07_den_haag_centraal

4Actueel 4Cultuur 4Sport 4Service

1-11 14-17 18-19 20-23

4 Henk Au wil een Chinees themapark

pagina 5

4 Veteranen defileren met witte anjer

pagina 6 & 7

4 Romy Schneider van keizerin tot passante

pagina 15

vrijdag 29 juni 2007 • jaargang 1 • nummer 7 • ₏ 1,00

Extreme Makeover voor Stationsbuurt

De schets van Archipel ontwerpers en de huidige situatie (inzet).

Na de Haagse binnenstad wil Gerard Stevers nu ook de Stationsbuurt opknappen. In enkele jaren tijd zorgde hij ervoor dat drugscafĂŠs en andere louche zaken verdwenen uit de omgeving van de Kettingstraat. Het is tijd voor een nieuw probleemgebied, een nieuwe uitdaging.

DOOR

COOS VERSTEEG

Projectontwikkelaar Geste Group uit Rijswijk is klaar voor de aanpak van de Stationsbuurt. Eigenaar Gerard Stevers (o.m.

Haagsche Bluf, de Baljurk en restaurant Bali) heeft niet alleen het voormalige belastingkantoor aan het Stationsplein in bezit, maar ook vrijwel ĂŠĂŠn complete zijde van de haaks daarop liggende Stationsweg. “Zodra de vergunningen rond zijn, kan ik beginnenâ€?, aldus Stevers.

Dat beginnen houdt voor hem in dat het nu leegstaande belastingkantoor op de linker hoek – gezien vanuit het station (vroeger stond hier Hotel Astoria) – tegen de grond gaat. Op de andere hoek tegenover station HS (vroeger de locatie van Hotel Terminus) ligt nóg een belastingkantoor, dat nu nog in gebruik is. De belastingdienst heeft echter te kennen gegeven hier op termijn

ook te willen vertrekken.

Stevers heeft Archipelontwerpers uit Scheveningen op de Astoria-locatie een elf verdiepingen tellend complex van woningen, ateliers, een sportschool en horeca laten tekenen. Vanwege de geluidshinder van de trams ligt het complex achter een geluidsisolerende gezandstraalde glaswand.

De plannen zijn onlangs aan stadsdeelwethouder Sander Dekker (VVD) gepresenteerd.

Stevers is al sinds voorjaar 2006 in de weer om onroerend goed in de buurt van het station te verwerven. “Hier kwam vroeger de koningin aan met de trein. Er is op het station nog steeds een koninklijke wachtkamer. Allerlei staatslieden maakten hier voor de eerste keer kennis met Den Haag.

Maar de hele buurt is verloederd. Een station hoort een entree van de stad te zijn, maar het is nu niet eens een achteringang.

Het is minder dan een schuurdeur�.

De Haagse projectontwikkelaar meent dat de teloorgang van de buurt is begonnen met de twee lelijke kantoorgebouwen op beide hoeken tegenover het station. “In mijn jeugd was het hier een en al gezelligheid met overal terrasjes. Nu komt hier geen mens meer die er niks te zoeken heeft. We hebben uitgerekend dat van de honderd studenten die aan de andere kant van het spoor op de Haagse Hogeschool zitten, er slechts twee doorsteken naar deze kant. Dat moet veranderen�.

Overigens niet met studentenwoningen als het aan Stevers ligt. “Iedereen bouwt hier nu woonruimte voor studenten. De komende tijd iets van 700 kamers. Ik wil diversiteit. Dus appartementen voor gezinnen, maar ook woon-werkruimtes voor kleine bedrijven, voor creatieve mensen met hun bedrijf aan huis. En ik denk aan een grote fitnesszaal om die studenten deze kant op te lokkenâ€?. Liefst verwerft Stevers ook zo snel mogelijk het andere belastingkantoor, dat thans eigendom is van IsraĂŤlische beleggers. De gemeente heeft bij verkoop hiervan het recht van voorkeur; Stevers wil het meteen overnemen en bij zijn plannen betrekken.

Want juist aan die kant, tussen Stationsplein en Oranjelaan, heeft de Geste Groep vrijwel alles in bezit. “Het is de zonkant van de Stationsweg. Ik wil daar de rijbaan verleggen, zodat je er leuke terrassen kan maken. Ik zie daar een aaneenschakeling van horeca. En dan denk ik aan restaurants die het multiculturele karakter van deze wijk op een positieve manier weerspiegelenâ€?. Samen met TV-West wil Stevers een competitie uitschrijven, waarbij allochtonen uit de buurt de kans krijgen zich als horeca-ondernemer te presenteren. “We bouwen eerst een professionele proefkeuken en dan kunnen mensen uit Turkije, Marokko, Eritrea noem maar op laten zien wat ze presteren op het gebied van koken, hygiĂŤne en zakelijkheid. De

winnaar krijgt een jaar lang gratis een restaurant, helemaal ingericht en klaar, en daarna een huurcontract�. De wedstrijd doet denken aan de programma’s van televisiekok Herman den Blijker. “Maar wij willen niet met professionele horecamensen aan de slag. Het moet echt uit de gemeenschap komen�.

De Stationsweg moet wat Stevers betreft architectonisch een duidelijke relatie krijgen met het Astoria-complex op de hoek. “Dat ligt in die rij wel wat moeilijk, want er zitten panden tussen die beschermd stadsgezicht zijn. We zoeken nu alles uit, doen bodemonderzoek en bouwkundige inspecties. Wat we uiteindelijk daar gaan doen, hangt nauw samen met de beslissing over het massale complex op de hoek. Dat moet de toon van de kwaliteit zetten. Het mag hier niet een tweede keer fout gaan. Je ziet hoe groot de impact van dat kantoor is geweest. Dus er rust een grote verantwoording op me. Ik wil niet dat mensen over twintig jaar zeggen: “Welke idioot heeft dat neergezet?�

4ADVER TENTIE3

Kijk voor de programmering op radio en tv West op pagina 22.

2

Feuilleton

VRIJDAG 29 JUNI 2007

AFLEVERING 7

Wat vooraf ging. Lex is tevergeefs naar de Maystraat gegaan waar de mysterieuze Inge Hogenhuys zou wonen. De volgende avond moet hij voor de krant naar het optreden van Maria Callas in Amsterdam.

I

edereen vond dat La Callas de sterren van de hemel had gezongen maar ik had meer het idee dat het scheuren in het plafond van het Concertgebouw waren. Ik ben nooit zo gek geweest op die gillende Bianca Castafiore’s. Geef mij maar Ella Fitzgerald in plaats van een geschminkte Griekse die jankend de grootste ellende vertolkt om na afloop eerste klas aan de kaviaar terug te vliegen naar haar schatrijke scheepsmagnaat in Athene. Al in de pauze had ik genoeg hotemetoten gekiekt: Callas zelf, Luns die eruitzag alsof hij de hele avond aan de rotzooi op Nieuw Guinea dacht; Irene van Oranje die steeds mooier wordt; Willy Alberti die bijna omviel van de drank; burgemeester Van Hall die er weer bijstond alsof hij dood en opgezet was; en Annie de Reuver die de hele tijd keek alsof er inderdaad poppetjes in haar ogen dansten. Kortom, iedereen was er die er een beetje toe deed. Wat dat betreft verschillen Amsterdam en Den Haag niks van elkaar: zien en gezien worden. Mij niet gezien. Ik stierf bovendien van de honger. En al ken ik Amsterdam niet goed meer, Broodje van Kootje op het Leidseplein wĂŠl, en vooral Kootjes broodjes half-om. Ik worstelde me naar buiten, borg mijn camera’s weg en stuurde de Heinkel over het Museumplein naar de doorgang onder het Rijksmuseum. Vijf minuten later zette ik hem neer bij het KLM-gebouw en slenterde hongerig naar de overkant. In het Leidsepleintheater draaide ‘Plein Soleil’ met Alain Delon, wat me deugd deed want ze zeggen dat ik op hem lijk. Als je de wallen onder m’n ogen wegdenkt.

Ik liep langs de terrasjes die vol zaten met ‘pleiners’ die allemaal dachten dat ze meer talent hadden dan Picasso en Georges Brassens samen. Hun vriendinnetjes zagen eruit alsof het weer oorlog was en de gaarkeuken al drie dagen was gesloten.

Vel over been. Niet bepaald mijn smaak. Maar de muziek uit de cafeetjes was dat wĂŠl. Sydney Bechet op zijn klagerige sopraansax. ‘All of me’. En, inderdaad, als je je ogen wat samenknijpt en probeert dat trommelvliesscheurende Amsterdams niet te horen, lijkt het Leidseplein wel wat op St. Germain. Ik wilde juist naar de broodjeszaak toelopen toen ik mijn naam hoorde roepen. “Lex? Van der Broek!â€?

Ik draaide me om en zag tot mijn verbazing Nico

met een glas bier in de deuropening van Eylders staan zwaaien naar me. Wat deed dĂ­e hier nou?

Vermoedelijk zat hij zich daar met een stel andere veelbelovende dichters vol te hijsen.

Ik liep terug. “Wat doe jij hier nou?� “M’n nieuwe vriendin woont hier. Kom even binnen, kan je kennismaken�.

Ik aarzelde maar zag een portie bitterballen op iemands tafeltje staan en liep het cafĂŠ in waar Nico me enthousiast op een stuk van een vrouw wees. “Nou, Lexie? He? Wat vind je? Sprekend Gina Lollobrigida, toch?â€?

Ik slikte. Hij had gelijk. Sprekend La Lolla. “Is zij jouw vriendin?�

Ik legde kennelijk iets te veel nadruk op dat ‘jouw’ zodat hij me verontwaardigd opnam. “Wat bedoel je?â€? “Stencil je met hĂĄĂĄr?â€?

Hij knipoogde. “OĂłk. Laat me je even voorstellen.

Maar denk erom, afstand, he Lexie!�

Gina heette Cato en ze sprak nog platter Mokums dan Tante Leen. Ze werkte in een bar op het Thorbeckeplein maar toen ik haar vroeg wĂĄt voor werk dan wel, zei ze dat ze er nĂ­et serveerde. Dat was dus duidelijk. “Je hep wel wat weg van Ellein De Lonâ€?, zei ze.

Nico grinnikte. “Maar dan zonder geld!�

Hij bleek haar vorige week op het Stille strand te hebben ontmoet en had daar ter plekke een gedicht voor haar bedacht. Ze kende het uit haar hoofd.

Ik ook, maar dat zei ik niet. Nico heeft altijd ĂŠĂŠn gedicht paraat als spierinkje. Het rijmt niet, het is wartaal maar meestal werkt het.

Ik bestelde een biertje, een portie bitterballen en een portie oude kaas. Sydney Bechet was vervangen door Louis Armstrong. Saint Louis Blues. Je zou bijna van Amsterdam gaan houden.

Cato zei dat ze aan het werk moest, kwam overeind, en gaf Nico een kus. “Ik sie je nog welâ€?. “Vat geen kouâ€?, zei ik. “Hoe so?â€?,zei ze, “’t Is toch hartstikke mooi weer?â€? “Geeft niksâ€?, zei Nico toen ze wegliep in een wolk parfum. “DĂŠnken kan ik zelf wel. Als ze maar dĂłet, snap je?â€?

Hij nipte aan zijn zoveelste jonge toen hij opeens opkeek. “Heb je dat mens met mijn moeders armband al gevonden?

De moord op Blonde Dolly DOOR TOMAS ROSS

Ik schudde mijn hoofd, slikte een bitterbal door en vertelde hem over mijn tocht naar de Maystraat. “Die ouwe man in dat rusthuis kan zich toch in het adres hebben vergist?�

Ik knikte want dat had ik zelf al bedacht. “Dan vraag je het hem toch gewoon?� “Heb ik ook gedaan. Hij wist het niet zeker meer.

Hij had de envelop weggegooidâ€?. “Oâ€?. Hij nam weer een teugje. “Wat denk je eigenlijk? Dat zij de armband van die vent heeft gekregen die hij van Madame Zarathoestra kocht?â€? “Zou kunnenâ€?. “En wat wou je dan als je haar vindt? Zeggen dat die armband van mij is? Ze zal je zien aankomen!â€? “Nee Nico. Punt ĂŠĂŠn. Toen ze me aankeek, wist ik zeker dat ik haar eerder had gezien...â€?

Hij grinnikte. “Tel uit je winst, Lex! Hoeveel vrouwen heb je inmiddels in de oogjes gekeken?� “Punt twee�, zei ik. “Jij hebt me zelf verteld dat je die armband via Madame Zarathoestra aan een kerel met een NSB-speldje hebt verkocht die zijn gezicht niet wilde laten zien�. “Jezus Lex! Gaat het je daarom? Om een NSB-er?

Dan kan ik je nog wel een paar adresjes geven!� “Nico! Waarom wou hij zijn gezicht daar niet laten zien? We zaten verdomme in een Duits bordeel! De helft van de SD trok er zijn broek uit! Dus waar was die vent bang voor? Denk eens na! Dat kan je

toch zo goed?� “Wat bedoel je?� “Winter ’44, Nico. Adolf zweet peentjes in Berlijn.

De Russen gaan als een wals door Polen, de geallieerden als een trein door BelgiĂŤ en Nederlandâ€?. “Nou, trĂŠin...!â€?, zei hij, “De Ardennen kwamen nog, weet je wel...â€? maar ik luisterde niet. “Zelfs Mussert, als -ie niet zo stom was geweest, had -ie al een passage naar Buenos Aires geboekt.

Nico, die vent wist dat ook. Maar toch kwam -ie daar. Waarom komt een man in een fout bordeel als hij wĂŠĂŠt dat het bloedlink is?â€? “Omdat -ie een mĂĄn isâ€?, zei Nico plechtig. “Zo nu en dan hebben we ergens last van, Lexie. Neem mij nou met Cato...â€? “Dan ga je ergens anders naartoe, ja? Je kon naar de Wallen, weet je nog? En die winter waren er zat weduwen die graag een stuiver bij wilden verdienen. Ik denk dat hij daar kwam omdat hij verliefd was op een van die meisjes van Madame Zarathoestra. En dat hij zĂł belangrijk was dat hij geen risico wilde lopen, snap je? Daarom, Nico. Hij wist donders goed dat het afgelopen wasâ€?. “Hij liep z’n pik achternaâ€?. “Voor een poĂŤet ben je behoorlijk grof. Ik zou zeggen, zijn hart. En daarom, Roland Holst junior, denk ik dat hij haar die armband gafâ€?. “Als cadeautje?â€?

Ik knikte. We zwegen en dronken. Onder het cafĂŠrumoer blies Armstrong W.C. Handy Basin Street Blues. Ik dacht even niet meer aan die hele armband maar zag mezelf met Anneke dansen in de Houtrust Rotonde. Godnogaantoe, Anneke! “Tabeh Lex. Ik wil een man die in een huis woont, een vader voor mijn kinderen, niet een vent die denkt dat zijn doka de woonkamer is!â€?

Lex van der Broek. De Alain Delon van de Lage Landen!

Nico vroeg iets zodat ik opkeek.

Hij herhaalde het. “Hoe ziet die Inge er eigenlijk uit?�

Ik haalde Robbie’s foto tevoorschijn en schoof hem tussen de bierviltjes door toen een bebaarde man achter Nico opdook. “Verrek�, zei hij, “Dat is Zwarte Molly!�

Wordt vervolgd.

4ADVER TENTIE3

8JK IFCCFO EF NFFTU WFSTF UFOUPPOTUFMMJOH WBO XBU EF /PPSE[FF [PBM UF CJFEFO IFFGU

7PPS TVQFS WFSTF WJT HB KF OBBS 4JNPOJT

Actueel

VRIJDAG 29 JUNI 2007

College ontkent falen bij welzijnsorganisaties DOOR

ELSKE KOOPMAN

De conclusies van de rekenkamercommissie van de gemeente Den Haag zijn hard: de gemeente heeft nog te weinig grip op de financiën van welzijnsorganisaties en de sturing is onvoldoende. Het college van burgemeester en wethouders is het niet eens met de conclusies en legt de aanbevelingen naast zich neer.Uit het nawoord van de commissie blijkt dat die duidelijk een andere mening heeft en vindt dat de gemeente beter zicht krijgt op de financiën van de welzijnsorganisaties. Dat zijn private instellingen die geld krijgen van de gemeente om welzijnswerk te

doen, zoals peuterspeelzaalwerk, sportactiviteiten, of cursussen voor 55-plussers. De aanbevelingen voor betere sturing uit een eerder onderzoek naar aanleiding van het faillissement van welzijnsorganisatie Ondernemend Welzijn zijn volledig overgenomen door raad en college. Volgens de rekenkamercommissie zitten in de uitvoering een aantal verzwakkingen.

DOELMATIGHEID

“De doelmatigheid is weg en de gemeente heeft onvoldoende zicht op de financiële situatie”, zegt Ad Vergeer, voorzitter van de rekenkamercommissie. De welzijnsorganisaties beoordelen zelf hun

financiële situatie op liquiditeit, exploitatieresultaat en solvabiliteit.

Zij geven zichzelf een groen bolletje voor goed, oranje voor kan beter en rood voor slecht. Zij geven geen verklarend cijfermateriaal.

De rekenkamercommissie vindt dat de gemeente daardoor geen zelfstandige beoordelingsmogelijkheid heeft. Het meeleveren van de cijfers is daarvoor volgens Vergeer nodig. De kritiek van het college dat dit administratieve lasten oplevert, verwerpt hij. “De cijfers zijn er, want die wil het bestuur ook hebben om te zien of de administratie op orde is. Ik kom zelf uit de financieel-economische wereld en ik weet dat het indikken

en doorsturen van cijfers niet veel tijd kost”, aldus Vergeer.

Het gebeurt de rekenkamercommissie niet vaak dat het college op deze manier de conclusies en aanbevelingen afwijst. “Meestal staat het college wel open voor onze rapporten. Ik vind de reactie nu wel wat aan de verdedigende kant”, aldus Vergeer. “De gemeente komt met uw advies wel erg dicht op de stoel te zitten van de positie van de raden van toezicht van de welzijnsorganisaties”, schrijft het college als reden voor de afwijzing. “Wij vinden dat onze gemeente momenteel een goede balans heeft gevonden tussen de mate waarin wij sturen op afstand

en de ruimte die wij geven aan de eigen verantwoordelijkheid”, aldus het college.

De raadscommissie Maatschappelijke Ontwikkeling kreeg donderdagochtend een toelichting van de rekenkamercommissie op het rapport. Het is afwachten of de raadsleden wel het advies aan hun adres oppakken. De commissie adviseert de raad ‘afspraken met het college te maken over de wijze waarop de aanbevelingen concreet moeten worden ingevuld, inclusief een daarbij behorend tijdpad’. Een laatste advies aan de raad is daar een raadsbesluit van te maken, zodat de afspraken tussen college en raad ook formeel zijn vastgelegd.

Indisch wonen voor alle leeftijden Op de eettafel ligt standaard een lepel en een vork. Niemand kijkt niet-begrijpend wanneer er ‘kassian’ of ‘adoe’ wordt gezegd. Voor iedereen die waarde hecht aan gebruiken uit Indonesië, zijn er speciale woongroepen, of afdelingen in zorgcentra.

Maar deze initiatieven zijn vrijwel altijd voor senioren. Met een Haags Indisch Centrum moet de beleving van de Indische cultuur voor elke leeftijdsgroep mogelijk worden.

DOOR

MIRANDA FIERET

Het Haags Indisch Centrum moet een woongelegenheid met een eigen identiteit zijn. Voor initiatiefnemer Jan Mulder van het Indisch Draagvlak (IDV) zit daar geen leeftijd aan gebonden. “Den Haag is zo’n beetje de hoofdstad van oud Indië. Er zijn zoveel Hagenaars die een band met Indië hebben. Nederlanders, mensen die zijn opgegroeid in Indonesië en ook de tweede en derde generatie”. Van de negenhonderd aanmeldingen van belangstellenden, is zo’n veertig procent onder de zestig.

“Vooral vijftigers hebben interesse, maar ook jongeren hebben zich aangemeld”.

Het IDV wordt gevormd door Jan Mulder, directeur IMAC (interim management, advies en communicatie) en Dennis en Rowdy Simon directie van INDFIA (indisch financieel adviesbureau). Het drietal wilde eerst een seniorencentrum opzetten, maar daar werd toch vanaf gezien. “Alle bestaande afdelingen in een tehuis of particuliere woongroepen bleven nogal geïsoleerd. Het centrum moet juist voor iedereen toegankelijk zijn. Daarom hebben we gekozen voor een verticale leeftijdsopbouw. Het schept

Wonen in Indische sferen, maar wel gewoon in Den Haag. FOTO: PR meer dynamiek, wat ook een gunstig effect heeft op senioren. Je woont niet alleen samen, er wordt ook gewerkt. Het is een leven creëren”.

Naast een woon- en werkfunctie moet het Haags Indisch Centrum ook de Indische cultuur overdragen. Zo zijn er plannen voor een cultureel paviljoen en een Indisch Historisch Museum. Mulder hoopt de functie van het Indisch Herinnerings-

Water beweegt je tijdens themaweek Het strand van Scheveningen ter hoogte van Brunotti Beach House leek even het toneel van een aangespoelde scheepslading. Het was de start van de Week van het water met het thema water beweegt je. Enkele grote regentonnen lagen op het strand. Haagse basisschoolleerlingen droegen de tonnen naar Paul Rosenmöller, voorzitter van het convenant overgewicht. Hij las een verklaring voor. Daarna mochten de tonnen open en kwamen er flesjes en sportartikelen uit, zoals ballen en frisbeeschijven. De kinderen konden de flesjes vullen bij de opgestelde kranen om na het sporten de dorst te lessen. Ook Rosenmöller voetbalde mee.

Na afloop dronk hij met de kinderen nog wat water. “Het is de beste dorstlesser”, aldus Rosenmöller. Daarna was er voor iedereen nog een waterijsje en gezonde groentehapjes. Dat was wel binnen, omdat de regen toen met bakken uit de hemel kwam.De Week van het water duurt

nog tot en met zondag. Duinwaterbedrijf Zuid-Holland heeft voor de gelegenheid een wandelroute van dertien kilometer door Meijendel en een fietsroute van ongeveer 110 kilometer van Meijendel tot het waterpompstation in Bergambacht.

Deze zijn gratis af te halen bij het bezoekerscentrum Meijendel of te downloaden van de site van het duinwaterbedrijf.

De afsluiting is zaterdag in Meijendel met de voorstelling ‘Reis met ijs’, voor kinderen vanaf acht jaar en hun ouders. Acteur Vincent Verbeeck neemt de toeschouwers mee op een spannende reis rond de wereld. De start is om 11.00 uur bij het bezoekerscentrum Meijendel. Daar staan paard en wagen klaar om de toeschouwers naar de voorstelling te brengen bij één van de oude werkplaatsen van het duinwaterbedrijf. Aanmelden is niet nodig, wel geldt: vol is vol.

Meer informatie: www.duinwaterbedrijf.nl

centrum over te nemen, dat eerst vorm had in het Indisch Huis aan de Javastraat.

Het Indisch Huis ontvangt vanaf dit jaar geen subsidie meer van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), wegens de schulden die zij sinds de oprichting in 2002 hebben gemaakt.

“We hebben onze interesse al kenbaar gemaakt bij het ministerie. Vierhonderd jaar koloniaal tijdperk moet ook in Den Haag

herkenbaar zijn”.

Niet alleen Mulder heeft interesse. Ook Museum Bronbeek wil dit herinneringscentrum graag onder zijn hoede nemen.

Het museum biedt al informatie over het militair-koloniaal verleden en het Koninklijk Nederlands Indisch Leger. “In juli wordt een brief naar de Tweede Kamer gestuurd waarin we dieper ingaan op de nieuwe locatie voor het Indisch Herinneringscentrum”, meldt Lilian Jansen van het ministerie van VWS. In totaal wil het IDV een centrum met ongeveer 260 koop- en 90 huurwoningen realiseren. De onderste laag van het complex bestaat uit voorzieningen als een toko, bank of supermarkt. “Ook willen we een seniorenuitzendbureau starten”. De activiteiten voor jongeren krijgen vorm wanneer het Haags Indisch Centrum er daadwerkelijk staat. “Dan kunnen we kijken wat de bewoners missen en waar behoefte aan is”.

Mulder is nu bezig om een programma van eisen op te stellen. Dit is waarschijnlijk volgende maand klaar, waarna de gemeente het initiatief gaat bekijken. “De gemeente heeft al enthousiast gereageerd op het concept. Nu zijn we bezig met de invulling van het idee. Daar moet nog veel aan gebeuren.

We willen de huizen zo flexibel mogelijk bouwen, zodat mensen in alle levensfases er kunnen blijven wonen”.

Wanneer het programma van eisen door de gemeente is goedgekeurd, wordt gekeken naar een geschikte locatie. Zelf denkt Mulder aan Loosduinen. “Dit gebied is aangewezen als ontwikkelingsgebied en het Haags Indisch Centrum zou hier goed bij passen. We willen wel betaalbare huizen leveren en niet alleen de toplaag van de Indische gemeenschap bedienen”. Het IDV wil in de tweede helft van 2008 beginnen met de bouw. “Opaal Architecten richt zich op de vorm, daarna zoeken we een uitvoerend architect. We zijn bezig om al

Onderzoek naar coffeeshops in Zeeheldenkwartier Het college van burgemeester en wethouders laat onderzoeken wat het kan doen tegen grote concentraties coffeeshops zoals in het Zeeheldenkwartier.

Op verzoek van de gemeenteraad komt daarbij ook aan de orde of er straks niet te weinig coffeeshops zijn, nu er zeven sluiten.

De zeven coffeeshops hebben inmiddels een brief van het college gehad.

Zij moeten binnen twee jaar dicht, omdat ze niet in het nieuwe beleid passen.

Dat beleid stelt dat een basisschool niet mag uitkijken op een coffeeshop en dat de zaak niet binnen een straal van vijfhonderd meter van een middelbare school af mag liggen.

Op dit moment zijn er veertig coffeeshops in Den Haag. VVD en ChristenUnie/SGP vinden dat er meer coffeeshops dicht moeten. Een meerderheid van de raad van PvdA, SP, GroenLinks,

D66 en Islam Democraten, vraagt zich juist af of er niet teveel zaken sluiten.

“Ik maak me zorgen dat we misschien door de bodem van het distributienetwerk zakken. Het gaat nu al jaren goed en ik ben bang dat als er te veel zaken sluiten straks koeriersdiensten met brommertjes en scooters door de stad illegaal spul gaan afleveren”, zegt PvdA-raadslid Marieke Bolle.

Zij vindt wel dat de aangeschreven coffeeshops wegmoeten, omdat ze niet voldoen aan de regels, maar ze wil dat het college bekijkt of verplaatsing zinvol is. Hetzelfde geldt voor concentraties zoals acht in het Zeeheldenkwartier en vier in de Weimarstraat. Burgemeester Wim Deetman laat weten dat het onderzoek binnenkort zal worden afgerond. Hij verwacht dat de resultaten na het zomerreces zullen worden besproken in de commissie VBF (Veiligheid, Bestuur en Financiën, red.)”.

4ADVER TENTIE3

Stichting Bijdehand

biedt een uitgebreid pakket aan zorg en diensten voor ouderen.

Van eenvoudige hulp bij dagelijkse activiteiten tot intensieve verzorging en begeleiding bij ziekte. w w w. s t i c h t i n g b i j d e h a n d . n l • i n fo @ s t i c h t i n g b i j d e h a n d . n l • t e l e fo o n 0 7 0 3 9 6 3 3 6 5

3 Ha-Schi-Ba gaat niet door

De 13de editie van de Ha-Schi-Ba, het multiculturele evenement in de Haagse Schilderswijk, gaat niet door. Na onenigheid met de gemeente over de subsidievaststelling heeft de stichting Ha-schi-ba besloten te stoppen. De organisatie zegt niet het benodigde draagvlak te hebben om de Ha-Schi-Ba stevig neer te zetten.

Zo werd in januari dit jaar bekend dat de subsidie dit jaar nihil is. Na gesprekken op het Stadhuis kwam wel financiële ondersteuning, maar dit was ten opzichte van 2006 nog steeds gehalveerd. Daarbij werd de StartersBazar, die eerst op de Ha-SchiBa stond, aan Vlaggetjesdag toebedeeld.

De organisatie van dit multiculturele festijn vond het onhaalbaar om de dertiende editie in dezelfde lijn te organiseren als de afgelopen twaalf edities. Stichting HaSchi-Ba streeft ernaar om in 2008 wel een nieuwe editie van de Ha-Schi-Ba neer te zetten.

Rozenconcours in Westbroekpark Het Westbroekpark geurt donderdag 5 juli naar 120 verschillende rozenrassen.

Op het internationale rozenconcours reikt wethouder Rabin Baldewsingh de prijzen uit voor de mooiste rozen tijdens ‘Festival des Roses’. Dit is de feestelijke afsluiting van het concours met een avondvullend programma vol jazzy wereldmuziek, klassieke voordrachten en culturele dans.

Wethouder Baldewsingh: “Het Rozenconcours is niet alleen voor vakmensen een prachtig evenement, maar voor alle Hagenaars. Daarom is er dit jaar ook een publieksprijs ingesteld en is er een gratis toegankelijk festival”. Het Internationale Rozenconcours is onderdeel van een serie concoursen die deze maanden in heel Europa plaatsvinden. Een vakjury keurt de rozen in het Westbroekpark een aantal keer per jaar op eigenschappen als kleur, blad en groeiwijze. De roos met het hoogste aantal punten wordt bekroond met de ‘Gouden Roos van de stad ’s-Gravenhage’. In verband met de rozenkeuringen is het Westbroekpark op donderdag 5 juli tot 14.00 uur gesloten. Het gratis festival is op 5 juli van 19.30 uur tot 23.00 uur.

Het festivalterrein is aan het einde van de Kapelweg, bij het wokrestaurant in het Westbroekpark.

Film over het Transart-project De documentaire over het project Transart wordt vrijdag 6 juli gepresenteerd. Transart is in het leven geroepen om de wijk Transvaal tijdens de stadsvernieuwing leefbaar te houden: leerlingen van groep 5 t/m 8 geven in samenwerking met Koorenhuisdocenten met kunstobjecten hun wijk meer kleur. Terwijl de huizen wachten om gesloopt te worden, gebruikt Transart ze nog één keer: als atelier om kunst in te maken met kinderen uit de wijk én als tentoonstellingsruimte. Gerard Ram, kunstenaar en docent beeldende kunst, werkte samen met scholen en wijkbewoners aan de totstandkoming van straatmeubilair of een schildering in Haagse straten en buurten.

