ecp_jv13-14

ECP. Platform voor de InformatieSamenleving

JAARVERSLAG 2013-2014

Visie Veiligheid en vertrouwen Vaardigheden Verbinding

ECP. Platform voor de InformatieSamenleving

JAARVERSLAG 2013-2014

Inhoud Voorwoord Tineke Netelenbos 3 Inleiding Arie van Bellen 4 Visies vanuit het netwerk 8 Hoogtepunten in 2013 16 Jaarcongres ECP 2013 26 Activiteiten in 2013 en 2014 28 Evenementenoverzicht 2013 42 Deelnemers

44

Deelnemers Rijksoverheid 46 Kennispartners 46 Partners Digivaardig & Digiveilig 46 Premium Members 47 Raad van Advies 48 Bestuur 49 Medewerkers 50 Lid worden van ECP 51 Colofon 52

2

jaarverslag ECP 2013-2014

Voorwoord Toen mij vorig jaar werd gevraagd om voorzitter te worden van ECP, heb ik niet lang hoeven nadenken over mijn antwoord.

Door het voorzitterschap van het programma Digivaardig & Digi足bewust ben ik zeer betrokken geraakt bij de digitale samen足 leving. Een ongekende revolutie maken we mee en het is meer dan uit足dagend om daarbij betrokken te zijn. Ik zei dus ja!

Verrast Het werkterrein van ECP is zo boeiend. Juist in deze tijd. Maar ik wil wel eerlijk bekennen dat ik af en toe verrast ben door de snelheid en impact van wat zich in dit domein afspeelt. Het wereldwijde internet biedt zoveel kansen, mogelijkheden en creativiteit. Het levert een steeds grotere bijdrage aan de welvaart, aan economische groei en aan individueel welbevinden. We zien het overal om ons heen.

Tineke Netelenbos Voorzitter ECP

Kwetsbaar Tegelijkertijd zijn er bedreigingen. De digitale revolutie maakt ook kwetsbaar. Via internet kunnen vitale functies van de overheid en van ondernemingen worden verstoord. De privacy van burgers blijkt kwetsbaar. Dit vraagt om zorgvuldige analyses en praktische maatregelen. Zodat wordt gewaarborgd dat we optimaal kunnen profiteren van de kansen die deze digitale revolutie biedt.

Relevant In 2013 kwamen deze ontwikkelingen met nog meer nadruk op de maatschappelijke agenda te staan. Het maakt het werk van ECP extra relevant. ECP levert niet alleen een bijdrage aan het ontwikkelen van een visie op de rol van internet en ICT. Dat doen we ook, maar we gaan veel verder. We organiseren tal van projecten waarmee we partijen met elkaar verbinden, publiekprivate afspraken maken en concrete stappen zetten om de informatiesamenleving veiliger en de beroepsbevolking vaardiger te maken. Er is op die gebieden heel veel tot stand gebracht in 2013. En daar ben ik trots op.

Leidschendam, december 2013

Tineke Netelenbos

jaarverslag ECP 2013-2014

3

Inspireren en bij elkaar brengen De maatschappij ontwikkelt zich de laatste decennia van een industriële samenleving naar een informatie­ maatschappij. Sommigen zien het als een verschuiving die qua impact te vergelijken is met de industriële revolutie uit het midden van de negentiende eeuw.

Arie van Bellen Directeur ECP

“Nederland moet zorgen dat het zijn voorsprong behoudt of beter nog: dat het zijn voorsprong vergroot.

Dat is goed voor ons concurrerend vermogen.”

4

jaarverslag ECP 2013-2014

Samenwerking Door de digitalisering veranderen in hoog tempo de kaders waarbinnen we met elkaar samenleven en samenwerken. Oude zekerheden verdwijnen en daar komen vaak nieuwe onzekerheden voor in de plaats. Dit vraagt om een nieuwe kijk op de samenleving en om nieuwe spelregels voor burgers, overheid en bedrijfsleven. Om de vernieuwingsprocessen beheersbaar te houden, is samenwerking nodig tussen alle partijen. Want alleen dan kunnen de grote vraagstukken waarvoor de samenleving staat effectief worden aangepakt.

Evenwicht Het afgelopen jaar bleek hoe lastig het is om de mogelijkheden en vrijheden van de nieuwe digitale wereld in evenwicht te brengen met de schaduwkanten. Zo bleek dat de Amerikaanse veiligheidsdienst NSA, Europese burgers, bedrijven en overheden op grote schaal afluistert. Dat roept vragen op over de veiligheid en goverance. En zo waren er meer incidenten die stemmen tot nadenken en vragen om afgewogen reacties.

Voordelen Gelukkig zijn de voordelen van de digitale revolutie evident.

De opmars van iPads, tablets, smartphones en andere nuttige toepassingen is niet te stuiten. We kunnen werk en privé nu beter combineren. Het heeft het ‘nieuwe werken’ mogelijk gemaakt – het werken op afstand. Het heeft de manier veranderd waarop we onderling contact hebben en informatie verzamelen. En het leidt dagelijks tot gemak en grote besparingen bij particuliere huishoudens, bedrijven en de overheid. Daarnaast dienen zich tal van andere nieuwe digitale toepassingen aan die snelheid, efficiency en voordeel brengen.

Koploper Dankzij een innovatieve houding en de juiste condities behoort de Nederlandse digitale infrastructuur tot de top van de wereld. De digitale infrastructuur is na Schiphol en de Rotterdamse haven de derde mainport van Nederland, en is daarmee essentieel voor de verdere uitbreiding en toekomstige groei van de Nederlandse economie. Ook loopt Nederland in Europa voorop als het gaat om de succesvolle toepassingen van ICT. Maar dit zijn nog geen redenen om tevreden achterover te leunen. Nederland moet zorgen dat het zijn voorsprong behoudt of beter nog: dat het zijn voorsprong vergroot. Dat is goed voor ons concurrerend vermogen.

Voortgang Helaas ontbreekt het bij bedrijven en overheid soms nog aan een duidelijk idee over de digitale toekomst van ons land. Er is juist behoefte aan een samenhangend en gezamenlijk beleid voor de lange termijn waardoor de digitale mogelijkheden als basis voor economische groei optimaal kunnen worden benut. Dan zou op terreinen als gezondheidszorg, veiligheid en auteursrechten meer voortgang kunnen worden gemaakt.

Ook binnen Europa is er een grote noodzaak tot samenwerking. Bijvoorbeeld op gebieden als infrastructuur, digitale vaardigheden en zeker ook digitale veiligheid.

Maar ook daar is vaak nog onvoldoende afstemming tussen de verschillende beleidsterreinen. Hierdoor worden kansen gemist. Als er beter wordt samengewerkt, kunnen we in Europa meer voortgang maken bij het uitvoeren van de digitale agenda.

Beleid Het ministerie van Economische Zaken heeft een voortrekkersrol. Het heeft een aantal doorbraakprojecten benoemd in aansluiting op de Digitale Agenda en zoals afgesproken in het Regeerakkoord. Deze doorbraak­ projecten moeten zorgen voor minder regeldruk en meer efficiëntie, kwaliteitsverbetering en meer maatschappelijke voordelen. Een van de doorbraakprojecten is de digitalisering in het MKB. Dit is belangrijk om de concurrentiekracht in het MKB te vergroten en ICT in te kunnen zetten voor productinnovaties. Andere doorbraakprojecten zijn onder andere ‘big data’, ICT in de zorg, digitale overheid en onderwijs, en ICT. Deze doorbraakprojecten worden in publiekprivate samenwerking vormgegeven. ECP wil hierbij de rol van versneller op zich nemen en partijen bij elkaar brengen.

Aandachtsgebieden ECP is aanjager van een kansrijke Nederlandse informatiesamenleving. Wij leveren een bijdrage door mogelijkheden te signaleren, bedreigingen weg te nemen en te helpen bij het vaststellen van de digitale agenda van overheid en bedrijven. Diverse projecten, onderzoeken en debatten verbinden partijen en zetten de maatschappelijke en economische betekenis van ICT op de agenda van politiek, overheid en bedrijfsleven. Bij ECP onderscheiden wij vier aandachtsgebieden waar deze activiteiten onder vallen: – Visie – Veiligheid en vertrouwen, – Vaardigheden en – Verbinding.

Visie Bij visie draait het om het signaleren van nieuwe trends en het uitleggen van het belang daarvan voor de samenleving.

Bij dit speerpunt wil ECP vooral bijdragen aan het tot stand komen van een digitale agenda. De digitalisering vraagt om maatregelen die bepalend zijn voor de toekomst van ons land. Er dient te worden vastgesteld welke onderwerpen op een termijn van twee of drie jaar echt relevant zijn.

Maar er moet ook worden nagedacht over waar Nederland over twintig jaar wil staan.

Ideeën uitwisselen Met dit doel brengt ECP partijen bij elkaar om kennis en ervaringen te delen. Dit gebeurt bijvoorbeeld tijdens diners waarbij in besloten kring ideeën worden uitgewisseld.

Ook zijn er werkgroepen met specialisten en organiseren wij congressen en evenementen.

Facebookrellen Een voorbeeld hiervan is het diner dat wij in mei vorig jaar organiseerden in Hotel Des Indes in Den Haag en waarbij Job Cohen verslag deed van zijn onderzoek naar de ‘facebookrellen’ in Haren. Hij gaf een toelichting op de rol van sociale media bij die rellen en op de respons van gemeente en politie. Tijdens een soortgelijk diner in september 2013 hebben wij Maarten Hillenaar als spreker uitgenodigd. Hij zet zich in voor een betere samenwerking tussen de verschillende ICT-onderdelen van de overheid.

Big Data Het afgelopen jaar werden vier conferenties georganiseerd over big data. Daarbij ging het om de vraag: wat is het eigenlijk? Wat is het belang ervan en hoe kunnen wij deze data maatschappelijk nuttig aanwenden? Hoe verhoudt big data zich tot de privacy? ECP heeft het initiatief genomen om een platform op te richten dat aanjager wordt van het nuttige gebruik van big data.

Veiligheid en vertrouwen Veiligheid of zo u wilt: onveiligheid wordt ook steeds belangrijker. In 2013 is nog duidelijker zichtbaar geworden hoe ontzettend belangrijk ‘cyber security’ is. Het aantal incidenten met cybercriminaliteit is de afgelopen jaren explosief gestegen. En die trend heeft zich in 2013 voortgezet.

Cyberveiligheid In 2013 waren banken diverse keren het doelwit van grootschalige DDos-aanvallen.

jaarverslag ECP 2013-2014

5

Het riep tal van vragen op. Welke systemen in onze samenleving zijn gevoelig voor deze vorm van criminaliteit?

Hoe kwetsbaar zijn die systemen? Hoe ontwrichtend zijn de gevolgen van dergelijke aanvallen? En hoe kunnen wij ons ertegen beschermen? Een belangrijke stap was de oprichting van het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC). Het NCSC is in 2012 operationeel geworden.

Het is een publiekprivate samenwerking en onderdeel van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid van het ministerie van Veiligheid en Justitie en helpt de weerbaarheid van de Nederlandse samenleving in het digitale domein verbeteren. ECP werkt nauw met het NCSC samen.

Cybercriminaliteit De overheid heeft een belangrijke taak bij het beschermen van vitale infrastructuren en bij het bestrijden van cybercriminaliteit. Maar bedrijven hebben ook een eigen verantwoordelijkheid. Dit geldt voor zowel de aanbieders als de afnemers. En ook de kenniswereld moet een bijdrage leveren aan het veiliger maken van de digitale samenleving.

Mede dankzij de inspanningen van ECP is de samenwerking tussen al deze partijen in 2013 sterk verbeterd.

Privacy Privacy was een ander belangrijk onderwerp in 2013. Het ontbreekt nog aan een goede balans tussen de persoonlijke levenssfeer, het gebruik van ICT, commerciële belangen en nationale veiligheid. Hoe dat allemaal met elkaar in overeenstemming moet worden gebracht, is nog onduidelijk.

ECP neemt samen met andere partijen initiatieven om op dit terrein meer duidelijkheid te scheppen.

Portal Om de digitale weerbaarheid van ondernemers en burgers te vergroten is ECP in 2013 ook op andere terreinen actief geweest. Wij hebben plannen gelanceerd om bestaande initiatieven op het gebied van digitale veiligheid beter op elkaar af te stemmen. Zodat het voor burgers en onder­ nemers makkelijker is om goede informatie te vinden over digitale veiligheid. Daarnaast zet ECP zich met het publiekprivate programma Digiveilig in om via voorlichting over veilig internetten en veilig online zakendoen de (maatschappelijke) weerbaarheid van burgers, consumenten, werkgevers en werknemers – waaronder ook onder­ nemers – te verbeteren. Partners in dit programma zijn onder meer SIDN, CIO Platform, Google, Nederland ICT, KPN, HCC, NVB, Thuiswinkel, UPC, Vodafone en Ziggo.

In 2014 start ECP vanuit haar programma Digiveilig, in samenspraak met de ministeries van Veiligheid en Justitie en Economische Zaken, met een portal waarop eenduidige informatie over digitale veiligheid te vinden is.

6

jaarverslag ECP 2013-2014

Vaardigheden Door de razendsnelle ontwikkelingen op het gebied van ICT worden er steeds nieuwe eisen gesteld aan de kennis en vaardigheden van de gebruikers van ICT-systemen.

Ook al worden digitale toepassingen steeds gebruiks­ vriendelijker dan nog blijft het ontwikkelen van dergelijke vaardigheden belangrijk. Daarnaast zijn voldoende ITspecialisten essentieel om ICT-innovaties mogelijk te maken voor innovatie en productiviteit. Dit betekent dat Nederlandse werknemers, werkgevers, ondernemers en opleiders actief bezig moeten zijn en blijven met het ontwikkelen van digitale vaardigheden. Ook het stimuleren van een gezonde ICT-arbeidsmarkt is van belang.

Beroepsbevolking Het belang van digitale vaardigheden van (toekomstige) werknemers blijft binnen organisaties en overheid vaak nog onbesproken of onderbelicht. ECP zet zich met het programma Digivaardig in om ICT-vaardigheden van de Nederlandse bevolking te verbeteren. Het doel is om daarmee het innovatievermogen en de productiviteit in ons land te vergroten. Partners in dit programma zijn onder meer KPN, UPC, Ziggo, SIDN, CA-ICT, IBM en NVB. Het programma sluit aan bij de eerder genoemde Digitale Agenda en tevens het Techniekpact, de sectorplannen en de door het ministerie van Economische Zaken geformuleerde Doorbraakprojecten met ICT. Ook wordt nadrukkelijk gezocht naar aansluiting bij Europese ontwikkelingen, zoals het European e-Competence Framework (e-CF).

Tekort Rond 2017 loopt het tekort aan goed opgeleide ICTprofessionals op tot minimaal 6800 ICT’ers. Het is lastig om ICT-professionals met de juiste competenties te werven.

Er is een ‘mismatch’ tussen opleidingen en arbeidsmarkt.

Op Europees niveau is daarom het European e-Competence Framework opgesteld. Dit referentiemodel maakt vergelijking van competenties van ICT-professionals mogelijk waardoor het voor werkgevers makkelijker wordt het juiste personeel aan te trekken, opleidingsinstituten hun onderwijs beter kunnen afstemmen op de behoeften van de markt en werknemers makkelijker hun kennis en kunde kunnen ‘verkopen’ op de arbeidsmarkt. Tijdens het Jaarcongres ECP in november hebben maar liefst 21 partijen het Nederlandse e-CF-convenant ondertekend, waarmee zij aangeven dit model te gaan gebruiken. Het model kan worden gebruikt bij bijvoorbeeld de werving en selectie van nieuwe medewerkers, assessments of inhuur van ICT-professionals, en bij het opleiden van medewerkers.

Het is een belangrijke stap in het terugdringen van het dreigende tekort.

Slimmer ondernemen Ook voor MKB-ondernemingen geldt dat er veel winst te behalen valt wanneer zij meer gebruik maken van ICTtoepassingen. Daarom is een praktische cursuslijn opgezet om ondernemers hierbij te helpen. Het zijn trainingen van één minuut die via de e-mail binnenkomen en uitleg en tips geven over onderwerpen als het maken en verbeteren van een website, zakelijk twitteren en privacy. In 2013 is daar een tweede cursuslijn naast gezet geheel in het teken van veiliger ICT-gebruik door ondernemers.

In het kader van het ontwikkelen van vaardigheden hebben we al eerder voor ondernemers een praktische cursuslijn helpen opzetten. Dit zijn trainingen van één minuut.

In 2013 zijn er nieuwe onderdelen aan dit programma toegevoegd.

Steuntje in de rug Er zijn groepen gebruikers in de samenleving voor wie de ontwikkelingen te snel gaan en die een steuntje in de rug kunnen gebruiken om te kunnen meekomen. Het gaat hierbij vooral om kleine ondernemers en bepaalde groepen burgers. Voor deze groepen dienen er hulpmiddelen te komen. Deze kunnen variëren van assistentie in bijvoorbeeld bibliotheken, in gemeentelijke centra en in zorg­ centra tot cursussen en telefonische hulplijnen. Een aantal nieuwe partijen heeft in 2013 toegezegd zich te zullen inzetten voor het ontwikkelen van digitale vaardigheden in de samenleving. Een zo’n nieuwe partner is het ministerie van Sociale Zaken. Met hulp van het ministerie krijgen klanten van het UWV binnenkort een cursus aangeboden om digitaal vaardiger te worden.

Verbinding Dankzij de verworvenheden van ICT kunnen allerlei partijen sneller en beter met elkaar communiceren en data uitwisselen. Dit leidt tot toegankelijke en transparante processen, en tot verlaging van allerlei kosten en admi­ nistratieve lasten.

Interoperabiliteit Tussen de overheid en het bedrijfsleven wordt nog te weinig samengewerkt om tot uniforme afspraken te komen over de technieken en processen die worden gebruikt.

Dit belemmert een optimale ‘interoperabiliteit’ en beperkt de slagkracht en het innovatieve vermogen van de Nederlandse samenleving als geheel.

eenvoudig omdat het betekent dat partijen die misschien elkaars concurrent zijn of die elkaar niet kennen afspraken moeten maken over de manier waarop digitale processen worden ingericht.

