4Actueel 4Cultuur 4Sport 4Service
1-9 10-13 15 16-19
4 De Stille Kracht vraagt vaak om keihard oefenen
4 L ex Schoemaker vindt het leven oneerlijk
4 H aagse wortels in het zout van de Oekraïne
pagina 5
pagina 6 & 7
pagina 9
vrijdag 27 juli 2007 • jaargang 1 • nummer 11 • € 1,00
‘Boulevard moet autovrij’
North Sea Film Festival in Museon Onder de titel North Sea Film Festival wordt eind november/begin december in het Museon in Den Haag voor de eerste keer het Nederlandse onderwater filmfestival gehouden. De geselecteerde films van professionele en onafhankelijke filmmakers van over de hele wereld zullen gedurende dit weekend – 29 november, 1 & 2 december – vertoond worden. Iedereen is welkom: een festivalpas voor een hele dag kost € 20. Na succesvolle onderwater filmfestivals als Belgrado, San Francisco, Antibes en Moskou haalt onderwater cineast Edward Snijders de onderwaterfilm naar Nederland. De festivals in het buitenland zijn erg populair bij al dan niet duikende film- en natuurliefhebbers. De initiatiefnemer is ervan overtuigd dat ook de Nederlanders moeten kunnen genieten van wat er onderwater speelt. Het North Sea Film Festival is verdeeld in twee categorieën. Categorie A is voor de professionele productiebureaus, deze films hebben een maximale lengte van 60 minuten en minimaal 60% van de film moet onderwater geschoten zijn. Aan categorie B doen de onafhankelijke filmmakers mee, deze films hebben een maximale lengte van 20 minuten, minimaal 75% is onderwater gefilmd.
Filmmakers
Met slecht weer kan rijden langs de zee nog wel, maar tijdens piekmomenten willen belangenorganisaties de boulevard autovrij hebben. Foto: Creative Images
Een volledig rijverbod op de boulevard tijdens piekmomenten, transferia buiten Scheveningen en een strikt parkeerbeleid moeten de verkeersproblemen in de badplaats oplossen. Bewoners en onderne mers in Scheveningen willen een nieuw integraal verkeerscirculatie plan. In totaal zestien partijen vragen in een brief aan het college van Burgemeester & Wethouders om ingrijpende maatregelen. door
Miranda Fieret
“Evenementen en mooi strandweer zorgen voor verkeersoverlast. Nu het Norfolkterrein straks ingrijpend gaat veranderen, wordt dat alleen maar erger”, vindt Hans van Leeuwen. Als commissievoorzitter van Verkeer en Ruimtelijke Ordening van de Bewonersvereniging Noordelijk Scheveningen pleit hij voor een nieuw verkeerscirculatieplan. Eén van de speerpunten in dit pleidooi is het autovrij maken van de boulevard. Maar wel alleen tijdens piekmomenten, wanneer Scheveningen overvol is. In de nota van uitgangspunten Scheveningen Kuststrook eerder dit jaar werd geopperd om met eenrichtingsverkeer op de boulevard de problematiek met autoverkeer te verkleinen. Hans van Leeuwen: “Dat werkt niet. Het probleem van vuile lucht en fijn stof verplaatst zich
dan naar het achterland. Bewoners in de Jurriaan Kokstraat en Westduinweg hebben er dan last van en dat is nog erger. De gemeente zegt dat er een verkeerstoename van 1,6 procent is, maar dat geloof ik niet. Met al het sluipverkeer wat dan ontstaat, moet dat vele malen hoger zijn”. De organisaties zijn niet van plan om zelf metingen te verrichten. “Dat is aan de gemeente”.
leggen. Bezoekers van Scheveningen die met de auto komen, rijden als het ware in een fuik en staan tijdens piekdagen vast. “Het zorgt voor een verkeersinfarct. Bewoners kunnen niet eens hun huis bereiken”.
A c h t e r h aa l d
Tr a n s f e r i a
De belanghebbenden vinden de plannen die nu nog op tafel liggen voor het kustgebied achterhaald. Het huidige verkeerscirculatieplan dateert uit 2002 en is van verkeersadviesbureau Diepens & Okkema. “Dat plan is schandalig. Alle verkeersmaatregelen worden pas ín Scheveningen genomen. Maar dan is het te laat. Juist vóórdat mensen Scheveningen bereiken, moeten er maatregelen getroffen worden”. Daarbij vragen de toekomstige ontwikkelingen op het Norfolkterrein om extra aandacht. Hans van Leeuwen: “De geplande extra parkeerruimte, de RandstadRail en nieuwe routes voor tram 11 en 17 zijn natuurlijk gunstig, maar de verdere plannen moeten zeker nog goed bekeken worden”. Van Leeuwen doelt hiermee op het plan van Manuel de Solà-Morales. Deze Spaanse architect en stedenbouwkundige heeft in opdracht van de gemeente zijn visie op de kuststrook gegeven. “Het moet niet zo zijn dat ze ons vanuit Spanje gaan vertellen hoe het verkeer in Scheveningen geregeld moet worden. Wij zien dagelijks de verkeersproblematiek”. Als stad aan zee heeft Den Haag geen mogelijkheid om een ringweg aan te
’Het moet niet zo zijn dat ze ons vanuit Spanje gaan vertellen hoe het verkeer in Scheveningen geregeld moet worden’
Niet alleen bewoners scharen zich achter het pleidooi voor een nieuw verkeerscirculatieplan. Ook het havengebied, hotelexploitanten, ondernemers in de Palace Promenade en strandtenthouders willen maatregelen. Martin van den Berg, eigenaar van strandtent Peukie, wil meer duidelijkheid. “In Scheveningen kun je op straat bijna nergens langer dan twee uur parkeren. Als er geen ruimte in Scheveningen is, moet dat buiten het kustgebied worden gevonden”. Transferia zijn een goede oplossing volgens Van den Berg. “Op de Laan van Hoornwijck, bij de Hoornbrug is zo’n voorziening. Dat werkt perfect. Op werkdagen staat het vol met auto’s. Vervolgens pakken mensen de tram om naar het centrum te gaan. Het zou ideaal zijn als recreanten hier in het weekend gebruik van maken. Lijn 1 is zo in Scheveningen”. Van Leeuwen ziet ook mogelijkheden voor transferia bij het Telderstracé of bij de rijkswegen. De zestien organisaties richten zich met
de brief puur op het autoverkeer. Om automobilisten zoveel mogelijk te ontmoedigen, stellen ze voor om het parkeerbeleid ingrijpend te veranderen. “Zolang er nog recreanten vrij kunnen parkeren, laten ze de auto niet staan. Transferia kunnen voordeliger worden gemaakt door een ticket voor openbaar vervoer naar Scheveningen goedkoper aan te bieden”. Alle aangedragen oplossingen zijn opgezet volgens het systeem van Dynamisch VerkeersManagement (DVM). Hans van Leeuwen: “Seizoensmaatregelen werken niet. Kijk naar het weer van deze week; dan hoeft de boulevard echt niet autovrij te zijn. Maar op een zonnige zaterdag in september is het misschien wel nodig. Met een systeem als DVM is het mogelijk om van te voren te peilen hoe druk het is op de wegen richting Scheveningen”. Of de plannen voor het verkeerscirculatieplan worden herzien, is nog de vraag. “Het is nog te vroeg om daar wat over te zeggen”, meent Van Leeuwen. De gemeente moet nog een inhoudelijke reactie geven op het pleidooi voor een nieuw VCP. Wethouder Smit van Verkeer laat weten dat hij bereid is om in alle zorgvuldigheid en samenspraak met de belangenorganisaties de brief te bekijken. Inhoudelijk kan hij nog geen reactie geven.
Per dag zullen er ruim twintig films vertoond worden in vier blokken van twee uur. Er zullen Q&A sessies plaatsvinden zodat geïnteresseerden hun vragen kwijt kunnen aan de aanwezige filmmakers. Op de slotavond zullen er prijzen worden uitgereikt. De winnaars nemen ‘The Wave’ mee naar huis, een speciaal voor het festival ontworpen bronzen beeld gemaakt door kunstenares Marie José Verheijden. De Nederlandse Onderwatersport Bond (NOB) vond het North Sea Film Festival een mooie gelegenheid om hun 45-jarig bestaan te vieren. Tijdens het festival vindt in het Museon ook de World Wildlife Photography Exhibition plaats, deze tentoonstelling is vrij toegankelijk voor festivalbezoekers. Verdere informatie is te vinden op www.northseafilmfestival.com. De definitieve programmering staat in november op deze website. 4Adver tentie3
Kijk voor de programmering op radio en tv West op pagina 22.
2
Feuilleton
Vrijdag 27 juli 2007
AFLEVERING 11
Wat vooraf ging.
LEX wordt door een oude vriendin LUCY gevraagd mee te gaan naar een feestje. Vóór hij daarheen gaat, vindt hij het telefoonnummer van de mysterieuze vrouw. Maar de man die aanneemt, hangt meteen op en antwoordt niet meer.
Het was niet helemaal mijn soort feestje. Misschien word ik te oud of te cynisch, of allebei, maar op de een of andere manier kan ik niet zo goed meer tegen al die artistiekerige types. Het zijn er gewoon te veel. Ik geloof best in talent, maar de laatste tijd lopen er wel verdomd veel schilders, drummers, fotomodellen en poëten rond in de stad. Op het benauwde zolderatelier van Verhagen leek het wel een uitzending van het programma ‘Kunstgrepen’ van Pierre Jansen. De Boul’ Mich’ achter de St. Jacobstoren, het ene na het andere wazige type in zwarte coltrui en het liefst met een zonnebril op. Verhagen had ze zo te zien allemaal uitgenodigd, je kon je kont niet keren op zijn zolderatelier in het Juffrouw Idastraatje. Visnetten hingen aan de balken, kaarsen flakkerden vervaarlijk in Chiantiflessen, er hing een nevel van zware Van Nelle en vóór je het wist schoot een of andere ongebakken deegsliert je aan met de vraag of je de laatste bundel van Lucebert al had gelezen. Ik was Lucy al gauw kwijtgeraakt aan een lilliputter die zei dat hij een film ging draaien op Ibiza en vond dat ze precies het type was om de hoofdrol van zigeunerin te spelen die Guido de Moor als Nederlandse beatnik moest verleiden. De lilliputter had zelf het script geschreven en ging ook de regie doen. Volgens mij zou hij nog niet eens binnengelaten worden bij een film boven de 14 maar Lucy stráálde toen hij haar naar een zijkamertje meenam om “haar rol door te spreken”. Wat verderop stond een groepje bewonderend te kijken hoe een geblondeerde vent in een gebleekte spijkerbroek een naakte blondine portretteerde. Ze was niet mooi maar ik vond het doek nóg minder. Een aardig meisje met getoupeerd
haar en een uitgesneden Sing Sing zei dat de vent Jan Cremer heette en bezig was aan een boek dat de wereld zou veranderen. Ik knikte maar wat, ik had de wereld sinds mei ‘45 al genoeg zien veranderen. Ik liep net de trap af naar de keuken waar de flesjes bier in twee teilen koud water stonden, toen ik Robbie zag. Hij stond met een forse man te praten en ik hoorde hem zo hard lachen dat ik nieuwsgierig naar ze toeliep. Bovendien herkende ik de forse man ook al was ik zijn naam kwijt. Maar hij de mijne niet. “Zo van der Broek”, zei hij, “Je gaat me toch niet vertellen dat Het Vaderland dit soort partijen verslaat, he?” Hij grijnsde, de sigaret aan zijn onderlip en ik wist weer wie hij was. Auer, een journalist die net als Robbie bij ‘het vodje’ zat, de HC. Robbie grinnikte verbaasd. “Jezus, Lex, wat doe jij hier nou?” Ik vertelde dat ik met Lucy was gekomen. Hij grinnikte opnieuw. “Heb je die andere meid nog gevonden, dat lekkertje dat gedichtjes declameert?” Ik schudde mijn hoofd maar kennelijk vond hij het niet eens interessant want hij knikte naar Auer en zei: “Moet je luisteren wat Hans heeft. Zeg het nog eens Hans, je gelóóft het gewoon niet”. Auer glimlachte en nam een slok whiskey. “Ik gelóófde het ook niet”, zei hij. “Ik sta gisteravond wat later met pech op de Turfmarkt. Helemaal Den Haag, geen hond te bekennen, de enige telefooncel defect, dus ik laat mijn auto staan en steek over om een taxi op het Buitenhof te pakken, zie ik daar Oud lopen. Je kent Oud wel”. Ik knikte. Professor Oud, boegbeeld van de VVD, fractievoorzitter van de Tweede Kamerfractie. “Dus ik denk, wat moet ie nou nog zo laat hier? Want hij woont in Rotterdam en de Kamer heeft
De moord op Blonde Dolly door Tomas
Ross
net reces maar het kon natuurlijk dat er nog een commissietje of zo was. Misschien zocht ie ook wel een taxi, dacht ik, maar net toen ik naar hem toe wilde lopen, kijkt ie schichtig om zich heen schiet een zijstraatje in”. Hij nam een trekje van zijn Gitanes. “Je bent journalist of niet, dus ik wilde het mijne er wel van weten, snap je. Wie wist had ie wel een of andere afspraak ergens op Het Plein om het nieuwe kabinet te laten vallen. Enfin, ik hol dat straatje in en zie hem nog net schuin oversteken naar de Nieuwe Haven. Niet helemaal het Plein, dus ik stond wel even te kijken maar dacht toen dat hij doorstak naar het Staatsspoor. Ook gek natuurlijk voor Rotterdam, maar goed. Ik achter hem aan, ’t was zo stil als op Eik en Duinen, en opeens zie ik hem, verdomd als het niet waar is, bij een pandje waar een rood lichtje brandt. En dat was geen achterlichtje als je begrijpt wat ik bedoel”. Hij nam nog een slokje. “Die tent was al gesloten want er zat een rolluik voor het raam beneden. Enfin, hij belt aan, er wordt open gedaan en hij schiet met zijn hoed op en zijn aktetas naar binnen. Deur weer dicht. Je begrijpt dat deze jongen wel even heel erg nieuwsgierig was. Dus ik loop er even later langs, maar geen naam of niks. Kijk
door de brievenbus, donker als de pest. Nou zag ik schuin er tegenover een cafeetje waar licht brandde dus ik er heen. Twee alcoholici en een barjuf. Ik bestel een jonkie en vraag tussen mijn neus en lippen naar dat pandje aan de overkant. Zegt die juf in plat Haags dat ik te laat ben, want dat ze al is gesloten. En ze lacht nog en zegt: maar als u een uurtje geduld heeft en twee rijksdaalders, ken u met mij wel mee. Grapje, snap je”. Ik knikte verbluft. Oud? De alom gerespecteerde oprichter van de VVD? Naar een hoertje aan de Nieuwe Haven. Robbie grijnsde. “Niet te geloven, he?” “Maar wél waar”, zei Auer, “En sterker nog, hij bleef er ruim een half uur. Ik was drie jonkies verder, toen ik hem weer naar buiten zag komen, hoed op, aktetas onder zijn arm , alsof hij zojuist de fractie had toegesproken. Ik dus vragen aan die juf wie daar zit en zij zegt “Blonde Dolly”. “Blonde Dolly?”, vraag ik. Blijkt een hoertje te zijn waarvoor ze in rijen staan te wachten, knippen en scheren voor vijf piek. Nou vraag ik je, Van der Broek. Oud! En bij een temeier aan de Nieuwe Haven! Als je nou eens leuke primeur voor die liberale krant van je wil hebben, moet je daar eens met je Hasselblad gaan posten!” Hij lachte en ik hoorde Robbie nog een vunzige opmerking over “een speciale kabinetsformatie” maken maar ik staarde naar de trap waar twee lange, fraai gevormde benen op hoge hakken naar beneden kwamen. Twee seconden later hoorde ik Anneke’s stem, hóóg en woedend. “Je kunt dóód vallen”, riep ze. Haar hakken tikten vervaarlijk op de houten treden. Toen zag ze me.
Wordt vervolgd.
4Adver tentie3
Het is tijd voor verrijking. Het is tijd voor een bank die anders is. Een bank waar het niet alleen om winst gaat. Een bank die geen aandeelhouders heeft maar leden en die investeert in haar directe omgeving. Zo steunen wij onder meer Museum Beelden aan Zee, Panorama Mesdag, Beach Challenge, Jumpteam Scheveningen en hockeyclub HDM. Want aan het verrijken van uw leven, dragen wij graag een steentje bij.
Rabobank. Dicht bij u.
www.rabobank.nl/denhaag 254 [A] Tijd voor verrijking.ind1 1
23-07-2007 09:57:16
Actueel
Vrijdag 27 juli 2007
Brieven van de gemeente kunnen beter. Daarom is vanuit de taalcampagne Helder Haags nu ook een spel gelanceerd voor ambtenaren. In groepen van drie beoordelen zij spelenderwijs elkaars brieven. door
Elske Koopman
’Helder Haags The Game’ is de titel van het spel. De Engelse naam voor een hulpmiddel in een Nederlandse taalcampagne is volgens taaladviseur Wouter de Koning vooral een goede grap. “Ik heb daar nog niet zoveel op gehoord. Ons doel was ook dat het duidelijk wat anders moet zijn dan de bestaande boekjes”. Het spel is onderdeel van de taalcampagne ‘Helder Haags’ van de gemeente Den Haag. Die moet ergernissen bij de Haagse bevolking wegnemen over slecht geschreven of ronduit onbegrijpelijke brieven met als afzender de gemeente.
Spelenderwijs betere brieven van gemeente De campagne begon in februari 2006 met de aanstelling van taaladviseur Wouter de Koning. Sindsdien is al een tweede druk verschenen van het boek ’Helder Haags’: schrijftips voor ambtenaren’ en van het ‘Helder Haags Woordenboek’. Ook is er een schrijfwijzer voor brieven en e-mail: ’Lieve burger’. Nu is daar het gezelschapsspel bijgekomen.
Spellingfouten
Het spel begint met de vraag of de brief goed genoeg is om te versturen. Dan is de vraag wat er precies misgaat en daarna moeten de deelnemers aangeven wat de grootste fouten zijn. Dat kan variëren van spellingfouten en inhoudelijke fouten, tot veel afkortingen of het gebruik van moeilijke woorden. ”We vragen de deelnemers anders te kijken naar de brieven. Niet als
mogelijke schrijver, maar als ontvanger”, aldus De Koning. Het spel duurt ongeveer een half uur en in die tijd worden zes – geanonimiseerde – brieven gebruikt. De spelers weten dus niet wie de brief heeft geschreven. Zij hebben voor een beoordeling ongeveer vijf minuten per brief. “Ze moeten vooral op hun gevoel afgaan. De brief moet snel te lezen zijn en je moet direct beoordelen hoe de brief overkomt, bot of juist vriendelijk”. Het spel wordt al gespeeld bij de Belastingdienst. Daar mag na het spelen slechts één op de zes brieven de deur uit. In de gemeente Den Haag circuleert het spel pas een paar dagen, maar de test kwam op hetzelfde aantal uit. De redenen voor afkeuren zijn divers. De Koning: “Het zijn niet alleen lange brieven die de test niet doorstaan. Een korte
brief kan ook verkeerd zijn, omdat er iets mist”. De richtlijn bij de gemeente is hoe makkelijker en duidelijker opgeschreven, hoe beter. De meest voorkomende fout is volgens de taaladviseur vooral vervelend. “Brieven met veel uitleg over procedures. Het onderwerp moet snel duidelijk zijn en in de tweede alinea moet het antwoord staan. In het begin let je als lezer nog op, daarna verslapt je aandacht”. Het spel bestaat uit drie kladblokjes, drie pennen, een corrector om de auteursnaam te verwijderen, een gebruiksaanwijzing, de schrijfwijzer en een button. De button gaat naar de winnaar, degene met de beste brief. Hij moet die duidelijk boven zijn bureau hangen, omdat er ook een consequentie is verbonden aan het winnen: tot het volgende spel kunnen mensen bij de winnaar terecht met hun taalvragen. Het spel is overigens alleen verkrijgbaar voor Haagse gemeenteambtenaren. Meer informatie: www.denhaag.nl/helderhaags.nl
Eerste horecakluis Den Haag Vanwege drugs en kleine wapens hoeft de club Silly Symphonies aan de Grote Markt niemand meer te weigeren. Burgemeester Wim Deetman sloot daar woensdag de eerste Haagse horecakluis en gaf de sleutel aan de politie, die de kluis beheert. Portiers steken de pillen, poeders en zakmessen vanaf nu niet meer in hun zak, maar in een gepantserde brievenbus. “Dit is een bijzonder moment. In de stad willen we veilig uitgaan op alle manieren bevorderen”, zei Deetman. “Ik ben blij dat ik de kluis kan sluiten, zodat de politie ervoor kan zorgen”. De kluis hangt net voorbij de detectiepoort en alleen de politie heeft een sleutel. De toekomstige inhoud van de kluis bestaat volgens Deetman uit veelal eenvoudige zaken als een kleine schroevendraaier of zakmes. Bij schiettuig moet nog steeds onmiddellijk de politie worden gebeld. De kluis bestaat al in Amsterdam en Rotterdam. De eigenaar van Silly Symphonies, Erwin Unger, kende het principe van de kluis uit Rotterdam, waar het hoofdkantoor van de onderneming zit. “Het gebeurde wel dat onze portiers met in beslag genomen spul naar het hoofdkantoor reden om het daar in de dropbox te gooien. Soms werden ze aangehouden, maar straf kregen ze niet: ze hadden een goed verhaal”, aldus Unger. De kluis ziet eruit als een gepantserde brievenbus. Nu is de eigenaar van een zaak strafbaar als er drugs worden gevonden. De eigenaar kan straks niet meer bij de drugs of wapens en daarmee is hij niet meer strafbaar als hij het spul onder zijn dak heeft.
Burgemeester Deetman bij de eerste Haagse wapen- en drugskluis voor de horeca. Links op de foto Erwin Unger, eigenaar van club Silly. Foto: Jurriaan Brobbel/WFA De kluis wordt voorlopig eens in de twee weken door de politie geleegd. Dat staat in het contract waar de burgemeester, de eigenaar en de plaatsvervangend bureauchef van de Jan Hendrikstraat hun handtekening onder hebben gezet. De laatste, Ronald den Hertog, zegt dat de kluis discussies kan voorkomen. “Wapens gaan in het ene vak, drugs in de andere en dan kan alleen de politie er nog bij”.
De tijd van het afgeven van een mes en bij vertrek weer ophalen bij de portier is daarmee definitief voorbij. “Wij geven niets terug. Je doet dus meteen afstand van de spullen”, zegt Den Hertog. Een grote sticker op de kluis meldt dat alleen politie Haaglanden toegang heeft. Wat te doen als de sleutel zoek raakt? “Dan hebben we op het bureau nog wel een reservesleutel”, aldus Den
Hertog. De politie heeft voor Den Haag meteen nog vijf kluizen besteld. Waar die komen te hangen is nog onduidelijk. Horecaondernemers kunnen zich bij de politie aan de Jan Hendrikstraat of in Scheveningen melden als ze een kluis willen. Die wordt dan met keilbouten in de muur bevestigd, zodat niemand de kluis mee kan nemen.
3
Wieteke van Dort binnen drie weken twee keer onderscheiden Binnen drie weken heeft de Haagse chansonnière, actrice en schrijfster Wieteke van Dort twee onderscheidingen gekregen. Op 29 juni, tijdens de Derde Landelijke Veteranendag, kreeg zij het Ereteken voor Verdienste in Zilver uit han- Wieteke van Dort den van staatsse- Foto: Ingrid van den Brand cretaris voor Defensie Cees van der Knaap. Op het druk bezochte Haagse Malieveld ontving Wieteke van Dort deze onderscheiding voor de wijze waarop zij zich heeft ingezet voor de Nederlandse veteranen in het algemeen en de Indië veteranen in het bijzonder. “Gedurende meer dan dertig jaar toont zij met haar optredens tijdens veteranenbijeenkomsten haar actieve betrokkenheid met deze oud-militairen. Door haar inzet benadrukt zij de lotsverbondenheid tussen de Nederlandse samenleving en de oud-militairen waardoor zij een substantiële bijdrage levert aan het welzijn van de veteranen. Met haar optredens slaat zij een brug tussen de oudere en jongere veteranen”. Vorige week heeft het Haagse college van burgemeester en wethouders besloten Wieteke van Dort de Victorine Heftingprijs 2007 toe te kennen. De prijs wordt om de twee jaar uitgereikt aan een vrouw die in Den Haag belangrijk werk (heeft) verricht op cultureel gebied. De Victorine Heftingprijs bestaat uit een geldbedrag van € 5000 en wordt in het najaar uitgereikt. Wieteke van Dort, geboren in Soerabaja, ontvangt de prijs omdat zij door haar werk sterk verbonden is met de Indische gemeenschap en daardoor ook met Den Haag. Het accent van haar werk ligt in haar boeken, liedjes, radio- en tv-programma’s op haar Indische herinneringen (‘Tante Lien’). De Victorine Hefting-prijs is in 1988 ingesteld als emancipatieprijs. Victorine Hefting was van 1947 tot 1950 directeur van het Gemeentemuseum. De prijs heeft tot doel vrouwelijk talent in Den Haag dat actief is op het gebied van de kunsten te stimuleren. In de loop der tijd is het karakter van de prijs verschoven van emancipatieprijs naar cultuurprijs. De winnaars zijn kunstenaressen in Den Haag die een geslaagde carrière achter de rug hebben of nog volop cultureel actief zijn. Zij zijn daardoor wel rolmodellen, maar geen vrouwen die bewust een rol op het gebied van de emancipatie spelen. Voorbeelden van vorige prijswinnaressen zijn: journaliste Bibeb, schrijfster Inez van Dullemen, actrice Sacha Bulthuis, danseres Sabine Kupferberg, zangeres Miranda van Kralingen, architecte Vera Yanovshtchinsky. De meeste recente Victorine Hefting-prijs is in 2005 uitgereikt aan jeugdboekenschrijfster Tonke Dragt.
Groene achtertuinen in de knel door uitbouwen Zes bewoners van het Benoordenhout vechten twee vergunningen aan die de gemeente heeft verleend voor uitbouwen in achtertuinen. Zij vinden dat in een beschermd stadsgezicht niet alleen naar de voorgevels moet worden gekeken, maar dat ook de waarden van de achtergevels - evenals de voorzijde ontworpen als een samenhangend ensemble - en van de oude stadstuinen, een groene long in het steen, beschermd dienen te worden. door
Hans Schmit
René de Nier woont met zijn gezin in een ruim herenhuis met drie bouwlagen aan de Jozef Israëlslaan in het Benoordenhout, een wijk die in de jaren negentig is aangewezen als (rijks)beschermd stadsgezicht. De achtertuinen van de laan grenzen aan die van de Mesdagstraat; de koppen van het woonblok worden gevormd door de ‘Rode Olifant’ aan de Benoordenhoutseweg en de Weissenbruchstraat. Binnen het woonblok vormen de individuele tuinen een gemeenschappelijke groene oase van zo’n tweehonderd bij dertig meter die samen met de voortuinen van de Mesdagstraat en met de middenberm van de laan een stedelijke groenstructuur vormt. De achtergevels van een reeks woningen aan de laan zijn ontworpen als samenhangend ensemble en vertonen nog steeds de oorspronkelijke uitstraling. Groot was de schrik bij De Nier en een aantal andere bewoners van de Jozef Israëlslaan toen de ge-
meente vergunning verleende voor twee uitbouwen aan de achterkant van woningen. De uitbouwen komen doorgaans achter de keuken en mogen volgens criteria van de Welstandscommissie aansluiten bij de vloer van de eerste verdieping. De Nier: “Dat betekent dat meters diep een muur van meer dan drieënhalve meter hoog verrijst, terwijl de oorspronkelijke erfscheiding niet meer dan twee meter hoog mag zijn. Je kijkt als buur plotseling tegen een blinde muur aan. Weg is je groenbeleving, en als het dak van de uitbouw ook nog eens als platje om te zonnen wordt gebruikt, ben je tevens je privacy kwijt”.
Beschermd
stadsgezicht
De ontwikkeling in het woonblok in het Benoordenhout is geen incident, zegt De Nier: “In het Benoordenhout speelt hetzelfde in meerdere woonblokken, terwijl ook in andere wijken open en groene achtertuinen steeds meer ten prooi vallen aan verstening door aan- en uitbouwen aan achtergevels. Hoewel bewoners meer aan de achterzijde van hun woning vertoeven dan op straat, gaat de gemeente er vreemd genoeg vanuit dat de kwalificatie ‘beschermd stadsgezicht’ niet van toepassing is voor de achterkant van de woningen en de ‘groene longen’. Het gevolg is dat vergunningen voor aanbouwen min of meer automatisch en vaak met vrijstelling van regels worden afgegeven. De mogelijkheden die het bestemmingsplan biedt om aanbouwen af te wijzen, worden niet benut. De gemeente doet het af als een klein bouwwerkje en komt, in ons geval, niet eens ter plaatse kijken”.
het complex. Stedenbouwkundig adviesbureau Vollmer concludeert dat de uitbouwen de kwaliteit van de achtergevels ernstig verstoren en de groene kwaliteit van de tuinen aantasten. Ook acht het bureau de voorgenomen inbreuk zeer schadelijk voor de waarde van het gebied in de toekomst. In een brief aan de gemeenteraad wijzen de bewoners erop dat de huidige ontwikkeling een algemeen Haags belang treft. Wil de Haagse woningvoorraad aantrekkelijk blijven voor medewerkers van onder meer internationale instellingen - en die wil Den Haag dolgraag binnen de gemeentegrenzen huisvesten - dan dient voorkomen te worden dat het open en groene karakter van de achtertuinen en het beeld van de achtergevels verder ‘versteent’ De individuele tuinen vormen binnen de woonblokken een ge- en ‘verrommelt’. Zij vragen daarom meenschappelijke groene oase. Foto: René de Nier de gemeenteraad de problematiek van de aan- en uitbouwen op de politieke De bewoners die de vergunningen aanvechten en agenda te plaatsen en in de tussentijd het beleid te afgelopen dinsdag hun bezwaren hebben toegelicht bevriezen, zoals de toenmalige wethouder Peter bij de Adviescommissie bezwaarschriften, hebben Noordanus in de jaren negentig heeft gedaan met om hun argumenten kracht bij te zetten advies in- het destijds nieuwe verschijnsel van de dakopbougewonnen bij deskundigen. Zo stelt architect, hoog- wen. Dat heeft geleid tot de huidige heldere regels leraar en Rijksadviseur infrastructuur Jan Brouwer voor dakopbouwen die onder meer een terugligging dat bouwen in deze groene long verwerpelijk is en ten opzichte van de bestaande achtergevel voordat de hoogte van de uitbouwen onoverkomelijke schrijven. De gemeente doet over ongeveer acht weafbreuk doet aan de harmonische samenhang in ken uitspraak in de zaak.
Ze gaan u voor in Haegsche Kringen. Roos van Put en Renate van der Zee verschijnen op hoge hakken tussen de glamour en glitter van high society en nouveau riche. Trappen soms schaterlachend op wat lange teentjes. Want ze drinken champagne, maar hun pen is gevuld met humor en ironie. Gniffel elke week met ze mee.
JA, ik wil een abonnement op Den Haag Centraal en kies voor: Proefabonnement
€12,95
m.i.v.:
/
/
Jaarabonnement
€49,95
m.i.v.:
/
/
Bij niet tijdig opzeggen wordt uw abonnement automatisch verlengd.
Hierbij machtig ik Den Haag Centraal om de abonnementskosten af te schrijven van bank-/Gironummer:
Den Haag Centraal biedt achtergrond en verdieping. Met écht Haags nieuws op het
U heeft een weigeringstermijn van 30 dagen.
gebied van gemeentepolitiek, stadsontwikkeling, verkeer, onderwijs, zorg, economie
Ik kies ervoor om met een acceptgiro het gewenste abonnement te betalen
en sport. Daarnaast speelt het culturele leven een wezenlijke rol. Deze weekkrant
Als u ervoor kiest om met acceptgiro te betalen, komen er €2,50 administratiekosten bij.
Naam:
Voorletters:
wordt elke vrijdag bezorgd. Wilt u hem ook ontvangen? Word abonnee en stuur M/V
de bon gratis op of bel tijdens kantooruren naar Adrepak Abonnementenregistratie op tel: 070-3590723. Abonneren via internet is sneller: www.denhaagcentraal.net
Straat: Postcode:
Plaats:
Telefoon:
Email:
Geboortedatum:
Handtekening:
Stuur de ingevulde bon naar Den Haag Centraal Antwoordnummer 45001 / 2504 VC Den Haag Postzegel niet nodig
Den Haag Centraal registreert enkele van de door u verstrekte gegevens om de ontvanger op de hoogte te houden van activiteiten van Den Haag Centraal. Deze worden niet aan derden verstrekt voor commerciële doeleinden.
5
Varia
Vrijdag 27 juli 2007
Keihard oefenen om eruit te halen wat erin zit
Tribunaal Hariri wellicht in Den Haag
Het Libanon-tribunaal komt mogelijk naar Den Haag. Secretaris-generaal van de Verenigde Naties Ban Ki-moon heeft premier Balkenende officieel gevraagd het tribunaal in Nederland te vestigen. Het tribunaal gaat de verdachten van de moord op de oud-premier van Libanon, Rafiq Hariri, berechten. Bij de instelling van het tribunaal is al besloten dat dat buiten Libanon zou gebeuren. “Nederland zal op een constructieve manier met het verzoek van de VN omgaan. Voordat de regering een definitief besluit neemt, zal er overleg plaatsvinden met de VN over praktische zaken zoals de kosten en een geschikte locatie”, stelt het ministerie van Buitenlandse Zaken. Volgens het ministerie erkent de VN met het verzoek de bijzondere positie van Den Haag als ‘legal capital of the world’. “Het is heel positief dat de Verenigde Naties voor Nederland en Den Haag hebben gekozen”, zegt Gerben van den Berg, woordvoerder van burgemeester Wim Deetman. Volgens hem is het een zaak van de Nederlandse regering. Die moet eerst een besluit nemen. “Als er definitief groen licht komt voor de vestiging van het tribunaal in Nederland, zal Den Haag alles uit de kast halen om het tribunaal zo goed mogelijk te faciliteren”, aldus Van den Berg.
Niet kiezen, wel stem in opvolger Deetman
“Ik heb mijn spirituele krachten heel lang een beetje weggestopt”. Foto: Mylène Siegers
Natuurlijk is Den Haag de stad waar de regering zetelt en de koningin resideert, maar het is ook de spirituele hoofdstad van Nederland. De Indiëgangers brachten niet alleen Gado Gado mee van de Gordel van Smaragd, maar ook ‘Guna Guna’, het geloof in geesten en bovennatuurlijke krachten. De Haagse auteur Louis Couperus schreef erover in zijn boek ‘De Stille Kracht’. Vandaar deze gelijknamige zomerserie. Deze week: medium Carmen Brussel. door Floor de
Booys
In haar oma’s huis aan de Obrechtstraat zag Carmen ze voor het eerst. “We woonden bij haar in. En op een avond, ik was een jaar of zes, zag ik geesten voor de ramen. Ik was doodsbang en riep mijn oma om te vragen wie die gedaantes waren. Zij antwoordde broodnuchter dat het huisgeesten waren en dat als ik het niet prettig vond, gewoon kon zeggen dat ze weg moesten gaan”. Maar de geesten lieten zich door het zesjarige meisje niet zomaar wegsturen, Carmen moest al haar overredingskracht aanwenden om ze te verjagen. Het bleef regelmatig spoken in haar oma’s huis. “Lichten die zomaar aan en uit gingen, deuren die open zwaaiden en de wc die plotseling doorspoelde, het hoorde er allemaal bij”, herinnert de inmiddels veertigjarige Carmen zich. Ze is de dochter van een Indonesische vader en een Nederlandse moeder. En dat is goed te zien: ze is een kleine, frêle gestalte, haar gitzwarte, amandelvormige ogen worden omlijst door hoge jukbeenderen en donker golvend haar. “Mijn oma van vaders kant kwam van Java, mijn opa van een heel klein eilandje op de Molukken. Ik ben geboren in de Noord-Oost Polder en op mijn vijfde verhuisd naar Den Haag waar zo’n beetje de hele familie van mijn vader woonde”. De stille kracht was in haar vaders familie een bekend feno-
meen. “Mijn oom Max bijvoorbeeld, was erg spiritueel. Hij had helderziende dromen en contact met geesten. Wat hij in zijn dromen zag, verwerkte hij in schilderijen. Mijn moeder wilde daar niets van weten. Het was in ons gezin taboe om erover te praten”.
Ta r o t k a a r t e n
Carmen stond er alleen voor toen haar gaven zich steeds duidelijker openbaarden. “Het begon ermee dat ik van te voren wist dat mensen zouden bellen of wanneer ik betrapt zou worden als ik spijbelde. Ik kreeg ook steeds vaker beelden door. Zag dingen bij mijn vriendinnen. Ik durfde hierover thuis niets te zeggen”. In plaats van in haar schoolboeken, las Carmen liever in boeken over tarotkaarten. Op haar twaalfde kocht ze haar eerste set tarotkaarten. “Die van de White Rider. Ik heb ze nog steeds”. Toch duurde het nog een hele tijd voordat ze werkelijk iets met haar begaafdheid ging doen. “Ik heb mijn spirituele krachten heel lang een beetje weggestopt. Ik had een kantoorbaan, was getrouwd met een man die helemaal niets van spiritualiteit moest hebben”. Een auto-ongeluk zette haar leven op zijn kop. “Ik raakte arbeidsongeschikt en toen kwam alles wat ik had onderdrukt weer boven”. Dit keer besloot Carmen er wat mee te doen. “Ik heb alle cursussen gevolgd die er zijn, om mijn gave te ontwikkelen. Want het is gewoon keihard oefenen om eruit te halen wat erin zit. Net als bij sport”. Inmiddels heeft ze een praktijk aan huis waar ze als medium werkt. Ze doet aan psychometrie, aura- en chackrahealing, legt Tarotkaarten, leest handen, maakt intuïtieve schilderingen en geeft spirituele cursussen. Vooral stellen met relatieproblemen weten haar kleine,
maar gezellige woning in Rijswijk te vinden. “Het is meestal de vrouw die zich ten einde raad bij mij meldt. Er is dan vaak al helemaal geen contact meer, man en vrouw leven in een huis volstrekt langs elkaar heen. Je hebt geen flauw idee van het leed dat zich achter een heleboel voordeuren afspeelt”. Carmen zet haar spirituele krachten in om man en vrouw weer dichter bij elkaar te brengen. Haar levenspartner Ben neemt het stel daarna flink onder handen om ook de lichamelijke energie weer te laten stromen. Hij is Shiatsu-masseur. “Ze komen vaak gespannen als een veer hier binnen. Na twee uur gaan ze een stuk relaxter de deur uit. Kunnen ze weer een geintje maken. Dat is het begin. Hoewel sommige relaties ook niet meer te redden zijn. Ik kan een duwtje in de goede richting geven, maar ze moeten het natuurlijk zelf doen”.
‘Lichten die zomaar aan en uit gingen, deuren die open zwaaiden en de wc die plotseling doorspoelde, het hoorde er allemaal bij’.
Wiero ok
Ik wil van Carmen graag weten of ik er goed aan heb gedaan om mijn betaalde baan op te zeggen en voor mezelf te beginnen. Dat vertel ik haar niet. Ik besluit het medium op de proef te stellen. We zitten aan haar mahoniehouten werktafel. In een kandelaar in de vorm van een draak brandt een kaars, wierook kringelt geurig omhoog, op een oude klok staat een glazen bol en een stenen uil. We gaan beginnen met de tarotkaarten. Ik moet ze schudden terwijl ik aan mijn vraag denk. Als mijn vraag in de kaarten zit, geef ik ze aan Carmen en begint zij met leggen. Ze zegt meteen dat ik krachtige kaarten heb. “Kijk, deze beginkaart, die man met die twee zwaarden, dat staat voor twijfel. Je hebt een heel ingewikkelde tijd achter de rug, maar je hebt uiteindelijk de juiste beslissing genomen”. Volgens de kaarten ga ik het heel druk krijgen. Ik bewandel niet
het eenvoudige pad, maar zal uiteindelijk veel succes oogsten. Op het thuisfront blijft het gelukkig rustig. Mijn man staat achter me en later in het jaar komt er ook nog een financiële meevaller. De enige wanklank is dat ik door mijn succes te maken kan krijgen met jaloezie. Daarna neemt Carmen mijn handen in die van haar en gaat met haar ogen dicht mijn toekomst lezen. “Je moet een periode afsluiten. Mensen loslaten. Dat doet pijn, maar je moet het doen om verder te kunnen”. Het treft me als een bliksemflits. Ik weet dat ze gelijk heeft. Ik ben slecht in afscheid nemen. Ze raadt me aan om de komende tijd veel blauw te dragen. “Dat is een mooie kleur om het proces van het loslaten te ondersteunen”. Weer ben ik verrast. Ik ben normaal gesproken meer van rood, maar heb laatst een paar blauwe kledingstukken gekocht. Als ze mijn handen weer los heeft gelaten, moet ik op mijn buik op de behandeltafel gaan liggen. Carmen gaat mijn chackra’s lezen. “Je hebt een paar van die energiecentra aan de voorkant van je lichaam, maar ook een paar aan de achterkant, die worden nogal eens vergeten, maar ze zijn net zo belangrijk en kunnen blokkades in je energiehuishouding veroorzaken”.
Wa r m t e
De bewoners van Den Haag mogen de nieuwe burgemeester niet kiezen, maar ze mogen wel meepraten over zijn profiel. De regiogemeenten hebben ook een stem in de procedure. De fractievoorzitters in de gemeenteraad zijn het daarover eens geworden. De bewoners kunnen wel hun mening geven over het type mens dat vertrekkend burgemeester Deetman per 1 januari 2008 moet opvolgen. Zij kunnen bijvoorbeeld aangeven hoe zijn/haar houding moet zijn (een netwerker, een aanpakker, een ervaren bestuurder). Een ander aspect van het profiel zijn eigenschappen als daadkracht, besluitvaardigheid, of iemand sociaal voelend is en of hij/zij duidelijk is. De regiogemeenten mogen meepraten, omdat de burgemeester van Den Haag ook voorzitter is van het Stadsgewest Haaglanden en korpsbeheerder van de politie Haaglanden. De raadscommissie Veiligheid, Bestuur en Financiën bekijkt op 6 september de concept-profielschets. De voltallige gemeenteraad beslist of die zo aan de inwoners en buurgemeenten wordt voorgelegd. De voorbereiding is al in volle gang, want de fractievoorzitters willen eerst een ontwikkelingsperspectief van de stad laten opstellen. Daaruit moet blijken voor welke beslissingen het gemeentebestuur de komende tien jaar staat. De eigenschappen van de nieuwe burgemeester moeten daarbij passen. D66 wilde de burgemeester van Den Haag het liefst laten kiezen via een referendum. De Haagse bewoners zouden dan hun voorkeur uit mogen spreken over twee kandidaten. Dat idee kreeg geen meerderheid en sneuvelde.
SINCE 1985®
boven
Als ze met haar kleine handen over mijn rug strijkt voel ik een enorme warmte. Bij mijn rechterschouder stopt ze. “Daar zit een gigantische blokkade op je emotionele knooppunt. Heb je daar geen last van?” Ik weet nergens van, maar hoe meer ze met haar hand over mijn schouderblad wrijft, des te meer ik het ga voelen. Is dat inbeelding? Ze roept haar man erbij. Die ziet de blokkade zelfs met het blote oog. Hij gaat er wat Shiatsu op loslaten. Bij deze zeer krachtige, Oosterse massage wordt met drukpunten gewerkt. Het is prettig, al zit het soms tegen de pijngrens aan, maar dan mag ik Ben een seintje geven. Na een half uur stap ik als herboren van de behandeltafel. Lichaam en geest zijn weer helemaal in balans. Voor meer informatie: Info@carmenbrussel. nl of www.carmenbrussel.nl
ART FACTORY
Galerie HAAGS
E X P O S I T I E in stock o.a. Herman Brood, Corneille, Karel Appel, Peter Donkersloot, Marcello&Els, Wieteke van Dort, Wim Bettenhausen, Peter Klashorst, Rob Scholte 0703634047 - www.marcellos.nl
W O R K S H O P S - L E S S E N K U N S T I N O P D R A C H T
Een abonnement op Den Haag Centraal? Kijk op www.denhaagcentraal.net
6
Interview
Vrijdag 27 juli 2007
Lex Schoenmaker: ‘Het leven
Mister ADO noemen ze hem. De man die de geschiedenis van ADO Den Haag in zijn botten heeft zitten. Lex Schoenmaker is met lichaam en ziel verbonden aan zijn club. Hij speelde in Amerika, Canada en Al Jazira (Verenigde Arabische Emiraten) maar kwam altijd terug waar hij eigenlijk hoort. In Den Haag. Bij ADO. Een gesprek met een bijzondere speler, trainer en adviseur op een bijzonder moment. Na de degradatie uit de Eredivisie naar de Eerste Divisie, kort voor de opening van het nieuwe stadion op 28 juli.
Door Vilan van de Loo
Straks speelt ADO Den Haag in een nieuw stadion. Ik kijk ernaar uit. Ook om de oud-spelers van ADO weer te zien. Je houdt wel contact met sommigen, maar niet met iedereen. Bij Sparta hebben ze de traditie van het Rood Wit Mannen diner voor oud-spelers. ADO heeft zoiets niet. Dus ik ben benieuwd. Het is ook mooi dat we na de degradatie op deze manier verder kunnen. Een nieuw stadion, een nieuwe toekomst. Zo zie ik dat.
U bent 25 jaar trainer geweest en daarvoor voetballer. Hoe is het om te stoppen? Niet eenvoudig natuurlijk. Je bent toch 32 jaar aanwezig geweest. Dat ik stop heeft te maken met lijfelijk ongemak. Trainers kunnen hartkwalen krijgen. Cruijff en IsraĂŤl hadden dat. Michels later. Ik gelukkig niet. Wel die versleten heup. Dat krijgen wel meer voetballers. Bij de Erasmus Universiteit in Rotterdam loopt een project waarin ze onderzoeken waarom spe-
lers na jaren last krijgen van hun heup. Daar zit ik ook in.
zegd. Eerst mondeling. Dan komt de brief.
