Buurtbemiddeling Papendrecht

BUURTBEMIDDELING

PAPENDRECHT

JAARVERSLAG 2014

B U U R T B E M I D D E L I N G P A P E N D R E C H T • J A A R V E R S L A G 2014

COLOFON •

EINDREDACTIE:

Hanneke van den Berg

•

VORMGEVING:

ATMvormgeving

•

DRUK:

PrintLokaal/Printpepper

•

OPLAGE:

75

•

DATUM UITGAVE:

April 2015

BUURTBEMIDDELING PAPENDRECHT Markt 22, 3351 PB Papendrecht T: 078 - 770 63 24 M: 06 - 53 38 16 05 E: h.vdberg@papendrecht.nl www.buurtbemiddelingpapendrecht.nl

2

B U U R T B E M I D D E L I N G P A P E N D R E C H T • J A A R V E R S L A G 2014

INLEIDING Voor u ligt alweer het 7e jaarverslag van Buurtbemiddeling Papendrecht Buurtbemiddeling is speciaal bedoeld voor een vroegtijdige aanpak van buren of buurtgenoten die in conflict zijn of dreigen te raken. Het is een project voor en door bewoners.

Buren worden elke dag met elkaar geconfronteerd, of ze dat leuk vinden of niet. Met elkaar kunnen communiceren is dan belangrijk. Er gebeuren immers altijd wel dingen die voor een ander minder leuk zijn.

In steeds meer gemeenten in Nederland ontstaan organisaties van Buurtbemiddeling. Per 31 december 2014 kent Nederland 177 projecten in 207 gemeenten. Dit is een groei van 13 projecten / 23 gemeenten.

Dankzij de inzet van een team enthousiaste vrijwilligers in Papendrecht is 63% van de 70 aanmeldingen opgelost in 2014.

Hanneke van den Berg, coördinator Buurtbemiddeling Papendrecht

ORGANISATIE In januari 2008 zijn we van start gegaan dankzij een samenwerkingsverband tussen de gemeente Papendrecht, woningcorporatie Woonkracht10 en politie Zuid-HollandZuid.

De uitvoering is in handen van de Gemeente Papendrecht.

Op 21 november 2011 is een convenant afgesloten met alle betrokkenen.

Daarnaast heeft Woonkracht10 zich

3

bereid verklaard jaarlijks een financiële bijdrage te leveren om Buurtbemiddeling mogelijk te maken.

Buurtbemiddeling kent een stuurgroep bestaande uit vertegenwoordigers van de samenwerkende partners.

De stuurgroep wordt elk kwartaal op de hoogte gehouden van de voortgang en ontwikkelingen binnen Buurtbemiddeling.

B U U R T B E M I D D E L I N G P A P E N D R E C H T • J A A R V E R S L A G 2014

NETWERKPARTNERS WOONKRACHT10

POLITIE

Woonkracht10 geeft thuis, nu en in de toekomst!!

Minder tijd voor 'boeven vangen' door verwarde types 2 mei 14 bron: Algemeen Dagblad © anp.

De kracht van buurtbemiddeling zit in het eerste contact. In 2011 is de afdeling SLW (Sociaal Leefbaarheid Wijkontwikkeling) van Woonkracht10 in samenwerking met Buurtbemiddeling met een pilot gestart waarin het eerste contact met betrokkenen werd opgepakt door Buurtbemiddeling.

Aanleiding voor deze werkwijze was de constatering dat het moeilijk bleek partijen om tafel te krijgen als Woonkracht10 het eerste contact na melding had gelegd. Melders houden in de regel vast aan het eerste aanspreekpunt na hun melding. Hierdoor verliep de overdracht naar Buurtbemiddeling soms moeizaam. De pilot is medio 2011 geevalueerd en succesvol afgerond. Sindsdien mag gesteld worden dat de samenwerking met Woonkracht10 zeer goed verloopt en zij zijn tevreden over de inzet van Buurtbemiddeling. Ook Woonkracht10 herkent een toename van problematiek. Daar ligt voor nu en in de toekomst een uitdaging: waar ligt de grens? Wat mag je verwachten van een vrijwilliger?

De afspraak is gemaakt dat Buurtbemiddeling minimaal 27 zaken per jaar behandelt voor Woonkracht10; afgelopen jaar zijn dat er ruim 40 geweest.

Woonkracht10 heeft dan ook besloten om in 2015 de samenwerking voort te zetten en geld beschikbaar te stellen.

