Resultaten Atelier Oost, d.d. 22 april 2008 Consultatiefase VIP-gebied Erasmus MC – Hoboken
Aanwezigen
Organisatie
GabriĂŤlle Anceaux Jean Baptiste Benraad Jisca Bijlsma Annemiek Bongers Gijs van den Boomen Perry Boomsluiter Paulien Campagne Beatriz Cueva Mark van Daal P. van Dijk Ieke Frankenmolen George van Gent Anke Griffioen Liesbeth van Heel Carol Hol Frans de Jager Ans Kerstiens Ina Klaassen Aad van Leeuwen Mevrouw M. van Limburg Stirum De heer C.J. van Limburg Stirum Ilta van der Mast Patrick van Mil Jennie Odink Yasmina Parodi Gerard Poiesz Anneli van der Reijden G. Sanders Yvonne Schikhof Maarten Smit Els van der Steen M. Troost Robbert Jan van der Veen Reinier Weers Hidde Wiersma Joost Wilbrink
Arminius Stadswonen Chabot Museum Gemeente Rotterdam/dS+V/Stedenbouw Kuiper Compagnons Gemeente Rotterdam/OBR-dS+V//PMBR Gemeente Rotterdam/OBR Gemeente Rotterdam/OBR De Wilgen Vastgoed Stadswonen Chabot Museum Arminius B.O.O.G./Ondern.ver. Nieuwe Binnenweg Erasmus MC Concire Gemeente Rotterdam/OBR Gemeente Rotterdam/OBR-dS+V/PMBR Dienst Kunst en Cultuur Gemeente Rotterdam/Werf Centrum Muizenpolder/Schoonoord Muizenpolder/Schoonoord Gemeente Rotterdam/OBR-dS+V/PMBR NAi GGD Gemeente Rotterdam/OBR-dS+V/PMBR Gemeente Rotterdam HRO Kristal/Stadswonen HRO Gemeente Rotterdam/BPM Beaumont Communicatie Atta Makelaars Plein 06 Rotterdam Festivals Gemeente Rotterdam/OBR Dura Vermeer
Achtergrond resultatendocument Atelier Oost Belanghebbenden bij het VIP gebied Erasmus MC-Hoboken bespraken de belangrijkste pijlers van de gebiedsvisie: Economie, Wonen & Verbindingen en Verblijfplaatsen. Met elkaar wisselden zij van gedachten over gewenste ontwikkelingen, kansrijke mogelijkheden en knelpunten. Ter voorbereiding ontvingen de genodigden vragen die aan zogenoemde werktafels aan de orde konden komen. In dit resultatendocument leest u de belangrijkste bevindingen uit de werktafels van Atelier Oost. Als bijlage treft u ook een beknopt verslag van elke werktafel. Dit atelier is het derde en laatste uit een reeks van drie. De resultaten van de drie ateliers worden gebruikt bij de ontwikkeling van de gebiedsvisie Erasmus MC-Hoboken. In vervolg op de ateliers vindt kort na de zomervakantie een Charrette ofwel een werkconferentie plaats, waarin belanghebbenden in overleg met elkaar de belangrijkste uitgangspunten voor de ontwikkeling van het gebied Erasmus MCHoboken bepalen. 1
Belangrijkste bevindingen Werktafel Culturele, educatieve en medische voorzieningen
Kans • Erasmus MC en andere instellingen tonen; zichtbaar maken wat het gebied te bieden heeft (programmering). • Internationale status benutten van de topinstituten: samenwerking programmering • Buitenruimte van hoge kwaliteit; uitnodiging voor verblijf en een betere veiligheid.
Concreet gemaakte afspraken • Hogeschool Rotterdam en Erasmus MC gaan in het overleg Stichting Museumpark over toetreding tot stichting (t.b.v. programmering). • Erasmus MC, culturele en andere instellingen in het gebied zetten in op het meer gebruik maken van elkaars voorzieningen/instellingen. • Rotterdam Festivals neemt het initiatief voor een culturele programmering in VIP-gebied Erasmus MC-Hoboken.
Aandacht • Is het nodig om alles met elkaar te verbinden en zo ja, hoe? • Voorwaarden voor vestiging van topinstituten zijn: ruimtelijke verbindingen, ruimtelijke kwaliteit en een uitstekende bereikbaarheid. • Vermarkten en positioneren: doen. Maar er dan ook voor zorgen dat alles in het VIPgebied ‘top’ is: van lantaarnpalen en trottoirs tot bewegwijzering en de inrichting van het Museumpark. Kortom: gemeente, zorg voor een goed product!. Een marketingverhaal alleen gaat niet werken.
Belangrijkste bevindingen Werktafel Wonen, onderwijs en voorzieningen
Kans • Het toevoegen van woningen en andere programma’s (buitenruimte!) biedt kansen voor verbeteren kwaliteit, leefbaarheid en veiligheid in gebied. • Gebied als geheel is geschikt voor alle doelgroepen met een voorkeur voor stedelijkheid. • Behoefte aan integrale visie voor het gebied, voorkom postzegelaanpak.
Aandacht • •
Herziening van het huidige inrichtingsplan Museumpark is wenselijk Het Museumpark moet anders ingericht worden wanneer je een programma in het VIP-gebied wilt maken waarin wonen en recreatie is opgenomen, wanneer je de relatie met achterkant bebouwing Westersingel wilt versterken. Er moet een kwalitatief, functioneel & integraal plan komen.
2
Belangrijkste bevindingen Werktafel Verbindingen en Verblijfplaatsen
Kans ‘Station naar de Maas & Delfshaven naar het Scheepvaartkwartier’
Aandacht ‘Station naar de Maas & Delfshaven naar het Scheepvaartkwartier’
• •
• • •
• •
•
Verbindingen Noord tot de Maas. Cultuur Witte de Withstraat verbinden met Coolhaveneiland → nieuwe woon- en werkvormen. Recreatie-As: Station naar de Maas via de parken → stepping stones. Enerzijds stimuleren van kleine ingrepen en initiatieven en anderzijds grootschalige initiatieven oppakken en het maken van fysieke verbindingen. Toevoegen van woningen: de kwaliteit vergroten en bestendigen.
Kansen ‘Van Delfshaven naar de binnenstad’ • Museumpark meer levendigheid meer groen cultuurprofiel versterken achterkanten bebouwing aanpakken asfalt vlakte + bomenplein? begin bij de Rochussenstraat + NAI! •
Route Witte de With → Museumpark herkenbaarheid levendigheid
•
Route door/langs het park fietsroute station tot Maas via Maastunnel naar Zuid!
•
Tafel depot Boijmans Van Beuningen draaien over de weg van Museumpark tweede tafel over Westzeedijk (als verbinding gebruiken)
Wie gaat hier over? Wie neemt het initiatief? Iemand moet beginnen!
Aandacht ‘Van Delfshaven naar de binnenstad’ •
Tafel depot Boijmans Van Beuningen: Poort van het VIP-gebied maat schaal windwerking schaduwwerking
3
Beknopt verslag werktafel culturele, educatieve en medische voorzieningen Ronde 1 Gesprekpartners aan tafel: vertegenwoordigers van bewonersvereniging, Erasmus MC, Hogeschool Rotterdam, adjunct-directeur gemeentelijke dienst Kunst en Cultuur, medewerker architectuurbureau Plein 06, ontwikkelaar van gebiedsconcepten, medewerker Rotterdam Festivals, medewerker architectuur instituut NAI, woningbouwcorporatie Stadswonen, medewerker Arminius podium voor kunst, cultuur en debat, medewerker Chabot museum en medewerker gemeentelijke dienst DS+V Iedereen stelt zich voor en gaat in op de relatie tussen Erasmus MC en het Museumpark. Tevens benoemt men de persoonlijke plus- en minpunten van het gebied. Dit levert de volgende gedachten en uitspraken op: -
-
-
Het gebied herbergt natuurschoon dat voor de buitenstaander amper bekend is. Dit verdient meer aandacht en nadrukkelijke bescherming. De relatie tussen Erasmus MC en Museumpark behelst momenteel weinig. Beperkt zich feitelijk tot een visuele relatie: het plezierige uitzicht vanuit patiëntenkamers in oostelijk deel van complex op het groene Museumpark. Wellicht kan er kunst uit de culturele instellingen worden tentoongesteld in het Museumpark of zelfs in het Erasmus MC. Wat dit laatste betreft wordt gerefereerd aan de te ontwikkelen ‘backbone’ (vergelijk dependance Rijksmuseum op Schiphol). Een nauwere relatie tussen de Hogeschool Rotterdam en Erasmus MC kan voor beide partijen meerwaarde opleveren. Denk hierbij aan gebiedsontwikkeling en Erasmus MC als afnemer van studenten van de hogeschool. Integratie van functionaliteiten van Erasmus MC en Museumpark verdient de voorkeur. Hoe dit moet gebeuren, is moeilijk te zeggen. Meerdere partijen pleiten voor het aankondigen van het lopende en verwachte culturele aanbod in het gebied binnen de gebouwen van Erasmus MC, Hogeschool Rotterdam, Erasmiaans College et cetera. De vele bezoekers van het gebied moeten als het ware door de “culturele poort” bij het Museumpark geleid worden. Centrale vraag: hoe kunnen de grote aantallen bezoekers/gebruikers in het gebied beter/langer worden vastgehouden in het gebied zelf c.q. in de rest van de binnenstad? Zowel programmatisch, fysiek als visueel moeten er verbindingen tussen Erasmus MC en Museumpark gelegd worden. Erasmus MC kan in dit proces als grote katalysator fungeren. Het gebied herbergt instituten van wereldformaat (“topinstituten”): ziekenhuis, musea, onderzoeksinstellingen. Bovendien liggen ze op een strategische locatie. Gezamenlijk pleidooi: meer samenwerken, meer in gezamenlijkheid programmeren. De denkbeeldige groene as van Westersingel via Museumpark, Erasmus MC naar Het Park dient verder geaccentueerd te worden. Deze verbinding van de binnenstad met de Maas moet versterkt worden. Verbindingen leggen in het gehele gebied met behulp van de juiste programmering. Lezingen, debatten en historie moeten hierbij centraal staan. Denk hierbij aan de mogelijke betekenis van omliggende instellingen voor Erasmus MC in relatie tot onderwerp medisch. Naast veelvuldige afname van (horeca)ruimte voor bijvoorbeeld promotieborrels zou het ook kunnen gaan om het organiseren van debatten over medisch gerelateerde onderwerpen, het organiseren van tentoonstellingen met een medisch karakter etc. De grote potentie van het gebied – hoogwaardig, kenniseconomie groen - kan verder verzilverd worden. Goede verbindingen noord-zuid. Ook het Eendrachtsplein verbinden met de rest van het gebied is belangrijk. Wonen. Er moeten meer mensen in het gebied komen wonen. Verdichting gekoppeld aan een hoog ambitieniveau. Het concept “kennis-as” zou een goede kapstok kunnen zijn voor verder stedelijke ontwikkeling parallel aan de stations van de metrolijn. Woonfunctie versterken gekoppeld aan veiligheid. Gebied kent nog te veel unheimische locaties. Niet alles moet geprobeerd gekoppeld te worden. Dit is vergeefse moeite omdat het gebied te groot is en te divers. Beter is om aandacht te focussen op hoogwaardiger en fraaier maken van deellocaties die nu nog als onveilig ervaren worden. 4
-
Synergie tussen de aanwezige instellingen is belangrijk vooral programmatisch. Een goed afgestemd jaarprogramma kan veel winst opleveren. Inspelen op de aanwezige massale bezoekersstromen. Probeer niet alles te doen, maak keuzes: welke ruimtelijke kwaliteiten wil je versterken, welke openbare ruimte wil je van welke programmering voorzien?
Discussie Een van deelnemers wil verder ingaan op het pleidooi om niet alles te koppelen in het gebied. Waarom niet? Het antwoord luidt: iets wat geen relatie heeft, kan niet verbonden worden. Duidelijke focus en doelgroep-denken zijn belangrijker. Wat willen we met het gebied dat ontzettend veel potentie heeft? De vraag komt te berde waarom het Erasmus MC gekozen heeft om op Hoboken te blijven. Een buitenstads-locatie biedt wellicht meer mogelijkheden. Een analyse van financiële argumenten, locatie en functie van het medisch centrum gaf de doorslag om voor Hoboken te kiezen. Een pleidooi volgt richting het Erasmus MC om het gebouw fysiek en gevoelsmatig open te breken. Denk aan ‘kunstverbindingen’ en wees bewust van de gigantische mogelijkheden die de aanwezigheid van tienduizenden bezoekers biedt. Een tegenwerping luidt dat ook op dit vlak dingen niet zo maar verbonden kunnen worden. Ziekenhuisbezoekers staan niet altijd open voor musea bezoek. Denk ook aan privacy beperkingen. Wellicht biedt samenwerking en synergie op het vlak van marketing en visuele koppeling kansen? Randvoorwaarden hierbij zijn ruimtelijke verbinding en voorzieningen op niveau. Zoek de kansen op programmatisch vlak. Denk aan de vele cultuurtoeristen. Deze worden wellicht te makkelijk over het hoofd gezien. Het voornemen ontstaat om de Hogeschool Rotterdam en Erasmus MC te laten toetreden tot de stichting Museumpark. Ook worden er afspraken gemaakt om programmatisch vlak tussen diverse cultuurinstellingen. Patrick van Mil – voorzitter van de stichting – zal beide partijen uitnodigen voor de eerstvolgende vergadering.
Ronde 2 Gesprekspartners aan tafel: vertegenwoordigers van bewonersvereniging, Hogeschool Rotterdam, medewerker architectuurbureau Plein 06, programmamanager StudentCity, diverse makelaars, projectontwikkelaar Kristal, woningbouwcorporatie Stadswonen, medewerker Arminius podium voor kunst, cultuur en debat, medewerker Chabot museum, medewerker GGD. Gedachten worden gewisseld over de vraag waarom men wel of niet in het gebied woont of wil gaan wonen, gekoppeld aan de plus- en minpunten van het gebied. Dit levert de volgende gedachten en uitspraken op: -
Meer en betere appartementen zijn gewenst. Er zijn te weinig grondgebonden woningen met tuin mogelijkheden voor een betaalbare prijs. Veiligheid moet meer aandacht krijgen evenals het wonen direct aan het water. Het gebied is kindonvriendelijk, maar heeft wel alles wat het dynamische stadsleven aantrekkelijk maakt. Meer woonfunctie en functievermenging. Nu te eendimensionaal gericht. Wellicht idee om kantoren om te vormen tot woonfuncties. Te weinig studenten zijn daadwerkelijk woonachtig in het gebied. Dit staat in schril contrast met het aantal aanwezige studenten. Betere ketenvoorzieningen voor studenten. Meer aandacht voor een prettige openbare ruimte. Starters, jongeren, studenten meer binden aan het gebied. Gebied is onderdeel van binnenstad: levendigheid, dynamiek, buzz etc. Maar koester ook de “verstilde plekken” (bv. Parklaan). Functies mixen in woongebieden. Denken in flexibele bestemmingen wonen/werken/recreëren. 5
-
-
Gebied is uitermate geschikt voor een mix van functies. Een focus op midden en hogere inkomens. Naast de plannen die thans in ontwikkeling zijn, bestaat in het oostelijk deel van het gebied zeer weinig ruimte voor mogelijkheden tot nieuwbouw. Alles heeft al een functie en kan moeilijk tot niet gewijzigd worden door voorschriften gemeente, hoogheemraadschap (Westzeedijk!), monumentenvoorschriften et cetera. Waarom van de Parkkade niet een permanent strand maken? Het gebied is geschikt voor een veelvoud aan “binnenstadsdoelgroepen”. Maak binnen het gebied wel een duidelijke keuze voor specifieke doelgroepen. Omgeving Eendrachtsplein leent zich bv. heel goed voor studenten/starters (kennis-as), Scheepvaartkwartier meer high-end. De stedelijke uitstraling is bepalend voor woonaantrekkelijkheid. Bekijk of je incourante kantoorlocaties in Scheepvaartkwartier en aan Westersingel kunt omzetten naar woningen. Programma toevoegen in het Park. Toeristische potentie van het gebied verder benutten. Overkoepelende visie ontwikkelen ipv opzichzelfstaande projectjes. Samenhang is van belang Tegelijkertijd: het hoeft niet altijd groots en meeslepend. Begin eens met het aanpakken van de “rotte plekken”.
Discussie Kleine ingrepen kunnen op korte termijn effect sorteren. Denk aan bewegwijzering en voortdurend onderhoud van de openbare ruimte. Rotterdam Marketing moet een rol krijgen in het verkopen van het gebied. Aanwezige krachten behouden, potentie benutten en tegelijkertijd prioriteiten stellen. Museumpark moet anders! Al was het alleen maar omdat het huidige plan niet voorziet in het opheffen van de “achterkanten van de bebouwing langs de Westersingel”.
6
Beknopt verslag werktafel Verbindingen & Verblijfplaatsen Gesprekspartners aan de werktafel zijn vertegenwoordigers van Stadswonen, De Wilgen Vastgoed, DCMR, Woonstad, Chabotmuseum, St. BOOG, Atta Makelaars, Dura Vermeer, Kristal, Arminius, Erasmus MC, Rotterdam Festivals en medewerkers van OBR, dS+V, dienst Kunst & Cultuur en Gemeente Werken. Ronde: ‘Van Station naar de Maas & Delfshaven naar het Scheepvaartkwartier’ Bij de start van de eerste ronde werden de volgende ambities geformuleerd: - Verbindingen tussen de parken verbeteren. - Verbindingen tussen Museumpark en Nieuwe Binnenweg verbeteren door gebruik te maken van tussenliggende straten. - Alle villa’s in het Museumpark dienen een culturele bestemming krijgen. De hekken om tuinen zouden verwijderd moeten worden ter versterking van het oorspronkelijke, gemeenschappelijke karakter. - Als uiting van deze gemeenschappelijke uitstraling verbindt dit voorjaar een zee van witte druifjes en sneeuwklokjes de verschillende particuliere domeinen. (Operatie Wit Park). - Het realiseren van een goede langzaamverkeerroute naar parken en groen. - Studenten en academici behouden voor de stad. - Grotere samenhang brengen tussen de diverse projecten in het gebied Erasmus MC-Hoboken. - Kwaliteit van het gebied versterken. - Culturele instellingen betrekken bij het beheer van de buitenruimte. - Verbindingen in het gebied verbeteren; er zijn nu teveel doodlopende stukken. - Van de kades mooiere plekken maken om te wonen en te recreëren. De verbindingen naar de kades optimaliseren. - Het ontwikkelen van nieuwe woon- en ondernemingsconcepten stimuleren. De samenvatting van het bovenstaande leverde de volgende aandachtspunten op: - Ontwikkeling kades. - Toevoegen van creatief wonen. - Verbeteren van verbindingen noord – zuid. - Verbeteren van verbindingen tussen de parken. Tijdens de discussie werden de volgende bevindingen genoteerd: - Het Museumpark wordt beschouwd als de achtertuin van de musea. Het zou de voortuin moeten zijn. - Het Museumpark zou nieuw ontwikkeld moeten worden tot een charmant gebied waarin het aantrekkelijk wandelen is. Het Koolhaas-plan voldoet niet. - Het Museumpark is te geïsoleerd; het heeft geen verbinding met de randen. - Het Museumpark moet opgenomen worden in groene routes vanuit het centrum naar de kades, via Heemraadsingel en Westersingel. - Aan de Parkkade zou een strand kunnen komen, waarbij het gebouwtje van de fietstunnel een restaurant kan worden. - Het Scheepvaartkwartier moet verbonden worden met de stad; loopt nu stuk op de Westzeedijk. - Het maken van een rechtstreekse verbinding tussen Müllerpier/Lloydkwartier en Parkkade is zonde van de unieke havenhoofden. - Een omweg maken is niet erg, mits het omweggetje iets brengt. De bestaande barrières zouden voorkanten moeten worden. Dan is er iets te beleven en wordt het begrip barrière relatief. - De relatie tussen Museumpark en Park ontbreekt nu. De vraag: wat willen we bereiken met het verbeteren van verbindingen tussen de parken, leverde het volgende op: - Rotterdam is een groene stad; dat wordt nu niet gezien. - Een groene route is gezond voor mensen omdat het aanmoedigt te ontspannen, te sporten en te recreëren. - Groene omgeving versterkt de ‘healing environment’ dat ook al uitgangspunt is voor de nieuwbouw van Erasmus MC. 7
-
Goede verbindingen kunnen ervoor zorgen dat toeristen langer in Rotterdam verblijven. Parken die kwaliteit hebben, moeten gekend worden. Goede verbindingen stimuleren dat. Verbeteren van de bereikbaarheid van het Park vanuit de wijk. Betere woongebieden realiseren kan ook door gebruik te maken van de kwaliteiten die er zijn. Het Park moet recreatiefunctie krijgen voor gebieden met sociale woningbouw: buiten recreëren waar dat in eigen wijk niet mogelijk is.
Over de relatie van de diverse verbindingen werd het volgende gezegd: - De looproute Centraal Station – kades is maar twee kilometer. Niemand loopt dat omdat het veel langer lijkt. - Het culturele programma van de Witte de Withstraat kan een spin-off krijgen naar Coolhaveneiland en naar de pieren. Dat kan de gebieden ook fysiek en economisch bij elkaar brengen. Een barrière is het Erasmus MC, dat in de avonduren geen doorgang biedt. - Voor recreatie en ontspanning biedt de verbinding van CS naar het water via de parken mogelijkheden. - De overkapping van de ’s-Gravendijkwal kan een groen dak krijgen. - Het Park laten doorlopen tot de Coolhaven is een optie. - Veel aantrekkelijke gebieden zijn niet meer bewoond. Woningen zijn belangrijk voor voorzieningen. Nu zijn er plaatsen die na werktijd uitgestorven lijken. Wonen en werken versterken elkaar. Samenvattend: • Verschillende noord-zuidverbindingen laten doorlopen tot aan de Maas. • Vanuit de Witte de Withstraat een verbinding maken met Coolhaven/Student City. • Bestemmingen beter schakelen door kleinschalige programmering. Sturen op stimulering; ontwikkelingen moeten niet alleen van bovenaf opgelegd worden. • De reeks parken zien als stepping stones, die elk een eigen identiteit hebben/kunnen krijgen door verschillende thema’s. Idee in dit kader: een grote kinderspeelplaats toevoegen aan het Museum Park, ten gunste van de kinderen in de wijk. • De routes vormgeven door zowel kleine als grootschalige ingrepen.
Ronde: ‘Van Delfshaven naar de binnenstad’ De deelnemers starten met het inventariseren van hun ambities: - Vergroten van de levendigheid in het gebied. - Parken meer bekendheid geven. - Herinrichten Museumpark: groener, lommerrijker. - Parken maken tot de huiskamer van Rotterdam, inclusief een verbinding tussen stad en al die mooie parken zodat het minder moeite kost er te komen. Stichting Museumpark deelt mee dat zij lang geleden plannen heeft ontwikkeld voor de herinrichting van het Museumpark en daarbij ook rekening houdt met de organisatie van festivals e.d., De gemeente heeft zich destijds op het standpunt gesteld het Museumpark in oude staat te herstellen, naar het ontwerp van Rem Koolhaas. Stichting Museumpark vond het ontwerp van Koolhaas niet geschikt: voordat het groen door het publiek bereikt wordt, passeert men eerst een schelpengebied en een asfaltplak. Dat dit niet uitnodigend is beamen de deelnemers aan de werktafel. Niet iedereen is op de hoogte van de plannen voor een Boijmans Van Beuningen-depot in het Museumpark. Er is geen afvaardiging van Boijmans Van Beuningen aanwezig. Mevrouw Klaassen van de Dienst Kunst & Cultuur geeft een toelichting. Boijmans Van Beuningen heeft een depot nodig. Winny Maas heeft een ontwerp gemaakt voor een open depotconstructie: de tafel genaamd. Een deel van dat object zal worden opengesteld voor het publiek. Een studie naar de mogelijkheden is gaande. Er is sprake van een tafel op hoge poten; het bouwwerk wordt 35m hoog. De huidige plannen laten het verharde gedeelte van het Museumpark deels vrij. In de tafel zijn geen additionele functies gepland. Voor het dak is een daktuin voorzien. Onder de tafel kan een open podium worden gecreëerd, wat past bij de culturele programmering in het gebied.
8
Uitspraken/vragen van de deelnemers ten aanzien van het depot: -
-
-
Liever een af te sluiten ruimte onder het depot dan schelpenzand, dat alleen in de zomer wordt gebruikt. Depot heeft consequenties voor het gebied erachter. Is een tafel op poten geen belemmering voor een noord-zuidverbinding naar de Maas? Kan langs de tafel een fietspad worden aangelegd om het onderwijscentrum en Witte de Withstraat met elkaar te verbinden? Waarom een tafel maken in een hoekje? Zet de tafel over de weg; door middel van verlichting wordt de tafel dan vanuit Witte de Withstraat een bijzonder baken dat noodt tot verder gaan. Er kan ook nog een tafel over de Westzeedijk worden gebouwd. Routes maken is belangrijker dan verblijfsplekken creëren; verblijfsplekken aan routes is wel prima. De groene route mag niet ten koste gaan van m² verblijfsplekken: dus geen brede boulevard met plekken groen. Bebouwing van de randen van het park verhoogt de kwaliteit, maar dan moet het wel kwaliteitsbebouwing zijn. Gebouwen staan met achterkanten naar het Museumpark. Mogelijkheden zijn er om voorkanten bij te bouwen. Het Museumpark kent weinig activiteit; alleen de Kunsthal heeft samen met het Natuurhistorisch Museum een plein gemaakt met terras en horecagelegenheid. Het is nodig het gebied van het Museumpark eerder te laten beginnen: vanuit de Rochussenstraat. De entree van het park komt dan bij Huis Sonneveld aan de Jongkindstraat; zo ontstaat er een mooie aanlooproute. De particuliere villa’s in het Chabot-gebied kunnen bij het gebied betrokken worden door het krijgen van een semi-publieke functie. Het plan voor het Chabot-gebied maakt het creëren van een verbindingslijn tussen de parken eenvoudiger. Bovendien kan men van het Chabot-park naar het station via de Westersingel: een groene route. Opmerking: In de stad hoeft niet alles aansluitend groen te zijn. Het moet wel uitnodigend zijn om van het ene gebied naar het andere te gaan. Het Erasmus MC gaat ter afscheiding van het ziekenhuisgebied een wand plaatsen. Voorstel: het aanleggen van een mooie wandel-/fietsroute in plaats van deze wand. Onder deze route kan de expeditiestraat van het Erasmus MC een plaats krijgen. Langs deze langzaamverkeerroute – die zo nodig gebruikt moet kunnen worden door de brandweer - is ruimte voor horeca, wc’s etc. Voordelen: een groene route van het Museumpark naar het Park en het zich vanuit de patiëntenkamers in het Erasmus MC wordt niet gehinderd door een afscheidingswand. Men is van mening dat het gebied een sterk cultureel profiel moet hebben en niet is bedoeld voor horeca en winkels; horeca moet in combinatie met de musea. Aandachtspunt: de musea zijn ’s avonds dicht, waardoor de beleving van de route verandert. De voorgestelde wandel-/fietsroute verlengen naar de Maastunnel, zodat een fietsroute ontstaat van het Centraal station naar Zuid. De barrière Westzeedijk kan genomen worden met een flyover en via een onderdoorgang. Idee: een strand inrichten aan de kade, naast het Park blijkt onmogelijk omdat dit de enige plek in Rotterdam is waar boten mogen liggen terwijl de generator draait.
Samenvattend: • Het Museumpark moet levendiger, groener en dient meer kwaliteit te krijgen. • De tafel van Winnie Maas draaien: icoon-verbinding • Doorgaande langszaamverkeerroute naar Maastunnel • Cultureel profiel Museumpark moet gegarandeerd. • Het Museumpark moet al beginnen bij de Rochussenstraat. • Achterkanten bebouwing Museumpark wijzigen door voorkanten aan te bouwen. • Verblijfsduur verlengen voor bezoekers aan Rotterdam. • Stichting Museumpark gaat in gesprek met HRO en Erasmus MC over hun toetreding tot de stichting en verdere samenwerking in programmering 9
Plenaire discussie naar aanleiding van de belangrijkste bevindingen Werktafel Culturele, educatieve en medische voorzieningen Rotterdam wil (inter)nationale (top)instituten naar de stad trekken. Let daarbij op dat kleinere instituten niet ondergesneeuwd worden. De aanwezigheid van meerdere internationale topinstituten verhoogt de interesse van onder meer professoren en andere professionals voor een bezoek Rotterdam. Voorwaarden voor vestiging van topinstituten zijn: ruimtelijke verbindingen, ruimtelijke kwaliteit en een uitstekende bereikbaarheid. Vermarkten en positioneren: doen. Maar er dan ook voor zorgen dat alles in het VIP-gebied ‘top’ is: van lantaarnpalen en trottoirs tot bewegwijzering en de inrichting van het Museumpark. Kortom: gemeente, zorg voor een goed product!. Een marketingverhaal alleen gaat niet werken. Een internationale toppositie bereik je niet zomaar; het maken van verbindingen tussen gebieden aan de Maas moet hoger op de agenda van de gemeente.
Verbindingen en verblijfplaatsen: van Station naar de Maas & Delfshaven naar het Scheepvaartkwartier Hoe is het mogelijk dat er wordt gedacht dat de Witte de Withstraat kan worden verbonden met het Coolhaven-eiland. Van de Witte de Withstraat naar het Erasmus MC is al een hele prestatie. Moet je eigenlijk wel alles met elkaar willen verbinden? Met het verbinden van de Witte de Withstraat en Coolhaven-eiland wordt gedacht aan studentenwoningen, onderwijsvoorzieningen, nieuwe werkvormen, etc. Obstakel in dit plan is het Drooglever Fortuynplein. De echte blokkade voor een dergelijke verbinding vormt het Erasmus MC. In de beleving van de bewoners van Lloydkwartier en Müllerpier is de Witte de Withstraat ver verwijderd van hun woongebied; in werkelijkheid ben je in een paar minuten waar je zijn wilt. Oplossing: inzetten op routes voor langzaamverkeer. Als het per se moet, zou het mogelijk kunnen worden om per fiets door het Erasmus MC te gaan. Fysieke relaties moeten een doel hebben. Dat doel is gelegen in het feit dat studenten van de ene naar de andere locatie van onderwijsinstellingen moeten kunnen gaan. De vraag is hoe belangrijk de Witte de Withstraat is voor ons gebied? Oppassen voor verloedering, anders slaat dit terug op andere delen van het gebied Erasmus MC– Hoboken. Conclusie: Witte de Withstraat moet op niveau blijven. Barrières in het VI-gebied zijn: Erasmus MC, NAi-wal en Westzeedijk. In feite zijn de Heemraadsingel en de Westersingel de verbindingen tussen noord en zuid.
Wonen, onderwijs en voorzieningen Het Museumpark moet echt anders wanneer je een programma wilt maken waarin wonen en recreatie is opgenomen, wanneer je de relatie met achterkant bebouwing Westersingel wilt versterken. Kom met een kwalitatief, functioneel & integraal plan! De vraag is: wil je de stad iets extra’s geven? Juist het Museumpark biedt mogelijkheden in het VIP-gebied meer te doen door samen met villa’s Chabot-park één groot parkgebied te maken. Wonen voor iedereen: het is mogelijk voor delen van het gebied doelgroepen aan te wijzen. Denk aan de hoogte van eventuele nieuwbouw: het hoeft toch niet altijd om 28 verdiepingen te gaan!
Verbindingen en verblijfplaatsen; van Delfshaven naar de binnenstad
Tafel over de straat wordt een icoon; geeft zicht vanuit de Witte de Withstraat op Museumpark. Fietsroute door het park is mooi. Nu moeten fiets onder het Drooglever Fortuynplein door. Een route zonder grote hoogte verschillen is veel aangenamer en zal meer gebruikt worden.
10
Er is geen oplossing voor de Westzeedijk in het fietsrouteplan: eroverheen of eronderdoor? Kijken we naar het Museumpark en het Chabot-gebied als één park, of zijn het twee gebieden? Conclusie: uitgaan van één park. Wat is de overweging om tot een recreatieve route te komen van station naar Maas, buiten het centrum om? Antwoord: het is een parkroute, d.w.z. een groene route. Laten we het een parkenroute noemen, met aan het eind de rivier. Wel zorgen voor fly-overs en -onders zodat bezoekers kunnen doorfietsen. Als je een fietsroute maakt naar de rivier, moet er langs de route en aan de kade iets te beleven zijn. En dan niet alleen tijdens Havendagen.
Informatie: dS+V, Bureau Projectmanagement / Projecten Postbus 6699 3002 AR Rotterdam
Bezoekadres: Galvanistraat 15 Europoint II, 10e verdieping 3029 AD Rotterdam
E-mail: i.vandermast@dsv.rotterdam.nl www.dsv.rotterdam.nl ima@boulevardnet.nl
11