Ekonomi Kıbrıs Prestige - Mart 2016

1

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Mart 2016

2

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Mart 2016

3

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Mart 2016

36 YIL:3 SAYI:27 MART 2016 www.ekonomikibris.com

“AKARYAKIT ALIKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİ?”

EKONOMİ KIBRIS ENDEX

İKTİSATBANK’TAN YENİ NESİL MOBİL BANKACILIK DEV YATIRIMLAR KIBRIS YOLUNDA

4

48

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

GENÇ İŞ FİKRİNE 100 BİN TL HİBE

Mart 2016

PİYASALARDA

ULUSLARARASI DEPREM

24

ÖDENMEYEN BORÇLARDA TEHLİKE SİNYALİ DAİRE FİYATINA VİLLA İÇİN KAÇIRILMAYACAK FIRSAT GİRNE’DE KRİZİN ADI:

GELİR DÜZEYİ YÜKSELDİ AMA MUTLULUK ENDEKSİ DÜŞÜŞTE

18 10 12 18 22 60 64

ŞUBAT ÖZETİ: KRİZ MART BEKLENTİSİ: UZLAŞI VE PROJE

EMİRNAME

5

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Mart 2016

EKONOMI KIBRIS PRESTIGE İmtiyaz Sahibi: AYAZ MEDYA GRUBU Genel Yayın Yönetmeni: ATIL AYAZ

Reklam ve İletişim Koordinatörü ÖZGE YAVUZ AYAZ Sayfa Editörü BUKET EREN -ŞERİFE GÜLER Türkiye: ÖZLEM YILMAZ Amerika: FUNDA KESKİN

6

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Mart 2016

İngiltere: ALMULA MERTER SARGIS KHANDANYAN Sosyal Medya ve Seyahat: ATAK AYAZ Görsel Yönetmen: DEMET ÖZGE AYKAN (DOA) Grafik - Tasarım AYAZ MEDYA CREATIVE Hukuk Danışmanı: AVUKAT ÖZLEM ALP Muhasebe ve Finans: ANIL YILMAZ Web Tasarım ve Teknik Destek: CITY COLOURS İletişim Bilgileri: KKTC Girne Yolu, Uğur Apt. D:6 Yenişehir/LEFKOŞA TÜRKİYE Perla Vista Residence&Ofis Kat:8 No:73 Beykent/Beylikdüzü - İSTANBUL

Reklam ve Abonelik İçin: 0 533 887 33 78 0 533 887 33 46 Mail Adresi: haber@ekonomikibris.com

7

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Mart 2016

Atıl AYAZ Genel Yayın Yönetmeni

Geçen ay yazdığım giriş yazısını düşünüyorum da, o kadar çok iyilik temenni etmiştim ki.. Sanırım bir şeyler ters gidiyor. Krizlerle dolu bir Şubat ayı geçirdik. Mart için kritik ve yoğun beklentilerimiz var. Hepsini tek tek paylaşacağız sizlerle.

8

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

önsöz

Mart 2016

Kıbrıs’ın tek ekonomi ve iş dünyası dergisi Ekonomi Kıbrıs Prestige’de dolu dolu bir içerikle karşınızdayız.

Yarısı dolu olan bir bardak düşünün, yani diğer yarısı boş kalan.. Masada öylece duruyor. Nereden baktığınız ve nasıl yorumladığınız çok önemli. Biz ülke ekonomisine iki açıdan da baktık bu dergide. Örneğin ekonomi için tarihi fırsat anlamına gelen su projesinde, geç kalan tarım projelerini masaya yatırdık. İmar planı yerine emirnamelerle yapboz tahtasına çevrilen Girne için eleştirilerimizi sıraladık. Tabi bir de yılan hikayesine dönen ve her ay vatandaşa maaş kabusu yaşatan ve hala imzalanmayan ekonomik protokol var. Hepsini tek tek yorumladık.

Güzel şeyler olmuyor mu; oluyor elbet. Yeni firmalar Kuzey Kıbrıs’a yelken açtı. Birçok sektörde yeni yatırımlar var. Rekabet kızışıyor, hizmet kalitesi yükseliyor adım adım.

Girişimciler için fırsat kapıları daha da açılıyor. Bu kez kendi işini kurmak isteyenler için sunulan hibe kredisi öne çıkıyor. Eğer iyi bir iş fikriniz varsa, bu fırsatı kaçırmamalısınız.

Akaryakıt sektöründen dikkat çeken bir başlığımız var bu sayı. Aracınıza yakıt alırken nelere dikkat ediyorsunuz? Aldığınız yakıta veya istasyona ne kadar güveniyorsunuz? Hepimizi yakından ilgilendiren bu sorunun yanıtını, yapmamız gerekenleri sıraladık. Blue Way Group Yönetim Kurulu Başkanı Çağatay Özbirim, Ekonomi Kıbrıs Prestige dergisinde konuğumuz oldu.

Gelelim kapak konusuna, İngiltere’nin Avrupa Birliği ile girdiği kritik sürece.. İngiltere AB’den ayrılabilir, ayrılmayabilir de. Kararı vatandaş verecek. 23 Haziran’da referandum var. Peki o süreçte sterlin için günler nasıl geçecek? Ekonomi Kıbrıs Prestige’de sizler için detaylı bir “Brexit” analizi yaptık. Olası bir ayrılıkta KKTC ve Türkiye’ye yansıyacak etkileri de bulabilirsiniz bu sayfalarda..

Keyifle okumanız dileğiyle..

9

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Mart 2016

EKONOMI KIBRIS

ENDEKsI

ŞUBAT ÖZETİ: KRİZ MART BEKLENTİSİ:

UZLAŞI VE PROJE

Kıbrıs’ın tek ekonomi ve iş dünyası dergisi Ekonomi Kıbrıs Prestige’de yeni bir köşe açıyoruz.

tamamladığımız ayın ekonomi çerçevesinde kısa bir özeti ve başlayan aydan ekonomik beklentiler yer alacak.

Köşemizin adı, başlıkta da olduğu gibi Ekonomi Kıbrıs Endeksi..

Sadece KKTC de değil; mali akışı yakından ilgilendiren Türkiye ve dünyadan notları da paylaşacağız sizlerle.

Ne olacak bu sayfada derseniz;

10

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Şubat ayını özetleyecek kelime, hiç şüphesiz ‘kriz’ oldu. Çünkü hemen her konuda bol krizli bir ay oldu Şubat. Baktığımız her yerde gerilim yüksekti.

Gelin başlıkları birlikte sıralayalım.

KKTC;

Mart 2016

Krize dönüştürülen Su İşletmesi Asrın Projesi ile Türkiye’den KKTC’ye getiren su, siyasete takıldı. Suyun yönetimi ve işletimi konusunda 2010 yılında imzalanan protokol ve Şubat ayı içinde 4 bakanın Ankara’da vardığı mutabakat KKTC’ye dönünce yok sayılınca, tansiyon çok yükseldi.

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan CTP Genel Başkanı Mehmet Ali Talat’ı Ankara’ya çağırttı, CTP-UBP koalisyonu hükümetin düşmesine saatler kala su projesini onayladı.

endeks

Bankacılık İçin Tehlike Sinyalleri Maalesef vatandaş ayağını yorganına göre uzatmıyor. Merkez Bankası’nın verileri ile gözler bir kez daha tahsili gecikmiş alacaklara çevrildi. Hem üçüncü çeyreğe, hem de geçen yıla göre ciddi oranda bir artış var ödenmeyen/ödenemeyen banka borçlarında. Detaylar iç sayfalarda..

Müzakere Süreci Kuzey Kıbrıs ve Güney Kıbrıs arasındaki çözüm masasının yoğun trafiği, kısa bir seçim arası verecek. Aslında Rum Lider Anastasiadis seçimleri ertelemeyi teklif etmişti ama istediği yanıtı alamadı. Öyle olunca da Güney Kıbrıs için, Mayıs ayında yapılacak seçimlere odaklanma kararı aldı. Bir süreliğine de olsa Kıbrıs müzakereleri de duraklama dönemine girdi. Cumhurbaşkanı Akıncı parti başkanlarıyla bir araya geldi, süreç hakkında detaylı bilgi verdi.

Maaş Belirsizliği 2016’nın ilk günlerinde olduğu gibi, ikinci ay da maaş karmaşasıyla geçti. Aralık ayında imzalanması gereken Ekonomik Mali Protokol süreci tamamlanmadığı için, Türkiye’den KKTC’ye kaynak gelmiyor.

O yüzden maaşların ödenmesi tehlikeye girdi. Biz bu satırları yazarken (Şubat’ın son haftası) gündemdeki iddia şu; bu ay maaşların yarısı ödenebilecek.

Girişimcilere Destek Projesi Kamunun halini gördünüz, işler biraz karışık. Özel sektör için ise fırsat kapıları aralanıyor. Kendi işinin sahibi olmak isteyenlere tam 100 bin liraya kadar hibe desteği sunulacak. Ekonomi Bakanlığı, TC Yardım Heyeti, TEB ve KOBİGEM işbirliğinde gerçekleşecek proje için katılım kısıtlı. O yüzden iyi bir iş fikriniz varsa, acele etmelisiniz.

TÜRKİYE;

DÜNYA;

Suriye Belirsizliği

İngiltere İçin Kritik Referandum

Sınır ihlali yapan Rus savaş uçağının vurulduğu gün başlayan kriz, Türkiye için giderek tırmanıyor. İŞİD ile mücadele adı altında Suriye’de terör örgütü PKK ve uzantıları için sağlanan fırsatlar, Türkiye cephesinden endişe ve tepkiyle izleniyor. Uluslararası örgütlerin, Birleşmiş Milletler’in, Avrupa Birliği’nin, hatta Türkiye’nin müttefik olarak gördüğü ABD’nin terör örgütüne karşı sempatik bakış açısı, tehlikenin seviyesini bir basamak daha yükseltiyor.

Terör Saldırısı Türkiye Başkent Ankara’yı, güvenliğin kalbini kana bulayan bombalı saldırının yasında. Merasim Caddesi’nde askeri servis aracına düzenlenen saldırıda 28 kişinin hayatını kaybettiği, 61 kişinin yaralandığı felaket sonrası Suriye sınırlarındaki PYD’ye yönelik kara ve hava harekatı bir kez daha gündemde.

Gazetecilere Tahliye ‘MİT Tırları’ haberi yüzünden casusluk yaptıkları iddiasıyla tutuklanmışlardı, tam 92 gün sonra tahliye oldular.

Cumhuriyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar ve Ankara Temsilcisi Erdem Gül, Anayasa Mahkemesi’nin ‘hak ihlali’ kararıyla özgürlüklerine kavuştu.

Gazetecilerin tahliyesi, dünya medyasında da büyük yankı buldu.

Amerika’nın faiz arttırma potansiyeli, Çin’in büyüyememe endişesi gibi birçok başlıkla zor günler geçiren dünya ekonomisi, bu kez İngiltere’ye odaklandı. Avrupa Birliği’nin maddi-manevi yükünü omuzlayan İngiltere, artık yol ayrımında. 23 Haziran’da kritik bir referanduma gidecek Birleşik Krallık. İşte bu süreç şimdiden ekonomiye yansıdı. Sterlin kuru, dolar karşısında tarihi düşüşlere imza atıyor.

İran’da Ambargo Etkisi İran’a yönelik ambargoların kalkması, aslında ekonomik alanda 2016’ya damgasını vuran ve vuracak bir karar.

Ocak’ta açıklandı, Şubat boyunca da o konuşuldu. Diyoruz ya bu yıla, hatta yıllara da yayılacak. Çünkü İran kapıların kapandığı 2011 yılından sonra, deyim yerindeyse dev bir atağa kalkacak. Ülkenin bloke edilen milyarlarca doları artık serbest. İşte o yüzden iş dünyasının ve güçlü sermayenin gözü orada. Daha şimdiden Tahran’a inanılmaz bir yatırım trafiği başladı.

11

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Mart 2016

BEKLENTİ:

* Suyun işletmesi sürecinde detaylar yavaş yavaş ortaya çıkıyor. Anlaşmanın şartları, açılacak ihalenin içeriği, suyun henüz netleşmediği için çok tartışılan fiyatı, yapılması planlanan altyapı çalışmalarının yol haritası ve suyun ekonomiye kazandırılması için geliştirilecek projelerin daha da geç olmadan netleşmesi gerekiyor.

* Türkiye’nin gözü ise Suriye’de. Ateşkes başladı ama ne kadar sağlıklı ve uzun ömürlü olur, muamma.

Rusya daha ilk günden yaptığı ihlallerle niyetini ortaya koyuyor. Türkiye ve bölge ülkelerini gergin bir Mart ayı bekliyor. * Son başlık olarak para piyasalarına uzanalım. Gözler AB’den ayrılık sürecine giren İngiltere’de. Ülkede evetçiler ve hayırcılar kampanyalarına başladı. İşte bu süreçte kurdaki düşüş sürebilir. Açık pozisyon kapatmak için fırsatları değerlendirebilirsiniz.

endeks

* Ekonomik Mali Protokol için de kamuoyu baskısı artıyor. Çünkü bütçe krizi siyasetin ve toplumun tüm motivasyonunu olumsuz etkiliyor. Mart ayında Lefkoşa-Ankara hattında trafik yoğun geçecek.

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

İKTİSATBANK’TAN YENİ NESİL MOBİL BANKACILIK

Bankacılık sektöründe rekabet gelişiyor. Özellikle de ilerleyen teknoloji, bankaları yeni yatırımlara teşvik ediyor.

Köklü altyapı değişikliğiyle çözümün ertesi günü için büyük bir adım atan İktisatbank’ta, mobil bankacılık işlemleri de artık daha kolay.

12

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

haberler

Mart 2016

2010 yılında o günlerin teknolojisi ile sektörde ilk mobil bankacılık uygulamasını başlatan İktisatbank, bu uygulamasını iPhone ve android tabanlı tüm mobil cihaz kullanıcıları için yeni yazılım teknolojileri ile geliştirerek, yeni ve iddialı mobil bankacılık hizmetini kullanıma sundu.

Uygulamanın tanıtımını İktisatbank Dijital Bankacılık Kanalları Grup Müdürü İlker Kördeve yaptı. Kördeve İktisat Mobil olarak hizmete sunulan mobil bankacılık uygulamasının, her sayfasının özel olarak tasarlandığını ve yüzde 100 mobil teknolojisi ile geliştirilmiş olduğundan dolayı KKTC’deki benzerlerinden çok farklı olduğunu ifade etti.

Akıllı cep telefonları kullanıcılarının İktisat Mobil Bankacılığı’nı; Apple Store veya Google Play Store’dan İktisatbank yazarak kolaylıkla indirebileceklerini belirten İlker Kördeve; para transferinden yatırım işlemlerine, döviz işlemlerinden fatura ödemelerine, kredi işlemlerinden kredi kartı borcu ödemelerine kadar birçok bankacılık işlemini yapabileceklerini ifade etti. İktisat Mobil uygulamasının kullanıcıya özel ayarlanabilir açılış sayfaları ve çizgi seçeneği sayesinde üst düzey bir güvenlik sağladığını sözlerine ekleyen Kördeve, İktisatbank müşterilerinin bankacılık hizmetlerine ihtiyaçları olan her yerde ve her zaman hızlı ve pratik bir şekilde ulaşabileceklerinin altını çizdi.

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

NEAR EAST BANK YÖNETİCİLERİ İNGİLTERE’DE Gelişen teknolojiyi paylaştık. Ama sadece teknoloji değil, artık yol haritaları da yenileniyor. Özellikle finans sektörü için yeni trendler büyük önem taşıyor.

Kıbrıs Türk bankacılığının güçlü markalarından Near East Bank, sektör devlerinin bir araya geldiği Finovate Europe 2016’daydı. İngiltere’de düzenlenen ve dünyanın saygın konferansları arasında gösterilen ve Barclays Bank, Akbank, Yapı Kredi gibi başarısını ispatlamış kuruluşların yer aldığı buluşmayı, Near East Bank yöneticileri de yerinde izledi.

70’in üzerinde bankanın katılımıyla gerçekleşen konferansta, müşteri deneyimi ve finansal hizmetler alanındaki yenilikler ele alındı, dünya bankacılığı, teknolojik alandaki yeni trendler ve finans sektöründeki teknolojik yenilikler konuşuldu.

Near East Bank Pazarlama, Bilgi Teknolojileri ve Destek Hizmetler Grup Müdürü Enver Haskasap, 2016 yılı projelerinin gelişmesine destek olmak amacı ile Finovate konferansının gelinen ve gidilecek noktayı görme açısından çok faydalı geçtiğini belirtti ve Türk bankacılık sektörürünün özellikle mobil uygulamalar ve belirli hizmetlerin müşterilere digital olarak sunulması konusunda iyi duruma gelindiğini vurguladı.

KKTC VE TÜRKİYE’DEN ÇIKMAKTAN VAZGEÇTİ Bankacılık sektörü uzun zamandır HSBC’nin yol haritasını izliyor. İngiltere merkezli HSBC, bir süre önce daralma kararı almış, Türkiye ve KKTC’deki faaliyetlerini satmak için temaslara başlamıştı.

Fakat gelen teklifler hesapların altında kalınca, banka yönetimi yola devam kararı aldı. Bankanın CEO’su Stuart Gulliver son değerlendirmeler ışığında ‘Türkiye ve KKTC’deki operasyonlarını yeniden yapılandıracaklarını’ açıkladı.

Bu açıklama belirsizlikten endişe duyan birçok banka müşterisini de rahatlatan bir karar oldu. İlk satış iddiaları gündeme geldiğinde, bankadan ciddi bir mevduat çıkışı yaşanmıştı.

HSBC Türkiye’de 298 şube ve 5 bin 659 çalışanla 1990’dan bu yana hizmet veriyor.

HSBC, 47 bankanın faaliyet gösterdiği Türkiye bankacılık sektörünün aktif büyüklük açısından 33,8 milyar TL ile en büyük 12. bankası konumunda bulunuyor.

Bankanın KKTC’de ise 4 şubesi var.

13

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Mart 2016

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

TORA’DAN KIBRIS ATAĞI

Son dönemin en dikkat çeken yatırım haberlerinden biriydi Tora’nın Kıbrıs’a gelişi. Türkiye’de istasyon mühendisliği ve akaryakıt ekipmanları alanında sektör lideri Tora, rotasını Kıbrıs’a çevirdi.

14

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Mart 2016

Bugüne kadar zaten dolaylı olarak Kıbrıs’a ürün ve hizmet veren Tora, yeni şubesiyle artık KKTC’de ikamet edecek. Tora Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Akın, KKTC’deki bayiler ve servis yöneticileri için bir davet düzenledi.

Markasının yeni pazar için duyduğu heyecanı ve uzun vadeli projelerini anlattı. Markanın Kıbrıs temsilciliğini, yaklaşık 4 yıldır Tora’da yöneticilik yapan bir Kıbrıslı Türk; Semih Abatay üstleniyor.

haberler

Akaryakıt sektörü Tora’nın bu girişimiyle şimdiden hareketli günler yaşamaya başladı. Görülen o ki ekipman çeşidi, ürün kalitesi ve servis hizmetleri alanında rekabet kızışacak.

Kazanan istasyonlar ve vatandaş olacak..