’Snijden in zorg oorzaak overlast door overspannen mensen’ Elke dag staat de politie bij zo'n 140 verwarde en overspannen Nederlanders op de stoep. Sommige agenten zijn zoveel tijd kwijt aan de overlast van deze mensen, dat ze noodgedwongen minder toekomen aan het vangen van 'echte' boeven.

Als de zorg in gebreke blijft, stijgt het werk van de politie Dat de overlast maar blijft stijgen, heeft volgens de hoofdcommissaris vooral te maken met de nieuwe weg die de geestelijke gezondheidszorg de afgelopen jaren is ingeslagen. Mensen met psychische klachten worden liefst zo min mogelijk opgesloten in instellingen, maar thuis behandeld. Een derde van het aantal beschikbare bedden gaat verdwijnen. Aalbersberg juicht die ontwikkeling toe. 'Dat we mensen met psychische klachten zoveel mogelijk in hun eigen wijk laten wonen, vind ik heel logisch.

Nederland had het hoogste aantal opsluitingen van Europa.' Maar het leidt volgens hem wel tot nieuwe problemen als mensen in een wijk komen, maar er onvoldoende zorg is geregeld. En dat is volgens Aalbersberg precies wat er nu op veel plekken gaande is.

'Op het moment dat hulpverleners onvoldoende energie steken in hun patiënten, dan zien wij dat het werk voor de politie stijgt en in sommige gevallen zelfs over de schoenen loopt.'

Verspelen De vele manuren die de politie steekt in het verlenen van psychische bijstand, is niet het enige waar hij zich druk over maakt.

'We willen graag dat mensen met psychische klachten zo lang mogelijk in buurten moeten kunnen wonen, maar als incidenten blijven stijgen is mijn grootste zorg dat we het krediet van de samenleving verspelen. We moeten oppassen dat buurten niet in opstand komen en deze mensen willen weren.' Begeleiding, toezicht op medicijngebruik en een zinvolle dagbesteding geven aan verwarde mensen is volgens Aalbersberg de sleutel tot het laten afnemen van de overlast.

'Sommige mensen hebben hun leven lang begeleiding en medicijnen nodig. Die zouden dus elke dag bezocht moeten worden.

Als je dat goed regelt, is er minder overlast.'

Buurtbemiddeling is een samenwerkingsverband tussen Gemeente Papendrecht, woningcorporatie Woonkracht10 en politie Zuid-Holland Zuid.

4

B U U R T B E M I D D E L I N G P A P E N D R E C H T • J A A R V E R S L A G 2014

BUURTBEMIDDELING OORSPRONG EN GESCHIEDENIS Buurtbemiddeling is gestoeld op de San Francisco Community Boards (SFCB, Verenigde Staten), die ontstonden op de golven van de democratiseringsbeweging in de jaren zeventig. Empowerment speelde hier een belangrijke rol. Dit wil zeggen: burgers vaardigheden leren om eigen problemen (beter) te kunnen oplossen. Het uitgangspunt is dat een geschil toebehoort aan de personen in kwestie en die zijn ook verantwoordelijk voor het oplossen ervan.

Volgens de Community Boards is bemiddelen meer gewenst dan dat professionals tussenbeide komen, of een gang naar de rechter. Dit omdat juridische oplossingen in de meeste gevallen niet bijdragen aan een goede relatie. In ieder geval verdient bemiddeling de voorkeur wanneer het herstellen van de communicatie het doel is.

Ook het idee dat conflicten snel en goedkoop kunnen worden aangepakt en dat zo de buurten versterkt worden, speelde een rol bij de opzet van de Community Boards.

Zelf noemen de Community Boards het bemiddelen ook wel ‘conciliatie’, wat samenroepen of samenbrengen betekent.

Community Boards zijn gesubsidieerde non-profitorganisaties die inwoners van San Francisco gratis mediation services aanbieden. De bemiddelaars zijn vrijwilligers die door de Community Boards worden getraind. Door de jaren heen is dit zeer succesvol gebleken. Medio jaren negentig waaide dit concept uit de Verenigde Staten over naar Nederland en begonnen in Gouda, Rotterdam en Zwolle experimenten met Buurtbemiddeling. Ook in Nederland zijn de effecten succesvol.

WAT IS BUURTBEMIDDELING? Buurtbemiddeling is een laagdrempelige voorziening waar buren en buurtgenoten hun conflicten met elkaar oplossen onder

begeleiding van vrijwillige buurtbemiddelaars. Het doel van Buurtbemiddeling is dat mensen die met elkaar in conflict zijn, of dreigen te komen, weer met elkaar in gesprek komen en samenwerken aan een werkbare verstandhouding.

