońskich, Zbiór Zygmunta Glogera, zbiór Tek Antoniego Schneidra. The resources of Branch I – old-Polish land records, family archives and other collections, consist of over 90 fonds and collections, with 34 thousand archival items located on approx. 1.2 km of storage shelves. The oldest and most valuable part of the resources are over 3500 land registers of the former Krakow Province and part of Sandomierz. This is the most complete collection of this type in Poland. It contains the oldest remaining land court register of the former Republic with entries from 1374. Another important group are the manor archives, e.g. the archives of the Konopkas from Modlnica and Mogilany, the Potockis from Krzeszowice, the Chodkiewiczes from Młynów, the Tarnowskis from Dzikow and the Sanguszko and Olgierdowicz princes. A third group consists of acquired collections, e.g. the Lanckoroński Collection, the Collection of Zygmunt Gloger and the portfolio of Antoni Schneider.
The resources of Branch II – general and special state administrative records, court records from the 19th and 20th centuries, equal approx. 200 thousand items and over 500 fonds, which is about 3.8 km of archival materials. The majority of the records are stored in rooms at Grodzka Street, however, the remaining materials (approx. 1 km) are in the storerooms of the exposition in Spytkowice. The historical building of Collegium Broscianum was, for many years, the headquarters of Krakow courts. In 1878, it was here that the National Archives of Land Records in Krakow began its activities, with the National Archives in Krakow being its successor. Branch II stores and provides access mainly to the records of law courts, prosecutors, government offices and solicitors from the 19th century and the first half of the 20th century. The resources determine the type of conducted work – besides access for researchers and genealogists, the branch is also the place for many queries for clerks and justice organisations. 5
fot. Anna Seweryn
Zasób Oddziału II – akt administracji państwowej ogólnej i specjalnej, sądownictwa z XIX i XX wieku liczy ok. 200 tys. j.a., ponad 500 zespołów, tj. 3,8 km materiałów archiwalnych. Większość akt przechowywana jest w pomieszczeniach przy ul. Grodzkiej, pozostałe zaś (ok. 1 km) w magazynach Ekspozytury ANK w Spytkowicach. W historycznym budynku Collegium Broscianum przez wiele lat siedzibę miały sądy krakowskie, tu także w 1878 roku rozpoczęło działalność Krajowe Archiwum Aktów Grodzkich i Ziemskich w Krakowie, którego ANK jest sukcesorem. Oddział przechowuje i udostępnia głównie akta sądów, prokuratur, urzędów, notariuszy z XIX i pierwszej połowy XX wieku. Zasób determinuje rodzaj wykonywanej pracy – oprócz udostępnień dla badaczy czy genealogów w oddziale wykonywane jest też wiele kwerend dla urzędów i jednostek wymiaru sprawiedliwości.
Mariusz Kluczewski Kierownik Oddziału II Head of Branch II z siedzibą przy ul. Grodzkiej 52 tel.: 12 422 19 75
fot. Anna Seweryn
Aleksander Korolewicz
Kierownik Oddziału III Head of Branch III z siedzibą przy ul. Siennej 16 tel.: 12 422 40 94
Oddział III – akt miasta Krakowa, samorządu terytorialnego, wyznaniowych, szkół i organizacji społecznych mieści się w dawnej siedzibie Archiwum Aktów Dawnych Miasta Krakowa, którego oddział jest spadkobiercą. Zasób liczy ponad 1100 zespołów, tj. 3,7 km akt, przechowywanych i udostępnianych Krakowie i Spytkowicach. Do najczęściej wykorzystywanych archiwaliów należą m.in. akta miasta Krakowa oraz miast: Kazimierza, Kleparza i Podgórza, Archiwum Wolnego Miasta Krakowa i okręgu, akta cechów, zbiory dokumentów pergaminowych i papierowych, akta szkół, stowarzyszeń, zbiory osób prywatnych (jak np. Ambrożego Grabowskiego), zbiór fotograficzny, akta stanu cywilnego różnych wyznań czy spisy ludności m. Krakowa W zasobie tym znajdują się też archiwalia zlikwidowanego Oddziału w Nowym Targu. Funkcjonuje tu również obszerna Biblioteka Archiwum. Branch III – records of the town of Krakow, regional governments, religious, school and social organisations are located in the former headquarters of the Krakow Town Archives of Former Records, of which Branch III is the heir. The resources number over 1100 fonds, that is 3.7 km of records, stored and accessible in Krakow and Spytkowice. The most frequently used archival materials include the records of the town of Krakow and the towns of: Kazimierz, Kleparz and Podgorze, the Archives of the Free Town of Krakow and its region, the records of guilds, collections of parchment and paper documents, the records of schools and societies, the collections of private individuals (such as Ambroży Grabowski), photographic collections, civil status records of various religions and censuses from Krakow. The resources also include archival materials from the former branch in Nowy Targ. There is also a vast Archive Library.
Branch IV – the latest records created after 1945 as well as economic records from the 19th and 20th centuries – is the largest branch in the National Archives in Krakow. It has 9.4 km of records (3.5 km in Krakow, the remainder in Spytkowice). The resources consist of over 1800 archival fonds and collections and 661 thousand items. The branch stores state, local government and special administrative records, legal records after 1950 and the records of schools, theatres, societies and state enterprises operating after 1945. The most interesting records include the archives of KW PZPR in Krakow, the records of Teatr Rapsodyczny, the weekly newspapers “Odrodzenie” and “Twórczość”, the Freedom and Independence organisation, the Home Army and the legacies of Janina Garycka and Piotr Skrzynecki. The documentation is complemented by rich photographic collections, e.g. from the Lenin Steelworks and the Małopolska Press Agency S.A., posters and party flags. 6
fot. Anna Seweryn
Oddział IV – akt najnowszych wytworzonych po 1945 roku oraz akt jednostek gospodarczych z XIX i XX wieku to największy oddział w ANK. Posiada 9,4 km akt (3,5 km w Krakowie, pozostałe w Spytkowicach). Na zasób składa się ponad 1800 zespołów i zbiorów archiwalnych i 661 tys. j.a. Oddział przechowuje akta administracji państwowej, samorządowej i specjalnej, sądownictwa po 1950 roku, szkół, teatrów, stowarzyszeń i przedsiębiorstw państwowych działających po 1945 roku. Do najciekawszych należą m.in. archiwum KW PZPR w Krakowie, akta Teatru Rapsodycznego, tygodników „Odrodzenie” i „Twórczość”, Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, formacji Armii Krajowej oraz spuścizny Janiny Garyckiej i Piotra Skrzyneckiego. Dokumentację uzupełniają bogate zbiory fotografii, np. Huty im. Lenina czy Agencji Małopolska Press S.A., afisze, plakaty i sztandary partyjne.
Iwona Fischer Kierownik Oddziału IV Head of Branch IV z siedzibą przy ul. E.Orzeszkowej 7 tel.: 12 422 58 33
fot. Anna Seweryn
Mariola Szaleniec Kierownik Oddziału V Head of Branch V z siedzibą przy ul. Lubicz 25 b tel.: 12 421 42 19
Zasób Oddziału V – materiałów kartograficznych i dokumentacji technicznej liczy prawie 90 zespołów, tj. 219 893 jednostek archiwalnych, zajmujących ok. 1,6 km półek akt. Jego główną część stanowią materiały kartograficzne i dokumentacja techniczna. Najstarsze materiały kartograficzne, dotyczące głównie Galicji i dawnego województwa krakowskiego, zgromadzone są m.in. w Zbiorze Kartograficznym, Katastrze galicyjskim, zbiorze map i planów gruntowych dóbr z terenu b. powiatu miechowskiego i olkuskiego. Dokumentacja techniczna znajduje się m.in. w: Archiwum planów Budownictwa Miejskiego, aktach Przedsiębiorstwa Rewaloryzacji Zabytków w Krakowie czy Miejskiego Biura Projektów w Krakowie. Na uwagę zasługują także spuścizny po wybitnych architektach i konserwatorach: Adolfie Szyszko-Bohuszu, Sławomirze Odrzywolskim, Zygmuncie Hendlu i Janie Zawiejskim czy akta rodziny Treterów. The resources of Branch V – cartographic materials and technical documentation – currently amount to almost 90 fonds, that is 219,893 archival units, occupying approx. 1.6 km of storage shelf space. The main part consists of cartographic materials and technical documentation. The oldest cartographic materials, mainly concerning Galicia and the former Krakow Province, are gathered in, among others, the Cartography Collection, the Galician Cadastre, collections of maps and land plans from the former boroughs of Miechow and Olkusz. The technical documentation is found, among others, in: the Archives of Municipal Building Plans, records of the Monument Restoration Enterprise in Krakow or the Municipal Design Office in Krakow. Also worth mentioning are the legacies of highly-regarded architects and conservation experts: Adolf Szyszko-Bohusz, Sławomir Odrzywolski, Zygmund Hendel and Jan Zawiejski and the Treter family records.
