Tijdschrift Engagement tweede editie - Bart Somers by Bart Somers

Viermaandelijks tijdschrift van Bart Somers,Vlaams Liberaal Democraat. - juli augustus september oktober 2015 - VU en afzendadres: Bart Somers, Leuvenseweg 86, 1011 Brussel - erkenningnummer P - Afg iftekantoor: Mechelen

ENGAGEMENT Bart tussen Mechelen en Brussel

INHOUD Voorwoord

Water in de stad tegen sociale stratificatie

Eén jaar fractieleider in het Vlaams Parlement

Samen naar de school om de hoek

Stad als “hedonistisch” platform

Vakantieliteratuur: uitgelezen door Bart

Vakantieliteratuur uitgelicht: Russell Shorto

Snapshots

Oekraïne, dichter bij huis dan verwacht 19

A WAY OF LIFE Een politicus gaat naar eindeloos veel vergaderingen en bijeenkomsten. Soms om plannen uiteen te zetten, dan weer om te luisteren, te debatteren, discussiëren. De ene keer om te overleggen met gelijkgezinden, dan weer om het debat aan te gaan met anderen. Niet al die meetings zijn even boeiend. Maar af en toe steekt er eentje bovenuit. Vaak gaat het niet over nieuwe kennis, maar eerder een frisse invalshoek. Onlangs bezorgde Mustafa Akyol mijn liberale overtuiging een nieuwe dimensie. Deze Turkse auteur schreef “Islam without Extremes” en was te gast op het nationaal partijhoofdkwartier van Open Vld. Hij hield een gloedvol pleidooi voor het verzoenen van de islam met onze westerse, liberale samenleving. Liberalisme, zei hij, is geen way of life. Het is niet het opdringen van een bepaalde levensbeschouwing, een cultuur of gedrag. Nee, aldus Akyol, liberalisme is “tolerating different ways of life”. Het liberalisme stelt immers vrijheid centraal. En als we mensen alleen maar vrij laten zolang ze doen en denken zoals wij, dan is dat geen liberalisme meer, maar dwang.

Bart Somers Burgemeester Mechelen Vlaams Volksvertegenwoordiger OpenVld-fractieleider

Ja maar, hoor ik u al zeggen: er moet wel sprake zijn van echte vrijheid. Want bestaat er niet zoiets als sociale of religieuze druk, familiale dwang? Ongetwijfeld en daar moeten we heel alert voor zijn. Maar tegelijk ook erg voorzichtig, want als we in elke mening die afwijkt van de eigen overtuiging een bewijs zien van feitelijke onvrijheid, dan zitten we in het straatje van zowat elk totalitair denken. En daar zijn liberalen nu net de grootste tegenstander van...

Prettige zomer!

WATER IN DE STAD TEGEN SOCIALE STRATIFICATIE Sinds enkele jaren eist water opnieuw een prominente plaats op in de historische stadskernen. Water is beeldbepalend en zorgt voor meer leefkwaliteit. Daarom moeten we het ook doortrekken tot in de woonwijken. Zo krijgen deze wijken hetzelfde kwaliteitsniveau als het historische centrum.

In de diepte aan stadsvernieuwing werken, veronderstelt dat je ook probeert in te grijpen in de sociale samenstelling van de klassieke buitenwijken. Dat zijn de wijken die net buiten beeld vallen, de straten waar de toerist niet komt, aan de schaduwkant van boetieks en horecazaken. In al deze wijken samen wonen nochtans meer mensen dan in het sfeerverlichte centrum. Verschillende steden met een slagvaardig bestuur doen aan stadsvernieuwing door straten en pleinen te vernieuwen en te vergroenen. Ze proberen mooie residentiële projecten aan te trekken of te promoten. Daardoor krijgt de wijk in het beste geval meer dynamiek en jong bloed. Vooral steden streven op die manier naar meer sociale balans, want het zijn vooral stadswijken die kampen met sociaal onevenwicht. 4

Evident doet Mechelen – meer dan andere steden in Vlaanderen – mee aan deze vorm ‘VOORAL STADSWIJKEN KAMPEN MET SOCIAAL ONEVENWICHT’ van stadsvernieuwing. Maar we gaan verder. Over de grenzen van nu al drie legislaturen heen werk ik ook aan een groter plan van stadsvernieuwing dat nog ingrijpender is. Dat is het vlietenplan voor Mechelen. Dit plan krijg je niet rond in het bestek van een legislatuur, omwille van de kostprijs, de ingrijpende effecten op het openbare domein en het nodige draagvlak van de deelprojecten bij buurtbewoners. Dat vlietenplan dient verschillende doelen. Ten eerste is het historisch relevant. Het

geeft een mooi beeld van hoe Mechelen vroeger werd doorkruist door vlieten en hoe straten en bruggen dit patroon tot op vandaag volgen. Het past in een eigentijdse presentatie van een historische stad. Een vlietenplan is het ultieme voorbeeld van geïntegreerd stadsbeleid. Het krijgt immers pas zin als het beleid consequent wordt doorgetrokken. Van bij het vormen van de visie en het ontwerp tot de uitvoering en de nazorg. Het heeft enkel kans op slagen via een meerjarenaanpak, over de grenzen van verschillende legislaturen heen. Dit vlietenplan heeft nood aan eenheid en herkenbaarheid en heeft daarom een volgehouden en consequente keuze nodig voor terugkomende concepten. Ik heb het dan bijvoorbeeld over hetzelfde soort groen, hetzelfde materiaalgebruik, straatmeubilair en verlichting. Finaal wordt daardoor het typische karakter of gezicht van een stad gevormd. Het is daarmee zeker een ambitieus plan. Maar er is meer. Het vlietenplan moet er mee voor zorgen - samen met andere stadsvernieuwingsprojecten dat op termijn alle wijken van de stad exact hetzelfde kwaliteitsniveau krijgen. Dat kan in regie van de stad en op initiatief van private partners. Op die manier wordt de keuze voor deze of gene wijk een ernstige overweging, waar het dat vroeger niet was. Precies omdat het kwaliteitsniveau van de openbare ruimte nu overal hetzelfde wordt. Daarmee kan het vlietenplan de sociale stratificatie, die in een stad spontaan ontstaat, als gevolg van het verschil in de kwaliteit van het openbare domein, mee helpen wegwerken. Op die manier werkt een vlietenplan mee aan de

sociale mix, waarvan iedereen inmiddels de voordelen en noodzaak erkent. Het vlietenplan volgt natuurlijk ook een trend. Het belang van water in de stad kan niet overschat worden. Wonen aan het water is populair. Dat zie je in Mechelen en ook elders. Ook in het buitenland. Het is langs het water, waar sinds enkele jaren toch al de meest prestigieuze woonprojecten werden ontwikkeld, dat toparchitectuur oprijst.

