Installatie Pro Lente 2018 by Autoplus

Jaargang 2 Lente-editie

InstallatiePRO 2018 Vakblad voor de installatiebranche

PRO-Woord Transitie naar duurzame energie Voor de installateurs zijn het spannende tijden en dan hebben we het natuurlijk over de energietransitie, die momenteel in volle gang is. Met name Noord-Nederland wil koploper worden in de productie van duurzame energie. De installateurs zijn druk bezig met de installatie van warmtepompen, ter vervanging van de gasgestookte cv-ketels. De tijd om de kop in het zand te steken, is definitief voorbij, we zullen nú moeten handelen en de nieuwe ontwikkelingen gaan zien als kansen en niet als belemmeringen. Installateurs zullen moeten worden opgeleid in de nieuwste duurzame energietechniek. De energietransitie kan alleen worden gerealiseerd als we het samen doen. Overheid, bedrijfsleven én inwoners zullen moeten samenwerken om het Noorden op de kaart te kunnen zetten als de groene energieregio van ons land. Niet alleen zeggen, maar ook doen! Staan wij noorderlingen daar niet om bekend? Een man een man, een woord een woord, toch? Dus als we allemaal de schouders er onder zetten, zal het zeker gaan lukken! Lees daarom vooral het artikel van Roel Swierenga van Hanze Development in het hart van dit magazine op pagina 12. Hij doet daarin verslag van de afgelopen handelsmissie naar Oostenrijk in februari van dit jaar. Aardgasloos bouwen is daar al jaren de normaalste zaak van de wereld! Daar kunnen we in Nederland een voorbeeld aan nemen. Uiteraard staat deze editie weer bol van de handige en bruikbare tips. Grijp ze met beide handen aan en doe er uw voordeel mee, want het is zeker nog niet te laat! Nieuws en tips uit de regio zijn bij onze redactie van harte welkom. Wij wensen u heel goede zaken, waarbij duurzaam opereren niet meer dan vanzelfsprekend is. Alvast veel leesplezier en graag tot ziens in onze volgende uitgave!

Kansen voor Nederlandse bouwen installatie-bedrijven in Duitsland! In Duitsland wordt momenteel versterkt ingezet op toepassing van (digitale) technologieën in gebouwen en huishoudens. Hoe kunnen Nederlandse bedrijven inspelen op de ontwikkeling bij de Oosterburen? De Duits-Nederlandse Handelskamer (DNHK) organiseert daarom op 17 april 2018 in Utrecht de Duitslanddag. Hier kunnen ondernemers in één dag de beste tips voor succes in Duitsland binnenhalen. Ondernemers kunnen zich nu aanmelden via www.duitslanddag.nl

Inhoudsopgave

Workshopprogramma over juridische en fiscale vraagstukken Tijdens verschillende workshops en infosessies worden onder andere de vragen beantwoord, welke juridische en fiscale aspecten bij het zakendoen in Duitsland komen kijken en wat de beste marketingstrategie voor een product kan zijn. Daarnaast is er een beursvloer met 45 informatiestands en veel tijd om te netwerken.

Test Mitsubishi Eclipse Cross..............06

Workshop: Domoticatrend in Duitsland– kansen voor producenten & installateurs In deze workshop krijgen ondernemers advies over de Duitse markt, een introductie in de huidige economische situatie in Duitsland, trends en juridische randvoorwaarden. Vragen als ‘Hoe overtuigt u uw doelgroep?’ en ‘Hoe neemt u de angst voor privacythema’s weg?’ staan centraal. Bovendien krijgen deelnemers praktische tips en adviezen van ervaringsdeskundige Ben Kuipers, directeur-eigenaar van de Loohuis Installatiegroep B.V en tevens honorair consul van de Bondsrepubliek Duitsland voor Overijssel en Gelderland. Experts van de DNHK schetsen bovendien de voornaamste valkuilen.

Technische Unie: nu ook in Assen! Het allerleukste bedrijfsuitje . ... .....04 Column Mr. Jonatan Faas.........................05

Schippers neemt Kuilman over! Column Christina Wilbrink ....................10 Een behoud voor je motor......................11 Integratie elektrische auto’s...............12

Deelname is gratis Ondernemers kunnen zich nu aanmelden via: www.duitslanddag.nl/aanmelden. Deelname aan de Duitslanddag is gratis voor Nederlandse bedrijven die zich oriënteren op de Duitse markt of hun activiteiten in het buurland willen uitbreiden.

Review Installatiebedrijf Bos. Annoncering spektakel-kwartet ....16 Review Lanting Technische Inst. ..19 Schade? Autoschadevrij.nl.....................21 Column Pieter van der Werff...............23 Slim ondernemen bij Terwolde.........24

Colofon

LED PANELEN

Specialist in uitdeuken zonder spuiten

NU vanaf

€32,50 ex btw

LED paneel 60x60cm of 30 x120cm Kompleet met 220v stekker, dus “plug & play”. Kleur 3000k (warm wit), 4000k (natural white) of 6000k (helder wit) 4000 Lumen, wit frame. Kompleet met transformator, Minimale afname 5 stuks.

Drs. Evert F. Flapper, hoofdredacteur

Succesverhalen van ondernemers Grote spelers zoals Randstad, ING, Rabobank, Mercedes en Tribes vertellen over hun ervaringen op de Duitse markt en geven tips. Ook zijn er jonge succesvolle bedrijven zoals Tony’s Chocolonely, Sendcloud en 3D Hubs op de dag aanwezig om te vertellen hoe zij in Duitsland van start zijn gegaan en welke valkuilen andere ondernemers moeten vermijden. Het volledige programma met alle sprekers staat nu online onder: www.duitslanddag.nl/programma

Stavangerweg 23-4 9723 JC Groningen t. 050-5499236 / 5497981 info@totaltrade.nl

* * * * * *

Kleine parkeerdeukjes Hagel en stormschade Milieuvriendelijk Lage reparatie kosten Snelle reparatie tijd Nooit geen kleurverschil

Stettinweg 22 9723 HD GRONINGEN

T: 06-15146196 www.rh-restyling.nl

Uitgever: Plus Uitgevers v.o.f. T 050-5492112 info@autoplusonline.nl Redactie: Evert F. Flapper (hoofdredactie)

Bladmanager: Anne Hans Hoekstra

Verspreiding: Per post naar alle Installatiebedrijven volgens kwalitatieve database in de provincie Groningen

Installatie PRO verschijnt 4x per jaar Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt d.m.v. druk, fotokopie, internet of op welke andere wijze dan ook, zonder uitdrukkelijke schriftelijke toestemming vooraf van de uitgever. Bij de totstandkoming van Installaite PRO is de grootst mogelijke zorgvuldigheid in acht genomen. De uitgever draagt geen verantwoordelijkheid voor eventuele onjuistheden en kan hiervoor niet aansprakelijk worden gesteld. © 2018

InstallatiePRO

Jaargang 2 - Lente-editie - 2018

Vakblad voor de installatiebranche

Nieuw verkooppunt Technische Unie in Assen! Op 2 januari jl. opende Technische Unie de deuren van Verkooppunt Assen. Hier kunt u al uw bestellingen afhalen en ons assortiment bekijken. Technische Unie haakt met deze nieuwe locatie in op de wens van de klant: betere bereikbaarheid in Noord Nederland. Ook met het oog op de ombouw van de zuidelijke ringweg van Groningen is er gekozen voor een centrale locatie met goede bereikbaarheid. Met deze nieuwe vestiging is Technische Unie altijd dichtbij. Wij hadden een gesprek met Martijn Nijhoff, Coördinator Service Centrum Emmen/Groningen/Assen, over het nieuwe verkooppunt en de ambities van Technische Unie. Feestelijke opening Op 2 januari jl. zijn we officieel geopend, waarna we 2 actieweken hebben gehouden waar diverse leveranciers hun producten hebben kunnen promoten met allerlei leuke activiteiten, zoals een racesimulator, waar je kon racen voor de hoofdprijs: een ketel of een wasmachine. Verder hebben we veel petjes uitgedeeld, kortom allerlei activiteiten om de klanten te triggeren langs te komen en dat is aardig gelukt mag ik wel zeggen. Strategie Assen is een extra locatie om onze klanten te ontzorgen. Met het oog op de ombouw van de zuidelijke ringweg van Groningen is gekozen voor een centrale locatie met een goede bereikbaarheid. Die werkzaamheden aan de ringweg gaan zo’n 5 jaar duren en in die periode kunnen wij ons hier profileren en gaan we ervoor zorgen dat iedereen ons weet te vinden! We zitten hier op een geweldige locatie: je gaat bij Assen-Noord de A28 af en bent binnen no-time ter plaatse en de installateur kan z’n materiaal komen afhalen en weer snel onderweg zijn naar z’n volgende klus. Inhaken op de wens van de klant Waar het ons om gaat, is om de klant die hier binnenloopt vragen: wat kunnen we voor u betekenen? Loop rond en ga kijken. Mis je iets wat je vaak gebruikt, geef het ons aan, laat het ons weten. Want we

gaan graag het gesprek aan met de klant om er achter te komen wat evt. nog beter zou kunnen. Ik nodig alle lezers van dit magazine dan ook van harte uit om eens een kijkje te komen nemen op deze nieuwe locatie hier in Assen, want wij staan met ons team graag voor u klaar”, zo besluit Martijn met veel ambitie en enthousiasme het gesprek. Over Technische Unie Technische Unie is de grootste technische groothandel van Nederland. Met ruim twee miljoen artikelen van meer dan 700 leveranciers is Technische Unie uw partner voor de levering van al uw installatiematerialen op het gebied van elektrotechniek, licht, gereedschap, (luxe) sanitair, verwarming en klimaattechniek. Onze klanten zijn bedrijven die actief zijn in de installatiebranche (woningbouw of utiliteit), bouw, industrie, (semi-)overheid en in de detailhandel. Wanneer kunt ons bezoeken? U kunt elke werkdag tussen 07:00 en 17:00 bij ons terecht, ook op zaterdagochtend tussen 08:00 en 13:00.