In de documentaire belicht hij zijn beleving en visie op dit project. De documentaire is gemaakt door Ed Friedrichs, consulent audiovisueel bij afdeling Primair Onderwijs van het Koorenhuis. De projecten binnen Transart zijn ontwikkeld door BarioK Kinderkunst, Het Haags Kinderatelier en het Koorenhuis. Dit gebeurt in samenwerking met Stichting Boog en Staedion.

Correctie Stadsmens Maxim Singelenberg stond vorige week niet bij ‘zijn duivel’, maar keek door de glazen deur van galerie BCOM. In de rubriek ‘Jazz deze Week’ stond abusievelijk 23 november in plaats van 23 juni als datum voor het concert van Paul Berner Band.

Elke week Vilan op de deurmat Ze wacht op u bij de voordeur: Vilan van de Loo, columniste bij Den Haag Centraal Ze ontroert, zorgt met haar woorden voor een glimlach Vilan kan vilein zijn, stoutmoedig en zelfs onredelijk Leer haar elke week beter kennen

JA, ik wil een abonnement op Den Haag Centraal en kies voor: Proefabonnement

€12,95

m.i.v.:

/

/

Jaarabonnement

€49,95

m.i.v.:

/

/

Bij niet tijdig opzeggen wordt uw abonnement automatisch verlengd.

Hierbij machtig ik Den Haag Centraal om de abonnementskosten af te schrijven van bank-/Gironummer:

Den Haag Centraal biedt achtergrond en verdieping. Met écht Haags nieuws op het ge-

U heeft een weigeringstermijn van 30 dagen.

bied van gemeentepolitiek, stadsontwikkeling, verkeer, onderwijs, zorg, economie en

Ik kies ervoor om met een acceptgiro het gewenste abonnement te betalen

sport. Daarnaast speelt het culturele leven een wezenlijke rol. Deze weekkrant wordt elke

Als u ervoor kiest om met acceptgiro te betalen, komen er €2,50 administratiekosten bij.

Naam:

Voorletters:

vrijdag bezorgd. Wilt u hem ook ontvangen? Word abonnee en stuur de bon gratis op M/V

of bel tijdens kantooruren naar Adrepak Abonnementenregistratie op tel: 070-3590723.

Abonneren via internet is sneller: www.denhaagcentraal.net

Straat: Postcode:

Plaats:

Telefoon:

Email:

Geboortedatum:

Handtekening:

Stuur de ingevulde bon naar Den Haag Centraal Antwoordnummer 45001 / 2504 VC Den Haag Postzegel niet nodig

Den Haag Centraal registreert enkele van de door u verstrekte gegevens om de ontvanger op de hoogte te houden van activiteiten van Den Haag Centraal. Deze worden niet aan derden verstrekt voor commerciële doeleinden.

Economie/Mensen

VRIJDAG 29 JUNI 2007

Eigenaar Markthof wil Chinees themapark

Steun voor strategische panden Paul Krugerlaan

Henk Au denkt groter dan Madurodam Druk pratend en gebarend zit Pong Hing ‘Henk’ Au in zijn restaurant Konotori aan het Spui.

Hij slaapt gemiddeld drie uur per nacht, maar dat is niet te merken. Vol energie maakt de ondernemer plannen. Zijn voornemen is een Chinees themapark te openen. “Het hoeft niet moeilijk te zijn om zo’n ideaal uit te voeren, zolang je maar uniek bent”.

DOOR

MIRANDA FIERET

Henk Au heeft geen inleiding nodig. Na een ferme handdruk, vertelt hij meteen over ‘zijn’ themapark. Met een ballpoint schrijft Au steekwoorden op het witte tafelkleed. Allemaal in het Engels, dat praat makkelijker.

“Het park moet een combinatie worden van alles dat China kenmerkt. Mensen kunnen het hele productieproces van zijde zien, er moet een Chinese Keukenhof komen met elk seizoen nieuwe bloemen en ook de geschiedenis van China is belangrijk. Wanneer het park compleet is, krijgt het misschien wel ter promotie een pandabeer cadeau van de Chinese regering”.

FINANCIERING

EN RUIMTE

Het wordt geen Chinese versie van Madurodam, dat vindt Au maar niks. “Het park moet minstens vijf bij vijf kilometer zijn”. Even blijft het stil. “Dat is misschien lastig in Nederland”, bedenkt hij zich. “Vier bij vier is ook goed”. Het park biedt werkgelegenheid voor zo’n drieduizend mensen en moet interessant genoeg zijn voor alle leeftijden. Met een tram worden bezoekers rondgereden door het park. Elk station legt weer de nadruk op een andere kant van China. “Bijzondere beelden van jade, een pretpark en een museum dat kunst uit alle 31 provincies van China laat zien. Mensen moeten vaker willen komen, uit de hele wereld”.

De financiering is volgens Au geen probleem. “Chinese financiers willen investeren. En anders schrijf ik aandelen uit”. Een ruimte vinden voor het park, is lastiger.

Het themapark van Au kan vanwege de omvang niet zo makkelijk in Den Haag komen. Daarom is de ondernemer aan het kijken in Limburg voor een geschikte locatie. “Ik wil graag in Nederland blijven en Limburg ligt ook dichtbij België en Duitsland. Voor toeristen uit het buitenland is het zo makkelijker bereikbaar. Helaas wordt er niet zo snel ruimte voor zo’n bestemming beschikbaar gesteld. Mensen vinden dat ik te groot denk”.

Het blijft daarom maar een idee van Au. “Ik moet het ook wat hoger opzoeken. Ik probeer nu contact te leggen met de provincie Limburg”.

UITBREIDING

IN

DEN HAAG

Menig Hollander zal nuchter lachen om de plannen van deze ondernemer. Maar als eigenaar van de Markthof, twee restaurants en een toko, heeft Au genoeg referenties opgebouwd. Begin juni zat hij nog in de race om

Zijn toko Ming Kee is niet genoeg. Henk Au wil een Chinees themapark opzetten. FOTO: C&R ondernemer van het jaar te worden. Uiteindelijk mag Pim Hielkema van Autoschadebedrijf Hielkema Groep B.V. zich de Haagse ondernemer van het jaar noemen, maar tijd om te mokken heeft Au niet. Nu de Markthof net is gerenoveerd, wil Henk Au in de Spuimarkt, waar de nieuwe Pathé bioscoop komt, een ruimte huren. “Ik ben aandeelhouder in een fabriek die tahoe en sojaproducten maakt. Steeds meer mensen eten minder vlees, met deze nieuwe winkel kan ik variatie bieden in vegetarische producten”.

T L- B A L K E N

Au richt zich niet meer puur op de horeca. “Ik wil een kroepoekfabriek in Zoetermeer beginnen en ik heb energiezuinige TL-balken uit China geïmporteerd. Ze hangen al in de Markthof en de gemeente heeft naar een proefopstelling gekeken”. Au wil blijven groeien. Het Chinese themapark moet de kroon op zijn werk worden.

“Het hoeft niet moeilijk te zijn om zo’n ideaal uit te voe-

Stadsmens Sporten en je organiseren is ook emancipatie

Of er voor Importante, centrum voor emancipatie, wel werk is? Die vraag moet projectleider Judith Andries nogal eens op feestjes beantwoorden.

Haar reactie steevast: “De emancipatie is nog lang niet voltooid”. En voorbeelden te over, zegt ze nu.

“Kijk naar de formatie van de coalitie. Daar zaten zeven, acht mannen om tafel en geen enkele vrouw.

En Den Haag kent slechts één vrouwelijke wethouder. Beschamend! Wat vrouwen aan de top betreft, Nederland staat met Pakistan onderaan de wereldranglijst. Dan heb ik het over topfuncties in politiek, besturen en het bedrijfsleven”.

Dat punt is gemaakt. Maar er is ook goed nieuws. Het Haags EmancipatieNetwerk functioneert naar volle tevredenheid. In het netwerk wisselen organisaties, die zich op de een of andere manier bezighouden met emancipatie, kennis en ervaring uit en bespreken actuele thema’s. Het blijkt inmiddels zo te voldoen dat nu door Importante, initiatiefnemer en promotor van het netwerk, is besloten de wijk in te gaan. ‘Wat willen vrouwen en meiden in de Schilderswijk en Transvaal? …en wie geeft ze de ruimte…’ is het motto van de eerste bijeenkomst die donderdag 28 juni in de bibliotheek Schilderswijk wordt gehouden.

‘Wat heeft stadsdeel Centrum vrouwen te bieden?’, is een onderwerp dat besproken wordt, evenals ‘Succesvolle initiatieven’ en ‘Wat hebben vrouwen

Nora Akachar signaleert ontwikkelingen.

5

ren, zolang je maar uniek bent. De hele Chinese cultuur is in dit themapark vertegenwoordigd. Het is een stukje China in Europa, geen enkel land heeft dat”.

Au is nu 49 jaar en zit al twintig jaar in het vak, maar stoppen doet hij nog lang niet. Binnen vijf jaar wil de ondernemer een locatie vinden voor het Chinese themapark. Wel wil hij het rustiger aan gaan doen. “Als ik een jaar werk, heeft iemand drie jaar nodig om tot hetzelfde aantal uur te komen. Ik heb niet zoveel slaap nodig.

Soms slaap ik even tussen twee afspraken door, gewoon in de auto. Dan heb ik genoeg energie om tot 3 uur ’s nachts door te gaan en in de ochtend weer om 6 uur op te staan”. Zijn vrouw vindt zijn drukke agenda minder fijn. “Ze kan me niet eens spreken voor iets simpels als de administratie. Ik denk er ook aan om wat minder te gaan werken”. Au klopt even op zijn borst. “Het lukt nog wel, maar ik merk dat het hier binnen gaat tegenwerken. Ik hoop iemand te vinden die me wil helpen met het themapark”.

DOOR

De gemeente Den Haag heeft subsidie toegezegd voor een uitvoerige opknapbeurt van drie beeldbepalende panden op de Paul Krugerlaan. Een daarvan is een voormalige kruidenierswinkel van De Gruyter. De panden moeten vóór 2008 zijn opgeknapt, als voorbeeld voor de andere voorgevels van deze winkelstraat in Transvaal. Wethouder Marnix Norder (Bouwen en Wonen) van de gemeente Den Haag is enthousiast: “Hiermee hoop ik dat nog meer eigenaren gaan investeren om hun woning of winkel op te knappen en dat de Paul Krugerlaan aantrekkelijker wordt”.

De eigenaren van de drie beeldbepalende panden ontvangen samen een bijdrage van in totaal 220.000 euro. Hiermee kunnen ze onder meer hun daklijsten, dakkapellen en kozijnen renoveren of vervangen. Alleen deze eigenaren kunnen deze bijdrage ontvangen, omdat ze panden op strategische plekken op de Paul Krugerlaan bezitten en vooruitlopend op de andere eigenaren willen investeren. De vroegere winkel van De Gruyter is van bijzondere architectonische waarde en wordt daarom net als de andere De Gruyterpanden in Den Haag gerestaureerd.

Naast de bovengenoemde extra bijdrage, kunnen alle pandeigenaren op de Paul Krugerlaan sinds januari 2006 een basissubsidie krijgen als ze hun winkelof woonvoorgevel opknappen. Voorwaarde hiervoor is dat wordt opgeknapt volgens het gevelplan Paul Krugerlaan.

Dit plan zorgt ervoor dat alles dezelfde uitstraling krijgt. Voor winkels van negen meter breed bedraagt de subsidie maximaal 6.000 euro. Al 108 winkel-eigenaren hebben deze subsidie aangevraagd. Daarmee is er nog maar 100.000 euro over van de beschikbaar gestelde 1 miljoen euro. Voor woningen is de maximumsubsidie 8.000 euro per pand. In totaal is hiervoor 1,2 miljoen euro beschikbaar. Deze officiële aanvragen moeten nog binnenkomen. Momenteel worden de woningeigenaren over de regeling geïnformeerd en wordt gezocht naar een gezamenlijke aanpak voor het schoonmaken van de voorgevel en reparatie/ vervanging van de woningvoordeuren.

Deze subsidieregelingen passen in de grootschalige aanpak van de Paul Krugerlaan. Niet alleen de gevels worden vernieuwd, maar ook de openbare ruimte. Daarmee moet winkelen in Transvaal veiliger en aantrekkelijker worden. De gemeente heeft Transvaal ook aangewezen als onderdeel van één van de negen kansenzones in Den Haag. Daartoe knapt ze in het hele gebied woningen op en stimuleert een goed vestigingsklimaat voor multiculturele ondernemers.

JOKE KOR VING

nodig?’. Projectmedewerkers Wil Huyser en Nora Akachar zijn samen met de bibliotheek verantwoordelijk voor de organisatie. Nora is ook op een andere manier betrokken bij de bijeenkomst.

“Ik voetbal eens per week met andere meiden in clubhuis De Mussen. Maar het is meer dan voetballen; wij willen een positief beeld laten zien van vrouwen en meiden uit de Schilderswijk en hebben plannen om ons te organiseren”. Aan Importante is gevraagd dit initiatief te ondersteunen. De club, met daarin onder anderen hoogopgeleide vrouwen en studenten, komt vanavond eveneens aan bod. Judith Andries: “Wij juichen zo’n ontwikkeling toe. Bij emancipatie wordt altijd gedacht aan beleid en politiek, maar sporten en je tegelijkertijd willen organiseren is ook een mooi voorbeeld van emancipatie”.

In het najaar volgt een tweede bijeenkomst in de wijk Bouwlust. Wat Importante vooral wil bewerkstelligen? Wil Huyser: “Dat vrouwen gaan deelnemen aan de maatschappij en iedereen op haar eigen niveau”. En Judith: “Voor de een betekent dat voor het eerst naar een buurthuis gaan, dat is dan al een heel grote stap, voor de ander is dat een betaalde baan zoeken of lid worden van een bestuur”.

Het Haags EmancipatieNetwerk is opvolger van het Breed Overleg Haagse Viering Internationale Vrouwendag. Van daaruit ontstond het verzoek om elkaar vaker dan een keer per jaar te ontmoeten. Judith: “Op 12 maart hebben we teruggeblikt op de Internationale Vrouwendag die in Den Haag altijd groots wordt gevierd: van een klein initiatief van Turkse vrouwen tot het Haagse Vrouwennetwerk. Zulke verschillende organisaties wisselen op zo’n netwerkbijeenkomst uit waar iedereen mee bezig is, er ontstaan

leuke gesprekken en er worden afspraken gemaakt”.

Importante krijgt uiteenlopende vragen van groepen die contact zoeken. Zo wilde een Afrikaanse vrouwenorganisatie meer voorlichting geven over huiselijk geweld. “Wij kijken dan wie kan helpen. In dit geval was het de GGD. Maar we worden ook gebeld door bijvoorbeeld een buurthuis. Dat wil een debat organiseren en is op zoek naar een dagvoorzitter of iemand die iets zou kunnen vertellen”.

Nora Akachar, sinds twee maanden projectmedewerker, is breed inzetbaar voor Importante om ontwikkelingen te signaleren. “Ik ga naar veel activiteiten: van netwerkbijeenkomsten tot multiculturele festivals. En soms is het totaal iets anders. Laatst heb ik bijvoorbeeld in een buurthuis voor een groep Marokkaanse vrouwen een verhaal vertaald over vrede in huis”.

De emancipatie mag nog lang niet voltooid zijn, over Den Haag is er veel positiefs te melden. Allereerst is er lof van Judith Andries voor Bert van Alphen. “Hij is een heel goede wethouder van emancipatiezaken”. Wil Huyser: “In Den Haag ontstaan initiatieven die hoopvol stemmen. Ze zijn nu veel meer gericht op de samenleving als zodanig, op zowel mannen als vrouwen. Het afzetten hebben we achter ons gelaten. Organisaties betrekken tegenwoordig steeds vaker mannen bij activiteiten”. Judith vult aan: “Buurtvaders die jongens in de gaten houden die overlast veroorzaken, zie je in steeds meer wijken actief worden. Men inspireert elkaar.

En daar gaat het om”.

De bijeenkomst, op donderdag 28 juni, begint om 19.00 uur in de bibliotheek Schilderswijk, Koningstraat 439.

Interview

6

VRIJDAG 29 JUNI 2007

‘Het gevoel dat de veteranen van ons

Erkenning, dat is het sleutelwoord.

De vierduizend veteranen die vrijdag 29 juni in het kader van de Nederlandse Veteranendag door onze binnenstad defileren en, samen met een ongetwijfeld groot aantal collega’s, op het Malieveld aan een uitgebreid activiteitenprogramma deelnemen, hebben één ding gemeen: ooit zijn ze uitgezonden om ergens op de wereld namens ons land militair in actie te komen.

Met alle risico’s van dien. Daar heeft onze samenleving, die nu eenmaal niet zo militaristisch is ingesteld, lang niet altijd voldoende oog voor gehad. Maar daarin is verandering aan het komen, constateert jhr. mr.

Aarnout Loudon, de voorzitter van het Comité Nederlandse Veteranendag.

DOOR

ALEXANDER MÜNNINGHOFF

“Na de afschaffing van de dienstplicht dreigde het leger naar de periferie van de maatschappij af te drijven. Maar door de vele uitzendingen in VN-verband naar landen als Libanon, Bosnië en Cambodja is de belangstelling voor onze militairen weer toegenomen. En dat geldt natuurlijk helemaal voor de troepen die nu in Afghanistan zijn, waarbij doden en gewonden vallen.

Dat raakt heel veel mensen aan het thuisfront direct en er wordt in de me-

dia veel aandacht aan besteed. Deze militairen worden straks bij het afzwaaien veteraan. Daardoor zal ook het fenomeen van de veteraan meer in de belangstelling geraken”.

Jhr. mr. Aarnout Loudon (70) is daar als voorzitter van het Comité Nederlandse Veteranendag uiteraard blij mee. Zelf is deze ex-topman van AKZO geen veteraan, in die zin dat hij wel in het begin van de jaren zestig als dienstplichtige bij de Gele Rijders heeft gediend, maar

ondanks de Cubacrisis uit die periode niet op missie is uitgezonden. En dat is nu eenmaal het criterium om je veteraan te mogen noemen.

Voor de derde keer wordt dit eerbetoon aan de ongeveer 140.000 veteranen in ons land nu gehouden, nadat de Tweede Kamer daartoe in 2004 had besloten.

De eerste keer, in 2005, was er nog geen mogelijkheid tot een défilé en waren de Ridderzaal en de Ahoy het schouwtoneel. Maar vorig jaar zagen een kleine

vijftigduizend mensen in de Haagse binnenstad oude en jonge veteranen, naast gewapende, actief dienende krijgsmachtonderdelen in een kleurrijke stoet, voorafgegaan door vaandels en muzikaal begeleid door een aantal militaire bands, voorbij trekken en voor dit jaar verwacht Loudon nog meer publieke belangstelling. De geplande, voor iedereen gratis toegankelijke, braderie-achtige activiteiten op het Malieveld, waar ook voor de jeugd veel

Varia

VRIJDAG 29 JUNI 2007

zijn, is wel toegenomen’ Altijd poortjes

interessants te zien en te beleven valt en waar Tante Lien en Trijntje Oosterhuis zullen optreden, lijken zijn optimisme te rechtvaardigen. Ook het in omvang toegenomen défilé van vierduizend veteranen en duizend actieve militairen, plus niet minder dan zeventien muziekkorpsen, dat door de Prins van Oranje zal worden afgenomen, zal de nodige kijkers trekken. Velen van deze duizenden oud-strijders zullen de rest van de dag te vinden zijn op het Malieveld, waar ze onder de noemer ‘Praat ook eens met een veteraan’ klaar staan om belangstellenden te vertellen over wat ze allemaal hebben meegemaakt.

RIDDERZAAL

De voornaamste plechtigheid op deze dag is de bijeenkomst in de Ridderzaal, waar onder anderen de minister-president, maar ook twee kinderen van het scholenproject ‘Veteraan in de klas’, het woord zullen voeren. Een ander hoogtepunt is de uitreiking van decoraties en herinneringsmedailles door Willem Alexander en de minister van defensie, op het Malieveld, aan een tweehonderdtal militairen die net van hun missie zijn teruggekeerd. Zonder twijfel is dat een gebeurtenis die door de meegekomen familie en kennissen tot in lengte van dagen zal worden herinnerd en besproken. “Maar we proberen de zaak ook te decentraliseren”, zegt Loudon, “in een stuk of zestig gemeenten worden bijeenkomsten voor veteranen georganiseerd, variërend van een kop koffie op het stadhuis tot een veel grotere manifestatie, zoals in Eindhoven waar net als in Den Haag ook een défilé gehouden wordt”.

De bedoeling van deze spreiding is duidelijk: zoveel mogelijk mensen in contact brengen met de veteranen en hen in staat stellen hun ervaringen met een zo breed mogelijk publiek te delen.

Daar heeft het in het verleden wel eens

‘De veteraan zet zich in om namens Nederland ergens ter wereld op te treden en verdient daarvoor onze achting’.

aan geschort. Wie herinnert zich niet de schrijnende verhalen van Nederlandse militairen die in de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië tegen de Japanners hadden gevochten, in ellendige werkkampen terecht kwamen en na de oorlog, bij terugkeer in Nederland, geen enkel begrip kregen en schampere opmerkingen in de trant van ‘Terwijl jullie daar in de zon lagen, hebben wij hier de hongerwinter meegemaakt’ moesten aanhoren. Om maar niet te spreken

‘Saamhorigheid is een essentieel element van een samenleving.

Als je een hele groep in de kou laat staan, is dat slecht voor de maatschappij’.

van de spandoeken met teksten als ‘moordenaars’, waar veteranen uit de oorlog in Korea mee verwelkomd werden. En ook de duizenden militairen die deelnamen aan de politionele acties in de tweede helft van de jaren veertig in Nederlands-Indië kregen allerminst de erkenning waar ze toch zeker op gehoopt hadden. Daarvoor was bij het merendeel van de Nederlandse bevolking de weerzin tegen dit koloniale machtsvertoon te groot. Maar ook het onbegrip speelde vaak een negatieve rol als het om veteranen ging: zie de manier waarop de Molukkers werden opgevangen of de wijze waarop de Nederlandse militaire acties op NieuwGuinea zonder een woord van waardering voor de mannen die daar waren ingezet tot een voetnoot in de militaire geschiedenis van ons land werden gedegradeerd.

PSYCHISCHE

GEVOLGEN

Van bovengenoemde krijgshandelingen zijn nog een kleine honderdduizend veteranen in leven. Dat zijn de oude veteranen, die elkaar vaak in zelf georganiseerde reünies ontmoeten. Het contact met de jonge veteranen, afkomstig van de recentere vredesmissies, verloopt volgens Loudon goed: “Er is duidelijk sprake van wederzijdse erkenning, ondanks de leeftijdsverschillen. Onder jonge veteranen verstaan wij zo’n 45000 mensen, vaak op hun moment van afzwaaien niet veel ouder dan een jaar of 25 à 30, die vervolgens de burgermaatschappij zijn ingegaan. Die hebben zeker ook baat bij de veteranendag. Want erkenning, door een zo groot mogelijk deel van de Nederlandse bevolking, van hun inzet en plichtsbetrachting, met de daaraan verbonden risico’s, daar gaat het vooral om. Anders worden de veteranen een vergeten groep. En dat is, los van de psychische gevolgen voor de betrokkenen, een foute zaak. Saamhorigheid is een essentieel element van een samenleving. Als je een hele groep in de kou laat staan, is dat slecht voor de maatschappij”.

Vandaar ook, dat er gericht gewerkt wordt aan voorlichting aan de jeugd.

Het project ‘Veteraan in de klas’ is bedoeld voor de hoogste klassen van het basisonderwijs. Loudon: “Dat gaat in het kader van het schoolvak burgerschapsvorming. De veteranen die hiervoor worden ingezet krijgen in het Veteraneninstituut in Doorn eerst een soort handleiding hoe ze het onderwerp het best kunnen aanpakken. Het is bijvoorbeeld niet zo, dat ze met de boodschap ‘nooit meer oorlog’ voor de klas gaan staan. Wel met argumenten die bij de jeugd het gevoel moeten opwekken dat het goed is om respect te hebben voor mensen die ergens heen worden gestuurd om de mensenrechten te handhaven. Het is ook niet zo, beslist niet zelfs, dat veteranen worden ingezet om het militaire bedrijf te propageren.

Maar verder is elke veteraan vrij om zijn

“Nee mevrouw, dáár is de uitgang niet”.

Ik was net tegen de metalen poortjes geknald, die toegang boden tot de Koninklijke Bibliotheek. Ingang, geen uitgang.

Alle bezoekers wisten dat, behalve ik. In overmatig beveiligde instellingen doe ik vaak iets verkeerd, vooral als er een juffrouw achter een balie bereid is hardvochtig commentaar te leveren.

verhaal op zijn eigen manier te presenteren. Zo weet ik bijvoorbeeld van een jonge veteraan, die met zijn plunjezak de klas binnenkomt, dat ding omkiepert en de kinderen vragen laat stellen naar het doel van alles wat er in zit. En dan komen de diepere vragen vanzelf: ben je wel eens bang geweest, hoe ga je om met angst, heb je wel eens iemand gedood en hoe vond je dat. Was je uitzending het risico waard, heb je het gevoel dat je goed werk hebt gedaan.

Daar komen hele goede discussies uit voort”. Op de vraag of kinderen van allochtone ouders, met name Turken en Marokkanen, in deze voorlichting geïnteresseerd zijn antwoordt de voorzitter enigszins ontwijkend: “Er zijn veel militairen van allochtone oorsprong die als veteraan uit het Nederlandse leger zijn afgezwaaid. Maar of er veel belangstelling uit die bevolkingsgroepen voor onze Veteranendag bestaat weet ik niet. Het zal blijken op het Malieveld”.

INTENTIE

Het speelt geen rol, zegt Loudon, of de veteraan al dan niet in gevechtshandelingen betrokken is geweest. De administrateur of de beheerder van de Cadiwagen die op missie is geweest, heeft evengoed een kans op een granaatvoltreffer gehad als de man die in de voorste linies heeft gevochten. “Het gaat om de intentie waarmee iemand een risicovolle opdracht heeft aanvaard en uitgevoerd.

Daar kun je geen gradueel onderscheid in gaan maken. En dat is ook de essentie van wat wij met de Veteranendag willen duidelijk maken: de veteraan zet zich in om namens Nederland ergens ter wereld op te treden en verdient daarvoor onze achting”.

In andere landen is dat overigens allang een vanzelfsprekende zaak. Zo draagt op 11 november, de dag van het einde van de Eerste Wereldoorlog, vrijwel iedereen in Engeland, jong en oud, rijk of arm, een ‘poppy’, een klaproos van kunststof, in zijn revers. Een speciale fabriek in Londen is het hele jaar door bezig dit traditionele eerbetoon aan de Britse militairen te vervaardigen. En de Fransen hebben met hun ‘bleuet’, de korenbloem, iets soortgelijks.

“Dit jaar gaan wij eens kijken of wij misschien ook tot een dergelijk symbool kunnen komen”, zegt Loudon. “Op initiatief van de Libanongangers komen wij dit keer met de witte anjer. Immers, Nederlandse Veteranendag valt op 29 juni, de verjaardag van prins Bernhard.

De veteraan der veteranen, hij heeft echt heel veel voor deze mensen betekend.

Vooral voor de ouderen. In de hal van het Centraal Station en langs de route van het défilé hebben we in totaal drieduizend anjers klaarliggen. Echte anjers, want het is een experiment. We hebben een werkgroep gevormd, die na afloop gaat evalueren of het idee van de witte anjer als symbool voor de veteranen ook inderdaad bij de bevolking is aangeslagen. Ik ben benieuwd. Nederland is natuurlijk niet te vergelijken met Engeland of Frankrijk, waar de krijgsmacht van oudsher veel meer met de bevolking verweven is. Zo vanzelfsprekend is dat in ons land nu eenmaal niet.

Maar het gevoel dat de veteranen van ons zijn, bij ons horen, is volgens ons de laatste paar jaar wel toegenomen onder het publiek. En als er dan een symbool moet komen, dan is de anjer daarvoor beslist de grootste kandidaat”.

De Koninklijke Bibliotheek is een mooie instelling. Ze zouden die nog veel beter moeten beveiligen, al zijn ze wat dat betreft feilloos de juiste weg ingeslagen. Een tijdje geleden ontving ik een brief met het bericht dat ik me digitaal moest registreren en een wachtwoord diende in te voeren. Origineel plan. De gemiddelde burger heeft pas 5833 unieke wachtwoorden, codes en andere multifunctionele cijferwoord combinaties waarvan er minstens 5832 vergeten gaan worden. Maar de Bibliotheek eist het, ik wil er boeken blijven lenen, dus ik zit eraan vast. Sinds ze de kelder veranderd hebben in een digitale kluisjeshel, kan ik heel wat aan.

Dat met die kluisjes werkt zo. Men deponeert de spullen in een kluisje. Onthou het cijfer ervan. Zoek de zuil waar het kluisje bij hoort. Die zuil heeft een ingebouwde computer. Intikken: cijfer van het kluisje.

Dan een code. Herhalen. Snel terug naar het kluisje. Hopelijk is de deur op slot ge-

7

Vilan

gaan. Zo niet: herhaal procedure, voor de gemoedsrust met een ander kluisje dat waarschijnlijk weer bij een nieuwe zuil hoort. Onthou alle cijfers tijdens het bezoek aan de bibliotheek, want wie de spullen terug wil, moet de volledige procedure herhalen, maar dan net even anders.

Ik berust erin. Ook in de beveiliging van winkels die WIEWIEWIE doen als ik met een bibliotheekboek naar binnen kom en iedereen naar mij kijkt of ik een dief ben.

Ook berust ik in de security op Schiphol, die mij fouilleert nadat het poortje reageerde op het metaal in mijn hoge hakken, al mag ik vervolgens overal heenvliegen met in de handtas een vlijmscherpe nagelvijl. Ik berust zelfs in de dwingende brief van de Nederlandse Spoorwegen die mijn kortingskaart alleen wenst te verlengen wanneer ik meedoe met het OV-chipsysteem dat nergens goed werkt.

Dit alles verdraag ik, omdat ik beschik over iets waartegen geen zielloos systeem bestand is. Dat is de menselijke onhandigheid. Per ongeluk de verkeerde uitgang kiezen, steeds het alarm doen afgaan, niet kunnen begrijpen waarom er altijd systemen en wachtwoorden en poortjes moeten zijn. Of niet willen begrijpen. Dwarsliggen met domheid. “Waar is die uitgang dan wel, juffrouw?”

