een uitgave van Wandelsport Vlaanderen vzw
Op reis met Intersoc en Wandelsport Vlaanderen
Rosas, het achterland van de Costa Brava
Spanje | 20 - 27 april 2025
Wandel mee langs olijfbomen en wijngaarden in Rosas. We klimmen naar de top van de Serra de Rodes en spotten maar liefst 323 vogelsoorten in nationaal park Aiguamolls. We wisselen de natuurpracht af met bezoeken aan middeleeuwse stadjes als Girona en Castelló d’Empúries.
Meer info of een reis boeken?
Vendée, rijk aan uitgestrekte stranden en cultureel erfgoed
Frankrijk | 15 - 21 juni 2025
In de Vendée wandelen we niet enkel langs, maar ook door de zee via de bijzondere Passage du Gois naar het eiland Noirmoutier. Verder ontdekken we de grillige kustlijn, uitgestrekte zandstranden en moerassen van dit WestFranse departement. Wanneer we uitgewandeld zijn, trekken we eropuit in de creatieve havenstad Nantes.
Prijs auto vanaf €875 Volpension
Prijs bus vanaf €1249 * extra toeslag singlekamer
Liever een andere reis? Scan de QR-code en ontdek onze Intersoc Originalwandelreizen.
www.intersocgroepsvakanties.be/wandelsport-vlaanderen dean.decocq@intersoc.be 0473
Herfstwandelen
Na echt kwakkelweer met dan toch verrassende zomertopdagen in augustus mag er nu nog een mooie nazomer vol heerlijke wandelingen volgen. De herfst nadert met rasse schreden en daarom krijg je in deze editie alvast een aantal kledingtips voor tijdens je herfstwandelingen. Ook stellen we de nieuwste wandelkledij aan je voor, zodat je steeds comfortabel en stijlvol op pad gaat.
In het coverinterview geeft psychiater Dirk De Wachter toe dat sporten niet meteen zijn favoriete bezigheid is, maar toch lijkt wandelen wel voor hem uitgevonden. Zo geniet hij er enorm van om door zijn lievelingssteden te wandelen en naar mensen en gebouwen te kijken. Als arts vindt hij het uiteraard ook belangrijk om mensen meer aan het bewegen te krijgen. Extra motivatietips voor een actiever leven vind je trouwens ook in het artikel over de bewegingsdriehoek. Ook wandelen met dementie komt aan bod, in het artikel lees je hoe je focust op wat patiënten wél nog kunnen.
Dat de herfst het wandelseizoen bij uitstek is, hoeven we je niet meer te vertellen. Er is opnieuw een heleboel inspiratie om je schoenen aan te trekken en op pad te gaan. Combineer een wandeling aan de Belgische kust eens met kunst kijken op de Triënnale Beaufort. De Westhoek is trouwens dé wandelregio om even uit te waaien. Verder is een verrassende stad als Charleroi al wandelend verkennen een echt avontuur. In Breda ontdek je dan weer een boeiend stukje geschiedenis en treed je in de voetsporen van de Oranje-Nassaus. Trek je liever wat verder? Dan is het Zittauer Gebergte op de grens van Duitsland, Polen en Tsjechië met zijn indrukwekkende rotsformaties en rijke historie een aanrader. Een exotische uitdaging vind je op de Betsileo Trail, een zware wandeltocht van kust tot kust in Madagaskar.
Veel wandel- en leesplezier tijdens de herfst!
Ingrid Heene redactie@wandelsport.be
Inhoud
Psychiater Dirk De Wachter
“Wandelen hoort voor mij bij goed leven”
Hoofdredactie
Ingrid Heene
9e jaargang, nummer 40, september 2024
wandel.be magazine is een uitgave van Wandelsport Vlaanderen vzw i.s.m. Golazo Media en verschijnt vier keer per jaar.
Wandelsport Vlaanderen vzw
Gentse Steenweg 132
8340 Damme
T. +32(0)50 40 51 40
E. info@wandelsport.be www.wandelsportvlaanderen.be
Eindredactie
Karlijn de Jonge
Coverfoto
Gregory Van Gansen
Aan dit nummer werkten mee
Merel Baetens, Stefaan Bailleur, Ingrid Claessens, Max de Krijger, Bernadette Didden, Nathalie Didden, Emiel Garstenveld, Eva Hopstaken, Annelies Janssens, Ellen Luijks, David Meulenbeld, Frans Smets, Roel Soors, Gerda Van de Kerckhove, Pieter van der Meer, Gregory Van Gansen, Carine Van Hulle, Ilse
Wandelen als medicijn
Dementie
Vanderstichele, Dagmar Vervynck, Vlaams Instituut Gezond Leven vzw, Simone Vos, Cédric Wille
Redactieadres E. redactie@wandelsport.be
Uitgever
Golazo Media
Wiersedreef 7 3433 ZX Nieuwegein
T. +31 (0)30-707 30 00 E. info@golazo.com
Marketing/advertentie-exploitatie
Wendy Coppers, Stefaan Bailleur E. wendy.coppers@@golazo.com, stefaan.bailleur@wandelsport.be
Abonnementen
Als lid van Wandelsport Vlaanderen vzw ontvang je wandel.be magazine gratis. Een abonnement kost € 27,95 per jaar en kan je afsluiten via de website van Wandelsport Vlaanderen vzw (bij ‘Wandelmagazine’). Opzegging van je abonnement moet – uitsluitend schriftelijk – uiterlijk zes weken voor afloop van je abonnementsperiode in het bezit zijn van Wandelsport Vlaanderen vzw.
Ontwerp & layout pageturner.design
Drukker PreVision, Eindhoven
Wandelen in de herfst
De perfecte basisuitrusting
De Belgische ku(n)st is tof!
Wandelen en kunst kijken langs de Belgische kustlijn
24 Zin in een actiever leven?
De bewegingsdriehoek zet je op weg
28 Zittauer Gebergte van rijke historie tot rotsformaties
72 Charleroi
Ronddwalen in een ruige stad
88 In de voetsporen van… de Oranje-Nassaus in Breda
06 Buiten Beeld
18 Dag van de Trage Weg
19 Flanders Trails – Seven Summits
20 Een passie voor wandelen –Emmanuëlla Wyckmans
38 Samen met Callant Verzekeringen
39 De Week van de Mobiliteit
40 De Westhoek, wandelregio bij uitstek
59 Maand van de Sportclub
64 Samen met Zillertal
66 Wandelnieuws
71 Column Frans Smets
78 Madagaskar – Kust tot kust, de zwaarste tocht
84 Wandelwebshop
86 wandel.be reis – Fuerteventura, van kust tot krater
94 Boeken
96 Goed uitgerust
97 Samen met Regatta Great Outdoors
98 Meer wandel.be
2024 Wandelsport Vlaanderen vzw, Damme/ Golazo Media, Nieuwegein (NL)
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door print-outs, fotokopieën of op welke andere manier dan ook, zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.
Partners van Wandelsport Vlaanderen vzw:
© Wandelsport Vlaanderen vzw wandel.be magazine is gedrukt op PEFC gecertificeerd papier (www.pefc.org). We zijn toegewijd om alleen papier te gebruiken dat afkomstig is van verantwoord beheerde, gecertificeerde bosbouw en chloorvrije productie. Het papier dat in dit tijdschrift wordt gebruikt, is afkomstig uit duurzaam beheerde bossen die voldoen aan strikte milieu-, ethische en sociaaleconomische normen.
Dit magazine is verpakt en verzonden in een PCRfolieverpakking, gemaakt van ingezameld plastic van huishoudens en bedrijven. Door het gebruik van PCR leveren we een bijdrage aan de circulaire economie en verkleinen we de afvalberg. De PCR-grondstof voor de seal van dit magazine is afkomstig van Europees plastic afval.
Paddenstoelentijd
In de Galgebossen in Ieper poppen er tijdens de herfst een heleboel diverse paddenstoelensoorten op. Deze twee parasolzwammen sprongen meteen in het oog tijdens een heerlijke herfstwandeling.
MICHIELS @EXPLOREWITHSTIJN
“ Het wandelen is voor mij uitgevonden”
Tekst: Pieter van der Meer
Foto’s: Gregory Van Gansen
Psychiater en hoogleraar Dirk De Wachter (64) is nooit al te sportief geweest, maar in wandelen vond hij zijn manier om in beweging te blijven. Het liefst wandelt hij met zijn vrouw in steden, vooral in zijn geliefde Parijs. Hij is hard op weg om daar alle straten te hebben bewandeld. Vol verwondering kijkt hij altijd naar de gebouwen en de mensen in de steden. De schrijver van boeken als Vertroostingen ziet in wandelen vele voordelen: het werkt therapeutisch als antidepressivum, samen wandelen zorgt voor extra verbinding en in de natuur biedt het ook nog troost. Kortom, het hoort wat hem betreft bij goed leven.
“U komt voor het wandelen?”, vraagt Dirk De Wachter als hij aan het einde van zijn werkdag de lege wachtruimte van het Universitair Psychiatrisch Centrum KU Leuven binnenstapt. Hij geeft direct een vriendelijke handdruk. Het weer op deze julidag stelt minder gerust. Als we het psychiatrisch ziekenhuis in Kortenberg, tussen Leuven en Brussel, uitlopen zijn direct al de eerste spetters zichtbaar op zijn smetteloze bruine pak. In de kofferbak van zijn auto heeft hij helaas ook geen paraplu liggen. Na de fotosessie rond de betonnen gebouwen van zijn werkhabitat besluiten we daarom toch naar binnen te gaan. “Voor oktober is het een mooie dag”, zegt Dirk verwijzend naar de natte zomer.
Sportiviteit
In de lange gangen die de paviljoenen van het ziekenhuis verbinden, kun je ook eindeloos overdekt wandelen. We stappen toch maar door een kort stukje van die corridor: al na een paar stappen zijn we bij een kamer met ‘prof. dr. Dirk De Wachter’ op het bordje. In de vierkante ruimte met een bureau staan op een tapijtje vier groene stoeltjes rond een tafeltje, waar de gastheer ter voorbereiding een aantal exemplaren van Wandel.nl en wandel.be magazine heeft neergelegd. Hij bladert nog even door interviews met Arnout Hauben, Leontien van Moorsel en de Vlaamse oud-judoka Gella Vandecaveye. “Tja, dat zijn echte sportievelingen…”, zegt hij enigszins vertwijfeld. Zelf is hij niet zo’n sportief mens,
moet hij toegeven. “Ik ben het toonbeeld van non-sportiviteit. Dat is altijd zo geweest. Op school was er één vak waar ik niet goed in was: lichamelijke opleiding. Ik ben nooit een jogger geweest. Ik heb dat wel gedaan met een goede vriend, maar dat ging mij niet zo goed af. Ik ben een slechte fietser ook. Of fitness… vind ik verschrikkelijk. Al die dingen die tegenwoordig zo gepromoot worden – en terecht ook – vind ik niet zo prettig en kan ik ook niet zo goed. Daar voel ik mij niet zo gelukkig bij. Maar ik ben een dokter en ik vind ook dat beweging een belangrijke zaak is.”
Bewegen op verwijzing
Dirk De Wachter is ambassadeur van Bewegen Op Verwijzing. Dit initiatief van het Vlaams Instituut van Gezond Leven helpt mensen die meer willen bewegen simpel op weg. Met een verwijsbrief van een huisarts of andere zorgverlener kan iemand terecht bij een professioneel Bewegen Op Verwijzing-coach om een beweegplan te maken. Dirk onderschrijft dit idee met volle overtuiging. “Ik ben onsportief, maar als dokter vind ik bewegen toch belangrijk. Daarom is het wandelen dus voor mij uitgevonden. Daar heb ik mij voor ingezet. Ook om psychiatrische redenen, want beweging is belangrijk als antidepressivum. Ik vond Bewegen Op Verwijzing een goed en simpel idee: ik maak een voorschrift waarbij mensen gaan bewegen. Bewegingscoaches stellen dan een programma samen voor die mensen. Zij gaan zelf niet mee wandelen - dat zou ik nog liever hebben - maar ze maken een plan op en dan kan de patiënt dat gaan opvolgen. Dat zet dan wel aan tot het stellen van haalbare doelen.”
Vooral stedenwandelingen
Wandelen doet hij daarom graag. “Maar misschien dwars op wat dit tijdschrift promoot: vooral in steden.” Als hij begrijpt dat juist stedenwandelingen ook in wandel.be magazine aan bod komen is hij gerustgesteld. “Dan mag ik blijven zitten”, zegt hij met een glimlach. Hij snapt dat veel mensen wandelen associëren met bossen en heide. Heeft hij ook niets op tegen, maar tijdens vakanties wandelt hij het liefst in de stad. “New York, Londen, Rome, Berlijn: alle grote steden van de wereld heb ik bewandeld. Deze zomer gaan we naar Portugal, dan gaan we waarschijnlijk ook een beetje in de natuur wandelen, maar toch zeker ook in de stad Lissabon.” Eén stad heeft een bijzondere plek in zijn hart: Parijs. “Die stad is mijn grote liefde. Vakantie is voor mij ook op de eerste plaats Parijs. Ik ben daar heel vaak en dan wandelen we daar veel. Ik zeg daar vaak licht overdrijvend over: mijn sportieve vrienden die naar de fitness gaan en op de loopband
“Ik ben het toonbeeld van non-sportiviteit”
oefenen, kunnen mij in Parijs niet volgen. Na kilometers en kilometers doorgaan, vallen zij uitgeput in de goot. En ik ga dan nog altijd door. Ik heb er zelfs een beetje een sport van gemaakt om alle straten van Parijs te bewandelen. Dat zijn er heel veel. Dat is een project waar ik nog wel even mee bezig ben. En er komen ook nieuwe straten bij.” Zijn uitdaging heeft hij overigens beperkt tot de grenzen van de Boulevard Périphérique van Parijs. Binnen die bekende ringweg valt voor Dirk genoeg te zien en te beleven tijdens het wandelen. “Ik hou heel erg van architectuur. En ik hou ook heel erg van mensen. Ik hou dus van steden waar je mensen in allerlei soorten, maten en kleuren hebt. Ik zit tijdens het wandelen daarom ook graag op een terrasje, waar ik dan naar de mensen kijk.”
De doden groeten
Dirk heeft ook een jaar in Parijs mogen werken in een groot psychiatrisch ziekenhuis. “Dat was het wonderjaar”, zegt hij vol overtuiging. “Ik heb daar toen heel veel gewandeld. Dat is ook gekomen doordat ik geen geld had. Ik werd niet betaald als assistent in Parijs, ik kreeg wel logies en maaltijden. Wandelen kost niets. Ik wandelde door de straten en kon zo op een goedkope manier de schoonheid van de stad ontdekken.” In grote steden wandelt hij ook in parken en op begraafplaatsen. “Dat vinden mensen misschien raar”, zegt hij met zachte stem. “Die plekken zijn stil, want de doden zijn stil. Ze zeggen niet zo veel. Ze fluisteren. De doden worden in onze cultuur ook niet zoveel bezocht, dus het is daar zeer rustig. Ik kan goed tegen al het lawaaiige en de prikkels van de stad, maar ik wandel ook graag op begraafplaatsen.” In Parijs heeft hij zelfs een favoriete begraafplaats: niet de bekende Cimetière du Père-Lachaise maar die van Montparnasse. “Daar liggen een aantal van mijn helden zoals Baudelaire, Hessel, Huysmans, Sartre en De Beauvoir en Serge Gainsbourg! Er heerst daar een bepaalde sereniteit en het is nogal groots daar. Ik groet dan de doden. Zij zijn mij genegen. Ik heb ook veel van die mensen die ik vernoem gekregen.”
Fysiek en mentaal gezond Dat wandelen op begraafplaatsen doet hij meestal alleen, maar in zijn woonplaats Antwerpen wandelt hij graag met zijn vrouw naar het theater, de opera of een restaurant. “Dat is dan een halfuurtje wandelen. Dat is een heel aangenaam parcours.” De laatste jaren zijn ze dat meer gaan doen. Zeker nadat bij hem in 2022 darmkanker werd ontdekt en hij een operatie en chemokuur moest ondergaan. “Sinds ik ziek ben geworden wil ik toch wat beweging houden. Omdat ik niet sportief ben is het wandelen perfect voor mij. Als het wandelen niet zou bestaan, dan zou ik het uitvinden. Zo is het. Ik heb er veel deugd van. Het is mijn manier om toch te bewegen, wat ik
als dokter ook belangrijk vind. Wandelen hoort voor mij bij goed leven.” Los van de lichamelijke effecten ziet de psychiater in zijn praktijk ook de positieve effecten van bewegen op de mentale gesteldheid van patiënten. “Wandelen werkt zo goed als antidepressiva. Er zijn evidencebased studies die dat effect aantonen van beweging in combinatie met therapie.” Dat idee wordt al actief toegepast in de nabijgelegen oude abdij van Kortenberg met een natuurgebied eromheen. “In het dagcentrum voor mensen met een ernstige psychiatrische kwetsbaarheid dat we daar hebben, is een van de activiteiten wandelen met een therapeut, die alles weet over elke boom of bloem. De kleine of soms wat langere wandelingen zijn zo heel nadrukkelijk onderdeel van het therapeutisch arsenaal geworden.”
Therapeutische functie
Dat wandelen zo’n weldadig effect heeft, kan de hoogleraar simpel verklaren. “Bij beweging komen allerlei endorfines en ingewikkelde structuren in de hersenen vrij die positief werken op het brein.” Een ander voordeel zag zijn team in Kortenberg bevestigd tijdens coronatijd. Het was toen voor de verpleegkundigen, psychologen of psychiaters niet mogelijk om patiënten die thuis wonen te bezoeken. “Onze mensen zijn toen gaan wandelen met de patiënten. Dat was goed voor de beweging, maar ook voor het contact. Veel patiënten vinden het toch een beetje ongemakkelijk om zo tegenover elkaar te zitten en de vraag te krijgen: ‘Hoe gaat het met u?’ ‘Ja, het gaat met mij niet goed’, hoor je dan. Voor sommige mensen is dat een beetje te direct. Naast elkaar wandelen in de natuur of in de stad geeft een soort connectie die veel minder dwingend is. Het is veel makkelijker om stil te zijn. Zo tegenover elkaar zitten is bedreigend, raar, bevreemdend. Maar naast elkaar is gewoon. Je bent elkaars gelijke. Men kan dan stil zijn. En in die stilte komt dan soms ook iets naar boven van wezenlijke gedachten die we in het directe, zogezegd therapeutische, contact, minder kunnen bereiken. Het samen
wandelen is een hele goede therapeutische setting om wezenlijke dingen te bespreken die zo stoel tegenover stoel minder aan bod komen. Prachtig is dat!” Die teams zijn dat na corona blijven doen, vanwege het positieve effect op de behandeling. De heilzame werking van wandelen zagen Griekse filosofen als Aristoteles al, merkt Dirk op. “Onze vrienden de oude Grieken hadden de Peripatetische School opgericht. Zij wandelden door de zuilengangen van Athene en filosofeerden over het leven. Al wandelend! Peripatetisch is eigenlijk vanuit het Grieks een ingewikkelde term voor wandelen. En dat bevordert dus niet alleen het therapeutische, maar ook het filosofische en het spirituele. Meer reclame voor je blad kan ik niet maken!”
Liefdevol
wandelen
In het werk van Dirk De Wachter komt de aandacht voor de ander vaak als rode draad terug. In boeken als De kunst van het ongelukkig zijn en Vertroostingen stelt hij dat de zin van het bestaan zit in andermans geluk. Voor de schrijver van die wijsheden is het samen wandelen dan ook erg belangrijk. Het
wandelen met zijn vrouw kreeg een andere dimensie toen hij ziek werd. “Na mijn chemotherapie had ik geen gevoel in mijn voeten. Ik struikelde makkelijk en dan kon ik mijn evenwicht niet goed bewaren. Dan kon ik mijn vrouw vastpakken en dat was eigenlijk heel liefdevol. Waarop de weduwe van een bekende schrijver zei: ‘Ik zie jullie altijd zo liefdevol
samen wandelen’. Ze zei dat met tranen in de ogen, omdat zij dat niet meer kon doen. Haar man is overleden. Dat pakte mij ook. Ook nu ik het vertel. Liefdevol samen wandelen is een hele mooie manier om… nabij te zijn. Dat is het goede woord. Mekaar vasthouden.” “Mijn vrouw hoefde mij niet te dragen”, voegt hij eraan toe. “Maar ik was toch wat instabiel in de voeten. We zijn dat blijven doen. Misschien dat sommige mensen ons zien stappen als oudere mensen. Ik heb dan liever dat we daar wandelen als een verliefd koppeltje. Soms herkennen mensen mij op straat en dan zeggen ze ook: ‘Jullie stappen zo mooi samen’. Dat vind ik een mooi compliment van liefdevolheid.”
herinneringen ophalen.” Dirk stapt graag door het verleden. Niet alleen op begraafplaatsen maar ook in de tijd. “In Parijs maak ik graag een wandeling in de buurt waar schrijver Marcel Proust woonde. Bij die huizen hangt vaak ook een plaatje. De illusie dat ik even onderdeel van die geschiedenis ben, koester ik graag.”
