FOR ATLANTIC AIRWAYS TRAVELLERS – FREE COPY
ATLANTIC REVIEW EDITION #3 – 2019
THEME
INNOVATING IN TOURISM VÍGDIS HENTZE BJØRCK
DANCING FROM STAGE TO SILVER SCREEN DIGITAL FAROE ISLANDS
A DIGITAL SOLUTION FOR EVERYONE
IN GOOD COMPANY At Skansi Offshore, it is our strong emphasis on human values that make us who we are. Built on helpfulness, skill, and pride in our heritage, we strive to make our team feel at home – whether on land or at sea. But being ‘in good company’ also means working for a good company. A company that our clients can trust in – in the long run. We are Skansi Offshore
Website
www.skansi.fo
Telephone
+298 61 49 00
Fax
+298 31 49 06
skansi@skansi.fo
The Heart of Shopping
The largest shopping centre in the Faroe Islands SHOPS: Mon.–Thurs.: 10–18 // Fri.: 10–19 // Sat.: 10–18 RESTAURANTS: Mon.–Sat.: 9–22 // Sun.: 14–22
sms.fo
á Trapputrøðni | Tel. (+298) 34 19 00 | www.sms.fo sms.fo
smsfo
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
ISLANDS IN BLOOM The world has never been more interested in our little island society than it is right now. Nev er before have as many tourists visited our little country. The Faroese tourist industry is blossom ing with ever more exciting adventures and varied comforts on offer to visitors. In this edition we showcase two new initiatives, which aim to give travellers experiences that are both inspiring and sustainable, and have a clear focus on quality. We have an article for you on Rentabike a start-up that, as the name indicates, has bicycles for locals and visitors to rent and of fers guided bike tours. A green ticket to the archi pelago that gets you up close with our weather and landscapes, while fitting in a little of exercise. We also get to hear a little about an innovative au dio-guide project marrying storytelling, culture, tradition and nature. Make no mistake, the world’s infatuation with the Faroe Islands did not spring out of the blue. Growing visitor numbers are the direct result of meticulous work to promote the islands over many years. The Faroe Islands have reverber ated across international media and several film producers have also shown interested in shooting
in the archipelago. One of the directors who has proven that this archipelago is eminently suit ed to movie making is the award-winning Swede Richard Hobert. In May his most recent release “The Birdcatcher’s Son” premiered in Tórshavn. The film was recorded in the Faroe Islands and is based on a Faroese account of a couple in Gása dalur. This edition offers interviews with both the director and the female lead Vígdis Hentze Bjørck. The movie certainly puts the Faroe Islands in the spotlight, both as a travel destination and as a film location. In this edition we also meet boxer Sarah Mah foud, who dreams of fighting her world title match in the Faroe Islands. She grew up between three cultures with a Faroese mother, Syrian father and a childhood in Denmark. All this in addition to a host of other exciting material in this instalment of our magazine for you to enjoy on your travel. With these beautiful words from a Faroese sum mer song, “Nú sprettur á fold og spírar,” I hope you enjoy this read, enjoy our journey and enjoy your summer.
“Hear the morning song and midnight’s hushed reply Go out, breathe, grow strong, hear summer’s tender sigh.”
Jóhanna á Bergi CEO, Atlantic Airways 4
HiddenFjord continues to lead the world in Sustainable and Innovative methods of raising superior Atlantic salmon in the Wild. HiddenFjord salmon lives a stress-free life in its natural environment around the Faroe Islands with no antibiotics and no hormones throughout.
HIDDENFJORD • P.O.Box 29, FO-510 Gøta, Faroe Islands • Tel +298 66 21 00 • www.HiddenFjord.com
08
64
UPPLIVINGAR, MYNDIR OG FRÆLSI AT AVGERA NÆR EXPERIENCES AND FREEDOM TO SET THE PACE
VISIT TÓRSHAVN: VÆLKOMIN TIL OKKARA HUGNALIGA HØVUÐSSTAÐ WELCOME TO OUR COSY CAPITAL
14
76
UPPLIV FØROYA SØGU – VIÐ VINDI Í HÁRINUM OG HAGALUKTI Í NØSINI EXPERIENCE FAROESE HISTORY AS HEATHER-SCENTED WIND RUFFLES YOUR HAIR
20 FØROYAR SUM SÚKKLULAND THE FAROE ISLANDS BY BIKE
28 RICHARD HOBERT: HUGTIKIN AV SØGUNI ÚR GÁSADALI FASCINATED BY THE STORY FROM GÁSADALUR
34 VÍGDIS HENTZE BJØRCK: FERÐAST MILLUM STJØRNURNAR Á DANSI GÓLVINUM OG UPP Á LØRIFTIÐ DANCES FROM STAGE TO SILVER SCREEN
44 EIN TALGILD LOYSN MENT AV FØROYINGUM – TIL ALLAR FØROYINGAR A LOCAL DIGITAL SOLUTION FOR FAROESE SOCIETY
54 SARAH MAHFOUD: KUL, UM EG KUNDI BOKSAÐ MIN HM-DYST I FØROYUM I’D LOVE TO FIGHT MY CHAMPIONSHIP MATCH IN THE FAROE ISLANDS
ÚT AT FERÐAST VIÐ SÚSONNU VANG TRAVELLING WITH SÚSANNA VANG
80
EVENT CALENDAR
84
AUTHOR OF THE SEASON: RANNVÁ HOLM MORTENSEN
92
BARNASÍÐAN CHILDREN’S PAGE
93
KROSSORÐ & SUDOKU CROSSWORD PUZZLE AND SUDOKU
94
NØVNINI Á FLOTANUM HJÁ ATLANTIC AIRWAYS FLEET NAMES
97
FACTS ABOUT THE FAROE ISLANDS
98
SØGAN UM ATLANTIC AIRWAYS THE STORY OF ATLANTIC AIRWAYS
ATLANTIC REVIEW is published by Atlantic Airways, Vagar Airport, FO-380 Sørvágur, tel. +298 34 10 00. Advertising: atlanticreview@atlantic.fo. Editor: Ingrid Bjarnastein – ingrid@atlantic.fo. Layout: B árður Mikkelsen – bmi@atlantic.fo and Janus Kampmann. Responsibility: Jóhanna á Bergi. Proof and translation: Sprotin.fo. Printed by: Foroyaprent.fo. This publication may only be reproduced in agreement with the publishers. Cover: David Altabev – @davidaltabev / davidaltabev.com
prentsmiðja 541 705
Photo: Nicolás Vera-Ortiz @nico_veraortiz
TEMA / THEME: FERÐAVINNUSPÍRAR / INNOVATING IN TOURISM
Innihaldsyvirlit / Contents:
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
FERÐAVINNUSPÍRAR:
Upplivingar, myndir og frælsi at avgera nær
8
FERÐAVINNUSPÍRAR
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
Ferðavinnan er eitt tað heitasta evnið í Føroyum í løtuni. Ongantíð áður hava so nógv ferðafólk vitjað í landinum, og tað setur krøv til okkum sum vertir og veitarar. Tí hava vit sett fokus á ferðavinnuspírar, sum arbeiða við at menna upplivingar til ferðafólk. Rákið tykist vera, at ferðafólk ynskja sær upplivingar heldur enn lutir at taka við sær heim, og harafturat virðismeta fólk í dag frælsi at ráða yvir síni egnu tíð. Á næstu síðunum kanst tú lesa um tvær serstakar verkætlanir, ið á hvør sín hátt skapa møguleikar fyri at uppliva føroyska søgu og náttúru SK RIVA Ð H E VU R E I L E N A NTHONIU SSE N M Y N D I R : MORTE N B E NE STA D
At tað er tørvur á nýskapan í ferðavinnuni, er ein bóltur, sum Hugskotið hevur valt at lofta. Í vetur skipaði Hugskotið saman við Visit Tórshavn fyri verkstovutiltaki fyri íverksetarar, sum arbeiða við ferðavinnu. „Ferðavinnan er ein vaksandi vinna beint nú. Tað er lætt at byrja í ferðavinnuni, tí einum nýtist ikki stórar íløgur fyri at fara í gongd. Hendan møguleikan hava íverksetarar fingið eyga á, og nú síggja vit íverksetarar, sum hava fingist við ferða vinnu í summarhálvum og niðursetta tíð, sum nú tora at leypa út í tað,“ greiðir Sóley Heradóttir Hammer, ið er umsitari á Hugskotinum frá. Hon greiðir frá, at fokus hevur verið á at fáa fólk hendan vegin, men at tað kanska hevur haltað við tilboðum til ferðafólkini. Ferðavinnuverkstovan er ein liður at lofta tí tørvinum. Ferðafólkatalið er vaksandi, og ferðavinnusesongin er longd, og tí er upplagt at fáa gongd á nýskapan í ferðavinnuni júst nú.
MEN HVAT ER TAÐ, SUM FERÐAFÓLK VILJA HAVA? „Tað er heilt víst náttúran, sum lokkar nógv ferða fólk hendavegin, og hesum hava fleiri íverksetarar roynt at loftað.“
Út frá ynskinum um, at ferðafólk vilja uppliva før oysku náttúruna, arbeiddu lut takararnir við ymiskum hugskotum sum bilaleigu, bátaleigu, vík ingabygd, ljóðtúrum, heimablídni og skraddara seymaðum tilboðum við gisting, mati, flutningi og útferðum. „Eitt, sum er áhugavert, er, at eftirspurningurin eftir bilum til leigu hevur víst seg at vera so nógv størri enn væntað. Ein íverksetarafyritøka royndi seg við bilaleigu og byrjaði við at hava tveir bilar til leigu. Eftir fýra mánaðum var talið á bilum vaksið til 21 bilar.“ Yvirhøvur tykist rákið at vera, at ferðafólk ynskja sær upplivingar heldur enn lutir. „Men hyggja vit at grannunum í Íslandi, so hava tey dugað væl at ment íslendskar vørur serliga ætlað ferðafólki, so sum salt, súltutoy, øsku úr Eyja fjalla jøk linum og enntá íslendska luft í dós o.s.fr. Á tí økinum eru vit ikki komin líka langt, men vit eru væl á veg, m.a. við serføroyskari fram leiðslu av sjoko látu, salti, føroyskum handverki o.ø.“
FERÐAVINNA ER UPPLIVINGARVINNA Visit Faroe Islands heilsar átøkunum hjá íverk setarum og íverksetarafeløgum vælkomnum.
9
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
FERÐAVINNUSPÍRAR
„Vit hava tørv á nýggjum góðskuvørum og gleð ast um, at íverksetarar og íverksetarastovur seta fokus og skapa forum til at fáa til vega slík tilboð. Tí vit hava havt tørv á fleiri og meiri fjøltáttaðum tilboðum, sum kunnu gera tað lættari hjá ferða fólki at brúka pengar í Føroyum,“ sigur Jóan Pauli Helgason, menningarleiðari hjá Visit Faroe Islands. Hann metir, at tað, vit nú síggja, er natúrliga gongdin, tá ið marknaðurin skipar seg eftir eftir spurninginum. Og tað, at ferðafólk ynskja sær upp livingar, er ein partur av sjálvari ferðavinnuni. „Ferðavinna er upplivingarvinna. Fólk vilja hava serstakar upplivingar, og helst skal tað vera okkurt serføroyskt, sum tú ikki kanst gera ella uppliva aðrastaðni. Vit hava longu eitt sterkt brand, eina sterka mentan og siðir, sum vit kunnu byggja víðari á. Vit hava eitt gott útgangsstig við at skapa intim ar og sermerktar upplivingar við serføroyskum skipanum sum t.d. heimablídni, heimakonsertum o.s.fr.“ Tað, at íverksetarar fokusera á tilboð sum ljóð vegleiðingar, samsvarar væl við rákið, sum er uppi í tíðini við at kunna fara ein túr, tá ið ein hevur hug. „Fólk vilja í alsamt størri mun leggja ferðina til rættis eftir egnum tørvi og ynskjum og vilja hava møguleikan at fara avstað einsamøll, og tá ið tey hava hug, heldur enn at passa seg upp, tá ið út ferðin við einum ferðaleiðara er. Tað sama ger seg galdandi við súkkling, sum eisini er eitt tilboð, ið hevur manglað. Tá hevur tú frælsið at fara við ferðaleiðara ella at skapa tína egnu uppliving á súkklu. Tað snýr seg um at hava ymsar møguleikar til ymsu ynskini,“ sigur Jóan Pauli Helgason.
10
TT H H EE O O RR II G G II N A L
ICELANDIC LIQUORICE & MILK CHOCOLATE IIN NA A SSA ATTIISSFFYYIIN NG GLLYY C R U N C H Y S H E L L
THE ORIGINAL
ICELANDIC LIQUORICE & MILK CHOCOLATE
COVERED IN A SATISFYINGLY CRUNCHY SHELL www.landshandilin.fo
www.landshandilin.fo
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
Innovating in tourism
Experiences and freedom to set the pace
12
INNOVATING IN TOURISM
Tourism is one of the hottest topics in the Faroe Islands at the moment. There have never been more visitors and that places demands on us as hosts and service providers. E nthusiastic entrepreneurs are working to diversify what is on offer for tourists. In the following pages we look at two new projects that focus on experiencing Faroese history and nature
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
Simply bringing tourists to the islands is not enough, so the local hub for entrepreneur, Hug skotið, decided to organise a tourism workshop with Visit Tórshavn. The aim is to foster inno vation and with growing visitor numbers and a longer season it is the perfect time to start.
BUT WHAT DO TOURISTS WANT? “It’s definitely nature that draws visitors here,” says Sóley Heradóttir Hammer who manages Hug skotið. Based on that insight, workshop partici pants focused on ideas around car and boat rental, Viking villages, audio guides, home hospitality and tailored all-inclusive packages. The general trend also appears to favour expe riences over souvenirs. However, Sóley points out that, “Our neighbours in Iceland have been good at developing souvenirs.” In Iceland they even sell tinned air! There are fewer such products in the Faroe Islands, but Faroese chocolate, salt and crafts are on offer.
THE TOURIST INDUSTRY IS AN EXPERIENCE INDUSTRY
Photos: Morten Benestad
Visit Faroe Islands welcomes efforts to develop new quality products. “Tourism is an experience industry. People want something uniquely and exclusively Faroese. We already have a strong brand, culture and tra ditions to build on. We have a good starting point to create intimate and special experiences with distinctive Faroese arrangements such as home hospitality, heimablídni, and concerts in local liv ing rooms, heimakonsertir” says Jóan Pauli Helga son, head of development, at Visit Faroe Islands. He adds that visitors also want the freedom to plan their own time. They want to experience places when it suits them rather than have to wait for a guided tour. So both the new audio guides and bike rentals are very timely. It is all about having different options to fulfil different wishes.
13
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
Um ovastevnutíð verður spildurnýggj verkætlan roynd um at siga søgur og at miðla mentan. Talan er um aldagamlar sagnir og ævintýr, sum við hjálp av ljóðtøkni fáa nýtt lív. Tilsamans skulu søgurnar økja um tilvitið og áhugan fyri norðurlendskari søgu og at siga frá søgum SK R I V A Ð H E V U R E I LE N A NTHONIU SSE N M Y N D I R : K R I ST O FFE R L I N U S OG TRÓNDU R DA LSGA RÐ
Hvørt stað hevur sína søgu. Á nøkrum støðum hevur søgan sett síni týðiligu spor. Aðrastaðni eru øll spor kám, og summastaðni hevur tíðin blást tey heilt burtur. Tað hevur ein bólkur av einstaklingum sett sær fyri at gera nakað við, og í summar verður sjøtul settur á forkunnuga verk ætlan um Føroya søgu og kynstrið at siga frá søgum. „Eg havi leingi havt hug til at fortelja søgur úr Føroyum og um Føroya søgu. Eg havi roynt at funnið sagnir, ævintýr og nøvn, ið sum oftast eru staðbundin. Ætlanin er at gera eina vitjan til eitt søguligt stað til eina heildaruppliving og geva henni ein ævintýrkendan dám, soleiðis at upp livingin setur seg djypri. Soleiðis at tú minnist tað betur. Vit kenna tað ivaleyst frá okkum sjálvum, at
14
vit minnast søgur betur, sum vit hava fingið sagdar á sjálvum staðnum, har hendingarnar fóru fram,“ greið ir Linda Mortansdóttir frá, ið er føroyska umboðið í bólkinum.
LJÓÐ SUM FANGAR VISUELT Linda hevur útbúgving í mentanarmiðlan og ljóð mentan, og við øllum tí tøkniliga, sum er ein so natúrligur partur av lívinum í dag, er tað upplagt at gera tilfar atkomuligt fyri ferðafólk og føroyingar sjálvar, sjálvsagt við hjálp av appum og aðrari tal gildari tøkni.
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
Myndatøka: Kristoffer Linus
FERÐAVINNUSPÍRAR
15
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
FERÐAVINNUSPÍRAR
Umframt Lindu telur verkætlanarbólkurin Jón Hall Stefansson úr Íslandi og Rikke Houd av Bornholm, og tilsamans hava tey sett sær fyri at siga søgur úr hvør sínum heimlandi. Tey hava øll arbeitt við frásøgu, eitt nú við væl umtóktu út varpsdokumentarunum, sum við hjálp av ljóði og frásøgn hava ein serligan eginleika at fanga lurtar an visuelt. „Hetta er ein sjangra, ið hevur fingið stóra mót tøku gjøgnum podcast-miðilin. Vit vita, at nógv ung lurta, og nú vilja vit føra hetta yvir til ljóðtúrar,“ greiðir Linda frá. Av tí at hetta er eitt samstarv millum trý Norð urlond, hevur verkætlanin fingið týdningarmiklan stuðul frá norðurlendsku stuðulsgrunnunum Nordisk Kulturfond og NORA. Fyrsta árið verður nýtt til at finna út av, hvønn áhuga hetta hevur í lokalu økjunum, hvussu arbeiðast skal við hesum frameftir, og hvat tøkniliga ber til, eftirsum tað kann verða talan um øki, ið liggja avsíðis og tískil í økjum, har tráðleysa netið ikki røkkur. „Vit arbeiða sum nevnt við støðum og søgum í Íslandi, á Bornholm og í Føroyum. Her í Føroyum hava vit í fyrstu atløgu fokus á Nólsoy. Í hesum trimum økjum eru sera góð dømi um, at tað finst ein rúgva av fantastiskum søgum, ið áhugin eisini er sera stórur fyri, samstundis sum hetta eru støð, ið hava eina viðkvæma náttúru.“
EIN SANSANDI UPPLIVING „Vit vóna, at hesar upplivingarnar kunnu vera ein máti at geva teimum vitjandi innlit í hesi merkis verdu støð og tær søgur, ið hoyra til á staðnum, men á ein hátt, ið ikki oyðileggur ella órógvar náttúruna. Ein kann kalla hetta eitt slag av ‚slow tour ism‘, ið vit halda kann vera við til at ansa bet ur eftir hesum ævintýrkendu norðurlendsku oyggjum.“ Ljóðtúrar eru vorðnir sera væl umtóktir sein astu árini, men teir flestu túrarnir fara fram inni í bygningum og í býarumhvørvinum. „Vit vilja út í landslagið, har søgurnar eru farnar fram, og har tær ikki altíð eru so sjónligar. Hetta hevur tó sínar avbjóðingar sammett við, um ein royndi tað sama inni í býnum. T.d. kunnu umstøð ur sum veður, ljós, net og broytingar á staðnum gera tað torført hjá teimum vitjandi at finna runt í frásøgnini. Tó meta vit, at við vindi í hárinum og
Mynd: Tróndur Dalsgarð
hagalukti í nøsini kann hetta gerast til eina villa, hugvekjandi, nærverandi, sansandi og livandi upp living, ið gevur tí lurtandi gestinum á gongutúr inum eitt nýtt og øðrvísið samband við staðið og ta ósjónligu søguna, ið er at finna har – bara skavar verður eitt sindur í skræðuna.“ Arbeitt verður fram ímóti, at fyrsti ljóðtúrurin verður klárur til ovastevnu. Í fyrstu atløgu verður tað bert tann eina søgan, ið byggir á kendu søguna um skotsku prinsessuna, sum sigst at hava búð í Nólsoy fyri uml. 5–600 árum síðani. „Vit vilja fegin gera fleiri túrar, men av ymsum orsøkum eru vit seinkað við hesi verkætlanini, og so er tað altíð spurningurin um, hvussu ella um vit kunnu fíggja fleiri túrar og søgur.“ Meir verður at frætta um verkætlanina, tá ið ovastevnan nærkast, og til ber at seta seg í samband við Visit Nólsoy fyri at frætta meir um túrin.