Buurtbemiddeling kan alleen plaatsvinden als beide buren bereid zijn om mee te werken. Buurtbemiddeling maakt mensen bewust van het feit dat ze hun leven positief kunnen beïnvloeden door verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen leefsituatie.

Doordat buren zelf een actieve rol hebben in het gezamenlijk zoeken naar oplossingen, vergroot dat ook hun vermogen om in de toekomst zelf hun conflicten op te lossen.

Als conflicten opgelost worden ontstaat er meer begrip en acceptatie tussen buurbewoners en houden ze beter rekening met elkaar. Dit alles bevordert de leefbaarheid in een straat, buurt of wijk.

Buurtbemiddeling is voor alle inwoners van Papendrecht.

DE BELANGRIJKSTE DOELSTELLINGEN VAN BUURTBEMIDDELING • Verminderen van woonoverlast • Voorkomen van escalatie • Herstellen van de onderlinge communicatie • Bevorderen van wederzijds begrip en respect • Benoemen van gezamenlijke belangen • Toewerken naar afspraken die voor beide partijen aanvaardbaar zijn

5

WANNEER NIET (CONTRA-INDICATIES): • • • • •

Mishandeling Strafbare feiten Buitensporige agressie Crisissituaties Onenigheid in familiesfeer of met instanties • Alcohol, drugs of psychiatrische problematiek

WANNEER WEL: • • • •

Geluidsoverlast Overlast van kinderen Overlast van huisdieren Rommel/stank/vuil rond de woning of trappenhuis • Parkeeroverlast • Tuin- en erfafscheidingen • Pesterijen

B U U R T B E M I D D E L I N G P A P E N D R E C H T • J A A R V E R S L A G 2014

BUURTBEMIDDELING ZES GOUDEN REGELS VAN BUURTBEMIDDELING

POSITIEVE EFFECTEN VAN BUURTBEMIDDELING

1. Deelname is gratis (en dus laagdrempelig).

2. Mensen zijn zelf verantwoordelijk voor de oplossing van een conflict.

3. Buurtbemiddeling is neutraal.

4. Zelfbedachte oplossingen zijn duurzamer dan opgelegde oplossingen.

5. De bemiddelaars stellen zich onpartijdig op en geven geen oordeel.

6. Gesprekken en afspraken zijn strikt vertrouwelijk.

• Preventie: vroegtijdige inzet van Buurtbemiddeling voorkomt de escalatie van conflicten tussen buren, herstelt de onderlinge communicatie en leidt vaak tot een oplossing die voor beide partijen acceptabel is. Daarmee voorkomen partijen strafrechtelijke en civielrechtelijke procedures.

• Vermindering van de werklast van anderen: Buurtbemiddeling neemt werk uit handen van instanties zoals politie en woningcorporaties. Zij kunnen buren doorverwijzen en zo meer tijd besteden aan andere prioriteiten.

• Vergroting van veiligheid en leefbaarheid: door Buurtbemiddeling krijgen bewoners meer begrip voor buurtgenoten met een andere levensstijl en achtergronden. Dit heeft een positief effect op het veiligheidsgevoel en op de leefbaarheid in de buurt.

• Sterkere sociale samenhang en buurtbetrokkenheid: Buurtbemiddeling investeert veel tijd in een betere communicatie tussen bewoners. Daardoor verbetert de sociale samenhang in een wijk of buurt.

• Zelfredzaamheid van bewoners: Buurtbemiddeling leert mensen beter om te gaan met conflicten. Ze ontdekken hun eigen vaardigheden en beseffen dat ze zelf verantwoordelijk zijn voor de leefbaarheid in hun buurt. Zo draagt Buurtbemiddeling bij aan de zelfredzaamheid van buurtbewoners. In toekomstige conflictsituaties kunnen buren zelf naar een oplossing zoeken, zonder aan te kloppen bij instanties als woningcorporatie, politie of gemeente.

COACHING Als ‘Buurtbemiddeling plus’ bieden we ook coaching aan als dienst. Coaching is individuele begeleiding en ondersteuning aan een bewoner die een dreigend conflict heeft met de buren en waar bemiddeling nog niet wordt gevraagd of niet mogelijk is. We bieden de coaching aan wanneer de melder zelf wil gaan praten met de buren zonder bemiddelaars erbij, of ter voorbereiding van een bemiddelingsgesprek in het bijzijn van de bemiddelaars. Ook bieden we coaching aan wanneer de melder nog niet weet op welke wijze hij/zij de situatie met de buren wil veranderen en ondersteuning nodig heeft bij het maken van een afweging of uiteindelijke beslissing.