Om de interoperabiliteit in de Nederlandse samenleving te stimuleren, is ECP betrokken bij diverse projecten. Het gaat hierbij onder meer om onderwerpen als authentificatie, open standaarden, zichtbaar maken van de kwaliteit van ICT-diensten, cloud computing en open data. ECP werkt op deze terreinen samen met partijen als het Forum Standaardisatie, het ministerie van Economische Zaken, de Belastingdienst, de banken, het MKB, leveranciers van administratieve software en grote gebruikers van ICT. Ambitie Veilige en betrouwbare digitale communicatie tussen burgers, bedrijven en overheid is belangrijk. Een keurmerk kan hierbij een hulpmiddel zijn. ECP heeft het afgelopen jaar het initiatief genomen voor het instellen van enkele nieuwe keurmerken die inzicht geven in de kwaliteit en betrouwbaarheid van diverse soorten software voor het MKB.

En nog meer in 2014 Zoals gezegd heeft ECP het komende jaar een aantal belangrijke onderwerpen op de agenda staan. Veiligheid is daar één van. Om hieraan een bijdrage te leveren wordt gestart met de bouw van een portal waar informatie te vinden is over digitale veiligheid.

Daarnaast zullen wij ons opnieuw inzetten voor het verbeteren van de samenwerking op het gebied van ICT tussen bedrijven, overheid en wetenschap. Verder wil ECP blijvend aandacht besteden aan big data en aan het MKB. De overheid wil in 2017 het contact met burgers en ondernemers volledig online laten verlopen. Om dat mogelijk te maken zal er in 2014 flink vaart moeten worden gemaakt.

ECP speelt daarbij als versneller en verbinder een belangrijke rol en helpt om de relevante partijen te inspireren en bij elkaar te brengen.

Op de volgende pagina’s leest u meer over de vele projecten en activiteiten die wij in 2013 samen met onze partners hebben uitgevoerd en die wij gaan uitvoeren in 2014.

U krijgt daarmee een helder beeld van de toegevoegde waarde van ECP als aanjager van een kansrijke en betrouwbare informatiesamenleving.

ECP heeft zich in het afgelopen jaar sterk gemaakt om de interoperabiliteit, standaardisatie en randvoorwaarden voor een digitale samenleving te optimaliseren. Dat is niet

jaarverslag ECP 2013-2014

7

Visies vanuit het netwerk

“De digitale wereld is grenzeloos.”

Constantijn van Oranje-Nassau: “De Europese Digitale Agenda gaat niet alleen over telecommunicatie en chips: het raakt direct aan terreinen als infrastructuur, veiligheid, privacy, publieke dienstverlening, onderzoek en innovatie… Eigenlijk raakt het digitale tegenwoordig aan alle aspecten van de maatschappij en de economie. De digitale wereld is ook grenzeloos. Daarom streeft de Europese Commissie de komende jaren naar het vestigen van één open Europese digitale markt, om innovatie en economische groei de ruimte te geven. We moeten voorkomen dat we ondernemers in 28 verschillende systemen opsluiten.

Als ik vanuit mijn perspectief kijk naar de ontwikkelingen in Nederland dan doen wij het hier redelijk en soms heel goed. Het bedrijfsleven scoort verrassend genoeg laag als het gaat om investeringen in onderzoek en innovatie. Ook zit de bedrijvigheid niet in de sectoren waarin de meeste innovatie plaatsvindt of die ICT-intensief zijn. Maar het Nederlandse onderwijs doet het weer relatief goed als het gaat om ICT. Ook heeft ons land een goede infrastructuur van kabel- en glasvezelnetwerken. Dat geeft Nederlandse bedrijven, kennis­ instellingen en burgers in principe een goede uitgangspositie om digitaal te kunnen innoveren en om de ambitie om voorop te blijven lopen, waar te maken.

Als Nederland die ontwikkelingen wil versnellen, is een actieve rol van de Nederlandse overheid belangrijk. Vooral publiek-private initiatieven zijn hierbij waardevol, al is het niet eenvoudig. Overheden zijn gebonden aan politieke processen – dat heeft vaak tijd nodig – terwijl bedrijven relatief snel knopen kunnen doorhakken. Voor die verschillen dient over en weer begrip te zijn.

Maar door expertise, ideeën en middelen te delen en met een gezamenlijk doel in te zetten kun je als partners oplossingen vinden die anders onmogelijk zouden zijn.

ECP is belangrijk voor de versnelde invoering van de Nederlandse Digitale Agenda. Het is een sterk netwerk, betrokken bij een groot aantal activiteiten, dat in de voorbije jaren als geen ander heeft bijgedragen aan de bewust­ wording over internet en ICT. De capaciteit van het ECP om te verbinden, te faciliteren en te initiëren maakt het bij uitstek geschikt als katalysator en multiplier van andere waardevolle grass-roots initiatieven in ons land. Daarmee kan het zijn effectiviteit verder vergroten.”

8

jaarverslag ECP 2013-2014

Constantijn van Oranje-Nassau Kabinetschef van Eurocommissaris drs. N. Kroes Commissaris voor de Digitale Agenda Europese Commissie

“Door samen te werken kunnen we consumenten beter beschermen.”

Gert Wabeke: “In 2012 heeft ECP vanuit het Platform Internetveiligheid (PIV) het ontstaan van de vereniging ‘Abuse Information Exchange’ ondersteund.

Het doel van Abuse Information Exchange is het verzamelen van informatie over botnets en andere vormen van internetmisbruik in Nederland via de AbuseHUB. Meldingen over besmettingen door botnets worden door de AbuseHUB verzameld, geanalyseerd, gesorteerd en verzonden naar de aangesloten leden.

Op deze manier krijgen bijvoorbeeld de internetproviders een actueel overzicht van besmettingen in hun netwerk en kunnen ze zeer snel en gericht actie ondernemen om de botnetbesmetting te verwijderen. Hierdoor beperken we de schade die een botnet kan aanrichten en worden kosten bespaard.

Vaak weten gebruikers zelf niet dat ze besmet zijn door een botnet en dit kan zeer schadelijk zijn, zowel voor particulieren als voor bedrijven. Privé­ computers kunnen onbedoeld worden ingezet voor massale aanvallen tegen maatschappelijke functies. In 2013 hebben we dat in diverse vormen zien gebeuren, onder andere bij banken.

Gert Wabeke Voorzitter Abuse Information Exchange Manager Lawful Intercept KPN

Ik ben enthousiast over het doel van Abuse Information Exchange en de onderlinge samenwerking. De grote winst is het effect en nut voor de consument en de concrete bijdrage aan de aanpak van botnets.”

“Oplossingen ontstaan vooral in publiekprivate samenwerking.”

Brigitte Zonneveld: “Brigitte Zonneveld: “Het ministerie van Economische Zaken (EZ) voert een actief beleid op het gebied van ICT. Dat doen we omdat we daarmee maatschappelijke uitdagingen helpen oplossen en tegelijkertijd de welvaart en het verdienvermogen van ons land versterken.

Bij EZ werken we binnen de kaders van de Digitale Agenda, die door de overheid is opgesteld. De oplossingen die wij zoeken, ontstaan zoveel mogelijk in publiekprivate samenwerking. Samen met marktpartijen definiëren we het probleem en samen denken we na over de aanpak. Op die manier krijg je betere oplossingen die aansluiten bij de behoefte van de markt.

Brigitte Zonneveld Lid Managementteam Directie Regeldruk & ICT Ministerie van Economische Zaken

De tien doorbraakprojecten met ICT die het Kabinet heeft benoemd, zijn hiervan een goed voorbeeld. Het Kabinet voert deze projecten uit samen met het bedrijfsleven en kennisinstellingen. Het doel is om het gebruik van ICT door bedrijven, in het onderwijs en door zorginstellingen te vergroten. Dit kan leiden tot economische groei en bijvoorbeeld ook tot betere en goedkopere zorg. Zo kunnen mensen met ouderdomskwalen of chronische aandoeningen met behulp van op ICT gebaseerde slimme hulpmiddelen beter functioneren, zowel in hun woonsituatie als in hun werk.

ECP kan daarbij goed helpen om partijen met elkaar te verbinden. Ze kunnen bijvoorbeeld op korte termijn bepaalde stakeholders samenbrengen om na te denken over een belangrijk onderwerp. Dat helpt om processen te versnellen.”

jaarverslag ECP 2013-2014

9

Visies vanuit het netwerk

“ECP is actief betrokken bij het oprichten van de Cyber Security Raad.”

Erik Huizer: “De afgelopen vijfentwintig jaar is de digitalisering razendsnel gegaan. Dat heeft onze maatschappij en onze economie ingrijpend veranderd en dat heeft consequenties op allerlei terreinen.

Het heeft gevolgen voor de kennis en vaardigheden van grote groepen in de samenleving. We moeten met zijn allen goed kunnen omgaan met de nieuwe digitale werkelijkheid. Daarvoor zijn opleidingen en trainingen nodig. Groepen zoals ouderen mogen niet achterop raken doordat ze niet over die kennis en vaardigheden beschikken. En belanghebbenden moeten continu met elkaar in gesprek zijn en goede afspraken maken over de manier waarop we met elkaar informatie uitwisselen.

Erik Huizer CTO SURFnet, bestuuslid ECP

Burgers, bedrijven en overheid moeten de zekerheid hebben dat ze veilig en in vertrouwen met elkaar kunnen communiceren. Met de originele opzet van internet is de beveiliging eigenlijk wat achtergebleven. Dat kunnen we later nog toepassen, werd gedacht. De groei is echter zo fenomenaal geweest dat we aan het Internetprotocol zelf, nog moeilijk zaken kunnen verbeteren. Nu moeten twee miljard aansluitingen tegelijkertijd veranderd worden. En in de tussentijd moet iedereen aangesloten blijven.

ECP adresseert dit soort barrières. Wij stimuleren de dialoog tussen de verschillende stakeholders en zetten belangrijke onderwerpen op de agenda.

Waar mogelijk helpen wij bij de realisatie van agendapunten. Bijvoorbeeld met standaardisatie, als het gaat om IPv6, met nieuwe adressen voor Internet.

Dat doen we met onze bijeenkomsten, programma’s en andere activiteiten die in dit jaarverslag zijn terug te vinden. Het uiteindelijke doel is te zorgen dat allerlei digitale toepassingen op een goede en betrouwbare manier kunnen worden gebruikt. Dat is goed voor burgers, bedrijven en overheid en het is goed voor de concurrentiekracht van Nederland als geheel. We zijn inmiddels een echt ICT-land. Kijk maar naar de vele kleine software bedrijven.

Kijk maar naar SURFnet, AMS-ix, de grote hostingpartijen en de vele gamingbedrijven die hier gevestigd zijn. We hebben de SURFsara supercomputer in Amsterdam. En we zijn de digitale poort naar Europa als het gaat om internet.

Maar we moeten daar wel aan blijven bouwen.”

10

jaarverslag ECP 2013-2014

“Dankzij de DigiRaad hebben jongeren een stem.”

Minou van den Berg: “Ik vind het belangrijk dat er werk wordt gemaakt van voorlichting aan jongeren over de risico’s van internet. Jongeren zijn wel heel actief online, maar ze weten vaak niet goed wat de gevaren zijn. Doorgaans merken ze het als het te laat is. Dan krijgen ze te maken met pesten, met loverboys of met abonnementen die ze niet willen hebben.

Er wordt op dit moment nog te weinig gedaan voor jongeren. Ik zou me goed kunnen voorstellen dat scholen aandacht besteden aan de onveiligheid van internet. Al werd er maar een uur per week aandacht aan besteed op scholen, dan zou dat al een grote verbetering zijn. En ook zou je er korte tv-programma’s met tips over kunnen maken. En ook zou je commercials met tips over veilig internetten kunnen maken die worden opgenomen in reclameblokken.

Minou van den Berg DigiRaadslid, 18 jaar

Daarom is het heel belangrijk dat ECP de DigiRaad heeft opgericht, waarin jongeren tot achttien jaar zitten. Wij praten regelmatig mee over de situatie op internet. We worden uitgenodigd op ministeries en op congressen. Kortom, dankzij ECP hebben we een stem en worden we gehoord. Het is goed maar het is nog niet voldoende. Nu is het belangrijk om een stap verder te zetten en nieuwe initiatieven te ontplooien voor jongeren. Daarbij kan ECP het voortouw nemen.”

De DigiRaad is een onderdeel van het programma Digivaardig & Digiveilig dat is belegd bij ECP.

“De weerbaarheid van de samenleving blijft achter.”

Dick Schoof: “Bij Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) onderschrijven we volledig dat ICT en internet grote kansen bieden voor de samenleving. Tegelijkertijd vinden wij ook dat burgers, bedrijven en overheid goed moeten opletten en niet naïef moeten zijn als het gaat om cybercriminaliteit.

Wat mij op dit moment zorgen baart, is dat de weerbaarheid van de samen­ leving achterblijft bij de illegale ontwikkelingen op dit gebied, die gaan sneller.

Honderd procent veiligheid bestaat natuurlijk niet maar we kunnen op z’n minst zorgen dat iedereen goed geïnformeerd is en weet welke beschermende maatregelen genomen kunnen worden.

Er is sinds enige tijd een Cyber Security Raad. Daarin zitten vertegenwoordigers van bedrijven en overheid. Ook Tineke Netelenbos zit erin namens ECP. We werken in de raad samen om te zorgen dat cyberveiligheid hoger op de agenda komt.

ECP speelt hierbij een belangrijke rol en helpt om de brug te slaan naar burgers en bedrijven. We moeten er naar toe dat de samenleving weet wat er aan de hand is met cybercriminaliteit en dat burgers en bedrijven ook weten hoe ze ermee moeten omgaan. Dan kunnen burgers en bedrijven ook echt hun eigen verantwoordelijkheid nemen.”

Dick Schoof Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid

jaarverslag ECP 2013-2014

11

Visies vanuit het netwerk

“Samen ontwikkelen en samen verdienen, dat heeft de toekomst.”

Ben Woldring: “In Nederland lopen we nog steeds voorop op het gebied van internet, breedband en ICT. Daar profiteren we van als samenleving. Het is goed voor onze economie. Maar dat betekent niet dat we rustig achterover kunnen leunen. Wij moeten niet alleen investeren in infrastructuur en technologie, ook het vernieuwen van het onderwijs is van levensbelang als Nederland wil bijblijven en klaar wil zijn voor de digitale wereld van morgen.

Veel ondernemers hebben het op dit moment zwaar. Dat komt niet alleen door de crisis. Een deel van de omzet van het midden- en kleinbedrijf verplaatst zich naar internet. Dat vraagt om een flexibele houding en om vernieuwing van businessmodellen. Doen onder­nemers dat niet dan zijn ze een deel van hun omzet voor altijd kwijt. Doen ze het wel dan kunnen ze groeien.

Mijn advies voor ondernemers is dan ook: verzet je niet tegen deze ontwikkelingen, maar haak aan. Doe mee. Denk niet dat het al te laat is.

Want het is nog maar net begonnen. Onderzoek welke businessmodellen bij je onderneming passen. Wat ik op dit moment veel zie, is de trend om te delen. Samen ontwikkelen en samen verdienen, dat heeft de toekomst.

Een jaar geleden ben ik toegetreden tot de Raad van Advies van ECP. Vanuit die positie kan ik goed zien hoe belangrijk het is wat ECP doet.

Het functioneert als een onafhankelijk platform en heeft de rol van aanjager.

Ze doen het echt heel goed. Zonder ECP zouden heel wat zaken blijven liggen. Het is belangrijk dat ECP daarmee doorgaat en samen met het bedrijfsleven en de overheid zaken op de agenda zet. Onderwerpen als veiligheid, onderwijs en innovatie, om maar wat te noemen. Ik sta daar volledig achter.”

12

jaarverslag ECP 2013-2014

Ben Woldring Lid Raad van Advies ECP Directeur Bencom Group

“Samenwerking tussen opleidingen en ICT-bedrijven is waardevol.”

Bart Hogendoorn: “Ik zie grote toekomstmogelijkheden voor Nederland als toonaangevend ICT-centrum van Europa. We hebben de infrastructuur, we hebben de opleidingen en we hebben een aantrekkelijk woon- en vestigingsklimaat. Als we ons land positioneren als ‘the place to be’ voor bedrijven op het gebied van ICT - als ‘the digital mainport’ van Europa - dan kan dat veel bijdragen aan de welvaart en werkgelegenheid.

Bart Hogendoorn Voorzitter Nederland ICT Managing Director & Vice President Enterprise Business NL HP

Om daarin voortgang te maken, is het nodig dat we de instroom in ICTopleidingen extra stimuleren en laten zien dat ICT een aantrekkelijke bedrijfstak is om in te werken. De opleidingen zouden met hun lesprogramma’s nog wat beter kunnen aansluiten bij de toekomstige personeelsvraag van bijvoorbeeld service providers, ontwikkelaars van apps en software, en de overheid.

Samenwerking tussen opleidingen en ICT-bedrijven is daarbij zeer waardevol, omdat daardoor de aansluiting met de ICT-sector beter wordt. Ook is het belangrijk dat professionals in de ICT zich continue bijscholen en dat werk­ gevers daarvoor ook de ruimte bieden.

ECP en Nederland ICT hebben een gezamenlijk belang om dit onderwerp op de agenda te zetten. ECP doet wat dat betreft al uitstekend werk met de aandacht die het vraagt voor de kansen die ICT biedt voor de welvaart in ons land.”

“We moeten voorkomen dat grote groepen burgers achterop raken.”

Roel Schulting: “Het ontwikkelen van digitale kennis en vaardigheden van Nederlanders vind ik een belangrijk onderwerp op de digitale agenda. Software en hardware ontwikkelen zich snel. We moeten voorkomen dat grote groepen burgers achterop raken. Als Nederland een kenniseconomie wil blijven dan hoort daar passend onderwijs bij.

