blad. januari 2015 by Arteveldehogeschool

De juiste loopschoen bestaat niet.

Lees de mening van podoloog Kris Desaever op pagina 6.

blad.

Krant van de arteveldehogeschool januari 2015

Respect werkt beter dan promopraatjes in

China “Handel drijven zit ingebakken in de genen van de Chinezen. Voor businessstudenten is het absoluut een verrijking om daar middenin te staan”, zegt Lutgart Stuyver. De kersverse strategische agent van de Arteveldehogeschool trok naar China en “jawel, de vonk sloeg over.” >> Lees haar relaas op pagina 4.

Bedrijfs- en Officemanagement lanceren

datingsite voor kmo’s en studenten

“Ons aanbod is heel uiteenlopend”, zegt coördinator Kathy Dewitte.

“Marketingstrategieën bedenken om naambekendheid te vergroten, het effect van een interne reorganisatie op de klantentevredenheid in kaart brengen, de effectiviteit van promotiemiddelen meten, zoeken naar het perfecte rekruteringskanaal voor een specifiek profiel, alles hangt af van de vraag van de klant.” Nieuwe helden Voka-bestuurder Jo Libeer gaf – samen met André Duval, stichter van Duval Guillaume advertising – het

Arteveldehogeschool investeert 1,2 miljoen in onderzoek Tijdens academiejaar 20142015 investeert de Arteveldehogeschool in totaal 1,2 miljoen euro in praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek. “Een evidente keuze,” zegt directeur onderzoek en dienstverlening Kris Thienpont, “want zonder onderzoek geen onderwijs.” “Onderzoek is een essentiële pijler van onze organisatie. Het is onze maatschappelijke opdracht én het zorgt ervoor dat ons onderwijs voortdurend mee is met nieuwe ontwikkelingen in het vakgebied”, zegt Thienpont. “Als Arteveldehogeschool trekken we de kaart van praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek. Dit academiejaar hebben we 17 nieuwe onderzoeksprojec-

ten opgestart. Inhoudelijk zijn ze heel uiteenlopend, maar de rode draad is samenwerking over de verschillende vakgebieden heen.” De Arteveldehogeschool profileert zich als onderzoeksinstelling met vier speerpunten: ‘Communicatie, perceptie en beeldvorming’, ‘Ondernemerschap, organisatie en competenties’, ‘Onderwijs, opvoeding en jongerencultuur’ en ‘Zorg, welzijn en zelfredzaamheid’. www.arteveldehogeschool.be/onderzoek Benieuwd naar de nieuwe onderzoeksprojecten aan de Arteveldehogeschool? Bekijk het overzicht op pagina 3.

Doordat studenten elkaar uitdagen, schieten inzet en niveau de hoogte in startschot van het e-platform. Volgens Libeer speelt het perfect in op de trend dat innovatie veelal komt van kmo’s. Libeer: “Keep calm and adapt! De echte groei in het bedrijfsleven speelt zich af bij de ‘nieuwe helden’: kleinere bedrijven die, vaak onder de radar, razendsnel en wereldwijd hele markten inpalmen dankzij hun wendbaarheid en innovatieve aanpak”, aldus Libeer. “Hogescholen die hun studenten voorbereiden op deze nieuwe realiteit, waarin ondernemerschap en creativiteit sleutelcompetenties zijn, trekken de kaart van de toekomst. De samenwerking tussen bedrijven en studenten en docenten, levert winst op voor allen.” Competitie tussen studententeams Wat kost studentenconsultancy? “Dat hangt af van de vraag”, zegt Dewitte. “Ten eerste zijn er de cases die binnen een opleidingsonderdeel (vak, nvdr.) behandeld kunnen worden. Dat gebeurt gratis door tweedejaars onder begeleiding van een docent. Ten tweede zijn er de meer uitgebreide vragen waarvoor we een competitie opzetten tussen twee teams van vijf studenten. Ze pakken de vraag van de klant aan in het kader van hun bachelorproef (eindwerk, nvdr.). En wees gerust,

doordat studenten elkaar uitdagen, schieten de inzet en het niveau de hoogte in. Voor deze meer uitgebreide cases betaalt de klant enkel een administratieve kost. Ten laatste kan een klant ook kiezen voor expliciete inhoudelijke betrokkenheid van een docent. Die kan dan bijvoorbeeld ook na oplevering zorgen voor de implementatie in het bedrijf. In dat geval betaalt de klant een bedrag per besteed uur.” Klanten Dat de aanvragen voornamelijk van kmo’s komen, verbaast Dewitte niet. “Zij hebben geen budget voor bijvoorbeeld consultants en marktonderzoek. Maar vergis je niet, hun keuze om met ons samen te werken is wel degelijk positief gemotiveerd. Veel starters die bij ons aankloppen zijn zelf oud-studenten die weten dat we kwaliteit bieden. De kwali-

teit van onze studentenconsultancy is trouwens bezegeld met het Qfor-kwaliteitslabel.” Soms komen er ook opdrachten binnen van grote bedrijven als Ernst&Young en KBC, traditioneel belangrijke afnemers van onze oud-studenten. Zij passen studentenconsultancy in hun rekruteringsstrategie in. Dewitte: “Door langdurig samen te werken met studenten zien zij wie eruit springt. En wie dat doet, kan gegarandeerd rekenen op een uitnodiging voor een sollicitatie.” Via het e-platform kunnen kmo’s ook stageplaatsen aanbieden, zowel voor een kortlopende zogenaamde ‘participatiestage’ van drie weken als voor een volwaardige afstudeerstage van drie maanden.

www.studentenconsultancy.be

Jo Libeer: “De echte groei in het bedrijfsleven speelt zich af bij de ‘nieuwe helden’: kleinere bedrijven die razendsnel en wereldwijd hele markten inpalmen.” (rechts: André Duval)

In samenwerking met het Agentschap Ondernemen en VOKA creëerden de opleidingen Bedrijfs- en Officemanagement het e-platform www.studentenconsultancy.be. Via dit platform kunnen bedrijven snel en efficiënt onderzoeksprojecten en stages aanvragen, waarna ze gematcht worden met studenten en eventueel docenten.

arteveldehogeschool januari 2015 Besparen in onderwijs is de tak afzagen waarop men zit EDITORIAAL De Arteveldehogeschool moet het dit jaar rooien met maar liefst 2,2 miljoen euro minder. Het verhoogde studiegeld zal deze drastische inkrimping maar ten dele compenseren. Bovendien tellen we als hogeschool 25% beursstudenten die - terecht - een fors gereduceerd studiegeld betalen. Daardoor lopen we meer middelen mis dan de universiteiten die gemiddeld tien procent minder beursstudenten tellen.

worden stopgezet door het nog steeds groeiend aantal studenten en de zich snel ontwikkelende digitale omgeving. De Arteveldehogeschool weigert om in te leveren op de kwaliteit en kan daarvoor rekenen op haar gedreven medewerkers. We zullen dit jaar eigen reserves inzetten, projecten budgetteren over een langere termijn, en ons kostenbewust beleid verderzetten. Maar als ook in 2016 de besparingsbijl heftig wordt gehanteerd, volstaan zelfs dergelijke inspanningen niet om het tij te keren.

