İş Arama Rehberi

İş Arama Rehberi T.C. İstanbul Arel Üniversitesi Kariyer Planlama, Uygulama ve Araştırma Merkezi

Eğitim İçeriği Doğru İş Nedir?

Kendini Tanımak Kariyer Hedeflerini Belirlemek Aksiyon Planı Yapmak Sosyal Çevreyi Geliştirmek İş Fırsatı Kaynakları ArelİŞ İş Ararken İşinize Yarayacak İpuçları

Doğru İş O İş aramak, hayatınızın dönüm noktalarından

birine atacağınız ilk adımdır. Bu adımı ne kadar sağlam atarsanız iş yaşamında başarılı olma yüzdeniz o kadar artar.

O Başarılı olacağınız işi bulmak için, iş arama yöntemlerini iyi bilmeniz kadar, doğru işi aramanız da önemlidir.

O Doğru iş, yeteneklerinize ve ilginize uyan iş demektir.

Kendinizi Tanıyın!

O Kişiliğimize uymayan bir işte başarılı olmamız mümkün değildir.

O Kişilik, bilim adamlarınca; "Bireyin içinde bulunduğu sosyal,

biyolojik ve dış şartlardan bağımsız olarak uzun bir zaman dilimi içinde gözlemlenebilen, düşünceler, duygular ve hareketler gibi psikolojik davranışlardaki ortak eğilim ve karakteristiklerin bütünü" olarak tanımlanmaktadır.

O Tıpkı yeteneklerimiz gibi, gerçek kimliğimizi yansıtan kişiliğimiz de çok az değişir.

O Personel seçiminde firmaların İnsan Kaynakları birimleri ya da İK danışmanlık firmaları çeşitli kişilik testleri uygularlar. Bu testlerde dışadönüklük/içedönüklük, duygusal denge, uyumluluk, sorumluluk, deneyime açıklık gibi beş kişilik faktörüne bakılır ve test sonuçları pozisyona uygunluğa göre değerlendirilir.

İlgi Alanlarınızı Belirleyin O İlgi alanlarımızla uyumlu görevleri daha hevesle ve

dikkatle yaparız.

O Zevk alarak yaptığımız işlerde kendimizi daha iyi ifade edebilir ve geliştirebiliriz.

O İş arama aşamasında eğitimimizle aynı doğrultuda olacak şekilde, ilgi alanlarımıza göre seçim yapabiliriz. Çalışmak istediğimiz sektörü ilgi alanımıza göre belirleyebiliriz.

O İlgi alanlarına örnekler; kitaplar, spor, sinema, teknoloji, resim, finans, sosyal aktiviteler, koleksiyonlar, bilgisayar-internet, bilimsel araştırma, psikoloji, müzik, mimari, tarih, otomobiller, eğitim/öğretim, arkeoloji, dekorasyon vb.

Beceri ve Yetkinliklerinizi Belirleyin O Yetkinlikler mükemmel performansın elde edilmesini sağlayan;

bilgi, beceri ve tutumları kapsayan gözlemlenebilir davranışlardır.

O Herhangi bir konudaki bilgi ve becerimizi iş hayatında davranış olarak sergileyebilirsek, o konuda yetkin olduğumuzu gösterebiliriz.

O Yetkinlikler çok çalışarak sonradan da geliştirilebilir, ama üstün başarı kazanan kişiler incelendiğinde, doğuştan gelen beceri ve yetkinlikleriyle, çalıştıkları alanların uyumlu olduğu görülmektedir. Bu kişiler yetkinliklerini fark ederek, kariyerlerini bu özellikleri üzerine kurarlar.

O İş hayatında sahip olunması gereken yetkinliklere örnekler; İyi plan yapabilmek, insanları iyi analiz edebilmek, disiplin ve düzen, baskı altında sakin kalabilmek, kendini iyi ifade etmek, rakamsal hafıza, sosyal ilişkilerin güçlü olması, güçlü iletişim, takım çalışmasına yatkınlık vb.

Değerlerinizi Fark Edin O Değerlerimiz, kararlarımıza ve önceliklerimize

rehberlik eden inançlarımız, ilkelerimiz ve "doğruyanlış" kıstaslarımızdır.