Jawel, maar u hebt geen hartkwaal. En die heup geneest goed na de operatie. Het is niet alleen lijfelijk ongemak. Vorig jaar hebben we de degradatie meegemaakt. Dan komt de dag dat de club vindt dat ze een andere kant uit moeten gaan en andere trainers in huis willen. Normaal heb je een contract voor een bepaalde tijd en dat wordt dan opge-
Dus toen werd u technisch adviseur. Dat is op dit moment een nieuwe functie. Ik moet me er nog in weten te vinden. Als dat niet lukt, houdt het op. Dan zoek ik iets anders waarmee ik me nuttig kan maken voor de club. De mensen hebben ervoor gepleit dat ik bij de club bleef en dat heb ik gedaan. Tot vorig jaar is dat goed gegaan. Maar met al die com-
7
Varia
Vrijdag 27 juli 2007
n is oneerlijk’ Door vreemde ogen
Vilan Met die herinnering en de zes dagen op komst, ben ik als een krankzinnige aan
motie van de degradatie had ik het misschien niet moeten doen. Nou ja, het is gebeurd. Ik kan het niet terugdraaien. Ik krijg ermee te maken tijdens mijn verdere loopbaan. Ze kijken toch naar je laatste kunstje. Daar word je als trainer op beoordeeld. Of er daarvoor niks is gebeurd. Dat is toch hard. Voetbal is bikkelhard. Vroeger was dat anders. Gezelliger, zeker tot de jaren ‘70 met de grote successen en de enorme begrotingen die toen kwamen. Daarna ging het voetbal meer over geld dan over mensen. Voor trainers is het ook anders geworden. De cursussen zijn sneller en voor grote spelers is het gemakkelijker. Als je veel interlands hebt gespeeld dan krijg je vrijstelling voor sommige vakken. Dat is wel een vooruitgang. Vroeger had je eens in de drie jaar een cursus en dan kwamen er achttien mensen vandaan, die een baan zochten, nu komen er om het jaar achttien van de cursus. Die moeten allemaal het geluk hebben dat een club ze wil hebben. Nou, als je voetballer bent geweest, weet een club wat je kan. Niet als trainer. Dat is een ander beroep. Elke voetballer kan een enkele training geven, daar gaat het alleen niet om. Je moet tien maanden kunnen trainen, iets opbouwen. Kunnen lesgeven. Ik ben drie keer noodzakelijk eindverantwoordelijke geworden. Alleen in het seizoen ‘94/’95 ben ik contractueel zo aangesteld. In 2001 ben ik tegelijkertijd met Rinus Israël hier gekomen maar hij kreeg het jaar daarop hartklachten en toen was ik eindverantwoordelijk. In 2003 zijn we gepromoveerd en de trainer die toen kwam, heeft het de volgende jaren gedaan. Ik vond het wel mooi geweest. Eigenlijk werk ik liever op de achtergrond. Wat gebeurt daar? Wedstrijdspelers bekijken, trainingen voorbereiden. Onderschat niet wat een trainer doet. Het begint met papieren halen. Je moet een HBO-opleiding volgen en als oud-voetballer begin je dan bij nul. Hoe je tegen een bal trapt weet je, maar leiding geven kun je niet. Je moet alles leren. Hoe je methodisch en didactisch te werk gaat. Wat leiding geven is. Dat is zwaar. Aad Mansveld wilde ook trainer
“De mensen hebben ervoor gepleit dat ik bij de club bleef en dat heb ik gedaan”. worden, maar deed het niet omdat hij tegen het leren op zag. Ik snap dat wel. Pas als je voor de groep staat, blijkt of je er kijk op hebt of niet. Daarbij komt dat iedere club bepaalde doelen heeft die je als trainer moet halen. De ene club wil niet degraderen, de andere club wil bij de bovenste drie van de competitie eindigen en het uiteindelijke doel is te promoveren naar de eredivisie, dat wil iedere club. Een trainer moet werken met materiaal
“Voetbal is bikkelhard. Vroeger was dat anders. Gezelliger, zeker tot de jaren ’70”. dat hij heeft. Dat zijn vooral de spelers. Die kunnen zich ontwikkelen. Dat is met mij ook gebeurd. Ik heb in Transvaal op straat leren voetballen en daar speel je aanvallend. Later bij Feyenoord ben ik uitgegroeid tot spits doordat ik steeds vaker zo opgesteld werd, maar van nature ben ik een aanvallend ingestelde middenvelder. Ruud Krol is begonnen als linksbuiten en die is groot geworden als centrumverdediger. Een talent is dus niet dwingend? Dat hoeft niet. Wat talent voor een voetballer is, daar zijn boeken vol over geschreven. Ik vind dat je goed moet kunnen voetballen, de hersens en de voeten moeten samenwerken. Je moet de wil hebben om te slagen, om net dat ene stapje verder gaan ook al weet je niet wat het je brengen zal. Van alle jongens die voetballer willen worden, zijn er een maar paar die topvoetballer zullen zijn. Daarvan stromen er nog minder door naar de top. Er komt zoveel bij kijken: je karakter, je mentaliteit, hoe je moreel bent. En of je genoeg traint. Ik beoordeel een speler op de zondag en niet hoe hij het doordeweeks doet. Een speler moet werken op de training, al begrijp ik heus dat hij niet op elke training honderd procent kan geven. Iedereen is weleens moe. Het doel dat de club heeft, moet voor de trainer met zijn spelers haalbaar zijn. Voor 2002 was het doel om bij de bovenste tien te komen. Met een paar nieuwe spelers erbij werden we toen vierde en het jaar daarop kampioen. Het doel van de club was toen om binnen vijf jaar te promoveren en dat gebeurde opeens in twee jaar. Toen hadden we het nieuwe stadion nog niet eens. Daarna was de algemene doelstelling in de eredivisie te blijven. Als trainer kijk je wat je kunt doen. Als je eenmaal ziet hoe het werkt, hoe het eraan toe gaat, dan is voetbal een leuk bedrijf. Vaak heb je te maken met stemmingen in de club. Gaat het goed dan is het erg leuk werken. Gaat het slecht dan is het minder leuk. Als het slecht gaat met de club, komt het aan op de clubgeest. Die heb je. Mensen met een ADO-hart. Ik ben een hele tijd bij ADO geweest maar ook ben ik vaak uitgevlogen naar het buitenland. En dan kwam ik toch weer hier terug. Met het nieuwe seizoen zijn er andere mensen in huis en die gaan een andere koers varen. De pech is die degradatie natuurlijk. Trainer zijn is toch wat anders dan technische adviezen geven. Dan zit je in een kantoor met een computer te stoeien, je gaat wedstrijden bekijken van de jeugd, spelers beoordelen of ze voor ADO geschikt zijn. Op zich is het een goede manier om met het voetbal bezig te zijn. Dat wel. Maar toch. Als er nu een aanbod komt van iets dat ik leuker vind... Dan bent u weg! Nou, dan ga ik nadenken. Want daarvoor heb ik al die jaren gewerkt. Ik ga nooit bij de pakken neerzitten. Heb wel vaker gedacht dat ik dacht.... dan zat ik vast en dan is er altijd iets dat opeens op me af komt. Op een dag kwam er telefoon uit Saoedi-Arabië. Of ik wilde komen praten. Als dat was doorgegaan, had ik daar binnen een termijn van twee weken gezeten. Zo snel kan het gaan. Typisch de
voetballerij. Maar ja, dat buitenland. Als je dan in Nederland terugkomt, denk dan maar niet dat ze je een baan aanbieden omdat je toevallig of niet zo toevallig wat meer ervaring hebt. Dat is niet zo.
Wees jezelf, zeggen ze, dan komt alles van-
het opruimen geslagen. Gisteren gingen
zelf zoals het wezen moet. Een heerlijke
er drie vuilniszakken de straat op, zonder
gedachte en evenzeer een grove leugen.
dat ik veel verschil zag. Er valt nog zoveel
Omdat ik alleen woon, dat wil zeggen sa-
te doen. Het licht in de keuken is stuk, elk
men met mijn kleine rode kater Tim, doe
boek hangt scheef in de kast en Tim heeft
ik geen klap aan het huishouden. Waarom
haren achtergelaten waar hij kon. Dat ik
zou ik? Ik lees liever. Koken verveelt me,
dit nooit eerder zag, het is onbegrijpelijk.
strijken staat me tegen, stofzuigen doe ik
Maar hoe gaat dat met belangrijk bezoek,
vooral uit therapeutische overwegingen
opeens zie je je vertrouwde huis door
en wat er nog meer bestaat, weet ik niet.
vreemde ogen. Die dwingen. Tot wat?
Als je zo bent, is je huis gauw een chaos.
Ervaring telt toch ook mee. Nee, was het maar zo gemakkelijk. Ze willen het liefste jonge trainers hebben. ADO ook. De degradatie heeft er bij de club flink ingehakt. Bij veel mensen. Als dat niet gebeurd was, had het er dit jaar anders uitgezien.
Alles stapelt zich op en wat dan nog, denk
Eigenlijk zit dat me dwars. Ik ben zo graag
ik, niemand heeft er last van. Maar enkele
zelfstandig en heb overal een mening over,
dagen geleden arriveerde die ene e-mail
net als u. Dan komt er iemand langs en
uit het buitenland. Er is herenbezoek op
prompt presenteer ik mezelf in cadeauver-
komst. Het bezoek wil komen logeren, zes
pakking met strik erom. Ik deed het eerder
Daarvoor waren er veel successen: als speler, als trainer. Heeft u de indruk dat ADO ziet wat u gepresteerd heeft? Nee, helemaal niet.
dagen lang om precies te zijn. En dat in
in sollicitatiegesprekken (altijd aangeno-
mijn overvolle tweekamer-appartement,
men), toen ik naar de toneelschool wilde
waar eigenlijk geen kip meer bij kan, laat
(helaas, afgewezen) en zelfs op blind dates
staan een man. Ik mailde terug dat hij van
die me onverschillig lieten maar waarvan
harte welkom was.
ik toch flauwe complimenten wilde heb-
Oneerlijk. Het leven is oneerlijk. Wat heeft ADO voor Aad Mansveld gedaan toen hij zo ziek werd? Niks. Niks? Ook geen fruitmand? Nee, helemaal niks. Toen wij in 1981 afscheid namen, hadden we twaalf wedstrijden eerder te horen gekregen dat we niet meer mochten voetballen. Ons seizoen was afgelopen en daar is niks meer aan gedaan. Wij hebben nog een pennenset gehad. Een mooie. Die heb ik nog. Toen Aad ziek werd, was hij al weg bij ADO. Wij waren vrienden en tot zijn dood ben ik toen veel bij hem geweest. Zijn gezin was al uit elkaar gevallen maar dat kwam gelukkig weer een beetje
“We hebben een Haagse geest en die gaat nooit weg wat voor mensen er ook komen”. samen op het laatst. ADO doet nu wel veel voor hem, alleen hij heeft er niets meer aan. Er is een tribune naar hem vernoemd. Hij krijgt een standbeeld. Er zijn veel grote spelers waar ze niks voor gedaan hebben. Het zou eigenlijk zo moeten zijn als in Engeland. Daar speel je tien jaar voor een club en dan krijg je een testimonial. Dan heb je een wedstrijd waarvoor je zelf de tegenstander mag uitkiezen en dan krijg je na aftrek van de kosten het geld dat overblijft. Nu krijgen we eeuwige roem en een tegel in het nieuwe stadion, en Aad krijgt een standbeeld. Maar er zijn genoeg voetballers die een trainerscursus volgen en nooit meer aan de bak komen. Dan zit je in de uitkering en dan heb je je hele hebben en houden voor het voetbal opzij gezet. Dan kijk ik liever naar de toekomst. Doe eens een voorspelling. Waar staat ADO over vijf jaar? Hopelijk weer in de eredivisie. Daar kan ik straks ook aan meewerken. Dat zou mooi zijn. Ook voor jonge spelers want die kunnen we dan meer bieden, of ze nu in of buiten de stad komen. We hebben een Haagse geest en die gaat nooit weg wat voor mensen er ook komen. Ik zeg altijd: ADO is voor en van Den Haag.
ben. En dan kwam ik elke keer doodop van Na die mail is mezelf zijn opeens heel
vermoeidheid thuis waar het gewoon en
moeilijk geworden.
gezellig was. Deed ik mijn Hunkemöllerpyjama aan en dan gingen Tim en ik op de
Dat komt ook doordat hetzelfde herenbe-
bank liggen.
zoek hier een keer van de trap is gedonderd, wat geen goede invloed had op de
Jezelf zijn is gemakkelijk. Zolang er er geen
romantiek. Dat ik lachte, maakte het erger
vreemde ogen kijken.
terwijl ik juist had gehoopt daarmee enige ontspanning te scheppen. Hij viel hard.
Vilan
van de
Loo
Monument voor het koninkrijk naar Historisch Museum Koning Willem II is niet aanwezig, maar zijn trouwe ros staat al fier in het Huygenspark. Een skelet van houten balken geeft de contouren van het paard weer, maar het is aan jongeren uit Curaçao, kunstenaars en Haagse vrijwilligers om een waardig monument van ‘Willem II’ te maken. De creatievelingen zijn op uitnodiging van kunstcentrum Stroom de afgelopen week met het paard bezig geweest. Tijdens de afsluiting van de Koninkrijksspelen op vrijdag wordt het tijdelijke monument voor het koninkrijk op de buitenplaats van het Haags Historisch Museum op stal gezet. door
Miranda Fieret
De beeldende kunstenaars David Bade en Tirzo Martha hebben samen met vier leerlingen van Instituto Buena Bista, het instituut voor contemporaine kunst, het zonnige Curaçao voor het bewolkte Nederland verruild. In samenwerking met de stichting ArteSwa en Stroom leggen ze de verbintenissen met het Koninkrijk bloot. “We hebben het allemaal halsoverkop geregeld”, geeft Nancy Hoffman, begeleidster van de workshop, toe. “Twee weken voor de Koninkrijksspelen stuurde we pas de oproep om mee te doen”. Toch zijn er zo’n tweehonderd deelnemers die zich hebben aangemeld. “Met name jongeren en kinderen doen mee met de workshop”. Maar de mensen die Hoffman eigenlijk zou willen zien, laten het afweten. “Ik krijg vaak de reactie dat mensen niet meedoen omdat ze niet creatief zijn. Dat is natuurlijk niet waar. Ze wéten alleen niet dat ze
het in zich hebben. Dat willen we juist met de workshop naar boven brengen. Mensen moeten gaan aanvoelen dat het creatieve proces interessant is en dat je daar ook betrokken bij kan zijn”. Hout, gips, en kunststof. Alles mag gebruikt worden om het standbeeld met als thema ‘Willem II’ vorm te geven. “Het zijn wel materialen die bestendig zijn tegen het Nederlandse weer”, legt Hoffman uit. “Het beeld komt te staan op de buitenplaats van het Historisch Museum”. Het houten skelet met de afmetingen van een echt paard, trekt veel bekijks. “Is dat het paard van Troje?”, vraagt een voorbijganger nieuwsgierig. De groep lacht, terwijl ze een houten vleugel aan het paard bevestigen. “Dat zegt bijna iedereen, maar daarmee heeft dit beeld niks te maken”, vertelt Hoffman. “Het paard is van Willem II, waarvan al een standbeeld in Den Haag staat”. Koning Willem II staat vanaf 1924 op het Buitenhof. Oorspronkelijk stond hier een ander beeld, maar deze is in datzelfde jaar naar Tilburg verhuisd. Het huidige beeld van de Koning op zijn paard ‘Wexy’ is een kopie van een beeld uit 1884. “De link met Koning Willem II is op het eerste gezicht lastig te leggen”, merkt Hoffman zelf al op. Maar als je even de geschiedenis induikt, wordt dat makkelijker. Koning Willem II stond aan de wieg van de Nederlandse grondwet. Zijn beeltenis is te vinden in Den Haag en Tilburg, de twee ‘Willemsteden’ van Nederland. “Volgend jaar willen we dezelfde workshop in Tilburg doen, daarna gaan we naar Willemstad in Curaçao”. Het resultaat van de eerste workshop wordt vrijdag gepresenteerd in het Haags Historisch Museum. “We gaan in parade naar het museum. De deelnemers en het tijdelijke monument worden begeleid door een brassband en een Antilliaanse dansgroep. Als mensen mee willen, dan kan dat. We verzamelen vrijdag 15.00 in het Huygenspark”.
8
Varia
Vrijdag 27 juli 2007
4Adver tentie3
7Y U[UVGGO KP FG DGUVG JCPFGP -CPVQQTXGTJWK\KPI TGQTICPKUCVKG WKVDTGKFKPI KPMTKORKPI QH QRUEJQPKPI! /M MAAR MET DE DEUR IN HUIS TE VALLEN UW )#4 APPARATUUR
/NS DIENSTENPAKKET s 4RANSPORTKLAAR EN OPERATIONEEL MAKEN VAN COMPUTER SYSTEMEN EN ANDERE INFORMATIETECHNOLOGISCHE APPARATUUR
IS DE BACKBONE VAN UW ORGANISATIE 3TELT U ZICH DE SCHADE
s 6ERVAARDIGEN VAN VAN NAAR EN PATCHLIJSTEN
AAN UW BEDRIJF EENS VOOR ALS NA EEN VERHUIZING BLIJKT DAT
s !ANLEGGEN WERKPLEKBEKABELING
UW SYSTEEM OPEENS GEEN TEKEN VAN LEVEN MEER GEEFT
s 6OLLEDIG WEGWERKEN VAN BEKABELING
/F WANNEER UW NETWERK VANWEGE ONGEMERKTE VERVUILING
s 4ESTEN OF AANPASSEN CONl GURATIE
EEN WEEK LAM KOMT TE LIGGEN $OOR 4RAJECT )4 2ELOCATION
s )N EN UITBOUWEN SERVERRUIMTES
3ERVICES EN 4RAJECT )4 #LEANING 3ERVICES IN TE SCHAKELEN
s %XTERN REINIGEN VAN PC S EN RANDAPPARATUUR
VOORKOMT U DIT SOORT NACHT MERRIE SCENARIO S
) # 4 2 % , / # !4 ) / . 3 % 2 6 ) # % 3
5RQV VQ 5RQV 1P 5RQV 5GTXKEGU
)#4 #,%!.).' 3%26)#%3
4RAJECT )4 " 6 \ -OEZEL " \ #6 $EN (AAG \ 4 42!*%#4)4 \ & &!842!*%#4)4 \ % MVS TRAJECT IT NL \ WWW TRAJECT IT NL
Stadsmens ‘De 25ste aan tafel moet iets te vertellen hebben
Joke Kor ving
van Beeldende Kunsten in Den Haag een opleiding tot grafisch ontwerper. “Mijn vader vond dat maar niets. Bij een kunstenaar draaide het volgens hem om drank en vrouwen en het betekende armoede. Nou, dat armoedeverhaal klopte�. Pa weigerde een toelage te geven. Het maakte Van de Kuinder vindingrijk en hij ontdekte de Haagse markt. “Ik ging er elke maandag, op de goedkoopste dag, tegen vijf uur naar toe, kocht groenten en fruit, bereidde een maaltijd en nodigde vrienden uit. De rest van de week gaven zij mij te eten�. Na zijn academietijd bleef hij een keer in de week voor groepen vrienden en bekenden koken. Hij perfectioneerde zijn kookkunst en maakt sinds jaren deel uit van de Stichting Heeren van Waarde, een genootschap van culinaire liefhebbers. Van de Kuinder verkocht in 2002 zijn ontwerpbureau. St. Joseph bracht hem een nieuwe loopbaan. Want na de ingrijpende verbouwing rijpte langzaam het plan om in de enorme ruimte een huiskamerrestaurant te beginnen.
Wat heeft hij met Duindorp? Het antwoord volgt prompt: “Daar duinen, daar duinen, daar duinen en daar de zeeâ€?, wijst Wybe van de Kuinder met een weids gebaar om zich heen. “Het is een waanzinnige omgeving. Ik denk dat ik meer met Duindorp heb dan menig Duindorperâ€?. Hij woont er vijf jaar en werkt er ook sinds kort. Want de voormalige kapel in de Bevelandsestraat die hij in 2002 betrok, dient tegelijkertijd als huiskamerrestaurant. Onlangs was de feestelijke opening van St. Joseph waarover Den Haag Centraal berichtte, op donderdag 12 juli stond het huis open voor de buurtbewoners, op vrijdag de dertiende ontving hij zijn eerste gasten. Van de Kuinder (62), van oorsprong grafisch ontwerper, kan zich nu beroepsmatig gaan wijden aan zijn grote liefhebberij koken. “Koken is eigenlijk hetzelfde als grafisch ontwerpen. Je bent ook creatief bezig; je zoekt smaken en geuren bij elkaar en zorgt dat het er goed uitzietâ€?. Hij was in 2002 in Frankrijk op zoek naar een kasteel om daar bed and breakfast te beginnen toen de makelaar hem belde. “Hij had gevonden wat ik op Scheveningen zocht, vertelde hij. Dat klopte, ik wist meteen: ‘dit is het’. Wat ik aantrof was een puinhoop. Het dak lekte, alles was verveloos en zo rot als een mispelâ€?. Een gigantische verbouwing volgde. In de tussentijd raakte Wybe betrokken bij de buurt. Zo zit hij nu namens Duindorp in het Advies Platform Scheveningen. “Ik zag tot drie keer toe een advertentie met een oproep in de Scheveningse Courant. Niemand had blijkbaar interesse en iemand moest het toch doen, anders zou Duindorp niet vertegenwoordigd zijn geweest in het platformâ€?. Van de Kuinder die in zijn vroege jeugd in IndonesiĂŤ woonde, groeide op in de bossen van Veenendaal. Zijn liefde voor koken kreeg hij niet van huis uit mee. “Mijn moeder was een slechte kok. Ik at vaak bij boeren en buren; zij hebben me geleerd hoe gezellig eten kan zijnâ€?. Na de middelbare school volgde hij op de Koninklijke Academie
door
Wybe van de Kuinder: ‘Je zoekt smaken en geuren bij elkaar’ Foto: Otto Snoek
Behalve (een besloten) restaurant is St. Joseph ook een plek om recepties, vergaderingen, presentaties, workshops en zogeheten kookclinics te houden. Wybe over dat laatste: “Ik neem een groep mensen mee naar bijvoorbeeld de markt in de Herman Costerstraat om inkopen te doen, daarna gaan we koken, intussen vertel ik over de ingrediĂŤnten en de verschillende culturen. Of we maken een wandeling door de duinen. Tijdens het koken vertel ik over de vele kruiden die daar groeienâ€?. Het huiskamerrestaurant is alleen op vrijdag- en zaterdagavond geopend. Elke week is er een nieuw menu, dat per email naar geĂŻnteresseerden wordt verzonden en waarop ingetekend kan worden. Wybe: “Er schuiven steeds 24 mensen aan tafel. De 25ste is mijn gast die iets te vertellen moet hebben. Dat kan iemand zijn die werkloos is, een politicus, een fietsenmaker of bijvoorbeeld een schrijfster. Terwijl hij of zij vertelt, kook ik. Er lopen twee mensen in de bedieningâ€?. Zijn lichtende voorbeeld, vertelt hij, is topkok Paul van Waarden bij wie hij een korte stage liep. “Paul is niet alleen een geweldige kok, maar hij heeft ook een groot organisatietalent. Zijn team is zo perfect op elkaar ingespeeld. Al is het een uitverkocht huis, er wordt daar in alle rust, zonder gescheld, onder zijn leiding gewerkt. Dat vakmanschap hoop ik ook onder de knie te krijgenâ€?. Voor meer informatie: www.st.joseph.com
Varia
Vrijdag 27 juli 2007
9
Haagse wortels in het zout van de Oekraïne In een klein gehucht in de Oekraïne bevond zich jarenlang een zoutmijn die door een Haagse maatschappij werd geëxploiteerd. Ongelooflijk spannend heeft Coby Paardekooper het altijd gevonden. Die geheimzinnige geboorteplaats in haar vaders paspoort. ´Stoepki´ stond er. Maar als zij hem ernaar vroeg, antwoordde hij slechts dat het een klein dorpje was in de Oekraïne. Het zou tot september 2006 duren voordat het geheimzinnige dorpje voor haar tot leven kwam. door
Monique van Oostrum
De geschiedenis begon bij haar grootvader, Barend Johannes Paardekooper. Hij werd als civiel ingenieur namens de Hollandsche Maatschappij tot Zoutexploitatie uitgezonden naar de zoutkolonie Peter de Groote in Stoepki, een gehucht bij de stad Artyomovsk, het voormalige Bachmoet. De maatschappij werd in 1884 opgericht in Dordrecht en vertrok in 1910 naar Den Haag. In 1885 werd Paardekooper benoemd tot adjunct-directeur van de zoutmijn en van 1899 tot 1907 was hij er directeur. “Mijn grootvader kwam op 40jarige leeftijd terug naar Nederland om een vrouw te zoeken. Hij wilde niet met een Russische trouwen. Op een feestje ontmoette hij een 22-jarige belle. Hij was op slag verliefd. De volgende dag schreef hij haar een briefje met een huwelijksaanzoek. Hij had geen tijd om te blijven hangen. ´Geachte meneer, u gaat wel erg snel´, schreef zij terug. Vier maanden later waren ze verloofd, een jaar later getrouwd”, vertelt Paardekooper glimlachend. Mooie jaren braken aan. “Zout was het goud van die tijd”. Drie zoons werden geboren. Tripjes werden gemaakt naar een datsja in De Heilige Bergen. “Een hele onderneming was dat. Dan vertrokken ze midden in de nacht met de trein en een koets. Vijftien uur waren ze op stap. Een hele optocht met bewaking, een nanny, twee gedienstigen. Mijn grootmoeder ontdekte dat ze het zeiltje voor mijn vader, toen nog een baby, waren vergeten. Toen heeft een bewaker die nog opgehaald. Die trein die moest maar wachten. Die komen toch altijd al te laat, zei mijn grootmoeder”.
Bevlogen
De Haagse zoutmaatschappij was sociaal zeer bevlogen en heeft in Stoepki onder meer een school opgericht waar Russische en Nederlandse kinderen naartoe gingen. Voor arbeiders bestond zoiets nog helemaal
Personeel poseert voor de zoutmijn, de derde van links is Barend Johannes Paardekooper, de grootvader van Coby. De zesde van links is haar grootmoeder. Foto: Privécollectie niet. De salarissen waren goed. Het was allemaal zeer vooruitstrevend. Ook mijn grootvader beschouwde het als zijn plicht goede sociale voorzieningen te bieden”. Met het uitbreken van de Russische revolutie in 1917 kwam er een einde aan die mooie jaren. Paardekooper had het directeurschap al in 1907 overgedragen en werd adviseur. Hij overleed in 1917. Zijn opvolgers zijn eind 1919 gevlucht. Eén overleefde het niet. Hij is in de trein gestorven en ergens langs het spoor begraven. De mijn is daarna nooit meer geëxploiteerd door Nederlanders. Jarenlang lagen foto’s, brieven en documenten uit de Oekraïense periode van haar grootvader opgeborgen in een la. Totdat buurtgenoot Pieter van den Oudenrijn haar op een dag kwam helpen met het internet. Ze raakten aan de praat. Van den Oudenrijn bleek Slavische talen te hebben gestudeerd. “Wat leuk”, zei ik.
