«Ο ΣΤΑΥΡΟΣ» ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014

Ταχυδρ. Διεύθυνση Τ.Θ. 3415, (Κ.Τ.Α.) 102 10 ΑΘΗΝΑ

Μ ΗΝΙΑΙΟΝ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΝ 0 ΡΓΑΝ 0 Ν 0 Ρ Θ 0 Δ 0 Ϊ0 Υ ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΟΣ

ΈΝΑ

ΙΣΤΟΡΙΚΟ «Ή δεξιά σου, Κύριε, δεδόξασται έν ϊσχύϊ’ ή δεξιά »σου χείρ, Κύριε, έθραυσεν εχθρούς. Καί τω πλήθει »τής δόξης σου συνέτριψας τούς ύπεναντίους» ( Εξ. ιε’ 6-7)

έ την ροή των χρόνων, μέ τήν ροή των αιώνων καί των χιλιετηρίδων συμβαί­ νουν, άγαπητοί μας άναγνώστες, γεγονότα, τά όποια δεν μπορούσαν νά εξηγηθούν ώς άποτελέσματα εγκοσμίων μόνον αιτίων, άφήνουν τον Ιστορικό σέ άπορία πολλή καί, έάν αύτός δεν εινε ένας ώμός υλιστής, πού ζητεί ματαίως τά πάντα νά έξηγήση ύλιστικώς, θ’ άναγκασθη νά πή· έδώ εινε θαύμα! Θαύμα Ι­ στορικό. Ιστορικό προς διάκριση άπό των άλλων έκείνων θαυμάτων, τά όποια ένας άλ­ λος, μελετώντας έπισταμένως τον φυσικό

Μ

κόσμο, βλέπει σέ κάθε βήμα τής επιστημονικής έρευνας. ’Έ χει λοιπόν καί ή Ιστορία τά θαύματά της, πού άποδεικνύουν, ότι ύπεράνω όλων τών άνθρώπινων προσπαθειών και άγώνων ύπάρχει ή άόρατη Δύναμη καί Σοφία, ή όποία, χωρίς νά καταργή τήν άνθρώπινη έλευθερία καί ενεργητικότητα, κατευθύνει μέ τά μέσα, πού εκείνη γνωρίζει, τό ρεύμα τών ιστορικών γεγονότων προς ένα τέλος. *** "Ενα τέτοιο θαύμα εινε καί έκεϊνο, τό όποιο συνέβη προ 25 ετών

ΕΤΟΣ ΞΒ' Β ΑΘΗΝΑ 1

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 1 ΑΡΙΘ. ΤΕΙΧΟΥΣ 604

στην μικρή αύτή γωνία τού κόσμου, ή οποία ονομάζεται Ελλάδα. ΤΗταν ή έποχή, κατά τήν όποία ή μεγάλη δύναμη τής Εύρώπης, ή ισχυρότερη όλων, καυχώμενη γιά τήν επιστημονική πρόοδο, τήν τελειότητα τής πολεμικής μηχανής καί τήν σιδηρά πειθαρχία τών στρα­ τιωτών, τήν νοσηρή φαντασία τών όποιων ερέθιζαν τά ύπερφίαλα σχέδια περί ίδρύσεως μονο­ κρατορίας, είχε κηρύξει τον πό­ λεμο. Ε ν τ ό ς ολίγου χρονικού δι­ αστήματος τά πανίσχυρα στρατεύματά της συνέτριβαν τήν άντίσταση, διέβαιναν τά σύνορα, κατακτούσαν τις χώρες, καί ύψω­ ναν τον άγκυλωτό σταυρό, τό σή­ μα τής άντίχριστης δυνάμεως, στις πρωτεύουσες τών κρατών. Αύστρία, Τσεχοσλοβακία, Πολω­ νία, Βέλγιο, 'Ολλανδία, Γαλλία, Δανία, Νορβηγία είχαν κατακλεισθή άπό τά στρατεύματα τής με­ γάλης αύτής δυνάμεως, τής όποι­ ας τό όνομα ένέπνεε τόν φόβο καί τόν τρόμο. Ή όρμή τών στρα­ τευμάτων της ώμοίαζε με όρμή ποταμού, ό οποίος σε καιρό χει­ μώνα, έχοντας έξογκωθή άπό όμ­ βρια ϋδατα κατακλυσμιαίων βρο­ χών, κατέρχεται, γκρεμίζει γέφυ­ ρες, διασπςι φράγματα, πλημμυρί­ ζει τις πεδιάδες καί σκορπίζει παντού καταστροφή. Ποιός μπο­ ρεί νά πή στήν όρμή ποταμού, πού ξεχειλίζει καί τά πάντα παρα­ σύρει: στάσου; Καί ποιός μπο­ 130

0 ΣΤΑΥΡΟΣ

ρούσε τήν έποχή έκείνη στήν δύ­ ναμη τής τεράστιας, τής μεγαλύ­ τερης στρατιωτικής δυνάμεως τού κόσμου, νά πή: στάσου; Ή δύ­ ναμη αύτή προχωρούσε άκάθεκτη καί ύποδούλωνε έθνη καί λα­ ούς. Στήν δύναμη αύτή προστέθηκε καί άλλη δύναμη, ή όποία δέν έ­ φθανε τήν δύναμη τής πρώτης, άλλά πάντως ήταν καί αύτή μία δύναμη μεγάλη, πού μπορούσε σε συμμαχία καί με τήν άλλη νά τρομοκράτη όλα τά μικρότερα κράτη τής Μεσογείου καί μέ τό στόμα ύπερφιάλου δικτάτορα, ό­ πως ό κόκκορας πού άνεβαίνει στις στέγες, ν’ άπευθύνη τελεσί­ γραφα καί ν’ άπειλή, ότι στήν πε­ ρίπτωση μή συμμορφώσεώς τους προς τις θελήσεις του, μπορεί νά παρατάξη τέσσερα έκατομμύρια όπλων, καί νά σκιάση τόν ήλιο, όχι πλέον όπως ό Ξέρξης.μέ τά βέλη, άλλά μέ τά πολεμικά άεροπλάνα του... Φόβος καί τρόμος κατείχε τά μικρά τής Εύρώπης έθνη. Καί μό­ νο τά μικρά έθνη; Καί αύτή ή θαλασσοκράτειρα ’Αγγλία, έβλεπε τόν κίνδυνο νά πλησίαζη στις άκτές της καί έντρομη λάμβανε έ­ κτακτα μέτρα καί ήταν έτοιμη νά ρίψη τόνους πετρελαίου στις πα­ ραλίες της, γιά νά μή μπορή ό έχθρός ν’ άποβιβασθή στήν ξηρά. Δεινή ήταν ή θέση τής ’Αγγλίας. Ή φοβερή άεροπορία τού έχθροϋ κατερείπωνε τις πόλεις. Τά ύπο-

βριιχιά του κατεβύθιζαν τά θωρηκτά καί τά εμπορικά σκάφη. Θα­ νάσιμος κλοιός τήν περ ιέ σφίγγε. Ή ’Άρκτος τοϋ Βορρά, περίτρομη καί αύτή, άπέφευγε κάθε σύγ­ κρουση μέ τό φοβερό αυτό τέ­ ρας, τό όποιο είχε στήσει τήν φω­ λιά του στούς Γερμανικούς δρυ­ μούς... Μέσα στόν φόβο καί τρόμο, πού έσπειραν τά στρατεύματα τοϋ "Αξονα, μέσα στήν βαθειά νύ­ κτα τής σκληρής δουλείας εκα­ τομμυρίων λαών τής Εύρώπης φάνηκε άκτίνα φωτός νά διασχίζη τά πυκνά σύννεφα. Πρός τήν άκάθεκτη αύτή πλημμυρίδα, ή οποία τά πάντα σάρωνε, ύψώθηκε φρά­ γμα. Καί τό φράγμα αύτό ήταν τό ιστορικό ΟΧΙ, πού μέ τό στόμα τοϋ τότε Πρωθυπουργού της ξε­ στόμισε ή Ελλάδα πρός τόν πρέσβυ τής Ιταλίας, ό όποιος μέσα στήν νύκτα κτύπησε τήν πόρτα τοϋ 'Έλληνα Πρωθυπουργού, γιά νά ζητήση τήν χωρίς όρους παρά­ δοση τής Ελλάδας. Ή Ελλάδα, τό μικρό αύτό κρά­ τος, είχε τήν τόλμη μέσα σ’ ένα καταπτοημένο κόσμο νά προβάλη άντίσταση καί νά πή τό ΟΧΙ! "Ο­ λος ό κόσμος κρατοϋσε τήν άναπνοή του. Ή πάλη ήταν άνιση. Ή ήττα ένός μικρού έθνους φαινό­ ταν βέβαιη. Οί στρατηγοί τοϋ δι­ κτάτορα τής Ρώμης βεβαίωναν, ότι μέσα σέ λίγες μέρες θά βρί­ σκονταν στήν ’Αθήνα. Ό νέος Καίσαρας άνέμενε νά τοϋ στη­

