Naaveke vishamayavagabeku mitramaadhyama

Page 1

£ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? ªÀiÁ£ÀªÀ ¤«ÄðvÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À §UÉÎ ªÀÄÄ£ÉßZÀÑjPÉAiÀÄ ºÉeÉÓUÀ¼ÀÄ ªÀÄÆ®

Då£Éß ¥Áèmï ªÀiÁåPïV£ï

PÀ£ÀßqÀPÉÌ ¨ÉüÀÆgÀÄ ¸ÀÄzÀ±Àð£À JZï.¹. ±ÀgÀvïZÀAzÀæ


NAVEKE VISHAMAYAVAGABEKU? – MANAVA NIRMITHA RASAYANIKAGALA BAGGE MUNNACHCHERAKIYE HEJJEGAIU. English original: “Why Poison Ourselves? – A precautionary approach to Synthetic Chemicals” by Anne Platt McGinn of World Watch Institute, translated into Kannada by Beluru Sudarshana and H.C. Sharat Chandra. ªÀ¯ïØð ªÁZï ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ C£ÀĪÀÄwAiÉÆA¢UÉ PÀ£ÀßqÀ C£ÀĪÁzÀzÀ ¥ÀæPÁ±ÀPÀgÀÄ: £ÁUÀjPÀ ¸ÉêÁ læ¸ïÖ (j), UÀÄgÀĪÁAiÀÄ£ÀPÉgÉ,574217, zÀQët PÀ£ÀßqÀ. (ISBN - 1 - 878071 - 55 - 6) C£ÀĪÁzÀ: ¨ÉüÀÆgÀÄ ¸ÀÄzÀ±Àð£À ªÀÄvÀÄÛ JZï.¹. ±ÀgÀvïZÀAzÀæ ¥ÀjµÀÌøvÀ DªÀÈwÛ ¸ÀA¥ÁzÀ£É: ¨ÉüÀÆgÀÄ ¸ÀÄzÀ±Àð£À

© World Watch Institute, 2000 The views expressed are those of the author and do not necessarily represent those of the World Watch Institute; of its Directors, Officers, or Staff; or of its Funding Agencies.


¥Àj«r C£ÀĪÁzÀPÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæPÁ±ÀPÀgÀ ªÀiÁvÀÄ ......................................................... 6 ¥ÀjµÀÌøvÀ DªÀÈwÛAiÀÄ »£Éß¯É .............................................................................. 7 ªÀÄÄ£ÀÄßr ........................................................................................................... 8 ¦ÃpPÉ ................................................................................................................ 9 qÀnð £ÀÆå¸ï: PÉƼÀPÀÄ qÀd£ï «µÀ¥ÀnÖUÉ 9 ºÉƸÀ CjµÀÖUÀ¼À ¸ÉÃ¥ÀðqÉ... 15 «µÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ªÀÄÄAeÁUÀÈvÁ ¤Ãw............................................................ 16 wgÀļÀÄ ºÁUÀÆ PÁUÀzÀ: ªÀåªÀ¸ÉܬÄAzÀ¯Éà «µÀªÀ£ÀÄß ºÉÆgÀVqÀĪÀÅzÀÄ .........24 QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼ÀÄ: PÀÈvÀPÀªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À §zÀ°UÉ eÁÕ£ÀzÀ §¼ÀPÉ ..................................34 ¦«¹: ¸ÀAQÃtð ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß §ºÀÄ CªÀPÁ±ÀUÀ¼ÁV ¥ÀjªÀwð¸ÀĪÀÅzÀÄ ...52

avÀæUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÉÆõÀÖPÀUÀ¼ÀÄ PÉÆõÀÖPÀ 1 : AiÀÄÄJ£ïE¦ qÀd£ï PÉƼÀPÀÄ ¦N¦UÀ¼ÀÄ / PÉÆõÀÖPÀ 2 : ¥ÀæzÉñÀªÁgÀÄ wgÀļÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÁUÀzÀ PÁSÁð£ÉUÀ¼À°è£À ªÀiÁ°£ÀåPÁgÀUÀ¼ÀÄ / PÉÆõÀÖPÀ 3 : ¸ÀªÀÄUÀæ ¦ÃqÀ ¤ªÀðºÀuÉ ºÁUÀÆ ¸ÀªÀÄUÀæ ªÁºÀPÀ (ªÉPÀÖgï) ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ°è£À ¸ÀªÀiÁ£ÀvÉUÀ¼ÀÄ / PÉÆõÀÖPÀ 4 : ¤ªÀiÁðtUÀ¼À°è ¦«¹UÀ¼À §zÀ®Ä ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄUÀ¼ÀÄ (1997gÀ ¸ÀªÉð ¥ÀæPÁgÀ) / PÉÆõÀÖPÀ 5 : ¦N¦UÀ¼À PÀÄjvÀAvÉ DAiÀÄÝ CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¸ÀªÀiÁªÉñÀUÀ¼À ¸À®ºÉUÀ¼ÀÄ / PÉÆõÀÖPÀ 6 : qÀd£ï PÉƼÀPÀÄ ¦N¦UÀ¼À PÀÄjvÀAvÉ §¼ÀPÉAiÀÄ ¤§ðAzsÀUÀ¼ÀÄ / avÀæ 1 : gÁ¸ÁAiÀĤPÀ G¢ÝªÉÄUÀ¼À°è ¦N¦UÀ¼ÀÄ / avÀæ 2 : 1961 – 97gÀ £ÀqÀÄªÉ PÁUÀzÀ GvÀà£ÀßUÀ¼À°è £ÁgÀÄ §¼ÀPÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁt / avÀæ 3 : 1995 - 99gÀ £ÀqÀÄªÉ E¹J¥sï, n¹J¥sï ºÁUÀÆ PÉÆèÃj£ïUÀ¼À eÁUÀwPÀ GvÁàzÀ£É / avÀæ 4 : 1961 - 68gÀ £ÀqÀÄªÉ C©üªÀÈ¢Þ gÁµÀÖçUÀ¼ÀÄ, ºÁUÀÆ C©üªÀȢ޲î zÉñÀUÀ¼À°è QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À DªÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÀ¥sÀÅÛ / avÀæ 5 : 1908 - 1998gÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è QÃl£Á±ÀPÀUÀ½UÉ ¥ÀæwgÉÆÃzsÀ ºÉÆA¢zÀ QÃlUÀ¼À ¸ÀASÉå / avÀæ 6 : ¥ÁæAvÀªÁgÀÄ ¦«¹UÀ¼À §¼ÀPÉ ºÁUÀÆ GvÁàzÀ£Á ¸ÁªÀÄxÀåð / avÀæ 7 : ¥Àæwà GvÀà£Àß WÀlPÀzÀ°è GAmÁVgÀĪÀ «µÀAiÀÄÄPÀÛ gÁ¸ÁAiÀĤPÀzÀ §¼ÀPÉAiÀÄ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼ÀÄ /


C£ÀĪÁzÀPÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæPÁ±ÀPÀgÀ ªÀiÁvÀÄ ¦æAiÀÄ NzÀÄUÀgÉ, «eÁÕ£À, vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ ¥ÀæUÀwAiÀÄÄ ªÀiÁ£ÀªÀ£À fêÀ£ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀÄUÀªÀÄUÉƽ¹zÉ. DzÀgÉ, EzÀÄ ¥Àj¸ÀgÀPÉÌ ¸ÁPÀµÀÄÖ ºÁ¤AiÀÄ£ÀÄß GAlÄ ªÀiÁrzÉ. gÀ¸ÁAiÀÄ£À±Á¸ÀÛçUÀ¼À°è£À ¥ÀæUÀw¬ÄAzÁV ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 50 ¸Á«gÀ¢AzÀ MAzÀÄ ®PÀëzÀµÀÄÖ ªÀiÁ£ÀªÀ ¤«ÄðvÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ §¼ÀPÉAiÀÄ°èªÉ. EzÀ®èzÉ ¥Àæw¢£À ªÀÄÆgÀÄ ºÉƸÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÉ §gÀÄwÛªÉ! C£ÉÃPÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ £ÀªÀÄä fêÀ£ÀzÀ ºÁ¸ÀĺÉÆPÁÌV, EªÀÅUÀ½®èzÉ fêÀ£ÀªÉà E®è JA§AvÁVzÉ. QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼ÀÄ, ©èÃaAUï ¥ÀzÁxÀðUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¦«¹UÀ¼ÀÄ F UÀÄA¦UÉ ¸ÉÃgÀÄvÀÛªÉ. C©üªÀÈ¢ÞgÁµÀÖçUÀ¼À°è eÁUÀÈw GAmÁV C£ÉÃPÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À GvÁàzÀ£É, §¼ÀPÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É PÀrªÁt ºÉÃgÀ¯ÁVzÉAiÀiÁzÀgÀÆ C©üªÀȢ޲î zÉñÀUÀ¼À°è F gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ E£ÀÆß §¼ÀPÉAiÀÄ°èªÉ. C£ÉÃPÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ CzÀgÀ®Æè PÉÆèÃj£ïAiÀÄÄPÀÛ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ CwAiÀiÁV §¼ÀPÉAiÀÄ°èªÉ. EªÀÅUÀ¼À ºÁ¤PÁgÀPÀ UÀÄtUÀ¼ÀÄ FUÀ PÀAqÀÄ §gÀÄwÛªÉ. ªÀÄÄRåªÁV ``qÀd£ï PÉƼÀPÀÄ’’ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ fêÀgÁ²AiÀÄ£Âßà £Á±À ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ J£ÀÄߪÀ ªÀÄlÖªÀ£ÀÆß ªÀÄÄnÖªÉ. F ¹ÜgÀ ¸ÁªÀAiÀĪÀ ªÀÄ°£ÀPÁgÀPÀUÀ¼À §UÉÎ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ºÁUÀÆ CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è ZÀZÉðUÀ¼ÁV, «±ÀézÁzÀåAvÀ EªÀÅUÀ¼À §PÉAiÀÄ£ÀÄß ¤AiÀÄAAwæ¸À®Ä MAzÀÄ CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ M¥ÀàAzÀzÀ gÀÆ¥ÀÄgÉõÉUÀ¼ÀÄ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ gÁµÀÖçzÀ ¥Àj¸ÀgÀ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄrAiÀÄ°è gÀZÀ£ÉAiÀiÁVªÉ. C£ÉÃPÀ gÁµÀÖçUÀ¼ÀÄ F M¥ÀàAzÀPÉÌ ¸À» ºÁQªÉ. «±ÀézÁzÀåAvÀ F gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À §UÉÎ eÁUÀÈw GAmÁVzÀÝgÀÆ, £ÁªÀÅ F ¹ÜgÀ ¸ÁªÀAiÀĪÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉZÀÄѺÉZÁÑV, AiÀiÁªÀÅzÉà ªÀÄÄAeÁUÀgÀÆPÀvÉ ªÀ»¸ÀzÉ - CzÀgÀ®Æè ªÀÄÄRåªÁV PÀȶAiÀÄ°è §¼À¸ÀÄwÛzÉÝêÉ. PÉÃgÀ¼À ºÁUÀÆ PÀ£ÁðlPÀzÀ PÉ®ªÀÅ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è F §¼ÀPɬÄAzÀ d£ÀgÀ zÉúÀ¥ÀæPÀÈwAiÀÄ°è GAmÁzÀ «gÀÆ¥ÀUÀ¼À §UÉÎ ªÀgÀ¢UÀ¼ÀÄ FUÁUÀ¯Éà §A¢ªÉ. F ªÀµÀð, 2001 gÀ ªÀµÀðªÀÅ CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ M¥ÀàAzÀzÀ ªÀµÀðªÁVzÀÝjAzÀ F ¦ N ¦ UÀ¼À §¼ÀPÉ, ªÀÄÄAeÁUÀgÀÆPÀvÁ PÀæªÀĪÀ£ÀÄß d£ÀgÀ ªÀÄÄA¢qÀ®Ä ªÀ®ØðªÁZï E£ï¹ÖlÆåmï £À ¥ÀæPÀluÉAiÀiÁzÀ F ¥ÀĸÀÛPÀªÀ£ÀÄß C£ÀĪÁzÀ ªÀiÁr ¥ÀæPÀn¸ÀÄwÛzÉÝêÉ. £ÁUÀjPÀ ¸ÉêÁ læ¸ïÖ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.

£ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 4


¥ÀjµÀÌøvÀ DªÀÈwÛAiÀÄ »£Éß¯É 2001gÀ°è ¥ÀæPÀlªÁzÀ F ¥ÀĸÀÛPÀªÀ£ÀÄß 2013gÀ°è ªÀÄvÉÛ ¥ÀæPÀn¸ÀĪÀ CUÀvÀå EzÉAiÉÄ JA§ ¥Àæ±Éß ¸ÀºÀdªÁUÉà ªÀÄÆqÀÄvÀÛzÉ. F ¥Àæ±ÉßUÉ ºËzÀÄ, ºÀvÀÄÛ ªÀµÀðUÀ½AzÀ ¥Àj¹ÜwAiÀÄ°è CAxÁ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼ÉãÀÆ DV®è J£ÀÄߪÀÅzÀÄ ªÁ¸ÀÛªÀ. ¨sÁgÀvÀzÀ°è F PÉƼÀPÀÄ qÀd£ï gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ GvÁàzÀ£ÉAiÀiÁUÀÄwÛªÉ; DªÀÄzÁUÀÄwÛªÉ. rrn MAzÀ£ÀÄß ©lÖgÉ K¼ÀÄ «µÀUÀ¼À GvÁàzÀ£É ªÀÄvÀÄÛ §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß ¨sÁgÀvÀzÀ°è ¤µÉâü¸À¯ÁVzÉ J£ÀÄߪÀÅzÉãÉÆà ¤d. MmÁÖgÉ £ÉÆÃrzÀgÉ FUÀ®Æ MAzÀ®è MAzÀÄ PÉƼÀPÀÄ qÀd£ï «µÀzÀ ¥ÀjuÁªÀÄ £ÀªÀÄä zÉñÀzÀ d® - £É® - fëUÀ¼À ªÉÄÃ¯É DUÀÄvÀÛ¯Éà EzÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ vÁådå, ªÀÄĤ¹¥Á°n vÁådå, ¹ªÉÄAmï M¯ÉUÀ¼ÀÄ, ¯ÉÆúÀ GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ, ©èÃaAUï GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ, GPÀÄÌ ªÀÄvÀÄÛ PÀ©âtzÀ ¸ÁܪÀgÀUÀ¼ÀÄ, ¸ÉPÉAqÀj C®Äå«Ä¤AiÀÄA ªÀÄvÀÄÛ vÀªÀgÀzÀ GvÁàzÀ£Á WÀlPÀUÀ¼À°è F «µÀªÀÅ ºÉÆgÀ¸ÀƸÀÄvÀÛ¯Éà EzÉ. PÀ¸ÀzÀ UÀÄArUÀ¼ÀÄ, ªÀÄ£ÉAiÀÄ M¯ÉUÀ¼ÀÄ, §AiÉÆêÀiÁ¸ï GjAiÀÄĪÀ ¸ÀܼÀUÀ¼ÀÄ, ±ÀªÀ¸ÀA¸ÁÌgÀ PÉÃAzÀæUÀ¼ÀÄ, UÁå¸ÉÆð£ï Gj¸ÀĪÀ ªÁºÀ£ÀUÀ¼ÀÄ, PÁUÀzÀ, dªÀŽ ªÀÄvÀÄÛ ZÀªÀÄðzÀ GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ, vÁådå vÉÊ® G¢ÝªÉÄUÀ¼ÀÄ  -  EªÀÅUÀ¼À®Æè F «µÀUÀ½gÀÄvÀÛªÉ. ¨sÁgÀvÀzÀ ªÁ¹UÀ¼À°è Cw ºÉZÀÄÑ ¥ÀæªÀiÁtzÀ rrn EgÀĪÀÅzÀÄ UÉÆvÁÛVzÉ. ªÀįÉÃjAiÀiÁ vÀqÉUÀlÖ®Ä rrn ¹A¥Àr¹zÁUÀ, vÁAiÀÄA¢gÀ ªÉƯɺÁ°£À°è rrn ¥ÀævÀåPÀëªÁVzÉ. PÀȶ vÁådåUÀ¼ÀÄ, OzÀå«ÄPÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÀqÀUÀÄ GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ £ÀqÉAiÀÄĪÀ°è rrn ¥ÀæªÀiÁt «¥ÀjÃvÀªÁVzÉ. ¢°èAiÀÄ AiÀĪÀÄÄ£Á £À¢AiÀÄ «Ää£À°è, vÀ«Ä¼ÀÄ£Ár£À DªÉÄUÀ¼À°è, KrUÀ¼À°è, ¥À²ÑªÀÄ §AUÁ¼À, CgÀ©âà ¸ÀªÀÄÄzÀæ, ¥ÀƪÀð -  ¥À²ÑªÀÄ PÀgÁªÀ½, UÀAUÁ£À¢AiÀÄ qÁ°á£ï, ¢°èAiÀÄ JgɺÀļÀÄUÀ¼ÀÄ, ¥ÁjªÁ¼À, vÀ«Ä¼ÀÄ£Ár£À ºÀ°èUÀ¼ÀÄ, ¨ÁªÀ°UÀ¼ÀÄ, zÀQët ¨sÁgÀvÀzÀ°è ¹UÀĪÀ ªÉÆmÉÖUÀ¼ÀÄ, ¨sÁgÀvÀzÁzÀåAvÀ EgÀĪÀ PÀÄj, ªÉÄÃPÉ, ºÀQÌUÀ¼À°è F «µÀªÀÅ PÀAqÀħA¢zÉ JAzÀÄ 2006gÀ MAzÀÄ CzsÀåAiÀÄ£À ºÉýzÉ. 2001jAzÀ FZÉUÉ £ÀqÉzÀ ºÀ®ªÁgÀÄ ¸À«ÄÃPÉëUÀ¼À°è rrn, D°Øç£ï, qÉÊ D°Øç£ï gÁ¸ÁAiÀĤPÀ «µÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀA¨ÁgÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼ÀÄ, ºÁ°£À GvÀà£ÀßUÀ¼ÀÄ, JuÉÚ, ªÀiÁA¸À, ¨ÉuÉÚ,  -  J®èzÀgÀ®Æè PÀAqÀħA¢ªÉ. EAxÀ ¦ N ¦UÀ¼ÀÄ ¸ÀAvÁ£ÉÆÃvÀàwÛAiÀÄ£ÀÄß PÀÄVθÀÄvÀÛªÉ; vÁAiÀÄA¢gÀ ºÁ®ÆqÀĪÀ PÁ¯ÁªÀ¢üAiÀÄ£ÀÄß PÀrvÀUÉƽ¸ÀÄvÀÛªÉ; ªÀÄzsÀĪÉÄúÀ, PÁå£Àìgï£ÀAxÀ gÉÆÃUÀUÀ½UÉ PÁgÀtªÁUÀÄvÀÛªÉ; £ÀgÀ¸ÀA§A¢üà PÁ¬Ä¯ÉUÀ¼À£ÀÄß vÀgÀÄvÀÛªÉ. G¹gÁl, ¸Àà±Àð¢AzÀ®Æ ºÀgÀqÀĪÀ F «µÀUÀ¼ÀÄ PÀtÂÚ£À ªÀÄÆ®PÀªÀÇ zÉúÀzÀ M¼À¸ÉÃgÀÄvÀÛªÉ. »ÃUÉ PÉƼÀPÀÄ qÀd£ï «µÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄ£ÀÄPÀÄ®zÀ PÀĹvÀPÉÌ PÁgÀtªÁVªÉ. F «µÀUÀ¼À£ÀÄß CjAiÀÄĪÀÅzÀÄ EA¢UÀÆ vÀÄwð£À ¸ÀAUÀwAiÉÄà DVzÉ.

£ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 5


ªÀÄÄ£ÀÄßr

ªÀiÁ£ÀªÀgÀÄ ¥ÁæaãÀ PÁ®¢AzÀ®Æ vÀªÀÄä ¥Àj¸ÀgÀzÀ WÀlPÀUÀ¼ÁzÀ ¨sÀÆ«Ä, ¤ÃgÀÄ, UÁ½, ¸ÀÆAiÀÄð, ¸À¸Àå ºÁUÀÆ ¥Áæt ¸ÀAPÀÄ®UÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀÄ PÁ¼ÀfAiÀÄ£ÀÄß vÉÆÃj¹zÁÝgÉ. ¥ÁæaãÀ PÁ®zÀ ¸Á»vÀå ºÁUÀÆ ¸ÀA¸ÀÌøwUÀ¼À EwºÁ¸À¢AzÀ £ÀªÀÄUÉ F «µÀAiÀÄ ªÉÃzÀåªÁVzÉ. PÁ½zÁ¸À ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀA¥ÀgÀ PÁªÀåUÀ¼À°è «ÄAZÀĪÀ ¥ÀæPÀÈwAiÀÄ ªÀtð£É C¸ÁzsÁgÀtªÁzÀzÀÄÝ. DzÀgÉ 19 ªÀÄvÀÄÛ 20£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ°è «dÈA©ü¹zÀ PÉÊUÁjPÉÆÃzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ £ÀªÀÄä ¥Àj¸ÀgÀzÀ ªÀÄÆ® WÀlPÀUÀ¼À ªÉÄÃ¯É wÃPÀë÷ÚªÁzÀ ¥ÀjuÁªÀĪÀ£ÀÄßAlÄ ªÀiÁrªÉ. EzÀgÀ §UÉÎ eÁÕ£ÉÆÃzÀAiÀĪÁVzÀÄÝ 20 £ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ GvÀÛgÁzsÀðzÀ°è ªÀiÁvÀæ! PÀ¼ÉzÀ £Á¯ÉÌöÊzÀÄ zÀ±ÀPÀUÀ¼À°è ¥Àj¸ÀgÀ ¥ÀæeÉÕ ¨É¼ÉzÀħAzÀÄ ¥Àj¸ÀgÀ gÀPÀëuÉUÉ ZÀ¼ÀªÀ½UÀ¼ÀÄ K¥ÀðlÖªÀÅ. ¥Àj¸ÀgÀzÀ ¥Àj¹ÜwAiÀÄ£ÀÄß PÀÄjvÀÄ GvÀÛªÀÄ ¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀæPÀlªÁzÀªÀÅ. EªÀÅ ZÀ¼ÀªÀ½UÉ ¥ÉÆæÃvÁìºÀ ¤ÃrzÀªÀÅ. EªÀ®èzÉ 1972 gÀ°è ¸ÁÖPïºÉÆêÀiï£À°è ¸À¨sÉ ¸ÉÃjzÀÝ «±Àé gÁµÀÖç ¸ÀªÀiÁªÉñÀªÀÅ MAzÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR ªÉÄÊ°UÀ¯Áè¬ÄvÀÄ. 1975 gÀ°è ¥Àj¸ÀgÀ gÀPÀëuÉAiÀÄ ºÉÆuÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆvÀÛ£ÀÆvÀ£À ¸ÀA¸ÉÜ, «±Àé ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¥Àj¸ÀgÀ AiÉÆÃd£É (AiÀÄÄJ£ïE¦), DgÀA¨sÀªÁVzÀÄÝ, ¥ÀæªÀÄÄRªÁV ¥Àæ¥ÀAZÀzÁzÀåAvÀ ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£À ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ½UÉ £ÉgÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÁÛ §A¢zÉ. PÀ¼ÉzÀ 2 - 3 zÀ±ÀPÀUÀ¼À°è £ÀÆgÁgÀÄ ¸ÀéAiÀÄA¸ÉêÁ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ¥Àj¸ÀgÀ gÀPÀëuÉUÉ ZÀ¼ÀªÀ½UÀ¼ÀÄ K¥ÀðlÖªÀÅ. EªÀÅ ZÀ¼ÀªÀ½UÉ ¥ÉÆæÃvÁìºÀ ¤ÃrzÀªÀÅ. EªÀ®èzÉ 1972 gÀ°è ¸ÁÖPïºÉÆêÀiï£À°è ¸À¨sÉ ¸ÉÃjzÀÝ «±Àé gÁµÀÖç ¸ÀªÀiÁªÉñÀªÀÅ MAzÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR ªÉÄÊ°UÀ¯Áè¬ÄvÀÄ. 1975 gÀ°è ¥Àj¸ÀgÀ gÀPÀëuÉAiÀÄ ºÉÆuÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆvÀÛ£ÀÆvÀ£À ¸ÀA¸ÉÜ, «±Àé ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¥Àj¸ÀgÀ AiÉÆÃd£É (AiÀÄÄ J£ï E ¦), DgÀA¨sÀªÁVzÀÄÝ, ¥ÀæªÀÄÄRªÁV ¥Àæ¥ÀAZÀzÁzÀåAvÀ ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£À ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ½UÉ £ÉgÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÁÛ §A¢zÉ. PÀ¼ÉzÀ 2 - 3 zÀ±ÀPÀUÀ¼À°è £ÀÆgÁgÀÄ ¸ÀéAiÀÄA¸ÉêÁ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ¥Àj¸ÀgÀ gÀPÀëuÉUÉ «¥ÀÄ®ªÁV PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÀ«ÄäPÉÆArªÉ. «±ÀézÀ ªÀÄlÖzÀ°è ªÀ¯ïØðªÁZï E£ï¹ÖlÆåmï JA§ ¸ÀA¸ÉÜ F ¤nÖ£À°è C¢üPÀªÁV ±Àæ«Ä¸ÀÄwÛzÉ. EzÀÄ “Why Poison Ourselves?” QgÀÄ ºÉÆvÀÛUÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀæPÀn¹zÉ. ¥Áè¹ÖPïUÀ½AzÀ, «µÀªÀ¸ÀÄÛUÀ½AzÀ PÀȶAiÀÄ°è §¼À¸ÀĪÀ ºÀ®ªÁgÀÄ Qæ«Ä£Á±ÀPÀUÀ¼ÀÄ - ªÀÄÄRåªÁV ¸ÀA±ÉèövÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ½AzÀ d£ÀvÉUÉ DUÀÄwÛgÀĪÀ ºÁ¤AiÀÄ£ÀÄß F ºÉÆvÀÛUÉAiÀÄ°è ¸ÀàµÀÖªÁV ¥ÀæPÀn¸À¯ÁVzÉ. ¨sÀÆ«ÄAiÉÆqÀ£É ¨ÉgÉAiÀÄzÉ ¥Áè¹ÖPï ªÀiÁ°£ÀåPÁgÀPÀªÉA§ÄzÀÄ J®èjUÀÆ w½zÀ ¸ÀAUÀw. CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀzÉ EgÀĪÀÅzÀÄ MAzÀÄ ªÀiÁUÀð. ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ°è «aÒzÀæªÁUÀĪÀ ºÉƸÀ ¥Áè¹ÖPï£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ªÀiÁUÀð. EAxÀ ¥Áè¹ÖPï ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀiÁUÀĪÀªÀgÉUÉ J®è ¥Áè¹ÖPïUÀ¼À£ÀÄß zÀÆgÀ EqÀĪÀÅzÀ PÉëêÀÄPÁj.

JA.J.¸ÉÃvÀÄgÁªï.

£ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 6


¦ÃpPÉ ¥Áè¹ÖPïVAvÀ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁVgÉÆà E£ÉÆßAzÀÄ ªÀ¸ÀÄÛ E®è. ¥Áè¹ÖPï ¨ÁåUÀÄUÀ¼ÀÄ, ¥Áè¹ÖPï ¥É£ÀÄßUÀ¼ÀÄ. PÀA¥ÀÆålj£À®Æè¥Áè¹ÖPï. PÁgÀÄUÀ¼À®Æè¥Áè¹ÖPï. £ÁªÀÅ PÀnÖzÀ ªÁvÁªÀgÀtzÀ°è ¥Áè¹ÖPï C£ÉÆßÃzÀÄ ªÀÄÆ® ªÀ¸ÀÄÛªÉà DV ©nÖzÉ. ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ §UÉAiÀÄ PÀÈvÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À §UÉÎãÀÆ »ÃUÉãÉà ºÉüÀ§ºÀÄzÀÄ. PÀÈvÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼Éà £ÀªÀÄä ¸ÀÄvÀÛ J¯Áè gÀÆ¥ÀzÀ°è DªÀj¹PÉÆArªÉ. ¤ªÀÄUÉ F ªÀ¸ÀÄÛUÀ½AzÀ DªÀj¹ PÉƼÉÆîÃzÀÄ EµÀÖ E®èzÉà EzÀÆæ ¤ÃªÀÅ ºÁUÉAiÉÄà EzÀgÀ ªÁå¦Û¬ÄAzÀ zÀÆgÀ EgÉÆÃzÀÄ C¸ÁzsÀåªÉà ºËzÀÄ. ¥Á°AiÉĸÀÖgï CAVAiÉƼÀUÉ ¤ÃªÀÅ G¹gÀÄ PÀnÖ ¸ÁAiÀÄzÉà EgÀ§ºÀÄzÀÄ. DzÀgÉ ¤ÃªÀÅ ºÁQPÉÆArgÉÆà ±ÉÃ. 100 gÀµÀÄÖ ºÀwÛ¬ÄAzÀ vÀAiÀiÁj¹zÀ CAVAiÀÄÆ AiÀiÁªÀÅzÉÆà PÀÈvÀPÀ QÃl£Á±ÀPÀ §¼À¹ ¨É¼ÉzÀ ºÉÆ®¢AzÀ §AzÀ ºÀwÛ¬ÄAzÀ vÀAiÀiÁgÁVgÀ§ºÀÄzÀÄ. ¤ªÀÄä ¦ÃoÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ ªÀÄgÀ¢AzÀ CxÀªÁ §mÉÖ¬ÄAzÀ vÀAiÀiÁgÁVgÀ§ºÀÄzÀÄ. DzÀgÉ §ºÀıÀB CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß PÀÈvÀPÀ ¸Á¯ÉéAlÄUÀ¼ÀÄ, CAlÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆgÀ¯ÉÃ¥À¢AzÀ PÀÆrgÀ§ºÀÄzÀÄ. ¹¤ªÀiÁ ªÀÄvÀÄÛ gÉPÁqïð ªÀiÁrzÀ ¸ÀAVÃvÀ PÀÆqÁ PÀÈvÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ½AzÀ ªÀiÁrgÉÆÃzÉà C£ÉÆßÃzÀ£Àß ªÀÄgÉAiÀĨÉÃr. PÀÈvÀPÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À PÁæAwAiÀÄ ¨É£Àß»AzÉAiÉÄà PÀA¥ÀÆålgÀÄUÀ¼À PÁæAw ªÀÄÆr§AvÀÄ. EµÉÖ®è ºÉýzÀ ªÉÄÃ¯É E£ÀÆß MAzÀÄ ªÀiÁvÀÄ: J¯Áè §UÉAiÀÄ PÀÈvÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß DzsÀj¹zÀ ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ «zsÁ£ÀUÀ½UÉ eÉÆÃvÀÄ ©zÉÝà §zÀÄPÀÄwÛgÀĪÀ PÉ®ªÀgÀÄ ¤ªÀÄUÉ ¥ÀjZÀAiÀÄ EgÀ§ºÀÄzÀÄ. E°è ±À¸ÀÛçQæAiÉÄUÉ §¼À¹gÉÆà ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ, ¸Éë¸ÀÄwÛgÉÆà OµÀ¢üUÀ¼ÀÄ - J®èªÀÇ §AvÀÄ. §ºÀıÀB EzÀÄ ¤ªÀÄä ¤d ªÀåQÛvÀézÀ ¥ÀæwÃPÀ EgÀ§ºÀÄzÀÄ! PÀÈvÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ JµÀÄÖ ¸ÀªÀðªÁå¦ CAzÉæ - CxÀªÁ JµÀÄÖ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV©nÖªÉ CAzÉæ - CªÀÅ ºÉÃUÉ ªÀÄ£ÀĵÀå£À §zÀÄPÀ£ÀÄß wêÀæªÁV §zÀ¯Á¬Ä¹ªÉ JAzÀÄ ºÉüÉÆÃzÉà PÀµÀÖªÁV©nÖzÉ. »ÃVzÀÆÝ F ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ¨sÁjà GvÁàzÀ£É DUÁÛ EgÉÆÃzÀÄ ªÀiÁvÀæ EwÛÃZÉV£À ¨É¼ÀªÀtÂUÉ. F vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ ªÀÄÆ® EgÉÆÃzÀÄ 19£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ ªÀÄzsÀå¨sÁUÀzÀ AiÀÄÆgÉÆÃ¥ï ¥ÀæAiÉÆÃUÁ®AiÀÄUÀ¼À°è. E°èAiÉÄà gÁ¸ÁAiÀÄ£À ±Á¸ÀÛçdÕgÀÄ ¸ÀA¥ÀÆtðªÁV ºÉƸÀ ¸ÁªÀAiÀĪÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸À®Ä DgÀA©ü¹zÀgÀÄ. GzÁºÀgÀuÉUÉ ºÉüÉÆÃzÁzÉæ ««zsÀ CjªÀ½PÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼ÀÄ (CAzÀºÁUÉ ¸ÁªÀAiÀĪÀ ªÀ¸ÀÄÛ CAzÉæ UÉÆvÀÛ®è, EAUÁ® CAzÉæ PÁ§ð£ï£ÀÄß ºÉÆA¢gÉÆà gÁ¸ÁAiÀĤPÀ). «±ÀézÀ Cw ¥Àæ¹zÀÞ QÃl£Á±ÀPÀªÁzÀ rrn C£ÉÆßÃzÀÄ ±ÀÄgÀĪÁzÀzÀÄÝ E¯ÉèÃ. 1874 gÀ°è EzÀ£ÀÄß vÀAiÀiÁgÀÄ ªÀiÁrzÁvÀ dªÀÄð¤AiÀÄ gÀ¸ÁAiÀÄ£À±Á¸ÀÛçzÀ «zÁåyð. ºÁUÉ £ÉÆÃrzÀgÉ EzÀgÀ QÃl£Á±ÀPÀ UÀÄtUÀ¼ÀÄ ¸ÀjAiÀiÁV UÉÆvÁÛVzÀÄÝ ªÀiÁvÀæ 1930gÀ zÀ±ÀPÀzÀ°è C¤ß. ªÉÆvÀÛªÉÆzÀ® ¨ÁjUÉ ¸É®Äå¯ÉÆÃ¸ï ªÀÄÆ®PÀ (EzÀÄ ªÀÄgÀzÀ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ WÀlPÀªÀ¸ÀÄÛ) 1890gÀ zÀ±ÀPÀzÀ°è ªÉÆzÀ® ¥Áè¹ÖPï ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸À¯Á¬ÄvÀÄ. ¸Àj¸ÀĪÀiÁgÀÄ EzÉà ºÉÆwÛ£À°è £ÉÆÃr, FUÀ PÁuÁÛ EgÉÆà ¨sÁjà ¥ÀæªÀiÁtzÀ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ ªÀiÁUÀðªÀ£ÀÆß ºÀÄqÀÄPÀ¯Á¬ÄvÀÄ. EzÀÄ «eÁÕ¤UÀ½UÉ CjªÁVzÀÄÝ vÁªÀÅ PÀZÁÑ ªÀiÁ°£À gÀÆ¥ÀzÀ°è ¸É®Äå¯ÉÆøï£ÀAxÀ ¸À¸ÀåªÀÄÆ®zÀ GvÀà£ÀߪÀ£ÀÄß §¼À¸À¨ÉÃPÁV®è JAzÀÄ UÉÆvÁÛzÁUÀ. £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 7


PÀÈvÀPÀªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß £ÉÃgÀªÁV JuÉÚ¬ÄAzÀ GvÁࢸÀ§ºÀÄzÀÄ. 1900gÀ ºÉÆwÛUÉ JuÉÚà DzsÁjvÀ PÀÈvÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ mÉÊgÀÄ GzÀåªÀÄzÀAxÀ ¥ÀæªÀÄÄR GzÀåªÀÄzÀ°è PÁæAwAiÀÄ£Éßà vÀA¢zÀݪÀÅ. »ÃUÉ PÀÈvÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À AiÀÄÄUÀzÀ GzÀAiÀÄ DUÉà ©qÀÄÛ! 20£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ ªÉÆzÀ® CzsÀð ¨sÁUÀzÀ°è MAzÀÄ GvÁàzÀ£Á ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ ªÉÄÃ¯É E£ÉÆßAzÀgÀAvÉ PÀÈvÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ zÁ½ ªÀiÁqÀ®Ä DgÀA©ü¹zÀªÀÅ. AiÀiÁPÉAzÉæ CªÀÅ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV gÀ§âgï, ªÀÄgÀ, ¯ÉÆúÀ, UÁdÄ, ¸À¸Àå£ÁgÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ½VAvÀ CUÀΪÁVzÀݪÀÅ. PÉ®ªÀÅ ¥Àæ¸ÀAUÀUÀ¼À®èAvÀÆ PÀÈvÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ £ÉʸÀVðPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ½UÉà §zÀ° DV©lÖªÀÅ. GzÁºÀgÀuÉUÉ, 1920gÀ°è C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¹zÀ «£Éʯï UÉÆvÀÛ®è, EzÀÄ gÀ§âgÀ£Éßà ¸ÀܼÁAvÀgÀ ªÀiÁrvÀÄ. JgÀqÀ£ÉAiÀÄ «±Àé ¸ÀªÀÄgÀzÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è EzÀÄ F CvÀåUÀvÀåzÀ ¸À¸Àå GvÀà£ÀßzÀ ¨ÉÃrPÉAiÀÄ MvÀÛqÀªÀ£ÀÄß E½¹vÀÄ. DUÀ mÉÊgÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀ§âj¤AzÀ¯Éà ªÀiÁqÀ¨ÉPÁVvÀÄÛ C£ÉÆßÃzÉãÉÆà ¸Àj. DzÉæ E°è ªÉÊgï E£ÀÄì¯ÉÃlgï xÀgÀ «£Éʯï ZÉ£ÁßV PÁAiÀÄ𠤪Àð»¹vÀÄ. ºÁUÉãÉà ºÀ¼ÉÃzÀÄ ºÁUÀÆ ºÉƸÀzÀ£ÀÄß ¨ÉgɸÉÆÃzÀÆ D¸ÀQÛAiÀÄ «µÀAiÀÄ D¬ÄvÀÄ. MAzÀÄ ¯ÉÆúÀªÀÅ E£ÀßµÀÄÖ ºÉZÀÄÑ PÁ® ¨Á½PÉ §gÀ°PÉÌ «±ÉõÀ ¯ÉÃ¥ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆAzÀĪÀÅzÀÄ, £É®ºÁ¸ÀÄUÀ¼ÀÄ gɹ£ï ºÁUÀÆ ªÀÄgÀzÀ £ÁgÀÄUÀ½AzÀ PÀÆrgÉÆÃzÀÄ, »ÃUÉ. EªÀvÀÄÛ PÀÈvÀPÀ ¸ÁªÀAiÀĪÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ gÁ¸ÁAiÀÄ£À DyðPÀvÉAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÆ PÉƼÀªÉAiÀÄ°è ºÀjÃvÁ EªÉ. F C¸ÁªÀiÁ£Àå AiÀıÀ¹ì£À £ÀqÀĪÉAiÀÄÆ PÀÈvÀPÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀzÀ DyðPÀvÉAiÀÄÄ MAxÀgÁ gÀºÀ¸ÀåªÁzÀ GzÀåªÀĪÁAiÀÄÄÛ. EzÀ£ÀÄß ªÀÈwÛ¥ÀgÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ ±Á¸ÀÛçdÕjUÀÆ C£Àé¬Ä¸À§ºÀÄzÀÄ. JuÉÚAiÀÄ£ÀÄß ««zsÀ §UÉAiÀÄ CvÀåAvÀ G¥ÀAiÀÄÄPÀÛªÁzÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÁßV ºÉÃUÉ ¥ÀjªÀwð¸À§ºÀÄzÀÄ JA§ÄzÀ£ÀÄß «eÁÕ¤UÀ¼ÀÄ PÀ°vÀÄPÉÆArzÁÝgÉ. DzÉæ EzÀgÀ eÉÆvÉUÉãÉà EªÀgÉ®ègÀÆ F ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À GvÁàzÀ£É, §¼ÀPÉ ªÀÄvÀÄÛ J¸ÉAiÀÄÄ«PɬÄAzÀ JAxÀ UÀA©üÃgÀ zsÀPÉÌ vÀUÀÄ®ÄvÉÛ C£ÉÆßÃzÀ£ÀÆß PÀ°vÀÄPÉÆArzÁÝgÉ. PÉ®ªÀÅ ¸À® F ºÁ¤UÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV H»¸À°PÉÌà DUÀzÉà EgÉÆà CAxÀzÀÄÝ. F ºÁ¤ WÉÆÃgÀªÁVgÀÄvÉÛ. 1984 gÀ°è ¨sÉÆÃ¥Á®zÀ°è AiÀÄƤAiÀÄ£ï PÁ¨ÉÊðqï QÃl£Á±ÀPÀ WÀlPÀ¢AzÀ «ÄÃxÉʯï L¸ÉÆà ¸ÀAiÀÄ£ÉÃmï gÁ¸ÁAiÀĤPÀªÀÅ ¸ÉÆÃj ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 16,000 d£ÀgÀÄ ¸ÀvÀÛgÀÄ. ¸Á«gÁgÀÄ d£ÀjUÉ PÀtÄÚºÉÆìÄvÀÄ, ««zsÀ gÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ CAnPÉÆAqÀªÀÅ. £ÉzÀgï¯ÁåAqïì, CªÉÄjPÁ, DPÀðnPï, Qé¨ÉPï - EªÀÅUÀ¼ÀÆ ¸ÉÃjzÀAvÉ ««zsÀ ¸ÀܼÀUÀ¼À°è £ÀqɹzÀ EwÛÃZÉV£À CzsÀåy£ÀUÀ¼ÀÄ K£ÀÄ ºÉýªÉ UÉÆvÉÛ? UÀ¨sÀðPÉÆñÀzÀ°è CxÀªÁ ±ÀıÀÆæµÉAiÀÄ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è Cwà PÀrªÉÄ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ºÁ¤PÁgÀPÀ PÀÈvÀPÀªÀ¸ÀÄÛUÀ½UÉ MrØPÉÆAqÀ ªÀÄPÀ̼À®Æè DgÉÆÃUÀåzÀ ¸ÀªÀĸÉå EgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß F CzsÀåAiÀÄ£À PÀAqÀÄPÉÆArvÀÄ. CAvÀ ªÀÄPÀ̼ÀÄ G½zÀªÀjVAvÀ ºÉaÑ£À ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è Q« ºÁUÀÆ G¹gÁlzÀ ¸ÉÆÃQ¤AzÀ §¼À®ÄvÁÛgÉ. CªÀgÀÄ «¼ÀA©vÀ ªÀiÁ£À¹PÀ ºÁUÀÆ zÉÊ»PÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ ¸ÀªÀĸÉåUÉ vÀÄvÁÛUÀÄvÁÛgÉ. EAxÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ½UÉ ¥ÀPÁÌUÀĪÀÅzÀjAzÀ ªÀ£ÀåfëUÀ¼ÀÆ ºÁ¤UÉ M¼ÀUÁVªÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ ºÉüÉÆÃzÁzÉæ, GvÀÛgÀ CªÉÄjPÁzÀ ªÀĺÁ£ï ¸ÀgÉÆêÀgÀUÀ¼À°è ««zsÀ ºÀQÌUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ «ÄãÀÄUÀ¼ÀÄ FUÀ®Æ PÀ¼À¥É ¸ÀAvÁ£ÉÆÃvÀàwÛ ºÁUÀÆ zÉÊ»PÀ «PÀ¯ÁAUÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÁÛ EªÉ. £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 8


PÁgÀt UÉÆvÀÛ®è: ««zsÀ C¥ÁAiÀÄPÁj PÀÈvÀPÀªÀ¸ÀÄÛUÀ½AzÀ F ¥ÀæzÉñÀzÀ ªÀÄtÄÚ ºÁUÀÆ ¤ÃgÀÄ zÀ±ÀPÀUÀ¼À PÁ® vÀÄvÁÛVzÀݪÀÅ. F ¥ÀæzÉñÀ ºÁUÀÆ EAxÀ ªÀÄtÄÚ ºÁUÀÆ ¤ÃgÀÄ zÀ±ÀPÀUÀ¼À PÁ® vÀÄvÁÛVzÀݪÀÅ. F ¥ÀæzÉñÀ ºÁUÀÆ EAxÀ C£ÉÃPÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À®Ä F ``¨ÁºÀå’’ ªÀ¸ÀÄÛUÀ½AzÀ vÉÆAzÀgÉUÉ M¼ÀUÁVªÉ. E°è §ºÀÄvÉÃPÀªÁV ¨sÁVAiÀiÁVgÉÆÃzÀÄ ¯ÉPÀ̪À£Éßà ºÁPÀzÀAxÀ PÀÈvÀPÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À §¼ÀPÉAiÀÄ ªÉZÀÑUÀ¼ÀÄ. EAzÀÄ §ºÀıÀB ªÁtÂfåPÀ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ°è EgÉÆà PÀÈvÀPÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ JµÀÄÖ UÉÆvÉÛ? ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 50,000 ¢AzÀ 100,000! EAzÀÄ ¢£Á®Æ ¸ÀgÁ¸Àj ªÀÄÆgÀÄ ºÉƸÀ PÀÈvÀPÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀæªÉò¸ÁÛ EªÉ. PÀÈvÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¤¨sÁ¬Ä¸ÀĪÀ ¸ÁªÀÄxÀåðzÀ°è £ÀªÀÄUÉ EgÉÆà ¸ÁªÀÄÄzÁ¬ÄPÀ «±Áé¸ÀzÀ UÀjµÀ× ªÀÄlÖªÀ£ÀÄß EzÀÄ ©A©¸ÀÄvÀÛzÉ JAzÀÄ CAzÀÄPÉƼÀÀÄzÀÄ. »ÃVzÀÆÝ ¥Áj¸ÀjPÀ zÀȶ֬ÄAzÀ £ÉÆÃrzÀgÉ F Erà GzÀåªÀÄzÀ ªÉÄÃ¯É MAzÉà MAzÀÄ ¥Àæ±Éß PÀwÛ xÀgÀ vÀÆUÁqÀÄvÉÛ: J®èzÀgÀ PÉÆ£ÉUÉ F gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ d£ÀjUÉ  -  ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ºÉüÉÆÃzÁzÉæ ¥Àj¸ÀgÀPÉÌ - ªÀiÁqÉÆÃzÁzÀÆæ K£ÀÄ? PÀ¼ÉzÀ £Á¯ÉÌöÊzÀÄ zÀ±ÀPÀUÀ¼À°è F «µÀAiÀÄzÀ §UÉÎ §AzÀ C£ÉÃPÀ ¯ÉÃR£ÀUÀ¼À ºÉÆgÀvÁV ºÉüÉÆÃzÁzÉæ F ¥Àæ±ÉßUÉ EgÉÆà GvÀÛgÀ T£ÀßvÉ vÀgÉÆêÀµÀÄÖ ¸ÀgÀ¼À: £ÀªÀÄUÉ ¤dPÀÆÌ UÉÆwÛ®è. ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÉ PÀÈvÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ ¸ÀÄjzÀÄ §gÁÛ EgÉÆêÀAvÉAiÉÄà £ÁªÀÅ FUÀ F PÀÈvÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ½UÉ FV£À ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è MrØPÉÆArgÉÆâæAzÀ GAmÁUÀÄwÛgÉÆà vÉÆAzÀgÉUÀ¼À ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß C¼ÉAiÀÄĪÀ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÀÄqÀÄPÀ°PÉÌ PÀµÀÖ ¥ÀqÁÛ EzÉÝêÉ. ºÀ®ªÁgÀÄ PÀÈvÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ ¤gÀ¥ÁAiÀÄPÁjUÀ¼ÀÄ C£ÉÆßÃzÀgÀ°è ¸ÀA±ÀAiÀĪÉãÀÆ E®è. DzÉæ F PÀÈvÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À PÁæAw ±ÀÄgÀĪÁzÀ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ MAzÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ £ÀAvÀgÀ FUÀ®Æ PÀÈvÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÉÆÃzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DªÉÄÃ¯É PÀptªÁzÀ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß PÉüÉÆÃzÉà £ÀrÃvÁ EzÉ. EzÀÄ vÉÆAzÀgÉAiÀÄ£ÀÄß £ÁªÉà DºÁ餹zÀAvÉ! PÀÈvÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À §UÉÎ £ÁªÀÅ ºÉÆA¢gÉÆà ¤®Ä«£À §UÉÎ ªÀÄgÀÄaAvÀ£É £ÀqɸÀĪÀ MAzÀÄ M¼ÉîAiÀÄ CªÀPÁ±À FUÀ £ÀªÀÄUÉ ¹QÌzÉ. 2001 gÀ ªÉÆzÀ® ¨sÁUÀzÀ°è ``¹ÜgÀ ¸ÁªÀAiÀĪÀ ªÀiÁ°£ÀåPÁgÀPÀUÀ¼ÀÄ’’ CxÀªÁ ¦ N ¦ (¥À¹ð¸ÉÖAmï DUÁð¤Pï ¥ÉÆ®Äè lAmïì) JAzÀÄ ºÉ¸ÀgÁzÀ C¥ÁAiÀÄPÁj PÀÈvÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À §UÉÎ MAzÀÄ M¥ÀàAzÀªÀ£ÀÄß ¸ÀA¥ÀÆtðUÉƽ¸À®Ä PÁ®«ÄwAiÀÄ£ÀÄß ºÁQPÉƼÀî¯Á¬ÄvÀÄ (ªÀÄÄA¢£À «¨sÁUÀUÀ¼À°è F ¦ N ¦ UÀ¼À §UÉÎ «ªÀgÀªÁV w½¸À¯ÁVzÉ). F M¥ÀàAzÀªÀÅ C¢üPÀÈvÀªÁV ``PÉ®ªÀÅ ±Á±ÀévÀ ¸ÁªÀAiÀĪÀ ªÀiÁ°£ÀåPÁgÀPÀUÀ¼À ªÉÄÃ¯É CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß eÁj ªÀiÁqÀ®Ä CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀĪÁV PÁ£ÀÆ£ÁvÀäPÀ «ÄwUÉ M¼À¥ÀnÖgÀĪÀ M¥ÀàAzÀ’’ JAzÀÄ ªÁåSÉåUÉ M¼À¥ÀnÖzÉ. EzÀ£ÀÄß «±Àé¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¥Àj¸ÀgÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀr DAiÉÆÃf¸À¯ÁVvÀÄÛ (AiÀÄÄ J£ï E ¦). F M¥ÀàAzÀzÀ ¥ÀoÀåªÀ£ÀÄß 120 PÀÆÌ ºÉZÀÄÑ zÉñÀUÀ¼À C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ JgÀqÀÄ ªÀµÀðUÀ½UÀÆ ºÉZÀÄÑ PÁ® PÀÆvÀÄ £ÀÆgÁgÀÄ ¸ÀPÁðgÉÃvÀgÀ ¸ÀAWÀl£ÉUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀévÀAvÀæ «eÁÕ¤UÀ¼À ¸À®ºÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀÄ£ÀzÀ°è ElÄÖPÉÆAqÀÄ vÀAiÀiÁgÀÄ ªÀiÁrzÀÝgÀÄ. EzÀgÀ ¥ÀjuÁªÀÄ: 12 gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À£ÀÄßCxÀªÁ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¨sÁjà DzÀåvÉAiÀÄ PÀæªÀÄPÁÌV ¥ÀævÉåÃQ¸À¯Á¬ÄvÀÄ. EªÀÅUÀ¼À°è ºÀ®ªÁgÀÄ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À£ÀÄß £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 9


OzÀå«ÄPÀ zÉñÀUÀ¼À°è ºÀ®ªÀÅ ªÀµÀðUÀ¼À »AzÉAiÉÄà ¤µÉâü¸À¯ÁVvÀÄÛ. F ``PÉƼÀPÀÄ qÀd£ï’’ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À°è MA¨sÀvÀÄÛ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼ÀÄ, ªÀÄÆ®vÀB mÁæ£ïì¥sÁªÀÄðgÀÄUÀ¼À°è zÀæªÀ E£ÀÄì¯ÉÃlgï DV §¼À¸ÀĪÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À MAzÀÄ ¸ÀªÀÄƺÀ (¥Á°PÉÆèÃj£ÉÃmÉqï §AiÉÆà ¦ü£ÉÊ®ÄUÀ¼ÀÄ) ªÀÄvÀÄÛ ºÀ®ªÀÅ OzÀå«ÄPÀ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À°è ¸ÀºÀ GvÀà£ÀßzÀ gÀÆ¥ÀzÀ°è vÀAiÀiÁgÁUÀĪÀ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¤PÀl ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼ÀÄ (qÀAiÀiÁQì£ïUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¥sÀÄågÁ£ïUÀ¼ÀÄ) ¸ÉÃjªÉ. (PÉÆõÀÖPÀ 1£ÀÄß £ÉÆÃr) 1998 gÀ dÆ£ï£À°è F M¥ÀàAzÀzÀ PÀÄjvÀ ZÀZÉð ±ÀÄgÀĪÁ¬ÄvÀÄ. ``¦ N ¦ UÀ¼À£ÀÄß ZÉ£ÁßV ¤ªÀð»¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀiÁvÀæªÉà C®è, CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀA¥ÀÆtðªÁV £Á±À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ F M¥ÀàAzÀzÀ CAwªÀÄ UÀÄjAiÀiÁUÀ¨ÉÃPÀÄ’’ JAzÀÄ AiÀÄÄ J£ï E ¦ AiÀÄ PÁAiÀÄð¥Á®PÀ ¤zÉÃð±ÀPÀ PÁè¸ï mÉÆÃ¥sÀgï WÉÆö¹zÀÝgÀÄ. FUÀ £ÀqÉAiÀÄÄwÛgÀĪÀ C£ÀĸÀAzsÁ£ÀUÀ¼À D±ÁzÁAiÀÄPÀ «±ÉèõÀuÉAiÀÄÄ F UÀÄjAiÀÄvÀÛ M¥ÀàAzÀªÀÅ ªÀÄÄAzÉ ¸ÁUÀĪÀÅzÀPÉÌ C£ÀĪÀÅ ªÀiÁrPÉÆqÀ§ºÀÄzÀÄ. 1999gÀ ¸É¥ÉÖA§j£À°è M¥ÀàAzÀzÀ°è ¨sÁVAiÀiÁVgÉÆà ¥ÀPÀëUÀ¼ÀÄ ``J’’ C£ÀħAzsÀzÀ°è F PÉƼÀPÀÄ qÀd¤ß£À ¥ÉÊQ JAlÄ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀ®Ä M¦àPÉÆAqÀªÀÅ. PÉƼÀPÀÄ qÀd¤ß£À°ègÀĪÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹ E£ÀÆß PÉ®ªÀÅ ¦ N ¦ gÁ¸ÁAiÀĤUÀ½UÉ F M¥ÀàAzÀªÀ£ÀÄß C¤é¬Ä¸À¨ÉÃPÀÄ JAzÀÄ ªÁzÀ ªÀiÁqÀÄwÛªÉ. »ÃVzÀÝgÀÆ F UÀÄA¦£À°è ¸ÉÃj¸À®Ä E£ÀÆß JµÀÄÖ gÁ¸ÁAiÀĤUÀ¼À£ÀÄß ¥Àj²Ã°¸À¨ÉÃPÀÄ JA§ §UÉÎ E£ÀÆß AiÀiÁªÀÅzÉà RavÀ M¥ÀàAzÀPÉÌ §gÀ¯ÁV®è. MAzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¯ÉPÀÌ ºÁQzÀgÀÆ F ¥ÀnÖ ºÀ®ªÀÅ qÀd£ÀÄßUÀ¼ÀµÀÄÖ DUÀ§ºÀÄzÀÄ. DzÀgÉ E¤ßvÀgÉ PÉ®ªÀÅ ¯ÉPÁÌZÁgÀUÀ¼À ¥ÀæPÁgÀ EzÀÄ £ÀÆgÁgÀÄ ¸Á«gÁgÀÄ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÁUÀ§ºÀÄzÀÄ. ¦ N ¦ UÀ¼À ºÁUÉAiÉÄà EgÀĪÀAxÀ £ÀÆgÁgÀÄ EvÀgÉ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÆ EgÀ§ºÀÄzÀÄ. DzÀgÉ CªÀÅ F «ªÀgÀuÉAiÀÄ ZËPÀnÖ£ÉƼÀUÉ §gÀĪÀÅ¢®è. EªÀÅUÀ¼ÀÆ £Á±ÀzÀ ¥ÀnÖUÉ §gÀĪÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ JAzÉà ¨sÁ«¸À§ºÀÄzÀÄ. ºÀ®ªÀÅ PÀÈvÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ GAlÄ ªÀiÁqÀĪÀ C¥ÁAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ £ÀªÀÄUÉ EgÀĪÀ C¤²ÑvÀvÉAiÀÄ »£É߯ÉAiÀÄ°è ªÀÄvÀÄÛ ºÉƸÀ PÀÈvÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ ¥ÀæªÉñÀ ªÀiÁqÀÄwÛgÀĪÀ UÀwAiÀÄ£ÀÄß £ÉÆÃrzÁUÀ »ÃUÀAvÀÆ C¤ß¸ÀÄvÀÛzÉ: EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß MAzÉÆAzÁV ¥Àj²Ã°¸ÀĪÀ M¥ÀàAzÀzÀ «zsÁ£ÀªÀÅ ¸ÀªÀÄUÀæ ¥ÀjºÁgÀ JAzÀÄ PÁtĪÀÅ¢®è. E°è ¨ÉÃgÉ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸À¨ÉÃPÀÄ JA§ÄzÀÄ ¤²ÑvÀ. F zÁR¯ÉAiÀÄ°è EgÀĪÀ zÀȶÖPÉÆãÀªÉà ¨ÉÃgÉ. EzÀÄ M¥ÀàAzÀPÉÌ §zÀ°AiÀÄAvÀÆ C®è. §zÀ°UÉ, M¥ÀàAzÀPÉÌ ¸ÀA¥ÀÆgÀPÀ. M¥ÀàAzÀzÀ°è UÀÄjAiÀiÁVgÀĪÀÅzÀÄ CvÀåAvÀ ¨sÁjà ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è vÉÆAzÀgÉ PÉÆqÀÄwÛgÀĪÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ. (EzÀ£ÀÄß ¨ÉÃgÉ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¹ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÉA§ÄzÀÄ ¤d C¤ß). DzÀgÉ EzÀPÀÆÌ EgÀĪÀ ¥ÀƪÀð¤zÀ±Àð£ÀUÀ¼ÀÄ wÃgÁ ZÉ£ÁßUÉãÀÆ E®è. ºÀ®ªÀÅ AiÀÄÆgÉÆæAiÀÄ£ï zÉñÀUÀ¼ÀÄ ¦ N ¦ CxÀªÁ ¦ N ¦ xÀgÀzÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß PÀrvÀ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀPÉÌ ¸ÀÆZÀ£É ¤ÃrªÉ. E°è PÉÆAZÀ ¥ÀæUÀwAiÀÄ£ÀÆß ¸Á¢ü¹ªÉ. 1990 gÀ GvÀÛgÀ ¸ÀªÀÄÄzÀæ ¸ÀªÉÄäüÀ£ÀzÀ°è ¥Á¯ÉÆÎAqÀ JAlÄ zÉñÀUÀ¼ÀÄ 1999gÀ ºÉÆwÛUÉ J¯Áè ¦ ¹ © UÀ¼À£ÀÆß £Á±À ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ JA§ M¥ÀàAzÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁrPÉÆAqÀªÀÅ. DzÀgÉ CªÀÅ ºÁUÉãÀÆ £Á±À ªÀiÁr®è. F ¸ÀªÉÄäüÀ£ÀªÀÅ GvÀÛgÀ ¸ÀªÀÄÄzÀæ ¤ªÀðºÀuÉ PÀÄjvÀ ºÀ®ªÀÅ ªÉâPÉUÀ¼À°è MAzÁVvÀÄÛ. CzÉà £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 10


¸ÀéAiÀÄA MAzÀÄ M¥ÀàAzÀªÁVgÀ°®è JA§ÄzÀ£ÀÄß E°è UÀªÀĤ¸À¨ÉÃPÀÄ. ¦ N ¦ UÀ¼À M¥ÀàAzÀzÀ°è EgÀĪÀ ¥ÀjPÀ®à£É MAzÉÃ: ¥ÀæwAiÉÆAzÀÆ gÁ¸ÁAiÀĤPÀªÀ£ÀÄß ¥ÀævÉåÃPÀªÁV £ÉÆÃqÀĪÀÅzÀÄ FUÀ®Æ ªÁ¸ÀÛ«PÀ JA§ ¤®ÄªÀÅ. DzÀgÉ GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ FUÀ®Æ ºÁ¤PÁgÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀ ¥ÀæªÀÈwÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ JA§ ªÀÄÆ® ¥Àæ±ÉßUÉ E°è GvÀÛgÀ PÉÆqÀ°PÉÌ F M¥ÀàAzÀªÀÅ AiÀıÀ¹éAiÀiÁUÀ¢zÀÝgÀÆ ¥Àj¹Üw »ÃVzÉ. MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖªÁzÀ «zsÁ£ÀªÀÅ MAzÀµÀÄÖ ªÀÄnÖUÉãÉÆà ¸Àj. DzÀgÉ UÀªÀÄ£ÁºÀðªÁzÀ §zÀ¯ÁªÀuÉUÉ EzÀÄ MAzÀÄ ¸ÀÆPÀÛ ¸À¤ßªÉñÀ C®è JA§ÄzÀÄ F zÁR¯ÉAiÀÄ ¤®ÄªÀÅ. ¤Ãw ¤gÀÆ¥ÀPÀgÀÄ, ªÀåªÀºÁgÀ¸ÀÜgÀÄ, ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ºÉüÀĪÀÅzÁzÀgÉ d£ÀgÀÄ PÉ®ªÀÅ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß PÉüÀzÀ ºÉÆgÀvÀÄ UÀªÀÄ£ÁºÀðªÁzÀ §zÀ¯ÁªÀuÉ DUÀĪÀÅzÀÄ ¸ÁzsÀå«®è. GvÁàzÀ£Á ¸ÁªÀÄxÀåðPÉÌ AiÀiÁªÀÅzÉà PÀÄAzÀÄ vÁgÀzÉAiÉÄà DyðPÀvÉAiÀÄ°è£À «µÀªÀ£ÀÄß ºÉÆÃUÀ¯Ár¸ÉÆÃzÀPÉÌ ¸ÁzsÀå EzÉAiÀiÁ? E°è C£ÀĸÀj¹gÉÆÃzÀÄ F §UÉAiÀÄ vÀ¤SÉAiÀÄ£ÀÄß EzÀPÁÌV ªÀÄÆgÀÄ «©ü£Àß GzÀåªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥Àj²Ã®£ÉUÉ vÉUÉzÀÄPÉƼÀî¯ÁVzÉ. MAzÀÄ PÁUÀzÀzÀ GvÁàzÀ£É, JgÀqÀ£ÉÃzÀÄ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À GvÁàzÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÆgÀ£ÉÃzÀÄ ¥Á°«£ÉʯïPÉÆèÃgÉÊqï CxÀªÁ ¦«¹ JAzÉà ºÉ¸ÀgÁVgÉÆà ¥Áè¹ÖPï. EªÀÅ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ DxÀðPÀvÉAiÀÄ ¸ÀA¥ÀÆtð ºÁUÀÆ ¸ÀªÀÄUÀæ avÀætªÀ£ÀÄß ¤Ãr©qÀÄvÀÛªÉ C£ÉÆßà »£É߯ÉAiÀÄ°è F GzÀåªÀÄUÀ¼À£ÀÄß Dj¹PÉÆAr®è. §zÀ°UÉ EªÀÅUÀ¼ÀÄ FV£À ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ CªÀPÁ±ÀUÀ¼ÀÄ  -  F JgÀqÀ£ÀÆß M¼ÀUÉÆArªÉ JA§ »£É߯ÉAiÀÄ°è F DAiÉÄÌAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÆ «µÀAiÀÄÄPÀÛ gÁ¸ÁAiÀĤPÀªÀÅ ºÁzÀĺÉÆÃUÀĪÀ ¥ÀæªÀÄÄR gÀAUÀªÉà C£ÀÄߪÀ ªÀiÁvÀ£ÀÄß ¤ÃªÀÇ M¥ÀÄàwÛÃgÀ. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÆ GzÀåªÀĪÀÅ E°è GvÁàzÀ£É, ¸ÀUÀlÄ, vÁådåzÀ «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ, ¸ÀºÀ GzÀåªÀÄUÀ¼À eÉÆvÉUÉ ºÉÆA¢gÀĪÀ ¸ÀA§AzsÀUÀ¼ÀÄ, - »ÃUÉ «±Á®ªÁzÀ DyðPÀ ªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÆ eÁUÀwPÀ ¨ÉÃrPÉUÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV ¸ÀàA¢¸ÀÄwÛzÉ. gÁ¸ÁAiÀĤPÀ DyðPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß DªÀÄƯÁUÀæªÁV §zÀ¯Á¬Ä¸ÀĪÀÅzÀPÉÌ EªÀÅ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÆ MAzÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR CA±ÀªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄvÀÛªÉ.

£ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 11


PÉÆõÀÖPÀ 1 AiÀÄÄ J£ï E ¦ ºÉýzÀ ``PÉƼÀPÀÄ qÀd£ï’’ ¦ N ¦ UÀ¼ÀÄ ¦ N ¦ AiÀÄ ¥ÀæªÉñÀªÁzÀ «ªÀgÀuÉ ºÁUÀÆ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ §¼ÀPÉUÀ¼ÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀµÀð D°Øç£ï 1949 ¨sÀÆ«ÄAiÉƼÀUÀt - ªÀÄÄRåªÁV UÉzÀÝ®Ä - QÃlUÀ¼À «gÀÄzÀÞºÀwÛ, eÉÆüÀ, ªÀÄvÀÄÛ D®ÆUÉqÉØ ªÉÄÃ¯É §¼À¸ÀÄwÛzÀÝ QÃl£Á±ÀPÀ PÉÆèÃgïqÉãï 1945

ªÀÄÄRåªÁV FUÀ UÉzÀÝ®Ä ¤AiÀÄAvÀætPÉÌ §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄwÛgÀĪÀ QÃl£Á±ÀPÀ

rrn 1942

FUÀ ªÀÄÄRåªÁV ¸ÉƼÉîUÀ¼À «gÀÄzÀÞ §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄwÛgÀĪÀ QÃl£Á±ÀPÀ

rðØöæ£ï 1948

eÉÆüÀ, ºÀwÛ, D®ÆUÉqÉØ M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ, ºÀtÄÚ, ¨sÀÆ«Ä ªÀÄvÀÄÛ ©Ãd ¨É¼ÉUÀ¼À ªÉÄÃ¯É §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄwÛgÀĪÀ QÃl£Á±ÀPÀ

JAræ£ï 1951

ºÀwÛ, eÉÆüÀ ºÁUÀÆ D®ÆUÉqÉØAiÀÄ ªÉÄÃ¯É §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄwÛgÀĪÀ QÃl£Á±ÀPÀ ºÁUÀÆ ºÉUÀÎt £Á±ÀPÀ.

ºÉ¥ÁÖPÉÆèÃgï 1948

ªÀÄÄRåªÁV UÉzÀÝ®ÄUÀ¼ÀÄ  -  ¨sÀÆ ºÀļÀUÀ¼À ªÉÄÃ¯É §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄwÛgÀĪÀ QÃl£Á±ÀPÀ, ¨ÉAQ ºÀļÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÉƼÉîUÀ¼À «gÀÄzÀÞªÀÇ §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄwÛzÉ.

ºÉPÁìPÉÆèÃgÉÆà ¨ÉAfãï 1945

MAzÀÄ ²°ÃAzsÀæ £Á±ÀPÀ, QÃl£Á±ÀPÀ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ ¸ÀºÀ GvÀà£Àß ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ QÃl£Á±ÀPÀ GvÀà£ÀßUÀ¼À PÀ®¨ÉgÀPÉ

ªÉÄÊgÉPïì 1959

EgÀĪÉUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ UÉzÀÝ®ÄUÀ¼À ªÉÄÃ¯É §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄwÛgÀĪÀ QÃl£Á±ÀPÀ. EzÀÄ MAzÀÄ CvÀåAvÀ ¹ÜgÀªÁzÀ QÃl£Á±ÀPÀ. ¨ÉAQ ©gÉÆÃzsÀPÀªÀÇ ºËzÀÄ.

mÁPÁì¦üãï 1948

wUÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ UÉzÀÝ®ÄUÀ¼À «gÀÄzÀÞ §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄwÛzÀÝ QÃl£Á±ÀPÀ. EzÀÄ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 670 gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À «Ä±Àæt.

¦ ¹ ©UÀ¼ÀÄ 1920

zÀ±ÀPÀ ªÀÄÄRåªÁV PÉ¥Á¹lgÀÄUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ mÁæ£ïì¥sÁªÀÄðgÀÄUÀ¼À°è §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄwÛzÀÝ ºÁUÀÆ ºÉÊqÁæ°PïUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ GµÀÚ gÀªÁ£É ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À°è §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄwÛvÀÄÛ. UÁ½, ªÀÄ¼É ©gÉÆÃzsÀPÀªÁV, PÁ§ð£ïgÀ»vÀ PÁ¦ ¥ÉÃ¥Àj£À°è, §tÚzÀ°è, CAlÄUÀ¼À°è ¹AxÉnPï gɹ£ïUÀ¼À°è ¥Áè¹Ö¸ÉʸÀgÀÄUÀ¼ÁV §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄwÛzÉ.

qÀAiÀiÁQì£ïUÀ¼ÀÄ 1920gÀ zÀ±ÀPÀ ªÀÄÄRåªÁV ¥Áè¸ÀÖPïzÀºÀ£ÀzÀ ¸ÀºÀ GvÀä£ÀßUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÉÆèÃj£ï ªÀÄvÀÄÛ PÁUÀzÀ ZɮĪÉPÁgÀPÀ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ ¸ÀºÀ GvÀà£Àß. ¥ÀÅågÁ£ïUÀ¼ÀÄ 1920gÀ zÀ±ÀPÀ ¦ ¹ © GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ ¸ÀºÀ GvÀà£ÀßUÀ¼ÀÄ, §ºÀÄvÉÃPÀ qÀAiÀiÁQì£ïUÀ¼À eÉÆvÉUÉ §gÀÄvÀÛªÉ.

£ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 12


qÀnð £ÀÆå¸ï: PÉƼÀPÀÄ qÀd£ï «µÀ¥ÀnÖUÉ 9 ºÉƸÀ CjµÀÖUÀ¼À ¸ÉÃ¥ÀðqÉ 2009gÀ°è qÀnð qÀd£ï «µÀAiÀÄUÀ¼À ¥ÀnÖUÉ E£ÀÆß MA§vÀÄÛ «µÀUÀ¼ÀÄ ¸ÉÃjPÉÆArªÉ. F «µÀUÀ¼À gÁ¸ÁAiÀĤPÀ ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼ÀÄ »ÃVªÉ: 1) D¯Áá ¸ÉÊPÉÆèÃPÉÆèÃgÉÆøÉÊPÉÆèúÉPÉìãï 2) ©ÃmÁ ¸ÉÊPÉÆèÃPÉÆèÃgÉÆøÉÊPÉÆèúÉPÉìãï 3) PÉÆèÃgïqÉPÉÆãï 4) ºÉPÁìPÉÆèÃgÉÆèÉʦü£Éʯï 5) ºÉPÁì¨ÉÆæêÉÆÃqÉʦü£Éʯï FxÀgï ªÀÄvÀÄÛ ºÉ¥ÁÖ¨ÉÆæêÉÆÃqÉʦü£Éʯï (ªÁtÂdåPÀ DPÁÖ¨ÉÆæêÉÆÃqÉʦü£Éʯï FxÀgï) 6) °AqÉãï 7) ¥ÉAmÁPÉÆèÃgÉÆèÉAjhÄãï 8) ¥Àgï¥sÉÆèÃgÉÆà DPÉÖÃ£ï ¸À¯ï¥sÉÆäPï D¹qï, CzÀgÀ ®ªÀtUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àgï¥sÉÆèÃgÉÆà DPÉÖÃ£ï ¸À¯ÉÆáãÉÊ¯ï ¥sÉÆèÃgÉÊqï 9) mÉmÁæ¨ÉÆæêÉÆÃqÉʦü£Éʯï FxÀgï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉAmÁ¨ÉÆæêÉÆÃqÉʦü£É¯ï DxÀgï (ªÁtÂdåPÀ ¥ÉAmÁ¨ÉÆæêÉÆÃqÉʦü£ÉʯïFxÀgï) (EªÀÅUÀ¼À°è K¼À£ÉÃzÀ£ÀÄß ¤§ðA¢üvÀ ¤AiÀĪÀÄUÀ¼Àr GvÁࢸÀ§ºÀÄzÀÄ. JAl£ÉÃzÀ£ÀÄß ¸ÀzÀÄzÉÝñÀPÁÌV ¸ÀzÀåPÉÌ §¼À¸À§ºÀÄzÀÄ)

£ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 13


«µÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ªÀÄÄAeÁUÀÈvÁ ¤Ãw ªÉÆzÀ®Ä «µÀzÀ §UÉÎ £ÉÆÃqÁÛ£Éà F «µÀUÀ¼À PÀÄjvÁzÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ GzÀåªÀÄzÀ ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ£ÀÄß £ÉÆÃqÀĪÀÅzÀÄ M¼ÉîAiÀÄzÀÄ. ``¦ N ¦’’ CAzÉæãÀÄ JAzÀÄ «ªÀj¸ÀĪÀÅzÀjAzÀ ±ÀÄgÀÄ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ vÀÄA¨Á G¥ÀAiÀÄÄPÀÛ. MAzÉÆAzÉà ¸ÀAQë¥ÀÛ ¥ÀzÀªÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉƼÉÆîÃt.

``¦’’ - (¥À¹ð¸ÉÖAmï) SÁAiÀÄA DV: ¦ N ¦ UÀ¼ÀÄ wÃgÁ ¹ÜgÀ. ¸ÁªÀiÁ£Àå ¤¸ÀUÀðzÀvÀÛ ¸À¤ßªÉñÀUÀ¼À°è ¦ N ¦ UÀ¼ÀÄ MqÉzÀĺÉÆÃUÉÆÃzÉà E®è. vÀªÀÄä ¹ÜgÀvɬÄAzÁV EªÀÅ ©qÀÄUÀqÉAiÀiÁzÀ zÀ±ÀPÀUÀ¼À PÁ® F ¥Àj¸ÀgÀzÀ¯Éèà EgÀÄvÀÛªÉ. F PÁ¯ÁªÀ¢üAiÀÄ°è CªÀÅ vÀÄA¨Á zÀÆgÀ ZÀ°¸À§ºÀÄzÀÄ. CzÀgÀ®Æè PÉ®ªÀÅ ¦ N ¦ UÀ¼ÀÄ F §UÉAiÀÄ ZÀ®£À²Ã®vÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀÅzÀjAzÀ CªÀÅ ¨sÁjà zÀÆgÀªÀ£ÀÄß PÀæ«Ä¸ÀĪÀ ¸ÁzsÀåvÉ EzÉÝà EzÉ. GµÀÚªÀ®AiÀÄzÀ°è£À GµÀÚvÉUÉ PÉ®ªÀÅ ¦ N ¦ UÀ¼ÀÄ D«AiÀiÁV ºÉÆÃUÀÄvÀÛªÉ. PÉ®ªÀÅ ªÀiÁvÀæ vÀtÚV£À ªÉÄÃ¯ï ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ°è ¸ÁAzÀæUÉƼÀÄîvÀÛªÉ. EzÀjAzÁVAiÉÄà CªÀÅ zsÀÄæªÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À §½ ¸ÁA¢æÃPÀgÀtUÉÆArgÉÆÃzÀ£ÀÄß PÁt§ºÀÄzÀÄ. ¦ N ¦ UÀ¼À£ÀÄß ªÀ¸ÀÄÛ±ÀB «±ÀézÀ J¯Áè ¨sÁUÀUÀ¼À°è PÁ t§ºÀÄzÀÄ. CªÀÅUÀ¼ÀÄ GµÀÚªÀ®AiÀÄzÀ ªÀÄgÀUÀ¼À vÉÆUÀmÉUÀ¼À°èªÉ. GvÀÛgÀ ±ÁAw¸ÁUÀgÀzÀ w«ÄAUÀ®ÄUÀ¼À ªÉÄÃzÀ¹ì£À°èªÉ. £ÀªÀÄä ªÉÄît HzsÀéð ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ°èªÉ. ¦ N ¦ UÀ¼ÀÄ eÉÊ«PÀªÁVAiÀÄÆ vÀÄA¨Á ¹ÜgÀ. CªÀÅUÀ¼ÀÄ PÉÆ©â£À°è PÀgÀUÀÄvÀÛªÉ. DzÀÝjAzÀ CªÀÅ fëUÀ¼À CAUÁA±ÀUÀ¼À°è ¸ÉÃjPÉƼÀÄîªÀÅzÀÆ EzÉ. EzÀ£Éßà ``§AiÉÆà CPÀÄåªÀÄįÉñÀ£ï’’ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. ºÁUÉAzÀgÉ ¸ÁA¢æÃPÀgÀtzÀ ¥Áj¸ÀjPÀ ¥ÀæQæAiÉÄ JAzÀÄ CxÀð. DºÁgÀ ¸ÀgÀ¥ÀtÂAiÀÄ°è ªÉÄÃ¯É ºÉÆÃzÀAvÉ F DPÀæªÀÄtPÁj gÁ¸ÁAiÀĤPÀªÀÅ ºÉZÀÄÑ ºÉZÀÄÑ ¸ÁAzÀæªÁUÀÄvÁÛ ºÉÆÃUÀÄvÀÛzÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ PÀrªÉÄ ¥ÀæªÀiÁtzÀ ¦ ¹ © AiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ ¹ÃUÀrAiÀÄ£Éßà vÉUÉzÀÄPÉƼÉÆîÃt. CAzÀgÉ ¹ÃUÀrAiÀÄ£ÀÄß w£ÀÄߪÀ «ÄãÀÄUÀ¼À°è ºÉaÑ£À ¥ÀæªÀiÁtzÀ ¦ ¹ © EzÉ JAzÀxÀð. ºËzÀÄ, F ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ°è ªÀÄ£ÀĵÀå£ÀÆ EzÁÝ£É. wêÀæ ¥ÀjuÁªÀÄ GAlÄ ªÀiÁqÀ§®è PÁ¹ð£ÉÆÃeÉ£ïUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À UÀÄA¥ÁzÀ qÀAiÀiÁQì£ïUÀ¼À£Éßà vÉUÉzÀÄPÉƽî. ±ÉÃ. 90 gÀµÀÄÖ qÀAiÀiÁQì£ï £ÉÃgÀªÁV §gÀĪÀÅzÉà E®è. «ÄãÀÄ, PÉA¥ÀÄ ªÀiÁA¸À, L¸ï QæêÀiï w£ÀÄߪÀÅzÀjAzÀ §gÀÄvÉÛ. F dUÀwÛ£À°è EgÉÆà J¯Áè fëUÀ¼ÀÆ MAzÀ¯Áè MAzÀÄ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ¦ N ¦ AiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ JAzÀÄ §UÉAiÀįÁVzÉ.

``N’’ CAzÀgÉ DUÁð¤Pï: ¦ N ¦ UÀ¼ÀÄ EAUÁ® DzsÁgÀzÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼ÀÄ ¸ÀgÀ¼À ¸ÁªÀAiÀĪÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹ PÉêÀ® ¦ N ¦UÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁvÀæªÀ®è, ¥ÉÆæÃnãÀÄUÀ¼ÀÄ, PÁ¨ÉÆÃðºÉÊqÉæÃlÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ C£ÉÃPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÝ J¯Áè gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÆ EAUÁ®zÀ ¥ÀgÀªÀiÁtÄUÀ¼À ¸ÀgÀ¥Àt CxÀªÁ ¸ÀÄwÛ¤AzÀ PÀÆrªÉ. F EAUÁ®zÀ ¨É£À߮ĩUÉ eÉÆvÉAiÀiÁV DªÀÄèd£ÀPÀ ªÀÄvÀÄÛ d®d£ÀPÀUÀ¼ÀÄ £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 14


PÉ®ªÀiÁqÀÄvÀÛªÉ. F gÀZÀ£ÉAiÀÄ°è ¨ÉÃgÉ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÆ EgÀ§ºÀÄzÀÄ C¤ß. ¦ N ¦ UÀ¼À°è EªÀÅUÀ¼À®èzÉ E£ÀÆß MAzÀÄ ªÀ¸ÀÄÛ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV EgÀÄvÀÛzÉ. FUÀ UÉÆwÛgÀĪÀ ¦ N ¦ UÀ¼À°è F ªÀ¸ÀÄÛ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV PÉÆèÃj£ï DVgÀÄvÀÛzÉ. (PÉÆèÃj£ï £À ¥ÁvÀæªÀ£ÀÄß F PɼÀUÉ «ªÀj¸À¯ÁVzÉ). PÀÈvÀPÀªÁV vÀAiÀiÁj¹zÀ J¯Áè gÁ¸ÁAiÀĤPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÆ ¸ÁªÀAiÀĪÀ C®è JA§ÄzÀÄ UÀªÀÄ£ÁºÀð. ¤gÀAiÀĪÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÆ GzÀåªÀÄzÀ°è ¥ÀæªÀÄÄR ¥ÁvÀæªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄvÀÛªÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ UÀAzsÀPÁªÀÄèªÀÅ gÁ¸ÀAiÀĤPÀ WÀlPÀUÀ¼À°è CzÀgÀ®Æè gÀ¸ÀUÉƧâgÀ WÀlPÀUÀ¼À°è Cwà ¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀªÁVzÉ. DzÀgÉ §ºÀÄvÉÃPÀ ªÁtÂfåPÀªÁV ¥ÁæªÀÄÄRå ºÉÆA¢gÀĪÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ  -  GzÁºÀgÀuÉUÉ UÀAzsÀPÁªÀÄèªÀ£Éßà vÉUÉzÀÄPÉƽî  -  ¸ÀA¥ÀÆtðªÁV PÀÈvÀPÀªÀ®è; CAzÀgÉ EªÀÅ ¤¸ÀUÀðzÀvÀÛªÁVAiÀÄÆ ¹UÀÄvÀÛªÉ. E£ÀÄß PÀÈvÀPÀ CxÀªÁ ¤¸ÀUÀðzÀvÀÛ - AiÀiÁªÀÅzÉà EgÀ°, FªÀgÉUÉ UÉÆwÛgÉÆÃzÀÄ PÉêÀ® 1,00,000 ¤gÀAiÀĪÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ. DzÀgÉ EzÀPÉÌ «gÀÄzÀÞªÁV «Ä°AiÀÄUÀlÖ¼É ¸ÁªÀAiÀĪÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ  -  §ºÀÄvÉÃPÀ ¸ÀA¥ÀÆtð PÀÈvÀPÀ vÀAiÀiÁjPÉAiÀĪÀÅ  -  £ÀªÀÄUÉ UÉÆwÛªÉ. EzÀ£ÀÄß £ÉÆÃrzÁUÀ EAUÁ®ªÀÅ ¥ÀgÀªÁ£ÀV ¤ÃqÀĪÀ PÀt¸ÀAgÀZÀ£ÉUÀ¼À ªÉÊ«zsÀåªÀÅ ¤ªÀÄUÉ UÉÆvÁÛ¢ÃvÀÄ.

``¦’’ MAzÀÄ ªÀiÁ°£ÀåPÁgÀPÀªÁV (¥ÉÆ®ÄålAmï): ¦ N ¦ UÀ¼ÀÄ wêÀæ «µÀAiÀÄÄPÀÛ. ¦ N ¦ UÀ¼ÀÄ eÉÊ«PÀªÁV fÃtðªÁUÀĪÀÅzÀjAzÀ EªÀÅUÀ¼ÀÄ zÀÆgÀUÁ«Ä DgÉÆÃUÀå ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß GAlÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ. EAxÀ §UÉAiÀÄ «µÀAiÀÄÄPÀÛvÉAiÀÄ£ÀÄß ¤qÀÄUÁ®zÀ «µÀAiÀÄÄPÀÛvÉ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. (MAzÀÄ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛPÉÌ MrØPÉÆAqÀ PÀÆqÀ¯Éà CzÀÄ wÃgÁ UÀA©üÃgÀªÁzÀ UÁAiÀĪÀ£ÀÄß GAlÄ ªÀiÁrzÀgÉ CzÀ£ÀÄß wêÀæ «µÀAiÀÄÄPÀÛvÉ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. EAxÀ ¸À¤ßªÉñÀzÀ°è ¦ N ¦ UÀ¼ÀÄ PÀrªÉÄ «µÀPÁjAiÀiÁVªÉ). ¦ N ¦ UÀ¼À°è «µÀAiÀÄÄPÀÛvÉAiÀÄ£ÀÄß GAlÄ ªÀiÁqÀĪÀ vÁAwæPÀvÉUÀ¼ÀÄ E£ÀÆß £ÀªÀÄUÉ UÉÆwÛ®è. DzÀgÉ MAzÀÄ ±ÉæÃtÂAiÀÄ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄÄ E°è EgÀĪÀÅzÀAvÀÆ ¤d. GzÁºÀgÀuÉUÉ PÉ®ªÀÅ ¦ N ¦ UÀ¼ÀÄ vÁªÀÅ ¤¸ÀUÀðzÀvÀÛ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ ¸ÀAzÉñÀPÁgÀgÀÄ JAzÀÄ £Àn¸ÀÄvÀÛªÉ. »ÃUÉ ªÀiÁr CªÀÅ zÉúÀzÀ ¤£Áð¼À UÀæAyAiÀÄ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£Éßà ºÁ¼ÀÄUÉqÀªÀ§ºÀÄzÀÄ. E£ÀÆß PÉ®ªÀÅ PÁ¹ð£ÉÆÃeÉ£ïUÀ¼ÀÄ (PÁå£Àìgï GAlÄ ªÀiÁqÀĪÀÅAxÀºÀªÀÅ). ªÀÄvÀÆÛ PÉ®ªÀÅ UÀ¨sÀðPÉÆñÀzÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ°è ªÀÄzsÉå ¥ÀæªÉò¸ÀÄvÀÛªÉ. »ÃUÉà £ÀqÉAiÀÄÄvÀÛzÉ. ¦ N ¦ UÀ¼À£ÀÄß ¤¨sÁ¬Ä¸ÉÆÃzÀÄ JµÀÄÖ PÀµÀÖ JA§ÄzÀPÉÌ CªÀÅ ¢ÃWÀðPÁ°Ã£À MrØPÉƼÀÄî«PɬÄAzÀ F §UÉAiÀÄ C¥ÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß GAlÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛªÉ. CzÀgÀ®Æè Cwà PÀrªÉÄ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ¸ÉêÀ£ÉAiÀiÁzÁUÀ®Æ!! GzÁºÀgÀuÉUÉ n ¹ r r JA§ MAzÀÄ qÀAiÀiÁQì£À£Éßà vÉUÉzÀÄPÉƼÉÆîÃt. EzÀÄ MAzÀÄ ¥ÁætÂAiÀÄ ¸ÀAvÁ£ÉÆÃvÀàwÛAiÀÄ ¸ÁzsÉåvÉUÀ¼À£ÀÄß ºÁ¼ÀÄUÉqÀªÀ§ºÀÄzÀÄ. CxÀªÁ næ°AiÀÄ£ï£À°è EµÀÄÖ JA§ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è MAzÀÄ ªÀÄUÀÄ«£À ¸ÁªÀiÁ£Àå ¨Ë¢ÞPÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ£ÀÄß PÀÄApvÀUÉƽ¸À§ºÀÄzÀÄ. «±Àé DgÉÆÃUÀå ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¥ÀæPÁgÀ (qÀ§Äå JZï N) 80 Q¯ÉÆÃUÁæªÀÄÄ vÀÆUÀĪÀ (176 ¥ËAqÀÄ) M§â ªÀåQÛAiÀÄÄ ¥Àæwà ¢£ÀPÉÌ MAzÀÄ UÁæ«Ä£ÀµÀÄÖ n ¹ r r AiÀÄ 320 næ°AiÀÄ£ï £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 15


¨sÁUÀUÀ¼À°è MAzÀPÀÆÌ MrØPÉƼÀî¨ÁgÀzÀÄ. MmÁÖV ºÉüÉÆÃzÁzÉæ, ¦N¦UÀ¼ÀÄ ¹ÜgÀªÁzÀ ¸ÁªÀAiÀĪÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼ÀÄ. EªÀÅUÀ¼À ¢ÃWÀð fëvÁªÀ¢üAiÀÄÄ EªÀÅUÀ¼ÀÄ ªÁvÁªÀgÀtzÀ°è ªÁå¥ÀPÀªÁV ºÀgÀrPÉƼÉÆîÃzÀPÉÌ PÁgÀtªÁVªÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ PÉÆ©â£À°è PÀgÀUÀÄvÀÛªÉ. EzÀjAzÁV EªÀÅ fëUÀ¼À zÉúÀzÉƼÀUÉ ¸ÉÃjPÉƼÀÄîªÀ ¸ÁzsÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ. ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV EªÀÅUÀ¼À ¤qÀÄUÁ®zÀ «µÀAiÀÄÄPÀÛvÉ wÃgÁ ºÉZÀÄÑ; wêÀæ «µÀAiÀÄÄPÀÛvÉ wÃgÁ PÀrªÉÄ. EzÀjAzÁV F «µÀAiÀÄÄPÀÛvÉAiÀÄÄ ºÀ®ªÀÅ QæAiÉÄUÀ¼À vÁgÀĪÀiÁgÀÄUÀ¼À°è ¥ÀAiÀÄðªÀ¸Á£ÀªÁUÀ§ºÀÄzÀÄ. F «ªÀgÀuɬÄAzÀ ¤ªÀÄUÉà UÉÆvÁÛUÀÄvÉÛ: ¦ N ¦ UÀ¼ÀAxÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À£ÀÄß CªÀÅUÀ¼À ¸ÀAgÀZÀ£ÉUÀ¼À §zÀ°UÉ CªÀÅUÀ¼À ªÀvÀð£ÉUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃrAiÉÄà ªÀVÃðPÀj¸À¯ÁVzÉ JAzÀÄ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀAiÀĪÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ C£ÉÆßÃzÀAvÀÆ SÁwæ. vÁwéPÀªÁV ºÉüÉÆÃzÁzÉæ J¯Áè ¸ÁªÀAiÀĪÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÆ MAzÀÄ jÃwAiÀÄ°è ¦ N ¦ UÀ¼Éà J£ÀߧºÀÄzÀÄ. DzÀgÉ PÉ®ªÀÅ ¸ÀAgÀZÀ£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀiÁvÀæ ¦ N ¦ UÀ½UÉà «ÄøÀ®Ä J£ÀߧºÀÄzÀÄ. DgÉÆêÀiÁånPï ºÉÊqÉÆæPÁ§ð£ïUÀ¼ÀÄ CAvÀ PÀgÉAiÀÄĪÀ ¸ÁªÀAiÀĪÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼ÀÄ EªÉAiÀÄ®è, EªÀÅUÀ¼À CtĸÀAgÀZÀ£ÉAiÀÄ°è MAzÀÄ EAUÁ®zÀ ¨ÉA§® C¹ÛvÀé EzÉÝà EgÀÄvÉÛ. eÉÆvÉUÉ EzÀÄ ªÀÈvÁÛPÁgÀzÀ gÀZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÉÛ. EzÀPÉÌ M¼Éîà GzÁºÀgÀuÉ JAzÀgÉ ¨ÉAfãï. ºÉZÁÑV F CtÄUÀ¼À°è ºÀ®ªÀÅ EAUÁ®zÀ ªÀÈvÀÛUÀ½gÀÄvÀÛªÉ. CAxÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥Á° ¸ÉÊQèPï DAiÀÄgÉÆêÀiÁånPï ºÉÊqÉÆæÃPÁ§ð£ïUÀ¼ÀÄ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. CAzÉæ ¦ J JZï UÀ¼ÀÄ. EªÀÅUÀ¼ÀÆ ¹ÜgÀ ªÀÄvÀÄÛ PÉÆ©â£À°è PÀgÀUÀĪÀAxÀªÀÅ. ¤ÃªÀÅ E°è£À MAzÀÄ CtĪÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄ PÉÆAqÀÄ ºÁå¯ÉÆÃeÉ£ï UÀÄA¦£À MAzÀÄ ¥ÀgÀªÀiÁtĪÀ£ÀÄß ¸ÉÃj¹zÀgÉ (GzÁºÀgÀuÉUÉ PÉÆèÃj£ï CxÀªÁ ¨ÉÆæëģï) ¤ÃªÀÅ EzÀ£ÀÄß E£ÀÆß ¹ÜgÀªÁzÀ CtĪÁV ªÀiÁrÛÃgÀ. EzÀÄ PÉÆ©â£À°è E£ÀÆß ¸ÀgÁUÀªÁV PÀgÀUÀÄvÉÛ. PÉ®ªÀÅ ¸À¤ßªÉñÀUÀ¼À°è EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃªÀÅ E£ÀÆß «µÀAiÀÄÄPÀÛ ªÀiÁrzÀAvÁUÀÄvÉÛ. ¤ÃªÀÅ MAzÀÄ ºÉƸÀ ºÁå¯ÉÆÃeÉ£ïAiÀÄÄPÀÛ ¦ J JZï £ÀÄß gÀƦ¹zÀgÉ ¤ªÀÄä PÉÊAiÀÄ°è MAzÀÄ CvÀåAvÀ ¸ÀªÀÄxÀðªÁzÀ ¦ N ¦ EzÉ JAzÉà CxÀð. §ºÀÄvÉÃPÀ ¥Àæ¹zÀÞ ¦ N ¦ UÀ¼ÀÄ F «¨sÁUÀzÀ°è §gÀÄvÀÛªÉ. ªÀÄÄAZÉ E°è w½¹zÀ ``PÉƼÀPÀÄ qÀd£ï’’ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ E°èAzÀ¯Éà ºÀÄnÖzÀÄÝ! ºÁå¯ÉÆÃeÉ£ï UÀÄA¦£À°è EgÀĪÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À°è gÁ¸ÁAiÀĤPÀ GzÀåªÀÄzÀ°è ªÁå¥ÀPÀªÁV §¼À¸ÁÛ EgÉÆà ªÀ¸ÀÄÛ MA¢zÉ. CzÉà PÉÆèÃj£ï £À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ ¸ÁªÀAiÀĪÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼À£ÀÄß DUÁð£ÉÆÃPÉÆèÃj£ïUÀ¼ÀÄ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ¥ÀæPÀÈwAiÀÄ°è ¸ÀºÀdªÁzÀ gÀÆ¥ÀzÀ°è PÁuÉÆâ®è. E®Æè ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¸ÀĪÀ ¤zÀ±Àð£À EzÉÝà EzÉ C¤ß. GzÁºÀgÀuÉUÉ «ÄÃxÉʯï PÉÆèÃgÉÊqï¤AzÀ vÁådåªÁUÉÆêÀAxÀ ¸Á¯ïÖ ªÀiÁ±À. gÁ¸ÁAiÀĤPÀ DyðPÀvÉAiÀÄ°è DUÁ£ÉÆÃPÉÆèÃj£ïUÀ¼À ¥ÁvÀæ ªÀiÁvÀæ vÀÄA¨Á ªÀĺÀvÀézÀÄÝ. MAzÀÄ PÀÈvÀPÀ CtÄ«UÉ PÉÆèÃj£ï ¤ÃqÉÆà gÁ¸ÁAiÀĤPÀ UÀÄt MAzÀÄ ªÀiÁvÀæªÉà DVgÉÆîè. E°è ¸ÁzsÀåvÉUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃPÁzÀ¶ÖªÉ. ¸ÁªÀAiÀĪÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À°è EAUÁ®ªÀÅ ºÉÃUÉ ¨É£É߮ĩ£À xÀgÀ EgÀÄvÉÛ £ÉÆÃr, ºÁUÉAiÉÄà PÉÆèÃj£ï PÀÆqÁ E°è ZÉ£ÁßV ¸ÉÃjPÉÆAqÀÄ ©qÀÄvÀÛzÉ. EAxÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ gÀZÀ£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAzÉ vÀÄA¨Á PÀÄvÀƺÀ®PÁjAiÀiÁzÀ £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 16


gÀZÀ£ÉUÀ½UÉ zÁj ªÀiÁrPÉÆqÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ MAzÀÄ gÁ¸ÁAiÀĤPÀªÀ£ÀÄß E£ÀßµÀÄÖ «µÀAiÀÄÄPÀÛªÀ£ÁßV¸ÀÄvÀÛªÉ. EzÀÄ QÃl£Á±ÀPÀªÀ£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÁUÀ ¤ªÀÄUÉ vÀÄA¨Á ¸ÀºÁAiÀÄPÁj. EªÀÅUÀ¼ÀÄ gÁ¸ÁAiÀĤPÀzÀ PÀgÀUÀÄ«PÉAiÀÄ£Éßà §zÀ¯Á¬Ä¸ÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ ¸Á¯ÉéAlÄUÀ¼À vÀAiÀiÁjPÉAiÀÄ°è wÃgÁ G¥ÀAiÉÆÃUÀPÉÌ §gÀÄvÉÛ CAvÀ ¨ÉÃgÉ ºÉüÀ¨ÉÃPÉÃ? ºÁUÉAiÉÄà ¥Áè¹Ö¸ÉʸÀgïUÀ¼À vÀAiÀiÁjPÉAiÀÄ®Æè EzÉà ªÀiÁvÀ£ÀÄß ºÉüÀ§ºÀÄzÀÄ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ gÁ¸ÁAiÀĤPÀªÀ£ÀÄß wÃgÁ ¥ÀæQæAiÀiÁvÀäPÀªÁV CxÀªÁ wÃgÁ dqÀªÁV §zÀ¯Á¬Ä¸À§ºÀÄzÀÄ. FUÀ ªÁtÂdå gÀAUÀzÀ°è QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼ÀÄ, ¸Á¯ÉéAlÄUÀ¼ÀÄ, vÀAiÀiÁjPÉAiÀÄ°è wÃgÁ G¥ÀAiÉÆÃUÀPÉÌ §gÀÄvÉÛ CAvÀ ¨ÉÃgÉ ºÉüÀ¨ÉÃPÉÃ? ºÁUÉAiÉÄà ¥Áè¹Ö¸ÉʸÀgïUÀ¼À vÀAiÀiÁjPÉAiÀÄ®Æè EzÉà ªÀiÁvÀ£ÀÄß ºÉüÀ§ºÀÄzÀÄ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ gÁ¸ÁAiÀĤPÀªÀ£ÀÄß wÃgÁ ¥ÀæQæAiÀiÁvÀäPÀªÁV CxÀªÁ wÃgÁ dqÀªÁV §zÀ¯Á¬Ä¸À§ºÀÄzÀÄ. FUÀ ªÁtÂdå gÀAUÀzÀ°è QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼ÀÄ, ¸Á¯ÉéAlÄUÀ¼ÀÄ, ¥Áè¹ÖPïUÀ¼ÀÄ, ¥sÁªÀiÁð¸ÀÆånPÀ¯ïUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ ¸ÉÃjzÀAvÉ 11,000 PÀÆÌ ºÉZÀÄѧUÉAiÀÄ DUÁð£ÉÆÃPÉÆèÃj£ïUÀ¼ÀÄ EªÉ C£ÉÆßÃzÀPÉÌ F ¸ÁzsÀåvÉUÀ¼Éà PÁgÀt. qÉÆà PÉ«ÄPÀ¯ïì ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ PÉÆèÃj£ï «µÀAiÀÄUÀ¼À PÀÄjvÀ ªÀiÁf ¤zÉÃð±ÀPÀ qÀ§Äèöå eÉÆøɥsï ¸ÀÖ£Àìð gÀªÀgÀ ¥ÀzÀUÀ¼À°è ºÉüÉÆÃzÁzÉæ ``PÉÆèÃj£ï FUÀ DzsÀĤPÀ (OzÀå«ÄPÀ) gÁ¸ÁAiÀĤPÀ gÀAUÀzÀ°è KPÉÊPÀ ¥ÀæªÀÄÄR ¥ÀzÁxÀðªÁVzÉ’’. EzÀÄ CvÀåAvÀ ¸ÀA±ÀAiÀiÁ¸ÀàzÀ ªÀ¸ÀÄÛªÀÇ DVzÉ. FUÀ UÉÆwÛgÀĪÀ §ºÀÄvÉÃPÀ ¦ N ¦ UÀ¼ÀÄ DUÁð£ÉÆÃPÉÆèÃj£ïUÀ¼Éà DVªÉ. PÉƼÀPÀÄ qÀd£ïUÀ¼ÀÄ ¦ J JZïUÀ¼ÀÄ DVgÉÆÃzÀgÀ eÉÆvÉUÉ F «¨sÁUÀzÀ®Æè §gÀÄvÀÛªÉ. (F ««zsÀ «¨sÁUÀUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ EgÉÆà ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß 1£ÉAiÀÄ avÀæzÀ°è vÉÆÃj¸À¯ÁVzÉ). »ÃUÉ ¨sÁjà ¥ÀæªÀiÁtzÀ C¥ÁAiÀÄPÁj gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ MAzÉà UÀÄA¦£À°è! ¸ÀàµÀÖªÁV ºÉüÀ¨ÉÃPÉAzÀgÉ E°è ºÀ®ªÀÅ ªÀÄÆ® ¥Àæ±ÉßUÀ¼ÀÄ ºÀÄlÄÖPÉƼÀÄîvÀÛªÉ. ªÉÆzÀ®Ä MAzÀÄ wÃgÁ ¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀ «µÀAiÀĪÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉƼÉÆîÃt: DUÁð£ÉÆèÉÆæëģïUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ EvÀgÉ DUÁðºÉÆúÁå¯ÉÆÃeÉ£ïUÀ½VAvÀ ºÉZÀÄÑ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è DUÁð£ÉÆÃPÉÆèÃj£ïUÀ¼Éà »ÃUÉ ¦ N ¦UÀ¼ÁUÀÄvÀÛªÉAiÉÄÃ? ¨ÉÃgÉ ¥ÀzÀUÀ¼À°è ºÉüÀ¨ÉÃPÀAzÉæ ºÁå¯ÉÃeÉ£ïUÀ¼À ¥ÉÊQ PÉÆèÃj£Éßà ºÉZÀÄÑ C¥ÁAiÀÄPÁjAiÉÄÃ? EzÀPÉÌ GvÀÛgÀ PÉÆqÉÆÃzÉà ¨ÉÃPÁV®è. AiÀiÁPÀAzÉæ £ÀªÀÄUÉ PÉÆèÃj£ï¤AzÀ AiÀiÁPÉ EµÉÖ¯Áè vÉÆAzÉæ §A¢zÉ CAzÉæ £ÁªÀÅ ºÉZÁÑV PÉÆèÃj£À£Éßà E°è §¼À¸ÁÛ EzÉêÉ. EvÀgÉ ºÁå¯ÉÆÃeÉ£ïUÀ¼À «µÀAiÀÄÄPÀÛvÉ §UÉÎ ºÉZÀÄÑ w½zÀÄPÉÆAqÉà E®è. DzÀgÉ EvÀgÉ DUÁð£ÉÆÃPÉÆèÃj£ïUÀ¼À ¨ÁzsÀåvÉUÀ¼À §UÉÎ ¸ÀàµÀÖvÉ ªÀÄÆqÁÛ EzÀÝAvÉ gÁ¸ÁAiÀÄ£À±Á¸ÀÛçdÕgÀÄ FUÀ EvÀgÉ ºÁå¯ÉÆÃeÉ£ïUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¹ EªÀÅ EAxÀzÉà G¥ÀAiÀÄÄPÀÛvÉUÀ¼À£ÀÄß DzÉæ PÀrªÉÄ «µÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÉÆÃzÀPÉÌ ¸ÁzsÀåªÉà CAvÀ £ÉÆÃqÁÛ EzÁÝgÉ. MAzÉà xÀgÀzÀ G¥ÀAiÀÄÄPÀÛvÉ CAzÉæ MAzÉà xÀgÀzÀ UÀÄtUÀ¼ÀÄ JAzÉà CxÀð. GzÁºÀgÀuÉUÉ ¦ ¹ © UÀ¼À §zÀ°UÉ C©üªÀÈ¢Þ ªÀiÁrzÀ ¥Á°¨ÉÆæëģÉÃmÉqï ¥sÉèêÀiï jmÁqÉðAmïUÀ¼ÀÄ PÀÆqÁ wÃgÁ ¹ÜgÀ ºÁUÀÆ eÉÊ«PÀªÁV fÃtðzÁAiÀÄPÀ JAzÀÄ PÀAqÀÄ §A¢zÉ. CAzÉæ ¨ÉÆæëģï PÀÆqÁ PÉÆèÃj£ïVAvÀ ¨ÉÃgÉAiÀiÁzÀ `¸ÁzsÀÄ’ ªÀ¸ÀÄÛªÉãÀ®è. E£ÀÄß ºÁå¯ÉÆÃeÉ£ïUÀ¼À PÀÄjvÀ MAzÀÄ ªÁå¥ÀPÀ C©ü¥ÁæAiÀÄzÀ §UÉÎ §gÉÆÃt: £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 17


DzsÀĤPÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ DyðPÀvÉAiÀÄÄ gÀƦ¹zÀ ¢ÃWÀðPÁ°Ã£À vÁ¥ÀvÀæAiÀÄUÀ¼ÀÄ F ºÁå¯ÉÆÃeÉ£ïUÀ¼À UÀÄA¦£À¯Éèà §gÀÄvÀÛªÉAiÉÄÃ? E®Æè GvÀÛgÀ CzÉÃ: ºÁUÉãÀÆ EgÀ¨ÉÃQ®è. ªÁtÂdåzÀ°è ªÀÄvÀÄÛ GzÀåªÀÄzÀ°è FUÀ vÀAiÀiÁj¹zÀ ºÁå¯ÉÆÃeÉ£ÉÃvÀgÀ ¦ N ¦ UÀ¼À®Æè F vÉÆAzÀgÉ EzÉÝà EzÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ £ËPÁ §tÚUÀ¼À°è §¼À¸ÀĪÀ PÉ®ªÀÅ DUÁð£ÉÆêÉÄl¯ïUÀ¼ÀÄ «µÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ. EvÀgÉ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À°è £Á«Ã£ÀåªÀ£ÀÄß ºÀÄqÀÄPÀĪÀÅzÀjAzÀ EAxÀzÉà ¦ N ¦ UÀ¼ÀÄ GvÁàzÀ£ÉAiÀiÁUÀÄvÀÛªÉ. ¢ÃWÀðPÁ°Ã£À vÉÆAzÀgÉUÀ¼ÀÄ PÉêÀ® ¦ N ¦ UÀ½AzÀ¯Éà §gÀĪÀÅ¢®è JA§ÄzÀ£ÀÆß £ÁªÀÅ E°è CjvÀÄPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ. EªÀÅUÀ¼À GvÁàzÀ£É ºÁUÀÆ §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀĸÀj¹ F EvÀgÉ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ ¢ÃWÀðPÁ°Ã£À vÉÆAzÀgÉUÀ¼À£ÀÄß GAlÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ. CzÀgÀ®Æè EªÀÅ ¦ N ¦UÀ¼À «ªÀgÀuÉAiÀÄ ªÁå¦ÛAiÀÄ°è §gÀzÉà EzÀÝgÀÆ ¸ÀºÀ! GzÁºÀgÀuÉUÉ DUÁð£ÉÆÃPÉÆèÃj£ï ¸Á¯ÉéAmïUÀ¼ÀÄ ¦ N ¦ UÀ¼ÀÄ JAzÀÄ ºÉýPÉƼÀÄîªÀ ªÀÄnÖUÉ ¹ÜgÀªÁzÀªÉãÀ®è: DzÀgÉ CªÀÅUÀ¼À°è ºÀ®ªÀÅ wÃgÁ «µÀAiÀÄÄPÀÛ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ UÀ¨sÀð¥ÁvÀ, µÀAqÀvÀ£À, ªÀÄÆvÀæ¦AqÀ ºÁUÀÆ AiÀÄPÀÈwÛ£À PÁå£Àìgï, ªÀÄvÀÄÛ ««zsÀ ¤gÉÆÃzsÀPÀ ¸ÀA§A¢üvÀ gÉÆÃUÀUÀ½UÉ PÁgÀtªÁVªÉ. EªÀÅUÀ¼À°è PÉ®ªÀÅ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå OzÀå«ÄPÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÁVªÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ n ¹ E (mÉæöÊPÉÆèÃgÉÆà ExÉʰãï) £ÀÄß ¯ÉÆúÀzÀ r - VæùAUïUÉ §¼À¸ÀÄvÁÛgÉ. ¥ÀPÀ (¥ÀgïPÉÆèÃgÉÆà ExÉʰãï) £ÀÄß ¸ÁªÀiÁ£Àå qÉæöÊQèäAUï ¸Á¯ÉéAmï DV §¼À¸ÀÄvÁÛgÉ. F ªÀ¸ÀÄÛUÀ ¼ÀÄ wÃgÁ ¹ÜgÀªÉãÀ®è JAzÀÄ ºÉüÀ§ºÀÄzÁzÀgÀÆ EªÀÅUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAzÉ wÃgÁ ¹ÜgÀªÁzÀ «µÀAiÀÄÄPÀÛ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÁV ¥ÀjªÀwðvÀªÁUÀ§ºÀÄzÁVzÉ. n ¹ E ºÁUÀÆ ¥ÀPïðUÀ¼À «¨sÀd£Á£ÀAvÀgÀzÀ GvÀà£ÀßUÀ¼À°è ±ÀQÛAiÀÄÄvÀªÁzÀ ¥Áæt ºÁUÀÆ ¸À¸Àå «µÀUÀ¼ÀÄ ¸ÉÃjªÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ wÃgÁ ¹ÜgÀªÀ®è¢zÀÝgÀÆ ¦ N ¦ UÀ ¼À ZÀZÉð §AzÁUÀ n ¹ E ºÁUÉà ¥ÀPïðUÀ¼À£ÀÄß D®PÀëöå ªÀiÁqÀĪÀAw®è. AiÀiÁPÉAzÀgÉ EªÀÅUÀ¼ÀÄ «µÀAiÀÄÄPÀÛ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀðvÀæ ªÁå¥ÀPÀ. PÉ®ªÀÅ ¥ÁæzÉòPÀ M¥ÀàAzÀUÀ¼À°è - ªÀÄÄRåªÁV 1992 gÀ F±Á£Àå CmÁèAnPï £À ¸ÁUÀgÀ ¥Àj¸ÀgÀ gÀPÀëuÉ PÀÄjvÀ N¸ÁÖgï ¸ÀªÉÄäüÀ£ÀzÀ°è - PÉ®ªÀÅ PÉÆèÃj£ïAiÀÄÄPÀÛ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À£ÀÄß ¦ N ¦ UÀ¼ÀÄ JAzÉà ¥ÀjUÀt¸À¯ÁVzÉ. F ¸À¤ßªÉñÀªÀÅ MAzÀÄ ªÀÄÆ® vÁwéPÀ ¥Àæ±ÉßAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÆr¸ÀÄvÀÛzÉ: EzÀÄ DzsÀĤPÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ DyðPÀvÉAiÀÄ ºÀÈzÀAiÀÄgÀÆ¥ÀzÀ ¥Àæ±ÉßAiÀiÁVzÉ. ¤d ºÉüÀ¨ÉÃPÉAzÀgÉ FUÀ ªÁtÂdåzÀ°è EgÀĪÀAxÀ UÀªÀÄ£ÁºÀðªÁzÀ PÀÈvÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ £ÁªÀÅ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ¸À»¸ÀĪÀAxÀ EvÀgÉ ¸À¤ßªÉñÀUÀ½VAvÀ ºÉaÑ£À C¥ÁAiÀĪÀ£ÀÄß GAlĪÀiÁqÀĪÀÅ¢®è. DUÁð£ÉÆÃPÉÆèÃj£ïUÀ¼À®Æè F §UÉAiÀÄ ``¸À»¸À§ºÀÄzÁzÀ vÉÆAzÀgÉAiÀÄ’’ ªÁå¦ÛAiÀÄ°è ºÀ®ªÁgÀÄ ¸Á«gÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¸À§ºÀÄzÁVzÉ. DzÀgÉ DzsÀĤPÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ GzÀåªÀĪÀÅ ¤gÀAvÀgÀªÁV ºÉƸÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀÄvÀÛ¯Éà §A¢zÉ. EzÀjAzÁV FUÁUÀ¯Éà GvÁàzÀ£ÉAiÀiÁUÀÄwÛgÀĪÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ½UÉ EªÀÇ ¸ÉÃ¥ÀðqÉAiÀiÁUÀÄvÀÛ¯Éà EgÀÄvÀÛªÉ. wÃgÁ PÉlÖ zÁR¯É ºÉÆA¢gÀĪÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÆ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ ªÁå¦Û¬ÄAzÀ ºÉÆgÀUÉ ºÉÆÃV ©qÀÄvÀÛªÉ JAzÉãÀÆ E®è. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ ¸Àr®ªÁVgÀĪÀ zÉúÀUÀ¼À°è GvÁࢸÀÄvÁÛ §gÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ºÉüÀ§ºÀÄzÁzÀgÉ F ¸À¤ßªÉñÀPÉÌ ¤AiÀÄAvÀæPÀgÀÄ ºÉƸÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼À ªÉÄÃ¯É £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 18


avÀæ 1 ªÁtÂfåPÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ dUÀwÛ£À°è ¦ N ¦ UÀ¼ÀÄ J°è ¸ÉÃjPÉƼÀÄîwÛªÉ? ¸ÁªÀAiÀĪÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ: EAUÁ®ªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼ÀÄ. ¸ÁªÀAiÀĪÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ fêÀzÀ ªÀÄÆ®: GzÁºÀgÀuÉUÉ PÁ¨ÉÆÃðºÉÊqÉæÃlÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉÆæÃnãÀÄUÀ¼ÀÄ F ªÀUÀðPÉÌ ¸ÉÃgÀÄvÀÛªÉ. ¸ÁªÀAiÀĪÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ PÀÈvÀPÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ GzÀåªÀÄzÀ®Æè ªÀÄƯÁzsÁgÀ. FUÀ ªÁtÂdåzÀ°è §ºÀıÀB 50,000 ¢AzÀ 1,00,000 PÀÈvÀPÀ ¸ÁªÀAiÀĪÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ EªÉ. ºÁå¯ÉÃeÉ£ÉÃmÉqï ¦ J JZï UÀ¼ÀÄ (¥Á° ¸ÉÊQèPï DgÉÆêÀiÁånPï DUÁð£ÉÆúÁå¯ÉÆÃeÉ£ïì: ºÉÊqÉÆæÃPÁ§ð£ÀÄUÀ¼ÀÄ) ¥sÉÆèÃj£ï, PÉÆèÃj£ï, D U Á ð £ É Æ Ã ¨ÉÆæëģï, CAiÉÆÃr£ï ºÁå¯ÉÆÃeÉ£ïUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä CxÀªÁ C¸ÁÖn£ï£À£ÀÄß EAUÁ®zÀ ¨É£É߮ĩ£À°è ºÉÆA¢gÀĪÀ ¸ÁªÀAiÀĪÀ MAzÀÄ ªÀÈvÀÛzÀ gÀZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ ºÉÆA¢gÀÄvÀÛªÉ. FUÀ UÉÆwÛgÀĪÀ §ºÀÄvÉÃPÀ ¦ N ¦ UÀ¼ÀÄ F UÀÄA¦UÉ ¸ÉÃgÀÄvÀÛªÉ. (ºÀ®ªÀÅ ¦ J JZïUÀ¼ÀÄ ºÁå¯ÉÆÃeÉ£ÉÃmÉqï DVgÀĪÀÅ¢®èªÁzÀÝjAzÀ EªÀÅ F ªÀÈvÀÛzÀ ºÉÆgÀUÉ §gÀÄvÀÛªÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹). DUÁð£ÉÆÃPÉÆèÃj£ïUÀ¼ÀÄ: PÉÆèÃj£À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ DUÁð£É Æ ÃºÁå¯É à d£ïUÀ ¼ À Ä §ºÀÄvÉÃPÀ UÉÆwÛgÀĪÀ ¦ N ¦ UÀ¼ÀÄ DUÁð£ÉÆÃPÉÆèÃj£ïUÀ¼ÀÄ.

DUÁð£ÉÆúÁå¯ÉÆÃeÉ£ï UÀÄA¦¤AzÀ ºÉÆgÀVgÀĪÀ ¦ N ¦ UÀ¼ÀÄ: F UÀÄA¦£À ºÉÆgÀVgÀĪÀ PÉ®ªÀÅ ¸ÁªÀAiÀĪÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À£ÀÄß ¦ N ¦ UÀ¼ÀÄ JAzÉà ¥ÀjUÀt¸À¨ÉÃPÀÄ. DzÀgÉ EªÀÅUÀ¼À §UÉV£À w½ªÀ½PÉ wÃgÁ PÀrªÉÄ.

§ºÀÄvÉÃPÀ ¥ÀjavÀ ¦ N ¦ UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ J¯Áè PÉƼÀPÀÄ qÀd£ï gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ: C®èzÀ, EªÀÅUÀ¼ÀÄ ºÁå¯ÉÆÃeÉ£ÉÃmÉqï ªÀÄvÀÄÛ ¦ J JZïUÀ¼ÀÆ ºËzÀÄ. EªÉ®èªÀÇ PÉÆèÃj£ÉÃmÉqï ¦ J JZï UÀ¼ÀÄ.

¸ÀÆZÀ£É: E°è §gÉ¢gÀĪÀ ªÀÈvÀÛUÀ¼ÀÄ C¼ÀvÉUÉ ¸ÀjAiÀiÁV®è.

£ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 19


¥ÀæAiÉÆÃUÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀĪÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ ¥ÀæwQæAiÉÄ ¤ÃqÀÄwÛzÁÝgÉ. DzÀgÉ F ¥ÀæAiÉÆÃUÀUÀ¼À ¤RgÀvÉ ªÀiÁvÀæ wÃgÁ ºÉZÀÄÑ PÀrªÉÄ DVgÀÄvÉÛ. EzÀÄ ¥ÀæAiÉÆÃUÀ £ÀqÉzÀ zÉñÀªÀ£ÀÄß CªÀ®A©¹gÀÄvÉÛ. ªÀÄvÀÄÛ EzÀÄ §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÆß CªÀ®A©¹gÀÄvÉÛ. GzÁºÀgÀuÉUÉ E°è ¸Á¯ÉéAmïUÀ½VAvÀ ºÉZÀÄÑ ¤¢ðµÀÖªÁV QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæAiÉÆÃUÀPÉÌ M¼À¥Àr¸À¯ÁUÀÄvÉÛ. «µÀ±Á¸ÀÛçªÀÅ ¨É¼ÉzÀAvÉ®è F ¥ÀjÃPÉëUÀ¼À£ÀÄß PÁ® PÁ®PÉÌ ªÉÄîÝeÉðUÉÃj¸À§ºÀÄzÀÄ. F ¸ÀÄzsÁjvÀ ¥ÀjÃPÉëUÉ FUÁUÀ¯Éà GzÀåªÀÄzÀ°è §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄwÛgÀĪÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À£ÀÄß M¼À¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ. DzÀgÉ EzÀÄ wÃgÁ QèµÀÖªÁzÀ PÉ®¸À. GzÁºÀgÀuÉUÉ 1996 gÀ°è CªÉÄjPÁªÀÅ MAzÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR QÃl£Á±ÀPÀ ªÀÄgÀĪÀiË®åªÀiÁ¥À£Á PÁAiÀÄðPÀæªÀĪÀ£ÀÄß ºÀ«ÄäPÉÆArvÀÄ. EzÀ£ÀÄß ºÀ«ÄäPÉÆArzÀÄÝ ºÉÃUÉ F gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄPÀ̼À ªÉÄÃ¯É ¥ÀjuÁªÀÄ ©ÃgÀ§ºÀÄzÀÄ JAzÀÄ £ÀqÉzÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀUÀ¼À DzsÁgÀzÀ°è. E°è ªÀÄPÀ̼À fêÀ¸ÀÄÛPÀgÀt ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄÄ ªÀÄvÀÄÛ zÉÊ»PÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄÄ ºÉÃUÉ PÉ®ªÀÅ «µÀUÀ½AzÀ zÀĵÀÖç¨sÁªÀPÉÌ M¼ÀUÁUÀÄvÀÛªÉ JAzÀÄ ºÉüÀ¯ÁVvÀÄÛ. 1999gÀ ºÉÆwÛUÉ F ¥ÀgÁªÀıÉð PÉêÀ® CzsÀðQÌAvÀ PÀrªÉÄ ¥ÀæªÀiÁtzÀµÀÄÖ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À £ÉÆÃAzÁªÀtÂAiÀÄ ºÀAvÀPÉÌ §A¢vÀÄÛ! (CªÉÄjPÁªÀÅ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÆ ¥ÀgÀªÁ£ÀV ¤ÃrzÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀzÀ §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß ¤¢ðµÀÖªÁV £ÀªÀÄÆ¢¸ÀÄvÀÛzÉ. EAxÀ ¥Àæwà §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß MAzÀÄ £ÉÆÃAzÁªÀt J£ÀÄßvÁÛgÉ.) EAxÀ ¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ¼ÀÄ ºÉZÁÑV «¥sÀ®ªÁUÀĪÀÅzÉà ºÉZÀÄÑ. E°è ¨sÁjà ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ EªÉ J£ÉÆßÃzÀÄ ªÀiÁvÀæªÀ®è. F ¥ÀjÃPÉë JA§ «¥ÀAiÀiÁð¸ÀªÀÇ PÁgÀt. F ¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄѺÉZÀÄÑ DzsÀĤPÀªÁzÀAvÉ®è, EzÀÄ ºÉZÀÄÑ zÀĨÁjAiÀÄÆ, ¸ÀAQÃtðªÀÇ DUÀÄvÀÛzÉ. ªÀÄvÀÄÛ «µÀ±Á¸ÀÛçzÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄÄ E£ÀÆß MAzÀÄ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ¥Àæ±ÉßAiÀÄ£ÀÄß JvÀÄÛvÀÛzÉ: FV£À ¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ PÁtzÁÝzÀgÀÆ K£ÀÄ? GzÁºÀgÀuÉUÉ ¤£Áð¼À UÀæAyUÀ¼À vÁgÀĪÀiÁgÀÄ MAzÀÄ zÀ±ÀPÀzÀ »AzÉ PÀ¼ÀªÀ¼ÀzÀ «µÀAiÀĪÉà DVgÀ°®è. £ÁªÀÅ E£ÀÄß MAzÀÄ zÀ±ÀPÀzÀ £ÀAvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÀgÀ §UÉÎ ¥ÀjÃPÉë ªÀiÁqÉÛÃªÉ CAvÀ AiÀiÁjUÉ UÉÆwÛzÉ? ¥ÀæwAiÉÆAzÀÆ ©r gÁ¸ÁAiÀĤPÀzÀ ¥ÀjÃPÉëAiÀÄ eÉÆvÉUÉà ºÀ®ªÀÅ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À MmÁÖgÉ ¥Àæ¨sÁªÀªÀ£ÀÄß ¥ÀjÃPÉë ªÀiÁqÀĪÀ ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄÆ vÀ¯ÉzÉÆÃgÀÄvÀÛzÉ. F §UÉÎAiÀÄAvÀÆ £ÀªÀÄUÉ UÉÆwÛgÉÆÃzÉà wÃgÁ PÀrªÉÄ. DzÀÝjAzÀ EzÀÄ MAzÀÄ vÁwéPÀªÁzÀ ¸ÀªÀĸÉå: gÁ¸ÁAiÀĤPÀªÁV D«µÁÌgÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀĪÀ GzÀåªÀÄPÀÆÌ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀĪÀ dªÁ¨ÁÝjAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆvÀÛ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ¥ÀæwQæAiÀiÁvÀäPÀ zsÉÆÃgÀuÉUÀÆ ºÉÆAzÁtÂPÉAiÉÄà E®è. F ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ GzÀåªÀÄzÀ eÉÆvÉeÉÆvÉUÉà ºÉeÉÓ ºÁPÀĪÀ D±ÉAiÀÄ£Éßà ElÄÖPÉÆAr®è. EªÀÅUÀ¼ÉgÀqÀgÀ £ÀqÀĪÀt PÀAzÀgÀªÀÅ ¢ÃWÀðPÁ°Ã£ÀªÁV ªÀÄ£ÀÄPÀÄ®PÉÌ ªÀÄvÀÄÛ ¥Áj¸ÀjPÀ DgÉÆÃUÀåPÉÌ M¼ÉîAiÀÄzÉãÀÆ C®è. £ÀªÀÄUÉ FUÀ ¨ÉÃPÁVgÉÆÃzÀÄ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀªÁzÀ ¸ÀÄzsÁgÀuÉ. EzÀÄ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ ¸ÀÄzsÁgÀuÉAiÀÄ£ÀÆß «ÄÃjzÀÄÝ. F ¸ÀÄzsÁgÀuÉAiÀÄÄ wÃgÁ ¸ÀgÀ¼ÀªÁzÀ DzÀgÉ PÁæAwPÁjAiÀiÁzÀ CA±À¢AzÀ DgÀA¨sÀªÁUÀÄvÀÛzÉ: C£ÀUÀvÀåªÁzÀ vÉÆAzÀgɬÄAzÀ vÀ¦à¹PÉƼÀÄîªÀÅzÉà eÁtvÀ£À. EzÉà ¥Àj¸ÀgÀ DAzÉÆüÀ£ÀzÀ ªÀÄÆ® ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À wgÀļÀÄ. EzÀÄ ªÀÄÄAeÁUÀÈvÁ ¤Ãw. ªÉÊeÁÕ¤PÀ C¤²ÑvÀvÉ EzÁÝUÀ®Æ ¢ÃWÀðPÁ°Ã£À ºÁUÀÆ £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 20


§zÀ¯Á¬Ä¸À¯ÁUÀzÀAxÀ C¥ÁAiÀĪÀ£ÀÄß GAlÄ ªÀiÁqÀĪÀ AiÀiÁªÀÅzÉà ZÀlĪÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß ¤§ðA¢ü¸ÀĪÀÅzÀÄ ¥Àæ§ÄzÀÞ¤®ÄªÀÅ JAzÀÄ F ¤Ãw ºÉüÀÄvÀÛzÉ. F ¤ÃwAiÀÄÄ ¸Á©ÃvÀÄ ªÀiÁqÀĪÀ ºÉÆuÉAiÀÄ£ÀÄß CzÀ®Ä§zÀ®Ä ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. FVgÀĪÀ §ºÀÄvÉÃPÀ ¥Àj¸ÀgÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À°è ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV AiÀiÁªÀÅzÉà MAzÀÄ ZÀlĪÀnPÉ C¥ÁAiÀÄPÁj JAzÀÄ ªÁ¢¸ÀĪÀªÀgÉà F §UÉÎ ¸ÁPÀëöåUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¨ÉÃPÁzÀ ºÉÆuÉ EgÀÄvÀÛzÉ. EAxÀ ZÀlĪÀnPɬÄAzÀ GAmÁUÀĪÀ vÉÆAzÀgÉÀUÀ¼ÀÄ wÃgÁ C¥ÁAiÀÄPÁj JAzÀÄ ¸Á©ÃvÀÄ ªÀiÁqÀĪÀ ¸À¤ßªÉñÀzÀ°è F «gÉÆÃzsÀ ªÀiÁqÀĪÀ d£À EgÀÄvÁÛgÉ. DzÀgÉ zsÀPÉÌ GAmÁUÀĪÀªÀgÉUÀÆ F ¥Áj¸ÀjPÀ vÉÆAzÀgÉUÀ¼À£ÀÄß £ÁªÀÅ CxÀð ªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀÅzÉà E®è. §ºÀıÀB zsÀPÉÌ GAmÁzÁUÀ®Æ CxÀð ªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀÅ¢®è J¤ß! E°è ªÉÄÃ¯É ºÉýzÀ ¤Ãw F ¸ÀªÀĸÉåUÉ ¥ÀjºÁgÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ. EzÀÄ F ¸ÁPÀëöåzÀ ºÉÆuÉUÁjPÉAiÀÄ£ÀÄß «gÉÆâüUÀ½AzÀ ªÀUÁð¬Ä¹ EzÀ£ÀÄß ZÀlĪÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß ¨ÉA§°¸ÀĪÀªÀjUÉ ºÉÆj¸ÀÄvÀÛzÉ. F vÉÆAzÀgÉUÀ¼ÀÄ PÁgÀtªÉà E®èzÀAxÀªÀÅ JAzÀÄ ¸Á©ÃvÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ ºÉÆuÉ ¨ÉA§°¸ÀĪÀªÀjUÉ §gÀÄvÀÛzÉ. ¥ÀjuÁªÀĪÁV £ÀªÀÄä ¸ÀéAvÀ CªÀiÁAiÀÄPÀvÉAiÀÄ «gÀÄzÀÞ F ¤Ãw MAzÀÄ §UÉAiÀÄ «ªÉÄ AiÉÆÃd£ÉAiÀiÁVzÉ. ºÉƸÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À£ÀÄß M¦àPÉƼÀÄîªÀ £ÀªÀÄä ªÀvÀð£ÉUÀ¼À°è - GzÁºÀgÀuÉUÉ DUÁð£ÉÆÃPÉÆèÃj£ïUÀ¼ÀAxÀ PÉ®ªÀÅ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÉà MAzÀÄ ºÉƸÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛªÀÅ §AzÀgÉ CzÀÄ wÃgÁ C¥ÁAiÀÄPÁjAiÀiÁUÀĪÀ ¸ÀA¨sÀªÀ«zÉ JA§ CAzÁfUÉ §gÀĪÀ MAzÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁzÀ ªÀÄÄAeÁUÀÈvÁ ¤Ãw EgÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. ªÀÄÄA¢£À ºÀAvÀzÀ°è F ¥Àæ±ÉßAiÀÄ£ÀÄß PÉýPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ: £ÀªÀÄUÉ EzÀÄ ¤dPÀÆÌ ¨ÉÃPÉ? F §UÉAiÀÄ «ZÁgÀuɬÄAzÀ £ÁªÀÅ ¸ÀªÀiÁdzÀ°è ªÀÄvÀÄÛ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ gÀAUÀzÀ°è ºÉƸÀ §UÉAiÀÄ £Á«Ã£ÀåªÀ£ÀÄß ºÉÆAzÀÄvÉÛêÉ. E°è MvÀÄÛ¤ÃqÀ¨ÉÃPÁVzÀÄÝ ºÉƸÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À£ÀÄß D«µÀÌj¸ÀĪÀÅzÀgÀ°è C®è. FUÀ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ¸ÀÄgÀQëvÀ JAzÀÄ PÀAqÀħAzÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À ºÉƸÀ §¼ÀPÉUÀ¼À£ÀÄß PÀAqÀÄ »rAiÀÄĪÀÅzÀgÀ°è; ªÀÄvÀÄÛ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼Éà CUÀvÀå«®èzÀ ºÉƸÀ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀAqÀÄ »rAiÀÄĪÀÅzÀgÀ°è. DUÀ ªÁtÂdåzÀ°è PÉ®ªÉà ºÉƸÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ §gÀÄvÀÛªÉ. ¸ÁܦvÀªÁzÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ ¨É¼ÉAiÀÄÄvÀÛªÉ. F PɼÀUÉ £ÀªÀÄÆ¢¹zÀ ªÀÄÆgÀÆ GzÀåªÀÄUÀ¼À ¸À«ÄÃPÉëAiÀÄ°è F §UÉAiÀÄ £Á«Ã£ÀåzÀ §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ DzsÁgÀ RArvÁ ªÀÄÆrzÉ.

£ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 21


wgÀļÀÄ ºÁUÀÆ PÁUÀzÀ: ªÀåªÀ¸ÉܬÄAzÀ¯Éà «µÀªÀ£ÀÄß ºÉÆgÀVqÀĪÀÅzÀÄ ªÁå¥ÀPÀvÉAiÀÄ°è PÁUÀzÀªÀÅ ¥Áè¹ÖPïUÉ ¸Àj¸Án. EzÉà £ÀªÀÄä£ÀÄß ¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼ÀÄ, ªÀÈvÀÛ ¥ÀwæPÉUÀ¼ÀÄ, ªÀiÁåUÀf£ïUÀ¼À gÀÆ¥ÀzÀ°è ¸ÁªÀiÁfPÀªÁV ªÀÄvÀÄÛ ¨Ë¢ÞPÀªÁV MnÖUÉ »r¢lÄÖPÉÆArgÀĪÀ ªÀ¸ÀÄÛ. EzÉà §ºÀıÀB CvÀåAvÀ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV §¼ÀPÉAiÀiÁUÀĪÀ ¥ÁåQAUï ªÀ¸ÀÄÛªÀÇ ºËzÀÄ. ºÁUÉ £ÉÆÃrzÀgÉ ±ÉÃ. 48 gÀµÀÄÖ PÁUÀzÀªÀ£ÀÄß F «±ÀézÀ°è ¥ÁåQAUïUÁVAiÉÄà §¼À¸ÀÄvÁÛgÉ. E°è ``±ÀÄzÀÞ PÁUÀzÀUÀ¼ÀÆ’’ EªÉ C¤ß. J¯Áè §UÉAiÀÄ «±ÉõÀ PÁUÀzÀUÀ¼ÀÄ E°è ¹UÀÄvÀÛªÉ: PÁ¦üAiÀÄ£ÀÄß ¸ÉÆøÀĪÀÅzÀjAzÀ »rzÀÄ ¥ÀæAiÉÆÃUÁ®AiÀÄUÀ¼À°è gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀA¸ÀÌj¸ÀĪÀÅzÀgÀ ªÀgÉUÉ. PÁUÀzÀªÀ£ÀÄß ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 2000 ªÀµÀðUÀ½AzÀ vÀAiÀiÁj¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ. DzÀgÉ F PÁ¯ÁªÀ¢üAiÀÄ §ºÀÄvÉÃPÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è F PÁUÀzÀªÀ£ÀÄß wgÀļÉÃvÀgÀ ¸À¸ÀåUÀ¼À £ÁgÀÄUÀ½AzÀ vÀAiÀiÁj¸À¯ÁUÀÄwÛvÀÄÛ. F ¥ÉÃ¥Àgï JA§ ºÉ¸ÀgÀÄ §A¢zÉÝà ¥Áå¦gÀ¸ï¤AzÀ C®èªÉÃ? 1800gÀ ªÀÄzsÀå¨sÁUÀ¢AzÀ F PÁUÀzÀªÀ£ÀÄß ªÀÄgÀzÀ wgÀĽ¤AzÀ GvÁàzÀ£É ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ ±ÀÄgÀĪÁ¬ÄvÀÄ. CzÀÆ ¨sÁjà ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è. FUÀ «±ÀézÀ ±ÉÃ.55 gÀµÀÄÖ PÁUÀzÀªÀ£ÀÄß ªÀÄgÀzÀ wgÀĽ¤AzÀ¯Éà ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ. E£ÀÄß G½zÀzÀÝgÀ°è ±ÉÃ. 38 gÀµÀÄÖ PÁUÀzÀªÀÅ ªÀÄgÀħ¼ÀPÉ ªÀiÁrzÀ wgÀĽ¤AzÀ GvÁàzÀ£ÉAiÀiÁUÀÄwÛzÀÝgÉ ±ÉÃ. 7gÀµÀÄÖ PÁUÀzÀªÀÅ ¸ÁÖç£ÀAxÀ wgÀļÉÃvÀgÀ £Áj¤AzÀ GvÁàzÀ£ÉAiÀiÁUÀÄwÛzÉ. «±ÀéªÁå¦AiÀiÁV 1998 gÀ°è 294 zÀ±À®PÀë l£ÀÄßUÀ¼ÀµÀÄÖ PÁUÀzÀªÀ£ÀÄß GvÁࢸÀ¯Á¬ÄvÀÄ. CAzÀgÉ F ¥ÀæªÀiÁtªÀÅ 1961 gÀ°è GvÁàzÀ£ÉAiÀiÁzÀ PÁUÀzÀQÌAvÀ £Á®ÄÌ ¥ÀlÄÖ ºÉZÀÄÑ. (DUÀ GvÁàzÀ£ÉAiÀiÁVzÀÄÝ 77 zÀ±À®PÀë l£ÀÄßUÀ¼ÀÄ ªÀiÁvÀæ). ºÁUÉ £ÉÆÃrzÀgÉ 1961 gÀ®èµÉÖà F §UÉAiÀÄ CAQ CA±ÀªÀ£ÀÄß ªÉÆzÀ® ¨ÁjUÉ ¸ÀAUÀ滹zÀÄÝ (avÀæ 2 £ÀÄß £ÉÆÃr). ªÀÄgÀzÀ wgÀĽ¤AzÀ PÁUÀzÀªÀ£ÀÄß ¨sÁjà ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è vÀAiÀiÁgÀÄ ªÀiÁqÀĪÀ vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀÅ PÁUÀzÀªÀ£ÀÄß gÁ¸ÁAiÀĤPÀ DyðPÀvÉAiÀÄ M¼ÀUÉ PÀgÉvÀA¢vÀÄ. ªÀÄgÀªÀÅ ¨Á½PÉ §gÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ ©½AiÀiÁzÀ PÁUÀzÀªÁV ¥ÀjªÀwðvÀªÁUÀĪÀÅzÀPÉÌ ªÀÄgÀzÀ wgÀļÀ£ÀÄß CAzÀgÉ ¸É®Äå¯ÉÆøÀ£ÀÄß ±ÀÄ¢ÞÃPÀj¸À¨ÉÃPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §tÚPÀ¼ÉAiÀĨÉÃPÀÄ (©èÃZï ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ). E°è ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ZɮĪÉPÁgÀPÀªÁV (©èÃaAUï KeÉAmï) §¼À¸À¯ÁUÀÄwÛgÀĪÀÅzÀÄ PÉÆèÃj£À£ÀÄß. F PÁgÀt¢AzÁVAiÉÄà PÁUÀzÀ ªÀÄvÀÄÛ wgÀĽ£À gÀAUÀªÀÅ ¦ N ¦ ºÁUÀÆ ¦ N ¦ xÀgÀzÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À ¥ÀæªÀÄÄR ªÀÄÆ®ªÁV ¥ÀjªÀwðvÀªÁ¬ÄvÀÄ. ¹éÃqÀ£ï ªÀÄvÀÄÛ CªÉÄjPÁUÀ¼À°è wgÀļÀÄ ºÁUÀÆ PÁUÀzÀzÀ PÁSÁð£ÉUÀ¼ÀÄ ¤ÃgÀÄ, PÁUÀzÀ, ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄtÂÚ£À°è qÀAiÀiÁQì£ïUÀ¼ÀÄ ¸ÉÃjPÉƼÀÄîªÀÅzÀPÉÌ ¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀ ªÀÄÆ®UÀ¼ÁVªÉ. ``J¯Áè zÁjUÀ¼À£ÀÆß ¥Àj²Ã°¹zÁUÀ’’, PÉÆèÃj£ï ºÁUÉà ¦ N ¦ UÀ¼À PÀÄjvÀ EwÛÃZÉV£À ¥ÀĸÀÛPÀ ``¥ÀAqÉÆÃgÁ¸ï ¥ÁAiÀÄì£ï’’£À ¯ÉÃRPÀ eÉÆà xÁ£ïðl£ï §gÉAiÀÄÄvÁÛgÉ: ``wgÀļÀ£ÀÄß £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 22


PÉÆèÃj£ï ªÀÄÆ®PÀ ZÉ®ÄªÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ ¥Àj¸ÀgÀPÉÌ ¨sÁjà ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è¹ÜgÀªÁzÀ DUÁð£ÉÆÃPÉÆèÃj£ïUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀĪÀ «±ÀézÀ Cw zÉÆqÀتÀÄÆ®ªÁVzÉ’’. PÉ®ªÀÅ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è wgÀļÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÁUÀzÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR PÉÆqÀÄUÉzÁvÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÁVªÉ. ¨Á°ÖPï ¸ÀªÀÄÄzÀæ ºÁUÀÆ GvÀÛgÀ CªÉÄjPÁzÀ ªÀĺÁ£ï ¸ÀgÉÆêÀgÀUÀ¼À ¤Ãj£À°è PÀAqÀÄ §AzÀ ±É. 90 gÀµÀÄÖ DUÁð£ÉÆÃPÉÆèÃj£ïUÀ¼À ªÀÄÆ®ªÀÅ wgÀļÀÄ PÁSÁð£ÉAiÀÄ vÁådåUÀ½AzÀ §A¢zÀÄÝ JA§ÄzÀÄ FUÀ UÉÆvÁÛVzÉ. F ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ eÁUÀwPÀ ªÁå¥ÀPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß w½AiÀÄ®Ä MAzÀÄ wÃgÁ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV, ¸ÁzsÀĪÁV PÁtĪÀ PÁUÀzÀzÀ »AzÉ CqÀVgÀĪÀÅzÉãÀÄ JA§ÄzÀ£ÀÄß CjvÀÄPÉƼÀî¨ÉÃPÁVzÉ. MAzÀÄ ªÀÄgÀªÀ£ÀÄß PÁUÀzÀªÀ£ÁßV ªÀiÁqÀ®Ä ªÉÆzÀ®Ä CzÀgÀ vÉÆUÀmÉAiÀÄ£ÀÄß vÉUÉAiÀĨÉÃPÀÄ. DªÉÄÃ¯É CzÀ£ÀÄß MqÉAiÀĨÉÃPÀÄ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß wgÀļÁV ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ. F ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ°è ªÀÄgÀzÀ°ègÀĪÀ EvÀgÉ ªÀ¸ÀÄÛUÀ½AzÀ ¸É®Äå¯ÉÆÃ¸ï ©qÀÄUÀqÉAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. EzÀgÀ°è ¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀzÀÄÝ °Vߣï. °Vߣï JA§ÄzÀÄ MAzÀÄ ¤¸ÀUÀð zÀvÀÛªÁzÀ CAlÄ J£ÀߧºÀÄzÀÄ. EzÀÄ ªÀÄgÀzÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ gÀZÀ£ÉAiÀÄ°è ¸É®Äå¯ÉÆÃ¸ï £ÁgÀÄUÀ¼À£ÀÄß §®ªÁV »rzÀÄPÉƼÀÄîvÀÛzÉ. EzÀÄ §ºÀÄvÉÃPÀ £Á®Ì£ÉAiÀÄ MAzÀÄ ¨sÁUÀ¢AzÀ »rzÀÄ ªÀÄÆgÀ£É MAzÀÄ ¨sÁUÀzÀªÀgÉUÉ ¥Á®£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ. EzÀ£ÀÄß ºÉZÀÄÑvÉUÉzÀµÀÆÖ PÁUÀzÀzÀ ¨Á½PÉ ªÀÄvÀÄÛ §tÚ ºÉZÀÄÑvÀÛzÉ. DªÉÄÃ¯É wgÀļÀ£ÀÄß ZÉ£ÁßV »AqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. DªÉÄÃ¯É CzÀ£ÀÄß ZɮĪÉPÁgÀPÀ¢AzÀ §tÚ PÀ¼ÉAiÀħºÀÄzÀÄ. DªÉÄÃ¯É CzÀ£ÀÄß PÁUÀzÀªÀ£ÁßV MvÀÛ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. ªÀÄgÀ¢AzÀ PÁUÀzÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀĪÀ°è ªÀÄÆ®vÀB JgÀqÀÄ «zsÁ£ÀUÀ½ªÉ. AiÀiÁAwæPÀ wgÀļÀÄ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ°è PÉÆgÀqÀÄUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ PÉ®ªÉǪÉÄä Erà ªÀÄgÀªÀ£ÀÄß ©¹ ªÀiÁr MAzÀÄ ¯ÉÆúÀ CxÀªÁ PÀ®Äè CgÉAiÀÄĪÀ ªÉÄïÉäöÊUÉ MqÀدÁUÀÄvÀÛzÉ. F ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄÄ ±ÉÃ. 90 CxÀªÁ CzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ ¸É®Äå¯ÉÆøÀ£ÀÄß ¥ÀævÉåÃQ¸ÀÄvÀÛzÉ. DzÀgÉ EzÀjAzÁV £ÁgÀÄUÀ¼ÀÄ vÀÄAqÁUÀĪÀ ¨sÀAiÀÄ ºÉZÀÄÑ. DzÀÝjAzÀ EzÀjAzÀ vÀAiÀiÁgÁUÀĪÀ PÁUÀzÀ zÀħð®ªÁVgÀÄvÀÛzÉ. EAxÀ PÁUÀzÀªÀ£ÀÄß ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV £ÀÆå¸ï¦æAmï ªÀiÁqÀĪÀÅzÀPÉÌ, ¥sÉÆÃ£ï ¥ÀĸÀÛPÀUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ PÀrªÉÄ fëvÁªÀ¢üAiÀÄ GvÁàzÀ£ÉUÀ½UÁV §¼À¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV «±ÀézÀ wgÀĽ£À°è ±ÉÃ. 15 gÀµÀÄÖ wgÀļÀÄ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀÅ »ÃUÉ AiÀiÁAwæPÀ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹PÉÆArzÉ. wgÀļÀ£ÀÄß GvÁࢸÀĪÀ E£ÉÆßAzÀÄ ªÀiÁUÀð JAzÀgÉ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ ¥ÀæQæAiÉÄ. EzÀgÀ°è PÉÆgÀqÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸À¯ÉáöÊqÀÄUÀ¼À MAzÀÄ zÀæªÀzÀ°è PÀgÀV¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. F ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄÄ PÉêÀ® CzsÀðzÀµÀÄÖ ¸É®Äå¯ÉÆøÀ£ÀÄß ªÀiÁvÀæ »r¢qÀÄvÀÛzÉ. DzÀgÉ EzÀÄ £ÁgÀÄUÀ½UÉ GAlÄ ªÀiÁqÀĪÀ zsÀPÉÌ wÃgÁ PÀrªÉÄ. EzÀÄ AiÀiÁAwæPÀ ¥ÀæQæAiÉÄAiÉÆ°è vÉUÉAiÀÄĪÀÅzÀQÌAvÀ ºÉaÑ£À ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è °VߣÀߣÀÄß vÉUÉAiÀÄÄvÀÛzÉ. EzÉà wgÀĽ£À PÁSÁð£ÉUÀ¼À°è PÀAqÀħgÀĪÀ PÉƼÉvÀ ªÁ¸À£ÉUÉ PÁgÀt JA§ÄzÀÄ E°è G¯ÉèÃR¤ÃAiÀÄ. gÁ¸ÁAiÀĤPÀªÁV ºÉÆgÀvÉUÉzÀ wgÀļÀÄ UÀjµÀ× UÀÄtªÀÄlÖzÀ PÁUÀzÀªÀ£ÀÄß GvÁࢸÀÄvÀÛzÉ. «±ÀézÀ ±ÉÃ. 42 gÀµÀÄÖ ¥ÀæªÀiÁtzÀ wgÀļÀÄ »ÃUÉ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ ¥ÀæQæAiÉĬÄAzÀ §A¢zÀÄÝ. G½zÀ ±ÉÃ. 43 gÀµÀÄÖ wgÀļÀÄ F JgÀqÀÄ «zsÁ£ÀUÀ½AzÀ¯Éà gÀƦ¹zÀ ««zsÀ §UÉUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ §gÀÄvÀÛzÉ. EªÀÅUÀ¼À°è vÀÄA¨Á ªÀÄÄRåªÁzÀ «zsÁ£À JAzÀgÉ ªÀÄgÀħ¼ÀPÉ ªÀiÁrzÀ £ÁgÀ£ÀÄß ¤¨sÁ¬Ä¸ÀĪÀÅzÀÄ. £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 23


avÀæ 2 «±Àé PÁUÀzÀ GvÁàzÀ£É, £Áj£À ¸ÀgÀ§gÁf£À ¯ÉPÁÌZÁgÀzÀ°è, 1961 - 67 («Ä°AiÀÄ l£ÀÄßUÀ¼ÀÄ)

MlÄÖ

ªÀÄgÀzÀ wgÀļÀÄ

ªÀÄgÀÄ ¸ÀAUÀ滹zÀ PÁUÀzÀ ªÀÄgÀªÉÃvÀgÀ wgÀļÀÄ

EzÀPÉÌ AiÀiÁAwæPÀ CxÀªÁ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀiÁUÀ°Ã ¨ÉÃPÁUÀĪÀÅzÀÄ wÃgÁ PÀrªÉÄ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è. wgÀļÀ£ÀÄß §tÚgÀ»vÀªÁV ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁzÀgÀÆ, EzÀ£ÀÄß ªÀÄÄRåªÁV §¼À¸À¯ÁUÀÄwÛgÀĪÀÅzÀÄ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ wgÀļÀÄUÀ¼À «µÀAiÀÄzÀ°è. F ZɮĪÉPÁgÀPÀvɬÄAzÀ £ÁgÀÄUÀ¼ÀÄ ©½AiÀiÁUÀÄvÀÛªÉ ªÀÄvÀÄÛ C½zÀĽzÀ °Vߣï PÀÆqÁ ºÉÆgÀlĺÉÆÃUÀÄvÀÛzÉ. ºÁgeAzÉà EzÀÄ GzÀåªÀÄzÀ ¸ÀA¥ÀÆtð DUÁð£ÉÆÃPÉÆèÃj£ï ªÀiÁ°£ÀåPÉÌ ªÀÄÄRå PÁgÀtªÀÇ DUÀÄvÀÛzÉ. «±ÀézÀ°è PÀ¤µÀ×¥ÀPÀë ±ÉÃ. 40 gÀµÀÄÖ wgÀļÀ£ÀÄß PÉÆèÃj£ï ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ½gÀĪÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ½AzÀ ZɮĪÉPÁgÀPÀUÉƽ¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. 1990gÀ zÀ±ÀPÀzÀ ªÀÄzsÀå¨sÁUÀzÀªÀgÉUÀÆ ±ÀÄzÀÞªÁzÀ ªÀ¸ÀÄÛgÀÆ¥ÀzÀ PÉÆèÃj£ï£Éßà §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁzÀ «zsÁ£ÀªÁVvÀÄÛ. EzÀÄ ¨sÁjà ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è «µÀªÀ£ÀÄß GvÁࢸÀÄwÛvÀÄÛ. OzÀå«ÄPÀ ¸ÀÛgÀzÀ wgÀļÀÄ PÁSÁð£ÉUÀ¼ÀÄ zÉÊvÁåPÁgÀzÀ ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛªÉ. CAxÀ MAzÀÄ VgÀtÂAiÀÄÄ ¥Àæwà ¢£ÀªÀÇ 600jAzÀ 1000 l£ÀÄßUÀ¼ÀµÀÄÖ wgÀļÀ£ÀÄß £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 24


vÀAiÀiÁj¸À§ºÀÄzÁVzÉ. ªÀÄÆ® PÉÆèÃj£ï¤AzÀ F wgÀļÀ£ÀÄß ©½UÉƽ¸ÀĪÀÅzÁVzÀÝgÉ EAxÀ PÁSÁð£ÉAiÀÄÄ ¢£ÀªÀ»Ã 35 l£ÀÄßUÀ¼ÀµÀÄÖ PÉÆèÃj£ïAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀ GvÀà£ÀßUÀ¼À£ÀÄß vÁådåªÁV ºÉÆgÀUÉ ºÁPÀÄvÀÛzÉ. wgÀļÀÄ PÁSÁð£ÉUÀ¼À vÁådåzÀ°è ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 250 §UÉAiÀÄ DUÁð£ÉÆÃPÉÆèÃj£ïUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸À¯ÁVzÉ. EªÀÅUÀ¼À°è PÉƼÀPÀÄ qÀd£ï gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÆ ¸ÉÃjªÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ ºÉPÁìPÉÆèÃgÉÆà ¨ÉAfãï, ªÀÄvÀÄÛ §UɧUÉAiÀÄ qÀAiÀiÁQì£ïUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¥sÀÆågÁ£ïUÀ¼ÀÄ. CªÉÄjPÁzÀ°è «µÀAiÀÄÄPÀÛªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À vÁådå zÁR¯ÉAiÀÄ°è («µÀAiÀÄÄPÀÛªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À vÁådå PÀÄjvÀ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ zÀvÁÛA±À PÉÆñÀ) 74 §UÉAiÀÄ OzÀå«ÄPÀ gÀAUÀUÀ¼À°è gÁ¸ÁAiÀĤPÀ PÁSÁð£ÉUÀ¼À gÀAUÀ ºÁUÀÆ ªÀÄÆ® ¯ÉÆúÀ vÀAiÀiÁgÀPÀ gÀAUÀUÀ¼À £ÀAvÀgÀ wgÀļÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÁUÀzÀ gÀAUÀªÀÅ vÁådåUÀ¼À «µÀAiÀÄzÀ°è ¸ÀzÁ ªÀÄÆgÀ£ÉAiÀÄ Cw zÉÆqÀØ ªÀiÁ°£ÀåPÁgÀPÀ gÀAUÀªÁV ºÉ¸Àj¸À®àqÀÄvÀÛzÉ. DzÀgÉ E°è £ÀªÀÄUÉ ªÀÄÄRåªÁUÉÆÃzÀÄ PÉêÀ® F vÁådåzÀ ¥ÀæªÀiÁt ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼À ¸ÀASÉå C®è. E°è vÀÄA¨Á ªÀÄÄRåªÁVgÉÆÃzÀÄ F vÁådåUÀ¼ÀÄ E£ÀÆß ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ QæAiÉÄUÀ½UÉ zÁj ªÀiÁrPÉÆlÄÖ ªÀÄvÀÛµÀÄÖ «µÀAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼À£ÀÄß GAlÄ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ. GzÁºÀgÀuÉUÉ PÉÆèÃgÉÆðVߣï£ÀAxÀ PÉ®ªÀÅ DgÀA©üPÀ ¸ÀºÀ GvÀà£ÀßUÀ¼ÀÄ - ¸Á¥ÉÃPÀëªÁV ºÉüÀĪÀÅzÁzÀgÉ - «µÀgÀ»vÀ ºÁUÀÆ §ºÀĨÉÃUÀ PÀgÀVºÉÆÃUÀÄvÀÛªÉ. DzÀgÉ CªÀÅ E¤ßvÀgÉ DUÁð£ÉÆÃPÉÆèÃj£ïUÀ¼ÁV MqÉzÀĺÉÆÃUÀÄvÀÛªÉ (PÉÆèÃj£ÉÃmÉqï ¦üãÉÆïïUÀ¼ÀÄ, UÁé¬ÄAiÀiÁPÉÆïïUÀ¼ÀÄ, PÁåmÉPÉÆïïUÀ¼ÀÄ). EªÀÅUÀ¼À°è PÉ®ªÀÅ vÀÄA¨Á «µÀAiÀÄÄPÀÛ. EªÀÅ PÉƼÉvÀĺÉÆÃUÀĪÀÅzÀ£ÀÄß «gÉÆâü¸ÀÄvÀÛªÉ. §zÀ°UÉ EªÀÅ E£ÀÆß ºÉZÀÄÑ «µÀAiÀÄÄPÀÛªÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ ºÉZÀÄÑ PÁ® ¹ÜgÀªÁVgÀĪÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÁV gÀÆ¥ÀÄUÉƼÀÄîvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ »ÃUÉ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ gÀÆ¥ÁAvÀgÀPÉÌ M¼ÀUÁUÀÄwÛzÀÝAvÉ F DUÁð£ÉÆÃPÉÆèÃj£ïUÀ¼ÀÄ d® eÉÊ«PÀ ¥Àj¹ÜwAiÉƼÀUÀÆ ¥ÀæªÉñÀ ªÀiÁqÀ®Ä DgÀA©ü¸ÀÄvÀÛªÉ. AiÀiÁPÉAzÀgÉ E°è ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV wgÀļÀÄ PÁSÁð£ÉUÀ¼ÀÄ £À¢Ã vÀlzÀ°èAiÉÄà EgÀÄvÀÛªÉ. ºÁUÉAiÉÄà EªÀÅ DºÁgÀ ¸ÀgÀ¥ÀtÂAiÀÄ°è ªÉÄÃ¯É ªÉÄÃ¯É ¸ÁUÀÄvÀÛªÉ. F gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À ¸ÁªÀÄxÀåð J¶ÖgÀÄvÀÛzÉ JAzÀgÉ EªÀÅUÀ¼À wÃgÁ aPÀÌ ¥ÀæªÀiÁtªÀÇ ¥Àj¸ÀjPÀ ±ÉÊy®åPÉÌ PÁgÀtªÁUÀÄvÀÛzÉ. ``zÁj §¢AiÀÄ°è ¸ÁUÀĪÁUÀ qÀAiÀiÁQì£ïUÀ¼À £Áå£ÉÆÃUÁæ«Ä£ÀµÀÄÖ ¥ÀæªÀiÁtPÉÌ MrØPÉÆAqÀgÀÆ ¸ÁPÀÄ, MAzÀÄ C¥Áæ¥ÀÛ«ÄãÀÄ ¸ÀvÉÛà ºÉÆÃUÀÄvÀÛzÉ’’ - »ÃUÉAzÀÄ «¸Á̤ì£ï «±Àé«zÁå®AiÀÄzÀ «µÀ±Á¸ÀÛçdÕ jZÀqïð ¦Ãlgï¸À£ï ºÉüÀÄvÁÛgÉ. F gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀ fëAiÀÄ£ÀÄß ¸Á¬Ä¸ÀĪÀÅ¢®èªÁzÀgÀÆ CªÀÅUÀ¼ÀÄ ¨sÁjà ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ¨sËwPÀ ºÁUÀÆ ¥Áj¸ÀjPÀ ¥Àæ¨sÁªÀUÀ¼À£ÀÄß GAlÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛªÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ F ªÀiÁ°£ÀåPÁgÀPÀUÀ¼ÀÄ EzÁÝUÀ ºÉtÄÚ «ÄãÀÄUÀ¼À°è ªÀiÁA¸ÀzÀ ¥ÀæªÀiÁt ºÉZÀÄѪÀÅzÀÄ PÀAqÀħA¢zÉ JA§ÄzÁV ¥sÉÆèÃjqÁzÀ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀPÀgÀÄ PÀAqÀÄPÉÆArzÁÝgÉ. E°è ºÉtÄÚ «ÄãÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀvÀð£É¬ÄAzÀ ºÁUÀÆ zÉÊ»PÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ »£É߯ÉAiÀÄ°è UÀAqÀÄ «Ää£À UÀÄtUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¹PÉÆArgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß CªÀgÀÄ ¥ÀvÉÛ ªÀiÁrzÁÝgÉ. 1980 gÀ zÀ±ÀPÀzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ ¨sÁUÀzÀ°è CªÉÄjPÁzÀ ¥Áj¸ÁjPÀ ¸ÀAgÀPÀëuÁ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ (E ¦ J) wgÀĽ£À PÁSÁð£ÉUÀ¼ÀÄ EgÀĪÀ zÉñÀzÀ J¯Áè¸ÀܼÀUÀ¼À°è PɼÀ¤Ãj£À°è EgÀĪÀ «ÄãÀÄUÀ¼À®Æè ¨sÁjà ¥ÀæªÀiÁtzÀ qÀAiÀiÁQì£ïUÀ¼ÀÄ £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 25


PÉÆõÀÖPÀ 2 ¥ÀæzÉñÁ£ÀĸÁgÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ wgÀļÀÄ PÁSÁð£É vÁådåzÀ ¸ÀgÁ¸Àj ±ÉæÃt ¥ÀæzÉñÀ

GvÀÛgÀCªÉÄjPÁ

1999 «±Àé gÁ¸ÁAiÀĤPÀ wgÀļÀÄ GvÁàzÀ£É (±ÉÃ.)

53

nJ¸ïJ¸ï

¹Nr

JNJPïì

(l¤ßUÉ Q¯ÉÆÃUÁæªÀÄÄUÀ¼À°è)

3 - 6

40 - 50

2.1 - 4.3

AiÀÄÆgÉÆÃ¥ï 24 K²AiÀiÁ 13 ¯Áån£ï CªÉÄjPÁ 8

4 - 13 5 - 24 5 - 12

38 - 90 70 - 150 50 - 76

0.5 - 4.4 2.1 - 6.6 1.1 - 4.1

D¦üæPÁ

8 - 13

45 - 90

1.1 - 3.0

1.5

¸ÀÆZÀ£É: n J¸ï J¸ï: MmÁÖgÉ EgÀĪÀ WÀ£À¥ÀzÁxÀðUÀ¼ÀÄ (£ÁgÀÄ, PÉÆgÀqÀÄ, ªÀÄtÄÚ EvÁå¢) ¹Nr: gÁ¸ÁAiÀĤPÀ DªÀÄèd£ÀPÀ ¨ÉÃrPÉ (J®è ¸ÁªÀAiÀĪÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀĪÀ MAzÀÄ ¸ÀÆZÀPÀ: EzÀÄ PÉƼÉvÀÄ ¨ÉgÉPÉAiÀiÁzÀ ¤Ãj£À°è DªÀÄèd£ÀPÀzÀ ¥ÀæªÀiÁt PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ) J NJPïì: Cqï¸Á§ð§¯ï DUÁð£ÉÆúÁå¯ÉÃeÉ£ïUÀ¼ÀÄ (ªÀÄÄRåªÁV DUÁð£ÉÆÃPÉÆèÃj£ï ªÀiÁ°£Àå) EªÀÅUÀ¼ÀÄ wgÀļÀÄ PÁSÁð£É ¤Ãj£À ªÀiÁ°£ÀåªÀ£ÀÄß C¼ÀvÉ ªÀiÁqÀĪÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå ªÀiÁ£ÀzÀAqÀUÀ¼ÀÄ.

ºÁUÀÆ ¥sÀÆågÁ£ïUÀ¼ÀÄ EgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß PÀAqÀÄPÉÆArzÉ. »ÃUÁV ¸ÀºÀdªÁVAiÉÄà F PÁSÁð£ÉUÀ¼ÀÄ EgÀĪÀ ¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ°£À £À¢ ¤Ãj£À°è ¨É¼ÉzÀ «ÄãÀÄUÀ¼À£ÀÄß w£ÀߨÁgÀzÀÄ JAzÀÄ E°è£À gÁdå ¸ÀPÁðgÀUÀ¼ÀÄ ¤µÉÃzsÀ ºÁQªÉ. EAxÀ PÉ®ªÀÅ ¤µÉÃzsÀUÀ¼ÀÄ FUÀ ¸Àj¸ÀĪÀiÁgÀÄ SÁAiÀÄA ¤µÉÃzsÀªÁV ¥ÀjªÀwðvÀªÁVªÉ. ªÀĺÁ£ï ¸ÀgÉÆêÀgÀUÀ¼À d¯Á£ÀAiÀÄ£À ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è EªÀÅ ªÁ¸ÀÛªÀªÁV MAzÀÄ PÁ£ÀÆ£ÁVªÉ. DzÀgÉ d£ÀgÀÄ «ÄãÀÄUÀ¼À£ÀÄß w£ÀßzÉà EgÀĪÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è ¨ÉÃgÉ ¥ÁætÂUÀ¼ÀÆ EªÉAiÀÄ®è? EªÀÅUÀ¼ÀÄ FUÀ F «µÀzÀ ¥ÀjuÁªÀĪÀ£ÀÄß C£ÀĨsÀ«¸ÀÄwÛªÉ. ©æn±ï PÉÆ®A©AiÀiÁzÀ PÁSÁð£ÉAiÀÄ §½ EgÀĪÀ ªÀĺÁ ¤Ã° PËæAZÀ ¥ÀQëUÀ¼À CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ°è PÀAqÀÄ §AzÀzÀÄÝ EzÀÄ: EªÀÅUÀ¼À UÀ®èzÀ°è ¨É¼ÀªÀtÂUÉ PÀÄApvÀªÁVvÀÄÛ. ªÀÄvÀÄÛ EªÀÅ ¯ÉÊAVPÀ ¥ËærüªÉÄ UÀ½¸ÀĪÀ ªÉÆzÀ¯Éà wÃjPÉƼÀÄîwÛzÀݪÀÅ. EzÉà jÃwAiÀÄ°è PÉ£ÀqÁ, CªÉÄjPÁ, ªÀÄvÀÄÛ £ÁrðPï zÉñÀUÀ¼À°è EgÀĪÀ «ÄãÀÄ wAzÀÄ §zÀÄPÀĪÀ ºÀQÌUÀ¼ÁzÀ «ÄAPïUÀ¼ÀÄ, ¤ÃgÀÄ£Á¬Ä, ºÀzÀÄÝUÀ¼ÀÄ, UÀ¯ïUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ ºÀQÌUÀ¼ÀÄ ««zsÀ §UÉAiÀÄ ¸ÀAvÁ£ÉÆÃvÀàwÛ ºÁUÀÆ ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÀ¼À ¸ÀªÀĸÉåUÀ½AzÀ §¼À®ÄwÛgÀĪÀÅzÀÄ PÀAqÀÄ §A¢vÀÄ. EzÀÄ eÉÊ«PÀ ¸ÀAavÀvÉAiÀÄ ®PÀëtUÀ¼ÀAvÀÆ ºËzÀÄ. E°è ¨sÀPÀëPÀ ¥ÁætÂAiÀÄÄ CzÀgÀ §°¥À±ÀÄ«VAvÀ ºÉZÀÄÑ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ¥Àæ¨sÁªÀPÉÌ M¼ÀUÁUÀÄvÀÛzÉ. E°è ¨sÀPÀëPÀ ¥ÁætÂUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄÄ £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 26


PÀrªÉÄAiÀiÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ E°è EªÀÅUÀ¼ÀÄ ºÀgÀqÀĪÀÅzÀÄ wÃgÁ ¤zsÁ£À. ªÉÆzÀªÉÆzÀ®Ä EAxÀ §UÉAiÀÄ eÉÊ«PÀ ±ÉÊy®åªÀÅ ¸ÁªÀiÁ£Àå «ÃPÀëPÀjUÉ PÁt¸ÀĪÀÅzÉà E®è. PÉëÃvÀæ fêÀ±Á¸ÀÛçdÕ£À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹ G½zÀªÀjUÉ EzÀÄ ºÉZÀÄÑ PÀrªÉÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁVAiÉÄà PÁt¸À§ºÀÄzÀÄ. F §UÉAiÀÄ eÉÊ«PÀ ±ÉÊy®åªÀÅ ¸ÁªÀiÁfPÀ ±ÉÊy®åPÀÆÌ PÁgÀtªÁUÀ§ºÀÄzÀÄ. G½zÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°èAiÀÄAvÉà GvÀÛgÀ CªÉÄjPÁzÀ®Æè F PÁSÁð£ÉUÀ¼À PÁgÀt¢AzÁV zÉò «ÄãÀÄUÁjPÉ ¸ÀA¸ÀÌøwUÉ ¨sÁjà ºÉÆqÉvÀ ©¢ÝzÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ PÉ£ÀqÁzÀ ªÀÄÆ®¤ªÁ¹UÀ½UÉ DzÀ UÀw EzÉÃ. ºÁUÉAiÉÄà CªÉÄjPÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀƪÀð ªÉÄãï£À ªÀÄÆ®¤ªÁ¹UÀ½UÀÆ »ÃUÉAiÉÄà D¬ÄvÀÄ. DzÀgÉ OzÀå«ÄPÀ dUÀwÛ£À°è PÀ¤µÀ×¥ÀPÀë vÁådåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀA¸ÀÌj¸ÀĪÀ ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼ÀÄ EªÉ G½zÉ®è PÀqÉUÀÆ F ¥Àj¹Üw wÃgÁ ©ü£Àß. aãÁ, ¨Éæf¯ï, ¨sÁgÀvÀzÀAxÀ zÉñÀUÀ¼À°è ºÀ¼ÉAiÀÄ PÁ®¨Á»gÀ vÀAvÀæeÁÕ£ÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹PÉÆAqÉà EgÀĪÀ ¸Á«gÁgÀÄ PÁSÁð£ÉUÀ¼ÀÄ EªÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ vÁªÀÅ ºÉÆgÀUÉ ©qÀĪÀ vÁådåªÀ£ÀÄß ¸ÀA¸ÀÌj¸ÀĪÀÅzÉà E®è. CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀܽÃAiÀÄ d®ªÀÄÆ®UÀ½UÉ £ÉÃgÀªÁV ©lÄÖ©qÀÄvÁÛgÉ. ``¥À°àAUï ¢ ¸Ëvï’’ ¥ÀĸÀÛPÀzÀ°è jPÁqÉÆÃð PÁåjÃgï ªÀÄvÀÄÛ ¯Áåj ¯ÉÆúïªÀiÁ£ï §gÉ¢gÀĪÀÅzÀÄ »ÃUÉ: wgÀĽ£À VgÀtÂUÀ¼ÀÄ CvÀåAvÀ «µÀAiÀÄÄPÀÛªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀUÉ ©qÀÄwÛgÀĪÀÅzÀjAzÀ PÉ£Áå ºÁUÀÆ GvÀÛgÀ ¸ÀĪÀiÁvÁæzÀ ®PÀëUÀlÖ¼É ¸ÀtÚ¥ÀæªÀiÁtzÀ «ÄãÀÄUÁgÀgÀÄ vÀªÀÄä fêÀ£ÁzsÁgÀªÀ£Éßà PÀ¼ÉzÀÄPÉÆArzÁÝgÉ.’’ C©üªÀȢ޲î zÉñÀUÀ¼À wgÀļÀÄ gÀAUÀUÀ¼ÀÄ GvÀÛgÀ CªÉÄjPÁ ºÁUÀÆ ¥À²ÑªÀÄ AiÀÄÆgÉÆÃ¥ï£À PÁSÁð£ÉUÀ¼ÀÄ ºÉÆgÀUÉ ©qÀĪÀ ¥ÀæªÀiÁtQÌAvÀ ºÉaÑ£À ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ¥Àæwà WÀlPÀ±ÀB vÁådåªÀ£ÀÄß ºÉÆgÀUÉ ©qÀÄvÀÛªÉ. «±ÀézÀ wgÀĽ£À ¸ÁªÀÄxÀåðzÀ PÁ®Ä ¨sÁUÀQÌAvÀ®Æ PÀrªÉÄ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ zÉñÀUÀ¼ÁzÀ - gÀ²AiÀiÁ, ¯Áån£ï CªÉÄjPÁ, ¥ÀƪÀð AiÀÄÆgÉÆÃ¥ï, ªÀÄvÀÄÛ K²AiÀiÁUÀ¼ÀÄ (d¥Á£À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹) ±ÉÃ. 75 gÀµÀÄÖ WÀ£À vÁådåUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ±ÉÃ. 38 gÀµÀÄÖ DUÁð£ÉÆà PÉÆèÃj£ï vÁådåUÀ½UÉ PÁgÀtªÁVªÉ. (PÉÆõÀÖPÀ 2 £ÉÆÃr). EzÀ£ÀÄß ¸Á©ÃvÀÄ ¥Àr¸À®Ä £ÀªÀÄUÉ PÉëÃvÀæ CzsÀåAiÀÄ£ÀUÀ¼À PÉÆgÀvÉ EzÀÝgÀÆ F ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÀÄ CvÀåAvÀ wêÀæ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è «µÀAiÀÄÄPÀÛªÁVªÉ JAzÀÄ ºÉüÀĪÀÅzÀPÉÌ AiÀiÁªÀ vÉÆAzÀgÉAiÀÄÆ E®è. ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ºÉüÀĪÀÅzÁzÀgÉ,-wgÀļÀÄ PÁSÁð£ÉUÀ¼À ªÀiÁ°£ÀåªÀÅ J¯Áè ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°èAiÀÄÆ vÀÄA¨Á ¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀ ¥Áj¸ÀjPÀ «µÀAiÀĪÁUÀ°zÉ JAzÀAvÀÆ ºÉüÀ§ºÀÄzÀÄ. AiÀiÁPÉAzÀgÉ EAzÀÄ «±ÀézÁzÀåAvÀ PÁUÀzÀzÀ GvÁàzÀ£É wÃgÁ UÀªÀÄ£ÁºÀðªÁV ºÉZÀÄÑwÛzÉ. GvÀÛgÀ CªÉÄjPÁªÀÅ §ºÀĪÀÄÄAZÉAiÉÄà F gÀAUÀzÀ°è §®ªÁzÀ »rvÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢vÀÄÛ. DzÀgÉ FUÀ K²AiÀiÁ ºÁUÀÆ ¯Áån£ï CªÉÄjPÁUÀ¼À zÉñÀUÀ¼À°è ºÉZÀÄÑ ºÉZÀÄÑ wgÀļÀ£ÀÄß GvÁࢸÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ. 1992jAzÀ 1999 gÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è ¯Áån£ï CªÉÄjPÁzÀ wgÀļÀÄ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄÄ ±ÉÃ. 31 gÀµÀÄÖ CAzÀgÉ 10.6 «Ä°AiÀÄ l£ÀÄßUÀ½UÉ ºÉaÑzÉ. 1992 ºÁUÀÆ 1997 gÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è K²AiÀiÁzÀ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄÄ ±ÉÃ. 20 gÀµÀÄÖ £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 27


avÀæ 3 «±ÀéªÁå¦ E ¹ J¥sï, n ¹ J¥sï ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÆ® PÉÆèÃj¤ß£À (E¹) wgÀĽ£À GvÁàzÀ£É, 1990 - 99 («Ä°AiÀÄ l£ÀÄßUÀ¼À°è) EvÀgÀ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À wgÀĽ£À ¸ÀtÚ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÆß M¼ÀUÉÆArgÀ§ºÀÄzÀÄ.

ºÉZÁÑV 19.8 «Ä°AiÀÄ l£ÀÄßUÀ¼À£ÀÄß vÀ®Ä¦zÉ. DªÉÄÃ¯É EzÀÄ K²AiÀiÁzÀ DyðPÀ PÀĹvÀ¢AzÁV PÀrªÉÄAiÀiÁ¬ÄvÀÄ. (1999gÀ°è EzÀÄ 18 «Ä°AiÀÄ l£ÀÄßUÀ¼ÀµÁÖVvÀÄÛ; CAzÀgÉ 1992PÉÌ ºÉÆð¹zÀgÉ ±ÉÃ. 9 gÀµÀÄÖ ºÉZÀѼÀ). F ¹ÜwUÉ K²AiÀiÁ ºÁUÀÆ ¯Áån£ï CªÉÄjPÁzÀ PÁUÀzÀ DyðPÀvÉAiÀÄ°è GAmÁVgÀĪÀ §zÀ¯ÁªÀuÉAiÉÄà PÁgÀt. ªÀÄÄRåªÁV DAvÀjPÀ ¨ÉÃrPÉ ºÉaÑvÀÄ; PÁ«ÄðPÀ ¹§âA¢ ªÉZÀÑ PÀrªÉÄAiÀiÁVvÀÄÛ; ºÁUÉAiÉÄà wgÀļÀÄ £ÉqÀÄvÉÆÃ¥ÀÄUÀ¼ÀÄ ºÉaÑzÀªÀÅ. «±Àé ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ KQÃPÀgÀtªÀÇ MAzÀÄ ¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀ CA±À. F ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À ¨sÁjà ºÉƸÀ PÁSÁð£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄÆ®vÀB gÀ¥sÀÄÛ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÉ ¸ÉÃªÉ ªÀiÁqÀ¯ÉAzÉà DgÀA¨sÀªÁzÀAxÀªÀÅ. E°è ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ ¥ÉÆõÀPÀªÁzÀ E£ÉÆßAzÀÄ CA±ÀªÉAzÀgÉ F PÁSÁð£ÉUÀ¼À°è EgÀĪÀ ¸ÁªÀÄxÀåð. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸À®Ä 1.5 jAzÀ 2 ©°AiÀÄ qÁ®gÀÄUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃPÁVzÀݪÀÅ. F® ¨sÁjà ºÀÆrPÉUÀ¼Éà F GvÁàzÀ£ÉUÀ½UÉ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ºÀÄqÀÄPÀĪÀÅzÀ£ÀÄß SÁwæ ªÀiÁrzÀªÀÅ. DUÁð£ÉÆÃPÉÆèÃj£ïUÀ¼À ªÀiÁ°£ÀåªÀ£ÀÄß ±ÀÄzÀÞ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ GAmÁzÀ PÁ£ÀÆ£ÁvÀäPÀ ºÁUÀÆ ¸ÁªÀðd¤PÀ MvÀÛqÀ¢AzÁV §ºÀÄ¥Á®Ä GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ FUÀ ªÀÄÆ® PÉÆèÃj£ï £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 28


§zÀ°UÉ PÉÆèÃj£ï qÀAiÀiÁPÉìöÊqï£ÀAxÀ §UÉAiÀÄ PÉÆèÃj£ï GvÀà£ÀßUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀÄwÛªÉ. EAxÀ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÆ® PÉÆèÃj£ï gÀ»vÀ (J°ªÉÄAl¯ïPÉÆèÃj£ï ¦üæÃ) ©èÃaAUï JAzÀÄ CxÀªÁ E ¹ J¥sï JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. EzÀÄ C£ÉÃPÀ DUÁð£ÉÆÃPÉÆèÃj£ï UÀ¼À£ÀÄß vÀVθÀÄvÀÛzÉ. ªÀÄvÀÄÛ MmÁÖgÉAiÀiÁV DUÁð£ÉÆÃPÉÆèÃj£ïUÀ¼À vÁådåªÀ£ÀÄß §ºÀÄ ªÀÄnÖUÉ vÀVθÀÄvÀÛzÉ. EzÀgÀ ¥ÀjuÁªÀĪÀÅ F vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß C¼ÀªÀr¸ÀĪÀÅzÀ£ÀÄß CªÀ®A©¹ PÀAqÀÄ §gÀÄvÀÛzÉ. MAzÀÄ PÁSÁð£ÉAiÀÄ DUÁð£ÉÆÃPÉÆèÃj£ï£À ¥ÀæªÀiÁtªÀÅ 35 l£ÀÄßUÀ¼À¶ÖzÀÝgÉ E ¹ J¥sï ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄÄ CzÀ£ÀÄß 7 jAzÀ 10 l£ÀÄßUÀ½UÉ E½¸ÀÄvÀÛzÉ. ºÀ¼ÉAiÀÄ ªÀÄÆ® ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß §¼À¸ÀÄwÛgÀĪÀ ¸ÀtÚ ¸ÀtÚ PÁSÁð£ÉUÀ¼À°è F E ¹ J¥sï £ÀÄß vÀÄA¨Á ¸ÀÄ®¨sÀªÁV C¼ÀªÀr¸À§ºÀÄzÀÄ. ºÀ®ªÁgÀÄ ºÀ¼ÉAiÀÄ PÁSÁð£ÉUÀ¼ÀÄ F vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉÆArªÉ. ºÉƸÀ E ¹ J¥sï PÁSÁð£ÉUÀ¼ÀÄ §gÀĪÀÅzÀgÀ°èªÉ. F vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀÅ ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛzÉ. E ¹ J¥sï ¤¸ÀìA±ÀAiÀĪÁV MAzÀÄ §UÉAiÀÄ ¸ÀÄzsÁgÀuÉ. CªÉÄjPÁzÀ°è 1992 jAzÀ 1996 CªÀ¢üAiÀÄ°è PÁUÀzÀ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄÄ ±ÉÃ. 10 gÀµÀÄÖ ¨É¼É¬ÄvÀÄ. DzÀgÉ GzÀåªÀÄzÀ PÉÆèÃj£ï ¨ÉÃrPÉAiÀÄÄ EzÉà CªÀ¢üAiÀÄ°è ±ÉÃ. 37.5 gÀµÀÄÖ PÀŬÄvÀÄ.1988 ºÁUÀÆ 1994 gÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è PÁUÀzÀ ºÁUÀÆ wgÀļÀÄ PÁSÁð£ÉUÀ¼À C¼ÉAiÀħºÀÄzÁzÀ qÀAiÀiÁQì£ïUÀ¼À vÁådåzÀ ¥ÀæªÀiÁtªÀÅ GvÀÛgÀ CªÉÄjPÁzÀ°è ±ÉÃ. 96 gÀµÀÄÖ PÀŬÄvÀÄ. CªÉÄjPÁzÀ ¥Áj¸ÀjPÀ ¸ÀAgÀPÀëuÁ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ ``vÁ£ÀÄ eÁj ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVzÀÝ ±ÀÄzÀÞ UÁ½ ºÁUÀÆ ¤Ãj£À UÀÄtªÀÄlÖªÀ£ÀÄß PÁ¥ÁqÀĪÀ°è E ¹ J¥sï MAzÀÄ CvÀÄåvÀÛªÀÄ ®¨sÀå vÀAvÀæeÁÕ£À’’ JAzÀÄ WÉÆö¹vÀÄ. DzÀgÉ E ¹ J¥sï §¼ÀQJAiÀÄÄ DUÁð£ÉÆÃPÉÆèÃj£ï ªÀiÁ°£ÀåzÀ ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀjºÀj¸ÀĪÀ°è MAzÀÄ §UÉAiÀÄ PÀrªÉÄ mÁgï CA±ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ ¹UÀgÉÃn£À jÃwAiÀÄ ¥ÀjºÁgÀªÁVzÉ. EzÀÄ ªÀiÁ°£ÀåªÀ£ÉßãÉÆà vÀVθÀÄvÀÛzÉ. DzÀgÉ EzÀÄ J®èQÌAvÀ ªÉÆzÀ¯Éà vÀ¦à¹zÀÝgÉà M¼ÉîAiÀÄzÁVzÀÝ GzÀåªÀÄzÀ ºÉZÀÄѪÀj ªÀ¸ÀÄÛªÀÅ ¸ÉÃ¥ÀðqÉAiÀiÁUÀÄwÛzÉ JA§ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ¥Àæ±ÉßUÉ GvÀÛgÀªÀ£Éßà PÉÆqÀĪÀÅ¢®è. F §tÚPÀ¼ÉAiÀÄĪÀ QæAiÉÄAiÀÄ°è PÉÆèÃj£À£Éßà §¼À¸À¨ÉÃPÁzÀ AiÀiÁªÀ CUÀvÀåªÀÇ E®è. F wgÀļÀ£ÀÄß ºÉÊqÉÆæÃd£ï ¥ÀgÁPÉìöÊqï, DªÀÄèd£ÀPÀ, CxÀªÁ NgÉhÆÃ£ï ¤AzÀ®Æ ©½ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ. F ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹PÉƼÀÄîªÀ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼ÀÄ ¸ÀA¥ÀÆtðªÁV PÉÆèÃj£ï gÀ»vÀªÁVgÀÄvÀÛªÉ. CxÀªÁ n ¹ J¥sï UÀ½AzÀ®Æ ªÀÄÄPÀÛªÁVgÀÄvÀÛªÉ. ¸ÀºÀdªÁVAiÉÄà n ¹ J¥sï PÁSÁð£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄgÀħ¼ÀPÉ ªÀiÁqÀÄwÛgÀĪÀ PÁUÀzÀzÀ°è EgÀĪÀ PÉÆèÃj£ï ¥À¸ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹ AiÀiÁªÀÅzÉà DUÁð£ÉÆÃPÉÆèÃj£ï ªÀiÁ°£ÀåªÀ£ÀÄß GAlÄ ªÀiÁqÀĪÀÅ¢®è. FUÀ PÉÆèÃj£ï UÉ PÁUÀzÀ DyðPÀvÉAiÀÄ°è EgÀĪÀ ¥ÁvÀæªÀ£ÀÄß £ÉÆÃrzÀgÉ, ªÀÄgÀħ¼ÀPÉ ªÀiÁrzÀ PÁUÀzÀzÀ®Æè PÉÆèÃj£ï £À ¥À¸É EzÉÝà EgÀÄvÀÛzÉ. PÉÆèÃj£ï E®èzÉà ©èÃZï ªÀiÁrzÀ DzÀgÉ ªÀÄgÀħ¼ÀPÉ ªÀiÁrzÀ £ÁgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÀ PÁUÀzÀªÀ£ÀÄß ¥Áæ¸É¸ï PÉÆèÃj£ï ªÀÄÄPÀÛ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. ªÀÄvÀÄÛ n ¹ J¥sï ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄÄ CvÀåAvÀ M¼ÉîAiÀÄ E ¹ J¥sï PÁSÁð£ÉUÀ¼À°è £ÉÆÃrzÁUÀ®Æ MmÁÖgÉ vÁådåzÀ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß (DUÁð£ÉÆÃPÉÆèÃj£ÉÃvÀgÀ vÁådåUÀ¼À£ÀÆß M¼ÀUÉÆAqÀÄ) CzsÀðzÀµÀÄÖ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ªÀiÁvÀæ £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 29


PÀrvÀ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. EzÀÄ §ºÀÄvÉÃPÀ ªÀiÁ°£ÀåPÁgÀPÀ ¤ÃgÀÄ CxÀªÁ UÁ½AiÀÄ£ÀÄß ºÉÆgÀUÉ ©qÀĪÀÅzÉà E®è. DzÀÝjAzÀ ªÀiÁ°£ÀåªÀ£ÀÄß ¤AiÀÄAvÀæt ªÀiÁqÀĪÀ ªÉZÀÑUÀ¼ÀÄ ¸ÀºÀdªÁVAiÉÄà PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÀÛªÉ. E°è GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ UÀÄtªÀÄlÖzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉà gÁfAiÀÄÆ E®è. n ¹ J¥sï UÀ¼ÀÄ §® ºÁUÀÆ ºÉƼÀ¦£À°è ªÁtÂfåPÀ UÀÄtªÀÄlÖUÀ¼À£ÀÆß «ÄÃj¸ÀĪÀ PÁUÀzÀUÀ¼À£ÀÄß GvÁࢸÀÄvÀÛªÉ. ¤ªÀiÁðtzÀ zÀȶ֬ÄAzÀ £ÉÆÃrzÀgÉ n ¹ J¥sï PÁSÁð£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄÆ® PÉÆèÃj£À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀ CxÀªÁ E ¹ J¥sï PÁSÁð£ÉUÀ½VAvÀ PÀrªÉÄ ªÉZÁÑzÁAiÀÄPÀªÁVªÉ. AiÀiÁPÉAzÀgÉ n ¹ J¥sï vÀAvÀæeÁÕ£ÀPÉÌ ¨ÉÃPÁzÀ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ PÀrªÉÄ. E°è wêÀæ vÀÄPÀÄÌ GAlÄ ªÀiÁqÀĪÀ PÉÆèÃj£À£ÀÄß ¤¨sÁ¬Ä¸À®Ä ¨ÉÃPÁzÀ «±ÉõÀ ¯ÉÆúÀzÀ CUÀvÀå«®è. EzÀgÀ F ºÉZÀÄÑUÁjPÉUÀ¼ÀÄ «±Àé ¨ÁåAQ£À ±ÁèWÀ£ÉUÉ M¼ÀUÁVªÉ. »ÃUÁV F ¨ÁåAPÀÄ FUÀ F n ¹ J¥sï PÁSÁð£ÉUÀ¼À AiÉÆÃd£ÉUÉ (E ¹ J¥sï FUÀ®Æ PÀ¤µÀ× UÀÄtªÀÄlÖªÁVzÀÝgÀÆ ¸ÀºÀ) PÀrªÉÄ §rØzÀgÀzÀ°è ¸Á®ªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ. ºÁUÉAiÉÄà vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀÅ «±ÀézÀ ¥ÀæªÀÄÄR ¸ÀܼÀUÀ¼À°è AiÀıÀ¹éAiÀiÁVzÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ 1999gÀ°è ªÀįÉòAiÀiÁªÀÅ ªÀįÉòAiÀiÁ £ÀÆå¸ï¦æAmï °«ÄmÉqï JA§ ¨sÁjà ªÀÄgÀħ¼ÀPÉ PÁUÀzÀzÀ PÁSÁð£ÉAiÀÄ£ÀÄß dAn AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ CrAiÀÄ°è DgÀA©ü¹vÀÄ. EzÀÄ ¥Áæ¸É¸ï PÉÆèÃj£ïªÀÄÄPÀÛ n ¹ J¥sï WÀlPÀªÁVvÀÄÛ. EzÀÄ zÉñÀzÀ £Á®Ì£ÉAiÀÄ ªÀÄÆgÀÄ ¨sÁUÀzÀµÀÄÖ PÁUÀzÀzÀ ¨ÉÃrPÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀÆgÉʸÀĪÀ ¤jÃPÉë EzÉ. ¸ÁÌAr£ÉëAiÀiÁzÀ°è n ¹ J¥sï FUÀ MlÄÖ wgÀļÀÄ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ ±ÉÃ. 25 gÀµÀÖ£ÀÄß ¥ÀÆgÉʸÀÄvÀÛzÉ. »ÃVzÀÆÝ eÁUÀwPÀ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ ¥Á°£À ªÀÄnÖUÉ ºÉüÀĪÀÅzÁzÀgÉ EzÀÄ FUÀ®Æ wÃgÁ PÀrªÉÄ §¼ÀPÉAiÀÄ°ègÀĪÀ vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÁVzÉ J£ÀߨÉÃPÀµÉÖ. F «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß DgÀA©ü¹ 10 ªÀµÀðUÀ¼ÁVzÀÝgÀÆ FªÀgÉUÉ ±ÉÃ. 6 gÀµÀÄÖ ©èÃZï ªÀiÁrzÀ wgÀļÀÄ ªÀiÁvÀæªÉà n ¹ J¥sï ªÀÄÆ®zÀÄÝ. (avÀæ 3 £ÉÆÃr). n ¹ J¥sï JzÀÄj¸ÀÄwÛgÀĪÀ ¸ÀªÀĸÉå JAzÀgÉ CzÀÄ gÁ¸ÁAiÀĤPÀªÀ®è; CzÀÄ ºÀtPÁ¸ÀÄ ¸ÀA§A¢üvÀ ºÁUÀÆ ¸ÁA¹ÜPÀ. MAzÀÄ PÁSÁð£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉƸÀzÁV PÀlÄÖwÛzÀÝgÉ ªÀiÁvÀæ n ¹ J¥sï CUÀΪÁUÀÄvÀÛzÉ. DzÀgÉ FVgÀĪÀ ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjªÀwð¸À¨ÉÃPÉAzÀgÉ E ¹ J¥sï vÀÄA¨Á CUÀÎ. PÁUÀzÀzÀ PÁSÁð£ÉUÀ¼À ±ÉÃgÀÄzÁgÀjUÉ ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄð¥Á®PÀjUÉ vÀªÀÄä ºÀÆrPÉUÀ¼À£ÀÄß gÀQë¸À®Ä E ¹ J¥sï ªÀiÁvÀæªÉà MAzÀÄ ¸ÀÄ®¨sÀzÀ zÁjAiÀiÁV PÁtÄvÀÛzÉ. vÀ£Àß PÁUÀzÀ §¼ÀPÉAiÀÄ°è PÀrªÉÄ mÁgï «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀPÉÌ ¸ÁªÀðd¤PÀgÀ ªÀÄ£À M°¸ÀĪÀªÀgÉUÀÆ EzÉà CªÀjUÉ ¸ÀÆPÀÛ «zsÁ£ÀªÁV PÁtÄwÛzÉ. PÀ¤µÀ× ¥ÀPÀë FUÀ d£ÀvÉ ¸ÀªÀiÁzsÁ£ÀUÉÆAqÀAwzÉ. GvÀÛgÀ CªÉÄjPÁzÀ°è PÉ®ªÀÅ PÉÆèÃj£ï ªÀÄÄPÀÛ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ ¸ÀAUÀæºÀªÀ£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ ¥Àr¹ AiÀiÁªÀÅzÉà ¥ÀæªÀiÁtzÀ n ¹ J¥sï wgÀļÀÄ GvÁàzÀ£ÉAiÀiÁUÀÄwÛ®è. AiÀÄÆgÉÆæ£À°è n ¹ J¥sï wgÀĽUÉ EzÀÝ ¨ÉÃrPÉ PÀ¼ÉzÀ PÉ®ªÀÅ ªÀµÀðUÀ¼À°è PÀæªÉÄÃt PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄwÛzÉ JAzÀÄ ªÀgÀ¢AiÀiÁVzÉ. F «zÀåªÀiÁ£ÀUÀ½AzÀ JgÀqÀÄ §UÉAiÀÄ ¥ÁoÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ°AiÀħºÀÄzÀÄ. ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄzÀÄ: n ¹ J¥sï vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀÅ MAzÀÄ GvÉÛÃd£ÀPÁjAiÀiÁzÀ £ÉÊd «±ÀézÀ ªÀÄÄAeÁUÀÈvÁ ¤ÃwAiÀÄ zÀÈrüÃPÀgÀtªÁVzÉ. GzÀåªÀÄzÀ ºÀj«¤AzÀ MAzÀÄ C¥ÁAiÀÄPÁj gÁ¸ÁAiÀĤPÀ ªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß ¸ÀA¥ÀÆtðªÁV ¤ªÁj¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ wêÀæ DyðPÀ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄßGAlÄ £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 30


ªÀiÁqÀ¢zÀÝgÉ ªÀÄvÀÄÛ ºÉZÀÄѪÀjAiÀiÁV ¸ÁªÀðd¤PÀ DgÉÆÃUÀå ºÁUÀÆ ¥Áj¸ÀjPÀ vÉÆAzÀgÉUÀ¼À£ÀÄß GAlÄ ªÀiÁqÀ¢zÀÝgÉ MmÁÖgÉ vÉÆAzÀgÉAiÀÄ£ÀÄß ¤¨sÁ¬Ä¸ÀĪÀÅzÀgÀ°è CvÀÄåvÀÛªÀĪÁzÀ ¥ÀjºÁgÀªÁVzÉ. F ¥ÀjÃPÉëAiÀÄ°è n ¹ J¥sï vÉÃUÀðqÉAiÀiÁVzÉ JAzÀÄ PÁtÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ EzÀÄ MAzÀÄ DzÀ±Àð ªÀÄÄAeÁUÀÈvÁ ¸À¤ßªÉñÀªÀ£ÀÄß ¥Àæw¤¢ü¸ÀÄvÀÛzÉ. PÁUÀzÀªÀ£ÀÄß ©èÃZï ªÀiÁqÀĪÁUÀ PÉÆèÃj£À£ÀÄß §¼À¹zÀgÉ EgÀĪÀ ¯Á¨sÀUÀ¼ÉãÀÄ? £ÀµÀÖªÉãÀÄ? F vÉÆAzÀgÉUÀ¼À£ÉßãÀÆ ¸ÀàµÀÖªÁV «ªÀj¸À¯ÁUÀzÀÄ. DzÀgÉ EzÀ£ÀÄß ºÉüÀ¨ÉÃPÉAzÉãÀÆ E®è. AiÀiÁPÉAzÀgÉ E°è ¯Á¨sÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀA¥ÀÆtðªÁV D«AiÀiÁV ºÉÆÃVªÉ! PÉÆèÃj£ï ¤AzÀ ©èÃZï ªÀiÁqÀĪÀÅzÀjAzÀ GAmÁUÀĪÀ «²µÀÖ ¯Á¨sÀUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÇ E®è. F ¸ÀªÀĸÉå¬ÄAzÀ £ÁªÀÅ ¸ÀA¥ÀÆtðªÁV ºÉÆgÀUÉ §gÀ§ºÀÄzÀÄ. ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ£ÀÄß ªÉÆzÀ¯Éà ¤§ðA¢ü¸ÀĪÀÅzÀÄ - EzÉà OzÀå«ÄPÀ «£Áå¸ÀzÀ ªÀÄÆ® ¤ÃwAiÀiÁVgÀ¨ÉÃPÁVzÉ. PÁUÀzÀ PÁSÁð£ÉAiÀÄ «µÀAiÀÄzÀ°èAiÀÄAvÀÆ EzÀ£ÀÄß n ¹ J¥sï VAvÀ®Æ DZÉUÉ vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ ºÉÆÃUÀ§ºÀÄzÁVzÉ. n ¹ J¥sï MAzÀÄ UÀªÀÄ£ÁºÀðªÁzÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ ªÀiÁ°£ÀåPÁgÀPÀªÀ®è¢zÀÝgÀÆ CzÀÄ ±ÀQÛ, ¤ÃgÀÄ, §¼À¹zÀ R¤dUÀ¼ÀÄ »ÃUÉ ¥Áj¸ÀjPÀªÁV ªÉZÀѪÀ£ÀÄß GAlÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ ©èÃaAUï CUÀvÀå E®è JA§ PÀqÉUÀ¼À°è CzÀ£ÀÄß ¸ÁgÁ¸ÀUÀmÁV ¸ÀA¥ÀÆtðªÁV vÉUÉzÀÄ ºÁPÀĪÀÅzÀÄ M¼ÉîAiÀÄzÀÄ. GzÁºÀgÀuÉUÉ AiÀÄÄ£ÉÊmÉqï ¥Á¸Éð¯ï ¸À«ð¸ï ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ vÀ£Àß ¥ÁåPÉÃfAUï ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ¥ÀnÖ¬ÄAzÀ ©èÃZï DVzÀÝ £ÁgÀ£Éßà vÉUÉzÀÄ ºÁQvÀÄ. ¸À¸ÀåUÀ¼À ªÀÄlÖzÀ°è ºÉüÀĪÀÅzÁzÀgÉ GvÀÛgÀ PÁå°¥sÉÆäðAiÀiÁzÀ ®Æ¹AiÀiÁ£Á ¥É¹¦üPï PÁSÁð£ÉAiÀÄ°è EgÀĪÀ ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À°è E£ÀÆß ºÉaÑ£À ¥Áj¸ÀjPÀ ªÉZÀÑ PÀrvÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÁzsÀåªÀVzÉ. E°è n ¹ J¥sï ©èÃaAUÀ£ÀÄß PÉÆèøÀqï ®Æ¥ï GvÁàzÀ£Á ªÀÈvÀÛPÉÌ eÉÆÃr¸À¯ÁVzÉ. F WÀlPÀUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä vÁådå ¤ÃgÀ£ÀÄß ªÀÄvÉÛ ªÀÄvÉÛ §¼À¹PÉƼÀÄîvÀÛªÉ. EzÀjAzÁV ¤Ãj£À §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß UÀªÀÄ£ÁºÀðªÁV PÀrªÉÄ ªÀiÁrªÉ. E°è PÉÆèøÀqï ®Æ¥ï¤AzÁV GµÀÚvÉAiÀÄÆ ¸ÀAgÀQëvÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. F CA±À ªÀÄvÀÄÛ n ¹ J¥sï £À ±ÀQÛ, zÀPÀëvÉ JgÀqÀÆ ¸ÉÃj PÉÆèøÀqï ®Æ¥ï WÀlPÀUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä EAzsÀ£À ªÀåAiÀĪÀ£ÀÄß ¸ÁPÀµÀÄÖ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è vÀVθÀĪÀÅzÀPÉÌ C£ÀĪÀÅ ªÀiÁrPÉÆnÖªÉ. E£ÀÄß JgÀqÀ£ÉAiÀÄ ¥ÁoÀ JAzÀgÉ AiÀiÁªÀÅzÉà ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ PÁAiÀÄð¥Á®PÀ£ÀÄ H»¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀzÀÄÝ: AiÀiÁªÀÅzÉà GvÀà£ÀߪÀÅ JµÉÖà ZÉ£ÁßVgÀ°, vÀ¤ßAvÁ£Éà ªÀiÁgÁlªÁUÀĪÀÅ¢®è. n ¹J¥sï ªÀÄvÀÄÛ ``¥Áæ¸É¸ï PÉÆèÃj£ï ªÀÄÄPÀÛ’’ PÁUÀzÀUÀ¼ÀÄ GzÀåªÀÄzÀ ªÀiÁ£ÀzÀAqÀªÁUÀ¨ÉÃPÉA¢zÀÝg ¸ÁªÀðd¤PÀgÀÄ EªÀ£ÀÄß PÉÆAqÀÄPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ. ºÀoÁvï ¸ÁªÀðd¤PÀ ¨ÉÃrPÉAiÀÄAxÀ E£ÉÆßAzÀÄ ¸ÀAUÀw EzÉAiÉÄÃ? DzÀÝjAzÀ «±ÀézÀ CvÀåAvÀ ªÀiÁ°£ÀåPÁgÀPÀ GzÀåªÀĪÀ£ÀÄß ±ÀÄzÀÞ¥Àr¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀiÁvÀæªÉà E°è EgÀĪÀ ¥ÀAxÁºÁé£À C®è, MAzÀÄ GvÀà£ÀߪÀÅ PÉÆ£ÉUÉ PÁtĪÀµÉÖà ±ÀÄzÀÞªÁV vÀAiÀiÁgÁzÀ PÁUÀzÀPÁÌV ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ£ÀÄß - ¸ÁªÀðd¤PÀgÀ°è, PÀA¥É¤UÀ¼À°è, ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀUÀ¼À°è - GvÉÛÃf¸ÀĪÀÅzÀÆ DVzÉ.

£ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 31


QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼ÀÄ: PÀÈvÀPÀªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À §zÀ°UÉ eÁÕ£ÀzÀ §¼ÀPÉ 1935 gÀ°è, JgÀqÀ£ÉAiÀÄ «±ÀéAiÀÄÄzÀÞzÀ ºÉÆwÛUÉ PÀȶAiÀÄÄ GzsÀé¸ÀÛªÁUÀĪÀ ªÀÄÄ£Àß «±ÀézÀ DºÁgÀzsÁ£Àå GvÁàzÀ£ÉAiÀÄÄ 650 «Ä°AiÀÄ l£ÀÄßUÀ¼À¶ÖvÀÄÛ. (F DºÁgÀzsÁ£ÀåUÀ¼À°è ¥ÀæªÀÄÄR ¥Á®Ä ªÀÄ£ÀÄPÀÄ®zÀ DºÁgÀ ¸ÀgÀ§gÁf£À CxÀªÁ gÁ¸ÀÄUÀ¼À DºÁgÀzÀ gÀÆ¥ÀzÀ°è EgÀÄwÛvÀÄÛ). QÃlUÀ¼ÀÄ EgÀ¢zÀÝgÉ E°è GvÁàzÀ£É E£ÀßµÀÄÖ ºÉZÀÄÑwÛvÀÄÛ. E°è §jà QÃlUÀ¼À®è, zsÁ£ÀåUÀ½UÉ §gÀĪÀ gÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ, PÀ¼É, ºÉUÀÎtUÀ¼ÀÄ, ªÀÄÄAvÁzÀĪÀÇ ¸ÉÃjzÀݪÀÅ. QÃlUÀ¼ÀÄ ¸ÀĪÀiÁjUÉ MlÄÖ ¨É¼ÉAiÀÄ ±ÉÃ. 30 gÀµÀÄÖ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß PÀ§½¸ÀÄwÛzÀݪÀÅ. F ªÀµÀ𠧺ÀıÀB DºÁgÀzÀ GvÁàzÀ£É 1935gÀ°è EzÀÄÝzÀQÌAvÀ ªÀÄÆgÀÄ ¥ÀlÄÖ ºÉZÀÄÑ CAzÀgÉ 1.86 ©°AiÀÄ l£ÀÄßUÀ¼ÀµÁÖUÀ§ºÀÄzÀÄ. F ¨É¼ÉAiÀÄ°è QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼ÀÄ ±ÉÃ.37 gÀµÀÖ£ÀÄß PÀ§½¸ÀĪÀ ¸ÁzsÀåvÉ EzÉ. DzÀÝjAzÀ CªÀÅUÀ¼ÀÄ PÀ§½¸ÀĪÀ DºÁgÀzÀ ¥ÀæªÀiÁtªÀÅ F 65 ªÀµÀðUÀ¼À°è UÀªÀÄ£ÁºÀðªÁV ºÉaÑzÉ. E°è ¨sÁjà ¥ÀæªÀiÁtzÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ ¸ÀªÀÄgÀªÀ£ÀÄß ¸ÁjzÀ ªÉÄÃ®Æ QÃlUÀ¼À F AiÀıÀ¸ÀÄì zÁR¯ÁVzÉ J£ÀÄߪÀÅzÀ£ÀÄß E°è UÀªÀĤ¸À¨ÉÃPÀÄ. F ¸ÀªÀÄgÀPÉÌ EwºÁ¸ÀzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉà ¸Án EgÀ°®è. F ªÀµÀðzÀ ¥sÀ¸À®£ÀÄß vÉUÉAiÀÄĪÀÅzÀPÉÌ gÉÊvÀgÀÄ K¤¯ÉèAzÀgÀÆ 2.5 «Ä°AiÀÄ l£ÀÄßUÀ¼ÀµÀÄÖ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À£ÀÄß ¹A¥Àr¹gÀ¨ÉÃPÀÄ. EªÀÅUÀ¼À°è 1935gÀ°è EgÀ¢zÀÝ PÀÈvÀPÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À ¥ÀæªÀiÁtªÉà ºÉZÀÄÑ. E°è ºÀ®ªÀÅ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼ÀÄ 1930 gÀ°è ¹UÀÄwÛzÀÝ QÃl£Á±ÀPÀUÀ½VAvÀ ºÀ®ªÀÅ ¥ÀlÄÖ «µÀAiÀÄÄPÀÛªÁVzÀݪÀÅ. DzsÀĤPÀ PÀȶAiÀÄÄ ¨sÁjà UÀA©üÃgÀªÁzÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ CªÀ®A§£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ. CzÉà QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À ºÀÄZÀÄÑ. ¥sÀ¸À°£À §UÉÎ AiÀiÁªÀÅzÉà ¥ÀƪÁðUÀæºÀ«®èzÉ F ZÀlªÀ£ÀÄß ¤ªÁj¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀPÉÌ PÁgÀtªÉà E®è. DzÀgÉ E°è ¥ÀjºÁgÀ CµÀÄÖ ¸ÀÄ®¨sÀªÀ®è. AiÀiÁPÉAzÀgÉ vÀÄA¨Á PÁ®¢AzÀ F QÃl£Á±ÀPÀzÀ ¤zÀ±Àð£À ¨É¼ÉzÀÄPÉÆAqÀÄ §A¢zÉ. 1939 gÀ°è, ¹é¸ï gÁ¸ÁAiÀÄ£À ±Á¸ÀÛçdÕ ¥Á¯ï ªÀÄÄ®ègïgÀªÀgÀÄ qÉÊPÉÆèÃgÉÆà qÉÊ ¦ü£Éʯï mÉæöÊPÉÆèÃgÉÆà FxÉãï (rrn) AiÀÄ£ÀÄß PÀAqÀÄ»rzÀgÀÄ. EzÀÄ CvÀåAvÀ ¥ÀjuÁªÀÄPÁj QÃl£Á±ÀPÀªÁVvÀÄÛ. EzÀ£ÀÄß §ºÀıÀB 1942 CxÀªÁ 1943 gÀ°è ªÉÆvÀÛªÉÆzÀ® ¨ÁjUÉ §¼À¸À¯Á¬ÄvÀÄ. EzÀ£ÀÄß ºÁUÉ §¼À¹zÀÄÝ JgÀqÀ£ÉAiÀÄ «±Àé¸ÀªÀÄgÀzÀ°è MAzÀÄ ºÉãÀÄ£Á±ÀPÀªÁV §¼À¸À¯Á¬ÄvÀÄ. 1948 gÀ°è vÀ£Àß F D«µÁÌgÀPÉÌ ªÀÄÄ®ègï £ÉÆÃ¨É¯ï ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ£ÀÆß ¥ÀqÉzÀgÀÄ. rrn MAzÀÄ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ ¥ÀªÁqÀ JAzÉà ±ÁèWÀ£ÉUÉ M¼ÀUÁ¬ÄvÀÄ. CzÀgÀ §zÀÞ£ÀÄC£ÀÄAiÀiÁ¬ÄUÀ¼À ªÀÄ£À¹ì£À°è ¸ÁªÀAiÀĪÀ gÀ¸ÁAiÀÄ£À±Á¸ÀÛçªÀÅ ªÀÄ£ÀÄPÀÄ®zÀ Cw ºÀ¼ÉAiÀÄ ±Á¥ÀªÀ£ÀÄß vÉÆqÉzÀÄ ºÁPÀĪÀ ºÀAvÀzÀ°èzÉAzÀÄ C¤ß¹vÀÄ. ºÀ¼ÉAiÀÄ ±Á¥À JAzÀgÉ UÉÆvÀÛ®è? £ÀªÀÄä zsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß £Á±À ªÀiÁqÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ £ÀªÀÄUÉ PÁ¬Ä¯ÉUÀ¼À£ÀÄß CAn¸ÀĪÀ QÃlUÀ¼ÀÄ. £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 32


rrnAiÀÄÄ C£ÉÃPÀ QÃlUÀ½UÉ «µÀPÁj. AiÀÄÄzÀÞzÀ £ÀAvÀgÀzÀ ªÀµÀðUÀ¼À°è CzÀ£ÀÄß ¸ÁªÀiÁ£Àå GzÉÝñÀzÀ QÃl£Á±ÀPÀ JAzÀÄ §¼À¸À¯Á¬ÄvÀÄ. ªÉÆzÀ®Ä AiÀÄÆgÉÆæ£À°è, DªÉÄÃ¯É CªÉÄjPÁzÀ°è; £ÀAvÀgÀ EvÀgÉ ¨sÁUÀUÀ¼À°è. gÉÊvÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀ - J®ègÀÆ EzÀ£ÀÄß ¸ÉƼÉîUÀ¼À£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸À®Ä, PÀȶ QÃlUÀ¼À «gÀÄzÀÞ, PÁr£À QÃlUÀ¼À «gÀÄzÀÞ - ªÀÄvÀÄÛ ¨ÉÃqÀªÁzÀ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ J¯Áè QÃlUÀ¼À «gÀÄzÀÞ EzÀ£ÀÄß §¼À¸ÀvÉÆqÀVzÀgÀÄ. rrn ªÉÄît F GvÁìºÀªÀÅ MAzÀÄ ªÀÄÆ® ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß vÀA¢vÀÄ. CvÀåAvÀ «µÀAiÀÄÄPÀÛªÁzÀ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹ QÃlzÀ ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ£ÀÄß ``¤ªÁj¸À®Ä’’ ¸ÁzsÀå JAzÀÄ EªÀgÉ®ègÀÆ ªÀÄ£ÀªÀjPÉ ªÀiÁrPÉÆArzÀÝgÀÄ. rrn §A¢zÉÝà vÀqÀ, ºÁUÉAiÉÄà G½zÀ C£ÉÃPÀ ªÁå¥ÀPÀ ±ÉæÃtÂAiÀÄ DUÁð£ÉÆà PÉÆèÃj£ï QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼ÀÄ §gÀ¯ÁgÀA©ü¹zÀªÀÅ. GzÁºÀgÀuÉUÉ 1945 gÀ°è PÉÆèÃgïqÉÃ£ï §AvÀÄ. CAzÀgÉ rrn §AzÀ ªÀÄÆgÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À £ÀAvÀgÀ. EzÀ£ÀÄß ªÉÆzÀ®Ä QÃl£Á±ÀPÀªÁV §¼À¸À°®è. §zÀ°UÉ PÀ¼É£Á±ÀPÀ JAzÀÄ §¼À¸À¯Á¬ÄvÀÄ. ªÉÆvÀÛªÉÆzÀ®Ä ªÁå¥ÀPÀªÁV §¼À¹zÀ QÃl£Á±ÀPÀªÁzÀ ºÉPÁìPÉÆèÃgÉÆèÉAfãï£ÀÄß 1945 gÀ°è ¥ÀjZÀ¬Ä¸À¯Á¬ÄvÀÄ. PÉÆèÃgïqÉ£ï£À ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛªÉà DzÀ, DzÀgÉ CzÀQÌAvÀ £Á®ÄÌ ¥ÀlÄÖ «µÀAiÀÄÄPÀÛªÁzÀ ºÉ¥ÁÖPÉÆèÃgï£ÀÄß CzÀgÀzÉÝà §®zÀ ªÉÄÃ¯É 1948 gÀ°è ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÉ vÀgÀ¯Á¬ÄvÀÄ. CzÉà ªÀµÀð ºÀwÛ ¨É¼ÉUÉ ¸ÀÆPÀÛ JAzÀÄ ¥Àæ¹zÀÞªÁzÀ mÉÆÃPÁì¦üÃ£ï §AvÀÄ. EzÀ£ÀÄß gÁ¸ÀÄ DºÁgÀzÀ gÀPÀëuÉUÀÆ §¼À¸À¯Á¬ÄvÀÄ. 1948 ºÁUÀÆ 1951 gÀ £ÀqÀÄªÉ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ wÃgÁ ¤PÀlªÁVgÀĪÀ ªÀÄÆgÀÄ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼ÀÄ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÉ §AzÀªÀÅ: Då°Øç£ï, qÉÊJ°Øç£ï, ªÀÄvÀÄÛ JAræ£ï. F ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ QÃlªÀ£ÀÄß DzsÀj¹ rrnVAvÀ ºÀ®ªÀÅ £ÀÆgÀÄ ¥ÀlÄÖ ºÉZÀÄÑ «µÀAiÀÄÄPÀÛ JAzÀÄ ºÀ®ªÀÅ ¥ÀjÃPÉëUÀ½AzÀ PÀAqÀÄPÉƼÀî¯Á¬ÄvÀÄ. E°è §jà QÃlUÀ¼ÀÄ ªÀiÁvÀæªÀ®è, ºÉUÀÎtUÀ¼ÀÄ, ªÉÄÊ£Á ºÀQÌUÀ¼À ªÉÄÃ®Æ EzÀ£ÀÄß §¼À¸À¯Á¬ÄvÀÄ. PÉÆ£ÉAiÀÄzÁV 1959 gÀ°è ªÉÄÊgÉPïì JA§ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ §AvÀÄ. EzÀ£ÀÄß PÉêÀ® ºÉUÀÎt £Á±ÀPÀªÀ®è, CVߤgÉÆÃzsÀPÀªÁVAiÀÄÆ §¼À¸À¯Á¬ÄvÀÄ. 1967 gÀ°è ªÉÄÊgÉPïì£À ¢ªÀå PÀët JzÀÄgÁ¬ÄvÀÄ. CzÀ£ÀÄß CªÉÄjPÁzÀ DUÉßÃAiÀÄ ¨sÁUÀzÀ°è PÉA¥ÀÄ ¨ÉAQ EgÀĪÉUÀ¼À zÁ½AiÀÄ «gÀÄzÀÞ 51 «Ä°AiÀÄ ºÉPÉÖÃgÀÄUÀ¼À ªÉÄÃ¯É «ªÀiÁ£ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ JgÀZÀ¯Á¬ÄvÀÄ. F MA¨sÀvÀÆÛ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼ÀÄ FUÀ F PÉƼÀPÀÄ qÀd£ïUÀ¼À ¥ÀnÖAiÀÄ°è ¸ÉÃjªÉ. EªÉ®èªÀÇ MAzÉà §UÉAiÀÄ ¦ N ¦ UÀ¼ÀÄ. J®èªÀÇ wÃgÁ ¹ÜgÀ, eÉÊ«PÀ ¸ÀAavÀ, ºÀgÀqÀĪÀ UÀÄtªÀżÀîªÀÅ ªÀÄvÀÄÛ wÃgÁ «µÀAiÀÄÄPÀÛ. J®èªÀ£ÀÆß PÀ¤µÀ× 60 zÉñÀUÀ¼À°è ¤µÉâü¸À¯ÁVzÉ CxÀªÁ ¨sÁjà ¤§ðAzsÀªÀ£ÀÄß ºÉÃgÀ¯ÁVzÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ M¥ÀàAzÀUÀ¼À CrAiÀÄ°è wÃgÁ ¸ÀÄ®¨sÀªÁzÀ §°UÀ¼ÁVªÉ. EªÀÅUÀ¼À°è ºÀ®ªÀ£ÀÄß FUÀ GvÁࢸÀÄvÀÛ®Æ ®E®è. DzÀgÉ E°è ºÉÆgÀvÁVgÀĪÀÅzÀÄ PÉêÀ® rrn ªÀiÁvÀæ. EzÀ£ÀÄß PÀ¤µÀ× 85 zÉñÀUÀ¼À°è PÀȶ§¼ÀPÉUÉ §¼À¸À¨ÁgÀzÀÄ JAzÀÄ ¤µÉâü¸À¯ÁVzÉ. DzÀgÉ EzÀ£ÀÄß FUÀ®Æ ¸ÉƼÉî ¤AiÀÄAvÀætPÉÌ ªÁå¥ÀPÀªÁV §¼À¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ. (rrnAiÀÄ ¸ÉƼÉî ¤AiÀÄAvÀætzÀ ¥ÁvÀæªÀ£ÀÄß F PɼÀUÉ «ªÀj¸À¯ÁVzÉ). ¸ÀtÚ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è mÉÆÃPÁì¦üÃ£ï ºÁUÀÆ JZï ¹ © UÀ¼À£ÀÄß FUÀ®Æ C©üªÀȢ޲î zÉñÀUÀ¼À°è GvÁࢸÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ. DzÀgÉ §ºÀÄvÉÃPÀ ¥ÀæªÀiÁtzÀ JZï ¹ ©AiÀÄ£ÀÄß ¤gÀÄzÉÝñÀ¥ÀƪÀðPÀªÁV vÀAiÀiÁj¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ. EzÀ£ÀÄß MAzÀÄ ¸Á¯ÉéAn£À ¸ÀºÀ £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 33


GvÀà£ÀߪÁV vÀAiÀiÁj¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ. F ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼À£ÀÄß gÁ¸ÁAiÀĤPÀ UÀÄdjAiÀÄ°è ©¸ÁrzÀÝgÀÆ EªÀÅUÀ¼ÀÄ FUÀ®Æ £ÀªÀÄä «±ÀézÀ ¨sÁUÀªÁVAiÉÄà EªÉ. EªÀÅUÀ¼À°è FUÀ EgÀĪÀ DgÀÄ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À MlÄÖ ¥ÀæªÀiÁtªÀÅ 7 «Ä°AiÀÄ l£ÀÄßUÀ¼ÀÄ JAzÀÄ CAzÁdÄ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ. EzÀÄ wÃgÁ QüÀAzÁdÄ JAzÀÄ ºÉüÀ°PÉÌ CrجĮè. AiÀiÁPÉAzÀgÉ F PÀÄjvÀ GvÁàzÀ£Á CAQ CA±ÀUÀ¼ÀÄ ¹UÀĪÀÅ¢®è. ¹QÌzÀgÀÆ ¸ÀjAiÀiÁVgÀĪÀÅ¢®è. (JAræ£ï ºÉ¥ÁàPÉÆèÃgï ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄÊgÉPïìUÀ½UÉ EgÀĪÀ ¯ÉPÀ̪ÀÅ F CAzÁfUÉ AiÀiÁªÀÅzÉà DzsÁgÀªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀĪÀÅ¢®è). F gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À fêÀ±Á¹ÛçÃAiÀÄ ¥ÀgÀA¥ÀgÉ E£ÀÆß C¸ÀàµÀÖ. DzÀgÉ F gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À ¢ÃWÀðPÁ°Ã£À ¨Á½PÉ ºÁUÀÆ vÁ½PÉAiÀÄ£ÀÄß £ÉÆÃrzÁUÀ, EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¸ÀzÉà EgÀ¯ÁUÀzÀÄ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ eÁUÀwPÀªÁV ºÀgÀrªÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ F UÀæºÀzÀ°è ¹UÀĪÀ J¯Áè eÉÊ«PÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÆß ¥ÀæªÉò¹gÀÄvÀÛªÉ. C©üªÀȢ޲î zÉñÀUÀ¼À°è FUÀ ¤µÉÃzsÀ ªÀiÁrzÀ CxÀªÁ PÁ®¨Á»gÀªÁzÀ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 1 ®PÀë l£ÀÄßUÀ¼ÀµÀÄÖ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀAUÀæºÀªÁVªÉ JAzÀÄ CAzÁdÄ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ. ¸ÀºÀdªÁVAiÉÄà EªÀÅUÀ¼À°è §ºÀÄ¥Á®Ä ¥Àj¸ÀgÀzÉƼÀPÉÌ ¸ÉÆÃjºÉÆÃUÀĪÀ ¸ÁzsÀåvÉ EzÉÝà EzÉ. F §UÉAiÀÄ ªÀiÁ°£ÀåzÀ MAzÀÄ ¸ÀªÀÄUÀæ zÁR¯É JAzÀgÉ FUÀ §zÀÄQgÀĪÀ ªÀÄgÀUÀ¼À vÉÆUÀmÉUÀ¼ÀÄ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß «eÁÕ¤UÀ¼ÀÄ ¥ÀjÃPÉëUÉ M¼À¥Àr¹ PÀ®¨ÉgÉPÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»rAiÀħºÀÄzÀÄ. «±ÀéªÁå¦AiÀiÁV 90PÀÆÌ ºÉZÀÄÑ GµÀÚªÀ®AiÀÄzÀ ºÁUÀÆ ¸ÀªÀIJÃvÉÆõÀÚªÀ®AiÀÄzÀ ¸ÀܼÀUÀ¼À°è F ªÀÄgÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjÃPÉëUÉ M¼À¥Àr¹zÁUÀ AiÀiÁªÀÅzÉà ¸ÀܼÀªÀÇ rrn, PÉÆèÃgïqÉ£ï ªÀÄvÀÄÛ qÉÊJ¯ïræ£ï ¤AzÀ ªÀÄÄPÀÛªÁV®è JA§ÄzÀÄ w½zÀħAvÀÄ. ªÀiÁ£ÀªÀPÀÄ®ªÉà EAxÀ §UÉAiÀÄ ¨ÉgÀPÉUÉ M¼ÀUÁVzÉ. ªÀiÁ£ÀªÀ£À ºÁ°£À°è PÁtÄwÛgÀĪÀ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À°è rrnAiÀÄÄ CvÀåAvÀ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁzÀ QÃl£Á±ÀPÀªÁVzÉ. PÁ®PÀæªÉÄÃtªÁV DUÁð£ÉÆÃPÉÆèÃj£ïUÀ¼ÀÄ F »AzÉ EzÀÝ D¸Éð¤Pï AiÀÄÄPÀÛ QÃl£Á±ÀPÀUÀ½VAvÀ ºÉZÀÄÑ ¸ÀÄgÀQëvÀ JAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂvÀªÁVzÀݪÀÅ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß CwAiÀiÁV §¼À¸À¢zÀÝgÉ F £ÀA©PÉ ºÁUÉAiÉÄà G½zÀÄPÉƼÀÄîwÛvÉÆÛà K£ÉÆÃ. DUÁð£ÉÆÃPÉÆèÃj£ïUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À ¸ÀA¥ÀÆtð ¸ÁªÀðd¤PÀ zÀƵÀuÉ 1962 gÀªÀgÉUÀÆ £ÀqÉzÉà EgÀ°®è. DUÀ ¥ÀæPÀlªÁzÀzÀÄÝ gÁ±É¯ï PÁ¸Àð£ïgÀ ºÉƸÀ PÁè¹Pï PÀÈw ``¸ÉʯÉAmï ¹ÖçAUï’’. DzÀgÉ EªÀÅUÀ¼À §¼ÀPÉAiÀÄ°è EgÀĪÀ eÁtvÀ£ÀªÀ£ÀÄß F ªÉÆzÀ¯Éà PÉ®ªÀgÀÄ ¥Àæ²ß¹zÀÝgÀÄ JA§ÄzÀÆ ¤d. 1950 gÀ¯Éèà CªÉÄjPÁzÀ PÁAUÉæ¹£À°è ºÀ®ªÀÅ §UÉAiÀÄ ªÉÊeÁÕ¤PÀ PÀgÉUÀAmÉUÀ¼ÀÄ ZÀZÉðAiÀÄ£ÀÄß J©â¸ÀÄwÛzÀݪÀÅ. F ZÀZÉðUÀ¼ÀÄ PÉÆ£ÉUÉ DºÁgÀzÀ°è EgÀĪÀ QÃl£Á±ÀPÀzÀ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀĪÀ°è ¥ÀAiÀÄðªÀ¸Á£ÀªÁzÀªÀÅ. »ÃUÉ ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ vÀÄ¢AiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁvÀæ ¤AiÀÄAwæ¹zÀÝjAzÀ QÃl£Á±ÀPÀzÀ §UÉÎ EzÀÝ ¸ÁªÀiÁ£Àå £ÀA©PÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É AiÀiÁªÀÅzÉà ¥ÀjuÁªÀÄ GAmÁUÀ°®è. F §UÉÎ GzÀåªÀÄ gÀAUÀzÀ°è PÀAqÀħªÀÄzÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¥ÀæwQæAiÉÄ JAzÀgÉ CzÉà ¸ÀÆvÀæªÀ£ÀÄß PÉÆAZÀ §zÀ°¸ÀĪÀÅzÀÄ. GzÁºÀgÀuÉUÉ, ªÉÄÊgÉPïì MAzÀÄ PÉƼÀPÀÄ qÀd£ï JAzÀÄ FUÀ UÉÆvÀÄÛ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÀÝgÀÆ CzÀ£ÀÄß ¥Àj¸ÀgÀ ¸Éßû JAzÉà ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ°è ªÀiÁgÀ¯ÁUÀÄwÛvÀÄÛ. £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 34


F §UÉAiÀÄ ºÀ®ªÀÅ ``¸ÁzsÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÈzÀĪÁzÀ’’ DUÁð£ÉÆÃPÉÆèÃj£ï QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼ÀÄ ºÀ¼ÉAiÀÄ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À ªÀiÁzÀjAiÀĪÉà DVzÀݪÀÅ. «ÄÃxÉÆÃPÉèöÊPÉÆèÃgï ºÁUÀÆ qÉÊPÉÆÃ¥sÉÆïïUÀ¼ÀÄ rrnUÉ wÃgÁ ¤PÀlªÁzÀªÉÃ. DzÀgÉ E°è MAzÀÄ £Á«Ã£Àå«vÀÄÛ: GzÁºÀgÀuÉUÉ JAqÉÆøÀ¯ÁᤣÀ gÀZÀ£ÉAiÀÄ°è UÀAzsÀPÀzÀ CA±À EgÀÄwÛvÀÄÛ. ºÁUÉAiÉÄà GvÁàzÀPÀgÀÄ vÀªÀÄä GvÀà£ÀßUÀ¼À ±ÉæÃtÂAiÀÄ£ÀÄß «¸ÀÛj¸ÀÄwÛzÀÝgÀÄ. DUÁð£ÉÆÃPÉÆèÃj£ï gÁ¸Á¬ÄPÀUÀ¼À eÉÆvÉUÉà DUÁð£ÉÆÃPÉÆèÃj£ï ¸À¸Àå£Á±ÀPÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀ¼É£Á±ÀPÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄÆr§AzÀªÀÅ. E£ÉÆßAzÀÄ gÀAUÀzÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ D«µÁÌgÀzÀ°è DUÁð£ÉÆÃ¥sÁ¸ÉáÃlÄUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ PÁ§ðªÉÄÃmï QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼ÀÄ ¸ÉÃjzÀݪÀÅ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄPÀæªÀĪÁV ¥sÁ¸ÉÆáÃjPï DªÀÄè ºÁUÀÆ PÁ¨ÉÃð«ÄPï DªÀÄè¢AzÀ vÀAiÀiÁj¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. PÉ®ªÀÅ §UÉAiÀÄ DUÁð£ÉÆÃ¥sÁ¸ÉáÃmïUÀ¼À §UÉÎ F »AzÉAiÉÄà UÉÆwÛvÀÄÛ. DzÀgÉ rrnAiÀÄAvÉ EªÀÅUÀ¼À QÃl£Á±ÀPÀ UÀÄtUÀ¼À£ÀÄß 1930 gÀªÀgÉUÉ «ªÀj¹gÀ°®è. EªÀÅUÀ¼ÀÄ £ÀgÀ «µÀUÀ¼ÀÄ JAzÀÄ dªÀÄð£ï «eÁÕ¤ UÉgïºÁqïð ¸ÉæÃqÀgï PÀAqÀÄ»rzÀ. PÉ®ªÀÅ DUÁð£ÉÆà ¥sÁ¸ï¥sÉÃmïUÀ¼À£ÀÄß dªÀÄð¤AiÀÄÄ «Ä°lj PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉUÁV vÀAiÀiÁj¹vÀÄ. G½zÀ gÁ¸ÀAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼ÁV vÀªÀÄä zÁj »rzÀªÀÅ. F QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À°è vÀÄA¨Á ºÉ¸ÀgÁzÀAxÀªÀÅ PÉÆèÃgÉÆÃ¥ÉÊj¥sÉÆøï, qÀAiÀiÁf£ÉÆãï, ªÀiÁå¯ÁyAiÀiÁ£ï, ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁågÁxÁ£ï. DUÁð£ÉÆÃ¥sÁ¸ÉáÃlÄUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ PÁ§ðªÉÄÃlÄUÀ¼ÀÄ ¦ N ¦UÀ¼À®è. AiÀiÁPÉAzÀgÉ ¸ÀĪÀiÁgÁV EªÀÅ vÁ½PÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢®è. DzÀgÉ EªÀÅ ªÀÄ£ÀĵÀåjUÉ ºÁUÀÆ ¸À¸ÀåUÀ½UÉ ¤dPÀÆÌ «µÀPÁj. EªÀÅUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV wêÀæ «µÀªÀ£ÀÄß ¥ÀæPÀn¸ÀÄvÀÛªÉ. F QÃl£Á±ÀPÀUÀ½UÉ vÀÄA¨Á PÁ® MrØPÉÆAqÀ gÉÊvÀgÀÄ UÀA©üÃgÀªÁzÀ £ÀgÀ¸ÀªÀĸÉåUÀ½UÉ vÀÄvÁÛUÀÄvÁÛgÉ. DUÁð£ÉÆÃ¥sÁ¸ÉáÃlÄUÀ¼ÀÄ DyðPÀªÁV AiÀıÀ¸ÀÄì ¸Á¢ü¹zÀªÀÅ. CªÉÄjPÁzÀ°è EªÀÅ §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄwÛgÀĪÀ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À°è CzsÀðzÀµÀÄÖ ¥Á®£ÀÄߺÉÆA¢ªÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ ºÀ®ªÀÅ §UÉAiÀÄ GvÀà£ÀßUÀ¼À°è PÀAqÀÄ §gÀÄvÀÛªÉ. ºÀ®ªÀÅ §UÉAiÀÄ DºÁgÀzsÁ£ÀåUÀ¼À ªÉÄÃ¯É EzÀ£ÀÄß ¹A¥Àr¸ÀÄvÁÛgÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ vÀÄA¨Á ¸À°Ã¸ÁV ¦ N ¦ UÀ¼ÁV MqÉzÀĺÉÆÃUÀÄvÀÛªÁzÀgÀÆ DUÁð£ÉÆà ¥sÁ¸ÉáÃlÄUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ PÁ§ðªÉÄÃlÄUÀ¼ÀÄ RAªÁVAiÀÄÆ DºÁgÀ ¸ÀgÀtÂAiÀÄ°è PÀȶPÀ¤AzÀ §¼ÀPÉzÁgÀ£ÀªÀgÉUÉ ºÉÆÃUÀĪÀµÀÄÖ ªÀÄnÖUÉ ¹ÜgÀªÁVªÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ, CªÉÄjPÁ ªÀÄÆ®zÀ UÁæºÀPÀ ¸ÀAWÀl£ÉAiÀÄÄ (EzÀÄ MAzÀÄ UÁæºÀPÀ ¸À®ºÁ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ) CªÉÄjPÁzÀ ¥Áj¸ÀjPÀ ¸ÀAgÀPÀëuÁ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ ªÀÄPÀ̽UÁV ¤gÀƦ¹zÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À «ÄwAiÀÄ£ÀÄß F ºÀtÄÚUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ vÀgÀPÁjUÀ¼ÀÄ G®èAX¸ÀÄwÛªÉ JAzÀÄ ªÀgÀ¢ ªÀiÁrvÀÄÛ. 2000zÀ dÆ£ï£À°è gÁ¶ÖçÃAiÀÄ «eÁÕ£À CPÁqÉ«ÄAiÀÄÄ CªÉÄjPÁzÀ°ègÀĪÀ ±ÉÃ. 25 gÀµÀÄÖ ªÀÄPÀ̼À ¨Á®åzÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ ºÁUÀÆ ªÀvÀð£ÉAiÀÄ ¸ÀªÀĸÉåUÀ½UÉ C£ÀĪÀA²ÃAiÀÄ CA±ÀUÀ¼ÀÄ, ¦ ¹ © UÀ¼ÀÄ, ªÀÄvÀÄÛ DUÁð£ÉÆÃ¥sÁ¸ÉáÃlÄUÀ¼ÀÄ, ¸ÀvÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀ £ÀgÀ«µÀ (£ÀÆågÉÆà mÁQìPï) gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ½UÉ MrØPÉÆArzÀÄÝ - EªÀÅUÀ¼À MmÁÖgÉ ¥ÀjuÁªÀĪÉà PÁgÀt JAzÀÄ CAzÁdÄ ªÀiÁrvÀÄÛ. £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 35


EAxÀ PÁ¼ÀfUÀ½UÉ ¥ÀæwQæAiÉÄAiÀiÁV CªÉÄjPÁzÀ E ¦ J «¨sÁUÀªÀÅ FUÀ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ°è EgÀĪÀ ºÀ®ªÀÅ qÀd£ï DUÁð£ÉÆÃ¥sÁ¸ÉáÃlÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄgÀÄ¥Àj²Ã®£ÉUÉ M¼À¥Àr¹zÉ. E°è MAzÀÄ CvÀåAvÀ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV §¼ÀPÉAiÀiÁUÀĪÀ ¸ÀzÀ¸Àå gÁ¸ÁAiÀĤPÀzÀ ºÀ®ªÀÅ £ÉÆÃAzÁªÀtÂUÀ¼À£ÀÄß gÀzÀÄÝ ªÀiÁqÀÄwÛgÀĪÀÅzÁV ¥ÀæPÀn¹vÀÄ: CzÉà PÉÆèÃgÉÆÃ¥ÉÊj¥ÉÆøï. EzÀÄ qÀ¸ïð¨Á£ï£À°è vÀÄA¨Á QæAiÀiÁ²Ã®ªÁVgÀĪÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀªÁVzÉ. ©æl£ï, CeÉðAmÉÊ£Á, EAqÉÆãÉòAiÀiÁ, ¦ü°¥ÉàöÊ£ï ªÀÄÄAvÁzÀ zÉñÀUÀ¼À®Æè F §UÉAiÀÄ°è DUÁð£ÉÆÃ¥sÁ¸ÉáÃlÄUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¤§ðAzsÀªÀ£ÀÄß ºÉÃgÀ¯ÁVzÉ. FUÀ §ºÀıÀB QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À°è 600 ««zsÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À£ÀÄß QæAiÀiÁ²Ã® ¥ÀzÁxÀðUÀ¼ÁV §¼À¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ. MmÁÖgÉ §¼ÀPÉAiÀÄ zÀȶÖAiÀÄ°è ºÉüÀĪÀÅzÁzÀgÉ 1940gÀ ªÀÄzsÀå¨sÁUÀ¢AzÀ »rzÀÄ FªÀgÉUÉ F GzÀåªÀĪÀÅ ¨sÁjà «¸ÀÛgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß PÀArzÉ. F QæAiÀiÁ²Ã® ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtªÀÅ ¸ÀĪÀÄgÀÄ 42 ¥ÀlÄÖºÉaÑzÉ. CAzÀgÉ 1945 gÀ°è EzÀÝ 60,000 l£ÀÄßUÀ½AzÀ 1995gÀ°è 2.5 zÀ±À®PÀë l£ÀÄßUÀ¼ÀªÀgÉUÉ. «±Áéöå¦ÛAiÀiÁV gÉÊvÀgÀÄ vÀªÀÄä ºÉÆ®UÀ¼À°è ¨É¼ÉUÀ¼À ªÉÄÃ¯É 31 ©°AiÀÄ qÁ®gÀÄUÀ¼ÀµÀÄÖ ªÀiË®åzÀ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À£ÀÄß ¹A¥Àr¸ÀÄwÛzÁÝgÉ; ªÀÄ£ÉUÀ¼À MqÉAiÀÄgÀÄ vÀªÀÄä ºÀÄ®ÄèºÁ¹UÉ §¼À¸ÀÄwÛzÁÝgÉ; ¹§âA¢UÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä PÀlÖqÀUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉUÉ §¼À¸ÀÄwÛzÁÝgÉ; ºÁUÉAiÉÄà QÃld£Àå gÉÆÃUÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÁj¸À®Ä DgÉÆÃUÀå C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ §¼À¸ÀÄwÛzÁÝgÉ. »ÃUÉ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀ ¥ÀæªÀiÁtªÀÅ ºÉZÀÄÑwÛzÀÝgÉ, CzÀgÀ «µÀAiÀÄÄPÀÛvÉAiÀÄÆ ºÉZÀÄÑwÛzÉ. FUÀ ªÀiÁgÁl ªÀiÁqÀÄwÛgÀĪÀ «Ä±ÀætUÀ¼ÀÄ 1975 gÀ°è ªÀiÁgÀÄwÛzÀÝ «Ä±ÀætUÀ½VAvÀ 10 jAzÀ 100 ¥ÀlÄÖºÉZÀÄÑ £Á±ÀPÁj ±ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ J£ÀÄߪÀÅzÀÄ E°è UÀªÀÄ£ÁºÀð. ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀªÁV «±ÀézÀ°è£À QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À°è ±ÉÃ. 80 ¥ÀæªÀiÁtzÀµÀÄÖ §¼ÀPÉAiÀÄÄ OzÀå«ÄPÀ zÉñÀUÀ¼À¯Éèà £ÀqÉAiÀÄÄwÛzÉ. DzÀgÉ FUÀ £Á®ÄÌ zÀ±ÀPÀUÀ½AzÀ C©üªÀȢ޲î zÉñÀUÀ¼À°è £ÀqÉAiÀÄÄwÛgÀĪÀ wêÀæ QÃl£Á±ÀPÀ DzsÁjvÀ PÀȶAiÀÄÄ F gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæªÀÄÄR gÀ¦üÛ£À ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÁßV ªÀiÁrªÉ. FUÀ E°è ±ÉÃ. 37 gÀµÀÄÖ ¥ÀæªÀiÁtzÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ°è ©PÀjAiÀiÁUÀÄwÛªÉ. (avÀæ 4 £ÉÆÃr). C©üªÀȢ޲î zÉñÀUÀ¼À°è DAvÀjPÀ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄÆ ºÉZÀÄÑwÛzÉ. ºÉƸÀ QÃl£Á±ÀPÀ WÀlPÀUÀ¼À£ÀÄß ºÀÄlÄÖºÁPÀĪÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ºÁQPÉÆAqÀ zÉñÀUÀ¼À°è aãÁ, ¨sÁgÀvÀ ºÁUÀÆ ¨ÉæjhÄ¯ï ¸ÉÃjªÉ. F GzÀåªÀÄzÀ »£É߯ÉAiÀÄ°è£À ¸ÁªÀðd¤PÀ DgÉÆÃUÀå ºÁUÀÆ ¥Áj¸ÀjPÀ ªÉZÀÑUÀ¼À ¥Àæ±ÉßAiÀÄÄ E£ÀÆß wÃgÁ zÀħð®ªÁV «ªÀj¸À®ànÖzÉ. DzÀgÉ EªÀÅ UÀªÀÄ£ÁºÀð J£ÀÄߪÀÅzÀPÉÌ ¥ÀÆgÀPÀªÁV C£ÉÃPÀ PÁgÀtUÀ½ªÉ. «±Àé DgÉÆÃUÀå ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¥ÀæPÁgÀ, «±ÀéªÁå¦AiÀiÁV ¥Àæwà ¢£ÀªÀÇ QÃl£Á±ÀPÀUÀ½AzÀ ªÀiÁgÀuÁAwPÀªÁV «µÀªÀ£ÀÄß ¸Éë¹ 500PÀÆÌ ºÉZÀÄÑ d£ÀgÀÄ ¸ÁAiÀÄÄwÛzÁÝgÉ ªÀÄvÀÄÛ 8,000 PÀÆÌ ºÉZÀÄÑ d£ÀgÀÄ «µÀzÀ ¥Àæ¨sÁªÀPÉÌ M¼ÀUÁUÀÄvÁÛgÉ. (E°è ºÀ®ªÀÅ gÉÊvÀgÀÄ ¨É¼É ªÉÊ¥sÀ®åzÀ PÁgÀt¢AzÀ DvÀäºÀvÉå ªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ PÀÆqÁ ¸ÉÃgÀÄvÀÛzÉ). CvÀåAvÀ ºÉaÑ£À ¥ÀæªÀiÁtzÀ QÃl£Á±ÀPÀPÉÌ §ºÀÄ¢ÃWÀðPÁ®zÀªÀgÉUÉ vÀÄvÁÛUÀÄwÛgÀĪÀ d£ÀgÀÄ ºÀÈzÀAiÀĸÀA§A¢üà PÁ¬Ä¯ÉUÀ¼À£ÀÄß, ¤gÉÆÃzsÀPÀ»Ã£ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß, ¤gÉÆÃzsÀPÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ PÁå£Àìgï gÉÆÃUÀªÀ£ÀÄß (£Á£ï ºÁqïQ£ïì °A¥sÉÆêÀiÁ, £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 36


®ÆåPÉëÄAiÀiÁ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄʯÉÆêÀiÁ) ºÉÆAzÀÄvÁÛgÉ JAzÀÄ w½zÀħA¢zÉ. ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 40 ªÀµÀðUÀ¼À ªÀiË£À ZÀ½UÁ®zÀ £ÀAvÀgÀªÀÇ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼ÀÄ ªÀ£ÀåfëUÀ½UÉ wêÀæªÁV ºÁ¤ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ªÀÄÄAzÀĪÀgɹªÉ. PÉêÀ® CªÉÄjPÁzÀ¯Éèà ¥Àæwà ªÀµÀð ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 67 zÀ±À®PÀë ºÀQÌUÀ¼ÀÄ QÃl£Á±ÀPÀUÀ½UÉ §°AiÀiÁUÀÄwÛªÉ JAzÀÄ fêÀ±Á¸ÀÛçdÕgÀÄ CAzÁdÄ ªÀiÁrzÁÝgÉ. QÃl£Á±ÀPÀ ªÀÄÆ®¢AzÀ GAmÁUÀĪÀ «PÀ¯ÁAUÀvÉAiÀÄÄ ºÀ®ªÀÅ §UÉAiÀÄ ªÀ£Àå fëUÀ¼À°è PÀAqÀÄ §A¢zÉ: ¥sÉÆèÃjqÁ JªÀgïUÉèöÊqïUÀ¼À°è£À ªÉƸÀ¼ÉUÀ¼ÀÄ, GvÀÛgÀ CªÉÄjPÁzÀ ªÀĺÁ¸ÀgÉÆêÀgÀUÀ¼À°ègÀĪÀ ºÀzÀÄÝUÀ¼ÀÄ, UÉæÃmï ©æl¤ß£À «ÄãÀÄUÀ¼ÀÄ, ¨sÁgÀvÀzÀ gÀtºÀzÀÄÝUÀ¼ÀÄ »ÃUÉ… EªÀÅUÀ¼ÀÄ ªÀiÁgÀuÁAwPÀªÁV®è¢zÀÝgÀÆ EAxÀ CAUÁAUÀ vÁgÀĪÀiÁgÀÄUÀ¼ÀÄ ¢ÃWÀðPÁ°Ã£ÀªÁV ªÀ£ÀåfëUÀ¼À fêÀ¸ÁzsÀåvÉUÀ¼À ªÉÄÃ¯É zÀĵÀàjuÁªÀÄ GAlĪÀiÁqÀÄvÀÛªÉÀ J£ÀÄߪÀÅzÀÄ ¸ÀàµÀÖ. ºÀ®ªÀÅ AiÀÄÆgÉÆæAiÀÄ£ï CgÀtåUÀ¼ÀÄ ºÁ¼ÁUÀÄwÛgÀĪÀÅzÀPÉÌ DUÁð£ÉÆïÉÆèÃj£ï ¸À¸Àå£Á±ÀPÀUÀ¼ÀÄ MAzÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR PÁgÀt JAzÀÄ £ÀA§¯ÁVzÉ. DzÀgÉ QÃl£Á±ÀPÀ GzÀåªÀÄzÀ°è E°è CvÀåAvÀ ªÀÄÄRåªÁzÀ CA±ÀªÉAzÀgÉ £ÁªÀÅ ¸Á¬Ä¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ §AiÀĹzÀ ¥ÁætÂUÀ¼Éà §zÀ¯ÁVgÀĪÀÅzÀÄ. QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À£ÀÄß ¤gÀAvÀgÀªÁV §¼À¸ÀÄwÛgÀĪÀÅzÀjAzÀ F ¥ÁætÂUÀ½UÉ §®ªÀAvÀªÁV ``DAiÉÄÌAiÀÄ MvÀÛqÀ’’ GAmÁVzÉ J£ÀÄߪÀÅzÀÄ ªÀA±ÀªÁ» ±Á¸ÀÛçdÕgÀ C©ü¥ÁæAiÀÄ. DzÀÝjAzÀ¯Éà AiÀiÁªÀÅzÉà QÃl£Á±ÀPÀªÀÇ £ÀÆgÀPÉÌ £ÀÆgÀgÀµÀÄÖ ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀÄ®è. PÉ®ªÀÅ QÃlUÀ¼ÀÄ F QÃl£Á±ÀPÀUÀ½UÉ §UÀÎzÉ G½zÀÄPÉƼÀÄîvÀÛªÉ. E£ÀÄß CªÀÅUÀ¼À ¸ÀºÀ fëUÀ¼ÀÆ G½zÀÄPÉÆArgÀĪÀÅzÀjAzÀ ªÀÄÄAzÉ ªÀÄjºÁPÀĪÀÅzÀPÉÌ ¸ÁPÀµÀÄÖ CªÀPÁ±À«gÀÄvÀÛzÉ. EªÀÅUÀ¼À C¹ÛvÀéPÉÌ ªÀA±ÀªÁ» ¥ÀæwgÉÆÃzsÀªÉà PÁgÀtªÁVzÉ. ºÁVzÀÝ ªÉÄÃ¯É CªÀÅUÀ¼À ¸ÀAvÀw ¨É¼ÉAiÀÄĪÀÅzÉà ºÉZÀÄÑ. §ºÀĨÉÃUÀ Erà QÃl ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀĪÉà F ¥ÀæwgÉÆÃzsÀªÀ£ÀÄß ¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀ ¸ÁzsÀåvÉ EzÉ. DgÀA©üPÀªÁV E°è AiÀiÁªÀÅzÉà ªÀA±ÀªÁ» ¥ÀæwgÉÆÃzsÀªÀÇ E®è¢zÀÝgÀÆ ªÀµÀð¢AzÀ ªÀµÀðPÉÌ ««zsÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À£ÀÄß G½zÀ QÃlUÀ¼ÀÄ JzÀÄj¸ÀĪÀÅzÀjAzÀ F ¥ÀæwgÉÆÃzsÀ ºÀÄnÖPÉƼÀÄîvÀÛzÉ. EAxÀ ¥Àj¹ÜwAiÀÄ°è ¥ÀæwgÉÆÃzsÀªÀ£ÀÄß MrØ ¨É¼ÉAiÀÄĪÀ AiÀiÁªÀÅzÉà gÀÆ¥ÁAvÀgÀªÀÇ ªÀÄÄAzÉ EªÀÅUÀ¼À ¸ÀASÁå ¸ÉÆáÃlªÀ£ÀÄß GAlÄ ªÀiÁqÀĪÀ ¸ÁzsÀåvÉ EgÀÄvÀÛzÉ. 1946 gÀµÀÄÖ »A¢£À PÁ®zÀ¯Éèà rrnUÉ ¥ÀæwgÉÆÃzsÀ PÀAqÀħAvÀÄ. CAzÀgÉ F gÁ¸ÁAiÀĤPÀªÀ£ÀÄß §¼À¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ ¨sÁjà d£ÀeÁUÀÈw £ÀqÉzÀ MAzÀ£Éà ªÀµÀðzÀ £ÀAvÀgÀ. EzÀÄ £ÀqÉzÀzÀÄÝ El°AiÀÄ°è ¸ÉƼÉîUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ £ÉÆtUÀ¼À£ÀÄß zÀªÀÄ£À ªÀiÁqÀĪÁUÀ. EAzÀÄ ºÀ®ªÀÅ QÃlUÀ¼ÀÄ, E°UÀ¼ÀÄ, ¸À¸ÀågÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ PÀ¼ÉUÀ¼À°è - »ÃUÉ 1000PÀÆÌ ºÉZÀÄÑ QÃlªÀUÀðUÀ¼À°è F §UÉAiÀÄ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ ¥ÀæwgÉÆÃzsÀ ªÀÄÆrgÀĪÀÅzÀÄ PÀAqÀħA¢zÉ. (avÀæ 5 £ÉÆÃr). DzÀgÉ F ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß vÀqÉAiÀÄĪÀÅzÀPÉÌ ¸ÁzsÀå«zÉ. ºÉaÑ£À ¸ÀASÉåAiÀÄ°è gÉÊvÀgÀÄ F PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄwÛzÁÝgÉ. EªÀgÉ®ègÀÆ FUÀ ``QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À AiÀÄAvÀæ’’¢AzÀ ºÉÆgÀUÉ §A¢zÁÝgÉ. CªÀgÀÄ E°è PÀÈvÀPÀ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À£ÀÄß PÉÆlÖ PÉÆ£ÉAiÀÄ PÀæªÀĪÁV CxÀªÁ §¼À¸ÀzÉà EgÀĪÀ PÀæªÀĪÀ£ÀÄß C£ÀĸÀj¸ÀÄwÛzÁÝgÉ. gÁ¸ÁAiÀĤPÀªÉÃvÀgÀ QÃl ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ£ÀÄß £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 37


avÀæ 4 OzÀå«ÄPÀ ºÁUÀÆ C©üªÀȢ޲î zÉñÀUÀ¼À°è QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À gÀ¥sÀÄÛ ºÁUÀÆ DªÀÄzÀÄUÀ¼ÀÄ, 1961 - 98 (©°AiÀÄ qÁ®gÀÄUÀ¼À°è)

OzÀå«ÄPÀ zÉñÀUÀ¼À gÀ¥sÀÅÛ

OzÀå«ÄPÀ zÉñÀUÀ¼À DªÀÄzÀÄ

C©üªÀȢ޲î zÉñÀUÀ¼À DªÀÄzÀÄ D©üªÀȢ޲î zÉñÀUÀ¼À gÀ¥sÀÅÛ

ªÀiÁqÀĪÀÅzÀPÉÌ DzÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß ¤Ãr QÃlUÀ¼À£ÀÄß vÀVθÀĪÀ PÀæªÀĪÀ£ÀÄß ¸ÀªÀÄUÀæ QÃl£Á±ÀPÀ ªÀåªÀ¸ÉÜ (EAmÉUÉæÃmÉqï ¥É¸ïÖ ªÀiÁå£ÉÃeïªÉÄAmï - L ¦ JA) JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. F «zsÁ£ÀzÀ°è ¸ÁªÀAiÀĪÀ PÀȶAiÀÄÄ CvÀåAvÀ ¸ÀA¥ÀÆtðªÁzÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀiÁVzÉ. E°è PÀÈvÀPÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À£ÁßUÀ°Ã, QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À£ÁßUÀ°Ã §¼À¸ÀĪÀÅzÉà E®è. n ¹ J¥sï PÁUÀzÀzÀ ZɮĪÉPÁgÀPÀzÀ ºÁUÉ L ¦ JA ºÁUÀÆ ¸ÁªÀAiÀĪÀ ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼ÀÆ ¹zÀÞªÁzÀ vÀAvÀæeÁÕ£ÀUÀ¼ÁVªÉ. EªÀÅUÀ½UÉ UÀnÖAiÀiÁzÀ ªÉÊeÁÕ¤PÀ CAQ CA±ÀUÀ¼À ºÁUÀÆ £ÉÊd fêÀ£ÀzÀ°è PÁtĪÀ gÉÊvÀgÀ ¨ÉA§®«zÉ; ¤zÀ±Àð£À«zÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ aãÁzÀ°è ¸Á«gÁgÀÄ ¨sÀvÀÛ ¨É¼ÉUÁgÀgÀÄ MAzÉà ºÉÆ®zÀ°è §UÉ §UÉAiÀÄ ¨sÀvÀÛªÀ£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀjAzÀ AiÀiÁªÀÅzÉà gÁ¸ÁAiÀĤPÀªÀ£ÀÄß §¼À¸ÀzÉAiÉÄà GvÀà£ÀߪÀ£ÀÄß zÀÄ¥ÀàlÄÖ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ JA§ÄzÀ£ÀÄß PÀAqÀÄPÉÆArzÁÝgÉ. (E°è QÃl ªÀÄÆ®zÀ £ÀµÀÖ PÀrªÉÄ DVzÀݵÉÖà C®è, §ºÀÄPÀȶ ¥ÀzÀÞw¬ÄAzÁV ¥Ë¶ÖPÁA±ÀUÀ¼ÀÄ ºÉZÁÑV ¸À¸ÀåUÀ½UÉ ¸ÉÃgÀĪÀÅzÀÆ MAzÀÄ ªÀÄÄRå PÁgÀtªÁVzÉ J£ÀÄߪÀÅzÀÄ UÀªÀÄ£ÁºÀð.) L ¦ JA £ÀÄß ¥Á°¸ÀÄwÛgÀĪÀ ¨sÀvÀÛzÀ ¨É¼ÉUÁgÀgÀÄ vÀªÀÄä QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß ±ÉÃ. 46 gÀµÀÄÖ vÀVιzÁÝgÉ J£ÀÄߪÀÅzÀÄ «±Àé ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ DºÁgÀ ºÁUÀÆ PÀȶ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ CzsÀåAiÀÄ£À¢AzÀ UÉÆvÁÛVzÉ. ºÁUÉAiÉÄà E°è ¥sÀ¸À®Æ ±ÉÃ. 10 gÀµÀÄÖ ºÉaÑzÉ. CªÉÄjPÁzÀ ªÀÄzsÀå¥À²ÑªÀÄ ¨sÁUÀzÀ°è ¸ÁªÀAiÀĪÀ £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 38


avÀæ 5 QÃl£Á±ÀPÀ ¥ÀæwgÉÆâü fëUÀ¼À eÁUÀwPÀ ¯ÉPÀÌ, 1908 - 98 ¸ÀASÉå QÃlUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ £ÀĹUÀ¼ÀÄ

PÁ¬Ä¯ÉUÀ¼ÀÄ

PÀ¼ÉUÀ¼ÀÄ

ªÀiÁUÀðzÀ°è ¸ÉÆÃAiÀiÁ©Ã£À£ÀÄß ¨É¼É¹zÀ gÉÊvÀgÀÄ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ GvÁàzÀ£ÉVAvÀ E°è vÀªÀÄä ¤ªÀé¼À ¯Á¨sÀªÀÅ ¸ÀªÀĪÁV E®èªÉà ºÉZÁÑVzÉ J£ÀÄߪÀÅzÀ£ÀÄß PÀAqÀÄPÉÆArzÁÝgÉ. E°è CªÀgÀÄ ¸ÁªÀAiÀĪÀ ªÀiÁUÀðzÀ GvÀà£ÀßPÉÌ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV «¢ü¸ÀĪÀ ºÉaÑ£À zÀgÀªÀ£ÀÄß «¢ü¸À¢zÀÝgÀÆ F ¯Á¨sÀªÀ£ÀÄß CªÀgÉ®è PÀAqÀÄPÉÆArzÁÝgÉ. ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ°è ¸ÁªÀAiÀĪÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄÄ CªÀÅ PÉêÀ® GvÁàzÀ£ÁPÁj J£ÀÄߪÀ PÁgÀtPÉÌ ªÀiÁvÀæªÀ®è, QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ zÀĨÁjAiÀiÁVªÉ J£ÀÄߪÀ PÁgÀt¢AzÀ®Æ ¸ÁzsÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉaѹPÉÆArªÉ. gÉÊvÀgÀÄ ¸ÁªÀAiÀĪÀPÉÌ wgÀÄVzÁUÀ CªÀgÀ GvÁàzÀ£Á ªÉZÀÑzÀ°è ¨sÁjà ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è PÀrvÀ GAmÁVgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß PÁtÄvÁÛgÉ. CvÀåAvÀ PÀrªÉÄ PÀÈvÀPÀ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹ DºÁgÀ ºÁUÀÆ £ÁgÀ£ÀÄß ¨É¼É¸À§ºÀÄzÀÄ. ºÁUÉ £ÉÆÃrzÀgÉ E°è AiÀiÁªÀÅzÉà gÁ¸ÁAiÀĤPÀªÀÇ ¨ÉÃqÀªÉà ¨ÉÃqÀ. DzÀgÉ EzÀÄ ¸ÁzsÀå J£ÀÄߪÀÅzÀgÀ CxÀð EzÀÄ vÀÄA¨Á ¸ÀÄ®¨sÀ JAzÉãÀ®è. ºÁUÉ £ÉÆÃrzÀgÉ E°è «gÀÄzÀÞ ¹ÜwAiÉÄà EzÉ: L ¦ JA ºÁUÀÆ ¸ÁªÀAiÀĪÀ PÀȶUÉ vÀPÀ̪ÀÄnÖUÉ ºÉaÑ£À ¥ÀæªÀiÁtzÀ P˱À®å ¨ÉÃPÀÄ. FUÀ ªÀÄÆqÀÄwÛgÀĪÀ PÀȶ ªÁåSÉåUÀ¼À° PÀıÀ®vÉUÉ ºÉZÀÄÑ ¨É¯É. E°è gÉÊvÀgÀ ±ÀæªÀÄ ºÁUÀÆ PÀÈvÀPÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À ªÉÄÃ¯É EgÀĪÀ w½ªÀ½PÉ EªÀÅUÀ¼À ¥ÁvÀæ vÀÄA¨Á ªÀÄÄRåªÁVzÉ. £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 39


EAxÀ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸ÀĪÁUÀ MAzÀÄ ¨sÁjà ¥ÀæªÀiÁtzÀ w½ªÀ½PÉAiÀÄ ¨sÀAqÁgÀªÀ£Éßà gÀƦ¸À¨ÉÃPÀÄ. PÀȶ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 10 zÀ±À®PÀë ªÀµÀðUÀ¼ÀµÀÄÖ ºÀ¼ÉAiÀÄzÀÄ. »A¢£À ¦Ã½UÉUÀ¼À gÉÊvÀgÀÄ ¨É¼É, PÉëÃvÀæ, QÃl EªÀÅUÀ¼À §UÉÎ MAzÀÄ §UÉAiÀÄ «±ÀéPÉÆñÀzÀAxÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAUÀ滹zÁÝgÉ; ºÁUÉAiÉÄà EªÀÅUÀ¼À §UÉÎ ¤PÀl ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÁÝgÉ. F w½ªÀ½PÉAiÉÄà «±ÀézÁzÀåAvÀ EAzÀÄ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ PÀȶAiÀÄ°è PÀAqÀħgÀÄwÛzÉ. EzÀ£Éßà G½¹PÉƼÀî®Ä DzsÀĤPÀ PÀȶ vÀdÕgÀÄ ºÀgÀ¸ÁºÀ¸À ªÀiÁqÀÄwÛzÁÝgÉ. F J¯Áè «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß «ªÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ F ¥ÀĸÀÛPÀzÀ ªÁå¦ÛUÉ «ÄÃjzÀ «µÀAiÀÄ. DzÀgÉ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁªÀiÁ¤åÃPÀj¹zÀgÉ, F ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ F ¤ÃwUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀĪÀiÁjUÉ »ÃUÉ PÁt§ºÀÄzÀÄ: ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀĪÁV ¨É¼É¬Äj: ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁzÀ PÀȶAiÀÄ°è ©vÀÄÛªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ GvÁàzÀ£É JgÀqÀÆ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ. ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀªÁzÀ PÀȶAiÀÄ°è EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß KQÃPÀj¸À¯ÁVzÉ. F ªÀA±ÀªÁ» ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ ºÉÆ®zÀ°èAiÉÄà EgÀÄvÀÛzÉ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ CAUÀr¬ÄAzÀ ¥ÁåPÉlÄUÀ¼À°è PÉƼÀÄîªÀÅ¢®è. E°è gÉÊvÀgÀ PÉ®¸À PÉêÀ® ¥sÀ¸À®£ÀÄß vÉUÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ ªÀiÁvÀæªÀ®è. F ªÀA±ÀªÁ» ¸ÀA¥À£ÀÆä®zÀ ¹jAiÀÄ£ÀÄß PÁ¥ÁrPÉÆAqÀÄ §gÀĪÀÅzÀÄ PÀÆqÁ ¸ÉÃjzÉ. EzÀ£ÀÄß MAzÀÄ ¨É¼ÉAiÀÄ£ÀÄß §UÉ §UÉAiÀÄ°è ¨É¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀjAzÀ ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ; E°è ªÀÄÄA¢£À ªÀµÀð AiÀiÁªÀ ©Ãd¨ÉÃPÉAzÀÄ ¸ÀÆPÀëöäªÁV Dj¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. §ºÀÄzsÁ£Àå PÀȶ¬ÄAzÀ E£ÀÆß MAzÀÄ ºÉZÀÄÑUÁjPÉ EzÉ: E°è ¨É¼É ªÉÊ¥sÀ®åPÉÌ MAzÀÄ ¥ÀAiÀiÁðAiÀĪÀÇ EzÉ. ¸ÀÄgÀPÀëvÉAiÀÄÆ EzÉ. AiÀiÁPÉAzÀgÉ AiÀiÁªÀÅzÉÆà MAzÀÄ MvÀÛqÀ - QÃl, §gÀ, CxÀªÁ C¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁzÀ xÀAr - EªÁªÀÅzÀÆ ºÉÆ®zÀ°ègÀĪÀ J¯Áè ¨É¼ÉUÀ¼À£ÀÆß DPÀæ«Ä¸ÀĪÀÅzÀÄ ¸ÁzsÀå«®è. E°è CPÀ¸Áävï QÃlzÀ ªÀÄÆ®PÀ MvÀÛqÀ §AzÀgÉ, ¨É¼ÉAiÀÄ£ÀÄß ¨ÉÃgÉ ¨É¼ÉUÀ¼ÉÆA¢UÉ ¨ÉgɹgÀĪÀzÀjAzÀ QÃl¢AzÀ ºÁ¤UÉ M¼ÀUÁUÀĪÀ ¥ÀjuÁªÀÄ PÀÄApvÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. §ºÀÄPÀȶAiÀÄ°è MAzÉà §UÉAiÀÄ ¨É¼ÉAiÀÄ ««zsÀ ªÀiÁzÀjUÀ¼À®èzÉ §UɧUÉAiÀÄ ¨É¼ÉUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀÆ ¸ÉÃjzÉ. EzÀjAzÁV £É® E£ÀßµÀÄÖ ¥sÀ®ªÀvÁÛUÀÄvÀÛzÉ. EzÀjAzÁV QÃlUÀ½AzÀ DUÀĪÀ ºÁ¤ E£ÀßµÀÄÖ PÀÄUÀÄÎvÀÛzÉ. £É®PÉÌ vÀPÀÌ PÀȶ ªÀiÁr, EzÀgÀ G¯ÁÖ¥À¯ÁÖ C®è: FUÀ §¼ÀPÉAiÀÄ°ègÀĪÀ PÀȶAiÀÄ°è MAzÀÄ ºÉÆ®ªÀ£ÀÄß vÀªÀÄUÉ ¨ÉÃPÁzÀ ºÁUÉ §®ªÀAvÀªÁV gÀƦ¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. CAzÀgÉ E°è MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖªÁzÀ ¨É¼ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ CzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À£ÀÄß AiÉÆÃf¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. EzÀjAzÁV wÃgÁ zÀlÖªÁzÀ KPÀ¨É¼É PÀȶ £ÀqÉAiÀÄĪÀAvÁUÀÄvÀÛzÉ. F QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ½AzÁV ºÀwÛgÀzÀ ºÉÆ®UÀ¼ÀÄ, ¥Áj¸ÁjPÀ ¥Àj¹ÜwUÀ¼ÀÄ zsÀPÉÌUÉ M¼ÀUÁUÀÄvÀÛªÉ. DzÀgÉ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ PÀȶAiÀÄ°è gÉÊvÀgÀÄ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¥Áj¸ÀjPÀ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À DzsÁgÀzÀ°è PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ gÉÊvÀgÀÄ §ºÀÄ¥Á®Ä vÀªÀÄä PÀȶPÉëÃvÀæzÀ ¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ ««zsÀ VqÀªÀÄgÀUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¸ÀĪÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀܽÃAiÀÄ ªÀ£Àå ¸À¸ÀåUÀ¼À£ÀÄß DºÁ餸ÀÄvÁÛgÉ. EzÀjAzÁV MAzÀµÀÄÖ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è QÃlUÀ½UÉ vÀqÉAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. E°è ¨sÀÆ«Ä §AdgÁUÀĪÀÅzÀÆ PÀrªÉÄ. EzÀjAzÁV PÉ®ªÉǪÉÄä ºÉÆ®ªÀÅ ZÉ£ÁßV PÁtĪÀÅ¢®è. DzÀgÉ ¤dPÀÆÌ E°è F ºÉÆ® CvÀåAvÀ ¸ÀªÀÄxÀðªÁV QÃlUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÁj¹PÉÆArgÀÄvÀÛzÉ. PÁqÀĪÀÄgÀUÀ½AzÀ ºÀtÄÚ, CxÀªÁ ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 40


§¼ÀPÉAiÀÄ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ, CxÀªÁ ¸ËzÉ zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛzÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ QÃlUÀ¼À£ÀÄß w£ÀÄߪÀ QÃlUÀ½UÉ D±ÀæAiÀÄ ¤Ãr QÃlUÀ¼À ºÁªÀ½AiÀÄ£ÀÄß vÀqÉAiÀÄÄvÀÛªÉ. C®èzÉ EªÀÅ ªÀÄtÂÚ£À ¸ÀªÀPÀ½AiÀÄ£ÀÄß vÀqÉAiÀÄÄvÀÛªÉ. ªÀÄtÂÚ£À UÀÄtªÀÄlÖªÀ£ÀÄß PÁ¥ÁqÀÄvÀÛªÉAiÀÄ®èzÉ ¤ÃgÀ£ÀÆß ¸ÀAgÀQë¸ÀÄvÀÛªÉ. E°è EgÀĪÀ ªÀÄÄRå ªÀåvÁå¸ÀªÉAzÀgÉ ¤gÀAvÀgÀvÉ. ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ PÀȶAiÀÄÄ RArvÀªÁVAiÀÄÆ ¨sÀÆ ®PÀëtªÀ£ÀÄß §zÀ¯Á¬Ä¸ÀÄvÀÛzÉ. DzÀgÉ EzÀÄ vÀ£Àß ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ°è ¨Á¬Ä¥ÁoÀzÀ PÀæªÀĪÀ£ÀÄß C£ÀĸÀj¸ÀĪÀÅ¢®è. ¤ªÀÄä UɼÉAiÀÄgÀ£ÀÄß ºÁUÀÆ ªÉÊjUÀ¼À£ÀÄß Cj¬Äj: FV£À PÀȶ ªÀÄÆ®vÀB ¸ÀÆZÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß DzsÀj¹zÉ. EzÀgÀ vÀAvÀæUÀ¼À°è ©ÃdªÀ£ÀÄß PÉƼÀÄîªÁUÀ §gÀĪÀ ¸ÀÆZÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¥Á°¸ÀĪÀÅzÀjAzÀ »rzÀÄ CzÀÄ §¼À¸ÀĪÀ gÀ¸ÀUÉƧâgÀ, QÃl£Á±ÀPÀ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀÅzÀÆ ¸ÉÃjgÀÄvÀÛzÉ. ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ PÀȶ ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV wÃgÁ ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀĸÀÜ J£ÀÄߪÀÅzÀÄ ¤d; ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ PÀȶPÀgÀÄ ºÉƸÀ ¨É¼ÉUÀ¼À §UÉÎ CxÀªÁ ºÉƸÀ PÀȶ vÀAvÀæUÀ¼À §UÉÎ vÀÄA¨Á C£ÀĪÀiÁ£ÀªÀ£ÀÄß ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀÄvÁÛgÉ. DzÀgÉ CªÀgÀ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ZËPÀnÖ£ÉƼÀUÉ £ÉÆÃqÀĪÀÅzÁzÀgÉ F gÉÊvÀjUÉ AiÀiÁªÀÅzÀÄ ¸Àj AiÀiÁªÀÅzÀÄ ¸ÀjAiÀÄ®è JA§ ¤zsÁðgÀªÀ£ÀÄß PÉÊUÉƼÀî®Ä ¨ÉÃPÁzÀ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ w½ªÀ½PÉAiÀÄ ¨sÀAqÁgÀªÉà EgÀÄvÀÛzÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ PÉ®ªÀÅ QÃlUÀ¼À£ÀÄß ¤gÀÄvÁìºÀUÉƽ¸ÀĪÀ PÉ®ªÀÅ ¸À¸ÀåUÀ¼À §UÉÎ CªÀjUÉ w½¢gÀ§ºÀÄzÀÄ. CxÀªÁ gÁ¸ÀÄ DºÁgÀªÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ §¼À¸À¨ÉÃPÀÄ CxÀªÁ ¸ÁgÀd£ÀPÀªÀ£ÀÄß £É®zÉƼÀUÉ »r¢qÀĪÀ PÉ®ªÀÅ ¤¢ðµÀÖªÀÄgÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÄqÀĪÀÅzÀÄ CªÀjUÉ w½¢gÀ§ºÀÄzÀÄ. »ÃUÉ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ ¥ÀzÀÞwAiÀÄ°è gÉÊvÀ M§â ¸ÀévÀAvÀæ ¥Àæw¤¢ü. ªÀÄÄRåªÁV L ¦ JA ºÁUÀÆ ¸ÁªÀAiÀĪÀ PÀȶAiÀÄÄ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ PÀȶ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß CªÀ®A©¹ªÉ. DzÀgÉ EªÀÅ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À §UÉÎ ¤¢ðµÀÖªÁV JgÀqÀÄ ªÀiÁUÀðUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ. ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄzÀÄ, vÀÄA¨Á ¥Àæ¨sÁªÀPÁjAiÀiÁzÀ QÃl ¤ªÀðºÀuÉ JAzÀgÉ QÃlUÀ¼À£ÀÄß vÀqÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ. DgÉÆÃUÀåPÀgÀ ªÀÄtÄÚ ºÁUÀÆ DgÉÆÃUÀåPÀgÀ ¨É¼ÉUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV vÀÄA¨Á PÀrªÉÄ QÃl ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛªÉ. JgÀqÀ£ÉAiÀÄzÁV QÃlzÀ ¸ÀªÀĸÉåAiÉÆAzÀÄ §AzÁUÀ CvÀåAvÀ PÀrªÉÄ «µÀAiÀÄÄPÀÛªÁzÀ QÃl£Á±ÀPÀUÀ½AzÀ ±ÀÄgÀÄ ªÀiÁr PÀæªÉÄÃtªÁV ¥ÀjºÁgÀ zÉÆgÀPÀ¢zÁÝUÀ vÀÄA¨Á ±ÀQÛAiÀÄÄvÀªÁzÀ QÃl£Á±ÀPÀzÀ ªÉÆgÉ ºÉÆÃUÀĪÀÅzÀÄ. L ¦ JA ºÁUÀÆ ¸ÁªÀAiÀĪÀ PÀȶUÀ¼ÀÄ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ PÀȶ ¸ÀAUÀwUÀ½AzÀ¯Éà «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß Dj¹PÉÆArªÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ PÉ®ªÀÅ VqÀUÀ¼À°è EgÀĪÀ QæAiÀiÁ²Ã® ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À£ÀÄß QÃlUÀ¼À£ÀÄß zÀÆgÀ Ej¸À®Ä §¼À¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ FUÀ ªÁtÂfåPÀ §¼ÀPÉAiÀÄ°è PÀÆqÁ EªÉ J£ÀÄߪÀÅzÀ£ÀÄß E°è UÀªÀĤ¸À¨ÉÃPÀÄ. CxÀªÁ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁzÀjUÀ¼ÁV ªÀiÁgÀ¯ÁUÀÄwÛgÀĪÀÅzÀÄ PÀÆqÁ ¤d. GzÁºÀgÀuÉUÉ PÀÈvÀPÀ ¥ÉÊgÉyæ£ïUÀ¼À£ÀÄß PÉ®ªÀÅ ¸ÉêÀAwUÉ eÁwAiÀÄ VqÀ°ègÀĪÀ ¤¸ÀUÀðzÀvÀÛ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À ªÀiÁzÀjAiÀÄ°è vÀAiÀiÁj¸À¯ÁVzÉ. E°è PÉ®ªÀÅ »£ÀßqÉUÀ½ªÉ J£ÀÄߪÀÅzÀÆ ¤d. F §UÉAiÀÄ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ªÀÄvÉÛ CªÀ®A§£À ºÉÆAzÀĪÀÅzÀjAzÀ ªÀÄvÉÛ QÃl £Á±ÀPÀzÀ PÁSÁð£ÉUÉ fêÀ §AzÀAvÁUÀÄvÀÛzÉ. DªÉÄÃ¯É E°è F §UÉAiÀÄ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À ºÀPÀÄÌ ¸ÁéªÀÄåzÀ ¥Àæ±ÉßUÀ¼ÀÆ ºÀÄnÖPÉƼÀÄîvÀÛªÉ. £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 41


E°è E£ÉÆßAzÀÄ «ªÁzÁwÃgÀ «zsÁ£À JAzÀgÉ QÃlUÀ¼À£ÀÄß ºÀwÛPÀÄ̪À ¸À¸ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉUÀ¼À ªÀÄzsÉå ¨É¼É¸ÀĪÀÅzÀÄ. EzÀÆ PÀÆqÁ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ «zsÁ£ÀªÁVzÀÄÝ FUÀ J¯ÉèqÉ d£À¦æAiÀĪÁUÀÄwÛzÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ PÉÆøÀÄ ºÁUÀÆ ¨Áæ¹PÁ UÀ¼À£ÀÄß F jÃwAiÀiÁV §¼À¸À§ºÀÄzÀÄ. F «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß EvÀgÉ ¨É¼ÉUÀ½UÀÆ C£Àé¬Ä¸À§ºÀÄzÀÄ. GzÁºÀgÀuÉUÉ ¯ÉÃr §Uï ºÁUÀÆ ¯Éøï«AUïìUÀ¼ÀÄ QÃlUÀ¼À£ÀÄß w£ÀÄߪÀÅzÀjAzÀ ¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀ QÃl£Á±ÀPÀ ¥Àæw¤¢üAiÀiÁUÀ§ºÀÄzÀÄ. »ÃVzÀÆÝ E°è DPÀæªÀÄtPÁj QÃlUÀ¼À£ÀÄß zÀÆgÀ EqÀĪÀ §UÉÎ UÀªÀÄ£À ºÀj¸À¨ÉÃPÀÄ. E®èªÁzÀgÉ gÉÆÃUÀQÌAvÀ aQvÉìAiÉÄà C¥ÁAiÀÄPÁjAiÀiÁ¢ÃvÀÄ!! ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ ºÉÆðPɬĮèzÀ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÆß L ¦ JA ºÁUÀÆ ¸ÁªÀAiÀĪÀ PÀȶ «zsÁ£ÀUÀ¼À°è §¼À¸À§ºÀÄzÀÄ. GzÁºÀgÀuÉUÉ PÉ®ªÀÅ gÉÊvÀgÀÄ QÃl ¥ÀvÀAUÀzÀ ¥ÀjªÁgÀªÀ£ÀÄß UÉÆAzÀ¯ÉÌ vÀ¼Àî®Ä UÀAqÀÄUÀ¼À£ÀÄß DPÀ¶ð¸ÀĪÀ PÀÈvÀPÀ ¦gÀªÉÆãÀUÀ¼À£ÀÄß (¦üæªÉÆãïUÀ¼À£ÀÄß) §¼À¸ÀÄvÁÛgÉ. EzÀjAzÁV ¸ÀAvÁ£ÉÆÃvÀàwÛUÉ vÉÆqÀPÁUÀÄvÀÛzÉ. E°è ¦gÀªÉÆãÀUÀ¼À DPÀµÀðuÉUÉ M¼ÀUÁVgÀĪÀ UÀAqÀÄ QÃlUÀ¼ÀÄ UÉÆAzÀ®PÉÌ M¼ÀUÁUÀÄvÀÛªÉ. EzÀjAzÁV CªÀÅ ºÉZÀÄÑ ¨Áj ºÉtÄÚUÀ¼ÉÆA¢UÉ PÀÆqÀĪÀÅ¢®è. EzÀjAzÁV QÃlUÀ¼À ¸ÀASÉå ¤AiÀÄAvÀætªÁUÀÄvÀÛzÉ. F ¦üæêÉÆãïUÀ¼À MAzÀÄ QÃl¢AzÀ E£ÉÆßAzÀÄ QÃlPÉÌ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉAiÀiÁVgÀÄvÀÛzÉ. EzÀÄ vÀÄA¨Á C£ÀÄPÀÆ®PÀgÀ. AiÀiÁPÉAzÀgÉ E°è ¦ÃqÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀzÀ QÃlUÀ½UÉ K£ÀÆ DUÀĪÀÅ¢®è. DªÉÄÃ¯É F ¦üæêÉÆãïÀUÀ½UÉ ¥ÀæwgÉÆÃzsÀªÀ£ÀÄß QÃlUÀ¼ÀÄ ¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ PÀrªÉÄ. AiÀiÁPÉAzÀgÉ F gÁ¸ÁAiÀĤPÀªÀ£ÀÄß QÃlªÉà vÀAiÀiÁj¹ §¼À¸ÀÄvÀÛzÉ. F «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß QÃlUÀ¼À£ÀÄß «PÀ¶ð¸ÀĪÀ ««zsÀ VqÀUÀ¼À gÀ¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀA¸ÀÌj¹ ¥ÀævÉåÃQ¸ÀĪÀÅzÀPÉÌ §¼À¸À§ºÀÄzÉAzÀÄ PÉ®ªÀÅ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀPÀgÀÄ ¤jÃPÉë ElÄÖPÉÆArzÁÝgÉ. L ¦ JA ºÁUÀÆ ¸ÁªÀAiÀĪÀ PÀȶUÀ¼À ¥ÀæªÀÄÄR ¨sÀgÀªÀ¸É JAzÀgÉ EªÀÅUÀ¼ÀÄ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ MAzÀÄ ¸ÁzsÀ£ÀªÁUÀĪÀ J®è ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÆß ºÉÆA¢gÀĪÀÅzÀÄ. GzÁºÀgÀuÉUÉ «AiÉÄmÁߪÀiï £À°è zÉñÀzÀ CzsÀðQÌAvÀ ºÉaÑ£À ¥ÀæªÀiÁtzÀ gÉÊvÀgÀÄ L ¦ JA PÀȶAiÀÄ£ÀÄß ¥Á°¸ÀĪÀÅzÀPÉÌ ¨ÉÃPÁzÀ vÀgÀ¨ÉÃwAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÁÝgÉ. EªÀgÀ°è §ºÀÄvÉÃPÀ gÉÊvÀgÀÄ ¨sÀvÀÛªÀ£Éßà ºÉZÁÑV¨É¼ÉAiÀÄĪÀ zÀQët ¥ÀæzÉñÀzÀ¯Éèà EzÁÝgÉ. E°è CªÀgÀÄ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ PÀrªÉÄAiÀiÁVzÉ. ºÁUÉAiÉÄà ¯Á¨sÀªÀÇ ºÉZÁÑVzÉ. F vÀgÀ¨ÉÃwAiÀÄ£ÀÄß ºÉZÁÑV AiÀiÁAwæÃPÀgÀtUÉÆArgÀĪÀ GvÀÛgÀ ¨sÁUÀzÀ®Æè «¸ÀÛj¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ C°è£À PÀȶ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ AiÉÆÃd£É ºÁQPÉÆArzÁÝgÉ. GUÁAqÁzÀ°è 1994jAzÀ gÉÊvÀgÀÄ ¸ÀPÁðgÀzÀ C¢üPÁjUÀ¼À ºÁUÀÆ ¸ÀPÁðgÉÃvÀgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À eÉÆvÉUÉ PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄwÛzÁÝgÉ. E°è CªÀgÀÄ UÀªÀÄ£À ¤ÃrgÀĪÀÅzÀÄ ¸ÁªÀAiÀĪÀ ºÀwÛ ¨É¼ÉAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀgÀ PÀÄjvÀÄ. F PÉÃAzÀæ D¦üæPÁ zÉñÀzÀ 7000PÀÆÌ ºÉZÀÄÑ PÀȶPÀgÀÄ FUÀ «±ÀézÀ ±ÉÃ. 10gÀµÀÄÖ ¸ÁªÀAiÀĪÀ PÀȶ ºÀwÛAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀgÀ§gÁdÄ ªÀiÁqÀÄwÛzÁÝgÉ. ¸ÀgÁ¸ÀjAiÀiÁV EªÀgÉ®ègÀ ºÉÆ®UÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå PÀȶ ªÀiÁqÀÄwÛgÀĪÀ gÉÊvÀgÀ ºÉÆ®UÀ½VAvÀ ºÉZÀÄÑ GvÁàzÀPÀªÁVªÉ. ¸ÁªÀAiÀĪÀ «zsÁ£ÀzÀ°è ¨É¼ÉAiÀįÁUÀÄwÛgÀĪÀ GUÁAqÁzÀ ºÀwÛAiÀÄÄ FUÀ AiÀÄÆgÉÆæ£À UÁå¥ï §mÉÖ CAUÀrUÀ¼À PÀ¥ÁlÄUÀ¼À°è ªÉÄgÉAiÀÄÄwÛzÉ. L ¦ JA £À eÁUÀwPÀ ¥ÀjuÁªÀĪÀ£ÀÄß C¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ vÀÄA¨Á PÀµÀÖ. AiÀiÁPÉAzÀgÉ £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 42


E°è C£ÉÃPÀ gÉÊvÀgÀÄ vÁªÀÇ F L ¦ JA «zsÁ£ÀªÀ£Éßà C£ÀĸÀj¸ÀÄwÛzÉÝÃªÉ JAzÀÄ ºÉýPÉƼÀÄîwÛzÁÝgÉ. DzÀgÉ ¸ÁªÀAiÀĪÀ PÀȶAiÀÄ£ÀÄß ºÉZÀÄÑ ¸ÀàµÀÖªÁV «ªÀj¸À§ºÀÄzÁVzÉ. EzÀÄ vÀÄA¨Á ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛzÉ PÀÆqÁ. EzÀPÉÌ ºÀ®ªÀÅ §UÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtÂÃPÀgÀtzÀ «Ä±Àæt, ¸ÀPÁðjà ¸À©ìrUÀ¼ÀÄ,ºÁUÀÆ UÀªÀÄ£ÁºÀðªÁzÀ ¥Àæw¥sÀ® EªÉ®èªÀÇ PÁgÀt. «±ÀéªÁå¦ÛAiÀiÁV 70 ®PÀëPÀÆÌ ºÉZÀÄÑ CAzÀgÉ zÀQët PÉgÉÆð£Á ¥ÀæzÉñÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ ªÁå¦ÛAiÀÄ ¥ÀæzÉñÀzÀ°è FUÀ ¸ÁªÀAiÀĪÀ DºÁgÀ ºÁUÀÆ £ÁgÀ£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀįÁUÀÄwÛzÉ. EzÀgÀ°è §ºÀĨsÁUÀªÀÅ D¸ÉÖçðAiÀiÁ ºÁUÀÆ GvÀÛgÀ CªÉÄjPÁzÀ°è EzÉ. ºÁUÉAiÉÄà AiÀÄÆgÉÆæ£À®Æè §ºÀĨsÁUÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄÄ ¸ÁªÀAiÀĪÀ PÀȶ¬ÄAzÀ PÀÆrzÉ. CªÉÄjPÁzÀ ±ÉÃ. 0.2 gÀµÀÄÖ ¥ÀæzÉñÀªÀ£ÀÄß ¸ÁªÀAiÀĪÀ JAzÀÄ WÉÆö¸À¯ÁVzÉ. J¯Áè AiÀÄÆgÉÆæAiÀÄ£ï zÉñÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¹zÀgÉ F ¥ÀæªÀiÁt E°è ±ÉÃ. 10 gÀµÀÖ£ÀÄß zÁlÄvÀÛzÉ. E°è ¸ÁªÀAiÀĪÀPÉÌ wgÀÄVzÀgÉ ¸À©ìr EzÉ. MmÁÖgÉ PÉÆqÀÄUÉ wÃgÁ PÀrªÉÄAiÀiÁzÀgÀÆ C©üªÀȢ޲î zÉñÀUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀAiÀĪÀ PÀȶAiÀÄ°è vÀªÀÄä ¥Á®£ÀÄß ºÉaѹPÉƼÀÄîvÀÛ §A¢ªÉ. FUÀ GzÁºÀgÀuÉUÉ ºÉüÀĪÀÅzÁzÀgÉ aãÁzÀ°è PÉêÀ® ±ÉÃ.0.01 ºÉPÉÖÃgÀÄUÀ¼ÀµÀÄÖ ¥ÀæzÉñÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁvÀæ ºÀ¹gÀÄ DºÁgÀzÀ GvÁàzÀ£ÉUÁV «ÄøÀ°j¸À¯ÁVzÉ. DzÀgÉ aãÁzÀ°è 470,000 ºÉPÉÖÃgÀÄUÀ¼ÀµÀÄÖ PÀȶ¨sÀƫĬÄzÉ. DzÀgÉ ªÀÄÄA¢£À zÀ±ÀPÀzÀ°è F zÉñÀzÀ DºÁgÀ CUÀvÀåzÀ ±ÉÃ.1 gÀµÀÖ£ÀÄß ¸ÁªÀAiÀĪÀ PÀȶ¬ÄAzÀ¯Éà ¥ÀqÉAiÀÄÄvÉÛÃªÉ JAzÀÄ aäà C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ºÉüÀÄvÁÛgÉ. E°è ¸ÁªÀAiÀĪÀ C®è¢zÀÝgÀÆ ¨sÀvÀÛzÀ §ºÀÄ¨É¼É «zsÁ£ÀzÀ ¥ÀjÃPÉëAiÉÄà aãÁzÀ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀÅ EzÀQÌAvÀ vÀÄA¨Á ºÉaÑzÉ JAzÀÄ ºÉüÀÄvÀÛzÉ. E°è DºÁgÀ ¨É¼ÉAiÀÄĪÀ ºÉÆ®zÀ ¸ÀASÉåUÀ½VAvÀ ºÉZÁÑV ºÀtPÁ¸ÀÄ ¸ÀA§A¢üvÀ CAQ CA±ÀUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ D¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÀÄnÖ¸ÀÄvÀÛªÉ. eÁUÀwPÀªÁV EAzÀÄ UÁæºÀPÀgÀÄ 22 ©°AiÀÄ qÁ®gï ªÀiË®åzÀ ¸ÁªÀAiÀĪÀ GvÀà£ÀßUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀÄwÛzÁÝgÉ. EzÀÄ ªÁ¶ðPÀ CAQ CA±À. PÀȶ DyðPÀvÉAiÀÄ°è EAzÀÄ ¸ÁªÀAiÀĪÀ PÀȶAiÉÄà CvÀåAvÀ ªÉÃUÀ¢AzÀ ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛgÀĪÀ PÀȶ «zsÁ£ÀªÁVzÉ. E°è «±ÀézÀ PÁ®Ä ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ CªÉÄjPÁzÀ°è PÀ¼ÉzÀ MAzÀÄ zÀ±ÀPÀzÀ°è F PÀÄjvÀ ªÁå¥ÁgÀªÀÅ PÀ¤µÀÖ ªÁ¶ðPÀªÁV ±ÉÃ. 25 gÀ zÀgÀzÀ°è ºÉZÀÄÑwÛzÉ. EAzÀÄ CªÉÄjPÁzÀ CzsÀðQÌAvÀ®Æ ºÉZÀÄÑ ¸ÀÆ¥Àgï ªÀiÁPÉðlÄUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀAiÀĪÀ GvÀà£ÀߪÀ£Éßà §¼À¸ÀÄvÀÛªÉ. d¥Á¤£À°è F PÀÄjvÀ ¨ÉÃrPÉAiÀÄÄ ªÁ¶ðPÀªÁV ±ÉÃ. 20 gÀ zÀgÀzÀ°è ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛzÉ. ªÉÄPï qÉÆ£Á¯ïؤAzÀ »rzÀÄ ¥ÀlUÉÆäAiÀiÁzÀªÀgÉUÉ J¯Áè PÀA¥É¤UÀ¼ÀÆ FUÀ PÀ¤µÀ× ¥ÀæªÀiÁtzÀ ¸ÁªÀAiÀĪÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß PÉƼÀî¨ÉÃPÁVzÉ. F ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ PÉêÀ® ¹jªÀAvÀ zÉñÀUÀ½UÉ «ÄøÀ¯ÁVzÉ JAzÀÄ w½AiÀÄĪÀÅzÀÄ vÀ¥ÀÄà. EAzÀÄ 130PÀÆÌ ºÉZÀÄÑ zÉñÀUÀ¼À gÉÊvÀgÀÄ ¸ÁªÀAiÀĪÀ «zsÁ£ÀzÀ°è DºÁgÀªÀ£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛªÉ. «±ÀézÀ §ºÀÄvÉÃPÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è ¸ÁªÀAiÀĪÀ «zsÁ£ÀzÀ°è ¨É¼É¹zÀ DºÁgÀPÉÌ ¸ÁªÀiÁ£Àå DºÁgÀQÌAvÀ ºÉaÑ£À ¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀÅzÀPÉÌ UÁæºÀPÀgÀÄ »AdjAiÀÄĪÀÅ¢®è. ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV F ¨É¯ÉUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¨É¼ÉUÀ½VAvÀ ±ÉÃ. 20 gÀµÀÄÖ ºÉZÁÑVgÀÄvÀÛzÉ. ¨Éæjhįï£À°è PÀȶPÀgÀ ¸ÁªÀAiÀĪÀ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÀ¼Éà EªÉ. ¸ÁªÀAiÀĪÀ GvÀà£ÀßUÀ¼À£Éßà ¤ÃqÀĪÀ ¸ÀÆ¥Àgï ªÀiÁPÉðlÄUÀ¼À£ÀÄß CeÉðAmÉÊ£ÁzÀ°è PÁt§ºÀÄzÀÄ. ºÁUÉAiÉÄà ¨sÁgÀvÀ ºÁUÀÆ ªÀįÉñÁåzÀ d£ÀgÀÆ ¸ÁªÀAiÀĪÀ DºÁgÀªÀ£ÀÄß PÉƼÀÄîªÀÅzÀPÉÌ DgÀA©ü¹zÁÝgÉ. ºÀ®ªÀÅ £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 43


C©üªÀȢ޲î zÉñÀUÀ¼À°è DAvÀjPÀ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ°è ªÀiÁvÀæªÀ®è, gÀ¥sÀÄÛ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ®Æè ºÉaÑ£À D¸ÀQÛPÀAqÀħA¢zÉ. FUÁUÀ¯Éà «±Àé¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ°è CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÁå¥ÁgÀªÀ£ÀÄß £ÉÆÃrPÉƼÀÄîªÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀiÁzÀ C£ïPÁÖqï ¥ÀæPÁgÀ ¸ÁªÀAiÀĪÀ DºÁgÀªÀÅ ªÀÄÄA¢£À ¢£ÀUÀ¼À°è eÁUÀwPÀ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ°è MAzÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR ªÀåªÀºÁgÀªÁUÀ°zÉ. DzÀgÉ E°è PÀȶAiÀÄ£ÀÆß «ÄÃj QÃl£Á±ÀPÀªÀ£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀ MAzÀÄ ¨ÉÃgÉAiÉÄà DzÀ gÀÆ¥À«zÉ. EzÀÄ £ÁªÀÅ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÄgÀQëvÀªÁV ElÄÖPÉƼÀÄîªÀ ¥Àæ±ÉßAiÀÄ£Éßà £ÀqÀÄV¸ÀÄvÀÛzÉ. §ºÀıÀB ªÀiÁ£ÀªÀ£ÀÄ ªÀįÉÃjAiÀiÁ gÉÆÃUÀªÀ£ÀÄß ¸ÁV¸ÀĪÀ fãÀ¸ï C£Á¦ü°¸ï PÀÄlÄA§PÉÌ ¸ÉÃjzÀ 60PÀÆÌ ºÉZÀÄÑ ¸ÉƼÉîUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ¸ÀA§AzsÀzÀ°è QÃl ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ J¯Áè ¥Áj¸ÀjPÀ, gÁdQÃAiÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀAQÃtðvÉUÀ¼ÀÄ ¥ÁvÀæªÀ£ÀÄß ªÀ»¸ÀÄvÀÛªÉ JAzÀÄ PÁtÄvÀÛzÉ. rrn¬ÄAzÀ ºÉzÀgÀzÉà EgÀĪÀ gÉÆÃUÀ JAzÀgÉ ªÀįÉÃjAiÀiÁ. ªÀįÉÃjAiÀiÁ ¸ÀÄ¢ÝAiÀÄ°ègÀĪÀÅzÀÄ ºÀ¼ÉAiÀÄ ¸ÀAUÀwAiÀiÁzÀgÀÆ CzÀÄ FUÀ®Æ ªÀÄ£ÀÄPÀÄ®ªÀÅ JzÀÄj¸ÀÄwÛgÀĪÀ MAzÀÄ zÉÆqÀØ UÀA©üÃgÀ ¸ÀªÀĸÉåAiÀiÁVzÉ. ªÀįÉÃjAiÀiÁªÀÅ ¸ÀzÁ C¹ÛvÀézÀ°ègÀĪÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°èAiÉÄà «±ÀézÀ ±ÉÃ.40gÀµÀÄÖ d£ÀgÀÄ §zÀÄPÀÄ ¸ÁV¸ÀÄwÛzÁÝgÉ. ¥ÀæwêÀµÀð ¸ÀĪÀiÁgÀÄ CzsÀð £ÀÆgÀÄ PÉÆÃn d£ÀgÀÄ ªÀįÉÃjAiÀiÁ gÉÆÃUÀPÉÌ vÀÄvÁÛUÀÄvÁÛgÉ ºÁUÀÆ PÀ¤µÀ× ¥ÀPÀë 10 ®PÀë d£ÀgÀÄ ¸ÁAiÀÄÄvÁÛgÉ. EzÀÄ «±ÉõÀªÁV ¸ÀºÁgÁ D¦üæPÁzÀ°è eÁ¹Û. E°è ªÀÄgÀt ¥ÀæªÀiÁtzÀ CAQ CA±ÀUÀ¼ÀÄ wÃgÁ QüÀAzÁf£ÀªÀÅ JAzÉà ºÉüÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. AiÀiÁPÉAzÀgÉ E°è §ºÀÄvÉÃPÀ ¸ÁªÀÅUÀ¼ÀÄ ªÀÄ£ÉAiÀÄ°èAiÉÄà £ÀqÉAiÀÄÄvÀÛªÉ; EzÀÄ J°èAiÀÄÆ ªÀgÀ¢AiÀiÁUÀĪÀÅzÉà E®è. ºÀ¸ÀÄUÀƸÀÄUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ªÀÄPÀ̼À£ÀÄß ªÀįÉÃjAiÀiÁªÀÅ wêÀæªÁV DPÀæ«Ä¸ÀÄvÀÛzÉ. ¥Àæwà ¤«ÄµÀªÀÇ LzÀgÀ ªÀAiÀĸÀì£ÀÄß zÁlzÀ £Á®ÄÌ ªÀÄPÀ̼ÀÄ E°è »ÃUÉ ¸ÁAiÀÄÄvÁÛgÉ. F gÉÆÃUÀªÀÅ FUÀ®Æ ªÀÄ£ÀÄPÀÄ®ªÀ£ÀÄß ¨Á¢ü¸ÀÄwÛgÀĪÀÅzÀPÉÌ ºÀ®ªÀÅ PÁgÀtUÀ½ªÉ. ºÀ®ªÀÅ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸Áé¸ÀÜöåzÀ PÀæªÀÄUÀ¼À PÉÆgÀvɬÄzÉ; EzÀ®èzÉ F PÁ¬Ä¯ÉAiÀÄ£ÀÄß vÀgÀĪÀ ¥Áè¸ÉÆäÃrAiÀĪÀiï ¥ÀgÁªÀ®A©AiÀÄÄ vÀ£Àß «gÀÄzÀÞ §¼À¸ÀÄwÛgÀĪÀ ºÀ®ªÀÅ §UÉAiÀÄ OµÀ¢üUÀ½UÉ ¥ÀæwgÉÆÃzsÀªÀ£ÀÄß ¨É¼É¹PÉÆArzÉ; QÃlUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä «gÀÄzÀÞzÀ QÃl£Á±ÀPÀUÀ½UÉ ¥ÀæwgÉÆÃzsÀªÀ£ÀÄß ¨É¼É¹PÉÆAqÀAvÉ. F OµÀzsÀ ¥ÀæwgÉÆÃzsÀ¢AzÁV ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ£ÀªÀ ªÁ¸ÀzÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è C£Á¦ü°¸ï ¸ÉƼÉîUÀ¼ÀÄ ªÁå¥ÀPÀªÁV ºÀgÀrgÀĪÀÅzÀjAzÀ ªÀįÉÃjAiÀiÁªÀ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸À¨ÉÃPÉAzÀgÉ F ¸ÉƼÉîUÀ¼À£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀĪÀÅzÀÄ CUÀvÀåªÁVzÉ. F ¸ÉƼÉîUÀ¼À DªÁ¸À¸ÁÜ£ÀUÀ¼ÀÄ F ¥ÀgÁªÀ®A©AiÀÄ ¨sÁjà D±ÀæAiÀÄvÁtUÀ¼ÁVªÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß E°è UÀªÀĤ¸À¨ÉÃPÀÄ. 1955 jAzÀ «±Àé DgÉÆÃUÀå ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ C£Á¦ü°¸ï ¸ÉƼÉî ¤AiÀÄAvÀætPÉÌ MAzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁzÀ ¤AiÀÄAvÀæt «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢vÀÄÛ. CzÉà rrn AiÀÄ ªÉÄÃ¯É wêÀæªÁV CªÀ®A©vÀªÁVgÀĪÀÅzÀÄ. rrnAiÉÄà FUÀ®Æ CvÀÄåvÀÛªÀÄ ¤AiÀÄAvÀæPÀ JAzÀÄ FUÀ®Æ ºÀ®ªÀÅ ªÉÊzÀågÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÁªÀðd¤PÀ DgÉÆÃUÀå C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÁzÀ ªÀiÁqÀÄwÛzÁÝgÉ. CzÀgÀ®Æè EvÀgÉ PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ vÀÄA¨Á zÀĨÁjAiÀiÁVªÉ JA§ »£À߯ÉAiÀÄ°è. CxÀªÁ ¨ÉÃgÉ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼ÀÄ ¸ÉƼÉîUÀ¼À£ÀÄß £Á±À ªÀiÁqÀzÀ ¹Üw GAmÁzÁUÀ. PÁédÄ®Ä £ÀvÁ¯ï£À®Æè »ÃUÉAiÉÄà DVzÀÄÝ. £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 44


ªÀįÉÃjAiÀiÁªÀÅ rrnVAvÀ wÃgÁ C¥ÁAiÀÄPÁj JA§ÄzÀÄ ¤«ðªÁzÀªÁVzÀÝgÀÆ ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛgÀĪÀ ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ ªÀiÁUÀðUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ PÁ¬Ä¯ÉAiÀÄ «gÀÄzÀÞ £ÀqÉAiÀÄÄwÛgÀĪÀ ¥ÀæUÀwAiÀÄ »£ÀßqÉAiÀÄ rrnAiÀÄ£Éßà ªÉÆzÀ® ¥ÀjºÁgÀªÀV AiÀiÁPÉ §¼À¸À¨ÉÃPÀÄ JA§ ¥Àæ±Éß JzÀÄgÁUÀÄvÀÛzÉ. FUÀ ªÀįÉÃjAiÀiÁzÀ «gÀÄzÀÞ ºÉÆÃgÁqÀÄwÛgÀĪÀ ««zsÀ ªÉÊzÀågÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÁªÀðd¤PÀ DgÉÆÃUÀå C¢üPÁjUÀ¼À°è rrn AiÀÄ §UÉÎ ©ü£ÀߪÀÄvÀªÀÅ ¥ÀæPÀlªÁUÀÄwÛzÉ. CµÉÖÃPÉ. «±Àé DgÉÆÃUÀå ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÆ FUÀ vÀ£Àß ¤®ÄªÀ£ÀÄß PÉÆAZÀ §zÀ°¹PÉÆAqÀAwzÉ. 1993 gÀ°è CzÀÄ ºÉƸÀ ²¥sÁgÀ¸ÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀr¹vÀÄ. CzÀgÀ°è rrnAiÀÄ£ÀÄß M¼ÁAUÀtzÀ°è ªÀiÁvÀæ §¼À¸À¨ÉÃPÀÄ JAzÀÄ ºÉývÀÄÛ. ºÁUÉAiÉÄà ¸ÀÄgÀQëvÀ QÃl£Á±ÀPÀUÀ® §UÉÎ MvÀÛ£ÀÆß PÉÆnÖvÀÄÛ. EwÛÃZÉUÉ «±Àé DgÉÆÃUÀå ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ªÀįÉÃjAiÀiÁ ªÉÄît vÀdÕgÀ ¸À«ÄwAiÀÄÄ rrnAiÀÄ£ÀÄß ``PÉêÀ® ZÉ£ÁßV «ªÀj¸À®àlÖ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁjà vÉÆAzÀgÉ EgÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ «±ÉõÀ ¸À¤ßªÉñÀUÀ¼À°è ªÀiÁvÀæ §¼À¸À¨ÉÃPÀÄ’’ JAzÀÄ ¥ÀæPÀn¹vÀÄ. 1998gÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ°è «±Àé DgÉÆÃUÀå ¸ÀA¸ÉÜ, «±Àé¨ÁåAPï ªÀÄvÀÄÛ ºÀ®ªÀÅ CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ``ªÀįÉÃjAiÀiÁªÀ£ÀÄß »ªÉÄänÖ¹’’ C©üAiÀiÁ£ÀªÀ£ÀÄß ºÀÆrzÀªÀÅ. EzÀgÀ°è CvÀåAvÀ DzsÀĤPÀªÁzÀ ªÀįÉÃjAiÀiÁ ¤ªÁgÀPÀ vÀAvÀæUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸À¯ÁVvÀÄÛ. EzÀgÀ°è gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À ºÁUÀÆ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ gÀ»vÀzÀ ªÀiÁUÀðUÀ¼ÀÆ ¸ÉÃjzÀݪÀÅ. F C©üAiÀiÁ£ÀzÀ°è CvÀåAvÀ ¤AiÀÄAwævÀ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è rrnAiÀÄ£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀÅzÀgÀ §UÉÎ MvÀÄÛ ¤ÃqÀ¯ÁVvÀÄÛ. DzÀgÉ E°è C©üAiÀiÁ£ÀzÀ ªÀÄÄRå GzÉÝñÀªÀÅ ¸ÁªÀðd¤PÀ DgÉÆÃUÀå ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ¸ÀÄzsÁj¸ÀĪÀÅzÉà DVvÀÄÛ. PÁ¬Ä¯ÉAiÀÄÄ §AzÀ ¥ÀæzÉñÀzÀ°è ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV MAzÉà §UÉAiÀÄ ºÉÆÃgÁlªÀÅ ¥sÀ® ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ JAzÉãÀÆ E®è. DzÀgÉ ªÀįÉÃjAiÀiÁ ¤AiÀÄAvÀætªÀÅ - ªÀÄvÀÄÛ ªÁ¸ÀÛªÀªÁV F §UÉAiÀÄ ºÀ®ªÀÅ gÉÆÃUÀUÀ¼À ¤AiÀÄAvÀæt PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ PÉ®ªÀÅ L ¦ JA ¤ÃwUÀ¼À DzsÁgÀzÀ°è ¸ÁªÀðd¤PÀ DgÉÆÃUÀå PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉÆArzÉ. EzÀgÀ°è PÉ®ªÀÅ ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼ÀÆ EªÉ: L « JA CAzÀgÉ EAmÉUÉæÃmÉqï ªÉPÁÖgï ªÀiÁå£ÉÃeïªÉÄAmï£ÀÄß E°è ºÉ¸Àj¸À§ºÀÄzÀÄ (PÉÆõÀÖPÀ 3 £ÉÆÃr). E°è ªÀÄÆgÀÄ §UÉAiÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ PÀÆqÀĪÀ ¤ÃwUÀ½ªÉ: PÀ¤µÀ× «µÀzÀ ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ ªÀiÁUÀðªÀ£ÀÄß ªÉÆzÀ®Ä §¼À¹: ¸ÉƼÉîUÀ¼À ¤AiÀÄAvÀætªÀÅ PÉêÀ® QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À£ÀÄß ¹A¥Àr¸ÀĪÀÅzÀPÀ̵ÉÖà ¹Ã«ÄvÀªÁV®è. EzÀÄ ªÀÄ£É ºÁUÀÆ ¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ ¸ÉƼÉîUÀ¼À£ÀÄß ºÉÃUÉ £Á±À ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ JA§ §UÉÎ ²PÀëtªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀÅzÀ£ÀÆß M¼ÀUÉÆArzÉ. E°è ¸ÀgÀ¼ÀªÁzÀ QÃl£Á±ÀPÀgÀ»vÀ «zsÁ£ÀUÀ¼ÁzÀ gÁwæ ªÀÄ®VzÁUÀ ¸ÉƼÉîUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉ ©qÀzÀAvÉ ¥ÀgÀzÉAiÀÄ jÃwAiÀÄ eÁ®jAiÀÄ£ÀÄß ºÁPÀĪÀÅzÀÄ, ¤AvÀ ¤ÃgÀ£ÀÄß ºÀjAiÀÄĪÀAvÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ, CxÀªÁ ¸ÉƼÉîUÀ¼ÀÄ ªÀÄj ºÁPÀzÀAvÉ ±ËZÁ®AiÀÄUÀ¼À ¸ÀܼÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄZÀÄѪÀÅzÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅ ¸ÉÃjªÉ. ºÁUÉAiÉÄà E°è QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀÅzÀÆ ¸ÉÃjzÉ. DzÀgÉ E°è EzÀÄ rr nAiÉÄà DUÀ¨ÉÃPÉA¢®è. ¸ÀºÁgÁ ¥ÀæzÉñÀzÀ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀPÀgÀÄ PÀÈvÀPÀ ¥ÉÊgÉyæ£ïUÀ¼À°è C¢ÝzÀ ºÁ¹UÉ ¥ÀgÀzÉUÀ¼ÀÄ ªÀįÉÃjAiÀiÁ ºÀ§ÄâªÀ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß ±ÉÃ. 30 jAzÀ 60 gÀµÀÄÖ vÀVθÀÄvÀÛªÉ JAzÀÄ PÀAqÀÄ »rzÀgÀÄ. EzÀ®èzÉ ªÀÄPÀ̼À ªÀÄgÀt ¥ÀæªÀiÁtªÀÇ ±ÉÃ. 30 gÀµÀÄÖ vÀVÎvÀÄ. EzÀ£ÀÄß £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 45


£ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 46

ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ ªÉÊ«zsÀå. ¥Á°PÀ®Ñgï §¼ÀPÉ. ºÉZÀÄÑ ¸ÀAQÃtðªÁzÀ ¨É¼É DªÀvÀð£À. ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄ«ÄvÀ ©qÀÄ«£À CªÀ¢üUÀ¼ÀÄ

¸ÁzsÀå«zÀÝ°è ¨É¼ÉUÀ¼À ªÉÄÃ¯É §¯É ºÁPÀĪÀÅzÀÄ. ªÀÄtÂÚ£À ªÉÄÃ¯É PÀ¼É¤§ðAzsÀPÀ §mÉÖAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆ¢¸ÀĪÀÅzÀÄ, QÃlUÀ½UÉ ºÉÆAZÀĺÁPÀĪÀÅzÀÄ. QÃl¨sÀPÀëPÀ QÃlUÀ¼À£ÀÄß ©qÀĪÀÅzÀÄ; GzÁºÀgÀuÉUÉ ¸À¸Àå¨sÀPÀëPÀ QÃlUÀ½AzÀ gÀPÀëuÉUÉ ¯Éù«AUï, ¨sÀPÀëPÀ ªÀiÁåAn¸ïUÀ¼ÀÄ, ©qÀĪÀÅzÀÄ.

QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À£ÀÄß PÉÆ£ÉAiÀÄ C¸ÀÛªÁV §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ. E°è wÃgÁ PÀ¤µÀ× «µÀPÁjAiÀiÁzÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀªÀ£ÀÄß ªÉÆzÀ®Ä §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ. ¤¸ÀUÀðzÀvÀÛ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉZÁÑV §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ. J¯Áè QÃlUÀ¼À£ÀÆß UÀÄjAiÀiÁV¸À¨ÉÃPÀÄ.

¸ÁªÀiÁ£Àå

zÉÊ»PÀ CqÀZÀuÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆAZÀÄ

QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼ÀÄ

eÉÊ«PÀ ¤AiÀÄAvÀæt

L¦JA ªÉPÀÖgï ªÁ¸ÀzÀ E½PÉ ¸ÉƼÉîUÀ¼À «µÀAiÀÄzÀ°è MvÀÄÛ C£ÀUÀvÀå ¤AvÀ ¤ÃgÀ£ÀÄß ºÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ CxÀªÁ ªÀÄÄZÀÄѪÀÅzÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. ºÁ¹UÉ ¥ÀgÀzÉUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ, QlQ ºÁUÀÆ ¨ÁV®Ä ¥ÀgÀzÉUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ, M¼ÀUÀqÉ ªÉPÀÖgï C¹ÛvÀé EgÀzÀAvÉ ºÉÆAZÀÄ ºÁPÀĪÀÅzÀÄ. ««zsÀ §UÉAiÀÄ ¸ÉƼÉî ¨sÀPÀëPÀ QÃlUÀ¼À£ÀÄß ©qÀĪÀÅzÀÄ, CzÀgÀ®Æè ¸ÉƼÉîUÀ¼À£ÀÄß w£ÀÄߪÀ «ÄãÀÄUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV §¼ÀPÉAiÀÄ°ègÀĪÀ ¸ÉƼÉî¤AiÀÄAvÀæPÀªÁVªÉ. L¦JA£À°è EzÀÝAvÉ

L«A

ªÀÄzsÀåªÀÄ¢AzÀ ºÉZÀÄÑ. AiÀiÁPÉAzÀgÉ eÉÊ«PÀ DPÀæªÀÄt¢AzÀ GAmÁUÀĪÀ C¥ÁAiÀÄUÀ¼ÀÄ. ¸ÉƼÉî¨sÀPÀëPÀ «ÄãÀÄUÀ¼À£ÀÄß ©qÀĪÀÅzÀjAzÀ ºÀ®ªÀÅ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è ¥Áj¸ÀjPÀ zsÀPÉÌ MzÀVzÉ. ºÉZÀÄÑ ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹zÀgÀÆ UÀA©üÃgÀªÁzÀ ¥Áj¸ÀjPÀ ºÁUÀÆ DgÉÆÃUÀåzÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼ÀÄ §gÀÄvÀÛªÉ. EAxÀ §¼ÀPÉAiÀÄÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁzÀgÉ ¥ÀæwgÉÆÃzsÀªÀÅ C¤ªÁAiÀÄðªÁUÀÄvÀÛzÉ.

vÀÄA¨Á PÀrªÉÄ, ºÁ¹UÉ ¥ÀgÀzÉ0iÀÄ°è ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆAa£À°è QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀzÀ ºÉÆgÀvÀÄ

¤UÀðzÀvÀÛ ¤Ãj£À ¸É¯ÉUÀ¼À£ÀÄß MtV¸ÀzÀªÀªÀgÉUÀÆ vÀÄA¨Á PÀrªÉÄ

¥Áj¸ÀjPÀ ªÀÄvÀÄÛ DgÉÆÃUÀåzÀ vÉÆAzÀgÉUÀ¼ÀÄ

¸ÀªÀÄUÀæ QÃl ¤ªÀðºÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ KQÃPÀÈvÀ ªÉPÀÖgï ¤ªÀðºÀuÉ: DAiÀÄÝ ¸ÀªÀiÁAvÀgÀUÀ¼ÀÄ

DqÀ½vÀ DAiÉÄÌ

PÉÆõÀÖPÀ 3


EvÀgÉ ¤AiÀÄAvÀæt «zsÁ£ÀUÀ¼ÉÆqÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÁ «zsÁ£ÀUÀ¼ÉÆA¢UÉ §¼À¹zÀgÉ ªÀįÉÃjAiÀiÁ¢AzÀ GAmÁUÀĪÀ CzsÀðzÀµÀÄÖ ªÀÄgÀt ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß vÀqÉUÀlÖ§ºÀÄzÁVzÉ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß vÀÄA¨Á ¸ÀÄ®¨sÀªÁV ¸ÀܽÃAiÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è eÁj ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁVzÉ. EzÀÄ CUÀΪÀÇ ºËzÀÄ. MAzÀÄ ºÁ¹UÉ ¥ÀgÀzÉUÉ 10 qÁ®gÀÄ ªÀÄvÀÄÛ QÃl£Á±ÀPÀzÀ ¸ÀgÀ§gÁfUÉ ªÀµÀðPÉÌ 1 qÁ®gÀÄ. ªÀÄÄA¢£À LzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À°è ªÀįÉÃjAiÀiÁ »ªÉÄänÖ¹ C©üAiÀiÁ£ÀªÀÅ D¦üæPÁzÀ°è ºÁ¹UÉ ¥ÀgÀzÉAiÀÄ §¼ÀPÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß 30 ¥ÀlÄÖ ºÉaѸÀĪÀ UÀÄjAiÀÄ£ÀÄß ElÄÖPÉÆArzÉ. ºËzÀÄ. E°è ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼ÀÄ RArvÀªÁVAiÀÄÆ DgÉÆÃUÀåzÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß GAlÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ. ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅ RArvÁ ¸ÉƼÉîUÀ¼À ¥ÀæwgÉÆÃzsÀªÀ£ÀÆß ºÉaѸÀ§ºÀÄzÀÄ. (FUÁUÀ¯Éà ºÀ®ªÁgÀÄ ¥ÉÊgÉyæ£ïUÀ½UÉ ¥ÀæwgÉÆÃzsÀ GAmÁVgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß D¦üæPÁzÀ°è PÁt§ºÀÄzÁVzÉ.) ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À°è PÉ®ªÀÅUÀ¼À PÀȶ §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß vÀVθÀĪÀÅzÀjAzÀ EªÀÅUÀ¼ÀÄ ¸ÉƼÉîUÀ¼À «gÀÄzÀÞ ºÉÆA¢zÀ PÉ®ªÀÅ ±ÀQÛUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¹PÉƼÀÀÄzÁVzÉ. L¦JA ºÁUÀÆ ¸ÉƼÉî ¤AiÀÄAvÀætUÀ¼À£ÀÄß F ¤ÃwAiÀÄ ªÉÄÃ¯É MUÀÆÎr¸À§ºÀÄzÁVzÉ: ¸ÀܽÃAiÀÄ ¨sÀÆ ¸À¤ßªÉñÀªÀ£ÀÄß CjvÀÄPÉƽî JA§ÄzÀÄ. «±ÀézÀ ªÀįÉÃjAiÀiÁ ªÀ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ vÀÄA¨Á ªÁå¥ÀPÀªÁVªÉ ªÀÄvÀÄÛ ««zsÀ ºÀAvÀUÀ¼À°èªÉ. MAzÀÄ ¥ÀæzÉñÀPÉÌ ºÉÆAzÀĪÀ ¥ÀjºÁgÀªÀÅ E£ÉÆßAzÀÄ ¥ÀæzÉñÀPÉÌ ¸ÀÆPÀÛªÁUÀzÉà EgÀ§ºÀÄzÀÄ. ¤d. E°è ¥ÀæzÉñÀzÀ w½ªÀ½PÉAiÀÄÄ PÉêÀ® ¨sËUÉÆýPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥Áj¸ÀjPÀ ªÀiÁ»wUÉ ¹Ã«ÄvÀªÁV®è. CzÀÄ ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀiÁ»wAiÀÄÆ DVzÉ J£ÀÄߪÀÅzÀ£ÀÄß UÀªÀÄ£ÀzÀ°è EqÀ¨ÉÃPÀÄ. ¸ÁªÀÄÄzÁ¬ÄPÀ ¨ÉA§®ªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄĪÀ ªÀiÁUÀðUÀ¼À£ÀÄß ºÀÄqÀÄPÀĪÀÅzÀÆ ¸ÉƼÉîUÀ¼À£ÀÄß ºÀÄqÀÄQzÀµÉÖà ¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀ PÉ®¸ÀªÁVzÉ! CAwªÀĪÁV, ¸ÁªÀðd¤PÀ DgÉÆÃUÀå C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ E£ÀÆß CjªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄzÉà EgÀĪÀ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀ CA±À«zÉ: ¤ªÀÄä ±ÀvÀÄæUÀ¼À£ÀÄß CjvÀÄPÉƽî J£ÀÄߪÀÅzÀÄ. ªÀįÉÃjAiÀiÁ ¥ÀgÁªÀ®A©AiÀÄÄ E£ÀÆß vÀÄA¨Á ¤UÀÆqsÀªÁzÀ Qæ«ÄAiÀiÁVzÉ. EzÀPÉÌ E£ÀÆß ®¹PÉAiÀÄ£Éßà PÀAqÀÄ»r¢®è J£ÀÄߪÀ CA±À¢AzÀ¯Éà £ÀªÀÄä ªÉÊ¥sÀ®åªÀ£ÀÄß w½AiÀħºÀÄzÀÄ. ©¯ï ºÁUÀÆ ªÉÄ°AqÁ UÉÃmïì ¥ÀæwµÁ×£ÀªÀÅ EwÛÃZÉUÀµÉÖªÀįÉÃjAiÀiÁ ®¹PÉ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉUÉ JAzÉà 50 «Ä°AiÀÄ qÁ®gÀÄUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉ¢nÖzÉ. EzÀjAzÁV F QæAiÉÄUÉ ªÉÃUÀ zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛzÉ JAzÀÄ ¤jÃQë¸À¯ÁVzÉ. E°è MAzÀÄ ¥ÀjºÁgÀ gÀÆ¥ÀzÀ ªÀiÁzÀjAiÀÄÄ PÀAqÀħA¢zÀÄÝ EzÀÄ ªÀA±ÀªÁ» UÀÄtªÀ£ÀÄß §zÀ°¹zÀ «ÄtÂ¥ÀÄ¶Ö (¥ÉÆæÃnãÀÄ) AiÀiÁVªÉ. EzÀÄ F ªÀįÉÃjAiÀiÁ ¥ÀgÁªÀ®A©AiÀÄ £Á®ÄÌ ºÀAvÀUÀ¼À fêÀ£ÀzÀ ªÉÄÃ¯É DPÀæªÀÄt ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. (¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV MAzÀÄ ºÀAvÀzÀ ªÉÄÃ¯É ªÀiÁvÀæ DPÀæªÀÄt ªÀiÁqÀĪÀ ¤ÃwAiÀÄ£ÀÄß C£ÀĸÀj¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.) F ¤ÃwAiÀÄ°è FUÀ®Æ £ÁªÀÅ ªÀÄÄlÖzÉà ºÉÆÃzÀ Cw zÉÆqÀØ CUÀvÀå JAzÀgÉ ¸ÉƼÉîUÀ¼À ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ ºÀAvÀUÀ¼À §UÉÎ £ÁªÀÅ w½zÀÄPÉƼÀîzÉà EgÀĪÀÅzÀÄ. CªÀÅUÀ½UÉ EgÀĪÀ ¸ÁzsÀåvÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ£ÀĵÀågÀ §UÉÎ CªÀÅUÀ½UÉ EgÀĪÀ zÀÄgÀzÀȵÀÖPÀgÀ DPÀµÀðuÉAiÀÄ£ÀÄß £ÉÆÃrzÀgÉ, CªÀÅUÀ¼À ¸ÀAvÁ£Á©üªÀÈ¢Þ, CªÀÅUÀ¼À d£À¸ÀASÁå ¤Ãw, ªÀiÁ£ÀªÀgÀPÀÛzÀ ºÉÆgÀvÁV CªÀÅUÀ¼À DºÁgÀ ªÀÄÆ®UÀ¼ÀÄ,  - EvÁå¢AiÀiÁV CªÀÅUÀ¼À §UÉÎ £ÀªÀÄUÉ £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 47


w½¢gÀĪÀÅzÀÄ vÀÄA¨Á PÀrªÉÄ J£ÀߧºÀÄzÀÄ. ºÁªÀðqÀ£À fêÀ±Á¸ÀÛçdÕ J°è¸ï ªÉÄPÉAfêÀAiÀÄgÀÄ EwÛÃZÉUÉ F §UÉÎ ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄvÀÛ £ÀÆå ¸ÉÊAn¸ïÖ ¥ÀwæPÉAiÀÄ°è »ÃUÉ ºÉýzÀÝgÀÄ: ``C£Á¦ü°¸ï UÁA©üÃAiÉÄà §UÉÎ (D¦üæPÁzÀ ¥ÀæªÀÄÄR ¸ÉƼÉî) EgÀĪÀ CªÀiÁAiÀÄPÀvÉAiÀÄÄ ¸ÀgÀ¼ÀªÁV ºÉüÀĪÀÅzÁzÀgÉ MAzÀÄ «±ÀéPÉÆñÀzÀ ºÁVzÉ!’’ ¸ÉƼÉîUÀ¼À §UÉÎ £ÀªÀÄUÉ EgÀĪÀ CeÁÕ£À ºÁUÀÆ ¥ÀgÁªÀA©AiÀÄ §UÉÎ EgÀĪÀ wÃgÁ PÀrªÉÄ w½ªÀ½PÉ - EªÀÅUÀ½AzÀ ºÀ®ªÀÅ ºÀAvÀUÀ¼À°è ¥ÀæUÀw PÀÄApªÁVzÉ. F ¥ÀæUÀwAiÀÄ PÉÆgÀvÉAiÀÄ »£É߯ÉAiÀÄ°è rrn AiÀÄ£ÀÄß §¢Vj¸ÀĪÀAxÀ §zÀÞvÉAiÀÄÄ vÀÄA¨Á CªÁ¸ÀÛ«PÀ JAzÀÄ C¤ß¸À§ºÀÄzÀÄ. DzÀgÉ F ¥Àj¹ÜwAiÀÄÄ qÀAiÀiÁQì£ï ºÁUÀÆ ¥sÀÆågÁ£ïUÀ¼À ¥Àj¹ÜwVAvÀ vÀÄA¨Á «©ü£ÀߪÁVgÀ¯ÁgÀzÀÄ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ OzÀå«ÄPÀ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À ««zsÀ ºÀAvÀUÀ¼À°è GvÀà£ÀߪÁUÀĪÀ ¸ÀºÀ GvÀà£ÀßUÀ¼ÀÄ. EªÀÅUÀ¼À ¸ÀA¥ÀÆtð £Á±ÀªÀÅ vÁAwæPÀªÁV C¸ÁzsÀåªÁVzÉ. DzÀgÉ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß £Á±ÀªÀiÁqÀĪÀ ¤zsÁðgÀªÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ vÀÄA¨Á gÁdQÃAiÀÄ ZÁuÁPÀëvÉAiÀÄ ¤zsÁðgÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. AiÀiÁPÉAzÀgÉ ºÁUÁUÀĪÀÅzÀjAzÀ F §UÉÎ vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß gÀƦ¸À®Ä ¨ÉÃrPÉ ºÉZÁÑUÀ§ºÀÄzÀÄ. EzÀjAzÁV F UÀÄj ºÉZÀÄÑ ªÁ¸ÀÛ«PÀªÀÇ DUÀ§ºÀÄzÀÄ. EzÀ£Éßà rrnUÀÆ C£Àé¬Ä¸À§ºÀÄzÀÄ. L « JA «zsÁ£ÀzÀ°è F rrn §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß UÀªÀÄ£ÁºÀðªÁV vÀVθÀĪÀÅzÀPÉÌ ¸ÁzsÀå«zÉ. F ¤nÖ£À°è ¸ÀA¥ÀÆt𠧼ÀPÉ ¤®ÄUÀqÉAiÀÄ §UÉÎ «±Á®ªÁzÀ gÁdQÃAiÀÄ ¤zsÁðgÀªÀ£ÀÄß ªÀÄÆr¸À§ºÀÄzÀÄ. DzÀgÉ £ÁªÀÅ rrnAiÀÄ ªÉÄÃ¯É CªÀ®A©vÀªÁVgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß £ÉÆÃrzÀgÉ E°è ªÀįÉÃjAiÀiÁ ¤AiÀÄAvÀætzÀ §UÉÎAiÀÄÆ UÀÄjAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆAzÀ¨ÉÃPÀÄ J¤ß¸ÀÄvÀÛzÉ. n ¹ J¥sï PÁUÀzÀzÀ vÀAiÀiÁjPÉAiÀÄ ºÁUÉAiÉÄà QÃl ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ gÀÆ¥ÀUÀ¼ÀÆ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ DyðPÀvÉAiÀÄ ¸ÀÄzsÁgÀuÉAiÀÄ°è «¸ÁÛgÀªÁzÀ ªÁ¸ÀÛ«PÀvÉAiÀÄ£ÀÄß vÀgÀĪÀ°è MAzÉgÀqÀÄ ¤tðAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆa¸À§ºÀÄzÀÄ. ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄzÁV, ºÀ®ªÁgÀÄ ¸À® MAzÀÄ GvÀà£ÀßPÉÌ §zÀ¯ÁV MAzÀÄ PÁAiÀÄð«zsÁ£ÀªÀ£Éßà ºÉÆAzÀĪÀÅzÀÄ vÀÄA¨Á ¸ÀÆPÀÛ. GzÁºÀgÀuÉUÉ QÃl£Á±ÀPÀ GvÀà£ÀßUÀ½VAvÀ ¸ÁªÀAiÀĪÀ ¨É¼ÉAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ vÀÄA¨Á eÁtvÀ£ÀzÀ ¤zsÁðgÀ. GvÀà£ÀßUÀ¼ÀÄ PÁAiÀÄð«zsÁ£ÀQÌAvÀ ºÉaÑ£À ªÀZÀð¸Àì£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛªÉ J£ÀÄߪÀÅzÀÄ ¤d. MAzÀÄ ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ£ÀÄß ¤ªÁj¸À®Ä E£ÉÆßAzÀÄ ¸ÀÄ®¨sÀªÁzÀ GvÀà£ÀßPÉÌ ªÉÆgÉ ºÉÆÃUÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß Rjâ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ vÀÄA¨Á ¸ÀÄ®¨sÀ. DzÀgÉ ªÀÄ£ÀĵÀå£À eÉÆvÉUÉ QÃlUÀ¼ÀÄ ElÄÖPÉÆArgÀĪÀ ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß £ÉÆÃrzÀgÉ, E°è ¸ÀjAiÀiÁzÀ GvÀà£ÀߪÉà E®èªÉãÉÆà JAzÉà C¤ß¸ÀÄvÀÛzÉ. E°è vÀÄA¨Á ZÀ®£À²Ã®ªÁzÀ ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À ¸ÀgÀtÂAiÉÄà EgÀ§ºÀÄzÀÄ; EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß C¤¢ðµÀÖ PÁ®zÀªÀgÉUÉ ¤ªÀð»¸À¨ÉÃPÁVgÀÄvÀÛzÉ. ªÀÄvÉÛ¯Áè ¤ªÁðºÀPÀjUÀÆ w½zÀAvÉ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÉãÉÆà G¥ÀAiÀÄÄPÀÛ; DzÀgÉ E°è ¨ÉÃPÁVgÀĪÀÅzÀÄ P˱À®å. JgÀqÀ£ÉAiÀÄzÁV, MªÉÄäUÉà MAzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ PÁAiÉÆÃðzÉÝñÀUÀ¼À£ÀÄß ElÄÖPÉÆAqÀgÉ ¸ÀÄzsÁgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß §®¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ. UÀÄjUÀ¼À£ÀÄß MAzÀgÀ ªÉÄïÉÆAzÀÄ ¥ÉÃj¹zÀgÉ §zÀ¯ÁªÀuÉUÁV d£À ºÁvÉÆgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ rrnAiÀÄ£ÀÄß ¤ªÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ JAzÀgÉ PÉêÀ® «µÀAiÀÄÄPÀÛ QÃl£Á±ÀPÀPÉÌ MrØPÉƼÀÄîªÀÅzÀ£ÀÄß vÀVθÀĪÀÅzÀÄ ªÀiÁvÀæªÀ®è, ªÀįÉÃjAiÀiÁUÉ MrØPÉƼÀÄîªÀÅzÀ£ÀÄß vÀqÉAiÀÄĪÀÅzÀÆ ºËzÀÄ. «µÀAiÀÄÄPÀÛ £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 48


gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À ZÀlPÉÌ ©zÀÝ PÀȶAiÀÄ£ÀÄß ªÉÄïÉvÀÄÛªÀÅzÀjAzÀ DgÉÆÃUÀåPÀgÀ DºÁgÀzÀ ¸ÀgÀt ¤ªÀiÁðtªÁUÀĪÀÅzÀµÉÖà C®è, PÀȶ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è ¥Áj¸ÁjPÀ KQÃPÀgÀtªÀ£ÀÄß ªÀÄgÀĸÁܦ¸ÀĪÀÅzÀÆ DVzÉ. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR PÁAiÉÆÃðzÉÝñÀªÀÇ ºÀ®ªÀÅ PÁAiÀÄðPÉëÃvÀæUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ JAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀĪÀÅzÀÄ E°è vÀÄA¨Á ¸ÀºÀPÁj. §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß GAlÄ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ JAzÀgÉ J¯Áè PÁAiÀÄðPÉëÃvÀæUÀ¼À£ÀÆß MAzÉqÉ ¸ÉÃj¸ÀĪÀÅzÀÄ JAzÉÃ.

£ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 49


¦«¹: ¸ÀAQÃtð ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß §ºÀÄ CªÀPÁ±ÀUÀ¼ÁV ¥ÀjªÀwð¸ÀĪÀÅzÀÄ GvÁàzÀ£Á ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ¥Á° ExÉÊ°Ã£ï £ÀAvÀgÀ «±ÀézÀ°è CvÀåAvÀ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV §¼ÀPÉAiÀiÁUÀĪÀ ¥Áè¹ÖPï£À°è ¥Á° «£Éʯï PÉÆèÃgÉÊqï CxÀªÁ ¦«¹AiÀÄÄ JgÀqÀ£ÉAiÀÄzÀÄ. DzÀgÉ §¼ÀPÉAiÀÄ ªÁå¦ÛAiÀÄ°è ¦ « ¹ AiÀÄ£ÀÄß E£ÁߪÀÅzÀÆ «ÄÃj¸À¯ÁgÀzÀÄ. ¥Á° ExÉʰãÀ£ÀÄß ªÀÄÄRåªÁV ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ G¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ, ¥ÁåPÉÃfAUï, «zÀÄåvï E£ï¸ÀįÉñÀ£ï, ¥sÉÆèÃjAUï ªÀÄvÀÄÛ ªÁºÀ£À ©r ¨sÁUÀUÀ¼À°è §¼À¸ÀÄvÁÛgÉ. F J¯Áè §¼ÀPÉUÀ¼ÀÆ ¸ÉÃjzÀAvÉ E£ÀÆß C¸ÀARå ¸ÉêÉUÀ¼À°è ¦ « ¹ AiÀÄ£ÀÄß §¼À¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ. FUÀ ±ÉÃ. 60 gÀµÀÄÖ ¦ « ¹ AiÀÄ£ÀÄß ¤ªÀiÁðt gÀAUÀzÀ°è §¼À¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ. E°è ¤Ãj£À PÉƼÀªÉUÀ½AzÀ »rzÀÄ ¸ÉÊrAUïªÀgÉUÉ EzÀ£ÀÄß §¼À¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ. E£ÀÄß½zÀ ±ÉÃ. 40 gÀµÀÄÖ §¼ÀPÉ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁzÀzÀÄÝ. UÁæºÀPÀ §¼ÀPÉAiÀÄ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀzÀÄÝ: ¤ÃªÀÅ §¼À¸ÀĪÀ zÀÆgÀªÁtÂAiÀÄ ªÉÊgÀÄ, ¤ªÀÄä PÁj£À qÁå±ï, ¨ÉÆÃqïð, ¤ªÀÄä PÉærmï PÁqÀÄðUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¤ªÀÄä ±ÀªÀgï£À ¥ÀgÀzÉ, - »ÃUÉ §ºÀıÀB FUÀ ¤ÃªÀÅ AiÀiÁªÀÅzÉÆà ¦ « ¹ ªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß £ÉÆÃqÀÄwÛ¢ÝÃgÁ JAzÀgÀÆ vÀ¦à®è. 1936gÀ°è vÀAiÀiÁgÀÄUÉÆAqÀ F ¦ « ¹ AiÀÄÄ FUÀ ¥Àæwà ªÀµÀð 22 jAzÀ 30 «Ä°AiÀÄ l£ÀÄßUÀ¼À ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è GvÁàzÀ£ÉAiÀiÁUÀÄwÛzÉ. (avÀæ 6 £ÉÆÃr). MmÁÖgÉAiÀiÁV ºÉüÀĪÀÅzÁzÀgÉ, F GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ ªÉÃUÀ ºÉZÁÑUÀÄvÀÛ¯Éà EzÉ. 1990 gÀ DgÀA¨sÀzÀ°è EzÀÄ ±ÉÃ. 2gÀ UÀwAiÀÄ°è KgÀÄwÛvÀÄÛ. F zÀ±ÀPÀzÀ ªÉÆzÀ® ¨sÁUÀzÀ°è EzÀgÀ ªÁ¶ðPÀ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtªÀÅ FV£À ªÉÃUÀQÌAvÀ JgÀqÀÄ ¥ÀlÄÖ ºÉZÀÄÑ ¨É¼ÉAiÀÄĪÀ ¸ÁzsÀåvÉ EzÉ. 2005gÀ ºÉÆwÛUÉ, eÁUÀwPÀ ¦ « ¹ ¨ÉÃrPÉAiÀÄÄ 33 «Ä°AiÀÄ l£ÀÄßUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄlÄÖªÀ CAzÁfzÉ. wÃgÁ ¸ÀgÀ¼ÀªÁV ºÉüÀ¨ÉÃPÉAzÀgÉ, ¦ « ¹ AiÀÄÄ FUÀ «±ÀézÀ°è CvÀåAvÀ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁVgÀĪÀ PÀÈvÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛªÁVzÉ. MAzÀ®è MAzÀÄ §UÉAiÀÄ°è CzÀÄ ªÀÄÄlÖzÀ ¥ÀæªÀÄÄR DyðPÀ ZÀlĪÀnPÉ E®èªÉà E®è JAzÀgÉ ¸Àj! GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ°è ¸ÀĪÀiÁgÀÄ CzsÀðzÀµÀÄÖ ºÉZÀѼÀªÀÅ K²AiÀiÁzÀ°èAiÉÄà GAmÁUÀĪÀ ¸ÁzsÀåvÉAiÀÄÆ EzÉ. E°è 1997 - 98 gÀ DyðPÀ ©PÀÌnÖ£À £ÀqÀĪÉAiÀÄÆ GzÀåªÀĪÀÅ ¨É¼ÉAiÀÄÄvÀÛ¯Éà §A¢ªÉ. 1995 ºÁUÀÆ 1999 gÀ £ÀqÀÄªÉ d¥Á£ï, zÀQët PÉÆjAiÀiÁ EvÀgÉ K²AiÀiÁ JAzÀgÉ, aãÁ, ºÁAPÁAUï, ¨sÁgÀvÀ, EAqÉÆãÉòAiÀiÁ, ªÀįÉòAiÀiÁ, ¦ü°¥ÉÊ£ïì, ¹AUÁ¥ÀÄgÀ, zÀQët PÉÆjAiÀiÁ, mÉʪÁ£ï ºÁUÀÆ xÁAiÀiï¯ÁåAqÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆArzÉ. EvÀgÉ ¥ÀæzÉñÀ JAzÀgÉ, D¦üæPÁ, ¥ÀƪÀð AiÀÄÆgÉÆÃ¥ï, ¯Áån£ï CªÉÄjPÁ, ªÀÄzsÀå ¥ÀƪÀð ºÁUÀÆ N¹AiÉÄäAiÀiÁ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArzÉ. ªÀÄvÀÄÛ mÉʪÁ£ï UÀ¼À°è ¦ « ¹ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄÄ ±ÉÃ. 21 gÀµÀÄÖ ¨É¼É¬ÄvÀÄ. aãÁzÀ ¦ «¹ DªÀÄzÀÄ £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 50


avÀæ 6 CAzÁdÄ ¦ « ¹ §¼ÀPÉ, 1991 - 2001 ªÀÄvÀÄÛ ¦ « ¹ GvÁàzÀ£Á ¸ÁªÀÄxÀåð, ¥ÁæzÉòPÀ ±ÉÃPÀqÁªÁgÀÄ, 1999 («Ä°AiÀÄ l£ÀÄßUÀ¼ÀÄ)

GvÀÛgÀ CªÉÄjPÁ ¥À. AiÀÄÆgÉÆÃ¥ï d¥Á£ï

GvÁàzÀ£Á ¸ÁªÀÄxÀåð (±ÉÃPÀqÁªÁgÀÄ)

£ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 51

EvÀgÉ K²AiÀiÁ EvÀgÉ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÀÄ «±Àé MlÄÖ


¥ÀæªÀiÁtªÀÅ 1994 ºÁUÀÆ 1999 gÀ £ÀqÀÄªÉ ±ÉÃ. 360 gÀµÀÄÖ ºÉaÑvÀÄ. EzÀÄ E£ÀÆß ªÀÄÄAzÀĪÀgÉAiÀÄĪÀ CAzÁdÆ EzÉ. K²AiÀiÁzÀ F ºÉaÑzÀ GvÁàzÀ£ÉUÉ ¤ªÀiÁðt GzÀåªÀĪÀÅ ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛgÀĪÀÅzÉà ¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀ PÁgÀt J£ÀߧºÀÄzÀÄ. CzÀgÀ®Æè ©ÃfAUï, ¨ÁåAPÁPï ªÀÄvÀÄÛ ªÀĤ¯ÁUÀ¼ÀAxÀ £ÀUÀgÀUÀ¼ÀÄ ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛgÀĪÀÅzÉà PÁgÀt J£ÀߧºÀÄzÀÄ. F ¨ÉÃrPÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀÆgÉʸÀ®Ä ¦ « ¹ GvÁàzÀPÀgÀÄ ZÉ£ÁßV ¸À£ÀßzÀÞgÁVzÁÝgÉ. FUÀ 50 ««zsÀ zÉñÀUÀ¼À°è 150 PÀA¥É¤UÀ¼ÀÄ ¦ « ¹ AiÀÄ£ÀÄß GvÁࢸÀÄwÛªÉ. E°è Cw zÉÆqÀØ GvÁàzÀPÀgÀÄ K²AiÀiÁzÀ°è EzÁÝgÉ. EªÀgÀ¯Éè®è CvÀåAvÀ zÉÆqÀØzÀÄ d¥Á¤£À ²£ï AiÀÄvÀÄì PÉ«ÄPÀ¯ï PÀA¥É¤. mÉʪÁ¤£À ¥sÁªÉÆÃð¸Á ¥Áè¹ÖPïì E°è JgÀqÀ£ÉAiÀÄ ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ. zÀQët PÉÆjAiÀiÁ, CªÉÄjPÁ ºÁUÀÆ AiÀÄÆgÉÆæ£À GvÁàzÀPÀgÀÄ «±ÀézÀ 10 ¥ÀæªÀÄÄR ¦ « ¹ GvÁàzÀPÀgÀ ¸Á°UÉ §gÀÄvÁÛgÉ. 1997 gÀ°è EªÀÅUÀ¼ÀÄ «±ÀézÀ ¨ÉÃrPÉAiÀÄ ±ÉÃ. 40 gÀµÀÖ£ÀÄß ¥ÀÆgÉʸÀÄwÛzÀݪÀÅ. FUÀ «±ÀézÀ°è ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 400 «Ä°AiÀÄ l£ÀÄßUÀ¼ÀµÀÄÖ ¦ « ¹ EzÉ JAzÀÄ CAzÁdÄ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ. EzÀgÀ°è 250 «Ä°AiÀÄ l£ÀÄßUÀ¼ÀµÀÄÖ ¦ « ¹ AiÀÄÄ §¼ÀPÉAiÀÄ°èzÉ. E£ÀÄß½zÀzÀÄÝ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ°è ºÀÆvÀÄ ºÉÆÃVzÉ. »vÀÛ®°è GjAiÀÄÄwÛzÉ. CxÀªÁ ªÀÄgÀħ¼ÀPÉAiÀÄ ªÀÈvÀÛzÀ°è ¹QÌPÉÆArzÉ. ¦ « ¹ AiÀÄÆ ¸ÀzÁ G½AiÀÄĪÀ ªÀ¸ÀÄÛªÉà ºËzÀÄ. DzÀgÉ EzÀÄ ¦ N ¦ C®è. ¦ « ¹ AiÀÄ gɹ£ïUÀ¼ÀÄ eÉÊ«PÀªÁV ¤¶ÌçAiÀiÁvÀäPÀ JAzÀÄ PÁtÄvÀÛzÉ. EzÀÄ eÉÊ«PÀªÁV G½zÀÄPÉƼÀÄîvÀÛzÉ JAzÀÄ £ÀA§ÄªÀÅzÀPÉÌ AiÀiÁªÀ PÁgÀtªÀÇ E®è. CxÀªÁ CzÀÄ ¥Àj¸ÀgÀzÀ°è ZÀ°¸ÀÄvÀÛzÉ JAzÀÆ ºÉüÀ¯ÁUÀzÀÄ. GzÁºÀgÀuÉUÉ CzÀÄ wÃgÁ ¢ÃWÀð PÁ®zÀªÀgÉUÉ ªÁvÁªÀgÀtzÀ ¸ÁUÁlPÉÌ ¥ÀPÁÌUÀĪÀÅzÀÄ. DzÀgÉ CzÀgÀ ¸ÀA¥ÀÆtð fêÀªÀÈvÀÛzÀ°è ºÉüÀĪÀÅzÁzÀgÉ ¦ « ¹ AiÀÄÄ ¤ÃqÀĪÀ avÀætªÉà ¨ÉÃgÉ. CzÀgÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÆ fêÀ£À ºÀAvÀzÀ°è - GvÁàzÀ£É¬ÄAzÀ »rzÀÄ, §¼ÀPÉ ºÁUÀÆ J¸ÉzÁqÀĪÀªÀjUÉ - ºÁ¤PÁgÀPÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À£ÀÄß GvÁࢸÀÄvÀÛ¯Éà EgÀÄvÀÛzÉ. CzÀgÀ®Æè CzÀÄ PÉ®ªÀÅ ¨sÁjà PÀÄ¥Àæ¹zÀÞ ¦ N ¦ UÀ¼À£ÀÆß GvÁࢸÀÄvÀÛzÉ. ¦ « ¹ AiÉÆAzÉà PÉÆèÃj£À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ ¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀ ªÁtÂfåPÀ ¥Áè¹ÖPï DVzÉ. E£ÀÄß½zÀ J¯Áè ¥ÀæªÀÄÄR ¥Áè¹ÖPïUÀ¼ÀÆ §ºÀÄvÉÃPÀ ¥ÉmÉÆæðAiÀĪÀiï ªÀÄÆ®zÀªÀÅ. DzÀgÉ vÀÆPÀzÀ ¯ÉPÀÌzÀ°è ¦ « ¹ AiÀÄÄ ±ÉÃ. 45 gÀµÀÄÖ PÉÆèÃj£À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ. F §UÉAiÀiÁV ºÉaÑ£À ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è PÉÆèÃj£À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀÅzÀÄ ¦ « ¹ UÉ E£É߯Áè ¥Áè¹ÖPïUÀ½VAvÀ ºÉZÀÄÑUÁjPÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃrªÉ: EªÀÅUÀ¼ÀÄ ¦ « ¹ AiÀÄ£ÀÄß vÉÊ® ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ ¨É¯ÉAiÀÄ Kj½vÀUÀ½AzÀ gÀQë¸ÀÄvÀÛzÉ. DzÀgÉ PÉÆèÃj£Éßà F ¦ « ¹ AiÀÄ zÉÆqÀØ ºÉÆgÉAiÀÄÆ ºËzÀÄ J£ÀÄߪÀÅzÀ£ÀÄß ªÀÄgÉAiÀįÁUÀzÀÄ. GvÁàzÀ£Á ºÀAvÀzÀ¯Éèà ¦ « ¹ UÉ PÉÆèÃj£À£ÀÄß ¸ÉÃj¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. ªÀÄÆ®vÀB ¦ « ¹ gɹ£À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸À®Ä ªÀÄÆgÀÄ ºÉeÉÓUÀ½ªÉ. EzÀgÀ°è ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄzÀgÀ°è ExÉÊ°£ï C¤®ªÀÅ ªÀÄÆ® PÉÆèÃj£ï CxÀªÁ ºÉÊqÉÆæÃd£ï PÉÆèÃgÉÊqï dvÉUÉ ¸ÉÃj ExÉʰãï qÉÊ PÉÆèÃgÉÊqï DUÀÄvÀÛzÉ. CAzÀgÉ E r ¹. »ÃUÉ ¦ «¹ AiÀÄ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ°è EzÀgÀ ¥ÁvÀæªÀÅ £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 52


vÀÄA¨Á ªÀÄÄRåªÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ E°è ¨ÉÃgɯÁè PÀÈvÀPÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ½VAvÀ ºÉZÁÑV E r ¹AiÉÄà GvÁàzÀ£ÉAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. 1997gÀ°è «±ÀéªÁå¦ÛAiÀiÁV F ªÀ¸ÀÄÛ«£À GvÁàzÀ£Á ¸ÁªÀÄxÀåðªÀÅ 33.5 «Ä°AiÀÄ l£ÀÄßUÀ¼ÁVvÀÄÛ. EzÀÄ ªÀÄÄA¢£À ªÀµÀðUÀ¼À°è E£ÀÆß ºÉZÁÑUÀĪÀ ¤jÃPÉë EzÉ. E r ¹ AiÀÄÄ SÁAiÀÄA DV G½AiÀÄĪÀÅ¢®è. DzÀÝjAzÀ CzÀÄ ¦ N ¦ UÀ¼À ¸Á°UÉ §gÀĪÀÅ¢®è. »ÃVzÀÝgÀÆ EzÀÄ CvÀåAvÀ «µÀAiÀÄÄPÀÛ. CªÉÄjPÁ ªÀÄÆ®zÀ ¸ÀPÁðgÉÃvÀgÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÉÆAzÀgÀ ºÁ¤PÁgÀPÀvÉAiÀÄ ±ÉæÃtÂAiÀÄ°è J¯Áè ºÁ¤PÁgÀPÀ PÀÈvÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ¥ÉÊQ EzÀÄ ±ÉÃ. 10 gÀµÀÄÖ ¥Á®£ÀÄß ºÉÆA¢zÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è §gÀÄvÀÛzÉ. EzÀ£ÀÄß ¯ÉPÀÌ ºÁQzÀÄÝ CzÀÄ ¥Áj¸ÀjPÀªÁV ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ£ÀªÀ DgÉÆÃUÀåzÀ ªÉÄÃ¯É zsÀPÉÌAiÀÄ£ÀÄßGAlÄ ªÀiÁqÀĪÀ »£É߯ÉAiÀÄ°è. EzÀÄ PÁ¹ð£ÉÆÃeÉ£ï DVzÀÄÝ£ÀgÀUÀ¼À°è «µÀAiÀÄÄPÀÛvÉAiÀÄ£ÀÄß GAlÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ. EzÀÄ d£À£ÀzÉÆõÀUÀ¼À£ÀÄßAlÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ, ¯ÉÊAVPÀ CAUÁAUÀUÀ¼ÀÄ, ºÀÈzÀAiÀÄ, ±Áé¸ÀPÉÆñÀUÀ¼ÀÄ, ¦vÀÛd£ÀPÁAUÀ, ªÀÄÆvÀæ¦AqÀUÀ¼ÀÄ, ªÀÄvÀÄÛ ZÀªÀÄðzÀ ªÉÄÃ¯É ¥ÀjuÁªÀÄ ©ÃgÀ§ºÀÄzÀÄ. GvÁàzÀ£ÉAiÀiÁzÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÆ l£ÀÄß ¥ÀæªÀiÁtzÀ E r ¹ UÉ 5 Q¯ÉÆÃUÁæªÀÄÄUÀ¼ÀµÀÄÖ ¸ÀºÀ GvÀà£Àß GvÁàzÀ£ÉAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. EªÀÅUÀ¼À°è CzsÀðQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ GvÀà£ÀßUÀ¼ÀÄ ``®WÀÄ PÉƣɒ’UÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛªÉ; CAzÀgÉ EªÀÅ E r ¹ VªÀÄvÀ ºÉZÀÄÑ zÀºÀ£À PÁgÀPÀªÁVgÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ¥ÀgïPÉÆèÃgÉÆ ExÉʰãï UÉ ªÀÄgÀĸÀA¸ÀÌgÀuÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. E£ÀÄß½zÀ ¸ÀºÀ GvÀà£ÀßUÀ¼ÀÄ ``¨sÁjà PÉƣɒ’ AiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀAxÀªÀÅ. CAzÀgÉ EªÀÅUÀ¼ÀÄ PÉêÀ® ªÀåxÀð. EªÀÅUÀ¼ÀÄ d£ÀgÀÄ, ªÀ£ÀåfëUÀ¼ÀÄ, ªÀÄtÄÚ, ¤ÃgÀÄ, UÁ½, ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À¯Éèà EgÀ§ºÀÄzÀÄ. F ¸ÀºÀ GvÀà£ÀßUÀ¼À°è, ºÀ®ªÀÅ PÉƼÀPÀÄ qÀd£ï ¦ N ¦UÀ¼À®èzÉ, ««zsÀ SÁAiÀÄA «µÀPÁj ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ºÀÄqÀÄQzÁÝgÉ. ºÁUÉAiÉÄà E°è qÀAiÀiÁQì£ï, ¥ÀÆågÁ£ïUÀ¼ÀÄ, ¦ ¹ ©UÀ¼ÀÄ, ªÀÄvÀÄÛ JZ﹩UÀ¼ÀÄ PÀÆqÁ EgÀÄvÀÛªÉ. 1994 gÀ°è ©æn±ï GvÁàzÀPÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀiÁzÀ L ¹ L PÉ«ÄPÀ¯ïì JAqï ¥Á°ªÀĸïð °«ÄmÉqï ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ E r ¹ AiÀÄ£ÀÄß GvÁࢸÀĪÁUÀ qÀAiÀiÁQì£ïUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¥sÀÆågÁ£ïUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸ÀĪÀÅzÀ£ÀÄß vÀqÉAiÀÄĪÀÅzÉà ¸ÀĪÀiÁjUÉ ¸ÁzsÀå«®è JAzÀÄ DAvÀjPÀ ¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ£Éßà PÀ½¹vÀÄÛ. F PÉƼÀPÀÄ qÀd£ï ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è PÁt§ºÀÄzÀÄ. GzÁºÀgÀuÉUÉ, 1995 gÀ°è CªÉÄjPÁzÀ ®Æ¹AiÀiÁ£Á gÁdåzÀ MAzÀÄ ªÀ®Ì£ïªÉÄnÃjAiÀįïì£À E r ¹ AiÀÄ vÁådåUÀ¼À£ÀÄß Væãï¦Ã¸ï «eÁÕ¤UÀ¼ÀÄ ¥Àj²Ã°¹zÀgÀÄ. CzÀgÀ°è F WÀlPÀªÀÅ »AzÉAzÀÆ PÁtzÀAxÀ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è qÀAiÀiÁQì£ï PÀ®Ä¶vÀ vÁådåUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ JAzÀÄ wêÀiÁð¤¹zÀgÀÄ. ®Æ¹AiÀiÁ£ÁzÀ¯Éèà E£ÉÆßAzÀÄ WÀlPÀªÁzÀ qÉÆà PÉ«ÄPÀ¯ï WÀlPÀzÀ®Æè WÀlPÀ¢AzÀ ºÉÆgÀºÉÆÃUÀĪÀ E r ¹ AiÀÄ°è ±ÉÃ. 0.03 gÀµÀÄÖ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ¦ ¹ ©UÀ¼Éà EªÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß «eÁÕ¤UÀ¼ÀÄ PÀAqÀÄPÉÆAqÀgÀÄ. EzÉãÀÆ CAxÀ zÉÆqÀØ ¸ÀªÀiÁZÁgÀªÉãÀ®è JAzÀÄ ¤ÃªÀÅ ºÉüÀ§ºÀÄzÀÄ. DzÀgÉ ¥Àj¹Üw »ÃUÉAiÉÄà EzÉ CAzÀÄPÉƼÉÆîÃzÁzÉæ ¥Àæwà ªÀµÀðªÀÇ ¸Á«gÁgÀÄ l£ÀÄßUÀlÖ¼É ¦ « ¹ UÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁgÀÄ ªÀiÁqÀÄwÛgÀĪÀÅzÉà ¸ÀļÀÄî JAzÀÄ ºÉüÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. E£ÀÄß JgÀqÀ£ÉAiÀÄ ºÀAvÀzÀ°è E r ¹ AiÀÄ£ÀÄß DªÀÄèd£ÀPÀ«®èzÉ ©¹ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀ£ÀÄß £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 53


ºÉüÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. F ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄÄ «r¹AiÀÄ£ÀÄß « ¹ JA DV CAzÀgÉ «£Éʯï PÉÆèÃgÉÊqï ªÉÆãÉÆêÀÄgï JA§ÄzÁV CxÀªÁ « ¹ JA JA§ÄzÁV ¥ÀjªÀwð¸ÀÄvÀÛzÉ. EzÀÆ vÀ£Àß »A¢£À GvÀà£ÀßzÀAvÉ ¦ N ¦ C®è, DzÀgÉ EzÀÄ PÀÆqÁ C¥ÁAiÀÄPÁj. EzÀÄ MAzÀÄ PÁ¹ð£ÉÆÃeÉ£ï DVzÉ. ºÁUÉAiÉÄà £ÀgÀªÀ£ÀÄß «µÀAiÀÄÄPÀÛ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÆ ºËzÀÄ. EzÀÄ ¦vÀÛd£ÀPÁAUÀzÀ ºÁ¤, ¤gÉÆÃzsÀPÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß zÀªÀÄ£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ, ªÀÄÆvÀæ ¦AqÀzÀ vÁgÀĪÀiÁgÀÄUÀ¼ÀÄ - ªÀÄÄAvÁzÀ gÉÆÃUÀUÀ½UÉ PÀÆqÁ ¤PÀlªÁzÀ ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß ®ºÉÆA¢zÉ. « ¹ JA £À GvÁàzÀ£É¬ÄAzÀ ºÀ®ªÀÅ §UÉAiÀÄ ¸ÀºÀ GvÀà£ÀßUÀ¼ÀÄ ºÀÄnÖPÉƼÀÄîvÀÛªÉ. « ¹ JA ¸ÀA¸ÀÌgÀuÉAiÀÄÄ wAzÀ vÀÆPÀzÀ ªÀÄnÖUÉ ºÉüÀĪÀÅzÁzÀgÉ ±ÉÃ. 3 gÀµÀÄÖ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ¸ÀºÀ GvÀà£ÀßUÀ¼ÀÄ gÀÆ¥ÀÄUÉƼÀÄîvÀÛªÉ. FV£À eÁUÀwPÀ « ¹ JA GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ UÀwAiÀÄ£ÀÄß £ÉÆÃrzÀgÉ, ¥Àæwà ªÀµÀðªÀÇ ºÀ®ªÀÅ £ÀÆgÀÄ ¸Á«gÀ l£ÀÄßUÀ¼ÀµÀÄÖ EAxÀ ¸ÀºÀ GvÀà£ÀßUÀ¼ÀÄ vÀAiÀiÁgÁUÀÄwÛªÉ. F ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À°è K¤zÉ JA§ÄzÀÄ AiÀiÁjUÀÆ ¸ÀàµÀÖªÁV w½¢®è. DzÀgÉ CªÀÅ qÀAiÀiÁQì£ïUÀ¼ÀÄ ºÀUÀÆ ¥ÀÆågÁ£ïUÀ½AzÀ vÀÄA©ªÉ JA§ÄzÀAvÀÆ ¤d. 1998 gÀ°è « ¹ JA §UÉÎ gÀ²AiÀiÁzÀ CvÁåzsÀĤPÀ J£ÀߧºÀÄzÁzÀ ¥ÀæAiÉÆÃUÁ®AiÀÄzÀ°è CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁqÀÄwÛgÀĪÀ «eÁÕ¤UÀ¼ÀÄ F ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À°è ¨sÁjà ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è qÀAiÀiÁQì£ïUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¥ÀÆågÁ£ïUÀ¼ÀÄ EgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß PÀAqÀÄPÉÆArzÀÝgÀÄ. ¦ « ¹ ¸ÀA¸ÀÌgÀuÉAiÀÄ PÉÆ£ÉAiÀÄ ºÀAvÀzÀ°è « ¹ JA £ÀÄß MvÀÛqÀzÀ°è zÀæ«ÃPÀj¸À¯ÁUÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß MAzÀÄ gÁ¸ÁAiÀĤPÀzÉÆA¢UÉ «Ä±Àæ ªÀiÁqÀ¯ÁUÀĪÀÅzÀÄ. EzÀjAzÁV « ¹ JA PÀtUÀ¼ÀÄ MAzÀPÉÆÌAzÀÄ ¸ÉÃjPÉÆAqÀÄ zÉÆqÀØ ¸ÀgÀ¥ÀtÂAiÀÄ£ÀÄß gÀƦ¸ÀÄvÀÛªÉ. EzÀ£Éßà ¥Á°ªÀÄgïUÀ¼ÀÄ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. EzÀgÀ ¥ÀjuÁªÀĪÉà ¦ « ¹ AiÀÄÄ ±ÀÄzÀÞ ©½ ¥ÀÄrAiÀÄ gÀÆ¥ÀzÀ°è zÉÆgÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ. F ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ°è UÀªÀÄ£ÁºÀðªÁV vÁådåªÀÅ GvÁàzÀ£ÉAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. DzÀgÉ £ÀªÀÄUÉ UÉÆwÛgÀĪÀ ºÁUÉ F ºÀAvÀzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉà ¦ N ¦ AiÀÄÄ GvÁàzÀ£ÉAiÀiÁUÀĪÀÅ¢®è. zÀÄgÀzÀȵÀÖªÀ±Ávï, PÀZÁÑ ¦ « ¹ AiÀÄÄ AiÀiÁªÀ ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀPÀÆÌ §gÀĪÀÅ¢®è. AiÀiÁPÉAzÀgÉ E°è PÉÆèÃj£ÀÄß EzÀ£ÀÄß ¥ÀqÀĸÁV¸ÀÄvÀÛzÉ. EzÀÄ Cw£ÉÃgÀ¼É QgÀtUÀ½UÉ MrØPÉÆAqÁUÀ §ºÀĨÉÃUÀ ºÁ¼ÁUÀĪÀÅzÀPÉÌ PÁgÀtªÁUÀÄvÀÛzÉ. EvÀgÉ ¥Á°ªÀÄgïUÀ¼À°è F ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀjºÀj¸À§ºÀÄzÀÄ: E°è EAUÁ®zÀ ¸ÀgÀt ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¥ÁAvÀj¸À§ºÀÄzÀÄ. DzÀgÉ E°è ¦ « ¹ UÀ¼À°è ªÀiÁvÀæ »ÃUÉ ªÀiÁqÀ¯ÁUÀĪÀÅ¢®è. §zÀ°UÉ E°è EzÀPÉÌ ¸ÀÆPÀÛ zÀÈqsÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÁUÀÆ ¨ÉÃPÁzÀ ºÁUÉ §zÀ¯ÁUÀ§®è UÀÄtUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆAzÀĪÀAvÉ ªÀiÁqÀ®Ä ««zsÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸À¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ F gɹ£ï eÉÆvÉUÉ gÁ¸ÁAiÀĤPÀªÁV ¸ÉÃjPÉƼÀÄîªÀÅ¢®è. DzÀÝjAzÀ CªÀÅ F ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ªÉÄïÁãUÀPÉÌ §AzÀÄ ¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ°£À ¥Àj¸ÀgÀzÀ°è ºÀgÀqÀĪÀ ¸ÁzsÀåvÉUÀ½ªÉ. (ºÉƸÀ ¸ÁߣÀzÀ ¥ÀgÀzÉAiÀÄ ªÁ¸À£ÉAiÀÄ£ÀÄß UÀªÀĤ¹. ¥Áè¹ÖPïUÀ½AzÀ F §UÉAiÀÄ C¤® ºÉÆgÀ ºÉƪÀÄÄäwÛgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ¤ªÀÄä ªÀÄÆUÀÄ PÀAqÀÄ »rAiÀÄÄwÛzÉ…) F ¸ÉÃjPÉ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼ÀÄ ºÉÆgÀUÉ §gÀÄwÛgÀªÀÅzÀjAzÀ ¦ « ¹ AiÀÄÄ ªÀÄvÉÛ ¥ÉqÀĸÁUÀ§ºÀÄzÀÄ. EzÀjAzÁV CzÀgÀ G¥ÀAiÀÄÄPÀÛvÉAiÀÄÄ «ÄwUÉ M¼À¥ÀqÀÄvÀÛzÉ. ºÀ®ªÀÅ §UÉAiÀÄ ¦ « ¹ ¸ÉÃjPÉUÀ¼ÀÄ DgÉÆÃUÀåPÉÌ ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ£ÀÄß MqÀÄØvÀÛªÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 54


¨sÁjà ¯ÉÆúÀUÀ¼ÀÄ, PÉ®ªÉǪÉÄä ¹ÜjÃPÀgÀtPÁgÀPÀUÀ¼ÀAvÉ §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄvÀÛªÉ. DzÀgÉ EªÀÅUÀ¼À §¼ÀPÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtzÀ ¥ÀæPÁgÀ ºÉüÀĪÀÅzÁzÀgÉ, ¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀ ¸ÉÃjPÉ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ ¥Áè¹Ö¸ÉʸÀgïUÀ¼ÀÄ, ºÁUÀÆ ¸Àr®vÉAiÀÄ£ÀÄß (¥sÉèQì©°n) GAlÄ ªÀiÁqÀĪÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼ÀÄ. ±ÉÃ. 90 gÀµÀÄÖ ¥Áè¹Ö¸ÉʸÀgïUÀ¼ÀÄ xÁå¯ÉÃmïì JA§ 25 §UÉAiÀÄ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ UÀÄA¦UÉ ¸ÉÃjªÉ. §ºÀÄvÉÃPÀ xÁå¯ÉÃmïUÀ¼ÀÄ ¦ N ¦ UÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ¦ N ¦ UÀ¼À ¸Á°UÉ ¸ÉÃgÀĪÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ. vÀÄA¨Á ¸ÀÆÜ®ªÁV ºÉüÀĪÀÅzÁzÀgÉ ¥Àæwà ªÀµÀð ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 5.5 «Ä°AiÀÄ l£ÀÄßUÀ¼ÀµÀÄÖ xÁå¯ÉÃmïUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀAvÉ PÀAqÀÄ §gÀÄvÀÛzÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ ¦ « ¹ AiÀÄ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ°è ºÉÆA¢gÀĪÀ ¥ÁvÀæ¢AzÁV xÁå¯ÉÃmïUÀ¼ÀÄ GvÁà¢vÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À°è ºÁUÀÆ ¤¸ÀUÀðzÀ°è KPÀPÁ®zÀ°è EgÀÄvÀÛªÉ. ``xÁå¯ÉÃmï£À J¸ÀÖgïUÀ½®èzÉ ¤ÃgÀÄ CxÀªÁ ªÀÄtÂÚ£À AiÀiÁªÀÅzÉà ªÀiÁzÀjAiÀÄ£ÀÄß «±ÉèõÀuÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ vÀÄA¨Á PÀµÀÖªÁVzÉ’’ JAzÀÄ MAzÀÄ «µÀ±Á¸ÀÛç¥ÀoÀå ¥ÀĸÀÛPÀzÀ°è CªÉÄjPÁzÀ E ¦ J «eÁÕ¤ gÁ§mïð ªÉÄAdgï §gÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. GvÀÛgÀ CmÁèAnPï ¸ÀªÀÄÄzÀæzÀ°è 1000 «ÄÃlgÀÄUÀ¼À PɼÀUÉ fë¸ÀÄwÛgÀĪÀ D¼À ¸ÀªÀÄÄzÀæ eÉ°è«ÄãÀÄUÀ¼À°èAiÀÄÆ xÁå¯ÉÃmïUÀ¼ÀÄ EgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ¥ÀvÉÛ ºÀZÀѯÁVzÉ. §ºÀıÀB £ÀªÉÄä¯Áè ¥ÀæAiÉÆÃUÁ®AiÀÄzÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÆ xÁå¯ÉÃmïUÀ½AzÀ ¨ÉgÀPÉAiÀiÁVgÀ§ºÀÄzÀÄ JAzÀÄ PÉ®ªÀÅ vÀdÕgÀÄ ºÉüÀÄwÛzÁÝgÉ. EzÀjAzÁV xÁå¯ÉÃmïUÀ¼À ªÀÄÆ® ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»rAiÀÄĪÀÅzÀgÀ°èAiÀÄÆ zÉÆõÀUÀ¼ÁVgÀ§ºÀÄzÀÄ. ªÀ£Àåfë ºÁUÀÆ ¥ÀæAiÉÆÃUÁ®AiÀÄzÀ ¥ÁætÂUÀ¼À°è C£ÉÃPÀ ¸ÀAvÁ£ÉÆÃvÀàwÛ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼ÀÄ, d£À£ÀzÉÆõÀUÀ¼ÀÄ, C¸ÀªÀÄ«ÃAiÀÄð ¥ÀæªÀiÁtUÀ¼ÀÄ, ªÀÄÆvÀæ¦AqÀUÀ¼ÀÄ ºÁ¼ÁVgÀĪÀÅzÀÄ - »ÃUÉ C£ÉÃPÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ½UÉ xÁå¯ÉmïUÀ¼ÀÄ PÁgÀtªÁVgÀ§ºÀÄzÀÄ JAzÀÄ PÀAqÀÄPÉƼÀî¯ÁVzÉ. E°è ¦vÀÛd£ÀPÁAUÀ ºÁUÀÆ ªÀÄÆvÀæ¦AqÀzÀ PÁå£ÀìgïUÀ¼ÀÄ ¸ÉÃjPÉÆArªÉ. 1970 gÀµÀÄÖ ªÉÆzÀ¯Éà vÀÄA¨Á ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁzÀ xÁå¯ÉÃmï JAzÀÄ ºÉ¸ÀgÁVzÀÝ qÉÊ FxÉÊ¯ï ºÉPÁìxÁå¯ÉÃmï (r E JZï ¦) JA§ xÁå¯ÉÃmï£À 0.4 ±ÀvÁA±ÀzÀ zÀæªÀPÉÌ PÉÆý ¨sÀÆætUÀ¼À£ÀÄß M¼À¥Àr¹zÁUÀ CªÀÅ ¸ÀwÛgÀĪÀÅzÀÄ PÀAqÀÄ §A¢vÀÄÛ. EzÀÄ ºÁUÉ £ÉÆÃrzÀgÉ vÀÄA¨Á ¸ÁAzÀæªÁzÀ «Ä±Àæt. DzÀgÉ «£Éʯï aîUÀ¼À°è ¸ÀAUÀæºÀªÁVgÀĪÀ ªÀiÁ£ÀªÀ gÀPÀÛªÀÅ F ªÀÄlÖªÀ£ÀÄß ªÀÄÄlÖ®Ä MAzÉgÀqÀÄ ¢£ÀUÀ¼ÀµÉÖà ¸ÁPÁUÀ§ºÀÄzÀÄ. EzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ vÉÆAzÀgÉ PÉÆqÀĪÀAxÀzÀÄÝ ºÀ®ªÀÅ xÁå¯ÉÃmïUÀ¼À PÀrªÉÄ §¼ÀPÉAiÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ. GzÁºÀgÀuÉUÉ, ¥ÀæAiÉÆÃUÁ®AiÀÄzÀ ¥ÁætÂUÀ¼À ªÉÄÃ¯É E ¦ J AiÀÄ£ÀÄß ¥ÀæAiÉÆÃV¹zÁUÀ r E JZï ¦ UÉ ¥ÀÄgÀĵÀ d£À£ÁAUÀUÀ¼À£ÀÄß MrØzÁUÀ CªÀÅ zÉÆõÀ¥ÀÆjvÀªÁUÀÄvÀÛªÉ JAzÀÄ PÀAqÀħA¢zÉ. EzÀ®èzÉ E°è vÀÄA¨Á PÀrªÉÄ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è F ªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß MrØzÁUÀ®Æ ºÀ®ªÀÅ §UÉAiÀÄ ªÀiÁA¸ÀRAqÀUÀ¼À gÀÆ¥ÁAvÀgÀªÀÇ DUÀÄvÀÛzÉ. EzÀÄ E£ÉÆßAzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå xÁå¯Émï DzÀ qÉÊ §ÄåmÉʯï xÁå¯ÉÃmïUÀÆ ¤dªÁzÀ ªÀiÁvÀÄ. ªÀiÁ£ÀªÀgÀ°è xÁå¯ÉmïUÀ¼À AiÀiÁªÀ ¥ÀæªÀiÁtzÀ MrØPÉƼÀÄî«PÉAiÀÄÄ ¸ÀÄgÀQëvÀ JA§ÄzÀ£ÀÄß E£ÀÆß w½AiÀįÁV®è. DzÀgÉ CzsÀåAiÀÄ£ÀUÀ¼À ¥ÀæPÁgÀ d£ÀgÀÄ F ªÀ¸ÀÄÛUÀ½UÉ UÀªÀÄ£ÁºÀðªÁzÀ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è MrØPÉÆArgÀÄvÁÛgÉ JAzÀÄ w½¢zÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ D¸ÀàvÉæAiÀÄ°è £ÀgÀzÉƼÀUÉ £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 55


««zsÀ zÀæªÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¹PÉƼÀÄîwÛgÀĪÀ (EAlæ«Ã£À¸ï) gÉÆÃVUÀ¼ÀÄ rEJZï¦ UÉ ºÉaÑ£À ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è MrØPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ PÀAqÀħA¢zÉ. F ªÀ¸ÀÄÛªÀÅ £ÉÃgÀªÁV EAmÁæ«Ã£À¸ï £Á¼À¢AzÀ CxÀªÁ gÉÆÃVAiÀÄ gÀPÀÛzÀ ºÀj«¤AzÀ ºÉÆgÀºÉƪÀÄ䧺ÀÄzÁVzÉ. EwÛÃZÉUÉ CªÉÄjPÁzÀ PÁ¬Ä¯É ¤AiÀÄAvÀæt ºÁUÀÆ vÀqÉ PÉÃAzÀæUÀ¼À°ègÀĪÀ «eÁÕ¤UÀ¼ÀÄ ªÀÄPÀ̼À£ÀÄß ºÉgÀĪÀ ºÀAvÀzÀ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ ªÀÄÆvÀæzÀ°è, ¥ÀæAiÉÆÃUÁ®AiÀÄUÀ¼À°è£À ¥ÁætÂUÀ¼À°è ¨sÁjà ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è zÀĵÀàjuÁªÀÄ GAlÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁzÀ ¥ÀæªÀiÁtzÀµÀÄÖ xÁå¯ÉÃmï EgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß PÀArzÁÝgÉ. ¦ « ¹ DnPÉUÀ¼À£ÀÄß ZÀÆ¥ÀĪÀªÀÄPÀ̼À zÉúÀUÀ¼ÀÆ xÁå¯ÉÃmïUÀ¼À£ÀÄß »ÃjPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ PÀÆqÀ PÉ®ªÀÅ CzsÀåAiÀÄ£ÀUÀ¼À°è PÀAqÀħA¢zÉ. F ¥ÀjuÁªÀĪÁV DUÀÄwÛgÀĪÀ UÁAiÀÄUÀ¼À §UÉÎAiÀÄÆ ¸ÁPÀëöåUÀ¼ÀÄ zÉÆgÉAiÀÄÄwÛªÉ. ¦ « ¹ WÀlPÀUÀ¼À°è PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄwÛgÀĪÀ ¥ÀÄgÀĵÀgÀ°è ¸É«Ä£ÉÆêÀiÁ (MAzÀÄ §UÉAiÀÄ ªÀÄÆvÀæ¦AqÀUÀ¼À PÁå£Àìgï) gÉÆÃUÀªÀÅ PÁtÄ ¸ÁzsÀåvÉUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀågÀ°è PÀAqÀħgÀĪÀ ¥ÀæªÀiÁtQÌAvÀ £Á®ÄÌ ¥ÀlÄÖ ºÉZÀÄÑ JAzÀÄ ¹éÃr±ï «eÁÕ¤UÀ¼ÀÄ EwÛÃZÉUÉ ªÀgÀ¢ ªÀiÁrzÁÝgÉ. F ºÉaÑ£À vÉÆAzÀgÉAiÀÄÄ r E JZï ¦ UÉ ¸ÀA§AzsÀ ºÉÆA¢gÀĪÀAvÉ PÁtÄvÀÛzÉ. AiÀiÁPÉAzÀgÉ rEJZï¦ AiÀÄÄ ¤£Áð¼À ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ºÁ¼ÀÄUÉqÀ« UÀqÉØUÀ¼À£ÀÄß GAlÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ (EvÀgÉ §UÉAiÀÄ ¥Áè¹ÖPïUÀ¼À£ÀÄß GvÁࢸÀĪÀ WÀlPÀUÀ¼À°è PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄwÛgÀĪÀ PÁ«ÄðPÀgÀ°è F §UÉAiÀÄ vÉÆAzÀgÉUÀ¼ÀÄ PÁt¹PÉÆAr®è). E£ÉÆßAzÀÄ EwÛÃZÉV£À CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ°è ¥ÉÆÃmÉÆÃð jPÉÆÃzÀ°è£À DgÀÄ wAUÀ¼ÀÄUÀ½AzÀ »rzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À ªÀgÉV£À ºÉtÄÚªÀÄPÀ̼ÀÄ D ºÀAvÀzÀ ªÀÄPÀ̼À°è ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV EgÀĪÀ ¥ÀæªÀiÁtQÌAvÀ K¼ÀÄ ¥ÀlÄÖ ºÉZÀÄÑ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è r E JZï ¦ AiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀÅzÀÄ UÉÆvÁÛ¬ÄvÀÄ. EªÀgÉ®ègÀÆ C¥Áæ¥ÀÛ¸ÀÌ£À CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ°è ¸ÀtÚ ªÀÄPÀ̼ÀÄ «£ÉÊ¯ï £É® ºÁ¸ÀÄUÀ½AzÀ®Æ xÁå¯ÉÃmïUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆAzÀ§ºÀÄzÀÄ JAzÀÄ UÉÆvÁÛ¬ÄvÀÄ: EAxÀ ºÁ¸ÀÄUÀ½gÀĪÀ ªÀÄ£ÉUÀ¼À°è£À ªÀÄPÀ̼ÀÄ ¦ « ¹ ªÀÄÄPÀÛ ºÁ¹gÀĪÀ ªÀÄ£ÉUÀ¼À°ègÀĪÀ ªÀÄPÀ̼ÀÄ ºÉÆAzÀ§ºÀÄzÁzÀ ¥ÀæªÀiÁtQÌAvÀ ºÉaÑ£À ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ±Áé¸ÀPÉÆñÀ vÉÆAzÀgÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀĨsÀ«¸ÀÄvÁÛgÉ ºÁUÀÆ D¸ÀÛªÀiÁzÀ ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß vÉÆÃgÀÄvÁÛgÉ. PÉêÀ® AiÀÄÆgÉÆæAiÀÄ£ï MPÀÆÌlªÉÇAzÀgÀ¯Éèà ¦ « ¹ vÁådåªÀÅ ªÀÄÄA¢£À JgÀqÀÄ zÀ±ÀPÀUÀ¼À°è JgÀqÀÄ ¥ÀlÄÖ ºÉZÀѧºÀÄzÀÄ JAzÀÄ ¤jÃQë¸À¯ÁVzÉ. CAzÀgÉ 1999gÀ°è EzÀÝ 4.1 «Ä°AiÀÄ l£ÀÄßUÀ½AzÀ 2020 gÀ°è 7.2 «Ä°AiÀÄ l£ÀÄßUÀ¼ÀªÀgÉUÉ. FUÀ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß «¯ÉêÁj ªÀiÁqÀĪÀ ªÀÄÆgÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR «zsÁ£ÀUÀ½ªÉ:¸ÀÄqÀĪÀÅzÀÄ, ºÀƼÀĪÀÅzÀÄ (¤ªÀiÁðt PÁªÀÄUÁjUÀ¼À°è EzÀ£Éßà vÀÄA¨Á ºÉZÀÄÑ §¼À¸ÀÄvÁÛgÉ) ºÁUÀÆ EwÛÃZÉV£À «zÀåªÀiÁ£ÀªÉAzÀgÉ ªÀÄgÀħ¼ÀPÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ. EªÀÅUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÀÆ ¸ÀªÀiÁzsÁ£ÀPÀgÀ zÀÆgÀUÁ«Ä ¥ÀjºÁgÀªÀ®è. ªÀÄgÀħ¼ÀPÉAiÀÄ MAzÀÄ CvÀÄåvÀÛªÀÄ ¥ÀjºÁgÀ JAzÀÄ C¤ß¸À§ºÀÄzÀÄ. DzÀgÉ ¦ « ¹ AiÀÄ£ÀÄß ªÀÄgÀħ¼ÀPÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ vÀÄA¨Á ¸ÀªÀĸÁåvÀäPÀ. AiÀiÁPÉAzÀgÉ EzÀÄ vÀÄA¨Á PÉÆèÃj£À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArzÉ. ºÁUÀÆ J¯ÁèªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À eÉÆvÉUÉ ¨ÉÃUÀ ¸ÉÃjPÉƼÀÄîvÀÛzÉ. ªÀÄgÀħ¼ÀPÉ PÉÃAzÀæUÀ¼À°è F ¥Áæ¹ÖPïUÀ¼À£ÀÄß ªÀVÃðPÀj¹ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß dfÓ ¥ÀÄr ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. MAzÀµÀÄÖ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ¦ « ¹ AiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ gÁ²AiÀÄ£ÀÄß »ÃUÉ ¥ÀÄr ªÀiÁrzÀgÉ ««zsÀ ¦ « ¹ gÀZÀ£ÉUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄävÀ£ÀªÀ£ÀÄß PÀ¼ÉzÀÄPÉƼÀÄîvÀÛªÉ. ªÀÄvÀÄÛ E°ègÀĪÀ £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 56


AiÀiÁªÀÅzÉà ¥Áè¹ÖPï eÉÆvÉUÉ ¨ÉgÉvÀÄPÉƼÀÄîvÀÛªÉ. »ÃUÉ ªÀÄÆqÀĪÀ ¥Áè¹ÖPï DPÁgÀzÀ°è MAzÉà §UÉAiÀiÁV PÀAqÀgÀÆ CªÀÅUÀ¼ÀÄ ¸ÉÃjPÉ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À ªÀÄnÖUÉ ©ü£ÀߪÁVgÀÄvÀÛªÉ (E°è EgÀĪÀ E£ÉÆßAzÀÄ ªÀÄgÀÄ ¸ÀA¸ÀÌgÀuÁ «zsÁ£ÀªÉAzÀgÉ F ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ©¹ ªÀiÁr CªÀÅ gÁ¸ÁAiÀĤPÀªÁV ¥Áè¹ÖPï ªÀiÁ£ÉÆêÀÄgïUÀ¼ÀÄ, JuÉÚ xÀgÀzÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÊqÉÆæÃPÉÆèÃjPï D¹qï »ÃUÉ ¨ÉÃgÉAiÀiÁV gÁ¸ÁAiÀĤPÀªÁV ©ü£ÀߪÁUÀĪÀÅzÀÄ). MmÁÖgÉAiÀiÁV ºÉüÀĪÀÅzÁzÀgÉ ªÀÄgÀħ¼ÀPÉAiÀÄ ¦ « ¹ AiÀÄÄ UÀÄtªÀÄlÖzÀ°è E£ÀÆß PÀ¼À¥ÉAiÀiÁzÀÄzÀÄ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß gÉ樀 ºÀ½UÀ¼À mÉÊUÀ¼ÀÄ, ºÉzÁÝj ±À§ÝvÀqÉUÀ¼ÀÄ, ¸ÁUÀgÀzÀ°è zÉÆqÀØzÉÆqÀØ ¥ÉnÖUÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀéAiÀÄA ¨sÁgÀªÀ£ÀÄß ºÉÆgÀ¯ÁUÀzÀ UÉÆÃqÉUÀ¼À M¼ÀUÉ §¼À¸À§ºÀÄzÀÄ. ¦ « ¹AiÀÄ FV£À ¨ÉÃrPÉAiÀÄ ªÀÄÆgÀ£Éà JgÀqÀÄ ¨sÁUÀzÀ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß ªÀÄgÀħ¼ÀPÉ ªÀiÁrzÀ ¦ « ¹ ¬ÄAzÀ¯Éà ¥ÀÆgÉʸÀ§ºÀÄzÀÄ JA§ ªÀiÁvÀÆ EzÉ. DzÀgÉ CªÉÄjPÁzÀ ¥Áè¹ÖPï ªÀÄgÀħ¼ÀPÉzÁgÀgÀ UÁæºÀPÉÆÃvÀÛgÀ ¸ÀAWÀzÀ ¥ÀæPÁgÀ (EzÀÄ CªÉÄjPÁzÀ MAzÀÄ ¥Áè¹ÖPï PÁ«ÄðPÀ ¸ÀAWÀl£É), PÀ¼À¥ÉAiÀiÁzÀ ¦ « ¹ UÉ EgÀĪÀ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ vÀÄA¨Á PÀrªÉÄ. E°è ¸ÁzsÀå ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÀ¼ÀÄ EzÀÝgÀÆ E°èAiÀÄÆ PÀ®¨ÉgÀPÉ «µÀAiÀÄ EzÉÝà EzÉ. J ¦ ¦ Dgï ªÀÄAqÀ½AiÀÄ M§â ¸ÀzÀ¸Àå ºÉýzÀAvÉ, ``£ÀªÀÄä UÁæºÀPÉÆÃvÀÛgÀ vÁådå ¥ÁåPÉÃfAUï ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è ¦ « ¹ AiÀÄÄ MAzÀÄ ¨sÁUÀªÁUÀzÉà E¢ÝzÀÝgÉ ¥Áè¹ÖPï gÀAUÀzÀ°è£À ªÀÄgÀħ¼ÀPÉ GzÀåªÀĪÀÅ E£ÀÆß ºÉZÀÄÑ DgÁªÀiÁV £ÀqÉAiÀÄÄwÛvÀÄÛ.’’ vÁeÁ ¦ « ¹ AiÀÄ£ÀÄß ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ°è UÀÄArUÀ¼À°è vÀÄA§ÄªÀÅzÀPÉÌ §¼À¸ÀĪÀ «µÀAiÀÄzÀ°è E°èAiÀÄÆ FV£À ¹ÜwUÀ¼ÀÄ C£ÀÄPÀÆ®PÀgÀªÁV®è. AiÀiÁªÀÅzÉà ¥Áè¹ÖPÀ£ÀÄß ªÀÄgÀħ¼ÀPÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀPÉÌ vÀAiÀiÁgÀÄ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀPÉÌ MAzÀÄ zÀĨÁjAiÀiÁzÀ PÁ«ÄðPÀ PÉÃA¢ævÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¨ÉÃ¥Àðr¸ÀĪÀ MAzÀÄ ¸ÀégÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ £ÀÆåAiÀiÁPÀ £ÀUÀgÀzÀ°è ¥Àæwâ£ÀªÀÇ C¸ÀARå PÁ«ÄðPÀgÀÄ 2000 l£ÀÄßUÀ¼ÀµÀÄÖ ¯ÉÆúÀ, UÁdÄ, ¥Áè¹ÖPï, PÁUÀzÀ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀævÉåÃQ¸ÀÄvÁÛgÉ. E°è ±ÉÃ. 60 gÀµÀÄÖ ¥ÀæªÀiÁtªÀÅ ¥Áè¹ÖPï¤AzÀ PÀÆrzÀÄÝ E°è ¦ « ¹ EgÀĪÀÅzÀÄ vÀÄA¨Á PÀrªÉÄ. DzÀgÉ E°è F ªÀÄgÀħ¼ÀPÉAiÀÄ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ºÁPÀ®Ä §¼À¸ÀĪÀ qÀ§âUÀ¼ÀÄ wêÀæ ¸ÁAzÀævÉAiÀÄ ¥Á° ExÉÊ°Ã£ï ºÁUÀÆ ¥À° ExÉʰãï mÉmÁæ xÁå¯ÉÃmï - EªÀÅUÀ½AzÀ ªÀiÁrzÀÄÝ. (1998 gÀ°è F ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼Éà CªÉÄjPÁzÀ°è ¸ÀAUÀ滹zÀ J¯Áè ¨Ál°UÀ¼À ¥ÉÊQ ±ÉÃ. 94 gÀµÀÄÖ ¨Ál°UÀ¼À ªÀÄÆ® ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÁVzÀݪÀÅ). CªÉÄjPÁ ºÁUÀÆ PÉ£ÀqÁzÀ°è UÁæºÀPÀ §¼ÀPÉAiÉÆÃvÀÛgÀ ¦ « ¹AiÀÄ°è ±ÉÃ.0.1 gÀµÀÖ£ÀÄß ªÀiÁvÀæ ªÀÄgÀħ¼ÀPÉ ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ. LgÉÆÃ¥Àå MPÀÆÌlzÀ°è F ¥ÀæªÀiÁt ±ÉÃ. 3 gÀ¶ÖzÉ. 1990gÀ DgÀA¨sÀ¢AzÀ ¦ « ¹ AiÀÄ£ÀÄß ºÉZÀÄÑ ºÉZÁÑV aãÁ, ¨sÁgÀvÀ CxÀªÁ D¦üæPÁUÉ ªÀÄgÀĸÀA¸ÀÌgÀuÉUÁV PÀ½¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ. E°è EzÀ£ÀÄß MAzÉÆà ¸ÀÄqÀÄvÁÛgÉ CxÀªÁ ºÀƼÀÄvÁÛgÉ. «±ÀéªÁå¦AiÀiÁV §ºÀÄvÉÃPÀ ¦ « ¹ AiÀÄ£ÀÄß UÀÄArAiÀÄ°è vÀÄA§®Ä §¼À¸ÀÄvÁÛgÉ. §ºÀÄvÉÃPÀ LgÉÆÃ¥Àå zÉñÀUÀ¼À°è F ¥ÀæªÀiÁtªÀÅ ±ÉÃ. 50 jAzÀ 90 gÀ¶ÖzÉ. (E°è qÉ£ÁäPïð ¥ÀæªÀiÁt ªÀiÁvÀæ ±ÉÃ. 30 EzÉ). AiÀÄÆgÉÆæ£À°è ªÀÄĤ¹¥Á°n vÀÄA©zÀ UÀÄArUÀ¼À°è PÉêÀ® ±ÉÃ. 2.5 gÀµÀÄÖ ªÀiÁvÀæ ¦ « ¹ EzÉ. d¥Á¤£À°è F ¥ÀæªÀiÁt ±ÉÃ. £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 57


12.2 EzÉ. DzÀgÉ E°è ¦ « ¹ AiÀÄÄ ºÀAaPÉƼÀÄîªÀ PÉÆèÃj¤ß£À ¥ÀæªÀiÁtªÀÇ ºÉaÑzÉ. «±ÀézÀ J¯Áè ªÀÄ£ÉUÀ¼À WÀ£À vÁådåzÀ°è ±ÉÃ. 66 gÀµÀÄÖ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è PÉÆèÃj£ï EgÀÄvÀÛzÉ. C¤AiÀÄAwævÀªÁV ºÀƼÀĪÀÅzÀÄ E£ÀÆß §ºÀÄvÉÃPÀ ¨sÁUÀzÀ°è ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁVzÉ. EzÀjAzÁV xÁå¯ÉÃmïUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¦ « ¹UÀ¼ÀÄ £É® ºÁUÀÆ UÁ½AiÀÄ£ÀÄß ºÁ¼ÀÄ ªÀiÁqÀĪÀ ¸ÀA¨sÀªÀ«zÉ. AiÀÄÆgÉÆæ£À°è 1994 gÀ ªÀgÉUÀÆUÀÄArUÀ¼À°è zÀæªÀ vÀÆjPÉ ¤AiÀÄAvÀæt ªÀåªÀ¸ÉÜ ¨ÉÃPÁVgÀ°®è. ªÀÄÄPÀÛªÁzÀ UÀÄArUÀ¼ÀÄ E°è zÀæªÀ vÀÆjPÉUÉ vÀÄA¨Á C£ÀÄPÀÆ®ªÁzÀªÀÅ. F ¸À¤ßªÉñÀUÀ¼À°è ¸ÀĪÀiÁgÀÄ ªÀÄÆgÀ£Éà JgÀqÀÄ ¨sÁUÀzÀµÀÄÖ xÁå¯ÉmïUÀ¼ÀÄ ªÁvÁªÀgÀtªÀ£ÀÄß ¸ÉÃjPÉƼÀÄîvÀÛªÉ. E£ÀÄß ¦ « ¹AiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄlÖgÉ, CzÀÄ zÀæªÀ vÀÆjPÉUÁV EzÀÝ AiÀiÁªÀÅzÉà ¸ÀAUÀæºÀªÀ£ÀÄß £Á±À ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. CvÁåzsÀĤPÀ UÀÄAr PÉƼÀªÉUÀ¼À ªÀåªÀ¸ÉÜ EzÀÝgÀÆ F ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ºÉZÉÑAzÀgÉ 80 ªÀµÀðUÀ¼À PÁ® ªÀiÁvÀæ ¨Á¼ÀÄvÀÛªÉ. ¦ « ¹ PÉƼÀªÉUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉà CzsÀð ªÀµÀðªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢®èzÉ EgÀĪÀÅzÀjAzÀ EzÀ£ÀÄß ºÀÆvÀ ªÉÄïÉAiÀÄÆ ¥Àj¸ÀgÀzÀ°è EzÀgÀ C¹ÛvÀé ªÀÄÄAzÀĪÀgÉAiÀÄÄvÀÛzÉ. ¦ N ¦ UÀ¼À §UÉÎ ºÉüÀĪÀÅzÁzÀgÉ, ¸ÀÄlÄÖ ºÁPÀĪÀÅzÀÄ ªÀiÁvÀæ CvÀåAvÀ PÉlÖ «zsÁ£ÀªÁVzÉ. »ÃVzÀÆÝ §ºÀÄ¥Á®Ä ¦ « ¹ AiÀÄ£ÀÄß »ÃUÉAiÉÄà ¸ÀÄqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. E°è PÉÆèÃj£ï EzÉ J£ÀÄߪÀÅzÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹zÀgÉ, UÀªÀÄ£ÁºÀðªÁV qÀAiÀiÁQì£ïUÀ¼ÀÄ ©qÀÄUÀqÉAiÀiÁUÀÄvÀÛªÉ JA§ÄzÀ£ÀßAvÀÆ AiÀiÁgÀÆ C®èUÀ¼ÉAiÀįÁgÀgÀÄ. ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ¦ « ¹ AiÀÄ£Éßà ¥ÀæªÀÄÄR ªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÁßV ºÉÆA¢gÀĪÀ ªÀÄĤ¹¥Á°n ºÁUÀÆ ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ vÁådåzÀ°è ±ÉÃ. 69 gÀµÀÄÖ ¥ÀzÁxÀðªÀÅ qÀAiÀiÁQì£ï ºÁUÀÆ ¥sÀÆågÁ£ïUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀÄvÀÛzÉ. CAzÀgÉ F ¥ÀæªÀiÁt ¥Àæwà ªÀµÀð ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 7,000 Q¯ÉÆÃUÁæªÀÄÄUÀ¼ÀÄ. (EzÀÄ PÉêÀ® DA²PÀ ¯ÉPÁÌZÁgÀ ªÀiÁvÀæ. AiÀiÁPÉAzÀgÉ E°èAiÀÄÄ J£ï E ¦ ¸À«ÄÃPÉëAiÀÄ°è ¥Á¯ÉÆÎAqÀ 15 zÉñÀUÀ¼À vÁådåzÀ ¯ÉPÁÌZÁgÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁvÀæ ºÉÆA¢zÉ. FUÀ «±ÀézÀ°è d¥Á¤£À¯Éèà Cw ºÉZÀÄÑ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è qÀAiÀiÁQì£ïUÀ¼ÀÄ GvÁàzÀ£ÉAiÀiÁUÀÄwÛªÉ. d¥Á£ï ¸ÀPÁðgÀªÀÅ FUÀ 3,800PÀÆÌ ºÉZÀÄÑ CvÀåAvÀ ªÀiÁ°£ÀåPÁgÀPÀ ¸ÀÄqÀÄPÉÃAzÀæUÀ¼À°è qÀAiÀiÁQì£ï vÁådåªÀÅ ºÉÆgÀUÉ ºÉÆÃUÀĪÀÅzÀ£ÀÄß vÀqÉAiÀÄ®Ä ¥ÀæAiÀÄvÀߣÀqɸÀÄwÛzÉ. (EzÀPÉÌ ªÀåwjPÀÛªÁV CªÉÄjPÁzÀ°è PÉêÀ® 200 EAxÀ ¸ÀÄqÀÄ PÉÃAzÀæUÀ½ªÉ.) DzÀgÉ F ¸ÀÄqÀÄ«PɬÄAzÀ vÉÆAzÀgÉUÉƼÀUÁzÀ zÉñÀUÀ¼À°è d¥Á£ï ªÀiÁvÀæªÀ®è. vÀ¯ÁªÁgÀÄ ¯ÉPÀÌzÀ°è £ÉzÀgï¯ÁåAr£À vÁådå ¸ÀƸÀÄ«PÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtªÀÅ vÀÄA¨Á ºÉZÀÄÑ. DzÀgÉ C¯Éèà ¨É°ÓAiÀĪÀiï£À vÁådå ¥ÀæªÀiÁtªÀÅ PÉêÀ® zÀÄ¥ÀàlÄÖ. ºÀ®ªÀÅ zÉñÀUÀ¼ÀÄ FUÀ ªÀiÁvÀæªÉà F ªÀiÁ°£ÀåªÀ£ÀÄß ¯ÉPÀÌ ºÁPÀĪÀÅzÀPÉÌ DgÀA©ü¹ªÉ. F «zsÁ£ÀzÀ §UÉÎ vÀ£Àß ¥ÀæwQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃrzÀ PÁå°¥sÉÆäðAiÀiÁzÀ M§â zÁ¢AiÀÄÄ ``£Á£ÀÄ £À£ÀßWÀlPÀ¢AzÀ ºÉÆgÀUÉ J¸ÉAiÀÄÄwÛzÀÝ vÁådåªÀÅ d£ÀgÀ°è PÁå£Àìgï ºÁUÀÆ d£À£ÁAUÀzÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß GAlÄ ªÀiÁqÀÄwÛvÀÄÛ ªÀÄvÀÄÛ £Á£ÀÄ CªÀjUÉ DUÀ aQvÉì ¤ÃqÀÄwÛzÉÝ JA§ÄzÀ£ÀÄß w½zÀÄ £À£ÀUÉ DWÁvÀªÁ¬ÄvÀÄ. vÉgÉzÀ UÀÄArUÀ¼À°è ºÁUÀÆ »vÀÛ°£À°è AiÀiÁªÀÅzÉà «Äw¬Ä®èzÉ ¸ÀÄqÀĪÀ UÀȺÀ vÁådå¢AzÀ ¨sÁjà ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è qÀAiÀiÁQì£ï UÀ¼ÀÄ GvÁàzÀ£ÉAiÀiÁUÀÄvÀÛªÉ JA§ÄzÀPÉÌ £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 58


ºÉƸÀ ¤zÀ±Àð£ÀUÀ¼ÀÄ ¹UÀÄvÀÛ¯Éà EªÉ. E°è ¨sÁjà ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è vÁådåzÀ gÀÆ¥ÀzÀ°è ¦ « ¹ EgÀĪÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ PÀrªÉÄ ¸ÀÄqÀÄ GµÀÚvÉ EªÀÅUÀ¼ÀÄ wêÀæ ¥ÀæªÀiÁtzÀ ºÉÆgÀ¸ÀƸÀÄ«PÉUÉ PÁgÀtªÁVªÉ. GvÀÛgÀ CªÉÄjPÁzÀ ªÀÄÄPÀÛ ªÁå¥ÁgÀ M¥ÀàAzÀzÀ CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥Áj¸ÀjPÀ ¸ÀºÀPÁgÀzÀ DAiÉÆÃUÀªÀÅ ªÉÆvÀÛ ªÉÆzÀ® ¨ÁjUÉ £ÀqɹzÀ CAzÁf£À°è ªÉÄQìPÉÆÃzÀ ºÉÆgÀ¸ÀƸÀÄ«PÉAiÀÄ CzsÀð ¨sÁUÀªÀÅ UÀȺÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À zÀºÀ£À¢AzÀ GvÁàzÀ£ÉAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ JAzÀÄ PÀAqÀÄ §A¢zÉ. E£ÀÄß CªÉÄjPÁzÀ°è EwÛÃZÉUÉ £ÀqɹzÀ E£ÉÆßAzÀÄ CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ°è ªÀÄ£ÉAiÀÄ ºÉÆgÀUÀqÉ vÀªÀÄä vÁådåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÄqÀÄwÛgÀĪÀ ªÀÄÆgÀÄ qÀd£ï ªÀÄ£ÉUÀ¼ÀÄ 1.20 ®PÀë ªÀÄ£ÉUÀ¼À°è ¸ÉÃªÉ ¸À°è¸ÀÄwÛgÀĪÀ vÁådå ¸ÀÄqÀĪÀ AiÀÄAvÀæUÀ¼ÀÄ PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄwÛgÀĪÀAvÉ vÉÆÃjzÀªÀÅ. EzÀÄ UÁæ«ÄÃt ¥ÀæzÉñÀzÀ°è ¨sÁjà ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ£ÀÄß vÀA¢ªÉ. CzÀgÀ®Æè C©üªÀÈ¢Þ ²Ã® zÉñÀUÀ¼À°è. E°è »ÃUÉ vÁådåUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄPÀÛªÁV ¸ÀÄqÀ¯ÁUÀÄwÛgÀĪÀÅzÀÄ J®èjUÀÆ w½zÀ «µÀAiÀÄ. »ÃVzÀÝgÀÆ E°è MAzÀÄ «ªÁzÀzÀ «µÀAiÀÄ EzÉ. ¸ÀÄqÀĪÀ AiÀÄAvÀæUÀ½AzÀ ºÉÆgÀ §gÀĪÀ qÀAiÀiÁQì£ï ºÁUÀÆ ¥sÀÆågÁ£ï UÀÆ, CzÀgÉƼÀUÉ ºÉÆÃUÀĪÀ PÉÆèÃj£ï UÀÆ AiÀiÁªÀÅzÉà ¸ÀàµÀÖªÁzÀ ¸ÀA§AzsÀ«®è JAzÀÄ PÉ®ªÀÅ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀPÀgÀÄ ºÉüÀÄwÛzÁÝgÉ. AiÀiÁPÉAzÀgÉ qÀAiÀiÁQì£ïUÀ¼À GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ°è ««zsÀ §UÉAiÀÄ EvÀgÉ CA±ÀUÀ¼ÀÄ ¥Àæ¨sÁªÀªÀ£ÀÄß ©ÃgÀÄvÀÛªÉ. E°è ¸ÀÄqÀÄ«PÉAiÀÄ GµÀÚvÉ, DªÀÄèd£ÀPÀzÀ ªÀÄlÖ, qÀAiÀiÁQì£ïUÀ¼ÀÄ gÀÆ¥ÀÄUÉƼÀÀÄzÁzÀ ºÁUÉ vÀ¼À ¹UÀĪÀÅzÀÄ, ªÀÄÄAvÁzÀ PÁgÀtUÀ¼ÀÄ E°è EgÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. §ºÀ¼À ¸À® vÀÄA¨Á ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁzÀ ªÀ¸ÀÄÛªÉà qÀAiÀiÁQì£ïUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¹©qÀ§ºÀÄzÁzÀ ¸ÁzsÉåvÀAiÀÄÆ EzÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ, ªÀÄgÀ CxÀªÁ ªÉÄÃf£À ªÉÄð£À G¥ÀÄà. DzÀgÉ E°è ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼ÀÆ EgÀÄvÀÛªÉ. 1991 gÀ°è dªÀÄð¤AiÀÄ E ¦ J AiÀÄÄ £ÀqɹzÀ ¥ÀjÃPÉëUÀ¼À ¥ÀæPÁgÀ, ¦ « ¹ AiÀÄ£ÀÄß zÀ»¸ÀĪÀÅzÀjAzÀ §Æ¢AiÀÄ°è MAzÀÄ næ°AiÀÄ ¨sÁUÀUÀ¼À°è (¦ ¦ n) 7.5 jAzÀ 662 ¨sÁUÀUÀ¼ÀªÀgÉUÉ qÀAiÀiÁQì£ïUÀ¼ÀÄ GvÁàzÀ£ÉAiÀiÁUÀÄvÀÛªÉ. DzÀgÉ ¤gÀAiÀĪÀ PÉÆèÃj£À£ÀÄß ºÉÆA¢zÀ PÁUÀzÀ, ªÀÄgÀ CxÀªÁ ºÀwÛAiÀÄ §Æ¢AiÀÄ°è F ¥ÀæªÀiÁt 0.1 ¦ ¦ n AiÀĵÀÄÖ EgÀÄvÀÛzÉ. ¦ « ¹ AiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄqÀĪÀ ªÀåªÀ¸ÉܬÄAzÀ vÉUÉAiÀÄĪÀÅzÀjAzÀ qÀAiÀiÁQì£ïUÀ¼À GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è AiÀiÁªÀ Kj½vÀªÀÇ DUÀĪÀÅ¢®è. DzÀgÉ E°è UÀªÀÄ£ÁºÀðªÁV ¥ÀæªÀiÁt PÀÄUÀÄΪÀÅzÀAvÀÆ ¤d. EAxÀ vÉÆAzÀgÉUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃr, ºÀ®ªÀÅ ¤Ãw ¤gÀÆ¥ÀPÀgÀÄ ºÁUÀÆ UÁæºÀPÀgÀÄ vÀªÀÄä fêÀ£ÀzÀ°è ¦ « ¹ AiÀÄ ¥ÁvÀæ §zÀ¯ÁUÀ¨ÉÃPÀÄ JAzÀÄ §AiÀĸÀÄwÛzÁÝgÉ. CªÀgÉ®ègÀÆ FUÀ ¦ « ¹ UÉ §zÀ¯ÁV ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ ªÀiÁUÀðUÀ¼ÀÄ EªÉ JA§ CA±ÀªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¸ÀÄwÛzÁÝgÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ 1997 gÀ°è PÉ£ÀqÁ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ £ÉëĹPÉÆAqÀ MAzÀÄ ¸À®ºÁ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ PÉ£ÀqÁzÀ ±ÉÃ. 90 gÀµÀÄÖ ¥ÀæªÀiÁtzÀ ¦ « ¹ §¼ÀPÉAiÀÄ §UÉÎ EzÀgÀ°è PÉƼÀªÉUÀ¼ÀÄ, ¸ÉÊrAUïUÀ¼ÀÄ, QlQ ZËPÀlÄÖUÀ¼ÀÄ, ªÉÊgÀÄUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ PÉç®ÄUÀ¼ÀÄ, ¥sÉÆèÃjAUï ªÀÄvÀÄÛ ««zsÀ §¼ÀPÉUÀ¼À°è£À ªÉZÀÑ ºÁUÀÆ ¯Á¨sÀUÀ¼À CzsÀåAiÀÄ£À £ÀqɹvÀÄ. (PÉÆõÀÖPÀ 4 £ÉÆÃr). ¦ « ¹ §¼ÀPÉAiÀÄ°è ±ÉÃ. 60 gÀµÀÄÖ ¦ « ¹ AiÀÄzÉà DVgÀĪÀÅzÀjAzÀ ¤ªÀiÁðt ¤ÃwUÀ¼ÀÄ E°è ¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀ ¥ÁvÀæªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸À§ºÀÄzÁVzÉ. ¦ « ¹ AiÀÄ ºÉÆgÀvÁV ¨ÉÃgÉ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ ¤ªÀiÁðt gÀAUÀzÀ°è ¤tðAiÀĪÁVzÀÝgÉ ¦ « ¹ UÉ £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 59


PÉÆõÀÖPÀ 4 1997 gÀ PÉ£ÀqÁzÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ ¥ÀæPÁgÀ ¦«¹ AiÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR ¤ªÀiÁðt §¼ÀPÉUÉ EgÀĪÀ ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄUÀ¼ÀÄ §¼ÀPÉ ¸ÁzsÀ£À

PÉƼÀªÉUÀ¼ÀÄ

¸ÉÊrAUï QlQ ZËPÀlÄÖUÀ¼ÀÄ PÉç¯ï E£ï¸ÀįÉñÀ£ï £É®ºÁ¸ÀÄ

¥ÀAiÀiÁðAiÀÄUÀ¼ÀÄ (¥ÁæzsÀ«ÄPÀ ªÉÆzÀ®Ä) (¢éwÃAiÀÄ, EmÁ°PïUÀ¼À°è)

¥ÀAiÀiÁðAiÀĪÀ£ÀÄß §¼À¹zÀgÉ ªÉZÀÑzÀ°è GAmÁUÀĪÀ §zÀ¯ÁªÀuÉ (1997 PÉ£ÀqÁ qÁ®gÀÄUÀ¼À°è) JZïr¦E CxÀªÁ J©J¸ï + 44 «Ä°AiÀÄ ¥Áè¹ÖPï qÀPÉÊÖ¯ï PÀ©ât, PÁªÀÄQÂæÃmï +96 «Ä°AiÀÄ CxÀªÁ vÁªÀÄæ / ©ÃqÀÄ PÀ©ât

§¼ÀPÉ ¸ÁzsÀ£ÀzÀ MmÁÖgÉ ªÁå¥ÁgÀzÀ°è §zÀ¯ÁªÀuÉ (±ÉÃ.)

C®Äå«Ä¤AiÀĪÀiï ªÀÄgÀ C®Äå«Ä¤AiÀĪÀiï ¥Á° ExÉÊ°Ã£ï ¥Áè¹ÖPï

+80 «Ä°AiÀÄ  - 118 «Ä°AiÀÄ +55 «Ä°AiÀÄ +181 «Ä°AiÀÄ

+10  - 10 +5.3 +11

¥ÉÇïÉÆåïɦü£ï ¥Áè¹ÖPï

+338 «Ä°AiÀÄ

+11

¸ÉgÁ«ÄPï ºÉAZÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAiÀiÁð0iÀÄ PÁ¥ÉðAnAUï

+426 «Ä°AiÀÄ

+14

+2 +5

¥ÀAiÀiÁðAiÀĪÁzÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉUÉ MvÀÄÛ ¤ÃrzÀAvÁUÀÄwÛvÀÄÛ. F ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÆ vÀªÀÄä vÀªÀÄä¯Éèà ¨sÁjà ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ. EªÀÅUÀ¼À°è PÉ®ªÀÅ ºÀoÁvï »A¢£À PÁ®PÉÌ £ÀªÀÄä£ÀÄß J¸ÉAiÀÄÄvÀÛªÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ QlQAiÀÄ ªÀÄgÀzÀ ZËPÀlÄÖUÀ¼ÀÄ. EvÀgÉ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ ¥ÀjavÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ºÉÊmÉPï gÀÆ¥ÁAvÀgÀUÀ¼ÀÄ. GzÁºÀgÀuÉUÉ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¨É¯ÉUÀ¼À°è ¥ÀjavÀªÁUÀĪÀ ºÉƸÀ §AiÉÆÃ¥Á° ªÀÄgïUÀ¼ÀÄ. ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ºÉüÀĪÀÅzÁzÀgÉ F §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄÄ FV£À PÁ®¢AzÀ »AzÉ ºÉÆÃUÀĪÀÅzÉà DVzÉ. CAzÀgÉ ªÉÆzÀ®Ä £ÀªÀÄä ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ¨ÉÃrPÉUÉ vÀPÀÌAvÉ ªÀwð¸ÀĪÀÅzÀjAzÀ ªÀÄÄAzÉ ºÉÆÃUÀĪÀÅzÁVzÉ. E°è E£ÀÆß ºÉZÀÄÑ DzsÀĤPÀªÁzÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß CAzÀgÉ MmÁÖgÉAiÀiÁV DyðPÀ ºÁUÀÆ ¥Áj¸ÀjPÀ ªÉZÀÑUÀ¼À£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀÄvÀÛ EgÀĪÀÅzÁVzÉ. E£ÉÆßAzÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁzÀ ¥ÀjºÁgÀ JAzÀgÉ ¥À;E « ¹ AiÀÄ ZÀºÀgÉAiÀÄ£Éßà §zÀ¯Á¬Ä¸ÀĪÀÅzÀÄ. GzÁºÀgÀuÉUÉ E°è ««zsÀ §UÉAiÀÄ ¸À¸ÀåzÀ JuÉÚUÀ¼ÀÄ zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¦ « ¹UÀ¼À£ÀÄß ¥Áè¹Ö¸ÉÊeï ªÀiÁqÀĪÀÅzÀPÉÌ §¼À¸À§ºÀÄzÀÄ. ¥ÀjuÁªÀĪÁV ¸ÉÆÃAiÀiÁ ©Ã£ï JuÉÚAiÀÄÄ xÁå¯ÉÃmï UÉ ¸ÀjAiÀiÁzÀ ¥ÀAiÀiÁðAiÀĪÁUÀ§ºÀÄzÀÄ. 1996gÀ°è £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 60


CªÉÄjPÁzÀ°è ¸À¸ÀåªÀÄÆ®zÀ ¥Áè¹Ö¸ÉʸÀgïUÀ¼ÀÄ MmÁÖgÉ xÁå¯ÉÃmï ¥ÀæªÀiÁtzÀ ±ÉÃ. 15 gÀµÀÖ£ÀÄß ¥ÀÆgÉʸÀÄwÛzÀݪÀÅ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ xÁå¯ÉÃmïUÀ½VAvÀ ºÉZÀÄÑ zÀĨÁjAiÀiÁVzÀÝgÀÆ CªÀÅUÀ¼ÀÄ xÁå¯ÉÃlÄUÀ¼Éà ºÉÆA¢gÀzÀ C£ÉÃPÀ UÀÄtUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ. EªÀÅUÀ¼À°è zÀÈqsÀvɬÄzÉ, EzÀjAzÁV ¨sÁjà ¯ÉÆúÀUÀ¼À ¸ÉÖ©¯ÉʸÀgïUÀ¼À CUÀvÀåªÉà ¤ªÁgÀuÉAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. ªÀÄvÀÄÛ EªÀÅ ¥Áè¹ÖPï£ÀÄß ¸ÀƸÀĪÀÅ¢®è. »ÃUÁV EªÀÅUÀ¼À fëvÁªÀ¢üAiÀÄÆ ºÉZÀÄÑvÀÛzÉ. ¦ « ¹AiÀÄ£ÀÄß E£ÀßµÀÄÖ ¸ÀÄgÀQëvÀªÁV ªÀiÁqÀ®Ä ¨ÉÃgÉ ªÀiÁUÀðUÀ¼ÀÆ EgÀ§ºÀÄzÀÄ. GzÁºÀgÀuÉUÉ PÉ£ÀqÁzÀ MAzÀÄ PÀA¥É¤AiÀÄÄ EwÛÃZÉUÉ PÁå°ìAiÀÄA ºÉÊqÁæPÉìöÊqï¤AzÀ MAzÀÄ ¦ « ¹ ¦ü®ègÀ£ÀÄß gÀƦ¹vÀÄ. EzÀÄ xÁå¯ÉÃmïUÀ¼ÀÄ ¸ÀƸÀzÀAvÉ vÀqÉAiÀÄĪÀ UÀÄtUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢vÀÄÛ. EzÀ®èzÉ F ªÀ¸ÀÄÛªÀÅ ¦ « ¹ AiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄqÀĪÁUÀ ºÀÄlÄÖªÀ ºÉÊqÉÆæÃPÉÆèÃjPï DªÀÄèªÀ£ÀÄß C°¥ÀÛªÁV¸ÀÄwÛvÀÄÛ. F ¦ü®ègï PÀÆqÁ ¸ÀÄgÀQëvÀªÉà JA§ÄzÀÄ ¸ÀàµÀÖªÁzÀgÉ, ¦«¹UÀ¼À ¸Á°UÉ CzÀ£ÀÄß ¸ÉÃj¸À§ºÀÄzÁVzÉ. ¦ « ¹ AiÉÄÃvÀgÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀªÀgÉUÀÆ F ªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß §zÀ°AiÀiÁV §¼À¸À§ºÀÄzÁVzÉ. ¤d, ¦ « ¹ UÉ §zÀ¯ÁV ¸ÀA¥ÀÆtð ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£Éßà ºÀÄqÀÄPÀĪÀÅzÀÄ zÀÆgÀUÁ«Ä zÀȶ֬ÄAzÀ ºÉaÑ£À ¥Àæ¨sÁªÀ±Á° ªÀiÁUÀðªÁVzÉ. 1971 gÀµÀÄÖ »AzÉAiÉÄÃ, £Á¸Á «eÁÕ¤UÀ¼ÀÄ KgÉÆøÉàÃ¸ï £À°è ¦ « ¹UÀ¼À §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀĪÀÅzÀgÀ «gÀÄzÀÞ JZÀÑjPÉ ¤ÃrzÀÝgÀÄ; AiÀiÁPÉAzÀgÉ EzÀgÀ°è xÁå¯ÉÃmïUÀ¼ÀÄ EªÉ ºÁUÀÆ EzÀÄ ¤ªÁðvÀzÀ°è zÀºÀ£ÀPÁj JA§ÄzÀÄ CªÀgÀ ªÁzÀªÁVvÀÄÛ. EzÀ®èzÉ PÉ«ÄPÀ¯ï JAqï EAd¤AiÀÄjAUï £ÀÆå¸ï ¥ÀwæPÉAiÀÄ°è £Á¸ÁzÀ M§â «eÁÕ¤AiÀÄÄ ¸ÀA¥ÁzÀPÀjUÉ MAzÀÄ ¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß §gÉzÀÄ ``¥Á°ªÀÄgïUÀ½UÉ §zÀ° ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ……… ¹UÀÄvÀÛªÉ. CªÀÅUÀ¼ÀÄ vÀvïPÀët¸À ªÉZÀÑzÀ°è ¸Àé®à vÁåUÀªÀ£ÀÄß ¨ÉÃrzÀgÀÆ ¸ÀºÀ CªÀÅUÀ¼ÀÄ vÀÄA¨Á GvÀÛªÀĪÁzÀ ¨sËwPÀ UÀÄtUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ’’ JAzÀÄ §gÉ¢zÀ. ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ºÉüÀĪÀÅzÁzÀgÉ, E£ÉÆßAzÀÄ CvÀåAvÀ ¸ÀgÀ¼À ¥Áè¹ÖPï£ÉqÉUÉ ªÀÄÄR ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ vÀÄA¨Á ¸ÀgÀ¼ÀªÁzÀ ¥ÀjºÁgÀªÁVgÀ§ºÀÄzÀÄ. CzÀȵÀÖªÀ±Ávï J¯Áè ¥Áè¹ÖPïUÀ¼ÀÆ ¦ « ¹ xÀgÀ PÉlÖ ¥Áè¹ÖPïUÀ¼ÉãÀ®è. «±ÀézÀ CvÀåAvÀ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁzÀ ¥Áè¹ÖPï DVgÀĪÀ ¥Á° ExÀ¯ÉÊ£ï JA§ÄzÀÄ FUÀ EgÀĪÀ ¥ÉÀmÉÆæðAiÀĪÀiï DzsÁjvÀ ¥Áè¹ÖPïUÀ¼À¯Éèà CvÀåAvÀ PÀ¤µÀ׺Á¤PÀgÀ JAzÀÄ VæÃ£ï ¦Ã¸ï ¸ÀA¸ÉÜAiÉÄà ºÉýzÉ. EzÀgÀ ¥Á°ªÀÄgï gÀZÀ£ÉAiÀÄÄ vÀÄA¨Á ¸ÀgÀ¼ÀªÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ ¥Á° ExÉÊ°Ã£ï ºÁUÀÆ CzÀgÀ ¤PÀl ¸ÀA¥ÀPÀð ºÉÆA¢gÀĪÀ ¥Á° ¥ÉÆæ¥Éʰãï UÀ½UÉ AiÀiÁªÀÅzÉà ¥Áè¹Ö¸ÉʸÀgïUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃqÀ. CªÀÅUÀ½UÉ ¦ « ¹ VAvÀ PÀrªÉÄ ¸ÉÃjPÉ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼ÀÄ ¸ÁPÀÄ. EzÀ®èzÉ ¥Á° ExÉʰãï E°è ¦ « ¹ VAvÀ CUÀΪÁVzÉ. EzÀgÀ MAzÀÄ WÀlPÀªÀÅ ¦ « ¹VAvÀ ¥Áj¸ÀjPÀ ªÉZÀÑzÀ°è ºÀvÀÛ£Éà MAzÀÄ ¥Á®£ÀÄß ªÀiÁvÀæ PÉüÀÄvÀÛzÉ. PÉÆèÃj£ÉÃmÉqï C®èzÀ ¥Áè¹ÖPïUÀ¼ÁzÀ ¥Á° ExÉʰãï UÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀÅzÀjAzÀ ¦ N ¦ UÀ¼À gÀZÀ£ÉAiÀÄ£Éßà vÀ¦à¸À§ºÀÄzÀÄ. ºÉƸÀ ¦Ã½UÉAiÀÄ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÁzÀ ¥Á°AiÉÆïɦü£ïUÀ¼ÀÄ (¥Á° ExÉÊ°Ã£ï ºÁUÀÆ ¥Á° ¥ÉÆæ¥Éʰãï UÀ¼ÀÄ ¸ÉÃjzÀ ªÀUÀð) FUÀ gÀÆ¥ÀÄUÉƼÀÄîwÛzÀÄÝ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß FUÀ ¦ « ¹AiÀÄ£ÀÄß §¼À¸ÀÄwÛgÀĪÀ §UÉAiÀįÉèà §zÀ°AiÀiÁV §¼À¸À§ºÀÄzÀÄ. £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 61


E°è CzÉà ¸ÀA¸ÀÌgÀuÁ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÆß C£ÀĸÀj¸À§ºÀÄzÀÄ. EzÀQÌAvÀ ºÉaÑ£À zÀÆgÀzÀȶÖAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÝ «zsÁ£ÀªÉAzÀgÉ ¸À¸ÀåUÀ½AzÀ ¥Áè¹ÖPï gɹ£ïUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ. »ÃUÉAiÉÄà F »AzÉ ¥Áè¹ÖPïUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸À¯ÁUÀÄwÛvÀÄÛ. GzÁºÀgÀuÉUÉ ªÀįÉòAiÀiÁzÀ UÀÄlÖ ¥ÉZÁð VqÀzÀ gÀ¸À¢AzÀ ¥Áè¹ÖPï ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄwÛvÀÄÛ. EAzÀÄ EAxÀ §AiÉÆà ¥Á°ªÀÄgïUÀ¼À£ÀÄß ««zsÀ §UÉAiÀÄ ¸À¸Àå ªÀ¸ÀÄÛUÀ½AzÀ vÀAiÀiÁj¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ Nl VgÀtÂUÀ¼ÀÄ, ªÉÄPÉÌeÉÆüÀ, ¸ÉÆÃAiÀiÁ©Ã£ï, JuÉÚ©ÃdUÀ¼ÀÄ, CxÀªÁ ªÀÄgÀ. CªÉÄjPÁzÀ°è §AiÉÆÃ¥Á°ªÀÄgïUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É ªÀiÁqÀĪÀÅzÀPÉÌ ¸ÀPÁðj ¤¢üAiÀÄÆ ¹UÀÄvÀÛzÉ. CzÀ®èzÉ PÉ®ªÀÅ ªÀĺÁ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÆ F §UÉÎ D¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß vÉÆÃjªÉ. 2000 zÀ K¦æ¯ï£À°è PÁVð¯ï qÉÆà ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ ªÉÄPÉÌ eÉÆüÀ¢AzÀ ¥Áè¹ÖPÀ£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀ zÉÆqÀØ PÁSÁð£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¸Áܦ¸ÀÄwÛgÀĪÀÅzÁV ¥ÀæPÀn¹vÀÄ. F ºÁ¢AiÀÄ ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼ÀÄ «¥ÀÄ®ªÁVªÉ. ¸ÁªÀAiÀĪÀªÁUÉà ¨É¼ÉUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀħºÀÄzÀÄ, ¸ÀA¥ÀÆtðªÁV ªÀÄÄaÑzÀ ªÁvÁªÀgÀtzÀ°è ¸ÀA¸ÀÌj¸À§ºÀÄzÀÄ. »ÃUÁV EzÀÄ ¥Áè¹ÖPïªÀiÁ°£ÀåªÀ£Éßà ºÉÆAzÀzÉ EgÀĪÀ¹ÜwAiÀÄ£ÀÄß ¤ªÀiÁðt ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. DzÀgÉ zÀÄgÀzÀȵÀÖªÀ±Ávï ¦ « ¹ UÉ §zÀ° ¥Á°ªÀÄgïUÀ¼À£ÀÄß ºÀÄqÀÄPÀĪÀÅzÀgÀ ¸ÁzsÀåvÉAiÀÄÄ vÀÄA¨Á ¹Ã«ÄvÀªÁVzÉ. FUÀ §¼À¸À§ºÀÄzÁzÀ ¸ÁÖZïð DzsÁgÀzÀ gɹ£ïUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV C®àPÁ°Ã£À ªÀ¸ÀÄÛUÀ½UÉ ªÀiÁvÀæ ¹Ã«ÄvÀªÁVgÀÄvÀÛªÉ. DzÀgÉ ¦ « ¹ UÀ¼À£ÀÄß ¢ÃWÀðPÁ°Ã£À CªÀ¢üUÉ §¼À¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. DzÀgÉ EvÀgÉ ¥Áj¸ÀjPÀ vÀAvÀæeÁÕ£ÀUÀ½AzÀ F PÀÄjvÀ ¨ÉÃrPɬÄAzÁV GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ «zsÁ£ÀzÀ ºÀÄqÀÄPÁlPÉÌ ¨ÉÃrPÉ ºÉZÀÄÑvÀÛzÉ JAzÀÄ ¤jÃQë¸À§ºÀÄzÀÄ. ¦ « ¹ PÀÄjvÀÄ ºÉaÑzÀ DvÀAPÀUÀ¼ÀÄ JAzÀgÉ CzÀ£ÀÄß §zÀ°¸À®Ä §AiÉÆÃ¥Á°ªÀÄgïUÀ¼À£ÀÄß ºÀÄqÀÄPÀĪÀ ¸ÀA¸ÉÜUÉ M¼ÉîAiÀÄ ¯Á¨sÀ«zÉ JAzÉà CxÀð. EzÉà ªÉÃ¼É E°è PÉ®ªÀÅ C°àPÁ°Ã£À CªÀPÁ±ÀUÀ¼ÀH EªÉ: GzÁºÀgÀuÉUÉ ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ ¸ÉêÉUÀ¼À°è ¦ « ¹ AiÀÄ §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß ¤°è¸À®Ä ¥ÀAiÀiÁðAiÀĪÀ£ÀÄß ºÀÄqÀÄPÀĪÀÅzÀÄ. EAxÀ ¥ÀæªÀÄÄR §¼ÀPÉUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀðd¤PÀ DgÉÆÃUÀåzÀ ªÉÄÃ¯É ¥ÀjuÁªÀĪÀ£ÀÄßAlÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛªÉ. EAmÁæ«Ã£À¸ï £Á¼ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À vÀAiÀiÁjPÉAiÀÄ°è ¦ « ¹ AiÀÄ£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀÅzÀ£ÀÄß vÀqÉzÀµÀÆÖ ¨ÉÃUÀ M¼ÉîAiÀÄzÉà J£ÀÄߪÀÅzÀgÀ°è JgÀqÀÄ ªÀiÁw®è. ¦ « ¹ ºÁUÀÆ C¥ÁAiÀÄPÁj gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÆ £ÀqÀÄªÉ EgÀĪÀ ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß w½zÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ vÀÄA¨Á PÀµÀÖPÀgÀªÁzÀ ¸ÀAUÀw. ¦ N ¦ UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¦ N¦ xÀgÀzÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ ¦ « ¹ vÀAiÀiÁjPÉAiÀÄ ZÀPÀæzÀ ««zsÀ ºÀAvÀUÀ¼À°è vÀAiÀiÁgÁUÀĪÀ ¸ÀºÀ GvÀà£ÀßUÀ¼Éà JA§ÄzÀÄ E°è UÀªÀÄ£ÁºÀð. ¦ « ¹ AiÀÄ gÁdQÃAiÀĪÀÇ E°è ¸ÀAQÃtðªÉà DVzÉ. EzÀ£ÀÄß ¤ªÁj¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ MAzÀÄ ¨sÁjà ¥ÀæwgÉÆÃzsÀªÀ£Éßà JzÀÄj¸À¨ÉÃPÁUÀ§ºÀÄzÀÄ. PÉêÀ® EzÀ£ÀÄß vÀAiÀiÁgÀÄ ªÀiÁqÀĪÀ GzÀåªÀÄUÀ½AzÀ®è; EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¨sÁjà ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è §¼ÀPÉ ªÀiÁqÀĪÀ zÉÆqÀØ GzÀåªÀÄUÀ½AzÀ. DzÀgÉ F J¯Áè ¸ÀAQÃtðvÉUÀ¼À £ÀqÀĪÉAiÀÄÆ MAzÀÄ G¥ÀAiÀÄÄPÀÛªÁzÀ PÁAiÀÄð vÀAvÀæ«zÉ J£ÀÄߪÀÅzÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¸À¨ÉÃPÀÄ. ¸ÀAQÃtð ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼ÀÄ PÁ®zÀ ««zsÀ WÀlÖUÀ¼À°è §zÀ¯ÁUÀ¯Éà ¨ÉÃPÀÄ. E°è ¸ÀªÀÄPÁ°Ã£ÀªÁVAiÉÄà ««zsÀ ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ ªÀiÁUÀðUÀ¼À£ÀÄß £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 62


ºÀÄqÀÄPÀĪÀÅzÀPÉÌ ¸ÁzsÀå«zÉ. ºÁUÉAiÉÄà E°è F gÀÆ¥ÁAvÀgÀzÀ UÀwAiÀÄ£ÀÄß ºÉaѸÀ®Ä gÁdQÃAiÀÄ ºÁUÀÆ ªÁåªÀºÁjPÀ CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß §¼ÀPÉ ªÀiÁrPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ. §ºÀıÀB E°è F §UÉAiÀÄ PÉ®ªÀÅ PÁAiÀÄðvÀAvÀæUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÆà ¥sÀ®«®èzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄlÖ§ºÀÄzÀÄ. DzÀgÉ MAzÀÄ ¸ÀAQÃtð ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ£ÀÄß §zÀ°¸À®Ä E£ÉÆßAzÀÄ ¸ÀAQÃtð ¥ÀjºÁgÀªÀ£ÀÄß gÀƦ¸ÀĪÀÅzÀjAzÀ ¦ « ¹ AiÀÄ£ÀÄß §zÀ°¸À¨ÉÃPÀÄ JA§ UÀÄjAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄlÄÖªÀÅzÀÄ ¸ÁzsÀåªÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. E°è ¤¢ðµÀÖªÁzÀ UÀÄjAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄlÄÖªÀÅzÀÄ vÀÄA¨Á ªÀĨÁâVgÀÄvÀÛzÉ JA§ÄzÀÄ ¤d. §zÀ¯ÁªÀuÉUÉ ±ÀQÛ¥Àæ¨sÁªÀªÀ£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ: ¦ N ¦ UÀ¼À M¥ÀàAzÀzÀ C£ÀĸÀAzsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄ£ÀÄPÀÄ®ªÀÅ PÀÈvÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À eÉÆvÉUÉ ºÉÆA¢gÀĪÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀ wgÀĪÀ£ÀÄß vÀgÀ§ºÀÄzÁVzÉ. gÁdPÁgÀtÂUÀ¼ÀÄ, ªÀåªÀºÁgÀ £ÁAiÀÄPÀgÀÄ, PÁAiÀÄðPÀvÀðgÀÄ ºÁUÀÆ PÁ¼ÀfvÀAiÀÄÄPÀÛ¥ÀæeÉUÀ¼ÀÄ F M¥ÀàAzÀzÀ ªÀiÁvÀÄPÀvÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄAeÁUÀævÁ ¤ÃwUÁV ¨ÉA§®ªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄĪÀÅzÀPÉÌ §¼À¹PÉƼÀÀÄzÀÄ. £ÁªÀÅ M¦àUÉ ºÁUÀÆ PÉƼÀªÉAiÀÄ vÀÄ¢AiÀÄ ¤AiÀÄAvÀætzÀ ¤®Ä«¤AzÀ ªÉÆvÀÛ ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄzÁV «µÀAiÀÄÄPÀÛ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À CUÀvÀåªÀ£Éßà ¥Àæ±Éß ªÀiÁqÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÄgÀQëvÀ ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄUÀ½UÉ ºÀÄqÀÄPÁl £ÀqɸÀĪÀ ¤®Ä«UÉ §zÀ¯ÁUÀ§ºÀÄzÀÄ. F PÀÄjvÀ ªÀÄÆ® PÉ®¸ÀUÀ¼ÀÄ FUÁUÀ¯Éà £ÀqÉ¢ªÉ. ºÀ®ªÀÅ zÉñÀUÀ¼ÀÄ ªÁå¥ÁgÀ ¤§ðAzsÀªÀ£ÀÄß, ºÉÆgÀ¸ÀƸÀÄ«PÉ zÁR¯ÁwAiÀÄ£ÀÄß, «µÀPÁj ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ªÉÄÃ¯É vÉjUÉAiÀÄ£ÀÄß eÁj ªÀiÁqÀÄwÛªÉ. PÉ®ªÀÅ PÀA¥É¤UÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä GvÁàzÀ£Á ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£Éßà §zÀ¯Á¬Ä¸ÀÄwÛªÉ. UÁæºÀPÀgÀÄ E£ÀßµÀÄÖ ¸ÀÄgÀQëvÀªÁzÀ GvÀà£ÀßUÀ¼À£ÀÄß PÉüÀÄwÛzÁÝgÉ. DzÀgÉ F PÉ®¸ÀUÀ¼ÀÄ ªÀiÁvÀæªÉà ¦ N ¦UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀA¥ÀÆtðªÁV ¤ªÁj¹©qÀÄvÀÛªÉAzÀÄ ºÉüÀ¯ÁUÀzÀÄ. ºÁUÉAiÉÄà EzÀÄ EvÀgÉ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À£ÀÆß £Á±À ªÀiÁr©qÀÄvÀÛzÉ JAzÀÄ ºÉüÀ¯ÁUÀzÀÄ. DzÀgÉ EªÀÅ CUÀÎzÀ ºÁUÀÆ ¸ÁzsÀåªÁzÀ «µÀgÀ»vÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À C©üªÀÈ¢ÞUÉ gÀ¨sÀ¸ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÀÛªÉ. gÁ¸ÁAiÀĤPÀ DyðPÀvÉAiÀÄ°è MAzÀÄ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀªÁzÀ §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß vÀgÀĪÀÅzÀÄ £ÀªÀÄä PÉÊAiÀļÀvÉAiÀÄ°èAiÉÄà EzÉ. M¥ÀàAzÀzÀ ªÀiÁvÀÄPÀvÉUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀ ªÀÄÆ®ªÀÄAvÀæ JAzÀgÉ ¦ N ¦ UÀ¼À M¥ÀàAzÀzÀ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ°è ¨sÁUÀªÀ»¹zÀ C¢üPÁjUÀ¼ÁzÀ PÁè¸ï mÉÆÃ¥sÀgï ºÁUÀÆ EvÀgÉ ºÀ®ªÀÅ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ C£ÀĪÉÆâ¹zÀ UÀÄjAiÀÄ£ÀÄß M¦àPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ. AiÀÄÄ J£ï E ¦ AiÀÄ PÁAiÀÄð¥Á®PÀ ¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ ``¦ N ¦ UÀ¼À ¸ÀA¥ÀÆtð £Á±À, ºÉÆgÀvÀÄ CªÀÅUÀ¼À GvÀÛªÀÄ ¤ªÀðºÀuÉAiÀĮ蒒 JAzÀÄ ºÉýzÁUÀ CªÀgÀÄ M¥ÀàAzÀªÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ C¼ÉAiÀħºÀÄzÀÄ JA§ÄzÀPÉÌ MAzÀÄ ªÀiÁ£ÀzÀAqÀªÀ£ÀÄß ºÉýzÀAvÁ¬ÄvÀÄ. F «µÀAiÀÄzÀ §UÉÎ MAzÀÄ PÀptªÁzÀ ¤®ÄªÀ£ÀÄß vÀ¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ F M¥ÀàAzÀzÀ ¥Àæw¤¢üUÀ¼ÀÄ JzÀÄj¸ÀÄwÛgÀĪÀ MAzÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR ¥ÀAxÁºÁé£À JAzÉà ºÉüÀ§ºÀÄzÀÄ. FUÀ F M¥ÀàAzÀUÀ¼À°è ªÀiÁvÀÄPÀvÉ £ÀqɸÀÄwÛgÀĪÀ 120 PÀÆÌ ºÉZÀÄÑ zÉñÀUÀ¼À ¥ÉÊQ 15 zÉñÀUÀ¼ÀÄ CAwªÀÄ ¦ « ¹ £Á±À JA§ ¥ÀzÀªÀ£Éßà ¨sÁµÉAiÀÄ£Éßà «gÉÆâü¸ÀÄwÛªÉ. CzÀgÀ°è zÀÄgÀÄzÉÝñÀgÀ»vÀ ¸ÀºÀ GvÀà£ÀßUÀ¼À §UÉÎ CªÀgÀ ¥ÀæwQæAiÉÄ »ÃUÉ wêÀæªÁVzÉ. EªÀÅUÀ¼À°è CªÉÄjPÁ, d¥Á£ï, zÀQët PÉÆjAiÀiÁUÀ¼ÀÆ ¸ÉÃjªÉ. ¦ N ¦UÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀĸÉåUÉ MAzÀÄ ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ ¥ÀjºÁgÀ JA§ÄzÀÄ CªÀÅUÀ¼À ªÁzÀ. DzÀgÉ AiÀÄÆgÉÆæAiÀÄ£ï £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 63


PÉÆõÀÖPÀ 5 ¦ N ¦ M¥ÀàAzÀUÀ½UÉ ¥ÀÆgÀPÀªÁVgÀĪÀ DAiÀÄÝ CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ M¥ÀàAzÀUÀ¼ÀÄ zÀÆgÀUÁ«Ä UÀrAiÀiÁZÉV£À ªÁAiÀÄĪÀiÁ°£Àå M¥ÀàAzÀzÀ°è£À ¦N¦UÀ¼À PÀÄjvÀ DgÀí¸ï ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ, dÆ£ï 1998: §®: 16 ¦ N ¦UÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArzÉ; 8PÉÌ ¤µÉÃzsÀ, 4 PÉÌ ¤§ðAzsÀ, EvÀgÉ ¦ N ¦ UÀ¼À PÀæªÉÄÃt ¤ªÁgÀuÉUÉ PÀgÉ. gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀĪÀÅzÀPÉÌ ¤¢ðµÀÖ ªÀiÁ£ÀzÀAqÀUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArzÉ. ¥À²ÑªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀƪÀð AiÀÄÆgÉÆÃ¥ï, PÉ£ÀqÁ, gÀ²AiÀiÁ ºÁUÀÆ CªÉÄjPÁªÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆArzÉ. zÀħð®vÉUÀ¼ÀÄ:. AiÀiÁªÀÅzÉà C©üªÀÈzÀÞzÉñÀªÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆAr®è. PÉêÀ® ªÁAiÀÄĪÀiÁ°£ÀåªÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆArzÉ. ¨sÀÆ CxÀªÁ d® ªÀiÁ°£ÀåzÀ ªÀiÁw®è. ¹Üw: 5 ¥ÀPÀëUÀ¼ÀÄ. E£ÀÆß 6 zÉñÀUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃPÀÄ.10 CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÁå¥ÁgÀzÀ°è PÉ®ªÀÅ ºÁ¤PÁgÀPÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ QÃl£Á±ÀPÀUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ EgÀĪÀ ¥ÀƪÀð ªÀiÁ»w M¦àUÉ ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ, gÁlgïqÁåªÀiï M¥ÀàAzÀ, ¸É¥ÉÖA§gï 1998 §®: .gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¤µÉÃzsÀUÀ¼À ¤AiÀĪÀiÁªÀ½UÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀ ªÀiÁ»w «¤ªÀÄAiÀĪÀ£ÀÄß gÀƦ¸ÀÄvÀÛzÉ. ºÁUÉAiÉÄà C£ÀUÀvÀå, ºÁ¤PÁgÀPÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À DªÀÄzÀÄ vÀVθÀĪÀ ¤§ðAzsÀUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸ÀÄvÀÛzÉ. .5 OzÀå«ÄPÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ 22 QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼ÀÄ - EªÀÅUÀ¼À°è 7 ¦ N ¦ UÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉƼÀÄîvÀÛzÉ. zÀħð®vÉUÀ¼ÀÄ: ¹ÜjÃPÀgÀtªÁUÀzÀ ºÉÆgÀvÀÄ ºÀ°è®èzÀ ¹Üw. C°èAiÀĪÀgÉUÉ ¸ÀéAiÀÄA¸ÉêÁ ¤AiÀĪÀiÁªÀ½. .eÁUÀwPÀ ¸ÁUÁlPÀ AiÀiÁªÀÅzÉà zÁR¯É¬Ä®è. ¹Üw: .11 zÉñÀUÀ½ªÉ; E£ÀÆß 39 zÉñÀUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃQªÉ. ºÁ¤PÁgÀPÀ vÁådåUÀ¼À UÀrAiÀiÁZÉV£À ZÀ®£ÀªÀ®£À ºÁUÀÆ «¯ÉêÁjAiÀÄ ªÉÄð£À ¤AiÀÄAvÀæt PÀÄjvÀ ¨Á¸É¯ï M¥ÀàAzÀ, 1989 ªÀÄvÀÄÛ 1995 gÀ wzÀÄÝ¥Àr §®: CAwªÀÄ vÁtPÉÌ ºÉÆÃUÀĪÁUÀ §ºÀÄvÉÃPÀ J¯Áè ¦ N ¦ UÀ¼ÀÆ ºÁ¤PÁgÀPÀ vÁådåUÀ¼ÉAzÉà UÀÄgÀÄw¸À®àqÀÄvÀÛªÉ. .¦ ¹ © UÀ¼ÀÄ, qÀAiÀiÁQì£ïUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¥sÀÄågÁ£ïUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÀ gÁ¸ÁAiÀĤUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀævÉåÃQ¸ÀÄvÀÛzÉ. .eÁjAiÀÄ°è C©üªÀÈ¢Þ zÉñÀUÀ½UÉ £ÉgÀªÁUÀ®Ä vÁAwæPÀ ¸ÀºÀPÁgÀ læ¸ïÖ ¤¢üAiÀÄ£ÀÄ߸Áܦ¸À¯ÁVzÉ. .1995gÀ wzÀÄÝ¥ÀrAiÀÄÄ N E ¹ r zÉñÀUÀ½AzÀ N E ¹ r AiÉÄÃvÀgÀ zÉñÀUÀ½UÉ ºÁ¤PÁgÀPÀ vÁådåUÀ¼ÀÄ gÀ¥sÁÛUÀĪÀÅzÀ£ÀÄß vÀqÉAiÀÄÄvÀÛzÉ. .Qæ«Ä£À¯ï zÀAqÀzÉÆA¢UÉ PÁ£ÀÆ£ÁvÀäPÀ C¢üPÁgÀ zÀħð®vÉUÀ¼ÀÄ: DªÀÄ¢UÉ ªÀiÁvÀæ C£Àé¬Ä¸ÀÄvÀÛzÉ. GvÁàzÀ£É ºÁUÀÆ §¼ÀPÉUÉ ¸ÀzÀåQÌ®è. .wzÀÄÝ¥Àr E£ÀÆß eÁjUÉ §A¢®è. ¹Üw: 1992 gÀ ªÉÄà wAUÀ½¤AzÀ eÁjUÉ §A¢zÉ. 141 zÉñÀUÀ¼ÀÄ ¸À» ºÁQªÉ.. 1995gÀ wzÀÄÝ¥Àr. 21 zÉñÀUÀ¼ÀÄ. E£ÀÄß 41 zÉñÀUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃPÀÄ.

£ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 64


zÉñÀUÀ¼ÀÄ, ¨sÁgÀvÀ, ªÀÄvÀÄÛ ºÀ®ªÀÅ zÉñÀUÀ¼ÀÄ ¦ « ¹ AiÀÄ£ÀÄß PÉÆ£ÉUÉƪÉÄä ¤ªÁj¸À¯Éà ¨ÉÃPÀÄ JA§ ¤®ÄªÀ£ÀÄß ªÀåPÀÛ¥Àr¹ªÉ. F ¥ÀæªÀÄÄR «µÀAiÀÄzÀ §UÉÎ gÁf ªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀÅzÀjAzÀ Erà M¥ÀàAzÀªÀ£Éßà CxÀðgÀ»vÀªÁV¸ÀÄvÀÛzÉ. EzÀ®èzÉ »ÃUÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀjAzÀ FUÁUÀ¯Éà EgÀĪÀ ¥ÁæzÉòPÀ M¥ÀàAzÀUÀ¼À°è EgÀĪÀ ªÀiÁ£ÀzÀAqÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÛµÀÄÖ ºÁ¼ÀÄUÉqÀ«zÀAvÉ DUÀ§ºÀÄzÀÄ. GzÁºÀgÀuÉUÉ 1998 gÀ°è «µÀPÁj ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ªÉÄð£À N¸ÁÖgï PÁAiÀÄðvÀAvÀæªÀÅ vÀ£Àß GvÀÛgÀ¥ÀƪÀð CmÁèAnPï ¸À»zÁgÀgÀÄ 2020 AiÀÄ ªÉüÉUÉ «µÀPÁj ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ºÉÆgÀ¸ÀƸÀÄ«PÉAiÀÄ£ÀÄß ¤°è¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ §zÀÞUÉƽ¹zÉ. EzÀ£ÀÄß ¦Ã½UÉAiÀÄ UÀÄj JAzÀÄ PÀgÉAiÀįÁVzÉ. EzÀgÀ ªÀÄÄRå GzÉÝñÀ ¸ÁUÀgÀ fëUÀ¼À£ÀÄß G½¸ÀĪÀÅzÁVzÀÝgÀÆ EzÀÄ ¨sÀÆ ¥ÀæzÉñÀUÀ½UÀÆ ªÁå¥ÀPÀªÁV C£ÀéAiÀĪÁUÀÄvÀÛzÉ. EzÀ®èzÉ EzÀÄ ¦ N ¦ UÀ¼À£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀĪÀ AiÀiÁªÀÅzÉà ªÁå¥ÀPÀ ¥ÀæAiÀÄvÀßPÉÌ CvÀåAvÀ ¸ÀÆPÀÛªÁVzÉ. F M¥ÀàAzÀzÀ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß E£ÀßµÀÄÖ ¸ÀAQÃtðUÉƽ¹zÀÄÝ ¦ N ¦UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÄgÀQëvÀªÁV «¯ÉêÁj ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ ¤ªÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ. ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÀÄqÀÄPÀĪÀÅzÀÄ. E°è MAzÀÄ ¸ÀºÀPÁj ¤¢üAiÀÄ£ÀÄß gÀƦ¸À¯ÁVzÉ. DzÀgÉ FªÀgÉUÉ PÉ®ªÉà OzÀå«ÄPÀ zÉñÀUÀ¼ÀÄ EzÀPÉÌ ºÀ t ¤ÃqÀĪÀÅzÁV ¥ÀæPÀn¹ªÉ. E°è F M¥ÀàAzÀzÀ ºÀtPÁ¹£À PÁAiÀÄðvÀAvÀæPÉÌ E£ÀÆß MAzÀÄ ¸ÀégÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀ¨ÉÃPÁVzÉ. DzÀgÉ E°è ¦ N ¦ UÀ½AzÀ ¥ÁgÁUÀ®Ä §AiÀĹgÀĪÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ½UÉ ºÀtPÁ¹£À ¸ÀÄgÀPÁë eÁ®ªÀ£ÀÄß gÀƦ¸ÀĪÀÅzÀÄ vÀÄA¨Á CUÀvÀåªÁVzÉ. E°è ¤ªÁgÀuÁ «µÀAiÀĪÀÅ ºÀtPÁ¹£À «µÀAiÀÄzÀ eÉÆvÉUÉ vÀ¼ÀÄPÀÄ ºÁQPÉÆArzÉ: ¦ N ¦UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀA¥ÀÆtðªÁV £Á±À ªÀiÁqÀĪÀÅzÉà F ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß vÀVθÀĪÀÅzÀQÌAvÀ CUÀÎzÀ ¥ÀjºÁgÀªÁVzÉ. AiÀiÁPÉAzÀgÉ E°è ¸ÀA¥ÀÆtðªÁV ¤ªÁgÀuÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÉà F ºÁ¤PÁgÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ½AzÀ GAmÁUÀĪÀ EvÀgÉ RZÀÄðUÀ¼À£ÀÄß G½¸ÀÄvÀÛzÉ. F M¥ÀàAzÀªÀ£ÀÄß PÉƼÀPÀÄ qÀd£ÀÄßUÀ¼À ¥ÀnÖ¬ÄAzÀ E£ÀßµÀÄÖ ªÀ¸ÀÄÛUÀ½UÉ «¸ÀÛj¸À¨ÉÃPÉA§ CUÀvÀåªÀ£ÀÄß «±ÀéªÁå¦ÛAiÀiÁV M¦àPÉƼÀî¯ÁUÀÄwÛzÉ. F »£É߯ÉAiÀÄ°è MAzÀÄ vÀAqÀªÀÅ F M¥ÀàAzÀªÀÅ eÁjUÉ §AzÀ PÀÆqÀ¯Éà ¦ N ¦ UÉ ¸ÉÃj¸À§ºÀÄzÁzÀ EvÀgÉ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀĪÀ PÉ®¸ÀzÀ°è vÉÆqÀVzÉ. F vÀAqÀPÉÌ ¦ N ¦ UÀ¼À §UÉÎ FUÀµÉÖà DzÀ ¥ÁæzÉòPÀ M¥ÀàAzÀ ºÁUÀÆ AiÀÄÆgÉÆÃ¥ï ªÉÄð£À «±Àé¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ DwðPÀ DAiÉÆÃUÀzÀ 55 zÉñÀUÀ¼ÀÄ ¸À» ºÁQ zÀÆgÀ ªÁå¦ÛAiÀÄ UÀrAiÀiÁZÉV£À ªÁAiÀÄÄ ªÀiÁ°£Àå PÀÄjvÀ 1979gÀ ¸ÀªÉÄäüÀ£À¢AzÀ ¯Á¨sÀªÁVzÉ. (PÉÆõÀÖPÀ 5 £ÉÆÃr). E°ègÀĪÀ PÁAiÀÄðvÀAvÀæUÀ¼ÀÄ «µÀAiÀÄÄPÀÛ ªÀ¸ÀÄÛUÀ½UÉ UÁ½AiÀÄ°è CzsÀð fëvÁªÀ¢ü, (EzÀÄ zÀÆgÀUÁ«Ä ¸ÁUÁlPÉÌ «¢ü¹gÀĪÀ MAzÀÄ PÁ®à¤PÀ ªÀÄlÖ), §AiÉÆà CPÀÄåªÀÄįÉñÀ£ï, ¹ÜgÀvÉ ºÁUÀÆ «µÀAiÀÄÄPÀÛvÉ EªÀÅUÀ¼À §UÉÎ «ÄwAiÀÄ£ÀÄß «¢ü¸ÀÄvÀÛªÉ. F M¥ÀàAzÀUÀ¼À°è EAxÀ UÀÄtªÀÄlÖUÀ¼À£ÀÄß «¢ü¸ÀĪÀÅzÀÄ vÀÄA¨Á ªÀÄÄRåªÁUÀÄvÀÛzÉ. AiÀiÁPÉAzÀgÉ EzÀjAzÀ MAzÀÄ zÁR¯ÉAiÀÄÄ ¸ÁPÀµÀÄÖ PÁ®zÀªÀgÉUÉ G¥ÀAiÀÄÄPÀÛ ¨Á½PÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀAvÁUÀÄvÀÛzÉ. EzÀÄ ¸ÀĪÀÄä£Éà FUÁUÀ¯Éà ¨sÁjà ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ¤§ðA¢ü¸À¯ÁVgÀĪÀ MAzÀÄ UÀÄA¦£À gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀĪÀ PÉêÀ® ¥ÀæAiÀÄvÀߪÁVgÀĪÀÅ¢®è. (PÉÆõÀÖPÀ 6 £ÉÆÃr). £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 65


DzÀgÉ E°è AiÀiÁªÀ §UÉAiÀÄ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¹PÉƼÀî¨ÉÃPÉA§ §UÉÎ MAzÀÄ §UÉAiÀÄ ¸Àr® zsÉÆÃgÀuÉ EgÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ, MAzÀÄ ªÀ¸ÀÄÛ ±Á±ÀévÀªÁVgÀĪÀÅzÀÄ MAzÀÄ ¤zsÁðjvÀ ªÀiË®åªÉà «£ÀºÀ CzÀÄ ¥Áj¸ÀjPÀ PÁgÀtUÀ½UÉ §zÀ¯ÁUÀĪÀ UÀÄtªÁVgÀĪÀÅ¢®è. MAzÀÄ ªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀĪÀ §UÉÎ vÀÄA¨Á ªÁå¥ÀPÀªÁzÀ ¸ÁQë EgÀ¯ÉèÉÃPÉA¢®è. §zÀ°UÉ E°è ªÉÊeÁÕ¤PÀ ¸Á©ÃvÀÄ E®è¢gÀĪÀÅzÀÄ MAzÀÄ gÁ¸ÁAiÀĤPÀªÀ£ÀÄß ºÉÆgÀUÉ EqÀĪÀÅzÀPÉÌ CºÀðvÉAiÀiÁUÀ¨ÁgÀzÀÄ. MAzÀÄ gÁ¸ÁAiÀĤPÀªÀÅ MAzÀÄ «µÀAiÀÄzÀ°è »AzÉ ©zÀÝgÀÆ CzÀÄ EvÀgÉ ªÀiÁ£ÀzÀAqÀUÀ¼À DzsÁgÀzÀ°è RArvÁ ¸ÉÃ¥ÀðqÉUÉ CºÀðvÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉ¢gÀ§ºÀÄzÀÄ. CªÉÄjPÁzÀ ¥Áj¸ÀjPÀ ¸ÀÄgÀPÀëvÁ ¸ÀAWÀl£ÉAiÀÄÄ ªÀÄÄAzÉ UÀªÀĤ¸À¨ÉÃPÁzÀ ºÀ®ªÀÅ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß CªÀÅUÀ¼À GvÀà£ÀßUÀ¼À «µÀzÀ ¥ÀæªÀiÁt, ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅ JµÀÖgÀ ªÀÄnÖUÉ eÉÊ«PÀ ¸ÉÃjPÉAiÀÄ UÀÄtUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ JA§ÄzÀgÀ ªÉÄÃ¯É UÀÄgÀÄw¹zÉ: PÉÆèÃqÉð PÉÆÃ£ï ºÁUÀÆ L¸ÉÆÃræ£ï QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼ÀÄ, ¥sÀAV¸ÉÊqï «ÄxÉÊAiÀÄ¯ï ªÀÄPÀÄðj, DPÁÖPÉÆèÃgÉÆùÖgÉÊ£ï (ªÀÄgÀÄ ±ÀQÛÃPÀj¹zÀ ¥Áè¹ÖPï ºÁUÀÆ gÀ§âgï GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ°è §¼ÀPÉAiÀiÁUÀĪÀ MAzÀÄ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ), ¥Á°¨ÉÆæëģÉÃmÉqï ¨ÉÊ ¦ü£Éʯïì CxÀªÁ ¦©©UÀ¼ÀÄ (¥Áè¹ÖPï ºÁUÀÆ J¯ÉPÁÖç¤Pïì£À°è §¼À¸ÀĪÀ MAzÀÄ gÁoÀ¸ÁAiÀĤPÀ)… DgÀí¸ï ¥ÉÆæÃmÉÆÃPÁ¯ï E°è ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV PÉ®ªÀÅ ¦JJZïUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¸ÀÄvÀÛzÉ. E°è QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼ÁzÀ PÉÆèÃqÉðPÉÆãï, °AqÉãï, ºÉPÀì¨ÉÆæÃ«Ä ¨Éʦü£Éʯï (MAzÀÄ §UÉAiÀÄ ¦ © ©), ªÀÄvÀÄÛ 12 AiÀÄÄ J£ï E ¦ ºÉ¸Àj¹zÀ ¦ N ¦ UÀ¼À eÉÆvÉUÉ ªÀÄÆgÀÄ ¨sÁjà ¯ÉÆúÀUÀ¼ÀÄ. E°è ¸ÀàµÀÖªÁVAiÉÄà PÉƼÀPÀÄ qÀd£ÀÄßUÀ¼À£ÀÄß «ÄÃj UÀªÀÄ£À PÉÆqÀ¯ÉèÉÃPÁzÀ ºÀ®ªÁgÀÄ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ½ªÉ. F «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAzsÁ£ÀPÁgÀgÀÄ ºÉÃUÉ ¥ÀjºÀj¸ÀÄvÁÛgÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß §¢VlÖgÀÆ, EvÀgÉ ¥Àæ±ÁߺÀð ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÁj¹PÉƼÀî®Ä ¨ÉÃPÁzÀ ¨sÁjà PÁgÀtUÀ¼ÀÆ EªÉ. EzÀPÁÌV £ÁªÀÅ M¥ÀàAzÀ §gÀ° JAzÀÄ PÁAiÀĨÉÃPÁV®è. 1995gÀ°èAiÉÄà DUÀ ¹éÃqÀ¤ß£À ¥Àj¸ÀgÀ ¸ÀaªÉAiÀiÁVzÀÝ C£Áß °Azï ºÉýzÀÝgÀÄ: ``E°è ¥Àæ±Éß EgÀĪÀÅzÀÄ ¦«¹AiÀÄ£ÀÄß PÉÆ£ÉUÁt¸À¨ÉÃPÉà J£ÀÄߪÀÅzÀ®è. CzÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ PÉÆ£ÉUÁt¸À¨ÉÃPÀÄ J£ÀÄߪÀÅzÀÄ.’’ EzÉà ¥Àæ±ÉßAiÀÄ£ÀÄß FUÀ «±Àé£ÁAiÀÄPÀgÀÄ EvÀgÉ «µÀAiÀÄÄPÀÛ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À §UÉÎAiÀÄÆ PÉüÀ¯ÁgÀA©ü¹zÁÝgÉ. 1999gÀ dÆ£ï£À°è, GzÁºÀgÀuÉUÉ, ¦ü°¥ÉÊ£ïì£À CzsÀåPÀë eÉÆøɥsï J¸ÀÖçqÁgÀªÀgÀÄ «±ÀézÀ¯Éèà ¥Àæ¥ÀæxÀªÀĪÁV J¯Áè §UÉAiÀÄ vÁådåªÀ£ÀÄß ¸ÀÄqÀĪÀ AiÀÄAvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¤µÉâü¹ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¤µÉÃzsÀªÀ£ÀÄß ºÉÃjzÀ ¥ÀæxÀªÀÄ ¤µÉÃzsÀPÉÌ ¸À» ºÁQzÀgÀÄ. EzÀPÉÌ ¥Àj¸ÀgÀ¦æAiÀÄjAzÀ, ¸ÁªÀÄÄzÁ¬ÄPÀ PÁAiÀÄðPÀvÀðjAzÀ, ªÀÄvÀÄÛ EAxÀ ¤µÉÃzsÀ DUÀ¨ÉÃPÀÄ JAzÀÄ PÉýzÀ ¦ü°¥ÉÊ£ïì£À ¥Áj¸ÀjPÀ ºÁUÀÆ £ÉʸÀVðPÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À E¯ÁSÉ EªÀÅUÀ½AzÀ ¨sÁjà ¨ÉA§® ªÀåPÀÛªÁ¬ÄvÀÄ. PÀA¥ÉÆøïÖ ºÁUÀÆ ªÀÄgÀħ¼ÀPɬÄAzÀ vÁådåUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸À¨ÉÃPÀÄ J£ÀÄߪÀÅzÀÄ E°èAiÀÄ ªÁzÀªÁVvÀÄÛ. ºÁUÉAiÉÄà E°è ªÉÊzÀåQÃAiÉÄÃvÀgÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÀÆ EvÀgÉ fêÀºÁ¤PÁgÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÄqÀzÉAiÉÄà £Á±À ªÀiÁqÀĪÀ ªÉÄÊPÉÆæêÉêï M¯ÉUÀ¼À°è Gj¸À¨ÉÃPÀÄ JAzÀÄ ªÁzÀ ªÀiÁqÀ¯ÁVvÀÄÛ. EzÉà xÀgÀ E£ÉÆßAzÀÄ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ°è PÉÆøÁÖjPÁzÀ CzsÀåPÀë «ÄUÀÄAiÉįï JZɪÉgÁgÀªÀgÀÆ F £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 66


PÉÆõÀÖPÀ 6 PÉƼÀPÀÄ qÀd£ï ¦ N ¦ UÀ¼À ¤AiÀÄAvÀæt ¹Üw gÁ¸ÁAiÀĤPÀ

¤µÉÃzsÀ ºÉÆA¢gÀĪÀ zÉñÀUÀ¼ÀÄ 72

¤§ðAzsÀ ºÉÆA¢gÀĪÀ zÉñÀUÀ¼ÀÄ 10

DªÀÄzÀÄ ¤µÉÃzsÀzÀ zÉñÀUÀ¼ÀÄ 52

PÉÆèÃgïqÉãï

57

17

33

rrn

60

26

46

qÉïïræ£ï

67

9

53

JAræ£ï

65

9

7

ºÉ¥ÁÖPÉÆèÃgï

59

17

36

ºÉPÁìPÉÆèÃgÉÆèÉAfãï

59

9

4

ªÉÄÊgÉPïì

52

10

0

mÉÆÃPÁì¥sÉ£ï

58

12

0

¦ ¹ ©UÀ¼ÀÄ

9

4

5

qÀAiÀiÁQì£ïUÀ¼ÀÄ

0

23

0

¥sÀÄågÁ£ïUÀ¼ÀÄ

0

22

0

DAiÀÄ°Øç£ï

2010gÀ r¸ÉA§gï 19gÀAzÀÄ EzÀÝAvÉ M¦àvÀ zÉñÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ M¥ÀàzÀ zÉñÀUÀ¼À avÀæt. §ÆzÀÄ §tÚzÀ zÉñÀUÀ¼ÀÄ (151) M¦àªÉ; CgÉ ©½ §tÚzÀ zÉñÀUÀ¼ÀÄ (21) E£ÀÆß M¦à®è. £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 67


§UÉAiÀÄ ¤µÉÃzsÀªÀ£ÀÄß ºÉÆgÀr¹zÀgÀÄ. EAxÀ zÀÆgÀUÁ«Ä ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄßGAlÄ ªÀiÁqÀĪÀ ¤ÃwUÀ¼À£ÀÄß eÁj ªÀiÁqÀĪÀ°è EgÀĪÀ vÉÆAzÀgÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹, EAxÀ G£ÀßvÀ ªÀÄlÖzÀ ¤zsÁðgÀUÀ¼ÀÄ UÁæºÀPÀjUÉ, GvÁàzÀPÀjUÉ, ¤AiÀÄAvÀæPÀjUÉ MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖªÁzÀ GzÉÝñÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÀÛªÉ. §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄÄ ¨ÉÃUÀ£ÉAiÀÄÆ DUÀ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀðd¤PÀ DgÉÆÃUÀåzÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥Áj¸ÀjPÀ PÁ¼ÀfUÀ¼ÀÄ DyðPÀ »vÁ¸ÀQÛUÀ¼À£ÀÄß «ÄÃgÀ§ºÀÄzÀÄ J£ÀÄߪÀÅzÀ£ÀÆß vÉÆÃj¸ÀÄvÀÛzÉ. xÁå¯ÉÃmïUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀÄ AiÀÄÄgÉÆæ£À°è £ÀqÉAiÀÄÄwÛgÀĪÀ ZÀZÉðAiÀÄÄ EAxÀ aAvÀ£ÉAiÀÄ ¥ÁæªÀÄÄRåªÀ£ÀÄß ©A©¸ÀÄvÀÛzÉ. GvÀÛgÀ AiÀÄÆgÉÆæ£À°è F xÁå¯ÉÃmïUÀ¼À PÀÄjvÀ PÀ¼ÀªÀ¼ÀªÀÅ 15 ªÀµÀðUÀ¼À »A¢£ÀzÁVzÀÝgÀÆ 2000 zÀ dįÉʪÀgÉUÉ CzÀÄ AiÀÄÆgÉÆæAiÀÄ£ï ¸ÀA¸ÀvÀÄÛ ªÀÄPÀ̼ÀÄ ZÀÆ¥À§ºÀÄzÁzÀ J¯Áè¦ « ¹ DnPÉUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ EvÀgÉ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ªÉÄÃ¯É SÁAiÀÄA ¤µÉÃzsÀªÀ£ÀÄß ºÉÃgÀĪÀªÀgÉUÀÆ EzÀÄ MAzÀÄ PÁ¼ÀfAiÀÄ «µÀAiÀĪÁVgÀ°®è. ¸ÀaªÀ ªÀÄAqÀ½AiÀÄ C£ÀĪÉÆÃzÀ£ÉAiÉÆAzÉà ¨ÁQ EgÀĪÀ E°è ``F ªÀÄvÀzÁ£ÀªÀÅ PÉ®ªÀÅ ¸ÀzÀ¸ÀåzÉñÀUÀ¼À «gÉÆÃzsÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ LgÉÆÃ¥Àå ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ªÁå¦ÛAiÀÄ ¤µÉÃzsÀPÉÌ ºÁ¢ ªÀiÁrPÉÆqÀ¨ÉÃPÀÄ’’ JAzÀÄ Væãï¦Ã¸ï EAlgï£Áå±À£À¯ï ºÉüÀÄvÀÛzÉ. (JAlÄ LgÉÆÃ¥Àå ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ zÉñÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄPÀ̼ÀÄ §¼À¸ÀĪÀ ¦ « ¹ DnPÉUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÉà EvÀgÉ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀPÀÆqÀzÀÄ JAzÀÄ KPÀ¥ÀQëÃAiÀĪÁV ¤µÉÃzsÀªÀ£ÀÄß ºÉÃjªÉ.) ¦ « ¹ AiÀÄ §ºÀÄ«zsÀ §¼ÀPÉUÀ¼À°è EzÀÄ PÉêÀ® MAzÉà CA±ÀªÁVzÀÝgÀÆ F RAqÀzÀ°ègÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ «zÉñÀUÀ¼À°ègÀĪÀ GvÁàzÀPÀgÀÄ MAzÉÆà ¸ÀÄgÀQëvÀ DnPÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ CxÀªÁ vÀªÀÄä ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ¥Á®£ÀÄß PÀ¼ÉzÀÄPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ. EAxÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ ªÀwð¸ÀĪÀÅzÀÄ ¦ N ¦ UÀ¼À ªÉÄÃ¯É »rvÀ ¸Á¢ü¸ÀĪÀ zÀȶ֬ÄAzÀ vÀÄA¨Á C£ÀÄPÀÆ®. EzÀPÉÌ MAzÀÄ vÀÄA¨Á ªÀÄÄRåªÁzÀ ¥ÀƪÀð¤zÀ±Àð£À EzÉ. CzÉà ºÁ¤PÁgÀPÀ vÁådåUÀ¼À DªÀÄ¢£À ªÉÄÃ¯É ¤µÉÃzsÀ ºÉÃjzÀÄÝ. 1997 gÀ ºÉÆwÛUÉ, 100PÀÆÌ ºÉZÀÄÑ zÉñÀUÀ¼ÀÄ EAxÀ ¤µÉÃzsÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÃjzÀݪÀÅ; EªÀÅUÀ¼À°è ºÀ®ªÀÅ zÉñÀUÀ¼ÀÄ C©üªÀȢ޲î zÉñÀUÀ¼ÁVzÀݪÀÅ. E°è D¦üæPÁ, zÀQët CªÉÄjPÁ ªÀÄvÀÄÛ PÉÃAzÀæ CªÉÄjPÁzÀ J¯Áè zÉñÀUÀ¼ÀÆ ¸ÉÃjzÀݪÀÅ. K²AiÀiÁ RAqÀzÀ §ºÀĨsÁUÀ E£ÀÆß E°è ¸ÉÃgÀ¨ÉÃQzÉAiÀĵÉÖ. RArvÀªÁVAiÀÄÆ ºÁ¤PÁgÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÉAzÀgÉ ¦ N ¦ UÀ¼ÉãÀÆ C®è, DzÀgÉ vÁådåUÀ¼À ªÁå¥ÁgÀzÀ ªÉÄð£À ºÀ®ªÀÅ EwÛÃZÉV£À CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ M¥ÀàAzÀUÀ¼ÀÄ F ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼À£ÀÄß vÀÄA¨Á ¤¢ðµÀÖªÁV £ÀªÀÄÆ¢¹ ªÀÄÄA¢£À PÀæªÀÄPÉÌ ºÁ¢AiÀÄ£ÀÄß ¸ÀdÄÓUÉƽ¹ªÉ. (PÉÆõÀÖPÀ 5 £ÉÆÃr). EzÀÄ FUÀ E£ÀÆß eÁjAiÀiÁUÀ¢zÀÝgÀÆ, gÁmÉgïqÁåªÀiï ¸ÀªÉÄäüÀ£ÀzÀ ¦æAiÀÄgï E£ï¥sÁªÀÄðqï PÀ£ÉìAmï (¦L¹) ¤AiÀĪÀiÁªÀ½ ºÁUÀÆ CzÉà §UÉAiÀÄ 1995 gÀ ¨Á¸É¯ï ¸ÀªÉÄäüÀ£ÀzÀ wzÀÄÝ¥ÀrAiÀÄÄ F PÀÄjvÀÄ UÀªÀÄ£ÁºÀðªÁzÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ. ¦L¹ AiÀÄ ¤AiÀĪÀiÁªÀ½AiÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR CA±ÀªÉAzÀgÉ, gÀ¥sÀÄÛªÀiÁqÀĪÀ zÉñÀUÀ¼ÀÄ ¥Àæ¸ÁÛ«vÀ DªÀÄzÀÄ zÉñÀUÀ¼À eÉÆvÉUÉ gÀ¥sÀÄÛ ªÀiÁqÀÄwÛgÀĪÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À §UÉÎ AiÀiÁªÀÅzÉà ®¨sÀå ªÉÊeÁÕ¤PÀ, vÁAwæPÀ, CxÀªÁ DyðPÀ ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄß, D zÉñÀzÀ°è K£ÁzÀgÀÆ F ªÀ¸ÀÄÛ«£À §UÉÎ ¤µÉÃzsÀ EzÉAiÉÄà JA§ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÆß M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ ¤ÃqÀ¨ÉÃPÀÄ. F £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 68


¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¹éÃPÀj¸ÀĪÀ CxÀªÁ wgÀ¸ÀÌj¸ÀĪÀ C¢üPÁgÀªÀÅ DªÀÄzÀÄ zÉñÀPÉÌ EgÀÄvÀÛzÉ. EzÀPÉÌ gÀ¥sÀÄÛzÉñÀªÀÅ M¦àPÉƼÀî¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. 1995gÀ ¨Á¸É¯ï ¸ÀªÉÄäüÀ£ÀzÀ wzÀÄÝ¥ÀrAiÀÄÄ F C¢üPÁIĪÀ£ÀÄß E£ÀÆß MAzÀÄ ºÉeÉÓ ªÀÄÄAzÉ vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ ºÉÆÃUÀÄvÀÛzÉ. EzÀÄ eÁjUÉ §AzÀ PÀÆqÀ¯Éà N E ¹ r zÉñÀUÀ½AzÀ N E ¹ r AiÉÄÃvÀgÀ zÉñÀUÀ½UÉ vÁådåUÀ¼À£ÀÄß gÀ¥sÀÄÛ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀPÉÌ ¤µÉÃzsÀ EgÀÄvÀÛzÉ. EzÀjAzÁV CPÀæªÀÄ ¸ÁUÁlªÀÅ £ÀqÉAiÀÄĪÀÅ¢®è ªÀÄvÀÄÛ vÁwéPÀªÀV OzÀå«ÄPÀ zÉñÀUÀ¼ÀÄ (¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV F vÁådåUÀ¼À vÀAiÀiÁgÀPÀ zÉñÀUÀ¼ÀÄ) vÀªÀÄä vÁådåªÀ£ÀÄß vÁªÉà §UɺÀj¹PÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ. EzÀÄ MAzÀÄ §UÉAiÀÄ°è OzÀå«ÄPÀ ¸ÀÄzsÁgÀuÉUÉ ºÁ¢ ªÀiÁrPÉÆqÀÄvÀÛzÉ J£ÀߧºÀÄzÀÄ. F JgÀqÀÄ ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À ªÀÄÄAeÁUÀævÁ ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ°è vÀÄA¨Á ¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀ ºÉeÉÓUÀ¼ÀÄ. ªÀÄÄA¢£À vÁwéPÀ ºÉeÉÓ JAzÀgÉ ªÁå¥ÁgÀzÀ ¤AiÀĪÀiÁªÀ½UÀ½AzÀ F ¤ÃwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁªÀðd¤PÀgÀvÀÛ MAiÀÄÄåªÀÅzÀÄ. GvÁàzÀ£É, «µÀAiÀÄÄPÀÛvÉ, C¥ÁAiÀÄPÁj gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À ¤AiÀÄAvÀæt PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ - F §UÉÎ ¤RgÀªÁzÀ ªÀiÁ»wAiÀÄÄ J®èjUÀÆ GavÀªÁV ¹UÀĪÀAvÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. vÁªÀÅ PÀ¤µÀ× 16 ªÀµÀðUÀ¼À »AzÉ AiÀiÁªÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ½UÉ MrØPÉÆArzÉݪÀÅ JA§ÄzÀ£ÀÄß CªÀgÀÄ w½AiÀÄĪÀ ºÀPÀÄÌ EgÀ¨ÉÃPÀÄ. 1984 gÀ°è £ÀqÉzÀ ¨sÁgÀvÀzÀ ¨sÉÆÃ¥Á®zÀ zÀÄgÀAvÀzÀ°è ¥Áj¸ÀjPÀ ªÁ¢UÀ¼ÀÄ, ¸ÁªÀÄÄzÁ¬ÄPÀ PÁAiÀÄðPÀvÀðgÀÄ, ªÀÄvÀÄÛ CªÉÄjPÀzÀ ¥Áj¸ÀjPÀ ¸ÀÄgÀPÀëvÁ DqÀ½vÀªÀÅ CªÉÄjPÁzÀ PÁAUÉæ¸ÀÄì ªÀiÁ»w w½AiÀÄĪÀ ºÀQÌ£À PÁAiÉÄÝAiÀÄ£ÀÄß (EzÀÄ «±ÀézÀ¯Éèà ªÉÆvÀÛªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ EAxÀ PÁAiÉÄÝ) eÁjUÉ vÀgÀĪÀ°è AiÀıÀ¹éAiÀiÁzÀgÀÄ. EzÀPÉÌ OzÀå«ÄPÀ £ÁAiÀÄPÀjAzÀ ¨sÁjà «gÉÆÃzsÀ PÀAqÀħAvÀÄ. 1986 gÀ°è vÀÄvÀÄð AiÉÆÃd£É ºÁUÀÆ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ªÀiÁ»w ºÀPÀÄÌ w½AiÀÄĪÀ PÁAiÉÄÝAiÀÄÄ PÁSÁð£ÉUÀ½AzÀ ºÉÆgÀ§gÀĪÀ «µÀ vÁådåUÀ¼À MAzÀÄ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ zÀvÁÛA±À zÁR¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ¤«Äð¹vÀÄ. mÁQìPï j°Ã¸ï E£ÉéAlj (n Dgï L) JAzÀÄ PÀgÉAiÀįÁzÀ F zÁR¯ÁwAiÀÄ°è CvÀåAvÀ ºÉZÀÄÑ ªÀiÁ°£ÀåzÁgÀgÀ §UÉÎ ¨sÁjà ¥ÀæZÁgÀ ¤ÃqÀ®Ä ¸ÁªÀðd¤PÀjUÉ, PÀA¥É¤UÀ½UÉ, ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁzsÀåªÀÄPÉÌ CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ. n Dgï L AiÀÄÄ J¯Áè J¯Áè «µÀAiÀÄÄPÀÛ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ¥ÀnÖAiÀÄ£ÉßãÀÆ M¼ÀUÉÆAr®è. CxÀªÁ ªÀiÁ°£ÀåzÀ J¯Áè ªÀÄÆ®UÀ¼À£ÀÄß E°è w½¹®è. GzÁºÀgÀuÉUÉ, E°è EgÀĪÀ 600PÀÆÌ ºÉZÀÄÑ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À°è ºÀ®ªÀÅ ¦ N ¦ UÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¹®è. DzÀgÉ EzÀÄ vÀÄA¨Á G¥ÀAiÀÄÄPÀÛªÁVzÀÄÝ J¯ÉèqÉAiÀÄÆ d£À¦æAiÀĪÁUÀÄwÛzÉ. EAzÀÄ K¼ÀÄ OzÀå«ÄPÀ zÉñÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ MAzÀÄ C©üªÀȢ޲î zÉñÀ - ªÉÄQìPÉÆÃ -  EªÀÅ n Dgï L xÀgÀzÉÝà PÁ£ÀÆ£ÀÄUÀ¼À£ÀÄß eÁjUÉ vÀA¢ªÉ. CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀĪÁV EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁ°£ÀåPÁgÀPÀ ©qÀÄUÀqÉ ºÁUÀÆ ¸ÁUÁl jf¸ÁÖçgï JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ (¦ Dgï n Dgï). EªÀÅUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV UÁ½, ¤ÃgÀÄ ºÁUÀÆ ªÀÄtÂÚ£À°è EgÀĪÀ ºÀ®ªÀÅ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À §UÉÎ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛªÉ. CeÉðAmÉÊ£Á, gÉhÄPï UÀtgÁdå, Ff¥ïÖ, d¥Á£ï ºÁUÀÆ LzÀÄ ªÀiÁf ¸ÉÆëAiÉÄvï MPÀÆÌlzÀ zÉñÀUÀ¼ÀÄ EzÉà §UÉAiÀÄ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀzÀåzÀ°èAiÉÄà C£ÀĸÀj¸ÀĪÀ ¸ÁzsÀåvÉUÀ½ªÉ. E°è vÁådåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀƸÀÄ«PÉAiÀÄ£ÀÄß PÀAqÀÄ »rAiÀÄĪÀÅzÀgÀ eÉÆvÉUÉà F jf¸ÀÖgÀÄUÀ¼ÀÄ C©üªÀȢ޲î zÉñÀUÀ¼À°è ¦ N ¦ UÀ¼À ¸ÀAUÀæºÀªÀ£ÀÄß «ªÀgÀªÁV zÁR°¸ÀĪÀ°è ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀÄvÀÛªÉ. £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 69


AiÀiÁPÉAzÀgÉ EAxÀ zÉñÀUÀ¼ÀÄ PÀgÀqÀÄ ¦ N ¦ M¥ÀàAzÀUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁgÀÄ ªÀiÁqÀ¯ÉèÉÃPÁVzÉ. ¦ L ¹ ¤AiÀĪÀiÁªÀ½UÀ¼À eÉÆvÉUÉà EªÀÅ PÁ¥ÉÆÃðgÉÃmï gÀºÀ¸Àå, ºÉaÑ£À ¸ÁªÀðd¤PÀ ¨sÁVvÀéPÉÌ ¥ÉÆæÃvÁìºÀ, EªÀÅUÀ½UÉ PÁgÀtªÁUÀĪÀÅzÀ®èzÉ ¸ÀPÁðj ºÁUÀÆ PÁ¥ÉÆÃðgÉÃmï zÀħð¼ÀPÉUÀÆ vÀqÉ MqÀÄØvÀÛªÉ. EAxÀ §UÉAiÀÄ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄĪÀÅzÀjAzÀ PÁ¥ÉÆÃðgÉÃmï ªÀvÀð£ÉAiÉÄà §zÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß MAzÀÄ £ÁåAiÀiÁ®AiÀĪÀÅ PÀAqÀÄPÉÆArzÉ. 1989 gÀ°è CªÉÄjPÁzÀ ªÉĸÁZÀĸÉmïì gÁdåªÀÅ MAzÀÄ «µÀ §¼ÀPÉ vÀVθÀÄ«PÉ PÁAiÉÄÝAiÀÄ£ÀÄß eÁjUÉ vÀA¢vÀÄ. EzÀgÀ ¥ÀæPÁgÀ ¥ÀæªÀÄÄR gÁ¸ÁAiÀĤPÀ GvÁàzÀPÀgÀÄ «µÀzÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß vÀVθÀĪÀ §UÉÎ MAzÀÄ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¸À°è¸À¨ÉÃPÁVvÀÄÛ. F AiÉÆÃd£Á ªÀgÀ¢AiÀÄ°è «µÀzÀ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄzÀ ¨É¯É ªÀÄvÀÄÛ ¯Á¨sÀUÀ¼À£ÀÄß «±Éèö¸À¯Éà ¨ÉÃPÁVvÀÄÛ. F «µÀ ªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß AiÀiÁªÀÅzÀPÁÌV, AiÀiÁªÀ ¨É¯ÉAiÀÄ°è §¼À¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ JAzÀÄ F AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ°è £ÀªÀÄÆ¢¸À¨ÉÃPÁVvÀÄÛ. E°è PÁ£ÀƤ£À ¥ÀæPÁgÀ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 1420 gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀ¯ÁVvÀÄÛ. E°è AiÀiÁªÀÅzÉà ªÀiÁ°£Àå ¤AiÀÄAvÀæt PÀæªÀĪÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉƼÀî¨ÉÃPÉA§ ¤AiÀĪÀÄ«®è. DzÀgÉ ¥Àæwà JgÀqÀÄ ªÀµÀðUÀ½UÉƪÉÄä F gÁ¸ÁAiÀĤPÀzÀ §¼ÀPÉAiÀÄ §UÉÎ CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ, CµÉÖ. vÀªÀÄä AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¸À°è¹zÀ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 1000 PÀA¥É¤UÀ¼À°è ±ÉÃ. 80 gÀµÀÄÖ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄäzÉà ¸À®ºÉUÀ¼À DzsÁgÀzÀ°è £ÀqÉAiÀÄÄwÛzÀÄÝ ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß C£ÀĸÀj¸ÀÄwÛªÉ. EzÀgÀ ¥ÀjuÁªÀĪÁV, CªÀÅ vÀªÀÄä GvÁàzÀ£ÉUÉ ¨ÉÃPÁzÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀzÀ §¼ÀPÉAiÀÄ°è E½PÉAiÀÄ£ÀÄß PÀArªÉ. F E½PÉUÀ¼ÀÄ CªÀÅUÀ¼À ªÀåªÀºÁgÀªÀ£ÉßãÀÆ PÉr¹®è. ¸ÀgÁ¸ÀjAiÀiÁV ºÉüÀĪÀÅzÁzÀgÉ, GvÁàzÀ£ÉAiÀÄÄ ªÀÄÆgÀ£Éà MAzÀÄ ¨sÁUÀzÀµÀÄÖ ºÉaÑzÉ. F PÀA¥É¤UÀ¼ÀÄ EzÀ®èzÉ vÀªÀÄä PÁAiÀiÁðZÀgÀuÁ ªÉZÀÑzÀ°è 15 «Ä°AiÀÄ qÁ®gÀÄUÀ¼À£ÀÄß G½¹zÀAvÁ¬ÄvÀÄ. EAxÀ E½PɬÄAzÀ GAmÁUÀĪÀ ªÀiÁ£ÀªÀ DgÉÆÃUÀå ºÁUÀÆ ¥Áj¸ÁjPÀ ¯Á¨sÀUÀ¼À£ÀÄß E°è ¸ÉÃj¸À¯ÁV®è. F J¯Áè ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÆ ªÀÄÄA¢£À £ÁUÀjPÀ ¨sÁVvÀéPÉÌ ¨ÉÃPÁzÀ ºÀAvÀªÀ£ÀÄß PÀlÄÖwÛªÉ J£ÀߧºÀÄzÀÄ. GzÁºÀgÀuÉUÉ M¥ÀàAzÀzÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è MAzÀÄ MAzÀÄ QæAiÀiÁ²Ã® ¸ÀPÁðgÉÃvÀgÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ ºÀÄnÖPÉÆArvÀÄ JAzÀÄPÉƼÉÆîÃt. CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¦ N ¦UÀ¼À ¤ªÁgÀuÁ eÁ®zÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è EzÀÝ C¢üPÀÈvÀ ¥Àæw¤¢üUÀ½VAvÀ C°è ºÉZÁÑV CAzÀgÉ M§âjUÉ JgÀqÀÄ J£ÀÄߪÀAvÉ 200PÀÆÌ ºÉZÀÄÑ ¸ÀPÁðgÉÃvÀgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ¨sÁUÀªÀ»¹zÀݪÀÅ. ¦ N ¦ UÀ¼À «µÀAiÀĪÀÅ JgÀqÀÄ «©ü£Àß ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß - ¥Àj¸ÀgÀ ºÉÆÃgÁlUÁgÀgÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ fêÀ±Á¸ÀÛçdÕgÀ£ÀÄß MAzÀÄ PÀqÉ ºÁUÀÆ ªÉÊzÀågÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÁªÀðd¤PÀ DgÉÆÃUÀå C¢üPÁjUÀ¼À£ÀÄß E£ÉÆßAzÀÄ PÀqÉ MUÀÆÎr¹zÉ JA§ÄzÀAvÀÆ ¤d. F §UÉAiÀÄ ªÉÄÊwæUÀ¼ÀÄ PÉêÀ® gÁdvÁAwæPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁvÀæ §zÀ°¸ÀÄwÛ®è. PÉ®ªÀÅ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À°è EzÀÄ PÁ¥ÉÆÃðgÉÃmï ¥ÀzÀÞwUÀ¼À£ÀÄß §zÀ¯Á¬Ä¸ÀĪÀ°è ¸ÀPÁðgÀUÀ½VAvÀ ºÉZÀÄÑ ¥Àæ¨sÁªÀ±Á°AiÀiÁVgÀÄvÀÛªÉ. 1990 gÀ ªÀÄzsÀå¨sÁUÀzÀ°è, ¦ü°¦£ÉÆà ¥ÀæeÉUÀ¼ÀÄ ªÀĤ¯ÁzÀ GvÀÛgÀ ¨sÁUÀzÀ°è «±ÀézÀ Cw zÉÆqÀØ ¸ÀÄqÀĪÀ AiÀÄAvÀæªÀ£ÀÄß ¸Áܦ¸ÀĪÀ ¥sÉæAZï ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 70


avÀæ 7 ¥Àæwà GvÀà£Àß WÀlPÀzÀ°è GAmÁVgÀĪÀ «µÀAiÀÄÄPÀÛ gÁ¸ÁAiÀĤPÀzÀ §¼ÀPÉAiÀÄ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼ÀÄ, ªÉĸÁZÀĸÉmïì «µÀ§¼ÀPÉ E½PÉ PÁAiÉÄÝ¥ÀæPÁgÀ ªÀgÀ¢AiÀiÁzÀAvÉ, 1990 - 97 GvÀà£Àß WÀlPÀzÀ°è ±ÉÃPÀqÁªÁgÀÄ §zÀ¯ÁªÀuÉ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ §¼ÀPÉ

¸ÀºÀ GvÀà£Àß GvÁàzÀ£É

¸ÀܼÀzÀ¯Éèà vÁådå ¸ÀƸÀÄ«PÉ F CªÀ¢üAiÀÄ°è ¸ÀgÁ¸Àj GvÁàzÀ£Á §zÀ¯ÁªÀuÉ

F PÁAiÉÄݬÄAzÁV 1997 gÀ ºÉÆwÛUÉ 15 «Ä°AiÀÄ qÁ®gÀÄUÀ¼À ¤ªÀé¼À G½vÁAiÀĪÁ¬ÄvÀÄ JAzÀÄ CAzÁdÄ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ.

¥ÀæAiÀÄvÀߪÀ£ÀÄß ¤°è¸ÀĪÀ°è AiÀıÀ¹éAiÀiÁzÀgÀÄ. G½zÀ PÀqÉUÀ¼À®Æè, ºÉZÀÄÑwÛgÀĪÀ ¥Àj¸ÀgÀ ºÉÆÃgÁlUÁgÀgÀ ¯Á© ºÁUÀÆ ¸ÁªÀðd¤PÀ PÁ¼Àf¬ÄAzÁV d£ÀgÀ¯ï ªÉÆÃmÁ¸ïð, EQAiÀiÁ. °ÃUÉÆÃ, ¤PÉ ªÀÄÄAvÁzÀ ¨sÁjà PÀA¥À¤UÀ¼Éà ¦ « ¹ ªÀÄÄPÀÛ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄÄß M¥ÀÄàªÀAvÉ ªÁvÁªÀgÀt ¤ªÀiÁðtªÁVzÉ. DgÉÆÃUÀå gÀAUÀzÀ°è PÁAiÀÄðPÀvÀðgÀÄ ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À vÀAiÀiÁgÀPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ±ÉÃgÀÄzÁgÀgÀ eÉÆvÉUÉ PÀÆrPÉÆAqÀÄ ¦ « ¹ ¤«ÄðvÀ ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ vÁådåzÀ ¸ÀÄqÀÄ«PɬÄAzÀ GAmÁUÀĪÀ qÀAiÀiÁQì£ï ºÉÆgÀ¸ÀƸÀÄ«PɬÄAzÀ GAmÁUÀĪÀ DgÉÆÃUÀåzÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À §UÉÎ PÁ¼Àf ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀĪÀ ±ÉÃgÀÄzÁgÀgÀ ¤tðAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄAr¸ÀÄwÛzÁÝgÉ. EAxÀ PÀæªÀÄUÀ½AzÁV ºÀ®ªÁgÀÄ vÀAiÀiÁgÀPÀgÀÄ vÀªÀÄä EAmÁæ«Ã£À¸ï £Á¼ÀUÀ¼À°è, gÀPÀÛzÀ aîUÀ¼À°è ªÀÄvÀÄÛ PÉÊUÀªÀZÀUÀ¼À°è ¦ « ¹ §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß ¤°è¸ÀĪÀÅzÁV ¥ÀæPÀn¸À¨ÉÃPÁ¬ÄvÀÄ. DzÀgÉ F ºÉZÀÄÑwÛgÀĪÀ ¨ÉÃrPÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀÆgÉʸÀ®Ä FUÀ CªÉÄjPÁzÀ PÀ¤µÀ× MAzÀÄ qÀd£ï vÀAiÀiÁgÀPÀgÀÄ ¦ « ¹ gÀ»vÀ ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¸À®PÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀÄwÛªÉ. PÉ®ªÀÅ PÁ¥ÉÆÃðgÉÃmï ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ eÁUÀgÀÆPÀ QæAiÀiÁ²Ã®vÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀæPÀn¸ÀĪÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ §zÀ¯ÁUÀÄwÛgÀĪÀ gÁdQÃAiÀÄPÉÌ ¸ÀàA¢¸ÀÄwÛªÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ, 2000 zÀ ªÉÄãÀ°è, 3JA ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ vÁ£ÀÄ F ªÀµÀðzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ ºÉÆwÛUÉ vÁ£ÀÄ vÀAiÀiÁj¸ÀÄwÛgÀĪÀ ¸ÁÌZïUÁqïð £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 71


PÀ¯É - ¤gÉÆÃzsÀPÀ GvÀà£ÀßUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ¤°è¸ÀĪÀÅzÁV ¥ÀæPÀn¹vÀÄ. F ¸ÁÌZïUÁqïð £À ¥ÀæªÀÄÄR ¥ÀzÁxÀð JAzÀgÉ ¥Àgï¥sÉÆèÃgÉÆà DPÉÖÃ£ï ¸À¯ÉáãÉÃmï (¦ J¥sï NUÀ¼ÀÄ) UÀ½AzÀ §A¢zÀÄÝ. E°è ¦ J¥sï N UÀ¼ÀÄ ¦ N ¦ UÀ¼À®è¢zÀÝgÀÆ, PÉ®ªÀÅ ¦ J¥sï NUÀ¼ÀÄ ¦ N ¦ xÀgÀzÀªÀÅ J£ÀÄߪÀÅzÀAvÀÆ RavÀ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ wÃgÁ ¹ÜgÀªÁzÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼ÁVzÀÄÝ ¥Àj¸ÀgÀzÀ°è ªÁå¥ÀPÀªÁV ºÀgÀqÀÄvÀÛªÉzÀ. ¦ J¥sï N UÀ¼À£ÀÄß ¦ÃoÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼À°è, ªÁºÀ£ÀUÀ¼À D¸À£ÀUÀ¼À°è, PÁ¥ÉðlÄUÀ¼À°è, DºÁgÀzÀ ¥ÁåPÉÃfAUï£À°è ¤ÃgÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ JuÉÚAiÀÄ£ÀÄß «PÀ¶ð¸À®Ä §¼À¸ÀÄvÁÛgÉ. CªÉÄjPÁzÀ E ¦ J AiÀÄÄ F §UÉÎ ªÉÊeÁÕ¤PÀªÁzÀ zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæPÀn¹zÀ ªÉÄÃ¯É 3 JA ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ F GvÀà£ÀßUÀ¼À£ÀÄß PÉÆ£ÉUÉƽ¸ÀĪÀ ¨sÀgÀªÀ¸ÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃrvÀÄ. ¸ÁÌZïUÁqïð GvÀà£ÀߪÀÅ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ªÁ¶ðPÀ ªÁå¥ÁgÀzÀ ±ÉÃ. 2 gÀµÀÄÖ ¨sÁUÀªÁVzÀÄÝ EzÀÄ 320 «Ä°AiÀÄ qÁ®gÀÄUÀ¼ÀÄ DzÁAiÀĪÀ£ÀÄß vÀgÀÄwÛzÉ. ¥Àj¸ÀgÀªÁ¢UÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ QèAl£ï DqÀ½vÀªÀÅ E°è ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ ªÀÄ£ÀĵÀåjUÉ DgÉÆÃUÀåPÉÌ AiÀiÁªÀ ¸ÀªÀĸÉå GAmÁUÀÄvÀÛzÉ JA§ÄzÀÄ ¸ÀàµÀÖªÁUÀ¢zÀÝgÀÆ EzÀ£ÀÄß §¼À¸À¢gÀ®Ä ¤zsÀðj¸ÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ¸ÁéUÀw¹zÀgÀÄ. EAxÀ QæAiÉÄUÀ¼ÀÄ GvÉÛÃd£ÀPÁjAiÀiÁUÉãÀÆ EªÉ. DzÀgÉ ¸ÀéAiÀÄA¥ÉæÃjvÀ PÁ¥ÉÆÃðgÉÃmï M¥ÀàAzÀUÀ¼ÀÄ E°è ¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀ ¥ÁvÀæªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄwÛªÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ 1991gÀ°è, qÁ失ï E ¦ J ºÁUÀÆ ¦ « ¹ GzÀåªÀĪÀÅ MAzÀÄ M¥ÀàAzÀPÉÌ §AzÀÄ 1995 gÀ ºÉÆwÛUÉ ¤ªÀiÁðt gÀAUÀzÀ°ègÀĪÀ ±ÉÃ. 41 gÀµÀÄÖ ¦ « ¹ AiÀÄ£ÀÄß ªÀÄgÀħ¼ÀPÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉA§ ¤tðAiÀÄPÉÌ §AzÀªÀÅ. E°è §¼ÀPÉAiÀiÁzÀ ¦ « ¹ AiÀÄ£ÀÄß ªÀÄgÀħ¼ÀPÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ ºÉƸÀ ¦ « ¹ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ½VAvÀ vÀÄA¨Á C£ÀÄPÀÆ®PÀgÀ. AiÀiÁPÉAzÀgÉ EzÀ£ÀÄß «¨sÁV¸ÀĪÀÅzÀÄ wÃgÁ ¸ÀÄ®¨sÀ ªÀÄvÀÄÛ EzÀgÀ°è ¥Áè¹Ö¸ÉʸÀgïUÀ¼À ¥ÀæªÀiÁt wÃgÁ PÀrªÉÄ EgÀÄvÀÛzÉ. DzÀgÉ 1997 gÀ°è ¸ÀPÁðgÀªÀÅ vÀAiÀiÁj¹zÀ C£ÀĪÀvÀð£Á ªÀgÀ¢AiÀÄ°è F GzÀåªÀĪÀÅ PÉêÀ® ±ÉÃ. 10 jAzÀ 15 gÀµÀÄÖ ¥ÀæªÀiÁtzÀ ¦ « ¹AiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀæ ªÀÄgÀħ¼ÀPÉ ªÀiÁrzÉ JAzÀÄ UÉÆvÁÛ¬ÄvÀÄ. ¨sÁjà ¥ÀæªÀiÁtzÀ ¦ « ¹ AiÀÄ£ÀÄß PɼÀzÀeÉðAiÀÄ GvÀà£ÀßUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀĪÀÅzÀPÉÌ PÀ½¸À¯ÁVvÀÄÛ. EzÀjAzÁV ªÀÄÆ® ¦ « ¹ §¼ÀPÉAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉà UÀªÀÄ£ÁºÀðªÁzÀ E½PÉAiÀiÁUÀ¯Éà E®è. CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ ¸ÀAWÀUÀ¼À ªÀÄAqÀ½AiÀÄ£ÀÄß ¥Àæw¤¢ü¸ÀÄwÛgÀĪÀ F ºÀ®ªÀÅ GvÁàzÀPÀgÀÄ FUÀ ¦ N ¦ UÀ¼À£ÀÄß AiÀiÁªÀÅzÉà ¤µÉÃzsÀUÀ¼Éà E®èzÉà ¤ªÀð»¸À§ºÀÄzÀÄ JAzÀÄ ªÁzÀ ªÀiÁqÀÄwÛzÁÝgÉ. PÁ¥ÉÆÃðgÉÃmï ¸ÀéAiÀÄA¸ÉêÉAiÀÄÄ vÀÄA¨Á ¥ÀæªÀÄÄRªÉãÀÆ ºËzÀÄ. DzÀgÉ CzÀÄ ¦ N ¦ UÀ¼ÁZÉUÉ ¥ÀæAiÀiÁt ªÀiÁqÀĪÀ°è ¸ÁPÀµÀÄÖ ¥ÀæªÀiÁtzÀ PÁAiÀÄðvÀAvÀæªÉãÀÆ DUÀĪÀÅ¢®è JAzÀÄ qÁ失ï C£ÀĨsÀªÀ ºÉüÀÄvÀÛzÉ. GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ «zsÁ£ÀUÀ¼À°è §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼ÀÄ DUÀ¯ÉèÉÃPÀÄ. DzÀgÉ E°è GvÁàzÀPÀgÀ ªÉÄïÉAiÉÄà UÀÆ¨É PÀÆj¸ÀĪÀÅzÀÄ ¸ÀjAiÀÄ®è. ªÉÆvÀÛªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄzÁV EAxÀ GvÁàzÀ£ÉUÀ½UÉ ¨ÉÃrPÉAiÉÄà vÀUÀÄΪÀAvÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ. GzÁºÀgÀuÉUÉ CªÉÄjPÁªÀÅ ¥Àæwà ªÀµÀðªÀÇ aãÁzÉñÀªÀÅ §¼ÀPÉ ªÀiÁqÀÄwÛgÀĪÀÅzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ ¥ÀæªÀiÁtzÀ PÁUÀzÀªÀ£ÀÄß UÀÄArUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄZÀÑ®Ä PÀ½¸ÀÄwÛzÉ. C©üªÀȢ޲î zÉñÀUÀ¼À°è ¦ « ¹, QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÁUÀzÀzÀ vÀ¯Á §¼ÀPÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtªÀÅ §gÀĪÀ ªÀµÀðUÀ¼À°è ¨sÁjà ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 72


ºÉZÁÑUÀĪÀ ¤jÃPÉë EzÉ. GvÁàzÀPÀgÀ dªÁ¨ÁÝjAiÀĵÉÖà E°è UÁæºÀPÀgÀ dªÁ¨ÁÝjAiÀÄÆ vÀÄA¨Á ªÀÄÄRå J£ÀÄߪÀÅzÀ£ÀÄß ªÀÄgÉAiÀįÁUÀzÀÄ. E°è §zÀ¯ÁªÀuÉUÉ ¥ÉÆæÃvÁìºÀ ¤ÃqÀĪÀÅzÉAzÀgÉ F C¥ÁAiÀÄPÁj ªÀ¸ÀÄÛUÀ½UÉ vÉjUÉ «£Á¬ÄÛAiÀÄ£ÀÄß PÀrªÉÄ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ CxÀªÁ vÉjUÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉZÀÄÑ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ. EwÛÃZÉUÉ qÁå¤±ï ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¦ « ¹ ºÁUÀÆ xÁå¯ÉÃmïUÀ¼À ªÉÄÃ¯É vÉjUÉAiÀÄ£ÀÄß «¢ü¹zÀÝ£ÀÄß E°è G¯ÉèÃT¸À§ºÀÄzÀÄ. E°è QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À §UÉÎAiÀÄÆ EzÉà §UÉAiÀÄ ¤tðAiÀĪÀ£ÀÄß PÉÊUÉƼÀî¯ÁVzÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ ¹éÃqÀ¤ß£À°è EAxÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ½gÀĪÀ ¥Àæwà Q¯ÉÆà GvÀà£ÀßPÉÌ ±ÉÃ. 7.5 gÀ QÃl£Á±ÀPÀ vÉjUÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉZÀÄѪÀjAiÀiÁV «¢ü¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ. ¹éÃqÀ¤ß£À PÀȶPÀgÀÄ 1986 jAzÀ 1993 gÀ £ÀqÀÄªÉ vÀªÀÄä QÃl£Á±ÀPÀ §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß ±ÉÃ. 65 gÀµÀÄÖ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è vÀVθÀ®Ä F ºÉÃjPÉAiÀÄÆ vÀÄA¨Á ¥ÀæªÀÄÄR ªÁzÀ ¥ÁvÀæªÀ£ÀÄß ªÀ»¹vÀÄ. ªÀĺÁ ©æl¤ß£À°è PÉ®ªÀÅ DyðPÀ vÀdÕgÀÄ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ±ÉÃ. 30 gÀµÀÄÖ vÉjUÉ «¢ü¸ÀĪÀÅzÀjAzÀ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ ±ÉÃ. 8 jAzÀ 20 ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À §¼ÀPÉ PÀÄUÀΧºÀÄzÀÄ JAzÀÄ ºÉýzÁÝgÉ. EAUÉèAr£À ¸ÀPÁðgÀªÀÅ FUÀ E°è QÃl£Á±ÀPÀ CxÀªÁ PÀ¼É£Á±ÀPÀzÀ «µÀzÀ ªÀÄlÖªÀ£ÀÄß DzsÀj¹ vÉjUÉAiÀÄ ªÀÄlÖªÀ£ÀÄß ºÉaѸÀĪÀ ¤ÃwAiÀÄ£ÀÄß ¥Àj²Ã°¸ÀÄwÛzÉ. QÃl£Á±ÀPÀ ºÉZÀÄÑ «µÀAiÀÄÄPÀÛªÁVzÀÝgÉ ºÉZÀÄÑ vÉjUÉ. CªÉÄjPÁzÀ°è MAzÀÄ ¸ÀPÁðgÉÃvÀgÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀiÁzÀ ¥sÉæAqïì D¥sï Cxïð ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ 1997 gÀ°è QÃl£Á±ÀPÀUÀ½UÉ CªÉÄjPÁzÀ°è ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 8.8 ©°AiÀÄ qÁ®gÀÄUÀ¼À£ÀÄß RZÀÄð ªÀiÁqÀ¯ÁVzÀÄÝ E°è vÉjUÉ «£Á¬ÄÛ¬ÄAzÀ 276 «Ä°AiÀÄ qÁ®gÀÄUÀ¼ÀÄ £ÀµÀÖªÁzÀªÀÅ JAzÀÄ ºÉýzÉ. F §UÉAiÀÄ ¸ÁªÀðd¤PÀ vÉjUÉUÀ¼ÀÄ L ¦ JA ºÁUÀÆ ¸ÁªÀAiÀĪÀ PÀȶAiÀÄ §UÉÎ ºÉaÑ£À ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É ªÀiÁqÀĪÀÅzÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÀ«ÄäPÉƼÀÄîªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀºÀPÀjAiÀiÁUÀÄwÛzÀݪÀÅ. E°è E£ÉÆßAzÀÄ ¥ÀÆgÀPÀ PÁAiÀÄðvÀAvÀæªÉAzÀgÉ ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ vÀAvÀæeÁÕ£ÀPÉÌ vÉjUÉ gÀeÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ. AiÀiÁPÉAzÀgÉ F PÀæªÀÄUÀ¼À zÀÆgÀUÁ«Ä ¥Áj¸ÀjPÀ ºÁUÀÆ DyðPÀ ¯Á¨sÀUÀ¼ÀÄ vÀÄA¨Á ¸ÀàµÀÖªÁVzÀÝgÀÆ eÁj ªÀiÁqÀĪÀÅzÀPÉÌ vÀÄA¨Á zÀĨÁjAiÀiÁUÀÄwÛgÀÄvÀÛªÉ. n ¹ J¥sï PÁUÀzÀUÀ¼À vÀAiÀiÁjPÉ, ¸ÁªÀAiÀĪÀ PÀȶ, ¦ « ¹ AiÉÄÃvÀgÀ ¤ªÀiÁðt ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À §¼ÀPÉ EªÀÅUÀ½UÉ vÉjUÉ gÀeÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ F PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ GzÀåªÀÄzÀ ªÀÄlÖ JAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂvÀªÁUÀĪÀvÀÛ ºÉeÉÓ EqÀĪÀÅzÀPÉÌ vÀÄA¨Á ¸ÀºÀPÁjAiÀiÁUÀÄvÀÛªÉ. ¤d, E°è ¥ÀæwAiÉƧâ UÁæºÀPÀ£À ¨ÉÃrPÉAiÀÄÆ §zÀ¯ÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. ``Cw §¼ÀPÉ’’ JAzÀgÉ §ºÀÄ¥Á®Ä d£ÀjUÉ ºÉÃUÉ PÁtÄvÀÛzÉ? F «AiÀÄzÀ ZÀZÉð ºÉÃUÉ £ÀqÉAiÀÄÄwÛzÉ JAzÀgÉ EªÀjUÉ®è §jzÁUÀÄwÛgÀĪÀ PÁqÀÄ, vÀÄA© ºÀjAiÀÄÄwÛgÀĪÀ UÀÄArUÀ¼ÀÄ, vÉgÉzÀÄPÉÆAqÀÄ ©¢ÝgÀĪÀ UÀtÂUÀ¼ÀÄ - J®èªÀ£ÀÆß £ÉÆÃr F PÀÄjvÀÄ AiÉÆÃZÀ£É ªÀiÁqÀĪÀAvÉ ªÁvÁªÀgÀt ¤ªÀiÁðtªÁVzÉ. EªÉ®èªÀÇ PÀtÂÚUÉ PÁtĪÀ ¥Àj¸ÀgÀ£Á±À. E°è PÀtÂÚUÉ PÁtzÀ ±ÉÊy®åªÀÇ EµÉÖà ºÁ¤PÀgÀªÁVgÀ§ºÀÄzÀÄ. £ÁªÀÅ FUÀ PÀÈvÀPÀ «µÀUÀ¼À ¸Áj£À°è §zÀÄPÀÄwÛzÉÝêÉ. EzÀÆ PÀÆqÁ Cw§¼ÀPÉAiÀÄ MAzÀÄ ¥ÀjuÁªÀĪÉà ºËzÀÄ. £ÁªÀÅ F Cw§¼ÀPÉAiÀÄÄ GAlÄ ªÀiÁqÀĪÀ vÉÆAzÀgÉUÀ¼À£ÀÄß CjvÀÄPÉÆAr®è. DzÀgÉ £ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 73


F §UÉAiÀÄ vÉÆAzÀgÉUÀ¼ÀÄ ªÀiÁgÀuÁAwPÀ JA§ÄzÀÄ ªÀiÁvÀæ £ÀªÀÄUÉ UÉÆvÀÄÛ. EzÀjAzÀ ªÀÄÄA¢£À C£ÉÃPÀ ¦Ã½UÉUÀ½UÉ ºÉÆgÉ ºÉÆj¹zÀAvÉ DUÀÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ¯Éà £ÁªÀÅ E°è £ÀªÀÄä SÁ¸ÀV DAiÉÄÌAiÀÄ «ÄwAiÀįÉèà EgÀĪÀ ªÀÄÄAeÁUÀævÁ ¤ÃwAiÀÄ£ÀÄß C£ÀĸÀj¸ÀĪÀÅzÀPÉÌ ªÀiÁUÀðUÀ¼À£ÀÄß ºÀÄqÀÄPÀ¨ÉÃPÀÄ. ¸ÁªÀiÁfPÀ PÁ¼ÀfAiÉÆA¢UÉ SÁ¸ÀV §¼ÀPÉUÀ¼À£ÀÄß ¤tð¬Ä¸ÀĪÀÅzÀÄ §ºÀıÀB £ÀªÀÄä PÁ®zÀ CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ ¥ÀAxÁºÁé£ÀªÁVzÉ. F AiÀÄvÀߪÀ£ÀÄß £ÁªÀÅ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ DyðPÀvÉUÉ MmÁÖgÉAiÀiÁV PÉýzÀ ªÀÄÄAeÁUÀævÁ ¤ÃwAiÀÄ PÀÄjvÀ ¥Àæ±ÉßAiÀÄ£ÀÄß £ÀªÀÄUÉ £ÁªÉà PÉýPÉƼÀÄîªÀÅzÀjAzÀ DgÀA©ü¸À§ºÀÄzÀÄ. £ÀªÀÄUÉ ¤dPÀÆÌ K£ÀÄ ¨ÉÃPÀÄ? EzÀPÉÌ GvÀÛgÀ ¤dPÀÆÌ CªÀgÀªÀgÀ C©ügÀÄaUÀ½UÉ vÀPÀÌAvÉ EgÀÄvÀÛzÉ. DzÀgÉ ªÉĸÁZÀĸÉmïì PÁ£ÀÆ£ÀÄ M§â£À QæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀjAzÀ¯Éà ¸ÁPÀµÀÄÖ UÀ½PÉ EzÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß vÉÆÃj¹zÉ. £ÁªÀÅ ¦ N ¦ UÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ CzÉà §UÉAiÀÄ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀ ``CUÀvÀå’’ EzÉAiÉÄ? £ÀªÀÄUÉ EgÀĪÀ vÁ¥ÀvÀæAiÀÄUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ £ÀªÀÄä w½ªÀ½PÉ «¸ÁÛgÀªÁzÀ ºÁUÉ E°è F ¥Àæ±ÉßUÉ GvÀÛgÀ ``E®è’’ J£ÀÄߪÀÅzÉà ºÉZÀÄÑ ºÉZÀÄÑ ¸ÀàµÀÖªÁUÀÄvÁÛ ºÉÆÃUÀÄvÀÛzÉ.

£ÁªÉÃPÉ «µÀªÀÄAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ? n  ¥ÀÄl 74


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.