V a k a
E t ü d ü
S e r i s i
Toskana
0 0 3
Kivi fiziksel çevre için stratejik planlar üretir. Planlamanın ihtiyaç duyduğu yatırım ortamını geliştirir. Operasyonunda yer alır. İletişimle bunları destekler.
www.kivi.com.tr
Kivi Vaka Etüdü Hakkında Kivi Vaka Etüdü Serisi, Kivi’nin çalışma alanındaki konuları olabildiğince ayrıntılı bir şekilde ele alacak. Her yıl 4 adet yayınlanacak seri Kivi’nin hedef kitlesini oluşturan kurumlara dağıtılacak ve www.kivi.com.tr/ve adresinden herkesin erişimine açık olacak. Bu yayının size de ulaşmasını istiyorsanız www.kivi.com.tr/ve adresinden kayıt olabilirsiniz.
Basım Tarihi: Temmuz 2017
2
1
%90 %66 %33 kırsal alan
23
tepelik arazi
bin km2 alan
8,3 44 700 370
milyon nüfus
çeşit yüksek kalitede şarap müze ve açık hava müzesi
km koşu/ yürüyüş parkuru
tarımsal alan
%50 %50 4528
orman alanı
yabancı turist
adet turizm çiftliği
Çevrimiçi haritaya burada ulaşabilirsiniz: http://x.co/toskana
2
3
Gelişim Aşamaları
2013
1973
Çiftçilere maksimum 8 yatak kapasiteli turizm tesisi açma hakkı tanındı.
4108’e ulaşan turizm çiftliği sayısı ile doyum noktasına ulaştı.
2006
Agro-turizm alanlarında yatırımları destekleyen Ulusal agro-turizm düzenleme yasası kabul edildi.
TERRANOSTRA: Bu dernek agro-turizmi, çiftçiyi ve kırsal bölgelerdeki gelişimi desteklemek üzere kuruldu.
1988 - 1991 arasında 196 proje 6 milyon Euro bütçe ile restore edildi.
1985
AGRITURIST: Ulusal Tarım ve Turizm Derneği kuruldu ve agro-turizm fikri ortaya atıldı.
1960
Çiftlikler, değerleneceği tahmin edilerek konut ya da üretim amaçlı kullanılmak üzere yabancılar tarafından alınmaya başladı.
1984 İtalya Çiftlik Konaklama Yönetmeliği kabul edildi. Süreçte enstitüler ve dernekler etkin rol oynadı.
1965
1955
1971 yılına kadar, kırsal alan nüfusu yarıya indi.
Toskana’da turizm çiftliği sayısı 171’e ulaştı.
1950
Geleneksel tarım sisteminde kriz ve kırdan kente göç başladı.
1981
TURISMO VERDE: İtalyan Çiftçiler Konfederasyonu kuruldu.
1975
“Guide For Rural Hospitality” veri tabanında İtalya’daki 80 çiftlikten 18’inin Toskana’da yer aldığı yayınlandı.
1920-1940 I. Dünya Savaşı sonrası tarımla ilgili yeni hukuksal düzenlemeler II. Dünya Savaşı sonrası yeniden yapılanma ihtiyacı
1918
I. Dünya savaşı sonrasında mülk sahiplerinin kırsalı terk etmesi ile “sharecropperlar” arazilerin sahibi olmaya başladı.
20. yüzyıla kadar gelen ortaklaşa tarım üretimi sonucu oluşan kırsal yerleşim Toskana’nın şimdiki dokusunu oluşturuyor.
4
5
Agro-turizm Nedir? İtalya • • • •
İtalya güney Avrupa’da, Akdeniz’in merkezinde yer alıyor. Avrupa’nın en kalabalık dördüncü ülkesi olan İtalya’nın nüfusu 61 milyon. Rönesans 16. yüzyılda İtalya’nın Toskana bölgesinde doğup tüm Avrupa’ya yayıldı. Leonardo Da Vinci, Michelangelo, Galileo Galilei, Donatello gibi bilim ve sanat öncüleri Toskana’da doğdu. • 2016 yılında UNWTO’nun yayınladığı Tourism Highlights’a göre İtalya, yıllık 50,7 milyonluk gelen turist sayısı ile dünyada en çok ziyaret edilen beşinci ülke. • Turizm sektörü, yıllık ortalama 189,1 milyar Euro değerindeki geliri ile, İtalya’nın en hızlı büyüyen ve en kar getiren sektörlerinden biri. • İtalya küresel markette sahip olduğu %22’lik pay ile dünyanın en çok şarap üretimi yapan ülkesi konumunda.
