¹18 ¡ presta ezazu zure etorkizuna
www.etorkizuna.eus
Hezkuntza
Gazteria
Ikasturte honetan UPV/EHUn diren ikasle berrien % 10,50 Lanbide Heziketatik etorria da
170 gaztek parte hartuko dute aurtengo Auzolandegietan
Bost ikasletatik batek unibertsitatea uzten du karreraren lehen urtean
Ia 30 urte gurasoen etxetik joateko aukera izateko
apirila 2019
... eta gehiago Giza Eskubideak IGazte BGazte
68
apirila 2019
68
±18 • presta ezazu zure etorkizuna hezkuntza
±18 presta ezazu zure etorkizuna www.etorkizuna.eus
KOORDINATZAILEA: Jon Mikel Zabalegi.
4
Zaratak osasunean duen eragina aztertu du Bilboko Eskola Agenda 21ek
5
Ikasturte honetan UPV/EHUn diren ikasle berrien % 10,50 Lanbide Heziketatik etorria da
6
Bost ikasletatik batek unibertsitatea uzten du karreraren lehen urtean
10
Hezkuntza Sailak pasa den ikasturtean Batxilergoa 8,75 puntu edo gehiagoko batez bestekoz amaitu zuten ikasleak saritu ditu
6
giza eskubideak 16 19
Zumaiena, Etikasi programako irabazle Amaitu da Donostiako Giza Eskubideen 17. Zinemaldi jendetsua
gazteria 20
Ia 30 urte gurasoen etxetik joateko aukera izateko
22
170 gaztek parte hartuko dute aurtengo Auzolandegietan
25
4.000 haur baino gehiagok hartuko dute parte aurtengo Udalekuetan
26 28
IGazte
10 20
BGazte
TESTUAK: Shareak Kultur Elkartea. DISEINUA: P&V. ARGAZKIAK: Markel Redondo / Artxiboa. EUSKARA ARDURADUNA: Miren Echeveste. ERREDAKZIOA ETA PUBLIZITATEA: Iparragirre 17, 1.Esk. 48009 BILBO. Tfnoa.: 94 424 75 94. Posta-e: info@etorkizuna.eus Lege Gordailua: BI - 716 - 09
ARGITARATZAILEA EKINTZA HONEK EUSKO JAURLARITZAKO KULTURA ETA HIZKUNTZA POLITIKARAKO SAILAREN LAGUNTZA JASO DU
EKINTZA HONEK BIZKAIKO FORU ALDUNDIAREN KULTURA SAILAREN LAGUNTZA JASO DU
hezkuntza Âą 18 //etorkizuna.eus 2019 apirila
4
320 ikasle Coca Cola euskarazko narrazio laburren XVI. lehiaketan Pasa den martxoaren 15ean EAEko eta Nafarroako 49 ikastetxetako 320 ikasle baino gehiagok parte hartu zuten Coca Colak antolatzen duen euskarazko narrazio laburren lehiaketaren idatzizko frogetan. Aurtengoa aipatu lehiaketaren XVI. edizioa izan da eta bere helburua da, idazkera sortzailearen bidez, DBHko bigarren mailan diren ikasleen artean hezkuntza eta euskara sustatzea. Aurten, gainera, idazmena sustatzeaz gain, aukeratutako estimuluak (lehiakideek frogaren egun berean ezagutzen duten estimulu batean oinarrituz idatzi behar dute euren idazlana) jasangarritasunaren mezua indartu du. Izan ere, estimulua guztiz birziklagarria den Coca Cola ZeroZero botila baten aurreforma izan da.
Minnesotako Lanbide Heziketako ikasleak Euskadin izan dira Minneapoliseko South Central College institutuan Ostalaritza ikasketak burutzen ari diren 15 ikaslek astebete eman dute Euskadin euren prestakuntza hobetzeko. Bisita EAEko eta Minnesotako hezkuntza sailen arteko hitzarmenaren emaitza da eta datozen hilabeteetan Euskadiko zenbait ikaslek Minnesotara joateko aukera izango dute. Ikasle estatubatuarrek, besteak beste, gazta nola egiten den edo artisau txokolategintza ezagutzeko aukera izan dute. Gainera, Donostiako Cebank-eko eta Galdakaoko Ostalaritza Eskolako ikasleekin batera ere aritu dira sukaldeko lanetan.
Zaratak osasunean duen eragina aztertu du Bilboko Eskola Agenda 21ek Ikasturtean zehar egindako lana aurkeztu dute hil honetan ospatu den topaketan Bilboko Eskola Agenda 21eko ikastetxeen arteko foroak ingurumenaren arloan ikasturtean zehar egindako lana aurkeztu du hil honetan bertan OtxarkoagaTxurdinagako auzo-etxean egin den topaketan. Aurten jorratu den gaia zaratak osasunean duen eragina izan da. Aipatu foroan Bilboko 55 ikastetxe publikoko eta pribatuko 180 ikasle eta irakasle bildu dira eta aurtengo gaiari eutsiz, Bilbon zarata murrizteko eta osasunean duten eragin negatiboak murrizteko konpromisoak hartu dituzte. Ikasleek taldeetan lan egiten zuten bitartean, irakasleek Bilboko Udalaren �Soinu-estrategia�
ezagutzeko aukera izan dute, Bilboko Udaleko Mugikortasun eta Jasangarritasun Saileko teknikariek egindako aurkezpenari esker. Ondoren, ingurumenean aditua den Javier Barriosek plastikoaren arazoari buruz hitz egin du eta Eskola Agenda 21ean parte hartzen duten hiru ikastetxetako ordezkariek azaldu dituzte ingurumenaren arloan egin dituzten esperientziak, gainerako irakasleentzat eredugarriak izan daitezkeelakoan. Topaketaren amaieran, ikasleek zarataren eta osasunaren gaietan hobetzeko dituzten proposamenak aurkeztu dituzte. Horien artean, adibidez, bizikletaren erabileraren aldeko edo garraio elektrikoaren aldeko apustuak azpimarra daitezke.
Ikasturte honetan UPV/EHUn diren ikasle berrien % 10,50 Lanbide Heziketatik etorria da
5 Âą 18 //etorkizuna.eus 2019 apirila
Gero eta gehiago dira Lanbide Heziketako ikasketak burutu ostean unibertsitate mailako ikasketak egiten dituzten ikasleak. Aurten, adibidez, UPV/EHUn ikasten ari diren ikasle berrien % 10,5 Lanbide Heziketatik etorria da. Guztira, 814 ikasle lirateke urrats hori eman dutenak. 2017/18 ikasturtearekin alderatuta, ikasle horien kopurua %13,5ean hazi da. Era berean, UPV/EHUko ikasle guztiak kontuan hartuta, puntu bat egin du gora LHtik etorritako ikasleen ehunekoak. Unibertsitate publikoak Lanbide Heziketako goi-mailako titulazioetatik datozen ikasleei kreditu kopuru zehatz bat aitortzen dizkie matrikulatzen diren graduaren arabera. Aintzatespen horrek unibertsitatera etorri aurretik lortutako gaitasunak osatzea ahalbidetzen duten prestakuntza ibilbideak zehazteko aukera ematen dio unibertsitateari. Horren ildora, UPV/EHUk hitzarmena sinatu du Hezkuntza Sailarekin aipatu aintzatespena posible egiteko. Horren baitan, kredituak aitortuko dira graduko
hezkuntza
Unibertsitateko 25 graduk goi-mailako teknikarien tituluetako 4,5 eta 49 kreditu artean aitortzen dituzte
tituluko eta goi-mailako teknikari tituluko gaitasunen egokitasunaren, ezagutzaren eta ikaskuntzaren emaitzen arabera. Graduko eta Graduondoko Ikasketen arloko errektoreorde Araceli Garinen esanetan, �hitzarmen hau unibertsitateko eta lanbide heziketaren arloko adituek eta Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak urtetan izandako lankidetzaren fruitu da. Titulu familiekin hasi ziren lanean, eta gaur, aitorpen horrek eragina dauka hainbat eta hainbat graduko ikasketetan, ia jakintza arlo guztietakoak.
Unibertsitate-tasak, izoztuta Euskadin 2019-2020 ikasturtean ere Bosgarren urtez jarraian, unibertsitatetasek izoztuta jarraituko dute berriro ere Euskadin. Eusko Jaurlaritzaren asmoari jarraituz Unibertsitate Irakaskuntza Publikoa Koordinatzeko Kontseiluak hartu duen erabaki horri esker, EAEko ikasleek ez dute bere ahalegin ekonomikoa areagotzeko beharrik izango unibertsitate ikasketak egin ahal izateko datorren ikasturte akademikoan. Erabaki hori ikasleen lehen eta bigarren
matrikuletan ezarriko da, gradu ikasketetan zein masterretan (horien esperimentaltasun-maila edozein delarik ere). Unibertsitate Irakaskuntza Publikoa Koordinatzeko Kontseiluak hartu duen erabakiarekin, tasek ez dute inolako aldaketarik izango bost ikasturte akademikotan jarraian (2015-2016, 2016-2017, 2017-2018, 2018-2019 eta datorren 2019-2020an).
Akordio honek erraztu egiten du goi mailako lanbide heziketako ikasleak unibertsitatera etortzea, oraindik garatu gabe dagoen arren alderantzizko bidea: unibertsitatetik lanbide heziketara joateko bidea�. Gaur egun, UPV/EHUko 25 gradutan aitortzen dira Euskal Erkidegoan ematen diren goi mailako teknikari tituluetako kredituak, eta, guztira, 32 titulu dira aitorpena dutenak. Kreditu kopurua 4,5 eta 49,5 bitartekoa izan daitekeen arren, titulu askotan aitortzen dira 30 kreditu.
hezkuntza ± 18 //etorkizuna.eus 2019 apirila
6
Ondo pentsatu beharreko erabakia Espainiako Hezkuntza Ministerioaren datuen arabera, bost ikasletatik batek unibertsitatea uzten du karreraren lehen urtean Derrigorrezko Hezkuntza bukatzen duten ikasle gehienek Batxilergora jotzen dute, unibertsitatera joateko bitarteko urrats moduan. Ikasle horiek ondorengo urteetan zein ikasketak burutu nahi dituzten erabaki behar dute eta, sarritan, ez dute aipatu erabaki hori hartzeko beharrezkoa duten informazio guztia esku artean. Hutsune hori, adibidez, agerian geratu da berriki ezagutzera eman diren ‘Estadística de Indicadores
Universitarios’en (EIU) azaltzen diren datuetan. Horrela, aipatu datuen arabera, unibertsitate ikasketak hasten dituzten bost ikasletatik batek karrera uzten du lehenengo ikasturtean. Aipatu iturriaren arabera, 2016-17 ikasturtean matrikulatu ziren unibertsitarioen artean eskolauzte tasa % 21,5ekoa izan zen. Aurreko ikasturteetan, antzeko kopuruak eman ziren: % 21,8 2015-16 ikasturtean eta % 20,5 2014-15 ikasturtean.
