Ο Κόσμος του Σούπερ Μάρκετ Ιούνιος 2020 by b&b_publications

ÔÅÕ×ÏÓ 68 - ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 - ÔÅÔÑÁÌÇÍÉÁÉÁ ÅÊÄÏÓÇ ÃÉÁ ÔÏ ×ÏÍÄÑÅÌÐÏÑÉÏ & ËÉÁÍÅÌÐÏÑÉÏ

GĂ?URMET FOOD I ND.

nal o i t i d a tr rs ! u o v a l f Greek

Kozani, Hellas (GR) Tel./Fax: +30.24610.41373 - www.pitenis.gr

d e z i l a i c e p s e s i t r e p x e s t c u d o r p

ucts d o r p ed !!! award e t a l r p u o y n o

linkedin.com/company /A.-Pitenis-Bros-SA

gplus.to/APitenisBroSA

issuu.com/Pitenis.SA

Εξαιρετικές γεύσεις και παράδοση από το 1950…

ΚΑΛΟΓΗΡΟΣ ΑΕ

Η εταιρία ΚΑΛΟΓΗΡΟΣ ΑΕ βρίσκεται στο 318ο χλμ της ΕΟ Αθηνών - Θεσσαλονίκης, στο Βελεστίνο Βόλου. Είναι μια οικογενειακή επιχείρηση με μακρά παράδοση στο χώρο της ελιάς από το 1950. Με εμπειρία πάνω από 50 χρόνια στο χώρο της βρώσιμης ελιάς η εταιρεία ΚΑΛΟΓΗΡΟΣ ΑΕ συνεχίζει να πετυχαίνει και να καινοτομεί. Με άριστη ποιότητα και εξυπηρέτηση πριν και μετά την πώληση έχει πετύχει τα ακόλουθα: 98% αύξηση του τζίρου πωλήσεων τα τελευταία 5 χρόνια, (πρώτη σε ρυθμούς ανάπτυξης στον κλάδο). 1η σε πωλήσεις στη Νότια Ιταλία και Σικελία 1η σε πωλήσεις μαύρης ελιάς.

∆ιεύθυνση: 318ο χλμ. ΕΟ Αθηνών - Θεσσαλονίκης Τηλ: 24250 22990 Φαξ: 24250 23253 e-mail: kalogirosolives@gmail.com Website: www.kalogirosolives.com

Πιο συγκεκριμένα τα προϊόντα μας περιλαμβάνουν:

E-MAIL: kalogirosolives@gmail.com www.kalogirosolives.com

COMPANY’S PRESENTATION GEORGE KATSIFAS S.A. has been active for 56 years (1962-2018) and we import, process, package and commerce fine aromatic coffee, selected spices and aromatic herbs. We function in a modern 3.500 sq.m.plant, where the processing and packaging of coffee, spices and herbs takes place in a way that the high quality of the products is ensured. The company is undoubtedly the leader in Central Greece markets and has been also an exporting company with quite a success. (GERMANY, PANAMA, HOLLAND, HUNGARY, FRANCE, SWITZERLAND, CYPRUS, SWEDEN) Because the company continuously tries to modernize and

upgrade its products and services, we have acquired the Quality Standard Certification ISO 22000:2005 thus reinforcing the company’s reliability. The company imports most of the raw materials that uses to produce its products, which means that manages to maintain low prices for a large period of time. We also emphasize on aromatic herbs of Greek production and origin, such as oregano, mountain tea and spearmint. GEORGE KATSIFAS S.A. has planned to participate in 10 international European Fairs in the next 3 years ( ANUGA, DETROP, FOODΕΧPO ATHENS, SIAL, SUMMER FANCY FOOD, IFE, INTERFOOD SOFIA etc).

THE PRODUCTS: GREEK COFFEE GROUND in packaging of 100gr, 200gr, and 500gr. (NEW PACKAGING OF GREEK COFFEE-DARK AND DECAFEINE) ALL KINDS OF SPICES AND AROMATIC HERBS in bags and pet jars for household use and in catering packaging for professional use.

gives flavour to life!

GEORGE KATSIFAS S.A. 7th km LARISA-FALANI str., 40011 LARISA, GREECE TEL: +302410941941, +302410233363 FAX: +302410942343, +302410237448 info@alfakatsifa.gr www.alfakatsifa.gr

Ο Προμηθευτικός και Καταναλωτικός Συνεταιρισμός Περιορισμένης Ευθύνης Καταναλωτών Κρήτης ιδρύθηκε το 1979, από 482 ιδρυτικά μέλη, με έδρα την πόλη των Χανίων, στην Κρήτη. Ο σκοπός του ήταν να αλλάξει την κατάσταση στην αγορά προς όφελος των καταναλωτών. Το πρώτο αυτό SYN.KA Super market λειτούργησε το 1979 στην οδό Ν. Επισκόπου και Μίνωος στην πόλη των Χανίων. Από τότε ακολούθησε μία συνεχής ανάπτυξη του Συνεταιρισμού με αποτέλεσμα να κυριαρχήσει πρωτίστως στην αγορά των Χανίων και μετέπειτα όλης της Κρήτης. Το 2014 ο Συνεταιρισμός με την εξαγορά της αλυσίδας super market Βιδάλης Α.Ε, λειτουργεί μέσω του νέου δικτύου Super Market και Cash και Carry πλέον σε 14 νέα σημεία στην Τήνο, την Πάρο, την Κάλυμνο, τη Χίο, τη Σαντορίνη, τη Σύρο, τη Μήλο και τη Νάξο. Σήμερα, τα μέλη του Συνεταιρισμού έχουν ξεπεράσει τα 5.800 και αυξάνονται συνεχώς, τα καταστήματα του SYN.KA έχουν γίνει 51, οι εργαζόμενοι στα SYN.KA είναι πάνω από 1.350, και ο ετήσιος τζίρος του Συνεταιρισμού έχει αγγίξει τα €190 εκατομμύρια. Τον Απρίλιο του 2020, ο «Προμηθευτικός και Καταναλωτικός Συνεταιρισμός Περιορισμένης Ευθύνης Καταναλωτών Κρήτης» στα πλαίσια της αναπτυξιακής στρατηγικής του, προχώρησε στην εξαγορά της «Γαλαξίας Ανώνυμη εταιρεία Αλυσίδας Καταστημάτων Δήμητρα Μάρκετς» και «Μαρκάτο Ανώνυμη Εταιρεία Αλυσίδας Καταστημάτων» στην Κέρκυρα. Τα ΣΥΝΚΑ Super Markets διευρύνουν το δίκτυο τους και στην Κέρκυρα με 19 καταστήματα και τζίρο που φθάνει τα 43 εκατομμύρια ευρώ και θα απασχολεί στο σύνολο του 1.650 εργαζομένους μέχρι το τέλος του 2020. Πρόκειται για μια στρατηγικά σημαντική νέα επένδυση, η οποία σηματοδοτεί την εξωστρέφεια του SYNKA που σε τόσο δύσκολους καιρούς επιλέγει το δρόμο της ανάπτυξης. Τα ΣΥΝΚΑ Supers Markets είναι μια επιχείρηση ανθρώπινη, προσανατολισμένη στην κοινωνία. Οι πελάτες των Καταστημάτων SYNKA έχουν την ευκαιρία να προμηθευτούν τα καλύτερα προϊόντα του τόπου μας, πάντα με γνώμονα την ποιότητα και την εξυπηρέτηση τους, σε ιδιαίτερα ανταγωνιστικές τιμές.

E d i t o r i a l Αγαπητοί φίλοι, Το καλοκαιρινό τεύχος του Κόσμου του Super-Market βρίσκεται στα χέρια σας. Το κορυφαίο ελληνικό περιοδικό του κλάδου μας, τον οποίο υπηρετεί με συνέπεια εδώ και 26 χρόνια, σας παρουσιάζει τις τελευταίες ειδήσεις του χώρου μας και σας εύχεται καλό καλοκαίρι σε όλα τα επίπεδα. Κυρίως σας ευχόμαστε υγεία και δύναμη για να ανταπεξέλθετε στις αντιξοότητες που δημιουργεί για την ελληνική επιχειρηματικότητα ένα εχθρικό προς της επιχειρήσεις περιβάλλον, που μόνο προβλήματα δημιουργεί. Με μεγάλη χαρά, σας ενημερώνουμε:

ÅÊÄÏÔÇÓ - ÉÄÉÏÊÔÇÔÇÓ

1) για την μεγάλη επιτυχία της Greek Export London, Greek Export New York και Greek Export Dubai. Περισσότερες πληροφορίες στα γραφεία της Β&Β και στο www.bbe.gr

ÅÄÑ Á: ÔÇË.: 210/8838817, FAX: 210/8236331 www.bbe.gr, b_b@otenet.gr

2) για την ετοιμασία του κορυφαίου ελληνικού περιοδικού ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΟΥΠΕΡ ΜΑΡΚΕΤ Σεπτεμβρίου (∆.Ε.Θ. 5-13/2020).

ÄÉÁÖÇÌÉÓÇ: ÂÁÓÉËÇÓ ÁÍÔÆÏÕËÇÓ, ÑÏÕËÇ ÍÉÊÏËÁÏÕ - ×ÑÕÓÉÍÇ, • Í Ï Ì É Ê ÏÓ ÓÕÌÂ ÏÕËÏÓ: ÔÓÉÂÃÉÏÕÑÁÓ ÅÕÑÕÐÉÄÇÓ

3) για την ετοιμασία του μεγάλου τεύχους Triiris SIAL 2020 του μοναδικού ελληνικού παγκόσμιου περιοδικού για την προώθηση των Ελληνικών και Κυπριακών τροφίμων & ποτών. Για μία ακόμη φορά ευχαριστούμε όλους τους παράγοντες της αγοράς για μία ακόμα επιτυχημένη έκδοσή μας. Καλό καλοκαίρι Βασίλης Αντζουλής

F DW

FoodrinkWorld

×åéñüãñáöá, öùôïãñáößåò - äéáöÜíåéåò áíÞêïõí óôçí åôáéñåßá êáé äåí åðéóôñÝöïíôáé. ÅðéôñÝðåôáé ç áíáäçìïóßåõóç ìÝñïõò Þ üëïõ ôïõ ðåñéå÷ïìÝíïõ ìüíïí êáôüðéí ãñáðôÞò Üäåéáò ôïõ åêäüôç ãéá êÜèå ðåñßðôùóç. ÏËÁ ÅÉÍÁÉ ÊÁÔÏ×ÕÑÙÌÅÍÁ.

www.foodrinkworld.gr Γίνε Μέλος της Μεγαλύτερης Ηλεκτρονικής ‘Εκθεσης Τροφίμων, Ποτών & Υπηρεσιών

Βιομηχανίες τροφίμων & ποτών

Βιοτεχνίες τροφίμων & ποτών

Σουπερ Μάρκετς

Βιομηχανίες nonfood προϊόντων

Βιολογικά προϊόντα

Συσκευασία

Αντιπροσωπείες - Διανομές

Παροχή υπηρεσιών

Εξοπλισμός

Ζαχαροπλαστεία

Εστιατόρια

Καφετέριες

Αρτοποιεία

Ξενοδοχεία

Μπαρ

Λάβετε μέρος στο πιό διάσημο ελληνικό site γιά να προωθήσετε τα προϊόντα και τις υπηρεσίες σας όχι μόνο στην ελληνική αλλά και στην παγκόσμια αγορά.

FoodrinkWorld ...äéåêäéêÞóôå ôï ìåñßäéï óáò óôçí ðáãêüóìéá áãïñÜ GREEK TASTE FORUM NEW YORK

TRIIRIS

TRIIRIS GREEK TASTE FORUM DUBAI

TRIIRIS

PRODUCTS

GREEKTASTEFORUMNEWYORK

GREEK K&C CYPRIAN

GREEKTASTEFORUMDUBAI

GREEK K&C CYPRIOT

GREEKTASTEFORUMLONDON

GREEK TASTE FORUM LONDON

GREEK K&C CYPRIOT

Λάβετε μέρος στις δράσεις μας σε Ευρώπη, Αμερική, Ασία. Ôçë.: (+30210) 8838817, 8814731 , 8837107 Fax:(+30210) 8236331, www.bbe.gr • email: b_b@otenet.gr, info@bbe.gr

OUZO BARBAYANNI SINCE 1860

www.barbayanni-ouzo.com, e-mail: info@barbayanni-ouzo.com ΕΤΑΙΡΕΙΑ 1860 ο Ευστάθιος Βαρβαγιάννης με καταγωγή από τη Νάξο και την Άνδρο φτάνει στην εύφορη γη του Πλωμαρίου Λέσβου φορτωμένος με τις εμπειρίες και την γνώση της απόσταξης από την Οδησσό της Ρωσίας. Από το μικρό λιμάνι ξεκινούσαν λογιών-λογιών καΐκια για να μεταφέρουν προϊόντα σε Ρουμανία και Ρωσία μέχρι τα βάθη της Μαύρης θάλασσας. Η καρπερή γη του νησιού με το εξαίσιο κλίμα την αξεπέραστη ποικιλία γλυκανίσου και δεκάδων ά λ λ ω ν αρωματικ ώ ν

φυτών που φυτρώνουν εκεί μαζί με το πλούσιο σε μεταλλικά άλατα νερό του Πλωμαρίου, συνδυαστήκαν με τα μυστικά του Βαρβαγιάννη και δημιούργησαν ένα μοναδικό ούζο. Η Ποτοποιία Βαρβαγιάννη μιά αμιγώς οικογενειακή εταιρεία, 100% Ελληνική που δραστηριοποιείται συνεχώς από το 1860 στο ακριτικό Πλωμάρι της Λέσβου, στο τιμόνι της οποίας σήμερα είναι η 5η & η 6η γενιά, εδώ και ενάμιση περίπου αιώνα προσφέρει στην ελληνική και διεθνή αγορά ένα παραδοσιακό, αυθεντικό Ούζο από 100% απόσταξη. To OYZO BAΡΒΑΓΙΑΝΝΗ, η εταιρεία που συνέβαλε στη καθιέρωση τους όρου «ούζο Πλωμαρίου» και «εξ αποστάξεως 100%», με περισσότερα από 158 χρόνια συνεχούς παρουσίας στην Ελληνική αγορά είναι ένα σπάνιο παράδειγμα μιας οικογενειακής επιχείρησης που για έξι συνεχόμενες γενιές προστατεύει με συνέπεια μια μοναδική παράδοση. ΑΓΟΡΑ Πιστοί φύλακες της παράδοσης πλέον των 154 χρόνων, η οικογένεια Βαρβαγιάννη βαδίζει στα ίδια πάντα βήματα που χάραξε ο Ευστάθιος Βαρβαγιάννης. Με πολλή αγάπη και μεράκι τα μέλη της οικογένειας επιλέγουν προσεκτικά αγνά, φυσικά υλικά και παρακολουθούν με ιδιαίτερη φροντίδα τη διαδικασία απόσταξης, που γίνε-

ται με τον παλιό, παραδοσιακό τρόπο. Το πάθος έξι γενεών της οικογένειας Βαρβαγιάννη για την κατάκτηση του τέλειου στην υπηρεσία της γεύσης και η τήρηση των παλαιών τεχνικών απόσταξης έχουν σαν αποτέλεσμα το όνομα του οίκου Βαρβαγιάννη να ταυτίζεται παγκοσμίως με το όνομα του πιο εκλεκτού ελληνικού ποτού, του ούζου. Χάρη στην καλά κρυμμένη οικογενειακή συνταγή, που συνεχίζει να δίνει έξι γενιές αργότερα, το νόημα της ποιότητας και της γεύσης στο Ούζο Βαρβαγιάννη. Το αποτέλεσμα αυτής της παραδοσιακής μεθόδου απόσταξης είναι ένα απόσταγμα 100% που προσδίδει και τη μοναδικότητα στο Ούζο Βαρβαγιάννη (η νομοθεσία απαιτεί μόλις 20% απόσταγμα). Το ούζο Βαρβαγιάννη ανήκει στην ανώτερη κατηγορία καθόσον προέρχεται από απόσταγμα 100% και τυγχάνει επίσης προστατευόμενης ονομασίας γεωγραφικής ένδειξης καθώς αποστάζεται και εμφιαλώνεται στην περιοχή του Δήμου Πλωμαρίου. ΚΥΡΙΑ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΑ Σήμερα η οικογενειακή επιχείρηση Βαρβαγιάννη συνεχίζει την παράδοση στο ποιοτικό ούζο εφαρμόζοντας συστήματα όπως ISO 9001:2015 & ISO 22000:2015 (με πιστοποίηση από την EUROCERT AE) για την ασφάλεια των ποτών και το σύστημα ΝΑΙΑΣ του Πανεπιστημίου Αιγαίου που αφορά τις υπεύθυνες επιχειρήσεις και ατενίζει με αισιοδοξία το μέλλον ακολουθώντας με πίστη το δρόμο που χάραξαν οι προηγούμενες γενιές εδώ και 159 χρόνια πριν. Η εφαρμογή των ανωτέρω συστημάτων ISO 9001:2015 & ISO 22000:2005 έδωσε νέα δυναμική στην λειτουργία της εταιρείας καθώς επίσης διευκόλυνε και

The friends preserve the tradition and the tradition calls for ... Ouzo Barbayanni. OUZO BARBAYANNI! We like it for its tasty secret that is hidden in its bottle! We like it for its great history! We like it for its unique taste! OUZO BARBAYANNI! The tradition calls for it! The friends call for it!

SINCE 1860

BARBAYANNI OUZO, PLOMARI www.barbayanni-ouzo.com, e-mail: info@barbayanni-ouzo.com

διεύρυνε τις πωλήσεις στο εσωτερικό ,ιδιαίτερα δε στο εξωτερικό με αύξηση 20% σε σχέση με τα προηγούμενα έτη. Ενδεικτικά οι κυριότεροι σταθμοί: 1860, η επίσημη χρονία ίδρυσης και αφετηρίας της οικογένειας, με την ταυτόχρονη παραγωγή του ούζου Μπλέ 46% vol, το οποίο καθιερώθηκε ως το κλασσικό Βαρβαγιάννη. 1960 η παραγωγή του ούζου Εύζων στους 47% vol. με έντονο άρωμα γλυκανίσου. 1965 η παραγωγή του ούζου Αφροδίτη στους 48% vol, η κορωνίδα των αποσταγμάτων. 1980, μεταφορά και εκσυγχρονισμός των εγκαταστάσεων στην ανατολική είσοδο του Πλωμαρίου, στη τοποθεσία Σχοίνος. 1996 ,διημιουργειται το μουσείο ούζου Βαρβαγιάννη, ως φόρος τιμής στις προηγούμενες 4 γενεές και προσφορά στους λάτερεις του ούζου. 1997 η παραγωγή του απαλού ούζου πράσινου στους 42% vol, 2000 εισέρχεται και επίσημα στην εταιρεία η 6η γενεά. 2004 η παραγωγή του ούζου Συλλεκτικό

2007 εκδίδεται το βιβλίο του ούζου και ούζου Βαρβαγιάννη ''Απόσταγμα ζωής''. 2010 εορτασμός των 150 χρόνων της οικογένειας Βαρβαγιάννη για την συνεχή της παρουσία στο χώρο. 2016 επιλογή της εταιρειάς ως SUPERBRAND 2017, βράβευση της εταιρείας ως μια απο τις αρχαιότερες οικογενειακές επιχειρήσεις της Ευρώπης. 2018 βραβείοεπιχειριματικής αριστείας στα Diamonds of Greek Economy. 2019 επανεκλογή της εταιρείας ως SUPERBRAND. 2020, εορτασμός των 160 χρόνων της οικογένειας Βαρβαγιάννη για την συνεχή της παρουσία στο χώρο του ούζου. ΑΞΙΕΣ- ΟΡΑΜΑ Η αποσταγματοποιία ΒΑΡΒΑΓΙΑΝΝΗ συνεχίζει-στο Ακριτικό Πλωμάρι της Λέσβου να προσφέρει στους λάτρεις του ποιοτικού ούζου ένα μοναδικό απόσταγμα 100%, διατηρώντας με ευλάβεια τις διαχρονικές αρχές του ιδρυτή της,σεβασμό στην παράδοση, προσήλωση στην ποιότητα, αγάπη για

τον άνθρωπο και το περιβάλλον, καθιστώντας το Ούζο Βαρβαγιάννη σημείο αναφοράς. Η 6η γενία συνεχίζει με ένα και μόνο στοχο την προσφορά άριστης ποιότητας ούζου στους λάτρεις του. ΜΟΥΣΕΙΟ ΒΑΡΒΑΓΙΑΝΝΗ Το 1956 ιδρύθηκε το πρώτο θεματικό Μουσείο Ουζου παγκοσμίως Πλάι στα αποστακτήρια Βαρβαγιάννη όπου ξεκουράζονται οι πρώτοι αποστακτήρες της Οικογένειας Βαρβαγιάννη. Στο μουσείο θα βρείτε το πρώτο καζάνι που κατασκευάστηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1858 , στο οποίο δοκιμάστηκαν μυστικά αιώνων της οικογένειας καθώς και τα πρώτα εργαλεία για την εμφιάλωση των πρώτων μπουκαλιών. Στο μουσείο της οικογένειας το οποίο αποτελλεί πόλο έλξης χιλιάδων επισκεπτών, γίνονται επισκέψεις σχολείων στα πλαισια περιβαντολλογικής εκπαιδευσης, αλλα και τουριστών καθώς και οπτικοακουστικές περιηγήσεις στα αγγλικά και στα ελληνικά.

ΤΑΡΑΞΑΚΟ

Από τα καλύτερα χολαγωγά φυτά, είναι εξαιρετικό διουρητικό, πολύ καλό τονωτικό, χωνευτικό και αποτοξινωτικό. Πλούσιο σε βιταμίνη Α, C, D σίδηρο, κάλιο, μαγνήσιο, ασβέστιο. Το ταραξάκο διεγείρει τις εκκρίσεις της χολής. Ρυθμίζει την όρεξη, συμβάλλει στην εύρυθμη λειτουργία του ήπατος και έχει καταπραϋντική δράση.

ΕΥΡΙΠΟΣ ΤΕΡΜΑ ΝΑΥΠΛΙΟΥ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΑΤΤΙΚΗΣ, Τ. Κ. 14452 Τ. 210 2826296 S. www.evriposherbs.gr

ΒΑΛΕΡΙΑΝΑ

Βότανο με αγχολυτικές και αντισπασμωδικές ιδιότητες που καταπραΰνει το νευρικό σύστημα. Βοηθά στην αρθρίτιδα, νευραλγία, κολίτιδα, υπέρταση, κολικό εντέρου, ρευματικούς πόνους, δυσμηνόρροια, κράμπες, ημικρανία, αϋπνία, πονόδοντο και νευρικό άσθμα.

ΙΒΙΣΚΟΣ

Συμβάλλει στην καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος και στο μεταβολισμό. Ενδείκνυται για υπέρβαρους με πρόβλημα δυσκοιλιότητας. Δρα ως αγγειοδιασταλτικό, βοηθά στις καρδιαγγειακές παθήσεις, στον έλεγχο της χοληστερόλης και στη θεραπεία της υψηλής πίεσης.

ΣΙΛΥΒΟ (ΓΑΪΔΟΥΡΑΓΚΑΘΟ)

Χρησιμοποιείται στην καταπολέμηση της ιογενούς ηπατίτιδας Διεγείρει την έκκριση της χοληδόχου κύστης και βοηθά στην ηπατική ανεπάρκεια. Φυσικό αιμοστατικό για αιμορραγίες της μύτης και στην έμμηνο ρύση με μεγάλη ροή αίματος.

Λουΐζα:

Φαρμακευτικό και αρωματικό βότανο. Βοηθά στο αδυνάτισμα, στη δυσπεψία, στις νευραλγίες και στους κολικούς στομάχου και εντέρων. Είναι τονωτικό, καταπραϋντικό, αντιπυρετικό, διουρητικό και βοηθάει στην καταπολέμηση της κυτταρίτιδας.

Χαμομήλι: Μελισσόχορτο:

Έχει απίστευτες θεραπευτικές ιδιότητες. Ενδείκνυται στο απλό κρύωμα, την κατάθλιψη, τη δυσπεψία, τον πυρετό, τους κολικούς, τη γρίπη, την αϋπνία, τις ημικρανίες, τη νευραλγία, τη νευρασθένεια. Έχει θεαματικά αποτελέσματα στην αντιμετώπιση του στρες, «ανεβάζει» τη διάθεση και είναι ήπιο αντικαταθλιπτικό.

Τσουκνίδα:

Το φαρμακευτικό σκεύασμα αποτελείται από τα αποξηραμένα φύλλα, τα άνθη και τις ρίζες της τσουκνίδας. Έχει στυπτικές,και τονωτικές ιδιότητες, ελέγχει τις αιμορραγίες, αποτοξινώνει τον οργανισμό.

Aρωματικό φυτό, πολύ συνηθισμένο στην Ελλάδα και παρά την ταπεινή του εμφάνιση είναι «γίγαντας» σε ιδιότητες. Έχει αντιβακτηριδιακές και αντιφλεγμονώδεις δράσεις και είναι χαλαρωτικό. Καταπολεμά τους ιούς και βοηθάει στην αντιμετώπιση του έλκους. Είναι αντισπασμωδικό, απολυμαντικό, τονωτικό, χωνευτικό και συνίσταται για στομαχικές διαταραχές. Δρα κατά του κρυολογήματος και των κολικών.

Φασκόμηλο:

Συναντάμε πάνω από 23 είδη. Είναι τονωτικό και καταπραϋντικό για στομάχι και λαιμό. Βοηθά στην καταπολέμηση ακμής, κρυολογήματος, καψιμάτων, τραυμάτων, πονοκέφαλου και της ημικρανίας. Τα φύλλα του έχουν αντισηπτικές, αποχρεμπτικές και σπασμολυτικές ιδιότητες.

ΕΥΡΙΠΟΣ

Βαλεριάνα, Ιβίσκος, Σίλυβο ή Ταραξάκο; H ΕΥΡΙΠΟΣ γνωρίζοντας τις ευεργετικές ιδιότητες των αρωματικών φυτών που είναι αναρίθμητες και ευρέως γνωστές, δημιούργησε μια νέα σειρά «ιδιαίτερων» αρωματικών φυτών σε συσκευασία φίλτρου για ευκολότερη χρήση, για να βοηθήσουμε τον οργανισμό μας για καλύτερη φυσική και πνευματική κατάσταση.

