"Ενέργεια: πηγές, μορφές"

Το πρόγραµµα υλοποιήθηκε από τους µαθητές της ΣΤ’ τάξης* του 6/θ ∆.Σ. Ζωνιανών µε τη βοήθεια της δασκάλας της τάξης Παπαµαρίνου Μαρίας

Η πρώτη φορά που µιλήσαµε για ενέργεια ήταν πέρσι στην Ε’ τάξη (είχα τους µαθητές µου και την περσινή χρονιά), µε αφορµή ένα µάθηµα στη Γλώσσα, στο α’ τεύχος, στις σελίδες 16-17, όπου υπάρχουν εικόνες µε τις διάφορες µορφές ενέργειας. ∆εν ήθελα να τις προσπεράσω κι έτσι ξεκίνησα να µιλώ για την ενέργεια, για την οποία πρώτη φορά άκουγαν οι µαθητές µου. Οι απορίες τους ήταν πολλές. Έβαλα όµως µία άνω τελεία κάποια στιγµή, καθώς ήταν αδύνατον να βρούµε απαντήσεις σε όλες εκείνη τη συγκεκριµένη ώρα. Συγκράτησα όµως το ενδιαφέρον που είχαν εκδηλώσει για να µάθουν περισσότερα και τους υποσχέθηκα ότι αυτό θα γινόταν εν καιρώ... Τους είχα ωστόσο παροτρύνει να παρατηρούν γύρω στο περιβάλλον τους οτιδήποτε αφορούσε στην ενέργεια και τις µορφές της και τους θύµιζε κάτι από τις εικόνες του βιβλίου και αν το επιθυµούσαν να βρουν πληροφορίες, εικόνες ή ό,τι άλλο θεωρούσαν σχετικό και ενδιαφέρον σχετικά µε το θέµα της ενέργειας, έτσι ώστε να έχουν κι οι ίδιοι περισσότερα πράγµατα να µοιραστούν στην τάξη, όταν θα ξαναπιάναµε την κουβέντα γι’αυτήν την «κυρία Ενέργεια» όπως την ονοµάσαµε.

στην «κυρία Ενέργεια» έγινε στο µάθηµα της Φυσικής, στο οποίο ένα ολόκληρο κεφάλαιο είναι γραµµένο για χάρη της (τετράδιο µαθητή σελ.40-54 και βιβλίο µαθητή σελ.24-31). Εκεί µιλήσαµε για όλα. Για τα πολλά «πρόσωπά» της (µορφές), για τις «κρυψώνες» της, για το πόσο απαραίτητη είναι στη ζωή µας και για το πως και για ποιους σκοπούς την χρησιµοποιούµε. Έφερνα στην τάξη οτιδήποτε κουβαλούσε πάνω του µια µορφή ενέργειας, από απλά αντικείµενα όπως µπαταρίες, ελατήρια και πολλά άλλα, µέχρι και παιχνιδάκια που λειτουργούσαν εκµεταλλευόµενα κάποια µορφή ενέργειας. Το ενδιαφέρον των µαθητών µεγάλωνε, όσο µεγάλωνε κι η γνώση τους γύρω απ’το θέµα. Είχαν µπει στη διαδικασία να ψάχνουν να βρουν τις «κρυψώνες» τις Ενέργειας, έφερναν κι αυτά όσα παιχνιδάκια τους λειτουργούσαν µε κάποια από τις µορφές που είχαµε µάθει και γενικότερα οποιαδήποτε στιγµή πλέον εντόπιζαν κάτι σχετικό µε την Ενέργεια, ένιωθαν την ανάγκη είτε να το αναφέρουν είτε να εκφράσουν απορία για ό,τι δεν ένιωθαν σίγουροι. Ήµουν πολύ χαρούµενη, γιατί το παιχνίδι της Ενέργειας που είχαµε ξεκινήσει να παίζουµε (χωρίς να έχω εξαρχής σκοπό κάτι τέτοιο) µπορούσε να αρχίσει οποιαδήποτε στιγµή (τις περισσότερες φορές τα παιδιά εντόπιζαν κάτι σχετικό και το επεσήµαναν), σε οποιοδήποτε µάθηµα, αρκεί να γινόταν κάπου έστω και µια µικρή αναφορά στην Ενέργεια. Έβρισκα κι εγώ εκείνες τις στιγµές ευκαιρία και έλεγα όλο και κάτι παραπάνω γύρω απ’το θέµα κι έτσι, όσο υπήρχαν επιπλέον πράγµατα να ειπωθούν και απορίες να συζητηθούν, όλοι µας νιώθαµε ότι το θέµα Ενέργεια δεν είχει «κλείσει». Ωστόσο, µ’αυτά και µ’αυτά, τελειώνοντας την Ε’ τάξη µπορώ µε σιγουριά να πω πως τα παιδιά είχαν κατανοήσει και µε το παραπάνω, όλα όσα προβλέπονταν, µε βάση τους στόχους του ∆ιαθεµατικού Αναλυτικού Πλαισίου Προγραµµάτων Σπουδών, σχετικά µε το κεφάλαιο της Ενέργειας. ‘Εµενε όµως για την επόµενη χρονιά να µιλήσουµε περισσότερο κι αναλυτικότερα για όσα δεν είχαµε προλάβει. Για παράδειγµα, είχαµε τόσα πολλά να πούµε για τα «καλά πρόσωπα» της Ενέργειας και τα «όχι και τόσο καλά»...

