atletas etíopes

ETIOPÍA … ATLETISMO

ETIOPÍA ‐ ATLETISMO Os e as atletas etíopes representan a mellor embaixada, a nivel

deportivo, no eido internacional. A súa especialidade son as probas de fondo (campo a través, maratón, 5000 e 10000 metros) A primeira participación do atletismo etíope nunha olimpíada foi

en Melbourne‐1956.

95 Os p primeiros campionatos p do mundo de atletismo tiveron lugar no ano 1983. ouro 7 de prata e 17 de Etiopía ten 45 medallas olímpicas (21 de ouro, bronce), todas na especialidade de atletismo e 29 delas nas catro úl i últimas citas i olímpicas. lí i Nos campionatos do mundo sénior ten 19 títulos e un total de 54

medallas.

MEDALLAS DE ETIOPÍA EN XOGOS OLÍMPICOS E CAMPIONATOS DO MUNDO DE ATLETISMO CATEGORÍA MASCULINA CATEGORÍA FEMININA OLIMPIADA 1956

MUNDIAL

1960 1964 1968 1972 1976 1980 1983 1984 1987 1988 1991 1992 1993 1995 1996 1997 1999 2000 2001 2003 2004 2005 2007 2008 2009 2011 2012

5000 m

10000 m

maratón 3000 m obs

1500 m

5000 m

10000 m

maratón

1500 m

3000 m obs

5000 metros R Record d mundial masculino: Kenenisa di l li K i Bekele B k l Beyecha B h (2004) ( ) 12 minutos 37 segundos 35 centésimas Record mundial feminino: Tirunesh Dibaba (2008) 14 minutos 11 segundos 15 centésimas

Medalla de ouro en categoría feminina na olimpíada de Londres‐2012 Medalla de ouro en categoría feminina na olimpíada de Londres 2012 Meseret Defar

10000 metros 10000 metros Record mundial masculino: Kenenisa Bekele Beyecha (2005) 26 minutos 17 segundos 53 centésimas R Record d olímpico masculino : Kenenisa lí i li K i Bekele B k l Beyecha B h (2008) ( 8) 27 minutos 01 segundos 17 centésimas Record olímpico feminino: Tirunesh p Dibaba ((2008)) 29 minutos 54 segundos 66 centésimas

Medalla de ouro en categoría feminina na olimpíada de Londres‐2012 Tirunesh Dibaba Campionato do mundo masculino: Ibrahim Jeilan

Maratón Record olímpico feminino: Tiki Gelana (Londres‐2012) 2 horas 23 minutos 07 segundos

Medalla de ouro en categoría feminina na olimpíada de Londres‐2012 Medalla de ouro en categoría feminina na olimpíada de Londres 2012 Tiki Gelana

ATLETAS DESTACADOS CATEGORÍA MASCULINA           

Abebe Bikila Demisse "Mamo" Wolde Mamo Wolde Miruts Yifter Kebede Balcha Mohamed Kedir Eshetu Tura Fit B i Fita Bayisa Addis Abebe Haile Gebrselassie Million Wolde Gezahegne Abera

CATEGORÍA FEMININA  Derartu Tulu  Fatuma Roba  Berhane Adere  Gete Wami  Kutre Dulecha  Ayelech Worku y  Werknesh Kidane  Ejagayehu Dibaba  Tirunesh Dibaba  Genzebe Dibaba

ATLETAS DESTACADOS CATEGORÍA MASCULINA            

Assefa Mezgbu Tesfaye y Tola Sileshi Sihine Tsegaye Kebede Tariku Bekele Kenenisa Bekele Beyecha Dejen Gebremeskel Ibrahim Jeilan Imane Merga Deresse Mekonnen Wude Ayalew Alemayehu Bezabeh

CATEGORÍA FEMININA  Meseret Defar  Tiki Gelana  Sofia Assefa  Meselech Melkamu  Aselefech Mergia

Abebe Bikila Primeiro atleta africano en gañar unha proba

olímpica. Naceu en 1932 nunha aldea situada a 130 quilómetros da capital, foi pastor ata os vinte anos, cando d se enrolou l no exército é i e chegou h a membro b da d garda imperial.