We moeten wel onderscheid maken tussen verschillende groepen die elk een eigen opleidingsvraag hebben: voor jonge kinderen ligt dat anders dan voor middelbare scholieren en studenten. En werkende Nederlanders hebben weer andere wensen dan gepensioneerden.

Ik vind het belangrijk dat ECP zich de komende tijd inzet om de dialoog tussen het reguliere onderwijs en private opleidingsinstituten op gang te brengen.

Dat kan bijdragen aan het vernieuwen van het onderwijs waardoor het beter aansluit bij de informatiesamenleving. Die vernieuwing van het onderwijs is onontbeerlijk. Anders kunnen we de Nederlandse kenniseconomie wel vergeten.”

Roel Schulting Voorzitter Stichting CA-ICT, centrum voor arbeidsvraagstukken in de ICT sector

jaarverslag ECP 2013-2014

13

Visies vanuit het netwerk

“Digitale overheidsdiensten worden te weinig gebruikt.”

Daniel Ropers: “Er is door de overheid een routekaart opgesteld om in 2017 een groot aantal overheidsdiensten digitaal te kunnen aanbieden aan burgers en bedrijven. De overheid is daarom bezig om in hoog tempo de dienstverlening te digitaliseren.

De digitale overheidsdiensten die al beschikbaar zijn, worden echter nog te weinig gebruikt. Massaal Digitaal gaat onderzoeken hoe dit komt en wat de barrières zijn voor het gebruik door burgers en bedrijven. We hebben overigens wel wat mogelijke verklaringen. Eerder onderzoek laat zien dat de onbekendheid met de dienstverlening een oorzaak kan zijn. En ook onvoldoende gebruiksgemak kan een reden zijn.

Daniel Ropers Aanjager Doorbraakproject met ICT Massaal Digitaal Managing Director Bol.com

Ons onderzoek onder burgers en bedrijven moet meer concreet uitwijzen wat de oorzaken zijn en welke andere redenen het gebruik belemmeren.

Uiteindelijk zal Massaal Digitaal ook gaan helpen met het verbeteren van de digitale diensten.

In 2014 begint het onderzoek en doen we deel één van de klantmeting. Daarmee stellen we vast wat burgers en bedrijven ervaren en wat de belemmeringen zijn. Daarna gaan we kijken welke oplossingen er moeten komen en gaan we samen met overheden met enkele casussen aan de slag om het gebruik van digitale overheidsdiensten te vergroten.

ECP heeft aangegeven ons te willen helpen met Massaal Digitaal en wij kijken nu hoe we daar gebruik van kunnen maken. ECP heeft menskracht, denkkracht, kan verbinden en kan infrastructuur ter beschikking stellen. Dat zijn eigenschappen die dit project goed van pas komen.”

14

jaarverslag ECP 2013-2014

“We willen slimme maatschappelijke analyses mogelijk maken.”

Eppo van Nispen tot Sevenaer: “Big Data staat bij steeds meer bedrijven en organisaties hoog op de agenda. Bij ECP hebben we dit gesignaleerd. Het is de aanleiding geweest om de expertisegroep Vermaatschappelijking van Analytics op te richten. Ik zal daar als voorzitter voorlopig de kar trekken.

Op het Jaarcongres van ECP in november 2013 hebben we de expertisegroep gelanceerd. We willen met de kennis die we opdoen slimme maatschappelijke analyses mogelijk maken en zorgen dat die ten goede komen aan de samen­ leving.

Daarbij gaat het om de vraag: hoe kunnen wij de enorme hoeveelheid gegevens die wij met zijn allen produceren op een goede manier gebruiken? Het gaat daarbij niet alleen om de data van gebruikers van computers, tablets en smartphones. Maar ook om gegevens van bijvoorbeeld artsen, sportverenigingen, verzekeringen, gedrag in het verkeer, enzovoort.

Hoe kunnen we die gegevens combineren? Wat voor conclusies kunnen we eraan verbinden? Hoe kunnen we data gebruiken voor het oplossen van belangrijke vraagstukken? Bijvoorbeeld vraagstukken op het gebied van duurzaamheid, gezondheid of onderwijs? Het beantwoorden van die vragen kan leiden tot een betere samenleving. Een samenleving waarbij op allerlei terreinen de dienstverlening aan individuele burgers persoonlijker en daardoor beter wordt gemaakt.”

Eppo van Nispen tot Sevenaer Voorzitter expertisegroep Vermaatschappelijking van analytics Directeur CPNB

“Nieuwe keurmerken bieden gebruikers zekerheid.”

Kors Kool: “Als de kwaliteit in de administratieve keten omhoog gaat, heeft dat grote voordelen voor ondernemers, accountants, administratiekantoren en voor de Belastingdienst. Uiteindelijk kan het leiden tot een verlaging van de administratieve lasten.

Voor veel kleine ondernemers is de kwaliteit van de administratie juist een probleem. Ze hebben dat soms niet goed op orde en hebben daardoor geen goed zicht op hoe ze er voor staan. Goede administratieve pakketten kunnen bijdragen aan een oplossing. Maar hoe herken je een goed administratiepakket?

Om ondernemers te helpen bij het kiezen van goede pakketten is het project ‘Betrouwbaar Administreren’ gestart. Softwareleveranciers, accountants, ECP en de Belastingdienst werken hierin samen om keurmerken op te zetten voor administratieve systemen. ECP heeft geholpen om de partijen bij elkaar te brengen.

Kors Kool Manager Belastingdienst

Er zijn inmiddels drie keurmerken gevestigd: ‘Zeker-Online’ voor administratieve systemen, ‘Betrouwbare Afrekensystemen’ voor kassa’s en ‘Ritregistratiesystemen’ voor rittenregistraties. De nieuwe keurmerken bieden gebruikers de zekerheid dat ze goede producten aanschaffen.

We hebben geborgd dat de kwaliteit van de keurmerken hoog is én blijft.

Er is een goed governance-model, er zijn duidelijke normen, er is strenge toetsing van nieuwe producten, en er is een deskundige raad van toezicht.

Zo kunnen we de toegevoegde waarde van de keurmerken goed bewaken.”

jaarverslag ECP 2013-2014

15

Hoogtepunten in 2013 ECP stond in 2013 aan de basis van een groot aantal activiteiten. Wij brachten belangrijke projecten tot stand voor uiteenlopende doelgroepen, bijvoorbeeld voor jongeren en voor het midden- en kleinbedrijf.

Er waren ook debatten met gezaghebbende vertegen­ woordigers van de rijksoverheid. En er werd mee­ gewerkt aan nieuwe keurmerken voor betrouwbaar en efficiënt administreren. Op de volgende bladzijden vindt u de hoogtepunten uit 2013.

16

jaarverslag ECP 2013-2014

LIKE 11+ Met de opkomst van internet en sociale media heeft pesten een nieuwe dimensie gekregen. ‘Cyberpesten’ blijkt een verschijnsel onder jongeren waar zij zelf, maar ook hun sociale omgeving, nog weinig grip op hebben. Het programma Digiveilig van ECP wil bijdragen aan meer aandacht voor de veiligheid in het digitale domein, waar ook cyberpesten toegerekend wordt.

Vanuit Meldknop.nl ondersteunde Digibewust, samen met UPC en Stichting Kinderpostzegels, de interactieve theatervoor­

stelling LIKE 11+. Ook zijn ouder­avonden en lesmateriaal ontwikkeld ter ondersteuning van deze theatervoorstelling voor jongeren.

LIKE 11+ is een interactieve productie van theatergroep Playback. Jongeren tussen de 11 en 15 jaar worden geconfronteerd met de emotionele gevolgen van pesten.

De voorstelling toont de pijn van buiten­ gesloten worden en de invloed van social media.

Tineke Netelenbos, voorzitter van ECP, Yvon Schers van UPC en burgemeester

Broertjes van Hilversum openden de feestelijke première van LIKE 11+. Aanwezigen en pers vonden de voorstelling rauw, treffend en aangrijpend. Inmiddels is LIKE 11+ door meer dan 150 middelbare scholen geboekt.

jaarverslag ECP 2013-2014

17

Drie gloednieuwe keurmerken

Meer informatie: pagina 37

In het kader van het project ‘Betrouwbaar administreren’ kwamen in 2013 met hulp van ECP drie gloednieuwe keurmerken tot stand. Het eerste is ‘Zeker-Online’.

Dit is een keurmerk voor online boekhoudsystemen. Verder werd het keurmerk 'Afrekensystemen’ ontwikkeld. Dit is een keurmerk voor kassa’s. En tenslotte kwam in 2013 het keurmerk ‘Ritregistratiesystemen’ tot stand.

ECP hielp softwareleveranciers, eind­ gebruikers en overheid om afspraken te

afspraken over kwaliteit van deze systemen.

Ook werd vastgesteld welke aspecten voor gebruikers van belang zijn. Het ging daarbij om aspecten als privacy, de locatie van de data, en waarborgen voor continuïteit, bijvoorbeeld bij faillissement van dienst­ verleners of bij een overstap. De drie partijen hebben een gezamenlijke Raad van Toezicht opgericht waar ECP zitting in heeft.

18

maken over de kwaliteit van deze systemen.

Systemen die voldoen aan de afspraken kunnen het keurmerk krijgen. De systemen garanderen veiligheid en leveren betrouwbare digitale gegevens waardoor minder controles nodig zijn in de administratieve keten. Hierdoor wordt de administratieve keten en het toezicht daarop aanzienlijk efficiënter. Dit kan leiden tot minder administratieve lasten en tot kostenverlagingen.

De softwareleveranciers van de systemen, eindgebruikers en overheid maakten

jaarverslag ECP 2013-2014 fotografie Paul Ridderhof Studio Gemini

Tweets Alexander Klöpping @AlexanderNL vrij briljante viral over cybercrime 139.117 volgers Team High Tech Crime @PolitieTHTC Kudus aan digibewust.nl voor hun ­briljante hack-viral youtube.com/ watch?v=ogLXmr… Let wel: dit lijkt enorm op de realiteit! @AlertOnline 3.093 volgers Kassa.vara.nl @Kassa_vara Hackers stelen 100.000 euro van nietsvermoedende internetters: #kassaTV #hackers #filmpje 14.901 volgers

Hackersviral niet echt, maar 100% realistisch: Nederland onderschat internetcriminaliteit In de online video ‘100.000 euro hack’ laat een hacker zien hoe gemakkelijk het is om in een paar dagen 100.000 euro los te krijgen van argeloze internetgebruikers.

Deze zogeheten ‘viral’ werd binnen twee dagen meer dan 250.000 keer bekeken.

De video bevat een ‘hackers tutorial’ met niet-echte tips voor hackers. De viral werd anoniem op internet gezet. Digibewust liet de viral maken om een schokeffect teweeg te brengen en mensen te confronteren met naïef gedrag op internet.

Veel Nederlanders onderschatten de criminaliteit op internet. Ze wanen zich veilig als zij online zijn. Honderd procent internetveiligheid bestaat niet. Maar veel problemen kunnen worden voorkomen als particulieren en bedrijven de juiste voorzorgsmaatregelen treffen. Praktische tips voor het veilig gebruik van internet zijn te vinden op www.digibewust.nl.

jaarverslag ECP 2013-2014

19

d en uiz nd in ve h ze zic im en Ru hrev sc on de rn em ers

Digivaardig & Digiveilig in 1 minuut Het programma Digivaardig & Digiveilig heeft tot doel specifieke groepen in de samenleving vaardiger en bewuster te maken op digitaal gebied. Speciaal voor ondernemers in het midden- en kleinbedrijf en voor zelfstandigen zonder personeel is de cursusreeks ‘slimmerondernemenin1minuut.nl’ ontwikkeld.

Deze e-mailcursus legt in één minuut belangrijke digitale thema’s uit. Dit gebeurt op een snelle, toegankelijke en gerichte manier. Onderwerpen die worden behandeld

20

jaarverslag ECP 2013-2014

zijn onder meer ‘zakelijk twitteren’, ‘online klanten winnen’ en ‘betere betalingen’.

De ondernemers en zelfstandigen kunnen zich desgewenst verder verdiepen in deze onderwerpen, via bijbehorende links en webboeken. Ook kunnen zij hun vaardig­ heden testen met een zogeheten ‘dq test’.

De reacties zijn zeer positief. Daarom is in mei van dit jaar een nieuwe cursus gestart.

Dit is ‘digibewustondernemenin1minuut.nl’.

Hiervoor zijn negen nieuwe afleveringen gemaakt. Deze staan in het teken van veilig-

Meer informatie: slimmerondernemenin1minuut.nl digibewustondernemenin1minuut.nl

heid. De onderwerpen die aan bod komen zijn onder andere: een veilig wachtwoord, klant- en personeelsgegevens beveiligen en veilig internetbankieren. In oktober werd tijdens de ‘Alert Online Week’ een aflevering toegevoegd met de titel ‘Bring Your Own Device in 1 minuut’.

Debatteren in Hotel Des Indes Voor ‘Premium Members’ organiseert ECP elk jaar een aantal debatten in Hotel Des Indes. Tijdens deze speciale bijeenkomsten wordt gedebatteerd over belangrijke onderwerpen die verband houden met ICT. De inleiding tot een debat wordt verzorgd door een gastspreker. Dit is meestal iemand met gezag uit de wereld van de wetenschap, het bedrijfsleven of de rijksoverheid.

In 2013 waren er de volgende gastsprekers: – 25 februari Wim Deetman, lid van de Raad van State – 25 februari Alexander Rinnooy Kan, hoogleraar Economie en bedrijfskunde aan de Universiteit van Amsterdam – 6 mei Job Cohen, voorzitter van de onderzoekscommissie Facebook-rellen in Haren – 15 juli Hans van Baalen, delegatieleider VVD in het Europees Parlement en president van de Liberale Internationale

– 24 september Maarten Hillenaar, Rijks Chief Information Officer – 16 december Bruno Bruins, directievoorzitter UWV.

jaarverslag ECP 2013-2014

21

Innoveren met ICT Het midden- en kleinbedrijf (MKB) is de motor van de Nederlandse economie.

Voor MKB-ondernemers liggen er grote kansen als zij ICT goed benutten. Willem Vermeend en Erna Froon zijn de aanjagers van doorbraakproject met ICT Ambitieuze MKB-er innoveert met ICT. Dit project informeert ondernemers over de allernieuwste ICT-technologieën en over de mogelijkheden om hiermee te innoveren. Voorbeelden van deze technologie zijn ‘Internet of Things’, sensortechnologie en 3D-printen.

22

jaarverslag ECP 2013-2014

Meer informatie: pagina 31 doorbraakmetmkb.nl

Binnen het project komen ondernemers in contact met partijen die helpen bij het benutten van de innovatiekansen. Ook worden belemmeringen geïnventariseerd en waar mogelijk weggenomen. Hierbij wordt samengewerkt met MKB-ondernemers en met partijen uit diverse branches.

Op 12 november 2013 ondertekenden Willem Vermeend en Erna Froon een overeenkomst. Zij deden dat samen met vertegenwoordigers van SURF, het nationale High Performance Computing

en e-Science support center. In deze ‘doorbraakovereenkomst’ staat dat de infrastructuren en de mogelijkheden van High Performance Computing gemakkelijk toegankelijk en toepasbaar moeten zijn voor MKB-ers. De ondertekende overeenkomst werd in ontvangst genomen door Bertholt Leeftink, Directeur-generaal Bedrijfsleven & Innovatie van het ministerie van Economische Zaken.

e-CF NL brengt ICT professionals in kaart In weinig branches is het aantal kennis­ gebieden, specialismen en competenties zo groot als in de ICT. De juiste specialist vinden is hierdoor niet altijd even gemakkelijk. Het Europese e-Competence Framework (e-CF) brengt overzicht in dit competentielandschap, het omschrijft wat verschillende ICT’ers in hun functie doen.

Zo ontstaat transparantie in vraag en aanbod. Binnen Digivaardig & Digiveilig is mede op initiatief van het ministerie van Economische Zaken in 2013 door

de NEN-normcommissie gewerkt aan de vertaling van het Europese raamwerk naar de Nederlandse situatie. Op 14 november, tijdens het Jaarcongres van ECP, onder­ tekenden 21 organisaties een convenant waarin zij afspraken e-CF te implementeren.

Voor werkgevers wordt het met dit model makkelijker het juiste personeel aan te trekken en te selecteren, opleidings­ instituten kunnen hun onderwijs beter afstemmen op behoeften van de markt en werknemers, de ICT-professionals zelf,

Meer informatie: pagina 36 www.e-cf.nl

kunnen makkelijker hun kennis en kunde (door)ontwikkelen en ‘verkopen’.

jaarverslag ECP 2013-2014

23

Digital natives Beslissingen over de toekomst van internet worden meestal gemaakt door een generatie die aangeduid kan worden als de ‘internet immigrants’, zij zijn immers pas in aanraking gekomen met het medium toen ze al volwassen waren. De ‘stem’ van de generatie die is opgegroeid met internet is onontbeerlijk als het gaat over de ontwikkelingen en vraagstukken over internet. ECP erkent dat en heeft zowel de DigiRaad als het Young IGF ‘in huis’.

De DigiRaad is een groep enthousiaste

24

Meer informatie: DigiRaad pagina 33 NL IGF pagina 29

jongeren tussen de 12 en 18 jaar, opgezet door jongeren zelf. Het doel van de DigiRaad is jongeren te informeren over veilig internetten en volwassenen, organisaties en overheden advies te geven over de manier waarop jongeren daarover het best voor­ gelicht kunnen en moeten worden.

Young IGF is onderdeel van het Nederlands Internet Governance Forum (NL IGF).

Dit zijn iets ‘oudere jongeren’, tussen 16-22 jaar. Zij staan op de drempel van school en werk, jonge ondernemers of de jongste

medewerkers. Wat vinden zij van onder­ werpen als: privacy, veiligheid, vrijheid van meningsuiting, netneutraliteit, downloaden, ondernemerschap, sociale media en mobiel internet? Aan de vooravond van het Internet Governance Forum debatteren zij met elkaar en dienen de uitkomsten als input voor de voorbereiding van de Nederlandse delegatie naar het IGF. Maar ook door het jaar heen zetten zij zich in als het advies of de mening van jongeren gewenst is.

jaarverslag ECP 2013-2014 fotografie Rockin‘ Pictures

Digitale infrastructuur derde mainport van Nederland IP-verkeer wereldwijd verdubbelt tussen 2013-2017

60% groei workload datacenters tussen 2013-2017

Werkbezoek ZKH Prins Willem Alexander aan grootste internet knooppunt ter wereld Na Schiphol en de Rotterdamse haven is de digitale infrastructuur de derde mainport van Nederland en daarmee essentieel voor de verdere uitbreiding en toekomstige groei van de Nederlandse economie.