TerugBlik
“Mijn familie heeft iets met de Oekraïne”. Van den Oudenrijn had weinig aansporing meer nodig, vertelt hij in zijn huiskamer enkele straten verderop. “Ik ben gaan zoeken op het internet en kwam terecht op het stadsforum van Stoepki. ´Wie weet er wat van een Nederlandse zoutmijn?´ Een man zag mijn oproep en de foto´s die ik had geplaatst. Hij was verbaasd dat ik zoveel materiaal had. Ik schreef dat ik wel langs wilde komen. Ik houd van reizen in Oost-Europa. Tegen mijn vrouw Hana zei ik: ´We gaan kijken´”. Coby Paardekooper wilde graag mee. Vorig jaar september vertrok ´de Nederlandse delegatie´.
Feestjurk
“Ik werd als Beatrix ontvangen”, vertelt Paardekooper. “Gelukkig had ik mijn feestjurk meegenomen”. Er werd een heuse conferentie georganiseerd. Inclusief
Foto’s uit het Haags Gemeentearchief
Een autovrij centrum? Rond 1955 kreeg je daarvoor amper de handen op elkaar. Expeditiebedrijf Expresse zat hier al een kwarteeuw op een ideale plek: aan de Driehoekjes, pal tegenover het oude raadhuis, en dus in het hart van de stad. En nog mooier: vlak voor de deur (naast het Gouden Hooft) lag een riant parkeerterrein. Ideaal voor een bedrijf dat werkte met een rijk gesorteerd wagenpark. De directeur, die hier met kantoorpersoneel en chauffeurs poseert, straalt dan ook trots en tevredenheid uit. Achter hem de verhuiswagens en de busjes van de stadsbesteldienst, en daarachter het witte gebouw waar Expresse kantoor hield. Het rechterdeel van het foto Th.J. Marks Jr. pand genoot waarschijnlijk meer bekendheid, want daar zetelde het Algemeen Haags ‘Drie Hoekjes’, ooit een hoekig lopend straatje, werComité (AHC), dat verantwoordelijk was voor zo- den toen deel van een open plein. veel festiviteiten, kermissen, optochten en voorstel- Auto’s, vrachtwagens of bakfietsen, je moest ze in lingen. Menig Hagenaar haalde er zijn kaartjes. het centrum de ruimte geven – zo vonden middenHet parkeerterrein was op de keper beschouwd een stand en overheid. En de gewone burgers legden braakliggend terrein – een gapend gat dat in 1908, zich daar zonder morren bij neer: was ‘binnenstad’ na de sloop van het middeleeuwse Sint-Nicolaas- niet hetzelfde als drukte en bedrijvigheid? In dat gasthuis, in de dichte bebouwing was geslagen. De opzicht heerste rond kerk en raadhuis eigenlijk
vlaggetjes, flesjes water en naambordjes op tafel. De inwoners van Stoepki zagen wel mogelijkheden in het Nederlandse bezoek. “Op een gegeven moment kwam een papiertje voorbij met de naam van Deetman erop. Wat waren zij in hemelsnaam van plan, dacht ik”. Van den Oudenrijn: “Het verwachtingspatroon is enorm. De plaatselijke wethouder kwam met het idee van een stedenband. Of wij dat niet konden regelen met onze burgemeester. Ik antwoordde dat zoiets niet mogelijk is. Dat vonden ze maar gek. Ze hebben ook grootse plannen met het toerisme. Als promotie willen ze een Nederlands huis oprichten. Een luchtkasteel, want bezienswaardigheden zijn er niet. De menu’s in het plaatselijke restaurant zijn alleen in het Russisch. De burgemeester heeft daarop meteen verordonneerd de menu’s in het Engels te laten vertalen”. Van de zoutmijn bleek niets meer over.
Door de revolutie is alles verwaarloosd. De mijnschacht is ingestort en onder water gelopen. Wat rest is een meertje waar ganzen zwemmen. Maar de ontmoetingen met de lokale bevolking staan in het geheugen gegrift. Paardekooper: “De oudste was geboren in 1917. Een landarbeidster. Een klein, oud, wijfje, maar een geheugen, halleluja. Met glimmende oogjes vertelde ze dat ze vroeger altijd appels jatte ’van die Hollanders’”. Echt ontroerd raakte ze bij de ontmoeting met het kleinkind van de boekhouder, die met haar grootvader had gewerkt. “Zij had een foto in haar hand van onze beide grootvaders op een jachtpartij. Tijdens de revolutie hadden zij alles verstopt. Deze foto hadden ze in de grond begraven. Ik bezit exact dezelfde foto. Die verbintenis... Toen klikte er iets”. Voor meer informatie: www.bakhmutskiekopi.info
Dertig miljoen voor fietspaden in Den Haag door
S t a l & Va n D o o r n
een opmerkelijke rust. Sinds de doorbraken van de jaren twintig zag je er nauwelijks doorgaand verkeer – dat stoof nu lustig door nieuwe straten als de Grote Marktstraat, de Jan Hendrikstraat en de Hofweg. Nog stiller werd het in 1952, toen de stadhuisambtenaren het oude raadhuis verlieten voor de nieuwbouw aan het Burgemeester de Monchyplein. De Driehoekjes en omgeving leken een ideale biotoop voor expeditiebedrijf Expresse: midden in het centrum en toch van niemand last. Dat veranderde met de verbazingwekkende groei van het aantal auto’s in Den Haag. Van 8.500 in 1949 werden het er in tien jaar 30.000: auto’s, rijdend of geparkeerd, verstopten meer en meer het stadshart. Al in 1958 verkaste Expresse met zijn verhuis- en bestelwagens naar de Stationsbuurt. Inmiddels heeft dit gebied een opzienbarende transformatie ondergaan. Er is gesloopt, gebouwd en verbouwd, het heeft meer kleur. Ter plaatse van het kantoor van Expresse en het AHC vinden we nu een restaurant. En op de open plek naast het Gouden Hooft, die sinds 1908 had braak gelegen, verrees uiteindelijk in 2001/2002 een gebouw in modieuze bakstenen vormen. Het parkeerterrein werd daarmee voorgoed verleden tijd. Met reden: voor regulier autoverkeer is dit al meer dan twintig jaar verboden gebied.
De auto laten staan en gewoon op de fiets de Hofstad in. Dat wil wethouder Smit (Verkeer) stimuleren met een meerjarenprogramma voor de fiets. In totaal investeert de gemeente voor dertig miljoen euro in het plan. Er worden 24 nieuwe fietspaden aangelegd en 44 kilometer aan bestaande fietspaden gaat de gemeente onder handen nemen. Paden met een slecht wegdek worden opgeknapt en fietsonvriendelijke situaties worden aangepakt. Volgens de wethouder zit het fietsgebruik in de lift. Het gebruik van dit milieuvriendelijke vervoersmiddel is in 2006 met elf procent toegenomen ten opzichte van 2003. In deze periode is voor ongeveer 25 kilometer aan fietsvoorzieningen aangelegd. Smit heeft als doel om in 2010 weer tien procent meer Hagenaars op de fiets te krijgen. In deze periode wordt onder meer in de Javastraat en op de Laan van Meedervoort in beide richtingen veilige fietsvoorzieningen aangelegd. Ook start de gemeente met een proef in Bezuidenhout om het stallen van de fiets bij de woning veiliger te maken. “Fietsen is goedkoop, goed voor de gezondheid, goed voor het milieu en dus goed voor de stad”, aldus wethouder Smit. Eind 2007 verschijnt een eerste uitvoeringsprogramma van de nieuwe fietsprojecten.
10
Uit
Vrijdag 27 juli 2007
Liza Ferschtman: ‘Niets gaat boven kamermuziek’ Begin augustus is het weer zover dat de Haagse liefhebbers van kamermuziek massaal naar Delft trekken. Dit jaar staat het Delft Chamber Music Festival in Museum Het Prinsenhof voor het eerst onder artistieke leiding van Liza Ferschtman. Door Aad van der Ven ‘Een meisje van deze tijd met iets van de violisten van toen’, werd over haar gezegd. Dat was in november vorig jaar, toen Liza Ferschtman de Nederlandse Muziekprijs ontving en de toenmalige cultuurminister Maria van der Hoeven de violiste in welgekozen bewoordingen toesprak. Liza lacht er nu een beetje om, maar ontkent niet dat er een kern van waarheid in zit. Zij draagt als dochter van twee prominente Russische, naar Nederland geëmigreerde musici iets van een grote traditie met zich mee. Ook luistert zij graag naar opnamen van oude coryfeeën als Jascha Heifetz en David Oistrach, die behalve een superieure techniek ook iets heel persoonlijks in hun spel legden. “Maar”, zegt zij, “mijn ideeën zijn natuurlijk heel anders. Die grote musici van vroeger speelden vaak alles op dezelfde manier, of het nu om Bach of om Brahms ging. Dat is nu anders. Er is veel meer inzicht in de diverse stijlen”. “Jij bent toch die van die prijs?”, zei haar bovenbuurman toen Liza Ferschtman niet zo lang geleden een Amsterdams benedenhuis betrok. Liza: “Het is echt ongelofelijk hoeveel publiciteit ik heb gekregen. Dat had ik niet verwacht. Die prijs voelde ik echt als het einde van een fase en het begin van een periode waarin veel nieuws zou gaan gebeuren”.
Inderdaad, vanaf 3 augustus speelt zich het Delfts Kamermuziekfestival af, dat dit jaar voor het eerst onder haar leiding staat. Programma’s samenstellen, musici uitnodigen, gastvrouw zijn en ook nog in een groot aantal stukken meespelen, het is een omvangrijke taak die zij van Isabelle van Keulen overnam. “Ik speel in zestien stukken zelf mee, waarvan er negen nieuw voor me zijn. Dus er moet nog even flink gestudeerd worden”. Kamermuziekfestivals schieten als paddestoelen uit de grond, ook in Nederland. Musici keren massaal in de zomer het georganiseerde muziekleven de rug toe en spelen samen met bevriende musici in een informele en liefst schilderachtige omgeving. Het zijn vaak musici zelf die die festivals organiseren. Zij nodigen collega’s uit en worden op hun beurt weer uitgenodigd. Iedereen neemt genoegen met een bescheiden honorarium. Liza Ferschtman is binnen het festivalcircuit al aardig ingeburgerd. Mede dankzij haar ouders is zij al in een vroeg stadium met veel musici in contact gekomen. Dat komt haar nu, als gastvrouw van het Delftse festival, van pas.
Zware
m aa n d
Zij heeft een zware maand achter de rug. Zij speelde, ten dele met haar pianopartner Inon Barnatan, in New York, Jeruzalem en het Ierse West Cork. Daarna nog een concert in Italië, gekoppeld aan een korte vakantie daar samen met haar vriend. En nu Delft. “Soms is het moeilijk nee te zeggen, zeker wanneer je de kans krijgt met zoveel uitstekende, prettige musici samen te werken”. Haar collega Maxim Vengerov, een van de meest gevraagde violisten van deze tijd, besloot er een jaartje tussenuit te gaan, liet zijn haar blonderen en ging op tangoles. Heeft Liza Ferschtman al de drang er even uit te springen en gek te gaan doen? Nee, dat heeft zij niet, zegt zij. “Alleen dat van die tangolessen, dat
klopt. Dat ga ik inderdaad doen. Ik heb ook al flamenco gedaan. Ik houd van dansen”.
Mooiste
vioolconcert
Vooral in de kamermuziek voelt zij zich in haar element, zegt zij. “Met een orkest optreden kan natuurlijk geweldig zijn. Als alles meezit voelt het als een warm bad, zoals onlangs bij het Residentie Orkest onder leiding van Marc Soustrot. Fantastisch zoals die Soustrot mij in Beethoven de ruimte gaf en de muziek liet ontstaan. Als je dan ook nog het mooiste vioolconcert speelt dat ooit geschreven is, voel je je de koning te rijk. Maar het kan ook anders. Wanneer bijvoorbeeld een dirigent niet echt geïnteresseerd is en het orkest de indruk maakt van een anonieme massa”. De fijnste herinneringen bewaart zij toch aan de kamermuziek, zegt zij. “Spelen in een klein zaaltje en daarbij direct contact hebben met andere musici en het publiek, daar gaat toch niets boven”.
Studie
Liza Ferschtman voelt zich een ‘echte’ violiste. “Tijdens mijn conservatoriumstudie had ik ook veel belangstelling voor de altviool. Maar een van mijn leraren zei: altviool, dat is niets voor jou. Jij bent violiste. Altviolisten zijn vaak, door de rol van hun instrument in het geheel, bescheiden mensen die zich graag ondergeschikt maken aan anderen. Die leraar vond blijkbaar dat ik daar niet bij hoor”. Liza Ferschtman lacht. Zij ontkent het niet. Zij onderscheidt diverse typen musici. “Je hebt de ‘kak-musici’. Die hebben het hoog in hun hoofd en zijn gewend zijn met veel respect te worden behandeld. Je hebt ook de alternatieve musici. Geitenwollen sokken en zo. Die zitten vaak in de oude muziek, soms ook in de kamermuziek. In de kamermuziek vind je trouwens veel vriendelijke, sociale types.
Strijkkwartetten bijvoorbeeld. Die mensen moeten wel goed met elkaar omgaan. Anders lukt het niet”. Russische musici, is dat een apart slag? Van jongs af aan kwamen er in huize Ferschtman veel musici over de vloer. Liza ziet een duidelijk verschil tussen degenen die zij ‘de Sovjet-musici’ noemt en de jongeren. “De ouderen zijn vaak vrij star. Soms arrogant ook. Mede door hun uitstekende opleiding voelen zij zich superieur. Hoe fantastisch ze in technisch opzicht ook zijn, qua stijl hebben ze duidelijk beperkingen. De jongere generaties staan meer open voor nieuwe ideeën. Dat is duidelijk te horen”.
Reputatie
De meeste musici die op haar uitnodiging in Delft optreden kent zij natuurlijk persoonlijk. Maar er zijn er ook een paar die zij alleen van reputatie kent of die zij heeft gevraagd omdat zij eerder in het festival een bijzondere indruk hebben gemaakt. Zij heeft een paar accenten in het programma aangebracht. Zo zijn er een Russische en een Franse dag (5/8 en 7/8), met diverse zelden gespeelde stukken van componisten uit die landen. Traditiegetrouw is er weer een kinderconcert (8/8). Een ‘cocktailconcert’ (9/8) doet iets speels vermoeden, zeker gezien de aankondiging dat The Fabulous Shaker Boys na afloop op het podium van de Van de Mandele Zaal in het Prinsenhof cocktails zullen bereiden. Maar het programma van die avond wordt wel met het hoogst ernstige ‘Verklärte Nacht’ van Schönberg afgesloten. “Het moet geen flauwekul worden. Ik houd er niet van met muziek te sjoemelen om zieltjes te winnen”, zegt Liza Ferschtman. Delft Chamber Music Festival, 3 t/m 12 augustus, Museum Het Prinsenhof, Delft. Meer informatie: www.delftmusicfestival.nl en www.lizaferschtman.com
Liza Ferschtman. Foto: Kasskara.
’s Werelds bes Ze zijn het grote voorbeeld, dé standaard voor fotojournalistiek. Rauw, ontroerend, confronterend of gewoon mooi. De beelden die deze fotografen de wereld in sturen, zijn niet alleen een weergave van de werkelijkheid. Het is kunst. De winnende foto’s van fotojournalisten over de hele wereld zijn te zien in de World Press Photo tentoonstelling in het Atrium.
De eerste prijs in de categorie ‘People in the news, singles’. Een koloniste worstelt met een Israëlische veiligheidsambtenaar, Amona buitenpost, West Bank. Op 1 februari gemaakt door Oded Balilty. Foto rechts: Winnende foto World Press Photo 2006 van Spencer Platt.
4Adver tentie3
SPUI-MARKTHOF... ALTIJD LEKKER VERS! SLAGER-POELIER
De Markthof
De jaarlijkse expositie wordt vanaf april in veertig landen tentoongesteld, met als enige voorwaarde dat alle prijswinnende beelden zonder censuur te zien zijn. In totaal zijn er tweehonderd winnende foto’s te bewonderen. Deze zijn gekozen uit een aanbod van 4.460 fotografen uit 124 landen, met een totaalaanbod van meer dan 78.000 foto’s. Een hele eer dus wanneer een foto deze befaamde titel krijgt. De World Press Photo of the Year 2006 is gemaakt door
Uit
Vrijdag 27 juli 2007
11
Coos Versteeg is op vakantie De eerstvolgende Eetrubriek verschijnt weer op 17 augustus.
Literair Salon met Stephan Enter en D. Hooijer “Mooi, teder en indrukwekkend”, noemde Jan Siebelink de roman ‘Spel’. En hij niet alleen kon zich in deze omschrijving vinden. Boekhandel Buddenbrooks vond het tijd om de schrijver, Stephan Enter uit te nodigen. Naast Enter is ook D. Hooijer aanstaande zondag in de boekhandel aanwezig. Ze lezen voor uit eigen werk en journalist Hans Schellekens interviewt beide schrijvers. Enter debuteerde in 1999 met de verhalenbundel ‘Winterhanden’ die lovend werd ontvangen en genomineerd werd voor de Libris Literatuurprijs 2000. Zijn eerste roman, Lichtjaren, die eveneens een Librisnominatie in de wacht sleepte. Beide boeken werden ook genomineerd voor de Gerard Walschapprijs. Naast Enter is de schrijfster D. Hooijer
uitgenodigd. D. Hooijer heeft onlangs de nieuwe verhalenbundel ‘Sleur is een roofdier’ uitgebracht. Soms absurdistisch, met humor en altijd bijzonder trekt ze de lezer in haar verhalen. Haar eerdere boeken ‘Kruik en kling’ en ‘Zuidwester’ meningen waren lovend ontvangen. Ook schrijft ze poëzie en illustreert ze sommige van haar verhalen zelf.
Vragen
De auteurs lezen voor uit hun oeuvre en leggen de ontwikkeling bloot die ze als schrijver hebben doorgemaakt. Ook is er tijd om vragen uit het publiek te beantwoorden en is er een signeersessie in de pauze. Het literair salon staat onder leiding van Hans Schellekens en begint zondag 29 juli om 15.00 uur. Boekhandel Buddenbrooks, Noordeinde 160. Kosten: €5, –.
Mannenmode lang niet saai
ste persfoto’s in Den Haag
door
Miranda Fieret
Frustratie en verveling zorgde acht jaar geleden voor een nieuw evenement: het Langweiligkeitfestival. De Hofstad moest een bruisend nachtleven krijgen. Inmiddels zijn er een aantal uitgaansgelegenheden bijgekomen, maar Langweiligkeit blijft. Dit weekend is er een nieuwe editie van het festival vol muziek rondom de Grote Markt. Maar er is meer. Ook de jongerencultuur, kunst en mode zijn vertegenwoordigd. Zo laat zaterdag de mode- en textielvormgever Alexander Budike zien dat een spijkerbroek verre van saai is.
de Amerikaanse fotograaf Spencer Platt. Het beeld van de Libanese jongeren in de rode cabrio omringd door puin, is beroemd. Kranten, televisie en magazines hebben deze foto maar al te vaak gepubliceerd. De compositie met deze jongeren doorbrak een lange traditie van foto’s van honger of oorlog uit Derde Wereldlanden en had veel impact. Door de welvaart die naast de puin te zien was, kon de kijker zich meer associëren met de jongeren en de afgrijselijke situatie waar-
Het idee van een ‘perfecte’ pasvorm wordt de wereld uit geholpen. De pasvorm evolueert naar de drager. Het stiksel, de gulp, zakken, taille en denim zijn herkenbaar, maar door de deconstructie, reconstructie en verplaatsing krijgen deze standaard elementen dubbele functies of worden ze functieloos. Hiermee slaat Budike een nieuwe weg in met de pasvorm en constructietechnieken van jeans. De collectie van Budike draagt de naam ‘The DIVE of Goldfish’ en is onderdeel van het project ‘The Making of Goldfish’. Dit is een samenwerking tussen Goldfish en Let’s Communicate, twee startende ondernemingen in de creatief zakelijke dienstverlening. De collectie bestaat uit 32 spijkerbroeken voor mannen, maar volgens Shaina Pieterz van Let’s Communicate komt er zeker een uitbreiding. “Dit was een onderzoekscollectie waarbij Budike het ontstaan van mannenkleding en de constructie van broeken over de hele wereld heeft bekeken. Een pantalon is bijvoorbeeld al tweehonderd jaar hetzelfde. Nu laten we zien dat het ook anders kan en we gaan de collectie uitbreiden met jeans voor vrouwen.”. Het eindresultaat is uiteraard even wennen. Met verlengde gulpen, lage kruisen, broeken met 2 panelen en andere innovatieve textielconstructies lijkt het al lang niet meer op de oude vertrouwde spijkerbroek. “Het is natuurlijk verre van doorsnee, maar toch zijn mensen nieuwsgierig. Een aantal grote jeansmerken in Nederland hebben al interesse getoond. Volgende week hebben we Open Studio. Zo kunnen bezoekers het hele werkproces zien. Ik denk dat ze dan de constructies beter thuis kunnen brengen”. ‘The DIVE of the Goldfish’ is te zien op het Grote Marktplein, zaterdag 28 juli vanaf 20.00 uur. Toegang: gratis.
in ze zaten. Een begin van een trend? Dat kan nog niet worden gezegd. Naast deze foto hebben ook nog steeds beelden uit landen als Nigeria en Darfur de jury gegrepen. Oordeel zelf over de foto’s in het Atrium. De tentoonstelling is tot en met zaterdag 18 augustus te zien. Atrium, Spui 70 Openingstijden: Ma. t/m vr. 07.00-19.00 uur, do 7.00 – 21.30 uur, za 09.30 – 17.00 uur. Toegang: gratis
Het idee van een ‘perfecte’ pasvorm wordt de wereld uit geholpen met de jeanscollectie van Alexander Budike. Foto: Bas Adriaans.
Langweiligkeitfestival is op 26, 27 en 28 juli op en rond de Grote Markt. Voor meer informatie: www.langweiligkeit.eu Open Studio van Alexander Budike in LegoCom Stamkartplein 138 / 2521 ER Den Haag
4Adver tentie3
Help kinderen! Koop kaarten en cadeaus van Unicef. Online bestellen kan ook:
www.unicefshop.nl
UNITE FOR CHILDREN
UNITE AGAINST AIDS
Cultuur
Vrijdag 27 juli 2007
13
Haagse zomerhit in flamencosferen
’Stelletjûh nepsigeunâhs’ Eric Korsten
‘De Règâhs , dâh ken je allein mâh respek voâh hebbuh’, roept one-man-bandleider, Hagenees pur sang, flamingo avant la lettre en initiatiefnemer Johan Frauenfelder ons op de cd-hoes van zijn nieuwe dubbelsingle toe. In de uiterst vochtige omgeving van Den Haag van de laatste dagen is zo’n oppepper niet aan dovemansoren gericht. In een bomvol Lokaal Vredebreuk presenteerde de flamingogroep op 11 juli haar debuutsingle. Het woord flamingo is dubbel fout, want het gaat hier om flamenco. De flamingo verwijst naar het symbool van Den Haag: de ooievaar. Maar het Spaanse woord flamenco betekent onder andere ook flamingo. De single, ‘100% puur Flamingo’ is een poging om een luchtige maar serieus uitgevoerde fusie tot stand te brengen tussen Spaanse en Haagse tradities. Adios Amigo (hartveârsteâhrkeâhr), is een flamencotraditional, een rasechte Sevillanas zelfs – een stijl afkomstig uit Sevilla – en behelst een opgewekte en vrolijke parendans die in Zuid-Spanje nog altijd veel wordt gedanst. De tekst van de song beschrijft in onvervalst Haags de pijn die je voelt als een echte vriend definitief naar Spanje emigreert. Jè bent ut voâh mèn, het tweede nummer op de cd, is een romantische rumba die de liefde van een muzikant beschrijft voor zijn
Vo o r
de gein
De single die deze maand is gepresenteerd, maakte Frauenfelder in samenwerking met mede-Hagenees en halve Spanjaard, flamencogitarist en studiotechnicus Arturo Ramón. “Tijdens mijn optredens doe ik voor de gein zo nu en dan wel eens stukjes in het Haags. En daar kreeg ik dan steevast enthousiaste reacties op”, legt Frauenfelder uit. Hij besloot er een act in de vorm van een cd van te maken. “In het tijdsbestek van een paar weken heb ik het nummer eerst wat naar mijn hand gezet en er daarna zelf de tekst bij geschreven. Vervolgens heb ik in mijn eigen studiootje thuis de meeste partijen voor mijn rekening genomen, ook de zangpartijen. Ramón heeft die opnamen daarop perfect afgemixt”. Het zal nog een hele klus worden om de nummers ook live op het podium te laten klinken zoals op de cd. Frauenfelder: “In een studio kun je ongelimiteerd knutselen en schaven, en kun je aan een
Johan Frauenfelder laat zien dat je niet naar Spanje hoeft voor flamencomuziek. Foto Creative Images opname wat dan ook toevoegen. Ook deze cd klinkt alsof er heel wat mensen meespelen. Maar ik speel dus vrijwel alles zelf. Al de partijen zijn dus na elkaar opgenomen. Voor een live-uitvoering op
Lelijke kamerschermen met mooie theaterfoto’s in het Nutshuis door
Babeth Knol
Wie alle galerieën van Den Haag al kent en toe is aan iets anders kan terecht op veel meer plaatsen dan verwacht. Ook in wachtruimtes en binnenpleinen duiken exposities op, sommige van de bibliothecaresse die in haar vrije tijd een aquarelcursus volgde, sommige van verrassende kwaliteit. In het Nutshuis, waar vroeger de Nutsspaarbank was gevestigd, vinden geregeld culturele activiteiten plaats. Er zijn regelmatig lezingen en bijeenkomsten en het is de basis van het Todays Art Festival. Dependance Villa Nuts biedt een podium voor jonge beeldende kunstenaars. Op dit moment is nog tot eind augustus een expositie van theaterfotograaf Jan-Evert Zondag te zien. Hij volgde vijftien voorstellingen die werden gespeeld in het kader van het Culturalis Theater Festival dat in april van dit jaar plaatsvond. Uiteenlopende stukken die op onalledaagse locaties zoals een tram, een café of een schildersatelier werden gespeeld. Een expositie die volgens het nieuwsbericht van het Nutshuis op veler verzoek op herhaling is, dus wel de moeite waard zou moeten zijn. Maar na het passeren van de receptie valt het uitzicht een klein beetje
tegen. De foto’s zelf zijn goed. Een paar interessante close-ups vangen meteen de blik. Maar het blijven natuurlijk vooral registraties van een kunstuiting. Daardoor is de expositie vooral heel spannend voor familieleden en vrienden van de spelers, die er toevallig ook in kleine getalen rondliepen bij het bezoek, speurend naar ‘hun’ acteur.
