13 minute read

Zorgkliniek Antes Poortugaal

Gezonde omgeving voor geestelijk herstel

Eentien Architecten ontwierp voor Antes een open en lichte kliniek in een groene omgeving, voor psychiatrische patiënten die langdurig klinische zorg nodig hebben – met als doel herstel en terugkeer naar de maatschappij.

De kliniek van ggz-zorginstelling Parnassia is een zogenaamde R/ART-kliniek, waarbij ART staat voor ‘Active Recovery Triad’ – een nieuwe professionele standaard voor langdurig herstelgerichte zorg die uitgaat van de behoeften, drijfveren en wensen van de patiënt in zijn of haar dagelijkse leven. De doelgroep van de kliniek bestaat uit patiënten die langer dan een jaar psychiatrische zorg nodig hebben, doel is ervoor te zorgen zij op den duur weer zelfstandig in de maatschappij kunnen functioneren.

Opdrachtgever Antes (Parnassia Groep) Architect Eentien Architecten; Jeroen van Bekkum Ontwerpteam Ellen Bisschoff, Arjen Kabboord, Andreu Rodriguez Interieurbouw Verschuren Interieurbouw Meubelbekleding stoelen woonkamers Vescom (vinyl dessins Dalma, Malta, Creek, Arrow) Leverancier stoelen Kuyvenhoven Zakelijk Inrichten Vinyl wandbekleding Vescom (dessins Holt, Onari, Colour Choice) Vloeren Forbo Flooring (Sphera, Eternal, Coral, Marmoleum), Mosa Vloerenleverancier G&S Projects Ontwerp buitenruimte Vollmer & Partners Projectmanagement Oostelbos van den Berg Constructeur Zonneveld Ingenieurs Adviseurs installaties E & W Nelissen Ingenieursbureau Bruto vloeroppervlakte 11.000 m² Netto vloeroppervlakte 7.800 m²

Micro-appartementen

De kliniek is gebouwd op het Delta-terrein aan de Oude Maas, een plek waar al meer dan 100 jaar psychiatrische opvang voor de regio Rotterdam is gevestigd. Om te zorgen voor uitzicht op de rivier, heeft Eentien Architecten het gebouw iets ‘opgetild’ zodat je nu over de dijk kijkt. De plintverdieping die hierdoor ontstond wordt gebruikt door het Albeda Zorgcollege, dat er tien leslokalen en een leerplein heeft. Studenten worden hier opgeleid tot verpleegkundige en door de nabijheid van de kliniek kan er optimaal praktijkgericht onderwijs worden gegeven. Het 11.000 m2 grote woon-zorggebouw gebouw bestaat uit vier vleugels die zich in verschillende richtingen vanuit het hart van het gebouw uitstrekken. De gebouwdelen zijn licht ten opzichte van elkaar geknikt, om een rigide H-vorm te voorkomen en overal een optimaal uitzicht te bieden op het rivierengebied. De vorm van het gebouw is volgens Eentien Architecten de uitkomst van twee krachten: een optimale interne zorgorganisatie en de organische inpassing te midden van waterpartijen en monumentale bomen op het terrein achter de zomerdijk van de Oude Maas.

FOTO LINKS

Woonkamer met uitzicht op het rivierengebied.

FOTO BOVEN

Het zorggebouw is ingebed in de landschappelijke omgeving.

FOTO LINKSONDER

Het interieur van de woonkamers is hoogwaardig afgewerkt.

FOTO RECHTSONDER

De 144 individuele wooneenheden zijn vormgegeven als micro-appartementen.

Er zijn 144 individuele wooneenheden van 28 m2, verdeeld over drie verdiepingen en vormgegeven als ‘micro-appartementen’ – met een woon- en slaapkamer, een eigen kookgelegenheid en sanitaire ruimte. De bewoners kunnen desgewenst zelfstandig koken of eten, maar ook gebruik maken van de groepsvoorzieningen. De gemeenschappelijke woonkamers vormen samen met de houten buitenruimtes het grotendeels transparante middendeel van de kliniek. In het hart van het gebouw is een terrasvormige binnentuin aangelegd, die tot diep in de kliniek voor daglicht zorgt. Rondom deze tuin

wikkelt zich een centrale ‘watervaltrap’, zodat er horizontale en verticale zichtrelaties ontstaan die een gevoel van overzicht en oriëntatie geven. Rond de binnentuin en deze trap is een ontsluitingsring met algemene voorzieningen, die toegang biedt tot de tuin, de woonvleugels en andere trappen.

Helende omgeving

Alles aan de kliniek staat in het teken van het ‘Healing Environment’ – een gezonde omgeving die is gebaseerd op zaken als frisse lucht en daglicht. Andere elementen die bijdragen aan de helende omgeving zijn het vooropstellen van ruimtelijke oriëntatie, het vermijden van eenvormig- en eentonigheid, een intuïtieve ‘way-finding’ en het groen, dat overal nabij is. Van groot belang is ook de akoestiek: er was veel aandacht voor goede akoestische voorzieningen en geluidsisolatie in het gebouw. Een ander belangrijk element vormen de in het interieur toegepaste materialen: Eentien Architecten koos voor natuurlijke, tactiele, duurzame en mooi verouderende materialen als steen, bamboe en hout, en wandbekledingen in frisse tinten – die samen zorgen voor een woonomgeving met een warm en rustig karakter. De opdrachtgever wilde een vloerbedekking die een aangename, niet-klinische uitstraling heeft en eenvoudig is te onderhouden. In de huiskamers en appartementen ligt een vinylvloer van Forbo met een huiselijke houtlook, in de gangen, spreekkamers en facilitaire ruimtes ligt homogeen Forbo vinyl in een neutrale betonkleur. Dit sluit mooi aan op de kern van het gebouw, waar een keramische tegel van Mosa ligt.

Campus

De meeste zorggebouwen op het terrein aan de Oude Maas stammen uit de jaren tachtig en veel daarvan zijn aan vervanging toe. Met de bouw van de kliniek is de eerste stap gezet

FOTO BOVEN

De terrasvormige binnentuin brengt licht tot diep in het gebouw.

FOTO MIDDEN

De wooneenheden hebben een eigen slaapkamer en sanitaire ruimte.

FOTO ONDER

Zicht op de voorgevel van het zorggebouw.

in de herontwikkeling van het woon- en zorgterrein, dat zal uitgroeien tot een campus voor geestelijke gezondheidszorg met verschillende grote klinieken in een landelijke omgeving. De uitdaging van een modern verblijfsgebouw voor de ggz zit volgens Eentien Architecten in de organisatie van het kruisverband tussen de (toenemende) autonomie van de patiënten tijdens hun hersteltraject en de effectieve inzet van de zorgprofessionals en hun organisatie. Hierbij gaat het niet alleen om behandeling van psychiatrische klachten, maar juist ook om de begeleiding die nodig is om weer meer grip op het leven te krijgen. De interactie met de omgeving, de naasten en de gemeenschap is hierbij essentieel. De nieuwe kliniek staat dan ook midden in de maatschappij en laat deze zelfs toe tot de door haar beschermde binnenwereld – dankzij de integratie met het Albeda-college en de transparantie en laagdrempeligheid voor familie en betrokkenen.

www.eentien.nl

LINKSBOVEN

Plattegrond begane grond.

RECHTSBOVEN

Plattegrond eerste verdieping.

ONDER

Doorsnede door de terrasvormige binnentuin.

‘We bieden permanente veiligheid’

Forbo introduceerde onlangs een nieuwe collectie geleidende vloeren: Sphera SD/EC – een banencollectie die speciaal bedoeld is voor toepassing in kritische en gevoelige ruimten in onder meer de zorgsector. Piet Looijen en René Treffers van Forbo vertellen over de eigenschappen van deze en andere Electro Static Discharge (ESD)-vloeren.

FOTO BOVEN

Behalve de geleidende eigenschappen brengt Sphera SD ook ‘kleur en fleur’ in bijvoorbeeld operatiekamers

De coronacrisis heeft het eens temeer duidelijk gemaakt: de zorg is een absoluut vitale sector. Een hoog kwaliteitsniveau in de zorg is daarom van groot belang, zowel voor wat betreft de deskundigheid van het personeel als de inrichting van zorginstellingen. Bij Forbo weet men er alles van. De vloerenfabrikant is sinds jaar en dag actief in de zorgsector en levert uiteenlopende types vloeren aan zorggebouwen. Behalve sfeervolle vloeren in algemene ruimtes en patiëntenkamers gaat het dan bijvoorbeeld ook om ESD-vloeren in onder meer operatiekamers, laboratoria en cleanrooms.

Omgevingsfactoren

Het Under Control-assortiment van Forbo biedt een drietal collecties die de potentieel gevaarlijke statische elektriciteit optimaal geleiden via de vloer: Marmoleum Ohmex, Colorex en het nieuwe Sphera SD/EC. “We willen zorginstellingen –

en trouwens ook afnemers in bijvoorbeeld de industrie en de onderwijssector – permanente veiligheid bieden”, benadrukt Looijen. Marmoleum Ohmex is een geleidende linoleumvloer die geschikt is voor toepassing in uiteenlopende ruimtes. De geleidende functionaliteit van deze vloer kan beïnvloed worden door omgevingsfactoren, zoals luchtvochtigheid. Wanneer dit niet gewenst is, kunnen klanten kiezen voor één van beide andere collecties uit het Under Control-assortiment. “De geleidende eigenschappen van Colorex en Sphera SD/EC zijn onafhankelijk van omgevingsfactoren in de ruimte. Dat is een belangrijk aspect van de permanente veiligheid die we met deze vloercollectie bieden.”