»Vit vilja út í landslagið, har søgurnar eru farnar fram, og har tær ikki altíð eru so sjónligar.« Linda Mortansdóttir
16
Photo: Kristoffer Linus
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
18
INNOVATING IN TOURISM
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
All places are steeped in history. Some locations bear visible marks of their past, elsewhere time has swept away every trace. Linda Mortansdóttir has decided to address this with a new storytelling project. She is about to bring ancient tales to life using the latest sound technology. This Faroese storyteller explains that her idea is to make visits to historical places into experiences for all the senses and add a touch of adventure. That way history and legend become more memo rable.
SOUNDS THAT FIRE UP THE IMAGINATION Linda has a degree in cultural mediation and sound culture. Today’s technology enables her to make material available to visitors and locals using apps and mobile coverage. She is part of a project group with members from Iceland and Denmark. They aim to tell stories from their homelands using, for example, radio documentary. “It’s a genre that has become very popular through podcasts. We know there are a lot of young listeners and we want to expand to a udioguides,” Linda explains. With support from the Nordic Culture Fund and NORA, they have been exploring the feasibility of the project. Some locations are, for example, quite isolated and may be out of mobile network
c overage. In the Faroe Islands the group decided on the island Nólsoy, because of its wealth of sto ries and sensitive natural environment.
A SENSORIAL EXPERIENCE Linda explains, “We hope that these experiences will offer visitors insight into remarkable places and their stories, but in a way that doesn’t destroy or disrupt the environment. You could call it a form of ‘slow tourism’, which we believe can con tribute to taking better care of our Nordic isles of legend and fairytale.” Most audioguides take people around urban ar eas or inside buildings. Linda wants to take people out into the wild. It is no small challenge as weath er, lighting, network coverage and changes to the landscape might make it difficult to navigate the audio narratives. Still, with the wind in your hair this can be an immersive and inspiring experience for all the senses that fosters new and different connections with landscapes and their hidden sto ries. The first soundguide should be ready in time for Ovastevna, Nólsoy’s local festival on August 2–4 2019. It will narrate the legend of a Scottish prin cess who is said to have lived on the island five or six hundred years ago. For more information about this fascinating new experience, please contact Visit Nólsoy.
19
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
Y
F
n og eterse P n n 130 U t ár og i Berit t i n i E . n a ú j yar uh royn at Føro að hild kot at , s T g m ? u ð u h a i t t v in i ikki t got er eing land era eit Ja, hví i v n i n n i i g e s lu í Gon londum ar sum súkk 5 2 Bartal á r ð f a EN USS ngar l egn ONI Ð NTH bíleggi R A eru væ A LSG ILEN HEV IVAÐ DIR: SKR MYN
20
R UR E NDU TRÓ
DA
FERÐAVINNUSPÍRAR
R A
Yvir av Bursatanga, millum móta handilin og pylsuvognin, halda súkkluútleigararnir Rent a bike til. Úr vindeyganum er frítt útsýni til ferðsluna, ið kemur við bussunum, frá Smyrli og Norrönu. Tað er eisini hendan vegin, ferðafólkini frá ferða mannaskipunum koma, stutt sagt ein terminalur fyri nógv av teimum vitjandi til landið og høvuðs staðin. „Vit uppliva, at fólk koma við bussinum og steðga á her at leiga súkklu fyri dagin, eisini ferðafólk við ferðamannaskipum. Nøkur ferðamannaskip hava enntá sínar egnu el-súkklur við. So tað er heilt víst ein marknaður fyri ferðafólk, ið vilja uppliva land ið á súkklu,“ greiðir Berit frá. Flestu ferðafólk fyrireika seg væl og bíleggja í góðari tíð við telduposti og á heimasíðuni hjá Rent a bike. Hugskotið til Rent a bike kemur frá teimum sjálvum. Berit og Bartali dámar væl at ferðast, og
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
d n a l u l k m súk
su
teimum dámar væl at súkkla, tá ið tey eru og ferð ast. Tey ferðast tó ikki við súkklunum, men leiga tær á staðnum. „So hví ikki lata ferðafólk leiga súkklur í Føroy um á sama hátt, sum vit gera, tá ið vit eru úti og ferðast? Og tað, sum vit funnu út av, var, at Føroyar eru eitt upplagt land at súkkla í. Vit hava eitt nú sera góðar vegir. Vit kunnu súkkla allan vegin til Gásadals uttan at súkkla í eitt einasta hol í vegnum. Harafturat hava vit lítið av ferðslu á nógvum vega strekkjum sum til dømis á Oyggjarvegnum,“ sigur Bartal.
SÚKKLUR OG FERÐSLUTRYGD Hjúnini eru samd um, at Rent a bike hevur verið væl móttikið. Serliga millum ferðafólk. „Tað var ringt at vita, hvat vit skuldu vænta, tá
21
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
FERÐAVINNUSPÍRAR
ið vit fóru í gongd á vári í fjør. Síðani hava vit havt 130 bíleggingar úr 25 ymiskum londum. Fólk koma allan vegin úr Asia at súkkla í Føroyum. Vit eru komin í samband við fólk, sum njóta at súkkla runt um í verðini, og sum hava funnið okkum umvegis Instagram. Tey koma úr ymsum londum sum Tai wan, USA, Kanada og Onglandi, og tey skilja ikki, hví vit ikki altíð hava súkklað í Føroyum.“ Bartal greiðir frá, at tey flestu, ið leiga sær súkklur, súkkla aðrastaðni enn inni í Havnini og helst eftir landsvegnum. Men tað er øðrvísi at súkkla í Føroyum, tí vit eru ikki so von við at lata súkklurnar eiga sín part av vegnum. „Hetta eru royndir súkklarar, sum koma hendan vegin, og duga tey sostatt at ansa sær. Men í øðrum londum er tað natúrligt, at súkklurnar eiga vegirnir fram um bilarnar, og tískil eru hetta fólk, ið eru von við at súkkla á somu breyt sum bilarnir.“ Kortini er kunning um ferðslutrygd ein uppgáva, sum Rent a bike tekur á seg í sambandi við, at ferðafólk leiga súkklur og ætla sær ein túr út á landsvegirnar. „Og her mugu vit takka Rynkeby felagsskapinum, sum hevur gjørt eitt stórt arbeiði við at kunna um ferðslutrygd í sambandi við sínar venjingar. Tað hevur heilt víst havt við sær, at bilførarar sýna súkklarum meir ans.“
22
MINI TOUR DE FRANCE Rent a bike hevur í løtuni fýra tilboð til súkklarar. Umframt at tað ber til at leiga sær eina súkklu, sum ein sjálvur ræður yvir, ber til at bíleggja fýra ymsar túrar við ferðaleiðara. „Ein túrur er til Norðradalsskarð, sum er ein flottur túrur. Hesin túrurin er til teirra, ið vilja hava brekkur, og hann hevur ein avbjóðandi hædd ar mun, sum royndir súkklarar ofta ynskja sær. Vit hava havt ein fyrrverandi Tour de France súkklara við á hesum túrinum, sum kallaði túrin fyri eitt ‚mini Tour de France‘. Og so er tað túrurin til Kirkjubøar, sum er ein søguligur túrur og sam stundis ómetaliga flottur. Harumframt er ein túrur til Sandoynna, og tað er stutt sagt besta stað á jørð at súkkla. Har eru næstan ongir bilar, slætt, sera vakurt, og so hevur oyggin nógva søgu,“ greiðir Bartal frá. Tað seinasta tilboðið er ein meir krevjandi túrur og ein heldur sjáldsom uppliving í Føroyum. „Tað er ein sunnudagstúrur, ein sonevndur ad vent ure-túrur, sum er ein 18 km langur fjalla súkklutúrur eftir gøtum í náttúruni. Vit hava tikið stig til hendan túrin eftir fyrispurningi frá ferða skrivstovunum um at skipa fyri onkrum sunnu dagar, tí tá er sera lítið at fara til í býnum, hóast hann er fullur av ferðafólki.“
Eru tit ferðaklár? Minst til Ferðatrygging Tvey gjaldskort Bláa kortið Netbanka app Tryggingar app
Les meira á betri.fo
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
FERÐAVINNUSPÍRAR
AVBJÓÐING OG MYNDIR Bólkurin av súkkluferðafólki hevur tvey eyð kenni, sum Berit og Bartal hava lært: tað er sjálv súkklingin og so myndirnar. „Súkklarar vilja hava tøl á teinum, hæddarmunir, ferð og so framvegis,“ greiðir Berit frá. „Harafturat eru myndirnar ein týdningarmikil partur av túr inum, so sum oftast gera vit tað, at vit avtala steðgir frammanundan, soleiðis at tey fáa góðar myndir við heim, umframt at øll fáa eina avbjóðing við sjálvum súkklutúrinum.“ Tað er Bartal, ið er ferðaleiðari á teimum fýra túrunum. Hann er eisini útlærdur mekanikari og tekur sær av allari umvælingini. Berit tekur sær av skrivstovupartinum við bókhaldi, marknaðar føring og so framvegis. „Fyri tað mesta arbeiða vit á heimaskrivstovuni, men um summarið eru vit her á verkstaðnum tað mesta av tíðini. Vit byrjaðu sum eitt íverksetara felag og brúktu okkara uppsparing at koma í gongd við at keypa 17 súkklur at byrja við. Nú hava vit 42 súkklur, og vit gera alt sjálvi,“ greiðir Berit frá. Hjúnini hava lagt seg eftir at bjóða viðskifta fólkunum góðsku, og tí hava tey lagt fitt av peningi í góðar súkklur, bæði til býar- og fjallasúkkling, og tann nýggjasta íløgan er elsúkklurnar. Og okkurt bendir á, at tey eru á rættari leið, tí tey hava longu havt afturvendandi gestir í biksini. „Vit royna at vera har, sum kundin er, og vit leggja okkum eftir at hava tilboð, ið eru skradd araseymað til ferðafólk. Hetta eru bæði fólk, sum eru í góðum formi, og tey, sum slettis ikki eru í venjing. Tey eru aktiv og hava ymisk áhugamál. Tey koma kanska higar at vitja KOKS, men vilja eisini súkkla ein túr, meðan tey eru her.“
UM RENT A BIKE Umframt kappsúkklur, fjallasúkklur og elsúkklur hevur Rent a bike hjálmar, serligar pedalir, viðførisberarar, súkklutaskur og súkkluberarar til bil.
Sum eyka tænastu bjóðar Rent a bike súkklu- og viðførisflutning. Tað kann t.d. vera at seta súkklurnar klárar í Vágum og at koyra viðførið hjá ferðafólkunum til teirra gistingarstað.
Les nærri á www.rentabike.fo
WWW.MEST.FO
RELIABLE SOLUTIONS
More than 120 years of shipbuilding and shiprepair experience, 300 skilled craftsmen, 2 yards and 1 stainless steel workshop in the Faroe Islands
SHIPYARD Please contact: sales@mest.fo
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
THE FAROE ISLANDS BY BIKE
Photos: Tróndur Dalsgarð
Down by the harbour overlooking both the coach station and ferry port, Berit Unn Petersen and Bartal í Gongini have set up their business. The couple wanted to give renting out bikes a try. One year and 130 bookings from 25 countries later there is no doubt that they are on to something. Rent a bike is located right where many travel lers first arrive. “People arrive on the coach and come straight here to rent a bike for the day, so do cruise ship passengers (…) there is definitely a market,” Berit confirms. The couple got the idea for Rent a bike from their own travels. They love cycling when they are abroad and always rent on arrival. What they have now discovered is that the Faroe Islands are also fantastic for cycling. “We have great roads (…)
26
and many routes with very little traffic,” Bartal says. They didn’t quite know what to expect, but people now come from every corner of the world to cycle around the archipelago. They can’t under stand why cycling hasn’t always been popular here.
BIKES AND ROAD SAFETY Bartal explains that most renters bike outside inner Tórshavn and prefer the rural roads. Faroese drivers don’t have much experience sharing the road with cyclists, but most cycle renters have many miles under their belt and know what pre cautions to take.
INNOVATING IN TOURISM
Road safety awareness is therefore part of Rent a bike’s work. Thankfully the Faroese charity cycling crew Team Rynkeby has put a lot of effort into raising awareness about road safety during their training periods, which has definitely made drivers more aware of cyclists.
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
ABOUT RENT A BIKE In addition to road bikes, mountain bikes and electric bikes Rent a bike also has helmets, special pedals, luggage racks, bike bags and bike racks for cars.
As an additional service Rent a bike offers bike and luggage transport. Customers can, for example, request to pick up their bikes at the airport in Vágar and get straight in the saddle, while Rent a bike transports their luggage to their accommodation.
MINI TOUR DE FRANCE Rent a bike offers four guided cycling tours. “One trip is up to Norðradalsskarð, it’s a scenic ride. It’s for those who want slopes, and it has a challenging height differential, which experien ced cyclists often seek. A former Tour de France rider came on this trip and called it a mini Tour de France’. Then we have the stunning ride to Kirkjubøður, which is rich in history. And a trip to Sandoy, which is simply the best place on earth to cycle. Nearly no traffic, flat, breathtaking and the island has a lot of history,” Bartal explains. The last guided tour is a challenging adventure tour, 18 km along mountain bike tracks.
For further information visit www.rentabike.fo
CHALLENGES AND PHOTOS Two things characterise cycle tourists: cycling and taking photos. “Cyclists want statistics for everything, speed, height differentials, etc,” Berit says adding, “and photos are an important part of the ride.” Cycling parties usually coordinate stops before setting out, so visitors can capture great photos to bring home. Bartal guides the cycle tours and as a trained mechanic he is in charge of repairs. Berit does all the desk work, including accounting and market ing. “We spend most of our summer at the work shop. We began as a start-up and used our savings to get going with 17 bikes. Now we have 42 and do it all ourselves,” Berit beams. All the rental bikes are top quality. The new est addition to the fleet are electric bikes, because Rent a bike wants to meet every need. Some cus tomers are very athletic, while others are look ing for a more leisurly ride. They have different interests and different reasons to visit, but they all want to fit in a little cycling while they visit the Faroe Islands.
27
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
RICHARD HOBERT
HUGTIKIN AV SØGUNI ÚR GÁSADALI Søgan um hjúnini í Gásadali, ið máttu fáa ein son fyri at kunna verða búgvandi á garðinum, var so mikið bergtakandi, at svenski leikstjórin Richard Hobert visti beinanvegin, at tað kundi gerast ein spennandi søga at siga frá. Úrslitið gjørdist filmurin „Fågelfångarens son“ SK R I V A Ð
H E V U R
INGRID
Hann hevur fingið altjóða viðurkenning við fleiri ymsum filmsvirðislønum og tilnevningum fyri sínar filmar, og nú hevur hann framleitt ein film, sum er tikin upp í Føroyum og bygdur upp um eina føroyska søgu úr Gásadali. Svenski leikstjórin og handritahøvundurin Rich ard Hobert ivaðist ongantíð í, at søgan um hjúnini í Gásadali, ið máttu fáa ein son fyri at kunna verða búgvandi á garðinum, var verd at gera til film. „Ein føroysk kvinna, sum arbeiðir í Stockholm, ringdi til mín ein dagin. Hon hevði sæð allar mínar filmar, og hon segði seg hava eina søgu úr Føroy um, sum hon helt, at eg kanska hevði hug at gera til film,“ greiðir Richard Hobert frá.
B JA RNA STE IN
Hann viðgongur, at hann var eitt sindur skeptiskur, tí fólk seta seg javnan í samband við hann og siga, at tey hava eitt gott hugskot til ein film, men sum – tá ið samanum kemur – so als ikki er tað. „Eg royndi at vera fólkaligur og siga, at eg hevði ikki tíð at hitta hana, men játtaði so, tá ið hon segði, at tað tók ein minutt at siga søguna. Tað tók henni 45 sekund at siga frá søguni úr Gásadali. Vit skilt ust aftur, men eg visti beinanvegin, at hetta var ein frásøgn, sum kundi gerast til nakað.“
TIL FØROYA Richard Hobert vildi leita aftur til røturnar í søguni og kom tí til Føroya at tosa við fólk. Tá ið
29
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
hann var her, tosaði hann við familjuna í Gásadali og onnur har, men ongin visti neyvt, hvussu alt var farið fram. „Tað, at ongin visti neyvt, hvat var hent, var bara gott fyri meg, tí so var eg leysari til at gera eina ímyndaða søgu rundan um hendingina. Fyri meg nemur søgan við nógvar avbjóðingar, sum kunnu flytast yvir í nútíðarsamfelagið og harvið eisini vera aktuellar í dag eins væl og fyri 200 árum síðani. Eitt nú spurningin við at fáa børn við klek ingarmammum (rugemor, da., ritstj.), ella til dømis tá ið samkynd pør skulu hava børn, og hvat hend ir, um barnið fer at leita eftir biologisku foreldru num?“ spyr Hobert retoriskt. Eftir ferðina í Føroyum gekk tíðin, men brádliga eitt kvøldið kom fyrsta útkastið til Richard Hobert. Hann lýsir tað sum eina fría tulking bygd á søguna um hjúnini í Gásadali. Richard Hobert vitjaði aftur í Føroyum og læt fýra fólk lesa fyrsta útkastið. Hann vildi ikki, sum hann málber seg: „ræna eina søgu“, og fólk skuldu ikki halda, at hetta var ov nógv av tí góða. Men øll, sum lósu handritið, vóru samd um, at hetta var ein góð søga. „Eg haldi, at eg fekk góðan stuðul í Føroyum. Ongin í Føroyum hevði sagt frá hesi søguni fyrr; kanska tí umstøðurnar eru so smáar her, og tí mátti tað vera onkur útifrá, sum gjørdi tað,“ sigur Richard Hobert. Spurdur, um hann himpraðist nakað, tá ið hann fór í holt við at gera filmin, er svarið: „Als ikki!“ „Ongin visti jú neyvt, hvat var hent, og søgan er næstan 200 ára gomul. Harafturat er filmurin ikki staðsettur í Gásadali, men á einum eftirgjørdum
staði, umframt at tíðarfestingin er flutt nakað fram. Men tað var týdningarmikið fyri meg, at før oyingar kenna, at hetta er ein týdningarmikil søga at siga frá. Tí hvagar eg so kom í Føroyum, so hitti eg menn, sum síggja franskir út, og sum siga, at teir eru í familju við Frans,“ sigur sviin.
ALT UPPTIKIÐ Í FØROYUM Upprunaliga var ætlanin bert at taka ein part av filminum upp í Føroyum. Tað, ið fór fram uttandura, skuldi takast upp í Føroyum og restin í Svøríki; hetta tí tað var torført at finna eitt stað til innandura upptøkurnar í Føroyum. Men so frættu tey um gamla terminalin hjá Vága Floghavn, har tað bar til at byggja innandura pallmyndina. „Eg eri sera fegin um, at vit valdu at gera alt í Føroyum. Tað hevði eisini verið sera kostnaðar mikið at flutt alt til Svøríkis. Í Føroyum fann Jan Berg Jørgensen ein bólk av sera dugnaligum fólkum, sum hvør í sínum lagi dugdu ymiskt. Vit megnaðu at finna nógvar av leikgripunum í Føroy um, eisini alt tað franska. Øll vóru so kveikjandi og løtt at arbeiða saman við, og lagið var altíð gott. Tey gjørdu eitt framúrskarandi arbeiði, og tað var stuttligt at síggja, hvussu lættliga føroyingar vildu læna okkum tað, vit høvdu tørv á, gera kaffi ella á annan hátt hjálpa til,“ sigur Richard Hobert. Filmurin varð frumframsýndur í Føroyum í mai mánað í ár, og seinni í ár kemur bókin við sama heiti út.
UM RICHARD HOBERT Føddur í 1951 Búsitandi í Svøríki Leikstjóri og handritahøvundur Spælifilmar: 1992 Glädjekällan
1993 Händerna
1995 Höst i Paradiset
1997 Spring för Livet
1998 Ögat
1999 Där Regnbågen Slutar
2000 Födelsedagen
2002 Alla älskar Alice
2004 Tre Solar
2005 Harrys Döttrar
30
2011 En enkel til Antibes
2019 Fågelfångarens son
Einar’s Akvavitt er kryddað við kumman, föroyskum urtum og distillerað við föroyskum vatni. Smakkurin er mildur og frískur. Hóskar væl til föroyskan mat og sum durasnapsur.
S M A L L B A T C H F A R O E S E A K V A V I T T. FINE ST FAROE SE FLAVOUR
DISTILLED AND BOTTLED IN THE FAROE ISLANDS BY EINAR’S DISTILLERY www.einarsdistillery.com
Drink Responsibly Ovurnýtsla av alkohol er skaðilig
Skál og vælkomin...