ΤΕΡΜΑ ΝΑΥΠΛΙΟΥ, ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΑΤΤΙΚΗΣ, Τ. Κ. 14452 , Τ. 210 2826296, S. www.evriposherbs.gr

www.hkfarms.gr hkfarmsgr@gmail.com

ÄÐÄ} }È ôÑÒ Ï ÏÉÈ È ô Ò ÊÆÒÄ ÉÄô ôÆË ÏÐÉÄôÄ}ÐÏÑÉÊ Îô ÐÏ ÏÎÑ Îô ÐéóôïðïéçìÝíåò ÕäñïðïíéêÝò ÊáëëéÝñãεéåò ¢ñéóôçò Ðïéüôçôáò

ΐ±ΛºΘΓΎ Ύ±ΗΘΎ ΐµΎ±º±ΐ·

ΔΗΓΖºΖΓΔΒ ·ΚΖΐΙΎΓΘΓ·ΙΓΔΒ ΐ¶ΓΛΐΓΘΒ·Β

¶ΎΘΎ±º±Β ΙΚ¶Η¶ΗΓΒ·Β

ΐΕ¶ΗΘΓΗ Ύ±ΘΗΙΓΔºΖ ¶ΘΗΜΗΖΙºΖ +306944772878, +302735029034 www.hkfarms.gr hkfarmsgr@gmail.com

(31)78-' MARK)T7 )<43RTS

s.gr

https://www.facebook.com/HKFARMS.GR/

PRODUC8-32 PACKA+-2+

86%(-2+ 3* AGRICULTURAL PRODUCTS +306944772878, +302735029034 www.hkfarms.gr hkfarmsgr@gmail.com SOCI%0 AGRICUL896%0 '334)6A8-:)

https://www.facebook.com/lakonizein.gr/

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΠΙΡΑ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34 ΧΥΜΟΙ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .40 ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43 ΙΟΒΕ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50 Vegan & Vegetarian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77 5 Ιουνίου – Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83 COVID-19 και καταναλωτικές συνήθειες . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .89 Η κρίση του κορωνο)ού αλλάζει τις online αγοραστικές συνήθειες των καταναλωτών . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .93 ΕΙΔΗΣΕΙΣ - ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .97

F DW

FoodrinkWorld

www.foodrinkworld.gr Γίνε Μέλος της Μεγαλύτερης Ηλεκτρονικής ‘Εκθεσης Τροφίμων, Ποτών & Υπηρεσιών

Βιομηχανίες τροφίμων & ποτών

Βιοτεχνίες τροφίμων & ποτών

Σουπερ Μάρκετς

Βιομηχανίες nonfood προϊόντων

Βιολογικά προϊόντα

Συσκευασία

Αντιπροσωπείες - Διανομές

Παροχή υπηρεσιών

Εξοπλισμός

Ζαχαροπλαστεία

Εστιατόρια

Καφετέριες

Αρτοποιεία

Ξενοδοχεία

Μπαρ

FoodrinkWorld ...äéåêäéêÞóôå ôï ìåñßäéï óáò óôçí ðáãêüóìéá áãïñÜ GREEK TASTE FORUM NEW YORK

TRIIRIS

TRIIRIS GREEK TASTE FORUM DUBAI

TRIIRIS

PRODUCTS

GREEKTASTEFORUMNEWYORK

GREEK K&CYPRIAN C

GREEKTASTEFORUMDUBAI

GREEK K&C CYPRIOT

GREEKTASTEFORUMLONDON

GREEK TASTE FORUM LONDON

GREEK K&C CYPRIOT

ΠερΙΟΔιΚά

CrEAtiVE

ΕκτΥΠΩΣεις

ΟFFSeT

ΚαΤάΛΟγοι

ΨηφΙΑΚές ΕκτΥΠΩΣεις

Λ. Ελευθερίας 29 & Γιάνναρου 19, 17455 ‘Αλιμος Χζφϙζ ΰ Χ Ωκωχ Τ: 210 7251600 | E: grafima@otenet.gr 7 Φ ( JUDƬPD#RWHQHW JU

print your dreams

www www JUDƬPDSULQW JU

όΚ

Καλ

ο λ α

ι ρ ί κα

ΤΑΤΟÚΟΥ 73 (1ος όροφος) & Χ. Τρικούπη, 14564 Κηφισσιά Τ. 2105778651 | www.aaspida.net • aspida1@otenet.gr

Στρατάρχου Παπάγου 166-168, 13451 Καματερό, Τηλ.: 210 2824 787 / Fax: 210 2816237, www.karna.gr / e-mail: karnahellas@gmail.com

Ìðßñá

ÁöéÝñùìá óôçí Ìðßñá Ç Éóôïñßá ôçò Ìðßñáò Ç ìðßñá âáöôßóôçêå áðü ôïõò Ñùìáßïõò, êáèþò ôï üíïìÜ ôçò Ý÷åé ôéò ñßæåò ôïõ óôï ëáôéíéêü “Bibere”, ðïõ óçìáßíåé ðßíù. Ùóôüóï õðÜñ÷ïõí åõñÞìáôá ðïõ ÷ñïíïëïãïýíôáé ðñéí áðü 6000 ÷ñüíéá êáé áíáöÝñïíôáé óôçí ôõ÷áßá áíáêÜëõøç ôçò æýìùóçò áðü ôïõò ÓïõìÝñéïõò. Ðéèáíüôáôá Ýíá êïììÜôé øùìéïý ðïõ âñÜ÷çêå êáé îå÷Üóôçêå, Üñ÷éóå íá æõìþíåôáé ìå ôç âïÞèåéá æõìþí ôïõ áÝñá êáé ôåëéêÜ ðáñÜ÷èçêå ìéá áëêïïëïý÷ïò ðïýëðá. Ïé ÓïõìÝñéïé Þôáí ï ðñþôïò ðïëéôéóìüò ðïõ ðáñÞãáãå ìðßñá ãéá íá ôçí ðñïóöÝñïõí óôïõò èåïýò ôïõò.

αραγωγή μ ίρας ανα τύχθηκε εραιτέρω α ό τους Βαβυλώνιους και συνεχίστηκε α ό τους Αιγύ τιους. Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο οι Αιγύ τιοι αρήγαγαν μ ίρα και ρόσεθεταν χουρμάδες για να βελτιώσουν τη γεύση της. Στην αρχαία Ελλάδα, αραγόταν μ ίρα η ο οία αναφέρεται στον Όμηρο, ως «κρίθινος οίνος». Η μ ίρα άρχισε να τελειο οιείται στα χρόνια του Μεσαίωνα. Εκείνη την ερίοδο, θα βοηθήσει την ανθρω ότητα να εριορίσει την ανώλη καθώς λόγω του αλκοόλ, δεν μ ορούσε να μολυνθεί ό ως το νερό. Στο τέλος της 1ης χιλιετίας, άρχισε η αραγωγή της μ ίρας στα μοναστήρια. Οι μοναχοί αναζητούσαν ένα θρε τικό και νόστιμο οτό να

συνοδεύουν τα γεύματά τους και γρήγορα κατάφεραν να αράγουν μ ίρα υψηλής οιότητας. Το οτό των μοναχών έγινε ολύ δημοφιλές και άρχισε η διάθεση της μ ίρας και σε άλλες εριοχές. Το 1516 καθιερώνεται α ό το Δούκα της Βαυαρίας ο «νόμος ερι καθαρότητας της μ ίρας» ου ορίζει τις ροδιαγραφές ου ρέ ει να έχει η γερμανική μ ίρα, θέτοντας έτσι το ρώτο ρότυ ο αραγωγής.

Love Secrets? Μπίρα… ένα 100% φυσικό προϊόν! Οι ρώτες ύλες α ό τις ο οίες αρασκευάζεται η μ ίρα είναι η βύνη

κριθαριού, η μαγιά, ο λυκίσκος και το νερό. Α ό το συνδυασμό των 4 αυτών φυσικών συστατικών αράγο-νται ερισσότεροι α ό 40.000 μ ίρες σε όλο τον κόσμο. Υ άρχουν, όμως, και ερι τώσεις ό ου η βύνη μ ορεί να ροέρχεται α ό σιτάρι, σίκαλη, ρύζι ή κά οιο άλλο δημητριακό, ανάλογα με τη χώρα ροέλευσης και την έμ νευση του αραγωγού. Κάθε μ ίρα, ανάλογα με την κατηγορία στην ο οία ανήκει, έχει το δικό της τρό ο αρασκευής. Συχνά οι μ ίρες αρωματίζονται με κά οιο μ αχαρικό ( .χ. κύμινο ή κόλιανδρο). Τα βασικά στάδια αραγωγής της μ ίρας είναι τρία: η βυνο οίηση, η ζυθο οίηση και η ζύμωση.

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET / ΙΟΥΛΙΟΣ 2020

Ìðßñá

Είδη Μπίρας Κάθε μ ίρα, ανάλογα με τον τύ ο της βύνης ου χρησιμο οιείται, α οκτά το δικό της χρώμα. Οι ξανθές μ ίρες (lager), ροέρχονται α ό βύνες κριθαριού με ανοιχτό χρώμα. Οι μελαχρινές ή μαύρες μ ίρες (dark lager, ale, stout), α οκτούν το σκούρο χρώμα τους α ό τις βύνες κριθαριού με σκούρο χρώμα, το ο οίο οφείλεται στις υψηλές θερμοκρασίες ου εφαρμόζονται κατά την φρύξη (καβούρδισμα) στη βυνο οίηση. Σ΄ αυτό το στάδιο αράγονται και ολλές αρωματικές ενώσεις, ου συμβάλλουν στο άρωμα και τη γεύση της μ ίρας. Οι άσ ρες μ ίρες (Weiss), ροέλευσης Βελγίου, ζυθο οιούνται με βύνη ου είναι μίγμα 50% βύνης σιταριού και 50% βύνης κριθαριού και είναι ιο χλωμές. Οι κόκκινες μ ίρες (red ale), α οκτούν το χρώμα τους α ό ένα τύ ο βύνης ου είναι μίγμα ξανθιάς και μαύρης βύνης.

Η τελετουργία του σερβιρίσματος… Εκτός α ό το είδος του οτηριού και τη

σωστή θερμοκρασία, σημαντικό ρόλο για την α όλαυση μιας μ ίρας αίζει και το σωστό σερβίρισμα. Χρησιμο οιούμε καθαρό οτήρι με το λογότυ ο του ροϊόντος, για διαυγή μ ίρα, χωρίς εσωτερικές φυσαλίδες, σωστή γεύση και διατήρηση αφρού. Μ ορεί να είναι σε θερμοκρασία εριβάλλοντος ή αγωμένο (στην ερί τωση αυτή θα ρέ ει να είναι στεγνό).

… μπίρας από φιάλη Η φιάλη και το οτήρι ρέ ει να κρατούνται υ ό γωνία 45 μοιρών και ο λαιμός της φιάλης να ακουμ άει στα χείλη του οτηριού. Γεμίζοντας το οτήρι αργά, σχηματίζεται ένα στενό στρογγυλό δαχτυλίδι αφρού στο άνω μέρος του και αφήνοντάς το να σταθεί, ο αφρός «ανεβαίνει» ε άνω. Για ερισσότερο αφρό ακολουθείται η ίδια τακτική, αλλά με γρηγορότερο άδειασμα του εριεχόμενου της φιάλης μέσα στο οτήρι.

… μπίρας με επαναζύμωση στη φιάλη Γεμίζουμε το οτήρι αργά, μέχρι τη μέση.

Κουνάμε τη φιάλη κυκλικά δεξιά ήαριστερά, ώστε να ανακατευτεί η μαγιά ου έχει κατακαθίσει. Αδειάζουμε γρήγορα το εριεχόμενο της φιάλης στο οτήρι, ώστε να σχηματιστεί ο α αραίτητος αφρός. Σερβίρουμε κρατώντας το οτήρι α ό το κάτω μέρος, ιδανικά άνω στο αντίστοιχο σουβέρ, με το λογότυ ο ρος την λευρά εκείνου ου σερβίρουμε.

… βαρελίσιας μπίρας Παίρνουμε ένα καθαρό οτήρι και το ξε λένουμε με δροσερό νερό. Γεμίζουμε το οτήρι κρατώντας το κάτω α ό την κάνουλα σε γωνία 45 μοιρών. Φροντίζουμε να έφτει η μ ίρα στα τοιχώματα και όχι κατευθείαν στον άτο του οτηριού. Ισιώνουμε το οτήρι μόλις η μ ίρα λησιάσει στο χείλος. Αφήνουμε το οτήρι δί λα α ό την κάνουλα και κόβουμε τον λεονάζοντα αφρό με ένα υγρό κόφτη. Αφήνουμε την μ ίρα να κάτσει και ελέγχουμε ότι έχει δυο δάχτυλα αφρού. Τέλος σερβίρουμε την μ ίρα άνω σε ένα σουβέρ με το λογότυ ο του οτηριού να κοιτάζει ρος τον ελάτη.

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET / ΙΟΥΛΙΟΣ 2020

¯® ®° § °¥² ²¥®± ´ÏÄÖÌÀ Ì¬ ÑÖÉÇ ¢t ½ÏÈÍ ÌÀÂÖÊÑÈÊÎÌ °Ï ÏÍÅ¼tÓÌ

¢¦ ²¥®± ²¥®± ÕÏ½ÌÈÀ ÕÏ½ÌÈÀ ÊÀÈÌÍÑ ÊÀÈÌÍÑÍt¼À ÑÍt¼ÀÔ Ô ºÏÄÖÌÀÔ ºÏÄÖÌÀÔ ÊÀÈ ÊÀÈ ÀÌ¬ ÑÖÉÇÔ ÀÌ¬ ÑÖÉÇÔ ÑÇÔ ÑÇÔ §ÀÐÑ¼Õ §ÀÐÑ¼ÕÀÔ ÀÔ ÐÄ ÍÖÐÈÀÐ ÐÑÈÊ¬ ÏÍØ½ÌÑÀ ÆÈÈÀ À ÀÈÑÇÑÈÊÍ¿Ô ÊÀ ÀÑÀÌÀËÓÑºÔ ¤ ÈÐÑÍÏ¼À ÑÇÔ Ätt ÍÏÈÊ»Ô ÄÑÀÈÏÄ¼ÀÔ ¢¦ ²¥®± ÀÏ ÏÕ¼×Ä ×ÄÈ À ½ ÑÍ ÂÆÓ ¿ ¼ ÐÌ ¦¿ÏÐÇÔÌ ¿Î¿¿ÅÒÅ¼Ó ¡Õ«ÅÅÃÊÌÓ ¦ÃËÂÒË»Â ¦¿ÏÐÇÔÌÔÍÎÇ ¿¿ÐÎÇÉ« ±»ÌÕ Ã»ÔÃ ÐÆË ¹t ËÃÕÏÆ Ë¿ ÂÆtÇÌÕÎ Î¾ÏÐ¿ÊÊÌ ÐÆÓ ¦¿ÏÐ»Ô¿Ó ÌÕ ¿Î«ÅÃÐ¿Ç t¼ ÅºÏÃÇ ¿ ¼ ÐÌË ÉÎ ËÌ ÏÐÌ Ë¼ÐÇÌ Ðttºt¿ ÐÌÕ ËÆÏÇÌ¾ ÐÌ tÌË¿ÂÇÉ¼ ÉÌtt«ÐÇ ÅÆÓ ÏÐÌË Ê¿ËºÐÆ t¿Ó ÐÆË ÎÍÐÆ ÐÏ»ÔÊ¿ ¦¿ÏÐ»Ô¿Ó ¼ Ð¼ÐÃ Æ ÐÏ»ÔÊ¿ ¹É¿ËÃ ¹Ë¿ ÌÊ¾ tÃÅ«ÊÌ Ð¿È»ÂÇ ÏÐÌË ÔÎ¼ËËÌ É¿Ç ÌÊÊ¹Ó ÅÃËÇ¹Ó ¿ ¼Ê¿ÕÏ¿Ë ÐÆ ÔÒËÃÕÐÇÉº ÂÎ«ÏÆ ÐÆÓ É¿ÇÇ ÐÌ ÊÌ¾ÏÇÌ «ÎÒt« ÐÆÓ ÃÅÅÌË¼Ó ÐÌÕ ¡tt¿ËÌÕºÊ ¦ÃËÂÒËË»ÂÆÓ Ã»Ë¿Ç Ì ÂÆtÇÌÕÎÅ¼Ó ÐÆÓ ¼Â¿Ó ¦¿ÏÐ»Ô¿Ó É¿Ç ÐÌÕ ËÑÎ Î¿ÉÌ¾ÔÌÕ ËÃ ÎÌ¾ ¦¿ÏÐ»Ô¿Ó ÏÐÆË ¡ÊÊ«Â¿ ¦Ã Ð¿ Ë¹¿ ¿ÕÐ« Î ÎÒÐÌ ÌÎÇ¿É« É¿Ç É¿ÇËÌÐ¼t¿ ÎÌ×¼ËÐ¿ ¿ÈÇÌ Ì»ÆÏÃ ÐÆ ¦¿Ï ÏÐ»Ô¿ tÃ ÐÆË ÇÂÇ¿»ÐÃÎÆ ÐÃÔËÌÅËÒÏ»¿ ÐÆÓ ÌtÌÅÃËÌ Ì»ÆÏÆÓ ÐÌÕÕ ¦¿ÏÐÇÔ¹Ê¿Ç ÌÕ ÏÐÌ ËÃÎ¼ ¯Ì ¯Ì .¿ÏÐÇÔ¹Ê¿ÇÌ ¿Î«ÅÃÐ¿Ç tÃ ¿ ¼ÏÐ¿ÈÆ ¿ ¼ ÐÌË ÉÎ¾ÏÐ¿ÊÊÌ ÐÆÓ ¦¿ÏÐ»Ô¿Ó ÉÇÊ« ÉÎ¾ÏÐ¿¿ÊÊÌÇ Â»ËÌÕË t¼ËÌ ÉÇÊ« ÌÊ¾ÐÇtÌ Ê«ÂÇ ÌÕ ÉÎ¾ÀÃÇ t¹Ï¿ ÐÌÕ ¼ÊÆ ÐÆ Â¾Ë¿tÆ ÐÆÓ ¿ËÐÇÀ¿ÉÐÆÎÇÂÇ¿ÉºÓ ¿ËÐÇtÇÉÎÌÀÇ¿ÉººÓ ¿ËÐÇÄÊÃÅ tÌËÍÂÌÕÓ É¿Ç ¿ËÐÇÌÈÃÇÂÒÐÇÉºÓ ÂÎ«ÏÆÓ ÐÆÓ ¦¿ÏÐ»Ô¿Ó ¦ £ ÌtÌÅÃËÌ Ì»ÆÏÆ ÐÌÕ ¦¿ÏÐÇÔ¹Ê¿ÇÌÕ Ã»Ë¿Ç ¿ ÌÐÐ¹ÊÃÏt¿ ÌÊ ÊÍË ÂÌÉÇtÍË É¿Ç t¿ÉÎ«Ó ÃÎÅ¿Ï»¿Ó ¿ ¼ ÃÇÂÇÉÌ¾Ó Ã ÇÏÐº tÌËÃÓ £ ¦¿ÏÐ»Ô¿ t¹ÔÎÇ ÐÍÎ¿ ºÐ¿Ë ÅËÒÏÐº ÏÐÆÆ Ö¿Ô¿ÎÌ Ê¿ ÏÐÇÉº É¿Ç ÐÆË ¿ÎÐÌ ÌÇ×¿ ÒÓ «ÎÒt¿ ÏÐ¿ ÎÌ×¼ËËÐ¿ Ö¾tÆÓ £ É¿ÇËÌÐÌt»¿ ¼tÒÓ ÐÆÓ ÔÎºÏÆÓ ÐÆÓ ÏÐ¿ ÕÅÎ« ÎÌ×¼ËÐ¿ ¼Â¿ ¦¿ÏÐ»Ô¿Ó É¿Ç ËÑÎ¿ÉÌ¾ÔÌ ¬ÃÎ¼ ¦¿ÏÐ»Ô¿Ó ¿Ë¿¿ÂÃÇÉË¾ÃÇ ÐÆË Î¿Åt¿ÐÇÉº ¿È»¿ ÐÆÓ É¿Ç ¼ÊÃÓ ÐÇÓ ÔÒËÃÕÐÇÉ¹Ó É¿¿Ç ÃÕÃÎÅÃÐÇÉ¹Ó ÇÂÇ¼ÐÆÐ¹Ó ÐÆÓ £ ÃÐ¿ÇÎÃ»¿ ¡¥ ±¤° Ê¿tÀ«ËÌËÐÐ¿Ó Õ ¼ÁÆ ÐÆ

ÏÐÎÌÄº ÐÒË É¿Ð¿Ë¿ÊÒÐÍË ÇÂÇ¿»ÐÃÎ¿ Ð¿ ÐÃÊÃÕÐ¿»¿ ÔÎ¼ËÇ¿ ÎÌÓ ÐÆ ÄÕÏÇÉº ÕÅÇÃÇËº É¿Ç ÃÎÇÏÏ¼ÐÃÎÌ ÌÇÌÐÇÉº ÂÇ¿ÐÎÌ Äº ÂÆtÇÌ¾ÎÅÅÆÏÃ ¿ÕÐ« Ð¿ ¿ÈÇ¼ ÇÏÐ¿ ÇÏÐÐÌ ÌÇÆt¹Ë¿ É¿Ç ¿ÏÄ¿Êº ÎÌ× Ì×¼ËÐ¿ ¼ É¿ÐÌÔÕÎÒt¹Ë¿ ÏÐÌË ÌÎÅ¿¿ËÇÏt¼ ÀÇÌtÆÔ¿ ËÇÉºÓ ÇÂÇÌÉÐÆÏ»¿Ó tÃ ÏÃÀ¿Ït¼ ÏÐÌË «ËÑÎÒ Ì É¿Ç ÏÐÌ ÄÕ (JOHFS ¦¿ÏÐ»Ô¿Ó ÏÇÉ¼ ÃÎÇÀ«ÊÊÌË ¦Ã ÐÇÓ Ë¹ÃÓ ÅÃ¾ÏÃÇÓ ¼Â¿ ( ¼Â¿ Ãt¼ËÇ ¦¿ÏÐ»Ô¿Ó ¼Â¿ ¦¹ËÐ¿ ¦¿ÏÐ»ÔÔ¿Ó É¿Ç Î«ÏÇËÌ ¯Ï«Ç ¦¿ÏÐ»Ô¿Ó Ã ÇÂÇÍÉÃÇ Ë¿ ÇÉ¿ËÌ ÌÇºÏÃÇ É«ÑÃ ÅÃÕÏÐÇÉº Ã Ç ¯Ï ÑÕt»¿ tÃ ÅËÍtÌË¿ «ËÐÌÐÃ ÐÆË ÉÕÎ»¿ÎÔÆÆ ÏÕtÀÌÊº ÐÆÓ ¦¿ÏÐ»Ô¿Ó Ð¼ÔÌÓ ÐÆÓ ÃÐ¿ÇÎÃ»¿Ó ¡¥ ±¤° Ã»Ë¿Ç Ã Ë¿ ¿ËÌ»ÈÃÇ Ë¹ÌÕÓ ÂÎ¼tÌÕÓ É¿Ç Ë¹ÃÓ ¿ÅÌÎ¹Ó tÃÅ¿ÊÍËÌËËÐ¿Ó ÐÌ tÃÎ»ÂÇÌ ¿ÅÌÎ«Ó ÌÕ É¿Ð¹ÔÃÇ ÏÃ ¡ÊÊ«Â¿ É¿Ç ¡ÈÒÐÃÎÇÉÉ¼ tÃ Ð¿ ÕÁÆÊ« ÌÇÌÐÇÉ« ÎÌ×¼ËÐ¿ ÐÆÓ ÌÕ ÃÅÅÕÍËÐ¿Ç ÐÆÆË Ã ÇÐÕÔ»¿ ÐÆÓ tÃÅ«ÊÆÓ ÎÌÏ «ÑÃÇ¿Ó ÐÒË ÂÆtÇÌÕÎÅÍË ÐÌÕÓ ¦Ã ÌÂÆÅ¼ ÐÆË »ÏÐÆ É¿Ç ÐÆË Å« Æ t¿Ó ÏÐ¿ ÎÌ×¼ËÐ¿ ¼Â¿¿Ó ¦¿ÏÐ»Ô¿Ó É¿Ç ËÑÎ¿ÉÌ¾ÔÌ ¬ÃÎ¼ ¦¿ÏÐ»Ô¿Ó É¿Ç tÃ À¿Ñ¾¾ ÏÃÀ¿Ït¼ ÏÐÇÓ ÏÐ¿ÑÃÎ¹Ó È»ÃÓ ÐÆÓ ¡ÕÑ¾ËÆÓ ÐÆÓ ÉÃÎ¿Ç¼ÐÆÆÐ¿Ó ÐÌÕ ¡ ¿Å ÅÃÊt¿ÐÇÏtÌ¾ ÐÆÓ ÈÇÌ ÇÏÐ»¿Ó É¿Ç ÐÆÓ ÌÇ¼ÐÆÐÐ¿Ó ¼ÊÌÇ ÃtÃ»Ó Æ ³tÁÕÔÆ t«Â¿ ÐÆÓ ÃÐ¿ÇÎÃ»¿Ó ¡¥ ±¤° Â»ËÌ ÌÕtÃ É¿ÑÆtÃÎÇË« ¹Ë¿Ë ÌÊÕt¹ÐÒ Ì ¿ÅÍË¿ ÅÇ¿ ÐÆË É¿ÑÇ¹ÎÒÏÆ ÐÒË ÎÌ×¼ËÐÒË t¿Ó ÏÐÆ ÏÕËÃ»ÂÆÏÆ ÐÌÕ É¿Ð¿Ë¿ÊÒÐº É¿Ç ÐÆËË ¿ ¼ÉÐÆÏÆ ÐÆÓ Ãt ÇÏÐÌÏ¾ËÆÓ ÐÌÕ ¼ÐÇ Æ ¼Â¿ ¦¿ÏÐ»Ô¿Ó É¿Ç ÐÌ ËÑÎ¿ÉÌ¾ ÔÌ ¬ÃÎ¼ ¦¿ÏÐ»Ô¿Ó ¿ ÌÐÃÊÌ¾Ë ÐÌË tÌË¿ÂÇÉÉ¼ ÂÕË¿Ð¼ ÏÕË Ì¾ É¿Ç °Å ÂÕ¿Ït¼ ÐÌÕ ÎÍÐÌÕ §ÕÏÇÉÌ¾ ÕÏÇ¿ÏÐÇÉÌ °ÅÇÃÇËÌ¾ Ë¿ÁÕÉÐÇÉÌ¾

ΧΥΜΟΙ

Ç êáéíïôïìßá óôá ðñïúüíôá ÷áñáêôçñßæåé ôçí êáôçãïñßá Οι σύγχρονοι καταναλωτές είναι ίσως πιο απαιτητικοί από κάθε άλλη εποχή. Αναζητούν προϊόντα προστιθέμενης αξίας για την καθημερινή τους διατροφή και οι νέες ποικιλίες χυμών που εμφανίζονται στην αγορά συνδυάζουν νέες γεύσεις όπως νεκταρίνι, ροδάκινο και δαμάσκηνο, φρούτα που στη συνείδηση όλων είναι ταυτισμένα με το καλοκαίρι.

Organic Monitor, στην οποία επισημαίνεται ότι οι λόγοι που οδήγησαν στην εν λόγω αύξηση είναι το σωστό μάρκετινγκ και η απαίτηση των καταναλωτών για υγιεινές και θρεπτικές τροφές. Οι χυμοί οι οποίοι προέρχονται από βιολογικές καλλιέργειες προτιμούνται από τους καταναλωτές, συγκριτικά με τους χυμούς που προέρχονται από συμβατικές καλλιέργειες.

λλωστε η τάση στην αγορά των χυμών, κλάδος στον οποίο καταγράφεται μια γρήγορη ανάπτυξη, είναι η καινοτομία στα προϊόντα. Η ετήσια κατανάλωση χυμών στην Ελλάδα ανέρχεται σε 17,9 λίτρα κατ’ άτομο, ενώ οι έρευνες καταδεικνύουν ότι οι συσκευασμένοι χυμοί αποτελούν λύση για τους εργαζόμενους που λόγω έλλειψης χρόνου δεν μπορούν να προσλάβουν τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά από τα φρούτα.

Η Γερμανία και η Ιταλία κατέχουν τις δύο πρώτες θέσεις στην κατανάλωση τέτοιων χυμών. Ιδιαίτερη προτίμηση παρουσιάζεται στους χυμούς από πορτοκάλια και μήλα, ενώ την τελευταία διετία μπαίνουν δυναμικά στην αγορά και οι

Σημειώνεται ότι η κατανάλωση χυμών προερχόμενων από βιολογικές καλλιέργειες παρουσιάζει ετήσιο ρυθμό αύξησης της τάξης του 20%, από το 1998. Αυτό αναφέρεται σε έκθεση του

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET ΙΟΥΛΙΟΣ 2020

ΧΥΜΟΙ

σφαλίζει ότι διατηρούνται αναλλοίωτοι για 9 μήνες.

χυμοί λαχανικών. Οι χυμοί από βιολογικές καλλιέργειες λαχανικών αναμένεται να παρουσιάσουν ετήσιο ρυθμό αύξησης της τάξης του 19% μέσα στα αμέσως επόμενα χρόνια.

Σε ό,τι αφορά την εξαγωγική παρουσία του κλάδου είναι περιορισμένη αν και υπάρχουν υψηλές προσδοκίες για τα Βαλκάνια και την ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Ο προοπτικές για την εξαγωγική δραστηριότητα των ελληνικών επιχειρήσεων παραγωγής χυμών προς τις γειτονικές χώρες είναι ευοίωνες, καθώς ο ανταγωνισμός που αντιμετωπίζουν δεν είναι τόσο έντονος όσο με εκείνο της Δυτικής Ευρώπης.

Αυξημένη δυναμική Στο χώρο της χυμοποίησης και συσκευασίας κινούνται περισσότερες από 100 εταιρείες σε όλη την Ευρώπη. Ωστόσο σύμφωνα πάντα με την έκθεση, ο χώρος παρουσιάζει αυξημένη δυναμική και πολύ καλές προοπτικές ανάπτυξης. Η Ελλάδα, χώρα που ο κλάδος των χυμών και μη – αλκοολούχων ποτών, εξαιρουμένων των αναψυκτικών, παρουσιάζει αξιοσημείωτη ανάπτυξη κατά την τελευταία πενταετία με αύξηση 6,9%, η Amita είναι σταθερά κυρίαρχη με μερίδιο 54,3% στην αγορά των χυμών. Φέτος συμπληρώνει 34 χρόνια παρουσίας στην αγορά.

Σημεία διανομής Η διανομή της γενικής κατηγορίας του προϊόντος γίνεται στη συντριπτική του πλειονότητα από τα σούπερ μάρκετ. Όμως σε ό,τι αφορά ειδικά την υποκατηγορία των παστεριωμένων χυμών, εκτιμάται ότι η πλειονότητα του συνολικού τζίρου τους προέρχεται από τα μικρά λιανεμπορικά καταστήματα και τα περίπτερα.

Οι συσκευασμένοι χυμοί φρούτων προσφέρουν στον οργανισμό τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, ενώ λόγω των σύγχρονων μεθόδων παραγωγής είναι εφάμιλλοι σε διατροφική αξία με τους φρεσκοστυμμένους. Η χρήση των πιο προηγμένων μεθόδων παρασκευής και συσκευασίας για τους συσκευασμένους χυμούς εξα-

Σημειώνεται ότι η ζήτηση αυξάνει κατά 60% τους θερμούς μήνες. Την περίοδο μεταξύ Απριλίου και Σεπτεμβρίου εκτιμάται ότι πραγματοποιείται περίπου το 60% του συνολικού τζίρου της γενικής κατηγορίας των χυμών.

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET ΙΟΥΛΙΟΣ 2020

ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ

ÁãïñÜ Áíáøõêôéêþí - ×õìþí

ðùëÞóåéò áíáøõêôéêþí åíéó÷ýèçêáí ïñéáêÜ (1%) öèÜíïíôáò óôá 141 åêáô. åõñþ. Óôï óýíïëü ôçò, ç áãïñÜ ôùí ìç áëêïïëïý÷ùí ðïôþí óôá óïýðåñ ìÜñêåô äéáìïñöþèçêå ðÝñõóé óôá 278 åêáô. åõñþ, áýîçóç óå ðïóïóôü 2%. Óôï ðñþôï ôåôñÜìçíï ôïõ 2014 üìùò, ôá ðñþôá óôïé÷åßá äåß÷íïõí êüðùóç ôùí ðùëÞóåùí, áíáãêÜæïíôáò ïñéóìÝíåò åôáéñåßåò íá ðñï÷ùñÞóïõí óå ìåéþóåéò ôéìþí ìå óôü÷ï ôçí åíßó÷õóç ôùí ôæßñùí ôïõò. ÐÜíôùò óå ðåñßðôùóç ðïõ èá õðÜñîåé ðñüóèåôç öïñïëüãçóç óôï ðëáßóéï ôïõ ìíçìïíßïõ, ïé åðé÷åéñÞóåéò åêôéìïýí üôé èá õðÜñîåé ðôþóç ôïõ ôæßñïõ. ¼ðùò ðñïêýðôåé áðü ôçí êëáäéêÞ ìåëÝôç ï êëÜäïò ôùí ÷õìþí êáé ôùí áíáøõêôéêþí ÷áñáêôçñßæåôáé áðü õøçëü âáèìü óõãêÝíôñùóçò, êáèþò åëÝã÷åôáé áðü åëÜ÷éóôåò, ìåãÜëïõ ìåãÝèïõò åôáéñåßåò. Ïé åí ëüãù ðñïìçèåõôÝò äéáèÝôïõí åðþíõìá ðñïúüíôá (åõñÝùò áíáãíùñßóéìá áðü ôï êáôáíáëùôéêü êïéíü), ôá ïðïßá õðïóôçñßæïõí ìå ðïéêßëåò ìåèüäïõò ðñïþèçóçò êáé äéáèÝôïõí óå üëç ôçí åëëçíéêÞ áãïñÜ, ìÝóù ïñãáíùìÝíïõ äéêôýïõ äéáíïìÞò. Ï Ýíôïíïò áíôáãùíéóìüò ðïõ åðéêñáôåß óôïí åîåôáæüìåíï êëÜäï ùèåß ôéò åôáéñåßåò óôçí äéÜèåóç õøçëþí êïíäõëßùí ãéá

‘Εíôïíïò áíôáãùíéóìüò ìå ìåéþóåéò ôéìþí ãéá äéåýñõíóç ôïõ ôæßñïõ Ç óôñïöÞ ôùí êáôáíáëùôþí óå Ýíáí ðéï õãéåéíü ôñüðï äéáôñïöÞò Ý÷åé åðçñåÜóåé êáé ôïí êëÜäï ÷õìþí êáé áíáøõêôéêþí. Ðñüêåéôáé ãéá ìéá áãïñÜ, ç ïðïßá Ý÷åé Ýíôïíåò äéáêõìÜíóåéò óå ü,ôé áöïñÜ ôéò ðùëÞóåéò åíþ äéáôçñåß óå Ýíôïíï ôï óôïé÷åßï ôçò åðï÷éêüôçôáò. Ïé ðùëÞóåéò åîáñôþíôáé óå óçìáíôéêü âáèìü áðü ôéò êëéìáôïëïãéêÝò óõíèÞêåò ðïõ åðéêñáôïýí áðü ôïí Áðñßëéï Ýùò ôïí Ïêôþâñéï, ÷ùñßò ùóôüóï íá åßíáé áõôü êáèïñéóôéêü ãéá ôçí ðïñåßá ôïõ êëÜäïõ. ¸íá âáóéêü óôïé÷åßï ðïõ ÷áñáêôçñßæåé áõôÞ ôçí õðïêáôçãïñßá ôïõ êëÜäïõ ôñïößìùí-ðïôþí åßíáé ç õøçëÞ óõãêÝíôñùóç ðïõ ðáñáôçñåßôáé, êáèþò ëßãåò ìåãÜëåò åôáéñßåò åßíáé áõôÝò ðïõ êõñéáñ÷ïýí. Ï áíôáãùíéóìüò åßíáé ïîýôáôïò êáé ðïëõåðéðÝäïò, êáèþò ôá êáíÜëéá äéáíïìÞò åêôåßíïíôáé áðü ôï ðåñßðôåñï ìÝ÷ñé êáé ôï óïýðåñ ìÜñêåô. Ïé åôáéñßåò åðåíäýïõí ìåãÜëá êåöÜëáéá óå íÝá ðñïúüíôá, áëëÜ êáé óôçí ðñïâïëÞ, ðïõ áðïôåëåß êáé ôçí áé÷ìÞ ãéá ôçí ðñïþèçóç ôùí ðùëÞóåùí êáé ôç äéåýñõíóç ôùí ìåñéäßùí áãïñÜò. Τçí ðåñõóéíÞ ÷ñïíéÜ óôá óïýðåñ ìÜñêåô ïé

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET ΙΟΥΛΙΟΣ 2020

ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ

äéáöçìéóôéêÞ ðñïâïëÞ, óôçí õëïðïßçóç åðéðëÝïí åíåñãåéþí ðñïþèçóçò, üðùò ïé ðïóïôéêÝò ðñïóöïñÝò êáé åêðôþóåéò ðïõ áðåõèýíïíôáé óôïí ôåëéêü êáôáíáëùôÞ, êáèþò êáé óôçí ðáñï÷Þ êéíÞôñùí ðñïò ôïõò ëéáíÝìðïñïõò ãéá ôçí êáëýôåñç äõíáôÞ ôïðïèÝôçóç ôùí ðñïúüíôùí ôïõò óôá óçìåßá ëéáíéêÞò ðþëçóçò. Åéäéêüôåñá, üóïí áöïñÜ óôçí áãïñÜ ôùí áíáøõêôéêþí, ï õöéóôÜìåíïò áíôáãùíéó ìüò ïîýíåôáé ðåñáéôÝñù ëüãù ôùí ðéÝóåùí ðïõ äÝ÷åôáé ç óõíïëéêÞ åã÷þñéá êáôáíÜëùóç, áðü ôéò ôÜóåéò ðñïò õãéåéíüôåñïõò ôñüðïõò äéáôñïöÞò, óôïé÷åßï ðïõ åõíïåß ôïõò ÷õìïýò êáé ôá åìöéáëùìÝíá íåñÜ. ÐáñÜëëçëá, ç äéÜèåóç óôçí áãïñÜ ðñïúüíôùí éäéùôéêÞò åôéêÝôáò áðü ôéò ìåãÜëåò áëõóßäåò óïýðåñ - ìÜñêåô, åíôåßíåé ðåñáéôÝñù ôïí áíôáãùíéóìü, êáèþò ôá åí ëüãù ðñïúüíôá Ý÷ïõí ÷áìçëüôåñç ôéìÞ áðü ôá «åðþíõìá» êáé ðñïôéìþíôáé áðü ìÝñïò ôùí êáôáíáëùôþí. ÅðéðëÝïí ôïõ áíôáãùíéóìïý êáé ôùí ôÜóåùí ãéá õãéåéíÞ äéáôñïöÞ, ç ðïñåßá ôïõ åîåôáæüìåíïõ êëÜäïõ åîáñôÜôáé Üìåóá êáé áðü ôéò êëéìáôïëïãéêÝò óõíèÞêåò ðïõ åðéêñáôïýí êõñßùò ìåôáîý ôùí ìçíþí Áðñéëßïõ êáé Ïêôùâñßïõ. ÊáôÜ ôç äéÜñêåéá ôùí ìçíþí áõôþí ðñáãìáôïðïéïýíôáé ïé õøçëüôåñåò ðùëÞóåéò ÷õìþí êáé áíáøõêôéêþí, ãåãïíüò ôï ïðïßï áðïäßäåôáé êáé óôçí áýîçóç ôçò ôïõñéóôéêÞò êßíçóçò.

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET ΙΟΥΛΙΟΣ 2020

#cleaning makes me happy

www.vellis.gr w

ȽɐɊɟ ɍɇ ɟɒ Ʉɒ Ƚ Ɋɂ ɐɂ Ⱦ Ɏɍ ȥɍɏɓɔȽɜ Ƚ Ɏ

ƈ Ɔ Ɣ Ƃ Ɗ ƒ Ɔ Ɗ Ƃ ƍ Ƃ Ɠ ƅ Ɗ Ƃ Ɖ Ɔ Ɣ Ɔ Ɗ ƍƆƄƂƌƈ ƑƐƊƋƊƌƊƂ ƓƆ ƓƂƋƐƕƌƆƓ ƓƂƋƐƕƌƆƓ ƂƑƐƒƒƊƍƍƂƔƙƎ ƓƆ ƒƐƌƐ ƍƆ ż ƗƙƒƊƓ ƋƐƒƅƐƎƊ ƔƓƂƎƔƆƓ ƗƂƒƔƐƑƌƂƓƔ ƓƂƋƐƕƌƆƓ ƓƕƓƋƆƕƂƓƊƂƓ ƔƒƐƖƊƍƙƎ

ƓƋƆƕƈ ƓƕƓƋƆƕƂƓƊƂƓ ƓƋƆƕƈ 3(7 ƐƒƉƐƄƙƎƊƂ ƓƔƒƐƄƄƕƌƂ ƓƋƆƕƈ 33 ƔƒƐƑƐƑƐƊƈƍƆƎƈƓ ƂƔƍƐƓƖƂƊƒƂƓ

ƓƋƆƕƈ ƃƊƐƅƊƂƓƑƙƍƆƎƂ ƂƑƐ ƇƂƗƂƒƐƋƂƌƂƍƐ

ƅƩƥƽƨƵƭƳƧ ƐƤƼƲ ƊƹƭƟơƲ ƋơƫƯƷƾƱƩ Ɣ Ƌ Ɖ ƥ Ƴ Ƴ ơ ƫ Ư ƭ Ɵ ƪ Ƨ ƔƧƫƝƶƹƭƯ )D[ :HE ZZZ YLWDVDIH JU ( P D L O L Q I R # Y L W D V D I H J U

Ɏɂɂ ɏɇ Ⱦəɉɉɍɋ ɐɒ ɍ Ɏ ɐɒ

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΟΤΩΝ

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΟΤΩΝ FACTS & FIGURES Ôï ðáñüí êåßìåíï áðïôåëåß ìÝñïò ôçò ìåëÝôçò ðïõ åêðïíÞèçêå óå óõíåñãáóßá ìå ôïí Óýíäåóìï Åëëçíéêþí Âéïìç÷áíéþí Ôñïößìùí (ÓÅÂÔ). Ç ìåëÝôç óôï óýíïëü ôçò åßíáé áíáñôçìÝíç óôçí éóôïóåëßäá ôïõ ÉÏÂÅ (www.iobe.gr)

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η βιομηχανία τροφίμων και ποτών συγκαταλέγεται ανάμεσα στους βασικούς πυλώνες της ελληνικής μεταποίησης, παραμένοντας βασικός μοχλός ανάπτυξης της παραγωγικής δραστηριότητας αλλά και της αναπτυξιακής πορείας της χώρας. Η ελληνική βιομηχανία Τροφίμων και Ποτών αποτελεί έναν κλάδο δυναμικό και ανταγωνιστικό από τους σημαντικότερους της εγχώριας οικονομίας, με σημαντικές επενδύσεις, προοπτικές ανάπτυξης, έντονη εξωστρέφεια και ισχυρή επιχειρηματική δραστηριότητα στην Ελλάδα, τα Βαλκάνια και σε όλη την Ευρώπη. Χαρακτηριστικά που αναδεικνύουν τον ρόλο της εγχώριας βιομηχανίας τροφίμων και ποτών στον παγκόσμιο χάρτη της μεταποίησης αποτελούν τα υψηλής ποιότητας προϊόντα, το ελληνικό brand name, καθώς και η οργανωμένη

προώθηση των ελληνικών τροφίμων στις διεθνείς αγορές. Οι προοπτικές ανάπτυξης του κλάδου τροφίμων και ποτών διαφαίνονται έντονες, που σε συνδυασμό με την αποτελεσματικότερη συνεργασία των εκπροσώπων του κλάδου και των αρμόδιων φορέων μπορούν να συμβάλουν όχι μόνο στη βελτίωση της αποδοτικότητας, αλλά και στην ύπαρξη ενός νέου αναπτυξιακού υποδείγματος, ενισχύοντας την ελληνική οικονομία. Η διασφάλιση επιλογής της σωστής στρατηγικής και η σταθερότητα υλοποίησης του μακροχρόνιου σχεδιασμού της αποτελούν τις κινητήριες δυνάμεις του κλάδου. Η δημιουργία προστιθέμενης αξίας και η ενίσχυση της εξωστρέφειας του κλάδου εναπόκεινται σε μεγάλο βαθμό και στην προβολή του ελληνικού προϊόντος, μέσα από τα κατάλληλα σχεδιασμένα κανάλια διανομής, την ποιότητα και διαφοροποίηση και

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET / ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 50

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΟΤΩΝ την ενίσχυση του προτύπου της ελληνικής / μεσογειακής κουζίνας. Η κατάλληλη δικτύωση, οι συνεργασίες καθώς και ο στοχευμένος στρατηγικός σχεδιασμός αποτελούν βασικό μέσο για την ανάδειξη των ελληνικών προϊόντων, προσθέτοντας σε αυτά αξία και εξαγωγική δυναμική. Η σύνδεση της μεταποίησης τροφίμων με τον πρωτογενή τομέα της οικονομίας, αλλά και με τον τομέα των υπηρεσιών, όπως εστιατόρια, ξενοδοχεία και εν γένει τον τουρισμό, σε συνδυασμό με τις συνέργειες που αναπτύσσονται στον χώρο των τροφίμων, καθιστά θεμελιώδη τον ρόλο του κλάδου σε όλους τους τομείς της οικονομίας. Η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών προϊόντων τροφίμων σχετίζεται άμεσα και με την ποιότητα του ανθρώπινου δυναμικού, και κυρίως με τα προσόντα που ενσωματώνει, τις γνώσεις και τον βαθμό εξειδίκευσης. Ο κλάδος τροφίμων διακρίνεται για την υψηλή εξειδίκευση της απασχόλησης καθώς περιλαμβάνει μία ευρύτατη γκάμα ειδικοτήτων και αντικειμένων που δεν αφορούν αποκλειστικά στον τομέα της μεταποίησης. Οι νέες τεχνολογίες, οι

καινοτόμες πρακτικές, τα βελτιωμένα προϊόντα υψηλής ποιότητας, αποτέλεσμα διαδικασιών έρευνας και ανάπτυξης, οδηγούν καθοριστικά τις εξελίξεις σε όλα τα στάδια παραγωγής και διάθεσης στον χώρο των τροφίμων. Η συνεχής επιμόρφωση και επιστημονική κατάρτιση, η εγρήγορση και η διάχυση γνώσης του ανθρώπινου δυναμικού αποτελούν παράγοντες ώστε να είναι ικανό να ανταποκριθεί άμεσα, έγκαιρα και αποτελεσματικά στις σύγχρονες προκλήσεις του διεθνούς ανταγωνισμού. Η παρούσα συνοπτική έκθεση στοιχείων της Βιομηχανίας τροφίμων και ποτών εντάσσεται στο πλαίσιο των ετήσιων περιοδικών εκθέσεων που εκπονεί το ΙΟΒΕ. Η έκθεση αυτή είναι η 15η κατά σειρά και εκδίδεται σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων (ΣΕΒΤ), συνεισφέροντας στη συστηματική παρακολούθηση της βιομηχανίας τροφίμων και ποτών. Στην έκθεση παρουσιάζονται τα διαρθρωτικά μεγέθη, οι εξελίξεις και οι τάσεις της ελληνικής, αλλά και της ευρωπαϊκής βιομηχανίας τροφίμων και ποτών, τόσο στο σύνολό της, όσο και στους επιμέρους υποκλάδους της.

ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΟΤΩΝ Στη συγκεκριμένη ενότητα καταγράφεται η συμβολή της βιομηχανίας τροφίμων και ποτών1 σε κύρια διαθρωτικά μεγέθη και συγκεκριμένα στον αριθμό των επιχειρήσεων, τον κύκλο εργασιών, την αξία παραγωγής, την ακαθάριστη προστιθέμενη αξία και τον αριθμό των εργαζομένων. Τα στοιχεία έχουν ληφθεί από την βάση Structural Business Statistics της Eurostat και αφορούν στα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία της. Η εγχώρια βιομηχανία τροφίμων και ποτών, το 2018 κάλυπτε το 27,6% του συνόλου των επιχει1 Στη συγκεκριμένη ενότητα εξετάζεται μαζί ο κλάδος των τροφίμων και των ποτών, καθώς η κατάταξη που πραγματοποιείται γίνεται με βάση τους διψήφιους κωδικούς κατά ΣΤΑΚΟΔ 2008.

ρήσεων της ελληνικής μεταποίησης, γεγονός που την κατατάσσει πρώτη ανάμεσα στους κλάδους της μεταποίησης, με τα Μεταλλικά προϊόντα (14,6%) και Άλλους τομείς μεταποίησης (7,4%) να ακολουθούν (Πίνακας 1.1). Ταυτόχρονα, συνιστά και τον μεγαλύτερο εργοδότη της εγχώριας μεταποίησης, αφού σε αυτήν απασχολείται το 36,8% του συνόλου των απασχολουμένων, έναντι ενός 6,2% στα Μεταλλικά προϊόντα και 4,3% στα Πλαστικά. Η παρουσία του τομέα είναι επίσης θεμελιώδους σημασίας υπό καθαρά οικονομικούς όρους, αφού βρίσκεται ανάμεσα στους πρώτους κλάδους της μεταποίησης, με την αξία παραγωγής να αγγί-

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET / ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 52

Andriotis | Greek Olive Oil Η οικογενειακή επιχείρηση Ανδριώτης ειδικεύεται στη συλλογή, διαλογή και εμπορία ελαιολάδου εδώ και περισσότερα από 50 χρόνια. Η μακρόχρονη ιστορία μας, η τεχνογνωσία, το άρτια εκπαιδευμένο προσωπικό και η χρήση της πλέον σύγχρονης τεχνολογίας σε όλα τα στάδια συλλογής και επεξεργασίας έχουν καταστήσει την επιχείρησή μας σημείο αναφοράς και ποιότητας στον τομέα της εμπορίας ελαιολάδου. H ιστορία μας ξεκίνησε το 1955, όταν ο παππούς Δημήτρης αποφάσισε να υλοποιήσει τα επιχειρηματικά του σχέδια μετακινούμενος από το χωριό του, τον Άγιο Ματθαίο της Κέρκυρας, στην πόλη. Σήμερα την διοίκηση της εταιρείας την έχει αναλάβει η τρίτη γενιά, τα εγγόνια ο Δημήτρης και Γεώργιος Ανδριώτης , που αποφάσισαν να υλοποιήσουν ένα όνειρο το 2011, να παράγουν δηλαδή το δικό τους ελαιόλαδο και να το μεταφέρον σε όλο τον κόσμο ως Ελληνικό προϊόν.

Andriotis | Greek Olive Oil 50 P. Aravantinou str. GR 491 00 Corfu T +30 26610 44554, F +30 26610 42210 E info@andriotis.co, www.andriotis.co

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΟΤΩΝ

Πίνακας 1.1: ΒΑΣΙΚΑ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΟΥΣ ΚΥΡΙΟΤΕΡΟΥΣ ΚΛΑΔΟΥΣ ΤΗΣ ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗΣ Αριθμός επιχειρήσεων ΕΕ-27

Ελλάδα 100.0%

Μεταποίηση (2.014.434 επιχ.)

Τρόφιμα-Ποτά

27.6%

Μεταλλικά προϊόντα

18.5%

Μεταλλικά προϊόντα

14.6%

Τρόφιμα-Ποτά

14.4%

Άλλοι τομείς μεταποίησης

7.4%

Επισκευή μηχανημάτων και εξοπλισμού

9.9%

Είδη ένδυσης

6.9%

Προϊόντα ξύλου

8.1%

Επισκευή μηχανημάτων και εξοπλισμού

6.7%

Άλλοι τομείς μεταποίησης

7.4%

Μεταποίηση (58.247 επιχ.)

100.0%

Κύκλος εργασιών ΕΕ-27

Ελλάδα 100.0%

Μεταποίηση (€7.420.000 εκατ.)

100.0%

Οπτάνθρακας και προϊόντα διύλισης

28.5%

Κατασκευή μηχανοκίνητων οχημάτων

14.3%

Τρόφιμα-Ποτά

26.6%

Τρόφιμα-Ποτά

16.2%

Μεταποίηση (€58.195 εκατ.)

Παραγωγή βασικών μετάλλων

5.3%

Κατασκευή μηχανημάτων και ειδών εξοπλισμού

9.4%

Μεταλλικά προϊόντα

4.2%

Μεταλλικά προϊόντα

6.6%

Χημικά προϊόντα

4.2%

Οπτάνθρακας και προϊόντα διύλισης

5.7%

Αξία παραγωγής ΕΕ-27

Ελλάδα Μεταποίηση (€52.016 εκατ.)

100.0%

Μεταποίηση (€6.740.000 εκατ.)

100.0%

Οπτάνθρακας και προϊόντα διύλισης

30.1%

Τρόφιμα-Ποτά

16.4%

Τρόφιμα-Ποτά

25.5%

Κατασκευή μηχανοκίνητων οχημάτων

12.5%

Παραγωγή βασικών μετάλλων

5.0%

Κατασκευή μηχανημάτων και ειδών εξοπλισμού

9.6%

Μεταλλικά προϊόντα

4.1%

Χημικά προϊόντα

7.4%

Χημικά προϊόντα

4.1%

Μεταλλικά προϊόντα

7.0%

Ακαθάριστη προστιθέμενη αξία ΕΕ-27

Ελλάδα 100.0%

Μεταποίηση (€2.020.000 εκατ.)

100.0%

Τρόφιμα-Ποτά

28.1%

Τρόφιμα-Ποτά

12.2%

Οπτάνθρακας και προϊόντα διύλισης

16.0%

Κατασκευή μηχανοκίνητων οχημάτων

11.1%

Μεταλλικά προϊόντα

6.0%

Κατασκευή μηχανημάτων και ειδών εξοπλισμού

10.8%

Παραγωγή βασικών μετάλλων

5.9%

Μεταλλικά προϊόντα

9.1%

Άλλα μη μεταλλικά ορυκτά προϊόντα

5.2%

Χημικά προϊόντα

6.9%

Μεταποίηση (€11.521 εκατ.)

Αριθμός εργαζομένων ΕΕ-27

Ελλάδα Μεταποίηση (357.764 εργαζόμενοι)

100.0%

Μεταποίηση (29.147.845 εργαζόμενοι)

100.0%

Τρόφιμα-Ποτά

36.8%

Τρόφιμα-Ποτά

16.5%

Μεταλλικά προϊόντα

6.2%

Μεταλλικά προϊόντα

12.1%

Πλαστικά

4.3%

Κατασκευή μηχανημάτων και ειδών εξοπλισμού

10.1%

Έπιπλα

3.8%

Κατασκευή μηχανοκίνητων οχημάτων

8.6%

Εκτυπώσεις

3.6%

Προϊόντα από καουτσούκ και πλαστικό

5.6%

*Τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα διαρθρωτικά στοιχεία της έρευνας Structural Business Sta s cs αφορούν το 2018, με εξαίρεση την Ακαθάριστη προστιθέμενη αξία που αφορά το 2017. Στον αριθμό εργαζομένων τα στοιχεία για την Ελλάδα (2018) προέρχονται από την Έρευνα Εργατικού Δυναμικού της ΕΛ.ΣΤΑΤ., καθώς τα διαρθρωτικά στοιχεία της Eurostat υποεκτιμούν την απασχόληση του κλάδου. Ωστόσο, για τον αριθμό των εργαζομένων σε επίπεδο ΕΕ, τα στοιχεία έχουν ληφθεί από την Eurostat.