VILAN

VAN DE

LOO

Gevraagde regeling bestaat al sinds 1992 Een regeling voor het opnemen van een groenparagraaf in bouwplannen, zoals het PvdAraadslid Willem Minderhout voorstelt, bestaat reeds sinds 1992.

De afgelopen jaren echter is de regeling in onbruik geraakt. Bouwen verkeersplannen bevatten geen groenparagraaf meer waarin de gevolgen van die plannen voor het groen worden beschreven.

DOOR

HANS SCHMIT

Minderhout stelde twee weken terug dat er met grote regelmaat onduidelijkheid en ophef ontstaat rond de kap van bomen en het snoeien van groen bij de uitvoering van bouwplannen. Hij stelt daarom het gemeentebestuur voor aan bouwplannen een groenparagraaf toe te voegen waarin de consequenties voor het groen worden beschreven. Dat zou een einde kunnen maken aan de discussies en onduidelijkheden, zoals onder meer rond de bouw van een automobielmuseum op het landgoed Reigersbergen en, in maart dit jaar, de kap van een 100-jarige plataan in de Stationsbuurt.

Een dergelijke regeling is echter reeds in 1992, na een discussie destijds van meer dan een jaar, van kracht geworden. In een brief van 17 november 1992 aan de gemeenteraad schrijft toenmalig burgemeester Havermans dat is besloten “dat aan die bouw- en verkeersplannen die leiden tot belangrijke wijzigingen in het groenareaal, een groenparagraaf zal worden toegevoegd”. Willem Minderhout, die in maart 2006 lid werd van de gemeenteraad, zegt niet op de hoogte te zijn geweest van het besluit uit 1992. Er zijn sinds zijn aantreden ook geen plannen naar de raad gestuurd die waren voorzien van zo’n groenparagraaf.

De regeling die Den Haag Centraal aan Minderhout heeft voorgelegd, behelst precies wat hem voor ogen staat: vroegtijdige aandacht voor het groen in bouwplannen. De groenparagraaf dient volgens de regeling uit 1992 zakelijke informatie te bevatten over onder meer de hoeveelheid en de aard van het aanwe-

zige groen, de kwaliteit van het groen, de effecten van het plan op die kwaliteit en de mogelijkheden voor compensatie.

Ook dient expliciete informatie te worden gegeven over de bomen binnen het plangebied en het direct daaraan grenzende gebied. Het gaat daarbij om zaken als de soort, de hoogte van de boom en de diameter van de stam. Bij kwetsbare projecten wordt een plan van aanpak opgesteld, waarbij zaken als het bouwrijp maken van de grond en het kappen van bomen beter op elkaar worden afgestemd. De groenparagraaf, die dient te worden opgesteld door de Dienst Stadsbeheer als eerstverantwoordelijke voor de (groene) openbare ruimte, zal voorts “integraal worden opgenomen in (raads)voorstellen teneinde uw raad bij belangenafweging en besluitvorming te ondersteunen”, aldus burgemeester Havermans in 1992.

Volgens de Haagse natuurbeschermingsorganisatie AVN wordt de groenparagraaf al langere tijd niet meer consequent toegepast. Ook bij de behandeling in de gemeenteraad van de plannen voor de bouw van 650 tot 850 woningen in het “groenstedelijk milieu” van de Erasmuszone (een van de ontwikkelingsgebieden uit de Structuurvisie) beschikte de raad niet over een groenparagraaf en dus ook niet over ondersteuning bij de belangenafweging. Waarom in bouwplannen niet langer groenparagrafen integraal worden opgenomen, kon een woordvoeder van de gemeente niet zeggen; daarover wordt mogelijk meer duidelijk in de antwoorden van het college op de vragen van raadslid Willem Minderhout.

4ADVER TENTIE3

////// Peukenbak nodig?

Vanaf € 195,00 excl. BTW. Tel. 070 - 393 74 35 www.RhinoSystems.nl

Help kinderen!

Koop kaarten en cadeaus van Unicef.

Online bestellen kan ook:

www.unicefshop.nl

UNITE FOR CHILDREN

UNITE AGAINST AIDS

Varia

VRIJDAG 29 JUNI 2007

Designlampen kopen voor een goed doel

De lampenkappen zijn heel origineel, op het buitenissige af. FOTO’S: PR Design kopen en tegelijkertijd een bijdrage leveren aan een goed doel, wie wil dat nou niet? Het kan op de afterparty van het project Licht op Textiel. Twintig handgemaakte designlampen worden aanstaande vrijdag op die party te koop aangeboden. De opbrengst gaat naar een integratieproject in Den Haag.

Licht op Textiel was een initiatief van de Haagse vormgever en designjournalist Gerwin van Vulpen. Na twintig jaar in de designwereld belandde hij op een dood punt. “Ik dacht: ga ik nou weer de nieuwste spijkerbroek de hemel in prijzen of ga ik iets doen dat maatschappelijke relevantie heeft? Ik was het platte consumeren zat en zocht naar iets dat meer betekenis had’’, vertelt hij.

Van Vulpen besloot een evenement te organiseren waarbij integratie en vormgeving hand in hand zouden gaan. Een dag waarop autochtone en allochtone Nederlanders gezamenlijk aan iets moois zouden werken. Het werd een handwerkevenement. ”Want ik hoorde dat als ik Turkse en Marokkaanse vrouwen wilde betrekken, ik iets met

handwerken moest doen. Dat vond ik een geweldig idee, want handwerken is hardstikke hip”.

Vervolgens organiseerde hij begin dit jaar in de Koninklijke Academie het multiculturele handwerkevenment Licht op Textiel, dat geweldig goed werd bezocht. Voor dit evenement ontwierpen 25 jonge ontwerpers een lampenkap die ze samen met cursisten vervaardigden.

Turkse mannen naaiden bijvoorbeeld een lampenkap met tulpenapplicaties, terwijl Hollandse mannen met enorme breipennen een stoere lampenkap bij elkaar breiden. Er waren cursisten in de weer met borduurnaalden of lappen vilt en tussen de bedrijven door werden ook nog eens powerworkshops Turks haken en borduren gegeven. “Het idee dat handwerken alleen iets voor vrouwen zou zijn, werd rigoureus doorbroken’’, zegt Van Vulpen. “En verder was het een dag van ontmoetingen. Niet alleen tussen allochtoon en autochtoon, maar ook tussen jong en oud en tussen professionele ontwerpers en hobbyisten”.

TerugBlik

De lampenkappen die deze dag werden vervaardigd, zijn heel origineel, op het buitenissige af. Ontwerpster Carline Vrielink liet haar cursisten bijvoorbeeld in kruissteekjes een nieuwe Nederlandse skyline borduren, waarin ook plaats was voor uitheemse gebouwen, zoals een moskee. Vormgeefster collega Marjo de Vries vervaardigde met haar cursisten een lampenkap van vilt waarin hoofdhaar was verwerkt van mensen van verschillende etnische afkomst. Kleine labeltjes gaven aan van wie het haar afkomstig was.

Alle lampenkappen zijn in designcentra in verschillende Nederlandse steden tentoongesteld en aanstaande vrijdag worden ze verkocht. De opbrengst gaat naar het integratieproject genaamd Mensenbieb, een soort interculturele datingsite die allochtone en autochtone Nederlanders bijeenbrengt met het doel vriendschap en begrip te bevorderen. Er zijn plannen om een Haagse Mensenbieb op te richten, maar daar is wel geld voor nodig. Van Vulpen: “Je hoort mensen vaak zeggen: ik wil wel contact leggen

Foto’s uit het Haags Gemeentearchief

Foto’s met hotemetoten zijn doorgaans niet de meest boeiende. Maar voor sommige foto’s moeten we wel eens de principes opzij zetten. Het is ook niet zo maar een plaatje van een willekeurig stel heren in jacquet.

Het zijn belangrijke heren, die hier op 6 juni 1947 een onderonsje hebben. Helemaal rechts wordt de nieuwe burgemeester van Den Haag, mr. W.A.J. Visser, gelukgewenst met zijn benoeming. Dat mocht ook wel, want vrijwel niemand had hem, oudburgemeester van Zeist, Soest en Avereest, op zijn lijstje van mogelijke kanshebbers staan.

Zulke onverwachte benoemingen werden in Den Haag een traditie, die pas bij het aantreden van Wim Deetman stokte.

De feliciterende man is oudburgemeester mr. S.J.R. de Monchy, die van 1934 tot 1946 de Residentie bestuurde, zij het met een onderbreking in de oorlogs- FOTO: NEDERLANDSCH FOTOBUREAU jaren. Tussen hen beiden staat waarnemend burgemeester (en wethouder) ir. L.J.M. tijdlang in Indonesië gewerkt en last but not least Feber, een van de langst zittende wethouders van was hij journalist en schrijver van enkele romans en Den Haag (1933-1955). Over hem zou een interes- twee bijbelse drama’s. sante biografie geschreven kunnen worden, want be- Achter De Monchy staat dr. P.J. Oud. Hij was de ouhalve wethouder was hij ook Tweede Kamerlid voor dere broer van de bekende architect (Shell-gebouw de RKSP. Daarvoor had hij als civiel ingenieur een aan de Wassenaarseweg, Congresgebouw), burge-

met allochtone Nederlanders, maar ik kom ze nooit tegen. Dat kun je lang volhouden als je in de betere wijken van Den Haag woont. Maar als er een Haagse Mensenbieb is, heb je dat excuus gewoon niet meer. ’’ Het is de bedoeling dat de lampen voor tweehonderd euro per stuk de deur uitgaan. Veel geld? Volgens Van Vulpen is het juist een buitenkansje, want er zitten ontwerpers tussen die heel hot zijn.

“Het Haagse ontwerpersduo De Maria’s heeft bijvoorbeeld net een lamp voor de Bijenkorf ontworpen die 390 euro kost.

Dan ben je bij ons een stuk goedkoper uit, al is het dan niet exact dezelfde lamp.

Wij bieden mensen een mooie kans om een goede daad te verrichten en er ook nog een uniek stuk design aan over te houden, dat je na afloop gezellig op je dressoir kunt zetten. Dus ik zou zeggen: sla je slag!’’.

De afterparty van Licht op Textiel heeft vrijdag 29 juni plaats van 16.00 tot 18.00 uur in het Nutshuis, Riviervismarkt 5 (tegenover de Grote Kerk). Zie ook: www.mensenbieb.nl

DOOR

S T A L & VA N D O O R N

meester van Rotterdam, oudminister van Financiën en na de oorlog oprichter van de VVD, waarvan hij jarenlang fractievoorzitter was in de Tweede Kamer.

Helemaal links zien we de burgemeester van Amsterdam, mr. Arnold J. d’Ailly, nog maar kort in functie, die wegens zijn talrijke buitenlandse reizen ook wel ‘burgemeester d’Ailleurs’ genoemd zou worden.

De joyeuze, maar autoritaire Visser bleef niet lang eerste burger van de Residentie. Hij was nog wel het stralende middelpunt van talrijke feestelijkheden tijdens de viering van 700 jaar Den Haag in 1948, maar diende het jaar daarop tot ieders verrassing plotsklaps zijn ontslag in. Samen met zijn privésecretaris W. Bos zou hij grote bedragen contant geld de grens over gesmokkeld hebben in strijd met de strenge deviezenregelingen die na de oorlog golden. En de herkomst van dat geld zou ook niet helemaal zuiver zijn, namelijk uit verdachte NSBkringen. Visser kreeg oneervol ontslag, werd uiteindelijk veroordeeld tot drie maanden gevangenisstraf en moest daarbij nog ƒ 10.000 boete betalen. Hij overleed op 71-jarige leeftijd in 1975.

9

Tennissociëteit Topp & Dubio in Rusland Het Haagse kunstenaarsduo Topp & Dubio (Sander de Haas en Frits Dijcks) wil zaterdag 30 juni in de Russische stad Kaliningrad een vereniging oprichten, die bedoeld is om tennissers en kunstenaars samen te brengen. Deze Art & Tennis Club of Kaliningrad (ATCK) is het geesteskind van Topp & Dubio. Topp & Dubio hebben in hun projecten vaker mensen uit verschillende disciplines samengebracht, bijvoorbeeld wetenschappers en kunstenaars.

“Met ATCK slaan we een brug tussen twee schijnbaar tegengestelde werelden: kunst en sport”, aldus Topp & Dubio. “Bij ons weten is dit de eerste club die zich richt op het samenbrengen van kunstenaars en tennissers”.

De projecten van Topp & Dubio kenmerken zich door een innige verbintenis met locaties en hun geschiedenis. Zo vond in 2006 het project dE vERPLAATSBARE tAFEL plaats rond het Haagse restaurant De Poentjak. Het project werd in 2007 vervolgd met een fotografische zoektocht in Indonesië. Het idee voor hun jongste project om kunst en sport bijeen te brengen ontstond op de banen van Tennisvereniging Breekpunt aan de Beeklaan, waar Topp en Dubio regelmatig te vinden zijn.

“Het viel ons als sportende kunstenaars op hoe weinig kunstenaars eigenlijk geïnteresseerd zijn in sport”, vertelt Dubio. “Het omgekeerde is ook waar: het gros van de sporters geeft niets om kunst. Kunst en sport lijken elkaar in het sociale verkeer uit te sluiten. Mogelijk heeft dat te maken met de nadruk op het geestelijke van de kunst tegenover het fysieke van de sport. Of met een vrije en experimentele werkwijze tegenover competitie, spelregels en meetbare resultaten. Toch zien wij juist veel overeenkomsten tussen kunst en sport: ook in kunst bestaan er spelregels en is er sprake van competitie. En: in essentie gaat het zowel bij sport als bij kunst meer om de energie dan om het resultaat. Het overwinnen van hindernissen op weg naar de top en de concentratie die daarvoor nodig is, staan bij beiden centraal. Wanneer we in staat zijn de spelregels los te laten of ter discussie te stellen, zien wij geen verschil meer tussen kunst en sport. Met ATCK willen we de tegenstelling tussen kunst en sport opheffen en hun meerwaarde voor elkaar onderzoeken”.

Dat Kaliningrad de plek werd waar Topp & Dubio hun nieuwste experiment uitvoeren, was geen toeval. “Voor 2008 zijn er vergevorderde plannen om in Kaliningrad een project uitvoeren”, legt Dubio uit. “Hiervoor werken wij samen met het National Centre for Contemporary Arts (NCCA) in Kaliningrad. Gaandeweg bleek dat er op die plek veel verbanden zijn tussen kunst en tennis. Zo is het NCCA gevestigd in dezelfde straat waar vroeger de enige overdekte tennisbaan van de stad stond. En de betrokken curator van het NCCA bleek in haar jeugd een nationaal tennistalent te zijn geweest. Tennis heeft in Rusland de plaats van schaken ingenomen als sport waarin het land uitblinkt. En ook de kunst maakt er op dit moment een stormachtige opmars mee. Het was dan ook geen wonder dat het NCCA ons steunde met de oprichting door het verspreiden van een paar duizend ATCK-folders in de stad. Meer acties zullen volgen. Wij hebben dan ook veel vertrouwen dat de Art & Tennisclub kans van slagen heeft in Kaliningrad”.

4ADVER TENTIE3

////// Drempelplaat nodig?

Vanaf € 180,00 excl. BTW. Tel. 070 - 393 74 35 www.RhinoSystems.nl

TE HUUR appartement aan het Spui.

O.a. eigen voorzieningen, cv-verwarming, eetkeuken, levendig uitzicht.

Inl.: 071-5233 277 (9-17u.) of 06 - 49 94 19 49

7Y U[UVGGO KP FG DGUVG JCPFGP -CPVQQTXGTJWK\KPI TGQTICPKUCVKG WKVDTGKFKPI KPMTKORKPI QH QRUEJQPKPI! /M MAAR MET DE DEUR IN HUIS TE VALLEN UW )#4 APPARATUUR

/NS DIENSTENPAKKET s 4RANSPORTKLAAR EN OPERATIONEEL MAKEN VAN COMPUTER SYSTEMEN EN ANDERE INFORMATIETECHNOLOGISCHE APPARATUUR

IS DE BACKBONE VAN UW ORGANISATIE 3TELT U ZICH DE SCHADE

s 6ERVAARDIGEN VAN VAN NAAR EN PATCHLIJSTEN

AAN UW BEDRIJF EENS VOOR ALS NA EEN VERHUIZING BLIJKT DAT

s !ANLEGGEN WERKPLEKBEKABELING

UW SYSTEEM OPEENS GEEN TEKEN VAN LEVEN MEER GEEFT

s 6OLLEDIG WEGWERKEN VAN BEKABELING

/F WANNEER UW NETWERK VANWEGE ONGEMERKTE VERVUILING

s 4ESTEN OF AANPASSEN CONl GURATIE

EEN WEEK LAM KOMT TE LIGGEN $OOR 4RAJECT )4 2ELOCATION

s )N EN UITBOUWEN SERVERRUIMTES

3ERVICES EN 4RAJECT )4 #LEANING 3ERVICES IN TE SCHAKELEN

s %XTERN REINIGEN VAN PC S EN RANDAPPARATUUR

VOORKOMT U DIT SOORT NACHT MERRIE SCENARIO S

) # 4 2 % , / # !4 ) / . 3 % 2 6 ) # % 3

5RQV VQ 5RQV 1P 5RQV 5GTXKEGU

)#4 #,%!.).' 3%26)#%3

4RAJECT )4 " 6 \ -OEZEL " \ #6 $EN (AAG \ 4 42!*%#4)4 \ & &!842!*%#4)4 \ % MVS TRAJECT IT NL \ WWW TRAJECT IT NL

KEK Living Outlet is in 2003 begonnen door Pieter van der Laan (32 jaar).

Pieter heeft het meubelvak vroeg geleerd: zijn vader Kees, die zelf ook een meubelwinkel heeft (in de Jordaan in Amsterdam), nam Pieter vanaf zijn 15de mee naar fabrikanten en klanten thuis.

Zo ontwikkelde Pieter een passie die hij nu met 3 vrienden waarmaakt in de KEK formule. “ik zie KEK als een soort van meubel Bijenkorf met altijd dolle e n d w a z e d a g e n � , z e g t P i e t e r. “ d a t k o m t o m d a t i k 8 0 % v a n mijn 500 artikelen betrek bij 3 fabrieken in het buitenland.� “op deze manier krijg ik altijd een hele scherpe prijs, weet ik dat

mijn artikelen met respect voor het milieu en ethiek worden gemaakt en krijg ik steeds de nieuwste modellen aangeboden.�

Pieter gelooft verder niet in een dik kantoor zodat KEK klanten verzekerd kunnen zijn van wat Pieter ‘smart pricing’ noemt: topkwaliteit spullen tegen een scherpe prijs. “ik merk dat KEK aanslaat bij een hele hoop klanten�, zegt Pieter tenslotte. “maar we zien dat we vooral succes hebben bij vrouwen die hun eerste serieuze behuizing een beetje stijlvol maar ook weer trendy willen inrichten - natuurlijk is iedereen welkom, maar dit is toch de hardcore doelgroep !�

Elke maand adverteert KEK met een ‘smart’ aanbieding in d e Vo r m O n l i n e a d v e r t e n t i e s v a n N R C , Vo l k s k r a n t e n T r o u w . kijk ook een keer op www.keklivingoutlet.nl of kom langs bij ĂŠĂŠn van onze vestigingen in Amsterdam, Den Haag of Utrecht, dan weet je direct meer over ons.

Opinie

VRIJDAG 29 JUNI 2007

11

Niets te dol met Europol – voor gezorgd dat op een transparante manier werd gecommuniceerd over het ontwerpproces, maar veel meer tegen de gemeente. In de selectiecommissie zaten overigens ook vertegenwoordigers van de gemeente, Rijksgebouwendienst, Justitie, Europol en het Statenkwartier. Per fase zijn bijeenkomsten georganiseerd voor omwonenden en belangstellenden, kortom een mooie aanloop tot een normale planologische procedure zou je denken. Uiteindelijk is mede op basis van ontwerp en ruimtelijke plannen gekozen voor de plek van de nu afgebroken Statenhal aan de Eisenhowerlaan. Uit zeven voorstellen werd Ankerplaats Europol, een ontwerp van Quist Wintermans Architecten, geselecteerd.

Het wijkoverleg Zorgvliet heeft zich in die fase afgevraagd waarom Europol eigenlijk zo’n centrale locatie nodig had, gelet op de kernactiviteiten, ook al vanwege de te verwachten mobiliteits- en parkeerproblemen, maar heeft verder geen bezwaar gemaakt tegen de uiteindelijke nieuwbouwoplossingen, hetgeen bij gebrek aan plannen en procedures in dat stadium ook helemaal niet kon. Andere wijken, zoals het Statenkwartier, kwamen – zij het in een laat stadium – met een voorstel om de locatie binnen het World Forumgebied te verplaatsen, maar ook dat had – afgezien van het hoge not-in-my-backyard-gehalte – geen kans van slagen.

Het is verontrustend dat de inrichting en ontwikkeling van een zo kenmerkend en belangrijk gebied in de residentie uiteindelijk op zo’n onbevredigende manier dreigt te worden gerealiseerd. Juist hier zouden bestaande procedures en overlegsituaties kunnen zorgen voor maatschappelijk commitment en een versterking van de ruimtelijke kwaliteit. Gelukkig is het daarvoor nog niet te laat, maar dat betekent wel dat de gemeente de moed zal moeten hebben om de nodige vertraging in het voorbereidingsproces voor lief te nemen. En genoegen te nemen met een nog ongewisse uitkomst van het overlegen inspraakproces.

Er bestaat stevige kritiek op de stedenbouwkundige consequenties

Cruiseterminal

en de daarbij gevolgde procedures

VERSTEEG

C

A R

T

g

E U N

van het gemeentebeleid, zeker bij en rond het gebied van The Hague World Forum. Dat bleek ook uit het gepeperde relaas van Han Heemskerk in deze rubriek. Dat ook de aanpalende wijk Zorgvliet zo z’n bedenkingen heeft over de komst van Europol is misschien minder bekend.

DOOR

ROBBERT COOPS

Omwonenden uit het Statenkwartier, maar ook uit Zorgvliet en andere omliggende wijken maken zich terecht zorgen over de gevolgen van de komst van een internationale organisatie in het gebied dat wordt aangeduid als The Hague World Forum. De verwachte verkeers- en parkeerhinder, maar vooral de stedenbouwkundige dominantie van het Europol-gebouw in een historisch gebied zijn zorgpunten. Ook de veiligheid – of beter gezegd de beveiliging van dit gebied – is nog een onduidelijk punt.

Omdat er opmerkelijk genoeg tot nu toe geen (actueel en vastgesteld) bestemmingsplan bestaat voor dit centraal gelegen gebied, waar onder meer het Congrescentrum (van architect Oud), het gemeentemuseum (van Berlage), het Joegoslavië-Tribunaal en de internationale organisatie die toeziet op het verbod op chemische en biologische wapens, OPCW, zijn gevestigd, hebben zowel de gemeenteraad als de omwonenden het nakijken. De verantwoordelijke wethouder Marnix Norder

Het Europol-complex gezien vanaf de Eisenhowerlaan. ARTIST IMPRESSION VERVAARDIGD IN OPDRACHT VAN HET WIJKOVERLEG STATENKWARTIER. (PvdA) zei in eerste instantie doodleuk dat een bestemmingsplanprocedure te lang duurt, maar beloofde dat de bouwplanprocedure uiterst zorgvuldig zal worden uitgevoerd. In dat stadium kan iedereen die zich daartoe geroepen voelt bezwaren aantekenen. Maar iedereen voelt nu al aan, dat de verplaatsing van Europol – met 320.000 vierkante meter vloeroppervlak en zo’n 700 werknemers – voor de gemeente dermate prestigieus is, dat van afstel geen sprake kan zijn.

En dat blijkt ook wel: nadat de omstreden bouwvergunning voor de aanleg van de parkeergarage is verstrekt is er plotseling een ontwerpbestemmingsplan gepresenteerd waarin Europol als vaststaand element is ingetekend.

Dat Den Haag een speerpunt maakt van regionaal en nationaal beleid, uitmondend in een coherent programma van structurele investeringen die een helder doel dienen (Den Haag uitbouwen tot internationaal vermaard kennisknooppunt

Iets kunnen bieden Onlangs voerde ik een interessant gesprek met een oud-leerling, die inmiddels tien jaar als wetenschapper bij TNO werkt. Hij vertelde mij dat hij zo een groep van tien collega’s kon opnoemen, die graag de overstap naar het voortgezet onderwijs zou willen maken.

Deze natuurkundigen, chemici en elektrotechnici zijn rond de 35 jaar en hebben één probleem: zij willen, als ze die overstap maken, niet 30% minder verdienen dan ze nu doen. Ze willen wel 10% inleveren, omdat ze er een afwisselender werkkring, een door de school betaalde lerarenopleiding en vooral flexibeler werktijden voor terugkrijgen.

En hier wringt dus een steeds knellender schoen. Als iemand tijdens of vlak na zijn studie in het onderwijs gaat werken, ziet het startsalaris er nog redelijk uit. Maar de groeimogelijkheden zijn zeer gering. Vijftien jaar

geleden was het heel normaal als je met een doctoraal examen op zak snel in aanmerking kwam voor een hogere schaal. Tegenwoordig moet je een ‘excellente’ docent zijn, die het liefst managementtaken van de schoolleiding overneemt. Laat de schoolleiding dat zelf doen! Dat ben ik wel met Plasterk eens.

Hoog opgeleide docenten, die het voor de klas uitstekend doen en geen zin hebben om afdelingsleider te worden, blijven eindeloos hangen in de schaal waarin ze ooit begonnen. In de jaren tachtig heeft de onderwijsvakbond een akkoord gesloten, waarbij de belangen van de toen zittende leden keurig beschermd werden. Alle docenten die na 1985 kwamen, zijn de klos van deze vermaledijde nota. Toen werd mij ook duidelijk hoe conservatief vakbonden zijn. Het gebrek aan solidariteit met nieuwkomers in het vak was stuitend. Ik zegde meteen op.

Vrijwel iedereen is het er over eens, dat goed

waar recht, vrede en veiligheid als begrippen worden ontwikkeld) is te billijken. Maar dat daarvoor het zo heterogene en kwetsbare gebied tussen de Johan de Wittlaan, Eisenhowerlaan en Stadhouderslaan opgeofferd dreigen te worden en dat de planologische procedures voor die gemeentelijke ambities opzij worden gezet, is niet te verkroppen.

Het is trouwens opmerkelijk dat het gemeentebestuur met het argument van trage procedures wegkomt. Immers, op basis van de Wet Ruimtelijke Ordening behoort een gemeente actuele en vastgestelde bestemmingsplannen voor het gehele grondgebied te hebben.

De discussies over heroverweging van de gekozen locatie en van het winnende ontwerp voor het nieuwe Europol-gebouw gaan overigens gewoon door. Ze blijken niet zozeer gericht te zijn tegen de Europol-organisatie, want die heeft er – samen met een selectiecommissie onder voorzitterschap van rijksbouwmeester Jo Coenen

Drs. Robbert Coops is voorzitter van het wijkoverleg Zorgvliet in Den Haag

onderwijs de belangrijkste motor is van onze kenniseconomie. Maar als er werkelijk stappen gezet moeten worden om goede docenten aan scholen te binden, dan komt er een akkoord uit met 3% loonsverhoging. Daarmee trek je geen jonge academici naar havovwo-scholen. Dat blijft dweilen met de kraan open. Stop nu eens met al die gekkigheid als gratis schoolboeken, bureaucratische ‘rugzakjes’ en eindeloze onderzoeken van onderwijskundigen en orthopedagogen. Het is twee voor twaalf. Over vijf jaar is de helft van het huidige docentenbestand weg. Die moet je niet vervangen door 50-jarige gefrustreerde ex-ambtenaren of weggesaneerde managers uit het bedrijfsleven; die hebben moeite om dit nieuwe vak te leren of ze vinden de kinderen veel te brutaal. Er moeten heel snel jonge docenten bij. Wij kunnen ze heel goed opleiden in onze scholen. Maar we moeten ze wel iets kunnen bieden.

Onderwijs

The Waterfront in Kaapstad is de oude havenwijk waar nu dagelijks toeristen en congresgangers uit de hele wereld komen. Ze doen inkopen in de fraaie shopping malls, eten en drinken wat op de zonovergoten terrassen of bij de talloze restaurants, gaan er naar de bioscoop of logeren er in een van de acht hotels. Links en rechts treden artiesten op, de boot naar Robbeneiland en andere excursies vertrekken hier vandaan, kortom The Waterfront – een vrolijk gebied op menselijke maat – is een must.

Scheveningen moet ook een soort Waterfront krijgen: een combinatie van visserij, wonen en leisure – zoals de gemeente in goed Nederlands het begrip vrije tijd noemt. Wethouder Norder lijkt van alle plannen het meest te voelen voor dat van de Spaanse architect Joan Busquets, getuige het feit dat hij in zijn nota louter artist impressions van diens hand heeft opgenomen.

Toegegeven, het plan van Busquet is architectonisch het boeiendst. Maar het heeft wel hetzelfde megalomane wat alle ontwerpen hebben. De wethouder wilde het groots, dan zal hij het krijgen ook – compleet met een museum voor de vrede en een theater. Die moeten straks allemaal worden bekostigd uit de verkoop van de woningen en de verhuur van horeca; dat zijn immers de melkkoeien.

Het meest bizarre in de plannen is echter de cruise terminal. Een extra haven waar enorme cruiseschepen kunnen aanleggen. Goed voor de werkgelegenheid schijnt het. Als die haven er eenmaal ligt, verdringen de cruiseschepen zich straks om in Scheveningen aan te mogen meren.

De Amerikaanse toeristen zullen de kapitein smeken om hier niet slechts een paar uur, maar minstens een hele nacht hier te blijven. Wat moeten ze nog op de Bahama’s, in de Middellandse Zee of de Noorse fjorden? Nu is daar Scheveningen. Amsterdam zinkt er als attractie bij in het niet.

Misschien is het voor een paar mensen tijd om even een frisse duik in zee te nemen.

U

W

HUGO DIRKSMEIER

M E N I N G

©

Teun Berserik

Kijkduin Wonen in Kijkduin vlakbij de boulevard en de winkeltjes; een prachtig stukje van Den Haag. Aan de Westkapellenlaan, vlakbij en naast het Westkapellenpad waar vroeger het schooltje lag, heeft de gemeente het onzalige idee gehad om geld (veel geld) te verdienen aan kavels grond die bebouwd mogen worden. Deze kavels zijn erg smal zodat van erfgrens tot erfgrens gebouwd mag worden. Zaken die normaal niet mogen, worden hier toegestaan.

Luifels bijna tot over de erfgrens en grote dakterrassen die de privacy bedreigen. Er wordt nu ruim een jaar gebouwd en er zijn twee kavels bijna klaar. Kennelijk is er nog geen datum vastgesteld om te beginnen met de bouw. Daardoor blijven stoepen stuk, om over het zware vrachtverkeer en lawaai maar niet te spreken.

Jammer, het is en was een uniek stukje met vossen, duinkonijntjes en erg mooie vogels. Van de week was er een blauwe kolibrie bij ons in de lavendel, ook de buslus en de wachthuisjes van de chauffeurs doen geen goed aan de structuur van Kijkduin. Kijk eens naar de huizen van de architecten Duiker en Bijvoet en dan naar de nieuwbouw; het past totaal niet in het straatbeeld van dit mooie stukje Kijkduin.

MEVROUW DE ZWAR T

Uit

12

VRIJDAG 29 JUNI 2007

Klassieke klanken aan de kust

Masterclass van Rob van Bavel Het seizoen begint naar z’n eind te lopen en dat betekent ook voor de jazz dat het op de reguliere jazzpodia ietsje stiller aan het worden is. Theater De Tobbe in Voorburg heeft vrijdag 29 juli z’n laatste concert van dit seizoen. En daar is ‘good old’ Rob Agerbeek te gast met een trio waarin hij ditmaal steun krijgt van bassist Harry Emmery en drummer Gijs Dijkhuizen. Ooit zei pianist Frans Elsen toen hij het had over zijn harmonieleer, dat die voor sommigen niet eens hoefde, zoals voor Agerbeek. “Die zet z’n handen willekeurig op de toetsen neer en hij speelt alles wat je maar wilt”, zei Elsen. Terwijl ‘self taught’ pianist Agerbeek zelf altijd beweerde dat zijn leermeesters bij hem ‘in de kast’ stonden. De platenkast wel te verstaan. Agerbeek is een heerlijke pianist met een zeer eigen stijl, en dan heb ik het even niet over zijn beroemde ‘boogiewoogies’ want die zullen hem af en toe wel de neus uitkomen. Agerbeek is vooral een swinger-pur-sang, niet voor niets ooit door drummer Art Blakey gevraagd voor diens Jazz Messengers. Paul Beyerling, programmeur van De Tobbe, waarschuwt wel dat Agerbeeks concert al half uitverkocht is.

door Bert Jansma

Jazz deze week

De Regentenkamer draait tot en met eind juli nog door met de jazz op de zaterdag. Programmeur René Laanen – die er aan het eind van deze rit helaas mee ophoudt, maar nog wel een paar mooie ‘acts’ geboekt heeft voor het najaar – presenteert zaterdag 30 juni pianist Rob van Bavel en het Pitch Pine Project, de band van bassist Udo Pannekeet. Rob van Bavel leidt ’s middags een ‘masterclass’ in die Regentenkamer, dus aankomende jazzmusici welkom! Daarna organiseert hij met die musici en ‘aanlopers’ een jamsessie en aangezien de veelzijdige Van Bavel absoluut een ‘meester’ is, moeten daar mooie dingen uitkomen. ’s Avonds is hij als pianist te horen bij The Pitch Pine Project, een erg leuke band die vele kleuren op zijn palet heeft: jazzy, funky, Weather Report-invloeden, naast mooie lyrische uitstapjes. Met saxofonist Tom Beek in een Wayne Shorter-rol en met topmusici als Martijn van Iterson (gitaar), de koning van het ‘brushes’-werk, Chris Strik, op drums en de percussie van Martin Verdonk. Aanrader!

Er zijn in Nederland de laatste jaren nogal wat jazzpodia verdwenen, in Den Haag was dat dit seizoen o.a. Danzig waar bassist René van Beeck zijn jamsessies hield.

Er kwam ook een podium bij en dat was het GEM (aan het Gemeentemuseum).

Elke eerste en derde donderdag van de maand zijn daar jazztrio’s en solisten te horen o.l.v. Erik Doelman, een te weinig op de voorgrond tredende pianist (zie zijn cd ‘Ad fundum’) die subtiliteit hoog in het vaandel heeft. Op donderdag 5 juli treedt hij er op met zijn trio met daarin drummer Ben Schröder.

Er is nog altijd jazz in De Posthoorn, het meest Haagse aller koffiehuizen en altijd zichzelf gebleven zodat Hans Dijkstal er ooit tevreden retorisch over kon vragen ‘Waarom veranderen om het veranderen?’ Dit seizoen was de bodega aan het Voorhout het terrein van zangeres Hilly Grace met op de gitaar haar partner en vaste begeleider Kioe Bing Yap. Hilly beweegt zich met een innemende muzikaliteit door de juweeltjes uit het American Songbook tot ver daarbuiten. Subtiel begeleid op de gitaar. Intieme kamerjazz vol warmte die verademend werkt. Op 14 juli is ze overigens met een grotere band (met o.a. trompettist Bert Lochs) te horen in – alweer – De Regentenkamer.

Het geluid van de golfslag wordt zondag 1 juli overstemd door operazang.

Geen aria van een mythische sirene, maar de heren van Il Divo verleiden bezoekers op de Scheveningse boulevard met hun stem. De populaire groep geeft een openluchtconcert op de zevende editie van ‘Concert by the sea’.

Zie ook: www.detobbe.nl en www.regentenkamer.nl

De Overkant/Down Under in De Affiche Galerij

De Amerikaan David Miller (tenor), de Fransman Sebastien Izambard (vox populi), de Zwitser Urs Buhler (tenor) en de Spanjaard Carlos Marin (bariton) trekken volle zalen met hun zangtalent.

Na hun uitverkochte wereldtournee zijn ze weer in Nederland te bewonderen.

Tijdens het gratis openluchtconcert zingt de groep nummers van albums ‘Il Divo’ en ‘Ancora’. Het publiek wordt ook nog eens getrakteerd op nieuw werk van het laatste album ‘Siempre’. In Nederland is dit album al goed voor platina. Om 21.30 uur staan de mannelijke diva’s op het programma, begeleid door een groot

De tentoonstelling in De Affiche Galerij bestaat uit de zes basisaffiches voor De Overkant/Down Under aangevuld met enkele tientallen andere. Op alle affiches staan twee kenmerkende typeringen van ‘up here’ en ‘down under’ tegenover elkaar. Alle affiches zijn groen en geel, de

Natasha Marsh 20.30 uur Il Divo 21.30 uur Vuurwerkshow vanaf de Pier 23.00 uur

De heren van Il Divo. FOTO: PR

Bergbeklimmers in het Omniversum Een warm vest of shawl is geen overbodige luxe in het Omniversum. Het mag wel zomer zijn, maar wanneer de film ‘The Alps’ wordt bezocht, kan de temperatuur gevoelsmatig dalen. Ondanks kou, sneeuw, steile wanden en vallende stenen wordt de moeilijkste berg van Europa, de Eiger, beklommen. Niet iedereen overleeft de extreme omstandigheden op deze berg. Alpinist John Harlin III wel.

Naast zijn vaardigheden geven ook zijn persoonlijke beweegredenen hem de wil om door te gaan. John Harlin wil namelijk een geest uit het verleden verjagen.

De geest van zijn vader.

John Harlin III is de zoon van een legendarische Amerikaanse alpinist die stierf tijdens de beklimming van de Eiger.

Veertig jaar na het overlijden van zijn vader wil John Harlin hem eren door ook

Ontwerpwerk, multidisciplinary design is één van de deelnemers aan de tentoonstelling De Overkant/Down Under. In De Affiche Galerij in de Haagse tramtunnel (station Spui) brengt Ontwerpwerk de betrekkingen tussen Nederland en Australië visueel in kaart. Ontwerpwerk is ook het ontwerpbureau van alle communicatiemiddelen voor de tentoonstelling.

orkest en hun eigen band.

In het voorprogramma staat Natasja Marsh. Op jonge leeftijd luisterde de Engelse Natasha Marsh naar Bach en Mozart, maar ook Shirley Bassey en Whitney Houston waren favoriet. Na haar opleiding aan de Royal College of Music Opera School kreeg Natasha Marsh succes in het theater met uitstekende recensies in The Times en in The Observer. Zo schreef The Observer: ‘promise of a lustrous career’ na haar rol als Carmen in de Royal Albert Hall.

Tijdens ‘Concert by the sea’ zingt ze covers van bekende populair-klassieke muziekstukken.

de Eiger Noordwand te beklimmen. Hij vormt samen met Daniela en Robert Jasper een team om de berg te overwinnen.

Robert and Daniela Jasper hebben jaren in de Alpen gewoond. Harlin kon zich geen beter team voorstellen: “Ze hebben dezelfde liefde voor deze bergen als mijn vader had”.

De beklimming zal drie dagen duren en vanuit het dal kunnen zijn vrouw en dochter de verrichtingen via een telescoop volgen. In The Alps komen de Alpen van Zwitserland op indrukwekkende wijze in beeld. In de film wordt ook speciale aandacht gegeven aan de Matterhorn. De Matterhorn is met zijn herkenbare karakteristieke contouren de beroemdste berg in Europa. De eerste beklimming van de Matterhorn, 4478 meter hoog, door de Brit Edward Whymper

wordt in de film gereconstrueerd. In het jaar 1865 had men nog niet de beschikking over het high-tech materiaal dat tegenwoordig gebruikt wordt. De scènes die gefilmd zijn, zijn werkelijk onder perfecte omstandigheden gemaakt.

Van de Jungfrau tot de Matterhorn, van Ticino tot Zermatt. Samengevat bestaat de film uit prachtige locaties, een groot avontuur en een emotioneel verhaal.

Zowel fysiek als logistiek is dit een zeer gecompliceerde klim om te filmen en is alleen mogelijk door de inzet van een speciale camera die ook de top van Mount Everest heeft bereikt. De beklimming van de 3970 meter hoge Eiger Noordwand wordt in Europa als de moeilijkste klim beschouwd.

Voor meer informatie: www.omniversum.nl

stadskleuren van Den Haag, maar ook de landskleuren van Australië.

De beeldententoonstelling Den Haag Sculptuur is dit jaar gewijd aan hedendaagse kunst uit Australië en uit Nederland. De aanleiding is 400 jaar vriendschappelijke betrekkingen tussen de twee landen. Ondertitel van De Overkant/Down Under is Mapping The System (het systeem in kaart brengen).

De kunstenaars en het werk zijn gekozen vanuit dit idee.

De tentoonstelling in De Affiche Galerij is gecoördineerd door het Haags Gemeentearchief en blijft in de tramtunnel te zien t/m 15 augustus.

‘Je kunt het vergelijken met een hardloper die een marathon van drie uur loopt. De Eiger is voor een bergbeklimmer persoonlijk het beste dat je kunt bereiken’, aldus Harlin over zijn tocht in The Alps. FOTO: PR 4ADVER TENTIE3

selexyz verwijs presenteert: De boekverkopers van selexyz verwijs selecteerden honderden zomer-lees-tips.

Haal de speciale folder in de winkel en laat u inspireren.

passage 39 den haag www.selexyz.nl

Uit

VRIJDAG 29 JUNI 2007

13

De Eetrubriek VAN

CO O S VE R S T E E G

Mochi

‘Alle koks zijn gek’, zegt een vriend met een aantal horecabedrijven altijd vol overtuiging tegen me. En wie een van de dertig programma’s per dag met Herman den Blijker op tv ziet fronst op zijn minst zo nu en dan de wenkbrauwen. Neem nu Patrick Buyze van Mochi. Die ken ik al sinds hij in Malaparte in de Mallemolen de pollepel in zijn mediterrane keuken zwaaide. Later dook hij op in het futuristische Magido met een soort wereldkaart. Vervolgens was hij een hele tijd zoek en nu boekt hij alweer anderhalf jaar veel succes met een quasi Japanse keuken in Mochi.

Dat quasi bedoel ik niet denigrerend, het gaat erom dat Patrick voornamelijk een Japanse kookstijl met dito smaakcomponenten hanteert, maar er bijvoorbeeld wel Hollandse asperges en Stellendammer garnalen bij gebruikt. Los daarvan heeft hij nog wat uitstapjes naar Peruaanse marinades en Indonesische emping.

Bovendien presenteert hij gewoon crème brûlée en chocolademousse als dessert – gelukkig maar! En wat zegt-ie Buyze dan: dat hij dit eigenlijk altijd al wilde. Maar dat toen hij in Malaparte begon, dat het pand er zo landelijk uitzag, dat je daar niet Japans kon koken. De wegen van een kok zijn inderdaad onnavolgbaar.

Maar kunnen wel tot mooie gerechten leiden. Het east/west als logo op de menukaart wekt in eerste instantie de indruk dat Mochi (vernoemd naar een Japanse kleefrijst) een fusion-restaurant is. Maar een echte vermenging van kookstijlen en smaakbelevenissen tref je hier toch minder. Het is geen Wox of Oker. Wat wel vergelijkbaar is met die twee is de presentatie: kleine porties tegen prijzen die wat lager liggen dan normaal, maar waarvan je er ook al snel wat meer nodig hebt. Bovendien krijgt ieder steeds een schoon bordje en worden de gerechten in het midden van de tafel geplaatst, zodat je al snel samen deelt. Het neemt bij mij een hele ergernis BEOORDELING weg, want alle vrouwen waar- Sterke punten mee ik in mijn leven uit eten + creatieve keuken ben geweest willen sowieso van + goede producten je bord proeven – het liefst nog + leuke bediening voordat je zelf een hapje hebt kunnen nemen.

Minpunten Mijn echtgenote begint met sa- - entree via druk shimi (€ 12), rauwe stukjes vis Ondernemerscafé in ruime hoeveelheid, waar- - toiletten in onder ‘witte tonijn’, die dienen Ondernemerscafé te worden gedoopt in sojasaus waardoorheen wat wasabi (mierikswortel) is geroerd. Het zegt weinig over de kwaliteit van de keuken, meer van de visboer. En die is goed. Zelf heb ik een geschroeide carpaccio met Chinese chilipasta en miso (gefermenteerde sojabonen) voor € 15. Het rauwe rundvlees wordt in de open keuken op leisteen eenzijdig met de gasbrander bewerkt en gaart dus voornamelijk aan de bovenkant. De saus is pikant, de smaak van de miso – veel toegepast in Japanse soep – herken je niet meer, maar absoluut lekker.

Op de huid gebakken zeebaars (€ 16) geniet mijn vrouw als hoofdgerecht. De combinatie met wasabi-vinaigrette, paddestoelen en peultjes is prima. In mijn eendenborst met zoethoutsaus (€ 16,50) proef ik de klassieke Franse achtergrond van Patrick, want eerlijk gezegd heb ik in Japan nooit eend op de kaart gezien. Dit is in feite een traditionele Magret de Canard in een oriëntaalse omgeving van Thaise babymais en waterkastanjes.

De frites (€ 6,50) die ik als bijgerecht heb genomen zijn gemaakt van cassave en vallen me wat tegen. De zoete smaak van cassave is me te aanwezig en die verdring ik door de grote stukken ruimschoots te dopen in het bakje mayonaise met rode viseitjes en lente-uitjes. Volgens mij smaakt cassave beter in de vorm van chips. De glazen huiswijn, een rosé van Vinas Radiquer (€ 3,75) en een witte Spaanse Basa (€ 5), zijn wat erg geparfumeerd – ik vermoed bewust om die reden gekozen – maar zeker niet slecht.

Ik zou er echter niet snel een fles van nemen, want dat gaat me tegenstaan. De fles bubbelwater (€ 4,50) komt van M’eau, een bron uit Maastricht. En dan de desserts. Daar kunnen ze in Japan niks van, tenzij je van kauwgomijs houdt. Het Mochi-ijs laten we dan ook maar voor wat het is en we proeven een uitstekende crème brûlée en een fantastisch (niet te zoete) chocolademousse.

Omdat we uit de rekening niet echt wijs kunnen worden (de prijzen op de bon zijn ook lager dan op website), blijft de prijs van de desserts ons een raadsel. Maar we zijn samen net geen € 100 euro kwijt en hebben heel goed gegeten.

De wegen van een kok zijn onnavolgbaar

8

+

CATEGORIE Oosters Voorgerechten vanaf € 7,50 Hoofdgerechten vanaf € 12

Naast de feestelijk verlichte Magere Brug is er tijdens ‘Madurodam by light’ een waar laserspektakel. FOTO: PR

Madurodam verlicht

Na zonsondergang knipperen lampjes aan in de miniatuurhuisjes. Nederland in het klein lijkt wel bewoond. Tijdens het 55-jarig jubileum van Madurodam, worden er geen kaarsjes uitgeblazen, maar juist lichtjes aangezet. Vanaf dinsdag 3 juli start de toeristische trekpleister met het avondprogramma ‘Madurodam by light’.

Iedere avond gaat Hansje Brinker de strijd aan tegen het water. In de show van twintig minuten beschermt Hansje Nederland tegen een watersnoodramp. Madurodam maakt gebruik van projectietechnieken voor deze show van water, licht en laser. De hele miniatuurstad is onderdeel van het decor van de lichtshow.

Overdag merkt de bezoeker niets van het lichtspektakel dat in de avond te zien is. Alle techniek zit verborgen in de dijken en onder de grond. Met video- en laserprojectie, computergestuurd licht, bewegende fonteinen en via koptelefoons verspreid geluid gaat het stadje leven.

Madurodam by Light is te zien voor het publiek van 3 juli tot en met 1 september 2007, en daarna in de herfst- en de kerstvakantie. In juli begint de lichtshow om 23.00 uur, daarna van 1 augustus tot en met 1 september om 22.00 uur. Voor Madurodam by Light wordt geen toeslag gerekend. Wie overdag Madurodam bezoekt, kan op dezelfde dag ‘s avonds terugkomen voor de lichtshow zonder extra betaling.

Amex, Master, Visa & PIN ADRES Hooikade 53 Den Haag Telefoon 070 3260612 GEOPEND Ma. t/m zat. van 18 tot 22 uur (keuken) INTERNET www.mochirestaurant.com

4ADVER TENTIE3

 

  



JULI - AUGUSTUS 2007

ROMY FILMHUIS DEN HAAG 5 JULI T/M 1 AUG SPUI 191 2511 BN DEN HAAG INFORMATIE EN RESERVEREN 070 - 365 60 30

Cultuur

14

VRIJDAG 29 JUNI 2007

PRESENTEREN

SCHNEIDER FILMS EN TENTOONSTELLINGEN

LEZERSVOORDEEL! Van donderdag 5 juli tot en met woensdag 1 augustus presenteert Filmhuis Den Haag in samenwerking met het Filmmuseum een retrospectief en tentoonstelling rond Romy Schneider. De Oostenrijkse actrice, die vijfentwintig jaar geleden op 43-jarige leeftijd overleed, werd beroemd met klassiekers als Sissi en Les choses de la vie. Ze werkte met tal van grote Europese regisseurs en acteurs, zoals Claude Sautet, Luchino Visconti en Andrzej Zulawski. Speciaal voor de gelegenheid brengt het Filmmuseum vanaf 28 juni de film CĂŠsar et Rosalie uit, die ook te zien zal zijn in het Filmhuis.

FILMS Het Romy Schneider-retrospectief biedt ruimte aan de publieksfilms en de artistieke successen uit Schneiders carrière. In totaal vertoont het Filmhuis zestien titels uit haar oeuvre.

TENTOONSTELLING Gedurende het retrospectief is de collectie fanmemorabilia van de Nederlandse Romy Schneider-kenner Albert Wulffers te zien, aangevuld met materiaal uit de collectie van mede-fan Ingrid Lazet. Te zien zijn onder meer affiches, merchandising, postzegels, luciferdoosjes, super8-films, platenhoezen, privÊfoto’s van Romy en een reeks handgekleurde foto’s als voorbeeld voor kauwgomplaatjes. De tentoonstelling is dagelijks gratis toegankelijk van 17.00 tot 22.00 uur.

INSTALLATIE EN PERFORMANCE Van donderdag 5 tot en met vrijdag 13 juli is Zaal 5 van het Filmhuis ingericht als ‘temple funèbre’ of ‘herinneringszaal’ waarin Albert Wulffers diverse hommages aan Romy Schneider vormgeeft. Zaal 5 is dagelijks gratis toegankelijk van 17.00 tot 22.00 uur. Als afsluiting brengt Wulffers op vrijdag 13 juli ‘live’ een theatrale lezing, om 21.30 uur. De toegang hiervoor is eveneens gratis.

Populaire flitsexpositie in Rijswijk DOOR

BABETH KNOL

‘Toute La Haye’ is in de ban van het fenomeen ‘Atelier als Supermedium’. Iedere derde donderdag van de maand is op de grens van Den Haag en Rijswijk een expositie te zien onder deze noemer. Kunstenaars en initiatiefnemers Ton Schuttelaar en Machiel van Soest stellen hun voormalige atelier steeds ĂŠĂŠn dag beschikbaar voor een expositie die zij of een gastcurator samenstellen. ‘Grote namen’ als Marc Bijl en Simon Schrikker en vele nieuwe talenten exposeerden er sinds de opening in november 2006.

Al die exposanten zijn er ook haast iedere maand te vinden als gast.

Heel eerlijk? De eerste reactie na het binnenlopen van de afgelopen editie van ‘Supermedium’ was om snel weer om te draaien. Kunstenaar Maarten Janssen had voor zijn project ‘Unday’ de week opgedeeld in acht dagen en iedere dag de weg van zijn huis naar zijn atelier en terug gefilmd. Te zien op acht tv’s. Was dat idee wel zo vernieuwend‌ En moest ik echt urenlang naar schommelende beelden van Rotterdam op buikhoogte kijken?

Maar het valt op hoe anders het uiterlijk van een stadsdeel kan zijn, hoe de sfeer verandert en zelfs het geluid anders lijkt door het doorbreken van de dagelijkse routine. Het schommelen van de camera en het geluid van de voetstappen is bovendien prettig hypnotiserend. Snel groeit de fascinatie voor wat de kunstenaar meemaakt op zijn route. Al blijkt dat niet heel veel, hoewel niet alle bijna 16 uur film is gezien.

Na tien minuten kijken valt op wanneer de kunstenaar van het voetpad op het gras stapt. Een doorbreking van de continuïteit. Misschien is het toch wel zo dat lopen voor een kunstenaar ook gewoon saai is. De video’s sporen aan tot nadenken over de eigen omgeving en het bewustzijn daarvan. Ze zeggen iets over het medium film, dat automatisch een associatie met spanning en sensatie oproept. Ze stellen daardoor ook een klein beetje teleur omdat de hoop op interessante voorvallen wel aanwezig was.

Gelukkig is het vermogen tot relativeren groot op de Sammersweg.

Twee mannen kijken lange tijd naar ĂŠĂŠn van de video’s van Maarten Janssen. Zegt de een tegen de ander: “Goh‌ Knap he‌ Hoe zou hij dat nou afspe-

SPECIAAL AANBOD VOOR LEZERS DEN HAAG CENTRAAL Lezers van Den Haag Centraal gaan voordelig naar een Romy Schneider-film! Tegen inlevering van onderstaande, volledig ingevulde kortingsbon aan de kassa van Filmhuis Den Haag, ontvangt u twee kaarten voor de prijs van ĂŠĂŠn voor een film naar keuze uit het Romy Schneider-programma*.

Werk van Maarten Janssen te zien op acht tv’s.

FOTO: PR len, die dvd’s‌ zou hij ze op repeat zetten?� Waarna ze beiden nog een slokje van hun blikje b-merk bier nemen.

Het is juist die sfeer die de expositie ruimschoots de moeite waard maakt. De oude gymzaal is met schotten opgedeeld in 8 ruimtes, waardoor een museale expositieruimte ontstaat. Ruim genoeg om verschillende kunstenaars naast elkaar te presenteren. Ruim genoeg om ondanks aanwezigheid van veel mensen rustig de kunst te kunnen bekijken (wat er vaak aan schort bij openingen). Maar de klinische sfeer die soms in musea heerst is volledig afwezig. Dankzij de DJ. Dankzij de tv’s die gewoon ouderwets op de grond staan, aangesloten met haspels en stekkerdozen, met het dvd hoesje en een afstandsbediening er naast gestrooid.

Dankzij de plasjes bier die her en der verspreid zijn. ‘Atelier als supermedium’ is lekker ongedwongen en geeft door het eenmalige karakter het gevoel iets bijzonders mee te maken. Wie mee wil praten in de Haagse kunstscène is er op 19 juli weer bij. ‘Atelier als Supermedium’, iedere derde donderdag van de maand van 20.00 tot 24.00 uur, Sammersweg 2, Den Haag / Rijswijk. Meer informatie op www.supermedium.nl Meer informatie over de kunstenaar op http://home.hetnet.nl/~f2hjanssen.m/

Gemeente Den Haag

Kijk op de website van het Filmhuis voor meer informatie over het Romy Schneider-programma: www.filmhuisdenhaag.nl *) De actie is alleen geldig voor de films uit het Romy Schneider-programma en de vertoningen van CĂŠsar & Rosalie in de periode van 5 juli t/m 1 augustus 2007 in Filmhuis Den Haag. De actie is niet geldig in combinatie met andere aanbiedingen/kortingen. Reserveringen op basis van beschikbaarheid.

Geen restitutie op reeds gekochte kaarten. Alleen originele, volledig ingevulde kortingsbonnen worden geaccepteerd.

✂

KORTINGSBON

NAAM: ADRES: PC / PLAATS: TELEFOON: GEBOORTEDATUM: [ ] JA, IK WIL GRAAG PER E-MAIL OP DE HOOGTE GEHOUDEN WORDEN VAN HET FILMPROGRAMMA VAN FILMHUIS DEN HAAG, MIJN E-MAIL ADRES IS:

Bekendmaking

Subsidieaanvraag Meerjarenbeleidsplan Kunst en Cultuur 2009-2012 indienen uiterlijk 30 november 2007 Voor het Meerjarenbeleidsplan Kunst en Cultuur 2009-2012 kunnen kunst- en cultuurinstellingen een subsidie aanvragen bij de gemeente Den Haag. Indien uw instelling voor subsidie in aanmerking wil komen dient u uiterlijk een beleidsplan, vergezeld van een subsidieaanvraag, in te leveren.

Het meerjarenbeleidsplan 2009-2012 zal in het najaar 2008 door de gemeenteraad worden vastgesteld. Dit gebeurt op basis van een advies, dat een externe commissie van deskundigen in het voorjaar 2008 uitbrengt aan de hand van de plannen die de instellingen hebben ingediend.

Bij het opstellen van het plan en de subsidieaanvraag moet rekening gehouden worden met de inrichtingseisen, die de gemeente opstelt. Informatie over de wijze van indienen en de inrichtingseisen zal begin juli via de website

worden bekendgemaakt. Informatie over de procedure en de adviesaanvraag van de gemeente aan de externe adviescommissie zijn te vinden op de website.

Voor meer informatie over de procedure of over het opstellen van uw subsidieaanvraag kunt u per email terecht bij

Cultuur

VRIJDAG 29 JUNI 2007

Van ‘toll’ tot ‘merde’

leven en werk van Romy Schneider “Es hat geklappt! Es hat geklappt! Es geht los, ich filme. Toll, einfach toll!!!” Romy Schneider schrijft het anno 1953 in haar dagboek dat ze een groot deel van haar leven zal bijhouden. Het ‘Toll’ van het meisje van toen dat nauwelijks nog een ‘bakvis’ was, zal onderweg naar volwassenheid vaak even heftig veranderen in het Franse ‘merde’. In een unieke carrière, waarin ze een wereldreis maakte van de suikerzoete Sissy naar volwassen actrice die ouder, beter en alleen maar mooier werd. Terwijl de drama’s in haar leven merkwaardig parallel liepen aan haar rollen en de verdieping daarin. Op 29 mei 1982 stierf ze aan een hartstilstand. Filmhuis Den Haag en het Filmmuseum Amsterdam wijden vanaf 5 juli een retrospectief en tentoonstellingen aan haar leven en werk.

DOOR

BERT JANSMA

In het Romy Schneiderprogramma aan het Spui is een bijzondere rol weggelegd voor Hagenaar Albert Wulffers, cineast, docent aan de Rietveldacademie.

Bepaald geen ‘schwärmerische’ Romy-fan die een leven lang de plakboeken met de Libelle-artikelen over ‘die junge Kaiserin’ met zich Albert Wulffers FOTO C&R mee zeult. Toch heeft hij ze allemaal, deels in antiquariaten en op markten opgeduikeld. Voor het Haagse retrospectief richtte Wulffers twee zalen van het Filmhuis in: ‘Van bakvis tot diva, curiosa & serieuzere zaken’ en een ‘temple funèbre’, met zijn persoonlijke visie op ‘Romy’s afwezigheid’.

Het idee voor het Haags Romy-retrospectief ontstond als een bijna-grap tussen Filmhuis-programmeur Leendert de Jong en Wulffers. De Jong had zijn tentoonstelling en retrospectief over Audrey Hepburn gemaakt en beiden zaten wat te bekvechten wie nou beter was, Audrey of Romy. De actrices hadden éénmaal samen in een film gestaan, het terecht vergeten ‘Bloodline’. Er was nog een parallel. Audrey was gekleed door Hubert de Givenchy, Coco Chanel had zich ooit beziggehouden met de ‘looks’ van Romy. Albert Wulffers: “Wat we toen wilden, is er niet van gekomen. Maar Leendert vroeg me wel of ik zo’n tentoonstelling over Romy kon maken. En ook het Filmmuseum Amsterdam wilde een retrospectief aan haar wijden bij haar 25ste sterfdag. Dus hebben we het samen georganiseerd”.

VA L S E

HANDTEKENINGEN

Wulffers zit vol mooie verhalen over Romy. Neem dat van de ‘valse handtekeningen’: “Romy was in die Sissydagen zó populair dat er postzakken vol met verzoeken om handtekeningen binnenkwamen. Haar moeder, Magda Schneider, heeft toen gesigneerd, de tuinman heeft gesigneerd, iedereen die in de buurt was heeft mee handtekeningen gezet.

Die zijn altijd voor echt doorgegaan tot de Stern eens heeft uitgezocht hoe ’t precies zat. Er was zelfs zoveel post dat Magda Schneider de fans vroeg of ze de te signeren kaarten wel wilden frankeren. Omdat het zelfs voor Romy te duur werd om al die postzegels te betalen”.

Voor zijn eigen hommage ‘Vous êtes Romy, n’est-ce pas?’, dat hij in 1999 in het Filmhuis bracht en nu in ‘concertante’ vorm herhaalt, vond hij in een Libelle uit 1958 de namen van een viertal meisjes van vijftien die toen als prijs een dagje Romy Schneider mochten bezoeken. Wulffers: “Er ging een verslaggever mee in de trein. En de meisjes hadden voor Romy een Volendammer pop meegenomen. Je leest hoe opgewonden de meisjes waren, je ziet ze met Romy die pop bekijken en de verslaggever vertelt dat het zo gezellig was en dat Romy zélf de thee inschonk”.

Zelf ‘ontdekte’ Wulffers Romy Schneider als actrice via de film ‘L’important c’est d’aimer’(1974): “Dat vond ik ontzettend goed en moedig: een vrouw van toen 36 die het aandurfde om de rol van een actrice aan lager wal te spelen. Toen is de vonk overgeslagen. Ik ben haar carrière gaan volgen en ook in die oude Duitse films gedoken. Daar zitten ook erg leuke films bij. Zoals het ongecompliceerd-heerlijke ‘Monpti’ (1957), met Horst Buchholz. Een gouden koppel toen, dat je op allerlei verjaardagskaarten uit die tijd vindt, compleet met taarten en slingers. En zelfs die zoete ‘Sissy’-films zijn goed gemaakt. Ik kan er niks aan doen. Maar als Romy daarin in Venetië over de rode loper moet voor die ijzige Italianen die niets met die Oostenrijkse keizerin hebben, en er rent een klein meisje naar haar toe, in het publiek roept iemand ‘Viva la mamma’, dan is het ijs gebroken. En ja, dan gebeurt bij mij hetzelfde”.

hoewel ze met ‘The Cardinal’ en ‘The trial’(Orson Welles) wel een paar mooie engelstalige films heeft gemaakt. Toen ze bij de opnames van ‘La Piscine’ (1968) regisseur Claude Sautet tegenkwam, is haar Franse periode pas goed begonnen. Vijf films maakte hij met haar, waaronder ‘Les choses de la vie’(1969). Daar kiest ze definitief voor meer inhoudelijke films. Ze was geen onberispelijke, klassieke schoonheid. Haar schoonheid zit vooral in haar manier van kijken. Ze is altijd een beetje wijzer dan de mannen om haar heen. Ze ziet het met lichte spot aan. Zoals Yves Montand en Sami Frey om haar gunsten vechten in ’César et Rosalie’. Ze moet er een beetje om lachen, maar kiest uiteindelijk het hazenpad”.

TW I J F E L S

Er is ook een andere Romy Schneider. Boordevol twijfels over haar werk. Wulffers: “Het is bijna vermoeiend zo vaak je in haar dagboeken leest dat ze zichzelf niet goed vindt. Haar perfectionisme maakt de mensen op de filmset gek. Wanneer ze ‘L’importance c’est d’aimer’ speelt, wil ze niet gefotografeerd worden en schrijft dat ze zich met haar rol vereenzelvigt omdat ze zelf zo’n ontzettende last heeft van de paparazzi”. “Ik ben net als zij een eenzame vrouw, een verslagen vrouw”, schrijft ze verder. Dan zijn er de mannen in haar leven. Haar relaties, haar huwelijken. De zelfmoord van haar ex, theaterregisseur Harry Meyen, de vader van haar zoon David. De dood van die zoon zelf, die bij een klimpartij over een hek terechtkomt in een van de puntige spijlen en aan interne bloedingen overlijdt, 14 jaar oud. Tien maanden en 24 dagen later sterft Romy zelf aan een hartstilstand. Een tragische vrouw?

Albert Wulffers wil dat beeld graag nuanceren.

“Natuurlijk kun je bij haar zeggen dat leven en werk één zijn geworden. Natuurlijk kan je in die dagboeken lezen dat ze behoorlijk lijdt onder het leven, dat ze aan de drank is, dat ze nierproblemen heeft en operaties moet ondergaan. Ze draagt haar laatste film, ‘La passante du Sans-Souci’ (1982) zelfs op aan haar gestorven zoon David en zijn vader. Wanneer je in die film die scène ziet waarin een jongetje van ongeveer Davids leeftijd voor haar viool speelt, dan begrijp je dat dat heel moeilijk moet zijn geweest. Je ontkomt niet aan die tragiek. Maar dáár moet zo’n retrospectief niet over gaan. Dat zie ik dan veel liever als eerbetoon aan een vrouw die als actrice zo goed was. Die ondanks haar korte leven héél veel films heeft gemaakt. Waarin je bovendien prachtig kan zien hoe de wereld verandert. Van haar vrolijke wederopbouw-toon van de jaren vijftig. Tot de fantastische actrice die de confrontatie aangaat met de problemen van haar tijd”.

Romy Schneider, films en tentoonstellingen. Filmhuis Den Haag, 5 juli t/m 1 augustus. Filmmuseum Amsterdam 5 juli t/m 29 augustus. Voor verdere informatie: www.filmhuisdenhaag.nl en www.filmmuseum.nl

‘La Banquière’ (1980).

‘Sissi, Schiksaljahre einer Kaiserin’ (1957).

‘La passante du Sans-souci’ (1982).

‘Une histoire simple’ (1978).

‘Les choses de la vie’ (1969).

HAVERMOUT

Immens populair werd Romy met de drie Sissy-films, maar ze wist het toen al: ‘Sissy kleeft aan me als havermout’. De vierde Sissy-film wilde ze niet meer maken. Ze kwam bij de ‘tolle’ film omdat moeder Magda als tegenspeelster in ‘Wenn der weisse Flieder wieder blüht’(1953) een filmdochter nodig had. En haar eigen dochter maar meenam. Toen de film uitkwam, stond ze niet eens op het affiche vermeld. Op latere versies wel, nog als Rosemarie Albach-Retty, met de achternaam van haar vader.

Albert Wulffers: “Het is via Luchino Visconti dat er iets gaat veranderen. Die haalt Coco Chanel erbij om van Romy een jonge vrouw te maken voor ‘Boccaccio 70’ (1962). Alain Delon ‘ontvoert’ haar naar Frankrijk, zeer tegen de zin van de familie.

Hollywood trok aan haar, maar daar is ze nooit ‘hot’ geworden,

15

16

Cultuur

VRIJDAG 29 JUNI 2007

Paul Schuitema en de verschillen in details

Drie armstoelen. stalen buis verchroomd, multiplex, kunstleer. Uitvoering D3, Paul Schuitema 1932-1934. FOTO: ERIK EN PETRA HESMERG

DOOR SJOERD VAN FAASSEN D3 was een Rotterdamse fabriek van stalen buismeubelen die van 1932 tot 1935 heeft bestaan. Dat is heel kort, maar toch speelde de fabriek in de jaren dertig een belangrijke rol bij de verspreiding van modern meubilair. Een van de oprichters van de fabriek was de ontwerper, fotograaf en filmer Paul Schuitema. Andere ontwerpers waren de Haagse interieurarchitect Cor Alons en Jan Buijs, bekend als architect van De Volharding op de hoek van de Grote Markt en de Grote Marktstraat.

Het Gemeentemuseum heeft nu negen zalen ingericht waarin Schuitema’s meubelontwerpen in de context van het Nederlands interieur van de jaren dertig worden belicht. De nadruk ligt op buismeubelen, maar ter vergelijking zijn er ook enkele zalen ingericht met ander meubilair. Er zijn geïsoleerde stoelen te zien, waarvan de soms ingenieuze constructie goed bekeken kan worden, maar ook worden stoelen in combinatie met bureaus, bijzettafels, kaptafels of eettafels getoond. De tentoonstelling is te beschouwen als een vervolg op die over de Haagse Stijl, meubels die herkenbaar zijn aan rechte en kubistische vormen. Ook modernistisch, maar vervaardigd van hout. Die werden gedurende de jaren dertig nog steeds veelvuldig gemaakt, maar vergeleken met de buismeubelen ogen ze gedateerd en ouderwets. De presentatie bij het Gemeentemuseum benadrukt dat contrast suggestief door de verschillende inrichting en belichting: de zalen met Haagse Stijl donker en gedempt, die met buismeubelen wit en fel verlicht.

Op het eerste gezicht lijken al die buismeubelen op elkaar, maar wie goed kijkt, ziet in de detaillering opmerkelijke verschillen. Bijzonder is een stoel van Theo W. de Wit uit de jaren dertig, waarbij de buis op het grondvlak een heel speciale gebogen vorm krijgt ten behoeve van de stabiliteit, of die van Wim van Gelderen met een opvallende rugoplossing.

ACHTERPOOTLOOS

Veel van de buisstoelen zijn variaties op de eerste achterpootloze buisstoel die Mart Stam omstreeks 1927 ontwierp.

Kort daarop verbeterde Marcel Breuer in technisch en ergonomisch opzicht het ontwerp van Stam. In het begin was de stalen buisstoel nauwelijks in Nederland en elders in Europa te krijgen. Doordat de functionalistische architecten van het Nieuwe Bouwen steeds vaker buismeubelen gebruikten in hun gebouwen en woningen, raakten die ingeburgerd en trad er bij de consument een zekere gewenning op.

Het materiaal leende zich voor productie met industriële technieken en standaardisatie en paste daardoor goed bij de rationalistische uitgangspunten van de moderne architecten, die licht en ruimte nastreefden. De Rotterdamse fabriek van W.H. Gispen begon in Nederland als eerste met de fabricage van stalen buismeubelen. De eveneens in Rotterdam gevestigde fabriek van Ph. Dekker had al vanaf 1930 voor Cor Alons buisstoelen gemaakt. Zijn door Dekker vervaardigde achterpootloze stoel was een variant op het ontwerp van Mart Stam, waarbij de voorpoten niet recht, maar schuin naar voren liepen.

Dat gaf een speelser effect aan de stoel.

Stalen buismeubelen werden door de beoogde gebruikers vaak te kaal en te ongezellig gevonden. Om het buismeubel aan te passen aan de hang naar huiselijkheid grepen de ontwerpers soms weer terug naar een buisconstructie met vier poten.

Door de ontwerpen die voor Alons wer-

Normaal gesproken staan er ernstige lijfstraffen op het aanraken van tentoonstellingsobjecten, maar nu mag de bezoeker in een klein gedeelte van de expositie de stoelen van Schuitema uitproberen.

Dat geeft de tentoonstelling iets prettig praktisch, geheel in lijn met het functionalisme van de buismeubelen.

De ontwerpen van D3 hadden het gebruik van materiaal gemeen, maar ze tonen voor het overige veel verschillen.

Van strakke, strikt zakelijke stoelen tot goed verende fauteuils met vaak inventieve constructies voor de poten. Een van de opmerkelijkste ontwerpen in dat opzicht is de tafelstoel die Schuitema in 1932 ontwierp. Zitting en rugleuning zijn van met kunstleer overtrokken multiplex. De verchroomde armleuningen en poten vormen één ononderbroken geheel. De armleuningen gaan met een ruime bocht over in de poten, die aan de voorzijde zweven en aan de achterzijde op de grond met elkaar verbonden worden. Zo’n stoel blijft natuurlijk zo niet staan. De oplossing die Schuitema heeft gekozen is aan die ronding aan de voorzijde twee schuine pootjes te laten lassen.

GRAFISCH

Omslag van Schuitema voor De Gemeenschap. FOTO: PR den uitgevoerd en de materiaalkennis die daarbij was opgedaan, zag Dekker mogelijkheden om in samenwerking met Schuitema en anderen de fabricage van buismeubelen uit te breiden. Dat was de start van D3.

PUBLICATIE

Aanleiding voor de tentoonstelling is de publicatie van een erg informatief en mooi geïllustreerd boek over D3. Bovendien heeft Dutch Originals, die al langer de buismeubelen van Gispen opnieuw op de markt brengt, een aantal ontwerpen van Schuitema in productie genomen.

ONTWERPER

Schuitema was van origine grafisch ontwerper. In dat vak gaf hij van 1930 tot 1959 les aan de Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Hij was in Nederland, samen met Piet Zwart, een van de voorvechters van de nieuwe typografie die functioneel, helder en zakelijk was.

Zijn bekendste opdrachtgever was de fabrikant van weegschalen Van Berkel Patent, maar als grafisch ontwerper werkte hij ook voor de meubelfabrikanten Gispen en Thonet en voor uitgeverijen als De Gemeenschap en Brusse.

Bij zijn typografie maakte hij, zoals in die tijd gebruikelijk was, veel gebruik van fotografie. In Museum Meermanno is een uitgebreide keuze uit zijn grafische werk te zien, vaak in de context van collegaontwerpers als Zwart en Wim Brusse.

Juist die context laat zien dat, hoe fraai ook, Schuitema’s werk en dat van zijn collega’s inwisselbaar is. Tot in het kleurgebruik toe is sprake van een bepaalde code waaraan elke ontwerper zich min of meer conformeerde. Ook hier zitten de verschillen in de details, bijvoorbeeld in het gebruik van afwisselende lettercorpsen. Dan springt Schuitema zowel bij zijn grafische ontwerpen als bij die voor het interieur naar voren als een uiterst inventieve ontwerper.

Samen bieden de tentoonstellingen een uniek overzicht van het werk van een van de boeiendste ontwerpers uit de periode tussen de beide wereldoorlogen.

Fauteuil stalen buis verchroomd, gestoffeerd, armleuningen beukenhout geschilderd, uitvoering D3, Paul Schuitema, Rotterdam 1932-1935. coll. Centraal Museum Utrecht. FOTO: ERIK EN PETRA HESMERG ‘Volmaakt verchroomd. D3 en het avantgardemeubel in Nederland’, te zien t/m 7 oktober in Gemeentemuseum Den Haag, Stadhouderslaan 41. Openingstijden: dinsdag t/m zondag van 11-17 uur. Meer informatie: 070-338 11 11 of www.gemeentemuseum.nl Boek: ‘Volmaakt verchroomd. D3 en het avant-gardemeubel in Nederland’. Yvonne Brentjens e.a. NAi Uitgevers. ISBN 978 90 5662 580 1. Prijs € 34,50 ‘Paul Schuitema. De foto in de avant-gardetypografie’, te zien t/m 2 september in Museum Meermanno, Prinsessegracht 30, Den Haag. Openingstijden: dinsdag t/m vrijdag 11-17 uur, zaterdag en zondag 12-17 uur.

Meer informatie: 070-346 27 00 of www. meermanno.nl Boek: ‘Paul Schuitema. Beeldend organisa-

tor’. Dick Maan. Uitgeverij 010. ISBN 978 90 6450 599 7. Prijs € 34,50 4ADVER TENTIE3

////// Hek nodig?

Tel. 070 - 393 74 35 www.RhinoSystems.nl

Cultuur

VRIJDAG 29 JUNI 2007

17

Parade strijkt neer in het Westbroekpark

‘Bona sera a tutti, signore e signori!’

Onbekommerde lang leve de lol viert vanouds hoogtij op ‘De Parade’, een stelletje kermisklanten dat jaarlijks de Randstad verblijdt met straattheaterachtige voorstellingen. Maar dit jaar is er meer dan in het verleden aandacht voor reguliere theatergroepen. “We willen graag dat het bij de bezoekers wat meer gaat schuren”, verklaart Nicole van Vessem, de wederhelft van het artistieke duo dat het programma samenstelt.

DOOR ERIC KORSTEN ’s Avonds komen kou en vocht er al snel uit de vaak zompige grond optrekken, de plompe zitplaatsen zijn er niet meer dan kale, uniforme houten latten en balken die soms vervaarlijk doorbuigen onder het gewicht van de toeschouwers die erop plaatsnemen, de wijnroemers en bierbokalen zijn er veredelde plastic bekers, en van overal vandaan waait de herrie vrijwel ongestructureerd je kop in. En toch, toch is de plek – veeleer een formule – ieder jaar weer bij grote groepen en vogue. Want je kunt er stromen mooie meiden zien of vlotte jongens ontmoeten en vice versa – maar ook flaneren er aandoenlijke, innig gearmd wandelende oudjes rond, en struinen trotse, jonge moeders met hun pasgeboren of snoepend grut het Parade-straatje af. Dagdromen kun je er als nergens anders, maar die worden even makkelijk en in een fractie van een seconde later alweer wreed aan diggelen geholpen.

De Parade heet het fenomeen. Jaarlijks slaat dit blijbedrijf, deze kermisachtige, cabareteske succesformule zijn bivak op in de Randstad. Het slaat daarbij Den Haag niet over: van 6 tot en met 15 juli zijn de kampementen te vinden in het wondermooie Haagse Westbroekpark.

De vrijheid, blijheid-formule is er al sinds jaar en dag vrijwel ongewijzigd: in inmiddels wat gammele maar daardoor ook nostalgisch aandoende tenten zijn er in een cineacformule vaak aan straattheater denkende voorstellinkjes te zien. De makers van de voorstellingen proberen voor aanvang vanuit een voor hun tent opgeworpen verhoging het publiek te verleiden: parade maken – als wat oververhit geraakte marktkooplui die hun onvolprezen waar aanprijzen: “Hooggeëerd publiek! Bona sera a tutti, signore e signori!” De welbekende kwinkslag en knipoog vormt er een hoogtepunt van, waar die voor de makers de vervaarlijke maar levensnoodzakelijke wapenuitrusting vormen.

Die kwalificatie geldt vaak ook de programma’s die in de verschillende tentjes te zien zijn, meestal drie kwartier durende niemendalletjes die niet langer op het netvlies blijven dan een biertje lang. Dat biertje mag overigens probleemloos mee de tent in.

De spelers van ‘Paljas’, geregisseerd door enfant terrible Annechien Koerselman voor het Haagse Theater aan het Spui, zijn zo slim geweest om zelf voor een voorraadje gerstenat te zorgen. Ze hebben het spul veilig onder de motorkap van hun pietepeuterige Fiatje 500 plus aanhanger weggestopt.

Het barrel staat trouwens op het punt van bezwijken onder het gewicht dat het moet zien mee te zeulen. Dat gewicht bestaat naast drie opgevouwde inzittenden uit de metershoge kampeeruitrusting van het trio. De bohémiens presenteren volgens de programma-aankondiging een ‘komedie van de wraak, een bloedstollend gevecht met het achtkoppige monster dat jaloezie heet’. Het is volgens Koerselman “een circusachtige, diepromantische voorstelling over gepassioneerde mensen die uit de maalstroom van hun eeuwige kermisleven proberen te breken”.

De muzikale voorstelling van Koerselman geeft een verknipte, verkorte en lichtvoetige versie weer van Leoncavallo’s opera uit 1892. Daarin zit een theaterfamilie elkaar zo op de lip, dat ze ondanks zichzelf alleen nog maar hun eigen werkelijkheid kunnen spelen. Dus op het moment dat ‘voorbijganger’ Tonio onder het zingen van een gepassioneerde aria de mooie Elena afpakt van Pagliaccio, de baas van het spul, kunnen we er zeker van zijn dat we van de opbloeiende haat die er het gevolg van is, de wrange vruchten zullen zien. Maar ook dat we niet weten of het spel of echt is. ‘Paljas’ opent wat moeizaam en komt wat traag op gang, maar in de tweede helft wordt een inhaalmanoeuvre ingezet met onder meer een degengevecht en andere up-tempo taferelen, en tot besluit een uitbundig en uit volle borst gezongen levenslied. Uiteindelijk is ‘Paljas’ daardoor lekker van toon en tempo – met een zware hoofdrol voor het Fiatje.

KASSAMEISJE

Orkater gooit het over een meer poëtische, gelaagde boeg. Coryfee Ria Marks en Bambie-ster Paul van der Laan schitteren in een uitputtend muzikaal gevecht.

Daarin leggen drummer/percussionist Arend Niks en bassiste Mick Paauwe de fundamenten voor de twee acteurs. Een intrigerende schermutseling tussen de vier is het gevolg, die niet alleen het enorme acteertalent van het duo blootlegt, maar ook alle ruimte biedt voor het rijke jazzy rockvocabulaire van de twee musici. ‘Koud Meisje’ is een geslaagde ontmoeting waarin een gedicht ontaardt in een inventieve fysieke uitputtingsslag over de wat gezochte vraag “wat een mens meer is dan vlees, botten en een wil”.

Scène uit ‘Koud Meisje’ van Orkater. FOTO: BEN VAN DUIN ervan spreekt een olijk baby’tje ons toe. Uit zijn tekstballonnetje blijkt een scherp observeringsvermogen van het joch: “Gee, mommy, you sure enjoy your Marlboro’s”. Op een ander doek wordt vernieuwde shampoo aangeprezen: “Reveal the hidden beauty of your hair”. De strijd om de psyche van de consument dus. Die wordt met name aan de kassa uitgevochten – met gedragsregels, veronderstellingen, verleidingen, conventies, klantvriendelijke tactieken en niet te vergeten: de stimuli voor de eigen caissières. Onder regie van Paula Bangels is er een knotsgekke, absurdistisch getinte voorstelling gemaakt met daarin een schitterende rol van de jonge Eva van de Wijdeven, een prachtige actrice die ook bekend is van soapies en de tv-serie ‘Dunya en Desie’, als onweerstaanbaar kassameisje.

GEZELLIGHEID

Onderwijl grijpt het schemerdonker onvermijdelijk om zich heen, dat uiteindelijk opgesloten wordt in gezelligheid. Onderwijl blijven geurslierten van de verschillende keukens op het festivalterrein onwillekeurig de neusgaten bedienen: Spaans restaurant La Rana, mobiel restaurant Lust en de TempuraBar, het Poffertjespaleis, Xushi en Rainari doen er alles aan om ook het inwendige van de mens en diens smaakpapillen te verblijden.

Geuren van de verschillende keukens verleiden de bezoekers om wat te blijven eten en drinken.

FOTO: BAS CZERWINSKI Artiesten die er optreden luisteren naar illustere en soms even wonderlijke als wrede namen zoals De Karatebaronnen, Het Mobiele Naaiatelier, De Vogelfabriek, De Varkensfabriek, De Paardenkathedraal, De Glazen Kin, De Achterbank Generatie en bijvoorbeeld Spinvis. Hun programma’s heten Bandafobia, Koud Meisje, De Levende Jukebox, Design God, Hanky Panky’s Panopticum, Mon Bouillon, Windmolenwonderland en Dovendisco. De Parade: een olijke potpourri van mierzoete invallen en somtijds briljante vondsten.

Nu ja, een koopmachine misschien. De Paardenkathedraal werpt die vraag namelijk op door als opmaat tot hun voorstelling ons een song met hitpotentie toe te zingen: “Hier vind je alles wat je elders niet vindt, wij zorgen voor een bevredigd gevoel. Kom bij ons aan de kassa en loop mee met de massa, kom erin, u heeft niets te verliezen”. Het toneelbeeld bestaat uit een kassablok inclusief een lopende band en de onvermijdelijke klantenafscheidingsblokjes. Uit de enorme doeken waarop uitvergrote prints van advertenties prijken, spreken vervlogen tijden. Op eentje

De Parade 2007 is zo een plek waar het goed toeven is. Naast de besproken optredens zijn ook onder meer Ballet met Van Leth, Suver Nuver, Rooyackers, Kamps en Kamps, Van Houts en De Ket, Carver S.E., de Ashton Brothers, Philip Kronenberg, De Dopegezinde Gemeente, Marjan Luif & Dick van den Toorn, en tal van anderen te gast in Den Haag. Daarmee is het programma in zekere zin theatraler dan ooit. En dat is precies wat de net aangetreden nieuwe leiding beoogt: reguliere theatergroepen uit de theaterzalen halen en ze een nieuwe, licht-schurende, omgeving bieden. Reguliere theatergroepen bereiken op die manier een ander, jonger publiek dan doorgaans het geval is, en voor De Parade is de deelname van dergelijke groepen een mogelijke kwaliteitsimpuls.

Een win/win-situatie zogezegd. Of zoals drummer Arend Niks het uitdrukt: “Een zwaar onderwerp raakt soms niet omdat het afstandelijkheid oproept, terwijl een licht onderwerp misschien wel weet te raken.” Dat geldt ook voor de context van het theater.

De Parade: van 6 tot en met 15 juli in het Westbroekpark, Den Haag. Toegang tot het Paradeterrein: gratis tot 16.00 uur, daarna € 6,-. Toegangsprijzen van voorstellingen variëren van € 1,- tot € 8,50. Kaarten bestellen en meer informatie op www.deparade.nl.

Paljas – Theater aan het Spui Regie en tekstcompositie: Annechien Koerselman.

Spelers: Jacqueline Boot, Bart Klever, Steyn Leeuwe en Abel Nienhuis. Muziek: Jan Kooper. www.theateraanhetspui.nl Koud Meisje – Orkater Spelers: Ria Marks en Pal van der Laan. Muziek: Arend Niks en Mick Paauwe. Eindregie: Karel de Rooy. Licht: Stefan Dijkman. Kleding: Carin Eilers.

Dansadviezen: Annabelle Lopez Ochoa. www.orkater.nl Kassa! – De Paardenkathedraal Regie: Paula Bangels. Spelers: David Cantens, Henk Elich en Eva van de Wijdeven. Muziek: David Cantens. Lichtontwerp Uri Rapaport. Kostuum- en decorontwerp: Miek Uittenhout. www.paardenkathedraal.nl

‘Paljas’ werd gemaakt in opdracht van Theater aan het Spui. FOTO: HARJEN WOLTJER

4ADVER TENTIE3

SPUI-MARKTHOF... ALTIJD LEKKER VERS! SLAGER-POELIER

De Markthof

Sport

18

VRIJDAG 29 JUNI 2007

Martin

ADO Den Haag-vrouwen in de eredivisie

‘Alles geven anders red je het niet’ Hoofdtrainer Sarina Wiegman (37) heeft de taak de ADO Den Haag speelsters klaar te stomen voor de eredivisie die in augustus begint. ADO strijdt net als AZ, sc Heerenveen, FC Twente, FC Utrecht en Willem II om het kampioenschap.

Door het samenwerkingsverband met amateurclub Ter Leede (Sassenheim), dat vorig jaar landskampioen werd en de beker won, spelen de ADO-vrouwen meteen ook Europees voetbal.

relativeren. Afzien als levenskunst. Altijd

Lijstjes, ik ben gek op lijstjes. Vooral omdat

in. Maar jezelf na afloop in ieder geval niet

ze vaak volkomen ongrijpbaar zijn. Vraagt

kunnen verwijten er niet alles aan gedaan

iemand je de ‘Vijf Grootste Nederlandse

te hebben. Zo reed en rijdt de man een

Sporters Aller tijden’ te noemen, heb je

prachtige loopbaan bij elkaar.

blijven proberen, soms tegen beter weten

meteen een probleem; hoe definieer je

DOOR ALEXANDRA SWEERS Echt veel tijd is er niet, beseft Sarina Wiegman. “We beginnen half juli met de voorbereiding en eind augustus begint de competitie al. Je kunt niet verwachten dat we dan volledig op elkaar ingespeeld zijn. De meiden kennen elkaar wel, maar het onderlinge spel zal in de loop van het seizoen op elkaar afgestemd moeten worden. Maar goed, dat hebben in principe alle teams, die starten allemaal met een nieuwe selectie. We hebben een jaar nodig om ervoor te zorgen dat de blessuregevoeligheid afneemt. Als we ineens vijf keer per week gaan trainen, is gelijk dertig à veertig procent van de groep in november geblesseerd. Maar ik ben ervan overtuigd dat over drie jaar het niveau echt omhoog is geschoten”.

Dat de grote clubs met vrouwenvoetbal beginnen, is heel belangrijk volgens Wiegman. “Het klinkt alleen al beter wanneer je voor Willem II of voor ADO speelt dan dat je zegt dat je bijvoorbeeld voor RVVH uitkomt. Omdat het geassocieerd wordt met profvoetbal en dat is waar we naartoe willen. Mensen die nog niet met vrouwenvoetbal in aanraking zijn gekomen, merken niet dat er een enorme groei is. Het aantal meisjes en vrouwen dat voetbalt, is ongeveer even groot als dat hockey speelt. Dit terwijl de meeste mensen denken dat er meer gehockeyd wordt. Hockey krijgt meer publiciteit en aanzien. Daar moeten wij ook naartoe met het vrouwenteam. Nu gaan we wekelijks op topniveau spelen.

Iedere training moet je aan de bak omdat

Overwinning

het begrip ‘groot’? Je eigen smaak, daar

Ook vorig jaar, op z’n 34ste, deed Boogerd

komt het voornamelijk op neer. Zo staat in

nog veelvuldig van zich spreken: voor

mijn Persoonlijke Top Vijf sinds jaar en dag

de derde keer Nederlands kampioen en

de naam van geboren Hagenaar Michael

voortreffelijk als meesterknecht in de

Boogerd. Waarom? Ach, wellicht heeft het

Tour de France. Toen hij enkele maanden

ermee te maken dat iedere keer als ik hem

terug bekendmaakte dat 2007 zijn laatste

in de loop der jaren interviewde, dat een

jaar zou worden, was ik in eerste instantie

topverhaal opleverde. Al lag dat meer aan

dan ook verrast. Al snel realiseerde ik me

hem dan aan mij.

echter hoe knap het is. En maar aan zo weinig topsporters gegeven. Eer ze de

Sarina Wiegman (links) en Mandy van den Berg. FOTO: HANS WILLINK de selectie zo sterk is. Wanneer je niet alles geeft, red je het gewoon niet. Iedereen wil natuurlijk in de basis staan, dus ik ga ervan uit dat er straks geknald wordt op de training. Dan gaat het niveau heel snel omhoog. Hopelijk kan dan ook het Nederlands vrouwenelftal aansluiting bij de internationale top vinden”.

De trainer wil vrouwenvoetbal niet met mannenvoetbal vergelijken. “Mannensport staat toch hoger aangeschreven.

Dat is logisch, ze zijn sterker. Wij moeten zorgen dat onze eigen voetbalwereld top wordt. We moeten het eerst letterlijk gaan verdienen door goed voetbal te laten zien. De speelsters zijn nu aan zet om mensen over de streep te trekken zodat ze zien dat vrouwenvoetbal heel goed is én heel leuk. We willen dat alle meisjes ook graag in een ADO-shirt lopen, maar dan de vrouwenlijn”.

TO P S P O R T K L I M A A T

Wiegman heeft met 104 interlands achter haar naam veel ervaring in de top van het vrouwenvoetbal. Ooit speelde ze in Amerika voor de Universiteit van North Carolina. Een echt ‘voetbalparadijs’, vindt ze. “Ik voelde me daar zo op mijn gemak, want daar was dat topsportklimaat dat ik in Nederland niet vond.

Daar kwam ik speelsters als Mia Hamm

tegen. Dat waren pure topsporters bij wie alles in het teken van voetbal stond. Toen ik terugkwam in Nederland voelde ik mij niet begrepen en moest ik weer drie stappen terug. Twee keer trainen in de week, daarvan word je niet echt goed.

Wat ik daar heb geleerd, is dat ze er altijd voor de volle honderd procent voor gaan. Ik heb daar nooit een slappe training meegemaakt. Ik geloof echt dat we straks door dagelijks te trainen Amerika achterna gaan”.

WE S T L A N D I A

De 16-jarige verdediger Mandy van den Berg uit Naaldwijk staat nog aan het begin van haar carrière. Haar doel is de internationale top. Ze speelde bij Westlandia met de jongens samen en kwam ook uit voor het Nederlands elftal onder negentien jaar. Ze verwacht dat het in een vrouwenteam heel anders wordt. “Vooral in de omgang met elkaar en het voetballen zelf is anders. Bij de jongens is het veel fysieker. Straks ga ik veel meer met de techniek aan de gang. Ik ben iemand die heel veel doet voor het belang van een team. Dat iedereen zich goed voelt en dat je het met en voor elkaar doet. Een goede teamsfeer vind ik belangrijk. Ik hou van snel handelen, de bal rondspelen en zorgen dat je scoort. Bij het Nederlands elf-

Michael heeft altijd een verhaal. De man

handdoek gooien, lijken ze op de een of

is openhartig. Is hij blij, dan is hij ook echt

andere manier altijd eerst een schaduw

blij. Is hij kwaad, dan is hij echt kwaad.

van zichzelf te moeten worden. Voordat

Daarnaast houdt hij enorm van zijn sport.

iemand tegen Michael Boogerd kan

Hoe liefdevol hij daarover kan praten,

zeggen: ‘Wordt het niet eens tijd?’ stapt hij

kom je maar zelden tegen. Of het gaat om

straks zelf af.

een fraaie aankomst in een bergetappe in de Tirreno Adriatico of om zijn eerste

Welbeschouwd een overwinning op zich.

ervaringen bij de Haagse wielervereniging

In mijn lijstje ‘Mooiste zeges van Boogerd’

Sparta; doe je ogen dicht en je ziet het

minstens goed voor een plek bij de

voor je.

bovenste vijf.

Veruit het mooiste aan Michael is zijn eerzucht. Dat totale onvermogen tot tal word ik wel eens ‘Cruijff’genoemd. Ik ben een regelaar in het veld, ik coach veel en heb altijd mijn mond open”.

Volgens Van den Berg is het een ‘superkans’ om op dit niveau te gaan spelen, al realiseert ze zich dat ze nu bijna alleen nog maar met voetbal bezig zal zijn. “Het is de bedoeling dat we voor de winterstop vier keer gaan trainen en daarna vijf keer in de week. Dan nog de wedstrijd erbij en dan ben je zes dagen in de week met voetbal bezig. Voetbal is heel belangrijk

MARTIN

VAN

ZAANEN

in mijn leven. Ik laat er heel veel dingen voor. Ik ga eigenlijk nooit uit. Daar heb ik ook niet echt behoefte aan want ik weet dat ik de volgende dag weer moet trainen. Je komt uit school en anderen gaan wat leuks doen, maar ik ga naar huis om eerst voor mezelf te trainen en daarna door naar de gezamenlijke training. Naar school, naar huis, eten, trainen en slapen. Dat is mijn dag eigenlijk. Maar dit is wat ik altijd heb gewild: de hele dag met voetbal bezig zijn”.

Woede en verdriet bij de Grote Prijs der Lage Landen

Hij bleef zijn emoties met moeite de baas. Maar aan zijn gelaatsuitdrukking te zien, had hij het ‘t liefst willen uitschreeuwen. Woede, verdriet, maar vooral de onmacht maakten zich binnenin meester van hem. Toch hield Tom Kooyman, trainer/pikeur uit het Noord-Hollandse Lijnden, zich in. Niet zozeer voor zichzelf. Meer voor zijn omgeving, zijn eigenaar, die even eerder nog in de euforie van het winnen van de Grote Prijs der Lage Landen leefde.

DOOR

ANDRÉ BUURMAN

Het winnen van een Grote Prijs der Lage Landen, een droom van iedere trainer en pikeur, ook al stelt de koers internationaal eigenlijk niets meer voor, werd hem, Tom Kooyman, niet gegund. De NoordHollander voelde zich dan ook bestolen door het draverij-comité, dat even eerder het paard Johan als winnaar uit het uitslagenlijstje had geschrapt. “Het hinderen van een tegenstander (Nathan Streamline) in de laatste rechte lijn’’, heette de officiële lezing van Ype Tel, de voorzitter van het draverij-comité. “En daar staat maar één sanctie op en dat is terugstellen’’, gaf Tel als aanvullend commentaar.

En dus ging de winst naar de tweede aankomende, de favoriet van het gezelschap, Macadam Cowboy. En terwijl de klanken van het Wilhelmus voor het

Finish bij de Grote Prijs der Lage Landen op Duindigt. Tom Kooyman met de zweep omhoog gaat als eerste over de finish, maar zal terug gesteld worden achter de naast hem liggende nummer twee Macadam Cowboy. FOTO: WIM HUYBERS winnende paard en eigenaar Stal Vibelzee over het Duindigtcomplex schalden, liet een zwaar teleurgestelde Tom Kooyman in zijn stal, het hoofd in zijn handen verborgen, alles nog eens aan zich voorbij gaan. Het ongeloof was nog zichtbaar af te lezen van zijn gezicht. Een boze droom, die geen boze droom bleek te zijn.

“Een beslissing van een waanzinnige’’, noemde Kooyman in een eerste reactie het besluit van het draverij-comité. “Ik heb de beelden van wat het comité als incident beschouwt, teruggezien. Maar ze straffen de verkeerde. Verbeeck (de rijder van Macadam Cowboy, red.) komt met zijn paard naar binnen en hindert Nathan Streamline van Hugo Langeweg jr. Niet ik. Maar ik heb het de heren niet aan hun verstand kunnen brengen. Het

is eigenlijk te zot voor woorden’’.

Jos Verbeeck, in 2004 met Abano As al eerder winnaar van de Grote Prijs, was zich van geen kwaad bewust. “Niets gemerkt, niets gezien’’, liet de Belgische grootmeester in de sulky desgevraagd weten.

Voor de eigenaars van Macadam Cowboy, Ger Visser en diens partner Jetse Steensma, was het overigens de tweede keer in amper twee jaar tijd, dat zij dankzij een terugstelling alsnog als winnaar werden gehuldigd. In de spraakmakende Derby van 2005 maakte hun Until the End gebruik van de uitschakeling van Uriah Boko, die Urbie J al in de eerste bocht van de sokken zou hebben gereden. Saillant detail is dat Urbie J destijds werd gereden door Tom Kooyman en Hugo Langeweg jr. de pikeur achter

Uriah Boko was. In de Grote Prijs van zondag waren de rollen precies omgedraaid. Nu was Langeweg jr. het slachtoffer van hinder door collega Kooyman.

Langeweg jr. liet weten de beslissing van het draverij-comité volkomen terecht te vinden. “Als je in een Derby de winnaar kan terugstellen, waarom dan niet in de Grote Prijs’’, klonk het ietwat cynisch uit de mond van de regerend kampioen.

Het deelnemersveld van de 52ste editie van de Grote Prijs der Lage Landen moest het helaas stellen zonder een echte Europese topper. Daarvoor is het prijzengeld, 44.000 euro, waarvan 20.000 voor de winnaar, eenvoudig te laag.

De hoogtijdagen van de Nederlandse drafsport, toen cracks als Une de Mai en Bellino II, om maar eens twee fenomen van het Franse drafmekka uit de jaren zeventig te noemen, wel de moeite namen om richting Duindigt af te reizen, liggen alweer ruim dertig jaar achter ons. Een eerste prijs van 110.000 gulden, omgerekend 50.000 euro, gaf dan ook alle reden om de Wassenaarse piste met een bezoek te vereren.

Anno 2007, ondanks een financiële injectie van sponsor Merwestaal, trekt een Grote Prijs louter nog een tweede garnituur dravers uit het buitenland. Zo ook de latere winnaar, Macadam Cowboy, een ruin, ook al doet de naam anders vermoeden, is in eigen land, Frankrijk, zeker geen hoogvlieger. Voor de zevenjarige ruin telden zijn nieuwe eigenaars begin dit jaar liefst 200.000 euro neer.

Geen kattenpis voor de weliswaar goed gefokte Defi d’Aunou-zoon. Maar de investering van beide heren is er, ook met de winst in de Grote Prijs, nog lang niet

uit. En de grote vraag is, of Macadam Cowboy die investering ooit nog gaat waarmaken. De Nederlandse eigenaars Visser en Steensma, beter bekend als Stal Vibelzee, hoopten met de aankoop van Macadam Cowboy een toekomstige winnaar van de Prix d’Amerique, de meest prestigieuze koers van Europa, te hebben aangeschaft. Maar om die koers te winnen, dan moet je in Frankrijk toch van andere huize komen.

Het tempo onderweg in de Grote Prijs, waar Starfighter LM, winnaar in 2005, lange tijd het commando aanvoerde, viel volgens de winnende pikeur Jos Verbeeck in de categorie ‘boemelgang’.

“Duindigt en een Grote Prijs der Lage Landen onwaardig’’, liet de man met vier Prix d’Amerique zeges achter zijn naam, zich ontvallen. In de laatste bocht, waar een aantal pikeurs het hoofd verloor, met als gevolg een reeks van galoppades, vertoefde de Belgische duivelskunstenaar met Macadam Cowboy nog in de achterhoede. Eenmaal op het laatste rechte eind trok Verbeeck alle registers van de ruin open. Te laat echter om Johan en Tom Kooyman van de overwinning af te houden. Althans, daar had het in eerste instantie alle schijn van. Maar niemand, inclusief Kooyman en Verbeeck, hielden op dat moment rekening met een onverbiddelijk draverij-comité, dat met zijn beslissing de nodige commotie en emotie teweeg bracht.

Door de terugstelling van Johan legde achter winnaar Macadam Cowboy, de vijfjarige Unico Limburgia (Peter Strooper) beslag op de tweede plek, juist voor de moegestreden Starfighter LM, met in de sulky Hugo Langeweg sr.

Sport

VRIJDAG 29 JUNI 2007

‘Polo geeft een enorme adrenalinekick’ Een teamsport die het best te omschrijven is als een combinatie van rugby, hockey en paardrijden.

En dat op een oppervlakte van zo’n twee voetbalvelden. We hebben het over polo. Een eeuwenoude sport die in Nederland nog beperkt is qua omvang, maar de laatste jaren wel één van de snelst groeiende sporttakken is. Den Haag speelde een prominente rol bij deze ontwikkeling en draagt ook dit weekeinde weer een steentje bij. Draf- en Renbaan Duindigt staat in het teken van het Polo Orange Toernooi en biedt Den Haag daarmee dé gelegenheid met deze sport nader kennis te maken.

DOOR

REMCO BENSCHOP

Ruim honderd jaar is Draf- en Renbaan Duindigt de vaste ontmoetingsplek voor liefhebbers van de paardensport. Zo ook voor Polo Club Wassenaar dat in Duindigt de ideale thuishaven heeft gevonden. Voorzitter van deze club is Jim Souren (40), zelf ook deelnemend aan het Orange toernooi. Sinds tien jaar zegt hij werkelijk verslaafd te zijn geraakt aan de polosport. “Ik kom oorspronkelijk uit de dressuur. Polo fascineerde mij echter dermate dat ik nu helemaal verkocht ben.

Het is de enige teamsport met paarden en het is een unieke combinatie tussen allerlei sporten. Bij elke wedstrijd heb ik steeds weer zo’n enorme adrenalinekick!”

Sourens club is momenteel ’s lands grootste poloclub met 31 spelende leden en dertien professionals. “In totaal zijn er in Nederland zeventig polospelers. Een

kwart daarvan is vrouwelijk. Wij, als bestuur dragen zorg voor de faciliteiten op Duindigt om polo te spelen en daarnaast organiseren we diverse toernooien.” Eén daarvan is het Orange-evenement, dat dit weekeinde voor de veertiende maal plaatsvindt. “Vrijwel alle leden van de club doen mee, maar ook poloteams uit België, Duitsland en Zweden zijn uitgenodigd. Daarnaast wordt door zes poloteams, wel op een lager niveau en tussen de grote wedstrijden door, om de ‘The Van Santen Mandarin Cup’ gespeeld”.

RELATIEMARKETING

‘besturen’. In de rechterhand houden de spelers een mallet (deze heeft een schacht van bamboe en een kop van hardhout), waarmee ze de bal een fikse mep kunnen geven.

De verrassende richtingen die het speeltuig regelmatig neemt, de scherpe wendingen die de paarden uit de benen weten te schudden, en vooral de versnellingen die ze uit hun hoeven toveren wanneer een langer stuk mag worden gesprint, bieden doorgaans veel spektakel. Voor alles is het een inspannende sport, zowel voor ruiter als de viervoeter in kwestie. Een polowedstrijd bestaat uit vier delen van zeven minuten zuivere speeltijd. Na ieder ‘kwart’ (oftewel chukka) wordt van paard gewisseld.

Polo werd in 1988 via expats (buitenlanders die voor hun werk tijdelijk in Nederland zijn gevestigd) in ons land geïntroduceerd. In Den Haag met talrijke vestigingen van grote internationale bedrijven, organisaties en ambassades, verblijven heel wat mensen die tot deze groep behoren. Je kunt dan ook zeker stellen dat deze stad een prominente rol speelde en nog altijd speelt bij de ontwikkeling van polo in ons land.

‘Den Haag speelde een prominente rol in de ontwikkeling’

Souren vervolgt: “We pakken het dit jaar groter aan dan tijdens de afgelopen jaren. Dat komt doordat bedrijven in de regio Den Haag het polo hebben ontdekt voor hun relatiemarketing. Dit weekeinde krijgen bezoekers vijf spectaculaire polowedstrijden per dag te zien. Dit gecombineerd met Wassenaarse gezelligheid en hopelijk mooi weer, maakt het een heel bijzonder evenement”.

Een gebruikelijk polo-speelveld beslaat zo’n vijf voetbalvelden. Het middenterrein van Duindigt, waar de wedstrijden plaats zullen vinden, heeft echter een oppervlakte van ‘slechts’ 220 bij 100 meter: Wat kleiner dan normaal dus.

Voordeel hiervan is vooral dat de toeschouwers goed zicht hebben op alle acties in het veld. ”Op dit speelveld staan twee doelen, waarvan de palen omvallen zodra er iemand tegenaan botst. De twee teams bestaan uit vier spelers die ieder een eigen positie innemen, met het uiteindelijke doel zoveel mogelijk doelpunten te scoren. Tot zover genoeg parallellen met enkele andere takken van sport.

Het unieke van de polosport zit in het feit dat de spelers zich op de rug van een paard bevinden dat ze met de linkerhand

WA S S E N A A R

Vijf jaar later werd Polo Club Wassenaar opgericht door Nick Groos die als expat in het buitenland polo speelde. Bij zijn terugkomst in Nederland was hij zo gefascineerd door deze sport dat hij polo zo snel mogelijk meer bekendheid in ons land wilde geven. Sindsdien is Poloclub Wassenaar de grootste poloclub in Nederland en probeert zij de sport zoveel mogelijk te promoten in het hele land.

Jim Souren, de huidige voorzitter, legt uit: “Wij organiseren polotoernooien in Wassenaar, maar ook in Domburg, Tilburg en Amsterdam. Daarnaast geven

we pololessen, clinics en startcursussen voor iedereen die interesse heeft. Dat zijn niet alleen particulieren, maar ook steeds meer bedrijven die met hun personeel of klanten onder het genot van een hapje en drankje een middagje willen genieten van een polowedstrijd”.

Het klinkt allemaal positief, maar vooralsnog gaat het in Nederland over een zeer gering aantal professionele beoefenaars. Bij bijna alle wedstrijden worden buitenlandse spelers ingevlogen. Souren wijst een simpele oorzaak hiervoor aan.

“Onbekend maakt onbemind. Gelukkig is polo wel één van de snelst groeiende sporten in Nederland. Dat is natuurlijk ook niet zo moeilijk met een groei van veertig naar zeventig polospelers in vier jaar. En ieder jaar blijft dit aantal stijgen en worden meer polotoernooien georganiseerd”.

EXCLUSIEF

Polosport zit weliswaar in de lift, een volkssport zal het echter nooit worden.

“Polo zal altijd exclusief blijven. Je moet over minimaal één paard beschikken en alle bijkomende kosten liggen hoger dan bij andere sporten. Onbetaalbaar is het echter niet. We kijken met interesse naar de ontwikkelingen in de golfsport.

Daarbij denken wij niet aan het aantal spelers die deze sport heeft. We kijken bij polo eerder naar wat er qua imago bij golf is gebeurd. Eerst elitair en bekakt, nu laagdrempelig en bijna massaal beoefend”.

Of deze bijzondere sport eenzelfde ontwikkeling zal doormaken, moet de aankomende jaren gaan blijken. Souren ziet de toekomst van polo zonnig in: “Den Haag is er in ieder geval genoeg ‘paardensport-minded’ voor. We zullen zien hoe het loopt. Ondertussen is het voor Den Haag en Wassenaar een idee dit weekeinde een kosteloos kijkje op Duindigt te nemen”.

Kijk voor meer informatie op: www.polo.nl

19

ADO-coach furieus over nederlaag De honkballers van ADO lieten afgelopen weekend dure punten liggen in de enerverende strijd om de play-offs.

Zaterdag ging het in Amsterdam kansloos met 10-3 ten onder, een dag later bleken de Pirates in Den Haag opnieuw te sterk: 5-7. Voor hoofdcoach Wim Martinus is de maat vol.

Hoe zou u de wedstrijden van dit weekend omschrijven?

“Doodzonde. Door onnodige fouten hebben we de wedstrijden weggegeven. Vooral zondag had de score eigenlijk omgekeerd moeten zijn. Wij hadden goede mogelijkheden op voorsprong te komen, maar door twee kinderlijke fouten kwamen we op achterstand. In plaats van terug te vechten, begonnen we achterover te leunen. Dat wekt bij een coach behoorlijke irritaties op”.

U klinkt furieus.

“Dat klopt, ik ben pissed-off. Op de trainingen wordt keihard gewerkt, maar in het veld komt het er nooit uit. Dan ontbreekt het simpelweg aan motivatie. En dit is niet iets van de laatste weken, het gaat al vanaf het begin van het seizoen zo”.

Maar u heeft nog wel hoop op een goede afloop?

“Hoop moet je nooit laten varen, zeker niet als trainerzijnde. Maar ik ben wel realistisch en ik zie in dat als we op deze manier blijven spelen, we zelfs moeten oppassen voor degradatie. Ik heb de jongens na de wedstrijd niet meer gesproken, maar hier zal ik ze zeker nog op wijzen”.

Wat verwacht u van de confrontatie tegen Konica Minolta Pioniers?

“Het zal een lastige avond worden, maar we móeten winnen. Net als alle volgende duels trouwens, want een misstap kunnen we ons echt niet meer veroorloven. Tot nu toe hebben we steeds het geluk dat de concurrentie ook punten laat liggen, maar dat blijft natuurlijk niet zo doorgaan”.

Tip 5 Ook komende week staat weer een aantal interessante sportevenementen op de agenda. Den Haag Centraal maakte voor u een kleine selectie. Wat valt er - ondanks het zomerseizoen - allemaal te doen, zien en beleven?

1. NK B EACH HANDBALL

Aan de hele Nederlandse kust is geen groter strandstadion te vinden dan in Den Haag. Het Nederlands Kampioenschap Beach Handball heeft in het Brunotti Beach Sport Stadion dan ook het ideale onderkomen gevonden. Het stadion is gratis toegankelijk. Zaterdag 30 juni en zondag 1 juli, aanvang 10.00 uur, Brunotti Beach Sport Stadion, Strandweg.

2. O PEN DAG ROEIVERENIGING DE L AAK

Voor wie nog niet bekend is met de roeisport is de open dag van roeivereniging De Laak een must. Zaterdag is er volop gelegenheid nader kennis te maken met het roeien. Een rondleiding door de gebouwen, het oefenen van de roeibeweging op een roeiapparaat en een rondje op het water (onder begeleiding van ervaren roeiers) behoort tot de mogelijkheden. Zaterdag 30 juni, aanvang 13.00 uur (tot 16.00 uur), Binckhorstlaan 285 (naast de Binck Twins).

3. Q UICK – HBS

Staan de derby’s in het voetbal tussen deze twee aartsrivalen al garant voor sensatie, in het cricket geldt dat des te meer. Zondag 1 juli staan Quick en HBS tegenover elkaar, aanvang 11.00, Sportpark Nieuw Hanenburg, Savornin Lohmanlaan.

4. STORKS – ROBUR ’58

Een belangrijk duel voor Storks dit weekeinde in de eerste klasse honkbal. Zaterdag staat de eerste wedstrijd bij Robur’58 in Apeldoorn op het programma. Een dag later wordt Robur’58 in Kijkduin ontvangen. Zondag 1 juli, aanvang 14.00, Sportpark Kijkduin (het Schapenatjesduin), Machiel Vrijenhoeklaan.

5. HERVATTING TRAINING ADO DEN HAAG

Polo op Duindigt. FOTO: HANS WILLINK

Enkele maanden heeft de ADO-selectie tijd gehad om het treurige seizoen 2006/2007 te vergeten. Nu moeten de mannen weer volop aan de bak om de volgende doelstelling te halen: zo snel mogelijk terugkeren in de Eredivisie.

De training wordt maandag - met een behoorlijk uitgedunde selectie - hervat en kent een bijzonder tintje. De training zal namelijk voor het eerst onder leiding staan van de nieuwe coach Wiljan Vloet.

Dinsdag 3 juli, aanvang 10.00 uur, Zuiderpark, Mr. P. Droogleever Fortuynweg.

Service

20

VRIJDAG 22 JUNI 2007

g Theater / muziek / evenementen VRIJDAG 29 JUNI

WOENSDAG 4 JULI

10.00 Omniversum: “Omniversum. Ronduit Spectaculair”, prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Nieuwe film The Alps, de beklimming van de Eiger. www. omniversum.nl 10.00 Winkelgebied Leyweg: “Midzomermarkt”, gezellig struinen langs deze ruim 150 kraampjes tellende braderie. Tot 18.00 uur. www.starpromotions.nl 11.00 Binnenhof/Ridderzaal/Binnenstad Den Haag: “Nationale Veteranendag”, eerbetoon aan alle Nederlandse veteranen met een plechtigheid in de Ridderzaal en een ceremonie op het Malieveld en een defilé met om 13.00 uur een fly-past over het defileerpunt. Tot 17.30 uur. Gratis. www. veteranendag.nl 16.00 Prins Hendrikplein: “Zeeheldenfestival”, multicultureel festival met amateur- en professionele groepen, welke een scala van kunstuitingen weergeven. Gratis. Tot 23.00 uur. www.zeeheldenfestival.nl 18.00 Strandpaviljoen De Kwartel: “De Regentes naar zee”, feels like summer, een avond met Nederlandse poëzie en Braziliaanse muziek door Vrouwkje Tuinman en Ceumar met het Mike del Ferro Trio. € 31,50 incl barbecue. www.deregentes.nl 19.00 Regentenkamer: “Jazz”, concert door leerlingen van het Koorenhuis. Gratis. www. regentenkamer.nl 19.30 Bazart: “NK Grunten”, kampioenschap grunten (de oerkreet van de metal) georganiseerd door HPC ism Bazart. Aanmelden via nkgrunten@haagspopcentrum.nl.

Gratis. www.bazart.nl 19.30 Korzo Theater: “Eindexamenconcert Sonologie”, door studenten van de afdeling Sonologie van het Koninklijk Conservatorium. www.korzo.nl 19.30 Theater Toussaint: “Toussaintdinnershow”, 4-gangen diner met de voorstelling De Retour Toer. € 55,- diner + show. www.theatertoussaint.nl 20.00 Fortis Circustheater: “Tarzan”, musical over vriendschap, identiteit en wilskracht met muziek van Phil Collins, vertaling Martine Bijl, cast oa Ron Link en Chantal Janzen. € 79,-/74,-/64,-/44,-/29,-. www. circustheater.nl 20.30 Drangstudio: “De deur”, bizarre tragikomedie die zich afspeelt in een rechtzaal en een graftome, een productie van de KunstArk ism Theatergroep Drang. € 10,cjp € 7,50. www.drang.nl 21.00 Theater de Tobbe, Voorburg: “Rob Agerbeek trio”, jazzconcert. € 10,- 65+/uitpas € 8,50 cjp € 7,50. www.detobbe.nl 22.00 Muziekcafé De Paap: “That’s Cool”, live muziek. Gratis. www.depaap.nl 22.30 Lokaal Vredebreuk: “Danslokaal”, Dj René draai Fout van Oud. Verzoeknummers aanvragen kan via danslokaal@gmail. com. Gratis. www.lokaalvredebreuk.nl 23.00 Muziekcafé de Pater: “Jeen Rabs”, jazz met aansluitend sessie. Gratis. www.patermuziek.nl

10.00 Omniversum: “Omniversum. Ronduit Spectaculair”, prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Voor de zomeraanbiedingen kijk op www.omniversum.nl 10.00 SEA LIFE Scheveningen: “De Noordzee, lekker zwemmen??!”, leuke en leerzame presentaties over wat je allemaal in de Noordzee vindt. Tevens poppenkastvoorstellingen. Tot 20.00 uur. www.sealife.nl 12.45 Kloosterkerk: “Pauzeorgelconcert”, door Marieke Stoel uit Den Haag. Gratis. www. kunstcentrum-kloosterkerk.nl 13.00 Stoomgroep West Zuiderpark: “Treintje rijden in het Zuiderpark”, maak een ritje met een echte miniatuur stoomtrein (niet bij slecht weer!). € 0,80 kind € 0,65 per rit.

Tot 16.30 uur. www.stoomgroepwest.nl 14.30 Kooman´s Poppentheater: “Koeskoes”, poppentheater voor kind 5 tot 11 jr. € 8,50 cjp/uitpas € 7,50 kind € 6,-. www.koomanpoppentheater.nl 17.00 Basta: “COC-Café”, met populaire muziek.

Tot 23.00 uur. www.cochaaglanden.nl 20.00 Fortis Circustheater: “Tarzan”, musical over vriendschap, identiteit en wilskracht met muziek van Phil Collins, vertaling Martine Bijl, cast oa Ron Link en Chantal Janzen. € 79,-/74,-/64,-/44,-/29,-. www. circustheater.nl 20.00 Hotel ’t Centrum: “An Inconvenient Truth”, vertoning van deze film van Al Gore. Gratis. www.hotelhetcentrum.nl 20.00 Regentenkamer: “Dolcemente Complicate”, zangeressen en vrouwelijke songwriters in de Italiaanse muziek van de laatste 30 jaar. €7,50. www.regentenkamer.nl 20.30 Drangstudio: “De deur”, bizarre tragikomedie die zich afspeelt in een rechtzaal en een graftome, een productie van de KunstArk ism Theatergroep Drang. € 10,cjp € 7,50. www.drang.nl 21.00 ´t Syndicaat: “Tango Café”, met Dj Kees.

Gratis 22.00 Greve: “Noche de Salsa”, lekker zomers zwoel salsa dansen. € 3,-. www.greve.nl 23.00 Madurodam: “Madurodam by Light”, sensationeel zomeravondspektakel waarbij de miniatuurstad verlicht zal worden door een show (ca 20 min.) van water, licht en laser over het verhaal van Hansje Brinker. www.madurodam.nl

ZATERDAG 30 JUNI

Zeeheldenfestival op het Prins Hendrikplein. FOTO: CORA WALTHAUS

14.30

15.00

18.00

18.00

19.30

20.30

22.00 23.00

10.00 Omniversum: “Omniversum. Ronduit Spectaculair”, prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Nieuwe film The Alps, de beklimming van de Eiger. www. omniversum.nl 10.00 Winkelgebied Leyweg: “Midzomermarkt”, gezellig struinen langs deze ruim 150 kraampjes tellende braderie. Tot 17.00 uur. www.starpromotions.nl 10.30 Bierkade: “Ontdek de Haagse Grachten”, 1_ uur durende rondvaart in een ZuidHollandse Aak. Ook om 12.30, 14.30 en 16.30 uur. € 9,50 kind 3 tot 12 jr € 5,50.

Res. aanbevolen via 070-3385800. www. ooievaart.nl 12.00 Prins Hendrikplein: “Zeeheldenfestival”, multicultureel festival met amateur- en professionele groepen, welke een scala van kunstuitingen weergeven. Gratis. Tot 24.00 uur. www.zeeheldenfestival.nl 13.00 Draf- en Renbaan Duindigt: “The Orange Polo Tournament 2007”, internationaal polo toernooi. www.polo.nl 13.00 Koorenhuis:“Workshop Muziekoriëntatie”, Dj, spelend componeren, jazzdrummen,

4ADVER TENTIE3

elektronisch kerkorgel of basgitaarspelen in 2,5 uur?! € 12,50. www.koorenhuis.nl Fortis Circustheater: “Tarzan”, musical over vriendschap, identiteit en wilskracht met muziek van Phil Collins, vertaling Martine Bijl, cast oa Ron Link en Chantal Janzen. € 79,-/74,-/64,-/44,-/29,-. Ook om 20.00 uur. www.circustheater.nl Regentenkamer: “Koorenhuisjazz”, masterclass voor jong jazztalent olv Rob van Bavel, gevolgd door jamsession. Gratis. www.koorenhuis.nl Regentenkamer: “Pitchpine Project”, jazzconcert door Rob van Bavel (piano), Udo Pannekeet (bas), Martijn van Iterson (gitaar), Tom Beek (sax), Chris Strik (drums) en Martin Verdonk (percussie). Gratis. www.regentenkamer.nl Strandpaviljoen De Kwartel: “De Regentes naar zee”, een avond met Ernst Jansz met een literair muziekprogramma. € 33,50 incl buffet. www.deregentes.nl Theater Toussaint: “Toussaintdinnershow”, 4-gangen diner met de voorstelling Jodenkoeken & Mariakaakjes. € 55,diner + show. www.theatertoussaint.nl Drangstudio: “De deur”, bizarre tragikomedie die zich afspeelt in een rechtzaal en een graftome, een productie van de KunstArk ism Theatergroep Drang. € 10,cjp € 7,50. www.drang.nl Muziekcafé De Paap: “Live muziek”, gratis. www.depaap.nl Lokaal Vredebreuk: “Instant Karaoke Show”, lekker meezingen en uit je dak gaan. Gratis. www.lokaalvredebreuk.nl

10.00 Beachsport Stadion, ter hoogte van Strandpaviljoen Brunotti, Strandweg 2: “NK Beach Handball”, handbal op topniveau. Tot 18.00 uur. www.beachsportstadion.com 10.00 Den Haag: “Residentie Ontdekkingstochten”, wandelend, varend of fietsend, door historisch en cultureel Den Haag. Voor kleine en grote groepen, vanaf € 7,50 pp.

Res. 070-3451298. www.residentieontdekkingen.nl 10.00 Lange Voorhout: “Haagse Antiek-, Oude Boeken- en Prentenmarkt”, tot 18.00 uur.

10.00 Omniversum: “Omniversum. Ronduit Spectaculair”, prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Voor de zomeraanbiedingen kijk op www.omniversum.nl 10.00 SEA LIFE Scheveningen: “De Noordzee, lekker zwemmen??!”, leuke en leerzame presentaties over wat je allemaal in de

THEATERS

Appeltheater/Appelstudio Duinstraat 6-8 070-3502200 Fortis Circustheater Circusstraat 4 070-4167600 Concordia Theater & Zalen Hoge Zand 42 070-3022680 Diligentia Lange Voorhout 5 0900-4104104 Dr. Anton Philipszaal Spui 070-8800333 Koninklijke Schouwburg Korte Voorhout 3 0900-3456789

11.00

11.30

12.30

14.00

15.00

15.30

16.00

ZONDAG 1 JULI

g Adressen

11.00

17.00

17.00

20.30

21.00

Noordzee vindt. Tevens poppenkastvoorstellingen. Tot 20.00 uur. www.sealife.nl Prins Hendrikplein: “Zeeheldenfestival”, multicultureel festival met amateur- en professionele groepen, welke een scala van kunstuitingen weergeven. Gratis. Tot 13.00 uur. www.zeeheldenfestival.nl Winkelgebied Leyweg: “Midzomermarkt”, gezellig struinen langs deze ruim 150 kraampjes tellende braderie. Tot 18.00 uur. www.starpromotions.nl Stoomgroep West Zuiderpark: “Treintje rijden in het Zuiderpark”, maak een ritje met een echte miniatuur stoomtrein (niet bij slecht weer!). € 0,80 kind € 0,65 per rit.

Ook de parkbaan door het Zuiderpark is geopend. € 2,-. Tot 16.30 uur. www. stoomgroepwest.nl Draf- en Renbaan Duindigt: “The Orange Polo Tournament 2007”, internationaal polo toernooi. www.polo.nl Fortis Circustheater: “Tarzan”, musical over vriendschap, identiteit en wilskracht met muziek van Phil Collins, vertaling Martine Bijl, cast oa Ron Link en Chantal Janzen. € 79,-/74,-/64,-/44,-/29,-. Ook om 19.00 uur. www.circustheater.nl Lutherse Kerk: “Delfts Symphonie Orkest”, concert olv Peter Gaasterland met werk van oa Wagner, Ravel en Prokoviev. € 12,50 cjp/65+ € 12,50 Abdijkerk: “Orgelbespeling”, door Vincent Hildebrandt. Vanaf 14.30 uur bezichtiging kerk en diavoorstelling ´Kloosters, Kerken en Kastelen in Hennebergerland/Th_ringen´. Gratis. www.abdijkerk.nl Regentenkamer: “Giani Lincan en ensemble”, Balkanmuziek. € 7,50. www.regentenkamer.nl Strandpaviljoen De Fuut: “Jazz in De Fuut”, JazzPression met Rob Stuut (mondharmonica), Henri de Vries (sax), Raymund Oudejans (piano), Henriët van Rossum (contrabas) en René de Hilster (drums).

Gratis. www.defuut.nl Strandpaviljoen De Kwartel: “De Regentes naar zee”, thriller aan zee met oa Tomas Rosss, Haagse schrijvers en de Haagse band Juice, ism R.G. Ruijs Stichting. € 29,50 incl tapas. www.deregentes.nl Boulevard Scheveningen: “Holland Casino Concert by the Sea”, op de boulevard geeft Il Divo een speciaal openlucht concert, het concert begint met een optreden van zangeres Natasha Marsh en zal worden afgesloten om 23.00 uur met een spectaculair vuurwerk. Gratis. www.concertbythesea.nl Lokaal Vredebreuk: “Den Haag Songwri-

Kooman’s Poppentheater Frankenstraat 66 070-3559305 Korzo Theater Prinsestraat 42 070-3637540 Literairtheater Branoul Maliestraat 12 070-3657285 Lucent Danstheater Spui 070-8800333 Rijswijkse Schouwburg Gen. Spoorln. 10 Rijswijk 070-3360336 Stella Theater Kerkstraat 11 070-3307070 Theater Camuz / Leidschendam Damlaan 44 070-3875314 Theater Merlijn Bilderdijkstraat 33 070-3450996 Theater Pepijn

ters Guild”, met optredens van Roland Luttik, Lisza en Danielle Liebeskind. Gratis. www.lokaalvredebreuk.nl

MAANDAG 2 JULI 10.00 Omniversum: “Omniversum. Ronduit Spectaculair”, prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Voor de zomeraanbiedingen kijk op www.omniversum.nl 10.00 SEA LIFE Scheveningen: “De Noordzee, lekker zwemmen??!”, leuke en leerzame presentaties over wat je allemaal in de Noordzee vindt. Tevens poppenkastvoorstellingen. Tot 20.00 uur. www.sealife.nl 18.00 ´t Syndicaat: “Dansles”, eerst Capoeira daarna vanaf 20.00 uur StreetSalsa.

20.00 Theater Zwembad De Regentes: “Pippin”, musicalproductie geproduceerd door het conservatorium van INHolland Alkmaar ism met professionals uit het musicalvak. € 25,-. www.deregentes.nl 21.00 Café Murphy’s Law: “Live Jazz Jamsession”, live muziek met oa studenten van het Koninklijk Conservatorium. Gratis. www.murphysjazz.nl

DINSDAG 3 JULI 10.00 Omniversum: “Omniversum. Ronduit Spectaculair”, prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Voor de zomeraanbiedingen kijk op www.omniversum.nl 10.00 SEA LIFE Scheveningen: “De Noordzee, lekker zwemmen??!”, leuke en leerzame presentaties over wat je allemaal in de Noordzee vindt. Tevens poppenkastvoorstellingen. Tot 20.00 uur. www.sealife.nl 20.00 Fortis Circustheater: “Tarzan”, musical over vriendschap, identiteit en wilskracht met muziek van Phil Collins, vertaling Martine Bijl, cast oa Ron Link en Chantal Janzen. € 79,-/74,-/64,-/44,-/29,-. www. circustheater.nl 21.00 ´t Syndicaat: “Zomer-Salsa-Party”, met Dj Niche. € 2,21.00 Lokaal Vredebreuk: “Irish-Folk”, een avondje genieten van Ierse klanken. Gratis. www.lokaalvredebreuk.nl 21.30 Koorenhuis: “Jazz in het Koorenhuiscafé”, met de Koorenhuis Big Band olv Victor Borkent. Gratis. www.koorenhuis.nl 23.00 Madurodam: “Madurodam by Light”, sensationeel zomeravondspektakel waarbij de miniatuurstad verlicht zal worden door een show (ca 20 min.) van water, licht en laser over het verhaal van Hansje Brinker. www.madurodam.nl

Nieuwe Schoolstr. 21-23 0900-4104104 Theater Pierrot Ferrandweg 4 070-3933348 Theater in de Steeg Westeinde 165a 070-3648408 Theater aan het Spui Spui 187 070-3465272 Theater Rest. Toussaint Spectacle Toussaintkade 21 070-3609324 Theater de Tobbe / Voorburg Burg. Feithplein 96 070-3864880 Theater Zeebelt 070-3656546 De Constant Rebequeplein 20a Theater Zwembad De Regentes Weimarstraat 63 070-3656515 World Forum Convention Center Churchillplein 10 070-3066228

Zeeheldentheater Trompstraat 342

MUZIEKCENTRA

DONDERDAG 5 JULI 10.00 Lange Voorhout: “Haagse Antiek-, Oude Boeken- en Prentenmarkt”, tot 18.00 uur.

10.00 Omniversum: “Omniversum. Ronduit Spectaculair”, prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Voor de zomeraanbiedingen kijk op www.omniversum.nl 10.00 SEA LIFE Scheveningen: “De Noordzee, lekker zwemmen??!”, leuke en leerzame presentaties over wat je allemaal in de Noordzee vindt. Tevens poppenkastvoorstellingen. Tot 20.00 uur. www.sealife.nl 11.00 Panorama Mesdag: “Inname- en taxatiedag”, georganiseerd door Amsterdam Auctioneers Glerum. Tot 16.00 uur. www. panorama-mesdag.nl 18.00 Carlton Ambassador Hotel: “Expat night in Bar-Bistro Rubens”, ontmoet expats van diverse nationaliteiten. Tussen 18.00 en 20.00 uur gratis Hollandse hapjes. Vanaf 18.30 uur live muziek.

18.30 Strandpaviljoen De Fuut: “Theatergroep Plankgas”, theaterrestaurant, diner met voorstelling. Reserveren noodzakelijk. € 35,-. www.defuut.nl 20.00 Fortis Circustheater: “Tarzan”, musical over vriendschap, identiteit en wilskracht met muziek van Phil Collins, vertaling Martine Bijl, cast oa Ron Link en Chantal Janzen. € 79,-/74,-/64,-/44,-/29,-. www. circustheater.nl 20.00 HPC Muziekcafé: “Poet’s Cry”, sympho/ powermetal met grunt. Gratis. www. haagspopcentrum.nl 20.00 Koorenhuis: “Jazz in het Koorenhuiscafé”, met oa presentatie workshop Benjamin Herman, Early Jazzcombo’s, New Arrivals, Vocal Jazz, Big Band, Modern Jazz enz.

Gratis. www.koorenhuis.nl 20.00 Regentenkamer: “Muziek met een praatje, vocaal”, eigen werk van zanger/gitarist Joseph Bangura uit Sierra Leone. € 7,50.

070-3991000

ASTA Spui 27 070-3461096 Café restaurant Greve Torenstraat 138 070-3603919 Haagse Jazz Club/ BowlingWorld Zuiderpark (ingang Melis Stokelaan) 070-4020777 Mr. P. Droogl. Fortuijnweg 79 Haags Pop Centrum Burg. Hovylaan 12 070-4400086 Lokaal Vredebreuk Papestraat 38 070-3656046 Koorenhuis

Prinsegracht 27 Musicon Soestdijksekade 345 Muziekcafé De Paap Papestraat 32 Muziekcafé De Pater Achterom 8 Paard van Troje Prinsegracht 12 Podium Vocale Laan v. Meerdervoort 32 Regentenkamer Laan v. Meerdervoort 34 ‘t Syndicaat Nieuwe Molstraat 10

070-3422722 070-3686800 070-3652002 070-3450852 070-3601838 070-3451423 070-3658612 070-3600053

Service

VRIJDAG 22 JUNI 2007

21

g Exposities www.regentenkamer.nl 20.15 Koninklijk Conservatorium: “Atheneum Kamer Orkest”, concert olv Dirk Vermeulen met werk van Britten, Mozart, Haydn en Honegger. www.koncon.nl 20.30 Drangstudio: “De deur”, bizarre tragikomedie die zich afspeelt in een rechtzaal en een graftome, een productie van de KunstArk ism Theatergroep Drang. € 10,cjp € 7,50. www.drang.nl 21.00 ´t Syndicaat: “Zomer-Salsa-Party”, met Dj Niche. € 2,21.00 Basta: “MeltingPot multiculturele disco”, Dj Stylo draait multicultihits afgewisseld met dance, r&b, reggaeton en top-40 muziek. Tot 02.00 uur. www.cochaaglanden.nl 21.00 Lokaal Vredebreuk: “Acoustic Blues Night”, sessie olv Rens Hoogstraten. Plug in en speel mee! Gratis. www.lokaalvredebreuk.nl 22.00 Muziekcafé De Paap: “Go-The Band”, live muziek. Gratis. www.depaap.nl 23.00 Madurodam: “Madurodam by Light”, sensationeel zomeravondspektakel waarbij de miniatuurstad verlicht zal worden door een show (ca 20 min.) van water, licht en laser over het verhaal van Hansje Brinker. www.madurodam.nl

Affiche Galerij/Souterrain Station Spui (onder kruispunt Spui/Grote Marktstraat) ma tm zo 6-24 uur 16/06/07 tm 16/08/07 “De Overkant Down Under”: Nieuwe affiches van Ontwerpwerk, ism Den Haag Sculptuur.

VRIJDAG 6 JULI

Centrale Bibliotheek Spui 68, Den Haag 070-3534561 zie www.bibliotheek.nl/denhaag 01/07/07 tm 31/08/07 “Groot en Scherp”: Foto’s van Bob Strik. 18/07/07 tm 27/08/07 “De val van Icarus”: Tentoonstelling over het boek Icarus.

10.00 Omniversum: “Omniversum. Ronduit Spectaculair”, prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Voor de zomeraanbiedingen kijk op www.omniversum.nl 10.00 SEA LIFE Scheveningen: “De Noordzee, lekker zwemmen??!”, leuke en leerzame presentaties over wat je allemaal in de Noordzee vindt. Tevens poppenkastvoorstellingen. Tot 20.00 uur. www.sealife.nl 10.30 Bierkade: “Ontdek de Haagse Grachten”, 1_ uur durende rondvaart in een ZuidHollandse Aak. Ook om 12.30, 14.30 en 16.30 uur. € 9,50 kind 3 tot 12 jr € 5,50.

Res. aanbevolen via 070-3385800. www. ooievaart.nl 12.00 Vertrekpunt VVV/Ticketshop Haags Uitburo, Hofweg 1: “Haagsche Gouden Koetsjes”, tijdens deze 45 minuten durende rondrit per goudgekleurde calèche ontdekt u Den Haag op koninklijke wijze.

Ook om 13.00, 14.00 en 15.00 uur. € 10,kind 3 tm 10 jr € 5,- (voorverkoop VVV/Ticketshop). www.denhaag.com 18.00 Vapiano: “Vapiano Jazz”, avond met een Dj battle tegen een live jazzmuzikant. www.vapiano.eu 18.00 Westbroekpark: “De Parade”, theaterfeest met een samensmelting van producties en attracties uit vele kunstdisciplines, oa muziektheater, beeldende kunst, film, muziek en dans. Variabele tijden en toegangsprijzen. www.deparade.nl 20.00 Fortis Circustheater: “Tarzan”, musical over vriendschap, identiteit en wilskracht met muziek van Phil Collins, vertaling Martine Bijl, cast oa Ron Link en Chantal Janzen. € 79,-/74,-/64,-/44,-/29,-. www.circustheater.nl 20.00 HPC Muziekcafé: “Übermadsen/Silver Screen/The Icons”, rock. Gratis. www. haagspopcentrum.nl 20.00 Regentenkamer: “Literair met muziek”, lied en gedicht door de groep Sweet ‘n Sour. € 7,50. www.regentenkamer.nl 20.15 Koninklijk Conservatorium: “Dansvakopleiding”, eindvoorstelling. www.koncon.nl 20.30 Drangstudio: “De deur”, bizarre tragikomedie die zich afspeelt in een rechtzaal en een graftome, een productie van de KunstArk ism Theatergroep Drang. € 10,cjp € 7,50. www.drang.nl 21.00 ´t Syndicaat: “Tango Café”, met Dj Ronaldo. Gratis 21.00 Holland Casino Scheveningen: “Surinaams Feest”, met optreden van de tropische feestband Trafassi. www.hollandcasino.nl 22.00 Muziekcafé De Paap: “Load Up”, live muziek. Gratis. www.depaap.nl 22.30 Lokaal Vredebreuk: “Club-Class-X”, danslokaal met Dj’s Fred & Zjon. Gratis. www. lokaalvredebreuk.nl 23.00 Madurodam: “Madurodam by Light”, sensationeel zomeravondspektakel waarbij de miniatuurstad verlicht zal worden door een show (ca 20 min.) van water, licht en laser over het verhaal van Hansje Brinker. www.madurodam.nl

4ADVER TENTIE3

////// Afvalbakken nodig?

Tel. 070 - 393 74 35 www.RhinoSystems.nl

Atelier FAS3 Korte Koediefstraat 3, Den Haag 06-44858188 do, vr en za 14-18 uur 25/05/07 tm 16/06/07 “Contemporaine in Retrospectief”: Werk van oa Martijn Koolstra, Tessa Bekker en Lisa van Bommel.

Artoteek Den Haag Denneweg 14a, Den Haag 070-3465337 wo tm vr 11-18, za 10-17 uur 1e en laatste zo vd maand 12-17 uur 13/06/07 tm 29/07/07 “Diverse kunstenaars”: Presentatie uit eigen collectie.

Boulevard Scheveningen 08/06/07 tm 16/09/07 “Planet Ocean”: Op de boulevard staan 50 panelen met 100 originele detailfoto’s van het leven in de oceanengemaakt door de wereldberoemde natuurfotograaf Dos Winkel. www.dos-bertie-winkel.com

Christus Triumfatorkerk Juliana van Stolberglaan 154, Den Haag 070-3837655 ma tm vr 12-14 uur 05/05/07 tm 29/06/07 “Breath”: Installatie van Piia Maria.

Escher in Het Paleis Lange Voorhout 74, Den Haag 070-4277730 di tm zo 11-17 uur permanent “Escher in Het Paleis”: Permanent museum en virtuele attractie gewijd aan het werk van de wereldberoemde grafisch kunstenaar M.C. Escher (1898-1972). 15/06/07 tm 02/09/07 “Down Under - De Overkant”: Werk van Ron Mueck, Natasha Johns-Messenger en Ah Zian.

Gem. museum voor actuele kunst Stadhouderslaan 43, Den Haag 070-3381133 di tm zo 12-18 uur 02/06/07 tm 28/10/07 “Yoshitomo Nara”: Recent werk van deze Japanse kunstenaar.

Gemeentemuseum Den Haag Stadhouderslaan 41, Den Haag 070-3381111 di tm zo 11-17 uur 31/03/07 tm 29/07/07 “Vazen met tuiten”: 300 Jaar bloemenvazen van Delfts, Fries en ander Europees aardewerk. 31/03/07 tm 08/07/07 “Michael Wesely”: Foto’s van het proces van bloei, groei en het langzame afsterven van boeketten tulpen. 21/04/07 tm 12/08/07 “Collectie DLD”: Hoogtepunten uit de collectie moderne Duitse kunst vanaf 1900. 28/04/07 tm 05/08/07 “Zeeuws Licht”: Mondriaan in Domburg. 28/04/07 tm 25/08/07 “Anna”: Textielobjecten en ontwerptekeningen van Anna Verweij. 17/05/07 tm 02/09/07 “Helene Schjerfbeck, het geheim van Finland”: Overzichtstentoonstelling. 22/06/07 tm 07/10/07 “Volmaakt verchroomd”: D3 en het avant-garde meubel, Overzichtstentoonstelling van het werk van Paul Schuitema.

Grafiekwinkel Inkt Prinsegracht 20-24, Den Haag 070-3563788 wo tm vr 9.30-17.30, za 10.30-17.30 uur 26/05/07 tm 14/07/07 “Hollands landschap in grafiek en foto”: Een traditioneel thema uit de kunstgeschiedenis. Wat doen de hedendaagse kunstenaars ermee? 21/07/07 tm 08/09/07 “Zomertentoonstelling”: Diverse kunstenaars tonen hun werk per x-aantal strekkende meter.

Haags Gemeentearchief Spui 70, Den Haag 070-3537020 ma tm vr 7-19 (donderdag tm 21 uur), za 9.30-17 uur 16/06/07 tm 03/09/07 “Haegsche Reigâh”: Ode aan de ooievaar. 05/07/07 tm 25/08/07 “In de rij”: Tentoonstelling over de voedseldistributie in Den Haag gedurende de beide Wereldoorlogen.

Haags Historisch Museum Korte Vijverberg 7, Den Haag 070-3646940 di tm vr 10-17, za en zo 12-17 uur permanent “Rijksmuseum aan de Hofvijver”: Topstukken van de vaderlandse geschiedenis”: Aan

rend beeld van de mens achter ondernemers en studenten. www.ondernemersoverdegrens.nl Livingstone Gallery Anna Paulownastraat 70a en 70b, Den Haag 070-3609428 wo tm za en laatste zo van de maand 12-17 uur 09/06/07 tm 21/07/07 “Abklopfen & Neuputzen”: Een project van St. Promotie Monumentale Keramiek, met diverse kunsternaars.

Kunsthuis 7x11 Patrijsplantsoen 23, Den Haag 070-3465337 op afspraak 01/01/07 tm 30/06/07 “Habitat Ypenburg”: Project van Sebastiaan Veldhuisen met architecten en vormgevers uit EU landen.

Letterkundig Museum Prins Willem-Alexanderhof 5, Den Haag 070-3339666 di tm vr 10-17, za en zo 12-17 uur permanent “Nationale Schrijversportrettengalerij”: In de gangen van het museum zijn circa 400 portretschilderijen en beelden geëxposeerd. 24/11/06 tm 29/07/07 “Helden in Beeld & Dutch Treats: Tentoonstelling van illustraties uit kinderboeken.

Milieu Informatie Centrum Paviljoensgracht 3, Den Haag 070-3536999 ma tm vr 9-16.30 uur 01/03/07 tm 31/07/06 “Lucht”: Alles over lucht met oa de wereld van windmolens, wolken en luchtexperimenten.

Museon Stadhouderslaan 37, Den Haag 070-3381338 di tm zo 11-17 uur (tijdens schoolvakanties ook op maandag) permanent “Recht en Vrede”: Tentoonstelling waar kinderen en volwassenen op speelse wijze ontdekken hoe rechtspraak werkt en wat er in Den Haag op dit gebied gebeurt. 21/10/06 tm 01/10/07 “Verre Schoonheid, de versierde mens”: Portretfoto’s van verre stammen uit Amazonia, Oceanië, Afrika, Inida en Azië gemakt door Bertie en Dos Winkel.

02/02/07 tm 28/10/07 “Robot Zoo”: Nieuwe in-

Fotomuseum Den Haag Stadhouderslaan 43, Den Haag 070-3381144 di tm zo 12-18 uur 02/06/07 tm 28/10/07 “Drie Australische Fotografen”: Werk van Tracey Moffatt, Anne Zahalka en Bill Henson. (Onderdeel van Den Haag Sculptuur).

23/06/07 tm 30/09/07 “Koos Breukel - Onder fotografen”: Selectie van circa 55 portretten van collega fotografen in combinatie met één werk uit het oeuvre van de betreffende fotografen.

Galerie Gijsbrecht Bol Tournooiveld 2, Den Haag 070-3656810 wo tm vr 11-18, za 12-17, zo 13-17 uur 27/05/07 tm 01/07/07 “Lennaart Allan”: Schilderijen. 07/07/07 tm 02/09/07 “Groepstentoonstelling”: Werk van oa Lennaart Allan, Kees Bol, Peter Bol, Sarah Bol, Jereone Hermkens, Pieter Knorr en Cassandra van Veen.

Galerie Haags/Marcello’s Art Factory Koningin Emmakade 148, Den Haag 0703634047 wo tm vr 13-10, za 13-17 uur en op afspraak permanent “Groeten uit Den Haag”: Haagse cultuurproducten.

Galerie Matiz Piet Heinstraat 89, Den Haag 06-51330753 do tm za 13-18 uur 20/05/07 tm 07/07/07 “Diverse kunstenaars”: Schilderijen van Danielle Proper en Cara van Veldhoven. Beelden van oa Annelies Oppelaar.

13/07/07 tm 31/08/07 “Matiz in beweging”: Werk van oa Inge Sips, Annelies Oppelaar en Margreet Buziau.

Galerie Maurits van de Laar Herderstraat 6, Den Haag 070-3640151 wo tm za 12-18, laatste zo van de maand 13-17 uur 29/06/07 tm 19/08/07 “Diverse kunstenaars”: Foto’s van Karin van Dam en Paul Kooiker. (in augustus alleen op afspraak) Galerie Noordeinde Noordeinde 117, Den Haag 070-3606868 wo tm zo 12-17.30 uur 03/06/07 tm 01/07/07 “Kees de Waal - 85 jaar”: Schilderijen en grafiek. 08/07/07 tm 26/08/07 “White nights (in St.Petersburg”: Schilderijen van Victor Timofeev en Sofia Timofeeva. Beelden van Wolfgang A. Kossuth en Halinka Jacubowska.

Galerie Ramakers Toussaintkade 51, Den Haag 070-3634308 wo tm za 11-17, zo 13-17 uur 03/06/07 tm 01/07/07 “Diverse kunstenaars”: Sculpturen van Johan Meijerink en Christien Rijnsdorp. Installatie van Jerôme Touron. 08/07/07 tm 29/07/07 “Playground”: Recent werk van oa Brecht, Ton van Kints, Ien Lucas, Warffemius, Vittorio Roerade en Joncquil.

Australische fotografie in Fotomuseum Den Haag. FOTO: ANNE ZAHALKA. de hand van de belangrijkste voorwerpen van de afdeling Nederlandse Geschiedenis van het Rijksmuseum toont het museum de vaderlandse geschiedenis. 26/02/07 tm 19/08/07 “Geboeid!”: Zeven eeuwen Gevangenpoort.

Haagse Kunstkring Denneweg 64, Den Haag 070-3647585 di tm za 12-17, zo 13-17 uur 29/06/07 tm 31/07/07 “Verborgen fotografie in beeld”: Foto’s van beeldend kunstenaars, architecten, vormgevers én fotografen.

Koninklijke Bibliotheek/Nationaal Archief Prins Willem Alexanderhof 5, Den Haag 070-3140911 di tm za 9-17 (di tot 20 uur), ma en zo 12-17 uur permanent “De Verdieping van Nederland”: 1000 Jaar Nederland aan de hand van de topstukken uit de Koninklijke Bibliotheek en het Nationaal Archief. www.deverdiepingvannederland.nl Kunsthandel R. Polak Jan van Nassaustraat 17, Den Haag 070-3280020 wo tm za 13-17 uur 02/01/07 tm 31/12/07 “Haagse School en tijdgenoten”: Schilderijen en aquarellen van de 19e en begin 20e eeuw, met het accent op de Haagse School. www.polak-gallery.nl Lange Voorhout Den Haag Sculptuur, 070-3469486 permanent 01/06/07 tm 09/09/07 “Den Haag Sculptuur 2007”: Beeldententoonstelling op het prachtige Lange Voorhout. De Overkant/Down Under, beeldhouwkunst van nu uit Australië en Nederland. Permanent geopend en ´s avonds prachtig verlicht.

Leeghwaterplein Hekken rondom de in aanbouw zijnde hoofdvestiging van de Mondriaan onderwijsgroep, Den Haag 070-30518320 Permanent 09/03/07 tm 31/12/07 “1 Beeld, 2 Culturen, 1000 Indrukken”: 16 Indringende foto’s met bijschriften geven een intrige-

zichten en leuke interactieve installaties over hoe dieren functioneren.

09/02/07 tm 10/06/07 “Licht in het Donker, Het Philips-Kommando in Kamp Vught”: Expositie over industriële tewerkstelling van gevangenen tijdens WO II. 01/06/07 tm 11/11/07 “Apenkoppen”: 30 Portretten door James Mollison. 09/06/07 tm 28/10/07 “Het gezicht van de Zee”: Close-up portretten van vissen en andere zeedieren van fotograaf Dos Winkel (zie ook expo op de Boulevard van Scheveningen).

Museum Beelden aan Zee Harteveltstraat 1, Den Haag 070-3585857 di tm zo 11-17 uur 22/06/07 tm 29/09/07 “De goddelijke aardwormen”: Beeldhouwkunst van Jan Snoeck.

Museum Bredius Lange Vijverberg 14, Den Haag 070-3620729 di tm zo 11-17 uur 16/06/07 tm 02/09/07 “Meesters en Molens, van Rembrandt tot Mondriaan”: Molens in de Hollandse schilderkunst van 1600 tot 1940.

Museum voor Communicatie Zeestraat 82, Den Haag 070-3307500 di tm vr 10-17, za en zo 12-17 uur 01/01/06 tm 31/12/07 “Alles werkt!”: Contact in de jaren ’50 en ’60. 23/10/03 tm 30/06/08 “ZieZo”: Kindertentoonstelling (5 tm 11 jr) waar je ogen proeven, je oren ruiken en je neus kan zien.

19/01/06 tm 31/07/07 “de Verleiding, 400m_ aan inspiratie”: Prikkelende tentoonstelling waar de bezoeker vele verleidingsmiddelen kan verkennen.

13/04/06 tm 31/07/07 “We bellen!”: Deze tentoonstelling toont op een dynamische manier de veranderde rol van 125 jaar telefoon in Nederland.

22/04/07 tm 31/07/07 “Ringtone Machine”: Maak je eigen ringtone op deze uniek machine, ontwikkeld door The Ringtone Society, en stuur hem direct door naar je mobiele telefoon.

Museum Meermanno Prinsessegracht 30, Den Haag 070-3462700 di tm vr 11-17, za en zo 12-17 uur 23/06/07 tm 02/09/07 “Paul Schuitema”: De foto

in de avant-gardetypografie.

Museum Swaensteyn Herenstraat 101, Voorburg 070-3861673 wo tm zo 13-17 uur 02/06/07 tm 30/09/07 “De Nieuwe Ploeg”: Werk van oa Constant, Corneille, Carel Visser, Jan Snoeck en Co Westerik.

Museum Rijswijk Herenstraat 67, Rijswijk 070-3903617 di tm vr en zo 14-17, za 11-17 uur 09/06/07 tm 26/08/07 “Ode aan de aquarel”: Aquarellen van 22 vrouwelijke leden van de Nederlandse Aquarellisten Kring.

Muzee Scheveningen Neptunusstraat 92, Scheveningen 070-3500830 di tm za 10-17, zon 12-17 uur permanent “De Geschiedenis van Scheveningen”: De geschiedenis van het vissersdorp Scheveningen, samen met het fascinerende leven onder de zeespiegel.

15/07/07 tm 28/10/07 “Pootjebaden & Beachlife”: Badmode in Scheveningen vanaf 1818 tot heden.

