JA ARGANG 16
Lama, leeuw of luipaard?
4
Spelenderwijs succes
7
▶
NUMMER 8
Meer door vergadermix
▶
16
AUGUS TUS 2015
Googlebots
19
De aanblik van dieren, en zeker jon-
Een nieuw concept komt tot leven
Tijd voor een belangrijke vergade-
Bekend met de ‘Googlebots’? Het
ge, pluizige exemplaren, vertederen
als u de introductie in de vorm van
ring met uw voltallige marketing-
zijn de internet afstruinende robot-
consumenten enorm. U kunt hier-
een spelletje giet. ‘Gamification’
team? U haalt er meer uit als u per
jes die bepalen hoe hoog u in Goog-
van gebruikmaken door ze in uw re-
wordt dit ook wel genoemd. Hoe
agendapunt bekijkt welke werkvorm
le’s zoekresultaten moet komen.
clamecampagnes te laten figureren.
werkt het en waar moet u op letten?
het beste aansluit bij uw doelen.
Scan daarom uw eigen site!
Uitje speciaal Om maar meteen met de deur in huis te vallen: bij het organiseren van bedrijfsuitjes kunt u het nooit iedereen naar de zin maken. Maar, u kunt de kans op een succesvol uitje wel aanzienlijk vergroten! Bijvoorbeeld door iets te regelen dat net even anders dan anders is. Hieronder ziet u een greep uit het minder reguliere aanbod. Bij het organiseren van een bedrijfsuitje komt een hoop kijken, van het kostenplaatje tot de aansprakelijkheid. In het hart vanKop dit nummer leest utoptientekst waar u allemaal aan moet
Innoveer sámen met consument Als u niet regelmatig uw product of dienst tegen het licht houdt en beoordeelt of u aan vernieuwing toe bent, loopt u kans met uw concurrentiepositie naar de periferie te drijven. U zult dus moeten blijven innoveren, maar dan wel op een verantwoorde manier. Zo vergroot u tegenwoordig de kans op een succesvolle productintroductie of -vernieuwing als u de consument erbij betrekt. Die staat te trappelen om zijn ideeën over een product met
u te delen, maar bedrijven maken daar op dit moment maar mondjesmaat gebruik van. Eigenlijk wel raar, want als marketeer bent u juist gewend om allerlei aspecten van uw vakgebied te testen.
Bijvangst Waarom dan niet getest of uw plannen voor een nieuw product overeenstemmen met de behoeften van de klant? Zo weet u veel sneller of er kansen zijn op succes en wat u eventueel nog moet doen
om uw product aantrekkelijker te maken. Bovendien heeft u op die manier meteen ook inzicht in de ideeën die bij uw klanten leven, een mooie ‘bijvangst’. Dat geldt overigens niet alleen voor volledig nieuwe vindingen, maar ook voor aanpassingen aan bestaande producten of diensten. Ruim daar eventueel extra budget voor in, zodat u tijdens de levensduur van een product altijd een potje heeft klaarstaan om het weer eens op te poetsen.
Bron: denken.
Laat u inspireren
IN DIT NUMMER
1 Bungee soccer
Reclame maken met dieren
4
2 Segway-circuit
Vraag ‘n Antwoord
6
3 Glow in the dark midgetgolf
Gamification 7
4 Smartlappentoer
Videovergaderen 9
5 Workshop djembé
Katern bedrijfsuitjes
6 Actiekomedie opnemen
Kostenplaatje
11
7 Lachworkshop
Zakelijke karakter
12
8 Legertruck Dropping
Teambuilding
13
9 IJssculptuur maken
Aansprakelijkheid
10 Kookworkshop met insecten
14
Een goede vergadering
16
Checklist mailingflaters
18
Googlebots 19 Lees verder op pagina 11
De medewerkersbiografie
22
Luchtig 24 … en natuurlijk veel nieuws
JURIDISCH TELEMARKETING
Onderzoek ACM onvoldoende voor uitdelen boete Meestal staan bedrijven in het beklaagdenbankje, maar nu is ook een keer de aanklager het haasje. Toezichthouder Autoriteit Consument en Markt (ACM) had de Goede Doelen Loterijen (GDL) in 2011 een miljoen euro boete opgelegd omdat er geen rekening zou zijn gehouden met het Bel-me-niet-Register en het recht van verzet.
Rammelen Uiteindelijk kwam de zaak voor het College voor het Bedrijfsleven, en daar bleek dat de bewijsvoering van de ACM rammelde. Zo kon de ACM de drie belangrijkste aanklachten niet bewijzen. ▪▪ GDL leverde belbestanden aan, maar daarmee bleek niet onomstotelijk te bewijzen dat er überhaupt telefonisch contact was geweest met de betrokken abonnees. ▪▪ Omdat het niet bewezen kon worden dat er met de abonnees gesproken is, is ook niet aan te tonen of en hoe deze dan op het recht van verzet gewezen zijn. ▪▪ Er werd één belbestand opgediept dat 128 telefoonnummers bevatte. 45 hiervan waren onjuist of onbereikbaar. 29 waren opgenomen in het Bel Me Niet Register, maar het ACM heeft niet gespecificeerd welke dat dan waren. Hierdoor was geen controle mogelijk.
Definitief Het College voor het Bedrijfsleven gaf de ACM geen gelegenheid om aanvullend onderzoek te doen, omdat het vond dat hier genoeg tijd voor is geweest. Hoger beroep is daarom niet meer mogelijk. GDL hoeft dus de boete definitief niet te betalen. Wilt u nog even nalezen wat de Code Telemarketing inhoudt? Download deze dan op rendement.nl/ marketingtools.
2
MARKETING RENDEMENT 8-2015
RECL AME STR ATEGIE
Knokpartij doet uw merk geweld aan
A
dverteren in het reclameblok van een actiefilm of product placement in een tv-serie met veel seks doet uw merk mogelijk meer kwaad dan goed. Dat lijkt in ieder geval de uitkomst van een recent Amerikaans onderzoek.
Doorvlooien De wetenschappers vlooiden 53 onderzoeken naar dit onderwerp door. Ze kwamen tot de conclusie dat de resultaten in de volgende richting wijzen: ▪▪ Merken die gepromoot worden in een Umfeld met geweld, worden minder vaak herinnerd dan merken waarmee in een neutrale omgeving geadverteerd wordt.
▪▪ Consumenten zijn minder positief over merken die getoond worden in een Umfeld met geweld. ▪▪ Consumenten zullen deze merken minder snel aanschaffen. Voor merken die adverteren in een seksueel Umfeld zijn de effecten minder sterk, maar de onderzoekers constateren wel dat er ook geen positieve effecten zijn. De beste resultaten werden behaald door merken die in familievriendelijke media adverteerden. Het onderzoek Do Sex and Violence Sell? door Robert B. Lull and Brad J. Bushman verscheen in het Psychological Bulletin van juli 2015.
RECL AME BEREIKSCIJFERS
NOM biedt bereiks- en oplagecijfers Na de samenvoeging van het oplageinstituut HOI en het Nationaal Onderzoek Multimedia (NOM) kunt u vanaf september bij het NOM zowel bereiks- als oplagecijfers terugvinden. Daarnaast kunt u ook informatie verwachten over het online lezen van mediamerken.
Teller Voorlopig zal dit in de vorm van een ‘teller’ zijn die werkt met tags. U weet dan
wel hoe vaak iets online is geraadpleegd, maar niet door wie. Een profiel ontbreekt voorlopig dus nog. De informatie zal deels gratis zijn, en deels betaald (inlog). Openbaar bij printoplage zijn alleen de actueelste jaargemiddelden voor totaal betaalde gerichte oplage en totaal verspreide oplage. Bij printbereik kunt u gratis het gemiddeld bereik voor de groep 13+ van alle titels bekijken die zijn opgenomen in de NOM Print Monitor (NPM).
MARKETING STR ATEGIE
Volg het Prinsjesdagnieuws op de voet Nu zit iedereen nog onder de strand parasol of is aan het snorkelen, maar voor u het weet is het alweer september en dus Prinsjesdag. Als u van minuut tot minuut wilt volgen wat de Miljoenennota dit jaar voor u gaat betekenen, is Rendement ‘the place to be’. U blijft volledig op de hoogte van Prinsjesdag 2015 door u van tevoren gratis in te schrijven voor de eenmalige e-mailnieuwsbrief via rendement.nl/troonrede. U ontvangt dan in de vroege avond van dinsdag 15 september een overzicht van het nieuws uit de Mil-
joenennota 2016 in uw inbox. Een compleet overzicht van al het nieuws vindt u op de themapagina Prinsjesdag, zie rendement.nl/prinsjesdag. Als er voor uw vakgebied relevante onderwerpen in de Miljoenennota behandeld worden, ziet u dat uiteraard ook in uw vakblad Marketing Rendement terug. Heeft u een specifieke vraag? Stel deze dan direct en zonder extra kosten aan de adviesdesk (via rendement.nl/ adviesdesk).
COMMUNICATIE REGISTR ATIE
ONLINEMARKETING NEUROMARKETING
Een beetje aanmoedigen helpt Impulsaankopen in een webwinkel? Dat kunt u zeker aanmoedigen, blijkt uit het proefschrift van Elisabeth Aguirre van de universiteit van Maastricht. Zij ontdekte dat klanten die in een online omgeving hun emoties delen, gevoelig worden voor beloning. Als die beloning ook daadwerkelijk volgt, doen ze sneller een aankoop. Doorgetrokken naar de situatie van de webwinkel, zou u dat bijvoorbeeld kunnen stimuleren door een recensieformulier aan te bieden. Als klanten daar iets plaatsen, kunt u hen daarvoor ‘belonen’ door ze een waarderende e-mail te sturen of een pop-up met een bedankje op het scherm te
tonen, aldus Aguirre. Verwijs daarbij nog even subtiel naar waardevolle aanvullingen op de aankoop die de klant al gedaan heeft, en u vergroot uw kans dat de klant nóg iets aanschaft.
Contant Betaling voor al deze producten gebeurt grotendeels via internetbankieren. 92% maakt hiervan gebruik. Maar dat betekent niet dat andere manieren van
we motto’s vastgelegd. Het ging daarbij om de volgende uitingen:
Slagzin
AKB Grootverbruik
Denk groots, verbruik slim
APG Groep
Morgen is vandaag
Vertalen
APG Groep
Tomorrow is today
Transparantie over uw beleid rond het opslaan van persoonlijke data vergroot ook het vertrouwen van de klant. En vertrouwen door transparantie vertaalt zich in meer klikken, ontdekte Aguirre. Dus ook daar ligt een kans voor u.
Gemeente Oosterhout
Oosterhout De smaak te pakken.
GGZ inGeest
Samen op eigen wijze
GrandVision
Eye care, we care more
Ikea
Aandacht maakt alles mooier
Het proefschrift van Elisabeth Aguirre heeft als titel ‘It’s all about that post’.
Online shoppen vertoonde ook in 2014 weer groei nline winkelen zit nog steeds in de lift. Het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) publiceerde de cijfers over 2014 en hieruit blijkt dat in totaal 10,4 miljoen Nederlanders een online aankoop deden. Daarvan kunt u 7,9 miljoen beschouwen als regelmatige webkopers, en dat is een stijging ten opzichte van 2013, toen dat er nog 7,5 miljoen waren.
Ook afgelopen juni en juli werden bij het GVR Slagzinnenregister weer diverse nieuOrganisatie
ONLINEMARKETING BEREIKSCIJFERS
O
Nieuwe slagzinnen vastgelegd
betalen vrijwel verdwenen zijn. Het lijkt er eerder op dat de koper goed kijkt wat hij koopt en waar, want 40% van de shoppers meldde ook een creditcard te gebruiken en 30% regelde de aankoop wel eens contant of via een bankoverschrijving. Deze betalingswijzen zijn dus nog steeds relevant.
Waaghalzen Internationaal winkelen neemt wel toe: hoewel 94% in eigen land kocht, ging 28% de grens over en kocht ook wel eens iets bij een aanbieder in een ander EU-land. De echte ‘waaghalzen’, 20%, kochten buiten de EU.
ONLINEMARKETING RECENSIES
Biedt u vijfsterrenkwaliteit?
W
ilt u een recensiesysteem op uw website invoeren, dan hebben sterren (of andere icoontjes) bepaalde voordelen boven cijfers, zo valt te lezen in Onze Taal. ▪▪ Ze zijn makkelijk te begrijpen. ▪▪ Ze fleuren de tekst op. ▪▪ Ze tonen meteen het beginen eindpunt van een schaal. ▪▪ Ze hebben niet zo’n ‘schoolse’ uitstraling als cijfers.
▪▪ Voor wie dat wil, bieden ze in één oogopslag duidelijkheid, ook los van de tekst. ▪▪ Ze zijn makkelijk ‘los te weken’ en elders op uw (of een andere) site opnieuw te gebruiken. Natuurlijk is er wel ook een valkuil te signaleren. Soms komt het aantal sterren niet overeen met de waardering die in de bijbehorende tekst wordt gegeven. Iets om te vermijden dus!
JURIDISCH RECL AME
Geen tandenborstel meer Op 1 juli 2015 is de Code voor Zoetwaren vervallen. U kent deze waarschijnlijk wel van het logo met de tandenborstel. Dit logo moest verplicht worden afgebeeld op reclame voor zoetwaren, zowel in print uitingen als in tv-reclames.
is het nu verboden reclame voor het grootste deel van de voedingsmiddelen te maken die gericht is op kinderen tot en met 12 jaar. Daardoor is de Code voor Zoetwaren feitelijk overbodig geworden en nu dus ook opgeheven.
Overbodig
Op de website van de Reclame Code Commissie staat een check voor eisen aan kinderreclame.
De Reclamecode voor Voedingsmiddelen is echter onlangs aangepast, en hierin
MARKETING RENDEMENT 8-2015
3
RECL AME
Dieren laten figureren in uw reclame-uitingen
Beestenboel in goede banen De meeste mensen houden van dieren, en al helemaal als het om pasgeboren exemplaren gaat. U kunt als marketeer prima gebruikmaken van het vertederende effect dat fauna op consumenten heeft, bijvoorbeeld door dieren in uw reclame-uitingen te laten figureren. Maar let op: u heeft niet te maken met men-
Een logische gedachte, want werken met dieren vraagt om een andere aanpak dan werken met mensen. U heeft nu eenmaal niet met iemand van doen die u uw visie kunt overbrengen, zoals bij die acteur of figurant die uw interpretatie aanvoelt en vervolgens op film of foto uitdraagt.
selijke acteurs of modellen die u haarfijn uw ideeën en wensen kunt uitleggen. Werken met dieren vraagt om een aanpak van een andere pluimage.
V
Veel bedrijven hebben al lang door dat dieren in reclames positief bijdragen aan hoe de uitingen ontvangen worden. En dat zijn echt niet alleen producenten van diervoeding of stichtingen voor blindenbegeleiding. Denk maar aan KLM die onlangs met een campagne op de proppen kwam waarin een schattige puppy hoogstpersoonlijk in het vliegtuig vergeten spullen kwam bezorgen. Schattigheid ten top en het filmpje werd binnen een dag massaal op Facebook gedeeld. Ook als u de lijst met Gouden Loekie-winnaars bekijkt, komt u reclames tegen waarin dieren een rol of zelfs de hoofdrol spelen. De Rolo-olifant? De KLM-zwanen? Ze staan allemaal in het geheugen van de consument gegrift.
Dodo Stel nu dat u een reclamecampagne voor uw bedrijf wilt opzetten met daarin een of meerdere dieren. U kunt de dieren natuurlijk digitaal laten vormgeven. In het geval van een dodo zal dat zelfs moeten. Maar een dier dat uit de computer komt 4
MARKETING RENDEMENT 8-2015
rollen – hoe fraai vormgegeven ook – zal toch niet dezelfde waardering bij het grote publiek oproepen als een dier van vlees en bloed. Misschien denkt u nu ‘Ja prima, ik wil best een reclamecampagne bedenken waarin een dier figureert, maar ik ga toch niet die eigenwijze hond of kat van de buren voor de camera zetten?’.
Gros Gelukkig voor u zijn er in Nederland castingbureaus die speciaal op dieren zijn gericht. Zulke bureaus beschikken over een uitgebreid modellenbestand van mens- en cameravriendelijke dieren, vaak ook nog ingedeeld naar ras en grootte. In de database kunt u ‘speedcasten’, oftewel foto’s en bewegend materiaal van de dieren in kwestie bekijken en zien wat hun eigenschappen, talenten en ervaringen zijn. Heeft u het dier gevonden dat het
Bierbrouwer doet het voortaan volledig natuurlijk Dat het welzijn van dieren ook in reclames doorklinkt, blijkt wel uit een zaak die twee jaar geleden speelde. Bierbrouwer Heineken lanceerde een commercial waarin een Aziatische olifant figureerde. De dikhuidige voerde in de reclame-uiting allerhande trucjes uit, beelden die deels door de computer gegenereerd waren.
Kunstjes Het was niet het welzijn van de gebruikte olifant die voor opschudding zorgde, maar het beeld dat werd geschetst. Door het grote publiek te laten denken dat het
de normaalste zaak van de wereld is om wilde dieren rare kunstjes te laten doen, bleef het treurige leven van zulke dieren onzichtbaar. Na klachten en een lobby van stichting Wilde Dieren De Tent Uit besloot Heineken om zijn marketingbeleid wereldwijd aan te passen. Opnames van dieren mogen voortaan alleen nog in een natuurlijke omgeving plaatsvinden en moeten het soortspecifieke gedrag van de gebruikte dieren respecteren. Zelfs als de beelden ten dele uit de computer rollen; het gaat in dit geval om het kweken van bewustzijn.
beste bij uw concept past, dan kunt u dit voor een of meerdere dagen inhuren. Het gros van de ‘modellen’ is honden en katten, maar het inzetten van vogels, paarden en zelfs reptielen is soms ook mogelijk. De dieren zijn allemaal gescreend en getraind, en de meesten hebben ook ervaring met werken op een set. Dat verkleint de kans op weglopende of anderszins weigerende dieren aanzienlijk.
Affiniteit Maar ook van uw kant wordt er de nodige medewerking verwacht: de mensen achter reclamecampagnes zien dieren nog vaak als accessoire; de beestjes moeten het beeld iets extra’s geven en de campagne een bepaalde sfeer laten ademen. Het oogt natuurlijk ook mooi als een fotomodel een hoedje draagt dat van hetzelfde materiaal is gemaakt als de hondenriem om de nek van de hond naast haar. Maar het maakt een wereld van verschil in de prestaties van het dierenmodel als u, uw bedrijf en de crew waarmee u werkt affiniteit met dieren hebben. Het blijven namelijk levende wezens en zijn geen decorstukken.
Mensenmodel Tijdig nadenken over het dier dat u wilt gebruiken en het inhuurproces in werking stellen, getuigt ook van respect voor het dier. Nog te vaak wordt een dierenmodel pas op het allerlaatste moment ‘besteld’. Zeker als het dier moet samenwerken met een mensenmodel, zullen uw beelden mooier worden als de interactie oprecht is. U hoeft geen kenner te zijn om te zien dat op veel foto’s en in veel video’s de echte band tussen acteur en dier schittert door afwezigheid. Een dier acteert immers niet en toont alleen affectie als die er echt is. Een kleine moeite om een kwartiertje van tevoren het mensenmodel en het dierenmodel te laten ‘bonden’. Een paar hondensnoepjes laten geven helpt vaak al een hoop. Professionals vragen zich soms af waarom een dierenmodel bijna hetzelfde kost als een menselijk model. Als u bedenkt dat een dier geen beeldrecht heeft dat
moet worden afgekocht, kan dit inderdaad voor wat vraagtekens zorgen. U moet het dan ook zo zien: als een dier te vaak herkenbaar in beeld komt, zal het minder interessant worden. Het dierencastingbureau zal dan ook een bepaalde afkoop incalculeren. Bovendien is het te betalen tarief natuurlijk een combinatie van de fee voor trainer, begeleider en dier. Een trainer kan bijvoorbeeld eigenlijk veehouder zijn. Als deze moet komen opdraven op de set, moet hij hiervoor natuurlijk gecompenseerd worden.
Shoot Het is zover, de dag van de shoot! Om een beestenbende op de set te voorkomen, hier nog enkele nuttige tips: ▪▪ Zorg voor zo min mogelijk publiek op de set. Schenk ook niet te veel aandacht aan het dier. Het dier zou zijn aandacht namelijk op de verkeerde persoon kunnen richten. ▪▪ Zorg dat er geen andere dieren op of nabij de set zijn dan die waarmee u
werkt. Werken met een kat in het territorium van een andere kat is in de meeste gevallen volledig onmogelijk (zelfs al is ‘de vijand’ niet in zicht). ▪▪ Houd het leuk voor het dier, las af en toe een pauze in waarin het even kan spelen of oefeningen kan doen om niet te snel uit de concentratie te raken. Als een dier langer dan een halve dag aanwezig is, moet u zorgen voor een afgeschermde rustplaats op of nabij de set. ▪▪ Beperk mogelijk afleidende geluiden tot een minimum. Denk aan stofzuigers of het schuiven met decorstukken. ▪▪ Vermijd open deuren en ramen. Het dier zou erdoor kunnen ontsnappen! Indien nodig kunt u deze laten bewaken of een ‘sluissysteem’ hanteren. ▪▪ De begeleider, ook wel ‘handler’ genoemd, kent het dier het best. Zijn adviezen moet u dan ook altijd serieus nemen. Elles Keeman is eigenaar van Animaux Dierencasting, www.dierencasting.nl, info@dierencasting.nl MARKETING RENDEMENT 8-2015
5
Hoe breng ik in Google een product met een soortnaam aan de man? Al decennialang verkopen wij zonwering. Ook de producten die bij het publiek bekend staan als ‘luxaflex’ bieden wij aan. Nu is het probleem dat we online willen adverteren en die naam niet mogen gebruiken omdat het eigenlijk een merknaam is. Wat te doen? U bent niet de enige die met dit lastige probleem worstelt. Verschillende producten van specifieke fabrikanten zijn zo bekend geworden dat de merknaam in de volksmond een soortnaam is geworden. Mensen zijn de merknaam dan gaan gebruiken als naam voor het product en weten niet eens meer dat het een merk is. Naast Luxaflex zijn Jacuzzi en Senseo bekende voorbeelden.
Creatief Dat geeft inderdaad problemen als u wilt adverteren, want de merknaam van een ander mag u niet zomaar gebruiken; die is een geregistreerd handelsmerk. Zeker in zoekmachines is het een heikel punt omdat uw doelgroep waarschijnlijk eerder zoekt op ‘luxaflex’ dan op ‘zonwering’ of ‘shutters’. Wat kunt u hieraan doen? Als u toevallig ook producten van het merk ‘Luxaflex’ verkoopt, mag u daar gerust mee adverteren. Is dat niet het geval en wilt u daar ook niet aan beginnen, dan zult u creatief te werk moeten gaan. Het eerste wat u moet doen is uitzoe-
ken hoe goed alternatieve termen scoren in Google; misschien is het namelijk niet noodzakelijk om de merknaam te gebruiken om gevonden te worden.
Omweg Valt het tegen, dan zit er niets anders op dan via een omweg toch op de merknaam te adverteren. Het komt erop neer dat u de naam op uw website terug moet laten komen. Een slimme manier is door een informatief artikel te plaatsen over het product waarin u de merknaam een aantal keer voorbij laat komen. Belangrijk is dat u nergens over de schreef gaat. Dat betekent dat u geen oneerlijke vergelijking maakt met uw eigen product en nergens de naam Luxaflex als soortnaam gebruikt. Overigens is het niet verboden om te adverteren met de naam Luxaflex; wel is het zo dat dan duidelijk uit de advertentie moet blijken dat u niet verbonden bent met het merk en het niet verkoopt. Ook mag u zich niet negatief uitlaten over Luxaflex in de advertentie.
Geldt relatiebeding ook op LinkedIn? Onlangs ben ik uit dienst getreden bij een bedrijf. Er geldt nog wel een relatiebeding. Nu kreeg ik een LinkedIn-uitnodiging van een relatie die ik vanuit mijn opgezegde baan ken. Mag ik op deze uitnodiging ingaan? Het gebruik van social media wordt niet expliciet genoemd in het arbeidsrecht. Maar in het recente verleden zijn er wel verschillende rechtszaken geweest waarin dit soort situaties zich voordeden. Enkele jaren geleden oordeelde de rechter in het voordeel van een boze werkgever die zag dat een exwerknemer binnen een jaar na uitdiensttreding via
6
MARKETING RENDEMENT 8-2015
LinkedIn contact had met een belangrijke klant van zijn ex-werknemer. Volgens de rechter was er sprake van een overtreding van het relatiebeding. Het maakte hierbij niet uit wie de connectie geïnitieerd had. Onder de Wet werk en zekerheid (WWZ) mag een bedrijf overigens alleen een relatiebeding opnemen in contracten voor onbepaalde tijd.
JURIDISCH DATABANKRECHT
MARKETING GAMIFICATION
Kosten database bijhouden Een databank met feitelijke gegevens is niet automatisch beschermd. Iemand die de volledige telefoongids kopieert en op zijn website beschikbaar stelt, is niet zonder meer strafbaar.
Substantieel Alleen als de maker van de database kan aantonen dat hij substantieel investeert in het opzetten en onderhouden van de database, krijgt hij bescherming gedurende tien jaar. Daarvan profiteerde nu Euronext. Het beursbedrijf had een zaak aangespannen tegen Binck Bank en handelsplatform TOM. TOM had de database met optieseries volledig gekopieerd. Toen Euronext hiervoor naar de rechter
stapte, luidde het verweer van TOM dat het bijhouden van de database vrijwel niets kostte en dat het daarom rechtmatig was de informatie over te nemen. Euronext kon echter aantonen dat het jaarlijks ongeveer € 11 miljoen investeert om de databank actueel te houden. Zo past het dagelijks vijftigduizend optieseries aan en moet het jaarlijks veertigduizend series verwijderen en vervangen door nieuwe. Dit was voor de rechter voldoende om Binck Bank en TOM te veroordelen.
Moraal Moraal van het verhaal: zorg dat u altijd aan kunt tonen welke investeringen u in uw databases moet doen.
SALES KL ANTENSERVICE
Live chat is nog vaak offline Het is een goed idee om live chat aan te bieden aan klanten, vooral met het oog op jongeren. Die groep maakt graag gebruik van dit communicatiekanaal. Maar er doet zich een vreemde paradox voor, ontdekte LiveChat Pro. Bij bedrijven die chat beschikbaar stellen, is de functie toch vaak offline.
Incourant Dat dit gebeurt op incourante tijden is nog wel begrijpelijk. Maar ook overdag op werkdagen en in het weekend blijkt er vaak stilte te heersen op het chatkanaal (overdag 37% van de onderzochte
bedrijven, in het weekend 70%). Dat gebeurt niet alleen bij de klantenservice van B2C-bedrijven, maar ook in B2B.Natuurlijk is het een afweging die u maakt. Misschien prikte LiveChat Pro precies een tijdstip voor het onderzoek waarop uw klanten nauwelijks gebruikmaken van het kanaal. Maar het is wel goed u te realiseren dat ook zakelijke klanten vaker in de avonduren en in de weekenden hun besognes af willen handelen, zeker nu er veel meer zzp’ers zijn. Een beetje experimenteren met andere tijdstippen kan dus geen kwaad.
Bent u in voor een spelletje? Onthouden wordt makkelijker als het spelenderwijs gaat. Dat geldt ook voor uw klant. Wilt u een campagne voor een nieuw merk opzetten of hem een concept duidelijk maken, dan kan het wonderen doen als u hier een spel voor inzet. Dat kunt u online doen, maar vooral een app leent zich hier bijzonder goed voor. Leren en motiveren wordt veel makkelijker als het instrument daarvoor een spel is. Die wetenschap is vooral goed te gebruiken in een vakgebied als marketing. U kunt er bijvoorbeeld uw klanten – zowel de zakelijke klant als de consument – mee betrekken bij uw merk. Veel merken doen dat ook al; zij gebruiken elementen uit spellen om hun klanten mee te laten doen en enthousiast te krijgen.
Ranglijstje De vakterm hiervoor is ‘gamification’. Een bekend element is het ranglijstje. De klant voert een opdracht uit en krijgt hiervoor een score die online wordt vergeleken met de scores van anderen. Natuurlijk zorgt u dan dat de opdracht voortvloeit uit het doel dat u ermee wilt bereiken. Dat kan naamsbekendheid zijn, maar ook ‘aandacht van de klant’ kan een doel zijn. U kunt dit doel nastreven als u bijvoorbeeld een nieuw product in het middelpunt wilt zetten. Voor zakelijke klanten zijn er weer andere invalshoeken te bedenken. Misschien is daar uw belangrijkste doel wel het bevorderen van klantentrouw of het benadrukken van uw servicegerichtheid. U zou dan bijvoorbeeld de handleiding voor het werken met uw product of dienst kunnen presenteren in spelvorm. In zijn eenvoudigste vorm: je wijst iets aan en het begint te bewegen of er komt iets uit tevoorschijn. Op dat basisprincipe kunt u verder bouwen als u een handleiding wilt uitwerken. Een app is daarvoor heel geschikt.
Score Binnen games zijn allerlei spelelementen die u kunt gebruiken om uw doel te bereiken. Een van de eenvoudigste is natuurlijk punten krijgen als je een doel behaalt. Een andere veelgebruikte is je score vergelijken met die van anderen. Maar er zijn meer varianten. Een paar voorbeelden: ▪▪ Werken met begripsniveaus. U begint op niveau 1 met een basishandeling. Als de speler die begrijpt, gaat hij ▶▶▶
MARKETING RENDEMENT 8-2015
7
JURIDISCH MERKRECHT
Registratie tegen fraude
◀◀◀ door naar niveau 2. Daar wordt een element toegevoegd, enzovoort. Aan het eind van het spel beheerst de deelnemer een handeling of een proces. Dit kan heel geschikt zijn voor handleidingen, bijvoorbeeld een simulator. Op niveau 1 start je de auto en leer je sturen. Op niveau 2 doe je dat opnieuw, maar nu voeg je er schakelen aan toe, enzovoort. ▪▪ Een complex project bij wijze van oefening laten oplossen door een hele afdeling, die daarin moet samenwerken. Een voorbeeld: hoe evacueren we snel en veilig het ziekenhuis als er brand is? ▪▪ De deelnemer moet een handeling verrichten binnen een bepaalde tijd, die steeds korter wordt. Handig om bijvoorbeeld snel de weg in het magazijn te leren (‘Haal zo snel mogelijk de gele bloempot uit pad 24, schap 6, plank 2’). ▪▪ U kunt bepaalde gewenste bijzondere handelingen belonen met een bonus. In het voorbeeld van de rijsimulator is dat bijvoorbeeld een bonus bij het stoppen voor een gehandicapte. ▪▪ Meer succes in het spel als de deelnemer andere deelnemers uitnodigt en zo ver weet te krijgen dat ze meespelen. Als u dit succesvol kunt maken, kunt u uw spel misschien ‘viraal’ krijgen.
Orde Als u gamification in wilt zetten, is het belangrijk om te zorgen dat u de volgende zaken op orde heeft: ▪▪ Bedenk goed welk doel u ermee wilt bereiken. ▪▪ Begin er niet mee op eigen houtje, maar doe het in overleg met andere afdelingen. ▪▪ Zorg dat de relatie tussen spelopdracht en beloning duidelijk is. ▪▪ Maak het spel(element) niet te ingewikkeld. ▪▪ Zorg voor een eenvoudige handleiding. ▪▪ Zorg dat deelname aan het spel voor zo veel mogelijk gebruikers open staat. ▪▪ Maak het niet te moeilijk om aan punten te komen.
Ook al lijkt het niet altijd nodig om een naam te laten registreren als merk, toch kan het soms een goede zet zijn uit ‘defensieve’ overwegingen. In de academische wereld is bijvoorbeeld op dit moment een soort ‘congresfraude’ gaande.
Flutprogramma Een nep-congresinstituut kopieert namen van internationaal bekende congressen, organiseert daar een flutprogramma voor en int vervolgens duizenden dollars aan inschrijvingen. Het congres wordt dus wel gehouden, maar de kwaliteit van de sprekers is beneden alle peil. Het blijkt moeilijk aan te pakken. Een van de betrokkenen, de International Conference on Hydrogen Safety, heeft daarom haar naam als handelsmerk laten registreren. Dat biedt meer mogelijkheden om misbruik van de naam tegen te gaan.
ONLINEMARKETING MOBIEL
Gebruiker wil simpele app
W
ilt u een app lanceren, dan is het allerbelangrijkste aspect de gebruikerservaring. Een goede app werkt eenvoudig en intuïtief, doet één ding en doet dat goed. Mobiele gebruikers hebben geen zin om te prutsen met een app, maar willen dat deze meteen werkt en een duidelijke, overzichtelijke interface heeft. Stel u altijd voor dat veel gebruikers de handelingen op een klein scherm moeten verrichten. Heeft u een paar dingen die u door uw app zou willen laten doen, dan is het misschien een beter idee om de verschillende onderwerpen te scheiden en voor allebei een aparte app te laten maken. COMMUNICATIE NET WERKEN
Ook geschikt voor interne bedrijfsdoelen U kunt gamification ook heel goed inzetten bij de interne communicatie. Binnen een organisatie moeten allerlei doelen gehaald worden en een interne ‘competitie’ met ranglijstjes kan daar een belangrijke bijdrage aan leveren. Maakt uw bedrijf veel kosten voor transport, denk dan eens aan een spelelement voor zuinig rijden. Wie verbruikt de minste brandstof voor de bedrijfsauto/leaseauto? Is klantentrouw een speerpunt voor uw organisatie, dan kunt u zichtbaar maken welke verkoper de langst blijvende klanten heeft. Maar ook voor leerdoelen als organisatieveranderingen en de implementatie van nieuwe software is gamification prima te gebruiken.
8
MARKETING RENDEMENT 8-2015
Interesse is stille kracht Bij een ontmoeting met nieuwe relaties wilt u graag een goede indruk achterlaten. Vaak wordt dit vertaald met ‘dominant aanwezig zijn’, maar dat is zeker niet altijd de sleutel tot succes. U kunt net zo goed indruk maken door uw gesprekspartner aan het woord te laten. Stel oprecht gemeende vragen en versterk uw belangstelling door te ‘spiegelen’ (de lichaamshouding imiteren) en samen te vatten wat de ander verteld heeft. Een werkelijk gemeend complimentje voor iets wat uw gesprekspartner gepresteerd heeft, doet ook wonderen. Zo kunt u ook een goed gevoel achterlaten zonder zelf op de voorgrond te treden.
COMMUNICATIE OVERLEG
MARKETING RENDEMENT 8-2015
9
MARKETING MVO
JURIDISCH FINANCIEEL
Goede aanspreekvorm scheelt kwart
D
uurzame consumenten zijn niet eenvormig. Net als bij alle groepen is ook binnen deze groep onderscheid aan te brengen. Volgens SAMR (Smartagent Marketresponse) bestaan er vijf typen consumenten op het gebied van MVO. Die zijn samengebracht op de MVO-kaart. Hierop
kunt u zien waar een bepaald type veel te vinden is. Volgens SAMR scheelt het behoorlijk op welke manier u deze groepen benadert. Als u iedere groep segmenteert en aanspreekt op de eigen karakteristieken, kan u dat tot een kwart meer reacties opleveren, aldus SAMR.
Wat zegt de wet over factureren?
Soort consument Houding t.o.v. MVO
Demografische groep
Percentage
Likers
Moet vooral praktisch zijn
Benedenmodaal, veel vrouwen
38%
Cosmopolitans
Hebben een zetje nodig en weten dat ook
Jong en hoog opgeleid
25%
Veel bedrijven sturen uit kostenoogpunt geen papieren facturen meer. In plaats daarvan zorgen ze dat hun klanten deze per e-mail bezorgd krijgen. En er is ook nog de variant dat hun klanten een persoonlijke webpagina toegewezen krijgen, waarop ze moeten inloggen. Daar staat hun rekening dan klaar, meestal in pdf-formaat. Providers kiezen vaak voor deze optie.
Sceptics
Sceptisch
Mannen 65+
15%
Persoonlijk
Beacons
Belangrijk maar gebaseerd op feiten
Hoge inkomens
12%
Transformers
Zeer belangrijk en bevlogen
Jonge stellen
10%
Natuurlijk zijn er consumenten die dat niet prettig vinden. Wat nu als u geconfronteerd wordt met de stelling dat u de verplichting heeft om ook nog een papieren factuur te sturen? Volgens de Consumentenbond is die stelling onjuist. Natuurlijk heeft u wel de plicht om een factuur uit te reiken, maar de vorm waarin u dit doet, is vrij. Het is dus toegestaan om de nota op een persoonlijke pagina met inlog te plaatsen. Ook het sturen per e-mail is prima.
MARK TONDERZOEK STATISTIEK
Laat achterliggende factoren meewegen Als u met marktonderzoek te maken krijgt waarbij gebruik is gemaakt van aannames, moet de onderzoeker ook formuleren hoe waarschijnlijk het is dat die aanname werkelijkheid wordt. Vraag dan altijd goed door!
Kaal De kale mededeling zou kunnen zijn dat de kans op longkanker bij Nederlanders 1:5 is. Maar dat is niet de werkelijkheid. Rokers krijgen veel vaker longkanker dan
niet-rokers, en leeftijd kan er ook een rol bij spelen. Door deze factoren mee te wegen, ontstaat een veel nauwkeuriger aanname, namelijk zoiets als ‘de kans op longkanker van een roker van middelbare leeftijd is 1:3 en de kans van een jonge niet-roker is 1:6. Bijna altijd blijkt er dus een genuanceerder beeld mogelijk. Als u iets aan uw onderzoek wilt hebben, is het dus nodig de achterliggende factoren te kennen en mee te laten wegen. De vakterm hiervoor is Bayesiaanse statistiek.
JURIDISCH MERKBESCHERMING
Grote merken hebben meer voorrechten
L
aat u een logo ontwerpen dat zelfs maar in de verte lijkt op het logo van een zeer bekend merk? Misschien moet u er nog eens over nadenken. Bekende merken genieten een ruimere bescherming en kunnen dus tegen meer dingen bezwaar maken. Vaak wordt dat bezwaar ook door de rechter toegewezen.
Luiers Een voorbeeld is ‘soortgelijkheid’. Als er onder de merknaam XYZ bonbons ge10
MARKETING RENDEMENT 8-2015
maakt worden en een andere fabrikant lanceert XYZ-luiers, besluit de rechter in veel gevallen dat er geen kans op verwarring bestaat. Beide mogen blijven bestaan. Het dubbeltje valt echter al gauw de andere kant op als er een bekend merk bij betrokken is. Neem dus geen overhaaste beslissing. U heeft waarschijnlijk al geld uitgegeven aan productverpakkingen, merkaanvragen en dergelijke. Neemt u een verkeerde gok, dan bent u al dit geld kwijt zonder dat u er iets voor terugkrijgt.
Printbaar Natuurlijk moet u wel zorgen dat uw factuur printbaar is. Ook moet hij aan alle wettelijke eisen voldoen. Het volgende mag de consument op uw nota verwachten: ▪▪ de datum waarop u de factuur uitreikt; ▪▪ een volgnummer, dat overeenkomt met de volgorde van boeking in uw administratie; ▪▪ NAW-gegevens van uw eigen bedrijf en uw klant; ▪▪ de hoeveelheid, aard en datum van de geleverde prestatie; ▪▪ de eventuele kortingen, zoals prijs- en staffelkortingen of korting vanwege vooruitbetaling; ▪▪ het BTW-percentage, eventueel uitgesplitst; ▪▪ het totale bedrag inclusief BTW. Een voorbeeldfactuur in Word staat voor u klaar op rendement.nl/marketingtools.
UITJES PERSONEELSUITJES PERSONEELSUITJES PERSONEELSUITJES PERSONEELSU
Op kosten van de baas Wat het doel van het personeelsuitje ook is: de medewerkers staan centraal en dat mag best wat kosten. Toch wilt u niet voor onaangename verrassingen komen te staan door onvoorziene kosten. Het is dus belangrijk dat u het kostenplaatje van uw personeelsuitje zo compleet mogelijk in beeld hebt. Met welke kosten moet u allemaal rekening houden als u de taak heeft om een personeelsuitje te organiseren?
H
Het totale kostenplaatje van een personeelsuitje is afhankelijk van een groot aantal factoren, die samenhangen met het doel van het personeelsuitje. Gaat u er een dag op uit voor teambuilding, dan gaan vanzelfsprekend alleen uw collega’s mee. Maar u kunt ook het verzoek krijgen om een bijzonder uitje voor alle medewerkers te organiseren, bijvoorbeeld vanwege een
de touringcar? Is de offerte op basis van een maximaal aantal kilometers? Een touringcar uit de buurt scheelt in ieder geval voorrijkosten. U kunt ook besluiten dat de deelnemers op eigen gelegenheid naar de locatie van het uitje kunnen gaan. U kunt dan uitrekenen of een kilometervergoeding voor alle werknemers goedkoper is dan het huren van een touringcar.
“
Hap
Touringcar huren kost geld maar is goed voor de teamspirit
”
jubileum. Misschien zijn hun partners of gezin daarbij. Dit heeft vanzelfsprekend gevolgen voor de kosten. Ook fiscaal gezien wordt het dan een stuk onvoordeliger.
Bus U moet om te beginnen een knoop doorhakken over het vervoer naar de locatie van het uitstapje. Voor het teamgevoel kunt u bijvoorbeeld een touringcar huren om met z’n allen op pad te gaan. Vraag bij verschillende touringcarbedrijven in de buurt offertes op. U kunt bij websites als huureenbus. nl ook in één keer een offerte aanvragen bij tientallen bedrijven. Let hierbij wel goed op wat u krijgt voor de geoffreerde bedragen. Staat de touringcar de hele dag tot uw beschikking? Moet u dan ook eten en drinken regelen voor de chauffeur? Welke voorzieningen wilt u hebben aan boord van
Een personeelsuitje organiseren is lastiger dan u misschien zou denken. U kunt er daarom voor kiezen een evenementen bureau in te schakelen. Het inhuren van zo’n bureau kost geld en dat neemt een hap uit het budget dat u gereserveerd had voor het uitje. Bij het in de arm nemen van zo’n bureau moet u duidelijk afspreken welke kosten bij de prijs inbegrepen zijn. Daarmee voorkomt u onaangename verrassingen achteraf. U kunt besparen op deze kosten door de organisatie van een bedrijfsuitje over te laten aan één of meer werknemers in uw bedrijf. Dit scheelt u niet alleen geld: op deze manier betrekt u meerdere collega’s bij de voorbereidingen en kunnen ze delen in de voorpret.
bij de prijs inbegrepen. Wilt u graag dat er wat meer munitie is? Dan moet u zorgen dat u met het paintballbedrijf duidelijke afspraken maakt over de maximale hoeveelheid uit te geven balletjes. Zo voorkomt u dat collega’s er lustig op los schieten en u pijnlijk getroffen wordt door een torenhoge rekening. Onderhandel dus altijd scherp over de prijs als u een activiteit boekt voor uw bedrijf. Laat in de overeenkomst geen ruimte bestaan voor mogelijk onvoorziene kosten.
Maag Geen personeelsuitje is compleet zonder lekker eten of een goede borrel na afloop. U voorkomt een onverwacht hoge rekening door met het restaurant of café een vaste prijs per persoon te bedingen voor het eten
“
All-inprijs voor hapjes en drankjes is niet altijd voordelig
”
en het drinken. Vergeet niet af te spreken of de borrelhapjes bij de all-inprijs zitten of niet. Overigens kan zo’n all-inprijs relatief duur uitpakken. Als de meeste werknemers bescheiden drinkers zijn, kan het voordeliger zijn om gewoon per drankje af te rekenen. U kunt natuurlijk ook afspreken dat de eerste twee drankjes voor uw rekening zijn. Laat dit dan wel duidelijk vooraf aan iedereen weten, om zo teleurstelling te voorkomen.
Verfkogeltjes Met de hele organisatie quadrijden zal waarschijnlijk duurder zijn dan een speurtocht door de stad die u zelf uitzet. Welke activiteit u ook gaat ondernemen: ook hier geldt dat offertes van activiteitenaanbieders kleine lettertjes kunnen hebben. Gaat u bijvoorbeeld paintballen? Dan zijn alleen de eerste vijftig of honderd verfkogeltjes
Verzekering Afhankelijk van de aard van de activiteit, kan het verstandig zijn om te kijken of uw bedrijfsongevallenverzekering toereikend is voor het personeelsuitje. Misschien moet u nog wel een aanvullende dekking regelen. Ook deze kosten moet u meenemen in het kostenplaatje van het personeelsuitje. MARKETING RENDEMENT 8-2015
11
SUITJES PERSONEELSUITJES PERSONEELSUITJES PERSONEELSUITJES PERSONEELS
Houd het wel zakelijk! Als u een bedrijfsuitje organiseert voor uw marketing- of salesteam, zult u de kosten waarschijnlijk moeten verantwoorden bij uw eigen leidinggevende. Het is in dat geval belangrijk om na te denken over het zakelijke karakter van uw bedrijfsuitje. Alleen als uw uitje een overwegend zakelijk karakter heeft, is dit namelijk voor iedereen onbelast.
O
Onder de werkkostenregeling geldt voor de kosten van personeelsevenementen met een overwegend zakelijk karakter een gerichte vrijstelling. Dit wil zeggen dat deze kosten voor de medewerkers onbelast zijn en ook niet ten laste komen van de vrije ruimte van 1,2% van de totale fiscale loonsom van uw bedrijf. Is de zakelijkheid van het uitje ver te zoeken, uw organisatie gaat bijvoorbeeld een cursus schermen doen, dan zijn óf de kosten belast loon voor de medewerker, óf uw bedrijf kan de kosten in de vrije ruimte meenemen.
Zorgboerderij Bij een bezoek door werknemers van een zorginstelling aan een zorgboerderij zal er geen twijfel zijn over het zakelijk karakter van een evenement. Ook bij redacteuren die een drukkerij bezoeken zal het zakelijke nut zeker duidelijk zijn. Maar bij horecamedewerkers die een biermuseum gaan verkennen, zal hier wel enige twijfel over zijn. Bij de beoordeling van het karakter van een personeelsevenement is de invulling van het totale programma doorslaggevend.
12
MARKETING RENDEMENT 8-2015
Overheerst het zakelijke karakter, dan geldt de gerichte vrijstelling. Als het consumptieve karakter de boventoon voert, zijn – zoals eerder aangegeven – de kosten belast loon voor de medewerker of uw bedrijf kan ze in de vrije ruimte opnemen.
Splitsen Om een uitje zakelijk te maken, moet uw bedrijf dus op zoek naar een evenement dat grotendeels aansluit bij de doelstellingen van uw organisatie. Dit zal er vaak toe leiden dat u het uitje moet koppelen aan een studiedag of een congres. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de medewerkers van een autodealer die op bezoek gaan bij de autofabriek die de auto’s aan de dealer levert. Zij doen hier kennis op van de bouw en inhoud van de door hen te verkopen auto’s. Gaan ze na dit tripje laat op de avond op kosten van de zaak een nachtclub bezoeken, dan is dit natuurlijk niet zakelijk. De werkgever moet dan de rekening van het evenement splitsen in een zakelijk (onbelast) en een niet-zakelijk (belast) deel. Uw bedrijf komt ook een heel eind met
Personeelsvereniging Heeft uw bedrijf een personeelsvereniging (PV) en nog vrije ruimte over aan het einde van het jaar en een (jubileum) feest in het verschiet? Dan ontloopt uw organisatie de zakelijkheidseis door jaarlijks in te leggen tot het bedrag van de resterende vrije ruimte. De PV kan later het feest zonder last van eindheffing en onbelast voor de werknemer organiseren.
de zakelijkheid als het evenement gekoppeld kan worden aan teambuilding. Een activiteit met alle werknemers kan ook heel goed een training in teambuilding zijn. Als de instructeur uitleg en oefeningen geeft en de nadruk legt op het samenwerken, is de zakelijkheid ook voldoende aanwezig. Mountainbike-, bootcamp- of hardloop clinics, maar ook een GPS-tocht met samenwerkingsopdrachten, zijn hiervan mooie voorbeelden.
Kopieën Bij een controle van de fiscus moet uw bedrijf ervoor zorgen dat zij het zakelijk karakter van een uitje kan aantonen. Zorg dus dat er zich kopieën van offertes, dagverlopen en (interne) afspraken in de administratie bevinden om boetes en naheffingen te voorkomen.
UITJES PERSONEELSUITJES PERSONEELSUITJES PERSONEELSUITJES PERSONEELSU
Allen op stap voor één Een bedrijfsuitje is niet alleen gezellig, het versterkt ook uw marketingteam. Medewerkers leren elkaar beter kennen al ze er samen een dagje op uit gaan en dat komt de samenwerking vaak ten goede. Om de teambuilding tijdens zo’n dag te optimaliseren, zijn er een aantal zaken die u in gedachte kunt houden bij het organiseren van een bedrijfsuitje.
D
Doorgaans gaan medewerkers er eenmaal per jaar gezamenlijk op uit op kosten van de zaak: het bedrijfsuitje. Een mooie gelegenheid om elkaar beter te leren kennen en zo het team te versterken! Teambuilding ontstaat echter niet vanzelf. Sommige activiteiten brengen een groepsproces zoals teambuilding echt op gang, andere juist niet. Ook kunt u teambuilding stimuleren door bepaalde randvoorwaarden te creëren.
Contact Een bedrijfsuitje is voor medewerkers een mooie gelegenheid om het met elkaar ook eens over andere zaken dan hun werkzaamheden te hebben. Werknemers leren elkaar daardoor vaak beter en persoonlijker kennen tijdens zo’n personeelsdag. U moet echter zien te voorkomen dat medewerkers die op de werkvloer al naar elkaar toetrekken, dat tijdens zo’n dag ook doen. U wilt immers dat juist medewerkers die elkaar nog niet zo goed kennen, hun onderlinge contact verbeteren. De kans dat dit gebeurt, is groter als het bedrijfsuitje
alleen toegankelijk is voor medewerkers zelf en als zij hun partner en kinderen dus thuislaten. Zo kunnen zij zich immers volledig op elkaar richten.
Kliekjesvorming Ook is het slim om medewerkers in te delen in groepen van wisselende samenstelling voor de verschillende activiteiten op zo’n dag. Als werknemers hierin zelf geen keuze hebben, komen ze vanzelf met iedereen in contact tijdens zo’n dag en doorbreekt u de kliekjesvorming die normaal gesproken op de werkvloer heerst. Probeer bij de samenstelling van de groepjes zo veel mogelijk te variëren met medewerkers van verschillende functies.
Dagvulling Wat betreft het soort activiteiten kunt u het beste kiezen voor een dagvulling waarbij medewerkers samen één doel (eventueel verschillende gezamenlijke doelen per activiteit) moeten realiseren. Als medewerkers gezamenlijk naar één doel toewerken, zijn ze op elkaar aangewezen, moeten ze sa-
menwerken en leren ze elkaar vanzelf beter kennen. U kunt hierbij denken aan activiteiten zoals kanoën, survivallen, abseilen, klimmen, een sloepenrace, autorally, jeep safari of een vrijwilligersproject.
Spectaculair Probeer het programma en de activiteiten zo goed mogelijk af te stemmen op de wensen en verwachtingen van de medewerkers. De keuze is echter ook afhankelijk van de gemiddelde leeftijd en eventuele beperkingen van de medewerkers. Juist met het oog op teambuilding is het van belang dat álle medewerkers kunnen deelnemen en dat niemand noodgedwongen aan de zijlijn staat. Dat komt de teambuilding natuurlijk niet ten goede!
Koken Daarom kunt u ook kiezen voor iets minder spectaculaire bezigheden zoals een wandeling in het bos of op het strand in combinatie met een speurtocht, een museumbezoek met specifieke opdrachten, schilderen, muziek maken of koken. Ook daarmee krijgen medewerkers de kans om elkaar beter te leren kennen en samen te werken. Laat eventueel een aantal medewerkers deelnemen aan de organisatie van het uitje zodat ook tijdens de voorbereiding al een samenwerking tussen medewerkers ontstaat.
MARKETING RENDEMENT 8-2015
13
SUITJES PERSONEELSUITJES PERSONEELSUITJES PERSONEELSUITJES PERSONEELS
Uitje is niet zonder risico! Een ongeluk zit in een klein hoekje. Dat geldt ook voor personeelsuitjes die steeds spectaculairder en daardoor ook risicovoller zijn geworden. Het kan daarom zeker geen kwaad om de nodige veiligheidsmaatregelen te nemen. Maar wat als een werknemer onverhoopt toch gewond raakt? Is uw bedrijf dan verantwoordelijk voor de schade?
R
RIB-varen, boogschieten of icekarten; een personeelsuitje gaat tegenwoordig vaak verder dan alleen een middagje bowlen. En hoewel werknemers zulke uitjes meestal erg kunnen waarderen, is het soms wel oppassen geblazen. Krijgt een werknemer een ongeval tijdens zo’n activiteit, dan kan uw bedrijf namelijk aansprakelijk gesteld worden voor de schade.
Zorgplicht Een werkgever heeft een zorgplicht voor zijn werknemers. Dit houdt in dat hij de veiligheid en gezondheid van zijn werknemers moet beschermen. Deze zorgplicht kan ook van toepassing zijn op personeelsuitjes. Of dit het geval is, hangt in belangrijke mate af van de samenhang tussen de activiteit en het werk. Aangezien de meeste personeelsuitjes een teambuildingselement hebben, zal deze relatie met werk er al snel zijn. Wat ook een rol kan spelen, is of het verplicht is of verwacht wordt dat de werknemer bij het personeelsuitje is. Hoe sterker de aanwezigheid gewenst is, des te eerder er sprake is van een werkgerelateerde activiteit. Of de activiteit in het weekend of op een externe locatie plaatsvindt, is niet doorslaggevend.
Boomstam Niet ieder personeelsuitje is even gevaarlijk. Struikelt een werknemer tijdens een speurtocht door het bos over een boomstam, dan zal het bedrijf doorgaans niet opdraaien voor de schade. Onderneemt u iets gevaarlijkers, dan moet uw bedrijf meer veiligheidsmaatregelen nemen. Dit betekent onder meer dat de werkgever zijn 14
MARKETING RENDEMENT 8-2015
een ongeval krijgt tijdens een activiteit en zorg dat schriftelijk is vastgelegd wie in dat geval voor de schade opdraait. Dit geldt uiteraard ook als u de hele organisatie van het personeelsuitje uitbesteedt aan een evenementenbureau. Ook bij uitbesteding houdt uw bedrijf namelijk een zorgplicht.
Verzekering werknemers goed op de hoogte moet stellen van de risico’s van de activiteit. Ook hier geldt weer dat werknemers de keuze moeten hebben of ze mee willen doen. Veel bedrijven vinden het leuk om de activiteit een verrassing te laten tot op de dag zelf, maar in het licht van aansprakelijkheid is dit niet altijd verstandig. Werknemers kunnen zich dan voor het blok gesteld voelen, waardoor ze niet goed kunnen inschatten of hun deelname wel verantwoord is.
Uitbesteden Veel personeelsuitjes vinden plaats op een externe locatie. Controleer in dat geval goed met wat voor organisator u te maken heeft. Is het een partij met veel ervaring? Welke veiligheidsprocedures hanteren ze en werken ze met goede materialen? Hoe is de begeleiding geregeld? Vraag ook nadrukkelijk wat er gebeurt als een deelnemer
Deelname gewenst? De rechter zal eerder oordelen dat uw organisatie een zorgplicht had voor het bedrijfsuitje als werknemers verwacht werden hierbij te zijn. Dit is bijvoorbeeld het geval als leidinggevenden hun werknemers hier op aanspreken in hun beoordelingsgesprek. Of als er belangrijke klanten bij het uitje zijn, waardoor werknemers het gevoel krijgen dat ze moeten deelnemen. De rechter kan zelfs oordelen dat het uitje ‘verplicht’ was als werknemers zich hier niet voor hebben hoeven aanmelden.
Daarnaast is het afsluiten van een goede verzekering van groot belang. De meeste werkgevers hebben wel een aansprakelijkheidsverzekering of collectieve ongevallenverzekering voor hun werknemers. In dat geval is het echter nog steeds belangrijk om goed te controleren of ook de schade die een werknemer tijdens een personeelsuitje oploopt onder de voorwaarden van de verzekering valt. Controleer daarnaast goed voor wie deze verzekering allemaal is afgesloten. Geldt dit ook voor vrijwilligers, stagiairs en zzp’ers die misschien aan het personeelsuitje deelnemen? Voor hen heeft uw organisatie namelijk eveneens een zorgplicht. Overigens kan de omgekeerde situatie zich ook voordoen: het evenementenbureau kan uw organisatie aansprakelijk stellen voor schade die werknemers hebben veroorzaakt tijdens de activiteit. Denk bijvoorbeeld aan schade aan materialen door verkeerd gebruik ondanks duidelijke instructies.
Roekeloos Dat uw organisatie een zorgplicht heeft, betekent echter niet dat werknemers zich alles maar kunnen permitteren. Legt een werknemer alle veiligheidsinstructies die hij heeft gekregen naast zich neer en heeft hij zich onverantwoordelijk gedragen, dan kan de rechter oordelen dat er sprake was van opzet of bewuste roekeloosheid. In dat geval draait de werknemer zelf voor de schade op. In de praktijk blijkt echter dat rechters dit niet snel aannemen en dat de zorgplicht van werkgevers ver reikt. Zorg daarom voor een veilig personeelsuitje!
ONLINEMARKETING E-MAIL
SPONSORING STR ATEGIE
Dankzij Gmail door het filter U besteedt de nodige aandacht aan uw nieuwsbrieven en andersoortige e-mails, dus het laatste wat u wilt is dat deze als spam worden aangemerkt. Welnu, Gmail heeft een tool gelanceerd die in kaart brengt wat uw online reputatie is. De zogenoemde ‘Gmail Postmaster Tools’ (op gmail.com/postmaster/) helpt ervoor te zorgen dat uw e-mails in de juist inboxen
terechtkomen. Om u van dienst te zijn, analyseert Gmail alle ‘delivery errors’, ‘feedback loops’ en ‘spam reports’ die het ontvangt.
Scheidslijn Gmail Postmaster Tools is alleen bedoeld voor grootverzenders van e-mail, niet voor alledaagse gebruikers. Waar precies de scheidslijn ligt, is echter niet duidelijk.
COMMUNICATIE KL ANTENSERVICE
Aandacht verdient aandacht
A
andacht is een interessant psychologisch gegeven, en informatie hierover kan u helpen bij het beter inrichten van uw klantenservice en telemarketing.
Bundelen De Persgroep Nederland en onderzoeksbureau Newcom Research & Consultancy gaan voortaan structureel en fundamenteel onderzoek doen naar
het fenomeen aandacht. De resultaten zullen zij bundelen in het Kenniscentrum voor Aandacht.
Dominant Uit de eerste onderzoeksresultaten blijkt welke vijf factoren bij de Nederlandse consument een dominante rol spelen in het geven van aandacht. Dit zijn tijd, belang, moeite, plezier en intentie.
MARKETING K ANSEN
Zijn er partners in de buurt? Bent u op zoek naar informatie over bedrijven of gebeurtenissen in de directe omgeving van uw bedrijf, kijk dan eens op de site kvk.nl/buurtupdate. Daar vindt u informatie over faillissementen, verhuizingen, nieuwe bedrijven, verstrekte bouwvergunningen, et cetera.
Samenwerking Nieuwe bedrijven in de buurt kunnen nieuwe klanten worden of nieuwe mogelijkheden voor samenwerking bieden. U
kunt er dan snel op inhaken; zo mist uw bedrijf geen kansen die onder uw neus liggen.
Neusje voor sponsorkansen Als het goed is, heeft u altijd en overal uw sponsorbril op; zijn er eventueel kansen voor uw bedrijf? Deze nieuwtjes in de wereld van de sponsoring kunnen u misschien helpen: ▪▪ Na de start van de Tour de France 2015 in Utrecht krijgt Nederland nóg een groot wielrenevenement: de start van de Giro d’Italia 2016 zal in Gelderland plaatsvinden. De steden Arnhem, Apeldoorn en Nijmegen zijn bij de eerste etappes betrokken. Italiaanse themaweken met literaire en culinaire festivals zijn al in de maak. ▪▪ Het Amsterdam Dance Event (ADE) zal dit jaar plaatsvinden van 14 t/m 18
RECL AME ADVERTEREN
Jeugdreclamewijzer helpt u richten op allerkleinsten
R
eclame richten op kinderen is en blijft tricky. Vanuit de wetgeving en zelfregulering moet u zich aan tal van regels houden als u met uw advertenties de kleintjes wilt bereiken. Stichting Media Rakkers heeft daarom een reclamewijzer gepubliceerd die u bewuster moet maken van de kwetsbaarheid van de jongste kijkertjes.
Gevolgen Daarnaast moet u weten welke werkzaamheden de gemeente uitvoert in de omgeving van uw bedrijfspand, als dat bijvoorbeeld gevolgen heeft voor de bereikbaarheid van uw bedrijf. U kunt de informatie ook via een app bekijken: App Handelsregister ‘Buurt Update’.
oktober. Het muziekfestijn bestaat twintig jaar en trekt vandaag de dag 300.000 bezoekers uit 75 verschillende landen. Op de website van het evenement leest u meer over sponsormogelijkheden. ▪▪ Het Internationaal Olympisch Comité (IOC) heeft de mediarechten voor Olympische Spelen van 2018 t/m 2024 toegewezen aan Eurosport/Discovery. Pay-tv-rechten, internet en mobiele rechten in alle Europese talen vallen ook onder de overeenkomst. De NOS, die de uitzendrechten jarenlang in handen had, hoopt alsnog een sublicentie te kunnen krijgen.
