![](https://assets.isu.pub/document-structure/230320104356-7345712468d1c01c6b0fb610e781be50/v1/b505b4607b2c0d20ed1f771cadd16665.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
4 minute read
Personal Air and Land Vehicle
File wordt binnenkort fun
File wordt binnenkort fun. Ziet u in de verte achterlichten opflitsen? Neem dan de eerste afslag en zoek een recht stuk asfalt op. Klap de rotorbladen en propeller van uw PAL-V One uit, trap het gaspedaal in en even later vliegt u gniffelend over de wachtende weggebruikers heen. In no time landt u keurig op tijd in de buurt van uw zakenbestemming. Utopie? Nee. Reality, want sinds de eerste geslaagde vlucht van het Personal Air and Land Vehicle, kortweg PAL-V One, op 1 april 2012 is serieproductie opeens een stap dichterbij gekomen.
Advertisement
De bedenker van de futuristische PAL-V is de Nederlander John Bakker die al voor de eeuwwisseling aan het ontwerp sleutelde. Pas rond 2008 wordt het eerste conceptontwerp bevroren waarna een team van toptechnici zich buigt over het realiseren van de eerste prototypes. Gerenommeerde instituten als het Nederlandse Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium (NLR) en de Technische Universiteit Delft zijn betrokken bij de ontwikkeling van het voertuig. Een rijdend prototype wordt in 2009 uitgebreid getest, maar het duurt nog drie jaar voordat de PAL-V One daadwerkelijk vliegt.
Dynamic Vehicle Control
Bijzonder is het Carver Dynamic Vehicle Control (DVC) kantelsysteem dat tijdens weggebruik geactiveerd wordt. Bij het insturen in een bocht bepaalt de stand van het voorwiel de hellingshoek van de cabine. Beide achterwielen blijven daarbij in een rechte stand staan. Dit veelbelovende mechanischhydraulische concept is gepatenteerd, maar plannen om het toe te passen bij in serie geproduceerde Carver-motorfietsen mislukten door zowel de hoge prijs als de economische recessie. Het Nederlandse bedrijf Carver Technology houdt zich momenteel wel weer bezig met het vervolmaken van dit DVC. Met de acceleratie van de PAL-V One is niets mis: dankzij een 170 kW (230 pk) sterke motor van 0 tot 100 km per uur in 8 seconden. De topsnelheid op asfalt en in de lucht liggen rond de 180 kilometer per uur. Het verbruik varieert daarbij volgens metingen van 1:12 op de weg tot 36 liter per uur in de lucht. Daarmee krijgt de maximaal 910 kilogram zware driewieler een vliegbereik van 350 tot 500 kilometer. Wordt uitsluitend op de openbare weg gereden, dan komt de PAL-V One tussen twee tankstops 1.200 kilometer ver.
Brevet
De PAL-V One is feitelijk een driewielig motorvoertuig met de (vlieg)eigenschappen van een gyrokopter. Daardoor is sprake van VSTOVL-eigenschappen (Very Short Take Off Vertical Landing) die het starten en landen zeer gunstig beïnvloeden. De waarden spreken hier de spreekwoordelijke boekdelen: een startrol van maximaal 165 meter en na de landing binnen 35 meter stilstaan. Op de weg wordt daarbij het gebruiksgemak van een auto gecombineerd met de wendbaarheid van een
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230320104356-7345712468d1c01c6b0fb610e781be50/v1/23216bf8dd75df9b3872995a9deb4dcb.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
Potentie motor. Bij straatgebruik van het aerodynamische gevormde voertuig worden de hoofdrotor en de propeller respectievelijk mechanisch naar achteren gevouwen en ingeklapt. Er wordt uitgegaan van een vlieghoogte tot 1.200 meter onder zichtomstandigheden (Visual Flight Rules, VFR) en om er mee te mogen vliegen is een privébrevet vereist, maar dat kan volgens fabrikant PAL-V Europe uit het Nederlandse Raamsdonksveer na twintig tot dertig uur lessen gehaald worden.
Potentiële klanten als politie, leger en ‘Flying Doctors’ zien niet alleen mogelijkheden op het gebied van bewaking en beveiliging, maar ook voor hulpverlening in rampgebieden waarbij de lage minimale vliegsnelheid van 50 kilometer per uur in het voordeel van het concept werkt. Rond 2014 moet de PAL-V One in productie komen waarbij gerekend wordt op een prijs van driehonderdduizend dollar.