Dat hoort voor hem bij de verwonderde blik waarmee hij graag door steden trekt. Om die manier van kijken aan te wakkeren, heeft hij een kleine tip voor de wandelaar: “In steden is het goed om met het hoofd omhoog te stappen. Dan zie je prachtige historische gebouwen boven lelijke winkelpanden. Op de Meir in Antwerpen bijvoorbeeld heb je blitse winkels en daarboven een neobarokke
“New York, Londen, Rome, Berlijn: alle grote steden van de wereld heb ik bewandeld”
Door het verleden
Voor die verbinding hoeven geliefden niet veel tegen elkaar te zeggen, weet de psychiater en psychotherapeut uit eigen ervaring. “Wij kunnen ook best stil zijn. Als we gaan zitten na het lange wandelen, dan zitten we ook graag op een terrasje naast elkaar. Om te kijken naar mensen. We kijken naar de wereld en we hebben graag te praten over de wereld.” Het samen wandelen doet hem ook denken aan zijn broer, met wie hij graag nog eens in hun geboortedorp Boom gaat wandelen. “Dat is een klein dorp, waar ik uit ben gevlucht naar de stad omdat ik het benepen en bedreigend klein vond. Mijn broer woont er nog. Hij weet ook nog veel van daar. Hij is een hele lieve leuke man die ook goed kan vertellen. Dat kan hij goed vanuit zijn stoel, maar als je wandelt, kun je zeggen: ‘Daar woonde toch een klasgenoot?’ ‘Nee, dat was daarnaast!’ Hij heeft altijd gelijk. Of: ‘Daar woonde toch dat hele mooie meisje?’ Zo kun je al wandelend
architectuur die prachtig is. Je moet dus met geheven hoofd wandelen.” Die verwondering is deels ook de reden van zijn voorkeur voor wandelen boven fietsen. “Wandelen is ook een manier om een beetje rond te kijken, stil te staan, eventjes halt te houden. Dat gaat, althans voor mij, veel moeilijker met het fietsen.”
Troost in de natuur
De Antwerpenaar mag dan een stedelijke fascinatie hebben, als ambassadeur van Natuurpunt predikt hij even hard het wandelen in de natuur. “Ik vind dat ook belangrijk. Ieder moet natuurlijk zijn ding vinden. Ik doe het zelf niet, maar vind het prachtig dat mensen gaan joggen en fietsen en in het bos gaan wandelen. De grote stad is mijn grote liefde. Als mensen dat verschrikkelijk vinden: ga dan de natuur in! Ik vind overigens niet dat alle bossen bewandeld moeten worden, stukken natuur moeten ook ongerept blijven. Waar
de bossen Wandelen in kastelen en langs
Stap langs water, hoog op een klif, midden op een vlakte of in dichte bossen. Elke wandeling is een uitnodiging om de natuurlijke en culturele rijkdommen van Wallonië te leren kennen.
Zin om eropuit te trekken?
Download onze nieuwe wandelbrochures op visitwallonia.be/wandelen
Beleef Wallonië en de Ardennen
niemand in komt, zodat de wildheid van de groei zijn gang kan gaan. Dat bomen kunnen omvallen en gaan rotten en aanleiding geven voor schimmels. Niet alles moet toeristisch worden ontsloten. We moeten opletten dat we niet alles kapot wandelen.” Dat is en blijft een moeilijk evenwicht. Juist de onaangetaste natuur kan de mens zoveel troost bieden.
“Dat is terug naar de essentie van de dingen. De bomen, die soms al vele jaren ouder zijn dan wij, en die al waren en nog zullen zijn. Dat is zo mooi. Dat geeft ook rust als men ziek is of niet lang meer te leven heeft.
Dat was er al en dat zal er nog zijn. Wij zijn passanten. We komen en gaan. Dat kan ik nu stoïcijns goed zeggen. Ik ben 64, ik heb een ongelofelijk mooi leven gehad. Ik hoop dat nog lang te mogen hebben, maar als dat niet zo zou zijn, heb ik niets te klagen. Voor hele jonge mensen is dat een ander verhaal. Zelfs dan denk ik dat de natuur de waarachtigheid van het leven weerspiegelt: de aarde, daar komen we vandaan. Ook het bloeien en het uitbloeien van alles in de natuur, dat is toch een metafoor voor de schoonheid en de vergankelijkheid van het zijn.”
“Liefdevol samen wandelen is een hele mooie manier om nabij te zijn”
Over Dirk De Wachter
Dirk De Wachter (1960) is hoogleraar aan de KU Leuven en psychiater en psychotherapeut bij het Universitair Psychiatrisch Centrum van de KU Leuven, campus Kortenberg. Hij is expert op het gebied van systeem- en gezinstherapie en is in de Belgische en Nederlandse media een graag geziene gast om zijn visie op de huidige geluksmaatschappij, rouw en het nastreven van zingeving te geven. Hij schreef meerdere bestsellers: Borderline Times, Liefde. Een onmogelijk verlangen?, De wereld van De Wachter, De kunst van het ongelukkig zijn en Vertroostingen. Deze zomer was hij te zien in de documentaire De natuur bestaat niet, waarin hij in gesprek gaat met vier personen over de relatiecrisis tussen de mens en de natuur.
van de Trage Weg
Dag van de Trage Weg
Langs bekende en onbekende paden in heel Vlaanderen
Foto’s: Trage Wegen vzw
In Vlaanderen ligt er meer dan 40.000 kilometer aan trage wegen: van smalle paadjes tot kaarsrechte bosdreven die bedoeld zijn voor wandelaars, fietsers, ruiters en andere mensen die zich zonder auto verplaatsen. Kom jij mee de Dag van de Trage Weg vieren op 19 en 20 oktober a.s.?
Wandelgenot
Trage wegen hebben veel te bieden: je vindt er rust en groen, je bent er weg van het drukke verkeer en je wandelt er tussen oude en nieuwe verhalen. Ze zijn vaak de kortste weg tussen twee
dorpen. Ze zijn de fijnste manier om in contact te komen met het landschap achter de lintbebouwing. Kortom, trage wegen zijn een feestje voor elke wandelaar: van occasionele stapper tot doorgewinterde hiker.
Wandelfeest
Toch kent niet iedereen die heerlijke paden in zijn buurt en zijn er nog heel wat trage wegen niet helemaal toegankelijk, hoewel dat eigenlijk wel zou moeten. Daarom is er de Dag van de Trage Weg. Op 19 en 20 oktober 2024 zetten gemeenten en organisaties trage wegen in de kijker met een wandeling, picknick of een andere activiteit. Nieuwe paden worden voor de eerste keer bewandeld, naambordjes worden feestelijk onthuld en bedreigde wegen krijgen een portie extra liefde. Met zo’n 250 activiteiten vind je vast ook een wandeltocht naar jouw smaak in het programma.
Een overzicht van de activiteiten vind je op www.dagvandetrageweg.be/ programma.
Seven Summits
De heuvels, de bossen en de bronnen van de Vlaamse Ardennen
Iedere sportliefhebber kent de Ronde van Vlaanderen, de Vlaamse wielerklassieker. De loodzware koers zigzagt door de Vlaamse Ardennen. Ook wandelaars kunnen hun hart ophalen in dit prachtig wandelparadijs. Stap langs de getuigenheuvels van de Vlaamse Ardennen tijdens de Seven Summits
Unieke natuur
Op zaterdag 26 oktober 2024 ga je in Anzegem voor de laatste Flanders Trails 2024. Anzegem ligt aan de voet van de Vlaamse Ardennen en al meteen na de start duik je het landschap in. Naargelang de gekozen afstand (15-25-35 of 50 km) volg je een parcours van pittige heuvels en machtige bossen. In de Vlaamse Ardennen vind je een overvloed aan bronnen en bronbeekjes. Op je wandelroute liggen dan ook
talrijke waterpartijen met afgesneden Scheldearmen – coupures, wat doorgangen zijn in een dijk of in een waterkering – of mysterieuze moeraspartijen met stevige vlonders en charmante bruggetjes. Overal laat de schitterende natuur je genieten van mooie vergezichten.
Rijke geschiedenis
De streek en het landschap zijn gevormd door de geschiedenis. De oudheid gaf namen aan Kaster
(castrum, een Romeins legerkamp) en de Kwaremont (quadrata mons, vierkante berg). In Waarmaarde was er een Romeinse haven. In de middeleeuwen vormde de Schelde de grens tussen Vlaanderen en het Duitse Rijk. De Hotond was toen niet bebost, het Kluisbos daarentegen maakte deel uit van het immense Kolenwoud. Van het hout werd houtskool gemaakt, vandaar de naam. In de Eerste Wereldoorlog werden de bomen voor de militaire doeleinden van de Duitsers gerooid. Achteraf werd het bos weer aangeplant met vooral beuken. De grillige ondergrond met overal kloven en hellinkjes ontstond onder meer door het ontginnen van de ijzerhoudende zandsteen, typisch voor getuigenheuvels.
Zeven heuvels
Hoe verder je stapt, hoe meer heuvels je over moet. Op je wandelmenu staan de Kwadenbulk, de Oude Kwaremont, de Paterberg, de Hotond (met 150 m het hoogste punt van Oost-Vlaanderen), de Knokteberg, de Kluisberg en de Tiegemberg. Seven summits, goed voor in totaal 686 hoogtemeters. Van heuvel naar heuvel ga je door het Paddenbroek, het Scherpenbergbos (de Hotond), het Kluisbos en langs de Waarmaardecoupure. Na het pittoreske Arnolduspark bereik je enkele kilometers later opnieuw Anzegem.
Meer info: www.sevensummits.be
Emmanuëlla Wyckmans
wandelt voor het goede doel
Heel wat wandelaars hebben het hart op de juiste plaats en koppelen hun wandelinspanningen aan een goed doel. Zo heeft ook de Limburgse Emmanuëlla Wyckmans een bijzonder verhaal te vertellen. Haar passie voor wandelen ontstond jaren geleden, om te leren overleven toen haar zoon verongelukte. Uiteindelijk bracht de wandelsport haar tijdens de lente van 2024 misschien wel dé uitdaging van haar leven: solo wandelen van het Spaanse Burgos naar Santiago de Compostela. Het werd een emotionele ervaring om nooit meer te vergeten en als klap op de vuurpijl zamelde ze een indrukwekkend bedrag in voor ALS-onderzoek.
Wandelen als rouwproces
“Het was de eerste keer sinds mijn zoon verongelukte dat ik me echt nog eens gelukkig voelde”
Mensen starten met wandelen omwille van heel diverse redenen. Emmanuëlla leerde de wandelsport kennen om te leren overleven na het verlies van haar zoon. “In 2016 is mijn zoon verongelukt. Ik zou in dagtherapie gaan, maar toen ontdekte ik het wandelen”, verduidelijkt ze. De wandelvonk sloeg uiteindelijk over tijdens een levensloop in Maaseik. “Ik schreef me in voor een korte wandeling, maar die werd uiteindelijk een tocht van vijf uur. Na jaren zonder sport was dat niet het slimste idee, maar uiteindelijk ging mijn wandelverhaal op die manier wel van start. Ik bouwde al snel – deze keer wel verantwoord – op tot tochten van 20 km en meer en had de smaak helemaal te pakken.” Wandelen doet
Emmanuëlla ook op tochten van haar plaatselijke wandelclub De Bos- en Heikabouters. “Wandelen in een club kan ik alleen maar aanraden. Ik heb er al heel wat wandelmaatjes leren kennen, het is gewoon enorm gezellig en daarnaast heb je nog een heleboel andere leuke voordelen.”
Naar Compostela, beslissing van het publiek Het waren uiteindelijk ook enkele wandelvrienden die het zaadje plantten om in 2024 naar Compostela te stappen. “Eigenlijk ben ik helemaal niet katholiek en daarom hield ik de boot wat af. Maar het idee bleef toch door mijn hoofd spoken.”
Uiteindelijk legde Emmanuëlla de beslissing in de handen van het grote
publiek. “Ik schreef me in voor het VTM-programma Wat zou jij doen? en finaal werd de knoop door het publiek doorgehakt.” Het oorspronkelijke plan was om een 100-tal kilometer te wandelen, maar dat werd al snel gewijzigd. “Vanuit Burgos zou ik vertrekken voor een solotocht van een 500-tal kilometer met als doel: op m’n 60e verjaardag aankomen in Santiago de Compostela”, vertelt Emmanuëlla.
Bijkomend doel
Emmanuëlla wandelde niet zomaar naar Compostela. Met de tocht wilde ze zo veel mogelijk geld inzamelen voor ALS-onderzoek. En dat goede doel is niet lukraak gekozen. Binnen haar familie werd er namelijk een heel agressieve vorm van familiale, erfelijke ALS (Amyotrofische Laterale Sclerose) vastgesteld. “Al heel wat familieleden verloren de oneerlijke strijd tegen de ziekte. In 2013 kreeg ook ik te horen dat ik drager ben van het gen, vroeg of laat zal ik dus ook ziek worden. In 2019 stapte ik de Dodentocht ten voordele van ALS. In 2020 zou ik dat opnieuw doen, maar helaas stak corona daar een stokje voor. Daarom wilde ik tijdens mijn tocht naar Compostela opnieuw zo veel mogelijk geld inzamelen.” Als extra motivatie liet ze vóór haar afreis zelfs een tatoeage zetten.
“De tocht heeft me helemaal tot rust gebracht”
Verjaardag vieren op stap Begin juni 2024 voltooide Emmanuëlla de trektocht van Burgos naar Santiago de Compostela. Het
werd een emotionele, maar ook heilzame tocht. “Het was de eerste keer sinds mijn zoon verongelukte dat ik me echt nog eens gelukkig voelde. De tocht heeft me helemaal tot rust gebracht. Het afzien van de stevige beklimmingen geeft enorm veel voldoening en de rust van de kabbelende beekjes of de fluitende vogels die je rondom je hoort, is echt heilzaam. Ik
raad het dan ook iedereen aan om zelf eens de tocht te ondernemen.” Uiteindelijk ging de tocht – ondanks de typische wandelkwaaltjes en een verzwikte enkel – vlotter dan verwacht. “Het verliep zo goed dat ik zelfs te vroeg in Compostela arriveerde. Ik vierde mijn 60e verjaardag uiteindelijk ergens tussen Finisterre en Muxia.”
Emmanuëlla was duidelijk nog niet
uitgewandeld en klokte af op een tocht van ongeveer 700 kilometer.
Andere wandelaars inspireren
De tocht naar Compostela bracht Emmanuëlla niet alleen innerlijke rust, maar zorgde uiteindelijk ook voor ruim € 10.000, een fiks bedrag bestemd voor ALS-onderzoek. Op de vraag of er een volgend project volgt, hoeft Emmanuëlla niet lang na te denken. “De ervaring was zo overweldigend dat ik eerst even moet bekomen van de tocht, maar het idee om misschien volgend jaar vanuit
Porto naar Compostela te wandelen is er wel al”, besluit Emmanuëlla. Ondertussen blijft ze vooral in haar Limburgse thuisbasis stappen en wil ze mensen verder inspireren met haar verhaal. En dit, ondanks alle tegenslagen, steeds met een aanstekelijk enthousiasme.
“Het idee om misschien volgend jaar vanuit Porto naar Compostela te wandelen is er wel al”
Meer informatie over ALS vind je op www.als.be. Volg de wandelavonturen van Emmanuëlla op Facebook: www.facebook. com/dodentocht2021.
GRISPORT PREMIUM
De Terrain Low en Terrain Mid zijn premium wandelschoenen van Grisport. De wandelschoenen combineren de technische eigenschappen met een opvallende look en maken ze geschikt voor elk seizoen.
De wandelschoenen zijn uitgerust met een stevige Vibram zool. Deze zool biedt, naast grip, ook de juiste demping en stabiliteit, wat zorgt voor maximale tractie tijdens het wandelen. Het Waterproof membraan zorgt voor waterdichtheid, maar maakt ook dat transpiratievocht eenvoudig de schoen kan verlaten. Naast comfort vallen de looks ook op. Het ontwerp van de wandelschoenen zorgt voor een uitgesproken uiterlijk in maar liefst zes kleurvariaties voor dames en heren
Maat: 36-47
Zin in een actiever leven?
De bewegingsdriehoek zet je op weg
Tekst & foto’s: Vlaams Instituut Gezond Leven vzw
Wandel je graag, maar zit je eigenlijk toch nog te veel? Dan is de bewegingsdriehoek hét instrument om je op weg te helpen naar een actiever en gezonder leven. Iedereen, jong en oud, kan dit praktische kompas gebruiken om meer te bewegen en minder lang stil te zitten.
Wie regelmatig de sport- of wandelschoenen aantrekt, heeft het vast al aan den lijve ondervonden: bewegen zorgt op lange termijn onder andere voor een betere concentratie, een betere nachtrust en een gezonder gewicht. En op korte termijn is het gewoon… plezant! Het goede gevoel dat je na een wandeling ervaart, is een extra bonus.
Bewegingsdriehoek
Alleen, soms hebben we een duwtje in de rug nodig, zeker in tijden waarin zittend gedrag steeds meer de norm wordt. Dan kan de bewegingsdriehoek van pas komen om je op weg te zetten naar een actiever en gezonder leven. Dit visuele, praktische hulpmiddel, ontwikkeld door het Vlaams Instituut Gezond Leven vzw, werd ontworpen om iedereen die vaak lang stilzit of weinig beweegt te helpen om het langdurig stilzitten te beperken en meer te bewegen. De driehoek maakt je bewust van hoe belangrijk het is om af te wisselen tussen zitten, staan en bewegen. Het motiveert je met haalbare boodschappen om je zittende levensstijl te doorbreken. Elke dag 10.000 stappen zetten, is fantastisch. Maar weet vooral dat élke stap telt. Elke kleine stap kan immers een positief effect hebben op je gezondheid.
Meer bewegen, minder zitten? Zo doe je het!
Met de tips van de bewegingsdriehoek kan je meteen aan de slag. En onthoud: iets is altijd beter dan niets. Veel succes!
1 Zit minder lang stil en beweeg meer Bewegen is essentieel voor een goede gezondheid, maar het is net zo belangrijk om langdurig
stilzitten te doorbreken. Probeer te vermijden dat je in de voormiddag bijvoorbeeld 30 minuten wandelt en daarna de rest van de dag stilzit. De aanbeveling is om elke 30 minuten even op te staan. Ga eens naar de tuin of het balkon of haal een glas water. Kleine onderbrekingen kunnen een groot verschil maken voor zowel je fysieke als mentale welzijn.
Zet stap voor stap
2
Stel kleine, haalbare doelen. Niemand verwacht dat je meteen de Dodentocht gaat wandelen. Begin met elke dag vijf minuten extra te stappen of een lichte huishoudelijke taak uit te voeren. Bouw rustig geleidelijk aan op. Zo
integreer je beweging in je dagelijkse routine zonder dat het overweldigend wordt. Door stap voor stap te werken vergroot je de kans dat je ook op lange termijn volhoudt.
3
Ga elke dag voor een gezonde mix van zitten, staan en bewegen
Het is belangrijk om elke dag een gezonde balans te vinden tussen zitten, staan en bewegen. Probeer een groot deel van je dag licht intensief te bewegen. Dit kan bijvoorbeeld door staand te bellen, vaker te wandelen of lichte huishoudelijke klusjes te doen. Deze mix zorgt ervoor dat je niet te lang stilzit en regelmatig in beweging bent.
Maak realistische doelstellingen en bouw je inspanningen langzaam op
4
4 beweegmomenten (tip 4)
Varieer waar je beweegt en minder zit
Bewegen is makkelijker dan je denkt. Er zijn zoveel mogelijkheden, zowel thuis, in je vrije tijd, op het werk als onderweg. Je kan bijvoorbeeld te voet naar de winkel gaan, in je vrije tijd met de kinderen spelen en staand de aardappelen schillen. Breng variatie in je dagelijkse routine. Dat zorgt ervoor dat het interessant blijft en dat je je lichaam actief houdt. Daarnaast biedt het ook mentale verfrissing.
5 Ruil minder gezonde keuzes in voor gezonde gewoontes
Maak bewuste keuzes om minder gezonde gewoontes te vervangen door gezondere alternatieven. Neem de trap in plaats van de lift, fiets naar het werk in plaats van de auto te nemen of doe een korte work-out tijdens de reclames op tv. Deze kleine aanpassingen kunnen je helpen om meer beweging in je dagelijkse leven te integreren zonder dat het veel extra tijd kost.
6
Kies iets wat je graag doet
Beweging heeft niet alleen fysieke voordelen, maar kan ook je mentale welzijn een boost geven. Het verhoogt je energieniveau, verbetert je stemming en helpt stress verminderen. Je doet de activiteiten graag en voelt je er goed bij. Misschien geniet je van wandelen omdat je nieuwe plekken ontdekt of omdat je het samen met vrienden doet. Er zijn veel redenen waarom je een activiteit fijn kan vinden en het daardoor langer volhoudt. Deel deze redenen met je familie en vrienden en wie weet inspireer je hen.
Denk vooruit en plan
7
Een goede planning kan je helpen om meer beweging in je leven te integreren. Plan bijvoorbeeld je week zo dat je tijd hebt voor een dagelijkse wandeling, een sportles of een andere fysieke activiteit. Bekijk welke wandelingen je met je club zal doen, maar ook welke
activiteiten je alleen of met vrienden zal ondernemen. Door vooruit te plannen, wordt het een vast onderdeel van je routine.
8
Pas je omgeving aan Zorg ervoor dat je omgeving je aanmoedigt om meer te bewegen. Dit kan door je werkplek ergonomisch in te richten, met bijvoorbeeld een zit-stabureau of door thuis een ruimte vrij te maken voor lichaamsbeweging. Ook reminders, zoals een wekker die je eraan doet denken om even op te staan, kunnen helpen om minder stil te zitten en meer te bewegen.
Maak bewuste keuzes om minder gezonde gewoontes te vervangen door gezondere alternatieven
Hoeveel beweeg je het best?
Volwassenen en 65-plussers wordt aangeraden om langdurig stilzitten te vermijden. Onderbreek je zitmomenten regelmatig om de 20 tot 30 minuten. Probeer daarnaast het grootste deel van je dag licht intensief te bewegen. Dit omvat activiteiten zoals traag stappen, staand computeren en licht huishoudelijk werk. Studies tonen aan dat zelfs deze vorm van beweging aanzienlijke gezondheidsvoordelen heeft. Maar dit alleen is niet voldoende; een extra inspanning is nodig. Er zijn drie opties:
Kleine onderbrekingen kunnen een groot verschil maken voor zowel je fysieke als mentale welzijn
1. matige intensiteit, minstens 150 tot 300 minuten per week. Hierbij gaat het om activiteiten waarbij je sneller gaat ademen en je hart sneller slaat, zoals stevig wandelen, recreatief zwemmen of fietsen naar het werk. Dit niveau van bewegen is voor velen haalbaar en biedt meer gezondheidsvoordelen dan licht intensieve beweging;
2. hoge intensiteit, minstens 75 tot 150 minuten per week. Dit betreft activiteiten waarbij je gaat zweten,
zoals hardlopen, een partijtje basketbal spelen of intensief tuinieren. Bewegen op hoge intensiteit biedt extra voordelen voor je gezondheid in vergelijking met matig en licht intensief bewegen;
3. een combinatie van matige en hoge intensiteit, minstens 150 minuten per week. Hoge intensiteit telt dubbel, dus 30 minuten joggen telt als 60 minuten, aangevuld met 90 minuten matige intensiteit, zoals fietsen.
Spierversterking
Naast de dagelijkse beweging is het belangrijk om ook elke week je spieren en je evenwicht te versterken. Voor ouderen zijn oefeningen gericht op evenwicht en lenigheid cruciaal om het valrisico te verminderen en om langer zelfstandig te kunnen wonen. Het Vlaams Instituut Gezond Leven vzw raadt aan om minstens twee keer per week aan spierversterking te doen.
Meer info op www.gezondleven.be > Thema’s > Beweging & sedentair gedrag > Beweegoefeningen > Krachtoefeningen
Luister naar je
lichaam
Te veel aanbevelingen in één keer?
Geen paniek! Je hoeft de doelstellingen van de bewegingsdriehoek niet onmiddellijk te bereiken. Begin met je huidige conditie en verhoog vervolgens geleidelijk aan je fysieke activiteiten. Maak realistische doelstellingen en bouw je inspanningen langzaam op. Dit voorkomt overbelasting en vermindert de kans op blessures. Daarnaast verhoogt het je succeservaring omdat je tussendoor kleine doelen bereikt. Neem de tijd om naar je lichaam te luisteren en pas je activiteiten aan op basis van je eigen mogelijkheden en vooruitgang. Moedig je familie en vrienden aan om (samen) meer te bewegen en zet vandaag nog de eerste stap!
Het Zittauer Gebergte
van rijke historie tot rotsformaties
Tekst & foto’s: Ellen Luijks – wandelboswachterellen.nl
Op de grens van Duitsland, Polen en Tsjechië ligt een uitmuntend wandelgebied. Naturpark Zittauer Gebirge biedt tal van uitdagende wandelpaden langs hoge rotsformaties. Deze grensstreek loopt ook over van de cultuurhistorie, compleet met stoomtrein, kloosterruïne en een historische stad. Tijd om het kleinste middelgebergte van Duitsland te ontdekken.
Het is al laat als we in ons hotel in het centrum van Zittau aankomen. Met een volle dag rijden is deze bestemming vanuit België of Nederland net te doen. Na het heerlijke diner strekken we nog kort de benen, maar dan duiken we snel ons bed in, want morgen worden we al vroeg verwacht bij de stadsgids.
Blumenuhr
De volgende dag staan we al op tijd bij het mooi gepresenteerde en heerlijke ontbijt van Ringhotel Dreïländereck. In het Tourist Info Naturpark op de Marktplatz geeft een medewerkster ons niet veel later tips over mooie plekken in het natuurgebied en staat er een stadsgids klaar om ons op sleeptouw te nemen door de oude stad. Zittau heeft een lange geschiedenis en vormde door haar ligging op de grens van Polen, Duitsland en Tsjechië een centrale rol in de koopmansgeschiedenis en later in de textielindustrie. Bij een verwoestende stadsbrand in 1757 ging zo goed als alles ten onder, samen met de bloeiende welvaart. Het duurde bijna een eeuw voor het hart van het stadje weer opgebouwd was. Dat Zittau er weer volledig bovenop kwam, is ook te merken aan de glas-in-loodramen en details van bladgoud in de raadzaal van het stadhuis. De gids neemt ons mee naar enkele oude gebouwen in het centrum, zoals het zwembad, het postkantoor en het gymnasium. Ze liggen allemaal als een parel in het groene stadspark rond het centrum, de plek waar ooit de oude stadsmuur stond. In het park vind je ook het bijzondere Blumenuhr, dat elk jaargetijde opnieuw wordt ingeplant met seizoensbloemen en waar je elk uur kunt genieten van het klokkenspel.
Bijzonder textiel
Net voordat je aan de Kirche zum Heiligen Kreuz komt, wandel je over het kerkhof. Vervallen stenen overgroeid met varens en grote bomen zorgen voor een aparte sfeer. Dat Zittau ooit hét middelpunt was van de textielindustrie blijkt ook in de kerk zelf. Nu is het een museum met slechts één tentoongesteld stuk, maar wat voor stuk. Hier hangt een zeldzaam groot Fastentuch uit 1472, een vastendoek dat toen in de kerk over het altaar werd gebruikt in de vastentijd. Het gigantische doek bevat negentig
Marktplein met raadhuis in het centrum van Zittau
Er staat een stadsgids klaar om ons op sleeptouw te nemen door de oude stad
motieven uit de bijbel en meet maar liefst 8,40 x 4,80 meter. Verderop in het Städtische Museen Zittau, gehuisvest in het oude klooster, hangt nog een kleiner doek uit 1573, dat met zijn 3,40 x 4,15 meter minstens zo bijzonder is. Als uitsmijter van de rondleiding brengen we een bezoek aan de Johanneskirche en beklimmen we de 262 treden van de toren voor een geweldig uitzicht over de stad en de bergen.
Met de stoomtrein
In de middag gaan we grenshoppen.
Indrukwekkende eikenlanen omlijsten de grens tussen Polen en Tsjechië. Een rondtocht via Duitsland is wat lastig door rivier de Neisse, die Duitsland scheidt van de andere twee landen. Na een heerlijke, typische Duitse maaltijd kijken we vanuit onze hotelkamer uit over de stad die we vandaag verkend hebben. Morgen is het tijd voor de heuvels, die op de achtergrond al lonken. Naar die heuvels trekken we op een speciale manier: met de Zittauer Schmalspurbahn, een stoomtrein die je in iets minder dan een uur door het landschap van Zittau naar Oybin of Jonsdorf brengt. De keuze voor Oybin is snel gemaakt, want wij willen graag Burg und Kloster Oybin zien.
Ruïnes
Voor we de berg met de ruïnes beklimmen, brengen de eerste trappen ons naar een barok bergkerkje uit 1708 met prachtige muurschilderingen. Dat de kerk op een helling ligt, is ook binnen te zien door de aflopende banken. Via de Rinderschlucht klimmen we verder omhoog naar de indrukwekkende klooster- en kasteelruïnes uit de 14e eeuw. Door een blikseminslag en de daaropvolgende verwoestende brand gingen de gebouwen in 1577 verloren. Nu dwalen we door de overblijfselen van wat ooit de gangen waren waar keizer Karel IV doorheen liep. In de immense ruïnekerk klinkt livemuziek met viool en piano, een kippenvelmoment.
Na een route vol klimmen en klauteren verheugen we ons op de terugtocht in de panoramacoupé van de stoomtrein
Zandsteengebergte
In de namiddag wandelen we de bergen in via de Steinzooroute. Met wat verbeelding zie je in dit middelgebergte in de zandsteenrotsen – met als een van de bekendste de Kelchsteine – allerlei dieren. Later op de route zien we nog de duif, de broedende hen en de schildpad. De zandsteenformaties zijn hier miljoenen jaren geleden ontstaan door zand en sedimentatie, afgezet in de toenmalige zee. Hierin zijn scheuren ontstaan, die zijn gaan eroderen tot spleten. De steeds breder wordende spleten hebben er uiteindelijk voor gezorgd dat de rotsen als zuilen zijn overgebleven. Met avontuurlijke kinderen is deze route ook echt een aanrader. Na een route vol klimmen en klauteren verheugen we ons op de terugtocht in de panoramacoupé van de stoomtrein.
klooster- en kasteelruïne Oybin op de rotsen
Umgebinderhaus
De bergen blijven lonken en we besluiten de hoogste berg van het Zittauer Gebergte te bedwingen, de Lausche. Vanuit de stad rijden we door de heuvels en de pittoreske dorpjes van Zittau naar Waltersdorf. Hier kiezen we voor het negen kilometer lange Naturlehrpfad Sinds 2020 krijg je vanop een uitkijktoren boven op de Lausche vanaf exact 800 meter hoogte uitzicht over de hele regio Oberlausitz. Aan de Tsjechische zijde kijken we uit over de bergen die met hun topjes in het landschap liggen. Het uitzicht is onbeschrijflijk mooi. Op de terugweg stappen we door een prachtig bos. Door de bosbessen, heide en de bomen is het weelderig en heerlijk rustig. Vanaf de rand van het bos blijven we tot in Waltersdorf het uitzicht houden. Waltersdorf zelf is hét middelpunt van de typische architectuur in Oberlausitz. De talrijke Umgebinderhauser zijn een combinatie van de Oost-Europese blokhutten met houten bogen en de Saksische vakwerktechniek. Hoe meer houten bogen, hoe welstellender de bewoners waren. In de regio staan nog zo’n 6.000 van deze vakwerkhuizen.
Oberlausitzer Bergweg
Voor wie niet genoeg krijgt van de bizarre rotsformaties of uitgestrekte natuur, is er ook de Oberlausitzer Bergweg, een pittige langeafstandsroute van 107 km tussen Neukirch en Zittau. Grotendeels volgt de route de grens tussen Duitsland en Tsjechië, wat garant staat voor vele rotsformaties en uitzichten. De route is onderverdeeld in 6 etappes. Voor ervaren langeafstandswandelaars is de route een must. Bagagetransport is mogelijk op de route.
Het Grote Orgelmassief
Meer info
Op www.zittauer-gebirge. com vind je niet alleen informatie over de regio rond Zittau of Naturpark Zittauer Gebirge, maar ook over de natuur, de vele wandelroutes en leuke overnachtingsadresjes. Wij verbleven in het Ringhotel Dreiländereck Zittau en in Sonnebergbaude Waltersdorf.
Damast
Met een bezoek aan het Duitse Damast und Frottiermuseum wordt het een rustige namiddag. In het museum wordt de historie van de textiel uitvoerig uit de doeken gedaan en leren we ook dat er een verband is tussen de rijke geschiedenis van deze streek en Nederland en België. De mensen hier brachten bezoeken aan Haarlem, Tilburg en Gent. Ze deden daar de kennis op van het textiel
maken, gingen terug naar Oberlausitz en dachten: dat kunnen we beter. Met verfijnde en bijzondere patronen en stoffen tot gevolg.
Nonnenfelsen
Op onze laatste dag trekken we nogmaals de bergen in. Op naar Jonsdorfer Felsenstadt, wat natuurlijk al goed klinkt. Opnieuw dwalen we hier urenlang langs rotsen met weergaloze uitzichten. Van de Carolinafelsen komen we terecht in het Schwarzes Loch. Midden in het bos werden hier maar liefst in vier steengroeves molenstenen gemaakt, waarvan het Schwarzes Loch de grootste is. Even later wandelen we langs de voormalige smederij van de groeves, waar gereedschappen voor de arbeiders werden gemaakt. Het Orgelpad leidt ons naar de
Ernaartoe
rotsformaties Grosse en Kleine Orgel. Als pijpen van een orgel steken de stenen uit de grond. Het is een uniek voorbeeld van het zuilvormige eroderen van zandsteen. Via het Alpenpad staan we ineens onder aan de beklimming van de Nonnenfelsen. De legende vertelt dat hier twee jonge nonnen bezweken voor de liefde en als straf in steen veranderden. We stappen door de 100 meter lange kloof en beklimmen daarna de rotsen voor een laatste fenomenaal uitzicht. Over de beboste bergkammen zien we in de verte nog een glimp van de stad Zittau, ons beginpunt van een aantal dagen geleden. De ontelbare hoeveelheid trappen in het gebied gaven ons af en toe het gevoel van een work-out, maar eens je dan boven bent en geniet van het uitzicht, is dat elke stap waard.
Met de auto is de afstand vanaf Brussel 900 km. Volg de snelweg naar Dresden, dan de A4 richting Görlitz. Vanaf afslag 89 volg je de regionale weg 96 naar Zittau.
Met de trein reis je naar Dresden, vanaf daar gaat trein RE2 naar Liberec met een halte in Zittau.
Wandelen als medicijn
Dementie
Tekst: Merel Baetens
Wandelen is goed voor onze gezondheid, dat weten we. Maar hoe werkt dat dan precies? In de artikelenreeks Wandelen als medicijn zoekt de redactie uit hoe bewegen – en dan in het bijzonder wandelen – een rol kan spelen in preventie, behandeling en revalidatie bij bepaalde aandoeningen en ziektes. Voor mensen met dementie is wandelen het bewijs dat ze wél nog uitdagingen aankunnen.
Wat is het?
Dementie? Alzheimer? Diverse termen worden vaak door elkaar gebruikt. In werkelijkheid is de ziekte van Alzheimer een vorm van dementie. Andere vormen zijn bijvoorbeeld frontotemporale dementie en vasculaire dementie. Dementie is de
verzamelnaam van een aantal ziektebeelden met gemeenschappelijke kenmerken, waarvan een geheugenstoornis het meest voorkomende is. Oriëntatieproblemen, niet meer uit je woorden komen en gedrags- en persoonlijkheidsveranderingen zijn andere mogelijke symptomen.
Preventie
“In 40% van de gevallen kun je de vorming van dementie voorkomen of uitstellen dankzij een gezonde levensstijl”, zegt Jurn Verschraegen, directeur van Expertisecentrum Dementie Vlaanderen vzw. “Ben je tussen de 40 en 70 jaar, dan kan je
Jurn
Meer nog dan op fysiek vlak, is wandelen een medicijn met een mentale impact
nog veel winst boeken naar later toe”, vult hij aan. Als je wandelt, gebruik je je spieren en komen er myokines vrij in je lichaam. Dat zijn stoffen die via je bloedstroom naar je hersenen gaan en je geheugen verbeteren.
Daarnaast zorgt beweging voor een betere bloedtoevoer naar je hersenen, wat leidt tot meer hersenactiviteit waardoor je brein beter kan werken.
“Het is een misverstand dat dementie hoofdzakelijk te wijten is aan erfelijke factoren”, vindt Jurn.
Behandeling
“Tijdens onze trekking in Italië belde een van de deelnemers met dementie naar huis, naar zijn vrouw. Achteraf zei zij me dat ze na het telefoontje moest huilen. Het was de eerste keer
Straffe cijfers
• De kans is 1 op 5 dat je dementie krijgt.
• Ruim 40% van de mensen ouder dan 90 heeft dementie.
• Tegen 2070 zal het aantal mensen met dementie verdubbeld zijn als gevolg van de ouder wordende bevolking.
Bron: Expertisecentrum Dementie Vlaanderen
Jurn Verschraegen trok samen met een groep mensen met dementie naar de Italiaanse Alpen
dat ze het gevoel had dat ze haar man terug had”, vertelt Jurn. Genezen van dementie bestaat niet. Die realiteit is soms zwaar om te verwerken. Meer nog dan op fysiek vlak, is wandelen een medicijn met een mentale impact.
“Mensen met dementie worden continu geconfronteerd met verlies: zaken die niet meer lukken en handelingen waar ze hulp bij nodig hebben. Dankzij een haalbare wandeluitdaging beseffen ze dat ze wél nog tot iets in
Elke dag wandelen met dementie: 3 tips
• Gebruik een gps-tracker
Door de tracker bijvoorbeeld aan een broekriem te hangen, kan iemand met dementie wel alleen op pad. Bespreek dat wel met de persoon in kwestie.
• Neem deel aan een georganiseerde wandeltocht
Zo’n tocht biedt tal van voordelen: de wandeling is eenvoudig te volgen dankzij de pijltjes, mensen met dementie geraken geprikkeld door een nieuwe omgeving en de organisatie zorgt voor een gevoel van veiligheid.
• Ga op zoek naar een buddywerking
Bij zulke initiatieven nemen vrijwilligers samen met personen met dementie deel aan een wandeling van bijvoorbeeld een wandelgroep. De mantelzorger kan dan even de zorg uit handen geven.
Naar Santiago de Compostela
“Wandelen zorgt ervoor dat ik actief blijf deelnemen aan het leven. Ik heb contact met anderen, ik ben bezig en ik beweeg, dat zijn drie essentiële dingen om mijn ziekte te vertragen”, vindt Fons. Vlaanderen leerde Fons kennen toen hij in 2024 schitterde als ober in het VRT1-programma
Restaurant Misverstand. Vóór zijn diagnose in 2022 zat Fons twee jaar thuis met burn-outklachten. “Ondertussen ziet ons leven er positiever uit. Nu ik weet waar bepaalde reacties vandaan komen, kan ik ze veel beter plaatsen”, zegt zijn vrouw Leen. Ze vertellen het nieuws snel aan hun vrienden in de wandelclub. “De reactie van de voorzitter? Hij vond dat we samen een uitdaging nodig hadden en vroeg ons om mee te gaan naar Santiago de Compostela”, zegt Fons. “Alles ging zo snel dat we vergeten waren een annulatieverzekering te nemen. Ik was toen wel bezorgd”, verduidelijkt Leen. De eerste dagen van hun tocht waren zwaar. “Andere mensen vonden dat ik hem te veel betuttelde, dat soort opmerkingen frustreerden mij. Maar na enkele dagen hebben we ons afgesloten voor commentaren en hebben we onze eigen camino gewandeld”, zegt Leen trots. Bovendien zamelden ze samen met de deelnemers aan de tocht maar liefst € 4.100 in voor de Alzheimer Liga Vlaanderen vzw.
staat zijn.” Een ander voordeel is dat mensen met dementie moe worden door positieve prikkels die ze krijgen tijdens een wandeling. “Anders kan hun dag-nachtritme omdraaien. En als zij slecht slapen, lijdt ook de mantelzorger daaronder”, legt Jurn uit.
Jezelf zijn in je wandelclub
Een volgende grote trekking staat niet meteen op de planning van Fons en Leen. “Ook fysiek is zoiets zwaar voor ons. We hebben veel aan de kortere afstanden met onze club”, vertelt Leen. “Ik kan daar de hele tijd met verschillende mensen babbelen, dat houdt mijn gedachten fris”, ervaart Fons. Nadien is hij altijd bekaf van de hoeveelheid prikkels. “Dat komt omdat hij de hele tijd tatert!”, lacht Leen. “Als je wandelt, beweeg je je armen en je benen, maar ook de spieren in je gezicht kunnen beweging gebruiken. Daarom vertel ik zoveel grapjes”, verklapt Fons. Voor Leen is wandelen even ontspannend als voor haar man. “Onze voorzitter gaat altijd als laatste. Hij zorgt ervoor dat iedereen bij elkaar blijft, waardoor ik niet de hele tijd op Fons hoef te letten. We zorgen goed voor elkaar in de club”, vindt Leen.
“We zorgen goed voor elkaar in de club”
Leen
Wandelen als ideale medicijn
“Mensen met dementie ervaren hun leven meestal nog als waardevol, ondanks de diagnose. Het is belangrijk dat we dat beseffen en daar kan wandelen een rol in spelen”, zegt Jurn, die zelf van wandelen houdt en al twee keer op meerdaagse trekking ging met personen met dementie. “Voor mij is wandelen puur plezier”, zegt Fons. Je hoeft niet alles te onthouden om de endorfines te voelen. Bekijk vooral wat haalbaar is voor jou en je omgeving en durf naar buiten te gaan.
Fons als ober in het VRT1-programma
Restaurant Misverstand
Zelf de uitdaging aangaan?
Heb jij of iemand in je omgeving dementie en wandel je nog veel?
Volgend jaar plannen Jurn en zijn team opnieuw een trekking. Hou www. brainadventureteam.com in de gaten of contacteer het team via de website. Je vindt er ook verslagen van vorige reizen.
Ga je liever zelf op pad? Jurn bundelde zijn tips en tricks in twee handige boekjes. Je koopt ze via infocentrum.dementie.be/ boeken-publicaties.
Bronnen
• www.gezondheidenwetenschap.be
• stories.kuleuven.be/nl/verhalen/ leven-met-dementie
Grote wandeluitdagingen met dementie: 3 tips
• Probeer eens met wandelstokken
Op steile gedeeltes kan evenwicht een probleem zijn. Oefen ook op voorhand met de stokken, want niet iedereen is daarmee vertrouwd. Een goed idee is een wandeling op een ruiger en steiler terrein dichter bij huis.
Wandelen met wandelstokken vraagt wat oefening
• Maak de voorspelbaarheid en leesbaarheid van de omgeving zo hoog mogelijk
Eenvoudige hulpmiddelen zoals een toilet in de buurt en een lampje om er ’s nachts naartoe te gaan, zorgen vaak voor rust.
• Onderschat mensen met dementie niet
Probeer naar hen te kijken vanuit de mogelijkheden en minder vanuit de beperking.
Samen
Veilig op weg met de fietsomnium van Callant Verzekeringen
Dat zelfs de meest fervente wandelaar niet elke verplaatsing met de benenwagen maakt, valt absoluut te begrijpen. Heel wat sportievelingen kiezen tegenwoordig voor het gebruiksgemak van de (elektrische) fiets, om zich bijvoorbeeld naar het startpunt van een wandeling te begeven.
Ook per fiets wil je steeds met een gerust hart op pad. Dat beseft Callant Verzekeringen, partner van Wandelsport Vlaanderen vzw, maar al te goed. Daarom lanceerde de verzekeringsexpert – met de expertise van ex-topwielrenner Peter Van Petegem –een nieuwe fietsomniumverzekering, die nu ook lichamelijke schade dekt.
RISICO’S OP DE WEG
Dat ook fietsen nog steeds in de lift zit, stemt Peter Van Petegem – business development manager bij Callant Verzekeringen – tevreden. De ex-renner is enthousiast dat zoveel Vlamingen aan het (elektrisch) fietsen gaan. Tegelijk ziet hij de risico’s op de weg steeds groter worden en merkt dat ook recreatieve
fietsers vaak onvoldoende verzekerd zijn. “Het risico voor fietsers is groot. Als ‘sportiefste makelaar’ vond ik dat we hier een oplossing moesten bieden, ook voor recreatieve fietsers. Want ook wie enkel korte afstanden fietst, is vaak onvoldoende gedekt”, zegt Peter.
“Ook wie enkel korte afstanden fietst, is vaak onvoldoende gedekt”
ALLESOMVATTENDE
FIETSOMNIUMVERZEKERING
Net daarom breidde Callant Verzekeringen haar fietsverzekering uit. De omniumverzekering dekt vanaf nu ook medische kosten voor lichamelijke schade. “We willen al onze klanten optimaal beschermen, of ze nu profrenner, wielertoerist of fietsliefhebber zijn. Met de nieuwste fietsomniumverzekering dekken we niet alleen diefstal, 24/7 bijstand en schade aan de fiets, maar ook lichamelijke schade. Zo kunnen klanten zorgeloos genieten van hun fietsuitje, dat is vooral wat telt!”, verklaart Peter Callant, zaakvoerder van Callant Verzekeringen.
Meer info op www.callant.be.
De Week van de Mobiliteit
Netwerk Duurzame Mobiliteit organiseert al sinds 1996 de Week van de Mobiliteit als campagne voor duurzame mobiliteit en bewust autogebruik. Naar jaarlijkse gewoonte worden tijdens dit festival van de duurzame mobiliteit over heel Vlaanderen acties gelanceerd waarbij de publieke ruimte tijdelijk wordt veroverd door voetgangers en fietsers.
Elk jaar van 16 t/m 22 september zet de Week van de Mobiliteit Vlaanderen #goedopweg om mee(r) te autominderen.
Tijdens deze week sta je bewust even stil bij je verplaatsingsgedrag en kan je proeven van alternatieven. Want wie de overstap maakt, ontdekt zelf de voordelen van stappen, trappen, trein/tram/bus of autodelen. Waarom ga je niet eens met de fiets of met het openbaar vervoer naar een wandeling? Of deel een auto met andere wandelaars naar de startplaats van een wandeling.
Meer info en acties op www.weekvandemobiliteit.be
De Westhoek wandelregio bij uitstek
De West-Vlaamse regio de Westhoek pakt tegenwoordig uit met maar liefst zeven wandelnetwerken. Van de beboste Ieperboog over het glooiende Heuvelland naar het Hoppeland met zijn ranke hopvelden. Verder gaat het door de IJzervallei over de Blankaart naar de Westkust. In de Westhoek kan je dus iedere dag van de week een wandelnetwerk verkennen. Dat de regio zich profileert als wandelgebied bij uitstek mag dan ook niet verbazen.
Foto’s: Westtoer
De Westhoek staat met z’n gevarieerde wandelnetwerken garant voor weergaloos wandelplezier, zowel voor de occasionele stapper als de doorwinterde wandelaar. Van langeafstandspaden, diverse lusvormige bewegwijzerde routes tot suggestielussen per wandelnetwerk, voor iedere wandelgelegenheid vind je in de Westhoek de geknipte tocht. Bovendien lopen de verschillende wandelnetwerken naadloos over in elkaar, wat het nog eenvoudiger maakt om de uitgebreide regio volledig te voet te verkennen. Stappen in de Westhoek is bewegen in een gevarieerd groen landschap, maar vooral genieten van de rust en stilte. Even nood aan pauze? Op de verschillende uitkijkpunten onderweg kan je eindeloos turen over het West-Vlaamse landschap. Ga je mee op verkenning langs de wandelmogelijkheden van de Westhoek?
Wandelnetwerken
Ieperboog Oost
De jongste telg in de reeks wandelnetwerken van de Westhoek is Ieperboog Oost. Op dit netwerk van maar liefst 256 kilometer nemen voornamelijk trage wegen je mee langs open vlaktes en dwars door prachtige bossen, die een rijk verleden met zich meedragen. De sporen van de Eerste Wereldoorlog vormen immers de rode draad door de streek. Zo leidt de Road to Passchendaele naar Tyne Cot Cemetery, de grootste Britse militaire begraafplaats ter wereld. In deze voormalige frontstreek vind je nog heel wat meer UNESCO Werelderfgoedsites, zoals het Polygon Wood Cemetery, het Buttes New British Cemetery en het iconische Canadese monument The Brooding Soldier. Op de hellingen van de zacht glooiende valleien in het wandelnetwerk Ieperboog Oost rijpen de druiven aan sierlijke wijnranken. Bovenop de heuvelkam is het genieten van indrukwekkende vergezichten. De Basiliek van Dadizele en het kasteelpark van Zonnebeke vormen bakens in dit gevarieerde landschap. Een letterlijk hoogtepunt op de route is de Onze-Lieve-Vrouwekerk in Zonnebeke, waar de halfronde panoramische ramen in de nok van de toren je op 40 meter hoogte een enig uitzicht bieden op de weidse omgeving. Je kan kiezen uit heel wat suggestielussen om je wandelhonger te stillen: de Boerenkrijgwandelroute (9,1 km), de Vierkavenboswandelroute (14,8 km of 7,8 of 8,5km), de Kruisekewandelroute (6,2 km), de Pompeschitterswandelroute (9,1 km) en de Legacy of Passchendaele wandelroute (17,6 km of 8,7 of 9,3 km).
2
De Blankaart
De Blankaart is een echt vogelparadijs. Vanuit vogelkijkhutten kan je zonder de vogels te storen de roerdomp, de lepelaar, wilde eenden en vele andere vogelsoorten volgen in hun habitat.
Op het wandelnetwerk De Blankaart zit je goed voor ruim 111 kilometer aan wandelplezier. Vanuit Diksmuide gaat het via autoluwe en onverharde paden door een vlak polderlandschap naar stille dorpjes als Sint-Jacobskapelle en Nieuwkapelle. Nadat je de IJzer oversteekt langs de Knokkebrug, wandel je door de IJzerbroeken, het overstromingsgebied van de IJzer. Rond het enorme waterspaarbekken dat werd aangelegd in het laagste deel van Merkembroek en Woumenbroek en in het natuurgebied De Blankaart kunnen vogelspotters hun hart ophalen. De verschillende uitkijktorens zijn dé geknipte plekken om de vele vogels die zich huisvesten in de rietmoerassen en natte hooilanden te observeren. Ook op dit wandelnetwerk is het oorlogsverleden nog tastbaar aanwezig. Zo stap je via het Kanaal Ieper-IJzer langs gehuchten als Drie Grachten en Steenstrate, plekken waar de strijd in een versteende herinnering staat gebeiteld. Dit wandelnetwerk ontdek je optimaal met de suggestielussen de Drie Grachtenwandelroute (6,2 km) en de Blankaartwandelroute (9,9 km). De Blankaart is een echt vogelparadijs. Vanuit vogelkijkhutten kan je zonder de vogels te storen de roerdomp, de lepelaar, wilde eenden en vele andere vogelsoorten volgen in hun habitat. Vanop diverse uitkijktorens heb je een uniek zicht over de rietmoerassen en de natte hooilanden.
Hoppeland
Op het wandelnetwerk Hoppeland van ruim 200 kilometer aan wandelpaden leer je al stappend alles over het erfgoed en de charmes van de stad Poperinge en de kenmerkende glooiende hoppestreek. In de gastvrije en pittoreske dorpjes proef je van de gastronomie, de joie de vivre en de levende tradities van de Westhoek en Frans-Vlaanderen. Je wandelt er door een bosrijk gebied, stapt langs de indrukwekkende hopperanken en verkent de natuur langs kronkelende beken. Wanneer de hopperanken tijdens de zomer volop in bloei staan, is het wandelnetwerk misschien wel op z’n mooist. Maar laat dit je vooral niet tegenhouden om de charme van het Hoppeland ook op een ander tijdstip van het jaar te verkennen. Suggestielussen op dit wandelnetwerk zijn de Galgebossenwandelroute (6,9 km) en de SintSixtuswandelroute (7,7 km). In de Sint-Sixtusabdij wordt de befaamde trappist Westvleteren gebrouwen. In de schaduw van de abdij proef je in café ‘In de Vrede’ dit bier vergezeld van een boterham met abdijpaté of paterskaas.
Heuvelland
In het Heuvelland werden de heuvels omgedoopt tot bergen. Je stapt er langs de pittige beklimmingen van de Westhoek, waar het wandelnetwerk Heuvelland zich uitspreidt als een lappendeken over de heuvelachtige West-Vlaamse streek tot zelfs een stukje Frans-Vlaanderen. Aan Vlaamse zijde zijn ruim 220 kilometer aan verkeersluwe en onverharde wandelpaden verbonden tot een schitterend netwerk. Kenmerkend voor het Heuvelland is de couleur locale met de heerlijke streekgastronomie, de vele bruine kroegen onderweg en de vriendelijke plattelandsbewoners die je met plezier wegwijs maken in hun streek en cultuur. Ontdek het Heuvelland via de knooppunten of volg enkele van de suggestielussen als de Geuzenwandelroute (9 km), de Kemmelbergwandelroute (9,1 km), de Kraters- en Mijnenwandelroute (7,1 km) of de Twee Bergenwandelroute (7,3 km). Aan uitkijkpunten op het wandelnetwerk Heuvelland geen gebrek. Op de Belvedèretoren bovenop de Kemmelberg stijg je 170 meter boven de zeespiegel uit en kijk je kilometers in de verte. In Dranouter heb je op het panoramisch dakterras Het Klankpanorama een fabuleus zicht op de omgeving. In Mesen word je na een beklimming van 214 treden op het uitkijkplatform van de Sint-Niklaaskerk beloond met een fenomenaal panorama. In Reningelst, deelgemeente van Poperinge, kom je voorbij de mouttoren. Deze voormalige brouwerij werd opgesmukt en enkele jaren geleden opengesteld voor het grote publiek. Groot en klein kan er tegenwoordig terecht in de Kinderbrouwerij. Plezier is er verzekerd met de volks- en bordspelen of geniet er in alle rust van een verfrissend huisbiertje. Het schitterend uitzicht bovenop de mouttoren krijg je er gratis bij.
Ieperboog
De Ieperboog mag dan wel het kleinste wandelnetwerk van de Westhoek zijn, toch heeft het heel wat te bieden. Op het wandelnetwerk Ieperboog staat de landschappelijke en cultuurhistorische rijkdom van het bosrijke gebied ten zuiden van Ieper centraal. Ook hier word je steeds herinnerd aan de sporen die de Groote Oorlog naliet. Het Provinciedomein Palingbeek, de Verdronken Weide en Zillebekevijver vormen de ankerpunten van het wandelnetwerk. Je verkent de glooiende landschappen, gekenmerkt door een afwisseling van weides, hagen, knotboomrijen en poelen. Wandel door kleine bosjes, langs oude hoeves en in de typische dorpen. Onderweg ontdek je ongetwijfeld de alom geprezen lokale charme van de Westhoek. Op de suggestielussen Gasthuisbossenwandelroute (10,6 km of 7,5 km) en Palingbeekwandelroute (12,4 km of 7,9 km) krijg je alvast een perfect voorsmaakje van dit kleine, maar enorm fijne wandelnetwerk.
De kaarten van de wandelnetwerken (€ 10,00), de lusvormige wandelroutes (€ 4,00) en de stadswandelroutes (€ 4,00) zijn te verkrijgen bij de diverse diensten voor toerisme of online via shop.visitwestvlaanderen.be. Voor de wandelliefhebber die meteen de volledige regio wil verkennen is er de handige wandelbox Westhoek (€ 35,00). Deze box omvat de 6 wandelnetwerkkaarten (excl. wandelnetwerk Westkust) en de 5 lusvormige, bewegwijzerde wandelroutes. 5
Wandelnetwerkkaarten en wandelbox Westhoek
6 IJzervallei
Op het wandelnetwerk IJzervallei ontdek je de IJzer zoals je hem nog nooit zag. Langs de dorpjes van de IJzer is het heerlijk genieten van de stilte. Wandel door de ongeëvenaarde IJzerbroeken, de overstroombare landen die het gebied zo typeren. Dit wandelnetwerk neemt je mee op pad door een uniek natuurlijk rivierlandschap met groene weiden. Het gebied huisvest een uitzonderlijke flora en fauna, je kan er de talloze broedvogels zo zien rondfladderen. In het biljartvlakke en waterrijke landschap staan de spitse kerktorens van de charmante dorpen van de Westhoek en Frans-Vlaanderen centraal. Het wandelnetwerk gaat dus over de schreve (de grens met Frankrijk): in dit grensgebied stap je langs smokkelpaden van weleer en over charmante bruggetjes. Hier smokkelden de blauwers in het verleden allerlei koopwaar over de grens. Het wandelnetwerk IJzervallei valt te ontdekken via vier bewegwijzerde suggestielussen: de Beverdijkwandelroute (8,2 km), de Brabanthoekwandelroute (6,8 km), de Brouckmolenwandelroute (8,3 km) en de Dode IJzerwandelroute (7,1 km). 7
Het wandelnetwerk IJzervallei neemt je mee op pad door een uniek natuurlijk rivierlandschap met groene weiden
Westkust
Daar is de Noordzee! Het wandelnetwerk Westkust strekt zich uit van Nieuwpoort, Koksijde en De Panne over Bray-Dunes, Zuydcoote, Ghyvelde en Leffrinckoucke. In deze specifieke Frans-Vlaamse grensregio is het heerlijk genieten op de 160 kilometer zorgvuldig geselecteerde paden. Je wandelt er door de mooie kust- en duinlandschappen met z’n typische fauna en flora, je snuift de geschiedenis van de belle époque op en loopt langs de overblijfselen van Wereldoorlog II. Breng ook eens een bezoekje aan de vele bezienswaardigheden en musea langs het netwerk, maar geniet vooral van de gezellige sfeer in de bruisende badplaatsen. In De Panne vind je aan het eind van de wandeldijk richting Frankrijk het Westerpunt.
Dit architecturaal hoogstandje is trouwens het meest westelijke uitkijkpunt van België. Vanop deze bijzondere trap geniet je van een fantastisch uitzicht over zee en duinen. Het wandelnetwerk Westkust bevat ook drie bewegwijzerde suggestielussen: de Westhoekwandelroute (7,2 km of 10,5 km), de Doornpannewandelroute (5,6 km of 9,8 km) en de Ter Ydewandelroute (7,5 km).
Nog meer wandelmogelijkheden
Lusvormige wandelroutes
Ook in de gebieden waar geen wandelnetwerken uitgewerkt zijn, kan je dankzij diverse lusvormige bewegwijzerde wandelroutes genieten van de adembenemende natuur die de Westhoek te bieden heeft. Zo verken je op de Bethoosterse Broekenwandelroute (9,2 km) de omgeving van Esen (Diksmuide). Blijf nog even rond Diksmuide voor de Zannekinwandelroute (6,5 km) en geniet van het uitgestrekte polderlandschap op de grens van Lampernisse en Alveringem. De Koekelarebergwandelroute (6,5 km) neemt je dan weer mee langs wonderlijke natuurgebieden, groene parken en de 43 meter hoge ‘berg’ van Koekelare. De 9 kilometer lange Ringslotwandelroute vertrekt vanuit Houtem (Veurne), waar je het gebied van De Moeren induikt. Geniet er van de stilte en een machtig uitzicht over het rechtlijnig grachten- en wegenpatroon.
Stadswandelroutes
In de Westhoek is het niet alleen heerlijk wandelen in de natuur. Ook voor interessante stadswandelroutes ben je in de Westhoek aan het juiste adres. De lusvormige routes nemen je mee door erfgoedsteden als Ieper, Diksmuide, Poperinge, Veurne, Lo, Wervik en Mesen. Of ga eens op verkenning in Nieuwpoort, met 10 kilometer meteen ook de langste stadswandeling in het rijtje. Klinknagels wijzen je er de weg en onthullen je stapsgewijs de fraaiste plekjes en waardevolste hoekjes van de stad. Al wandelend word je ondergedompeld in het cultuurhistorisch erfgoed van de Westhoek. En uiteraard kan je onderweg geregeld even pauzeren voor een hapje of een drankje in de lokale horecazaken.