Toskana • Toskana İtalya’nın 20 bölgesinden biri ve başkenti Floransa. • Bölge İtalya’nın kuzeybatı kıyısında yer alıyor. • Genellikle tepelerden oluşan Toskana, kuzey ve doğu yönünde Apennines Dağları ile çevreleniyor. • Toskana agro-turizmde İtalya’da lider bölge konumunda. • İtalya’nın yeni entegre kırsal gelişmesini tanıyan ilk bölge Toskana. • Bölgedeki en gelişmiş agro-turizm alanları: Maremma, Chianti, Montalcino, Montepulciano, Val d’Orcia, San Gimignano. • Toskana İtalya’nın en hızlı büyüyen şarap bölgesi konumunda. • Rekabetçi ve sürdürülebilir turizmi destekleyen NECSTOUR’un lider bölgesi konumunda Toskana yer alıyor. • Kırsal alan içerisinde atıl durumda bulunan yapılar, antik kırsal toplum kalıntıları ve peyzaj Toskana’daki agro-turizm gelişimi için önemli girdileri oluşturuyor.
Tarımın turizm ile bir arada geliştirilerek kırsal alanlarda kalkınma için bir araç olarak kullanılması fikri ile agro-turizm kavramı ortaya çıkmıştır. Agro- turizm tarımsal kaynakların koruma kullanma dengesinin sağlanarak turizme girdi oluşturmasını hedefler.
İtalyan Kırsalının Rönesansı 1985 yılında İtalya Çiftlik Konaklama Yönetmeliği, İtalya’da agro-turizmin doğuşu olarak görülüyor. Yönetmelik ile, • Tarım alanlarında kentleşmeye, tek ailelik konutların ihtiyaç duyulduğunda tarım alanlarına entegre olmuş biçimde inşa edilmesine izin verildi. • İtalyan köylerindeki turizm çiftliklerinin varlığı tanındı. • Agro-turizm teşvik edilmeye başlandı. Bu yasa sonrasında İtalya’nın kırsal alanlarında bulunan mülklerde ve çiftliklerde 3 ila 5 kat arasında artış oldu. • Kamu sektörü destekli turizm alanları gelişmeye başladı. • Kırsal alanda agro-turizm ile kalkınmanın sağlanması, kırdan kente göçün engellenmesi hedeflendi. Kırsal rönesans sürdürülebilir kırsal gelişmenin sağlanmasını hedefler. Bu bağlamda modern yöntemler oluşturur ve yeni yatırım ortamlarını sağlar. İtalyan kırsalının rönesansı kırsal alanlarda agro- turizmin teşvik edilmesi ile ortaya çıkmıştır.
NECSTOUR: Sürdürülebilir ve rekabete edilebilir turizm için Avrupa bölgeleri ağı. Bu ağ 17 farklı Avrupa ülkesinden 30 güçlü turim bölgesini bir araya getiriyor Bu ağın yararları; üyeler arası deneyimlerin paylaşılması ve birlikte karar verebilmeleri, turizmde uluslararası alanda tanınabilirliklerinin artması, ve ağ içerisinde dinamik bağların kurulması.
6
7
Toskana Deneyimi
Sanat, Kültür ve Arkeoloji
Toskana, turistlere bölgeye özgü tarihi yapılarda konaklama, şarapçılık, zeytincilik, meyve toplama gibi yerel tarımsal aktivitelere katılma, organik üretimde yer alma imkanlarını sunuyor. Misafirler bölgede yetişen üzümlerden üretilmiş şarapların tadımını yapabiliyor, bölge içindeki gastronomi turlarına katılabiliyor. Aynı zamanda organik ürünleri doğrudan yerel üreticilerinden satın alabiliyorlar.
Toskana, Leonardo da Vinci, Michelangelo, Botticelli, Donatello gibi sanatçıların doğduğu yerdir. Toskana’da ortaya çıkan Rönesans akımı bölgenin kültürel ve sanatsal olarak gelişmesini sağlamıştır. 548 adet müze ile İtalya’da en çok müzeye sahip bölge Toskana’dır.
Mimari & Koruma Geleneksel Toskana çiftlik evleri tuğla çatılı, 40-50 cm kalınlığında taştan veya tuğladan duvarlara ve ahşap kirişlerden oluşan tavana sahip iki katlı yapılardır. Geçmiş dönemde giriş kat ahır, birinci kat ise yaşam alanı, teras ise mutfak olarak kullanılmıştır. Geleneksel çiftlik evleri ahır, avlu gibi eklentilere sahiptir. Bu eklentiler günümüzde garaj, ekinler için depolama alanı, veranda gibi kullanımlarla yeniden işlevlendirilmiştir.