‘VLIETENPLAN MOET VOOR HETZELFDE KWALITEITSNIVEAU ZORGEN IN ALLE WIJKEN VAN DE STAD’

Het vlietenplan brengt dit water ook in de wijken. Vandaag laat Stéphane Beel zijn elegante gevels realiseren langs de Binnendijle aan de Lange Schipstraat. In de toekomst moet dat ook kunnen langs het water dat we her en der in de stad opnieuw kwalitatief hebben opengelegd of gaan openleggen. 5

De eerste resultaten zijn er trouwens vandaag al. Kijk naar de Melaan, de eerste vliet van ons vlietenplan die is uitgevoerd, reeds in 2006. Aan het ene uiteinde staat er al een modern nieuw appartementsgebouw, aan het andere uiteinde is het in aanbouw. Denk ook aan de stadswoningen van het Clarenhof waarvan de stadstuinen afwateren naar de nieuw opengelegde vliet.

We kunnen uiteraard geen woningen onteigenen omdat er een vliet onder loopt. Daarom werken we op plaatsen waar het technisch niet kan met druppelmotieven in de materialisatie van nieuwe straten of met eigentijdse waterpartijen, zoals in de Heembeemd of de Meysbrug. Op die manier streven we naar een logisch en coherent vlietenplan dat de kwaliteit van het openbare domein doortrekt tot in de wijken buiten Dan is het alleen maar logisch dat het historische centrum. Het vlietenplan soortgelijke projecten ook zullen volgen draagt daarmee in belangrijke mate bij tot de langs de boorden van de vlieten die we elders nivellering van centrum en periferie. openleggen. Natuurlijk kan dat niet overal, mede omwille van het eigendomsrecht.

ÂŠ Stad Mechelen - foto [Inge Van den Heuvel] - Dijlepad

EEN JAAR FRACTIELEIDER IN HET VLAAMS PARLEMENT Het einde van het politieke jaar nodigt uit tot evalueren en vooruitblikken. Vanop mijn stoel als fractieleider had ik de kans om niet alleen het podium maar ook de coulissen van de Vlaamse politiek te bekijken.

De Vlaamse regering begon in een moeilijk budgettair gesternte. Onder impuls van de aanslepende financiële crisis hanteert Europa veel strengere begrotingsregels. Uitgaven en tekorten die voordien niet werden meegerekend, tellen nu wel mee om het tekort of overschot te bepalen. In mooi Wetstratees: de perimeter werd uitgebreid. Het gevolg: Vlaanderen moet meer besparen of meer inkomsten vinden om haar rekeningen te laten kloppen. Open Vld had daar in de oppositie voor gewaarschuwd maar de vorige regering speelde struisvogel. Met alle saneringsgevolgen van dien. Daarbij kwam de zesde staatshervorming, die regio’s meer bevoegdheden maar ook meer verantwoordelijkheid gaf. De Vlaamse begroting is vandaag met ongeveer 40 miljard euro groter dan de federale, maar ook conjunctuur gevoeliger. En met de extra autonomie werd in één beweging ook een deel van het federale tekort doorgeschoven. Bovenop Europa en de staatshervorming was er vooral de economische crisis, die voor minder geld in het laatje zorgt. De begroting saneren Er dreigde een tekort van 1,15 miljard euro.

De oppositie vroeg om de rol te lossen en schulden te maken - in afwachting van betere tijden. Een beetje zoals die PS-minister Mathot die begin jaren ‘80 verkondigde: “onze openbare schuld is spontaan ontstaan, ze zal ook spontaan verdwijnen.” Gelukkig koos begrotingsminister Annemie Turtelboom voor een meer verantwoorde aanpak. Bij de begrotingsaanpassing enkele maanden later bleek er opnieuw een gat van 900 miljoen euro. Opnieuw was er Europa die haar regels nog strikter maakte. Opgelet: laten we niet te snel fulmineren tegen de Europese instellingen, want in essentie maakt ze het soms onverantwoord debudgetteren 7

(wat kort door de bocht kan je spreken van ”verdoezelen”) van uitgaven onmogelijk en beschermt ze zo onze economie. Maar de hoofdoorzaak van het nieuwe tekort was het stilvallen van de groei en de inflatie in ons land en in nogal wat Eurolanden. Opnieuw nam de Vlaamse regering haar verantwoordelijkheid. In totaal heeft ze nu bijna 1,5 miljard bespaard, een alles behalve geringe inspanning. Ze heeft bij de controle wel een klein tekort toegelaten, omdat ze anders niet langer in het vet maar in de Vlaamse spieren moest snijden. En dat zou de groeicapaciteit en dus de toekomstige welvaart kunnen aantasten. Maar ze zorgt ervoor dat het tekort een stuk blijft onder wat de Hoge Raad voor Financiën - de centenwaakhond voor alle Belgische overheden - aanvaardbaar vond. En de Vlaamse regering engageert zich om in 2017 opnieuw een begroting zonder tekort in te dienen, een jaar sneller dan de Hoge Raad vraagt. De besparingen waren niet allemaal gemakkelijk, maar het bewijs is geleverd dat er nog vet op de Vlaamse soep zat. Want van het door de oppositie voorspelde bloedbad is geen spoor te bekennen. Integendeel: het beschikbare inkomen van de mensen ging er met 1,4 procent op vooruit, en dat in moeilijke besparingstijden. Belastingen verlagen Dat we in tijden van drastische besparingen er toch nog in slagen belastingen te verminderen, is een knappe liberale prestatie. Het verminderen van de schenkingsrechten is een goede zaak voor de mensen, maar ook voor de schatkist. De tarieven waren zo 8

hoog, met 80 procent de facto onteigeningen, dat niemand een woning of een bouwgrond kon of wou schenken. Door de tarieven drastisch te verlagen, kan de tante nu wel een huisje schenken aan haar neefje zonder zich blauw te betalen. Hierdoor geraken meer mensen aan een woning en ontvangt de schatkist jaarlijks toch zo een 60 miljoen extra. Op dit pad moeten we verder gaan, zeker nu Vlaanderen veel meer fiscale instrumenten heeft gekregen. Tot voor kort was de Vlaamse regering noodgedwongen een subsidieregering. Deze periode heeft ze eindelijk de kans om ook een echt fiscaal beleid te voeren. Met onze partijgenote Annemie Turtelboom op Financiën moet dat zeker lukken.

‘BESCHIKBARE INKOMEN STIJGT MET 1,4%, FAILLISSEMENTEN DALEN, VERTROUWEN STIJGT’ Voorzichtig optimisme Ondertussen zien we een merkwaardige ommekeer in het economische klimaat. Waar in het najaar het pessimisme troef was, staan alle indicatoren nu terug op positief. De groei trekt aan, het Planbureau voorspelt 60.000 nieuwe banen, het aantal faillissementen daalt, het consumenten- en ondernemersvertrouwen neemt maand na maand toe. Natuurlijk blijft dit - met de Griekse en andere crisissen - een kwetsbaar herstel, maar de bocht lijkt genomen. En daar hebben zowel de Vlaamse als federale regering hun verdienste in. Maar de weg is nog lang en zulk herstel wordt maar

duurzaam als we verder het pad van de inclusieve aanpak. Stap voor stap konden we hervormingen blijven bewandelen. Met iets het discours en de passieve houding ombuigen minder gekibbel en iets meer focus. naar een actieve, verbindende benadering. Onze vraag om de oppositie mee aan boord En onze Open Vld-fractie te nemen en te houden, zorgt ervoor dat Hoe deed onze fractie het in het parlement? Vlaanderen nu eensgezind in de top zit van We kwamen wat - hoe zal ik het zeggen “ongewoon” in de meerderheid gerold. N-Va en Cd&v waren eigenlijk al in een gemoedsgesteltenis om tezamen zonder ons te besturen. Er was in het begin wat scepsis bij de waarnemers of Open Vld wel een volwaardige partner zou zijn binnen die Vlaamse meerderheid. Vriend en vijand zal toegeven dat er van die scepsis geen spoor overblijft. De Vlaamse Open Vld-ploeg is een jonge en getalenteerde club, die onderling opvallend goed samenhangt en erg complementair functioneert. Sprekend vanuit een perspectief van al wat jaren, heb ik zelden een fractie met zoveel potentieel gezien in het Vlaamse halfrond. Opvallend was hoe de nieuwe parlementsleden snel een volwaardige plaats verwierven. Onze basishouding is constructief. Onze strategie: zoveel mogelijk buiten het politieke gekissebis blijven en werken aan inhoud. Zo slaagden we erin de koudwatervrees van de andere fracties te overwinnen wanneer het over radicalisering ging. In het begin vonden velen dat dit alleen de taak was van het federale. Nu is iedereen ervan doordrongen dat ook Vlaanderen hier een grote rol heeft te spelen. De aanpak - oorspronkelijk eerder populistisch en eenzijdig repressief - verschoof onder liberale impuls naar een meer integrale benadering. Polarisatie werd

Europa inzake radicaliseringsexpertise en -beleid. Natuurlijk deden we dat niet alleen en hadden we bondgenoten in zowat alle partijen. Maar Open Vld speelde hier wel een toonaangevende rol. Dit doen we ook in andere dossiers. Ons voorstel om het collectief vervoer niet vanuit een ivoren Lijn-toren, maar vanuit de lokale besturen op te bouwen was een stok in het hoenderhok. Al jaren kijken we aan tegen een openbare vervoersmaatschappij die er niet in slaagt om meer volk op bus en tram te krijgen. En ondertussen worden de files steeds langer. Ons pleidooi om collectief vervoer meer vraaggestuurd en van onderuit op te bouwen, viel niet op een koude steen. Ook hier willen we een echte ommekeer realiseren, naar aanleiding van de nieuwe beheersovereenkomst die voor De Lijn moet worden opgesteld. 9

Maar ook in het Ringland/Oosterweeldossier een goed inhoudelijk debat - ook tussen wegen we met argumenten en een open, meerderheidspartijen - het parlement constructieve houding op het debat. We sterker en meer relevant. Dit wordt te snel proberen onze partners ervan te overtuigen herleid tot “ruzie maken”. Een meerderheid met een open blik naar dit dossier te bestaat nu eenmaal uit verschillende partijen kijken. Waarbij 21ste eeuw-oplossingen, die en die hebben - gelukkig - uiteenlopende stedelijkheid en leefbaarheid opvattingen. ‘DEBAT WORDT met mobiliteit verzoenen, Een regering heeft minder interessanter zijn dan TE SNEL HERLEID speelruimte. Hier is infrastructuuringrepen die TOT RUZIE MAKEN, eensgezind optreden naar teveel het stedelijke weefsel MAAR MAAKT buiten belangrijk, want ze verminken. Hetzelfde gaat op HET PARLEMENT worden geacht hetzelfde voor Uplace, waar we samen beleid te voeren. Zeker STERKER’ met andere fracties op de wanneer er op de persoon eerste plaats de middenstand en niet op de inhoud en het handelsapparaat in onze steden en wordt gespeeld. Als de techniek van de gemeenten willen ondersteunen. Omdat karaktermoorden wordt gehanteerd, zit het steden zonder handel gedoemd zijn om te fout. En dat is spijtig genoeg enkele keren verdorren. het geval geweest. Hoewel we ook hier niet Niet alleen in de commissies werd hard moeten overdrijven. Door de snelheid van gewerkt. Elke week kaartte een fractielid in en overvloed aan (sociale) media duikt hier een TED-sessie een nieuw, maatschappelijk steeds sneller framing op en worden er iets thema aan. Ze kregen maximaal 15 minuten, te snel etiketjes gekleefd op een regering of al dan niet met PowerPoint, om de collega’s te een minister. verbazen, uit te dagen. Zo dwingen we onszelf In deze was de goede verstandhouding out-of-the-box te denken, de toekomst tussen de fractieleiders van de meerderheid te verkennen, nieuwe liberale paden op te opvallend. Menselijk klikt het, er is gaan. Van nudging tot de verkleuring van wederzijds respect en een open dialoog. En Vlaanderen, van nieuwe woonvormen tot wat belangrijker is: ik bespeur ambitie ten circulaire economie. Thema’s die we gaan aanzien van de rol van het parlement. Er zit aankaarten in het parlement. Want liberalen genoeg ruggengraat in het halfrond om meer omarmen de toekomst. te zijn dan een stemmachine van de regering. Een sterk parlement ? Een hoopvol en boeiend perspectief. De voorbije maanden werd er hard gewerkt, maar er waren ook aanvaringen binnen de meerderheid. Ik heb daar gemengde gevoelens bij. Een eensgezinde coalitie komt slagvaardig over. Maar anderzijds maakt 10

Maar we moeten ook kritisch blijven voor onszelf. Het Vlaams parlement verliest zich nog altijd teveel in een ambtelijke, technocratische benadering van dossiers. De maatschappelijke keuzes moeten meer inzet

worden van het debat. Vlaanderen heeft bevoegdheden die mensen aanbelangen: wonen, mobiliteit, zorg, onderwijs, leefomgeving... Daar moet het in het halfrond over gaan. Ik was verheugd dat ook in andere fracties in deze richting wordt gedacht. Twee opposities Over de oppositie toch ook een woord. Het verschil tussen Groen en Sp.a was het voorbije jaar opvallend. De socialisten zijn duidelijk nog op zoek naar een coherent discours. De ene dag besparen we te veel, de andere dag te weinig. Als er al een lijn te ontdekken valt, dan is het een conservatieve opstelling. Inhoudelijk bijvoorbeeld, wanneer ze als enige fractie vasthouden aan een paternalistische houding tegen gemeentebesturen. Maar ook in hun stijl waarbij ze alleen afbraakpolitiek bedrijven zonder een begin van alternatief.

Volgend jaar Na een deugddoende vakantie beginnen we er weer aan. Vooral de regering staat voor een belangrijke opdracht. Bourgeois zal zijn project de komende maanden meer gefocust in de markt moeten zetten. Want zo krijgt een regering diepgang, creĂŤert ze perspectief. Het brengt samenhang tussen de vele projecten van al die ministers, hoofdzaken kunnen beter van bijkomstigheden gescheiden worden en gekissebis wordt sneller ervaren als honden die blaffen wanneer de karavaan voorbij trekt. Vlaanderen heeft daar nood aan, want een helder project mobiliseert, versterkt het vertrouwen. En dat betekent groei, jobs, hoop. Vanuit onze fractie voel ik veel goesting om hier mee de weg te wijzen.

Groen daarentegen charmeert. Natuurlijk verschillen we in tal van dossiers van mening. Maar vriend en tegenstander erkent dat ze een lijn hebben, de moed hebben om alternatieven naar voor te schuiven (alternatieven die weliswaar vaak ten koste van de brede middenklasse gaan). Op die manier dragen ze positief bij tot het debat en krijgen mensen een keuze aangereikt. Bovendien zoeken een aantal groenen in hun tussenkomst de nuance op. Je kan hen gerust de progressieve oppositie noemen. En echte democraten - vooral die in een meerderheid - juichen zo een inhoudelijke oppositie, waarmee ze grondig van mening kunnen verschillen, toe.

SAMEN NAAR DE SCHOOL OM DE HOEK Voor elk kind een plekje? Ieder jaar opnieuw staan de kranten in de maand april vol met dezelfde schrijnende taferelen: ouders die op de straat kamperen om hun kinderen toch maar te kunnen inschrijven in de school van hun keuze. Ook in mijn stad was dit het geval bij 15 basisscholen. Dit terwijl er in Mechelen globaal gezien voor elk kind een plaatsje is in het basisonderwijs. Uiteraard moeten ouders de keuzevrijheid krijgen om hun kind school te laten lopen in de school van hun voorkeur. Maar waarom het niet eens over een andere boeg gooien? Vaak zijn er (soms kleinere) buurtscholen, waar er wel nog plaats is, maar waar traditioneel gezien minder kansrijke kindjes naar school gaan. We noemen ze concentratiescholen. In oorsprong vond daar een “witte” vlucht plaats, maar de laatste jaren vluchten ook allochtone gezinnen uit 12

de middenklasse weg van deze scholen. Zij stonden de voorbije inschrijvingsperiode even goed te kamperen aan andere scholen samen met medeburgers uit de autochtone middenklasse. Dit zorgt, naast een culturele segregatie, hoe langer hoe meer ook voor een sociaaleconomische segregatie. ‘OOK KANSRIJKE KINDEREN HALEN HUN VOORDEEL UIT DIVERSE BUURTSCHOLEN’ Persoonlijk vind ik dat niet enkel voor de kansarme kinderen een nefaste evolutie. Ook kansrijke kinderen – en hun ouders – halen hun voordeel uit diverse buurtscholen. Samenleven in een superdiverse samenleving Laat het ons eerst eens hebben over de toenemende superdiversiteit. In Mechelen leven intussen 124

verschillende nationaliteiten samen. In het schooljaar 2013-2014 sprak bijna één op vijf middelbare scholieren in Mechelen geen Nederlands thuis. In onze basisscholen, waar onze toekomstige middelbare scholieren zitten, liep die verhouding al op naar één op drie. Intussen wordt verwacht dat de diversiteit in onze regio alleen nog maar zal toenemen. Daarom vind ik het belangrijk dat scholen een afspiegeling zijn van de buurt waarin ze gelegen zijn. Want hoe meer kinderen met elkaar spelen en hoe meer ze met elkaar in dialoog gaan, hoe beter ze elkaar ook in het latere leven zullen begrijpen. Het is niet tussen de vier muren van de thuisomgeving dat je leert om op een verdraagzame manier samen te leven in een multiculturele wereld. En gezien die wereld alsmaar diverser wordt, wordt de noodzaak daaraan ook alsmaar groter.

Sterkere daling van kinderen in kansarmoede Daarnaast vind ik het noodzakelijk te werken aan sociaal-economische desegregatie. Mechelen is de enige centrumstad waar het percentage kinderen dat in kansarmoede geboren wordt stelselmatig daalt. Dat heeft voor een groot stuk te maken met een toename van middenklassegezinnen die de laatste jaren de weg naar onze stad weten te vinden. Bovendien heeft Mechelen een eigenzinnige aanpak van kansarmoede, waarbij het Socaal Huis door middel van een “aanklampend beleid” mensen uit de armoede weet te tillen. Maar er is nog een lange weg te gaan. Elk kind dat in kansarmoede geboren wordt, is er immers eentje te veel. Wanneer kinderen met een verschillende sociaaleconomische achtergrond elkaar op een positieve manier kunnen ontmoeten en wederzijds beïnvloeden,

ben ik ervan overtuigd dat het aantal kinderen in kansarmoede nog sterker kan dalen. En wat betreft de

succesvolle projecten in onder andere Antwerpen, ook in Mechelen meer kansrijke gezinnen naar een aantal buurtscholen te krijgen. Zestien scholen ‘ELK KIND DAT IN hebben zich geëngageerd KANSARMOEDE om hieraan mee te werken. GEBOREN WORDT, IS De cijfers zijn hoopvol. Niet ER EENTJE TE VEEL’ minder dan 82 kansrijke gezinnen hebben hun kind ingeschreven in één van de deelnemende scholen.

manier waarop staat samen naar school gaan met stip op nummer één. Maar hoe?