De druk wordt wel erg groot

De groei van de studentenpopulatie wordt in het huidige financieringsmechanisme zeer traag verrekend. Vooral de hogescholen die de laatste jaren fel groeiden, ontvangen niet de noodzakelijke middelen. Het wordt een stevige uitdaging om ondanks drastische besparingen te blijven staan voor kwaliteit en innovatie. De druk wordt nu wel erg hoog! Uit cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (Vlhora) blijkt dat de Arteveldehogeschool marktleider is voor 11 van haar 16 bacheloropleidingen. Dat maakt onze hogeschool tot de meest gerationaliseerde in Vlaanderen: opleidingen zijn niet versnipperd (gemiddeld 800 studenten) en daardoor kunnen middelen zo kostenefficiënt mogelijk besteed worden. Jammer genoeg belet ook die aanpak niet dat de huidige besparingsronde de hogeschool onder zware druk zet. De noodzakelijke uitbreiding van het personeel in functie van de groei van het aantal studenten blijft helaas uit. De werkdruk stijgt gestaag. Lopende investeringen in onderwijs, infrastructuur, IT-projecten … kunnen onmogelijk

Blijven snijden in de al beperkte middelen voor de hogescholen, is - zelfs louter economisch bekeken - ronduit fout. Zo leiden enkele opleidingen van de Arteveldehogeschool op tot knelpuntberoepen als algemeen verpleegkundige en leerkracht. Bachelors met professionele gerichtheid vinden het snelst van alle gediplomeerden hun weg naar de arbeidsmarkt. Verder snoeien in het onderwijsbudget heeft dan helaas veel weg van het afzagen van de tak waarop men zit.

Johan Veeckman Algemeen directeur Arteveldehogeschool

“In het onderwijs draait het om kennis, maar vooral om passie”

Nadat Hilde Crevits het officiële startschot gegeven had voor academiejaar 2014-2015 aan de Arteveldehogeschool, bracht de Vlaamse viceminister-president en minister van Onderwijs een toost uit op onze studenten. De beelden zijn vaag, maar de boodschap is duidelijk. Bekijk het filmpje op www.arteveldehogeschool.be/hilde-crevits-toost.

Onderzoek “Active Ageing” brengt levenskwaliteit in kaart

Woont de nieuwe man in het rusthuis? Man of vrouw, wie in een rusthuis terechtkomt, kan maar beter een liefhebber zijn van ‘traditioneel vrouwelijke’ activiteiten. Sommigen (m/v) vinden het wellicht heerlijk om op latere leeftijd hun kookkunsten bij te schaven, anderen hebben misschien meer zin om bijvoorbeeld naar een museum te gaan. Daarop inspelen is vooral een kwestie van luisteren, niet van meer middelen. Dat zeggen onderzoekers van de Arteveldehogeschool die de levenskwaliteit in ruim 40 Oost- en West-Vlaamse woonzorgcentra in kaart brachten. En die levenskwaliteit is – gemiddeld genomen – niet slecht, maar …

“Voor de meeste bewoners is autonoom voor zichzelf kunnen zorgen de absolute prioriteit”, zegt Patricia De Vriendt, onderzoeker verbonden aan de opleiding Ergotherapie en hoofdpromotor van het Onderzoeks- en dienstverleningscentrum Zorginnovatie. “Ontspanning is daaraan ondergeschikt. De redenering is: eerst de basis, de rest is luxe.” Helaas blijken velen de activiteiten die ze thuis nog uitoefenden, niet meer te (kunnen) doen in het woonzorgcentrum. Het ontspanningsaanbod vinden ze weinig uitdagend. De woonzorgcentra zetten vooral in op

de ‘gemiddelde oudere’. De hogeropgeleiden, de mannen, de meest zorgbehoevende en minst mobiele ouderen blijven vaak in de kou staan. Niet meer maar anders Hierop inspelen vergt volgens de onderzoekers geen verhoging van de middelen, wel een verandering in het denken en doen. Door hun dagelijkse contacten met de bewoners weten medewerkers - of zouden ze moeten weten - wie er bijvoorbeeld graag kaart, naar het museum gaat, petanque speelt, kookt of onderhoudsklussen doet. “Op die manier kunnen gelijkgestemden

met elkaar in contact gebracht worden. Vaak kennen bewoners elkaar niet eens omdat ze op een andere verdieping wonen.” Toekomstige generatie De onderzoekers blikken ook vooruit. Patricia De Vriendt: “De huidige bewoners passen zich aan om er het beste van te maken in het woonzorgcentrum. De toekomstige generatie heeft anders geleefd. Zij zullen verwachten dat het centrum zich aanpast aan hen en niet omgekeerd.”

www.arteveldehogeschool.be/ active-ageing-in-de-woonzorg centra

blad. is een publicatie van de Arteveldehogeschool. www.arteveldehogeschool.be/blad blad@arteveldehs.be Redactiecoördinatie: Wouter Viaene Lay-out: Rika Devis Verantwoordelijke uitgever: Johan Veeckman Hoogpoort 15 9000 Gent

“De toekomstige generatie heeft anders geleefd. Zij zullen verwachten dat het woonzorgcentrum zich aanpast aan hen en niet omgekeerd.” - Onderzoeker Patricia De Vriendt

blad. De Arteveldehogeschool sloot een samenwerkingsovereenkomst met vier partners die HBO5-opleidingen aanbieden. HBO5 staat voor hoger beroepsonderwijs. Het is een nieuw niveau in het hoger onderwijs, gesitueerd tussen het secundair onderwijs en de professionele bachelors. www.arteveldehogeschool.be/hbo5