Technische Unie Aziëweg 13 9407 TC Assen T 050-5900170 www.technischeunie.nl

InstallatiePRO

Jaargang 2 - Lente-editie - 2018

Vakblad voor de installatiebranche

Voor het allerleukste bedrijfsuitje ga je naar DIBO! Leuk, leerzaam én spectaculair!

Het nuttige met het aangename verenigen? Dat kunt u ervaren tijdens een leuk bedrijfsuitje bij DIBO in combinatie met de nuttige trainingsdag bestelverkeer! Het zorgt ervoor dat uw medewerkers minder betrokken raken bij een ongeval!

Slipcursus als bedrijfsuitje Met een intensieve, leuke en leerzame antisliptraining of eigenlijk rijvaardigheidstraining, komen de meest voorkomende gevaarlijke verkeerssituaties aan de orde. Hierbij is het ervaren wat een bedrijfsauto doet en wat de grenzen zijn van zowel de bedrijfsauto als de bestuurder een van de belangrijkste aspecten. Dit is niet alleen leuk om samen met je collega’s te doen, maar ook nog eens erg leerzaam. Training met uw eigen voertuig Bij Opleidingscentrum DIBO wordt ervan uitgegaan dat de training wordt gevolgd met uw eigen bedrijfsauto’s. Omdat uw personeel dagelijks in deze bedrijfsauto’s rondrijdt, zal een training in de eigen bedrijfswagen het meest effectief zijn. Leuke herinnering En is het niet prachtig tijdens het bedrijfsuitje spectaculaire foto’s te maken van uw eigen bedrijfsauto in actie die ingelijst op kantoor niet alleen een mooie herinnering zijn, maar ook nog eens leiden tot leuke gespreksstof. Een auto huren van DIBO kan natuurlijk ook.

-Reactietijd/remweg -Verkeersinzicht -Bandencontrole -Het Nieuwe Rijden -Spiegelafstelling -Zit- en stuurhouding -Noodstop op stroef en glad wegdek -Bermrijden -Banden -Bochten -Uitwijken -Afstand houden Het allerleukste bedrijfsuitje Voor de teambuilding is een bedrijfsuitje natuurlijk uitermate geschikt. Bij DIBO kunt u zo’n bedrijfsuitje namelijk op een leuke, leerzame én spectaculaire manier combineren met onze trainingsdag bestelverkeer. Die is bedoeld voor bedrijven die veel met bestelauto’s onderweg zijn. De training zal plaatsvinden in eigen bestelauto’s. De cursus kan plaatsvinden bij aanmelding vanaf 6 personen. Waarom deze training? Door de training leren chauffeurs op een goede en veilige manier om te gaan met de bestelauto. Door veilig rijgedrag vermindert de kans op ongevallen en scha-

g: itinje rgoum s jfats orrid o d d n e 1 e b in id e s s h l ij aw Veilrig ijsbe C SulrispucsuBrEsu

2 4 9 ,9 9 2 1 w 1 t € b r 6 l. o c o x v 1 e u 9 n ,,- 5 52 25 e€l 204 an vB formatie! voor meer in

rtentie n deze adve a v n o o rt e v Op

de aanzienlijk. Dat voorkomt verkeersslachtoffers, maar zorgt er ook voor dat uw medewerkers minder betrokken raken bij een ongeval met alle bijkomende nare gevolgen van dien. Bovendien gaan uw medewerkers rustiger en dus zuiniger rijden. En dat is toch mooi meegenomen, nietwaar! Wat houdt de training in? De training is een afwisseling tussen theorie en praktijk. De volgende onderdelen komen aan bod: -Ongevalsoorzaken -Invloed van weersomstandigheden -Hoe om te gaan met afleiding -De gevolgen van massa en snelheid

Bedrijfsuitje op maat! Naast ons standaard cursus programma kunnen wij u ook een bedrijfsuitje op maat bieden. Denk hierbij aan een rijvaardigheidstraining in combinatie met bijvoorbeeld een barbeque, etentje of een bezoek aan de dierentuin. Reserveer tijdig! Om uw komst te kunnen inplannen is een tijdige reservering van belang. Wij maken graag een passende offerte voor u op maat. Bel DIBO in Emmen: 0591-612942. Vraag naar de subsidiemogelijkheden!

Leuk, leerzaam én spectaculair!

InstallatiePRO

Jaargang 2 - Lente-editie - 2018

Vakblad voor de installatiebranche

RUBRIEK Installatie en Recht:

Het juridische belang van de oplevering Het is mij uit de praktijk gebleken dat het niet altijd even duidelijk is of installateurs het uitgevoerde werk hebben opgeleverd. Dit terwijl de oplevering juridisch gezien een ontzettend belangrijk moment is. Oplevering Oplevering vindt plaats na (expliciete of stilzwijgende) aanvaarding van het werk door de opdrachtgever. De vraag of een aanvaarding heeft plaatsgevonden, wordt beantwoord aan de hand van de omstandigheden van het geval, waarin onder meer de volgende factoren van belang zijn: (1) gedragingen van partijen voorafgaand aan het beweerdelijke moment van oplevering; (2) het bestaan van een opleverrapport of het proces-verbaal van oplevering; (3) de ingebruikname van het werk door de opdrachtgever; (4) gedragingen van partijen na het beweerdelijke moment van oplevering. Bij de keuring die moet leiden tot oplevering van het werk, kan de opdrachtgever het werk ook weigeren. Een weigering heeft tot gevolg dat het werk nog niet wordt opgeleverd. Voor weigering van de oplevering is over het algemeen slechts plaats wanneer de geconstateerde gebreken van dien aard zijn dat zij in de weg staan aan de ingebruikneming. De juridische gevolgen van de oplevering De belangrijkste juridische gevolgen van de oplevering zijn: • De opdrachtgever is bij oplevering de volledige aannemingssom verschuldigd, met uitzondering van een eventuele overeengekomen onderhoudstermijn. • Bij te late oplevering moet de installateur vaak een schadevergoeding aan de opdrachtgever betalen. • Vanaf het moment van oplevering is het werk voor risico van de opdrachtgever. • Na oplevering is de installateur niet aansprakelijk voor op het tijdstip van oplevering zichtbare gebreken. Zichtbare/verborgen gebreken Met name het laatste punt, dat bij oplevering de installateur niet aansprakelijk is voor op het tijdstip van oplevering zichtbare gebreken, is een onderwerp waarover in gerechtelijke procedures vaak wordt gediscussieerd. De wet geeft aan dat ‘zichtbare gebreken’ gebreken zijn die de opdrachtgever op het tijdstip van oplevering redelijkerwijs had moeten ontdekken. ‘Verborgen gebreken’ zijn dus de gebreken waarvoor geldt dat de opdrachtgever die niet redelijkerwijs had moeten ontdekken op het tijdstip van oplevering. Als de UAV 2012 van toepassing is verklaard, geldt daarentegen een minder ruime definitie voor een verborgen gebrek: gebreken die de opdrachtgever redelijkerwijs gedurende de uitvoering of ten tijde van de oplevering niet had kunnen onderkennen. Voor de beantwoording van de vraag of een gebrek door een opdrachtgever redelijkerwijs had moeten worden opgemerkt, is de deskundigheid van de opdrachtgever bepalend. Daarbij wordt de

deskundigheid van eventueel door de opdrachtgever ingeschakelde hulppersonen die hem bijstaan bij de oplevering, aan de opdrachtgever toegerekend. Tips Om onduidelijkheid te voorkomen over de vraag of een oplevering heeft plaatsgevonden, is het als installateur verstandig om: (1) de opdrachtgever voorafgaand aan het moment van oplevering per post, e-mail of app te kennen te geven dat het werk klaar is om te worden opgeleverd; (2) een opleverrapport of het proces-verbaal van oplevering op te stellen en dit document na de oplevering aan de opdrachtgever te sturen; (3) het werk na de oplevering te verlaten, (tenzij een retentierecht wordt of mogelijk zal worden uitgeoefend); (4) een eindnota aan de opdrachtgever te versturen;

Deze column werd geschreven door Mr. J. (Jonatan) Faas van de Haan Advocaten & Notarissen. Mocht u een geschil hebben met uw opdrachtgever over een gebrek, stel dan vast of uw opdrachtgever het gepretendeerde gebrek op het tijdstip van oplevering redelijkerwijs had moeten ontdekken. Voor vragen kunt u altijd contact met mij opnemen per e-mail: j.faas@dehaanlaw.nl

InstallatiePRO

Jaargang 2 - Lente-editie - 2018

Vakblad voor de installatiebranche

Test met de nieuwe Mitsubishi Eclipse Cross:

Onderscheidend in ieder opzicht! Mitsubishi heeft een nieuw model op de markt gebracht, de Eclipse Cross, een crossover met een sportieve uitstraling en gepositioneerd tussen de ASX en de Outlander. Eclipse verwijst met een knipoog naar het model dat in de jaren ‘90 als sportieve coupé furore maakte en Cross staat natuurlijk voor crossover. Wij kregen van Mitsubishidealer Van Veldhuizen voor deze test de fraaie Intense-uitvoering mee, die is uitgerust met dikke 18inch lichtmetalen velgen! Sportieve verschijning De kleur waarmee onze test-demo is uitgerust, Red Diamond Metallic, staat deze nieuweling werkelijk fantastisch, het geeft ‘m een extra chique en gedistingeerde uitstraling! Maar het meest in het oog springende detail aan z’n exterieur zit ‘m aan de achterkant: een krachtig vormgegeven gesplitste achterruit, waarin heel ingenieus de ruitenwisser bovenin is weggewerkt. De schuin aflopende daklijn zorgt er bovendien voor dat ‘ie er heel sportief uitziet. Andere sportieve en onderscheidende details zijn de messcherp vormgegeven lichtunits, de opvallend stoere Dynamic Shield-grille en de verchroomde sierlijsten met 3D-effect. Z’n diep getrokken wigvorm met sterk geprononceerde wielkasten roepen

sporen gaan geven, eerst nog even het interieur op ons laten inwerken. Het dashboard oogt zeer opgeruimd en lekker rustig. Het materiaalgebruik is dik in orde, kwalitatief verfijnd en hoogwaardig! Een dikke acht!