School in Zicht beschouwt zelf ‘Victor Van De Walle’ en ‘De Ham’ als de grootste succesverhalen, respectievelijk veertien en zes gezinnen die participeren. De percentages van schoolse kansarmoede liggen op die scholen boven de 80%. De meeste middenklassegezinnen uit de buurt gingen er voordien zelfs niet meer kijken. Dat er nu mensen een kijkje gaan nemen en zich er bewust in groep samen inschrijven, is een echt succesverhaal.

Sinds dit schooljaar probeert de vzw School in Zicht, na 13

Deze cijfers sterken me in mijn overtuiging dat dit project de steun van de Vlaamse regering en van onze stad waard is. En wat mij betreft moeten we daarin blijven investeren. Met één schooljaar komen we er alvast niet. Wanneer we dit stelselmatig volhouden, zullen nog ouders het voorbeeld van deze “pioniers” volgen zodat ze op langere termijn niet de uitzondering, maar de regel worden. Het uiteindelijke doel is een grondige wijziging van de samenstelling van scholen die gelijkloopt met de samenstelling in de buurt.

Win-win voor alle partijen

verrijking voor zichzelf en voor hun kinderen. Hun En hoe reageren de netwerk in de buurt groeit betrokken ouders? Bijna immers exponentieel en uitsluitend positief. Het is wordt een stuk diverser. En immers niet omdat er veel waar kinderen uit dezelfde kansarme kinderen naar een buurt ook samen naar school gaan, dat de kwaliteit school gaan, gaat de sociale van de school daarom veel cohesie binnen de buurt minder zou zijn. erop vooruit. Een win-win De inspectierapporten zijn voor alle partijen dus. gewoon online te raadplegen en liegen er niet om. Bovendien zorgt een school om de hoek voor meer in deze drukke tijden zeer schaars goed - vrije tijd. Een aantal concrete getuigenissen van Veel ouders beschouwen ouders en meer uitleg over het project een diverse school als een vindt u terug op www.schoolinzicht.be

STAD ALS “HEDONISTISCH” PLATFORM Iedereen is het erover eens dat de winkelstad van morgen een andere dimensie zal hebben dan wat we de voorbije decennia gewend waren. Maar zijn wij daar klaar voor en zijn onze handelaars zich daar voldoende van bewust? In tijden waarin we voor al onze koopwaar om het even waar en om het even wanneer terecht kunnen bij de Zalando’s en bol.coms van deze wereld, krijgt de klassieke vitrine het zwaarder dan ooit te verduren. Prognoses wijzen uit dat de handel binnen de steden verder zal krimpen. Een klassiek waardig alternatief Wil het klassieke handelsapparaat van de binnenstad een toekomst hebben, dan zal het zich moeten aandienen als waardig alternatief voor de online megashops. En dringend. Nu al neemt het online shoppen hand over hand toe met - op dit ogenblik - zo’n 4% à 5% van de detailhandelsomzet. In België bungelen we zelfs nog wat achterop. Zo is het gebruik van de smartphone als betaalmiddel in de door ons omringende landen al veel meer ingeburgerd dan bij ons. Vooral tegenover Nederland en Zweden is

het verschil markant. Zelfs in verschillende Afrikaanse landen gebeuren meer mobiele betalingen dan bij ons. Dit najaar starten we met Telenet de uitrol van wi-free in Mechelen. In heel het commerciële centrum van Mechelen kan iedereen dan gratis online. Dat dient zeker vele doelen, maar niet in het minst een belangrijk commercieel surplus. ‘OM TE OVERLEVEN ZULLEN DE HANDELAARS MOETEN OPENSTAAN VOOR DE DIGITALE EVOLUTIE ’ Daardoor kunnen ook shops hun klanten een gepersonaliseerde service geven met de hulp van digitale technologie. Het wordt voor winkels mogelijk om een hele reeks digitale toepassingen in te zetten die ervoor zorgen dat winkelen persoonlijker, efficiënter en aangenamer wordt. Er zijn nu al winkels, restaurants en cafés die het voortouw nemen. Zij laten 15

klanten zelf beslissen waar en wanneer ze een lunch of koffie bestellen. Betalen kan, indien gewenst, via de smartphone en de klant wordt verwittigd wanneer de bestelling klaar ligt. In een commerciële winkelstraat zou het zinvol zijn om deze dienstverlening in pakket aan te bieden, waarbij alle of de meeste shops op deze kar springen en meedoen. Dit idee wordt trouwens vandaag al in de markt gezet door meerdere web- en app-bouwers.

(Mechelse starters), waarbij we leegstaande etalages tijdelijke invullingen geven met pop-upstores of een tijdelijke artistieke vitrine, Het centrummanagement draagt bij tot een eigentijdse van de toekomst zal zich winkelbeleving. hierop moeten toespitsen en de handelaars begeleiden Het winkelaanbod kan en in deze evolutie. Om te moet zich zelfs diversifiëren overleven en hun plaats op te al naargelang de dagen van eisen zullen de handelaars op de week. De Mechelse hun beurt moeten openstaan Ijzerenleen is als tweede belangrijkste handelsstraat voor deze evolutie. de straat van de Tegelijk moet de stad speciaalzaken. Dat aanbod zelf zich aandienen als trekt in de week het segment hedonistisch platform, aan van runshoppers, op waarin een comfortabele woensdagnamiddag en in het winkelbeleving op maat weekend de funshoppers. gebeurt in een aangename Het autoluwe tijdsvenster ‘VERDER INZETTEN OP en prikkelende openbare moet zich schikken naar DE DIVERSITEIT VAN HET ruimte. Deze operatie kan deze realiteit. Alsook het AANBOD’ hand in hand gaan met het belevingsaanbod. Om het belevingswinkelen dat nu funshoppen nog meer fun voor de detailhandel - onder te maken moeten we samen andere door Comeos, met de handelaars nadenken federatie voor de handel in over de manier waarop we België - wordt gepropageerd op deze dagen meer beleving, om de concurrentieslag evenement en prikkels in de met online shoppen niet op straat kunnen brengen. voorhand te verliezen. © Stad Mechelen - foto [Jean Van Cleemput] Het echte alternatief voor Investering openbare domein Zalando en co is dus een Tegelijk zullen we verder moeten inzetten op de Dat vergt investeringen én-én-verhaal dat we samen diversiteit van het aanbod. in het openbare domein: met de handelaars – en snel Een verrassend en steeds de Bruul als rode loper – in praktijk zullen moeten wisselend aanbod in steeds en extra services als de brengen. meer start-ups en pop-up ‘first en last mile delivery’ stores kan er samen met de met onze fietskoeriers. digitale evolutie voor zorgen Ook ons project Mest 16

dat mensen het commerciële centrum gaan ervaren als volwaardig alternatief voor de online winkels.