Dat blijkt uit een gezamenlijk onderzoek van AMS-IX, Deloitte, de Dutch Hosting Provider Association (DHPA), ECP en Rabobank. Dankzij een innovatieve houding en de juiste condities behoort de Nederlandse digitale-infrastructuursector tot de top van de wereld.

Zijne Koninklijke Hoogheid Prins WillemAlexander bracht in 2013 – toen als lid van de Raad van Advies van ECP – een werk­ bezoek aan AMS-IX, het grootste internetknooppunt ter wereld. Daar kwam de economische waarde van de digitale economie voor Nederland aan bod. Ook bezocht hij SURFsara. Wetenschappers toonden daar op een grote multifunctionele video wall een aantal simulaties. Deze simulaties helpen bij het analyseren en inzichtelijk maken van zeer omvangrijke

databestanden, ofwel big data. Bijvoorbeeld data rondom criminele netwerken en data omtrent de wereldwijde stijging van de zeespiegel door klimaatveranderingen.

jaarverslag ECP 2013-2014

25

Jaarcongres ECP 2013 Verdieping. Ontmoeting. Debat.

In meer dan 20 sessies, door meer dan 60 sprekers en in een uitgebreid plenair programma werden de ruim 600 bezoekers in 1 dag bijgepraat over de laatste ontwikkelingen in de informatiesamenleving. Op het programma stonden onderwerpen als internetveiligheid, privacy, zorg, open data, MKB, digitale vaardigheden, doorbraakprojecten met ICT, 3D printing, standaardisatie en nog veel meer. Het jaarcongres ECP 2013 vond op 14 november plaats in het Circustheater in Scheveningen.

www.jaarcongresecp.nl Met dank aan congrespartners: Digivaardig & Digiveilig, Forum Standaardisatie, ministerie van binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, SIDN, TNO en UPC

26

jaarverslag ECP 2013-2014 fotografie Paul Ridderhof Studio Gemini

jaarverslag ECP 2013-2014

27

Activiteiten in 2013 en 2014 U vindt hier een compleet overzicht van de activiteiten waarbij ECP in 2013 betrokken is geweest. Hierdoor krijgt u een goed beeld van vele boeiende aspecten van de informatiesamenleving en van de snelle ontwikkelingen op het gebied van internet en informatietechnologie.

Daarnaast vindt u bij ieder project de activiteiten die gepland staan voor 2014.

28

jaarverslag ECP 2013-2014

Visie Als aanjager van een kansrijke en betrouwbare informatiesamenleving weet ECP dat nieuwe technologie grote maatschappelijke gevolgen kan hebben. Technologie biedt talloze mogelijkheden en vraagt om verstan­ dige omgang met nieuwe risico’s.

Dat vereist een duidelijke visie op de verdere ontwikkeling van de infor­ matiesamenleving. ECP verkent met haar partners de technologische ontwikkelingen in het licht van Europese en nationale beleidsontwik­ kelingen en met het oog op mogelijke consequenties voor de maatschappij.

Op grond hiervan formuleert ECP een afgewogen visie voor de informatie­ samenleving. Zij draagt deze visie uit en gaat met partijen in gesprek over de betekenis ervan voor hun activiteiten.

Digitale Agenda In 2010 presenteerde Eurocommissaris Kroes het Europees beleid op het gebied van ICT & Telecom: de Digital Agenda (DA).

Het beleidsplan benoemt randvoorwaarden voor slimme en duurzame groei. Het Nederlandse Kabinet heeft deze DA in 2011 doorvertaald naar de Digitale Agenda.nl.

In de jaren erna zijn hier de Roadmap ICT (Topsectorenbeleid) en de Doorbraak­ projecten met ICT bijgekomen.

ECP arrangeert al jaren publiekprivate samenwerking en kennisuitwisseling binnen de speerpunten die in deze beleidsstukken benoemd zijn. Vanuit haar neutrale positie en platformfunctie organiseert en ondersteunt ECP, samen met haar netwerkpartners, de maatschappelijke doorvertaling van het beleid in Nederland en het formuleren van een Nederlands standpunt.

Activiteiten 2013 ECP organiseerde in samenwerking met het ministerie van Economische Zaken en VNONCW/MKB-Nederland op 7 mei de Dag van Europa. Deze stond dit jaar in het teken van de kansen en barrières die ondernemers ervaren in de interneteconomie, zowel in Nederland als in Europa. Met ondermeer: Neelie Kroes, Vice-president van de Europese Commissie, Henk Kamp, Minister van Economische Zaken en diverse jonge ondernemers.

In de Digitale Agenda.nl is de actielijn Digital Gateway to Europe opgenomen. Met deze actielijn moet de Nederlandse ICT-sector kwantitatief en kwalitatief versterken worden door het aantrekken, behouden en uitbouwen van buitenlandse ICT-bedrijven in Nederland.

ECP organiseerde samen met het ministerie van Economische Zaken, het Netherlands Foreign Investment Agency, zestien vertegenwoordigers van het Nederlandse ICT-bedrijfsleven en de wetenschap een sessie om te komen tot de unique selling points van Nederland en ICT-thema’s en clusters waar de strategische acquisitie zich op zou moeten richten.

– Inzicht in de belangen, ervaringen en wensen van belanghebbenden, evenals de barrières die zij momenteel nog ervaren, de mogelijkheden die zij zien voor verbetering van voorgesteld beleid e.d.

– Het helpen van de Doorbraakteams bij het presenteren van tussentijdse resultaten aan een bredere kring van stakeholders en geïnteresseerden en hierop input en/of draagvlak voor verkrijgen.

NL IGF Een sterke verbondenheid van het nationale internetdebat met de mondiale ontwikkelingen is van belang om in internationaal verband belangrijke internet­ gerelateerde onderwerpen te agenderen die mondiaal moeten worden aangepakt.

Een voorbeeld is de bestrijding van spam of cybercriminaliteit. Ook is het belangrijk om dat wat internationaal speelt goed in te bedden op nationaal niveau.

Het Internet Governance Forum (IGF) is de bijeenkomst waar beleidsmakers, bedrijfsleven, wetenschap, belangen­ organisaties en politiek elkaar op mondiaal niveau ontmoeten. Daar wordt input gegeven voor toekomstig internetbeleid.

Gezien de Nederlandse koploperspositie – denk aan de Nederlandse wet op de netneutraliteit en Nederland als aanjager van internetvrijheid in het kader van de Freedom Online Coalitie – is een goede Nederlandse vertegenwoordiging onontbeerlijk. Om het belang van het IGF in Nederland breed te adresseren zijn het ministerie van Economische Zaken, SIDN en ECP in 2010 het Nederlands Internet Governance Forum (NL IGF) gestart.

Het NL IGF organiseert bijeenkomsten, houdt consultaties over wat Nederland kan en wil bijdragen aan het IGF, bereidt de Nederlandse delegatie voor op het IGF, zorgt voor zichtbaarheid tijdens het IGF en voor verspreiding en waar nodig doorvertaling van de resultaten van het IGF in Nederland.

Activiteiten 2013

Activiteiten 2014 Ook in 2014 organiseert ECP vier bijeenkomsten voor kennisdeling tussen Nederlandse belanghebbenden over thema’s uit de Digitale Agenda, ook vanuit Europees perspectief.

Deze bijeenkomsten moeten bijdragen aan: – Duiding van Europese ontwikkelingen en de te verwachten effecten op het Nederlandse bedrijfsleven – Het informeren van belanghebbenden over het standpunt dat Nederland inneemt in eventuele onderhandelingen in Brussel

In juni organiseerde ECP het NL IGF event.

Dit blijkt een succesvol concept met ook dit jaar meer dan 100 bezoekers waaronder vertegenwoordigers uit bedrijfsleven, nonprofitorganisaties, overheid, parlement en wetenschap. Deelnemers bepaalden zelf de agenda en de uitkomsten dienden als input voor de voorbereiding van de Nederlandse deelnemers aan het IGF op Bali, Indonesië.

Het aansluitende Young IGF, waar jongeren debatteerden over de toekomst van het inter-

jaarverslag ECP 2013-2014

29

Visie

net, is ook een unieke bijeenkomst waar de stem van jongeren duidelijk gehoord wordt.

In oktober vond het NL IGF Seminar “Geen cyber veiligheid zonder opgelegde regulering van de overheid” plaats, met onder anderen Astrid Oosenbrug (Tweede Kamerlid PvdA).

ECP organiseerde onder de vlag van het NL IGF de Nederlandse delegatie op het IGF. Deze nationale community van ambassadeurs, was goed zichtbaar en hoorbaar, onder andere door deel te nemen aan meerdere panels en door het uitdelen van NL IGF brochures en tegeltjeswijsheden.

NL IGF organiseerde twee workshops over cyber security op het IGF: samenwerking tussen betrokken instanties en de noodzaak van (zelf)regulering.

De drie enthousiaste Nederlandse jongeren waren in diverse sessies op het IGF actief betrokken bij de debatten en hadden het gevoel dat naar hen werd geluisterd.

Activiteiten 2014 Uitgangspunt voor het IGF 2014 in Istanbul, Turkije, blijft het begeleiden, verstevigen en vergroten van de Nederlandse afvaardiging, inclusief een of twee jongeren en politici.

Om te komen tot een actieve en betrokken community is het belangrijk te blijven investeren in een grotere bekendheid van het IGF en in wat het Forum voor Nederland betekent of kan betekenen. Inzet blijft het vergroten van de zichtbaarheid en de betrokkenheid, ook bij politiek en algemene pers. Onderhoud van communicatiekanalen als website en social media dragen hier aan bij.

ECP organiseert wederom een NL IGF event met een jongerendebat. De uitkomsten van het NLIGF event dienen als input voor de voorbereiding van de Nederlandse deel­ nemers aan het IGF. Daarnaast organiseert ECP voor het NL IGF ook een of meerdere themagerichte bijeenkomsten waarin duidelijk wordt gemaakt wat er ‘te halen en te brengen’ valt op dat thema tijdens het IGF in Istanbul.

Zie ook www.nligf.nl

30

jaarverslag ECP 2013-2014

e-Health De toepassing van ICT in de gezond­ heidszorg (eHealth) helpt om de zorg te verbeteren, mensen gezonder en langer thuis te houden en de kosten te drukken.

Toch blijft ICT in de zorg achter. Kleine baanbrekende initiatieven hebben moeite met opschalen en een gezamenlijk punt van afstemming op dit gebied in Nederland ontbreekt. Terwijl ICT-partijen en het ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport hebben aangegeven juist op het maatschappelijke, neutrale vlak samen te willen komen. ECP is de neutrale partij die zo’n platform kan bieden . Daarnaast sluit ECP aan bij de het Doorbraakproject met ICT De zorg ontzorgd door ICT van het ministerie van Economische Zaken en de innovatiebrief van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Activiteiten 2014 ECP bouwt aan een publiekprivaat platform ICT en zorg, waar partijen elkaar op een constructieve manier treffen om de mogelijkheden van ICT in de zorg beter te benutten.

ECP weet dat de randvoorwaarden, waar de informatiesamenleving in zijn geheel om vraagt ook gelden voor de zorg, zoals (open) standaarden, privacy, IT security, digivaardige burgers, professionals en beslissers. Allemaal thema’s waar ECP actief op opereert.

ECP draagt bij aan de werkgroep voor het Persoonlijk Gezondsheids Dossier, die door Vitavalley wordt gehost. ECP gelooft dat het proces van innovatie in de zorg versneld wordt als mensen eigenaar zijn van hun eigen zorgdata.

neutraal platform met een breed draag­vlak vijf sessies georganiseerd waarbij in kleine setting met een divers gezelschap gediscussieerd is.

Activiteiten 2013 ECP organiseerde samen met het ministerie van Economische Zaken vijf sessies waarbij in kleine setting met een divers gezelschap – afkomstig uit verschillende onderdelen van de internetwaardeketen – gediscussieerd is over de toekomst, de economische kansen, maatschappelijke risico’s en de verschillende rollen die markt, overheid en gebruiker zouden moeten spelen. Het gezelschap bestond uit grote en kleine(re) ondernemingen uit onder meer de telecomsector, belangorganisaties en overheidsorganisaties.

Activiteiten 2014 ECP organiseert in 2014 in samenwerking met het ministerie een aantal sessies gericht op het ondersteunen van de visie op de telecommarkt. De onderwerpen worden bepaald op basis van onderzoek, zichtbare trends, ontwikkelingen en actualiteiten of vraag en behoefte vanuit het ministerie of de markt.

Het is nadrukkelijk de bedoeling ook de dialoog aan te om ervoor te zorgen dat het ministerie de input krijgt die zij nodig heeft voor haar beleid en Telecom- internetagenda.

Daarnaast zet ECP kleinschalige onderzoeken uit om de thematische bijeenkomsten extra kracht bij te kunnen zetten, de discussies te kunnen funderen op statistisch materiaal en de onderwerpen ook te kunnen agenderen in de media en dus bij een breder publiek onder de aandacht te kunnen brengen.

Energie en ICT

Strategische sessies Het internet heeft vergaande implicaties voor iedereen, dus ook voor de manier van beleid maken. Reden voor het ministerie van Economische Zaken om de impact daarvan op de middel langetermijnvisie van de telecommarkt, te bepalen. Deze visie wordt verwerkt in een brief aan de Tweede Kamer waarin vooruitgeblikt wordt op de toekomst van de telecom- en internetmarkt. Het is belangrijk om tijdens maar ook juist na het opleveren van deze Kamerbrief met elkaar in gesprek te blijven.

Het ecosysteem blijft immers voorlopig nog wel even in beweging. Een Kamerbrief is dus geen ‘eindstation’, maar een ijkpunt.

En om deze visie geen ‘eenrichtings­ verkeer’ te laten zijn, heeft het ministerie afgelopen zomer samen met ECP als

Het belang van energiebesparing staat in Nederland niet ter discussie. Zowel de besparing van kosten als de besparing van het milieu spelen hierbij een rol. Door de slimme inzet van ICT is op het gebied van energiemanagement inmiddels een scala aan mogelijkheden, zowel voor bedrijven als voor burgers. Een voorbeeld is de slimme meter die inzicht geeft in het werkelijke energieverbruik. Het energiemanagement wordt daarmee op een hoger niveau getild doordat de ICT-oplossingen beter worden afgestemd op de behoefte van de gebruikers. ECP heeft veel kennis over randvoorwaarden, zoals privacy, die op orde moeten zijn, ook bij het innoveren met ICT in de energiesector. Daarom is ECP hierbij betrokken.

Activiteiten 2013 Via het programma Digivaardig & Digiveilig is ECP in 2013 betrokken geweest bij het consortium Build Up Skills en haar partners Duurzame Energie Koepel, Energie-Nederland, Netbeheer Nederland, WENb/O&O Energie en Nederland ICT/CA-ICT. Dit consortium onderschrijft het belang voor Nederland van een actief energiebeleid met drie doelstellingen: de energievoorziening moet zo betrouwbaar, betaalbaar en duurzaam mogelijk zijn. De energiemarkt verandert snel onder invloed van ICT en dit vergt goede digitale vaardigheden van de beroepsbevolking.

Het programma Digivaardig heeft het thema digitale vaardigheden van de beroepsbevolking ingebracht in het in 2013 op te stellen Plan van Aanpak van het pilotproject intersectorale scholing.

Activiteiten 2014 ECP verkent hoe zij in 2014 het Doorbraakproject met ICT Energie & ICT van het ministerie van Economische Zaken kan ondersteunen.

Zie ook www.doorbraakmetict.nl Daarnaast bekijkt ECP met een aantal partners welke kansrijke initiatieven op het gebied van Energie en ICT ondersteund kunnen worden.

ECP kan als neutraal platform bijdragen aan het delen van kennis om zo concrete stappen te zetten op het gebied van energiebesparing door ICT. Ambitieuze MKBer innoveert met ICT Het MKB is de motor van de Nederlandse economie. Voor MKB-ers liggen er enorme marktkansen als zij de juiste kennis over de inzet van ICT voor productinnovaties hebben. Het Doorbraakproject met ICT van het ministerie van Economische Zaken Ambitieuze MKBer innoveert met ICT deelt kennis over ICT technologieën en brengt ondernemers in contact met elkaar en met interessante partners. Zo kunnen zij sneller en goedkoper innoveren.

De doorbraak die dit project bewerkstelligt is bedrijven te verbinden aan de benodigde ICT kennis en MKB-onder­ nemingen toegang te bieden aan High Performance Computing. Het uiteindelijke doel is dat Nederlandse MKB-ondernemers hun producten slimmer maken en optimaal gebruik maken van de mogelijkheden die er liggen dankzij innovatie met ICT. Hierdoor wordt hun (internationale) concurrentiepositie sterker en dat leidt uiteindelijk ook tot werkgelegenheid en groei van de Nederlandse economie.

Het Doorbraakproject is in 2013 van start gegaan en is een publiekprivate samenwerking waarin MKB Nederland/ VNO-NCW, TNO, Syntens, Surf, ECP en het Ministerie van Economische Zaken participeren. Willem Vermeend en Erna Froon zijn boegbeelden voor het project.

Activiteiten 2013 Via een sectorscan is inzicht verkregen in de kansen op het gebied van innovatie met ICT binnen verschillende sectoren.

Innovatiekringen op het gebied van Internet of Things zijn gestart.

De eerste doorbraakovereenkomst is ondertekend met SURF. Dat betekent dat een groot aantal bedrijven nu op de hoogte wordt gebracht van de mogelijkheden om de e-infrastructuur te gebruiken. Ook mag een aantal MKB bedrijven ervaring gaan opdoen met deze infrastructuur. Daarnaast komen er nu marktpartijen die de hoogwaardige e-infrastructuur diensten integraal gaan aanbieden.