The branch in Nowy Sącz covers the town of Nowy Sącz, the eastern part of Limanowa county, Nowy Sącz county and Gorlice county. Many of the resources date back to the end of the 18th century. Some books were created in the old-Polish period, and the oldest of them dates back to the 15th century. There are records of state and local government institutions, enterprises and societies as well as archival materials gathered in special collections, e.g. Sandecjana, Photographic collection. The records of the towns of Nowy and Stary Sącz from the time of the partitions are particularly well preserved. Unfortunately, a large part of the earlier documents were taken away by the Germans at the end of World War II. The resources amount to almost 2 km of records and about 150 thousand archival units gathered in 682 fonds.
7
fot. Anna Seweryn
Oddział ANK w Nowym Sączu obejmuje zasięgiem miasto Nowy Sącz, wschodnią część powiatu limanowskiego, powiat nowosądecki oraz powiat gorlicki. Zasób Oddziału w zwartej części sięga końca XVIII wieku. Pojedyncze księgi powstały w okresie staropolskim, a najstarsza z nich pochodzi z XV wieku. Są to zarówno akta instytucji państwowych i samorządowych, przedsiębiorstw i stowarzyszeń, jak też archiwalia zgromadzone w zbiorach specjalnych, np. Sandecjana, Zbiór Fotograficzny. Szczególnie dobrze zachowane są akta miast Nowego i Starego Sącza od czasów zaborów. Niestety wcześniejsze dokumenty w dużej części zostały wywiezione przez Niemców pod koniec II wojny światowej. Całość zasobu liczy niemal 2 km akt i około 150 tys. jednostek archiwalnych zgromadzonych w 682 zespołach.
Sylwester Rękas Kierownik ANK Oddział w Nowym Sączu Head of the National Archives in Krakow, Nowy Sącz Branch ul. Jagiellońska 56 a tel.: 18 442 06 59
fot. Anna Seweryn
Agnieszka Gicala Kierownik ANK Oddział w Bochni Head of the National Archives in Krakow, Bochnia Branch ul. Konstytucji 3 Maja 3 tel.: 14 612 21 07
Zasób ANK Oddział w Bochni jest bardzo zróżnicowany i zawiera zarówno materiały aktowe, afisze, druki ulotne, dokumentację fotograficzną, jak również techniczną i kartograficzną z terenu powiatów bocheńskiego i brzeskiego obejmującą lata 1486–2016, liczy ponad 1 km akt, około 75 tys. jednostek archiwalnych zgromadzonych w 389 zespołach. Najciekawsze z nich to: Akta miasta Bochni 1486–1958, Żupa Solna w Bochni 1772–1998, Stowarzyszenia i organizacje społeczne pow. bocheńskiego 1890–1980, Saliny wschodnio-galicyjskie 1857–1912, Zbiór afiszy 1888–1999, akta sądowe od początku XIX wieku, akta notarialne oraz akta szkolne. W ciągu 60-letniej nieprzerwanej działalności na terenie miasta archiwum bocheńskie zaznaczyło swoją obecność, współpracując z lokalnym samorządem, szkołami i jednostkami kultury, realizując projekty edukacyjne, popularyzatorskie i wydawnicze. The resources of the branch in Bochnia are varied and contain records, posters, leaflets, photographic, technical and cartographic documentation from the counties of Bochnia and Brzesko from the years 1486–2016. They number over 1 km of records, around 75 thousand archival units collected in 389 fonds. The most interesting of them are: Records of the town of Bochnia 1486–1958, the Salt Mine in Bochnia 1772–1998, Associations and social organisations in the county of Bochnia 1890–1980, Eastern-Galician salt works 1857–1912, Collection of placards 1888–1999, Court records from the beginning of the 19th century, solicitors’ records and school records. During its 60 years of activity in the town, the archives in Bochnia have cooperated with the local government, schools and cultural institutions, carrying out educational, popularization and publishing projects.
The branch in Tarnow covers all the towns and boroughs of the Tarnow, Dąbrowa and Dębica counties as well as the boroughs of Radomyśl Wielki and Wadowice Górne in Mielec county. It supervises 108 organisational units that create archival materials. The resources of the branch amount to 813 archival fonds, which represents about 2.6 km of records and 176,400 archival units. The majority of the resources come from the 19th and 20th centuries. Most of the documents in the Tarnow branch are the records of towns and boroughs, national councils, justice organisations, cultural institutions, schools, associations, guilds, industrial workplaces and collections of parish registers. Also of use for researchers are the press collection and the library collection amounting to around 4580 volumes.
8
fot. Anna Seweryn
Oddział w Tarnowie swoim zasięgiem terytorialnym obejmuje wszystkie miasta i gminy powiatów tarnowskiego, dąbrowskiego i dębickiego oraz gminy Radomyśl Wielki i Wadowice Górne w powiecie mieleckim. Nadzoruje 108 jednostek organizacyjnych wytwarzających materiały archiwalne. Zasób Oddziału liczy 813 zespołów archiwalnych, co stanowi około 2,6 km akt i 176 400 jednostek archiwalnych. Większość zasobu pochodzi z okresu XIX i XX wieku. Gromadzone w tarnowskim oddziale dokumenty to w przeważającej większości akta urzędów miast i gmin, rad narodowych, jednostek wymiaru sprawiedliwości, instytucji kultury, szkół, stowarzyszeń, cechów, zakładów przemysłowych oraz zbiory akt metrykalnych. Użytecznym dla badaczy jest także zbiór prasy oraz księgozbiór biblioteczny liczący około 4580 woluminów.
Maciej Dudek Kierownik ANK Oddział w Tarnowie Head of the National Archives in Krakow, Tarnow Branch ul. Chemiczna 16 tel./fax: 14 633 06 21
Nowe nabytki
New acquisitions
Ze względu na brak powierzchni magazynowej przejmowanie dokumentacji z archiwów zakładowych do czasu przeprowadzki do nowej siedziby zostało znacznie ograniczone. Archiwum Narodowe w Krakowie nie zrezygnowało jednak z przejęć materiałów archiwalnych z jednostek likwidowanych i sprywatyzowanych, akt stanu cywilnego oraz nabytków pochodzących z darów i zakupów. W 2017 roku zasób Archiwum powiększył się o przeszło 360 mb. Nabytki, podobnie jak w latach wcześniejszych, pochodzą w większości z archiwów zakładowych. Przejęto m.in. dokumentację Przedsiębiorstwa Geologicznego Budownictwa Wodnego HYDROGEO w Krakowie (w tym zdjęcia maszyn, pracowników, a nawet fragmentów skał z gadami triasowymi), Biura Projektów Przemysłu Spożywczego w Krakowie, Biura Projektów Budownictwa Komunalnego w Krakowie, Państwowego Zarządu Wodnego w Tarnowie czy Ubezpieczalni Społecznej w Tarnowie. Archiwum wzbogaciły wybrane akta osobowe pracowników przedsiębiorstw państwowych z I połowy XX wieku. Przejmowano także dokumentację szkół, np. Szkoły Podstawowej w Jadownikach Mokrych, Szkoły Podstawowej im. Urszuli Kochanowskiej w Nowym Sączu czy Szkoły Podstawowej nr 1 w Wieliczce.
Due to the lack of storage space, the acquisition of documentation from workplace archives has been significantly limited until the new headquarters are opened. The National Archives in Krakow have not resigned, however, from the acquisition of archival materials from units that have been closed down or privatised, registry office records and through donations and purchases. In 2017, the resources of the Archives increased by 360 metres. Acquisitions, as in previous years, mainly come from workplace archives. Among others, materials have been acquired from the HYDROGEO water construction company in Krakow (including photographs of machines and employees, and even fragments of rock with Triassic reptiles), the Office of Food Industry Projects in Krakow, the Office of Communal Construction Projects in Krakow, the State Water Authority in Tarnow and the Social Insurance Organisation in Tarnow. The Archives have also been enriched by selected records of employees working in state enterprises in the first half of the 20th century. Documentation has also been acquired from schools, e.g. primary schools in Jadowniki Mokre, Nowy Sącz and Wieliczka.
