STIGMA Νο. 10 – Καλοκαίρι 2018 by ATHLEPOLIS

Τι θα βρω εδώ μέσα.... 3

Editorial

Ιατρική

Απο...δράσεις

Ύλη όλο... Μέλη!

Οι e-book εκδόσεις μας

Συνέντευξη

Βιβλιοπροτάσεις

Φωτο...stigma

Επιστήμη

Παρουσίαση

Νομικά

Τιπούκειτος

Απόψεις

Προγραμματισμός

Αφιέρωμα

Το ήξερες αυτό..;;

Ασπούδαχτοι της λήθης

Περί Τεχνών

Το χεράκι τους έβαλαν οι:

Στην μνήμη των 99 νεκρών της φονικής πυρκαϊάς στο ΜΑΤΙ Αττικής

Αλεξόπουλος Αριστοτέλης (Διεθνολόγος) Αντωνακάκης Αντώνης (Μαθηματικός) Βασιλείου Νικόλας (Οικονομολόγος) Δημητρόπουλος Παναγιώτης (Συγγραφέας) Δούναβης Γιώργος (Καθ. Αγγλ. Φιλολογίας) Θέσκελος (Αρθρογράφος) Ιωαννίδου Σωτηρία (Συγγραφέας) Κοφινιώτη Αλεξάνδρα (Οικονομολόγος) Λιναρδάτος Διονύσης (Φυσικός)

Μαράκη Μαρία (Αγιογράφος) Μεταξά Μαρία (Μουσειολόγος) Μεταξάς Γιώργος (Ηλεκτρολόγος Μηχανικός) Μεταξάς Μιχάλης (Βιβλιοθηκονόμος) Μπέη Γεωργία (Δικηγόρος) Ξηντάρας Γιάννης (Ψυχολόγος) Παναγιώτου Βιργινία (Make up Artist) Ριζόπουλος Κωνσταντίνος (Μουσικός) Σίμος Νικόλαος (Ηλεκτρολόγος Μηχανικός) Χαϊλάζης Βασίλης (Δικηγόρος)

Γραφιστική Επιμέλεια

ΠΕΝΤΑΝΔΡΟΝ Photo by: ΑΘΛΕΠΟΛΙΣ|ΜΑΤΙ|

ΕΓΓΡΑΦΗ

Σελιδοποίηση/Διορθώσεις

Μιχάλης Μεταξάς

Κάνετε subscribe (κοινώς «εγγραφή») για να λαμβάνετε το STIGMA στο e-mail σας..! (κάτω μέρος της αρχικής μας σελίδας)

STIGMA ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΕΚΔΟΣΗΣ: Μ. ΜΕΤΑΞΑΣ - Ν. ΣΙΜΟΣ - Μ. ΜΕΤΑΞΑ - Β. ΧΑΪΛΑΖΗΣ «Εκδιδόμαστε» κάθε τρίμηνο..!! Έως τότε, συντονιστείτε... Τηλ.: 693 445 8408 ● www.athlepolis.gr ● e-mail: info@athlepolis.gr www.facebook.com/athlepolis ● www.facebook.com/groups/prisma.athlepolis ISSN: 2529-1769

Σίγουρα όχι, αφού δεν γινόμαστε καλύτεροι Άνθρωποι!!! Το ΔΣ

σ υν

Τελικά ο ομαδικός πόνος και θάνατος αποτελούν πηγή έμπνευσης, πνοή ζωής; Μπορεί, αλλά ποιος είπε ότι το μαύρο δεν αποδίδεται με 99 κραυγές κι ότι αυτές δεν χρωματίζονται από τον πύρινο αγέρα. Ποιος είπε πως οι γλώσσες της φωτιάς δεν γλυκοφιλούν τη σάρκα χωρίς οίκτο, χωρίς προκατάληψη, χωρίς διάκριση. Κανείς! Όλοι θυμώνουν, μα όλοι ξεχνούν. Έτσι είναι η φύση του ανθρώπου. Όλοι μας θρυμματίζουμε στην χούφτα μας τις σκέψεις που γέννησε αυτό το θαύμα της μηδαμινότητάς μας και ύστερα με μια γερή ανάσα φυσούμε τα θρύμματα στην λάσπη, στον άνεμο, στην θάλασσα. Ποιος είπε πως η φλόγα δεν κέρδισε το κύμα; Ποιος τόλμησε να κρύψει τα ουρλιαχτά των λαμπαδιασμένων και τ’ αναφιλητά, σε εικόνες απόκοσμες και απόλυτης οδύνης; Κανείς! Γιατί όλοι βουβάθηκαν ν’ ακούσουν και ν’ αφουγκραστούν τον άνεμο που στην πνοή του αναζητάει τις ψυχές όσων φύγαν άδικα. Και τελικά ψεύτικες κι απατηλές υποσχέσεις, δικαιολογίες άκουσε και ανευθυνότητα εισέπραξε. Και ήταν βέβαιο πως μόνο αυτό θα άκουγε. Μα αλήθεια ποιος τιμωρήθηκε, ποιος λογοδότησε και ποιος θα μετανιώσει; Κανείς! Κανείς και ποτέ δεν ευθύνεται, κανείς δεν απολογείται. Η κοινωνία μας, κοινωνία της τάξης και της υπερ-πολυνομίας όλους τους δικαιώνει, όλους τους αγιοποιεί. Κανείς δεν θα θυμάται τα παιδιά που κάηκαν, κανείς τους ενήλικες, γιατί η ζωή ξέρει τον πόνο να ντύνει με έμπνευση, τον θάνατο με χρώμα, και να σαλεύει σαν αγριολούλουδο ανάμεσα στα κουφάρια των καμένων κορμών πλάι στη θάλασσα μέσα στους βράχους. Κι έτσι προχωράμε με ακούραστα βήματα, αποτυπώνοντας τις φευγαλέες εκείνες εικόνες που αμαυρώνουν το είδος μαςκαι τον πολιτισμό μας. Άραγε ο πόνος και ο θάνατος 99 συνανθρώπων μας αποτελούν πηγή έμπνευσης, πνοή ζωής για να γίνουμε καλύτεροι Πολίτες.

τονιστείτε..

Αγαπητοί αναγνώστες

Δράσεις και αποδράσεις..!!

Γεωργία Μπέη

24.6.2018 Ευρωπαϊκή μέρα μουσικής »

Μπορεί ο καιρός να μην συμμάχησε και να μας τρόμαξε δύο φορές με τις ψιχάλες, όμως τελικά δεν κατάφερε να χαλάσει μια βραδιά γεμάτη μουσική!!! Όσοι πέρασαν από την κεντρική πλατεία του Γέρακα απόλαυσαν τη Φιλαρμονική του Δήμου μας, το σύνολο κιθαριστών Παλαιού Φαλήρου, το εργαστήρι Jazz αυτοσχεδιασμού του Τονικού Ωδείου Παλλήνης, τον Γαβριήλ Χατζημιχαήλ με την κιθάρα του, την Κατερίνα Τσουλούφη μαζί με τον Γιώργο Αστρίτη, την POP Rock BAND, τους Rainy Colours και τους Wookpeckers Band. Το παρόν στην εκδήλωση, εκτός τους κόσμου που γέμισε την πλατεία, έδωσε ο Δήμαρχος Αθ. Ζούτσος, ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου Κωστής Σμέρος, ο επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης Παναγιώτης Μερτύρης η πρόεδρος του τοπικου συμβουλίου Γέρακα κα Μικαέλα Σιμεωνίδου, οι αντιδήμαρχοι κα Ζινέλη Καλλιόπη, ο κος Θεόδωρος Σταματίου, ο κος Μπαξεβάνης Δημήτριος και οι δημοτικοί σύμβουλοι Άγγελος Λιακόπουλος και Βάσω Μελισσά. Έκπληξη της βραδιάς αποτέλεσε η ψήφος εμπιστοσύνης του Δημάρχου προς το σωματείο μας δια της πρότασής του να στηρίξει την Ευρωπαϊκή Ημέρα Μουσικής και να την κάνουμε μαζί θεσμό για την Ανατολική Αττική!!! Αυτή η πρόταση αποτέλεσε για εμάς την ηθική επιβράβευση της

πορείας μας. Μιας πορείας που ξεκίνησε το 2013 και με σταθερά βήματα προχωρά και ανεβάζει τον πήχη αποδεικνύοντας ότι το ΑΘΛΕΠΟΛΙΣ ήρθε για να μείνει και να προσφέρει! Πέραν όμως της Δημοτικής Αρχής, των καλλιτεχνών και του κόσμου που στήριξε την εκδήλωση, οφείλουμε ένα μεγάλο ευχαριστώ στους χορηγούς της εκδήλωσης, που χωρίς τη συνδρομή τους δεν θα ήταν δυνατή η πραγματοποίησή της. Ευχαριστούμε θερμά τον μεγάλο χορηγό κ. Αθανάσιο Μαρτίνο που είναι πάντα πρόθυμος να στηρίξει πολιτιστικές εκδηλώσεις. Ευχαριστούμε επίσης τον κ. Βαγγέλη Αλμπάνη, ιδιοκτήτη του Cook & Grill, που από την πρώτη στιγμή προσφέρθηκε να μας στηρίξει, όπως κάνει πάντα στο Δήμο μας. Σημαντική ήταν και η στήριξη του ζαχαροπλαστείου Delicieux που μας «γλύκανε» με τη χορηγία του, του TENTAGON που μάλλον μας προστάτευσε από επικίνδυνα καιρικά φαινόμενα, των φροντιστηρίων ΕΥΡΩΔΥΝΑΜΗ, που σε μια εποχή δύσκολων οικονομικών συγκυριών συνεισέφεραν στην πραγμάτωση της εκδήλωσης. Τέλος, θέλουμε να ευχαριστήσουμε τα μέλη του φωτογραφικού μας ομίλου «ΠΡΙΣΜΑ» Αλέξανδρο Χαχλιούτη και Σταύρο Γαβαλά, που φωτογράφισαν και βιντεοσκόπησαν την εκδήλωση μέχρι το τέλος της!!! ΒΙΝΤΕΟ 1

ΒΙΝΤΕΟ 2

ΑΛΜΠΟΥΜ

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

τονιστείτε. ν υ σ .. !

13.7.2018 Αστροφωτογράφηση στη λίμνη Δόξα

Στις 13 Ιουλίου ο φωτογραφικός μας όμιλος έκλεισε στα μέλη του ραντεβού για Αστροφωτογράφηση στη Λίμνη Δόξα στην Πελοπόνησσο. Όσοι βρέθηκαμε το βράδυ εκείνο στο εκκλησάκι του Αγίου Φανουρίου μέσα στη λίμνη αποτυπώσαμε τον Γαλαξία με φόντο τη λίμνη και τα δασωμένα βουνά.■

ΑΛΜΠΟΥΜ

ΩΔΑΙ ΑΝΔΡΕΑ ΚΑΛΒΟΥ

Μαρία Μαράκη

Γνωρίζουμε από πηγές ότι ήταν μοναχικός και ευερέθιστος στις κοινωνικές και επαγγελματικές του συναναστροφές, ιδιόρρυθμος, αν κρίνουμε από τις αποφάσεις του να αυτοεξοριστεί στην Αγγλία, να σιωπήσει λογοτεχνικά και να μην μας κληροδοτήσει ούτε ένα πορτρέτο του, και σίγουρα ένθερμος πατριώτης. Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν πως πρόκειται περί μίας μοναδικής προσωπικότητας εξορισμένης μέσα στην κοινωνία, μέσα στην πατρίδα του και μέσα στον χρόνο. Μυστήριο πυκνό καλύπτει την ζωή του, την δράση

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

του και την ποιητική του σιωπή... Ο τολμηρός καλβικός ποιητικός λόγος έχει ως όχημα έκφρασης το ιαμβικό μέτρο και το ανομοιοκατάληκτο πεντάστιχο. Ιδιοφυής ο λόγος του και παράλληλα μοναδικός αποτελεί ποιητικό ανεπανάληπτο, αφού ούτε μιμητές βρήκε, ούτε γνώρισε την εποχή που έζησε ο δημιουργός του την απήχηση που είχε ο σύγχρονός του Δ. Σολωμός, με τον οποίο κατά τις πηγές ουδέποτε συναντήθηκε ή σύναψε σχέσεις. ■

Επιλέγουμε και εκδίδουμε... www.athlepolis.gr

Παναγιώτης Δημητρόπουλος

ΤΟ ΔΑΣΟΣ ΠΟΥ ΚΟΙΜΟΤΑΝ Συγγραφέας: Ρεμπέκα Ντοτρεμέρ Εικονογράφος: Ρεμπ. Ντοτρεμέρ Εκδόσεις: Μεταίχμιο "Εσένα που κρατάς αυτό το βιβλίο στα χέρια σου, σ' ευχαριστώ για τον χρόνο που αφιερώνεις για να το ξεφυλλίσεις. Το έγραψα και το εικονογράφησα με πολλή φροντίδα και κέφι. Κοίτα εκεί. Ναι, εκεί, σ' αυτήν τη σελίδα, αυτούς τους δύο άντρες που συζητούν. Νομίζω ότι θα πάνε μια βόλτα. Μπορείς να τους ακολουθήσεις διακριτικά, αν θέλεις. Άκουσέ τους. Θα πουν μια ιστορία που θα σου θυμίσει κάτι, μου φαίνεται...". Η Ωραία Κοιμωμένη του Σαρλ Περό ζωντανεύει μέσα από την ιδιαίτερη ματιά και τη μοναδική εικονογράφηση της Ρεμπέκα Ντοτρεμέρ. ■

Βιβλία που διαβάσαμε και σας προτείνουμε! Μιχάλης Μεταξάς

Κάποτε μόνος σ' ένα παμπάλαιο σπίτι (ερείπιο σχεδόν), στην άκρη της πόλης ένας ζωγράφος ονόματι... όχι....Το όνομα του δεν μας είναι γνωστό. Όσοι τον είχαν γνωρίσει, γρήγορα καταλάβαιναν ότι είχαν μπροστά τους μια ευφυία ή έστω έναν, αν μη τι άλλο, παράξενο θεράποντα της τέχνης. Παρόλο που προσπάθησα με υπομονή και επιμονή να μάθω περισσότερα γι' αυτόν, που, πότε και πώς έζησε, μου στάθηκε αδύνατο. Το μόνο που με κάνει ακόμη να πιστεύω ότι υπήρξε είναι η όλη μυθολογία που αναπτύχθηκε γύρω από έναν πίνακα που υποτίθεται πως είναι έργο δικό του. Όσοι μιλούν για τον πίνακα αυτό εκφράζουν ποικίλες απόψεις, εν πολλοίς αντικρουόμενες. Ήταν, λένε, τεραστίων διαστάσεων, αποτελούμενος από πολλά κομμάτια, ένα είδος puzzle με θέμα ασαφές για το θεατή, και πάντως μακάβριο. Λένε επίσης ότι ένας φίλος του εν λόγω ζωγράφου, συγγραφέας, διέπραξε το φρικτό λάθος να τον αναποδογυρίσει, όχι τόσο από φιλοπεριέργεια, αλλά γιατί κάτι στην ανατριχιαστική εικόνα, κάτι που παρομοίαζε με μαύρο, αηδιαστικό, μουχλιασμένο σαπρόφυτο του κέντρισε το ενδιαφέρον και τον παρότρυνε σ'αυτή την κίνηση. «Έχω τη γνώμη πως ό,τι αξίζει τη μεγαλύτερη επιείκεια στον κόσμο, είναι η

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

αδυναμία του ανθρώπινου μυαλού να συσχετίζει τις γνώσεις του. Ζούμε σ' ένα μακάριο νησί άγνοιας, που βρίσκεται στη μέση των μαύρων θαλασσών της αιωνιότητας και δεν νοείται να ταξιδέψουμε μακριά απ' αυτό. Ως τα τώρα, οι επιστήμες, που η καθεμιά τραβάει το δικό της δρόμο, μας έχουν βλάψει λίγο. Αλλά κάποια μέρα οι σκόρπιες γνώσεις θα ενωθούν και τότε θα μας αποκαλυφθεί τόσο τρομερή η πραγματικότητα και η θέση που κατέχουμε σ'αυτήν, που ή θα τρελαθούμε από την αποκάλυψη ή θα ξαναγυρίσουμε, απορρίπτοντας αυτό το θανατηφόρο φως, στον εφησυχασμό, την άγνοια και την ασφάλεια ενός νέου μεσαίωνα».

σχολήσεις και τις μελέτες του. Το μόνο βέβαιο πάντως είναι ότι ακολούθησε τη μοίρα -τη βέβηλη μοίρα- των καταραμένων του Verlaine. Όσο ζούσε η φήμη των γραπτών του δεν ξεπερνούσε παρά μη μόνο ένα μικρό, περιορισμένο κύκλο θαυμαστών, φανατικών πάντως. Με τη σύντομη ζωή του -πέθανε το 1937- βεβαίωσε για

Ο αναποδογυρισμένος πίνακας παρουσίαζε τώρα μια αποτρόπαια εγκεφαλική σύνθεση που το αντικείμενο της θα ήταν άδικο και άκαρδο εκ μέρους μου να μη σας αποκαλύψω αλλά να είστε βέβαιοι ότι δεν θα το κάνω παρά μη μόνο εμμέσως. Ο συγγραφέας και δράστης της περιβόητης κίνησης θεωρείται σήμερα από κριτικούς και αναγνώστες η κορυφή στο είδος (;) της φαντασίας. Γεννήθηκε στα 1890, στις 20 Αυγούστου στη μικρή πόλη του Providence, στο Rhode Island και πολλά και διάφορα εικάζονται για τις ενα-

μια ακόμη φορά το κοινολεκτούμενο ότι κανένας προφήτης δεν αναγνωρίζεται στον τόπο του. Κι η αλήθεια είναι πικρή. Μόνο μετά το θάνατό του άνοιξαν οι πύλες των εκδοτικών οίκων ανά τον κόσμο προκειμένου να υποδεχτούν αυτόν για τον οποίο εκφράζεται η γνώμη πως επισκίασε ακόμη και τον ίδιο του το δάσκαλο -τον Ε.Α. Poe- τον κύριο του φαντασιακού στην γοτθική του έκφανση. Ο Lovercraft υπήρξε προφήτης του εαυτού του. Η αλήθεια του ήταν ο τρόπος ζωής του και τα έργα του είναι εκείνος ο κρυμένος στη γωνιά του δρόμου, δίπλα στα σκουπίδια, αλήτης που κρατάει καλά φυλαγμένο το τρομερό μυστικό του κάτω από ένα βρώμικο, ξεφτισμένο παλτό. Ο Lovercraft έντυσε το ψέμα ταπεινωτικά και το ψέμα αυτό είναι μια αλήθεια που δεν λέει να χάσει τίποτα από την μεθυστική της ζωντάνια. Σε παρασύρει όπως ο ποταμός που φούσκωσε από την αναμενόμενη νεροποντή και σε ξεβράζει στην ανοιχτή θάλασσα να κολυμπήσεις συμβιώνοντας με τις πλέον ακραίες, οδύσσειες προσπάθειες του νου. Η μαεστρία του ταλέντου και της δημιουργικής φαντασίας του μπορεί να μπλέξει τον αναγνώστη του -και τον μπλέκει, ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλο μας - σ' ένα παιχνίδι στο οποίο το κάθε δεδομένο καταρρέει κακόβουλα -όπως θάλεγε κι ο ίδιος- ή ορθώνεται πάλι μόνο του στην έπαλξη ενός αγώνα γεμάτου αποκρουστικά γέλια ή επιθανάτια αγωνία. Κριτικοί και ανθολόγοι έγραψαν γι΄αυτόν -όπως άλλωστε απέδειξαν και για τον Poe- ότι αποκλείεται να έγραψε αλλά ότι απλώς (!) κατέγραψε. Η διαφορά είναι προφανής νομίζω. Ο Γιώργος Μπαλάνος αναφέρει σ' ένα εισα-

γωγικό του σημείωμα ότι ο ανθολόγος Γκροφ Κόνκλιν είπε πως... «αναμφίβολα είχε ζήσει ένα τουλάχιστον μέρος απ' το καθετί που έγραψε...» Αν όντως ισχύει αυτή η κρίση ή και υποψία, τότε με μια απλή αναδρομή στα αντικείμενα που πραγματεύεται στα διηγήματα του ο Lovercraft μπορείτε με τη σειρά σας να φανταστείτε τον εαυτό σας να παίρνει μέρος σε κυνήγι φαντασμάτων που ανήλεα και χωρίς οίκτο και έλεος σκοτώνουν όλους εκτός από σας στο «Καταχθόνιος τρόμος» ή να εμφανιστείτε μετά από αιώνες σ 'ένα συμπόσιο παγώνοντας το αίμα των παρισταμένων γιατί ούτε κι οι ίδιοι γνωρίζετε ότι είστε ένα γκόουλ στο «Παρείσακτος» αλλά επίσης να διακινδυνέψεται ακόμη μία φορά στη ζωή σας σ' ένα μιασματικό «Αποτρόπαιο σπίτι» οι προκάτοχοι του οποίου έχουν όλοι πεθάνει ή τρελαθεί ή ακόμη να λιποθυμάτε μόνο από απ' την αίσθηση της αμμωνίας και του πάγου στο «Δροσερός αέρας» αλλά και να περάσετ την πιο εφιαλτική νύχτα της ζωής σας αλυσοδεμένος στον τάφο της Νιτόκρυς στο «Φυλακισμένος Φαραώ» ή να πάρετε τη θέση της θείας Σάρας στο «Σφαλισμένο δωμάτιο» ή τέλος να πειστείτε ότι η μυθολογία Κθούλου είναι το πεπρωμένο το δικό σας αλλά και των ανθρώπων που αγαπάτε. Το βέβαιο είναι ότι τα διηγήματά του πέρα από το αν γράφηκαν με την συμβολή της εμπειρίας του, έχουν τέλεια συνάφεια και όλα καθορίζονται από την ομοιογένεια ύφους γραφής και ιδεολογίας. Ο ίδιος ήταν πεπεισμένος ότι ο αρχαίος εκείνος μύθος, ότι η γη κάποτε κατοικήθηκε κάποτε από μια άλλη φυλή όντων σχεδόν θεϊκή ή με υπερφυσικές δυνάμεις η οποία με την χρήση μαύρης

μαγείας έχασε την επαφή της με τον κόσμο μας αλλά θα επιστρέψει, είναι αλήθεια. Τον μύθο αυτό χρησιμοποιεί σε όλα του τα έργα και εμπνέεται από αυτόν. Ενδεικτικά μπορούμε να αναφέρουμε το «Ο τρόμος του Ντάνγουιτς», τα «Στοιχειωμένα βουνά» την «Κατάρα», και το «Η περίπτωση του Τσαρλς Ντέξτερ Γουόρντ» στα οποία παρελαύνουν στοιχεία αυτού του εκπληκτικού σε έκταση μύθου ή αναφέρονται βιβλία ανομολόγητου χαρακτήρα όπως το «Νεκρονομικό» του παράφρονα Άραβα Αμπτού Αλχαζέρντ του οποίου το μοναδικό σωζόμενο αντίτυπο, λένε, ότι βρίσκε-

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ται στη βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου Μισκατόνικ και το «χειρότερο» τμήμα του εικάζεται ότι βρίσκονταν στην κατοχή του διαβόητου αποκρυφιστή Alister Crowley. (θυμηθείτε τους Black Sabbath και τους Led Zeppelin ή έστω τους L.P.Lovecraft, τον Αδόλφο Χίτλερ και την σημασία που έδωσε στην οργάνωση που ο Crowley συμμετείχε την Golden Dawn), καθώς και άλλα βιβλία όπως τα «Ανομολόγητα Δόγματα» του Φον Γιουστ, τα «Πνακωτικά Χειρόγραφα», τα «7 Κρυπτικά Βιβλία του Χσαν» το «Μαγγανικό Χειρόγραφο» το «Βιβλίο της Δύναμης» κ.ά. Η πιστότητα εξάλλου των όσων γράφει ξεπερνά κατά πολύ τα όρια της

αληθοφάνειας και σιωπηρά μας πείθει μ' εμπνευσμένα επιχειρήματα για την αλήθεια των γραφόμενών του. Η περίπτωσή του ήταν σίγουρα τόσο μοναδική και οδυνηρή που καλό θα ήταν να προβληματιστούμε - όπως εκείνος - σε βάθος με προβλήματα που σηκώνουν λύσεις απείρως δυσκολότερες απ΄το να αναποδογυρίσουμε έναν, οποιονδήποτε πίνακα ή να δούμε την οπίσθια πλευρά του να γράφει με αιμάτινο, βρώμικο μελάνι πως 'σε τούτο το σύμπαν δεν υπάρχει πίκρα μόνο αλλά και βάλσαμο κι αυτό είναι το νηπενθές της λησμονιάς. ■

Θέματα επί...στητού!

Γιώργος Μεταξάς

Αν και σήμερα θεωρείται αυτονόητο ότι είμαστε εξοικιωμένοι με τους αυτόματους μηχανισμούς και τα ρομπότ, είναι ενδιαφέρον να θυμόμαστε ότι η προσπάθεια για αυτόματους μηχανισμούς και μάλιστα ανθρωπόμορφους είναι πολύ παλιά. Μάλιστα, την περίοδο μεταξύ του 18ου και 19ου αιώνα κατασκευάστηκαν πολύ αξιόλογοι αυτόματοι μηχανισμοί, προφανώς καθαρά μηχανικοί, που ακόμα και σήμερα προκαλούν τον θαυμασμό. Φυσικά η λέξη «ρομπότ» δεν είχε επινοηθεί ακόμα, καθώς πρώτος τη χρησιμοποίησε ο Τσέχος θεατρικός συγγραφέας Κάρελ Τσάπεκ το 1920, με την έννοια του «χαμάλη» (εικ.1). Πριν από τον Τσάπεκ, η λέξη που εξέφραζε τους μηχανισμούς που μιμούνταν την μορφή και την κίνηση ανθρώπων αλλά και ζώων, ήταν η ελληνική «αυτόματο» και σαν ένας από τους πρώτους τέτοιους (φανταστικούς ακόμα) μηχανισμούς από την εποχή της ελληνικής μυθολογίας αναφέρεται ο Τάλως, ο χάλκινος γίγαντας που περιπολούσε και προστάτευε την Κρήτη.(εικ. 2)

Εικ. 1 Ο Κάρελ Τσάπεκ (1890 – 1938)

Εικ. 1 Αρχαίο κρητικό νόμισμα που βρέθηκε στη Φαιστό, με την παράσταση του Τάλω.

Πραγματικά αυτόματα όμως, με την έννοια της λειτουργικής μηχανικής κατασκευής δημιουργήθηκαν κατά τους Ελληνιστικούς χρόνους, και μάλιστα η ανακάλυψη του Μηχανισμού των Αντικυθήρων έχει αποδείξει ότι λεπτοί και πολύπλοκοι μηχανισμοί με γρανάζια και άξονες ήταν απολύτως μέσα στις δυνατότητες των τεχνιτών της εποχής εκείνης. Από τους γνωστότερους κατασκευαστές αυτομάτων εκείνης της περιόδου ήταν οι Κτησίβιος και Ήρων από την Αλεξάνδρεια, που πρόσφεραν συχνά τις υπηρεσίες τους (κυρίως ο δεύτερος) προς τους ιερείς για τη δημιουργία υποβλητικής ατμόσφαιρας για την ενίσχυση του θρησκευτικού αισθήματος του κοινού (και των εσόδων των ιερέων). Αντίθετα, οι Ρωμαίοι δεν εκτιμούσαν ιδιαίτερα τους λεπτούς μηχανισμούς και τις εξεζητημένες κατασκευές, προτιμώντας το πολύ πιο πρακτικό δομικό πεδίο για να δείξουν το ταλέντο τους και τις αρένες για να ικανοποιήσουν τα γούστα τους. Είναι πάντως ενδιαφέρον ότι η κατασκευή αυτόματων γνώρισε σημαντική

ανάπτυξη από τους Άραβες και Κινέζους (και κάποιους Ιταλούς) κατά τον Μεσαίωνα, για να επιστρέψει δυναμικά στην Ευρώπη με την Αναγέννηση. Ο Φρειδερίκος ο Μέγας μάλιστα (μέσα του 18ου αιώνα) ήταν φανατικός οπαδός τους, ενώ η περίοδος 1860 – 1910 θεωρείται η «χρυσή εποχή των αυτόματων» με τους περισσότερους κατασκευαστές να συγκεντρώνονται στο Παρίσι, ενώ όσα έργα τους έχουν επιζήσει μέχρι σήμερα είναι περιζήτητα από τους συλλέκτες. Γύρω στο 1200 μάλιστα ένας Άραβας κατασκεύασε έναν μηχανικό τυμπανιστή, με τον ήχο να παράγεται με την ίδια αρχή σύμφωνα με την οποία παίζουν τα μηχανικά πιάνα μέχρι και σήμερα. Πάντως, στο πρακτικό πεδίο τα αυτόματα θεωρείται ότι συνεισέφεραν στην ανάπτυξη μηχανισμών και δεξιοτήτων, που αξιοποιήθηκαν στην κατασκευή των πρώτων μηχανικών αργαλειών κατά τη Βιομηχανική Επανάσταση τον 19ο αι.. Ένα αυτόματο που έκανε μεγάλη εντύπωση και καριέρα στην Ευρώπη για να συνεχίσει και στις ΗΠΑ, ήταν ο «Τούρκος που παίζει σκάκι», που πρωτοπαρουσιάστηκε το 1770 από τον Ουγγρικής καταγωγής Wolfgang von Kempelen (εικ. 3) στην αυτοκράτειρα Μαρία Θηρεσία, στο γνωστό ανάκτορο Schönbrunn κοντά στη Βιέννη. Η κατασκευή παρουσίαζε ένα ανθρώπινο ομοίωμα σε φυσικό μέγεθος με χαρακτηριστικά και ρούχα που παρέπεμπαν σε Τούρκο (εικ. 4). Ήταν καθισμένος εμπρός από ένα σχετικά μεγάλο έπιπλο του οποίου όλοι οι χώροι είχαν πόρτες ή συρτάρια που άνοιγαν για να αποκαλύψουν τους πολύπλοκους μηχανισμούς που έκρυβαν, ενώ εμπρός του είχε μία σκακιέρα στην οποία αντιμετώπιζε με επιτυχία ακόμα και αρκετά καλούς αντίπαλους. Φυσικά σήμερα μια «σκεπτόμενη μη-

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

χανή» εκείνης της εποχής μοιάζει αδιανόητη, αλλά η ανθρωπότητα ζούσε τότε σε μια περίοδο που η επιστήμη έκανε σημαντικές προόδους και τίποτα δεν θεωρείτο απίθανο. Αφού ο Kempelan εντυπωσίασε την Μαρία Θηρεσία, ξεκίνησε περιοδεία στην Ευρώπη με πρώτο σταθμό το Παρίσι, όπου μάλιστα ο τελευταίος αντίπαλος του «Τούρκου» πριν μεταφερθεί στο Λονδίνο ήταν ο Β. Φρανκλίνος, πρέσβης τότε στη Γαλλία των νεοσύστατων ΗΠΑ. Μετά το Λονδίνο η περιοδεία συνεχίστηκε σε πόλεις της Γερμανίας και της Ολλανδίας, ενώ το 1804 ο γιός του Kempelan πούλησε το μηχάνημα στον J. N. Mälzel, έναν Βαυαρό μουσικό. Το 1809, ο Ναπολέων Βοναπάρτης έπαιξε στο Schönbrunn σκάκι με τον Τούρκο, αλλά ο φιλύποπτος Κορσικανός κάτι υποψιάστηκε και προσπάθησε με «ζαβολιές» να αποκαλύψει το μυστικό

Εικ. 3 Ο Wolfgang von Kempelen (1734 – 1804)

Εικ. 4 Σύγχρονη ανακατασκευή (1989) του «Τούρκου που παίζει σκάκι» από τον John Gaughan, που ξόδεψε 120.000$ και 5 χρόνια εργασίας για την ανακατασκευή του αυτόματου. Το σκάκι είναι το αυθεντικό, το μόνο που διασώθηκε από το πρωτότυπο.

της σκακιστικής δεινότητας του αυτόματου, χωρίς όμως τελικά να τα καταφέρει. Το 1811 ο Mälzel περιόδευσε με τον Τούρκο στο Μιλάνο όπου αρχικά τον πούλησε αλλά λίγο αργότερα μετάνιωσε και τον ξαναγόρασε, για να συνεχίσει τις περιοδείες στο Παρίσι και το Λονδίνο. Το 1826 μετέφερε τη συσκευή στις ΗΠΑ και συγκεκριμένα στη Ν. Υόρκη, όπου δημιούργησε μία έκθεση στην οποία παρουσίαζε τον Τούρκο και άλλα αυτόματα. Ενδιάμεσα όμως έκανε και περιοδείες, και σε μία απ’ αυτές και ενώ βρίσκονταν στο Richmond της Βιρτζίνια είχε την ευκαιρία να περιεργαστεί τον Τούρκο ο Edgar Allan Poe, που βάσιμα υπέθεσε ότι υπήρχε κρυμμένος άνθρωπος στο εσωτερικό του, χωρίς όμως να μπορέσει να εξηγήσει τον τρόπο λειτουργίας της συσκευής (εικ. 5). Το 1838 ο Mälzel πέθανε ξαφνικά και ο Τούρκος πέρασε στα χέρια του φίλου του John Ohl και στη συνέχεια του για-

τρού J. K. Mitchell από τη Φιλαδέλφεια, ο οποίος δώρησε τελικά τη συσκευή στο Κινέζικο Μουσείο της πόλης του. Όμως, το 1854 μία πυρκαϊά που ξεκίνησε από το διπλανό Εθνικό Θέατρο της Φιλαδέλφεια επεκτάθηκε και στο Κινέζικο Μουσείο, με αποτέλεσμα η συσκευή να καταστραφεί, εκτός από το σκάκι που ήταν αποθηκευμένο αλλού. Το μυστικό του Τούρκου τελικά αποκαλύφθηκε δημόσια από τον γιό του J. K. Mitchell, Dr S. Mitchell, με μία σειρά

άρθρων σ’ ένα περιοδικό για το σκάκι. Μία άλλη συσκευή που όμως ήταν πραγματικό αυτόματο και μάλιστα ένα απ' τα πιο εντυπωσιακά δείγματα, βρίσκεται σήμερα στο Franklin Institute της Φιλαδέλφεια, και θεωρείται κατασκευή περίπου του 1800 από τον Ελβετό Henri Maillardet, που εργάζονταν στο Λονδίνο. Η συσκευή έφθασε στο Ινστιτούτο το 1928 μισοκατεστραμένη από πυρκαϊά, και παρέμεινε αποθηκευμένη μέχρι το 2007 που ο μηχανικός Andrew Baron

Εικ. 5 Αν ο Πόε μπορούσε να δεί το εσωτερικό του Τούρκου θα έβλεπε αυτή την εικόνα. Μάλιστα, ο εκάστοτε παρουσιαστής της συσκευής άνοιγε διαδοχικά όλα τα ανοίγματα της συσκευής για να δείξει ότι στο εσωτερικό της δεν βρίσκονταν παρά πολύπλοκοι μηχανισμοί, αλλά δεν τα άνοιγε όλα μαζί, οπότε ο κρυμμένος σκακιστής (συνήθως ένα μαίτρ του είδους) καθισμένος επάνω σε μία σανίδα που ολίσθαινε, μετακινούνταν ώστε να παραμένει κάθε φορά αθέατος. Οι πολύπλοκοι μηχανισμοί, συνήθως ωρολογιακοί, δεν είχαν ουσιαστική λειτουργία παρά μόνο τη δημιουργία εντυπώσεων στο κοινό. Τα πιόνια του σκακιού είχαν μαγνήτη στο κάτω μέρος τους, ενώ στο κάτω μέρος της σκακιέρας που ήταν ενσωματωμένη στο έπιπλο υπήρχαν χαραγμένα αντίστοιχα τετράγωνα, έτσι ώστε ο κρυμμένος σκακιστής να ανιχνεύει την κάθε κίνηση.

την ανακατασκεύασε, οπότε έκπληκτος διαπίστωσε ότι εφόσον στερέωνε στο κινούμενο χέρι ένα στυλό, το αυτόματο μπορούσε όχι μόνο να σχεδιάσει τέσσερα σκίτσα και να γράψει τρία ποιήματα με καλλιγραφικά γράμματα, αλλά και να δηλώσει εγγράφως το όνομα του κατασκευαστή του (εικ. 6).

Εικ. 6

Ένα άλλο (κινηματογραφικό αυτή τη φορά) αυτόματο που μοιάζει λειτουργικά με αυτό του Maillardet, «συμπρωταγωνιστεί» στην κινηματογραφική ταινία του 2011 “Hugo” του σκηνοθέτη M. Scorsese (εικ. 7).

Μπορεί ο υπολογιστής Deep Blue της IBM να μην ήταν ανθρωπόμορφος, είχε όμως τη δυνατότητα (χωρίς τρικ φυσικά) να νικήσει τον παγκόσμιο πρωταθλητή του σκακιού Garry Kasparov σε επαναληπτικό διεθνή αγώνα το 1997 (τον πρώτο αγώνα έναν χρόνο νωρίτερα, τον είχε κερδίσει ο Kasparov) (εικ. 8). Τελικά, μπορεί ο «Τούρκος που παίζει σκάκι» να μην ήταν πραγματικό αυτόματο, δεν ήταν όμως ως προς την πρωτοτυπία και την υλοποίηση της όλης ιδέας καθόλου κατώτερος απ' τις άλλες κατασκευές του είδους, ενώ αναμφισβήτητα απέκτησε τη μεγαλύτερη φήμη απ’ όλες. ■

Εικ. 7 Κινηματογραφικό αυτόματο από την ταινία του 2011 “Hugo” του σκηνοθέτη M. Scorsese

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Εικ. 8 Deep Blue της IBM εναντίον Garry Kasparov σημειιώσατε 1

Α' ΜΕΡΟΣ

Όλοι μας έχουμε σταθεί ανάμεσα σε σιδηροδρομικές ράγες. Κι όλοι μας έχουμε παρατηρήσει ότι στο βάθος και όσο αυτές ξεμακραίνουν, τόσο περισσότερο μας φαίνονται να ενώνονται (εικ. 1). Όλοι μας κάποια στιγμή της ζωής μας έχουμε δει να «βγαίνει» το φεγγάρι στον ορίζοντα τεράστιο και υπέρλαμπρο κι αργότερα όταν είναι στο ζενίθ του ουρανού να είναι μικρό και λιγότερο λαμπερό. Όλοι μας επίσης έχουμε προσέξει ότι τα κοντινά αντικείμενα, πράγματα ή φυ-

σικά τοπία, τα βλέπουμε πιο καθαρά και με τις λεπτομέρειες τους, ενώ τα μακρινά πιο γκρίζα, πιο ενιαία, πιο αόριστα και με λιγότερες λεπτομέρειες. Όλοι μας έχουμε σταθεί μπρος σ’ έναν πίνακα ζωγραφικής και θαυμάζοντας τον παρατηρούμε ότι ο ζωγράφος έχει χρησιμοποιήσει αριστοτεχνικά το φως και τη σκιά ώστε να αποδώσει το θέμα του. Όλοι μας γνωρίζουμε απ’ τις εμπειρίες μας ότι δύο όμοια αντικείμενα αν το ένα είναι κοντά μας και το άλλο μακρύτερα

Εικ. 1

μας φαίνονται να έχουν διαφορετικό μέγεθος, μιας και το μακρινότερο από μας δείχνει μικρότερο. Όλα αυτά τα παραδείγματα - και άλλα τόσα που θα μπορούσα να καταγράψω έχουν μία κοινή συνιστώσα, αφορούν και στο τι αλλά και στο πώς βλέπουμε κάποια πράγματα. Όλα αυτά λοιπόν αποτελούν παραδείγματα βάσει των οποίων θα αναλύσουμε αυτό που αποκαλείται ΟΠΤΙΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ. Ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται -το πώς,

Θέσκελος

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

αφορά άλλο σημείο αυτού του κειμένου τη φύση, τη ζωή, το σύμπαν, το σώμα του και γενικότερα κάθε τι που τον περιβάλλει, με τις αισθήσεις του όπου οι βασικές - έχουν καθιερωθεί να λέγονται έτσι - είναι πέντε και αντιπροσωπεύονται με τα ανάλογα αισθητήρια όργανα: η ακοή, η γεύση, η όσφρηση, η αφή και η όραση. Η όραση η σημαντικότερη - για πολλούς ίσως ανθρώπους - αίσθηση του ανθρώπου που έχει ως αισθητήριο όργανο της το μάτι, τον οφθαλμό.

νεται από 2-8 mm. Ο μηχανισμός αυτός (συστολής-διαστολής) ονομάζεται διαστολέας της κόρης και συμβάλλει στην εστίαση του φακού. Ο ερεθισμός που δέχεται το μάτι σχηματίζεται σε ένα σημείο του αμφιβληστροειδούς χιτώνα που είναι η εσωτερική επιφάνεια του οφθαλμού σε ένα σημείο που ονομάζεται ωχρά κηλίδα. Μέσα στον οφθαλμό υπάρχουν δύο ειδών υγρά που διατηρούν την ομοιογένεια αλλά και το σχήμα του και αυτά είναι το υαλοειδές και υδατοειδές υγρό.

Η ανατομία του ανθρώπινου οφθαλμού θεωρείται δικαίως ως ένα απ’ τα θαυμαστότερα δημιουργήματα της φύσης. Τα τμήματα απ’ τα οποία αποτελείται είναι πολυποίκιλα και σύνθετα και φυσικά μία ανάλυση τους δεν θα είχε θέση σε μια τέτοια εργασία. Εμείς απλώς θα τα αναφέρουμε όσο το δυνατό πιο περιληπτικά. Τα μέρη (εικ. 2) που απαρτίζουν τον οφθαλμό είναι: ο βολβός με διάμετρο 2,5 cm και ο οποίος καλύπτεται από το σκληρό χιτώνα, έναν παχύ χιτώνα, που είναι το λευκό του οφθαλμού. Το άνοιγμα του οφθαλμού καλύπτεται από μία μεβράνη που ονομάζεται κερατοειδής χιτώνας. Πίσω απ’ αυτήν βρίσκεται η ίριδα η οποία είναι ένα διάφραγμα μεταξύ του κερατοειδούς και του φακού. Στο κέντρο της ίριδας βρίσκεται μία οπή που ονομάζεται κόρη του ματιού. Η κόρη του ματιού ανάλογα με το φως που δέχεται συστέλλεται και διαστέλλεται, έτσι η διάμετρος της κυμαί-

Κάθε οφθαλμός συγκρατείται από έξι μυών που δρουν κατά ζεύγη και αντίθετο τρόπο ελέγχοντας έτσι: - το πρώτο ζεύγος, την επάνω και κάτω κίνηση των οφθαλμών - το δεύτερο ζεύγος, την μέσα και έξω κίνηση και - το τρίτο, την κυκλική κίνηση. Οι μύες ελέγχονται και συντονίζονται από κέντρα που βρίσκονται στο στέμμα του εγκέφαλου. Οι οφθαλμοί πραγματοποιούν τρεις τύπους σημαντικούς για την αντίληψη κινήσεων, οι οποίοι είναι: α) κινήσεις σύγκλισης: όταν οι οφθαλμοί εστιάσουν σε οτιδήποτε αποτελεί το κέντρο της προσοχής του ανθρώπου. β) κινήσεις παρακολούθησης: όταν οι οφθαλμοί παρακολουθούν ένα αντικείμενο που κινείται στο χώρο και όταν διατηρούν την προσήλωση τους όταν κινείται ο άνθρωπος στον χώρο, και γ) κινήσεις μεταφοράς: όταν οι οφθαλ-

μοί προσηλώνονται εκ νέου από το ένα σημείο προσοχής στο άλλο. Τέλος πρέπει να αναφέρουμε ότι οι οφθαλμοί μας ποτέ δεν παραμένουν σταθεροί στο ίδιο σημείο, αλλά αδιαλείπτως κινούνται, κάτι που οι νευροφυσιολόγοι ονομάζουν φυσιολογικό νυσταγμό. Εξαιτίας λοιπόν του φυσιολογικού νυσταγμού δεν διεγείρονται ορισμένα όμοια νευρικά κύτταρα -κάτι που θα προκαλούσε αμαύρωση της οπτικής εικόνας- αλλά πολλούς κι ανόμοιους γειτονικούς δέκτες. Πραγματοποιήθηκε ένα πείραμα όπου με ένα σύστημα καθρεφτών αποτράπηκε ο φυσιολογικός νυσταγμός το αποτέλεσμα ήταν εντυπωσιακό και αναμενόμενο, το υποκείμενο του πειράματος (ο άνθρωπος) τυφλώθηκε στιγμιαία. Στον αμφιβληστροειδή χιτώνα που προαναφέραμε υπάρχουν νευρικά κύτταρα που ονομάζονται φωτοδέκτες και είναι ευαίσθητα στα φωτόνια. Το πιο ευαίσθητο σημείο του αμφιβληστροειδούς χιτώνα είναι η ωχρά κηλίδα, ενώ σε μία περιοχή μερικών μοιρών προς τα κάτω βρίσκεται το τυφλό σημείο απ’ όπου βγαίνουν οι νευρικές ίνες που συνιστούν το οπτικό νεύρο. Έτσι, αφού ολοκληρώσαμε την περιγραφή των μερών του οφθαλμού, θα πρέπει να εξηγήσουμε τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί ο οφθαλμός (εικ. 3).Το φως περνάει από την κόρη στο φακό

τονιστείτε. ν υ σ .. ! Εικ. 2 Η ανατομία του ανθρώπινου οφθαλμού.

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

αφού διασχίσει το υαλοειδές υγρό και πέφτει στον αμφιβληστροειδή χιτώνα. Εκεί υπάρχουν οι φωτοδέκτες ενώ μπροστά τους υπάρχουν νευρικές συνδέσεις και αιμοφόρα αγγεία. Το φως λοιπόν πρέπει να περάσει διά μέσου αυτών πριν φθάσει στα νευρικά κύτταρα. Τα νευρικά κύτταρα είναι δύο ειδών: τα κωνία, που υπολογίζονται στα 7 εκατομμύρια, και τα ραβδία, που υπολογίζονται στα 120 εκατομμύρια (εικ. 4). Τα κωνία διεγείρονται στο έντονο φως ενώ αντίθετα τα ραβδία διεγείρονται στο χαμηλό ή αμυδρό. Τα κώνια είναι υπεύθυνα για το ότι αντιλαμβανόμαστε τα διάφορα χρώματα. Πρέπει επίσης να αναφέρουμε ότι όσο απομακρυνόμαστε από το πιο ευαίσθητο σημείο του αμφιβληστροειδούς, την ωχρά κηλίδα, τα κώνια μειώνονται και αυξάνονται τα ραβδία, ενώ οι δέκτες που ενώνονται με ένα διπολικό κύτταρο αυξάνονται. Αυτό σημαίνει ότι μόνο στο κέντρο υπάρχει εξειδίκευση της διέγερσης. Κάθε διπολικό κύτταρο είναι συνδεδεμένο μέσω μιας δεύτερης σύναψης μ’ ένα κύτταρο, το γαγγλιακό. Το γαγγλιακό κύτταρο έχει ως συνέχεια του ένα επίμηκες σώμα που αποτελεί μία από τις ίνες του οπτικού νεύρου. Τα κωνία και τα ραβδία, πιστεύουν οι επιστήμονες σήμερα, πρέπει να περιέχουν κάποια φωτοχημική ουσία που λειτουργεί φωτοχρωστικά, δηλαδή όταν το φως έρθει σ’ επαφή μ’ αυτή προκαλείται μια πρόσκαιρη αποσύνθεση ενώ με την απουσία φωτός ανασυντίθεται. Από αυτήν την αποσύνθεση προκύπτει κάποια αλλαγή ή μετατροπή στη σύναψη μετα-

ξύ φωτοδέκτη και διπολικού κυττάρου. Αυτή η αλλαγή ερεθίζει την οπτική ίνα. Ο ερεθισμός αυτός που ονομάζεται ώση έχει χαρακτήρα ηλεκτρικής διέγερσης. Η ώση μεταφέρεται από το διπολικό στο γαγγλιακό κύτταρο και στη συνέχεια στο οπτικό νεύρο. Όταν η νευρική ίνα μεταφέρει μία ώση στο νευρικό κύτταρο χρειάζεται περίπου ένα χιλιοστό του δευτερολέπτου για να μπορέσει να επαναλάβει πάλι την ίδια λειτουργία. Οι νευροφυσιολόγοι εντόπισαν επίσης στο αισθητήριο όργανο της όρασης δύο είδη λειτουργίας: τη λειτουργία της διέγερσης και τη λειτουργία της παρεμπόδισης. Έτσι όταν έχουμε έντονο φωτισμό διεγείρονται τα νευρικά κύτταρα που παρεμποδίζουν τη διέγερση, ώστε να αποφευχθεί η ομοιόμορφη διέγερση, όλων των κωνίων και φυσικά να επιτευχθεί η ανίχνευση των διαφορών της εντάσεως του φωτός. Ενώ όταν έχουμε κανονικές συνθήκες φωτισμού τότε οι δύο λειτουργίες αλληλοεπηρεάζονται κάτι που επιτρέπει την ορθή κωδικοποίηση των αισθητήριων σημάτων. Η μεταφορά των ώσεων στους ινιακούς λοβούς του εγκεφάλου πραγματοποιείται μέσω του οπτικού χιάσματος. Η ώση καταλήγει στον οπτικό φλοιό του εγκεφάλου. Ο εγκέφαλος αδιερεύνητος ακόμη, η πλέον πολυσύνθετη πολύπλοκη και τελειότερη κατασκευή του σύμπαντος - λένε κάποιοι ειδικοί ότι για να μπορέσουμε να αντικαταστήσουμε μέρος των εγκεφαλικών λειτουργιών χρειαζόμαστε ένα δεκατετραώροφο κτήριο γεμάτο με

τους πλέον σύγχρονους υπολογιστές δέχεται μόνον τους ερεθισμούς που ο αρμονικός συνδυασμός των λειτουργιών της διέγερσης και παρεμπόδισης επιτρέπουν. Έτσι είναι προφανές ότι για την ορθή λειτουργία του όλου συστήματος απαιτείται εναρμόνιση όλων των επιμέρους λειτουργιών. Αξίζει να αναφέρουμε εδώ πως στην κωδικοποίηση των ερεθισμών οι παράγοντες εκείνοι που παίζουν καθοριστικό ρόλο είναι: α) ότι το οπτικό νεύρο μεταφέρει ώσεις που οδηγούν στην οπτική αντίληψη ανεξάρτητα του ποιος είναι ο ερεθισμός, β) ότι το τμήμα εκείνο του αμφιβληστροειδούς που στέλνει τις ώσεις στον εγκέφαλο φανερώνει και το πού βρίσκεται η πηγή του ερεθισμού και, γ) ότι τα αισθητήρια όργανα δεν στέλνουν μόνον ώσεις αλλά κάθετα και οριζόντια επικοινωνούν μεταξύ τους. Έτσι καταλαβαίνουμε ότι η δομή αυτή επιτρέπει μία πολυσύνθετη κωδικοποίηση των ερεθισμών που προέρχονται από πολλές και διαφορετικές πηγές. Στο δεύτερο μέρος θα μιλήσουμε για το ουσιαστικό μέρος αυτής του εργασίας, την αντίληψη. (Στο τεύχος του Φθινοπώρου θα παρουσιαστεί το δευτερο μέρος του άρθρου. Ολόκληρο το άρθρο θα δημοσιευθεί στο site του Σωματείου μας, www.athlepolis. gr).

Εικ. 3 Οι μύες του οφθαλμού

Εικ. 4 Τα κωνία και τα ραβδία του οφθαλμού

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Όλοι μας υποβάλουμε τη φορολογική μας δήλωση ηλεκτρονικά στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων ή έχουμε ακούσει για τον ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας ή το ποσοστό ανεργίας που παρουσιάζονται στις περιοδικές Εκθέσεις της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, η οποία αποτελεί Ανεξάρτητη Αρχή. Επίσης, πολλοί είναι οι πολίτες που απευθύνονται καθημερινά στην Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, στον Συνήγορο του Πολίτη, στον Συνήγορο του Καταναλωτή ή σε κάποια άλλη Ανεξάρτητη Αρχή για να υποβάλουν καταγγελία ή να ενημερωθούν για το τι ορίζει η νομοθεσία στα θέματα που τους απασχολούν. Τι είναι όμως οι Ανεξάρτητες Αρχές, τις οποίες ακούμε όλο και συχνότερα τα τελευταία χρόνια; Οι Ανεξάρτητες Διοικητικές Αρχές ή Ανεξάρτητες Αρχές, όπως έχει επικρατήσει να αποκαλούνται, είναι ένας σύγχρονος θεσμός που έχει εισαχθεί για να αντιμετωπίσει το κράτος αποτελεσματικά την πολυπλοκότητα των θεμάτων που ανακύπτουν σε διάφορους ευαίσθητους τομείς του πεδίου ευθύνης του. Οι Ανεξάρτητες Αρχές αποτελούν συνήθως συλλογικά όργανα µε αυτοτελή διοικητική δομή και προϋπολογισμό που απασχολούν εξειδικευμένα στελέχη με μεγάλη εμπειρία, στοιχεία που τους προσδίδουν ευελιξία στην αποτελεσματική άσκηση των αρμοδιοτήτων τους. Ο ρόλος τους είναι να ρυθμίζουν και να εποπτεύουν αποτελεσματικά τομείς της δημόσιας διοίκησης καθώς και της οικονομικής και κοινωνικής ζωής της χώρας, ασκώντας κανονιστικές, γνωμοδοτικές, διαιτητικές, ελεγκτικές και διαμεσολαβητικές αρμοδιότητες. Οι κανονιστικές Αποφάσεις των Ανεξάρτητων Αρχών δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης και έχουν ισχύ νόμου. Στο πλαίσιο των ελεγκτικών αρμοδιοτήτων τους, οι Αρχές μπορούν να επιβάλουν πρόστιμα στους παραβάτες σε περίπτωση που διαπιστώσουν παραβάσεις της σχετικής νομοθεσί-

ας που άπτεται των αρμοδιοτήτων τους. Ειδικότερα, οι Ανεξάρτητες Αρχές καλούνται να ασκήσουν αποτελεσματικά μια σειρά από λειτουργίες του κράτους με σκοπό: 1) την αντιμετώπιση χρόνιων προβλημάτων και δυσλειτουργιών των παραδοσιακών δομών της Δημόσιας Διοίκησης, 2) την αποτελεσματική προστασία θεμελιωδών ατομικών δικαιωμάτων έναντι των σύγχρονων απειλών, ενόψει και της ραγδαίας εξέλιξης της τεχνολογίας, 3) την ανταπόκριση σε ρυθμιστικές προκλήσεις που αφορούν την εύρυθμη λειτουργία εξειδικευμένων και σύνθετων τομέων της οικονομίας, όπως η ενέργεια, οι ηλεκτρονικές επικοινωνίες, οι μεταφορές και τα ταχυδρομεία, και 4) τη διασφάλιση στο μέγιστο βαθμό, της ισονομίας, της ισότητας, της αξιοκρατίας, της διαφάνειας, της νομιμότητας, του δημοσίου συμφέροντος καθώς και της προστασίας των πολιτών. Tα µέλη των Διοικήσεων τω Ανεξάρτητων Αρχών, οι οποίες συνήθως αποκαλούνται Ολομέλειες, απολαμβάνουν προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας. Ο τρόπος επιλογής τους καθορίζεται από το Σύνταγμα ή τον ιδρυτικό νόμο κάθε Αρχής. Ειδικότερα, σε ορισμένες Αρχές επιλέγονται από τη Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής, σε άλλες Αρχές από το Υπουργικό Συμβούλιο και σε άλλες από τον Υπουργό, ο οποίος έχει την αρμοδιότητα χάραξης της πολιτικής σε τομείς συναφείς με τις αρμοδιότητες της αντίστοιχης Αρχής. ■

(Στο τεύχος του φθινοπώρου θα παρουσιαστεί το δεύτερο μέρος του άρθρου. Ολόκληρο το άρθρο θα δημοσιευθεί στο site του Σωματείου μας, www.athlepolis.gr).

τονιστείτε. ν υ σ .. !

Διονύσης Λιναρδάτος

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Βασίλης Χαϊλάζης

Έχουμε το οργανωμένο κάμπινγκ, όπου πληρώνεις ημερήσιο μίσθωμα για τη χρήση του και αυτό λειτουργεί με άδεια του Ε.Ο.Τ., (από τον οποίο και ελέγχεται) και το «ελεύθερο» κάμπινγκ, δηλ. το «στήσιμο» σκηνής ή στάθμευση τροχόσπιτου σε χώρους δημόσιους. Ασφαλώς ο καθένας μας θα επιζητούσε να «στρατοπεδεύσει» σε παραλία δίπλα στο κύμα και να ακούει τον παφλασμό του ενώ κοιμάται ή κάτω από τον έναστρο ουρανό μέσα στη δροσιά και το θρόισμα των φύλλων του δάσους! Οι λόγοι για τους οποίους, κυρίως οι νεαροί και νεαρές επιλέγουν το ελεύθερο κάμπινγκ είναι οικονομικοί, γιατί κάνουν διακοπές χωρίς έξοδα ύπνου. Βέβαια ψηλά στις προτιμήσεις έρχεται και η άμεση επαφή με τη φύση. Ιδίως αυτό φαντάζει υπέροχο και στους μεγαλύτερης ηλικίας ανθρώπους. Αυτά είναι τα πλεονεκτήματα του ελεύθερου κάμπινγκ, όμως υπάρχουν και σοβαρά μειονεκτήματα, όπως: α) Ο κίνδυνος πυρκαγιάς στο δάσος, όπου αρκετοί ανάβουν φωτιά για να μαγειρέψουν! β) Η μόλυνση του περιβάλλοντος με την απόρριψη σκουπιδιών (βλέπετε δεν είμαστε και ακριβώς Γιαπωνέζοι στο σημείο αυτό!!!), και γ) μερικές φορές η παρεμπόδιση των υπολοίπων στην χρήση μίας παραλίας. Αυτοί είναι οι λόγοι, για τους οποίους το ελεύθερο κάμπινγκ απαγορεύεται και τιμωρείται ποινικά, καίτοι τελευταία αρκετοί βουλευτές είχαν ζητήσει την αποποινικοποίηση. Η ποινική ρύθμιση έχει περάσει από πολλά στάδια. Ο βασικός νόμος εξακολουθεί να είναι ο 392/1976, ο οποίος όμως έχει υποστεί πολλές μεταρρυθμίσεις, ιδίως ως προς τις επιβαλλόμενες ποινές. Αρχικά η παράβαση ήταν πλημμέλημα , μετά έγινε πταίσμα και από το 2016 έγινε πάλι πλημμέλημα. Η βασική διάταξη της απαγόρευσης, όπως τροποποιήθηκε με το άρθ. 31 παρ. 5 του Ν. 4403/2016 προβλέπει ότι: «Απαγορεύεται η εγκατάσταση σκηνών, ρυμουλκούμενων και αυτοκινούμενων τροχόσπιτων σε αρχαιολογικούς χώρους, αιγιαλούς, παραλίες, παρυφές δημόσιων

δασών και εν γένει κοινόχρητους χώρους, καθώς και η φιλοξενία πέραν του ενός τροχόσπιτου από καταστηματάρχες ή ιδιώτες. Οι παραβάτες τιμωρούνται με φυλάκιση μέχρι τρεις (3) μήνες ή με επιβολή προστίμου του κατωτέρω εδαφίου, εφόσον δεν προβλέπεται βαρύτερη ποινή από άλλη διάταξη, διατασσομένη συγχρόνως υπό του δικαστηρίου της βίαιης αποβολής τους. Διαδικασία τηρείται η οριζόμενη από τα άρθρα 417 επ. του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας για την ανάκριση και εκδίκαση των επ’ αυτοφώρω πλημμελημάτων. Οι παραβάτες τιμωρούνται με πρόστιμο ύψους τριακοσίων (300) ευρώ ανά άτομο ή ανά κατασκηνωτικό ή ανά μεταφορικό μέσο, που επιβάλλεται από το βεβαιούν την παράβαση αστυνομικό ή λιμενικό όργανο και εισπράττεται, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 104 του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (Κ.Ο.Κ.) του Ν. 2696/1999 (Α΄57). Σε ελέγχους από μεικτά συνεργεία την ποινή του προστίμου θα επιβάλλει το αστυνομικό όργανο που παρίσταται κατά τον έλεγχο». Παρατηρούμε ότι: 1) Απαγορεύεται η εγκατάσταση σκηνών ή τροχόσπιτων. Επομένως δεν υπάρχει παράβαση εάν στρώσεις μία κουβέρτα ή έναν υπνόσακο και κοιμηθείς (στρωματσάδα). 2) Η απαγόρευση βασικά αφορά παραλίες, δάση και γενικά κοινόχρηστους χώρους. Επομένως δεν παραβαίνεις το νόμο εάν κατασκηνώσεις σε ιδιωτικό δάσος (υπάρχουν και τέτοια). Σε αυτήν την περίπτωση κινδυνεύεις μόνο από την μαγκούρα του ιδιοκτήτη! Θέμα υπάρχει εάν είναι αναγκαία η ύπαρξη πινακίδας, η οποία να υπενθυμίζει την απαγόρευση στησίματος σκηνής,, ώστε να θεμελιούται το αξιόποινο. Κατά τη γνώμη μου, όχι. 3) Εάν σε βρει η Αστυνομία μέσα στη σκηνή μπορεί να «σε γράψει» και να ακολουθήσει η ποινική διαδικασία, όχι όμως εάν είσαι εκτός σκηνής και αρνηθείς ότι αυτή είναι δική σου (δεν σε έχουν δει βέβαια να βγαίνεις από τη σκηνή με την πετσέτα υπό μάλης). Ο χώρος της σκηνής θεωρείται άσυλο , επομένως δεν μπορεί να

εισέλθει η αστυνομία σε αυτή, εάν δεν συνοδεύεται από δικαστικό λειτουργό, όμως έχει τη δυνατότητα να κατάσχει την σκηνή (ή το τροχόσπιτο) ως μέσο διάπραξης εγκλήματος. Δεν έχει τη δυνατότητα βέβαια να κατάσχει τα προσωπικά σας αντικείμενα (κινητό τηλέφωνο, ρουχισμό, κ.λπ.). 4) Θέμα υπάρχει, εάν αντί για σκηνή υπάρχουν σεντόνια σε σκοινιά, εάν τότε υπάρχει παράβαση του νόμου. Κατά τη γνώμη μου ναι, εάν υπάρχει από κάτω και ο υπόλοιπος (αναγκαίος) εξοπλισμός, όπως στρώματα, κλινοσκεπάσματα κ.λπ.. Βέβαια η αιώρα από μόνη της δεν αποτελεί σκηνή, μπορεί όμως να κατασχεθεί εάν είναι δίπλα και κριθεί ότι εξυπηρετεί τη σκηνή, και 5) ποινικές κυρώσεις. Η Αστυνομία ή το Λιμενικό έχει δικαίωμα να ασκήσει μήνυση και να οδηγηθείς ακόμα και σε αυτόφωρη διαδικασία, ιδίως εάν βρίσκεσαι σε μεγάλη πόλη. Αυτό σπανιότατα βέβαια εφαρμόζεται, οπότε: α) Η Αστυνομία ή σου επιδίδει κλήση να δικασθείς στο Μονομελές Πλημμελειοδικείο της περιοχής όπου έγινε η παράβαση. Θα δικασθείς σε δύο χρόνια περίπου με προβλεπόμενη ποινή μέχρι τρεις (3) μήνες φυλάκιση (άρθρο 31 παρ. 5 Ν. 4903/2016 ΦΕΚ Α 125/7.7.2016). Συνήθως το Δικαστήριο επιβάλλει φυλάκιση μερικών ημερών (με δικαίωμα αναστολής της ποινής).

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

β)΄Η θα επιβληθεί απ' την Αστυνομία πρόστιμο 300€, οπότε : -Μέσα σε 3 ημέρες έχεις δικαίωμα να υποβάλεις αντιρρήσεις στον προϊστάμενο του Αστυφύλακα (ο οποίος σε «έγραψε»). -Μέσα σε 10 ημέρες να πληρώσεις το ήμισυ του προστίμου. -Μετά και μέσα σε προθεσμία 2 μηνών πληρώνεις στον δικαιούχο Δήμο (ή Κοινότητα), χωρίς έκπτωση, το πρόστιμο και τέλος -εάν δεν πληρωθεί, το πρόστιμο βεβαιώνεται (εντός τριών μηνών) στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. φορολογίας του παραβάτη (όπου πληρώνεις υποχρεωτικά). Συνιστάται ιδιαίτερα να μην εύρουν τα Αστυνομικά όργανα φωτιά (ή υπολείμματα φωτιάς) και ρύπανση του περιβάλλοντος ή διαπιστώσουν υπερβολικούς θορύβους, γιατί τότε προστίθενται και άλλα αδικήματα, οπότε η ποινική μεταχείριση είναι πιο βαριά. Διαλέγετε λοιπόν και παίρνετε: Κοντά στη φύση και στον έναστρο ουρανό με κυνηγητό από τους «Μπάτσους» (συγνώμη, αστυνομικά όργανα) ή όχι; Μεγάλο το δίλημμα! Η εμπειρία όμως, σε κάθε περίπτωση είναι αξέχαστη! Πάντως υπάρχουν αρκετά νησιά, όπου δεν «κυνηγούν» το ελεύθερο κάμπινγκ, όπως στην Τήλο, η οποία είναι «ανεκτική». Το αντίθετο ακριβώς συμβαίνει στην Ικαρία και στη Σαμοθράκη (λόγω της ορεινής και πυκνόφυτης περιοχής). ■

Μιχάλης Μεταξάς

Της είπα βιαστικά να ετοιμαστεί. Έπρεπε να βρεθούμε στον τόπο του μεγάλου κακού. Πήρα την φωτογραφική μου μηχανή και γρήγορα, μα βαρύθυμα, φτάσαμε στο Μάτι. Ακόμα κάπνιζαν, μετά από 15 ώρες, τα χώματα και τα κουφάρια σπιτιών, αμαξιών και δέντρων. Το μικρό μου σκουτεράκι διόλου δεν βαρυγκώμησε και πιο πολύ η κόρη μου. -Φωτογράφισε αυτό, και εκείνο, της έλεγα κι εκείνη με ερασιτεχνική μαεστρία έκανε την μηχανή να κελαηδά τα πύρινα κλικ της. -Δες την μάντρα πως άνοιξε, τα λιωμένα καλώδια, δες τα μέταλλα των αμαξιών και κείνη την φραγκοσυκιά που αφυδατώθηκε σαν μούμια, μου έδειχνε, με μια υπόνοια τύψης. Φανταζόμασταν τους δύστυχους συνανθρώπους μας. Εξαϋλώθηκαν έγραψαν οι ειδήμονες κονδηλοφόροι. Απανθρακώθηκαν πλήρως είπαν στα κανάλια. Δεν ξέρω αν πράγματι λυπήθηκαν, αν σοκαρίστηκαν από το θέαμα ή πωλούσαν με την οκά τα κακά μαντάτα ή έχτιζαν το επαγγελματικό τους προφίλ; Εμείς σιωπηλοί αποτυπώναμε στο κακό την δυστυχία του πολιτισμού μας, απαθανατίζαμε τον πόνο και την καταστροφή των πραγμάτων. Δεν αναζητούσαμε

το έμψυχο. Δεν θέλαμε να καταγράψουμε το ανθρώπινο δράμα ή την απόγνωση των ζώντων. Γι’ αυτό και δεν μαύρισε το βλέμμα μας, ούτε η καρδιά μας το απόγευμα αυτής της Τρίτης. Δεν λυπηθήκαμε, ούτε νιώσαμε οίκτο. Δεν κλάψαμε, ούτε δακρύσαμε. Γιατί είμασταν αποσβολωμένοι και τριγυρνούσαμε στις απονεκρωμένες γειτονιές της πυρπολημένης πόλης και αναζητούσαμε με αγωνία να ανακαλύψουμε κάτι που θα μας έκανε να νοιώσουμε αγαλλίαση ή έλεος. Όμως ούτε την αγαλλίαση ούτε το έλεος ανακαλύψαμε αφού είχαν χαθεί για πάντα στο λιωμένο μέταλλο των οικοδομών και των αμαξιών, αφού είχαν ταφεί στην στάχτη και στη σκόνη, και στο σκοτεινό πέπλο από άνθρακα που σαν να έντυσε τη νύφη για το μεγαλειώδες ταξίδι της το τελευταίο. Αναζητούσαμε εκείνο που θα εξάγνιζε την μνήμη μας. Ξέραμε πως παρότι ο άνεμος έπνεε μέσα στο καρβουνιασμενο τοπίο και έφερνε στα ρουθούνια μας την κάπνα του θανάτου, πως παρότι θρόιζε ανάμεσα στα απογυμνωμένα κατακαμένα κλαδιά, αυτή η πνοή ξέραμε πως ήταν το μοιρολόι της ζωής και ο μόνος εξαγνισμός η επιβεβαίωση ότι ο κόσμος μας ΠΟΤΕ δεν ήταν όμορφος κι αγγελικά πλασμένος μα τραγικά ανήθικος και έξυπνα καμένος. ■

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

τονιστείτε. ν υ σ .. !

Νικόλαος Σίμος

Πριν προλάβετε να κρίνετε ή να χαρακτηρίσετε το κείμενο ως παράλογο, σας προτρέπω να αφιερώσετε λίγα λεπτά και να το διαβάσετε και σας ενημερώνω ότι υπήρξα φανατικός καπνιστής μέχρι πριν χρόνια, ενώ πλέον δεν καπνίζω ούτε ένα τσιγάρο. Αδιαμφισβήτητο είναι το γεγονός ότι το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά την υγεία, αν και δεν θα στηριζόμουν και πολύ στις μελέτες των καπνοβιομηχανιών. Άλλωστε, δεν ήταν λίγες οι φορές που στο παρελθόν είχαν «χρηματοδοτήσει» έρευνες με αποτελέσματα που εξυπηρετούσαν τα συμφέροντά τους. Τα χρόνια πέρασαν, και το κάπνισμα από μόδα και σύμβολο ανδρισμού ή γυναικείας χειραφέτησης μετατράπηκε σε – όχι ότι δεν είναι - ενοχλητική και βλαβερή συνήθεια. Εκατομμύρια δαπανώνται σε αντικαπνιστικές εκστρατείες, ενώ πλέον το κάπνισμα έχει απαγορευτεί σχεδόν παντού. Και όταν λέω παντού, εννοώ σχεδόν σε όλες τις χώρες και σχεδόν και όλους τους χώρους. Οι καπνιστές αντιμετωπίζονται ως παρίες, βρίσκονται υπό «διωγμό», την ίδια ώρα που επικρατεί μια αντικαπνιστική υστερία! Πρόσφατα διάβασα μάλιστα ότι η Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρία ζητά την απαγόρευση του καπνίσματος σε κοινόχρηστους ανοιχτούς χώρους, πάρκα, παραλίες και χώρους άθλησης!!! Η παραβίαση των παραπάνω απαγορεύσεων αποτελεί αδίκημα και διώκεται, ενώ επιφέρει και χρηματικά πρόστιμα. Δέχομαι φυσικά ότι κανείς δεν είναι υποχρεωμένος να αναπνέει τον καπνό ενός καπνιστή, ειδικά σε κλειστό χώρο και οφείλουμε όλοι να σεβόμαστε την επιθυμία για άκαπνη ατμόσφαιρα. Τι γίνεται όμως και το δικαίωμα του καπνιστή να απολαύσει

ένα απολύτως νόμιμο και αισχρά φορολογημένο τσιγάρο; Σε μια δημοκρατική κοινωνία πως προασπιζόμαστε τα δικαιώματα όλων; Υποθέτω όχι βάζοντας τους καπνιστές σε άθλια βρωμερά κλουβιά που τα αεροδρόμια «βαφτίσουν» Smoking Areas, όπως αυτού στον ολοκαίνουργιο Διεθνή Αερολιμένα Λάρνακας. Υποθέτω όχι βγάζοντας τους καπνιστές έξω από τα εστιατόρια, όρθιους, στο κρύο και τη βροχή, χωρίς θερμαντικά σώματα. Υποθέτω όχι διώχνοντας τους καπνιστές από τις παραλίες. Έχω την αίσθηση ότι η πολιτεία και μια σειρά «οργανώσεων», που δείχνουν τα δόντια τους στους ανυπεράσπιστους καπνιστές, οι οποίοι πληρώνουν εξωπραγματικούς φόρους για ένα νόμιμο προϊόν, και την ίδια ώρα που δαπανούν εκατοντάδες εκατομμύρια παγκοσμίως σε αντικαπνιστικές καμπάνιες, δεν τολμούν να απαγορεύσουν την παραγωγή και πώληση ενός τόσο επιβλαβούς προϊόντος όπως τι τσιγάρο. Και διερωτώμαι τι είναι αυτό που δεν τους αφήνει να προστατεύσουν αποτελεσματικά και δια παντός τη δημόσια υγεία, για την οποία κόπτονται τόσο; Τι είναι αυτό που υπερβαίνει την αξία της ανθρώπινης υγείας και κατ’ επέκταση ζωής; Τι είναι αυτό που κάνει την Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρία να ζητά την απαγόρευση του καπνίσματος στο πάρκο αλλά δεν τολμά να ζητήσει την απαγόρευση πώλησης καπνικών προϊόντων; Φυσικά, τα ερωτήματα είναι ρητορικά. Κι αυτό διότι η Ελληνική Πολιτεία εισπράττει πάνω από 2,5 δις ευρώ από τους φόρους στα καπνικά προϊόντα (http://www.kathimerini.gr/937311/ article/oikonomia/ellhnikh-oikonomia/espeiranyperforologhsh-kai-8erisan-ligotera-esoda).

τονιστείτε. ν υ σ .. ! Τα κέρδη παγκοσμίως των καπνοβιομηχανιών ξεπερνούν τα 35 δις δολάρια και ο τζίρος αγγίζει τα 500 δις!!! Ας κοιτάξουμε λοιπόν την πραγματικότητα κατάματα. Εντελώς υποκριτικά

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

και για τα μάτια του κόσμου οι κυβερνήσεις επιβάλουν αυστηρούς κανονισμούς και απαγορεύσεις, όμως βαθιά μέσα τους εύχονται να συνεχιστεί το κάπνισμα και ει δυνατόν να αυξηθεί!!! Διότι «ΕΙΝΑΙ

ΠΟΛΛΑ ΤΑ ΛΕΦΤΑ ΑΡΗ» και 500 δις δεν αγοράζουν απλώς κυβερνήσεις. Αγοράζουν κράτη!!! » ■

Σωτηρία Ιωαννίδου

Ήρθε η ώρα να πάρεις τη ζωή στα χέρια σου. Να ελευθερωθείς από τις ψεύτικες, ανύπαρκτες ανάγκες που σου δημιούργησαν. Ήρθε η ώρα να αποβάλλεις το φόβο από τη ζωή. Το φόβο για το άγνωστο, το καινούργιο. Δεν έχει καμία δύναμη επάνω σου, παρά μόνο εκείνη που του δίνεις εσύ… Σπάσε τη βιτρίνα και επέλεξε τη Ζωή. Μάθε να την αγαπάς. Ξεκίνα από την αρχή επιλέγοντας τα απλά, μα και σημαντικά για σένα πράγματα. Εκείνα που πραγματικά έχεις ανάγκη. Εκείνα που κουμπώνουν μέσα σου. Σπάσε τη βιτρίνα κι επέλεξε Εσένα! Επέλεξε την αλήθεια και την μοναδικότητα σου. Γιατί εκεί είναι η ομορφιά, στην διαφορετικότητά μας. Γιατί αν δεν αγαπήσεις τον εαυτό σου, αν δεν τον αποδεχτείς όπως είναι δεν θα μπορέσεις ποτέ να μάθεις ποιος πραγματικά είσαι και να τον βελτιώσεις. Μόνο μέσα από την αποδοχή του εαυτού μας εξελισσόμαστε. Και φυσικά αφού θα αγαπήσεις εσένα θα μπορέσεις να αγαπήσεις και εμένα. Σπάσε τη βιτρίνα και επέλεξε την Ευτυχία. Διεκδίκησε την θέτοντας καινούργιους στόχους. Συνέχισε με χαμόγελο. Σταμάτα να είσαι αιχμάλωτος των προσδοκιών των άλλων ανθρώπων. Σταματά να επιβάλλεις τον εαυτό σου να ταιριάζει με τις προτιμήσεις των άλλων. Σπάσε τη βιτρίνα και επέλεξε την Αλήθεια! Πέταξε τη μάσκα γιατί σιχαίνεσαι την υποκρισία και δεν αντέχεις άλλο να προσποιείσαι. Είσαι αυτό που είσαι και έχεις μόνο μια ευκαιρία στη ζωή κι αυτήν θα πρέπει να την εκμεταλλευτείς όσο καλύτερα

μπορείς ζώντας την δική σου μοναδική ζωή. Σπάσε τη βιτρίνα και επέλεξε τα Όνειρα Σου! Εκείνα που αγαπάς, εκείνα που σε γεμίζουν. Εκείνα που θα σε κάνουν καλύτερο άνθρωπο και θα σε φέρουν πιο κοντά στην ευτυχία. Σπάσε τη βιτρίνα και επέλεξε Εσένα! Με όλα σου τα λάθη και τα ελαττώματα τα οποία θα παλέψεις με αγάπη και θα τα αποβάλλεις. Είσαι αυτό που είσαι και είναι αληθινό. Και αν φοβάσαι να πεις ότι φοβάσαι, και αν έχεις άλλη άποψη να την εκφράσεις και αν δυσανασχετείς με κάτι να το δείξεις. Προσπάθησε να είσαι πάντα ειλικρινής. Κάθε στιγμή και ώρα. Να είσαι Εσύ, σεβόμενος πάντα την ελευθερία του άλλου. Σπάσε τη βιτρίνα και ας μην είσαι αρεστός! Εκείνοι που θέλουν να μάθουν ποιος πραγματικά είσαι θα σε κοιτάξουν βαθιά στα μάτια και θα καταλάβουν. Ψήφισε την ψυχική σου ηρεμία και γαλήνη. Πιστός στα θέλω σου λειτουργώντας με βάση τις δίκες σου επιθυμίες και όχι των άλλων. Τι θα σκεφτούν δεν σε αφορά. Μάθε να σέβεσαι την διαφορετικότητα των άλλων. Σπάσε τη βιτρίνα και τα καλούπια! Κάνε βαθύτερες, αληθινές και πιο ποιοτικές σχέσεις. Επέλεξε ανθρώπους στη ζωή σου που έχουν πραγματική σημασία για σένα. Είσαι αυτό που είσαι και όχι αυτό που θέλουν οι άλλοι. Σπάσε τη βιτρίνα και κοίτα στον καθρέφτη! Αγάπησε τον εαυτό σου και ας μην είσαι τέλειος. Είσαι όμως αληθινός και θα παλέψεις για αυτά που αγαπάς γιατί σου δίνουν δύναμη, ενέργεια και ελπίδα-

τονιστείτε. ν υ σ .. ! Γιατί σε κάνουν να νιώθεις ότι μπορείς να αλλάξεις τον εαυτό σου και να κανείς τον κόσμο πιο όμορφο με τον δικό σου μοναδικό τρόπο. Με τον δικό σου μοναδικό χαρακτήρα. Σπάσε τη βιτρίνα και ζήσε με πάθος! Ζήσε με πάθος τη ζωή και μάθε μέσα από τα λάθη σου, από τις εμπειρίες σου. Μάθε τα όρια σου και τις δυνάμεις σου που είναι πολλές. Είσαι αυτό που είσαι και γι’ αυτό πρέπει να σε αγαπούν. Σπάσε τη βιτρίνα και ξεκίνα τη μάχη! Πάψε να προσπαθείς να αποδείξεις σε όλους ποιος είσαι. Θα κουραστείς. Σίγουρα θα έρθεις σε αντιπαράθεση για αυτά που αφήνεις και για αυτά που ξεκινάς, σίγουρα θα πρέπει να πληρώσεις το αντίτιμο των πράξεων σου καθώς θα διεκδικείς την ελευθερία σου, όμως είσαι αυτός που είσαι και όσοι το αποδεχτούν θα μείνουν στη ζωή σου. Να είσαι πάντα πρόθυμος να ζητήσεις συγγνώμη για τους ανθρώπους που μπορεί να πληγώσεις, να είσαι πάντα πρόθυμος να πεις ευχαριστώ σε εκείνους που σε βοηθάνε. Έχεις πολύ αγάπη μέσα σου. Άσε το φως σου να λάμψει. Βγες και χόρεψε στη βροχή… Να είσαι αυθεντικός. Η ΖΩΗ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΗ ΣΟΥ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙΣ ΜΟΝΟ ΕΣΥ! ■

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΜΟΝΑΔΕΣ (ΣΤΑΘΜΟΙ) ΥΠΟΔΟΧΗΣ ΚΑΤΑΛΟΙΠΩΝ: ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΙΑΣ ΡΥΠΑΝΣΗΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΤΩΝ ΠΛΟΙΩΝ Αριστοτέλης Αλεξόπουλος

5) Το Πρόβλημα της Διαθεσιμότητας των ΣΥΚ Σύμφωνα με τον κανονισμό 12 του 1ου παραρτήματος της σύμβασης MARPOL (1973/78) του IMO1 κάθε κράτος-μέλος αναλαμβάνει την υποχρέωση να εξασφαλίσει επαρκείς ΣΥΚ (reception facilities) με σκοπό να παραλαμβάνει τα πετρελαιοειδή κατάλοιπα τα οποία πρέπει να κρατηθούν πάνω στο πλοίο. Η ίδια διάταξη επαναλαμβάνεται και στο 2ο και 5ο παράρτημα (κανονισμός 7) σχετικά με τα χημικά και τα απορρίμματα. Αυτές οι μονάδες πρέπει να υπάρχουν σε τερματικούς σταθμούς φόρτωσης πετρελαίου (loading terminals), σε λιμένες επισκευών πλοίων (repair yards) και οπουδήποτε τα πλοία πρόκειται να παραδώσουν κατάλοιπα πετρελαίου ή ελαιώδη μίγματα. Απαραίτητη προϋπόθεση για τη λειτουργία τους είναι η επαρκής χωρητικότητα για να ικανοποιηθούν οι σχετικές ανάγκες των πλοίων χωρίς να προκαλείται αδικαιολόγητη καθυστέρηση εντός λιμενικών χώρων, διότι το αντίθετο αποτέλεσμα πιθανόν να φέρει συγκρούσεις με τα εμπορικά συμφέροντα. Τα κράτη-μέλη του ΙΜΟ, συμπεριλαμβανόμενης και της Ελλάδας, δεν έχουν συμμορφωθεί με τις συμβατικές τους υποχρεώσεις περισσότερο λόγω υψηλού κόστους και λιγότερο λόγω άγνοιας του περιβαλλοντικού προβλήματος. Ανάλογα με τις ανάγκες και τις υποχρεώσεις των παράκτιων κρατών για την παροχή ΣΥΚ στα διάφορα λιμάνια, η έλλειψη εμπειρίας για τη δημιουργία τέτοιων μονάδων (know how) και η απαιτούμενη παράκτια έκταση κοντά στους λιμένες συμβάλλουν στη διόγκωση του προβλήματος της διαθεσιμότητας τους (Βλάχος - Αλεξόπουλος, 1995). Οι υπάρχουσες ευ-

κολίες υποδοχής χαρακτηρίζονται από τις εξής παραμέτρους: 1) Είναι αναλογικά με τις ανάγκες της διεθνούς ναυτιλίας ελάχιστες αριθμητικά και μη ορθολογικά κατανεμημένες. 2) Υπάρχει σημαντική απώλεια χρόνου, λόγω αδυναμίας των σταθμών ευκολιών υποδοχής για γρήγορη εξυπηρέτηση. Πολλοί σταθμοί ζητούν προειδοποίηση μέχρι και 72 ώρες προκειμένου να δεχτούν τα κάθε είδους απόβλητα με αποτέλεσμα να υπάρχει καθυστέρηση των πλοίων στα λιμάνια με το ανάλογο οικονομικό κόστος για τις πλοιοκτητικές εταιρείες. 3) Είναι ποσοτικά ανεπαρκείς αφού δεν διαθέτουν τα μηχανήματα και τους αποθηκευτικούς χώρους εκείνους οι οποίοι θα επέτρεπαν μία γρήγορη εκφόρτωση των κάθε είδους καταλοίπων και απορριμμάτων. 4) Ασκούν “πολιτική προτίμησης” ως προς ορισμένου τύπου κατάλοιπα τα οποία είναι οικονομικά εκμεταλλεύσιμα, λ.χ. OIL RESIDUES, και προσπαθούν να αποτρέψουν την εκφόρτωση των “φτωχών” καταλοίπων και των απορριμμάτων με κάθε είδους πολιτική είτε τιμολογιακή, ή τελωνειακή, ή διοικητική, λ.χ. GARBAGE, ενώ υπάρχει πλήρης αδυναμία παραλαβής ορισμένων καταλοίπων που απαιτούν ειδικούς χειρισμούς εκφόρτωσης, αποθήκευσης και εν γένει επεξεργασίας π.χ. CHEMICAL RESIDUES.2 Σε ορισμένες θαλάσσιες περιοχές, π.χ. Μεσόγειος, Μαύρη Θάλασσα υπάρχει μεγάλη ανάγκη εγκατάστασης ΣΥΚ. Γι’ αυτό τον λόγο καταρτίστηκε ένα σχέδιο αμέσου δράσης μέσω της UNEP για την

2 1

MARPOL κυρώθηκε με τον Ν. 1269/82. Οι μεταγενέστερες Η τροποποιήσεις έγιναν αποδεκτές με τα Π.Δ. 404/86 «διατάξεις αναφορών περιστατικών ρύπανσης με επιβλαβείς ουσίες», 254/89 «αποδοχή τροποποιήσεων του έτους 1987 στο παράρτημα του πρωτοκόλλου 1978 της ΔΣ 1973», 103/92 «αποδοχή τροποποιήσεων των προσαρτημάτων ΙΙ και ΙΙΙ του παραρτήματος 2 της ΔΣ 1973» και 288/92 «αποδοχή τροποποιήσεων του παραρτήματος Ι του πρωτοκόλλου 1978» και του 46/92 « σχετικά με την προσθήκη των κανονισμών 13ΣΤ και 13Ζ του παραρτήματος Ι της ΔΣ MARPOL

ροβλήματα όμως εμφανίζονται και με τη συμπεριφορά των Π κρατών-μελών ως προς τις επιμέρους απαιτήσεις του ΙΜΟ, δηλαδή άρνηση υπογραφής της σύμβασης ή έστω των παραρτημάτων αυτής ή χρονική καθυστέρηση κατά το στάδιο της επικύρωσης και άρνηση παροχής στοιχείων που αφορούν τις ευκολίες υποδοχής στον ΙΜΟ από χώρες μέλη οι οποίες έχουν μάλιστα υπογράψει προ πολλού τη σύμβαση. Μόνο 24 κράτη διαθέτουν ΣΥΚ αν και παρουσιάζεται η εικόνα 800 περίπου ΣΥΚ παγκοσμίως από τους οποίους οι 30 δεν υπάρχουν ή δε λειτουργούν και οι υπόλοιποι είναι εποχιακοί ή περιορισμένου εύρους ή δεν υπάρχουν αξιόλογα στοιχεία για τη λειτουργία τους

τονιστείτε. ν υ σ .. ! προμήθευση επαρκών ΣΥΚ τουλάχιστον σε 20 Μεσογειακά λιμάνια μέχρι την 1.1.1993 και ένα σημαντικό ακόμη αριθμό σε κάποια άλλα λιμάνια μέχρι την 1.1.1995, το οποίο συμβαδίζει με τις απαιτήσεις της σύμβασης MARPOL (παραρτήματα Ι, ΙΙ και V) έχοντας υπόψη ότι το 30% της παγκόσμιας μεταφοράς πετρελαίου διέρχεται από τη Μεσόγειο και χρησιμοποιεί τα 286 λιμάνια της. Από τις μέχρι τώρα έρευνες δεν φαίνεται να έχει γίνει κάποια αξιόλογη προσπάθεια δημιουργίας νέων σταθμών3. Τα κύρια προβλήματα για την επάρκεια των ΣΥΚ στη Μεσόγειο βασίζονται στην έλλειψη πολιτικών αποφάσεων των κυβερνήσεων των κρατών-μελών για κοινή συνεργασία και αντιμετώπιση του προβλήματος, στα προβλήματα επένδυσης και χρηματικής υποστήριξης για την κατασκευή νέων σταθμών, στην αναβάθμιση των ήδη υπαρχόντων εκκρεμοτήτων καθώς και στην κάλυψη των λειτουργικών εξόδων τους, στην απροθυμία κοινής εφαρμογής των διατάξεων των συμβάσεων και στον ανεπαρκή αριθμό εκπαιδευμένου προσωπικού στα Με1

ρύπανση της Μεσογείου Θάλασσας από τα εμπορικά πλοία παΗ ραμένει σε ένα μη αποδεκτό επίπεδο. Υπολογίζεται ότι εκχύνονται στον ευρύτερο θαλάσσιο χώρο της Μεσογείου 450.000 τόνοι πετρελαίου από ακάθαρτο έρμα, 60.000 τόνοι από σεντίνες και κατάλοιπα καυσίμων (bilge oil and sludge), 30.000 τόνοι τοξικές ουσίες (noxious liquid substances) και περίπου 500.000 m³ απορρίμματα (garbage) κάθε χρόνο.

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

σογειακά λιμάνια. Λόγω της δεδομένης ανεπάρκειας τέτοιων σταθμών σε παγκόσμιο επίπεδο, μία εναλλακτική λύση που χρησιμοποιείται σε ευρεία κλίμακα είναι οι «πλωτές ευκολίες υποδοχής καταλοίπων», δηλαδή δεξαμενόπλοια τα οποία είναι κατάλληλα κατασκευασμένα και μπορούν να δέχονται και να επεξεργάζονται τα διάφορα κατάλοιπα και απορρίμματα των πλοίων, ενώ βρίσκονται μόνιμα εγκατεστημένα εντός των λιμενικών χώρων. Τα εμφανή πλεονεκτήματα αυτής της μεθόδου είναι το χαμηλό κόστος εγκατάστασης, η δυνατότητα μετακίνησης τους και η αποφυγή χρησιμοποίησης παράκτιας έκτασης και τεχνολογικού εξοπλισμού των λιμανιών4. 4

την Ελλάδα έχουν εντοπιστεί 17 ΣΥΚ από τους οποίους οι 14 δέχοΣ νται μόνο ειδικού τύπου κατάλοιπα, οι 5 είναι ποιοτικά και ποσοτικά ανεπαρκείς και οι 2 δεν μπορούν να δεχτούν μεγάλης χωρητικότητας πλοία Σχετικά με τη μονάδα που λειτουργεί στον λιμένα του Πειραιά, χρησιμοποιείται ένα δεξαμενόπλοιο ως πλωτό εργαστήριο, το οποίο έχει συλλέξει περίπου 800.000 τόνους από τα οποία διαχώρισε 100.000 τόνους πετρελαίου (1983-1993). Με Υπουργική απόφαση (ΦΕΚ 594Β/30.9.92) ανατέθηκε σε ιδιωτικές επιχειρήσεις η κατασκευή, οργάνωση και εκμετάλλευση πλωτών ΣΥΚ (λυμάτων και απορριμμάτων) για τον λιμένα της Θεσσαλονίκης..

(Στο τεύχος του Φθινοπώρου θα παρουσιαστεί το έκτο μέρος του άρθρου. Ολόκληρο το άρθρο θα δημοσιευθεί στο site του Σωματείου μας, www.athlepolis.gr).

Ήταν 17 Ιούνη του 1771 όταν ο Σφακιανός ήρωας Δασκαλογιάννης άφηνε με τον πιο μαρτυρικό τρόπο την στερνή του πνοή στην πλατεία Αλ Μεϊντάν – στα σημερινά Λιονταράκια – στο Ηράκλειο. Αυτό ήταν και το τέλος της ένδοξης κρητικής Επανάστασης του 1770. Την ίδια εποχή στον Μπρόσνερο χωριό της επαρχίας Αποκορώνου στα Χανιά δρα ο πανούργος και παντοδύναμος τουρκοκρητικός γενίτσαρος Ιμπραήμ Αληδάκης Αγάς. Η τρομερή του φήμη έχει ξεπεράσει προ πολλού τα όρια της επαρχίας αυτής στην οποία δέσποζε με δόλο και κάθε είδους ατιμία. Κλέφτης, καταπατητής, αιμοδιψής και άπληστος, αλλά και ανδρείος, σωστό παλληκάρι ήταν ο μαλικιαναγάς (τιμαριούχος) Αληδάκης. Οι μόνοι που αντιστέκονταν και αψηφούσαν την εξουσία του ήταν οι σφακιανοί οι οποίοι του έκλεβαν τα γιδοπρόβατά του και με κάθε τρόπο τον αμφισβητούσαν. Ο Αληδάκης έβαλε σκοπό του να υποτάξει τους Σφακιανούς και να καταστεί απόλυτος κυρίαρχος των περιοχών γύρω από τα Λευκά Όρη. Ξεκίνησε λοιπόν να στρατολογεί άνδρες από όλη την Κρήτη και να τους συγκεντρώνει στον Μπρόσνερο, στον πύργο του. Οι Σφακιανοί πληροφορήθηκαν τους σκοπούς του Αληδάκη, και χωρίς δισταγμό αποφάσισαν να επιτεθούν πρώτοι στον Τούρκο. Αμέσως απέκλεισαν τον πύργο του και στην μάχη που έγινε ο Αληδάκης έπεσε ανδρεία το ίδιο και οι 120 φρουροί του. Ακολούθησε λεηλασία του πλούτου η οποία διανεμήθηκε ανάμεσα στους αγωνιστές και η καταστροφή του πύργου του. Σήμερα ο πύργος του πληγωμένος από τον χρόνο και την μανία των ανθρώπων υψώνεται αγέρωχα και σιγά-σιγά επισκευάζεται προκειμένου να αποτελέσει σημείο αναφοράς για την πτώση των νεότερων γενίσαρων■

Μαθαίνουμε...!

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Στις 26 και 27 Αυγούστου του 1994 πραγματοποιήθηκε στη βασιλική του Αγίου Μάρκου του Ηρακλείου της Κρήτης μια ιστορικής σημασίας συναυλία. Η μουσική ενός άγνωστου, μέχρι τότε, ηρακλειώτη αναγεννησιακού συνθέτη ηχούσε ξανά στα αυτιά των συμπολιτών του, για πρώτη φορά μετά από τέσσερεις και πλέον αιώνες. Την αναβίωση αυτή οφείλουμε στις έρευνες του ιστορικού και φιλόλογου Νικολάου Παναγιωτάκη, καθηγητή Πανεπιστημίου Κρήτης και Διευθυντή του μοναδικού Ελληνικού Ινστιτούτου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών της Βενετίας, ενός Ινστιτούτου-θησαυρού για το νεοελληνικό πολιτισμό, όπως έχει ήδη χαρακτηρισθεί. Ο παραπάνω ερευνητής αρχικά υποψιάστηκε και αργότερα επιβεβαίωσε πως κάποιος Francesco Londarit detto il Greco ((1518-1572) που, σύμφωνα με πηγή τού 1567, συμμετείχε σε συναυλίες κάποιας βενετσιάνικης αυλής της εποχής, ήταν Κρητικός. Οι σχετικές με τη ζωή και το έργο του μαρτυρίες άρχισαν να έρχονται στο φως η μια μετά την άλλη, με αποκορύφωμα την ανακάλυψη κοσμικών και

θρησκευτικών έργων του, τα οποία, αν και είναι σαφώς ενταγμένα στη δυτική πολυφωνική τεχνοτροπία της εποχής, μεταθέτουν ωστόσο την ανάδυση της νεοελληνικής παρουσίας στην έντεχνη μουσική κατά τρεις, τουλάχιστο, αιώνες παλαιότερα. Άλλωστε και η μέχρι τώρα θεωρούμενη πρώτη μουσική Σχολή της νεότερης Ελλάδας, η Επτανησιακή του 19ου αιώνα, κάθε άλλο παρά έκρυβε την προσήλωσή της στα δυτικά πρότυπα. Με αμείωτο ενδιαφέρον παρακολουθεί κανείς τον περιπετειώδη βίο του Λεονταρίτη, όπως τον εκθέτει ο Ν. Παναγιωτάκης στη σχετική μονογραφία του, βασισμένος σε μαρτυρίες εκατοντάδων νοταριακών εγγράφων, επιστολών και συμβάσεων του 16ου αιώνα από την Κρήτη, τη Βενετία, τη Ρώμη, τη Πάδοβα, το Μόναχο κ.α. Γεννήθηκε γύρω στο 1518 και ανατράφηκε στο Χάνδακα, το βενετσιάνικο Ηράκλειο, από τον Έλληνα καθολικό ιερέα και αξιωματούχο του καθεδρικού ναού του αγίου Τίτου Νικόλαο Λεονταρίτη και τη Μαρία Σιμιλινοπούλα, γόνο ελληνορθόδοξης οικογένειας κατώτερης τάξης. Στο μεγάλο εκκλησιαστικό όργανο του ναού όπου υπηρετούσε ο πατέρας του φαίνεται να γνώ-

ρισε τα πρώτα του μουσικά ερεθίσματα. Ήδη σε ηλικία 17 χρονών αναφέρεται ως κατώτερος κληρικός και στα 19 του ως έμμισθος οργανίστας του Αγίου Τίτου, του οποίου η σχολή της ψαλτικής τέχνης φαίνεται στις πηγές να αποτέλεσε πραγματικό φυτώριο νέων μουσικών. Πολύ σύντομα ο Λεονταρίτης θα ανέλθει και σε ανώτερες βαθμίδες της καθολικής εκκλησιαστικής ιεραρχίας, για να βυθιστεί στη συνέχεια, όπως θα δούμε παρακάτω, σε δυσβάστακτα χρέη και ατιμωτικές κατηγορίες. Στη Κρήτη έζησε μέχρι τα 30 περίπου χρόνια του ο Λεονταρίτης. Όπως επισημαίνει ο Ν. Παναγιωτάκης σε μελέτη του για έναν άλλο, διασημότερο Κρητικό καλλιτέχνη, το ζωγράφο Δομήνικο Θεοτοκόπουλο (El Greco), που έμελλε λίγα χρόνια αργότερα να ακολουθήσει παρόμοια με του Λεονταρίτη πορεία, ασφαλώς αυτή η περίοδος είναι που σφραγίζει τη μετέπειτα εξέλιξη ενός καλλιτέχνη. Γι' αυτόν το λόγο οι μαρτυρίες που ήλθαν στο φως με αφορμή την ανακάλυψη του Λεονταρίτη και αφορούν σε πολλές ενδιαφέρουσες πτυχές της μουσικής ζωής της εποχής στη βενετοκρατούμενη με-

Μάνος Μικράκης

Πηγή Γκραβούρων: http://www.wikiwand.com

Παρουσιάζουμε!

γαλόνησο, είναι πολύτιμες. Κατά τρόπο ανάλογο με τη ζωγραφική, την αρχιτεκτονική, τη λογοτεχνία και τις υπόλοιπες τέχνες, και η μουσική στη βενετοκρατούμενη Κρήτη αναδύεται μέσα από την αρμονική και αμοιβαία επωφελή συνύπαρξη της ανατολικής παράδοσης από τη μια, φορείς της οποίας είναι πρόσφυγες από την Πόλη και άλλες τουρκοκρατούμενες περιοχές, και του δυτικού αναγεννησιακού πολιτισμού από την άλλη, όπως τον γνώρισαν οι λατινοκρατούμενες κτήσεις. Σύμφωνα πάντα με αρχειακές μαρτυρίες, συνυπάρχουν δάσκαλοι τρομπέτας, φλάουτου, λαούτου και οργανίστες με τους συνεχιστές της βυζαντινής ψαλτικής και μελοποίιας, μεταξύ των οποίων και οι Μανουήλ Δούκας Χρυσάφης, Ιωάννης Βατάτζης, Βενέδικτος Επισκοπόπουλος και πολλοί άλλοι. Τα δυτικά μουσικά χειρόγραφα διαδίδονται στα μοναστήρια και τους ναούς του νησιού παράλληλα με τις συνθέσεις του

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Ιωάννη Λάσκαρη, εντεταλμένου από το Οικουμενικό Πατριαρχείο να διδάξει τη βυζαντινή μουσική στο Χάνδακα. Απόηχοι αυτής της συνύπαρξης μπόλιασαν τη νεότερη ελληνική μουσική στα πρώτα της σκιρτήματα, με τη γνωστή στα Επτάνησα «κρητική ψαλμωδία», που δεν ήταν άλλη από την πολυφωνική ορθόδοξη εκκλησιαστική μουσική που έφεραν μαζί τους οι Κρήτες πρόσφυγες στη νέα τους, ακόμα σε βενετικά χέρια, πατρίδα, μετά την υποδούλωση της Κρήτης στους Τούρκους το 1669. Missa super Aller mi faut - 3. Credo Cantate Domino (1566)

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ABRAHAM, G:The Concise Oxford History of Music, Oxford 1979. ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ, Μ: Η δυτικίζουσα εκκλησιαστική μουσική μας στην Κρήτη και τα Επτάνησα, Λαογραφία, τ. 31 (1976-1978), σσ. 272-293 ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΗΣ, Ν: Mαρτυρίες για τον Κρητικό μουσικοσυνθέτη Φραγκίσκο Λεονταρίτη και για τη μουσική στην Κρήτη τους δύο τελευταίους αιώνες της βενετοκρατίας, Κρητικά Χρονικά, τ.26 (1986), σσ. 192-245 ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ: Η μουσική κατά τη βενετοκρατία, Κρήτη: Ιστορία και πολιτισμός, τ. Β, Κρήτη 1988, σσ. 289-315 ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ: Μαρτυρίες για τη μουσική στην Κρήτη κατά τη βενετοκρατία, Θησαυρίσματα, τ. 20 (1990), σσ. 9-169. ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ: Φραγκίσκος Λεονταρίτης, Κρητικός μουσικοσυνθέτης του δεκάτου έκτου αιώνα. Μαρτυρίες για τη ζωή και το έργο του, Βενετία 1990. ΦΙΛΟΠΟΥΛΟΣ, Γ.: Εισαγωγή στην ελληνική πολυφωνική εκκλησιαστική μουσική, Αθήνα 1990. ■

(Στο τεύχος Φθινοπώρου θα παρουσιαστεί το δεύτερο μέρος του άρθρου. Ολόκληρο το άρθρο θα δημοσιευθεί στο site του Σωματείου μας, www.athlepolis.gr).

Ο Καλλιτέχνης, Ποιητής, Συλλέκτης, Ερευνητής, Ο Μελετητής, Ο Κύριος, Ο Συμπαραστάτης, Ο Δίκαιος, Ο Συριανός Ο Μάνος Ελευθερίου. Ένας μεγάλος συριανός λογοτέχνης δεν βρίσκεται πια ανάμεσά μας. Ο Μάνος Ελευθερίου έφυγε αναπάντεχα από τη ζωή σήμερα 22 Ιουλίου 2018. Γεννήθηκε στις 12 Μαρτίου 1938 στην Ερμούπολη της Σύρου και σε ηλικία 14 ετών μετακόμισε με την οικογένειά του από την Σύρο στην Αθήνα και τα πρώτα επτά χρόνια κατοίκησαν στο Χαλάνδρι. Το 1960 μετακόμισαν οικογενειακώς στο Νέο Ψυχικό. Το 1955 γνωρίστηκε με τον Άγγελο Τερζάκη ο οποίος τον ώθησε να παρακολουθήσει μαθήματα στη δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου ως ακροατής. Το 1956 γράφτηκε στο τμήμα θεάτρου της Σχολής Σταυράκου με καθηγητές τον Χρήστο Βαχλιώτη, τον Γιώργο Θεοδοσιάδη και τον Γρηγόρη Γρηγορίου. Το 1960 στα Ιωάννινα όπου βρέθηκε για να εκτελέσει την στρατιωτική του θητεία άρχισε να γράφει θεατρικά έργα και ποιήματα. Το 1962 σε ηλικία μόλις 24 ετών δημοσίευσε την πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο Συνοικισμός, με δικά του χρήματα αλλά δεν είχε την αναμενόμενη επιτυχία. Την ίδια εποχή στα

Ιωάννινα έγραψε τους πρώτους στίχους, ανάμεσα στους οποίους ήταν και «Το τρένο φεύγει στις 8:00» που αργότερα μελοποίησε ο Μίκης Θεοδωράκης. Τον Οκτώβριο του 1963 ξεκίνησε να εργάζεται στο «Reader’s Digest» όπου και παρέμεινε για τα επόμενα δεκαέξι χρόνια. Στο μεταξύ κυκλοφόρησαν τα δύο πρώτα του βιβλία με διηγήματα, Το διευθυντήριο (1964) και Η σφαγή (1965), για τα οποία γράφτηκαν εξαιρετικές κριτικές. Το 1964 παρουσιάστηκε στην ελληνική δισκογραφία. Συνεργάστηκε με το συνθέτη Χρήστο Λεοντή, καθώς και τον Μίκη Θεοδωράκη (1967) με τον οποίο η συνεργασία διακόπηκε λόγω της Δικτατορίας. Τα συγκεκριμένα τραγούδια πρωτοκυκλοφόρησαν το 1970 στο Παρίσι. Συνεργάστηκε με τον Δήμο Μούτση Άγιος Φεβρουάριος, (1971) και με τον Γιάννη Μαρκόπουλο στον δίσκο Θητεία, του οποίου η ηχογράφηση άρχισε το Νοέμβριο του 1973, διακόπηκε από τα γεγονότα του Πολυτεχνείου και τελικά κυκλοφόρησε το 1974 με την Μεταπολίτευση. Κατά καιρούς είχε συνεργαστεί σχεδόν με όλους τους Έλληνες συνθέτες, όπως με τον συνθέτη Σταύρο Κουγιουμτζή και τον τραγουδιστή Γιώργο Νταλάρα καθώς και με το Θανάση Γκαϊφύλλια στην Ατέλειωτη Εκδρομή (1975), τον Μάνο Χατζιδάκι, τον Γιάννη Σπανό, τον Γιώργο Ζαμπέτα, τον Σταμάτη Κραουνάκη,

τον Λουκιανό Κηλαηδόνη, τον Γιώργο Χατζηνάσιο, τον Αντώνη Βαρδή και πολλούς άλλους. Παράλληλα έγραφε και εικονογραφούσε παραμύθια για παιδιά και επιμελείτο την έκδοση λευκωμάτων με θέμα την Σύρο: Ενθύμιον Σύρας, Θέατρο στην Ερμούπολη κ.α. Την δεκαετία του ‘90 αρθρογραφούσε και συγχρόνως έκανε ραδιοφωνικές εκπομπές στον Αθήνα 9,84 και στο Δεύτερο Πρόγραμμα. Το 1994 εξέδωσε τη πρώτη του νουβέλα με τίτλο Το άγγιγμα του χρόνου. Το 2004 δημοσίευσε το πρώτο του μυθιστόρημα Ο Καιρός των Χρυσανθέμων που τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας 2005. Το 2013, ο Μάνος Ελευθερίου, βραβεύθηκε για την συνολική προσφορά του από την Ακαδημία Αθηνών. Η προσφορά του για την γενέτειρά του την Σύρο ήταν πλούσια και πολυποίκιλη. Ενδεικτικά αναφέρονται: • Δωρεές 40.000 τίτλων στην Δημοτική Βιβλιοθήκη Ερμουπόλεως, στο Ιστορικό Αρχείο (ΓΑΚ Νομού Κυκλάδων) και στο 4ο Δημοτικό Σχολείο Ερμουπόλεως. • Δωρεές εκατοντάδων αντικειμένων που αφορούσαν τη Σύρο του 19ου αιώνα και το αστικό θαύμα της Ερμούπολης, τα οποία είχε συλλέξει με προσωπικά έξοδα και αναζήτησή τους μέσα από ταξίδια που πραγματοποίησε ο ίδιος σε όλο τον κόσμο.

Γιώργος Δούναβης

• Δεκάδες εκθέσεις υπό την επιμέλειά του με θεματολογία που ο ίδιος επέλεγε από το προσωπικό του αρχείο και την έρευνα που ο ίδιος πραγματοποιούσε για τη συλλογή τους. • Τετράτομη μελέτη με τίτλο «Το θέατρο στην Ερμούπολη τον εικοστό αιώνα» το οποίο αποτελεί μία από τις πληρέστερες καταγραφές της ιστορίας του Θεάτρου Απόλλων, για την οποία ο πέμπτος τόμος βρισκόταν υπό επεξεργασία μέχρι τον θάνατό του. • Διηγήματα, πεζογραφήματα, μυθιστορήματα, ποιήματα που μελοποιήθηκαν και που αναφέρονται έμμεσα ή άμεσα στη Σύρο. Ενδεικτικά αναφέρονται: (2013) Μαύρα Μάτια – Ο Μάρκος

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Βαμβακάρης και η συριανή κοινωνία στα χρόνια 1905-1920, (2004) Ο καιρός των χρυσανθέμων, Μεταίχμιο • Επιμέλειες του ιδίου: (1993) Ενθύμιο Σύρας φωτογραφίες και καρτ ποστάλ από το 1860-1950, εκδόσεις Γνώση, (2000) Νεοκλασική Ερμούπολη, (Επιμέλεια. Φωτογράφιση Παναγιώτης Δενδρινός, Νίκος Δεσύπρης, Ιάκωβος Καρβώνης κ.ά.) Ελληνικά Γράμματα, (2001) Ενθύμιον Σύρου: Σύρος ένα νησί – Μια ιστορία (Επιμέλεια. Καρτ ποστάλ και φωτογραφίες του 19ου και του 20ού αιώνα, μετάφραση Sophia Phocas), Ελληνικά Γράμματα, (2004/2011) Ερμούπολη, Μια πόλη στη λογοτεχνία (Επιμέλεια Μάνος Ελευθερίου, επιμέλεια σειράς Κώστας

Ακρίβος, φωτογράφιση Καμίλο Νόλλας) Μεταίχμιο. Είναι τόσα πολλά που έχει προσφέρει ο Μάνος Ελευθερίου στη Σύρο και στην Ελλάδα γενικότερα, που δεν μπορούν αυτή τη στιγμή να αποτυπωθούν με κάθε λεπτομέρεια. Ίσως μόνο ένα βιβλίο αποκλειστικά για τον Μάνο Ελευθερίου θα μπορούσε να τα συμπεριλάβει όλα μαζί συγκεντρωμένα. Ένα ταξίδι αναπάντεχο. Άφησε όλους εμάς στην αντίπερα όχθη σίγουρα φτωχούς. Παρακαταθήκη τα έργα του και η ουσιαστική, γενναιόδωρη, μοναδική συμβολή του στον πολιτισμό. Με αυτά τραγουδώντας κατοικεί πια στην καρδιά μας.■

Ο Αρκάδιος Λευκός (πραγματικό όνομα Κωνσταντίνος Κωστουλάκης) μεσσηνιακής καταγωγής γεννήθηκε στο Ρέθυμνο της Κρήτης το 1905 μεγάλωσε στην Αθήνα όπου σπούδασε νομικά. Πολύ νεος εγκατασταθηκε στην Θεσσαλονίκη όπου και εργάστηκε ως δικηγόρος και στη συνέχεια ως δημόσιος υπάλληλος σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας, τη Θεσσαλονίκη και τέλος στην Αθήνα, όπου έζησε ως το θάνατό του το 1983. Την πρώτη επίσημη εμφάνισή του στη λογοτεχνία πραγματοποίησε το 1932 με τη δημοσίευση σε συνέχειες στο περιοδικό Νέα Εστία της νουβέλας "Σε πόλεμο με τον εαυτό μου", η οποία έγινε δεκτή με ενθουσιασμό από τους κριτικούς. Ακολούθησε η έκδοση του μυθιστορήματος "Κρίσις…" στη Θεσσαλονίκη (1934) που συζητηθηκε έντονα και επι μακρόν άλλα ο συγραφέας του λησμονηθηκε και αργότερακαι τρία ακόμη μυθιστορήματα με μεγάλα χρονικά διαστήματα ανάμεσά τους, κιτρινο και γαλαζιο" 1953, δαίμονες και σταυρο΄θι 1961, "πίσω από τον ήλιο 1965 ως το 1971 οπότε τιμήθηκε με το δεύτερο κρατικό βραβείο μυθιστορήματος για το έργο του "Συλλογή από μαχαίρια", βράβευση η οποία προκάλεσε την οργισμένη αντίδρασή του. Στον χώρο των λογοτεχνικών περιοδικών της επο-

χής οι εμφανίσεις του Λευκού σπανίζουν - κάποιες δημοσιεύσεις αποσπασμάτων έργων του σε περιοδικά όπως οι Μακεδονικές Ημέρες (1935), Μορφές (1948), Ποιητική Τέχνη (1948). Ο Αρκάδιος Λευκός τοποθετείται χρονικά στο χώρο της πεζογραφίας της γενιάς του Τριάντα και το σύνολο του πεζογραφικού του έργου κινείται θεματικά γύρω από τη ζωή περιθωριακών ανθρώπινων τύπων με στοιχεία κοινωνικού προβληματισμού. [Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Αρκάδιου Λευκού βλ. Γιαλουράκης

Μανώλης, «Λευκός Αρκάδιος», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας 9. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ. και Δασκαλόπουλος Δημήτρης, «Αρκάδιος Λευκός», Η μεσοπολεμική πεζογραφία -Από τον πρώτο ως τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (1914-1939)Ε΄, σ.196-214. Αθήνα, Σοκόλης]. Το περιεχόμενο των βιβλίων του αντέχει να διαβάζεται και στις μέρες μας. Παρά το γεγονός ότι συγκέντρωσε στις δεκαετίες που πέρασαν επαινετικές κριτικές που ο Αρκάδιος Λευκός προτίμησε

Μιχάλης Μεταξάς

την αφάνεια και όχι την συμμετοχή του στα λογοτεχνικά δρώμενα. Έγραφε και δημοσίευε με ψευδώνυμο. ..Απ' τ' αγαθά σου, ανθρωπότητα, που τόσο είχα ποθήσει, δε ζητώ πια τίποτα. Δεν έχω ανάγκη πια από τίποτα δικό σου! Σαν έν' αγρίμι θα ζήσω, όσο μου μένει... Και σα δε βάλεις μυαλό, και σα δεν αλλάξεις επιτέλους και ριχτείς κάποια μέρα στον τελευταίο σου πόλεμο, με τις βόμβες σου του υδρογόνου και του διαβολογόνου, ε, θα 'χει σημάνει πια το τέλος σου! Και στη Δευτέρα Παρουσία που θ' ακολουθήσει, να το ξέρεις, ω ανθρωπότητα αμετανόητη, πως όχι οι άνθρωποι πια, παρά τ' άγρια ζώα του δάσους θα 'ναι οι εκλεχτοί που θα βάλει το σύμπαν να βασιλέψουν από κει και πέρα πάνω στη Γη!"

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Εκρηκτικό, βίαιο, οργισμένο, βαθύτατα ανθρώπινο και αδιάλλακτα αντιλυρικό το βιβλίο αυτό του Αρκάδιου Λευκού έγινε ομόφωνα δεκτό από την κριτική και ο συγγραφέας του χαιρετίσθηκε σαν μια κεραυνοβόλα παρουσία μέσα στα ελληνικά γράμματα. Αν το 1934 η "Κρίσις..." εξέφρασε την τραγωδία ενός μέσου ήρωα ή σχεδόν αντί-ήρωα μέσα στις τότε κοινωνικές συνθήκες, σήμερα, μια νέα εποχή κρίσης, το ξανά επίκαιρο αυτό έργο ενσαρκώνει μια διαχρονική αλήθεια που είναι τόσο παλιά όσο και η ιστορία του ανθρώπου. Ένα βιβλίο που υπήρξε σταθμός για την εποχή του και που στάθηκε πέρα από την εποχή του· ένα βιβλίο για τώρα και για πάντα... (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου). ■

Μάρια Μαράκη

Η υπέροχη αυτη αγιογραφία απεικονίζει τη Θεοτόκο ένθρονη, με το μικρό Χριστό στην αγκαλιά της, πλαισιωμένη από τον Πρόδρομο (αριστερά) και τον Άγιο Αυγουστίνο στα δεξιά της, ενώ πάνω από το θρόνο της ίπτανται τρεις άγγελοι. Πρόκειται για έργο του του 16ου αι. του αγιογράφου Ιωάννη Περμενιάτη. Ο Ιωάννης Περμενιάτης, με καταγωγή από την Κρήτη, έζησε και εργάστηκε στη Βενετία αφομοι-

ώνοντας στοιχεία της δυτικότροπης τεχνικής της Αναγέννησης, ειδικά όσον αφορά στη γενική σύνθεση των εικόνων, στην τοπιογραφία του φόντου και στη χρήση της προοπτικής, σε συνδυασμό με τυπολογικά στοιχεία της βυζαντινής παράδοσης, ειδικά στην απόδοση των μορφών και το πλάσιμο των προσώπων. μας έχει κληροδοτήσει θαυμάσια έργα όπως το παραπάνω. ■

Νικόλας Βασιλείου

Στο άρθρο αυτό θα συνεχίσουμε με την ενασχόλησή μας με το mashups. Αλλά ας θυμηθούμε τι είναι το mashup; Το mashup είναι ο συνδυασμός 2 ή περισσότερων τραγουδιών σε ένα ενιαίο σύνολο. Όπως καταλαβαίνετε, αυτό εγκυμονεί κινδύνους. Έχω ψαχτεί με τα mashups και έχω και γνωστούς που είναι DJs, οι οποίοι φτιάχνουν πολύ συχνά τέτοιου είδους τραγούδια. Καλώς ή κακώς τα περισσότερα mashups που βγαίνουν εκεί έξω είναι απλοί συνδυασμοί beatακίων που περνάνε αδιάφοροι, ενώ κανάλια στο Youtube που ασχολούνται μπορεί σαν συνολικό αποτέλεσμα να βγάλουν κάτι μέτριο. Π.χ. έχω ακούσει mashup των 2 αγαπημένων μου συγκροτημάτων, των Metallica και των Megadeth και μου πέρασε ως κάτι τελείως αδιάφορο. Επίσης το αποτέλεσμα μπορεί να είναι αισχρό, βλέπε ένα αρκετά γνωστό που συνδύαζε το Psychosocial των Slipknot και το Baby του Justin Bieber και δεν ακούγονταν. Έτσι επέλεξα 3 mashups, τα οποία έκαναν τη διαφορά και πέρασαν κάτι το ενδιαφέρον. Αυτό που διαπίστωσα είναι ότι το καλό mashup δεν χρειάζεται να περιέχει 2 τραγούδια από το ίδιο είδος μουσικής. Όπως θα δείτε πιο κάτω μπορείς να πάρεις κάτι rock ή metal και σε συνδυασμό με ένα pop χιτάκι να φτιάξεις κάτι πολύ καλό. Και όμως γίνεται. Ξεκινάμε! System of a Down and Coldplay - Toxicity Fixed Για κάτι τέτοια λατρεύω τα καλά mashups. Ο συγκεκριμένος θεούλης πήρε τη μουσική ενός από τα πιο όμορφα και συναισθηματικά τραγούδια και τα υπέροχα φωνητικά του Serj Tankian στο Toxicity (προσωπικό αγαπημένο από SOAD) και τα πάντρεψε με έναν μοναδικό τρόπο. Ένα εξαιρετικό mashup που σου δείχνει πως δεν χρειάζεται τα τραγούδια να ανήκουν στο ίδιο ύφος ή στην ίδια θεματολογία για να είναι εξαιρετικό το αποτέλεσμα. Το τρομερό είναι πως έδεσε τα θυμωμένα φωνητικά με τις συναισθηματικές μελωδίες των Coldplay, γι’ αυτό βρίσκω το αποτέλεσμα τόσο καλό.

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Led Zeppelin and Black Sabbath - Whole Lotta Sabbath Άλλο ένα φανταστικό mashup του Wax Audio. Τι γίνεται, όταν ένα από τα σημαντικότερα rock συγκροτήματα και η πρώτη metal μπάντα βρίσκονται σε ένα κοινό τραγούδι; Χαμός είναι η απάντηση. Το συγκεκριμένο mashup έχει διαφορετική δομή από τα συνηθισμένα. Έχουμε φοβερές εναλλαγές μεταξύ ενορχήστρωσης Zeppelin με φωνητικά Osbourne και ενορχήστρωσης Sabbath με φωνητικά Plant. Μερικές από τις μεγαλύτερες μουσικές προσωπικότητες σε ένα τραγούδι με απίστευτη κορύφωση. Το riff του Whole Lotta Love σε συνδυασμό με το στίχο “Generals gathered in their masses” και τον συγκλονιστικό τρόπο που το τραγουδάει ο Ozzy είναι οργασμός. age Against The Machine and Μελίνα Κανά R Μιλώ In The Name Μην "φύγεις" από το άρθρο! Δεν κάνω πλάκα! Βάλε και άκου το! Τώρα! Ο συνδυασμός αυτός είναι απίστευτος. Αφού άκουσα αυτό το mashup μου ήρθε η ιδέα να συγκεντρώσω τα αγαπημένα μου mashups και να φτιάξω αυτό το άρθρο. Η απίστευτη ενορχήστρωση των RATM συνδυάζεται με την παραδοσιακή μουσική και τη φωνή της Μελίνας Κανά. Το αποτέλεσμα είναι απίστευτο. Πραγματικά δεν περίμενα κάτι τέτοιο. Το συγκεκριμένο κανάλι έχει φτιάξει αρκετά mashups μεταξύ ελληνικών και ξένων τραγουδιών, με άλλα να είναι επικά και άλλα όχι, όμως το συγκεκριμένο ξεχωρίζει, γιατί είναι πωρωτικό και μιλάμε για έναν φοβερό συνδυασμό διαφορετικών ήχων σε ένα κομμάτι. Respect τόσο γι΄ αυτό όσο και για το συνδυασμό Στανίση-Nirvana, με τον οποίον έκλαψα από το γέλιο ■

Κωνσταντίνος Ριζόπουλος

Ξεκίνησε να μαθαίνει πιάνο από την ηλικία των τεσσάρων χρόνων, ενώ στα οκτώ του ξεκίνησε να μαθαίνει τρομπέτα. Συνέχισε τις σπουδές του στο πιάνο και την τρομπέτα στο κρατικό μουσικό πανεπιστήμιο της Στουτγάρδης στον τομέα Jazz & Pop και στη συνέχεια σπούδασε κινηματογραφική-εμπορική μουσική στο Berklee College of Music ως υπότροφος . Ο Βερολινέζος Sebastian Studnitzky είναι ένας από τους πιο ενεργούς γερμανούς μουσικούς. Η μουσική του κινείται μεταξύ jazz, pop, worldbeat και electronic. Ανάμεσα στις δράσεις του είναι και η δημιουργία ηχοτοπίων για ασυνήθιστα events και installations. Χαρακτηριστικό του ήχου του είναι η προβολή του ελάχιστου, το minimal. Είναι από τους μουσικούς που προσπαθούν να «μιλήσουν» με τους ακροατές τους, χωρίς να θέλουν να τους εντυπωσιάσουν με «μουσικούς ακροβατισμούς» ή με τη θεαματική τους σκηνική παρουσία. Τα σόλο του δεν είναι πλημυρισμένα από χιλιάδες νότες αλλά από ένα «απόσταγμα» μελωδιών. Το παίξιμό του στο πιάνο είναι ισορροπημένο και ήρεμο, ενώ ο ήχος της τρομπέτας του είναι ζεστός, γλυκός και

τρυφερός. Η μουσική του ενεργοποιεί το συναίσθημα, παίζοντας με τις αποχρώσεις του ήχου. Η σιωπή, ίσως είναι αυτή που τον εμπνέει περισσότερο από ότι ο ίδιος ο ήχος. Το Memento είναι ένα έργο που παντρεύει τον ήχο της συμφωνικής μουσικής με αυτόν της jazz. Ο Studnitzky κάνει χρήση ενός κουαρτέτου εγχόρδων ή μιας ορχήστρας δωματίου στην προσπάθειά του να αποδώσει το συναίσθημα, ενισχύοντας την απλότητα των μελωδιών με εξίσου απλές αρμονίες εμπλουτισμένες όμως απ' τα ηχοχρώματα της ορχήστρας. Πρόκειται για μια ελεύθερη στιλιστικά, μουσική σύνθεση, χωρίς περιττές νότες, με έμφαση στην απλότητα και στην διαφάνεια. Το ομώνυμο κομμάτι είναι βαθειά συναισθηματικό και ισορροπημένο όσον αφορά στο μοίρασμα των ρόλων ανάμεσα στα όργανα. Η ενορχήστρωση κινείται σε απλές γραμμές παρέχοντάς μας τη δυνατότητα να διακρίνουμε τον διάλογο των οργάνων. Ακούστε τα, συζητούν μεταξύ τους! Καλή ακρόαση με τα μάτια κλειστά! ■ ΜΕΜΕΝΤΟ

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

τονιστείτε. ν υ σ .. !

Γιάννης Ξηντάρας

Στη ζωή συχνά έχουμε να αντιμετωπίσουμε το θέμα των αποφάσεων. Δεν είναι λίγες οι φορές που θα θέλαμε κάποιος άλλος να αποφασίσει για εμάς, για να νιώσουμε πιο «ελαφροί», ανέμελοι. Έτσι, σκεπτόμενοι τα πιθανά αποτελέσματα των αποφάσεών μας, δημιουργείται μέσα μας άγχος και βιώνουμε μια κατάσταση ταραχής. Κι εκείνες τις στιγμές οι περισσότεροι ίσως από εμάς ..πόσο θα θέλαμε να δώσουμε το βάρος της απόφασής μας σε κάποιον άλλον! Αν παρατηρήσουμε τις ζωές μας θα δούμε πως ίσως ξοδεύουμε πολλή ώρα για να λάβουμε μία απόφαση. Άραγε υπάρχει κάποιο μυστικό που θα μπορούσε να μας απελευθερώσει απ' το βάρος αυτό, όταν είναι να αποφασίσουμε; Πάλι, αν έχουμε αποφασίσει να κινηθούμε προς κάποια κατεύθυνση, αναρωτιόμαστε αν είναι η σωστή, τι αντίκτυπο θα έχει μελλοντικά για εμάς ή και τους γύρω μας. Συνήθως μας κατακλύζει μία αγωνία και νιώθουμε αβοήθητοι μπροστά σε τέτοιες στιγμές. Αυτές μπορεί να αφορούν στις σπουδές μας, στην οικογενειακή μας κατάσταση, στη δουλειά μας, στην υγεία μας ή στις σχέσεις μας. Καθώς η καθημερινότητα μάς δίνει άπειρες ευκαιρίες για να διαλέγουμε, να αποφασίζουμε για απλά πράγματα έως πολύ σημαντικά, θα μπορούσαν να αναφερθούν κάποιες σκέψεις που ίσως μπορούν να μας ανακουφίσουν από το βάρος της διαδικασίας λήψης αποφάσεων: Συνήθως όταν παίρνουμε μία απόφαση, σκεφτόμαστε το όφελος το δικό μας. Όμως σκεφτόμαστε

την ίδια στιγμή, τι αντίκτυπο θα έχουν οι αποφάσεις μας και για τους άλλους; Θα τους πληγώσουμε, θα προκαλέσουμε δυσκολίες στις ζωή τους; Άλλη σκέψη είναι αν αυτή η απόφαση, συνειδητά πια, θα μας κάνει καλό, δηλαδή.. πιο ευτυχισμένους, πιο ισορροπημένους ή είναι ένας τρόπος να βλάψουμε τον εαυτό μας. Παράδειγμα, αποφασίζουμε να συνεχίσουμε μία σχέση που μας δίνει πόνο, μας εξουθενώνει. Ή αποφασίζουμε να ξεκινήσουμε το κάπνισμα. Επίσης, βοηθά αυτή η απόφαση στο να επιτύχουμε και να εφαρμόζουμε εκείνες τις αρχές που μας κάνουν πιο ολοκληρωμένους, ελεύθερους από τους περιορισμούς των νοητικών μας αναταραχών; Αυτή η απόφαση μας επιτρέπει να βρούμε μέσα μας μια ηρεμία, μια αλήθεια... τέτοια που μπορούμε και στους άλλους ανθρώπους μέσα τους να αναγνωρίσουμε; Όλα αυτά θα μπορούσαμε να πούμε πως στηρίζονται σε μια ώριμη από τις εμπειρίες κοινή λογική. Ωστόσο.. .κοιτάζοντας τη ζωή μας, θα δούμε πως συμβαίνουν μερικές φορές πράγματα που δεν μπορούμε να τα κατανοήσουμε με την κοινή λογική. Σε τέτοιες περιπτώσεις, ίσως χρειάζεται να αφεθούμε στα χέρια της ίδιας της ζωής, που έχει κι εκείνη τους δικούς της κανόνες και αρχές. Έχοντας κι αυτό στο πίσω μέρος του μυαλού μας, μπορούμε να αποκτήσουμε μια σταθερότητα και ηρεμία στην καθημερινότητά μας. Ίσως η δύσκολη καθημερινότητα και η μαγεία της ζωής πάνε χέρι-χέρι! ■

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Αλεξάνδρα Κοφινιώτη

Είναι ένα από τα τελευταία βράδια στο Γέρακα πριν από τις διακοπές, κλείνω τα μάτια και προσπαθώ να μυρίσω την καλοκαιρινή βραδιά και να της επιτρέψω να μπει στο μυαλό μου και να το αδειάσει απ’ όλα. Αυτές οι βραδινές ώρες είναι εξαιρετικά δύσκολες. Είμαι βέβαιη ότι κι εσύ έχεις κουραστεί από όλο το χειμώνα, σωματικά και ψυχικά, θες πολύ να εξαφανιστείς, όμως πρέπει πρώτα να «αποσυμπιεστείς». Το μυαλό σου βασικά, χρειάζεται χρόνο για να ρίξει ρυθμούς, πρέπει να περάσει ένα διάστημα λίγων ημερών για να εγκαταλείψεις την καθημερινή ρουτίνα και βέβαια όσα σκέφτεσαι και κάνεις κάθε μέρα, σα ρομπότ, όλο τον χρόνο, σχεδόν επί επτά ημέρες την εβδομάδα. Λίγες ημέρες πριν, έχεις αντιληφθεί ότι το καλοκαίρι και πάλι για άλλη μια χρονιά, μας αιφνιδίασε, έκανε ξαφνικό μπάσιμο με καταιγίδες, βροχές και ψύχρα, έτσι θέλει να είναι φέτος, κι εσύ πάλι δεν είχες γρήγορες επιστροφές στην άμυνα. Το καλοκαίρι μπήκε ξανά ξαφνικά, όπως δεν μας έχει συνηθίσει τα τελευταία χρόνια. Δεν του χρειάζεται να αυτό-αναγγελθεί, δεν θέλει προπομπούς, κανείς δεν του στρώνει κόκκινο χαλί. Ξαφνικά μια μέρα, έτσι όπως τρέχω-τρέχεις-τρέχουμε, συνειδητοποιούμε ότι «κοίτα, ήρθε το καλοκαίρι…». Επίσης, τώρα αντιλαμβάνομαι ότι, όσα χρόνια κι αν θυμάμαι τον εαυτό μου, το καλοκαίρι για μένα ήταν πάντα εποχή φυγής κι αντάμωσης με τον παράδεισο. Κάποιες χρονιές ήταν έστω και μόνο μέσα στο μυαλό, γιατί (και) αυτό είναι το καλοκαίρι: Μια ψυχική διάθεση που σε κυριεύει απόλυτα όταν το μυαλό σου ταξιδεύει σε μέρη όχι απαραίτητα εξωτικά, αλλά εκεί που η καρδιά σου θέλει να βρίσκεται, ενώ μπορεί το σώμα σου να πνίγεται μέσα σε γραφεία

και νέφος και να πήζει από κυκλοφοριακό και φανάρια στο κέντρο της πόλης. Το κορμί σου μπορεί να παθαίνει ψήξεις από κλιματιζόμενους χώρους, κι ο νους σου να έχει πιάσει άλλα λιμάνια. Καλοκαίρι ίσον ταξίδι ακόμα και δίχως εισιτήρια στην τσέπη, για τόπους που η ζωή μπαίνει στις σωστές της διαστάσεις, εκεί που η καρδιά ζει χωρίς πίεση. Που μπορεί ακόμα και νιώθει. Ν α νιώθει… μεγάλη λέξη. Τι μας κάνει το καλοκαίρι. Ανακαλύπτουμε έναν άλλο εαυτό. Ίσως τον πραγματικό. Κάθε χρονιά αποκωδικοποιώ διαφορετικά το καλοκαίρι. Καλοκαίρι είναι μια μουσικούλα που παίζει σε κάποιο κατάστρωμα, καλοκαίρι είναι τα σεντόνια που είναι μουσκεμένα από ιδρώτα και μεθυσμένα από έρωτα, καλοκαίρι είναι ο καυτός ήλιος πάνω στο σώμα σου.... Καλοκαίρι είναι οι άδειοι δρόμοι, τα ξερά λουλούδια στις γλάστρες, καλοκαίρι, δυστυχώς, είναι και τα εγκαταλελειμμένα κατοικίδια σε κάποια βεράντα. Καλοκαίρι είναι οι άδειες δημόσιες υπηρεσίες, καλοκαίρι είναι όλες οι υποσχέσεις που και φέτος δεν θα κρατήσεις. Καλοκαίρι είναι οι έρωτες που κρατάνε μέχρι την πρώτη σταγόνα βροχής που θα το σκοτώσει, καλοκαίρι είναι τα φιλιά με το αλάτι στα χείλη. Καλοκαίρι είναι τα ξενύχτια, καλοκαίρι είναι να μην ξέρεις τι μέρα είναι, καλοκαίρι είναι μια ειδική κατάσταση σε αυτόν τον τόπο. Αλήθεια, το έχεις σκεφτεί ποτέ; Τι είναι για σένα καλοκαίρι; Φέτος σκέψου και αφέσου να σε ταξιδέψει εκεί που μόνο αυτό ξέρει και μπορεί να σου χαρίσει κάτι μαγικό. Καλό καλοκαίρι λοιπόν και live your myth μαζί του!!. ■

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Η περιπέτεια ξεκίνησε μια ήσυχη μέρα στο γραφείο όπου έσκασε το προωθητικό τηλεφώνημα: «Θα θέλατε να πληρώνετε 40% λιγότερα απ’ ό,τι πληρώνετε για τις επικοινωνίες σας και τη σύνδεση διαδικτύου;» Ποιος είναι αυτός που θα απαντούσε όχι σ’ αυτήν την ερώτηση, σκέφτηκα και απάντησα θετικά. Η πρόταση φαινόταν καλή και περισσότερο από περιέργεια και αίσθηση περιπέτειας συμφώνησα. Η συνέχεια ήταν εκπληκτικά γρήγορη και πριν το καταλάβω, είχα υπογράψει σύμβαση και είχα ανταλλάξει τα απαραίτητα χαρτιά. Αμέσως μετά, άρχισαν τα σύννεφα στον ουρανό της συμφωνίας: «ξέρετε, επειδή θα πρέπει να κατασκευαστεί ιδιαίτερη γραμμή για σας για να σας δώσουμε καλύτερη υπηρεσία διαδικτυακής σύνδεσης και αυτά τα αναλαμβάνει ο ΟΤΕ θα πρέπει να περιμένετε κάποιο διάστημα…». Πόσο δηλαδή; Τόλμησα να ρωτήσω και πήρα την καθηλωτική απάντηση: «Ο ΟΤΕ μας δίνει από 1 εργάσιμη μέχρι 6 μήνες για να το κατασκευάσει!!!!». Μετά το πρώτο σοκ, ρώτησα, «ναι αλλά θα έχω υπηρεσία στο ενδιάμεσο, έτσι δεν είναι;» πήρα την καθησυχαστική απάντηση, «Και βέβαια!». «Εντάξει λοιπόν σκέφτηκα, αν είναι να μεταβώ σε ένα καλύτερο ψηφιακό κόσμο, ας περιμένω. Άλλωστε δεν θα στερηθώ την υπηρεσία εν τω μεταξύ». Μετά από ένα μήνα (!) πήρα το χαρμόσυνο τηλεφώνημα: «Πότε μπορείτε κύριε

να έρθει ο υπάλληλός μας να σας συνδέσει;» και εγώ έσπευσα να κλείσω ραντεβού το συντομότερο δυνατό. Την καθορισμένη μέρα έρχεται ο υπάλληλος και μετά από τις αρχικές χειραψίες και χαμόγελα, έπεσε με τα μούτρα στη δουλειά. Σύντομα όμως, άρχισαν να μαζεύονται σύννεφα στο πρόσωπό του που τελικά, αναγκαστικά, τα εξωτερίκευσε: «Ξέρετε, δεν μπορώ να βρω το σήμα στην γραμμή που μου σημειώσανε και θα πρέπει να το δώσουμε βλάβη στον ΟΤΕ». «Εντάξει» λέω εγώ μέσα στην αφέλειά μου, «σύνδεσε σε παρακαλώ την παλιά σύνδεση για να συνεχίσω να έχω υπηρεσία». «Δεν γίνεται κύριε» μου απαντάει με ένα χαμόγελο που εμένα μου φάνηκε λίγο σαρδόνιο, «αν δεν το αφήσω συνδεδεμένο, δεν θα το φτιάξει ο ΟΤΕ». Θέλοντας και μη, αναγκάστηκα να δεχθώ την λύση του να μείνω συνδεδεμένος σε ένα νεκρό καλώδιο και να ελπίζω για την όσο το δυνατό πιο γρήγορη ανάστασή του που, σύμφωνα με τον τεχνικό, ήθελε «μια με τρεις εργάσιμες μέρες» όπως μου είπε. Ο «νεκρός» άρχισε να δείχνει σημεία ζωής 3 μέρες μετά (!) όταν μετά από τηλεφώνημα του τεχνικού τμήματος, μάθαμε ότι είχαμε τηλέφωνο!!! Ναι αλλά το ίντερνετ; Αναρωτηθήκαμε. «Θα σας πάρει κάποιος την Δευτέρα να το δείτε μαζί» ήρθε η απάντηση. Δευτέρα πράγματι πήρε ο τεχνικός και μετά από κάποιους ελέγχους που πραγ-

ματοποίησε, παραδέχτηκε ότι το πρόβλημα είναι στην καινούρια γραμμή και άρα πρέπει να το δώσουν βλάβη στον ΟΤΕ. «Χρόνος αποκατάστασης;» ρώτησα εγώ με τα τελευταία απομεινάρια αισιοδοξίας μου και η απάντηση ήρθε αμέσως τον συνομιλητή μου αλλά σχηματίστηκε και μέσα στο μυαλό μου: «μία με τρεις εργάσιμες μέρες!» Τελικά, 10 μέρες μετά, αυτές οι «μια με τρεις εργάσιμες» δεν φάνηκε να πέρασαν γιατί εγώ εξακολουθώ να είμαι χωρίς υπηρεσία. Από τα μισόλογα των τεχνικών με τους οποίους ήρθα σε επαφή, φαίνεται ότι ο ΟΤΕ σαμποτάρει τις άλλες εταιρίες με το να μην κάνει τις συνδέσεις όπως πρέπει. Το θέμα όμως είναι ότι αυτή η συμπεριφορά μένει ατιμώρητη με αποτέλεσμα να βασανίζονται, στην κυριολεξία, οι πολίτες. Μαθαίνεις πως σε γειτονικές χώρες που θεωρείς ότι το επίπεδο ζωής είναι πολύ χαμηλότερο από αυτό της Ελλάδας, η ευρυζωνική σύνδεση έρχεται με το σπίτι και σπάνια είναι κάτω από 100 ΜBps. Ενώ εμείς παλεύουμε για συνδέσεις των 10-12- 18 Mbps. Για κερασάκι στην «ψηφιακή» τούρτα, ακούς και από τις ειδήσεις για την εγκατάσταση των πρώτων γραμμών Fiber to the Home που υπόσχονται αστρονομικές ταχύτητες και σκέφτεσαι: «Καλά πότε θα τα δούμε εμείς αυτά;» και η απάντηση έρχεται αβίαστα και αυθόρμητα: «σε μία με τρεις εργάσιμες!» ■

τονιστείτε. ν υ σ .. !

Αντώνης Αντωνακάκης

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Μιχάλης Μεταξάς Αντι προλόγου Καθόταν πάντα στὸ γραφεῖο του, ἐπιμελῶς τακτοποιημένο, μὲ καθαρισμένο τὸ τζάμι, χωρὶς τίποτε τὸ περιττὸ ἀπάνω. Ὅλες τὶς ὧρες, εἴτε δουλειᾶς, εἴτε ὅταν μίλαγε, κουβέντιαζε, διάβαζε (δικά του κείμενα, ἤ Ποίηση - Καβάφη πιὸ συχνά, Καρυωτάκη, Σολωμό, Κάλβο, Παλαμᾶ, Ρίτσο, Παπατζώνη, Μαλακάση, Ἄβλιχο, Ζ. Παπαντωνίου, Καββαδία κ.ἄ.), εἴτ' ὅταν ἔπαιζε ἀτελείωτες ὧρες σκάκι μὲ τὸν Μ. Jordan (ἀπογευματινὴ βάρδια), τὸν Γλ. Κοτταρᾶ (βραδινή) ἢ τὸ Ζαννῆ Μαργέτη (μεταμεσονύκτια), δὲν ὑπῆρχε γι' αὐτὸν σαλόνι ἤ καναπέδες! Σὰν ἐρχόταν κόσμος στὸ σπίτι του, κάθε ἀπόγευμα σχεδόν, μὰ κυρίως τὰ Σάββατα, στὴ Μηθύμνης, στρυμώχνονταν γύρω ἀπ' τὸ γραφεῖο του, ἀνταγωνιζόμενοι γιὰ τὶς πιὸ κοντινές, "προνομιακές" θέσεις. Λιγώτερο ἤ περισσότερο συχνοὶ ἐπισκέπτες, ἀπ' τὰ χρόνια τῆς Δικτατορίας καὶ δῶθε, πέραν τῶν "αὐτονόητων" Κ. Θ. Παπαλεξάνδρου καὶ Π. Τακόπουλου οἱ νέοι: Κ. Κουμπέτσος, Κ. Μάστρακας, Κ. Σοφιανός, Γ. Πατίλης, Ν. Νικητόπουλος, Ἄρης Μπερλῆς,

Ἀλ. Παπαθανασοπούλου, Γ. Συμεώνογλου, Β. Δανέζη, Ν. Κεσμέτη, Ἕ. Στριγγάρη, Μ. Κατσίγερας κ' οἱ ὡριμότεροι: Κ. Μπαστιάς, Ἄθως καὶ Κικὴ Δημουλᾶ, Μάρ. Χάκκας, Φ. Μπαρλᾶς, Τ. Ζερβός, Τ. Ροῦσσος, Γ. Τσιάκαλος, Γ. Δάρτζαλης, Δ. Τσάκωνας, Ν. Νικολαΐδης, Κ. Μανωλκίδης, Δ. Φλωράκης, μὰ καὶ οἱ Ν. Καροῦζος, Ν. Φωκᾶς, Ὀδ. Ζούλας, Τ. Γιαννόπουλος, Β. Φόρης, Δῆμος Μούτσης, καὶ τὰ κατοπινὰ χρόνια, στὴ Μονῆς Κύκκου, πέραν τῶν παλιότερων, οἱ Ζ. Κουντούρη, Μ. Μαρκαντωνάτου, Β. Γεωργοπούλου, Γ. Δρανδάκης, ὁ Κ. Φέρρης, μὰ καὶ τὰ νέα παιδιά: Β. Δουβαλέρης, Ἀφρ. Φροσύνη, Εὐ. Παναγιωτόπουλος, Σ. Μετεβελής, κ.ἄ. Ἔβλεπε τοὺς πάντες. Ὥς μέσα τους, βαθιά, ὥς τὸ ἔσχατο κύτταρό τους, ὥς τὴν τελευταία λεπτομέρεια, προβλέποντας καὶ τὴν ἐξέλιξή τους, τὴ στάση τους στὸν κόσμο... Ἔδινε, ἀφειδῶς, ἀκόμα κι ὅταν ἦταν βέβαιος πὼς δέ θ' ἀντέξουν τό "βαρὺ φορτίο" καὶ θὰ συμβιβαστοῦν. Καὶ πόσοι δὲν τόκαναν! Ὅμως, προσπαθοῦσε νάν' ἡ συνείδηση ὅλων καὶ καθενός χωριστά. Κάποιοι παῖρναν καὶ φεῦγαν... Ἀπ' τὸν ἑαυτό του μποροῦσε νὰ ξεφύγῃ κανείς.

τονιστείτε. ν υ σ .. !

Ἀπ' τὸ Ῥένο, ποτέ! Ἔλεγε, γελῶντας: "Τὰ κρανία σας εἶναι διάφανα!", ἐννοῶντας ὅλους ἐκείνους ποὺ καὶ ξεκάθαρα δεῖξαν κατόπιν τὴν ἰδιοτέλειά τους. Παραταῦτα, αὐτοὶ ποὺ πέρασαν διὰ πυρὸς καὶ σιδήρου ἀπ' τή "Σχολή" τοῦ Ῥένου, φέρουν σημάδια ἀνεξίτηλα - ὥς κ' οἱ ἀρνητές. Φυσικά, ἐκεῖνοι πού "ἐκτέθηκαν" κάηκαν, τὸ πλήρωσαν, δυσκόλεψαν τὴ ζωή τους, ἐνῶ ἄλλοι βρέθηκαν καὶ στὴν ἀγκαλιὰ τοῦ Συστήματος, παριστάνοντας πὼς ποτέ τους δέ βρέθηκαν σ' αὐτὸ τὸ χῶρο...(Πηγή: http://www.renosapostolidis.gr/biography).

(Κάπως έτσι κάποτε βρεθήκαμε και του υποβάλλαμε αρκετές ερωτήσεις απ' τις οποίες μόνο τις απάντήσεις τεσσάρων μας επιτρέπετε να δημοσιεύσουμε. Αυτός ήταν ο Ρένος, ο μεγάλος μου φίλος). Ερώτηση :Υπάρχει Θεός;¶ Όταν ρωτάς αν υπάρχει Θεός ρωτάς αν υπάρχει τοιαύτη υπόσταση, όχι αν υπάρχει κάποιο τέτοιο νόημα. Νόημα τέτοιο υπάρχει αλλά είναι απ' τα νοήματα τα οποία δεν έχουν κανένα αντίκρισμα του πραγματικού, πλαστά. Λοιπόν υπάρχει Θεός όπως υπάρχει και εντελέχεια. Υπάρχει Θεός ως έννοια όπως υπάρχει η έννοια των επάλληλων κύκλων. Αλλά αυτό δεν είναι φαντάζομαι η απάντηση που γυρεύετε. Η απάντηση είναι στο αν υπάρχει υπόσταση της δυνάμεως αυτής. Κατ' εμέ δεν υπάρχει. Υπάρχει όμως η ανάγκη. "Ουδέν κρέσον εύρων ανάγκας" λέει ο Ευριπίδης. Εγώ δεν πιστεύω σε κανέναν. Αν υπήρχε Θεός θα ήμουν εγώ, αλλά δεν είμαι το ξέρω. Βέβαια πολλοί άνθρωποι που συζητούν μαζί μου, μου λένε ότι "όσο πιστεύεις εσύ στο Θεό δεν έχω κανένα συναντήσει να πιστεύει τόσο". Δεν είναι έτσι. Εγώ, δεν πιστεύω σε πολλά πράγματα, όχι μόνο στο Θεό. Ούτε στη γνώση δεν πιστεύω. Εγώ είμαι αγνωστικός, όχι αγνωστικιστής. Άλλωστε δεν λέω ποτέ αγνωστικισμός αλλά αγνωσία. Και όχι μόνο είμαι αγνωστικός αλλά δεν έχω και την τρομερή φαγούρα της γνώσης, να τα ξέρω όλα. Είμαι πεπεισμένος ότι δεν μπορώ ποτέ να μάθω, αλλά ούτε και θέλω να ξέρω. Θα ήθελα να υπάρχει ένας κόσμος και ανεξαρτήτως της συνειδήσεώς μου δεν μπορώ να το αποκλείσω, είμαι μπερκλεϊκός, και να δυνηθώ αυτό που είναι εκτός της συνειδήσεώς μου να το γνωρίσω ως τι το εξ αντικειμένου. Αυτό το εξωφρενικό το οποίο και ο