Chegou

as

olimpíadas

de

Roma‐1960

como

substituto dun compañeiro lesionado do equipo de maratón. Correu a proba case sen preparación e d descalzo. l C Conseguiu i o título í l olímpico lí i asíí como a mellor marca mundial (2h 15’ 16”)

Abebe Bikila En 1964 participou na maratón dos xogos olímpicos

de Tokio, seis semanas antes fora operado de apendicite. Nesta ocasión correu calzado e volveu gañar a medalla de ouro, cunha nova marca mundial (2h 12’ 11”) Nos seguintes xogos (México‐1968) non terminou a

carreira, afectado polo “mal de altura”. En 1969 quedou parapléxico por mor dun accidente

de tráfico,, do q que nunca se recuperou. p Morreu no ano 1973 con 41 anos.

Demisse "Mamo" Mamo Wolde Wolde (1932‐2002) (1932 2002) Participou na primeira cita olímpica coa selección de Etiopía (1956). Foi

unha pobre actuación nas probas de 800 e 1500 metros. h b t ió b d 8 t En 1964 (Tokio) compite na proba de 10000 metros, na que é cuarto. A súa mellor participación foi nas olimpíadas de México A súa mellor participación foi nas olimpíadas de México‐1968 1968 onde foi prata na proba de 10000 metros e campión olímpico na maratón. Con 40 anos participou na olimpíada de Munich‐1972, na que foi medalla de bronce d ll d b na maratón.

tó

Miruts Yifter (1944) A súa primeira participación olímpica foi

en Munich‐1972, onde foi medalla de bronce na proba de 10000 metros. Na 1ª Copa do Mundo de atletismo (1977)

conseguiu a vitoria en 5000 e 10000 metros. co segu u a v to a e 5000 e 0000 et os.

Repetiu resultado na seguinte edición en 1979. Nos xogos olímpicos de Moscú‐1980 foi

medalla de ouro nas probas de 5000 e 10000 metros.

Kebede Balcha (1951) Primeiro atleta etíope en conseguir unha p g

medalla nos campionatos do mundo, foi prata na maratón da 1ª edición no ano 1983. Gañou a maratón de Atenas (1977) e a de

Montreal nos anos 1979, 1981, 1983 e 1985. l Campión de África en maratón (1979) e Á

medalla de prata en 1985. En 1987 foi bronce nos xogos de África. nos xogos de África

Mohamed Kedir (1954) Mohamed Kedir Medalla de bronce na p proba de 10000 metros da

olimpíada de Moscú‐1980. Durante 25 años participou en competicións

internacionais de 5000 e 10000 metros, conseguindo 60 medallas d ll de d ouro, 40 de d prata e 30 de d bronce. b

Eshetu Tura Tura (1950) Medalla de bronce na p proba de 33000 metros

obstáculos da olimpíada de Moscú‐1980. Foi 2º, na mesma proba, na 1ª Copa do Mundo de atletismo. Conseguiu medallas en campionatos de África nas probas b de d 3000 metros obstáculos b l e 5000 metros.

Derartu Tulu (1972) En Barcelona‐1992 gañou a medalla de ouro na proba de

10000

metros,

f i foi

a

primeira i i

muller ll

d da

Áf i África

subsahariana en gañar unha medalla olímpica.  En E 1995 foi f i prata t nos campionatos i t do d mundo. d Foi 4ª na olimpíada de Atlanta‐1996, onde chegou

lesionada. lesionada Na olimpíada de Sydney‐2000 volveu gañar a medalla de

ouro establecendo un novo record do mundo. mundo ouro, En 2001 gaña o campionato do mundo. Participa nos xogos de Atenas‐2004 Atenas 2004 onde é bronce nos

10000 metros.

Fatuma Roba (1973) Foi a primeira muller africana en gañar o ouro

olímpico en maratón (Atlanta‐1996)  Gañou tres veces consecutivas a maratón de Boston. Conseguiu C i un 4º posto nos mundiais di i de d Sevilla‐1999 S ill

Fita Bayisa (1972) Fita Bayisa Campión do d mundo d júnior en 1990 Medalla de bronce nos 5000 metros na olimpíada de

Barcelona‐1992.  Foi prata no Campionatos Mundiais de 1991 e bronce

no 1993.

Addis Abebe (1970) Addis Abebe Bronce nos 10000 metros na olimpíada l d de d Barcelona‐ l

1992. Campión do mundo junior en 1988 nos 10000 metros

e 33º nos 55000. Campión da copa de mundo de atletismo en 1992.

Haile Gebrselassie Naceu en 1973, fillo dun camioneiro e con catorce

irmáns. Con catro anos comezou a ir correndo á escola, a uns 10 km da súa casa. Pronto foi alcumado "neftenga" (crack) polas súas

calidades mostradas nas carreiras que disputaba. En 1992 proclamouse campión do mundo júnior en

5000 e 10000 m. En 1993, conseguiu en categoría absoluta o título de 10000 m e o segundo posto en 5000. No Campionato do Mundo de 1995 e nos xogos

olímpicos de Atlanta‐1996 gaña o ouro nos 10000 metros.

Haile Gebrselassie En 1997 conseguiu o ouro en 3000 metros no Campionato do Mundo de pista

cuberta. Gaña os campionatos do mundo de Atenas‐1997 e Sevilla‐1999 na proba de

10000 metros. En 1998 gaña as seis probas de fondo da 1ª edición da Golden League En Sydney‐2000 gaña o seu 2º ouro olímpico nos 10000 metros. Nos mundiais de París‐2003 foi prata, superado polo seu compatriota

Kenenisa Bekele.

Haile Gebrselassie Foi mellor marca mundial dos 5000 e 10000

metros, de maratón (2008), media maratón, 10 e 20 km en estrada. Tras retirarse do Maratón de Nova York 2010,

anunciou a súa retirada do atletismo. atletismo Non obstante, 8 días máis tarde desdise e decide f l continuar como profesional. O 2 de setembro de 2011, o xurado do Príncipe

de Asturias, concédelle o Premio Príncipe de Asturias dos Deportes. p

Berhane Adere (1973) Campioa do d mundo d en 10000 metros no ano 2003, foi f

prata nas edicións de 2001 e 2005. Gañou o campionato do mundo de media maratón en

2002,, foi p prata en 20033 e bronce en 2001. En 2003 gañou o mundial de 3000 metros en pista

cuberta. b Venceu na maratón de Chicago en 2006 e 2007. En

2008 gañou a de Dubai

Gete Wami (1974)

Campioa do mundo de 10000 metros en Sevilla‐1999 e bronce en 2001. Bronce (10000 metros) na olimpíada de Atlanta‐1996 e prata en

S d Sydney‐2000. Bronce nos 5000 metros en Sydney‐2000. Gañou varias probas internacionais de maratón.

Tesfaye Tola (1974) Medalla de bronce na maratón da olimpíada p de

Sydney‐2000. Cuarto clasificado nos campionatos do mundo de

2001.

Million Wolde (1979) Nos Mundiais jjúnior de 1998 99 g gañou o ouro nos 55000

metros. Tamén ese ano proclamouse campión do mundo jú i de júnior d cross, sobre b unha h distancia di i de d 8 km. k Xa en categoría sénior foi medalla de bronce dos 3000

metros nos Mundiais en pista cuberta de 1999. i éxito é it da d súa ú carreira i deportiva d ti foi f i a medalla d ll O maior de ouro dos 5000 metros nos Xogos Olímpicos de Sydney‐2000, con só 22 anos.

Gezahegne Abera (1978) Participou p na súa p primeira maratón en 1999 999 en Los

Ángeles, finalizando en 4ª posición. Máis tarde, nese mesmo ano, conseguiu a súa primeira

vitoria, na prestixiosa maratón de Fukuoka. Gañaría esta proba en dúas edicións máis, en 2001 e 2002.

C 22 anos gañou ñ a maratón tó dos d xogos olímpicos lí i d Con de Sydney‐2000. Foi campión do mundo de maratón en 2001.

Assefa Mezgbu (1978) Medalla de bronce nos 10000 metros na

olimpíada de Sydney‐2000.

Medalla de p prata no mundial de 2001 e

bronce en 1999.

Especialista en probas de campo a

través.

Kutre Dulecha (1978) Atleta de media distancia, bronce na proba de 800 metros do campionato do

mundo júnior de 1994. Campioa de África de 1500 metros nos anos 1995, 1999 e 2003. Bronce en 1500 metros nos mundiais de 1999, cuarta clasificada na final olímpica

de Sydney‐2000.

Sydney 2000 Campioa do mundo de cross, distancia corta, en 2000. Campioa do mundo de

Á 1500 metros en pista cuberta en 2004. Gañou a maratón de Ámsterdam en 2005.

Ayelech Worku (1979)

Medalla d ll

feminina

d de de

b bronce 55000

na metros

proba b nos

mundiais de 1999 e 2001.  Campioa de 5000 metros nos xogos

d África de Áf i en 1999.