Zie ook pagina 22 De website www.doorbraakmetmkb.nl is ontwikkeld en gelanceerd. Het doel van deze website is de beschikbare kennis te delen door met goede voorbeelden te inspireren en mensen met elkaar in contact te brengen.

Activiteiten 2014 In 2014 worden in samenwerking met sectoren analyses uitgevoerd om concrete innovatiekansen met ICT in de sector in kaart te brengen.

De uitkomsten van deze analyses worden in sessies met MKB-ondernemingen in de sector gedeeld en daarna ook verspreid via communicatiekanalen, zoals de website.

Via sessies worden meer MKB-ondernemingen in meer sectoren geholpen de kansen te benutten voor productinnovaties van nieuwe ICT technologie die normaal gesproken buiten hun mogelijkheden zouden liggen.

High Performance Computing wordt toe­ gankelijk en toepasbaar voor nog meer MKB bedrijven.

De opgedane kennis en herbruikbare aanpak worden verspreid naar andere sectoren.

Zie ook www.doorbraakmetmkb.nl

jaarverslag ECP 2013-2014

31

Veiligheid en vertrouwen De snelle opmars van internet en de schaalbaarheid ervan zetten het denken over integriteit, continuïteit en bescherming van privacy op scherp. Zaken die nu en in de toe­ komst nodig zijn voor gezond ver­ trouwen in de digitale economie en samenleving. En dat vertrouwen is weer essentieel voor (economische) groei.

ECP levert via het publiekprivate Platform Internetveiligheid een structurele bijdrage aan het verbeteren van de internetveiligheid voor de eindgebruiker. Binnen dit plat­form bespreken markt en overheid gezamenlijk welke acties hiervoor nodig zijn met doorvertaling naar concrete activiteiten.

Met het publiekprivate programma Digiveilig zet ECP zich in om de (maatschappelijke) weerbaarheid van burgers, consumenten, werkgevers en werknemers (waaronder ook onder­ nemers) te verbeteren. Dit doet zij via voorlichting over veilig internetten en veilig online zakendoen met praktische tips en handvatten. Daarnaast heeft Tineke Netelenbos, als voorzitter van ECP, zitting in de Cyber Security Raad.

Platform voor Internetveiligheid Internetgebruikers hebben veilig inter­ netten voor een groot deel zelf in de hand.

Maar voor een deel is het ook afhankelijk van betrokken markt- en overheids­ partijen.

ECP is gastheer van het Platform Internetveiligheid, opgericht in 2009. Binnen dit platform werken overheid en bedrijven gezamenlijk aan het verbeteren van de veiligheid van internet voor de consument/ internetgebruiker. Het platform zet strategische onderwerpen rondom internetveiligheid op de agenda, signaleert maatschappelijke trends en vertaalt deze naar concrete activiteiten. KPN, UPC, Ziggo, Vodafone Nederland, SIDN, Dutch Hosting Provider Association (DHPA), Google, Leaseweb, NVB, ministerie van Economische Zaken en het ministerie van Veiligheid en Justitie nemen deel aan het platform.

Activiteiten 2013 De vereniging Abuse Information Exchange (opgericht in 2012 vanuit de Werkgroep Botnets) heeft AbuseHUB ontworpen, ontwikkelt en na een uitvoerige testfase in gebruik genomen. Dit systeem verzamelt, analyseert, sorteert en verzendt meldingen over botnetbesmettingen naar de aangesloten internetproviders. Zij krijgen zo een actueel overzicht van besmettingen in hun netwerk en kunnen zeer snel en gericht de internet­ gebruiker helpen om de besmetting te verwijderen. Abuse Information Exchange is een samenwerking tussen KPN, SOLCON, Tele2, UPC, XS4ALL, Zeelandnet en Ziggo, SIDN en SURFnet en is tot stand gekomen met financiering van het ministerie van Economische Zaken en SIDN. De Werkgroep Privacy in de Praktijk heeft een inventarisatie opgeleverd van online privacy tools. Ook heeft de werkgroep een overzicht gemaakt van best practices van algemene en privacyvoorwaarden. Zie ook het project ePrivacy.

De Werkgroep Notice and Takedown (NTD) heeft de NTD-Code beheerd. De groep heeft input geleverd tijdens internationale consultatierondes, heeft bijgedragen aan de CEO-coalition en heeft onderzoek gedaan naar knelpunten van mobiel/draadloos internet.

Activiteiten 2014 Het Platform Internetveiligheid richt zich in 2014 voornamelijk op privacy, security/ safety en bewustwording (big data en profiling, cookievoorlichting, veilige hard- en software,

32

jaarverslag ECP 2013-2014

veilige en betrouwbare verbindingen/opslag, security by design, wifi gebruik, uitbreiding ePrivacy tools).

ePrivacy De hoeveelheid digitaal beschikbare data groeit exponentieel. Steeds meer gegevens staan in steeds meer databases, die vaak via het web toegankelijk zijn. Bij een te losse houding tegenover het verzamelen, bewaren en gebruiken van die gegevens, kunnen gevoelige gegevens terecht komen bij onbevoegden.

De laatste jaren zijn de zorgen over oneigenlijke toegang tot en gebruik van persoons- en bedrijfsgevoelige data toegenomen. Deze zorgen spitsen zich enerzijds toe op een gebrek aan transparantie over het gebruik van gegevens en anderzijds op de beveiligingsproblematiek. Om het vertrouwen van de klant te behouden, is het voor bedrijven en overheden in toenemende mate van belang om aan te tonen dat zij op verantwoorde wijze omgaan met informatie. ECP wil bijdragen aan het maatschappelijk debat hierover en aan de totstandkoming van concrete oplossingen.

Activiteiten 2013 ECP heeft bijgedragen aan het evenwichtiger maken van het debat rondom online privacy dat zowel recht doet aan het belang van de bescherming van de persoonlijke levenssfeer als aan het belang van innovatie met behulp van ICT en data. Op 10 juni en 14 november tijdens het Jaarcongres ECP organiseerde ECP twee druk bezochte sessies (+/- 300 deelnemers) met bijdragen van het Ministerie van Economische Zaken, QiY, UPC, DDMA, TomTom, D66 Kamerlid Verhoeven, onderzoeksjournalist Brenno de Winter, TNO en Considerati.

Daarnaast werkte ECP aan de totstandkoming van concrete ‘tools’ voor bedrijven die een verantwoorde omgang met data van klanten willen inbedden in hun bedrijfsvoering, producten en diensten. ECP heeft de publiekprivate werkgroep Privacy in de Praktijk op-gericht. Ongeveer dertig partijen uit het bedrijfsleven, wetenschap en overheid zijn betrokken. Deze werkgroep leverde een inventarisatie van privacytools op en een inventarisatie van transparante privacyvoorwaarden. Deze zijn beide verwerkt in een voorlichtingscampagne van het programma Digiveilig gericht op MKB-ondernemers.

Activiteiten 2014 De werkgroep Privacy in de Praktijk gaat werken aan het verder uitwerken en verspreiden van de privacytools.

Ook blijft ECP bijdragen aan het maatschappelijk debat rondom online privacy (o.a. via bijeenkomsten).

Veilig internet voor kinderen ECP fungeert in Nederland als Safer Internet Center (SIC), samen met het Meldpunt Kinderporno op Internet. Dit centrum licht jongeren, ouders en opvoeders voor over veilig internetten, biedt hen de mogelijkheid om hulpvragen te stellen en om melding te maken van illegale content als kinderporno.

ECP geeft vanuit deze rol jaarlijks invulling aan de Safer Internet Day, de Europese dag voor veilig internet voor kinderen. Ook heeft ECP een jongeren­raad ingericht. Deze DigiRaad spreekt met en adviseert overheid en markt over het online leven van jongeren. Samen met het Meldpunt Kinderporno heeft ECP www.meldknop.nl ontwikkeld waar jongeren terecht kunnen voor hulp bij vervelende ervaringen op internet. De voorlichtingsactiviteiten van het centrum heeft ECP ondergebracht binnen het programma Digiveilig (onder Digibewust). Het Safer Internet Centrum wordt mede gefinancierd door de Europese Commissie (vanuit het Safer Internet Programme van DG Connect).

Strategie II onder leiding van Wil van Gemert (directeur Cyber Security van de NCTV).

Zie ook www.digiraad.net ECP heeft in Tallinn, Malta en tijdens het Safer internet Forum en CEO Coalition meetings in Brussel bijgedragen aan Europese kennisdeling.

Op deze plekken is het Insafe Netwerk (netwerk van Europese Safer Internet Centers) bij elkaar gekomen om te praten over internetkwesties.

Er zijn nieuwe brochures ontwikkeld: 104 leerzame apps @ sites (samen met Kennisnet en Mijn Kind Online) en de brochure WIJS de online wereld in (samen met Vodafone, Mijn Kind Online en Mediawijzer.net). Bovendien is de brochure Digitaal pesten opnieuw uitgebracht.

Activiteiten 2014 Op 11 februari 2014 organiseert ECP wederom de Safer Internet Day in Nederland om aandacht te vragen voor veilig internet voor kinderen.

Meldknop.nl wordt uitgebreid met een mobiele applicatie (app) waar jongeren die hulp en advies zoeken bij het oplossen van vervelende problemen op internet terecht kunnen.

Zie ook www.digivaardigdigiveilig.nl Samenwerking Mediawijzer.net

Tijdens de Safer Internet Day (5 februari) organiseerde ECP een talkshow over online rechten en plichten met aan tafel jongeren, ouders en diverse experts.

Samen met UPC en Stichting Kinderpostzegels ondersteunde Digibewust de ontwikkeling van de interactieve theatervoorstelling LIKE en bijbehorende ouderavonden en lesmateriaal.

De aangrijpende voorstelling van theatergroep Playback confronteert jongeren tussen de 11 en 15 jaar met de gevolgen van pesten, pijn van buitengesloten worden en de invloed van social media.

De DigiRaad heeft geparticipeerd in het Safer Internet Forum van de Europese Commissie, de Europese Summer School in Roemenië en heeft gedebatteerd over de Cyber Security

In april lanceerde Mediawijzer.net de campagne Media Ukkie Dagen. Naast de presentatie van het Deltaplan Mediaopvoeding aan drie ministeries werden zowel de Gouden @penstaart- als de Media Ukkie Awards uitgereikt aan de beste apps en websites voor en door kinderen. Winnaars waren Zapp.nl, Lifesplash. nl, (te)Gekke Dierentuin, Twitquiz.

In mei kwam het netwerk van makers van mediawijsheid samen tijdens de Media­ wijsheidmarkt om kennis te delen, elkaar te inspireren en samenwerking op te starten.

Ook was Mediawijzer.net in 2013 partner van het MediaPark Jaarcongres.

In november speelden ruim 70.000 kinderen (2855 groepen) MediaMasters tijdens de Week van de Mediawijsheid. Dit is een mediawijsheid ervaringsspel waarin ze tevens worden uitgenodigd hun veilig internet diploma te behalen.

Voor het primair onderwijs (PO) heeft Mediawijzer.net samen met het netwerk het PO stappenplan opgesteld. Het plan geeft aan op welke wijze Mediawijzer.net de verankering van mediawijsheid in het PO beoogt te realiseren.

Activiteiten 2014

De DigiRaad geeft ook in 2014 weer advies aan overheid en marktpartijen, als ontwikkelingen daartoe aanleiding geven.

Activiteiten 2013 ECP heeft voor www.meldknop.nl een tvspot ontwikkeld die door allerlei partners is gepromoot.

Activiteiten 2013

Actief en bewust gebruik maken van media is belangrijk om goed deel te kunnen nemen aan de samenleving.

Daarom helpt Mediawijzer.net Nederland mediawijs te worden. Daarbij staan kinderen (0-14 jaar) en hun sociale omgeving, opvoeders, ouders en onderwijs (PO en VO) centraal. Dit doet zij als expertisecentrum via publiekscampagnes en samen met een actief en divers netwerk van meer dan 850 netwerkpartners.

Mediawijzer.net is opgezet door het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap en wordt geleid door de vijf kernpartners: Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid, ECP, Stichting Kennisnet, NTR en Sector Instituut Openbare Bibliotheken. Deze vertegenwoordiging zorgt voor een goede verbinding tussen activiteiten op het gebied van mediawijsheid en het programma Digivaardig & Digiveilig.

Van 9 tot en met 18 april 2014 vindt de 3e Media Ukkie campagne plaats. Deze campagne vestigt de aandacht op het mediagedrag van peuters en kleuters en de manieren waarop ouders en opvoeders hierop in kunnen spelen. Ook wordt een geheel nieuw paviljoen in de Experience van Beeld en Geluid voor kinderen van 2 tot 6 jaar geopend.

Wederom wordt de Mediawijsheidmarkt georganiseerd, dit is het netwerkevent dat aanzet en inspireert tot nieuwe samen­ werking.

Van 21 t/m 28 november vind de Week van de Mediawijsheid & MediaMasters 2014 plaats. Tijdens de campagne presenteren de bibliotheken (als Huizen van de Mediawijsheid) en netwerkpartners zich met hun aanbod. Ook wordt het spel MediaMasters gespeeld in de groepen 7 en 8.

In 2014 wordt tevens gewerkt aan een stappenplan mediawijsheid voor het voort­ gezet onderwijs.

jaarverslag ECP 2013-2014

33

Vaardigheden De digitale economie en samenleving kunnen alleen groeien als mensen de kennis en vaardigheden bezitten om ICT-toepassingen te gebruiken. Ook zijn voldoende specialisten die innovaties met ICT mogelijk maken, essentieel voor innovatie en productiviteit.

Via het publiekprivate programma Digivaardig zet ECP zich in om de digitale vaardigheden van de beroeps­ bevolking te verbeteren om zo het innovatievermogen en de (arbeids) productiviteit te vergroten. Met Tineke Netelenbos als voorzitter en Nederlandse Digital Champion werken overheid en markt samen om het belang van digivaardigheden in Nederland en Europa te benadrukken.

Concrete projecten geven invulling aan de ambitie om digitale vaardig­ heden van werknemers en onderne­ mers te vergroten, het imago van het ICT-vak te verbeteren en een gezonde ICT-arbeidsmarkt te stimuleren.

Het ministerie van Economische Zaken en diverse bedrijven (CA-ICT, IBM, KPN, NVB, SIDN, UPC en Ziggo) steunen het programma.

Vrouwen in de ICT

Activiteiten 2013

Vergeleken met andere sectoren en andere landen is het aandeel van Nederlandse vrouwen in de ICT extreem laag. Hierdoor mist ons land kansen. Evenwichtig samengestelde teams blijken beter te presteren en beter op veranderingen te kunnen inspelen. Meer vrouwen in de ICT is een actielijn binnen de Europese Digitale Agenda. Een aantal partijen, waaronder het programma Digivaardig & Digiveilig, heeft zich verenigd in het Platform Vrouw & ICT. Dit platform heeft als doel het verbeteren van de participatie van vrouwen en meisjes in alle segmenten van de ICT: in het bedrijfsleven, in onderzoek en in onderwijs.

Tineke Netelenbos heeft de Nederlandse best practises, zoals de activiteiten binnen het programma Digivaardig, tijdens de vergaderingen van de Digital Champions op de kaart gezet.

Activiteiten 2014 Activiteiten 2013 Digivaardig & Digiveilig heeft vanuit haar betrokkenheid bij het platform Vrouw & ICT opdracht gegeven aan de Universiteit van Amsterdam om te onderzoeken hoe ICT-managers feminiene expertise ervaren, welke strategie zij kunnen aanwenden om meer vrouwen voor het vak te interesseren en of er barrières zijn die deze strategie belemmeren.

Zie ook www.digivaardigdigiveilig.nl In 2014 eindigt de directe betrokkenheid van Digivaardig & Digiveilig bij het platform Vrouw & ICT. Zie ook www.platformvrouwenict.nl

Eurocommissaris Neelie Kroes heeft in 2011 de Europese landen opgeroepen tot het aanstellen van Digital Champions.

Deze personen moeten burgers, bedrijfs­ leven en overheden stimuleren de voor­ delen van de digitale economie te benutten en moeten daarmee zorgen voor eco­ nomische groei. De Champions wisselen onderling en met stakeholders in hun land van gedachten over nationale en Europese vraagstukken rondom de digitale economie en delen (inter)nationale best practises.

In Nederland is Tineke Netelenbos door de toenmalige minister van Economische Zaken aangewezen deze rol te vervullen.

Zij combineert dit met haar rol als voor­ zitter van het programma Digivaardig & Digiveilig en haar rol als eSkills ambassadeur in Nederland.

jaarverslag ECP 2013-2014

In 2014 zet Tineke Netelenbos haar activiteiten als Digital Champion voort. Zij verbindt kansrijke Europese initiatieven via haar rol als voorzitter van het programma Digivaardig & Digiveilig met relevante netwerken en personen in Nederland en andersom. Ook woont zij net als in 2013 vier keer per jaar de vergaderingen van de Europese Digital Champions bij om kennis te delen en best practises uit te wisselen.

Activiteiten 2014

Digital Champion

34

Ook heeft zij zowel in Nederland als in Europees verband aandacht gevraagd voor het thema Digitale Vaardigheden en het stimuleren van de ICT-arbeidsmarkt. Zij heeft hiervoor opgetreden als gastspreker bij diverse bijeenkomsten, heeft interviews gegeven voor radio en diverse bladen en heeft een bijdrage geleverd aan verschillende publicaties.

Digitaal vaardige leraren Het aantal goed presterende leerlingen neemt in Nederland af. Dit vraagt om een structurele verandering in de aanpak van het onderwijs. Via gepersonaliseerd leren met gebruik van ICT kan bijvoorbeeld meer ruimte en uitdaging komen voor jonge toptalenten. Dergelijk onderwijs stelt eisen aan de digitale vaardigheden van leraren.

Kenniscentrum ECABO en Kenniscentrum Handel in overleg met onder andere de MBO Raad en CA-ICT onderzocht of met de ontwikkeling van een Certificeerbare Eenheid Digitale Vaardigheden de verankering van functionele digitale vaardigheden (E-UserSkills) in het (middelbaar beroeps-) onderwijs mogelijk is. Het doel van deze certificeerbare eenheid is het verbeteren van de digitale vaardigheden van de (toekomstige) beroepsbeoefenaar.

Digivaardig onderzoekt nu met het ministerie van OC&W, Kennisnet en Stichting LEERkracht of de functionele digitale vaardigheden voor docenten, die al in uiteenlopende competentieraamwerken beschreven zijn, samengebracht kunnen worden in een toekomstvaste basisset ICT-bekwaamheden.

Activiteiten 2013/2014 Het programma Digivaardig & Digiveilig werkt in 2013 en 2014 samen met het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap aan de verbetering van digitale vaardigheden voor docenten. Zij verkennen of harmonisatie mogelijk is tussen verschillende raamwerken die ICT-competenties beschrijven. Doel is om een toekomstvaste basisset ICT-bekwaam­ heden voor leraren vast te stellen en de a doptie ervan door lerarenopleidingen en andere stakeholders te bevorderen.

Slimmer werken Er is onvoldoende kennis over en aandacht voor digitale vaardigheden van de huidige en aankomende beroepsbevolking in de topsectoren. Hierdoor ontstaat productiviteitsverlies. Dit blijkt uit het onderzoek CTRL ALT Delete van de Universiteit Twente van de digitale vaardigheden van werknemers, uitgevoerd in opdracht van het programma Digivaardig & Digiveilig.

Ook uit in 2012 uitgevoerde analyses van de huidige Human Capital Agenda’s (HCA) en de ICT-roadmap, blijkt dit. Nederland loopt hierdoor kansen mis op het gebied van innovatie en arbeidsproductiviteit.

Er valt met andere woorden veel winst te behalen door het vergroten van deze vaardigheden. ECP zet hierop in via het publiekprivate programma Digivaardig & Digiveilig.

komstprofielen. Toekomstprofielen geven inzicht in ICT competenties die nodig zijn in beroepen in 2020. Daarnaast heeft de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) in samenwerking met Zorgalliantie.nu! de toekomstprofielen aanpak geadopteerd.

De organisaties samen bereiken 25.000 zorgprofessionals en 10.000 zorgstudenten.

De bekendheid van de cursus onder onder­ nemers is vergroot. Bijna 8000 ondernemers schreven zich in voor de cursus.

Activiteiten 2014

Voor invulling en bekendheid van de cursus is samenwerking aangegaan met diverse partijen.

Op basis van de HCA Digitale Vaardigheden en het Onderzoek Zicht op ICT competenties wordt binnen het programma Digivaardig & Digiveilig in 2014 de bewustwordingscampagne Slimmer werken in 1 minuut ontwikkeld en verspreid. De campagne bestaat uit een voorlichtingscomponent richting werkgevers en werknemers om hen bewust te maken van het productiviteits­ verlies. Daarnaast wordt invulling gegeven aan een e-mailcursus die de tien belangrijkste thema’s rond digitale vaardigheden op de werkvloer bevat, tips geeft en doorverwijst.

In 2014 wordt met behulp van de toekomstprofielen de winst van een toekomstprofielen aanpak onder de aandacht gebracht van stakeholders.

Slimmer en digibewust ondernemen

In 2013 is de HCA Digitale Vaardigheden (HCA DV) opgesteld in samenwerking met de secretarissen en/of portefeuillehouders HCA vanuit alle topsectoren, Platform Bèta Techniek, Ministerie van Economische Zaken en de Universiteit Twente.

Er is een algemene aanpak ontwikkeld die sectoren helpt aan de slag te gaan met toe-

Activiteiten 2014 In 2014 wordt ingezet op het vergroten van het aantal deelnemers aan de cursus.

Hiervoor wordt samenwerkingen gezocht met organisaties met een groot bereik onder het MKB. Ook staat voor 2014 een evaluatie en verbetering van de DQ test op het programma.

Een special e-mailcursus over online werken wordt ontwikkeld.

Zie ook pagina 20 Onderzoek en agendering

Activiteiten 2013 De Universiteit van Twente heeft het onderzoek Zicht op ICT competenties in zes topsectoren uitgevoerd in opdracht van het programma Digivaardig & Digiveilig. Dit onderzoek geeft inzicht in hoe organisaties omgaan met ICT-competenties van hun medewerkers en specifiek bij ICT-professionals. In de sectoren creatieve industrie, High Tech Systemen en Materialen (HTSM), logistiek, zorg, bouw en overheid zijn managers en werknemers geïnterviewd over dit onderwerp. De bevindingen geven mede richting aan de activiteiten van het programma Digivaardig & Digiveilig in 2014.

De cursus is geoptimaliseerd en op verzoek van ondernemers uitgebreid met thema’s over veilig online ondernemen; www.digibewustondernemenin1minuut.nl.

Om MKB-ondernemers en ZZP’ers snel, simpel en doelgericht te ondersteunen met relevante ICT-toepassingen die hen digivaardig en digibewuster maken, ontwikkelde het programma Digivaardig & Digiveilig een ‘Hulpstructuur’. Deze Hulpstructuur bestaat uit een campagne waarin verschillende elementen zijn opgenomen; een DQ-test voor ondernemers, een praktische online e-mailcursus en bij­ behorende webboeken als extra verdieping (www.slimmerondernemenin1minuut). Bij de e-mailcursus ontvangt de ondernemer 18 keer een e-mail waarin een belangrijk thema is uitgewerkt. Denk aan: zakelijk twitteren in 1 minuut, klanten winnen in 1 minuut en betere betalingen in 1 minuut.

De belofte is dat de ondernemer in 1 minuut geïnspireerd is en meteen de juiste hulp­ lijnen bij de hand heeft.

Activiteiten 2013 De cursus is geëvalueerd. 78% van de respondenten gaf aan iets van de cursus in de praktijk te hebben gebracht.

De jaarlijkse trendonderzoeken van het programma Digivaardig & Digiveilig vormen de basis voor valide accent­ verschuivingen binnen dit programma op kortere termijn. Ook geven de onderzoeken inzicht in de richting waarin het programma zich op langere termijn moet bewegen. In 2013 richtte het onderzoek zich vooral op ICT-competenties in zes topsectoren.

In haar rollen als voorzitter van het programma Digivaardig & Digiveilig en als Digital Champion zorgt Tineke Netelenbos voor agendering van relevante thema’s en vraagstukken, voor structurele kennisdeling en voor afstemming met het Nederlandse netwerk en met andere Europese lidstaten.

Activiteiten 2013 De Universiteit van Twente heeft het onderzoek Zicht op ICT competenties in zes topsectoren uitgevoerd. Dit onderzoek geeft inzicht in hoe organisaties omgaan met ICTcompetenties van hun medewerkers en specifiek bij ICT-professionals. In de sectoren creatieve industrie, High Tech Systemen en Materialen (HTSM), logistiek, zorg, bouw en overheid zijn managers en werknemers geïnterviewd over dit onderwerp. De bevindingen geven mede richting aan de activiteiten van het programma Digivaardig in 2014.

jaarverslag ECP 2013-2014

35

Vaardigheden

Tineke Netelenbos heeft in haar rol als Digital Champion gezorgd voor kennisdeling en agendering van relevante thema’s op de Nederlandse en Europese (beleids-)agenda.

Binnen Nederland is zij ambassadeur van activiteiten gericht op (het vergroten van) digitale vaardigheden van de beroepsbevolking en ICT professionals.

Activiteiten 2014 Het onderzoek Zicht op ICT-competenties in Topsectoren wordt in 2014 aangevuld met onderzoek naar de regionale behoefte aan ICT-professionals. Het onderzoek levert een basis voor de invulling van de activiteiten in 2015 en maakt het mogelijk om regionaal en landelijk probleemeigenaren van overschotten en tekorten op de ICT-arbeidsmarkt te activeren.

In 2014 zet Tineke Netelenbos haar activiteiten als Digital Champion voort. Zij verbindt kansrijke Europese initiatieven via haar rol als voorzitter van het programma Digivaardig & Digiveilig met relevante netwerken en personen in Nederland en andersom.

21 Nederlandse organisaties hebben afspraken gemaakt over het gebruik van een referentiemodel voor ICT-competenties: het Europese e-Competence Framework (e-CF).

Het gaat daarbij om het vergelijkbaar maken van competenties van ICT-professionals waardoor het voor werkgevers makkelijker wordt het juiste personeel aan te trekken, opleidingsinstituten hun onderwijs beter kunnen afstemmen op behoeften van de markt en werknemers makkelijker hun kennis en kunde kunnen ‘verkopen’.

Zie ook www.e-cf.nl Activiteiten 2014 ICT-professionals en CIO’s gaan in 2014 op zeven pilotscholen gastlessen geven in het onderbouwvak informatica. Ook gaan zij lesgeven op vijftig VO-scholen geven in het bovenbouwvak informatica.

Daarnaast worden keuzeversterkingstrajecten van bedrijven ontwikkeld voor leerlingen die geïnteresseerd zijn in ICT. Leerlingen kunnen zo hun keuze verdiepen hun verwachtingen kunnen toetsen aan de werkelijke praktijk.

Zie ook www.digivaardigdigiveilig.nl Een gezonde ICT arbeidsmarkt In steeds meer beroepen zijn digitale vaardigheden nodig. Het programma Digivaardig & Digiveilig vraagt daarom meer aandacht voor digitale vaardigheden in de (beroeps)opleidingen. Daarnaast staat verbetering van het imago van ICT op de agenda met als doel om de instroom van studenten in ICT-opleidingen en ICTberoepen te bevorderen.

Activiteiten 2013 Digivaardig & Digiveilig ontwikkelde de Digital Battle. Dit is een landelijke wedstrijd waarbij scholieren (14 tot 18 jaar) in teams een app bedenken. Deze wedstrijd is gericht op het innovatief inzetten van ICT en digitale vaardigheden in de beroepspraktijk. De Digital Battle draagt bij aan het imago van ICT en benadrukt het belang van digitale vaardig­ heden onder leerlingen in het beroepsonderwijs.

Daarnaast is een werkgroep ingericht dat het imago van ICT wil verbeteren. Deze werkgroep heeft een startnotitie opgeleverd en een overzicht van initiatieven gemaakt die bijdragen aan een beter imago van ICT. Het programma Digivaardig & Digiveilig heeft twee initiatieven uit deze lijst zijn geselecteerd die worden uitgevoerd in 2014.

36

jaarverslag ECP 2013-2014

Veel informaticastudenten gaan verloren voor het IT-beroep omdat zij onvoldoende zicht hebben op de grote variëteit aan loopbanen en werksetting. Daarom worden trajecten ingezet waarbij MBO-, HBO-, en WO- studenten Informatica door bedrijven gecoacht worden.

De e-CF initiatiefgroep zorgt in 2014 voor inbedding van e-CF in Nederland en geeft vorm aan een organisatiestructuur voor het beheer en de borging van e-CF. Digitale vaardigheden voor mensen op weg naar werk Digitale vaardigheden stellen werk­ zoekenden en mensen die re-integreren in staat hun arbeidsmarktpositie te verbeteren en hun toegang tot de arbeidsmarkt – veelal online te vinden – te vergroten. Het programma Digivaardig & Digiveilig richt zich ondermeer op het vergroten van de digitale vaardigheden van deze groepen. Dit doet zij sinds 2010 samen met UWV Werkpleinen, biblio­ theken, bijstandloketten van gemeentes, re-integratiebureaus, andere intermediairs en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Speciaal hiervoor is het Digitaal Oefenuur ontwikkeld. Met deze hulpstructuur kunnen mensen hun digitale (basis)vaardigheden versterken en daarmee hun maatschappelijke partici

patie en toegang tot de arbeidsmarkt vergroten, hun arbeidsmarktpositie verbeteren en hun arbeidsproductiviteit verhogen.

Activiteiten 2014 Samen met het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid gaat het programma Digivaardig & Digiveilig het Digitaal Oefenuur doorontwikkelen.

Zie ook www.digivaardigdigiveilig.nl

Verbinding Digitale communicatie tussen burgers, bedrijven en overheden versterkt de concurrentiekracht, zorgt voor effectievere (bedrijfs)processen, stimuleert innovatie en zorgt voor lastenverlichting. Hiervoor zijn onderlinge afspraken en standaarden rondom de techniek nodig (inter­ operabiliteit). Maar om tot die afspraken te komen moeten eerst andere drempels weggenomen worden. Denk aan het afstemmen van (bedrijfs)processen, organisatorische veranderingen en de onzekerheid bij partijen over hun rol in het nieuwe systeem.

ECP richt zich op randvoor­waarden die noodzakelijk zijn om tot afspraken te komen, zoals betrouwbare identi­ teiten, zichtbaar maken van de kwaliteit van ICT-diensten. Daarnaast draagt zij bij aan de acceptatie en het gebruik van bijvoorbeeld cloud computing, open data, Big Data, open standaarden en IPv6 en via vertegen­ woordiging in UN/CEFACT. Samen met partners als het Forum Standaardisatie, administratieve soft­ ware leveranciers, het Ministerie van Economische Zaken, de Belasting­ dienst, het klein MKB en de grote gebruikers van ICT (o.a. agrosector) brengt ECP een 100% digitale communicatie dichterbij.

Open standaarden Het huidige kabinet bepleit het gebruik van open standaarden en ook in de Digitale Agenda komt dit terug. Bij open standaarden zijn verschillende soorten hard- en softwareonderdelen uitwisselbaar. Dit bevordert gegevensuitwisseling tussen systemen en apparatuur. Om deze interoperabiliteit te bereiken zijn standaarden (en protocollen en procedures) belangrijk, bijvoorbeeld om bedrijfsprocessen gemakkelijker op elkaar af te stemmen. ECP biedt partijen voorlichting en een platform voor discussie rond de implementatie van open standaarden binnen de (semi)overheid en werkt daarbij nauw samen met het Forum Standaardisatie.

Activiteiten 2013 ECP organiseerde in 2013 een aantal bijeenkomsten: – 28 maart: Masterclass: ‘Bewaak uw online reputatie; de DKIM-standaard als basis voor phishing-preventie’; – 4 juni: Seminar Elektronische identiteiten en diensten in Nederland; – 27 juni: Seminar Ready for InterneXt? IPv6 Seminar voor Overheden; – 3 december: Seminar Open document lifecycle.

Activiteiten 2014 In 2014 organiseert ECP vier bijeenkomsten op het gebied van open standaarden. Doel hier van is een platform te bieden voor en voorlichting te geven over de implementatie van open standaarden en open source software binnen de (semi)overheid.

Lastenvermindering door betrouwbaar administreren Door ICT en administratieve organisatie goed op elkaar af te stemmen zorgen organisaties ervoor dat hun administratie betrouwbaar is en efficiënt wordt gevoerd.

Partners in de administratieve keten benutten die investeringen in betrouwbaarheid en kwaliteit binnen organisaties nog nauwelijks. Denk aan zakenpartners, accountants en administratiekantoren, overheid en banken. Ketenpartners bekijken en controleren digitale gegevens uit een betrouwbaar gevoerde administratie noodgedwongen op dezelfde manier als gegevens uit een minder betrouwbare administratie.

ECP werkte de afgelopen twee jaar met marktpartijen en overheid aan afspraken over de eisen aan betrouwbare

digitale gegevens in de administratieve keten. Zij organiseerde het toezicht op het naleven van deze afspraken in de vorm van keurmerkstichtingen en een onaf­hankelijke Raad van Toezicht. Een admini-stratieve dienst of product met een keurmerk garandeert de ondernemer veiligheid en continuïteit (bijvoorbeeld bij faillissement of overstap naar andere dienstverlener). En de administratief dienstverlener, overheid en banken vertrouwen op de integriteit en authenticiteit van de digitale data.

Activiteiten 2013 In 2013 is de Stichting Betrouwbare Afrekensystemen opgericht. Doel is om ondernemer, accountant, Belastingdienst en andere overheden zekerheid te bieden over de integriteit en volledigheid van gegevens uit afreken­ systemen. Dit om fraude te voorkomen en te ontdekken. De eerste keurmerken werden in januari uitgereikt. Inmiddels zijn er meer dan vijftien keurmerken en meer dan 30 deelnemers.

Zie ook www.keurmerkafrekensystemen.nl Binnen Zeker-Online, het keurmerk voor online administratieve diensten, is het raamwerk voor het vastleggen van data afgerond.

Zeker-Online biedt de ondernemer, accountant en Belastingdienst zekerheid over veiligheid (nauwe samenwerking met NCSC), privacy­ aspecten, continuïteit (ook bij faillissement dienstverleners), interoperabiliteit (over­ stappen) en fiscale aspecten van online administraties.

Zie ook www.zeker-online.nl De Stichting Ritregistratiesystemen werkte met marktpartijen en Belastingdienst aan betrouwbare gegevens uit ritregistratiesystemen, waardoor aan de ene kant privacy wordt gewaarborgd, maar ook de kwaliteit van de data is verzekerd. Het keurmerk voor Rit­ Registratiesystemen werd in november, tijdens het Jaarcongres ECP, voor het eerst uitgereikt aan elf leveranciers.

Zie ook www.keurmerkritregistratiesystemen.nl ECP is lid van de Raad van Toezicht voor de drie keurmerken en zorgt voor maatschappelijke verbinding: betrouwbaarheid van administratieve data vormt onderdeel van slimmer ondernemen, veiligheid, cloud computing.

Activiteiten 2014 ECP werkt samen met de besturen van de stichtingen aan het vergroten van het draagvlak van de keurmerken. Doel is dat eind 2014

jaarverslag ECP 2013-2014

37

Verbinding

40% van de nieuwe afrekensystemen, 50% van de online administratieve diensten en 80% van de ritregistratiesystemen voldoet aan de keurmerkeisen.

Activiteiten 2014

Met steun van de besturen, deelnemers en Raad van Toezicht worden de keurmerken uitgebreid (bijvoorbeeld: e-factureren, rapportage, loon- en werk).

Daarnaast richt ECP een werkgroep ‘Veilige Online Dienstverlening’. Deze werkgroep gaat inventariseren of aanbieders (hostingpartijen) en afnemers daadwerkelijk behoefte hebben aan standaardisatie en harmonisatie van de normenkaders voor veilige hostingomgeving en afspraken over naleving.

Samen met Dutch Hosting Provider Association (DHPA)en andere stakeholders worden de meer generieke afspraken over veiligheid en beheer toepasbaar gemaakt voor clouddiensten voor andere gebieden, zoals online financiële dienstverlening, webshops, etc.

Cloud computing Cloud computing kan zorgen voor aanzienlijke kostenbesparingen. Toch maken MKB-ondernemers slechts beperkt gebruik van clouddiensten. Een van de oorzaken hiervoor is een zwakke onderhandelingspositie ten opzichte van leveranciers van clouddiensten. ECP zet zich in om (potentiële) gebruikers van clouddiensten in het MKB te informeren over kansen van cloud computing en hen te helpen welover­ wogen keuzes te maken bij het in de cloud brengen van bedrijfskritische applicaties.

Naast het geven van voorlichting aan het MKB onderzoekt ECP of het raadzaam en haalbaar is om eisen voor adequate beveiliging te standaardiseren om meer zekerheid te creëren in de leveringsketens van e-commerce en online diensten.

Activiteiten 2013 ECP heeft, met hulp van verschillende van haar deelnemers, een handreiking geschreven, om het voor ondernemers eenvoudiger maken te bepalen of zij (meer) gebruik willen maken van cloud computing. Deze handreiking biedt inspiratie en voorbeelden. Ook staan er praktische aandachtspunten in om financiële, fiscale of juridische risico’s te vermijden.

Via een stappenplan is gemakkelijk te zien welke dienst of clouddienstleverancier het beste past.

ECP heeft de handreiking ontsloten via de website www.cloudbewust.nl en de gelijk­ namige mobiele applicatie ontwikkeld. Deze is mede mogelijk gemaakt door het ministerie van Economische Zaken en in samenwerking met VNO-NCW/MKB Nederland. De hand­ reiking, website en app zijn opgenomen in een voorlichtingscampagne van het programma Digiveilig gericht op MKB-ondernemers.

38

jaarverslag ECP 2013-2014

ECP houdt in 2014 de website en app technisch en inhoudelijk up to date.

e-Factureren Het elektronisch aanmaken, verzenden, ontvangen en verwerken van facturen (e-factureren) kan zorgen voor een miljardenbesparing. De overheid wil daarom e-factureren bevorderen. Maar ondernemers blijven achter. Voor hen wordt e-factureren aantrekkelijk wanneer het gemakkelijk, veilig en goedkoop is en (bijna) iedereen e-factureert.

ECP faciliteert daarom het Nederlandse multistakeholder-forum e-factureren (NMBF) dat samen met andere lidstaten de laatste technische (standaardisatie), juridische en fiscale drempels wegneemt om e-factureren aantrekkelijk te maken voor het (klein-)MKB .

In Nederland ondersteunt ECP standaardisatie door bij te dragen aan Simpler­ Invoicing en door het tot stand brengen van de samenwerking tussen accountants, softwareleveranciers en Belastingdienst rond e-factureren. Deze partijen moeten er samen voor zorgen dat e-factureren de ondernemer evenveel of zelfs meer zekerheden gaat bieden dan factureren op papier. Om die samenwerking tot stand te brengen organiseert ECP regelmatig bijeenkomsten over actuele ontwikkelingen rond e-factureren voor het Kennisplatform Administratieve Software en voor inter­ mediaire partijen.

Activiteiten 2013 ECP heeft met het ministerie van Economische Zaken en Innopay de ontwikkeling van Simpler-­ Invoicing gefaciliteerd en gestimuleerd: afspraken over de veilige en betrouwbare uitwisseling van e-facturen.

Samen met softwarepakketten.nl organiseerde ECP drie bijeenkomsten van het Kennisplatform Administratieve Software over urgente en actuele onderwerpen voor softwareleveranciers, zoals e-factureren, SimplerInvoicing, eID, auditfiles, belastingwetgeving, uniform rekeningschema, SEPA etc.

ECP faciliteerde vier bijeenkomsten van het Nederlands Multistakeholder Forum e-factureren. 2013 stond in het teken van de Europese taakgroepen die in opdracht van de Europese Commissie knelpunten en oplossingen rond wetgeving, standaardisatie en het stimuleren van e-factureren moesten beschrijven. ECP coördineerde de Nederlandse bijdrage aan en terugkoppeling naar deze taakgroepen.

ECP organiseerde een werkgroep voor een update van de publicatie Bewaren en bewijzen.

In deze publicatie staat hoe ondernemingen (en andere organisaties) fiscale, juridische en financiële risico’s kunnen beperken bij digitale documenten.

ECP heeft gezorgd dat de Europese compliance guidelines e-factureren zijn vertaald in het Nederlands en online zijn gezet. Deze guidelines helpen risico’s rond e-factureren in kaart te brengen en te beheersen.

Activiteiten 2014 ECP faciliteert in 2014 bijeenkomsten van het Nederlands Multistakeholder Forum e-Factureren.

Via het Europese Forum e-factureren coördineert ECP de terugkoppeling van diverse Europese maatregelen om e-factureren en digitaal aanbesteden mogelijk te maken en te stimuleren.

Zie ook www.e-factureren.info Platform Open Data De toenemende beschikbaarheid van open overheidsdata belooft een belangrijke stimulans te worden voor de opkomst en groei van nieuwe markten en innovatieve ICT-toepassingen. Ook de economische waarde van het hergebruik van overheidsdata wordt hoog ingeschat in verschillende studies. De overheid wil dan ook zoveel mogelijk van de eigen data via open standaarden beschikbaar stellen voor doorontwikkeling door bedrijven.

In het najaar van 2011 heeft ECP het Platform Open Data opgericht met als doel her­g ebruik van overheidsdata te stimuleren. Dit doet het platform door te onder­z oeken waar de bottlenecks zitten voor (poten­t iële) hergebruikers.

Het platform heeft inmiddels ruim zestig leden en wordt namens ECP voorgezeten door John Post.

Zie ook www.platformopendata.nl

Activiteiten 2013

Activiteiten 2013

ECP organiseerde in 2013 twee Open Data Platformbijeenkomsten om de behoeften van hergebruikers om open data commercieel te gebruiken inzichtelijk te maken en inspirerende voorbeelden van hergebruik van open data te tonen.

In 2013 organiseerde het platform drie deelnemersbijeenkomsten waar inspirerende cases zijn gepresenteerd ‘door en voor deelnemers’. De presentaties zijn grens­ verleggend, innovatief of toekomstbepalend.

Tijdens de laatste bijeenkomst in oktober stond ook het onderwerp ‘veilig’ centraal.

Om het hergebruik van open data te stimuleren organiseerde ECP de Nationale App Prijs 2013, gewonnen door de mobiele applicatie Omgevingsalert.

Zie ook www.nationaleappprijs.nl ECP heeft meegedacht over de Open Data Estafettebijeenkomsten voor de Agrosector – georganiseerd door ZLTO op 28 februari – en de bijeenkomst voor de Watersector – georganiseerd door het Netherlands Water Partnership (NWP).

Op het Jaarcongres ECP in november is een sessie georganiseerd over open data voor innovatie en economie.

Activiteiten 2014

Activiteiten 2014 Ook in 2014 worden diverse bijeenkomsten georganiseerd met inspirerende presentaties op het gebied van mobiel internet en waar nieuwe inzichten en trends met elkaar gedeeld en besproken worden.

Zie ook www.omi2.nl

Daarnaast ondersteunt ECP het Doorbraakproject Open (geo)data als grondstof voor groei en innovatie, bijvoorbeeld door bij te dragen aan organisatie van de Estafettebijeenkomsten.

UN/CEFACT

Zie ook www.doorbraakmetict.nl Open Mobiel Internet Het OMI²-platform, opgericht in 2006 en sindsdien gehuisvest bij ECP, stimuleert de verspreiding van mobiele internettoepassingen. Mobiel internet speelt net als het ‘vaste web’ een onmisbare rol in de communicatiestrategie van bedrijven, instellingen en overheden. Mobiel is hét medium om individuele burgers en klanten te bereiken. Het OMI²-platform is uit­ gegroeid tot een platform voor mobiele professionals waar vooral kennis wordt gedeeld. Daarnaast fungeert het als neutraal platform dat probeert een aantal zaken van algemeen belang te realiseren, zoals afrekenen via mobiel.

Tot slot verzorgde ECP de terugkoppeling van de genomen beslissingen binnen UN/CEFACT naar de stakeholders via diverse kanalen.

College van Belanghebbenden-TTP.NL

Ook is nieuw onderzoek naar Bring Your Own Device (BYOD) gepresenteerd. Steeds meer werkgevers stellen apparatuur zoals mobiele telefoons, tablets en laptops aan hun medewerkers ter beschikking. Zijn werknemers en werkgevers zich wel bewust van de privacy- en beveiligingsrisico’s die dit met zich meebrengt?

In 2014 organiseert ECP diverse bijeenkomsten voor het Platform Open Data.

Ook schrijft ECP voor de tweede keer de Nationale App Prijs-wedstrijd uit. Deze prijs wordt op het Jaarcongres ECP 2014 uitgereikt.

Dit ter voorbereiding op de VN-vergaderingen.

Deze input werd onder andere gebruikt in het interdepartementaal vooroverleg.

ECP vertegenwoordigde dit jaar voor het laatst de Nederlandse overheid in de Verenigde Naties als het gaat om internationale handel in het perspectief van standaarden van elektronisch zakendoen UN/CEFACT: United Nations Center for Trade Facilitation and Electronic Business.

ECP heeft dit jaar Nederland nog vertegenwoordigd in de plenaire vergadering in Geneve (Zwitserland) en de activiteiten daarna overgedragen aan het Ministerie van Buitenlandse Zaken. UN/CEFACT komt immers in een nieuwe fase: het gebruik in het internationaal handelsverkeer wordt steeds belangrijker en de in de ontwikkelingsfase zo centrale afstemming met Nederlandse werkgroepen en partijen schuift naar de achtergrond.

Activiteiten 2013 ECP vertegenwoordigde de Nederlandse delegatie in de UN/CEFACT tijdens de plenaire vergadering in Genève, Zwitserland.

Daarnaast faciliteerde ECP in 2013 het interdepartementaal vooroverleg. Dit vooroverleg is geheel gewijd aan de voorbespreking van de plenaire zitting van UN/CEFACT. ECP hield een consultatie onder experts en expertgroepen die een link hebben met het werk dat binnen UN/CEFACT verricht wordt.

De afgelopen jaren faciliteerde ECP het College van Belanghebbenden-TTP.NL dat is opgericht om dit certificatieschema te beheren. Samen met stakeholders heeft ECP dit jaar gewerkt aan de verzelfstandiging van het certificatieschema TTP. NL. In dit schema zijn de eisen opgenomen waaraan het uitgeven en certificeren van elektronische handtekeningen moeten voldoen. De eisen worden gesteld om een gewenst niveau van veiligheid en betrouwbaarheid van elektronische handtekeningen te kunnen waarborgen en daarmee elektronische identificatie. Het unieke Nederlandse TTP.NL-schema beschrijft de wijze van beoordeling en normen voor Certificatiedienstverleners van elektronische hand­tekeningen (CSP’s). Het TTP.NL-schema is onder toezicht van ECP ontwikkeld in de periode 1997–2000 en is gebaseerd op de ETSI-normen voor aanbieders van certificaten voor elektronische hand­ tekeningen en authenticatie.

Maar door de snelle ontwikkelingen op het gebied van veiligheid en betrouwbaarheid en de conclusies uit de Diginotar zaak, verandert het landschap rond het certificatieschema snel. Om adequater en flexibeler mee te kunnen bewegen in deze ontwikkelingen, is een meer zelfstandige en zichtbare positie van het schema noodzakelijk.

Activiteiten 2013 In 2013 stond het beheer van TTP.NL-schema centraal. Er vond een vergadering van het College van Belanghebbenden plaats waarbij overheid, toezichthouders en private TTP’s bijeenkwamen om het schema te onderhouden en te ontwikkelen.

Daarnaast is er gevolg gegeven aan de aan­ bevelingen die door diverse partijen naar aanleiding van de Diginotar-zaak zijn gedaan.

IPv6 De IPv6 Task Force, ondergebracht bij ECP, stimuleert de implementatie van het nieuwe Internet Protocol (IPv6) omdat het huidige Internet Protocol (IPv4) langzaam

jaarverslag ECP 2013-2014

39

Verbinding

aan het opraken is. IPv4 kan ongeveer vier miljard IP-adressen aan, maar met een toenemend aantal apparaten dat met internet verbonden is, neemt de behoefte aan IP-adressen toe. IPv6 biedt een nagenoeg ongelimiteerd aantal adressen.

Het ministerie ven Economische Zaken en ECP hebben de Task Force in 2005 opgericht, mede op aanmoediging van de Europese Commissie die wil dat alle lidstaten een Task Force IPv6 opzetten.

Activiteiten 2013 In 2013 vonden drie Task Force-bijeen­ komsten plaats waarin de strategie van de Task Force is besproken.

27 juni vond het het seminar “Ready for interneXT?” plaats. Dit seminar was speciaal gericht op de implementatie van IPv6 bij overheden en is georganiseerd in samen­ werking met Forum Standaardisatie.

verificatie, digitale contracten, digitale rapportages of digitale machtigingen.

Veel tijd en geld wordt verspild aan het aanvragen, distribueren en beheren van allerlei passen en wachtwoorden. De rol van ECP bestond de afgelopen jaren vooral uit het creëren van awareness en bestuurlijk draagvlak.

Activiteiten 2013 ECP organiseerde in maart een bijeenkomst over leeftijd/identiteit verificatie op internet.

ECP presenteerde daar ook een onderzoek over leeftijdsverificatie, uitgevoerd door Innopay.

In juni presenteerden overheid en markt­ partijen afspraken over de uitrol van een gemeenschappelijk stelsel voor elektronische identiteit op het seminar Elektronische identiteiten en diensten in Nederland, georganiseerd door ECP. De afspraken zijn in lijn met de adviezen van de Adviescommissie Authenticatie en Autorisatie Bedrijven (AAA-commissie).

In het najaar 2013 organiseerde ECP diverse bijeenkomsten met leveranciers van eIDoplossingen en eindgebruikers om hen te informeren en hun wensen en eisen te bundelen.

ECP heeft in 2013 de IPv6 protal onderhouden en aangevuld. Deze portal voorziet in de behoefte aan praktische informatie voor verschillende doelgroepen (o.a. MKB, ISP’s overheden en particulieren).

Activiteiten 2014 Ook in 2014 wordt een aantal Task Forcebijeenkomsten georganiseerd.

In 2014 wordt het beheer van de IPv6 portal gecontinueerd.

Zie ook www.ipv6-taskforce.nl

Activiteiten 2014 De rol van ECP bestaat uit het creëren van draagvlak tijdens de formalisatie en uitrol van het stelsel voor elektronische identiteit.

ECP gaat het gesprek aan met de eindgebruiker waarbij oplossingen worden uitgelegd en teruggekoppeld.

Massaal Digitaal

40

jaarverslag ECP 2013-2014

Activiteiten 2014 ECP participeert in het kernteam van het Doorbraakproject met ICT Massaal Digitaal.

ECP biedt ondersteuning bij de klantmeting.

Daarnaast organiseert ECP strategische tafels ter ondersteuning van het inventariseren van barrières.

ECP biedt ondersteuning bij de selectie van relevante oplossingen in niet-overheidsdomeinen.

Waar mogelijk houdt ECP zicht op relevante onderwerpen voor deze doorbraak (denk aan ontwikkelingen binnen Digivaardig & Digiveilig, eHerkenning, andere doorbraakprojecten).

Big Data

Ook bundelt het platform de signalen van marktpartijen (dienstverleners en eind­ gebruikers) over de gemaakte keuzes. ECP zal deze rol blijven vervullen totdat het stelsel volwassen is geworden, met een eigen toezicht en sturing.

Stelsel voor elektronische identiteit Het ontbreken van een samenhangend stelsel voor identificatie hindert de ontwikkeling van elektronisch zakendoen.

Gevoelige transacties kunnen nog niet digitaal worden gedaan, omdat partijen elkaars oplossingen voor het authenticeren van elektronische identiteiten (eID) niet (h)erkennen of omdat deze oplossingen nog niet worden gebruikt. ECP wil komen tot een samenhangend stelsel voor elektronische identiteit. Het gaat daarbij met name om diensten met digitale leeftijds­

problematiek wordt aangepakt in een van de in het Regeerakkoord benoemde publiekprivate doorbraakprojecten met ICT: Massaal Digitaal.

Massaal Digitaal heeft als doel dat burgers en bedrijven in 2017 daadwerkelijk en tevreden gebruik maken van digitale overheidsvoorzieningen. Binnen het project wordt gestart met een klantmeting van wensen, ervaringen en redenen van achterblijvend gebruik. Vervolgens wordt bestaande overheidsdienstverlening onder de loep genomen, worden barrières voor achterblijvend gebruik gedefinieerd en wordt gekeken naar relevante oplossingen vanuit B2B en B2C. ECP onderschrijft de doelstelling en zet zich vanuit haar kennis, expertise en organiserend vermogen in deze te behalen.

Volledige digitale overheidsdienstverlening kan gunstig zijn voor zowel de overheid als voor bedrijven en burgers. Technisch is het mogelijk. Gemeenten, provincies, waterschappen en Rijk hebben zich ook steeds meer toegelegd op het aanbieden van digitale diensten. Het aanbod is de afgelopen jaren daardoor zichtbaar gegroeid. Maar het gebruik van burgers en bedrijven van deze digitale communicatie en –transacties met de overheid blijft nogal achter. Deze

Data is in de afgelopen jaren een belangrijke productiefactor geworden naast arbeid en kapitaal. De data-explosie is zo fundamenteel, dat wel gesproken wordt van een nieuwe industriële revolutie, waarbij digitale data de motor is van nieuwe bedrijfseconomische en maatschappelijke mogelijkheden. Het percentage gebruik onder bedrijven is echter nog laag.

