DE BIBLIOTHEEK, ONZE BASISVOORZIENING VOOR INFORMATIE, EDUCATIE, CULTUUR EN ONTMOETING. EN VEEL MEER?
foto: Wouter Rawoens
EEN NIEUWE BELEIDSPERIODE NA DE VERKIEZINGEN.
1.685.061 Vlamingen zijn lid van een openbare bibliotheek. Kiezen voor de bibliotheek, is kiezen voor veel mensen. 60% is sinds de kindertijd ononderbroken lid van een openbare bibliotheek. 86% komt maandelijks of zelfs vaker naar de bibliotheek. 86% is tevreden over de dienstverlening en het personeel.
Vandaag al kiezen voor het beleid van morgen. De samenleving stelt eisen aan elk van ons. Wie mee is en zich goed voelt, draagt bij tot een leefbare gemeenschap. De bibliotheek is een plaats waar cultuur- en erfgoedbeleid, informatie en uitwisseling, vrijetijdsbesteding en toerisme, onderwijs en jeugdbeleid, welzijn en sociaal beleid elkaar raken. In onze lokale democratische samenleving is extra zorg voor de positie van de bibliotheek essentieel. Kiezen voor de bibliotheek, biedt mensen kansen. Kiezen voor de bibliotheek, is kiezen voor een democratische samenleving.
De bibliotheek, een basisvoorziening in onze gemeente. “De openbare bibliotheek is een basisvoorziening waar elke burger terecht kan met zijn vragen over kennis, cultuur, informatie en ontspanning. Ze bemiddelt actief bij het beantwoorden van deze vragen. De openbare bibliotheek is actief inzake cultuurspreiding en cultuurparticipatie; ze werkt in een geest van objectiviteit en vrij van levensbeschouwelijke, politieke en commerciële invloeden.” (decreet houdende het stimuleren van een kwalitatief en integraal lokaal cultuurbeleid, artikel 2 § 5) In de bibliotheek vind je een ruime, diverse en kwaliteitsvolle collectie die je kan lenen of raadplegen. Je kan er kranten lezen, surfen op het internet, andere mensen ontmoeten of verrassende activiteiten bijwonen. De bibliotheek heeft klantvriendelijke openingsuren en is altijd dichtbij. De bibliotheek heeft meer dan 24.700.000 materialen. Onze gemeente maakt immers actief deel uit van een uitgebreid en sterk netwerk van bibliotheken. Op die manier kunnen we materialen laten overkomen uit de collecties van alle andere bibliotheken in Vlaanderen en Brussel. Waarvoor kom je naar de bibliotheek? • 98% van de bezoekers maakt gebruik van de boekencollectie. • 76% van de dertig- tot veertigjarigen komt omwille van de kinderen. • 53% komt om informatie te vinden over onderwerpen die hem bezig houden. • 42% geniet van de muziekcollectie.
De bibliotheek biedt alsmaar meer diensten en extra’s aan, die de weg naar de collectie makkelijker en ook aangenamer maken: • een handige catalogus met steeds meer mogelijkheden • toegang tot het internet en de mogelijkheid om informatie af te drukken, te kopiëren of te downloaden • een logische opstelling en een aantrekkelijke presentatie • een aangename leeshoek of een leescafé • extra diensten zoals ‘boek aan huis’ • activiteiten met scholen, kinderopvang, OCMW, verenigingen • tentoonstellingen, lezingen, internetcursussen, leesgroepen • activiteiten in jeugdboekenweek en bibliotheekweek • en vooral behulpzaam en deskundig personeel De bibliotheek maakt cultuur bereikbaar voor iedereen, jong en oud. Jonge gezinnen komen met de kinderen, senioren leren er surfen, huismoeders zijn op zoek naar een goed boek, allochtone meisjes spreken af met hun vriendinnen, zowel hoogopgeleide als laaggeschoolde inwoners leren bij in de bib...