Werknesh Kidane (1981) Foi campioa p do mundo jjúnior de cross no ano

1979. En 1983 gañou o campionato mundial de cross en distancia di i larga. l T é conseguiu Tamén i medallas d ll nas edicións de 2000, 2004 e 2005. Medalla de prata en 10000 metros nos mundiais

2003 de 2003. Foi olímpica en 2000 e 2004, en Atenas foi cuarta

na proba de 10000 metros.

Sileshi Sihine (1983) Medalla de prata nos 10000 metros nas

olimpíadas de Atenas‐2004 e Pekín‐2008. Prata no campionato do mundo de 2005

en 5000 e 10000 metros. En 10000 metros tamén foi bronce nos

mundiais de 2003 e prata en 2007.

Ejagayehu Dibaba (1982) Irmá maior das tamén atletas Tirunesh e Genzebe

e da xove promesa Dejene. Tamén é prima da dobre campioa i olímpica lí i Derartu D T l Tulu. Medalla

de

prata

nos

10000

metros

nas

olimpíadas de Atenas‐2004.

B i t do d mundo d de d 2005 en Bronce nos campionatos 5000 e 10000 metros.

Kenenisa Bekele Beyecha (1982) Posiblemente o atleta máis completo en probas de

fondo e cross (campo a través). Naceu na mesma cidade que a familia Dibaba. O seu mentor deportivo foi Haile Gebrselassie. O seu primeiro éxito internacional foi en 1999, 2 2º na

carreira de 3000 metros dos campionatos do mundo da xuventude En 2001 gaña os campionatos do mundo xuventude. júnior de cross. Entre 2002 e 2008 gaña case a totalidade d probas das b dos d campionatos do d mundo d de d cross, tanto na distancia larga como na corta.

Kenenisa Bekele Beyecha (1982) No campionato do mundo de 2003 é bronce na proba de

5000 metros, na que consigue i o ouro en 2009. En xaneiro de 2005 morre a súa noiva, Alem Techale de 18

anos, dun d aparente t ataque t ao corazón ó cando d estaba t b nun percorrido de adestramento con el. Era a campioa do mundo júnior en 2003 dos 1500 metros e cunha excelente condición física. Gaña os campionatos do mundo de 10000 metros nos anos

2003, 2005, 2007 e 2009. Campión p do mundo de 33000 metros en p pista cuberta no

ano 2006. Campión de África de 5000 metros en 2006 e 2008.

Kenenisa Bekele Beyecha (1982) Gaña as seis probas de fondo da Golden League nos anos 2006 e 2009. Medalla de ouro en 10000 metros nas olimpíadas de Atenas‐2004, bronce en

5000. Medalla de ouro nas probas de 5000 e 10000 metros das olimpíadas de Pekín‐

2008. Nos xogos de Londres‐2012 foi cuarto nos 10000 metros.  Inicia 2013 coas mellores marcas mundiais de 5000 metros e de 10000 metros Conserva os records olímpicos, establecidos en Pekín‐2008, nas dúas

distancias. A Federación internacional de atletismo considerouno o mellor atleta do

mundo nos anos 2004 e 2005.

Meseret Defar (1985) Campioa do mundo júnior en 3000 e 5000 metros

no ano 2002. Medalla de prata en 5000 no ano 2000. Campioa da copa continental de 3000 metros no

ano 2010. En 5000 metros foi campioa de África en 2006 e

medalla de p prata nos anos 2000,, 2008 e 2010. Conseguiu o record mundial de 3000 e 5000

metros en pista cuberta no ano 2009.

Meseret Defar (1985) Ouro olímpico de 5000 metros en Atenas‐2004

e Londres‐2012, bronce en Pekín‐2008.  Nos campionatos do mundo foi ouro en 2007,

prata en 20055 e bronce en 2009 p 9 e 2011. Campioa do mundo de 3000 metros en pista

cuberta nos anos 2004, 2006, 2008 e 2010. Prata en 2012 e bronce en 2003.

Tirunesh Dibaba (1985) O seu primeiro grande evento foron os Campionatos do

Mundo de 2001, onde con só 15 anos finalizou 5ª nos 5000 metros. Nos Mundiais de París no 2003 gañou o ouro nos 5.000

metros. A súa primeira medalla olímpica foi en Atenas‐2004,

bronce nos 5000 metros. En 2005 foi campioa do mundo en 5000 e 10000

metros, repetindo o campionato de 10000 en 2007.

Tirunesh Dibaba (1985) Na olimpíada de Pekín‐2008 consigue o ouro en

5000 e 10000 metros. metros En Londres‐2012 é novamente ouro en 10000. En

5000 metros é bronce. Comeza 2013 co record mundial de 5000 metros e

o olímpico de 10000, ambos os dous establecidos en 2008.