Om nieuwe markten en bedrijvigheid te creëren staat Nederland voor de uitdaging om een betere benutting mogelijk te maken van Big Data-kennis en -technologie door ondernemers en consumenten. ECP draagt hier haar steentje aan bij door kennis te bundelen en partijen vanuit bedrijfsleven, overheid en wetenschap aan elkaar te verbinden.

Activiteiten 2013 In 2013 organiseerde ECP een Big Data Cyclus met vijf bijeenkomsten over Big Data.

De bijeenkomsten gingen over de potentie, de stand van zaken, de relatie met privacy, de praktijk en big data voor overheden. Sprekers waren van: TNO, OECD, Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid, Capgemini, Almere Data Capital, SURFsara, HP, Stoop-IJknet, het CBS, CBP en RDW. De expertisegroep Vermaatschappelijking van analytics is opgericht. De missie van deze expertisegroep is data maximaal werkend te maken voor de maatschappij. De groep formuleert een visie op de vermaatschappelijking van de omgang met data en analytics.

Zijne Koninklijke Hoogheid Prins WillemAlexander bezocht in maart als Lid van de Raad van Advies van ECP het grootste internetknooppunt ter wereld, AMS-IX, in het datacenter Equinix AM3 in Amsterdam. Aansluitend bezocht hij SURF, waar het accent lag op het visualiseren van Big Data voor wetenschappelijk onderzoek. ECP initieerde deze werkbezoeken.

Activiteiten 2014 ECP gaat in 2014 een bijdrage leveren aan de verwezenlijking van de mogelijkheden van Big Data. Zij is onderdeel van en werkt mee aan het door het in het Regeerakkoord en door het ministerie van Economische Zaken benoemde Doorbraakproject met ICT Big data als olie voor een data-economie.

Zie ook www.doorbraakmetict.nl Daarnaast organiseert ECP een bijeenkomst van de expertisegroep Vermaatschappelijking van analytics.

jaarverslag ECP 2013-2014

41

Evenementenoverzicht 2013 Januari

Februari

Maart

7 Uitreiking eerste keurmerken van de Stichting Betrouwbare Afreken­ systemen.

24 Uitreiking Nationale App-prijs tijdens iBestuur Congres.

5 Europese Safer Internet Day, in Nederland organiseerde Digivaardig & Digiveilig een talkshow met ouders, jongeren en speciale gasten als Tineke Netelenbos en VVD Kamerlid Brigitte van der Burg.

21 NL IGF Debriefing bijeenkomst met Nederlandse delegatie 2012.

25 Des Indes Debat met Wim Deetman, lid van de Raad van State.

25 Des Indes Debat met Alexander Rinnooy Kan, hoogleraar Economie en bedrijfskunde aan de Universiteit van Amsterdam.

8 Inspiratiesessie van OMI², platform voor mobiele professionals.

26 Bijeenkomst leeftijd/identiteit verificatie op internet. Centraal stond een systeem voor online leeftijdsverificatie.

I.s.m. Platform Identity Management Nederland (PIMN).

28 Masterclass: Bewaak uw online reputatie; de DKIM-standaard als basis voor phisingpreventie. Over betrouwbaar e-mail­ contact. I.s.m. Forum Standaardisatie en ISOC.

Juli

Augustus

September

4 Platform Open Data bijeenkomst met onder anderen aanjager Doorbraak­ project met ICT Open Data.

24 Zomergesprek ‘Veiligheid & Vertrouwen’ tbv. Beleidsbrief (middel)langetermijnvisie van de telecommarkt.

13 Zomergesprek Algemeen tbv. Beleidsbrief (middel)langetermijnvisie van de telecommarkt.

20 Zomergesprek Algemeen tbv. Beleidsbrief (middel)langetermijnvisie van de telecommarkt.

27 Zomergesprek ‘Versterking Interne Markt’ tbv. Beleidsbrief (middel)lange­ termijnvisie van de telecommarkt.

4 Zomergesprek ‘Convergentie’ tbv.

Beleidsbrief (middel)langetermijnvisie van de telecommarkt.

6 Première voorstelling LIKE over (digitaal) pesten. Interactief theater voor scholieren over pesten en social media.

I.s.m. UPC, Digibewust, Kinderpostzegels.

24 Des Indes Debat met Maarten Hillenaar, Rijks Chief Information Officer.

42

jaarverslag ECP 2013-2014

April

Mei

Juni

11 Deelnemers Special: Big Data in de praktijk.

11 iPoort Debat met Alex Brenninkmeijer, Nationale Ombudsman. Over ICT-projecten die doorgaans meer tijd en geld kosten dan gepland (ECP is partner van iPoort).

11 eFactuur Congres, ECP organiseerde een track van het Kennisplatform Administratieve Softwareleveranciers.

17 Uitreiking Gouden Apenstaart Verkiezing: de Nederlandse prijzen voor de beste kinderwebsites en –apps (Digibewust is partner).

24 Rondetafelsessie Nederland als Digital Gateway to Europe.

6 Des Indes Debat met Job Cohen, voorzitter van de onderzoekscommissie Facebook-rellen in Haren.

7 Europadag over kansen en uitdagingen voor de Nederlandse interneteconomie.

Met ondermeer: Neelie Kroes, Vicepresident van de Europese Commissie, Henk Kamp, Minister van Economische Zaken en diverse jonge ondernemers.

In opdracht van het ministerie van Eco­nomische Zaken.

23 Seminar Vertrouwen in online communicatie in ketens. Naar aanleiding van leerervaringen van twee jaar 'betrouwbaar administreren', de publiekprivate samenwerking die ECP faciliteert en waarin overheid en marktpartijen succesvol werken aan nieuwe vormen van overheidstoezicht.

30 Werkconferentie Kwalificatiestelsel Informatiebeveiligers. Convenant ondertekening door een aantal toon­ aangevende organisaties bij de overheid, de financiële sector en de vitale infrastructuur.

30 Inspiratiesessie van OMI², platform voor mobiele professionals.

4 Seminar Elektronische identiteiten en diensten in Nederland.

10 Deelnemers Special: Privacy in de praktijk. Met onder anderen Kees Verhoeven (Tweede Kamerlid voor D66) en Brenno de Winter (onderzoeksjournalist).

11 Google Big Tent Debat. ECP leverde een inhoudelijke bijdrage aan dit debat.

12 Deelnemers Special: Big Data & overheid.

Met onder anderen burgemeester van Almere, Annemarie Jorritsma, en Jacob Kohnstamm, voorzitter van het College bescherming persoonsgegevens.

13 NL IGF Event 2013. Met inspirerende sprekers en interactieve sessies worden uiteenlopende onderwerpen rondom internet governance besproken ter voorbereiding op het Internet Governance Forum. Aansluitend vond het Young IGF plaats waar 30 jongeren debatteerden over de toekomst van internet.

14 Finale Digibattle, een wedstrijd voor jongeren waarbij zij een app moeten

ontwikkelen. De wedstrijd heeft als doel het imago van het werken in de ICT te verbeteren.

15 Des Indes Debat met Hans van Baalen, delegatieleider VVD in het Europees Parlement en president van de Liberale Internationale.

27 IPv6 Seminar voor overheden: Ready voor interneXt?

Oktober

November

December

1 NL IGF Seminar “Geen cyber veiligheid zonder opgelegde regulering van de overheid”. Met onder anderen Astrid Oosenbrug (Tweede Kamerlid PvdA).

8 ECP Deelnemers Special: Big Data Potentieel. Met sprekers van Capgemini, TNO en het Nederlandse Instituut voor Beeld & Geluid.

22-25 Internet Governance Forum, tijdens dit mondiale forum organiseerde ECP vanuit het project NL IGF een workshop en een open forum over cyber security en internationale samenwerking. Daarnaast participeerde verschillende Nederlandse delegatieleden, waaronder jongeren, in diverse workshops.

28 Campagne Alert Online. Het thema is ‘Smart Security’: samen slim investeren om van Nederland de meest open en veilige online samenleving te maken.

ECP is partner van deze campagne die tot 5 november 2013 loopt.

29 ECP Deelnemers Special: Mobiel betalen. Over de mogelijkheden en veiligheid rond mobiel.

4 iPoort Debat: Cyber Security Onderzoek & Beleid (ECP is partner van iPoort).

14 Jaarcongres ECP: over internetveiligheid, privacy, zorg, open data, MKB, digitale vaardigheden en standaardisatie en nog veel meer. In meer dan 20 sessies, door meer dan 60 sprekers en een uit­g ebreid plenair programma werden de ruim 600 bezoeker in 1 dag bijgepraat over de laatste ontwikkelingen in de informatiesamenleving.

3 Seminar ‘Open Document Lifecycle’ over de veranderingen in beheer­ processen rondom documenten. I.s.m.

Forum Standaardisatie, het Netwerk voor Bedrijfsmatig Archiveren en ISOC. 16 Des Indes Debat met Bruno Bruins, directievoorzitter UWV. 17 Eindejaarssociëteit ECP.

jaarverslag ECP 2013-2014

43

Deelnemers per 1-1-2014

44

jaarverslag ECP 2013-2014

QuoVadis Trustlink b.v.

jaarverslag ECP 2013-2014

45

Deelnemers Rijksoverheid per 1-1-2014

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Ministerie van Defensie Ministerie van Economische Zaken Ministerie van FinanciĂŤn Ministerie van Infrastructuur en Milieu Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschappen Ministerie van Veiligheid en Justitie Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Kennispartners per 1-1-2014

Partners Digivaardig & Digiveilig per 1-1-2014

46

jaarverslag ECP 2013-2014

Premium Members per 1-1-2014

ECP houdt een aantal malen per jaar voor haar Premium Members een dinerbijeenkomst in Hotel Des Indes te Den Haag. Doel is met het netwerk van het platform in de top van bedrijfsleven, overheid, wetenschap maatschappelijke organisaties en politiek te spreken over actuele onderwerpen rond ICT en samenleving (zoals smart living, interoperabiliteit en cyber security) dan wel vraagstukken te bespreken met een langetermijn足 perspectief (zoals de rol van breedband of de strategische agenda van de overheid).

Capgemini Nederland CGI IBM Nederland Koninklijke KPN Microsoft Nederland Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Ministerie van Economische Zaken SIDN TNO Informatie & Communicatietechnologie UPC Nederland Ziggo

Deze Des Indes Debatten zijn besloten en doorgaans is hierbij een bewindspersoon of een andere persoon van maatschappelijke importantie aanwezig.

De bijeenkomsten bevorderen informele contacten met politici en zorgen voor een kennisvoorsprong met betrekking tot de nieuwste ontwikkelingen omdat ook deskundigen op verschillende 足(wetenschappelijke) terreinen worden uitgenodigd.

jaarverslag ECP 2013-2014

47

Raad van Advies per 1-1-2014

L.C. Brinkman Lid Eerste Kamer der Staten Generaal

E. Blok CEO Koninklijke KPN

B. Coopmans CEO UPC Nederland

R.H.L.M. van Boxtel Voorzitter Raad van Bestuur Menzis

F.K. De Moor Bestuursvoorzitter Macintosh Retail Group

D.M. van Gorp Universiteit Nyenrode, Directeur Institute for Competition

K.J. Noordzij SuaFortiter Management BV

D. de Vreeze Bestuurslid DSM

R.A. Steenvoorden CIO Rabobank Nederland B.E.M. Wientjes Voorzitter Vereniging VNO-NCW

jaarverslag ECP 2013-2014

H. Dura-van Oord Founder DQ&A Nederland BV

E.H.Th.M. Nijpels Bestuursvoorzitter Thuiswinkel.org

F. Heemskerk Bewindvoerder Wereldbank

48

H. van Dorenmalen Algemeen directeur IBM Nederland BV

T. Rinsema Algemeen directeur Microsoft Nederland

B. Woldring CEO en founder Bencom Group G.H.N.L. van Woerkom Hoofddirecteur ANWB

Bestuur per 1-1-2014

I. Bussemaker Rabobank

T. Netelenbos Voorzitter ECP

E.R. Fledderus TNO

M.A. Esseboom IBM Nederland BV

E. te Brake VNO-NCW

F.L.J. van der Plas Raad Nederlandse Detailhandel, Macintosh Retail Group

E. Huizer Surfnet BV

F.E. van Paassen penningmeester Deloitte.

J. Huigen Koninklijke KPN NV

R.M. Verbeek CIO Platform

F.Z. Szab贸 Vicevoorzitter ECP Capgemini Nederland BV

B.J.E. Zonneveld Waarnemer ECP ministerie van Economische Zaken

jaarverslag ECP 2013-2014

49

Medewerkers per 1-1-2014

Sandra van ArkelMijnders

Arie van Bellen Directeur

Jelle Attema

Marjolijn BonthuisKrijger Adjunct-directeur

Heleen Kist-Ramselaar

Inge Eekhout-Aarts

Sophie Veraart

Rachel Peeters

Daniël Tijink

jaarverslag ECP 2013-2014

Marjolijn Durinck

René Montenarie

Joyce Martina-Roel

Derk Henderson

50

Maartje Breeman

Lynda Ong

Lid worden van ECP

De voordelen van lidmaatschap

1 U bent aangesloten bij een invloedrijk netwerk Als lid van ECP sluit u zich aan bij de top van het bedrijfsleven en de overheid.

U ontmoet invloedrijke beslissers en beleidsmakers. Tijdens onze bijeenkomsten, congressen en evenementen deelt u kennis en ideeën met professionals die net als u overtuigd zijn van het belang van ICT en digitalisering.

2 U weet wat er speelt Als lid heeft u toegang tot actueel onderzoek naar belangrijke trends en naar het maatschappelijke en economische belang van de informatiesamenleving. Beslissers, specialisten en wetenschappers delen hun visie en kennis met u. U bent optimaal geïnformeerd en op de hoogte van de nieuwste ideeën en inzichten.

3 U draagt uw steentje bij Leden van ECP hebben invloed. U denkt mee. U praat mee. En u beslist over onderwerpen die belangrijk zijn voor de inrichting van de informatiesamenleving. Dat is ook van belang voor uw organisatie en voor u. Zo draagt u bij aan de vernieuwing van de Nederlandse samenleving.

4 U bent als eerste op de hoogte Doen zich belangrijke nieuwe ontwikkelingen voor? Als lid van ECP bent u als eerste op de hoogte. ECP informeert u snel en zorgvuldig met behulp van exclusieve onderzoeksverslagen, rapportages van expertmeetings, wetenschappelijke publicaties en actuele nieuwsbrieven.

5 U ontwikkelt uw visie De veranderingen op digitaal gebied gaan razendsnel. ECP praat u regelmatig bij tijdens speciale bijeenkomsten en evenementen. Onderzoekers, wetenschappers en deskundigen delen hun kennis met u over actuele ontwikkelingen. U ontmoet collega’s bij wie u uw visie kunt toetsen en aanscherpen.

6 U profileert uw organisatie ECP krijgt veel aandacht in de media. Is uw organisatie lid dan heeft dit grote voordelen. Dankzij de publicaties en activiteiten van ECP krijgen ook de aangesloten organisaties extra media-aandacht. Bovendien profileert uw organisatie zich als vernieuwend en maatschappelijk betrokken.

7 U praat mee over de digitale agenda Heeft u ideeën voor projecten? Wilt u extra aandacht voor specifieke onderwerpen?

Als lid van ECP praat u mee over de digitale agenda van ECP. U kunt onderwerpen en cases inbrengen voor bijeenkomsten, onderzoeken en projecten.

8 U ontvangt praktische ondersteuning Organiseert uw onderneming of organisatie een congres, kennissessie, workshop of ander evenement over ICT? Als lid kunt u de hulp inroepen van ECP. Wij denken graag met u mee over de invulling van uw evenement. Ook dragen wij ideeën aan voor het vinden van de juiste expertise of het aantrekken van geschikte gastsprekers uit het netwerk van ECP.

Wilt u lid worden?

Bent u nog geen lid en wilt u dit graag worden? Ga dan naar de website en vraag uw lidmaatschap direct aan. www.ecp.nl/word_deelnemer

jaarverslag ECP 2013-2014

51

Colofon Dit jaarverslag is een uitgave van ECP Samenstelling en redactie Joyce Martina-Roel (eindredactie) Sophie Veraart Wilma Westenberg Tekst HPC Goodword, Hugo Postma Teksten Activiteiten in 2013-2014 ECP Concept en ontwerp Beukers Scholma Illustraties portretten Herman van Bostelen Beukers Scholma Omslagbeeld Shutterstock Druk Zwaan printmedia © ECP 2013 (voor illustraties, beeld bij de rechthebbenden).

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze opgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, ­opnamen, of enige andere manier, zonder voor­ gaande schriftelijke toestemming van de maker.

Alhoewel de auteur en uitgever uiterste zorgvuldigheid betracht hebben bij het samenstellen van deze uitgave aanvaarden zij geen aansprakelijkheid voor schade van welke aard ook, die het directe of indirecte gevolg is van handelingen en/of beslissingen die (mede) gebaseerd zijn op in deze uitgave vervatte informatie.

52

jaarverslag ECP 2013-2014

ECP Overgoo 13 Leidschendam Postbus 262 2260 AG Leidschendam 070 419 03 09 info@ecp.nl www.ecp.nl

ECP= ECP is een onafhankelijke en invloedrijke organisatie.

Onze leden komen uit het bedrijfsleven, het onderwijs en de publieke sector. ECP zet zich in vanuit de over­ tuiging dat de informatiesamenleving een sleutelrol speelt bij het verbeteren van de economische slagkracht van ons land. Internet en ICT vergroten de productiviteit, maken innovatie mogelijk en versterken het concurrentie­ vermogen, in alle sectoren van de Nederlandse economie.

Om dit te stimuleren, zet ECP het belang van internet en ICT voortdurend op de maatschappelijke agenda en organiseert het tal van projecten, onderzoeken en debatten. Zo creĂŤert ECP samen met haar leden de omstandigheden voor het optimaal benutten van de kansen van de informatiesamenleving.

www.ecp.nl