O Değerlerimizi bilmemiz kendimize olan saygımızı diğer iş arkadaşlarımıza, yöneticilerimize ve işimize yansıtmamızı sağlayacaktır. Bu da hem bizim hem çalıştığımız kurumun başarısını getirecektir. Kendine saygısı ve değeri olan insan çevresine ve işine değer katabilir.

O Değerlerimize örnekler; sorumluluk duygusu, kişisel gelişim, sağlık, iş yerine sadakat, kendini işe adamak, dürüstlük, açık sözlülük, işbirliği, aile, idealler, adalet, güvenirlilik vb.

Çevrenizden Destek Alın O Sizi en iyi tanıyan kişi yine sizsiniz. Fakat arkadaşlarınız,

aileniz, okulunuzdaki öğretmenleriniz size fark edemediğiniz özellikleriniz hakkında bilgi verebilirler. Bu nedenle çevrenizden geri bildirim almak kendinizi keşfetmenize katkı sağlayacaktır.

O Sizi tanıyan kişilerin görüşlerine başvururken onlara şu soruları sorun: O O O O O O

Sizce ben hangi işte başarılı olurum?

Sizce hangi yeteneklerim başarımı sağlar?

Sizce hangi özelliklerin başarıma engel olur?

Benim yerimde olsaydınız siz nasıl bir iş yapardınız?

Sizce geliştirmem gereken iki özelliğim hangileri?

On yıl sonra beni hangi işte, hangi sektörde görüyorsunuz?

Kendinizle ilgili elde ettiğiniz bilgiler ışığında güçlü ve zayıf yönlerinizi, olası fırsatlarınızı ve risklerinizi analiz etmek gerçekçi hedefler belirlemenize yardımcı olur.

Bunun için bir kağıt üzerinde yandaki gibi bir şekil çizerek ilgili alanları elde ettiğiniz bilgilerle doldurun.

Zayıf ya da geliştirilmesi gereken yönlerinizle ilgili yapmanız gerekenlere hedefleriniz arasında yer verin.

Kişisel SWOT Analizi

Kariyer Hedefi Belirleme O Gelecekteki pozisyonunuzu aramaya

başlarken, kariyer hedeflerinize uygun olup olmadığını düşünmelisiniz: O Bu iş, uzun vadeli kariyer planlarınız için

ihtiyaç duyduğunuz deneyimi size veriyor mu?

O Bu işi yapmaktan zevk alıyor musunuz?

O Bu işi yapmak için istek duyuyor musunuz?

O Bu iş kişiliğinize uygun mu?

Uzun Vade Orta Vade K覺sa Vade

Planlı Hareket Edin O İş aramak uzun bir süreçtir. Bu süreci yetkin

kullanmak için planlı hareket etmeniz gerekir.

O Önceliklerinizi belirleyin.

O Attığınız her adımı not edin. Bu size zaman kazandıracak, organize olmanızı sağlayacak ve hata yapmanızı engelleyecektir.

Planlı Hareket Edin O Yazın bir işte çalışmak istiyorsanız iş aramaya birkaç O O

O O

ay önce başlamalısınız.

Staj yapmak, sözleşmeli çalışmak veya daimi bir iş istiyorsanız bütün bir sene piyasayı takip etmelisiniz.

Eğer hala okula gidiyorsanız ya da tam zamanlı bir işte çalışıyor ama işinizi değiştirmek istiyorsanız, haftada 8 saatinizi iş aramak için ayırmayı göze almalısınız.

Mezunsanız ya da çalışmıyorsanız araştırmaya tüm vaktinizi ayırmalısınız. İş aramaya devam ederken bir yandan da mesleğinizle ilgili gelişmeleri takip etmeyi unutmayın.

Piyasayı Araştırın O Sektörler, şirketler, büyüyen iş alanlarını O O O O

araştırın.

Piyasaya yeni giren şirketleri, ürünlerini araştırın.

Yeni eleman alan şirketleri araştırın.

Dış pazarlara açılan şirketleri araştırın.

Hedef şirket listesi oluşturun.

Pozisyonlar Açık(lanmış) Pozisyonlar, çeşitli yerlerde ilan edilmiş pozisyonlardır. İlan, danışmanlık şirketleri, internet, çevre vb. yerlerden öğrenilebilir. Çalışan ve çalışmayan herkes başvurur. Yüksek rekabet içerir.

Kısmen Açık(lanmış) Pozisyonlar, şirket içinde anons edilmiş, ancak şirket dışına söylenmemiş işlerdir. Bu işleri yalnızca çevre kanalıyla öğrenebilirsiniz. Az rekabet vardır.

Gizli Pozisyonlar, şirkette ya da etrafta açıklanmamış pozisyonlardır. Bunların bazıları bugün geçerliyken, bazıları geleceğe yönelik planlar içinde yer alır.

Yalnızca çevre çalışması ile yüzeye çıkarlar. Sizin nitelikleriniz ve bilginiz, şirketin gizli bir pozisyonuna uyuyorsa bu işten haberiniz olur. Bu pozisyonlar henüz tam olarak oluşturulmamış ya da birini yenilemek üzere düşünülmekte olabilir

İş Fırsatı Kaynakları

İş Fırsatı Kaynakları O Sosyal Ağlar (Linkedin, O O O O O O O

Xing, Facebook, Twitter) Kariyer Siteleri ArelİŞ Kurumların Kendi İnternet Siteleri Türkiye İş Kurumu Gazeteler Okul Arkadaşları Kariyer Günleri

O Staj Uygulamaları O Mentorluk Çalışmaları O Aile, Akraba ve O O O O O

Arkadaş Çevresi Sivil Toplum Kuruluşları Sendikalar, Meslek Odaları ve Dernekler Eğitimler, Seminerler Hobiler İK Danışmanlık Firmaları

Sosyal Ağınızı Oluşturun O Dünya ölçeğinde yapılan araştırmalara göre, iş değiştiren

kişilerin %60'tan fazlası, yeni pozisyonlarını bir tanıdık aracılığıyla bulmaktadır. %22'lik grup, şirketlere doğrudan başvurmakta, kalan %18 ise yeni işlerine gazete ilanları veya İnsan Kaynakları Danışmanlığı aracılığıyla kavuşmaktadır.

O Tanıdıklarımız ve onların oluşturduğu sosyal ağ (Network) iş ararken bize en fazla yardımı olacak gruptur. Sosyal ağınızı oluşturan kişiler; O O O O O O O

Eski iş arkadaşlarınız ve işvereniniz, Benzer ilgi ve faaliyet alanındaki tanıdıklarınız, Üyesi olduğunuz mezun dernekleri, Aile çevresi, komşular ve tanıdıklar, İnternette tanıştığınız kişiler, Sosyal toplantılarda tanıştığınız kişiler, Otobüste, uçakta veya sinemada tanıştığınız kişilerdir.

Sosyal Ağınızı Geliştirin O Linkedin, Xing, Facebook, Twitter gibi sosyal

ağlarda profesyonel imajınızı yansıtan profilinizi oluşturarak sosyal ağınızı geliştirin.

O Profillerinizi güncel tutmaya özen gösterin.

O Sosyal ağ ve bloglarda mesleğinizle ilgili gelişmeleri, düşüncelerinizi ve araştırmalarınızı yayınlayabilirsiniz.

İş Arama Siteleri O Kurumların en çok iş ilanı verdikleri

internetteki kariyer sitelerinde özgeçmiş oluşturarak iş başvurularında bulunabilirsiniz.

O Özgeçmişinizi güncel tutmanız önemlidir.

Kurumlar özgeçmişinizi en son ne zaman güncellediğinize dikkat ederler.

O Ayrıca Arel Üniversitesi’nin çözüm ortağı

olan firmalardaki açık pozisyonları ilan ettiği ve gün geçtikçe büyüyen ArelİŞ’te özgeçmişinizi oluşturarak başvurularınızı gerçekleştirebilirsiniz.

www.arelis.arel.edu.tr

ArelİŞ’te özgeçmişinizi hızlı ve kolay bir şekilde oluşturabilirsiniz.

www.arelis.arel.edu.tr adresinin «Bireysel Kullanıcı Oluştur» adımında e-posta adresiniz ve kişisel bilgilerinizi doğrulayarak hesabınızı aktif hale getirip özgeçmişinizi oluşturmaya başlayabilirsiniz.

Özgeçmişinizi oluşturduğunuzda çözüm ortaklarımızın güncel iş ilanlarına hemen başvurmaya başlayabilirsiniz.

ArelİŞ’te özgeçmişinizi oluştururken, «Etkili Özgeçmiş ve Önyazı Hazırlama Teknikleri» eğitiminde verilen bilgileri göz önünde bulundurmayı unutmayın.

İpuçları İlanda firmayı tanıtıcı bilgileri inceleyin, abartılı bulmuşsanız başka kaynaklardan da araştırın. Her durumda firma hakkında detaylı bilgi edinmeniz, doğru değerlendirme yapmanız açısından yararlıdır.

İlanın boyutu ile pozisyonun düzeyi uyumlu olmalıdır. Firmaya maliyeti de göz önünde bulundurulursa ilanın boyutu o pozisyona verilen önemin bir göstergesidir.

Bazı firmalar, rakiplerinin veya çalışanlarının eleman arandığından bilgisi olmaması düşüncesi ile ilanda isimlerine yer vermezler. Bu firmalar, ilanları ya kendileri doğrudan ya da insan kaynakları firmaları aracılığı ile verirler. Özellikle firmanın doğrudan verdiği ilanlarda, telefon numarası da verilmediği için, firma hakkında detaylı bilgi toplama olanağı yok denecek kadar azdır. Bu durumda, isim dışında verilen bilgilerden (sektör, büyüklük vb.) bir fikir edinmek gerekecektir.

İpuçları İlanda iş tanımı verilmişse, işin niteliğini buradan çıkarabilirsiniz. Bu bir anlamda sizden beklenen işlerin ve sorumluluklarınızın ana hatlarıdır. Burada kullanılan ifadeler, ilanı verenlerin o pozisyon hakkında ne derecede bilgili olduklarını da gösterir. İlanda genellikle aranan özelliklere yer verilir. Bunlar yapılacak işin gerekleri veya nitelikleridir.

Bu niteliklerin iş tanımına uygun olması gerektir. Abartılı veya yetersiz iş nitelikleri ile bunların detay düzeyi ve ifade biçimi de size firmanın profesyonellik anlayışı hakkında bir fikir verir.

İlanda pozisyonun çalışma yerinin neresi olduğuna dikkat edin. Bazen başvurunun yapılacağı yer ile çalışma yeri farklı olabilir. İlanda pozisyonun bağlı olduğu yönetici, pozisyona bağlı olarak çalışan kişi sayısı, çalışma koşulları, ender de olsa sağlanan bazı olanaklara yer verilebilir. Bu bilgiler pozisyonun niteliği hakkında değerlendirme yapmanız açısından önemlidir. Ayrıca firma kültürü hakkında da bir fikir verir.

İpuçları İlanda başvuracağınız pozisyonun referans numarası belirtilmişse, yazacağınız ön yazıda başvurduğunuz pozisyonun ismi ile birlikte bu referans numarasını da belirtmenizde yarar vardır. İlanda başvurunun yapılacağı yer, başvuru şekli, kime hitaben ve ne zamana kadar başvurulacağı bilgileri önemlidir. Başvuru yaparken buradaki hususlara uymalısınız. İlanda başvuruların gizli tutulması ilkesine yer verilmesi, firmanın profesyonellik anlayışını yansıtan bir başka göstergedir. İlanın yabancı bir dil ile verilmesi, o dilin iyi derecede bilinmesi gerektiği anlamını taşır. İlanı veren böylece o dile yeterince vakıf olmayanları daha bu aşamada elemek islemektedir. Başvuru yaparken, o dilde özgeçmiş ve ön yazı hazırlamalısınız.

Kaynaklar O Cemal Engin, Kariyerinize Yön Vermek, Optimist yayınları, O O O O O O O

2008, İstanbul Cemil Özden, Kariyer Planlaması ve Yönetimi, Ödül Yayınları, 2008, İstanbul Hakan Yaman/Ahmet Şerif İzgören, Eyvah! İş Görüşmesi, Epsilon yayıncılık, 2007, İstanbul İstanbul Arel Üniversitesi Kariyer Planlama, Uygulama ve Araştırma Merkezi, Kariyerinize İlk Adım, İstanbul İstanbul Üniversitesi Kariyer Geliştirme Merkezi, İş Arama Teknikleri, İstanbul İşteİş, Yeni Mezunun İş Rehberi, Yenibiriş, 2012, İstanbul Suat Soysal, İş Ararken, Remzi Kitapevi, 2006, İstanbul www.iskur.gov.tr