θούν άψϊδες στήν ’Αθήνα καί νά διέλθη σάν άλλος Μάριος καί Σύλλας. Οί στρατιώτες του έπλα­ θαν καί αύτοί όνειρα. Τό Αιγαίο (ο­ νομαζόταν στά στρατιωτικά τους ςίσματα δική τους θάλασσα. Τόσο βέβαιη έθεωρείτο ή νίκη, τήν ό­ ποια θά κατάφερναν τά στρατεύ­ ματα τής Ρώμης κατά τής μικρής καί άσθενοϋς Ελλάδας, ώστε ό Ντοϋτσε διέταξε καί κόπηκαν με­ τάλλια νίκης, στά όποια είκονιζόταν Ιταλός στρατιώτης νά σπάη μέ τό όπλο τήν άντίσταση τής Ελλάδας. Μέ τά μετάλλια αύτά θά παρασημοφοροϋνταν οί Βερσαλλιέροι, οί Κένταυροι, οί Λύκοι τής Τοσκάνης καί οί μελανοχίτωνες, οί όποιοι είχαν λάβει τήν έντολή νά τσακίσουν τά πλευρά τής Ελλάδας... Άλλά παραδόξως άκούονται ει­ δήσεις. Ή Ελλάδα άντιστέκεται γενναίως. Υπεραμύνεται τοϋ πα­ τρίου έδάφους. Τρέπει σέ φυγή τόν έχθρό. Εισέρχεται νικηφόρως στά έδάφη τής Βορείου Ηπείρου. Καταλαμβάνει τήν Κορυτσά, τό ’Αργυρόκαστρο, τήν Χειμάρρα... Ό κόσμος όλος μένει έκπληκτος. Φαινόταν άπίστευτο, πώς ένας μι­ κρός στρατός νικούσε τις φάλαγ­ γες ένός μεγάλου, πανίσχυρου έχθροϋ. Τό όνομα τής Ελλάδας, πού ήταν λησμονημένο, άκουόταν καί πάλι σέ όλη τήν ύφήλιο. ’Ακουόταν μέ έπαίνους καί έγκώμια. Περιοδικά καί έφημερίδες έ­ γραφαν ένθουσιώδη άρθρα. Ή 0 ΣΤΑΥΡΟΣ

131

Ελλάδα είκονιζόταν ώς ό μικρός καί άοπλος Δαβίδ, ό όποιος μέ τήν σφενδόνα νίκησε τόν σιδηρό­ φρακτο εκείνο γίγαντα, τόν Γολιάθ. Στά όρη τής ’Αλβανίας ή δόξα τών Θερμοπυλών άνανεωνόταν. Οί "Ελληνες θαυμάζονταν ώς νέοι Λεωνίδες. Στις πόλεις τών συμμά­ χων εθνών τοϋ έλευθέρου κό­ σμου, όπου παρουσιαζόταν "Ελ­ ληνας, άρπαζόταν στά χέρια άπό πλήθος, πού παραληρούσε άπό ένθουσιασμό, καί έτιμάτο ώς τέ­ κνο τής ήρωικώτερης χώρας τής γης. Αύτός ό ραδιοφωνικός σταθ­ μός τής Ρωσίας κατά τήν 27η ’Απριλίου 1942, άπευθυνόμενος προς τούς "Ελληνες, διεκήρυττε μεταξύ άλλων: «’Άοπλοι, πολεμή­ σατε έναντίον εχθρού, ώπλισμένου μέχρι τά δόντια, μικροί έναν­ τίον μεγάλων, καί νικήσατε. Δέν ήταν δυνατό νά γίνη άλλιώς, διότι εΐσθε "Ελληνες. Κερδίσαμε χρόνο γιά τήν άμυνά μας. Ώ ς Ρώσοι καί ώς άνθρωποι σάς ε’ίμεθα εύγνώμονες». ***

Καί ή Ελλάδα, ή όποία κατάφερε τέτοιες νίκες, ώστε τό όνομά της νά γίνη θρύλος καί νά προκαλή τόν παγκόσμιο θαυμασμό, ή Ελλάδα, ή όποία ειχε άνέλθη στο άπόγειο τής δόξας, ύπερηφανεύθηκε καί καυχήθηκε; ’Όχι! Άναγνώσατε, παρακαλώ, τά άνακοινωθέντα, τά όποια έξέδιδε τότε τό έλληνικό στράτευμα. Τά άνα132

0 ΣΤΑΥΡΟΣ

κοινωθέντα αύτά, μέ τά όποια άναγγέλλονταν περίφημες νίκες, ήταν λακωνικά, άπέριττα, χωρίς νά περιέχουν ούδεμία καυχησιολογία. Καί αύτό, διότι στά βάθη όλων τών άγωνιζομένων, άπό τόν άρχιστράτηγο μέχρι τόν τελευ­ ταίο στρατιώτη, ύπήρχε ή πίστι, άτι πάνω άπ’ τά όπλα, πάνω άπ’ τό θάρρος καί τήν άνδρεία καί τήν άυταπάρνηση, ό κυριώτερος πα­ ράγοντας τής νίκης ήταν ό ισχυ­ ρός βραχίονας τού Κυρίου. «Ή δεξιά σου, Κύριε, δεδόξασται έν ίσχύΤ ή δεξιά σου χείρ, Κύριε, έθραυσεν εχθρούς. Καί τφ πλήθει τής δόξης σου συνέτριψας τούς ύπεναντίους» (Έξ. ιε' 6-7). Καί «Εύλογητός ό θεός, ό καταρτιζό­ μενος τούς πόδας μου ώσεί έλάφου καί επί τά ύψηλά ιστών με* δι­ δάσκων χεΐράς μου εις πόλεμον καί έθου τόξον χαλκοϋν τούς βραχίονάς μου* καί έδωκάς μοι ύπερασπισμόν σωτηρίας, καί ή δε­ ξιά σου άντελάβετό μου... καί περιέζωσάς με δύναμιν εις πόλεμον, συνεπόδισας πάντας τούς έπανισταμένους έπ’ έμέ ύποκάτω μου» (Ψαλμ. ιζ' 34-40). Ή Ύπεραγία Θεοτόκος, τής ο­ ποίας τήν έορτή βεβήλωσε ό έχθρός, στήν συνείδηση όλων τών άγωνιζομένων πιστευόταν ώς Ύπέρμαχος Στρατηγός. Στρατιώ­ τες έβλεπαν οράματα. Στις κορυ­ φές τών φοβερών βουνών, πού κάλυπτε τό χιόνι, ή Θεοτόκος βλεπόταν νά παρηγορή καί ένι-

σχύη τούς μαχητές. 'Η δύναμη, πού προερχόταν άπό τήν πίστη αύτή, ήταν άφάνταστη... ξένοι δημοσιογράφοι, οί όποιοι είχαν έπισκεφθή τό Μέτωπο, έμειναν έκ­ πληκτοι μπροστά στό κύμα τής βαθειάς θρησκευτικότητας, πού έλουε τις ψυχές των Ελλήνω ν στρατιωτών. Μέ τήν πίστη αύτή είχαν έξαγνισθή. Βλασφημίες δέν άκούονταν έκεί. Οί "Ελληνες στρατιώτες είχαν γίνει ιερά πα­ ρεμβολή. Ό Θεός είχε κάνει τότε τό θαύμα του. Οί "Ελληνες, εύγνώμονες γιά τό θαύμα έκεΐνο, όπως οί Εδραίοι, οί όποιοι άλλοτε είχαν διασωθή άπό τρομερούς κινδύ­ νους, μπορούσαν νά παίζουν τά μουσικά τους όργανα καί νά ψάλ­ λουν: «Αινείτε τό όνομα Κυρί­ ου... ΓιΛέγας ό Κύριος ημών... δς έπάταξεν έθνη πολλά καί άπέκτεινε βασιλείς κραταιούς. Τόν Σηών βασιλέα των Άμορραίων καί τόν Ώ γ βασιλέα της Βασάν καί πάσας τάς βασιλείας τής Χανα­ άν» (Ψαλμ. ρλδ' 1-11). *** ’Αγαπητοί άναγνώστες! Ή γε­ νεά έκείνη, ή όποία ύπήρξε θε­ ατής τού θαύματος, δέν έξέλιπε άκόμη. Γενναίοι άξιωματικοί καί στρατιώτες, οί όποιοι άνέβηκαν στά ψηλά έκεΐνα βουνά καί είδαν τήν δύναμη τοϋ Θεού- γυναίκες ήρωίδες τής Πίνδου, οί όποιες άνέβαζαν τά πολεμοφόδια στις κο­

ρυφές τών βουνώ ν ένδοξοι τραυματίες- τιμημένες χήρες καί ορφανά τοϋ έπικοϋ έκείνου άγώνα τής φυλής, ζοϋν άνάμεσά μας. "Ολοι αύτοί άς γίνουν κήρυκες τοϋ θαύματος. Ά ς ύπενθυμίζεται αύτό στή νέα γενεά τών Ε λ λ ή ­ νων, ή όποία δυστυχώς, ζώντας σέ άσφυκτική άτμόσφαιρα ύλιστικών άντιλήψεων, κινδυνεύει νά λησμονήση τό ένδοξο παρελθόν. Πιστοί διδάσκαλοι καί καθηγητές, πού περιφρονοϋν τά ύλιστικά δι­ δάγματα, τά όποια δυστυχώς σερβίρουν νέα διδακτικά βιβλία ποικίλης έμπνεύσεως, άς άνοίγουν τήν Ιστορία τής Ελλάδας καί άς μελετούν τις λαμπρές της σελίδες, στις όποιες φαίνεται, ότι όχι μία φορά ό Κύριος έσωσε άπό βέβαιο κίνδυνο τό μικρό μας ’Έ ­ θνος, καί έμπνεόμενοι άπό τις σε­ λίδες αύτές, άς σωφρονίζουν τήν νέα γενεά, άς διδάσκουν ό,τι έ­ λεγε ό πρώτος κυβερνήτης τής Ελλάδας, ό άείμνηστος Καποδίστριας: «Ή δυστυχής αϋτη χώρα εύρίσκεται σήμερον μεταξύ πανώλους, πείνης καί πολέμου... Ά λλ’ οί κίνδυνοι δέν μ’ άφαιροϋσι τό θάρρος. Πέποιθα όλως έπί τώ Θεώ. Διά θαυμάτων έσωσε τό ’Έ θνος τοϋτο έπί τέσσαρας αιώ­ νας, καί έν τφ μέλλοντι θά σώση αύτό»! ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΣ Ν. ΚΑΝΤΙΩΤΗΣ (Περιοδικόν «Ό Σταυρός», τεύχος ’Οκτωβρίου 1965) 0 ΣΤΑΥΡΟΣ

133

ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΣ ( Απομαγνητοφωνημένη 'Ομιλία τοϋ μακαριστού Θεολόγου

Νικολάου Ίω. Σωτηροπούλου)

Μ Ε Ρ Ο Σ Α' 1. ΤΟ ΘΕΜ Α ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΣ Τό θέμα ’Αντίχριστος εινε τό φοβερώτερο θέμα, διότι τό όνομα τοϋ ’Αντίχριστου συνδέεται μέ τήν φοβερώτερη περίοδο τής ’Εκκλη­ σίας και τής άνθρωπότητας. Κατά τήν περίοδο τοϋ ’Αντίχριστου θά συμβοϋν τά φοβερώτερο γεγονό­ τα, θά γίνουν τά άνω κάτω. ’Επει­ δή λοιπόν αύτό τό θέμα εινε το φοβερώτερο άπό όλα τά θέματα, εινε φυσικό νά κεντρίζη πάρα πο­ λύ τήν περιέργεια τών άνθρώπων νά μάθουν τί εινε αύτός ό ’Αντί­ χριστος. Καί τήν περιέργεια έπαυξάνει ό μεγάλος πέπλος, ό παχύς, θά έλεγα, πέπλος, πού καλύπτει τόν ’Αντίχριστο. Διότι τό θέμα ’Αν­ τίχριστος είνε θέμα προφητικό καί ’Αποκαλυπτικό. Πάντοτε αύτά τα θέματα κεντρίζουν τήν περιέργεια τοϋ άνθρώπου, τό δέ θέμα ’Αντί­ χριστος πολύ περισσότερο. ’Απόδειξη, ότι αύτό τό θέμα κεντρίζει στο έπακρο τήν περιέρ­ γεια τών άνθρώπων, εινε ότι σήμε­ ρα πυκνώθηκε τό άκροατήριο. Εί­ θε ή ομιλία αύτή γιά τόν ’Αντίχρι­ στο νά γίνη άφορμή νά οδηγη­ θούν καί άλλες ψυχές κοντά στον Χριστό. Καί διά τοϋ ’Αντίχριστου καί διά τοϋ Σατανά γνωρίζει ή σο­ 134

ο ΣΤΑΥΡΟΣ

φία τοϋ Θεού νά φέρνη κοντά στο Θεό τις ψυχές, πού έχουν καλή δι­ άθεση.

2.

Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑ ΤΟΝ ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟ

Τό φοβερό άνομα ’Αντίχριστος ποϋ γράφεται γιά πρώτη φορά; "Αν διαβάσουμε τά παλαιά βιβλία, ποϋ θά βρούμε γιά πρώτη φορά τό φο­ βερό όνομα ’Αντίχριστος; Θά τό βροϋμε μέσα στήν 'Αγία Γραφή, στήν Καινή Διαθήκη, καί συγκεκρι­ μένους σε δύο επιστολές τοϋ άποστόλου Ίωάννου, τήν Α' Καθολική έπιστολή καί τήν ΕΓ Καθολική έπιστολή. Τί λέγει γιά τόν ’Αντίχριστο ό Ιωάννης στήν Α' Καθολική έπι­ στολή; «Παιδία, έσχατη ώρα έστί, καί καθώς ήκούσατε ότι ό ’Αντί­ χριστος έρχεται, και νϋν αντίχρι­ στοι ιτοΑλοι γεγόνασιν. Ό θ εν γινώσκομεν ότι έσχατη ώρα έστί» (Α' Ίωάν. 8' 18). Παιδιά μου, λέγει ό ’Απόστολος Ιωάννης, εινε τε­ λευταία ώρα, ή τελευταία φάση τής άνθρωπότητας επάνω στήν γή. Ή τελευταία φάση τής άνθρω­ πότητας αρχίζει άπό τήν έποχή τοϋ Χριστού καί καταλήγει στήν δευτέρα παρουσία. Κατ’ αύτή τήν φάση τής άνθρωπότητας ή πολε­ μική εναντίον τοϋ Χρίστου, συνε­

χώς βαίνη άπό τό κακό στο χειρό­ τερο καί άπό τό χειρότερο στο χείριστο. Παιδιά μου, εινε έσχατοι καιροί. ’Ακούσατε, λέγει ό Ιωάν­ νης, ότι έρχεται ό ’Αντίχριστος, καί τώρα πολλοί άντίχριστοί έχουν έλθει, πρόδρομοι τού μεγάλου ’Αντίχριστου, πρόσωπα, πού προε­ τοιμάζουν τό έδαφος γιά τόν με­ γάλο ’Αντίχριστο. Ή πλήθυνση τών άσεβών, τών άντιχρίστων, ή μάλλον ή έμφάνιση πλήθους άντιχρίστων, εινε σημεΐον, ότι πλησι­ άζουμε πρός τό τέλος τού κό­ σμου, λέγει ό ’Ιωάννης. Καί πάλι: «Τίς έστιν ό ψεύστης εί μη ό άρνούμενος ότι Ιησούς ούκ έστιν ό Χριστός; Ούτός έστιν ό Αντίχρι­ στος, ό άρνούμενος τόν Πατέρα και τόν Υιόν. Πάς ό άρνούμενος τόν Υιόν ούδέ τόν Πατέρα έχει» (Α' Ίωάν. β' 22-23). Ποιός εινε ό ψεύτης; Ό μεγάλος ψεύτης εινε αύτός, πού έχει τήν άρνηση. Ποιά άρνηση; "Οτι ό ’Ιησούς δέν εινε ό Χριστός, ό ’Ιησούς ό Ναζωραίος δέν εινε ό Μεσαίας, πού περίμεναν οί αιώνες γιά νά λυτρώση τόν κόσμον. "Οποιος λέγει αύτό τό ψέμα, όποιος έχει αύτή τήν άρνη­ ση, άρνεϊται τήν Μεσσιακή ιδιότη­ τα τοϋ ’Ιησού τοϋ Ναζωραίου, αύ­ τός εϊνε ό ’Αντίχριστος. ’Όχι βε­ βαίως έκεΐνος ό μεγάλος ’Αντίχρι­ στος τοϋ μέλλοντος. ’Αλλά εινε έ­ νας άντίχριστος καί αύτός, πού ένσαρκώνει τό πνεύμα τοϋ μεγά­ λου ’Αντίχριστου. Καί πάλι ό ’Ιωάννης: «τοϋτό έσ~ τι τό τού ’Αντίχριστου ό άκηκόατε

