•
Potwor Smieciotwor •
•
•
•
Pamiętaj! Wbrew pozorom śmieci są cenne. Można z nich zrobić całkiem nowe rzeczy, przy okazji chroniąc środowisko.
Zrób własną okładkę Wytnij elementy ze stron 41, 43 i 45. Posegreguj je i przyklej na okładkowego Potwora Śmieciotwora.
•
Potwor Smieciotwor •
•
•
•
Ta książka należy do Potwora o imieniu
Napisz swoje imię
Napisz, co robisz z papierkami po cukierkach?
Dorysuj oczy
Co robisz z gumą do żucia?
Dorysuj nos
Co zrobisz z niezapisanymi kartkami w zeszycie?
2
Bateria w Twojej zabawce się wyczerpała. Co z nią zrobisz?
Wymyśl fantastyczną fryzurę
Jesteś na wycieczce w lesie. Co zrobisz z kartonikiem po soku?
Dorysuj uśmiech
Co można robić z plastikowych zakrętek od butelek?
3
Maurycy przeciągnął się na nagrzanym słońcem parapecie. Taka słoneczna jesień to znakomita rzecz. Słońce grzeje prawie jak latem, ptaki śpiewają, dookoła przybyło kolorów… Rozglądając się leniwie po okolicy, kot wykonał klasyczny koci grzbiet, a następnie rozciąganie, którego mógłby mu pozazdrościć niejeden jogin. Wciągnął powietrze swoim różowym nosem. Jeszcze pachniało wspaniale. Jeszcze było czyste. Był tylko jeden kłopot: zbliżający się chłód i zima. Nawet przelotna myśl o zimowych dniach sprawiła, że Maurycy aż się wzdrygnął.
4
5
Pamiętał, że podczas ostatniej zimy spacery nie były przyjemne. Pamiętał narzekania Basi, że jego futro dziwnie pachnie. Pamiętał, że mama Basi i Antka wiele razy mówiła, że jednak nie można pójść na spacer. Basia była wtedy zła. Uwielbiała bowiem chodzić na górkę na sanki. Antek natomiast próbował przekonać mamę, że jednak można ulepić bałwana. Nawet w smogu... A on, Maurycy? Też nie był zadowolony. Uwielbiał zabawę z soplami! Całe to zimowe zamieszanie wywoływało to samo powietrze, które teraz miło łaskotało w nosie. Zimą jednak nie było TAKIE SAMO. Wszystko przez węgiel i śmieci spalane w okolicznych domach. I samochody. Niby te dymy znikają i się rozpływają. Jednak w postaci pyłów o tajemniczych nazwach pozostają w powietrzu. Maurycy wie, że najgorzej jest najniżej, najbliżej ziemi. Zatem najbardziej cierpią dzieci i zwierzaki.
6
7
Dorysuj fryzurÄ™
Dorysuj ubranko
8
Pamiętaj! Najbardziej ekologicznymi źródłami ogrzewania mieszkań i domów są piece elektryczne, gazowe, olejowe oraz te bazujące na odnawialnych źródłach energii (wiatr, solary) albo sieć ciepłownicza (np. MPEC). Jeżeli w Twoim domu jest piec lub kominek, nie wolno w nim spalać kolorowych i czarno-białych gazet, plastików, kartonów czy pampersów. Dym nie znika. Jego cząsteczki pozostają w powietrzu. Na co dzień ich nie widzimy, ale gdy wejdziemy na wzniesienie i spojrzymy na naszą miejscowość z pewnej odległości, prawdopodobnie zobaczymy szarą masę zalegającą nad naszymi domami. To właśnie mieszanina cząstek pyłu, czyli SMOG.
Pokoloruj dymek
9
Skoro dzień zapowiadał się piękny, Maurycy postanowił pójść na spacer. Basia i Antek jeszcze są w szkole i się z nim nie pobawią. Zdecydował więc, że powłóczy się po okolicy i pozagląda do ogródków. Jak postanowił, tak uczynił! W pewnym jednak momencie dzielny kot musiał przejść przez bardzo ruchliwą ulicę. Na szczęście była kładka! Z wysokości Maurycy spoglądał na mknące poniżej samochody. Zastanawiał się, czy na pewno wszyscy muszą z nich korzystać. O, chociażby pan Miecio spod szóstki! Jak zwykle o tej porze wybiera się do sklepu. Po chleb, gazetę i coś do chleba. Może szprotki? (Maurycy aż mlasnął). I co? Jedzie samochodem? Niecałe 700 metrów: 10 minut piechotą, 4 minuty jazdy na rowerze, 6 na hulajnodze... Przecież to nic trudnego – myśli Maurycy i obserwuje sąsiada. – Tak… Spacer dobrze by mu zrobił.
