What’s in a name?

Wat schuilt er achter de namen van onze huizen?

Met de naam van Sint Joanna krijgen we terug een moeilijke zoektocht bij huisnummer 211.

Keren we eerst tweeduizend jaar terug in de geschiedenis. Na de dood van Jezus Christus op vrijdag, is hij verrezen op zondagochtend. Drie vrouwen, die nog van plan waren om de dode te balsemen, stellen verrast vast dat de dode verdwenen is. Drie vrouwen: Maria Magdalena, de bekendste van de drie, Maria, de moeder van de apostel Jacobus, en Joanna. Die Joanna was de vrouw van rentmeester Chusas van de Joodse Koning Herodes. Zij was (wellicht samen met haar echtgenoot) al een tijdje een volgeling van Jezus. Jezus zou bij haar en enkele andere vrouwen een boze geest uitgedreven hebben tijdens zijn rondtocht in Galilea. Joanna, zonder ‘h’ lijkt de oude schrijfwijze te zijn en wellicht nog in zwang bij de naamgeving van het huis in het begijnhof. Zij is niet direct een vrouw die heilig verklaard werd wegens haar vroom en deugdelijk leven. Is het hier daarom ‘Sint’ ipv ‘Heilige’ Joanna? Afbeeldingen tonen dikwijls een lam (zinnebeeld van Jezus, denk aan het Lam Gods), een geldbeurs (zij betaalde meermaals de kosten), een brood, een kan. Wordt zij afgebeeld met de drie vrouwen samen aan het graf, dan draagt zij meestal het kruikje balsem. Haar naamfeest valt op 24 mei. Een ander verhaal vinden we bij Jeanne ‘Joanna’ van Valois. Zij was dochter van koning Lodewijk XI. Zij was niet direct moeders schoonste, klein en met een lichte bochel. Vader huwelijkte haar al op twaalfjarige leeftijd uit aan Lodewijk van Orléans, die haar vooral negeerde… Toen Lodewijk gevangen genomen werd, was het dank zij de invloed van Jeanne bij de toenmalige Franse koning Karel VIII, dat hij terug vrijkwam. Er kwam evenwel stank voor dank: Lodewijk liet Jeanne voor wat ze was. Na het plotse overlijden van Karel VIII werd Lodewijk gekroond tot zijn opvolger, Lodewijk XII, te Reims. Jeanne mocht het van verre vernemen. Om toch een mogelijk nageslacht veilig te stellen, liet Lodewijk zijn huwelijk ontbinden door paus Alexander VI. Zo had hij de weg vrij om te huwen met Anne van Bretagne. De ongelukkige Jeanne, die eigenlijk koningin van Frankrijk had moeten zijn, trok zich terug in Bourges. Daar leefde ze teruggetrokken en stichtte ze de orde van de Annunciaten. De statuten van de orde werden bekrachtigd door dezelfde paus Alexander VI. Die zusters Annunciaten verspreidden zich snel. Zelfs hier in Gent werd een klooster gesticht en hebben we een Annonciadenstraat. De naam Annonciaten of Annunciaten verwijst naar de ’annunciatie’, de boodschap van de engel Gabriël aan Maria over de nakende geboorte van Jezus. Jeanne, Joanna stierf op 40-jarige leeftijd, in haar eigen klooster. In het klooster droeg zij de naam Gabriëlle. Voorwaar een verhaal dat onze begijnen kan bekoord hebben bij de naamgeving van het huis. Haar naamfeest wordt gevierd op 4 februari. Zij is de patrones van de Franse stad Bourges. Tja, wie van de twee? Met die Franse naam Jeanne kunnen we trouwens nog verder graven tot aan Jeanne d’Arc, maar vermoedelijk was haar leven minder inspirerend voor onze begijnen? En dit is maar een kleine greep uit de mogelijkheden.