Wandelen in de Westhoek
Drie keer wandelen over lange afstand
Ook fans van lange afstanden of meerdaagse wandelingen komen in de Westhoek zeker aan hun trekken. In de regio hebben fervente stappers de keuze uit drie gevarieerde langeafstandsroutes. De Western Front Way (Via Sacra) omhelst ruim 1000 kilometer aan wandelpaden langs de frontlijn van de Eerste Wereldoorlog. Het meest noordelijke deel van de route trekt dwars door de Westhoek, van Nieuwpoort naar Mesen (of omgekeerd). Het is een 85 kilometer lange route, bewegwijzerd met bordjes in beide richtingen. Het Triootje Westhoek is een 80 km lange, gevarieerde wandelroute langs historische plekken in en rond Ieper, bosrijke wandelpaden van het Heuvelland en de hopvelden van Poperinge. Als derde optie is er de Grote Vijf-route, een 123 km lange tocht langs de vijf gemeenten Houthulst, Hooglede, Langemark-Poelkapelle, Staden en Zonnebeke. Enkele dagen wandelplezier verzekerd!
Meer info over wandelen in de Westhoek vind je op www.toerismewesthoek.be/wandelen
Wandelarrangement BellaRosa
B&B BellaRosa ligt op een boogscheut van het dorp Kemmel (Heuvelland) en is de ideale uitvalsbasis om de uitgestrekte velden te voet te trotseren. Ontdek het mooie Heuvelland met de charmante dorpen Kemmel, Wijtschate, Dranouter en Westouter, maar ook de vele wijndomeinen die de heuvelflanken vorm geven. Sluit de dag af in een van de authentieke kroegen of in een van de vele gezellige restaurantjes. Nieuwsgierig? Neem al een kijkje op www.landhuisbellarosa.be!
Doe mee en win een weekendje weg voor 2 personen in Landhuis BellaRosa (2 nachten incl. ontbijt) geschonken door Toerisme Westhoek!
Antwoord op volgende vraag:
Op welk wandelnetwerk kom je voorbij de Sint-Sixtusabdij?
Stuur een e-mail met als onderwerp ‘Wandelarrangement BellaRosa’, het juiste antwoord, je naam en je adresgegevens naar mailenwin@wandelsport.be.
De perfecte basisuitrusting
voor wandelen in het najaar
De dagen worden alweer korter, de zon staat lager en de eerste bladeren vallen. Kortom, de zomer is bijna ten einde en de herfst is in aantocht. Voor de wandelaar betekent dat zeker niet dat het seizoen ten einde is en de wandelspullen de kast in kunnen, maar het vraagt wel een andere voorbereiding en uitrusting dan in hartje zomer. Gelukkig zijn er voor de wandelaar veel jassen, broeken, schoeisel en tips om je tegen elk weertype te wapenen. Centraal staat daarbij: welk type wandelaar ben je en wat heb je nodig? De redactie van wandel.be magazine zet de basis voor je op een rijtje.
Als met het omslaan van het weer de temperaturen dalen, kleed je dan in laagjes. De eerste laag, het juiste (sport)ondergoed, zorgt ervoor dat de huid droog blijft. De tweede laag isoleert, zodat het lichaam warm blijft en de derde laag houdt externe factoren als regen en wind buiten. Eventueel de tweede, maar zeker de derde laag draag je in de vorm van een goede jas.
Een jas voor elk weertype
Hoeveel lagen je kiest en welk type jas geschikt is, hangt af van je eigen voorkeuren, maar natuurlijk vooral van het weertype waarin je wandelt of graag wilt wandelen. Als je eropuit trekt voor een stevige wandeling en je accepteert totaal dat elke stortbui of storm erbij kan horen, dan kan je kiezen voor een hardshell jas. Zo’n jas biedt niet in eerste instantie warmte, maar is water- en winddicht, zodat je de regen en storm goed en droog doorstaat. Tegelijkertijd hebben de
jassen wel een ademend vermogen, maar is de afvoer van transpiratievocht niet altijd even makkelijk. Softshell jassen bieden meer opties. Ze zijn deels water- en windafstotend én zijn goed in staat transpiratievocht af te voeren. Soepele en elastische materialen waarin de softshell jassen worden uitgevoerd, bieden veel bewegingsvrijheid.
De wandelbroek, niet zomaar een broek
Hoewel lang niet iedere wandelaar er bij stilstaat, ook de keuze van de broek is belangrijk als je op pad gaat. Synthetische stoffen zoals polyamide, polyester en nylon lenen zich uitstekend voor een goede wandelbroek. Deze materialen zijn licht, ademend, elastisch, sneldrogend en bieden veel comfort. Let er wel op dat je niet een te strakke wandelbroek koopt. Voldoende bewegingsruimte is essentieel. Qua lengte moet je broek niet te lang
zijn, want een te lange wandelbroek kan in de weg zitten bij je schoenen. Sommige broeken hebben hiervoor verstelbare pijpen. En stap je vaak met een rugzak? Controleer dan goed of er naden op heuphoogte zitten. Valt de heupband van je rugzak over deze naden, dan kan dit pijnlijk aanvoelen of zelfs blauwe plekken veroorzaken.
Wandelschoenen: analyse, type en testen
Weet je van jezelf dat je snel problemen met je voeten hebt, dan kun je de zoektocht naar goede wandelschoenen beginnen met een analyse
In veel gespecialiseerde wandelwinkels kan een podoloog een stapanalyse bij je uitvoeren
door bijvoorbeeld een podoloog. In veel gespecialiseerde wandelwinkels is vaak een podoloog werkzaam. Na een analyse weet je precies hoe je stapt, waar eventuele risico’s op blessures zitten, of je aangepaste zolen nodig hebt en waar je op moet letten bij het kiezen van schoenen.
Het is meteen een uitstekende reden om je wandelschoenen in een winkel aan te schaffen en niet via internet. Het kan zeker via internet, maar je besteedt best de nodige aandacht om een goede, comfortabele schoen te kiezen en de kans op een miskoop is via internet wel iets groter. Bovendien is de keuze sterk afhankelijk van het type wandelaar dat je bent en ook daarbij kunnen ze je in een speci-
aalzaak adviseren. Want is kilometers maken in steden jouw grote liefhebberij, dan heb je heel andere schoenen nodig dan de offroad- of bergwandelaar.
Als je voor een aankoop in een winkel gaat, bereid je dan goed voor. Neem je oude wandelschoenen, sokken in verschillende diktes en eventuele steunzolen mee. Aan de schoenen en zolen kunnen winkelmedewerkers zien op welke manier je loopt en met de verschillende sokken weet je zeker dat de schoenen in alle omstandigheden goed zitten. En een niet te onderschatten tip: maak je niet te druk over de kleur van de schoenen. Een goed zittende schoen met voldoende comfort en de juiste pasvorm,
Hardshell jassen zijn ademend, maar kunnen transpiratievocht niet altijd goed afvoeren
is veel belangrijker. Bovendien geniet je tijdens het wandelen doorgaans van de omgeving en kijk je niet al te veel naar je schoenen.
Tot slot de basiselementen van een goede wandelschoen op een rij:
• goede grip
• juiste maat
• passend bij jouw wandeldoel
• voldoende stabiliteit voor de enkels
• geschikt voor steunzolen (indien nodig)
• voldoende ruimte voor dikkere sokken
Locatie modeshoot
Buitenplaats Kameryck bestaat uit 15 ha land en water in het Groene Hart van Nederland. Omgeven door weilanden en uitgestrekte polders is het een startpunt voor prachtige fiets- en wandeltochten. Met een eigen groente- en theetuin en veel seizoensgebonden streekproducten kun je er heerlijk eten op het terras aan het water. In het najaar van 2024 opent Kameryck een uniek blotevoetenpad.
www.kameryck.nl/
RAB
Firewall light: Prijs € 240,00
Airzone active: Prijs € 99,95
Nexus: Prijs € 120,00
www.bever.nl
GRISPORT
Grisport Terrain Mid (Het zwarte/bruine model):
Prijs € 169,95
Storelocator via www.grisport.nl
Grisport Terrain Low (Het Burgundy model):
Prijs € 159,95
Storelocator via www.grisport.nl
KEEN
Zionic Mid: Prijs € 179,95
WK400: Prijs € 169,99
SOCKWELL
Ascend II Crew
voor dames en heren: Prijs € 34,99 www.sockwell.nl
FJÄLLRÄVEN
Rugzak: Fjällräven Abisko Friluft 35 M/L Prijs € 250,00
Dames: Fjällräven Abisko Trail Stretch Trousers W Prijs € 210,00
Fjällräven Abisko Wool LS W Prijs € 85,00
Fjällräven Expedition X-Lätt Vest W Prijs € 210,00
Heren: Fjällräven Vidda Pro Lite Trousers M Prijs € 190,00
Fjällräven Abisko Trekking Shirt M Prijs € 130,00
REGATTA GREAT OUTDOORS
Herenregenjas Birchdale: Prijs € 119,95
Damesregenjas Birchdale: Prijs € 119,95
Muts met ingebouwd lichtje: Prijs € 15,00
Damesshirt Women’s Yonder II: Prijs € 49,95
REGATTA GREAT OUTDOORS
Herendonsjas Marizion: Prijs € 89,95
Damesdonsjas Hood Marizion: Prijs € 99,95
Herenwandelbroek Highton Z/O Trs: Prijs € 84,95
Dameswandelbroek Questra V: Prijs € 84,95
De kleding is te koop via www.wandelwebshop.be
The Amazing Sleeve Sock
Houd vuil buiten je schoenen
Geen vervelende pitstops meer
Je voeten op temperatuur
Zelfs tijdens extreme kou en hitte
Zorgeloos sporten
Pijnvrije wandelactiviteiten
Meer sportbeleving
in een sportclub
Leden van een sportclub weten het al langer dan vandaag: sporters beleven meer, zéker in een sportclub. Van 1 tot 30 september 2024 organiseert Sport Vlaanderen in samenwerking met de sportfederaties en sportdiensten de Maand van de Sportclub.
Gedurende één maand openen in alle Vlaamse steden en gemeenten verschillende sportclubs hun deuren voor het grote publiek. Zo kan iedereen kennismaken met een brede waaier aan sportdisciplines. Bij Wandelsport Vlaanderen vzw ben je al langer welkom als niet-lid op de wandelevenementen. Maar als lid heb je natuurlijk wel een aantal voordelen!
Sport werkt bovendien verbindend, want sport stimuleert de sociale cohesie en creëert een gevoel van samenhorigheid. Wandelen maakt je gezonder en gelukkiger, en bevordert je fysieke en mentale gezondheid. Ken je iemand die nog geen lid is van een wandelclub en misschien wel een duwtje in de rug nodig heeft om meer te gaan sporten of om uit een sociaal isolement te raken? Breng hem of haar mee tijdens de Maand van de Sportclub naar een georganiseerde wandeling van jullie keuze. Vele wandelclubs nemen extra initiatieven om iedereen te verwelkomen en de vele vrijwillige medewerkers staan klaar om te antwoorden op al je vragen. Wandelinspiratie vind je in de online wandelkalender op www.wandel.be.
Alle initiatieven van de wandelclubs van Wandelsport Vlaanderen vzw in het kader van de Maand van de Sportclub vind je op www.wandel.be > wandelinspiratie.
Waarom lid worden van een wandelclub van Wandelsport Vlaanderen vzw?
• Korting op het inschrijfgeld op wandeltochten georganiseerd door de clubs van Wandelsport Vlaanderen vzw of door de wandelsportfederatie zelf
• 24/7 verzekerd tijdens je wandelactiviteiten
• Keuze uit meer dan 320 wandelclubs
• Gratis wandel.be magazine
• Korting op wandelkledij in de webshop van Wandelsport Vlaanderen vzw (www.wandelwebshop.be)
• Korting op wandel.be wandelreizen
• Wandelclubs organiseren niet alleen wandelevenementen, maar vaak ook andere clubactiviteiten: een maandelijks wandeluurtje, een daguitstap met de bus, een wandelreis, een ledenfeest, een verrassingsreis…
Vind een leuke wandelclub die bij je past op www. wandelsportvlaanderen.be > Clubzoeker
De Belgische ku(n)st is tof!
De beste wandelingen langs de Belgische kustlijn
Tekst & foto’s: Simone Vos
De zilte zeelucht, fijne zandstranden, imposante duinenpartijen, indrukwekkende kunstwerken en knusse restaurantjes in de diverse dorpen: de Belgische kust heeft het allemaal. 67 kilometer lang strekt dit kustgebied zich uit, van de Franse tot aan de Nederlandse grens. Tien badplaatsen liggen er te pronken, stuk voor stuk met een eigen karakter. Zeker in Koksijde-Oostduinkerke, De Haan-Wenduine en Knokke-Heist is het goed toeven én zijn er veel wandelingen mogelijk, altijd aangenaam en rustiger buiten het drukke zomerseizoen. De mooiste wandeltochten (met kunst) uitgelicht.
Wie naar de Belgische kust gaat, kan daar zeker een paar dagen (of zelfs een week) voor uittrekken. Niet alleen de badplaatsen zelf zijn namelijk een bezoekje waard, maar juist ook de natuurgebieden die tussen de plekken in of wat meer landinwaarts liggen. Je bereikt de kust met
de auto of de trein. De Panne, Oostende, Blankenberge en Knokke-Heist zijn allemaal goed bereikbaar met het openbaar vervoer. Tussen de badplaatsen brengt de kusttram je makkelijk van de ene plek naar de andere.
Natuur in Koksijde-Oostduinkerke
Een van de eerste stops is Koksijde-Oostduinkerke. Deze twee plaatsen staan bekend om de gastronomie én de natuur. Zo start vanuit Koksijde de Doornpannewandelroute bij Bezoekerscentrum De Doornpanne. Deze tocht van 9,8 km voert je door de Doornpanne, de Schipgatduinen en langs De Hoge Blekker, met 33 meter de hoogste duin van de kustlijn. Het gebied is in totaal 240 ha groot en wisselt zandpaden, bossen en duinen mooi af. Niet alleen de natuur langs de kust is een blikvanger, maar zeker ook de kunstwerken die langs de zeedijken en op de stranden staan. Eens in de drie jaar pakt de Triënnale Beaufort uit met unieke sculpturen van nationale en internationale kunstenaars. Iedere editie blijft een aantal werken staan. Zo is het Beaufort Beeldenpark ontstaan, met nu zo’n vijftig werken langs de hele kustlijn. Het nieuwste werk dat je in Koksijde kan bewonderen is All the words in the world van Jorge Macchi, een levensgroot toetsenbord zonder toetsen. Je vindt het kunstwerk aan de Zeedijk, ter hoogte van de E. Vanlangenhovestraat. Na je wandeling zin in een hapje en een drankje in Koksijde? Schuif dan aan bij The Tables, een sfeervol restaurant aan de dijk. Meteen een mooi moment om de zonsondergang te bekijken aan zee.
Garnaalvissers te paard in Oostduinkerke
Wanneer je in Oostduinkerke bent, check dan zeker of de garnaalvissers te paard in actie zijn. Bij laagtij gaan ze de zee in met hun Brabantse trekpaarden en een trechtervormig net om daarmee garnalen te vangen. De exacte momenten vind je op www. navigomuseum.be.
De Haan-Wenduine ontdekken
Vier badplaatsen verder, ligt het karakteristieke plaatsje
De Haan met zijn typische laagbouw. Kom je er met de kusttram aan, dan stap je uit bij het historische tramstation met traditioneel Engels-Normandisch vakwerk in de gevel. De Haan telt diverse prachtige villa’s in diezelfde stijl en daarmee is deze kustgemeente een echte aanrader om doorheen te struinen. In De Haan begint ook de Duinbossenwandelroute van 11,2 km, die je door het open duinlandschap Duinbossen en langs Spioenkop Wenduine, een romantisch plekje met een opvallend gebouwtje met rood dak, brengt. Vanaf de duin waarop de Spioenkop staat, heb je een schitterend uitzicht over het bos, de zee en de polders.
Ook in De Haan en in deelgemeente Wenduine vind je diverse kunstwerken die bij de Triënnale Beaufort horen. Zo staat Al met der tyd van Pei-Hsuan Wang op de Zeedijk De Haan, ter hoogte van Koninklijke Baan 4. Aan de rotonde aan de Manitobahelling prijkt Monobloc moments van Sara Bjarland.
Vanaf de duin waarop de Spioenkop staat, heb je een schitterend uitzicht over het bos, de zee en de polders
Knokke-Heist en Het Zwin
bewonderen Vlak bij de Nederlandse grens ligt dé badplaats vol galeries, restaurants, cafeetjes en veel winkels: KnokkeHeist. Bekend om de luxueuze sfeer, maar zeker ook om het prachtige natuurgebied Het Zwin. Dit uniek stukje natuur ligt hoofdzakelijk in België en een klein deeltje in Nederland. In totaal is het 770 ha groot en het gebied bestaat uit De Zwinduinen en -polders, het Zwin Natuur Park en de Zwinvlakte. De internationale dijk werd in 2019 aangelegd en verbindt het Belgische deel met het Nederlandse deel.
Vanuit Knokke-Heist ben je met de fiets in twintig minuten in Het Zwin, het is meteen een fijne tocht langs de zee en
door het duinengebied, maar is ook bereikbaar met de bus en de auto vanuit Knokke-Heist. Een fijne wandeling door De Zwinduinen en -polders is de Zwinwandelroute van 13,3 km. Langs grazende paarden en schapen en over groene paden ontdek je dit gebied op je gemak.
Het Zwin Natuur Park en de Zwinvlakte zijn ook toegankelijk voor bezoekers. In het bezoekerscentrum betaal je wel entreegeld, maar je krijgt er wel een aantal exposities en extra uitleg in het park voor in ruil. Op aanvraag kun je er rondleidingen boeken. In dit gebied vliegen de ooievaars niet ver boven je en leer je meer over de flora en fauna op de Zwinvlakte. Trek hier zeker een halve dag voor uit.
Tijdens de vogeltrek in september en oktober is een bezoek zeker ook aan te bevelen.
Terug in het centrum van Knokke vind je diverse kunstwerken van de Triënnale Beaufort. Zo staat bij het station het werk uit een van de eerdere edities: Beach Castle van Jean-François Fourtou. In deelgemeente Heist staat in het Burgemeester De Ghelderepark het werk N/E/W/S van Richard Deacon en in het Directeur-Generaal Willemspark Trouble sea van Lucie Lanzini. Een goede plek om te dineren na een dagje wandelen is Brasserie Rubens op de zeedijk van Knokke.
Vanuit Knokke-Heist is het maar een paar kilometer naar de Nederlandse grens. Vanaf de Zwinvlakte zie je de contouren van Cadzand-Bad al liggen. Op de internationale dijk richting Nederland geniet je van het uitzicht over de polders en de Zwinvlakte vol vogels.
Triënnale Beaufort 2024
• De Triënnale Beaufort 2024 laat 18 nieuwe kunstwerken zien in de badplaatsen aan de Belgische kust. In deze achtste editie komen werken van kunstenaars uit alle delen van de wereld voor. In elke plaats is een route uitgezet langs de nieuwe en de bestaande werken uit eerdere edities. Alle wandelroutes langs de kunstwerken vind je op de website van Beaufort.
• Beaufort 2024 is tot en met 3 november 2024 te bewonderen. Daarna wordt een nieuw aantal werken onderdeel van het Beaufort Beeldenpark, de openluchttentoonstelling met werken van de triënnale door de jaren heen.
Alle info op www.triennalebeaufort.be
Zillertal dit voel je alleen hier
Het Zillertal is een speciale plek in de zomer. Een toevluchtsoord waar de ziel kan ademen en het hart kan dansen van plezier. In dit prachtige, rustige dal komen bloeiende landschappen tot leven, omringd door majestueuze bergtoppen. Ver weg van het alledaagse geraas gaat er een wondere wereld open die elke bezoeker betovert. Elke ademhaling vult je longen met frisse berglucht die lichaam en geest belooft te vernieuwen. Of je nu door de glooiende dalen wandelt, het wildpark verkent of met een zomerlift de bergen in gaat, elke activiteit in het Zillertal is een genot voor de zintuigen.