De coach (vrijwillige buurtbemiddelaar) helpt de betrokken bewoner inzicht te krijgen in zijn eigen rol in het conflict en in de mogelijkheden om het conflict op te lossen. Maximaal 2 gesprekken worden met de bewoner gevoerd door de coaches.

6

B U U R T B E M I D D E L I N G P A P E N D R E C H T • J A A R V E R S L A G 2014

VRIJWILLIGERS In december 2014 waren 14 bemiddelaars actief bij Buurtbemiddeling. Slechts 1 bemiddelaar is het afgelopen jaar gestopt.

Gezien het feit dat bemiddelaars toch vaak langdurig uitvallen door ziekte, vakantie, werk of familieomstandigheden, is ervoor gekozen om de groep uit te breiden van 11 naar 14 vrijwilligers.

De belasting was vaak te groot voor diegenen die wel beschikbaar waren. In oktober werd via de media een oproep gedaan, en dit resulteerde in 7 aanmeldingen.

Aansluitend in november konden 3 nieuwe kandidaten de basistraining volgen zodat ze meteen de volgende maand al aan de slag konden. Welkom!

Afgelopen jaar zijn 8 bijeenkomsten geweest; deze worden – zoals altijd – zeer goed bezocht. Ook werden de bemiddelaars 2 trainingen aangeboden: In januari werd een training aangeboden via Yulius over psychische stoornissen.

Hier kregen de bemiddelaars handvatten aangereikt om een verstandelijke beperking te herkennen en leerden zij wat mensen met een licht verstandelijke beperking nodig hebben in hun ondersteuning en in de communicatie.

In december werd een verdiepingstraining verzorgd door Nelke Temme. Tijdens deze training werd dieper ingegaan op zaken en problemen waar de vrijwilligers veelvuldig tegenaan lopen in hun werk als bemiddelaar. Dit heeft vooral te maken met de veranderende samenleving. Komend jaar zal dit wellicht nog meer merkbaar gaan worden door de veranderingen in het sociale domein:

HET RIJK HEVELT KERNTAKEN OP HET GEBIED VAN JEUGD, ZORG EN PARTICIPATIE OVER NAAR GEMEENTEN Centraal daarbij staat de visie en het uitgangspunt dat inwoners meer eigen verantwoordelijkheid krijgen en meer hun ‘eigen kracht’ en sociale netwerk moeten gaan

benutten. Het gaat om de volgende decentralisaties: 1. De overheveling van onderdelen uit de AWBZ naar de WMO; 2. De decentralisatie van de Jeugdzorg; 3. De invoering van de Wet Werken naar Vermogen –> Participatiewet; 4. Een passende onderwijsplek voor leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. Scholen zijn verplicht zo’n plek te bieden. Zij zullen hierin samenwerken met de gemeente en de jeugdhulpverlening.

vormen zoals (woon)overlast of overmatig gebruik van alcohol of andere verdovende middelen. Hoe buurtbewoners hiermee omgaan verschilt van persoon tot persoon.

Door te stimuleren dat (psychisch) kwetsbare mensen – die veelal zorg mijden – langer zelfstandig wonen, bestaat de kans dat leefstijlen botsen. In dat geval neemt het aantal meldingen van overlast toe. Door deze toename van overlastmeldingen kan de veiligheidsbeleving sterk verminderen.

Hoe mensen zich voelen in hun eigen buurt is per persoon verschillend.

VAN AWBZ NAAR WMO

‘Beleving’ is tenslotte zeer subjectief. Waar de een zich veilig voelt bij de buurman die in zichzelf praat en af en toe uitvalt, voelt de ander zich bedreigd. Als meer kwetsbare mensen in een buurt (komen) wonen, dan kan dat dus van de andere bewoners uit de straat om meer tolerantie vragen.

Gemeenten worden per 1 januari 2015 verantwoordelijk voor de ondersteuning van burgers (vanaf 18 jaar). De huidige AWBZfuncties zoals begeleiding, kortdurend verblijf en een deel van de persoonlijke verzorging maken vanaf die datum deel uit van de WMO (Wmo 2015). Deze functies richten zich op het bevorderen, het behoud of het compenseren van zelfredzaamheid van burgers. Meer eigen verantwoordelijkheid en vaker een beroep doen op het eigen netwerk kan ook betekenen dat mensen later in beeld komen bij instanties. Wanneer kwetsbare mensen langer zelfstandig wonen en meer hulp moeten vragen aan familie, naasten en buren maar dat vervolgens niet doen, bestaat de kans dat zij zich afzonderen van hun omgeving en uit het zicht verdwijnen. De roep om aandacht krijgt dan andere

7

B U U R T B E M I D D E L I N G P A P E N D R E C H T • J A A R V E R S L A G 2014

NIEUWE ONTWIKKELINGEN DAS

NIEUWE LANDELIJKE WEBSITE

Medewerkers van Rechtsbijstandverzekeraar DAS willen graag samenwerken met Buurtbemiddeling.