Veiligheid Standaard beschikt de Eclipse Cross over een indrukwekkend arsenaal aan veiligheidsvoorzieningen. Hier zal ook de meest verwende automobilist even stil van worden. Daardoor scoort ‘ie zeker veel punten op onderscheidend vermogen! Rij-ervaring Hoogste tijd om te gaan rijden! Als we de startknop indrukken, start de motor én komt het Head-Up Display (HUD) boven het instrumentenpaneel te

het beeld op van een sprinter die uit de startblokken katapulteert! Of dit sportieve uiterlijk z’n naam (Eclipse) ook eer aan doet, daarover straks meer! Ruim interieur Want vooraleer we de Eclipse Cross de

Aan been- en hoofdruimte ook geen gebrek in deze coupé-achtige Eclipse. Zitten we voorin al zeer comfortabel, ook achterin heeft ons meereizende gezelschap niets te klagen over voldoende been- en hoofdruimte, wat mede te danken is aan de achterbank, die 20 cm. verschuifbaar is voor nóg meer beenruimte. Daardoor heeft de Eclipse Cross achterin de meeste beenruimte in zijn klasse. En zelfs met de achterbank in de achterste stand blijft er ruim voldoende bagageruimte over. Overigens is deze ook nog uit te breiden doordat de rugleuningen achter met een 60:40 split individueel zijn neer te klappen.

voorschijn. Daarop is alle belangrijke rij-informatie in één oogopslag te zien. Het transparante scherm verdwijnt ook weer als we de motor uitzetten. Bovendien is de helderheid en hoogte van het Head-Up Display naar eigen voorkeur en het uur van de dag aan te passen. Een erg prettige en vooral handige feature van dit nieuwe model!

InstallatiePRO

Jaargang 2 - Lente-editie - 2018

Vakblad voor de installatiebranche

De Eclipse Cross is momenteel alleen verkrijgbaar met een 1,5 liter viercilinder 163 pk sterke benzinemotor. met 250 Nm koppel en 1.600 kg trekkracht, dus een caravan of een trailer kan ‘ie met gemak trekken. Met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid komt er in 2019 een 2,2 literdieselversie op de markt, voor de liefhebbers van nog meer trekkracht! Technische specificaties:

Onze Intense-uitvoering is voorzien van de INVECS-III CVT-automaat, die garant staat voor een soepele en krachtige acceleratie, dankzij een nieuwe 8-traps programmering. Een enorme verbetering ten opzichte van de vorige generatie CVT! Met een heerlijk sonoor klinkende grom in het vooronder zit je daarmee in 9,3 seconden al

Mitsubishi Eclipse Cross Intense 1.5 DI-T MIVEC ClearTec met CVT Motor: 1,5 liter 16-kleps viercilinder MIVEC turbomotor cilinderinhoud: 1.499 cm3 max. vermogen.: 120 kW/163 pk bij 5.500 tpm

om lekker lange ritten mee te maken, al of niet met een caravan of trailer erachter! De vraag of hij z’n naam ‘Eclipse’ (naar het sportieve coupémodel uit de jaren ‘90), qua karakter eer aan doet, kunnen we dan ook met een volmondig JA beantwoorden! Conclusie Vanaf een kleine 30K heb je het instapmodel, de Pure, die standaard, zoals hierboven reeds vermeld, over een heleboel opties beschikt Voor de meest luxueuze uitvoering, de Instyle (incl. o.a. een panoramadak en AWD) betaal je net geen 45K. Voorwaar nette prijzen, zeker als je ‘m vergelijkt met z’n directe concurrenten als de Peugeot 3008, de Mazda CX-5, de Toyota CR-V en de Hyundai Tucson.

Dat weet z’n sportieve en onderscheidende uiterlijk (én dito inborst) dan toch maar te bewerkstelligen!

max. koppel: 250 Nm/1.800-4.500 tpm Transmissie: 8-traps INVECS-III CVT-automaat Wielophanging:

Voor een proefrit gaat u naar: Autobedrijf Van Veldhuizen Rostockweg 2, Groningen T 050-5471111 Verlengde Stationsweg 28, Zuidlaren T 050-4091307 www.vanveldhuizen.nl

V: McPherson-veerpoot, schroefveren met stabilisatorstang A: Multi-link, schroefveren en stabilisatorstang Remmen: V: 17 inch geventileerde schijven A: 16 inch schijven Maten en gewichten: l x b x h: 4405 x 1805 x 1685 mm wielbasis: 2670 mm spoorbreedte v/a: 1545 mm tankinhoud: 63 liter inhoud bagageruimte: 341-448 liter kentekengewicht: 1.435 kg max. trekgewicht: 1.600 kg geremd Prestaties: topsnelheid: 200 km/u* acceleratie: 0-100 km/u in 9,3 sec*

op de 100 km/u en het houdt pas op bij 200 km/u. Wat ons betreft meer dan voldoende! De besturing van deze nieuwe crossover is zeer communicatief en direct. Qua handling in verschillende bochten geeft hij veel vertrouwen af, wat zorgt voor een ontspannen en comfortabel rijgedrag. Kortom: een fijne reiswagen

In dit druk bevochten segment van de compacte crossovers zal de Eclipse Cross zeker geen slecht figuur slaan, getuige het groot aantal orders dat Mitsubishi-dealer Van Veldhuizen in de eerste week na de introductie al te verwerken kreeg. Opvallend veel vreemde kostgangers, mensen die overwegen van merk te veranderen en nu eens te kiezen voor een Mitsubishi.

Brandstofverbruik en uitstoot Gem. verbruik: 6,7 l/100 km* CO2-emissie: 154 g/km Prijzen: Vanafprijs: € 29.490,Prijs demo: € 35.249,* = fabrieksopgave

Jaargang 2 - Lente-editie - 2018

InstallatiePRO Vakblad voor de installatiebranche

Autobanden duur?

WELNEE!

AUTOBEDRIJF DIJKSTRA Met autobedrijf Dijkstra gaat u veilig weer op weg

Kom naar Bandenman Van der Veen in Groningen, het goedkoopste adres van het noorden. Specialist in nieuwe en gebruikte banden en (sport)velgen.

Bijna alle maten nieuwe én gebruikte banden uit voorraad leverbaar, van 13” tot 22”, al vanaf:

Gebruikte sets velgen

vanaf € 100,-

Ook leveren we nieuwe banden en velgen van alle bekende en minder bekende merken, steeds tegen de scherpste prijzen.

Nu ook vervangen én programmeren van bandenspanningssensoren!

NERGENS GOEDKOPER!

BANDENMAN

Van der Veen

Bornholmstraat 8-a | 9723 AX Groningen | Tel. 050-3050011

Wij staan voor u klaar met: Occasions, reparaties, APK-keuringen en onderhoud aan (bedrijfs)voertuigen van alle merken. Voor meer info bel: 050-5776310

Oeverkruid 4 - 9738 AK - Groningen www.autobedrijfdijkstra.nl

InstallatiePRO

Jaargang 2 - Lente-editie - 2018

Vakblad voor de installatiebranche

Schippers neemt Kuilman over!

Maurice Schippers en Leo Kuilman schudden elkaar de hand!

M.Schippers Installatietechniek en Kuilman Elektrotechniek zijn per 1 januari 2018 samengegaan. Maurice Schippers en Leo Kuilman werkten al heel lang samen, maar eind vorig jaar besloot Leo zijn bedrijf te verkopen aan Maurice Schippers en sindsdien gaat het bedrijf verder onder de naam Schippers & Kuilman B.V.

putersystemen zo vlekkeloos mogelijk kunnen worden geïmplementeerd. Het complete personeel van Kuilman Elektrotechniek (zeven mensen in totaal), is bij de overname meegekomen. Ons team bestaat uit goed opgeleide elektrotechnische installateurs, die dezelfde service blijven bieden zoals iedereen altijd van ons gewend is.

Schaalvergroting Maurice Schippers: “Leo wilde (60) er na 35 jaar zijn bedrijf bestierd te hebben, mee stoppen en aangezien we al een tijdje samenwerkten, vroeg hij me eind vorig jaar of ik zijn bedrijf wilde overnemen. Leo blijft op de achtergrond nog wel werkzaamheden uitvoeren, zoals de afhandeling van de lopende zaken en ervoor zorgen dat de verschillende com-

De grootste verandering is dat we onze werkzaamheden nu veel efficiënter kunnen aanpakken en aan risicospreiding kunnen doen! Daarnaast heeft onze branche momenteel schreeuwend behoefte aan goed gekwalificeerd, vaktechnisch personeel en wij vormen daarop geen uitzondering! We zoeken enkele goede vakmensen !

Ons pand aan Zeewinde 3-2 blijft gewoon bestaan en is nu tevens als extra opslagruimte in gebruik. Opvallend kantoorpand Schippers & Kuilman B.V. is gevestigd in het fraaie opvallende kantoorpand tegenover Kardinge in Groningen en al sinds 1984 een begrip in de regio en het aanspreekpunt voor al uw elektrotechnische installaties. Hecht u waarde aan kwaliteit en expertise? Dan bent u bij ons aan het juiste adres! Transitie naar een duurzamer wereld Aan werk hebben we dan ook geen gebrek. Het zal alleen nog maar drukker worden als je bedenkt wat er door de transitie naar een duurzamer wereld voor onze branche zit aan te komen.

Aangezien iedereen in de toekomst van het gas af moet, levert dat onze branche tot halverwege deze eeuw alleen maar meer werk op! Voorbeelden van die transitie zijn de installatie van zonnepanelen en elektrische laadpalen voor de elektrische auto’s. Uiteraard volgen wij de laatste ontwikkelingen op de voet en kunnen wij u altijd optimaal informeren over een passende oplossing van uw probleem. Waterzijdig inregelen Een van de manieren om energie te besparen is het waterzijdig inregelen van uw cv-installatie. Dit wordt veelal toegepast bij grote gebouwen, maar ook particulieren kunnen hierdoor meer warmtecomfort creëren. Bij waterzijdig inregelen wordt het warme water beter verdeeld over het gehele verwarmingssysteem. Met waterzijdig inregelen wordt de hoeveelheid water ingesteld die door de radiator stroomt, zodat elke radiator de juiste hoeveelheid water krijgt en de verschillende ruimtes gelijkmatig worden verwarmd. Door waterzijdig in te regelen is de retourtemperatuur van alle radiatoren min of meer gelijk. Dit zorgt ervoor dat er minder pieken en dalen in de cv-temperatuur zijn zodat de ketel minder vaak wordt opgestart en dat bespaart energie. Wilt u weten wat u kunt besparen, neem dan contact met ons op! Maurice, vanuit zijn bureaustoel fraai uitzicht hebbend op de drukke ringweg, ziet de toekomst dan ook met veel vertrouwen tegemoet! Voor meer informatie: Schippers & Kuilman B.V. Grondzijl 21 9731 DG Groningen T 050-549 25 28

Jaargang 2 - Lente-editie - 2018

Column Christina Wilbrink, Bedrijfsadviseur Techniek bij het Alfa College

InstallatiePRO Vakblad voor de installatiebranche

Een MBO-student is een bedrijfscomponent! Of wordt de MBO-student een bedrijfstalent??? Tussen september 2016 en februari 2017 ontstonden er in totaal 214.000 vacatures op mbo-niveau. In het laatste kwartaal van het afgelopen jaar groeide het aantal vacatures met 26 procent ten opzichte van een jaar eerder. Naast mbo-opleidingen winnen ook MBO-leerbanen, waar studenten een opleiding volgen binnen een bedrijf, aan populariteit. Terwijl tussen 2011 en 2016 het aantal leerbanen daalde van 154.000 naar 96.000, stijgt het aantal dit jaar weer naar 101.000. Ook is er nog altijd veel vraag naar studenten die een leerbaan willen. Leerbanen zijn gekoppeld aan opleidingen in het middelbaar beroepsonderwijs (MBO) of het hoger beroepsonderwijs (HBO). Alle opleidingen in het MBO combineren leren op school met leren in de praktijk. Ik heb het in dit stuk over het MBO. Er zijn twee varianten: de Beroeps Begeleidende Leerweg (BBL) en de Beroeps Opleidende Leerweg (BOL).

weg (BBL) is een student minimaal 60 procent van de studieduur werkzaam bij een bedrijf (‘werkend leren’). De student is in loondienst en gaat gemiddeld één dag (of middag/avond) in de week naar school. Deze leerweg is dan ook bij uitstek geschikt om personeel (verder) te scholen. De feitelijke invulling verschilt per branche en per opleiding. De Wet educatie en beroepsonderwijs verplicht

De Subsidieregeling praktijkleren is er voor bedrijven en organisaties die een erkende praktijkleerplaats bieden. Deze bedrijven en organisaties kunnen in aanmerking komen voor een tegemoetkoming in de kosten tijdens de praktijkbegeleiding. https://www.rvo.nl/subsidies-regelingen/subsidieregeling-praktijkleren/komik-aanmerking/mbo BOL Een student in een BOL-traject heeft de juridische status van student/ scholier en loopt tijdens zijn opleiding één of meer stages bij een bedrijf of organisatie, die minimaal 20 procent van de studieduur beslaat. Een stage is altijd meerdere weken achter elkaar bij een erkend leerbedrijf. De leerling kan in aanmerking komen voor tegemoetkoming in de studiekosten of studiefinanciering. De duur, vorm en leerdoelen van de stage zijn afhankelijk van het niveau en het leerjaar.

Ik krijg tijdens mijn werk als bedrijfsadviseur Techniek bij het Alfa-college vaak de vraag vanuit het bedrijfsleven, wat is nou het verschil tussen die twee? En hoe zit het met de niveaus? BBL of BOL, wat is het verschil? In schooljaar 2016-2017 zijn er bijna 482.000 mbo-studenten geweest. 79% volgde de beroepsopleidende leerweg (bol) en 21% volgde de beroepsbegeleidende leerweg (bbl). BBL Het belangrijkste verschil zit in het feit dat de student in een BBL-traject een arbeidsovereenkomst heeft met een werkgever en daarnaast vaak een dag in de week les volgt bij bijvoorbeeld een MBO. In de beroepsbegeleidende leer-

mbo-studenten het praktijkgedeelte van hun opleiding te volgen bij een erkend leerbedrijf. Dit noemen we de beroepspraktijkvorming (bpv). Tussen de school, het leerbedrijf en de student wordt een praktijkovereenkomst gesloten. Hierin staan wat de rechten en plichten van alle betrokken partijen zijn. *Erkende leerbedrijven – zowel bedrijven als zzp'ers – zijn een schoolvoorbeeld voor de branche. Door studenten te helpen opleiden leveren zij een belangrijke bijdrage aan de toekomst van het vakmanschap. *= quote site SBB. Erkenning kan men aanvragen bij Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB)). https://www.s-bb.nl/bedrijven/erkenning

Welke opleidingsniveaus zijn er op het MBO? Het middelbaar beroepsonderwijs heeft opleidingen op vier niveaus. De duur van de opleidingen varieert van één tot vier jaar.

• Entreeopleiding: voor jongeren zonder diploma, doorstroom naar niveau 2 of arbeidsmarkt (één jaar); • Niveau 2: basisberoepsopleiding voor uitvoerend praktisch werk (één tot twee jaar); • Niveau 3: vakopleiding tot zelfstandig beroepsbeoefenaar, zelfstandig uitvoerend werk, brede inzetbaarheid (twee tot drie jaar); • Niveau 4: middenkaderopleiding (drie tot vier jaar) en specialistenopleiding (kopstudie van één jaar), volledig zelfstandig uitvoerend werk, brede inzetbaarheid of specialisatie. Een niveau 4diploma geeft toegang tot het hbo. We hebben het nu gehad over de varianten en niveaus op het MBO, maar wat voor voordelen levert het bedrijfsleven op om een MBO-student aan te nemen, of mee te helpen opleiden? Met een student in het bedrijf: • Haalt men jonge, gedreven mensen binnen, die anders tegen dingen aankijken en nieuwe ideeën kunnen aandragen; • Leert men de persoonlijkheid en de competenties kennen (veel beter dan bij een sollicitatieprocedure) en ziet men of iemand binnen de organisatie past; • Heeft men invloed op de vorming, ontwikkeling en opleiding van mogelijk toekomstige medewerkers; • en niet te vergeten: studenten in de praktijk verbeteren de aansluiting tussen de opleiding en de arbeidsmarkt. Docenten en bedrijven hebben de mogelijkheid om met elkaar in contact te komen en kennis uit te wisselen. De mbo-student van vandaag zijn de competente collega's van morgen. Het bieden van stageplaatsen of het in dienst nemen van studenten (de zogenaamde leerbanen) vormt dan ook een goede investering. En met de juiste opleiding en begeleiding wordt de competente collega een bedrijfstalent!

InstallatiePRO

Jaargang 2 - Lente-editie - 2018

Vakblad voor de installatiebranche

De standkachel is een behoud voor je motor! De winter is weer in en dat Ook nachtvorst inaantocht het voorjaar kan met name in de ochtenduren voor veel problemen zorgen. Een kwartier lang ijskrabben, met beslagen ruiten de weg op en dan maar hopen dat je geen verkeer over het hoofd ziet. Met name voor de garagelozen onder ons een bekend en vooral lastig winters probleem. Maar dit soort taferelen kan tot het verleden gaan behoren. Hoe? Dat vragen we aan Johan Sjoerdsma, eigenaar van ARA Autotemp! “We krijgen er ieder jaar weer mee te maken”, zo begint Johan het gesprek. “Het vervelende en tijd verspillende ijskrabben op de koude vriesochtenden. Vervolgens begeef je je met je kouwe werkmansklauwen op een onveilige manier in het verkeer, omdat die autoruiten maar blijven beslaan, zodat je als een blindeman aan het verkeer deelneemt. Het zou verboden moeten worden, maar we doen het allemaal. Dit soort taferelen kan voor eens en voor altijd voor u tot het verleden gaan behoren, door 1 simpele oplossing: laat een standkachel in uw bestelbus inbouwen! Dat is goed voor uzelf, uw personeel, maar is ook een behoud voor de motor van uw mobiele kantoor!

Ik wil een standkachel! "Als de motor van jouw auto zou kunnen praten, dan had ‘ie al lang eens gezegd: ik wil een standkachel!! Om een voorbeeld te geven: mijn vorige auto had 180.000 kilometer gelopen inclusief standkachel en ik had eenzelfde auto binnen staan

Waarom een standkachel? Het inbouwen van een standkachel doe je om een aantal redenen:

Een standkachel verbruikt natuurlijk een beetje brandstof, maar over het algemeen vang je dat weer terug doordat het brandstofverbruik van je motor door diezelfde standkachel ook weer minder wordt." Laatste vraag Johan, hoe lang duurt het om zo’n standkachel door jullie te laten inbouwen? Monteur Paul bezig met de installatie

“Daar doen we meestal twee dagen over”, zo besluit Johan het gesprek. Laat Winter nu maar Wilt Koning u er ook warmpjes bijkomen! zitten?

Het opstarten van die standkachel kan dat op afstand gebeuren?

Meer informatie over de inbouw van een standkachel en het daarbij behorende kostenplaatje kunt u verkrijgen bij:

Johan: “Jazeker, je hebt daarin twee soorten kachels, de standaardkachel, waarvan je zelf zegt ik ga om half acht weg dus ik stel de klok om kwart voor zeven of om zeven uur in, afhankelijk van de autogrootte. Of je neemt een kachel met een HTMmodule. HTM staat voor Heat Time Management en daarbij geef je aan hoe laat je wilt vertrekken. De kachel bepaalt dan zelf wanneer ‘ie aanspringt. Tegenwoordig kun je er zelfs vanuit de huiskamer mee checken hoe warm het inmiddels in je bus is geworden.

Wij zitten er nu dan ook sterk aan te denken om dat binnenkort maar eens te laten doen. Bij Johan Sjoerdsma van ARA Autotemp uiteraard. Want uw veiligheid en dat van uw medeweggebruikers is er mee gediend! Gewoon doen dus.

Een standkachel is daarom een behoud voor je motor. Vooral een dieselmotor loopt met een standkachel veel mooier, soepeler en stiller omdat ‘ie al lekker voorverwarmd is. Het is echt een behoud voor je auto.

1. Veiligheid door helder zicht; 2. Minder motorslijtage; 3. Direct comfort; 4. Beschermend voor het milieu. Dankzij die standkachel stapt u ‘s ochtends in een heerlijk voorverwarmde bus, die u op afstand met de afstandsbediening hebt kunnen aanzetten. U hoeft geen ijs meer van de ramen te krabben en u kunt veilig aan het verkeer gaan deelnemen. Daarnaast, en dat is een fijne bijkomstigheid van een standkachel, zit u er in uw mobiele kantoor, tijdens de lunchpauzes, heerlijk warmpjes bij”. Wie wil dat nou niet?

met ook 180.000 kilometer op de letter teller en ik weet nog dat ik dacht: maakt mijn auto ook zoveel herrie? Ik heb mijn auto er toen naast gezet en die was inderdaad beduidend stiller. Door een koude start slijt je motor natuurlijk veel en veel meer.

ARA Autotemp Osloweg 128 9723 BX Groningen T 050-5423777 E info@ara-autotemp.nl www.ara-autotemp.nl

De Webasto standkachel krijgt een mooi plekje onder de voorbank

InstallatiePRO

Jaargang 2 - Lente-editie - 2018

Vakblad voor de installatiebranche

Integratie elektrische autoâ&#x20AC;&#x2122;s in slimme

De energietransitie is in volle gang. Noord-Nederland wil koploper worden in de productie van duurzame energie. Steeds meer steden verbieden toegang tot de stad met dieselvoertuigenâ&#x20AC;Ś En dit is nog maar het begin van een grote transitie naar het slim opwekken van duurzame energie, energieopslag in huizen en gebouwen in combinatie met elektrische (deel) autoâ&#x20AC;&#x2122;s.

Een gouden tijd voor installatiebedrijven die al deze veranderingen kunnen faciliteren en implementeren. Hansa Green Tour organiseert handelsmissies en netwerkreizen voor duurzaamheidsprofessionals om dit soort trends al in een vroeg stadium te ontdekken, om duurzame techniek en oplossingen te promoten en te leren van goede voorbeelden in binnen- en buitenland.

Zo zijn we in januari met 20 ondernemers naar de Abu Dhabi Sustainability Week geweest, het grootste duurzaamheidsevent ter wereld, en eind februari zijn we met een groep ondernemers naar de World Sustainable Energy Days in Oostenrijk geweest, het grootste duurzame energie evenement van Europa. De beurs op de World Sustainable Energy Days telt meer dan 1600 inter-

nationale standhouders en trekt jaarlijks meer dan 100.000 bezoekers. De beurs staat helemaal in het teken van duurzaam bouwen, energie efficiency, energiebesparing en het opwekken (incl opslag) van duurzame energie. Deze ontwikkelingen gaan nu heel hard. Aardgasloos bouwen is in Oostenrijk al jaren de normaalste zaak van de wereld, in Nederland begint dit nu langzaam te komen. Als je als bouwer of installateur nog niet goed

InstallatiePRO

Jaargang 2 - Lente-editie - 2018

Vakblad voor de installatiebranche

gebouwen en elektrische veerboten! bekend bent met alle nieuwe duurzame technieken die vandaag de dag al beschikbaar zijn, dan is dit een zeer interessante beurs en evenement om eens te bezoeken. Naast deze grote beurs worden er ook diverse congressen rondom deze thema’s georganiseerd en Hansa Green Tour heeft als partner van de World Sustainable Energy Days mede invulling gegeven aan het congres EMobility & Smart Buildings. Samen met diverse deelnemers aan de Hansa Green Tour hebben we daar onze Nederlandse delegatie gepresenteerd en mooie voorbeelden laten zien van

de integratie van elektrische auto’s in slimme gebouwen. Zo wordt er al hard gewerkt aan slim bi-directioneel laden. Dat betekent dat je met de batterij van een elektrische auto straks ook je huis van energie kunt voorzien, of bijvoorbeeld rechtstreeks vanuit je auto apparaten van stroom kunt voorzien. Dat biedt talloze interessante nieuwe mogelijkheden. Meer weten? Kijk dan eens op onze website en ga mee met de volgende Hansa Green Tour reis van 5 – 9 juni naar Duitsland en Denemarken waar

we diverse duurzame energie initiatieven gaan bezoeken en netwerkbijeenkomsten organiseren. De start is dit jaar op Schiphol en de route loopt via Groningen (Blue Skies Festival) naar Hamburg en de grootste batterij van Europa van Eneco en met als eindbestemming het duurzame Deense voorbeeldeiland Æro. Daar gaan we o.a. de scheepswerf bezoeken waar elektrische veerboten worden gebouwd en krijgen we een rondleiding aan boord van zo’n elektrische veerboot. Zou toch mooi zijn als we in NoordNederland ook de stinkende diesel veerboten zouden vervangen door 100% elektrische. Als dat in

Denemarken en Noorwegen kan, dan kan het hier ook. Voor meer informatie over deze handelsmissies en onze Hansa Green Tour evenementen kunt u terecht op onze website www.hansagreentour.com of bellen met Roel Swierenga, tel: 06-55567218. En wilt u 5 – 9 juni mee met de 9e editie van de Hansa Green Tour naar Duitsland en Denemarken? Schrijf dan nog snel in want inschrijvingen sluiten half mei en het aantal deelname plaatsen is beperkt! www.hansagreentour.com

Jaargang 2 - Lente-editie - 2018

InstallatiePRO Vakblad voor de installatiebranche

InstallatiePRO

Jaargang 2 - Lente-editie - 2018

Vakblad voor de installatiebranche

Review Installatiebedrijf Bos uit Beerta

Wensink zorgt voor professionele ontzorging! Al meer dan zestig jaar is G.W. Bos een begrip in installatietechniek in Beerta, Winschoten en verre omgeving. Zij verzorgen warmteservice, sanitair en elektrotechniek voor woningen en utiliteit. Voor industrie zijn ze partner in onder meer thermografie, meet- en regeltechniek, panelenbouw en besturingstechniek. Zowel privé als zakelijk rijdt Installatiebedrijf Bos MercedesBenz. De rode Vito’s zijn in de regio dan ook een alom bekende verschijning. Met directeur Jan Bos had Installatie PRO een gesprek over zijn ervaringen met Wensink Automotive. Kennismaking met Wensink “Vijf jaar geleden begon het privé met een nieuwe Mercedes Benz ML”, zo begint Jan Bos het gesprek. “Wat ik toen als zeer prettig ervoer, was de mate van ontzorging die ons ten deel viel. Ik had zelf altijd de indruk bij een grote garage, dat dat over te veel schijven zou lopen met de nodige miscommunicatie tot gevolg. Toen kreeg ik een vertegenwoordiger van Wensink over de vloer, die ons een nieuwe Vito Sprinter wilde verkopen! Ik hield in eerste instantie de boot nog even af omdat ook zij een grote speler zijn. Hij gaf me toen het advies om eens contact op te nemen met Groningen, want daar zat net een nieuwe vestigingsleider. Dus zo is dat nu vijf jaar geleden gegaan en inmiddels is ons complete personen- en bedrijfswagenpark bij Wensink ondergebracht. Naar volle tevredenheid mag ik wel zeggen. Je hoeft in principe nu niks meer bij te houden, alles wordt voor je geregeld.

Als de auto’s een onderhoudsbeurt nodig hebben of voor een APK naar de garage moeten, dan wordt dat van A tot Z geregeld, daar hebben we geen omkijken meer naar. We worden professioneel ontzorgd, zodat wij ons kunnen focussen op de eigen core-business. En dat is een heel prettige gedachte. Om een voorbeeld te geven, zij halen ‘s morgens de auto op en zorgen er ook weer voor dat ‘ie ‘s middags op een afgesproken punt weer voor ons

klaar staat, bijv. in Winschoten, waar ook de afdeling bedrijfswagens van Wensink gevestigd is. Wensink is een grote automotive speler maar opereert lokaal. Think global, act local, dat idee! En dat past precies bij onze eigen filosofie. Onze contactpersonen bij Wensink zijn Robert Renses, verkoopleider Mercedes-Benz personenwagens (050-3176470) en Peter Soldaat, Sales Consultant Mercedes-Benz bedrijfswagens (06-11776843). Het

zijn allebei mannen met verstand van zaken die goed weten waar hun klanten behoefte aan hebben. Werkwijze Om even aan te geven hoe Wensink met z’n klanten omgaat, een kleine anekdote. Ik kreeg een aantal weken geleden van Robert Renses de sleutels van de nieuwe Mercedes GT om even een proefritje te maken. Of ik ‘m nou neem of niet, ze denken bij Wensink met hun klanten mee en doen iets extra’s. Dat is een leuke wisselwerking en dat heet investeren in een relatie voor de lange termijn! Al met al zijn mijn vrouw en ik dus zeer tevreden met Wensink, een partij die, zoals al eerder gezegd, zeer professioneel weet te ontzorgen en op een prettige manier z’n klanten tevreden weet te houden”. Tot slot zetten we Jan Bos nog even op de foto voor het pand bij een van de vele rode Vito’s waarmee de monteurs dag in dag uit hun werkzaamheden naar volle tevredenheid in de wijde omgeving uitvoeren.

Met dank aan:

InstallatiePRO

Jaargang 2 - Lente-editie - 2018

Vakblad voor de installatiebranche

Beleef de Motul TT Assen LIVE vanuit het ‘TT HOLLAND HOUSE’! In de paddock van het TT Circuit Assen, het hart van de Grand Prix van Nederland, staat van 29-6 t/m 1-72018 het ´TT HOLLAND HOUSE´ als thuisbasis van de Nederlandse motorsport opgesteld. Vertegenwoordigers van de nationale sportmedia, sponsors, fans, teamleden, maar ook oud TT-winnaars verzamelen zich hier om vanuit de paddock getuige te zijn van de verrichtingen van de snelste motorracers ter wereld. Ook U kunt daar met vrienden, relaties of personeel bij zijn...

... al vanaf €155,excl. BTW p.p.!

Als gast van het TT HOLLAND HOUSE parkeert u op de VIP-parking nabij de paddock en wordt u ontvangen met een ontbijtbuffet. U geniet een uitgebreide lunch en tussendoor wordt er een variatie aan hapjes en drankjes uit

het Hollandse assortiment geserveerd. Tijdens uw verblijf staan de ‘Hollandse meisjes’ voor u klaar om u een rondleiding te geven over de MotoGP-paddock. Met LIVE racecommentaar, een overdekte tribune en racebeelden op diverse

grote schermen maakt u als gast van het TT HOLLAND HOUSE letterlijk deel uit van het hart van de Grote Prijs van Nederland. Alle arrangementen zijn te vinden op www.tthollandhouse.com. Meer info: 0592-318 055

Te gast op het dak van de pits tijdens grootste gecombineerde auto-, motoren kartrace-evenement van Europa! Van Formule1 tot MotoGP en van het WK zijspanwegrace tot het NK historische toerwagens en GT’s; tijdens het grootste gecombineerde auto-, motoren kartrace-evenement van Europa op zaterdag 18 en zondag 19 augustus 2018 is een fraai arrangement beschikbaar voor iedere racefan die deze spectaculaire dag eens ánders wil beleven. Op verzoek van fans, sponsors, maar ook van deelnemers die hun gasten een stijlvol onderkomen willen bieden, biedt de ‘Pitroof Inn’ een unieke GAMMA Racing Day ervaring. De spanning op de baan, de show en de stunts blijven gelijk, de ambiance is luxer! Gesitueerd in de paddock boven de pits, met uitzicht over de baan en het rennerskwartier, geniet u op deze brui-

programma van de GAMMA Racing Day. Voor meer informatie over de Pitroof Inn of andere groepsarrangementen neemt u contact op met LDP International b.v. te Assen op 0592-318055 of via hospitality@ldp-int.com. sende locatie in een ongedwongen sfeer van het programma van de GAMMA Racing Day. Alle gasten van de Pitroof Inn worden voorzien van eten en drinken, een programmaboek

en hebben naast het zicht op de baan toegang tot LIVE racebeelden via grote schermen. De perfecte plek om met collega’s, vrienden of familie te genieten van het altijd weer verrassende

Persoonsprijs €195,- excl. BTW

www.gammaracingday.nl

InstallatiePRO

Jaargang 2 - Lente-editie - 2018

Vakblad voor de installatiebranche

Te gast bij de supersterren van het WK Moto Cross op de TT-piste! Met vrienden, familie, werknemers of zakenrelaties samen genieten van de prestaties van ‘s werelds snelste motorcrossers op het wereldberoemde TT Circuit Assen onder het genot van een hapje en een drankje!

OF THE NETHERLANDS

Het TT Circuit ASSEN wordt in het weekend van 15 en 16 september 2018 omgetoverd tot een uniek WK-crosscircuit met een motorcrossbaan langs de tribunes en rondom het VIP-gebouw.

TT CIRCUIT ASSEN

27 28 SEPT AUG 2018 2016 15 & & 16 Al vanaf €175,excl. BTW p.p.!

Beleef de Moto Cross Grand Prix Assen op het TT-Circuit in stijl met zicht op de baan! De ‘Legends Club’ bevindt zich letterlijk in het middelpunt van het WK Moto Cross dankzij het parcours dat zowel voor de tribunes als tussen de circuitgebouwen over het binnenterrein loopt. Ook het huren van één van de pitboxen voor de ontvangst van gasten en display van producten behoort tot de mogelijkheden. Voor meer informatie: LDP International b.v. te Assen T: 0592-318055, E: hospitality@ldp-int.com. www.mxgp-assen.com

Kijkje in de keuken van de zwaarste rally ter wereld! Tijdens het grootste gecombineerde auto-, motoren kartraceevenement van Europa, de GAMMA Racing Day, krijgen bezoekers op 18 en 19 augustus 2018 een kijkje in de keuken van de zwaarste rally ter wereld, ‘Le Dakar’. De beste Nederlandse deelnemers, waaronder winnaar in het vrachtwagenklassement Gerard de Rooy, komen met hun rallyvoertuigen naar het TT

Al vanaf €175,excl. BTW p.p.!

Circuit Assen in Drenthe waar de teams een compleet Dakar bivak inrichten en op een speciaal parcours demonstraties verzorgen.

18/19 AUG 2018 TT CIRCUITASSEN

Ervaar met uw gasten én met de Nederlandse Dakartoppers deze spectaculaire racedag in stijl in het DAKAR bivak!

Omringd door de indrukwekkende rallyvoertuigen en de beste Nederlandse teams uit de rally kunnen U en uw gasten gedurende de dag genieten van een variatie aan hapjes en drankjes met in de middag een uitgebreide BBQ en een borrel met bittergarnituur in de namiddag ter afsluiting. Vanaf de speciale voor het bivak gebouwde tribune heeft u goed zicht op de baan waarop een internationaal race- en demoprogramma wordt verreden. Boeken kan via 0592-318055 of per e-mail: hospitality@ldp-int.com

InstallatiePRO

Jaargang 2 - Lente-editie - 2018

Vakblad voor de installatiebranche

REWI Automotive: Nederlands importeur van Steinbauer! De TOEKOMST op het gebied van Chiptuning Chiptuning via een Externe Motormanagement Geen Garantie problemen Veilig in en uit te bouwen Laat geen sporen achter Bijna alles TüV Gecertificeerde producten Made in Europe Makkelijk en Veilige tuning voor Leaserijders Met enige trots kunnen wij onszelf importeur noemen van Steinbauer Performance. Steinbauer Performance is een innovatieve, merk-onafhankelijke leverancier van elektronische vrij programmeerbare ECU’s. De Steinbauer externe elektronische ECU is de veiligste en meest effectieve manier om moderne diesel en turbo Benzine motoren te Optimaliseren. De microprocessor aangestuurde, ” Intelligent PowerECU ”, werkt met uw originele ECU van uw voertuig, zo blijft uw originele ECU 100% origineel. Steinbauer maakt gebruik van de nieuwste technologie en is exclusief in Nederland verkrijgbaar bij REWI Auto/Ecomotive, de distributeur van Steinbauer. In moderne voertuigen wordt de motor door een computer bestuurd en gecontroleerd. Deze computer, het zogenaamde Motormanagement, is door middel van kabels en stekkers met de motor verbonden. Als motorstuurorgaan oftewel ECU (Electronic Control Unit) neemt het analoge en digitale signalen in ontvangst en berekent het op basis daarvan stuurbevelen voor de ontsteking, inspuiting, regeling van de uitlaatgassen en zo verder. In principe zijn er met betrekking tot chiptuning twee mogelijkheden om het vermogen van een motor op te voeren: via een extra elektronisch stuurorgaan of door middel van software optimalisatie. Chiptuning via een extra stuurorgaan/ECU Bij chiptuning door middel van een extra stuurorgaan monteert u zelf of een atelier een extra elektronisch stuurorgaan, dat met de motor en met het eigenlijke motorstuurorgaan verbonden is. Er wordt bouwkundig dus niets aan de motor of aan het motorstuurorgaan veranderd. De werking is uiterst eenvoudig: de elektronica van het extra ECU verandert de motorsturing in real time. Deze optimaliseert de kernvelden meerdere duizenden keer per seconde en zorgt zo voor een duidelijke en meteen voelbare opvoering van het vermogen. Tegelijkertijd zorgt dit – bij een ongewijzigde rijstijl – voor een daling van het brandstofverbruik. Bij deze variant van chiptuning blijft het programma voor de bescherming van de motor ongewijzigd. Er bestaat geen gevaar dat de afzonderlijke motorcomponenten overbelast raken. Indien uw voertuig een beperkte maximumsnelheid (V-Max) heeft, blijft deze bestaan. Daarentegen levert Steinbauer oom V-max delete modules, om de snelheidsbegrenzer te verwijderen. Ook dan blijft het originele software van het voertuig hetzelfde. Steinbauer module als extra stuurorgaan Een Steinbauer module is zo ontworpen dat installeren geen probleem moet zijn. Daarnaast wordt er een duidelijke handleiding bij geleverd, mochten er toch eventuele onduidelijkheden wezen kunt u deze altijd raadplegen. Iemand met een kleine mechanische achtergrond kan vrij eenvoudig een module van Steinbauer installeren. Tuning voor Lease rijders In Nederland is er massale belangstelling onder leaserijders naar de geavanceerde externe ECU, De leasemaatschappijen kunnen het niet zien aan de auto. De Externe ECU’s laten geen enkel spoor achter in de autocomputer. Zo behoud je zelfs gewoon de fabrieksgarantie. Met een nieuwe kabelboom en software kunt u uw Steinbauer module eventueel opnieuw in uw nieuwe voertuig monteren. Contacteer ons voor meer details! Chiptuning door middel van Powerbox/Piggy-Bag De geavanceerde Steinbauer module moet u absoluut niet verwarren met een powerbox. Een powerbox past de inspuitregeling en Timing niet aan, verhoogt alleen de druk met 10 / 20 of 30% (raildruk) of (turbodruk) en manipuleert alleen de Lambda of luchtmassameter. Hierdoor is het brandstofmengsel niet optimaal en wordt de raildruk/turbodruk veel te hoog waardoor de levensduur afneemt en er meer schadelijke gassen vrijkomen. Powerboxen geven misschien wel iets van resultaat, maar hebben nooit een correcte lucht/brandstofmengsel verhouding. Gevolgen kunnen zijn: Schade aan Turbo, Gescheurd onderblok, beschadiging aan injectoren/verstuivers oftewel een hoop problemen! en zijn inferieur aan de door ons toegepaste externe ECU. Chiptuning marktleider Al ruim 20 jaar is Steinbauer al actief met betrekking tot de tuning van voertuigen, Vandaag de dag heeft Steinbauer het meeste beschikbaar op het gebied van voertuigen. Het product programma bestaat uit: Passagiersvoertuigen, vierwielaangedreven voertuigen, Vrachtwagens, Landbouw/Grondverzetvoertuigen en vaartuigen. Er is geen andere producent die voor zo’n breed programma producten beschikbaar heeft als Steinbauer. Kwaliteit is onze allerbelangrijkste vereiste. Rijplezier moet er zijn, maar het gaat tenslotte om de veiligheid en betrouwbaarheid van uw voertuig. Daarom worden de Steinbauer module's uitsluitend in Oostenrijk op het hoofdkantoor geproduceerd. Bijna alle modules van Steinbauer zijn TÜV-gecertificeerd. De Steinbauer module wordt reeds in 30 verschillende landen over de hele wereld verkocht. Wereldwijd beleven er intussen meer dan 1.000.000 Steinbauer module-klanten puur rijplezier. Zij vertrouwen op “Made in Austria”. De Steinbauer Tuning’s producten worden inderdaad niet alleen ontwikkeld in Oostenrijk, maar ook van begin tot eind gefabriceerd in eigen huis. Temperatuurbestendigheid Steinbauer Modules kunnen tijdens het rijden aan extreme temperaturen worden blootgesteld. Een probleemloze en ononderbroken werking is gegarandeerd bij temperaturen tussen -20 °C en +135 °C Door middel van een stevige ingegoten printplaat. Schokbestendigheid Onafhankelijke tests tonen aan: zelfs harde schokken (tot 500/minuut) beïnvloeden de werking van een Steinbauer module op geen enkele manier.

InstallatiePRO

Jaargang 2 - Lente-editie - 2018

Vakblad voor de installatiebranche

Review Lantinga Technische Installaties over Terwolde Renault:

Belangrijkste meerwaarde is de persoonlijke touch! Lanting Technische Installaties is een gerenommeerd installatiebedrijf, werkzaam in de woningen utiliteitsbouw en dagelijks onderweg naar de zoveelste klus. In deze review legt directeur Erwin Lanting ons uit waarom hun bedrijfswagenpark onlangs werd versterkt met een nieuwe Renault Trafic. Kennismaking met Terwolde Erwin: “We zijn ooit per toeval bij Terwolde binnengestapt omdat we op zoek waren naar een vervangende auto, toen we een defect hadden met een van onze busjes. Kwam bij Erwin Vos aan tafel die mij een leuk aanbod deed voor een tweedehands Trafic, anderhalf jaar oud met 30.000 km op de teller. Omdat het tussen mij en Erwin meteen goed klikte, zijn we tot aankoop van die Trafic overgegaan. We schrijven het jaar 2014. Nu vier jaar later, was diezelfde bus aan vervanging toe, want je krijgt te maken met veel onderhoudskosten. Mijn pa reed eigenlijk altijd maar door met z’n busjes, tot ze echt helemaal op waren. Ik hou er wat dat betreft een andere visie op na en zeg: laten we nu alvast gaan omkijken naar een nieuwe auto. Bij Terwolde was ons contact inmiddels in handen gekomen van Henri de Jong, met wie ik ook snel een goede klik had en na een aantal oriënterende gesprekken gingen we voor een nieuwe Trafic. Waarom een Trafic? “Het is een uiterst comfortabele bedrijfswagen, die rijdt als een personenauto. Bovendien is er veel ruimte aanwezig en heel gemakkelijk te beladen. Met een hoogwaardige afwerking. En ook in het bezit van een gunstige kilometerkostprijs, niet onbelangrijk. Daarnaast is het een solide bus, waar onze monteurs de komende jaren nog veel gemak en plezier aan zullen beleven.

Naast de Trafic hebben we ook nog een Renault Kangoo in ons assortiment. Lang nagedacht over een Kangoo Z.E., de volledig elektrische variant, maar de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat voor ons de actieradius te klein is. Aangezien het continuproces daarmee op de tocht kwam te staan, hebben we bewust gekozen voor de diesel-variant.

Erwin Lanting en Henri de Jong schudden elkaar de hand

Historie Ooit, en dan moeten we terug naar 1928, zijn we begonnen als verwarmings technisch bureau, toen mijn opa in dienst kwam bij smederij Wams in Harenermolen (voor het complete historische verhaal: kijk op www.lanting-it.nl). Inmiddels ben ik samen met mijn zus Cisca, de derde generatie, die het familiebedrijf leiding mag geven. Sinds jaar en dag zijn we dus een technisch installatiebureau in de breedste zin van het woord. Wij pretenderen ruim inzetbaar te zijn voor onze klanten, want we doen ook de ingewikkelde installatie-werkzaamheden, zoals gebouwbeheersystemen. Niet alleen zijn we werkzaam voor veel particuliere klanten, maar ook voor utiliteitsbedrijven en overheidsinstanties. Met name de werkzaamheden voor die laatste groep zijn de afgelopen jaren flink toegenomen. Jarenlang was ons bedrijf gehuisvest aan de Rijksstraatweg 94 te Haren, maar door de forse groei was het hier te klein geworden en werd er in 2002 een nieuw pand gebouwd aan de Kieler Bocht te Groningen, vanwaar nu de activiteiten worden uitgevoerd. Diversiteit Onze 5 monteurs zijn het gezicht, het visitekaartje van onze organisatie. Iedere dag is een nieuwe uitdaging, want iedere dag is weer anders. Kennis en kunde moeten wel

aanwezig zijn om breed inzetbaar te kunnen zijn. Dat is het mooie van ons team: zij kunnen heel breed ingezet worden, omdat ze elkaar op vele vlakken kunnen helpen om elke klus te klaren. Daardoor blijft het werk divers en uitdagend. Wij merken dat er een verschuiving plaatsvindt naar organisaties met korte lijntjes, die snel kunnen schakelen. Als er een probleem is dan moet je proberen dat zo snel en zo adequaat mogelijk op te lossen. In de huidige digitale wereld moet je soms even een stapje terug doen om tot een oplossing te kunnen komen. In goed overleg met de klant kom je vaak tot heel nieuwe inzichten om een probleem te tackelen, want de klant kent tenslotte de situatie ter plekke als geen ander. Nostalgie Dat geldt bijvoorbeeld bij het lassen van verwarmingsbuizen, waarvoor wij nog steeds de aangewezen partner zijn om renovatie-werkzaamheden te verrichten, met name bij veel huizen in Groningen-Zuid waar nog veel oude verwarmingsbuizen zitten. Zo blijft het oude nostalgische werk, waar je met grote dikke zuurstofflessen moet werken, nog steeds bestaan. Geen dagelijks werk, maar voor onze monteurs is het een uitdaging om dat te mogen doen. Het houdt ons vak in ieder geval spannend, iedere dag weer”, zo besluit Erwin Lanting het gesprek.

Professioneel ontzorgen Henri de Jong, bij Terwolde Renault als Accountmanager Fleetsales verantwoordelijk voor de klein zakelijke markt in de provincie Groningen, vindt korte lijnen ook heel belangrijk om snel te kunnen schakelen. “De klant professioneel ontzorgen middels een persoonlijke benadering en door goed te luisteren naar diens specifieke wensen. Gewoon heel simpel de tijd voor elkaar nemen. Wederzijds vertrouwen opbouwen door gemaakte afspraken netjes na te komen”, aldus Henri. Erwin valt hem onmiddellijk bij en concludeert: “De meerwaarde voor beide partijen zit ‘m echt in de persoonlijke touch”. Voordelen Als UNETO-VNI-lid geniet je van mooie kortingen op de bedrijfswagens bij Terwolde. Wilt u daar meer over weten, neemt u dan contact op met: Henri de Jong (06-23241442).

Met dank aan:

InstallatiePRO

Jaargang 2 - Lente-editie - 2018

Vakblad voor de installatiebranche

Uitdeuken zonder spuiten, spotrepair, autoruitschadeherstel, wassen/poetsen/polijsten

Schade? Kijk op: Auto-schadevrij.nl RH Restyling van Richard Heijnen is al sinds 2001 hét adres voor het repareren van kleine autoschades. Onlangs is Richard verhuisd naar Autoboulevard Driebond om dichter bij het vuur te zitten. Wij namen een kijkje op de nieuwe vestiging aan de Stettinweg 22 in Groningen. Richard Heijnen zit sinds 1 januari jl. met zijn bedrijf aan de Stettinweg 22 op Autoboulevard Driebond. Waarom is hij verhuisd? “Omdat ik hier nóg beter mijn klanten kan servicen en bovendien dichter bij m’n vaste zakelijke klanten in de buurt zit. Dat maakt het voor alle partijen een stuk efficiënter. Met de handige whatsapp-button op onze website kunnen klanten nóg sneller weten wat de prijs is voor het repareren van hun schade. Maar wij raden mensen altijd aan van te voren eerst telefonisch contact met ons op te nemen! 1. Uitdeuken zonder spuiten Uitdeuken zonder spuiten, ofwel restyling, is het herstellen van parkeerdeukjes, hagelschade, stormschade en schade door vandalisme. Op vakkundige manier herstellen wij de schade op locatie of op 1 van onze vestigingen. Met jarenlange ervaring sinds 2001 repareren wij uw schade vaak in 1 dag. Ons werkgebied is voornamelijk Drenthe, Groningen, Overijssel en Friesland, met in Emmen en Groningen een vestiging. Het is verstandig eerst een afspraak te maken voordat u ons bezoekt, zodat wij ruimte voor uw auto kunnen garanderen. Zowel particulier als bedrijf helpen wij graag weer op weg. Ook de verdere afhandeling met uw verzekering is voor ons geen enkel probleem. Voordelen ‘uitdeuken zonder spuiten’ 1. de reparatie is milieuvriendelijk; 2. geen kleurverschillen in uw lak; 3. reparatie snel klaar terwijl u wacht; 4. lage kosten vergeleken met het traditioneel schadeherstel. Een parkeerdeuk wordt al gerepareerd vanaf € 49,99 (excl. btw).

Wilt u langskomen op een van onze vestigingen, belt u dan het volgende nummer om een afspraak te maken: 0615146196.

Spotrepair is een goede techniek om plaatselijke kleine schade aan uw auto bij te spuiten. Dit is stukken goedkoper dan de hele bumper of deur opnieuw te laten spuiten. Als vuistregel kunt u

2. Auto schadeherstel mét vervangend vervoer Traditioneel schadeherstel is voor grotere schade, die vaak geregeld wordt via uw verzekering. Ons stappenplan bij schadeherstel: 1. Taxatie op een van onze vestigingen (neem uw autopapieren en groene kaart mee); 2. Wij repareren uw schade; 3. Terwijl u wacht, kunt u gebruik maken van vervangend vervoer; 4. U kunt uw auto weer gerepareerd ophalen; 5. Wij kunnen, als u dat wenst, de schade-declaratie verder afhandelen.

5. Uw auto(‘s) professioneel laten wassen, poetsen of polijsten Wie echt van zijn/haar auto of motor houdt, laat deze minimaal één keer per jaar uitgebreid opfrissen. Dit kan een goede wasbeurt met daarna een goede poetsbeurt zijn. Maar vergeet ook het interieur of de chromen onderdelen niet. Allemaal te veel moeite? Of misschien gewoonweg geen tijd? U kunt uw auto ook laten wassen door Auto-Schadevrij. Auto’s van of voor uw bedrijf laten poetsen? Vraag ons naar de mogelijkheden, wij poetsen zowel voor bedrijf als particulier.

Doordat wij aangesloten zijn bij Focwa Schadeherstel heeft u bij ons garantie op uw reparaties. 3. Spotrepair: krassen bij uw autodeur of bumper

* Schade aan een ruit anders dan je voorruit: ruitvervanging

nemen dat de schade kleiner moet zijn dan een A4 papiervel. Wij gebruiken bij het spuiten originele lakken zodat er geen kleurverschillen ontstaan. Daarnaast proberen wij deze zo minimaal aan te brengen zodat de originele fabriekslak zo veel mogelijk intact blijft. 4. Sterretje in uw voorruit? Wij raden u aan om uw ruitschade zo snel mogelijk te laten repareren, omdat een sterretje na verloop van tijd kan doorscheuren. De grootste oorzaak hiervan is temperatuurwisseling. Hoe groot is uw schade? * Kleine schade voorruit - uw schade is kleiner dan een 2-euromunt: ruitreparatie * Grote schade voorruit - uw schade is groter dan een 2-euromunt: ruitvervanging

Poetst u zelf uw auto? Wij hebben voor ons vak vele merken en producten geprobeerd en weten precies welke middelen u het beste kunt gebruiken. Omdat wij groot afnemer zijn van o.a. Malco, kunnen wij ook u voordelig voorzien van hoogwaardige poetsmiddelen. Kijk voor meer informatie op www.rhcleaningproducts.nl. Wij horen graag wat u van deze producten vindt en helpen u graag zodat u de producten op de juiste manier gebruikt. Wij geven geregeld workshops over professioneel autopoetsen en demonstreren daar verschillende producten. Stuur ons even een mailtje zodat u er de volgende keer ook bij kunt zijn. Voor meer informatie: RH Restyling Uw Auto-schadevrij Stettinweg 22 9723 HD Groningen M 06-15146196 E info@auto-schadevrij.nl www.auto-schadevrij.nl Kijk ook eens op: www.rhcleaningproducts.nl

Jaargang 2 - Lente-editie - 2018

InstallatiePRO Vakblad voor de installatiebranche

NU OOK IN FRIESLAND!

De Centrale 2, 8924 BC LEEUWARDEN Sontplein 3, 9723 BZ GRONINGEN (Afrit 38 op A7) Westerkade 14, 9718 AR GRONINGEN Het Rietveld 1, 7321 CT APELDOORN (Afrit 24 op A50)

InstallatiePRO

Jaargang 2 - Lente-editie - 2018

Vakblad voor de installatiebranche

Column Pieter van der Werff, autominnende bedrijfsarts

Meer dan ooit een hot onderwerp: onze privacy Privacy. Het is een hot onderwerp in de media en menig arts, instantie of organisatie buigt zich er over en heeft er dagelijks mee te maken, bewust of onbewust. Vooral dat laatste is tegenwoordig een risico. Je moet alert zijn op wat je opslaat, met welk doel en wat je er vervolgens mee doet en of je het deelt en met wie. Daar tegenover staat de massa die denkt: wat kan mij dat nu schelen. Later blijkt dat het heel veel kan schelen. Zet je al je medische wetenswaardigheden inclusief nare ziektes op internet? Heel veel jonge mensen zetten alles op Facebook of andere sociale media en zijn zich niet bewust van het feit dat verzekeraars, banken en andere organisaties, zoals werkgevers internet afstruinen om mensen na te vlooien en risico’s in te schatten en vervolgens hypotheken en/of verzekeringen te weigeren of extra duur te maken. Lastige dilemma’s In ons werk deden we vroeger vaak aanstellingskeuringen bij nieuwe medewerkers, wat op zich een heel goed instrument was om mensen ook preventief advies te geven aan het begin van hun nieuwe baan en vaak carriere. Eind vorige eeuw is die keuring afgeschaft omdat het in feite als een niet fris onderdeel van de aanstellingsprocedure werd gezien. Nu mag het alleen nog bij risicoberoepen zoals bijvoorbeeld in de offshore industrie.

mijn vader (oud huisarts) geleerd. Je kan soms 2 zeldzame aandoeningen tegelijkertijd tegenkomen dus altijd blijven nadenken als een Sherlock Holmes en dat maakt het werk ook zo leuk.

Ook dan kom je in aanraking met privacy. Stel je keurt iemand af: willen de aspirant medewerker en de bedrijfsarts dat dan melden aan de werkgever of bespreek je de uitslag onderling en trekt de sollicitant zich uit de procedure terug zonder te melden dat hij afgekeurd is. Lastige dilemma’s, lastiger dan je soms op het eerste gezicht denkt.

Bij wisseling van arbodienst kan je natuurlijk toestemming vragen om een dossier van de vorige dienstverlener op te vragen maar ik heb het zelden gedaan. Het is juist prettig om met een schone lei te starten en je eigen beeld te kunnen vormen van en samen met de patiënt. Misschien heeft hij vroeger wel het gedrag van een (zwart) verzuimer gehad maar heeft hij zijn leven gebeterd.

Sherlock Holmes Wat mij in de spreekkamer opvalt is dat de gemiddelde medewerker vaak zegt:”maar weet u dat dan niet?” Ze gaan er van uit dat indien ze bij de huisarts of specialist in het ziekenhuis zijn geweest wij al die informatie ook in onze (heilige) computer hebben. Ze kijken je met grote ogen aan wanneer je zegt dat we onderling niets delen tenzij er toestemming voor is. Ik leg ook vaak uit dat ik niet alles wil weten wat elders geschreven is. Het is in mijn ogen niet prettig dat iedereen alles van elkaar weet en het maakt je geen betere dokter wanneer je de kans weg neemt om zelf na te denken. Het klakkeloos doorborduren op andermans teksten in elektronische systemen geeft het risico dat je al snel zegt: “ik zie het al, het zal wel….” En zeg in de geneeskunst nooit nooit heb ik van

SMT Dan blijft over het dilemma van wat vertel je nu wel en wat vertel je nu niet over een werknemer aan de werkgever indien hij je uitnodigt voor een sociaal medisch teamoverleg (SMT). Het is zo dat de werkgever van te voren verplicht is de werknemer in te lichten dat hij besproken gaat worden bij het SMT en eigenlijk moet ook aangegeven worden wat besproken gaat worden. In de praktijk lijkt het niet altijd (of zelden) te gebeuren. Wat over het algemeen wel goed gaat is dat bedrijfsartsen zich met name uitspreken over mogelijkheden, beperkingen en prognose en zich niet laten verleiden tot het noemen van diagnoses etc. Vaak weet de werkgever de diagnose al eerder dan de bedrijfsarts, immers de meeste mensen vertellen veel, soms te veel…..

Interventie Het kan ook handig zijn bijvoorbeeld indien iemand een rughernia heeft en de werkgever weet dat vanuit de werknemer, dan kan je makkelijker uitleggen aan de werkgever wat de mogelijkheden en beperkingen zijn. Maar het schrijven van “rugklachten” in het bericht aan de werkgever mag niet. Je mag wel schrijven dat iemand niet te lang mag zitten, regelmatig moet vertreden en/of niet te zwaar mag tillen, duwen, trekken en sjorren. Dan kan de werkgever misschien wel ruiken dat het om rugklachten gaat maar het mag wel….. Ook bij het advies onder het kopje prognose zet ik bij een verwijsadvies richting psycholoog dat niet direct op papier immers de werkgever zou dan vrij snel kunnen veronderstellen dat iemand psychische klachten heeft en dat mag je niet prijsgeven. Ik schrijf dan op dat ik het advies geef een “Interventie” te overwegen. Europese Privacy Verordening Hoe we daar over 20 jaar mee omspringen is nu niet te voorspellen maar het onderwerp is wel in beweging en de AP (Autoriteit Persoonsgegevens) heeft als taak te beoordelen of personen en organisaties de Wet bescherming persoonsgegevens naleven en heeft per 2016 als opvolger van het CBP (college bescherming persoonsgegevens) meer bevoegdheden gekregen en gaat vanuit de overheid de komende tijd strenger toezien op de bedrijven. Hierbij

houden ze de pet van de wet in de hand (Europese Privacy Verordening ter vervanging van de Wbp = Wet bescherming persoonsgegevens) en mag de AP ook boetes gaan opleggen bij overtredingen (810.000 euro of 10% van de jaaromzet). Personeelsdossier opschonen Wat voor werkgevers erg van belang is en wat velen van u nu zal doen schrikken is dat u geen medische informatie mag opslaan in het personeelsdossier. Dit is strikt verboden en kan bij een eventuele ontslagzaak veel wapengekletter geven indien er een slimme arbeidsrechtadvocaat naast de (bijna) ontslagen medewerker staat. Zelfs het woordje griep valt onder medische informatie (denk aan de periode met Mexicaanse griep, veel werkgevers gingen alles registreren….). Ik wens u geen slapeloze nachten toe, maar hoop dat u preventief eens naar de dossiers gaat kijken om ze op te schonen…..Bovendien, wat moet u met medische informatie, u bent geen arts en kan het niet interpreteren. Wat zou u overigens kunnen met een diagnose als “hernia inguinalis” of “cervicale discopathie”. Kunt u als werkgever daarbij geschikt aangepast werk bedenken? Daar heeft u een bedrijfsarts voor die het voor u vertaalt in mogelijkheden, beperkingen en een prognose van herstel van belastbaarheid. Pieter van der Werff