Z Małopolskiego Instytutu Kultury przejęto fotografie Wojewódzkiego Ośrodka Kultury w Krakowie, Małopolskiego Instytutu Kultury oraz 1138 fotografii i 10 albumów Krakowskiego Domu Kultury „Pałac pod Baranami” w Krakowie (m.in. twórców kultury, w tym artystów Piwnicy Pod Baranami). (fot. Grażyna Spyrka) The Małopolska Institute of Culture handed over photographs of the Regional Cultural Centre in Krakow, the Małopolska Institute of Culture as well as 1138 photographs and 10 albums of the “Pałac pod Baranami” Cultural Centre in Krakow (including the creators of culture with the artists of Piwnica Pod Baranami). (photo. Grażyna Spyrka)
Archiwum przejęło akta rodziny Moesner, austriackich urzędników osiadłych w Galicji, spolonizowanych i mieszkających od początku XX wieku w Krakowie. (fot. Grażyna Spyrka) The Archives acquired the records of the Moesner family, Austrian clerks that settled in Galicia, became Polonised and lived from the beginning of the 20th century in Krakow. (photo. Grażyna Spyrka)
9
Zbiór Katastru Galicyjskiego wzbogaciła dokumentacja z lat 1844– 1900, odnaleziona w Wydziale Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego w Tarnowie. Cech Rzemiosł Różnych przekazał Archiwum księgi z lat 1621–1947 dotyczące cechu piekarzy w Krakowie. Archiwum otrzymało również materiały z archiwów rodzinnych z początków XX wieku (m.in. przepisy kulinarne i pamiętnik z autografami aktorów teatralnych). W 2017 roku Archiwum zakupiło m.in. księgę małżeństw parafii w Krzeszowicach z XVII wieku i akta Towarzystwa Metapsychicznego w Krakowie, list Zygmunta III Wazy do Hieronima, Andrzeja, Krzysztofa, Stanisława i Mikołaja Miękiskich z 1605 roku, list Jerzego Czartoryskiego do Hrehorego Sanguszki z 1601 roku, akta majątkowe i genealogiczne Dunikowskich h. Abdank z lat 1628–1941, album pamiątkowy Rady Głównej Opiekuńczej z lat 1939–1946. Cennym zakupem dla nowosądeckiego oddziału Archiwum są negatywy zdjęć Anny Totoń z lat 1991–2011, dokumentujące wydarzenia kulturalne w Nowym Sączu oraz działalność Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego.
Do Archiwum trafiły sztandary Komitetu Zakładowego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej Krakowskich Zakładów Armatur, Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Pracowników Krakowskich Zakładów Armatur i Związku Robotników Przemysłu Metalowego w Polsce Fabryka Armatur Łagiewniki. (fot. Iwona Fischer) The Archives acquired the flags of the Factory Committee of the Polish United Workers’ Party in the Krakow Armatura Factories, the Independent Trade Union of Workers in the Krakow Armatura Factories and the Metalworkers’ Union in Poland at the Armatura Łagiewniki Factory. (photo. Iwona Fischer)
The Galician Cadastre collection has been enriched with documentation from the years 1844–1900, found in the Department of Land Records in the Regional Court in Tarnow. The Handicraft Guild handed over to the Archives books from the years 1621–1947 concerning the bakers’ guild in Krakow. The Archives also received materials from family archives from the beginning of the 20th century (including cooking recipes and diaries with the autographs of theatre actors). In 2017, the Archives purchased, among others, the book of marriages in the parish of Krzeszowice from the 17th century and the records of the Metapsychology Society in Krakow, a letter from Sigismund III Vasa to Hieronim, Andrzej, Krzysztof, Stanisław and Mikołaj Miękiski from 1605, a letter from Jerzy Czartoryski to Hrehory Sanguszko from 1601, property and genealogical records of the Dunikowski family, with the Abdank coat of arms, from the years 1628–1941, and a souvenir album of the Central Welfare Council from 1939–1946. A valuable purchase for the Nowy Sącz Branch of the Archives are the negatives of photographs taken by Anna Totoń during 1991–2011, documenting cultural events in Nowy Sącz as well as the activities of the Polish Tourism and Sightseeing Society (PTTK).
rchiwum zakupiło m.in. film związany z wizytą płk. Ryszarda Kuklińskiego A w Krakowie. Kadr z filmu (fot. Kazimierz Bihun) The Archives purchased, among others, a film connected with the visit of Colonel Ryszard Kukliński to Krakow. Clip from the film (photo. Kazimierz Bihun)
Oddział w Bochni otrzymał w darze materiały z lat 1860–1992 (m.in. dotyczące dziejów wsi Bratucice). (fot. Dorota Szymczyk) The Bochnia Branch received a donation of materials from 1860–1992 (concerning, among others, the history of the village of Bratucice). (photo. Dorota Szymczyk)
10
2. dokumenty dostępne online Archiwum Narodowe w Krakowie w ramach planowej digitalizacji zeskanowało 1 988 159 stron materiałów archiwalnych. W 2017 roku wykonano 242 643 kopii cyfrowych takich zespołów i zbiorów jak m.in. Archiwum Potockich z Krzeszowic, Archiwum i zbiór kartograficzny generała Józefa Chłopickiego, Państwowy Urząd Repatriacyjny Wojewódzki Oddział w Krakowie czy Żupa Solna w Wieliczce. W związku ze zbliżającymi się obchodami 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości przygotowano do udostepnienia online akta Naczelnego Komitetu Narodowego (łącznie 295 367 stron.).
Zdigitalizowane zbiory archiwów państwowych są sukcesywnie zamieszczane w Internecie w serwisie szukajwarchiwach.pl, którym administruje Narodowe Archiwum Cyfrowe i który docelowo będzie prezentować zasoby wszystkich archiwów państwowych. Digitalised collections of state archives are being made available online at szukajwarchiwach.pl, which is administered by the National Digital Archives with the objective of presenting all the resources of the state archives.
Zbiory online Collections online
Documents available online The National Archives in Krakow, as part of a planned digitalisation project, have scanned 1,988,159 pages of archival materials. In 2017, 242,643 digital copies were made of fonds and collections such as the Archives of the Potockis from Krzeszowice, the Archives and cartographic collection of General Józef Chłopicki, the State Repatriation Office regional branch in Krakow and the Salt Mine in Wieliczka. In connection with the upcoming celebrations of the 100th anniversary of Poland obtaining independence, access to the online records of the Supreme National Committee (295,367 pages in total) has been prepared.
3. edukacja Archiwum Narodowe w Krakowie i jego oddziały zamiejscowe zrealizowały w 2017 roku 91 lekcji i pokazów archiwalnych adresowanych do młodzieży szkolnej i studentów. Podobnie jak w latach ubiegłych, we współpracy z Fundacją Rozwoju Demokracji Lokalnej Małopolskim Instytutem Samorządu Terytorialnego i Administracji w Krakowie zorganizowano dla archiwistów zakładowych 2 edycje kursu kancelaryjno-archiwalnego I stopnia oraz kurs II stopnia, a także intensywny kurs dokształcający dla koordynatorów czynności kancelaryjnych. W 2017 roku zorganizowano praktyki i staże dla 93 osób, w tym w ramach programu aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych przeszkolono 6 osób.
Education In 2017, the National Archives in Krakow and the local branches organised 91 archival lessons and shows addressed to school pupils and students. As in previous years, in cooperation with the Foundation for the Development of Local Democracy of the Małopolska Institute for Territorial Government and Administration in Krakow, 2 editions of the clerical-archival Level I and Level II courses were organised for archivists in workplaces, as well as an intensive training course for coordinators of clerical activities. In 2017, work experience placements and internships were organised for 93 people, including 6 people who were trained as part of the employment opportunity program for the disabled.
Lekcje i pokazy archiwalne, oparte o przechowywane w zasobie materiały, dostosowane są do potrzeb i zainteresowań uczestników. (fot. Lilianna Pochwalska) Archival lessons and shows, based on materials from the resources, are adapted to the needs and interests of the participants. (photo. Lilianna Pochwalska)
Spotkania edukacyjne przybliżające historię Krakowa „Cuda z zasobów archiwalnych”
“Miracle from archival resources” educational meeting concerning the history of Krakow
W roku 2017 kontynuowano cieszące się dużą popularnością spotkania edukacyjne z wykorzystaniem zbiorów archiwalnych, popularyzujące historię Krakowa. W ramach trzeciej i czwartej edycji (10 spotkań) Rzecznik Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, Konrad Myślik, zaprezentował mało znane szerszej publiczności plany, mapy i fotografie pochodzące z XIX i początków XX wieku. Aby umożliwić wszystkim zainteresowanym zapoznanie się z tematyką prezentowaną na spotkaniach, pilotażowo przygotowano filmowe relacje z kilku spotkań edukacyjnych i opublikowano je na kanale YouTube Archiwum.