EIUren arabera, 2016-17 ikasturtean 1.474.184 milioi unibertsitario zeuden Estatuan. Horietatik, 66.286 Euskal Autonomia Erkidegoari dagozkio. Horietatik guztietatik, erdia baino gehiago (% 54,7) emakumeak ziren – % 53,5 EAEren kasuan–. Gustu guztietarako datuak Zientzia, Berrikuntza eta Unibertsitate Ministerioak ezagutzera eman dituen datuen arabera, aipatu 1,4 milioi ikasle
Âą 18 //etorkizuna.eus 2019 apirila
7
hezkuntza
hezkuntza ± 18 //etorkizuna.eus 2019 apirila
8
horietatik, 1.284.000 graduko ikasleak ziren eta beste 190.143 master ikasleak. 2016-17 ikasturtean gradua amaitzea lortu zuten ikasleen kopurua 186.539 izan zen eta, berriz, masterra amaitzea lortu zutenena, 99.413 izan zen. Egokitasun-tasari dagokionez, hots, aurreikusitako epean ikasketak amaitzen dituzten ikasleei dagokionez, batez beste, % 34,4koa izan zen. kasu horretan, azpimarratu behar da ikasketa motaren arabera alde nabarmenak izaten direla. Horrela, informatika ikasketen kasuan aipatu tasa % 11 ingurukoa den bitartean, ‘Osasuna eta gizarte-zerbitzuak’ adarrean tasa % 63,6koa da. Horren ildora, unibertsitate sisteman sartu ziren ikasleak atera zirenak baino gehiago izan zirela azpimarratu behar da. Horrela, aipatu ikasturte horretan unibertsitate ikasketak hasi zituzten ikasleen kopurua 340.988 izan zen. Ikasle berrien artean arrakasta gehien izan zuen arloa edo esparrua ‘Negozioak, Administrazioa eta Zuzenbidea’ izan zen; ikasleen bosten bat (% 22,1) adar horretako ikasketaren batean hasi zen. Txostenak zenbait datu bitxi uzten ditu
horren inguruan. Adibidez, ikasleek aukeratzen dituzten ikasketen arabera, oraindik ere, zenbait ikasketetan, parekotasuna urruti dagoen zerbait dela ikus daiteke. Horrela, zenbait kasutan, gizonezkoak nagusi diren ikasketak aurki daitezke (informatikan ikasleen % 87,9 gizonezkoak dira) eta gauza bera emakumeak nagusi diren ikasketekin (Hezkuntza arloan % 77,5 emakumezkoak dira). Unibertsitate-mailako ikasketan amaitzea lortu zuten ikasleen batez besteko nota 7,22koa izan zen. Kasu horretan ere, aldeak nabarmenak dira ikasketaren arabera. Batez besteko notarik altuenak ‘Hezkuntza’ eta ‘Osasuna eta Gizarte-zerbitzuak’ arloetan aurkitzen dira, 7,63 eta 7,49, hurrenez hurren. Baxuena, berriz, ‘Ingeniaritza, Industria eta Eraikuntza’ arloan aurkituko dugu: 6,77. Atzerrian ikasten Txostenean jasotako datuen arabera, mugikortasun programaren bati esker (nagusiki, Erasmus) atzerrian ikasteko aukera izan duten estatuko
unibertsitarioen kopurua 39.568 izan zen, hots, matrikulatutako ikasle guztien % 3,14. Horietatik guztietatik, erdia baino gehiago (% 57,6) emakumezkoak izan ziren. Aldi berean, Estatuko unibertsitateren batera ikastera etorri diren ikasle atzerritarren kopurua 109.522 izan zen. Horietatik, 52.962 aipatu programa horietako bati esker ikasi du Espainian. Europak sustatzen duen Erasmus programak eskaintzen dituen laguntzaz gain, asko dira unibertsitate-mailako ikasketak beka bati esker burutu ahal izan dituzten ikasleak. 2016-2017 ikasturtean, zehazki, horrelako ikasketetan laguntzeko 762 deialdi izan ziren Estatu mailan eta onuradunen kopurua 478.249 izan zen. Guztira, 1.022 milioi euro bideratu ziren beka horietara guztietara. Graduko ikasleen kasuan, bekadun izan ziren ikasleak % 40,3 izan ziren, baina lehenengo mailako ikasleen kasuan, berriz, kopuru hori % 40,3raino hazi zen. Horietatik guztietatik, heren batek baino gehiagok (% 36,1) beka galdu zuen lehen ikasturtearen ondoren.
hezkuntza
Bikaintasuna ardatz
± 18 //etorkizuna.eus 2019 apirila
10
Hezkuntza Sailak pasa den ikasturtean Batxilergoa 8,75 puntu edo gehiagoko batez bestekoz amaitu zuten ikasleak saritu ditu 2017-2018 ikasturtean EAEko 14.400 ikasle inguruk amaitu zuten Batxilergo mailako ikasketak. Horietatik guztietatik 560 aurkeztu ziren Batxilergoko Aparteko Saria eskuratzeko probetara. Batxilergoko Sari Berezien helburua da Batxilergoan ibilbide akademiko bikaina erakutsi duten ikasleei egindako ahalegina aitortzea eta bertan parte hartzeko batxilergoko bi ikasturteetan 8,75 puntutik gorako bataz besteko nota lortu behar izan dute. Hautagaiek azterketa bat gainditu behar izan zuten pasa den ekainean. Horretan, hiru ariketa gainditu behar izan zituzten, bai norberaren Batxilergo modalitateari zegozkion ikasgai espezifikoen ingurukoak, bai hizkuntza probak. Azterketa horretan puntuaziorik altuena lortu zuten 15 ikasleek eskuratu zuten saria. Irakasleen konpromisoa Berriki ospatu den sari-banaketa ekitaldian Cristina Uriarte Hezkuntza sailburuak ikasle sarituak eta horien familiak zoriondu ditu, ”ikasleek jaso duten aitortzaren zati bat familiena ere delako. Zuen babesik gabe, ziurrenik ez zuketen lortuko”, azpimarratu du familien babesak gazteen hezkuntza ibilbidean eta eskola arrakastan duen garrantzia agerian utziz. Sailburuak gogorarazi duenez, Batxilergoan helburu nagusietako bat da ”ikasleei garapen pertsonalean nahiz sozialean aurrera egiten jarraitzeko prestakuntza, heldutasuna, ezagutzak eta trebetasunak ematea, horrela goi mailako ikasketetarako sarbidea izan dezaten. Horregatik, gehitu du Uriartek, ”Batxilergoko Aparteko Sari hauen helburua da, hain zuzen ere, eginahal horretan nabarmendu direnak saritzea”. ”Agerian utzi duzue ahaleginduz gero lor daitezkeela helburuak. Eta hori ez da erraza, ahalegina eskatzen du, baina lor daiteke”, esan die ikasle gazteei.
Euskal Hezkuntza Sistemak dituen indargune nagusietako bi ere nabarmendu ditu Uriartek: aukera berdintasuna eta irakasleen konpromisoa. ”Euskadin ezer bada ondo zaintzen duguna, ezer babestu bada urte
askoan, aukera berdintasuna izan da. Ekitatea, kalitatezko hezkuntza jasotzeko aukera, eta egin nahi diren ikasketak egin ahal izatea. Hortxe dugu gure hezkuntza sistemaren indarguneetako bat, irakasleen konpromisoarekin batera.
Ikaslea
Ikastetxea
Pablo Kowalski Kutz
CPEIPS San Patricio HLBHIP
Irene Campillo Pereda
CPEIPS Begoñazpi Ikastola HLBHIP
Markel Gurrutxaga Sestelo
CPES Oiartzo Batxilergo Ikastola BHIP
Unai Lejarza Alonso
IES Aixerrota BHI
Ane Sainz de la Maza Escobal
CPEIPS Pureza De María HLBHIP
Elvira Grouhel Otaola
CPEIPS Vizcaya HLBHIP
Alba Fernández Pita
CPEIPS Sto. Tomás Lizeoa HLBHIP
Leire Moro García del Valle
CPEIPS Esclavas Sc - Fátima HLBHIP
Maddalen Lázaro Caminero
CPEIPS Ayalde HLBHIP
Peru Amorrortu Barrenetxea
IES Ekialdea BHI
Santiago Cancio Sancho
CPEIPS Summa Aldapeta HLBHIP
Eñaut Macazaga Zamacona
CPES Oteitza Lizeoa BHIP
Aitana Torre Aristegui
IES I. Arozena-Barruetatar Benito BHI
Izei Mugica Martínez
CPEIPS Axular Lizeoa HLBHIP
Andoni Zorrozua Diaz
IES Elexalde BHI
Finantzaketaren bilaketan lagunduko zaitugu PROGRAMEN ETA PROIEKTUEN KUDEAKETA Prozesuen ikuspegi integrala eskaintzen dizugu.
Hausnarketa estrategiko batetik abiatuta, zerbitzu integral eraginkorra eta efikaza eskaintzen dugu.
PROGRAMAK ETA PROIEKTUAK Inbertsio proiektu publiko zein pribatuak diseinatzen eta kudeatzen ditugu.
DIRU-LAGUNTZAK Diru-laguntza programen eta finantzaketa-lerroen inguruan aholkatzen dugu.
EUROPAR FUNTSEN KUDEAKETA Europako gaietan aditua den enpresa gara.
POLITIKA PUBLIKOAK Toki-, eskualde- eta enpresa-garapena sustatzen dugu europar esparruan.
Iparragirre, 17. 1. esk. Bilbo | (+34) 944 70 22 94 | info@gestoreseuropeos.com
https://www.what-europe-does-for-me.eu/es
Zer egiten du Europak zugatik?
Klima-aldaketaren aurka borrokatu
Energiaren erabilera eraginkorragoa
Europar Batasunak Europa laguntzen du mundu mailako berrikuntza esparruan lider izaten. Era berean, klima aldaketari aurre egiteko beharrezkoak diren inbertsioetan laguntzen du. 2030. urterako berotegi efektuko gasen isurketak % 40an murriztuko dira.
Ezarritako helburuaren arabera, 2030. urterako gure energiaren % 32k energia-iturri berriztagarrietatik eratorri beharko du. Helburu hori lortzeko, Europar Batasunak bertako hiritarrei euren energia propioa sortzeko eta sarean sartzeko aukera ematen die.
Gure ingurumena babestu
Gutxiago kontsumitu eta gehiago birziklatu
Solidarioagoak izaten
Europako Ingurumen Agentziak natura eta gure planetarako ezinbestekoak diren habitat naturalak, gure gizarteak, gure ekonomiak eta gure ongizatea babesten ditu.
Europako Parlamentuak ez itzultzeko plastikoak debekatzearen alde bozkatu du. Neurria 2021ean jarriko da indarrean EBko merkatuetan.
Europako 67.000 gaztek jada Elkartasunerako Europako Kidegoan izena eman dute beharren bat duten pertsonak laguntzeko.
https://www.what-europe-does-for-me.eu/es
Zer egiten du Europak zugatik?
