6
Interview
16 ÉÉN EK-MATCH WINNEN EN NEDERLAND WORDT GEK Scheidend predikant Pieter Lootsma: weekend 31 mei en 1 juni 2008
Vrijdag 15 augustus 2008
Nog één week en dan begint het EK Voetbal. Maar buten verkoopt. Van oranje leeuwenpakken tot het oranjelegioen is nu al klaar voor de strijd. Net oranje vibrators in de seksshop. «Eén match winover de grens is de ‘EK-koorts’ al meer dan uitge- nen... en de gekte begint echt.» broken. Geen handelszaak die geen oranje attriCHRIS SNICK
‘Een kleine groep bewaart de
Oranjekoorts stijgt
De weg naar zijn werkkamer leidt door de indrukwekkende Kloosterkerk. “Prachtig hè?”staat hij kort stil. “Eeuwenlang al ritualiseren mensen hier de grote momenten uit hun leven. Afscheid van dierbaren, huwelijken, dopen. Alleen al daarom een plek met historie”. Op 7 Een pop in september leidt hij er een seksshop met oranje zijnboaafscheidsdienst. en dito hoedje. Na acht jaar vertrekt ds. Pieter Lootsma als predikant van een bijzondere Haagse kerk.
De eerste wedstrijd van de Nederlanders is pas op 9 juni tegen Italië. Maar in het Nederlandse Hulst is het alsof we al middenin het EK zitten. Aan cafés hangen oranje wimpels en opblaasvoetballen, in de etalages primeert ook dat ene kleurtje. En zelfs in de etalage van de seksshop kreeg de pop naast wat kanten lingerie ook nog een oranje boa of das om het lijf. «We hebben zelfs oranje vibrators», zegt één van de verkoopsters. «Een gewone, één om de G-spot te stimuleren en dan nog drie ‘vibrerende kogels’ in de kleuren van de Nederlandse vlag.» Even later haalt het meisje nog twee kleine voetballetjes boven die met een touwtje aan elkaar verbonden zijn. «Net geleverd. Ze dienen om ‘in te brengen’», vertelt ze. «Het traint de bekkenspieren. Daarvan krijg je een beter orgasme.»
Leeuwenpak Wie toch iets minder opgewonden naar de tribune wil trekken, kan terecht bij de lokale ‘feestwinkel’
Party Max. De absolute hit is daar een oranje leeuwenpak. «199 euro kost het, maar je valt wel op in de tribune», zegt zaakvoerder Eric Buysse. «Maar we hebben nog goedkopere oranje attributen ook,
Zelfs de seksshop verkoopt oranje speeltjes
tal. Ze brachten zelfs een speciale ‘oranje-catalogus’ uit met niets dan feestmateriaal voor in de tribune of de woonkamer. Het succesnummer is ongetwijfeld een brul-shirt. Voor 4,99 euro koop je een oranje T-shirt met leeuwenkop en een flap die je omhoog kan klappen. «Precies een brullende leeuw», zegt zaakvoerder Gerard den Herder, terwijl aan de kassa enkele dametjes zo’n shirt kopen. «De voorbije week vlogen ze de deur uit, iedereen neemt ze mee.»
Toeteren
hoor. Lederen petten, hoedjes, linten met ‘Miss Holland’ of een voetbalveldje als hoofddeksel.» Hoe het zit met de verkoop? «Betrekkelijk goed, maar de grote stormloop moet nog komen. Het vertrouwen in de ploeg is een beetje zoek, hé. Pas als ze gaan winnen, wordt Nederland weer te klein en kleurt het land massaal oranje.» Winkelketen Blokker schaart zich alvast ook uitgesproken achter het Nederlandse elf-
Helemaal klaar voor de strijd zijn de cafés. In Café Santé hangt het plafond vol met oranje alpenhorens. «Wie tien biertjes bestelt, krijgt er ééntje», vertelt cafébaas Kees Jansen. Waarop hij eentje vastneemt en hardop begint te lachen. «Weet je dat deze gemaakt zijn door Jupiler. Bij gebrek aan Rode Duivels op het EK, hebben ze beslist de Nederlanders te sponsoren. Landverraad? Kan best, maar daarom zullen wij er niet minder hard mee toeteren.» Op de kers op de taart, het typische oranje gebak, is het wel nog even wachten. «Vanaf volgende week verkopen we de oranje tompoes», zegt de verkoopster in de Hema. «Zelfs bij een bakje koffie kun je dan supporteren.»
Jupiler maakt deze oranje toeters.