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230320104356-7345712468d1c01c6b0fb610e781be50/v1/ba3732dced6dda875346fce7614c830a.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230320104356-7345712468d1c01c6b0fb610e781be50/v1/568b3b80ae3e4a785e57e74a8c7ad9a2.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230320104356-7345712468d1c01c6b0fb610e781be50/v1/11a8305db39b703cc73028669348a517.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
Volgens PAL-V Europe sluit hun ontwerp uitstekend aan bij het ‘Highway In The Sky’ (HITS) concept waarbij luchtvaartuigen luchtwegen volgen op basis van GPS-informatie. De fabrikant denkt dat HITS een onmisbare schakel wordt in een veilig vluchtverloop als het PAL-V concept aanslaat en een toenemend aantal automobilisten liever vliegt dan in de file staat.
Bij de buren
Het ‘drive and fly’ concept geniet al langer wereldwijd aandacht. In Amerika houden meerdere ontwikkelaars en bedrijven zich er mee bezig. Bij vier is sprake van ver uitgewerkte concepten waarbij Terrafugia Transition het verst gevorderd is. Daar vloog op 18 maart 2009 het prototype van Terrafugia’s Transition Roadable Aircraft (TRA) voor het eerst. Deze TRA is inmiddels door de Amerikaanse overheid goedgekeurd voor gebruik op de openbare weg. En door het hoger toegestane gewicht van 650 kg (Special-Light Sports Aircraft mogen in Amerika maximaal 599 kg wegen) konden een aantal extra voorzieningen probleemloos worden gerealiseerd. Volgens Terrafugia kon de TRA dankzij dit hogere startgewicht worden voorzien van een kooiconstructie, een kreukelzone, airbags en een ballistisch parachutesysteem. Bij weggebruik worden de vleugels geknikt langszij het voertuig gevouwen.
Ook aan het vierdeurs AirCar concept van Milner Motors wordt al langer gesleuteld. Met deze vierpersoons sports cruiser wordt een kruissnelheid geprojecteerd van ruim 320 kilometer per uur in de lucht dankzij twee aandrijfunits van elk 160 pk. Op de weg moet een 40 pk sterke verbrandingsmotor kruissnelheden tot 150 km per uur mogelijk maken. De laatste Milner variant is de ‘ElectriCar’ waarbij de vleugels achterwege blijven. Twee Etak 48V elektromotoren geven hier continu 8 pk aan de wielen af bij een piekvermogen van 20 pk per motor. In de accu’s kan tot 15 kWh stroom worden opgeslagen. Zijn deze leeg, dan zorgt een kleine 20 pk sterke wankelmotor ervoor dat deze weer snel worden opgeladen. Wanneer er daadwerkelijk gevlogen wordt, is nog niet bekend. Feit is wel dat er al sinds 2005 aan het concept gesleuteld wordt.
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230320104356-7345712468d1c01c6b0fb610e781be50/v1/3248c963e9813f2a47bb9c47089b94f9.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230320104356-7345712468d1c01c6b0fb610e781be50/v1/a95a96685cb381ef8938d012610dc59b.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
De Switchblade van de Amerikaan Sam Bousfield benadert de PAL-V One het meest, want ook een driewieler. Maar anders dan bij de Nederlandse vinding wordt gewerkt met telescoop- of schaarvleugels en een star, niet kantelend rijwielgedeelte. De Switchblade wordt evenmin opgetrokken uit exotische materialen of nieuwe storinggevoelige hightech. Wel is een oersterke koolstofvezel romp met metalen kreukelzone aanwezig. De driewieler is bijna ‘ready to fly’, maar er wordt nog gesteggeld over de motorkeuze die alles te maken heeft met gewicht.
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230320104356-7345712468d1c01c6b0fb610e781be50/v1/c8ae5d40199a2e27c1bcd99e210eac30.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230320104356-7345712468d1c01c6b0fb610e781be50/v1/f36605e3f32b7bd22761042f561dc0f7.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
Gelijktijdig met de Switchblade worden tweezitters als de AeroBike en als Hybrid AeroBike ontwikkeld. Dat worden www.pal-v.com voertuigen met pittige prestaties. Denk hier aan van 0 tot 100 per uur in 6 seconden, een topsnelheid van dik 160 km per uur en een vliegsnelheid van 225 km per uur.
Hekkensluiter in dit rijtje is de Maverick, feitelijk een vierwielig voertuigje dat voor duinraces wordt gebruikt. Producent