Πηγή: Eurostat, Structural Business Sta s cs; ΕΕΔ-ΕΛ.ΣΤΑΤ., Επεξεργασία ΙΟΒΕ

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET / ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 54

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΟΤΩΝ

Διάγραμμα 1.1: ΠΟΣΟΣΤΟ ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΟΥ ΤΩΝ ΠΕΝΤΕ ΠΡΩΤΩΝ ΚΛΑΔΩΝ ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗΣ ΣΕ ΕΛΛΑΔΑ-ΕΕ27 80% 70% 60%

69% 56% 58%

50%

69%

61% 53%

52%

55% 53%

50%

40% 30% 20% 10% 0%

Αριθμός επιχειρήσεων

Κύκλος εργασιών Αξία παραγωγής Ελλάδα

Ακαθάριστη προστιθέμενη αξία

Αριθμός εργαζομένων

ΕΕ-27

Πηγή: Eurostat, Structural Business Sta s cs; ΕΕΔ-ΕΛ.ΣΤΑΤ., Επεξεργασία ΙΟΒΕ

ζει το 25,5%, την ακαθάριστη προστιθέμενη αξία να αγγίζει το 28,1%, ενώ καταλαμβάνει την δεύτερη θέση σε όρους κύκλου εργασιών (26,6%, με πρώτο τον Οπτάνθρακα και τα προϊόντα διύλισης με 28,5%). Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζεται και η συγκριτική ανάλυση με την ΕΕ-272 καθώς και οι αντίστοιχες ταξινομήσεις των 5 πρώτων κλάδων μεταποίησης τόσο στην Ελλάδα, όσο και στην ΕΕ-27. Από την ανάλυση των στοιχείων, είναι προφανής η ζωτική σημασία του τομέα της μεταποίησης των τροφίμων και η συμβολή της στην ευρωπαϊκή οικονομία. Η βιομηχανία Τροφίμων-Ποτών αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους τομείς της μεταποιητικής βιομηχανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ αναδεικνύεται σταθερά ανάμεσα στους πρώτους κλάδους σε σχέση με τους άλλους σημαντικούς τομείς της ευρωπαϊκής οικονομίας, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία, τα χημικά, τα βιομηχανικά μηχανήματα και τα μεταλλικά προϊόντα. Σε όρους αξίας παραγωγής, ακαθάριστης 2 Για το 2018 τα διαθέσιμα στοιχεία της Eurostat αφορούν την ΕΕ-27 (μετά την αποχώρηση του Ην. Βασιλείου από την ΕΕ)

προστιθέμενης αξίας και αριθμού εργαζομένων, τα Τρόφιμα και Ποτά κατατάσσονται πρώτα στους ευρωπαϊκούς κλάδους της μεταποίησης ενώ καταλαμβάνουν τη δεύτερη θέση σε όρους κύκλου εργασιών , συγκεντρώνοντας το 16,2% του συνόλου της μεταποίησης. Συγκεκριμένα, η αξία παραγωγής της ευρωπαϊκής βιομηχανίας τροφίμων καλύπτει το 16,4% της ευρωπαϊκής μεταποίησης, καταλαμβάνοντας την πρώτη θέση, ενώ η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία του τομέα καλύπτει περίπου το 12,2%. Η βιομηχανία Τροφίμων και Ποτών παραμένει ο μεγαλύτερος εργοδότης στον τομέα της μεταποίησης, καθώς απασχολεί σχεδόν πέντε εκατομμύρια εργαζόμενους, δηλαδή περίπου το 16,5% του συνόλου των εργαζομένων στην ευρωπαϊκή βιομηχανία (ακολουθούμενη από τα Μεταλλικά προϊόντα με 12,1%). Σε σύγκριση με την ΕΕ-27 κατά μέσο όρο, ο τομέας των τροφίμων και ποτών στην Ελλάδα έχει μεγαλύτερη συμβολή στον τομέα της μεταποίησης, όσον αφορά τον αριθμό των επιχειρήσεων, την ακαθάριστη προστιθέμενη αξία και τον αριθμό των απασχολούμενων, καθώς

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET / ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 56

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΟΤΩΝ

Πίνακας 1.2: ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΑ ΜΕΤΑΒΟΛΗ 2018/2017 ΒΑΣΙΚΩΝ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΩΝ ΜΕΓΕΘΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΟΤΩΝ ΣΕ ΕΛΛΑΔΑ Μέγεθος

Μεταποίηση

Τρόφιμα

Ποτά

Αριθμός επιχειρήσεων

1.5%

-2.7%

2.4%

Κύκλος εργασιών

7.5%

0.9%

5.9%

Αξία παραγωγής

7.6%

1.9%

2.5%

Ακαθάριστη προστιθέμενη αξία*

10.5%

10.2%

-6.9%

Αριθμός εργαζομένων

-0.1%

-4.6%

29.9%

Πηγή: Eurostat, Structural Business Sta s cs; ΕΕΔ-ΕΛ.ΣΤΑΤ., Επεξεργασία ΙΟΒΕ *Τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα διαρθρωτικά στοιχεία της έρευνας Structural Business Sta s cs για την Ακαθάριστη προστιθέμενη αξία που αφορά την περίοδο 2017/2016. Στον αριθμό εργαζομένων τα στοιχεία για την Ελλάδα προέρχονται από την Έρευνα Εργατικού Δυναμικού της ΕΛ.ΣΤΑΤ.

του συνόλου της μεταποίησης σε όρους αριθμού επιχειρήσεων (58% στην ΕΕ), το 69% σε όρους κύκλου εργασιών (52% στην ΕΕ), το 69% της αξίας παραγωγής (53% στην ΕΕ), το 61% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας (50% στην ΕΕ) και το 55% του συνόλου των εργαζομένων (53% στην ΕΕ).

είναι πρώτος σε όλες τις παραπάνω κατηγορίες και δεύτερος στον κύκλο εργασιών και στην αξία παραγωγής. Το μεγαλύτερο μερίδιο του ελληνικού κλάδου τροφίμων και ποτών στην μεταποίηση αντανακλά αφενός την εγχώρια δυναμική του, αφετέρου όμως και την μικρότερη ανάπτυξη άλλων κλάδων του εγχώριου τομέα της μεταποίησης.

Τα ποσοστά μεταβολής στα βασικά διαρθρωτικά μεγέθη της εγχώριας βιομηχανίας τροφίμων και ποτών το 2018 σε σχέση με το 2017 (Πί-

Στην Ελλάδα, οι πέντε πρώτοι κλάδοι της μεταποίησης (Διάγραμμα 1.1) καλύπτουν το 56%

Διάγραμμα 1.2: ΠΟΣΟΣΤΟ ΔΑΠΑΝΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ-ΠΟΤΩΝ ΓΙΑ Ε&Α (% ΣΤΗ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΔΑΠΑΝΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗΣ ΓΙΑ Ε&Α ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ)-2015 14% 12% 10% 8%

13% 11% 9%

7% 5%

4% 2%

Πηγή: Eurostat, Επεξεργασία ΙΟΒΕ

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET / ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 58

άγ

Spread the World

άδ α

Παρ

α ι στ ην Ε λλ

ετ

r ed in G

ALPHA GEFSI EDESMATA S.A. Katerini, Greece | Tel.: +30 23510 73126 - 38511 | Fax: +30 23510 31610 | www.alphagefsi.gr | e-mail: giorgos@alphagefsi.gr

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΟΤΩΝ

Διάγραμμα 1.3: ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΑ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΥΠΟΚΛΑΔΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΣΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΟΤΩΝ, ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΑ ΚΥΡΙΑ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 7% 1% 7%

13%

14%

10%

12%

16%

15%

14%

16%

2% 5%

14%

11%

5% 3% 1%

14%

Κύκλος εργασιών

Αξία παραγωγής

58%

Αριθμός επιχειρήσεων

C101-Κρέας C103-Φρούτα και λαχανικά C105-Γαλακτοκομικά προϊόντα C107-Αρτοποιία και αλευρώδη C109-Ζωοτροφές

20%

9% 2% 9%

39%

4% 14% 6%

2% 12% 3%

16%

12%

1% 10%

4% 9%

Ακαθάριστη προστιθέμενη αξία

Αριθμός εργαζομένων

C102-Ψάρια C104-Φυτικά και ζωικά έλαια και λίπη C106-Προϊόντα αλευρόμυλων C108-Άλλα είδη διατροφής C11-Ποτοποιία

* Όπως επισημαίνεται και στην υποσημείωση 4, τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα διαρθρωτικά στοιχεία για τους υποκλάδους των τροφίμων της έρευνας Structural Business Sta s cs της Eurostat αφορούν το 2018.

Πηγή: Eurostat, Structural Business Sta s cs; ΕΕΔ-ΕΛ.ΣΤΑΤ., Επεξεργασία ΙΟΒΕ τρόφιμα και ποτά = 100%

νακας 1.2), υποδηλώνουν μείωση στον αριθμό των επιχειρήσεων του κλάδου (-2,7%), ενώ στο σύνολο της μεταποίησης, σημειώθηκε αύξηση (+1,5%). Θετική μεταβολή του αριθμού των επιχειρήσεων καταγράφεται και στον κλάδο των Ποτών (+2,4%). Αντίστροφη εικόνα εντοπίζεται στον κύκλο εργασιών των δύο κλάδων της οικονομίας, με αύξηση στη μεταποίηση (+7,5%), στα Τρόφιμα (+0,9%), ενώ αύξηση του κύκλου εργασιών σημειώνεται και στα Ποτά (+5,9%). Θετικές τάσεις σημειώνονται επίσης και στην αξία παραγωγής στη μεταποίηση και στα Ποτά (κατά +7,6% και +2,5% αντίστοιχα), όταν η αξία παραγωγής συνολικά στα Τρόφιμα καταγράφει άνοδο (+1,9%). Όσον αφορά σε όρους α-

καθάριστης προστιθέμενης αξίας, μείωση σημειώνεται στα Ποτά (-6,9%), όταν στο σύνολο του μεταποιητικού κλάδου και στα Τρόφιμα παρατηρείται αύξηση της τάξης του +10,5% και +10,2% αντίστοιχα. Μεγαλύτερος είναι κατά 0,8% και ο αριθμός των εργαζομένων στα Τρόφιμα το 2018 σε σχέση με το 2017 (+1,9% για τη μεταποίηση), ενώ αύξηση καταγράφεται και στον κλάδο των Ποτών (+0,9%). Η δαπάνη της βιομηχανίας τροφίμων και ποτών για Ε&Α το 2015 διαμορφώθηκε στα €19,5 εκατ. και αντιστοιχεί στο 13% της συνολικής δαπάνης για Ε&Α στην Ελλάδα καταγράφοντας το υψηλότερο ποσοστό μεταξύ 20 χωρών της ΕΕ -28 για το 2015.

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET / ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 60

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΟΤΩΝ

Πίνακας 1.3: ΕΤΗΣΙΑ ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΑ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΒΑΣΙΚΩΝ ΜΕΓΕΘΩΝ ΣΤΟΥΣ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΚΛΑΔΟΥΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΟΤΩΝ. 2018/ 2017 Κύκλος Αριθμός επιχειρήσεων εργασιών

Κλάδος Τρόφιμα και Ποτά Τρόφιμα Κρέας Ψάρια Φρούτα και λαχανικά Φυτικά και ζωικά έλαια και λίπη Γαλακτοκομικά προϊόντα Προϊόντα αλευρόμυλων Αρτοποιία και αλευρώδη Άλλα είδη διατροφής Ζωοτροφές Ποτοποιία

-2,3% -2,7% 7,8% -6,7% 3,8% -4,1% -5,4% -3,4% -3,4% -0,1% 0,9% 2,4%

1,6% 0,9% 16,9% -1,6% 4,9% -1,8% -3,8% -3,3% -0,9% -8,6% 0,9% 5,9%

Αξία παραγωγής 2,0% 1,9% 17,2% -3,5% 3,7% -1,9% -1,5% -2,7% -0,8% -2,5% 2,0% 2,5%

Ακαθάριστη Αριθμός προστιθέμενη εργαζομένων αξία 7,5% 10,2% 15,8% -23,5% 10,1% 11,1% 14,5% -3,0% 4,4% 22,2% 2,2% -6,9%

-2,3% -4,6% 21,4% -6,2% -12,8% -19,1% 6,2% 6,6% -9,1% 0,4% -12,0% 29,9%

Πηγή: Eurostat, Structural Business Sta s cs; ΕΕΔ-ΕΛ.ΣΤΑΤ., Επεξεργασία ΙΟΒΕ

ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΚΛΑΔΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Στην Ελλάδα, ως προς την κατανομή των υποκλάδων των Τροφίμων και Ποτών3 με βάση τα διαρθρωτικά χαρακτηριστικά που εξετάζονται (Διάγραμμα 1.2), προκύπτουν τα εξής: Στην ακαθάριστη προστιθέμενη αξία ξεχωρίζει η Αρτοποιία και τα αλευρώδη με το μεγαλύτερο ποσοστό της σχετικής κατανομής (20%), τα Φρούτα και λαχανικά (16%), ενώ την τρίτη θέση καταλαμβάνουν τα Γαλακτοκομικά και τα Ποτά (από 14%). Σχετικά με την αξία παραγωγής, το σημαντικότερο μερίδιο της σχετικής κατανομής κατέχουν τα Γαλακτοκομικά (16%), η Αρτοποιία και τα αλευρώδη (15%), ενώ ακολουθούν τα Ποτά, τα Φρούτα και λαχανικά και το Κρέας (από 14%). Στον αριθμό των επιχειρήσεων του κλάδου, το μεγαλύτερο μερίδιο έχει η Αρτοποιία και τα αλευρώδη (58%), ενώ ακολουθούν τα Έλαια και λίπη (11%), τα Άλλα είδη διατροφής και τα Ποτά (από 7%). Όσον αφορά τον κύκλο εργασιών, το υψηλό3 Στην κατανομή συμπεριλαμβάνονται και τα Ποτά, μαζί με τους υποκλάδους των Τροφίμων. Για τους υποκλάδους των τροφίμων υπήρχαν διαθέσιμα στοιχεία μέχρι και το 2017. Επομένως τα στοιχεία ανά υποκλάδο αφορούν το 2017, με εξαίρεση την ακαθάριστη προστιθέμενη αξία, η οποία φθάνει μέχρι το 2016.

τερο μερίδιο κατέχουν η Αρτοποιία και αλευρώδη (16%), τα Γαλακτοκομικά προϊόντα, τα Φρούτα και λαχανικά και το Κρέας (από 14%), με τα Ποτά να ακολουθούν (13%). Ως προς τον αριθμό των εργαζομένων4, η Αρτοποιία και τα αλευρώδη (39%) έρχονται πρώτα στη σχετική κατάταξη, δεύτερα τα Φρούτα και λαχανικά και τα Γαλακτοκομικά προϊόντα (από 12%) και ακολουθούν τα Άλλα είδη διατροφής, τα Ποτά και το Κρέας (από 9%). Σε όρους ετήσιων μεταβολών στα βασικά μεγέθη των υποκλάδων τροφίμων και στα ποτά το 2017 σε σχέση με το 2016 (Πίνακας 1.5), καταγράφεται καθοδική τάση ως προς τον αριθμό των επιχειρήσεων σχεδόν σε όλους τους κλάδους, με εξαίρεση το Κρέας (+7,8%), τα Φρούτα και λαχανικά (+3,8%), τις Ζωοτροφές (+0,9%) και τα Ποτά (+2,4%). Σε όρους κύκλου εργασιών, η μεγαλύτερη αύξηση σημειώνεται στο Κρέας (+16,9%) και ακολουθούν τα Ποτά (+5,9 %). Όσον αφορά την αξία παραγωγής, ξεχωρίζει η άνοδος για Κρέας (+17,2%) και για Φρούτα και λαχανικά (+3,7%). Ως προς την ακαθάριστη προστιθέμενη αξία, καταγράφονται ανοδικές τάσεις, με τα Άλλα είδη διατροφής να ση4 Στον αριθμό εργαζομένων τα στοιχεία για την Ελλάδα (2018) προέρχονται από την Έρευνα Εργατικού Δυναμικού της ΕΛ.ΣΤΑ.Τ.

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET / ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 62

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΟΤΩΝ

Πίνακας 1.4: ΕΤΗΣΙΑ ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΑ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΣΤΟ ΔΕΙΚΤΗ ΟΓΚΟΥ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗ ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΚΛΑΔΟΥΣ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ. 2019/2018 Κλάδος Μεταποίηση

ΕΕ-28

Ευρωζώνη - 19

Ελλάδα

1,5

-1,7

1,2

Τρόφιμα

1,5

1,4

1,6

Κρέας

0,7

-0,7

-0,2

Ψάρια

-0,4

-0,3

-13,0

Φρούτα και λαχανικά

2,1

2,4

5,9

Φυτικά και ζωικά έλαια και λίπη Γαλακτοκομικά προϊόντα Προϊόντα αλευρόμυλων

2,3 2,1 -1,4

2,8 2,1 -0,8

-7,0 0,7 0,9

Αρτοποιία και αλευρώδη

0,5

1,3

-0,5

Άλλα είδη διατροφής

2,4

2,6

7,9

Ζωοτροφές

1,4

2,4

0,3

Ποτοποιία

1,6

1,3

-0,4

Πηγή: Eurostat, Short term Business Sta s cs, Επεξεργασία ΙΟΒΕ

μειώνουν άνοδο της τάξης του +22,2%, αλλά και τα Γαλακτοκομικά προϊόντα (+14,5%). Τέλος, σε ότι αφορά τον αριθμό εργαζομένων, καταγράφονται ανάμικτες τάσεις, με υψηλότερη άνοδο στα Ποτά (+29,9%), τις και Κρέας (+21,4%). Αναφορικά με τις ετήσιες ποσοστιαίες μεταβολές στο Δείκτη Όγκου Παραγωγής, στον πίνακα που ακολουθεί (Πίνακας 1.4) παρουσιάζονται οι σχετικές τάσεις για το 20195 στο σύνολο της Μεταποίησης και το σύνολο του κλάδου των Τροφίμων, σε ΕΕ-28, Ευρωζώνη και Ελλάδα. Συγκεκριμένα, το 2019, ο Δείκτης Όγκου Παραγωγής των Τροφίμων καταγράφει θετική μεταβολή (+1,6%), ενώ στο σύνολο της Μεταποίησης, φθάνει το +1,2%. Στην ΕΕ-28 και την Ευρωζώνη, το 2019, η τάση του Δείκτη Όγκου Παραγωγής των Τροφίμων είναι επίσης θετική (1,5% και 1,4% αντίστοιχα). Σε επίπεδο υποκλάδων, το 2019, ο Δείκτης Όγκου Παραγωγής6 κινείται ανοδικά στην Ελλάδα σε αρκετούς υποκλάδους των Τροφίμων. Εξαίρεση αποτελούν οι κλάδοι, των Ψαριών και του Κρέατος οι οποίοι καταγράφουν πτώση 5 Τα συγκεκριμένα στοιχεία έχουν ληφθεί από τα Short Term Business Statistics – Eurostat και φθάνουν μέχρι το 2019 6 Σε short term business statistics – Eurostat, υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία και για το 2019 σε επίπεδο υποκλάδων.

της τάξης του 13,0% και του 0,2% αντίστοιχα, ενώ μείωση σημειώνεται και στα Έλαια και λίπη (-7,0%), στα Αλευρώδη (-0,5%) και στα Ποτά(0,4%). Τη μεγαλύτερη άνοδο καταγράφουν τα Άλλα είδη διατροφής (+7,9%) και ακολουθούν τα Φρούτα και λαχανικά (+5,9%). Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, το 2019 καταγράφεται ενίσχυση του συγκεκριμένου δείκτη σε κάποιους υποκλάδους των Τροφίμων, όπως στα Ποτά (+1,6% σε ΕΕ και +1,3% σε Ευρωζώνη αντίστοιχα).

ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΜΕΓΕΘΟΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Στα διαγράμματα που ακολουθούν παρουσιάζονται τα βασικά διαρθρωτικά στοιχεία, με βάση το μέγεθος των επιχειρήσεων του κλάδου, στο σύνολο του κλάδου των Τροφίμων και των Ποτών (Διάγραμμα 1.4). Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται τα ποσοστά της κατανομής τους με βάση το μέγεθος των επιχειρήσεων σε όρους αριθμού επιχειρήσεων, κύκλου εργασιών, αξίας παραγωγής και ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας, αριθμού εργαζομένων, αλλά και οι ετήσιες ποσοστιαίες μεταβολές τους (Πίνακας 1.5)7. 7 Τα πιο πρόσφατα διαρθρωτικά στοιχεία που παρουσιάζονται ανά μέγεθος επιχείρησης στη συγκεκριμένη υποενότητα αφορούν το 2017 και έχουν ληφθεί από τα Structural Business Statistics- Eurostat, με εξαίρεση την ακαθάριστη προστιθέμενη αξία, η οποία αφορά το 2016.

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET / ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 63

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΟΤΩΝ

Διάγραμμα 1.4: ΒΑΣΙΚΑ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ ΚΑΙ ΣΤΑ ΠΟΤΑ, ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟ ΜΕΓΕΘΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ

Τρόφιμα 100% 30% 80% 60%

9% 13% 15%

13%

23%

13%

31%

40%

13%

32%

36%

13%

30%

34%

2% 50-249 Κύκλος εργασιών (εκατ. €)

0% >250

40% 20%

11%

89%

8% 6%

0% 0-9 Αριθμός επιχειρήσεων

10- 19

20-49

Αξία παραγωγής (εκατ. €)

Ακαθάριστη προστιθέμενη αξία (εκατ. €)

Αριθμός εργαζομένων

Ποτά 100% 80% 60% 40%

21% 8% 9% 10%

91%

11%

14%

11%

21%

11%

21%

52%

2% 50-249

0% >250

20%

4% 0-9

32%

10- 19

28%

48% 22%

20-49

53%

Αριθμός επιχειρήσεων

Κύκλος εργασιών (εκατ. €)

Αξία παραγωγής (εκατ. €)

Ακαθάριστη προστιθέμενη αξία (εκατ. €)

Αριθμός εργαζομένων

Πηγή: Eurostat, Structural Business Sta s cs, Επεξεργασία ΙΟΒΕ

Όπως φαίνεται από τις σχετικές κατανομές, τα υψηλότερα ποσοστά σε όρους αριθμού επιχειρήσεων, τόσο στα Τρόφιμα όσο και στα Ποτά σε ποσοστό περίπου 90%, καταγράφονται στις πολύ μικρές επιχειρήσεις, δηλ. σε εκείνες που ο αριθμός των εργαζομένων τους δεν ξεπερνά τα 9 άτομα. Σε όρους κύκλου εργασιών από την άλλη πλευρά, τα υψηλότερα ποσοστά, τόσο στα Τρόφιμα (34%) όσο και στα Ποτά (52%), καταγράφο-

νται στις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις, δηλ. σε εκείνες στις οποίες ο αριθμός των εργαζομένων τους ξεπερνά τα 250 άτομα. Στα Τρόφιμα, σημαντικό μερίδιο στον κύκλο εργασιών συγκεντρώνουν και οι πολύ μικρές επιχειρήσεις (15%), γεγονός που ερμηνεύεται από τη μεγάλη συγκέντρωση και τον υψηλό αριθμό των πολύ μικρών επιχειρήσεων (έως 9 άτομα), οι οποίες ξεπερνούν τις 13.000. Στα Ποτά, ωστόσο, το αντίστοιχο ποσοστό για τον κύκλο εργασιών εί-

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET / ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 64

VISIT US 019 ga Fair 2

at Anu . Hall 10.2 3A 4 0 IStand

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΟΤΩΝ

Πίνακας 1.5: ΒΑΣΙΚΑ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ ΚΑΙ ΣΤΑ ΠΟΤΑ, ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟ ΜΕΓΕΘΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΤΡΟΦΙΜΑ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑ ΜΕΓΕΘΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 2017 Αριθμός επιχειρήσεων Κύκλος εργασιών (εκατ. €) Αξία παραγωγής (εκατ. €) Ακαθάριστη προστιθέμενη αξία (εκα Αριθμός εργαζομένων ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΟΥ 2017 Αριθμός επιχειρήσεων Κύκλος εργασιών (εκατ. €) Αξία παραγωγής (εκατ. €) Ακαθάριστη προστιθέμενη αξία (εκα Αριθμός εργαζομένων ΤΡΟΦΙΜΑ % ΜΕΤΑΒΟΛΗ 2017/ 2016 Αριθμός επιχειρήσεων Κύκλος εργασιών (εκατ. €) Αξία παραγωγής (εκατ. €) Ακαθάριστη προστιθέμενη αξία (εκα Αριθμός εργαζομένων

Σύνολο 15,309 13,342 11,152 2,790 111,039 Σύνολο 100.0% 100.0% 100.0% 100.0% 100.0% Σύνολο -3.3% 4.2% 4.5% 10.2% 4.8%

0-9 13,642 2,065 1,398 258 33,371 0-9 89% 15% 13% 9% 30% 0-9 -4.6% -5.1% -6.0% -4.5% -6.3%

10- 19 905 1,012 794 192 12,112 10- 19 6% 8% 7% 7% 11% 10- 19 8.6% 5.2% 4.3% 2.9% 7.9%

20-49 465 1,683 1,453 359 13,914 20-49 3% 13% 13% 13% 13% 20-49 9.4% 14.0% 10.3% 14.3% 10.2%

50-249 242 4,066 3,526 864 25,642 50-249 2% 30% 32% 31% 23% 50-249 5.7% -0.2% -0.3% -1.0% 4.0%

>250 55 4,517 3,982 1,117 26,000 >250 0% 34% 36% 40% 23% >250 25.0% 9.6% 11.5% 25.8% 18.9%

ΠΟΤΑ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑ ΜΕΓΕΘΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 2017 Αριθμός επιχειρήσεων Κύκλος εργασιών (εκατ. €) Αξία παραγωγής (εκατ. €) Ακαθάριστη προστιθέμενη αξία (εκα Αριθμός εργαζομένων ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΟΥ 2017 Αριθμός επιχειρήσεων Κύκλος εργασιών (εκατ. €) Αξία παραγωγής (εκατ. €) Ακαθάριστη προστιθέμενη αξία (εκα Αριθμός εργαζομένων ΠΟΤΑ % ΜΕΤΑΒΟΛΗ 2017/ 2016 Αριθμός επιχειρήσεων Κύκλος εργασιών (εκατ. €) Αξία παραγωγής (εκατ. €) Ακαθάριστη προστιθέμενη αξία (εκα Αριθμός εργαζομένων

Σύνολο 1,123 1,921 1,827 449 8,635 Σύνολο 100.0% 100.0% 100.0% 100.0% 100.0% Σύνολο 2.4% 3.3% 2.6% -6.9% -1.8%

0-9 1,021 191 167 37 1,850 0-9 91% 10% 9% 8% 21% 0-9 2.9% 6.2% 1.9% 1.1% -6.7%

10- 19 43 122 118 38 600 10- 19 4% 6% 6% 8% 7% 10- 19 -14.0% -8.3% -5.0% -0.3% -12.3%

20-49 31 204 194 61 984 20-49 3% 11% 11% 14% 11% 20-49 10.7% 10.1% 6.6% 0.0% 7.7%

50-249 24 402 380 98 2,422 50-249 2% 21% 21% 22% 28% 50-249 4.3% 0.1% -3.2% -9.0% 3.1%

>250 4 1,001 968 215 2,779 >250 0% 52% 53% 48% 32% >250 0.0% 4.4% 5.5% -10.0% -3.0%

Πηγή: Eurostat, Structural Business Sta s cs, Επεξεργασία ΙΟΒΕ

ναι μόλις 10%, λόγω του σχετικά μικρού αριθμού πολύ μικρών επιχειρήσεων, καθώς αυτές βρίσκονται 1.921 επιχειρήσεις. Ως προς την αξία παραγωγής και την ακαθάριστη προστιθέμενη αξία στα Τρόφιμα το υψηλότερο μερίδιο εντοπίζεται, όπως άλλωστε είναι αναμενόμενο, στις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις (36% και 40% αντίστοιχα), ενώ ακολουθούν οι

μεγάλες επιχειρήσεις (32% και 31% αντίστοιχα), δηλαδή οι επιχειρήσεις με αριθμό εργαζομένων από 50 έως 249 άτομα. Στα Ποτά, οι πολύ μεγάλες επιχειρήσεις συγκεντρώνουν από 53% και 48% σε όρους αξίας παραγωγής και ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας αντίστοιχα. Στον αριθμό των εργαζομένων, στα Τρόφιμα το μεγαλύτερο ποσοστό κατανέμεται στις πολύ

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET / ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 66

ŐŰŮūŦŧŤŴųŜű

ŒŴŲũŤŴŠŲŞŠ ŒŴŲųŠųŨũś

ŐŠŰŠŢŸŢŮŞ

ŐŰŮŹŻŬ

ńŨŠũŨŬŦųŜű

ŐŰŮŹŻŬ

ŋŨŠŬŜūůŮŰŮŨ

ŐŰŮŹŻŬ

ŊŠųŠŬŠŪŸųŜű

ŐŮż šŰŞŲũŤųŠŨ ųŮ ŵŮŰųŞŮ ūŮŴ

ŐŮŨŻű ůŠŰŠŲũŤŴśťŤŨ ųŨű ůŰŽųŤű żŪŤű ūŮŴ

ŐŮż ůŠŰśŶŧŦũŤ ŠŴųŻ ųŮ ůŰŮŹŻŬ

GS1 Barcodes ŖŰŦŲŨūŮůŮŨŽŬųŠű ųŠ ţŨŤŧŬŝ ůŰŻųŴůŠ *6 ũŠŬŜŬŠ ŤŰŽųŦūŠ ţŤŬ ūŜŬŤŨ ŠŬŠůśŬųŦųŮ