Zij hebben een voorstel voor de directie van DAS gemaakt, en in 2015 zullen ze dan ook mensen met een burenconflict adviseren om met Buurtbemiddeling in gesprek te gaan. Als de eerste partij zich daarin kan vinden, wordt de tweede partij ook benaderd voor medewerking. Als beide buren met Buurtbemiddeling in gesprek willen, stuurt DAS hun contactgegevens door naar de coördinator.

Dit gebeurt alleen met de projecten die hun medewerking hebben toegezegd (95%). In andere gevallen adviseert DAS nog steeds Buurtbemiddeling, maar zal de eerste partij zelf moeten bellen.

In 2013 kreeg DAS 580 zaken aangaande burenruzies binnen.

Daarvan is overigens maar een deel geschikt voor Buurtbemiddeling.

Buurtbemiddeling Papendrecht heeft DAS uiteraard ook de medewerking toegezegd.

www.problemenmetjeburen.nl Op 21 oktober werd door 109 organisaties Buurtbemiddeling deze landelijke website gepresenteerd. Via deze site is Buurtbemiddeling beter vindbaar voor mensen die hulp nodig hebben bij een burenruzie. Bezoekers komen door het invoeren van hun postcode met één klik in contact met de dichtstbijzijnde organisatie.

Tevens is de top 10 van burenproblemen hier te vinden met tips en oplossingen. In de 1e maand waren er 3.785 bezoekers die 13.730 pagina’s bekeken, 1.259 postcodes werden opgevraagd en 39 formulieren ingevuld.

Gezien deze cijfers vervult het zeker een behoefte!

Goede Buren @BBPapendrecht Sinds 1 juli is Buurtbemiddeling Papendrecht ook te volgen via TWITTER

8

B U U R T B E M I D D E L I N G P A P E N D R E C H T • J A A R V E R S L A G 2014

DRECHTSTEDEN BUURTBEMIDDELING IN DE DRECHTSTEDEN in 2014

Alblasserdam

19.813 inw.

8.103 huishoudens

34 meldingen

=

1 op de 238 huishoudens

Dordrecht

118.540 inw.

51.821 huishoudens

85 meldingen

=

1 op de 610 huishoudens

H.I. Ambacht

28.666 inw.

11.072 huishoudens

26 meldingen

=

1 op de 426 huishoudens

Papendrecht

32.085 inw.

13.624 huishoudens

70 meldingen

=

1 op de 195 huishoudens

Zwijndrecht

44.609 inw.

19.657 huishoudens

33 meldingen

=

1 op de 596 huishoudens

Buurtbemiddeling Alblasserdam is per 1 januari 2014 ook van start gegaan, en is ondergebracht bij Stichting Welzijn Alblasserdam. Sliedrecht heeft geen Buurtbemiddeling, maar kan deze inkopen bij de buurtgemeenten indien nodig.

Van de 13.624 huishoudens in Papendrecht betreft het 4.197 sociale huurwoningen van Woonkracht10.

“ALS WE GEEN RESULTAAT KUNNEN BEREIKEN DAT ONS ALLEBEI AANSPREEKT, KUNNEN WE HET EROVER EENS ZIJN, DAT WE HET NIET EENS WORDEN.” Steven Covey

9

B U U R T B E M I D D E L I N G P A P E N D R E C H T • J A A R V E R S L A G 2014

CIJFERS IN BEELD

10

B U U R T B E M I D D E L I N G P A P E N D R E C H T • J A A R V E R S L A G 2014

CIJFERS IN BEELD

11

B U U R T B E M I D D E L I N G P A P E N D R E C H T • J A A R V E R S L A G 2014

CIJFERS IN BEELD

AANTAL MELDINGEN 2008-2014

12

B U U R T B E M I D D E L I N G P A P E N D R E C H T • J A A R V E R S L A G 2014

TOELICHTING In 2014 zijn 44 van de 70 zaken opgelost door de inzet van Buurtbemiddeling, een slagingspercentage van 63%. Een goed resultaat, maar Buurtbemiddeling kan niet alleen hierop beoordeeld worden, daar anders geen recht wordt gedaan aan de waarde van alle interacties door de bemiddelaars: • 78 intakes • 26 bemiddelingen • 5 coach-/ondersteuningsgesprekken • 96 nazorggesprekken (deze worden ook verricht bij niet geslaagde zaken!)

• De wijk Middenpolder met 19 aanmeldingen is na jaren ingehaald door de wijk Westpolder met 26 aanmeldingen; een opmerkelijke groei.

• Met 33% is geluidsoverlast weer de meest voorkomende aanleiding voor een conflict, gevolgd door pesten met 23%.

• Bij 21% (15 zaken) bleek de aanmelding ongeschikt te zijn voor Buurtbemiddeling; deze wordt dan terug- of doorverwezen naar Woonkracht10, de politie of het Zorgnetwerk. Dit is een verdubbeling ten opzichte van 2013; toen was 10% ongeschikt.

• Bij 16% van de aanmeldingen (11 zaken) weigerde één van de partijen medewerking aan een bemiddeling, zodat het probleem niet opgelost kon worden. De klager wordt meestal doorverwezen door politie of Woonkracht10 maar ziet – na de 1e intake – Buurtbemiddeling toch niet zitten als oplossing. Ook kan de veroorzaker medewerking weigeren; coachen kan dan een oplossing bieden voor de klagende partij om te leren omgaan met de situatie waar deze in zit.

AANDACHTSPUNTEN EN CONCLUSIES • Meeste aanmeldingen (22) werden gedaan door “zelfmelders”.

Zij wisten ons te vinden via het contactformulier op de website (www.buurtbemiddelingpapendrecht.nl) of op aanraden van de politie of Woonkracht10.

Een casus die is behandeld door Buurtbemiddeling naar aanleiding van een klacht geluidsoverlast.

Het hondje was hele dagen alleen thuis en blafte. De klagende buren waren overigens helemaal niet boos op hun buren, maar hadden medelijden met het eenzame huisdier.

Uiteindelijk werd besloten de dierenpolitie in te schakelen, daar er geen andere oplossing meer was.

13

B U U R T B E M I D D E L I N G P A P E N D R E C H T • J A A R V E R S L A G 2014

CVV ONTWIKKELING BUURTBEMIDDELING IN NEDERLAND

REGIONAAL EN LANDELIJK NETWERK Drie keer per jaar worden regiobijeenkomsten georganiseerd door de coördinatoren.

Die vinden plaats voorafgaand aan de landelijke bijeenkomsten, die georganiseerd worden door het Centrum Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV). Het CCV heeft de rol van landelijk aanspreekpunt voor Buurtbemiddeling en biedt ondersteuning bij de uitvoering van de methodiek Buurtbemiddeling. Hieronder vallen activiteiten zoals het verspreiden van de beste practice Buurtbemiddeling, kwaliteitsborging, door ontwikkelen van het instrument en monitoring (benchmark).

WAT VALT OP OVER ZEVEN JAAR BENCHMARKING • Het aantal aanmeldingen in de benchmark is nu echt boven de 10.000 gestegen (10.222 zaken waarvan 88% in behandeling is genomen, 12% was ongeschikt).

Een jaarlijkse stijging in meldingen is niet onlogisch, want het aantal gemeenten met Buurtbemiddeling is toegenomen, dus ook de aanmeldingen. In de praktijk zit het aantal aanmeldingen in Nederland zelfs boven de 11.000, daar de benchmark niet door alle projecten wordt ingevuld: 114 van de 177.

• De 2.936 vrijwilligers hebben gezamenlijk 9.029 zaken opgepakt.

• Van het totale aantal aanmeldingen is 15% een complexe casus. Door 51 projecten werd dit afzonderlijk geregistreerd in de benchmark. Binnen hun totale aantal absolute aanmeldingen worden zaken beoordeeld als: 85% normale casus (waarvan 4% groepsbemiddelingen en 4% coaching) en 15% complexe (9% psychosociaal en 6% multiprobleem).

Van de complexe zaken wordt toch 71% opgepakt. Het is de eerste keer dat dit wordt meegenomen in de benchmark.

Het is te beschouwen als een voorzichtige 0-meting. De komende jaren zal de ontwikkeling gevolgd kunnen worden. De definitie van een complexe casus volgens coördinatoren en het CCV is: • Vraagt meer/veel tijd • Vraagt meer/veel ervaring en expertise • Meer partijen zijn betrokken • Partij heeft meer problemen dan alleen klacht over de buren • Meer (psychische of fysieke) oorzaken voor probleemgedrag aan te wijzen • Het is lastig om het probleem helder te krijgen • Er is overleg met derden, bijvoorbeeld zorginstellingen nodig

• Klaag niet alleen, maar zoek samen naar een oplossing. Als u bereid bent om in elkaars standpunten te verdiepen, is de kans op een oplossing groter.