Levenslust
Toch overstijgt Jan-Evert Zondag het niveau van de gewone vakfotograaf. Deze theaterliefhebber, die van zijn hobby zeer succesvol zijn beroep heeft gemaakt, weet de energie van de voorstelling te vangen. Als kijker zie je een scène uit de voorstelling, die een idee geeft van de sfeer van het verhaal. Eén close-up en een serie kleine beelden die een paar aanwijzingen geven wat er in het verhaal gebeurt. Daarnaast zie je in de foto’s het enthousiasme en de drive van de acteur, de mens achter het karakter. Een aantal foto’s tonen de spelers terwijl ze volledig zijn verdwenen in hun rol. De levenslust die ze uitstralen werkt aanstekelijk. Samen met de korte tekstjes over de voorstelling hebben deze foto’s honderd keer meer effect dan een gidsje van de schouwburg. Jan-Evert Zondag lijkt door bijna ieder
dans- of toneelgezelschap in Den Haag en omstreken te worden ingeschakeld om hun voorstellingen vast te leggen. Overal kom je zijn naam tegen. Af en toe ook met autonome foto’s. Vorig jaar waren zijn foto’s te zien op het Noorderlicht fotofestival. Niet verbazend: hij is goed in wat hij doet. Maar om dit een mooie expositie te noemen moet de presentatie echt beter… De kartonnen borden waarop de foto’s zijn afgedrukt lijken rechtstreeks van de ouderwetse schoolfotograaf met zijn flauwe grapjes te stammen. Zelfs zonder de ezelsoren en vouwen hadden ze geen recht gedaan aan de foto’s. En nu ik er over nadenk… Ook de schotten waarop die kartonnen zijn geplakt zouden niet hebben misstaan in een aula van een school. In ieder geval verspillen het Nutshuis en Culturalis, die betrokken zijn bij de subsidies en stimuleringsprogramma’s voor de kunst en cultuur in Den Haag, blijkbaar geen geld aan bijzaken als luxe presentatiemateriaal. ‘Terugblik op het Theaterfestival’ te zien t/m 28 augustus in het Nutshuis, Riviervismarkt 5, Den Haag. Openingstijden: Maandag t/m vrijdag van 9.00 tot 17.00 Meer informatie: www.nutshuis.nl of 070-3459090
een podium zou je dan een enorme bezetting nodig hebben. Dat is nauwelijks te verwezenlijken”. Optredens zijn er overigens binnenkort niet te verwachten. Pas na de zomer staan er voor Frauenfelder
en NL Mundo optredens in de agenda. De cd is te koop bij Plato, te bestellen via iedere reguliere platenhandelaar of via de website www.nldisco.com
Warme bop van het Axel Hagen Quartet Eigenlijk kan het niet beter wanneer je het jazzseizoen eindigt: een optreden van een kwartet dat een nieuwe cd presenteert en waarin ook nog eens een aantal jazzmusici spelen die toppers zijn op hun instrument. Dat is het geval op 28 juli in De Regentenkamer als daar het Axel Hagen Quartet de nieuwe cd ‘As Long As There’s Music’ ten doop houdt. Hagen is een 43-jarige Duitse gitarist die in Nederland studeerde, gitaar bij Wim Overgaauw en jazztheorie bij Frans Elsen. En als je bij iemand in Nederland voor jazztheorie moet zijn, dan is het Elsen. Hij was de man die in Nederland de jazzopleidingen aan de conservatoria hielp opzetten. Die als docent aan het Koninklijk Conservatorium van Den Haag een aantal praktijk-lesboeken schreef met meespeel-cd’s, en kortgeleden zijn tweedelige Jazz Harmony publiceerde (in het Engels en het Nederlands). “Frans is een ongelooflijke pianist”, vertelt Hagen – die onder meer bij het Metropole Orkest speelde – in de liner notes van de cd. “Door hem leerde ik de bebop kennen en al de songs die met die stijl geassocieerd worden”. Elsen (73) is dan ook de pianist in Axels kwartet. De meester en de leerling naast elkaar, maar dat soort verschillen verdwijnt wanneer ze samen spelen of improviseren. Want zo is jazz. Verder bassist Jacques Schols, een jaar jonger dan Elsen en ook al zo’n oude rot in zijn stiel, en de Duitse drummer Peter Kahlenborn, een leeftijdgenoot van Hagen. De titel van hun cd, ‘As long as there’s music’ komt van een van de standards op de cd, een song van Sammy Kahn en Jules Styne afkomstig uit de film ’Step Lively’ uit 1944. Je zou die titel hun credo kunnen noemen. Hij staat hier voor jazz die mooi wil zijn, fijn- en zachtzinnig swingend, met de wortels in het bop-idioom, maar ook melodieus en vooral van een opvallende warmte. Met oude bekenden erop als Gershwins ‘Who cares’ en ‘Some of these days’, maar ook een minder bekend Charlie Parker-stuk (‘Segment’) en twee pittige Tad Dameron-composities (‘Smooth as the wind’ en ‘The scene is clean’). Axel Hagens cd verscheen op het Blue Jack-label. En de grote man daarachter is de Hagenaar Henk Toorenvliet. Die kwam, enkele jaren geleden alweer, opeens uit de lucht vallen met een serie cd’s ‘Music in the streets’ waarvoor hij jazzmuzikanten uit Frankrijk, Italië en België soms letterlijk ‘van de straat plukte’ en in een studio liet opnemen. Daarna begon hij te zoeken naar Nederlandse studio- of radio-opnames – vooral in het bebop-idioom – die nooit uitgebracht waren en zette die ook op cd. Hij bracht de muziek van Cees Slingers legendarische ‘Diamond Five’ (met Jacques Schols) opnieuw onder de aandacht, en organiseerde onder meer nieuwe Haagse sessies met Slinger in De Regentes (met Greetje Kauffeld) en in wijlen de Haagse jazzclub Pannonica (met Slide Hampton). Toorenvliet – die zich met zijn boek ‘Uniformen, spiegels van hun tijd’ook nog op cultuur-historisch gebied begaf – is zo’n liefhebber waarvan de jazzmuziek (altijd in de hoek waar de klappen vallen) er niet genoeg van kan hebben. Een uitgebreide reeks voorproefjes van het kwartet van Axel Hagens is te horen op diens website.
door Bert Jansma
door
flamingodanseres in roze rok met stippen: ‘So krèg mèn groen/geile hagt toch un rose randje’. Initiatiefnemer van het project is Johan Frauenfelder, oprichter van flamencogroep NL Mundo, hoofdredacteur van tijdschrift Tablao Flamenco en eigenaar van platenlabel NL Disco. Frauenfelder nam in het verleden al eens een flamenco-achtige versie op van het lijflied van en voor Rotterdammers, Ketelbinkie, met destijds de ook in Haagse omstreken niet onbekende Spaanse zanger Miguel Corcho in de gelederen. Dat was voor de cd Toen wij uit Rotterdam vertrokken, waarop in Nederland wonende allochtonen zeemansliederen ten beste gaven.
Jazz deze week
Onvervalst Haags beesten met De Règâhs. Keihard meebrullen mag met de zomerhit van deze Haagse flamingogroep: Adios Amigo.
www.axelhagen.com www.regentenkamer.nl www.bluejackjazz.com
Pianist Hein van der Gaag op driedaags kunstfestival
Foto uit ‘Op’ door theatergroep Wats
Jazzpianist Hein van der Gaag is zaterdag 28 juli te horen op een Haagse kunstmanifestatie die drie maal drie dagen plaats vindt onder de titel ‘De renaissance en nu’. Van der Gaag, niet al te vaak meer optredend in de residentie, is een van de trekkers in een gevarieerd gezelschap van beeldend kunstenaars, dichters en musici. ‘Expo 2007’ is de ondertitel van deze driedaagse die tegelijkertijd een expositie is van het werk van de deelnemende kunstenaars. Onder hen Sipke Huismans, Molona Boertien, Nicky Konings, Rudi Alexander (kunstschilder en gitarist), Jessica Bravo Trujillo (actrice en schilderes). Poëtische bijdragen komen van o.a. Luke Leighton, Joris Schiks, Stef de Niet en ‘Vrienden in gedicht’. De eerste ‘driedaagse’ vindt plaats op 27, 28 en 29 juli, de tweede op 3, 4 en 5 augustus, de derde op 10, 11 en 12 augustus.
Steeds tussen 16.00 en 19.00 uur en achtereenvolgens getiteld ‘Music on my mind’, ‘Poetry in my heart’ en ‘Making art’. De ‘driedaagses’ zullen zich afspelen in een atelier (binnen en buiten) tussen de Constant Rebecquestraat (23/25) en de Dibbetstraat (‘0’, even zijde) met ingangen aan beide adressen. Van der Gaag - nog altijd in Amsterdam in jazzclub Alto te horen -, omschreef zijn houding in de jazz eens met ‘als het niet swingt heeft ’t geen zin’: een pianist die kan grossieren in ‘blue notes’ en die, als je heel lang aandringt, ook nog wel een van de ‘boogies’ speelt waar hij roem mee oogstte. Bezoekers wordt een bijdrage van vijf euro gevraagd. Voor informatie http://de-renaissance-ennu.org
Vrijdag 27 juli 2007
Is te koop op de volgende locaties: • Postkantoor Den Haag ZuidWest, Almeloplein 60-61, 2533 AD Den Haag • Tabakshop Waldeck, Alphons Diepenbrockhof 165, 2551 LD Den Haag • C 1000 van Leest, Alphons Diepenbrockhof 6, 2551 LD Den Haag • Tabakshop Duran, Apeldoornseln 292, 2573 LM Den Haag • Primera Appelstraat, Appelstraat 230, 2564 EL Den Haag • Scryptopoint, Appelstraat 242/244, 2564 EL Den Haag • Trofmarkt Van Olst, Arabislaan 38, 2555 DL Den Haag • Grooteman, P F J Arnold Spoelplein 93, 2553 CG Den Haag • Le Cigare, Badhuisstraat 187, 2584 HH Den Haag • De Gebroeders Jong, Bankastraat 3a, 2585 EE Den Haag • Korlvinke-Fumé, Beeklaan 385a, 2562 AZ Den Haag • Primera van de Wege, Betje Wolfstraat 132, 2533 HT Den Haag • Joop Vlak, Betje Wolfstraat 271, 2533 HM Den Haag • Texaco Bezuidenhoudseweg, Bezuidenhoutseweg, 2270 AA Voorburg • Mieke & Peter Lectuur en Tabak, Boekhorststraat 101A, 2512 CM Den Haag • Spar Clingendael, Breitnerlaan 271/ 273, 2596 GZ Den Haag • Bronovo Shop, Bronovolaan 5, 2151 RH Nieuw Vennep • Elka, Brouwersgracht 4, 2517 XD Den Haag • Ziekenhuis Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1, 2262 BA Leidschendam • Tabaksspeciaalzaak Naomi, Castricumpln 44, 2547 JA Den Haag • Bruna Centraal Station, Centraal Station, 3503 AG Den Haag • Mieke’s Striptiek, Chassestr 71, 2518 RW Den Haag • Supermarkt Hanemaaijer, D. Hoogenraadstraat 45, 2586 TC Den Haag • Koning Tabakspeciaalzaak, Damlaan 22, 2265 AN Leidschendam • Carla’s, De Savorin Lohmanplein 22b, 2566 AC Den Haag • Multi- media en Lifestylshop, Deltaplein 512/513, 2554 GH Den Haag • DunaVista BV, Deltaplein 550, 2554 GH Den Haag
• Dastan Tabakshop, Denneweg 132a, 2514 CL Den Haag • Aurora, Dr. H. Colijnlaan 305-307, 2283 XK Rijswijk • Totaal gemak Driebergenstraat, Driebergenstraat 321, 2546 BJ Den Haag • Sigarencorner Nesli, Elandstraat 93, 2517 XD Den Haag • Texaco Escamplaan, Escamplaan, 2270 AA Voorburg • Van Amerongen Boek en Kantoor, Fahrenheitstr 536 - 546, 2561 DJ Den Haag • Bruna Fahrenheitstraat, Fahrenheitstraat 446, 2561 DG Den Haag • Brink Sigarenmagazine, Fahrenheitstraat 541, 2561 DA Den Haag • Merlijn Tabak en Lectuur, Forellendaal 286, 2553 LM Den Haag • Adelante Cigarross, Frederik Hendriklaan 152, 2582 BJ Den Haag • De Vulpen, Frederik Hendriklaan 179, 2582 CA Den Haag • Paagman Den Haag B.V., Frederik Hendriklaan 217, 2582 CB Den Haag • De Haagse Boekerij, Frederikstraat 24, 2514 LK Den Haag • Markthof Sigaretten en Postzaken, Gedempte Gracht 405 J, 2512 AM Den Haag • De Oude Leeuw, Geestbrugweg 5/7, 2281 CC Rijswijk • Bruna Gentsestraat, Gentsestraat, 2587 HV Den Haag • Gouverneur Tobacco, Goeuverneurlaan 361, 2523 CA Den Haag • Bruin´s Sigaren en Lectuur, Goudenregenplein 58, 2565 GK Den Haag • Tabakhuis Van de Arend B.V., Governeurlaan 664, 2523 CS Den Haag • Ben Goudswaard, Heelsumstraat 27, 2573 NE Den Haag • Wijngaards, Heeswijkplein 9, 2531 HC Den Haag • Ylona Tabacshop, Henry Dunantlaan 86-88, 2286 GE Rijswijk • Walk In Stripboekhandel, Herengr 13, 2511 EG Den Haag • Van Stockum Boekverkopers, Herengr 60, 2511EJ Den Haag • Night 2 Night, Herengracht 1, 2511 EG Den Haag • Bruna Herenstraat, Herenstraat 5, 2282 BN Rijswijk • Primera Lancee, Herenstraat 84, 2282 CA Rijswijk • Van der Sprong, Het Kleine Loo, 2592 CK Den Haag
• The Read Shop, Hildo Kroplaan 96, 2552 XT Den Haag • Primera Dewir, Hillenaarplantsoen 85, 2284 VS Rijswijk • Sigarenmagazijn Canarat, Hobbemastraat 190, 2526 JT Den Haag • Zigger In den Boogaard, J. Friso Promenade, 2282 XX Rijswijk • Bruna Kon. Julianaplein, Kon Julianapln 24, 3503 AG Voorburg • Tabakshop Oranje, Jan Hendrikstraat 7, 2500 XX Den Haag • Totaal gemak Jan Heintz, Johanna Westendijkplein 62, 2521 EN Den Haag • Groeneweg, Juliana van Stolberglaan 284, 2595 CP Den Haag • Esso Ligthart Kaapseplein, Kaapseplein 100, 2572 NH Den Haag • W.A.C. van Leeuwen, Keizerstraat 119, 2584 BD Den Haag • Geja-Sadia, Keizerstraat 33, 2584 BB Den Haag • Boekhandel Scheveningen, Keizerstraat 50, 2584 BK Den Haag • Bruna Kon. Julianaplein, Kon Julianapln 24, 3503 AG Voorburg • Totaal gemak Julianaplein, Kon. Julianaplein 7, 2274 JD Voorburg • Pelgrim Boeken en Muziek, Korte Poten 42, 2511 EJ Den Haag • Texaco Laan, Laan, 2270 AA Voorburg • Primera Wijnands, Laan van Meerdervoort 197, 2517 BB Den Haag • Sigarettenmagazijn Obdam, Laan van Meerdervoort 868, 2564 AS Den Haag • Boekhandel De Kler, Langstraat 148, 2242 JX Wassenaar • Daily shop Wassenaar, Langstraat 192 a, 2242 JZ Wassenaar • Texaco Leyweg, Leyweg, 2270 AA Voorburg • Haga Ziekehuis Leyenburg, Leyweg 275, 2545 CH Den Haag • Zigger, Leyweg 651, 2545 GK Den Haag • Zigger, Leyweg 707, 2545 GM Den Haag • Bruna Leidschenhage, Liguster 38, 3503 AG Leidschendam • Primera Zuydwijk Leidschendam, Liguster 81, 2262 AC Leidschendam • Medisch Centrum Haaglanden, Westeinde, Lijnbaan 32, 2512 VA Den Haag • Totaal gemak Dubb, Lindelaan 243, 2282 EV Rijswijk
• De Tabacotiek TTS, Loosduinse Hoofdstraat 180, 2552 AL Den Haag • Texaco Michel Vrijenhoeklaan, Michel Vrijnehoeklaan, 2270 AA Voorburg • Texaco Midachterweg, Midachterweg, 2270 AA Voorburg • Den Haag Marketing & Events, Nassaulaan 25, 2512 XX Den Haag • Van Stockum, Noordeinde 62, 2514GK Den Haag • ‘t Brandpunt Sigarenmagazijn VOF, Oostdorperweg 57, 2242 NE Wassenaar • Tabakshop De Oude Man, Oudemansstraat 103, 2522 SE Den Haag • Doorschodt Sigarenmagazijn, Paletplein 85, 2526 GZ Den Haag • Boekhandel A. Houtschild, Papestraat 13, 2513 AV Den Haag • Bruna Parijsplein, Parijsplein 3, 3503 AG Wateringseveld • Match-box, Parkweg 280A, 2271 BH Voorburg • Heynen, Parkweg 294, 2271 BH Voorburg • Hartelust, Parkweg 46, 2271 AK Voorburg • Selexyz Verwijs, Passage 39, 2511 AC Den Haag • Hamilton, Passage 9, 2511 AB Den Haag • Efficiency, Piet Heinstraat 118, 2518 CH Den Haag • Primera De Jong, Prins Hendrikstr 74, 2518 HV Den Haag • De Jongens Tabaks - Post en Tijdschriften, Reinkenstraat 93, 2517 CS Den Haag • Primera De Sluis, Sluisplein 3, 2266 AV Leidschendam • Primera Snijdersstraat, Snijdersstraat 4, 2525 BX Den Haag • Winkelen/ Wedden, Soestdijksekade 26, 2574 AM Den Haag • Primera Scholten, Soestdijksekade 389, 2574 BA Den Haag • Vivant City, Spui 169, 2511 BM Den Haag • Knijff Sigarenmagazijn, Stationswg 95a, 2515 BK Den Haag • Uw kruidenier, Stevinstraat 250, 2587 EW Den Haag • Tabak & Gifts Patrick, Terletstraat 23, 2573 EW Den Haag • Van Seters, Theresiastraat 123, 2593 AE Den Haag • Totaal gemak Theresiastraat, Theresiastraat 260,
2593 AW Den Haag • Primera Van de Hoogen, Theresiastraat 53, 2593 AA Den Haag • Read Shop, Theresiastraat 93, 2593 AC Den Haag • Primera Van der Zwaan, Turfmarkt 18, 2511 CA Den Haag • Sigarenmagazijn De Pauw, Valeriusstraat 16, 2517 HR Den Haag • Esso Valkenbos, Valkenboslaan 333, 2563 CZ Den Haag • Totaal gemak De Valkenier, Valkenbosplein 12, 2563 GB Den Haag • Esso Wassenaar, Van Cranenburglaan181, 2241 PM Wassenaar • Daily shop Hoytema, Van Hoytemastraat t/o 40, 2596 ER Den Haag • Texaco Verhulstplein, Verhulostplein, 2270 AA Voorburg • De Jongens, Vlamingstraat 6, 2511 BD Den Haag • Bruna Vlierboomstraat, Vlierboomstraat 582, 3503 AG Den Haag • Vingerling Boekhandel, Vliethof 88, 2291 RZ Wateringen • C 1000 Volendamlaan, Volendamlaan 670, 2547 CK Den Haag • Esso Ligthart, Vreeswijkstraat t/o 301, 2546 AJ Den Haag • Selecta Tabac, W. Alexander promenade, 2284 DH Rijswijk • Versmarkt Rene Daane, Waalsdorperweg 103, 2597 HR Den Haag • K2 Tabakshop, Wagenstraat 113, 2512 AS Den Haag • Fonville, Walnootstraat 1, 2555 XH Den Haag • Techador De rokende ooievaar, Weimarstr 125, 2562 TG Den Haag • Primera Jan Kramps, Weimarstr 349, 2562 HK Den Haag • Van alles wat, Weissenbruchstraat 296, 2586 GP Den Haag • J. Van Bezeij, Weissenbruchstraat 54, 2596 GK Den Haag • Dolfijn Sigarenmagazijn, Westduinweg 70, 2583 EK Den Haag • De Kiosk, Willem Royaardsplein 25, 2597 GS Den Haag • Overman tabakspeciaalzaak, Willen de Zwijgerlaan 76 b, 2582 ES Den Haag • Barelli Stripwinkel, Zoutmanstraat 80, 2518 GT Den Haag • Esso Ligthart Zwolsestraat, Zwolsestraat 443,
Opening nieuw stadion ADO: ook ruimte voor het verleden
Martin
Programma Adres:
Haags Kwartier 55, Forepark Den Haag Datum: Zaterdag 28 juli 2007 17.00 uur Ontvangst 19.00 uur Start officiële programma 19.30 uur Officiële openingshandeling 20.00 uur ADO Den Haag – Haaglands elftal 21.45 uur Informele afsluiting Alle supporters die vóór zaterdag 28 juli aanstaande de ADO Den Haag Card aanvragen, zijn verzekerd van gratis toegang tot de openingsceremonie van het nieuwe stadion. Toegang is mogelijk op basis van één van de onderstaande regelingen:
Het nieuwe stadion in vogelvlucht. Artist impression: NV ADO Den Haag.
‘Het Zuiderpark, de lange zij, een warme worst, supporters om je heen, die lange Van Vianen’, op deze manier leeft wat ruim 80 jaar de thuishaven van ADO Den Haag was, voort in Harry Jekkers ”Oh oh Den Haag’. Aanstaande zaterdag wordt het nieuwe onderkomen van de enige betaald voetbalorganisatie van Haaglanden geopend. Het nieuwe stadion is voor alles publieks- en gebruiksvriendelijk. Naast alle hypermoderne aspecten, is er ook ruimte voor het roemrijke verleden van de club.