De partners van het Arteveldeleernetwerk van links naar rechts: Francine Gooris en Frances Martens (lid raad van bestuur en directeur IVV), Ingrid Lingier en Dirk Joye (algemeen directeur en voorzitter HBOV), Johan Veeckman en Tony Van Parys (algmeen directeur en voorzitter Arteveldehogeschool), Marc Claeys en Stefaan Devreese (voorzitter en algemeen directeur KISP-cvo Vazov) en Mieke Van Herreweghe en Ann Machtelinckx (voorzitter en directeur VSPW Gent)

Duurzaamheid op alle niveaus

Onderzoek opleidingen Bedrijfsmanagement, Officemanagement en Sociaal werk

Turkse ondernemers durven meer Ondernemers van Turkse origine durven meer risico’s nemen dan hun collega’s met Belgische roots. Hun informeel netwerk levert hen naast klanten ook leveranciers en handelspartners. Op formele netwerken zoals VOKA en Unizo doen ze amper een beroep. Het zijn de opvallende resultaten van een onderzoek uitgevoerd door Karijn Bonne, Reyhan Görgöz en Ayse Ergürbüz. De onderzoekers van de Arteveldehogeschool brachten de netwerken van ondernemers van Turkse origine in Gent in kaart. Ze ondervroegen etnisch-Turkse en etnisch-Vlaamse bouwondernemers en etnisch-Turkse horeca-ondernemers. Informeel netwerk “In tegenstelling tot hun Belgische collega’s hebben Turkse ondernemers vaak niet de juiste vooropleiding, en toch wagen ze het erop”, zegt onderzoekster Reyhan Görgöz. “Ze kunnen van bij de start terugvallen op een netwerk van familie en vrienden.” Binnen dat informeel netwerk heerst een enorm vertrouwen. De ondernemers vinden er niet

enkel klanten, maar ook leveranciers, een boekhouder enzovoort. “Elkaar vertrouwen en steunen is uiteraard positief. Anderzijds, wie zich beweegt in gesloten netwerken, is minder sociaal mobiel en heeft daardoor minder kans op succes.”

“Velen zijn ‘noodzaakondernemers’ die geen werk hebben of ontevreden zijn over hun huidige job. Ondernemen is niet enkel een noodzaak om een inkomen te verwerven, maar in hun ogen ook vaak de enige manier om sociaal vooruit te geraken.”

Noodzaakondernemers “Het is opvallend dat etnisch-Turkse ondernemers vaak op korte termijn willen starten”, zegt collega-onderzoeker Karijn Bonne.

Uit het onderzoek blijkt nog dat formele netwerken zoals Voka en Unizo weinig bekend zijn en dat etnisch-Turkse ondernemers er amper een beroep op doen. Volgens de onderzoekers kan er op dat vlak nog veel gebeuren qua ondersteuning. De onderzoeksresultaten werden in juni 2014 voorgesteld. Ondertussen ontwikkelt de Arteveldehogeschool met partners Starterslabo West-Vlaanderen en Stebo en met middelen van het Europees Sociaal Fonds (ESF) een toolbox om etnische ondernemers te stimuleren tot meer innovatie.

Onderzoeker Reyhan Görgöz: “Wie zich beweegt in gesloten netwerken, is minder sociaal mobiel en heeft daardoor minder kans op succes.”

Van storytelling voor sollicitanten tot de rol van vaders in kansarme milieus:

www.arteveldehogeschool.be/ het-sociaal-netwerk-van-ondernemersvan-turkse-origine-in-kaart-gebracht

17 nieuwe onderzoeksprojecten

Zo gevarieerd het opleidingsaanbod aan de Arteveldehogeschool, zo gevarieerd ook onze onderzoeksprojecten. Wat hebben ze gemeen? De onderzoeken formuleren een antwoord op praktijkgerichte vragen en/of een concrete ontwikkelingsnood. Klinkt nog vaag? Dit zijn de praktijkgerichte wetenschappelijke onderzoeksprojecten die dit academiejaar werden opgestart: ›› Een gepaste evaluatie voor OKAN (Onthaalklassen Anderstalige Nieuwkomers): de nieuwe ontwikkelingsdoelen en het gebruik van taaltaken ›› Voorbereidende lees- en spellingvaardigheden van kleuters uit de derde kleuterklas: stand van zaken in Vlaanderen op het niveau van preventieve basiszorg en verhoogde zorg ›› Big Ideas in Science: een nieuwe kijk op wetenschapsonderwijs ›› EDOEL, Educatie Duurzame Ontwikkeling, Evaluatie van de Lespraktijk. Ontwikkeling van een zelfevaluatie-instrument voor leraren basis- en secundair onderwijs ›› De brede basis van motoriek ›› Op(ge)vangen: Werken aan toegankelijkheid voor maatschappelijk kwetsbare gezinnen in de kinderopvang in een nieuwe decretale context ›› De ontwikkeling van een ‘tailored interventie’ om de creatieve en innovatieve processen bij interdisciplinaire teams binnen de gezondheidszorg te stimuleren

›› StartMeUp App: app ter begeleiding van (pre)starters ›› Vaders in-zicht: Verwachtingen en noden van kansarme vaders in de perinatale periode ›› Binnenklasdifferentiatie in een- en tweeuursvakken van de basisvorming secundair onderwijs: inspirerende en haalbare good practices ›› Active Ageing (AA) in de WoonZorgCentra (WZC). Richtlijnontwikkeling ter bevordering van betekenis- en zinvolle dagelijkse activiteiten in een WZC (zie artikel hiernaast) ›› Samen sterker!? Onderzoek naar interprofessioneel, interdisciplinair en contextgericht samenwerken i.f.v. het verhogen van participatie a.d.h.v. spel bij kwetsbare kinderen ›› Storytelling voor sollicitanten

