14 minute read
Czego nie wiecie o kleszczach?
by Bernadeta
dr n. wet. Joanna Zarzyńska
Advertisement
Redaktor naczelna magazynu „ZooBranża”
Kleszcze są od kilku lat „na tapecie” wszelkich mediów. Wydaje się, że powiedziano i napisano o nich już wszystko. Jednak badania nad tymi pajęczakami wciąż trwają i ciągle dowiadujemy się o nich czegoś nowego. W bieżącym numerze „ZooBranży” podzielimy się z Państwem najświeższymi nowinkami na temat tych krwiożerczych pajęczaków, które mogą być pomocne w skuteczniejszym uchronieniu przed nimi naszych czworonożnych pupili, a także... nas samych!
Co zmieniło się „u kleszczy” w Polsce w ostatnich latach?
Na świecie występuje aż 900 gatunków kleszczy. Według specjalistów na terenie Polski w sposób stały występuje obecnie aż 19 gatunków kleszczy (w tym trzy gatunki obrzeżków – kleszczy miękkich i 16 gatunków kleszczy właściwych – twardych), sporadycznie stwierdzano zaś obecność aż 25 gatunków. Ostatnim „nabytkiem” (choć niezupełnie nowym) jest kleszcz nożycogłaszczki (Haemaphysalis concinna), typowy dotąd dla bardziej południowych regionów Europy. Kleszcz ten po raz pierwszy został wykazany na terenie dzisiejszej Polski już w 1911 r., a potem w 1956 r. Jednak później nie wykryto go przez wiele dekad. W ostatnich dwóch, trzech latach zachowuje się jednak bardzo ekspansywnie i jest licznie stwierdzany m.in. w Wielkopolsce i na Dolnym Śląsku (prawdopodobnie pasożyty te dotarły tam z Niemiec przeniesione przez żywicieli, głównie przez gryzonie). Specjaliści podejrzewają, że rozprzestrzenianiu się tego ciepłolubnego gatunku sprzyja ocieplanie się klimatu. Kleszcz nożycogłaszczki obecnie jest najczęściej stwierdzany na bydle oraz na dzikich zwierzętach. W 2019 r. w Niemczech zauważono także „egzotyczne” kleszcze, w tym kleszcza wędrownego (Hyalomma marginatum) właściwego dla północnej części Afryki i połu-
www.portica.pl
Prawidłowe usuwanie kleszcza to także element profilaktyki!
Profilaktyka chorób odkleszczowych jest najważniejsza. A repelenty to bardzo skuteczny sposób uniknięcia kontaktu z pasożytem. Niestety, nie istnieją metody działające u wszystkich, zawsze, z jednakowym skutkiem. Rozmawiając z właścicielami zwierząt, słyszymy diametralnie różne opinie na temat tych samych preparatów. Od „idealnie, rewelacja”, przez „i tak się trafi”, po „to nic nie daje”. Istnieje więc ryzyko, że mimo stosowania repelentów zwierzę złapie kleszcza. Warto pytać klientów o ich doświadczenia i sugerować im zaopatrzenie się (na wszelki wypadek) także w przyrząd do usuwania kleszczy. Ale to nie może być jakikolwiek przyrząd, bo nie jest obojętne, jak usuniemy kleszcza. Należy to zrobić skutecznie i bezpiecznie: bez ściskania, w całości, szybko, bez drażnienia pasożyta. Najlepszym wyborem będą haczyki TICK TWISTER®KLESZCZOŁAPKI® opracowane przez fachowca, lekarza weterynarii. Pozwalają uchwycić kleszcza tuż przy skórze i prawidłowo usunąć. Są bardzo proste w obsłudze. Można je stosować także u ludzi. Nadają się do sterylizacji, więc nie przeniesiemy patogenów z jednego użytkownika na innego. Uwaga, gwarancję skuteczności dają wyłącznie oryginalne haczyki produkowane przez ich wynalazcę w firmie H3D we Francji.
dniowej części Europy. Pasożyty te są co najmniej dwa razy większe od naszych – środkowoeuropejskich. Zostały prawdopodobnie przeniesione przez dzikie ptaki, ponieważ ich larwy gnieżdżą się w ptasich piórach. Kleszcze te najchętniej żerują na koniach i to właśnie na tych zwierzętach odkryto je w Niemczech. Wykazują inny behawior niż kleszcze środkowoeuropejskie, są w stanie samodzielnie pokonać nawet 100 metrów w poszukiwaniu żywiciela. Były już wcześniej zawlekane do Polski. Przy okazji warto dodać, że nieznana liczba egzotycznych gatunków kleszczy jest zawlekana do Polski z egzotycznymi zwierzętami terraryjnymi (głównie gadami), jak również na skutek intensywnego ruchu turystycznego. Nowe, nieznane dotąd kleszcze, podobnie jak krajowe gatunki tych pajęczaków, stanowią potencjalne zagrożenie dla dzikich zwierząt oraz dla ludzi i domowych pupili (a zwłaszcza psów), mogą bowiem być wektorem groźnych patogenów, takich jak babeszjoza, borelioza, ehrlichioza czy anaplazmoza, a także kleszczowe zapalenie mózgu (u ludzi). Znamy drogi przekazywania patogenów u kleszczy – propagacji, takie jak transowarialna czy transstadialna. Ale np. w przypadku gorączki Q (riketsje Coxiella burnetii) dochodzi do przekazania drobnoustroju drogą transspermalną – w spermatoforze. Odkryto także ryzyko przekazania nazwane „współbiesiadnym” – kiedy kleszcze żerują blisko siebie, korzystając praktycznie z jednej jamki wysiękowej, która zalewana jest napływającą krwią i płynami ustrojowymi. Coraz częściej występują też koinfekcje – czyli występowanie więcej niż jednego patogenu u pojedynczego kleszcza.
REKLAMA
www.zolux.pl
Szampon z dimetykonem przeciw pasożytom Francodex*
Szampon z dimetykonem marki Laboratoire Francodex to innowacyjny i bezpieczny sposób na radzenie sobie z problemem pasożytów u psów i kotów. Zawarty w szamponie dimetykon działa na pasożyty, jak lepka pułapka. Tracą one możliwość poruszania się i samoistnie spadają ze zwierzęcia lub zostają usunięte podczas wyczesywania sierści. Działanie szamponu jest wyłącznie mechaniczne, nie zawiera on pestycydów ani środków owadobójczych, co czyni go produktem szczególnie zalecanym ciężarnym i karmiącym samicom. Ponadto neutralne pH produktu i jego delikatna baza myjąca sprawiają, że nadaje się do częstego stosowania.
* Grupa Zolux – właściciel marki Laboratoire Francodex
Mimo profilaktycznych zabezpieczeń warto zabierać ze sobą na spacery narzędzia ułatwiające wyjęcie kleszcza ze skóry oraz chusteczki antybakteryjne. Szybkie, prawidłowe usunięcie kleszcza chroni przed transmisją patogenów z ciała pasożyta.
Stadia rozwojowe kleszczy
Każde stadium rozwojowe (larwa, nimfa, osobnik dorosły) żeruje na żywicielu raz, odpada i przeobraża się do kolejnej formy rozwojowej – pajęczaki te mogą czekać na kolejny posiłek nawet do pół roku. Larwy najczęściej żerują trzy, do pięciu dni na drobnych ssakach i ptakach, ale były też izolowane z jaszczurek. Czas potrzebny do rozwoju larw skraca się wraz ze wzrostem temperatury (14°C – 23 dni, 30°C – tylko cztery dni). Nimfy jako źródło pokarmu preferują drobne i średnie ssaki (ale też np. jeleniowate) oraz ptaki wróblowate. Żerują cztery, do siedmiu dni. Dorosłe samice żerują jeden, do dwóch tygodni, wysyłając sygnały feromonowe do innych osobników – skupiskowe dla innych samic (informując o źródle pokarmu) oraz sygnały zapachowe dla samców. Trzeba jednak pamiętać, że na ludziach czy psach znajdowano wszystkie trzy formy rozwojowe kleszczy! Samica może jednorazowo złożyć dwa, do pięciu tysięcy jaj (więc przeniesienie takiej opitej samicy na teren np. naszego ogródka może skutkować złożeniem w wilgotnej glebie jaj, z których wylęgną się tysiące larw o długości 0,5 mm!). Jaja i larwy są wrażliwe na wysychanie i bezpośrednie działanie promieni słonecznych. Kleszcze zimują w stadium nimfalnym, ale zdarza się im przetrwać chłody również w innych stadiach, pod ściółką czy płytko pod ziemią. Przyjmuje się, że w Europie rozwój jednego pokolenia kleszczy trwa średnio od roku, do siedmiu lat, a w Polsce średnio trzy lata. Na pocieszenie możemy powiedzieć, że podobno mrówki, ryjówki i drobne ptaki, a nawet perlice potrafią skonsumować kleszcza… Popularna teoria mówiąca, że pajęczaki te nie mają żadnych wrogów naturalnych nie jest więc do końca zgodna z prawdą.
www.zolux.pl
Przysmaki dla psów przeciw pasożytom Francodex*
Przekąski Parasinet marki Laboratoire Francodex to suplement diety, który pozwala zbudować barierę ochronną przed atakiem pasożytów. Chrupiące smakołyki z nadzieniem z indyka zawierają olej kokosowy, witaminy z grupy B i drożdże piwne, dzięki którym zwierzę wydziela zapach działający odstraszająco na pasożyty (i wyczuwalny tylko przez nie). Jednocześnie smakołyki pomagają zapobiegać powstawaniu nieprzyjemnych woni i nadają sierści piękny połysk.
* Grupa Zolux – właściciel marki Laboratoire Francodex
Dlaczego kleszczy jest coraz więcej?
Rozwój kleszczy jest zależny od dostępu pokarmu i warunków środowiskowych. Obecnie kleszcze przemieszczają się coraz bliżej siedzib ludzkich – to wyraz przystosowania do środowiska, w którym łatwiej znaleźć ofiarę (synantropia). Coraz częściej do inwazji dochodzi w przestrzeni miejskiej, w parkach, ogródkach działkowych czy przydomowych. Odnotowuje się np. zagrożenie ze strony kleszczy jeżowych (Ixodes hexagonus), ponieważ jeże pojawiają się częściej w przestrzeni miejskiej, a z jeży kleszcze mogą przechodzić na psy. Miasta przyciągają też innych żywicieli kleszczy, jak małe gryzonie, wiewiórki, kuny czy lisy, jenoty, a zwiększona liczba żywicieli sprzyja rozprzestrzenianiu się tych pajęczaków (atrakcyjna baza pokarmowa). Kolejny czynnik sukcesu kleszczy – obecnie mówi się o całorocznej aktywności tych pajęczaków – to globalne ocieplenie, które sprawia, że zimy są coraz łagodniejsze. Odporność kleszczy na zimno rośnie wraz z ich dojrzewaniem (ale nawet nimfy są w stanie przetrwać dobę w temperaturze -18°C!). Co ciekawe, efekt prze-
ciwkleszczowy niskiej temperatury wy i krzewy (w tych temperaturach jest wydajniejszy (kumulujący), gdy są też szybciej gotowe do żerowania mrozy trwają dłużej (w badaniach po kolejnym linieniu). Szczyt aktywwykazano efekt letalny temperatu- ności postaci nimfalnych i dorosłych ry -10°C utrzymującej się przez 30 to kwiecień – maj, zaś lato jest czadni). Innym skutkiem ocieplenia jest sem larw. Szczyt jesienny rozpoczyna wydłużenie okresu wegetacyjnego się we wrześniu, a czasem nawet pod roślin. Wskazuje się też, że pustyn- koniec sierpnia. U kleszczy łąkowych nienie niektórych obszarów może mówi się o wiosennych i jesiennych wypierać kleszcze z rejonów tropi- szczytach aktywności. kalnych i będą one silniej dokonywać Ocieplający się klimat i spopuekspansji na bardziej wilgotne śro- laryzowanie aktywnego trybu życia dowiska. W modelach prognostycz- spowodowały wreszcie, że spędzanych przewiduje się 3,8-procentową my coraz więcej czasu na świeżym ekspansję środowiskową kleszczy powietrzu, również w towarzystwie w Europie (zwłaszcza w Skandynawii, naszych pupili – mimo profilaktycz- umieszczając krótsze ramiona łapki krajach nadbałtyckich i na Białorusi). nych zabezpieczeń warto zabierać ze między pasożytem i skórą, zostanie Wzrost średnich rocznych tempe- sobą na spacery narzędzia ułatwia- od podważony – i w tym przypadku ratur powoduje rozchwianie cyklu jące wyjęcie kleszcza ze skóry oraz przekręcamy przyrząd, aby wydobyć rozwojowego kleszczy, wyłączenie chusteczki antybakteryjne. Szybkie, kleszcza. Jeśli natomiast do wyciągazimowej synchronizacji i rozmycie prawidłowe usunięcie kleszcza chroni nia używamy pęsety, to chwytamy szczytów aktywności (tradycyjnie przed transmisją patogenów z ciała kleszcza u podstawy gnatosomy, jej przypadających wiosną oraz na prze- pasożyta. Nie można miażdżyć opi- podstawa jest silnie sklerotyzowałomie lata i jesieni). Kleszcze zaczyna- tego kleszcza w palcach – zwiększa na, na stronie grzbietowej pajęczaka ją być aktywne, gdy powinny hiber- to ryzyko przeniesienia patogenów. jest dość twarda tarczka grzbietowa nować. W Polsce kleszcz pospolity Najłatwiej usunąć kleszcza, który – więc to bezpieczny chwyt. Mocno zaczyna być najbardziej niebezpiecz- dopiero rozpoczął żerowanie. Jeśli chwytamy pęsetę i ciągniemy pasony pod koniec marca (temperatury używamy specjalnych przyrządów żyta zdecydowanym ruchem do góry! 4,5–15,5°C), kiedy to poszukujące po- do usuwania kleszczy (zalecane!), to Nie zapomnijmy zdezynfekować reklama Sabunol Plus 2021.1 207x142 v1.ai 1 23.02.2021 08:10:04 reklama Sabunol Plus 2021.1 207x142 v1.ai 1 23.02.2021 08:10:04 karmu osobniki wspinają się na tra- w ich szczelinę wsuwamy hypostom, przyrządów po użyciu!
eliminuje kleszcze i pchły
REKLAMA
Obroża Sabunol Plus! To potrójna ochrona, której ufam.
RAMBO
Zobacz nowe przygody Rambo:
youtube.com/Poradnik Psa i Kota
Współdziałanie 3 substancji aktywnych Skuteczność potwierdzona badaniami zweryfikowanymi przez Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych Obroże wodoodporne
mgr farm. Łukasz Sitek
Kierownik Hurtowni Beaphar www.beaphar.com
Początek wiosny to okres wzmożonej aktywności naszych zwierząt na podwórkach, w lasach i parkach. Pierwsze, co przychodzi nam na myśl w kontekście wiosny i pielęgnacji naszych podopiecznych, to dobór jak najlepszej profilaktyki przeciwko najaktywniejszym w tym okresie pasożytom, czyli kleszczom. O kleszczach powiedziano już wiele, wszyscy wiemy, jak niebezpieczne są choroby przez nie przenoszone, natomiast ciekawostką jest fakt, że są to pasożyty polujące aktywnie. Na przednich odnóżach mają niezawodny organ wyczuwający zapachy, feromony, ciepło, stężenie dwutlenku węgla, dlatego wyczuwają ofiarę z daleka. Kleszcze rozpoznają 40–50 zapachów, w tym amoniak i kwas masłowy występujący w pocie oraz dwutlenek węgla zawarty w powietrzu wydychanym przez potencjalną ofiarę. Reagują na zmianę temperatury (gdy ofiara rzuca cień) i wibracje. Dlatego też ryzyko inwazji jest bardzo duże. Aby aktywnie chronić nasze zwierzę w okresie wiosenno-letnim, bardzo dobrym rozwiązaniem są produkty lecznicze weterynaryjne. Firma Beaphar w swojej ofercie posiada obroże Canishield dla psów dużych i małych, które pozostają aktywne przez sześć miesięcy, oraz linię Fiprotec, w skład której wchodzą krople spot-on dla psa i kota oraz spray. Dodatkowo należy pamiętać o prawidłowym usunięciu pasożyta, gdy do inwazji już dojdzie. W żadnym wypadku nie róbmy tego palcami. Specjalny przyrząd Tick Pen firmy Beaphar wydaje się być idealnym narzędziem do tego zadania.
Kleszcze w służbie nauki
Naukowcy starają się analizować kleszcze w najróżniejszych aspektach zdrowotnych. I tak, okazało się, że pajęczaki te potencjalnie mogłyby zostać wykorzystane na korzyść ludzi. Zespół naukowców z Oxford University wyizolował bowiem ze śliny kleszczy białka o właściwościach znieczulających, ewazyny (neutralizują receptory chemikinowe odpowiedzialne za rozwój stanu zapalnego). To one przyczyniają się do inwazyjności kleszczy, ponieważ powodują, że wgryzanie się kleszcza jest bezbolesne i niewyczuwalne przez atakowanego żywiciela. Naukowcy prowadzili badania nad wykorzystaniem tych białek w leczeniu zapalenia mięśnia sercowego (hamowanie procesu zapalnego). Analiza innych białek ze śliny kleszczy (a zawiera ich ona około trzech tysięcy) wykazała ich potencjał leczniczy (np. na RZS czy udar mózgu). Obecnie brytyjska firma biotechnologiczna ILC Therapeutics we współpracy z naukowcami z Oksfordu prowadzi badania nad wykorzystaniem ewazyn do leczenia chorych na Covid-19 – powstrzymania rozwoju ostrej niewydolności oddechowej.
Czescy naukowcy przeprowadzili w 2018 r. badanie mające na celu ocenić, czy kleszcze wykazują preferencje do żerowania na ludziach o określonej grupie krwi, i wykazali (grupa badana – 100 osób), że kleszcze najchętniej atakują ludzi z grupą krwi A (36%), a najrzadziej z grupą krwi B (15%).
Szczepionka na boreliozę?
I – na koniec – doskonała wiadomość! Wszystko wskazuje na to, że już niedługo na rynku pojawi się szczepionka dla ludzi przeciwko boreliozie. Jak donoszą media, zespół amerykańskich naukowców z University of Massachusetts Medical School pod kierownictwem dr. Marka Klempnera finalizuje ten projekt. Szczepionka jest już gotowa i znajduje się we wstępnej fazie testów. Podobno otrzymało ją 66 pacjentów z Lincoln w stanie Nebraska. Przewidywany termin wprowadzenia szczepionki na rynek to 2023 rok. Być może więc uda się skutecznie zapobiegać kolejnej groźnej chorobie odkleszczowej, z którą obecnie borykają się tysiące chorych w Polsce i w wielu innych krajach.
Dobry pan dba o regularne odrobaczanie pupila
Dlaczego regularne odrobaczanie jest takie ważne?
Po tym, jak pasożyty trafią do brzuszka pupila, rozmnażają się i żywią zawartością jelita lub ssąc jego krew. Nieleczone, mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia zwierząt, więc szybkie działanie i regularny plan leczenia są niezwykle istotne.
Psy i koty mogą zarazić się pasożytami na wiele sposobów:
•ze skażonego larwami i/lub jajami środowiska, • od matki, w okresie ciąży i/lub laktacji, • jedząc surowe mięso, • przez pchły, • przez kontakt z zanieczyszczonym obuwiem, • przez upolowanie zarażonych zwierząt, np. myszy lub ptaków.
skąd biorą się robaki?
Po czym poznam, że mój pies lub kot ma robaki?
Twój pupil często może nie wykazywać żadnych oznak, że ma pasożyty. Jednak jeśli inwazja jest duża i trwa długo, możemy zaobserwować objawy takie jak: • • • • • • • • • utrata apetytu, niedokrwistość, utrata masy ciała, wymioty, biegunka, senność, matowienie sierści, pocieranie odbytem o podłoże, nadmierne wylizywanie podbrzusza. Pamiętajmy jednak, że takie objawy mogą towarzyszyć też innym schorzeniom!
*Częstotliwość odrobaczania zależy od stylu życia zwierzęcia i okoliczności środowiskowych. Jeżeli nie możesz jednoznacznie ocenić ryzyka dla zwierzęcia, skonsultuj się z lekarzem weterynarii lub odrobaczaj co najmniej 4 razy do roku. Odrobaczanie co 3 miesiące nie eliminuje jednak w pełni możliwości wystąpienia zarażenia. Poznaj szczegółowy schemat odrobaczania zgodnie z rekomendacją ESCCAP na www.esccap.pl, www.drontal.pl lub www.dronspot.com.pl. Jednak to twój lekarz weterynarii pomoże ci najlepiej dopasować częstotliwość odrobaczania odpowiednią dla twojego pupila.
Drontal Dog Flavour 150/144/50mg tabletki febantel/pyrantelu embonian/prazykwantel • Wskazania lecznicze: Zwalczanie inwazji mieszanych, wywoływanych przez nicienie i tasiemce następujących gatunków: Robaki obłe: Glisty (postać dorosła i późna niedojrzała): Toxocara canis, Toxascaris leonina • Tęgoryjce (postać dorosła): Uncinaria stenocephala, Ancylostoma caninum • Włosogłówki (postać dorosła): Trichuris vulpis • Tasiemce (postać dorosła i późna niedojrzała): Echinococus granulosus, Echinococcus multilocularis, Dipylidium caninum, Taenia spp., Mesocestoides spp. Zwalczanie inwazji pierwotniaków Giardia spp. u szczeniąt i dorosłych psów. • Przeciwwskazania: Nie stosować w przypadku nadwrażliwości na substancję czynną lub na dowolną substancję pomocniczą. Nie stosować w 1. i 2. trymestrze ciąży. • Podmiot odpowiedzialny: Bayer Animal Health GmbH • Przed użyciem zapoznaj się z treścią ulotki dołączonej do opakowania.
Drontal Dog Flavour to lek odrobaczający dla psów. Skutecznie zwalcza wszystkie powszechnie występujące pasożyty jelitowe. Badania** dowiodły, że zawierające substancję smakową tabletki Drontal są chętnie przyjmowane przez psy. Drontal dla psów ma formę smakowej kostki. **Patrz ulotka przylekowa.
Jak podawać Drontal?
Drontal Dog Flavour jest tak smaczny, że może być podawany bez jedzenia, ale jeśli pies ma inne upodobania smakowe, wówczas należy podać go z jedzeniem.
Dowiedz się więcej na www.drontal.pl
Odrobaczanie kota – by kot spokój od robaków MIAU!
Dronspot to pierwszy lek do odrobaczania kotów w postaci kropelek do nakrapiania o statusie OTC, czyli dostępny bez recepty. Dzięki temu możesz go znaleźć zarówno u lekarza weterynarii, jak i w sklepie zoologicznym. Teraz, wystarczy kilka kropelek na kark – raz na trzy miesiące* – i problem odrobaczania mamy z głowy! Twój kot na pewno też to doceni. Bezstresowe odrobaczanie!
Tabletka w formie smakowej kostki!
Jak podawać Dronspot?
Rozsuń sierść na karku, przytknij koniec pipetki do skóry i wyciśnij na kark całą zawartość opakowania. Krople wchłaniają się przez skórę do krwioobiegu, dzięki czemu substancje czynne trafiają do jelit, gdzie rozprawiają się ze wszystkimi nieproszonymi gośćmi. Dronspot zabija każdy rodzaj robaków jelitowych występujących w Polsce już po jednej aplikacji!
Dowiedz się więcej na www.dronspot.com.pl
Dronspot 30 mg/7,5 mg roztwór do nakrapiania dla małych kotów • Dronspot 60 mg/15 mg roztwór do nakrapiania dla średnich kotów • Dronspot 96 mg/24 mg roztwór do nakrapiania dla dużych kotów • prazykwantel/emodepsyd • Podmiot odpowiedzialny: Bayer Animal Health GmbH • Zawartość substancji czynnych i innych substancji • Każda pipetka 0,35 ml / 0,70 ml / 1,12 ml zawiera odpowiednio: Substancje czynne: Prazykwantel 30 mg / 60 mg / 96 mg, Emodepsyd 7,5 mg / 15 mg / 24 mg, Substancje pomocnicze: Butylohydroksyanizol (E320) 1,89 mg / 3,78 mg / 6,05 mg • Wskazania lecznicze: Leczenie mieszanych inwazji pasożytniczych u kotów, spowodowanych przez następujące gatunki robaków obłych i robaków płaskich: Robaki obłe (nicienie): Toxocara cati (postaci dojrzałe, niedojrzałe, stadia larwalne L4 i L3), Toxocara cati (stadia larwalne L3) – leczenie kotek w okresie późnej ciąży w celu zapobiegania przeniesieniu drogą laktogenną na potomstwo, Toxascaris leonina (postaci dojrzałe, niedojrzałe i stadia larwalne L4), Ancylostoma tubaeforme (postaci dojrzałe, niedojrzałe i stadia larwalne L4). Robaki płaskie (tasiemce): Dipylidium caninum (postaci dojrzałe i niedojrzałe), Taenia taeniaeformis (postaci dojrzałe), Echinococcus multilocularis (postaci dojrzałe). • Przeciwwskazania: Nie stosować u kociąt poniżej 8. tygodnia życia lub ważących poniżej 0,5 kg. Nie stosować w przypadkach znanej nadwrażliwości na substancje czynne lub na dowolną substancję pomocniczą. • Przed użyciem zapoznaj się z treścią ulotki dołączonej do opakowania.