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

PRESTIGE SİNEMALARI GELİYOR Sinema tutkunları için güzel haber. Kurulduğu 1994 yılından bu yana sinema salonu başta olmak üzere, bowling salonu, bar, restoran ve eğlence amaçlı simülator araçlarının işletmeciliğini yapan Prestige Group, sinema salonlarıyla da artık 1001 Airport Mall’da.

Türkiye’de bu alanda standartların üstünde hizmet sunan Prestige Sinemaları, Kuzey Kıbrıs’ın en büyük sinema kompleksini için çalışmalarını tamamlamak üzere. Yapılacak olan komplekste 6 adet 130, 1 adet 180 , 2 adette 243 kişilik toplamda 9 sinema salonu bulunacak. Tüm salonlarda özel deri koltuklar ve gümüş perde sistemi olup, salonlardan ikisi dolbyatmos teknolojisi sistemine sahip olacak.

1001 Airport Mall’un ikinci etap projesi arasında yer alan sinema yatırımının, Haziran ayına kadar hizmete girmesi planlanıyor.

TEPE HOME’DAN DEV YATIRIM 1001 Airport Mall’dan bahsetmişken, bir diğer anlaşma haberini de paylaşalım sizinle.

Mobilya ve ev aksesuarı ile sektörün öncülerinden ve gözdelerin Tepe Home, çok yakında KKTC’nin ilk alışveriş merkezi 1001 Airport Mall’da yerini alacak.

Projenin ikinci etabı için başlayan anlaşma sürecinde, ilk imza Armar Group’tan geldi. Bloomberg, Grundig, Tepe Home gibi köklü markaları bünyesinde bulunduran Armar Group, iki bin metrekarenin üzerinde, geniş bir alanla Tepe Home konseptini AVM ile buluşturma kararı aldı.

2015’in son günlerinde Ekonomi Kıbrıs’ta Atıl Ayaz’ın canlı yayın konuğu olan Armar Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Murat Arar, “2016 yatırım yılı olacak” demiş ve bu dev yatırımın ilk sinyallerini vermişti.

15

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Mart 2016

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

KIBRIS ÜRÜNLERİ DUBAİ’DE

Gelişen teknoloji ile ambargoyu aşan, imkansız gözüyle bakılan birçok uluslararası ticarete imza atan Kıbrıs Türk sanayicileri, Kıbrıs ürünleri ile birlikte bu kez Dubai’deydi.

16

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Mart 2016

Kıbrıs Türk Sanayi Odası çatısı altında, bu yıl 21’incisi düzenlenen Dubai Gulfood 2016 Gıda Fuarı’na katıldılar..

Birleşik Arap Emirlikleri’nin Dubai kentindeki World Trade Center’de düzenlenen Gulfood 2016 Gıda Fuarı, “North Cyprus” markasıyla 9 firmayı bir araya getirdi..

Sanayi Odası’ndan verilen bilgiye göre, Ekonomi, Sanayi ve Ticaret Bakanı Sunat Atun da, bugün fuarı ziyaret ederek, katılımcılarla görüştü.

Atun’a Özel Kalem Müdürü Hurşide Baybora ve Abudabi Temsilciliğinden Buket Kop’un eşlik etti.

haberler

96 metrekarelik stant alanında hellim ve süt ürünleri ağırlıklı olmak üzere kahve, helva, pekmez ve tahin gibi ürünler de yer aldı.

Fuara Helvasan Ltd., Avunduk Süt Ürünleri (Meriç), Özlem Süt Ürünleri (Özlem), Kırmızıgil Ltd. (Buluç), Koop Süt, Con Trading Ltd. (Lefkoşa Con Kahve), Akgöl Sütçülük Gıda ve Paketleme Sanayi Ltd., Gülgün Süt Mamulleri ltd., Vento Trading Ltd. (Girne Con Kahve) firmaları katıldı.

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

IMF HEYETİ TURİZMİ İNCELİYOR Kıbrıs sorununun çözüm sürecinde gözler uluslararası kuruluşların KKTC raporlarında. Bir süredir birçok kurum ve kuruluştan gelen isimler, ülke genelinde incelemeler yapıyor. Bu kez Turizm Bakanı Faiz Sucuoğlu, Uluslararası Para Fonu (IMF) Misyon Şefi Rachel Van Elkan başkanlığındaki IMF heyetini kabul etti.

IMF ile Sucuoğlu arasında turizmin ekonomideki gelişimi, çözüm sonrası turizm modelleri, ve Kuzey Kıbrıs turizmine yönelik yapılabilecek katkıların görüşüldüğü toplantı yaklaşık 1.5 saat sürdü.

Sucuoğlu, IMF heyetinin ziyaretinden duyduğu memnuniyeti de dile getirerek, IMF heyeti ile kısa süre içerisinde yeniden bir araya geleceklerini ifade etti.

Uluslararası kredi politikaları, özellikle de kemer sıkma tedbirleriyle hafızalarda yer eden IMF’nin KKTC ziyaretlerinden çıkacak sonuçlar şimdiden büyük merak konusu..

KALKINMA BANKASI’NDAN KREDİ ZİYARETİ Girişimcilik projelerinden, yeni yatırım ihtiyacından bahsediyoruz ama bunlar için fikir kadar finans kaynağı da olmazsa olmaz. Kalkınma Bankası yetkilileri, Kıbrıs Türk Esnaf ve Zanaatkarlar Odası’nı ziyaret etti. Kalkınma Bankası’nın kredileri hakkında bilgi verdi.

Kalkınma Bankası Genel Müdürü Ercan İbrahimoğlu ve beraberindeki heyetin ziyaretinde, hizmet sektörüne sağlanan kredilerin genişletilmesi konusunda fikir alışverişinde bulunuldu.

KTEZO sektör temsilcileri, esnaf için ekonominin daraldığı, kredilerin ulaşılabilir olması için daralan ekonomiden dolayı kredilendirmenin daha uzun vadeye yayılmasının da şart olduğunu belirttiler.

KTEZO’nun bir de talebi vardı. Üyelerin işyeri standartlarını yükseltilebilmesi ve kaliteyi artırması için esnafa yönelik kredi imkanlarının tüm sektörlere sağlanması vurgusu yapıldı. Oda bu konuda bir yazılı çalışma hazırlayacak, raporu Kalkınma Bankası yetkililerine sunacak.

17

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Mart 2016

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

“EĞİTİM KONUSUNDA TÜRKİYE’NİN ÖNÜNDEYİZ”

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

KOZMOPOLİTAN ÜNİVERSİTESİ’NDEN DÜZOVA’YA DEV YATIRIM Üniversite adası Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde eğitim sektörü hızla gelişiyor.

Medya, turizm ve perakende sektöründe birçok yatırıma imza atan Birinci Medya Grubu, eğitime de hızlı bir başlangıç yapıyor. İletişim ve turizm gibi mesleki eğitimlerin ağırlıkta olacağı butik üniversite için tüm izinler alındı, artık hayata geçmesi için geri sayım başladı.

18

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Mart 2016

Milli Eğitim Bakanı Kemal Dürüst, Girne Üniversitesi’nde “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin Yüksek Öğretimdeki Yeri ve Türkiye ile İlişkiler” konulu bir seminer verdi.

Üniversitenin nerede olacağı merak ediliyordu, o sorunun yanıtı geldi. Lefkoşa Kozmopolitan Üniversitesi Düzova’da kurulacak.

Yeni yatırımlarıyla da Değirmenlik bölgesine hayat verecek.

Seminer konusu “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin Yüksek Öğretimdeki Yeri ve Türkiye ile İlişkiler” olunca dikkat çeken başlıklar çıktı.

Kozmopolitan Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı, Birinci Medya Kurumu Kurucu Başkanı Ertan Birinci, Değirmenlik Belediyesi’ni ziyaret ederek çalışmaları hakkında bilgi verdi.

Birinci, projenin hazır olduğunu, sadece gerekli vizelerin onaylanmasını beklediklerini belirterek, yakında ilk kazıların yapılıp, temellerin döküleceğini ifade etti.

Bakan Kemal Dürüst, seminerde öğrencilere kendilerini geliştirmelerini ve kendilerinin bir eğitim adası olan KKTC’de okuduklarını unutmamaları gerektiğini dile getirdi.

haberler

Dürüst, “Nüfusu 271 bin olan ülkemizin, 85 bini yüksek öğrenim ve öğretim kurumlarında öğrenci olan kişilerdir. Ülkenin üçte biri öğrenci olması buranın bir eğitim adası olasının ispatıdır” diye konuştu.

“Türkiye Cumhuriyeti gurur kaynağımızdır. Ancak biz eğitim konusunda Türkiye’nin önündeyiz diyebiliriz. 80 milyonluk TC devleti içerisinde 50 bin üçüncü ülke uyruklu öğrenci var ama bizim ülkemizde nüfusları kıyasladığımızda 80 milyonda 50 bin, 270 binde 25 bin üçüncü ülke uyruklu öğrenci var.

Bunlar artık kendimizi fark etmemizi gerektiren, sizlerin de nerede okuduğunuza emin olmanızı gerektiren unsurlardır” dedi.

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ’NİN ADRESİ GÜZELYURT Dedik ya sektör gelişiyor, yatırımlar artıyor diye; onlardan biri de Nişantaşı Üniversitesi. Kısa bir sürede Türkiye’de büyük ivme kazanan üniversite, rotasını Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne çevirdi.

Daha önce ülkede birkaç üniversite ile satın alma görüşmesi yapan Nişantaşı, kendi oluşumunu sağlayacak; adres ise Güzelyurt.

Yatırımcı Ömer Gültekin ile ortaklık kuran üniversite; KKTC’de Kıbrıs Sağlık ve Toplum Bilimleri Üniversitesi ismiyle eğitim verecek. 2016-2017 eğitim-öğretim yılında kapıların öğrencilere açılması hedefleniyor.

Kasım ayında temeli atılan Kıbrıs Sağlık ve Toplum Bilimleri Üniversitesi ilk etapta 10.000 metrekarede 5.000 öğrenci kapasiteli olarak inşa edilecek. Kampüs içerisinde laboratuvarlar, amfiler, toplantı ve konferans salonları, sağlık merkezi, derslikler gibi akademik alanların yanı sıra idari bölümler ile sosyal ve kültürel amaçlı alanlar yer alacak.

19

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Mart 2016

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

KENDİ İŞİNİZİN PATRONU OLMAK İSTER MİSİNİZ?

20

BAŞARILI GİRİŞİMCİLİK PROJELERİNE; EĞİTİM, DANIŞMANLIK VE TAM 100 BİN TL HİBE FIRSATI

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Mart 2016

Gelin biraz gelecek planları yapalım. İş sahalarına ve şartlarına göz atalım. Kamunun hali ortada.

Göç Yasası diye tabir edilen düzenleme sonrası memur maaşları eski cazibesini yitirdi.

haberler

Özel sektörde de ciddi bir kısır döngü var. Hep derler ya ‘yok o eski bolluk’, işte durum aynen öyle. Neredeyse çalışanların büyük bir kısmı için asgari ücret tarifesi işliyor. Birçoğu için mevcut işleyişte daha fazlasını kazanma ihtimali bile çok çok az.

Evet şartlar zor, evet dünya ekonomisi bile darboğazda. Fakat gerçekten isteyen, gerçekten inananlar için her zaman bir çıkış yolu bulunur. Girişimcilik ruhunu, size bu yolu bulduracak bir navigasyon olarak düşünebilirsiniz.

Her ne kadar anketler vatandaşın girişimcilik ruhunu kaybettiğini,

garanti işi tercih ettiğini söylese de biz inanıyoruz ki adım atmak için uygun fırsatı bekleyen birçok kişi var. Bu haberimiz de onlar için..

Girişimcilik adaylarına yeni bir umut kapısı açıldı. ‘Genç projeler KKTC’nin geleceği’ sloganıyla başlayan proje, iş kurmak isteyenlere eğitim, danışmanlık hizmeti sunuyor, 100 bin Türk Lirası’na kadar da hibe desteği sağlıyor.

Ekonomi Sanayi ve Ticaret Bakanlığı bünyesine hizmet veren KOBİGEM programları kapsamında, TC Yardım Heyeti Başkanlığı mali katkısı ile TEB-Girişimcilik Merkezi ortaklığında yürütülecek “Girişimcilik Projesi” paylaşıldığı andan itibaren büyük dikkat çekiyor.

Kadın ve genç girişimcilerin bir adım önde başlayacağı bu destek programında ekonomi geneline bakınca dezavantajlı görülen Güzelyurt ve Karpaz’a öncelik verilecek.

TC Yardım Heyeti finansmanı ile 2010 yılından bugüne tam 6 bin 303 esnafa toplam, 848 milyon TL finansman sağlandı. Bu proje için ayrılan rakam ise 3 milyon lira.

Projelerin yüzde 75’ine kadar hibe desteği sağlanabilecek. Alt limit 10 bin Türk Lirası, üst limit ise 100 bin Türk Lirası.

Bu çalışma ile ilgili en çok cevap arayan bir soru var ki, ona da açıklık getirelim. Projenin kaynağı Türkiye’den geliyor ama programa sadece KKTC vatandaşları başvurabiliyor. Daha detaylı bilgi almak isteyenler için ise adres KOBİGEM..

21

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Mart 2016

haberler

haberler

haberler

haberler

“Kıbrıs pahalı, KKTC pahalı” sözlerini çok sık duyuyoruz çevremizden. O sözlerin bazıları bilinçli, birçoğu ise önyargıyla söyleniyor. Eskiden kalma duyumlar diyelim hatta..

22

haberler

haberler

haberler

sizlere kapsamlı bir kıyas listesi sunuyoruz.

haberler

haberler

haberler

ve tavuk ürünlerinde pahalı, ama birçok kalemde Güney Kıbrıs, Türkiye ve İngiltere’den çok daha hesaplı.

Bir şeyin ucuz ya da pahalı olduğunu anlamanın en akılcı yolu, fiyatlarını referans aldığınız ya da almak istediğiniz yer ile kıyaslamaktır tabi ki.

Başta da dediğimiz gibi, bir kesimin ‘Kıbrıs pahalı’ düşüncesini rakamlarla inceliyoruz. Hatta etki alanını daha da genişletip, bu çalışmamızda 4 ayrı bölgeyi dahil ediyoruz kıyaslamaya. KKTC, Güney Kıbrıs, Türkiye ve İngiltere fiyatlarıyla size farkı gösteriyoruz keyifle..

Kıbrıs’ın tek ekonomi ve iş dünyası dergisi Ekonomi Kıbrıs Prestige olarak biz bunu tam 27 sayıdır yapıyoruz. Her ay sebze-meyveden temizlik ürünlerine, kırmızı-beyaz etten akaryakıt fiyatlarına kadar

Bu liste birçok önyargıyı kırdı bu zamana kadar. Vatandaş hangi ürün İşte o yüzdendir ki her sayı bu grubunda, nasıl bir ödeme yaptığını çalışmamız toplumun her kesimi tarafından en çok takip edilen içerik gördü. başlıklarından biri oldu.

Diyebiliriz ki KKTC özellikle süt

Düşünün ki üniversitelerin tercih döneminde, ‘Ne Nerede Ne Kadar’ köşemiz ile birçok KKTC üniversitesi öğrenci ve öğrenci velilerinin ‘pahalı’ önyargısını kırdı, fiyat karşılaştırmalarını gösterdi ve onları KKTC’de yaşamak/okumak için ikna etti.

“Kuzey Kıbrıs, Güney’den

%14 daha ucuz”

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Mart 2016

Bu projeden her defasında takdirle bahseden ve kıyas listesinin yakın takipçisi olan Kıbrıs Türk Ticaret Odası, benzer bir çalışmayı kendi bünyesine taşıdı. KTTO Ocak ayı sonunda Kuzey ve Güney fiyatlarını yan yana koydu.

haberler

Proje için marka ve ağırlıkları açısından birebir eşdeğer 44 ürünün fiyat karşılaştırması yapıldı. Fiyatlar Kuzey Kıbrıs ve Güney Kıbrıs’taki iki süpermarketten alındı.

21 Ocak 2016 tarihinde alınan fiyatlara göre Güney Kıbrıs’tan 639.69TL’ye alınan mallar için Kuzey Kıbrıs’ta 559.58TL ödemek yeterli.

Ortaya çıkan tabloya göre ise Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, yapılan bu alışverişte Güney’e göre yüzde 14 daha ucuz.

Kuzey Kıbrıs - Güney Kıbrıs Karşılaştırmalı Fiyat Düzeyleri Tablosu (21 Ocak 2016 tarihi itibariyle) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44

Ürün

Muz (Kg.)

Patlıcan (Kg.)

Patates (Kg.)

Salatalık (Kg.)

Domates (Kg.)

Piliç Bütün (Kg.)

Piliç Göğus Fileto (Kg.)

Dana Kuşbaşı (Kg.)

Levrek (Kg.)

Gouda Peynir (Kg.)

Zeytinyağı Yerli (1 Lt.) Adet Pirinç (1000Gr.) Adet

Böğrülce (1000 Gr.) Adet

Nohut (1000 Gr.) Adet

Fasulye (1000 Gr.) Adet

Ayçiçek Yağı (2 Lt.) Adet

Konserve Beef (200 Gr.)Adet

Çikolata (50 Gr.) Adet

Çikolatalı Fındık Ezmesi (400 Gr.)Adet Mayonez Light Top Down (445 Gr.)Adet Ketchup (570 Gr.) Adet

Makarna (500 Gr.) Adet

Konserve Ton Balığı (170 Gr)Adet Tereyağı (227 Gr.) Adet

Un (Kg.) Adet

Pastörize Süt (1 Lt) Adet

Hazır Kahve (200 Gr) Adet

Kola (330ml) Adet

Kutu Sütü (170 Gr.)Adet

Kahvaltılık Gevrek (12’li Paket) Adet Mısır Gevreği (375 Gr.) Adet

Bebek Sütü (400 Gr.) Adet

Bebek bisküvisi (150 Gr.) Adet

Bebek Maması (125 Gr.) Adet

Bebek Bezi (36’li Paket) Adet

Viski (70 Cl) Adet

Saç Boyası Tüp (50 Gr.) Adet

Şampuan (400 Ml.) Adet

Mutfak Yüzey Temizleyici 1 Lt Adet

Yer Temizleyicisi (1 Lt.) Adet

Kağıt Havlu (4’lü Paket) Adet

Tıraş Köpüğü (200Ml.) Adet

Tıraş Bıçağı Adet

Roll On Deodrant (150 Ml.) Adet

Toplam Sepet Alışveriş Tutarı 27 Ocak 2016 €/TL Kur: 3.26

Kuzey Fiyat 3.90 TL 7.60 TL 1.28 TL 7.85 TL 5.25 TL 10.60 TL 20.35 TL 34.80 TL 35.00 TL 25.95 TL 29.95 TL 4.90 TL 6.53 TL 6.12 TL 5.38 TL 10.90 TL 5.68 TL 1.28 TL 10.00 TL 10.08 TL 5.99 TL 1.40 TL 5.33 TL 9.08 TL 3.33 TL 3.50 TL 38.50 TL 2.08 TL 5.83 TL 9.65 TL 1.55 TL 26.75 TL 12.10 TL 3.37 TL 32.90 TL 37.90 TL 9.20 TL 12.80 TL 9.17 TL 5.40 TL 4.70 TL 10.17 TL 50.78 TL 7.80 TL 559.58 TL

Güney Fiyat 5.12 TL 7.16 TL 2.43 TL 8.38 TL 3.57 TL 11.00 TL 29.58 TL 27.79 TL 26.05 TL 42.09 TL 20.13 TL 9.55 TL 13.79 TL 9.44 TL 9.26 TL 1 3.97 TL 6.19 TL 1.84 TL 9.36 TL 10.43 TL 8.52 TL 4.14 TL 6.24 TL 9.42 TL 3.57 TL 3.90 TL 27.06 TL 1.96 TL 7.40 TL 9.73 TL 10.48 TL 24.50 TL 10.30 TL 4.82 TL 44.56 TL 44.55 TL 25.05 TL 16.95 TL 4.86 TL 8.13 TL 9.68 TL 21.78 TL 49.32 TL 12.29 TL 639.69 TL

23

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Mart 2016

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

Kredi ve kredi kartı kullanımına dikkat

TAHSİLİ GECİKMİŞ

ALACAKLARDA

KORKUTAN ARTIS 24

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

haberler

Mart 2016

Bankacılık sektörü için dolu dolu bir yıl oldu 2015. Yeni açılan şubeler, genişleyen kadrolar, hızla yükselen bilanço büyüklükleri ve bir yılda yaklaşık yüzde 20 artan mevduat rakamları bardağın dolu kısmı. Ama bir de boşu var; Tahsili Gecikmiş Alacaklar. Bankacılık sektörü onu TGA olarak kodluyor.