• • • •
Naast de jongeren maken vooral de senioren opvallend meer gebruik van de internetcomputers. 66% van de bezoekers vindt dat een bibliotheek een boekendienst aan huis voor zieken en bejaarden moet aanbieden. 30% van de senioren bezoekt de bibliotheek om iets bij te leren. Een beter aanbod is voor meer dan 30% van de bezoekers de reden om niet naar de eigen bibliotheek te gaan.
Of bieden wij onze inwoners veel meer? Een collectie vol cultuur en ontspanning. De bibliotheek heeft boeken, tijdschriften en kranten, strips, cd’s, dvd’s, digitale persartikels, auteursportretten en zo veel meer. Zij heeft oog voor elke bibliotheekbezoeker. Met gerichte campagnes en acties promoot de bibliotheek het leesplezier en brengt ze het publiek op diverse manieren in contact met boeken en informatie. Steeds meer mensen beleven cultuur en vrije tijd via het internet. Het digitale bibliotheekaanbod en de digitale dienstverlening worden steeds belangrijker. Bibliotheken verhogen de culturele competentie en stimuleren cultuurparticipatie.
Toegang tot informatie, met vakmanschap samengebracht. De bibliotheek is de lokale toegangspoort tot gedrukte én digitale informatie, vakkundig samengebracht en gepresenteerd. Wie voluit aan de samenleving wil participeren, moet over steeds meer informatievaardigheden beschikken. De bibliotheek wil de (digitale) kloof tussen informatiearmen en informatierijken helpen dichten. Maatschappelijk kwetsbare groepen kunnen in de bibliotheek terecht voor activiteiten die de informatiegeletterdheid verhogen, vaak in samenwerking met lokale verenigingen. Gratis gebruik van internet met up-to-date computers helpt mensen sneller over de brug.
Een kans om levenslang te leren. Blijven leren, je hele leven lang, is vandaag de dag een behoefte én een noodzaak. Onze bibliotheek biedt betrouwbare, bereikbare en overzichtelijke informatie en is daarom een onmisbaar vertrekpunt voor zelfstandig leren. De bibliotheek werkt meer dan ooit samen met scholen en speelt ook actief in op het niet-schoolse leren in verenigingen en vormingsinitiatieven. Samen met gespecialiseerde partners ontwikkelen bibliotheken initiatieven voor bijzondere doelgroepen: jongeren, senioren, laaggeschoolden, mensen met een handicap, gedetineerden, allochtonen, asielzoekers. De bibliotheek is een onmisbare partner om het sociale beleid en het jeugdbeleid van ons bestuur te realiseren.
Een unieke plek waar generaties, culturen en ideeën elkaar ontmoeten. In een samenleving met steeds meer individualisme, mensen uit verschillende culturen, alleenstaanden en éénoudergezinnen zijn publieke ontmoetingsplekken belangrijk. Ontmoetingen in de bibliotheek, in de leesgroep, tijdens de verwendag, op cursussen en bij gezinsactiviteiten in de jeugdboekenweek en de bibliotheekweek versterken het samenhorigheidsgevoel in onze gemeente. Tal van vrijwilligers zijn betrokken en gemotiveerd om in bestuurscommissies te zetelen of mee vorm te geven aan bibliotheekactiviteiten. De bibliotheek stimuleert actief burgerschap en maatschappelijke betrokkenheid.
Een garantie dat ons verleden zorgvuldig bewaard blijft en toegankelijk is. Ook het culturele erfgoed bepaalt de eigenheid van een samenleving. Zorg dragen voor het culturele verleden is dan ook erg belangrijk. Bibliotheken bewaren mee lokaal geschreven erfgoed en nemen actief deel aan erfgoedinitiatieven.
Kiezen voor de bibliotheek blijft de moeite waard. Met weloverwogen strategische keuzes kan onze bibliotheek haar rol in de samenleving blijven vervullen.