Zo komt er een museum met trofeeën en souvenirs uit lang vervlogen tijden. Daarnaast verhalen de muren van de promenade rond het veld, de ADO-Passage, in woord en beeld van de geschiedenis. Ongetwijfeld zal zaterdag veel aandacht uitgaan naar het Haagse Heldenplein, waar verleden en heden samenkomen. Dit plein ligt voor het nieuwe stadion, is in verschillende secties ingedeeld en in het midden van iedere sectie komt een speciale tegel met naam en hoogtepunten van een legende uit de ADO Den Haag-historie. Aardig is dat er ook voor supporters de mogelijkheid is met hun eigen steen – met persoonlijke inscriptie – tussen de legenden uit de historie te komen. In het midden van het plein staat prominent het standbeeld van legende Aad Mansveld.
1. Houders van een nieuwe ADO Den Haag (Seizoen) Club Card krijgen op vertoon van deze kaart in combinatie met een geldig legitimatiebewijs (paspoort, identiteitskaart of rijbewijs) gratis toegang tot de Haaglanden Tribune of Aad Mansveld Tribune. 2. Supporters die de ADO Den Haag (Seizoen) Club Card reeds hebben aangevraagd, maar deze nog niet hebben ontvangen, krijgen een gepersonaliseerde uitnodigingsbrief toegestuurd. Deze brief, die strikt persoonlijk en niet overdraagbaar is, geldt dan als eenmalige vervanging van de ADO Den Haag Card. Ook in deze situatie geldt dat een geldig legitimatiebewijs dient te worden getoond. 3. Voor supporters die in de laatste dagen voor de openingsceremonie hun ADO Den Haag (Seizoen) Club Card aanvragen, wordt een alternatieve regeling getroffen. Zij worden hierover bij aanvraag van hun kaart persoonlijk geïnformeerd.
Op het verkeerde been
loof ik het 20 jaar na dato nog steeds niet. Later ging ik er iets meer van begrijpen
malige Zuiderparkstadion. De aanblik
waarom deze man niet in pakweg Barce-
van De Grote Leegte leidde bij mij vrij-
lona, Milaan of Manchester speelde, maar
wel direct tot in hoog tempo over el-
wel bij ons. Tony was, zoals dat heet, ‘a cha-
kaar duikelende herinneringen: spelers,
racter’. Gek van voetbal, hij wilde graag win-
blunders, spreekkoren, geuren en kleu-
nen, maar tijdens de trainingen spaarde hij
ren, zelfs de jingles (‘Van der Horst, Van
zich om te kunnen vlammen in de wedstrijd
der Horst, lest uw muzikale dorst’). Mijn
en, zo gingen de verhalen, tot in de kleine
‘Zuiderparkjaren’, ze lopen van 1986 tot
nachtelijke uurtjes. Zowel doordeweeks als
2007. Die jaren begonnen meteen goed.
de avond voor de wedstrijd. Pas wanneer
Met
Morley.
de bezorgers van de ochtendkrant zuch-
De man met het uiterlijk van een filmster
tend aan hun dagelijkse ronde begonnen,
was begin jaren tachtig als ‘wonderwinger’
zocht Tony tevreden zijn bed in zijn hotel
uitgegroeid tot een legende bij Aston Villa,
aan de Scheveningse boulevard op, zich
waar hij – volledig spelend op gevoel – de
de voorafgaande uren bepaald niet in
tribunes betoverde met fabuleuze acties en
kruidenthee te hebben ondergedompeld.
belangrijke goals. Hij won er de Europa Cup
En toch wekelijks uitblinken. Zo plots als
II tegen Bayern München in 1982, waarbij
hij kwam, zo plots ging hij twee jaar later
hij de assist voor de winnende treffer aan-
ook weer. Wat Morley nu doet? Ik heb echt
reikte, het jaar erop de Europese Super Cup,
geen flauw idee. Ongetwijfeld iets verras-
zes keer speelde hij voor het Engelse elftal.
sends. Wie op het veld als hoogste doel
Natuurlijk was FC Den Haag een aardige
heeft om mensen op het verkeerde been
club, en was Morley zelf al begin dertig
zetten, kan dat daarbuiten meestal ook
toen hij hier kwam, maar een voetballer
maar moeilijk laten.
de
komst
van
Tony
van dat kaliber in het Zuiderpark? Het is dat ik het met eigen ogen heb gezien en de
Het is een vaste traditie geworden. Op de derde zaterdag van juli vindt in het Westbroekpark het Open Haags Kampioenschap Jeu de Boules plaats. Ook afgelopen weekend streden ongeveer 280 deelnemers om de zogenaamde Hopjesbokaal. Eppo Ford
Op een stuk gras, niet ver van het complex van korfbalvereniging Scheveningen dat haar faciliteiten beschikbaar stelt, zijn een tiental banen afgebakend door roodwit lint. De deelnemers zitten rondom de banen, en wisselen in afwachting van de vierde en laatste ronde eerdere ervaringen uit. Ted Evers, voorzitter van de organiserende Jeu de Boules vereniging B-3, ziet hoe de negende editie van het evenement op rolletjes loopt. “Het is gezellig. De entourage is leuk en we hebben altijd goed weer”, stelt hij tevreden vast. Een dag eerder regende het nog. Dat er op gras gespeeld wordt, is redelijk bijzonder. Evers: “Normaal gesproken wordt er op parelgrind gespeeld. Gras is niet officieel”. De reden is organisatorisch van aard, het Open Haags Kampioenschap behoort tot de grotere Jeu de Boules toernooien van Nederland. Maar dat geluk dankzij het gras een grotere rol speelt, ziet hij niet als nadeel. “Het maakt het avontuurlijker. Techniek speelt hier minder een rol, waardoor meer spelers dan gewoonlijk een kans maken om te winnen”. Twee jonge beveiligers met een geel hesje aan lopen langs de banen naar iemand van het organisatiecomité. Niet veel later klinkt uit de luidsprekers dat iemand zijn sleutels in een fiets heeft laten zitten. Evers, over de beveiligers: “Zij zijn van het Mondriaan College. We hebben veel deelnemers, sommigen komen van ver en zijn met de auto; we willen niet dat er iets met hun spullen gebeurt”. De beveiligers behoren tot de jongste van de paar honderd mensen die zich verzameld hebben. Het vooroordeel dat Jeu de Boules voornamelijk beoefend wordt door senioren, blijkt helemaal waar. Evers, zelf vijfenzeventig: “We zeggen dat Jeu de Boules voor vijftig plus is, maar het is
Voornamelijk beoefend door senioren. Foto: Creative Images eerder boven de zestig jaar. Juist op onze leeftijd wil je meer dan alleen thuis zitten achter een puzzel. Het is een leuk spel, ook vanwege de sociale aspecten”.
Ve r s l i n g e r d
Dat er overigens uitzonderingen zijn, bewijzen de uiteindelijke winnaars, Marcel van Nieuwenhuizen en Frances van Donge, beiden 23, en respectievelijk afkomstig uit Schoonhoven en Rotterdam. Van Nieuwenhuizen: “Wij zijn over het algemeen de jongste of bijna jongste. Maar voor ons is dat geen probleem. Er zijn een hoop leuke mensen die gewoon goed spelen”. De regerend tweevoudig Nederlands kampioen – samen met zijn vader - raakte
zoals zoveel Nederlanders tijdens een vakantie verslingerd aan Jeu de Boules. Net zoals zijn koppelpartner Van Donge, werd hij rond zijn zeventiende lid van een Jeu de Boules vereniging, zij het beiden van een verschillende. Ze kennen elkaar via toernooien in de Rotterdamse regio, waar ze onder andere tegen elkaar speelden in de finale van de Champions League.
Zelfver trouwen
Ze speelden op het Open Haagse Kampioenschap voor de eerste keer samen. Van Nieuwenhuizen: “Ik heb een jaar of zes geleden ook deelgenomen. We werden dit jaar door B-3 uitgenodigd en besloten er samen naar toe te gaan”. Het koppel kwam voor winst, al zagen ze vooraf een
foto’s hier voor me heb, want eigenlijk ge-
Jaja, daar sta je dan ineens, in het voor-
Altijd goed weer bij de Hopjesbokaal
door
15
Sport
Vrijdag 27 juli 2007
klein beetje op tegen het spelen op gras. “Je hebt toch een bepaalde techniek. Maar het pakte goed uit.”. Ook het samenspel ging goed. “Het liep gesmeerd. We haalden allebei ons niveau”. Een belangrijke basis van hun zege legden ze in de eerste werpronde in de allereerste partij, waarin ze de maximale score van zes punten gooiden. “Dat is wel goed voor je zelfvertrouwen”. De vier partijen werden vervolgens met duidelijke cijfers gewonnen: 13-0, 13-1, 13-2 en 13-0. Waarna ze voor een jaar de eigenaren zijn van de Hopjesbokaal. En de concurrentie is gewaarschuwd. “Volgend jaar proberen we de titel te verdedigen. Als we tenminste niet op vakantie zijn”, aldus Van Nieuwenhuizen.
Martin
van
Zaanen
Tip 5 Ook komende week staat er een aantal interessante sportevenementen op de agenda. Den Haag Centraal maakte voor u een kleine selectie. Wat valt er – ondanks het zomerseizoen – allemaal te doen, zien en beleven? 1. H aaglandia – B nei Yehuda (I sr.). Het nieuwe voetbalseizoen komt er aan. Ter voorbereiding speelt Haaglandia tegen de derde club van Tel Aviv, die bekend staat om haar fanatieke aanhang. Het afgelopen seizoen eindigde de club als negende in de Israëlische competitie. Vrijdag 27 juli, aanvang 19.45 uur, Sportpark Prinses Irene, Schaapweg, Rijswijk. 2. O fficiële opening nieuw stadion ADO D en H aag Na jaren van voorbereiding is het eindelijk zover, ADO Den Haag betrekt het nieuwe stadion. Op zaterdag 28 juli wordt dit gevierd met een feestelijke opening. Er staat onder andere een wedstrijd tegen de beste amateurs uit de Haagse regio op het programma. Start officieel programma 19.00 uur, aanvang wedstrijd 20.00 uur, Forepark. 3. NK B eachsoccer Voor nog meer voetbal, maar dan in zomerse sferen, kunt u het beste terecht in het Beachsport Stadion. Daar wordt op zondag 29 juli gestreden om het Nederlandse kampioenschap, in diverse categorieën. De finale in de Pro League wordt geleid door niemand minder dan Roelof Luinge. Aanvang eerste wedstrijden 12.30 uur, Beachsport Stadion, Strandweg. 4. L aser R adial EK ( dames ) en WK ( heren ) In de eenmansboten zullen van zondag 29 juli tot en met vrijdag 3 augustus een paar honderd zeilers voor de Scheveningse kust strijden om de Europese titel en de Wereldtitel. Het Europese kampioenschap van de dames geldt tevens als kwalificatiewedstrijd voor de Olympische Spelen. De wedstrijden zijn ook vanaf het water te volgen. Voor meer info, zie www.wkzeilen.nl. 5. 35 ste Wateringse W ielerdag Het criteriumcircuit draait weer op volle toeren na de Tour de France. Wie de helden van dichtbij wil zien, kan op woensdag 2 augustus naar Wateringen komen. Michael Boogerd en Steven de Jongh zijn al gecontracteerd, maar de kans is groot dat zij niet de enige toppers zijn. Zal de gele trui er ook zijn? Aanvang programma 10.30 uur. De profs zullen starten om 18.45 uur. Start/Finish: Kerklaan, Wateringen.
16
Service
Vrijdag 27 juli 2007
g Theater / muziek / evenementen VRIJDAG 27 JULI 10.00
10.00
10.00
11.30
13.00
18.00
20.00
20.00
21.00 21.00
23.00
23.00
Diverse locaties (rondom Kijkduin): “Koninkrijksspelen voor de Jeugd”, een week lang wordt een sportieve strijd gestreden tussen jonge Antillianen, Arubanen en Nederlanders. Programma op www.koninkrijksspelen2007.nl Omniversum: “Omniversum. Ronduit Spectaculair”, prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Voor de zomeraanbiedingen kijk op www.omniversum. nl SEA LIFE Scheveningen: “De Noordzee – lekker zwemmen??!”, leuke en leerzame presentaties over wat je allemaal in de Noordzee vindt. Tevens poppenkastvoorstellingen. Tot 20.00 uur. www. sealife.nl Stoomgroep West Zuiderpark: “Treintje rijden in het Zuiderpark”, maak een ritje met een echte miniatuur stoomtrein (niet bij slecht weer!). € 0,80 kind € 0,65 per rit. Tot 16.30 uur. www.stoomgroepwest.nl Duinrell: “Zomershow”, verrassende show door illusioniste Sittah in het Zomertheater. (Shows om 13.00, 14.30 en 16.00 uur). Duinrell open van 10-18 uur. € 17,– excl. Tikibad (open tot 22.00 uur). www.duinrell.nl Strandpaviljoen De Fuut: “Paëlla-avond”, met swingende live muziek door Serverino’s Fado Tropical. € 14,–. Reserveren gewenst. www.defuut.nl Fortis Circustheater: “Tarzan”, musical over vriendschap, identiteit en wilskracht met muziek van Phil Collins, vertaling Martine Bijl, cast o.a. Ron Link en Chantal Janzen. € 79,– /74,–/64,–/44,– /29,–. www.circustheater.nl Lokaal Vredebreuk: “LangweiligkeitBlues”, met Hot Foot Powder, MC Blues, Blues BV en The Moonhawks. Gratis. www.lokaalvredebreuk.nl ‘t Syndicaat: “Tango Café”, met Dj Ronaldo. Gratis BowlingWorld Zuiderpark: “Disco night”, terug naar de muziek van de jaren 70 en 80. Gratis. www.bowlingworld.nl Boulevard Scheveningen: “Vrijdagavond Zomervuurwerkserie”, spectaculaire vuurwerkshow afgestoken vanaf De Pier. www.vuurwerkscheveningen.nl Madurodam: “Madurodam by Light”, sensationeel zomeravondspektakel waarbij de miniatuurstad verlicht zal worden door een show (ca. 20 min.) van water, licht en laser over het verhaal van Hansje Brinker. www.madurodam.nl
Zondag zijn er derbyselecties op Duindigt. Foto: Wim Huybers
13.00
14.30
20.00
ZATERDAG 28 JULI 10.00
10.00
10.00
10.00
10.00
11.00
Beachsport Stadion, ter hoogte van Strandpaviljoen Brunotti, Strandweg 2: “Vedior NK Beach Soccer”, beach soccer op topniveau. Tot 18.00 uur. www. beachsportstadion.com City Cycle Tours, Keizerstraat 27 Scheveningen: “Oranjerit”, 3 uur durende fietstocht o.l.v. een gids die u alle leuke aspecten en Koninklijke invloeden van Scheveningen en Den Haag zal laten zien. € 17,50 incl. fiets, koffie en een verrassing. Ook om 14.00 uur. www.citycycletours.nl Den Haag: “Residentie Ontdekkingstochten”, wandelend, varend of fietsend, door historisch en cultureel Den Haag. Voor kleine en grote groepen, vanaf € 7,50 p.p. Reserveren: 070-3451298. www.residentieontdekkingen.nl Omniversum: “Omniversum. Ronduit Spectaculair”, prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Voor de zomeraanbiedingen kijk op www.omniversum. nl SEA LIFE Scheveningen: “De Noordzee – lekker zwemmen??!”, leuke en leerzame presentaties over wat je allemaal in de Noordzee vindt. Tevens poppenkastvoorstellingen. Tot 20.00 uur. www. sealife.nl Den Haag/Scheveningen: “Royal Tour”, 3 uur durende stadsrondrit met een bezoek aan Panorama Mesdag en de Rid-
4Adver tentie3
20.00
22.00 23.00
derzaal. € 27,50. Reserveren aanbevolen: 070-3385800. Start bij VVV Den Haag. www.denhaag.com Duinrell: “Zomershow”, verrassende show door illusioniste Sittah in het Zomertheater. (Shows om 13.00, 14.30 en 16.00 uur). Duinrell open van 10-18 uur. € 17,– excl. Tikibad (open tot 22.00 uur). www.duinrell.nl Fortis Circustheater: “Tarzan”, musical over vriendschap, identiteit en wilskracht met muziek van Phil Collins, vertaling Martine Bijl, cast o.a. Ron Link en Chantal Janzen. € 79,– /74,–/64,–/44,– /29,–. Ook om 20.00 uur. www.circustheater.nl Lokaal Vredebreuk: “LangweiligkeitBlues”, met The Rhythm Chiefs, Hellman & Millstone and the Groovin’Blues Bootleg Blues Band en The Elevation Blues Band. Gratis. www.lokaalvredebreuk.nl Strandtent Soomers: “Mega Disco & Classics Party”, swingen, relaxen en loungen aan Zee.€ 10,–. www.dansplek.nl Muziekcafé De Paap: “Dance-Blend”, live muziek. Gratis. www.depaap.nl Madurodam: “Madurodam by Light”, sensationeel zomeravondspektakel waarbij de miniatuurstad verlicht zal worden door een show (ca. 20 min.) van water, licht en laser over het verhaal van Hansje Brinker. www.madurodam.nl
10.00
10.30
11.30
13.00
13.00
13.30
13.30
ZONDAG 29 JULI 10.00
10.00
10.00
10.00
Beachsport Stadion, ter hoogte van Strandpaviljoen Brunotti, Strandweg 2: “Vedior NK Beach Soccer”, beach soccer op topniveau. Tot 18.00 uur. www. beachsportstadion.com Lange Voorhout: “Haagse Antiek-, Oude Boeken- en Prentenmarkt”, tot 18.00 uur. Omniversum: “Omniversum. Ronduit Spectaculair”, prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Voor de zomeraanbiedingen kijk op www.omniversum. nl Parkeerterrein Leidsenhage, Leidschendam: “Grote Vlooienmarkt”, gezellig in de openlucht struinen langs vele kraampjes. Tot 17.00 uur. www.organisatieburodon.nl
g Adressen THEATERS
Appeltheater/Appelstudio Duinstraat 6-8 070-3502200 Fortis Circustheater Circusstraat 4 070-4167600 Concordia Theater & Zalen Hoge Zand 42 070-3022680 Diligentia Lange Voorhout 5 0900-4104104 Dr. Anton Philipszaal Spui 070-8800333 Koninklijke Schouwburg Korte Voorhout 3 0900-3456789
14.00
14.00
SEA LIFE Scheveningen: “De Noordzee – lekker zwemmen??!”, leuke en leerzame presentaties over wat je allemaal in de Noordzee vindt. Tevens poppenkastvoorstellingen. Tot 20.00 uur. www. sealife.nl Scheveningen-Haven: “Laser Radial European/World Championship 2007”, internationaal zeilevenment. Tijden afhankelijk van de wind. Zie programma op www.laserklasse.nl Stoomgroep West Zuiderpark: “Treintje rijden in het Zuiderpark”, maak een ritje met een echte miniatuur stoomtrein (niet bij slecht weer!). € 0,80 kind € 0,65 per rit. Ook de parkbaan door het Zuiderpark is geopend. € 2,–. Tot 16.30 uur. www.stoomgroepwest.nl Duinrell: “Zomershow”, verrassende show door illusioniste Sittah in het Zomertheater. (Shows om 13.00, 14.30 en 16.00 uur). Duinrell open van 10-18 uur. € 17,– excl. Tikibad (open tot 22.00 uur). www.duinrell.nl HPC Muziekcafé: “Live@HPC”, met o.a. All Missing Pieces, The Getaway, Doll House Drama, Secondhand Superheroes, Blues Junkies en Toffe Haan. Gratis. www. haagspopcentrum.nl Draf- en Renbaan Duindigt: “Derby Selecties”, draverijen. € 6,– 65+ € 5,– t/m 17 jaar gratis. www.renbaanduindigt.nl Haags Historisch Museum: “Het verhaal van Den Haag”, wandelen o.l.v. een gids van het Gilde langs hoogtepunten van de Haagse geschiedenis. Start bij het Haags Historisch Museum, einde bij Panorama Mesdag. € 17,50. Tot 16.00 uur. Reserveren: 070-3385800. www.denhaag.com City Cycle Tours, Keizerstraat 27 Scheveningen: “Oranjerit”, 3 uur durende fietstocht o.l.v. een gids die u alle leuke aspecten en Koninklijke invloeden van Scheveningen en Den Haag zal laten zien. € 17,50 incl. fiets, koffie en een verrassing. www.citycycletours.nl Fortis Circustheater: “Tarzan”, musical over vriendschap, identiteit en wilskracht met muziek van Phil Collins, vertaling Martine Bijl, cast o.a. Ron Link en Chantal Janzen. € 79,– /74,–/64,–/44,– /29,–. Ook om 19.00 uur. www.circustheater.nl
Kooman’s Poppentheater Frankenstraat 66 070-3559305 Korzo Theater Prinsestraat 42 070-3637540 Literairtheater Branoul Maliestraat 12 070-3657285 Lucent Danstheater Spui 070-8800333 Rijswijkse Schouwburg Gen. Spoorln. 10 Rijswijk 070-3360336 Stella Theater Kerkstraat 11 070-3307070 Theater Camuz / Leidschendam Damlaan 44 070-3875314 Theater Merlijn Bilderdijkstraat 33 070-3450996 Theater Pepijn
15.30
17.00
21.00
23.00
Abdijkerk: “Orgelbespeling”, door Sander Booij. Vanaf 14.30 uur bezichtiging kerk en diavoorstelling “Kloosters, Kerken en Kastelen in Hennebergerland/ Thüringen”. Gratis. www.abdijkerk.nl Strandpaviljoen De Fuut: “Jazz in De Fuut”, de Vrije Hand voor slagwerker René de Hilster. Gratis. www.defuut.nl Lokaal Vredebreuk: “Den Haag Songwriters Guild”, met optredens van Kim Berkthout en Barbara Breedijk. Gratis. www.lokaalvredebreuk.nl Madurodam: “Madurodam by Light”, sensationeel zomeravondspektakel waarbij de miniatuurstad verlicht zal worden door een show (ca. 20 min.) van water, licht en laser over het verhaal van Hansje Brinker. www.madurodam.nl
10.00
10.00
10.30
13.00
18.00 23.00
Den Haag: “Residentie Ontdekkingstochten”, wandelend, varend of fietsend, door historisch en cultureel Den Haag. Voor kleine en grote groepen, vanaf € 7,50 p.p. Reserveren: 070-3451298. www.residentieontdekkingen.nl Omniversum: “Omniversum. Ronduit Spectaculair”, prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Voor de zomeraanbiedingen kijk op www.omniversum. nl SEA LIFE Scheveningen: “De Noordzee – lekker zwemmen??!”, leuke en leerzame presentaties over wat je allemaal in de Noordzee vindt. Tevens poppenkastvoorstellingen. Tot 20.00 uur. www. sealife.nl Scheveningen-Haven: “Laser Radial European/World Championship 2007”, internationaal zeilevenment. Tijden afhankelijk van de wind. Zie programma op www.laserklasse.nl Duinrell: “Zomershow”, verrassende show door illusioniste Sittah in het Zomertheater. (Shows om 13.00, 14.30 en 16.00 uur). Duinrell open van 10-18 uur. € 17,– excl. Tikibad (open tot 22.00 uur). www.duinrell.nl ´t Syndicaat: “Dansles”, eerst Capoeira daarna vanaf 20.00 uur StreetSalsa. Madurodam: “Madurodam by Light”, sensationeel zomeravondspektakel
Nieuwe Schoolstr. 21-23 0900-4104104 Theater Pierrot Ferrandweg 4 070-3933348 Theater in de Steeg Westeinde 165a 070-3648408 Theater aan het Spui Spui 187 070-3465272 Theater Rest. Toussaint Spectacle Toussaintkade 21 070-3609324 Theater de Tobbe / Voorburg Burg. Feithplein 96 070-3864880 Theater Zeebelt 070-3656546 De Constant Rebequeplein 20a Theater Zwembad De Regentes Weimarstraat 63 070-3656515 World Forum Convention Center Churchillplein 10 070-3066228