Bijen op het dak van Brusselsepoortstraat Campus Brusselsepoortstraat krijgt in 2015 nieuwe bewoners. Imkers plaatsen in het voorjaar bijenkasten op het dak van de campus. De komst van de bijen is een tastbaar voorbeeld van het streven naar duurzaamheid van de Arteveldehogeschool. “Door bijenkasten te plaatsen, ondersteunen we de biodiversiteit”, zegt Bea Merckx, lesgever in de opleiding tot leraar lager onderwijs en lid van de eco-edo-werkgroep die op de campus duurzame initiatieven opzet. “Wat we doen is heel uiteenlopend, van tuinbanken maken van paletten tot een blinde smaaktest van kraantjes- en flessenwater. De rode draad is investeren in dingen met blijvend effect en studenten sensibiliseren. Bedoeling is dat die studenten als ambassadeurs de duurzaamheidsgedachte verder uitdragen in de (stage) scholen waar ze aan de slag gaan.” Ook op de andere campussen van de Arteveldehogeschool leeft duurzaamheid, in grote maar vooral in de vele kleinere initiatieven. “Stuk voor stuk zijn het illustraties van hoe er bottom-up gewerkt wordt aan duurzaamheid”, zegt Rik Adriaens, duurzaamheidscoördinator van de Arteveldehogeschool. “Dat betekent niet dat we als organisatie enkel inzetten op kleine goedbedoelde initiatieven. Duurzaamheid zit vervlochten in onze opleidingsprogramma’s en de Arteveldehogeschool gaat duurzaam om met energie, grondstoffen, mobiliteit en vooral mensen.” Ook op vlak van onderzoek trekt de Arteveldehogeschool de kaart van duurzaamheid. Zo wordt er momenteel een zelfevaluatie-instrument ontwikkeld voor leraren die willen werken aan Educatie Duurzame Ontwikkeling. www.arteveldehogeschool.be/edoel

›› Over de Grenzen: internationalisering en culturele intelligentie bij Vlaamse kmo’s ›› Minimus Maximus! Latijn als hefboom voor leerlingen met een taalachterstand ›› Ontwikkeling en normering van een test meten en metend rekenen in het lager onderwijs ›› Vrijwilligers engageren via Online Media – exploratief onderzoek binnen innovatieve jeugdwerkprojecten www.arteveldehogeschool.be/projecten Selecteer PWO bij ‘financieringsvorm’. © iStock

arteveldehogeschool januari 2015

Strategisch agent Lutgart Stuyver voor het eerst naar

China

Volgens strategisch agent Lutgart Stuyver moeten we als hogeschool inzetten op joint degrees, bacheloropleidingen waarbij studenten de eerste twee jaren in China volgen en het laatste in België.

“De economische tentakels van China vertakken wereldwijd. Wie waar dan ook business wil doen, kan niet om het land heen”, zegt Lutgart Stuyver. De kersverse internationale agent voor China is net terug van een blitzbezoek aan ‘haar’ strategisch partnerland. “Love it or hate it, wordt van China gezegd. En jawel, bij mij sloeg de vonk over.” “Het klinkt cliché, maar de cultuurschok als je landt in China is groot.” Lutgart Stuyver zag in het verleden als coördinator internationalisering bij de lerarenopleiding nochtans al enkele uithoeken van de wereld. “De taxirit van anderhalf uur naar je hotel geeft niet enkel een inkijk in de eeuwig toeterende en chaotische verkeersdrukte, maar ook in de uitgestrektheid van een stad als Peking.”

25 procent van de Erasmusstudenten houdt aan zijn of haar buitenlands avontuur een lief over. Dat blijkt uit cijfers van de Europese Commissie. Benieuwd of het in China ook zo’n vaart loopt.

Onze troeven Ze legt de link naar een troef die wij Belgen volgens haar wat meer mogen uitspelen als we ons in de kijker willen zetten: onze centrale ligging in Europa. “Neen, Gent doet geen belletje rinkelen bij de Chinezen. Maar als ze horen dat Parijs en Londen naar hun normen vlakbij liggen, is hun interesse gewekt. Ook aanlokkelijk zijn ons - internationaal

gezien - lage inschrijvingsgeld, onze rijke geschiedenis en Belgische bedrijven met wereldfaam zoals Barco.”

en Sociaal werk. Zowel wat betreft studenten- en docentenmobiliteit als – op langere termijn - gezamenlijk onderzoek.” Taal en cultuur In maart trekt Lutgart Stuyver opnieuw naar China. Ze begeleidt een studiereis voor studenten Internationaal Ondernemen en ze gaat net-

Meer dan business De bedrijfsgerichte opleidingen mogen dan al koplopers zijn op vlak van samenwerking met China, Lutgart Stuyver ziet veel meer uitwisselingsmogelijkheden. “Handel drijven zit ingebakken in de genen van de Chinezen. Voor businessstudenten is het absoluut een verrijking om daar middenin te staan. Maar los daarvan maken een paar maanden onderdompeling in een compleet onbekende cultuur, je vooral rijker als persoon.” Lutgart Stuyver bezocht naast Peking ook de stad Nanchang. “Voor concrete plannen is het te vroeg, maar ik zie in beide steden uitwisselingsmogelijkheden voor bijvoorbeeld de lerarenopleidingen, Communicatiemanagement, Journalistiek

Joint degrees Maar promopraatjes zullen niet volstaan om uitwisseling te stimuleren. “Uit vrees voor een braindrain worden Chinese studenten die naar het buitenland willen quasi verplicht om

“Neen, Gent doet geen belletje rinkelen bij de Chinezen” eerst een jaar universitaire studies te doen in eigen land. Eenmaal ze naar het buitenland kunnen, ligt de

Lutgart Stuyver: “Het klinkt cliché, maar de cultuurschok als je landt in China is groot.”

Internationalisering becijferd

Wie doet wat waar? Dit academiejaar volgen er aan de Arteveldehogeschool zo’n 260 buitenlandse studenten een reguliere bacheloropleiding, waarvan zowat 100 Nederlanders. Topopleidingen zijn Bedrijfsmanagement en - niet verwonderlijk – de nieuwe Engelstalige bachelor International Business Management. (Lees meer over deze opleiding op het achterblad.) Daarnaast ontvangen we ook jaarlijks uitwisselingsstudenten voor kortere periodes. En ook onze studenten slaan hun vleugels uit, al dan niet via Erasmus. Wie doet wat waar? Hiernaast een overzicht op basis van de cijfers van academiejaar 2013-2014.

keuze voor een universiteit in plaats van een hogeschool voor de hand. Daarom zullen we als hogeschool moeten inzetten op joint degrees. Bacheloropleidingen waarbij studenten bijvoorbeeld de eerste twee jaren in China volgen, en het laatste in België. Dat zou op korte termijn kunnen, bijvoorbeeld in het kader van onze Engelstalige opleiding International Business Management.”

Waar gaan onze studenten naartoe?

Waar komen onze uitwisselingsstudenten vandaan?

(Topbestemmingen, zowel stage als studie - in aantal studenten)

(in aantal studenten)

21 19

39 31

rijk

k an Fr

nje

a Sp

a rin

la er

d ika lan Afr s it dDu Zui &

lan

r de

kij

r Tu

l Fin

rtu Po

Waar dan ook ter wereld een dak boven je hoofd en een goedgevuld bord voor je neus, allebei voor de prijs die je er in je thuisland voor zou betalen. Dat is het concept van ISEP, International Student Exchange Program. ISEP verzamelt zo’n 300 hogescholen en universiteiten uit 50 landen, waaronder sinds kort de Arteveldehogeschool. “Voor onze studenten zet ISEP voornamelijk de deur naar de USA wijder open”, zegt Séverine Van der Stichelen van de dienst onderwijsontwikkeling en internationalisering van de Arteveldehogeschool. “Hoewel Amerika heel wat studenten aantrekt, haken velen af door de kostprijs. Het inschrij-

vingsgeld is hoog en in veel Amerikaanse steden is wonen quasi onbetaalbaar. Dankzij ISEP wordt studeren in Amerika meteen een stuk aantrekkelijker en vooral meer betaalbaar voor onze studenten.” Naargelang het aantal Amerikaanse studenten dat via ISEP in Europa terechtkan, mogen evenveel Europese studenten hun bagage pakken voor een uitwisseling aan de andere kant van de Atlantische Oceaan. “Dit academiejaar trekken een vijftal van onze studenten via ISEP naar Amerika, komende jaren verwachten we een fikse stijging.” www.isep.org

Student Sociaal werk richt voetbalclub op in Tanzania © Shutterstock

“Respect is een absolute voorwaarde om samen te werken” werken op een beurs waar alle Chinese hogeronderwijsinstellingen vertegenwoordigd zijn. En ook op iets langere termijn heeft

ze plannen. “Ik zou graag enige notie van de Chinese taal hebben”, zegt ze. “Het wordt niet eenvoudig om zelfs maar de absolute basis te verwerven, maar het zou me helpen om de cultuur beter te begrijpen. Sowieso is het een teken van respect als je interesse in hun taal en cultuur toont. En als er iets is wat ik ondertussen geleerd heb over China, dan is het dat respect een absolute voorwaarde is om vertrouwen te krijgen en samen te werken.”

5 strategische partnerlanden Naast China beschouwt de Arteveldehogeschool ook Canada, Ecuador, Vietnam en Zuid-Afrika als strategische partnerlanden. In die landen bouwen we allianties uit die verder gaan dan de klassieke uitwisseling van studenten en lesgevers. Voor elk partnerland is aan de hogeschool een internationale agent aan de slag die opleidingsoverstijgend werkt.

Stage in ontwikkelingsland 25%

40%

Stage binnen Europa (Erasmus en andere)

ve l d

eho g e s c

Stagiairs Vroedkunde krijgen badge Een stagiair uit het eerste jaar kan en mag niet evenveel doen als een laatstejaars, maar hoe maak je als stagiair duidelijk in welk stadium van je opleiding je zit? Bij de opleiding Vroedkunde hebben ze er een eenvoudig antwoord op gevonden: een badge met een duidelijk zichtbare 1, 2 of 3, naargelang het opleidingsjaar. “Een verloskamer is niet de plek om veel uitleg te geven bij wat je als stagiair mag of kan doen”, zegt opleidingscoördinator Mieke Embo. “Dankzij de badges zien de gynaecoloog en de vroedvrouw meteen wat ze kunnen verwachten. De eerste reacties zijn zeer positief, zowel van het personeel, de stagiairs als de patiënten.”

Bart Van der Haegen: “Het gaat er vooral om de mindere voetbalgoden weerbaar te maken, te werken aan hun sociale vaardigheden en hen voor te bereiden op een volwassen leven.”

In september 2015 trekt Bart Van der Haegen naar Tanzania. De student Sociaal werk wil er een voetbalploeg oprichten. Bedoeling is kwetsbare jongeren weerbaar maken, werken aan hun sociale vaardigheden en hen voorbereiden op een volwassen leven. Van september 2013 tot januari 2014 liep Bart stage in een jeugdcentrum in Kigoma, een stad in het noordwesten van Tanzania, dicht bij het Tanganyikameer en de grens met Burundi. De armoede van de regio staat in schril contrast met de rijkdom aan voetbaltalent. “Helaas draait het voetbal er volgens een systeem van managers, sponsors en trainers. Jonge talenten zonder connecties slagen er niet in door te groeien”, zegt Bart.

zonder tussenpersonen. “Het belangrijkste wordt niet toppers doorsluizen naar een hoger voetbalniveau. Het gaat er vooral om al die mindere goden meer weerbaar te maken, te werken aan hun sociale vaardigheden en hen voor te bereiden op een volwassen leven.” Bart wil in september 2015 naar Tanzania verhuizen. “Ik ga samenwerken met een paar mensen die ik tijdens mijn stage heb leren kennen. Hun kennis van lokale gewoontes is cruciaal voor het slagen van het project.”

Brainstormen, kan je dat leren? Ja, tijdens de innovatieacademie ‘tools voor innovatie’. In 7 sessies leer je de werking van brainstorms begrijpen en creatieve denktechnieken toepassen. De sessies maken deel uit van het postgraduaat Creativiteit en innovatie, maar je kan ze ook apart volgen. Ze vinden plaats van maart tot juni op campus Kantienberg van de Arteveldehogeschool in Gent. Doelgroep zijn zowel bedrijfsleiders als werknemers. De innovatieacademies worden georganiseerd met de steun van ‘ik innoveer’ en Flanders DC. www.ikinnoveer.be/academies www.arteveldehogeschool.be/ postgraduaat-creativiteit-eninnovatie

De voetbalclub is trouwens een zijproject benadrukt Bart. “Eerst moet ik mijn eigen boontjes zien te doppen. Het plan is om samen met een lokale kok een restaurant op te richten. Het toerisme in de regio staat nu nog in de kinderschoenen. Naarmate de kwaliteit van de wegen verbetert, zal de stroom toeristen gestaag groeien.”

Andere stages buiten Europa 6% Erasmus-studie (in Europa)

20%

Innovatieacademie rond brainstormen

Om hen een alternatief te bieden, wil hij een eigen club op poten zetten: een compleet nieuw en transparant initiatief,

Wat doen onze studenten?

nt vroedkun de d tu

Een kot in Amerika voor de prijs van een in Gent

blad.

1% Erasmus Belgica (Wallonië) 8% Studie buiten Europa

Gevolgen van verkeerde houding en ademhaling

Een op drie leerkrachten kampt met stemproblemen “Lesgeven is belastend voor je stem. Een derde van wie in Vlaanderen voor de klas staat, heeft problemen met zijn stem”, zegt Carole Chiers, zelf docent en een van de logopedisten die aan Arteveldehogeschool sessies begeleidt waarin docenten hun stem correct leren gebruiken.

Dat zorgt voor een extra belasting van de stemplooien in het strottenhoofd.” Leraars blijken niet de enigen die geconfronteerd worden met stemproblemen. “Van verkopers tot telefonisten, elke beroepscategorie die professioneel veel praat, heeft ermee te kampen.”

“Om je stem steviger te maken moet je goed ademhalen. En ‘goed’ betekent: niet te hoog maar vanuit het middenrif. Ook je lichaamshouding is belangrijk. Als je iets vraagt aan een student, ben je geneigd je hoofd naar voren te buigen.

Op 22 april 2015 vindt in AZ Jan Palfijn in Gent de ‘Dag van Stem’ plaats in samenwerking met de Arteveldehogeschool, Hogeschool Gent en AZ Maria Middelares. Thema is ‘niet-alledaagse stemgeluiden’ .

arteveldehogeschool januari 2015

Advies van de podoloog

Wat is een goede schoen: vijf basisregels

Uggs, Crocs, barefootloopschoenen en hoge hakken: schadelijk voor uw gezondheid? Niet iedereen loopt elke dag op degelijk geknoopte schoenen met een stevige hiel. Wij gooiden Kris Desaever vier andere paren voor de voeten.

Uggs

“Het grote nadeel aan Uggs is dat ze geen stevigheid bieden. Door de snelle slijtage van de zool versterken ze op korte termijn kleine afwijkingen in het stappatroon. De schapenwollen voering maakt ze wel lekker warm. Of ze daardoor in de zomer ook je voeten koel houden, betwijfel ik. Mocht dat zo zijn, dan zouden we ze wellicht iets meer zien bij terrasjesweer.” Conclusie: ok voor een gezellige winteravond voor tv, voor de rest: afgekeurd.

Crocs

“Het enige voordeel van Crocs is de goede vochthuishouding. Ze voelen licht en luchtig, maar ze passen eigenlijk nooit. Ik heb al verschillende patiënten behandeld met problemen aan de achillespees ten gevolge van het rondschuiven in hun geliefde Crocs. Mogelijk nog erger zijn teenslippers. In de zogenaamde ‘zwaaifase’ van een stapbeweging moeten je tenen continu klauwen om zo’n slipper vast te houden.” Conclusie: ideaal om je voeten onder tafel te schuiven bij een barbecue, maar allesbehalve om bijvoorbeeld als verpleegkundige een hele dag op rond te hossen.

950 vacatures zullen er bij benadering in onze vacaturedatabank voor oud-studenten gepost zijn als die haar eerste kaarsje mag uitblazen. De databank werd in februari 2014 opgestart in samenwerking met Jobat. www.arteveldehogeschool.be/ vacatures-voor-oud-studenten

Trouwens, interesse om onze collega te worden?

www.arteveldehogeschool.be/jobs

De pasvorm. “Klinkt logisch, maar eens in de schoenwinkel laten velen zich vooral leiden door het uiterlijk. Een goede schoen past zowel qua breedte, hoogte als lengte.”

Ga voor een stevig hielstuk. “Zonder krijg je geen steun en zet je de deur open voor blessures.”

De zool moet zowel stevig als soepel zijn. “Stevig om te beschermen, flexibel om mee te plooien, zeker in de bal van de voet.”

Dé beste loopschoen bestaat niet Wat is de populairste sport in Vlaanderen? Steek je hoofd eens buiten: lopen uiteraard! En wat is de beste loopschoen? Daarop is het antwoord minder eensluidend. “Er is niet één loopschoen die voor iedereen ideaal is”, zegt podoloog Kris Desaever.

Kies voor veters. “Met veters kan je je schoenen optimaal afstemmen op je voeten. Zwellen je voeten op een warme zomerdag, dan kan je ze gerust wat losser strikken. Vermijd wel dat je voeten gaan schuiven in je schoenen. Velcro kan desnoods ook, maar elastische banden niet. Die rekken te snel uit.”

Tijdig vernieuwen. “Een klant die zegt dat hij fantastische schoenen heeft die hij al vier jaar dagelijks draagt, geloof ik niet. Ook goede schoenen verslijten. Dat betekent niet dat je om de haverklap een nieuw paar moet kopen. Schoenmakers leveren over het algemeen prima werk.”

onderzoek en dienstverlening. Jaarlijks worden er grootschalige screenings gedaan, bijvoorbeeld van kinderen uit een balletschool of van studenten lichamelijke opvoeding uit onze lerarenopleiding. Maar je kan er ook met individuele vragen terecht. www.arteveldehogeschool.be/podolab

“Onder andere uit bachelorproeven van onze studenten blijkt dat bijvoorbeeld de dikte van de hiel afgestemd moet worden op heel wat factoren. Hoeveel weeg je? Op welke ondergrond loop je? En hoe vaak? Wil je zo snel mogelijk lopen? Het speelt allemaal een rol om te bepalen wat voor jou een goede loopschoen is”, zegt Kris Desaever. Geen idee welk (loop)schoentje jou past? Dan kan je terecht in het Podolab van de Arteveldehogeschool. Het Podolab heeft drie pijlers: onderwijs,

Hoge hakken

“Esthetisch zijn ze uiteraard, maar biomechanisch deugen hoge hakken niet. Al hangt veel af van het type hak: een brede lage hak kan minder kwaad dan een stiletto van vijftien centimeter. Hoe hoger, hoe meer druk op de voorvoet. Hoe smaller, hoe meer kans op verzwikte enkels. Hardnekkige hakkendragers verkorten bovendien hun kuitspieren waardoor ze geen platte schoenen meer kunnen dragen. Ook knie- en rugproblemen zijn vaak te wijten aan hoge hakken.” Conclusie: spaar je hoge hakken voor zittende activiteiten als een bezoek aan theater of restaurant. Ga in alle andere gevallen voor soberheid: 2,5 centimeter volstaat, een lage hak kan zelfs ontlastend zijn voor de achillespees.