• Maak concrete en realistische afspraken met elkaar en zorg dat u in gesprek blijft, ook als het niet meteen lukt om een oplossing te vinden.

• Voorkom ruzie.

Wanneer dat toch gebeurt, probeer het dan zo snel mogelijk bij te leggen.

TIPS VOOR HET GESPREK MET UW BUREN: • Zorg dat u weet wat u wilt zeggen. Schrijf van te voren op waar u last van heeft en wat u de buren wilt vragen.

• Vertel uw buren dat u wilt praten en zoek een moment dat u beiden uitkomt.

• Vertel rustig en kort waar u last van heeft, aan de hand van voorbeelden. En wat de gevolgen daarvan voor u zijn (bijvoorbeeld dat u niet kunt slapen). Vraag uw buren wat ze daarvan vinden en luister naar het antwoord.

• Vraag of de buren misschien ook last hebben van u. Luister naar elkaar en probeer u te verplaatsen in uw buren. Als u dingen niet begrijpt, vraag dan naar het hoe en waarom.

14

B U U R T B E M I D D E L I N G P A P E N D R E C H T • J A A R V E R S L A G 2014

CVV 30 jan 2014: WOONOVERLAST DE BAAS? START BUURTBEMIDDELING! Minister Opstelten van Veiligheid en Justitie is verheugd dat woonoverlast in steeds meer gemeenten succesvol wordt bestreden met Buurtbemiddeling. Drie op de tien Nederlanders ervaart overlast in zijn buurt of van zijn buren. Blaffende honden, geluidsoverlast, treiterijen...

Gelukkig is er een effectief middel tegen woonoverlast: Buurtbemiddeling.

Woonoverlast: de aanpak van een hardnekkig probleem

ALS DE BUREN JE VIJAND WORDEN Een burenruzie of stelselmatige overlast van omwonenden, Nederlanders ervaren dit als een steeds hardnekkiger probleem dat in heel Nederland voorkomt.

Gemeenten en woningcorporaties zijn de eerst aangewezen instanties om bewoners te helpen bij het aanpakken van onhoudbare leefomstandigheden. Maar bewoners kunnen zelf ook veel doen, stelt Katja Steverink, projectleider Woonoverlast bij het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV).

Geluidsoverlast, overlast door huisdieren,

verloederde panden of overlast door drugshandel... dit kan het woongenot en het veiligheidsgevoel van bewoners ernstig aantasten. Soms leidt woonoverlast zelfs tot geestelijke of fysieke klachten.

Minder tolerant De laatste jaren kunnen we nieuwe groepen overlastgevenden signaleren. De ‘traditionele onaangepasten’ hebben, met de economische crisis, gezelschap gekregen van mensen die langdurig werkloos zijn.

In de wijk verblijven overdag meer mensen, die er normaliter niet zouden zijn. En hoe meer buren aanwezig zijn, hoe groter de kans dat ze last krijgen van elkaar. Ook zien we dat mensen minder tolerant zijn en minder van elkaar kunnen hebben, onder andere door financiële druk.

genoeg om goed te kijken naar de mogelijkheden om burenruzies op te lossen.

Stap op de buren af Het is belangrijk om woonoverlast zo snel mogelijk in de kiem te smoren en bewoners zouden in eerste instantie zelf het initiatief moeten nemen. Stap op je buren af, en leg uit dat je overlast ervaart. De praktijk wijst uit dat de meeste problemen het best in onderling overleg kunnen worden opgelost.

Als een goed gesprek niet helpt, dan is melding bij de gemeente of de woningbouwvereniging een optie. Soms durven buren uit angst voor represailles niks tegen instanties of verhuurders te zeggen.

Dat betekent dat slachtoffers de overlast langer moeten verdragen, omdat de situatie niet bekend is.

Groeiend probleem Ongeveer zes procent van de Nederlanders ervaart vaak overlast van buren.

Volgens jaarlijks onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek ervaren burgers burenoverlast wel als een steeds groter probleem.

Daarnaast blijkt dat er ieder jaar enkele dodelijke slachtoffers te betreuren zijn door uit de hand gelopen burenruzies. Reden

Buurtbemiddeling Steeds meer gemeenten zetten Buurtbemiddeling in bij overlastconflicten. Het brengt buurtgenoten die een conflict hebben weer met elkaar in gesprek.