ŏ ūŦ ũŤŰţŮŲũŮůŨũŻű ŮŰŢŠŬŨŲūŻű *6 ţŦūŨŮŴŰŢŤŞ ůŰŻųŴůŠ ůŮŴ ŤŬţŴŬŠūŽŬŮŴŬ ųŨű ŤůŨŶŤŨŰŝŲŤŨű ŽŲųŤ ŬŠ ŠŬųŠůŮũŰŨŧŮżŬ ŲųŨű ŠůŠŨųŝŲŤŨű ųŦű ůŠŢũŻŲūŨŠű ŤůŨŶŤŨŰŦūŠųŨũŝű ŠŢŮŰśű ũŠŨ ŬŠ ũŠŪżŷŮŴŬ ųŨű ŠŴŭŠŬŻūŤŬŤű ŠŬśŢũŤű ųŸŬ ŲżŢŶŰŮŬŸŬ ũŠųŠŬŠŪŸųŽŬ ţŦūŨŮŴŰŢŽŬųŠű ūŨŠ ũŮŨŬŝ ŢŪŽŲŲŠ ŢŨŠ ųŮ ŤůŨŶŤŨŰŤŞŬ ůŮŴ ŴůŮŲųŦŰŞťŤŨ ŲŴŲųŝūŠųŠ ũŠŨ ţŨŠţŨũŠŲŞŤű ŲŤ ŻŪŮ ųŮŬ ũŻŲūŮ

*6 $VVRFLDWLRQ *UHHFH Ȼ Ȼ LQIR#JV JUHHFH RUJ Ȼ ZZZ JV JUHHFH RUJ

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΟΤΩΝ

Διάγραμμα 2.1: ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΔΑΠΑΝΗΣ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΩΝ ΑΝΑ ΣΚΟΠΟ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ. 20102018

Είδη διατροφής και μη οινοπνευματώδη ποτά Στέγαση, ύδρευση, καύσιμα και φωτισμός κύριας… Μεταφορές Ξενοδοχεία, καφενεία και εστιατόρια 8%

Διάφορα αγαθά και υπηρεσίες Υγεία Είδη ένδυσης και υπόδησης Αναψυχή και πολιτισμός Διαρκή αγαθά οικιακής χρήσης - Οικιακά είδη… Επικοινωνίες Οινοπνευματώδη ποτά και καπνός Εκπαίδευση 0% 2018

7% 6% 6% 7% 5% 5% 4% 7% 4% 4% 4% 4% 3% 3% 5%

10%

14% 12% 13% 14% 11% 11%

18%

20%

10%

15%

20%

25%

2010

Πηγή: ΕΟΠ,ΕΛ.ΣΤΑΤ., Επεξεργασία ΙΟΒΕ

Πίνακας 2.1: ΜΗΝΙΑΙΑ ΜΕΣΗ ΔΑΠΑΝΗ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΩΝ ΑΝΑ ΣΚΟΠΟ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΓΑΘΩΝ ΕΙΔΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΜΗ ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑΤΩΔΗ ΠΟΤΑ ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑΤΩΔΗ ΠΟΤΑ ΚΑΙ ΚΑΠΝΟΣ ΕΙΔΗ ΕΝΔΥΣΗΣ ΚΑΙ ΥΠΟΔΗΣΗΣ ΣΤΕΓΑΣΗ, ΥΔΡΕΥΣΗ, ΚΑΥΣΙΜΑ ΚΑΙ ΦΩΤΙΣΜΟΣ ΚΥΡΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΑΣ Ή ΕΞΟΧΙΚΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΔΙΑΡΚΗ ΑΓΑΘΑ ΟΙΚΙΑΚΗΣ ΧΡΗΣΗΣ - ΟΙΚΙΑΚΑ ΕΙΔΗ ΑΜΕΣΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΙΑΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΥΓΕΙΑ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΑΝΑΨΥΧΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ, ΚΑΦΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΑ ΔΙΑΦΟΡΑ ΑΓΑΘΑ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΣΥΝΟΛΟ ΑΓΟΡΩΝ

2010 351,7 68,7 140,8

2017 289,0 54,1 81,4

2018 2018/2017 2018/2010 291,3 1% -17% 53,2 -2% -23% 83,2 2% -41%

228,8

198,8

203,1

-11%

130,5 124,4 264,9 78,5 91,6 64,2 209,8 202,6 1.956

61,9 103,3 182,3 59,0 65,8 46,0 148,8 123,8 1.414

62,8 108,0 187,4 59,3 67,8 46,3 156,3 122,3 1.441

1% 5% 3% 1% 3% 1% 5% -1% 2%

-52% -13% -29% -24% -26% -28% -25% -40% -26%

Πηγή: ΕΟΠ,ΕΛ.ΣΤΑΤ., Επεξεργασία ΙΟΒΕ

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET / ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 68

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΟΤΩΝ

Διάγραμμα 2.2: ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΔΑΠΑΝΗΣ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΩΝ ΑΝΑ ΣΚΟΠΟ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ. 20102017 21,3% 22,2%

Κρέας 15,4% 16,3%

Γαλακτοκομικά προϊόντα και αυγά

14,9% 13,3%

Αλεύρι, ψωμί, δημητριακά

11,8% 11,2%

Λαχανικά Ψάρια

6,8% 7,6%

Φρούτα

7,1% 7,3% 5,5% 5,3%

Έλαια και λίπη Ζάχαρη, μαρμελάδα, μέλι, σιρόπια, σοκολάτα και ζαχαρωτά

4,9% 5,2%

Μεταλλικά νερά, αναψυκτικά, χυμοί φρούτων και λαχανικών

2,7% 3,7%

Καφές, τσάι και κακάο

2,4% 1,9%

Κρασί

2,2% 1,4%

Λοιπά είδη διατροφής

2,0% 1,5%

Αποστάγματα

1,9% 2,0% 1,3% 1,1%

Μπύρα 0% 2018

10%

15%

20%

25%

2010

Πηγή: ΕΟΠ, ΕΛ.ΣΤΑΤ., Επεξεργασία ΙΟΒΕ

μικρές επιχειρήσεις (30%), ενώ ακολουθούν οι μεγάλες επιχειρήσεις και οι πολύ μεγάλες από 23%. Στα Ποτά, μεγάλο ποσοστό των εργαζόμενων του κλάδου (32%) απασχολούνται στις πολύ μεγάλες, ενώ ένα 28% στις μεγάλες επιχειρήσεις.

ΤΕΛΙΚΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΩΝ Τα στοιχεία του παρόντος κεφαλαίου έχουν ληφθεί από τις Έρευνες Οικογενειακού Προϋπολογισμού (ΕΟΠ) της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής8. Η ποσοστιαία κατανομή της μέσης μηνι8 . Οι Έρευνες Οικογενειακών Προϋπολογισμών (ΕΟΠ), οι οποίες διεξάγονται σε ετήσια βάση από την ΕΛ.ΣΤΑΤ., παρέχουν πληροφόρη-

αίας δαπάνης των νοικοκυριών στις δώδεκα (12) βασικές κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών (κατά COICOP - HBS 2013, ταξινόμηση που χρησιμοποιείται στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Στατιστικού Συστήματος) για τα έτη 2018 και 2010 παρουσίασε ήπιες μεταβολές. Η μεγαλύτερη αύξηση σημειώθηκε στα Είδη διατροφής (από 18% το 2010 στο 20% το 2018), στη Στέγαση (από 12% το 2010 στο 14% το 2018) και στην Υγεία ( από 6% το 2010 στο 7% το 2018). Αντίθετα τη μεγαλύτερη μείωση σημείωσαν τα ση για τη σύνθεση των συνολικών δαπανών των νοικοκυριών, ανάλογα με διάφορα κοινωνικοοικονομικά χαρακτηριστικά του κάθε νοικοκυριού

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET / ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 70

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΟΤΩΝ

Πίνακας 2.2: ΜΗΝΙΑΙΑ ΜΕΣΗ ΔΑΠΑΝΗ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΩΝ ΑΝΑ ΣΚΟΠΟ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΣΤΑ ΕΙΔΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΕΙΔΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΠΟΤΑ Αλεύρι, ψωμί, δημητριακά

2010

2017

2018 2018/2017 2018/2010

49,1

45,2

45,9

-7%

Κρέας

81,8

65,3

65,4

-20%

Ψάρια

27,8

20,7

20,9

-25%

Γαλακτοκομικά προϊόντα και αυγά

59,9

48,1

47,3

-2%

-21%

Έλαια και λίπη

19,6

17,2

17,0

-1%

-13%

Φρούτα

26,9

20,7

21,8

-19%

Λαχανικά

41,3

35,6

36,2

-13%

Ζάχαρη, μαρμελάδα, μέλι, σιρόπια, σοκολάτα και ζαχαρωτά

19,0

14,8

15,0

-21%

5,5

6,2

14%

Λοιπά είδη διατροφής Καφές, τσάι και κακάο

7,1

7,4

13,7

8,1

8,2

-40%

Αποστάγματα

7,4

6,0

5,8

-5%

-22%

Κρασί Μπύρα

5,0

6,6

6,8

36%

3,9 368,0 1.956

4,0 305,7 1.414

3,9 307,8 1.441

-2% 1% 2%

0% -16% -26%

Μεταλλικά νερά, αναψυκτικά, χυμοί φρούτων και λαχανικών

Σύνολο ειδών διατροφής και ποτών ΣΥΝΟΛΟ ΑΓΟΡΩΝ

Πηγή: ΕΟΠ, ΕΛ.ΣΤΑΤ., Επεξεργασία ΙΟΒΕ * Τρέχουσες τιμές, € ανά νοικοκυριό

Διαρκή αγαθά οικιακής χρήσης (από 7% το 2010 στο 4% το 2018), οι Μεταφορές (από 14% το 2010 στο 13% το 2018), και τα Διάφορα αγαθά και υπηρεσίες (από 10% το 2010 στο 8% το 2018) (Διάγραμμα 2.1). Η συνολική μηνιαία κατά κεφαλήν κατανάλωση στην Ελλάδα είναι ίση με €1.441 το 2018 μειωμένη κατά 26% σε σύγκριση με το 2010 (€1.956) (Πίνακας 2.1)9. Τα είδη διατροφής και μη οινοπνευματώδη ποτά διαμορφώθηκαν στα €291,3 τον μήνα το 2018 σε σχέση με τα €289,0 το 2017. Τα Οινοπνευματώδη ποτά και ο καπνός διαμορφώθηκαν στα €53,2 το 2018 από €54,1 το 2017. Την υψηλότερη αύξηση μεταξύ των βασικών κατηγοριών αγαθών παρουσίασε η δαπάνη για Ξενοδοχεία, καφενεία και εστιατόρια και για Υγεία (από +5%). Η ποσοστιαία συμμετοχή των υποκατηγοριών των ειδών διατροφής παρουσίασε μικρή ή μηδενική μεταβολή μεταξύ των ετών 2017 και 2018 στις περισσότερες υποκατηγορίες. Αύξηση ση9 Τα στοιχεία είναι σε τρέχουσες τιμές, επομένως η σύγκρισή τους με προηγούμενα έτη δεν είναι απολύτως ακριβής στα απόλυτα μεγέθη (όχι στα ποσοστά της κατανομής τους ανά έτος), καθώς δεν είναι αποπληθωρισμένα

μείωσαν Αλεύρι, ψωμί, δημητριακά (από 13,3% το 2010 στο 14,9% το 2018) Λαχανικά ( από 11,2% το 2010 στο 11,8% το 2018) και Έλαια –λίπη (από 5,3% το 2010 στο 5,5% το 2018). Αντίθετα μείωση σημείωσαν το Κρέας και το Ψάρι αντιστοιχώντας στο 21,3% και 6,8% της μηνιαίας δαπάνης αντίστοιχα για το 2018 (Διάγραμμα 2.2). Η συνολική μηνιαία κατά κεφαλή κατανάλωση ειδών διατροφής και ποτών το 2018 αυξήθηκε στα €308 σε σχέση με το 2017, ενώ το 2010 βρισκόταν στα €368, σημειώνοντας πτώση της τάξης του 16% σωρευτικά. Η κύρια δαπάνη των Ελλήνων καταναλωτών στη μηνιαία κατανάλωση τροφίμων και ποτών αφορά πρώτα το Κρέας (€65,4 το 2018), τα Γαλακτοκομικά (€47,3 το 2018) και στη συνέχεια το Αλεύρι, το Ψωμί και τα δημητριακά (€45,9 το 2018). Αξίζει να σημειωθεί ότι την υψηλότερη ποσοστιαία άνοδο καταγράφουν οι δαπάνες για Φρούτα (+5%) και για Καφέ, τσάι και κακάο και Κρασί (από +3%) το 2017 σε σχέση με το 2016, ενώ μικρότερες αυξήσεις σημειώνουν οι δαπάνες για τις υ-

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET / ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 72

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΟΤΩΝ

Διάγραμμα 3.1: ΒΑΣΙΚΑ ΑΘΡΟΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΕΙΓΜΑΤΟς ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ (εκατ. €) Μέγεθος

2017

2018

% 2018/2017

Ενεργητικό

13,912.4

11,925.1

-14.3%

Ίδια κεφάλαια

5,429.6

4,736.6

-12.8%

Κύκλος εργασιών

12,540.9

10,858.8

-13.4%

Καθαρά αποτελέσματα χρήσεως προ φόρων

503.0

378.0

-24.9%

Κέρδη χρήσεως μετά φόρων

331.1

221.8

-33.0%

Πηγή: ICAP/Hellastat. Επεξεργασία στοιχείων: ΙΟΒΕ

πόλοιπες κατηγορίες. Εξαίρεση αποτελούν οι δαπάνες για Αποστάγματα οι οποίες καταγράφουν μείωση της τάξης του 5% καθώς και οι δαπάνες για Γαλακτοκομικά προϊόντα και αυγά και Μπύρα για οι οποίες καταγράφουν μείωση (από -2% εκατέρωθεν) (Πίνακας 2.2).

και λιπών (71 επιχ.), το 5% από την Παραγωγή παρασκευασμένων ζωοτροφών (35 επιχ.), το 3% από την Παραγωγή προϊόντων αλευρόμυλων (26 επιχ.) και το 2% από τα Ψάρια και την επεξεργασία και συντήρηση βρώσιμων αλιευμάτων (15 επιχ.).

ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ ΚΛΑΔΟΥ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΟΤΩΝ

Στον πίνακα που ακολουθεί (Πίνακας 3.1) παρουσιάζονται τα αθροιστικά μεγέθη των 774 επιχειρήσεων για το 2017 και το 2018 σε όρους καθαρών αποτελεσμάτων προ φόρων, κέρδη χρήσης μετά φόρων, κύκλου εργασιών, ενεργητικού και ιδίων κεφαλαίων. Ο «τζίρος» του συνόλου των εξεταζόμενων επιχειρήσεων του δείγματος το 2018 κυμάνθηκε στα €10,85 δισεκ., έχοντας μειωθεί κατά 13,4% σε σχέση με το 2017 (€12,54 δισεκ.). Τα, ενώ τα καθαρά κέρδη χρήσεως προ φόρων έχουν μειωθεί στο συγκεκριμένο δείγμα κατά 24,9%. Τέλος, τα κέρδη χρήσης μετά φόρων παρουσιάζουν υποχώρηση κατά 33% το 2018 συγκριτικά με το 2017.

Τα στοιχεία που ακολουθούν για τη χρηματοοικονομική ανάλυση του κλάδου τροφίμων και ποτών βασίζονται σε δείγμα επιχειρήσεων το οποίο ελήφθη από τη βάση δεδομένων της ICAP, με βάση την παλαιά κωδικοποίηση του κλάδου (ΣΤΑΚΟΔ – 03, Κλάδος 15: Τρόφιμα και Ποτά). Τα μεγέθη αφορούν τα έτη 2017-2018 και βασίζονται σε διαχρονικά κοινό δείγμα 774 επιχειρήσεων από τους βασικούς υποκλάδους των τροφίμων10. Η σχετική κατανομή των επιχειρήσεων του δείγματος στους εννέα υποκλάδους11, έχει ως εξής: το 29% προέρχεται από την Παραγωγή άλλων ειδών διατροφής (227 επιχειρήσεις), το 20% από την Επεξεργασία φρούτων και λαχανικών (153 επιχ.), το 12% από τα Ποτά (91 επιχ.), από ένα 10% από την Παραγωγή, επεξεργασία και συντήρηση κρέατος (78 επιχ.) και την Παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων (78 επιχ.), το 9% από την Παραγωγή φυτικών και ζωικών ελαίων 10 Στην Έκθεση τροφίμων του 2018, το πλήθος επιχειρήσεων του δείγματος στα χρηματοοικονομικά στοιχεία ήταν μεγαλύτερο, φθάνοντας στις 848 επιχειρήσεις οι οποίες είχαν καταθέσει τους ισολογισμούς τους με όλα τα στοιχεία που αναζητούμε στη βάση δεδομένων της Infobank-Hellastat. Το φετινό δείγμα είναι μικρότερο, καθώς είναι μικρότερο το κοινό υποσύνολο για το οποίο υπήρχαν διαθέσιμα στοιχεία σε όλα τα απαιτούμενα μεγέθη του ισολογισμού για το 2017 και το 2018. 11 Κατά ΣΤΑΚΟΔ-2003 σε τριψήφια ανάλυση

Από τους εξεταζόμενους υποκλάδους του δείγματος σε όρους κύκλου εργασιών, τον υψηλότερο τζίρο καταγράφουν συνολικά τα άλλα είδη διατροφής, αφού στο δείγμα έχουν και τις περισσότερες επιχειρήσεις, ενώ ακολουθούν τα γαλακτοκομικά ,τα φρούτα και λαχανικά και τα ποτά. Ωστόσο, σε όρους ποσοστιαίας μεταβολής του κύκλου εργασιών το 2018 σε σχέση με το προηγούμενο έτος, τη μεγαλύτερη θετική μεταβολή στο συγκεκριμένο δείγμα καταγράφουν τα Ψάρια (8,2%), η Παραγωγή κρέατος (7,4%) και τα Ποτά (5,6%). Τα Φρούτα και λαχανικά (4,2%), τα Άλλα είδη διατροφής

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET / ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 73

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΟΤΩΝ Διάγραμμα 3.2: ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΣΤΟΥΣ ΥΠΟΚΛΑΔΟΥΣ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ (εκατ. €) 10,0% 7,4%

8,0%

2500

6,0%

5,6%

1809

1793

4,0% 985

113

1496

3,1%

1500

0,3%

0,0% -2,0%

2000

3,8%

3,4% 4,2%

1145

2,0%

3000

2682

8,2%

1000

411

424

Προϊόντα αλευρόμυλων

Ζωοτροφές

500

-1,8%

-4,0%

0 Κρέας

Ψάρια

Φρούτα και λαχανικά

Έλαια

Γαλακτοκομικά

% μεταβολή 2018/2017

Άλλα είδη διατροφής

Ποτά

Κύκλος εργασιών (πωλήσεις) 2018

Πηγή: ICAP/Hellastat. Επεξεργασία στοιχείων: ΙΟΒΕ

Διάγραμμα 3.4: ΔΙΑΣΠΟΡΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΒΑΣΕΙ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ ΚΑΘΑΡΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΧΡΗΣΕΩΣ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ (εκατ. €) 30.0

283

67 25.0 20.0 15.0

2018

10.0

199

5.0

65 0.0 -30.0

-20.0

-10.0

0.0

10.0

20.0

-5.0 -10.0

-15.0 -20.0

2017 Κερδοφόρες επιχειρήσεις

Ζημιογόνες επιχειρήσεις Καθαρά αποτελέσματα χρήσεως προ φόρων 2018

Πηγή: ICAP/Hellastat. Επεξεργασία στοιχείων: ΙΟΒΕ

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET / ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 74

30.0

40.0

Το Ι.Ο.Β.Ε. ιδρύθηκε το 1975 και αποτελεί ένα κοινωφελές ίδρυμα που συνιστά μια σύγχρονη δεξαμενή σκέψης (think tank) στην οικονομική έρευνα και πολιτική. Το Ι.Ο.Β.Ε. έχει δύο βασικούς σκοπούς: α) να προωθεί την επιστημονική έρευνα για τα αναδυόμενα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας και β) να παρέχει αντικειμενική πληροφόρηση και να διατυπώνει προτάσεις χρήσιμες στη διαμόρφωση πολιτικής. Επικεντρώνει την ερευνητική του δραστηριότητα στα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας σε μακροοικονομικό και μικροοικονομικό επίπεδο. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις έρευνες που ξεκινούν από το επίπεδο της επιχείρησης και σχετίζονται με προβλήματα που επηρεάζουν άμεσα ή έμμεσα τη λειτουργία του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας. Το Ι.Ο.Β.Ε. ως ο μόνος ιδιωτικός, ανεξάρτητος και αδέσμευτος οργανισμός που ασχολείται με τα μείζονα ζητήματα της ελληνικής οικονομίας επιδιώκει να παρεμβαίνει έγκαιρα, να επισημαίνει τα κρίσιμα ζητήματα και κυρίως να προτείνει λύσεις, διατηρώντας θέση επιστημονικής και ακαδημαϊκής ουδετερότητας. Στο πλαίσιο αυτό επιτελεί τις ακόλουθες λειτουργίες: • ∆ιεξάγει εφαρμοσμένη επιστημονική έρευνα για βασικά διαρθρωτικά, κλαδικά και τομεακά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας.

• Παρακολουθεί και αναλύει τις βραχυπρόθεσμες οικονομικές τάσεις με έρευνες πεδίου και καταγράφει το επιχειρηματικό κλίμα που επικρατεί, διατυπώνοντας προβλέψεις για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. • Παρέχει αξιόπιστες και αντικειμενικές αναλύσεις για συγκεκριμένους τομείς και κλάδους της ελληνικής οικονομίας. • Συνεργάζεται με ξένα ερευνητικά ινστιτούτα και διεθνείς οργανισμούς σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος και συμμετέχει σε διεθνείς έρευνες για οικονομικά θέματα και πολιτικές. • Παρεμβαίνει και συμβάλλει στο δημόσιο διάλογο με τη διοργάνωση ημερίδων και συζητήσεων για τα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας. • ∆ιατυπώνει προτάσεις χρήσιμες στη διαμόρφωση πολιτικής σε θέματα σχεδιασμού βιομηχανικής και αναπτυξιακής πολιτικής, απασχόλησης και κατάρτισης και προτείνει θεσμικές παρεμβάσεις σε θέματα ανάπτυξης και ενίσχυσης επιχειρήσεων και αγορών. • ∆ιοργανώνει συνέδρια, σεμινάρια και εκδίδει βιβλία για την προώθηση μελετών και ερευνών, σχετικών με τους παραπάνω σκοπούς.

http://iobe.gr/

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΟΤΩΝ

Διάγραμμα 3.5: ΚΑΘΑΡΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ ΣΤΟΥ ΥΠΟΚΛΑΔΟΥΣ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ (εκατ. €) Καθαρά αποτελέσματα Καθαρά αποτελέσματα χρήσεως προ φόρων χρήσεως προ φόρων Καθαρά αποτελέσματα Καθαρά αποτελέσματα 2018 2017 χρήσεως μετά φόρων 2017 χρήσεως μετά φόρων 2018 Κλάδος Κρέας 29.8 -27.1 25.3 -34.7 Ψάρια 4.7 4.1 3.7 2.9 Φρούτα και λαχανικά 83.8 86.3 52.9 55.3 Έλαια 23.8 26.7 14.8 17.3 Γαλακτοκομικά 82.2 91.0 60.9 60.0 Προϊόντα αλευρόμυλων 7.8 5.6 4.0 4.1 Ζωοτροφές 28.3 24.8 19.3 16.8 Άλλα είδη διατροφής 143.9 92.4 100.6 53.1 Ποτά 66.6 74.7 37.9 47.6 ΤΡΟΦΙΜΑ ΚΑΙ ΠΟΤΑ 470.9 378.5 319.4 222.4

Πηγή: Infobank-Hellastat. Επεξεργασία στοιχείων: ΙΟΒΕ

(3,1%), οι Ζωοτροφές (3,8%), τα γαλακτοκομικά (3,4%) και τα Προϊόντα αλευρομύλων (0,3%) καταγράφουν επίσης θετική μεταβολή στο τζίρο τους το 2018. Στον αντίποδα, τα Έλαια (1,8%) σημειώνουν πτώση στο τζίρο τους (Διάγραμμα 3.2). Σε όρους καθαρών αποτελεσμάτων χρήσεως προ φόρων, από τις 774 επιχειρήσεις του δείγματος, οι 568 το 2018 - δηλαδή το 73% του συνόλου του δείγματος, παρουσίασαν κερδοφορία το 2017, έναντι των υπολοίπων 206, δηλαδή το υπόλοιπο 27% του δείγματος, οι οποίες και κατέγραψαν ζημίες (Διάγραμμα 6.3). Από το σύνολο των 568 κερδοφόρων επιχειρήσεων του δείγματος, εκείνες που αύξησαν τα κέρδη τους το 2018 σε σχέση με το 2017 ανέρχονται σε 283 (37% του συνόλου), ενώ εκείνες που μείωσαν τα κέρδη τους ανέρχονται σε 199 (26% του συνόλου). Επιπλέον, 86 επιχειρήσεις (11% του συνόλου) το 2018 παρουσίασαν κέρδη, όταν το 2017 κατέγραφαν ζημίες. Από την άλλη πλευρά, από τις 206 ζημιογόνες επιχειρήσεις το 2018, οι 74 επιχειρήσεις (10% του συνόλου) του δείγματος αύξησαν τις ζημίες τους το 2018 και οι 65 τις μείωσαν, χωρίς όμως να παρουσιάσουν κέρδη. Επιπρόσθετα, 67 επιχειρήσεις (9% του συνόλου) που ήταν κερδοφόρες το 2017,

το 2018 παρουσίασαν ζημιά στα αποτελέσματα χρήσεως (Διάγραμμα 3.3 και Διάγραμμα 3.4). Το δείγμα των επιχειρήσεων στο σύνολο της μεταποίησης τροφίμων και ποτών έχει μειώσει τα καθαρά του κέρδη μετά φόρων κατά 41,2% το 2018 σε σχέση με τα καθαρά κέρδη προ φόρων, όταν η αντίστοιχη μείωση το 2017 ήταν μικρότερη (32,2%). Ενώ τα καθαρά κέρδη προ φόρων φθάνουν συνολικά τα €378,5 εκατ. μετά τους φόρους συμπιέζονται στα €222,4 εκατ. στο συγκεκριμένο δείγμα των επιχειρήσεων. Σε επίπεδο υποκλάδων σε όρους καθαρών αποτελεσμάτων χρήσης προ φόρων το 2018, ενώ όλοι παρουσιάζουν αθροιστικά θετικά αποτελέσματα, τα κέρδη έχουν ωστόσο μειωθεί σε σχέση με το 2017 σε όλους τους κλάδους εκτός από τα έλαια και τα προϊόντα αλευρομύλων, όπου και έχουν αυξηθεί κατά 10% και 31% αντίστοιχα. Η εικόνα για τα κέρδη χρήσης μετά φόρων έχει διαφορές ανά κλάδο στα καθαρά κέρδη. Τις υψηλότερες απώλειες κερδών σε ποσοστιαίους όρους λόγω φορολογίας έχουν τα ψάρια (-57%), τα προϊόντα αλευρομύλων (52%) και τα επεξεργασμένα φρούτα και λαχανικά (-45%) (Διάγραμμα 3.5).

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET / ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 76

Vegan & Vegetarian

Τι είναι vegan & ποιες οι διαφορές από το vegetarian? Ο όρος vegan προϊόντα ουσιαστικά αναφέρεται σε όλα τα προϊόντα που είναι αμιγώς φυτικά και κυρίως επικεντρώνεται στα προϊόντα που αποτελούν υποκατάστατα των παραδοσιακών προϊόντων κρέατος, γαλακτοκομικών και αλιείας. Έτσι έχουν πλέον επικρατήσει οι όροι φυτικόκρέας (πχ τα φυτικά burgers που πουλιούνται ήδη σε πολλές αλυσίδες λιανικής και προσφέρονται και από αλυσίδες εστίασης στην χώρα μας), φυτικά γαλακτοκομικά (πχ αμυγδαλόγαλα ή «νηστίσιμα» τυριά), φυτικά «ψάρια» (πχ φυτικές ψαροκροκέτες) αλλά και πολλά σνακ που αποτελούνται από αμιγώς φυτικής προέλευσης συστατικά. Η βασική διαφορά μεταξύ των vegan & vegetarian είναι η χρήση του γάλακτος, των αυγών ελευθέρας βοσκής και του μελιού τα οποία και επιτρέπονται στα vegetarian προϊόντα, όχι όμως και στα vegan.

Γιατί είναι καλό για την υγεία μας να βασίσουμε την διατροφή μας μόνο ή κυρίως σε φυτικής προέλευσης τρόφιμα; Το θέμα της υγείας αποτελεί ένα βασικό λόγο που ωθεί τους καταναλωτές στην υποκατάσταση μερίδων κρέατος από μερίδες φυτικών προϊόντων στην διατροφή τους. Δεδομένα από μελέτες που έχουν γίνει και δημοσιεύονται σε διάφορες ηλεκτρονικές εκδόσεις (παράδειγμα το Vegetarian Starter Guide1 που είναι διαθέσιμο στο διαδίκτυο), αναφέρουν ορισμένες βασικές περιπτώσεις βελτίωσης της υγείας από την μετάβαση στην χορτοφαγική διατροφή, όπως: Το μέσο βάρος των χορτοφάγων είναι κατά 10% χαμηλότερο από τον γενικό πληθυσμό Με την αποφυγή του κρέατος μειώνεται κατά 32% ο κίνδυνος θανάτου από καρδιά Η φυτική διατροφή μειώνει σημαντικά την πιθανότητα διαβήτη και εγκεφαλικού

Γιατί η στροφή προς τα vegan θεωρείται ότι προστατεύει από την κλιματική αλλαγή; Όλα τα δεδομένα που έχουμε δείχνει ξεκάθαρα την πολύ σημαντική προστασία του περιβάλλοντος 1 The vegetarian starter guide: https://mercyforanimals.org/files/VSG.pdf

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 77

Vegan & Vegetarian

από την τάση χορτοφαγικής κατανάλωσης. Ξεκινώντας από την ανάγκη χρήσης νερού2, ένα κιλό μοσχαρίσιο κρέας απαιτεί την κατανάλωση 3168 λίτρων νερού την ώρα που το ποιο απαιτητικό χορτοφαγικό τρόφιμο (τα φασόλια) απαιτεί μόλις 366. Έχουμε συνεπώς σχεδόν 10πλάσια μείωση της κατανάλωσης νερού από την στροφή στην χορτοφαγία, που παραμένει σημαντική ακόμα και αφού λάβουμε υπόψη μας το διαφορετικό διατροφικό προφίλ των δύο αυτών τροφίμων. Αντίστοιχα δεδομένα συναντάμε στο άλλο σημαντικό περιβαλλοντικό θέμα που σχετίζεται άμεσα με την κλιματική αλλαγή, αυτό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου3. Μάλιστα σήμερα η κτηνοτροφία αποτελεί τον μεγαλύτερο ρυπαντή καθώς η παραγωγή της αντιστοιχεί στο 18% όλων των αερίων του θερμοκηπίου, ποσοστό μεγαλύτερο και από την βιομηχανική παραγωγή αλλά και από τις μεταφορές. Η παραγωγή κρέατος μάλιστα απαιτεί 13 φορές περισσότερη κατανάλωση ορυκτών καυσίμων από την παραγωγή οποιουδήποτε χορτοφαγικού τροφίμου.4 Επιπροσθέτως έχει υπολογιστεί ότι κοντά στο 80% της καταστροφής του τροπικού δάσους του Αμαζονίου5 οφείλεται σε ηθελημένη αποψίλωση για την επέκταση των κτηνοτροφικών δραστηριοτήτων στην περιοχή. Συνεπώς η υποκατάσταση του κρέατος από φυτικά προϊόντα, αποτελεί μέρος της λύσης του προβλήματος της κλιματικής αλλαγής.

Ποιος είναι όμως ο κύριος παράγοντας μεταστροφής των καταναλωτών σε χορτοφαγική διατροφή; Τα δεδομένα δείχνουν ότι η υγεία και το περιβάλλον αποτελούν τον δεύτερο και τρίτο λόγο αυτής της 2 Ως ανωτέρω 3 Ως ανωτέρω 4 Ως ανωτέρω 5 Ως ανωτέρω

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 78

Vegan & Vegetarian

μεταστροφής. Σε έρευνα που έγινε πριν δύο χρόνια στην Μεγάλη Βρετανία6, ως βασικό λόγο αυτής της υποκατάστασης αναφέρθηκε η πρόθεση προστασίας των ζώων που απαντήθηκε από κοντά 6 στους 10 όσων ερωτήθηκαν. Η προστασία αυτή είναι προφανές αποτέλεσμα της υποκατάστασης και περιλαμβάνει και τα ζώα της θάλασσας αλλά και τις συνθήκες μεταχείρισης των ζώων στις σύγχρονες φάρμες παραγωγής γάλακτος και αυγών. Δείτε τα αποτελέσματα της έρευνας αυτής στο σχετικό διάγραμμα:

Πόσο μεγάλη είναι η τάση προς την vegan & vegetarian διατροφή σε Ελλάδα και Εξωτερικό; Τα φυτικής προέλευσης προϊόντα αποτελούν ήδη ένα πολύ σημαντικό τμήμα της παγκόσμιας αγοράς, το οποίο αναμένεται να προσεγγίσει τα 100 δις ευρώ μέσα στο 2020 και να ξεπεράσει τα 160 δις ευρώ στο τέλος της επόμενης τριετίας.7 Ένα κοινό χαρακτηριστικό αυτό των προϊόντων είναι ότι υποκαθιστούν άμεσα τα αντίστοιχα παραδοσιακά προϊόντα, καθώς τα τελευταία χάνουν συνεχώς μερίδια αγοράς που κερδίζουν τα φυτικά υποκατάστατά τους.

Ακολουθώντας την τάση αυτή και η βιομηχανία τροφίμων αυξάνει με γρήγορους ρυθμούς τα vegan προϊόντα στα ράφια – υπολογίζεται ότι σήμερα ένα στα 4 νέα προϊόντα έχει σήμα vegan, ποσοστό που ήταν κάτω από 1% στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας και κοντά στο 5% το 2015.8 Στην Ελλάδα συγκεκριμένα, η χορτοφαγική τάση δεν είναι ακόμα ιδιαίτερα ανεπτυγμένη – σε μία κατάταξη για τις 20 Ευρωπαϊκές χώρες όπου η χορτοφαγία εμφανίζεται να έχει την μεγαλύτερη δημοτικότητα, η Ελλάδα δεν συμπεριλαμβάνεται μέσα σε αυτές.9 Παρόλα αυτά, είναι γενικά γνωστό ότι η Ελλάδα διαθέτει εξαιρετικές παραδοσιακές vegan συνταγές ως νηστίσιμα πιάτα, σε βαθμό μάλιστα που να αποτελεί και προτεινόμενο προορισμό για αυτόν ακριβώς τον λόγο10 Με βάση στοιχεία δημοσιευμένα από το ΑΠΕ-ΜΠΕ το 2019, μαθαίνουμε ότι στην Ελλάδα το 0,8% του πληθυσμού δηλώνει vegan και το οποίο μεταφράζεται σε 80.000 περίπου ανθρώπους με την πλειο6 ΝΑΜΙ 2019, Waitrose, Kepler Cheuvreux 2018, Radobank 2019 7 Proveg International, Plant-based insights & NPD priorities | How much is the market worth? 8 V-label.eu 9 https://www.chefspencil.com/the-20-most-vegan-countries-in-europe/ 10 https://blog.mangolanguages.com/the-most-vegan-countries-in-the-world

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 79

Vegan & Vegetarian

ψηφία τους να είναι ηλικίας 10 έως 25 ετών. Με βάση το ίδιο δημοσίευμα, η χώρα με το μεγαλύτερο ποσοστό vegans είναι το Ισραήλ με σχεδόν 15%, και ακολουθούν οι Πολωνία, η Μεγάλη Βρετανία και η Γερμανία με ποσοστό κοντά στο 6%. Το σίγουρο είναι ότι αυτή η τάση, ακόμα και στην χώρα μας, είναι συνεχώς αυξητική.11

Είναι τελικά τόσοι πολλοί οι καταναλωτές που έχουν απαρνηθεί το κρέας και καταναλώνουν μόνο vegan ή vegetarian προϊόντα; Οι καταναλωτές αυτοί είναι πλέον μεσοσταθμικά περίπου το 5% του πληθυσμού, ποσοστό που διαφοροποιείται σημαντικά από χώρα σε χώρα. Όμως ένα όλο και μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού στις ανεπτυγμένες χώρες (από 25% έως 50% με μπροστάρηδες τις γυναίκες) υποκαθιστούν σε μεγάλο βαθμό γεύματα με ζωϊκής προελεύσεως προϊόντα από γεύματα αποτελούμενα από προϊόντα φυτικής προελεύσεως.12 Για να το πούμε διαφορετικά, οι βασικοί καταναλωτές σήμερα είναι οι flexitarians – δηλαδή άνθρωποι που καταναλώνουν κυρίως φυτικά προϊόντα και περιστασιακά και κάποιο κρέας. Μελέτες υπολογίζουν ότι το 90% της κατανάλωσης των vegan & vegetarian προϊόντων γίνεται σήμερα από flexiterians και όχι από αμιγώς vegans.13 Και αυτό είναι και η βασική καταναλωτική δύναμη και στην Ελλάδα, όπου είδαμε ότι οι αμιγώς χορτοφάγοι είναι ακόμα λίγοι.

Πως μπορούμε να κάνουμε αυτήν την μετάβαση σε κατά βάση κατανάλωση προϊόντων φυτικής προελεύσεως; Θα πρέπει να αρχίσουμε να μειώνουμε σταδιακά αλλά σταθερά την κατανάλωση κρέατος, κοτόπουλου, ψαριών (αν θέλουμε να γίνουμε vegetarian) αλλά και αυγών, γάλακτος και μελιού (αν θέλουμε να γίνουμε vegan) και φυσικά όλων των υποπροϊόντων τους που χρησιμοποιούνται ευρέως στην σύγχρονη βιομηχανία τροφίμων. Φυσικά κάθε αλλαγή των συνηθειών μας φαίνεται ιδιαίτερα δύσκολη στην αρχή- γιαυτό και η μετάβαση πρέπει να είναι σταδιακή και μελετημένη για να υποκατασταθούν οι τροφές, αλλά να συνεχίσουμε να λαμβάνουμε όλα τα διατροφικά συστατικά που πρέπει. Υπάρχει πλέον πλήθος προϊόντων που υποκαθιστούν επάξια, σε διατροφικό αλλά και γευστικό επίπεδο, πολλά από τα παραδοσιακά προϊόντα κρέατος που μας αρέσουν, όπως πχ τα μπιφτέκια, το γάλα, τα τυριά και άλλα. Μία πρόσθετη δυσκολία είναι το να εξακριβώσουμε ποια προϊόντα είναι πράγματι vegan, καθώς πολλές από τις ονομασίες στις ετικέτες συστατικών των συσκευασμένων τροφίμων δεν είναι και πολύ αποκαλυπτικές για το θέμα αυτό. Το πρόβλημα αυτό έρχεται να καλύψει η δυνατότητα που δίνει η νομοθεσία στους παραγωγούς τροφίμων να επισημαίνουν με δική τους πρωτοβουλία τα προϊόντα τους ως vegan ή vegetarian, ελέγχοντας μόνοι τους την σχετική ορθότητα του ισχυρισμού. Οι καταναλωτές βέβαια, όντας δύσπιστοι στις αυθαίρετες επισημάνσεις, προτιμούν να εμπιστευτούν ένα από τα αναγνωρισμένα σήματα vegan ή vegetarian στις συσκευασίες, το οποίο σημαίνει ότι ένα τρίτος φορέας έχει δώσει την σχετική πιστοποίηση. 11 https://www.amna.gr/macedonia/article/340686/Sto-0-8-tou-plithusmou-kai-me-anodiki-tasi-oi-Vegans-stin-Ellada 12 Proveg International, Plant-based insights & NPD priorities | Who is buying plant-based food? 13 Ως ανωτέρω

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 80

Vegan & Vegetarian

Φυσικά η μετάβαση στην χορτοφαγική δίαιτα δεν γίνεται ούτε «με το μαχαίρι» ούτε και αποτελεί τον απόλυτο στόχο – ακόμα και η προσαρμογή της κατανάλωσης κρέατος σε χαμηλότερο επίπεδο (τύπου flexitarian όπως είπα και πριν), προκαλεί αναλογικά όλα τα θετικά οφέλη που αναπτύχθηκαν πιο πάνω.

Τι σημαίνει η σήμανση vegan ή vegetarian και πως την αποκτούμε; Σημαίνει ότι ένας τρίτος φορέας, κατά προτίμηση με σημαντική διεθνή παρουσία και αναγνώριση, έχει ελέγξει τα συστατικά και την μεθοδολογία παραγωγής του συγκεκριμένου προϊόντος και έχει δώσει την άδεια στην εταιρία να τοποθετήσει επάνω στη συσκευασία του προϊόντος της το ανάλογο σήμα. Αυτή η άδεια ανανεώνεται σε ετήσια βάση καθώς τα συστατικά και οι μέθοδοι παραγωγής επανελέγχονται κάθε χρόνο για την καταλληλότητα τους. Σε ορισμένους από τους φορείς (όπως και η v-label) απαιτείται και η διενέργεια επιτόπιας επιθεώρησης στο εργοστάσιο για να διασφαλιστεί η αξιοπιστία του συστήματος ελέγχου, που δίνει και την σιγουριά στον καταναλωτή ότι το προϊόν πράγματι εκπληρώνει όλες τις σχετικές απαιτήσεις του.

Έχω εταιρία τροφίμων και θέλω να εξάγω – μπορώ να αξιοποιήσω την τάση αυτή; Η εταιρία μου, η Greekexports με έδρα την Θεσσαλονίκη, υπηρετεί τον κλάδο τροφίμων εδώ και σχεδόν δέκα χρόνια παρέχοντας πιστοποιήσεις - διαβατήρια που «ξεκλειδώνουν» για τις ελληνικές επιχειρήσεις νέες αγορές με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.

Ήδη οι πιστοποιήσεις halal & kosher από διεθνείς φορείς με έδρα τις Ελβετία και ΗΠΑ αντίστοιχα που εκπροσωπούμε, έχουν βοηθήσει περί τις 150 εταιρίες της περιοχή μας να εξάγουν σε αυτές τις ιδιαίτερα απαιτητικές πληθυσμιακές ομάδες, που βρίσκονται διάσπαρτες σε όλες τις χώρες του κόσμου. Ακριβώς για τον ίδιο λόγο αναλάβαμε πρόσφατα και την εκπροσώπηση της V-label, το επίσημο σήμα Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 81

Vegan & Vegetarian

της Ευρωπαϊκής Ένωσης Χορτοφάγων (European Vegetarian Union), που διαθέτει τα πλέον αναγνωρισμένα σήματα vegan και vegetarian της Ευρώπης. Η V-label παρέχει την διεθνώς αναγνωρισμένη πιστοποίηση vegan αλλά και την μοναδική πιστοποίηση vegetarian, επισημαίνοντας περισσότερα από 30,000 προϊόντα σε όλο τον κόσμο με το γνωστό V με τελείωμα σε φυλλαράκι που αποτελεί και το επίσημο σήμα της v-label. Τα προϊόντα αυτά τα ελέγχουν και επιτηρούν οι 27 τοπικοί συνεργάτες της V-label σε διάφορα μέρη του κόσμου. H Greekexports έχει την μεγάλη χαρά να αποτελεί πλέον τον 28Ο τοπικό συνεργάτη με αποκλειστική περιοχή ευθύνης την Ελλάδα, την Κύπρο και το Κόσοβο. Το σήμα μας κοσμεί ήδη τα προϊόντα διψήφιου αριθμού Ελληνικών επιχειρήσεων που είναι πιστοποιημένες και ο αριθμός των οποίων αναμένουμε να διπλασιαστεί έως τα τέλη του έτους, καθώς η προσπάθεια των Ελλήνων προς εξαγωγή επιταχύνθηκε ακόμα περισσότερο μέσα στις συνθήκες της υγειονομικής κρίσης που ζήσαμε πρόσφατα.

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 82

Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών

5 Ιουνίου – Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος

Διαχρονική ενίσχυση της προστασίας του περιβάλλοντος ως βασική προτεραιότητα για τις ελληνικές επιχειρήσεις στο λιανεμπόριο τροφίμων Το 74% των επιχειρήσεων θεωρεί ότι θα πρέπει να κινηθεί προδραστικά στη μείωση των πλαστικών μίας χρήσης Επιτακτική ανάγκη η καθολική εμπλοκή όλων των κλάδων του λιανεμπορίου στις διατάξεις για μείωση της πλαστικής σακούλας Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος και στο πλαίσιο της κυλιόμενης Έρευνας Τάσεων στο Λιανεμπόριο FMCG του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), η οποία καταγράφει τις απόψεις των στελεχών επιχειρήσεων του κλάδου για σημαντικά θέματα, παρουσιάζονται αποτελέσματα με τις απόψεις των στελεχών σε σχέση με την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και την Ευρωπαϊκή οδηγία 2019/9041 για τα πλαστικά μίας χρήσης. Η έρευνα διεξήχθη τον Ιανουάριο 2020 με τη χρήση δομημένου ερωτηματολογίου και δείγμα 162 ανώτερα και ανώτατα 1 Η Ευρωπαϊκή οδηγία 2019/904 αφορά τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον. Η οδηγίας αφορά την απαγόρευση, το περιορισμό ή άλλες δράσεις για συγκεκριμένα πλαστικά μίας χρήσης, καθώς και τη διευρυμένη ευθύνη του παραγωγού και τη συλλογή για ανακύκλωση. Τα κράτη μέλη πρέπει να συμμορφωθούν με τις διατάξεις της οδηγίας έως τις 3 Ιουλίου 2021. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι σύμφωνα με την οδηγία προβλέπεται η απαγόρευση κάποιων πλαστικών ειδών μίας χρήσης, όπως τα μαχαιροπίρουνα μίας χρήσης, η μείωση της κατανάλωσης στους περιέκτες τροφίμων και ποτών μίας χρήσης, ενώ τα δοχεία ποτών θα επιτρέπονται μόνο εφόσον τα καπάκια παραμένουν προσαρτημένα στη συσκευασία.

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 83

Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών

Σχήμα 1: Διαχρονική εξέλιξη του ποσοστού των στελεχών που αναγνωρίζουν την εταιρική και κοινωνική ευθύνη των εταιρειών ως βασική προτεραιότητα 30% 25% 25% 20% 15%

13%

2018

2019

11%

10% 5% 0% 2017

2020

Στελέχη Επιχειρήσεων (Λιανεμπόριο-Αλυσίδες σουπερμάρκετ και Προμηθευτές FMCG) από τη Γενική Διεύθυνση και τα τμήματα Marketing, Πωλήσεων. Αγορών, Οικονομικών, Πληροφορική κλπ. Τα δεδομένα της έρευνας για το 2020 καταγράφουν μία σημαντική ενίσχυση του ποσοστού των στελεχών που αναγνωρίζουν την εταιρική και κοινωνική ευθύνη των εταιρειών ως βασική προτεραιότητα. Συγκεκριμένα σε σχέση με το 2016, το ποσοστό αυτό έχει υπερδιπλασιαστεί, από 11% σε 25% (σχήμα 1), κάτι που καταδεικνύει τη σημαντική αλλαγή στην προσέγγιση των επιχειρήσεων κυρίως σε σχέση με το περιβάλλον και δευτερευόντως σε σχέση με τις άλλες πτυχές της εταιρικής ευθύνης. Άλλωστε τα τελευταία χρόνια τόσο οι μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ, όσο και προμηθευτικές εταιρείες ταχυκίνητων καταναλωτικών αγαθών επενδύουν σε υποδομές και διαδικασίες για την προστασία του περιβάλλοντος. Η κλιματική αλλαγή και το ολοένα εντονότερο ενδιαφέρον του κοινού για το περιβάλλον επηρεάζει σημαντικά τον τρόπο λειτουργίας των επιχειρήσεων. Οι καταναλωτές γίνονται όλο και πιο απαιτητικοί και κριτικοί σε σχέση με τη λειτουργία των επιχειρήσεων. Σύμφωνα με έρευνα του ΙΕΛΚΑ του 2019, τα ποσοστά των καταναλωτών σε σχέση με την πρόθεση αγοράς από επιχειρήσεις που λειτουργούν με ηθικό και με φιλικό προς το περιβάλλον τρόπο είναι συγκρίσιμα σε Ελλάδα και εξωτερικό. Συγκεκριμένα η πρόθεση αγοράς με κριτήριο την ειλικρίνεια και διαφάνεια των επιχειρήσεων για τον τρόπο λειτουργίας τους καταγράφεται σε ποσοστό 74% στην Ελλάδα έναντι 80% στις ΗΠΑ. Παράλληλα, εν αναμονή της εναρμόνισης της εθνικής νομοθεσίας με την κοινοτική, το ΙΕΛΚΑ έθεσε έναν αριθμό ερωτημάτων προς τα στελέχη του κλάδου, προκειμένου να καταγραφούν οι απόψεις τους(σχήμα 2). Συγκεκριμένα, όσον αφορά το πεδίο εφαρμογής, η συντριπτική πλειοψηφία των ερωτηθέντων σε ποσοστό 89% θεωρεί ότι η συγκεκριμένη Ευρωπαϊκή οδηγία αφορά εξίσου τις επιχειρήσεις του λιανεμπορίου και τις εταιρείες παραγωγής τροφίμων και ποτών. Τα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν την υψηλή προτεραιότητα σε θέματα περιβάλλοντος που δίνει ο κλάδος, καθώς καταγράφεται ότι οι εταιρείες ήδη εργάζονται στη συγκεκριμένη κατεύθυνση με την πρόθεση να προλαμβάνουν τις

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 86

Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών

Σχήμα 2: Απόψεις σε σχέση με την εφαρμογή της ευρωπαϊκής οδηγίας

Συμφωνώ

Ούτε συμφωνώ, ούτε διαφωνώ

Η εταιρεία μου προσπαθεί ήδη να προσαρμοστεί στην Ευρωπαϊκή οδηγία

75%

Ο κλάδος θα πρέπει να κινηθεί προδραστικά στη μείωση των πλαστικών μίας χρήσης και να μην περιμένει την ελληνική νομοθεσία

74%

Η εφαρμογή της οδηγίας δεν είναι επαρκής για την επίλυση του περιβαλλοντικού προβλήματος που προκαλούν τα πλαστικά μίας χρήσης

Διαφωνώ

60%

24%

15%

31%

10%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

εξελίξεις και ότι η πλειοψηφία των ερωτηθέντων αναγνωρίζει τη σημασία της ταχείας προσαρμογής στις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής οδηγίας: ► Το 75% δηλώνει ότι η εταιρεία του ήδη προσπαθεί να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις ► Το 74% δηλώνει ότι ο κλάδος θα πρέπει να κινηθεί προδραστικά στη μείωση των πλαστικών μίας χρήσης και να μην περιμένει την ελληνική νομοθεσία Επίσης, χαρακτηριστικός είναι ο προβληματισμός των επιχειρήσεων σε σχέση με την επάρκεια των σημερινών δράσεων καθώς ενδεικτικά αναφέρεται ότι: ► Το 60% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι η εφαρμογή της Ευρωπαϊκής οδηγίας δεν είναι επαρκής για την επίλυση του περιβαλλοντικού προβλήματος που προκαλούν τα πλαστικά μίας χρήσης, ► Το 55% η μείωση των πλαστικών μίας χρήσης είναι μικρότερο πρόβλημα σε σχέση με τα χαμηλά ποσοστά ανακύκλωσης στη χώρα μας Άλλωστε, το παράδειγμα της μείωσης της χρήσης της πλαστικής σακούλας την τελευταία διετία στην Ελλάδα είναι ενδεικτικό για την ανάγκη καθολικής εφαρμογής των μέτρων προκειμένου να μπορέσουν να επιλυθούν τα σημαντικά περιβαλλοντικά προβλήματα. Χαρακτηριστική ήταν η διαφοροποίηση της μείωσης της πλαστικής σακούλας ανάμεσα στο κανάλι των μεγάλων αλυσίδων σουπερμάρκετ και των υπόλοιπων καναλιών του λιανεμπορίου τροφίμων. Σε σχέση με το κανάλι των σουπερμάρκετ: ► Η εφαρμογή του μέτρου ήταν αυστηρή και καθολική. ► Τα στοιχεία καταγράφουν για 2019 μία μείωση της τάξης του 98,6% στη χρήση της πλαστικής σακούλας ελαφρού βάρους σε σχέση με το 2017. Από 1,8 δισ. σακούλες σε λίγο πάνω από 24 εκατ. σακούλες, το 2019 διατέθηκαν περίπου 1,75 δισεκατομμύριο λιγότερες σακούλες σε σχέση με το 2017

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 87

Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών

► Η κατά κεφαλήν ετήσια κατανάλωση πλαστικής σακούλας στο κανάλι του σουπερμάρκετ μειώθηκε από 167 σακούλες ανά κάτοικο σε 2. Σε σχέση με τα λοιπά κανάλια εμπορίου-εστίασης καταγράφονται ανάμεικτες τάσεις, καθώς ναι μεν η αύξηση του περιβαλλοντικού τέλους από 0,03€ συν ΦΠΑ σε 0,07€ συν ΦΠΑ επέφερε πτωτικές τάσεις, αλλά η έλλειψη ελέγχων από την πολιτεία επέφερε αυξητικές τάσεις. Συγκεκριμένα: ► Σημειώνεται η εξαίρεση των υπαίθριων λαϊκών αγορών και των περιπτέρων από την εφαρμογή της νομοθεσίας και την πρακτικά ανύπαρκτη μείωση της χρήσης των πλαστικών σακουλών σε αυτά τα κανάλια. ► Ενώ καταγράφεται εκτεταμένη εφαρμογή του μέτρου, αλλά με διαφοροποιήσεις ανάλογα με τον κλάδο και την περιοχή. ► Εκτεταμένη εφαρμογή στο λιανεμπόριο τροφίμων (π.χ. αρτοποιία, κρεοπωλεία) και ειδικά στις οργανωμένες αλυσίδες καταστημάτων, αλλά με πλημμελή εφαρμογή κυρίως σε μικρά καταστήματα εκτός των αστικών κέντρων. ► Σε άλλους κλάδους (π.χ. είδη ένδυσης) κατάργηση και αντικατάσταση της πλαστικής σακούλας από άλλου τύπου σακούλες όπως χάρτινες. ► Πλημμελής εφαρμογή του μέτρου στον κλάδο της εστίασης με εξαίρεση τις οργανωμένες αλυσίδες εστίασης. Με βάση τα παραπάνω είναι βέβαιο ότι η ποσοστιαία μείωση στη χρήση πλαστικής σακούλας στο κανάλια του λιανεμπορίου είναι μικρότερη αυτής στα σουπερμάρκετ με δεδομένο μάλιστα ότι η νομοθεσία εξαιρεί από την επιβολή περιβαλλοντικού τέλους τις λαϊκές αγορές και τα περίπτερα. Έτσι και με δεδομένο ότι το κανάλι του σουπερμάρκετ αντιπροσωπεύει μόνο το 50% των πωλήσεων μόνο του λιανεμπορίου τροφίμων και ακόμα λιγότερο από το σύνολο του λιανεμπορίου και τη μαζική εστίαση εκτιμάται ότι η συνολική ποσοστιαία μείωση στην πλαστικής σακούλας μεταφοράς είναι σημαντικά μικρότερη. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις στελεχών της αγοράς για τη διάθεση εκτός των σουπερμάρκετ, η συνολική κατανάλωση πλαστικής σακούλας το 2019 μειώθηκε σε περίπου 80-90 σακούλες ανά κάτοικο. Αν και η μείωση αυτή είναι ιδιαίτερα σημαντική υπάρχουν σημαντικά περιθώρια για περεταίρω μείωση της πλαστικής σακούλας και μεγαλύτερο περιορισμό της ρύπανσης στο περιβάλλον, καθώς από τη μία έχουμε ένα ποσοστό του εμπορίου αν έχει προσαρμοστεί πλήρως στα μέτρα (οργανωμένο εμπόριο), ένα άλλο ποσοστό με πλημμελή εφαρμογή των μέτρων και ένα τρίτο ποσοστό το οποίο χωρίς πρακτικό λόγο εξαιρείται από τα μέτρα. Το μάθημα που προκύπτει από την περίπτωση της πλαστικής σακούλας είναι ότι προκειμένου να προκύψει το βέλτιστο αποτέλεσμα για την προστασία του περιβάλλοντος, είναι επιτακτική ανάγκη η καθολική εμπλοκή όλου του εμπορίου στα μέτρα μείωσης του πλαστικού.

