Sporters in coronatijden

ACV Sporta verdedigt de belangen van wie sport, ook in coronatijden ‘Veel sporters hadden nog nooit van tijdelijke werkloosheid gehoord’

Wie aan topsporters denkt, denkt niet meteen aan vakbondswerk. Toch hebben ook professionele sporters en amateursporters belang bij syndicale ondersteuning. Dat bewijst ACV Sporta elke dag, en zeker tijdens deze coronacrisis.

TEKST WIM TROCH FOTO FRANK BAHNMÜLLER S inds begin jaren tachtig behartigt het ACV ook de belangen van pro fessionele sporters. Want ook al lees je soms in de krant over de luxelevens of astronomische transfersom men en lonen van topsporters, voor het merendeel van de sporters beantwoordt het clichébeeld niet aan de realiteit. En dus is een sportersvakbond geen overbodige luxe. ‘De sporters komen bij ons voor vra gen rond loon dat niet of te laat wordt uitbetaald, of om hun contract na te lezen’, vertelt Marc Leroy. ‘We kijken alles van a tot z na. De meeste sporters houden niet van papierwerk. Ze willen zich natuurlijk focussen op hun sport. Managers en ma kelaars zijn meestal alleen bezig met hun commissie. Bovendien willen ze ook niet te moeilijk doen tegenover de sportploegen, want dat kan gevolgen hebben voor de con tractbesprekingen van andere sporters.’

Sébastien Stassin is vakbondssecretaris voor de voetbalspelers. Zelf was hij profvoetballer bij onder meer RWDM, Cercle Brugge en het Nederlandse RBC. ‘In de hoogste reeksen zijn de contracten meestal wel min of meer in orde, maar bij de lagere reeksen zien we toch vaak contracten die eigenlijk niet kunnen. Of mondelinge beloftes die niet worden nagekomen. Dat is zowel aan slechte wil als aan onkunde te wijten. In de lagere reeksen zien we nog te vaak bestuurders waar een malafide kantje aan zit.’

Corona De coronacrisis had in het voetbal een bijzonder gevolg: de oprichting van een Cen

trale Spelersraad. Vijftien spelers uit de Belgische 1A- en 1B-competitie zitten er samen, aangestuurd door ACV Sporta. Bekendste namen zijn die van Vincent Kompany en Simon Mignolet. Het doel is om de belangen van de spelers beter te kunnen verdedigen.

Niet alleen topvoetballers kunnen bij ACV Sporta terecht, ook voor wie sport een bijverdienste is, kan een (aanvullend) lidmaatschap nemen. Want wat als de club waar je volleybaltraining geeft je aan de deur zet? Of welke gevolgen zijn er voor de kinderbijslag als je zoon of dochter prijzengeld wint op een tennistoernooi?

‘Zo’n tachtig procent van onze leden zijn voetballers’, vertelt Pascale De Borger. ‘De laatste weken zijn er heel veel nieuwe dos

Wie is wie? Marc Leroy (links) is nationaal verantwoordelijke en secretaris voor alle sporttakken, behalve het voetbal. Antoine Van den Broeck (midden) is secretaris voor de voetbaltrainers en het personeel van de clubs en federaties. Sébastien Stassin (rechts) is secretaris voor de voetbalspelers. Pascale De Borger (zittend) is assistent-vakbondsverantwoordelijke. Ze zorgt voor het onthaal, de administratie en bijstand van de secretarissen.

siers bijgekomen. Daar zit de coronacrisis uiteraard voor iets tussen. Want net zoals in veel sectoren, werd ook de sportwereld overhoopgehaald.’

‘Competities werden stilgelegd, trainingen konden niet meer plaatsvinden. Voor de meeste sporters was het de eerste keer dat ze het begrip tijdelijke werkloosheid hoorden’, vertelt Antoine Van den Broeck. ‘Sommige spelers ontdekten nu dat ze ei genlijk als zelfstandige ingeschreven zijn, zonder dat ze het wisten. De corona-aan pak verschilt van sport tot sport. Wielrenners zijn bijvoorbeeld doorbetaald gebleven, omdat zij altijd hebben kunnen blijven trainen – weliswaar individueel. We krijgen zeer veel vragen, bijvoorbeeld over wat er met de vakantiedagen gebeurt of hoe het nu moet met contracten die afgelopen zijn.’

Het overleg om tot een sociaal akkoord voor de uitzendsector te komen is eind mei afgesprongen. Vakbonden zaten al

meer dan een jaar samen met werkgeD e vakbond klaagt dat zelfs de coronapandemie de werkgeversfederatie Federgon er niet toe kon bewegen om een sociaal akzelfs kleine verbeteringen, zoals een fietsvergoeding, niet.’ De voorbije zes jaar lukte het slechts één drijven die hun mond vol hebben van hun maatschappelijke rol als arbeidsbemiddelaar en duurzaam ondernemen toch niet medeplichtig zijn? De sector kan toch versorganisaties om uitzendkrachten koord te sluiten. ‘Wraakroepend in een crikeer om een sociaal akkoord te vinden niet blind en doof blijven voor rechtmatige fatsoenlijk loon en arbeidsvoorwaarden sis die duizenden uitzendkrachten van de voor de uitzendkrachten. Dat is volgens voorstellen als een fietsvergoeding, de te bieden. Het ACV is teleurgesteld en geene dag op de andere beroofde van inkode vakbond een duidelijk teken van oncorrecte behandeling van arbeidsongeschandaliseerd. ‘Uitzendkrachten blijven men zonder dat ze konden terugvallen op welwillendheid vanuit Federgon en ‘de schikte werknemers of over het aanpakzo weerloze wegwerpwerknemers.’ de werkloosheidsverzekering. Zelfs in die cowboybedrijven’. Voor het ACV is het nu ken van misbruiken met dagcontracten?’ omstandigheden was er geen enkele betijd dat de betere leerlingen in de werkIntussen beraadt de vakbond zich over een reidheid bij Federgon om sociale vooruitgeversfederatie hun stem verheffen en actieplan voor de sector. gang voor medewerkers mogelijk te maverantwoordelijkheid nemen. ‘Want aan ken. De federatie gunt de uitzendkrachten deze schandalige toestanden willen be

>>> www.acv-sporta.be

Onwil nekt overleg sociaal akkoord in uitzendsector

Bijzondere werkomgeving Met Sporta heeft het ACV als enige vakbond in ons land een specifieke, autonome werking om de belangen van sporters en wie werkt in sportclubs of -federaties te behartigen. Dat is geen overbodige luxe. Leroy: ‘De sportwereld is een bijzondere werkomgeving. Je collega’s zijn eigenlijk concurrenten. Als je wat minder presteert, word je vervangen door een ploegmaat. Bovendien heb je altijd het risico om geblesseerd te raken. Er is altijd onzekerheid over je contract. Bovendien is er geen enkele andere werkomgeving waar de verschillen in loon zo groot zijn. Ook het vakbondswerk op zich is anders: je hebt geen afgevaardigden die als aanspreekpunt dienen.’

De jarenlange inspanningen van ACV Sporta werpen hun vruchten af op het ter rein. ‘De laatste decennia is er wel wat vooruitgang geboekt. Cao’s zijn beter uit gewerkt en worden goed opgevolgd, en federaties komen nu soms ook spontaan naar ons toe om problemen te bespreken. Maar er blijft nog werk aan de winkel. De loonverschillen wegwerken tussen man nen en vrouwen, bijvoorbeeld, is een mooie ambitie. Voor onze eigen werking willen we nog meer de zelfstandige, individuele sporters bereiken. Nu hebben we vooral ploegsporters – voetballers, volleyballers, wielrenners enzovoort – bij onze leden, maar we willen dat uitbreiden met de so losporters zoals zwemmers of turnsters.’

FORUM

WILLY MUSITU LUFUNGULA EDUCATIEF MEDEWERKER BIJ INTERNATIONAAL COMITÉ VZW

Mensen van kleur tellen mee

De gruwelijke moord op 25 mei 2020 op de 46-jarige Afro-Amerikaanse Georges Floyd in de VS door een politieagent heeft wereldwijd aanleiding gegeven tot betogingen en protest acties tegen racisme, van Auckland via Berlijn tot Toronto. In Brussel werd op 7 juni gemanifesteerd op het Poelaertplein, aan het Justitiepaleis. Al die demonstraties zijn een teken van solidariteit met de Black Lives Mat ter-beweging in de VS.

Ook België blijft niet gespaard van politiegeweld op mensen van kleur. In 1998 kwam de 20-jarige Nigeriaanse asielzoekster Semira Adamu om het leven door verstikking bij een gedwongen repatriëringspoging. In 2018 werd de 2-jarige Koerdisch-Iraakse peuter Mawda Shawri doodgeschoten tijdens de achtervolging van een bestelwagen met transmigranten op de autostrade E42. In 2019, in de Pastorijstraat in Sint-Jans-Molenbeek, werd een geboeide verdachte van diefstal geschopt op het hoofd. Ook zijn er vaak getuigen van etnisch-cultu rele profilering.

‘Onze superdiverse samenleving heeft nood aan vrede, gerechtigheid en solidariteit’

Racistische denkbeelden, waar vooroordelen en discri minatie de gevolgen van zijn, zijn diep verankerd in onze maatschappij. Elke dag zijn mensen dader, slachtoffer of getuige van racistische uitspraken of handelingen. Op school worden zwarte kinderen ‘aap’ genoemd omdat zij bananen eten; in de supermarkt worden Afrikanen in het oog gehouden omdat zij zouden kunnen stelen; aan de bushalte rijdt de chauffeur door omdat hij de donkere man of vrouw niet gezien zou hebben; trouw je met ie mand met een andere huidskleur, dan riskeer je de band met familie of vrienden te verliezen.

Racisme is een directe erfenis van het kolonialisme. Daarom pleiten heel wat middenveldorganisaties als Hand in Hand vzw en het Collectif mémoire coloniale et lutte contre les discriminations voor de dekolonisering van de openbare ruimte door het weghalen van stand beelden van ‘helden’ van de kolonisatie en voor het omdopen van straten die hun naam dragen. Dat impliceert ook het wegwerken van het overheersende koloniale gedachtegoed dat de bron is van onrecht en ongelijkhe den tussen mensen en landen. Dekolonisering betekent dat elk leven meetelt, dat wij allemaal mensen zijn, on geacht ras, afkomst, geloof, leeftijd, geslacht, seksuele voorkeur …

Onze superdiverse samenleving heeft nood aan vrede, gerechtigheid en solidariteit. Om het voortbestaan en het geluk van elke burger te garanderen. Werken aan vrede en aan een warme, solidaire, interculturele en intergenerationele samenleving is de opdracht van ons allemaal: burgers, middenveld, overheid en bedrijven.

VIER VRAGEN

PETER WOUTERS VOORZITTER BEWEGING.NET

Te veel om over te schrijven, deze week. Er gebeurt zoveel.

Sinds Rerum Novarum op 21 mei zijn er in de we reld 100 000 doden door corona bijgekomen. Terwijl wij hoopvol zijn en onze maatregelen versoepelen, woedt het virus elders verder. Dat maakt ons nederig en dwingt ons om globaal te denken.

Op een heel ander terrein begrijpen we steeds beter dat water belangrijk is en dat een klimaat beleid ook hiervoor nodig is. Waren we misschien vergeten dat dit vraagstuk niet weg is? Onze wes terse cultuur verdraagt niet goed dat we zorg moeten dragen voor de aarde.

Intussen brandt het in de Verenigde Staten. Een tragisch incident was de start van protest tegen racisme en een president die niet begrijpt dat een bevolking smeekt om verbinding in plaats van po larisatie. Protest met de bijsmaak van een burgeroorlog. Wat mis ik de opbouwwerker in Obama. Bij ons brengen de protesten opnieuw politieke span ning en een blik in eigen boezem. Ik kan niet anders dan naar de fundamenten van onze organisaties te verwijzen: ieder mens is evenwaardig. Het beleid moet daar de afgeleide van zijn. Maar ook ons eigen gedrag. Ik ben trots op alle publieke en politieke oproepen om ons samen-leven ook een samenle ving te maken. Het mag een herstart zijn van een integraal positief beleid.

Maar ik ben vandaag ook getroffen door de standpunten over de organisatie van ons land. Dat lijkt een kleine kwestie in vergelijking met de vorige drie. Toch dringt die, zoals de grote vraagstuk ken, ook onze huiskamer binnen en beïnvloedt ze ons leven. Wellicht beluisterde of las u onze bood schap in de vorige editie van Visie. We kregen nooit meer positieve reacties dan nu. We riepen daarin op om lessen te trekken uit de voorbije periode en we reikten meteen enkele opvallende leidraden aan. Intussen zijn denktanks, koepelorganisaties, relancecomités, taskforces en onderzoeksgroe pen hard aan het werk. Allen vol goede wil en met veel verstand. Ik lees hun inzichten graag en steek er dikwijls wat van op. Ik stel me daarbij wel de vraag welke principes die groepen sturen. Vanuit welk belang denken ze? En sluit dat aan bij het ge meenschappelijk belang van ons land?

Ikzelf kijk graag naar de organisatie van ons land vanuit vier principiële vragen. Voor ons vormen ze een richtsnoer om te beoordelen of komende voorstellen bruikbaar zijn.

1. Leiden de voorstellen tot (nieuwe) achterstel ling van groepen of regio’s of werken ze die net weg? 2. Garanderen de voorstellen draagvlak (finan cieel en emotioneel) op de langere termijn of breken ze die net af? 3. Bevorderen de voorstellen de efficiëntie en zijn ze deel van een globale visie of is die afwezig? 4. Kunnen nieuwe vraagstukken hun plaats vin den in de voorstellen of is inspraak en overleg een sta-in-de-weg?

TIJDELIJKE WERKLOOSHEID CORONA Belastingen op tijdelijke werkloosheid verlaagd

Voor de vele mensen die door de coronamaatregelen terugvielen op een tijdelijke werkloosheidsuitkering daalt de bedrijfsvoorheffing tot 15 procent.

Op het hoogtepunt van de lockdown in april zaten bijna 1,2 miljoen Belgen in tijdelijke werkloosheid. Dat aantal is in juni ongeveer gehalveerd, aldus de Nationale Bank van België. Op aangeven van het ACV besliste het parlement voor tijdelijke werklozen in een belastingvermindering. De bedrijfsvoorheffing voor de tijdelijke werkloosheidsuitkering, die als voorschot op de belastingen wordt ingenomen, daalt van 26,75 naar 15 procent van het belastbaar brutoloon. Goed nieuws dus voor de koopkracht van mensen met een lager loon, en dus ook een lage tijdelijke werkloosheidsuitkering, die zo netto meer overhouden. Al zal de impact van de belastingvermindering veel afhangen van hoe snel men het werk weer heeft kunnen aanvatten.

Die vragen helpen ons om goede voorstellen van slechte te onderscheiden. En om eerlijk te zijn: daar draait het ook om voor onze politici. Zij moe ten beoordelen of de voorstellen die ze straks op hun tafel krijgen de principiële vragen doorstaan. Zij moeten nagaan of het draagvlak, de efficiëntie en de nieuwe kwesties gegarandeerd zijn. En of ze de negatieve effecten op groepen en regio’s weg kunnen werken.

Gelukkig ken ik enkele politici die deze taak zeker aankunnen. Dat we federaal echter nog geen re gering hebben is in de beoordeling van die vragen een groot probleem. Het is op het niveau van deze vragen dat een meerderheid zich moet kunnen vinden. Daarom is het niet langer te begrijpen dat partijen niet in verbinding zijn met de vraagstuk ken van morgen om een regering te vormen. Beste partijvoorzitters: vergeet uw verkiezingsprogram ma’s. Zet u in voor de kwesties, groot en klein, die onze toekomst zullen bepalen. Ik geloof dat onze democratie dit verdient.

‘Deze maatregel geeft meer ademruimte aan mensen met lage lonen’, zegt het ACV. De impact op de eindafrekening van je belastingen hangt af van je persoonlijke situatie. De verlaging is ingegaan voor tijdelijke werkloosheidsuitkeringen die ontvangen worden vanaf 1 mei en geldt nog tot 31 december.

Plan de zomer Vakantievragen

Je jaarlijkse vakantie ziet er waarschijnlijk wat anders uit dan je voor ogen had. Toch kan de vakantie nog steeds zeer welkom zijn en heb je hem misschien ook wel dubbel en dik verdiend. Gewoon even wat uitblazen, of weer helemaal in de hobby duiken. De keuzes zijn eindeloos, zelfs in eigen land. Alleen, wat zeggen de regels over vakantie?

NILS DE NEUBOURG, MARTINE CREVE

Hoeveel vakantie?

Hoeveel je in 2019 werkte, bepaalt het aantal vakantiedagen dat je dit jaar mag opnemen. Dat betekent dus dat je heel 2019 moest werken om nu recht te hebben op alle vakantiedagen. Maar dat betekent gelukkig niet dat wat pech met je gezondheid in 2019 een streep door je vakantierekening hoeft te zijn. Dagen waarop je niet kon werken door ziekte of ongeval worden voor je vakantieberekening namelijk wel als gewerkte dagen gezien. Dezelfde regeling geldt ook voor periodes zoals moederschaps- en bevallingsrust, vaderschapsverlof, educatief verlof of stakingsdagen.

Op hoeveel verlofdagen je recht hebt, hangt af van je statuut. Verlof wordt anders berekend voor arbeiders, bedienden of overheidspersoneel. Voor arbeiders bepaalt een formule hoeveel vakantie je kan opnemen, afhankelijk van onder meer je werkelijk gewerkte dagen. Op de website van de Rijksdienst voor Jaarlijkse Vakantie (www.rjv.be) kan je als arbeider zelf nagaan op hoeveel vakantie je recht hebt. Voor bedienden geldt de algemene regel dat het aantal vakantiedagen voor dit jaar gelijk is aan twee keer het aantal gewerkte maanden in 2019. Omdat de wet nog steeds uitgaat van een werkweek met zes dagen, zet je ook een vakantiedag in voor zaterdag. In de praktijk levert een compleet gewerkt jaar je zo 24 vakantiedagen op, omgerekend vier werkweken, inclusief de zaterdagen.

Jeugd- en seniorvakantie

De vakantie waar je dit jaar recht op hebt, heb je eigenlijk al vorig jaar verdiend. Daarom dat je als starter nog niet meteen recht hebt op het maximale aantal vakantiedagen. Om toch een beetje verlof te kunnen nemen in het jaar dat je start met werken, is de jeugdvakantie uitgedacht. Daar zijn wel enkele voorwaarden aan verbonden. Ook wie op latere leeftijd (opnieuw) de arbeidsmarkt betreedt, kan in sommige gevallen gebruikmaken van een speciale vakantieregeling. Want als je na een periode van lange inactiviteit, zoals werkloosheid of invaliditeit, aan het werk gaat en je was minstens 50 jaar op 31 december 2019, heb je misschien recht op seniorvakantie. Als je in die situatie geen recht hebt op opgeteld vier volledige verlofweken, mag je je vakantie aanvullen met het systeem van seniorvakantie.

Wanneer vakantie?

Kun je door ziekte niet werken en krijg je een uitkering, dan mag je op vakantie gaan. Een vakantie in het binnenland of naar een land in de Europese Unie, IJsland, Liechtenstein, Noorwegen of Zwitserland moet je vooraf wel signaleren aan de adviserend arts van het ziekenfonds. Voor andere landen heb je toestemming van de adviserend arts nodig vooraleer je vertrekt. Om op tijd toelating te krijgen, vraag je dat het best uiterlijk vijftien dagen voor je vertrek aan. Geef door hoelang je weg bent en naar welk land je gaat. Doe je dat niet, dan loop je het risico dat je uitkeringen worden stopgezet.

Arbeidsongeschikt en op vakantie?

Wanneer je die vakantie kan of moet nemen, wordt bepaald door het paritair comité van je sector, de ondernemingsraad of syndicale afvaardiging in je bedrijf of door een individueel akkoord tussen jezelf en de werkgever. Je jaarlijkse vakantie moet je doorgaans opnemen tussen 1 mei en 31 oktober. In die periode hebben werknemers ouder dan 18 jaar recht op een ononderbroken vakantie van twee weken. Voor wie jonger is dan 18 jaar, is dat drie weken. Je kan de vakantie ook splitsen, maar je bent verplicht één ononderbroken week op te nemen. Gezinshoofden moeten hun vakantie bij voorkeur kunnen nemen tijdens de schoolvakanties.

Vakantie en corona?

Door de pandemie en de maatregelen hebben we ons allemaal moeten aanpassen. Toch blijven de regels voor vakantie veelal dezelfde als in minder besmettelijke tijden. Zo kan de werkgever niet eenzijdig de vakantieregeling omgooien en het personeel verplichten om vakantie op te nemen wanneer er door de coronamaatregelen plots minder werk is. Verlofdagen die je had aangevraagd en waarover je werkgever zijn akkoord gaf, blijven gelden. Ook dagen collectief verlof blijven gepland als vakantiedagen. Het ACV gaf haar vakantieboekje voor dit jaar een grondige update met verschillende vragen over de impact van corona op de vakantie. Zit je met een vraag? Je vindt wellicht een duidelijk en uitgebreid antwoord in de brochure.

Of je dit jaar naar het buitenland mag, blijft uiteraard afhankelijk van de beslissing van de Nationale Veilig heidsraad. De adviserend arts beoordeelt alleen of je op medisch vlak in staat bent om te reizen. Word je tijdens je vakantie in het buitenland ziek en blijf je arbeidson geschikt na de periode dat je recht hebt op gewaarborgd loon, dan moet je contact opnemen met je ziekenfonds.

Meer lezen? Vraag je je af hoe het nu juist zit met de berekeningsformule voor je vakantie? Wil je weten hoe je je jeugdvakantie aanvraagt? Of heb je nog andere vragen of lees je graag nog eens alles in detail na? Dat kan in het ACV-vakantieboekje 2020.