2 minute read
GWOBR SIÂN PHILLIPS: RAKIE AYOLA
GWOBR SIÂN PHILLIPS: RAKIE AYOLA
Yn ystod ei thaith 30 mlynedd yn y celfyddydau, mae Rakie Ayola wedi meithrin portffolio nodedig yn y theatr a’r sinema, gan ennill cydnabyddiaeth fawreddog gan gynnwys Gwobr Black British Theatre a BAFTA, gyda’r olaf am ei rôl yn y ddrama nodwedd, Anthony (2020).
Wrth dyfu i fyny yn Nhrelái, Caerdydd, daeth angerdd Ayola dros actio i’r amlwg yn gynnar. Aeth ar drywydd cyfleoedd i dynnu sylw at ei sgiliau perfformio cynhenid mewn theatrau ieuenctid lluosog. Arweiniodd yr ymdrech hon i astudio yng Ngholeg Brenhinol Cerdd a Drama Cymru, lle derbyniodd anrhydedd Cymrawd er Anrhydedd yn 2003.
Dechreuodd ei hymgyrch deledu ym 1993, gan gronni rhestr gyfoethog o gredydau dros y blynyddoedd. Ymhlith ei gweithiau enwog mae No Offense (2017), Been So Long (2018), Shetland (2019), Grace (2021-2022), a The Pact (2021-2022). Mewn ysbryd cydweithredol, sefydlodd hi a’i gwr, Adam Smethurst, Shanty Productions yn 2017, sydd ar hyn o bryd yn llywio sawl prosiect trwy wahanol gamau o’u gwireddu.
Mae Ayola yn sefyll yn gadarn fel hyrwyddwr dros degwch, cynwysoldeb, ac uniondeb proffesiynol ar draws pob agwedd ar y sector adloniant. Gan gydbwyso ei bywyd proffesiynol gyda’i rôl fel mam i ddau o blant, mae’n ymwneud yn ddiffuant â The Actor’s Children’s Trust, yn gwasanaethu fel llysgennad i Parents & Carers in Performing Arts, ac mae’n noddwr i’r Childhood Tumor Trust.
Yn falch o’i threftadaeth ac yn arbennig lle Trelái yn ei chalon, dywed Ayola ei bod wrth ei bodd yn derbyn Gwobr Siân Phillips, sy’n cydnabod unigolyn Cymreig a wnaeth gyfraniad sylweddol i ffilm a/neu deledu: “Mae etifeddiaeth yn hanfodol bwysig i mi, felly mae’n anrhydedd enfawr i mi ymuno â’r rhestr o’r rhai sydd wedi cael eu cydnabod yn y gorffennol. Rwy’n gobeithio y gallaf ddefnyddio’r platfform anhygoel hwn i weithio gyda mwy ohonynt ac i annog, ysbrydoli a gweithio gyda’r rhai y gellir ychwanegu eu henwau yn y dyfodol.”