ότι έρχεται, καί νϋν έν τώ κόσμω έστιν ήδη» (Α' Ίωάν. δ' 3). Αύτό εινε τό χαρακτηριστικό τοϋ ’Αντί­ χριστου, πού άκούσατε ότι έρχε­ ται καί ήδη εινε στον κόσμο. Βρί­ σκεται στον κόσμο μέσα στο πνεύμα τοϋ ’Αντίχριστου, δρά άπό τώρα τό πνεύμα τοϋ ’Αντίχριστου. "Οσοι άρνοϋνται τήν Μεσσιακή ι­ διότητα, τήν ένανθρώπιση καί τήν θεότητα τοϋ Ίησοϋ τοϋ Ναζωραί­ ου, αύτοί εϊνε οί άντίχριστοι. Αύτό εινε τό κυριώτερο χαρακτηριστικό τοϋ ’Αντίχριστου, ή άρνηση τοϋ Ί ­ ησοϋ τοϋ Ναζωραίου. Τό όνομα λοιπόν ’Αντίχριστος γιά πρώτη φορά άπαντά μέσα στήν Καινή Διαθήκη, στήν Α' Κα­ θολική έπιστολή τοϋ Ίωάννου, άλλά καί στήν Β'. Στήν Β' σέ ποιό χω­ ρίο; «Πολλοί πλάνοι είσήλθον εις τόν κόσμον, οί μη όμολογοϋντες Ίησούν Χριστόν ερχόμενον έν σαρκί. Ούτός έστιν ό πλάνος καί ό ’Αντίχριστος» (Β ' Ίωάν. 7). Πολλοί πλάνοι, πολλοί άπατεώνες μπήκαν μέσα στόν κόσμο. Καί τί λένε αύ­ τοί οί άπατεώνες; Δέν ομολογούν, δέν παραδέχονται, ότι ό Ίησοϋς Χριστός έρχεται μέ σάρκα. Άρ~ νοϋνται τήν σάρκα τοϋ Χριστού. Άρνοϋνται, ότι ό Χριστός ήλθε καί θά έλθη μέ σάρκα, ώς άνθρωπος. Άρνοϋνται τήν ένανθρώπιση τοϋ Χριστού, τήν πραγματικότητα τοϋ σώματός Του, τήν Ανάσταση τοϋ σώματος καί τήν έπάνοδο τοϋ Χρι­ στού στόν κόσμο, μέ σάρκα καί μέ σώμα. "Οποιος άρνεϊται αύτό τό πράγμα, αύτός εϊνε ό απατεώνας 0 ΣΤΑΥΡΟΣ

135

θά γίνη Σατανάνθρωπος. Ό ’Αντί­ χριστος, λένε, θά εινε Σατανάν­ θρωπος, θά έχη δηλαδή δύο φύ­ σεις, μία σατανική φύση καί μία άνθρώπινη φύση. Καί οί δύο αύτές 3. ΤΙ ΕΙΝ Ε Ο ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΣ; φύσεις θά ένωθοϋν καί θά άποτε’Αλλά τί εινε ό ’Αντίχριστος, άλέσουν ένα πρόσωπο, τον ’Αντί­ δελφοί μου; Υπάρχουν διάφορες χριστο. Όπως στόν Χριστό ένώθηγνώμες καί θεωρίες γιά τον ’Αντί­ κε ή θεότητα καί ή άνθρώπινη φύ­ χριστο. Πολλοί νομίζουν καί ισχυ­ ση καί άποτελέσθηκε τό πρόσωπο ρίζονται, ότι ό ’Αντίχριστος δεν ει- τού Ίησοϋ τοϋ Ναζωραίου. Ούτε νε πρόσωπο. ’Αλλά τί εινε; Εινε μία αύτή ή γνώμη εινε σωστή. Γιατί; Ό κατάσταση, κατάσταση άμαρτίας Σατανάς, άδελφοί μου, δέν μπορεί καί άσέθειας. ’Αντίχριστος, λένε, νά κάνη ό,τι έκανε ό Χριστός. Δέν εινε τό κακό, εινε ή προσωποποίη­ μπορεί ό Σατανάς νά ένωθη μέ ση τοϋ κακοϋ, όχι πρόσωπο. Αύτή τήν άνθρώπινη φύση, καί οί δύο ή γνώμη δέν εινε ορθή. Σύμφωνα φύσεις νά γίνουν ένα πρόσωπο. πάλι μέ άλλη γνώμη, ό ’Αντίχρι­ Αύτό εινε μυστήριο καί θαϋμα, στος εινε ό Σατανάς. Πώς; 'Όσοι πού δέν μπορεί νά κάνη ό Σατα­ ύποστηρίζουν αύτή τήν γνώμη λέ­ νάς. Δέν μπορεί ό Σατανάς νά κά­ νε, ότι ό Σατανάς θά πάρη σάρκα, νη τά πάντα, δέν εινε παντοδύνα­ άλλα φαινομενική σάρκα. Θά με- μος. ’Έπειτα ό Σατανάς μισεί τήν τασχηματισθή φαινομενικώς σέ άνθρώπινη σάρκα, μισεί καί πολεάνθρωπο καί θά πλανήση τον κό­ μεϊ τήν άνθρώπινη φύση καί δέν σμο. Θά πή μάλιστα, ότι γεννήθη­ θά ήθελε νά τήν προσλάβη καί νά κε άπό παρθένο γυναίκα. Διότι ό γίνη Σατανάνθρωπος. ’Αντίχριστος θέλει νά μιμήται τον Άλλά τότε τί εινε ό ’Αντίχρι­ Χριστό. 'Ότι θά έχη ό Σατανάς μία στος; Άφοϋ δέν εινε ούτε προσω­ έμφάνιση άνθρώπινη, χωρίς νά εί- ποποίηση τοϋ κακοϋ,ούτε ό Σατα­ νε πραγματικώς άνθρωπος, άλλά νάς μέ φαινομενική ή πραγματική φαντασία άνθρώπου. Ούτε αύτή ή άνθρώπινη μορφή; Τί εινε ό ’Αντί­ γνώμη εινε σωστή, ότι ό Σατανάς χριστος; Άνθρωπος είνε ό ’Αντί­ θά πάρη φαινομενική μορφή άν­ χριστος. Άνθρωπος, όπως εϊμεθα θρώπου καί θά όνομασθή ’Αντίχρι­ όλοι οί άνθρωποι. Άνθρωπος μέ στος. Μία άλλη γνώμη εινε, ότι ό σώμα καί μέ ψυχή. Άλλά τί άνθρω­ Σατανάς θά σαρκωθή, όπως ό Χρι­ πος; Ό χειρότερος άπό όλους στός. Ό Σατανάς θά πάρη άνθρώ­ τούς ανθρώπους όλων τών αιώ­ πινη σάρκα, πραγματική σάρκα, θά νων. Πολύ χειρότερος καί άπό τόν γίνη πραγματικός άνθρωπος. Εινε χειρότερο άνθρωπο τής γής. Μέ­ Σατανάς, θά γίνη καί άνθρωπος, σα του θά εινε όλη ή δολιότητα καί ό Αντίχριστος, έχει τό χαρα­ κτηριστικό γνώρισμα τοϋ μεγάλου άπατεώνα καί τοϋ μεγάλου ’Αντί­ χριστου, πού έρχεται στόν κόσμο.