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
RICHARD HOBERT
FASCINATED BY THE STORY FROM GÁSADALUR Award-winning Swedish director Richard Hob ert knew instantly that the tale of the couple in Gásadalur, who had to have a son in order to stay on the farm, had the makings of a great narrative. He crafted the story into the film Fågelfångarens son, The Birdcatcher’s Son. “A Faroese woman who works in Stockholm called me one day. She knew all my movies and said she had a story from the Faroe Islands she thought might interest me as film material,” Rich ard Hobert explains. The director admits that he is usually a little sceptical when people get in touch with ideas for films. He tried to politely decline to meet the call er, but eventually agreed to give her the minute she said it would take to tell the story. It actually took 45 seconds, and when they parted Richard Hobert already knew he could make something of this material.
SCOUTING THE FAROE ISLANDS Richard Hobert wanted to seek out the roots of the story and visited the archipelago. He met with rel
32
atives of the couple in Gásadalur and other locals, but nobody knew exactly how it all happened. “That was great for me, because it freed me to create a fictional narrative based on actual events. For me the story touches on challenges (...) as current today as they were 200 years ago. For ex ample having children with surrogate mothers or when same-sex couples want children, and what happens if the child goes looking for its biological parents?” Hobert asks. The director returned to the islands with a first draft of the manuscript. He let four people read it, because he didn’t want to “steal a story”. But everyone who read the manuscript agreed that it was a good story. Asked if he had any hesitation when he start ed filming he replies, “Absolutely not!” Nobody knew exactly what occurred and it was almost 200 years ago. In addition, the film is not set in Gásadalur and has been brought a little forward in time. What mattered to Richard Hobert was that the Faroese felt that this was an important story. Because everywhere he went he met Faroese men
Scenes from "The Birdcatcher’s Son"
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
who looked French and would say that they de scended from the French.
FILMED IN THE FAROE ISLANDS Originally only the outdoor scenes were to be filmed locally, but that changed when the crew learnt of the old Vága Floghavn terminal where it was possible to build indoor stages. Richard Hob ert is very pleased that everything was shot locally in the end. It would have been costly to move the crew to Sweden and staying allowed him to work with a group of talented locals. They also managed to find many of the props on the islands, even for the French settings. Richard Hobert remembers, “Everyone was so inspiring and easy to work with. They did an amazing job, and it was wonderful to see how easily the Faroese would lend us what we needed, make coffee and help in many other ways.” The film premiered in the Faroe Islands in May, and later this year we will also see a book by the same title.
ABOUT RICHARD HOBERT Born in 1951 Lives in Sweden Director and scriptwriter Feature films: 1992 Glädjekällan
1993 Händerna
1995 Höst i Paradiset
1997 Spring för Livet
1998 Ögat
1999 Där Regnbågen Slutar
2000 Födelsedagen
2002 Alla älskar Alice
2004 Tre Solar
2005 Harrys Döttrar
2011 En enkel til Antibes
2019 Fågelfångarens son
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
34
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
FØROYSKA VÍGDIS HENTZE BJØRCK
Vígdis Hentze Bjørck úr Havn er 33 ára gomul og ein stjørna á altjóða stigi. Hon hevur allan heimin sum pall og ferðast millum stjørnurnar á dansigólvinum og upp á løriftið. Í løtuni er hon aktuell í høvuðsleikluti í nýggjum svenskum stórfilmi SK RIVA Ð H E VU R JÁ K U P B OGI JOE NSE N MYNDIR: ÓLA VU R FRE DE RIK SE N / FA ROE P HOTO
35
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
gjørt upplivingina serliga, at filmurin er tikin upp í Hon livir dreymin. Er á toppinum. Sveimar á Føroyum. Tað er altíð deiligt at koma heim,“ sigur skýggjum. Vígdis, sum hevur búð uttanlands seinastu 17 árini. Hon er viðurkend og fagnað sum professionellur „Fågelfångerens son“ er kærleiksdrama, og film dansari. Og nú leggur hon aftrat ævintýrinum. urin er bygdur á veruligar hendingar úr Føroyum Hesaferð sum sjónleikari í høvuðsleikluti í nýggja í 1800-talinum. svenska stórfilminum „Fågelfångerens son“. Vígdis Hentze Bjørck hevur fingið evnini í vøggu gávu. Hon er eitt talent av teim um stóru. DANSUR ER EIN LÍVSSTÍLUR Hon er ikki útbúgvin sjónleikari, men hevur tó Føroyingar kenna tó best Vígdis sum dansara og nomið sær kunnleika í sjónleiki í New York. Har ikki sum sjónleikara. Sjálv ásannar hon, at hon hitti hon í 2010 svenska filmsleikstjóran Richard trívist best á dansigólvinum. Hobert, ið var so hugtikin av Vígdis og dansi og „Dansur er mín størsta passión. Dansur er ein sjónleiki hennara, at hann nøkur ár seinni beyð lívsstílur,“ sigur hon. henni kvinnuliga høvuðsleiklutin sum Johanna í Hon er útbúgvin dansari á Balettakademien í filminum Fågelfångarens son. Filmurin, ið er tann Göteborg og hevur dansað í New York, í London, kostnaðarmesti hjá Hobert higartil og kostaði slak Göteborg og á kongaliga teatrinum í Keypmanna ar 18 milliónir danskar krónur at spæla inn og havn. framleiða, er tikin upp í Føroyum og hevur Føroyar Men tað var í roynd og veru einki, ið bendi á sum pall. Filmurin varð og tal að i fyri, at dans ur frumsýndur fyri almenn in skuldi gerast hennara ing in um í Havn 1. mai. livibreyð. Lívið hevur als Ummælini og skotsmál ikki bara verið ein dansur ini hava verið góð. Vígdis á rós um. Vígdis er ikki er róst til skýggja fyri sín bygd til dans. Kroppurin leik lut. Hetta er fyrstu og føturnir mutaðu ímóti. ferð, at hon royn ir seg „Eg havi ikki kroppin í høvuðsleikluti. Mann til at vera dansari. Føtur liga høvuðsleiklutin sum mín ir eru ikki, sum teir Esmar í filminum hevur skulu vera hjá einum Vígdis Hentze Bjørck kendi danski sjónleikarin professionellum dansara. Rudi Køhnke, sum eitt nú Eg havi ov høga rist, og var við í donsku sjónvarpsrøðini „Bedrag“. Hinir føturnir eru ikki so vakrir og strektir, sum teir eiga leikararnir í filminum eru úr Svøríki, Danmark og at vera,“ sigur hon. Fraklandi. Men viljin og talentið nokta seg ikki. Vígdis Sjálv er Vígdis eyðmjúk og ovfarin av at hava hevur bart og dansað seg upp á alheims tindar fingið litið upp í hendur at spæla kvinnuliga kortini. høvuðsleiklutin. At spæla sjónleik og gera film er Hon avdúkar loyndarmálið. Lykilin hevur verið munandi øðrvísi enn at dansa, sigur hon. Munurin at finna kjarnuna í sjálvum dansinum: Kenslurnar. er, at dansur er uttan orð, men hjá einum sjón „Tað er kenslan, sum skapar rørsluna og dansin. leikara er røddin eitt tað fremsta amboðið. Skiftið Dansurin er amboðið, ið miðlar og ber kensluna og hevur kravt nógva venjing og tilvitan um leiklutin, søguna fram,“ sigur hon. sigur hon. Hon heldur, at hennara størsta styrki er, at hon Men hon fegnast um møguleikan. dugir at tulka kenslurnar í dansinum. „Eg kenni meg veruliga hepna og eydnusama. „Tað ræður um at vera tilvitað um styrkina, Tað eru fá, ið fáa slíkan møguleika,“ sigur hon og dygdirnar og eginleikarnar. At tvíhalda um veik heldur fram: leikar og avmarkingar er at seta meg sjálva í bás, „Tað hevur verið ein ógloymandi uppliving. har eg ikki trívist og mennist. Eg má ganga egnar Ein dreymur. Eg havi notið hvørja løtu. Tað hevur leiðir,“ greiðir Vígdis frá.
„Eg kenni meg veruliga hepna og eydnusama. Tað eru fá, ið fáa slíkan møguleika.”
36
Welcome to the Nordic House The cultural heart of the Faroe Islands
A Nordic institution with a diverse programme of music, literature, film, performance art, visual arts, meetings and conferences. For information about us and upcoming events please visit nlh.fo The café, SYSTRAR, serves homemade, organic and wholesome food.
OPENING TIMES Monday-Friday: 09.00–17.00 Saturday: 10.00–17.00 Sunday: 12.00–17.00
The Nordic House Norðari Ringvegur FO-100 Tórshavn Tel. (+298) 351 351
nlh.fo
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
INNVORTIS UPPLIVING OG SÁLARBÓT Dansur er ikki bara kropsligur og útvortis, sigur Vígdis. Dansur er ein innvortis uppliving til heilsuog sálarbót. Sjálv er Vígdis við árunum vorðin meira tilvitað um seg sjálva. Hon veit, at dansurin ikki bara er hennara livibreyð, men eisini ein uggi og sálarvinur í trongum tíðum. Hon nýtir dansin sum sjálvterapi, ið reinsar og lúkar út tankar og kenslur úr kroppinum. „Mong skriva dagbók, tí dagbókin kann veita troyst og linna. Tað er ein háttur at sleppa av við kroystar og innilæstar kenslur. Eg havi ongantíð skrivað dagbók, men eg havi fingið dansin sum gávu. Dansurin er mín dagbók. Hann avdúkar alt um mína kensluligu støðu,“ sigur hon. Tað gerst kvirt við borðið. Røddin er tagnað. Út vortis, dandandi og kropsligu rørslurnar, ið púra natúrliga eyðkenna frásøguna hjá Vígdis, halda brád liga uppat. Men innvortis dansa tankarnir víðari. Vígdis filosoferar í kvirruni. Um dansin. Um seg sjálva. Um áskoðaran, ið tekur ímóti og upplivir dansin, ið framførdur verður á palli. „Eg haldi, at dansur er allarbestur, tá ið tað eyd nast at fáa áskoðaran at merkja eftir og koma í samband við sínar egnu kenslur. Tá hendir okkurt. Okkurt letur seg upp, verður avdúkað og opinberað. Dansur kann tí vera fjøtraðum menniskjum til gagns og sálarbót, tí í dansinum finna menniskju heim til sín sjálvs,“ sigur Vígdis.
LEIKSTJÓRIN RICHARD HOBERT UM VÍGDIS: ”Eg hitti Vígdis fyrstu ferð í New York fyri einum átta árum síðani og gjørd ist hugtikin av hennara sterku út stráling. Eg gloymdi hana ongantíð, og eg “samli upp á” fólk við ymiskum egin leikum og royndum, so eg havi havt hana í míni goymslu øll hesi árini. Hon er heilt serlig. Sansalig. Hon hevur eina frumkraft; er modernað við eini styrki og lívskraft, sum tú ikki sleppur uttanum. Henni nýtist ikki at spæla sterk; hon ER sterk. Hon er eitt natúrtalent og grundleggjandi eitt agafast (disciplineret, da.) listafólk. Eg fann ein óslípaðan gimstein, sum eg slípaði til í Føroyum.”
HJÚKLAR UM KREATIVITETIN Vígdis er uppvaksin á Varðagøtu í Havn, skamt frá viðarlundini. Hon hevur frá barnsbarni og alt tað, hon minnist, dansað og verið kreativ. Úr dansin um spríkja kreativu keldurnar, sigur hon og hug leiðir víðari um munin millum uppvøksturin í villu og ótamdu føroysku náttúruni og tann vakra og estetiska dansin, men eisini um ágóðarnar og fyrimunirnar av júst hesum sama brigdi. „Føroyar eru harðbaldnar og stundum primi tivar. Men eisini framúr vakrar og estetiskar. Tað finst einki vakrari enn at skoða landslagið og síggja sólina skora seg gjøgnum skýggini, ið fjala fjalla topparnar. Tað er estetiskt, flott og vakurt. Alt er í rørslu og alla tíðina. Kanska er tað henda rørslan, ið hevur ávirkað meg og mítt viðkvæma sinni longu sum barn og latið dyrnar upp til dansin og kreativitetin,“ sigur hon.
38
Hon vísir á, at kreativitetur er umráðandi kapi talur sum professionellur dansari og sjónleikari. Tí ræður um at hjúkla og fara væl um kreativitetin. Tað kann vera stór avbjóðing, tí kreativiteturin ræður sær sjálvum. Hann letur seg ikki kúga av náttúrulógum, men smíðar sínar egnu lógir. Krea tiviteturin kemur og fer. Hann kann blóma púra óvæntað, og hann kann hvørva aftur sum døgg fyri sól. Vígdis hevur lært seg at liva við kreativitetinum sum fylgisveini. Hon veit, at hon má boyggja seg og ikki treiskast ímóti. Hon má geva seg yvir, lata seg forføra. Kynstrið er at vera opin, forvitin og lurtandi, tá ið kreativiteturin bankar á dyrnar, sigur hon. At liva og virka kreativt er ein lívsstílur, ið má røkjast. Annars hvørvur kreativiteturin, fánar
VISITTORSHAVN.FO
know
WE THINK YOU ARE GOING TO LOVE TÓRSHAVN As the smallest capital city in the world, every thing in Tórshavn is easy. Forget trafficclogged highways, forget crowds of people, forget fighting for a seat on the bus. Here, we live life as it should be lived.
Take a leisurely stroll down by the harbour and buy fresh fish straight from the fishermen or head into the old part of town and admire the unusual turfroofed timber buildings which are home to the Faroese government.
With plenty of space and clean, fresh air, there’s a real sense of wellbeing in the Faroese capital. This is the sort of place where people still have time for each other, where people are concerned about each other and where life moves at a civil ised pace.
Or why not nose around the town centre – there are no chain stores here, instead, we have plenty of privatelyowned, local shops which sell every thing from stylish Faroese knitwear to fresh flowers.
VISIT TÓRSHAVN > TOURIST INFORMATION CENTRE N. FINSENS GØTA 17 > TÓRSHAVN > FAROE ISLANDS PHONE +298 302425 > FACEBOOK.COM/VISITTORSHAVN
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
burtur og doyr. Tí er umráðandi at liva í tilvitan og skapa góð gróðarlíkindi, so kreativiteturin fær neyðugu áfylluna, sigur Vígdis, tí kretiviteturin hevur nógvar fíggindar, ið kunnu seta kílar ímill um. Eitt nú kann strongd vera oyðandi megi, ið kann drepa kreativitetin. Tá er umráðandi at halda eyga við sær sjálvari og finna fram til, hvat tað er, sum skapar strongdina, sigur hon. Vígdis er á toppinum. Men hon veit, at vandi er í hvørjari vælferð. Hon ræðist ikki mótburð. Tvørturímóti sær hon kreppur í lívinum sum ein vinning, ið hon kann brúka í sínum yrki sum dans ari og sjónleikari. Og sum menniskja. „Tað er umráðandi at tora fallið, at ‚brotna‘ sum menniskja. Tað er ofta ígjøgnum svárar royndir og lívskreppur, at menniskju mennast og búnast. Tað er í mótburðinum, at lívið og tilveran verða sett í perspektiv, og pettini í puslispælinum verða løgd av nýggjum. Tann, ið ikki kennir til lívsins mót burð, veit heldur ikki, hvat tað merkir og vil siga at vera eitt brotið menniskja,“ sigur hon.
40
Fakta Navn: Vígdis Hentze Eliesersdóttir Bjørck Føðingardagur: 15.08.1985 Útbúgving: Útbúgvin dansari á Balettakademien í Göteborg, 2006. Hevur dansað í New York, í London, Göteborg og á kongaliga teatrinum í Keypmannahavn. Bústaður: Keypmannahavn. Hevur búð uttanlands seinastu 17 árini Maki: Gift við dananum Sebastian Hentze Bjørck Børn: Saman eiga tey fimm ára gamla sonin Bertil Barn nummar tvey er á veg
BRÚGVASIMULATOR
MASKINRÚMSSIMULATOR
HEILSUSIMULATOR
ROYN TÍNA VITAN Í VERULEIKAKENDUM UMSTØÐUM
TAK SKEIÐINI TÁ TÚ ERT HEIMA Vit hava nýggjastu tøknina og bestu umstøðurnar at læra nýtt. Siglir tú úti ella heima er tað ómakaleyst at taka skeiðið hjá okkum. Vinnuháskúlin hevur í 130 ár útbúgvið tey bestu av teimum bestu.
VIT BJÓÐA ØLL SKEIÐ BRM-skeið
ERM-skeið
ECDIS-skeið
Tecdis-skeið
GOC-skeið
Heilsu-skeið
DP-skeið
ARPA-skeið
Eldsløkkingar-skeið
Trygdar-skeið
SSO-skeið
Stroppa-skeið
… og nógv onnur skeið
Finn skeiðsyvirlit og tilmelding á www.skeid.vh.fo
Vinnuháskúlin · Boks 104 · 110 Tórshavn Tel 350 250 · info@vh.fo · www.vh.fo
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
FAROESE VÍGDIS HENTZE BJØRCK
Dances from stage to silver screen Vígdis Hentze Bjørck from Tórshavn made her career as a professional dancer, but is treading a new path with the movie Fågelfångerens son, The Birdcatcher’s Son. Vígdis Hentze Bjørck picked up acting in New York where she met Swedish direc tor Richard Hobert in 2010. Years later he cast her as female lead, Johanna, in the picture that pre miered on May 1st in Tórshavn to rave reviews, particularly of Vígdis’ acting. The male lead, Es mar, is played by Rudi Køhnke, well-known from the Danish series, Bedrag, Follow the Money. Vígdis is humble about acting. She says that dance is wordless, whereas the voice is an act or’s main tool. The changeover required a lot of training, but Vígdis is grateful for the opportunity. “I just feel so fortunate and happy. (...) I enjoyed every minute. It made it very special that the film was shot in the Faroe Islands. It’s always lovely to come home,” says Vígdis who has lived abroad for the last 17 years.
DANCING IS A WAY OF LIFE Aged 33 Vígdis is primarily known as a dancer, “Dancing is my greatest passion. It’s a way of life.” Since her ballet academy days in Gothenburg she has danced in New York, London and Copen hagen. But it was never a given that Vígdis would become a dancer. “I don’t have the body of a danc er. (...) My instep is too high, and my feet aren’t as graceful or extended as they should be,” she says. But there was no stopping her or denying her talent. Vígdis has fought her way to the summit in spite of it all. And she shares her secret, she had to get to the core of dance itself: the emotions. “Feelings create movement and dance. Dance is an instrument that conveys emotions and stories,”
42
DIRECTOR RICHARD HOBERT ABOUT VÍGDIS: ”The first time I met Vígdis was in New York eight years ago and her charm and charisma fascinated me. I never forgot her, and I “collect” people with different characteris tics and experiences, so I have kept her with me all these years. She is special. Sensuous. She has a primal force, she is modern with an in escapable strength and vitality. She doesn’t need to play strong, she IS strong. She has an innate gift and is a fundamentally disciplined artist. I found a diamond in the rough, which I polished in the Faroe Islands.”
she says and adds that her greatest strength is in terpreting emotions in dance. And for her that is what it is all about, “being aware of your strength, virtues and characteristics. Hanging on to weak nesses and limitations would be pigeonholing my self. I have to walk my own path.”
INNER EXPERIENCE AND COMFORT Dancing is not just physical for Vígdis, bur rather an inner experience. More than a way to make a living, it is a comfort in hard times. She uses dance as self-therapy and shares that she uses dance in stead of a diary to vent any pent up feelings. For Vígdis dance is a gift. She has never kept a diary, but dancing reveals all about her emotional state. Reflecting on dancing, the performer and the audience Vígdis continues, “Dancing is at its best
Profile
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
Name: Vígdis Hentze Eliesersdóttir Bjørck Date of birth: 15.08.1985 Education: Graduated from the Gothenburg Ballet Academy in 2006. Has danced in New York, London, Gothenburg and at the Royal Danish Theatre in Copenhagen Domicile: Copenhagen. She has lived outside the Faroe Islands for the last 17 years Partner: Married to the Dane Sebastian Hentze Bjørck Children: The couple has a five-year-old son, Bertil, and a second child on the way
when it puts spectators in touch with their own feelings. (...) Dance can offer relief, because in dance people find their way home to themselves.”
NURTURING CREATIVITY Dancing allows Vígdis’ creativity to flow. She grew up in the Faroe Islands and says that noth ing is more beautiful than the sun piercing heavy clouds shrouding a mountaintop, “It’s aesthetic, grandiose and beautiful. Everything is in perpetu al motion. Perhaps this movement influenced me and my sensitive soul already as a child, maybe it opened the door to dance and creativity.” Creativity is precious capital for a profession al performer. It must be nurtured, but has a mind of its own. Creativity can spring out of the blue and vanish in a heartbeat. Vígdis has learnt to live with this. She knows she has to yield, not fight it. Listen when it comes knocking. Working creatively is a lifestyle. Creativity has many enemies, stress, for example. So you have to monitor anything that might generate stress. At the peak of her career, Vígdis doesn’t fear adver sity. On the contrary, she uses it. “Daring to fall, to break, as a person is important. It’s often through crises that people develop and mature. It’s often in adversity that life and existence gain perspec tive.”