Maitatu nahi duzun pertsona maitatzea defendatu Europar Batasunak diskriminazioaren aurkako araudirik zorrotzenetakoa du. Europar Batasuneko Oinarrizko Eskubideen Gutunak berdintasuna eta sexu-orientazio arrazoiengatik eman daitekeen diskriminazioaren debekua jasotzen ditu. Beraz, Batasuneko legeriak LGTBI pertsonei hainbat eskubide bermatzen dizkie. Transgenero pertsona bat bazara, generoaren biresleipen arrazoiengatik eman daitekeen diskriminazioaren aurrean babestuta zaude, lanean zein ondasunak eta zerbitzuak erosteko orduan. Gainera, Europako Justizia Auzitegiaren 2018ko epai baten arabera, Europar Batasuneko Estatu kide guztiek, sexu bereko pertsonen arteko ezkontza onartzen ez dutenak barne, gutxienez, sexu bereko ezkontideen bizitokieskubidea errespetatu behar dute zirkulazio askearen eskubideak errespetatzeko.
Ziber-jazarpenaren biktimak Europak emakumeen, haurren eta gazteen aurkako indarkeria (baita sarean ematen dena) ekiditeko ekintzak finantzatzen ditu. Haurrak eta nerabeak babesteko eta Internet modu seguruan eta arduratsuan erabiltzeko behar dituzten gaitasunak eta tresnak eskaintzeko “Haurrentzako Internet hobea� estrategia ezarri du eta Batasunaren Estatu kide guztietan diren Interneteko Segurtasun Zentro guztien finantzaketan laguntzen du.
Sexu-abusuen biktima diren adingabeak Ba al zenekien Europako haurren % 10 eta % 20 bitartean sexu-abusuak pairatu izan dituela 18 urte bete baino lehen? Abusu horiek, nagusiki, haien gertuko ingurunean ematen dira, baina Internetek eta teknologia berriek adingabeen sexuesplotazioari dimentsio berri bat gehitu diote. EBk delitu horren aurka borrokatzeko legedia garatu du, hainbat jokabide, sarean zein saretik kanpo gara daitezkeenak, delitu horren barruan tipifikatuz, adibidez, web kameren bidez egindako grabazioak edo sexu-abusua eta zigor handiagoak ezartzeaz gain, prebentzio-neurriak ere hartuz.
https://www.what-europe-does-for-me.eu/es
Zer egiten du Europak zugatik? Lanbide Heziketako ikasleak
Erasmus+ programak hainbat mugikortasun aukera eskaintzen ditu zure ikasketen edo formakuntzaren zati bat atzerrian egiteko. ErasmusPro ekimen berriak iraupen luzeko mugikortasuna ere bermatzen du. Eta egunen batean beste herrialderen batera joaten bazara lan egitera, errazagoa izango duzu zure gaitasunak eta notak aintzatetsiak izatea.
Ikastunak
Ikastunen Formakuntzarako Europar Aliantza plataformak Europan burutzen diren formakuntza profesionalen kalitatea, eskaintza eta irudia sendotu nahi du eta, aldi berean, ikastunen mugikortasuna sustatu nahi du. Gazte Bermeak 25 urtetik beherako gazteei kalitatezko ikaskuntza profesionaleko aldi bat egiteko aukera eskaintzen die. “Tu primer empleo EURES�ek 18 eta 35 urte bitarteko gazteei Europar Batasuneko beste estatu kideren batean formakuntza profesionalerako aldi bat lortzen laguntzen die.
Praktiketan diren langileak
ErasmusIntern sareak atzerrian praktika aldiak bilatzeko aukera ematen dizu eta Drop’pin@ EURES plataformak europar gazteei lan merkatuan haien lehen urratsak ematen laguntzen die formakuntzaren, ikaskuntza aldien edo praktika aldien bidez. Europa osoan aukerak bilatzeko bi baliabide daude: Eurodesk eta Gazteriaren Europar Ataria.
Langabezian diren gazteak
Europar Batasunean 3,6 milioi gazte baino gehiago daude langabezia egoeran. Langabeziaren aurka egiteko, EBko herrialde guztiek Gazte Berme sistema bat eratzea adostu dute 25 urtetik beherako gazte guztiek enplegu eskaintza bat jaso dezaten, hezkuntza jarraian sar daitezen edo edo ikaskuntza profesionalerako aldi batez balia daitezen. Europar Batasunak 8.000 milioi euro bideratu ditu ekimen horretara 2014-2020 aldirako.
https://www.what-europe-does-for-me.eu/es
Zer egiten du Europak zugatik? Atzerrian ikasi
Europar Batasunak edozein estatu kideren barruan bizitzeko, ikasteko edo lan egiteko eskubidea ematen dizu, europar zein udal-hauteskundeetan bozkatzeko eta hautagai bezala aurkezteko eskubidea barne. Ba al zenekien Europar Batasunak sustatzen duen Erasmus trukeprograman jada parte hartu duten 9 milioi ikasleetatik gehienek oso positibotzat jo dutela esperientzia hori? Erasmus ikaslea bazara ez duzu harrera unibertsitateko matrikula edo tasa-akademikoak ordaindu behar, bertan burutzen dituzun ikasketak zure titulurako baliagarriak izango dira eta Batasunaren beka bat jasoko duzu.
.eus Bigarren hezkuntzako ikasleak Hiritar gehienek Erasmus programaren berri izan dute, Europar Batasuneko unibertsitateen arteko ikasle-trukea sustatzen duen programa arrakastatsua. Programak, gainera, bigarren hezkuntzako ikasle-trukea ere ahalbidetzen du, betiere, gehienez urtebeteko iraupenarekin.2016. urtean 100.000 ikasle inguruk parte hartu zuten aipatu programan, baina gero eta gehiago dira. Eta ikasle-trukeren batean parte hartzen ez dutenentzat, Europar Batasunak eTwinning bezalako webguneak eratu ditu herrialde ezberdinetako ikastetxeek proiektu komunak antolatzeko aukera izan dezaten.
Zure hizkuntzan hitz egiteko eskubidea Europar Batasunaren aniztasun kulturalaren, linguistikoaren, nazionalaren eta eskualdekoaren errespetua bere oinarrizko printzipioen artean aurkitzen da. Europar Batasuneko Oinarrizko Eskubideen Gutunak babesten zaitu eta hizkuntza arrazoiengatik eman daitezkeen diskriminazioak debekatzen ditu, aniztasun linguistikoa babestuz.
giza eskubideak ± 18 //etorkizuna.eus 2019 apirila
16
Zumaiena, Etikasi programako irabazle Eusko Jaurlaritzak eta Euskadiko Gazteriaren Kontseiluak antolatu dute Etikasi programaren xedea da etikaz eta giza eskubideez ikastea, gerrarekin eta indarkeriarekin zerikusia duten gertakari traumatikoek historian markatutako hiri eta enklabe europarretara egindako bidaien bitartez Zumaiako Zumaiena Ikastetxeko Batxilergoko lehen mailako ikasleek irabazi dute Etikasi programa hezitzailearen lehenengo edizioa. Aipatu programa urte honen hasieran aurkeztu zuten Eusko Jaurlaritzako Giza eskubide, Bizikidetza eta Lankidetzaren Idazkaritza Nagusiak, Gazteria Zuzendaritzak eta Euskadiko Gazteriaren Kontseiluak (EGK) eta xede nagusia da etikaz eta giza eskubideez ikastea gerrarekin eta indarkeriarekin zerikusia duten gertakari traumatikoek oraintsuko historian markatutako hiri eta enklabe europarretara egindako bidaien bitartez.
Zumaienako ikasleek lehen saria irabazi dute ”Zutani” izeneko bideoari esker. Lanaren laburpenean azaltzen denez, ”zu eta ni elkarrekin egingo dugun bidaia da. Zure bideak eta nireak gure bidaia osatuko dute. Zure eskubideak nire konpromisoa bilakatuko dira. Gure behar etikoak”. Lehenengo saria lortu dutenez, Zumaiena Ikastetxeko ikasleek trebakuntza berezia jasoko dute eta udaren hasieran Auschwitzeko konzentrazio esparrua bisitatuko dute. Etikasi programa Etikasi programa Eusko Jaurlaritzaren eta EGKren ekimena da eta ”Giza Eskubideen,
Bizikidetzaren eta Lankidetzaren Hezkuntza Programa Osagarria 20172020” dokumentuan kokatzen da. Urtarrilaren amaieran egin zen aurkezpen ekitaldian Giza Eskubide, Bizikidetza eta Lankidetzaren idazkari nagusia den Jonan Fernandezek azaldu zuenez, programaren xedea da , gazteek ”etikaz eta giza eskubideez ikastea”, besteak beste ”kontzentrazio esparrua izateagatik markatuta gelditu diren hiriak edo indarkeria gordina jasandako zonaldeak, Balkanak edo Ipar Irlanda adibidez”. Fernandezek azpimarratu zuenez, giza eskubideetan hezkuntzaren ikuspegitik ”zuzenean eta pertsonalki leku horietan
AUSCHWITZEKO KONZENTRAZIO ESPARRUA. Zumaiena Ikastetxeko ikasleek Auschwitzeko konzentrazio esparrua bisitatuko dute uda honen hasieran.
egoteak eta jazotako gertakizun traumatikoei buruzko istorioak ezagutzeak potentzial pedagogiko handia eta iraunkorra” du. Aurtengo edizioa esperientzia pilotutzat jo dute antolatzaileek. Lehen fasea amaitu ostean, esperientzia pilotuaren ebaluazioak ”Etikasi Programaren urteko eskaintzaren oinarria ezarriko du; betiere bidaiaren aurretiko eta osteko programa hezitzaile batean parte hartu beharko da” azaldu zuen EGKko presidente Maialen Olabek. Bidaiak zein aurretiko eta osteko programa hezitzaileek giza duintasunean oinarritua eta bakearekiko, aniztasunarekiko eta elkartasunarekiko konpromisora bideratua, betiere enpatiatik. Jarduketa-programa hori giza duintasunaren eta giza eskubideen esperientzia hezitzailea bultzatzeko sustatu da, lehen pertsonan ulertu eta bizitzetik abiatuta, Olabek aurkezpenean azaldu zuen bezala. izanda.
mota bereko delituen alderaketa egiten da. Zehazki, Frantzian, Alemanian eta Erresuma Batuan erregistratutako kasuak aztertu dira. Txostenean jasotakoan arabera, pasa den urtean Ertzaintzak 132 gorroto-gertakari erregistratu zituen. Horietatik, 130 delituak izan ziren eta beste biak arau-hauste administratiboak. Erregistratutako 130 delitu horietatik 10 Araban gertatu ziren, 83 Bizkaian eta 33 Gipuzkoan. Kasu horietatik guztietatik 62k arrazakeriarekin eta xenofobiarekin zuten harremana; 39k sexu-identitatearekin eta orientazioarekin; 17k ideologiarekin eta orientazio politikoarekin; 7k fedearekin edo praktika erlijiosoekin; 3k dibertsitate funtzionalarekin eta azkeneko biak aporofobiarekin (jende txiroa mespretxatu, arbuiatu eta baztertzera daraman aurreiritzia).
Emakundek hezkidetzaren aldeko apustua berretsi du Nahiko hezkidetza programaren VI. Jardunaldi Orokorrean Pasa den martxoaren 22an Emakundek Nahiko hezkidetza programaren VI. Jardunaldi Orokorra ospatu zuen Bilbon. Aipatu programa 2004. urtean sortu zuen Emakundek eta hamabost urteko ibilbide horretan Lehen Hezkuntzako 42 ikastetxek parte hartu dute, 301 irakasle eta 6.069 ikasleen partaidetzarekin batera. Jardunaldiaren hasiera-ekitaldian Emakundeko zuzendari Izaskun Landaidak hezkidetza ”gaur egun bizi ditugun genero-aurreiritziak eta estereotipoak gainditzeko dugun tresnarik eraginkorrena” dela azpimarratu zuen. Landaidaren esanetan, ”hezkidetzaren bitartez pentsamendu kritikoa lantzen dugu ikasleekin sexismoaren aurrean, emakume erreferenteak gerturatzen dizkiegu, elkarbizitza baketsurako tresnak jartzen dizkiegu eskura, eta, besteak beste,
emakumeen aurkako indarkeriaren prebentzioa lantzen dugu”. Jardunaldian, Hezkuntza Sailaren Hezkidetzarako II. Gida Planaren prestaketan parte hartu duen Bea Ugartek ere hartu zuen parte ”Identitateak, harremanak eta bizikidetza hezkidetzarako II. Gida Planaren markoan” izenburua duen hitzaldia emanez. Jarraian, Amelia Barquin irakasleak ”Kulturartekotasuna eskolan emakume eta gizonen berdintasunaren eta hezkidetzaren ikuspegitik” hitzaldia eskaini zuen. Programa horren oinarrian giza eskubideak daude, bereziki, eguneroko bizitzarekin lotuta, eta ikasleak gizarteratzen diren genero rolen analisia. Helburu nagusia neska eta mutilek euren ahalmenak modu integralean garatu ditzaten lortzea da, sexuaren araberako mugarik gabe.
hezkuntza giza eskubideak
UPV/EHUko Giza Eskubideen eta Botere Publikoen Katedraren zuzendari Jon Mirena Landak Euskadiko gorroto-delituei eta Europarekin alderatzeko analisiari buruzko urteko txostena aurkeztu dio Segurtasuneko sailburu Estefanía Beltrán de Herediari. Aipatu txostena Segurtasun Sailak, Ertzaintzak eta UPV/EHUko Giza Eskubideen Katedrak sinatu zuten lankidetzaren emaitza da eta horren emaitzak Eusko Legebiltzarrean aurkeztu dituzte. Txostenean, Ertzaintzak erregistratu dituen gorroto-gertakariak, gertakari horien xede diren kolektiboen mapa, delituen tipologia eta halako delituak gertatzen diren lekuak, lurraldebanaketa eta inputatutako, ikertutako eta atxilotutako pertsonen eta biktimen kopurua jasotzen dira. Aldi berean, gure artean eta Europan ematen diren
17 ± 18 //etorkizuna.eus 2019 apirila
Euskadin erregistratutako gorrotodelituen inguruko txostena aurkeztu dute
Unicefen ‘Un mundo listo para aprender’ txostenean 0 eta 6 urte bitarteko hezkuntzan egiten ez diren inbertsioek duten eragina aztertzen da Eskolaurrera joateko adinean diren munduko haurren erdia inguru, hots, 175 milioi haur, gutxi gora behera, ez daude eskolaurrean matrikulatuta. Ondorioz, haur horiek guztiak funtsezkoa den aukera bat galtzen ari dira eta jada, euren bizitzaren hasieratik, desparekotasuna sakona pairatzen dute. Datu horiek guztiak Unicefek prestatu duen ”Un mundo listo para aprender: Dar prioridad a la educación de calidad en la primera infancia” txostenean azaltzen dira. Mundu osoko datuak jasotzen dituen txosten horretan salatzen denez, gutxienez, eskolaurreko ikasturte bat egiteko aukera duten haurrek: Eskolan arrakasta izateko beharrezkoak diren gaitasunak garatzeko aukera gehiago dituzte; ikasturteren bat errepikatzeko edo eskola uzteko aukera gutxiago dituzte; eta, heldutasunera iristen direnean haien gizarteei ekarpen handiagoa egiteko gai dira. Unicefeko zuzendari exekutibo Henrietta Forek baieztatu duenez, ”eskolaurreko hezkuntza gure haurren hezkuntzaren oinarria da eta jarraian diren beste hezkuntza-etapa guztiak horren arrakastaren baitan daude. Hala ere, munduko haur askok ez dute horretarako aukerarik eta horrek itzalean uzten ditu”. Izan ere, eskolaurreko hezkuntza jasotzen duten haurrek hezkuntza goiztiarra jasotzen ez dutenek baino aukera gehiago dituzte idazmena, irakurketa, idazketa edo kalkulua bezalako gaitasunak modu egokian menperatzeko. Hainbat kasutan, aukera horiek bikoitza izatera irits daitezke. Nepalen, adibidez, lehen haurtzaroan hezkuntza programetan parte hartzeko aukera duten haurrek aipatu gaitasun horietan (idazketa, irakurketa eta kalkulua) garatzeko hamazazpi bider aukera gehiago dituzte.
© UNICEF/UN0220810 / Jordi Matas
giza eskubideak ± 18 //etorkizuna.eus 2019 apirila
18
175 milioi haur eskolaurreko hezkuntzarik gabe
Eskolaurreko hezkuntza: pobrea bazara, ez duzu aukerarik Txostenaren arabera, etxeetan den aberastasuna, amaren hezkuntzamaila edo kokapen geografikoa dira, besteak beste, eskolaurreko hezkuntza-programetan parte hartzea edo ez hartzea zehazten dituzten faktore nagusiak. Hala ere, horien guztien gainetik, bada beste faktore garrantzitsuago bat: pobrezia. Izan ere, munduko 64 herrialdetan, eskolaurreko hezkuntza programetan parte hartzeko orduan, haur txiroenek familia aberatsenetan bizi diren haurrek baino zazpi aldiz aukera gutxiago dituzte. Baina, adibidez, Ipar Mazedoniako Errepublikako familia aberatsetako haurren kasuan, haur pobreak baino 50 aldiz aukera gehiago dituzte eskolaurreko hezkuntza programetan parte hartzeko. Pobreziaz gain, ezin ditugu gatazka armatuek duten eragina ahaztu. Txostenean zehazten denez, horrelako gatazkaren bat bizi duten 33 herrialdetako haurren bi heren inguruk ez du lehen haurtzarora bideratutako hezkuntza programetan parte hartzeko inolako aukerarik. Paradoxikoki,
haur horiek izango lirateke horrelako programei etekin handiena aterako lioketenak, besteak beste, bizitako traumak gainditu ahal izateko eta ikasteko eta jolasteko leku seguru bat eskaintzen zaielako. Amaren garrantzia Txostenak jasotzen duenez, amen ikasketa-mailak ere eragin handia du. Horrela, bigarren hezkuntza edo goimailako hezkuntza duten amen semealaben kasuan, eskolaurreko hezkuntza programetan parte hartzeko aukerak askoz handiagoak dira. Inbertso gehiago behar dira 2017. urtean, batez beste, mundu osoko hezkuntza aurrekontu nazionalen % 6,6 inguru eskolaurreko hezkuntzara bideratu zen, baina hainbat kasutan, herrialdeen % 40an, hain zuzen ere, aurrekontu hori ez da % 2ra iristen. Afrikako hainbat herrialdetan, adibidez, eskolaurreko hezkuntzara aurrekontuaren % 2,5 inguru bideratzen da eta haurren % 70 inguruk ez du eskolaurreko hezkuntza programetan parte hartzeko aukerarik.
hezkuntza giza eskubideak
Amaitu da Donostiako Giza Eskubideen 17. Zinemaldi jendetsua Donostiako Udaleko Giza Eskubideak arloak eta Donostia Kulturak antolatzen duten Donostiako Giza Eskubideen Zinemaldiaren XVII. edizioa amaitu berri da. Apirilaren 5etik 12ra bitartean luzatu den aurtengo edizioan, guztira, 21.039 ikuslek parte hartu dute.
Edizio arrakastatsua Esan bezala, guztira 21 mila baino gehiago izan dira aurtengo edizioko emanaldietara gerturatu diren ikusleak. Horietatik, gehienak (10.581) Zinemaldiko filmen proiekzioetan bildu dira: 6.432 Victoria Eugenia Antzokiko
± 18 //etorkizuna.eus 2019 apirila
19
© donostiakultura.eus
Euskal produkzioak Azpimarratzeko izan da Donostiako Giza Eskubideen Zinemaldiaren aurtengo edizioan parte hartu duten euskal produzkioen kopurua. Guztira lau izan dira aurkeztu diren lanak – ‘Soinujolearen semea’ (Fernando Bernués, 2018), ‘Hilos de sororidad’ (Eneko Olasagasti, 2019), ‘Behind India’ (Fernando Vera, 2018) eta ‘Paseko txoriak’ (Juanmi Gutiérrez, 2019) – eta harrera ona izan dute puntuazioa eta ikusleen kopurua kontuan hartuta. Irisgarritasuna ere aurtengo edizioaren ardatz nagusietako bat izan da: azpititulatze irisgarria eta audiodeskribapena hainbat emanalditan; aparteko emanaldia Martuteneko kartzelan laugarren urtez, hurrenez hurren... Gainera, ikastetxeekin egindako lanean sakondu da, haur eta gazteentzako film guztietarako gida didaktikoak landuz.
20 emanaldietan, 3.779 ikasle goizeko 8 emanaldietan, 292 kultur etxeetako 8 proiekzioetan, 18 Tabakaleran programatuta dauden lau emanaldietatik lehenan (maiatzean bukatuko dira) eta 60 Martuteneko proiekzioan. 9.909 bisitari izan dituzte antolatu diren bost erakusketek: Rohingya exodoa, Kongoko emakumeak, Artea eta giza eskubideak, haur eta gazteen
XV. ekitaldia, People on the Move eta Azkeneko gizakia Lurraren gainean. Erakusketa horietatik lau zabalik daude oraindik: People on the Move (Udal Liburutegi Nagusia) datorren apirilaren 30era arte, Kongoko emakumeak (Okendo K. E.) maiatzaren 4ra arte, Azkeneko gizakia Lurraren gainean maiatzaren 19ra arte eta Rohingya exodoa (Aiete K. E.) maiatzaren 30era arte.