Getrainde vrijwilligers helpen de partijen om het onderlinge contact te herstellen en zelf een oplossing voor het conflict te bedenken.

CAMPAGNE CCV: GOEDE BUREN; BETERE BUURTEN In juli startte de bewonerscampagne 'Goede buren; betere buurten', bedoeld om bewoners bewuster te maken van hun eigen rol bij woonoverlast. Het CCV bood gratis campagnemateriaal aan gemeenten en corporaties aan.

Goede buren, betere buurten Wij vinden het belangrijk dat u en uw buren prettig wonen. In een buurt waar bewoners elkaar gedag zeggen en elkaar een helpende hand bieden, is het fijner en veiliger wonen. Helaas komen burenruzies in de beste buurten voor. Soms door een kleine irritatie die niet uitgesproken wordt.

Wat kunt u tegen woonoverlast doen?

Buren willen uw woonplezier niet bederven. De buren weten vaak niet eens dat zij u storen. En als u niets zegt, gaat de overlast door. Ga daarom snel in gesprek, want kleine irritaties kunnen groter worden als u er niet over praat. De ervaring leert dat snel actie ondernemen door een vriendelijk gesprek met de buren, erger kan voorkomen.

Maak duidelijke en realistische afspraken met elkaar en zorg dat u in gesprek blijft, ook als het niet meteen lukt om een oplossing te vinden.

15

B U U R T B E M I D D E L I N G P A P E N D R E C H T • J A A R V E R S L A G 2014

TWEE KOPPEN KOFFIE Een professor stond voor de klas om een les filosofie te geven. Hij had een aantal voorwerpen voor zich liggen.

Toen de les begon, nam hij zonder iets te zeggen een hele grote, lege glazen pot en vulde deze met golfballen. De professor vroeg vervolgens aan zijn studenten of de pot nu helemaal vol was. Zij antwoordden van wel.

Toen nam de professor een doos met kiezelsteentjes en kiepte deze in de pot. Hij schudde lichtjes en de kiezelsteentjes rolden in de open ruimtes tussen de golfballen.

Weer vroeg de professor aan zijn studenten of de pot nu vol was. Ze antwoordden van wel. De professor nam nu een doos met zand en goot deze leeg. Natuurlijk vulde het zand alle ruimte op tussen de golfballen en de kiezelsteentjes.

Opnieuw vroeg hij of de pot nu vol was. De studenten antwoorden met een unaniem “ja”. Van onder het bureau nam de professor nu twee koppen koffie en goot ze leeg in de pot. De hele inhoud verdween in de pot en de koffie vulde de lege ruimte tussen het zand. De studenten begonnen te lachen.

"Nu", zei de professor, “ik wil dat jullie deze pot zien als het leven.

• De golfballen zijn de belangrijke dingen in het leven: familie, kinderen, geloof, gezondheid en passies. Dingen die ervoor zorgen dat als er niets meer op de wereld was dan deze dingen, het leven toch gevuld zou zijn.

Nederland telt 7 miljoen huishoudens waarvan 4 miljoen in een rijtjeshuis wonen! Het rijtjeshuis typeert Nederland, dat kom je nergens anders tegen. Als bewoner ga je niet op in een anonieme massa in een flat, maar je bent ook niet extreem individualistisch in een vrijstaande villa. In een rijtjeshuis wonen we met zijn allen bij elkaar met behoud van eigen uniciteit.

16

• De kiezelstenen zijn de andere dingen die ertoe doen: werk, huis, auto e.d.

• Het zand is al het andere, de kleine dingen." "Als je het zand als eerste in de pot doet, is er geen plek meer voor de kiezelsteentjes of voor de golfballen. Datzelfde geldt ook voor het leven. Als je al je tijd en energie aan de kleine dingen besteedt, dan heb je geen ruimte meer voor de dingen die echt belangrijk zijn. Besteed aandacht aan de dingen die essentieel zijn voor je geluk.

Speel bijvoorbeeld met je kinderen. Neem tijd voor een onderzoek voor je gezondheid.

Neem je partner mee uit eten. Lees. Er is altijd nog wel tijd om het huis te poetsen of de prullenbak te legen. Zorg eerst voor de golfballen, de dingen die echt het allerbelangrijkste zijn. Stel prioriteiten. De rest is maar zand."

Eén van de studenten stak een vinger op en vroeg waar de twee koppen koffie voor stonden. De professor lachte: “Ik ben blij dat je het vraagt.

Ik wil daarmee alleen maar weer eens aangeven dat, hoe vol je leven ook mag zijn, er altijd wel plek is om samen (met de buren) een kop koffie te drinken!!"