Pijlen Lang niet alles is namelijk toegestaan als u de pijlen richt op de allerkleinsten met uw reclame. Zo is het belangrijk om te beseffen dat kinderen onder de zeven jaar reclame nog niet kunnen onderscheiden van
objectieve informatie. En dat geeft u als adverteerder extra verantwoordelijkheid. In de Jeugdreclamewijzer staat alles wat u moet weten over reclamemaken voor kinderen. Ook moet het document meer begrip kweken bij adverteerders voor de strenge regels die gelden voor bedrijven die zich richten op kinderen. De stichting zou graag zien dat u de jonge doelgroep niet probeert te verleiden met uw reclame, maar hen in plaats daarvan informeert over uw product. U kunt de reclamewijzer aanvragen via de website mediaenmaatschappij.nl.
MARKETING RENDEMENT 8-2015
15
MARKETING
vergaderingen maximaal benutten
Een productief zegje In uw beroep krijgt u de nodige vergaderingen voor de kiezen. De één levert meer op dan de ander, en eigenlijk is dat ook wel logisch. Vergaderingen kennen immers meestal maar één werkvorm: het rondje met de vraag ‘wat vinden jullie ervan?’ Dat is echter niet altijd even productief. U bereikt veel meer als u per vergadering en zelfs per agendapunt bekijkt welke werkvorm het geschiktst is voor het beoogde doel.
E
Er zijn verschillende werkvormen die u tijdens een vergadering kunt toepassen. Door de vorm te kiezen die bij het onderwerp past dat u tijdens de vergadering wilt behandelen, kunt u productiever vergaderen. U zit tenslotte met uw mede-creatievelingen om tafel en wilt optimaal gebruikmaken van ieders kennis, ervaring en creativiteit. In feite wilt u tijdens een vergadering de gezamenlijke denkkracht bundelen.
Energie Door steeds terug te vallen op dezelfde werkvorm zoals ‘Het Rondje’ (zie kader), gaat er veel tijd en energie verloren. U boekt sneller resultaat als u een werkvorm kiest die past bij het doel. Hiervoor moet u wel enkele voorbereidingen treffen. Zo is het belangrijk dat u vooraf voor elk agendapunt een doel formuleert. Op grond daarvan bepaalt u welke werkvorm u het beste voor het betreffende agendapunt kunt toepassen. Als de agenda uit verschillende punten bestaat, kan het dus best zo zijn dat u tijdens een vergadering een aantal verschillende werkvormen toepast. U hoeft niet zo snel bang te zijn dat dit een rommeltje wordt, want een agenda punt kan maar vier doelen hebben: 16
MARKETING RENDEMENT 8-2015
▪▪ informeren; ▪▪ taken verdelen; ▪▪ ideeën genereren; ▪▪ besluiten nemen. Voor alle andere mogelijke doelen is een vergadering niet het beste middel.
Lunch Wilt u bijvoorbeeld dat deelnemers aan een project elkaar beter leren kennen, dan kunt u beter een gezamenlijke lunch op touw zetten. Voor de genoemde doelen heeft u verschillende werkvormen tot uw beschikking. ▪▪ De standaardvorm is ‘het rondje’. Hierbij is het idee dat alle leden van de
vergadering een bijdrage leveren. Dat vergroot de betrokkenheid en biedt de mogelijkheid om maximaal gebruik te maken van de aanwezige denkkracht en creativiteit. ▪▪ Is het doel van het agendapunt vooral ‘informeren’, gebruik dan ‘De Persconferentie’. U legt in maximaal vijf minuten uit wat de essentie van het onderwerp is. Het doel is om zo veel mogelijk vragen te genereren. Dat geeft u direct een beeld van de belangstelling die er is voor het onderwerp. Zijn er geen vragen meer, dan is de persconferentie afgelopen. De Persconferentie bespaart u zowel tijdens de voorbereiding als tijdens de vergadering veel tijd. Bij de voorbereiding hoeft u zich alleen maar te richten op de essentie van het onderwerp. U vertelt hooguit een kort verhaal. Het is dus geen presentatie en u hoeft geen sheets te maken. Dat levert u ook tijd op tijdens de vergadering. Uw verhaal is kort terwijl een presentatie vaak meer tijd in beslag neemt. Voor de vragenronde kunt u van tevoren de tijd vaststellen. Ook vergroot u de betrokkenheid van de deelnemers. Daar waar zij tijdens
Het ziet eruit om door een ringetje te halen Het ‘rondje’ is een werkvorm waarbij een onderwerp centraal staat en deelnemers hun mening geven. Dit heeft een aantal nadelen: ▪▪ Meningen hebben een persoonlijke lading en dat kan (heftige) emoties oproepen. ▪▪ Het rondje bestaat meestal uit het reageren op en het overtuigen van elkaar op basis van bestaande en eerder
aangedragen ideeën of voorstellen. Dit beperkt de ruimte voor nieuwe en creatieve oplossingen. Deelnemers kunnen onder druk van de groep hun mening bijstellen. Het rondje vraagt ook om verbale vaardigheden. Degenen die daarover beschikken, domineren een vergadering. Met deze werkvorm mist u dus de inbreng van de creatievelingen die verbaal niet zo sterk zijn.
een presentatie vaak al afhaken en na afloop maar weinig vragen hebben, zijn ze nu nog alert op het moment dat ze vragen mogen stellen. ▪▪ De werkvorm ‘Check & Plan’ is vooral handig voor het verdelen van taken. Het idee achter deze werkvorm is dat u elkaar helpt om het werk te doen. U komt dan regelmatig kort bij elkaar en stelt elkaar de volgende vragen: ▪▪ Wat is er tijdens en na de vorige bijeenkomst gerealiseerd? ▪▪ Wat moet er voor de volgende bijeenkomst gerealiseerd zijn? ▪▪ Hebben de betrokkenen hulp nodig en zo ja op welke manier? De werkvorm ‘check & plan’ is heel geschikt voor projectgroepen. Beperk het aantal deelnemers tot
maximaal zeven en de vergadertijd tot maximaal twintig minuten. U zult beslist versteld staan van de hoeveelheid werk die u in drie minuten per persoon kunt regelen. ▪▪ Wilt u ideeën genereren, organiseer dan een brainstormsessie (zie infographic). Pas daarbij de belangrijkste spelregel consequent toe: stel een oordeel uit! Als deelnemers een oordeel vellen over de aangedragen ideeën, is de kans groot dat niet iedereen zich veilig genoeg voelt om alles te roepen wat in hen opkomt. Daarmee zou u goede ideeën mis kunnen lopen. Ook kan er discussie ontstaan over het oordeel en dat zou de aandacht afleiden van het doel: zo veel mogelijk ideeën genereren.
Bent u goed voorbereid op windkracht 10? Wilt u ervaren hoe krachtig de brainstorm is? Voer dan de volgende oefening uit: ▪▪ Geef iedereen één minuut om zo veel mogelijk toepassingen te bedenken voor een populair kantoorgereedschap: het gele memoblokje. ▪▪ Schrijf alle toepassingen op een flipover en tel hoeveel dat er zijn. ▪▪ Bekijk het resultaat en verbaas u over de verschillende gedachtekronkels
(van een notitie maken tot het bureau verhogen of stabiliseren en het raam dichtplakken). Een oefening als deze laat zien dat iedereen zijn eigen ideeën heeft en zaken op zijn eigen manier benadert. Wat voor de één logisch of voor de hand liggend is, is voor de ander vreemd of onbekend. En dát is nu precies de manier waarop u tot nieuwe inzichten komt!
▪▪ Staat er een onderwerp op de agenda waarover een besluit genomen moet worden, dan kun u kiezen voor ‘De Sociocratische methode’. Vaak gaan vergaderingen eindeloos door totdat er overeenstemming is bereikt. Dat vergt veel tijd en energie. De Sociocratische methode gaat echter niet uit van ‘consensus’ maar van ‘consent’, oftewel iemand hoeft niet ‘voor’ te zijn, als hij maar niet ‘tegen’ is. Dat is een subtiel verschil dat ervoor zorgt dat de deelnemers elkaar niet hoeven te overtuigen of compromissen hoeven te sluiten. Iedereen geeft wel een reactie op het voorstel maar niet op elkaars commentaar. Vervolgens past de voorzitter het voorstel aan op basis van de reacties. Het resultaat hiervan kan zijn dat een aantal deelnemers zich prima kan vinden in het voorstel en dat het voor een aantal deelnemers misschien niet de eerste keus is, maar dat ze er ook geen bezwaar tegen hebben. Deze methode is een verfijning van het eerder genoemde ‘rondje’ en kent drie fases: ▪▪ Beeldvorming: elke deelnemer stelt vragen over het onderwerp. ▪▪ Meningsvorming: elke deelnemer geeft zijn mening zonder op die van de anderen te reageren. ▪▪ Oordeelsvorming: u formuleert op basis van ieders input een voorstel. Als er geen bezwaren zijn, is het aangenomen. Als er wel bezwaren zijn, formuleert u een nieuw voorstel.
Leermeester Wilt u deze nieuwe werkvormen gaan toepassen, gun iedereen dan wat tijd om de methodes onder de knie te krijgen en om eraan te wennen. De praktijk is de beste leermeester. Probeer een werkvorm uit, evalueer hoe het gegaan is en voer verbeteringen door. Test een werkvorm minimaal drie keer voordat u er een oordeel over velt. Bart Kessels is meeting expert bij Linkias en auteur van het boek ‘Je vergadering als goudmijn’, e-mail: bkessels@linkias.nl, tel.: 06 15 08 14 48, www.linkias.nl MARKETING RENDEMENT 8-2015
17
Mailingflaters
18
De elektronische mailing heeft de traditionele Direct Mailing (DM) in de meeste bedrijven verdrongen. Niet gek, want een elektronische mailing heeft een groter bereik en is uit kostenoogpunt veel aantrekkelijker. Let wel op dat u geen onnodige fouten maakt, waardoor u voor joker staat en ontvangers u niet meer serieus nemen.
3 Selectie
6 Onderwerpregel
Mailt u alle klanten, verzeker u er dan van dat er zich geen verdwaalde prospect in de verzendlijst bevindt of andersom. Check dit grondig, want als u een fout maakt, kan dat wel eens vervelende gevolgen hebben. Denk aan een trouwe klant die een aanbieding voor nieuwe klanten onder ogen krijgt en dezelfde korting eist.
1 Afmeldingen
4 Aanspreekvorm
Misschien wel de belangrijkste tip bij het versturen van e-mailings: controleer goed of er niemand in de verzendlijst staat die zich heeft afgemeld. Niet alleen wekt dat irritatie bij de persoon die zich heeft afgemeld, u overtreedt ook nog eens de wet. Gebeurt dat structureel, dan loopt u zelfs het risico dat u door de ACM wordt berispt en dan bent u nog verder van huis. Goede e-mailmarketingsoftware kan helpen voorkomen dat u per ongeluk ongewenste e-mails verstuurt. Dit soort programma’s verwerken afmeldingen automatisch in de database.
Zorg dat u overal dezelfde ‘tone-ofvoice’ gebruikt. Het lijkt logisch, maar het zal u nog verbazen hoe vaak het misgaat. Zorg dat u de juiste keuze maakt tussen ‘jij’ of ‘u’. Beginnen met ‘Geachte heer Suikerbuik’ en de ontvanger vervolgens aanspreken met ‘jij’, ‘jouw’ en ‘je’ komt slecht over en raakt niet de juiste snaar. Vergeet ook de landingspagina niet. U zou de eerste niet zijn die in de e-mail een hele andere toon aanslaat dan op de landingspagina. Controleer dus of de twee goed op elkaar aansluiten qua taalgebruik, aanspreekvorm en toneof-voice.
Het lijkt een klein onbelangrijk onderdeel van het geheel, maar onthoud dat de onderwerpregel het eerste is wat de ontvanger ziet. De onderwerpregel moet dus meteen de aandacht trekken, alleen niet om de verkeerde reden. U zou uzelf voor de kop slaan als u het woord ‘TEST’ in de onderwerpregel laat staan. Minder opvallend, maar wel belangrijk is om bepaalde ‘spam’-woorden te vermijden. Termen als ‘gratis’ en ‘euro’ lijken heel effectief als u de aandacht wilt trekken. Het spamfilter is echter ingesteld om e-mails met dat soort woorden in de onderwerpregel te onderscheppen. En dat is nu juist wat u niet wilt.
2 Aanmeldingen
5 Hyperlinks
Naast het nalopen van de afmeldingen, moet u er ook zeker van zijn dat u van alle ontvangers netjes toestemming hebt gekregen om de e-mailing aan hen te versturen. Die verplichting geldt voor zowel B2C- als B2B-ontvangers. Verzeker u er ook van dat er een afmeldlink onderaan de e-mailberichten te vinden is, zodat u voldoet aan de verplichting om ontvangers de mogelijkheid te geven zich uit te schrijven.
Een van de grote voordelen van elektronische mailings is dat u gebruik kunt maken van hyperlinks. Ontvangers hoeven dus niet eerst achter hun pc te kruipen en een adres over te typen. Maar dan moeten de links wel werken! Controleer dus goed of iedere hyperlink het doet. Denk ook aan de afmeldknop en eventuele links die aan afbeeldingen zijn gekoppeld zoals een logo dat doorverwijst naar uw bedrijfswebsite.
MARKETING RENDEMENT 8-2015
7 Tekstversie Zorg dat er een tekstversie beschikbaar is van uw e-mail. Als die ontbreekt, loopt u namelijk ook kans dat het spamfilter uw bericht tegenhoudt. Die tekstversie moet er natuurlijk ook goed uitzien. Ga na of alles nog op de juiste plek staat in de tekstversie en controleer of de links ook in deze variant feilloos werken.
8 Testen Bekijk voor verzending hoe de e-mailing eruit ziet op verschillende apparaten, zoals een desktop-pc, een tablet en een smartphone. Test daarnaast hoe de uiting eruitziet bij verschillende e-mailclients zoals Outlook(.com) en Gmail. Laat ook uw collega’s met u mee testen. Zo maakt u de kans kleiner dat u fouten over het hoofd ziet.
RECL AME BEREIKSCIJFERS
ONLINEMARKETING SEO
Meting SKO naar een maand Stichting KijkOnderzoek (SKO) breidt de rapportage van uitgesteld kijken via het tv-scherm uit naar 28 dagen na de oorspronkelijke uitzending. Sinds januari van dit jaar houdt onderzoeksbureau Gfk deze kijkcijfers bij. Vanaf 17 juli 2015 deelt SKO de informatie dagelijks met de markt. Meer kansen voor bedrijven dus om te zien wat er met hun reclame-uitingen in de
weken na de uitzending gebeurt. Misschien komt u erachter dat er na enkele weken een piek plaatsvindt in uitgesteld kijken via het tv-scherm, misschien juist niet.
Standaard De standaard rapportage genaamd ‘KijkTotaal’ met kijkcijfers over de dag van uitzending en de daaropvolgende zes dagen blijft hetzelfde.
MARK TONDERZOEK BIG DATA
Overheid geeft informatie vrij
D
e overheid heeft honderden bestanden vrijgegeven en bestempeld als ‘open data’. Het gaat onder meer om cijfers op het gebied van economie, cultuur, recreatie, bestuur, wetenschap en verkeer.
Kluif Minister Plasterk vindt namelijk dat de Rijksoverheid waardevolle datasets met bedrijven en burgers moet delen. Als
marketeer kunt u er misschien uw voordeel mee doen; het zou marktonderzoek kunnen schelen. Inzage krijgen in data van de overheid is nu nog een hele kluif; over een formeel Wob-verzoek kunnen weken tot maanden heengaan. De overheid zal de data regelmatig aanvullen. U vindt de databestanden op data.overheid.nl.
JURIDISCH REGULERING
Vinkje nog wat gezonder Bedrijven die actief zijn in de voedingsindustrie moeten weten dat de criteria voor het ‘Ik kies bewust’-vinkje aangescherpt worden. Stichting Ik Kies Bewust wil namelijk dat bedrijven meer gaan innoveren om zo gezondere voeding op de markt te brengen.
Kwijt De voedingsbranche krijgt tot 1 januari 2017 de tijd om verbeteringen aan te brengen in hun aanbod. Als hun produc-
ten tegen die tijd nog steeds niet aan de strengere eisen voldoen, raken de bedrijven het vinkje kwijt. Concreet betekent dit bijvoorbeeld dat de maximaal toegestane hoeveelheden suiker, zout en verzadigd vet naar beneden worden bijgesteld. Ook zijn sommige productgroepen van indeling veranderd. Zo is vruchtensap niet langer ‘Basisvoeding’ en vallen koffie en thee voortaan in de productgroep ‘Water’.
Spin kruipt over het web Sommigen noemen ze spiders, anderen kiezen voor de term webcrawlers; de kleine robotjes die Google het internet opstuurt om de inhoud van websites te scannen. Op basis van de informatie die de robotjes verzamelen, bepaalt Google welke positie een website krijgt in de zoekresultaten. Het is dus niet geheel onbelangrijk om uw website te bekijken door de ogen van een spider. Als u een gunstig plekje in de zoekmachine van Google wilt verwerven, moet u eerst weten hoe spiders uw website ‘zien’. De robotjes struinen continu het wereldwijde web af en kijken heel anders naar de website dan u of de bezoeker. De programma’s en add-ons waarmee u uw website kunt zien door de ogen van een spider behoren dus tot de belangrijkste SEO-tools.
Zwaarder De googlebots – het type spider dat Google gebruikt – zien uw website zonder vormgeving. Dat betekent concreet dat de robotjes alleen tekst kunnen interpreteren. Daar valt niet alleen lopende tekst onder, maar ook hyperlinks, koppen en tussenkoppen vallen binnen het werkgebied van de googlebot. Sterker nog, dergelijke elementen wegen vaak zwaarder mee bij de indexatie. Zorg wel dat belangrijke tekst zichtbaar is voor de zoekmachine. Teksten die verwerkt zijn in plaatjes, kan de googlebot namelijk niet lezen en zullen dus niet worden meegenomen bij het indexeren van uw website. Dat geldt ook voor: ▪▪ animaties (bijvoorbeeld GIF’s); ▪▪ video (denk hierbij aan het embedden van YouTubefilmpjes); ▪▪ banners; ▪▪ advertenties; ▪▪ foto’s.
Moeilijk Overigens zijn niet alle animaties onleesbaar. Heel soms lukt het de robotjes nog wel, maar in het beste geval zijn ze moeilijk leesbaar. Ook tekst in de volgende websiteelementen zijn zeer lastig te ‘zien’ voor de googlebot: ▪▪ flash; ▪▪ javascript; ▪▪ frames. ▶▶▶
MARKETING RENDEMENT 8-2015
19
SOCIAL MEDIA T WIT TER
Kwetterdrift over de NPO
◀◀◀
Stuur de speurneusrobots erop uit Als u de bezoekers van uw website verblijdt met een interessant artikel, een handige whitepaper of een nieuwsbericht, wilt u natuurlijk dat Google de nieuwe content zo snel mogelijk meeneemt in de zoekresultaten. Om de boel iets te versnellen kunt u de tool Google Fetch gebruiken. Die is onderdeel van de Google Webmaster Tools en u kunt hem in het dashboard vinden onder het kopje ‘Diagnose’.
Mensen houden ervan om over van alles en nog wat te twitteren; zo ook over zaken die zij op televisie zien. Gfk Twitter TV Ratings houdt bij welke televisiezenders de gemoederen het meeste bezighouden bij twitteraars. Hieronder ziet u de resultaten voor week 28 (mocht u het niet weten: ‘impressies’ zijn het aantal keer dat internetters een tweet hebben gezien). Recente evenementen als de Tour de France, Wimbledon en North Sea Jazz 2015 hebben het getwitter alleen maar aangewakkerd, maar ook de herdenking van de MH17-ramp maakte de tongen los.
Garantie Het werkt als volgt: u voert in Google Fetch de url in van de pagina waarop nieuwe content geplaatst is. Hierdoor laat u aan Google weten dat er nieuwe content is en dat u wilt dat de pagina opnieuw wordt bekeken. Let op: u verzoekt de zoekspecialist om de pagina te bekijken; u krijgt geen garanties dat Google de pagina op korte termijn indexeert.
Een handig hulpje als u invloed wilt uitoefenen op de manier waarop de robots uw website ziet, is Google Webmaster Tools. Dit is een gratis dienst, maar een Google-account is wel een voorwaarde om er gebruik van te kunnen maken.
Effect Belangrijk is dat u bij het aanmelden van uw website een ‘voorkeursdomein’ aangeeft (via ‘Siteconfiguratie’ en dan naar ‘Instellingen’). Dat is met name belangrijk als er meerdere url’s naar uw website leiden. Als bijvoorbeeld rendement.nl, www.rendement.nl en www.rednement.nl allemaal naar dezelfde pagina leiden, is het aan te raden een van die url’s in te stellen als voorkeursdomein. Doet u dat niet, dan kan Google denken dat het drie verschillende websites zijn, wat een negatief effect op uw ranking kan hebben.
Crawlstatistieken Minstens even belangrijk als wat Google ‘ziet’, is de dode hoek van de zoekmachine. Daar moet u dus ook de nodige aandacht aan besteden. Het onderdeel ‘Crawlfouten’ laat zien of Google tegen knelpunten aanloopt bij het indexeren van uw website. Doodlopende pagina’s of gedeeltes van de website die afgeschermd zijn, komen hier naar boven. Met deze kennis kunt u de problemen oplossen, zodat de robotjes niet meer vastlopen. Dat is belangrijk omdat uw website minder interessant wordt voor Google op het moment dat er te veel pagina’s onbereikbaar zijn. Kijk ook altijd even naar de ‘Crawlstatistieken’. Die laten zien hoe vaak de google bots een bezoekje brengen aan uw website. Een dalende lijn kunt u zien als rinkelende alarmbellen. Er verschijnt dan te weinig nieuwe en relevante content op de website, met als gevolg dat de robotjes de bezoekfrequentie terugschroeven.
20
MARKETING RENDEMENT 8-2015
Positie Zender
Twitter-impressies
Tweets
1
NPO 2
741.328
5.466
2
NPO 3
704.024
3.750
3
RTL 4
588.912
3.007
4
NPO 1
552.627
3.631
5
SBS 6
118.808
743
6
RTL 7
109.859
477
7
RTL 5
71.818
486
8
NET 5
33.991
295
9
RTL 8
16.789
207
10
Veronica
10.425
141
COMMUNICATIE TA ALGEBRUIK
Wanneer krachttermen? Bij het schrijven van een wervende tekst zult u allicht graag wat woorden gebruiken die uw boodschap onderstrepen. ‘Afschuwelijk’ klinkt tenslotte veel dringender dan ‘erg’ en ‘prachtig’ is spannender dan ‘mooi’. Woorden die een boodschap versterken, zijn ook wel bekend onder de term ‘intensiveerders’. Soms bereikt u met dergelijke woorden juist het tegendeel van wat u bedoelde. Dan pakt beïnvloeding niet positief, maar juist negatief uit.
Allesbepalend In haar promotiestudie betoogt Christine Liebrecht dat intensiveerders de overtuigingskracht van een boodschap flink doen toenemen. Maar ook dat de geloofwaardigheid van de afzender allesbepalend is. Als de afzender beoordeeld wordt als ongeloofwaardig, neemt de overtuigingskracht juist af. Om die reden werkt intensivering meestal niet in reclameboodschappen. Mensen weten al dat reclame bedoeld is voor beïnvloeding, en dan is intensivering te veel van het goede.
In training? Incompany!
Q
Een training voor uw medewerkers?
Q
Doe maar gewoon op de zaak!
Bijblijven moet. U wilt dus als werkgever graag investeren in de kennis en vaardigheden van uw mensen. Dat is goed voor hen en goed voor het bedrijf. Heeft u meerdere medewerkers voor dezelfde training? Doe die dan ‘incompany’, bij u op de zaak of een andere door u gekozen locatie. Rendement heeft maar liefst 50 praktijkgerichte trainingen om uit te kiezen, van arbowetgeving en OR-skills tot salarisadministratie en online marketing. Een incompany-training is al interessant voor groepen vanaf 5 personen. Dat biedt u 4 harde voordelen: 1 U kiest zelf de locatie 2 Het kost u minder tijd en geld 3 Het kan tailormade
4 Het is goed voor de teamspirit.
Rendement is Cedeo-erkend.
Wilt u een training ook gewoon op de zaak doen? Voor meer informatie mail: incompany@rendement.nl of bel: (010) 224 80 05
COMMUNICATIE
het nut van medewerkersprofielen op de website
Knappe koppen Een eerste kennismaking met uw bedrijf kan voor een potentiële klant een hobbel zijn. Hij kent niemand en moet de sprong in het diepe wagen. U kunt die drempel verlagen door uw bedrijf persoonlijker te maken. Dat kan bijvoorbeeld door een aparte webpagina met medewerkersbiografieën te creëren. Zo ziet de buitenwereld welke mensen er schuil gaan achter de producten, diensten, jaaromzet en glazen façade van uw kantoorpand. Het geeft uw bedrijf een gezicht en wekt vertrouwen.
O
Op de website van uw bedrijf staat natuurlijk een aparte contactpagina. Daarop staan alle manieren vermeld waarop klanten en geïnteresseerden uw bedrijf kunnen bereiken, zoals telefoonnummer(s), e-mailadres, postadres, bezoekadres en routebeschrijving. Heel goed als dit allemaal afgetimmerd is, maar cijfers en apenstaartjes roepen nu niet meteen warme gevoelens op.
Menselijk U kunt uw bedrijf dus toegankelijker maken voor potentiële klanten als u een ‘Over ons’-tabblad aanmaakt. Daardoor kunt u de menselijke kant van uw bedrijf laten zien. Wat heeft u te bieden? Waarom zou de klant voor u moeten kiezen? Hoe luiden uw visie en missie? Dit biedt uw websitebezoekers meteen al een beeld van uw bedrijf. Om het menselijke plaatje compleet te maken, kunt u medewerkers voorstellen op een aparte biografiepagina genaamd ‘Wie zijn wij?’, ‘Onze medewerkers’, ‘Even voorstellen’ of iets in die trant. De vraag is nu: hoe stelt u medewerkers voor? Het belangrijkst is een goede foto. Als u gaat voor de variant waarin u alleen foto en naam van de medewerker publiceert, heeft u dat in ieder 22
MARKETING RENDEMENT 8-2015
geval op orde. Huur een professionele fotograaf in voor een fotosessie (of laat een medewerker met fotografisch talent én een uitstekende camera dit doen). Zie het als de schoolfoto op school vroeger: het is een momentopname, dus iedereen moet uitgeslapen, fris en representatief gekleed op kantoor verschijnen. De shoot kan het beste aan het eind van de ochtend plaatsvinden. Ochtendmens of avondmens: iedereen ziet er dan opperbest uit. Herinner uw collega’s een dag voor de shoot nog even aan de afspraak. Wilt u ook nog achtergrondinformatie publiceren, dan kunt u iedereen iets over
Dijenkletsers gaan te ver Bij een informele bedrijfscultuur past een grapje. Maar maak de biografieën niet te lollig, want dat kan uw bedrijf juist uit de markt prijzen. Een klant zal dan misschien elders kijken. Aan de andere kant: plaatst u stijve, inwisselbare verhaaltjes, dan kunnen websitebezoekers denken dat ze met een stugge organisatie van doen hebben en om die reden geen contact opnemen. Het draait allemaal om de delicate balans.
zichzelf laten vertellen. Om de gewenste informatie te verzamelen, kunt u een vragenlijst rondsturen. Zo krijgt u van iedereen antwoorden op dezelfde vragen en dus ook een uniforme biografiepagina.
Vullen Bij het vullen van de pagina begint u met de naam van de medewerker. Hoe formeel u de naamgeving houdt, hangt af van uw bedrijfscultuur. In de advocatuur is het gebruikelijk om titulatuur, voorletter en achternaam te plaatsen, maar een jong bureau van grafisch ontwerpers zal eerder voor- en achternaam noemen. Vervolgens noemt u de functie van de medewerker, en eventueel aanvullende informatie als expertisegebied, speciale ervaring, aantal dienstjaren of waarom iemand juist bij uw bedrijf is gaan werken. Maak er geen epos van, houd het beknopt. U kunt hier ook het persoonlijke e-mailadres en telefoonnummer van medewerkers vermelden, zodat iemand direct contact kan opnemen. De lastigste vraag is natuurlijk hoe persoonlijk u het wilt maken. Dat iemand getrouwd is en kinderen heeft, kan zakelijk nog wel helpen voor de beeldvorming. Dat diens partner graag cupcakes bakt, is echter te veel van het goede. Dat de medewerker in zijn vrije tijd graag wandelt in de duinen kan persoonlijke informatie kleur geven, maar dat hij laatst een vos zag, is niet relevant. Zoek dus een goede balans tussen persoonlijk interessant enerzijds en irritant irrelevant anderzijds. Probeer altijd een link te vinden tussen de persoon achter de medewerker en zijn werkzaamheden. Iemand die als tekstschrijver werkt voor een pr-bureau en in zijn vrije tijd haiku’s componeert? Een leuk bruggetje tussen zakelijk en privé.
Colofon Marketing Rendement is het nieuws- en advies magazine over marketing, online en communicatie. Marketing Rendement is een uitgave van Rendement Uitgeverij BV Groot Handelsgebouw unit D1.109 Conradstraat 38, Rotterdam Postbus 27020, 3003 LA Rotterdam tel. (010) 243 39 33, fax (010) 243 90 28 www.rendement.nl/marketing Hoofdredacteur Diny Basoski e-mail: d.basoski@rendement.nl
“Zware kost, die Troonrede!” Lees het nu in heldere taal in onze Prinsjesdagmailing
Redactie Boukje van den Berg-Thijs, Anouk Bosman, Dennis Bruggemans, Cindy Burton, Silvija van Dalen, Carola van Dijk, Tim Kersjes, Zoë Latten, Renske van de Merbel, Minka Mertens, Dominik van Mierlo, Amy van Naamen-Moi-Thuk-Shung, Marianne Schiltmans-Verhoeven, Muriël Simons, Nicole Slagboom, Jeanine Tanis, Justin Verbeek, Lenne Verrips Medewerkers Bart-Jan Dekker, Bastiaan Geleijnse, Elles Keeman, Bart Kessels, John Reid, Peter Snaterse, Jean-Marc van Tol, Annemieke van der Velden Website Sander Divendal, Waldemar de Haas, Roland Hakkaart, Paul Valk Algemeen hoofdredacteur Robert Hiemstra Uitgever Marnix Hoogerwerf Abonnementenadministratie Rendement Uitgeverij BV Postbus 27020, 3003 LA Rotterdam tel. (010) 243 39 33, fax (010) 243 90 28 e-mail: info@rendement.nl Advertentie-exploitatie Arnout Bonselaar tel: (010) 224 80 33, fax: (010) 243 90 28 e-mail: a.bonselaar@rendement.nl Basisontwerp Pino Design, Arnhem Druk Ten Brink, Meppel Abonnementen Marketing Rendement verschijnt maandelijks. Abonnementsprijs: € 307,97, exclusief de bewaarband à € 30,95 die in januari wordt verzonden en het Premium-account à € 70 per jaar. Losse nummers: € 29. Tweede abonnement op dezelfde titel: € 230,98 inclusief de bewaarband. Alle prijzen zijn exclusief BTW en inclusief verzendkosten. (Proef)abonnementen kunnen ieder moment ingaan, maar slechts worden beëindigd indien uiterlijk twee maanden voor het einde van de abonnementsperiode is opgezegd. Zonder of bij niet-tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch verlengd. Voor proefabonnementen geldt een eerste verlenging met vijf maanden, reguliere abonnementen worden verlengd met een periode van een jaar. Abonnementen worden geacht zakelijk te zijn. Wilt u een particulier abonnement, dan dient u dit binnen één maand na het aangaan van het abonnement aan ons door te geven. Rendement behoudt zich het recht voor om prijzen en inhoud van de algemene voorwaarden te wijzigen. U kunt onze volledige algemene voorwaarden en ons privacybeleid ook nalezen op www.rendement.nl/av. © Rendement Uitgeverij BV 2015 ISSN 1570-1700
Op 15 september is het weer Prinsjesdag. De regering maakt dan haar plannen voor het komende jaar bekend en de Miljoenennota wordt door de minister van Financiën aan het parlement aangeboden. Wat voor gevolgen heeft dit allemaal voor u? Welke nieuwe wetten en regels staan er allemaal op stapel? Meld u aan voor de Prinsjesdagmailing van Rendement. Dan krijgt u het relevante nieuws van Prinsjesdag dezelfde dag nog in uw mailbox, in heldere taal. U kunt zich aanmelden voor deze gratis service via Rendement.nl/troonrede
Niets uit deze uitgave mag, noch geheel, noch gedeeltelijk, worden overgenomen en/of vermenigvuldigd zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave uiterste zorg is besteed, aanvaarden de auteur(s), redacteur(en) en uitgever geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten en onvolkomenheden, noch voor de gevolgen hiervan.
MARKETING RENDEMENT 8-2015
23
Sportievelingen harken het grote geld binnen Als u een paar centen over heeft en altijd al eigenaar van een sportclub heeft willen zijn, koop dan een voetbalteam op. Het liefst een Spaans team, want in de lijst van meest waardevolle sportclubs ter wereld voert Real Madrid de lijst aan en heeft FC Barcelona de vierde plek te pakken. Hoe diep moet u precies in de buidel tasten om de nieuwe eigenaar te worden van Real Madrid? Een slordige 3,2 miljoen euro
Top Liever een iets goedkoper voetbalteam? Ga dan voor de nummer vijf in de lijst; het
Engelse Manchester United is ‘slechts’ 3,1 miljoen euro waard. Kunt u toch weer een ton in uw zak houden. In de tabel hieronder ziet u de top vijf van meest waardevolle sportclubs. Zoals u ziet, wordt de lijst gedomineerd door voetbalclubs. Naam
Sport
1 Real Madrid
Voetbal
2 Dallas Cowboys
American Football
3 New York Yankees
Honkbal
4 FC Barcelona
Voetbal
5 Manchester United
Voetbal
Een ironische naam verzekert u van eeuwige faam
Hoge oren gaan bijna verloren Het valt niet mee om Nijntje te zijn. Het iconische konijn bevond zich onlangs in een nogal benarde positie.
Tour de France Nijntje was bevestigd op het dak van een reclame-auto van de Tour de France. De man die achter het stuur zat onderschatte de lange oren van het konijn ietwat en reed overmoedig een tunnel in. Grote fout. Het ornament maakte
Pas op voor kleine rode kreeften Als u kinderen heeft, wilt u waarschijnlijk niet dat ze van u af worden gepakt door een overijverige medewerker van Jeugdzorg. Een mooi startpunt om te laten zien dat u een goede ouder bent, is uw nageslacht netjes insmeren met zonnebrand in de zomer.
Gekrijs
Het is zo makkelijk nog niet om een goede naam te bedenken voor een bedrijf. Sommige ondernemers slaan de plank echter wel heel erg mis. Als een bedrijfsnaam bij mensen op de lachspieren werkt, had u het waarschijnlijk anders aan moeten pakken. Zo had dierenarts Slager misschien een andere naam voor zijn praktijk moeten uitkiezen. Of een geheel ander beroep...
Opmerkelijke bedrijfsnamen
Schoolvoorbeeld
Garage Roest
Domein
In de tabel hiernaast ziet u meer van dit soort schoolvoorbeelden van tenenkrommende bedrijfsnamen en toepasselijke achternamen.
Erwin Kist Uitvaartzorg
Op de Duitse flessen ketchup van Heinz stond namelijk een tijdje een QR-code die verwees naar een actiepagina. Tot zo ver niets aan de hand. Maar na een tijdje verliep de actie en besloot Heinz het
24
Dr. Arts Echoscopist drs. Papa
de auto namelijk net enkele centimeters te hoog waardoor het voertuig het niet redde tot de andere kant van de tunnel en halverwege vast kwam te zitten. Door Nijntjes oren zat de auto goed klem. Gelukkig was de bestuurder niet voor één gat te vangen; hij liet de banden leeglopen en vroeg vijf zware mannen om in de auto te gaan zitten. Op die manier kreeg hij de oren van het konijn eindelijk los.
Natuurlijk gaat insmeren gepaard met gekrijs en gespartel, zoals het een dwars kind
betaamt. Maar wanhoop niet; Nivea helpt u uit de brand. Het cosmeticamerk heeft een speciale pop ontwikkeld die verbrandt als u die niet op tijd insmeert. Het guitige poppetje is er in een meisjes- en jongensvariant. Het idee achter de pop is dat het vooruitzicht om eruit te zien als een rode kreeft kinderen zo veel angst aanjaagt dat ze zich bereidwillig laten insmeren door u, zonder driftbuien.
Cardioloog Hartman M. Poot Pedicure Dr. Dokter Bakkerij Slager Dierenarts Slager Chirurg dr. Snijders Tandartspraktijk Snoep Ornitholoog C. Ooijevaar
Melkhandel Borst Timmerbedrijf B. Metselaar Tandarts de Boorder
MARKETING RENDEMENT 8-2015
Ketchup eventjes pikant Ketchup is niet bepaald een spannend product. Laat het maar aan Heinz over om de ketchup toch een sexy imago te geven. Heel eventjes dan.
bijbehorende domein niet te behouden. Gevolg: een ander ging met het domein aan de haal en de QR-codes verwezen naar de site van de nieuwe eigenaar. En de content op de website was niet voor tere kinderoogjes bedoeld; de actiepagina was vervangen door een pornosite. Heinz wist het voor elkaar te krijgen de pornosites offline te krijgen, dus het is weer veilig om de QR-code te scannen.