Aslında anlamı net; Ödenmeyen, takibe giren, hatta ödenme ihtimali çok düşük olan alacaklar demek.

Yani vatandaşın kullandığı krediyi

ya da harcama yaptığı kredi kartı borcunu ödeyememesi, bazen de iyi niyetten uzak şekilde bazı boşlukları fırsat bilip ödememesi..

artışı gösteriyor bu rakamlar. Bir önceki yıla göre ise bankacıların tabiriyle ‘muhtemel batık’ kredilere tam 151 milyon lira daha eklendi..

KKTC Merkez Bankası’nın verilerin ellerine geç ulaşması sebebiyle Şubat’ın sonuna sarkan Dördüncü Çeyrek Raporu’na göre, 2015 yılının sonunda TGA’nın karşılığı tam 769 milyon lira oldu. Üçüncü Çeyrek Raporu’na, yani üç ay öncesine göre 50 milyon liralık bir

Banka bazında incelediğimizde ise grafikler kamu bankalarındaki TGA oranlarında düşüş var diyor. Ama özel bankalar ve şube bankalarında bu oran yükselişte. Özellikle de şube bankaları son çeyrekte yüzde 20’ye yaklaşan bir oranla dikkat çekiyor.

25

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Mart 2016

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

KKTC’DE

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

GELİR DÜZEYİ YÜKSELDİ AMA MUTLULUK ENDEKSİ DÜŞÜŞTE

Şimdi sizinle dikkat çeken bir anket çalışmasının sonuçlarını paylaşacağız. İçeriğinde ekonomik, sosyal, kültürel, hatta politik konuların yer aldığı, yani toplumu her yönüyle ele alan bir çalışma bu.

Konumuz; Girne Araştırma Enstitüsü tarafından bu yıl üçüncüsü tamamlanan Yıllık Beklenti Anketi..

941 denek üzerinde, 78 anketör ve 15 kontrolör ile yapıldı bu çalışma.. 18 yaş üzeri KKTC vatandaşlarına 5 demografik soru, 13 beklenti ve 17 tane de ek sorular olmak üzere, toplamda 35 soru soruldu. 5 şehirde, yüz yüze görüşmelerle tamamlandı anket süreci. Analizler tamamlandığında ise vatandaşın düşüncelerini, grafiklerle karşımıza getirdi çr uzmğo. Hadi gelin, onlara göz atalım..

Önce katılımcıların profilini anlamak için birkaç detayı paylaşalım sizinle. Cinsiyet, yaş, meşguliyet, eğitim, gelir düzeyi gibi başlıklarla açılışı yapalım.

ERKEK KATILIMI AZ FARKLA ÖNDE

YOĞUNLUKLU HEDEF KİTLE ORTA YAŞ

ÖZEL SEKTÖR ÇALIŞANLARI İLK SIRADA

LİSE MEZUNLARI ÇOĞUNLUKTA

26

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Mart 2016

anket

YÜKSEK MAAŞLI ÇALIŞANLARIN KATILIMINDA ARTIŞ VAR

Soruları, yanıtları, grafiklerle yapılan kıyaslamaları görüyorsunuz. Bir yandan da kısa kısa özetleyeceğiz burada ortaya çıkan tabloyu. Yılan hikayesine dönen Kıbrıs sorunu vatandaşın önceliği. Özellikle de tünelin ucundaki ışığa bu kadar yaklaşmışken çözüm isteyenlerin, en azından belirsizliğin ortadan kalmasını temenni edenlerin oranında ciddi bir yükseliş var.

27

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Toplumun güven bunalımı yaşadığını kendi aramızda konuşuyor, yayınlarımızda paylaşıyorduk. O psikoloji anket sonuçlarına da yansımış. Siyasi partilere duyulan güven neredeyse yerlerde sürünüyor, yüzde 1,8. Geçen seneye göre yarı yarıya düşmüş. Polis teşkilatı içinde yaşanan tartışmalar, vatandaşın düşüncesine da yansımış. Ankete göre polis de güven kaybedenlerden. Aynı şekilde eğitim adası KKTC’de üniversiteler eksiye gidiyor, dördüncü kuvvet medyanın da durumu iç açıcı değil. Medyaya duyulan güvende sert bir düşüş var.

Bu sorunun kazananı ise ordu. Orduya duyulan güven inanılmaz bir yükselişle, neredeyse ikiye katlanmış.

Katılımcıların yüzde 41.45’i ordu şıkkını tercih etmiş.

anket

Mart 2016

28

Maaş krizinden başını kaldıramayan, krize dönüştürülen su tartışmasıyla zor günler yaşayan hükümetin önündeki bir diğer kasis, yani bir türlü imzalanamayan mali protokol, ankette de karşımıza çıkıyor. Vatandaşın hükümetten en önemli beklentisi Kıbrıs sorununun çözümü ama, en hızlı yükselen yanıt ekonomik protokolün hayata geçmesi beklentisi..

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

anket

Mart 2016

Yine çok konuşulan, sıkça gündeme getirilen konulardan biri; Türkiye’nin KKTC hükümetleri üzerindeki etkisi.

Ankete katılanların büyük çoğunluğu, deyim yerindeyse iplerin Türkiye hükümetinin elinde olduğu düşüncesinde.

‘Mevcut hükümetin sürekliliğini ne etkiler’ sorusunda ilk sırada o var. İkinci sırada ise aslında olması gereken, yani çalışma ve icraatlar. Kamuoyunu iyi kullanan, hemen her gün bir tepki açıklaması ya da greve imza atan sendikaların tutumu ise, anket sonucuna göre vatandaşın pek de umurunda değil. Sendikaların tavrını öncelik sayanların oranı yüzde 5.6’da kalmış.

Burada iki soruyu birleştirelim, birlikte yorumlayalım. İlk soruda 2016 için çözüm beklentisi sorulmuş.

Hayırcılar yine çoğunlukta ama geçen yıla göre evet diyenlerde artış var. Çözülmemesi durumundaki sorumlunun sorulduğu soruda ise ezici bir çoğunlukla parmaklar Güney Kıbrıs’ı işaret ediyor..

29

Ekonomi Kıbrıs

Yine birbiriyle ilişkili iki soru ve cevabı yan yana koyuyoruz. GAE vatandaşa çözüm sürecinin anahtarı doğalgazın çözüme etkisini soruyor. Hayır diyenler çoğunlukta. Fikrim yok diyenler de neredeyse yüzde 10.

Su konusunda da benzer bir yanıt var. ‘Su projesinin sürece katkısı olur mu’ diye soruyor anket. Çözümün ertesi gününde, Türkiye’den gelen suyun Kıbrıs üzerinden İsrail’e aktarılacağı iddialarına rağmen, vatandaş hayır diyor.

Fikrim yok diyenler yine dikkat çekici.

Prestige Mart 2016

Hadi gelin biraz da ekonomi diyelim. Girne Araştırma Enstitüsü bu yıl kazancınızda artış olur mu diyor, umutsuz kesim çoğunlukta. Hayırcılar yaklaşık yüzde 66’lık oranla ilk sırada. Ama evet diyenlerde yüzde 5’lik bir artış var.

anket

Maalesef bu iki yanıt, kısır döngü siyasete kilitlenen toplumun, uluslararası gündemden ne kadar uzak kaldığını ya da o her an tartışmasını yaptığı siyasiler tarafından doğru bilgilendirilmediğini bir kez daha rakamlarla önümüze sunuyor.

Yine ikili bir soru gelsin. İlkinde ‘ailenizin maddi durumunu hangisi tanımlar’ diyor anket. Çoğunluk 2015 için ‘ancak geçinebildim’ seçeneğini işaretliyor vatandaş. Diğer soruda ise ‘geliriniz yetmeyince ne yapıyorsunuz’ diye soruluyor. Vatandaş ‘harcamalarımı kısarım’ diyor ilk sırada. Kredi kartı ile idare edenlerde artış var bu yıl.

Bankadan kredi çekenler ise ankete göre azalmış. Fakat Merkez Bankası verileri aksini söylüyor. Kredi talepleri, hepsinden de öte alınan ama ödenmeyen krediler korkutuyor. O yüzden kontrolsüz borçlanmaya dikkat..

30

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Mart 2016

anket

Beklentileri, maaşları, harcamaları gördük, gelin vatandaşın hayatından ne kadar memnun olduğuna da bakalım. Geçen yıla göre hiç memnun olmayanlarda artış, ortalama memnuniyet yaşayanlarda ise düşüş var.

31

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Mart 2016

haberler

32

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

haberler

Mart 2016

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

TURİZM KRİZİNDE MUTLU SON

CORENDON GERİ DÖNÜYOR Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde turizm sektörü uzun süredir Corendon krizini konuşuyordu.

Ambargo dinlemeyip, şikayetlere, uluslararası lobi baskılarına bile takılmadan her yıl KKTC’ye on binlerce turist taşıyan Corendon Hava Yolları, bir de turizm adımı atacaktı Girne için. Fakat süreç hantal bürokrasiye takıldı.

Gerilim tırmandı ve şirket “Kıbrıs, Corendon’u el birliği ile bitirdi” açıklamasıyla KKTC’de yaptığı tüm operasyonları durdurma kararı aldı. İşte o günden sonra turizm için tehlike çanları çalmaya başladı. Çünkü Corendon’un ülkeye taşıdığı turisler 2015’te gelmedi. Özellikle küçük ölçekli oteller, bu süreçte zor günler geçirdi.

Neyse ki ülke turizmi adına uzlaşı haberleri geldi. KKTC Turizm

Bakanlığı’nın yoğun çabaları ile Corendon yönetimi ikna edildi ve Corendon Hava Yolları KKTC’ye sefer yapma kararı aldı. İlk uçuş 1 Mayıs’ta..

edilmesi operasyonlarımıza başlayabilmemizin tek koşuludur. Önemli bir konu da bu koşulların oluşmasının tarihidir. Değerli kamuoyunun bilgisine sunarız.”

Corendon Group Ürün Koordinatörü Ufuk Mestan, bu gelişmeyi yazılı bir açıklamayla duyurdu;

Göreve geldiği ilk günlerde Corendon krizini devralan Turizm Bakanı Faiz Sucuoğlu da süreci mutlulukla tamamlayan isimlerden.

“Corendon olarak, 31 Ağustos 2015 tarihinde durdurduğumuz KKTC operasyonlarımızı, Mayıs 2016’dan itibaren Akmina Travel ile işbirliği içinde tekrar başlatmayı planlıyoruz.

Bu konu ile ilgili olarak, son bir aydır KKTC hükümeti, Akmina Travel ve bazı oteller ile görüşmelerimiz sürmektedir.

Bu görüşmelerde ele alınan şartların oluşması ve tarafımıza yazılı olarak konfirme ve garanti

İLK HEDEF: 12 BİN TURİST Sucuoğlu yeni yol haritasından da bahsediyor. Corendon Havayolları’nın 2016 yılında 12 bin, 2017 yılında ise 30 bin turisti adaya getirmeyi planladığını, Hollanda ve Belçika başta olmak üzere çalıştığı tüm ülkeler ile temasa geçip Kuzey Kıbrıs uçuşlarını satmaya başladığını da belirtiyor.

33

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Mart 2016

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

İŞ VE PERSONEL ARAYANLAR İÇİN İKİ GÜZEL HABER Mesleki eğitimin ihmali, ara eleman yetersizliği ve belkide hepsinden önemlisi doğru kariyer planlama sürecinde yapılan hatalar, bugün yaşanan istihdam sorununun en büyük gerekçelerinden. KKTC bir eğitim adası, üniversite adası, mezunu çok ama hemen her sektör kalifiye personel sıkıntısını yaşıyor. İşte bu tablo iş arayan ve iş verenler için gelecek planlarını da olumsuz etkiliyor. Önyargıların çoğaldığı bir dönemde; ideal iş ve ideal işvereni bulmak da zorlaşıyor. Şimdi bu alanda atılan iki yeni adımı paylaşacağız sizlerle. İlki bir iş bulma sistemi; Ekonomi Kıbrıs İKmaster, ikincisi ise Kıbrıs Türk Ticaret Odası’nın hizmete giren münhal sayfası..

Prestige

34

Mart 2016

Ticaret Odası’ndan münhal sayfası IKmaster ile tanıştınız mı?

haberler

İKmaster ilk bakışta bir iş ilanı sitesi gibi gelebilir. Fakat farklı ve profesyonel bir altyapısı var. Kurumsal firmalarla çalışıyor. Çözüm ortaklarının personel ihtiyaçlarını, www.ikmaster.com üzerinden profesyonel kariyer planı yapan isimlerle paylaşıyor. Örneğin bir turizm firması kurumsal halkla ilişkiler müdürü ilanı verdi. Siz siteye girip bireysel bir kayıt oluşturuyorsunuz.

Ardından özgeçmişiniz sistemin veri tabanına ekleniyor.

Daha sonra mülakata çağrılıyorsunuz. İşte o anda İKmaster danışmanları firma adına sizin ilk analizinizi yapıyor.

Daha sonra sizinle ilgili bir rapor hazırlıyor. Kabul edilmesi durumunda firma ile görüşüyorsunuz.

Firmalar için ise süreç iş ilanı açılmasıyla başlıyor. Personel arayan firma aradığı tüm detayları belirtiyor. O münhal veri tabanında kayıtlı tüm adaylarla paylaşılıyor. Uygun isimler hemen başvurusunu gerçekleştiriyor. “İş ve personel bulmak hiç bu kadar kolay olmamıştı” sloganıyla yola çıkan İKmaster daha şimdiden birçok kişiye iş, birçok firmaya kurumsal çözümler sunmayı başardı..

Üç binden fazla üyesiyle Kıbrıs Türk ekonomisine yön veren KTTO, hizmetlerine bir yenisini ekledi. Artık www.ktto.net adresine giren üyeler, bu web sitesi üzerinden ücretsiz münhal yayınlayabiliyor. Amaç iş insanlarının personel arayaşı süresini en aza indirmek.

Tabi iş arayanlar için de yeni bir kaynak demek bu hizmet.

35

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Mart 2016

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

2323’E SMS GÖNDER, HAYAT KURTAR Kimin ne zaman ihtiyaç duyacağı belli olmaz. O yüzden siz de bu gönüllüler listesinde yerinizi alın. Adınızı, soyadınızı ve kan grubunuzu yazıp 2323’e kısa mesaj atın, Kan Donör Veri Bankası gönüllülerine dahil olun.

Unutmayın ki kan acil değil, sürekliliği olan bir ihtiyaç.

Ve KKTC’de her ay, en az 2 bin ünite kan aranıyor..

A

cil kan arayan hastaların, son dakika duyurularıyla kan bulmak için çabalayan hastanelerin bu problemine, teknolojik bir çözüm geldi.

36

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

haberler

Mart 2016

Erkeklerin 3 ayda bir; kadınların ise 4 ayda bir olmak üzere ve yılda toplam 3 ünite kan verebileceğini söylüyor Ceyhun Bıkmaz.

Sağlık Bakanlığı ile Kuzey Kıbrıs Turkcell işbirliğinde oluşturulan “Kan Donör Veri Bankası”ndaki kayıtlı gönüllü bağışçı sayısı 3 bini aştı.

Hatta kan bağışının sağlık açısından herhangi bir sakınca içermediği gibi, tam aksine birçok yararının olduğunu ekliyor.

Sistem SMS üzerinden çalışıyor.

Gönüllüler, adı soyadı ile birlikte kan grubunu yazıp Kuzey Kıbrıs Turkcell hatlarından 2323’e kısa mesajı gönderiyor. Bu mesaj ile ‘Kan Donör Veri Bankası’nda kayıtları açılıyor. İhtiyaç durumunda veri bankasındaki uygun donörlere ulaşılıyor, kan bağışı için haber veriliyor.

Teknolojiyle buluşan bu proje, şimdiden çok büyük bir katkı sağladı. Düşünün ki Thalassaemia, Kanser ve Diyaliz hastaları için aylık rutin olarak yaklaşık bin ünite kana ihtiyaç duyuluyor. Bu listeye acil veya planlı ameliyatlar ile trafik kazalarını da eklediğinizde, her ay minimum 2 bin ünite kan isteniyor.

Bu sistem sayesinde ihtiyaç durumunda, aranan kana ulaşmak çok daha kolay ve pratik..

“Yaşam alanı oluşturuyoruz” Bu hayati çalışmayı uygulamaya koyan ve daha şimdiden binlerce hayat kurtaran proje için KKTCELL cephesi, yeni çalışmalar üzerinde. Kuzey Kıbrıs Turkcell Marka İletişimi Genel Müdür Yardımcısı Ayhan Barış da süreci mutlulukla izliyor.

“Hedef 10 bin donör” Şu an sistemde üç bini aşkın gönüllü bağışçı kayıtlı. Kan Bankası’nın hedefi 10 binlere ulaşmak. Tabi bu süreçte gönüllülerin aklına takılan “ben kan verebilir miyim” sorusu.

Kan Bankası Sorumlusu Ceyhun Bıkmaz’a göre 18 ile 65 yaşları arasındaki herkes kan verebilir.

“Hepimiz, gönüllü bağışçılar olarak Kan Bankası içerisinde yerimizi almalıyız. İhtiyaç olduğu zaman bir başkasının hayatını kurtarmak ya da hayatımızın kurtulacağını bilmek son derece önemlidir.

Sıfırdan başladığımız projede 3 bini aşkın gönüllüye ulaştık, bu rakamı hep birlikte çok daha yukarılara taşıyacağımıza inanıyorum” diyor..

37

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Mart 2016

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

KULAKTAN KULAĞA DOLAŞAN KAZANÇLI İDDİA:

“ÇAĞ PETROL AYNI PARAYA DAHA FAZLA YAKIT VERİYOR”

38

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Mart 2016

röportaj

Heyecanlananlar için hemen söyleyelim; üstte gördüğünüz başlık, son günlerde fısıltı gazetesinin hızla yayılan haberlerinden biri. Tüketiciler arasındaki akaryakıt sohbeti, dönüp dolaşıp ‘fazla yakıt’ konusuna geliyor, tavsiyeyle noktalanıyor. O kadar çok alınca bu tavsiyeyi, Çağ Petrol’e gittik ve işletme direktörü Çağatay Özbirim’e sorduk işin aslını.

Gördük ki fazla yakıt yok ama; akaryakıt istasyonu tercihi yaparken, aracınızı ve cebinizi korumak için almanız gereken tedbirler konusunda kritik nokta ve uyarı çok.

Bu röportajı okuduktan sonra akaryakıt alırken

tüm alışkanlıklarınız değişecek..

Röportajın çıkış noktası kısa süre önce yaşadığımız bir aksilik aslında. Bir aracımızdan bir anda yakıtla ilgili hata uyarısı gelmeye başladı. Kısa süre sonra da çalışmadı. Servise gidince beyin ile benzin pompası arasındaki teknik bir sıkıntıdan bahsettiler.

Deyim yerindeyse para sıkışmış ve o pek kıymetli parçayı değiştirdiler.

Sonra da ‘akaryakıtı nereden alıyorsunuz’ diye sordular. Sabit bir yer olmadığını, genelde ‘şu, şu, şu’ istasyonların önünden geçerken aldığımızı söyledik. Emin olmak için ‘değiştirin’ dediler. Hatta tavsiye için bir adres verdiler.

Oradan çıktık diğer aracın bayisine geçtik. Konu yine yakıttı. Onlar da aynı adresi gösterdi, ‘biz tüm araçlarımız için sadece orayı tercih ediyoruz’ dedi ve ekledi; ‘üstelik aynı paraya daha fazla yakıt veriyor..’ Yani o gün kiminle yakıt sohbeti yaptıysak; işaret ettikleri yer Çağ Petrol oldu..

Ertesi gün Kıbrıs Emlak Merkezi için Girne’nin gözde projelerinden Milos Park Homes şantiyesindeydik. Ki onu da birazdan okuyacaksınız..

Röportaj bitiminde Blue Way Group Direktörü Çağatay Özbirim ile karşılaştık. Bu kadar çok tavsiye edilen bir akaryakıt istasyonu duymak şaşırtmıştı bizi, sebebini sorduk. Ayaküstü başladığımız sohbet o kadar detaylandı ki, işin hassasiyetini dinledikçe, tüketici gözündeki bu popülerliğin sebebini daha iyi anladık. ‘İleri teknoloji, sıkı denetim ve tecrübe’ diyordu Çağatay Özbirim kısaca.

Ama dedik ki bu konu üzerinden kısaca geçilmeyecek kadar önemli.

O yüzden sizlerle de paylaşmak istedik. Akaryakıt alımı konusunda dikkat etmeniz gereken hususları bir bir masaya yatırdık. Güvenli alışveriş ve güvenli seyahat için bu başlıklara ve önerilere kulak verin..

BLUE WAY GROUP’UN ENERJİ SEKTÖRÜNDEKİ YATIRIMI: ÇAĞ PETROL Çağ Petrol; son dönemde Milos Park Homes projesiyle büyük dikkat çeken Kıbrıs Developments firmasının da çatı kuruluşu Blue Way Group markalarından biri.

2003 yılında Blue Way Group Yönetim Kurulu Başkanı Çağatay Özbirim tarafından ekonomiye kazandırıldı. Aslında o dönem projesi ve yatırımıyla sektöre de öncülük etti.

“BOĞAZKÖY HALKI İSTEDİ, BİZ YAPTIK” Farklı bir hikayesi var buradaki yatırımlarımızın. Aslında Boğazköy, eşimin köyü. 90’lı yılların sonunda, Blue Way Group çatısı altında turizm otelcilik, inşaat sektörü ve emlak alım satım faaliyetlerine yoğunlaşmıştık Girne bölgesinde. O dönem Boğaz’a

geldiğimizde, bölge halkından beni mutlu eden talepler alıyordum. Bu bölgeye yatırım yapmamız isteniyordu.

Yatırım projesi hazırlamadan önce ihtiyaçlarını sorduk tek tek, benzin istasyonu yanıtı ağır bastı..

‘Benzinimizi bile Gönyeli’den, Girne’den almak zorundayız’ diyorlardı..

Bu talep üzerine Boğazköy’e yapacağımız yatırım konusunda fikir doğdu. Akaryakıt istasyonu için izin verilecek bölgeleri inceledik, onaylarımızı aldık ve bugün hizmet verdiğimiz noktada Çağ Petrol’ün temellerini attık.

Akaryakıt istasyonu, o gün için çok büyük ihtiyaç duyulan bir hizmetti ama yol haritamızı çok iyi planlamamız gerekiyordu.

Doğru adımlar atmak için o dönem Türkiye’nin büyük bölgelerinde 50’ye yakın istasyon gezdim, tek tek sahipleriyle tanıştım. Ve gördüm ki diğer işlerim de yoğun

39

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Mart 2016

bir şekilde devam ettiği için, daha ilk andan itibaren güçlü bir otomasyon sistemi yatırımı yapmalıydık.

Bu konuda en iyisi İsrail dediler, İsrail’e gittim. O dönemin teknoloji harikası sistemini Kıbrıs’a taşıdım.

Sonra şehirlerarası istasyonlar Türkiye’de nasıl faaliyet gösteriyor, onu inceledim. Lefkoşa ile Girne arasındaki büyük araçlar, tırlar buraya girer mi diye düşündük.

Büyük araçların pompaya güvenli yanaşabileceği ve sahaya da sığabileceği düzeni hazırladık.

Güzergah üzerindeki tek istasyon olduğumuz için, ağır vasıtaların rahatlıkla girebileceği bir istasyon oldu Çağ Petrol.

“TEKNOLOJİYİ İSRAİL’DEN GETİRDİK” O tarihte bu kadar büyük bir alana sahip ve böyle bir otomasyonu kullanan bir istasyon yoktu. Sektördeki diğer arkadaşlar, ‘bu arkadaşın parası çok, toprağa atıyor’ diye yorumluyorlardı hatta.

40

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Mart 2016

Ama kullandığımız ürün yakıt olduğu için ihmal kabul etmeyeceğinin farkındaydık, çünkü her an tehlike arz eden bir ürün.

O yüzden toprak altına da çok büyük yatırım yaptık.

O dönem istasyonların büyük çoğunluğunda ısı değeri hesaplanmadan kuyular kazılıyordu. Yakıtlar o kuyulara konuyordu. Biz burada da teknolojiyi İsrail’den getirdik.

O dönem bir de OPET yeni istasyonlar kuruyordu Türkiye’de. Hem görsel tasarımları dikkat çekiciydi, hem de teknolojik donanıma büyük önem veriyorlardı.

Onlara danışmanlık veren profesyonellerden de hizmet aldım uzunca bir süre. Günün sonunda örnek bir istasyona imza attığımızı düşünüyorum. 2003 yılında bu tesisi hizmete açtık ve bugün bakıyorum; başarı dolu 13 yılı geride bıraktık. Çağatay Bey’in dediği gibi, bu istasyonda her şey otomasyona bağlı. Hem tedbir, hem de denetim adına teknolojinin en son ürünleri kullanılmış. Bu da hem yakıt kalitesi, hem de güvenlik adına büyük bir artı.

Sadece donanımıyla değil aslında, binasıyla da konsept bir akaryakıt istasyonu Çağ Petrol. O yüzden yenilikçilik ve kurumsallığıyla da anlaşmalı akaryakıt markası K-PET’in de reklam yüzlerinden bu tesis..

KALİTELİ BİR AKARYAKIT İÇİN BU ADIMLAR ÇOK ÖNEMLİ Şimdi geliyoruz röportajın çıkış noktasına; yakıt kalitesine. Bu başlık bizi de, sizi de yakından ilgilendiriyor. Çünkü kaliteli bir yakıt, uzun vadede araçların ömrünü, kısa vadede bütçemizi direkt etkiliyor. İlk adımdan az önce bahsetmiştik; modern ve teknolojik bir tesis, yine teknolojinin imkanlarını kullanarak otomasyonlarla yönetilen bir altyapı. Her daim gözetim altındaki depolar ve akaryakıt tanklarında periyodik yapılan temizlik olmazsa olmaz. Çağatay Özbirim’e göre diğer avantaj ise K-PET’in Tüpraş’tan aldığı yakıt.

Kaynak çok önemli diyor Çağatay Bey ve Tüpraş’a duyulan güvene dikkat çekiyor.

‘Kalitesine güvendiğimiz

yakıtın istasyonuna gelişi, yakıtın kaynağı kadar mühim’ diye ekliyor. O yüzden burada da kendi tedbirlerini almış Çağ Petrol, doluma kendi araçlarıyla gidiyor. Avrupa standartlarındaki akaryakıt tankerlerini kullanıyor.

20-30 yaşındaki araçlarla işini şansa bırakmıyor, belirsizliğe fırsat vermiyor.

Tankerle gelen yakıt, depolara dolduktan sonra ise pompalar büyük önem taşıyor, özellikle de pompa kalibrasyonu. Eskiyen veya yıpranan pompaların, zamanla az verme yönünde çalıştığını söylüyor Çağatay Özbirim. O yüzden Çağ Petrol’de bu ayarlar yılda bir değil, her ay özel bir

şirketten hizmet alınarak denetleniyor.

Yani işleyiş şansa bırakılmıyor. İşte bu yapılan denetimlerin belgeleri de tüm müşteriler rahatlıkla görsün diye, istasyon içindeki ofisin panosuna asılıyor. Çağatay Özbirim burada bir öneri sunuyor; “İçiniz rahat etsin istiyorsanız, yakıt aldığınız istasyonun denetim belgelerine göz atın” diyor..

“AYNI PARAYA DAHA FAZLA YAKIT VERİYOR” Gelelim Çağ Petrol için kulaktan kulağa yayılan “aynı paraya daha fazla yakıt veriyor” iddiasına, Özbirim gülümsüyor.

DİKKAT!

Yakıtı Tüpraş’tan almak tek başına yetmez. Size temiz yakıt gelmiş olabilir ama siz tank temizliğini düzenli olarak yapmamış olabilirsiniz.

Eğer tanklar tortu yaparsa, buharlaşma artar. Su oranı ölü yakıtın üzerine çıkar. Servis yaptırarak o tortu ve suyu almazsanız ve bunu müşteriye satarsanız, araçlarda ciddi hasarlara yol açabilir.

“HER MÜŞTERİMİZ SİGORTALI” Bizde tüm müşterilerin araçları, olası bir zarara karşı sigortalı. Bizden yakıt alan herkes, otomatik sigortalanıyor.

Eğer benim pompacım insan hatasıyla mazot yerine benzin hatası yapıyorsa, oluşabilecek hasarların tamamını sigortam karşılıyor. Normalde yapılan bir uygulama değil ama benim istasyonumda bu sigorta var.

“Bu sözleri son dönemde çok sık duymaya başladık, mutlu oluyoruz aslında.. Biz diyoruz ki müşterilerimize, bizi deneyin. Yakıt tüketiminizde ve araç sağlığınızda göreceğiniz fark, olması gerekendir aslında. Çünkü sürekli hem kalibrasyon, hem de yakıt kalitesi adına denetimlerimizi sürdürüyoruz. Sonrasında ise Kıbrıs Ekonomi Prestige yorumu size bırakıyoruz.

41

Mart 2016

Emin olun ki Çağ Petrol kalitesini fark eden sadece civar halk değil, Lefkoşa ve Girne’den sırf yakıt almak için gelen müşterilerimiz var.

Sırf doğru yakıt aldığından emin olmak için bizi tercih ediyorlar ve günden güne insanlar gittikçe bilinçleniyor.

Bilinçlenen insanlar da emin olduğu yerden ayrılmak istemiyor. Bu da bizim için gurur verici.”

Bu röportajla akaryakıt istasyonlarında altyapı ve denetimin önemini gördük, aslında hafife aldığımız akaryakıt alışverişinin, aracımız için ne kadar büyük önem taşıdığını bir kez daha öğrendik. O yüzden siz siz olun, maddi-manevi büyük zararlar görmeden önce bu önerilere kulak verin..

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

FEDERAL KIBRIS’TA KIBRIS TÜRK EKONOMİSİ NASIL ŞEKİLLLENECEK?

G

örüşme Süreci ve Federal Kıbrıs’ta Kıbrıs Türk Ekonomisi isimli KTTO projesinin kapsamı “bütünlüklü çözüm sonrasındaki kurumsallaşma ve rekabet edebilirlik için tarım, inşaat, ticaret, turizm, yükseköğrenim, ulaştırma ve haberleşme sektörlerinde verilmesi gereken olanaklar, destekler ve sürekli korumaların tespit edilmesi” olarak belirlendi.

Ekonomi Kıbrıs Bu çerçevede ilk olarak adı geçen sektörler ayrı Prestige ayrı analiz edildi. Kayıtlı veriler incelendi.

Mart 2016

42

haberler

Hatta bu sektörlerin durumu, Güney’dekilerle karşılaştırıldı. İkinci adımda sektörlerin AB içindeki yeri ve sorumlulukları değerlendirildi. Üçüncü olarak ise çözümün ertesi günü için yine bu sektörlerle ilgili dikkat edilmesi gereken hususlar ve konular sıralandı.

Avrupa Birliği’ne uyum başlığına bakınca karşımıza ilk önce süreç için gerçekçi bir zaman tespiti ve bir an önce harekete geçme kararı çıkıyor. Sonra ise gerekli teknik ve finansal yardımın sağlanması. Raporda bu süreçte öne çıkan başlıklar ve bu başlıklarda hangi kurum ve kuruluşların sorumluluk alması gerektiği paylaşılıyor. Örneğin AB müktesebatına uyumlu kanun ve tüzüklerin eksikliği başlığı için hemen harekete geçilmeli deniyor, bu görev için de Meclis ve Hükümet adres gösteriliyor. Geçiş dönemi için ise mukayeseli avantajlara göre, sektörel politika/master planının uygulamada bulunmaması öne çıkıyor. Bu konudaki

haberler

haberler

haberler

haberler

‘Çözümün Ertesi Günü’ başlığı çok uzun zamandır gündemimizde. Ekonomi Kıbrıs Prestige yayınlarında defalarca kapak konusu olarak işledik. Olası bir çözümün sonrasında; genelde Kıbrıs Türk ekonomisinin, özelde ise sektör ve işletmelerin geleceğini tartıştık. Fakat gördüğümüz kadarıyla hazırlık süreci ihmal ediliyor, ya da tehlike görmezden geliniyor. Yakın zamanda Güney Kıbrıs’ın bayilikler almak için Türkiye’ye yönelik girişimler yaptığını gören ve müdahale etmek isteyen Kıbrıs Türk Ticaret Odası, çözümün ertesi günü için de dikkat çekici bir rapor hazırladı.

sorumluluk da hükümet, işletmeler, odalar ve sivil toplum örgütlerine veriliyor.

Raporda KKTC’ye özgü konular/ sorunlar da var. Mülkiyet, işgücü piyasası ve finansman bu başlığın içeriğini oluşturuyor.

Durum tespitlerinin yer aldığı raporun sonunda ise öneriler var.

Kıbrıs Türk Ticaret Odası tam sekiz öneri sıralıyor bu raporda. Tüm bu

önerilerin çatısında ise, her zaman dile getirdiğimiz gibi; Kıbrıslı Türk işletmeler AB’ye uyumu, AB’ye girdikten sonra ve kısa bir sürede tamamlamak zorunda kalacak. Eğer bu geçiş dönemi iyi tasarlanmazsa, ciddi rekabet ortamında bu adımları atmaları zor, belki de imkansız olacak.

O yüzden güçlü bir iş dünyası için, şimdiden harekete geçmek gerekiyor..

Bu dikkat çeken raporun sonucu, iş dünyası, bürokrat ve siyasilerin de katıldığı bir toplantıda paylaşıldı.

Aslında herkesin düşüncesi ortaktı; ortadan kalkması gereken belirsizlik ve doğru ekonomi politikalarına vurgu yapıldı.

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Faik Yavuz da oradaydı; ‘Destek ve işbirliğine hazırız’ dedi..

43

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Mart 2016

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin Türkiye’den önemli misafirleri vardı.

Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu Başkanı Bendevi Palandöken ve Yönetim Kurulu KKTC’deydi.

Temasları, mesajları ve çizilen yol haritalarını paylaşacağız birazdan. Ama gelin önce TESK’in ekonomi için önemine rakamlarla kısaca göz atalım.

TESK bünyesinde; Türkiye genelinde il ve ilçe düzeyinde kurulmuş 3,098 meslek odası, il düzeyinde kurulmuş 82 Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği ve merkezi Ankara’da olan 13 meslek federasyonu ile sayıları 2 milyonun üzerinde kayıtlı esnaf ve sanatkar bulunuyor.

Yani hem temsil ağı, hem de ekonomik çerçevede etkili bir kuruluş.

44

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

haberler

Mart 2016

KKTC – TÜRKİYE HATTINDA TİCARET VE EĞİTİM

KÖPRÜSÜ

TESK Başkanı Bendevi Palandöken ve heyeti, Kıbrıs Türk Esnaf ve Sanatkarlar Merkez Birliği Başkanı Kemal Altuncuoğlu’nun davetiyle geldi KKTC’ye. Üç günlük yoğun bir programları vardı. Resmi temaslarda bulundular, esnaf ziyaretleri yaptılar. İki ülke için atılması gereken karşılıklı adımları planladılar. Karşılıklı iletişim ve işbirliğini geliştirmek için de ‘sürekli dirsek teması’ kararı çıktı. İlk proje olarak yakında eğitim süreci başlayacak.

45

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Mart 2016

Ekonomi Sanayi ve Ticaret Bakanı Sunat Atun ile görüşen TESK Bendevi Palandöken, kardeş ülke olarak TC-KKTC arası diyaloğun ve ticaretin gelişimi için çalışmalar yapıp, eğitim ve mesleki eğitime ağırlık verileceğinin müjdesini verdi.

Meclis Başkanı Sibel Siber ile görüşmesinde ise vatandaşlık konusu gündeme geldi. Palandöken güçlü yatırım ve yatırımcılar için vatandaşlık düzenlemesi gerektiğine işaret etti. Özellikle su projesi ile Kıbrıs Türk toplumunun ekonomi adına güçlü bir sürece girdiğini vurguladı.

Gündem Türkiye – KKTC hattında güçlendirilecek ticaret hattıydı.

Palandöken ‘açık destek’ sözü verdi, Altuncuoğlu TESK’in de desteğiyle gerçekleştirilecek yeni sanayi sitesi projesinin detaylarını açıkladı.

YENİ PROJELER EKONOMİ KIBRIS’TA TESK Başkanı Palandöken ve TESK heyetini ağırlayan Altuncuoğlu, ziyaretler sonrası Kıbrıs Türk televizyonlarının günlük ve canlı tek ekonomi programı Ekonomi Kıbrıs’ta Atıl Ayaz’ın konuğu oldu.

İstihdam sorunu için de güzel gelişmeler var. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin en büyük sorunlarından biri ara eleman konusu için karşılıklı çalışmalar başlayacak. Türkiye’de istihdam sorunlarını aşmak için uygulanan eğitim programları, Bendevi Palandöken’in girişimleriyle KKTC halkı için de uyarlanacak.

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

SİSTEM HATA VERİYOR KRİZİN ADI: FAZLA MESAİ EYLEMİ TURIZME, TICARETE, EKONOMIYE AGIR DARBE

Bir yanda kaynak yokluğundan ödenemeyen maaşlar, diğer yanda ise ani çıkışlarla ekonomiye vurulan ağır darbeler. Kıbrıs Türk ekonomisi son dönemin en zor günlerinden birini yaşadı. Fazla mesai ücretlerini alamayan gümrük çalışanları, iş bırakma eylemi yaptı.

Limanlarda, havalimanında 15.30’da mesai bitti, sonrasında hayat durdu. Yük gemileri yanaşamadı, yolcu gemileri sabaha kadar denizde bekletildi, havalimanındaki duty free polis zoruyla kapatıldı.

Eylemin ülkeye maddi ve manevi zararı çok büyük..

46

15.30 sonrası işi bıraktılar.

2015’in sonundan itibaren ekonomik darboğaza düşen ve her gün bir alacaklıyla karşı karşıya gelen hükümet için yeni ve çok kritik bir sınavdı bu. Aslında limanlarda yapılan işlemlerden peşinen alınıyordu fazla mesai ücreti. Ama bu eylemle ortaya çıktı ki, devlet peşin alsa da, çalışana ödemesini yapmamış. Sonunda çalışanların da canına tak etti.

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Mart 2016

Gümrüklerdeki düzensizlik ve denetimsizlik uzun süredir ekonominin tartışma başlıklarından biri. Hantal bürokrasi gibi, burada da verimlilikten uzaklaşan yapı, siyasetin de etkisiyle her geçen gün kötüye gidiyor. Özellikle limanlardaki durum kritik. Ağır aksak işleyen sistem ve fazla mesai mantığına kurulu düzen hem

limandaki firma sahiplerini, hem de yurt dışından gelenleri çileden çıkarmak üzere.

Ama beterin beteri var deyip, daha kötüsünü yaşadı KKTC ekonomisi.

Gümrük çalışanları, fazla mesai ücretlerini alamadığı için eyleme gitti. “Ödeme yoksa, mesaimizin dışında çalışmayız” dediler,

Peki sonuç ne oldu? Sonuç ekonomi adına felaket.. Çünkü 15.30’dan sonra işlemler durunca, ticaretin fişi çekildi tam anlamıyla.

Havada, karada ve denizde kaos vardı. Özellikle yük taşımacılığının merkezi Mağusa’ya gemiler yanaşamadı. Gelen-giden tüm gemilerin tarih hesaplamaları şaştı. Girne Limanı’na gelen yolcu gemileri mesai sonrasına kalınca, sabaha kadar denizin ortasında bekletildi. Metehan’da kontroller

durdu, Ercan Havalimanı’nda da gerilim tırmandı.

mağaza sahipleri ile yaşanan gerginliği anlattı.

Gümrük çalışanlarının mesai saatleri sonrasında görev yapması üzerine yetkililer tedbir amaçlı olarak Ercan’daki tüm işletmeleri mesai saatleri sonrasında kapatma kararı aldı.

Emin, Ercan’da gümrüksüz alanda yer alan duty free mağazalarının satış yapabilmesi için gümrük görevlilerinin nezaret etmesi gerektiğini belirtti. Bu çerçevede Ercan’da kriz yaşandığını ifade eden Emin, duty free mağazalarının satış yapmak istemesi üzerine polis çağırarak suç duyurusunda bulundu. O anların fotoğrafı ve polisin Kaner Şirketler Grubu işletmecilerini tutuklama girişimi iddiaları medyaya yansıyınca, kamuoyu ayağa kalktı.

Bu kararı anlamsız bulan ve diğer işletmeler açıkken kendilerinin kapatılmasına itiraz eden Duty Free işletmecisi karara itiraz edince gerilim yaşandı.

Bunun üzerine havaalanına polis çağrıldı ve karar polis zoruyla uygulandı, duty free kepenkleri kapattırıldı.

GÜÇ-SEN Genel Başkanı Erol Emin, gümrüklerde devam eden ek mesai eylemi ve Ercan’da dutyfree

Ve tüm bunlar sürerken hükümetin ve ilgili bakanlıkların sessiz kalması iş dünyasından daha büyük tepkiye sebep oldu. Ülke ekonomisine maddi ve manevi zarar veren süreç, günler sonra çözülebildi. Gümrük

çalışanlarına alacaklarının bir kısmının ödeneceği sözü verildi, eylem geçici olarak askıya alındı..

Ama geride büyük enkaz ve kırmızı alarm veren çalışma düzeniyle ilgili soru işaretleri bıraktı..

“Ek mesai sürdürülebilir bir yapıda değil” Yaşanan krize karşı ekonomi dünyasının her kesiminden tepki sesleri yükseldi. KTTO, “ek mesai sürdürülebilir bir yapıda değil” dedi, vardiya sistemi için çağrı yaptı.

Benzer açıklama Kıbrıs Türk Sanayi Odası’ndan da geldi. KTSO Başkanı Ali Çıralı kamudaki fazla istihdama dikkat çekti, onların gümrüklere kaydırılarak vardiya sisteminin bir an önce başlatılmasını istedi.

47

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Mart 2016

TÜRKİYE’DEN GELEN SUYUN EKONOMİK SONUÇLARI yapması nedeniyle bazı kovanlarda çıkan zehir oranı % 75’ler civarında idi. Dünya Bankası uzmanlarının görüşüne göre bunun nedeni çarpık yapılaşma idi. Çünkü en yakın arı kovanının tarım ve hayvancılık alanlarına 5 km uzakta olması gerekirken, tarım alanları ile hayvancılık alanlarının da birbirlerine 10 km mesafede olması gerektiği ifade ediliyordu.

Ramazan GÜNDOĞDU Shipyard Famagusta Direktörü

48

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Mart 2016

Aylardır gündemimizi meşgul eden suyun ekonomi üzerine etkilerini ve yapılacak hazırlıkları aslında çoktan düşünmeliydik ama yine de fazla geç kalmış sayılmayız. Aslında dünyadaki bazı bölgelerde 2050 yılına kadar su savaşları çıkacağı öngörülmekteydi.

Tabi öngörülen savaş nedeni; kaynağın bulunduğu ülkenin suyu sadece kendi kullanımına ayırması ve komşusuna giden suyu kesmesi üzerine kuruluydu.

Kuzey Kıbrıs’ta ise Türkiye ile 5 yıl önce imzalanan sözleşmenin gereği olan hazırlıkların zamanında yapılmaması ve suyun evlere ulaştırılacağı bir aşamada akılların başlara yeni yeni gelmeye başlaması üzerine, maalesef büyük sorunlar yaşanmış ve iki ülke arasındaki ilişkiler tarihindeki en kötü noktaya gelmiş bulunmaktadır.

köse yazısı

Bu konuları siyasetçilere bırakıp, ileriye bakmak gerekir düşüncesiyle, ben sizlere suyun ekonomik getirilerinden bahsedeceğim. Öncelikle susuzluktan dolayı ülkedeki mevcut durum nedir, ona bir bakalım..

Yanılmıyorsam Dünya Bankası raporlarına giren şekliyle topraklarımızın susuzluktan çölleşme öncesi aşamaya gelmiş olmasından dolayı yüzeye yakın kısmı siyanürlü olup, bu haliyle bazı bölgelerde tarım yapmak zehir oranı %50’nin üstünde olduğundan, uzun yıllardır mahsurlu idi ama maalesef her zamanki gibi kamuoyunun işine gelmediği için bu raporlar görmezden gelindi. Kontrolsüz bir şekilde, verimsiz de olsa tarım yapılmaya devam edilmektedir.

Bazılarının yakinen bilecekleri gibi ülkemizdeki bal ürünleri de mahsurlu olduğu için uzun yıllardır Güney Kıbrıs tarafından kabul edilmemektedir. Arıların yakın bölgelerdeki ilaçlı tarım ürünlerine konarak üretim

Bu çarpık yapılaşmaların bir plan çerçevesinde çözüme kavuşturulması halinde, gelen suyun tarım alanlarını tekrar verimli hale getirmesi ile beraber ülkenin tarım, hayvancılık ve diğer organik gıdaların üretimiyle bir şahlanışa kalkması mümkündür. Ülkenin halen bu zor koşullarda bile marka olmuş, az da olsa üretilen değerleri vardır. Öncelikle bu topraklardan çıkan bu ürünlerin daha sağlıklı koşullarda üretilmesi gerekmekte ve ilk aşamada en azından kendi otellerimizdeki turistleri besleyebilmeliyiz.

KKTC dünyaya %100 organik ürünleri olan bir ülke imajını vermeli ve marka olmayı denemelidir. Bunu yaptığı takdirde bölgedeki alım gücü yüksek kesimler bile tüm ürünleri almaya talip olacaklardır.

Bu küçük ülkede bunu başarmak sıkı bir tarım politikası ile kısa zamanda mümkün olacaktır.

Enginar üretimi; Mormenekşe ve Yeniboğaziçi bölgelerinde üretilen enginarın gelen su ile beraber çok daha büyük kapasitelere çıkarılması sağlanacak ve dünya pazarına %100 organik enginar ihracatı gerçekleştirmek mümkün olacaktır.

Patates; Dünyanın en lezzetti patatesleri Çayönü ve civar bölgelerde yetiştirilmektedir. Gelen su ile beraber kapasite artırımı sağlanacak, hem iç piyasa, hem de ihracat kapıları daha da açılacaktır.

Narenciye; 1995 yılına kadar verilen özel ve devlet destekleri ile beraber Güzelyurt başta olmak üzere, ada genelinde narenciye ihracatı 250 bin ton civarında bir üretim kapasitesi ve standardizasyonlu üretim başlamıştı. Şimdi ise bu miktar 50 bin ton civarında olup, standart ise bulunmamaktadır. Su ile beraber en azından eski oranlardaki üretim kapasitesine ulaşılacaktır.

Daha pek çok ürün çeşitliliğine gitmek mümkün olacak, belki bir tarım borsası kurulması teşvik edilecek veya ölçek küçük geliyorsa yeni bir hal yasası ile tarım sektörüne moral ve motivasyon gelecek. Sadece üretim değil, istihdama da yön verecek suyun iyi kullanımı. Gençler ileriki yıllarda üniversitelerin tarım ve hayvancılık bölümlerinden mezun olmaya ve son yıllarda uzaklaşmaya başladıkları bu alanda kendi işlerini yapmaya başlayacaklardır.

49

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Mart 2016

50

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Mart 2016

İNGİLTERE İÇİN KRİTİK REFERANDUM AVRUPA BİRLİĞİ İÇİN ŞİDDETLİ DEPREM

STERLİN İÇİN İSE DEĞER KAYBI İLE DOLU KESKİN BİR VİRAJ

PİYASALARDA ULUSLARARASI GÜNDEM;

51

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Mart 2016

Yunanistan’ın mali krizi ile zor günler geçiren, mülteci akını sınavında sınıfta kalan Avrupa Birliği, bu kez şiddetli bir depremin eşiğinde. AB’nin en güçlüsü İngiltere, ayrılık için sandığa gidiyor.

Bahisler açıldı, kehanetler havada uçuşuyor, endişenin gölgesinde sterlin kuru tarihi düşüşlere sahne oluyor.

Ekonomi Kıbrıs Prestige dergisinin kapak konusunda, para piyasalarının öncelikli başlığı sterlin ve İngiltere’nin yeni yol haritasıyla karşınızdayız.

Ekonominin dikkat çeken gündemi Brexit’e farklı pencereden bakıp, etki ve tepkilerini sıralayacağız sizler için.

• 5 soruda Brexit • Ekonomi için şok uyarısı • Kehanetlerle ayrılık süreci • Sterlin kurundaki rekor değer kaybı • Türkiye ve KKTC ekonomisine etkisi

48

Kapak konusunun ana hatları böyle. İçerikte ise dikkat çeken analizler var. Özellikle de sterlin ile yatırım yapmayı veya açık pozisyon kapatmayı düşünüyorsanız, tavsiyeleri/uyarıları pas geçmeyin.

5 SORUDA BREXIT

1

Brexit nedir?

Dedik ya, son günlerin en popüler sözcüğü oldu Brexit. Peki ne anlama geliyor? Brexit İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden ayrılmasını ifade ediyor. Brexit, “Britain” (Britanya) ve “exit” (çıkış) sözcüklerinin birleşiminden oluşuyor.

Brexit nasıl gerçekleşecek? İngiltere’de iktidardaki Muhafazakâr Parti, ülkenin 1973 yılından bu yana yürüttüğü AB üyeliğini 23 Haziran’da referanduma götürecek. Referandumdan evet çıkması halinde İngiltere’nin AB üyeliği sona erecek.

3

52

İngiltere’nin Brüksel’den talepleri neler?

AB’de belli başlı dört alanda yeniden düzenlemeye gidilmesini isteyen Cameron’ın taleplerinin başında AB ülkelerinden İngiltere’ye gelen göçmenler geliyor. David Cameron, göçmenlerin devlet yardımlarından yararlanmalarının önünün kesilmesi ve İngiltere’de en az 4 yıl yaşama koşulunun getirilmesi gerektiğini savunuyor. Cameron, yalnızca taleplerinin karşılanması halinde AB üyeliğinden yana tavır alacağını belirtiyor.

İngiliz halkı ‘Brexit’e nasıl bakıyor?

Prestige Avrupa Birliği’nden çıkmak isteyenlerin sayısı artıyor. Anketler de böyle söylüyor. Özellikle de

Ekonomi Kıbrıs

Mart 2016 Cameron’a karşı Londra Belediye Başkanı’nın başlattığı ‘hayır’ kampanyasına gösterilen destek, günden

güne artıyor.

5

2 4

Brexit’in Brüksel ve Londra açısından etkileri ne olur?

Uzmanlara göre İngiltere’nin AB’den çıkışının hem Londra hem de Brüksel açısından ekonomik ve siyasi sonuçları olacak. İngiltere’nin AB’den çıkma ihtimali özellikle ekonomi çevrelerinde endişeye neden oluyor. Referandumdan evet çıkması halinde AB yanlısı İskoçya’nın bağımsızlık girişimlerinin daha da güçlenmesi bekleniyor. Birleşik Krallık için dağılma sürecinin başlayacağı bile iddia ediliyor.

200 EKONOMİ DEVİNDEN ORTAK MEKTUP

“KÜRESEL EKONOMİ İÇİN ŞOK UYARISI”

53

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Karikatürle gidelim isterseniz. Aslında Avrupa Birliği, Yunanistan’ın borç krizi ile uğraştığı dönemde almıştı İngiltere’nin ayrılık sinyalini. Üstteki karikatürde çok güzel anlatılıyor o anın, o dönemin AB’ye ilk yansıması. Şimdi ise o sinyal, ciddi bir karara dönüştü ve takvim işliyor.

Mart 2016

O yüzden başta Avrupa Birliği yönetimi, üye ülkeler, finans kuruluşları ve iş insanları olmak üzere, toplumun birçok kesiminde endişenin fitilini ateşledi Brexit süreci. Referandumun gölgesinde felaket uyarıları ardı ardına gelmeye başladı.

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings: “Brexit sonrası İngiliz firmalarının AB piyasalarına erişimi konusunda oluşacak belirsizlik ve uzun süreli müzakereler, güven ortamı üzerinde baskı unsuru oluşturabilir, yatırımların ertelenmesine neden olabilir” dedi, ülkenin zarar göreceğini söyledi.

Hemen ardından İngiltere’deki iş insanlarından bir açıklama yaptı. Ülkede faaliyet gösteren 200 şirketin üst düzey yöneticileri, The Times gazetesine ortak bir mektup yayınlattı, bu mektupta ülkenin AB referandumu sonucu birlikten çıkmasının, İngiliz ekonomisini riske atacağı kaydedildi.

Mektubu imzalayanlar arasında Asda, BT, Marks & Spencer, Kingfisher ve Vodafone gibi İngiltere’nin önde gelen şirketlerinin üst düzey yöneticileri de bulunuyor. Şanghay G20 toplantılarında da gündem Brexit’ti. Ortak bir yazılı açıklama yayınlayan dünyanın önde gelen ekonomilerinin maliye bakanları, ‘Brexit’in küresel ekonomi için şoka neden olacağı uyarısında bulundu.

PEKİ BREXIT GERÇEKLEŞİRSE STERLİN NASIL ETKİLENİR? HSBC’DEN KUR KEHANETİ “1 STERLİN 1 EURO OLUR” İhtimali bile yetti aslında sterlin üzerinde baskı oluşturmaya. Sterlin kuru tarihi değer kayıplarına imza atıyor son dönemde. Ekonomistler için ise hem kısa vadede, hem de uzun vadede İngiliz para birimi için risk büyük. Uzmanlar, İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden ayrılması durumunda sterlin kurunun 1985 seviyelerine gerileyebileceğini düşünüyor..

54

Ekonomi Kıbrıs

Prestige İngiltere’nin en büyük bankası Mart 2016

HSBC’ye göre 23 Haziran’da yapılacak eferanduimdan AB’den ayrılma yönünde bir karar çıkması halinde sterlinin ABD Doları karşısında yüzde 15-20 değer kaybedebileceğini bildirdi.

HSBC yaptığı değerlendirmede, “GBP, ABD Doları karşısında yüzde 15-20 değer kaybederek 1980’li yılların ortalarındaki seviyelere gerileyebilir.

Bu, EUR/GBP paritesinin 1’e eşitlenmesi anlamına gelir” ifadrelerine yer verdi.

Analistler ise, Brexit’in gerçekleşmesi halinde ilk birkaç ay içinde ekonominin yüzde 2, gelecek 10 yıl içinde ise yaklaşık yüzde 10’luk bir darbe alacağını tahmin ediyorlar. Sterlinin zayıflaması ihracatçı için olumlu gözükse de, yatırımcı güvenin azalması nedeniyle İngiltere’nin ticaretinin de olumsuz etkileneceği belirtiliyor. İşte bankaların İngiltere’nin yüzleşeceği olası risklere karşı ilk değerlendirmesi;

Deutsche Bank:

Oylama sonrasında yapılacak görüşmelerin 2-3 yıllık döneminde İngiltere’de GSYH

Goldman Sachs:

her yıl ortalama yüzde 1’in üzerinde olumsuz etkilenecektir. 2017 sonu için 1.15 olarak öngörülen sterlin/dolar ve 2019 sonu için öngörülen 82.00 euro/sterlin paritesi tahminleri sterlin aleyhine revize edilebilir.

Sterlinde ticari ağırlıklı olarak değer kaybı yüzde 15-20’ye ulaşabilir. Sterlin/dolar 1.15/1.20 düzeylerine inerken, euro/ sterlin 90-95 düzeyine çıkabilir.

Societe Generale:

Yabancı yatırımcının vari açığı finanse etme konusunda temkinli davranmaya başlaması birkaç ay içinde sterlinde yüzde 10-15 çöküşe neden olabilir.

On yıl boyunca GSYH her yıl ortalama yüzde 0.5-1.0 daha düşük olabilir.

Morgan Stenley: Tüketim ve

yatırımlarda meydana gelebilecek ciddi bir şok 2016-17’de büyümeyi 1.3 puan kayba uğratabilir. Sterlin/dolar yüzde 5 gerileyerek 1.39 seviyesine inebilir. İngiltere’de borsa, diğer büyük borsalardan yüzde 20 daha düşük performans sergileyebilir.

Credit Suisse:

İş dünyasına güvenin sarsılması, mali koşulların sıkılaşması, enfl asyonun yükselmesi ve reel gelirin düşmesi orta vadede GSYH’de yüzde 1.0-2.0 aralığında bir kayba neden olabilir. Sterlinde kan kaybı sürer.

Citi: 2017, 2018 ve 2019 yıllarında GSYH’nin yılda ortalama yüzde 1.0-1.5 darbe almasıyla ekonomide toplam kayıp yüzde 4’ü bulabilir.

Sterlin şu an bulunduğu seviyenin yüzde 15-20 altına inebilir.

Unicredit:

Brexit, İngiltere ekonomisine gelecek 10 yılda GSYH’nin yaklaşık yüzde altısına mal olabilir. Ödemeler dengesinde bozulma riski de var.

Nomura:

JP Morgan:

İngiltere Merkez Bankası faiz indirmek zorunda kalırsa, ülkenin 2 ile 5 yıllık tahvillerinin getirisi 25 ve 35 baz puan gerileyebilir.

Sterlin 1.33 dolara kadar düşebilir.

Moody’s:

AB’den çıkış kısa ve orta vadede İngiltere üzerinde önemli bir ekonomik baskı oluşturur. Ayrılmak için oy kullanılması halinde not görünü negatif olarak belirlenebilir.

S&P: Brexit, İngiltere’nin cari

açığının dış finansman kaynakları konusunda önemli riskler doğurabilir.

En kötü senaryoya göre Brexit, sterlinin küresel para birimi konumuna tehdit oluşturabilir. Bu da AAA notunu tehlikeye atabilir.

Fitch:

Brexit, İngiltere’nin görünümü için negatif olur.

Referandumdan sonra İskoçya’nın bağımsızlık için ikinci referanduma gitme yolu açılabilir. Bağımsızlık borç/ GSYH oranını, tehlikeli bir seviye olan yüzde 10’a çıkarabilir.

BREXIT KARARI KKTC VE TÜRKİYE’Yİ NASIL ETKİLER?

“TÜRKİYE BU FELCİN EN BÜYÜK KURBANLARNIDAN BİRİ OLUR” AB’nin kafası bundan daha acil meselelerle meşgul olacaktır.

İsterseniz bu soruya yanıt vermeye KKTC üzerinden başlayalım. İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden olası bir ayrılık kararı başta İngiltere üzerinden AB vatandaşlığı alan binlerce Kıbrıs Türkü’nü yakından ilgilendiriyor. Olur da referandumdan ‘hayır’ çıkarsa, AB kimlikleri geri mi alınacak? Birçok kişi bu soruya yanıt arıyor.

Ekonomik olarak ise ilk akla gelen sterlin kurundaki değer kaybı.

Yüksek meblağlı alışverişlerde; yani gayrimenkul ve otomobil sektörlerinde sıklıkla kullanılan sterlin kurunun TL karşısındaki düşüşü, yatırım yapmayı düşünenleri mutlu ediyor.

Ama sterlin geliriyle KKTC’de yaşayan binlerce İngiliz vatandaşı için durum tam aksini işaret ediyor. Günden güne zarar ediyorlar. O yüzden sterlin ile ev kirası hesabı yapan vatandaş için kazançlı, parası değer kaybettiği için geri dönme kararı alan/alacak İngiliz için, dolaylı olarak KKTC turizmi ve ekonomisi için zararlı bir sürece kapı açabilir Brexit.

Türkiye’deki olası etkilerine gelince.

Bu sorunun yanıtını AB-Türkiye Karma Parlamento Komisyonu Eşbaşkanı Joost Lagendijk, iki ihtimali değerlendirerek veriyor. İşte Lagendijk’in süreci tahlil ettiği o köşe yazısından bir bölüm;

“Türkler’in, Avrupa Birliği içinde Britanya’nın üyeliğine dair süren tartışmanın kendilerini ilgilendirmeyen bir durum olduğunu düşünmeleri mazur görülebilir. Fakat yine de AB içi bir gelişmenin yanlış okunması, Türkiye için kısa ve uzun vadede

Joost Lagendijk çok ciddi sonuçlara yol açabilir.

Kısa vadede, bir “Brexit”, emsalsiz ve bu yüzden de tamamen öngörülemez bir krize yol açar.

Dahili olarak, diğerlerinin de Britanya’yı takip edeceği korkusu, AB’yi felç eder. Dış dünya için, böylesi önemli bir ekonominin ve Avrupa güvenlik mimarisinin en önemli parçasının kaybı, AB’nin küresel bir aktör olarak itibarına zarar verir.

Sonuç, AB’nin yeni yükümlülükler altına girmesini neredeyse imkânsız kılacak olan uzun ve çileli bir iç değerlendirme süreci olacaktır.

Türkiye, bu felcin en büyük kurbanlarından biri olur, zira bu yıl Ankara, Türkler için vizesiz seyahat konusunda ve Türkiye’nin tarım sektörüne ve hizmet sanayisine büyük fayda sağlayacak olan yeni bir gümrük birliği üzerinde anlaşmaya varmayı umuyor. Çok sayıda AB üyesi ülke için tartışmalı ve hassas olan her iki proje de, Britanyalıların ayrılmaya karar vermesi durumunda askıya alınır. Kısaca böyle bir durumda

Uzun vadede “Brexit”, üyelerin farklı seviyelerde entegrasyon tercihinde bulunabildiği bir AB fikrini berhava eder. Almanya ve Fransa gibi ülkeler, pek çok konuda (Euro gibi) daha fazla işbirliğini sürdürmeyi tercih ederken, diğerlerinin (Britanya ve belki Danimarka, İsveç ya da tereddütlü Orta Avrupa ülkelerinden biri) kendi para birimlerini sürdürmelerine ve temel olarak üyeliklerini iç pazarın Ekonomi Kıbrıs parçası olmakla sınırlamalarına Prestige izin verilir. Bu, günün birinde Mart 2016 Türkiye için AB’ye katılmayı çok daha kolay hale getirecek bir model.

55

Bütün bu nedenlerden dolayı, Cameron’ın çok geçmeden istediğini elde etmesi ve Haziran’da yurttaşlarının çoğunluğunu ikna etmeyi başarması, Türkiye’nin hayrına olacaktır.” İlk bakışta Türkiye için bir o kadar uzak duran Brexit’in; Türkiye vatandaşları için Ekim ayında başlaması beklenen serbest dolaşım hakkı, ticaret projeleri ve yıllardır umutla beklenen Avrupa Birliği üyelik süreci başlıklarıyla bambaşka bir anlam kazandığı ortada.

O yüzden 23 Haziran referandumu, Türkiye’nin de yeni yol haritasına keskin bir yön verecek gibi. Küçük bir ihtimal ama sandıktan hayır çıkarsa, İngiltere’nin ardından ayrılık sesleri yükselecek ve Türkiye için üye olunacak güçlü bir AB bile kalmayacak.

AVRUPA’DA DEZENTEGRASYON SÜRECİ: BREXIT vatandaşlarının “serbest dolaşım” hakkını elde etmesi, İngiltere’ye göçün de artmasında etkili oldu. İngiltere’de Polonya vatandaşlarının, Hintlilerin ardından en yoğun göçmen nüfusa sahip ülke konumunda olduğunun da not edelim.

Hatırlanacağı üzere, beklentilerin oldukça üzerinde oy alarak tek başına 2015 Mayıs ayında iktidara gelen muhafazakar parti lideri Başbakan David Cameron, seçim vaatleri arasında, İngiltere’nin AB’de kalıp kalmayacağını referanduma götüreceğini açıklamıştı.

Emre DEĞİRMENCİOĞLU İKTİSATBANK Hazine Grup Müdürü

56

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

İngiltere’nin AB dışına çıkma ihtimalinin yarattığı tedirginlik haliyle Avrupa Birliği için de korkulu rüya olmaya başladı. Referanduma yönelik yapılan son anketler (her ne kadar anket şirketleri gerek İngiltere genel seçimlerinde, gerekse İskoçya referandumunda büyük farkla yanılmış olsalar da) evet ile hayır oylarının kafa kafaya olduğunu, sonucu ise kararsızların belirleyeceğini görüyoruz.

Mart 2016

Bir tarafta geçen senelerde Yunanistan’ın birlikten çıkma Grexit tehdidi ile sarsılan ortak para birimi EUR, bu sefer de Brexit tehdidi ile sarsılıyor.

köse yazısı

Piyasalarda Brexit olarak adlandırılan (Britain Exit İngiltere’nin AB’den ayrılması) nasıl gündeme geldi?

Konunun temelinde, AB ülkelerinden gelen göç meselesinin etkili olduğunu görüyoruz. Avrupa Birliği ülke vatandaşı olup İngiltere’de çalışanlar için sosyal güvenlik koşullarındaki avantajların azaltılması ve böylece uygulamanın geçmesini takiben, göçmenler için İngiltere’nin cazip bir çalışma ülkesi olmaktan çıkarılması planlanıyor.

Hatırlanacağı üzere, 2009 yılında patlak veren küresel kriz ardından ortodox para politikasını tereddütsüz uygulayan ve bu bağlamda işsizlik oranını hızla kriz öncesi seviyelere çekmeyi beceren İngiltere (2009 krizi ile % 8,6 seviyelerine yükselen işsizlik oranı, son verilere % 5,1 seviyesine geriledi) AB’nin diğer zayıf ülkeleri için cazibe merkezi oldu. Özellikle, 2014 yılında Bulgaristan ve Romanya

Referandumun 23 Haziran tarihinde yapılacağı açıklandı. İngiltere Başbakanı Cameron’ın Brüksel ile Şubat ayının son haftasında yürüttüğü egemenlik, ekonomi yönetimi, rekabet ve göç başlıkları altında müzakerelerden istediğini, elinde tutuğu Brexit kartına karşı kısmen alarak İngiltere’ye dönmesi sonrası, Londra Belediye Başkanı ve Adalet Bakanı’nın İngiltere’nin AB’den ayrılma sürecini destekleyeceklerini açıklaması ile olumlu dış politik gelişmelerin İngiltere içi probleme dönüştüğünü görüyoruz.

Siyasi cephede etkin bir isim olarak bilinen Londra Belediye Başkanı Boris Johson’un İngiltere’nin AB’den ayrılması yönünde oy kullanacağını ve bu yönde kampanya yapacağını açıklaması, sterlin üzerinde var olan sert satış baskısını daha da artırdı. Şubat ayının son haftasında sterlinin dolar karşısında 1,4250 seviyesini de aşağı yönlü kırarak 2009 yılında görmüş olduğu 1,35 seviyelerini radar menziline aldığını görüyoruz. İngiltere’nin 28 üyeli birlikten çıkması durumunda, kredi derecelendirme kuruluşlarının da İngiltere’nin notunu indirebileceği görüşü hakim. Öte yandan, Avrupa’nın finans merkezi olarak görülen Londra’nın artık birlikte olmaması, AB içinde de ciddi bir repütasyon kaybı ve beraberinde birlik içinde yeni çözülmeleri tetikleyebileceğini düşünüyoruz. Brexit riski sürdükçe sterlinde değer kaybı devam edecektir.

Ancak İngiltere’nin tıpkı İskoçya referandumunda olduğu üzere son dakika birlikte kalacağını düşünüyorum. Ya da, Almanya ve Fransa’nın İngiltere’nin çıkışına izin vermeyeceğini düşünüyorum.

Sığ siyaset bilimci kimliğimizden sıyrılarak konuya finans piyasaların gözlüğünden baktığımız zaman, piyasa tabiri ile düşen bıçağı tutmak için acele etmemek gerekiyor.

Sterlin cephesinde görülecek olası düşüşler, riskli pozisyonları kapatmak veya döviz ihtiyaçlarını gidermek için fırsat olarak görülebilir. Özetle, Haziran ayına kadar devam edecek haber ve anket kirliliği ile olası düşüşleri, alım fırsatı olarak görmek ve pusuda bir müddet daha beklemek doğru bir yatırım tercihi olacaktır.

Sterlin Dolar karşısında 1,40 seviyesinin altına geriledi Altı ay önce dolar karşısında 1,60 seviyesinde olan sterlin, Şubat ayının son haftasında 1,40 seviyesinin de altına geçerek son 7 yılın en düşük seviyesini test etti.

Daha da uzun yıllara uzandığımızda, aşağıdaki yıllık grafikten de görülebileceği üzere, sterlinin dolar karşısında 1984 yılı hariç hiç bir sene 1,4000 seviyesinin altında kapanış yapmadığını görüyoruz.

Bu bağlamda, Brexit riski nedeniyle, özellikle yakın geçmişin en düşük seviyesi olan 2009 yılının dibi 1,3503 seviyesine doğru yaklaşımlar, sterlin alma ihtiyacı içinde olan yatırımcılar tarafından kollanabilir.

Unutmamalıyız ki, büyük bir risk fiyatlanıyor.

Brexit’in gerçekleşmesi durumunda, Sterlin kurunun dolar karşısında 1,35 seviyesinin de altına geçme azımsanmayacak kadar büyük.

Böyle bir durumunda, teknik bir bakış açısı ile, 1984 ve 1985 yıllarındaki seviyeler hedef sahasına girebilir.

Sterlinin dolar karşısında % 15 - 20 daha düşebileceği ve 1,10’lu seviyelere yönelebileceği göz ardı edilmemelidir. Mutlak surette, sterlin alınması durumunda, zarar kes (stop loss) yönünde emirlerin

de uygulanmaya konulması ve işlerin istenmeyen noktaya gitmesi durumunda pozisyon ile tabir caizse evlenilmemesi gerekiyor.

Dolara karşı 1,4000 seviyesinin altında tarihinde bir kez kapanış yapan sterlin için her ne kadar alım yapmak cazip görülse de, dikkatli olunmasını öneriyoruz. Finansal risklerinizi korumasız bırakmayın.

Paranız da en az eviniz, arabanız ve iş yeriniz kadar değerlidir!

Sterlin TL karşısında psikolojik 4 seviyesine yaklaşıyor Sterlin dolar karşısında geri çekilmesi, öte yandan ABD Merkez Bankası FED’in de dünya genelinde devam eden sancılı sürece paralel 2016 yılı için projeksiyonlarında belirttiği 4 faiz artışını bu yıl yapmayabileceği görüşünün etkisi ile sterlin TL karşısında Şubat ayının son haftasında 4,07 seviyelerine kadar geriledi.

FED’in faiz artırımı en çok gelişmekte olan ülke para birimlerini etkileyecek söylemi şimdi değişerek FED’in faiz artırmaması gelişmekte olan ülke para birimlerini destekliyor oldu. İşin komik tarafı ise piyasaların FED’in faiz artırma ihtlimalini göz ardı etmesi olarak görüyoruz. Özetle, bir tarafta değer kaybeden sterlin, diğer tarafta değer kazanan TL’nin de yardımı ile GBP/TL kuru koşar adım psikolojik 4 seviyesini hedef sahasına almış gibi görünüyor.

57

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Mart 2016

Brexit riskinin gerçekleşmesi durumunda, Sterlin’in Türk Lirası karşısında psikolojik 4 seviyesinin de altına gidebileceğini göz ardı etmiyoruz. Ancak, ana senaryomuz, İngiltere’nin birlik içerisinde kalacağı yönünde olduğunda, psikolojk 4 seviyesine doğru geri çekilmeler, riskli pozisyonların kapatılması ve döviz ihtiyaçlarının karşılanması için kollanabileceğini düşünüyoruz.

Kaynak: Reuters

58

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Mart 2016

59

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Mart 2016

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

DÜNYA BANKASI UZMANLARI ERA H&B OFİSİNDE Müzakere sürecindeki olumlu sinyaller Avrupa Birliği, IMF ve Dünya Bankası’nı da harekete geçirdi. Özellikle IMF ve Dünya Bankası yetkilileri bir süredir Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde..

Kritik konu başlıklarını, ülke ekonomisine yön veren sektörleri ve firmaları yakından inceliyorlar. Masa başı araştırmalar sonrası, özel ziyaretler yapıyorlar.

Bankacılık sektörünü, turizmi ve havacılığı her yönüyle masaya yatıran Dünya Bankası ekibi, emlak sektörü için de dikkat çeken bir adım attı.

Uluslararası emlak markası Era’nın Kıbrıs’taki tek acentesi Era H&B’yi ziyaret eden uzman heyet, firma brokerları Hüseyin Sadeghi ve Çiğdem Kemaler’den sektör hakkında bilgi aldı.

Bölgelerin, konut tiplerinin fiyatlarını tek tek not ettiler. Koçan durumlarını sordular, bankaların hangi tür koçanlara kredi verip vermediği sorusuna yanıt aradılar.

60

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Era H&B Direktörü Hüseyin Sadeghi’nin en çok dikkatini çeken başlık ise, Dünya Bankası yetkililerinin gündeme getirdiği tazminat konusu. Sadeghi’ye göre çözümün ertesi gününde ortaya çıkacak olası bir tazminat gündemi için hazırlık yapıyor heyet.

Era H&B ile Dünya Bankası uzmanlarının toplantısı bir buçuk saat sürdü. Finalde ise bir sürpriz vardı.

Heyetin başkanı, ‘Girne’ye hayran kaldım, emekli olduğumda Girne’ye yerleşmek isterim’ diyerek, Kuzey Kıbrıs’ın güzelliklerine bir vurgu daha yaptı.

Mart 2016

COLDWELL BANKER’DA EĞİTMEN OLDU

Kıbrıs Emlak Merkezi

Kıbrıs emlak sektörüne yeni bir ivme katan emlak devi Coldwell Banker, eğitim kadrosuna KKTC’den bir ismi dahil etti. CB Maximum Broker’ı Seçkin Onar, artık bir eğitmen..

Coldwell Banker Maximum ile sektörde yeni bir sayfa açan, kurumsal marka duruşu ve ekip çalışmalarıyla büyük dikkat toplayan Onar, kariyeri için önemli bir adım attı. Satış ekiplerinin yönetimi, koordinasyonu ve liderliği konusunda uzun yılllardır eğitimler veren Seçkin Onar, bu tecrübesini artık uluslararası bir çatı altında paylaşıyor..

Coldwell Banker Academy’ye eğitmen olarak başlayan Onar’ın verdiği ilk ders; Proje Satış Sistemi Eğitimi’ydi.

Sürmeli Otel Gayrettepe’deki eğitimin katılımcıları arasında KKTC’den de iki isim var. Coldwell Banker’ın yeni acentesi Novest direktörleri Yenal Tüzün ve Selhun Umut da Seçkin Onar’ın ilk öğrencileri arasındaydı.

Kıbrıs Emlak Merkezi

KIBRIS EMLAK MERKEZİ

haber@kibrisemlakmerkezi.com

61

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Mart 2016

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

Daire fiyatına villa için kaçırılmayacak fırsat KIBRIS EMLAK MERKEZİ

MİLOS PARK HOMES ŞANTİYESİNDE

62

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Kıbrıs Emlak Merkezi

Mart 2016

Siz projenin yerini, inşaatın detaylarını, konutların manzarasını sordunuz, biz de gittik yerinde inceledik.

Kıbrıs’ın ilk ve tek emlak haber portalı Kıbrıs Emlak Merkezi olarak, sizler için keyifli bir Milos Park Homes izlenimi hazırladık..

Y

atırım ve yatırımcının gözdesi haline gelen, satışlarının hızla devam ettiği Milos Park Homes’ta son durum nasıl? İnşaat çalışmalarında hangi aşamaya gelindi?

Projede yaşam ne zaman başlayacak?

Kıbrıs Emlak Merkezi okurlarından gelen bu sorular artınca, yerinde ziyaret ve inceleme vardı..

Ayaz Medya Grubu yayınları arasında yer alan Kıbrıs Emlak Merkezi, ülkenin en özel konut projelerinden Milos Park Homes’u mercek altına aldı..

Ayaz Medya Grubu Direktörü

Kıbrıs Emlak Merkezi

KIBRIS EMLAK MERKEZİ

Özge Yavuz Ayaz ve Kıbrıs Emlak Merkezi Genel Yayın Yönetmeni Atıl Ayaz’a, proje ziyaretinde Kıbrıs Developments Satış ve Pazarlama Direktörü Harper Özbirim eşlik etti.

Girne Alsancak’ta doğanın içinde, yeşilin tam ortasında ve çok özel bir manzaraya eşlik eden Milos Park Homes’ta inşaat tüm hızıyla sürüyor.

haber@kibrisemlakmerkezi.com

Hatta alışılmadık bir hızda devam ediyor diyebiliriz.

Genelde firmalar önce satışı tamamlayıp, sonra inşaat sürecini başlatırken, Kıbrıs Developments burada farkını gösteriyor. Lansmanla eş zamanlı başlayan şantiye süreci, dev bir kadroyla çıtayı yükseltiyor. İlk etabın teslimatı için belirlenen süre Kasım 2016. Fakat Kıbrıs Developments, daha erken bir teslim ile yeni bir sürprize hazırlanıyor..

Tabi inşaat demişken, iş sağlığı ve güvenliği konusunda alınan tedbirleri de hatırlatmakta fayda var. Son dönemde birçok firma iş kazalarıyla zor günler yaşarken, Kıbrıs Developments ve Eurocoast Construction ekipleri tedbirleri en üst düzeyde tutuyor. Hem çalışanlar, hem de ziyaretçiler için iş güvenliği ilk sırada..

Tekrar dönelim son duruma..

Projenin ilk etabının kaba inşaatı bitmiş durumda. Bazı konutlarda fayans döşemeleri başlamış, hatta doğramalar bile takılıyor.

Projeden yatırım yapmayı düşünenler için büyük bir avantaj sağlıyor bu hızlı inşaat süreci. Çünkü şantiyeyi gezerken, istediğiniz konut tipini ziyaret edebiliyorsunuz. Maketten ya da dijital ortamdan görmek yerine, Milos Park Homes projesinin atmosferini yerinde yaşıyorsunuz.

Yatırım demişken küçük bir hatırlatma da yapalım. Lansman fiyatlarıyla satışa çıkan son üç daire kalmış artık.

Daire fiyatına villa sloganıyla dikkat çeken Milos Park Homes’ta, 49 bin sterlinden başlayan fiyatlarla ev sahibi olmak için artık son fırsat diyebiliriz.

Projenin en özel ayrıntılarından biri de peyzajı. Burada da diğerlerinden ayrılıyor Milos Park Homes. Çünkü proje içindeki yeşillikler yeni değil, yetişkin bitkiler. Özellikle konutlar arasındaki limon ve zeytin ağaçlarını yerinde görmelisiniz..

Yatırımcının ve şehrin içinde ama şehir gürültüsünden uzak bir yaşam düşleyenlerin gözdesi haline gelen Milos Park Homes için yeni gelişmeler de var.

Projeden konut alacaklara yönelik, Kıbrıs’ta bir ilk taşıyacak anlaşma için geri sayım başladı. Kıbrıs Developments ile sektör devi bir marka arasında imzalanacak özel anlaşma, emin olun Kıbrıs, hatta Türkiye inşaat sektöründe de büyük yankı uyandıracak.

Detaylar çok yakında Kıbrıs Emlak Merkezi’nde..

www.kibrisemlakmerkezi.com

63

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Mart 2016

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

LİMASOL GYO’DAN YENİ PROJE Kıbrıs inşaat ve Kıbrıs emlak sektörünün yeni proje haberi, Limasol Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı’ndan geldi.

Limasol GYO Direktörü Batuhan Halim, bir süre önce Atıl Ayaz’ın hazırlayıp sunduğu Ekonomi Kıbrıs’a konuk olmuş ve yeni yatırımların sinyalini vermişti. O yolda beklenen adım atıldı. Limasol GYO Serbil İnşaat ile anlaşmasını tamamladı.

Serbil İnşaat’ın Girne’de inşa ettiği ve yakın zamanda tamamlanması beklenen proje artık Limasol GYO ortaklığıyla ve şirketin yatırımcıya sunduğu cazip kredi fırsatlarıyla devam edecek.

Konumu ve özellikleriyle dikkat çeken projenin satışını ise Era H&B emlak acentesi yürütecek.

MEPAŞ VE GROHE’DEN EĞİTİM SEMİNERİ Dünyanın en büyük sıhhi tesisat donanımı üreticisi Grohe, ıslak mekanlar için özel tasarlanan ürünlerinin tanıtımı için Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ndeydi.

KKTC’de Grohe’nin tek yetkili satıcısı Mepaş ile birlikte, eğitim ve bilgilendirme semineri düzenlendi.

64

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Mart 2016

Mimar, iç mimar, inşaat mühendisi meslek gruplarının katılımları ile gerçekleşen seminerde; Grohe ürünlerinde dijital teknolojik özelliklerin kullanımının; konfor, hijyen, ekolojik ve sürdürülebilir öğelerle ürün tasarımlarında nasıl birleştirdiği hakkında Grohe Türkiye Pazarlama ve Eğitim Uzmanı Ebru Bircan ile Kurumsal Müşteri Müdürü Cenk Kurt sunum yaptı.

Seminerin ikinci gününde ise KKTC genelindeki tüm tesisat ustalarına “Grohe Ürün Tanıtım ve Uygulama Teknikleri” başlıklı eğitim semineri gerçekleştirildi. Eğitim, Grohe Türkiye Teknik ve Satış Sonrası Hizmetler Müdürü Murat Edinç tarafından interaktif olarak yapıldı. Eğitim sonrasında ustaların teknik soruları cevaplandı ve tüm katılımcılara “Grohe Professional Work Smarter Katılım Belgesi” verildi.

Kıbrıs Emlak Merkezi

ÖZYALÇIN VE REMAX GOLDEN’DAN İŞBİRLİĞİ TOPLANTISI Kıbrıs emlak sektöründe işbirlikleri büyük önem taşıyor. Birçok emlak acentesiyle çalışan, yıl sonunda da çözüm ortakları haline gelen emlak acentelerini ödüllendiren Özyalçın Group, bu kez Remax Golden ekibiyle bir aradaydı.

Remax Golden Direktörü Benan Kürşat ve satış yetkilileri, Özyalçın Group merkezinde, şirket direktörleri Yaprak Özyalçın, Yağmur Özyalçın ve Satış Müdürü Pelin Özyalçın Melundalı ile görüştü.

Toplantının ana fikri iki şirket arasında yapılan işbirliğini arttırmak ve Özyalçın için birbirinden şık projelerle dolu dolu geçecek yılın yol haritasını çizmekti. Özyalçın Group yöneticileri Remax Golden ile mevcut ve yeni konut projelerinin detaylarını paylaştı. İki taraf da projeler ve satışları arttırmak için atılması gereken adımlar hakkında fikir aldı, bilgi alışverişi yaptı.

Kıbrıs Emlak Merkezi

KIBRIS EMLAK MERKEZİ

haber@kibrisemlakmerkezi.com

65

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Mart 2016

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

BU BİR GİRNE KLASİĞİ;

IMAR PLANI YOK EMIRNAME VAR! Gökdelenler mi olsun çevrede, yoksa müstakil villalar mı? 10 kat iyi midir yükseklik için, 5 kat yeter de artar mı?

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde turizmin başkenti Girne için sıradan oldu bu sorular. Her gelen yönetim kendi soruyor, kendi yanıtlıyor.

66

Şehrin henüz güncel ve sağlıklı bir imar planı yok ama 7’ncisi geçen emirname ile her defasında şekilden şekle giriyor..

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Mart 2016

haberler

Emlak ve inşaat sektörünün gündemi sürprizlerle dolu Beyaz Bölge Emirnamesi’ndeki değişiklik.

Kıbrıs Türk İnşaat Müteahhitleri Birliği Asbaşkanı Meriç Erülkü’nün ‘padişahın fermanı’ dediği emirname, bu kez kat sınırlaması ile geldi.

2011 yılında kat sınırını 10’a çıkmıştı, bu kez aşağı çekildi.

Daha önce 10 kat olarak belirlenen en yüksek kat sınırı 7’ye, 7 kat ise 5’e düşürüldü. Yani Girne bir yükseldi, bir düştü.

Aslında Haziran ayında başladı bu tartışma.

Kıbrıs’ın en büyük toplu yaşam merkezi FEO Elegance projesi için Girne sakinleri imza toplayınca, yüksek kat konusu gündeme getirildi. Sert tartışmaların yaşandığı toplantılar uzun süre konuşuldu.

O dönem bir kesim emirname değişikliği istiyordu, inşaat ve emlak dünyası ise kapsamlı bir imar planı.

Sonuç olarak kolay şık seçildi. İddiaya göre inşaat sektörü ile bile paylaşılmadan bir emirname hazırlandı. Bir anda Resmi Gazete’de yayınlandığı duyuruldu.

Günden güne değişen kararlarla yapboz tahtasına dönen Girne için, yeni bir değişim ilanıydı bu.

Sektör içinden sert tepkiler geldi bu karara. Kıbrıs Türk İnşaat Müteahhitleri Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Ceyhun Tunalı’ya göre oldu bittiye getirildi bu değişiklik.

“BEN YAPARIM OLUR MANTIĞI”

“BU KARARIN ANLAMI SERMAYE DÜŞMANLIĞI”

CEYHUN TUNALI KTIMB YÖNETİM KURULU ÜYESİ BULUT AKACAN FEO YÖNETİM KURULU BAŞKANI,

Gerekenin yapılması şeklinde toplantılar yapılmadı, bize son dakika bir bilgilendirme yapıldı ve müdahale edebilme şansımız olmadığından dolayı, bu emirname yayınlanmış oldu.

Bu konu paydaşlarıyla birlikte çözülmesi gereken bir konudur.

Ama gördüğümüz kadarıyla ‘ben yaparım olur’ mantığı güdülerek yapılmış bir uygulamadır maalesef. Bunu paydaşlarla paylaşın, Müteahhitler Birliği, Mühendisler Odası..

Bunların hepsiyle birlikte bir masaya oturulması, şu andaki mevcut durumu düzeltmek için en iyi şekilde ne yapacağımıza karar verilmesi en doğrusu olurdu. Ama ne yazık ki yine ben yaparım olur mantığı ile bir şeyler geçiştirilmiş oldu.

Yatırımları ile Kıbrıs emlak sektörüne farklı bir ivme katan, özellikle de Haziran ayındaki tartışmada imar planı için vurgu yapan FEO Yönetim Kurulu Başkanı Bulut Akacan ise, durumu ‘sermaye düşmanlığı’ olarak yorumladı..

Emirname değişikliği uzunca bir süredir dile getiriliyor, çalışılıyor. Benim devamlı suretle söylediğim bir şey var biz bir ülkeyi emirnamelerle yönetemeyiz. Özellikle Akdeniz’in incisi olan Girne’ye emirname ile asla yönetemeyiz. Biz bir imar planı istiyoruz. Bunu defalarca da söyledik.

Hatırlıyorsanız Girne’de bir buluşma olmuştu, 6 ay geçti bunun üzerinden ve dediler ki 6 ay içerisinde bir çalışma yapılacak. Öyle bir çalışma yapılmadı ve ne yaptılar? En kolay iş emirname yayınlıyorlar.

6 ayda Girne kadar küçük bir bölgede, en azından Girne Beyaz Bölgesi’nde bir imar planı çalışması yapılabilirdi. Neden emirnamelerle bu işi çözmeye çalışıyorlar? En kolay noktaya gidiyorlar. Bir ülkenin kaderi emirnamelerle belli olabilir mi?

Geçen sefer de ben aynı şeyi söyledim. Şimdi bütün dünyada bu işi en iyi yapan insanı getirin, bu işi size anlatsın. İngiltere’de, Fransa’da nasıl oluyor, bir bakın.

Ama bizi dinlemediler. Bizi bir Müteahhitler Birliği toplantısına çağırdılar. Biri dedi ki 15 kat, diğeri dedi ki 20 kat. Diğeri 5, diğeri 3kat. En son dediler ki, gelin bir ortak noktada buluşalım.

Böyle bir konuda ortak noktada buluşma olur mu? Ben de diyorum 50 kat, gelin o zaman 25’te buluşalım.

Bir şehrin kaderi ortak noktada buluşmakla olur mu? Bu işin bilimi var, ilmi var. Bu işin en iyisini getireceksiniz ve o da size çerçeveyi çizecek. Ama bir günde kalkıyorsunuz. emirname yayınlatıyorsunuz. Adam arazisini alıyor, adamın bir anda hakkını yüzde 50’ye düşürüyorsunuz.

Siz böyle yaparak hangi yatırımcıyı KKTC’ye getireceksiniz?

67

Bu gerçekten sermaye düşmanlığıdır, bu gerçekten yatırımcı düşmanlığıdır. En büyük ambargoyu biz kendimizeEkonomi Kıbrıs yapıyoruz. Rumların, dünyanın Prestige bize uyguladığı ambargo dışında,Mart 2016 biz kendimize de çok büyük bir ambargo koyuyoruz.

Kapanışta küçük bir hatırlatma yapalım. Düzenleme için ‘Girne nefes alacak’ yorumu yapanlar oluyor. Ama unutmayın ki emirname değişikliğinin gündeme geldiği Haziran’dan Şubat’a kadar, değişikliğin kokusunu veya duyumunu alanlar elini çabuk tuttu. Yüksek katlı proje inşası için onlarca başvuru yapıldı, izinler alındı. Yani bugünden sonra 10 kat yasak ama 10 kat izni alan proje çok..

SİGORTA

KONUT SİGORTASI

Halide DEVİR FIRATLI KKTC Sigorta ve Reasürans Şirketler Birliği Yönetici Asistanı

68 K Ekonomi Kıbrıs

Prestige Mart 2016

onut sigortası yaptırarak ev ve içindeki eşyaların yanı sıra ,evin içinde yaşayanlar ve sorumluluklarını da teminat altına alabilirsiniz. Konut sigortalarında olması muhtemel risklerin neler olduğuna bakarsak:

Yangın Sigortası Risk Analizi:

köse yazısı

• Coğrafik/Yerleşim Bilgileri: Dere kenarı, eğimli arazi, komşuların faaliyet konuları ve bitişikliği, binaların birbirlerine uzaklığı, • Bina Bilgileri: Binaların yapı tarzları, kat adetleri, tüm birimlere ait binaların ayrı ayrı olması yada tek bir bölüm içerisinde olması, • Güvenlik Bilgileri: Bekçi, kontrol düzeni, hırsızlık önlemleri, gece aydınlatması, dışarıda depolama yapılıp yapılmadığı, • Üretim Aşamaları ve Depolama Koşulları: Kullanılan hammaddeler, üretilen mamul

madde, depolama ve istifleme şekli, depolanan malların yanma düzeyi, • Yangın Riski ve Mücadele İmkanları: Üretimde kullanılan maddelerin yanıcı ve parlayıcı özelliklerinin bulunup bulunmadığı, yangının yatayda ve dikeyde yayılma olanağı, yangın suyu tesisatı, portatif yangın söndürücüler, işletmenin yangın ekibi, itfayiyenin uzaklığı ve müdahale imkanları vb.

• Temizlik, Bakım, Sigara ve İş Güvenliği: Riskin bakım durumu, makine bakım ekibinin bulunup bulunmadığı, sigara yasağının dikkatli uygulanması, • Terör, fırtına ve taşıt çarpması gibi diğer riskler, • İşletmenin ve bulunan emtianın ısı, duman ve sudan etkilenme derecesi,

a. Hırsızlık Sigortası Risk Analizi: • Riziko İle ilgili yerleşim bilgileri (Sigortalanacak yerin adresi belediye hudutlarında mı? Dağlık alanda mı?)

• Etrafında başka ev veya işyeri var mı?

• Boş kalma süreci nedir?

• Güvenlik önlemleri var mı?

• Alarm / Kamera sistemi var mı?

• Kepenk, bariyer, panjur, çevre duvarı gibi caydırmaya yönelik tedbirler alınmış mı?

Konut sigortasındaki teminatları; yangın teminatı, deprem teminatı, hırsızlık teminatı, cam kırılması teminatı olarak ana başlıklar altında toplamak mümkündür.

Bunun haricinde, ek teminatları incelendiğimizde; sel/seylap, dahili su, fırtına, yer kayması, duman, kötü niyet/terör, kara taşıtları, hava taşıtları, deniz taşıtları, grev/ lovakt/kargaşalı halk hareketleri ve enkaz kaldırma ek teminatları mevcuttur.

Yukarıda belirtilen teminatları içeren paket konut sigorta poliçesi yapıldığı takdirde, yaşam alanımız, evimiz ve değerli eşyalarımız tüm risklere karşı güvence altına alınmaktadır.

2012 yılında 933, 2013 yılında 936, 2014 yılında 600 yangın kayıtlara geçmiştir. Kayıtlara göre, motorlu araçlar ve ev yangınları ilk sıralarda yer almaktadır .

Ancak toplumumuzda var olan kadercilik anlayışının etkisi ile ülkemizde sigortacılık ve sigorta yaptırma anlayışı, olması gerekenin çok çok altında yer almaktadır. KKTC sigorta sektörü, prim üretimine bakıldığı zaman yangın sigortalarının toplam üretim içerisindeki payının %15 - %16 seviyelerinde olduğu görülmektedir. Bu oran bizlere konut ve işyeri sigortalanma oranının ne kadar az olduğunu göstermektedir.

Evimizde bugün var olan bütün güzellikler bir anda uçup giderse ne olacak? Normal koşullarda kimse kötü şeyleri düşünmek istemez ancak yaşamın da bir gerçeği var. Bir gün istenmeyen durumlarla karşılaşılırsa ve önlem alınmamışsa gerçekten zor günler yaşanabilir.

KKTC İtfaiye Müdürlüğü’nün istatistiki verilerine göre, ülkemizde son 5 yılda 4,200 yangın olayı meydana gelmiştir.

2010 yılında 856, 2011 yılında 831,

Önlem almak; ileride olması muhtemel tehlikeli durumularla karşılaşıldığında bu tehlikelerin güvence altına alınması demektir. Örneğin evde bir yangın çıkabilir.

Veya komşunuzda bir yangın çıkabilir ve sizin evinize de ulaşabilir. Komşu dairedeki yangın yüzünden evi duman

basabilir. Evde ya da komşuda boru patlayabilir ve evinizi su basabilir.