43
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
44
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
Ein talgild loysn ment av føroyingum – til allar føroyingar Talgildu Føroyar. Verkætlanin, ið hevur til endamáls at talgilda tænastur til borgara, vinnu og almenna geiran í Føroyum, tekur nú skap, og eftir ætlan verða tvey risafet nærri endamálinum tikin seinni í ár SK R I V A Ð H E V U R INGRID B JA RNA STE IN M Y N D I R : B E I NTA Á TORK ILSHE YGGI
45
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
Talgildu Føroyar. Á mangan hátt eitt djarvt heiti at átaka sær. Tó so. Tað er ongin loyna, at júst hetta er endamálið. At talgilda Føroyar. Verkætlanin, sum sá dagsins ljós fyri skjótt fýra árum síðani, skal gera tað betri og lættari fyri borgarar, sum hava brúk fyri tænastum bæði frá tí almenna og tí privata, umframt yvirhøvur at spara sam felagnum pengar. Hetta seinasta við tað, at borgarin skal fáa møguleika at avgreiða tey flestu av sínum ørindum hjá tí almenna talgilt. Eina felags inngongd til almennar tænastur. „Nógvir stovnar og fyritøkur í Føroyum í dag hava longu góðar skipanir og góðar dátur, men tað er í nógv størstan mun ‚back-end‘ skipanir. Tað vil siga skipanir, sum eru ætlaðar starvsfólkunum at arbeiða í, og sum ikki eru vendar móti borgaranum. Eitt nú eru bókhalds-, journal- og heilsuskipanir, men hesar skipanirnar tosa ikki saman, og borgarin hevur onki innlit í allar sínar dátur og egin viður skifti og fær heldur ikki atgongd til talgildar tænastur frá hesum stovnum og fyritøkum. Tað er júst tað, sum Talgildu Føroyar skulu lætta um: At gera tað lættari og meira gjøgnumskygt hjá borgaranum og fyritøkum at fáa innlit í egin viður skifti og at samskifta við almennar stovnar og aðrar fyritøkur,“ greiðir Nicolai Mohr Balle, pro grammstjóri fyri Talgildu Føroyar, frá.
Talgildu Føroyar eru býttar upp í fýra høvuðstættir: Talgildur samleiki, Tænastuportalurin, Heldin og Grundardátur. Flaggskipið er Talgildi Samleikin, sum gevur hvørjum einstøkum borgara atgongd til talgildar tænastur og dátur. Talan er um eina loysn bæði til almennar og privatar tænastur, so sum bank ar, tryggingar o.s.fr. Sum frá líður fer talgildi sam leikin eisini at hava eina talgilda undirskrift, sum verður eins bindandi og vanliga undirskriftin. „Framtíðarútlitini fyri talgilda samleikan eru, at allir borgarar í Føroyum kunnu brúka hann sum samleikaprógv í øllum møguligum høpum, til dømis sum koyrikort og sum eitt møguligt borgara kort,“ sigur Nicolai Mohr Balle. Loysnirnar í Talgildu Føroyum verða í stóran mun bygdar soleiðis, at tær liva upp til altjóða krøv. Tað merkir millum annað, at tú sum frá líður
46
Nicolai Mohr Balle, Programmstjóri fyri Talgildu Føroyar
FÝRA HØVUÐSTÆTTIR
Life is full of important choices
Föroya Bjór Klakksvík Föroyar Tel. 47 54 54 fb@foroyabjor.fo www.bjor.fo
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
fert at kunna fáa atgongd til tænastur í Danmark og øðrum ES-londum við talgilda samleikanum, til dømis um tú skalt søkja um upptøku á hægri lærustovni ella flyta ímillum lond o.s.fr. Tænastuportalurin er staðið, har tú fært yvirlit yvir tær dátur, sum eru skrásettar um teg og tíni børn, og har tú fært atgongd til talgildar tænastur, sum stovnar og fyritøkur bjóða á Tænastuportal inum. Bilar, maki, børn, bústaður og aðrar upp lýsingar frá tí almenna umframt yvirlit yvir størri privatar tænastur sum tryggingar, pensjónir og so framvegis. Á Tænastuportalinum fert tú at kunna søkja um lestrarstuðul, pensjón, byggiloyvi og ymiskt annað. Alt verður savnað á einum og sama staði, og talgilda loysnin „Mínboks“ verður eisini ein partur av Tænastuportalinum. „Í fyrsta umfari verður talan um eitt avmarkað tal av tænastum á Tænastuportalinum, men visjónin er, at hann við tíðini skal verða ein pallur hjá øllum almennum stovnum, kommunum og hjá ávísum fyritøkum at gagnnýta.“ Talgildi samleikin og Tænastuportalurin verða vænt andi settir í verk um ársskiftið 2019–20. Um framt hesar báðar fevna Talgildu Føroyar eisini um Heldina og Grundardátur. Heldin er ein samskiftispallur, sum tryggjar, at almennir stovn ar, kommunur og fyritøkur samskifta trygt, tá ið tey flyta dátur ímillum sín. Grundardátur eru fólkayvirlit, virkir, tinglýsing, matrikul og kort – í stutt um: grundleggjandi upplýsingar um Føroyar og føroyingar. Málið er, at hesar dátur skulu verða lættar og ókeypis at fáa hendur á hjá øllum teim um, sum hava rætt at gagnnýta tær, soleiðis at tað kann lætta um virksemið hjá stovnum og geva fyritøkum møguleika at menna nýggjar tænastur.
TALGILDING FYRI ØLL Ætlanin er, at so stórur partur av føroyingum sum gjørligt fær ágóðan av av Talgildu Føroyum. Tó ásannar programmstjórin, at tað nyttar ikki at noyða fólk at melda seg til skipanina. „Vit halda, at hendan vøran er so góð, at hon eig ur at selja seg sjálva. Tað skal vera so mikið upp lagt, tí tað gerst so nógv lættari og meira fleksibult fyri borgaran enn til dømis at ringja ella møta á staðnum hjá stovnum og fyritøkum. Vit vænta tí, at tey allarflestu fara at hava áhuga fyri at gerast
48
ein partur av Talgildu Føroyum. Tað hevur verið grundleggjandi fyri okkum, at tað skal vera sjálv boðið at brúka talgildu tænasturnar,“ sigur Nicolai Mohr Balle. Tá ið tað er sagt, er hann væl greiður yvir, at tað kann vera ein avbjóðing hjá summum sam felagsbólkum at ferðast í talgilda heiminum. Tí arbeiða starvsfólkini í Talgildu Føroyum við at finna talgildar ambassadørar, sum tey rópa tað. Eitt nú til Landsfelag pensionista og fakfeløg, har tey skulu undirvísa teimum í talgildu tænastunum og vegleiða ambassadørunum í, hvussu teir kunnu hjálpa teimum, ið hava tørv á tí. Eisini hava tey gott samstarv við MEGD, so tænasturnar verða skynsamar at nýta fyri allar føroyingar. „Vit hava roynt at lurta eftir, hvat tey hava at siga, og hvørjar avbjóðingar tey kunnu væntast at renna seg í í sambandi við loysnirnar frá Talgildu Føroyum. Og so royna vit at finna eina loysn, so vit kunnu hjálpa teimum við at fáa atgongd til tær talgildu tænasturnar,“ vísir Nicolai Mohr Balle á.
NÚTÍMANSGERA SAMFELAGIÐ At talgilda eitt heilt land er ein stór uppgáva, men hjá Talgildu Føroyum eru tey ikki í iva um, at tað er eitt stórt stig rætta vegin í menningini av einum samfelagi. „Við hesum talgildu tænastunum og tilboðunum, sum Talgildu Føroyar fara at bjóða, verður tænast an bæði tryggari, skjótari og rættari, og harafturat ert tú óheftari av tíð og staði,“ sigur Nicolai Mohr Balle, sum eisini heldur, at Talgildu Føroyar eru við til at styrkja fólkaræðið. „Við betri atgongd til tær upplýsingar, sum eru skrásettar um teg, gerst títt samskifti við tað al menna gjøgnumskygdari, og tað økir harvið um álitið millum borgarar og myndugleikar. Tú fert í størri mun at kunna rætta tínar egnu upplýsingar, og tær loysnir, vit menna, fara at gera tað møguligt at atkvøða talgilt um nøkur ár.“ Men er tað trygt, at so nógvar upplýsingar um meg eru savnaðar á einum og sama staði? „Trygd er ein hornasteinur í øllum tí, vit gera. Hóast tað kann tykjast so fyri tann einstaka borgaran, eru allar upplýsingarnar ikki savnaðar á sama staði. Tær liggja spjaddar; tað vil siga, tær liggja goymdar hjá teimum myndugleikum, sum
OUR REGION OF EXPERTISE
AUDITING ACCOUNTING TAX ADVISORY In order to foresee the future you must know the past.
WWW.JANUAR.FO
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
varða av tínum upplýsingum. Tá ið tú ritar inn á Tænastuportalin við Samleikanum, savnar skip anin gjøgnum trygga samskiftispallin, Heldina, allar viðkomandi upplýsingarnar, so tú sært tær sum eina heild,“ greiðir Nicolai Mohr Balle frá. Nú verða tvey tey næstu stóru stigini í verk ætlanini tikin seint í ár, og næsta ár skal verk ætlanin í høvuðsheitum vera liðug. Men í løtuni verður arbeitt við at leggja lunnar undir næsta stig, sum kann fevna um eitt nú heilsu- og skúlaøkið, samstundis sum tað byggir víðari á alt tað arbeiðið, ið longu er gjørt. „Tað er krevjandi at fáa allar partarnar, bæði land, kommunur, almennar stovnar og privatar fyritøkur, at spæla saman í eini so stórari verk ætlan sum hesari. Tað at seta so høg mál, við at skipanirnar skulu liva upp til altjóða krøv, hevur helst verið meira avbjóðandi, enn vit høvdu ímyndað okkum,“ sigur Nicolai Mohr Balle, sum á summum økjum samanber tað við at flyta úr 3. deild beinleiðis upp í Betri-deildina í fótbólti. Avbjóðingarnar hava tó ikki verið størri enn so, at seint í ár verður væntandi klárt at taka Tænastu portalin og Talgildan samleika í nýtslu, og Nicolai Mohr Balle er sera spentur til næsta stóra stigið: „Verða tær loysnir, vit eru í gongd við at menna, gagnnýttar til fulnar, gerast tær ein týðandi táttur í at flyta Føroyar fram á leiðini sum eitt fram komnari og enn meira nýmótans samfelag, enn vit eru í dag. Tær kunnu vera við til at skapa størri kappingarføri fyri vinnuna, gera tað meira eggjandi at seta búgv og finna spennandi arbeiðs
møgu leikar í Føroyum og yvirhøvur betra og økja um vælferðina í samfelagnum. Skulu vit náa hesum máli, er tað umráðandi, at vit ikki steðga her, men at bæði land, kommunur og fyritøkur framhaldandi gera íløgur í at menna nýggjar tal gildar tænastur á tí felags talgilda palli, sum Tal gildu Føroyar hava ment.“
Høvuðsmálini við verkætlanini Talgildu Føroyar At borgarar og virki kunnu samskifta og avgreiða síni viðurskifti við tað almenna – eitt nú gjøgnum borgara- og virkisportalar
At tænastur hjá tí almenna og vinnuni eru tøkar á netinum
At veitingar og mannagongdir í tí almenna eru talgildar
Yvirskipaðu málini Nútímansgera vælferðina og tænasturnar hjá føroyingum
Útvega fyritreytir fyri effektiviseringum í almenna geiranum
Skapa størri kappingarføri, vøkstur og framleiðsluorku
Talgildu Føroyar Ein felags portalur, sum skal gera tað lætt, skjótt og trygt at røkka almennum og privatum tænastum
Talgildar loysnir skulu stimbra undir skynsama og bíliga umsiting
Tað skal vera trygt at samskifta, keypa og selja á netinum
Talgildu Føroyar skulu eggja til nýskapan og vøkstur
12 starvsfólk starvast í Talgildu Føroyum
Les meira á talgildu.fo
50
sansir.fo
Heildarloysnir frá ArtiCon BANKNORDIK
Eitt trygt grundarlag Articon hevur serligan førleika innan jørð-, kloakk-, betongarbeiði, byggibúgving, vegaog havnagerð, fjarhita, timbur- og snikkaraarbeiði eins og ymisk apteringsarbeiði, tá skip verða bygd ella umvæld. Men vit kunnu standa fyri ella vera partur av so at siga øllum verkætlanum ella byggiarbeiði so sum skrivstovubygningar, verk smiðjubygningar, goymsluhallir, umvæling og umbygging.
Articon P/f · á Hjalla 20 · 188 Hoyvík · Tel. 350 700 · www.articon.fo
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
A local digital solution for Faroese society Digital Faroe Islands may sound like a bold proj ect title, but the objective is precisely to digitalise the country. It launched nearly four years ago and aims to facilitate access to public and private ser vices, as well as to save society money by enabling online access to public services and administra tion.
digitised population, company and land registers, as well as maps. The aim is to make data easily available for free to anyone entitled to use it, and thereby facilitate the development of new ser vices.
DIGITALISATION FOR EVERYONE FOUR MAIN COMPONENTS Digital Faroe Islands is divided into: Digital ID, Ser vice Portal, Communication Platform and Ba s ic Data. The flagship Digital ID will all ow indi viduals to access their digital services and data. The solution is intended for both public and private services, such as banking and insurance. An e-signature, as legally binding as your physical signature, is also in the pipeline. Digital Faroe Islands is developing systems that are largely in line with international standards, meaning that a Faroese digital ID could, in time, enable access to services in Denmark and other EU countries. Very handy if you are moving. The Service Portal will give you an overview of data held about you and your children: address, children, spouse, cars, etc. It will also be where you access public and private services like app lying for study grants, public pensions, building per missions, banking and insurance. Everything centralised in one location. The service is expected to launch in late 2019 or early 2020. It relies on Heldin the communication platform for secure transfer of data between loc al government, public bodies and companies, as well as Basic Data. This data encompasses basic information on the Faroe Islands its residents with
52
The goal is to get as many people on board as pos sible, though the Programme Director, Nicolai Mohr Balle, recognises that there is no use in forc ing anyone to sign up. “We think this product is so good, that it ought to sell itself. It is so much easier and more flexible than having to call or visit an office.” He is aware, however, that going digital may be daunting for some. The team is looking for digital ambassadors, for example to the national pension ers’ association and trade unions, who would offer training and guidance on how to use these digital services. Digital Faroe Islands is also very happy about its collaboration with MEGD, which represents users with disabilities. And the team is actively trying to pre-empt any challenges different user groups might face.
MODERNISING SOCIETY Digitalising a whole country is a major undertak ing. But at Digital Faroe Islands they are convinced it is a step in the right direction with services that are more secure, more accurate and faster. Ulti mately, for Nicolai Mohr Balle it is about under pinning democracy. “By improving access to the data held about you,
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
your communication with public bodies becomes more transparent, this increases trust between the public and the authorities. You will be able to cor rect your own data more readily, and the solutions we are developing will make it possible to vote electronically in a few years.” But is it safe to have so much information about me in one place? “Security is the cornerstone of what we do. Though it may appear that way, the information is not all in one place. It is decentralised, meaning it is stored with the authorities responsible for them. When you log into the Service Portal with your ID the system uses the secure communication plat form, Heldin, to collect all relevant information and display it as a whole,” explains Nicolai Mohr Balle. After the first phase of the project launches, the next step will be expanding to healthcare and edu cation. It is no easy feat to get all the stakeholders, national and local government, public institution and private companies, to work with each other on such a major project. The lofty goal of meet ing international standards also made the task even more challenging than initially envisioned. The Programme Director compares it to “mov ing straight from Third Division to the Premiere League, but he is not daunted. Nicolai Mohr Balle believes that by harnessing the potential of digital solutions, the Faroe Islands will become an even more advanced, competitive, and attractive place to live, work and do business. However, for this to happen both the public and private sectors must continually invest in devel oping new services for the shared platform devel oped by Digital Faroe Islands.
Main objectives of Digital Faroe Islands Enabling the public and companies to communicate and carry out their business with public bodies, for example through public and business portals
Making public and private sector services available online
Ensuring that public services and procedures are digitalised
Overarching aims Modernising welfare and services available to the public in the Faroe Islands
Creating the conditions for streamlining the public sector
Fostering greater competitiveness, growth and production capacity
Digital Faroe Islands A joint portal designed to make it easy, quick and secure to contact public and private services.
Digital solutions are intended to promote streamlined, cost-effective administration.
Communicating, buying and selling online should be safe and secure.
Digital Faroe Islands aims to foster innovation and growth.
A team of 12 work at Digital Faroe Islands.
53
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
54
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
SARAH MAHFOUD:
KUL, UM EG KUNDI BOKSAÐ MIN HM-DYST I FØROYUM Sarah Mahfoud er føroyingur, sýri, dani, boksari, heilsuhjálpari og vinnari í dansikappingini Vild med dans. Hon er onnur av bert tveimum professionellum kvinnuligum boksarum í Danmark, og hon droymir um møguleikan at sleppa til Føroyar at boksa sín fyrsta HM-dyst SK R I V A Ð H E V U R E ILE N A NTH ONIU SSE N M Y N D I R : B E NJA MIN H A NSE N
H
on er blíð og sjarmerandi og hevur ein smittandi látur, hendan netta unga kvinnan, sum man teljast millum sterk astu kvinnur í danska konga ríki num. Umframt hana er tað bert ein onnur kvinna í land inum, ið kann rópa seg professionellan boksara. „Eg havi altíð verið ítróttafólk. Mamma hevur altíð spælt hondbólt, og babba hevur altíð íðkað stríðsítrótt. Sjálv havi eg altíð gingið til ítrótt. eitt nú hondbólt, karate, tennis og fimleik, og til endans fór eg at boksa. Pápa mínum hevur altíð dámt væl boksing, so vit hava altíð hugt at boksifilmum sam an. Tá ið eg so fekk brúna beltið í karate (sum er tað seinasta beltið, ein kann fáa í karate, áðrenn ein fær tað tiltikna svarta beltið, ritsj.), vildi eg royna okkurt nýtt, og tað bleiv altso boksing.“ Og tað má sigast at hava gingið henni væl. Hon kann nevniliga rópa seg bæði danmarksmeistara
og norðurlendskan meistara, og sum nevnt boksar hon nú á professionellum stigi. Men tað skuldi ein serlig innbjóðing til, fyri at hetta gjørdist veruleiki. „Eftir at eg hevði verið við í Vild med dans, fekk eg eina uppringing frá Mogens Palle, sum hevur fyriskipað boksidystir í nógv ár. Hann sá, at eg dugdi okkurt við beinunum, og sá nakrar møgu leikar í mær, við tað at eg var norðurlendskur og danskur meistari, umframt at eg vann Vild med dans kappingina.“
HART ARBEIÐI Ikki gekk long tíð, fyrr enn hon og Mogens Palle høvdu undirskrivað samstarvssáttmála, og nú byrj aði ein krevjandi tíð við harðari venjng. „Eg fór undir harða venjing saman við einum venjara úr Ukraina. Fyrr vandi eg 4–5 ferðir um
55
vikuna, og nú fór eg at venja hvønn tann einasta dag. Tað sær kanska ikki so hart út, tá ið tú hyggur at boksing, men tað er sera hart at boksa 10 umfør, sum hvørt er tveir minuttir, so sum tað verður boksað til teir avgerandi dystirnar um meistara heiti. Er tað ikki ein kapping um meistaraheiti, eru tað ‘bert’ átta umfør á tveir minuttir.“ Sarah boksar í fjaðurvektklassanum, sum telur 153 kvinnur á heimsplani, og á listanum er hon styrk is mett sum nummar 3. Innan fyri boksing eru ikki minni enn 15 ymskir vekt flokk ar, og ovara markið fyri fjaðurvektflokkin er 57 kg. Fyri at varðveita plássið snýr tað seg fyri Sarah um at fáa røttu mótstøðukvinnurnar, og tað krevur mið víst arbeiði, nógva venjing og ein sunnan kropp. „Tað snýr seg um at hava ein metlista fyri at fáa
56
røttu mótstøðuna, soleiðis at eg kann vera við á odda. So eg leggi meg eftir at halda ein góðan grundform, soleiðis at eg varðveiti eina javna vekt við at venja og eta rætt.“ Hon greiðir frá, at tað kann vera eitt stríð at halda vektina, um ein ikki ansar sær. Megnar ein ikki at halda vektina, noyðist ein ígjøgnum strang ar kostætlanir og túrar í dampbað í serligari drakt fyri at sveitta út. Øvugt kann tað vera ein bardagi at koma upp á røttu vektina, um ein fer ov nógv aftur.
