«Ἐμοὶ μὴ γένοιτο καυχᾶσθαι εἰ μὴ ἐν τῷ σταυρῷ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ χρίστοῦ, δὲ οὗ ἐ-μοὶ κόσμος ἐσταύρωται κἀγὼ τῷ κόσμῳ» ([Γαλ. 6,14).
«Τὸν οὐρανοφάντορα τοῦ Χριστοῦ, μύστην τοῦ Δεσπότου, τὸν φωστῆρα τὸν φαεινόν, τὸν ἐκ Καισαρείας καὶ Καππαδόκων χώρας, Βασίλειον τὸν μέγαν πάντες τιμήσωμεν».
Ιν.-- Ὁ Μ. Βασίλειος ὡς ἱεροχῆρυξ Τ᾽ κ τοῦ ἐρημητηρίου εἰς τὸν ἄμβωνα. Ἢ ἀνάγκη
Α “τῆς Ἐκκλησίας ἐκάλει τὸν Βασίλειον εἰς δρᾶσιν. Οἱ αἱρετικοί, ὑπὸ διαφόρους ἐμφανίσεις, προσωπεῖα τῆς φοβερᾶς αἱρέσεως τοῦ ᾿Αρείου, κατέχλυζον τὰς Ἐκκλησίας τῆς Ἀνατολῆς καὶ ἐλυμαίνοντο τὸ δόγμα τῆς ἁγίας Τριάδος. ᾿Ἀνέπτυσ-
σον δραστηριότητα σατανικήν. Ὑπεστηρίζοντο
ὑπὸ ἰσχυρῶν παραγόντων τῆς Πολιτείας, ἀκόμη καὶ ὑπὸ αὐτοκρατόρων.
Μεταξὺ τῶν αἱρετικῶν ὑπῆρχον καὶ ἄνδρες πεπαιδευμένοι, οἱ ὁποῖοι διὰ
τῆς εὐφραδείας καὶ τῆς σοφιστικῆς τῶν τέχνης κατέπλησσον πολλούς. Ἡ ἀλήθεια διεβάλλετο, καὶ εἰς τὰ ὄμματα πολλῶν ἐπεσκιάζετο. Τὸ ψεῦδος
ἐπαρρησιάζετο. Ὁ Μ.Βασίλειος ἀνέλαβεν ἀγῶνα. Ἢ φαρέτρα του ἦτο πλήρης. Ὥς ἔμπειρος πολεμιστὴς ἐγνώριζε ποῖον βέλος, ποῖον ἐπιχείρημα καὶ πότε ἔπρεπε νὰ μεταχειρισθῇ, διὰ νὰ πλήξῃ τοὺς αἱρετικούς. Καὶ κατέφερε πράγματι
καίρια πλήγματα κατὰ τῶν αἱρέσεων. Ὁ λόγος του ἧτο συντριπτικός.
Ἐγνώριζεν, ὅτι ἣ ἐξ ἀποκαλύψεως ἀλήθεια τοῦ Χριστιανισμοῦ ὑπερεῖχεν ἀπείρως τῆς ἀνθρωπίνης σοφίας. Μῖξιν ἀμίκτων δὲν ἠνείχετο. Ὅτι καλὸν εἶχεν ὃ ἀρχαῖος κόσμοςτὸ ἐξετίμα δεόντως, διαχωρίζων αὐτὸ ἀπὸ τοῦ φεύδους. Διὰ νὰ προφυλάξῃ τὴν σπουδάζουσαν χριστιανικὴν νεότητα ἀπὸ τὰ