8
Peyzaj Arazi eğimli, tepeler ve vadilerden oluşuyor • Kamp alanı • Servi ağaçları • Zeytin ağaçları, • Üzüm bağları, • Fıstık çamı ağaçları (Pinus Pinea), • Meyve bahçeleri Toskana’nın peyzajını oluşturuyor.
9
Termal
Kültür
Toskana bölgesindeki doğal termal havuzları ve tarihi termal hamamlar turizm potansiyeline katkıda bulunur. Siena’ya yarım saat mesafedeki Petriolo Farma nehrinin kıyısındadır ve sıcak suları ile kış günlerinde tercih edilir. Saturnia en güneyde yer alır ve İtalya’nın en bilinen doğal havuzudur. Val d’Orcia’da yer alan FOSSO BIANCO ve Bagno Vignoni de yaz aylarında tercih edilen varış noktalarıdır.
Toskana agro-turizm yanında kentsel turizm açısından da güçlü bir bölge konumundadır. Bölge, kültürünü oluşturan ve yüzyıllardır devam eden birçok festivale sahip, bu festivaller Toskana turizmini geliştiren önemli etkinliklerdir.
Tarihi termal hamamlar arasında San Casciano dei Bagni yakınlarındaki FONTEVERDE SPA, UNESCO Miras Listesinde yer alan Val D’orcia’nın Monte Amiata yönündeki muhteşem manzarasına sahip olan Toskana’daki en seçkin spa otellerinden biridir. Bunun dışında bölgede pek çok tarihi termal tesis yer almaktadır.
Festivalin geçmişi sekizinci yüzyıla kadar dayanıyor. Volterra sokaklarında orta çağ dönemi kostümleriyle atlı, asker, müzisyenlerin geçitleri oluyor.
Volterra 1398 Orta Çağ Festivali Siena II Palio Festivali
Her yıl temmuz ve ağustos ayında olmak üzere iki kere düzenlenen, geçmişi 13. yüzyıla kadar uzanan bu festivalde, Siena kent meydanı orta çağ dönemi bölgelerinin renkleri ve flamaları ile süsleniyor, aynı zamanda at yarışları düzenleniyor.
Luminara ve Regatta Festivali
1688’den beri her haziranda düzenleniyor. Bu festivalde Arno Nehri üzeri ve etrafı mumlarla ışıklandırılıyor.
10
11
Gastronomi
Finansman
Üretim
Bu program dahilinde Toskana bölgesi için ayrılan bütçe 962 milyon Euro olarak belirlenmiştir. Bu bütçenin 414 milyon Euro’luk kısmı AB bütçesinden 547 milyon Euro’luk kısmı ise ulusal fonlardan karşılanacaktır. Aynı zamanda program dahilinde çiftçiler arasındaki rekabet edilebilirliği artırmak üzere, 900 toprak sahibi yenileme ve modernleştirme için, 1000 genç çiftçi iş geliştirme için Avrupa İnovasyon Ortaklık programı kapsamında teşvik alacaktır.
İtalya dünyanın en önemli mutfaklarından birine sahip. Toskana bölgesinin yemek kültürü Toskana’nın kırsal kimliğinden etkilenmiş. Toskana mutfağının temel gıdaları ekmek, sebze, zeytinyağı, balık ve ettir. Güney Toskana’daki avcılık aktiviteleri geyik, yaban domuzu, tavşan etinin bölge mutfağında önemli yere sahip olmasına neden olmuş. Ünlü Fiorentina bifteği de bölgeye özgüdür.
Toskana bölgesinde firmaların %70’i hizmet sektöründedir. Hizmet sektörünün %34’ünü ise turizm, ticaret ve ulaşım hizmetleri oluşturmaktadır. Bölgedeki uzmanlaşma; dericilik, kıyafet ve ayakkabı üretimi, tarımsal gıdalar, zeytinyağı üretimi ve kimya üzerinedir. Bölgedeki Arezzo ili altın üretimi ile öne çıkmaktadır. Carrara mermeri olarak bilinen ve heykel ve yapı malzemesi olan mavi-gri-beyaz renklerde bulunan özel bir mermer türü Lunigiana bölgesinde elde edilir. Bölgeye özgün seramik üretimi kırsal bölgelerde yapılmaktadır. Livorno tersanesi yıllık 2 milyonluk yolcu geçişi, 2.6 milyon tonluk yıllık kargo miktarı ile İtalya’nın en büyük tersanelerinden biridir.