“Een schoen van 200 euro is niet noodzakelijk beter dan een van 50 euro”, zegt podoloog en docent aan de Arteveldehogeschool Kris Desaever. Maar wat is dat, een goede schoen? Desaever zet vijf basisregels op een rijtje.

Ondergrond, snelheid en gewicht: het speelt allemaal een rol bij de keuze van een goede loopschoen volgens podoloog Kris Desaever.

Barefootloopschoen

“De hele discussie rond schoenen die blootvoets lopen imiteren, gaat niet over de schoenen, maar over de manier van lopen. 90% van de lopers landt op zijn hielen, vandaar dat klassieke loopschoenen daar ook het stevigst zijn (zie kaderstuk). Bij bare foot running land je op de voorkant van je voet. Voor sprinters en andere topatleten valt daar wat voor te zeggen, voor wie recreatief loopt veel minder. Wie het toch wil proberen moet rekenen op een voorzichtige overschakelingsfase van ongeveer een jaar om blessures te vermijden.” Conclusie: laat maar.

Studenten en docenten aan de slag op Special Olympics Studenten en docenten Audiologie en Podologie namen deel aan de massale screening van atleten tijdens de Special Olympics. “Special Olympics biedt atleten met een verstandelijke beperking de kans om hun gezondheid te laten screenen”, zegt Melina Willems. Sinds 2000 werkt de docente Audiologie van de Arteveldehogeschool mee aan Healthy Athletes Program, de (para-)medische poot van Special Olympics. Van 9 tot 20 september 2014 was België gastland van de Europese Special Olympics.

Het vierjaarlijkse sportieve evenement verzamelde 2000 atleten uit 58 Europese en Euraziatische landen die het in tien olympische sporten tegen elkaar opnamen.

screening. Naast het gehoor worden immers ook toestand van de voeten, het zicht, het gebit, de voeding, de sportiviteit en de algemene gezondheid in kaart gebracht.

Melina Willems neemt al jaren haar studenten mee om gehoorscreenings uit te voeren. “Communicatieproblemen worden soms ten onrechte gelinkt aan een verstandelijke beperking. Door onze screening ontdekken we vaak dat het eigenlijk gaat om echt gehoorverlies. En dat vergt uiteraard een andere aanpak.” Ook studenten en docenten Podologie nemen deel aan de

“Zo verzamelen we op enkele dagen tijd een massa gegevens”, zegt Willems. “De wetenschappelijke kennis die daaruit voortvloeit is enorm, maar het belangrijkste is uiteraard dat we honderden atleten kunnen helpen met het verbeteren van hun gezondheid.” © Special Olympics

www.so2014.com

In september 2014 namen 2000 atleten uit 58 landen het tegen elkaar op in tien olympische sporten tijdens de Europese Special Olympics in België.

blad. Internationaal project Study Support strijdt tegen schooluitval

Rappen en koken geven jongeren weer goesting om te leren

Student Schoolontwikkeling maakt methodiek voor leesbevordering

Hoe kan je vroegtijdige schoolverlaters weer motiveren en goesting doen krijgen om te leren? Door hen te triggeren binnen een niet-schoolse context. Dat blijkt uit een onderzoek dat de Arteveldehogeschool de voorbije twee jaar voerde samen met partners uit Nederland en Groot-Brittanië.

Hoe zorg je ervoor dat kinderen meer, liever en beter lezen? En hoe veranker je leesbevordering duurzaam in een basisschool? Lerares Nele Vanhoutte wijdde er haar bachelorproef Schoolontwikkeling aan. “Het belangrijkste is dat je het enthousiasme om te lezen aanwakkert en dat je ook alle leerkrachten meekrijgt. Om dat te doen hebben we in mijn school (gemeenteschool in Kruishoutem, nvdr.) een leesweide ingericht. In een leegstaand lokaal werden stoelen en schoolbanken vervangen door kussens en leestentjes op een gezellig groen tapijt. Elke klas komt er wekelijks (voor)lezen en de kinderen kunnen er ook tijdens de middagpauze terecht. Dagelijks mogen de kinderen bovendien een halfuurtje vrij lezen, telkens een heerlijk moment waarop de rust terugkeert.” Nele is een van de pioniers die vorig jaar aan de Arteveldehogeschool het diploma bachelor-na-bachelor Schoolontwikkeling behaalden. De opleiding was voor Nele naar eigen zeggen een openbaring. “Je leert echt stilstaan bij wat je dagelijks doet en wie je bent. Het is een verrijking voor jezelf en voor je school.”

“In Gent gingen we met anderstalige nieuwkomers aan de slag in cultuurhuis De Centrale”, zegt Lut De Jaegher. Samen met collega-docent Dries Vanacker en studenten uit de opleiding tot leraar secundair onderwijs begeleidde ze de Belgische tak van het project. Videoclip “De kinderen leerden dansen en rappen in het Nederlands. Dat was onze trigger, maar uiteindelijk moesten ze veel meer doen: een videoclip opnemen en monteren, een show op poten zetten, berekenen hoe ze allemaal op het podium konden, hoeveel toegangsgeld ze zouden vragen enzovoort. ICT, wiskunde, economie en sociale vaardigheden dus, maar in een niet-schoolse omgeving. En het werkte, niet enkel voor de leerlingen, maar ook voor onze studenten. Door de omgang met een mix van nationaliteiten van Roemenen tot Afghanen kregen zij een stevige hap internationalisering voorgeschoteld.”

bekende voetbalploeg van Norwich staken Britse leerlingen met een beperking de handen uit de mouwen in de keuken. Ze bereidden het eten voor de vips, maar ondertussen leerden ze ook ingrediënten wegen, hoofdrekenen en boodschappen doen. Onze Nederlandse partners uit Middelburg gingen op hun beurt in een businesscontext aan de slag met jongeren uit het buitengewoon onderwijs.” En in Zierikzee, ook in Nederland, werd een buddyproject opgezet waarin door middel van ICT de kloof tussen jong en oud bespreekbaar werd gemaakt.

Zelfvertrouwen als basis om te groeien

Zelfvertrouwen Vier uiteenlopende projecten dus, maar met een gemeenschappelijke conclusie: “door buiten een schoolse omgeving aan de slag te gaan met jongeren die schoolmoe zijn, kan je hen opnieuw motiveren en zelfvertrouwen geven. En dat is voor iedereen de basis om verder te groeien.”

Leren lezen begint bij graag leren lezen

www.arteveldehogeschool.be/schoolontwikkeling

Leonardo Da Vinci Study Support was een Leonardo Da Vinci-project gefinancierd met Europees geld. De projectpartners plannen een vervolg waarbij ze in de betrokken landen op zoek gaan naar nieuwe maatschappelijke contexten om de aanpak toe te passen, zowel qua doelgroep als omgeving.

Koken voor voetbalvips In Groot-Brittannië en Nederland werd hetzelfde concept toegepast, maar in een andere context en met een andere doelgroep. “In het stadion van de

De gemeenteschool in Kruishoutem toverde een leegstaand lokaal om tot een “leesweide”. De vloer werd bedekt met een groen tapijt, kussens en leestentjes. Ook tijdens de middagpauze kunnen kinderen er in hun favoriete boeken duiken.

www.studysupport.eu

sterk diploma begeleiding op maat studeren in Gent

bachelor bedrijfsmanagement l International Business Management l officemanagement l communicatiemanagement l journalistiek l grafische en digitale media l sociaal werk l pedagogie van het jonge kind l onderwijs: kleuteronderwijs l onderwijs: lager onderwijs

Wetenschap en techniek: jong geleerd, is oud gedaan Van de choco bij het ontbijt tot de vaatwasser die ’s nachts draait: wetenschap is overal, vaak zonder dat we erbij stilstaan. Met de steun van de Vlaamse Overheid en in samenwerking met eigen onderzoekers, lesgevers en studenten helpt de Arteveldehogeschool het brede publiek warm maken voor wetenschap en techniek. En omdat jong geleerd, oud gedaan is, beginnen we er vroeg aan. “Elke zomer organiseren we voor kinderen van vijf tot zeven jaar Kinderlabo’s”, zegt Eline Comer, verantwoordelijke wetenschapscommunicatie. “Het zijn kampen van een week rond een specifiek thema: ijs, vuur, licht … Ja, het is wetenschap, maar alle activiteiten worden op een leuke manier gebracht.” En dat geldt ook voor de Kinderuniversiteiten. Die vinden een tiental keer per jaar plaats, telkens op

zondagvoormiddag, afwisselend georganiseerd door een andere instelling van de Associatie Universiteit Gent. Thema’s zijn heel uiteenlopend, van elektriciteit tot het weer. “Voor mama en papa wordt tijdens elke Kinderuniversiteit ‘ouderopvang’ voorzien. De Kinderuniversiteit wil naast kinderen immers ook hun ouders warm maken voor wetenschap en techniek.” Tot slot is de Arteveldehogeschool ook medeorganisator van het wetenschapsfestival ‘Waar of niet waar?’ in Vooruit in Gent. De jongste editie vond plaats op zondag 23 november 2014. Vijf Gentse instellingen voor hoger onderwijs lieten er jong en oud proeven van wetenschap en techniek.

www.arteveldehogeschool.be/ wetenschapscommunicatie

l onderwijs: secundair onderwijs l ergotherapie l logopedie en audiologie l podologie l verpleegkunde l vroedkunde l mondzorg (nieuw vanaf september 2015 - onder voorbehoud van goedkeuring) l bachelor-nabachelor creatieve therapie l onderwijs: buitengewoon onderwijs l onderwijs: schoolontwikkeling l onderwijs: zorgverbreding en remediërend leren l oncologische verpleegkunde l postgraduaten en bijscholingen hoger beroepsonderwijs (HBO5)

De Kinderuniversiteit wil kinderen én ouders warm maken voor wetenschap en techniek.

arteveldehogeschool januari 2015

Nieuwe Engelstalige bacheloropleiding

International Business Management: de pioniers Ze zijn met 110 en ze komen uit 27 landen. We hebben het over de eerste lichting studenten International Business Management, de eerste volledig Engelstalige bacheloropleiding aan de Arteveldehogeschool. “Ik vind vooral het contact met studenten van over de hele wereld fantastisch”, zegt Ortwin Jongeleen. De 21-jarige Gentenaar deelt de leslokalen met een internationale groep studenten, van Fransen en Bosniërs tot Kameroeners en Chinezen, en - jawel - Belgen. International Business Management richt zich tot studenten die aan de slag willen in het buitenland of bij multinationals in België. Ze krijgen onder andere een stevige basis internationale communicatie en talen. Zo kunnen ze niet enkel kiezen voor Frans, maar ook voor Duits, Spaans en zelfs Chinees. In het tweede jaar staat een studiereis

met een studieperiode aan een buitenlandse hogeschool of universiteit en een internationale stage.

“Het contact met studenten van over de hele wereld is fantastisch”

Maar sommige eerstejaars hebben ook goede vooruitzichten op korte termijn. “Wij kijken nu vooral uit naar het einde van de examens”, lachen Kristina Brhlikova (25) uit Slovakije en Carla Laurreano Gragasin (22) uit de Filippijnen. Gent hou je vast!

naar New York, Peking of Mexico op het programma. Waar kijken de studenten meest naar uit? “Stage lopen in het buitenland”, zegt Akwasi Sencherey (20), afkomstig uit Ghana. En hij niet alleen. Het laatste jaar van de opleiding wordt afgerond

www.arteveldehogeschool.be/ bachelor-internationalbusiness-management

De schoolbanken al (lang) verlaten? Tot binnenkort!

Van de zoektocht naar de wijste klasgroep ...

psychotherapie met

paarden

begeleiding van

over de avonturen van onze stagiairs ...

(top)sporters

nieuwe media voor wie werkt met jonge

kinderen aan de slag met het levensverhaal van cliënten

tot de plechtige proclamaties

farmacologie

voor

vroedvrouwen @ArteveldehsGent

kleurbeheer voor

fotografen

mimetherapie bij

gezichtsverlamming

communiceren bij infrastructuurwerken

@arteveldehogeschool

Ja, er zijn vast ook bijscholingen en studiedagen aan de Arteveldehogeschool die jou op het lijf geschreven zijn! Volg het leven zoals het is aan de Arteveldehogeschool via Facebook, Twitter en Instagram. Ontdek ons aanbod op www.arteveldehogeschool.be/permanente-vorming.