136

0 ΣΤΑΥΡΟΣ

καί ή μοχθηρία καί ή άγριότητα καί ή έγκληματική τάση καί ή ύπερηφάνεια. Ό ’Αντίχριστος θά εινε άνθρω­ πος, πού θά δεχθή μέσα του όλη τήν ένέργεια τοϋ Σατανά, καί όλη τήν κακότητα τοϋ Σατανά. Τό πλή­ ρωμα τής κακίας τοϋ Σατανά θά κατοικήση μέσα σ’ αύτόν τον άν­ θρωπο. Μέσα σ’ αύτόν τον άνθρω­ πο δέν θά κατοικήση μόνον όλη ή ένέργεια τοϋ Σατανά, άλλά και ό ϊδιος ό Σατανάς. "Οπως μέσα σ’ έμάς κατοικεί ό Χριστός, μέσα σ’ αύτόν τόν άνθρωπο θά κατοικήση ό Σατανάς, ό άρχηγός τών δαιμό­ νων. Θά εινε ό πιο δαιμονόπλη­ κτος άνθρωπος. Θά εινε ή πιο άβυσσαλέα καί έρεβώδης ψυχή. Σκοτεινή ή φυσιογνωμία τοϋ ’Ιού­ δα, άσυγκρίτως σκοτεινότερη θά εινε ή φυσιογνωμία τοϋ ’Αντίχρι­ στου. Τό άνθρώπινο μυαλό δέν μπορεί νά συλλάβη πώς ένας άν­ θρωπος μπορεί τελείως νά δια­ στροφή καί νά γίνη σκεϋος, όπου θά κατοικήση όλη ή κακότητα τοϋ Σατανά καί αύτός ό Σατανάς.

4. ΠΡΟΣΩΠΟ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΓΡΑΦΗ "Οτι ό ’Αντίχριστος εινε πρόσω­ πο, άνθρωπος, συνάγεται άπό πολλά χωρία τής 'Αγίας Γραφής. ’Αλλά έγώ θά άναφέρω όλίγα, τά σαφέστερα. Στήν Αποκάλυψη ό ’Ι­ ωάννης λέγει, ότι ό Δράκων, ό Σα­ τανάς, θά δώση όλη τήν δύναμή του καί τήν έξουσία του καί τόν θρόνο του στό θηρίο, τόν ’Αντίχρι­ στο (Άποκ. ιγ' 2). Ό Σατανάς δίνει

τήν δύναμή του στόν ’Αντίχριστο. Άλλος λοιπόν εϊνε ό Σατανάς και άλλος εινε ό Αντίχριστος. Ή συγγένειά τους εινε πνευματική. Στήν ’Αποκάλυψη πάλι ό ’Ιωάννης, πα­ ρουσιάζοντας τόν ’Αντίχριστο σάν θηρίο, λέγει, ότι έχει ένα μυστη­ ριώδες όνομα, ένα όνομα, πού κά­ νει τόν άριθμό 666 (χξς ) (Άποκ. ιγ' 18). Αύτός εινε ό άριθμός τοϋ θη­ ρίου, τοϋ Αντίχριστου δηλαδή. Καί τί λέγει έπίσης ό ’Ιωάννης γιά τό 666; «Αριθμός γάρ άνθρώπου έστί» (Άποκ. ιγ' 18). Τό θηρίο εινε άνθρωπος. Παρουσιάζεται σάν θη­ ρίο, λόγψ τής ύπεράνθρωπης δύ­ ναμής του καί τής άγριότητάς του, άλλά εινε άνθρωπος. Ό άριθμός τοϋ θηρίου εινε άριθμός άνθρώ­ που. Σαφέστερος εινε ό άπόστολος Παΰλος στήν περίφημη περι­ κοπή γιά τόν Αντίχριστο στήν Β' έπιστολή πρός Θεσσαλονικεϊς, στό 6' κεφάλαιο. Έ κεϊ τί λέγει ό Απόστολος; Θά έλθη ή άποστασία. Προτού έλθη ή δευτέρα πα­ ρουσία, θά έλθη ή άποστασία καί θά έμφανισθή «ό άνθρωπος τής άμαρτίας, ό υιός τής άπωλείας, ό άντικείμενος και ύπεραιρόμενος έπί πάντα λεγόμενον Θεόν ή σε­ βασμό, ώστε αύτόν εις τόν ναόν τοϋ Θεοϋ ώς Θεόν καθίσαι, άποδεικνΰντα έαυτόν ότι έστί Θεός» (Β' Θεσ. 6' 3-4). Προτού δηλαδή έλθη ή δευτέρα παρουσία, θά έλ­ θη ή άποστασία καί θά έμφανισθή «ό άνθρωπος τής άμαρτίας», ό κατ’ έξοχήν άνομος, ό άμαρτωλότερος καί άσεβέστερος άνθρω­ 0 ΣΤΑΥΡΟΣ

137

πος, «ό υιός τής άπωλείας», αυ­ τός, ποϋ θά όδηγή τις ψυχές σε άπώλεια και θά πάη και ό Ιδιος στήν άπώλεια, αύτός, πού θά ύψώση τόν εαυτό του πάνω άπό όλους τούς ψεύτικους θεούς καί άπ’ τόν άληθινό Θεό, και θά καθίσπ στο ναό τοϋ Θεού, καί θά άνακηρύξη τόν εαυτό του Θεό, και θά προσπαθήση νά άποδείξη, ότι αύτός εινε ό άληθινός και μονα­ δικός Θεός. «Ό άνθρωπος τής αμαρτίας», «ό υιός τής άπωλείας», «ό άντικείμενος», «ό ύιτεραιρόμενος». Αυ­ τές οΐ φράσεις άποδεικνύουν σα­ φώς, ότι ό ’Αντίχριστος εινε άν­ θρωπος, ό χειρότερος άπ’ όλους τούς άνθρώπους.

5. ΓΪΑΤ! ΑΕΓΕΤΑί ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΣ: Καί γιατί λέγεται ’Αντίχριστος; Γιατί φέρει αύτό τό φοβερό όνο­ μα; Για δύο λόγους, άδελφοί μου.

Γ

εβ

ν

ι κ

α

’Αντίχριστος λέγεται, διότι εινε αντίθετος προς τόν Χριστό, άντίπαλος τοϋ Χριστού, πολεμεί τόν Χριστό καί τό εύαγγέλιό του καί τούς οπαδούς του καί τήν βασι­ λεία του, καί θέλει νά καταστρέψπ τόν Χριστιανισμό, νά καταστρέψη τό σχέδιο τού Θεού γιά τήν σωτη­ ρία καί τήν δόξα τών άνθρώπων. Γι’ αύτό λέγεται ’Αντίχριστος. Πη­ γαίνει κόντρα στόν Χριστό. ’Ακόμη λέγεται ’Αντίχριστος, διότι βάζει τόν εαυτό του στήν θέση τοϋ Χριστοϋ, παρουσιάζεται άντί τοϋ Χρι­ στού, άντικαθιστά τόν Χριστό καί λέγει: «έγώ είμαι ό Χριστός». ’Αν­ τίχριστος, διότι εινε άντίθετος τού Χριστού, καί ’Αντίχριστος, δι­ ότι παίρνει τήν θέση τοϋ Χριστού, παρουσιάζεται άντί τού Χριστού, άντιποιείται τήν ιδιότητα τοϋ Χρι­ στού. f Ακολουθεί συνέχεια)

ι επ ε τ ει οι

Λ

Λαός, πού ξεχνά τήν ιστορία του, εινε καταδικασμέ­ νος νά σβήση. Γιά νά μην ξεχνάμε λοιπόν καί έμεϊς τήν ιστορία μας —ιδίως ή νέα γενιά— πρέπει νά γυρίζου­ με συχνά πίσω καί νά μελετούμε τά μεγάλα γεγονότα, τούς σταθμούς τής φυλής καί τοϋ γένους μας. Ένα βι­ βλίο κατάλληλο γιά μιά τέτοια έθνικοθρησκευτική άναζωπύρωσι εϊνε καί τό «Έθνικαί έπέτειοι» τοϋ γέροντος έπισκόπου Φλωρίνης Αυγουστίνου, πού κυκλοφο­ ρεί τώρα σέ Β' έκδοσι. Έχει 320 σελίδες, καί περιέχει έγχρωμο άγιολογικό χάρτη τής Ελλάδος. Τιμάται δε­ μένο 10 €. Γιά παραγγελίες άπευθύνεσθε στήν διεύθυνσι: Βιβλιοπωλεϊον «Ό Σταυρός», Ζωοδ. Πηγής 44, 10681 Αθήνα, τηλ. 210/3805539. β

V

138 0 ΣΤΑΥΡΟΣ

ΚΟΣΜΑΣ

Ο ΑΙΤΩΛΟΣ

(Ο Ι Σ Α Π Ο Σ Τ Ο Λ Ο Σ ) ΜΕΡΟΣ Α ' ϊνε στ’ αλήθεια περίεργο, πα­ ράξενο, άλλά και πολύ διδα­ κτικό τό γεγονός, ότι τόν Κοσμά τόν Αίτωλό δέν γνώρισα άπό βι­ βλία, όπως συμβαίνει μέ τήν πλει­ ονότητα τών σπουδαίων Ιστορι­ κών προσώπων, άλλά άπό τήν για­ γιά μου καί άπό τήν παράδοση τοϋ λαού. Γιά πολλά έτη ό "Αγιος Κοσμάς ήταν σχεδόν άγνωστος στήν Παιδεία καί επομένως στούς περισσότερους "Ελληνες1 ζοϋσε μόνο στις μνήμες τών γεροντοτέρων καί ατούς θρύλους τών τόπων μας, σαν ένας δάσκαλος τοϋ γέ­ νους, ό πάτερ-Κοσμάς. Τελευταία όμως, τό όνομα καί τό έργο του έγινε όλο καί πλατύτερα γνωστό, καθώς όλο και περισσότερο άσχολοϋνταν οί ειδικοί μέ τήν μορφή του. Μόνο, πού οί περισσότεροι, γράφοντας γιά τόν Κοσμά, παρου­ σιάζουν ένα άλλο πρόσωπο, σύμ­ φωνα μέ τήν πίστι τους καί τις άντιλήψεις τους, καί παραθεωροϋν τόσο τις διδαχές τοϋ 'Αγίου, όσο καί τις άξιόπιστες πληροφορίες, πού μάς άφησαν γραπτώς αύτόπτες καί αύτήκοοι μάρτυρες, πι­ στοί μαθητές τοϋ 'Αγίου. ’Έτσι άλ­ λοι παρουσιάζουν τόν Κοσμά ώς επαναστάτη καί έθνεγέρτη, καί τόν τοποθετούν δίπλα στόν Παπα-

Ε

φλέσσα καί τόν Ρήγα Φεραίο. "Αλ­ λοι τόν παρουσιάζουν κοινωνιστή, λαοεγέρτη, μέ τό πνεύμα τής γαλ­ λικής έπαναστάσεως, ή όποία άρ­ χισε 10 έτη μετά τόν θάνατό του (!). "Αλλοι δέ ώς πολιτικό σοσιαλι­ στή ή μαρξιστή, άσχέτως άν ήταν άγνωστα τότε τά ονόματα. Άλλοι ώς δημοτικιστή, ύπέρμαχο τής μαλλιαρής γλώσσας. Άλλοι δέ ώς πράκτορα τών Ρώσων, πού εϊχε σχέση μέ τό κίνημα τοϋ Όρλώφ. Άπό τά πολλά, πού γράφθηκαν γιά τόν Κοσμά τόν Αίτωλό, άξίζει νά άναφέρουμε τό βιβλίο τοϋ Φάνη Μιχαλόπουλου καί τό βιβλίο τοϋ μακαριστού επισκόπου Φλωρίνης Αυγουστίνου Καντιώτη. Τό πρώτο γιά τήν ιστορική του ενημέ­ ρωση καί τήν λογοτεχνική του πα­ ρουσίαση. Τό δεύτερο γιά τήν πληρότητά του καί προπάντων γιά τήν σωστή έρμηνεία τής προσωπι­ κότητας τοϋ Άγιου. Στο πρώτο ύπάρχουν πάμπολλες ιστορικές μαρτυρίες καί παραδόσεις καί εινε γραμμένο μέ πολλή δύναμη, άλλά καί μέ άγάπη καί θαυμασμό πρός τόν Κοσμά. Επικρατεί όμως σ’ αύ­ τό ό ήρωας καί όχι ό άγιος, πρώτα ό εθναπόστολος καί μετά ό ιερα­ πόστολος. Τό βιβλίο τοϋ μακαρι­ στού μητροπολίτου ΦΑωρίνης πε­ 0 ΣΤΑΥΡΟΣ

139

ριλαμβάνει τήν αξιόπιστη βιογρα­ φία τοϋ 'Αγίου, τις διδαχές του, τις προφητείες, τήν ακολουθία και μία σειρά χαρακτηριστικών εικό­ νων τοϋ 'Αγίου. ’Em πλέον, σύντο­ μα, άλλά πολύ ζωηρά, ό μακαρι­ στός επίσκοπος Φλωρίνης παρου­ σιάζει στόν πρόλογο και σέ δύο μελέτες του, πού έκδίδονται στήν άρχή, τόν πάτερ-Κοσμά. Ό "Αγιος Κοσμάς πρώτα άτΥ δλα υπήρξε φλογερός άττόστολος τοϋ Χριστού και μεγάλος διαφωτιστής τοϋ Ασοϋ σέ χρόνια σκοτεινά. Αύ­ τός, πού τον βλέπει μόνο σάν ένα φωτισμένο πνεύμα, ή μία δυνα­ μική μορφή, δσο καί άν τόν έγκωμιάζη, τόν άδικεϊ. Διότι δέν μπο­ ρείς νά μετρήσης τό πνευματικό άνάστημα τοϋ Κοσμά, χρησιμοποι­ ώντας γήινα μέτρα. Τό ΰψος του τό χρεώστε! στήν πίστη, πού φλό­ γιζε τήν καρδιά του και έδινε φτε­ ρά ατά πόδια του γιά τοϋ Χριστού τήν δόξα. Μέσα σ’ αυτήν τήν πί­ στη, σάν καμίνι, πυρώθηκαν καί έλαμψαν καί χαλυβδώθηκαν δλες οί 'ικανότητες καί οί δεξιότητες τής προσωπικότητάς του, καί έδω­ σαν στήν ’Εκκλησία τόν "Αγιο Κο­ σμά. Τά τρία γνωρίσματα Μελετώντας τήν ζωή του άπό τήν γέννησή του μέχρι τό μαρτύ­ ριό του, διακρίνουμε πολύ έντονα τρία σπουδαία γνωρίσματα, πού τά είχαν όλοι οί μεγάλοι άνδρες τής Παλαιός καί τής Καινής Διαθήκης, καθώς καί όλοι οί μεγάλοι άνδρες 140 0 ΣΤΑΥΡΟΣ

τής Εκκλησίας τοϋ Χριστοϋ. Καί τά τρία αύτά γνωρίσματα, πού χρειάσθηκαν γιά ν’ άναδειχθή ό μοναχός ιεραπόστολος Κοσμάς ό Δίτωλός, εινε: ή φύση, ή άσκηση καί ή χάρη. Ό,τι ό Θεός τοϋ έδω­ σε ώς φυσικό εαυτό, ό,τι ό ίδιος καλλιέργησε μέ τόν προσωπικό του άγωνα, καί ό,τι ή άναγεννητική χάρη τοϋ Παναγίου Πνεύματος έπιτέλεσε μέσα στήν καρδιά του.

1. ΦΥΣΗ Ό Κοσμάς -ή Κώνστας, όπως (ο­ νομαζόταν πριν νά γίνη μοναχόςγεννήθηκε πιθανώτατα τό έτος 1714 στόν Ταξιάρχη, χωριό τής ε­ παρχίας Άποκούρου, πού βρίσκε­ ται στήν άκρη τής Αιτωλίας, λίγο πιο πέρα άπό τόν ποταμό Φείδαρη καί κοντά στό Μέγα Δένδρο. Ό πατέρας του καταγόταν άπό τήν ’Ήπειρο, καί ξέρουμε, πώς ήταν άνυφαντής. Μέχρι τά είκοσι του έ­ τη τούλάχιστον, φαίνεται, πώς έ­ μεινε στό χωριό του, κοντά στήν οικογένεια του, όπου εργαζόταν μάλλον σέ γεωργικές ή χειροτε­ χνικές εργασίες. Έκεϊ, άνάμεσα στους άπλούς, μά καί τραχείς βουνήσιους άνθρώπους μέ τήν ήρωική ψυχή, πήρε τήν πρώτη μορφή του ό χαρακτήρας τοΰ Κοσμά. ’Από τό γενεαλογικό του δένδρο, κληρονόμησε ό άγιος Κο­ σμάς ό Αίτωλός μία καθάρια φύση, μία ανθεκτική κράση, ένα ίσχορ© οργανισμό. Μ’ αύτόν άντεξε σ’ ό­ λες τις περιπέτειες, άντιμετώπισε όλα τά εμπόδιο καί ύπερπήδησε

τις σκληρές -καί δέν ήταν λίγεςπεριστάσεις, πού παρουσιάσθηκαν στή ζωή του.

2.

