4 minute read

Katy Gomez

Next Article
Manu Barreiro

Manu Barreiro

PESHAWAR, GIZONEZKO PASTUNEN LURRALDEA

Badira bidaia eta leku batzuk zure oroimenean pausatu eta bizitako sentsazioen zalaparta baretu beharra dutenak informazioa prozesatu ahal izateko.

Advertisement

Afganistango mugan dagoen Peshawar probintzia pakistandarrari buruz hitz egitean, burura datozkigu terrorismoa, estremismo islamiarra, segurtasun-egoera ahula eta Afganistango bere anaia talibanekiko tolerantzia handiegia. Geografikoki, 1.500 kilometro baino gehiagoko muga partekatzen dute, euren herrialdeko zurrunbiloetatik ihes egiten duten afganiar askoren babesleku bihurtuz.

Hala ere, Peshawarren lurreratzen den bidaiariak aurkitzen duen errealitate harrigarria hiri kaotiko eta dardartia da, berezko nortasuna duena, bere tradizioei atxikia eta pastun etniako jendeak ohore egiten diena bere abegi mitikoari eta Pastunwali delakoaren praktikari, antzinako jokabide eta ohore kode bati, hain zuzen.

Peshawar historiak bere arrastoa utzi duen leku horietakoa da, K.a. IV-VI mendeetatik aurrera etengabe habitatua izan dena; Peshawar lurraren azalean, greziarrak, sasanidak, mongoliarrak, hinduak, sijak, britainiarrak ibili ziren. Khyber pasabide naturalaren ertzean zuen kokapen estrategikoari esker, hiri hau kokaleku estrategiko bihurtu zen zetaren ibilbide mitikoaren karabanentzat.

Urrats bakoitzean argazkiak ateratzeko arrazoi bat dago, eta harritzen zaituen bitxikeriaren bat. Hiriaren bihotza bere bazar koloretsuetan taupaka dabil, artistikoki ordenatzen diren janari-postuetan. Janari postuetan nahasten dira usain eta zaporeak, eta saltzaileek akrobaziak egiten dituzte su eta ke artean.

Dena da hain benetakoa eta hain desberdina, non aniztasun eta konplexutasun kultural hori bere ingurunean harrapatzera bultzatzen zaituen. Erretinak ezin du hainbeste estimulu erritmo onean iragazi, ezta buruak ere benetako leku baten irudi amaigabeak prozesatu, uniformizatuak izateari uko egiten dioten kulturen sinbolismoa irudikatzen duena.

PESHAWAR, LA TIERRA DE LOS VARONES PASTÚN

Hay viajes y lugares que necesitan reposar en tu memoria y apaciguar el tumulto de sensaciones vividas para procesar la información.

Al hablar de Peshawar, provincia Pakistaní en la frontera con Afganistán, todo lo que nos viene a la mente es terrorismo, extremismo islámico, una endeble situación de seguridad y demasiada tolerancia con sus hermanos talibanes de Afganistán. Geográficamente, comparten más de 1500 kilómetros de frontera, convirtiéndose en refugio de muchos afganos que huyen de las turbulencias de su país.

Sin embargo, la sorprendente realidad para el viajero que aterriza en Peshawar es encontrar una ciudad caótica y vibrante, con personalidad propia, aferrada a sus tradiciones y cuya gente de etnia pastún, hace honor a su legendaria hospitalidad y a la práctica del Pastunwali, un antiguo código de conducta y honor.

Peshawar es de esos lugares donde la historia ha dejado su huella, habitada ininterrumpidamente desde el siglo IV-VI aC, por la piel de la tierra de Peshawar, caminaron griegos, sasánidas, mongoles, hindúes, sijs, británicos. Su situación estratégica al borde del paso natural de Khyber hizo de esta ciudad un emplazamiento estratégico para las caravanas de la mítica ruta de la seda.

Irribarreak, selfieak eta txai gozo-gozo baterako gonbidapen etengabeak, beren hiria bisitatzen duten atzerritar urriekiko pastunek duten interesa erakusten dute. Bidaiariak jende exotikoa bagara, zer pentsatuko ote dute emakume atzerritarrez? Une oro poliziak gure urratsak jarraitzen ditu eta babesa ematen digute, nahiz eta jendearen artean adeitasuna, errespetua eta abegia etengabeak izan. Welcome da nekaezin errepikatzen dizuten agurra.

Pastun etniako gizonen handitasunak eta itxurak harritu eta kikildu egiten zaitu. Aurpegi bizardun eta durbante dotoreek begi eta azal argiko aurpegiak nabarmentzen dituzte. Laster sumatzen duzu kamerak konektore lana egiten duela eta zure argazkiak ongi etorriak direla. Peshawar altxor bat da argazkilarientzat eta erretratuen meka. Gorputzez gorputzeko begiradak dimentsio siderala hartzen du hemen. Askotan, argazkilariak eta argazkietan ateratzen direnek rolak trukatzen dituzte, topaketaren oroigarri bat gordetzeko bi aldeen interesagatik.

Baina zerbaitek txundituta uzten bazaitu, gizon-mundu bat aurkitzea da, non emakumeak mamu bihurtu diren, burutik oinetaraino estaltzen dituen burka baten azpian. Zirrikitu klaustrofobiko batek bakarrik uzten die ikusten mundu marradun bat, non emakumeak ikusezinak diren. Emakume gisa bihotza atximurkatu eta arrazoimenak haserretzen zaituen talka kulturala. Eskertzen duzu munduko beste leku batean jaio izana, generoaren araberako aparheid batean bizi diren emakume indartsuekiko enpatia izugarria sentitzen duzun bitartean. Bidaiatzeak ikusten irakasten dizu, ulertzen ez baduzu ere...

Hau da Peshawarren inguruan egiten dudan kontakizun bisuala, dokumentalismoarekin zerikusirik ez duena, lekuan sentitutako sentsazioen kontakizun bat besterik ez da.

A cada paso hay un motivo para fotografiar y una curiosidad que te sorprende. El corazón de la ciudad late en sus bazares multicolor. Olores y sabores se mezclan en los puestos callejeros de comida donde los vendedores hacen acrobacias entre fuego y humo.

Todo es tan auténtico y tan diferente que te inspira a captar esa diversidad y complejidad cultural en su propio entorno. La retina no puede filtrar a buen ritmo tanto estímulo, ni la mente procesar las infinitas imágenes de un lugar que representa el simbolismo de culturas que se resisten a ser uniformizadas.

Sonrisas, selfies e invitaciones continuas a un riquísimo chai, muestran el interés de los pastunes por los escasos extranjeros que visitan su ciudad. Si los viajeros somos gente exótica, me pregunto qué pensarán de las mujeres extranjeras. En todo momento la policía sigue nuestros pasos y discretamente nos brindan protección, aunque la amabilidad, el respeto y la hospitalidad es continua entre la gente. Welcome es el saludo que te repiten incansablemente.

La magnificencia y el empaque de los hombres de la etnia pastún te impresiona y te intimida. Sus rostros barbudos y sus elegantes turbantes, perfilan rostros de ojos y tez clara. Pronto intuyes que la cámara actúa de conector y que tus fotografías son bienvenidas. Peshawar es un tesoro para los fotógrafos y la meca de los retratos. El cuerpo a cuerpo con la mirada adquiere aquí una dimensión sideral. A menudo, fotógrafa y fotografiado intercambian papeles en un interés mutuo por conservar un recuerdo del encuentro.

Pero si hay algo que te impresiona y descoloca es encontrar un mundo de hombres donde las mujeres se han convertido en fantasmas que deambulan bajo un burka que las cubre de pies a cabeza. Solo una rendija claustrofóbica les deja ver un mundo rallado donde ellas son invisibles. Un choque cultural que como mujer te pellizca el corazón y te enfurece la razón. Agradeces haber nacido en otra parte del mundo mientras sientes una tremenda empatía hacia esas mujeres-fortaleza que viven en un aparheid por género. Viajar te enseña a ver aunque no comprendas...

Este es mi relato visual de Peshawar que nada tiene que ver con el documentalismo, es simplemente un relato de mis sensaciones en el lugar.

Bidaia hau aspalditik egin nahi genuen bidaia bat izan da, Asian barrena egindako bidaia, motxila ilusioz beteta egindakoa.

Bertako kultura, jendea, gastronomia eta ohiturak ezagutzea zoragarria eta aldi berean kaotikoa izan da. Izan ere, Asia zerbait bada, kaosa da... Kaos zoragarria.

This article is from: