Melkmarkt

Investering emissiereductie kost 1,07 euro per 100 kilo melk Melkveehouder wacht stijging kostprijs

Melkveehouders kunnen voor de korte termijn een stabiele melkprijs verwachten. Op de wat langere termijn zijn echter forse investeringen nodig voor emissiebeperking. Dat signaleerde Rabobank tijdens zijn webinar ‘Investeren in innovatie’.

Tekst: Bert Kleiboer

De melkprijs in Nederland zal op korte termijn nog wat stijgen en na een piek in het derde kwartaal afvlakken en voorlopig stabiel blijven. Dat is, kort samengevat, de prognose die analist Daniëlle Duijndam van Rabobank presenteerde tijdens het webinar van de bank, op 9 juni. “Voor de komende twaalf maanden zien we een relatief stabiel beeld. De zuivelmarkt lijkt in balans en dat is een gunstig vooruitzicht.”

Melkveebedrijven hebben momenteel te maken met hoge voerkosten. De Rabobank verwacht dat die situatie nog wel even aanhoudt. (Foto: Istock)

Tegenover deze gunstige verwachting voor melkveehouders staan ook stijgende kosten. De voerprijzen zijn op dit moment hoog en de verwachting is dat de grondstoffen wereldwijd duur blijven. Veehouders doen er goed aan kritisch te kijken naar het aantal dieren dat ze aanhouden in relatie tot de efficiëntie, concludeert Duijndam: “Die laatste koe is een dure kostganger bij deze hoge voerkosten.”

Grote opgave melkveehouderij

Een veel grotere uitdaging voor de melkveehouderij ligt in het reduceren van de milieu-impact, met name de uitstoot van ammoniak. Een groot deel van het webinar stond in het teken van investeren in innovatie. “Er ligt een forse opgave”, aldus sectormanager melkveehouderij Marijn Dekkers, “tegelijk is er veel mogelijk met bestaande technieken en nieuwe innovaties.” Hij vindt dat de discussie over de toekomst te gemakkelijk wordt gesproken over krimp als doel op zich. “Het gaat om de reductie van emissies, niet om de reductie van het aantal dieren. Wij vinden dat innovatieve oplossingen meer aandacht verdienen.” Het webinar liet twee voorbeelden zien. Melkveehouder Mathé van den Bosch uit Oudenbosch is een van de pioniers van het systeem dat Lely heeft ontwikkeld om bestaande stallen emissiearm te maken en de stikstof uit de afgevangen ammoniak te hergebruiken. Zijn collega Floran de Vries uit Stolwijk toonde zijn zogeheten VrijLevenStal, een innovatief emissiearm stalconcept van Hanskamp, zonder drijfmest en met een comfortabel zandbed in plaats van de traditionele roostervloer en ligboxen.

Plan voor versnelde emissiereductie

Volgens sectormanager Dekkers kan de melkveehouderij een aanzienlijke reductie van ammoniakuitstoot realiseren, met investeringen in stallen, grond en management. Samen met de NZO, LTO Nederland en het NAJK vormt Rabobank de Coalitie

‘Melkprijzen blijven op niveau’

Volgens de marktupdate van Rabobank, opgesteld in juni, blijft de melkprijs voor boeren stijgen tot in het derde kwartaal. De prognose is een verdere stijging in mei en juni met ongeveer 1,50 euro per 100 kg melk, ten opzichte van april (35,11 euro), gevolgd door een wat kleinere stijging in de daarop volgende zomermaanden. De piek wordt verwacht in het derde kwartaal. Deze ontwikkeling is te danken aan stijgingen van prijzen voor Europese zuivelproducten in de voorliggende maanden, vooral voor boter. Na de sterke groei in maart en april vlakte de markt in mei en begin juni weer wat af. De verwachting is dat de prijzen voor de meeste Europese basiszuivelproducten pieken tegen het einde van het derde kwartaal van 2021. De Rabo-analisten spreken van een goede wereldwijde vraag, een relatief krap Europees melkaanbod en optimisme rondom de versoepelingen van de coronamaatregelen. Het volume van de melkproductie in Nederland is in de eerste drie maanden van 2021 ruim 1,3 procent kleiner dan in dezelfde periode vorig jaar. Ook in april daalde de productie, dit keer met 0,8 procent. De verklaring ligt deels in de relatief hoge grote aanvoer van begin 2020, deels in de weersomstandigheden van dit jaar. Ook in andere Europese landen liep de aanvoer terug, gemiddeld -0,2 procent in de 27 EU-landen en het VK (EU-27+VK). Het tweede kwartaal laat naar verwachting weer een groei zien met 1 procent. Voor het hele jaar is de verwachting een bescheiden toename van 0,6 procent. Binnen Europa nemen de melkvolumes in Duitsland, Frankrijk en Nederland waarschijnlijk af of blijven stabiel. Italië, Polen en Ierland zullen waarschijnlijk groeien. Wereldwijd stijgt het aanbod met 1 procent in de komende twaalf maanden, verwacht de Rabobank. De Verenigde Staten is de sterkste stijger en ook in Nieuw-Zeeland zijn de productieomstandigheden en de melkprijsverwachting gunstig. Verder is de verwachting dat de importbehoefte van China afneemt.

Toekomstbestendige Melkveehouderij. Die heeft een plan opgesteld om bestaande stallen versneld emissiearm te maken en nieuwe stalsystemen toe te passen die met vooruitstrevende technieken stikstofemissie reduceren. Dit is gebaseerd op een combinatie van managementmaatregelen, structuurversterking en technische aanpassing van stallen.

1,07 euro per 100 kilo melk

De coalitie heeft het plan laten doorrekenen door onderzoekers van Wageningen Economic Research en Wageningen Livestock Research. Deze becijferen dat – als gevolg van dit plan – de ammoniakreductie in 2030 met 28 procent is gedaald ten opzichte van 2018. De geschatte extra (eenmalige) investeringen voor ammoniakmaatregelen in stallen, wateropslag en grond bedragen 1,3 miljard euro. Dat komt overeen met 1,07 euro per 100 kilo melk. De partijen in de coalitie doen hiervoor een beroep op de overheid.

‘Die laatste koe is een dure kostganger bij deze hoge voerkosten’

Rentekorting

Vanuit de bezoekers van het webinar komt de vraag in hoeverre Rabobank melkveehouders tegemoet komt bij de financiering. Dekkers: “In de eerste plaats loopt een investeringsaanvraag mee in de normale procedure. We hebben extra mogelijkheden voor groenfinanciering en impactleningen. Daarnaast werken we aan leningen met rentekorting voor integraal duurzame bedrijven. We hebben hiervoor een pilot gehad in de provincie Drenthe en willen dit nu landelijk inzetten voor de melkveehouderij. We verwachten hiervoor dit jaar nog stappen te kunnen zetten.”