Resultaten Atelier Zuid, d.d. 11 maart 2008 Consultatiefase VIP-gebied Erasmus MC – Hoboken Aanwezigen
Organisatie
Toni Adam Annemiek Bongers Gijs van den Boomen Mark Brekelmans Beatriz Cueva Nielson Domburg Dennis Ezendam Ahmed Hamdi Liesbeth van Heel Louise Henderickx Mevrouw M. Hijmans Frans de Jager Ans Kerstiens Jan Kingma Ton Koevermans Esther Langendoen Ilta van der Mast Jennie Odink Yasmina Parodi Gerard Poiesz Esther Slegh Els van der Steen Robbert Jan van der Veen Dirk Verhagen Frank Vermeulen Mieke Weterings Hidde Wiersma DaniĂŤlle Wijnen Dennis Wisma Jan van der Wolde
KuiperCompagnons Gemeente Rotterdam, dS+V/Stedenbouw Kuiper Compagnons Gemeente Rotterdam, dS+V/Wonen Gemeente Rotterdam, OBR Boulevard Management en Advies KuiperCompagnons Ecorys Erasmus MC Gemeente Rotterdam, Dienst Kunst en Cultuur Stichting Wijkbelangen Scheepvaartkwartier Gemeente Rotterdam, OBR Gemeente Rotterdam, dS+V/BPM Gemeente Rotterdam, JOS Gemeente Rotterdam, dS+V/Verkeer & Vervoer Gemeente Rotterdam, OBR Gemeente Rotterdam, dS+V/BPM GGD Rotterdam-Rijnmond Beaumont Communicatie & Management Gemeente Rotterdam, dS+V/BPM Gemeente Rotterdam, dS+V/Stedenbouw Beaumont Communicatie & Management Plein 06 Landscape Architecture & Urban Design KuiperCompagnons Gemeente Rotterdam, OBR/Communicatie GGD Rotterdam-Rijnmond Gemeente Rotterdam, OBR Gemeente Rotterdam, dS+V/Stedenbouw KuiperCompagnons Gemeente Rotterdam, dS+V/Wonen
Achtergrond resultatendocument Atelier Zuid Tijdens het Atelier Zuid werden aan drie werktafels de pijlers van de gebiedsvisie behandeld: Economie, Wonen en Verbindingen & Verblijfsplaatsen. De deelnemers konden aan twee van de drie werktafels deelnemen. Ter voorbereiding ontvingen de genodigden vragen die aan de orde konden komen tijdens de sessies. In dit resultatendocument leest u de belangrijkste bevindingen uit de drie werktafels van Atelier Zuid Als bijlage treft u een verslag van de werktafels Wonen en Verbindingen en Verblijfplaatsen. Van werktafeleconomie is geen uitgebreid verslag gemaakt. De resultaten van Atelier Zuid worden gebruikt bij de ontwikkeling van de gebiedsvisie Erasmus MCHoboken. Naast Atelier Zuid vinden in april 2008 nog twee Ateliers plaats voor de deelgebieden West en Oost. Vervolgens wordt tijdens een conferentie in mei-juni 2008 de gebiedsvisie Erasmus MCHoboken opgesteld in samenspraak met de stakeholders/deelnemers uit de drie deelgebieden.
1
Belangrijkste bevindingen Werktafel Wonen
Kans • Studenten Campus Binnenstadkwartier • Erasmus MC meer naar buiten gericht • Central Park, in Rotterdam o Randbebouwing park o Vrijetijdsvoorzieningen aan Maasboulevard
Aandacht • Eventuele overlast van/door studenten • Aansluiting Erasmus MC op omgeving en vv • Relatie Park – Rivier
Belangrijkste bevindingen Werktafel Economie
Kans • Hoogwaardige bedrijvigheid (duurzaam en aansluitend op medische economie) • 24-uurs voorziening • Supermarkt • Wellness/sport • Congresfaciliteiten • Brede visie op voorzieningen is nodig • Veel functies zijn in het gebied al aanwezig
Aandacht • Er bestaan verschillende passantenstromen • In hoeverre zijn passanten consumenten? • Is passantenstroom basis voor medische voorziening? • Kansrijke doelgroepen onderzoeken • Fysieke barrières
Toevoegen van kansrijke functies: • Supermarkt, • Stomerij • Fietsenmaker • Wellness • Horeca • Apotheek • Publieksfunctie • Zorgbedrijven • Hotelfunctie • Fysiotherapie
Belangrijkste bevindingen Werktafel Verbindingen en Verblijfplaatsen
Kans • Erasmus MC: blijvende bereikbaarheid - patiënten en personeel - studenten en passanten - hulpdiensten • Extra(verte) voorzieningen • Healing Environment biedt kansen, maar staat onder druk: stad, groen, water. • Toename levendigheid kades is nastrevenswaardig • Verlengen verblijfsduur in gebied • Verbeteren verblijfsklimaat • Zoeken/stimuleren synergie functies
Aandacht • • •
Parkeren Zonder verbetering Westzeedijk is er weinig vertrouwen in de verbetering van het gebied Verbinding Erasmus MC met Het Park
2
Beknopt verslag werktafel Wonen Ronde 1 - Een sterkere binding van het Scheepvaartkwartier met de binnenstad is niet wenselijk, omdat bewoners de eigen identiteit zoveel mogelijk willen behouden (rustig stedelijk). - Rochussenstraat meer profileren als centrum stedelijk en inzetten op: o Studentcity o Zakelijke dienstverlening - Benutten van de plint aan de Rochussenstraat voor zakelijke dienstverlening (medisch). Horeca en detailhandel zijn minder gewenst omdat er binnen Rotterdam een overschot is aan deze functies. - Medische bedrijvigheid in combinatie met wonen wordt interessant gevonden. - Geschikte woningbouwlocatie is de zone tussen de Parkhaven en de ‘s-Gravendijkwal. Dit zorgt voor extra levendigheid in Het Park en de Parkkade aan de Maas. De zone tussen de Parkhaven en 's-Gravendijkwal wordt nu vooral ervaren als een plek die 's avonds vermeden moet worden (auto inbraak, drugsoverlast). - Vooral laag- en middelhoogbouw zijn gewenst in de zone tussen de Parkhaven en 'sGravendijkwal. Hoogbouw wordt als zeer onwenselijk ervaren. - De Westzeedijk wordt gezien als een onplezierige doorgaande verkeersas die door voetgangers vrijwel niet te overbruggen valt. Daarom: inzetten op goede verbindingen tussen Het Park met het Erasmus MC en het Museumpark. - Er worden mogelijkheden gezien m.b.t. ZZP’ers (Zelfstandige Zonder Personeel), omdat er binnen de medische wereld een duidelijke trend waarneembaar is van een stijgend aan ZZP’ers. Hier zou bijvoorbeeld op ingespeeld kunnen worden door meer woon-werk woningen te realiseren. - Ook worden er mogelijkheden gezien voor o.a. kinderopvang aan huis, kangaroe wonen, toekomstgericht bouwen. Ronde 2 - Erasmus MC wordt door deelnemers ervaren als een plek in het gebied dat op zichzelf staat; er is weinig aansluiting met de omgeving. Bezoekers en medewerkers komen uit de regio van Rotterdam met de auto en openbaar vervoer naar het Erasmus MC en verdwijnen weer op een gelijkwaardige manier. Voorgesteld wordt om meer aansluiting op de omgeving te creëren en een ‘brug te slaan’ met de directe omgeving, bijvoorbeeld door middel van een openbare route door het Erasmus MC met daarin voorzieningen die ook voor direct omwonenden interessant kunnen zijn. Bijvoorbeeld een supermarkt of horeca. - Er blijft in ieder geval een openbare route over het terrein voor voetgangers. - Voorgesteld is om medewerkers en studenten van het Erasmus MC dichter in de buurt van het Erasmus MC te laten wonen. Ook is gedacht aan volledig gemeubileerde huurwoningen voor tijdelijke (internationale) medewerkers/gasten. Vooral de zone tussen de Parkhaven en ‘sGravendijkwal is hiervoor aantrekkelijk. - Meer woningen ontwikkelen voor gezinnen met kinderen incl. meer kindvriendelijke plekken. - Er worden mogelijkheden gezien voor het huisvesten van starters/studenten rond het Erasmus MC (ze zorgen voor meer levendigheid in het gebied). Een succesvol voorbeeld in de omgeving is het project Eénblokstad (www.eenblokstad.nl). - Om meer studenten in de nabijheid van het Erasmus MC te huisvesten, wordt ook gedacht aan het ontwikkelen van een Studenten Campus met betaalbare woningen en diverse voorzieningen voor studenten. Een Campus biedt misschien ook mogelijkheden om meer (internationale) studenten naar Rotterdam te lokken. - Het Erasmus MC wordt aan diverse zijden begrensd door grote barricades (Westzeedijk, 'sGravendijkwal, Rochussenstraat). Kansen met betrekking tot het verbeteren van de verbindingen met het Erasmus MC moeten dus zoveel mogelijk benut worden. Bijvoorbeeld door middel van loopbruggen of slimme routes. - Er wordt gedacht aan het ontwikkelen van lage tot middelhoge woningbouw aan de West- en Zuidkant van Het Park om zo meer levendigheid te creëren (Central Park aan de Maas). Daarbij is het wel de noodzaak om de binding tussen Park en rivier te behouden. - Aan de Parkkade kunnen voorzieningen met sport en recreatie gerealiseerd worden (bijvoorbeeld: skatebaan, trimparcours, grand café aan de Maas). Dit vergroot de leefbaarheid. - Rond het Erasmus MC zou ook een voorziening kunnen worden gerealiseerd waar patiënten van het Erasmus MC kunnen herstellen buiten het medische circuit om. Maar wel met medische zorg 3
-
op steenworp afstand. Het Park in combinatie met de rivier zou hier een goede functie in kunnen vervullen; “Buitenlucht doet mensen goed”. Niet alleen inzetten op medisch gerelateerde bedrijvigheid rond het Erasmus MC. Er moet ook worden gestreefd naar bedrijvigheid die inspeelt op het komen en gaan van mensen naar het Erasmus MC. Bijvoorbeeld: o Internetcafé voor bezoekers, maar misschien ook voor herstellende patiënten die met een laptop vanuit bed willen e-mailen of internetten. o Supermarkt: bezoekers, medewerkers en patiënten die herstellende zijn kunnen boodschappen doen. o Hotel/Restaurant: bezoekers van (internationale) patiënten en/of medewerkers kunnen in het Erasmus MC overnachten en eten.
Beknopt verslag werktafel Verbindingen en verblijfplaatsen Ronde 1 - Uitstekende bereikbaarheid van Erasmus MC is noodzakelijk voor patiënten, medewerkers, bezoekers en logistiek verkeer. Dit moet mogelijk zijn aan meerdere zijden, over de weg en per helikopter. - Geluidsbelasting en luchtverontreiniging door verkeer. Vraagt om dichtheid en kwalitatief hoogwaardige gevel. - Ambitie Erasmus MC: patiënten moeten op de patiëntenkamer zelf raam open kunnen zetten. Het is belangrijk om ’baas over eigen kamer’ te kunnen zijn. - Contact met groen en natuur beïnvloedt gezondheid: healing environment. - Groen belangrijk voor de stroom mensen die dagelijks verblijft, pauzeert of afleiding zoekt in/rond het Erasmus MC (zoals studenten, medewerkers, bezoekers en patiënten). - Erasmus MC zorgt voor groen op eigen terrein: atria, groene daken. Gemakkelijke bereikbaarheid van parken is wenselijk voor (bezoekers/familie van) patiënten en voor ‘bewoners’ Ronald McDonald Huis. - Erasmus MC heeft gekozen voor het centrum van Rotterdam vanwege de bereikbaarheid, nabijheid binnenstad, financiële consequenties verplaatsing, nieuwbouw Sophia Kinderziekenhuis en Universiteit, en verbinding met de parken. - Toegankelijkheid openbare ruimte voor voetgangers in Erasmus MC is beperkt. De atria zijn alleen bestemd voor bezoekers en patiënten en niet voor buitenstaanders. Toevallige wandelaars kunnen daar niet komen. - Klein parkje binnen Erasmus MC grenzen wordt toegankelijk gemaakt: verbinding met Westzeedijk. - Verdichting op bestaande locatie: vergroten ruimte. - Medewerkers gaan in de pauze veelal naar de Binnenweg en Het Park. - Erasmus MC benut ruimtes van de musea voor representatie. -
-
-
Parkeermogelijkheid is van groot belang: veel patiënten komen met de auto uit een ruime regio. Openbaar vervoer is niet altijd een alternatief voor personeel en patiënten. Ook bezoekers moeten auto kwijt kunnen. Erasmus MC drukt personeel weg om bezoekers en patiënten ruimte te geven. Overwogen wordt om het personeel elders te laten parkeren en het transport te verzorgen met shuttles. Alleen medewerkers die het ‘hardst’ nodig zijn, mogen dan nog dichtbij parkeren. Er wordt met succes gewerkt aan het reduceren van het aantal auto's van personeelsleden. Gedaald van 30% naar 21%. Parkeerbehoefte is oneindig, ook na gereedkomen van het gebied. In de nabije toekomst zal de druk op de parkeergelegenheid verder toenemen: Daniel den Hoed kliniek wordt toegevoegd aan Erasmus MC. Nu 2300 parkeerplaatsen, groei naar 3000 plaatsen (hierbij is rekening gehouden met de behoefte van Daniel den Hoed. Erasmus MC ambieert geen eigen voorzieningen op het gebied van vergaderruimte, horeca of winkels. Nagenoeg alles is in de nabije omgeving te vinden. Erasmus MC overweegt wel sportfaciliteiten voor personeel en studenten te creëren en aan representatieve ruimtes voor promoties, et cetera. 4
Ronde 2 Centrale vraag: Het Park en kades, wat maakt het tot een aantrekkelijk gebied? De bewoners van het Scheepvaartkwartier wonen hier soms al heel lang. Zij wensen in hun directe woonomgeving groen en niet te veel drukte. Stelling: van Het Park moet iedereen met z’n vingers afblijven. De omwonenden zijn erg aan Het Park gehecht, ook al komen sommigen er weinig. Gewenst is: - Aantakken van Het Park op omgeving, op een wijze die de toegankelijkheid vergroot. Ook voor personen die moeilijk ter been zijn. - Betere fysieke en prettiger verbinding tussen Het Park, Westzeedijk en andere zijde Erasmus MC, Museumpark. Langzaam verkeer tussen de gebieden moet gescheiden worden van ander verkeer: boven de weg bijvoorbeeld. Er zijn slimme overgangen nodig die passen binnen de stedelijke functie van het gebied. - Goede verbindingen voor langzaam verkeer tussen de diverse gebieden zijn vanzelfsprekend ook van belang voor bewoners van het centrum, die dan op een aantrekkelijker manier het groen in hun omgeving kunnen bereiken. - Aantrekkelijker maken gebied; vooral de ruimte om de Kunsthal . - Belangrijk thema: verbeteren veiligheid. Ook overdag. Dat geldt voor Het Park, maar ook voor het Museumpark. - Stichting Wijkbelangen Scheepvaartkwartier: meer beleidsmatig overleg over veiligheid met politie en gemeente (niet slechts gericht op korte termijn oplossingen).. Kades: - De Parkkade en Westerkade lijken vooral gebruikt te worden voor het parkeren door omwonenden en door personeelsleden van de daar gevestigde bedrijven. - Overlast bezorgen de Noorse vrachtwagens die parkeren in verband met een bezoek aan de Noorse Kerk. - De parkeerbehoefte is erg groot; de parkeerdruk fors aan de maat. Suggesties om de aantrekkelijkheid van de kades te verhogen: - Verhogen bereikbaarheid voor langzaam verkeer vanuit andere gebieden. De noodzaak van fysiek aantrekkelijke verbindingen speelt ook hier een rol. - Extra zitgelegenheid; nu te weinig en niet uniform. - Kleinschalige horeca. Echter geen aaneenschakeling van terrasjes, maar hier en daar een paviljoentje. Dit zal levendigheid gebied verhogen, de verblijfsduur verlengen en zorgt tevens voor toiletgelegenheid bezoekers gebied. - Ook het Wereldmuseum en het Natuur Historisch Museum hebben plannen voor kleinschalige horeca. - Aanlegplaats voor scheepvaart: zorgt voor extra levendigheid. - Toename levendigheid aan de rivierzijde wordt door de Stichting Wijkbelangen Scheepvaartkwartier toegejuicht. -
Goede elementen in het gebied: de musea (maken de stad cultureel aantrekkelijk), de Euromast, activiteiten die zomers plaatsvinden in Het Park, de kwaliteit van de ligging aan het water. Van belang is de synergie tussen de diverse gebieden te vergroten. De verblijfskwaliteit van de Westzeedijk wordt nu ervaren als negatief; moet getransformeerd worden naar een positieve beleving. Het verhogen van de kwaliteit van de Westzeedijk is een voorwaarde voor alle andere acties. Informatie: dS+V, Bureau Projectmanagement / Projecten Postbus 6699 3002 AR Rotterdam
Bezoekadres: Galvanistraat 15 Europoint II, 10e verdieping 3029 AD Rotterdam
E-mail: i.vandermast@dsv.rotterdam.nl www.dsv.rotterdam.nl ima@boulevardnet.nl
5
6