Meselech Melkamu (1985) Medalla de p prata nos 10000 metros do mundial de 2009.

9 Prata en 3000 metros no mundial en pista cuberta de 2008. Bronce nos mundiais de cross dos anos 2006, 2007, 2009, 2010.

Nesta p proba foi campioa p do mundo jjúnior en 2004.

4

Aselefech Mergia Prata

no

mundial

de

media

maratón de 2008. Medalla de bronce na proba da

maratón no mundial de 2009. 2ª na maratón de Paris en 2009, 3ª

tó de d Londres L d 2010. na maratón Gañou a maratón de Dubai en 2011

(1985)

Tsegaye Kebede (1987) Medalla de bronce en maratón nos xogos olímpicos de Pekín‐2008. Bronce B no campionato i t do d mundo d de d 2009. Acadou vitorias nas maratón de París, Fukuoka, Chicago e Londres.

Tiki Gelana (1987) Prima do campión p olímpico p de maratón en 2000 Gezahegne g Abera. Medalla de ouro na maratón dos xogos olímpicos de Londres‐2012.  Ten T o actual t l record d olímpico lí i de d maratón tó e tamén t é o record d nacional i l de d

Etiopía. Venceu as maratón de Amsterdam (2011) e Roterdam (2012)

Sofia Assefa Medalla de bronce en 3000

obstáculos

na

olimpíada

de

Londres‐2012. Bronce na copa continental de

2010

(1987)

Tariku Bekele

(1987)

Irmán menor de Kenenisa Bekele.  Campión do mundo júnior de 5000 metros en 2006, terceiro en

2004. Campión do mundo de 3000 metros en pista cuberta no ano 2008. Medalla de bronce en 10000 metros nas olimpíadas de Londres‐

2012.

Deresse Mekonnen (1987) Campión do mundo de 1500 metros en pista cuberta nos

anos 2008 e 2012. Prata en 1500 metros nos campionatos do mundo de

2009.

Wude Ayalew (1987) ď śMedalla de bronce na proba

feminina dos 10000 metros no mundial de 2009. ď śMedalla de prata nos xogos

de Ă frica de 2011

Imane Merga (1988) Venceu nas dúas p primeiras p probas de 55000 metros da Diamond

League. Gañou o campionato do mundo de cross en 2011. Medalla de bronce en 10000 metros nos mundiais de atletismo de

2011.

Dejen Gebremeskel Dejen Gebremeskel

(1989)

Medalla de bronce nos campionatos de mundo júnior

do ano 2008 en 5000 metros. Bronce nos mundiais de 2011. Medalla de prata en 5000 metros nos xogos olímpicos

de Londres‐2012.

Ibrahim Jeilan (1989) Ibrahim Jeilan Campión do mundo júnior de 10000 metros no ano

2006, terceiro no 2008. Medalla de ouro no campionato do mundo de 2011 en

10000 metros. No mesmo ano e distancia tamén gañou África os xogos de África.

Genzebe Dibaba (1991) Campioa do mundo júnior de cross en 2008 e 2009. Medalla de prata no mundial júnior de 5000 metros en 2008. En 2009 foi campioa de África júnior en 5000 metros e campioa de Etiopía

na mesma distancia. En E 2010 foi f i campioa i do d mundo d júnior jú i en 5000 metros. t En 2012 gañou o campionato do mundo de 1500 metros en pista cuberta.

Alemayehu Bezabeh (1986) Atleta etíope nacionalizado español, chegou a España como inmigrante

ilegal sen papeis, durante un mes durmiu nas rúas de Madrid onde corría para matar o tempo. Isto levou a que se fixara nel un preparador de atletismo. Foi necesario facerlle probas óseas para determinar a súa idade aínda que posteriormente foi localizada a súa partida de nacemento. Participou nos xogos olímpicos de Pekín‐2008 na distancia de 5000

metros, t proba b na que foi f i finalista. fi li t É o primeiro atleta con nacionalidade española campión de Europa de

cross (2009). Tamén participou nas medallas de ouro por equipos nos anos 2008 e 2009. En 2010 conseguiu a mellor marca española de 5000 metros (12’ 57” 25) Foi F i detido d id na operación ió Galgo G l contra a dopaxe. d E 2011 foi En f i sancionado i d con

dous anos de suspensión.

Departamento Departamento Educación Física 2013

Equipo da biblioteca escolar