VAKANTIELITERATUUR: UITGELEZEN DOOR BART Met de zomermaanden voor de deur heb ik de boekenrubriek wat opgesmukt. Lezen is een passie van mij. Soms zorgt het voor rust, maar de stapels ongelezen boeken lijken ook psychologische druk uit te oefenen. Kijkt hier dwangmatig lezen om de hoek ? Even aan mijn zoon vragen, die aan zijn derde jaar psychologie begint (waar zijn vader best wel trots op is).

ERNEST HEMINGWAY

JEVGENI ZAMJATIN

NAIMA TAHIR

A FAREWELL TO ARMS

WIJ

GESLUIERDE VRIJHEID

In de herdenkingsroes van de Groote Oorlog past het de klassiekers hierover terug ter hand te nemen. “Van het westelijk front geen nieuws” van Erich Maria Remarque kent iedereen, zeker na de verfilming ervan. Maar ook Ernest Hemingway schreef een sterk autobiografisch getint meesterwerk. Als vrijwillig ambulancier aan het Oostenrijks-Italiaans front beleeft Hemingway een onmogelijke liefde met een Engelse verpleegster. Dit tegen de achtergrond van de verwoestende wereldbrand. Ook al is de roman al bijna een eeuw oud, de sobere no-nonsense taal blijft erg modern en toegankelijk.

Voor wie genoten heeft van Orwell’s “1984” of van Huxley’s Brave New World is “Wij” een absolute aanrader. Geschreven in 1921 schetst het een totalitaire staat, beheerst door mathematica en waar mensen nummers zijn. Elke vorm van individueel leven is verboden. Het boek was verboden in de Sovjet-Unie tot 1988 en de schrijver - zelf communistisch revolutionair tijdens de Oktoberrevolutie - geraakte er ernstig mee in de problemen. Het kan immers niet anders gelezen worden dan een kritiek op regimes die de vrijheid van mensen opofferen aan de zogenaamde grotere idealen.

Deze Nederlandse moslima met Pakistaanse roots heeft al heel wat publicaties op haar naam. In “gesluierde vrijheid” raakt ze een heel gevoelig thema aan: het “foellareke” of de hoofddoek, symbool van de onderdrukking van de vrouw voor de ene, (agressieve) geloofsbelijdenis volgens de andere, uitdrukking van de eigen identiteit volgens nog wat mensen. Tahir probeert deze gelaagdheid in beeld te brengen, zorgt voor perspectief en nuance in het debat. Als kritische moslima schrijft ze met empathie over een complex thema. Wie geboeid is door de multiculturele realiteit (zijn we dat niet allemaal?) vindt hier extra reflectiestof. 17

VAKANTIELITERATUUR

HENRI KISSINGER

CEES NOOTEBOOM

BORIS JOHNSON

WERELDORDE

BERLIJN

THE CHURCHILL FACTOR

Groots standaardwerk over de geschiedenis van de interstatelijke relaties, geschreven door één van de sleutelfiguren uit de tweede helft van de 20ste eeuw. Beginnend bij het verdrag van Westfalen beschrijft de 91-jarige (sic) Kissinger erg toegankelijk hoe soevereiniteit en machtsevenwicht de twee bouwstenen waren voor een internationale orde. Van Europa tot Azië, van de 17de tot de 21ste eeuw - en bijwijlen erg kritisch voor de Verenigde Staten - gidst hij ons door onzekere tijden. Vooral vandaag lijken die twee fundamenten, soevereiniteit en machtsevenwicht, niet langer in staat om de demonen van oorlog en fanatisme aan banden te leggen. Een boek dat je niet links mag laten liggen.

Berlijn heeft, samen met Rome, voor mij de stad met de grootste historische geladenheid. De plaats ook waar ik als student in 1989 - bij de val van de Muur - bijna fysiek tot het inzicht kwam dat vrijheid het leidende principe in elke samenleving moet zijn. Nooteboom beschrijft de periode van de Wende in een meesterlijk, journalistiek Nederlands.

Excentrieke burgemeester van London, geliefd en controversieel, conservatief met een hoek af, out-of-thebox. Schrijft een erudiet, vlot en vrolijk boek over Churchill, een van de meest enigmatische politici uit de 20ste eeuw. Maar vertelt zo eigenlijk veel over zichzelf. Met dit boek probeert hij weinig subtiel zichzelf in de markt te zetten als een nieuwe Churchill.

JAN BROKKEN - BALTISCHE ZIELEN & LAURA STARINK - IN DE SCHADUW VAN DE GROTE BROER De verontrustende ontwikkelingen in Rusland vragen om meer inzicht in het Oostelijke deel van ons Europees continent. Deze twee boeken vertellen het verhaal van het Balticum, van de bijzondere enclave Kaliningrad, van Polen en Oekraïne. En Brokken bezorgt er u nog een prachtige CD bij die je integraal bij Klara kan verwachten.

VAKANTIELITERATUUR UITGELICHT: RUSSELL SHORTO - NIEUW AMSTERDAM Van 1609 tot 1664 heette de Big Apple voor echte kolonisatie in plaats van Nieuw-Amsterdam, de hoofdstad van handelsvestigingen (alleen Zuid-Afrika Nieuw-Nederland. De nieuwe republiek kende een echte kolonisatie), dan was van de zeven provincies - sinds de val van vandaag misschien niet het Engels, maar het Antwerpen in 1585 gescheiden van onze Nederlands de absolute wereldtaal. Leuk contreien – beleefde haar Gouden Eeuw. detail: Van Buren (de vierde president van Op de eerste plaats dankzij de exodus de Verenigde Staten) was de enige die niet van honderdduizenden Vlamingen. Zowat het Engels, maar wel het Nederlands als heel de economische en moedertaal had. intellectuele elite uit ons Shorto - een Amerikaans land (ook uit de Waalse journalist - beschrijft in ‘DE VIERDE provincies) was met hebben een lijvig boek de boeiende PRESIDENT VAN DE en houden gevlucht voor eerste eeuwen (meer VERENIGDE STATEN de Spaanse repressie. De dan 400 jaar) van New WAS DE ENIGE DIE republiek groeide op korte York. Een geschiedenis termijn uit tot de rijkste, HET NEDERLANDS die door latere Engelse meest ondernemende en ALS MOEDERTAAL historici systematisch meest liberale staat van de HAD’ werd geminimaliseerd. toenmalige wereld. De helft Vergeet niet dat ze in die van alle boeken in de 17de tijd op voet van oorlog eeuw werd in Nederland gedrukt. Descartes, Spinoza en zovele leefden met de Hollanders, waarmee ze niet andere intellectuelen konden er als politieke minder dan drie oorlogen voerden en ze vluchtelingen avant la lettre terecht. Hun telkens verloren. “Double dutch” en andere vloot was sterker en moderner dan de denigrerende uitdrukkingen die vandaag nog Engelse. Zelfs een gezamenlijke oorlog bestaan tonen hun historische aversie voor tegen Frankrijk, Engeland en het toenmalige onze Noorderburen. Duitsland werd door hen gewonnen. Shorto toont de kolossale invloed van Wat weinigen weten: tijdens de “glorious Nieuw Amsterdam - en bij uitbreiding revolution” hebben de Hollanders met Nieuw Nederland - op de actuele een heus invasieleger Engeland veroverd. Verenigde Staten. Niet zozeer in wat Hollandse soldaten bezetten gedurende bescheiden archeologische vondsten, of vier jaar Londen. De enige geslaagde invasie wetenswaardigheden zoals het feit dat tot sinds Hastings. De Oranjemarsen in Noord- diep in de 18de eeuw Nederlands gesproken Ierland zijn nog altijd een herinnering. werd in dat deel van de VS, of in woorden Hadden onze Noorderburen gekozen als cookies of gebruiken als Santa Claus. Hoe 19

leuk en interessant ook, dat is niet de echte invloed van de Republiek op deVS. De officiële Amerikaanse geschiedschrijving beschrijft de Pelgrim Fathers als puriteinse protestanten die uit het verdorven Europa wegtrokken om een zuivere, Bijbelse samenleving op het nieuwe continent te stichten. Ze waren in de praktijk fundamentalistisch en onverdraagzaam tegenover anders denken. Leuk detail: voordat ze de Atlantische Oceaan overstaken, hadden ze ook een tijd

in Nederland geleefd. In schril contrast tot die mensen stond Nieuw-Amsterdam, waar tolerantie hoogtij vierde. Het was vanaf het begin een ‘melting pot’ van nationaliteiten en levensbeschouwingen. Samen met een Hollandse handelsgeest en liberale ondernemingszin, die kenmerkend was voor de Republiek in de Gouden Eeuw, waren dit de echte fundamenten van de Amerikaanse identiteit. Een boeiende geschiedenis die ik in één ruk heb uitgelezen.

SNAPSHOTS De opening van Sango, het nieuw bloedtransfusiecentrum van het Rode Kruis in Mechelen met mijn goede vriend, Charles Michel. © foto [Vicky Vanmarcke] - Opening Sango

Ontvangst van de familie Ballon voor de inhuldiging van de Benoît Ballonstraat. Genaamd naar de Mechelse oorlogsheld die tijdens de Eerste Wereldoorlog de Ijzervlakte onder water liet lopen. Een emotioneel moment. © foto [Patrick Hattori] - Ontvangst familie Ballon

Klaar voor mijn volgende uitdaging? Hercules Trophy was alvast een goede voorbereiding.

Teambuilding met het management en de schepenen van de Stad Mechelen en voor de eerste keer gaan ‘citygolfen’ in Breda. Een stad die veel gelijkenissen vertoont met onze Dijlestad. © Stad Mechelen - foto [Myriam Colle] - Citygolfen in Breda

OEKRAÏNE, DICHTER BIJ HUIS DAN VERWACHT We worden overrompeld door beelden en getuigenissen van de oorlog in Oekraïne. De vlaag van media-aandacht is ondertussen gaan liggen, maar de realiteit is nog steeds zeer actueel. Als liberaal en overtuigd Europeaan kan ik niet aan de zijlijn toekijken hoe de fundamentele rechten van de mensen geschaad worden. Ik besef tegelijkertijd dat ik alleen de oorlog niet kan stoppen, maar dat mag niemand overtuigen om het hele land als verloren op te geven. Een paar maanden geleden ben ik op bezoek geweest in Lviv, een stad in het westen van Oekraïne op ongeveer 80 kilometer van de grens met Polen. Ik was door de literatuur al lang gefascineerd door deze stad met een multicultureel verleden. Het was eerst een onderdeel van Polen, dan een deel van het Habsburgse Oostenrijk-Hongarije, het Manchester van het Oosten, daarenboven ook de geboortestad van schrijver Joseph Roth. Omwille van deze rijke historiek wou ik hier naar toe gaan. Maar tegelijkertijd ook kijken wat ik kan doen voor deze mooie stad. Tijdens mijn verblijf heb ik verschillende interessante ontmoetingen gehad. Zo heb ik de burgemeester van Lviv, Andriyi Sadovyi, de gouverneur van Lviv, Oleg Synyutka, politici van de Samopomich partij en het hoofd van de Katholieke Universiteit van Oekraïne ontmoet. Er leeft zoveel in die stad, zowel

op cultureel vlak, historisch, toeristisch als politiek. Interstedelijke uitwisseling Het bracht me op gedachten dat ik meer zou kunnen doen. Daarom stelde ik voor onze twee steden in uitwisseling met elkaar te brengen. Lviv kan leren van Mechelen, maar ook voor Mechelen kan het leerrijk zijn om van dichtbij een stad in Oekraïne te verkennen. In ’89 ben ik als student naar Berlijn getrokken om de val van de muur te kunnen aanmoedigen. Vandaag ben

ik burgemeester en parlementslid en stel ik mezelf de vraag: kan ik niet meer doen dan alleen maar toekijken? Vandaar deze samenwerking tussen Lviv en Mechelen. Ik wil daarbij op drie niveaus een uitwisseling creëren. Het eerste luik zouden vormingsstages zijn tussen Mechelen, andere Belgische steden en Lviv. Stages 21

vormen reeds een belangrijk onderdeel schept echter een pertinente nood aan in bijna elke opleiding. Het ondersteunt vorming en kennis van het Europese reilen een praktijkgericht inzicht. Binnen de stad en zeilen. In dat opzicht zou een peter-en Lviv heeft burgemeester Sadovyi reeds meterschap vanuit het Vlaams parlement een hele generatie studenten stages laten hetzelfde kunnen betekenen als wat stages lopen in zijn stadsbestuur om hun concrete verwezenlijken. Door dicht bij de bron en bestuurservaring te laten face-to-face te zien hoe opdoen. Maar meteen gaf hij het er in andere Europese ‘PERSOONLIJKE ook aan dat deze inzichten landen aan toe gaat, kunnen AANSPREEKPUNTEN versterkt kunnen worden zij belangrijke doelstellingen, ZORGEN VOOR door behoorlijk, transparant methoden meenemen naar EEN GROTERE en efficiënt bestuur zoals Lviv. Omgekeerd drukt het MAATSCHAPPELIJKE dit binnen EU-landen de Vlaamse parlementsleden BETROKKENHEID’ verwacht wordt. Daarom met de neus op de feiten, leek het ons opportuun en geraakt Lviv, of Oekraïne, om vanuit Mechelen hierbij niet geïsoleerd in een aan te sluiten. Bovendien wil ik dit niet ver-van-mijn-bed-show. Bovendien vind beperken tot de Dijlestad, maar roep ik ook ik dat dit ook over de partijgrenzen heen andere burgemeesters op om deze stages te moet kunnen. Zo creëren we persoonlijke ondersteunen. Mijn collega en partijgenoot aanspreekpunten tussen parlementsleden Vincent Van Quickenborne, burgemeester in onderling. Dit draagt bij tot zowel een betere Kortrijk, zal hierin ook participeren. kennis van de politieke realiteit en cultuur, in beide parlementen, als tot een grotere Peter- en meterschap van Brussel tot Lviv mate van politieke en maatschappelijke Een tweede luik richt zich op een peter- en betrokkenheid. meterschap tussen parlementsleden in Lviv Scholen in journalistiek en toerisme en in Brussel. Zoals ik daarnet al zei heb ik ontmoetingen gehad met mensen van de Een derde luik focust op de hogeschool Samopovich (letterlijk vertaald: zelfredzaam) Thomas More en de lokale Universiteit partij, waaronder de burgemeester van Lviv. in Lviv, UCU. De Ukrainian Catholic Hij is voorzitter van deze nieuwe partij, University is ontstaan tijdens troebele die er tijdens de parlementsverkiezingen in communistische tijden en erkend als geslaagd is om een heel nieuwe generatie jonge parlementsleden in het Oekraïense parlement verkozen te krijgen. Deze nieuwe generatie, nog onbezoedelde politici, hebben overigens tot nog toe een goede indruk gelaten. Zo blijkt uit een peiling, die na de eerste 100 dagen van de nieuwe legislatuur afgenomen werd. De diepgaande hervormings- en wetgevende agenda 22

privé-onderwijsinstelling. Ze wordt sterk gesteund door de Oekraïense diaspora en is hoofdzakelijk op Noord-Amerikaanse leest geschoeid. De financiering wordt voornamelijk geïnd uit fundraising. De UCU heeft een grote aantrekkingskracht door haar nultolerantie op het vlak van corruptie en omwille van haar integere pedagogische aanpak. In de vorige editie van dit tijdschrift heb ik reeds gesproken over mijn interessante ontmoeting met

Tot slot stel ik mij ook de vraag of een economische samenwerking eveneens geen meerwaarde kan betekenen voor beide

‘LVIV IS EEN UNESCO WERELDERFGOEDSTAD DIE NOG TE WEINIG GEKEND IS IN WESTEUROPA’ bisschop Borys Gudzyak. Hij is voorzitter van UCU en in mijn gesprekken met hem werden er al ideeën geopperd voor een concrete samenwerking tussen beide scholen. Daaropvolgend wordt er in het najaar 2015 een contactmoment geregeld met de respectievelijke hoofden van Thomas More en UCU. Zij zullen zelf een zinvolle samenwerking verder uitstippelen. Dit kan gaan van een uitwisseling tussen lesgevers, een aanvulling van lesmodules tot gezamenlijke onderzoeksprojecten en stages. Er werden ook interessante raakvlakken gevonden in de richtingen journalistiek en toerisme. Deze laatste des te meer omdat Lviv, een Unesco werelderfgoed stad, nog te weinig gekend is in West-Europa, maar een potentieel heeft dat te vergelijken is met Krakow, Wroclaw en Centraal-Europese steden.

partijen. Momenteel tekent de situatie in Oost-Oekraïne zijn slechte schaduw af op de rest van het land. Er schuilen ook wat juridische hindernissen, maar eveneens heel wat opportuniteiten. Door de devaluatie van de munt levert de loonkost in Oekraïne een aanzienlijk loonvoordeel op voor het uitbesteden van productie aan onderaanneming in dit land. Het is een comparatief voordeel waarop Oekraïne nu wil inzetten. Bovendien sluit West-Oekraïne zich meer aan bij de affiniteit met onze contreien. Ik heb daar tijdens mijn bezoek ook kennis gemaakt met Patrik Vandewalle, Keerbergenaar en hoofd van het Vlaamse IT-bedrijf ‘Skelia’ dat in Lviv een 100-tal IT-ingenieurs tewerkstelt. Zij verlenen ITdiensten aan diverse klanten in eigen land en de VS. Fantastisch om te zien dat Vlaamse, zelfs Mechelse ondernemers, het pareltje Lviv ook ontdekt hebben. De wereld is klein, des te meer belang we hebben om van elkaar te leren en elkaar te ondersteunen.

BART TWEET

Mobiliteitstoets: files los je niet op met een papieren attest voor jouw huis #Kafka Start open wervendag #confederatiebouw bij indrukwekkende bouw nieuw Sint-Maartenziekenhuis. Mechelen bouwt! Gedreven @alexanderdecroo houdt in #Mechelen sterk pleidooi voor democratiserend potentieel voor digitalisering.

Contact Grote Markt 21 - 2800 Mechelen Leuvenseweg 86 - 1011 Brussel www.bartsomers.be burgemeester@mechelen.be bart.somers@vlaamsparlement.be

Lid worden? www.openvldmechelen.be www.openvld.be