Deprem ya da yer kayması nedeniyle ev hasar görebilir ya da yok olabilir. Şiddetli bir dolu, camlarınızı kırabilir.

Eve hırsız girebilir. Halk hareketleri, terör veya bir kargaşalık sırasında ev zarar görebilir. Belki de bir araç binaya çarparak zarar verebilir. Bütün bu tehlikelerle karşılaşmak mümkün.

Peki, bu tehlikeler karşısında evinizde neler zarar görebilir? Binanın kendisi zarar görebilir. Duvarlar yıkılabilir, parkeleriniz kalkabilir, tavan çökebilir, camlar kırılabilir, fayanslar dökülebilir, eşyalarınız zarar görebilir. Eşyalar bir daha kullanılmaz hale gelebilir veya tamir gerektirebilir.

69

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Mart 2016

70

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Mart 2016

Size, eşinize, çocuklarınıza ve evde birlikte yaşadığınız ailenin diğer fertlerine zarar gelebilir. Çeşitli bedensel yaralanmalar olabilir, hatta can kayıpları yaşanabilir. Bu tehlikeler karşısında komşularınız zarar görebilir.

Komşularınızın evi, eşyaları, belki de kendileri zarar görebilir.

Bu nedenle rahat ve huzurlu bir yaşam için evinizi ve eşyalarınızı sigorta ettirmek en akıllıca çözüm olacaktır.

Ancak bu şekilde güvende olacaksınız.

Aslında evinizi sigorta ettirmek için ev sahibi olmanız da gerekmiyor. Kiracı olarak otursanız bile yine de evinizi ve eşyalarınızı sigorta ettirebilirsiniz.

Ayrıca mal sahibinize karsı sorumluluklarınızı da sigortalaya dahil edebilirsiniz .

Saydığımız tehlikelere karşı hangi sigortayı yaptırmak gerekiyor?

Konut sigortası, oturduğunuz evi güvence altına alan bir sigorta şeklidir.

Yangın, patlama, su basması, hırsızlık, çeşitli kazalar ilk anda akla gelen tehlikelerdir.

Böyle bir tehlike karşısında bütün eşyalar zarar görecektir. Bu yüzden de doğrudan doğruya sadece binanın sigortalanması yerine içindeki eşyalarla birlikte sigortalanması çok daha doğrudur.

Farklı sigorta şirketlerinin, farklı konut sigortası ürünleri vardır. Önemli olan seçilecek teminatlardır. Teminatlar doğru seçilmişse, eviniz güvencede demektir.

Bazı sigorta şirketleri kapsamı oldukça geniş tutabilir. Örneğin evin içinde değil de binanın ortak alanlarına meydana gelen zararları da kapsayabilir. Yine komşu dairelere verilecek zararlar da kapsam içine alınabilir.

Farklı şirketlerin konut sigortası paketleri karşılaştırılırken, mutlaka sağladığı güvenceler üzerinde durulmalı ve sigorta poliçesinin özellikle tehlikeli olarak görülen durumları mutlaka

kapsamasına dikkat edilmelidir.

Sigorta şirketleri sigortalanacak olan değeri genelde müşterilerin beyan etmelerini ister.

Doğru olan şirket yetkilisinin sigortalanacak olan değerler konusunda sizinle istişare edip poliçe üzerinde mutabakatlı değer oluşturulmasıdır. Ayrıca bina değeri belirlenirken dikkat edilmesi gereken diğer önemli husus, binanın yeniden inşaa değerinin sigorta bedelini oluşturacağının bilinmesidir. Şöyle ki; herhangi bir hasar sonucunda arsaya zarar gelmeyeceğinden, arsa değerini sigorta değerine dahil etmemek gerekmektedir. Ancak unutulmaması gereken nokta, binanıza ait kapı, parke, mutfak ve benzeri malzemeler gibi binayı oluşturan tüm yapı malzemelerinin cinsi ve kalitesi konutun gerçek değerini değiştiren faktörlerdir.

Poliçe üzerinde konuta ait bilgilerin tam ve doğru yansıtılması önemli. Evin brüt metrekaresi, yapı tarzı, adresi, bina ve eşya için sigorta bedelleri ve varsa binanın ekleri (garaj, havuz vb.) mutlaka belirtilmelidir .

Konut sigortasının yaptırılması sırasında dikkat edilecek bir diğer önemli nokta da sigorta poliçesinin kapsamadığı konuların iyi anlaşılmasıdır. Aksi halde bir tazminat talebi sırasında tarafların anlaşmazlığa düşmesi mümkündür.

Diğer önemli bir husus; Poliçenin ödemesi mutlaka yapılmalı; ödemesi yapılmayan poliçeler şirketler tarafından aktif olarak kabul edilmemektedir

Branşlar İtibarı ile Uygulanacak Hasar Prosedürü ve Dosyada Bulunması Gereken Evraklar Yangın Sigortası Hasar ihbarının poliçede belirtilen

süre içerisinde acente ve/veya şirket merkezine yazılı olarak yapılması gerekir.

Hasar ihbarı Yapıldığı Anda: • Poliçe no • Sigortalı yerin (Rizikonun) adresi • Rizikonun türü • Teminatın türü • Hasar tutarının tahmini olarak bildirilmesi gerekmektedir.

Hasar Dosyasında Bulunması Gereken Evraklar • • • • • • •

Poliçe Poliçe lehtarı varsa isim ve ünvanı Hasarla ilgili resimler Tapu belgesi/Kira mukavelesi İtfaiye veya polis raporu Ekspertiz raporu Beyan

Yangın Sigortalarında Kapsam Dışı Kalan Bazı Haller

71

• Savaş • Nükleer yakıttan kaynaklananEkonomi Kıbrıs Prestige hasarlar Mart 2016 • Yangın çıkmaksızın; sigortalı eşyaların kendi ayıplarından, kusurlarından olan hasarlar • Kasti olarak sigortalı tarafından gerçekleştirilen hasarlar • Voltaj iniş çıkışlarından dolayı elektrikli eşyalarda oluşan hasarlar

Hırsızlık Sigortası Hasar ihbarının poliçede belirtilen süre içerisinde acente ve/veya şirket merkezine yazılı olarak yapılması gerekir.

Hasar ihbarı Yapıldığı Anda Aşağıdakiler Gerekmektedir: • Poliçe no • Sigortalı yerin(Rizikonun) adresi • Rizikonun türü • Teminatın türü • Hasar tutarının tahmini olarak bildirilmesi

72

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Mart 2016

Hasar Dosyasında Bulunması Gereken Evraklar: • Poliçe • Poliçe lehtarı varsa isim ve ünvanı • Çalınan emtea veya eşyalarla ilgili liste • Tapu belgesi/Kira mukavelesi • Polis raporu • Ekspertiz raporu • Beyan

Tazminatın Ödenmesi: Yukarıda yazılı evraklar tamamlandıktan sonra sigorta şirketi tazminatın ödenip ödenmeyeceği ve eğer ödenecekse ne kadar ödeneceği konusunda kararını verdikten sonra sigortalıya bilgi verir.

Tazminatın ödenmesi durumunda, sigorta şirketi sigortalıdan hasarın ödendiğine karşı ibraname imzalatır.

Tazminatın ödenmemesi durumunda ise sigorta şirketi neden ödenmediğini gerekçeleriyle birlikte sigortalıya bildirmekle yükümlüdür.

Hırsızlık Sigortalarında Kapsam Dışı Kalan Bazı Haller: • Savaş, istila, düşman hareketleri, iç savaş, ihtilal, ayaklanma ve askeri hareketlerden yararlanılarak yapılan hırsızlık, yağma ve bu suçlara teşebbüsten kaynaklanan zararlar.

• Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer artıklardan veya

bunlara atfedilen sebeplerden meydana gelen iyonlayıcı radyasyon veya radyo-aktif bulaşma ya da bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirlerden yararlanılarak yapılan, hırsızlık, yağma ve tahribat (Bu bentte geçen yanma deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi bir nükleer ayrışım olayını da kapsayacaktır).

• Kamu otoritesi tarafından sigortalı şeyler üzerinde yapılacak tasarruflardan yararlanılarak yapılan hırsızlık, yağma veya bu suçlara teşebbüsten kaynaklanan zararlar.

• Sigortalıyla birlikte yaşayan veya birlikte oturan kimseler tarafından yapılan hırsızlık ve tahribat.

• Hırsızların neden olacağı yangın, infilak ve dahili su zararları.

• Envanter açıkları.

73

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Mart 2016

EKONOMİ DEVLET PİYANGOSU İLE TANITIM HAMLESİ

KIBRIS TUR OPERATÖRLERİ BİRLEŞTİ

Kıbrıs’ın güzellikleri sadece fuarlarda tanıtılmayacak elbet.

İngiltere’de faaliyet gösteren Kıbrıs Türk tur operatörleri bir çatı altında birleşme kararı aldı.

London Destination Fair’de bir araya gelen tur operatörleri, ortak payda altında hareket ederek Kuzey Kıbrıs turizmine daha fazla katkı sağlamak için bir birlik kurmanın daha yararlı olacağı fikrinde buluştu.

Toplantı sonunda hazırlanan basın bildirisiyle Bağımsız Kıbrıs Türk Tur Operatörleri Birliği’nin kuruluşu resmen ilan edildi.

74

İşte kurucu üyeler: New President Holidays (Refik Niyazi Salp), Direct Ekonomi TravellerKıbrıs (Ramadan Özdemir), Prestige A1cyprus Holidays (Erkan Kilim), MartDays 2016 Holidays (Saffet Happy Başpınarlı), The Discovery Collection (Zekiye Yücel), Diplomat Travel (Özkul Beyzade), Anatolian Sky Holidays (Ali Koç), North Cyprus Tour (Ali Keskin), İstanbul Travel (Sacit Bag), Cyprus Paradise (Kemal Kenan).

Etki alanını genişletmek için dikkat çeken bir karar alındı. Artık Devlet Piyangosu biletlerinde ülkenin tarihi ve doğal güzelliklerinin fotoğraflarına yer verilecek.

EMITT’TE KKTC’YE ÖDÜL Turizmin kalbi TÜYAP’ta gerçekleştirilen EMITT Turizm Fuarı’nda attı. Turizm Bakanlığı, dünyanın en büyük fuarları arasında yer alan İstanbul EMİTT 2016 Turizm Fuarı’nda başarılı bir tanıtım süreci tamamladı.

Geçmiş yıllarda 52 metre kare olan stand, bu yıl 208 metre kareye çıkarıldı. Bu gelişim ve değişim fuar organizatörlerinin de dikkatini çekti.

KKTC standı 71 ülke arasında “En İyi Görsel Şov” yapan stant seçildi.

Fuarı yerinde inceleyen Turizm Bakanı Faiz Sucuoğlu, KKTC standı olarak geniş çaplı yapılan tanıtım, gösteri, el sanatları ve kültürel tanıtımlar ile çok zengin bir sunum yapıldığını ve 71 ülke arasında “En İyi Görsel Şov” yapan stant seçildiklerini ifade etti.

Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre, yapılacak bu uygulamayla ülkenin tarihi güzelliklerinin ön plana çıkarılması hedefleniyor. Çalışmanın amacı ülkenin zenginliklerinin bilinmesi ve araştırılmasını sağlamak için teşvik edici bir girişim yapmak.

NOTLARI DÜNYA DEVLERİ LİMASOL’DE

İHRACAT LİDERİ SÜT ÜRÜNLERİ KKTC’den 2015 yılı Ocak-Kasım döneminde gerçekleştirilen 109 milyon 768 bin 534 dolar toplam ihracatın neredeyse yarısını süt ürünleri oluşturdu. Toplam getirisi ise 46 milyon 147 bin 834 dolar oldu. En çok satılan ürünler listesinde narenciye ve rakı önde. En çok ihracat yapılan ülke ise Türkiye.

KKTC’nin 2014 yılı Ocak-Kasım döneminde toplam ihracat rakamı 122 milyon 634 bin 46 dolar, 2015 yılının aynı döneminde toplam ihracat rakamı ise 109 milyon 768 bin 534 dolar olarak belirlendi.

Buna göre, KKTC’nin 2015 yılı Ocak-Kasım dönemi ihracatı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 10 bir düşüş gösterdi KKTC’nin 2015 yılı Ocak-Kasım döneminde toplam ihracat oranlarında en büyük payı süt ürünleri aldı. Buna göre, 109 milyon 768 bin 534 dolarlık toplam ihracatta süt ürünlerinin payı 46 milyon 147 bin 834 dolar, narenciyenin payı 19 milyon 16 bin 574 dolar, rakının payı ise 11 milyon 183 bin 340 dolar.

Kuzey Kıbrıs’ta özelleştirme tepkileri, Güney’de ise dev özelleştirme hamleleri konuşuluyor. Limasol Limanı için tarihi bir bir adım atıldı.

Limanın önemli birimlerinden konteyner terminali ihalesini Eurogate İnternational GbmH, deniz birimi ve genel ticaret limanı ise DP World Limited firması kazandı.

Dünya devi iki firmanın bu ticari girişimi, Rum Bakanlar Kurulu tarafından da onaylandı.

Dünya ekonomisinde de önemli bir yer tutan bir iki firmanın Güney Kıbrıs’ta başlayacağı yatırım ve işletme süreci, sektörde de büyük yankı buldu.

75

MARS VE SNICKERS Ekonomi Kıbrıs TOPLATILIYOR Prestige Mart 2016

Çikolata sevenler için kötü haber.

ABD’li çikolata devi Mars ciddi bir krizle karşı karşıya. Şirketin bazı ürünlerinden plastik parça çıkınca, 55 ülkedeki milyonlarca Mars, Snickers ve Milky Way mini çikolatası için toplatma kararı alındı.

Almanya, Fransa, İngiltere, İspanya, İtalya, Hollanda, Belçika ve Türkiye bu ülkeler arasında. Kıbrıs için ise henüz net bir açıklama yok.

Mars’ın Almanya biriminden yapılan açıklamada tüketicilere bir uyarı yapılıyor. Son kullanma tarihi 19 Haziran ile 8 Ocak 2017 arasında olan ürünlerin kırmızı plastik karışımından etkilendiği belirtiliyor.

76

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Mart 2016

77

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Mart 2016

N

E EREDE E KADAR

?

PATATES

1,48 TL

1,99 TL

6,55 TL

2,22 TL

3,50 TL

3,94 TL

7,35 TL

2,17 TL

4,00 TL

3,49 TL

8,26 TL

6,80 TL

2,50 TL

2,95 TL

2,87 TL

2,85 TL

20,00 TL

17,95 TL

21,35 TL

17,04 TL

1,00 TL

2,45TL

8,20 TL

3,62 TL

4,60 TL

6,95 TL

11,65 TL

5,92 TL

3,00 TL

2,79 TL

5,65 TL

6,35 TL

(KG)

SALATALIK

(KG)

BİBER ÇARLİSTON (KG)

78

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

SOĞAN

(KG)

Mart 2016

TAZE FASULYE

PORTAKAL

(KG)

(KG)

MUZ (KG)

ELMA

(KG)

*Not: Tüm fiyatlar; Sterlin kuru 4 lira 10 kuruş, Euro kuru 3 lira 24 kuruş baz alınarak hesaplanmıştır

7,50 TL

4,79 TL

12,70 TL

10,23 TL BİBER DOLMALIK

20,34 TL

16,50 TL

15,65 TL

(KG)

33,09 TL TAVUK GÖĞÜS KG)

34,80 TL

42,99 TL

47,10 TL

33,23 TL DANA KUŞBAŞI (KG)

3,60 TL

3,25 TL

4,05 TL

3,20 TL

79

Ekonomi Kıbrıs

SÜT (LT)

Prestige Mart 2016

3,80 TL

3,45 TL

5,12 TL

5,50 TL YUMURTA

40,00 TL

55,00 TL

50.00 TL

(6 ADET)

57,75 TL PRES ODUN (25 KG)

3,12 TL

4,08 TL

4,14 TL

4,53 TL 95 OKTAN BENZİN

2,86 TL

3,39 TL

4,10 TL

4,56 TL

*Not: Tüm fiyatlar; Sterlin kuru 4 lira 10 kuruş, Euro kuru 3 lira 24 kuruş baz alınarak hesaplanmıştır

DIESEL

(LT)

(LT)

Kendi işinin patronu olmak isteyenlere;

FRANCHISE FIRSATLARI İDEAL TERAPİ İdeal terapi ürünlerini bel ağrıları,boyun ve sırt ağrıları, romatizma, kireçlenme, kan dolaşım problemleri, selülit ve kilo kontrolü için evinizde , iş yerinizde veya aracınızda rahatlıkla kullanabilirsiniz.

WAFFLE STOP WaffleStop, ailesine katılıp karlı bir ortaklığa adım atmak isteyenler için franchising veriyor.

Bölgesel ve şube olmak üzere iki tip franchising uygulaması ile franchise alan ya tüm ülke ya da şehir için master franchise oluyor ya da bir mağaza için anlaşma yapılıyor.

İDEAL TERAPİ

80

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Mart 2016

Sektör:

franchise

Sağlık

Merkez Ülkesi: Türkiye Kuruluş Yılı: 2000 Bayilik Ücreti: 0 Yatırım Bütçesi: 0 Ortalama Kar Oranı: % 75 Kardan Alınan Pay 0 Yer Seçimi: Var Personel Eğitimi: Var Proje Eğitimi: Var Pazarlama Eğitimi: Var

Sektör: Gıda Merkez Ülkesi: Türkiye Kuruluş Yılı: 2007 Bayilik Ücreti: 30.000 TL Yatırım Bütçesi: 100.000 TL Ortalama Kar Oranı: %25-40 Kardan Alınan Pay 0 Yer Seçimi: Var Personel Eğitimi: Var Proje Eğitimi: Var Pazarlama Eğitimi: Var

0-6 yaş grubu çocukların evde güvenliğinin sağlanması konusunda profesyonel anlamda ilk kuruluş olan KID SAFE-T, bunu getirdiği sorumluluk bilinci ile alınan uluslar arası eğitim ve edinilen deneyimlerin aileler ile paylaşarak daha sağlıklı nesiller yetişmesine katkıda bulunmayı hedefliyor.

Sektör: Bebek-Çocuk Merkez Ülkesi: Türkiye Kuruluş Yılı: 2005 Bayilik Ücreti: 25.000 TL Yatırım Bütçesi: Lokasyona göre değişken Ortalama Kar Oranı: %25 Kardan Alınan Pay %10 Yer Seçimi: Var Personel Eğitimi: Var Proje Eğitimi: Var Pazarlama Eğitimi: Var

SOAPVILLE Karay Kozmetik sizlere, SoapVille markası ile birlikte büyümeyi teklif ediyor.

Yurt içi ve yurt dışında hakettiği noktaya koşar adım ilerleyen Soapville markasının ve başarısının sizlerde bir parçası olmak ister misiniz?

Sektör Organik Ürünler Merkez Ülkesi: Türkiye Kuruluş Yılı: 2009 Bayilik Ücreti: 150 TL / aylık Yatırım Bütçesi: 25.000 - 35.000 TL Ortalama Kar Oranı: %100 Kardan Alınan Pay Yok Yer Seçimi: Var Personel Eğitimi: Var Proje Eğitimi: Var Pazarlama Eğitimi: Var

81

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Mart 2016

franchise

KID SAFE-T

82

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Mart 2016

8

83

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Mart 2016

84

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Mart 2016