Zeeheldentheater Trompstraat 342
DINSDAG 31 JULI 10.00
10.00
10.30
MAANDAG 30 JULI 10.00
waarbij de miniatuurstad verlicht zal worden door een show (ca. 20 min.) van water, licht en laser over het verhaal van Hansje Brinker. www.madurodam.nl
13.00
20.00
21.00 23.00
Omniversum: “Omniversum. Ronduit Spectaculair”, prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Voor de zomeraanbiedingen kijk op www.omniversum. nl SEA LIFE Scheveningen: “De Noordzee – lekker zwemmen??!”, leuke en leerzame presentaties over wat je allemaal in de Noordzee vindt. Tevens poppenkastvoorstellingen. Tot 20.00 uur. www. sealife.nl Scheveningen-Haven: “Laser Radial European/World Championship 2007”, internationaal zeilevenement. Tijden afhankelijk van de wind. Zie programma op www.laserklasse.nl Duinrell: “Zomershow”, verrassende show door illusioniste Sittah in het Zomertheater. (Shows om 13.00, 14.30 en 16.00 uur). Duinrell open van 10-18 uur. € 17,– excl. Tikibad (open tot 22.00 uur). www.duinrell.nl Fortis Circustheater: “Tarzan”, musical over vriendschap, identiteit en wilskracht met muziek van Phil Collins, vertaling Martine Bijl, cast o.a. Ron Link en Chantal Janzen. € 79,– /74,–/64,–/44,– /29,–. www.circustheater.nl ´t Syndicaat: “Zomer-Salsa-Party”, met Dj Niche. € 2,– Madurodam: “Madurodam by Light”, sensationeel zomeravondspektakel waarbij de miniatuurstad verlicht zal worden door een show (ca. 20 min.) van water, licht en laser over het verhaal van Hansje Brinker. www.madurodam.nl
WOENSDAG 1 AUGUSTUS 10.00
10.00
070-3991000
MUZIEKCENTRA ASTA Spui 27 070-3461096 Café restaurant Greve Torenstraat 138 070-3603919 Haagse Jazz Club/ BowlingWorld Zuiderpark (ingang Melis Stokelaan) 070-4020777 Mr. P. Droogl. Fortuijnweg 79 Haags Pop Centrum Burg. Hovylaan 12 070-4400086 Lokaal Vredebreuk Papestraat 38 070-3656046
Omniversum: Ronduit Spectaculair. Prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Voor zomeraanbiedingen kijk op de site. www.omniversum.nl SEA LIFE Scheveningen: De Noordzee – lekker zwemmen??! Leuke en leerzame presentaties over wat je allemaal in
Koorenhuis Prinsegracht 27 Musicon Soestdijksekade 345 Muziekcafé De Paap Papestraat 32 Muziekcafé De Pater Achterom 8 Paard van Troje Prinsegracht 12 Podium Vocale Laan v. Meerdervoort 32 Regentenkamer Laan v. Meerdervoort 34 ‘t Syndicaat Nieuwe Molstraat 10
070-3422722 070-3686800 070-3652002 070-3450852 070-3601838 070-3451423 070-3658612 070-3600053
Service
Vrijdag 27 juli 2007
17
g Exposities 10.30
11.30
12.45
14.00
20.00
21.00 22.00
de Noordzee vindt. Tevens poppenkastvoorstelling. www.sealife.nl Scheveningen Haven: Laser Radial European/World Championship 2007 Internationaal zeilevenement. Tijden afhankelijk van de wind Stoomgroep West Zuiderpark: Treintje rijden in het Zuiderpark. Maak een ritje met een echte miniatuur stoomtrein (niet bij slecht weer!). € 0,80/kind 0,65 per rit www.stoomgroepwest.nl Kloosterkerk: Pauzeconcerten. Aarnoud de Groen (orgel).Gratis www.kloosterkerk.nl Openluchttheater Zuiderpark: De glimlach en de bom. Bestaande en nieuwe elementen van de vele soorten theaterclowns worden op een wonderlijke manier met elkaar verweven. Voeg daarbij maskers, speciaal gecomponeerde muziek, (levend) poppenspel en de voorstelling kan beginnen. € 7,50; jeugd 5,– www.openluchttheaterzuiderpark.nl Fortis Circustheater: Tarzan, de musical. Een Engels jongetje wordt na een schipbreuk voor de kust van West-Afrika wees. Hij groeit op in een gorillakolonie. € 29,– t/m 79,– www.circustheater.nl ’t Syndicaat: Tango Café. Met Dj Kees. Gratis Madurodam: Madurodam by Light. Sensationeel zomeravondspektakel waarbij de miniatuurstad verlicht zal worden door een show (ca. 20 min.) van water, licht en laser over het verhaal van Hansje Brinker. € 13,–; jeugd 9,25 (kind 3-11 jaar) www.madurodam.nl
DONDERDAG 2 AUGUSTUS 10.00
10.00
10.00
10.30
11.00
11.30
13.30
18.00
20.00
20.30
21.00
21.00 22.00
23.00
Lange Voorhout: Antiek-, Curiosa- en Boekenmarkt. Sfeervolle markt met antiek, boeken en curiosa op het statige en welbekende Lange Voorhout. Gratis Omniversum: Ronduit Spectaculair. Prachtige films op een gigantisch koepelscherm. Voor zomeraanbiedingen kijk op de site. www.omniversum.nl SEA LIFE Scheveningen: De Noordzee – lekker zwemmen??! Leuke en leerzame presentaties over wat je allemaal in de Noordzee vindt. Tevens poppenkastvoorstelling. www.sealife.nl Scheveningen Haven: Laser Radial European/World Championship 2007. Internationaal zeilevenement. Tijden afhankelijk van de wind. Panorama Mesdag: Inname- en taxatiedag. Georganiseerd door Glerum Acutioneers. Stoomgroep West Zuiderpark: Treintje rijden in het Zuiderpark Maak een ritje met een echte miniatuur stoomtrein (niet bij slecht weer!). € 0,80/kind 0,65 per rit www.stoomgroepwest.nl Haags Historisch Museum: Het verhaal van Den Haag. Wandelen o.l.v. een gids van het Gilde langs hoogtepunten uit de Haagse Geschiedenis, start bij het Haags Historisch Museum (na reservering bij de VVV Hofweg 1) en einde wandeling bij Panorama Mesdag. € 17,50 www. haagshistorischmuseum.nl Carlton Ambassador Hotel: Expat night in Bar-Bistro Rubens. Ontmoet expats van diverse nationaliteiten. Tussen 18.00 en 20.00 uur gratis Hollandse hapjes. Vanaf 18.30 uur live muziek. www.carlton.nl/ambassador Fortis Circustheater: Tarzan, de musical. Een Engels jongetje wordt na een schipbreuk voor de kust van West-Afrika wees. Hij groeit op in een gorillakolonie. € 29,– t/m 79,– www.circustheater.nl Strandtent de Fuut: Snake Charming. Marcel Cuypers (clarinet, zang, piano), Stef van Es (gitaar), Peer Wassenaar (basgitaar), Bert Fonderie (drums/zang). Gratis www.defuut.nl Lokaal Vredebreuk: An Acoustic Blues Session. JP Blues presenteert sessie o.l.v. Rens Hoogstraten. Plug in en speel mee! Gratis www.lokaalvredebreuk.nl ‘t Syndicaat: Zomer-Salsa-Party. Madurodam: Madurodam by Light. Sensationeel zomeravondspektakel waarbij de miniatuurstad verlicht zal worden door een show (ca. 20 min.) van water, licht en laser over het verhaal van Hansje Brinker. € 13,–; jeugd 9,25 (kind 3-11 jaar) www.madurodam.nl Paard van Troje: Club Mad. ft. DJ’s De La Sarge (Kraak & Smaak Dj Team) & Radar. € 5,– www.paard.nl
Brongegevens Agenda Dit is een selectie van Den Haag Marketing & Events, voor de volledige agenda en het toeristische en recreatieve aanbod kijk op www.denhaag.com Voor cultureel aanbod, kaartverkoop en Last Minute Tickets kijk op www.uitburo.nl Tips voor de agenda kunt u mailen naar Arja Kalhorn: info@denhaag.com
De Affiche Galerij/ Souterrain Station Spui (onder kruispunt Spui/Grote Marktstraat, Ma. t/m zo. 6-24 uur 16/06/07 “De Overkant/Down Under”: nieuwe affiches van Ontwerpwer, i.s.m. Den Haag Sculptuur. Artotheek Den Haag Denneweg 14a, Den Haag 070-3465337 Wo. tm vr. 11-18, za. 10-17 uur eerste en laatste zondag van de maand 12-17 uur 13/06/07 t/m 29/07/07 “Diverse kunstenaars”: presentatie uit eigen collectie. Anders Bekeken Wagenstraat 123, Den Haag 070-4274920 di. t/m vr. 11-17, za. 12-16 uur van 25/08/07t/ m 20 november Mooi Stuk II: selectie van de mooiste schilderijen, tekeningen, etsen en keramiek. Galerie ArtiBrak Herenstraat 44, Voorburg 070-3868701, wo. t/m vr. en zo. 13-17 uur, za. 11-17 uur van 21/07/07 t/m 08/08/07 Greetje van den Akker gemengde techniek/Paul Kamper foto’s en vrijstaande objecten/Anneke Renes beelden. Atrium Den Haag Spui 70, 070-3533629, ma. t/m vr. 07-19, do. tot 21.30 uur, za. 9.30-17 uur Iemand/Niemand Theater Concrèt: interactieve theatrale installatie over kijken en bekeken worden. Gratis van 23/07/07 t/m 17/08/07 World Press Photo: reizende expositie, met meer dan 200 foto’s, welke het resultaat is van de jaarlijks gehouden wereldwijde wedstrijd voor persfotografie. Gratis van 26 juli t/m 18 augustus Boulevard Scheveningen Permanent 08/06/07 t/m 16/09/07 “Planet Ocean”: op de boulevard staan 50 panelen met 100 originele detailfoto’s van het leven in de oceanen gemaakt door de wereldberoemde natuurfotograaf Dos Winkel. www.dos-bertie-winkel.com Museum Beelden aan Zee Harteveltstraat 1, 070-3585857, di. t/m zo. 11-17 uur De goddelijke aardwormen van Jan Snoeck: overzicht van beeldhouwer Snoek, met werk in kermiek, metaal en papier. 26/06/07 t/m 23/09/07 Mythen en Metamorfosen: overzicht van monumentale beelden in marmer. 26/06/07 t/m 23/09/07 Sprookjesbeelden aan zee: permanente sculptuurexpositie van Tom Otterness aan de boulevard. 27/06/07 t/m 31/12/07
fotografen. 26/06/07 t/m 30/09/07 Drie Australische Fotografen: Bill Henson, Tracey Moffatt & Anne Zahalka. 26/06/07 t/m 28/10/07 GEM Stadhouderslaan 43, 070-3381133, di. t/m zo. 12-18 uur Yoshitomo Nara. Recent werk van Japanse pop art kunstenaar. 02/06/07 t/m 07/10/07 Haags Gemeentearchief Spui 70, 070-3537020, ma. t/m vr. 07-19 (do. tot 21 uur), za. 9.30-17 uur In de rij. Voedseldistributie in Den Haag gedurende de beide Wereldoorlogen. 05/07/07 t/m 25/08/07 Gemeentemuseum Den Haag Stadhouderslaan 41, 070-3381111, di. t/m zo. 11-17 uur Têtes Fleuries. Het portret in de collectie van de Triton Foundation. In de Triton-reeks, staat deze keer het portret centraal. Met onder meer werken van Picasso, Daumier, Van Dongen, Appel, Westerik en Auerbach wordt een overzicht geschetst van de ontwikkeling van de portretkunst vanaf de tweede helft van de 19e eeuw. 17/07/07 t/m 16/12/07 Volmaakt verchroomd. D3 en het avant-gardemeubel in Nederland. Overzicht van het Nederlandse interieur uit de jaren dertig van de vorige eeuw, met nadruk op het stalenbuismeubilair van de Rotterdamse fabriek d3. 22/06/07 t/m 16/09/07 Michael Kirkham. Schilderijen van vooral meisjes en vrouwen, die zich bewegen in een wereld van melancholie en apathie. 12/07/07 t/m 28/10/07 Vazen met tuiten. Bloemenvazen met tuiten, die rond 1700 in alle maten en uitvoeringen op de markt werden gebracht. 26/06/07 t/m 23/09/07 Zeeuws Licht. De invloed van de bijzondere lichtval in Domburg op de belangrijkste ontwikkeling in de carrière van Piet Mondriaan. 28/04/07 t/m 05/08/07 Helene Schjerfbeck: het geheim van Finland. Fijngevoelige landschappen, stillevens en indringende (zelf-)portretten. 17/06/07 t/m 02/09/07 Collectie DLD. Hoogtepunten uit de moderne Duitse kunst vanaf 1900, met werk van o.a. Franz Marc, Paul Klee en Wassily Kandinsky. 28/06/07 t/m 12/08/07 Anna. Ironische en uitdagende textielobjecten en ontwerptekeningen van Anna Verweij. 28/04/07 t/m 25/08/07
Lange Voorhout Den Haag Sculptuur 2007: De Overkant / Down Under 01/06/07 t/m 09/09/07 Tien jaar Den Haag Sculptuur. Beeldhouwkunst van nu uit Australië en Nederland. Permanent geopend en ’s avonds prachtig verlicht. Letterkundig Museum / Kinderboekenmuseum Prins Wilem-Alexanderhof 5, 070-3339666, di. t/m vr. 09-17 uur, za. en zo. 12-17 uur Gaan waar de woorden gaan. Van de brieven van Slauerhoff, tot de stofzuiger van Simon Vestdijk. 19/03/07 t/m 29/09/07 Helden in beeld. Tentoonstelling van illustraties uit kinderboeken. 24/11/06 t/m 30/09/07 Louis Couperus Museum Javastraat 17, 070-3640653, do. t/m zo. 12-17 uur De grenzen der betamelijkheid. Schilderijen, aquarellen en reproducties geven een beeld van de ontwikkeling in de visie op het lezen door vrouwen in de 19e-eeuw. 26/06/07 t/m 18/11/07 MalieBeeld Bezuidenhoutseweg 12, 070-3490250 ICN in Beeld. Moderne beeldhouwkunst uit de rijkscollectie met werk van o.a. Arie Berkulin, Marinus Boezem en Theo Niermeijer. 26/06/07 t/m 30/11/07 Galerie Matiz Piet Heinstraat 89, do. t/m za. 13-17 uur Matiz in beweging. Margreet Buziau, Inge Sips en Daniëlle Proper, schilderijen; Anna Gensoo, Annelies Oppelaar, Peter Holman en Ron en Nathalie IJzerman, bronzen beelden; Arja Hoogstad, keramische objecten; Ineke van Enk, papieren objecten. 13/07/07 t/m 31/08/07 Museum Meermanno Prinsessegracht 30, 070-3462700, di. t/m vr. 11-17, za. en zo. 12-17 uur Paul Schuitema. De foto in de avant-gardetypografie. Overzicht van het (typo-)grafische werk van Paul Schuitema. 28/06/07 t/m 02/09/07 Milieu Informatie Centrum Paviljoensgracht 3, 070-3536999, ma. t/m vr. 09.00-16.30 uur Lucht. Kom langs in de wereld van luchtmolens, wolken en meer luchtige dingen. 29/06/07 t/m 01/08/09
Muzee Scheveningen Neptunusstraat 90-92, 070-3500830, di. t/m za. 10-17, zo. 12-17 uur Pootjebaden & Beachlife. Badmode in Scheveningen vanaf 1818 tot heden. 14/07/07 t/m 28/10/07 Galerie Noordeinde Noordeinde 117, 070-3606868, wo. t/m za. 12-17.30, zo. 13-17 uur White nights (in St. Petersburg). Schilderijen van Victor Timofeev en Sofia Timofeeva, beelden van Wolfgang A. Kossuth en Halinka Jacubowska. 08/07/07 t/m 26/08/07 Galerie Nouvelles Images Westeinde 22, 070-3461998, di. t/m za. 11-17 uur Ons feestje is niet leuk. O.a. Marc Bijl, Ronald de Bloeme en Olaf Holzapfel. 16/06/07 t/m 15/08/07 Het Nutshuis Riviervismarkt 5, 070-3459090, ma. t/m vr. 9-17 uur Terugblik op het theater festival. Expositie met foto’s van theaterfotograaf Jan-Evert Zondag. 05/07/07 t/m 28/08/07 Panorama Mesdag Zeestraat 65, 070-3644544, ma. t/m za. 10-17 uur, zo. 12-17 uur Jonkheer Jan de Jonge. Aquarellen en tekeningen; strandtafereeltjes, portretten en figuren op klein formaat van het dagelijkse leven rond 1900 gemaakt door Mesdags tijdgenoot. 26/06/07 t/m 28/10/07 Museum Rijswijk Herenstraat 67, Rijswijk, 070-3903617, di. t/m vr. en zo. 14-17 uur, za. 11-17 uur Ode aan de aquarel. Aquarellen van 22 vrouwelijke leden van de Nederlandse Aquarellisten Kring. 10/07/07 t/m 26/08/07 SEA LIFE Scheveningen Strandweg (Boulevard) 13, 070-3542100, ma. t/m zo. 10-19 uur Zeepaardjes, geboorte van een sprookje. Zie het zeepaardje in het kweekcentrum en in hun natuurlijke leefomgeving. 27/06/07 t/m 31/12/07 Rood ijs. Het International Fund for Animal Welfare laat zien hoe mooi de wereld van de zeehond is en toch onze bescherming nodig heeft. 27/06/07 t/m 30/12/07 Smelik & Stokking Noordeinde 101 - 150, 070-3640768, ma. t/m zo. 11-17.30 uur Dos Winkel. Onder water genomen foto’s van de gerenommerde fotograaf Dos Winkel. 07/07/07 t/m 26/08/07
Centrale Bibliotheek Spui 68, 070-3534455, ma. 12-20, di. t/m vr. 10-20, za. 11-17 en zo. 12-17 uur Haegsche Règâh: ode aan onze ooievaar. Tentoonstelling in het teken van de ooievaar met o.a. tekeningen van de Haagse tekenaar Marnix Rueb met Haagse Harrie en zijn Règâh. 28/06/07 t/m 03/09/07 De val van Icarus: tentoonstelling over het boek Icarus. 18/07/07 t/m 27/08/07 Groot en Scherp: panoramafoto’s van Bob Strik. 01/07/07 t/m 31/08/07
Museum Swaensteyn Herenstraat 101, Voorburg, 070-3861673, wo. t/m zo. 13-17 uur De Nieuwe Ploeg. Tentoonstelling met werk van o.a. Constant, Corneille en Wessel Couzijn. 26/06/07 t/m 30/09/07
Museum Bredius Lange Vijverberg 14, 0703620729, di. t/m zo. 11-17 uur Meesters en molens, van Rembrandt tot Mondriaan. Tentoonstelling geheel gewijd aan de molen in de Hollandse schilderkunst van 1600 tot 1940. 16/05/07 t/m 02/09/07
Galerie De Twee Pauwen Oranjestraat/ Noordeinde 1, 070-3925443, wo. t/m za. 11-17 uur, zo. 13-17 uur Taliaferro Jones. Glasobjecten van zuiver kristal. 23/06/07 t/m 05/08/07 Over water. Kunstenaars spiegelen zich aan de dynamische, metaforische en mysterieuze kracht van de meest vitale stof op aarde. Gratis 23/06/07 t/m 26/08/07
Museum voor Communicatie Zeestraat 82, 070-3307500, di. t/m vr. 10-17 uur, za. & zo. 12-17 uur Alles werkt! Contact in de jaren 50 en 60. 26/06/07 t/m 31/12/07 Respect the Mailman: weer of geen weer, de postbode bezorgt al jarenlang onze brieven en pakketjes. Hoog tijd om de postbode aan het woord te laten! 10/07/07 t/m 31/10/07
Tweede Kamer Lange Poten 4, ma. t/m vr. 09.00-17 uur. Legitimatiebewijs verplicht. Wie kan ik nog vertrouwen? Een tentoonstelling die geheel gewijd is aan vervolging en verzet van homoseksuele mannen en lesbische vrouwen onder de nazi’s en de Duitse bezetting. 28/06/07 t/m 23/08/07
Stroom Den Haag Hogewal 1-9, 070-3658985, wo. t/m zo. 12-17 uur Lost Tongues Rediscovered. Zeven kunstenaars bekijkende relatie tussen woord en ding of tussen het object en de voorstelling ervan. Met onder andere Harold de Bree en gerlach en koop. 01/07/07 t/m 09/09/07
‘Dolly’: van Kees van Dongen in het Gemeentemuseum.
Escher in Het Paleis Lange Voorhout 74, 070-4277730, di. t/m zo. 11-17 uur Den Haag Sculptuur te gast bij Escher in Het Paleis. Beelden van Ron Mueck en Ah Xian en visuele installaties van Natasha Johns-Messenger. 28/06/07 t/m 02/09/07 Fotomuseum Den Haag Stadhouderslaan 43, 070-3381144, di. t/m zo. 12-18 uur Koos Breukel – Onder fotografen. Portretten van collega-fotografen van Breukel, in combinatie met één werk uit het oeuvre van de betreffende
Grafiekwinkel INKT Prinsegracht 20/24, 070-3563788, wo. t/m za. 9.30-17.30 uur Zomertentoonstelling. Werk van o.a. Anton Vrede, Frederick Linck, Frits Droog, Rose-Marijke Weiss en Adri Frigge. 21/07/07 t/m 08/09/07 Haags Historisch Museum Korte Vijverberg 7, 070-3646940, di. t/m vr. 10-17 uur, za. en zo. 12-17 uur Geboeid! Zeven eeuwen Gevangenpoort. 27/02/07 t/m 19/08/07
Museon Stadhouderslaan 37, 070-3381338, di. t/m zo. 11-17 uur Het gezicht van de zee. Een tentoonstelling met foto’s van de gerenommeerde onderwaterfotograaf Dos Winkel. 20/06/07 t/m 28/10/07 Apenkoppen. Op reusachtig formaat geëxposeerde foto’s van mensapen. 26/06/07 t/m 11/11/07 Robot Zoo. Enorme robot dieren laten zien hoe ze in elkaar zitten en wat ze allemaal kunnen. 26/06/07 m 28/10/07 Een krijgersgraf uit de zevende eeuw. 26/06/07 t/m 31/12/07
De Verdieping van Nederland Prins Willem Alexanderhof 5, 070-3140911, ma. en zo. 12-17 uur, di. 09-20 uur, wo. t/m za. 09-17 uur Permanent. “De Verdieping van Nederland”: 1000 Jaar Nederland aan de hand van de topstukken uit de Koninklijke Bibliotheek en het Nationaal Archief. www.deverdiepingvannederland.nl Op Vakantie! Een presentatie over 100 jaar vakantie, strand en kamperen. 06/07/07 t/m 23/09/07 Galerie Vonkel Anna Paulownaplein 13, 070-4278084, di. t/m za. 12-18 uur Dutch – Oernederlands. 25 Kunstenaars verbeelden hun visie op Nederland en de Nederlanders. Gratis 13/07/07 t/m 21/08/07
18
programmering
Service
radio west en tv west
g Cryptogram
Van de Bollenstreek tot het Westland, van het Scheveningse strand tot de markt in Gouda. Het uitzendgebied van Omroep West is groter dan Den Haag alleen. Maar van al die steden en dorpen is Den Haag onbetwist de grootste. En dat maakt dat de residentie en haar bewoners in onze programma’s vaak aan bod komen. Onderstaand de weekprogrammering voor Radio West en TV West. Voor actuele uitzendtijden kunt u terecht op onze website Westonline.nl.
tv west U
donderdag vanaf 17.00 uur tv West Nieuws ZEP Travel Meelopers RegioNed
U
vrijdag vanaf 17.00 uur tv West Nieuws RegioNed Filmspot
U
zaterdag vanaf 17.00 uur NieuwsWeek ZEP Travel Als ze me missen... Verkeer & Meer
U
Haagse Iconen De Haagse cabaretier Fred Zuijderwijk stapt wekelijks met een bekende Nederlander in de nieuwe gele Tuk Tuk. Dit oorspronkelijk Thaise vervoermiddel voert hen langs plekken die van betekenis zijn geweest voor de carrière van de gasten. Aanstaande woensdag in de uitzending is de Haagse ‘schaatsbelg’ Bart Veldkamp te zien. Karel de Rooij, Martin Jol en Paula Udondek zijn hem voorgegaan. Eerder uitgezonden afleveringen zijn te zien op Westonline.nl.
zondag vanaf 17.00 uur
tv West Nieuws Zomertuin Haagse Iconen Special: Opening ADO Den Haag Station RegioNed
Horizontaal
9. Een consumptiegolf. (7) – 10. Is niet zo lang een voedster. (7) – 11. Het is beter de maat op te meten. (7) – 12. Nagerecht. (7) – 13. Ongevoelige dieren. (9) – 15. Een open middelpunt in het vertrek. (5) – 16. Een goedkoop muziekinstrument (7) – 19. Kalm en elegant wachtte ze maar af. (7) – 20. Er zit een bloem op de afrastering (5) – 21. Besmettelijke vuurgever (9) – 25. Speelgoedverbond? (7) – 29. De vroegere maten bezorgen me veel problemen. (7)
Oplossing vorig nummer
U
tv West Nieuws Meetrainen Als ze me missen...
U
dinsdag vanaf 17.00 uur tv West Nieuws Vlieg Peper & Zout RegioNed
Ve r t i c a a l
1. Een scheepsledikant. (6) – 2. Een kuuroord. (6) – 3. Het college geeft het. (4) – 4. Aan die bar wordt hard gewerkt. (6) – 5. Zo saai als een dodo (8) – 6. Weer geen volledige partner. (10) – 7. Een pianostemmer is zonder meer indrukwekkend. (8) – 8. Binnensporten. (8) – 14. Een vurige berisping (10) – 16. Splinterpartijen. (8) – 17. Bij de brand is de wijzer wat vooruit gegaan. (8) – 18. Toonkunstenaars. (8) – 22. Dit zijn over ’t algemeen geen stenen verblijven. (6) – 23. Kwaad aan ’t werk in de keuken. (6) – 24. Van de hokken weglopen (6) – 27. Vorstenhuis. (4)
U
woensdag vanaf 17.00 uur tv West Nieuws Haagse Iconen Zomertuin
89.3 radio west U
maandag t/m vrijdag
06-09 uur WestNieuws 09-12 uur Negentwaalf.nl 12-14 uur Roukost 14-15 uur Non-stop muziek 15-17 uur Geniet van je Middag 17-18 uur WestNieuws 18-19 uur Het Gesprek van de Dag 19-23 uur Non-stop muziek 23-00 uur Met het Oog op Morgen
g Sudoku Een sudoku bestaat uit een veld van 9 x 9 hokjes. Dit gebied is weer onderverdeeld in negen vierkanten van 3 x 3 hokjes. Hierin moeten steeds de getallen 1 tot en met 9 worden ingevuld, zodat elk getal precies één keer voorkomt in elke rij, in elke kolom en elk vakje van 3 x 3.
maandag vanaf 17.00 uur
Oplossing vorig nummer
Jij op tv? TV West is op zoek naar verslaggevers voor het nieuwe programma ‘Ik op TV’ dat per 1 september dagelijks te zien is. 25 Inwoners van de regio krijgen een mobiele telefoon, waarmee ze dagelijks op zoek gaan naar nieuws. De filmpjes zullen te zien zijn op westonline.nl, het meest bijzondere nieuws wordt uitgezonden in ‘Ik op TV’ op TV West en op 6 collega regionale zenders. Schuilt in jou ook een razende reporter? Stuur dan een email naar: verslaggever@ikoptv.nl of kijk voor meer informatie op www.ikoptv.nl.
op donderdag 21-23 uur Jazz op West
op vrijdag 19-21 uur Stork on Air 21-23 uur Hot Talk U
zaterdag
08-11 uur ZEP 11-12 uur … And the beat goes on 12-17 uur Radio West Zomertoer 17-18 uur Non-Stop muziek 18-20 uur Live: Opening Stadion ADO Den Haag 20-23 uur Non-Stop muziek 23-00 uur Met het Oog op Morgen
U
Opening
ADO Den Haag Stadion Aanstaande zaterdag wordt het nieuwe stadion van ADO Den Haag geopend. Omroep West is hier natuurlijk bij aanwezig en doet vanaf 18.00 uur live verslag op Radio West. De beelden van de openingswedstrijd en -festiviteiten zijn op zondagavond te zien in een special van TV West Sport.
zondag
08-09 uur ZEP 09-10 uur Ouwe Joekels 10-12 uur Klassiek op West 12-14 uur Non-Stop muziek 14-17 uur Radio West Zomertoer 17-21 uur Non-stop muziek 21-23 uur Klassiek op West 23-00 uur Met het Oog op Morgen
zie voor actuele programmainformatie tv west teletekst en de website westonline.nl
Service
Vrijdag 27 juli 2007
g Wat voor weer zou het zijn in Den Haag? Vrijdag 27 juli
Zaterdag 28 juli
Zondag 29 juli
Maandag 30 juli
Min. 17º Max. 20º Zon 40% Wind W5
Min. 16º Max. 19º Zon 20% Wind W3
Min. 12º Max. 20º Zon 25% Wind W3
Min. 14º Max. 19º Zon 30% Wind N3
g Bioscopen Anche Libero Va Bene zo/ma/di/wo 20:15 Die Hard 4.0 dagelijks 21:30 zo/ma/di/wo ook om 17:30 Harry Potter and the Order of the Phoenix (OV) dagelijks 14:00 17:15 20:30 zo ook om 10:50 Harry Potter en de Orde van de Feniks (NL) dagelijks 13:00 16:15 zo ook om 10:15 I NOW PRONOUNCE YOU CHUCK AND LARRY dagelijks 19:00 Illusionist, the do/vr/za 21:15 Ober do/vr/za 19:00 Ocean’s Thirteen dagelijks 21:40 Pirates of the Caribbean 3 do/vr/za/zo/ma 20:50 Ratatouille (NL) za/zo 13:40 16:20 wo ook om 12:20 15:00 17:40 zo ook om 11:00 Ratatouille (OV) wo 13:30 16:30 19:10 21:40 Shrek de Derde (NL) dagelijks 12:50 15:10 zo ook om 10:40 Shrek the Third (OV) dagelijks 19:20 do/vr/ma/di ook om 12:40 14:50 17:00 Sneak Preview di 21:40 Transformers do/vr/za/zo/ma/di 13:20 16:30 20:00 wo ook om 20:15 zo ook om 10:30 Zoop in Zuid-Amerika dagelijks 12:20 14:30 16:50 zo ook om 10:15 Voor mee informatie: www.pathe.nl/buitenhof tel. 0900-1458 (35cpm)
Pathé Scheveningen Death Proof vr/za 23:50 Die Hard 4.0 dagelijks 18:50 do/vr/za/zo/ma/wo ook om 21:40 vr/za ook om 00:30 FANTASTIC FOUR: RISE OF THE SILVER SURFE
dagelijks 16:50 19:15 21:30 do/vr/za/zo/ma/di ook om 12:40 14:45 vr/za ook om 00:10 Fracture vr/za 00:30 Harry Potter and the Order of the Phoenix (OV) dagelijks 12:10 14:40 15:10 18:10 20:30 21:10 vr/za ook om 00:15 Harry Potter en de Orde van de Feniks (NL) do/vr/za/zo/ma/di 16:00 wo ook om 14:30 I NOW PRONOUNCE YOU CHUCK AND LARRY dagelijks 13:10 15:50 18:30 21:00 vr/za ook om 23:30 Mr. Bean’s Holiday dagelijks 12:30 Ocean’s Thirteen do/vr/za/zo/ma/di 17:45 vr/za ook om 23:40 wo ook om 17:30 Perfume: The Story of a Murderer zo/ma/di/wo 20:15 Ratatouille (NL) za/zo 12:15 14:40 wo ook om 12:30 15:00 17:30 Ratatouille (OV) wo 13:30 16:10 18:45 21:20 Shrek de Derde (NL) do/vr/ma/di 12:30 14:40 za/zo ook om 13:30 17:00 wo ook om 12:15 Shrek the Third (OV) do/vr/za/zo/ma/di 19:10 do/vr/ma/di ook om 13:30 17:00 wo ook om 12:40 14:45 Sneak Preview di 21:30 Thank You for Smoking do/vr/za 21:15 The Queen do/vr/za 19:00 Transformers dagelijks 20:45 do/vr/za/zo/ma/di ook om 12:45 15:30 21:20 vr/za ook om 00:00 White Noise 2 dagelijks 18:20 Zoop in Zuid-Amerika dagelijks 12:20 14:30 16:40 Voor mee informatie: www.pathe.nl/scheveningen tel. 0900-1458 (35cpm)
Filmhuis Den Haag Death at a funeral/ Frank Oz do/vr/za/zo/ma/di/wo 22:00 uur
Sounds of sand / Marion Hansel Si le vent soulève les sables do/vr/za/zo/ma/di/wo 21:45 uur vr/zo/di 17:00 uur Adam’s Apples/ Anders Thomas Jensen do/za/ma/wo 17:00 uur do/vr/za/zo/ma/di/wo 21:45 uur Mon fils a moi / Martial Fougeron do/vr 19:15 uur za/zo/ma/di/wo 19:00 uur do/vr/za/zo/ma/di/wo 21:00 uur Les temoins/ André Techine do/vr/za/zo/ma/di/wo 16:45 uur do/vr/za/zo/ma/di/wo 19:15 uur Jesus camp/ Heidi Ewing en Rachel Grady do/za/ma/wo17:00 uur do/vr/za/zo/ma/di/wo 19:30 uur Azuloscurocasinegro/ Daniel Sánchez Arévalo Darkbluealmostblack vr/zo/di 17:00 uur do/vr/za/zo/ma/di/wo 19:30 uur Das Leben der Anderen/ Florian Henckel von Donnersmarck za 21:45 uur do/vr/za/ma/di/wo 16:30 uur do/vr/zo/ma/di/wo 21:30 uur Sneak preview ma 22:00 uur
Cinematheek La passante du sans-souci / Jacques Rouffio Romy Schneider Retrospectief za 19:30 uur zo 17:00 uur La banquiere/ Francis Girod Romy Schneider Retrospectief do/vr 19:00 uur Claire de femme/ Constantin Costa-Gavras Romy Schneider Retrospectief zo/ma 19:30 uur Une histoire simple / Claude Sautet Romy Schneider Retrospectief Di/wo19:30 uur
De Bezuidenhoutseweg tussen de Laan van Nieuw Oost Indie en de Carel Reinierszkade gereconstrueerd. In verband daarmee is de rijbaan richting centrum de komende weken voor doorgaand autoverkeer afgesloten. Het autoverkeer wordt lokaal omgeleid. De werkzaamheden duren tot 27 juli.
N Geestbrug
Tot en met 2 september is de Geestbrug in de Prinses Mariannelaan/Geestbrugweg op de grens van Rijswijk en Voorburg afgesloten voor alle verkeer. Voetgangers en fietsers kunnen gebruik maken van een pontje over de Haagse Vliet. Autoverkeer wordt omgeleid via de Rijswijkseweg, Mercuriusweg en Binckhorstlaan.
N Heuvelweg (Leidschendam-Voorburg)
In Leidschendam wordt tot augustus gewerkt bij de Heuvelweg. Omleidingen staan aangegeven en bij bushaltes staan wijzigingen voor de lijnen 39, 40, 46 en nachtbus 2.
N Hubertusviaduct
In de tweede helft van 2007 wordt gelijktijdig
Pierre’s Droom: het dromen lukt niet
met het maken van de aansluiting op de Hubertustunnel groot onderhoud uitgevoerd aan het Hubertusviaduct, daarna kan ook het zware vrachtverkeer weer van het viaduct gebruik maken.
N Laan van NOI t.h.v. Bezuidenhoutseweg
Wo bist du, ou êtes-vous? Romy Schneider Retrospectief do/vr/za/zo/ma/di/wo 17:00 uur Herinneringszaal / Temple funèbre Dagelijks tussen 17.00 - 22.00 uur doorlopend gratis te bezoeken. Voor meer informatie: www.filmhuisdenhaag.nl Let op: de kassa van Filmhuis Den Haag is gedurende de maanden juli en augustus geopend vanaf 16.00 uur.
N Parkstraat
In verband met een herinrichting van de parkeerstrook moet rekening worden gehouden met enige stagnatie. Er zullen tijdelijk parkeerplaatsen worden opgeheven.
In verband met de asfaltering van de Bezuidenhoutseweg moet tot 27 juli een (van de twee) rechtdoorstroken op de Laan van NOI richting Haagse Bos vervallen. Dat kan in de ochtendspits tot extra filevorming leiden.
N Theresiastraat
N Mauritskade/Dr.Kuyperstraat; afsluiting
N Tramlijn 16
De riolering in de Mauritskade, de Koninginnegracht en de Prinsessegracht is aan vervanging toe. Het totale werk duurt tot eind 2007. Vanaf 16 juli het riool in de straat vervangen. De werkzaamheden in de Mauritskade duren tot half oktober. Half augustus starten de rioolwerkzaamheden in de Koninginnegracht en de Prinsessegracht (tussen Javastraat tot de Korte Voorhout). Advies: Het wordt druk in de Javastraat en de Laan Copes van Cattenburch. Mijdt zoveel mogelijk deze routes.
Benodigdheden per persoon 4 3 eieren 4 4 1 dl rozensiroop 4 4 3 eetlepels olijfolie 4 4 4 dl water 4
200 gram bloem 4 balletjes ijs eventueel 10 eetbare rozenblaadjes schenkstroop
g Spoedgevallen Alarmcentrale: 112 Politie Haaglanden: 0900 8844 SMASH (Stichting Mobiele Artsen Service Haaglanden) SMASH is een samenwerkingsverband van alle huisartsen in Den Haag, Leidschendam, Rijswijk, Voorburg, Voorschoten en Wassenaar. SMASH regelt spoedeisende huisartsenhulp buiten kantoortijden. Iedere dag tussen 17.00 uur ‘s avonds en 8.00 uur ‘s morgens; gedurende het hele weekend en op alle erkende feestdagen. Tel. 070 - 346 96 69 Website: www.smashaaglanden.nl
Informatie dienstdoende apotheken Tel. 070 345 10 00 Tandartsendienst: avond- en weekenddienst (alleen spoedgevallen): (070) 311 03 05. Overig Stichting Dierenambulance Den Haag Tel. 070 - 328 28 28 (dag en nacht bereikbaar) Website: www.dierenambulancedenhaag.nl Dierenartsen weekenddienst Spoedgevallen nacht en weekend Tel. 0900 - 222 6 333 en 0900 - 2222 456 Website: www.dierenartsenkring-denhaag.nl
Zaal 5
g Werk in uitvoering
N Bezuidenhoutseweg; reconstructie
Pierre Wind Met alle liefde zou ik nu een droom willen beschrijven, maar met alle goede wil: het dromen wil niet lukken. Ik ben op het ogenblik met een nieuw boek bezig, waardoor de nachten wel heel klein worden, en als ik dan het mandje inkruip maalt er eerst een heel creatief circus door het hoofd om zo de inhoud van het boek te voeden. En als ik dan door de pagina’s te tellen in slaap val, is de wekker de boosdoener, die de geest niet de tijd geeft om te dromen. Daarom nu een stukje werkelijkheid. In de vakantie komt het vaak voor dat het kinderkroost zich weleens verveelt. Een leuk ideetje: flensjesfeest. Bij deze heb ik gekozen voor rozensmaak, maar je kan het recept natuurlijk elke smaak meegeven die je wilt: vervang de rozensiroop door een andere siroop. 1. Doe in een kom 3 eieren, 1 dl rozensiroop, 3 eetlepels olijfolie en 4 dl water. 2. Doe in één keer, terwijl je het mengsel met een garde roert, 200 gram bloem erbij. Als het goed is moet het papje nu de dikte hebben van yoghurt. Is dat niet zo, voeg dan wat meer bloem of juist meer water bij. 3. Het papje zeven, zodat de eventuele klontjes in de zeef achterblijven. 4. Kun je aan onbespoten eetbare rozenblaadjes komen, snij dan tien rozenblaadjes in hele fijne dunne reepjes en roer ze door het beslag. 5. Nu is het moment gekomen om dunne flensjes in een koekenpan met antiaanbaklaag te bakken. Terwijl er beslag in de pan wordt gedaan, goed met de pan horizontaal ronddraaien, zodat het beslag goed kan uitlopen tot een egale dunne flens zonder gaten. 6. Wanneer de flensen gebakken zijn kun je er stroop op schenken, een bal ijs bij serveren en garneren met een suikerbiscuitje (kaakie). Het flensjesfeest is begonnen.
© Marcello’s Art Factory / bron: weeronline
Pathé Buitenhof
19
In verband met nieuwbouw van het ministerie van Landbouw & Visserij is de rijbaan ter plaatse richting Prins Clauslaan versmald tot één rijstrook. De werkzaamheden duren tot eind augustus.
Het kruispunt Loevesteinlaan - Erasmusweg is beperkt toegankelijk voor verkeer op de Erasmusweg tussen de Leyweg en de De Lannoystraat. Doorgaand verkeer vanuit Rijswijk moet omrijden. Omrijroutes die zijn ingesteld voor het autoverkeer: Het verkeer in beide richtingen op de Erasmusweg over een rijbaan geleid. Hierdoor kan het verkeer op het kruispunt met de Loevesteinlaan alleen rechtdoor naar het Erasmusplein; Bestemmingsverkeer op de Erasmusweg vanaf het Erasmusplein kan rechtsaf naar de Loevesteinlaan of rechtdoor richting de Leyweg;
Den Haag Centraal B.V. Korte Poten 9, 2511 EB Den Haag T: 070-3644040 / F: 070-3633570 info@denhaagcentraal.net redactie@denhaagcentraal.net advertentie@denhaagcentraal.net abonnementen@denhaagcentraal.net Klantenservice Den Haag Centraal Voor opgave abonnementen, verhuizingen en bezorging: Servicenummer Adrepak Abonnementenregistratie: 070-3590723 (ma t/m vr: 09.00 tot 17.00 uur) Antwoordnummer 45001 2504 VC Den Haag. Voor opzeggingen (uitsluitend schriftelijk, uiterlijk 4 weken voor einde abonnementsperiode) Den Haag Centraal postbus 45666 2504 BB Den Haag. Abonnementsprijzen: Kwartaal € 12,95 / Jaar € 49,95 Hoofdredacteur: Coos Versteeg Coördinatie redactie: Miranda Fieret Coördinatie cultuur: Roos van Put Coördinatie sport: Martin van Zaanen Eindredactie: Dick Toet, Wouter Storm (corrector) Algemene Zaken: Marianne ten Have Medewerkers: Floor de Booys, Peter Breedveld, Maarten van Doorn, Mirjam Flore, Eppo Ford, Bert Jansma, Babeth Knol, Elske Koopman, Joke Korving, Isabella Lanz, Alexander Münninghoff, Doron Nagan, Monique van Oostrum, Hans Schmit, Rob Soetenhorst, Rogier Slop, Kees Stal, Jill Stolk, Alexandra Sweers, Aad van der Ven, Gerard Vos, Renate van der Zee Feuilleton: Tomas Ross Columnisten: Kees Jansma, Vilan van de Loo, Marcella Mesker, Marc Delissen Rubrieken: Teun Berserik (cartoon), Emilie Bolsius (medisch), Hugo Dirksmeier (onderwijs), Bas Martens (juridisch), Marnix van Rij (financieel), Pierre Wind (culinair) Illustraties: Marcello’s Art Factory Vormgeving: Rob Hofland / Grafische Zaken Fotografie: C&R, Willy Jolly, Harmen de Jong, Mylène Siegers, Otto Snoek en Fotopersbureau WFA Uitgever/directeur: Robert Conijn Zie voor een compleet overzicht: www.denhaagcentraal.net
20
Society
Roos
Vrijdag 27 juli 2007
Renate & de Residentie
Met
f o t o ’s v a n
Mylène Siegers
Een hele rij gegadigden staat gereed om met ambassadeur Guillermo Fernández de Soto (rechts) de dansvloer op te gaan, zodra hij de wens te kennen geeft.
Tussen nonnen en beautyqueens Dat Colombia een land van uitersten is, hebben wij altijd al vermoed. En laat dat vermoeden nou ruimschoots bevestigd worden tijdens de receptie die de Colombiaanse ambassadeur afgelopen vrijdag ter ere van zijn nationale feestdag gaf! Tijdens dit evenement liep je net zo makkelijk een non als een beautyqueen tegen het lijf. En alles wat daar tussen zit, zoals een bloemenkweker uit Aalsmeer, een voorzitter van de raad van bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit en een baby. Die non bleek een van de huishoudsters van de pauselijke nuntius, dus die lieten we maar met rust. Maar met de beautyqueen wilden we natuurlijk graag tips uitwisselen. Ze bleek Karem Rondon te heten, zag er spectaculair uit met buitenaards lange wimpers en wist in 2000 tweede te worden tijdens de missverkiezing in Paraguay. ,,Nummer één was langer dan ik’’, verklaarde ze het onbegrijpelijke gegeven dat niet zij het kroontje op haar gitzwarte kapsel gedrukt had gekregen. ,,Ik heb het hele jaar daarna gehoopt dat ze een griepje zou krijgen of tenminste een verkoudheid, zodat ik haar een keer zou kunnen vervangen, maar nee hoor, kerngezond!’’ Nu hadden wij het gerucht gehoord dat Karem Rondon het kroontje was misgelopen omdat ze op de catwalk was gestruikeld, maar één blik op haar voeten verwees dat verhaal onmiddellijk naar het rijk der fabelen. Hakken van dertien centimeter en toch was ze tijdens de hele receptie geen een keer
omgevallen. Wie dat presteert, gaat echt niet struikelen tijdens de miss Paraguay-verkiezing! Stralend middelpunt van het feest was de ambassadeur zelf, Guillermo Fernández de Soto. Wij hebben wat met hem. Echt, wij zouden het eerlijk zeggen als we hem een slijmbal vonden, of een engerd of zoiets. Maar met Fernández de Soto kun je lachen en kom daar maar eens om in Den Haag. Wij zijn trouwens niet de enige die met hem weglopen, want Karem Rondon had een reisje naar Dubai uitgesteld alleen maar om acte de présence te kunnen geven op zijn feestje. ,,Dat Beautyqueen Karem Rondon wist in zijn de dingen die Colom2000 tweede te worden tijdens de missbia nu eenmaal bij mensen verkiezing in Paraguay. Op deze recepbewerkstelligt’’, zei de amtie was zij de onbetwiste nummer 1; al- De huishoudster van de pauselijke nuntius drinkt natuurlijk geen Zuid-Ameribassadeur gelaten. leen al vanwege haar hakken! kaanse wijn en hield het dus gewoon bij een ‘sjuutje’. Hij schijnt overigens een geweldige danser te zijn, zo hoorden beeld dat zij allergisch is voor regen. moest ook weg en ik zit hier. Er is nog urlijk niet het risico lopen dat hij het wij van verschillende enthousiaste Je zou denken: zo’n vrouw gun je dan maar één persoon op de ambassade gaat uitleggen of zo. vrouwen. Zelf classificeerde de am- een standplaats in de West-Sahara. aanwezig, plus mijn dochter. Maar zij Twee uur en ettelijke glazen witte wijn bassadeur zijn eigen danskunst bes- Maar nee hoor, uitgerekend zij werd is al bijna negen jaar oud, dus alles zal later waren wij volledig in de stemcheiden als ‘professioneel’. Hij vertelde uitgezonden naar Genève, Brussel en wel op rolletjes lopen’’. ming om een cumbiaatje te wagen met ons verder dat Colombianen tijdens de nu Den Haag. Dat wordt over vier jaar Terwijl de Oostenrijkse ambassadeur Guillermo Fernández de Soto. Maar nationale feestdag op straat de cumbia natuurlijk Londen. En alsof ze zout in Erwin Kubesch handkussen uitdeelde helaas, de enige achtergrondmuziek dansen. En de cumbia is een dans die de wonde wilden wrijven, bespraken en de empanadas gretig van de schalen tijdens de receptie werd verzorgd door tot onze onuitsprekelijke verbazing iets verderop de ambassadeurs van werden gegrist, signaleerden wij de de acht maanden oude Alejandro, die volgens de geleerden hoogstwaar- Griekenland en Albanië openlijk de voorzitter van de raad van bestuur van vond dat zijn ouders hem iets te vroeg schijnlijk het hof maken van de vrouw hittegolf die hun landen teistert. ,,Aan de Nederlandse Mededingingsautorit- de vaardigheid van het netwerken door de man symboliseert. de kust is het nu 42 graden!’’. eit, Pieter Kalbfleisch. Een gesprekje wilden bijbrengen. Onzin, Alejandro! Dat was niet de enige verrassende on- De ambassadeur van Costa Rica ver- met zo’n man houden wij altijd kort, Met netwerken kun je nooit te vroeg thulling van die middag. Carla Maria klapte ons dat zijn ambassade die mid- voordat hij er achter komt dat wij geen beginnen. Rodriguez Mancia, de ambassadeur dag gerund werd door zijn dochter. flauw idee hebben wat dat is, medevan Guatemala, vertelde ons bijvoor- ,,De consul zit in Moskou, de secretaris dingingsautoriteit. Want je wilt natu- R e n a t e v a n d e r Z e e
selexyz verwijs zomertip
Ildefonso Falcones - De kathedraal van de zee ‘Monumentale roman over vrijheid en vriendschap in het middeleeuwse Barcelona’ (Uitgeverij Sijthoff e 24,90)
passage 39 den haag www.selexyz.nl