ORGANIZOWANIE ZADAŃ TRANSPORTOWYCH Opr. Barbara Pieńkowska
Proces transportowy jest to zespół czynności pojawiających się po sobie w sposób ściśle określony, których celem jest dostarczenie ładunków do miejsca przeznaczenia.
Modele organizacji zadań transportowych. a) b) c) d) e)
model wahadłowy model wahadłowy-ciągły model promienisty /gwiaździsty model obwodowy model sztafetowy/ cross-dockingowy
a) model wahadłowy (1) Jeden z najprostszych modeli organizacji przewozów. Model wahadłowy charakteryzuje się tym, że dany środek transportowy regularnie kursuje, dostarczając towar, pomiędzy punktem załadunku i wyładunku. Przykład: codzienna dostawa pieczywa lub prasy do sklepu; dany pojazd dostarcza towar i wraca pusty do bazy.
a) model wahadłowy (2) Cechy charakterystyczne tego modelu to: • regularność kursów • towar jest dostarczany bezpośrednio do miejsca przeznaczenia • środek transportu po rozładowaniu towaru wraca pusty do miejsca załadunku gdzie czeka na ponowny załadunek • stosowany jest głównie do przewozu ładunków masowych • używane są środki transportu o dużej ładowności
a) model wahadłowy (3)
b) model wahadłowy-ciągły (1) Działa na podobnych zasadach jak model wahadłowy, z tą różnicą, że środek transportowy nie czeka na załadunek czy rozładunek, a jedynie dostarcza pełne oraz puste przyczepy/naczepy/kontenery/nadwozia wymienne pomiędzy punktami za- i wyładunku
b) model wahadłowy-ciągły (2) Cechami charakterystycznymi tego modelu są: • regularność kursów • towar dociera bezpośrednio do miejsca przeznaczenia • towar przewożony jest w przyczepach, naczepach, kontenerach, nadwoziach wymiennych • po dotarciu do miejsca przeznaczenia zostaje wymieniona jednostka ładunkowa z pełnej na pustą, bez oczekiwania na jej rozładowanie, • środek transportu wraca do miejsca załadunku • po dotarciu do miejsca załadunku zostaje wymieniona jednostka ładunkowa z pustej na pełną, bez oczekiwania na jej załadunek • rozwiązanie takie zapewnia możliwość ciągłego kursowania pomiędzy punktem nadania i odbioru • większa liczba przewiezionych towarów w jednostce czasu w stosunku do modelu wahadłowego
b) model wahadłowy-ciągły (3)
c) model promienisty /gwiaździsty (1) Polega na dostarczaniu ładunków z miejsca załadunku do wielu różnych miejsc wyładunku. Dany środek transportu po dostarczeniu ładunku do punktu docelowego, wraca do miejsca załadunku. Przykład: dostawy produktów z magazynu centralnego lub fabryki danego producenta do magazynów regionalnych, skąd prowadzona będzie dalsza dystrybucja towarów . Dalsza dystrybucja może być prowadzona również, z wykorzystaniem modelu promienistego, ale także i przy wykorzystaniu modelu obwodowego.
c) model promienisty /gwiaździsty (2) Cechy charakterystyczne tego modelu: • towar dostarczany jest do wielu odbiorców • środek transportu kursuje na trasie: miejsce załadunku-miejsce przeznaczenia • po dostarczeniu towaru do miejsca przeznaczenia następuje jego rozładowanie • środek transportu wraca do miejsca załadunku pusty • po załadowaniu towaru zostaje on dostarczony do kolejnego punktu przeznaczenia • schemat ten powtarza się do momentu dostarczenia towaru do wszystkich odbiorców • wykorzystywane są pojazdy o różnej ładowności, dostosowane do masy przewożonego ładunku
c) Model promienisty /gwiaĹşdzisty (3)
d) model obwodowy (1) Najczęściej stosowany przez firmy dystrybucyjne czy kurierskie, gdzie podczas jednej trasy, dany pojazd dostarcza towar do wielu klientów. Wykorzystuje się, by zmniejszyć łączne koszty transportu. Model obwodowy charakteryzuje się tym, że dany pojazd zabiera z punktu załadunku towar, który następnie jest dostarczany do kilku punktów wyładunku.
d) model obwodowy (2) Cechy charakterystyczne tego modelu to: • towar dostarczany jest do wielu odbiorców podczas jednego kursu środka transportu • towar ładowany jest na pojazd i rozwożony do kilku lub kilkunastu punktów przeznaczenia • po dostarczeniu ładunku do ostatniego punktu końcowego, pusty pojazd wraca do punktu załadunku • zminimalizowanie łącznych kosztów transportu • stosowany do ładunków drobnicowych • często stosowany przez firmy kurierskie i dystrybucyjne
d) model obwodowy (3)
e) model sztafetowy/ crossdockingowy (1) W modelu istnieje szereg punktów przeładunkowych, w których towary przeładowywane są z dużych samochodów na mniejsze w celu dalszej dystrybucji. Najczęściej spotykanym rozwiązaniem jest wariant z jednym punktem przeładunku, do którego towary dostarczane są dużymi pojazdami (np. 33 paletowymi) lub całymi pociągami czy też statkami, a następnie towar jest przeładowywany na mniejsze środki transportu i dostarczany do klienta. Model ten stosuje się w celu zmniejszenia kosztów oraz skrócenia czasu dostawy towaru do odbiory ostatecznego.