12
Avrupa Birliği tarafından düzenlenen 2014-2020 Ulusal Kırsal Gelişme Programı dahilinde İtalya için ayrılan toplam bütçe 115 milyon Euro’dur. Bu bütçenin 59,6 milyon Euro değerindeki kısmı Avrupa Birliği fonlarından 55 milyon Euro değerindeki kısmı ise ulusal fonlardan karşılanacaktır.
Organik tarımı desteklemek için 18.000 hektarlık alan organik tarım alanına dönüştürülmek üzere, 87.000 hektar alan ise organik üretimi güçlendirmek üzere teşvik edilecektir.
13
Bisiklet Turizmi
Toskana’nın bisiklet ile olan derin bağı uzun bir hikayedir. Bölge çevresindeki efsanevi bisiklet rotalarından ve Gino Bartali, Fiorenzo Magni ve Gastone Nencini gibi tarihi şampiyon bisikletçilerden esin kaynağı alarak, çarpıcı yerel peyzaj tadını çıkarmak için en iyi yolun bu bisikleti güzergahları üzerinde düzenlenen bisiklet etkinlikleri olduğunu söylemek yanlış olmaz.
Öne Çıkan Ziyaret Noktaları
Chianti
Sahip olduğu tepeleri, üzüm bağları, kaleleri ve harabeleri ile Toskana’nın en önemli alt bölgelerinden birisi.
Bugün, Toskana hala yerel mirasın vazgeçilmez bir parçası olmak için kasaba ve kırsal bölgelerden geçen dünyanın en önemli bisiklet yarışlarından bazılarını ağırlıyor. Bisiklet turizminden dağ bisikletiyle Enduro patikalarına kadar her şey kendi benzersiz bisiklet sürüşlerine sahip olan yerler ve etkinliklerle doludur. Toskana’dan geçen Via Francigena yolu, bölgeyi bisikletle deneyimlemek için mükemmel bir fırsat sunuyor. Via Francigena’nın Toskana uzantısı 372 km uzunluğunda ve ideal olarak 8 kola bölünmüştür. Bisiklet turistleri, bölgedeki çeşitli turistik konaklama seçenekleri arasından seçim yapabilirler. Avrupa bisiklet rota ağı olan EuroVelo, ulusal ve bölgesel ortaklarıyla işbirliği içinde Avrupa Bisikletçiler Federasyonu (ECF) tarafından yönetilen bir projedir. EuroVelo, mevcut ve planlanan ulusal ve bölgesel bisiklet rotalarını tek bir Avrupa ağına dahil eder. Güzergahlar, uzun mesafe döngüsü turistlerinin yanı sıra günlük geziler yapan yerel halk tarafından kullanılabilir. EuroVelo halihazırda 15 güzergahtan oluşmaktadır ve 2020 yılına kadar ağın büyük ölçüde tamamlanması öngörülmektedir
Montalcino
Tepeler üzerinde kurulmuş, geniş bir manzara imkânı sunan, üzüm bağları, buğday tarlaları ve zeytinliklerin bulunduğu orta çağ kenti.
Montepulciano
Toskana’nın en eski şarap bölgelerinden biri. Bu bölgede büyüklü küçüklü birçok şarap evi bulunuyor.
San Gimignano
300 metre yükseklikte kurulmuş ortaçağ kenti. Kent korunan ortaçağ mimarisi ile UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alıyor.
Maremma
14
Tyrrhenian (Tiren) denizi kıyısında yer alıyor. Deniz, tepeler ve dağlar peyzajını oluşturuyor. Castiglione della Pescaia, Porto Santo Stefano, Argentario’da bulunan kumsallar kıyı turizmi için önemli.
15
Toskana Vaka Etüdü Künye Sahibi: Kivi Stratejik Planlama AŞ Editör: Müge Yorgancı Grafik Tasarım: Fırat Seymen İçerik: Elif Demiroğlu, Müge Yorgancı Matbaa: Ofset Yapımevi Katkıda Bulunanlar: Doğu Kaptan Rafaella Spinazze
Kivi Stratejik Planlama AŞ İş Bankası Blokları A8 Feneryolu 34726, İstanbul, Türkiye T: +90 850 532KIVI (5484) E: 5484@kivi.com.tr www.kivi.com.tr
16
17
kivi.com.tr Kivi gßçlendirir.