BOKSINGIN HJÁLPTI DANSINUM Og hon fer miðvíst eftir at røkka sínum málum. Hon og sjeikurin hava nógv um at vera við arbeiði,
As a world leading classification society, we work to reduce risk and helping to ensure our clients’ crew stay safe and their assets are sustainable
World wide classification and related services Classification, Certification, Surveys & Approval Quality, Environmental, Health & Safety Management Technical and Technological Innovation: Energy Efficiency & Environmentally Friendly Solutions
KREA
Visit us on: www.bureauveritas.com www.veristar.com
Bureau Veritas, Føroyar: Tummas Eli Joensen, Laðagøta 5, Strendur Tel / Fax: +298 44 94 51, Fartel +298 74 81 51, tummas.joensen@dk.bureauveritas.com
Vestmanna Tourist Centre * Boat tours * Restaurant * Souvenirshop * Museum Make sure to Visit us in Fjarðarvegur 2 Vestmanna
www.puffin.fo
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
men ikki trúgva, at hon er boksari, er ikki so løgið. lesnaði og venjing í gerandisdegnum og byrja tí Hennara netta og blídliga yndi útstrálar alt annað hvønn dag saman við at fara í venjingarhølini kl 6. enn eina sterka kvinnu, sum dámar at sláa. „Mær dámar væl at leggja meg sjálva undir trýst. „Tað er nokk so stuttligt at uppliva, at fólk ikki Við boksing er tað alt ella onki, tað er ein vinnari trúgva, at eg eri boksari, tá ið eg hugsi um, hvussu og ein tapari, og tað er upp til tín sjálvs, hvussu væl væl eg havi klárað meg.“ tú fyrireikar teg. Tú hevur ábyrgdina av, at tú etur rætt, heldur vektina og í heila tikið livir eitt seriøst Hvat er tað við boksing, sum tær dámar so væl? lív.“ „Tað er adrenalinspark Av tí at hon altíð hevur ið, sum eg elski. Tað serliga íðkað ítrótt, er hugburð við boksing er, at hýrurin urin til rørslu og kropp ein rundanum ringin er lættur, fastur partur av henni. og at tað er pláss fyri øll „Eg haldi, at øll ung hava um. Boksing krevur einki gott av at ganga til onkra serligt annað av tær, enn ítrótt. At vera disiplinerað at tú venur kondi tión og og stremba eftir góð um styrki. Tú fært so nógvar úrslitum er ein góður egin upplivingar saman við lið leiki at hava.“ num, og tú verður motiv Tá ið hon fór undir erað við nógvum kapping venjingarnar til Vild med um.“ Sarah Mahfoud dans, vísti tað seg, at hon Tað er greitt, at arr og hevði roynd ir frá boksi blá merki eru ein partur av verðini, ið komu henni væl við dansinum. spælinum, tá ið tú velur at traðka inn í ringin við „Tá arbeiðir tú jú saman við einum profession teimum tungu handskunum. ellum dansara, og eg var von við at hava ein venja „Tú fært nógv sløg, og tú kanst rokna við at ra, at lurta væl og gera, sum venjarin sigur. Eg havi verða sligin í høvdið. Í seinastu kapping fekk eg tann hugburðin, at eg nokk skal læra hvat sum eitt risastórt blátt eyga, sum framvegis ikki er farið helst – spurningurin er bara hvussu. Tá ið kapp heilt burtur. Men tá ið eg eri har uppi, føli eg ikki ingin byrjaði, setti eg mær fyrst fyri ikki at rúka pínuna. Og ein má halda fokus á dystinum alla út fyrst. So setti eg mær fyri at koma hálvan veg tíðina, tí mótstøðukvinnan má jú ikki síggja, at eg gjøgnum kappingina, og tað bleiv bara stuttligari og eri bangin.“ stuttligari, og knappliga stóð eg har. So fór eg eftir finaluni, og at enda vann eg,“ fortelur hon við stór um smíli. SKERPIKJØT, HUMMUS OG BEYKON Sigurin gjørdist eyka søtur av, at bookmakarin Sarah er ein samansettur persónur, sum hóast eina hevði mett Sarah til at vera tann fyrsta luttakaran harðliga ítróttagrein livir av at taka sær av øðrum. at fara úr kappingini. Vild med dans er ein dansi Hon arbeiðir sum heilsuhjálpari og er í løtuni í kapping, har hyggjarin avger, hvør verður verandi, holt við at útbúgva seg til sjúkrarøktarfrøðing. Í og hvør fer. Tískil má hon hava dansað seg inn í barn dóms heim inum varð borðreitt við skerpi hjørtuni á hyggjarunum, og tað kemur meir enn so kjøti, humm us, tabbouleh, røstum fiski, beykon, fyri, at fólk heilsa, sum hon ikki kennir. hindberjasnittum – stutt sagt mati úr øllum trim „Eg haldi tað bara vera stuttligt, at fólk koma um mentanunum, sum hon er uppvaksin við: tí yvir og siga hey, tí tey kenna meg aftur frá sjón føroysku, tí sýrisku og tí donsku. Mamman er úr varpinum.“ Vestmanna, pápin úr Sýria, og saman við teimum og tveimum yngri systkjum er hon uppvaksin í Danmark. „Eg og systkini eru uppvaksin við trimum ymisk ARR OG BLÁ MERKIR um mentanum, ið eru góðar á hvør sín hátt. Vit At fólk bera kenslu á Sarah frá sjónvarpinum,
„Tað er nokk so stuttligt at uppliva, at fólk ikki trúgva, at eg eri boksari, tá ið eg hugsi um, hvussu væl eg havi klárað meg.”
58
welcome to gjáargarður
Live like a local Faroe Law provides legal assistance to business enterprises with an emphasis on the commercial, practical and pragmatic objectives of the client. Our areas of practice include: ■ ■ ■ ■ ■
Mergers and acquisitions Company law Project development and financing Restructuring and insolvency law Building and construction law
■ ■ ■ ■ ■
Banking and financing law Oil and gas law Maritime law Tax law International contracts
Faroe Law is an independent Faroese Law Firm with associated offices in Copenhagen, Aarhus and Nuuk. We are result oriented and provide a personal tailored service to our clients.
FAROE LAW Sp/f Magnus Heinasonar gøta 10 · Postbox 158 · FO-100 Tórshavn · Faroe Islands Tel. (+298) 66 99 00 · faroelaw@faroelaw.fo · www.faroelaw.fo
IMAGINE a hotel, that doesn’t feel like a hotel. Where you instantly find you’re at home, and not a paying customer. Where you make friends with the staff and become part of the family. You have just pictured living at Gjáargarður.
Guesthouse
of Gjógv
Nestled between the high mountains, the drive alone makes it worth a visit. In the lush summer months you may feel like you’re in the Austrian Alps – in the winter, you are struggling to make it through Mordor. Once you’re there just feel yourself unwind. This is Gjáargarður. We like to call it a Guesthouse. You will like to call it Home.
GJÁARGARÐUR Guesthouse of Gjógv
Gjógv +298 423 171 www.gjaargardur.fo
FØROYA VAKRASTA HÁLV MARATON 7. S E P T E M B E R 2 0 1 9
Luttøka: www.fraelsi.fo
#FVHM2019
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
„Eg vænti mær ein dyst í ár, og eg havi sagt við Mogens, at tað kundi verið kul, um eg kundi boksað HM-dystin í Føroyum.” Sarah Mahfoud
hava altíð verið nógv í Føroyum, vit elska føroysk klæðir, ólavsøkuna osfr., og eg fari at leingjast, um tað verður ov langt ímillum. Eg føli tað, sum at Føroyar eru heima fyri meg. Og eg elski føroyskan mat sum grind, spik, ræstan fisk og skerpikjøt.“ „Vit hava eisini ferðast nógv til Sýria, serliga tá ið vit vóru yngri. Pápi mín eigur átta systkin í Sýria, og tey hava til dømis eina appilsinplantasju har niðri.“ Umframt góðu úrslitini frá boksingini var tað júst føroyska-sýriska bakgrundin, sum var við til at fáa henni innbjóðing frá TV2 um at luttaka í Vild med dans og gjørdist eitt kent andlit í Danmark. Hon ivaðist onga løtu í at taka av, hóast hon ongantíð hevði dansað fyrr. Nú standa dansiskógvarnir sum eitt steyp og eitt minni heima á hillini, og hon kann hugsavna seg um at vinna sínar boksidystir. „Enn kann eg ikki liva av tí, men um sjónvarps rásirnar fara at geva okkum meir ans, kann tað vera, at tað koma stuðlar, sum fara at gera tað møguligt. Tað kundi verið stuttligt, um tað so førdi til, at eg kundi livað av tí.“ Í boksing eru fýra ymisk meistaraheiti, hon kann fara eftir, og hon leggur ikki lok á, at hon ætlar sær eftir øllum, eisini heimsmeistaraheitinum. „Eg vænti mær ein dyst í ár, og eg havi sagt við Mogens, at tað kundi verið kul, um eg kundi boks að HM-dystin í Føroyum. Tað heldur hann eisini vera ein spennandi møguleika, so nú mugu vit síggja, hvat tað verður til.“
Um Sarah Fødd 29.09.1989
Síðani í februar í 2017 hevur hon boksað á professionellum stigi
Boksar í fjaðurvektflokkinum og er styrkismett sum nummar 3 av 122 kvinnum í heiminum
Sum amatørboksari hevur hon tvær ferðir vunnið heiðurin sum norðurlendskur meistari og tríggjar ferðir sum danskur meistari í fjaðurvektflokkinum
60
ULLVØRUHÚSIÐ Tórshavn’s most charming design shop. Knitwear by Faroese Fashion Brand’s Shisa Brand and Steinum.
Niels Finsensgøta 27 Tórshavn IG / FB: ullvoruhusid ullvoruhusid.com
Hvussu við einum býarskáa í
EDINBURGH?
SKAPA TÍNA FRAMTÍÐ
sansir.fo
Bílegg á atlantic.fo
FRÓÐSKAPARSETUR FØROYA UNIVERSITY OF THE FAROE ISLANDS www.atlantic.fo SETUR.FO
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
SARAH MAHFOUD:
I’D LOVE TO FIGHT MY CHAMPIONSHIP MATCH IN THE FAROE ISLANDS Sarah Mahfoud is Faroese, Syrian, Danish a boxer, care worker and winner of the Danish version of Dancing with the Stars
About Sarah Born 29.09.1989
Professional boxer since February 2017
Featherweight fighter ranked 3 of 122 women worldwide
Twice Nordic champion and three-times Danish champion as a featherweight amateur
62
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
“I was always athletic. Mum played handball and dad trained martial arts. I was into sports doing hand ball, karate, tennis, gymnastics, and in the end I took up boxing,” says Sarah. Quite success fully, we might add. Sarah is both national champ ion and Nordic champion and now one of only two professional female boxers in Denmark. Sarah partly boxed partly danced her way to a pro career. “After dancing on ‘Vild med dans’ on TV I re ceived a call from boxing impresario Mogens Palle. He noticed something about my footwork, saw potential.”
TOUGH ROUTINE After signing on with Mogens Palle Sarah went from training 4 – 5 times a week to every day. Box ing may not look that tiring, but it is exhausting to fight through round after round. Sarah is classed as a featherweight, along with 153 other women worldwide, and she ranks third. The upper limit for featherweight is 56 kg. In or der to maintain her ranking Sarah needs to find the right opponents and that requires focused work, a lot of exercise and a healthy body. The fighter explains that keeping the right weight can be a struggle. If you lower your guard you have to go on a strict diet and stew in a steam bath in a special suit to sweat it out. On the other hand, it can be a battle to gain weight if you loose too much.
A BETTER DANCER THANKS TO BOXING Sarah is very determined and has a busy life with work, studies and training. She starts every day at 6 am in the gym. “I like to put pressure on myself. Boxing is all or nothing, there is a winner and a looser, and it’s up to you how well you prepare.” When Sarah started rehearsing for the dance show her boxing experience stood her in good stead, “I was used to having a coach and do as I was told. My attitude is that I can learn anything, the question is only how. My first goal was not to be the first contestant off the show.” In the end she won, an extra sweet victory as the bookies had her down as most likely to go out first.
The viewers decide the winners of Vild med dans, as the show is known in Denmark. Sarah danced her way into their hearts and people often stop her on the street. “I think it’s nice that people come over to say hello.”
SCARS AND BRUISES With her slight frame and friendly smile it is per haps not so strange that people recognise Sarah from TV, but they don’t believe she is a boxer. She finds it amusing, given how successful she is. What Sarah loves about boxing is the adrenaline rush and the welcoming open atmosphere around the ring. And she accepts the scars and bruises as part of the game, when you chose to step into the ring, “You can expect punches to the head (…) but when I’m up there I don’t feel the pain. And you have to focus on the match, because the opponent mustn’t see me scared.”
DRY CURED SKERPIKJØT, HUMMUS AND BACON Sarah has many sides. In spite of the rough discip line she is in, she makes a living as a carer and is studying nursing. She also had a multi-faceted upbringing with dry cured Faroese lamb, skerpikjøt, hummus and bacon on the table. She is Faroese, Syrian and grew up in Denmark, “We grew up with three different cultures we love in different ways. We spent a lot of time in the Faroes (…) and I miss it when there is too long between visits. The Faroe Islands are a home to me. “ As a child she also travelled widely in Syria where her large extended family has an orange plantation. It was this mixed background, coupled with her boxing success, which earned her an invitation to dance on TV and made her a household name in Denmark. Her dance shoes now sit on the shelf as a trophy as she focuses on boxing. She can’t make a living off fighting just yet, but hopes to secure a sponsor that would make it possible. Hungry for more trophies, Sarah is going for the world title this year and would love to fight for that belt in the Faroe Islands. 63
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
VÆLKOMIN TIL OKKARA HUGNALIGA HØVUÐSSTAÐ WELCOME TO OUR COSY CAPITAL S KR IV AÐ M YN D IR :
64
H E V U R V I SI T T Ó R SH A V N ÓL A V U R FR E D E R I K SE N , V E I T A RA R
O.O.
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
Langir summardagar, ljósar nætur og nógvir tímar at brúka. Okkara høvuðsstaður verður kanska mettur sum heimsins minsti, men eftir okkara tykki er hann eisini heimsins hugnaligasti. Og so hevur hann ment seg so stóran, at her er okkurt til ein og hvønn tørv. Summarið í Havn er á tremur við upplivingum, og her koma nøkur hugskot til, hvussu tú kanst brúka nakrar frídagar í okkara hugnaliga høvuðsstaði Long summer days and white nights mean plenty of time on your hands. Our capital might just be the world’s smallest, but to us it is also the cosiest. And it is certainly big enough to have something for everyone. Summer in Tórshavn is a cornucopia of experiences waiting to be had. To get you started here are some suggestions for making the most of days off in our cosy capital
65
MATUR OG DREKKA / EAT, DRINK AND BE MERRY! ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
Matur og drekka
Ein av orsøkunum til, at so nógv ferðafólk leita sær til Føroya, er føroyska spískamarið. Ein serlig orsøk er uttan iva michelinmatstovan KOKS, sum vit eru so errin av. Men høvuðsstaðurin hevur so nógv annað at bjóða, sum, hóast tað kanska liggur fjart frá michelinstjørnunum, er stjørnu vert, tá ið um gestablídni ræður. Koyr ella súkkla tær ein túr til Velbastaðar og royn til tikna Heimablídni hjá ONNU og ÓLA. Er ein betri biti á óformellari matstovu meira tú, hevur býurin hópin av góðum matupplivingum at bjóða. Vit hava heimsins besta sushi og fiska matstovu, tiltikið gott føroyskt lambskjøt, spenn andi nýtulkingar av smyrjibreyði – og felags fyri flest allar matstovur í býnum eru tey serstakliga sjarm erandi hølini. Royn til dømis KATRINU, ÁARSTOVU ella THE TARV. Hevur tú møguleika fyri at gera mat heima, er ein túrur í Vágsbotn eitt gott hugskot. Her fært tú umframt tann góða feska fiskin eisini ræstan fisk, frikadellur og annað sjógæti frá útróðrar Photo: Ingrid Hofstra – Heimablídni hjá Onnu og Óla
66
bátunum á staðnum. Alt eftir, nær á árinum tú vitjar, kanst tú fáa føroyskt framleitt grønmeti, havhest ella annað. Tá ið kvøldið kemur, er hugnaligt at leita sær inn á ymsu kafeirnar og barrirnar, sum í al samt størri mun eru farnar at spenna seg út við at bjóða viðskiftafólkunum eitt størri úrval av øli og forkunnugum drykkum. Okkara egnu øl fram leiðarar teljast millum heimsins dugna ligastu og taka seg væl út millum smørtu út lendsku kappingarneytarnar sum MIKKELLER og íslendska bjórið í BJÓRKOVANUM. Báðar barrir nar hava harafturat sín gjøgnumførda stíl, sum í sær sjálvum er verdur at vitja. “But first: coffee” – Eingin dagur uttan eina góða byrjan og at leggja góðan botn. Og í Havn nýtist tær ikki at leita leingi eftir einum góðum kaffi munni og einum góðum morgun matar bita – heldur ikki, um tað skal vera vistfrøðiligt. Royn eitt nú BRELL og PANAMÉ á Vaglinum ella KAFFI HÚSIÐ og UMAMI í Vágsbotni.
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
Eat, drink and be merry!
One reason why visitors flock to the Faroe Islands is the Faroese pantry. Especially thanks to Michelin-starred restaurant KOKS, which we take great pride in. And the capital has plenty to offer diners too, perhaps not in the Michelin star category, but certainly deserving of gold stars in hospitality. You could ride, bike or drive to Velbastaður to expe rience home dining with HEIMABLÍDNI HJÁ ONNU OG ÓLA – Anna and Óli’s world-renowned home hospitali ty. If you are looking for a good meal at a more casual restaurant, the city has plenty of choice. We have some of the best sushi and fish restaurants in the world, renowned Faroese lamb, innovative takes on the open sandwiches of the smorgasbord, and what most all restaurants in town have in common is their atmospheric, often historic, setting. Visit KATRINA, ÁARSTOVA or THE TARV to see for yourself. If you have the facilities to cook where you are staying, then a trip to the fresh produce market by the water front in Vágsbotnur is a great idea. Here you will find fresh fish, dry cured and fermented fish, fish burg ers and plenty of other seafood from local artisanal fishermen. Depending on the time of year, you will also find new Faroese vegetables, fulmar and other Faroese bounty. When evening comes the charming cafés and bars dotted throughout downtown Tórshavn offer a cosy atmosphere. They also have an ever-growing range of local and artisanal beers, as well as other loving ly crafted beverages. Our local breweries are among the most skilled in the world and hold their ground against sleek international competitors, such as MIK KELLER and the Icelandic brews at BJÓRKOVIN. The stylish design also makes these two bars well worth a visit.
No day should go by without a good start and a welllined stomach. In Tórshavn you need not look far for a good cup of coffee and a delicious breakfast, not even if you are looking for organic offerings. Try out BRELL or PANAMÉ facing the town square Vaglið or KAFFIHÚSIÐ and UMAMI down by the seafront Vágs botnur.
Photos: Gist & Vist
But first, coffee!