e) model sztafetowy/ crossdockingowy (2) Cechy charakterystyczne tego modelu: • istnieje wiele punktów przeładunkowych • towar do punktów dostarczany jest z dużym transportem (pociąg, statek, ciągnik z naczepą), po czym następuje przeładowanie go na mniejsze środki transportu • stosowanie tego modelu pozwala zmniejszyć koszty transportu • czas dostawy do odbiorcy końcowego jest stosunkowo krótki
e) model sztafetowy/ cross-dockingowy (2)
Proces dostarczenia towaru
Całkowity czas (T) dostarczenia ładunku do miejsca przeznaczenia zależy od czasu wykonania poszczególnych elementów procesu. czas procesu = T1+T2+T3+T4+T5+T6 W niektórych przypadkach istnieje możliwość wykonywania kilku operacji w tym samym czasie, jednak zależy to od rodzaju transportu, środka przewozu oraz zasobów ludzkich.
Proces przewozu środkami transportu a) środki transportu samochodowego
Proces przewozu środkami transportu a) środki transportu samochodowego • do czynności w miejscu nadania zalicza się: polecenie zrealizowania zadania przewozowego, doręczenie towaru, kontrolę jego właściwości technicznych, podpisanie dokumentacji przewozowej, przygotowanie miejsca załadunku, załadowanie towaru, zabezpieczenie ładunku, odjazd z miejsca nadania • do czynności w miejscu przeznaczenia należą: kontrola stanu technicznego ładunku, przekazanie go wskazanej osobie, rozładunek towaru, ogólna kontrola pojazdu
Proces przewozu środkami transportu b) środki transportu kolejowego
Proces przewozu środkami transportu b) środki transportu kolejowego • do czynności w miejscu nadania zalicza się: polecenie zrealizowania zadania przewozowego, dostarczenie towaru do miejsca załadunku, kontrolę ładunku, załadunek towarów, zabezpieczenie ładunku, podpisanie dokumentacji przewozowej, przygotowanie pociąg udo drogi, odjazd z miejsca nadania. • działania pośrednie występują w przypadku transportów, w których następuje przepięcie wagonu do innego pociągu lub gdy następuje zamiana zarówno wagonu do innego pociągu lub gdy następuje zamiana zarówno wagonu jak i pociągu, w którym ładunek dalej będzie transportowany. • czynnościami na miejscu przeznaczenia są: przyjazd pociągu do miejsca przeznaczenia, odłączenie wagonu ze składu, przygotowanie wagonu do rozładunku, rozładunek, kontrola techniczna wagonu, kontrola własności bagażu, przekazanie towaru osobie upoważnionej do obioru
Proces przewozu środkami transportu c) środki transportu lotniczego
• do czynności w miejscu nadania zalicza się: polecenie realizacji zadania przewozowego, doręczenie ładunku, kontrolę właściwości technicznych ładunku, transport ładunku do środka transportowego, załadunek towaru, zabezpieczenie ładunku, podpisanie dokumentacji przewozowej, rozpoczęcie kołowania • czynności w miejscu przeznaczenia: kołowanie samolotu na stanowisko obsługowe, rozładunek, kontrola stanu ładunku, przekazanie ładunku osobie upoważnionej do odbioru
Proces przewozu środkami transportu d) środki transportu morskiego i śródlądowego
Proces przewozu środkami transportu d) środki transportu morskiego i śródlądowego • czynności w miejscu nadania: polecenie zrealizowania zadania przewozowego, doręczenie ładunku, kontrola właściwości technicznych ładunku, podpisanie umowy transportowej, przygotowanie środka transportu do załadunku, załadowanie towaru, zabezpieczenie ładunku, wypłynięcie z portu • działania pośrednie występują tylko w przypadku przewozów, w których następuje zmiana środków transportu pomiędzy miejscem nadania a miejscem przeznaczenia • czynności w miejscu przeznaczenia: wpłynięcie do portu przeznaczenia, cumowanie na stanowisku obsługowym, rozładunek, kontrola stanu ładunku, obsługa techniczna środka transportu, przekazanie ładunku osobie upoważnionej do odbioru
Proces przewozu środkami transportu • e) transport intermodalnego W transporcie intermodalnym wykorzystywane są procesy przewozowe różnych gałęzi transportu. W organizacji procesu transportowego można wykorzystywać przewozy, np.: • szynowo-drogowe • szynowo-drogowo-morskie • szynowo-drogowo-lotnicze • szynowo-drogowo-rzeczne