GWO B R S I Â N P H I L L I P S Yn ystod ei thaith 30 mlynedd yn y celfyddydau, mae Rakie Ayola wedi meithrin portffolio nodedig yn y theatr a’r sinema, gan ennill cydnabyddiaeth fawreddog gan gynnwys Gwobr Black British Theatre a BAFTA, gyda’r olaf am ei rôl yn y ddrama nodwedd, Anthony (2020).
Wrth dyfu i fyny yn Nhrelái, Caerdydd, daeth angerdd Ayola dros actio i’r amlwg yn gynnar. Aeth ar drywydd cyfleoedd i dynnu sylw at ei sgiliau perfformio cynhenid mewn theatrau ieuenctid lluosog. Arweiniodd yr ymdrech hon i astudio yng Ngholeg Brenhinol Cerdd a Drama Cymru, lle derbyniodd anrhydedd Cymrawd er Anrhydedd yn 2003. Dechreuodd ei hymgyrch deledu ym 1993, gan gronni rhestr gyfoethog o gredydau dros y blynyddoedd. Ymhlith ei gweithiau enwog mae No Offense (2017), Been So Long (2018), Shetland (2019), Grace (2021-2022), a The Pact (2021-2022). Mewn ysbryd cydweithredol, ^ Adam Smethurst, Shanty sefydlodd hi a’i gwr, Productions yn 2017, sydd ar hyn o bryd yn llywio sawl prosiect trwy wahanol gamau o’u gwireddu. Mae Ayola yn sefyll yn gadarn fel hyrwyddwr dros degwch, cynwysoldeb, ac uniondeb proffesiynol ar draws pob agwedd ar y sector adloniant. Gan gydbwyso ei bywyd proffesiynol gyda’i rôl fel mam i ddau o blant, mae’n ymwneud yn ddiffuant â The Actor’s Children’s Trust, yn gwasanaethu fel llysgennad i Parents & Carers in Performing Arts, ac mae’n noddwr i’r Childhood Tumor Trust. Portread | Portrait: Ejatu Shaw Delweddau | Images: BAFTA/Charlie Clift; BAFTA/Maxine Howells 47