In 2017, there were more educational meetings using archival resources to popularise the history of Krakow, which had enjoyed great popularity in previous years. During the third and fourth editions (10 meetings), the spokesperson of the Society of Lovers of Krakow’s History and Monuments, Konrad Myślik, presented little-known plans, maps and photographs from the 19th century and beginning of the 20th century. In order to allow all those interested to find out about the subjects presented during the meetings, a pilot film was prepared with reports from a few educational meetings and then published on the YouTube channel of the Archives. ragmenty relacji ze spotkań: „Franciszek Mączyński, architekt religii i sztuki”, F „Adolf Szyszko-Bohusz – twórca trzech epok”, „Wisła w Krakowie jako obiekt prac inżynieryjnych w XX wieku”, „Warownia. Plany obiektów Twierdzy Kraków w zbiorach ANK”. Klatka z filmu (fot. Jan Orłowski) Fragments of the meetings: “Franciszek Mączyński, architect of religion and art”, “Adolf Szyszko-Bohusz – creator of the third epoch”, “The Vistula in Krakow as an object of engineering work in the 20th century”, “Stronghold. Plans of the Krakow Fortress in the collections of the National Archives in Krakow”. Clip from the film (photo. Jan Orłowski)
13
Edukacyjny portal internetowy „Dawne pismo”
“Old writing” educational website
Projekt „Dawne pismo” jest realizowany przez Archiwum Narodowe w Krakowie od 2014 r., kiedy to powstała strona internetowa do nauki paleografii i neografii www.dawnepismo.ank.gov.pl, rozbudowana 2 lata później o nowe funkcjonalności – newsletter i wersje językowe oraz zaprezentowana w nowej szacie graficznej. W 2017 r., podobnie jak w latach poprzednich, na portalu zamieszczone zostały nowe treści, przede wszystkim ćwiczenia i gry przeznaczone do samodzielnego kształcenia umiejętności odczytywania historycznych tekstów przez użytkowników strony. W tym okresie odnotowano 12 501 sesji i 43 999 odsłon witryny.
The “Old writing” project has been realised by the National Archives in Krakow since 2014, when the www.dawnepismo.ank.gov.pl website for palaeography and neography was created. The website was developed 2 years later with new functionalities – a newsletter, language versions and a new graphic design. In 2017, just as in previous years, new content was added, consisting mainly of exercises and games designed to help improve the skills of users in deciphering historical texts. During this period, 12,501 sessions and 43,999 visits were recorded.
L ekcja archiwalna w Zespole Szkół Społecznych „SPLOT” w Nowym Sączu (fot. Agnieszka Filipek) Archival lesson in the “SPLOT” School in Nowy Sącz (photo. Agnieszka Filipek)
trona główna portalu S Main page
14
Konkursy i warsztaty „Dawnego pisma”
on the “Old writing” website (including an open lecture in the Society of Lovers of Krakow’s History and Monuments, as well as meetings with history students from Jagiellonian University).
W ramach działań edukacyjnych i popularyzujących projekt w 2017 r. zorganizowano konkursy internetowe „Ukryte wyrazy” i „Setna zabawa z Dawnym pismem”, oparte na przygotowanych przez Archiwum grach słownych bazujących na źródłach rękopiśmiennych. Ponadto prowadzono prelekcje i wykłady na temat historii pisma i archiwaliów oraz możliwości zdobycia umiejętności odczytywania dawnych dokumentów w oparciu o portal „Dawne pismo” (m.in. wykład otwarty w Towarzystwie Miłośników Historii i Zabytków Krakowa czy spotkanie ze studentami historii Uniwersytetu Jagiellońskiego).
An important part of the activities conducted in 2017 within the “Old writing” project were workshops in deciphering historical texts conducted, among others, in the State Archives in Koszalin, as part of the “Family picnic in the Archives” open-air event, and lessons in deciphering neo-Gothic writing in Nowy Sącz as part of the “Month of reformation”. The meetings were designated for various age groups, from children and school pupils to adults, with the content, materials and form of activities adapted to meet their needs. The workshop participants learnt the secrets behind deciphering manuscripts, the potential pitfalls and how to deal with them. The activities directed towards the younger participants also included elements of calligraphy. All the meetings were met with great interest and engagement from everybody who attended.
Istotną częścią działań zrealizowanych w 2017 r. w ramach projektu „Dawne pismo” były warsztaty odczytywania historycznych tekstów przeprowadzone m.in. w Archiwum Państwowym w Koszalinie w ramach imprezy plenerowej „Piknik rodzinny w Archiwum” oraz lekcje odczytywania pisma neogotyckiego w szkołach w Nowym Sączu, zorganizowane z okazji „Miesiąca reformacji”. Spotkania przeznaczone były dla różnych grup wiekowych, od dzieci i młodzieży szkolnej po dorosłych, a prezentowane treści, sama forma przekazywania wiedzy oraz materiały dydaktyczne dostosowane do ich potrzeb. Uczestnicy warsztatów poznawali tajniki odcyfrowywania rękopiśmiennych tekstów, pułapki czyhające na odczytującego i sposoby radzenia sobie z nimi. Zajęcia kierowane do młodszych odbiorców zawierały również elementy kaligrafii. Wszystkie spotkania cieszyły się dużym zainteresowaniem i zaangażowaniem uczestników.
“Old writing” competitions and workshops Within the framework of educational and popularisation activities for the project, online competitions were organised in 2017 – “Hidden words”, “Centennial fun with Old writing”, consisting of word games prepared by the Archives based on manuscripts. In addition, there were presentations and lectures connected with the history of writing and archiving, as well as the opportunity to obtain the skills necessary to decipher old documents based
ateriały warsztatowe „Dawnego pisma” (fot. Aldona Warzecha) M “Old writing” workshop materials (photo. Aldona Warzecha)
15
4. wydarzenia Pośród działań popularyzatorskich i edukacyjnych prowadzonych przez Archiwum Narodowe w Krakowie w szczególności należy wymienić:
Obchody Roku Rzeki Wisły Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, doceniając znaczenie Wisły dla naszego kraju, ogłosił rok 2017 Rokiem Rzeki Wisły. Stworzyło to okazję do prezentacji bogatych zbiorów krakowskiego Archiwum dotyczących królowej polskich rzek. We współpracy z Regionalnym Zarządem Gospodarki Wodnej w Krakowie i przy udziale Gminy Miejskiej Kraków Archiwum przygotowało wystawę plenerową zatytułowaną „Kraków z widokiem na Wisłę”, prezentowaną na krakowskich Plantach w dniach 11–29 września 2017 roku. Część archiwaliów zaprezentowanych na wystawie opublikowano w postaci galerii online na stronie internetowej Archiwum. R ównież Oddział ANK w Bochni włączył się w lokalne obchody Roku Rzeki Wisły, przygotowując wystawę na temat powodzi w powiecie bocheńskim w latach 70. XX wieku.
Events Among the educational and popularisation activities organised by the National Archives in Krakow, the following deserve special attention:
Celebrations of the Year of the Vistula The Sejm of the Republic of Poland, appreciating the significance of the Vistula for our country, announced 2017 as the Year of the Vistula. This created an opportunity to present the rich collections of the Krakow Archives concerning the longest Polish river. In cooperation with the Regional Water Authority in Krakow and with the participation of the Borough of Krakow, the Archives prepared the “Krakow with a view of the Vistula” open-air exhibition, presented in the Planty during 11–29 September 2017. The archival part presented during the exhibition has been published online on the website of the Archives. The Bochnia Branch was also involved in the local celebrations of the Year of the Vistula, preparing an exhibition on the subject of floods in Bochnia county during the 1970s.