λοιπόν στην ΣΤ’, έχοντας ένα καλό υπόβαθρο, να µιλάµε για τη διάκριση της Ενέργειας σε «πολύ καλά πρόσωπα» (ανανεώσιµες πηγές ενέργειας) και σε «καλά αλλά ύπουλα πρόσωπα» (µη ανενεώσιµες πηγές ενέργειας) και προτείναµε τρόπους διαχείρισής της ανάλογα µε το «πρόσωπο» µε το οποίο µας παρουσιάζεται κάθε φορά, ώστε προστατεύοντας το περιβάλλον µας να προστατεύσουµε και τους εαυτούς µας. Όλα τα παραπάνω ήταν επίσης στόχοι του ∆.Ε.Π.Σ. και συγκεκριµένα διδάσκονταν µέσα από το τετράδιο του µαθητή της Φυσικής στις σελ.20-49 και στο βιβλίο του µαθητή της Φυσικής στις σελ. 12- 43. Όλοι οι προβλεπόµενοι στόχοι κατακτήθηκαν επαρκώς από την πλειοψηφία των µαθητών, απλώς για το σκοπό αυτό δε µείναµε µόνο στη γνώση που πρόσφεραν τα σχολικά εγχειρίδια. Μια που σαν παιχνίδι το είχαµε ξεκινήσει, κάπως έτσι το συνεχίσαµε... Κι αυτό γιατί δε θέλαµε να χαθεί το ενδιαφέρον που υπήρχε. Έτσι,

στην έκθεση Τεχνολογίας µε θέµα «Ενέργεια και Περιβάλλον» στο Ηράκλειο, όπου τα παιδιά είδαν πάρα πολλές πρακτικές εφαρµογές των εναλλακτικών πηγών ενέργειας στην καθηµερινή µας ζωή, καθώς είδαν γνωστές συσκευές που χρησιµοποιούµε να κατασκευάζονται διαφορετικά, ώστε να χρησιµοποιούν για να λειτουργούν λιγότερο ή και καθόλου βλαβερές για το περιβάλλον µορφές ενέργειας. Στην έκθεση υπήρχαν επίσης πολλές µινιατούρεςπαιχνίδια, που έλκυσαν το ενδιαφέρον των παιδιών και έδειχναν µε απλό και κατανοητό τρόπο πως αξιοποιούνται βήµα προς βήµα οι εναλλακτικές πηγές ενέργειας και γιατί αυτές δε βλάπτουν. Περισσότερα σχετικά µε την έκθεση µπορείτε να δείτε στην ιστοσελίδα: http://www.aktisaeliou.com/

για την εναλλακτική µορφή ενέργειας που µας φάνηκε περισσότερο ενδιαφέρουσα...

µόνοι µας σε οµαδούλες τα δικά µας αυτοκινητάκια, γερανούς, φωτεινούς σηµατοδότες και πολλά άλλα, τα οποία άλλοτε λειτουργούσαν µε ηλεκτροµαγνητισµό και άλλοτε µε ηλιακή ενέργεια. Το υλικό για τις κατασκευές µας βρισκόταν σε τρία πακέτα που είχαµε παραγγείλει από τη διερευνητική µάθηση.

1. http://www.why.gr/#/state/itemCard/ID/407344/language/el_GR 2.http://www.why.gr/#/state/itemCard/ID/407349/language/el_GR 3. http://www.why.gr/#/state/itemCard/ID/407312/language/el_GR Ήταν µια ιδιαίτερα δηµιουργική, ευχάριστη και εποικοδοµητική διαδικασία για όλους µας. Μπορώ να πω µε σιγουριά ότι η πλειοψηφία των παιδιών που γνώρισαν µέσα από όλη αυτή τη διαδικασία την Ενέργεια, έχει κατανοήσει πλήρως περί τίνος πρόκειται, ποιες είναι οι εφαρµογές της, ποιος είναι ο συνετότερος τρόπος χρήσης της κάθε φορά, ανάλογα µε τις ανάγκες µας και σε ποιες περιπτώσεις πρέπει να επιλέγουµε τη λιγότερο επιβλαβή για το περιβάλλον µορφή της.

(Επειδή µπορεί να µην εµφανίζεται η εικόνα του video, θα το στείλω και χωριστά)

Ζαχαράκη Ιωάννα Καββάλου Βενετία Κάββαλος Μιχάλης Κάββαλος Χαρίλαος Κλίνης Ραφαήλ Νικηφόρου Ολυµπία Παπαδάκη Ελευθερία Παπαδάκης Μανώλης Παπαδάκης Μιχάλης Παπαδάκη Όλγα Παπαδάκη Πελαγία Παρασύρη Αντιγόνη Παρασύρης Βασίλης Παρασύρης Γιώργης Παρασύρη Ειρήνη