Het Zillertal heeft meer dan 1.400 km aan goed aangegeven wandelroutes.
Van makkelijke wandelingen in het zonnige dal of de romantische zijdalen tot uitdagende tochten naar de hoogste bergtoppen. Iedereen kan hier een favoriete route ontdekken. Een speciaal juweeltje ligt achterin het Zillertal verstopt: het Hochgebirgs-Naturpark Zillertaler Alpen. Het is 422 vierkante kilometer groot, ongeveer 40 procent van het hele Zillertal, en is een unieke habitat voor uiteenlopende wilde dieren en planten. Hier leven meer dan 500 soorten vlinders en zijn er ruim 1.300 verschillende soorten planten.
In het Zillertal leven meer dan 500 soorten vlinders en zijn er ruim 1.300 verschillende soorten planten
Voor wie het natuurpark van dichtbij wil beleven, is het zomerprogramma de ideale gelegenheid. Dankzij de meer dan 200 begeleide tochten kun je de schoonheid van de regio uitgebreid verkennen. Het gevarieerde programma bestaat uit familievriendelijke themawandelingen, wandeltochten waarbij je wilde dieren zoals gemzen, marmotten of steenarenden kunt zien, en wildekruidentochten waarbij je meer te weten komt over de helende krachten van alpenflora. Een van deze wandeltochten gaat naar het kleine zijdal de Glocke.
HET MYSTIEKE BOS
Frederick Manck, die door iedereen Freddi wordt genoemd, omschrijft de Glocke als “verbazingwekkend en vol afwisseling”. Hij is een van de twaalf bergwandelgidsen in het HochgebirgsNaturpark Zillertaler Alpen. Wie de Glocke bezoekt, kan er in elk seizoen prachtige dingen ontdekken: in de lente kun je de knoppen zien uitkomen en in de zomer komen de wilde dieren en planten tot leven. In de herfst is er een betoverend kleurenspel van de bladeren, en in de winter straalt het gebied een unieke rust uit. “Een wandeling door de Glocke herstelt je geest en je lichaam”, zegt Freddi. Immers: als we over de bosgrond lopen, is het alsof we zweven. “En dan die heerlijke geur. Hier ruikt het precies zoals je je
frisse lucht voorstelt. Als de verwarmende zon tussen de boomtoppen door schijnt en het licht danst tussen de bladeren, voelt het alsof we door een caleidoscoop kijken.” Wellness in zijn puurste vorm en een reis naar de oertijd. “Het is zeker geen Jurassic Park. Maar de geschiedenis komt hier wel tot leven.”
GROENE LONG
Dit gebied is ontstaan door buitengewone geologische activiteit. De bergbeek de Tuxbach heeft in de loop van miljoenen jaren een weg voor zichzelf gegraven en zijn sporen nagelaten. Waar het Zillertal wordt gedomineerd door gneis en graniet, hard prehistorisch gesteente, zie je hier het veel zachtere kalksteen. Het Hochstegen-kalkgesteente strekt zich uit van de Olperer tot aan de Brandberger Kolm en verder in de richting van Gerlos. “Bovendien kun je op de rotsformaties landschappen van miljoenen jaren geleden ontdekken –op kleine schaal.” Het bos in de Glocke is een van die ravijnbossen waarvan er volgens Freddi maar drie zijn in het hele Alpengebied. Het is een soort hydrocultuur met perfecte omstandigheden voor beuken, essen, zomer- en winterlinden, esdoorns, iepen, sparren en dennen. Ook de zwarte specht leeft er. De ontelbare bodemdieren zijn al net zo bedrijvig. Wantsen en kevers bewerken de bodem en voelen zich prettig in deze groene long. Ook de
“Een wandeling door de Glocke herstelt je geest en je lichaam”
Gids Frederick Manck
smaragdgroene regenworm is onder de indruk van deze buitengewone leefomstandigheden
FASCINEREND
De wetenschap dat de Glocke er ooit compleet anders uitzag, maakt
In de herfst is er een betoverend kleurenspel van de bladeren
deze parel in Finkenberg tot de fascinerende plek die hij is. Freddi: “Het grote aantal bomen met een ongebruikelijke vorm, die het in hun ‘jeugd’ niet altijd makkelijk hadden, getuigt daar nog altijd van. Mensen hebben dit gebied jarenlang gebruikt om zelf te overleven.” Zo gebruikten ze het hout bijvoorbeeld om in 1876 de Teufelsbrücke te bouwen. Dit staaltje oude architectuur overbrugt de kloof boven de Tuxbach en verbindt de wijken Persal en Dornau met elkaar. Volgens de legende moesten de boeren een pact met de duivel sluiten om de brug te bouwen: de duivel eiste het eerste levende wezen op dat probeerde om over de brug te lopen. Maar hij keerde woedend terug naar de diepten van de kloof toen dat wezen een oude geitenbok bleek te zijn. Het verhaal maakt je alleen maar enthousiaster over het juweel genaamd Glocke.
Boek nu en ontdek het zelf op: www.zillertal.at of info@zillertal.at en Tel.: 043(0)528887187
Wandelnieuws
Verken Tsjechië langs zes langeafstandsroutes
Wie Tsjechië zegt, denkt wellicht meteen aan Praag. De historische hoofdstad is prachtig, maar het land heeft nog zoveel meer te bieden, zeker ook voor de wandelaar. Tsjechië profileert zich meer en meer als de actieve bestemming bij uitstek en dat is met ruim 40.000 kilometer aan wandelpaden meer dan terecht. Zowel beginnende wandelaars als fervente stappers die op zoek zijn naar een heuse uitdaging vinden in Tsjechië hun gading. Zo bundelen de Via Czechia-routes een netwerk van zes langeafstandsroutes, gaande van 345 kilometer tot ruim 1.000 kilometer. De routes verbinden de uiterste punten van Tsjechië en leiden je over adembenemende bergtoppen, door schitterende natuurparken en langs historische grenzen. Meer info: www.viaczechia.cz
Wandelsport Vlaanderen vzw breekt record met 70.000 leden
Wandelen was nog nooit zo populair en dat bewijzen ook de cijfers. Wandelsport Vlaanderen vzw overschreed namelijk de kaap van 70.000 leden, het hoogste ledenaantal ooit in het bestaan van de wandelfederatie. Met dat schitterend nieuws profileert Wandelsport Vlaanderen vzw zich meer dan ooit als de grootste wandelfamilie van Vlaanderen. Ook Roel Soors, algemeen directeur bij Wandelsport Vlaanderen vzw, is in de wolken met deze mijlpaal. “Voor het tweede jaar op rij breken we alle records wat het aangesloten leden betreft. Het is erg fijn om te zien dat we zo veel mensen aan het wandelen krijgen. Ik wil dan ook ieder lid bedanken, want zonder jullie is er uiteraard geen grootste wandelfamilie van Vlaanderen!”
Wereld Diabetes Dag
Ieder jaar vraagt de Diabetes Liga op Wereld Diabetes Dag op 14 november aandacht voor de aandoening die ruim 600.000 Vlamingen treft, onder hen ook heel wat wandelaars. Na Patient Empowerment vorig jaar draait Wereld Diabetes Dag in 2024 rond het thema In evenwicht met diabetes, want leven en sporten met diabetes is niet altijd even gemakkelijk. Iedereen zoekt een eigen manier om diabetes een plaats te geven in zijn of haar leven, maar vaak is het niet eenvoudig om alles in balans te houden. Met heel wat tips en onder meer enkele digitale diabetessessies biedt de Diabetes Liga een antwoord op heel wat vragen.
Meer info op www.diabetes.be/nl/in-evenwicht-met-diabetes
125 jaar Staatsbosbeheer in Nederland
Staatsbosbeheer – de organisatie die het groene erfgoed van Nederland beheert, beschermt en duurzaam gebruikt – viert haar 125-jarige bestaan. Het jaar 2024 staat in Nederland dan ook volledig in het teken van het bos, wat via verschillende manieren extra in de schijnwerpers wordt geplaatst. Zo delen boswachters over het hele land verhalen op de Van boom tot boswandelingen. Je komt er meer te weten over bomen, bos en bosbeheer want langs de wandelroutes staan telkens paaltjes met een QR-code die je scant. Zo komt er een bosverhaal of videobericht van de boswachter in beeld. Leuk extraatje: achter bijna alle QR-codes zit ook een kleine opdracht voor kinderen. En alles wat je nodig hebt voor de opdrachten vind je uiteraard… in het bos!
Meer info op www.staatsbosbeheer.nl/boom-tot-bos
Wandelnieuws
Nieuw wandelnetwerk
Tussen Zwalm en Dender
Enkele maanden na de lancering van het wandelnetwerk
Dendervallei Noord brengt Oost-Vlaanderen opnieuw fijn nieuws voor wandelaars. Nog meer wandelplezier in de provincie beleef je op het gloednieuwe wandelnetwerk
Tussen Zwalm en Dender. Het netwerk bevindt zich in de groene rand van de Vlaamse Ardennen en omhelst dorpen en steden als Sint-Lievens-Houtem, Oosterzele, Zottegem, Herzele, Erpe-Mere, Lede en Haaltert. Op de 170 kilometer aan nieuwe, bewegwijzerde wandelpaden is het heerlijk genieten in een glooiend landschap met prachtige vergezichten. Een extra plus: het is er heerlijk wandelen voor fans van offroad, want ruim de helft van de knooppunten op het wandelnetwerk stuurt je langs onverharde wegen. De handige wandelnetwerkkaart kost € 6,00 en is verkrijgbaar via routen.be/webshop. Meer info op routen.be/wandelknooppunten-zwalm-dender
Stadswandelingen Torhout en Tielt
Zin in een stadswandeling? In West-Vlaanderen kan je voortaan terecht op de vernieuwde wandelroutes in Tielt en Torhout. In Torhout is de 3,6 km lange route bewegwijzerd met 80 metalen klinknagels en kan je op stap langs erfgoedsites zoals het 18e-eeuwse stadhuis of het Oud Hospitaal en door groene plekken zoals het Park de Brouckère. Of laat je verrassen door leuke streetart. Startpunt van de wandeling is het Kasteel Ravenhof, waar ook het museum Torhouts Aardewerk is gevestigd. Met 5,7 km is de stadswandeling van Tielt iets langer. Ook op deze route tonen metalen klinknagels je de weg. Vanaf het stadhuis van Tielt gaat het langs historische bezienswaardigheden, imposante herenhuizen, UNESCO Werelderfgoed zoals het 16e-eeuwse Belfort en gezellige pleintjes met bruisende horeca. De informatieve wandelnetwerkkaarten Stadswandelroute Tielt Centrum en Stadswandelroute Torhout kosten elk € 4,00 en zijn verkrijgbaar via shop.visitwestvlaanderen.be. Meer info op www.visitwestvlaanderen.be
Dwars door België: stappen tegen armoede
Heel wat wandelaars koppelen een staptocht aan een goed doel, zo ook de 70-jarige Leo Vercauteren. Een kort ommetje wordt het voor Leo allerminst. In de strijd tegen armoede stapt hij een immense tocht dwars door België, goed voor maar liefst 4.600 kilometer door de 581 steden en gemeenten van het land. Het oorspronkelijke vertrek zou plaatsvinden begin dit jaar, maar omwille van medische redenen werd de start uitgesteld. Op 13 juni vertrok Leo uiteindelijk in Tienen voor een lange onderneming. Leo zal een aantal maanden wandelen en last tijdens de winter een rustpauze in. Na deze winterstop zet Leo zijn tocht voort vanaf Diest om in het voorjaar van 2025 te eindigen aan de Belgische kust, in Oostende. Leo kijkt vooral uit naar onverwachte ontmoetingen, je kan zijn tocht online volgen.
Meer info op www.tevoetdwarsdoorbelgie.be
Ga eens op stap met een podwalk
Ze zijn al even populair bij onze noorderburen, maar ook in België zijn podwalks aan een opmars bezig. Een podwalk is simpelweg een podcast die je tijdens het wandelen beluistert, al dan niet gps-gestuurd. Zo maak je met de VRT PodWalks-app al wandelend kennis met Belgische erfgoedsites. Gids van dienst is niemand minder dan Arnout Hauben. Het gezicht van Dwars door de Lage Landen vertelt je tijdens het wandelen over de geschiedenis van onder meer het Kasteel van Poeke in Aalter, het Zwin Natuur Park in Knokke-Heist of de Grotten van Han in Rochefort. In West-Vlaanderen kan je dan weer op stap met Xavier Taveirne, die telkens samen met een lokale gast meer vertelt over een van de vier wandelroutes.
Download de VRT PodWalks-app met Arnout Hauben in de App Store of via Google Play.
Beluister de podwalks met Xavier Taveirne via je favoriete podcast-app.
Bij ons zijn er geen misschiens.
Bij ons zijn er geen misschiens.
Zit je hoofd vol vragen en bedenkingen nadat je te maken had met grensoverschrijdend gedrag? Wij helpen je verder.
Zit je hoofd vol vragen en bedenkingen nadat je te maken had met grensoverschrijdend gedrag? Wij helpen je verder.
Meld grensoverschrijdend gedrag via grensoverschrijdendgedrag.vlaanderen
Meld grensoverschrijdend gedrag via grensoverschrijdendgedrag.vlaanderen
Column Frans Smets
Als een naïeve zwerver dool ik door ruigten en heidevlakten
Dauwtrippen
Naarmate de zomer in z’n overgangsfase tuimelt, is de verleiding groot om te gaan dauwtrippen. De prikken van een koele ochtend, die alle voorwerpen condenseert en landschappen betovert, lokken mij naar buiten. Een morgenstond begin september: alles ligt onder een lijkwade van mist, struiken zijn behangen met zilverkleurig spinrag en grondnevels beroeren de weilanden. Het lijkt wel een zwijgend toverland. Door de melkwitte sluiers heen ontvouwt zich een sprookjesachtig bosland.
Ik blijf over het landschap turen tot ik het landschap als een landschap zie. Aan de rand verschijnen tot mijn verbazing de contouren van enkele reeën. Ik sta als versteend en heb ongelooflijk veel geluk om dit dierenrijk van zo dichtbij te kunnen bewonderen. Seconden later zijn ze verdwenen, onwaarschijnlijk snel. De manier waarop in korte tijd de nevel verandert in een sinaasappelkleurig licht is aangrijpend. De natuur trekt alle registers open. Als een naïeve zwerver dool ik door ruigten en heidevlakten. Het krioelt er van de
honingbijen die zich voltanken met het zoete nectarspul. Trouwens, heidehoning is een delicatesse. Mijn grootmoeder wist heel goed dat ze zonder deze honing geen geturfd heidekonijn – een streekgerecht met een lokaal biertje in de regio van Kalmthout – kon bereiden zoals ze dat graag wou. Jonge zwaluwen scheren over de velden en zijn volop met hun vliegoefeningen bezig. Hun lange reis naar Afrika hangt immers al in de lucht.
Opmerkelijk hoe ik hier en daar veldkapellen zie die dromerig het wijde landschap domineren. Achter scheve schuttingen schuilt een oude hoeve met erf en kastanjelaars en een verroest tafeltje met een achtergebleven wijnfles. Er wordt beweerd dat eenzame passanten hier ooit verplicht werden een verdrag met satan te sluiten. Ik huiver van die ongrijpbare nostalgie. Af en toe word ik aan de kant gezet door een ratelende tractor en ik moet aldoor op m’n hoede zijn. Gelukkig geniet ik – mijn ontbijt ten spijt – in een heuse paradijstuin van wat gelukzaligheid in zakformaat.
Ronddwalen in het ruige Charleroi
Charleroi is zo’n stad waar je bijna niemand over hoort. Als men er al over praat, gaat het over hoe lelijk de stad is. De Waalse stad won in 2008 immers de twijfelachtige titel Lelijkste stad van Europa. De podiumplaats viel de stad te beurt vanwege de alom aanwezige staalbouw, bergen steenkoolafval, onnoemelijk veel stof en oude grijze gebouwen. Kunnen de Carolo’s – zoals de inwoners van de stad zichzelf noemen – anno nu wel fier zijn op hun stad?
Tekst & foto’s: Eva Hopstaken
Het treinstation Charleroi-Centraal
vormt het startpunt van onze kennismaking met de grootste stad van Wallonië, de derde stad van België. Werkzaamheden zijn een feit, maar dat zijn ze hier al jaren. Voor de goede zaak, dat wel. Het stationcomplex ligt ongeveer een decennium op de schop en wanneer alles voorspoedig verloopt, zijn de werken tegen eind 2024 voltooid. Een nieuwe voetgangerstunnel vervolledigt als laatste fase de ingrijpende renovatie en verbouwing van een van de drukste stations in Wallonië. Nieuwe plannen liggen al klaar: zo zal de hele stationsomgeving heringericht worden tot een levendige buurt met zowel kantoorals woongebouwen.
Van Zuid naar Centraal
Aan het vernieuwde station is het voor velen vooral wennen aan de nieuwe naam. Het station stond generaties lang bekend onder de naam Charleroi-Zuid. Sinds december 2022 stap je echter uit op een perron van Charleroi-Centraal. Over openbaar vervoer gesproken: metrolijn M5, een geliefde urbex plek, gaat verdwijnen. Deze zogeheten spookmetrolijn werd in de vorige eeuw aangelegd, maar werd nimmer in gebruik genomen. Daar komt nu verandering in. Tegen de herfst van 2026 telt de stad geen vier maar vijf lijnen. “Een belangrijke stap voorwaarts voor de mobiliteit in en rondom Charleroi", aldus Paul Magnette, burgemeester van Charleroi.
Twijfelachtige eer
Cultuur in de stad
Ook al is er boven de grond meer dan genoeg te zien, toch is af en toe de metro induiken geen slecht idee. De ingang naar station Ouest wordt opgevrolijkt door een tegeltableau met daarop een dame in een rode jurk met een kind aan de hand. Het werk van de Belgische kunstenaar Charles Szymkowicz heet toepasselijk Femme et enfant dans la ville. Station Waterloo is voorzien van een meterslang fresco in frisse kleuren. Ondergronds sta je bij halte Parc oog in oog met de man die sneller schiet dan zijn eigen schaduw: Lucky Luke. Charleroi is sowieso een echte stripstad. Jean Dupuis richtte in 1898 de uitgeverij met zijn naam op met als belangrijkste weekblad Spirou, in het Nederlands bekend onder de naam Robbedoes Hou je ogen goed open en wie weet zie je Billie en Bollie tussen de bosjes vanaf de rotonde je guitig aankijken of loop je nietsvermoedend Guust Flater tegen het lijf.
De plekken waarvoor Charleroi in 2008 als lelijkste stad werd uitgeroepen:
• Hauts-Fourneaux B, een verlaten cokesfabriek en hoogoven. De site wordt bewaakt en tijdens ons bezoek vonden er (sloop)werkzaamheden plaats.
• Koeltoren van Centrale Monceau, ook bekend onder de naam Power Plant IM, een verlaten immense indrukwekkende constructie.
• Rue de Mons, de meest deprimerende straat van België.
• Bois du Cazier, waar bij een mijnramp in 1956 een ondergronds vuur het leven kostte aan 262 mijnwerkers.
• Le Rockerill, een voormalige ijzerfabriek, sinds 2005 een kunstenaarsbolwerk en muzikale plek.
Kleur in Charleroi
Wie denkt dat het centrum van Charleroi enkel grauw en grijs is, heeft het mis. Kunstenaars worden massaal opgeroepen de stad van kleur te voorzien. Streetart maakt de wereld een beetje mooier. Het grauwe oogt net wat minder grauw als je kleur en glitters toevoegt. In zowel 2014 als 2016 organiseerde de stad het streetartfestival Asphalte. Tijdens het driedaagse urban festival worden permanente fresco’s op muren in de stad aangebracht. Een voorbeeld daarvan is het kleurrijke werk van Sixe Paredes, verstopt achter een hoge haag en dito hek, waarin je duidelijk de invloeden van de Spaanse schilder
Joan Miró herkent. Ter gelegenheid van de Belgische feestdag in 2020 fleurden El Niño et Demos het eentonige pand van de lokale belastingdienst op met een enorme mural, waarin onmiskenbaar roodkapje en de wolf te zien zijn.
Verbluffende kunst
Het werk Bisous M’Chou bewonder je eigenlijk het beste vanuit de auto. De gestileerde letters zijn aangebracht op het voormalige tentoonstellingspaleis. Wanneer we – voor wat ooit een imposante entrée tot deze Expo moet zijn geweest – staan, kijkt een dakloze man ons geïrriteerd aan. Hij mompelt iets in het Frans. Geen idee wat hij
zegt, maar dat we uit zijn ‘huiskamer’ moeten vertrekken is duidelijk. Tussen de drooggevallen fontein en het overwoekerde pad bereiken we de zijkant van het gebouw. Het donkere standbeeld Le Maître d'œuvre van beeldhouwer Alphonse Darville kijkt gelaten omlaag. De rand waarop hij balanceert, maakt sinds 2016 deel uit van een grootscheepse renovatie van het terrein. Kranten kopten over het project dat het nog jaren zou duren voordat het echt voltooid is en meldden en passant dat de budgetten nu al ruim overschreden zijn. De in Charleroi geboren en getogen beeldhouwer, tekenaar, medailleur en keramist is ook de
Neem een abonnement op wandel.be magazine en mis geen enkel nummer
Klein geluk deugddoende
boswandeling
stichter en directeur (1946-1972) van de Académie des Beaux-Arts de Charleroi. Het Museum voor Schone Kunsten van Charleroi in het hart van de voormalige Defeld-stallen heropende in 2022 zijn deuren. Tussen de arbeiderswoningen, leegstaande winkelpanden en vervallen discotheken wandelen we naar BPS22, hét kunstpaviljoen van Wallonië, gehuisvest in een van de paviljoenen van de Universele Tentoonstelling van Charleroi in 1911, een neoklassieke kolos opgetrokken uit glas, staal en beton. Na een lange periode van leegstand en verval werd het pand in 2015 een beschermd monument en volgt de renovatie. Het resultaat is verbluffend, de stad is een urbex plek armer, maar een fraai museum rijker.
Van boven naar beneden Charleroi is opgedeeld in een boven- en een benedenstad. Geef daartussen je ogen goed de kost. Tussen de minder fraaie gebouwen poppen her en der in het straatbeeld ware jugendstil- en art-decoparels op. Het Maison Dorée is een van die modernismeschatten in de stad.
Op verkenning in Charleroi
Het stadsbestuur van Charleroi gaat flink met de bezem door de stad. Oude plekken maken plaats voor stadsvernieuwing. Toffe streetart verdwijnt zodra een pand met de grond gelijkgemaakt wordt. De ruwe kantjes worden gepolijst en kunnen er bij het ter perse gaan nog te vinden zijn, maar bij jouw bezoek ondertussen onvindbaar zijn. Wil je de beste plekken zien, ga dan met een gids op pad, die altijd op de hoogte is van de laatste ontwikkelingen in de stad. Check www.charleroiadventure.com/nl.
Het Belfort prijkt op de prestigieuze UNESCO Werelderfgoedlijst en voor een vleugje groen strijk je neer in het Koningin Astridpark. Maar hoe zit het dan met het Palermo aan de Samber? De stad van het horrorhuis van Marc Dutroux (in deelgemeente Marcinelle, waar het huis ondertussen afgebroken is en er een herdenkingstuin in de plaats kwam), de plek waar wanbestuur en corruptieschandalen hoogtij
vieren, achtergelaten vuilniszakken, ronddolende daklozen en afschuwelijke graffiti de straten domineren en waar de teloorgang van de staal- en koolindustrie hard heeft toegeslagen. Die rauwe kantjes zijn zeker in het centrum te vinden, maar wie echt op (urbex)avontuur wil, verlaat de binnenstad. Op zoek naar waar verval en kunstenaars en creatievelingen een nieuwe stad bouwen.
Madagaskar
Kust tot kust, de zwaarste tocht
Tekst & foto’s: Emiel Garstenveld
Militair ‘The Walking Soldier’, Emiel Garstenveld (37), trok 700 km door jungle, bergen en savanne in Madagaskar. Een voettocht over de breedte van het Afrikaanse eiland, van de Indische Oceaan naar de Straat van Mozambique. Wat begon als een uitdagend avontuur, eindigde in een overlevingstocht vol bloed, zweet en blaren. “Een ervaring en een les voor het leven!”
“Het is klaar”, hijg ik, zodra ik de eindeloos lange en zware meters heb overbrugd. “Ik ben net twee keer out gegaan. Ik ga kapot. Ik denk dat ik malaria heb…”
Ongerust schiet Danny in de zorgstand. Hij bindt het tentzeil verticaal aan een boom vast zodat er meer schaduw is en blaast het matje voor me op. Onze bewakers, gids en drager kijken toe.
Liggend in de schaduw probeer ik toch weer wat water binnen te krijgen, drinkend met heel kleine slokjes en vermengd met ORS (Oral Rehydration Salts). Opgelucht dat ik het binnenhoud, geeft Danny mij een bekertje noedelsoep. Drie hapjes en liggend op mijn zij kots ik alles eruit.
“Het is afgelopen”, hijg ik. “Het is over.”
“Het voelde al dagen alsof de tank zelf was opgebruikt”
Het is een fragment uit mijn nieuwe boek The Walking Soldier, Madagaskar kust tot kust. Spoiler: het was niet over. Wel was ik kapot, gebroken, op… Ken je dat gevoel tijdens een trektocht, dat je energie volledig is verbruikt, opgebrand en weggelekt? Dat je niet meer op reserve wandelt of zelfs maar op een lege tank? Dat de tank zelf is opgebruikt? Dat gevoel had ik al dagen. Nu ging wandelen écht niet meer.
Voorbereiding
Vóór de reis naar Madagaskar had ik drie flinke tochten gemaakt. In 2019 van Normandië naar Arnhem in de voetsporen van de bevrijders. Een jaar later trok ik 400 à 500 km door Thailand. Mijn tocht door Zambia in 2021 was de langste ooit: 1.500 km in drie maanden, startend bij de bron van de Zambezi-rivier. De tocht door Madagaskar zou niet mijn zwaarste hebben moeten zijn. De voorbereiding was goed. Té goed misschien? Thuis trainde ik met een rugzak vol gewichten. In de Hunsrück, Lofoten en Malta, prachtige gebieden met fantastische trails, ging ik oefenwandelen. Ik wist dat er nog geen wandelroute van kust naar kust door Madagaskar was, dus die moest ik zelf ontdekken. Ook díe voorbereiding was nauwgezet. En ik besteedde grote zorg aan mijn uitrusting en hoeveelheid bagage.
Drie etappes
De voetreis door Madagaskar bestond uit drie etappes: jungle, bergen en savanne. Ik liep het jungledeel samen met twee vrienden van me, Govert en Danny. Govert Sweep is een avontuurlijke influencer, Danny een Rode Baret. Na de jungleweek ging Govert naar huis, Danny en ik liepen verder. Frank Janssens, een oud-militair met een reisbureau en lodge in Madagaskar, had voor de jungle trail een lokale gids geregeld; YeeYee. Het ‘natte’ deel liep van Vohipeno, een stadje aan de Sandrananta-rivier, landinwaarts en uiteindelijk
“Het traject door de jungle is vol overvloed: veel water en aan de bomen groeit genoeg voedsel”
bergopwaarts naar de Betsileo Country Lodge van Frank, een paradijs in de Haute Matriatra, 4 km ten noorden van Parc D’Anja, een natuurpark.
Campsites
Het traject door de jungle is vol overvloed: veel water en aan de bomen groeit genoeg voedsel. Soms maakten we oversteken met de kano omdat de stromen te breed en te diep zijn om doorheen te waden. Het uitzicht over de heuvels en de jungle was fantastisch. Een groot, groen en voor nu nog open paradijs. Maar het paradijs is pittig. En lekker warm ook. De route heeft campsites: open plekken in het bos die ook worden gebruikt door smokkelaars van rum en tabak. En er zijn omheinde dorpjes, waar we toelating konden vragen aan de lokale chef. Die dan gewichtig ging doen en de security-situatie overdreef, zodat de kosten van de overnachting hoger uitvielen.
Beloning
Madagaskar van kust tot kust… In niemands voetsporen, dus een ontdekkingstocht. Wat ik heb ontdekt: het eerste deel van de reis, een wandeltocht van een week, is fantastisch als trail. Ik overwoog om het de Madagaskar Jungle Trail te noemen, maar twijfelde vervolgens tussen Sandrananta Trail en Betsileo Trail. Ik besloot te kiezen voor de laatste, vernoemd naar de plaatselijke bevolking. Na een fantastische, avontuurlijke week stappen is de luxe van de Betsileo Country Lodge een al even geweldige afsluiting. Toch liep ik met Danny door en beleefde ik een aantal bloedstollende ervaringen. Die staan ook in mijn boek over de tocht.
“In de Hunsrück, Lofoten en Malta, prachtige gebieden met fantastische trails, ging ik oefenlopen”
Lessen
De keuze voor een tocht door Madagaskar was – net als de keuze voor mijn reis door Zambia – gebaseerd op mijn liefde voor Afrika en voor het avontuur. Vooral ook wilde ik ervaren dat ik leefde. En dat leven ten volle ervaren. In plaats daarvan beleefde ik bijna de dood. Dat ik nog leef, heb ik uitsluitend aan Danny te danken. Toen ik knock-out raakte en niet meer wist hoe het verder moest, ben ik gered door de hulp die Danny heeft gehaald. Uiteindelijk heeft de reddingsoperatie 72 uur geduurd. Achteraf bleek
Tips
Ga je zelf ook een lange(re) tocht maken? Deze tips van Emiel kunnen jou wellicht helpen:
• Zorg dat je een gids hebt. In veel gebieden en landen – en dus ook in Madagaskar – is die echt onmisbaar. Al was het maar om als tolk te fungeren.
• Wees gedisciplineerd. Zorg dat je je doel voor ogen blijft houden.
• Blijf positief. Als je zoveel kilometer gaat wandelen, zal er ongetwijfeld een keer wat tegenzitten (de weg is opgebroken, je komt ongenode gasten tegen in de vorm van insecten, het weer zit tegen). In die gevallen is het belangrijk dat je positief blijft denken.
• Zet kleine doelen. Dit zorgt ervoor dat de kans groter is dat je ze haalt. Uiteindelijk zorgen vele kleine doelen voor grote resultaten.
Onze nieuwe webshop is live! Om dit te vieren verloten we speciaal voor de lezers van Magazine Wandel.nl maar liefst 5 paar Targhee III wandelschoenen . En als je je inschrijft voor onze nieuwsbrief, krijg je direct 10% korting op je eerste bestelling. Ga naar keenfootwear.nl/wandel-magazine
Betsileo Trail praktische informatie
• De Betsileo Trail start bij het plaatsje Vohipeno aan de oostkust en loopt door de jungle in zo’n zeven dagen omhoog naar de Betsileo Country Lodge. De reis naar het beginpunt is al een geweldig driedaags avontuur. Vlieg op hoofdstad
Antananarivo en reis vervolgens met auto met chauffeur door een mateloos mooi landschap naar het begin van de tocht. Trek er dus in totaal liefst anderhalf tot twee weken voor uit.
• Wat het wandelen zelf betreft: vertrek elke dag vroeg in de ochtend, stop bijtijds. Drink veel water vóór het slapen gaan en ná het ontwaken. Je hoeft geen blarenpleisters mee te nemen. Voortdurend zijn er stromen om door te waden. Goed je voeten drogen en eventueel ontsmetten is wel belangrijk!
Benieuwd naar de verhalen van Emiel Garstenveld? Bestel dan zijn boek (ISBN: 978-94-9210-748-0, prijs: € 22,95) The Walking Soldier, Madagaskar kust tot kust. Hierin lees je alles over de tocht en de voorbereidingen daarop. Ben je specifiek geïnteresseerd in avontuurlijke wandeltochten (bijvoorbeeld in Madagaskar)? Stuur Emiel dan een persoonlijk bericht via Instagram: @walking_soldier_nl. Walk on.
The Walking Soldier, Madagaskar kust tot kust
dat ik bloedvergiftiging had en totaal uitgeput was. Toen ik eenmaal op de grond lag, kon ik letterlijk niet meer overeind komen. Waar ik sinds mijn onvergetelijke tocht door Madagaskar van droom en waarover ik nadenk als ik wakker ben? Over het delen van mijn ervaringen, anderen mijn extreme reizen laten meebeleven en de lessen uitdragen die ik bij defensie heb geleerd. Lessen over stappen en leven.
Bijzondere ervaring
Avontuurlijke voettochten moeten voor mij extreem zijn, maar fysiek hoeft het niet per se tot het gaatje. Daarnaast is het een must dat het lokaal geregeld is door iemand zoals Frank en gefaciliteerd met een gids zoals YeeYee. Inmiddels zijn al verschillende mensen in mijn voetsporen naar Madagaskar vertrokken. Dat voelt goed. Als ze terugkeren van de Betsileo Trail zijn ze namelijk net als ik een heel bijzondere ervaring rijker. Je komt door de mooiste en onherbergzaamste gebieden van Madagaskar. Je slaapt bij mensen thuis en hebt dus veel contact met de plaatselijke bevolking. Ze maken muziek voor je en samen bereid je het avondeten. Op deze trail kom je echter ook door dunner bevolkt gebied. Zo wandel je dwars door de jungle en steek je rivieren over waarbij het water tot je middel komt. Juist díe variatie maakt deze tocht zo mooi en een echte aanrader voor iedereen die houdt van avontuur en uitdagingen.
Wandelwebshop
Ontdek de nieuwe wandel.be-kledingcollectie
De zomer loopt op zijn einde, de herfst staat voor de deur. De zon piept geregeld nog eens door de wolken, maar de grijze, natte, koudere herfstdagen komen eraan. In deze periode van het jaar ben je best op alle weersomstandigheden voorbereid. Je kleedt je best in laagjes, zodat je goed kan inspelen op schommelende temperaturen of plotse buien. In de nieuwe wandel.be-collectie vind je fleeces, regenjassen, T-shirts, softshells en zo veel meer, uitermate geschikt voor in de herfst. Elk kledingstuk heeft het wandel.be-logo op de voorkant en het Wandelsport Vlaanderen vzw-logo op de mouw.
SOFTSHELLS & FLEECES
Damesfleece
Prijs niet-leden: € 65,00
Prijs leden: € 60,00
JASSEN
Damesregenjas
Prijs niet-leden: € 80,00
Prijs leden: € 75,00
Herenfleece
Prijs niet-leden: € 75,00
Prijs leden: € 70,00
Herenjas
Prijs niet-leden: € 75,00
Prijs leden: € 70,00
Damessoftshell
Prijs niet-leden: € 65,00
Prijs leden: € 60,00
Herenjas
Prijs niet-leden: € 95,00
Prijs leden: € 90,00
Shop je nieuwe wandeloutfit op www.wandelwebshop.be
www.wandelwebshop.be
korting voor leden van Wandelsport Vlaanderen vzw!
04/12/2024 tot 11/12/2024
€ 1.499 p.p. (tweepersoonskamer)
€ 1.730 p.p. (single in tweepersoonskamer)
Fuerteventura van kust tot krater
Ga met wandel.be mee op wandelvakantie naar het Canarische eiland Fuerteventura. Je geniet er van een gevarieerd landschap, helderblauwe wateren, een ruige kustlijn en schilderachtige bergpaden. Laat je verrassen door het indrukwekkende panorama Mirador de Morro Velosa en geniet van een picknick op Castillo de Lara. Tijdens de wandeling in Malpais de la Arena zie je vulkanen en Canarische molens. Nadien word je beloond met een uitzicht op het beschermd natuurgebied Parque Natural Dunas de Corralejo. Wandel door de rivierbedding in het Betancuriamassief en verfris je voeten in het azuurblauwe water op Isla de Lobos. Ook een wandeling door de droge kloof Barranco van Los Molinos en de heilige berg Tindaya staan op het wandelmenu. Daar kan je nadien smullen van Spaanse tapas en een lokaal biertje.
Foto’s: © Tui Sports Belgium
Wandelvakantie met voldoende aandacht voor ontspanning en vrije momenten
Tijdens een wandelvakantie met wandel.be is er ook tijd voor ontspanning. Na de wandelingen rust je uit op de stranden van Fuerteventura want je verblijfshotel RIU Oliva Beach Resort ligt er vlakbij. In het hotel kan je in het zwembad duiken en genieten van de buffetten met Spaanse en internationale gerechten. Er is ook een volledige vrije dag voorzien. Aan jou de keuze hoe je jouw vrije dag wilt indelen.
Inbegrepen in de prijs
Vluchten Brussel - Fuerteventura - Brussel met TUI fly Luchthaventaksen & 10 kg handbagage p.p.
Transfer luchthaven - hotel - luchthaven
All-inclusive verblijf in hotel RIU Oliva Beach Resort***
Transfers tijdens het wandelprogramma
5 uitgebreide wandelingen onder begeleiding van een Nederlandstalige + officiële (lokale) wandelgids
Ferrytickets naar Isla de Lobos
2 lunches in een traditioneel tapasrestaurant met drank
3 picknicks
Goed om weten
Een goede sportieve basisconditie is vereist om deel te kunnen nemen aan de wandelingen
Neem (bij voorkeur hoge) wandelschoenen met profielzolen, een herbruikbare drinkfles en zonnebescherming mee
Wandelingen van gemiddeld wandelniveau
Vanaf 35 personen zijn er 2 wandelgroepen
Vergeet naast je goede sportieve basisconditie ook je nieuwsgierigheid niet mee te brengen op deze wandel.be reis!
Een organisatie van
Niet inbegrepen in de prijs
Allriskannuleringsverzekering (*) (+ 8% totale reissom)
Bagage: 20 kg ruimbagage (*) (€ 54 p.p.)
Reis- en bijstandsverzekering (*) (€ 28 p.p.)
Niet vermelde maaltijden en dranken
Dranken tijdens het avondmaal en picknicks
Persoonlijke uitgaven en fooien
(*) Facultatief bij te boeken indien gewenst
www.wandel.be/wandelvakanties/
Meer info & inschrijven Stefaan Bailleur
+32(0)478 32 86 75 stefaan.bailleur@wandelsport.be
Breda en de Oranje-Nassaus
Tekst & foto’s: Max de Krijger
Het Oranje-Nassaupad, een meerdaagse wandelroute door het bourgondische Noord-Brabant in Nederland flirtend met de grens van België, loodst je niet alleen door schitterende natuurlandschappen, maar ook door historische steden. We wandelen de etappe van Breda naar Ulvenhout. Al meteen val je met je neus in de Oranjeboter, want in Breda en omgeving heeft het Nederlandse Koninklijk Huis Oranje-Nassau sporen nagelaten waar je echt niet omheen kunt.
Na de start vanaf het treinstation is het raak. We doorkruisen het Valkenberg, het park met luierende studenten en slenterende stelletjes. Tot 1812 is dit de kasteeltuin voor de Heren van Breda, waar zij met hun eerbiedige relaties de tijd kunnen doden. Zoals het trainen van valken, zodat ze kunnen jagen in het bos dat we straks doorkruisen. Tot dan is ook de gewone man – en vrouw natuurlijk – niet welkom om hier na zes dagen ploeteren even tot rust te komen. En Oranje drukt zijn stempel. Het park wordt in de 16e eeuw door Hendrik III van Nassau omgevormd tot een tuin naar Italiaanse stijl en in de 17e eeuw wordt het een tuin in Franse stijl. Al zal Hendrik waarschijnlijk zelf geen spade in de grond hebben geduwd met zijn prijzige schoenen.
Vanaf het park is het uitzicht fenomenaal, de rand van de oude stad is het decor
Kasteel van de Oranjes
Vanaf het park is het uitzicht fenomenaal, de rand van de oude stad is het decor. En natuurlijk is er het kasteel van de Oranjes. De band tussen het Huis Nassau en de stad Breda ontstaat in 1403. Graaf Engelbrecht I van Nassau trouwt dan met Johanna van Polanen, vrouwe van Breda. Hierdoor blijft Oranje eeuwenlang verbonden met de stad: eerst via Jan IV van Nassau (1410-1475), daarna Engelbrecht II van Nassau (1451-1504) en Hendrik III van Nassau (1483-1538).
Praktisch
De etappe van Breda naar Ulvenhout van het Oranje-Nassaupad is een knooppuntenroute en is ruim 18 km lang, maar wordt al snel meer wanneer je alle hotspots in de binnenstad van Breda bezoekt. De 7 dagetappes van het wandelpad zijn in totaal goed voor 143 km wandelplezier in combinatie met interessante geschiedenis.
Ook Willem van Oranje heeft hier gewoond. De jonge Willem III van Oranje-Nassau is de laatste telg van het Koninklijk Huis die hier echt heeft gewoond. Hij krijgt de sleutel op achttienjarige leeftijd. Hij laat de vestingwallen aanpassen en in zijn opdracht wordt het kasteel later afgebouwd. Maar hij is geen blijvertje. In 1689 wordt hij koning van Engeland. Na een dodelijke val van zijn paard op 52-jarige leeftijd gaat het kasteel in Breda voor lange tijd op slot. In 1826 gaan de deuren weer open en krijgt het grote complex een andere functie. Koning Willem I besluit, omwille van de centrale ligging van Breda in de toenmalige Verenigde Nederlanden, er de Koninklijke Militaire Academie te vestigen – en die is er nog steeds ondergebracht. Helaas mogen we geen stap binnen de muren zetten. Dan maar koekeloeren vanaf de toegangspoort.
Begijnengemeenschap
We zwerven weer verder door de stad, voordat we echt de knooppuntennummers gaan volgen. Via een poortje komen we aan in de oase van rust die hoort bij het Catharina Begijnhof. Ssssst, een afbeelding geeft aan dat we hier met gepaste stilte onze schreden mogen zetten, zo lang de zon niet onder is. En dat duurt nog eventjes op deze zwoele zomerdag. Ook hier is Oranje actief. De geschiedenis van de Bredase begijnengemeenschap gaat 750 jaar terug.
Via
een poortje komen we aan in de oase van rust die hoort bij het Catharina Begijnhof
Het hof ligt dan nog vlak bij het Kasteel van Breda, maar Hendrik III van Nassau wil een grotere tuin en dus laat hij het hofje verplaatsen. Tot 1935 wonen de begijnen hier, vrouwen die leven als alleenstaanden en deel uitmaken van een soort vrije lekengemeenschap binnen de katholieke kerk. We maken een ommetje langs de kruidentuin en passeren de kapel. De drukte van de stad is hier niet hoorbaar, het jaartal waarin we leven wordt relatief. Even gaan zitten? Nee, we moeten nog aan de wandeling beginnen en hebben nog niet alles gezien. Want wat torent daar boven de huizen uit?
Laatste rustplaats
De 97 meter hoge toren van de Grote Kerk van Breda is markant aanwezig. Bredanaren zijn pas echt thuis na hun
reis wanneer ze hun toren weer in het vizier hebben. Via de grote toegang stappen we naar binnen. In de Prinsenkapel bewonderen we gewelfschilderingen met details van puur bladgoud. Samen met meer dan 200 andere rijkelui hebben voorvaderen van de Nederlandse koninklijke familie hier hun laatste rustplaats, zoals Graaf Engelbrecht II van Nassau en zijn vrouw Cimburga van Baden. Wat een mooie lichtval in dit prachtige gebouw, het is het oudste renaissance beeldhouwwerk van de noordelijke Nederlanden. De Nassaus waren destijds hip en modern en brachten deze bouwstijl mee uit Italië. Na een rondje door de kerk zijn we klaar voor de echte wandeling. Eerst nog een stukje binnenstad met leuke pleinen, terrasjes – die ons dorstig maken –, restaurants, winkels en musea. Buitenwijken volgen, we lijken de Oranjekoorts achter ons te laten. Of toch niet?
De Nassaus waren hip en modern en brachten de renaissancebouwstijl mee uit Italië
De Prinsenhoeve
De route loopt langs riviertje de Mark, de basis van de stad Breda. Want waar de Mark met rivier de Aa samenkomt, is de stad in de 12e eeuw ontstaan, bij de brede Aa, Breda
DÉ SOKKEN VOOR OPTIMAAL
COMFORT EN ONDERSTEUNING VOOR UW VOETEN
• LICHTE COMPRESSIE VOOR OPTIMALE BLOEDCIRCULATIE
• ANATOMISCHE VERDIKKINGEN TEGEN KNELPUNTEN
• UNIEKE ANTIBACTERIËLE NATUURLIJKE MATERIALENMIX
VAN MERINO- EN ALPACAWOL
dus. Het is drassig, net buiten de stad. Het plukje bos Trippelenberg is de boosdoener, zeker nu de winter, het voorjaar en de beginnende zomer in het water zijn gevallen. En daar zijn de Oranjes weer, wanneer een grote boerderij op de route opdoemt. Het is de Prinsenhoeve, die in het bezit is geweest van de prinsen van Oranje. De naam deed bij ons al een belletje rinkelen. De wandelroute gaat verder, zelfs even langs de hogesnelheidslijn en autosnelweg. De weg van de Oranjes maakt soms rare sprongen. We duiken nu het Mastbos in.
Het Mastbos
Het prachtige aangename bos is vooral rustgevend na de vele prikkels in de stad met koninklijke allure. Maar ook hier stappen we weer in de voetsporen van de Oranjes. Het Mastbos is aangelegd door Hendrik III van Nassau, want ook buiten de stad liet hij zijn invloed gelden. Hij laat het eerste zaadje in 1515 in de grond vallen. Het hout wordt gebruikt bij de verbouwing van het Kasteel van Breda, voor de Spaanse vloot en later voor de masten van schepen van de Vereenigde Oostindische Compagnie. Wat meteen de naam Mastbos verklaart. De Nassaus gebruiken het bos ook als jachtgebied, met goedgetrainde valken uit de stad. De route proberen we te volgen, maar het vochtige weer van de voorbije periode zorgt voor een omweg. Het plankenpad over een van de schitterende waterpartijen is niet beloopbaar, dus worden extra kilometers geschreven vandaag. Maar dat is geen straf. In de hitte is de temperatuur aangenaam onder de afstammelingen van de bomen van Hendrik III.
De weg van de Oranjes maakt soms rare sprongen
Oranjegevoel
We ruiken de denkbeeldige stal. Niet de koninklijke, maar wel de plek voor een drinkbak op een hete dag. We worden nog een keer op de koninklijke familie getrakteerd. We wandelen over de brug naar landgoed Bouvigne met kasteel met familiewapens aan de muur. In 1614 koopt Filips Willem dit als jachtslot. In 1618 wordt het eigendom van zijn halfbroer Maurits. Alleen, als je in weelde leeft, heb je niet altijd tijd om alle vastgoed van de familie te bezoeken. En dus blijft dit optrekje lange tijd leeg en dreigt de sloop. Gelukkig gebeurde dat niet. Nu is het de afsluiter van ons Oranjegevoel van vandaag. Nog 2 km langs De Mark en de wandeling zit erop.
Wandelbundel
De complete wandelroute is gebundeld in 8 handige folders met telkens een plattegrond, beschrijving van de route en de bezienswaardigheden in de omgeving. De wandelbundel Het Oranje-Nassaupad bestel je voor € 8,95 online. Meer info: www.toerismedebaronie.nl/ oranjenassaupad.
Via Tenera
Fijn nieuws voor wandelaars die via België pelgrimeren richting Santiago de Compostela, want een tijdje geleden werd de pelgrimsgids Via Tenera officieel voorgesteld aan het grote publiek. Vanuit Antwerpen gaat het tot het Franse Hordain, waar de Via Tenera verder aansluit op het traject Doornik–Saint-Quentin–Parijs. De naam van de pelgrimsroute verwijst naar de rivier de Dender (het Keltische woord Tanare betekent zoveel als woelig, bruisend water) en zet het rijke pelgrimsverleden van de steden aan de Dender in de kijker. De route was al in de middeleeuwen bekend bij pelgrims. Het Vlaams Compostelagenootschap werkte een praktische gids uit met wegbeschrijving, kaarten, varianten op de hoofdroute en handige info voor onderweg.
Prijs: € 16,90 www.compostelagenootschap.be
Winactie
Pelckmans Uitgevers geeft drie exemplaren van Dwars door de Lage Landen 2 weg! Waag snel je kans!
Antwoord op de volgende vraag:
In welk stadje trekken Arnout Hauben en zijn vrienden hun wandelschoenen aan voor hun tweede Dwars door de Lage Landen om na 50 dagen en zo’n 1.000 wandelkilometers in de benen uiteindelijk De Panne te bereiken?
Stuur een e-mail met als onderwerp ‘Dwars door de Lage Landen 2’, het juiste antwoord, je naam en je adresgegevens naar mailenwin@wandelsport.be.
Dwars door de Lage Landen 2
Arnout Hauben krijgt maar niet genoeg van wandelen door zijn geliefde Lage Landen. Dus stapt hij met zijn compagnons de route Ruben en Philippe deze keer van noord naar zuid. Via het Friese Woudenpad, het Pionierspad en het Floris V-pad in Nederland sluiten ze in België aan op de GR 5A Wandelronde van Vlaanderen. Op zijn eigen ongedwongen en spontane manier staat Arnout opnieuw open voor de verhalen van mensen die hij toevallig ontmoet op zijn wandelpad. In het najaar volg je hun avonturen en verhalen in de tv-reeks op VRT. Kan je niet wachten? Ontdek hun route en heel wat weetjes in het boek Dwars door de Lage Landen 2. De handige wandelkaarten brengen je in 50 etappes langs trage wegen, door polders en bossen, maar ook door charmante dorpjes en historische steden naar veel bezienswaardigheden en verborgen parels. Wat houdt je nog tegen om op wandelverkenning te trekken?
Prijs: € 24,50
Uitgeverij: Pelckmans Uitgevers en Uitgeverij Balans
ISBN: 9789463833301
Amazing Mountain Cabins
Architecture Worth the Hike
Je houdt van hiken en je voelt wel iets voor een huttentocht? Je hebt bovendien oog voor architectuur en je verlangt wel eens een tikje meer dan een eenvoudige, sobere hut om te overnachten? Dan kan je beslist wegdromen bij de schitterende foto’s of je trip al plannen met Amazing Mountain Cabins. Het boek is enkel in het Engels te verkrijgen en bevat een selectie van meer dan 30 berghutten met fascinerende architectonische ontwerpen waar bergwandelaars of bergbeklimmers kunnen overnachten. Je ontdekt unieke, innovatieve berghutten met een adembenemend uitzicht in de Italiaanse Dolomieten of intieme retraites waarbij je opgaat in het ruige landschap van de Sloveense Alpen of buitengewone eco-domes in Patagonië. Naast de bereikbaarheid en info over het pad naar de hut, lees je meer over de regio en over de architect.
Prijs: € 34,99
Auteur: Agata Toromanoff
Uitgeverij: Luster
ISBN: 9789460583520
Scholtenpad
Wandelen in Achterhoek-Oost
Het Scholtenpad was het eerste Streekpad in Nederland dat werd uitgetekend in 1995 en is nu volledig vernieuwd. De bijhorende handige gids met routebeschrijving en randinformatie is eveneens volledig opgefrist. Een Streekpad is een rondwandeling binnen één regio, waarbij de afstand varieert van 80 tot 350 km en de routes in twee richtingen bewegwijzerd zijn met een geel-rode markering. Het Scholtenpad neemt je mee naar de regio rond Winterswijk in de Achterhoek. De route is 90 km lang en opdeelbaar in vijf kortere etappes. Bovendien staan er in het boekje zes dagwandelingen gaande van 19 tot 26 km. Je wandelt zoveel mogelijk op onverharde paden door het typische coulisselandschap (je wandelt van het ene landschap naar een ander) en langs indrukwekkende scholtenboerderijen, waarbij de machtige scholtenboeren – een soort rentmeesters die land beheerden voor de adel en voor de kerk – hun stempel op het landschap drukten en een rijk erfgoed achterlieten. Verhalen uit de streek beluister je onderweg via de podcast door QR-codes langs de route te scannen. Aanraders op de route zijn beslist Aalten met het boeiende Nationaal Onderduikmuseum en een wandeling langs de vele beekjes, zoals de Bekendelle.
Prijs: € 16,75 (bestellen via de webshop op www.wandelnet.nl)
Uitgeverij: Wandelnet
ISBN: 9789492641175
Goed uitgerust
Met de producten op deze pagina ga je goed uitgerust op pad.
Stappen zonder blaren
Een grote ergernis van de wandelaar: blaren! Maar er is een manier om deze te voorkomen. Namelijk door het gebruik van Loperswol. Deze natuurlijke schapenwol, die met de hand is schoongemaakt, bevat lanoline (wolvet). dat door de huid wordt opgenomen. Doordat de wol de huid laat ademen, transpiratievocht opneemt en de wrijving tussen de huid en de schoen of sok vermindert, verklein je de kans op blaren. Bovendien werkt wol verkoelend in de zomer en houdt het de voeten warm in de winter. Naast preventie tegen blaren werkt de wol ook bij pijnlijke voeten door de drukpunten te verzachten en biedt het verlichting bij aandoeningen als een Hallux Valgus of hielspoor. Loperswol gebruiken is heel simpel. Je neemt een flinke pluk en plaatst dit genereus op de plek waar je druk of wrijving ervaart, zoals op de hiel of tussen de tenen. De sok trek je er overheen aan, zodat de wol op de plek blijft. Een zakje Loperswol is meestal genoeg voor ongeveer tien dagen wandelen.
Prijs: € 12,95 www.wandelenzonderblaren.be
Nooit meer koud met Helly Hansen
Met het najaar in zicht wordt het weer tijd om ons te richten op wandelen met koelere temperaturen. Je kunt dan maar beter goed beschermd zijn tegen de elementen. Helly Hansen komt met een innovatieve en awardwinnende donsjas. In tegenstelling tot wat je bij donsjassen vaak gewend bent, heeft de Odin Everdown Hooded Jacket geen horizontale stiksels om het dons op de plek te houden. De uniforme structuur van de voering zorgt ervoor dat er geen warmte kan lekken. Zelfs bij een scheur in de buitenstof blijft de jas zijn werk perfect doen. De jas heeft een minimalistische look door het gebruik van elastiek in de manchetten, zoom en capuchon. Helly Hansen heeft in samenwerking met professionele zoek- en reddingsteams en berggidsen, een jas ontwikkeld die aan de hoogste eisen voldoet en bovendien ook nog eens superlicht is.
Prijs: € 450,00 (mannen en vrouwen) www.hellyhansen.com.
Samen met Regatta Great Outdoors
Regatta Great Outdoors is een Brits familiebedrijf dat in 1981 werd opgericht en dat snel uitgroeide tot een toonaangevend outdoormerk voor de hele familie. Regatta Great Outdoors staat vooral bekend om zijn hoogwaardige
outdoorkleding, wandelschoenen, rugzakken en campingmateriaal voor een goede prijs-kwaliteitverhouding. Regatta Great Outdoors wil mensen gelukkiger en gezonder maken en wil ervoor zorgen dat iedereen geweldige
tijden buitenshuis kan beleven. Bij de productie van kledij en accessoires denkt Regatta Great Outdoors ook aan duurzaamheid. Zo kiest het bedrijf maar al te graag voor biologisch katoen of gerecycleerde garens.
Win een product van Regatta Great Outdoors!
1
BLACKFELL III
HEUPTASJE
(t.w.v. € 30,00)
2
BLACKFELL III
RUGZAK 20L
(t.w.v. € 85,00)
3
EASYPACK
OPPLOOIBARE
RUGZAK (INCL. OPBERGTASJE) 25L
(t.w.v. € 35,00)
4
BRITEDALE RUGZAK 30L
(t.w.v. € 150,00)
5
BLACKFELL III
RUGZAK 35L
(t.w.v. € 130,00)
6
PALADEN
RUGZAK 35L
(t.w.v. € 110,00)
Regatta Great Outdoors
In samenwerking met Regatta Great Outdoors geeft wandel.be magazine een aantal producten weg, die zeker van pas komen tijdens je volgende wandeltrip! Naast bovenstaande producten zijn er ook nog een aantal superhandige buffs en een lekkere warme sjaal te winnen. Vermeld ook even voor welk artikel je in aanmerking wil komen als je bij de gelukkige winnaars bent!
Antwoord op volgende vraag:
Waar en wanneer werd het familiebedrijf Regatta Great Outdoors opgericht?
Stuur een mailtje met als onderwerp ‘Regatta Great Outdoors’, het juiste antwoord, je voorkeur voor de te winnen prijs (1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 of een van de overige artikelen), je naam en je adresgegevens naar mailenwin@wandelsport.be.
Meer wandel.be
Op www.wandel.be vind je alle info over de georganiseerde wandelsport.
Waar kan je gaan wandelen? Wat zijn de voordelen van lidmaatschap bij een club of bij de federatie? Wil je een nieuwe wandelregio verkennen? Of wil je mee op wandelreis? Op www.wandel.be vind je het antwoord op al je vragen.
wandel.be op Strava
Goed nieuws voor wie graag zijn wandelavonturen deelt met de wereld. wandel.be is vanaf nu ook terug te vinden op Strava. Word snel lid van de wandel.be club en deel al je wandelactiviteiten met de community. Bovendien zal Wandelsport Vlaanderen vzw je via deze weg ook op de hoogte houden van wandelevenementen en je inspireren met trainingstips als voorbereiding op je volgende wandeluitdaging.
De wandelkalender in broekzakformaat met de wandel.be app
Steeds op de hoogte van alle wandeltochten, het laatste wandel- en federatienieuws raadplegen en je lidkaart digitaal gebruiken? Het kan allemaal met de handige wandel.be app. Download de app via Google Play (Android) of via de App Store (iOS). De app nog niet gedownload? Op wandel.be krijg je met enkele handige filmpjes uitleg hoe je de app precies installeert. Denk eraan om regelmatig een update te downloaden. De app heeft ondertussen ook een nieuw icoontje gekregen. Ga naar wandel.be > uitrusting of scan de QR-code en ga aan de slag.
Wandelen en fotograferen
Neem jij graag foto’s als je op pad bent? In elk wandel.be magazine vind je op p. 6-7 een Buiten Beeld. Ook jouw foto kan daar staan! Heb je een foto waaraan je een speciale herinnering hebt? Stuur een mailtje naar redactie@ wandelsport.be voor de specificaties waaraan je foto moet voldoen. Elk magazine verschijnt aan het begin van een seizoen, dus voor het decembernummer is de redactie op zoek naar een winterbeeld.
HEREN: Cole Haan Karl Lagerfeld
Floris Van Bommel Antony Morato
Timberland Ambiorix Lloyd Ara Ecco Rockport Clarks Geox Mephisto Greve Ea7 Armani Sebago Xsensible Solidus
DAMES: Guess Shoes & Bags Valentino Floris Van Bommel UGG Buffalo HoFF Diadora NeroGiardinni Gabor Mephisto Ecco Ara Geox Semler Solidus Think! Liu Jo Mexx Sun68 Kahru Karl Lagerfeld Lyle&Scott Skechers (grootste keuze bij ons: 3000
KIDS: Skechers (grootste keuze)
Vans Munich Timberland Adidas
All-Star Ricosta Stones & Bones
Fila Nike Crocs Kipling Giesswein
Mephisto-Mobils Allrounder Piesanto Berkemann Ara Solidus Semler Gabor PiediNudi Remonte
CHROOM VRIJ: Think! Veja Mephisto Nature Vital Clair de Lune Stuppy FinnComfort Wolky Oofos Crocs
DIABEET: Durea Varomed Xsensible Solicare FitFlop
SPECIALIST IN WANDEL- LOOP- & BALANCE-SCHOENEN Mbt Kybun Joya Sano Xsensible Rollingsoft Skechers
TOPDEALER VAN: Mephisto Lowa Meindl Grisport Nike Rockport Allrounder Asics Teva NewBalance Deuter
SHOP DEZE BROEK!
Maar dat is niet alles wat we graag willen dat je doet
De Vidda Trousers gaat al meer dan 25 jaar de uitdaging aan. Hij is zo ontwikkeld dat hij duurzaam, functioneel en tijdloos is en hij is geproduceerd met het doel om het milieu zo min mogelijk te belasten. De broek is gemaakt om tientallen jaren mee te gaan, en uiteindelijk doorgegeven te worden aan de volgende generatie of om tweedehands verkocht te worden.
Op die manier hoeven we minder producten te produceren, verbruiken we minder energie en belanden er minder producten op de afvalberg. Maar om dit effect daadwerkelijk te bereiken, hebben we ook jou nodig om een steentje bij te dragen en hem zo lang mogelijk te dragen, onderhouden en indien nodig te repareren. Maar vooral: om niet elke één of twee
seizoenen de broek te vervangen door een nieuw exemplaar. We ondersteunen je onderweg met deskundig advies over onderhoud en met onze uitgebreide reparatieservices.
Dus, wat denk je ervan? We hopen dat dit alles voor jou net zo logisch is als voor ons, zoals het ook logisch is voor het milieu.