175.000 EXTRA VERKOCHTE TELEVISIES De oranjegekte is duidelijk big business. Tijdens de zomer van het WK 2006 werden er bij onze noorderburen 125.000 extra tv-toestellen verkocht. Nu zouden dat er liefst 175.000 worden. De elektronicaketens zien de Nederlanders dus maar al te graag winnen. Want naast de verkoop van televisies gaan ook de kleine tapinstallaties, frituurpannen, radio’s voor op het werk en zelfs spelconsoles om wedstrijden na te spelen als zoete broodjes over de toonbank. Neem daar nog eens de vele merchandising en prullaria bij, dan kom je de volgende weken voor de non-food op een extra omzet van 70 tot 80 miljoen euro. Opvallend is dat het tijdens het EK ook allemaal ietsje meer mag zijn. «Vooral de grote plasma- en lcd-televisies doen het dan goed», zegt Henk Kok, directeur van de Raad Nederlandse Detailhandel. «Mensen kijken nu even niet meer op een paar honderd euro meer. Het moet allemaal zo groot mogelijk zijn.»
Gevoelig
Straks lopen de Nederlanders massaal rond met gekke hoedjes, oranje leeuwenpakken of oranje brul-T-shirts. Foto’s Albert Seghers
AANKONDIGING OPENBAAR ONDERZOEK Op 16 mei 2008 heeft de Vlaamse Regering het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan ‘Zone voor windturbines Maldegem - Eeklo’ voorlopig vastgesteld. Dat plan stelt een aantal herbestemmingen en aanpassingen van de stedenbouwkundige voorschriften voor in delen van de gemeenten Maldegem en Eeklo.
Turkse staat bemoeit zich met parfums, flirten en solo reizende vrouwen In Turkije is opnieuw grote ongerustheid ontstaan over
de stilaan vervagende scheiding tussen Kerk en Staat. De Vlaamse Regering zal pas een definitieve beslissing nemen over het plan Aanleiding zijn nieuwe verregaande richtlijnen van het na een openbaar onderzoek dat loopt van 23 juni tot en met 21 augustus Directoraat voor Religieuze Zaken, een staatsinstelling. 2008. Elke burger kan aan dat onderzoek deelnemen. Het plan ligt tijdens die periode op de volgende plaatsen ter inzage: • in het gemeentehuis en Eeklo; Het gebruik van deodorant of parfum buitenshuis is uit doorvan JosMaldegem de Gruiter • bij de afdeling Ruimtelijke Planning van het Departement Ruimtelijke den boze. Vrouwelijke lichaamsvormen moeten goed Ordening, Woonbeleid en Onroerend Erfgoed, in het Phoenixgebouw, verhuld Flirten in is vrede. een vorm Hij vertrekt “Er van zijn overspel geen con-en Zijn voorganger Carel ter Linden wasworden. Koning Albert II-laan 19, 1210 Brussel. vrouwen mogen nietgeweest alleen reizen, want dat kan leiden flicten en ik heb veel geleerd. zestien jaar aan de kerk verbonden en U kunt het plan ook downloaden van de website tot roddel hun dat eerbaarheid kuisheidben en hoe erger Zoveel ik weleensenverbaasd vertrok op zijn 66ste. Pieter Lootsma is over www.vlaanderen.be/ruimtelijkeordening. overspel.onnozel ik was toen ik hier begon”. pas 51 en nog maar acht jaar nog: predikant
Adviezen, opmerkingen of bezwaren over het plan kunt u schriftelijk beknopt nieuwe richtlijnen vanman. het DirectoEen de beschaafd formulerende Coraan de Haagse Kloosterkerk. Dat Tochzijn leidt indienen tot uiterlijk 21 augustus 2008. Overhandig uw brief tegen raat, die moderne Turken dePunctueel. gordijnen Bepaald in jagen. geen Turkse rect. Zakelijk. hij er op 7 september zijn laatste dienst. ontvangstbewijs bij de gemeente in kwestie of verstuur hem aangetekend columnisten kunnen hun ongenoegen dezer dagen niet dominee’. Jonger ogend dan “Als ik(VLACORO), nog wil veranderen moet ik het ‘zalvende naar de Vlaamse Commissie voor Ruimtelijke Ordening Koning onder stoelen of banken steken en vergelijken de aanbenú doen”, legt hij nuchter uit. “Ik ben te hij is. Op 5 januari 1957 werd hij geboAlbert II-laan 19 bus 13, 1210 Brussel.
velingen zelfs met een Taliban-mentaliteit. «Deze gejong om tot aan mijn pensioen te blijven. ren in Den Haag, maar groeide op in het dragscode toont nog maar eens hoe cruciaal de verdediDan verdwijnt de creativiteit. En als ik noorden van het land. Daar, op het platover vijf jaar vertrek, stap ik in een vol- teland van Friesland en Drenthe, ontwikgende baan om rustig af te bouwen. Nu kelde zich, zoals hij het zelf uitdrukt, ben ik nog energiek genoeg om iets heel zijn ‘religieuze ontvankelijkheid’. In een gezin waar onder de oppervlakte, maar anders te gaan doen”.
De supermarktketens doen ook gretig mee aan de oranjekoorts. Albert Heijn liet 24 miljoen Welpies — pluchen mini-leeuwtjes — maken die ze in winkels zullen uitdelen. Volgens een studie van marktonderzoeksbureau Gfk kan de EK-gekte de supermarkten liefst 45 miljoen euro opbrengen. Niet meedoen, is dan ook uitgesloten. «Het keert zich zelfs tegen je als je er niet aan meedoet» zegt Joop Holla van Gfk. «De Nederlandse consument is daar zeer gevoelig voor. In het verleden was al duidelijk te merken dat consumenten van winkel wisselen om boodschappen te doen als blijkt dat hun winkel niets (CSG) extra biedt.»
TOCH NOG WATERKANSJE VOOR HILLARY CLINTON? De Amerikaanse Democratische partij staat vandaag voor een zware beslissing. Ze moet bepalen of de stemmen van de voorverkiezingen in Michigan en Florida alsnog meegeteld worden. Een positief antwoord zou Hillary Clinton (foto) een laatste waterkansje geven om de strijd tegen Barack Obama te winnen. Maar waarschijnlijk bijt ze in het zand. nadrukkelijk, de ontberingen uit de oor- alles wat ik voelde of dacht daarom been Floridawaren werden logstijdMichigan in Indië voelbaar en uitgeslohem trekkelijk was. Ik had niet meegemaakt ten omdat ze hun sterk beïnvloedden. Overvoorverkiezingsdadie jeugd, als wat mijn vader had meegemaakt. Ik tum tegendie denoodgedwongen zin van de partijleiding tiem argument kunnen gebruiken om dus mijn mond houden. Ik moest kind van ouders uit moest vervroegden. Maar nu Clinton haar onbesliste ‘superdelegates’ — de parIndië naar Nederland waren verhuisd, mij niet aanstellen. Ik had geen recht van goede score in beide staten tijnotabelen vrij mogen kiezen net zomindie trouwens als iedereen sprak hij openhartig in 2006. Datbroodnowas spreken, dig heeft, beweegt ze hemel en aarde voor ze in augustus stemmen — tijdens de Nationale Herdenking van de die niet in het kamp gezeten had”. naar om die straf te laten herroepen. zich toe te trekken. slachtoffers van de Japanse onderdrukAls Clinton haar zin krijgt, haalt ze 178 Maar omdat Obama in het gestrafte king bij het Indië-monument op 15 au- Romanticus van de 313 afgevaardigden in beide Michigan niet eens op de kieslijsten gustus.staten Dat jaar in het teken van deslechts zoge- 67. Het stond, was een klimaat waarin zijn latent binnen en Obama is het zeer onwaarschijnlijk dat noemdeDaardoor ‘tweede-generatieproblematiek’. aanwezige ‘religieuze zou de vroegere first lady de partij Clintonsontvankelijkheid’ droomscenario “Mijn vader haddrie in het kamp gezeten.te Ikgaan werd gestimuleerd, denkt hij. Hijcomproschetst met nog voorverkiezingen goedkeurt. En ieder mogelijk wist dat het erg dicht was, als je in het kamp het mis beeld van voor een Clinton in zichzelf gekeerde opnieuw in de buurt van Obaschiet tekort. (GVV) gezetenma’s had.totaalscore Al heel vroeg begreep ik dat jongen, een dromer, een romanticus. komen en dat als ulFoto Reuters
Interview weekend 31 mei en 1 juni 2008
Vrijdag 15 augustus 2008
MAMA VAN DIABETESPATIËNTJE MARIA (10) ZOEKT SPONSORS VOOR UNIEK KNUFFELPROJECT
kerkelijke traditie’
Ze is een moeder met een Missie. Barbara Flamand (33) uit Erwetegem ontwierp een unieke nijlpaardknuffel die jonge diabetespatiëntjes leert hoe ze zichzelf moeten inspuiten. Sinds een paar weken spit Barbara bezeten het land om, op zoek naar sponsors voor haar bijzondere Lootsma beseft dat het misschien langer “Er werd nooit over gesproken, maar heeft geduurd om een eigen plek te verde dreiging van de oorlog en hingdrive altijd inhaalt ze uit de zorg voor haar dochtertje project. Inspiratie Madienen doordat Ter Linden na zijn vertrek huis. Mijn pijn en verdriet werden altijd ria (10). meisje jaar geleden suikerziekte en dat zette landelijk in de schijnwerals predikant afgezet tegenHet de pijn en het kreeg verdriet twee uit pers kwam te staan. Hij speelde een cende oorlog en ik had in het noorden te weihetcontact gezinsleven zijn kop. wasgebouw een ramp. onderschat trale rol tijdens verschillende kerkelijke nig met jongens op in dezelfde om- «Het ‘Dit is Iedereen al rond het Koninklijk Huis: standigheden. Ik kon mijn ervaringen en de impact van diabetes. ben ik in actiejaar geschoten. Ikplechtigheden wil iets van de huwelijken drie zonen van Koningevoelens met niemand delen, niet Daarom thuis zeshonderd gin BeatrixEn en Prins Claus, de doop van en niet met vrienden. Dus trok ik me inals Maria levenslang hebben gekregen. doen voor kinderen die net prinses Catharina-Amalia (2004) en de mezelf terug”. beschikbaar voor uitvaartdiensten van Prins Claus (2002) Hij zich eenzame tochten overbel ik zelf aan bij prinses Mathilde.» ditherinnert moét lukken. Desnoods
Kneuterdijk
17
7
Vilan
Er stonden twee vrouwen in habijt bij tram-
leeg en de bejaardentehuizen zitten vol.
halte Kneuterdijk. Zestigplussers, van het
Dat is marketingtechnisch gesproken een
ouderwetse soort. Handtas, beige gaatjes-
gouden combinatie. Schenk de mensen
schoenen en grote-glazen-bril. Het waren
een intreedpremie, wijs ze op aantrekkelijke
nonnen. Als identiteitsbewijs hadden ze
extra’s als tuinieren in moestuinen en gratis
hun gezicht: vriendelijk, tijdloos en zonder
koorzang, geef wat aanvullende cursussen
een spoortje make up.
en elk klooster kan verder op weg naar de
Wat ze op terrein Kneuterdijk gingen doen
eeuwigheid. Ik zou het wel weten als lady
of hadden gedaan, wilde ik dolgraag we- boss van het klooster. Dat ik geen kloosen Prins Bernhard (2004). ten. Maar ik durfde ze niet aan te spreken. terboss ben, heeft goede redenen, dat be“Inderdaad, het was een merkwaardig toeval dat Carels ‘glorietijd’ na zijn emeMisschien hadden ze dat ongepast gevon- grijpt u vanzelf wel. Ik zou dolgraag willen ritaat kwam”, reageert hij met een tikje den, je weet het niet met openlijk religieu- preken voor een volle kerk over kwesties die spijt in de stem. “In het land zag men ze mensen. Godsdienst met strenge regels me aan het hart gaan zoals het verkeerd beCarel nog als predikant van de Kloosterkerk. Het was af en toe best spannend, heeft op buitenstaanders altijd een beklem- grijpen van Jezebel, maar niemand die het maar hij is er open en integer mee omgemend effect, zeker de laatste tijd. Ik stond vraagt. De tram kwam eraan en de nonnen gaan. Met trots kan ik zeggen dat ik hier “Mijn ouders waren niet kerkelijk, dus ik acht jaar lang zonder conflicten heb kunwist niet van nabij wat een dominee was. er dus een beetje bij, op veilige afstand, en stapten in. Ik bleef staan en keek ze na. Ze nen functioneren”. Een vriendin van mijn moeder was preoverdacht de zaak. hadden geen kloosternaam op de rug, jamNaast enkele liturgische wijzigingen dikant in een psychiatrische instelling. Op zich heb ik voor nonnen hetzelfde soort mer. Dat was handig geweest om het hoe was de belangrijkste accentverschuiving Zij heeft de link met kerk en theologie die Lootsma en Klokke aanbrachten, de gelegd. Maar tijdens de studie kwam ik bewondering als voor fakirs, kluizenaars en en wat na te zoeken. Ik ben van de moderne verdere openstelling van de kerk voor van een koude kermis thuis: theologie is topsporters. Met toewijding de goede zaak lichting, die godsdienst vooral kent van het derden. “Kerk en christendom zijn onhelemaal niet romantisch. En mijn studerdeel van onze traditie. Die wordt diegenoten waren heel anders dan ik: die dienen, uithoudingsvermogen tonen op de internet. Het was een klein moment in een door een steeds kleinere groep mensen wilden dominee worden en accepteerden lange termijn zonder absolute zekerheid volle dag, dat ik de twee nonnen zag. Ze de‘bewaard’, maar ze is van iedereen”, is dat ze daarvoor een rijstebrijberg aan maar dan uitvergroot”. over het eindresultaat. Het schrikt me ook den niks, ze zeiden niks, ze waren helemaal boekenkennis moesten doorworstelen”. Hij heeft er veel geleerd. “Het is een cli- zijn overtuiging. “Een ouderling heette Teleurgesteld onderbrak hij zijn studie ché, maar ik ben me daar heel erg bewust tijdens een kerstdienst een keer ‘onze af. Wat zeg je tegen nonnen die op de tram onschuldig en onschadelijk voor iedereen meer dan een jaar voor ontwikkelings- geworden van het feit dat het maar een gasten’ welkom. We hebben met elkaar wachten, gekleed als vlag van God? Ik wist die ze tegenkwamen. In hun handtas zaten werk in India. Maar na verloop van tijd kwestie van toeval is of je leven de ene of afgesproken om dat nooit meer te zegoverwon de zelfdiscipline. Hij pakte de de andere kant opgaat. Het is een tombo- gen. In deze kerk maken we geen onderhet niet. Ook door onwennigheid. Een non krentenbollen en halve liters melk. En toch, draad op en studeerde af aan de Univer- la en de een komt op het glijbaantje naar scheid tussen ‘leden’ en ‘gasten’. Dit gein de stad is een zeldzaamheid, al zie je nog juist door die goddelijke onschuld, maaksiteit van Amsterdam. beneden terecht en de ander in een liftje bouw is al zeshonderd jaar beschikbaar minder paters op sandalen. Gek genoeg. Je ten ze een diepe indruk op me. voor iedereen die een belangrijk moment Rond die tijd kwam hij ook in aanraking naar boven”. met de man die een belangrijke rol in Hij noemt het “bijna een missie” om die in zijn leven wil ritualiseren. Dat moet zo zou zeggen, dat de tijd meer dan rijp is voor zijn leven zou spelen: dominee Nico ter boodschap uit te dragen. “Zeker in Den blijven. Natuurlijk heeft die keuze intern een christen-offensief. De kloosters lopen Vilan van de Loo weleensgeen weerstand Linden, predikant dedo Amsterdamse Haag, het denken: er vaak vooral neur:om datgaat het uiteraard pret- opgeroepen, maar we lone weaan can so En ik voel het waar me nog ziekte is is, maar daterdaar te‘Het zal dat toch niet zijn, ze- tige hebben principieel en consequent aan Westerkerk.little, “Hij together heeft mijnwereligieuze dedát buitenkant glimmend gepoetst genwoordig vanalles aan te can do so genomen much’. en ker?!’. ziekenhuis kregen vastgehouden”. ontvankelijkheid ernstig ge- Inenhet waar criminelen door velen als een an-toch doen is.Maar ‘Beetje uitkijken met Geen schijn van kans we diezelfde dag de resultaten: der soort mensen worden gezien. snoepmet en zo, dag trouw insudat je deze bood- diabetesintype 1. worstelen Ongeneeslijk, wezen we allemaal de-elkeBuitenspel line prikken alles onder schap kan missen maar perfect behandelen, zelfdetetwijfels, foutenleen problemen. Deen hup “Of -iemand die gebruikmaakt van de controle.’ Uit dit soort reacties wanneer je op be- venslangeen dan wel. Maria kreeg achter verbergt zijn angsten machoKloosterkerk niet minimaal iets met ‘het leerde ik zijn dat diabetes vooral zoek gaat bij Barbara Flamand. meteen gedrag ook een aangeenbaxter tatoeages, de ander achter geloof’- en moet hebben? Mensen die geen van deze het omdat ze ‘niet meer Deze woorden schitteren pront legd. Hetkeurig was ernstig. Had ze tuin nog inde aangeharkte hetimpact Benoorkerkziekte meer op betreden leven van kinderenheel zwaar naast de bel, in felle, blauwe let- een paardenhout, weken zomaar rondgelopen, we zien in beide gevallen in god geloven’, zoals ze zeggen, realiseis ters. «Onze huisspreuk», knikt dan wasalleen ze in de eenbuitenkant”. coma gesuk- onderschat wordt. renSuikerziekte zich onvoldoende dat er mensen in Den Haag Centraal B.V. Barbara. «Daar staat mijn gezin de kerk actief zijn die ook hun twijfels Korte Poten 9, 2511 EB Den Haag voor en dat willen wij ook uitdrahebben over god en leven na de dood. De Mededogen T: 070-3644040 / F: 070-3633570 gen. In je dooie eentje krijg je bijIn sommige opzichten voelt hij zich in kerk is bij uitstek het forum waar je over info@denhaagcentraal.net na niets voor mekaar. Zeker niet het Benoordenhout misschien wel meer deze dingen kunt praten. Jammer genoeg als het op een dag eens goed fout redactie@denhaagcentraal.net op zijn gemak dan in de Schilderswijk, heeft het instituut zich in die discussie loopt. Want dat vergeten velen: advertentie@denhaagcentraal.net erkent hij. “Maar ik kom in verzet als ik geregeld buitenspel gezet”. dat het van de ene dag op de anabonnementen@denhaagcentraal.net merk dat iemand zich verheven voelt bo- Lootsma neemt na 7 september een sabdere soms lelijk kan keren.» ven anderen. Ik stel me voor dat god ons batical year om zich voor te bereiden op Advertentiebeheer die erFlamand precies met dochtertje Maria. Zowat 3.000 jonge Vlaamse kinderen hebben kritisch, maar ook met mededogen be- zijn nieuwe taken. Hoe Verwarrend Barbara Dory Danckaarts kijkt. En dan denkt: wat zitten die mendiabetes en dat aantal groeit nog. Vanaf 6 jaar prikken diabetespatiëntjes zelfstandig. De Coster Barbara: «Op 14 oktober 2006 in allemaal het Benoordenhout toch aan inderdaad goed te behandelen, was erg ver- zich werden we gevloerd: Maria bleek keld. Hetsen Klantenservice Den Haag Centraal stellen en laat die‘Een boef uit Transvaal maar er komt veel meer bij kijken met zoveel vragen zit. Ze kan het suikergehalte in haar bloed tonen waar de insuline het emotioneel. aan diabetes te lijden. Acht jaar warrendteen Voor opgave zichhet nuleven’, eens inschrijven het men arbeidsopabonnementen, peil te houden,verhuizingen moest ze in en hetbezorging: Boos vermoedt. Wanneer je soms heel gefrustreerd zijn. hadden de bijdan lang was ze een supergezonde ziekte voor snelst wordt opgenomen. Dat Servicenummer: 070 keer – 7504442 (mainsulinet/m vr: 09.00 gaat – 17.00 u),vlugst via de buik, gebureau”. per dag no- beginTvier tegen Maria. Dat als volwassene gediagnosticeerd ook. ‘Heb ik die pomp ook nog bloem geweest en dan plots - baf- dokters gezegd het per e-mail: abonnementen@denhaagcentraal.net spuiten toegediend krijgen. Ook volgd door armen en benen en vraagt met diabetes, heb je al ge- dig als ik oma ben, mama?, of vatte ze hij niet dàt. Een week voor de diagnose begrip ‘levenslang’ Het is precies zoals zelf wordt naar mensen vandaag(uitsluitend moet ze nog vijf keer uiterlijk per bips. van het leven: je hebt al ze dan. ‘En als ik dood ben, mama, nogkijken: altijd niet vatten. Voor opzeggingen schriftelijk, 4 weken voor einde moest Maria abnormaal vaak en wil zewil Ik droom ervan om aan iekritisch enDemet proefd mededogen. prikken omKorte de Poten ook dag in haar vinger eens doorgefeest, je hebt al wijn moet die insulinepomp dan was ze nog zoals alle plassen en hadden we een urine- dag daarvoor der kindje hetHaag ziekenhuis “Waarbij mededogen het uiteindelijk alabonnementsperiode): Den Haag Centraal, 9, 2511dat EB in Den glucose in haar bloed te meten en kunstaal binnengebracht. Een banale andere kinderen de diagnose moet verwerken, tijd wint”.geweest en nu gedronken en lekker zwaar geta- mee in mijn kist?’. ‘Waarom www.denhaagcentraal.net feld. Een kind met diabetes mag nen ze mensen met kanker gene- om de drie dagen zelf de canule zo’n hippo cadeau te doen. Met wasisze plots DatNico maakte blaasontsteking, dacht ik. Een holpen haar te kanaliseren. Maar dat Zijn anders. band met ter Linden in Amvervangen. soort voor haar pomp dat allemaal schrap- zen en mij niet, mama?’. Dat haar verdrietig en opstandig. paar voor ikvan de jaren uitslag ging Ik amper 5.000 euro zou ik al zo’n wel uren een proces geweest. heberg sterdam speelde geen rol toen hijopinvoorhand beeld Abonnementsprijzen: Kwartaal € 14,95 /Voor Jaar € 52,50 pen. Aanvaarden dat je een leven vragen. En dat is ook het lastige een kind is dat een ongelooflijk duizend hippo’s kunnen laten Nog halen, ik toevallighouding een ta- ten altijd bezocht een ambivalente op-altijd.» kwam als opvolger van broer Carel in de ingrijpende gebeurtenis. Kinde- maken.» veel beperkingen moet lei- als moeder: je kan niet zeggen verne eeninstituut jong meisje dat Hoofdredacteur: Coos Versteeg zichtewaar vanikhet kerkzag gehouden. Kloosterkerk, benadrukt hij.met “Het stichTeneur ren moeten de spuiten ook het beter wordt. Je kan niet zegden, is niet makkelijk voor volzitten dat zich aan het inspuiten Mijn authenticiteit is mij steeds zeer dier- tingsbestuur nodigde mij uit om een Coördinatie redactie: Miranda Fieret zo Sinds het hele ‘Hippo-idee’ in vroeg mogelijk zelf leren plaat- Barbara’s hoofd heeft postgevat, wassenen, was insuline. Omdat ik vernaaste omgeving reageerde baarmet geweest en heb die niet willen«De laten dienst te leiden en kennelijk beviel dat.maar uiteraard nog gen dat het ooit over gaat. Je kan Coördinatie cultuur: doen Roosveel van ziekenPut sen. Daarvoor alleen zeggen dat je het samen veel moeilijker voor kinderen. pleegaspirante ben, herken ik die is ze gedreven op zoek naar lang niet zo overstuur als ik. Inteafnemen door welk instituut dan ook”. Ik mocht een keer terugkomen en vervol Coördinatie sport: Martin vanarmzaZaanen sponsors. Yves Leterme, Herhuizen een beroep op een dingen. Toen ik dat meisje bezig gendeel. Uit de meeste reacties Leer je kind maar eens dat het met haar zal dragen.» gens werd ik aangesteld”. Eindredactie: Dick Toet, Wouter Storm (corrector) zag, dacht ik intuïtief aan Maria. klonk dezelfde relativerende te- maar één koekje uit het pak mag man De Croo, Bruno Tuybens, De uitnodiging was eervol en uitdagend, Thema Algemene Zaken: Marianne ten Have Rani De Coninck, Marc De Bel, halen. Dat het zich elke dag moet een dorp, Authenticiteit is een vaak terugkerend vindt hij. “Ik wilde niet naar inspuiten met insuline. Dat het op Marijn De Valck: iedereen die Medewerkers: Remco Benschop, Floor de Booys, Peter Breedveld, worden thema in het gesprek met de predikant. waar ik belemmerd zou kunnen een verjaardagsfeestje nooit ofte iets van of wat is, Eppo krijgtFord, te maken André Buurman, Maarten Doorn, Ilse zocht crea“We worden allemaal meegezogen door door de heersende moraal. Ik nooit twee glazen cola mag drinmetHartjes, Barbara Flamand. Ook een van Haastrecht, Nathalie Bert Jansma, Elske Kloosterkerk angsten of ambities, waardoor we verge- tieve vrijheid. Die biedt de ken. Maria kan wel degelijk leven brief voor prins Filip en prinses Koopman, Eric Korsten, Joke Korving, Isabella Lanz,op de van kind, maar je moet ten wie we ten diepste zijn en waar we omdat ze geen onderdeel uitmaakt als een ander Mathilde ging deze week Alexander Münninghoff, (PKN) alert zijn. Bovenvoor staan. Wat de buitenwereld wil, de Protestantse Kerk Nederland voortdurend bus.Doron Nagan, Monique van demoet meeste wordt altijd groot gemaakt. Ik probeer en geen gemeente vormt, zoals Oostrum, Lynne van Rhijn, Anneke Ruys,lastig, Menno Schradien iedereen uit de omge«Ik val iedereen ja», lacht eenhet re-kind op de hoogte te mensen terug te brengen naar hun kern kerken. De Kloosterkerk heeft ving van «Ik heb dan ook ven, Hans Schmit, RobBarbara. Soetenhorst, Kees Stal, Jillniets Stolk,te en ze daarop dusdanig te laten vertrou- gionale, bijna landelijke functie. zijn énVerder meewerken.» verliezen. IkAad wil van gewoon zo ontAlexandra Sweers, Bert Tielemans, der Ven, Jan wen, dat ze minder geneigd zijn telkens hoopte ik dat het hoge ambitieniveau van zettend graag dat dit project van der Ven, Renate van der Zee Psychologe rol van de te doen wat de wereld van ze vraagt. Dat deze plek me zou uitdagen. De slaagt. Mijn doortastendheid Feuilleton: Tomas Ross werpt ook vruchten af. Actrice «Maria isdoor een tijdje naar een psyis voor mij het mooie van dit werk. Het kerk wordt vaak gemarginaliseerd Columnisten: KeesdeJansma, Vilan van de Loo,Jonckheere Marcella Mesker, spons waarop kinderen «De diabetes van Maria heeft lige Martine en voetbalchologe Ze moest dat weet so- hij maar gegaan. hier gaan grappige is dat de kerk als instituut vaak gebrek aan geld en kwaliteit, uitzien, nog niet. “Samen Marc Delissen, Chris Willemsen hun injecties kunnen inoefenen. haar, maar ook mijn leven flink ler Bjorn De Wilde willen meter wieso doen als ze kans wilde mavan mensen verlangt dat ze zich kleiner is aan alle randvoorwaarden voldaan. met een collega-predikant ga ik organisa Teun Berserik (cartoon), (medisch), EenRubrieken: leuke, aangepaste knuffel veranderd. heb loopbaanonen Emilie peter Bolsius worden van mijn hipken opgeweleen insulinepompje. Dat helpen maken, maar daar heb ik me altijd ernstig Als bonus bleek het bovendien ties en individuen bij hetIkvinden beterDirksmeier hulpmid-(onderwijs), derbreking genomen voor haar leek mij een veel Hugo po. Jeugdschrijver De Bel pompje zorgt ervoor datidentiteit. ze zich Alles Bas Martens Marc (juridisch), Margreet tegen verzet. Die paradox trof ik ook aan dig te klikken met mijn collega van hun is tegenwoordig te overwinmedische opvang. Omdat Maria del om hun prikangst wil meewerken door de knuffel niet langer elke dag moet inspuiMarnix van Rij (financieel), Henk Savelberg (culinair) bij mijn werk in de gevangenis: ik wilde Klokke”. buitenkant. Ik ken een advocatenkantoor nen, te leren omgaan met te kleinMaar is omalle alles te kunnen ten. Een psychologe onderzoekt de kwetsbare, authentieke kant van gedat besloot ‘groen’ tenog worden. Illustraties: Marcello’s Arthun Factoryte introduceren in een kinderweten, ben ikVroeger redelijk bezeten in- ziekte, om troost te vinden en om boekje. De Bel wordt ook eredan of het kind partners mentaal rijden klaar is detineerden belichten, terwijl het insti- Spannend in grote SUV’s. Vormgeving: GrafischeZaken en en kennis te hun agressie op kwijt te kunnen.» peter. Toch al een erg mooi bevanjezo’n tuut vraagt om aanpassing”. een pomp, katholiekformatie ziekenhuis van- beginnen Dat het niet eenvoudig zouvoor zijn het om dragen een had ben Fotografie: C&R, Pan Chen, Creative vergaren over de ziekte. Ik gin,Images, nee?» Eveline van Egdom, want vanaf dat ogenblik word je Vanaf 1992 werkte Lootsma als ‘geestelijk illustere voorganger als Carel ter Linden uit die identiteit deed iedereen er zijn Anna Green, Willy Jolly, Harmen de Jong, Mylène SiePeter(s) en meter met een blog en ookzich zichtbaar een Als diabetesverzorger’ in de Penitentiaire Inrichting op te volgen, realiseerde hij wat je doetook nietbegonnen meer te maken ook. werk. gers, Otto Snoek en fotopersbureau’s Hollandse Hoogte Om het Hippo-project te kunnen patïent. Ze bekijkt ook of het kind zet me in voor www.diabetesfo- «Het is niet zomaar een nijlpaard Over-Amstel, beter bekend als de Bijl- “Het was spannend: Carel had de kerk heeft met wat je bent, raak je op drift. Kijk over de zelfredzaamheid be- rum.be, waar lotgenoten met me- geworden. Nijlpaard in het Engels en WFA merbajes in Amsterdam. De Nijmeegse zestien jaar geleid. Daarom besloten Mar- naar het burn out probleem. Ik denk dat schikt om zelf de canule te plaat- kaar in contact komen en ervarinis hippo. Dat klinkt als ‘hypo’, Uitgever/directeur: Robert Conijn de godsdienstpsycholoog prof. Willem greet en ik dat we minstens sen mensen moeten afvragen wie ze ten een in jaar niets het lichaam. Mariazich bleek er Berger had het hem aangeraden: “Als je moesten veranderen. Uiteindelijk diepste zijn,bleef waaraan ze hun voldoening werd alleszins klaar voor, maar echt mensen wilt snappen, moet je in de dat twee jaar. Toen pas meenden ontlenen hoe ze dat kunnen vertalen we dat Zie voor een compleet overzicht: www.denhaagcentraal.net toch ook nog een tijdjeen verder gevangenis gaan werken” zei hij. “Gede- we voldoende krediet hadden in een baan. omdeaccennaar psychologe gaan. ZeDaarbij had van dienst zijn is een tineerden voelen hetzelfde als jij en ik, ten te verleggen”. die begeleidingmooie nodiguitdaging”. omdat ze
iedereen die een belangrijk moment in zijn leven wil ritualiseren. Dat moet zo blijven’
de Drentse hei, waar hij “een enorme verBARBARA VUYLSTEKE bondenheid” voelde metEN deJOHAN natuurVAN en BEVER ontroerd werd door de nachtelijke sterrenhemel. Toch was het niet vanzelfsprekend dat hij die religieuze ontvankelijkheid zou vertalen in een functie binnen de kerk.
IK VAL IEDEREEN LASTIG
A
‘Ik probeer mensen terug te brengen naar hun kern en ze daarop dusdanig te Met 5.000 euro kan ik al zo’n laten vertrouwen, duizend hippo’s laten maken dat ze minder waarop diabeteskinderen hun geneigd zijn telkens prikangst kunnen overwinnen te doen wat de wereld van ze vraagt’
‘Het is maar een kwestie van toeval of je leven de ene of de andere kant Als moeder is dat het opgaat’ lastigste. Je kan je kind niet
zeggen dat de ziekte ooit over gaat. Je kan alleen zeggen dat je het samen zal dragen