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Καντ το έχει αποκλείσει και πριν τον Καντ, ο Μπέρκλεϊ και πολύ σωστά. Θέλω να πω ότι τη στιγμή που λέμε υπάρχει κάτι στην ουσία, αυτό σημαίνει ότι κάτι αποτελεί περιεχόμενο, παράσταση της συνειδήσεώς μου. Άνευ της συνειδήσεώς μου δεν υπάρχει τίποτα αφ’ εαυτό. Εγώ δεν κατάλαβα ποτέ αυτές τις λέξεις π.χ. ψυχή. Είναι γενικολογίες. Όχι γιατί δεν είμαι ιδεαλιστής αλλά εγώ είμαι το σώμα μου και το σώμα μου είμαι εγώ. Δεν υπάρχει καμιά ψυχή. Μόλις αποσυνδεθούν αυτά τελείωσε. Βέβαια η σύνδεσή τους δεν είναι μηχανική αλλά οργανική με τη διαφορά ότι μόλις αυτή η αρμονική που αποτελούμε και η οποία παράγει τη συνείδησή μου, τη δυνατότητα να σκέφτομαι, να αγαπάω, χάνετε και σαπίζει ή γινόμαστε κάτι άλλο. Δεν βλέπω δηλαδή το υπερβατικό στοιχείο το οποίο θα μας οδηγούσε σε μια οδό σαν εκείνη που ο Ραφαήλ είχε ζωγραφίσει στους διαδρόμους της Καπέλα Σιξτίνα. Ο κόσμος είναι αυτός δεν υπάρχει τίποτα άλλο και μακάρι να ήταν και αυτός. Όλα είναι μορφές της εμπειρίας μου η οποία είναι δική μου υπόθεση και όχι κανενός εξ αντικειμένου. Το εξ αντικειμένου είναι πλάσμα της συνειδήσεώς μου. Ερώτηση : Πότε ένα έργο έχει ποιότητα; Ένα έργο έχει ποιότητα, έχει αξία, όταν ή εκφράζει ή υπερβαίνει την εποχή του ή και τα δύο. Αν μόνο την υπερβαίνει θα μείνει ακατανόητο, αν την εκφράζει και την υπερβαίνει θα γίνει κατανοητό και το ακατανόητο μέρος θα γίνει ένα άνοιγμα για το μέλλον. Βέβαια δεν είναι αναγκαίως προσδιοριστικό ούτε το ένα ούτε το άλλο. Ένα έργο αξίζει εάν σώζει μέσα του το πραγματικό και βέβαια πραγματικό μπορεί να είναι το προβλεπόμενο εάν ορθώς προβλέπεται και επισυμβεί. Ερώτηση : Περί τέχνης και επιστήμης Εγώ θεωρώ την τέχνη κάτι το ανάλογο ή το παράλληλο προς ότι θεωρώ την επιστήμη. Η τέχνη θα μπορούσα να πω είναι μορφή γνώσης και αυτό το βλέπεις στις μεγάλες μορφές τέχνη βλέπε Ντοστογιέφσι δηλ. στις πιο άξιες λόγου. Αυτό είναι ψυχολογία. Ερώτηση : Σχετικά με τον έρωτα ή την παιδεραστία Εγώ νομίζω ότι έχουμε μια αντίληψη για αυτά τα πράγματα

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

διαμορφωμένη απ' την χριστιανική ηθική δηλ. από έναν ιουδαϊσμό, έναν σημιτισμό. Οι εβραίοι φέραν αυτή την ηθική καθώς φέραν και τον φανατισμό. Στην αρχαία Ελλάδα δεν υπάρχει φανατισμός. Οι εβραίοι βρόμισαν τον έρωτα με ηθική, είπαν ηθικό το να μη γαμώ ανήθικο το να γαμώ, ηθικό το να μη μαλακίζομαι ανήθικο το να μαλακίζομαι. Εγώ δεν είμαι αντισιωνιστής αλλά δεν μπορώ να μην το πω. Εμείς είμαστε επηρεασμένοι απ' αυτή την ηθική. Μας έχουν δημιουργηθεί ηθικές αναστολές που εγώ π.χ. μπορεί να επιθυμώ μια νέα κοπέλα αλλά ντρέπομαι να της το πω γιατί θα μου πει " Ντροπή σου παλιάνθρωπε γέρος άνθρωπος". Αυτό το πράγμα δεν υπήρχε καθόλου στην αρχαία Ελλάδα. Η ηδονή βρίσκεται απ' όπου στη δίνουν. Δεν αποκλείεται. Αυτό που λέμε έρως είναι μια μεγάλη σπουδαία σφαίρα της ζωής και έχει πολλές εκδοχές π.χ. ομοφυλοφιλία. Εγώ μπορεί να το απωθώ αλλά δεν έχει σημασία ποιες είναι οι αναστολές που έχουμε. Εγώ μεγάλωσα σε μια κοινωνία που οι πούστηδες δεν ήταν μόνο πούστηδες διά του πρωκτού, παρά συγχρόνως είχαν και έναν άσχημο χαρακτήρα, γυναίκιζαν ενώ δεν ήταν γυναίκες, οπότε όλα αυτά τα πράγματα μου δημιούργησαν όλες αυτές τις αναστολές.

1. Κ' ἐγώ, ἀπὸ τὴν πλευρά μου, πιστεύω πὼς ὅ,τι λέω πάει στὸ βάθος τῶν συνειδήσεων -κάποιων συνειδήσεων- καὶ δημιουργεῖ κριτήρια, στὰ ὁποῖα δὲν ἀντέχει ἡ πολιτικὴ ἀνουσιότητα καὶ κενότητα τῶν φορέων καὶ τῶν κομμάτων καὶ τῶν παρατάξεων καὶ τῶν σχημάτων τοῦ Κονφόρμ! Πιστεύω, ἐντέλει, πὼς λίγο ἀκόμα, ὄχι πολύ, θὰ χορεύουν στὸν Τόπο μας τὶς γελοῖες πολιτικὲς καντρίλλιες τους οἱ κενοί, γιατὶ θὰ ξυπνήσῃ, θὰ ξυπνήσῃ φοβερά, μήν πλανιέστε, ὁ Λαός αὐτός... Ἐγὼ πάντως καὶ θὰ πεθάνω ἀκόμα, ἀλλὰ θὰ κάνω τὸ πᾶν γιὰ νὰ τὸν ξυπνήσω, νὰ τὸν ξεσηκώσω! 2. Οἱ ἄνεμοι σὲ τέτοια σπίτια, φρέσκων ὑπάρξεων, χωρίς παρελθόντα, εἶναι βασιλιᾶδες - καὶ δέ σφυρίζουν καταπιεσμένοι. Ἁλωνίζουν ἐλεύθεροι καὶ παγκυρίαρχοι - ἐ π ι κ υ ρ ί α ρ χ ο ι!

3. Σήμερα πιὰ οἱ "μύθοι" δὲν ἀνθίζουν, γόνιμοι κι ἀνθρώπινοι, ἐξιλαστήριοι καὶ σωστικοί, ἀ π ο φ ο ρ τ ι σ τ ι κ ο ὶ ἀπὸ στόμα σὲ στόμα κι ἀπὸ καρδιὰ σὲ καρδιά. Ὁ Λόγος κ ό ν τ υ ν ε, θάμπωσε - ἔχασε τό "μέταλλό" του. Τώρα δ ά ν ε ι ο τὸ μέταλλο, μικροφωνικό, φονικό. 4. Νὰ κάνῃς πάντα ὅ,τι θέλεις!.. Πάντα ὑπάρχει δρόμος· μήν ἀκοῦς τὶς πόρνες τὶς σειρῆνες! Πάντα!.. Τότε θὰ δῇς: ὅλες οἱ "αἰτίες" συρρέουν νὰ δομήσουν ἐκ τῶν ὑστέρων τήν "τρελλή" σου "αὐθαιρεσία"!.. Οἱ ὑποκρίτριες!.. Νὰ τὴν κουκουλλώσουν τὴ θεία "αὐθαιρεσία"! Νὰ μή φλογίσῃ τὰ μέτωπα κι ἄλλων ἡ φλόγα της, ἡ πύρα της κι ἀπὸ τὰ πέρατα τοῦ κόσμου ὅταν ἀνάβῃ!..

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

τονιστείτε. ν υ σ .. !

Αναμφίβολα αναγνωρίσατε το wallpaper εκατομμυρίων οθονών των Windows XP. Όταν λοιπόν στην Νάπα της Καλιφόρνια ο φωτογράφος Chuck

O'Rear τράβηξε τη φωτογραφία δεν περίμενε ότι θα κερδίσει από αυτήν 200 εκατομμύρια δολάρια.

Η σφραγίδα στον τάφο του Τουταγχαμών που είχε μείνει άθικτη για 3.245 χρόνια μέχρι το 1922.

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Nebula, φέρνοντας κοντά κοσμική γέννηση και αισθητικό μεγαλείο. Η φωτογραφία αυτή έμεινε στην ιστορία ως Οι Πύλες Της Δημιουργίας. ■

τονιστείτε. ν υ σ .. !

Η γνωστότερη εικόνα που ελήφθη από το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Hubble το 1995 απαθανατίζει τον σχηματισμό ουράνιων σωμάτων στον αστερισμό Eagle

Σε έναν κόσμο όπου κυριαρχεί η ευκρινής, καθαρή, φωτισμένη φωτογραφία, το σκοτεινό πορτρέτο ή αλλιώς Low Key είναι εντυπωσιακό και αν μη τι άλλο ξεχωρίζει και αναφέρεται σε ένα στυλ φωτογραφίας που χρησιμοποιεί κυρίως σκοτεινές αποχρώσεις για να δημιουργήσει μια εντυπωσιακή εικόνα. Σε αντίθεση με τις High Key εικόνες, όπου οι περισσότεροι από τους τόνους είναι πάνω από το 50% γκρίζο και ο υψηλός φωτισμός επιδιώκει να φωτίσει το θέμα στο σημείο της μειωμένης αντίθεσης, το Low Key πορτρέτο έχει τόνους που είναι συνήθως κάτω από (πιο σκούρο) από το 50% και εντείνει την αντίθεση σε μια εικόνα με έντονα μειωμένο φωτισμό.

Το κλειδί εδώ δεν είναι μόνο να παράγουμε μια σκοτεινή εικόνα αλλά να χρησιμοποιούμε φωτισμό πολύ επιλεκτικά έτσι ώστε να φωτίζονται μόνο συγκεκριμένα τμήματα της εικόνας. Συνήθως προσπαθούμε να αποφύγουμε σκληρές σκιές, ειδικά στα πρόσωπα και γύρω από τα μάτια του ατόμου. Στις λήψεις Low Key, αντί να αποφύγουμε έντονες σκιές, θα πρέπει να τις θεωρήσουμε ως το κύριο στοιχείο της σύνθεσης που καθορίζει την αίσθηση ολόκληρης της φωτογραφίας. Ο φωτισμός και η τοποθέτηση του αντικειμένου πρέπει να είναι τέτοια βέβαια, ώστε οι σκιές να πέφτουν μόνο στα σωστά σημεία για να δημιουργήσουν την επιθυμητή οπτική.

Φόντο και Φωτισμός Το φόντο σας πρέπει να είναι σκοτεινό, συνήθως σκούρο γκρι ή μαύρο, και ο τόνος των ενδυμάτων θα έχει πιο σκούρα χροιά. Δεν χρειάζεται να είναι μαύροι αυστηρά, αλλά καλό θα είναι να αποφύγετε ενδύματα με μοτίβα, καθώς αυτό θα τραβήξει την προσοχή μακριά από το πρόσωπο. Μπορεί όμως να επιτευχθεί και χωρίς μαύρο σκηνικό ή την κάλυψη της νύχτας. Σε αυτήν την περίπτωση το μόνο που χρειάζεστε είναι ένα φλας, ένα πλέγμα (ίσως) και αρκετός χώρος ώστε το θέμα σας να βρίσκεται σε απόσταση τουλάχιστον 1,5 – 2 μέτρων μακριά από τους τοίχους. Όσο μπορείτε να κρατήσετε το φως του φλας μακριά από έδαφος, το φόντο ή άλλα αντικείμενα στη σκηνή, τόσο θα φωτίζεται μόνο το θέμα.

Low Key στην πράξη Παρόλο, που όπως είπαμε, το φως του περιβάλλοντος θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν χαμηλότερα, αυτό δεν είναι απολύτως απαραίτητο καθώς το μεγαλύτερο μέρος της εργασίας γίνεται από την κάμερα. Ακολουθεί μια φωτογραφία ενός μοντέλου με τη φωτογραφική μηχανή στη λειτουργία program για να κατανοήσετε τι θεωρεί η φωτογραφική μηχανή ότι είναι η σωστή έκθεση στη δεδομένη κατάσταση. Έχει γίνει μια αρκετά καλή δουλειά αλλά θα παρατηρήσετε πολλά υπερβολικά εκτεθειμένα τμήματα του προσώπου σε μια προσπάθεια να αντισταθμιστεί το φως του φόντου. ( Φωτο 1 και 2)

Νικόλαος Σίμος

Φωτό 1: Η φωτογραφία αυτή τραβήχτηκε σε 1/60 του δευτερολέπτου, στα f / 4 και ISO 250 με το φλας να φτάνει το ένα τρίτο.

Φωτό 2: Εδώ είναι και πάλι η ίδια φωτογραφία, μόνο αυτή τη φορά η φωτογραφική μηχανή είναι σε Manual Mode έτσι ώστε να μπορού-

με να αλλάξουμε τις ρυθμίσεις. Σε αυτή τη φωτογραφία, έχει γίνει χρήση φλας σε HSS (συγχρονισμό υψηλής ταχύτητας). Μειώσαμε την ταχύτητα κλείστρου στο 1/1000 του δευτερολέπτου και μείωσαμε το διάφραγμα στο f / 8. Αυτό επιτρέπει 1/64 λιγότερο φωτισμό από ό, τι πριν.

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Αριστερά ένα ακόμα παράδειγμα σε εξωτερικό χώρο με απόσταση από το φόντο.… και το ίδιο μοντέλο σε έγχρωμη και ασπρόμαυρη LowKey. Μία απλή μέθοδος είναι να αυξήσουμε την ταχύτητα του κλείστρου και να μειώσουμε το διάφραγμα τόσο ώστε η φωτογραφία μας χωρίς φλας είναι εμφανίζεται τελείως σκοτεινή. Ολόμαυρη! Κατόπιν, διατηρώντας τις ίδιες ρυθμίσεις στη μηχανή μας (είπαμε ότι την έχουμε σε manual mode), χρησιμοποιούμε εξωτερική πηγή φωτισμού (συνήθως εξωτερικό φλας) για να φωτίσουμε το θέμα μας. Παρακάτω μπορείτε να δείτε μερικά παραδείγματα με χρήση ενός απλού φθηνού εξωτερικού φλας. Παρακολουθήστε τα ακόλουθα σχετικά videos. ■

VIDEO 2

VIDEO 1

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Μαρία Μεταξά Είναι πολλά εκείνα τα στοιχεία που συνθέτουν την γενική εικόνα ενός τόπου που τον κάνουν να ξεχωρίζει έναντι άλλων. Και η αναφορά γίνεται εν προκειμένω για τα Χανιά η οποία δικαίως έχει αποκτήσει και όχι άδικα τη φήμη της πιο όμορφης πόλης της Κρήτης βεβαίως εξαιτίας του ενετικού και οθωμανικού της χαρακτήρα αλλά και χάρη στην γεωγραφική της τοποθεσία που της προσδίδει αυτήν την μοναδικότητα. Όχι πολύ μακριά από την Δημοτική Αγορά της πόλης των Χανίων που βρίσκεται στο κέντρο της πρωτεύουσας του Νομού και στα σύνορα της παλιάς πόλης βρίσκεται ο Δημοτικός Κήπος των Χανίων. Ο Κήπος φτιάχτηκε περί το 1870 με σκοπό να μπορούν οι κάτοικοι να απολαμβάνουν στιγμές ανάπαυλας και αναψυχής έξω από τα όρια των περίκλειστων τειχών και να μπορούν να συναθροίζονται στο Καφέ «Κήπος» ανταλλάσσοντας τις απόψεις τους, αλλά και τις πολιτικές τους θέσεις. Ιστορικές προσωπικότητες αλλά και άνθρωποι

του πνεύματος, των γραμμάτων και των τεχνών άφησαν το στίγμα τους. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ο Πρίγκηπας Γεώργιος, ο Νίκος Καζαντζάκης, ο Κώστας Καρυωτάκης και αργότερα ο Αριστοτέλης Ωνάσης, η Μαρία Κάλλας, η Σοφία Βέμπο, ο Μάνος Χατζηδάκις, ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Μάνος Κατράκης μοιράστηκαν με ντόπιους κατοίκους στιγμές χαλάρωσης και ηρεμίας σ΄ αυτόν τον υπέρκομψο χώρο. Ο Κώστας Καρυωτάκης πολύ εύστοχα χαρακτήρισε τον Κήπο των Χανίων με την Αίγλη του Ζαππείου κατονομάζοντάς την ως την «Αίγλη των Χανίων». Σήμερα το Καφέ του Κήπου των Χανίων επισκέπτονται ανυπερθέτως τουρίστες από όλον τον κόσμο απολαμβάνοντας την φινέτσα του χώρου, ενώ συχνά οι υπεύθυνοι φροντίζουν να αναδεικνύουν τον πολιτισμικό του χαρακτήρα διοργανώνοντας συχνά παρουσιάσεις βιβλίων και πάμπολλες πολιτιστικές εκδηλώσεις που προβάλλουν το φιλόξενο πνεύμα των κατοίκων της πόλης των Χανίων, αλλά και την κουλτούρα τους. ■

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

τονιστείτε. ν υ σ .. !

Είναι το πρώτο μέρος μιας φράσης ενός περίφημου χρησμού της αρχαίας Πυθίας και που όλος ο χρησμός είναι ο εξής: «Ήξεις, αφήξεις ου, εν πολέμω θνήξεις». Ο χρησμός αυτός ήταν μια έξυπνη απάτη, γιατί το πρώτο, με το κόμμα στο ου θα πει: θα πας δε θα έρθεις, θα πεθάνεις στον πόλεμο. Ενώ στο δεύτερο με το κόμμα στο αφήξεις, θα πει: Θα πας θα έρθεις, δεν θα πεθάνεις στον πόλεμο. Αυτούς τους χρησμούς δεν τους έδιναν γραμμένους κι έτσι όπως το έπαιρνε κανείς. Η φράση χρησιμοποιείται όταν πρόκειται, να υποδείξουμε μια ασάφεια.

Η λέξη ξουρίζει λανθασμένα εικάζεται ότι έχει σχέση με το ξυράφι και κατ’ επέκταση με το ξύρισμα. Η φράση κατά αρχάς υποδήλωνε τον πολύ ισχυρό αέρα, και μεταγενέστερα τον εξαιρετι-

κά ψυχρό αέρα. Η λέξη ξουρίζει προέρχεται όμως από το ρήμα εξορίζω και αναφέρεται στα πλοία, που τα παρασέρνει ο δυνατός άνεμος, π.χ. στα εξοριζόμενα πλοία.

τονιστείτε. ν υ σ .. !

Γιώργος Δούναβης

Στην Ιλιάδα ο στίχος (Σ 104) αναφέρει «…ἀλλ᾽ ἧμαι παρὰ νηυσὶν ἐτώσιον ἄχθος ἀρούρης…» δηλαδή «μον᾿ φόρτωμα της γης ανώφελο πλάι στα καράβια οκνεύω», έτσι χαρακτηρίζει τον εαυτό του «φόρτωμα ανώφελο» ο Αχιλλέας, αφού έχασε εμπρός στην Τροία τον αγαπημένο του φίλο Πάτροκλο. Τη φράση αυτήν τη μεταχειριζόμαστε σε ανάλογες περιπτώσεις... ■

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Βιργινία Παναγιώτου

Έεεεελα, δεν το πιστεύω...!

Πρόγραμμα – προτάσεις: 1. Κυριακή 28.10.2018 Φωτογράφηση στο ηφαίστειο Σουσάκι. 2. Κυριακή 18.11.2018 Φωτογράφιση στον Κεραμικό 3. Σάββατο 22.12.2018 Φωτογραφίζοντας την χριστουγεννιατικη Ελευσίνα.

Έκτακτες δράσεις του Ομίλου θα ανακοινώνονται στο site του Σωματείου και στις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης. ■

Η εκδοτική ομάδα του Σωματείου μας Πέντανδρον έχει προγραμματίσει την έκδοση σε e-book των ακόλουθων λογοτεχνικών κειμένων και ενός ειδικού λεξικού σε τεύχη: 1. Στροφή του Γιώργου Σεφέρη. 2. Στου γλιτωμού το χάζι του Θεόδωρου Ντόρου. 3. Έρανος του Ανδρέα Θεοτόκη. 4. Των αδόξων ποιητών πεισιθανάτιοι στίχοι Ανθολόγιο (τόμ. Α′). 5. Ο μαλικιαναγάς Αληδάκης και το τραγούδι του του Γιώργη Πάτερου. 5. Ο Πήριννα κλικ του Μιχαήλ Μεταξά ■

▶ Στον γνωστό άθλο του Ηρακλή, τα «χρυσά μήλα των εσπερίδων» ήταν ... πορτοκάλια! ▶ Η γνωστή συνοικία των Αθηνών ονομάστηκε «Κολωνάκι» από ένα κολωνάκι που ήταν χτισμένο εκεί για προληπτικούς λόγους, όπως συνηθιζόταν κατά την Τουρκοκρατία! ▶ Η φράση «του πήρε τον αέρα» προέρχεται από την αρχαιότητα και την εκμετάλλευση του ανέμου κατά τις ναυμαχίες έναντι του εχθρού! ▶ Η φράση «έφαγε χυλόπιτα» προέρχεται από το παρασκεύασμα χυλού που έδιναν παλιά οι ψευτογιατροί για τον περιορισμό του καημού των ερωτευμένων! ▶ Για να καταφέρει να περπατάει με τον περίφημο σέξι τρόπο της, η Μέριλιν Μονρόε είχε πριονίσει ένα κομμάτι από το τακούνι του ενός παπουτσιού της! ▶ Οι οδηγοί των πρώτων αυτοκινήτων ατμού ονομάστηκαν «σοφέρ», δηλαδή «θερμαστές», γιατί ζέσταιναν το νερό της μηχανής πριν ξεκινήσουν! ▶ Aν και ο πλυθυσμός της Kίνας ξεπερνά το 1 δισεκατομμύριο, τα επίθετα είναι κάτι περισσότερο από διακόσια.ή εφευρέθηκε στην αρχαία Ελλάδα. ■

◀ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