ΑΣΚΗΣΗ

Άλλά δέν φθάνει μόνον ή φύ­ ση, πού εινε δώρο τοϋ Θεού και δίνεται μέ τήν κληρονομιά τών κα­ θαρών, γυμνασμένων και σκληραγωγημένων προγόνων. 'Η φύση εινε τό υλικό, πού πρέπει νά δουλευθή καλά καί νά χρησιμοποιηθη σωστά, γιά νά πάρη άξία. Καί τήν φύση του ό "Αγιος Κοσμάς τήν καλλιέργησε καί τήν τελειοποίησε μέ τήν άσκηση. Άπό μικρό παιδί εϊχε μεγάλο πόθο μαθήσεως, άλλά δυστυχώς, στά μαϋρα εκείνα χρό­ νια τής σκλαβιάς οΰτε σχολεία ύπήρχαν, ούτε εκκλησίες λειτουρ­ γούσαν. Ήταν τέτοια ή άμάθεια, πού επικρατούσε στά ορεινά καί άπομονωμένα μέρη, ώστε ή ζωή είχε γυρίσει σέ μία πρωτόγονη κα­ τάσταση. Μόλις στά είκοσι του έ­ τη ό Κοσμάς άρχισε νά μορφώνε­ ται συστηματικά ατό σχολείο, πού λειτουργούσε στο μοναστήρι τής αγίας Παρασκευής καί ήταν τό πιό άξιόλογο τής περιοχής. Ή παρά­ δοση λέει, πώς σπούδασε έκεϊ ο­ κτώ έτη καί στήν συνέχεια έγινε δάσκαλος σέ χωρία τής πατρίδας του. «Ειχε δέ πόθον παλύν ό μα­ κάριος εις τήν καρδίαν του», γρά­ φει ό βιογράφος του, «έξ άρχής έτι, κοσμικός ώντας, διά νά ώφελήση καί τούς άδελφούς του χρι­ στιανούς άπό έκείνα πού έμαθε, πολλάκις έλεγε, πώς οί άδελφοί

μας χριστιανοί έχουν μεγάλην χρείαν άπό τόν λόγον τοϋ Θεοϋ, καί ότι χρέος έχουν έκεινοι όπου σπουδάζουν, νά μήν τρέχουν εις τά άρχοντικά καί τάς αύλάς μεγά­ λων καί νά ματαιώνωσι τήν σπου­ δήν τους, διά νά άποκτήσουν πλούτον καί άξιώματα, άλλά νά διδάσκωσι μάλιστα τόν κοινόν λα­ όν, όπού ζή μέ πολλήν άπαιδευσίαν καί βαρβαρότητα, διά νά άπο­ κτήσουν μισθόν ούράνιον καί δό­ ξαν άμάραντον». Αργότερα πήγε στο Άγιον ’Όρος, οπου καί συμπλήρωσε τις σπουδές του. Τήν έποχή εκείνη στο Ά γιον ’Όρος ύπήρξε μία ιδιαί­ τερη ευλογία- άκμαζε ή περίφημη Άθωνιάδα Σχολή, στήν όποία, με­ ταξύ τών άλλων, δίδαξε γιά πολλά έτη ό μεγάλος διδάσκαλος τοϋ Γένους, ό Ευγένιος Βούλγαρις. Στήν σχολή αύτή δίδαξαν οί διδάσκαλοι Παναγιώτης Παλαμάς καί Νικόλα­ ος Τζαντζούλιος άπό το Μέτσοβο. Στήν Άθωνιάδα ό Κοσμάς ήταν α­ κόμη λαϊκός, μέ τό όνομα Κώνστας. Το 1759 ό Κοσμάς έκάρη μονα­ χός καί άποσύρθηκε στήν Ιερά Μονή Φιλοθέου. Στο Ά γιον ’Όρος ό Κοσμάς έμεινε 17 έτη καί μελέ­ τησε τήν Αγία Γραφή, μελέτησε τούς Πατέρες τής ’Εκκλησίας, προσευχήθηκε, άσκήτευσε, εξά­ γνισε τόν εαυτό του, δυνάμωσε τόν χαρακτήρα του, καί μέ δύο λό­ για ώλοκλήρωσε τήν προσωπικό­ τητά του. (Ακολουθεί συνέχεια) 0 ΣΤΑΥΡΟΣ

141

Σ Υ ΓΚ ΙΝ Η Τ ΙΚ Η ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ ΟΣΙΑΣΗ ΕΠΕΤΕΙΟΣ Παρηλθαν ήδη (300) σχεδόν έτη άπό την γέννηση τοϋ μεγάλου ιεραποστό­ λου καί ίσαποστόλου τών νεωτέρων χρόνων άγιου Κοσμά τοϋ Αΐτωλοϋ (1714-2014 μ.Χ.)

’φέτος (2014), άγαπητοί, συμ­ πληρώνονται (300) έτη άπό τής γεννήσεως (1714) τοϋ μεγαλύτε­ ρου Ιεραποστόλου και ΊοαποστόΑου τών νεωτέρων χρόνων ΑΓΙΟΥ ΚΟΣΜΑ ΤΟΥ ΑΙΤΩΛΟΥ, άφοτου εί­ δε τό φώς της ζωής αυτής στήν γ ε ­ νέτειρά του, ένα μικρό, άλλά ευλο­ γημένο χωριό (ένα οικισμό) κοντό: στο Μέγα Δένδρο τής Αιτωλοακαρ­ νανίας. Κατωτέρω ασχολούμεθα μέ τήν έν λόγω επέτειο, δημοσιεύοντας ώρισμένα κείμενα, πού είδαν τό φώς τής δημοσιότητας γιά πρώτη φορά, όταν ειχεν έορτασθή πάλι κατά τό παρελθόν μία παρομοία επέτειος στήν Φλώρινα τό έτος 1979, κατά τήν συμπλήρωση τότε (200) έτών άπο τον μαρτυρικό θ ά ­ νατο τοϋ μεγάλου αΰτοϋ 'Αγίου και Διδασκάλου τών νεωτέρων χρό­ νων.

Ε

Ο Φ Ε ΙΛ Ο Μ Ε Ν Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ («Ή προσπάθεια και τό ουντελεσθέν έργο συνεχίζονται.,,»)! ούς τελευταίους μήνες, καί κυ­ ρίως όσον χρόνο ό πρόσφατα

Γ

142 ο ΣΤΑΥΡΟΣ

έκδημήσας προς Κύριον άδελφός και συνεργός, ό στιβαρός και περι­ σπούδαστος θεολόγος, ό άοίδιμος ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ, έδοκιμάζετο σοβαρά, λόγω τής σοβα­ ρός άσθενείας του, άρκετά πρόσω­ πα (φίλοι, συνεργάτες καί μέλη) τής συντελουμένης ήθικοθρησκευτικής, πνευματικής καί έν γένει χριστιανικής προσπάθειας άπό τήν ’Αδελφότητα «Ο ΣΤΑΥΡΟΣ», μέ έκδηλη αγωνία, άλλά καί αισθητό εν­ διαφέρον, είτε αύτοπροσώπως, μέ επίσκεψή τους· στά Γ ραφεία, εϊτε κατόπιν τελεφωνικής επικοινωνίας, μέ έκδηλη αγωνία, ρωτούσαν και περίμεναν νά ακούσουν μία ικανο­ ποιητική απάντηση. Τό δέ ενδιαφέρον τους έπικεντρώνετο στο έρώτημα: Τί θά γίνη μετά τήν πιθανή αναχώρηση, μετά τήν τυχόν έκδημία καί άπουσία τοϋ άδελφοϋ Νίκου Σωτηρόπουλου; Καί εμείς μέ λύπη βέβαια άκούγαμε τις διάφορες στιχομυθίες, δίνον­ τας τόπο στά περαιτέρω μέ τήν ... σιωπή μας! Τώρα όμως, πού 6 άγαπητός άδελφός καί διδάσκαλος τών χριστιανικών αληθειών, αναχώ­ ρησε άπό κοντά μας καί αντιμετω­ πίζομε αίσθητότερα μία οδυνηρή πραγματικότητα, ε’ίμαστε υποχρεω­ μένοι νά δώσωμε καί μία -έστω λι­ τή- απάντηση στις άναφερόμενες άνωτέρω ερωτήσεις, γιά νά είμαστε σχετικά συνεπείς καί μέ τον έαυτό μας, άλλά καί μέ όσους έρωτοΰααν