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 88

Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών

COVID-19 και καταναλωτικές συνήθειες

1 στους 3 καταναλωτές επιθυμεί αύξηση των αγοραστικών επιλογών στα σουπερμάρκετ εκτός των κατηγοριών τροφίμων Μη Συνταγογραφούμενα Φάρμακα και Είδη Καπνιστού οι βασικές κατηγορίες προϊόντων που ζητούν οι καταναλωτές Μόλις το 7% του κοινού είναι διατεθειμένο να αγοράζει εφημερίδες και περιοδικά από τα σουπερμάρκετ Το ΙΕΛΚΑ (Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών) πραγματοποιεί κυλιόμενη έρευνα καταναλωτών, με δείγμα 1.050 ατόμων την περίοδο τον Μάρτιος-Μάιος 2020 με θέμα τις αγοραστικές-καταναλωτικές συνήθειες των Ελλήνων καταναλωτών λόγω της εμφάνισης του ιού CODID-19 Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 89

Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών

Σχήμα 1: Επιθυμία διάθεσης άλλων προϊόντων από τα σουπερμάρκετ

Υπάρχουν προϊόντα τα οποία θα θέλατε να αγοράζετε από το σουπερμάρκετ, αλλά σήμερα δεν είναι διαθέσιμα σε αυτά;

33%

67%

Ναι

Όχι

στην Ελλάδα. Ανάμεσα στα θέματα που εξετάζονται είναι και η αξιολόγηση της προϊοντικής γκάμας των προϊόντων που διατίθενται σήμερα από τα καταστήματα σουπερμάρκετ. Όπως έχει καταγραφεί στην έρευνα καταναλωτών του ΙΕΛΚΑ οι επισκέψεις συνολικά στα καταστήματα τροφίμων έχουν μειωθεί λόγω του κορωνοϊού κατά 55%. Γενικότερα οι καταναλωτές προσπαθούν να μειώσουν τις επισκέψεις τους στα καταστήματα και την έκθεση τους στον κορωνοϊό και επομένως προσπαθούν να ομαδοποιήσουν τις αγορές τους. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο εξετάστηκε στην κυλιόμενη έρευνα καταναλωτών του ΙΕΛΚΑ αν ως αγοραστές είναι ικανοποιημένοι ή αν θα επιθυμούσαν να βρίσκουν στα καταστήματα σουπερμάρκετ και κάποιες άλλες κατηγορίες αγαθών. Όπως φαίνεται στο σχήμα 1, το 67% ή 2 στους 3 καταναλωτές δηλώνουν ικανοποιημένοι με την γκάμα προϊόντων που βρίσκουν στα σουπερμάρκετ. Παράλληλα όμως υπάρχει ένα σημαντικό ποσοστό 33% που δηλώνει ότι υπάρχουν προϊόντα τα οποία θα ήθελε να αγοράζει από το σουπερμάρκετ, αλλά σήμερα δεν είναι διαθέσιμα σε αυτά. Στο ερώτημα με ελεύθερη απάντηση σε σχέση με το ποια προϊόντα θα ήθελαν να πωλούνται στα σουπερμάρκετ τα οποία σήμερα δεν είναι διαθέσιμα σε αυτά, τα αποτελέσματα ήταν ιδιαίτερα ενδιαφέροντα, καθώς η πρώτη κατηγορία με διαφορά αφορούσε τα Μη Συνταγογραφούμενα Φάρμακα, βιταμίνες και συμπληρώματα διατροφής, η οποία με την εξαίρεση των βιταμινών και συμπληρωμάτων διατροφής σήμερα απαγορεύεται να διατίθεται από τα σουπερμάρκετ. Θα πρέπει να σημειωθεί βέβαια ότι σήμερα στα σουπερμάρκετ διατίθενται ελάχιστοι κωδικοί προϊόντων βιταμινών και συμπληρωμάτων διατροφής και συνήθως ιδιωτικής ετικέτας. Δεύτερη κατηγορία ήταν τα είδη καπνιστού, μία κατηγορία η οποία αν και επιτρέπεται η πώληση της στα καταστήματα σουπερμάρκετ δεν είναι χρηματοοικονομικά ελκυστική για το οργανωμένο λιανεμπόριο. Ακολουθούν τα είδη της άμεσης επικαιρότητας, αντισηπτικά, γάντια και μάσκες, τα οποία σε κάποια καταστήματα διατίθεται και σε κάποια άλλα όχι, ενώ σημαντικό ποσοστό λαμβάνουν και τα είδη κήπου, τα καλλυντικά, τα βιβλία και η γραφική ύλη. Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 90

Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών

Σχήμα 2: Επιθυμητές κατηγορίες διάθεσης προϊόντων από τα σουπερμάρκετ

Αν ναι, πείτε μας ποια προϊόντα που ΔΕΝ βρίσκεται σήμερα στα σουπερμάρκετ θα θέλατε να πωλούνται από αυτά: Ελεύθερες απαντήσεις Φάρμακα, βιταμίνες, συμπληρώματα διατροφής

32%

Είδη καπνιστού

23%

Αντισηπτικά

10%

Είδη κήπου, φυτά, λουλούδια

Γάντια

Μάσκες

Βιολογικά

Καλλυντικά

Βιβλία και γραφική ύλη

Εργαλεία

Ηλεκτρικά/Ηλεκτρονικά είδη

Τοπικά προϊόντα

Έτοιμος καφές

10%

15%

20%

25%

30%

35%

Όσον αφορά τα Μη Συνταγογραφούμενα Φάρμακα μία σε μεγαλύτερο βάθος ανάλυση κάνει σαφές ότι η επιθυμία του κοινού αφορά κυρίως ένα μικρό κωδικολόγιο, επωνύμων προϊόντων άμεσης ανάγκης τα οποία συνήθως ο καταναλωτής έχει πάντα διαθέσιμα στο σπίτι του, όπως παυσίπονα και προϊόντα για το στομάχι και βασικός λόγος για το αίτημα αυτό είναι η αποφυγή της δεύτερης ξεχωριστής επίσκεψης για την προμήθεια τους. Κάτι τέτοιο συνάδει και με τη σημερινή πρόθεση για περιορισμό των μετακινήσεων. Σχετική με την πρόθεση περιορισμού των μετακινήσεων λόγω κορωνοϊού ήταν η νομοθέτηση της υποχρέωσης των καταστημάτων σουπερμάρκετ να πωλούν υποχρεωτικά εφημερίδες περιοδικά. Φαίνεται όμως ότι η συγκεκριμένη θεσμοθέτηση αφορά μόνο μία πολύ μικρή μερίδα του καταναλωτικού κοινού. Άλλωστε, όπως φαίνεται και στο σχήμα 2 η συγκεκριμένη κατηγορία δεν αναφέρθηκε από κανέναν καταναλωτή στο πλαίσιο της έρευνας ως ζητούμενο για αγορά από το σουπερμάρκετ, κάτι που δείχνει ότι δεν υπάρχει ζήτηση από την πλευρά του κοινού. Συγκεκριμένα στην ερώτηση για το αν οι καταναλωτές είναι διατεθειμένοι να αγοράζουν από τα σουπερμάρκετ εφημερίδες και περιοδικά μόλις το 7% απαντά θετικά (σχήμα 4), ενώ το 61% θα προτιμούσε αντί για εφημερίδες και περιοδικά να βρίσκει άλλα προϊόντα διαθέσιμα στο σουπερμάρκετ. Είναι άλλωστε ενδεικτικό ότι μόλις 1 στους 2 καταΟ ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 91

Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών

Σχήμα 3: Ενημέρωση του κοινού για τη διάθεση εφημερίδων και περιοδικών στα σουπερμάρκετ

Γνωρίζετε ότι βάσει νόμου τα σουπερμάρκετ είναι υποχρεωμένα πλέον να πωλούν εφημερίδες και περιοδικά;

49%

51%

Ναι

Όχι

Σχήμα 4: Απόψεις τους κοινού σε σχέση με την αγορά εφημερίδων και περιοδικών

Διαφωνώ

Ούτε διαφωνώ ούτε συμφωνώ

Θα προτιμούσα αντί για εφημερίδες και περιοδικά να βρίσκω άλλα προϊόντα διαθέσιμα στο σουπερμάρκετ Τους επόμενους μήνες θα αγοράζω συστηματικά εφημερίδες και περιοδικά από το σουπερμάρκετ

10%

Συμφωνώ

29%

64%

61%

29%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% ναλωτές γνωρίζει ότι μπορεί να βρει εφημερίδες και περιοδικά στα σουπερμάρκετ (σχήμα 3). Η παραπάνω εικόνα επιβεβαιώνεται και με τα πρόσφατα στοιχεία για τις πωλήσεις των αγαθών αυτών από τα σουπερμάρκετ, οι οποίες είναι ελάχιστες. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι κατά μέσο όρο πωλούνται μόλις 1 με 2 τεμάχια ανά ημέρα ανά κατάστημα, ενώ σε πλήθος καταστημάτων οι πωλήσεις είναι μηδενικές. Σημειώνεται δε από στελέχη της αγοράς ότι ενώ οι πωλήσεις είναι ελάχιστες δημιουργούνται τεράστια διαχειριστικά κόστη για τις αλυσίδες σουπερμάρκετ, ενώ στην περίπτωση των μικρών καταστημάτων ευκολίας καταλαμβάνουν μεγάλο χώρο στα ράφια μειώνοντας το μέγεθος του κωδικολογίου που μπορεί να διατεθεί.

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 92

Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών

Η κρίση του κορωνοϊού αλλάζει τις online αγοραστικές συνήθειες των καταναλωτών 1 στους 2 χρήστες διαδικτύου πλέον αγοράζουν συστηματικά online (σε σχέση με 1 στους 5 το 2019) 10πλασιασμός της πελατειακής βάσης των ηλεκτρονικών σουπερμάρκετ, ενώ 1 στους 2 θα συνεχίσει και στο μέλλον να παραγγέλνει προϊόντα σουπερμάρκετ για παράδοση κατ’ οίκον 1 στους 2 καταναλωτές ενημερώνεται μέσω διαδικτύου για προσφορές και εκπτώσεις Το ΙΕΛΚΑ (Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών) και το Εργαστήριο Ηλεκτρονικού Εμπορίου (ELTRUN) του Οικονομικού Πανεπιστήμιο Αθηνών πραγματοποιούν κυλιόμενη έρευνα καταναλωτών, με δείγμα 1.050 ατόμων την περίοδο τον Μάρτιος-Μάιος 2020 με θέμα τις online αγοραστικές-καταναλωτικές συνήθειες των Ελλήνων καταναλωτών λόγω της εμφάνισης του Σχήμα 1: Διείσδυση ηλεκτρονικών παραγγελιών Δεκέμβριος 2019-Μάιος 2020

Έχετε παραγγείλει τις τελευταίες 10 ΗΜΕΡΕΣ από κάποιο από τα παρακάτω; 60%

51%

50%

44%

40% 30% 20% 10%

51%

30% 21%

21%

33% 25%

13% 7%

27% 12%

12%

Γενικά από κάποιο ηλεκτρονικό κατάστημα

Ηλεκτρονική υπηρεσία delivery fast food Ηλεκτρονικό σουπερμάρκετ

0% 2019

25-27 1-3 8-10 Μαίου 22-24 Μαρτίου Απριλίου 2020 Μαίου 2020 2020 2020 Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 93

Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών

Σχήμα 2: Διείσδυση μέσων ενημέρωσης κοινού για προσφορές στα σουπερμάρκετ

80% 72% 68%

70% 63% 60%

57% 56%

56%

54%

59%

Φυλλάδια

61% 53%

52% 48%

50%

Internet - Social media Τηλεόραση

43% Αφίσες και ταμπέλες μέσα στο κατάστημα

40% 35% 31%

30% 20%

10% 0%

29% 21% 18% 13%

25% 20%

29% 17% 11%

21% 20% 10%

5% 4%

2015

2016

2017

2018

27% 25% 24%

27%

13%

15% 14%

2019

2020

Κινητό τηλέφωνο Από φίλους γνωστούς Περιοδικά Εφημερίδες

ιού CODID-19 στην Ελλάδα. Τα αποτελέσματα δείχνουν μια σημαντική αύξηση της χρήσης του ηλεκτρονικού εμπορίου καταναλωτών λόγω Κορωνοιού που θα συνεχισθεί σε μεγάλο βαθμό και μετά την κρίση. Συγκριμένα σε σχέση με πέρυσι έχει υπερ-διπλασιαστεί η συστηματική τάση αγορών από ηλεκτρονικά καταστήματα γενικά (από το 21% των χρηστών διαδικτύου που είχε κάνει τουλάχιστον μία διαδικτυακή αγορά το τελευταίο δεκαήμερο το 2019) σε 51% τον Μάιο 2020 (με το ποσοστό μάλιστα να είναι σταθερό και στις δύο μετρήσεις του Μαΐου). Η ηλεκτρονική υπηρεσία παράδοσης έτοιμου φαγητού παρουσιάζει αύξηση από 13% στο 33%, με σημαντική αύξηση να καταγράφεται την περίοδο μετά την παύση του Lockdown και την χαλάρωση των μέτρων. Όσον αφορά στις παραγγελίες από ηλεκτρονικό σουπερμάρκετ η αύξηση των καταναλωτών ξεπερνά το 1.000%, αφού 12% των χρηστών διαδικτύου έχει παραγγείλει online συστηματικά τον Μάιο σε σχέση με κάτω του 1% που ήταν το 2019 με το ποσοστό να παγιοποιείται και στις δύο μετρήσεις του Μαΐου. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι παραγγελίες εξ αποστάσεως δεν περιορίζονται μόνο στο κανάλι του διαδικτύου. Σημαντικά ποσοστά των Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 94

Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών

Σχήμα 3: Πρόθεση υιοθέτησης συνηθειών λόγω του COVID19

Πότε θα ΞΕΚΙΝΗΣΕΤΕ να κάνετε τα παρακάτω; Παραγγέλνω delivery έτοιμο φαγητό

Αγοράζω ρούχα-παππούτσια σε φυσικό κατάστημα

Παραγγέλνω τρόφιμα για παράδοση στο σπίτι

45%

22%

10% 7%

31%

18% 4%4%10%

19%

18%

19%

26%

64%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Το κάνω ήδη

Μέσα στους επόμενους 1-2 μήνες

Μέσα στο 2020

Αργότερα

Ποτέ

καταναλωτών παραγγέλνουν και μέσω τηλεφώνου τρόφιμα, delivery ή και άλλα ήδη, με τα ποσοστά να εκτιμώνται στην περιοχή του 15% για το delivery φαγητού και στο 10% για τα τρόφιμα γενικά. Χαρακτηριστική για την απότομη διείσδυση του διαδικτύου στην καθημερινότητα των καταναλωτών είναι ότι εκτός των ηλεκτρονικών αγορών, το συγκεκριμένο κανάλι χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο για την ενημέρωση των καταναλωτών. Συγκεκριμένα σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2019 καταγράφεται μία απότομη αύξηση στην επιλογή του διαδικτύου για την ενημέρωση για τις προσφορές και εκπτώσεις των σουπερμάρκετ από το 25% στο 52% και του κινητού (εφαρμογές) από το 13% στο 15%. Όλα τα υπόλοιπα κανάλια παρουσιάζουν μείωση. Το φυλλάδιο του σουπερμάρκετ από 72% σε 68%, η τηλεόραση από 48% σε 43%, οι αφίσες στο 27% χωρίς μεταβολή, και η ενημέρωση από φίλους γνωστούς λόγω και του social distancing από το 24% στο 14%. Όσον αφορά τις μελλοντικές τάσεις, φαίνεται ότι ανάλογα με την κατηγορία είδους υπάρχουν διαφορετικές προοπτικές. Σε σχέση με την παραγγελία έτοιμου φαγητού από απόσταση, το 45% παραγγέλνει ήδη (διαδίκτυο και τηλέφωνο) και μόνο ένα 10% αναμένεται να ξεκινήσει μέσα στο επόμενο δίμηνο. Οι προοπτικές για τα είδη τροφίμων είναι ακόμα μικρότερες, με το 18% να παραγγέλνει σήμερα (διαδίκτυο και τηλέφωνο) και μόλις ένα επιπλέον 4% να δηλώνει ότι προτίθεται να παραγγείλει το επόμενο δίμηνο, ενώ το 64% είναι κάθετα αντίθετο με αυτή την προοπτική. Όσον αφορά το λοιπό λιανεμπόριο, και πάλι ανά κατηγορία υπάρχουν διαφορετικές προοπτικές, αλλά χαρακτηριστική είναι η αγορά ειδών ένδυσης-υπόδησης με το 22% αν έχει ξεκινήσει να επισκέπτεται φυσικό κατάστημα, το 31% να δηλώνει ότι θα ξεκινήσει το επόμενο 2μηνο, το 18% αργότερα μέσα στη χρονιά και το 26% αργότερα. Παράλληλα στο υποθετικό ερώτημα για το τι θα έκαναν οι καταναλωτές εφόσον εξαφανιζόταν η κρίση του κορωνοϊού σε σχέση με τις εξ αποστάσεως αγορές προϊόντων σουπερμάρκετ το 50% θα σταματήσει αμέσως ή σχεδόν αμέσως (έως 1 μήνα) τις αγορές εξ αποστάσεως, το 8% λίγο αργότερα, αλλά το 43% θα διατηρήσει αυτή τη συνήθεια τουλάχιστον ως το τέλος του χρόνου ή αργότερα.

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 95

Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών

Σχήμα 4: Πρόθεση συνέχειας αγορών σουπερμάρκετ εξ αποστάσεως

Αν αύριο το πρωί εξαφανιζόταν ο κορωνοϊός και επανερχόμασταν στις προηγούμενες συνθήκες αγοράς, θα ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ να παραγγέλνετε προϊόντα για παράδοση κατ' οίκον

36% 43%

Θα σταματήσω αμέσως Έως 1 μήνα 2-3 μήνες Ως το τέλος του χρόνου ή αργότερα

14%

Το στοιχείο αυτό δείχνει ότι η νέα βάση του αγοραστικού κοινού για τις διαδικτυακές αγορές τροφίμων είναι περίπου 6-7%. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η μετά-covid19 εποχή θα είναι εντελώς διαφορετική στο μείγμα πωλήσεων για το λιανεμπόριο γενικά με υψηλότερη διείσδυση των διαδικτυακών αγορών. Φαίνεται όμως ότι η δυναμική του κοινού είναι ακόμα αρκετά εύπλαστη και οι εξελίξεις σε σχέση με τα μέτρα προστασίας από τον κορωνοϊο επηρεάζουν σημαντικά τις εξελίξεις. Συνοπτικά: οι ηλεκτρονικές αγορές τροφίμων από σχεδόν ανύπαρκτα ποσοστά αποκτούν σημαντική πελατειακή βάση, η ήδη ώριμη αγορά της ηλεκτρονικής παραγγελίας έτοιμου φαγητού αναπτύσσεται και φτάνει κοντά στις μέγιστες προοπτικές της το υπόλοιπο λιανεμπόριο, ανάλογα την επιμέρους αγορά, παρουσιάζει επίσης μεγάλη ανάπτυξη. Οι προοπτικές διατήρησης της υπολογίζονται ιδιαίτερα υψηλές, όμως εξαρτώνται από τις εξελίξεις σε σχέση με το άνοιγμα των φυσικών καταστημάτων Την επιστημονική επιμέλεια της μελέτης έχουν οι Δρ. Λευτέρης Κιοσές (Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών) και ο Καθ. Γεώργιος Δουκίδης (Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Εργαστήριο Ηλεκτρονικού Εμπορίου - ELTRUN) Για περισσότερες πληροφορίες: Δρ. Λευτέρης Κιοσές Γενικός Διευθυντής ΙΕΛΚΑ (Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών) Λ. Κηφισίας 62, Μαρούσι, 15125 Τηλ. 212 1019954, Κιν. 6948538456, e-mail: info@ielka.gr, www.ielka.gr

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET ΙΟΥΛΙΟΣ 2020 96

ΕΙΔΗΣΕΙΣ - ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ

Μήλα ZAGORIN: Ανανεώνουν το ραντεβού με τους καταναλωτές για τον επόμενο Σεπτέμβριο. Εκτιμήθηκαν δεόντως, οι προσπάθειες του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ζαγοράς, επιβεβαιώνοντας την προσήλωση της Οργάνωσης στο τρίπτυχο “Προστασία Παραγωγού - Διαφύλαξη Φυσικού Περιβάλλοντος - Διασφάλιση Καταναλωτή”.

Τα Κεράσια Ζαγοράς όπως και άλλα καλοκαιρινά φρούτα, πάντα με “υπογραφή ZAGORIN”, η πρόταση του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ζαγοράς για το ερχόμενο διάστημα.

Στις αρχές Μαΐου, ολοκληρώθηκαν οι πωλήσεις μήλων “ZAGORIN” εσοδείας 2019, από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Ζαγοράς Πηλίου. Η χρονική στιγμή θεωρείται “ρεκόρ”, καθώς τα τελευταία 30 περίπου χρόνια, ανεξάρτητα από τη συνολική διαθέσιμη ποσότητα, μόνο μία φορά ακόμα οι πωλήσεις ολοκληρώθηκαν τέλος Απριλίου. Τα μήλα, με αιχμή του δόρατος να αποτελεί η Π.Ο.Π. ποικιλία κόκκινων μήλων “Starking”, έχουν πουληθεί μέχρι το τελευταίο κιλό και αναμένεται να κυκλοφορήσουν εκ νέου από αρχές Σεπτεμβρίου με την αυλαία να ανοίγει η πρώιμη ποικιλία Gala.

Ο Συνεταιρισμός, παρότι φημίζεται για τα μήλα, διακινεί μια αξιοσέβαστη ποσότητα κερασιών της περιοχής, που καλλιεργούνται , όπως και τα μήλα, υποχρεωτικά με το σύστημα Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Παραγωγής, διαθέτοντας τις αντίστοιχες πιστοποιήσεις. Τα κεράσια αναμένεται να προωθηθούν μέσω του πανελλαδικού δικτύου καταστημάτων από συνεργαζόμενες αλυσίδες ΣούπερΜάρκετ όπως επίσης μέσω των Πρατηρίων του Συνεταιρισμού στις Κεντρικές Λαχαναγορές Αθήνας και Θεσσαλονίκης, ενώ θα κυκλοφορήσουν κυρίως τον Ιούνιο. Επιπλέον, όλο το καλοκαίρι, τα Πρατήρια του Συνεταιρισμού, όπως κάθε χρόνο, θα διακινούν μικροποσότητες από διάφορες άλλες δενδρώδεις καλλιέργειες των μελών, καθώς η πηλιορείτικη γη φημίζεται για τη ποικιλία των ειδών που ευδοκιμούν. Χαρακτηριστικά προϊόντα είναι τα μοναδικά “Λεμονάτα Ροδάκινα”, όπως επίσης οι πρώιμες ποικιλίες αχλαδιών “Κόσια” και “Κοντούλες”.

Η Διοίκηση, το προσωπικό και τα μέλη του Συνεταιρισμού εκφράζουν τις θερμές ευχαριστίες τους, στο καταναλωτικό κοινό και στους συνεργάτες για την υποστήριξη των προσπαθειών τους, που είναι αδιάκοπες και αφορούν όλα τα στάδια της καλλιέργειας, της συντήρησης των προϊόντων μετασυλλεκτικά, της άψογης συνεργασίας με τα εμπορικά δίκτυα και της επικοινωνίας με τους καταναλωτές. Ο Συνεταιρισμός βέβαια δεν περιορίζεται μόνο σε θέματα καλλιέργειας και εμπορίας μήλων και άλλων προϊόντων, αφού παράλληλα ασκεί δραστηριότητες εξυπηρέτησης των ίδιων των μελών και των επισκεπτών της περιοχής, όπως είναι η λειτουργία Σούπερ - Μάρκετ στη Ζαγορά αλλά και στη παραλία του Χορευτού για το καλοκαίρι, αλλά και η λειτουργία Κέντρου Υποδοχής Δηλώσεων Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης. Ταυτόχρονα, υλοποιεί τακτικά δράσεις κοινωνικής και περιβαλλοντικής ευθύνης.

Στα τέλη του καλοκαιριού ξεκινάνε τα αχλάδια κρυστάλλια, με τα μήλα να παίρνουν μετέπειτα τη σκυτάλη των παραγόμενων προϊόντων. Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα δεδομένα, αναμένεται αυξημένη παραγωγή μήλων, εφόσον οι καιρικές συνθήκες παραμείνουν ευνοϊκές. Η επόμενη εμπορική περίοδος, που ξεκινάει φέτος και θα ολοκληρωθεί εντός του 2021, συμπίπτει με τα 105 χρόνια διαρκούς λειτουργίας του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ζαγοράς, που ιδρύθηκε το 1916 και παραμένει προσηλωμένος στον διαρκή εκσυγχρονισμό και την προσαρμογή στις συνθήκες κάθε εποχής.

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET / ΙΟΥΛΙΟΣ 2020

ΕΙΔΗΣΕΙΣ - ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ

Το απίθανο σmixιμο του καλοκαιριού από την ΕΨΑ! Η ΕΨΑ προσφέρει μια διαφορετική εμπειρία για το φετινό καλοκαίρι. Ανέμιξε Φράουλα με Βασιλικό και δημιούργησε ένα νέο, δροσιστικό και απολαυστικό αναψυκτικό που δε μοιάζει με κανένα. Κάτω από το πρίσμα του Summer Mix Limited Edition, η ΕΨΑ θα λανσάρει κάθε καλοκαίρι και μία νέα γεύση, διαθέσιμη μόνο για τους καλοκαιρινούς μήνες. Την αρχή για το 2020 κάνει το Summer Mix Φράουλα-Βασιλικός. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο κ. Μιχάλης Τσαούτος, Γενικός Διευθυντής της ΕΨΑ, «Προχωράμε μπροστά, συνεχίζουμε να καινοτομούμε, είμαστε αισιόδοξοι και έτοιμοι να σας δώσουμε τον καλύτερό μας εαυτό». Η ΕΨΑ ξέρει πώς να κάνει τη ζωή μας πιο απολαυστική. Εδώ και σχεδόν έναν αιώνα, καταφέρνει να κατακτά όχι μόνο τις καρδιές μας, αλλά και τα ψυγεία μας. Limited Edition για Unlimited απόλαυση!