Kleur en fleur

Ook de onlangs geïntroduceerde collectie ESD-vloeren Sphera SD/EC biedt altijd volledige veiligheid. Evenals Colorex is Sphera SD/EC een homogene en ftalaat-vrije vinylvloer, waar de geleiding is gerealiseerd door toevoeging van geleidend koolstof aan het vinyl. Het belangrijkste verschil tussen Colorex en Sphera SD/EC is dat de nieuwe vinyl-oplossing een banencollectie is. “Vanuit de markt is er een steeds grotere behoefte om in kritische ruimten ook meer ‘kleur en fleur’ toe te voegen”, vertelt René Treffers, segmentmanager Healthcare bij Forbo. “Met Sphera SD/ EC komen we tegemoet aan deze vraag. Met banen zijn mooie vloerplannen en zoneringen te realiseren. Ook hebben banenoplossingen minder lassen, wat tegemoet komt aan de wens om de ruimtes zo hygiënisch mogelijk uit te voeren.” De nieuwe Sphera SD/EC-collectie – die overigens geproduceerd wordt in een afvalvrije Forbo-fabriek in Coevorden – bestaat uit twee varianten: Sphera SD (Static Dissipative) en Sphera EC (Electrostatic Conductive). Het verschil zit hem in de geleidende eigenschappen van de vloer. “Sphera EC voldoet aan de allerhoogste eisen op het gebied van elektrische geleiding”, aldus Looijen.

Uniforme sfeer

De nieuwe Sphera-collectie is leverbaar in veertien Sphera SD-kleuren en dertien Sphera EC-kleuren. Deze Sphera ESD-collectie vormt een aanvulling op de reeds bestaande (niet-geleidende) Sphera-collectie van Forbo. “Dit biedt de mogelijkheid om een gebouw helemaal in een uniforme sfeer in te richten,” aldus Treffers. “In de kritische ruimtes kun je kiezen voor de SD- of EC-variant, en in de overige ruimtes kun je voor de gewone Sphera-collectie kiezen.” Zijn collega knikt. “We hebben als Forbo een breed scala aan producten en willen de klant hiermee helemaal ontzorgen.” Dat ontzorgen gaat ver, benadrukken beide Forbo-medewerkers. Organisaties in de zorg wordt bijvoorbeeld ondersteuning geboden met de service ‘System Solutions’, op basis waarvan een absoluut veilige realisatie van een vloerproject gewaarborgd is.” Sphera wordt gemaakt in een geheel afvalvrije productie met behulp van groene energie. “Want ook duurzaamheid is een belangrijk onderdeel van onze missie,” besluit Looijen.

Fotografie: Forbo Flooring

Maak een afspraak met: René Treffers, segmentmanager Zorg Telefoon: 06 51 582 182, Rene.treffers@forbo.com FOTO BOVEN

De geleidende eigenschappen van de zojuist geïntroduceerde Sphera SD/EC-collectie zijn onafhankelijk van omgevingsfactoren in de ruimte.

FOTO MIDDEN

Het voorkomen van statische elektriciteit is erg belangrijk in kritische ruimten als operatiekamers.

FOTO ONDER

Sphera EC voldoet aan de allerhoogste eisen op het gebied van elektrische geleiding, hetgeen belangrijk is in tal van kritische ruimtes in zorggebouwen.

Duurzaam design voor comfort en hygiëne

Een van de belangrijkste veiligheidsmaatregelen tegen de verspreiding van het coronavirus is volgens deskundigen een goede handhygiëne: 80 procent van de infecties ontstaat namelijk door het niet of gebrekkig handen wassen. Maar wat is het nut van handen wassen als de hendel waarmee de kraan dicht wordt gedaan vol bacteriën zit?

FOTO LINKSBOVEN

Ruimte in de privé-spa van het Relax Center Nederland, met links de Schell Linus.

FOTO RECHTSBOVEN

Zwembad en jacuzzi in het Relax Center Nederland.

FOTO ONDER

Armatuur Xeris ET.