Panorama Mesdag Zeestraat 65, Den Haag 070-3106665 ma tm za 10-17, zo 12-17 uur permanent “Panorama Mesdag”: Zinsbegoochelend panorama van Scheveningen in 1881 en museum gewijd aan overige werken van Hendrik Willem Mesdag. 17/06/07 tm 28/10/07 “Jonkheer Jan de Jonge”: Aquarellen en tekeningen; strandtafereeltjes, portretten en figuren op klein formaat van het dagelijkse leven rond 1900 gemaakt door Mesdags tijdgenoot Jonkheer De Jonge.

Pulchri Studio Lange Voorhout 15, Den Haag 070-3461735 di tm zo 11-17 uur “Jeroen van Merwijk & collega’s”: Schilderijen.

09/06/07 tm 28/06/07 “André van den Heuvel/ Ronald aaijmakes”: Keramiek, aquarellen en schilderijen. 30/06/07 tm 22/07/07 “Hout heeft geen haast”: Werk van Louis Niënhuis.

16/06/07 tm 05/07/07 “Jozef van der Horst”: 3-D neon (aan de wand en ruimtelijk). 30/06/07 tm 19/07/07 “Bander van Ierland”: Overzichtstentoontstelling.

30/06/07 tm 22/07/07 “Licht dat in dingen zit..: thematentoontstelling. 21/07/07 tm 09/08/07 “Roza Bahrami”: Schilderijen, grafiek en tekeningen. 21/07/07 tm 09/08/07 “Klein formaat”: Divers werk van Pulchri-leden op klein formaat.

28/07/07 tm 19/08/07 “Fototentoonstelling”: Fotografie van oa Matthijs Reppel en Willem van den Ouden 28/07/07 tm 23/08/07 “Anna Koenigs”: Schilderijen.

Raar Dr. Lelykade 33-37, Scheveningen 070-3389588 ma tm zo 12-24 uur 10/06/07 tm 07/07/07 “New York Moments”: Schilderijen en litho’s van Dick Buijtelaar.

Regentenkamer/Galerie Modevormgeving/Meubelcafé Laan van Meerdervoort 34, Den Haag 070-3658612 wo tm zo 12-17 uur, za 12-22 uur 16/06/07 tm 22/07/07 “Diverse kunstenaars”: Beeldende kunst van Marc Langer, IJBer en Renée du Clou. Meubeldesign van Giliam Smit en Richard Leeuw. Sieraden van Henneke van der Spek.

SEA LIFE Scheveningen Strandweg 13, Scheveningen 070-3542100 ma tm zo 10-19 uur Permanent “Zeepaardjes, geboorte van een sprookje”: Neem een kijkje in de magische wereld van het zeepaardje. Zie de prachtige exemplaren in het kweekcentrum en in hun natuurlijke leefomgeving.

17/02/06 tm 30/12/07 “Rood ijs”: Het International Fund for Animal Welfare laat in deze tentoonstelling zien hoe mooi de wereld van de zeehond is en toch onze bescherming nodig heeft.

SprookjesBeelden aan Zee Boulevard Scheveningen ter hoogte van de Harteveltstraat, Den Haag 070-3585857 permanent geopend permanent “SprookjesBeelden aan Zee”: Openbaar beeldenterras met 23 sprookjesachtige beelden van de New Yorkse beeldhouwer Tom Otterness.

Stroom Den Haag Hogewal 1-9, Den Haag 070-3658985 wo tm zo 12-17 uur 01/07/07 tm 19/08/07 “Stroom Premium”: Tentoonstelling samengesteld door de Britse curator Francis McKee. Tweede Kamer Lange Poten 4, Den Haag ma tm vr 09-17 uur (legitimatie verplicht!)

22/05/07 tm 23/08/07 “Wie kan ik nog vertrouwen”: Tentoonstelling over vervolging en verzet van homoseksuele mannen en lesbische vrouwen in de Tweede wereldoorlog.

22

programmering

Service

radio west en tv west

g Cryptogram

Van de Bollenstreek tot het Westland, van het Scheveningse strand tot de markt in Gouda. Het uitzendgebied van Omroep West is groter dan Den Haag alleen. Maar van al die steden en dorpen is Den Haag onbetwist de grootste. En dat maakt dat de residentie en haar bewoners in onze programma’s vaak aan bod komen.

Onderstaand de weekprogrammering voor Radio West en TV West.

Voor actuele uitzendtijden kunt u terecht op onze website Westonline.nl.

tv west U

donderdag vanaf 17.00 uur tv West Nieuws Het Andere Oog Play RegioNed

U

vrijdag vanaf 17.00 uur tv West Nieuws Buitenwezen RegioNed Filmspot

U

zaterdag vanaf 17.00 uur NieuwsWeek Qwesti van Zaken RegioNed Verkeer & Meer

U

zondag vanaf 16.00 uur tv West Nieuws tv West Sport RegioNed Van de Kaart

U

HORIZONTAAL

9. Milieuvriendelijke hond? (7) – 10. Dit wordt gedragen, maar kan zelf ook lopen (7) – 11. De inhoud van dat beursje gaf wel een probleempje. (7) – 12. Stekelige drijfveer (7) – 13.Banken in een kraam.(9) – 15. Een weerwoord.(6) – 16. Dit is meteen een fruitmerk. (7) – 19. Chauffeurs. (7) – 20. Je kunt niet alleen op fruit teren. (5) – 21. Heeft de kaaiman er zijn kleding gemaakt? (9) – 25. Opvanginrichting. (7) – 26. Zoemtoon. (7) – 28. We gaven verward om die reden (7) – 29. Verzorgen de tanden en de verwarming. (7)

U

U

woensdag vanaf 17.00 uur

Zomertuin Zomertuin: een zonnig programma over tuinen in alle soorten en maten, van landgoederen tot liefdevol opgekweekte geveltuintjes. Zomertuin brengt u wekelijks het groenste gras, de fleurigste bloemen, de mooiste tuinen en de beste tuintips van de regio.

tv West Nieuws Het Andere Oog Haagse Iconen Zomertuin

1. De spin moet er toch voor betalen, als hij z’n web als rustplaats gaat (6) – 2. Een tuinfeest. (6) – 3. Ook een arts moet in ’t leger eten. (4) – 4. Blijf toch niet staan, beest! (6) – 5. Dat is weer een ander hoofdstuk. (8) – 6. Ik heb genoeg van die vrucht. (10) – 7. Dit brood wordt door complete zanggroepen gegeten. (8) – 8. Dientengevolge is de tiende verdwenen.

(8) – 14. Bijtende zuivelproducten. (10) – 16. Zonder halve centen is geldverkeer dus ook mogelijk. (8) – 17. Filosofisch oorlogstuig (8) – 18. Een trouw gevolg. (8) – 22. Wit basalt. (6) – 23. Grasbaan. (6) – 24. Op dit verzoek kunt u niets krijgen. (6) – 27. Je hebt dit gekregen, omdat je verloren hebt. (4)

89.3 radio west U

maandag t/m vrijdag

06-09 uur WestNieuws 09-12 uur Negentwaalf.nl 12-14 uur Roukost 14-15 uur Non-stop muziek 15-17 uur Geniet van je Middag 17-18 uur WestNieuws 18-19 uur Het Gesprek van de Dag 19-23 uur Non-stop muziek 23-00 uur Met het Oog op Morgen

g Sudoku Een sudoku bestaat uit een veld van 9 x 9 hokjes. Dit gebied is weer onderverdeeld in negen vierkanten van 3 x 3 hokjes. Hierin moeten steeds de getallen 1 tot en met 9 worden ingevuld, zodat elk getal precies één keer voorkomt in elke rij, in elke kolom en elk vakje van 3 x 3.

dinsdag vanaf 17.00 uur tv West Nieuws Het Andere Oog Vlieg Plekken van Herinnering

VE R T I C A A L

Agnes Kamstra loopt wekelijks een rechte lijn dwars door de regio.

Dat betekent veel lopen, springen en klauteren. Samen met haar vaste cameraman Frans komt Agnes op onverwachte plaatsen en heeft zij tal van spontane ontmoetingen.

maandag vanaf 17.00 uur tv West Nieuws Meetrainen Van de Kaart

Oplossing vorig nummer

Van de kaart

Oplossing vorig nummer

op donderdag 19-20 uur Vitamine W 20-21 uur Non-stop muziek 21-23 uur Jazz op West

op vrijdag 19-21 uur Stork on Air 21-23 uur Hot Talk U

zaterdag

08-11 uur ZEP 11-12 uur … And the beat goes on 12-14 uur Ik hou van Holland 14-17 uur radio West Sport 17-18 uur Non-Stop muziek 18-20 uur Jazz op West 20-23 uur Non-Stop muziek 23-00 uur Met het Oog op Morgen

U

zondag

08-09 uur Zep 09-10 uur Ouwe Joekels 10-12 uur Klassiek op West 12-14 uur Non-Stop muziek 14-17 uur radio West Sport 17-21 uur Non-stop muziek 21-23 uur Klassiek op West 23-00 uur Met het Oog op Morgen

Het Gesprek van de Dag Pieter Kuipers leidt de dagelijkse discussie tussen luisteraars en deskundigen over actuele onderwerpen. Uw mening telt dus, als stem in de dagelijkse internetpoll en vanaf 18.00 uur live op de radio in het Gesprek van de Dag, het discussieprogramma op radio West.

Westonline: altijd actueel Westonline.nl brengt u het laatste nieuws uit uw eigen omgeving, als het even kan compleet met actuele foto, radio-fragment en/of tv-reportage. En westonline.nl bevat niet alleen berichten die de West-redactie voor u selecteert, maar ook nieuws van de inwoners zelf.

Met westonline.nl als startpagina heeft u 24 uur per dag direct toegang tot het laatste nieuws uit uw regio.

zie voor actuele programmainformatie tv west teletekst en de website westonline.nl

Service

VRIJDAG 29 JUNI 2007

g Wat voor weer zou het zijn in Den Haag?

Vrijdag 29 Juni

Zaterdag 30 Juni

Zondag 1 Juli

Maandag 2 Juli

Min. Max. Zon Wind

Min. Max. Zon Wind

Min. Max. Zon Wind

Min. Max. Zon Wind

12º 17º 10% 4

12º 22º 50% 3

16º 20º 15% 3

15º 22º 40% 3

© Marcello’s Art Factory / bron: weeronline

g Bioscopen PATHÉ BUITENHOF

Copying Beethoven dagelijks 14:30 16:50 19:20 zo ook om 10:15 Die Hard 4.0 dagelijks 12:30 15:30 18:30 21:30 Haaibaai (Shark Bait) dagelijks 12:40 zo ook om 10:40 Ocean’s Thirteen dagelijks 13:00 16:10 19:00 21:50 zo ook om 10:20 Pirates of the Caribbean 3 dagelijks 20:30 do/vr/za/zo/ma/di ook om 13:30 17:00 Premonition dagelijks 21:40 Pride And Prejudice di 13:30 Shrek de Derde (NL) dagelijks 13:20 16:00 zo ook om 10:50 Shrek the Third (OV) dagelijks 16:30 18:50 21:00 do/vr/za/zo/ma/wo ook om 14:00 zo ook om 11:30 Sneak Preview di 21:20 Transformers wo 13:30 16:45 20:00 Venus dagelijks 18:15 zo ook om 11:00 Zodiac do/vr/za/zo/ma 20:45 Voor mee informatie: www.pathe.nl/buitenhof tel.

0900-1458 (35cpm)

PATHÉ SCHEVENINGEN

Assepoester & De Keukenprins za/zo/wo 12:30 Death Proof dagelijks 21:30 vr/za ook om 00:10 Die Hard 4.0

dagelijks 13:00 15:45 18:40 21:30 vr/za ook om 00:30 Fracture dagelijks 21:40 vr/za ook om 00:20 Haaibaai (Shark Bait) za/zo/wo 13:10 15:15 Irina Palm dagelijks 14:40 17:00 19:20 Messengers, the dagelijks 17:20 19:20 do/vr/ma/di ook om 13:10 15:20 Mr. Bean’s Holiday za/zo 18:25 vr ook om 13:40 18:30 Ocean’s Thirteen do/vr/za/ma/di/wo 15:40 18:20 21:00 za/wo ook om 12:50 vr/za ook om 00:20 zo ook om 13:10 15:50 18:30 21:10 Pirates of the Caribbean 3 dagelijks 14:00 17:20 20:50 do/vr/za/zo/ma ook om 20:30 do/ma/di ook om 13:40 17:00 Shrek de Derde (NL) za/zo/wo 14:20 16:30 za/wo ook om 12:10 vr ook om 16:00 Shrek the Third (OV) dagelijks 13:20 15:30 17:40 19:50 22:00 do/vr/za/zo/ma/di ook om 14:30 16:40 18:50 21:10 za/zo ook om 12:20 vr/za ook om 00:20 23:30 Sneak Preview di 21:30 Transformers vr/za 00:30 23:50 wo ook om 12:20 15:10 18:20 20:30 21:20 Voor mee informatie: www.pathe.nl/scheveningen tel. 0900-1458 (35cpm)

FILMHUIS DEN HAAG

Knallhart/ Detlev Buck Vr/zo/di 17:00 uur

do/vr/za/zo/ma/di/wo 21:45 uur Adam’s Apples/ Anders Thomas Jensen do/vr/za/zo/ma/di/wo 21:15 uur 2006/ 94 minuten César et Rosalie/ Claude Sautet vr/zo 17:00 uur do/vr/za/zo/ma/di/wo 19:30 uur Bes vakit/ Reha Erdem Times and winds do/za/ma/wo 17:00 uur do/vr/za/zo/ma/di/wo 19:30 uur Inland Empire/ David Lynch do/vr/za/zo/ma/di/wo 17:00 uur do/vr/za/zo/ma/di/wo 20:30 uur Khadak/ Peter Brosens en Jessica Woodworth do/vr/za/zo/ma/di/wo 19:00 uur Azuloscurocasinegro/ Daniel Sánchez Arévalo Darkbluealmostblack do/za/ma/wo 17:00 uur do/vr/za/zo/ma/di/wo | 21:45 uur Das Leben der Anderen/ Florian Henckel von Donnersmarck do/vr/za/zo/ma/di/wo 17:00 uur do/vr/za/zo/ma/di/wo 21:45 uur Sneak preview ma 22:00 uur Cinematheek Red Road / Andrea Arnold Haagse Hoogtepunten di/wo19:30 uur Snow Cake/ Marc Evans Haagse hoogtepunten za 19:30 uur zo 17:00 uur La tourneuse de pages/ Denis Dercourt Haagse hoogtepunten do/vr19:30 uur Paris je t’aime/ Wes Craven, Gus van Sant, Christopher Doyle, Joel + Ethan Coen e.a.

Haagse hoogtepunten zo/ma19:30 uur Zaal 5 Herrie in mijn hoofd/ Anna Spohr vr 20:00 uur

Vanaf maandag 2 juli tot en met vrijdag 6 juli vinden er werkzaamheden plaats aan de Tolweg. Het deel tussen de Jacob Catslaan en de Carnegielaan krijgt een nieuwe laag asfalt. De voorbereidende werkzaamheden duren nog tot maandag 2 juli.

Het asfalteren gebeurt van maandag 2 juli 06.00 uur tot en met vrijdag 6 juli. De Tolweg en de kruising met de Jacob Catslaan zijn dan afgesloten voor het verkeer. De omleiding staat met borden aangegeven.

2 Bezuidenhoutseweg; reconstructie De Bezuidenhoutseweg tussen de Laan van Nieuw Oost Indië en de Carel Reinierszkade gereconstrueerd. In verband daarmee is de rijbaan richting centrum de komende weken voor doorgaand autoverkeer afgesloten. Het autoverkeer wordt lokaal omgeleid. De werkzaamheden duren tot 27 juli.

nieuwd. Werkzaamheden duren tot 14 juli. De Jan Hendrikstraat wordt tussen het Westeinde en de Laan in beide richtingen afgesloten. Het deel tussen de Laan en de Prinsegracht wordt éénrichtingverkeer richting Prinsegracht. De Torenstraat wordt dan éénrichtingverkeer vanaf de Nobelstraat tot de Riviervismarkt. Bestemmingsverkeer kan vanaf de Torenstraat rondom de Grote Kerk terug rijden door de Prinsestraat en de (Kleine)Nobelstraat.

Hiervoor wordt het éénrichtingverkeer in de Prinsestraat tussen Kerkplein en Nobelstraat tijdelijk omgedraaid. De omleidingen en de routes naar de parkeergarages worden met borden aangegeven.

2 Jan van Nassaustraat In verband met de verbetering van de groeiomstandigheden voor de bomen zijn er tot eind augustus incidentele vertragingen.

2 Kamperfoeliestraat; reconstructie 2 Heuvelweg (Leidschendam-Voorburg) In Leidschendam wordt tot augustus gewerkt bij de Heuvelweg. Omleidingen staan aangegeven en bij bushaltes staan wijzigingen voor de lijnen 39, 40, 46 en nachtbus 2.

Tot 20 juli wordt deze straat tussen de Mient en de Oude Haagweg opnieuw ingericht. Automobilisten worden omgeleid via de Loosduinsekade en Valkenboslaan dan wel via de Oude Haagweg en de Thorbeckelaan.

2 Hubertusviaduct

2 Koninginnegracht

In de tweede helft van 2007 wordt gelijktijdig met het maken van de aansluiting op de Hubertustunnel groot onderhoud uitgevoerd aan het Hubertusviaduct, daarna kan ook het zware vrachtverkeer weer van het viaduct gebruik maken.

Tot en met vrijdag 22 juni wordt de Koninginnegracht tussen het George Maduroplein en de Delistraat opnieuw geasfalteerd. Dan is dit gedeelte afgesloten voor alle verkeer en gelden er omleidingen.

2 Jan Hendrikstraat

2 Parkstraat

De tramsporen, het asfalt en het riool worden ver-

In verband met een herinrichting van de parkeer-

Pierre Wind Pierre’s Droom: Tankgerecht, courgettenuggets Ik had vannacht een moeilijke culinaire nacht.

Diverse keren werd ik badend in lichaamsjus wakker. Steeds weer met hetzelfde schrikbeeld: de kassamedewerker van het tankstation, waar ik vaak mijn culimobiel vol laat lopen, maakt een Bruce Leeachtige sprong en staat prompt voor mijn neus.

Woest gebarend.

Op zich knap dat hij in die sprong als een soepele hinde zomaar door het kleine luikje van het veiligheidsglas heen komt. De kassamedewerker schreeuwt: “Wat is dat nou kokkie. Al een jaar lang, wanneer je komt tanken, vraag ik iedere keer weer vriendelijk aan je om een vegetarisch recept. Jij zegt dan dat je dat doet. Maar waar is dat dan? Kijk, op mij kun je rekenen. Ik sla elke keer netjes het tankbedrag aan en geef je punten op de bonuskaart. En jij…!” Het jij zet de medewerker kracht bij met een gebalde vuist die hij dreigend voor mijn ogen houdt. Met een langzame beweging haal ik een verfrommeld papiertje uit mijn rechterzak. Mijn redding: een vegetarisch courgettenugget. De man verandert van een woeste Alien in een dolblije Ken en leest aandachtig het briefje: verdeel een courgette in drie stukken. Verdeel elk stuk weer in vier parten. Kook de courgette vier minuten in 2 dl gembersiroop, 0,5 dl azijn, afgestreken eetlepel sambal, zout naar smaak en 2 dl water. Haal de courgette uit het vocht. Laat beide apart afkoelen. Doe zestien plakjes komkommer in het afgekoelde kookvocht, dat nu als marinade dient.

Haal de partjes courgette door de bloem, dan door een losgeklopt ei en dan door een mengsel dat bestaat uit half paneermeel en half fijngecrushed amandelschaafsel. Vervolgens alle zijdes van de ‘nuggets’ in olie goudbruin bakken. Als voorgerecht met de gemarineerde komkommer serveren. Of als hoofdcomponent met daarbij rijst, tomatensalade en kerriesaus.

Benodigdheden per 2 personen 41 courgette 42 dl gembersiroop 40,5 dl azijn 4afgestreken theelepel sambal 4zout naar smaak

42 dl water 416 dunne plakjes komkommer 4Bakje bloem 41 ei 4Bakje paneermeel en gecrushed amandelschaafsel (ongeveer 100 gram samen)

g Spoedgevallen Alarmcentrale: 112 Politie Haaglanden: 0900 8844 SMASH (Stichting Mobiele Artsen Service Haaglanden) SMASH is een samenwerkingsverband van alle huisartsen in Den Haag, Leidschendam, Rijswijk, Voorburg, Voorschoten en Wassenaar.

SMASH regelt spoedeisende huisartsenhulp buiten kantoortijden. Iedere dag tussen 17.00 uur ‘s avonds en 8.00 uur ‘s morgens; gedurende het hele weekend en op alle erkende feestdagen. Tel. 070 - 346 96 69 Website: www.smashaaglanden.nl

Informatie dienstdoende apotheken Tel. 070 345 10 00 Tandartsendienst: avond- en weekenddienst (alleen spoedgevallen): (070) 311 03 05.

Overig Stichting Dierenambulance Den Haag Tel. 070 - 328 28 28 (dag en nacht bereikbaar) Website: www.dierenambulancedenhaag.nl Dierenartsen weekenddienst Spoedgevallen nacht en weekend Tel. 0900 - 222 6 333 en 0900 - 2222 456 Website: www.dierenartsenkring-denhaag.nl

Voor meer informatie: www.filmhuisdenhaag.nl Den Haag Centraal B.V.

g Werk in uitvoering 2 Asfaltering Tolweg

23

strook moet rekening worden gehouden met enige stagnatie. Er zullen tijdelijk parkeerplaatsen worden opgeheven.

2 Theresiastraat In verband met nieuwbouw van het ministerie van Landbouw & Visserij is de rijbaan ter plaatse richting Prins Clauslaan versmald tot één rijstrook.

De werkzaamheden duren tot eind augustus.

2 Veteranendag Op vrijdag 29 juni wordt de Nederlandse Veteranendag gevierd. De route van het defilé loopt vanaf het Malieveld over de Koningskade, via het Korte – en Lange Voorhout, naar de Kneuterdijk. Vervolgens loopt de route via het Buitenhof, Hofweg, Spui, Kalvermarkt, Fluwelen Burgwal, Herengracht en de Prinsessegracht, weer terug richting Malieveld. De wegen waarover het defilé voorbijtrekt en een ruim gebied hier omheen, worden tussen 10.00 uur ’s ochtends en uiterlijk 16.00 uur ‘s middags afgesloten voor al het verkeer. Bestemmingsverkeer kan via de politie-verkeersposten, het afgesloten gebied tot uiterlijk 11.30 uur bereiken.

Het doorgaande autoverkeer wordt tijdens de afsluitingen zoveel mogelijk via de buitenste verkeerskring omgeleid. Deze bestaat uit de volgende wegen:, Amsterdamse Veerkade, Stille Veerkade, Paviljoensgracht, Lutherse Burgwal, Grote Markt, Prinsegracht, Lijnbaan, Noord West Buitensingel, Noordwal, Prinsessewal, Hogewal, Scheveningseveer, Mauritskade, Dr. Kuyperstraat, Koningskade, Zuid-Hollandlaan, Boslaan, Juliana van Stolberglaan, Prins Bernhardviaduct en de Schedeldoekshaven.

Korte Poten 9, 2511 EB Den Haag T: 070-3644040 / F: 070-3633570 info@denhaagcentraal.net redactie@denhaagcentraal.net advertentie@denhaagcentraal.net abonnementen@denhaagcentraal.net

Klantenservice Den Haag Centraal Voor opgave abonnementen, verhuizingen en bezorging: Servicenummer Adrepak Abonnementenregistratie: 070-3590723 (ma t/m vr: 09.00 tot 17.00 uur) Antwoordnummer 45001 2504 VC Den Haag.

Voor opzeggingen (uitsluitend schriftelijk, uiterlijk 4 weken voor einde abonnementsperiode) Den Haag Centraal postbus 45666 2504 BB Den Haag.

Abonnementsprijzen:

Kwartaal € 12,95 / Jaar € 49,95

Hoofdredacteur: Coördinatie redactie: Coördinatie cultuur: Coördinatie sport: Eindredactie: Algemene Zaken: Medewerkers:

Coos Versteeg Miranda Fieret Roos van Put Martin van Zaanen Dick Toet, Wouter Storm (corrector) Marianne ten Have Floor de Booys, Peter Breedveld, Maarten van Doorn, Mirjam Flore, Eppo Ford, Bert Jansma, Babeth Knol, Elske Koopman, Joke Korving, Isabella Lanz, Alexander Münninghoff, Doron Nagan, Monique van Oostrum, Hans Schmit, Rob Soetenhorst, Rogier Slop, Kees Stal, Jill Stolk, Alexandra Sweers, Aad van der Ven, Gerard Vos, Renate van der Zee Tomas Ross Kees Jansma, Vilan van de Loo, Marcella Mesker, Marc Delissen Teun Berserik (cartoon), Emilie Bolsius (medisch), Hugo Dirksmeier (onderwijs), Bas Martens (juridisch), Marnix van Rij (financieel), Pierre Wind (culinair) Marcello’s Art Factory Rob Hofland / Grafische Zaken C&R, Willy Jolly, Harmen de Jong, Mylène Siegers, Otto Snoek en Fotopersbureau WFA Robert Conijn

Feuilleton: Columnisten: Rubrieken: Illustraties: Vormgeving: Fotografie: Uitgever/directeur:

Zie voor een compleet overzicht: www.denhaagcentraal.net

24

Society

Roos

VRIJDAG 29 JUNI 2007

Renate & de Residentie

MET

F O T O ’S V A N

OTTO SNOEK

Peter ffrench-Hodges, de decoratieve echtgenoot van Caroline de Westenholz, een man die er precies zo uitziet als zijn naam doet vermoeden.

Hoog tijd voor een Couperus-tax!

Omdat wij graag de grenzen der betamelijkheid verkennen, en volgens sommige lezers ook wel eens overschrijden, hadden wij natuurlijk erg veel zin in de opening van de tentoonstelling met de veelbelovende titel ‘De grenzen der betamelijkheid’, in het Louis Couperus Museum.

Aangekomen bij dit keurige museum bleek daar helaas niets onbetamelijks aan de hand te zijn. Toegegeven, we hadden ook niet echt verwacht dat Caroline de Westenholz, voorzitter van de Stichting Louis Couperus Museum, een cursus paaldansen zou geven, maar met de opkomst van de bimbo-cultuur weet je tegenwoordig maar nooit.

De tentoonstelling ging over lezende vrouwen, een fenomeen dat rond 1900 ongeveer gelijkstond aan paaldansen.

Want, zo leerden wij ter plekke, men vreesde dat vrouwen door het lezen van romans op ideeën zouden worden gebracht. Tegenwoordig weten we dat daar helemaal geen romans voor nodig zijn, maar de negentiende-eeuwse letterkundige J.A. Alberdingk Thijm rilde nog bij de gedachte dat zijn dochter de roman van Jacob van Lennep in handen zou krijgen waar het woord ‘bordeel’ in voorkwam. Zijn echtgenote had gelukkig keurig gebloosd toen hij haar de gewraakte passage voorlas. Maar volgens ons was dat niet van schaamte, maar van ingehouden razernij, omdat zij met een André Rouvoet avant la lettre was getrouwd terwijl ze voor hetzelfde geld lol had kunnen trappen in een bordeel.

Hoewel geen bordeel, is het Louis Couperusmuseum zeker ook een plek waar je lol kunt trappen. Bijvoorbeeld met Peter ffrench-Hodges, de decoratieve echtgenoot van Caroline de Westenholz, een man die er precies zo uitziet als zijn naam doet vermoeden. Hij vertrouwde

ons toe dat hij zijn vrouw precies 21 jaar geleden had ontmoet op een garden party in Kensington.

Hij stond, gehuld in een gestreept pak en wit met zwarte schoenen, discreet een lange roze sigaret met gouden filter te roken, toen zij over zijn pekineesje struikelde. Waarna zich een literaire conversatie ontspon, waarbij De Westenholz het over dandyisme had en ffrench-Hodges in de vaste veronderstelling verkeerde dat zij over dadaïsme sprak. Zo zie je maar, je hoeft elkaar helemaal niet te begrijpen om als een blok voor elkaar te vallen.

Het was verder een heerlijke, haast sportieve middag in het Louis CoupeDe toespraak van bibliotheekdirecteur Charles rus Museum. Er werd Noordam was aan de lange kant... enthousiast over het hondje van ffrench-Hodges gestruikeld pand aan te kopen en de wervelende en de vrijwilligers van het museum Ankie van der Bol, voorzitter van het deden rek- en strekoefeningen tijdens actiecomité, vertelde dat zij er voorde toespraak van bibliotheekdirecteur stander van is om luxeappartementen Charles Noordam, die, dat geven wij te creëren op de bovenste verdieping toe, inderdaad aan de lange kant was. van het huis en die voor veel geld te Verder cirkelde het gesprek natuur- verkopen. Couperus-biograaf Frédéric lijk rond de vraag of het museum ooit Bastet bleek echter mordicus tegen. zal kunnen verhuizen naar de Surina- Maar wij hebben een veel beter voormestraat 20, waar de grote schrijver stel. Die Haagse politici, die geen cent zijn jeugd doorbracht en Eline Vere willen uittrekken om een schrijver van schreef. Het pand staat te koop en internationaal formaat te eren, die loArnold Heertje heeft een actiecomité pen toevallig wel te pas en te onpas opgericht om het museum daar onder Couperus te citeren. Laatst nog hoorden te brengen. Ja, u hoort het goed: Arnold wij Deetman tijdens een déjeuner in SoHeertje die, zo hij iets is econoom is en ciëteit De Witte kwistig met Couperus al helemáál geen Hagenaar. strooien. Het wordt dus hoog tijd voor Het gemeentebestuur van Den Haag een Couperus-tax! Willen deze kleine houdt natuurlijk de hand op de knip, zielen pronken met hun kennis van want dat lijdt al jaren aan het North Sea Couperus? Prima, maar dan moeten ze Jazz-syndroom, een zeer ernstige vorm wel eventjes hun portefeuille trekken. van culturele Parkinson waarbij de pa- Een bedrag van 2,9 miljoen euro per citiënt een geweldig cultuurfenomeen in taat vinden wij, gezien de kwaliteit van handen heeft, maar dat gewoon door het gebodene, beslist niet te veel. zijn vingers laat glippen.

Er is 2,9 miljoen euro nodig om het R E N A T E V A N D E R Z E E

… maar er viel zo nu en dan wel om te lachen.

Twee Couperus-adepten trekken zich – onder toeziend oog van de Meester zelve – even terug om wat te babbelen over de voetnoten in deel 19 van het Verzameld Werk.