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET / ΙΟΥΛΙΟΣ 2020

ΕΙΔΗΣΕΙΣ - ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ

Με γνώμονα την ασφάλεια και την υγεία εκθετών και επισκεπτών η φετινή 85η ΔΕΘ Προσαρμοσμένη στις νέες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού θα είναι η 85η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης, που θα διοργανωθεί από τις 5 έως τις 13 Σεπτεμβρίου με γνώμονα την ασφάλεια και την υγεία εκθετών και επισκεπτών. Μετά τους τελευταίους κρίσιμους μήνες, η φετινή διοργάνωση θέλει να στείλει ένα αισιόδοξο μήνυμα για την επανεκκίνηση της οικονομίας, που θα ακουστεί και πέρα από τα σύνορα της χώρας. Το περιεχόμενο και το πρόγραμμα της Έκθεσης θα τροποποιηθούν ανάλογα με τα πρωτόκολλα που θα ακολουθηθούν για τη φετινή διοργάνωση. Για τις τροποποιήσεις αυτές η ΔΕΘ-Helexpo έχει στενή συνεργασία με τα αρμόδια υπουργεία, τον ΕΟΔΥ και τον εκθεσιακό οργανισμό της Κολωνίας, που είναι υπεύθυνος για τη συμμετοχή της Γερμανίας ως Τιμώμενης Χώρας στην 85η ΔΕΘ. Η ΔΕΘ-Helexpo στην μακρά της ιστορία κατάφερε να λειτουργήσει υπό εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες, επιδεικνύοντας πάντα υπευθυνότητα απέναντι στους επισκέπτες, στους πελάτες και στους συνεργάτες της. Η αποτελεσματική και επιτυχής διαχείριση της υγειονομικής κρίσης στην Ελλάδα είναι η καλύτερη εγγύηση για την επίσης υπεύθυνη διοργάνωση μιας μεγάλης, διεθνούς έκθεσης, όπως η 85η ΔΕΘ.

Andriotis | Greek Olive Oil Το περίπτερο από την επιτυχημένη συμμετοχή της εταιρείας στην FoodExpo 2018

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET / ΙΟΥΛΙΟΣ 2020

ΕΙΔΗΣΕΙΣ - ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ

Ακολουθώντας τον καταναλωτή στη νέα πραγματικότητα για να προσαρμοστούν στο επόμενο φυσιολογικό και να επωφεληθούν από τις ευκαιρίες που δημιουργούνται.

What’s next: changing consumer behaviour accelerators Αλέξανδρος Φλώρος, Retail Vertical Leader THE NIELSEN COMPANY GREECE Αναφέρθηκαν στοιχεία για το πώς η τρέχουσα κρίση/πανδημία επηρεάζει τους καταναλωτές και πως αλλάζει την συμπεριφορά τους για τις επιλογές τους στο μέλλον και τι διαφαίνεται για τον καταναλωτή στην νέα εποχή όπως διαμορφώνεται. Συγκεκριμένα: Η ποιότητα και η αποτελεσματικότητα ξεπερνούν την ευαισθησία για τις τιμές εν μέσω της πανδημίας. Το 10% των Ελλήνων αγοράζει μόνο τοπικά προϊόντα ενώ το 60% κυρίως τοπικά προϊόντα αυτό πιθανά συνδέεται με την ασφάλεια της εφοδιαστικής αλυσίδας. Η πανδημία αποτέλεσε σημαντικό καταλύτη για την υιοθέτηση της τεχνολογίας από τους καταναλωτές, ενώ το 22% των Ελλήνων είναι νέοι χρήστες του on line οικοσυστήματος.

Με μεγάλη επιτυχία και την εγγραφή 289 στελεχών από τον τομέα του λιανικού εμπορίου και των FMCGs, ολοκληρώθηκε το ψηφιακό workshop με τίτλο «Ακολουθώντας τον καταναλωτή στη νέα πραγματικότητα», το οποίο πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 26 Μαΐου, από το ECR Hellas και το ELTRUN του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Στόχος του workshop ήταν να αναδείξει τις αλλαγές που έχουν συμβεί στις αγοραστικές συνήθειες των καταναλωτών και να βοηθήσει τις επιχειρήσεις να κατανοήσουν το νέο νόημα που αποκτά το αγοραστικό ταξίδι των καταναλωτών / πελατών τους σε ένα τελείως καινούργιο σκηνικό.

• Post-Covid Έλληνας καταναλωτής Δρ. Λευτέρης Κιοσές, Γενικός Διευθυντής ΙΕΛΚΑ

Συγκεκριμένα παρουσιάστηκαν:

Απαντήθηκαν ερωτήματα όπως πόσο άλλαξε μέσα σε ένα δίμηνο ο Έλληνας καταναλωτής; Ποιες συνήθειες υιοθέτησε και για πόσο θα τις διατηρήσει στην post-covid εποχή; Η υγιεινή και ασφάλεια ο πιο σημαντικός παράγοντας επιλογής για τις αγορές τροφίμων. Οι σημαντικότεροι λόγοι για να αλλάξει κάποιος κατάστημα είναι η μικρότερη ουρά αναμονής και ο μικρότερος χρόνος να πραγματοποιηθούν οι αγορές. Μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων παρατηρήθηκε μικρή μείωση της τάσης μαγειρεύουμε στο σπίτι. Παράλληλα, η μάσκα και το αντισηπτικό θα παραμείνουν για καιρό στις συνήθειες των καταναλωτών.

The next day for Retail in Greece Δήμητρα Κατσίπη, Sales Director IRI Hellas Παρουσίαση learnings από την Ελλάδα και το εξωτερικό για την επόμενη μέρα αλλά και για επόμενο lockdown. Συγκεκριμένα αναφέρθηκαν: παρατηρήθηκε μία αύξηση της τάξης του +23,7% για την αγορά των FMCGs την περίοδο 24.02.20 – 10.05.20 σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019 με την κατηγορία household να παρουσιάζει την μεγαλύτερη αύξηση +34,5%. Τέσσερις συνήθειες φαίνεται να παραμένουν και μετά την Covid 19 εποχή: η υψηλή ζήτηση σε προϊόντα καθαρισμού και προσωπικής υγιεινής, το ενδιαφέρον για την ποιότητα των τροφίμων, το μαγείρεμα στο σπίτι σε σχέση με την προ Covid 19 εποχή, οι online αγορές και οι ανέπαφες παραλαβές και πληρωμές.

Online Grocery στην Ελλάδα της post-COVID εποχής Παναγιώτης Γκεζερλής, CEO & ιδρυτής CONVERT GROUP Γιώργος Καπερώνης, ιδρυτής Decisively, πρώην Head of Analytics Tesco

Winning in the Next Normal

Είδαμε την εκτίναξη του online grocery σε όλες τις χώρες και τους λιανεμπόρους να μην μπορούν να ανταπεξέλθουν στην ζήτηση σε Ευρώπη, Αμερική και Ασία. Τι γνώση μας αφήνει ο COVID-19 και τι θα περιμένουμε στην Ελλάδα στο online grocery που ήταν μόνο το 0,4% του τζίρου του λιανεμπορίου για το 2019; Μερικά στοιχεία: Καταγράφονται 136000 επισκέψεις σε online supermarkets στην Ελλάδα ακόμη και τον Μάϊο. Καθώς το online grocery ωριμάζει

Παύλος Έξαρχος, Senior Partner of Mc KINSEY& COMPANY, Global co-leader of McKinsey’s Consumer Sector Παρουσιάστηκε η προσέγγιση της McKinsey σχετικά με τον οικονομικό αντίκτυπο της κρίσης , τις αλλαγές που προκαλεί στους καταναλωτές, αγοραστές αλλά και στο εμπόριο και τις ενέργειες που μπορούν να κάνουν οι επιχειρήσεις καταναλωτικών αγαθών

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET / ΙΟΥΛΙΟΣ 2020

100

ΕΙΔΗΣΕΙΣ - ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ

πρέπει να επικεντρωθούμε στο customer experience. Οι πρώτες εβδομάδες του Μαΐου δείχνουν μία αύξηση του καλαθιού κατά 11€ και μία αύξηση κατά 5 τεμάχια συγκρινόμενη με την προ Covid-19 συμπεριφορά. Η πλειονότητα e grocers δεν έχει δυνατότητα τροποποίησης παραγγελίας. Αυτό όμως θα επέτρεπε στους πελάτες να αλλάξουν, να προσθέσουν και να αφαιρέσουν προϊόντα από το καλάθι τους. Γνωρίζουμε από πιο ώριμες αγορές ότι η δυνατότητα τροποποίησης της παραγγελίας οδηγεί σε αύξηση του συνολικού μεγέθους καλαθιού και αυξάνει τα touchpoints των καταναλωτών και των λιαμνεμπόρων.

Η αλλαγή στον τρόπο λειτουργίας των καταστημάτων οδήγησε στην εμφάνιση νέων κριτηρίων για την επιλογή καταστήματος. Μέσα από τη συστηματική καταγραφή και παρακολούθηση των ουρών αναμονής εισόδου προκύπτουν νέα insights και ευκαιρίες. Μερικά στοιχεία που αναφέρθηκαν: το 82% σχεδόν πάντα κοιτάζει το κινητό όσο είναι σε ουρά αναμονής εισόδου, το 38% σχεδόν πάντα κοιτάζει φυλλάδια όσο είναι σε ουρά αναμονής εισόδου, το 30% συνήθως νιώθει ανυπομονησία κατά την αναμονή.

Καταγράφοντας τις ουρές στα καταστήματα Λέων Γαβαλάς, Γενικός Διευθυντής BESPOT

Enterprise Greece: Διαδικτυακό Επενδυτικό Webinar «Doing Business in the USA – COVID 19 Challenges and Opportunities» Αθήνα, 16 Ιουνίου 2020 | Με επιτυχία ολοκληρώθηκε το πρώτο διαδικτυακό εξαγωγικό webinar, που διοργάνωσε η Ελληνική Εταιρεία Επενδύσεων και Εξωτερικού Εμπορίου (Enterprise Greece) σε συνεργασία με το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων στην Ουάσιγκτον και απευθυνόταν σε στελέχη ελληνικών εξαγωγικών εταιρειών με ενδιαφέρον δραστηριοποίησης στην αγορά των ΗΠΑ. Στο webinar συμμετείχαν 160 περίπου εταιρείες από διάφορους κλάδους της οικονομίας. Η Εταιρεία, αφουγκραζόμενη την αγωνία του επιχειρηματικού κόσμου για την μετά COVID19 εποχή, αποφάσισε τη διοργάνωση σειράς webinars που θα απευθύνονται σε μικρομεσαίες κυρίως επιχειρήσεις και σε συνεργασία με τα Γραφεία Εμπορικών και Οικονομικών Υποθέσεων των Ελληνικών Πρεσβειών και Προξενείων ανά τον κόσμο, συστήνουν αγορές που διαθέτουν προοπτική. Ο κύκλος αυτός ξεκίνησε με την σειρά για τις ΗΠΑ στις 11 Ιουνίου 2020 και το webinar «Doing Business in the USA – COVID 19 Challenges and Opportunities», το οποίο παρείχε

στους συμμετέχοντες συνολική ενημέρωση για δραστηριοποίησή τους στην συγκεκριμένη αγορά, ενώ η σειρά των ΗΠΑ ολοκληρώνεται με τα επόμενα δύο webinars που αφορούν τη χώρα. Συγκεκριμένα, το webinar στις 24/06 θα εστιάσει στον κλάδο των Τροφίμων και Αγροτικών Προϊόντων και στις 30/06 στον κλάδο της Τεχνολογίας. Τα webinars εστιάζουν στις ευκαιρίες και τις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει ένας επιχειρηματίας κατά την επέκταση της επιχειρηματικής του δραστηριότητας στις ΗΠΑ, εν μέσω COVID19. Επισημαίνεται ότι τα webinars δεν έχουν κόστος συμμετοχής και είναι ανοιχτά για όλους τους επιχειρηματίες και τα στελέχη στο χώρο των εξωστρεφών επιχειρήσεων, και θα καλύψουν μία σειρά από χώρες «στόχους» για το εξωτερικό εμπόριο μέχρι το τέλος του έτους. Η κα Μπέττυ Αλεξανδροπούλου, Εντεταλμένη Σύμβουλος και Εκτελεστικό Μέλος Δ.Σ. της Enterprise Greece, προχώρησε στην ακόλουθη δήλωση: «Καθώς αρχίζουμε να αντιμετωπίζουμε τον οικονομικό αντίκτυπο της πανδημίας, γίνεται αντιληπτό ότι νέες προκλήσεις εμφανίζονται για το επιχειρείν ανά τον κόσμο. Η αποτελεσματική χρήση της τεχνολογίας αποτελεί βασική λύση του προβλήματος της απόστασης και σχετικών επιπτώσεων COVID19. Ταυτόχρονα, οι ΗΠΑ είναι ένας πολύτιμος εμπορικός εταίρος και

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET / ΙΟΥΛΙΟΣ 2020

101

ΕΙΔΗΣΕΙΣ - ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ

τικής σειράς σεμιναρίων. Δεδομένης της οικονομικής συγκυρίας που έχει διαμορφωθεί στις Η.Π.Α., λόγω της κρίσης πανδημίας covid-19, θεωρούμε ότι η διοργάνωση του εν λόγω σεμιναρίου ήταν εξαιρετικά επίκαιρη, λαμβανομένης υπόψη της ιδιαίτερης σημασίας της αμερικανικής αγοράς για τις ελληνικές εξαγωγές (6η εξαγωγική αγορά Ελλάδος το 2019). Εν μέσω των ρευστών συνθηκών του υπό διαμόρφωση “next new normal” επιχειρηματικού περιβάλλοντος στις Η.Π.Α., οποίο χρήζει συνεχούς διερεύνησης για ανάπτυξη επαφών και εντοπισμό κατάλληλων ευκαιριών, παραμένουμε στη διάθεση των ενδιαφερόμενων για κάθε δυνατή συνδρομή μας.

μια δυναμική εξαγωγική αγορά για τις ελληνικές επιχειρήσεις, καθώς τα τελευταία χρόνια, έχουμε δει απότομη αύξηση των εξαγωγών καθώς και ενδιαφέρον από πολλαπλούς κλάδους προς την Αμερική. Ήταν λοιπόν αναμενόμενο, η προσπάθεια υποστήριξης των επιχειρήσεων μας να ξεκινήσει από την συγκεκριμένη αγορά. Σύντομα ακολουθούν κι άλλα webinars, καθώς και ποικίλες ψηφιακές δράσεις σε συνεργασία με τα Εμπορικά και Οικονομικά Γραφεία των Πρεσβειών μας ανά τον κόσμο για το εξωτερικό εμπόριο. Ο κ. Παναγιώτης Δερμετζόγλου, Σύμβουλος ΟΕΥ Α΄, Επικεφαλής

του Γραφείου Εμπορικών και Οικονομικών Υποθέσεων στην Ουάσιγκτον, δήλωσε τα εξής: «

Enterprise Greece Η Εταιρεία Enterprise Greece (Ελληνική Εταιρεία Επενδύσεων και Εξωτερικού Εμπορίου Α.Ε.) είναι ο αρμόδιος εθνικός φορέας, υπό την εποπτεία του Υπουργείου Εξωτερικών, για την προσέλκυση επενδύσεων στην Ελλάδα και την προώθηση των εξαγωγών, με στόχο να προβάλλει τη χώρα ως ελκυστικό επενδυτικό προορισμό και να προωθεί τα ανταγωνιστικά εξαγωγικά προϊόντα και υπηρεσίες της Ελλάδας.

Στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της Πρεσβείας Ουάσιγκτον, για παροχή συνεχούς έγκυρης ενημέρωσης σε ελληνικές επιχειρήσεις ως προς την αγορά Η.Π.Α., συνδιοργανώσαμε με την Εταιρεία Enterprise Greece (EG) το σεμινάριο “Doing Business in the U.S.A., Covid-19 Challenges and Oportunities”, και συγχαίρουμε τους ιθύνοντες της EG για την πρωτοβουλία δημιουργίας της σχε-

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΩΝ ΕΠΩΝΥΜΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Πραγματοποιήθηκε με επιτυχία στις 9 Ιουνίου 2020, διαδικτυακά, η ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση του ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΩΝ ΕΠΩΝΥΜΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ, κατά τη συνεδρίαση της οποίας εκλέχθηκε το νέο 9μελές Διοικητικό Συμβούλιο, με τριετή θητεία. Μετά τη λήξη των αρχαιρεσιών τα νεοεκλεγέντα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου συγκροτήθηκαν σε σώμα ως εξής:

Τακτικά Μέλη ΠΡΟΕΔΡΟΣ

Νίκος Καραγεωργίου | ΑΦΟΙ K. ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΕΒΕ

Α’ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ

Κυριακή Ηλία | ΕΛΓΕΚΑ AE

Β’ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ

Γρηγόρης Καρέλος | JOHNSON & JOHNSON HELLAS ΚΑΤ/ΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ AEE

ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Αλέξανδρος Δανιηλίδης | ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΖΥΘΟΠΟΙΪΑ ΑΕ

ΤΑΜΙΑΣ

Γιώργος Καλύβας | CHIPITA AE - ΝΙΚΑΣ

ΜΕΛΟΣ

Ειρήνη Παπακαμμένου | COLGATE-PALMOLIVE ΕΜΠΟΡΙΚΗ Μ.ΕΠΕ

ΜΕΛΟΣ

Αθανασία Κατσαβού | BARILLA HELLAS AE

ΜΕΛΟΣ

Λευτέρης Σκαράκης | COCA-COLA 3E ΕΛΛΑΔΟΣ ΑΒΕΕ

ΜΕΛΟΣ

Ερμιόνη Γεωργουλάκη | PROCTER & GAMBLE HELLAS ΕΠΕ

Αναπληρωματικά Μέλη ΑΝΑΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟ ΜΕΛΟΣ

Μαργαρίτα Στεργίου | UPFIELD HELLAS ΑΕ

Ο ΕΣΒΕΠ εκπροσωπεί εταιρείες οι οποίες παράγουν ή εισάγουν και εμπορεύονται Επώνυμα Προϊόντα (Brands) κυρίως από τον κλάδο των ταχέως κινούμενων καταναλωτικών προϊόντων (FMCG). Στόχος του είναι η δημιουργία και ανάπτυξη - μέσω των επωνύμων προϊόντων - ενός εμπορικού περιβάλλοντος που διακρίνεται από την υγιή ανταγωνιστικότητα, τη διαρκή καινοτομία και την εξασφάλιση της μέγιστης αξίας για τον καταναλωτή.

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET / ΙΟΥΛΙΟΣ 2020

102

ΕΙΔΗΣΕΙΣ - ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ

12 χρόνια η εταιρεία Μασούτης ενισχύει κοινωνικά παντοπωλεία δήμων Στα πλαίσια της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης η Μασούτης εδώ και 12 χρόνια, από το 2008, ενισχύει με είδη πρώτης ανάγκης κοινωνικά παντοπωλεία δήμων. Τα προϊόντα που προσφέρονται είναι τρόφιμα, απορρυπαντικά, είδη προσωπικής φροντίδας. Η παράδοση προϊόντων γίνεται 2 φορές το μήνα στα παντοπωλεία των δήμων Θεσσαλονίκης, Καλαμαριάς, Παύλου Μελά, Θέρμης, Νέας Μηχανιώνας-Δήμου Θερμαϊκού, Λήμνου και 1 φορά το μήνα στους δήμους Δ.Ν. Ιωνίας-Αττικής και το συσσίτιο του Δήμου ΘερμαϊκούΘεσσαλονίκης. Προτεραιότητα της Μασούτης είναι να βρίσκεται κοντά στον άνθρωπο με όποιον τρόπο μπορεί και να προσφέρει σε συνανθρώπους μας που είναι σε κάποια δύσκολη περίοδο της ζωής τους. Εξαίρει το έργο και την προσφορά των δημοτικών παντοπωλείων και για αυτό εδώ και 12 χρόνια ενισχύει την προσπάθειά τους.

Frozen Yogurt & Master 0% από την Κρι Κρι για πραγματική απόλαυση…χωρίς τύψεις! Κρι Κρι Frozen Yogurt Salted Caramel & Βύσσινο και κύπελο Master 0% Ζάχαρη, οι νέες & ανάλαφρες γεύσεις που θα μας απογειώσουν γευστικά! Αθήνα, Δευτέρα 1 Ιουνίου 2020 – Φέτος το καλοκαίρι μας περιμένουν νέες αποκαλύψεις και λαχταριστές αφίξεις στα κίτρινα ψυγεία Κρι Κρι που θα συναρπάσουν. Η Κρι Κρι, ως η Νο.2 εταιρεία στο γιαούρτι στην Ελλάδα και ως η μοναδική ελληνική εταιρεία παγωτού με πανελλαδική διανομή, γνωρίζει καλά τι σημαίνει ελληνικό καλοκαίρι και γι’ αυτό μας προτείνει την πιο ανάλαφρη και απολαυστική επιλογή. Τη νέα σειρά Frozen Yogurt παγωτών σε δύο απολαυστικές γεύσεις, Salted Caramel & Βύσσινο. Με ακαταμάχητο σιρόπι αλατισμένης καραμέλας ή βελούδινο σιρόπι βύσσινο και λαχταριστό παγωτό γιαούρτι φτιαγμένο από αυθεντικό στραγγιστό γιαούρτι Κρι Κρι με 100% ελληνικό γάλα ημέρας. Η απόλυτα δροσιστική, αλλά ταυτόχρονα ανάλαφρη πρόταση, είναι εδώ για να ικανοποιήσει και τους πιο απαιτητικούς ουρανίσκους. Επιβραβεύστε τον εαυτό σας με τον καλύτερο τρόπο, χωρίς τύψεις. Για πιο σοκολατένια απόλαυση, επίσης χωρίς τύψεις, η Κρι Κρι μεγαλώνει την γκάμα των παγωτών με 0% ζάχαρη λανσάροντας το νέο απολαυστικό κύπελο Master 0%. Το αγαπημένο παγωτό βανίλια με 0% ζάχαρη και 0% λιπαρά συνοδευόμενο από πλούσιο σιρόπι σοκολάτας με 0% ζάχαρη. Με μόνο 144 θερμίδες το κύπελο, μπορείς να αντισταθείς; Tώρα η απόλαυση σας χαρίζεται απλόχερα, χωρίς τύψεις. Αναζητήστε τη δικιά σας «απόλαυση» από τα παγωτά Κρι Κρι. Μα που αλλού; Στα κίτρινα ψυγεία της Κρι Κρι, με τα παγωτά της καρδιάς μας!

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ SUPER MARKET / ΙΟΥΛΙΟΣ 2020

103

Ç Ç åôáéñåßá Ý÷åé êáôáêôÞóåé äéåèíÞ öÞìç êáé óåâáóìü ãéá ôá ðñïúüíôá ôçò

Éäñýèçêå ôï 1919, ìå óçìåñéíü äéåõèýíïíôá óýìâïõëï ôïí ê. Âáóßëç Äéáìáíôüðïõëï. ÔïìÝáò åîåéäßêåõóçò åßíáé ç åéóáãùãÞ - åîáãùãÞ - óõóêåõáóßá êáé åìðïñßá ìðá÷áñéêþí, áñùìáôéêþí öõôþí, âïôÜíùí êáèþò êáé ôñïöþí ãéá ðôçíÜ. ¼ëåò ïé óôñáôçãéêÝò ôçò åôáéñåßáò êáèïäçãïýíôáé áðü ìéá ãåíéêüôåñç öéëïóïößá ðïõ Ý÷åé óôü÷ï íá åßíáé leader óôïí êëÜäï ôçò âéïìç÷áíßáò ìðá÷áñéêþí ãéá ôçí êáôÜêôçóç ôçò áãïñÜò ðÜíôá ìå ðïéïôéêÜ êñéôÞñéá. Ç âÜóç ôçò öéëïóïößáò ðïõ ç ßäéá ç åôáéñåßá õéïèåôåß, åßíáé ç óõíå÷Þò ðñïóðÜèåéá ãéá äéáôÞñçóç ìéáò Üìåóçò öéëéêÞò ó÷Ýóçò ðïõ åêðÝìðåôáé ðñïò üëåò ôéò êáôåõèýíóåéò (ðñïóùðéêü, ðñïìçèåõôÝò êáé ðåëÜôåò). Ôá õøçëÜ standard - ðñüôõðá (ðïéïôéêÜ êáé âéïìç÷áíéêÞò ðáñáãùãÞò), ðïõ ç åôáéñåßá åöáñìüæåé, ôçò åðéôñÝðïõí íá áíôáðïêñéèåß ìå óïâáñüôçôá óôéò áíÜãêåò ôçò óýã÷ñïíçò êáôáíÜëùóçò. Ôá ðëÝïí ãíùóôÜ ðñïúüíôá ôçò “ÇËÉÏÓ ÌÐÁ×ÁÑÉÊÁ” (ìå Üñôéá ïñãáíùìÝíï äßêôõï äéáíïìþí) ðñïôéìþìåíá ãéá ôçí åîáéñåôéêÞ ðïéüôçôá êáé óõóêåõáóßá ôïõò, åßíáé ôï ãáñýöáëëï, ç êáíÝëëá, ôï äõüóìï, ôï ìïó÷ïêÜñõäï, ôï êßìéíï, ôï èõìÜñé, ç âáíßëéá, ç äÜöíç, ôï ìáúíôáíü, ôï ãëõêÜíéóï, ôï óïõóÜìé ê.Ü. Áîéüëïãç äñáóôçñéïðïßçóç ôçò åôáéñåßáò, åêôüò áðü ôéò ðñïáíáöåñüìåíåò, åéíáé ç åíáó÷üëçóÞ ôçò ìå ôñïöïäïóßá ðñïúüíôùí ðñïò åôáéñåßåò Catering, óçìåéþíïõìå ìÜëéóôá üôé õðÞñîå ðñùôïðüñïò óôçí åéóáãùãÞ åîåéäéêåõìÝíùí óõóêåõáóéþí êáôÜëëçëùí ãéá ôñïöïäüôçóç îåíïäï÷åßùí, barbeque, åóôéáôïñßùí, ÷þñùí ðáñáóêåõÞò Ýôïéìùí öáãçôþí êáé ãåíéêüôåñá ÷þñùí åóôßáóçò. Ôá ðñïúüíôá ôçò “ÇËÉÏÓ ÌÐÁ×ÁÑÉÊÁ” ðñïóöÝñïíôáé åßôå ÷ýìá, åßôå ôõðïðïéçìÝíá. Åðßóçò ç åôáéñåßá ðñïùèåß ôçí êáéíïýñãéá óåéñÜ ìðá÷áñéêþí ðïõ áðïôåëïýíôáé áðü âüôáíá, ìå ôçí ïíïìáóßá Carino. Ôá ìðá÷áñéêÜ áõôÜ åßíáé éäáíéêÜ ãéá ðéÜôá ìå êïôüðïõëï, óôõöÜäï ê.á., êáèþò åðßóçò ðñïóèÝôïíôáé óå ïìåëÝôåò óå óÜëôóåò ìáñéíÜôåò, óå ôæáôæßêé äßíïíôáò éäéáßôåñç íïóôéìéÜ. ÔÝëïò, ç üëç äïìÞ ôçò ïñãÜíùóçò, ðáñáãùãÞò, åéóáãùãÞò åðåîåñãáóßáò, åîáãùãÞò êáé óõóêåõáóßáò ôùí åðþíõìùí ðñïúüíôùí ôçò, âáóßæåôáé ðÜíôá óå äéåèíÞ ðñüôõðá êáé åßíáé Ýíáò áðü ôïõò ðáñÜãïíôåò ðïõ ôçò Ý÷ïõí ÷áñßóåé ôç ìåãáëýôåñç äõíáôÞ öÞìç êáôáîéþíïíôÜò ôçí óáí ðñüôõðï åôáéñåßá óôï ÷þñï ôçò ìáæéêÞò åóôßáóçò ìå ôçí åðéâñÜâåõóç 7 äéåèíþí âñáâåßùí ãéá ôç ðñïóöïñÜ ôçò.

ÇËÉÏÓ ÌÐÁ×ÁÑÉÊÁ ÂÁÓ. ÄÉÁÌÁÍÔÏÐÏÕËÏÓ ÁÂÅ Áã. ÉùÜííç ÑÝíôç 157 & Áéôùëïáêáñíáíßáò 1, 185 41 ÑÝíôçò • Ôçë.: 210.48.12.898 - 210.48.12.077 - Fax: 210.48.26.067