Wystawa „Kraków z widokiem na Wisłę” dostępna jest stronie internetowej Archiwum www.ank.gov.pl w zakładce „Wystawy i galerie”. (fot. Małgorzata Multarzyńska-Janikowska) The “Krakow with a view of the Vistula” exhibition is available at www.ank.gov.pl in the “Exhibitions and gallery” folder. (photo. Małgorzata Multarzyńska-Janikowska)
17
Obchody 130. rocznicy powstania Archiwum Aktów Dawnych Miasta Krakowa 1887–1952 oraz Międzynarodowego Dnia Archiwów Przypadające na 2017 rok obchody 130. rocznicy powstania Archiwum Aktów Dawnych Miasta Krakowa (1887–1952) rozpoczęto łącząc je z Międzynarodowym Dniem Archiwów i prezentując wystawę plenerową „Na straży historii...”. Uroczyste otwarcie wystawy z udziałem Prezydenta Miasta Krakowa Jacka Majchrowskiego oraz licznie przybyłych przedstawicieli instytucji kultury, środowisk uniwersyteckich i mieszkańców Krakowa odbyło się 8 czerwca 2017 roku na placu Szczepańskim w Krakowie. Wystawa prezentowana była w tej lokalizacji do 19 czerwca, a następnie od 20 czerwca do 10 października 2017 roku na dziedzińcu wewnętrznym Archiwum Narodowego w Krakowie przy ul. Siennej 16 – historycznej siedzibie Archiwum Aktów Dawnych Miasta Krakowa.
Celebrations of the 130th anniversary of establishing the Krakow Town Archives of Former Records 1887–1952 as well as the International Archives Day Celebrations of the 130th anniversary of establishing the Krakow Town Archives of Former Records (1887–1952) in 2017 were begun on the International Archives Day with the presentation of the open-air exhibition “Guarding History...”. The opening ceremony of the exhibition, with the participation of the Mayor of Krakow, Jacek Majchrowski, and numerous representatives of cultural institutions, universities and local residents, took place on 8 June 2017 at Szczepański Square in Krakow. The exhibition was presented in this place until 19 June, and then from 20 June until 10 October 2017 in the courtyard of the National Archives in Krakow at 16 Sienna Street – the historical headquarters of the Krakow Town Archives of Former Records.
lakat autorstwa Kazimierza Wiśniaka P Poster design by Kazimierz Wiśniak
18
Celem realizacji wystawy oraz całego projektu jubileuszowego było przypomnienie historii krakowskiego archiwum miejskiego, którego zbiory należą do najcenniejszych w zasobie ANK i promocja dostępu do tych materiałów online poprzez portal www.szukajwarchiwach.pl. W ramach wydarzeń jubileuszowych, dofinansowanych ze środków Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych, przygotowano również wystawę internetową, wyprodukowano film dokumentalny oraz przygotowano wydawnictwo. Międzynarodowy Dzień Archiwów świętowano także w zamiejscowych oddziałach Archiwum poprzez organizację dni otwartych, prezentacje wystaw oraz promocję publikacji źródłowej z zasobu ANK. The objective of the exhibition and the whole anniversary project was to commemorate the history of the Krakow Town Archives, as their collections belong to the most valuable in the resources of the National Archives in Krakow, and to promote access to these materials online at www.szukajwarchiwach.pl. As part of the anniversary events, financed by the Supervisory Director of State Archives, an online exhibition was prepared, a documentary film was produced and publications prepared. The International Archives Day was also celebrated in local branches of the Archives with the organisation of open days, the presentation of exhibitions and the promotion of publications from the resources of the National Archives in Krakow.
1-28 .pdf 1 2017-1
01:08:52
okladka awers
C
NA Y STRAŻR II O T HIS
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
(fot./photo. Małgorzata Multarzyńska-Janikowska)
Aktów rii. Archiwum rocznicy zenia 130. straż y histo j dla uczc awie „Na ąca wyst –1952”, powstałe 1887 a towarzysz Publikacj Miasta Krakowa of taj kod QR. Archives Dawnych ia Archiwum ow Town alną, wczy utworzenrzeć wystawę wirtu history. Krakbrate the 130th rding cele “Gua to Aby obej nying thehibition, created 2”ex on accompa PublicatiRecords 1887–195 of the Archives Former ary of the founding annivers
19
HISTORY GUARDINGARCHIVES 52) TOWN S (1887̵19 KRAKOW RECORD OF FORMER
UM ARCHIW DAWNYCH AK TÓW KR AKOWA MIASTA 1887̵1952
Obchody 200. rocznicy powstania gimnazjum w Bochni
Celebrations of the 200th anniversary of establishing the high school in Bochnia
Z okazji 200-lecia Liceum Ogólnokształcącego w Bochni została zorganizowana wystawa zatytułowana „Historia Państwowego Gimnazjum i Liceum im. Króla Kazimierza Wielkiego w Bochni”. Przygotowana we współpracy z I LO w Bochni, prezentowała materiały dotyczące historii szkoły, aktywności uczniów w ramach kółek zainteresowań, wycieczek, zjazdów absolwentów etc. Na jubileusz została również wydana publikacja źródłowa Kronika Gimnazjum w Bochni z lat 1817–1904 w opracowaniu Agnieszki Gicali i Zofii Sitko. Rękopis Kroniki Gimnazjum w Bochni 1817–1904 przechowywany jest w zbiorach Archiwum Narodowego w Krakowie Oddział w Bochni. Publikacja została dofinansowana ze środków Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych w Warszawie oraz Urzędu Miejskiego w Bochni i I Liceum Ogólnokształcącego w Bochni.
For the 200th anniversary of establishing the High School in Bochnia, the “History of the Kazimierz Wielki State Secondary and High School in Bochnia” exhibition was organised. It was prepared in cooperation with High School I in Bochnia and presented materials concerning the history of the school, the activities of pupils in study clubs, excursions and reunions of graduates etc. The anniversary was also celebrated with the publication of Kronika Gimnazjum w Bochni z lat 1817–1904 (Bochnia High School Chronicles 1817–1904) prepared by Agnieszka Gicala and Zofia Sitko. The Kronika Gimnazjum w Bochni 1817–1904 manuscript is stored in the collections of the Bochnia branch of the National Archives in Krakow. The publication was financed by the Supervisory Board of State Archives in Warsaw, the Town Council in Bochnia and High School I in Bochnia.
(fot./photo. Dorota Szymczyk)
20
W 2017 roku Archiwum Narodowe w Krakowie wraz z samorządem lokalnym, instytucjami nauki i kultury oraz stowarzyszeniami organizowało na zasadach partnerstwa wystawy, konferencje i spotkania edukacyjne oraz wydawało publikacje. In 2017, the National Archives in Krakow, in partnership with local governments, institutes of science and culture and associations, organised exhibitions, conferences, educational meetings and publications etc.
Archiwum wydało lub współpracowało przy wydaniu 7 publikacji książkowych, m.in. „Kodeksu wojskowego Piotra I z 1716 roku” w opracowaniu P. Krokosza i K. Łopateckiego. Promocja książki odbyła się w siedzibie ANK 31 marca 2017 r. (fot. Małgorzata Multarzyńska-Janikowska) The Archives issued or helped to issue 7 publications, including “Military law of Peter I from 1716” prepared by P. Krokosz and K. Łopatecki. Promotion of the book took place in the headquarters of the National Archives in Krakow on 31 March 2017 (photo. Małgorzata Multarzyńska-Janikowska)
13 listopada 2017 roku w holu wystawowym Biblioteki Głównej AGH otwarto ekspozycję „Krakowskie ślady Marszałka Józefa Piłsudskiego. 150. rocznica urodzin”, której partnerem organizacyjnym było Archiwum Narodowe w Krakowie. (fot. Paweł Pochwalski) On 13 November 2017 in the exhibition hall of the Main Library of AGH, the “Krakow traces of Marshall Piłsudski. The 150th anniversary of his birth” exhibition, organised in partnership with the National Archives in Krakow, was opened. (photo. Paweł Pochwalski)
21
NK Oddział w Nowym Sączu współorganizował XII edycję A programu „Labirynt Historii” Fundacji Nomina Rosae Ogród Kultury Dawnej, w 2017 r. pod hasłem. „Pomiędzy posłuszeństwem a poszukiwaniem. Z historii religii” inspirowaną 500-leciem reformacji. (fot. Ks. Dariusz Chwastek) In 2017, the Nowy Sącz branch co-organised the 12th edition of the “Labyrinth of History” program of the Nomina Rosae Foundation, under the title “Between serving and searching. From the history of religion” inspired by the 500th anniversary of the reformation. (photo. Father Dariusz Chwastek)
dniu 21 października w Muzeum Państwa Muszyńskiego W w Muszynie odbyła się konferencja „70-lecie wysiedlenia Łemków z gminy Muszyna i Krynica”, której współorganizatorem było Archiwum Narodowe w Krakowie Oddział w Nowym Sączu. (fot. Agata Mateuszuk-Rękas) On 21 October, in the Regional Museum in Muszyna, the “70th anniversary of the displacement of Lemkos from the boroughs of Muszyna and Krynica” conference took place, which was co-organised by the Nowy Sącz branch of the National Archives in Krakow. (photo. Agata Mateuszuk-Rękas)
22
5. K rakowski rocznik archiwalny Od 22 lat redakcja „Krakowskiego Rocznika Archiwalnego” udostępnia łamy pisma zarówno doświadczonym badaczom, jak i tym, którzy dopiero rozpoczynają karierę naukową. Pierwszy tom „Krakowskiego Rocznika Archiwalnego” ukazał się w 1995 roku z inicjatywy dyrektora Archiwum dr. Sławomira Radonia jako nawiązanie do dawnych tradycji wydawniczych archiwów krakowskich z przełomu XIX i XX wieku. W roczniku publikowane są materiały ukazujące historię Krakowa i Małopolski oraz związane z archiwistyką. W 2012 roku Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego wpisał „Krakowski Rocznik Archiwalny” na listę czasopism naukowych (lista B). Rocznik otrzymał wówczas 1 punkt, po weryfikacji w 2013 roku przyznano mu 3 punkty (potwierdzone w 2014 roku), zaś po ponownej ocenie w 2015 roku – 6 punktów. W 2017 roku ukazał się 22. tom „Krakowskiego Rocznika Archiwalnego” który podobnie jak wszystkie poprzednie tomy dostępny jest również w wersji online w Małopolskiej Bibliotece Cyfrowej. Szczegółowe informacje o roczniku znajdują się na stronie www.kra.ank.gov.pl. “Krakow Archival Annual” For 22 years, the editorial team of the “Krakow Archival Annual” have provided access to columns of writing of experienced researchers and those who have just begun their scientific career. The first volume of the “Krakow
Archival Annual” appeared in 1995 on the initiative of the director of the Archives, Dr. Sławomir Radoń, as a reminder of the former publishing tradition of Krakow archives from the turn of the 19th and 20th centuries. The Annual includes materials showing the history of Krakow and Małopolska as well as those connected with archiving. In 2012, the Minister of Science and Higher Education added the “Krakow Archival Annual” to the list of scientific magazines (B list). The Annual at that time received 1 point, after verification in 2013 it was granted 3 points (confirmed in 2014), whereas after a new evaluation in 2015 it received 6 points. In 2017, the 22nd volume of the “Krakow Archival Annual” was published and, like all the previous volumes, is also available online in the Małopolska Digital Library. Detailed information about the Annual can be found at www.kra.ank.gov.pl.
