Ιζηορική αναδρομή Xώσιανα νλνκάδνληαλ παιαηόηεξα θαη ε ύπαξμή ηνπ αλάγεηαη πξηλ ην 1884, ε δε ηνπσλπκία ηνπ πξνέξρεηαη κεηά από κεγάιε θαηνιίζζεζε πνπ έγηλε πξηλ πνιιά ρξόληα , όπνπ ην κεγαιύηεξν κέξνο βνύιηαμε , ρώζεθε κέζα ζηε ιάζπε θαη εμαθαλίζηεθε. Αλαθνξά γηα ην ρσξηό θάλεη θαη ν Γεζπόηεο Πεξαθείκ Μελόπνπινο ηνπ Βπδαληίνπ ζην έξγν ηνπ «Γνθίκηνλ Ηζηνξηθόλ πεξί Άξηεο θαη Ξξεβέδεο , Έθδνζεο ελ Αζήλαηο 1884. Ρν ρσξηό ησλ θάησ Οαδνβπδίσλ Σώζηαλα (ιαθώδεο) ε Σώζηαλα πεξηέρνπλ νηθνγελείαο πιένλ ησλ δέθα θαη έλα λαόλ επ’ νλόκαηη ηεο Θεαηόθνπ ηεξνξγνπκέλσλ ελόο ηεξέσο». Ρν 1953 ην ρσξηό καο από Σώζηαλα κεηνλνκάζηεθε ζε Φσηεηλό. Δκπλεπζηήο ηεο λέαο νλνκαζίαο ήηαλ ν ηόηε δάζθαινο ηνπ ρσξηνύ καο ν Γεκήηξεο Θσλ, Κάιιηνο( Κήηζην Κάιιηνο). Ν Γεκήηξηνο Θσλ. Κάιιηνο γελλήζεθε ζην ρσξηό καο ην 1911 θαη δηεηέιεζε δάζθαινο γηα δεθαεπηά ζπλαπηά έηε από ην 1936 έσο ην 1953. Δθηόο όκσο από ηα εθπαηδεπηηθά ηνπ θαζήθνληα ζπκκεηείρε θαη ζηα θνηλά όπνπ θαη εθεί επεηέιεζε ζεκαληηθό έξγν. Όπσο κνπ έιεγε ν ίδηνο , Ξεληάινθνο ή Θαιιηζέα ήηαλ νη δύν νλνκαζίεο πνπ νξακαηίζηεθε αξρηθά. Ξεληάινθνο δηόηη είλαη θηηζκέλν πάλσ ζε πέληε ιόθνπο θαη Θαιιηζέα δηόηη έρεη πνιύ θαιή αιιά θαη καθξηλή ζέα πξνο ηα ηέζζεξα ζεκεία ηνπ νξίδνληα. Θαη νη δύν απηέο νλνκαζίεο έξρνληαη ζε ζπλδπαζκό κε ηε γεσγξαθηθή ζέζε αιιά θαη ζε αξκνλία κε ηε θύζε. Ξξάγκαηη όπνπ θαη αλ ζηαζείο , όπνπ θαη αλ αγλαληέςεηο πξνο ηα βνξεηναλαηνιηθά αληηθξύδεηο ςειά βνπλά , πξνο ηα λόηηα ηνλ θάκπν ηεο Άξηαο θαη όιε ηε ζάιαζζα ηνπ Ακβξαθηθνύ κέρξη πέξα ζηελ Ξξέβεδα. Ν θαηαγάιαλνο νπξαλόο , ην πξάζηλν αιιά θαη πιήζνο άιιεο πνηθίιεο κνξθνινγίεο ηνπ εδάθνπο κε ηνπο ιόγγνπο θαη ηα ιαγθάδηα , ηνπο θαηαπξάζηλνπο ιόθνπο όπνπ εθεί ελώλνληαη ηα ρξώκαηα ηεο θύζεο ζπλζέηνπλ έλα γξαθηθό ηνπίν απαξάκηιινπ θάιινπο θαη νκνξθηάο. Κηα κέξα ν Γεκήηξηνο Θσλ. Κάιιηνο θαηεβαίλνληαο γηα ην Θνκπόηη θνληνζηάζεθε γηα ιίγν ζηελ θνξπθνγξακκή ηεο Θνύιηαο θαη αγλάληεςε γύξσ ηνπ. Δθείλε ε κέξα ήηαλ ειηόινπζηε. Θνίηαμε θαη πξνο ηνλ νπξαλό θαη είδε ηνλ ήιην κε ηηο αθηίλεο ηνπ λα ινύδνπλ όιε ηελ πεξηνρή καο. Δθεί εκπλεύζηεθε κηα Ρξίηε νλνκαζία: Φσηεηλό , γηαηί θσηίδεηαη παληνύ θαη όιε ηελ εκέξα αιιά ην ζπλέδεζε θαη κε ηε ζθέςε ησλ αλζξώπσλ ηνπ ρσξηνύ πνπ ήζειε λα είλαη πάληα θσηεηλή , όπσο κνπ έιεγε. Έηζη πξνζδηνξίζηεθε ηόηε ε λέα νλνκαζία ηνπ ρσξηνύ καο. Ξξάγκαηη θαη ηα ηξία λέα νλόκαηα ήηαλ πνιύ σξαία αιιά ηειηθά ππεξίζρπζε ε ζεκεξηλή νλνκαζία Φσηεηλό , ε νπνία θαζηεξώζεθε. ( Από το βιβλίο τοσ Θεουάνη Χαρ. Μάλλιοσ « Φωτεινό Άρτας ένα τωριό της Ηπείροσ μέσα στην αντάρα της κατοτής» )
Ξσο πξνήιζε ην όλνκα «Φσηεηλό» «…Ρν ρσξηό καο παιηά ιεγόηαλ «Χώσιανα». Ζξζε όκσο κηα δηαηαγή ε νπνία έιεγε λα κεηελνκαζζεί ην ρσξηό καο θαη ζε δηάζηεκα νιίγν θαη λα ιάβεη λέν όλνκα. Ρόηε ν δάζθαινο ηνπ ρσξηνύ, Γεκήηξηνο Κάιιηνο, είπε λα ην νλνκάζνπκε Ξεληάινθν. Δγώ ηνπ είπα «Ιακπεξό» πνπ ηνπ ηαίξηαδε θαη εθείλνο έγξαςε «Φωτεινό». Από ηο βιβλίο ηου Μάρκου Γ. Καζζελούρη «Η ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΜΟΥ»