06_den_haag_centraal

4Actueel 4Cultuur 4Sport 4Service

1-11 14-17 18-19 20-23

4 Smit over de lange weg van het VCP

pagina 3

4 Nacho Duato terug op het danspodium

pagina 15

4 Tijdelijk Verblijf thema Dag van de Architectuur

pagina 16

vrijdag 22 juni 2007 • jaargang 1 • nummer 6 • € 1,00

Landmark voor Scheveningen tot in de hemel DOOR

ROOS VAN PUT EN COOS VERSTEEG

‘Een internationaal symbool’, eiste wethouder Marnix Norder bij het Scheveningse Norfolkterrein. Dat was begin maart 2005, kort voordat projectontwikkelaars aan de slag konden om plannen voor het havengebied te laten tekenen.

Norder wilde een ‘landmark’, zoals Sidney zijn beroemde Opera House heeft, Parijs zijn Eiffeltoren en Londen zijn Big Ben. In de vier plannen die Norder aanstaande zaterdag op de Dag van de Architectuur zal toelichten reiken alle torens dan tot in de hemel. Daarnaast ligt er nog een schets voor een meer dan honderd meter hoge gestileerde ‘Vrouwe Justitia’, die Den Haag al van verre als ‘stad van recht en vrede’ moet markeren.

Met het vertrek van de Norfolk Line uit Scheveningen is er in het havengebied een enorme ruimte beschikbaar gekomen voor de bouw van woningen, bedrijven

chipel Geste Groep Volker Wessel West 8.

Het dateert al van september vorig jaar en wordt gekenmerkt door een tachtig meter hoge poort bij de haven. Het enorme gevaarte omvat een hotel van 13.500 vierkante meter, een congreszaal/museum van 15.000 vierkante meter en een appartementendeel van 25.800 vierkante meter. De opening in de poort is liefst zestig meter hoog en 84 meter breed en biedt daarmee doorgang aan de cruiseschepen, die men straks het liefst in Scheveningen ziet aanmeren. Nabij deze ‘Arc de Triomphe’ ligt een dorp met voornamelijk gekromde doorgangen, waardoor een voortdurend verrassend straatpatroon ontstaat – vergelijkbaar met dat op Griekse eilanden. De kosten van dit plan liggen rond de twee miljard.

VROUWE JUSTITIA

Nog verder naar de hemel reikt het ontwerp voor een Haags landmark van het Utrechtse bureau DGO (o.m. verantwoordelijk voor het logo van Euro 2000).

De ontwerpers Bart de Groot en Bram Birkhoff tekenden op initiatief van het Stadsgewest Haaglanden een gigantische Vrouwe Justitia, ruim honderd meter hoog, waarin ondermeer een Vredesmuseum en restaurants onderdak vinden.

Het gaat om een gestileerde vorm, waarin Zicht op wereldstad vanuit de enorme poort die in de plande blinddoek, nen van Archipel Geste Groep Volker Wessel West 8 een dode weegschaal minante rol speelt. en het zwaard herkenbaar zijn. en recreatieruimten. Tegelijk maakt de Dit symbool van recht, vergelijkbaar met noodzakelijke versterking van de zeewe- New Yorks Vrijheidsbeeld, zou direct ring een herstructurering van de boule- langs de kust op of nabij het Norfolktervard noodzakelijk. Scheveningen haven rein een plek kunnen krijgen. Daarmee en Scheveningen bad gaan de komende zou het al van verre zichtbaar zijn: zojaren dus stevig op de schop. Voor de wel vanaf zee, als vanuit de stad alsook ontwikkeling van de boulevard heeft de vanuit Hoek van Holland en WassenaarSpaanse architect Manuel de Solà-Mora- se Slag. Vanuit elke hoek neemt Vrouwe les al eerder zijn plan gepresenteerd om Justitia een andere gedaante aan. Vorige de boulevard niet langer strak langs de week kwam een gerucht in de wereld duinen te laten lopen, maar mee met de over een klassiek beeld van enkele megolvende bewegingen van het kustland- ters hoog in de Hofvijver. De wethouschap. De dienst Stedelijke Ontwikkeling ders Norder en Huffnagel krijgen binbeschikt nu ook over een presentatie van nenkort echter een presentatie van het de vier plannen die zijn ontwikkeld voor tot in de hemel reikende vredessymbool het Norfolkterrein en het Noordelijk ha- dat zich nog in een eerste ontwerpfase venhoofd. bevindt.

Het meest spectaculaire plan is van Ar- Zie ook pagina 3.

4ADVER TENTIE3

Een abonnement op Den Haag Centraal?

Kijk op www.denhaagcentraal.net

Kijk voor de programmering op radio en tv West op pagina 22.

In Museum Beelden aan Zee is men volop aan de slag om de tentoonstelling ‘De goddelijke aardwormen van Jan Snoeck’ in te richten. Het museum in Scheveningen wijdt een groots retrospectief aan het oeuvre van deze Haagse kunstenaar, die onlangs tachtig jaar werd. Zowel de grote zaal als de grote patio zijn van 22 juni tot 23 september volledig gewijd aan het werk van ‘ de eeuwige jongeling’ Snoeck. Zie voor een interview met de kunstenaar de pagina’s 6 en 7. FOTO: HARMEN DE JONG

2

Feuilleton

VRIJDAG 22 JUNI 2007

AFLEVERING 6

Wat vooraf ging. Op de krant hoort persfotograaf Lex van der Broek dat de bejaarde

vader van een collega het adres heeft van de mysterieuze vrouw met de hagedisarmband, Inge Hogenhuys.

H

et KNMI had weer eens ongelijk: het ging niet mĂłrgen stormen maar vanmiddag al. En hard ook. Ik was enkele jaren geleden mee geweest met Juul en Bernhard naar de Antillen waar we in een hurricane terecht waren gekomen die de vissen door de zandstraat van Philipsburg had geblazen.

Zo erg was het niet maar toen ik het Kurhaus uitkwam, leek de Noordzee een soort Niagara-falls.

Je hield je hart vast voor de vissers die nu buitengaats op hun loggers zaten. Reken maar dat ze Radio Scheveningen en De Bilt stijf vloekten daar ergens achter de einder met windkracht 10!

Ik had Zwolsmans borrel na afloop van zijn oneman-show niet afgewacht, alleen wat obligate plaatjes van hem geschoten terwijl hij zijn megalomane plannen voor de stad voor aandeelhouders en pers ontvouwde. Als het aan hem lag, ging de hele binnenstad op de schop. Het werd tijd dat dit met hem gebeurde en dat zootje bestuursleden waarmee hij pontificaal op het podium zat. Nota bene in de Kurzaal zelf waar zijn Duitse oorlogsvriendjes nog geen vijftien jaar geleden hun dansfeestjes hielden! De Kurzaal, daar hoorde je naar Gerry Mulligan of Art Blakey te luisteren in plaats van naar een kwakende patser die dacht dat hij de Nederlandse Albert Speer was. Ik had me laten vertellen dat hij K & W wilde kopen om het te slopen voor een parkeergarage. Nog een wonder dat hij geen bod deed op het Vredespaleis!

Ik had al gauw genoeg van alle financiĂŤle gegoochel, de applaudisserende aandeelhouders en de loze beloften om Scheveningen tot het Monte Carlo aan de Noordzee om te toveren en zei tegen de redacteur Economie & FinanciĂŤn dat mijn moeder onverwacht op bezoek kwam. “Welke maten heeft ze, Lex?â€? “Ha, haâ€?.

Zelfs de Heinkel kwam nauwelijks vooruit tegen de loeiende wind die met volle kracht vanaf de Badhuisweg tegen me aan kwakte. Verderop bij de Nieuwe Scheveningse Bosjes was de straatweg afgezet vanwege omwaaiende bomen. Ik herinnerde me nog goed hoe er hier in zomer ’45, toen ik net uit Amsterdam was verhuisd, niets meer groeide, alles ’s nachts omgehakt en afgezaagd en opgestookt in de potkachel tijdens de hongerwinter.

Dat beeld deed me weer denken aan de armband van Nico Schoutens’ moeder en aan de vrouw die

hem nu droeg.

Vóór ik naar het Kurhaus was gegaan, had ik op de krant hem gebeld. Hij klonk aangeschoten maar nog niet echt dronken. Het was ook nog geen vijf uur. De naam Inge Hogenhuis zei hem niks. “Waarom zit je d’r zo achteraan, Lex? ’t Is jouw moeder toch niet?â€?

Goeie vraag. Waarom? Journalistiek instinct? Als dat al zou bestaan, heb ik het niet. Ik ben fotograaf, journalistiek is iets voor mislukte auteurs of onderwijzers met grootheidswaanzin. “Ze schrok toen ik er naar vroeg�. “Heb je haar dan gesproken?� “Nauwelijks. Ze peerde hem toen ik haar wilde fotograferen, begrijp je�.

Op de achtergrond had ik de stem van een vrouw gehoord die riep dat hij weer bij haar moest komen. “Sorry Lex, ik ben aan het stencillen�.

Ik hield een opmerking binnen dat stencillen iets heel anders was en had daarna op de stadsplattegrond de straat opgezocht waarheen Eds’ bejaarde vader die Inge een briefje voor haar handtekening had gestuurd.

Hij had er ook ĂŠĂŠn teruggekregen die hij ingelijst boven zijn bed had hangen, samen met een gesigneerde foto van Audrey Hepburn toen die hier enkele jaren geleden voor de oorlogsslachtoffers optrad. Ik had de foto gemaakt en hem nog voor goed geld doorverkocht aan de ‘Piccolo’.

De Maystraat bleek achterin het Bezuidenhout te liggen, een buurt die ik niet kende.

Totaal verwaaid en buiten adem draaide ik langs het Staatsspoor waar een verkeersagent wanhopig zijn klapperende stopbord in bedwang probeerde te houden. Het buitenterras van het station lag er uitgestorven bij. Met de puinhopen erachter die er al die tijd sinds het rampzalige geallieerde bombardement in maart ’45 nog lagen, kreeg je de indruk dat je door een spookstad reed. Waarom deed die Zwolsman hier niks in plaats van pittoreske visserswijken te slopen? Ik tufte tussen de hele en halve ruïnes door en sloeg het Emmapark in dat de bommen had overleefd. Mijn adjunct-hoofdredacteur is al jaren bezig met een boek over dat bombardement. Van de uitleg dat een navigator van de RAF de kaart van Den Haag op zijn kop had gehouden, geloofde hij geen klap. Het was stralend weer geweest en het squadron vloog laag, de V-1

De moord op Blonde Dolly DOOR TOMAS ROSS

installaties waren zelfs door een eenogige mol niet te missen geweest. Volgens hem was het met opzet gebeurd omdat er midden in het Bezuidenhout een centrale van het communistisch verzet zat. “Snap je, Van der Broek? De Ruski’s al bijna in Berlijn, de commies ijzersterk in Frankrijk en ItaliĂŤ?

Het was gewoon nodig, man! Anders hadden we nu onder het rode juk van premier Paul de Groot gezucht!�

Verder was hij wel een goeie adjunct en een beminnelijk man. Hij verbood alleen zijn vrouw rode jurken of blouses te dragen.

De Maystraat had het geluk gehad behoorlijk ver naar het zuiden te liggen. Hij bleek genoemd naar ene Cornelis May, een ontdekkingsreiziger. Zo voelde ik me ook zo ongeveer. Het was een burgermansstraat met lage huizen, parterre, een- en tweehoog, jaren dertig bouw, portiekwoningen. Ik taxeerde het op de beurs van de kleine ambtenarij en dat leek niet gek want er tornden net twee mannen op hun Gazelles tegen de wind in de hoek om, de aktetassen onder de snelbinders. Het kon niet missen, het was tien voor half zes; die hadden al vanaf half vijf staan popelen om naar buiten te mogen. Op zo’n moment ben ik altijd weer blij met mijn eigen vak. Onzeker als het is, en met al die ijdeltuiten en hotemetoten elke dag voor je lens, je bent toch min of meer vrij man in plaats van een

loonslaaf in een C & A-tje en een vrouw die al bedenkelijk kijkt als je een avondje wilt biljarten.

Afgezien van die twee lag de straat er verlaten bij met dit weer. Ik zette de Heinkel op de standaard en haalde mijn Leica onder de buddyseat vandaan.

Als die Inge thuis was, had ik mijn verhaaltje paraat. Het artikeltje over “Bosch & Duin�zou godzijdank pas morgen verschijnen en ik had nog graag een foto van haar gemaakt. Het klonk alleen maar plausibel dat de vader van Ed daar zat en me haar adres had gegeven.

Nr. 4 was bijna op de hoek waar een kruidenier zat. Hij adverteerde in schreeuwende letters dat de Paarsmerk koffie alleen bij hem zo goedkoop was.

1 gulden 67 voor een kwart kilo plus extra zegels om voor een ‘echte Philips Regenboog-radio’ te sparen. ‘Gezellig bij uw kopje koffie!’ Er was een tijd dat kruideniers de stroop in een bruine zak verkochten.

Nummer 4 was een portiekwoning waarvoor een gloednieuwe Ford Taunus stond. Ik beklom de groezelige treden. Nr. 4 was de meest linkse van vier deuren. Ik fronste want er was geen naambordje. Ik trok aan de bel die lang bleef naklingelen. Zo lang dat ik me alweer wilde omdraaien toen ik de grendel hoorde wegschuiven.

Een man deed de deur open en nam me argwanend onder twee borstelige wenkbrauwen op. “Ja?�

Ik produceerde een glimlach. “Goedemiddag.

Kunt u me zeggen of mevrouw Hogenhuis hier woont?� “D’r woont hier geen vrouw�. “O..� Verbouwereerd haalde ik de foto die ik Robbie nog niet had teruggegeven en liet hem die zien. “Kent u haar?�

Hij fronste de borstels, keek en schudde zijn hoofd. “Nooit gezien�. “Ach. Nou.. eh.. dan vergis ik me zeker. Dank u wel�.

De deur was alweer dicht.

Ik vloekte zachtjes terwijl ik het portiek afdaalde.

Had de vader van Ed zich vergist?

Pas toen ik de Heinkel startte, viel het me op dat de Taunus was verdwenen.

WORDT VERVOLGD.

4ADVER TENTIE3

7Y U[UVGGO KP FG DGUVG JCPFGP -CPVQQTXGTJWK\KPI TGQTICPKUCVKG WKVDTGKFKPI KPMTKORKPI QH QRUEJQPKPI! /M MAAR MET DE DEUR IN HUIS TE VALLEN UW )#4 APPARATUUR

/NS DIENSTENPAKKET s 4RANSPORTKLAAR EN OPERATIONEEL MAKEN VAN COMPUTER SYSTEMEN EN ANDERE INFORMATIETECHNOLOGISCHE APPARATUUR

IS DE BACKBONE VAN UW ORGANISATIE 3TELT U ZICH DE SCHADE

s 6ERVAARDIGEN VAN VAN NAAR EN PATCHLIJSTEN

AAN UW BEDRIJF EENS VOOR ALS NA EEN VERHUIZING BLIJKT DAT

s !ANLEGGEN WERKPLEKBEKABELING

UW SYSTEEM OPEENS GEEN TEKEN VAN LEVEN MEER GEEFT

s 6OLLEDIG WEGWERKEN VAN BEKABELING

/F WANNEER UW NETWERK VANWEGE ONGEMERKTE VERVUILING

s 4ESTEN OF AANPASSEN CONl GURATIE

EEN WEEK LAM KOMT TE LIGGEN $OOR 4RAJECT )4 2ELOCATION

s )N EN UITBOUWEN SERVERRUIMTES

3ERVICES EN 4RAJECT )4 #LEANING 3ERVICES IN TE SCHAKELEN

s %XTERN REINIGEN VAN PC S EN RANDAPPARATUUR

VOORKOMT U DIT SOORT NACHT MERRIE SCENARIO S

) # 4 2 % , / # !4 ) / . 3 % 2 6 ) # % 3

5RQV VQ 5RQV 1P 5RQV 5GTXKEGU

)#4 #,%!.).' 3%26)#%3

4RAJECT )4 " 6 \ -OEZEL " \ #6 $EN (AAG \ 4 42!*%#4)4 \ & &!842!*%#4)4 \ % MVS TRAJECT IT NL \ WWW TRAJECT IT NL

Actueel

VRIJDAG 22 JUNI 2007

Wethouder Peter Smit over zijn Verkeerscirculatieplan:

Galili Dansgroep op Binnenhof Festival

‘Eerst moet het stof even neerdalen’

Het is het eerste grote wapenfeit van Peter Smit als wethouder van Den Haag. Wat zijn voorgangers niet lukte – het Verkeerscirculatieplan (VCP) afronden – presteerde hij vorige week. Het plan haalde het met 34 stemmen voor en 11 tegen.

DOOR

ELSKE KOOPMAN

Bruno Bruins maakte het eerste voorstel, Pieter van Woensel het tweede.

Maar van Woensel trad eind februari af vanwege een overschrijding op het Randstadrailbudget. Dat gebeurde vlak na een bestuurscrisis over het VCP. De VVD wilde van het plan af, coalitiegenoten PvdA en GroenLinks niet. Een breuk dreigde, maar de crisis werd bezworen. Voor de zomer moest er na een extra inspraakronde een aangepast VCP zijn.

Vervolg pagina 1

Of het nu om de plannen van Archipel Geste Groep Volker Wessel West 8 gaat of om die van Jo Coenen & Co dan wel van Professor Joan Busquets + BAU, in alle gevallen gaan de gebouwen ver de hoogte in. Jo Coenen zet drie torens op rij bij het havenhoofd, Joan Busquet heeft drie paren van twee min of meer wankelende kolossen en Archipel heeft naast de poort en het kronkeldorp nog een ijle toren aan het Zuidstrand in gedachte.

Wereldstad aan zee is voor alle ontwerpers het uitgangspunt. Een plek waar wonen, recreatie en visserij samenkomen. Een ‘landmark’ wilde wethouder Norder van Bouwen en Wonen in de plannen zien. Want het Vredespaleis vindt hij architectonisch niet echt de rol van Haags visitekaartje vervullen. “Ik denk dat als je een foto zou laten zien, nog geen tien procent van de Nederlanders zal zeggen: ‘Hé, dat is het Vredespaleis in Den Haag’. Zelf heb ik al wat ideeën over een nieuw herkenningspunt, maar die hou ik nog even voor me.

Ik vind het juist zo interessant te horen hoe anderen er over denken”.

Welnu, die zijn aan de slag gegaan. Mogelijk dat Norder zaterdag bij de afsluitende borrel op de Dag van de Architectuur aangeeft welke kant het volgens hem met Scheveningen op gaat. In elk geval de hoogte in. Met of zonder honderd meter hoge Vrouwe Justitia.

“Bij de verlengde inspraak kwam ik binnen. Er lagen drie doorgerekende varianten op het VCP”, vertelt Smit. Direct na de presentatie van de doorrekeningen kondigde hij aan een beter VCP te maken met wat knip- en plakwerk. Het plan van Smit lijkt op het oorspronkelijke VCP. “Ik heb me niet zo verdiept in die oude plannen. Ik ben de drie modellen gaan combineren en heb de goede dingen eruit gehaald”, zegt Smit.

Goede punten zijn volgens hem een van alle kanten bereikbaar centrum en een autovrij Spui. “Het verkeer is daar toch al niet intensief, voetgangers en auto’s zitten elkaar in de weg en het is geen hoofdverbindingsweg”.

In het huidige plan zit nog een afsluiting tussen de Lutherse Burgwal en de Grote Markt. Het oude plan kende meerdere afsluitingen, zodat auto’s niet van de ene kant van het centrum naar de andere konden.

LUCHTKWALITEIT

De gevolgen voor de luchtkwaliteit van het VCP zijn doorgerekend door onder-

zoeksbureau DGMR. De uitkomsten zijn dat de concentratie fijnstof vermindert met vijf procent en de concentratie stikstofdioxide met acht procent. Meer bewoners worden blootgesteld aan te veel stikstofdioxide, maar minder mensen krijgen te maken met te hoge concentraties fijnstof. De normen worden bovendien op minder wegvakken overschreden.

“Dat betekent dat op vijf van de zes punten het plan goed scoort. Per saldo wordt de lucht voor iedereen beter. Ik denk dat de Haagse Stadspartij daarom heeft voorgestemd”, zegt Smit. Hij is blij met de steun van deze oppositiepartij en het CDA. “Die zouden niet voor hebben gestemd als het plan echt zo beroerd was”. Een raadsmeerderheid stemde voor het CDA-voorstel voor verwijdering van de overkluizing bij de Noordwal. “Ik ben daar blij mee, dat helpt het verblijfklimaat te verbeteren”, aldus Smit.

Het VCP wordt nu uitgewerkt in ontwerpen waar bewoners en onderne-

mers hun mening over kunnen geven.

Volgend jaar presenteert Smit een pakket aanvullende maatregelen om auto’s uit de stad te weren. In 2009 moet het VCP ingaan. Heikel punt zijn de werkzaamheden aan ‘de Put’, de spoorovergang bij de Vaillantlaan.

Die moet worden aangepakt om meer verkeer aan te kunnen. Prorail moet dat uitvoeren en vertraging dreigt.

Smit is nog in onderhandeling zodat de aanpassing eind 2009 klaar is. “Dat is nog kwetsbaar. Dat stuk moet klaar zijn voordat de Lutherse Burgwal dicht gaat”.

JURUDISCHE

3

STAPPEN

Omwonenden dreigen met juridische stappen vanwege het plan. “Eerst moet het stof maar even neerdalen. Ik ben niet bang voor procedures, juist omdat iedereen er per saldo op vooruit gaat.

Dat zal het ook bij rechterlijke toetsing wel halen. Ik wacht af”, besluit Smit.

Meer informatie over het VCP: www.denhaag.nl/vcp

Torens aan zee

De Galili Dansgroep, die dit jaar zijn tienjarig jubileum viert, komt donderdag 30 augustus naar het Binnenhof Festival.

Het Binnenhof Festival opent een dag eerder op woensdag 29 augustus met een interculturele avond, speciaal gericht op de Antiliaanse cultuur. Op deze zevende editie van het festival treedt de Antilliaanse Big Band Tumbabo, Tipiko Juliet en Fra Fra Sound op. Neeme Järvi sluit met het Residentie Orkest het festival officieel af op vrijdag 31 augustus. Voor meer informatie: www.binnenhoffestival.nl

Voorbereidingen voor verhuizing ambassade VS Het college van burgemeester en wethouders heeft deze week overeenstemming bereikt over de maatregelen en activiteiten die de gemeente Den Haag moet uitvoeren om de Amerikaanse ambassade te verplaatsen van de huidige locatie aan het Lange Voorhout naar de Benoordenhoutseweg.

Den Haag heeft met het Amerikaanse bureau voor Overseas Building Operations (OBO) afgesproken om de kavel bouwrijp op te leveren. De gemeente is al eigenaar van de meeste grond, maar moet nog een klein deel van de kavel aankopen van de Dienst Domeinen.

Daarnaast zullen de huidige gebruikers moeten verhuizen. Het gaat om voetbalclub JAC, de Zuid-Hollandse Windhonden Ren Vereniging (ZHWRV) en kynologenclub De Hofstad. De gemeente Den Haag zoekt naar oplossingen voor deze verenigingen.

Ouders Mehak overlegden hun verklaringen

Torens op een rij van Jo Coenen.

Professor Joan Busquets + BAU.

De poort van Archipel Geste Groep Volker Wessel West 8.

4ADVER TENTIE3

SPUI-MARKTHOF... ALTIJD LEKKER VERS! SLAGER-POELIER

De Markthof

De ouders van de dodelijk mishandelde Indiase peuter Mehak hebben in de gevangenis uitgebreid telefonisch met elkaar kunnen overleggen over de verklaringen die zij bij de recherche zouden afleggen inzake de toedracht van deze zaak. Het bijna 2-jarige meisje werd op 28 januari dit jaar in een woning aan de Copernicusstraat stelselmatig mishandeld, omdat het meisje door de duivel zou zijn bezeten en ongeluk over het huis bracht.

Dat de in voorarrest geplatste ouders regelmatig belden tussen de huizen van bewaring in Scheveningen en Zwolle is gebleken uit de vertaalde transcripties van deze door justitie afgeluisterde gesprekken. Afgelopen maandag en dinsdag kwamen de verslagen hiervan tijdens de verhoren voor de Haagse rechtbank aan de orde.

De ouders bewaarden aanvankelijk – na een eerdere bekentenis van de moeder – een compleet stilzwijgen over de dood van hun kind. In april dit jaar besloten ze plotseling alsnog verklaringen af te leggen en schoven toen alle schuld op huishoudster Santosh, die kroongetuige in de zaak was. Daarmee werd Santosh zelf plotseling hoofdverdachte. Uit de rechercheverhoren bleek evenwel dat de verdachten niets uit zichzelf wilden vertellen en louter op vragen van de rechercheurs reageerden. Bovendien informeerde de vader opvallend vaak bij de rechercheurs wat zijn echtgenote precies had gezegd.

De advocaat van Santosh, mr. B. Martens, informeerde hierop in hoeverre er contact tussen de echtelieden was geweest. Op de zittingen van 18 en 19 juni werd duidelijk dat er zekere vijf telefoongesprekken zijn geweest, die evenwel in opdracht van justitie waren opgenomen. De in het Hindi gevoerde gesprekken werden deze week in vertaling overlegd en daaruit werd klip en klaar dat de twee verdachten diverse details van de toedracht met elkaar hebben besproken.

Het ouderpaar zal de komende tijd aan nader psychiatrisch onderzoek worden onderworpen. Pas in november krijgt de zaak dan een vervolg. De rechtbank wilde gisteren niet terstond beslissen op het verzoek van mr. Martens om huishoudster Santosh alvast op vrije voeten te stellen.

Ze gaan u voor in Haegsche Kringen. Roos van Put en Renate van der Zee verschijnen op hoge hakken tussen de glamour en glitter van high society en nouveau riche. Trappen soms schaterlachend op wat lange teentjes.

Want ze drinken champagne, maar hun pen is gevuld met humor en ironie. Gniffel elke week met ze mee.

JA, ik wil een abonnement op Den Haag Centraal en kies voor: Proefabonnement

€12,95

m.i.v.:

/

/

Jaarabonnement

€49,95

m.i.v.:

/

/

Bij niet tijdig opzeggen wordt uw abonnement automatisch verlengd.

Elke week op stap met Roos & Renate

Hierbij machtig ik Den Haag Centraal om de abonnementskosten af te schrijven van bank-/Gironummer: U heeft een weigeringstermijn van 30 dagen.

Ik kies ervoor om met een acceptgiro het gewenste abonnement te betalen Als u ervoor kiest om met acceptgiro te betalen, komen er €2,50 administratiekosten bij.

Naam:

Voorletters:

Straat: Postcode:

Plaats:

Telefoon:

Email:

Geboortedatum:

Handtekening:

Stuur de ingevulde bon naar Den Haag Centraal Antwoordnummer 45001 / 2504 VC Den Haag Postzegel niet nodig

M/V

Den Haag Centraal biedt achtergrond en verdieping. Met écht Haags nieuws op het gebied van gemeentepolitiek, stadsontwikkeling, verkeer, onderwijs, zorg, economie en sport. Daarnaast speelt het culturele leven een wezenlijke rol. Deze weekkrant wordt elke vrijdag bezorgd. Wilt u hem ook ontvangen? Word abonnee en stuur de bon gratis op of bel tijdens kantooruren naar Adrepak Abonnementenregistratie op tel: 070-3590723. Abonneren via internet is sneller: www.denhaagcentraal.net

Den Haag Centraal registreert enkele van de door u verstrekte gegevens om de ontvanger op de hoogte te houden van activiteiten van Den Haag Centraal. Deze worden niet aan derden verstrekt voor commerciële doeleinden.

Economie/Mensen

VRIJDAG 22 JUNI 2007

De Rabobank laat zich zien in Haagse wijken Begonnen als verzameling van boerenbanken, op het platteland.

Wat moet de Rabobank dan in de politieke hoofdstad van Nederland? Genoeg, als we de financiële dienstverlener mogen geloven. Paul Dirken, directievoorzitter van Rabobank Den Haag en omgeving, richt zich sinds het voorjaar helemaal op de Haagse klant. Net zoals in de Dorpstraat van vroeger moet ook in een stad met bijna 500.000 inwoners ‘die man van de Rabobank’ bekend zijn.

DOOR

MIRANDA FIERET

“Dit telefoontje moet ik even nemen”, roept Paul Dirken terwijl hij de kamer uitloopt. De directievoorzitter heeft genoeg te doen, zo aan het einde van de werkweek. Dirken is aanwezig bij de opening van Den Haag Sculptuur en is bezig met de laatste voorbereidingen. Dat moet ook wel, als hoofdsponsor van het evenement.

“Den Haag Sculptuur is één van de hoogtepunten van dit jaar. En natuurlijk de derde dinsdag van september. Alle ogen in het land zijn dan gericht op onze stad en heel Den Haag loopt uit om naar de Gouden Koets te kijken. Een happening die me qua gezelligheid doet denken aan carnaval. Ik ben van origine Brabander en de activiteiten en tradities in de stad rondom Prinsjesdag spreken me zeker aan”.

Paul Dirken is nu 2,5 jaar directievoorzitter van Rabobank Den Haag en omgeving. In het weekend woont hij bij zijn vrouw en vier dochters in Bussum, maar tijdens de werkweek is alle aandacht voor Den Haag. “Ik heb een appartement in Den Haag, zo ben ik betrokken bij de stad en er is genoeg te doen in de avond”. Het credo dat de Rabobank dichtbij de mensen staat, neemt Dirken heel serieus. “De Rabobank is ontstaan door de gemeenschap en moet er ook zijn voor de gemeenschap. Daarom wil ik zo dicht mogelijk bij onze markt opereren.

Het contact moet laagdrempelig blijven, ook al werken we niet in een dorp maar in een stad”.

Na een grootschalige centralisatie, merkte de financiële dienstverlener dat er naast vernieuwing, ook ruimte moet zijn voor bezinning. De manier van werken in de Randstad miste het wapenfeit waar de

Rabobank juist bekend om stond: dichtbij de gemeenschap staan. Sinds april is een decentralisatie ingezet. Er zijn rayondirecteuren aangewezen die hun gezicht in de wijk moeten laten zien. “Niet alles gebeurt op het hoofdkantoor in Den Haag.

We hebben mensen nodig die lokaal kunnen inspelen op gebeurtenissen en activiteiten. We hebben daarom bijvoorbeeld een rayondirecteur in Rijswijk. Dat geeft meer vrijheid om dingen te doen en ons gezicht te tonen. Mensen moeten snel geholpen worden en dat kan als we met korte lijnen werken”.

Dirken wil niks hebben van grootschaligheid zonder menselijke ‘touch’. “Ik heb er een hekel aan wanneer je met een callcenter aan de andere kant van het land of soms zelfs in India moet bellen. Dienstverlening moet rechtstreeks worden uitgevoerd. En dat betekent snel schakelen.

Als je eerst de naam van de contactpersoon moet spellen, weet ik al dat er weinig binding is met de mensen buiten de desbetreffende afdeling. Het callcenter van Rabobank Den Haag en omgeving zit gewoon in de Hofstad”.

De Rabobank opereert niet altijd solo. Er bestaat een hechte samenwerking met de gemeente voor bijvoorbeeld het Startersfonds, waar de Rabobank beheerder van is. Dit initiatief biedt steun aan veelbelovende startende ondernemers die onvoldoende reguliere financiering kunnen vinden. De gemeente Den Haag en het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling hebben gezamenlijk een kapitaal beschikbaar gesteld waarmee nieuwe bedrijven kunnen worden gefinancierd. Dirken merkt op dat de ondernemersgeest steeds zeldzamer wordt. “In deze tijd moet je als ondernemer lef hebben want je loopt veel meer risico dan wanneer je in loondienst bent. Daarom moeten we als bank zeker ondersteuning bieden. We willen er niet alleen zijn voor het Bezuidenhout. Ook op de Paul Krugerlaan moeten ze de Rabobank weten te vinden”.

Artistiek, sociaal en ondernemend Den Haag hebben al kennis gemaakt met Dirken. “Sponsoring is voor ons partnership, je doet het met hart en ziel. We zijn op veel gebieden actief, maar we kunnen niet alles steunen. In Den Haag krijgen we per jaar zo’n zeshonderd aanvragen binnen voor sponsoring en het is best lastig om deze te beoordelen. De nieuwe aanpak met vrijheid voor rayondirecteuren kan daarbij helpen. Wanneer je werkelijk in de gemeenschap zit en weet wat er speelt, ben je veel beter in staat om de juiste keuzes te maken. Je bent er echt bij betrokken”.

Hij vertegenwoordigt een groep kunstenaars in spe en hij doet dat met verve. Maxim Singelenberg (16) leidt rond in galerie BCOM in de Weimarstraat, waar werk hangt van tien leerlingen van het Segbroek College. De groepsexpositie geeft een goed beeld van de verscheidenheid aan talenten. Zo zijn er schilderijen te zien, foto’s, beschilderde t-shirts en schoentjes, en van Maxims’ hand karikaturen en een duivel die als decorstuk heeft gediend. Over zijn toekomst heeft hij wel ideeën. “Ik wil tekenleraar worden of ik ga kleding ontwerpen”, klinkt het stellig.

De tentoonstelling, nog tot en met zondag te bezoeken, is een leerzame periode geweest voor de tien. Behalve voor het werk waren de derdejaars leerlingen – Maxim is de enige vierdejaars – ook verantwoordelijk voor de organisatie. Docenten Marlies van Heijningen en Annemieke Louwerens begeleiden het leerlingenproject, evenals medewerkers van de stichting BCOM. Riëtte van Raamsdonk van de stichting: “We hebben de taken onder de leerlingen verdeeld, zoals publiciteit, inrichting van de expositie en de catering bij de opening. Het groepje dat posters en flyers ontwierp, moest ook de drukproeven bekijken

Premie blijft voor bijstandsgerechtigde Iemand die in de bijstand zit en een voltijdsbaan aanneemt, krijgt eenmalig een premie van €500,-. Het college van burgemeester en wethouders wilde de regeling schrappen, maar daar stak de gemeenteraad deze week een stokje voor.

De regeling is bedoeld om bijstandsgerechtigden te stimuleren een reguliere voltijdsbaan te accepteren. Volgens wethouder Henk Kool was de regeling voor veel mensen niet de reden om een vaste baan aan te nemen. Hij wilde de regeling dan ook afschaffen voor mensen die met de nieuwe baan in hun levensonderhoud konden voorzien. De gemeenteraad was het niet met hem eens. In de raadsvergadering is dan ook besloten de regeling in ieder geval tot 1 januari 2008 te handhaven en in september verder te praten over het premiebeleid.

Stimulans voor toegankelijkheid gehandicapten

Paul Dirken: “Het contact moet laagdrempelig blijven”. FOTO: ERNO WIENTJENS

Stadsmens

Scholieren leren de kunst van exposeren

5

De gemeente Den Haag gaat de eigenaren van openbare gebouwen intensiever informeren over de zogenoemde ‘stimuleringsregeling toegankelijkheid’.

Organisaties en ondernemers in Den Haag krijgen via deze regeling maximaal 10.000 euro om bouwkundige aanpassingen te doen. Deze aanpassingen moeten de toegankelijkheid van het gebouw voor gehandicapten vergroten. Er is per jaar 125.000 euro beschikbaar.

Een organisatie krijgt vijftig procent van de totale verbouwingskosten terug van de gemeente, tot maximaal 10.000 euro. Een aanvraag moet wel aan enkele voorwaarden voldoen. De regeling geldt bijvoorbeeld voor verbouw van bestaande, voor publiek toegankelijke gebouwen. Dat zijn wijk- en dienstencentra, musea, kerken, winkelcentra, maar ook bijvoorbeeld strandtenten. De regeling is ook bedoeld voor mobiele voorzieningen, zoals speciale rolstoelen en brancards voor zwembaden of een menukaart in braille. Indien er sprake is van nieuwbouw die een openbare functie krijgt, kan ook een aanvraag worden ingediend.

Van het totale budget is ruim 90.000 euro speciaal bedoeld voor betere toegankelijkheid van horecagelegenheden.

Meer informatie over de regeling en een overzicht van alle voorwaarden staat op.www.denhaag.nl/toegankelijkheid.

De stimuleringsregeling loopt tot eind 2010.

DOOR JOKE KORVING

kent dat zij tijdens hun middelbare school les krijgen op de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (KABK). Segbroek kent ook Planners op het gebied van muziek, sport en theater.

Het tentoonstellen van werk is voor de KunstPlanners overigens niet nieuw. Op de KABK kunnen zij elk jaar een dagdeel exposeren. Dankzij BCOM hebben zij nu drie weken lang de gelegenheid. Een sympathiek gebaar van een stichting die in haar galerie al enige jaren kunsteMaxim Singelenberg bij zijn duivel FOTO: PRESS HERE PICTURES naars uit de wijk Regentesse/Valkenbosen zorgen voor de verspreiding. Bij de inrichting kwartier een podium biedt. Het initiatief hiertoe is van de tentoonstelling moesten bijvoorbeeld dui- in 2003 genomen door Sylvia Pillen. Buurtbewoondelijke afspraken worden gemaakt over het tijdstip ster Riëtte van Raamsdonk, communicatieadviseur, van inleveren, over titels en verkoopprijzen. Het meldde zich anderhalf jaar geleden als vrijwilliger. groepje catering moest ook bedienen bij de opening “Wij willen kunst en cultuur meer in het zicht brenen na afloop de boel opruimen. De opzet is om leer- gen. Om die reden is de galerie geopend. Daar heblingen te laten ervaren wat er allemaal komt kijken ben we een permanente expositie, die meestal om bij het organiseren van een expositie”. de drie weken wordt gewisseld”. De stichting, die De tien hebben al vroeg belangstelling getoond voor financiële steun krijgt van de gemeente, is op meer beeldende kunst. Bij het Segbroek College staan ze fronten actief. Zo houdt zij samen met andere cultute boek als zogeheten ‘KunstPlanners’. Het bete- rele instellingen in september een buitenkunsteve-

nement in de Weimarstraat. In oktober wordt een open atelier tour gehouden, die dit jaar bezoekers naar muzikanten uit de buurt brengt.

Behalve de belangen behartigen van kunstenaars wil de stichting tevens het culturele klimaat in de wijk verbeteren. “Wij adviseren en bemiddelen ook bij het opheffen van leegstand van de winkelpanden”. De nieuwe bestemmingen moeten dan wel met kunst en cultuur te maken hebben, benadrukt Riëtte .“Dat moet breed worden gezien. We hebben hier bijvoorbeeld een winkel die skateboards verkoopt, waar dus veel jeugd komt; je hebt dan de link met de jongerencultuur”.

Maar terug naar de leerlingen van het Segbroek College. Over de samenwerking zegt Riëtte van Raamsdonk lachend: ‘Verfrissend en soms chaotisch”. Docente Marlies van Heijningen hoopt op een herhaling. “Je merkt dat nu ze zelf alles hebben moeten organiseren, de betrokkenheid groter wordt. Als wij het voor ze regelen, denken ze al snel dat het wel in orde komt”.

Inmiddels is wat werk verkocht, zoals foto’s van Eva Pesch en beschilderde t-shirts van Veerle Peete.

Er was ook belangstelling voor een schilderij van Milou Froeling. Haar docente: “Maar zij wist nog niet of ze dat wel wilde verkopen. En als je verkoopt wat vraag je ervoor? Er hangt geen prijs bij.

Dat maakt het voor de potentiële koper moeilijk.

Kost iets 10, 250 of 300 euro”? De ogen van Maxim glinsteren als hij de laatste bedragen hoort. “Ik wil mijn duivel wel verkopen”, mompelt hij.

De groepsexpositie duurt tot en met zondag 24 juni. Openingstijden galerie BCOM, Weimarstraat 24a: donderdag en vrijdag van 15 tot 19 uur, zaterdag en zondag van 13 tot 17uur.

6

Interview

VRIJDAG 22 JUNI 2007

‘Je kunt nooit spijt voelen als

De kunst van Jan Snoeck is altijd en overal welkom: op straat, aan de gevel van een kantoor, op het schoolplein, in de tuin van een kapitale villa of gewoon aan de muur in een rijtjeshuis.

Zijn vrolijke bewegelijke mensfiguren zijn abstract en herkenbaar tegelijk. Zelden wordt Snoecks werk in openbare ruimten beklad of vernield. Iedereen is gek op het werk van Jan Snoeck, de kunstenaar zelf incluis. Ter gelegenheid van zijn 80ste verjaardag presenteert Museum Beelden aan Zee in Scheveningen een grote retrospectieve tentoonstelling. Een moeizaam gesprek met een beminnelijk kunstenaar die liever zijn werk laat spreken.

DOOR

COOS VERSTEEG

Die ogenschijnlijk altijd relaxte beeldhouwer Jan Snoeck heeft deze dagen iets onrustigs over zich. Een grote tentoonstelling in Museum Beelden aan Zee, een monumentale catalogus van Neerlands kunstboekenuitgever bij uitstek Waanders, interviews, poseren voor de fotograaf. Dat alles vanwege zijn 80ste verjaardag. Drukproeven bekijken, teksten nalezen, het affiche goedkeuren, leuke dingetjes voor het museum bedenken, foto’s uitzoeken, eindeloos veel telefoon-

tjes. “Je moet niet elk jaar tachtig worden”, zegt hij schalks van onder uit zijn ogen kijkend. Dan een korte lach: “Want dan word je niet oud”.

Wrijvend over het omslag van het nog onaffe boek zegt hij: “Het wordt heel mooi.

Mijn naam is helemaal uitgesneden in het kaft”. Hoe voelt de dikte van het papier, laat zijn blik gaan over de prachtige drukkwaliteit. “Hier moet geld bij. Dit kon alleen worden gemaakt dankzij een aantal sponsors”.

Het zal niet eens moeilijk zijn geweest om die te vinden. Jan Snoeck kent al heel lang een trouwe schare bewonderaars.

Mensen die al jaren zijn werk verzamelen, mensen die zijn werk toepassen zoals verhuisbedrijf Van Kralingen waarvan de wagens al heel lang met het beeldmerk worden gesierd dat zó honderd procent Jan Snoeck is. Maar Jan Snoeck praat niet graag over al dat soort zaken. Jan praat het liefst uitsluitend over zijn beelden. In eerdere publicaties staat nauwelijks tekst.

Zijn tekeningen, schilderijen, zeefdrukken en beelden spreken voor hem. Al dat privé-gedoe vindt hij afleiden van waar het om gaat. “Dan krijg je van die opmerkingen als ‘zijn vader liep al vroeg met een stok. Daarom zie je nu in zijn werk…

Allemaal onzin”.

Dus als we toch wat praten over zijn vroegste jeugdjaren in Rotterdam, de verhuizing naar Scheveningen omdat zijn ouders bij de zee wilden wonen en vervolgens naar Den Haag, is hij op zijn

Vilan

je je vrijheid hebt’ Bang voor elkaar Er stonden twee vrouwen in de kleedkamer. Zij en ik. Dat was niet de bedoeling.

Ik was juist naar de sportschool gegaan op een uur dat er nauwelijks mensen konden wezen zodat ik mij kon omkleden zonder de aanwezigheid van anderen.

Daar word ik verlegen van. Vandaar. Tot ik de vrouw zag, dacht ik de enige te zijn met die aandoening.

hoede. Als ik opschrijf dat hij in de Vlierboomstraat naar school ging, gaan zijn stekels ineens rechtop staan. “Zit je dat nu op te schrijven? Wat doet het er nu toe waar ik op school heb gezeten? Dat heeft allemaal niets te maken met de essentie van mijn werk. Misschien moeten we het hele interview maar vergeten. Dit zijn allemaal dingen er omheen. Over het allerbelangrijkste kan ik toch niet praten. Dat ontstaat terwijl je aan het werk bent. Als je begint, gaat er iets gebeuren”. Wat hij eigenlijk bedoelt te zeggen, is: als je over het werk zou kunnen praten, dan zou het werk zelf overbodig zijn. Waar het immers om draait, is dat het werk zijn eigen verhaal vertelt. Hij kijkt me vermoeid aan: “Lees de tekst maar die Philip Peters voor dat boek heeft geschreven. Dan schrijf je dat gewoon over en ben je nu lekker klaar”.

VU I L CO NT A I N E R

Gelukkig kennen we elkaar al twintig. De laatste keer dat ik Jan op straat zag, pakweg drie jaar terug, kwam hij net uit een grote vuilcontainer gekropen. “Moet je zien hoe mooi dit is. Dat gooien mensen zomaar weg. Dat kan ik prima gebruiken in de beelden waar ik nu mee bezig ben”.

Hij taxeerde guitig de reactie. Nee, hij was bepaald niet aan het dementeren. De maskers die nu in het boek staan, de beelden die hij van weggegooid materiaal heeft gemaakt, bewijzen het tegendeel.

Prachtige objecten, die van geniale eenvoud en vindingrijkheid getuigen. En altijd de mens als onderwerp, al sinds zijn prilste werk. Als Beelden aan Zee – het museum met het mensbeeld als uitgangspunt – nog niet had bestaan, dan had het ten behoeve van Jan Snoeck moeten worden opgericht.

Wanneer hij wist dat hij kunstenaar wilde worden? Hij kijkt alsof het een stomme vraag is. “Ik wil niet zeggen dat je het bij je geboorte al weet… Hoewel die Franse

‘Over het allerbelangrijkste kan ik toch niet praten.

Dat ontstaat terwijl je aan het werk bent.

Als je begint, gaat er iets gebeuren’

president Sarkozy schijnt als klein kind al president te hebben willen worden. Dat kan natuurlijk ook. Tja kunstenaar worden… Ik zeg eigenlijk nooit ik ben kunstenaar. Dat klinkt meteen zo beladen. Ik weet nog dat ik al heel jong graag dingen met Meccano maakte. En ik heb vanaf heel jong al altijd iets met kleuren gehad.

Vroeger breiden oma’s pull-overs. Iedereen liep in een bruine pull-over, maar ik wilde heel graag een gele hebben”.

Jan Snoeck kwam uit een handelsmilieu

7

Varia

VRIJDAG 22 JUNI 2007

‘Als je ouder wordt ga je langzamer lopen.

Maar daardoor zie je wel meer dan iemand die heel hard loopt’

als je je vrijheid hebt. Veel mensen zijn in een positie terecht gekomen dat ze dingen moeten doen waar ze ongelukkig van worden”.

WE S T E I N D E met niets artistieks. Hij blonk op school ook niet uit in tekenen. “Eigenlijk heb ik van het ene op het andere moment gezegd: nu ga ik beelden maken. Ik wilde hoe dan ook zelfstandig zijn. Ik wilde geen baas hebben en dat is me altijd gelukt”. Dan corrigeert hij zichzelf. “Ik heb nog een tijdje gewerkt bij de fotograaf Leo Klein op de Thomsonlaan. Die had prachtige foto’s in de kelder staan van de vrouw van Slauerhoff, Darja Collin. Daar heb ik een tijd gewerkt, omdat ik niet wist wat ik wilde. Retoucheren. Ik maakte Indische mensen witter en witte mensen die maakte ik bruiner. Dat was kort na de oorlog. Ik tekende wel een beetje, maar niet echt bijzonder”.

A L B E R T TE R M O T E

Hij hoorde van de oprichting van de Vrije Academie en werd toegelaten. “Ik heb er maar drie maanden gezeten, want ik wilde beeldhouwen. Frits Schrofer nam hem mee naar het atelier van Albert Termote in Voorburg. Daar stonden allemaal beelden, veel heiligenbeelden, maar ook een echt paard. Beelden in klei met natte lappen er omheen. Het was alsof je naar Lourdes gaat en je kunt ineens lopen”. Jan Snoeck wist wat het voor hem moest worden. Hij volgde de Koninklijke Academie in Den Haag, raakte betrokken bij de kunstenaars van De Nieuwe Ploeg (1952) in Voorburg en ging in Parijs (1956) in de leer op het atelier van Zadkine. Op de academie was hij in de ban geraakt van klassieke Griekse, Egyptische en Assyrische beelden, waarvan gipsen afgietsels in die tijd voorhanden waren. De techniek van een beeld in elkaar zetten, leerde hij vooral van Albert Termote. En Picasso beschouwt hij tot op de dag van vandaag als één van zijn grote voorbeelden.

“Ik wist wat ik wilde gaan doen en ben daar nooit en nooit meer vanaf geweken.

Het ging mij om beelden maken, driedimensionaal. De rest kon me geen reet schelen. Ik geloof ook niet in mislukte kunstenaars, in verhalen van als dit niet was gebeurd of ik heb iets naars meegemaakt. Als Frits Schrofer me destijds niet had meegenomen, dan was er wel iets anders gebeurd. Ik was er gewoon rijp voor. Zoiets zit gewoon in je. En bij veel mensen zit er wel iets, maar komt het er nooit uit. Mijn karakter is altijd geweest: ik doe het”.

Het is niet altijd makkelijk geweest. Hij heeft destijds wel Rietveldmeubelen uit zijn huis verkocht om materialen aan te kunnen schaffen. “Maar vergeleken bij veel mensen in het Verre Oosten of Afrika had ik het natuurlijk makkelijk. Ik heb nooit een uitkering of contraprestatie gehad. Ik heb altijd opdrachten gehad. Niet alleen beelden, ook dingen er omheen.

Je moet tenslotte je brood verdienen. Ik kreeg een opdracht van Koninklijke Begeer om een penning te maken. En dat deed ik dan zo goed mogelijk. Ik heb ook de penning van de gemeente Den Haag gemaakt, die gebruiken ze nog steeds”.

Hij heeft nooit een dag spijt van zijn beslissing gehad. “Je kunt nooit spijt voelen

Vanaf de jaren zeventig vinden zijn kleurrijke keramische beelden gretig aftrek: nationaal en internationaal. In Den Haag is overal werk van zijn hand te vinden, maar het meest tot de verbeelding spreekt tot op de dag van vandaag zijn beeldengroep bij het ziekenhuis Westeinde. “Mijn vormgeving is als het ware abstract. Maar dit kwam toevallig zo uit: liggende en zittende mensen. Ik vind het zelf nog steeds mooie beelden”. Het is kenmerkend voor Jan Snoeck. Hij is dol op zijn eigen werk. Zowel om het te maken als om er zelf naar te kijken. Hij wil ook lang niet alles verkopen. Zijn woning in het Bezuidenhout en zijn appartement boven zijn atelier in het Zeeheldenkwartier hangen en staan vol met eigen productie: tekeningen, schilderijen, zeefdrukken, beelden, objecten en sinds enige tijd ook kartonnen objectjes: uitgesneden en in elkaar gestoken, maar onmiskenbaar vrolijke Snoeck-figuren.

Bloemenvazen, vloerkleden, serviesgoed, schalen, noem maar op. Jan Snoeck is een veelzijdig kunstenaar, en zijn handschrift is altijd direct herkenbaar. Of hij nu in primaire kleuren werkt of het in louter zwart en wit houdt. Het liefst werkt hij overigens wel in klei, geglazuurde klei.

“Naast natuursteen is dat het alleredelste materiaal. Beelden uit China van 2000 jaar oud of nog ouder zien eruit alsof ze nieuw zijn”.

Zijn huis in Frankrijk is eveneens voorzien van een groot atelier. Hij brengt veel tijd in Frankrijk door, waar hij ruim 47 jaar geleden zijn vrouw Sara leerde kennen. Ook in de Provençe gaat hij vrijwel dagelijks aan de slag. “Ik heb niet altijd meteen zin. Maar als je aan het werk gaat, kan er iets gebeuren. Inspiratie bestaat niet. Dat is flauwekul. Je bent gewoon lekker bezig en dan ontstaan er dingen.

Ik ben geen Archimedes die in bad stapt en ineens ‘Eureka’ roept. Ik stap uit bed en daarna uit bad en dan pas gaat het gebeuren. Je moet aan de slag. Heel veel doen. Als je alleen droomt, gebeurt er niks”.

De energie spat van zijn woorden af. “Ik kan fysiek natuurlijk niet meer hetzelfde als dertig jaar geleden, maar ik hoop nog twintig jaar door te gaan. Ik ben me steeds meer bewust van wat ik doe. En het draait uiteindelijk toch allemaal om de geest. Als je ouder wordt ga je langzamer lopen. Maar daardoor zie je wel meer dan iemand die heel hard loopt. Die ziet alleen zijn klokje. Waar je aan de ene kant iets kwijt raakt, krijg je er aan de andere kant iets voor terug. Ik werk tegenwoordig iets vaker thuis, maar ik leef nog steeds precies hetzelfde. Ik sta niet stil bij mijn leeftijd. Als je tachtig bent, kan het natuurlijk elke dag afgelopen zijn. Maar ik koop nog steeds boeken. Laatst kochten we iets en toen zei die verkoper: ‘daar heeft u een heel leven plezier van’. Daar moest ik eigenlijk wel om lachen. Maar ik heb pas ook weer hele mooie penselen aangeschaft en een grote doos sigaren.

Als ik morgen een opdracht krijg die me aanspreekt en waar ik jaren mee zoet ben, begin ik er net zo makkelijk aan. Het gaat niet om het ouder zijn. Het gaat om het verlangen”.

“Hallo”, zei ik dapper, doend alsof er niets aan de hand was. “Hallo”, zei de vrouw terug, zo mogelijk nog dapperder. Ze was wit weggetrokken toen ik binnenkwam, want net op dat moment kwam ze uit de doucheruimte. Nat haar, gekleed in een handdoek, nergens op voorbereid. Ik zette mijn sporttas op het bankje dat het verst van haar verwijderd was en begon me zo nonchalant mogelijk om te kleden. Vanuit mijn ooghoeken zag ik dat de vrouw ook in de war was. Ze inspecteerde uitvoerig haar tas. Daarna richtte ze haar kluisje opnieuw in. Uiteindelijk begon ze haar natte haar langzaam droog te deppen, hopend dat ik weg zou gaan zodat ze eindelijk de handdoek uit kon doen. Daar waren we dan, stoere sportvrouwen om te zien, maar bang voor elkaar.

Verlegenheid bestaat niet in de sport-

wereld. Daar is elk lichaam een gemeenschappelijk bezit. In mijn sportschool trainen de mensen meestal samen en dan leveren ze onbekommerd commentaar op elkaars spiergroepen en de ontwikkeling daarvan. Uit nieuwsgierigheid luister ik die gesprekken af, al straft dat kwaad zichzelf. Regelmatig zit ik met een rood hoofd me plaatsvervangend verlegen te voelen.

Dat je dat zegt! Dat je je dat laat zeggen!

Niemand kijkt ergens van op, behalve ik.

Ze lopen rond in kleine T-shirts en korte broeken, terwijl ik nog net geen boerka draag. Want voor mij is het lichaam een privé-zaak. Iets voor mezelf, dat dus nooit zomaar onderwerp van gesprek kan zijn.

Buiten de slaapkamer ben ik verlegen, op het preutse af. Ik weet het, dat is niet van deze tijd.

“Train dan thuis”, roepen nuchtere lezers.

Ja, nee, dat gaat niet, op zo’n sportschool hebben ze van die machines waarmee je van alles kunt doen. En op het juiste uur hoef je niemand in de kleedkamer tegen te komen. Omkleden, in je ondergoed staan, nat haar, tussen sport en dagelijks leven in, kwetsbaar als een jong meisje, op dat niemandsland kwamen de vrouw en ik elkaar tegen. Alletwee uit een vorige eeuw, onaangepast, verlegen.

VILAN

VAN DE

LOO

Scheveningse Rokerij van sloop tot monument DOOR

ELSKE KOOPMAN

De Scheveningse Rokerij wordt gemeentelijk monument. Begin dit jaar was nog sprake van sloop van de zeventig jaar oude palingrokerij, maar de gemeenteraad besliste vorige week dat het een monument moet worden.

“Ik las toevallig op de website van woningcorporatie Staedion dat het pand zou verdwijnen. Daar heb ik schriftelijke vragen over gesteld en tot onze schrik bevestigde het college de sloopplannen”, zegt Joris Wijsmuller van de Haagse Stadspartij. Diverse organisaties en bewoners meldden zich bij de gemeenteraad met bezwaren tegen de sloop en dat leidde tot het behoud van het pand. Wijsmuller diende vorige week een motie in om het pand aan de Dr. Lelykade 188 tot en met 194 aan te wijzen als gemeentelijk monument. De motie werd unaniem aangenomen.

Wethouder Marnix Norder van Bouwen en Wonen zei tijdens de raadsvergadering dat de monumentenstatus niet meteen kan ingaan. Hij is bang dat zo’n status de ontwikkeling van het gebied in de weg zou kunnen staan. De aanvraag van de monumentenstatus gaat wel gelijk op met de herontwikkeling van het gebied rond de rokerij.

In de Tweede Binnenhaven staan vele woningen gepland. De eerste plannen betekenden de sloop van het pand, zodat op die plek in de Tweede Binnenhaven woningen konden komen. Het behoud van de rokerij betekent niet dat die woningen er niet komen. De appartementencomplexen die worden gebouwd in het resterende gebied, mogen ter compensatie een etage hoger worden.

Het behoud van het oude pakhuis en de aanpassing van het bouwplan kosten 1,5 miljoen euro. De oplevering staat gepland op 1 januari 2010. Vanaf die datum is het gebouw gemeentelijk monument.

Norder gaf ook aan dat het gebouw een openbare functie krijgt, bijvoorbeeld een sportschool of sauna, maar dat de precieze invulling later komt.

De zwart geblakerde binnenmuren van de rokerij zouden moeilijk te reinigen zijn, waardoor eventuele sloop te rechtvaardigen zou zijn. Volgens een woordvoerder van Staedion gaan die muren eruit. “Die passen niet meer in de nieuwe indeling.

De rokerij met schoorsteenpijp aan de Dr. Lelykade. FOTO: C&R Hoe die indeling wordt, kan ik nu nog niet zeggen, we zijn nu bezig met een studie naar de renovatie en nog in overleg met de architect over oplossingen”, aldus de woordvoerder. De uiterlijke vormgeving blijft zoals die is. “Dat is juist karakteristiek voor het pand. Mogelijk zijn er nog wat kleine aanpassingen nodig aan de gevel, omdat in deze tijd andere normen gelden. Te denken valt bijvoorbeeld aan een andere afmeting van de deuren”, aldus de woordvoerder.

ONBEZORGD WONEN onder de Spaanse zon in Andalusië

Laatste verkoopfase gestart!

Madrid

12 TYPEN APPARTEMENTEN EN VILLA’S VAN 80 TOT 150 M² WWW.TAILORMADEBV.NL

80 m² vanaf € 214.785

Faro

PRIJZEN VANAF € 214.785 WAARDESTIJGING 15,2% PER JAAR OVER DE LAATSTE VIJF JAAR

Malaga

100 m² vanaf € 282.118

Algemene voordelen om in Spanje te wonen: ■ ■ ■ ■ ■ ■

Levensonderhoud goedkoper Gezond klimaat Gemiddelde zomertemperatuur 29˚C Kwaliteit van leven Bereikbaarheid Lagere zorgpremie

Voordelen voor u in het internationale woonpark La Cigüeña:

INFORMATIEPAKKET

Voor meer informatie stuurt u deze bon in.

U ontvangt binnen enkele dagen een uitgebreid informatiepakket.

De heer/ mevrouw Straat Postcode en woonplaats E-mailadres* Telefoonnummer* *invulling gewenst

Wenst informatie te ontvangen over het Tailor Made project La Cigüeña.

In een ongefrankeerde envelop sturen naar: Tailor Made, Antwoordnummer 10365, 2700 WB ZOETERMEER. DHC

Tailor Made International Property BV Engelandlaan 192, 2711 DX ZOETERMEER Telefoon: 079-3300655 Fax: 079-3434447 E-mail: info@tailormadebv.nl Showroombezoek maandag tot en met vrijdag.

In de avond en in het weekend op afspraak.

■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■

Betrouwbaarheid Pittoresk gebied Hoge graad van voorzieningen Veel sportfaciliteiten Centraal gelegen dichtbij Faro en Sevilla Actieve 55-plussers Nederlands management Nederlandse notaris Nederlandse contracten Degelijke bouw (luxe afwerking) 24 uurs alarmopvolging Geen massatoerisme Ruime garanties aanwezig Geschikt voor permanente bewoning

9

Varia

VRIJDAG 22 JUNI 2007

Spijt van je tatoe

‘De laser is geen tovermachine’ DOOR ALEXANDRA SWEERS Nu de zomerse kleding weer uit de kast wordt gehaald, worden veel mensen nadrukkelijker geconfronteerd met hun tatoeage. En niet iedereen is daar even blij mee. De naam van je geliefde staat op je arm, maar de liefde is inmiddels voorbij. Of de Bambi die je vroeger nog zo leuk vond, vind je nu toch een tikkeltje ordinair. Tatoeages die vaak jaren geleden zijn gezet, kunnen inmiddels tot enorme spijt en zelfs grote schaamte leiden. In het Medisch Instituut voor Detatoeage in Den Haag is het mogelijk je plaatje weg te laten laseren.

‘Cor, dat hartje op je arm oké. Maar die naam weg ermee!’ De tekst op het bordje boven de deur verwelkomt bezoekers met een knipoog. In de eenvoudig ingerichte praktijk laat eigenaar Loek Zwagers de foto’s van enkele cliënten zien. Al bladerend door het dossier komen er foto’s van steeds vager wordende hartjes, roosjes, ankers en namen voorbij.

Zwagers: “De tatoeage gaat altijd weg, maar het is de vraag of de huid zich volledig herstelt zodat er echt niets meer te zien is. De laser is geen tovermachine, ik weet nooit hoe mooi het resultaat zal zijn. Dit ligt namelijk aan welke inktsoort er gebruikt is en aan de huid van de cliënt”.

LICHTER

Yvonne komt voor de derde keer langs bij Zwagers om haar tatoeage te laten behandelen met de laser. Na twee behandelingen is de band om haar arm met een Indiaans amulet al flink lichter geworden. Zwagers maakt voor iedere behandeling een foto van de tatoeage. “Dat doe ik

omdat sommige mensen denken dat hun tatoeage niet echt verdwijnt.

Dan vergeten ze haast hoe donker het voor de behandeling was”. Yvonne liet haar tatoeage ongeveer twintig jaar geleden zetten. “Ik vind hem niet meer mooi, het past niet meer bij me. Ik ben ook veel afgevallen, waardoor de tatoeage nu groter lijkt”. Ook uit praktische overweging wil Yvonne weer ‘schone armen’. Ze werkt in de zorg en moet altijd iets met lange mouwen aan om haar tatoeage te verbergen. Ook met warm weer.

INKTBOLLETJES

Bij het zetten van een tatoeage worden er kleine inktbolletjes onder de huid geprikt. De laser zendt in een fractie van een seconde een intens rood licht uit waardoor die bolletjes als het ware uit elkaar vallen in kleine deeltjes. Deze deeltjes kunnen dan door het lichaam worden afgevoerd, waardoor de tekening na iedere behandeling meer vervaagt. Om de huid niet te beschadigen, zit er tussen de behandelingen een periode van zes weken. “ Met het weglaseren van de inkt, verdwijnt ook het pigment in de huid. Dit kan mooi egaal terugkomen, maar ook lichter of vlekkerig”, aldus Zwagers.

Zwagers maakt onderscheid tussen twee soorten tatoeages. De amateurtattoo’s en de professionele. De amateurtatoo’s zijn zelfgezette tatoeages.

Dit werd vaak in de jaren ’60 en ’70 gedaan met Oost-Indische inkt en een passer. Zwagers laat foto’s zien van gevlekte ankers op onderarmen en de drie stipjes op de hand. “De betekenis van die drie stipjes verschilt

telkens. Sommigen leggen het uit als haat tegen de politie, anderen zeggen dat het geloof, hoop en liefde betekent. Maar ja, als je gaat solliciteren, is het wel vervelend”.

TIEN

BEHANDELINGEN

Een foto van een meisje met een diepzwart tribalteken op haar schouder laat pas na acht behandelingen een vager resultaat zien. Professionele tatoeages als deze zijn wat moeilijker in te schatten. Veel inktgebruik en vooral kleuren zijn moeilijker weg te laseren. Zwagers: “Het ligt er ook aan hoe diep de inkt in de huid zit. Gemiddeld rekenen we voor deze tatoeages tien behandelingen. Uiteindelijk had zij er twintig nodig. Dan krijgt de huid toch wel een behoorlijke dreun hoor. Meestal ontstaat er dan ook littekenweefsel”.

Niet alleen spijtoptanten komen bij het Instituut langs, ook tatoeëerders kunnen een foutje maken waardoor het plaatje er uiteindelijk toch anders uitziet dan de bedoeling was. Zwagers vertelt over een jongen die enorm trots thuiskwam met de namen van zijn zusje en broertje op zijn arm. Toen merkte zijn moeder op dat de naam van zijn broertje verkeerd was gespeld. En inderdaad op de eerste foto staat Jonny waar eigenlijk Johnny had moeten staan. Zwagers: “Toen hebben we het laatste gedeelte van de naam weggelaserd, waardoor de tatoeëerder uiteindelijk de letter h er tussen kon zetten”.

Zwagers kan ook tragische voorbeelden geven van cliënten. Zo is er de oma die vroeger punker was. Ze had haar armen vol staan met grove teksten en plaatjes en durfde niet met haar kleinkinderen naar het strand.

Ook slachtoffers van loverboys kwamen langs. Een van hen had heel groot property of … en dan een naam van haar loverboy op haar buik staan. Ze was letterlijk het eigendom van haar loverboy. Er zijn mensen die hun leven lang in truien en lange broeken lopen, omdat ze zich schamen. Of een jongen die heftig aan de drugs was geraakt en psychische problemen had. “Hij zette zijn hele armen vol met stipjes en streepjes. Hij wilde, eenmaal clean, weer terugtreden in de maatschappij, maar dat gaat moeilijk met al die tatoeages. Weer helemaal schoon was hij dolgelukkig”, aldus Zwagers.

NIET

PIJNLOOS

Het weglaseren van een tatoeage is niet geheel pijnloos. Sommige mensen die al behandelingen hebben ondergaan, zeggen dat het voelt alsof er elastiekjes tegen je huid knallen. Anderen hebben het over vetspetters of zelfs het gevoel alsof er een brandende sigaret tegen de huid komt. Wanneer Zwager en Yvonne allebei een blauwe bril op hebben gezet, laser is gevaarlijk voor de ogen, kan de behandeling beginnen. Yvonne is wat gespannen: “De vorige keer was het geen prettig gevoel”. Met een plofgeluid lasert Zwager stukje bij beetje de huid.

Yvonne kan niet wachten tot haar tatoeage verdwenen is. “Het gaat tot nu toe heel goed. Ik zal blij zijn als ik straks weer iets met korte mouwen aankan zonder dat ik me aan mijn tatoeage erger”.

De behandeling in verschillende fasen. FOTO’S: PR

TerugBlik

Foto’s uit het Haags Gemeentearchief

Ongetwijfeld zijn er onder de lezers van Den Haag Centraal tramliefhebbers. Speciaal voor hen deze foto van de heropening van de NZH-lijn Den Haag-Scheveningen op 2 juni 1947, onlangs dus zestig jaar geleden. De tramfanaten zullen de foto onmiddellijk herkennen en het verhaal erbij.

Maar er zijn toch ook nog lezers die weinig weet hebben van de nostalgische geschiedenis van de Blauwe Tram en voor hen hier een kort exposé.

De tramlijn van station Den Haag Rijnspoor (later Staatsspoor en nu CS) naar Scheveningen dateert al van 1879. De route liep langs het Kanaal en de Badhuisweg naar het Gevers Deijnootplein. In 1885 sloot de trammaatschappij deze lijn aan op de verbinding met Leiden via Voorburg (Schenkweg, Schenkkade, Laan van Nieuw Oost-Indië, Achterweg, Oosteinde). De rit van Den Haag naar Leiden duurde maar liefst 80 minuten; toch hadden de reizigers dat er wel voor over. Het was zelfs zo, dat de FOTO: NEDERLANDSCH FOTOBUREAU dorpen langs de route dankzij de tram steeds meer inwoners kregen. Werken in Den Haag sers tot ‘Sperrgebiet’ verklaard. De bewoners moes(of Leiden) en goedkoop wonen buiten de grote stad ten voor het merendeel verkassen en de Blauwe Tram in het groen met een goede verkeersverbinding. Wat verdween uit het straatbeeld; het spoor werd zelfs wilde je als forens nog meer? tussen de Javabrug en het Kurhaus geheel opgebroZoals in veel gevallen gooide de oorlog ook hier roet ken. Na afloop van de oorlog kon in juni 1945 de in het eten. In 1942 werd Scheveningen door de Duit- dienst weer beperkt hervat worden, maar Schevenin-

Frits Duparc weg bij Mauritshuis DOOR STAL&VAN DOORN

gen bleef van de tram verstoken.

Daar moesten eerst weer rails gelegd worden en dat in een tijd van materiaalschaarste. En zo kwam pas twee jaar later op die zonnige junidag onder grote belangstelling een versierd Budapester-tramstel de Badhuisweg oprijden, gevuld met hoogwaardigheidsbekleders onder wie Albert Plesman, de directeur van de KLM. Hij was erbij omdat vanaf toen zijn hoofdkantoor aan de Raamweg weer per tram bereikbaar was. Er braken mooie tijden aan voor de trammaatschappij. De topzomer van 1947 zorgde voor vier hittegolven en een overvloedige stroom badgasten.

Nog tien jaar reed de Blauwe Tram naar Scheveningen; daarna – in 1961 – werd de hele lijn LeidenDen Haag opgeheven. De grote groei van het autobezit deed het aantal trampassagiers sterk dalen.

Dat dit autobezit tot een constante verkeerscongestie zou leiden en uiteindelijk tot de herinvoering van nieuwe interlokale tramlijnen, had de directie van de NZH nooit kunnen vermoeden.

Voor de nostalgisch ingestelden onder de lezers: op www.blauwetram.nl valt het o zo bekende hese fluitsignaal van de tram te beluisteren.

Frits Duparc (59), directeur van het Mauritshuis, treedt tegen het eind van dit jaar terug. Duparc is sinds 1 mei 1991 aan het Mauritshuis verbonden. Duparc verlaat het Mauritshuis na ruim zestien jaar op eigen verzoek. Voorzitter van de Raad van Toezicht Antony Burgmans: ‘Natuurlijk respecteren wij zijn wens ook al betreuren wij die. De positieve invloed die is uitgegaan van Frits Duparc kan niet voldoende benadrukt worden.’ Op verzoek van de Raad van Toezicht zal Duparc nog een aantal projecten op zich nemen. Over de opvolging is nog niets bekend.

Duparc begon na een studie Kunstgeschiedenis in Leiden in 1975 zijn loopbaan als wetenschappelijk medewerker in het Mauritshuis. In die periode was hij onder andere de tentoonstellingsconservator van Zo wijd de wereld strekt, een tentoonstelling gewijd aan graaf Johan Maurits van Nassau Siegen, de naamgever en bouwheer van het Mauritshuis. Vanaf 1982 werkte hij enkele jaren in de kunsthandel. Hij vertrok in 1985 naar The Montreal Museum of Fine Arts alwaar hij eerst als conservator en vanaf 1986 als hoofdconservator werkte. In 1991 keerde hij terug naar het Mauritshuis als directeur.

De afgelopen zestien jaar heeft het Mauritshuis onder leiding van Duparc een groot aantal spectaculaire tentoonstellingen georganiseerd. Vele honderdduizenden wisten keer op keer hun weg naar Den Haag te vinden. De tentoonstellingsonderwerpen waren thematisch zoals Mauritshuis in Bloei; Boeketten van de Gouden eeuw (1992) en Winters van Weleer (2002), maar ook monografisch zoals over Paulus Potter (1994), Vermeer (1996) en Rembrandt (1999).

An egalitarian agenda for the future Op maandag 2 juli 2007 zal welfare state

Professor dr. Gösta Esping-Andersen, hoogleraar sociologie aan de Pompeu Fabra universiteit in Barcelona, de jaarlijkse Drees-lezing houden.

Het hoofdthema van de lezing Deense hoogleraar Esping-Andersen is de rol die sociale afkomst speelt in onze Westerse verzorgingsstaat. Hierbij komt de vraag aan de orde of het scheppen van gelijkheid in kansen voor burgers in de verzorgingsstaat ook leidt tot meer gelijkheid in de samenleving. Hij zal daarbij ingaan op de vraag in welke mate de voorzieningen in de samenleving anders moeten worden georganiseerd om meer gelijkheid te realiseren en meer kans op gelijkheid te bevorderen.

Esping-Andersen ziet een tendens in de samenleving waarbij sociale verschillen niet alleen worden geduid op basis van inkomen maar ook in de mate van ouderlijke zorg en aandacht voor kinderen. Als coreferent bij deze lezing zal dr. A. Rinnooy Kan, voorzitter van de SER optreden. De voertaal van de bijeenkomst is het Engels.

VOOR LEES

DAGEN

MADURODAM

Jacques Vrien s Jet Boeke Bibi Dumon Ta k Charlotte Dem atons www.madurod

am.nl

Zeventiende Willem Drees-lezing - Maandag 2 juli 2007 Lutherse Kerk. Lutherse Burgwal 7. Den Haag Aanvang 17.00 uur - Toegang gratis Nadere informatie en aanmelding via www.willemdrees.nl of via postbus 17334, 2502 CH Den Haag

en d en I k e UN e w in J 07 4 20

De Willem Drees-lezingen worden sinds 1990 financieel mogelijk gemaakt door de gemeente Den Haag en REAAL Verzekeringen N.V. te Utrecht.

101080_28839.indd 1

19-06-2007 09:27:24

KEK Living Outlet is in 2003 begonnen door Pieter van der Laan (32 jaar).

Pieter heeft het meubelvak vroeg geleerd: zijn vader Kees, die zelf ook een meubelwinkel heeft (in de Jordaan in Amsterdam), nam Pieter vanaf zijn 15de mee naar fabrikanten en klanten thuis.

Zo ontwikkelde Pieter een passie die hij nu met 3 vrienden waarmaakt in de KEK formule. “ik zie KEK als een soort van meubel Bijenkorf met altijd dolle e n d w a z e d a g e n ” , z e g t P i e t e r. “ d a t k o m t o m d a t i k 8 0 % v a n mijn 500 artikelen betrek bij 3 fabrieken in het buitenland.” “op deze manier krijg ik altijd een hele scherpe prijs, weet ik dat

mijn artikelen met respect voor het milieu en ethiek worden gemaakt en krijg ik steeds de nieuwste modellen aangeboden.”

Pieter gelooft verder niet in een dik kantoor zodat KEK klanten verzekerd kunnen zijn van wat Pieter ‘smart pricing’ noemt: topkwaliteit spullen tegen een scherpe prijs. “ik merk dat KEK aanslaat bij een hele hoop klanten”, zegt Pieter tenslotte. “maar we zien dat we vooral succes hebben bij vrouwen die hun eerste serieuze behuizing een beetje stijlvol maar ook weer trendy willen inrichten - natuurlijk is iedereen welkom, maar dit is toch de hardcore doelgroep !”

Elke maand adverteert KEK met een ‘smart’ aanbieding in d e Vo r m O n l i n e a d v e r t e n t i e s v a n N R C , Vo l k s k r a n t e n T r o u w . kijk ook een keer op www.keklivingoutlet.nl of kom langs bij één van onze vestigingen in Amsterdam, Den Haag of Utrecht, dan weet je direct meer over ons.

Opinie

VRIJDAG 22 JUNI 2007

11

Een echte Breuer aan het Voorhout Er hang een zekere onrust in de Haagse kunstwereld. Doorgaans gebeurt zoiets als er bezuinigingen in de lucht hangen, maar dit keer is de spanning van andere aard. De politiek bemoeit zich namelijk in toenemende mate met de manier waarop de kunstbedrijven werken. De ene wethouder wil het liefst dat alle evenementen en festivals aan elkaar worden geklonken, zodat er binnen het tijdsbestek van enkele weken een soort alternatief Holland Festival ontstaat. De andere bestuurder koestert een vaag jaren ’70 ideaal dat gesubsidieerde kunst dient ter verheffing van de arbeider en zich daarom zoveel mogelijk dient te verplaatsen naar de sociaal zwakkere wijken.

Je ziet ze denken, de directeuren van Diligentia, de Schouwburg, het Danstheater en de Philipszaal.

Hoe overleven we deze gril nu weer? Tonnen zijn de komende jaren gereserveerd voor programmering in de Schilderswijk en het Regentessekwartier. Binnen het eigen programmatische concept moeten plotseling voorstellingen worden geforceerd, die allochtone jongeren naar de buurttheaters zuigen. Festivaldirecties wringen zich in bochten hoe ze op de kalender kunnen schuiven met hun evenement, om de subsidie ook voor komend jaar veilig te stellen. Want de uitdrukking wil nu eenmaal: ‘Wie betaalt, bepaalt’.

Is dit een pleidooi voor volstrekte afzijdigheid van de politiek? Nee. Mogen de gekozen volksvertegenwoordigers dan niets zeggen over hoe om te gaan met onze belastingcenten? Natuurlijk wel.

Maar de geschiedenis heeft geleerd dat kunst alleen wil gedijen in vrijheid. En ook het publiek laat zich niet dwingen. Mensen uit allerlei sociale lagen en van diverse herkomst hebben moeiteloos de weg gevonden naar North Sea Jazz, het Koorenhuis, Rabarber, de Pasar Malam en Parkpop.

Daar is geen enkele stimulerende maatregel aan te pas gekomen.

De belangrijkste iconen van de Haagse kunst – het Nederlands Dans Theater en toneelgroep De Appel – zijn eerder ondanks dan dankzij de politiek tot grote hoogten gestegen. Daarom past de overheid terughoudendheid.

VERSTEEG

C

A R

T

E U N

DOOR JAN

duidelijk en eenvoudig doch geraffineerd gedetailleerd.

De meeste tegenstanders van het gebouw hebben nog nooit het raffinement van Breuer ervaren, doordat ze geobsedeerd waren door de betrekkelijk gesloten gevels. Breuer is niet weg te denken met zijn drie gebouwen in de architectuurgeschiedenis van ons land. Het zou een schande zijn als zo’n gebouw zó maar zou worden genegeerd en afgebroken.

HERGEBRUIKEN

De organisatie van de plattegrond is eenvoudig en nog steeds goed bruikbaar. Als je het gebouw zou willen hergebruiken is het van importantie welk programma moet worden gerealiseerd. Enkele jaren geleden tijdens de prijsvraag van de Dag van de Architectuur had een van de prijswinnaars het Haagse popmuseum in het gebouw gedacht. Dat zou een komische maar onrealistische noot zijn geweest aan het Voorhout.

Ik zou me overigens kunnen voorstellen dat het auditorium aan de achterzijde wordt gesloopt waardoor er ruimte vrij komt voor een bescheiden torenachtig bouwwerk. Het is dan zeer eenvoudig om 4000 a 5000 vierkante meter aan het complex toe te voegen. Het waardige gebouw wordt dan behouden met een veel grotere mogelijkheid voor een stedelijk programma.

Onze burgervader schijnt het voornemen te hebben om het gebouw te slopen. Laten we eens zien hoeveel macht hij in onze stad heeft. Het slopen van dit gebouw van Breuer beschouw ik op z’n minst als een culturele overtreding. Er is inmiddels een poging gewaagd – althans op papier – om het gebouw te verwijderen en ter plaatse een plan te ontwikkelen voor het Nationaal Historisch Museum.

De afbeelding toont U het plan van Scala Architecten. Oordeel zelf of U dit plan zou willen ruilen tegen een echte Breuer.

Mijn oordeel hieromtrent hoef ik niet nader te verduidelijken, neem ik aan.

BROUWER

Het is bijna onmogelijk dat U nooit van Breuer hebt gehoord. Er bevinden zich duizenden Breuers in Nederland. Nee, geen gebouwen, daar zijn er maar drie van. Maar ik bedoel de Wassily Chair uit 1925. In de jaren ‘60 van de vorige eeuw is de stoel opnieuw in productie genomen en hij bevindt zich nog steeds in de collectie van de Bijenkorf.

In onze stad hebben we één van de drie bouwwerken die door Breuer zijn ontworpen in Nederland. Het complex is in 1958 opgeleverd. Op de hoek van Korte en Lange Voorhout staat een stevig gebouw dat de aandacht trekt. Door velen gewaardeerd, door anderen als een soort bunker beschouwd. De architect ging er van uit dat de ambassade een goede buur moest zijn van de bestaande bebouwing en tegelijkertijd de waardigheid van een wereldmacht moest uitdrukken.

Het leven van Breuer is hectisch geweest.

Hij heeft gestudeerd aan het fameuze Bauhaus in Weimar en Dessau. Hij vluchtte na enige omzwervingen uiteindelijk naar Londen om te ontkomen aan het naziregime. Daarna heeft hij zich, zoals meerdere architecten in de Verenigde Staten gevestigd. Overigens was Marcel Breuer in Hongarije geboren. Hij werd wereldberoemd met zijn ontwerpen voor woningen en utiliteitsbouw. Zo tekende hij het Unesco Centrum in Parijs en een

Ontwerp van Scala architecten voor een Nationaal Historisch Museum aan het Voorhout, op de plek van de Amerikaanse ambassade. klooster in Zwitserland. In ons land heeft hij de Rotterdamse Bijenkorf en het kantoorgebouw van Van Leer Vatenfabriek in Amstelveen ontworpen.

TW E E

VLEUGELS

Het gebouw in Den Haag bestaat uit twee vleugels die verbonden zijn met een transparant tussenlid en een auditorium op het binnenterrein. Het betrekkelijk grote programma levert toch geen massaal gebouw op door de tweedeling die hij hanteert. De belangrijkste vleugel steekt iets voorbij de vleugel aan het Korte Voorhout zodat er een stedenbouwkundige hiërarchie ontstaat.

Op dit moment ziet het gebouw er uit als een vesting door de drievoudige beschermingsconstructie. Toen deze antiterroristische maatregelen nog niet nodig waren kon je de verfijnde architectuur van het gebouw goed ervaren. De twee massa’s staan op een donkere plint en gaan in zekere zin zweven waardoor je plotseling een veel lichter beeld kreeg. De gevelin-

Milieubelastingen Milieu is politiek weer helemaal in. Dat is een tijd niet zo geweest. De laatste jaren ( periode 2002-2006) ging het vooral om onderwerpen, zoals terrorismebestrijding en een restrictief immigratiebeleid. Al Gore heeft met zijn verfilmde boek ‘An inconvenient truth’ wereldwijd een schok teweeg gebracht. Het nieuwe kabinet van CDA/PvdA en ChristenUnie heeft dat goed aangevoeld. Het duurzaamheidsbeleid is een van de speerpunten. Onze nieuwe staatssecretaris van Financiën, Jan Kees de Jager, heeft enige tijd geleden in Brussel een rede gehouden over de vergroening van de belastingen. Hij gaf daarbij aan dat het klimaatbeleid een van de pijlers is onder het kabinetsbeleid. Het kabinet heeft zich ten doel gesteld dat Nederland in 2020 een van de duurzaamste en meest

efficiënte energievoorzieningen in de wereld heeft. De staatssecretaris grijpt daarbij naar het middel van belastingheffing om het gedrag van mensen te kunnen beïnvloeden. Zo heeft hij een belasting aangekondigd op het reizen per vliegtuig. Nadere details zullen later dit jaar nog volgen bij de presentatie van het Belastingplan 2008 op Prinsjesdag. Verder wil hij de aankoop van auto’s met hybride motoren ( wisselend elektrisch of benzine) fiscaal stimuleren. Hij denkt dan aan een lagere BPM . Dit lichtte hij nog eens toe op de jaarvergadering van de Nederlandse Orde van Belastingadviseurs, onlangs te Zeist. Toen hij nog ondernemer was spoorde hij zijn werknemers dan ook aan om een Toyota Primus te leasen. Hij gaf zelf het goede voorbeeld. Eerlijkheidshalve gaf hij wel toe dat zulks nogal een omwenteling was. Jan Kees de Jager is namelijk een echte autoliefhebber. Vorige week voegde hij daar nog het idee

vulling bestaande uit natuurstenen platen in trapeziumvormige vlakken is bij nadere beschouwing van een grote finesse. De platen zijn verschillend behandeld waardoor een levendig effect ontstaat.

Het is een typische gevelbehandeling in het werk van Breuer uit de jaren ‘50.

Na de realisatie waren de Nederlanders kritisch in de beschouwingen over de architectuur van de ambassade. Men vond dat hij geen enkel respect had getoond voor de historische Nederlandse architectuur en al helemaal niet aan De Stijl refereerde.

Het is onzin om dit als voorwaarde te stellen aan buitenlandse architecten die in Den Haag werken. En als ze het al proberen dan worden het meestal karikaturen omdat ze niet begrijpen waarop onze architectuurcultuur is gebaseerd.

Ik vond het moedig van Breuer dat hij zijn eigen vormgevende weg koos. De stedenbouwkundige situatie is naar mijn gevoel overtuigend door de positie van de twee vleugels. De entreepartijen zijn

Prof. ir. Jan Brouwer is onder meer voormalig voorzitter van de Bond van Nederlandse Architecten (BNA), voormalig lid van de Haagse Welstandscommissie en thans actief als Rijksadviseur infrastructuur Atelier Rijksbouwmeester.

Financieel

Terughoudendheid

Als de Amerikanen met hun diplomatieke vertegenwoordiging naar Wassenaar verhuizen, komt hun gebouw aan het Voorhout vrij.

Er gaan al geluiden om het complex te slopen, er ligt zelfs al een schetsontwerp voor een Nationaal Historisch Museum op die locatie.

Maar prof. ir. Jan Brouwer zou het een schande vinden als we deze geraffineerde creatie van de wereldberoemde Marcel Breuer zouden afbreken.

aan toe van een lagere bijtelling voor de loonen inkomstenbelasting voor hybride auto’s (12% in plaats van 22% over de cataloguswaarde). Al deze plannen zijn zeer nobel en passen goed bij de tijdgeest, maar als belastingadviseur heb ik zo mijn twijfels. Belastingheffing is primair bedoeld om inkomsten te genereren voor de schatkist. Er blijft iets ambivalents zitten in al die politieke verhalen over het demotiveren van ongewenst gedrag. Neem nu de accijnzen op sigaretten en alcoholische dranken. Die accijnzen worden gerechtvaardigd vanuit een oogpunt van gezondheidszorg. Maar het Ministerie van Financiën boekt wel jaarlijks vrolijk miljarden aan belastingopbrengsten in op de Rijksbegroting. Zo serieus nemen ze het eigen verhaal ook weer niet. Met de milieubelastingen zal het precies zo gaan. Het is uiteindelijk een doodgewone lastenverzwaring voor de grote meerderheid van de burgers.

U

W

Marnix van Rij Belastingadviseur

M E N I N G

©

Teun Berserik

Gesloopt Ik lees liever dan ik schrijf, maar soms kun je zaken niet onweersproken laten. Dat is het geval met het stuk van Peter Riemersma in DH Centraal van 15 juni 2007, waarin hij reageert op het stuk van Pierre Heijnen die blijkbaar nogal opgetogen is over de sloop van de Zwarte Madonna. Inhoudelijk ben ik het in grote lijnen wel eens met Riemersma. Ik behoor net als hij tot degenen die de sloop van de Zwarte Madonna betreuren. Dat geldt wat mij betreft eveneens voor de sloop van de Ministeries van Binnenlandse Zaken en Justitie, vanuit een oogpunt van duurzaamheid en omdat ik de begrippen mooi en lelijk geen valide uitgangspunten vind om een stedelijk ontwikkelingsbeleid op te baseren. De zure toon van het stuk is niet de mijne, maar die gun ik Riemersma graag. Hij overschrijdt wel een grens als hij pertinente onwaarheden debiteert. Dat is het geval in de laatste zin van zijn bijdrage, waarin hij zegt dat Pierre Heijnen de politieke carrière van zijn partijgenoot Anke van Kampen heeft gesloopt om zelf op het pluche plaats te kunnen nemen. Die bewering raakt kan noch wal. Ik heb nooit een politieke carrière gehad en ook niet geambieerd. Dank zij de Partij van de Arbeid, de kiezers en de fractie heb ik twaalf jaar deel uit mogen maken van de gemeenteraad van Den Haag waarvan acht jaar als wethouder. Daarna ben ik weer iets anders gaan doen. Er zijn drie redenen dat ik mij na acht jaar wethouderschap niet herkiesbaar heb gesteld. De eerste is dat ik wel weer eens op tijd naar bed wilde, de tweede dat ik aanhanger ben van het principe dat politieke functies niet te lang door dezelfde persoon vervuld moeten worden en de derde reden is dat ik vind dat principes eerst en vooral op jezelf van toepassing zijn. Het terugtreden als wethouder viel mij gemakkelijker omdat ik wist dat er in Pierre Heijnen een voortreffelijke opvolger beschikbaar was voor de portefeuille onderwijs en sociale zaken. ANKE VAN KAMPEN

12

Uit

VRIJDAG 22 JUNI 2007

Muzikale mix in het Zuiderpark Het gras kriebelt tussen de tenen. Trots wordt er gepronkt met hanenkammen in bonte kleuren. De patat, pannenkoeken en een snufje wiet ruik je al van verre.

Maar bovenal is er muziek, want de oren worden nog het meest geprikkeld op Parkpop. Het grootste gratis muziekfestival van Europa heeft aanstaande zondag weer een scala aan artiesten in petto.

De Limburgse Stevie Ann bijt het spits af. Dit talent kwam, zag en overwon. In 2005 won ze de Essent Award en een jaar later kon ze zich al winnares van de Zilveren Harp 2006 noemen. Zelf omschrijft ze haar muziek als ‘akoestisch, een beetje country met blueselementen en een beetje folk. Van alles eigenlijk’. Net na het avondeten, 18.15 uur, zorgt Johan voor een muzikaal dessert. Het was nog even spannend of de band zou komen omdat zanger Jacco de Greeuw gewond was geraakt na een scooterongeluk op het Griekse eiland Samos. Nu is De Greeuw weer fit genoeg voor een optreden op Parkpop. Johan maakte zich geliefd met hun tweede album ‘Pergola’. Ook hun nieuwste plaat ‘THX JHN’ wordt door de pers en het publiek enthousiast ontvangen.

Op internationaal gebied heeft de organisatie van Parkpop een aantal veelbelovende namen weten te strikken. Zo brengt Nneka warme soul naar het festival. Maar haar muziek biedt nog meer.

Het is een mengeling van hiphop, soul en reggae. De Nigeriaanse verhuisde naar Duitsland om een professionele zangcarrière te beginnen. En met succes. Eerder dit jaar speelde ze in een uitverkocht Paradiso in Amsterdam en ze heeft ook op KoninginneNach heel wat harten voor zich gewonnen. Invloeden op haar muziek variëren van landgenoot Fela Kuti tot Bob Marley en rappers als Mos Def, Talib Kweli, Mobb Deep en Lauryn Hill.

Naast muziek is er ook aandacht voor kunst. De expositie ‘Show your hope: 80 questions’ presenteert meer dan tweehonderd schilderijen van kunstenaars van verschillende nationaliteiten.

Voor (beginnende) bands is het een ware eer om op Parkpop te staan. Slechts vier acts kunnen deze droom dit jaar waar maken. Tien acts doen mee aan de XStage voorrondes. Shock E, HADRIE, Poison Ivy, Pro-X, A-Dimatic, Expertise, BS80, I.Paulin & M.Lambert, Kroegdichters en Black Madonna strijden woensdag en vrijdag op de Grote Markt om een plaats op het festival. Naast de deelnemers kunnen bezoekers vrijdag ook een optreden van Postman verwachten.

Op zaterdag 23 juni, de dag voor Parkpop, wordt traditiegetrouw het festival Haags Pop Podium LIVE gehouden. Anders dan in de voorgaande zeven jaren vindt het evenement niet plaats in het Openluchttheater Zuiderpark, maar op de Grote Markt in het centrum van Den Haag. Artiesten zijn onder anderen Esmaye en Suburbs.

XStage voorrondes Grote Markt 22 juni 2007 20.00 uur toegang: GRATIS Haags Pop Podium LIVE Zaterdag 23 juni Grote Markt 12.30 - 21.30 uur www.haagspoppodium.nl Expositie ‘Show your hope’ www.80questions.net Parkpop Zondag 24 juni Zuiderpark 13.00 – 20.30 uur www.parkpop.nl

Wanneer de festivalgangers genoeg hebben van de muziek, kan altijd nog de Parkpopmarkt afgestruind worden.

FOTO: DEN HAAG MARKETING & EVENTS

Zandbak En dan de brandinggolven als sonnetregels, aanspoelend op kleverige stranden waar de kwal sterft als een symfonie, ongelovigen doemend tot gekte.

HANS VLEK – DE GODDELIJKE GEKTE

Dans is de poëzie van het lichaam en bijna organisch het verlengde van het strand. De zee en de wind verlenen aan de dans onvermoede klanken, het mulle zand biedt vertraging in de bewegingen, de vloedlijn markeert het spel tussen de danser en het water. Al vier zomers lang worden bezoekers van het Zuiderstrand verrast door de gratis dansvoorstellingen onder de naam Stranddans. De toeschouwers nemen er plaats in het zand.

Choreograaf Dylan Newcomb, kind aan huis bij onder meer Korzo theater en het Nederlands Dans Theater, maar ook bekend van diens solovoorstelling Burn, neemt de schone taak op zich om met een spetterend werk op de proppen te komen: Rise Fall Out In. Newcomb: “Van buitenaf lijkt het eenvoudig wat de zee doet. Toch weten we beter – onder de zeespiegel gebeurt er van alles. Ontegenzeggelijk gebeurt er ook met onszelf iets, daar in de branding. Dat chaotische maar zich steeds herhalende ritme van golfbewegingen, het verdwijnpunt in de verte, onze eigen voorstelling van wat er zich allemaal onder het wateroppervlak

afspeelt.... Het is pure chemie en pure magie tegelijk”.

Newcomb kiest voor dit stuk, dat ongeveer een half uur duurt, een traditionele oosterse benadering van kunstmaken: als een poging van de mens om als collectief de harmonie, perfectie en wijsheid van de natuur na te streven. Daar stelt hij als contragewicht zes danseressen tegenover, die zich ieder in hun individualiteit verzetten tegen de krachten om hen heen. Het gaat Newcomb niet om het strand of de zee. Newcomb: “Het gaat om wat de toeschouwer ervaart, daar op dat moment, met die zes danseressen in de branding – om wat er gebeurt daar onder de oppervlakte”.

Dansers: Reut Gez-Wang, Kelly Hirina, Hope Miller, Cecilia Moisio, Kulli Roosna, Maria Zaplechnaya. do 22, vr 23 en za 24 juni, 21.00 uur Den Haag, Zuiderstrand – De Kwartel do 29 en vr 30 juni, 21.00 uur Den Haag, Noorderstrand – De Karavaan.

Meer info: www.stranddans.nl

13

Uit

VRIJDAG 22 JUNI 2007

Ontdekkingstocht op De Eetrubriek het Zeeheldenfestival VAN COOS VERSTEEG

Michiel de Ruyter en Cornelis Tromp moesten woelige wateren trotseren om nieuwe ontdekkingen te doen. Op het Prins Hendrikplein in het Zeeheldenkwartier komt er geen spatje water meer aan te pas om bijzondere dingen te zien.

Daar zijn al genoeg parels te vinden. Artiesten in theater, muziek, dans en poëzie schitteren op het Zeeheldenfestival.

De 27ste editie van het Zeeheldenfestival start op woensdagmiddag 27 juni.

Speciaal voor de kinderen in de buurt treden leerlingen van De Wereldwijzer, De Spiegel en de Max Velthuijsschool op.

Daarnaast is er een verhalenverteller en poppentheater en deelt een struisvogel suikerspinnen uit. Met Bob de struisvogeltemmer op zijn rug, haalt het beestje allerlei streken uit.

Maar het Zeeheldenfestival is niet alleen een ontdekkingstocht voor kinderen.

Ook volwassenen krijgen genoeg te zien.

Het ensemble Zwart Wit brengt woensdagavond een hommage aan de pioniers van de Nederlandse amusementsmuziek uit de jaren ’30,’40 en ’50. Bewerkingen van The Ramblers, Louis Davids, Malando, Eddy Christiani en vele anderen.

Ensemble Zwart Wit is een stuk jonger dan de muziek die zij ten gehore brengen. Het ensemble is vorig jaar ontstaan naar aanleiding van het boek ‘Muziek in Zwart-Wit’ dat door Hagenaar Cor Gout werd geschreven.

Een eerbetoon aan het zeemanslied kan natuurlijk niet ontbreken. En wel met een multicultureel tintje. 4Tuoze Matroze & Qithara Ensemble combineert donderdag het zeemanslied met Marokkaanse muziek. Bekende Marokkaanse composities zijn in het Nederlands vertaald en Nederlandse liedjes uit het Matroze-repertoire zijn ‘ge-Arabiseerd’.

Het Zeeheldenfestival brengt op vrijdag een verrassing. De winnaar van De Grote Prijs Rijnmond komt naar het Prins Hendrikplein toe. De Grote Prijs Rijnmond is een popprijs voor lokale beginnende bands uit de regio. Wie de winnaar gaat worden, is nog niet bekend. Deze artiest moet eerst zaterdag 23 juni vijf andere finalisten verslaan.

Zaterdagavond zorgen de klanken van djembés ervoor dat niemand meer stil

Los Argentinos

Er hangt een warme gastvrijheid, het is er niet duur en het simpele eten voldoet volkomen aan de verwachtingen.

Straattheater op het Zeeheldenfestival. FOTO: CORA WALTHAUS kan zitten. De groep Oké Sène danst op de prachtige percussie van Abdoulaye Sène. Opgegroeid in Senegal, begon hij bij het ‘Ballet des Africaines de Sangomar’. Nu is deze percussionist meer dan vijftien jaar percussieleraar in Den Haag.

Sinds het 25-jarig bestaan van het festival is het zondagse ontbijt traditie geworden. Op zondag 1 juli kunnen bezoe-

kers nog even napraten over het festival onder het genot van een broodje, een kop koffie en met klassieke muziek op de achtergrond.

Zeeheldenfestival 27 juni t/m 1 juli.

Prins Hendrikplein. Toegang gratis.

Voor meer informatie: www.zeeheldenfestival.nl

7

+

Een weekend lang midzomernacht In de schemering van de laatste zonnestralen wordt op vele plaatsen in Den Haag de midzomernacht gevierd. Voor iedereen die maar niet genoeg krijgt van deze zwoele zomeravond, kan de langste dag van dit jaar zeker vijf keer vieren.

Vanaf donderdag 21 juni wordt een weekend vol zonnige momenten ingeluid.

De Haagse ShoppingNight wordt in Scheveningen op zaterdag 23 juni nog even overgedaan. In de Palace Promenade zijn de winkels tot 23.00 uur open. De laatste trends worden gepresenteerd op de catwalk tijdens een drietal modeshows. Aan het eind van de modeshows, vanaf 22.30 uur, geeft het Hommerson Casino in de Palace Promenade een ‘After Show Party’ waar iedereen tot ver na zonsondergang feest kan vieren.

Ook in de Haagse grachten is het midzomergevoel doorgedrongen. De Ooievaart heeft een speciale Midzomervaart op donderdag 21 en vrijdag 22 juni. Om 19.45 uur vertrekt de boot langs de Haagse grachten. Tijdens ‘Midzomergracht’ op 23 juni kan er aan de Dunne Bierkade en in de Wagenstraat de hele nacht worden gegeten, gedronken en gedanst in diverse cafés en restaurants.

Wie na al deze feesten rustig wil nagenieten van het zonnige weekend, kan op zondag 24

CATEGORIE Steakhouse Voorgerechten vanaf € 3,20 Hoofdgerechten vanaf € 12,50 ADRES Kettingstraat 14, Den Haag

Volop genieten van de zon op de langste dag van het jaar FOTO: STICHTING DE OOIEVAART juni naar het klassiek zomeravondconcert.

Op de hoek Smidswater, Nieuwe Uitleg en Hooigracht treden de acht cellisten van het Conjunto Ibérico en de zangeres Marije van Stralen op rond 20.30 uur. De pers in Parijs en Londen schreef over het Cello Octet: “… zij zijn een ontdekking, tonen de perfectie van een strijkkwartet en combineren het

De echte vleeseters onder ons weten het al jaren: er gaat niets boven een Argentijnse steak. De tijd dat ‘Hollandse biefstuk’ in restaurants als aanprijzing op de kaart stond, ligt al ver achter me. En het vlees uit Schotland, Ierland en Wales mag er nog zo mooi uitzien, de smaak van Zuid-Amerika bevalt mij gewoon beter. Het heeft ongetwijfeld van doen met de wijze waarop de runderen daar leven, hoe ze vrij van groeihormonen blijven en hoe ze worden gevoed. Het transport van het vlees is ook al jaren geen probleem meer: vacuüm en rond het vriespunt (niet diepgevroren, dat tast de structuur aan) bereiken de sirloins, entrecotes, ribeyes en tenderloins in pakweg twee maanden keurig gerijpt ons land. Het vlees is zachter en smaakvoller dan het dikwijls veel te verse Hollandse vlees.

Het Zuid-Amerikaanse vlees – uit Brazilië en Urugay mag ook – is inmiddels ook volop doorgedrongen tot de supermarkten. Maar als ik het perfect authentiek van de houtskoolgrill wil, zoals ik het in Mendoza en in Buenos Aires heb gegeten, dan kom ik bij Los Argentinos terecht: een lange diepe zaak met een enorme grill bij de entree.

Het is een zaakje van niks. Je zit er tamelijk dicht op elkaar, het meubilair is simpel op het aftandse af en soms ruikt het er zelfs naar riolering. Maar er hangt een warme gastvrijheid, iets ongedwongen onthaastends, de bediening is vriendelijk, het is er niet duur en het simpele eten voldoet volkomen aan de verwachtingen; sterker, de biefstuk van het Aberdeen Angusras smaakt hier alsof je werkelijk in Argentinië bent.

Het bekijken van de kaart veraangenamen we met wat knoflookbrood (€ 1,40). Ik wil hier eigenlijk ook wel eens de spareribs proberen, maar bezwijk altijd toch weer voor de steaks. Voor het eerst valt me nu op dat de kaart als voorgerecht de Costilas Babocoa biedt: spareribs met een dipsaus (€ 3,90). Mijn toetssteen voor BEOORDELING spareribs waar Sterke punten ook ter wereld is + prima steaks de kwaliteit van Taveerne + vriendelijke prijzen De Resident aan de Denne- + gastvrije bediening weg. En die winnen het voor mij ook van Los Argentinos, Minpunten maar deze mogen er heel - wat sjofele zaak best wezen. Dat geldt aan de overzijde bij mijn vrouw ook voor de drie gegrilde gamba’s (€ 8,85). Het lijkt wel of zelfs de tomaten in de salade (€ 2,95) uit Argentinië komen, want die smaken heel wat beter dan de ‘wasserbomben’ (zoals de Duitsers onze tomaten wel noemen) die je hier doorgaans krijgt geserveerd.

Toegegeven, we hebben ook in het Westland tegenwoordig enkele smaakvolle rassen. Maar die krijg je vanwege de prijs toch alleen in de duurdere zaken.

Een aangename Argentijnse rode wijn, krachtig van smaak, vol in de mond en ongecompliceerd van structuur kost bij Los Argentinos € 15,50. Een grote fles Spa verschijnt voor € 4,75 op tafel. Het zijn de begeleiders van een uitstekende pepersteak (€ 12,95) inclusief frites of gepofte aardappel en saladebar en een al even uitstekende entrecote van 180 gram (€ 18,90). Bij die entrecote moet alles er omheen apart worden aangeschaft. Een gepofte aardappel met zure room leidt tot een supplement van € 1,85. Mayonaise bij de frites verschijnt als een extraatje van € 0,45 op de rekening. Een paar kritische opmerkingen: de saladebar voorin de zaak oogt wat sjofel en karig. Het is dat deze zaak altijd propvol zit zodat je je over de omloopsnelheid geen zorgen hoeft te maken, maar het nou niet iets waar je meteen op aanvalt.

De keuze is trouwens ook niet al te groot. Ik beperk me tot wat aardappelsla en Amerikaanse coleslaw. Daar valt niets op aan te merken. Minder enthousiast ben ik over de pepersaus. Die wordt in huize Versteeg heel wat beter geserveerd, of ik ‘m nu zelf maak, mijn vrouw of mijn zoon. Deze saus lijkt uit een voorraadtank te komen. Niet vies, maar karakterloos. Daar zou Los Argentinos nog wel wat kunnen verbeteren. De desserts moeten we helemaal zoeken in de ijssfeer, zeg maar het complete Dame Blanche-repertoire.

Omdat we dan liever een wandelingetje naar Marinello maken, laten we de toetjes hier dus maar schieten en rekenen zodoende in totaal € 72,90 af.

volume van een klein kamerorkest met mediterrane hartstocht”. Marije van Stralen maakte furore in de opera Writing to Vermeer (Saskia) van Louis Andriessen met De Nederlandse Opera, in Amsterdam en tijdens het Lincoln Center festival in New York. Een mooie combinatie om het lange weekend af te sluiten.

Telefoon (070) 3468523 GEOPEND Dagelijks van 15:00 tot 23:30uur (keuken).

INTERNET www.los-argentinos.nl

4ADVER TENTIE3

 

  



14

Cultuur

VRIJDAG 22 JUNI 2007

Festival Classique is flinke oppepper DOOR

AAD VAN DER VEN

Op de Korte Vijverberg, ter hoogte van het Haags Historisch Museum, is de akoestiek lang niet slecht. Tijdens het Festival Classique kon men daar bovendien een flink deel van het podium op de Hofvijver zien, net als aan de andere kant van de overdekte tribune onder de bomen, waar de houten banken in trek waren.

Onthouden voor volgend jaar dus. Want dat er dan weer een Festival Classique komt ligt voor de hand. Niet alleen dat er al tijdens de openingsmanifestatie over ‘een traditie’ werd gesproken, Den Haag kan het zich na het verdwijnen van North Sea Jazz toch niet permitteren weer een muziekfestival te verliezen. Stel je voor, het zal toch niet zo zijn dat het ingedommelde, door impresario’s en andere organisatoren gemeden Haagse muziekleven na deze heftige oppepper weer in zijn oude, vertrouwde lethargie vervalt.

De Hofvijver als gezichtsbepalende locatie bleek een schot in de roos te zijn.

Vooral ook voor de televisie, dat laatste, zo bleek tijdens het rechtstreeks uitgezonden concert door het Residentie Orkest, met boeiende, vaak ook prachtige beelden van podium, water en publiek.

Een knap staaltje van tv-registratie was dat, soepel gecombineerd met eerder vastgelegde beelden van Den Haag, bij elkaar een magnifieke promotie van én muziek én stad vormend.

Kortom, Den Haag hoeft helemaal niet meer jaloers te zijn op Amsterdam met zijn Prinsengrachtconcert. Al die beelden daar van mensen op plezierbootjes plus over kozijnen hangende toehoorders, hoe aardig ook, kennen we langzamerhand wel. De Haagse Hofvijver, ruimer en rianter, is een minstens even aantrekkelijke locatie. En los van al die media-aandacht, er bleken in het afgelopen weekeinde meer voor klassieke muziek geschikte locaties te zijn dan we gedacht hadden: Hotel Des Indes, Sociëteit de Witte, Paleiskerk. Niet voor het symfonisch geweld uiteraard, maar bij uitstek voor de

fijnproevers die van strijkkwartetten, pianosonates etcetera houden.

Het door IdtV en de AVRO geïnitieerde, door de gemeente Den Haag met 350.000 euro gesteunde Festival Classique is in menig opzicht een succes geworden.

Overal in de binnenstad doken gretig ogende muziekliefhebbers met programmaboekjes op, terwijl in de verre omtrek van Vijverberg en Plein de daar geleverde prestaties te horen waren van orkesten, koren, jong professioneel talent, gedreven muziekschoolleerlingen en iedereen die nog meer meedeed.

De Koninklijke Militaire Kapel Johan Willem Friso blies in vol ornaat, maar er werden ook vormen van kleinschalige educatie bedreven, zoals de masterclass voor strijkkwartetten door Paul Cassidy, altviolist van het briljante Brodsky Quartet. De pianisten Tamara Rumiantsev en Jeroen van Veen waren in het Koninklijk Huis Archief gedoken. Met een sympathieke toewijding speelde dit duo pianostukjes die ooit voor de Oranjes werden gecomponeerd, zoals de voor Koning Willem III geschreven ‘Feest Polonaise’ van Willem F. G. Nicolai en de ‘Groote Feest Marsch’ van Jan Albert van Eyken, plus een tweetal onopgemerkt gebleven walsen van Johann Strauss. Allemaal kleinodiën die dit Haagse festival extra Haags maakten.

Tot de hoogtepunten behoorde verder het optreden van het Freiburger Barockorchester, het beste in zijn soort, dat in de Nieuwe Kerk muziek van Johann Sebastian Bachs zonen Johann Christian en Carl Philipp Emanuel speelde. Zulk een gedreven, vreugdevol musiceren maakt duidelijk wat we missen bij negen van de tien symfonieorkesten.

Als kers op de taart was Jessye Norman ingehuurd. Maar wat insiders al lang wisten was blijkbaar niet doorgedrongen tot de programmeurs van dit festival: deze diva is al heel lang op haar retour.

Sporadisch, vooral tijdens het deel na de pauze, was nog iets hoorbaar van de formidabele zangeres van vroeger. Intonatie was nooit haar sterkste punt, maar

Concert onder leiding van Neeme Järvi op de Hofvijver. FOTO: WFA/ WOUTER COOMANS los daarvan bleek nu dat deze 61-jarige sopraan behalve heel wat kilo’s ook veel stem is kwijtgeraakt. Dat zij desondanks het publiek om haar vinger wond, mag een grote prestatie worden genoemd.

Ook het Residentie Orkest heeft iets uit te leggen. Dat chef-dirigent Neeme Järvi

U

W

M E N I N G

Hofvijver De foto bij het artikel over de geringe belangstelling voor het ‘Festival Classique’ vorige week deed mij gruwen. Hoe kan men zo, met steun van de Gemeente Den Haag, omspringen met historisch gebied?

Als ik mij niet vergis was het de onlangs overleden Hermance Schaepman, een der oprichters van de vereniging ‘Vrienden van Den Haag’, die stelde dat de Hofvijver het predikaat Nationaal Erfgoed verdiende. Wat haar overigens niet belette om als een der eersten dat Erfgoed te misbruiken voor een zogenaamde culturele manifestatie.

Zij smeet de vijver, met steun van de gemeente, vol met pontons waarop grote infantiel beschilderde schilderijlijsten stonden.

van een vlotte, niets-aan-de-hand Bruckner houdt: al zal niet iedereen zich er prettig bij voelen, als tegenwicht naast al die loodzware interpretaties van dit repertoire die we kennen valt er best iets voor te zeggen. Maar het tweede optreden in betrekkelijk korte tijd van de De opening van dit gebeuren vond plaats door, of in aanwezigheid van, burgemeester Deetman: toch de eerst aangewezen persoon om ons Erfgoed te bewaken.

De manifestatie flopte en was geen lang leven beschoren.

Maar helaas, de trend was gezet en zo werd de vijver achtereenvolgens misbruikt voor losse objecten van Sculptuur, een ijsbaan, een dependance van het Mauritshuis (Rubens & Brueghel) en dan nu voor een concertpodium met een serie waar weinig belangstelling voor is. Ik kan mij niet herinneren ooit een protest te hebben gezien van de Vrienden van Den Haag, of heb ik iets gemist ?

L. MEERSHOEK

Hofvijver (2) Het gebeurt niet vaak in een mensenleven dat je een droom werkelijkheid ziet

showviolist Vadim Gluzman – deze keer met een arrogant-routineuze, van stijlgevoel gespeende Mendelssohn-uitvoering – doet twijfel rijzen aan het artistiek onderscheidingsvermogen van dirigent en orkest. Iets totaal anders gebeurde een dag later op de Hofvijver, toen de fenomenale Moldavische violiste Patricia Kopatchinskaya zich over Ravels ‘Tzigane’ ontfermde .

Het Festival Classique is zeker levensvatbaar, maar er valt wel iets te verbeteren.

Er waren teveel concerten tegelijkertijd, zodat het vaak moeilijk kiezen was. Ook zijn intervallen van twee uur tussen het einde van een concert en het begin van het volgende programma te lang om het voor muziekliefhebbers aantrekkelijk te maken diverse evenementen te bezoeken. Allemaal kinderziekten, die makkelijk te verhelpen zijn. Als men ook nog weet te voorkomen dat bakken met geld worden uitgegeven aan zangeressen die in de nadagen van hun carrière verkeren, kan weinig het succes van een Festival Classique 2008 in de weg staan. worden, maar afgelopen zaterdag was het voor mij zover. De grijze lucht trok open en de zon bescheen het mooiste decor, door mensenhanden in Den Haag gebouwd, het Buitenhof aan de Hofvijver.

In een reusachtige luchtbel, drijvend op die Hofvijver, leek het Residentie Orkest gevangen om een gratis concert voor de Hagenaars te geven. Op dezelfde plek, waar ik mijn droom (1998) aan anderen beschreven had, stond ik nu te genieten als deel van een menigte. Een merel die met een lied de grenzen van zijn territorium bezegelde, bleef in ontroerende harmonie met Tsjaikovski. En toen ik thuis de video afspeelde, nog eens kijkend of het echt geen droom was, zag ik bovendien een prachtig overzicht van onze schitterende stad. Daar moet zelfs een Hagenaar chauvinistisch van worden. Ik wil dan ook hiermee de organisatie bedanken die dit gerealiseerd heeft. Mijn respect!

HANS KAMERBEEK

Wijk wordt hotel

4ADVER TENTIE3

Een slooppand als vijfsterrenhotelkamer? Het kan in Hotel Transvaal, een kunstwerk annex leefproject dat verspreid over de Haagse stadswijk Transvaal kamers verhuurt.

Zondag 24 juni opent het feestelijk zijn deuren.

DOOR

De goddelijke aardwormen van Jan Snoeck 22.06.2007- 23.09.2007 museum Beelden aan Zee Harteveltstraat 1, Scheveningen +31 (0)70 358 58 57 www.beeldenaanzee.nl

MBaZ Snoeck_N_ZW_140x220.indd 1

18-06-2007 20:50:02

ERIC KORSTEN

“Hotel Transvaal is het grootste hotel ter wereld omdat het de stadswijk als één grote verblijfsruimte ziet,” zegt initiatiefneemster en beeldend kunstenaar Sabrina Linde- Pakistaanse kamer in Hotel Transvaal. FOTO: PR mann van Mobiel Projectbureau OpTrek. “De straten in de wijk zijn de gangen leuke is dat daarom iedereen – studenten, expats, van het hotel; de winkels, bars en restaurants zijn de gasten uit de wijk zelf, kunstliefhebbers of toeristen facilitaire voorzieningen”.

– bij ons een plek naar zijn gading kan vinden”.

De hotelkamers zijn te vinden aan de Hertzogstraat, Het ontbijt, de lunch en het diner komen linea hartje Transvaal, vlakbij de aloude Haagse Markt recta uit de wijk. Bij de receptie van het hotel – de en het Hobbemaplein. Het hotel gebruikt slooppan- voormalige kosterswoning van de nabijgelegen Juden en nog niet verkochte nieuwbouwwoningen in lianakerk – ontvangen de gasten namelijk een platde wijk. Wanneer die zijn verkocht of afgebroken, tegrond. Zo kunnen zij zelf proefondervindelijk verhuizen de hotelkamers. Ze worden vervolgens hun route bepalen op weg naar de Turkse bakker, elders in Transvaal opnieuw ingericht. Daar zorgen de kapper, het internetcafé, de schoonheidssalons, winkeliers uit de buurt en de telkens wisselende een apotheek, de avondwinkel, de cadeauwinkel en kunstenaars van initiator Mobiel Projectbureau Op- veel meer. Of naar de culinaire hoogstandjes van het Trek voor. Voor de eerste drie kunstenaarskamers Marokkaanse visrestaurant. “De gast kan zelfs op zijn dat Anna J. van Stuijvenberg, Frank Halmans diens verzoek worden ontvangen door bewoners en Sanja Medic. uit de wijk. Diezelfde bewoners zorgen er trouwens Het beeld in Stadswijk Transvaal wordt tot zeker voor dat het beddengoed verschoond wordt en de 2014 bepaald door dichtgetimmerde panden, stei- kamers schoon blijven”. gers, lege winkelpanden en braakliggend terreinen. “Het mooie van Hotel Transvaal”, aldus Lindemann, De openbare ruimte verpaupert er in rap tempo en “is dat het de bouwput die het jarenlang zal zijn, verhet oude sociale weefsel breekt af. Drieduizend so- andert in bijzondere plekken. Dat het mythen verciale huurwoningen vinden er hun Waterloo, in ruil bindt met alledaagse verhalen, het bekende met het voor de helft aan nieuwe woningen. onbekende en monumenten met krotten. Maar het In plaats van deze ruimtes af te schrijven bedachten brengt ook de bewoners samen: Hagenezen, DuitOpTrek en ontwerpbureau RAL2005 het concept sers, Marokkanen, Turken, Chinezen, Antillianen, voor Hotel Transvaal. Na een geslaagde pilot in de Oezbeken en Nigerianen, en zoals gezegd bijvoorzomer van 2006 opent het dan nu zes kamers in het beeld daklozen, studenten, expats en toeristen. Hotel vooralsnog tot een aantal van drie beperkte wonin- Transvaal is zo een geheel nieuwe publieke ruimte”. gen, die 1 tot 5-sterrenverblijven huisvesten.

Het hotel beschikt over diverse kamertypes, alle Boeken is mogelijk via www.hoteltransvaal.com. Op 24 voorzien van badkamer en toilet. Het aanbod is ge- juni is er om 15.30 uur een openingsprogramma aan de varieerd: de aankleding reikt van Oosterse sferen Hertzogstraat. Contact: Mobiel projectbureau OpTrek, tot aan avantgardistische getinte kamers, er zijn ver- Sabrina Lindemann (06 40012241) of info@optrekschillen in luxe- en prijsniveau. Lindemann: “Het transvaal.nl.

15

Cultuur

VRIJDAG 22 JUNI 2007

Over vrijetijdsbesteding, vrij en niet vrij Wij hebben het dwergwerpen. Of, meer passend in ‘stupide volksvermaak’, Dancing with the Stars.

Nee, dan AustraliĂŤ. Daar doen ze aan aquagolf, brugbeklimmen, aan wedstrijdjes boomstammen zagen in een speciaal ‘Wood Chop Stadium’. Of er loopt een hele stad leeg om in het plaatselijke voetbalstadion te komen kijken naar een Robosaurus van het formaat prehistorisch monster tot de derde macht.

En het metalen gedrocht beweegt ook nog.

DOOR

Brugbeklimmen van Anne Zahalka. Alles is waar gebeurd. En die realiteit is grotesk.

Even aangrijpend, maar op een totaal andere manier zijn de foto’s van Tracey Moffat – een jonge fotografe uit Brisbane.

Wie ooit de film Rabbit-Proof Fence heeft gezien, begrijpt direct de boodschap van deze weliswaar geĂŤnsceneerde maar op ware historie gebaseerde foto’s. Inheemse en halfbloed kinderen werden ooit in AustraliĂŤ bij hun familie weggehaald. Dergelijke kinderen mochten zich niet op latere leeftijd voortplanten met volbloed Aboriginals, men hoopte het ‘gekleurde ras probleem’ zo op te lossen (uit te roeien), daarom werd het kroost bij hun familie weggehaald. Moffat toont het proces van dit brute hoofdstuk uit de geschiedenis van AustraliĂŤ.

In haar fotografie overheerst een zekere ingehouden dramatiek. Ook al zie je worstelende mannen en ben je getuige van een blanke dame zittend op een bed met een donkere peuter op haar arm, de rechtmatige familieleden staan buiten het huis. Of je ziet een dode koe slap in een boom hangen. De foto’s van Moffat laten zich lezen als een fotojournalistiek verhaal. Een verhaal waarin de fotojournalist – door het beroep gehard – met gepaste afstand keiharde feiten voor de eeuwigheid vastlegt. Tracey Moffat doet dit in warme tonen. En op schijnbaar documentaire wijze. Schijnbaar want Moffat heeft elke foto in scène gezet.

Registreert zogenaamd feiten. Hoogst bizarre. Dat wel. En onderhuids ervaar je een spanning. Die telkens een stukje verder wordt opgevoerd, onder meer doordat de foto van de worstelende mannen wordt herhaald. Die spanning wordt steeds verder opgevoerd, net zolang totdat het drama van de ‘gestolen generatie’ is onthuld.

De foto’s van Zahalka zijn documentair: niet geÍnsceneerd want alles heeft zo in werkelijkheid plaats gehad. En die realiteit is grotesk. Met een uitroep-

Drie Australische Fotografen.

Tracey Moffat, Anne Zahalka en Bill Henson.

Fotomuseum Den Haag, t/m 28 okt. www.fotomuseumdenhaag.nl

ROOS VAN PUT

Dit alles is te zien in de fotografie van Anne Zahalka. Een van de drie Australische fotografen van wie werk is te zien in het Fotomuseum Den Haag. Het museum is een van de gastlocaties voor de jubileumtentoonstelling van Den Haag Sculptuur, dat dit jaar als thema De Overkant/Down Under heeft. Met werk van kunstenaars uit AustraliĂŤ. De expositie is dit jaar nu eens niet beperkt tot het Lange Voorhout, maar is uitgewaaierd over de stad. Vele instellingen tonen dus verwante tentoonstellingen.

De vrijetijdsindustrie in Down Under heeft niets te maken met ‘vrij’, maar alles met ‘georganiseerd’. Want, getuige de serie Leisureland van de Australische fotografe Anne Zahalka gebeurt het beklimmen van rotsen in een speciaal hiervoor ingerichte sporthal, vervangt een instelling als Oceanworld de echte zee en hangen er in het speciaal aangelegde ‘English Park’ wat verdwaalde kangoeroes rond die brutaal in de camera kijken.

Nacho Duato terug op podium Danstheater Nacho Duato, in de jaren tachtig een van de meest imponerende dansers bij het Nederlands Dans Theater (NDT) en tegenwoordig artistiek directeur van de Compaùía Nacional de Danza in Madrid, keert tijdelijk terug als danser op het podium aan het Spui. Duata danst een hoofdrol in zijn eigen choreografie ‘Alas’ (Vleugels), dat op 30 oktober bij de opening van het Holland Dance Festival als ook de dag daarna wordt uitgevoerd.

De Spanjaard Nacho Duato (50) danste van 1981 tot 1990 bij het NDT, ondermeer als soldaat in Kylians ‘l’Histoire du Soldat’. Bij het Nederlands Dans Theater maakte hij ook zijn eerste ballet ‘Jardi Tancat’, een workshopproductie die vervolgens bij het Haagse gezelschap op het repertoire werd genomen en daarna tot een wereldwijd succes uitgroeide. In 1990 werd Duato door de Spaanse regering uitgenodigd de leiding van het nieuwe Nationale Ballet op zich te nemen.

Duato was in 1998 voor het laatst met zijn gezelschap in Den Haag te zien, eveneens in het kader van het Holland Dance Festival, en zou vanwege zijn speciale relatie met Den Haag daar zelf ook weer dansen. Dat ging toen echter niet door vanwege een blessure. In zijn eigen choreografie ‘Alas’ zal de charismatische Spanjaard nu op het podium

van het Lucent Danstheater alsnog als danser acte de prĂŠsence geven.

Het Holland Dance Festival omvat voorts onder meer optredens van Les Ballets de Monte Carlo met werk van Jean-Christophe Maillot en Sidi Larbi Charkaoui, de Beijing Modern Dance Company die een dubbelprogramma van Yanjinzi Gao en Anouk van Dijk uitvoert, het feestprogramma van Het Nationale Ballet ter gelegenheid van de 75ste verjaardag van Hans van Manen als ook een samenwerkingsproject van Jiri Kylian met Michael Schumacher, waarin Sabine Kupferberg, Cor BosKroese, Paula Sanchez, David Krugel en Vaclav Kunes figureren. Andere namen in het festival zijn Shusaku Takeuchi met zijn ‘Butterfly Project’, Raw Dance Company uit AustraliĂŤ, AndrĂŠ Gingras, Gregory Maqoma uit Zuid-Afrika met Vuyani Dance Theatre Group, Cathy Sharp, Regina van Berkel, Alonzo King’s Line Ballet, Paul Selwyn Norton en het samenwerkingsverband van De De Dance Company uit Jaffa en Wee Dance Company uit Berlijn.

Het Holland Dance Festival duurt van 30 oktober tot en met 18 november en speelt zich af in het Lucent Dance Theater, Theater aan het Spui, Korzo, de Regentes, de Koninklijke Schouwburg, het Atrium, het Filmhuis en op het Spuiplein.

Nacho Duato danst zelf in zijn ballet ‘Alas’. FOTO: PR

teken. Je weet niet of je moet lachen of huilen. Enerzijds is het dolkomisch om te zien hoe overgeorganiseerd de vrijetijdsbesteding is. Anderzijds heeft het

gezamenlijk ontspannen iets treurigs.

Ofwel, hoe het kunstmatige de plaats van het natuurlijke inneemt. En dat in zo’n land?!

‘In IndiĂŤ is alles anders dan je denkt’ DOOR JILL

STOLK

Als geen ander wordt Kees Ruys (1955) voortdurend naar IndonesiĂŤ getrokken.

Ruys debuteert in 1986 met ‘Een afgedragen huid’, waarna ‘Een lik van de oceaan’ volgt.

Deze romans spelen hoofdzakelijk in AziĂŤ en het hoofdthema is afscheid nemen van een relatie. In zijn latere werk is Ruys meer een reisboekenschrijver pur sang.

In 1998 schrijft Ruys het eerste deel van wat zijn reisepos over de Indonesische archipel moet worden: ‘De randgebieden Sumatra, Nias, Jakarta’. Dit boek is een eerbetoon aan zijn overleden vader.

In deel twee, ‘Onbetreden paden’, gaat Ruys op zoek naar de Kubu, een deels nomadische stam in het zuiden van Sumatra.

Hoe moet je je reisbestemming kiezen in het land van de 13.000 eilanden? In het zojuist verschenen ‘De voorouderlanden.

Reizen door Kalimantan’ laat Ruys zich inspireren door zijn grootvader, de acteur Cor Ruys, die tussen 1912 en 1937 vele succesvolle tournees door het toenmalige Nederlands-IndiÍ maakte. Kleinzoon Kees vindt een foto van zijn grootvader met een verweesde Dayak, die hotelbediende in Soerabaja (Java) is geworden.

De auteur herinnert zich de toelichting van zijn vader bij deze foto: ‘Een koppensneller, jongen, maar dan in kostuum.

Zijn stamgenoten leven in de oerwouden van Borneo. Hoe deze Dayakker in opa’s hotel verzeild geraakt is, weet geen mens. Mijn vader zei altijd: ‘In IndiĂŤ is alles anders dan je denkt.’ Dat blijkt ook hier maar weer’ Ruys bekruipt het verlangen om zelf naar Kalimantan, vroeger Borneo, te gaan. Hij heeft er al eerder over gedacht, maar ‘Kalimantan leek zo’n reisbestemming die je om de een of andere reden nooit bereikt.’ Ruys hakt de knoop door en vertrekt hetzelfde jaar nog.

Zijn reisplan gaat als volgt: Vanuit Pontianak aan de westkust de rivier de Kapuas 800 kilometer stroomopwaarts volgen. Vanuit Putussibau met een gemotoriseerde kano en een gids een aantal Dayak langhuizen bezoeken en zo mogelijk een jungletocht ondernemen om in contact te komen met Punan, de oorspronkelijke bewoners van het eiland

die nog als nomaden door de wildernis rondtrekken.

CHEMIE

Ruys spreekt Behasa Indonesia en hij weet wonderwel het plan in beweging te krijgen en te houden. Hij heeft chemie met zijn reisomgeving, hoe dan ook. Gids Sunny brengt meneer Kees naar Tantabu, daar waar niemand komt, waar nog geen kapel of schooltje bij het langhuis te vinden is; een plaatsje tussen de bergen waar nog niet veel gekapt wordt...

Ontluisterende en gelukzalige momenten beleeft Ruys.

Op de markt Pasar Malayu kun je terecht voor alles op huishoudelijk gebied, maar je kunt er ook een dierentuin bestellen.

Orang-oetans? Neushoorns? Jonge krokodillen? De specialist kan het zo leveren!

Geluk beleeft de auteur op de zandbank voor Temanggung. Langs deze oever heeft immers de arts Nieuwenhuis gestaan, die in 1896-1897 als eerste westerling het eiland wist te doorkruisen! Ruys waant zich in 1896.

En die koppensnellers? In 1894 besloten de Dayak stamhoofden dat het rituele koppensnellen voorgoed tot het verleden behoorde. Maar het gebeurde dat de Madoereze immigranten de Dayaks treiterden en hun gewoonten, de adat, met voeten traden. In 1997,1999 en 2001 trokken meerdere Dayakgroepen ten strijde tegen de Madoereze immigrantengroep.

Het kan niet genoeg benadrukt worden: Dayaks zijn bescheiden en vredelievend, maar als er een grens overschreden wordt en de voorouders geven opdracht tot moorden, ja, dan wordt er gemoord tot desnoods de laatste Madoerees het land uit is.

Ruys die zich niet ver van de gruwelen ophoudt blijft redelijk stoĂŻcijns onder de berichtgeving. Zijn eigen voorouder heeft eerder terecht geformuleerd: ‘In IndiĂŤ is alles anders dan je denkt.’

SCHRIJFKLUS

Wie op reis is en ook nog moet schrijven heeft het druk.

De dialogen met reisgenoot Arthur en de gidsen worden opgetekend, evenals de gesprekken met heel veel lieden onderweg. De belevenissen en de bespiegelingen van de auteur worden genoteerd.

Een arbeidsintensieve klus waar niet iedere IndonesiĂŤr waardering voor weet op te brengen: ‘Verhalen? Schrijf je verhalen?

Schrijf over politiek! Niemand leest verhalen’.

Het reisverhaal van Kees Ruys heeft overigens een onthaastende werking. Er is ruimte genoeg voor de lezer om zelf als het ware in het gebeuren plaats te nemen en mee te reizen, al kun je je afvragen of een zoektocht naar een hotel echt viereneenhalve pagina moet beslaan.

Humor is een sterke begeleider in dit nogal overdadig gedocumenteerde werk.

Ruys onderbreekt de eigen verhaalgang regelmatig; bij voorbeeld om het avontuur van Nieuwenhuis (citaat uit ‘In Centraal Borneo’‘ 1896-1897, uit het reisverslag van de Nederlandse arts Anton Willem Nieuwenhuis) naast het zijne te leggen, wat neerkomt op een bladzijde of twaalf ingevoegd avontuur van een ander. De lezer wordt derhalve steeds op een ander been gezet; of dit het verkeerde of het goede been betreft is een kwestie van smaak.

Een tweede IndonesiĂŤr komt trouwens met een complimenteuzer commentaar.

Ruys heeft dan wel geen kinderen (voor de IndonesiĂŤr een onbegrijpelijke status), maar zijn voortbestaan is toch verzekerd: ‘Dat er mensen zijn die uw verhalen lezen, meneer. Dat u voor duizenden en duizenden mensen op de wereld een soort voorouder geworden bent’. ‘De voorouderlanden. Reizen door Kalimantan’. Kees Ruys. Uitgeverij Atlas.

Prijs â‚Ź 24,90 4ADVER TENTIE3

! "

#$#%&%'#'$ ( )))

16

Cultuur

VRIJDAG 22 JUNI 2007

Reconstructie van de verminking van Scheveningen DOOR

COOS VERSTEEG

Ooit van het decolleté van het Kurhaus gehoord? Daarmee blijkt het alom bespotte plein voor het beroemde hotel te worden bedoeld en de benaming is te horen in de tv-documentaire ‘Scheveningen: Tragische vergissing of hernieuwd icoon’, die Toon Lampe heeft gemaakt over de vernieuwing van de badplaats Scheveningen in de jaren zeventig. Dat gebeurde in opdracht van BNA-kring Haaglanden ter gelegenheid van de Dag van de Architectuur, die dit jaar ‘tijdelijk verblijf’ als thema heeft.

Zeker voor Hagenaars die de ‘wederopbouw’ van Scheveningen bewust hebben meegemaakt en de huidige badplaats als een wangedrocht ervaren, is deze documentaire bijna de reconstructie van een misdrijf. De hoofdschuldigen zijn geen van allen meer in leven, maar de medeplegers en medeplichtigen, de betrokken stedenbouwkundigen Hans van Brederode en Toon Hofhuis, als ook Bakema’s assistent Simon Karsten komen volop aan het woord.

Soms heb je met ze te doen, omdat ze met hun goedbedoelde plannetjes en tekeningetjes zijn vermorzeld onder de kapitale krachten van de projectontwikkelaars en het eeuwige geschipper van de politiek.

Waar in het masterplan van architect Jaap Bakema een riant zicht op zee was bedoeld, is uiteindelijk een kneuterig straatje met een pergola gekomen. Waar een all season boulevard op duinniveau was beoogd, rest een unheimisch tussengebied waar geen mens wil of kan lopen.

Daarnaast waren er andere ontwikkelingen, zoals de Zwolsestraat en niet te vergeten het Leonardo da Vinciplein, die de keurige Hofhuis ineens in een term als ‘kloteplein’ doet uitbarsten.

De betrokkenen van weleer staan er vaak een beetje beteuterd bij en van hun gezicht straalt het ‘wij kunnen er ook niets aan doen’ af. “Wij hebben het pleit verloren”, zegt Hofhuis een keer letterlijk.

Maar intussen bekruipt je als kijker een boosheid over wat het stijlvolle Scheveningen van vóór Reinder Zwolsman allemaal is aangedaan. Hoe het ten prooi is gevallen aan geldzucht, aan politieke ambities en aan onkunde. Of zoals een van de betrokkenen opmerkt: ‘het oogt als een aardig centrum voor een Vinex-locatie’. Stadsbouwmeester van Den Haag Maarten Schmitt typeert de badplaats nu als ‘een samengeraapt zooitje, chaotisch, erg rommelig, van enige structuur is geen sprake’.

EMS

Het verhaal van de teloorgang van de parel aan de Noordzeekust begint feitelijk rond 1961 met de roekeloze projectontwikkelaar Zwolsman, die de – toen al zieltogende – badplaats via de aandelen van de Exploitatie Maatschappij Scheveningen (EMS) volledig in handen krijgt.

De man die Scheveningen sinds 1927 heeft opgestuwd in de vaart der volkeren, de stijlvolle en gedreven Anthony Adema Zijlstra, is niet opgewassen tegen de brute platheid van Zwolsman en houdt het al snel voor gezien. Binnen de kortste keren sluiten hotels in Scheveningen, wordt er gebroken dat het een lieve lust is en vliegt er ook nog wel eens wat in de brand. Als de EMS uiteindelijk failliet gaat, zit het Haags gemeentebestuur met een probleem en levert men – met de rug tegen de muur – de badplaats uit aan de volgende projectontwikkelaar: EMPEO Bredero. Die wil kubieke meters zien: winkels, horeca, flats en appartementen. De beroemde professor Bakema

Alles behalve thuis Het thema van de landelijke Dag van de Architectuur zaterdag 23 juni is ‘tijdelijk verblijf’: alle gebouwen en plaatsen waar we ons slechts voor een korte periode bevinden. In de breedste zin van het woord: alles behalve ‘thuis’. Iets minder algemeen: van hotels, lobby’s van kantoorgebouwen, winkelcentra, theaters en poliklinieken tot noodlokalen van scholen.

Ook in Den Haag kan een groot aantal bijzondere gebouwen door het publiek worden bezocht. De tijden zijn in bijna alle gevallen van 11.00 tot 16.00 uur. Zo zijn de Caballero Fabriek, het Joegoslavië-tribunaal, de Spuimarkt, Cats’ Heuvel en het World Forum Convention Center opengesteld, evenals de Ridderzaal en de Statenpassage van de Tweede Kamer.

Speciaal voor de Dag van de Architectuur opent het Ado-stadion zijn deuren.

Ieder uur zijn er rondleidingen met een maximum van 25 personen. Vanaf Den Haag Centraal Station rijdt er ieder uur een pendelbus. Om half elf vertrekt de eerste bus. Na een rondleiding van een uur is de bezoeker om half een terug op Centraal. Belangstellenden kunnen mailen naar congres@spitz.nu. Voorkeur doorgeven voor een tijdstip inclusief naam, adres en telefoonnummer.

SCHEVENINGEN

Omdat de Dag van de Architectuur landelijk het thema ‘tijdelijk verblijf’ heeft meegekregen, is in het programma extra aandacht voor Scheveningen. Fotografe Sarah Carlier heeft in opdracht van Stroom de (sub)culturen vastgelegd die bij het leven in de bad- en vissersplaats horen. Haar foto’s zijn te zien op verschillende plekken langs een wandelroute (verkrijgbaar op het Norfolkterrein) die door Stroom is uitgezet.

Sebastiaan Veldhuisen en Willemijn de Boer verzamelden anekdotes en toe-

komstdromen over het Norfolkterrein.

De verhalen zijn dáár te horen.

Enkele minder voor de handliggende uitschieters zijn La Defense. Deze munitiebunker op de Badhuisweg deed de laatste decennia dienst als onderkomen voor padvinders en als telefooncentrale.

Uiteindelijk is er een woonbestemming aan gegeven en verrijst er nu een villa.

Architect Philip Poell zal de hele dag aanwezig zijn om uitleg te geven.

Ook de hekken van het Norfolk-terrein gaan open. De gehele dag zullen er diverse activiteiten plaatshebben, waaronder helikoptervluchten en georganiseerde wandelingen over het terrein.

Tevens is het algemeen informatiepunt van de Dag van de Architectuur hier gevestigd.

De vuurtoren in Scheveningen is tegen betaling te bezichtigen. Muzee Scheveningen verzorgt om het uur rondleidingen in deze markante toren. Reserveren noodzakelijk op telefoonnummer (070) 350 08 30. De rondleidingen starten om 11.00 uur. Per keer kunnen er maximaal twintig personen mee. Prijs € 3,50 p.p.

DE IJSVIS

Tot slot kan er een bezoek worden gebracht aan De IJsvis aan de Dr. Lelykade.

Architect Eric Vreedenburgh geeft in een van de penthouses tekst en uitleg over luchtgebonden woningen (zie het interview met hem elders op deze pagina).

De Dag van de Architectuur sluit af om 16.00 uur met een borrel op de Pier Van der Valk in Scheveningen. Tijdens dit programma wordt de prijswinnaar van de ‘Ontwerp De Pier van de toekomst’wedstrijd bekendgemaakt. Wethouder Bouwen en Wonen Marnix Norder zal spreken over de plannen voor het Norfolkterrein.

Voor meer informatie: www.dvda-denhaag.nl

Het decolleté van het Kurhaus. FOTO: C&R wordt aangetrokken als supervisor van de ontwikkeling.

Tussen de regels door kun je in de documentaire wel horen dat Bakema meer en meer is misbruikt als wapperende vlag op een stinkende lading. Dat de niet meer zo jonge architect (befaamd vanwege zijn bouwen in harmonie met de natuur, nog steeds goed te zien aan zijn knappe ontwerpen voor Center Parcs) moegestreden onder de toenemende druk van zijn opdrachtgevers concessies is gaan doen, die hij nooit had mogen doen. En de rest volgde in zijn kielzog. Het is bijna aandoenlijk hoe de betrokkenen van weleer het alom verfoeide plein voor het Kurhaus, het tot lelijkste locatie van Nederland verkozen plekje, nu nog steeds verdedigen. Eindeloze studies hebben ze gedaan naar pleinen in Europa, gekeken is naar de voorwaarden om je behaaglijk te voelen en wat al niet meer. Maar dat het Kurhaus verscholen raakte en alleen via een spelonk toegankelijk werd, daar

wil men nog steeds niet van horen. Dat het destijds aan de gemeenteraad werd verkocht met een artist impression vanuit een vogelvluchtperspectief, dus van bovenaf, en dat iedereen daar instonk – daar hoor je nu niets over. Pas toen het er eenmaal stond werd duidelijk welke list er was uitgehaald. En sindsdien weet iedereen wat een vogelvluchtperspectief is! Nee, zeggen Hans van Brederode en Toon Hofhuis nu: de beleving van het Kurhaus wordt juist spannender doordat je in een soort decolleté kijkt en niet meteen zicht hebt op de volle glorie. Zou je ze niet…

‘Scheveningen: Tragische vergissing of hernieuwd icoon’ roept een woede terug die in de loop der jaren was weggezakt, omdat we ons nu eenmaal bij sommige feiten hebben neer te leggen. Maar als je de foto- en filmbeelden ziet van de badplaats van voor de oorlog, als je de protserige badplaatsarchitectuur van het fin de siècle aanschouwt (zoals hier en daar

nog wel in Europa is te vinden) en als je je realiseert wat Scheveningen en het Kurhaus in die tijd cultureel betekende, dan wordt deze documentaire meer dan een historische reconstructie. Dan krijg je het gevoel van een reconstructie van een misdrijf, van een extreme verminking met de gevels van de Zwolsestraat en de huizen in het Palacegebied als meest bizarre uitingen.

Het is jammer dat in het verhaal de geschiedenis op een enkel punt verkeerd wordt ingekleurd; niet bewust, maar uit onwetendheid. Want het was niet de onlangs overleden Hermance Schaepman die de bevolking en internationale artiesten mobiliseerde om het Kurhaus te behouden, evenmin als architect Sjoerd Schamhart. Noël van Dompseler was de strijdster in de frontlinie, gesteund door de dames Lever en Maaldrink. Zij zijn nu slechts in de kantlijn te zien en hadden een grotere rol in deze geschiedschrijving verdiend. Een schoonheidsfoutje dat de onderhuidse aanklacht van deze documentaire er niet minder op maakt.

En tegelijk weet je dat die aanklacht in feite zinloos is. Over veertig jaar kunnen de documentairemakers van dan exact zoiets maken over Europol en andere schandvlekken in het Statenkwartier.

Of over verminkingen die nu nog in de maak zijn en waar we nog geen besef van hebben.

Scheveningen: Tragische vergissing of hernieuwd icoon, naar een idee van Terry van der Heide. Samenstelling en regie Toon Lampe. De documentaire wordt vertoond door TV West op zaterdag 23 juni om 20:00 uur en zondag 24 juni om 12:00 uur. Vanaf maandag 25 juni te zien via een link op onze website: www.denhaagcentraal.net

Architect Eric Vreedenburgh:

‘Het ontbreekt de gemeente aan een uitgekristalliseerde visie’ Een van de meest opmerkelijke panden die bezocht kunnen worden tijdens de Dag van de architectuur is De IJsvis van Archipelontwerpers. Architect Eric Vreedenburgh geeft in een van de penthouses tekst en uitleg over deze luchtgebonden woning.

DOOR

GERARD VOS

De identiteit van de stad is een onderwerp waar architect Eric Vreedenburgh warm voor loopt. Al jaren is hij met Archipelontwerpers pleitbezorger voor het behoud van koelhuizen, pakhuizen, rokerijen en ijsfabrieken in de haven van Scheveningen. Oud en nieuw ontmoeten elkaar in de ontwerpen van Vreedenburgh. Transformeer de gebouwen en combineer ze met luchtgebonden woningen. Zorg er vervolgens voor dat deze woningen zo aantrekkelijk worden dat ze kunnen concurreren met grondgebonden woningen met een tuin. Hiermee los je tegelijkertijd het tekort aan ruimte op.

Vreedenburgh is altijd maar weer in strijd met de gemeente.

Zijn plan voor de redding van de Zwarte Madonna riep veel discussie op en De Baljurk in De Kettingstraat kwam er niet bepaald zonder slag of stoot. Vreedenburgh: “Ik zoek dat helemaal niet op. Nou kan je zeggen dat als je in stedelijke context bouwt er heel veel tegenstrijdige belangen zijn, maar het heeft eigenlijk steeds te maken met het feit dat de gemeente geen uitgekristalliseerde visie heeft. De regie is vaak niet aanwezig. Wat meespeelt is ook dat we niet met grootschalige projecten bezig zijn. We zoeken vaak hiaten in de stad. De gemeente schrikt vervolgens op en moet gaan nadenken over een locatie die plotseling wel van belang is. Daar komt bij dat de discussie over transformatie helemaal niet speelt in Den Haag. In dat opzicht lopen we achter”.

Zaterdag 23 juni opent pakhuis De IJsvis aan de Dr. Lelykade 58 haar deuren. Het project omvatte de volledige renovatie van twee pakhuizen. Ze werden getransformeerd tot moderne kantoren. Met een toevoeging op het dak van staal, aluminium werden de bijzondere luchtgebonden woningen gecreëerd. De

De IJsvis van Archipelontwerpers. FOTO: PR IJsvis kreeg vorig jaar de Nationale Staalprijs.

Vreedenburg: “De penthouses zijn eigenlijk eenvoudige volumes. Maar door de terrassen met een luifel en een buitentrap krijgt het een levendig woonbeeld. Eén penthouse zal 23 juni worden opengesteld. Je ziet niet alleen dat het een volume op een dak is, het is een compleet woonklimaat. Wat voor ons van belang is dat je de kwaliteiten van de grondgebonden woningen met een tuintje voor en achter ook in de luchtgebonden woningen kan creëren. Het ervaren van vrijheid is een primaire kwaliteit van wonen. Als de bewoners dat ervaren dan ben ik al heel blij”.

4ADVER TENTIE3

selexyz verwijs presenteert: De boekverkopers van selexyz verwijs selecteerden honderden zomer-lees-tips.

Haal de speciale folder in de winkel en laat u inspireren.

passage 39 den haag www.selexyz.nl

Cultuur

VRIJDAG 22 JUNI 2007

17

Fotografen voor de camera DOOR

BABETH KNOL

Door het tijdschrift Forbes werd Koos Breukel vorig jaar getipt als een van de belangrijkste portretfotografen om in te beleggen. Hij stond halverwege de Elsevier kunstenaars top 100 en dreigt dankzij de vele aandacht in nieuws- en weekbladen volgend jaar ook in de Kunstbeeld top 100 te belanden. Maar het zegt hem allemaal niets. Hij fotografeert niet vanuit effectbejag, hij fotografeert om de kernfunctie van het medium: het vangen en conserveren van een moment.

In tegenstelling tot wat in de pers vaak wordt beweerd, vindt Koos Breukel niet dat hij op zoek is naar de schaduwkant van de mensen die hij portretteert.

Deze typering is wellicht ontstaan door zijn vroegere onderwerpkeuzes: Eerder maakte hij onder anderen een serie portretten van overlevenden van de vliegtuigramp in Faro en van mensen met een oogprothese. Ook zijn portretten van ‘gewone’ mensen laten minder vrolijke kanten van de mens zien. Voor hem is dit geen keuze, het ligt in de aard van het onderwerp: als je je bezighoudt met levende wezens, is kwetsbaarheid en vergankelijkheid immers altijd een issue.

Wél voelt hij zich aangetrokken tot die kwetsbaarheid.

Hij geniet van de intimiteit die ontstaat wanneer mensen hem een persoonlijk geheim vertellen. En soms gaat hij ver om dit geheim te ontrafelen: “Soms schrik ik wel eens hoe ver ik ga tijdens het maken van een foto. Door de nieuwsgierigheid verdwijnt je terughoudendheid. Fotograferen drukt je naar een grensgebied, er ontstaat een soort a-menselijk gedrag”.

Dit leidt tot pure foto’s. De portretten hebben door de directheid en de ongegeneerde blik op iemands ongemakkelijkheid of ongeluk iets intiems, alsof je de personen op de foto al jarenlang kent. Door die onzekerheid in de blik en ongemakkelijke poses wordt het

werk van Breukel vaak vergeleken met dat van Rineke Dijkstra. Niet geheel toevallig: beide fotografen werken met een ouderwetse platencamera, iets dat weinig meer voorkomt. Bijna synoniem aan dit grote logge bakbeest zijn een ongemakkelijk lange wachttijd en een verhoogd bewustzijn van de aanwezigheid van een camera. Niet gek dus dat de geportretteerde personen hun pose laten verslappen en de fotograaf een blik op hun goed gemaskeerde persoonlijkheid gunnen. Fotograferen met een platencamera vergt een alerte blik, het is jagen op het moment dat het masker valt en zorgen dat je op het juiste moment afdrukt. Ambachtelijke fotografie van ver voor het digitale tijdperk.

In het fotomuseum in Den Haag hangt vanaf 23 juni een serie portretten die Breukel maakte van zijn collega-fotografen. De serie is ooit begonnen toen hij in 1990 hoorde dat Ed van der Elsken, de fotograaf wiens fotoboek ‘Sweet life’ de vonk is geweest voor Breukels vuur voor fotografie, ernstig ziek was.

Halsoverkop is hij naar Edam vertrokken om hem te portretteren. De andere portretten maakte hij uit bewondering voor zijn collega’s, fotografen met wie hij lang samenwerkte of waarmee hij een gelijkenis voelde. De ene keer maakte hij de portretten al na een paar uur, de andere keer duurde dat jaren. Omdat de aanleiding ontbrak, of omdat hij zich simpelweg nog niet over de gêne heen kon zetten om het te vragen. Voor hem is het een manier om zijn collega’s beter te leren kennen en zijn wereld, de wereld van de fotografie voor zichzelf in kaart te brengen. Voor de museumbezoeker biedt het een unieke kijk in de wereld van de fotografie. Want het is heel bijzonder dat al deze fotografen, waaronder beroemde namen als Richard Avedon, Ed van der Elsken, Rineke Dijkstra en Inez van Lamsweerde, nu eens voor de

camera staan in plaats van er achter.

Naast ieder portret hangt één werk van de geportretteerde fotograaf, geselecteerd door Breukel. De sfeer en benadering van de geselecteerde foto’s sluit steeds treffend aan bij de persoonlijkheid van de fotografen. Indrukwekkend hoe zoiets als een persoonlijk werkethos in beeld is te vangen. Een vraag die rijst

‘Onder fotografen’, in het Fotomuseum Den Haag, Stadhouderslaan 43, Den Haag. Te zien van 23 juni t/m 30 september. Openingstijden: di. t/m zo. van 12.00 tot 18.00 uur. www.fotomuseumdenhaag.nl

Abklopfen und Neuputzen

De schommelstoel van Paul Berner

door Bert Jansma

DOOR

Jazz deze week

Zet de drie cd’s die bassist Paul Berner in Nederland maakte op rij, en je krijgt een mooie lijn die zowel naar het hart van zijn jeugd in de Verenigde Staten leidt, als naar een steeds persoonlijker combinatie van de elementen die zijn muzikale leven bevolkten: jazz, rock en country. Eerst ‘Open country’, zijn eerste cd als leider, waarin pianist Monty Alexander – in wiens trio Berner enkele jaren speelde – te gast is. Daarna ‘Running outside’ met de gitaren van Peter Tiehuis en Ed Verhoeff, waarin je bijna een reis maakt door de Great Plains van Amerika waar Berner opgroeide. En zojuist verschenen is ‘Back porch’ (Twister records) waarbij de klarinet van de altijd fraai spelende Michael Moore – ook al een Amerikaan die in Nederland woont – een ‘vocale kwaliteit’ toevoegt. De schommelstoel staat er op de veranda, en de verhalen over de ‘Whiskey girl’, de ‘Dust devils’, oude folksongs en ‘The world like it was ‘ – een stuk van Berner zelf – doen er de ronde. Het is romantisch, met een vleug van Pat Metheny of Bill Frisell in de gitaren. Paul Berner presenteert die nieuwste cd zaterdag a.s. in Den Haag in de Regentenkamer.

Berner: “Er zitten veel ‘covers’ bij, zoals dat tegenwoordig heet. Geschreven door zeer verschillende muzikanten, die op een of andere manier allemaal in elkaars buurt komen. Gillian Welch bijvoorbeeld, een zangeres en gitariste die stukken schrijft waarvan ’t líjkt alsof ze oud-Amerikaans zijn, volksmuziek bijna. Of een stuk van Chris Whitley, een zanger die national steel-gitaar speelt, een ‘slide’-achtige gitaar. Het soort muziek waarnaar ik eigenlijk al jaren luister”.

Berners muzikale reis vanuit Nederland terug naar zijn wortels is des te opvallender, omdat hij – na een opleiding als jazz én klassiek bassist – bij het orkest van Lionel Hampton speelde, destijds met groten als Arnett Cobb, Benny Bailey, Curtis Fuller en Frank Dunlap, met Monty Alexander internationale tournees maakte waarna hij op een dag besloot voor de ‘quality of life’ in Nederland te blijven. Hier kwam de ‘Americana’ terug in zijn jazz. “Het duurde eigenlijk heel lang voor het muntje viel”, vertelt Berner. “Ik had een paar stukken geschreven die wat exotisch klonken en ik zocht passende titels, Isfahan, Timboektoe, zoiets.

Tot ik opeens bedacht dat de plaatsen waar ik vandaan kwam allemaal Indiaanse namen hadden, die ik heel gewoon vond maar die eigenlijk ook exotisch klinken: Minnetonka, Muskogee. Muzikaal kwam er ook een moment van verandering.

Vroeger schreef ik iets en dan dacht ik: Dat kan eigenlijk niet, dat is te eenvoudig. Het moet hipper, meer jazzy. En dan maakte ik er wat gekke akkoorden bij, veranderde een paar noten. Met ‘Running outside’ kreeg ik steeds meer het gevoel: Ik moet gewoon schrijven zoals ik ’t hoor, ’t kan me niks schelen of ’t hip is of niet”.

Berners jazz krijgt er een heel andere kwaliteit door, melodischer, dromeriger, met een – overigens bedrieglijk – gevoel van eenvoud. Muziek die niet alléén aan een jazzpubliek appelleert. Berner: “Jazz is eigenlijk altijd heldere muziek geweest. Voor een goeie jazzplaat hoefde je niet gestudeerd te hebben om het te begrijpen. Misschien is begrijpen niet het goede woord. Je moet je publiek een ingang bieden, zodat het met je mee kan reizen. Er is een hoop muziek die zo met zichzelf bezig is, dat die ingang een beetje vergeten wordt. In mijn band gebeuren ook dingen die, als je ze uit hun context licht, best ingewikkeld zijn. Maar het publiek ondergaat dat niet zo”.

Koos Breukel (1962), Gerard Fieret, Den Haag 2005, gelatinezilverdruk; FOTOMUSEUM DEN HAAG, COURTESY VAN ZOETENDAAL COLLECTIONS.

bij zo’n overzicht is of er een profiel kan worden geschetst van ‘de fotograaf’. In eerste instantie laat het juist de vele verschillende karakters in de fotografiewereld zien, hoewel Breukel wel een voorkeur heeft voor rustige, afstandelijke fotografie en een respectvolle benadering van het onderwerp. Toch ziet de fotograaf zelf wel één duidelijke overeenkomst: de liefde voor het beeld en de liefde voor het leven. “Er zit natuurlijk ook een aantal fotografen tussen die het hebben opgegeven, zoals Gerard Fieret. Maar die liefde voor het beeld en de liefde voor het leven is de basis van het fotograaf zijn. Als fotograaf moet je op zoek willen gaan naar dingen die het waard zijn om te koesteren”. Koos Breukel koestert zijn bijzondere momenten met zijn collega-fotografen. De portretten zijn voor hem visuele geheugensteuntjes van zijn ontmoetingen. Zo heeft hij warme herinneringen aan het portret van Robert Frank, met wie het vanaf het eerste moment klikte. “Met hem had ik direct zo’n fijne band, ondanks dat hij op dat moment niet lekker in zijn vel zat. Dat zie je terug in het portret. Ondanks dat zijn uitstraling duidelijk zijn problemen weergeeft, is het een warme foto. Zo’n ontmoeting is zo bijzonder, dan is dat portret eigenlijk bijzaak”.

Deze expositie is dan ook slechts een tussenstadium.

Zolang Koos van Breukel nog werkt, is de serie nog lang niet af. Zo had hij onlangs alweer een nieuw slachtoffer op het oog: ’s ochtends na een afspraak met fotograaf Villevoye was hij gefascineerd door diens antropologische inslag en de overeenkomsten met zijn eigen werk. Wordt vervolgd.

Regentenkamer, Den Haag, Laan van Meerdervoort 34, zaterdag 23 november (18.00-22.00 uur): Paul Berner Band presenteert ‘Back porch’. Toegang gratis.

Verdere informatie: www.paulberner.com en www.regentenkamer.nl

BABETH KNOL

“Abklopfen und neuputzen”, vergeet het stoffige imago van keramiek, keramiek is hip! In Livingstone Gallery is deze maand het eindresultaat van dit project van Stichting Promotie Monumentale Keramiek te zien. Initiatiefnemers van het project, kunstenaars Gijs Assmann, Hans van Bentem, Ingrid Mol en Adriaan Rees, kozen alle vier een kunstenaar uit op wiens werk zij reageerden. Jeroen Dijkstra, directeur van de galerie en lid van deze stichting, aarzelde na presentatie van het project tijdens een etentje geen moment om een expositie te programmeren. Alle 24 ontstane ‘conversation-pieces’ waren daar samen op een tafel uitgestald. Wat een indrukwekkend beeld moet dat geweest zijn. Want wie bij keramiek alleen denkt aan porseleinen borden en tulpenvazen heeft het mis.

Keramiek is ook cartooneske race-auto’s, vogelverschrikkers, borsten en een apenkop met een beugeltje. Deze keramiek flirt met pop-cultuur, kitsch en meligheid en valt op door het innovatieve gebruik van het materiaal.

Daarnaast stimuleert de expositie tot het op een andere manier benaderen van kunst. Met het besef van de samenwerking tussen de kunstenaars in het achterhoofd ga je zoeken naar dwarsverbanden.

Waar ligt de basis van het werk? Zichtbaar wordt hoe een thema op uiteenlopende manieren kan worden uitgewerkt en hoe heel verschillende voorstellingen door parallellen in kleur en vorm toch dezelfde ‘feel’ kunnen geven.

Ook de manier waarop de verschillende kunstenaars de dialoog aangingen is interessant. Hoewel het proces van de dialoog helaas niet bij alle duo’s even helder is, valt er toch het een en ander over de samenwerking uit te lezen. Een dialoog in vorm en kleur ontstond bij Hans van Bentem en Ralph van der Mijgaard. Adri-

aan Rees en Gijs Frielling maakten zelfs samen één werk, waar zij als toppunt van eenheid beiden een handafdruk in achterlieten. Ook Ingrid Mol en Pepijn Nieuwendijk maakten samen een serie werken.

Gijs Assmann en Ad Gerritsen hebben vooral een link wat betreft het onderwerp.

ject voor vooraanstaande keramisten, licht deze expositie een tipje van de sluier op van de volgende halte van de keramiek.

Een hoopvol detail voor de toekomst: De zoon van de galerie eigenaar is plots niet meer weg te slaan uit de galerie. Hij was op slag verliefd op het werk van Pepijn

Overzicht van de galerie, met werk van Ad Gerritsen en Gijs Assmann. Foto: PR De dubbele lading van de ogenschijnlijk ‘gewone’ portretten van Gerritsen krijgen een meer expliciete vertolking in de keramieken van Assmann.

Juist omdat er gekozen is voor het aanvullen van de expositie met werken die buiten het project vallen ontstaat er een goed beeld van het oeuvre en de eigenheid van de kunstenaars en wat er gebeurt als deze op elkaar reageren of met elkaar versmelten.

Livingstone Gallery laat met dit project zien dat het mikt op de voorste schreden van de kunstwereld. Hoewel het ook heel goed kan worden gezien als een speelpro-

Nieuwendijk, die samen met Hans van Bentem ook is vertegenwoordigd in het op pop-culture en graffiti geïnspireerde kunstenaarsgezelschap ‘Artoonisten’. Hét bewijs dat keramiek leeft staat in Livingstone Gallery. De jeugd heeft de toekomst.

En keramiek ook.

‘Abklopfen & Neuputzen’, te zien t/m 21 juli in Livingstone Gallery, Anna Paulownastraat 70-A/B, Den Haag. Openingstijden: woensdag t/m zaterdag van 12.00 tot 17.00 uur en laatste zondag van de maand.

Meer informatie: 070-360 94 28 of www.livingstonegallery.nl

4ADVER TENTIE3

Bestel nu kaarten voor seizoen 0708!

Ariane Schluter en Gijs Scholten van Aschat in Liaisons Dangereuses

Toneelkwartier Den Haag

Bert Visscher in Stoffe jongens

Maria Kraakman in Eline Vere

Floddertje voor iedereen vanaf 3 jaar

Shakespeares beroemde komedie As You Like It

l n . s k . w w w Bestel via

enhaag.nl w.toneelkwartierd w w a vi n aa s a’ m ogram of vraag de jaarpr De Koninklijke Schouwburg en het Nationale Toneel heten vanaf seizoen 0708 samen Toneelkwartier Den Haag

18

Sport

VRIJDAG 22 JUNI 2007

Honkballer Berry Van Driel droomt van de Olympische Spelen:

Marcella

‘Nooit gedacht dat het zo snel zou gaan’ Aan het begin van dit seizoen maakte ADO-honkballer Berry van Driel (22) een belangrijke keuze.

Na jarenlang ook op de honken te hebben gestaan, besloot hij zich volledig te richten op het pitchen.

Een keuze die goed uitpakte, want sinds begin mei maakt hij als pitcher deel uit van de trainingsgroep van Oranje.

DOOR

EPPO FORD

“Het ging zo. Ik vond het spelletje te leuk om alleen te pitchen. Maar op een gegeven moment moet je een keuze maken. Afgelopen seizoenen stond ik ook ingeschreven als werper. Vanwege de schaarse veldbezetting moest ik echter vaak fielden en kon ik niet gooien”, aldus Van Driel. De lange, rechtshandige werper die al vanaf zijn vijfde de kleuren van de in het Leen Volkerijkstadion aan de Dedemsvaartweg spelende club verdedigt, won advies in bij de mensen om zich heen. “Zij gaven aan dat het verstandig zou zijn als ik mij volledig op het werpen zou richten”.

Hoewel ADO een wisselvallig seizoen maakt en hij het slaan zeker in het begin mistte, wist hij zijn draai te vinden.

Tot dusverre heeft hij als slotwerper één overwinning en vier saves gepakt. Zijn sterke punten zijn de fastball en zijn lengte, waardoor hij in een voor de slagman lastige hoek gooit. Van Driel, kritisch: “Ik moet wel werken aan mijn techniek.

Maar ik pak het op zich snel op”.

Hij was, net zoals zovelen, verrast dat hij na een maand competitie bij de trainingsgroep van Oranje werd gehaald.

Van Driel: “Ik hoorde mensen wel zeggen dat als ik zo doorging ik kans zou hebben om geselecteerd te worden. Maar ik had nooit gedacht dat het zo snel zou gaan”. De student sportmanagement aan de Haagse Hogeschool is uiteraard zeer tevreden met zijn selectie voor Oranje.

“Ik leer en train veel. Ik focus me op het pitchen en kijk hoe de andere werpers het doen”.

Berry van Driel in actie. FOTO: PRESS HERE PICTURES Het is een belangrijk jaar voor Oranje.

Eind juli wordt in Amerika een trainingsserie tegen het nationale team van de Verenigde Staten gespeeld. Bijzonder, want deze is op uitnodiging en nooit eerder viel Oranje deze eer te beurt. En dan volgt in augustus het World Port Tournament in Rotterdam. Beide ter voorbereiding van het zwaartepunt van het Oranjeseizoen: het EK in september, waar de winnaar zich kwalificeert voor de Olympische spelen. Tot slot is er in november het WK in Taiwan.

Van Driel hoopt het allemaal mee te maken, al beseft hij zich terdege dat een selectie voor de trainingsgroep nog geen definitieve selectie inhoudt. “De voorselectie is 26 man. Officieel mogen er 24 mee, maar er komen ook nog jongens bij die nu in het buitenland spelen. Het is moeilijk in te schatten wie erbij worden gehaald en wie er mogen blijven”.

Hij heeft besloten dat hij maar één ding in eigen hand heeft, en dat is hard werken.

Van Driel: “Het is de eerste keer dat ik bij de selectie zit. Bij Oranje ben ik weer een rookie. Ik houd me rustig en volg op wat

ze zeggen, dat is denk ik het beste wat ik kan doen”.

Buiten de ambitie om bij Oranje te blijven en uiteindelijk volgend jaar de Olympische Spelen mee te maken, heeft Van Driel ook nog te maken met de realiteit van de nationale competitie. Na een matig begin, speelt ADO halverwege het seizoen wisselvallig, maar maakt het nog steeds kans op de play-offs. Het lijkt erop dat landskampioen Kinheim met Neptunus om de landstitel gaat strijden. De overige ploegen, op waarschijnlijk promovendus RCH na, maken uit wie derde en vierde worden; de plaatsen die recht geven op de play-offs.

Van Driel: “In het begin van het seizoen zaten we schaars in de pitchers. We hadden er vier, terwijl een stuk of acht geen overbodige luxe is. We hebben er nu nog steeds niet veel, maar voor twee wedstrijden in de week zitten we goed. Jurriaan Koks speelde college in de USA en is nu terug, en Elvis Polanco is erbij gekomen.

Ook qua veldbezetting hebben we in vergelijking met vorig jaar een bredere selectie”.

Marlot Meddens:

Zonder bril naar de top HLTC Leimonias behaalde afgelopen weekend op het terrein van TC Groenekan een knappe tweede plaats in de eredivisie gemengd.

Ondanks dat ze uiteindelijk geblesseerd moest afhaken, was een belangrijke rol weggelegd voor de 19-jarige Marlot Meddens.

De speelster van Jong Oranje was een opvallende verschijning in het verder door buitenlanders gedomineerde team van hoofdcoach Mark Paul Burgersdijk. Nu het talent uit Voorhout geslaagd is voor haar VWO-diploma, wil ze zich volledig op haar sport storten. Haar doel is binnen drie jaar tot de top 100 van het damestennis te behoren.

DOOR FRANK

ZEGERS

Marlot Meddens: “Hoewel we de titel niet hebben behaald, zijn we supertevreden met de tweede plaats. Onze tegenstander in de finale, Popeye GS uit Amsterdam, is gewoon de terechte kampioen. We hebben deze prestatie vooral te danken aan onze goede teamspirit. Over mijn eigen prestatie ben ik ook tevreden. Ik was de allerjongste speelster van de competitie en heb in de singles tegen Andrea Vanc en Frederica Piedade aangetoond dat ik al van top 200 speelsters kan winnen”.

Jammer alleen van die blessure. “In de halve finale tegen TC Groenekan voelde ik tijdens het singlespel op de hardcore ondergrond de botvliesontsteking aan mijn scheenbeen, waar ik al eerder last

van had, weer opkomen.

De blessure wordt veroorzaakt door het spelen op verschillende ondergronden.

De tweede set kon ik bijna niet meer lopen. Vervolgens speelde ik ook nog eens de dubbel. Niet verstandig, maar het team had mij nodig. Na winst in de eerste set moest ik opgeven. Nu laat ik de blessure twee maal per dag behandelen en ik verwacht dat ik uiterlijk over twee weken weer kan spelen. Mijn doel is om op korte termijn 25.000 dollar toernooien te gaan spelen om vervolgens door te stoten naar de top 400. Momenteel sta ik 630 op de WTA-ranglijst”.

Haar voorbereiding was niet ideaal. Meddens: “Tussen het begin van de eredivisie en het laatste examen voor mijn VWOdiploma zaten maar een paar dagen. De afgelopen tijd heb ik het enorm druk gehad. Ik wilde per se mijn VWO-diploma halen. Gelukkig heeft het Rijnlands Lyceum in Sassenheim alle medewerking verleend om tennis met studeren te combineren. Ze gaven me veel vrijheid om thuis te leren. De combinatie toptennisschool was erg zwaar. De hele dag was strak ingepland en ik had geen minuut vrije tijd. Vooral de laatste periode ben ik veel op school aanwezig geweest en dat heeft nu zijn vruchten afgeworpen.

Wel speelde ik voor Leimonias nog mee in de hoofdklasse, waarin ik al mijn singles partijen heb gewonnen en slechts 21 games heb verloren. Met mijn diploma op zak wil ik me helemaal op het tennis storten”.

Toch wil ze zich ook daarnaast ontwik-

kelen. “Nu school voorbij is, heb ik zoveel vrije tijd, dat ik me nu al verveel. Ik ben dan ook van plan om een zelfstudie sportmassage te gaan doen. Deze zomer speel ik voor de laatste keer het nationale jeugdkampioenschap en dat toernooi wil ik graag een keer winnen. Vervolgens speel ik om de nationale seniorentitel. Die toernooien hoop ik overigens zonder bril te spelen. Ik draag een bril omdat mijn ogen moeite hebben bewegingen in de diepte in te schatten. Ik doe nu oefeningen om mijn ogen te trainen en ben het gebruik van mijn bril aan het afbouwen.

De trainingen doe ik al zonder”.

Medaille

haar overwinningen in de kwartfinale op

Precies dertig jaar geleden, op vrijdag 1

op de Britse Sue Barker, tegenwoordig

juli 1977 staat Betty Stöve op het punt

de bekendste sportpresentatrice van

de finale van Wimbledon te spelen tegen

de BBC. Maar dan. In de tweede set

de Britse Virginia Wade. Betty pakt haar

weet Stöve nog een 3-1 achterstand

tennisjurk en trekt het aan. Ze heeft het

goed te maken, het wordt 3-3. Dat is het

jurkje speciaal voor Wimbledon laten

breekpunt van de wedstrijd. Wade wordt

maken. Het materiaal kreeg ze van haar

vervolgens door het Britse publiek op

sponsor Adidas. De stoffen en de be-

handen gedragen, ze krijgt vleugels in de

kende strepen, soms blauw, soms groen,

rest van de partij en wint. In frustratie en

werden door een naaister van thuis in

teleurstelling drukt Stöve haar handen

elkaar gezet. Betty is niet zenuwachtiger

op haar oren om het oorverdovende

dan normaal. Toch heeft ze ’s ochtends in

applaus voor Virginia na het matchpoint

alle stilte het gras van het heilige centre-

niet meer te hoeven horen. En het ergste

court aanschouwd. Even aangeraakt,

moet dan nog komen, de prijsuitreiking.

opgesnoven en op zich in laten werken.

De rode loper gaat uit voor de Koningin

Het glazen deurtje achter het centre-

en Betty mag opdraven voor haar prijs.

court gaat open. Virginia Wade en Betty

Ze krijgt een medaille in een doosje, doet

Stöve betreden het centrecourt. Snel een

de klep dicht en het is voorbij. De inmid-

buiging naar de Royal Box waar Koningin

dels éénenzestigjarige Betty Stöve geniet

Elisabeth zit. 1977 is het centenary jaar

nu van haar welverdiende rust in het

van Wimbledon en dat juist nu een Britse

Belgische landschap. Tennissen doet ze

speelster in de finale staat, heeft de

niet meer, valt hooguit nog een keertje

Koningin doen besluiten om te komen.

in bij een damesdubbel als één van haar

De wedstrijd begint en Stöve komt goed

vriendinnen niet op komt dagen. Herin-

uit de startblokken, ze wint de eerste

neringen haalt ze zelden op. Ze hoeft

set met 6-4. Wade voelt de druk van het

zich niet te bewijzen, heeft daartoe ook

Britse volk die haar al van tevoren de

nooit de behoefte gehad. Haar resultaten

titel heeft toegedicht in ‘Ginnie’s Golden

spreken voor zich!

Martina Navratilova en in de halve finale

Final’. De Nederlandse speelt sterk en met veel vertrouwen, opgedaan door

MARCELLA MESKER

Basketbalsters Lokomotief zijn Nederlands kampioen Het meisjes Under 14-team van de Rijswijkse basketbalvereniging Lokomotief is afgelopen zaterdag kampioen van Nederland geworden. In Leiderdorp versloegen zij in de finale van het Nederlands Jeugd Kampioenschap (NJK) Yellow Bike uit Den Helder met 79-59. Het is voor het eerst in de 36-jarige clubgeschiedenis dat een team van Lokomotief de beker voor ‘beste team van Nederland’ opeiste.

Bike, onder toeziend oog van Meindert van Veen (bondscoach van het nationale vrouwenteam) en enkele honderden toeschouwers, nam Lokomotief al snel een beslissende voorsprong. Halverwege bedroeg het verschil negen punten, 4334. In de tweede helft bleef Lokomotief stug door scoren en slaagde een zichtbaar teleurgesteld Yellow Bike er niet in dichterbij te komen. Absolute uitblinker voor

Nieuwe opzet eredivisie Het was voorlopig de laatste keer dat de eredivisie in de huidige opzet (een halve competitie met play-offs in een tijdsbestek van zestien dagen) is gespeeld. Meddens: “Men wil meer aandacht van de media en een mogelijkheid daartoe is de competitie langer te laten duren. Maar ja, voor mij is belangrijk dat ik tegen zo sterk mogelijke speelsters speel. Als de eredivisie volgend jaar gaat plaatsvinden verspreid over zeven weekenden, zal het voor sponsors moeilijker zijn internationale toppers vast te leggen, waardoor het niveau daalt. Als deze dan komen, zal dat maar voor een paar wedstrijden zijn. Voor mij wordt het dan ook minder interessant. Juist van de wedstrijden tegen buitenlandse speelsters word je beter. Met de nieuwe opzet kan ik net zo goed weer in de hoofdklasse gaan spelen”.

De Rijswijkse basketbalvereniging Lokomotief is kampioen van Nederland geworden. FOTO: PR In de vroege ochtenduren werden eerst nog de halve finales afgewerkt. Daarin versloeg Lokomotief (met speelsters geboren in 1993 en 1994) de gedoodverfde favoriet voor de titel, Grasshoppers uit Katwijk, met het kleinst mogelijke verschil van één punt: 47-48. Lokomotief, geleid door de coaches Jeff de Vlugt en Regina Rademaker vocht lange tijd tegen een kleine achterstand, maar slaagde erin in de slotminuut langszij te komen. De beslissende score kwam op naam van Richelle van der Keijl, die vervolgens met een shotblock nog een mogelijke winnende score van Grasshoppers voorkwam.

In de finale tegen het Helderse Yellow

Lokomotief in de finale was Maxime Essenstam, met maar liefst 28 punten en 14 rebounds.

Voor het uit dertien speelsters bestaande team van Lokomotief betekende het veroveren van het Nederlands Kampioenschap de ultieme beloning voor een jaar lang hard trainen en heel veel ‘in het teken stellen’ van het basketbal. Eerder deze maand eindigde het jongens Under 12team van Lokomotief als tweede op het Nederlands kampioenschap in Drachten.

Hiermee werpen zich de eerste vruchten af van de serieuze en intensieve, door vrijwilligers gedragen jeugdopleiding van basketbalvereniging Lokomotief.

19

Sport

VRIJDAG 22 JUNI 2007

Topsurfer Michael Schmitz blijft Scheveningen trouw

‘Eerlijk zijn tegen de golven’

‘Ervaring van Newton van onschatbare waarde’ Het duel op het Schapenatjesduin in Kijkduin van afgelopen zaterdag tussen Storks en Kokolishi, viel volledig in het water. De eerste wedstrijd van de double-header werd in de eerste helft van de 3de inning, met Kokolishi aan slag, stand 2-4, gestaakt.

Coach Peter Noordermeer daar maar eens over gebeld. Die: “Tja, eerst hoorden we het in de verte rommelen, het kwam snel dichterbij, de scheids stuurde ons naar binnen. Toen wij eenmaal binnen waren, begon het daarnaast echt ongelooflijk hard te plenzen. Niet normaal meer. Het was niet te doen. Aanstaande zondag wordt ie gewoon in zijn geheel overgespeeld”.

Kwam jullie niet slecht uit.

“Nou, we stonden inderdaad achter.

Hun slagmensen waren lekker op dreef: we hadden al een homerun van Anthoy Hooi en Melvin Brown om onze oren gekregen”.

Doet dat in zo’n duel tegen een stadgenoot extra pijn?

“Kokolishi en wij zijn aan elkaar gewaagd, het zijn altijd leuke wedstrijden.

Momenteel staan zij vijfde, wij vierde.

De eerste vier plaatsen geven recht op de play-offs, dus wat dat betreft doen we niet veel voor elkaar onder”.

‘Proberen het maximale uit de golf te halen.’ FOTO: PETRA/O’NEILL

Zodra er golven zijn, ligt het water bij het havenhoofd vol surfers.

Grote kans dat een van die surfers Michael Schmitz is, vier jaar geleden de eerste Nederlandse longboarder die een top tien plaats haalde bij een Europees kampioenschap. Deze week ligt hij niet voor de kust van Scheveningen in het water, maar bij Anglet, Frankrijk. Daar vindt Eurosurf plaats, het tweejaarlijkse Europese kampioenschap voor landenteams.

DOOR

EPPO FORD

“De teams bestaan uit de beste tien surfers van ieder deelnemend land”, vertelt hij vlak voor zijn vertrek in surfshop Hartbeach in de Scheveningse haven, waar hij kind aan huis is. “Shortboarders, longboarders en bodyboarders, zowel mannen als vrouwen”. Schmitz is longboarder. “Het klassieke surfen, zeg maar.

Daar is alles mee begonnen”.

Zelf kwam hij met de sport in aanraking toen hij als dertienjarige aan het skaten was met zijn broer Partick, inmiddels zanger van de Haagse band Splendid.

“Ik ben opgegroeid in Scheveningen.

Mijn ouderlijk huis ligt aan het strand in de buurt van het beeldenmuseum. Een toplocatie. Veertig meter en je ligt in de zee. Ik was met mijn broer op straat bezig, toen we iemand zagen lopen met een surfboard onder zijn arm. ‘Hé, je vergeet je zeil!’, riepen we. Maar dat had hij niet nodig. We zijn vervolgens toch maar even gaan kijken wat hij ging doen”.

Twee jaar later surfte Schmitz zijn eerste wedstrijd. “Rond mijn vijftiende kwam ik in aanraking met de voormalig Nederlands kampioen Eric de Roode. Hij nam me op sleeptouw en gaf me een hoop informatie. Hij was een soort coach. Bij de eerste wedstrijd werd ik gelijk vijfde. Dat was uniek, want ik deed met de senioren mee”.

Hij kreeg de smaak te pakken en ging meer wedstrijden surfen. “Ik vond het uitdagend en ging steeds meer proberen”. In Biarritz surfte hij zijn eerste Europese wedstrijd. Daar ontmoette hij een aantal Portugese jongens, waarmee hij een tijd lang optrok en evenementen bezocht. De Roode en de Portugezen stonden aan het begin van Schmitz’ carrière, dat tot dusverre als hoogtepunt heeft dat hij vier jaar geleden negende werd tijdens de Europese kampioenschappen.

80.000

MENSEN

Die prestatie zorgde ervoor dat hij mag meedoen met de besten. Zo surfte hij vorig jaar onder andere het US Open. “Dat was bij Huntington Beach. Het hele dorp was afgeladen met mensen, allemaal voor het surfen. Er stonden 80.000 mensen op het strand. In Europa kennen we dat niet.

In Frankrijk is 10.000 echt veel”. Voor de wedstrijd was dat wennen. “Dan peddel je uit en is het zwart van de mensen. Daar moet je mee omgaan. Dat was voor mij een nieuwe ervaring”.

Het niveau was ‘belachelijk hoog’, aangezien de beste 44 surfers van de wereld aanwezig waren, met deelnemers uit Hawaï en Australië. Desondanks werd hij 70ste. “Ik ben er rustig op afgestapt en heb gesurft”, zegt hij laconiek.

De ervaring die hij in Amerika opdeed, betaalde zich vervolgens uit tijdens het WK in Frankrijk, later dat jaar. Als eerste Nederlander werd hij uitgenodigd om deel te nemen. Hij werd 32ste. Schmitz:

“De ervaring van het US Open heeft geholpen. En het was een voordeel dat het in Frankrijk werd gehouden”.

EUROSUR F

Het zorgt ervoor dat hij voor de start van Eurosurf bij de beste vijf surfers op zijn onderdeel wil eindigen. Als team zou een topvijf positie eveneens ‘supergoed’ zijn.

Spanje en Frankrijk zullen waarschijnlijk uitmaken wie de kampioen wordt, daaronder wil Nederland nog wel eens verslagen worden door een team als Duitsland, nou niet bepaald een land met de rijkste surftraditie. Maar het Nederlandse team heeft speciaal voor dit toernooi gemeenschappelijk getraind, in het complex van het Hofstad college, en wellicht dat dat geholpen heeft. Schmitz, toevoegend: “De Hollandse surfbond wilde met de trainingen ook meer teamgevoel bereiken. Door mijn ervaring heb ik wel iets meer mijn eigen voorbereiding gedraaid dan zij wilden”.

Het surfen in Nederland is in opkomst, op een matige surfdag liggen er al vrij snel zestig beoefenaars in de zee voor Scheveningen. Dat er dit jaar pas voor het eerst een georganiseerde voorbereiding was vanuit de bond, geeft echter aan dat de sport in Nederland in vergelijking met de grote surflanden nog in de kinderschoenen staat. Een achterstand die niet snel ingehaald zal zijn, ook omdat de Scheveningse golven niet het internationale topniveau halen.

beren het maximale uit de golf te halen.

En het is niet eerlijk tegenover de golf om te zeggen dat het hier niet goed is. Je moet genoegen nemen met wat je hebt.

Als je genoegen neemt, kan je er wat van maken. En het is in Scheveningen genoeg ‘golfzeker’. Je kan gemiddeld drie à vier dagen het water in. Dat is echt niet zo heel slecht”.

Dat hij in Scheveningen nog lang niet is uitgeleerd, bewees hij eerder dit jaar, toen hij in een wedstrijd een ´tail360´ uitvoerde, een uit het skaten afkomstige draai die voor een longboard zeer lastig is. “Als je die doet in een wedstrijd, kan je ervan uitgaan dat je een goede prestatie levert”.

Wat hij wel als een nadeel beschouwt van Scheveningen, is de populariteit van het surfen. Schmitz: “Als het zo blijft doorgroeien, is het over twee jaar niet zo gek als er tweehonderd mensen in het water liggen, wat betekent dat er een paar duizend op die dag surfen. In de toekomst zouden ze nog meer aan veiligheid kunnen doen, bijvoorbeeld een informatiebord met regels op het strand plaatsen. Want de zee is gevaarlijk en niet iedereen weet dat. Nu rukt telkens de reddingsbrigade uit”.

Toevoegend: “En voor de jongens met meer ervaring ontbreekt een uitwijkmogelijkheid. Laatst nog werden enkele surfers door de politie bij de Pier weggehaald, terwijl die zeer ervaren waren.

Je wilt als ervaren surfer niet bij de beginners liggen. Je kan het vergelijken met de Formule 1. Rij je lekker rondjes, zie je ineens een Fiat Panda voor je”.

‘De zee is gevaarlijk en niet iedereen weet dat’

EERLIJK

Toch vertrekt Schmitz niet naar een beloofd surfland. Schmitz: “Het gaat om het verleggen van grenzen, die van jezelf en die van de golf. Ik kan hier nog pro-

Kijk voor live resultaten en meer op www.surfingfrance.com/eurosurf

Haarlem eerste gast bij ADO Den Haag Loketten kaartverkoop oud ADO Den Haag speelt op zondag 19 au- Speelronde 1: ADO-stadion mogelijk behouden gustus de eerste competitiewedstrijd in FC Zwolle - ADO Den Haag, BV Veendam Wethouder Marnix Norder (Bouwen en Wonen) heeft toegezegd te zullen onderzoeken of het mogelijk is de kaartverkooploketten van het ADO-stadion in het Zuiderpark geheel of gedeeltelijk te behouden. Deze toezegging heeft hij gedaan naar aanleiding van mondelinge vragen die PvdA-gemeenteraadslid Gerard Verspuij heeft gesteld.

Verspuij: “De loketten hebben voor veel mensen een nostalgische waarde. Ze staan symbool voor de periode dat ADO in het Zuiderpark heeft gevoetbald. Als

het mogelijk blijkt de loketten in te passen in de nieuwe ontwikkelingsplannen van het Zuiderpark, zou dat heel mooi zijn!”

De sloop van het stadion is inmiddels begonnen. Na de zomer zal ADO Den Haar gaan spelen in een nieuw stadion in het Forepark. De locatie van het stadion krijgt een nieuwe bestemming. De definitieve plannen hiervoor zijn nog niet bekend. Waarschijnlijk komt er een topsporthal en zal de HALO naar het Zuiderpark verhuizen.

het nieuwe stadion tegen HFC Haarlem.

Overigens bestaat nog steeds de kans dat die wedstrijd zonder publiek zal moeten worden gespeeld als straf voor de ongeregeldheden tijdens het treffen tegen Groningen; deze laatste competitiewedstrijd in het Zuiderpark werd toen gestaakt. De KNVB moet hierover nog uitspraak doen.

Een week voor het treffen tegen Haarlem, vrijdag 10 augustus, opent de club de competitie met een uitwedstrijd tegen FC Zwolle, dat overigens ook een nieuw stadion in gebruik neemt. Het speelschema van de eerste twee competitieronden (onder voorbehoud):

AGOVV Apeldoorn, Go Ahead Eagles - TOP Oss, HFC Haarlem - FC Eindhoven, RKC Waalwijk MVV, RBC Roosendaal - Cambuur Leeuwarden, FC Den Bosch - FC Omniworld, FC Dordrecht FC Volendam, FC Emmen - Stormvogels Telstar, Fortuna Sittard - Helmond Sport.

Speelronde 2: AGOVV Apeldoorn - RBC Roosendaal, FC Volendam - FC Emmen, Stormvogels Telstar - FC Den Bosch, MVV - FC Zwolle, Helmond sport - RKC Waalwijk, Cambuur Leeuwarden - BV Veendam, TOP Oss - Fortuna Sittard, ADO Den Haag - HFC Haarlem, FC Omniworld - Go Ahead Eagles, FC Eindhoven - FC Dordrecht.

Tevreden over het seizoen tot nu toe?

“Redelijk, al is de echte topvorm er nog niet. Behalve dan misschien bij onze Nieuw-Zeelandse werper Greg Newton.

In 2001 speelde hij ook voor ons, werden we voor het eerst in de geschiedenis nationaal kampioen. Hij mag inmiddels 44 jaar zijn, voor ons is zijn ervaring van onschatbare waarde”.

Vorig jaar startten jullie slecht.

“En dan valt het nu alleszins mee. Al moeten we nog wat op gang komen.

Komt allemaal goed. In het softbal zeggen we: in augustus worden de prijzen uitgereikt. Daar gaan we nu ook vanuit”.

Tip 5 Ook komend weekend staat weer een aantal interessante sportevenementen op de agenda. Den Haag Centraal maakte een kleine selectie. Wat valt er allemaal te zien, doen en beleven? Opvallend zijn deze keer de vele activiteiten in de kleine uurtjes.

1. GROTE PRIJS

DER

LAGE LANDEN

Renbaan Duindigt. Zondag om 13:30 uur begint het.

2. 24-UURS

TENNISLESMARATHON

Zaterdag 23 juni organiseert HTV Hanenburg samen met de Tennisschool Effect een 24-uurs marathon tennisles. De vaste tennisleraren van de club zullen van zaterdag 12.00 tot zondag 12.00 uur lesgeven. Opbrengst gaat naar de Richard Krajicek Foundation. Meer informatie: www. hanenburg.com.

3 . TO T A L L Y P I N K P A R T Y

Om de kosten van hun Champions League-avontuur te kunnen bekostigen, organiseren de handbalsters van Van der Voort/Quintus een Totally Pink Party.

Zaterdag 23 juni, van 22.00 tot 04.00 uur in Condor City. Meer info: totallypink. hyves.nl

4. DE NACHT

VAN

LEEUWENBERGH

Tenniswedstrijd die ‘s nachts om 24.00 uur van start gaat en rond 15.00 uur eindigt met de overhandiging van de ingezamelde gelden aan de Stichting SGK, een Haagse sportorganisatie voor mensen met een verstandelijke en/of andersoortige handicap. LTC Leeuwenbergh bestaat 50 jaar en dat zullen we weten!

5 . WE R E L D K A M P I O E N FR E E S T Y L E FOOTBALL

Zaterdag 23 juni organiseert City Mondial in samenwerking met de gemeente als onderdeel van The Hague Festivals ‘1001 x kleurrijk Den Haag’ op het Spuiplein. Hoogtepunt is het optreden van wereldkampioen freestyle football, de 21-jarige Engelsman John Farnworth.

20

Service

VRIJDAG 22 JUNI 2007

! Theater / muziek / evenementen VRIJDAG 22 JUNI 10.00

12.00

12.00

14.00

15.00

19.30

20.00

20.00

20.00

20.15

20.30

20.30

21.00

22.00 22.30

23.00

Omniversum: “Omniversum. Ronduit Spectaculair”, prachtige films op een gigantisch koepelscherm. De nieuwe film The Alps, de beklimming van de Eiger gaat in première op 25 juni. www.omniversum.nl Noordeinde: “Noordeinde Kunst&Culinair”, evenement met speciale kunstactiviteiten op en rondom het Noordeinde met oa een monumentale beeldengroep van Alexander Taratynov en extra activiteiten in de galeries en restaurants. www.noordeindekunst.nl Plein Den Haag: “Beachvolleybal op het Plein”, het Plein krijgt deze dagen een sportief tintje met 3 beachvolleybal velden waar verschillende teams van diverse disciplines wedstrijden zullen spelen georganiseerd door St. Plein Horeca. (onderdeel van The Hague Festivals). www. pleindenhaag.nl Koorenhuis: “A Weekend Masterclass and Performance Technique”, door bariton Richard Jackson. www.koorenhuis.nl Dalton Scholengemeenschap: “Talent Event”, met gratis workshops, clinics en concerten voor jonge muzikanten door oa Dewi (Idols), Denise van Donselaar (Denise), Djem van Dijk (Treble), David Hollestelle (Herman Brood), Gert-Jan Zegel (The Sheer), Hasselhoff, Juice en Splendid. Tot 23.00 uur. www.talentevent.nl finale bandwedstrijd met Joker & the Majesties, Nitro Squad, Dead Stereo, Tim Urbanus, Crap Suzette en F. Gratis.

Theater Toussaint: “Toussaintdinnershow”, 4-gangen diner met de voorstelling Jodenkoeken & Mariakaakjes. € 55,diner + show. www.theatertoussaint.nl Fortis Circustheater: “Tarzan”, musical over vriendschap, identiteit en wilskracht met muziek van Phil Collins, vertaling Martine Bijl, cast oa Ron Link en Chantal Janzen. € 79,-/74,-/64,-/44,-/29,-. www. circustheater.nl Grote Markt Centrum Den Haag: “Haagse XStage”, voorronde voor het urban podium op Parkpop (24 juni). Met afsluitend (om 22.15 uur) een optreden van Postman. Gratis. (onderdeel van The Hague Festivals). www.parkpop.nl Regentenkamer: “Concertworkshop”, fingerstyle en klassieke gitaar met Peter Finger en Nathasja van Rosse. € 7,50. www. regentenkamer.nl World Forum Theater: “Nummer 13866”, cabaret door Jörgen Raymann. € 25,/22,50. www.worldforumcc.com Drangstudio: “De deur”, bizarre tragikomedie die zich afspeelt in een rechtzaal en een graftome, een productie van de KunstArk ism Theatergroep Drang. (versie in het Koerdisch). € 10,- cjp € 7,50. www.drang.nl Theater PePijn: “Klein Koorenhuis Kleinkunst Festival”, diverse optredens. www. theater-pepijn.nl Holland Casino Scheveningen: “Indisch Feest”, met optredens van Indo-rockband The Crazy Rockers, Anneke Gröhloh, Andres en Doña & The Gado’s. www.hollandcasino.nl Muziekcafé De Paap: “Indigo”, live muziek. Gratis. www.depaap.nl Lokaal Vredebreuk: “Danslokaal”, breakbeat, dance, rock, funk en pop met Dj Whisk-E. Gratis. www.lokaalvredebreuk. nl Muziekcafé de Pater: “Rogier Schneeman”, jazz met aansluitend sessie. Gratis. www.patermuziek.nl

21.00

23.00

MAANDAG 25 JUNI 10.00

20.30

12.00

Omniversum: “Omniversum. Ronduit Spectaculair”, prachtige films op een gigantisch koepelscherm. De nieuwe film The Alps, de beklimming van de Eiger gaat in première op 25 juni. www.omniversum.nl Grote Markt Centrum Den Haag: “Haags Pop Podium LIVE”, lokaal popfestival met Ace on Fire, Straight Ahead, Venus, The Bohemes, Malice, Confusion, Leo Gstrein, All Missing Pieces, Esmaye, So What, Sub-

"ADVER TENTIE#

Omniversum: “Omniversum. Ronduit Spectaculair”, prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Premièe van de nieuwe film The Alps, de beklimming van de Eiger. www.omniversum.nl Korzo Theater: “Woyzeck”, door MBO theaterschool Rotterdam. € 10,-. www.korzo.nl

DINSDAG 26 JUNI 10.00

12.15

20.00

20.30

21.00

De beklimming van de Eiger in het Omniversum. FOTO: PR

12.00

12.00

12.00

13.00

13.00

14.30

18.00

ZATERDAG 23 JUNI 10.00

Marije van Stralen (sopraan) met werk van oa De Falla, Nobre en Halffter. Gratis Lokaal Vredebreuk: “Den Haag Songwriters Guild”, met optredens van Lisa Graciano, Tim Moyer (USA) en Maarten de Mink. Gratis. www.lokaalvredebreuk.nl Muziekcafé de Pater: “Funkavond”, live muziek. Gratis. www.patermuziek.nl

19.30

20.00

urbs een aansluitend Parkpop-preview met The Family Stand. Tot 23.00 uur. Gratis. (onderdeel van The Hague Festivals). www.haagspoppodium.nl Madurodam: “Voorleesdagen”, ontmoet je favoriete schrijver en neem deel aan een boekenspeurtocht door de miniatuurstad. Deze dag is Charlotte Dematons aanwezig. Programma om 12.00, 14.00 en 16.00 uur. www.madurodam.nl Noordeinde: “Noordeinde Kunst&Culinair”, evenement met speciale kunstactiviteiten op en rondom het Noordeinde met oa een monumentale beeldengroep van Alexander Taratynov en extra activiteiten in de galeries en restaurants. www.noordeindekunst.nl Plein Den Haag: “Beachvolleybal op het Plein”, het Plein krijgt deze dagen een sportief tintje met 3 beachvolleybal velden waar verschillende teams van diverse disciplines wedstrijden zullen spelen georganiseerd door St. Plein Horeca. (onderdeel van The Hague Festivals). www. pleindenhaag.nl Koorenhuis: “Workshop Muziekoriëntatie”, klassiekzang, cello-, piano-, blokfluitof panfluitspelen in 2,5 uur?! € 12,50. www.koorenhuis.nl Zuiderpark: “Kinder Parkpop”, kinderpopfestival met optredens van KUS, Gebroeders KO, B.E.M., Jim, Ome Wilem, EliZe en Ch!pz. Tot 18.00 uur. www.kinderparkpop.nl Fortis Circustheater: “Tarzan”, musical over vriendschap, identiteit en wilskracht met muziek van Phil Collins, vertaling Martine Bijl, cast oa Ron Link en Chantal Janzen. € 79,-/74,-/64,-/44,-/29,-. Ook om 20.00 uur. www.circustheater.nl Regentenkamer: “Jazz”, concert door Paul Berner (bas) Kwartet, Peter Tiehuis (gitaar), Ed Verhoef (gitaar) en Hans van Oosterhout (drums). Gratis. www.regentenkamer.nl Theater Toussaint: “Toussaintdinnershow”, 4-gangen diner met de voorstelling Soulution. € 55,- diner + show. www. theatertoussaint.nl Hellashal, Laan van Poot: “HaloDemoTeam Showevent Ginnastica in Rosso”, met demonstraties van de internationale turn een dans top! € 15,- kind € 9,-. www. halodemoteam.nl

20.15

20.15

20.15

20.30

20.30

20.30

22.00

23.00

THEATERS

Appeltheater/Appelstudio Duinstraat 6-8 070-3502200 Fortis Circustheater Circusstraat 4 070-4167600 Concordia Theater & Zalen Hoge Zand 42 070-3022680 Diligentia Lange Voorhout 5 0900-4104104 Dr. Anton Philipszaal Spui 070-8800333 Koninklijke Schouwburg Korte Voorhout 3 0900-3456789

12.00

13.00

13.30

14.00

14.00 ZONDAG 24 JUNI 10.00 10.30

11.30

12.00

12.00

! Adressen

Kloosterkerk: “Zomerconcert”, concert door Florilegium Musicum & The Cecilia International Choir, uitgevoerd wordt Bach’s Magnificat (BWV 243) en Haydn’s Nelson Mis (Hob.XXII:11). € 15,-. www.cecilia-choir.com Koninklijk Conservatorium: “Summer Academy”, concert door het Residentie Orkest met werk van Schubert, Mozart en Bartók. www.residentieorkest.nl World Forum Theater: “Nummer 13866”, cabaret door Jörgen Raymann. € 25,/22,50. www.worldforumcc.com Drangstudio: “De deur”, bizarre tragikomedie die zich afspeelt in een rechtzaal en een graftome, een productie van de KunstArk ism Theatergroep Drang. (versie in het Koerdisch). € 10,- cjp € 7,50. www.drang.nl Korzo Theater: “Bleach”, eindpresentatie Crosstown Den Haag. € 8,-. www.korzo. nl Theater PePijn: “Klein Koorenhuis Kleinkunst Festival”, diverse optredens. www. theater-pepijn.nl Muziekcafé De Paap: “Als je met z’n 3en band”, live muziek. Gratis. www.depaap. nl Lokaal Vredebreuk: “Swamp Nouveau”, live muziek. Gratis. www.lokaalvredebreuk.nl

Lange Voorhout: “Haagse Antiek-, Oude Boeken- en Prentenmarkt”, tot 18.00 uur.

Kloosterkerk: “Cantatedienst”, uitgevoerd wordt BWV 177 ´Ich rufe zu dir, Herr Jesu Christ’ door het Residentie Bachkoor en Het Residentie Bachorkest. www.bachensembles.nl Stoomgroep West Zuiderpark: “Treintje rijden in het Zuiderpark”, maak een ritje met een echte miniatuur stoomtrein (niet bij slecht weer!). € 0,80 kind € 0,65 per rit. Ook de parkbaan door het Zuiderpark is geopend. € 2,-. Tot 16.30 uur. www.stoomgroepwest.nl Madurodam: “Voorleesdagen”, ontmoet je favoriete schrijver en neem deel aan een boekenspeurtocht door de miniatuurstad. Deze dag is Charlotte Dematons aanwezig. Programma om 12.00, 14.00 en 16.00 uur. www.madurodam.nl Noordeinde: “Noordeinde

Kooman’s Poppentheater Frankenstraat 66 070-3559305 Korzo Theater Prinsestraat 42 070-3637540 Literairtheater Branoul Maliestraat 12 070-3657285 Lucent Danstheater Spui 070-8800333 Rijswijkse Schouwburg Gen. Spoorln. 10 Rijswijk 070-3360336 Stella Theater Kerkstraat 11 070-3307070 Theater Camuz / Leidschendam Damlaan 44 070-3875314 Theater Merlijn Bilderdijkstraat 33 070-3450996 Theater Pepijn

14.00

16.00

16.30

17.00

19.30

20.30

Kunst&Culinair”, evenement met speciale kunstactiviteiten op en rondom het Noordeinde met oa een monumentale beeldengroep van Alexander Taratynov en extra activiteiten in de galeries en restaurants. www.noordeindekunst.nl Plein Den Haag: “Beachvolleybal op het Plein”, het Plein krijgt deze dagen een sportief tintje met 3 beachvolleybal velden waar verschillende teams van diverse disciplines wedstrijden zullen spelen georganiseerd door St. Plein Horeca. (onderdeel van The Hague Festivals). www. pleindenhaag.nl Zuiderpark: “Parkpop”, grootste gratis openlucht popfestival van Europa met optredens van diverse binnen- en buitenlandse artiesten, met oa Kim Wilde, Johan en Members of Marvelas. Tot 21.30 uur. (onderdeel van The Hague Festivals). www.parkpop.nl Draf- en Renbaan Duindigt: “Merwestaal Grote Prijs der Lage Landen”, draverij. € 6,- 65+ € 5,- tm 17 jr gratis. www.renbaanduindigt.nl Fortis Circustheater: “Tarzan”, musical over vriendschap, identiteit en wilskracht met muziek van Phil Collins, vertaling Martine Bijl, cast oa Ron Link en Chantal Janzen. € 79,-/74,-/64,-/44,-/29,-. Ook om 19.00 uur. www.circustheater.nl Museum voor Communicatie: “Weird Sciene”, speelfilm over aandoenlijke computernerds. www.muscom.nl Regentenkamer: “Hawaiian”, genieten van de Hawaiiaanse sfeer en geluiden met de Hawaiian All Star Band. € 5,-. www.regentenkamer.nl Basta: “Café OOXO”, soos voor homoseksuele mannen, vrouwen, jongens en meiden met een verstandelijke handicap. Tot 19.00 uur. www.cochaaglanden.nl Korzo Theater: “Bleach”, eindpresentatie Crosstown Den Haag. € 8,-. www.korzo. nl Strandpaviljoen De Fuut: “Jazz in De Fuut”, live muziek door de Frits Landesbergen Big Band. Gratis. www.defuut.nl Theater Toussaint: “Toussaintdinnershow”, 4-gangen diner met de voorstelling Jodenkoeken & Mariakaakjes. € 55,diner + show. www.theatertoussaint.nl Hoek Nieuwe Uitleg/Smidswater: “Haags Grachtenconcert”, zomeravondconcert door Conjunto Iberico (8 cellisten) en

Nieuwe Schoolstr. 21-23 0900-4104104 Theater Pierrot Ferrandweg 4 070-3933348 Theater in de Steeg Westeinde 165a 070-3648408 Theater aan het Spui Spui 187 070-3465272 Theater Rest. Toussaint Spectacle Toussaintkade 21 070-3609324 Theater de Tobbe / Voorburg Burg. Feithplein 96 070-3864880 Theater Zeebelt 070-3656546 De Constant Rebequeplein 20a Theater Zwembad De Regentes Weimarstraat 63 070-3656515 World Forum Convention Center Churchillplein 10 070-3066228

Zeeheldentheater Trompstraat 342

MUZIEKCENTRA

21.30

Omniversum: “Omniversum. Ronduit Spectaculair”, prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Nieuwe film The Alps, de beklimming van de Eiger. www. omniversum.nl Het Nutshuis: “Lunchconcert”, muzikaal optreden van een Haagse amateurgroep.

Gratis. www.culturalis.nl Fortis Circustheater: “Tarzan”, musical over vriendschap, identiteit en wilskracht met muziek van Phil Collins, vertaling Martine Bijl, cast oa Ron Link en Chantal Janzen. € 79,-/74,-/64,-/44,-/29,-. www. circustheater.nl Korzo Theater: “Woyzeck”, door MBO theaterschool Rotterdam. € 10,-. www.korzo. nl Muziekcafé De Paap: “Haags Pop Podium”, met So Electric (CD-presentatie) en Natha Lee (debuutconcert), pop/rock.

Gratis. www.haagspoppodium.nl Koorenhuis: “Jazz in het Koorenhuiscafé”, jazz door de jazzensembles van het Koorenhuis. Gratis. www.koorenhuis.nl

WOENSDAG 27 JUNI 10.00

12.00

13.00

13.00

14.30

17.00 19.00

19.30

19.30

19.30

20.00

070-3991000

ASTA Spui 27 070-3461096 Café restaurant Greve Torenstraat 138 070-3603919 Haagse Jazz Club/BowlingWorld Zuiderpark (ingang Melis Stokelaan) 070-4020777 Mr. P. Droogl. Fortuijnweg 79 Haags Pop Centrum Burg. Hovylaan 12 070-4400086 Lokaal Vredebreuk Papestraat 38 070-3656046 Koorenhuis

Omniversum: “Omniversum. Ronduit Spectaculair”, prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Nieuwe film The Alps, de beklimming van de Eiger. www. omniversum.nl Prins Hendrikplein: “Zeeheldenfestival”, multicultureel festival met amateur- en professionele groepen, welke een scala van kunstuitingen weergeven. Gratis. Tot 23.00 uur. www.zeeheldenfestival.nl Draf- en Renbaan Duindigt: “Dag van het Paard”, evenement voor het hele gezin waar vele disciplines van de hippische sport aan bod komen. De dag wordt afgesloten met renraces. www.renbaanduindigt.nl Stoomgroep West Zuiderpark: “Treintje rijden in het Zuiderpark”, maak een ritje met een echte miniatuur stoomtrein (niet bij slecht weer!). € 0,80 kind € 0,65 per rit.

Tot 16.30 uur. www.stoomgroepwest.nl Kooman´s Poppentheater: “De Apenbroodboom”, poppentheater voor kind 5 tot 11 jr. € 8,50 cjp/uitpas € 7,50 kind € 6,-. www.kooman-poppentheater.nl Basta: “COC-Café”, met populaire muziek.

Tot 23.00 uur. www.cochaaglanden.nl Strandpaviljoen De Kwartel: “Vertellingen aan zee”, verhalen voor de hele familie door acteur/theatermaker Niels Brandaan Cotterink. € 30,- incl 3-gangen diner kind € 12,50 incl kindermenu. www. nielsbrandaancotterink.nl Haagse Bos, Walther Boerweide: “Culturalis Haagsche Boschconcerten”, met een optreden van Ver. Hofstads Jeugd Orkest, VHJO Blazersensemble, VHJO Big Band, presentatie Gregor Bak. (ingang Bezuidenhoutseweg, ter hoogte van Kon. Marialaan). Gratis. www.culturalis.nl Korzo Theater: “Eindexamenconcert Sonologie”, door studenten van de afdeling Sonologie van het Koninklijk Conservatorium. www.korzo.nl Theater Toussaint: “Toussaintdinnershow”, 4-gangen diner met de voorstelling Soulution. € 55,- diner + show. www. theatertoussaint.nl Fortis Circustheater: “Tarzan”, musical

Prinsegracht 27 Musicon Soestdijksekade 345 Muziekcafé De Paap Papestraat 32 Muziekcafé De Pater Achterom 8 Paard van Troje Prinsegracht 12 Podium Vocale Laan v. Meerdervoort 32 Regentenkamer Laan v. Meerdervoort 34 ‘t Syndicaat Nieuwe Molstraat 10

070-3422722 070-3686800 070-3652002 070-3450852 070-3601838 070-3451423 070-3658612 070-3600053

Service

VRIJDAG 22 JUNI 2007

21

! Exposities

20.00

20.30

21.00

21.00

22.00 23.00

over vriendschap, identiteit en wilskracht met muziek van Phil Collins, vertaling Martine Bijl, cast oa Ron Link en Chantal Janzen. € 79,-/74,-/64,-/44,-/29,-. www. circustheater.nl Hotel ’t Centrum: “An Inconvenient Truth”, vertoning van deze film van Al Gore. Gratis. www.hotelhetcentrum.nl Drangstudio: “De deur”, bizarre tragikomedie die zich afspeelt in een rechtzaal en een graftome, een productie van de KunstArk ism Theatergroep Drang. € 10,cjp € 7,50. www.drang.nl Lokaal Vredebreuk: “The Robbie Krijgsman Show”, programma met theater, lief & leed, muziek, poppenspel, een huisdominee en nog veel meer. Gratis. www. lokaalvredebreuk.nl Muziekcafé De Paap: “SM&TheCity”, live muziek door studenten van het Koninklijk Conservatorium. Gratis. www.depaap. nl Greve: “Noche de Salsa”, lekker zomers zwoel salsa dansen. € 3,-. www.greve.nl Muziekcafé de Pater: “Pater Sessie”, pop.

Gratis. www.patermuziek.nl

DONDERDAG 28 JUNI 10.00 10.00

12.30

12.30

13.30

16.00

18.00

18.30

19.00

19.30

19.30

20.00

20.00

20.30

21.00

21.00

22.00 23.00

Lange Voorhout: “Haagse Antiek-, Oude Boeken- en Prentenmarkt”, tot 18.00 uur.

Omniversum: “Omniversum. Ronduit Spectaculair”, prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Nieuwe film The Alps, de beklimming van de Eiger. www. omniversum.nl Christus Triumfatorkerk: “Lunchconcert”, ism het Koninklijk Conservatorium. Gratis. www.christustriumfatorkerk.nl Nieuwe Kerk: “Lunchconcert”, door prijswinnaars van het Prinses Christina Concours. Gratis. www.christinaconcours.nl Haags Historisch Museum: “Het verhaal van Den Haag”, wandelen olv een gids van het Gilde langs hoogtepunten van de Haagse geschiedenis. Start bij het Haags Historisch Museum, einde bij Panorama Mesdag. € 17,50. Tot 16.00 uur. Res. 0703385800. www.denhaag.com Prins Hendrikplein: “Zeeheldenfestival”, multicultureel festival met amateur- en professionele groepen, welke een scala van kunstuitingen weergeven. Gratis. Tot 23.00 uur. www.zeeheldenfestival.nl Strandpaviljoen De Kwartel: “De Regentes naar zee”, een avond met Louis Couperus in de hoofdrol door acteur Hank van Ulsen en het Matangi Quartet. € 33,50 incl Indisch buffet. www.deregentes.nl Strandpaviljoen De Fuut: “Theatergroep Plankgas”, theaterrestaurant, diner met voorstelling. Reserveren noodzakelijk. € 35,-. www.defuut.nl Holland Casino Scheveningen: “Artiest van de Maand”, iedere laatste donderdag van de maand is er een optreden van een bekende artiest in Holland Casino, deze maand een optreden van Gerard Joling (va 22.00 uur). www.hollandcasino.nl Korzo Theater: “Eindexamenconcert Sonologie”, door studenten van de afdeling Sonologie van het Koninklijk Conservatorium. www.korzo.nl Theater Toussaint: “Toussaintdinnershow”, 4-gangen diner met de voorstelling Friday Night Fever. € 55,- diner + show. www.theatertoussaint.nl Fortis Circustheater: “Tarzan”, musical over vriendschap, identiteit en wilskracht met muziek van Phil Collins, vertaling Martine Bijl, cast oa Ron Link en Chantal Janzen. € 79,-/74,-/64,-/44,-/29,-. www. circustheater.nl Regentenkamer: “Muziek met een praatje”, jazz door pianist Eric Doelman. € 7,50. www.regentenkamer.nl Drangstudio: “De deur”, bizarre tragikomedie die zich afspeelt in een rechtzaal en een graftome, een productie van de KunstArk ism Theatergroep Drang. € 10,cjp € 7,50. www.drang.nl Basta: “MeltingPot multiculturele disco”, Dj Stylo draait multicultihits afgewisseld met dance, r&b, reggaeton en top-40 muziek. Tot 02.00 uur. www.cochaaglanden. nl Lokaal Vredebreuk: “JP Blues presenteert Jeu de Blues”, live muziek. Gratis. www. lokaalvredebreuk.nl Muziekcafé De Paap: “Mooie Meneren”, live muziek. Gratis. www.depaap.nl Muziekcafé de Pater: “Salsa/Latin Jazzsessie”, live muziek. Gratis. www.patermuziek.nl

Brongegevens Agenda Dit is een selectie van Den Haag Marketing & Events, voor de volledige agenda en het toeristische en recreatieve aanbod kijk op www.denhaag.com Voor cultureel aanbod, kaartverkoop en Last Minute Tickets kijk op www.uitburo.nl Tips voor de agenda kunt u mailen naar Arja Kalhorn: info@denhaag.com

Affiche Galerij/Souterrain Station Spui (onder kruispunt Spui/Grote Marktstraat) ma tm zo 6-24 uur 05/04/07 tm 14/06/07 “De Appels van Bons”: Affichetentoonstelling van affiches van Toneelgroep De Appel gemaakt door Jan Bons. 16/06/07 tm 16/08/07 “De Overkant Down Under”: Nieuwe affiches van Ontwerpwerk, ism Den Haag Sculptuur.

Atelier FAS3 Korte Koediefstraat 3, Den Haag 06-44858188 do, vr en za 14-18 uur 25/05/07 tm 16/06/07 “Contemporaine in Retrospectief”: Werk van oa Martijn Koolstra, Tessa Bekker en Lisa van Bommel.

Artoteek Den Haag Denneweg 14a, Den Haag 070-3465337 wo tm vr 11-18, za 10-17 uur 1e en laatste zo vd maand 12-17 uur 04/05/07 tm 09/06/07 “Ramon van de Werken”: Schilderijen. 13/06/07 tm 29/07/07 “Diverse kunstenaars”: Presentatie uit eigen collectie.

Beach Resort Kijkduin 30/05/07 tm 24/06/07 “Sculptuur Biënnale Kijkduin”: Unieke buitenexpositie met beelden en glasobjecten van nationale en internationale kunstenaars met als thema Reflecties aan Zee. Permanent geopend.

Boulevard Scheveningen 08/06/07 tm 16/09/07 “Planet Ocean”: Op de boulevard staan 50 panelen met 100 originele detailfoto’s van het leven in de oceanengemaakt door de wereldberoemde natuurfotograaf Dos Winkel. www.dos-bertie-winkel.com Centrale Bibliotheek Spui 68, Den Haag 070-3534561 zie www.bibliotheek.nl/denhaag 01/07/07 tm 31/08/07 “Groot en Scherp”: Foto’s van Bob Strik. 18/07/07 tm 27/08/07 “De val van Icarus”: Tentoonstelling over het boek Icarus.

31/03/07 tm 29/07/07 “Vazen met tuiten”: 300 Jaar bloemenvazen van Delfts, Fries en ander Europees aardewerk.

31/03/07 tm 08/07/07 “Michael Wesely”: Foto’s van het proces van bloei, groei en het langzame afsterven van boeketten tulpen. 21/04/07 tm 12/08/07 “Collectie DLD”: Hoogtepunten uit de collectie moderne Duitse kunst vanaf 1900. 28/04/07 tm 05/08/07 “Zeeuws Licht”: Mondriaan in Domburg.28/04/07 tm 25/08/07 “Anna”: Textielobjecten en ontwerptekeningen van Anna Verweij.17/05/07 tm 02/09/07 “Helene Schjerfbeck, het geheim van Finland”: Overzichtstentoonstelling. 22/06/07 tm 07/10/07 “Volmaakt verchroomd”: D3 en het avantgarde meubel, Overzichtstentoonstelling van het werk van Paul Schuitema.

Grafiekwinkel Inkt Prinsegracht 20-24, Den Haag 070-3563788 wo tm vr 9.30-17.30, za 10.30-17.30 uur 26/05/07 tm 14/07/07 “Hollands landschap in grafiek en foto”: Een traditioneel thema uit de kunstgeschiedenis. Wat doen de hedendaagse kunstenaars ermee? 21/07/07 tm 08/09/07 “Zomertentoonstelling”: Diverse kunstenaars tonen hun werk per x-aantal strekkende meter.

Haags Gemeentearchief Spui 70, Den Haag 070-3537020 ma tm vr 7-19 (donderdag tm 21 uur), za 9.30-17 uur 10/03/07 tm 22/06/07 “Den Haag Regeringsstad”: Tentoonstelling Haagse Fotografieprijs 2006.

16/06/07 tm 03/09/07 “Haegsche Reigâh”: Ode aan de ooievaar. 05/07/07 tm 25/08/07 “In de rij”: Tentoonstelling over de voedseldistributie in Den Haag gedurende de beide Wereldoorlogen.

Haags Historisch Museum Korte Vijverberg 7, Den Haag 070-3646940 di tm vr 10-17, za en zo 12-17 uur permanent “Rijksmuseum aan de Hofvijver”: Topstukken van de vaderlandse geschiedenis”: Aan

lerij”: In de gangen van het museum zijn circa 400 portretschilderijen en beelden geëxposeerd.

24/11/06 tm 29/07/07 “Helden in Beeld & Dutch Treats: Tentoonstelling van illustraties uit kinderboeken.

Milieu Informatie Centrum Paviljoensgracht 3, Den Haag 070-3536999 ma tm vr 9-16.30 uur 01/03/07 tm 31/07/06 “Lucht”: Alles over lucht met oa de wereld van windmolens, wolken en luchtexperimenten.

Museon Stadhouderslaan 37, Den Haag 070-3381338 di tm zo 11-17 uur (tijdens schoolvakanties ook op maandag) permanent “Recht en Vrede”: Tentoonstelling waar kinderen en volwassenen op speelse wijze ontdekken hoe rechtspraak werkt en wat er in Den Haag op dit gebied gebeurt. 21/10/06 tm 01/10/07 “Verre Schoonheid, de versierde mens”: Portretfoto’s van verre stammen uit Amazonia, Oceanië, Afrika, Inida en Azië gemakt door Bertie en Dos Winkel.02/02/07 tm 28/10/07 “Robot Zoo”: Nieuwe inzichten en leuke interactieve installaties over hoe dieren functioneren. 09/02/07 tm 10/06/07 “Licht in het Donker, Het Philips-Kommando in Kamp Vught”: Expositie over industriële tewerkstelling van gevangenen tijdens WO II. 01/06/07 tm 11/11/07 “Apenkoppen”: 30 Portretten door James Mollison. 09/06/07 tm 28/10/07 “Het gezicht van de Zee”: Close-up portretten van vissen en andere zeedieren van fotograaf Dos Winkel (zie ook expo op de Boulevard van Scheveningen).

Museum Beelden aan Zee Harteveltstraat 1, Den Haag 070-3585857 di tm zo 11-17 uur 16/03/07 tm 17/06/07 “Beeld Oog Brein”: Beeldhouwkunst en visuele zeggingskracht. 16/03/07 tm 17/06/07 “Decent Sculpture”: Beeldhouwkunst van Reg Butler. 22/06/07 tm 29/09/07 “De god-

Escher in Het Paleis Lange Voorhout 74, Den Haag 070-4277730 di tm zo 11-17 uur permanent “Escher in Het Paleis”: Permanent museum en virtuele attractie gewijd aan het werk van de wereldberoemde grafisch kunstenaar M.C. Escher (1898-1972). 15/06/07 tm 02/09/07 “Down Under – De Overkant”: Werk van Ron Mueck, Natasha Johns-Messenger en Ah Zian.

Fotomuseum Den Haag Stadhouderslaan 43, Den Haag 070-3381144 di tm zo 12-18 uur 07/04/07 tm 17/06/07 “De vele gezichten van….

Isabelle Huppert”: Werk van diverse kunstenaars.

02/06/07 tm 28/10/07 “Drie Australische Fotografen”: Werk van Tracey Moffatt, Anne Zahalka en Bill Henson. (Onderdeel van Den Haag Sculptuur).23/06/07 tm 30/09/07 “Koos Breukel - Onder fotografen”: Selectie van circa 55 portretten van collega fotografen in combinatie met één werk uit het oeuvre van de betreffende fotografen.

Galerie Matiz Piet Heinstraat 89, Den Haag 06-51330753 do tm za 13-18 uur 20/05/07 tm 07/07/07 “Diverse kunstenaars”: Schilderijen van Danielle Proper en Cara van Veldhoven. Beelden van oa Annelies Oppelaar.

13/07/07 tm 31/08/07 “Matiz in beweging”: Werk van oa Inge Sips, Annelies Oppelaar en Margreet Buziau.

Galerie Maurits van de Laar Herderstraat 6, Den Haag 070-3640151 wo tm za 12-18, laatste zo van de maand 13-17 uur 01/06/07 tm 24/06/07 “Diverse kunstenaars”: Schilderijen van Anneke Wilbrink en Erik Pape.

29/06/07 tm 19/08/07 “Diverse kunstenaars”: Foto’s van Karin van Dam en Paul Kooiker. (in augustus alleen op afspraak) Galerie Noordeinde Noordeinde 117, Den Haag 070-3606868 wo tm zo 12-17.30 uur 03/06/07 tm 01/07/07 “Kees de Waal - 85 jaar”: Schilderijen en grafiek. 08/07/07 tm 26/08/07 “White nights (in St.Petersburg”: Schilderijen van Victor Timofeev en Sofia Timofeeva. Beelden van Wolfgang A. Kossuth en Halinka Jacubowska.

Galerie Ramakers Toussaintkade 51, Den Haag 070-3634308 wo tm za 11-17, zo 13-17 uur 03/06/07 tm 01/07/07 “Diverse kunstenaars”: Sculpturen van Johan Meijerink en Christien Rijnsdorp. Installatie van Jerôme Touron. 08/07/07 tm 29/07/07 “Playground”: Recent werk van oa Brecht, Ton van Kints, Ien Lucas, Warffemius, Vittorio Roerade en Joncquil.

Gem. museum voor actuele kunst Stadhouderslaan 43, Den Haag 070-3381133 di tm zo 12-18 uur 02/06/07 tm 28/10/07 “Yoshitomo Nara”: Recent werk van deze Japanse kunstenaar.

Gemeentemuseum Den Haag Stadhouderslaan 41, Den Haag 070-3381111 di tm zo 11-17 uur

Molens in de Hollandse schilderkunst van 1600 tot 1940 in Museum Bredius. de hand van de belangrijkste voorwerpen van de afdeling Nederlandse Geschiedenis van het Rijksmuseum toont het museum de vaderlandse geschiedenis. 26/02/07 tm 19/08/07 “Geboeid!”: Zeven eeuwen Gevangenpoort.

Haagse Kunstkring Denneweg 64, Den Haag 070-3647585 di tm za 12-17, zo 13-17 uur 18/05/07 tm 05/06/07 “Sungmee Bae”: Schilderijen. 08/06/07 tm 26/06/07 “Het Nederlands Portretschap 15 jaar”: Portretten van 21 schilders en beeldhouwers. 29/06/07 tm 31/07/07 “Verborgen fotografie in beeld”: Foto’s van beeldend kunstenaars, architecten, vormgevers én fotografen.

Lange Voorhout Den Haag Sculptuur, 070-3469486 01/06/07 tm 09/09/07 “Den Haag Sculptuur 2007”: Beeldententoonstelling op het prachtige Lange Voorhout. De Overkant/Down Under, beeldhouwkunst van nu uit Australië en Nederland. Permanent geopend en ´s avonds prachtig verlicht.

Leeghwaterplein Hekken rondom de in aanbouw zijnde hoofdvestiging van de Mondriaan onderwijsgroep, Den Haag 070-30518320 09/03/07 tm 31/12/07 “1 Beeld, 2 Culturen, 1000 Indrukken”: 16 Indringende foto’s met bijschriften geven een intrigerend beeld van de mens achter ondernemers en studenten. www.ondernemersoverdegrens.nl Kunsthuis 7x11 Patrijsplantsoen 23, Den Haag 070-3465337 op afspraak 01/01/07 tm 30/06/07 “Habitat Ypenburg”: Project van Sebastiaan Veldhuisen met architecten en vormgevers uit EU landen.

Letterkundig Museum Prins Willem-Alexanderhof 5, Den Haag 0703339666 di tm vr 10-17, za en zo 12-17 uur permanent “Nationale Schrijversportrettenga-

delijke aardwormen”: Beeldhouwkunst van Jan Snoeck.

Museum Bredius Lange Vijverberg 14, Den Haag 070-3620729 di tm zo 11-17 uur 16/06/07 tm 02/09/07 “Meesters en Molens, van Rembrandt tot Mondriaan”: Molens in de Hollandse schilderkunst van 1600 tot 1940.

Museum voor Communicatie Zeestraat 82, Den Haag 070-3307500 di tm vr 10-17, za en zo 12-17 uur 01/01/06 tm 31/12/07 “Alles werkt!”: Contact in de jaren ’50 en ’60. 23/10/03 tm 30/06/08 “ZieZo”: Kindertentoonstelling (5 tm 11 jr) waar je ogen proeven, je oren ruiken en je neus kan zien.

19/01/06 tm 31/07/07 “de Verleiding, 400m_ aan inspiratie”: Prikkelende tentoonstelling waar de bezoeker vele verleidingsmiddelen kan verkennen. 13/04/06 tm 31/07/07 “We bellen!”: Deze tentoonstelling toont op een dynamische manier de veranderde rol van 125 jaar telefoon in Nederland. 22/04/07 tm 31/07/07 “Ringtone Machine”: Maak je eigen ringtone op deze uniek machine, ontwikkeld door The Ringtone Society, en stuur hem direct door naar je mobiele telefoon.

Museum Meermanno Prinsessegracht 30, Den Haag 070-3462700 di tm vr 11-17, za en zo 12-17 uur 23/06/07 tm 02/09/07 “Paul Schuitema”: De foto in de avant-gardetypografie.

Museum Swaensteyn Herenstraat 101, Voorburg 070-3861673 wo tm zo 13-17 uur 02/06/07 tm 30/09/07 “De Nieuwe Ploeg”: Werk van oa Constant, Corneille, Carel Visser, Jan Snoeck en Co Westerik.

Museum Rijswijk Herenstraat 67, Rijswijk 070-3903617 di tm vr en zo 14-17, za 11-17 uur 09/06/07 tm 26/08/07 “Ode aan de aquarel”:

Aquarellen van 22 vrouwelijke leden van de Nederlandse Aquarellisten Kring.

Muzee Scheveningen Neptunusstraat 92, Scheveningen 070-3500830 di tm za 10-17, zon 12-17 uur permanent “De Geschiedenis van Scheveningen”: De geschiedenis van het vissersdorp Scheveningen, samen met het fascinerende leven onder de zeespiegel. 15/07/07 tm 28/10/07 “Pootjebaden & Beachlife”: Badmode in Scheveningen vanaf 1818 tot heden.

Panorama Mesdag Zeestraat 65, Den Haag 070-3106665 ma tm za 10-17, zo 12-17 uur permanent “Panorama Mesdag”: Zinsbegoochelend panorama van Scheveningen in 1881 en museum gewijd aan overige werken van Hendrik Willem Mesdag. 30/03/07 tm 10/06/07 “Groot en scherp - Holland in beeld”: Panoramafoto’s van Bob Strik, met Hollandse landschappen, groot en scherp afgedrukt en soms op een verrassende en vervreemdende manier weergegeven. 17/06/07 tm 28/10/07 “Jonkheer Jan de Jonge”: Aquarellen en tekeningen; strandtafereeltjes, portretten en figuren op klein formaat van het dagelijkse leven rond 1900 gemaakt door Mesdags tijdgenoot Jonkheer De Jonge.

Pulchri Studio Lange Voorhout 15, Den Haag 070-3461735 di tm zo 11-17 uur 19/05/07 tm 07/06/07 “Bas Ploem/Daniël Tavenier”: Digitaal grafische werk van Bas Ploem.

Schilderijen en gemengde techniek van Daniël Tavenier. 26/05/07 tm 14/06/07 “Oskar Lens”: Schilderijen en werken op papier.

02/06/07 tm 24/06/07 “Jeroen van Merwijk & collega’s”: Schilderijen. 09/06/07 tm 28/06/07 “André van den Heuvel/Ronald Raaijmakes”: Keramiek, aquarellen en schilderijen. 30/06/07 tm 22/07/07 “Hout heeft geen haast”: Werk van Louis Niënhuis.

16/06/07 tm 05/07/07 “Jozef van der Horst”: 3-D neon (aan de wand en ruimtelijk). 30/06/07 tm 19/07/07 “Bander van Ierland”: Overzichtstentoontstelling. 30/06/07 tm 22/07/07 “Licht dat in dingen zit..: Thematentoontstelling. 21/07/07 tm 09/08/07 “Roza Bahrami”: Schilderijen, grafiek en tekeningen. 21/07/07 tm 09/08/07 “Klein formaat”: Divers werk van Pulchri-leden op klein formaat. 28/07/07 tm 19/08/07 “Fototentoonstelling”: Fotografie van oa Matthijs Reppel en Willem van den Ouden 28/07/07 tm 23/08/07 “Anna Koenigs”: Schilderijen.

Regentenkamer/Galerie Modevormgeving /Meubelcafé Laan van Meerdervoort 34, Den Haag 070-3658612 wo tm zo 12-17 uur, za 12-22 uur 12/05/07 tm 10/06/07 “Diverse kunstenaars”: Beeldende kunst van Matthijs Winnubts, Christophe Reijman, Anette van Stekelenburg en Tim van Broekhuizen. Meubeldesign van Michiel de Greef, Nadine Sterk en Jeroen Wesseling.

16/06/07 tm 22/07/07 “Diverse kunstenaars”: Beeldende kunst van Marc Langer, IJBer en Renée du Clou. Meubeldesign van Giliam Smit en Richard Leeuw. Sieraden van Henneke van der Spek.

SEA LIFE Scheveningen Strandweg 13, Scheveningen 070-3542100 ma tm zo 10-19 uur Permanent “Zeepaardjes, geboorte van een sprookje”: Neem een kijkje in de magische wereld van het zeepaardje. Zie de prachtige exemplaren in het kweekcentrum en in hun natuurlijke leefomgeving. 17/02/06 tm 30/12/07 “Rood ijs”: Het International Fund for Animal Welfare laat in deze tentoonstelling zien hoe mooi de wereld van de zeehond is en toch onze bescherming nodig heeft.

SprookjesBeelden aan Zee Boulevard Scheveningen ter hoogte van de Harteveltstraat, Den Haag 070-3585857 permanent geopend permanent “SprookjesBeelden aan Zee”: Openbaar beeldenterras met 23 sprookjesachtige beelden van de New Yorkse beeldhouwer Tom Otterness.

Stroom Den Haag Hogewal 1-9, Den Haag 070-3658985 wo tm zo 12-17 uur 22/04/07 tm 17/06/07 “Generosity”: Werk van de Schotse kunstenaar Toby Paterson 01/07/07 tm 19/08/07 “Stroom Premium”: Tentoonstelling samengesteld door de Britse curator Francis McKee. Tweede Kamer Lange Poten 4, Den Haag ma tm vr 09-17 uur (legitimatie verplicht!)

22/05/07 tm 23/08/07 “Wie kan ik nog vertrouwen”: Tentoonstelling over vervolging en verzet van homoseksuele mannen en lesbische vrouwen in de Tweede wereldoorlog.

De Verdieping van Nederland Prins Willem Alexanderhof 5, Den Haag 0703140911 di tm za 9-17 (di tot 20 uur), ma en zo 12-17 uur permanent “De Verdieping van Nederland”: 1000 Jaar Nederland aan de hand van de topstukken uit de Koninklijke Bibliotheek en het Nationaal Archief. www.deverdiepingvannederland.nl

22

Service

programmering radio west en tv west

g Cryptogram

Van de Bollenstreek tot het Westland, van het Scheveningse strand tot de markt in Gouda. Het uitzendgebied van Omroep West is groter dan Den Haag alleen. Maar van al die steden en dorpen is Den Haag onbetwist de grootste. En dat maakt dat de residentie en haar bewoners in onze programma’s vaak aan bod komen.

Onderstaand de weekprogrammering voor Radio West en TV West.

Voor actuele uitzendtijden kunt u terecht op onze website Westonline.nl.

tv west U

donderdag vanaf 17.00 uur tv West Nieuws Het Andere Oog Play RegioNed

U

vrijdag vanaf 17.00 uur tv West Nieuws Buitenwezen Filmspot

U

zaterdag vanaf 17.00 uur NieuwsWeek Qwesti van Zaken Vlieg Verkeer & Meer Dag van de Architectuur

U

zondag vanaf 16.00 uur

tv West Nieuws tv West Sport Van de Kaart Hoogtepunten Parkpop

U

HORIZONTAAL

tv West Nieuws Meetrainen Van de Kaart Parkpop Special

9. Godendrank. (7) – 10. De stelling in ontvangst nemen.

(7) – 11. Ze toonden vol trots, dat de knoop er ’n onderdeel van was. (7) – 12. Ruimtereisje. (7) – 13. Er zat een bonk aarde in mijn vlees. (9) – 15. Filmbeeld. (5) – 16. Het drankje van de drogist maakte het wat minder. (7) – 19. Niet doen en tenslotte wel geven. (7) – 20. Ik ben tegen deze doorgang. (5) – 21. Een hele opgave, of een deel ervan? (9) – 25.

Een oude bustemaat. (7) – 26. De poort moest eerst open, voordat ze konden vuren. (7) – 28. Een bod in kaarten en aanbieding in kranten. (7) – 29. Het is niet de bedoeling de hond tegen de auto te laten plassen. (7)

U

VE R T I C A A L

U

89.3 radio west

5 7

Oplossing vorig nummer

maandag t/m vrijdag

06-09 uur WestNieuws 09-12 uur Negentwaalf.nl 12-14 uur Roukost 14-15 uur Non-stop muziek 15-17 uur Geniet van je Middag 17-18 uur WestNieuws 18-19 uur Het Gesprek van de Dag 19-23 uur Non-stop muziek 23-00 uur Met het Oog op Morgen

g Sudoku

9

woensdag vanaf 17.00 uur tv West Nieuws Team West Het Andere Oog Westweek

U

op donderdag 19-20 uur Vitamine W 21-23 uur Jazz op West

op vrijdag 19-21 uur Stork on Air 21-23 uur Hot Talk

8 5 6

6 8 6 9 5 34 7 2 3 8 3 4 86 9 8 7 9 2 9 4 5 6

U

zaterdag

08-11 uur ZEP 11-12 uur … And the beat goes on 12-14 uur Ik hou van Holland 14-17 uur radio West Sport 17-18 uur Non-Stop muziek 18-20 uur Jazz op West 20-23 uur Non-Stop muziek 23-00 uur Met het Oog op Morgen

U

a

Op zondag 24 juni vindt de 27ste editie van Parkpop plaats. Er worden grote namen verwacht als: Maria Mena, Beef, Stevie Ann, Johan en Kim Wilde.

Radio West zal vanaf 14:00 uur aanwezig zijn op het festivalterrein en brengt live verslag tot 21.00 uur. De presentatie is in handen van radiopresentatoren Debby Roukens en Ron Davids.

TV West zal een Parkpop Special uitzenden op zondagavond.

Op maandagavond wordt vanaf 19.00 uur een aparte Parkpop Special uitgezonden.

dinsdag vanaf 17.00 uur tv West Nieuws Vlieg Plekken van Herinnering Het Andere Oog

1. Het blijft steeds een hele klus, als ik iets in ontvangst neem. (6) – 2. Het kerkelijk orgaan van een sufferd (6) – 3. Gebouw, waar men doorheen kan schieten. (4) – Dit is in de regel voor ’n nieuwe regel. (6) – 5. Hier worden cellen van gemaakt. (8) – 6. Pijnloos. (10) – 7. Ze zaten hem in de keuken achterna. (8) – 8. Je moet berusten in de manier van het leiding geven. (8) – 14. Dit is wel heel erg bevrijdend. (10) – 16. De aardbei is ’n geliefkoosde vrucht. (8) – 17. De belangstelling voor de maatregelen van het kabinet wordt steeds geringer. (8) – 18. Bij af is het minder geworden. (8) – 22. Hij is, als hij werkt, nooit zichzelf (6) – 23. Die vogel is af te sluiten (6) – 24. De verhoging van de kinderbijslag voor veel kroost. (6) – 27. Iets vervelends kan steengoed zijn. (4)

Een sudoku bestaat uit een veld van 9 x 9 hokjes. Dit gebied is weer onderverdeeld in negen vierkanten van 3 x 3 hokjes. Hierin moeten steeds de getallen 1 tot en met 9 worden ingevuld, zodat elk getal precies één keer voorkomt in elke rij, in elke kolom en elk vakje van 3 x 3.

maandag vanaf 17.00 uur

Parkpop P

zondag

08-09 uur Zep 09-10 uur Ouwe Joekels 10-12 uur Klassiek op West 12-14 uur Non-Stop muziek 14-21 uur Parkpop live 21-23 uur Klassiek op West 23-00 uur Met het Oog op Morgen

NegenTwaalf.nl NegenTwaalf.nl is het dagelijkse ochtendprogramma van Radio West.

Met lekkere muziek, een boeiend gesprek met een studiogast, cabaret en leuke prijzen om te winnen. Ook komen voorbij: de Thuismarkt, de West CD en natuurlijk de Ouwe Joekel.NegenTwaalf.nl wordt gepresenteerd door Ron Davids.

Dag van de Architectuur In het weekend van 23 en 24 juni vindt de Dag van de Architectuur plaats.

De dag staat in het thema ‘tijdelijk verblijf’. Talloze gebouwen in heel Nederland worden opengesteld voor lezingen, rondleidingen en tentoonstellingen. Genoeg rede om extra aandacht te besteden aan de architectuur binnen deze regio. Op zaterdag 23 en zondag 24 juni wordt de documentaire ’Tijdelijk verblijf in Scheveningen: tragische vergissing of hernieuwd icoon?’ op TV West uitgezonden.

zie voor actuele programmainformatie tv west teletekst en de website westonline.nl

r

Service

VRIJDAG 22 JUNI 2007

g Wat voor weer zou het zijn in Den Haag?

Vrijdag 22-06

Zaterdag 23-06

Zondag 24-06

Maandag 25-06

Min. 14º Max. 20º Zon 25% Neerslag 60% Wind 3

Min. 14º Max. 19º Zon 15% Neerslag 25% Wind 4

Min. 14º Max. 19º Zon 20% Neerslag 70% Wind 4

Min. 12º Max. 17º Zon 15% Neerslag 70% Wind 4

g Bioscopen Haaibaai (Shark Bait) za/zo/wo 12:50 14:30 zo ook om 10:50 Ocean’s Thirteen dagelijks 13:00 15:40 18:30 21:30 zo ook om 10:20 Pirates of the Caribbean 3 dagelijks 13:30 17:00 20:30 do/vr/za/zo/ma/wo ook om 20:00 Premonition dagelijks 16:20 19:00 21:40 do/vr/ma/di ook om 13:50 Shrek de Derde (NL) dagelijks 16:00 do/vr/za/zo/ma/wo ook om 13:20 zo ook om 11:00 Shrek the Third (OV) dagelijks 14:00 16:30 18:50 21:00 zo ook om 11:40 Sneak Preview di 21:20 Spider-Man 3 za/zo 13:10 zo ook om 10:15 Unfinished Life, An di 13:30 Venus dagelijks 16:10 18:20 zo ook om 10:40 Zodiac dagelijks 20:45 do/vr/ma/di/wo ook om 12:50 Voor meer informatie: www.pathe.nl/buitenhof tel. 0900-1458 (35cpm)

PATHÉ SCHEVENINGEN Assepoester & De Keukenprins za/zo/wo 12:40 Death Proof dagelijks 21:30 do/vr/ma/di ook om 13:20 15:50 vr/za ook om 00:20 Fracture dagelijks 21:50 vr/za ook om 00:30 Haaibaai (Shark Bait) za/zo/wo 13:00 15:10 Irina Palm dagelijks 14:50 17:10 19:30 Messengers, the dagelijks 19:20 21:40 Mr. Bean’s Holiday

Pierre Wind Pierre’s Droom: KGB, Kroatische Gehakt Bal Een doorleefd gezicht kijkt naar haar eigen gerimpelde handen. Door haar worstige vingers glijdt gehakt. Als dezelfde bewegingen door Pamela Anderson waren gepleegd, dan had het misschien iets erotisch gehad. Nu is het predicaat alledaags. De Kroatische vrouw doet op gevoel een hoeveelheid gesnipperde uien, fijngehakte knoflooktenen en een flinke scheut olijfolie erbij. Ik sta vlakbij.

De geuren die het gehakt door het kneden verspreidt, belanden absoluut in de neusgaten. Mijn blik is aan haar handen gekleefd. Ik besef dat dit een bijzonder smaakmoment wordt. Dan belanden twee vingertoppen in een geelachtig korrelig mengsel, Vegeta genaamd. De toppen verstuiven het ‘toverzout’ over het gehakt. Vegeta is een soort smaakzout dat in Kroatië bijna in elk gerecht gebruikt wordt. Het geeft bijvoorbeeld de Kroatische nationale worstjes, Cˇevapcˇicˇi, zijn typische smaak. Vegeta is in de grote Nederlandse supermarkt gewoon te koop.

Lukt het echt niet om dit te bemachtigen, dan zou je het Nederlandse smaakzout Aramat of groentebouillonpoeder kunnen gebruiken. Dat komt het dichtst bij Vegeta. Uiteindelijk belanden de ballen in een braadpan, waar herhaaldelijk, na enige tussenpozen, een scheut water wordt toegevoegd. Na twintig minuten pakt de vrouw een gare bal. Stilzwijgend snijdt ze hem in stukken. Een stuk wordt met oma-achtige passie in mijn mond gelanceerd. Tjonge, wederom een bewijs dat een bal gehakt een subliem gerecht kan zijn.

© Marcello’s Art Factory / bron: weeronline

PATHÉ BUITENHOF

dagelijks 17:10 do/vr/ma/di ook om 15:00 Ocean’s Thirteen dagelijks 18:50 21:40 do/vr/ma/di ook om 13:10 za/zo/wo ook om 13:00 15:40 do/ma/di ook om 16:00 vr/za ook om 00:40 Pirates of the Caribbean 3 dagelijks 13:20 16:20 16:50 19:50 20:20 za/zo/wo ook om 12:50 vr/za ook om 00:00 23:30 Reaping, The vr/za 00:10 Shrek de Derde (NL) za/zo/wo 12:20 14:30 16:40 vr ook om 16:00 Shrek the Third (OV) dagelijks 13:10 13:50 15:30 16:10 17:50 18:30 20:30 do/vr/za/zo/ma/wo ook om 20:50 vr/za ook om 23:20 23:50 Sneak Preview di 21:30 Spider-Man 3 dagelijks 18:20 Voor meer informatie: www.pathe.nl/scheveningen tel. 0900-1458 (35cpm)

do/za/ma/wo 17:00 uur Azuloscurocasinegro/ Daniel Sánchez Arévalo Darkbluealmostblack do/vr/za/zo/ma/di/wo 21:30 uur vr/zo/di 17:00 uur zo 13:00 uur Das Leben der Anderen/ Florian Henckel von Donnersmarck zo 14:00 uur do/vr/za/zo/ma/di/wo 17:00 uur do/vr/za/zo/ma/di/wo 21:45 uur Indigénes/ Rachid Bouchareb do/vr/za/zo/ma/di/wo 18:00 uur The science of sleep / Michel Gondry La science des rêves di/wo19:30 uur Tsotsi / Gavin Hood do/vr 19:30 uur The cave of the yellow dog / Byambasuren Davaa za 19:30 uur zo 17:00 uur Grizzly man/ Werner Herzog zo/ma 19:30 uur Voor meer informatie: www.filmhuisdenhaag.nl

FILMHUIS DEN HAAG Knallhart/ Detlev Buck do/vr/za/zo/ma/di/wo 21:45 uur zo 13:00 uur vr/zo/di| 17:00 uur Adam’s apples/ Anders Thomas Jensen do/vr/za/zo/ma/di/wo 21:45 uur zo 13:00 uur zo15:00 uur do/za/ma/wo 17:00 uur Exiled / Johnnie To do/vr/za/zo/ma/di/wo 19:30 uur vr/zo/di 17:00 uur Bes Vakit/ Reha Erdem Times and winds do/za/ma/wo 17:00 uur zo 15:00 uur do/vr/za/zo/ma/di/wo 19:30 uur Inland Empire/ David Lynch zo 14:30 uur do/vr/za/zo/ma/di/wo 20:30 uur Khadak / Peter Brosens en Jessica Woodworth do/vr/za/zo/ma/di/wo 19:30 uur zo 15:00 uur

Foto: Filmhuis Den Haag De film Knallhart vertelt het verhaal de 15jarige Michael Polischka (David Kross) die met zijn moeder naar een volksbuurt verhuist. De harde mentaliteit die er heerst, verschilt sterk van die van de chique wijk waar hij eerst woonde.

Benodigdheden per 3 personen 4 0,2 dl olijfolie 4 Vegeta naar smaak 4 2 grote fijngesnipperde uien 4 Peper naar smaak 4 2 fijngehakte knoflooktenen 4 1 kg half-om-half gehakt (half rund, half varken)

g Spoedgevallen Alarmcentrale: 112 Politie Haaglanden: 0900 8844 SMASH (Stichting Mobiele Artsen Service Haaglanden) SMASH is een samenwerkingsverband van alle huisartsen in Den Haag, Leidschendam, Rijswijk, Voorburg, Voorschoten en Wassenaar.

SMASH regelt spoedeisende huisartsenhulp buiten kantoortijden. Iedere dag tussen 17.00 uur ‘s avonds en 8.00 uur ‘s morgens; gedurende het hele weekend en op alle erkende feestdagen. Tel. 070 - 346 96 69 Website: www.smashaaglanden.nl

De fietstunneltjes onder de A4 nabij het Prins Clausplein worden verlaagd. Daarvoor moeten de drie viaducten worden afgesloten voor fietsers. Dan worden de fietsers richting Donau en Zoetermeer over het nieuwe fietsviaduct over de A4 geleid.

1 Heuvelweg (Leidschendam-Voorburg) In Leidschendam wordt tot augustus gewerkt bij de Heuvelweg. Omleidingen staan aangegeven en bij bushaltes staan wijzigingen voor de lijnen 39, 40, 46 en nachtbus 2.

1 Hubertusviaduct In de tweede helft van 2007 wordt gelijktijdig met het maken van de aansluiting op de Hubertustunnel groot onderhoud uitgevoerd aan het Hubertusviaduct, daarna kan ook het zware vrachtverkeer weer van het viaduct gebruik maken.

1 Jan Hendrikstraat De tramsporen, het asfalt en het riool worden vernieuwd. Werkzaamheden duren tot 14 juli. De Jan Hendrikstraat wordt tussen het Westeinde en de Laan in beide richtingen afgesloten. Het deel tussen

de Laan en de Prinsegracht wordt éénrichtingverkeer richting Prinsegracht. De Torenstraat wordt dan éénrichtingverkeer vanaf de Nobelstraat tot de Riviervismarkt. Bestemmingsverkeer kan vanaf de Torenstraat rondom de Grote Kerk terug rijden door de Prinsestraat en de (Kleine)Nobelstraat. Hiervoor wordt het éénrichtingverkeer in de Prinsestraat tussen Kerkplein en Nobelstraat tijdelijk omgedraaid.

De omleidingen en de routes naar de parkeergarages worden met borden aangegeven.

Klantenservice Den Haag Centraal Voor opgave abonnementen, verhuizingen en bezorging: Servicenummer Adrepak Abonnementenregistratie: 070-3590723 (ma t/m vr: 09.00 tot 17.00 uur) Antwoordnummer 45001 2504 VC Den Haag.

Voor opzeggingen (uitsluitend schriftelijk, uiterlijk 4 weken voor einde abonnementsperiode) Den Haag Centraal postbus 45666 2504 BB Den Haag.

tussen het George Maduroplein en de Delistraat opnieuw geasfalteerd. Dan is dit gedeelte afgesloten voor alle verkeer en gelden er omleidingen.

1 Parkstraat In verband met een herinrichting van de parkeerstrook moet rekening worden gehouden met enige stagnatie. Er zullen tijdelijk parkeerplaatsen worden opgeheven.

Abonnementsprijzen:

Kwartaal € 12,95 / Jaar € 49,95

Hoofdredacteur: Coördinatie redactie: Coördinatie cultuur: Coördinatie sport: Eindredactie: Algemene Zaken: Medewerkers:

Coos Versteeg Miranda Fieret Roos van Put Martin van Zaanen Dick Toet, Wouter Storm (corrector) Marianne ten Have Floor de Booys, Peter Breedveld, Maarten van Doorn, Mirjam Flore, Eppo Ford, Bert Jansma, Babeth Knol, Elske Koopman, Joke Korving, Isabella Lanz, Alexander Münninghoff, Doron Nagan, Monique van Oostrum, Hans Schmit, Rob Soetenhorst, Rogier Slop, Kees Stal, Jill Stolk, Alexandra Sweers, Aad van der Ven, Gerard Vos, Renate van der Zee Tomas Ross Kees Jansma, Vilan van de Loo, Marcella Mesker, Marc Delissen Teun Berserik (cartoon), Emilie Bolsius (medisch), Hugo Dirksmeier (onderwijs), Bas Martens (juridisch), Marnix van Rij (financieel), Pierre Wind (culinair) Marcello’s Art Factory Rob Hofland / Grafische Zaken C&R, Willy Jolly, Harmen de Jong, Mylène Siegers, Otto Snoek en Fotopersbureau WFA Robert Conijn

1 Theresiastraat 1 Jan van Nassaustraat In verband met de verbetering van de groeiomstandigheden voor de bomen zijn er tot eind augustus incidentele vertragingen.

In verband met nieuwbouw van het ministerie van Landbouw & Visserij is de rijbaan ter plaatse richting Prins Clauslaan versmald tot één rijstrook. De werkzaamheden duren tot eind augustus.

1 Kamperfoeliestraat; reconstructie

1 Tramlijn 16

Tot 20 juli wordt deze straat tussen de Mient en de Oude Haagweg opnieuw ingericht. Automobilisten worden omgeleid via de Loosduinsekade en Valkenboslaan dan wel via de Oude Haagweg en de Thorbeckelaan.

de zijde van de Loevensteinlaan richting de Melis Stokelaan is tussen de Steenwijklaan en de Genemuidenstraat afgesloten. Doorgaand verkeer op de Melis Stokelaan tussen de Moerweg en de Dedemsvaartweg wordt omgeleid via de Loevesteinlaan en de Erasmusweg. Fietsers van de Melis Stokelaan richting de Steenwijklaan moeten omrijden via de Van Alphenlaan en de Rijnvis Feithlaan.

1 Koninginnegracht Tot en met vrijdag 22 juni wordt de Koninginnegracht

Informatie dienstdoende apotheken Tel. 070 345 10 00 Tandartsendienst: avond- en weekenddienst (alleen spoedgevallen): (070) 311 03 05.

Overig Stichting Dierenambulance Den Haag Tel. 070 - 328 28 28 (dag en nacht bereikbaar) Website: www.dierenambulancedenhaag.nl Dierenartsen weekenddienst Spoedgevallen nacht en weekend Tel. 0900 - 222 6 333 en 0900 - 2222 456 Website: www.dierenartsenkring-denhaag.nl

Den Haag Centraal B.V. Korte Poten 9, 2511 EB Den Haag T: 070-3644040 / F: 070-3633570 info@denhaagcentraal.net redactie@denhaagcentraal.net advertentie@denhaagcentraal.net abonnementen@denhaagcentraal.net

g Werk in uitvoering 1 A4; fietstunnels

23

Feuilleton: Columnisten: Rubrieken: Illustraties: Vormgeving: Fotografie: Uitgever/directeur:

Zie voor een compleet overzicht: www.denhaagcentraal.net

24

Society

Roos

VRIJDAG 22 JUNI 2007

Renate & de Residentie MET FOTO’S VAN OTTO SNOEK

Voor en achter het paleisje Koningin Beatrix die – vanwege de Australische gasten – in ‘tenk joe’ Engels wordt toegesproken. De vrouw van een bankdirecteur die dertig jaar geleden met een kersverse hoofdredacteur wekenlang in een bootje op zee blijkt te hebben gedobberd. De burgemeester die zijn vrouw niet meer kan vinden. En een kunstenaar die met vakantie gaat naar een tropisch eiland, betaald van uw belastingcenten. Nee, wij verzinnen dit alles niet, ook al hebben wij best een rijke fantasie. De werkelijkheid overtreft deze toch altijd weer.

Wij waren namelijk uitgenodigd voor de opening van de tiende editie van Den Haag Sculptuur. Wederom mochten wij met de andere duizend Haagse leden der happy few in een snikhete kerk wachten totdat de majesteit arriveerde. Gelukkig was het programma exact hetzelfde als alle voorgaande jaren.

De koningin maakt haar entree. Het ene hooggeëerde opperhoofd doet een bedankspeech hier, de andere ‘notabeel’ een loftuiting daar. Iedereen is bekend met alle egards en dus horen wij hoe Morris Tabaksblat exact volgens de regels de haute volée verwelkomt. Bedankt Maya Meijer al haar vrienden en kennissen die diep in de buidel hebben getast – sponsors willen natuurlijk waar voor hun geld. We begrijpen dat de ambassadeur van Australië Stephen Brady werkelijk wat van kunst snapt.

En we maken mee dat Marie-Jeanne de Rooij, de nieuwe directeur van Den Haag Sculptuur, het protocol aan haar laars lapt en dus helemaal niemand speciaal verwelkomt. Gewoon aan haar speech begint!

Woordvoerder en voorzitter van de jury Wim van Krimpen, tevens directeur van het Gemeentemuseum Den Haag benadrukt dat de Rabo de enige Nederlandse bank is. Wat woest gefluister in de kerkbanken achter ons teweeg brengt van twee heren in antracietpak. ‘’Dat kan hij niet maken!’’ vangen wij op. Op de vraag of deze gesoigneerde patriciërs toevallig voor dé Bank werken, kregen wij jammer genoeg geen antwoord.

Gelukkig werden ons meer pijnlijke momenten bespaard door het verlossende entertainment. Dit keer in de vorm van een hoogst vermakelijk muzikaal intermezzo door de helemaal van ‘down under’ ingevlogen The Histrionics, met zang. Waar geen woord van was te verstaan. Met dank aan de techniek. Wij vingen nog iets op van ‘We don’t need no public sculpture’ op de melodie van het wereldberoemde ‘Another Brick in The Wall’ van Pink Floyd. Maar dat was dan ook alles.

Het gebruikelijke rondje van de koningin langs de sculpturen op het Lange Voorhout werd ook dit jaar weer omgeven door diverse paparazzi. Struikelend over elkaar, de schare Oranjeklanten wegmaaiend. Met in de hoofdrol trouwens niemand minder dan onze VVD-wethouder Frits Huffnagel, u weet wel, die van de City Marketing uit Amsterdam. Hij kan zo als Hoffotograaf een tweede leven beginnen.

Een aardige verrassing bracht vervolgens de receptie in Museum Escher in het Paleis. Of beter gezegd; de receptie óp het plein en de receptie ín de tuin. Of zo men wil: vóór het paleisje of achter het paleisje. Er was een duidelijk Haagse scheiding

Sculpturen uit Australië en Maya Meijer draagt een Chinese hoed...

Een nieuwe hoed bleek geen garantie voor toegang tot het echt chique feestje in de tuin achter het paleis. Maar gelukkig was het in de partytent ook hartstikke gezellig. aangebracht; zoiets als onder en boven de Laan van Meerdervoort.

Want diegenen met een extra-speciale uitnodiging, zeg maar het puikje chic, mocht in aanwezigheid van de majesteit in de tuin borrelen. De mindere goden moesten het gewoon onderling gezellig maken. Op het plein.

Onder een plastic partytentdak.

In het crème de la crème van het tuingezelschap zochten wij vergeefs naar kunstenaars. Wij vonden er een paar. Maar we zagen vooral pakken.

Heel veel grijze en blauwe pakken; een palet ambassadeurs zoals die van Jordanië, Spanje, Malta, Argentinië, Letland. Onberispelijke politici en nog een stuk of wat broodheren en meesterknechten. Ons oog viel hier natuurlijk op die guitige hoofdsponsor, Paul Dirken, directeur van de Rabobank Den Haag. Hij stelde maar liefst 6500 euro ter beschikking voor de Rabobank Sculptuur

Award 2007. Voorganger en ex-algemeen directeur van diezelfde bank, de heer Ane Hoekstra, behoorde nu duidelijk bij het B-publiek: hem kwamen we namelijk tegen óp het plein vóór het Museum. Net als directeuren van Haagse kunstinstellingen, kunstenaars, fotografen en overige kunstminnaars. Zeg maar, ongeveer iedereen die wat met kunst in de stad heeft.

Aan beide zijden van het paleisje was het overigens berengezellig. Wij nipten nog wat aan onze rode wijn, deden ons tegoed aan de borrelhapjes en vroegen ons af of de jury die prijs van 6500 euro niet beter aan kunstenaar Jan van der Ploeg van het blikverstorende kunstwerk op de kop van het Voorhout had kunnen geven.

Kan hij met dat geld die kolossale glijbaan per direct afbreken!

ROOS VAN PUT

Kunst maakt vele emoties los. Oud-minister Hans Dijkstal is een en al interesse en lacht zich een kriek.

Fotografen zwermen om de koningin. Frits Huffnagel kan elk ogenblik uit een kunstwerk tevoorschijn springen om de World Press Photo 2007 te schieten.

!ADVER TENTIE"

Gezonden en zieken vliegen met Van Grieken!

Van Grieken Business Travel Herenwaard 179, 2716 XV Zoetermeer 079 320 87 60, info@uniglobevgt.nl, www.uniglobevgt.nl