Om dit te voorkomen, biedt de Duitse sanitairspecialist Schell een breed assortiment aan oplossingen. Vanuit hygiënisch oogpunt zijn de Schell contactloze kranen de beste keuze. Als oppervlakten niet worden aangeraakt, kan immers ook geen overdracht van bacteriën of andere ziekteverwekkers plaatsvinden. Dankzij contactloze bediening worden infectierisico’s van persoon tot persoon tot 80 procent verminderd ten opzichte van handmatige bediening. Dat is vooral belangrijk in gebouwen met strenge hygiëne-eisen zoals ziekenhuizen, zorginstellingen, kinderdagverblijven en voedselverwerkende bedrijven. Een andere optie zijn de zelfsluitende kranen van Schell. De kraan wordt handmatig opengezet, maar de waterstroom stopt automatisch dankzij een vooraf ingestelde timer – zodat de kraan na het handenwassen niet meer aangeraakt hoeft te worden. Ter vergelijking: hendelkranen moeten na het wassen wel worden aangeraakt, wat kan leiden tot het herbesmetten van de handen. Aanraakvrije kranen hebben nog een groot voordeel: omdat ze vanzelf stoppen, kan tot wel 70 procent water worden bespaard. Niet alleen kranen vormen overigens een risico voor de overdracht van ziekteverwekkers, ook andere armaturen en oppervlaktes in sanitaire ruimtes die door meerdere gebruikers worden aangeraakt – zoals spoelknoppen van wc’s en urinoirs – en ook hiervoor biedt Schell tal van contactloze oplossingen.

Ontspannen waterkwaliteit

Door het besmettingsrisico door ziekteverwekkers is de toekomst van openbare sauna’s en wellness faciliteiten onzeker geworden. Een oplossing is privé-welness – een vorm van

ontspannen waarbij wellness-faciliteiten niet voor het brede publiek geopend worden maar exclusief door een gezin of kleine groep worden gebruikt. Relax Center Nederland, dat vorig jaar zijn vijfde vestiging in Amersfoort opende, biedt reeds mogelijkheden voor privé-welness. De nieuwe vestiging heeft onder meer een zwembad, een jacuzzi, een Turks stoombad en een hamam met verwarmde banken. Met het oog op de waterkwaliteit en de hygiëne vroeg Relax Center Nederland advies aan Schell. De sanitaire installaties in een sauna zijn namelijk van groot belang: door de hoge temperaturen, de vele watertappunten en de waterverneveling in stoomsauna’s zijn ze een ‘ideale leefomgeving’ voor legionella, en er is daarom veel aandacht nodig voor preventie. Na uitgebreid advies door de Nederlandse projectadviseurs van Schell werd gekozen voor oplossingen van Schell, waarmee de waterkwaliteit en de hygiëne gemakkelijk kunnen worden geregeld en gemonitord. Zo werden op de 250 m2 grote locatie in totaal zes kranen en zeven douches geplaatst die centraal via de SWS-server van Schell worden aangestuurd en beheerd.

Bewust, duurzaam gebruik

Er zijn vier Schell Xeris E-kranen geïnstalleerd, die dankzij innovatieve elektronische technologie niet alleen voor hygiëne, veiligheid en maximaal comfort zorgen, maar ook voor een bewust, duurzaam gebruik van water en energie, onder meer door de mogelijkheid de looptijd, nalooptijd en de reinigingsstop op de seconde precies in te stellen. De twee andere kranen zijn inbouwwastafelkranen uit de Linus-serie. Voor de zeven douches is gekozen voor Linus Basic D-C-T – die een aantrekkelijk design combineert met duurzaam waterverbruik en perfecte hygiëne. Om de sanitaire installaties te beheren en de drinkwaterkwaliteit te waarborgen, werden alle kranen verbonden in Schell SWS – een watermanagementsysteem dat elektronische kranen via RLAN en/of via kabel verbindt en beheert via een centrale server met intelligente software. Zo kan Relax Center Nederland alle elektronische wastafel-, douche-, wc- en urinoir-kranen van Schell centraal via een browsergebaseerde software programmeren. Met behulp van de innovaties van Schell zijn het onderhoud van de sanitaire voorzieningen en het waarborgen van waterkwaliteit en hygiëne in Relax Center Nederland net zo relaxed als een uitje in de privé sauna.

Lange levensduur

Sanitairspecialist Schell heeft ten slotte bij al zijn kranen duurzaamheid hoog in het vaandel staan – niet alleen door de vele mogelijkheden voor waterbesparing, maar ook al bij het productieproces. Daarbij worden uitsluitend materialen gebruikt die garant staan voor een lange levensduur en zorgen de designers van Schell voor producten met een mooie uitstraling. Ook dat is duurzaamheid – want wat mooi is, wordt lang gekoesterd.

Schell wordt in Nederland vertegenwoordigd door Hamers & Kesber, tel. 035 - 656 68 88.

www.relaxcenternederland.nl www.schell.eu/nederland-nl.html www.hamersenkesber.nl

FOTO BOVEN

Urinoirs met contactloze elektronische Schelltronic-urinoirspoelers.

FOTO RECHTSMIDDEN

Armatuur Vitus.

FOTO’S ONDER

Alle Schell-kranen kunnen worden verbonden met het Schell SWS-watermanagementsysteem.

This article is from: