‘Goed omringd zijn is het allerbelangrijkste’

Marie Jeanne Hendrickx gaat op pensioen. Ze werkte als propagandist bij ACV Zichem (19831995), als stafmedewerker bij ACW Leuven (1995-2021) en bij het team Onderzoek en Ontwikkeling (O&O, vormings- en studiedienst) van beweging.net (2021 tot nu). Bewegingswerk dat ze van 1995 tot eind 2021 combineerde met de politiek als OCMW-voorzitter en schepen in Scherpenheuvel-Zichem. Nu komt er meer tijd voor de familie, haar man Gaston, haar kinderen Pieter-Jan en Diederik, en haar vier kleinkinderen. En ze heeft nog goesting om groepen te gidsen — met aandacht voor de slow walkers — of om zich in te zetten als belangenbehartiger.

Oud-collega Dominique Coopman ging langs voor een gesprek.

Tekst: Dominique Coopman

Vrijdag 21 april 2023. We spreken af in Gent, de bakermat van de textielindustrie en de uitverkoren plek waar in 1894 ACV Textura (de Christelijke Textielcentrale) werd opgericht. “Het is een rare dag”, zegt Marie Jeanne. “Ik begin aan mijn 43e jaar bij de Beweging en het is ook mijn laatste. Op 1 augustus ga ik met pensioen.” Het begon voor Marie Jeanne in de jaren tachtig, in een tijd van economische crisis en van zeer grote jeugdwerkloosheid. “Ik startte in een BTK-project van Familiehulp, werkte kort voor de KVB en werd op 21 april 1981 loketbediende bij het ACV. Mijn vader was daar heel fier op. Hij was ACV-militant, werkte in de koolmijnen van Houthalen en was be- stuurslid van ACW Balen, waar we woonden. Als zeventienjarige mocht ik met hem mee naar de cités op bezoek bij de Italiaanse, Turkse en Griekse mijnwerkersgezinnen. Ik ontdekte er een enorme gastvrijheid, maar ook hoe ze leefden. Hier werd de kiem gelegd voor mijn studies aan de Sociale School in Geel en voor mijn engagement.”

Marie Jeanne werkte graag bij het ACV, vooral wanneer ze bewegingswerk en dienstverlening kon combineren. “Overdag stond ik mee aan het loket in Zichem, ’s avonds begeleidde ik de lokale ACV-groepen”, zegt ze. “Maar ook de politiek trok me aan. In 1988 werd ik gemeenteraadslid en lid van de OCMW-raad in Scherpenheuvel-Zichem. Zes jaar later kon ik een mandaat als schepen opnemen. Mijn voorkeur ging naar het OCMW-voorzitterschap. In september 1995 werd ik OCMW-voorzitter. Gevolg was dat ik, door onenigheid over de onverenigbaarheden, niet langer bij het ACV kon werken. Ik vond dat toen heel erg, maar op 15 december 1995 kon ik aan de slag bij ACW Leuven in een vier vijfde job als

Marie Jeanne Hendrickx

stafmedewerker. Ik kwam er in een grote ploeg terecht, een pluspunt. Als ACV-propagandist werk je meer alleen, terwijl het werk in het ACW een ploegspel is. Onder andere Gilbert Pex en Chris Goossens hebben me toen goed opgevangen.”

Wat betekende je werk en engagement voor jou?

“Ik heb mijn hele loopbaan voor de Beweging kunnen werken. Daar ben ik blij om. Ik zou ook nooit een ander werk hebben kunnen doen. Werken met vrijwilligers is fantastisch. Mensen motiveren, kansen geven, resultaten proberen boeken. We kwamen samen met de ACW-spilfiguren voor allerlei acties. Het resultaat? Een veilig fietspad, toegankelijke stoepen of een mantelzorgpremie. In de politiek stak ik veel op. Omdat ik zelf OCMW-voorzitter en schepen was, begreep ik ook de vragen en verzuchtingen van andere mandatarissen. Die ervaring verwerkte ik in de vorming en de netwerken die we als Beweging organiseerden.”

Je hebt veel zien evolueren in de Beweging en in de samenleving. Ten goede en ten kwade?

“Het vrijwilligersengagement is veranderd. Vroeger ging het om een totaalengagement, nu groeit sociale inzet eerder organisch en is het beperkter in tijd. Maar het is zeker niet minder waard. Een van de grootste evoluties is de digitalisering. Het internet opent een nieuw venster op de wereld. Maar sociale media geven ook wrevel. Ik verdraag het niet dat mensen zomaar leugens en haat uitspuwen en anderen pijn doen. Ik ben bang voor die verharding en verrechtsing. Bang ook dat mensen zaken waar ze recht op hebben verliezen, omdat ze niet mee zijn.”

Je politiek en sociaal engageren kan ook een tol eisen. Op een bepaald moment zei je lichaam neen?

“Mijn omgeving gaf me signalen, maar er iets aan doen en erkennen dat ik hulp nodig had was moeilijk. Tot mijn lichaam me een halt toeriep. Ik belandde in het ziekenhuis, lag vijf weken in coma en moest alles opnieuw aanleren. Toen brak covid uit en moest ik naar huis in plaats van naar een revalidatiecentrum. De dokter zei: prikkel je geest, zodat die snel terug wakker wordt. Hoe dan ook wou ik zo snel mogelijk terug aan het werk. De volgende zomer ging ik weer aan de slag. Ik wou dat en ik kon dat, omdat ik van thuis mocht werken.”

Je hebt geluk gehad. Waar haalt een mens zoveel veerkracht?

“Veerkracht haal je uit je omgeving. Goed omringd zijn is van het grootste belang. Mijn man kwam dagelijks twee keer, samen met een van de kinderen. Ik ben ook mijn werkgever en mijn collega’s dankbaar voor het begrip en het geduld. Net al de verpleegkundigen en logistieke medewerkers van het ziekenhuis. Tijdens heel mijn loopbaan had ik ook veerkracht door de vrijwilligers. Je geeft veel, maar je krijgt ook veel terug.”

Wat wens je jezelf en beweging.net toe, nu je op pensioen gaat?

“Een goede gezondheid. Goede raad zal je me niet horen uitspreken, ook niet tegenover mijn jongere collega’s. Ik zie de nieuwe, jongere collega’s bij O&O nieuwe inzichten binnenbrengen en dat is heel belangrijk. Beweging.net is in volle transitie. Het klassieke bewegingswerk verandert, onze organisatie zal nieuwe methodieken en vormen van samenwerking moeten ontwikkelen, maar de ondersteuning van vrijwilligers aan de basis moet onze kernopdracht blijven. De relatie met de politiek is moeilijk, maar ik geloof in de openheid en de groei. Toen ik stopte als schepen zei mijn man: ‘Het zal je tegenvallen, dat je je niet meer kunt moeien.’

Maar dat valt wel mee. En dat zal dus ook wel gelden voor de Beweging. Hoe dan ook blijf ik een grote supporter.”