μέ αγωνία περί τής θέσεώς μας, όσον άφορά τήν μελλοντική μας γραμμή και πορεία. Καί ή άπάντησή μας έν προκειμένω είναι ή έξης: Επιθυμία καί πρόθεσή μας ειλικρινής είναι τό πνευματικό έργο καί ή ιερή προ­ σπάθεια, πού συντελεϊτο μέχρι τώ­ ρα μέ άξιοθαύμαστη προθυμία καί έργατικότητα καί ζήλο (άπό τό 1955 έως και σήμερα -2014) ατούς γνω­ στούς χώρους καί τόπους, νά εξα­ κολουθήσουν νά ύπάρχουν καί νά έπιτελοϋνται, έστω καί μέ ώρισμένα κενά καί έλλείψεις, καί κατά τό νέο ξεκίνημα καί τήν συνέχεια άπό τά έναπομείναντα πρόσωπα καί όσους άλλους ήθελεν οδηγήσει ό Κύριος κοντά σ' αύτά. Καί αύτό θά γίνη άφοϋ έντείνουμε καί οί έπιζώντες τις δυνάμεις μας, μέ τόν ίδιο ζήλο καί τις ϊδιες άρχές καί έπιδιώξεις, μέ τις όποιες άρχισε ή προσπάθειά μας ατό ξεκίνημά της. Χρειάζεται όμως καί μία παράλληλη φροντίδα, ώστε νά προσέλθουν καί νέοι έθελοντές καί συμπαραστάτες στήν ιερή (εάν τό πιστεύωμε) προ­ σπάθεια μας, πού άρχισε, όταν άκόμη ήταν στή ζωή ό ιδρυτής καί κύριος δημιουργός αύτής, ώς άρχιμανδρίτης τότε, ιεροκήρυκας καί διδάσκαλος τού Εύαγγελίου, μετέπειτα καί ώς έπίσκοπος, τώρα δέ μακαριστός έν Κυρίψ, Μητροπολί­ της πρώην Φλωρίνης ΑΥΓΟΥΣΤΙ­ ΝΟΣ (αίωνία αύτοΰ ή μνήμη)!

Δέχθηκαν τήν έπίθεση τών «Τζιχαντιστών», τών φανατικών μου­ σουλμάνων, πού ή οργάνωσή τους ISIS έχει διώξει τούς πιστούς άπό τις χριστιανικές κοινότητες τής ’Α­ νατολικής Συρίας, όπου δρούσαν, προτού έξαπλωθοϋν ατό κεντρικό καί βόρειο ’Ιράκ. Οί Τζιχαντιστές πυρπολούν μο­ ναστήρια καί ναούς, βασανίζουν τούς χριστιανούς, τούς διαπομπεύ­ ουν δημόσια, άκόμη καί άποκεφαλίζουν. Διώκτες τοϋ Χριστιανισμού, έφάμιλλοι τοϋ Νέρωνα, τοϋ Διοκλητιανού, καί θηρίων τής Σοβιε­ τικής Ένώσεως, μέ χειρότερο τόν Στάλιν. Τό χριστιανικό αϊμα χύνεται πο­ τάμι στο Ιράκ. Γιά νά ξέρουν τά φα­ νατισμένα τους πιόνια, ποιά σπίτια είναι χριστιανικά, μπογιάτισαν τις έξώπορτες μέ τό γράμμα Ν (nastani), έτσι λέγονται στά ’Αραβικά οί Χριστιανοί. Καί οί Χριστιανοί:

Σ Φ Α Γ ΙΑ ΙΕ Ρ Α γιά τήν πίστι τοϋ Χριστού

Σ υ ν δ ρ ο μ ή (έτησία), Εσω τερικού: 15 € . Κύπρου 20 €. Εξωτερικού (γενικώς): 30 €.

Ή Καράκος είναι μία πόλη κοντά στήν Μουσούλη, πού οί περισσότε­ ροι κάτοικοί της είναι χριστιανοί.

Επιταγές, έγγραφες, έπιστολές κ.λπ. ατή διεύθυνσι: Π ερ ιο δ ικό « Ό Στα υ ρός» . Τ.Θ. 3415 (Κ.Τ.Α.) . 102 10 Αθήνα.

(

«Ο ΣΤ Α Υ Ρ Ο Σ»

Λ

Μηνιαίο ’Ορθόδοξο Χριστιανικό Περιοδικό *

*

-k

Ιδρυτής: f ’Επίσκοπος πρ. Φλωρίνης ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΣ Ν. ΚΑΝΤΙΩΤΗΣ ’Ιδιοκτήτης: Όρθόδ. Ίεραποοτ, ’Αδελφότης «Ό Σταυρός» Ζωοδόχου Πηγής 44 · 106 81 ’Αθήνα τηλ. 210 / 3805539 & 210 / 3826100. Ε κ δ ό τ η ς - Διευθυντής Συντάξεως: Σωτήριος Δ. Ευσταθίου Ζωοδόχου Πηγής 44 · 106 81 ’Αθήνα Προϊστάμενος Τυπογραφείου: ; Άθαν. Κοκονός, Αιόλου 35 · 153 51 Κάντζα

0 ΣΤΑΥΡΟΣ

143

Έ χο υ ν παραδώσει τόν έαυτά τους στόν Χριστό, ξέροντας, ότι ό λόγος Του πάντοτε ισχύει: «Εί έμέ έδιωξαν, και ύμάς διώξουσιν» (Ίωάν. ιε' 20). ’Έγραψαν όλοι στό σπίτια τους: «Είμαστε όλοι χριστιανοί»'. Οί χριστιανοί διώκονται(!) 35.000 κάτοικοι γύρω άπό τήν Μουσούλη πήραν τόν δρόμο τής προσφυγιάς. Δημοσιεύθηκε, ότι έπιχείρησαν μόνον ένα Εσταυρωμένο άπό μία έκκλησία νά πάρουν μαζί τους στόν δρόμο τοϋ διο.)γμοϋ. Δυναμώνονται μέ τήν χάρη τοϋ Θεοϋ, ιδίως όταν τούς ει­ δοποιούν οί άπηνεϊς διώκτες: «Δέν έχετε πια χώρο εδώ καί πρέπει νά φύγετε άμέσως». Παρακαλοϋν τόν Κύριο νά τούς ένισχύη, ιδίως όταν πλησιάζη νά τελειώση τό τελεσίγραφο τών εχθρών: «"Αν δέν συμμορφωθήτε νά φύγετε άμέσως, τότε δέν ύπάρχει τίποτε άλλο παρά τό σπαθί». Εγκαταλείπουν πατρίδες, πού είναι πανάρχαιες κητίδες Χριστιανισμού, άπαντώντας μέ ύπομονή καί καρτερία στις κτηνωδίες τών Τζιχαντιστών. Προτιμούν νά πεθάνουν, παρά νά πέσουν στήν παγίδα: «’Ή άρνεισθε τόν Χριατό, ή θά πεθάνετε». Πότε έμεϊς βρεθήκαμε σέ τέτοια διλήμματα; Καλοπερασάκηδες χριστιανοί, άρνούμαστε μέ τήν άσέβειά μας καί τήν άσέλγειά μας τόν Χριστό. Καί μένουμε καί άσυγκίνητοι μπροστά στό φαινόμενο τών νέων μαρτύρων. Οί Χριστιανοί τού ’Ιράκ καί άλλων περιοχών ζοϋν κάθε μέ­ ρα μέ τό «άπόκριμα τοϋ θανάτου». Συγκινητικός ό ήρωισμός τών Χριστιανών γυναικών. Προτιμούν θάνατο παρά άτίμωση. Στις 4 Σεπτεμβρίου οί Τζιχαντιστές έκοψαν τό κεφάλι (3) μοναζουσών στό Καμερούν! ω > "Ας γίνουν οί νέοι αύτοί μάρτυρες τοϋ σι X Χριστιανισμού άφορμή νά ξαναβαπτισθοϋο "Ο Ο ο Ό X Ζ Ζ Η με στό πνεύμα τών μαρτύρων. Τά ώραιότεο τι > ω ρα «λείψανά» τους, δηλαδή κατάλοιπα ή Μ > Ο ω ζ συνέχειά τους, είναι οί νέοι μάρτυρες. Αίμα κ> ΓΟ > μαρτύρων ποτίζει καί θά ποτίζη τό δένδρο τοϋ Χριστιανισμού. Ποτέ δέν θά μαραθήΘά μεταφυτεύεται, άλλά πάντα θά φουντώνπ Εύλογητός ό Θεός!

CΑναδημοσίευση άπό τό περιοδικό «ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΒΑΠΤΙΣΤΗΣ», τεύχος (595) - 'Οκτώβριος 2014).

144

0 ΣΤΑΥΡΟΣ

Ν

D Ο > Ο X Ο ω -< οο

ΖΙ ΠΊ X Ο > ο Ζ

X =] Ο X Ο Μ

4^ 45.

>

ζι ο

Β

•Ό Φ

_,ο· ηΛ ο 5 Λ

Π > Η* >D Ζ α Usi mKzf Ο Μ Ζ !·ο ο 3 -ι

**