Trends

Markt voor yoghurt groeit sterk Vlamingen houden van pure en lokale zuivel

De coronapandemie versnelt trends, waardoor pure en lokale voeding de markt verder verovert. De Vlaming heeft ook meer aandacht voor gezondheid en de mogelijke gezondheidsvoordelen van zuivel, in het bijzonder gefermenteerde producten, vertelde de promotiemanager zuivel van VLAM.

Tekst: Yves De Groote

Het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing (VLAM) zette naar aanleiding van Wereldmelkdag en de eenjarige promotiecampagne Melk & Zuivel, gesteund door Europa, de trends op een rijtje. “Zuivel is en blijft populair”, vertelde Frederik Vandermersch, promotiemanager zuivel bij dit agentschap van de Vlaamse overheid in een webinar. “Meer dan zeven op tien Vlamingen zegt moeilijk zonder zuivel te kunnen en voor acht op tien is melk een basisproduct in huis.” Bak- en smeerboter, melk voor in de koffie, kaas en yoghurt zijn de meest gebruikte producten. “Gemiddeld consumeert een Vlaming vier keer per dag een zuivelproduct”, weet Vandermersch uit het online-onderzoek dit jaar bij 600 Vlamingen door iVox. De focus lag op 18- tot 30-jarigen. “Zij vinden zuivel vooral veelzijdig (92 procent), lekker (88 procent), kwaliteitsvol (87 procent) en gezond (84 procent). Daarnaast beschouwen ze zuivelproducten als natuurlijke en authentieke producten (82 procent) die voor iedereen (74 procent) zijn.”

De markt voor gefermenteerde zuivel steeg de afgelopen vijf jaar met 10 procent per jaar. (Foto: VLAM)

Gefermenteerde zuivel

De coronapandemie leidde zonder twijfel tot een groter bewustzijn van het belang van een goede gezondheid. Vandermersch: “Consumenten hechten steeds meer belang aan een gezond immuunsysteem. Een gezonde, volwaardige en gevarieerde voeding dragen hieraan bij.” Voedingstekorten door te weinig of eenzijdig te eten, kunnen de weerstand verlagen en het risico op infecties verhogen. “Zuivelproducten zijn nutriëntrijk (eiwitten, calcium, kalium, jodium, vitamine B2 en B12) en dragen zo bij tot een gezonde voeding voor een goede gezondheid. De Hoge Gezondheidsraad raadt aan om dagelijks tussen 250 en 500 ml melk en melkproducten te consumeren.” Ook de darmgezondheid en de rol van darmflora winnen volgens Vandermersch aan belangstelling. “Een vezelrijke, gezonde voeding is van het grootste belang, maar gefermenteerde zuivelproducten kunnen dankzij de aanwezigheid van bepaalde micro-organismen, waaronder specifieke melkzuurbacteriën (de probiotica, red.), ook helpen.” Voordelen van yoghurt zijn in vergelijking met vezelrijke producten een betere verteerbaarheid. Bovendien zorgt fermentatie voor de vorming van bioactieve componenten met potentiële gezondheidsvoorsdelen. De consumptie van yoghurt hangt ook samen met een lager risico op diabetes type 2. “Ongeveer een op twee Vlamingen zegt meerdere keren per week yoghurt te eten.”

Markt explodeert

De promotiemanager van VLAM weet uit marktonderzoek van Euromonitor (juli, 2019) dat de markt van gefermenteerde zuivelproducten explodeert in onder meer Australië, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten en andere markten volgen. Cijfers geeft hij niet. Probiotica breiden zich volgens het rapport echter ook uit van traditionele zuivelcategorieën naar tussendoortjes (kefyr, skyr), waarbij consumenten verwennerij zien samensmelten met gezondheidsvoordelen. In 2020 besteden de Belgen voor € 330 miljoen aan yoghurt en nog eens € 135 miljoen aan gefermenteerde melk, drinkyoghurt en dergelijke. Yoghurtdranken kenden de afgelopen vijf jaar een groeipercentage van 10 procent per jaar. “Deze trend maakt deel uit van een grotere stroming waarbij consumenten meer en meer functionele voedingsproducten nuttigen om zo op een natuurlijke en preventieve manier de algemene gezondheid te helpen verbeteren.” Aan de basis ligt volgens Vandermersch het toenemend wetenschappelijk onderzoek naar verbanden tussen de consumptie van bepaalde nutriënten, maar ook van bepaalde voedingsmiddelen en de gezondheid. “Uit onderzoek blijkt dat eiwit een van de belangrijkste functionele voedingsstoffen is.”

Lokaal

Vandermersch: “Twee derde van de Belgen (65 procent) geeft de voorkeur aan Belgische zuivelproducten. In 2014 gaven twee op de vijf Belgen (41 procent) ook belang te hechten aan de lokale productie van voedingsproducten bij hun aankoop. In 2020 groeide dit aantal al naar een op twee (52 procent).” Een op vijf Belgen kiest tijdens de huidige gezondheidscrisis -en waarschijnlijk ook daarna- voor lokale producten. “Een direct gevolg hiervan is de toenemende rechtstreekse verkoop bij de boer. De omzet van hoevewinkels en boerenmarkten voor verse voeding steeg in België vorig jaar met 36 procent, terwijl de totale besteding aan verse voeding met 9 procent steeg.” Ook neemt, volgens de promotiemanager van VLAM, de vraag naar nog meer transparantie toe. “Dit gaat verder dan enkel een clean label, waarbij de ingrediëntenlijst zo kort mogelijk wordt gehouden en waarbinnen enkel natuurlijke producten worden gebruikt”, benadrukt Vandermersch. “Consumenten verwachten ook meer inzicht in de levenscyclus van het product dat ze kopen, van productie tot recycleren.” Weidemelk, gestimuleerd vanuit de zuivelbedrijven, wordt steeds meer omarmd door de consument. Momenteel zijn in België al 2.850 deelnemende melkveehouders aangesloten bij het commercieel label ‘Stichting Weidegang’. De melk van boerderijen waar de koeien weidegang krijgen wordt apart opgehaald en in een gescheiden keten verwerkt tot dagverse zuivel. Stichting Weidegang borgt het productieproces, het transport en de verwerking van de weidemelk.

In 2020 zorgden de coronapandemie en de bijbehorende maatregelen voor een grote verschuiving van buitenshuisverbruik naar thuisverbruik. Het thuisverbruik van alle producten ging dus de hoogte in. Ook voor zuivel steeg de besteding in 2020 met maar liefst 12 procent tot € 3,15 miljard in totaal.

Variatie, maar smaak

Vlamingen variëren graag in wat ze eten en drinken, maar voor zes op tien is smaak doorslaggevend bij de keuze: zuivel is genieten. Wanneer de consument in plaats van melk toch voor een plantaardige drink kiest, doet hij dat voornamelijk om verschillende redenen. Variatie is er een van. Het merendeel van de gebruikers van plantaardige alternatieven gebruikt trouwens ook nog zuivel. Het gaat dus niet om een radicale keuze, maar eerder om een keuze van variatie, smaak en combinatie (bijvoorbeeld voor een bechamelsaus eerder melk, bij een exotische wok eerder een kokosdrink). Bij de groep frequente gebruikers van plantaardige alternatieven zijn argumenten als gezondheid, milieu en dierenwelzijn wel doorslaggevender. Het aantal veganisten blijft beperkt tot 1 procent. Tegenover het thuisverbruik van consumptiemelk in België (46,9 liter per capita) blijft het aandeel van die plantaardige drinks evenwel wel beperkt tot een volumeaandeel van 9,5 procent.