Blijf duurzaam investeren in infrastructuur. De bibliotheek is de lokale cultuurvoorziening bij uitstek en brengt cultuur dicht bij de burger. Ze versterkt het sociale weefsel. Het blijft een hele inspanning om met de beschikbare budgetten voortdurend te investeren in de zichtbare aanwezigheid van de bibliotheek.
Houd de collectie divers en actueel. Zorgen dat veel en steeds meer mensen gebruik maken van (multimediale) cultuur en (digitale) informatie is een uitdaging voor elke bibliotheek. Daarom moet de bibliotheek een collectie aanbieden die aansluit bij de behoeften en interesses van onze bevolking.
Integreer nieuwe technologieën. Met het up-to-date houden van de computerinfrastructuur en het integreren van nieuwe technologieën is onze bibliotheek en de gemeente mee met de snel veranderende samenleving.
Voldoende professioneel geschoold personeel is noodzakelijk om dagelijks diensten te leveren, de nodige vernieuwingen te ontwikkelen en waardevolle bovenlokale initiatieven te integreren. Digitalisering en nieuwe technologieën vergen voortdurende bijscholing van alle bibliotheekmedewerkers. Vrijwilligers kansen tot actief burgerschap bieden, vraagt solide ondersteuning.
Garandeer comfort en betrouwbaarheid. De bevolking vergrijst, het gemiddelde scholingsniveau van de Vlaming stijgt. De concurrentie op de vrijetijdsmarkt neemt toe. Mensen stellen steeds hogere eisen aan publieke voorzieningen. De bezoeker verwacht aangepast comfort en een prettige sfeer. De bibliotheek experimenteert om mensen met cultuur en elkaar in contact te brengen, maar blijft ook waken over de kwaliteit van de informatie en haar diensten.
Grijp kansen tot samenwerking. Samenwerking biedt ongetwijfeld kansen voor onze bibliotheek. Op Vlaams, provinciaal en regionaal niveau worden initiatieven genomen om werkprocessen efficiënter te laten verlopen. De bibliotheek moet hierop kunnen intekenen en de kwaliteit van die initiatieven mee bewaken. Zo ontstaat meer ruimte voor lokale samenwerking, nieuwe diensten en meer individuele begeleiding van onze bibliotheekbezoeker. We kunnen werken aan een steeds betere integratie van de bibliotheek in het lokale cultuurbeleid, het sociale beleid, het vrijetijds- en jeugdbeleid.
Is onze bibliotheek klaar voor morgen? Het Vlaams Centrum voor Openbare Bibliotheken (VCOB) realiseert, met steun van het ministerie van Cultuur, Jeugd, Sport en Media en samen met de bibliotheken, provincies en Vlaamse Gemeenschapscommissie initiatieven die het lokale bibliotheekwerk sterker maken. Met deze folder wil het steunpunt VCOB samen met de bibliotheken het lokaal geïntegreerde cultuurbeleid ondersteunen. De cijfers komen uit het grote Gebruikersonderzoek bij 32.041 bezoekers in 165 Vlaamse bibliotheken.
Cultuurparticipatie? Wat deed je de laatste zes maanden? • • • • • • • •
42% zag een film in de bioscoop. 32% bracht een bezoek aan de bibliotheek. 30% ging naar een musical, revue of circus. 29% zag een theater- of dansvoorstelling. 20% ging naar een niet-klassiek concert. 19% bezocht een museum of tentoonstelling. 13% woonde een literair evenement bij. 7% ging naar een klassiek concert.
(Antwoorden uit het onderzoek over cultuurparticipatie van steunpunt Re-creatief Vlaanderen.)
Koningsstraat 146 1000 Brussel 02-210 89 70 www.vcob.be info@vcob.be Jan Braeckman, directeur
VU Guido De Brabander, Koningsstraat 146, 1000 Brussel | foto’s: Koen Broos en Wouter Rawoens
Ondersteun deskundig personeel ten volle.