6. nowa siedziba Miejscem budowy nowej siedziby Archiwum Narodowego w Krakowie jest działka nr 219/15 obręb 8 Śródmieście w Krakowie, przyległa od południa do muru cmentarza Rakowickiego i oznaczona tymczasowym adresem ul. Rakowicka 22.
New headquarters The location of the new headquarters of the National Archives in Krakow is plot no. 219/15 district 8 of the Town Centre area in Krakow, next to the southern wall of Rakowicka Cemetery and with the temporary address of 22 Rakowicka Street.
Działka nr 219/15 obręb 8 Śródmieście w Krakowie. (źródło: Małopolska Infrastruktura informacji przestrzennej, http://miip.geomalopolska.pl, właściciel: Województwo Małopolskie) Plot no. 219/15 district 8 of theTown Centre area in Krakow (source: Małopolska Spatial Data Infrastructure, http://miip.geomalopolska.pl, owner: Lesser Poland Voivodeship)
Celem inwestycji jest wybudowanie i wyposażenie jednego, nowoczesnego obiektu, który byłby zdolny pomieścić całość obecnego i spodziewanego zasobu Archiwum oraz w którym przez wiele lat można by w komfortowych warunkach udostępniać, poddawać konserwacji i digitalizować przechowywane materiały archiwalne.
The aim of the investment is to build and equip one modern building, which is capable of holding all of the current and expected resources of the Archives. The building should also provide comfortable conditions over many years to come for providing access to, conserving and digitalising the stored archival materials. In 2017, the formal planning stage connected with planning permission and the choice of organisations involved in the investment finished. On 10 January 2017, a contract was signed with ECM Group Polska S.A. for investment supervision during the construction of the new headquarters. On 10 April 2017, an agreement was signed for construction of the building with the general contractor, Skanska S.A. Besides the investment supervisor and general contractor, also involved in the construction process are the designer – the ateliers for conservation of cultural property “Arkona” LLC as well as the company responsible for legal services “Ćwik and Partners” Legal Advisers’ Office.
W roku 2017 zakończył się etap formalnych postępowań mających na celu uzyskanie niezbędnych pozwoleń i wybór podmiotów zaangażowanych w inwestycję. 10 stycznia 2017 roku podpisano umowę z ECM Group Polska S.A. na świadczenie usług inwestora zastępczego przy budowie nowej siedziby Archiwum. Natomiast 10 kwietnia 2017 roku zawarto umowę na budowę obiektu z generalnym wykonawcą inwestycji, którym została Skanska S.A. Obok inwestora zastępczego i generalnego wykonawcy w proces budowy zaangażowany jest również projektant – Pracownie Konserwacji Zabytków „Arkona” Sp. z o.o. oraz prowadząca obsługę prawną inwestycji Kancelaria Radców Prawnych „Ćwik i Partnerzy” Sp.p.
rojekt nowego budynku Archiwum Narodowego w Krakowie. Autor Pracownie Konserwacji Zabytków „Arkona” Sp. z o.o. P Design of the new building of the National Archives in Krakow. Author: The ateliers for conservation of cultural property “Arkona” LLC.
25
Od chwili podpisania umowy z generalnym wykonawcą inwestycja weszła w fazę właściwych robót budowlanych. W pierwszej kolejności, z uwagi na porozumienia z współwłaścicielami drogi dojazdowej do działki od ul. Rakowickiej, wybudowano część odcinka drogi, kładąc pod nią na pełnej długości sieć wodociągową, kanalizacyjną i teletechniczną. Dojazd roboczy na teren budowy zorganizowano natomiast przez sąsiednie nieruchomości od strony ul. Wita Stwosza.
After signing the contract with the general contractor, the investment entered into the construction phase. First of all, due to an understanding with co-owners of the road to the plot from Rakowicka Street, part of the road was developed, with water, sewage and telecommunication networks placed underneath. Access for workers, however, was organised through a neighbouring property from Wit Stwosz Street.
Na całym obszarze budowy dokonano inwentaryzacji archeologicznej odnalezionych pozostałości dawnej Twierdzy Kraków (fundamenty budynków gospodarczych, tory kolejowe itp.). Zdecydowano się na pozostawienie i wyeksponowanie dawnej studni parowozowej, odkrytej w miejscu, które nie koliduje z nowym budynkiem. Rozpoczęto również renowację przeznaczonych do odbudowania dwóch budynków historycznych – części dawnych wojskowych zabudowań gospodarczych. W jednym umiejscowiona będzie stacja transformatorowa i zapasowy agregat prądotwórczy dla budynku głównego, w drugim – pomieszczenie gospodarcze. An archaeological search was conducted in the whole building area of the remains of the former Krakow Fortress (foundations of buildings, rail lines etc.). A decision was taken to keep and exhibit the former engine house well, which was discovered in a place away from the new building. In addition, the renovation of two historical buildings also began – parts of former military buildings. One of them will contain transformers and a reserve generator for the main building, and in the second – utility rooms.
(fot. /photo: ECM Group Polska S.A.)
26
Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych podjął w 2017 roku decyzję o umieszczeniu w nowej siedzibie Archiwum Zapasowego Repozytorium Cyfrowego Archiwów Państwowych. Do czasu wybudowania centralnego repozytorium w Warszawie repozytorium w Krakowie pełnić będzie rolę głównego centrum informatycznego państwowej sieci archiwalnej oraz będzie miejscem przechowywania i udostępniania reprodukcji cyfrowych materiałów archiwalnych z terenu całego kraju. Planowaną lokalizacją repozytorium będzie IV piętro segmentu biurowego nowego budynku.
The Supervisory Director of State Archives decided in 2017 to locate the back-up repository of the National Digital Archives in the new headquarters. Until the central repository in Warsaw is constructed, the repository in Krakow will fulfil the role of the main IT centre in the state archival network. It will also store and provide access to digital reproductions of archival materials from the whole country. The planned location of the repository is the 4th floor of the office segment of the new building.
od budynkiem głównym posadowiono 117 tzw. pali energetycznych, które oprócz funkcji nośnych, będą również dostarczały energię cieplną dla budynku. P Wywiercono ponadto wszystkie planowane 12 sond głębinowych (ok. 100 m), które będą najważniejszym źródłem ciepła dla obiektu. Z uwagi na inny od zakładanego przez projektanta wynik testu wydajności cieplnej gruntu zdecydowano się na zwiększenie ilości sond do 25 w celu bardziej efektywnego wykorzystania dostępnej powierzchni działki pod tego typu urządzenia. Realizacja dodatkowych sond nastąpi w kolejnym roku budowy. (fot. ECM Group Polska S.A.) Under the building there will be 117 so-called thermal piles, which, besides being load-bearing, will also supply heat to the building. In addition, all 12 planned deep-well probes (approx. 100 m) will be drilled and will be the main source of heating for the building. Due to the test results of heat efficiency being different from those assumed by the designer, it was decided to increase the number of probes to 25 with the aim of more effectively using the available surface area of the plot. The additional probes will be made in the next year of construction. (photo. ECM Group Polska S.A.)
27
rzystąpiono do wznoszenia żelbetonowej konstrukcji budynku głównego. Do końca 2017 roku zbudowano w całości 3 kondygnacje (podziemną, parter i I piętro), w tym P przebiegającą przez dwa piętra salę audiowizualną. Projekt nowego budynku Archiwum Narodowego w Krakowie. Autor Pracownie Konserwacji Zabytków „Arkona” Sp. z o.o. Construction of the main building’s concrete structure began. By the end of 2017, 3 floors had been built (underground, ground floor and I floor), including the audiovisual hall which is on two floors. Design of the new building of the National Archives in Krakow. Author: The ateliers for conservation of cultural property “Arkona” LLC
28
To commemorate the beginning of the new headquarters of the National Archives in Krakow, which will potentially become a very important centre on the cultural map of Krakow and Poland, it was also decided to organise in 2018, on International Archives Day (8 June), a ceremony to lay a cornerstone of the new building.
W celu upamiętnienia początków nowej siedziby Archiwum Narodowego w Krakowie, która potencjalnie stanie się ważnym ośrodkiem na mapie kulturalnej Krakowa i całej Polski, zadecydowano również o zorganizowaniu w roku 2018, w dniu archiwisty (8 czerwca), uroczystości wmurowania kamienia węgielnego pod nowy budynek.
rojekt nowego budynku Archiwum Narodowego w Krakowie. Autor Pracownie Konserwacji Zabytków „Arkona” Sp. z o.o. P Design of the new building of the National Archives in Krakow. Author: The ateliers for conservation of cultural property “Arkona” LLC.
Budowa postępuje zgodnie z harmonogramem, należy się więc spodziewać zakończenia stanu surowego budynku do połowy 2018 roku. W dalszej kolejności wykonywane będą prace związane z budową elewacji, wewnętrznych podziałów na poszczególnych kondygnacjach, a także z dostawą i montażem instalacji sanitarnych, elektrycznych, teletechnicznych i przeciwpożarowych. Termin oddania wykończonego budynku – koniec 2019 – jest w pełni realnym terminem sfinalizowania inwestycji w zakresie robót budowlanych. Po zakończeniu etapu wyposażania nowego obiektu nastąpi, prawdopodobnie w połowie 2020 roku, przeprowadzka. Przed końcem tego roku Archiwum Narodowe w Krakowie rozpocznie w pełni funkcjonowanie w swojej nowej siedzibie.
Construction is progressing in accordance with the schedule, so the end of the first stage of building, the building shell, is expected by the middle of 2018. Later, work on the building elevation, internal walls on various levels, as well as the supply and installation of sanitary, electric, telecommunication and fire-safety equipment will take place. The planned date for completion of the building – the end of 2019 – is realistic. After the new building has been equipped, probably in the middle of 2020, the Archives will move in. Before the end of that year, the National Archives in Krakow will begin to function entirely in its new headquarters.
29
7. nadzór archiwalny i Profilaktyka konserwatorska Archival supervision
Kształtowanie zasobu archiwalnego, mające na celu możliwie najpełniejsze zachowanie dla potomności dokumentacji o wartości historycznej, powstającej w związku z działalnością różnorodnych instytucji, jest jednym z podstawowych zadań archiwów państwowych.
Shaping the archival resources of many institutions, with the goal of storing documentation as fully as possible for future generations, is one of the main tasks of state archives.
Nadzór archiwalny to szeroki zakres działań podejmowanych przez archiwa państwowe w zakresie kształtowania zasobu archiwalnego. Krakowskie Archiwum realizuje nadzór głównie poprzez systematyczne kontrole archiwalne, uzgadnianie normatywów kancelaryjno-archiwalnych, ekspertyzy dokumentacji i nadzór nad jej brakowaniem oraz działania edukacyjne w zakresie zarządzania dokumentacją (konsultacje, instruktaże, warsztaty etc.).
Archival supervision consists of a wide range of actions taken by state archives to shape archival resources. The Krakow Archives supervise archival resources mainly through systematic archival controls, establishing clerical-archival standards, providing expert opinions concerning documentation and supervision of its lack, as well as educational activities in the area of managing documentation (consultation, instructions and workshops etc.).
PROFILAKTYKa i konserwacja
W 2017 roku Archiwum nadzorowało 654 jednostki organizacyjne, w tym 330 państwowych i 324 samorządowe. Szerokie spektrum działań w zakresie kształtowania narastającego zasobu archiwalnego obrazuje zestawienie sumaryczne umieszczone na końcu raportu – „Archiwum w liczbach”.
Pracownia Konserwacji w 2017 roku wykonywała prace związane z zabezpieczaniem materiałów archiwalnych, przygotowaniem obiektów do digitalizacji oraz do celów ekspozycyjnych. Oddział VIII – konserwacji i zabezpieczania zasobu archiwalnego koordynuje również proces digitalizacji akt w Archiwum.
In 2017, the Archives supervised 654 organisational units, consisting of 330 state and 324 local government ones. The wide spectrum of activities in the area of shaping the expanding archival resources is pictured by the summary placed at the end of the report – “Archives in numbers”.
Prevention and care The Conservation Workshop in 2017 undertook work connected with safeguarding archival materials, preparing objects for digitalisation and for exhibition purposes. Department VIII – Preservation and Conservation of archival materials also coordinates the process of digitalising records in the Archives.
Jednostki ustalone jako wytwarzające materiały archiwalne nadzorowane przez poszczególne oddziały Archiwum Units regarded as creating archival materials supervised by particular branches of the Archives 5.
1.
17%
(108) 4.
44%
14%
(291)
(94)
17%
(111) 3.
8%
(50)
2.
1. Oddział VI Nadzoru / Branch VI Supervision 2. Oddział w Bochni / Branch in Bochnia 3. Oddział w Nowym Sączu / Branch in Nowy Sącz 4. Ekspozytura w Nowym Targu / Exposition in Nowy Targ 5. Oddział w Tarnowie / Branch in Tarnow
31
ramach pomocy dla jednostek nieposiadających kadry konserwatorskiej W w 2017 roku poddano konserwacji obiekt roboczo nazwany „List w butelce”, pochodzący z 1905 roku, przekazany przez Urząd Gminy Zabierzów. List związany z erygowaniem krzyża przydrożnego w miejscowości Ujazd został odnaleziony podczas prac konserwatorskich krzyża. (fot. Małgorzata Bochenek, Małgorzata Multarzyńska-Janikowska) Within the framework of help for units without conservation staff, in 2017 conservation of an object called “Letter in a bottle”, from 1905 and handed over by the Zabierzów Town Council, was carried out. The letter was connected with the erection of a roadside cross in Ujazd and was found during conservation work on the cross. (photo. Małgorzata Bochenek, Małgorzata Multarzyńska-Janikowska)
32
8. Współdziałanie Archiwum Narodowe w Krakowie i jego oddziały zamiejscowe od lat współpracują z archiwami państwowymi, Archiwum Nauki PAN i PAU, uczelniami, muzeami, bibliotekami, stowarzyszeniami oraz innymi instytucjami oświaty, nauki i kultury oraz z samorządem lokalnym. Na szczególną uwagę zasługuje wieloletnie współdziałanie z Urzędem Miasta Krakowa w sferze upowszechniania dziedzictwa historycznego miasta z wykorzystaniem materiałów przechowywanych w Archiwum. W minionym roku podpisano 31 umów i porozumień o kooperacji, dzięki którym coraz szerzej promowano zasób krakowskiego Archiwum oraz wiedzę o archiwach. Wspołpracowano m.in. z następującymi instytucjami: • F undacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego z siedzibą w Krakowie • Fundacja Instytut Architektury • Gmina Miasta Bochnia • Instytut Historii Ukrainy Narodowej Akademii Nauk Ukrainy w Kijowie • Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Nowym Sączu • Rada Dzielnicy V Krowodrza w Krakowie • Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie • Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa • Uniwersytet Jagielloński, Wydział Historyczny, Komitet Organizacyjny 11. Europejskiego Kongresu Studiów Żydowskich • Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie • Uniwersytet Śląski w Katowicach
Cooperation The National Archives in Krakow and the local branches have cooperated for years with state archives, the Archive of Science of PAN and PAU, universities, museums, libraries, societies and other educational, scientific and cultural institutions as well as local governments. The long-term cooperation with the Krakow City Council in the area of promulgating the historical heritage of the city using the materials stored in the Archives deserves special attention. Last year, 31 contracts and agreements concerning cooperation were signed, thanks to which the resources of Krakow’s Archives and knowledge about archives will be promoted on a wider scale. Cooperation was with the following institutions: • Borough of Bochnia • Council of the V Krowodrza District in Krakow • Foundation for the Documentation of Independence with its headquarters in Krakow • Foundation of the Institute of Architecture • Institute of History of Ukraine, National Academy of Sciences of Ukraine in Kiev • Jagiellonian University, Faculty of History, Organisational Committee of the 11th European Congress of Jewish Studies • Pedagogical University in Krakow • Regional Pedagogical Library in Nowy Sącz • Słowacki Theatre in Krakow • Society of Lovers of Krakow’s History and Monuments • University of Silesia in Katowice
9. Archiwum w liczbach 5536
liczba zespołów i zbiorów archiwalnych number of archival fonds and collections
25 530,73
liczba metrów bieżących przechowywanej dokumentacji number of metres of stored documentation
4344
liczba przeprowadzonych kwerend archiwalnych w 2017 r. number of conducted archival queries in 2017
1 722 802
liczba jednostek archiwalnych number of archival units
2837
liczba osób korzystających z materiałów archiwalnych w czytelniach w 2017 r. number of people using archival materials in the reading rooms in 2017
7601
91
45 706
307 093
liczba pokazów i lekcji archiwalnych w 2017 r. number of archival demonstrations and lessons in 2017
liczba odwiedzin w czytelniach w 2017 r. number of visits to the reading rooms in 2017
liczba udostępnionych w czytelniach jednostek archiwalnych w 2017 r. number of archival units accessible in the reading rooms in 2017
liczba zdigitalizowanych stron materiałów archiwalnych w 2017 r. number of digitalised pages of archival materials in 2017
654
10
liczba nadzorowanych archiwów zakładowych w 2017 r. number of supervised institutional archives in 2017
liczba przygotowanych wystaw tradycyjnych i wirtualnych w 2017 r. number of traditional and virtual exhibitions prepared in 2017
35
110
liczba przeprowadzonych kontroli archiwalnych w 2017 r. number of conducted archival controls in 2017
488
liczba uzgodnionych w 2017 r. przepisów kancelaryjnoarchiwalnych lub zmian do nich number of agreed and issued opinions on clerical and archival rules in 2017
3224
liczba udzielonych konsultacji w zakresie kształtowania zasobu archiwalnego w 2017 r. number of consultations in the area of archival resources in 2017
1630
liczba wydanych zgód na zniszczenie dokumentacji niearchiwalnej w 2017 r. number of issued approvals for the destruction of non-archival documentation in 2017
215
liczba przeprowadzonych ekspertyz archiwalnych w 2017 r. number of conducted archival expert opinions in 2017
36
Schemat dziejów Archiwum Narodowego w Krakowie (ANK) The history of the National Archives in Krakow
od 29 grudnia 2012
Archiwum Narodowe w Krakowie from 29 December 2012 the National Archives in Krakow
od 1984
Archiwum Państwowe w Krakowie from 1984 the State Archives in Krakow
od 1976
Wojewódzkie Archiwum Państwowe w Krakowie from 1976 the State Archives for the Krakow Province
od 1957
Archiwum Państwowe Miasta Krakowa i Województwa Krakowskiego from 1957 the State Archives of the City of Krakow and the Krakow Province
od 1952
Wojewódzkie Archiwum Państwowe w Krakowie from 1952 the State Archive for the Krakow Province
od 1936 od 1887
Archiwum Aktów Dawnych Miasta Krakowa from 1887 the Krakow Town Archives of Former Records
od lat pięćdziesiątych XIX w.
archiwum Magistratu from the 1850s the archives of the Town Hall
od 1816
Archiwum Wolnego Miasta Krakowa from 1816 the Archives of the Free Town of Krakow
Archiwum Państwowe w Krakowie from 1936 the State Archives in Krakow
od 1919
Archiwum Ziemskie w Krakowie from 1919 the Land Archives in Krakow
od 1878 Krajowe Archiwum Aktów Grodzkich i Ziemskich w Krakowie from 1878 the National Archives of Land Records in Krakow
od 1854
C.K. Archiwum Aktów Grodzkich i Ziemskich w Krakowie from 1854 the C.K. Archives of Land Records in Krakow
od 1817 od 1794
Archiwum Generalne Miasta Głównego i Stołecznego Krakowa from 1794 the General Archives of the Principal and Capital City of Krakow
do 1794
Staropolskie archiwum władz miasta Krakowa old-Polish archives of the town of Krakow until 1794
Archiwum Główne Aktów Dawnych Ziemskich i Grodzkich Województwa Krakowskiego Królestwa Polskiego from 1817 the Main Archives of Former Land Records of the Kingdom of Poland
od 1796 tzw. Archiwum Ziemskie przy Sądzie Ziemskim from 1796 the so-called Land Archives by the Land Court
od 1792
archiwa sądów grodzkich i ziemskich archives of Land Courts from 1792
HISTORIA Archiwum NarodoweGO w Krakowie Archiwum Narodowe w Krakowie ma już 140-letnią instytucjonalną tradycję. Jest sukcesorem działającego od 1878 roku Krajowego Archiwum Aktów Grodzkich i Ziemskich w Krakowie (późniejszego Archiwum Państwowego w Krakowie) oraz istniejącego w latach 1887–1952 Archiwum Aktów Dawnych Miasta Krakowa. Zasób Archiwum Narodowego w Krakowie to ponad 25 kilometrów akt. Obejmuje archiwalia od dwunastowiecznych po współczesne i jest jednym z największych i najcenniejszych w kraju. Archiwum ma charakter otwarty i wciąż gromadzi materiały przekazywane przez instytucje państwowe, samorządowe, stowarzyszenia, urzędy stanu cywilnego, instytucje gospodarcze i osoby prywatne, głównie z terenu Małopolski. Oprócz kilku oddziałów położonych na terenie Krakowa posiada oddziały zamiejscowe: w Bochni, Nowym Sączu i Tarnowie oraz ekspozytury w Nowym Targu i Spytkowicach. Obok gromadzenia, opracowywania i udostępniania materiałów archiwalnych zadaniem Archiwum Narodowego w Krakowie jest nadzór nad powstawaniem i przechowywaniem dokumentacji oraz profilaktyka konserwatorska. Archiwum prowadzi także prace naukowe oraz wydawnicze w zakresie historii i archiwistyki, popularyzuje wiedzę o materiałach archiwalnych i archiwach oraz podejmuje aktywność edukacyjną i informacyjną. Obecnie trwa budowa nowego gmachu przy ul. Rakowickiej 22, spełniającego współczesne standardy przechowywania, zabezpieczania oraz udostępniania dokumentacji.
History of The National Archives in Krakow The National Archives in Krakow already have an institutional tradition reaching back 140 years. They are the successor of the National Archives of Land Records in Krakow, operating from 1878 (later the State Archives in Krakow), as well as the Krakow Town Archives of Former Records, which existed in the years 1887–1952. The resources of the National Archives in Krakow consist of over 25 kilometres of records. This includes archival records dating from the twelfth century until modern times, and is one of the largest and most valuable in the country. The Archives are still open and collect materials handed over by state and local government institutions, societies, registry offices, economic institutions and private individuals, mainly from the area of Małopolska. In addition to a few branches in Krakow, there are also local branches in: Bochnia, Nowy Sącz and Tarnow, as well as expositions in Nowy Targ and Spytkowice. Besides collecting, safeguarding and providing access to archival materials, the task of the National Archives in Krakow is supervision of the establishment and storage of documentation as well as conservation work. The Archives also conduct scientific and publishing work in the areas of history and archiving, popularise knowledge about archival materials and undertake educational and informational activities. Currently, new headquarters at 22 Rakowicka Street are under construction. The building will meet modern standards for storing, safeguarding and providing access to documentation.