GIZA ESKUBIDEAK ATALA EUSKO JAURLARITZAKO, LEHENDAKARITZAKO BAKEGINTZA ETA BIZIKIDETZARAKO IDAZKARITZA NAGUSIKO BIKTIMEN ETA GIZA ESKUBIDEEN ZUZENDARITZAREN LAGUNTZAREKIN BURUTZEN DA
LEHENDAKARITZA Bakegintza eta Bizikidetzarako Idazkaritza Nagusia
PRESIDENCIA Secretaría General para la Paz y la Convivencia
gazteria Âą 18 //etorkizuna.eus 2019 apirila
20
Ia 30 urte gurasoen etxetik joateko aukera izateko Etxebizitzaren garestitzea, nork bere diru-sarreren iturri egonkorra izateko zailtasunak eta banku-kreditua lortzeko zailtasunak lirateke gehien eragiten duten faktoreak Eusko Jaurlaritzako Enpleguko eta Gizarte Politiketako Sailaren Gazteen Euskal Behatokiak argitaratu berri duen ‘Gazteen emantzipazioa Euskadin, 2017’ txostenaren arabera, Euskal Autonomia Erkidegoan bizi diren 16 eta 34 urte bitarteko gazteen artean emantzipatzeko batez besteko adina 29,6 urtekoa da. Kopuru hori oso antzeko da
gizonen zein emakumeen kasuan. Azken hamarkadan izan den joera aztertzen bada, ez da aldaketa handirik eman batez besteko adin horretan. Horrela, 2011. urtean, euskal gazteak, batez beste, 30,0 urterekin emantzipatzen ziren; 2013an, berriz arinki behera egin zuen batez besteko adinak eta 29,7 urtetaraino jaitsi zen. 2015ean berriro egin zuen gora
(29,8) eta azken datuarekin, hots 2017. urteari dagokiona, zertxobait egin du behera, berriz ere (29,6). Datuak 16 eta 34 urte bitarteko gazteei eginiko inkesta batean oinarritzen dira, eta adin-tarteen arteko desberdintasun argiak erakusten ditu. Adibidez, jasotako datuen arabera, 16 eta 29 urte bitarteko gazteen artean
% 22,6 baino ez da bizi bere gurasoen etxeaz bestelakoan. Datu hori tentuz aztertu behar da, azken finean, neurri handi batean, bizitzako fase bakoitzaren baldintzen araberakoa baita. Horrela, zenbat eta nagusiagoa izan, orduan eta handiagoak dira emantzipazio-tasak. 25 eta 29 urte bitartean dituztenen artean, adibidez, % 47 emantzipatuta dago. Eta, 30 eta 34 urte bitartekoen artean, kopuru hori % 76,1eraino hazten da, hots, lau gaztetatik hiru emantzipatuta daude. Ander Añibarro Eusko Jaurlaritzako Gazteriako zuzendariak horren guztiaren ildora honako hau azaldu du: ” hainbat dira fenomeno horren kausak, eta zerikusia dute prestakuntza-zikloak luzatzearekin, enpleguarekin, soldatekin, higiezinen merkatuko gorabeherekin eta beste zenbait alderdiekin”. Añibarrok azaldu duenez, ”gazteek, beraiek horrela
Prezioak ”Alokairua etxebizitzara jotzeko modu nagusi bilakatu zela ematen zuen. Hala ere, 2015aren eta 2017aren artean, berriz ere egin du gora jabetzaren lehentasunak”, esan du Añibarrok. ”Alokairuen prezioen egoeraren ondorioz, gazteek beharbada garestiago ikusiko dute hileko alokairua ordaintzea hipoteka ordaintzea baino, baina baliteke fenomeno horretan jatorri kulturala ere egotea. Krisialdian, alokairuaren aukerak gora egin zuen, baina badirudi motiboa izan zela batez ere unean zegoen beharra, eta ez benetako ikuspegiaren aldaketa”.
Batez besteko gastuak Nahiz eta gazte emantzipatu guztiek ez dituzten hipotekako eta alokairuko gastuak, 16 eta 29 urte bitarteko emantzipatuen % 83,5ek hipotekako (% 14,4) edo alokairuko (% 69,1) hileko gastuak dituzte. Batez besteko hileko gastua (hipoteka eta alokairuak barne) 608 eurokoa da. Alokairu-erregimenean emantzipatuta bizi diren 16 eta 29 urte bitartekoek diote beren alokairuaren errenta hilean 641 eurokoa dela. Hipoteka-mailegua kontratatuta duten pertsonek diote hilean, batez beste, 422 euroko kuota ordaintzen dutela. 30 eta 34 urte bitarteko pertsonen batez besteko hileko gastua (hipoteka eta alokairuak barne) 536 eurokoa da. Hipoteka-kuotako kostuak pixka bat handiagoak dira (485€) 16 eta 29 urte bitartekoek ordaintzen dituztenak baino.
gazteria
Ikasketak eta lana Txostenean jasotako datuen arabera, 25 urtetik gorako gazteen artean okupazio nagusia lana da. 25 urtetik beherako gazteen artean, ostera, okupazio nagusia ikasketak dira. Adinak, zeregin nagusian eta emantzipazio adinean ezezik jasotzen den soldatan ere eragiten du. Horrela, zenbat eta nagusiagoa izan, orduan eta soldata hobeak. Txostenaren arabera, 30 urtetik beherako okupatuen artean hileko batez besteko soldata 1.093 eurokoa da eta 30 eta 34 urte bitartekoen artean, berriz, 1.297 eurokoa. Beraz, ”emantzipatzeko aukerek gora egiten dute, nabarmen, 30 eta 34 urte bitartean”, azpimarratu du Añibarrok. Adin-tarte horretan, gainera, lau gaztetik hiruk (% 73,3) lan egiten dute eta beren diru-sarrera iturria dute. Gazteria zuzendariak azaldu duenez, euskal gazteen batez besteko soldata areagotu egin da azken urteotan, ”izan ere, 2011an 16 eta 29 urte bitartean lana okupazio nagusi zuten pertsonek, batez beste, 998 euro irabazten zuten; 2013an soldatak jaitsi egin ziren, 966 eurotaraino, hain zuzen ere. 2015. urtean igoera arina izan zen (996 euro) , eta, 2017an, lehen aldiz dira 1.000 eurotik gorakoak”.
2014tik, etxebizitza librea alokairuan hartzeak hasieran erosketak baino ordainketa handiagoa eskatzen du. Ekonomiaren suspertzearekin batera, EAEn alokairuaren batez besteko errenta hazi da eta, 2017ko laugarren hiruhilekoan, 944 eurokoa da, batez beste. ”Oro har, 2017an beherakada txikia egon da alokairuan bizi den gaztekopuruan, eta gorakada erosi arte aldi baterako irtenbidea dela esaten dutenen artean”, esan du Ander Añibarrok. Arlo horretan, halaber, desberdintasunak antzematen dira, adintarteen arabera. Alokairuak jarraitzen du izaten 16 eta 29 urte bitarteko gazte emantzipatuen aukera lehenetsia; izan ere, % 69,1 alokairuan bizi da eta % 20k baino ez du erosi etxebizitza. 16 eta 29 urte bitarteko gazteek alokairua aukeratzeko arrazoiak oso desberdinak dira. Gehien aipatu den arrazoia (% 33,5) alokairua aldi baterako irtenbidetzat jotzen dela da, harik eta etxebizitza erosi ahal izan arte. ”30 urtetik aurrera, asmoak eta ohiturak nagusiagoenen asmo eta ohituren antzekoagoak dira; izan ere, diru-sarrerek gora egiten dute, hilean diru gehiago dute eta lan-egonkortasuna handiagoa da” azaldu du Añibarrok. Adin-tarte horretan, alokairuan bizi diren emantzipatuen ehunekoa % 46,2ra jaisten da, eta % 40,8k etxebizitza erosten du.
21 ± 18 //etorkizuna.eus 2019 apirila
esan dutelako, emantzipatzeko dituzten zailtasun nagusiak honako hauek dira: batetik, etxebizitzaren garestitzea, bai erosteko, bai alokatzeko; beste alde batetik, nork bere diru-sarreren iturri egonkorra izateko zailtasunak; eta, bestetik, banku-kreditua lortzeko zailtasuna”.
Âą 18 //etorkizuna.eus 2019 apirila
22
Plazen trukean, beste erkidego batzuetako eta atzerriko gazteek Euskadiko auzolandegietan parte hartzea aurreikusten da Urtero bezala, Euskal Autonomia Erkidegoko gazteek Eusko Jaurlaritzako Gazteria Zuzendaritzak antolatzen duen Auzolandegiak programan parte hartzeko aukera izango dute. Guztira, hiru lurraldeetan zehar banatuko diren 170 plaza eskaini dira aurtengo edizioan. Ezagutzera eman den programaren arabera, zortzi izango dira garatuko diren auzolandegiak, guztiak 15 eguneko txandetan, Lekeitioko auzolandegia izan ezik. Kasu horretan, bi txanda izango dira. Aipatu zortzi auzolandegi horietatik hiru nazioarte-eremukoak izango dira eta beste bostak, berriz, estatueremukoak. Izena emateko epea apirilaren 16tik 24ra bitartean egongo da zabalik, eta, horretarako, Interneten eskuragarri dagoen inprimaki bat bete beharko da: www.gazteaukera.euskadi. eus. �Programa horren bidez, 18 eta 26 urte bitarteko Euskadiko 170 gazte inguruk Euskal Autonomia Erkidegoko, beste autonomia-erkidego batzuetako eta atzerriko auzolandegietan parte hartu ahalko dute�, azaldu du Agurtzane Llano Eusko Jaurlaritzako Gazteriako zuzendari berriak. Plazen trukean, beste erkidego batzuetako 100 gaztek eta atzerriko 50 gaztek Euskadiko auzolandegietan parte hartzea aurreikusten da. Aurtengo udan, Euskal Autonomia Erkidegoko auzolandegietan parte hartuko duten gazteek hainbat jardueratan parte hartzeko aukera izango dute. Horien artean, azpimarragarrienak, honako hauek izango lirateke: hezegune bat berreskuratzea Agurainen, arkeologia-indusketa egitea Maeztun, Gaubean Villamordoneseko eremua egokitzea, Sopuertan bidegorri bat gaitzea, Bergarako eta Lekeitioko egoitzetan hirugarren adineko pertsonak
Gazteaukera
gazteria
170 gaztek parte hartuko dute aurtengo Auzolandegietan
Pasa den urtean Tolosako auzolandegian parte hartu zuen gazte talde bat.
dinamizatzea, Lemoan lubakiak eta memoria historikoa berreskuratzea eta Zamudion ahultasun nutrizionaleko egoeran dauden pertsonei elikagaiak banatzea eta laguntzea. Aguraingo, Gaubeako eta Lemoako auzolandegiak nazioarte-eremukoak izango dira, eta bertan gazte atzerritarrak ere izango dituzte. Kasu horietan erreferentziazko hizkuntza ingelesa izango da. Gainerako auzolandegietan, hainbat autonomia-erkidegotako gazteek parte hartuko dute, eta erreferentziazko hizkuntzak euskara eta gaztelania izango dira.
Gainera, urtero bezala, gainerako autonomia-erkidegoetan eta atzerrian dauden auzolandegietarako plazak eskainiko dira. Atzerrian honako herrialde hauetara joateko aukera izango da: Alemania, Armenia, Estonia, Frantzia, Grezia, India, Islandia, Italia, Letonia, Maroko, Nepal, Txekiar Errepublika, Errusia, Serbia, Taiwan eta Turkia. Auzolandengien bidez, zenbait balio sustatzen dira, besteak beste, bizikidetza, tolerantzia, elkartasuna, partehartzea, kulturen arteko ikaskuntza eta abar�, azaldu du martxoan Gazteria zuzendaritza hartu duen Llanok.
Âą 18 //etorkizuna.eus 2019 apirila
23
hezkuntza
gazteria Âą 18 //etorkizuna.eus 2019 apirila
24
Adimen desgaitasuna duten gazteei zuzendutako atseden programa Araban Bigarren urtez jarraian, Arabako Foru Aldundiak adimen desgaitasuna duten eta laguntza orokorra behar duten 7 eta 30 urte bitarteko gazteei zuzendutako atseden programa antolatuko du Espejoko gazte aterpetxean. Aipatu programa bost asteburutan banatuta gauzatuko da, ekainaren 7 eta azaroaren 24 bitartean, hain zuzen ere. Bertan, adimen desgaitasunen bat duten 150 adingabe inguruk eta horien senitartekoek parte hartzeko aukera izango dute. Esan bezala, programa ekainetik azarora bitartean gauzatuko da Espejoko aterpetxean, eta asteburuetako egonaldiak eskainiko dira adimen desgaitasunen bat duten eta, eskuarki, familiak zaintzen dituzten haur eta gazteentzat. Modu horretan, zaintzaile nagusiek ere atsedena hartzeko indarberritzeko edo bere garapen pertsonalerako, edo bestela ezinezko gertatuko litzaiokeen premia egoeraren bati aurre egiteko aukera izango dute. Egun horietan, umeek eta gazteek harreman pertsonal berriak eraikitzeko, gaitasunak garatzeko eta autonomia eta autodeterminazioa handitzeko ekintzak burutuko dituzte, pertsona bakoitzaren beharrizanak ardatz hartuta. Begirale espezializatuek osatuko dute arreta taldea, eta programako parte hartzaileak zaintzeko eginkizuna izango dute. Asteburu bakoitzean 15 plaza egongo dira libre. Asteburu horien erdia 7 eta 17 urte bitarteko ume eta nerabeei zuzenduta izango da, eta beste erdia, 18 eta 30 urte bitarteko gazteei. Egonaldia ostiraletan hasiko da, 18:30ean Gasteizko autobus geltokitik abiatuta, eta igandean bukatuko da, geltokira 17:30ean heldutakoan.
Ikusentzunezko baliabideei eta txalapartari buruzko ikastaroak Otxarkoagan Prestakuntza programak, bideo-sorkuntzari eta argazkigintza artistikoari buruzko bi monografikok osatutako oinarrizko ikus-entzunezko ikastaroa jasotzen du Datozen asteetan, Tular Elkarteak eta Bilboko Udalak antolatuta, txalapartari eta ikus-entzunezko baliabideei (bideosorkuntza eta argazkigintza artistikoa) buruzko ikastaroak ospatuko dira Otxarkoagako Udaltegian. Txalapartaren kasuan, ikastaro trinko bat eskainiko da. Ikastaroa RamĂłn y Cajal ikastetxean irakatsiko da eta maiatza eta ekaina bitartean luzatuko da, astelehenetan eta asteazkenetan 19:30etatik 21:30etara. Ikastaro horretan ezagutza-maila ezberdina duten ikasleek parte har dezakete. Izena emateko tasa 24 eurokoa da. Ikus-entzunezko baliabideen kasuan, berriz, bi dira jorratuko diren gai nagusiak: bideo-sorkuntza eta argazkilaritza artistikoa. Kasu bietan saioak maiatzeko astelehen eta asteazken guztietan izango dira
Otxarkoagako udaltegian. Bideosorkuntzaren kasuan baliabide digitalak ezagutzeko oinarrizko ikastaroa planteatu da eta, argazkilaritza artistikoaren kasuan, berriz, reflex kameren erabilerari buruzko monografiko bat eskainiko da. Gaikako blokeen arteko lehena bideo-sorkuntzari buruzkoa izango da, eta oinarrizko ezagupenak izan arren irudi digitalean esperientzia gutxi duten pertsonei dago zuzenduta. Argazkigintza artistikoari buruzko monografikoari dagokionez, reflex kameren erabilera eta funtzioak ezagutzeko interesa duten pertsonei dago zuzenduta, argazkiak egiteko zein bideoa grabatzeko. Ikastaroetarako izena eman dutenen kopurua eskaintzen den plaza kopurua baino altuagoa izango balitz, zozketa egingo da.
bilatuz, gazteengana iristea lortu da eta hori oso garrantzitsua da, normalean oso zaila baita mezu instituzionalak gazte horietara iristea. ”Gazteekin konektatzeko, beraien iritziari balioa emateko eta gaitasun kritikoari irteera emateko bide berri bat da”. Kanpainaren helburua zen gazteek berdintasunaren arloan beharrezkoak diren aldaketa sozialak
4.000 haur baino gehiagok hartuko dute parte aurtengo Udalekuetan Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako foru aldundiek antolatu ohi izan dituzten udalekuak modu bateratuan egingo dira aurten. Udalekuak 2019 lelopean, EAEko haurrek zein gazteek hainbat programa ludikoz eta hezitzaileez gozatzeko aukera izango dute. Ezagutzera eman diren datuen arabera, uztailaren 1etik uztailaren 29ra bitartean luzatuko den aurtengo edizioan, guztira, 7 eta 13 urte bitarteko 4.012 ikaslek hartuko dute parte. Plaza horien banaketa, lurraldeka, honako hau da: Araban 1.480 plaza, Bizkaian 1.502 plaza eta Gipuzkoan 1.030 plaza.
lortzeko bete behar duten rol aktiboa azpimarratzea, arazoak eta joerak detekta ditzaten animatuz, horiek aldatzen laguntzeko. Era berean, #geure kanpainaren helburuen artean zegoen erantzukidetasunaren mezua zabaltzea, berdintasuna guztion kontua baita, eta bide horretan aurrera egiteko ezinbestekoa baita etorkizuneko belaunaldiak elkarrekin joatea.
± 18 //etorkizuna.eus 2019 apirila
25
© gipuzkoa.eus
Pasa den otsailean, Gipuzkoako Foru Aldundiko Kultura eta Gazteria Departamentuak #geure izeneko kanpaina sustatu zuen. Bertan, lurraldeko gazteentzat erreferente diren zortzi lagunak (Nerea Alias, Aritz Aranburu, Miren Arrieta, Asier Illarramendi, Izaro, Twin Melody eta Ohian Vega), bi astez, 14 eta 18 urte bitarteko gipuzkoarrak Instagrameko kontuetatik berdintasunari buruz hitz egitera animatu zituzten. Kanpainaren barruan, guztira, 11 bideo argitaratu ziren, bakoitzak bere profil pertsonala erabiliz, eta bideo horiekin batera, zenbait galdera planteatu ziren, nagusiki, gai zehatz pizteko. Gazteriako zuzendari Goizane Alvarezen esanetan, ”ekimen horren lehenengo albiste ona da bideo horiek 371.277 ikustaldi izan dituztela, eta hori oso berri ona da, kontuan hartzen badugu bideoek, berez, hausnarketarako gonbita luzatzen dutela, neska-mutilei buruz atzemandako estereotipoak eta jokabide ereduak auzitan jarriz”. Alvarezen ustez, zifra horrek agerian jartzen du estrategia horren balioa. Izan ere, sare sozialen bidez, erreferente horien konplizitatea eta eredugarritasuna
gazteria
Hainbat estereotipo kuestionatzen duten #Geure gazte kanpainiako bideoek ia 400 mila erreprodukzio izan dituzte
gazteria Âą 18 //etorkizuna.eus 2019 apirila
26
EAEko 15 eta 29 urte bitarteko 1278 emakumek indarkeria matxista salatu zuten iaz Indarkeria salatu zuten emakumeen artean emakume gazteen pisuak gora egin du eta gaur egun % 30ekoa da Pasa den urtean, Euskadin, 4244 emakume genero-indarkeriaren biktima izan ziren. Horietatik heren bat inguru (1278) 15 eta 29 urte bitarteko emakumeak ziren. Aurreko urtearekin alderatuta, indarkeria matxista jasan duten emakumeen kopuruak gora egin du, 4020tik 4244ra, hain zuzen ere. 15 eta 29 urte bitarteko gazteen artean ere gorakada eman da: 2017ko 1185 salaketetatik, 2018ko 1278 salaketetara, hain zuzen ere. Adin-taldeen araberako banaketari dagokionez, 2018an honako hau antzematen dugu: 355 emakume (% 8,3) 15 eta 19 urte bitartekoak ziren; beste 439 emakume (% 10,3) 20 eta 24 urte bitartekoak ziren; eta, azkenik, 484 (% 11,4), 25 eta 29 adin tartekoak ziren. Emakume salatzaileen aurka egindako indarkeria-tipoei dagokionez, eta soilik emakume gazteen kasuak aintzat hartuta, % 71 bere bikoteak edo bikotekide ohiak eragindakoa izan zela azpimarratu behar da. Jarraian, bere askatasun sexualaren aurkako delituak (% 15) aurkitzen dira eta gainerako % 14 familiaren barruan jasandako indarkeria kasuak lirateke.
2018an emakumeen aurkako indarkeriaren biktima izan diren emakumeak Euskadin, indarkeria motaren arabera (zenbaki absolutuak) 5000 Emakumeak guztira
4244 4000
15-29 urte bitartekoak
2966
3000
30 urtetik gorakoak
2989
2081
2000 1278 908
1000
870
686 184
0 Guztira
Bikotekideak edo bikotekide ohiak egindakoa
385
Familiaren barruan jasandakoa
186
199
Sexuaskatasunaren aurkako indarkeria
Iturria: Gazteen Euskal Behatokiak egina, Eusko Jaurlaritzak Segurtasun Sailak emandako datuak oinarri hartuta.
ENPLEGU ETA GIZARTE POLITIKETAKO SAILA
DEPARTAMENTO DE EMPLEO Y POLĂ?TICAS SOCIALES
Gazteria Zuzendaritza
DirecciĂłn de Juventud
Arabako Gazte Informazio eta Dokumentazio Lurralde Zentroa. Jesusen Zerbitzarien kalea, 5 behera, 01001 Gasteiz • Tfnoa.: 945 181 700 / 670 281 700 • http://www.araba.eus/ gazteria/ • www.facebook.com/infogaztea. araba • http://www.twitter.com/infogaztea • informazioa@gazteria.araba.eus • WhatsApp: 670 281 700 Gasteizko Udala. Gazte Informazioko Udal Bulegoa. Espainia plaza behea. 01001 Vitoria-Gasteiz. Tfnoa.: 945 161330 • http:// www.vitoria-gasteiz.org/omij • http://www. vitoria-gasteiz.org/gazteria • http://twitter. com/vg_gazteria • http://www.netvibes. com/omij • coordinaomij@vitoria-gasteiz. org Arabako Campuseko Gazteentzako Informaziorako Gunea. Unibertsitate-Pabiloia Apraiztarrak 1- 01006 Gasteiz • Tfnoa.: 945 014336 Faxa: 945 013670 • https://www. ehu.eus/es/web/araba/gazteentzakoinformazio-zerbitzua • oij-ar@ehu.es
Txorierriko Gazte Informazio Bulegoa. Txorierri etorbidea, 9, behea 48160 Derio • Tfnoa.: 688 629965 / 9445460350 (Goizez) Web orria: http://www.gaztetxorierri.eus • E-Posta: gib@txorierri.eu • Facebook: txorierriko.gib / GaztE-Txorierri • Twitter: https://twitter.com/txorierrikogib Informazioa: Durangoko Gazte Informazio Bulegoa. Pinondo Plaza, 1 48200 Durango • Tfnoa.: 94 6030030 Fax: 94 6200967 • Web orria: informazioa@durango-udala.net Erandioko Gazte Informazioa Bulegoa. Irailaren 23 enparantza 48950 Erandio • Tfnoa.: 94 6025891 Fax: 94 6025892 Web: www.gaztetxorierri.eus • E-Posta: gazteinfo@erandioko-udala.net Ermuako Gazte Informazio Bulegoa. Lobiano Kultur Gunea. Goienkale, 10 48260 Ermua • Tfnoa.: 943 708700 • E-Posta: oij-gib@ udalermua.net
Bizkaiko Gazteriaren Informaziorako Lurralde-Zentrua. Rekalde Zumarkalea, 30 1 48009 Bilbo • Tfnoa.: 94 4068000 • http:// www.gaztebizz.eus
Mugarri Gazte Informazio Gunea. (Etxebarriko Gaztegunea) Mugarri Gazte Etxea. Elizarako Sarbidearen Kalea, 2 48450 Etxebarri • Tfnoa.: 94 4261861 • http:// www.mugarri.net • mugarri@mugarri.net • Facebook: https://www.facebook.com/ mugarri.gazteetxeaetxebarri • Twitter: https://twitter.com/mugarrikoak
Gazteria eta Kirol Saila Gazteria Zerbitzua Bilboko Udala. Aznar eraikina. Venezuela plaza 2 – (4. Solairua) 48001 Bilbo • Tfnoa.: 94 4204394
Galdameseko Gazte Informazio Gunea. San Pedro, 6 48191 Galdames • Tfnoa.: 618 645690 • E-Posta: gazteplana@ enkarterrialde.org
Abanto -Zierbenako Gazte Informazio Bulegoa. Bizkaia Plaza, 3 (Atzealdea) 48500 Abanto-Zierbena • Tfnoa.: 94 6363769 • E-Posta: gazteria@abanto-zierbena.org
Gernika-Lumoko Gazte Informazio Bulegoa. Foru Plaza, 2 48300 Gernika-Lumo • Tfnoa.: 94 6270215 • E-Posta: gazteger@sarenet. es • Facebook: https://eu-es.facebook.com/ gernika.gazteinfo
Bizkaia
Zornotzako Gazte Informazio Bulegoa. Zelaieta Parkea, z/g 48340 AmorebietaEtxano • Tfnoa.: 94 6300649/ 94 6300650 • http://www.ametxgazteria.net • gazteinfo@ ametx.net • Facebook: www.facebook. com/ametxgazteria • Twitter: Twitter.com/ ametxgazteria Arrigorriagako Gazte Informazio Bulegoa. Gaztegune. Ugertza bidea, 1 48480 Arrigorriaga • Tfnoa.: 94 6001876. Web orria: http://www.arrigorriagagaztea. info. http://www.arrigorriaga.net/eu-ES/ Zurezerbitzura/Gazteria/Orrialdeak/default. aspx • gaztegunea@arrigorriaga.org • Facebook: Arrigorriagako GIB Artzentaleseko Gazte Informazio Gunea. Lehendakari Aguirre, 53 48870 Artzentales • Tfnoa.: 638 050762 • E-Posta: gazteplana@ enkarterrialde.org Facebook: https://eses.facebook.com/gaztenkar Informazioa: Telefono bidezko arreta zerbitzua. Gaztezer Balmasedako Gazte Informazio Gunea. Pio Bermejillo, 19 48800 Balmaseda • Tfnoa.: 94 6800240 • Web orria: http:// balmaz.org/ • info@balmaz.org • Facebook: http://www.facebook.com/ balmasedagaztea Barakaldoko Gazte Informazio Zentrua. San Juan, 17 48901 Barakaldo • Tfnoa.: 94 4789596 / 94 4789599 • Whatsapp: 688639935 • http://www.gaztebulegoa. net • gaztebulegoa@barakaldo.org • cij@ barakaldo.org • Facebook: https://es-es. facebook.com/pages/Gazte-BulegoaBarakaldo/115251908539968 Zirtzart Gazte Informazioko Udal-Bulegoa. Basozelai, 11 48970 Basauri • Tfnoa.: 94 4666430 • E-Posta: zirtzart@basauri. net • Facebook: http://www.facebook. com/zirtzartbasauri Twitter, Instagram: zirtzartbasauri
Getxoko Gazte Informazio Bulegoa. Tangora Etxea. Algortako Etorbidea, 98 48991 Getxo • Tfnoa.: 94 4660353 Fax: 94 4660121 • E-Posta: gaztebulegoa@getxo.eus • Facebook: https://www.facebook.com/ gaztebulegoagetxo Gorlizko Gazte Informazio Gunea. Krutzeta, 5 48630 Gorliz • Tfnoa.: 94 6774000 Fax: 94 6774005 • gazteria@gorliz.net Gueñeseko Gazte Informazio Gunea. Enkarterri, 2 48840 Güeñes • Tfnoa.: 94 6690877 Fax: 94 6690564 Web: http://www. gugaz.org • E-Posta: info@gugaz.org Aterpe Leioa Gazte Informazio Zentroa. Aldapabarrena, 2 48940 Leioa • Tfnoa.: 94 4055850 Fax: 94 4055089 • Web: http:// www.kulturleioa.com/agenda/actividades/ gaztegunea/?lang=es • Twitter: @ GazteguneaLeioa • gazte@leioa.net Mañariko Gazte Informazio Gunea. Andra Mari kalea 1, 48212 Mañaria • Tfnoa.: 94 6818998 • E-Posta: kultura.manaria@ bizkaia.org Mungiako Gazte Informazio Bulegoa. Aita Elorriaga 3, 48100 Mungia • Tfnoa.: 94 6553353 • Email: mungia.gib-oij@astiune. com • Facebook: https://es-es.facebook. com/mungia.gazte Muskizko Gaztegunea. Muskizko Gaztegune. Meatzari Plaza, 2 48550 Muskiz • Tfnoa.: 94 6708037 • http://www. muskizkogaztegunea.blogspot.com/ Blog: http://muskizkogaztegunea.blogspot. com.es/ Facebook, • Twitter: muskizko gaztegunea • E-Posta: gaztebulegoa@ muskiz.com Induma Informazio Bulegoa. Zubieta, 16 (atzealdea), 48410 Orozko • Tfnoa.: 94 6339945 • E-Posta: infoinduma@yahoo.es
Plentziako Gazte Informazio Gunea. Goenkale, 25 48620 Plentzia • Tfnoa.: 94 6770989 • E-Posta: gazteinfo.plentzia@ bizkaia.org Portugaleteko Gazte Informazio Zentroa. Santa Clara Kultura Zentroa. Martín Fernández Villarán, z/g 48920 Portugalete • Tfnoa.: 94 4729313. • Web: http://www. gazteriaportugalete.org • gazteria@ portugalete.org Portugaleteko Gazte Informazio Gunea Gazte Gela. Zubeldia Maisua, z/g 48920 Portugalete • Tfnoa.: 94 4729284 / 94 4616638 Web: http://www.gazteriaportugalete.org • aulajoven@portugalete.org Gaztebox Santurtziko Gazte Informazio Bulegoa. Santurtzi Parkea, z/g 48980 Santurtzi • Tfnoa.: 94 4836110 • E-Posta: gaztebox@santurtzi.net • Facebook: https:// www.facebook.com/gaztebox.santurtzi • Twitter: @gaztebox Sodupeko Gazte Informazio Gunea. Kadagua z/g, 48830 Sodupe • Tfnoa.: 946693736 • Web: http://www.gugaz.org • info@gugaz. org Sopelako Gazte Bulegoa. Kurtzio Kultur Etxea, Mendieta, 11 48600 Sopela • Tfnoa.: 94 4065505 Fax: 94 4065505 • http:// sopelanagaztea.blogspot.com http:// sopelaudala.org • E-Posta: oij@sopela.eus Ugaoko Gazte Informazio Bulegoa. Udiarraga, 39 48490 Ugao-Miraballes • Tfnoa.: 94 6322014 • E-Posta: gazteinfo.ugao@ ortzadar.es Sestaoko Gazte Informazio Zentroa. La Iberia, z/g 48910 Sestao • Tfnoa.: 94 4956127 / 4950601 • cijsestao@sestao.net Urduñako Gazte Informazio Gunea Kultur Etxea. Andra Mari, z/g 48460 Urduña • Tfnoa.: 945 383003, luzapena: 50 • E-Posta: kultura@urduna.com Zallako Gazte Informazio Bulegoa / Zallako Gazte Zentroa. Madres Irlandesas, 4 48860 Zalla • Tfnoa.: 94 6391396 • oij@zalla.org
Gipuzkoa Andoaingo Gazte Informazio Bulegoa. Ambrosia Olabide Zentroa. Pio Baroja kalea, 1 behea. 20140 Andoain • Tfnoa.: 943 593911 Fax: 943 304222 • www.gaztelokala. com • gibandoain@gaztelokala.com Arrasateko Gazte Informazio Bulegoa Garibai Etxea. Biteri etorbidea, 3 20500 Arrasate • Tfnoa.: 943 252065 • http:// www.gaztebulegoa.eus • gaztebulegoa@ arrasate.eus • Facebook: https://www. facebook.com/gztebulegoa • Twitter: https://twitter.com/gztebulegoa Astigarragako Gazte Informazio Puntua. Tomas Alba, 13. 20115 Astigarraga • Tfnoa.: 616599334 • http://www.astigarraga.net • gazteinfor@astigarraga.net Azkoitiako Gazte Informazio Bulegoa. Aita Madinabeitia plaza z/g 20720 Azkoitia • Tfnoa.: 943 026027 • http://www. artxamendi.eus • gib@euskalnet.net • Facebook: https://eu-es.facebook.com/ gazteinformazioaazkoitian • Twitter: @ gztinfoazkoiti Azpeitiako Gazte Informazio Bulegoa. Plaza Txikia z/g 20730 Azpeitia • Tfnoa.: 943 157160. • Web: http://www.azpeitia.eus Email:gib@azpeitia.eus • Facebook: https:// es-es.facebook.com/pages/AzpeitikoGazte-Informazioa/183942315027342 Gipuzkoako Gazte Informazio eta Dokumentazio Lurralde Zentroa. Gaztegunea. Anoeta, 28 20014 Donostia • Tfnoa.: 900 110111 / 943 472617 Fax: 943 473089 • http://www.gipuzkoangazte. eus • gipuzkoangazte@gipuzkoa.eus • Facebook: https://www.facebook.com/ gipuzkoangazteorria • Twitter: https:// twitter.com/gipuzkoangazte
Donostiako Gazte Informazio Bulegoa. Goikoa jauregia. Mari kalea, 1, 1go solairua. 20003 Donostia • Tfnoa.: 943 481435/ 943 481435 Fax: 943 481436 • E-Posta.: gazteinfo@donostia.eus/ gazteria@donostia.eus • http://www. donostiagaztea.org/gazteinfo Elgoibarreko Gazte Informazio Bulegoa. Santa Ana, 2, atzealdea. 20870 Elgoibar • Tfnoa.: 943 741050 • http://www. elgoibarkogazteinformazioa.info/ • gazteinformazioa@elgoibar.net • Facebook: https://www.facebook.com/ elgoibargig • Twitter: https://twitter.com/ elgoigazte Errenteriako Gazte Informazio Bulegoa. Merkatuzar Pablo Iglesias, 3. 20100 Errenteria • Tfnoa.: 943 449640 Fax: 943 449656 • http://gaztebulegoa. errenteria.eus • gazteria@errenteria.eus • Facebook: https://es-es.facebook.com/ ErrenteriakoGaztebulegoa Hernaniko Gazte Informazio Bulegoa. Haur eta Gazteria Arloa. Hernaniko udala, Gudarien plaza, 1-4. Solairua. 20120 Hernani • Tfnoa.: 943 575435 / 943 337004 • http://www.hernani.eus • Facebook: https://www.facebook.com/ gaztetuhernani/ • Twitter: https://twitter. com/gaztetuhernani Hondarribiako Gazte Informazio Bulegoa. Javier Ugarte 6. 20280 Hondarribia • Tfnoa.: 943 644752 • E-Posta.: gip@ hondarribia.eus • Facebook: https://www. facebook.com/GazteenZerbitzua Irungo Gazte Informazio Bulegoa. Kultur gunea CBA. San Juan Arria. 20302 Irun • Tfnoa.: 943 505444 / 943 505440. Whatsapp: 607 771 173 • http://www. irun.org/igazte E-Posta:igazte@irun.org Lasarte-Oriako Gazte Informazio Bulegoa. Gaztelekua. Jaizkibel plaza 14 20160 Lasarte-Oria • Tfnoa.: 943 376 181 • http://www.kultura.lasarte-oria.eus • gazteleku@lasarteoriasarean.eu Legazpiko Gazte Informazio Bulegoa. Kultur Etxea, Latxartegi, 3. 20230 Legazpi • Tfnoa.: 943 737203 Fax: 943 737161 • www.gipuzkoangazte.info/legazpi • gazteria@legazpi.eus Oñatiko Gazte Informazio Puntua. Foruen Enparantza, 4 – behea. 20560 Oñati • Tfnoa.: 943 718257 • http://www.oñati. eus • E-Posta.: gazteinformazioa@onati. eus Ordiziako Gazte Informazio Puntua. Barrena Jauregia Kultur Etxea z/g, 2. solairua – 3. gela 20240 Ordizia • Tfnoa.: 943 805634 • http://www.ordizia.eus. Web-bloga: www.gipuzkoangazte.infor/ ordizia • gazteria@ordizia.eus • Facebook: www.facebook.com/GazteInformazioa. Ordizia • Twitter: @GazteriaOrdizia Tolosako Gazte Informazio Bulegoa. Antonio Maria Labaien Kultur Etxea, Triangulua 1. 20400 Tolosa • Tfnoa.: 943 670383 Fax: 943 670300. Web: http:// www.tolosa.eus Email: gazteria@tolosa. eus Urnietako Gazte Informazio Gunea. Idiazabal 13, 20130 Urnieta • Tfnoa.: 943 333973 • http://www.urnieta.eus • E-Posta.: gazteinformazioa@urnieta.eus • Facebook: https://www.facebook.com/ GazteguneUrnieta Villabonako Gazte Informazio Bulegoa. Katea Etxea. Kale Berria, 79 20150 Villabona • Tfnoa.: 943 694787 • http:// www.villabona.eu/es/ • gazteria@ villabona.net Zarautzeko Gazte Informazio Bulegoa. Zinema Pilotalekua. Zigordia Kalea, 34 20800 Zarautz • Tfnoa.: 943 005122 Fax: 943 005207 • http://www.zarautzgazte. com • gazteinformazioa@zarautz.eus
gazteria
Eusko Gazteen Informazio eta Dokumentazio Zentro Koordinatzailea. Donostia kalea, 1 01010 Gasteiz • Tfnoa.: 945 019539 Fax: 945 016935 • http://www.gazteaukera.euskdi. eus • gazteinformazioa@euskadi.eus • gazteinfoeuskadi@gmail.com
Bermeoko Gazte Informazio Bulegoa. Gizarte-Kultura Etxea Irakaskintza, 14-16 (1. solairua) 48370 Bermeo • Tfnoa.: 94 6179158 • http://www.giz.bermeo.org • giz@ bermeo.org • Facebook, Instagram, Tuenti: Giz Bermeo • Twitter: https://twitter.com/ gizbermeo
27 ± 18 //etorkizuna.eus 2019 apirila
Araba
gazteria ± 18 //etorkizuna.eus 2019 apirila
28
‘Zure Fest’ jaialdiak San Frantzisko auzoa ezagutzera emango du Bilbo Zaharreko eta San Frantziskoko kolektiboekin zerikusia duten 12 gaztek, inguruko kultur eragileen eta Bilboko Udalaren laguntzarekin, jaialdiaren programa osatzen duten jarduerak diseinatu eta antolatu dituzte 12 gaztek, inguruko kultur eragileen eta Bilboko Udalaren laguntzarekin, artearen, musikaren eta kulturaren bidez Bilboko San Frantzisko auzoa ezagutzera ematea helburu duen ”Zure Fest. Musika eta Gazte Kulturaren Jaialdia” diseinatu dute. Aipatu jaialdia ”Diseinatu zure ekitaldia!” programaren barruan dago eta, esan bezala, auzoko gazteak izango dira protagonista eta eurek diseinatu dituzte artearen, musikaren eta kulturaren bidez auzoa ezagutarazteko ekitaldiak. Bertaratzen diren guztientzako ekitaldiak dira. Gazte taldeak hamaika asteko iraupena izan duen prestakuntzako tailer bat egin du; tailer horretan prestakuntza jasotzeaz gain, ”Zure Fest. Musika eta Gazte Kulturaren Jaialdia” jaialdia sortu, diseinatu eta ekoiztu egin dute. Modu horretan, Bilboko Udalak parte hartzea, ekintzailetza, sormena eta esperientzien trukea sustatu nahi ditu 18 eta 35 urte bitarteko gazteen artean, eta, aldi berean, ahaldundu eta tresnak eskaintzen zaizkie, etorkizunean bere ekimenak kudeatu ahal izan ditzaten. Beste helburu batzuk ere baditu ekimen honek: auzoak duen estigma
kentzea, beste auzo batzuetakoak erakartzea, gazteak artearen mundura hurbiltzea eta auzoko gazteen partehartze aktiboa sustatzea. Bi zati izango ditu egunak: ”Parte hartu eta ezagutu auzoa” eta ”Ondo pasatu”. Hasteko, tailer bi egingo
dira, helburu izango dutenak auzoko errealitatea ezagutaraztea eta hari buruz hausnartzea; gazteek euren trebetasun artistikoak erakusteko espazioa ere egongo da. Ondoren, musika emanaldiak eta emanaldi barre-eragileak Bilborocken, auzoko artisten eskutik.
gazteria David Martín Porrasen ‘The Chain’ filmaren munduko premierea FANTen izango da.
Joe Pennaren ‘Ártico’ filmak FANT zinemaldiaren 25. edizioa irekiko du Fant Laburrean sailak 20 lan eskainiko ditu, horietatik 10 euskal zinegileek egindakoak, eta lan horiek, 3.000 euro jasoko dituen Film Labur hoberenaren saria lortu ahal izango dute Bilboko Udalak antolatzen duen Zinemaldi Fantastikoa – FANT, martxan dago jada, eta aurtengo ediziorako, nazioarteko 18 film luze –horietatik 5 lehen aldiz ikusiko dira Estatuan, bat Europako premierea izango da eta beste baten mundu mailako aurkezpena FANTen izango da– jasoko dituen Sekzio Ofizial interesgarri eta anitza programatu da. Bere 25. edizioa dela eta, urtarriletik hainbat jarduera eskaini dituen Zinemaldiak maiatzaren 3an irekiko ditu ateak, arratsaldeko 20:00etan, Campos Antzokian, urteurreneko oso ekitaldi bereziarekin. Aurten ere Lander Otaolak gidatuko du, eta bertan, Mads Mikkelsen antzezle daniarra protagonista duen MysteryGuitarMan ezizenez ezagutzen den Joe Penna zinegile brasildarraren ‘Ártico’ filma eskainiko da. Zuzendaria Bilbon egongo da filma aurkezteko. Horrez gain, inaugurazio jardunaldiak
Fred Dekker zine zuzendariaren presentzia ere izango du. Beste lan batzuen artean ‘El terror llama a su puerta’ edo ‘Una pandilla alucinante’ egin dituen zinegileak zinemaldiaren ohorezko saria jasoko du, generoaren barruan izandako ibilbide osoa eta, kasu horretan bereziki, 80ko hamarkadako ‘terror teen’ izenekoari egindako ekarpena, aintzatesten dituen FANTastikoaren Izarra, hain zuzen ere. FANTen edizio berezi honetako bigarren FANTastikoaren Izarra saria J. A. Bayona zinegileari emango zaio, fantasiazko generoan erakutsi duen maisutasuna eta arrakastaz betetako ibilbidea aintzatetsiz. Oraingo honetan, Bayonak maiatzaren 10ean jasoko du zinemaldiaren omenaldia, Guggenheim Museoaren Auditorioan egingo den amaiera ekitaldian. Lehiaketako Sekzio Ofizialaren
barruan, Film Luze Onenaren, Gidoi Onenaren eta Zuzendari Onenaren FANT 2019 Sariak eskura ditzaketen 18 filmak lehen aldiz ikusi ahal izango dira Bilbon, baina horrez gain, horietatik bost Estatu osoan ere lehen aldiz, eta zinemaldiak Europako premiere bat eta mundu mailako beste bat jasoko ditu. Daniel Robbinsen ‘Pledge’; bere filmaren aurkezpenean Bilbon egongo den Carolina Helisgard zinegile suediarraren ‘Ever After (Endzeit)’; Paulo Leiteren ‘Inner Ghosts’; Sundanceko jaialditik igaro ondoren jakin-min handia eta kritikaren txaloak jaso dituen eta bere lana aurkezten Bilbon egongo den Lee Croninen ”The Hole in the Ground” opera prima; Paul Hyetten ‘Peripheral’; David Martín Porrasen ‘The Chain’ – mundu mailako premierea– eta Brett Simmonsen ‘You Might Be the Killer’ – Europako premierea–.
± 18 //etorkizuna.eus 2019 apirila
29