67
TÁ IÐ TAÐ REGNAR/ INDOOR ACTIVITIES ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
Tá ið tað regnar Og tað ger tað jú ofta her hjá okkum. Tá er gott at vita sær, at ein altíð kann leita sær innandura til eitthvørt spennandi. Eitt gott mið eru tær kreativu listaframsýningarnar í býnum. Vit hava jú LISTA SAVNIÐ, ið umframt skiftandi framsýningar eisini hevur eina frálíka fasta framsýning, sum snøgt sagt aldrin verður keðilig. Tað er ein spennandi ferð aftur í okkara stoltu listasøgu, har tú altíð kanst læra okkurt nýtt. Skal tað vera meir rátt og óhátíðarligt, er ein vitjan á STEINPRENTI sjáldan til fánýtis. Roynd listafólk koma á hvørjum ári til Føroya at arbeiða á prent smiðjuni. Her verða teirra verk prentað á steini og sett til sølu. Ein góð gáva at taka við sær heim aftur. Skiftandi listaframsýningar eru í hølu num hjá MYNDLIST, GALERI FOCUS og SMIÐJUNI Í LÍTLUVÍK. Eisini NORÐURLANDAHÚSIÐ skipar fyri listafram sýningum, og her er sjálvt húsið við sínum sjáld sama arkitekturi eina vitjan verd. Meðan tú ert her, vilja vit viðmæla frálíku matstovuna SMAKKA, sum borðreiðir við leskiligum, vegetariskum og vistfrøðiligum rættum. Hevur tú áhuga fyri søgu og náttúru, er ein vitjan á TJÓÐSAVNINUM í Hoyvík at viðmæla. Tað sama við SJÓSAVNINUM, sum á hvørjum ári dregur børn og barnsligar sálir til sín at síggja djór og plantur, ið halda til í føroyska sjónum. SVIMJIHØLLIN í Gundadali er ein av mest vitjaðu tilboðunum í kommununi, og spyrt tú okkum, er ein túrur í svimjihøllina tann mest fullkomni mátin at enda dagin. Høllin hevur fýra hyljar, eina stóra slisku, kaldan pott og gosbað.
indoor activities
Which it does often do around these parts. It is good to know that you can always find some in door excitement. One excellent choice is to take in an art exhibition. The city is home to the NA TIONAL GALLERY OF THE FAROE ISLANDS, which, in addition to rotating special exhibitions, has a superb permanent collection on display. It takes
68
Listasavnið
you on a fascinating journey through the history of Faroese art, there is always something new to learn, to discover, it never gets tedious. For a more intimate experience, visit the print makers’ workshop STEINPRENT to see artists at work. Every year experienced international artists come to the Faroe Islands to work here, where their creations are printed and sold directly to visitors. A unique gift or souvenir to take home. Special exhibitions are usually also on display at the galleries MYNDLIST, GALERI FOCUS and SMIÐJAN Í LÍTLUVÍK. The NORDIC HOUSE also hosts art exhibitions, and with its unique archi tecture visiting the house is an experience in its own right. While you are there, we recommend sampling the tasty vegetarian and organic dishes served by excellent in-house café SMAKKA. If you are into history and nature, we can re commend a visit to the NATIONAL MUSEUM OF THE FAROE ISLANDS in Hoyvík. Do also make time for the little sealife exhibition at FØROYA SJÓ SAVN, which year-after-year enchants child ren and the young at heart, who want to marvel at the flora and fauna in the waters surrounding the Faroe Islands. The pristine pools of SVIMJIHØLLIN in Gundadalur are among the most visited facilities in the whole municipality, if you ask us, a pool visit is the most perfect end to the day. There are four pools to choose from along with a large slide, cold-water tub and jacuzzi.
ROYN OKKARA TALGILDU UNDIRHALDSSKIPAN TRY OUR DIGITAL ENTERTAINMENT SYSTEM Tendra WIFI Turn on your WIFI Vel „AtlanticAirfi” Choose "AtlanticAirfi" Tendra kagan á tíni eind Open your browser
atlantic.airfi.io
10108
Njót ferðina Enjoy the flight
Skansin
Ólavsøka
Býarstrolling
If these streets could talk!
Hoyrir tú til teirra, ið njóta at ganga og uppliva náttúruna og fólksligu mentanina, so er heims ins minsti høvuðsstaður tann upplagdi pallurin. Her er fólksliga mentanin ein partur av náttúr uni, og stutt er úr einum enda í annan.
If you are among those who love to just get out and take in cityscapes and folk culture, then the world’s smallest capital is the perfect stage. Culture and nature are, and always have been, intimately inter twined here. A walk in the quaint neighbourhood REYN is a chance to take in a uniquely charming atmosphere among historic grass-clad houses. The cobbled paths and tiny homes must be bursting with stories of the waves of change that have trans formed our capital over the last couple of centuries.
Gongur tú tær ein túr út á Reyn, finnur tú eina sjáldsama sjarmu millum aldagomlu húsini við flagtaki. Hesi smáu húsini kundu sagt tær hópin av søgum, tí tey hava sæð ta stóru menning, sum okka ra høvuðsstaður er farin ígjøgn um hesi seinastu meir enn 200 árini. SKANSIN er vorðin eitt búmerki fyri Tórshavnar bý, og ein vitjan millum gomlu kanónirnar er sjáldan keðilig. Haðani kanst tú líta út yvir býin og yvir á Argjalandið, samstundis sum tú merkir suðið frá miðbýarferðsluni og lívið á havnarlag num. Vilt tú hava gott útsýni yvir býin, er ROSSAGØTAN eitt gott boð. Rossagøtan spennir frá Havnardali og yvir í Kerjar, og hon leggur rygg til nógv fet hjá havnarfólki, ið njóta at fríska sær sinnið við ein um túri eftir Rossagøtuni. Sum so nógvir aðrir søguríkir býir hevur Havnin ein vakran kirkjugarð í miðbýnum. GAMLI KIRKJU GARÐUR stavar frá 1790, og her liggja nakrir av kendastu føroyingunum. Kundi tú hugs að tær at lært eitt sindur um kirkjugarðin, er ein serlig audioguide tøk til ein túr gjøgnum kirkjugarðin. Hon fæst við at venda sær til Visit Tórshavn.
70
The old fortification SKANSIN has become the em blem of the city of Tórshavn, and a visit to the old cannons is rarely tedious. From that vantage point you can take in the views of the city and across to Argir. The wind will carry down the buzz of central Tórshavn, while you observe the bustling harbour. Anyone looking for a truly spectacular panorama of Tórshavn should head up to the hold horse trails above the city ROSSAGØTAN. The trail runs from Havnardalur and over to Kerjar, and it has carried the paces of many townsfolk looking to clear their head with a brisk walk along the horse trail. Like so many cities rich in history, Tórshavn has a beautiful cemetery by the old town centre. GAMLI KIRKJUGARÐUR was laid out in 1790 and it is the final resting place of some of the most prominent Faroe Islanders. If you would like to learn a little more about this cemetery, a special audio guide is available to accompany your explorations, just con tact Visit Tórshavn to obtain it.
Saman við børnunum / Come play with me!
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
Saman við børnunum
Come play with me!
Í Havn hava vit altíð okkara smæstu borgarar í huga, og tí er snøgt sagt altíð okkurt á skránni fyri børn og ung. Vit eru so heppin at hava so nógva náttúru so tætt við, og hana duga vit at brúka. VIÐARLUNDIN liggur sum ein oasa mitt í býnum, har børn elska at geva dunnu num breyð, at leita eftir sílum í ánni ella at spæla krógva og blunda millum trøini, meðan mammur og pápar hvíla beinini á beinkjunum.
In Tórshavn we are always thinking about our youngest residents, there is always something on the programme for children and youth. The city’s natural surroundings are an immense asset, and we know how to harness it. The old park VIÐARLUNDIN is an oasis in the middle of town. Children love to feed the ducks here, scout for trout in the crystal-clear river or play hide and seek among the trees, while par ents regain their strength on one of the many benches dotted around.
Bleyti sandurin í SANDAGERÐI er eitt av best umtóktu spæliplássum hjá teimum smæstu og tiltikið gott mið til eitt dypp. Somuleðis er HAVNARDALUR ein góður avstingari ein sólríkan dag – tit kundu t.d. leigað eina súkklu og súkklað ein túr út í Havnardal? Vatnið í Havnardali er deiligt at vassa og svimja í, og hevur tú ein gummi bát, er tað upplagt at taka hann við.
The soft sand in SANDAGERÐ beach is one of the most popular playgrounds for the young est, and an excellent place for a wade or a quick dip. The picturesque valley HAVNARDALUR is the perfect place for an excursion on a sunny day. If you are feeling energetic you could rent a bike and cycle out. The lovely placid lake in Havnardalur is an excellent place to wade or swim, and if you have an inflatable boat bring it along!
Fyri tey størru børnini er ein túrur í GOMLU HOYVÍKINA við tráðu eitt hitt. Eisini her ber til at fáa sær eitt dypp, um ein hevur hug til tað.
For older children a visit to the bay in GAMLA HOYVÍK with a fishing rod is a hit. And this is another good place for a swim if you feel like jumping in.
Í býnum eru nógv spælipláss, sum eru opin fyri almenninginum uttan fyri upp latingartíðirnar hjá stovnunum. Mitt í bý num liggur eisini GRASAGARÐUR, ið fyri fáum árum síðani varð gjørdur til spæli pláss við trampolinum, klintriveggi o.ø. til at stimbra rørslu hjá børnum – til stóra gleði fyri børn og vaksin.
The city also has a host of playgrounds open to the public outside the opening hours of nurs eries and kindergartens. Right in the heart of town GRASAGARÐUR garden was transformed into a playground just a few years back with trampolines, climbing walls and other activi ties enticing older children to stay active, it is a ton of fun for young and old alike.
71
Kirkjubøur ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
Tá ið tað fer at skýma
Lítið er so fjálgt sum at leita sær oman í hugna liga miðbýin og Vágsbotn, tá ið kvøldið kemur. At kalla hvørt kvøld í vikuni eru konsertir av yms um slagi at fara til. Nógvar av konsertunum eru í høl unum hjá TÓRSGØTU, sum eisini stendur fyri Open mic tiltøkum mikukvøld, og hvørt týs kvøld er livandi jazzur á HVONN. Tú kanst eisini fáa tær eina øðrvísi uppliving og fara við Ternuni til Nólsoyar til eina av mongu konsertunum á MAGGIES. Skal tað vera avbjóðandi, sam stundis sum tú hevur tað hugnaligt saman við vinfólkunum, eru spurnakappingar kanska júst tað rætta? Í Havn bjóða fleiri pubbir til pub quiz, royn eitt nú MIK KELLER, sum hevur pub quiz hvørt hóskvøld. Havnarfólk elska biograf og poppkorn. Tí virðis meta vit, at HAVNAR BIO altíð er ajour við nýggjum filmum, og við sýningunum hjá FILMSFELAGNUM er uttan iva ein sýning, sum tiltalar títt filmshjarta.
Who needs rest?
There is a special glow to the cosy town centre and waterfront in Vágsbotnur when dusk falls. There are concerts in a variety of genres practic ally every night, mane on the stage at TÓRS GØTA, which also hosts Open Mic nights every Wednesday. Every Tuesday HVONN has live jazz. And for a true archipelagic experience, take the ferry Ternan out to Nólsoy islands to enjoy MAG GIES’ varied concert programme. If you enjoy a bit of a challenge with friends, per haps a quiz is the thing for you? Several pubs in Tórshavn have quiz nights, you could for example try MIKKELLER’s weekly Thursday evening quiz.
72
Photo: Erla Z.
The people of Tórshavn love the cinema and popcorn. That is why we are so fond of good old HAVNAR BIO, which always has the latest releas es. Local film society FILMSFELAGIÐ also hosts regular film screenings, so there is bound to be something that appeals to your inner cinema buff.
UTTANFYRI BÝIN/ AWAY FROM THE CITY
Rundan um Havnina
Out-of-town fun
Hóast Havnin er farin at líkjast býum uttan úr heimi, so er hon við smáu bygdunum eisini rík í náttúruvøkrum umhvørvi. KIRKJUBØUR er til dømis ein av okkara yndisútferðum, og tað er hent, at tað bert tekur eina løtu at ganga um Kirkjubøreyn. Tað er eisini ein lagaligur og vakur súkklutúrur eftir landsvegnum, um tú heldur vilt tað.
Tórshavn may have grown to offer almost any thing the world’s capitals have too, but the little villages dotted around it also make it rich in beautiful open landscapes.
Hvønn sunnudag hevur GONGUFELAGIÐ túrar í fjøllunum kring Havnina, og tú ert altíð vælkomin at luttaka. Vend tær til Visit Tórshavn at hoyra meir. Ella hvussu við at síggja okkara vakra umhvørvi á rossabaki? BERG HESTAR bjóða túrar á rossabaki saman við ferðaleiðara, har tit ríða eftir gøtunum kring Havnina.
Við báti Til Havnina hoyra oyggjarnar HESTUR, KOLTUR og NÓLSOY. Dagligt ferðasamband er út í oyggjar nar, og vit viðmæla altíð okkara gestum at vitja okkara vøkru oyggjar. Tú sleppur til Nólsoyar og út í Hest við regluligum ferðasambandi, men út í Koltur mást tú bíleggja tær ein túr við skjótgang andi báti. Koltur hevur tann fínasta sandin, sum børnini kunnu stuttleika sær á, og túrurin niðan á Føroya lægsta fjall er lættur at ganga. NORÐLÝSIÐ er fastur partur av sumrinum hjá føroyingum. Fryntligi skiparin og kokkurin BIRG IR ENNI er altíð fúsur til eitt prát, og saman við honum sleppur tú at royna eydnuna við tráðuni. Dámar tær sjálv at standa við róðrið, ber eisini til at leiga sær eitt fimmmannafar frá BOAT.FO og fara ein túr einsamøll ella saman við familjuni.
KIRKJUBØUR is one of our favourite excursion spots, and we love the fact that it the hike across Kirkjubøreyn is such a short one. Biking there along the country road is a comfortable and stunning ride, if you prefer cycling. Every Sunday the local hiking association GONGUFELAGIÐ organises hikes in the moun tains sur rounding Tórshavn and everyone is welcome to join. Just get in touch with Visit Tórs havn for further information. Or how about taking in our beautiful nature on horseback? BERG HESTAR offer guided rides along the paths around the capital.
Ship ahoy! The smaller islands HESTUR, KOLTUR and NÓLS OY are part of the district of Tórshavn. There are daily ferry connections to the islands and we always recommend a visit to these stunning is lands to our guests. For Nólsoy and Hestur there are scheduled ferry crossings, whereas for Kol tur you have to book a crossing in advance with a speedboat. Koltur has the softest sand beach for children to play on and the hike up the low est mountain in the Faroe Islands is an easy one. The sailboat NORÐLÝSIÐ is a fixture of Faroese summers. Its friendly captain and cook BIRGIR ENNI is always ready for a chat and happy to let you try your fishing luck with a rod. If you enjoy setting your own course, you can rent a six-oar boat from BOAT.FO and sail the seas on your own or with the family.
Kom inn á gólvið / Stop by VISIT TÓRSHAVN
NIELS FINSENS GØTA 17 100 TÓRSHAVN TEL. +298 30 24 25
73
HANDVERK OG MENTAN / WHERE DESIGN MEETS TRADITION ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
Handverk og mentan
Where design meets tradition
Tað er eisini Havnin, sum á hvørjum ári gleðir seg til at klæða seg í skrúð, tá ið okkara tjóðarhátíð ÓLAVSØKAN nærkast. Kring ólavsøkuna (28. og 29. juli) eru alskyns tiltøk, sum umboða ymsar partar av okkara samfelag, og sum á hvør sín hátt seta sín dám á tjóðarhátíðina.
It is also Tórshavn, which every year looks for ward to donning its finery for our national holi day ÓLAVSØKA, the feast of St. Olaf. A host of events take place on and around July 28th and 29th showcasing different areas of our socie ty and they all leave their special mark on the holidays. The classical and contemporary music fest ival SUMMARTÓNAR has become synony mous with our summer. TÓRSFEST is the biggest gig of the year right on the town square with great line-ups. FAROE PRIDE is a family-friendly celebration of joy and diversity. And Ólavsøka is rich in tradition and everyone is invited to take part in FAROESE CHAIN DANCE, sample Faroese food, join a people’s rally, FÓLKAFUNDUR, and not least don our NATIONAL COSTUME.
Havnin er heim fyri mong av okkara dugnaligu listafólk í ymsum bólkum, og við at ganga ein stuttan túr gjøgnum býin kanst tú støkka á gátt hjá dugnaligum og virðisløntum sniðgevum sum GUÐRUN OG GUÐRUN, ULLVØRUHÚSINUM ella LEIRLIST.
Fólkatónleikarastevnan SUMMARTÓNAR er ein fastur táttur av sumrinum, TÓRSFEST er stóra konsert brakið á Vaglinum við lokkandi nøvn um, FAROE PRIDE er ein sonn veitsla, og á sjálv ari ólavsøkuni eru fleiri høvi at sláa ring, tá ið mentanarstovnar bjóða til FØROYSKAN DANS, at royna føroyskan mat, at fara á FÓLKAFUND og ikki minst at lufta FØROYSKA BÚNAN. Vit stremba alsamt eftir einum rúmligari høvuðs staði, har rúm og tilboð eru til allar okkara gestir, so teir fara ríkari avstað aftur. Vit vóna, at tú fært gleði av onkrum ella fleiri av okkara tilboðum, og bjóða tær at vera hjartaliga vælkomin til Havnar.
Tórshavn is home to many of our talented artists working in different fields. It is a joy that even the shortest stroll downtown will take us from one skilled and award-winning design house to another, including GUÐRUN OG GUÐRUN, ULLVØRUHÚSIÐ and LEIRLIST.
We are always striving for a more inclusive capi tal where all our guests feel at home and find something for them, so they can leave enriched. We hope that you will find enjoyment in some or all of what we have to offer and would like to warmly welcome you to Tórshavn.
HENT LEINKI / USEFUL LINKS: Heimaihavn.fo Katrina.fo Maggies.fo Torsgota.fo Bio.fo Ssl.fo Nordlysid.com Art.fo Sjosavn.net
Savn.fo Steinprent.com Nlh.fo Gudrungudrun.fo Kaffihusid.fo Paname.fo Hvonn.fo Facebook.com/brellcafe
Facebook.com/myndlist.fo Facebook.com/sirkusfo Facebook.com/umamicafe Svimjihollin.fo Galeriefocus.com Berghestar.com Ullvoruhusid.com Composers.fo/summartonar
Á visittorshavn.fo finnur tú fullfíggjað yvirlit yvir innkeypsmøguleikar, matstovur, barrir, søvn og annað í kommununi. Visit our website visittorshavn.fo for a full overview of shopping opportunities, restaurants, bars, museums and much else the municipality has to offer.
M KRE SÓL Hóast tað er deiligt at ferðast í sólríkum londum, er týdningarmikið at ansa eftir brennandi sólini. Ikki bert av teirri orsøk, at tað er spell at spilla burtur dýrabærar frídagar, um tað nú skuldi hent seg, at tú verður sólskáldað/ur, og at tað er jú eisini heilsuskaðiligt. Sjálvt um tað skáldaða hvørvur av húðini, elvir hetta til varandi skaða á arvatilfarið hjá húðkyknunum. Hesin skaði kann elva til krabbamein í húðini. Tann góði parturin av søguni er, at krabbamein í húðini kann verða fyribyrgt. Vit skulu bert fylgja nøkrum fáum, týðandi sólráðum og minnast til, at sólverja er týdningarmikil alt lívið. Ansið serliga væl eftir børnunum, tí teirra húð er uppaftur meira viðkvom í sólini. Børn yngri enn 1 ár eiga als ikki at vera í beinleiðis sól. Og lat vera at fara í solarium heldur ikki áðrenn sólferiuna. Tað er falskur tryggleiki at fara í solarium áðrenn feriuna, í mun til økta vandan fyri at fáa krabbamein.
Atlantic Airways
Vagar Airport
380 Sørvágur
Tel 34 10 00
www.atlantic.fo
Tey mest týdningarmiklu ráðini til skilagóðar vanar á sólferiuni eru hesi:
1
Hav fleiri steðgir frá sólini í tíðarskeiðinum, har sólin er sterkast, ofta millum klokkan 12 og 15. T.d. kanst tú hvíla teg eina løtu í skugganum, njóta ein langan matarsteðg undir sólskjóli, fara ein túr í býin – ella gera sum tey, ið búgva á staðnum: Halt siesta!
2
Fjal bera húð við pløggum, ið røkka til kníggja og albogar, brúka hatt við breiðum skugga, og minst til sólbrillur.
3
Brúka sólkrem á húð, ið ikki verður fjald av pløggum ella skugga. Á sólferð verður mælt til høgan faktor (30+) í ríkiligari mongd - til allan kroppin skal nýtast upp í ein neva.
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
Út at ferðast við Súsonnu Vang TRAVELLING WITH SÚSANNA VANG MYNDIR:
HVUSSU OFTA FERÐAST TÚ? Umleið 4-5 ferðir um árið. Familjan ferðast so at siga hvørt summar. Maðurin og eg fara eitt ella tvey viku skifti uttanlands um árið. Ein árligur vinkonutúrur er eisini á skránni umframt onkur ferð í arbeiðsørindum.
How often do you travel? About 4-5 times a year. We go on a family vacation practically every summer. My husband and I also take 1 or 2 weekend trips every year. And then there is the annual trip with my friends, as well as a little work-related travel.
P RIVA TA R
O.A .
Blá bók ···
PROFILE
···
Navn: Súsanna Vang Aldur: 42 ár Útbúgving: Business administration & sustainability Familja: Gift við Regini Toftegaard og vit eiga Christinu 18 Silju 15 og Teresu 9 Starv: Hotellleiðari á 62N Hotel
··· Name: Súsanna Vang Age: 42 Education: Business administration & sustainability Family: Married to Regin Toftegaard. We are parents to Christina 18 Silja 15 and Teresa 9 Job: Hotel Manager at 62N Hotel
76
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
HVAGAR FERT TÚ NÆSTU FERÐ? Eftir ætlan verður næsta ferðin til Kenja í septem ber saman við mammu. Eg gleði meg sera nógv til at uppliva Kenja og ikki minst til at ferðast sam an við mammu. Vit hava lovað døtrunum, at teirra konfirmatiónsgáva er ein uttanlandsferð við øðrum ella báðum foreldrunum. Miðlingurin hevur ikki fingið sína gávu enn, so áðrenn summarið er av, hava hon og eg verið antin í París ella London.
Where are you heading next? I’m planning a trip to Kenya in September with my mother. I’m really looking forward to experiencing Kenya and especially to travelling with mum. We have promised our daughters that their confirmation present will be a trip abroad with one or both parents. Our second daughter hasn’t had her present yet, so before the summer is over she and I will have visited either Paris or London. family and our family flew to Vietnam over Christmas and travelled the country together. It was an incredible experience.
HVAT ER EITT “MÁST” AT HAVA VIÐ Í KUFFERTIÐ? Ovurviðkvæmistablettir! Eg man hava nakað søtt blóð, tí tað tykist, sum eg so at siga altíð verði álopin av blóðsúgvandi verum, tá ið eg eri uttanlands. Teir føroysku mýggjabitarnir hava ikki uppdagað meg enn – so slatrið ikki fyri teimum!
Is there anything you can’t leave home without? My allergy pills! There must be something sweet in my blood, because I seem to get assaulted by bloodsucking creatures whenever I’m abroad. The Faroese mosquitos haven’t discovered me yet, so please don’t tell them!
HEVUR TÚ NAKAÐ YNDISFERÐAMÁL ELLA FERÐAMÁL, IÐ TÚ JAVNAN VENDIR AFTUR TIL? Nýsæland. Sum 16 ára gomul búði eg eitt ár ‘down under’. Eitt heilt fantastiskt land. Tað tók tó 25 ár, áðrenn eg aftur vitjaði Nýsæland. Vónandi verður tað ikki líka leingi, áðrenn eg aftur leggi leiðina hagar. Annars dámar mær eisini sera væl at ferðast í Italia og Spania.
Do you have any favourite holiday spots, which you return to regularly?
New Zealand
New Zealand. I spent a year down under when I was 16. It’s an amazing country. It took me a whole 25 years to return to New Zealand. Hopefully it won’t take as long until I can “stop by” again. I also love travelling in Italy and Spain.
77
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
HVUSSU VELUR TÚ TÍNI FERÐAMÁL? Vit í familjuni sita vit av og á og práta um, hvar tað hevði verið stuttligt at ferðast næstu ferð. Gentur nar ynskja sær altíð sól og strond. Tó eru tað vit foreldur, sum taka endaligu avgerðirnar um, hvag ar leiðin gongur. Ein ferð kann eisini koma í lag spontant. Her má eg nevna ferðina, eg var í Florida saman við heilsufótbóltinum á Argjum. Staddar til eitt silvurbrúdleyp í juni 2017 brast úr einari: “Koma tit ikki við næstu ferð, eg fari til Florida?” Svarið var beinanvegin “JÚ!”, og hálvt ár seinni fóru vit 17 damur til Florida. Ein fantastisk feria!
How do you choose your travel destinations? As a family we sometimes chat about where it would be fun to go to next. The girls always want sun and sand. But it’s us parents who make the final decision about where we are heading. A trip can also come together spontaneously. I have to mention the one to Florida with the Argir exercise football team. We were at a 25th wedding anniversary in June 2017 when one of them said, “won’t you join me next time I go to Florida?” The reply came immediately, “YES!” and six months later the 17 of us ladies went on a trip to Florida. An incredible holiday!
HVØRJI FERÐAMÁL STANDA Á TÍNUM DREYMALISTA? Eg ynski mær m.a. at fara til Japan. Tá ið eg var AFS-næmingur í Ný sælandi, fekk eg eina japanska vin konu. Hon hevur vitjað meg bæði í Føroyum og í Keypmannahavn, men enn havi eg ikki vitjað hana. Grønland liggur eisini ovarlaga á mínum lista.
Which destinations are on your holiday wish list? One of the places I would like to visit is Japan. When I was an exchange student in New Zealand I made a Japanese friend. She has visited me both in the Faroe Islands and in Copenhagen. But I have yet to visit her. Greenland is also high on my list.
HVAT ER TAÐ BESTA VIÐ AT FERÐAST?
What is the best thing about travelling?
At gerandisdagurin verður lagdur á hillina í eina tíð. Tað besta er, um ferðin ikki er ov planløgd, so vit sleppa undan, at kalendarin og klokkan stýra alt ov nógvum, tí tað gera tey í ríkiligan mun heima.
That the everyday is put on hold for a bit. It’s best if a holiday isn’t rigidly planned, so the calendar and the clock don’t get too much control, there is enough of that at home.
Hobitton, NZ 78
e, NZ Cathedral Cov
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
HVAT ER TÍTT YNDISSTAÐ Í FØROYUM? At síggja Skálafjørðin av Gøtueiði eitt vakurt summarkvøld er ein sjón, eg ongantíð gerist troytt av. Annars dámar mær betur og betur at ganga í føroysku náttúruni og fjøllunum. Tað er balsam fyri likam og sál. Tað er vakurt so at siga allastaðni í Føroyum, bara tú gevur tær stundir at hyggja og njóta.
What is your favourite place in the Faroe Islands? Watching Skálafjørður fjord from Gøtueiði on a beautiful summer evening. It’s a panorama I never tire of. But most of all I enjoy walking in the fields and mountains. It’s a balm for body and soul. The Faroes Islands are stunning just about everywhere you look, you just have to take the time to take in the beauty and enjoy.
TÍTT BESTA/STUTTLIGASTA/ LØGNA/SERLIGA FERÐAMINNI Eitt lítið stuttligt minni skulu tit fáa. Okkara deiligi Mazda 3 varð brúktur til eina ferð til Krakow í Póllandi. Hóast aldurin á honum var heldur høgur til eina so drúgva ferð, hildu vit, at tað mundi hann fara at megna. Okkara Mazda 3 hevði klárað mangt slíkt og hevði mangan ført okkum til ymisk lond, so hví ikki enn eitt minni? Ferðin til Krakow gekk fínt. Men tá ið vit løgdu leiðina heimaftur, gjørdi bilurin løgin ljóð. Tá ið vit vóru komin til Ham burg, larmaði hann so mikið illa, at øll, sum vit koyrdu framvið, steðgaðu á og hugdu. Men av tí vit duga so illa týskt, valdu vit at satsa uppá, at vit kláraðu at fáa bilin yvir um markið til Danmarkar. Í tí vit skuldu snara inn til obligatoriska steðgin í Flensborg, vildi bilurin ikki meir. Tað einasta, vit kundu, var at skumpa bilin tað síðsta strekkið av motorvegnum. Hjá gentunum stendur hetta minn ið sum nakað av tí pínligasta, tær higartil hava upp livað. Mazda 3 er ikki longur okkara, men hann var okkum kærur til hasa løtuna í Flensburg
Your best/funniest/strangest/ most special holiday memory
Pólland
I’ll share a funny little anecdote. We took our lovely Mazda 3 on a trip to Krakow in Poland. It was a bit old for such a long trip, but we figured it would manage. Our Mazda 3 had made it through many travels and had taken us to many countries, so why not add another memory? The trip to Krakow went smoothly. But when we headed back home, the car started making strange noises. When we reached Hamburg, the car was making such a racket that everyone we passed stopped to look. But because our German was so limited, we decided to take our chances with the car until we crossed the Danish border. As we were about to turn into the mandatory stop in Flensburg, the car gave out. All we could do was push the car along the final stretch of motorway. For the girls this memory is etched as one of the most embarrassing things they have experienced so far. Our Mazda 3 is no longer with us, but it was very good to us up until that moment in Flensburg.
Reykjavík 79
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
Photo: Ólavur Frederiksen
EVENT CALENDAR WHAT´S ON? There are many exciting events around the coun try year-round. There is up-to-date information available on the websites: WHATSON.FO
28-29 july: Photo: Ólavur Frederiksen NATIONAL HOLIDAYS:
Ólavsøka
11-13 July:
Photo: Beinta á Torkilsheyggi
LIVE MUSIC:
G! festival The area around the beach in Syðrugøta will yet again morph into the heart of the atmospheric music festival in breath-taking surroundings. For many locals this is the highlight of the Faroese summer. Music takes centre stage and this year offers an other fantastic line-up with Fatboy Slim, Lewis Ca paldi, Týr, Eivør and many other great performers. For further information and tickets visit: gfestival.fo
80
Ólavsøka, St. Olaf’s Day, is the national holi day of the Faroe Islands and is celebrated on July 28th and 29th in Tórshavn. The official in auguration takes place at 2 pm on July 28th in the town square, Vaglið, with a parade of horse riders and local sports clubs. At 3 pm the tra ditional wooden boat races begin. This compe tition marks the end of the rowing season and rowers consider it a final. July 29th begins in Tórshavn cathedral with the country’s priests, government ministers and members of parlia ment gathered for a service followed by a pro cession to Vaglið for the Ólavsøka Choir con cert. The music is followed by the inauguration of the parliamentary year with an address from the Prime Minister. Both days offer a packed programme of cultur al and sporting events in the city, in addition to food and craft stalls lining the streets, fair ground stalls and rides for young and old, art ex hibitions, traditional chain dance and a host of other activities. Above all, the national holiday is a fantastic opportunity to take in the festive atmosphere among the Faroese in their national costumes. Don’t forget the midnight sing-along in the town square Vaglið on July 29th at midnight, of course!
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
2-4 august:
18-24 august:
F E S T I VA L :
CULTURE:
Ovastevna
Vesturskin
The little island east of Tórshavn hosts its local festival Ovastevna every first weekend in August. A tradition that began in 1994. The programme is varied and excit ing with entertainment, art and other activities. Over 1000 Faroe islanders flock to Nólsoy for Ovastevna. The ferry Ternan makes several extra trips to and from Tórshavn for the occasion. This year Ovastevna takes place from August 2nd to 4th.
Vesturskin is a weeklong celebration of culture, nature and outdoor exploits in Vágar island it runs from August 18th to 24th. The programme will be announced closer to the date. For further information visit: facebook.com/vesturskin
For further information about Ovastevna visit: facebook.com/ovastevna or visitnolsoy.fo Photo: eybiimyndir
1 june - 31 august: ART EXHIBITION:
Summarlist at Posthúskjallarin
8-10 august:
Every weekend between June 1st and August 31st the art exhibition Summarlist will be on show at Posthúskjallarin in Klaksvík. It opens Friday, Satur day and Sunday. The exhibition features paintings, prints, watercolours, installations and video art. For further information visit: facebook.com/nordlist
LIVE MUSIC:
Summer Festival The biggest music festival in the Faroe Islands will again descend on Vágsbø in Klaksvík, transforming the city centre into a cosy festival area where music is cele brated for three whole days. This year the festival runs from August 8th to 10th. The programme includes Rasmus Seebach, Killer Queen, Nico & Vinz and other international artists, as well as a host of established and new Faroese artists. For further information and to buy tickets visit: sf.fo
23-25 august: F E S T I VA L :
Late summer days in Sandur On the weekend of August 23rd to 25th the village Sandur invites everyone to celebrate late summer with music, culinary experiences, fun for the kids, art and other activities. For further information visit the Facebook page: Seinsummardagur á Sandi. 81
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
Photo: Herfinn Thomassen
4-8 september: OUTDOORS:
Útilív Adventure Festival Útilív Adventure Festival is organising a week end in the mountains packed with trail runs and other adventures. There are four distances to choose from 10 km, 21 km, 42 km and a 72-kmlong ultra marathon. Participants will also have a chance to try activities such as climbing, abseil ing, hikes and kayaking. For further information and to register visit: utilivfestival.com/2019
7 & 21 september: MARATHONS:
Most beautiful and Southernmost
Potato Festival
Once again the athletics association in Vágar island, Ítróttarfelagið Frælsi, invites running enthusiasts to the most beautiful half-marathon in the Faroe Islands. It will take place on Satur day September 7th. The start line is in Gásadalur and the finish line by the church in Sandavágur.
The annual potatoes festival will take place Sat urday September 28th, 2019 in Sandur. The or ganisers promise a thoroughly provincial day of good folk and good food. The programme will be announced closer to the date.
Later in the month on September 21st, the southernmost half-marathon will take place in Suðuroy. The trail starts by Salt in Drelnes and runners will pass through Øravík, Hov, Porkeri, Vágur and west to Vágseiði.
For further information visit: facebook.com/eplafestivalur
Register at: atgongumerki.fo/fif or for information visit fif.fo or hvistan.fo
28 september: LIVE MUSIC:
82
GÓÐGÆTI Anthon Berg
SMYRSL Elizabeth Arden
LUKTILSI Versace
SÓLBRILLUR Marc by MJ
LEGG Í KURV
LEGG Í KURV
LEGG Í KURV
Keyp tínar vørur, áðrenn tú kemur í Vága Floghavn Keyp lætt og ómakaleyst tínar tollfríu vørur á dutyfree.fo, áðrenn tú kemur í Vága Floghavn. Tú sleppur undan bíðirøð og hevur góðar stundir at finna røttu vørurnar. Vit pakka tínar vørur, so tær eru klárar at heinta í DutyFree handlinum, tá ið tú skalt avstað ella kemur heim aftur.
LEGG Í KURV
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
Photo: Birgir Kruse
AUTHOR OF THE SEASON:
RANNVÁ HOLM MORTENSEN Rannvá Holm Mortensen (1950) is an autodidact visual art ist. Her art ranges from paintings, prints and installations to text and sculptures. In recent years she has also worked with textile, book illustrations and interior decoration. Her subjects are often rendered in organic shapes and address aspects of social politics. "Sólsmakkur" is Rannvá Holm Mortensen's debut. The po etry cycle was published in 2018 by Sprotin to very good re ception. It won her the M.A. Jacobsen Award for Fiction last year, and in its grounds for the award the Prize Committee states, "There is an immediate scent of poetry in the title". In a review professor and author Jógvan Isaksen writes, "You have to grab hold of something while you read, otherwise you will be knocked over by the poems’ powerful vital force, which hits you like a whirlwind." "The style is both poetic
84
Far
Lit ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
SÓLSMAKKUR // THE SUN’S TASTE
FarLit WHERE TO BUY Published translations of original Faroese literature are available for purchase at the two main bookshops in Tórshavn. You can also visit the bookshops online. Rit og Rák www.ritograk.fo H.N. Jacobsens Bókhandil www.bokhandil.fo
and candid, violent and kind, and by no means sentimental. It is the life story of a woman, and all the ups and downs along the way. You can either read the text cohesively or freely associate with the enigmatic and abstract tracks. "Sólsmakk ur" is an intense poetry cycle loaded with eroticism, sorrow and creative joy. Rannvá Holm Mortensen has successfully married poetry and graphic design in a gesamtkunstwerk. However, the poems and the illustrations are each of such quality that they could easily stand alone. With "Sólsmakkur" Rannvá Holm Mortensen is no longer only a visual artist, she is also a poet.
– Translated by Matthew Landrum i must go back to the smell of my childhood back to the story of blood and milk of dresses hanging silently in the wardrobe
in shattered icicles the skulls of small birds as chaste as Gaudi’s turrets over-brimming with fruit and praise
i remember the morning the last time i went to sunday service it had become a nightmare to wear stockings, patent-leather shoes and shivery sunday clothes the words from the podium pressed their crown of thorns onto on my fresh-combed head so that i got a bloodtaste in my mouth and hell burned beneath my dress
let us breed womanly words that shoot forth vegetation
solitary children knock on gapped openings like snipped ovaries what was it ringing in the silence a cleft moon a violin bow a string of a contrabass a harmonica in C major for a paralyzed hand a ribbon a pair of mary janes a milk tooth little Shulammite eyelids gray with ashes with the last octave of the minarets in Raqqa hanging from your ear in your eyelids horror and broken dreams your golden neck still smells of dates little Shulammite your blue lips form a last word words bodily fragments in them live high tide and low tide the knot in the chest and the grenade in the hand the bells ringing Angelus at five o´clock in the morning the agony
a new Jesus bleeds on my dress and you pull my hair in your thirst the trees have green voices the sun lives in every window sheep and cattle fly off to the heaven and this profound longing my blood is the sea every wave my sister my uterus a doll that opens its eyes when you set it down i drag the sun with me to bed to better warm the beast of the night once in Lisbon i stumbled onto a dolls hospital from the windows stared long queues of dolls faces androgynous limbs of alabaster with pastel colors rustling dolls dresses laces hemstitches and miniature porcelain teacups there were shelves with glass eyes and tiny instruments used for mending broken childdreams small lamps shining in colorful playhouses inside time had stopped its grinding mill stopped pinched off by dollfingers
85
NEW
DIOR JOY EAU DE PARFUM - 50ML
Fyrivarni verรฐur tikiรฐ fyri prentvillum.
DKK 569 / EUR 76
NEW
DIOR HOMME SPORT EDT
MARTINI BELLINI - ROSSINI
EAU DE TOILETTE - 50ML
Vol. 8% - 0.75L
DKK 405 / EUR 54
DKK 109 / EUR 15
NEW
NEW
DIOR HOMME SPORT
BENEFIT MAGICAL BROW STARS
KURA PURE MALT
VERY COOL SPRAY - 100 ML
HOLIDAY MAKE-UP SET
Vol. 40% - 0.7L
DKK 459 / EUR 61
DKK 379 / EUR 51
DKK 799 / EUR 107
NEW
CHUPA CHUPS CUP CAKE 60G
DKK 47 / EUR 6
DIOR MISS DIOR BODY MILK - 200ML
DKK 324 / EUR 43
NEW
NEW
KAMIKI BLENDED MALT Vol. 48% - 0.5L
DKK 469 / EUR 63
NUTELLA NUTELLA B-READY 12 STICKS - 264G
DKK 59 / EUR 8
Photo: Daniel Casson - @dpc_photography
Photo: Joshua Cowan - @joshzoo
Photo: Joshua Cowan - @joshzoo
WELCOME TO THE FAROE ISLANDS! Think of the world’s population.
Now think about how few of these 7 billion people have visited the Faroe Islands. You are actually part of a very small and exclusive group of people in the whole world who have the opportunity to visit these small islands in the North Atlantic Ocean. Lucky you! We also feel fortunate to be able to invite you to our country. We are pleased you have decided to visit us and we want you to enjoy your stay to the fullest. Following these simple yet essential guidelines will help to ensure an enjoyable and unforgettable journey in the Faroe Islands.
Guidelines: • • • • • • • • • •
Respect and preserve nature, as it is fragile and should be protected for future generations. Be mindful of sheep and birds you may encounter in the fields - or on the roads! Remember to bring your rubbish with you after hiking in the mountains. Be particularly careful when hiking in areas with loose stones and rocks. Refrain from walking too close to the cliffs, especially in wet areas when the ground can be slippery. Check the weather forecast to see if conditions are favourable for walking/hiking. The weather can be unpredictable and change rapidly. It is a good idea to always wear layered clothes suitable for the weather. Be thoughtful of the locals and respect their privacy as much as possible. If you plan on flying a drone, please read and follow the guidelines on www.visitfaroeislands.com under Plan Your Stay. Lastly, remember to close your eyes and take a deep breath of the freshest air in the world!
More information visit www.visitfaroeislands.com 112
Emergency
Dial 112 for any type of emergency assistance anywhere in the country
Enjoy the Faroe Islands!
#FAROEISLANDS
Duty free import
For travellers 18 years or older / Fyri ferðandi 18 ár og eldri Alcohol / Alkohol
Tobacco / Tubbak
You can bring one of the examples below to the Faroe Islands Tú kanst taka eitt av dømunum við til Føroyar
You can bring only one of the products below to the Faroe Islands Tú kanst bert taka eina av vørunum niðanfyri við til Føroyar
1L
2L
Spirits / Spiritus
Wine / Vín / Cider
2L
Beer / Øl
200 stk (1 karton) Cigarettes / Sigarettir
50 stk
50 stk
1L
1L
Spirits / Spiritus Strong wine / Sterkt vín
2L
250 g
Tobacco/ Tubbak
Cigarillos / Sigarillos
Cigars / Sigarir
Beer / Øl
Did you know 250 g
Snuff/ Snús
Visti tú 4L
2L
Wine / Vín / Cider
Beer / Øl That you can bring more duty free goods by paying taxes? You can for example bring 6 bottles of wine (75 cl) in addition to the quota by paying DKK 150 in total. At tú kanst taka størri nøgdir við, um tú rindar toll og avgjøld? T.d. kanst tú taka 6 fløskur av víni á 75 cl við, umframt mest loyvdu nøgdina, um tú rindar tilsamans 150 kr.
2L
Strong wine / Sterkt vín
2L
Beer / Øl
Maximum allowances / Mest loyvdu nøgdir: Beer up to 5,8% Wine / Cider up to 15% Spirits over 22%
Max. 10 ltr. in total, incl. quota. Tax. DKK 5,- per. 33 cl. can. Max. 9 ltr. in total, incl. quota. Tax. DKK 33,- per. ltr. Max. 3 ltr. in total. incl. quota. Taxes vary according to percentage.
Perfumes max. 50 gr. After shave max. 25 cl. Chocolates max. 3 kg. Soft drinks max. 10 l. Øl upp til 5,8% Wine / Cider up to 15% Spirits over 22%
Í mesta lagi 10 ltr. inkl. kvotu. Tollur KR 5,- pr. 33 cl. dós. Í mesta lagi 9 ltr. inkl. kvotu. Tollur KR 33,- per. ltr. Í mesta lagi 3 ltr. Tollur verður ásettur eftir alkoholstyrki.
Luktilsi í mesta lagi 50 gr. Rakivatn í mesta lagi 25 cl. Sukurlátavørur í mesta lagi 3 kg. Sodavatn í mesta lagi 10 litrar.
10L
Beer / Øl
Spirits / spiritus: > 22% alc. (max. 60%). Wine / Vín / Cider: < 15% alc. Strong wine / sterkt vín: 15-22% alc.
GÓÐGÆTI Anthon Berg
SMYRSL Elizabeth Arden
LUKTILSI Versace
SÓLBRILLUR Marc by MJ
LEGG Í KURV
LEGG Í KURV
LEGG Í KURV
Keyp tínar vørur, áðrenn tú kemur í Vága Floghavn Keyp lætt og ómakaleyst tínar tollfríu vørur á dutyfree.fo, áðrenn tú kemur í Vága Floghavn. Tú sleppur undan bíðirøð og hevur góðar stundir at finna røttu vørurnar. Vit pakka tínar vørur, so tær eru klárar at heinta í DutyFree handlinum, tá ið tú skalt avstað ella kemur heim aftur.
LEGG Í KURV
Eftir Regini Nolsøe Simonsen
Finn veg Klárar tú at finna veg gjøgnum villiniborgina?
Sudoku
Hvørt tal skal koma fyri eina ferð loddrætt, eina ferð vatnrætt og eina ferð í hvørjum kassa
3 5
Bygg bókstavin Set saman teir litaðu kassarnir, so at allir passa inn í Æ'ið niðanfyri
1 6 2 4 3 5 4 3
5 6
Tekna og lita
KROSS orรฐagรกta
ยฉ www.bergur.NET
hjรกland รก suรฐurendanum 1 Bretskt รญ Spania.
ยฉbergur
.net 2019
5
1
ITALSK ร Bร STAร UR
hjรก Atlantic Airways 4 Ferรฐaseรฐil til รธll ung undir 26 รกr og fรธroysk fulltรญรฐarlesandi.
2
Hvussu eitur hรธvuรฐsstaรฐurin รญ Avstralia viรฐ umleiรฐ 410.000 รญbรบgvum?
er tann nรฆststรธrsta av 5 Hetta teimum sjey Kanariuoyggjunum
3
Amerikanskur statur, iรฐ eisini verรฐur rรณptur ยปThe Heart of Dixieยซ.
borรฐtennisfelag, iรฐ 6 Fรธroyskt varรฐ sett รก stovn รญ 1994.
2
GRUNAร
3
FLATAMร T
og ferรฐamรกl hjรก Atlantic Airways.
SKELVI
AVKLร DNAPLAGG TOFTAร BYGD
TAL LUKTA Vร L
ร TLENDINGAR
Jร TSKUR
Hร SBร NAร UR
SKRร VAN
TVร RTRร
Tร NI
HEIM
Pร LASPร L BRASILIA
NAVN
FUGLUR
GRENJA
SKYLDMAร URIN TALORร
TETTA
ร ร I ร TGJARIร
ร VIRKAN Bร KLIGAR ANNAร ENN
TEKJUR
Lร TIร
STร RT ร LAT
ILLU TALVFร LK FUGLALJร ร
BINDIORร Nร Bร GVI
NIKKUL
STRร DDUST
SPARUM EI Vร R ...?
INDIร NI
Mร GVANDI
6
TRร
GERAST STร RRI
KLOKKURNAR
S U d o k u
4
KOYR
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
HEINESEN
Airbus 320: RCJ
HEINESEN 1900–1991
William Heinesen (1900-1991) er víða gitin sum rithøvundur og telist millum teir stóru í norðurlendskum bókmentum. Hann lýsti sína list sum “myndakrutl”, men hon er meir enn tað. Fyri tað mesta nýtir hann litkrit í fyrstu verkunum og avmyndar romantiskt huglag úr føroyska fjallaheiminum, gykl um tann alheim, ið fólkatrúgv hevði skapt, og speiskar samfelagsviðmerkingar. Tey seinastu tíggjuáraskeiðini koma evnini til pappírsklipp til sjóndar, har hugflog og prýðing og litfagnaður sameinast. Eitt høvuðsverk er myndprýðingin av kommunuskúlanum í heimbýnum Havnini. William Heinesen (1900-1991) is best known as an author, one of the great in Nordic literature. He saw his art as nothing but drawing pictures, but there is more to it. Pastels dominate the early works, which motifs are the romantic ambience of Faroese mountainscapes, phantasies from local folklore and satirical social commentary. During his last decades, his paper cuttings blossomed, where fabulation, decoration and a love for colour are united. His magnum opus is the decoration of a municipal school in his hometown, Tórshavn.
AV REYNI 1920–2005
Airbus 320Neo: RCK
AV REYNI 1920–2005
Ingálvur av Reyni (1920-2005) varð tann fyrsti abstrakti málarin í føroyskari list. Ígjøgnum sítt langa lív eydnaðist honum at endurnýggja seg sum fáur við franskari list sum leiðarstjørnu. Ein litføgur naturalisma varð á leið 1960 skift út við heldur daprar kubistiskar málningar. Frá 1980-árunum kom ein abstrakt ekspressionisma í einum svørtum og dramatiskum úttrykki, sum snýr seg um náttúru og menniskja, kropp og litevni. Heimafturkomin eftir útbúgving í Danmark livdi og virkaði Ingálvur av Reyni alt lívið í Havn. Ingálvur av Reyni (1920-2005) was the first Faroese abstract painter. During his long life and with French art as his leading star, he was able to renew himself as few others can. A colourful naturalism was replaced with a dark, brooding cubism around 1960. An abstract expressionism, dominantly black and dramatic, dealing with nature and people, body and colour, followed in the 1980s. After returning home on finishing his education in Denmark, Ingálvur av Reyni lived his whole life in Tórshavn.
LÜTZEN
1919–1995
Airbus 319: RCG
LÜTZEN
1919–1995
94
Elinborg Lützen (1919-1995) var tann fyrsti og leingi tann einasti grafikarin í føroyskari list. Henni dámdi best at arbeiða við linoliumsskurði, og úr tí fekk hon gandað eitt ríkidømi við ymiskari skurðtøkni og avbrigdum av svørtum. Frá ekspressionistiskum ævintýramyndum flutti listakvinnan seg yvir í klassiskt úttrykk við myndevnum úr bygdum og gerandisdegnum. Seinni fór hon yvir til surrealistiskar gyklmyndir úr einum duldarfullum undirheimi, ofta niðansjóvar: Føroyar undir vatnskorpuni. Listakvinnan livdi og arbeiddi meginpartin av lívi sínum í Klaksvík. Elinborg Lützen (1919-1995) was the first and for a long time the only Faroese printmaker. Her favoured technique was the linocut, from which she elicited great riches with a varied cutting technique and black tones. From expressionistic fairy tale pictures, she moved over into a classic expression of motifs of villages and common life. These were followed by surrealistic phantasies of a mythic underworld, often under-sea: Submarine Faroes! The artist lived and worked for most of her life in Klaksvík.
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
Nøvnini á flotanum hjá Atlantic Airways Fleet names
SMITH
1913 –1958
Agusta Westland 139: OY-HIH
SMITH
1913–1958
Ruth Smith (1913-1958) er koloristurin í fyrsta føroyska málaraættarliðinum. Fyrst og fremst var hon impressionistur, sum eymliga lýsti, hvussu litir koma til lívs í ljósi. Ein sterkur og livandi málingarháttur ber samstundis boð um eitt sinni við spenningi í. Á tann hátt vórðu náttúra og sinnalag bregdað saman í eina hægri eind í hennara list. Eftir lokna útbúgving í Danmark búsettist Ruth Smith saman við húskinum í Suðuroy. Sum listafólk livdi hon í einingi, og hon andaðist brádliga undir umstøðum, eingin kennir til fulnar. Ruth Smith (1913-1958) is the colourist among the first generation of Faroese painters. An Expressionism with a fine sense of portraying the play of colours in light was her point of departure. An intense and expressive painting style is at the same time a testimony to a tense disposition. In this way, nature and mind meet in her art in a higher unity. On finishing her education in Denmark, Ruth Smith settled with her family in her home island of Suðuroy, where she lived as an isolated artist and died unexpectedly under unsolved circumstances.
Agusta Westland 139: OY-HIL
JOENSEN-MIKINES 1906–1979
Sámal Joensen-Mikines (1906-1979) er tann fyrsti veruligi, føroyski listamálarin. Hjá honum fær listin sína egnu rødd við havi og bygd, jarðarferð og grindadrápi, ið verða lýst í máttmiklari ekspressionistiskari naturalismu stundum við ávirkan úr romantikki og symbolismu. Inn í ávirkanina frá Edwardi Munch leggur hann eina stranga og náttúruvakra tyngd í eitt egið – og føroyskt úttrykk. Mikines varð útbúgvin í Danmark, har hann búði meginpartin av lívinum, og har fekk hann eisini tilnevnið eftir oynni, har hann vaks upp. Sámal Joensen-Mikines (1906-1979) is the first major painter in Faroese fine art. In him Faroese art gains its own voice; ocean and villages, funerals and whale hunts are depicted in a forceful expressionistic naturalism that encompasses both romantic and symbolic touches. He combines an influence from Edward Munch with a tight objectivity and weighty quality in a personal – and Faroese – expression. Mikines was educated in Denmark, where he also lived for most of his life and where he received his nickname, a reference to his home island, Mykines.
95
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
Iceland
Denmark, Iceland, Norway, Scotland and Spain
Denmark Mainroad
Ferry routes
Helicopter
Bus routes
Airport Tunnel (no toll) Sub-sea tunnel (Toll)
96
ATLANTIC REVIEW | SUMMER 2019
FACTS
The Faroe Islands Atlantic Airways
A self governing nation of the Kingdom of Denmark
NATIONAL FLAG CARRIER
est. Nov. 1987 – first flight March 1988
Main hub Vagar, Faroe Islands
184
Tórshavn
Employees Fleet
3 aircrafts and 2 helicopters
CEO Jóhanna á Bergi
Weekly departures High season:
46
Low season: 24 Destinations: 10
Parliament
How to get around
Løgtingið - 33 members
Faroese
Bus & Ferry: ssl.fo Helicopter: atlantic.fo Car rental: Please ask at the information offices
Emergency
Motor vehicles
Call 112
Registered (2018) 33,043
Language
Currency Danish Krone (DKK)
Events whatson.fo
18 islands 1,395.86 km2 1,100 km coast line
Vágar
Churches
61
Biggest lake Leitisvatn 3,6 km3
Inhabitans 51,000+
Sheep
National bird
70,000+
Oyster Catcher (Faroese: Tjaldur)
National Flower Buttercup
National sport Rowing
Highest mountain Slættaratindur Eysturoy
880m
Days with precipitation January: 27 / July: 18
Hours of bright sunshine January: 30 July: 101
Average temperature Winter: 3,5 °C Summer 12 °C
97
Søgan um Atlantic Airways 28. mars 1988 var dagurin, Atlantic Airways fyrstu ferð setti seg í Vágum. Hetta var ein hátíðardagur fyri føroysku tjóðina, sum nú fyri fyrstu ferð nakrantíð kundi fara á flog á føroyskum veingjum. Men stovnanin av flogfelagnum hevði tó verið alt annað enn løtt. Ein samanrenning av miðvísi, hepni og tilvild hevði gjørt dreymin hjá føroyingum um egið flogfelag til veruleika. Eina løtu var ivi, um felagið fór at hóra undan. Men brádliga vendist gongdin, og ferðafólkatalið fór aftur at vaksa og er vaksið støðugt síðani. Virksemið í felagnum øktist, flogfør løgdust afturat flotanum, flogið varð til fleiri ferðamál, starvsfólkahópurin vaks, og felagið gjørdi fleiri stórar sáttmálar um leiguflúgving uttanlands. í 2007/08 hevði Atlantic Airways sjey flogfør og tvær tyrlur í flotanum, og 277 ársverk vóru í felagnum. Tá ið farið var undir at leingja flogvøllin í Vágum í 2010, lat hetta upp fyri fleiri nýggjum møguleikum hjá føroyska flogfelagnum. British Aerospace flogførini vóru skift út við flogfør av slagnum Airbus. Og bert fýra mánaðir eftir, at flogvøllurin stóð liðugur, lendi fyrsta Airbus 319 flogfarið í Vágum í mars mánaði 2012. Flogførini bøttu eisini munandi um bæði rutunetið og reglusemið til og úr Føroyum. Atlantic Airways var fyrsta flogfelag í Evropa at brúka nýggju og framkomnu navigatións tøknina RNP AR 0.1. Nýggju flogførini kundu eisini flúgva munandi longri enn tey gomlu flogførini, og føroying ar merktu tað longu sama summarið, tá ið fyrsta SÓL-rutan til Barcelona sá dagsins ljós. Flotin hjá Atlantic Airways telur trý flogfør og tvær tyrlur. Í 1994 yvirtók Atlantic Airways ru tuflúgvingina millum oyggjarnar frá Strandfaraskipum Landsins, og hesa uppgávu hevur felagið røkt síðani. Í 2015 og 2016 vórðu gomlu Bell tyrlurnar í flotanum skiftar út við tvær spildurnýggjar og nýmótans AgustaWestland AW139 tyrlur. Tær eru bæði rúmligari og kunnu flúgva heilt út á 200 fjórðinga sjómarkið, har tær kunnu arbeiða í 30 minuttir í bjargingarátøkum. Hetta hevur stóran týdning, tí Atlantic Airways er partur av tilbúgving Føroya, sum merkir, at hvønn dag á árinum, alt samdøgrið, er ein tyrlumanning tøk og kann fara avstað í eini handavend. Í desember 2016 fekk Atlantic Airways aftur eitt flogfar: ein spildurnýggjan Airbus A320. Í sambandi við, at nýggja flogfarið kom til Føroya, gjørdi Atlantic Airways av at geva flota num nøvn. Flogfør og tyrlur eru nú nevnd eftir mætum, føroyskum listafólkum. Flogførini eita William (Heinesen), Elinborg (Lützen) og Ingálvur (av Reyni), og tyrlurnar hava fingið nøvnini Sámal (Joensen-Mikines) og Ruth (Smith).
The Story of Atlantic Airways March 28, 1988, was the day Atlantic Airways landed for the first time in Vágar. It was a day of celebration for the Faroese nation who for the first time was able to fly with Faroese wings. But the establishment of the company was far from easy. A combination of determ ination, luck and chance made the Faroese dream of having a national airline come true. For a while, it was uncertain whether the company would survive. But suddenly it took a turn for the better, and the number of passengers grew and continued to grow ever since. The activity of the company increased, aircraft were added to the fleet, more destinations were added, the number of employees increased, and the company entered into several large contracts involving charter abroad. In 2007/08 Atlantic Airways had seven aircrafts and two helicopters in its fleet, and the company had 277 full-time equivalents. The extension of the runway at Vágar Airport in 2010 opened up new possibilities for the Faroese airline. The decision was made to re place British Aerospace aircraft with Airbus aircraft. Only four months after the runway was finished the first Airbus 319 landed in Vágar Airport in March of 2012. The aircraft profoundly improved the route net and regularity to and from the Faroe Islands. Atlantic Airways was the first airline in Europe to use the new and advanced nav igation technology RNP AR 0.1. The new aircraft could stay in the air longer which the Far oese people became aware of that same summer when the first SUN route to Barcelona saw the light of day. The Atlantic Airways fleet is made up of three aircrafts and two helicopters. In 1994 Atlantic Airways took over the scheduled air service between the Faroese islands from the national company Strandfaraskip Landsins, and Atlantic Airways has been in charge of the service ever since. In 2015 and 2016 the fleet’s old Bell Helicopters were replaced by two brand-new upto-date Agusta Westland AW139 helicopters. They are both more spacious and able to fly 200 nautical miles all the way out to the territorial water limit where they can be at work for 30 minutes in rescue operations. These are crucial qualities as Atlantic Airways serves as part of the emergency preparedness team which means that every day of the year 24–7 a helicopter crew is ready to take off in a heartbeat. In December 2016 Atlantic Airways purchased yet another aircraft: a brand-new A320. In connection with the arrival of the new aircraft to the Faroe Islands, Atlantic AIrways de cided to name the fleet. The aircraft, and helicopters are now named after distinguished Faroese artists. The aircrafts are named William (Heinesen), Elinborg (Lützen) and Ingálvur (av Reyni), and the helicopters are named Sámal (Joensen-Mikines) and Ruth (Smith).
Flotin Our Fleet AV REYNI 1920–2005
OY-RCK (INGÁLVUR) Type: Seats: Engines: Length: Wingspan: Max Speed: Max Range:
S/N 8918 Airbus 320-251N 174 2x CFM LEAP 1A26 37,57 m 35,80 m 833 Km/h 6.500 Km
HEINESEN
OY-RCJ (WILLIAM) Type: Seats: Engines: Length: Wingspan: Max Speed: Max Range:
S/N 7465 Airbus 320-214 174 2x CFM56-5B4/3 37,57 m 34,10 m 911 Km/h 4.800 Km to 5.700 km
LÜTZEN
1919–1995
OY-RCG (ELINBORG) Type: Seats: Engines: Length: Wingspan: Max Speed: Max Range:
S/N 5079 Airbus 319-115 144 2x CFM56-5B7/3 33,84 m 33,91 m 911 Km/h 5.984 Km
SMITH
1913 –1958
OY-HIH (RUTH) Type: Built: Engines / power: Lenght: Lenght fuselage: Width: Height: Main rotor diameter: Weight, empty: Weight, fully loaded: Max. speed: Normal speed: Max. altitude: Passengers:
SN: 31718 Agusta Westland 139 2015 2 stk. Pratt & Whitney PT6C-67C (2 x 1862 SHP) 16,42 m 13,52 m 2,26 m 4,98 m 13,80 m 4.600 kg 7.000 kg 310 km/t 259 km/t 6.096 m 15
OY-HIL (SÁMAL) Type: Built: Engines / power: Lenght: Lenght fuselage: Width: Height: Main rotor diameter: Weight, empty: Weight, fully loaded: Max. speed: Normal speed: Max. altitude: Passengers:
SN: 31722 Agusta Westland 139 2015 2 stk. Pratt & Whitney PT6C-67C (2 x 1862 SHP) 16,42 m 13,52 m 2,26 m 4,98 m 13,80 m 4.600 kg 7.000 kg 310 km/t 259 km/t 6.096 m 15
Flogleiðir Routes
REYKJAVÍK FØROYAR
BERGEN
AALBORG EDINBURGH
BILLUND
PARÍS
BARCELONA
MALLORCA
Evropa-rutur (Europe Routes) NORÐ-rutur (NORD Routes)
GRAN CANARIA
SÓL-rutur (SUN Routes)
KEYPMANNAHAVN
(3
0/
*1
9
–
20
/7
/1
2
–
20
19
27
:m
án
/9
a-
Beinleiðis til
PARÍS
og
20
frí
gg
19
ja
da
g)
Mána-, miku- og fríggjadag*
Mótahøvuðsstaður. Gastronomisk háborg. Kærleikans býur. Mentanar-metropolur. Býanna býur. Heitini á franska høvuðsstaðnum, París, eru so mong. Og ikki uttan orsøk. Tí franski høvuðsstaðurin svevur ongantíð og hevur óteljandi tilboð bæði til stór og smá. Møguleikarnir í París eru óendaligir. Spáka ein túr eftir ChampsÉlysées, vitja stórslignu Versailles borgina, et á eini av teimum meira enn 1000 Michelin matstovunum, ein túr í Disneyland við børnunum, vitja litríka grannalagið á Montmartre, ein túr í Louvré savnið at síggja loyndarfulla smílið á Monu Lisu og ikki at gloyma eyðkenda býarmerkið, Eiffeltornið. Býanna býur er avgjørt verdur at vitja – minst eina ferð!
10163
Bílegg á atlantic.fo
Atlantic Airways
Vága Floghavn
FO-380 Sørvágur
Tel. 34 10 00
www.atlantic.fo