10
11
Potwór Śmieciotwór idzie na spacer. Dorysuj mu towarzysza, żeby nie był sam
12
P a m i ę t a j ! Nie zawsze trzeba jechać samochodem, istnieją również inne środki lokomocji. Masz do wyboru spacer, rower, hulajnogę i autobus (często na gaz, więc przyjazny środowisku), a w mieście dodatkowo – tramwaj. Poza tym każdy ruch ma dobroczynny wpływ na nasze zdrowie! A może spotkasz po drodze dawno niewidzianego kolegę lub koleżankę? Albo zobaczysz coś ciekawego? Dzięcioła? Sójkę? Wiewiórkę?
Narysuj ptaki i zwierzęta
13
Przeprawiwszy się na drugą stronę Ruchliwej Ulicy, Maurycy odnalazł swoje ulubione tajne przejście wprost do ogródka pani Marysi. Lubił do niej zaglądać. Czasami dostawał od starszej pani smakołyki. Niestety, pani Marysi nie było i nie było też jej kotki, Malwinki. Zatem, chcąc nie chcąc, Maurycy ruszył na samotny spacer. Po drodze podziwiał kwiaty i otaczającą zieleń. Takie miejsce to wspaniała sprawa – myślał, wędrując Uliczką.
14
15
Dorysuj kwiatki na głowie
Dorysuj trawkę
16
Potwór Śmieciotwór potrzebuje dużo zieleni. Dorysuj drzewa, krzewy i kwiatki
P a m i ę t a j ! Im więcej zieleni dookoła nas, tym lepsze powietrze. Rośliny, te w domu i te na zewnątrz, znacznie zmniejszają ilość zanieczyszczeń w powietrzu. To taka ekologiczna oczyszczalnia powietrza. Co ciekawe, pojawiły się już budynki, które jak rośliny potrafią oczyszczać powietrze. Jeden z nich stoi w Polsce, w Krakowie. Jednak, póki co, zieleń wygrywa z betonem, dlatego dbajmy o każdy jej skrawek.
17
Nagle kot jednak poczuł niezbyt przyjemny zapach. Oho! Znowu – pomyślał przyspieszając, by czym prędzej oddalić się z tego niebezpiecznego miejsca. – Pani Małgosia, sprząta po lecie, tak jak sprzątała po zimie... Niestety pali nie tylko gałęzie, ale również plastikowe butelki i kartony. Sporo tego zgromadziła!!! – kot prychnął z oburzeniem. Po godzinie włóczenia się po okolicy Maurycy musiał przyznać, że poza incydentem w ogrodzie pani Małgosi, spacer był udany, przyjemny i bogaty w ciekawe obserwacje. Jako, że jesień rozgościła się w ogrodach na dobre, panował w nich ogromny ruch: zbieranie owoców i przygotowywanie grządek oraz drzew na zimę. Pan Władzio, na przykład, wykorzystuje zgromadzony przez siebie kompost na własnych grządkach. Dzięki temu śmieci na wysypisku jest mniej, a rośliny rosną idealnie. Teraz, podczas zbiorów, widać to doskonale.
18
19
20
Dorysuj tło
Pamiętaj! W ustalone dni można spalić wybrane ogrodowe odpady. Resztę trzeba wrzucić do worków na odpady biodegradowalne. Podobnie, jak wszystkie odpadki jedzeniowe z domu, z wyjątkiem mięsa i kości. Jeśli ktoś ma duży ogród, może założyć kompostownik, jak pan Władzio. Nigdy, nie wolno palić plastikowych butelek ani opakowań po środkach ochrony roślin czy środkach chemicznych!
Dorysuj worki na segregowane śmieci
21
Słońce było już w zenicie i Maurycy uznał, że pora wracać do domu. Basia i Antek za chwilę wrócą ze szkoły. Będzie można się pobawić. Może nawet pojadą z Basią na małą wycieczkę rowerową? Maurycy uwielbiał podróże w koszyku… Chwilę później kot czekał na dzieci, jak zwykle przy szkolnej bramie i jak zwykle analizował stan śmieci na obu brzegach pobliskiego strumyka. Od wczoraj przybyły trzy papierki po batonach i aż cztery butelki po sokach. O, i kartonik! Maurycy westchnął głęboko.
22
23
Dorysuj tło
24
Pamiętaj! Każdy niewrzucony do odpowiedniego kosza papierek, karton czy reklamówka mają wpływ na nasze środowisko. Dbaj o nie i nie śmieć. Gdy jesteś na szkolnej wycieczce, wszystkie odpadki (papier po kanapce, folię, karton po soku i wiele, wiele innych) zabierz do domu i wrzuć do właściwego pojemnika.
Narysuj coś śmiesznego
25
Dlaczego oni tak śmiecą? – zastanawiał się spoglądając na kwitnące między papierkami wrzosy. Bardzo ich żałował. Wiedział, że wolałyby rosnąć w innym miejscu albo w tym samym, ale czystym. Dobrze, że woda w strumyku odzyskała swój właściwy kolor – pocieszał się Maurycy. Można się jej nawet napić. A jeszcze rok temu strumyk przypominał bardziej ściek, niż radośnie szemrzący potoczek. Odkąd jednak w okolicy jest kanalizacja, sytuacja zdecydowanie się poprawiła.
26
27
Dorysuj łódkę dla Śmieciotwora
28
Narysuj wodę, ryby i wodne zwierzęta
Pamiętaj! Chroń wodę! Ona jest naszym dobrodziejstwem. Nie wolno do rzek, potoków i strumyków oraz przydrożnych rowów odprowadzać żadnych ścieków. To nielegalne działanie szkodzi ludziom, zwierzętom i roślinom. Całemu środowisku.
29
Z rozmyślań wyrwał Maurycego harmider, jaki powstał nagle na szkolnym podwórku. Maurycy schował się pod najbliższy krzaczek i obserwował. To nie było jednak zwykłe zamieszanie, zwiastujące koniec lekcji. Ze szkoły wybiegła bowiem całkiem spora grupa dzieciaków, a wszystkie miały rękawice, worki i specjalne kijki. Ani Maurycy się nie obejrzał, a strumyk wyglądał jak nowy. Wśród dzieci zbierających śmieci zauważył Basię. Był z niej bardzo dumny! Wrzosy nad strumykiem na pewno były zadowolone…
30
31
Narysuj wymarzony las
32
Narysuj czystą kulę ziemską
Pamiętaj! Wszelkie akcje sprzątania Ziemi, jesienne oraz wiosenne porządki w okolicy szkoły, domu czy też w lesie i nad rzeką to wspaniała sprawa. Dzięki takim działaniom znika bardzo wiele śmieci. Zamiast do lasu czy na trawnik trafiają do segregacji. Są ponownie wykorzystywane lub profesjonalnie spalane. Nade wszystko warto jednak NIE ŚMIECIĆ.
33
Popołudnie z Basią było niezwykle przyjemne. Najpierw byli na spacerze i obserwowali kaczki pływające w strumieniu. Później z Antosiem bawili się w ogrodzie. Do czasu, gdy chłopiec nie pobiegł na zajęcia do świetlicy, dzieci grały w piłkę i bawiły się w berka. Potem Basia miała czas tylko dla Maurycego. Kot uwielbiał zabawkę, którą dla niego zrobiła. Dziewczynka ze starych kawałków materiałów (prawie-do-wyrzucenia) uszyła mięciutką piłeczkę i przywiązała do sznurka. Za tą zabawką Maurycy mógłby biegać po ogrodzie cały dzień. Teraz też bawił się doskonale. W końcu Basia dostała zadyszki i musiała odpocząć. Maurycy również. Długo leżał rozciągnięty na trawie, w cieniu pod lipą z kolorowymi liśćmi i obserwował świat dookoła.
34
35
Oto Mania i Antek wracają właśnie z zajęć plastycznych w świetlicy. Dziewczynka niesie swoje skarby w ulubionej torbie. Uszyła ją na zajęciach ze starej spódnicy mamy. Wycięła z materiału zabawny kształt, zszyła go na brzegach i pomalowała farbami. Teraz tej torby zazdroszczą jej wszystkie koleżanki! Antoś natomiast zrobił na zajęciach znakomitą rzecz: samochód z rolki po papierze i nakrętek z butelek po wodzie mineralnej i mleku. Wyszła prawdziwa wyścigówka. Chłopiec planuje przygotować ich więcej, żeby móc urządzać wyścigi.
36
37
P a m i ę t a j ! Wbrew pozorom śmieci są cenne. Można z nich zrobić całkiem nowe rzeczy, przy okazji chroniąc środowisko. Niemal każdy wie, że zużyty papier można zmienić w nowy zeszyt, a szklaną butelkę w szklankę lub ponownie w butelkę czy słoik. Ale są też ciekawsze przemiany. Otóż z 35 butelek plastikowych typu PET (np. po wodzie mineralnej) powstać może Twój nowy polar na zimę. Można z nich zrobić również plecak, namiot albo rury kanalizacyjne, a nawet narzędzia malarskie (pędzle, wałki oraz kuwety).
38
Narysuj zabawkę z odpadów dla Potwora
39
Wieczorem Maurycy zajął swoje ulubione miejsce na poduszce położonej na parapecie. To taki koci punkt obserwacyjny. Można przyglądać się mieszkańcom ulicy wracającym z pracy, zakupów czy spaceru. Widać też z niego doskonale śmietnik, w którym Antoś z tatą metodycznie segregują właśnie odpady i wrzucają do odpowiednich pojemników oraz worków. Maurycy aż zamruczał z podziwu…
40
Pamiętaj! Segregacja to RECYCLING. Potwór Śmieciotwór ma aż 6 żołądków. Wytnij poniższe znaki identyfikujące odpady i wklej w odpowiednie miejsca na okładce.
PLASTIK
ODPADY KOMUNALNE
SZKŁO
PAPIER
ODPADY ORGANICZNE
METAL 41
42
PLASTIK
ODPADY KOMUNALNE
SZKŁO
PAPIER
ODPADY ORGANICZNE
METAL
Posegreguj śmieci Wytnij wszystkie przedmioty i wklej na okładkę do odpowiednich żołądków Potwora Śmieciotwora.
szklany słoik kubek ceramiczny szklana butelka
papierowa koperta plastikowy pojemnik plastikowa butelka
plastikowy kanister
43
Do kosza w jakim kolorze wrzucasz odpady? Papier wrzucam do kosza w kolorze Szkło wrzucam do kosza w kolorze Metal wrzucam do kosza w kolorze Plastik wrzucam do kosza w kolorze Odpady komunalne wrzucam do kosza w kolorze Odpady organiczne wrzucam do kosza w kolorze
44
papierowy zeszyt
metalowa puszka papierek po cukierku
ogryzek jabłka kwiat
kapsle od butelek
szklany kieliszek
metalowa tacka
kredka
papierowe pudło
45
46
Napisz wierszyk lub opisz, jak segregujesz odpady
47
O projekcie Kopiowanie, kserowanie i użyczanie w gronie rodziny i znajomych – dozwolone Odtwarzanie przez radiowęzeł, w świetlicach, szkołach i innych ośrodkach dla dzieci (w tym w domach kultury) z podaniem autorów oraz wydawcy – dozwolone Publiczne odtwarzanie – po uzyskaniu zgody wydawcy Więcej bezpłatnych materiałów: www.bajkopisarze.pl/ekoprzewodniki Ilustracje, projekt graficzny: Anna Kaszuba-Dębska Copyright: bajkopisarze.pl s.c. Agnieszka Boroń-Przybyło, Katarzyna Filipek-Herniczek ul. Kukiela 27, 31-358 Kraków redakcja@bajkopisarze.pl www.bajkopisarze.pl
Dofinansowano ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie
egzemplarz bezpłatny
Dekalog ekologiczny
1. Wymień piec węglowy na nowy, ekologiczny 2. Nie pal śmieci w piecu ani kominku 3. Używaj komunikacji miejskiej lub pojazdów ekologicznych np. roweru lub hulajnogi 4. Zakładaj zielone zakątki, dbaj o zieleń wokół Ciebie 5. Nie wypalaj traw 6. Nie śmieć 7. Dbaj o czystość wody i korzystaj z niej z umiarem 8. Sprzątaj! Bierz udział w akcjach ekologicznych 9. Podaruj odpadom drugie życie. Stwórz coś ciekawego 10. Segreguj śmieci
„Jesteś dzieckiem wszechświata, nie mniej niż drzewa i gwiazdy, masz prawo być tutaj...”
?
?